Sicakta calisma

1. naat lerinde Scakta alma
60
Hazrlayan
n. Mh. Enis ERYILMAZ
2. Konu Balklar
2

Konuya Genel Bak. 3. Scakta almay Tanmlayalm. 4. Dehidrtasyon ve Hayat Kaynamz Su. 5. Scak arpmasna Zemin Hazrlayan Faktrler. 6. ScakYaralanmalar Semptom ve Tadavileri 7. Scakta alrken Alnabilecek Kiisel nlemler. 8. Scakta alrken Alnabilecek Ynetimsel nlemler. 9. Sorularve Cevaplar. 10. Kaynaklar.

Konuya Genel Bak.
3

1979ile 1999 arasnda,Amerika Birleik Devletleri'nde8000syabal lm grld. Bu rakam kasrga,yldrm,selvedepremdendolay lmlerden daha fazladr. 11. Yksek vcut iscaklnn vcutta oluturduu stres etkili bir ekildedengelenemezsesyaralanmalarna veya lmeneden olabilir 12. evresel faktrlerin yansrafizyolojik faktrler vcudun s dengesi mekanizmasn etkiler. 13. Isyaralanmalarfiziksel aktiviteve giyimbal olarak,her yerde veyln herhangi bir zamanndaortaya kabilir.Ancak, syaralanmalaren sk,yksek scaklk, yksek nemve gne namaruz kalmascak havalar nedeniylezellikle darda alanlarda meydana. 14. Terlemeyan sraelektrolit replasmangnlk sugereksinimlerini arttrr bunun sonucu olarak Dehidratasyon oluur.

Scakta almay Tanmlayalm.
4
Bize Gre Hangi Havalar Scaktr ?
15. Scakta almay Tanmlayalm.
5
= WBGT
WetBulbGlobeTemperature
Kresel Islak Termometre Scakl

The WBGT indeksi ilk olarak ADB Deniz Piyadeleri iin (Drs. David Minard and Constantine Yaglou) 1956 ylnda s stresi ve scaktan yaralanmalara kar gelitirilmitir. 16. Scaklk, nem,rzgar hz(rzgarsouk)vegne radyasyonununinsanlarzerindeki etkisini tahmin etmek iin kullanlanbir bileik scaklk deeridir. 17. Endstriyelhijyenistler, sporcular veaskerilerin yksek scaklklarda uygun maruz kalma dzeylerini belirlemek iinkullanlr. 18. ISO 7243 de standart tanmlanmtr.

Aadaki formlle elde edilir:
WBGT= 0.7Tw+ 0.2Tg+ 0.1Td
6
= WBGT
WetBulbGlobeTemperature
Kresel Islak Termometre Scakl
Aadaki formlle elde edilir:
ortamlar veyasolar radyasyonun ihmal edilme durumunda ise forml u hali almaktadr:
WBGT= 0.7Tw+ 0.3Tg
7
Tw =Doalslak(ya)termometrescakl (nemgstergesi)
Td=Kurutermometrescakl(normalhava scakl)
Termometrenin ucuna slak bir bez veya slak bir pamuk sarlp, hava akm etkisine maruz brakldnda llen Deere Twdenir.Her zaman kuru termometre scaklndan dktr.
Sebebiudur; Termometreye sardmz slak bezin/pamuun zerindeki su, zerinden gecen havann etkisi ile buharlamaya balar. buharlatka suyun scakl sl denge salanana kadar der. Denge saland anda okunan deer ya termometre scakldr. Havann bal nemi ile direkt orantldr.
rnein %50 bal nemde 33c kuru termometre scaklnda, ya termometre scakl 24.5 derece civarndadr. (bknz:psikrometri)
8
Tg=Kreseltermometrescakl
Gne radyasyonulmek iin,siyahbirkre termometreolarak da bilinenbir trtermometreile llr
9
WBGTHESABI ve TABLOSU ;
Tw(Ya Termometre Scakl)=32.2 C
Tg(Termometre Scakl)=28.9 C
Td(Kresel Terometre Deeri) =33.3 C
WBGT= 0.7 X 32.2+ 0.2 X 28.9 + 0.1 X 33.3
WBGT = 31.65 C
10
11
+
Beyaz:Sorun Yok alma rutin ekilde devam eder.
+
Yeil: Yeni Gelen(2-3 Hafta)alanlar gzetim altnda tut.
Krmz: klime Almayan (12 Hafta)alanlar ii braktr ve dier tm alanlar gzetim altnda tut.
Gnlk alma sresi 6 saate drlr .
+
+
Siyah: Tm d almaderhal durur.
12
Bal Neme Gre Scaklk Tanm ;HUMIDEX
NEM ENDEKS

