Poza Toruń nr 86
-
Upload
poza-torun -
Category
Documents
-
view
226 -
download
0
Transcript of Poza Toruń nr 86
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
1/32
www.pozatorun.pl
BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO|NR 86 | 29 STYCZNIA 2016 | ISSN 20849117 | NAKAD 30 000 EGZ. |
Poza Toru stycznia
Aleksandrw Kujawski .Czernikowo .Gmina Chema .Miasto Chema .ubianka .ysomice .Lubicz . Obrowo .Wielka Nieszawka . Zawie Wielka
Wzmocnienia w Legii Chema.Czy zesp ma w tym sezonieszans na awans? Bardzo
moliwe
CHEMA:W Kamionkach Duych po razszsty odby si Bal Charytatyw-ny Wjta Gminy ysomice. Znw
pomagano potrzebujcym
GMINAYSOMICE:Za nami . midzynarodowyMemoria im. Adama Filemo-nowicza. Niestety, miejscowe
Baagany bez sukcesu
GMINAUBIANKA:W gminie Wielka Nieszawka ofer-ta ferii dla dzieci bya niezwykleszeroka. Modzie bawia si
przez cae dwa tygodnie
GMINAWIELKANIESZAWKA:
Swoje kunie maj w Koczewicach i Grzywnie,
a ich prace s znane na caym wiecie
Do siego roku nie bdzie Pytam Karola i Krzysia, jak gra
Pienidze z RPO na lata 2014-2020 trafi dosamorzdw dopiero w 2017 roku?
Rozmawiamy z Michaem Jureckim, gwiazdpolskiej kadry pikarzy rcznych
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
2/32
2
Red. ukasz Piecykczeka na informacje
Kontakt pod numerem:
Masz dlanas temat?
FELIETON
F E L I E T O N
JACEKKIEPISKI
Wojna wiatw
Poza Toru stycznia
stopka redakcyjna
Redakcja Poza ToruZotoria, ul. marca [email protected] naczelnyRadosaw RzeszotekRedaktor wydaniaKinga BaranowskaDzia reportau i publicystykiJacek Kiepiski(GSM )omasz Wicawski(GSM )Dzia informacyjnyAleksandra Radzikowska,Micha CiechowskiKulturaAleksandra Radzikowska,Micha CiechowskiZdjciaukasz PiecykSportKarol ebrowskiREKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska(GSM ),Agnieszka Korzeniewska(GSM ),Magorzata Kramarz(GSM ),Karol Przybylski(GSM ),Iwona Zuchniak(GSM )[email protected] LuberadzkaSkadStudio Poza oruDrukAgora SA
ISSN -Redakcja nie odpowiada za tre
ogosze.***
Na podstawie art. ust. pkt b ustawyz dnia lutego r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych Agencja PublicRelations Goldendor zastrzega, e dalszerozpowszechnianie materiaw opubliko-wanych w Poza oru jest zabronione
bez zgody wydawcy.
POZATORUN.PL.
Nadchodzi zadyma. Wadze
Bydgoszczy machny rk naoru i z determinacj ruszyydo tworzenia Metropolii Byd-goskiej. ak ma si nazywaprzyszy twr zoony z Byd-goszczy i 20 zaproszonych dowsppracy samorzdw. Nie-ktrzy przekonuj, e lepszabyaby nazwa Metropolia Byd-goszcz i dyskutuj o tym tak,
jakby wsplny organizm, licz-
cy 635 tysicy mieszkacw,by ju aktem.
W niezgrabnej sytuacji po-stawiono wadze gminy ZawieWielka, nalecej do powiatutoruskiego, ktr te zapro-szono do powstajcej metropo-lii. Wjt Jan Surdyka, z ktrymrozmow zamieszczamy na str.8 usysza, e wszystkie pozo-
stae samorzdy, czyli Osielsko,Dbrowa Chemiska, Dobrcz,Koronowo, Biae Bota, Si-cienko, Solec Kujawski, NowaWie Wielka, Nako, abiszyn,Szubin, nin, Barcin, Mrocza,Zotniki Kujawskie, Rojewo,Sadki, Kcynia i Pruszcz s juz Bydgoszcz ugadane, a na
decyzj jego gminy twrcy me-tropolii czeka dugo nie bd.Chcesz? o wchod. Nie? osp...
Dzi po wschodniej stroniewojewdztwa wielu zastanawiasi, czy to bya ta zasadniczaprowokacja, po ktrej czas wy-ciga dziaa? Przecie gminaZawie Wielka jest zworni-kiem, zasadniczym elementem,
wczeniej planowanej metro-polii bydgosko-toruskiej, dopowoania ktrej przymiarkitrwaj od lat. Caa obecna poli-tyka rozwoju wojewdztwa jestpodporzdkowana przyszemuduopolowi Bydgoszcz-oru.Gdyby nowa metropolia wy-ja poprzedniej zasadnicz
figur ze rodka pola, czyligmin Zawie Wielka, mieli-bymy niespodziewanie szach--mat. A tak... czeka nas wojnametropolii. Bezwzgldna. Jakwojna cywilizacji, wojna wia-tw, z ktrych tylko jeden moeprzetrwa. Wojna, co prawda,papierowa, bo chodzi o tworywirtualne, ale skutki dla woje-wdztwa mog by opakane.
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
3/32
3POZATORUN.PL . REGION
Poza Toru stycznia
To zawd wymierajcy. Rynekpsuj podszywajcy si pod ko-wali spawacze. A prawdziwa ma-gia to miech, stary piec, mot,ogie i sia ludzkich mini. Bez-wzgldna i potrafica wyrzebiwszystko. W metalu. Tworzywie,w ktrym mona si zakocha.
wczni rzymski legionistaKasjusz przebi ciao Jezusa Chry-stusa, wiszcego na krzyu. Przezwieki wierzono, e ma cudownmoc uzdrawiania, bo skpana zo-staa we krwi Zbawiciela. Jej wier-n kopi na zamwienie muzeumz Wiednia zrobi kowal z Ko-czewic. Chocia o kadym swoimdziele wypowiada si z identycz-nym podnieceniem w gosie.
- Od dziesiciu lat jest nam co-raz trudniej mwi Wojciech Pia-secki. By przeom kilkanacie lattemu, kiedy szo, a ten zawd siodradza. Z socjalizmu do kapita-lizmu przeszedem such stop, bokowali prawie nie byo, a ja potra-fi zrobi wszystko. o tylko kwe-stia czasu. Pseudokowale zaczlisi jednak podawa za artystycz-nych, a to zwykli spawacze. Ichpraca to oszustwo, bo pracuj nagotowych elementach. o nie manic wsplnego z kuni i piecem.
A w niej w Koczewicach za-pach jest niezwyky. o tak, jakbyzaciga si nie tlenem wymiesza-nym z azotem, a oparami dziejwminionych. Bo one nie s nasczo-ne dymem samochodw i prze-tworw ropy nafowej, a zapachemspalanego koksu, rozwarstwiajce-go si metalu i potu. ak. W kunispocisz si jak pies. Oparzysz si,nie raz i nie dwa rozbijesz palecmotem. Ale widzisz, co moe sialudzkich rk i wyobrani. Czu-
jesz to, widzisz, smakujesz. Metalwycignity z pieca nie powinienmie mniejszej intensywnoci nidojrzaa winia i wikszej ni od-cie zachodzcego soca.
- Nie wiem, czemu pastwoprzyzwala na reklamowanie siosb, ktre daj w oercie inor-
macj o kutych elementach ko-walskich, a maj tyle wsplnegoz kowalstwem, co ja z astronomi mieje si rzemielnik z Kocze-wic w gminie Chema. Dlategow ramach protestu nigdy nie do-daem do nazwy swojego zakaduprzymiotnika artystyczne, cho-cia to ja mam takie uprawnie-nia. Ale nie chc by utosamianyz tymi hochsztaplerami.
Pan Wojtek opowiada pew-n anegdot. Przyszed do niegokiedy klient, ktry zobaczy jegopodpis na bramie przy ulicy Gda-skiej w oruniu. Wczeniej byu kowala artystycznego i przy-wiz go na miejsce, eby ten zo-baczy, co ma zrobi. amten, gdyspojrza na prac mistrza z Ko-czewic, stwierdzi, e nie da radytego zrobi. Dlaczego?
- Bo to robota kowala. akodpowiedzia mieje si naszrozmwca. Mj klient rozoybezradnie rce. Ale na to si nicnie poradzi. Porozmawiajmy o ry-sowaniu na kowadle, bo to przy-
jemniejsze.W ten pieszczotliwy sposb
mczyzna zbliajcy si do wiekuemerytalnego mwi o swojej pro-esji. Zaczyna w tym achu w 1977roku.
