Suların arıtılması 3. Su Alma Yapısı

Suların ArıtılmasıWater Treatment

3. Su Alma Yapısı Water Intake Structure

enve-muhammed.blogspot.com

Su Alma Kuleleri, Hoover Barajı – Las Vegas


Su Alma Yapısı ÖrnekleriWater Intake Structures / Towers

Su Alma Kuleleri, Talla Rezervuarı - UK



Su Alma Kuleleri , Megget Rezervuarı - UK



Su Alma Yapısı Çizimi, Ömerli İçme Suyu AT - İstanbul



Su alma yapısının temel işlevi suyun, kaynak üzerinde önceden tespit edilmiş su seviyesinden güvenli bir şekilde çekilmesi ve çekilen bu suyun arıtma tesisine nakledilmesidir.

The basic function of the intake structure is to help in safely withdrawing water from the source over predetermined pool levels and then to discharge this water into the withdrawal conduit (normally called intake conduit), through which it flows up to water treatment plant.


Su Alma Yapısının İşleviIntake Structure

Su alma yapısı için yer seçimi yapılırken aşağıdaki faktörler göz önünde bulundurulmalıdır:

1. Su alma yapısı arıtma tesisine mümkün olduğunca yakın seçilmelidir böylelikle suyun iletimi için oluşacak maliyet daha az olacaktır.

1. As far as possible, the site should be near the treatment plant so that the cost of conveying water to the city is less.


Su Alma Yapısının KonumlandırılmasıFactors Governing Location of Intake

2. Yapı, kaynaktan en iyi kalitedeki suyun temin edilebilmesi için su kaynağının görece daha temiz bir bölgesine yerleştirilmelidir, böylece arıtma tesisi üzerindeki kirlilik yükü azalacaktır.

2. The intake must be located in the purer zone of the source to draw best quality water from the source, thereby reducing load on the treatment plant.



3. Su alma yapısı kesinlikle bir atıksu deşarj noktası civarında olmamalıdır.

3. The intake must never be located at the downstream or in the vicinity of the point of disposal of wastewater.



4. Su alma yapısı için seçilecek yer gerektiğinde daha yüksek debide su çekilmesine imkan verecek nitelikte olmalıdır.

4. The site should be such as to permit greater withdrawal of water, if required at a future date.



5. Yapı, yılın en kuru mevsiminde dahi kaynaktan su çekmeye elverişli olmalıdır.

5. The intake must be located at a place from where it can draw water even during the driest period of the year.



6. Su alma yapısı yeri taşkın ya da sel gibi durumlarda bile kolay bir şekilde ulaşılabilir olmalı taşkın ya da sellerden etkilenmemeli, taşkın yada sel suları su alma yapısı civarında yoğunlaşmamalıdır.

6. The intake site should remain easily accessible during floods and should noy get flooded. Moreover, the flood waters should not be concentrated in the vicinity of the intake.



Suyu;

- Kaynağın yüzeye fazla yakın bir noktasından alırsak alg konsantrasyonu daha fazla olan bir ham su elde etmiş oluruz.

- Dibe fazla yakın bir noktadan alırsak demir ve mangan konsantrasyonu daha yüksek olan bir ham su elde edebiliriz.


Su Alma SeviyesiWater Intake Level


suatiksu.org

Hareket ettirilebilir su alma yapısı ile su alma seviyesi ayarlanabilir. Movable intake (river)


Su Alma SeviyesiWater Intake Level

Tasarımda dikkat edilecek hususlar

1. Güçlü akıntılar, yüzen maddeler, batık cisimler, buz baskısı gibi dış etkenlere karşı bir emniyet faktörü değerlendirilmelidir.

1. Sufficient factor of safety against external forces such as heavy currents, floating materials, submerged bodies, ice pressure, etc.


TasarımDesign

Tasarımda dikkat edilecek hususlar

2. Su alma yapısı suyun hareketine mukavemet edebilecek bir ağırlığa sahip olmalıdır.

2. Should have sufficient self weight so that it does not float by upthrust of water.


TasarımDesign

Su alma yapısı, su kaynağına bağlı olarak 2 şekilde çalışabilir:

1. Pompalama

2. İletim

Types of Intake

Depending on the source of water, the intake works are classified as follows:

1. Pumping

2. Conveyence


Su Alma Yapısı

- Pompalamada, suyu yüksek basınçla daha düşük bir seviyeden daha yüksek bir seviyeye çıkarmak için mekanik enerjiyi hidrolik enerjiye çeviren pompalar kullanılır.

- Pompa kapasitesi= g*Q*H / E

(g: yerçekimi, Q: debi, H: toplam yük kaybı, E: verimlilik) formülü ile bulunur.

- Gerekli pompa sayısı, debinin pompa kapasitesine bölümü sonucu bulunur.

- Pompa sayısı 2,4,.. gibi çift sayılarda seçilir ve yarısı yedek olarak bırakılır.


Pompalama

- A pump is a device which converts mechanical energy into hydraulic energy. It lifts water from a lower to a higher level and delivers it at high pressure.

- Efficiency of pump (E) = gQH/Brake H.P.

(g: gravity, Q: flowrate, H: total head, E: efficiency)

- Provide even number of motors say 2,4,... with their total capacity being equal to the total BHP and provide half of the motors required as stand-by.