Scaklk tanmlamamza yardmc olan baka bir yntem ise bal neme bal nem indeks (Humidex) tablolardr. 26. allan blgedeki nemlilie bal olarak vcudumuzda oluan scaklk hissinin tayininde kullanlr. 27. Scaklk ve nemin kombinasyonundan oluur. 28. WBGT (Kresel Islak Termometre Scakl) kadar net sonular vermez.

Scakta almay Tanmlayalm.
13
HUMIDEX
NEM ENDEKS
TABLOSU
29. Dehidrtasyon ve Hayat Kaynamz Su
14
Su

Su, insan vcudunu oluturan en nemli kimyasaldr 30. Yetikin bir insann, vcut arlnn yaklak %60-%75lik formunu su oluturmaktadr.

Bu oran beslenme, bireyin cinsiyeti, ya, kilosu, vcut ya yzdesi ve nem ya da scaklk gibi evresel etkenlere bal olarak farkllk gsterebilir
31. Dehidrtasyon ve Hayat Kaynamz Su
15

Vcudumuzdaki

su deerleri
32. Dehidratasyon Nedir ?
16

Vcudun su seviyesindeki ani azalmann vcuda yapt olumsuz etkiyi dehidratasyon olarak isimlendiriyoruz

Dehidratasyonun Sebepleri Nelerdir ?
17

Terleme 33. Yetersiz Sv Alm 34. shal 35. Kusma 36. Diyabet 37. Dier Sebepler

18
Terleme

Vcut evre etkileri

Scak havada almak gibi, ar scakta bulunma.

Hava koullarna bal olarak tempolu bir yrme esnasnda vcut kendini soutmak iin 16 ons ter (453.59 gr su) kaybetmektedir ve bu suyun telafisi gerekmektedir.

19
Terleme

Bir enfeksiyon dolays ile yksek ate hallerinde; vcut ok miktarda svy vcudu soutma amacyla ter yoluyla atmaktadr.

20
Yetersiz Sv Alm

Yeterli miktarda sv alnmamas potansiyel dehidratasyon sebeplerinden biridir. stersuya yetersiz ulam olsun ister yeterli su iememek olsun bunlar rutin veya sra d su kayplaryla birleince dehidratasyon seviyesini arttrmaktadr.

21
shal

shal bir insann byk miktarlarda svy topluca kaybetmesine neden olur. 38. Yadsnamayacak miktardaki sv her dklama annda bir anda kaybedilir. 39. Dnya apnda bata ocuklar olmak zere 4 milyon kiiden fazlas dehidratasyon sonucu hayatn kaybetmektedir.

22
Kusma
Beslenmeye bal kusma: nler srasnda ya da hemen sonra grlr. Yemekten 10-12 saat sonra da olabilir. karlan besinler yan sindirilmi ya da hi sindirilmemitir.Mukuslu (smk) kusma: Bu tr kusma da genellikle sabahlan grlr. Gece yutulan tkrk ve ona ipliksi bir grnm veren mukustan (smk) oluur.

Kusma sonucu oluan sv kayplarn tolere etmek olduka zor ve byk miktarlarda su kaybna eden olan sebeplerden biridir.

23
Diyabet

Halk arasnda eker Hastalna olarakta bilinir. 40. Trkiyede 1997 ylnda yaplan aratrma sonularna gre lkemizde yaklak olarak 3 milyon 600 bin kii diyabetli fakat bunlarn 1 milyon 200 bininin tehisi henz yaplmamtr. 41. Tip 1 diyabet genellikle ocuklar ve genleri etkilemekteyken, Tip 2 diyabet genellikle orta ya ve stndekileri etkiler. Diyabet vakalarnn % 90-95ini Tip 2 diyabet oluturmaktadr.