- Wtedy zdobywaem podsta-wowe szliy mwi. Uczyem
si, czym jest hartowanie i rozhar-towywanie. Ojciec kowalem nieby, ale ze strony mamy kilkuw rodzinie si tym zajmowao.Zamiowanie do tego miaem odlat modzieczych. W szkole pod-stawowej ju kierowano mnie doliceum plastycznego w Bydgosz-czy. Bo mam dusz artysty, ale niekowala artystycznego (miech).Do dzi nie mam problemu z na-
szkicowaniem czego czy malowa-niem na ptnie. warzowcem te
jestem, ale to metal mnie wcign.Mody mczyzna podj
nauk w tym achu. Szkoli siw ZDZ-tach.
- Zamieniem pdzel na mo-tek, a sztalugi na kowada mwiPiasecki. Ale teraz chyba szkkowalskich ju nie ma. Miaem,bodaj w 2005 roku, propozy-cj uczenia w klasie kowalskiejw Kowalewie Pomorskim. Cht-nych jednak nie byo. o nie ro-bota dla dzisiejszej modziey. Zacika. Ubrudzi si mona. A na-wet czasami kuku zrobi. Dwchchopakw na stau miaem. Jedenopiera si o kowado i patrzy cayczas na zegarek, a drugi mia 151centymetrw wzrostu i co motekpodnis do gry, to tak si zasa-pa, e mylaem, e umrze.
Wcznia Przeznaczenia jestdzieem, ktre mieszkaniec Ko-
czewic wspomina najczciej.Nic dziwnego, bo przecie to caahistoria chrzecijastwa zawar-ta w jednej relikwii. W zasadziew kilku, bo troch kopii przez wie-ki powstao.
- z Austrii, ktr ja odwzo-rowywaem, mia u siebie w No-rymberdze Hitler mwi kowal. On te wierzy, e przynosiszczcie. Kilka dni przed jego
samobjstwem odbili j Ame-rykanie i przekazali z powrotemdo Wiednia. Moj powici naszprymas Jze Kowalczyk w 2013roku w Gnienie. Bo trzeba pa-mita, e t wczni podarowaBolesawowi Chrobremu Otton IIIz okazji koronacji naszego wadcy.Z Polsk ma wic ona te sporowsplnego.
redniowiecznych zlece mjrozmwca ma multum.
- Bo kowal jest cznikiemmidzy tym, co odeszo, a tym, cowspczesne dodaje. Pewienksidz z Grudzidza wyowi z Wi-sy star desk. Pewnie pozostaopo jakiej barce rzecznej. Z wie-kw w ni wbitych robiem betydo kuszy. Im kraj jest zamoniej-szy, tym kowali jest mniej. Na Bia-orusi i Ukrainie jeszcze ich troch
jest. Sam klepi lemiesze czy zbydo kultywatora. Nie ma dla mnieznaczenia, czy przynosi co rolnik,
czy konserwator sztuki. Kiedy
nawet twarze z elaza dyrektoro-wi Deutsche Banku z Hamburgarobiem. Ze zdj. Do tego szyw uycie duta i przecinaki, bo niewszystko dao si zrobi w ogniu.
Jacek Sobolewski jest modszyod kolegi z Koczewic. Swoj ku-ni ma w Grzywnie pod Chem.
- Nie czuj konkurencji ze stro-ny podszywajcych si za kowali mwi w rozmowie z Poza o-ru. yj z tego od kilkunastulat, wic wida si da (miech).o musi by jednak pasja. rzebato kocha, eby si tym zajmowa.A spawacze nie umiej zrobi tego,co ja.
Historia Jacka jest take nieco-dzienna. Skoczy malarstwo naWydziale Sztuk Piknych UMKw 1998 roku i kowalstwa nauczysi... sam. I z ksiek.
- Najlepsz nauk jest dzia-anie, ale wiadomo, zajmuje tochwil czasu mwi. Nie wiem,czy jestem najmodszym kowalemw regionie, ale o modszym niesyszaem. Renowacja bram wjaz-dowych do ministerstwa kulturybya prac mistrzowsk. Musiaemsprosta kunsztowi wykonawcwsprzed wielu lat. Na co dzie robima architektur, schody, balu-
strady. Co kto potrzebuje. Robiporzdnie, eby si potem tego niewstydzi.
o konkretny go, bo kowalmusi by zdecydowany. Do po-zytywnie nastawiony do wiata,przyznaje, e zdarzaj si tacy, kt-rzy doceni robot proesjonalisty.Ale tylko zdarzaj.
Wojciech Piasecki zdradza namna koniec swoje marzenie.
- Na emeryturze chciabymmie kuni nad stawem mwi. ylko miech, kowado, moteki lampy nafowe. I sia rk w star-ciu z metalem.
Rysuj nakowadle
Wojciech Piasecki zrobi wiern rekonstrukcj Wczni Przeznaczenia. Jacek Sobolewski odrestaurowa bram ministerstwa
kultury, byego Paacu Potockich. Swoje kunie maj w Koczewicach i Grzywnie, a ich prace s z nane na caym wiecie
Tomasz Wicawski | fot. ukasz Piecyk
PSEUDOKOWALEZACZLISIJEDNAKPO-DAWAZAARTYSTYCZNYCH, ATOZWYKLISPAWACZE. ICH PRACA TO OSZUSTWO, BO
PRACUJ NA GOTOWYCH ELEMENTACH. TONIEMANICWSPLNEGOZKUNIIPIECEM
Wojciech Piasecki
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
4/32
4 TO CZYTAJ
Poza Toru stycznia
POZATORUN.PL.
Znamy ju decyzj w sprawieszeciolatkw. Od wrzenia niebd miay obowizku pj doszkoy. Jedni mog odetchnz ulg, inni niestety patrz nie-pewnie w przyszo. Ta decyzjawie si z wieloma konsekwen-cjami i zmianami, nie tylko dlarodzicw i dzieci, ale rwniegmin, dyrektorw szk i na-uczycieli. Gminy dostan mniej-sze subwencje owiatowe, moezabrakn miejsc w przedszko-lach. Poza tym nie bdzie wy-starczajcej liczby etatw dla
pracujcych w tej chwili nauczy-cieli, poniewa nie wiadomo, ilepowstanie klas pierwszych i czybd one w kadej szkole. To tyl-ko cz z problemw, o ktrychcoraz goniej si mwi.
- Obowizek szkolny przenosisi z powrotem na siedmiolatki,tak jak to byo wczeniej mwiAndrzej Siemianowski, wicesta-rosta toruski, dugoletni kuratorowiaty. Jeli rodzic zdecyduje,e dziecko ma ju odpowiedniewarunki, eby i do szkoy, zga-sza si do poradni o wydanie od-powiedniej opinii. Niestety, cznauczycieli przygotowanych donauczania zintegrowanego, czyliw klasach modszych, moe stra-ci prac.
en problem nie bdzie od-nosi si tylko do jednego rokuszkolnego. Bdzie si przesuwasystematycznie o szczebel wy-ej. Dzisiaj problem dotyczy klas1-3, nastpnie przesunie si naklasy 4-6. Z czasem przejdzie nakolejny etap ksztacenia, gimna-zja, szkoy rednie.
- Z psychologicznego punktuwidzenia to nie jest dobre roz-wizanie, aby zostawia dzieciw tej samej klasie dodaje An-drzej Siemianowski. Jak dziec-ku wytumaczy, e ma ponow-
nie chodzi do klasy pierwszej?Wane jest w tym, e to rodzicw komunikacji z nauczycielemi pracownikami pomocy psy-chologiczno-pedagogicznej bdwsplnie podejmowali decyzj,czy zostawi dziecko w obecnejklasie, czy przepuci je dalej.
Caa sprawa tyczy si rwnieprzedszkoli, ktre i tak s prze-penione. Jeli rodzice zdecydu-j si na pozostawienie dzieckaszecioletniego na kolejny rokw oddziale przedszkolnym, doczego bd mieli pene prawo, za-braknie miejsc dla najmodszychdzieci.
- Bdzie problem w przed-
szkolach stwierdza BrygidaBogdanowicz-Kope, dyrektorZespou Ekonomiczno-Admini-stracyjnego Szk i Przedszkoliw Lubiczu. Bdziemy musieligo jako rozwiza. Mamy na-dziej, e rodzice dzieci picio-letnich, ktre byy w przedszko-lach i dobrze sobie radziy, polje do klasy pierwszej. Po eriachszkolnych dyrektorzy szk zo-stali poproszeni, eby zrobi ro-zeznanie wrd uczniw, czy ktoz nich bdzie chodzi jeszcze razdo oddziau przedszkolnego, czypo prostu pjdzie do pierwszejklasy. Mamy nadziej, e cz
rodzicw dzieci szecioletnichuda nam si namwi, eby ichdziecko nie powtarzao klasy.Oczywicie jest to decyzja auto-nomiczna rodzica. W tym rokumielimy cztery klasy pierwsze,pi klas drugich w jednej szkole.By moe od wrzenia bdziemymieli tylko jedn. Powstaje w tymwypadku problem zapewnieniapracy nauczycielom. Bardzo by-my chcieli, eby w duych szko-ach byy to chocia dwa oddziay.
