CENTAR ZA OBRAZOVANJE ODRASLIHEX CATHEDRASplit, Bihaka 2 AZavrni rad!RIJEVOZ TERETAT"#aSLOBODNI !RIJEVOZ O!ASNO$ TERETA % ZA!ALJIVIHTE&'INA NA RELACIJI S!LIT % BRA ("nt)r'"nik J*r" Vr+al)viV),a #)t)rn)-v),ila Split, +vi.an/ 20123SADRAJ013 'VOD333333223 O!ASNE TVARI33443 &LASI5I&ACIJA O!ASNIH TERETA3321313 &LASA 43 Zapal/iv" t"k*in"33263 IZBOR TEHNI&E I TEHNOLO$IJE !RIJEVOZA33723 !RIJEVOZ O!ASNIH TVARI81313 !RIJEVOZ O!ASNIH TVARI CESTOVNI( !RO(ETO(38131313 O.v","pri/"v),nika8131323 O.v"," p)il/at"l/a339131343 'v/"ti i ).v"," v),aa9131363 Nad,)r na:"+ti3310131323 ADR11;3 !RIJEVOZ ZA!ALJIVIH TE&'INA NA OTO&E3331473 ZA&LJ'A&16LITERAT'RA331211. UVODCil/ )v)- +"#inar+k)- rada /" *p),navan/" + )pa+ni# tvari#a k)/" +vak)dn"vn)+*+r""#)*pr)#"t*3 Iak) /"pri/"v),)pa+nih tvari* :"+t)vn)#pr)#"t*r"-*liranZak)n)# ) pri/"v),* )pa+nih tvari +vak)dn"vn) +" +*+r""#) + kr"n/"# i+tih, ri/"tk)+ na#/"r)#, ali *-lavn)# ,.)- n",nan/a3Opa+ni#tvari#a +#atra/* +" )n" tvari k)/" ,.)- +v)/ih )+).ina ka)t) +*"k+pl),ivn)+t, )tr)vn)+t, ,apal/iv)+t, k)r),ivn)+t, )k+idativn)+ti i +lin) #)-* *-r),iti,dravl/" iiv)t l/*di, pr)*,r)iti #at"ri/aln* t"t* i )t"titi )k)li3 Z.)- +i-*rn)+ti i,atit"+vih +*di)nika *pr)#"t* na:"+ta#a, pri )r-ani,a:i/ipri/"v),a )pa+nihtvari,ahti/"va +" p)d*,i#an/" p)+".nih #/"ra pr"d)+tr)n)+ti pri pakiran/*, *kr:a/*,pri/"v),*, i+kr:a/*, r*k)van/* i +kladit"n/* )pa+nih tvari3!ri/"v), )pa+nih tvari * )r-ani,a:i/+k)#i t"hn)l)k)#+#i+l* pr"d+tavl/a +taln*)pa+n)+t ,a+v"k)/i d)la,"*p)+r"danili n"p)+r"dank)ntakt + )pa+ni#tvari#a3!r)+t)ri *k)/i#a+")pa+n"tvari pr)i,v)d", +kladit", pr"kr:ava/*ili p)vrin"p)k)/i#a +" )dvi/a pri/"v), ili pri/"n)+ )pa+nih tvari n"pr"+tan) +* i,l)"ni )pa+n)+ti )d,a-a"n/a, p)ara, "k+pl),i/", tr)van/a, radi/a:i/", itd3 Sdr*-"+tran", )+)."k)/"2r*k*/* )pa+ni# tvari#a ili +*d/"l*/* * pri/"v),* )pa+nih tvari * +taln)/ +* )pa+n)+ti )d),l/"da, nar*avan/a n/ih)va ,dravl/a ili +* * iv)tn)/ )pa+n)+ti3 2. OPASNE TVARIOpa+ni t"r"t /"+vaki t"r"t k)/i ,.)-+v)/ih+v)/+tava #)" .iti )pa+an,a,dravl/" l/*di t" *-r),iti,p)+r"dn) ili n"p)+r"dn), +i-*rn)+t )+).a i i#)vin" ti/"k)#tran+p)rta3 !)