24
Diyabet
TEST
42. Dehidratasyonun Sebepleri Nelerdir ?
25
Dier Sebepler

zellikle ar ve efor isteyen ilerde alanlar etkileyen bir baka problem isealkoln yol at dehidratasyon problemidir. 43. Alkol zellikle Vasopressin hormonunun azaltlmasn salar ve bu hormonun en nemli grevlerinden biri vcuttaki su tutulumunu dzenlemektir. Bu sebeple alkol idrar yollu hzl ve ani su kaybna yol aar. 44. Ortalama olarak alkoln dehidratasyonstneki dolayl etkileri 10-48 saat aras srebilmektedir.

DehidratasyonunDereceleri ve Belirtileri ?
26
Dehidratasyonu iki derecede inceleriz ;

Az Orta Derece DehidratasyonAcil Tbbi Mdahele Gerekmez.

leri Derece DehidratasyonAcil Tbbi Mdahele Gerekir.

27
Az Orta Derece Dehidratasyon Belirtileri :

Kuru, yapkan az. 45. Ciltte kuruluk 46. Ba Ars 47. Kabzlk 48. Ba Dnmesi Dengesizlik

28
leriDerece Dehidratasyon Belirtileri :

Ar Susuzluk 49. ok kuru Az ve Cilt 50. Az Terleme 51. Az veya hi idrara kmak retilen idrar koyu yeil veyakehribar rengi 52. Gzlerde ukurlama 53. Dk kan basnc 54. Kalp atnda hzlanma 55. Hzl nefes almak 56. Ate 57. Birok ciddi durumda, hezeyan veya bilin yitimi.

Scak arpmasna Zemin Hazrlayan Faktrler.
29

Fiziksel Faktrler 58. evresel Faktrler

30

Fiziksel Faktrler; 59. Vcut Ktle Endeksi Kilo 60. Ya 61. la Alm 62. Daha nceki Kalp Hastalklar 63. Cilt Travmas (Yanklar)

31
lalarn Vcudumuza Etkisi
Is retimini Artranlar;

TroidHormonu 64. Antidepresanlar 65. Holcionler(r: LSD) 66. Amfetamin

Susamay Azaltr

Haloperidol (Anti-piskolojikilalar) 67. Angiotensin-evirici enzimler (ACE) inhibitrler

Terlemeyi Artrr

Antihistemainikler(Allerjitedavi ilalar) 68. Beta Bloklayclar (BP ilalar)

SU KaybnArtrr

Alkol 69. Nikotin

32

evresel Faktrler;

Ortam Hava Scakl
Rzgar Hz
Nemlilik
Ima Islar
70. ScakYaralanmalar Semptom ve Tadavileri
33

Scak demi 71. Scak Kamplar 72. Scak Yorgunluu 73. Scak arpmas

ScakYaralanmalar Semptom ve Tadavileri
34

Scak demi

Scakla kar karya kaldktan sonra ellerde, ayaklarda, ayak bileklerinde gdebrakan dem olur.
Bu durumun altnda kardiyak ve renalnedenler yoktur.
klime uyum salayamayan yallarda daha sklkla grlr. Birka gn belirti vermeyebilir.
Tedavi ve Bakm: demli blge ykseltilir, scak ortamdan uzaklatrlr, sv alm arttrlr.
35

Scak Kamplar

Yorgun ve ok altrlm adalelerde arl kramplar olur. alma srasnda veya sonrasnda laktik aside bal olarak geliir. Scak yerde alma, ortama uyum salayamama durumunda sv ve elektrolit kayb yerine konmazsa scak kramplar oluur.
Belirti ve Bulgular: alanlarda elektrolit eksikliinden dolay bacaklarda, omuzlarda arl kramplar, halsizlik, taikardi, soluk ve nemli cilt, bulant, ar idrar yapma grlr.
Tedavi ve Bakm: Kaybedilen sv ve elektrolitler yerine konur, ortamdan uzaklatrlr.
36