W gminie Lubiczw klasach pierwszych jest obec-nie 344 uczniw (16 oddziaw),w klasach drugich 356 uczniw,a w trzecich 216. Od kiedy sze-ciolatki poszy do szk, liczbadzieci w szkoach si zwikszya.Od wrzenia liczba klas pierw-szych znacznie si zmniejszy.Nie ma pewnoci, czy bdzie onaotwarta w kadej placwce szkol-nej.
- Odroczonych dzieci nie byou nas wiele dodaje BrygidaBogdanowicz-Kope. Liczba tanie przekracza dwudziestu osbw caej gminie. Wszystko wska-zuje na to, e we wrzeniu klasapierwsza moe liczy tylko sto
osb, a moe nawet i mniej.Problem dotyka rwniekwestii finansowych. Gminy naedukacj dzieci dostaj subwen-cje owiatowe. Na ucznia szkoypodstawowej jest to duo wysza
kwota ni na przedszkolaka.- Mamy obawy zwizane
z mniejszymi wpywami z sub-wencji owiatowych mwi Bry-gida Bogdanowicz-Kope. Jeeli bdzie mniej dzieci, do-staniemy mniej pienidzy. Myprzyjmowalimy modsze dzieci
ju od dwch lat. W czci szkdokonalimy z tego powodu sze-
reg zmian. Zakupilimy meble,doposaenie. Zrobilimy sporow tym zakresie. Nauczyciele do-szkalali si w nowych metodachnauczania. Uruchomilimy wie-tlice dla tych modszych dzieci,zatrudnilimy dodatkowych pra-cownikw.
- W tej chwili nie wiemy nic stwierdza Dariusz Chrobak, dy-rektor Szkoy Podstawowej im. K.K. Baczyskiego w Czernikowie. Mielimy cztery oddziay w kla-sie pierwszej, bdziemy mieli je-den, by moe dwa, jeli rodzicedzieci szeciolatkw zdecydujsi na posanie ich do szkoy. Jestto teraz utrudnione. Wie si
z tym brak etatw wszystkichzatrudnionych obecnie nauczy-cieli. Kady dyrektor szkoy musiprzygotowywa organizacj rokuszkolnego. W marcu zaczynajsi zapisy do klasy pierwszej. ojest decyzja wstpna. Jeli rodziczmieni zdanie do koca rokuszkolnego, to moe con swojdecyzj.
Do koca marca dyrektorzy
szk maj okreli, ile dzieci b-dzie pozostawionych w klasach
pierwszych oraz oddziaach zero-wych. Maj to uzgodni z nauczy-cielami oraz rodzicami. Czy duoosb zdecyduje si na pozosta-wienie dziecka w tej samej klasie?
- Duo rodzicw pyta, jak tobdzie z ich dziemi picio-, sze-cio- i siedmioletnimi, poniewanie s zorientowani w caej sytu-acji opowiada Joanna Duszy-ska, dyrektor Poradni Psycholo-giczno-Pedagogicznej w oruniu. Kade dziecko inaczej si rozwi-ja, inaczej unkcjonuje. Niektrzyrodzice opowiadaj nam, e mieliwiele obaw, e ich dzieci sobie
nie poradz, a bardzo dobrze imidzie. Inni mwi, e jest wprost
przeciwnie. Wiek rozwojowy rz-dzi si takimi prawami, e jestw nim dua rnorodno i terazwietnie to widzimy. Mamy inor-macje, e cz rodzicw bdziechciaa skorzysta z moliwocipowtarzania przez dziecko klasy.W pierwszych dniach kwietniabdzie ju wiadomo mniej wi-cej, ilu rodzicw chce skorzystaz tej moliwoci. Nie mamy jesz-cze zgosze dotyczcych chciposania do szkoy dzieci w wiekuszeciu lat. Spodziewamy si, etakie te bd.
Mniej uczniw-brak pracy?Obietnica rzdu zostaa speniona. W cigu pierwszych stu dni jego panowania reforma szkolnictwa zostaa
znowelizowana i szeciolatki od wrzenia nie maj obowizku i do szkoy. Jednak nie wszyscy podzielaj ten
entuzjazm. Bdzie mniej klas pierwszych, a co za tym idzie zabraknie etatw dla nauczycieli
Joanna Koszczka | fot. ukasz Piecyk
[ ]
45opinii
z zaleceniem od-roczenia wydanow roku 2015/2016
Pracownicy owiaty nie kryj obaw zwizanych z mniejszymi subwencjami owiatowymi.
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
5/32
5POZATORUN.PL . PIENIDZE UE
Poza Toru stycznia
Gra idzie o ogromne sumy, bodo gmin z Unii Europejskiej py-n rokrocznie miliony zotych.Gdyby ten strumie wysech, tomoglibymy zapomnie o inwe-stycjach na tak skal, jak z lat2007-2013. Samorzdowcy s
jednak bezradni, bo nic od nichnie zaley, chocia rzd zapew-nia, e pomoe w tej sprawie, jaktylko bdzie to moliwe.
en temat wraca po raz kolejny.Deklaracji odnonie moliwociszybkiej absorpcji rodkw unij-nych z nowej perspektywy finan-sowania unijnego byow 2015 roku multum.Skadano je i przed wy-borami prezydenckimii przed parlamentarny-mi. W 2014 roku nawetprzed samorzdowymi.Ale na deklaracjach siwszystko zatrzymao.
- Przeciganie sitego tematu niezwy-kle komplikuje pracsamorzdom mwiPiotr Kowal, wjt gmi-
ny ysomice. Prze-cie nie mamy pojcianadal, kiedy rusz po-szczeglne konkursy, kiedy zo-stan rozstrzygnite, a ju o tym,kiedy bdziemy mogli ruszyz jakimi pracami, nie moe byw ogle mowy.
Wyjanijmy, o rodki z jakich
pul chodzi. Samorzdom w no-wej perspektywie finansowaniaunijnego na lata 2014-2020 przy-suguj rodki w ramach Regio-nalnego Programu Operacyjne-go, Programu Rozwoju ObszarwWiejskich oraz w ramach wiej-skiej czci ZI-u.
- Wszystko utkno na szcze-blu samorzdu wojewdztwa mwi Jerzy Zajkaa, wjt gminyubianka w powiecie toruskim.
Cay czas jestemy zapewniani,e to ju ostatni etap i bdziemymogli bra udzia w konkursach,ale przez ostatnie miesice w tej
sprawie wiele si nie zmienio.Na co to realnie wpywa
w polityce poszczeglnych gmin?Przynajmniej na kilka kwestii.Po pierwsze, nie mog one za-planowa duych wydatkw in-
westycyjnych z uwzgldnieniemrodkw zewntrznych na ko-lejny rok budetowy, a ju si dotakich inwestycji przygotowali.W wielu przypadkach maj junawet rodki na wkad wasny,ale bez terminu konkursu, a takedaty jego rozstrzygnicia, wre-nie odnonie tego, kiedy bdziemogo co zosta zrealizowane,przypomina zadanie dla wrki.Po drugie, moe si w latach 2017
i 2018 okaza, e bd to latabumu inwestycyjnego, ale liczbainwestycji do zrealizowania w takkrtkim czasie samorzdy prze-
ronie.- Przecie wtedy w okrelo-
nych dwunastu miesicach b-dziemy musieli wyoy ze swo-jej kieszeni astronomiczne sumy mwi obrazowo Radosaw
Ciechacki, wjt gminy DbrowaChemiska w powiecie bydgo-skim. Poza tym krtki terminrealizacji okrelonego zadania,co do oczywiste, zwikszy jegokoszty. Podobnie byo na ostat-nim etapie pozyskiwania rod-kw z poprzedniej perspektywyunijnej. Nawet w maju 2015 rokudowiadywalimy si, e jest mo-liwo pozyskania pewnej sumydofinansowania na jaki cel, ale
trzeba bardzo szybko zrealizowainwestycj.Problem z wiejsk czci
ZI-u polega na tym, e partner-stwo w jego ramachjest do pozorne.Znacznie wicejdo powiedzeniamaj due orod-ki miejskie, ktregwnie zajmuj sikwestiami najwa-niejszymi dla nich,a inwestycje mniej-sze traktuj nieco pomacoszemu. W na-szym wojewdztwiedochodzi kwestia
antagonizmw byd-gosko-toruskich,ktre omal nie
doprowadziy do tego, e ZIw ogle na naszym terenie by niepowsta.
- Jest wiateko w tunelu, bona konsultacjach rzdw z sa-morzdem terytorialnym pady
jasne deklaracje, e te kwestieulegn przyspieszeniu mwiJerzy Zajkaa. Premier RP za-deklarowaa te, e nie bdzie jusytuacji, w ktrej na poziomie sa-morzdowym bd delegowanekolejne zadania bez adekwatnegoekwiwalentu finansowego.