Pumping

Suyun iletiminde 2 aşama mevcuttur:

1. Suyun kaynaktan arıtma tesisine iletimi

2. Arıtılmış suyun tesisten dağıtım sistemine iletimi

İlk aşamada su pompalama yada yerçekimi (cazibe) yada ikisinin birlikte kullanımıyla taşınır.

İkinci aşamada su önce bir toplama tankına pompalanıp ardından cazibeyle yada doğrudan pompalamayla dağıtıma iletilir.


İletim

There are two stages in the transportation of water:

1. Conveyance of water from the source to the treatment plant.

2. Conveyance of treated water from treatment plant to the distribution system.

In the first stage water is transported by gravity or by pumping or by the combined action of both, depending upon the relative elevations of the treatment plant and the source of supply.

In the second stage water transmission may be either by pumping into an overhead tank and then supplying by gravity or by pumping directly into the water-main for distribution.


Conveyence

Serbest AkışBu sistemde iletim hattındaki su yüzeyi cazibe ile serbestçe akar. Böyle bir iletim hattında hidrolik gradyen çizgisi su yüzeyi ile çakışır.Genellikle mevcut taban eğimi ile uygun olması için çok uzun iletim hatları inşa edilmelidir. Kanallar, su yolları, dereceli tüneller ve su kemerleri örnek olarak verilebilir.

Free Flow SystemIn this system, the surface of water in the conveying section flows freely due to gravity. In such a conduit the hydraulic gradient line coincide with the water surface and is parallel to the bed of the conduit. It is often necessary to construct very long conveying sections, to suit the slope of the existing ground. The sections used for free-flow are: Canals, flumes, grade aqueducts and grade tunnels.


İletimConveyence

Basınçlı AkışBasınçlı (kapalı) iletim hatlarında su, atmosfer basıncının üzerindeki bir basınç altında akar. Bu sebeple su hidrolik gradyen çizgisinden bağımsızdır ve mevcut doğal yüzey eğimine tabi olarak akar dolayısıyla daha az iletim hattı mesafesi gerektirir. Yapıldığı malzemeye göre basınçlı borular dökme demir, çelik, RCC, vitrifiye kil, asbest çimento, işlenmiş demir, bakır, pirinç, kurşun, plastik, cam destekli plastik boru vb. olabilir.

Pressure SystemIn pressure conduits, which are closed conduits, the water flows under pressure above the atmospheric pressure. The bed or invert of the conduit in pressure flows is thus independent of the grade of the hydraulic gradient line and can, therefore, follow the natural available ground surface thus requiring lesser length of conduit. Depending upon the construction material, the pressure pipes are of following types: Cast iron, steel, R.C.C, hume steel, vitrified clay, asbestos cement, wrought iron, copper, brass and lead, plastic, and glass reinforced plastic pipes.


İletimConveyence

Su iletim hatları tasarımında genellikle açık akışlar için Manning ve basınçlı akışlar için Hazen-William formülleri kullanılır.

Manning Formülü

U=1/n rH2/3S1/2

U: hız ( m/sn) , rH: hidrolik yarıçap, S: eğim, n: Manning katsayısı

In the design of water supply conduits , generally, Hazen-William's formula for pressure conduits and Manning's formula for free flow conduits are used. Manning's formula

U=1/n rH2/3S1/2

where, U= velocity, m/s; rH= hydraulic radius,m; S= slope, and n = Manning's coefficient.


Hidrolik Tasarım

Hazen-William Formülü

U=0.85 C rH0.63S0.54

U: hız ( m/sn) , rH: hidrolik yarıçap, S: eğim, C: Hazen- William katsayısı

Hazen-William's formula

U=0.85 C rH0.63S0.54

U= velocity, m/s; rH= hydraulic radius,m; S= slope, C= Hazen-William's coefficient


Hidrolik Tasarım

1. http://nptel.iitm.ac.in/courses/Webcourse-contents/IIT-KANPUR/wasteWater/Lecture%203.htm

2. http://www.suatiksu.org/wp-content/uploads/2010/07/WTP-Lecture-1b-Water-Intake-Structures.pdf, A. Mete Saatçi

3. Tanzanya Su bakanlığı – Rwegarulila Su Kaynakları Enstitüsü, http://www.fastonline.org/CD3WD_40/CD3WD/WATSAN/H0322E/EN/B1193_4.HTM

4. http://farm1.static.flickr.com/191/456043645_8cb12492ef.jpg

5. http://en.wikipedia.org/wiki/File:TallaReservoir.jpg

6. http://www.geograph.org.uk/photo/1194290


ReferanslarReferences

http://nptel.iitm.ac.in/courses/Webcourse-contents/IIT-KANPUR/wasteWater/Lecture 3.htm







http://www.suatiksu.org/wp-content/uploads/2010/07/WTP-Lecture-1b-Water-Intake-Structures.pdf


















http://www.fastonline.org/CD3WD_40/CD3WD/WATSAN/H0322E/EN/B1193_4.HTM

http://www.fastonline.org/CD3WD_40/CD3WD/WATSAN/H0322E/EN/B1193_4.HTM

http://farm1.static.flickr.com/191/456043645_8cb12492ef.jpg

http://en.wikipedia.org/wiki/File:TallaReservoir.jpg

http://www.geograph.org.uk/photo/1194290

Suların arıtılması 3. Su Alma Yapısı

Education

Transcript of Suların arıtılması 3. Su Alma Yapısı