Scak Yorgunluu

Ter, diyare veya diretik kullanmn nedeniyle uzun sreli sv kaybna bal olarak geliir. ok gen veya yallarda daha sk grlr.
Belirti ve Bulgular: Ba ars, bulant, kusma, krklk, srekli susama hissi, kas kramplar, anksiyete, taikardi, ortostatik hipotansiyon, dehidratasyon, ate (37-40C) hassasiyet, bilin bulankl.
Tedavi ve Bakm: Kii scak ortamdan uzaklatrlr. Yeterli sv ve elektrolit verilir.
37

Scak arpmas

Onarlamayan s kayb mekanizmasn ilemesi. Thermoreguler mekanizmada tamamen durma sonucu vcutte ar derecede s art.
Belirti ve Bulgular - Scak yorgunluundan temel fark nrolojik kabilyet kayplardr. Dier belirtiler ise:
- Kuru Scak Krmz Deri
- Soluma derin, zayf ve kesikRespirations - deep, then shallow, then absent
- Damar atlar- hzl gl sonra hzl zayf
- Kan Basnc ani artlar sonras kesilmeler
-Yorgunluk, bilin yitimi
-Kusma
- Co Gz Bebeklerinde Klme
Tedavi:
-TEMEL olarak vcudun ekirdek ssn drmemiz gerekmekte.

Hemen 500 ml sv verin ama ilk saat 2 litreyi amamal.

- Her 5-10 dakikada bir vcut ekirdek ssn kontrol et.
- Hemen Hastaneye Gidilmeli.
38
Scak Yorgunluu - Scak arpmas
78. Scakta alrken Alnabilecek Kiisel nlemler.
39

Personelin Eitimi ( En nemli Etken) 79. Uygun Su Alm 80. drar Kontrol 81. Uyun Kyafet Seimi

Personelin Eitimi
40

Toolbox Toplantlar Yapn. 82. Personeli Konu Hakknda Bilinlendirin. 83. Konu Hakknda Posterler Asn.

Uygun Su Alm
41

Sahada Aktif alanlar in 3,5 -4 Litre Su Alm 84. Ofis alanlar iin 2,5-3 Litre Su Alm

ngrlmektedir
85. drar Kontrol
42
86. Uyun Kyafet Seimi
43

Terlemeyi engellemeyecek ama gnee maruziyeti minimuma indirecek kyafetler olmal. 87. Kyafetler Sentetik yerine PamukluTercih Edilmeli. 88. Ak renk gnei ekmeyen tam tersine yanstan kyafetler seilmeli.

Scakta alrken Alnabilecek Ynetimsel nlemler.
44

Personele Alma Sresi Salanmas 89. Mesai Dzenlemeleri 90. Dinlenme Alanlar ve Glgelikler 91. Bayrak Sistemi 92. Beslenme

Personele Alma Sresi Salanmas
45

klime Alma sresi 2-4 hafta aras alabilmektedir. ( Optimal 3 Hafta ) 93. Alma sresi iinde alanlara ok yklenmeden altrmak uygun olacaktr. 94. Alma sresi iinde alan gzetim altnda tutulmaldr.

Mesai Dzenlemeleri
46

Mesailer WBGT deerlerine gre ksaltlabilir. 95. Mesai saatleri iindeki dinlenme saatleri sklatrlabilir. 96. Mesai saatleri deiebilir.

Dinlenme Alanlar ve Glgelikler
47

Sabit alanlar in (r: Demirciler) Glgelikler Yaplabilir. 97. Dinlenmek iin glgelikler ina edilebilir 98. Dinlenme alanlarnda mutlaka souk su sebilleri bulundurulmaldr. 99. Dinlenme alanlarnda fanlar ile hava akm salanmaldr. 100. Mesai saatleri deiebilir.

Bayrak Sistemi
48

l iklimlerinde bolca kullanlr. 101. BP Shell gibi byk irketlerce ullanlmaktadr . 102. Amerikan Ordusu IRAK-AFRKA- AFGANSTAN da hali hazrda kullanlr.

Beslenme
49

Beslenme iin Salk Bakanl Rehberine Bakalm

50
Sorularve Cevaplar
103. 51
Teekkrler

Sicakta calisma

Business

Transcript of Sicakta calisma