Czas pokae, czy te deklaracjemaj pokrycie, ale warto zastano-wi si nad jeszcze jedn, znacz-nie waniejsz, dugoterminowkwesti.
- Wszyscy wiemy, e po roku2020 rodkw zewntrznych nie
bdzie ju tyle mwi zgodniesamorzdowcy. A oczekiwaniamieszkacw wzrosy niebotycz-nie przez ostatnie lata. Ich zaspo-kojenie bdzie w nowych realiachznacznie trudniejsze. A strumiez UE moe od razu nie wyschnie,ale bystro rodkw przez niegoprzepywajcych bdzie znaczniemniejsza.
S pewne symptomy, wiad-czce o tym, e w 2016 roku pie-nidze z Brukseli zasil jednakw pewnej, ograniczonej jeszcze,czci budety samorzdw.
- Wystartowalimy ju w jed-nym konkursie, ktry by rozpi-sany do poowy stycznia mwiRadosaw Ciechacki. o dzia-anie w ramach PROW-u, pole-gajce na modernizacji wiejskichdrg. Chcemy na ten cel pozyskaok. 800 tysicy zotych. W po-przednim okresie programowa-nia na pocztku byy podobneproblemy, chocia szkoda, e niewycigamy wnioskw i teraz niejest z tym lepiej. Przecie jeste-my znacznie bardziej dowiad-czeni w tej mierze.
Sceptyczny jest te wjt Zaj-kaa.
- Nawet jeeli wicej konkur-sw z RPO pojawi si w drugiejpoowie 2016 roku, to zanim
zostan one rozstrzygnite, za-nim wdroone zostan wszystkieprocedury, to moe okaza si, epienidze bd dostpne dopierow czwartym kwartale tego roku.A co chyba pewniejsze, realizacjinwestycji z nich wspfinasowa-nych bdzie trzeba odoy na2017 rok.
Do siego roku nie bdzieNowa perspektywa finansowania unijnego zacza si w roku, a do samorzdw wpyno z niej zero
zotych. Irytacja narasta, bo ciko zoy budet, gdy nie wie si, jakimi rodkami bdzie si dysponowao.
A pierwsze realizacje w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego mog zacz si dopiero w... roku
Tomasz Wicawski | fot. ukasz Piecyk
NAWET JEELI WICEJ KONKURSW Z RPOPOJAWISIWDRUGIEJPOOWIE2016 ROKU, TOZANIM ZOSTAN ONE ROZSTRZYGNITE, ZANIMWDROONEZOSTANWSZYSTKIEPROCEDURY, TOMOEOKAZASI, EPIENIDZEBDDOSTPNEDOPIEROWCZWARTYMKWARTALETEGOROKU
Jerzy ZajkaaCzonek Narodowej Rady Rozwoju
W przypadku rodkw z Unii Europejskiej na nastpne lata sarkazmem byoby skadanie gminom ycze do siego roku.
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
6/32
6 SYLWETKA
Poza Toru stycznia
POZATORUN.PL.
R E K L AM A
Jolanta Szpilka-Ziemieckamieszka na stae w Irlandii.Omal nie dostaa zawau, gdy
jej Arturek pad jak raony pio-runem na deski w walce z ol-brzymim, silnym jak tur i nie-zwykle sprawnym DeontayemWilderem. Wadysaw wierzby dla modego chopaka
z Wieliczki jak drugi ojciec.Artur taty prawie nie pamita zmar, gdy chopak mia trzylata. Kto musia ksztatowa
jego charakter, a wcale nie byoto atwe. Przez wiele lat by ki-bolem Wisy. Trudno zliczyustawki, w ktrych bra udzia.Zawsze startowa do starszychi silniejszych. Bo co to za frajdasprzeda fang maemu i sabe-mu.
Wadysaw wierz wzruszasi wyranie, gdy przeglda stareotografie. Artura Szpilk pozna,gdy ten mia dwanacie lat. Gw-niarz o niewyparzonym jzykuprzyszed na trening w szkolew Wieliczce. Od pocztku byo
Nie bi modszych i sabszychSzpila nikomu si nie kania. Kibicowskiej przeszoci
si nie wstydzi. Przeci ju opask wiernoci krakowskiej
Biaej Gwiedzie, ale klub ma w sercu. Bliscy wiedz, jak
to byo w sporze z kibolami. Za kumpli daby si pokroi,a do pierwszego trenera dzwoni zawsze przed i po walce.
Bo w Wieliczce na rany sypie si sl i biegnie si dalej
Tomasz Wicawski | fot. Maciej Pagaa
Dwadziecia lat minojak jeden dzie
Firma Novar, majca swoj siedzib w gminie Lubicz, witowaa okrg rocznic
dziaalnoci. W czasie gali jubileuszowej byo wesoo, nostalgicznie i podniole
Tomasz Wicawski | fot. Piotr Gobiewski
Podtoruskie przedsibior-stwo zajmuje si produkcj
stojakw reklamowych i wy-posae sklepw. Od lat do-starcza ten asortyment dowielu punktw w regioniei nie tylko. Z okazji dwudzie-stolecia dziaalnoci w ubie-g sobot odbya si w Ho-telu Ambasada uroczystojubileuszowa.
Podczas spotkania wyr-niono i nagrodzono osoby,ktre odday wiele czasu zeswojego ycia, eby zapraco-wa na sukces firmy.
- Staramy si docenia pra-
cownikw, ktrych zatrudnia-my kilkuset mwi Mariusz
Lubomski, waciciel firmy. Bo w dziaaniu w biznesie li-czy si przede wszystkim czo-wiek. o on powinien by napierwszym planie.
Zabawa trwaa na caego dopnych godzin wieczornych,ale waciciel przedsibiorstwa
jest pewny, e taka orma po-dzikowania pracownikombya odpowiednia.
- Nie mona cae ycie my-le tylko o pracy dodaje panMariusz. Czasami trzeba teodpocz. A takie spotkaniepokazuje rwnie, e mamy
doskona atmoser w zespo-le, a ludzie chc si ze sob
integrowa. Zaczynalimydwadziecia lat temu. Bya po-owa lat dziewidziesitych zupenie inne realia ni teraz.Przeyem w biznesie sporoi nauczyo mnie to wiele, takeyciowo. eraz podchodz dotego spokojniej.
Relacj otograficzn z tegowydarzenia mona obejrzena stronie internetowej www.pozatorun.pl. Poniej zamiesz-czamy jej namiastk, skadajcfirmie najlepsze yczenia.
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
7/32
7POZATORUN.PL . SYLWETKA
Poza Toru stycznia
wida, e ma par w apie. Ni-komu si nie kania, nikogo nieba. Ale trener, ktry dzi jest posiedemdziesitce, nie z takimikozakami dawa sobie rad.
- o nie jest tak, e spojrzyszna czowieka i wiesz, e bdziewalczy o mistrzostwo wiata mwi Wadysaw wierz, kt-ry do dzi wykuwa bokserskietalenty w Wieliczce. Cudww sporcie nie ma. Do wszystkie-go trzeba doj cik prac. Ar-tur nie by atwym chopakiem.Ale zawsze miaem do niego sa-bo, bo ma serce na doni. Onmuchy by nie skrzywdzi. Zotychopak.
Pierwszy trener Szpilki niemg zasn z soboty na niedzie-l. Ba si, e przegapi walk swo-jego ulubieca. A tego by sobienie darowa.
- On jeszcze nie dostaje takiejkasy, eby mnie, starego, do USAna walk ciga mieje si tre-ner. Ale zawsze do mnie dzwo-ni. W Wigili rozmawialimy,potem w drugi dzie wit. Czu-em, e jest w ormie, e poka-
e, na co go sta. Jestem dumnyz jego postawy. Ale a uklkn-em przed telewizorem, gdy zo-baczyem, jak lut sprzeda muten Murzyn. Wiedziaem, e junie wstanie. Wstydu jednak nieprzynis.
Serce matki krwawi
Z nie mniejszymi emocjamiwalk ogldaa mama Artura.Pani Jolanta nie krya po poje-dynku bardzo silnych emocji.
- Pakaam kilka godzin jakbbr mwi do dzi wyranieporuszona kobieta. Baam si,e ten wielki go zabi mojegoArturka. Przed oczami miaamju jego pogrzeb. Wie pan, co toznaczy dla matki? Gdyby Arturby niepenoletni, to zabronia-bym mu tego boksu. Przecieto jest walka na mier i ycie.W cikiej ciosy s tak mocne,e nigdy nie mona by pewnym,e wrci si cao do domu.
Matka przez dugi czas pr-bowaa si dodzwoni do USA.Uspokajaa j narzeczona syna.Przestaa si zamartwia dopierowtedy, gdy usyszaa w suchawceswojego pierworodnego.