+".n* p),)rn)+t tr".a ).ratiti t"r"ti#a k)/i ni+* ra,vr+tani pr"#a na"#,ak)n* /"r +a#i p) +".i ni+* )pa+ni, ali t) #)-* p)+tati p)d p)+".ni# )k)ln)+ti#a *pri/"v),* ili ri/"k)# *kr:a/a i +la-an/a3 Opa+n" tvari +* )n" tvari ili pr"d#"ti na k)/" +")dn)+" )dr""n" ,a.ran" ili )-rani"n/a pri/" pri/"v),*3 Tak)"r )vd/" +pada i )tpad,priprav:i i n*kl"arni #at"ri/al * +l*a/* da i+p*n/ava/* *v/"t" ,a ra,vr+tavan/" * )pa+n"tvari pr"#a ADR%*3Na/v"i i,v),nik )pa+nih t"r"ta /" SAD k)/i i#a vrl) ra,vi/"n* k"#i/+k* ind*+tri/*3Opa+ni#t"r"ti#a +#atra/* +" t"r"ti k)/i +" a,a#a pri/"v),a33Slika 1 : O,nak" )pa+nih tvariGrafikon 1 : 'di) pr)#"tnih -rana * pri/"v),* )pa+nih tvari * 20013 $)dini3. KLASIFIKACIA OPASNI! TERETA4!r"#a ("*nar)dn)# pravilnik* ) )pa+ni# t"r"ti#a, )pa+ni t"r"ti p)di/"l/"ni+* * d"v"t )+n)vnih kla+a3 &la+" +* +l/"d""&la+a 13 "k+pl),ivn" tvari i pr"d#"ti&la+a 23 plin)vi&la+a 43 ,apal/iv" t"k*in"&la+a 63 ,apal/iv" kr*t" tvari&la+a 23 )k+idira/*" tvari&la+a ;3 )tr)vn" tvari ili )tr)vi&la+a 73 radi)aktivn" tvari&la+a 83 na-ri,a/*" ikat #)ra * +vi#+"-#"nti#a ,ad)v)l/iti i +p":i>in" ,aht/"v" k)/" na#"" ADR, pa +vakak) i )dr"d." )-rai +pr"#nika * k)/i#a +" pr"v)," )pa+n" tvari3 Da .i +pr"#nik privr"n na v),il).i) * +kl)p* v),ila )d).r"n +*kladn) ADR%* p)tr".n) /" pr"-l"dati +pr"#nik id)k*#"nta:i/* ) -rai +pr"#nika t" -a tipn) )d).riti3 Spr"#nik n" +#i/" .iti )t""nili pr"pravl/an, t"#)ra i#ati tra/n)privr"n* pl)i:*pr)i,v)aa+ p)tr".ni#p)dat:i#a ) +pr"#nik*3 D)k*#"nta:i/a ) -rai i prv)# i+pitivan/* +pr"#nika ,a t"k11pr)i,v"d"na v),ila d).iva +" )d pr)i,v)aa i*va ka) tra/an d)ka, ,naa/ki+pr"#nika3 Bil) da /" ri/" ) n)vi# ili ra.l/"ni# +pr"#ni:i#a na v),ili#a p)tr".n) /"pri )d).ravan/*pr"#aADR%*pril)iti d)k*#"nta:i/*)-rai i prv)#i+pitivan/*+pr"#nika i k)n+tr*k:i/+k" )pr"#" +pr"#nika3 !ri/"v),)pa+nihtvari *:"+t)vn)#pr)#"t*, p)vr+ta#a, *tvr"n/"*E*r)p+k)#+p)ra,*#* ) #"*nar)dn)# pri/"v),* )pa+nih tvari * :"+t)vn)# pr)#"t*3 !),nat /"p)d i#"n)# ADR a* tran+p)rt int"rnati)nal d"+#ar:handi+"+dan-"r"*+"+ par r)*t"=3 Slika ) : ADR-. PRIEVO" "APALIVI! TEKUINA NA OTOKE!ri/"v), )pa+n)- t"r"ta na r"la:i/i i,#"* k)pna i )t)ka n" p)dra,*#/"va +a#)pr)#"t)van/" :"+t)#3 Nai#" da .i +" d)l) d) )t)ka p)tr".n) /" pr"valiti i )dr""nidi) #)ra3 Ot):i +* + k)pn)# p)v",ani tra/"kti#a pa +" ta/ #)r+ki di) p*ta +avladava nanain da +" v),ila pr"v",* tra/"kt)#d)l*k" na )t)k*3 !),ak)ni#a R"p*.lik"Hrvat+k",a.ran/"n)/"pr"v)"n/")pa+n)-t"r"ta r"d)vn)#lini/)#k)/)#p*t*/*).ini p*tni:i i ).inav),ila, pa/"+t)-ap)tr".n))r-ani,irati p)+".n*lini/*,a12pri/"v),)pa+niht"r"ta3 5ir#ak)/a+".avi pri/"v),)#)pa+niht"r"ta d*na/"ilik)ri+titi vla+titi tra/"kt ,a tran+p)rt ili *na/#iti tra/"kt +a p)+".n) ).*"n)# p)+ad)# i)pr"#)#k)/a/"+p)+).nar"a-irati *k)lik)d)"d).il)kakv"n",-)d"3 'v)"n/"p)+".n"tra/"ktn"lini/" ,apri/"v), ,apal/ivih t"r"ta/" ).av",n) i,ra,l)-ada +" n"d)v)d" * )pa+n)+t iv)ti )+talih p*tnika /"r pri pri/"v),* +vak)- )pa+n)- t"r"ta p)+t)/i)pa+n)+t )d ,apal/"n/a, "k+pl),i/" i +lin)3Slika + : Tra/"kt ,a pri/"v), v),ila +a )pa+ni# t"r"t)#.. "AKLUAK

Svak)pr"v)"n/")pa+n"r)."ir*k)van/"n/)#"p)t"n:i/alna/")pa+n)+t,a+*di)nik" * pr)#"t*, l/*d" i n/ih)v)iv)tn) )kr*"n/"3 N"+r"" pr)*,r)"n"pri/"v),)#)pa+n"r)."ra,liit"+*prir)d", avrl)"+t)+*p)+l/"di:an"pri#/"r"n""d*ka:i/" tran+p)rtnih d/"latnika, n"ad"kvatn" tran+p)rtn" t"hn)l)-i/" ili p)#an/kan/ak)ntr)l" nad )+).a#a i v),ili#a3 !ri/"v), ili #anip*la:i/* )pa+n)# r).)# n" .i +#/"li13).avl/ati n"+tr*ni i n"k)#p"t"ntni l/*di /"r .i p)+l/"di:" #)-l" .iti kata+tr)>aln"3Svaka drava )dr"*/" *v/"t" p) k)/i#a +" ).avl/a pri/"v), )pa+n" r)." i radn/" k)/"+* n")ph)dn" ,a r*k)van/" takv)# r).)#Dakl", )pa+n" tvari +* p) +v)/)/ kla+i>ika:i/i +vr+tan" * takv* +k*pin* k)/a /" *r""nap) Zak)n* ) pri/"v),* )pa+nih tvari3Svaka )pa+na tvar i#a +v)/* )dr""n* kla+* idivi,i/* * k)/* /" +vr+tana na t"#"l/* +v)/ih )+).ina t" ,aht/"va p)+".n* pan/* k)da#.ala", pakiran/a i +kladit"n/a3 Tak)"r ,aht/"va +tr*n) i praviln) r*k)van/" kak)n".i d)l)d)n""l/"nihp)+l/"di:ap)l/*d+k),dravl/"3 &)dr*k)van/a)pa+ni#tvari#a )v/"k tr".a .iti p)tp*n) p)+v""n i pal/iv kak) .i +v" pr)l) * na/.)l/"#r"d*3LITERATURAKn$i/&:Bari"vi Hrv)/", T"hn)l)-i/a k)pn"n)- pr)#"ta, !)#)r+ki >ak*lt"t * Ri/":i, Ri/"ka, 20013!ri/"v), )pa+nih tvari * :"+t)vn)# pr)#"t* 2009, !rir*nik ,a v),a" #)t)rnih v),ila i dr*-" )+)." k)/" +*d/"l*/* * pri/"v), )pa+nih tvari, Za-r"., 20093In'&rn&':http@@AAA3pr)#"tna%,)na3:)#http@@AAA3#ppi3hr14http@@AAA3hv,3hr@http@@AAA3dalB>>3:)#@ http@@AAA3:vh3hr"akon o #ri$&%o0( o#a1ni2 '%ari3 NN .456.15