- Kamie spad mi z serca mwi mama niedoszego mistrza
wiata. Jak lea nieprzytomnyna deskach, to czuam si strasz-liwie. o stan nie do opisania. oprzecie dziecko, moje dziecko.Niewane, ile ma lat. eraz bdsi staraa by ju przy ringu nakadej walce. Musz go pilno-wa. Ale mistrzem wiata i takbdzie. On si nie podda. Co gonie zabije, to wzmocni.
Podobnego zdania jest pierw-szy trener polskiego mistrza.
- Artur nie zrezygnuje, tonie w jego charakterze mwiWadysaw wierz. Pamitamjedn z jego pierwszych amator-skich walk. Dopiero raczkowa
w boksie i bylimy na jakim tur-nieju. am mia si zmierzy zestarszym i duo silniejszym mi-strzem Europy. Mwi mu: Niema sensu, nie dasz mu rady, od-pumy. I co mi odpowiedzia?e zrezygnuje, jak go poddam.W drugiej rundzie rzuciemrcznik. Nie odzywa si do mnieprzez dwa tygodnie. aki by za-kapior.
Szed za chopakami jakw dym
rener miao opowiadao problemach wychowawczychze Szpilk. Umiech nie znikajednak z jego twarzy. Wierzy, e
to byy tylko modziecze wy-gupy.
- Buzowao w nim dodaje. Kiedy wracalimy z treningu.Id z Arturem i jego modszymbratem omkiem. Krzyknli doniego jacy koledzy, kibole Wi-sy. I tyle go widziaem. Zdy-em za nim krzykn, ale nawetsi nie odwrci. By jak piesspuszczony ze smyczy. Zostaemz jego torb na ramieniu. Zawszemia sabo do kolegw. Szed zanimi jak w dym.
A z pierdoami i ciapamiSzpilka si nie trzyma. Zawszekibicowa Wile Krakw. Namier i ycie.
- Nie mwi mi o tych ustaw-kach i swoim rekordzie mwiWadysaw wierz. Dowie-dziaem si potem. Ale wiem,e nie startowa do mniejszychi sabszych. Modszych zosta-wia, bo to nie honor. A e mia
par w apie, to znajdowali si coi rusz tacy, co chcieli si zmie-rzy. Zazwyczaj aowali. Klubdo dzi nosi w sercu. Kocha BiaGwiazd.
Mama Artura doskonale wie,jak niebezpieczna jest zabawaduych chopcw w szermierkna pici.
- Mnie trudno mwi kon-kretnie o boksie, chocia trochsi ju na tym znam zdradzaJolanta Szpilka-Ziemiecka. Ktonie by w podobnej sytuacji jakja, nie wie, co si czuje, gdy synwychodzi do ringu. am nie malitoci, nie ma przebacz. Chocialepsze to ni jakie uliczne walki.W zawodowym boksie jest przy-najmniej sdzia.
Zresocjalizowaa go mio
rener boksera z Wieliczkiopowiada te o jego narzeczonej
i pobycie w wizieniu.- Nie odwiedzaem go tam, bo
ciko byo dosta zgod mwi. Byem jednak w staym kon-takcie z rodzin. Wiedziaem, cosi dzieje. o go mocno zmienio.Spokornia i sporo rzeczy zrozu-mia. Du rol odegraa w jegoprzemianie te jego narzeczona.o super babka. Ona studiowaaresocjalizacj. Gdy si spotyka-my, zawsze jej mwi, e nie mu-siaa si tego wszystkiego uczyz ksiek, a na przykadzie Artu-ra (miech). Szkoa ycia zawszejest najlepsza.
Szkoleniowiec do dzi chtnieubiera rkawice. Moe rozma-wia o boksie godzinami. o caejego ycie. Wierzy, e Artur do-stanie jeszcze swoj szans.
- On si zmieni mwi Wa-dysaw wierz. Szemrane to-warzystwo zostawi. Ma jednegokoleg niedaleko Wieliczki. a-
kiego, co to go nigdy nie zdra-dzi i wzajemnie. Bo Artur jestniezwykle przywizany do lojal-noci. o u niego jedna z najwa-niejszych cech. Przez ten pry-zmat te patrzy na innych.
Stadion Wisy i Cracovii dzie-l jedynie Bonia. Szpilka bdzietu spacerowa jeszcze nie raz.Chciaby przyjecha do Wielicz-ki i Krakowa z pasem mistrzow-skim. Chocia doskonale wie, eprzy Kauy i tak go nienawidz.Bo tu yj charakterne chopaki.
- Pierdo nigdy Artur nieby i nie bdzie mwi na ko-niec jego trener. Nie powiemwam teraz, e na pewno bdziemistrzem wiata. Ale papiery nato ma. Wyszkolony jest solidnie.Nie aowaem mu czasu i stara.Chciabym doy tej chwili i zo-baczy jego rado. Zasuguje nato, jak mao kto. Kochany dzie-ciak z niego.
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
8/32
8 METROPOLIA
Poza Toru stycznia
POZATORUN.PL.
R E K L AM A
Posacw sa do Zejwsi prezy-dent Bruski?Nie. Dostaem zaproszenie. 15stycznia spotkaem si z panemprezydentem Bydgoszczy. Zosta-a mi przedstawiona propozycjauczestniczenia gminy Zawie
Wielka w Metropolii Bydgoskiej.Dodajmy, jako jedyna z gminpowiatu toruskiego mielibymyby w tej metropolii. Ewentual-nie...
Wtedy granice Wielkiej Bydgosz-czy byyby......Pi kilometrw od centrumorunia. Przysiek znalazby site w metropolii. Powiedzianomi, e wszystkie pozostae samo-rzdy, ktrym Bydgoszcz zoyapodobn propozycj, ju si zgo-dziy przystpi do metropolii.Nasz gmin zostawiono sobie,jak to ujto, na deser. Zarazemusyszaem, e jeli nasza gminana to si nie zdecyduje, to... oni
nie bd drze szat.
Jak nie chcecie, to nie?Wanie. Wyjaniono te me-chanizm. Mielibymy wpacaok. 4 procent od podatkw PIod mieszkacw. W praktyce:
my wkadamy zotwk, a skarbpastwa daje nam 3 zote. Nam,czyli metropolii, a jej wadze zde-cyduj, gdzie te pienidze bdwydawane.
o koniec korzyci?adnych specjalnych profitwmi nie przedstawiano. adnychprzywilejw dla gminy. Nie na-mawiano na si.
Jaki wic sens?No wanie... eraz sami mu-simy rozway, jakie s plusy,a jakie minusy przystpienia dotej metropolii. Wszyscy w gmi-nie. A mamy wielu mieszkacwpochodzcych z oruniu i z Byd-
goszczy. Wicej z orunia,te zwizki s silniejsze, aleza to zdecydowana wik-szo mieszkacw osiedlaNasza Dolina, to dawnimieszkacy Bydgoszczyzwizani z tym miastem.
Wanie, co na to miesz-kacy?Oddwik tej propozycjijest potnie negatywny,jeli chodzi o t bardziejtorusk stron gmi-ny. a inormacja poszaw teren, odbieram wieleteleonw w tej sprawie. Co to sidzieje? - pytaj ludzie, e my teraz
bdziemy w Bydgoszczy. Ja uspo-kajam, e adne decyzje nie za-pady. Opinia marszaka jest te
bardzo negatywna. Poniewa tametropolia nie mieci si w stra-tegii rozwoju wojewdztwa. o s
TERAZSAMIMUSIMYROZWAY, JAKIESPLU-SY, AJAKIEMINUSYPRZYSTPIENIADOTEJMETROPOLII.WSZYSCYWGMINIE. A MAMYWIELUMIESZKACWPOCHODZCYCHZTORUNIAIZBYDGOSZCZY. WICEJZTORUNIA, TEZWIZKISSILNIEJSZE.
Zawie
na deserO propozycji, zoonej przez wadze Bydgoszczy
gminie Zawie Wielka, dotyczcej przystpienia
do Metropolii Bydgoskiej - z wjtem Janem Surdyk
rozmawia Jacek Kiepiski
fot. Adam Zakrzewski
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
9/32
9POZATORUN.PL . METROPOLIA
Poza Toru stycznia
R E K L A M A
takie chciejstwa samorzdu byd-goskiego. Mwi si wrcz o tym,e jest to prba rozoenia woje-wdztwa kujawsko-pomorskie-go.
Gdybycie weszli do metropolii,to przestalibycie by czci po-wiatu?Nie. Bylibymy i tu, i tu, to sinie kci. Gmina w metropoliizachowuje suwerenno, tylkopaci skadk i ma wiksze mo-liwoci pozyskania rodkw nainwestycje.
A w Starostwie Powiatowym,gdzie rozmawiamy, jak na to pa-trz?Oczywicie, opinie s negatywne.Oglna opinia jest negatywna, codo ewentualnych naszych dziaaw kierunku Bydgoszczy. Zainte-resowa si te prezydent oruniai pyta, co si dzieje. Odpowia-dam, spokojnie, nie podpisaemadnego dokumentu. Przyjeminormacj i to wszystko. erazodpisz, jako sze gminy, panuprezydentowi Bydgoszczy...
A jakie konsultacje?ak, bd konsultacje spoeczne,musi te by uchwaa Rady Gmi-ny, bo to rada decyduje o ewen-tualnym przystpieniu do metro-polii, wjt sam nie decyduje.
Radni jak to komentuj?Na usta radnych wdziera siumiech. Nie komentuj w spo-sb pozytywny czy negatywny.Uznaj, e to jest jaka gra poli-tyczna. Nikt nie wierzy, e tak sil-ne miasto, jakim jest Bydgoszcz,wchonie nas po to, by zyskapar groszy. Nikt nie wierzy te,e Bydgoszcz zacznie inwestowaw gmin Zawie Wielka.
Metropolia ma mie 650 tys.mieszkacw, moe chodzio osignicie tej liczby?Dla istnienia metropolii wystar-czy 500 tysicy, wic my napraw-d nie jestemy potrzebni z 13,5tysicami mieszkacw.
Wizerunkowo jestecie potrzeb-ni.Wizerunkowo i politycznie.W celu pokazania innym samo-rzdom: jednak kto zwizanyz oruniem chce do nas. S takiewypowiedzi w Bydgoszczy, enie odegnuj si od wsppracyz oruniem i dopuszczaj jegowstpienie do Metropolii Bydgo-
skiej. Na ich warunkach, oczywi-cie.
Metoda aktw dokonanych? Je-stemy ju tacy duzi, moecie sitylko do nas doczy?ak jest. Ale czuj, e jest w tymte wiksza polityka. Nie wiem,komu to moe suy. Ja chc su-y najlepiej mojemu samorz-dowi, by mg pozyskiwa rod-ki. A sprawy majce wyczniepodtekst polityczny mnie nie in-teresuj. Zdam si na wol miesz-kacw. Moja prywatna opinianie bdzie miaa znaczenia.
ak przy okazji, jaka ona jest?Moje zwizki z oruniem s taksilne, tu si czuj, jak we wa-snym domu, std si wywodz,
trudno by mi byosi znale w realiachbydgoskich. Prezy-dent Bruski deklaro-wa, e moe przysakonsultanta, ktry nasesji Rady Gminy Za-wie Wielka przedsta-wi wszystkie sprawy.Podjlimy decyzjnie zaprasza go jesz-cze, nie bdziemytego tematu omawia,
jest za wczenie.A te ZI-y synne? Jakone si maj do me-
tropolii w takim ksztacie?Zintegrowane inwestycje teryto-rialne zakadaj wspprac mi-
dzy dwoma duymi miastami,a ta metropolia - nie. W ZI-achmoe by sytuacja bardzo trudna,bo brakuje inwestycji integruj-cych te due samorzdy. Kadybierze swoje, wspomaga swj bu-det rodkami ZI-owskimi. Niena tym polega zintegrowana in-westycja terytorialna. Propono-waem: w ramach ZI zbudujmychocia ciek rowerow Byd-goszcz-oru. Bdzie si wietniewpisywaa w t ide... Ani jeden
prezydent, ani drugi nie wyrazilipozytywnej opinii na ten temat.Zaleski by bardziej przychylnyi powiedzia: moe wybudujciek do granic orunia, nato-miast prezydent Bruski jasno od-powiedzia, e on nie przewiduje
w ogle uruchomienia ciekiw kierunku orunia w ramachinwestycji ZI-owskich.
Ale teraz chciaby tam widzieswoj metropoli...Wanie. Dziwne. Sprzeczne.I rodzi si pytanie: co z tamt,z nasz wspln metropoli? Jakta nowa metropolia ma si do tejbudowanej na bazie Bydgoszczy
i orunia? Kim bdziemy w jed-nej metropolii, kim w drugiej?Jest mnstwo pyta, na ktre niema odpowiedzi. Dlatego przednami szereg spotka i szerokichkonsultacji.
TOJESTJAKAGRAPOLITYCZNA. NIKTNIEWIE-RZY, E TAK SILNE MIASTO, JAKIM JESTBYDGOSZCZ,WCHONIENASPOTO, BYZYSKAPARGROSZY. NIKTNIEWIERZYTE, EBYDGOSZCZZACZNIEINWESTOWAWGMINZAWIEWIELKA
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
10/32
10
Poza Toru stycznia
R E K L AM A
MIASTO CHEMA POZATORUN.PL.
Mieszkacy pamitali o 96.rocznicy wyzwolenia miastai 21 stycznia wzili udziaw apelu za polegych, popro-wadzonym przez harcerzy oraz
Powiatow i Miejsk OrkiestrDt. W uroczystociach wzi-li udzia przedstawiciele wadzsamorzdowych, organizacjipozarzdowych, harcerze orazuczniowie.
Poczty sztandarowe wysta-wiy z tej okazji: chemyskieszkoy podstawowe, Polski Zwi-zek Dziakowcw OgrodyDziakowe w Chemy, ZwizekEmerytw i Rencistw, Zwi-zek Kombatantw RP i ByychWiniw Politycznych, Stowa-rzyszenie Polskich Si Zbrojnychna Zachodzie, NSZZ Solidarno
Cukrowni Chema oraz Zwi-zek Sybirakw.
- ego dnia uczczono m.in.pami polegych 28 stycznia1919 roku w czasie akcji zbroj-nej Grenzschutzu mwi JanuszWilczyski. A take onierzyWojska Polskiego, Frontu Po-morskiego, dowodzonego przezgeneraa Jzea Hallera, miesz-kacw Chemy i ochotnikwpolegych w wojnie bolszewickiejw latach 1920-1921; w wojnieobronnej w 1939 roku oraz tychzamczonych i zamordowanychw okresie II wojny wiatowej.
Wspomniano take m.in. J-zea Gierszewskiego, komendan-ta ajnej Organizacji WojskowejGry Pomorski, ksiy dekanatuchemyskiego oraz nauczycielichemyskich szk zamordo-wanych przez okupantw w la-tach 1939-1945.
Dzieje Chemy pod redak-cj Mieczysawa Wojciechow-skiego podaj, e 20 stycznia1920 roku oddziay niemieckieopuciy Chem. Nastpnegodnia ju od rana na ulicach mia-sta zacza gromadzi si lud-no polska. Przemwienie narynku w Chemy wygosi pre-
zes Polskiej Rady Ludowej Wa-lenty Bilski, po czym na ratuszuwywieszono polsk chorgiew.Kolejnym elementem uroczyste-go aktu inkorporacji Chemydo Polski byo uroczyste nabo-estwo dzikczynne w katedrze.
(AR)
Pamitali obohaterach
W domu weselnym U Borynyw Grzywnie 16 stycznia odbyasi studniwka uczniw Zespo-u Szk w Chemy. Po wpro-wadzeniu przez dyrektor pla-
cwki, Katarzyn Komakowska,i odtaczeniu poloneza rozpo-cza si zabawa. Uczniom ZSyczymy, aby wykorzystali naj-blisze miesice do sumiennegoprzygotowania si do egzaminumaturalnego. Wicej zdj na
www.pozatorun.pl
www.pozatorun.pl
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
11/32
11
Poza Toru stycznia
R E K L AM A
POZATORUN.PL . MIASTO CHEMA
Pierwsza poowa sezonu2015/2016 potoczya si dlasympatykw chemyskiegoklubu wybornie. Druyna, ktra
jako podstawowy cel postawiasobie utrzymanie w lidze, za-koczya ubiegy rok na pozycjiwicelidera V ligi.
Ukony dla chopakw zarund jesienn mwi omaszUrbaski, trener Legii Chema. Zdajemy sobie jednak spraw,e to ju za nami. eraz rozpocz-limy przygotowania do tego, abydruga cz sezonu bya jeszczelepsza.
Pomc w tym ma dwjka no-wych zawodnikw Legii PiotrMurawski oraz Micha uszyski.
- Przeanalizowalimy z zarz-dem sytuacj i bardzo ciesz si,e udao si zakontraktowa aku-rat tych zawodnikw opowiadaUrbaski. Piotr Murawski jestrodkowym pomocnikiem, ktryostatnio gra w IV-ligowej Che-miniance Chemno. Jeeli chodzio standardy V ligi, to uwaam,e przyjcie Piotrka bdzie dlanas ogromnym wzmocnieniemi pozwoli w wikszoci spotkana dominacje w rodku pola.Drugi nasz nabytek to napastnik,ktry ju w przeszoci gra dlaLegii. Micha ma za sob ci-k kontuzj, mamy nadziej, ejego kopoty ze zdrowiem ju siskoczyy, a sam Micha sprawi,e nasza sia ognia bdzie jesz-cze wiksza. Oprcz tej dwjkido naszego zespou powrci brat
Michaa, Emil, oraz Jakub Szra-mowski, ktry ostatnie p rokuspdzi na wypoyczeniu w Kasz-telanie Papowo Biskupie.
By moe to jeszcze nie koniecwzmocnie Legii.
renuje z nami jeszcze jedenmj kolega, z ktrym graemwsplnie w Elanie oru twier-dzi szkoleniowiec. Nie chcemyzdradza jego nazwiska. Jeelidojdziemy do porozumienia, tona pewno powiadomimy o tymw odpowiednim czasie.
Legionici powrcili do tre-ningw 11 stycznia i od tego cza-su trenuj kadego dnia od po-niedziaku do pitku. Zesp maju za sob take pierwszy spa-ring. Chemanie zagrali z III-li-gow Wd wiecie i przegrali 4:2.
- Jestem bardzo zadowolonyz gry, jak zaprezentowalimy uwaa Urbaski. Przeciwnikgra dwie klasy wyej od nas, a naboisku na pewno nie dao si tegoodczu. Wynik do koca te nieoddaje tego, co dziao si na bo-isku, uwaam, e bylimy rwno-rzdnym rywalem dla Wdy. rze-ba wzi pod uwag take akt, ito pocztek okresu przygotowaw-czego, wic myl, e z meczu namecz bdzie to wyglda jeszczelepiej.
Najblisza okazja na potwier-dzenie sw trenera pojawi si 3lutego. Legionici znw zmierzsi z zespoem III-ligowym. ymrazem bdzie to druyna StartuWarlubie.
(K)
S wzmocnienia,bdzie awans?
Po zakoczeniu rundy jesiennej trener Tomasz
Urbaski stwierdzi, i przy odpowiednich transferachLegia Chema ma szans powalczy o awans. Wzmoc-
nienia s, a legionici ju pracuj nad realizacj celu
Wynik inwestycji odczuj wszy-scy mieszkacy. Jednym z istot-
nych dziaa, zawartych w pla-nie prac, jest utwardzenie szarkostk betonow o powierzchni198 m2 placu manewrowegoprzy ulicy aziennej. Dodatko-wo zostanie on m.in. owietlo-ny trzema lampami, wykonanezostanie rwnie odwodnienieliniowe.
Przebudowane zostan takedrogi, w granicach pasa drogowe-go, na osiedlu domw jednoro-dzinnych Reja, ktre obejmujeulice: Reja, Konopnickiej, Ko-chanowskiego, Prusa, Puaskiego,eromskiego, Reymonta.
- W ramach zadania planu-
jemy wykonanie nawierzchniutwardzonej z kostki betono-wej o cznej dugoci 1,475km, powierzchni jezdni 7670m2, pieszo-jezdni 1230 m2,chodnikw 3550 m2, zjazdw 685 m2 i trawnikw 943 m2 mwi miejski sekretarz JanuszWilczyski. Wykonane zosta-nie rwnie poziome i pionoweoznakowanie drogowe tych ulic.Realizacja projektu ruszy w tymroku, a jej zakoczenie przewidu-jemy w kolejnym.
Istotne prace bd zwizanetake z dalsz rozbudow orazmodernizacj sieci kanalizacyjneji wodocigowej. W ramach zada-
nia planuje si wykonanie i zmo-dernizowanie przedmiotowej in-rastruktury w ulicach: Dorawy,Depczyskiego, Malewskiego,Szczepaskiego, oruskiej, Ko-ciuszki, Gowackiego, Plaowej,urystycznej, Widokowej, Wcza-sowej, Pensjonatowej, Sonecznej,Letniskowej, Mickiewicza odci-nek od skrzyowania z ulic gen.J. Hallera do skrzyowania z ulicChemisk, Sikorskiego, pomi-dzy ulic Dworcow a Dbrow-skiego.
- W tym roku zakadamy wy-konanie niezbdnej dokumenta-cji technicznej na realizacj tegozadania mwi Janusz Wilczy-ski. Natomiast wykonanie za-kresu rzeczowego zaplanowanejest do roku 2018. Dodam, ew planach inwestycyjnych jesttake wykonanie projektu bu-dowlanego oraz budowa owie-tlenia drogowego ulicy Piastow-skiej, czci Moniuszki i Plaowej.Cao tego zadania zrealizujemyw biecym roku i sfinansujemyze rodkw budetu miasta.
Remonty bd prowadzone
take przy ulicy Sienkiewicza, naodcinku od skrzyowania z ulicP. Skargi do skrzyowania z ulicPoln, oraz ulicy argowej. Ko-lejnym wanym zadaniem bdziewykonanie projektu budowlane-go i budowa sieci wodocigowejdla ogrodw dziakowych Po-stp przy ulicy Frelichowskiegooraz Magnolia przy ulicy Ogro-dowej. W ramach zadania plano-wane jest wybudowanie ok. 450metrw sieci. Szereg prac zreali-zowany zostanie take w zwizku
z modernizacj, w ramach bude-tu obywatelskiego, Klubu Sporto-wego Wkniarz.
- Planujemy zoenie wnioskuaplikacyjnego na dofinansowaniew ramach Programu moderni-zacji inrastruktury sportowej edycja 2016 ze rodkw Mini-sterstwa Sportu i urystyki do-daje Janusz Wilczyski. Zadanieobejmie opracowanie niezbdnejdokumentacji projektowej, do-tyczcej termomodernizacji ele-wacji, pokrycia dachu, wymianystolarki okiennej i drzwiowej,budowy nowego ogrodzenia czy
wymiany wewntrznej instalacjielektrycznej i wglowej.Kolejnym duym zadaniem
w ramach planu inwestycyjnegobdzie opracowanie dokumen-tacji budowlano-konserwator-skiej remontu wiey cinie. Narealizacj tego zadania wodarzeplanuj uzyska dofinansowaniew ramach ZI z dziaania naochron zabytkw i kultury.
(AR)Fot. archiwum
Prace rusz pen parPrzebudowa drg, modernizacja sieci kanalizac yjnej, wodocigowej czy budyn-
ku KS Wkniarz to tylko nieliczne z zada inwestycyjnych zaplanowanych na
rok. Jakich jeszcze zmian mog spodziewa si mieszkacy miasta?
W tegorocznym budecie znalaza si take przebudowa drg na osie-dlu domw jednorodzinnych Reja.
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
12/32
12
Poza Toru stycznia
GMINA CHEMA POZATORUN.PL.
Rok pod znakiem inwestycjiNa inwestycje w roku przeznaczone zostanie blisko dwadziecia procent gminnego budetu. Gdzie i jak samorzd
rozdysponuje te rodki?
Aleksandra Radzikowska | fot. ukasz Piecyk
Budet zosta ju poparty pozy-tywnymi opiniami RegionalnejIzby Obrachunkowej i KomisjiRewizyjnej Rady Gminy Chem-a. Dochody oszacowano w nimna 30,3 mln z, natomiast wy-datki na 32,4 mln z. W prze-ciwiestwie do poprzednichlat, zaplanowano w nim tylkojedno zadanie dofinansowane
ze rodkw unijnych. Dotacjaw wysokoci 480 tys. z zosta-nie przeznaczona na przebudo-w drg. Nisze ni zazwyczajwsparcie z europejskiej kasy, towynik opnienia we wdraaniunowych programw unijnych nalata 2014-2020.
- Pomimo tego gmina przy-gotowuje si do realizacji zadaz dofinansowaniem ze rodkwUnii Europejskiej, o czym wiad-
cz zapisy w budecie dotyczceprzygotowywanych dokumentacjiczy koncepcji mwi KazimierzBober, zastpca wjta gminyChema. Pozostae zadania za-mierzamy sfinansowa ze rdekrajowych, z ktrych gmina chcepozyska ponad 2 mln zotychdotacji.
Najbardziej kosztown inwe-
stycj bdzie realizacja programuPROSUMEN, ktry obejmie za-kup i monta instalacji odnawial-nych rde energii dla mieszka-cw. Jej czny koszt to 1 884 300zotych, w tym z dotacji 705 754tys. z. Inn wan inormacj jestta, e dobiega koca budowa salisportowej przy Szkole Podstawo-wej w Zelgnie. W tym roku gminawyda na ten cel 1 mln 516 tys. z,przy dotacji 510 tys., a cakowitykoszt budowy wyniesie blisko 3
mln z. Kontynuowane bd rw-nie prace zwizane z budynkamiOSP znajdujcymi si na tereniegminy. 100 tys. z zostanie roz-dysponowane na budow remizyw Zelgnie oraz rozbudow obiek-tu w Kuczwaach.
- Inwestycje dotyczy bdte przebudowy drogi nr 100521w Browinie, nr 100519 C (Nawra
koo cmentarza) i drogi na od-cinku Skpe Chrapice dodajeKazimierz Bober. Na realizacjtych zada przeznaczone zostanieblisko milion zotych. Kontynu-owana bdzie rwnie budowachodnikw przy drogach powia-towych. Nowy chodnik, ktrymbezpiecznie bd mogli poruszasi mieszkacy, ma zosta wy-budowany przy drodze powiato-wej w Guchowie - od wietlicyw stron drogi krajowej nr 91.
Znaczca kwota, bo stano-wica blisko 1/3 budetu, bdzieprzekazana na owiat. Wydatkiobejm przede wszystkim bieceutrzymanie szeciu szk w gmi-nie, dotacje dla przedszkoli i sto-warzysze realizujcych zadaniaedukacyjne, a take m.in. kosztdowozu dzieci i modziey do pla-cwek. Istotn pozycj w budecie
s take undusze przekazane napomoc spoeczn, w tym prawie3 mln z stanowi wiadczenia ro-dzinne. Na 225 tys. z wycenionoza koszty za pobyt mieszkacww Domach Pomocy Spoecznej.
- Kolejn wan inormacjjest ta, e na dopaty do cen wodydla gospodarstw domowych i rol-nikw indywidualnych, w ramachwiadczonych usug przez ZUKWODKAN, zaplanowano kwo-t 130 tys. z mwi Kazimierz
Bober. Ceny wody w zwizkuz tym zostan utrzymane na po-ziomie z minionego roku. Dodamte, e gmina zamierza wykupikolejne udziay w Szpitalu Powia-towym w Chemy na kwot 79tys. z.
Samorzdowcy zadbaj rw-nie o doposaenie wietlic i pla-cw zabaw, stworzenie i urzdze-
nie nowych terenw zielonychoraz siowni zewntrznych. Nautrzymanie czystoci i porzdkuw gminie z budetu zostanie prze-znaczonych za 772 tys. z. Rw-nie lokalne spoecznoci bdmogy przeznaczy pienidze naistotne dla nich modernizacje czyprojekty. Na zadania zgoszoneprzez mieszkacw, w ramachunduszu soeckiego, soectwaprzeka ponad 440 tys. z.
Pierwsze wane wydarzeniaz kalendarza gminnych imprez
ju za nami. Rok rozpocz sicyklem koncertw w Drzonw-ku, a w Pluskowsach rozdanowyrnienia podczas gali IIWieczoru Przedsibiorcy Gmi-ny Chema. To jednak tylkoprzedsmak akcji, spotka i pro-
jektw, w ktrych mieszkacymog wzi udzia.
Najblisz szans maj juw niedziel 31 stycznia. O godzi-nie 15:00 w kaplicy w Skpem od-bdzie si koncert charytatywny,na ktrym zbierane bd pieni-dze na odbudow domu jednejz miejscowych rodzin. Muzyczneto dla tej piknej akcji zapewniznany w regionie Raa Zwie-rzak Zieliski. Niedugo, bo ju4 lutego, rusz te tradycyjne spo-tkania szkoleniowo-inormacyj-ne, organizowane z myl o rolni-kach z terenu gminy.
- Zima w peni, ale w har-monogramie gminnych imprezmamy ju zaplanowan wiosn
i lato mwi Katarzyna Orow-ska z Urzdu Gminy Chemy. Na imprezy plenerowe, o te-matyce kulturalnej, rozrywkowejczy sportowej, nasi mieszkacyzawsze przybywaj licznymi gru-pami. Mam nadziej, e podobniebdzie w tym roku, bo przygoto-walimy dla nich naprawd cie-kaw oert. Sezon letni 7 majazainauguruj Hulanki w Zelgnie,tradycyjnie ju organizowany od
lat urniej K Gospody Wiej-skich. Z kolei dzie pniej we-miemy udzia w odpucie ku czcib. Juty w Bielczynach, a 13 majaseniorzy z gminy spotkaj si namajwce w Grzywnie. Nie za-braknie te tradycyjnej Motoma-jwki w Drzonwku ani witaNiezapominajki w Kiebasinie.
Miesic podsumuj gonewydarzenia muzyczne - Prze-gld Straackich Orkiestr Dtychw Zelgnie i III Przegld KapelWeselnych w Grzywnie. Latomieszkacy powitaj 26 czerw-ca w Zalesiu, ale wczeniej - napocztku miesica - bd mogli
wzi udzia w V Gminnym DniuDziecka w Nawrze, IV JarmarkuPluskowskim i na uroczystymotwarciu nowej sali sportowejprzy Szkole Podstawowej Zelgnie,ktre zainauguruje XV edycjaBocianiska.
- Lipiec to oczywicie kolejneestyny soeckie i imprezy spor-towe, a rozpoczniemy od witaruskawki w Bielczy-nach dodaje Katarzyna
Orowska. Drug czwakacji zdominuj zadoynki gminne.
We wrzeniu miesz-kacy sprbuj lokal-nych potraw na VI Fe-stiwalu Smaku PYZAi obejrz pokazy lataw-cw na wicie Lataw-ca w Mirakowie. Na-uczyciele, pracownicy owiatyi uczniowie swoje wito, a wicDzie Edukacji Stypendia 2016,bd obchodzi w gminie 21 pa-dziernika. W kalendarzu impreznie zabraknie te tradycyjnychobchodw wita niepodlegoci
w Koczewicach.- Zaley nam na tym, by te wy-
darzenia integroway pokolenia mwi Katarzyna Orowska. Naestynach gminnych i soeckichbawi si cae rodziny, to wiet-na okazja na oderwanie si odobowizkw i ciekawa orma sp-dzenia czasu. A to moliwe gw-nie dziki wysikom sponsorw
i organizatorw, czyli CentrumInicjatyw Kulturalnych GminyChema, samorzdu, soectw,licznych organizacji spoecznychi szk. Dziki nim w kalendarzuwydarze znajduj si tak rno-rodne propozycje.
o m.in. program GminaChema Zdrowa Gmina, kt-ry przypomni mieszkacom, eo kondycj powinni dba nie-zalenie od wieku. Dla sylwetki,zdrowia, dobrego samopoczuciai umiechu.
- Program zosta zainicjowanydziki profilaktycznym, prozdro-wotnym i sportowym inicjaty-
wom, ktre dotychczascieszyy si duym po-wodzeniem dodajeKatarzyna Orowska. Bdziemy je konty-nuowa i to w oparciuo rnorodn tematy-k - rekreacj, profilak-tyk zdrowia, waciweodywianie czy sport.Szczegowe inormacje
bdziemy przekazywa miesz-kacom przed konkretnymi wy-darzeniami. Jedno jest pewne,kady w kalendarzu znajdzie codla siebie!
(AR)
Mapa akcji i atrakcjiKalendarz gminnych wydarze nie zawiedzie. Nie z abraknie konsultacji, okazji do taca i zadumy, ani tradycyjnych lokalnych imprez
Sala sportowa SP w Zelgnie to jedna z najbardziej wyczekiwanych inwestycji.
ZALEY NAM NA TYM, BY TE WY-DARZENIA INTEGROWAY POKOLENIA. NAFESTYNACH GMINNYCH I SOECKICH BAWISICAERODZINY
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
13/32
13
Poza Toru stycznia
To ju wiecka tradycja, enowy rok w tym samorzdzierozpoczyna si od impre-
zy w Kamionkach Duych.Okres karnawau jest dobrsposobnoci do wytaczeniasi i wybawienia w rytm mu-zyki, a jednoczenie otwarciaserc na innych, znajdujcychsi w trudnej sytuacji.
egoroczna edycja zabawyznw nie mogaby si odbybez stara radnej Emilii Zie-liskiej i pa z koa gospodywiejskich w Kamionkach Du-ych. Bal odby si 23 styczniaw wietlicy wiejskiej.
- Staramy si kultywowa t
tradycj i z roku na rok o coj wzbogaca mwi EmiliaZieliska. - Osb chtnych do
pomocy potrzebujcym jestw naszej gminie sporo, wicwystarczy skierowa strumiechci w konkretn stron,a udaje si robi rzeczy ambit-ne i eektywne.
Pierwszy toast, co zro-zumiae, wznis wjt gmi-ny Piotr Kowal. W zabawieuczestniczyli samorzdowcy,mieszkacy oraz zaproszeniegocie.
Po przemowach okoliczno-ciowych do taca wszystkichporwali tancerze ze szkoy ta-necznej Dance&Dance Alek-
sandra Stpniewska i JakubIwicki. Ok. godziny 22.00 nawszystkich zgromadzonych
czekaa niespodzianka uun-dowana przez przewodnicz-cego rady gminy ysomiceRoberta Kouchowskiego.W tym roku by ni pokaz ta-ca azjatyckiego najstarszegotaca wiata w wykonaniuNeili.
radycyjnie gocie moglite uczestniczy w walcu cze-koladowym, z ktrego zebranerodki zasil potrzebujc ro-dzin.
- Chciabym wszystkimserdecznie podzikowa zaudzia w tym przedsiwziciu
mwi Piotr Kowal. - Zapra-szam ju za rok, na VII BalCharytatywny Wjta Gminyysomice.
Wdziczno wyraa takeprzewodniczcy ysomickichrajcw.
- Ludzie dobrej woli zawszes, trzeba tylko umie do nichdotrze mwi Robert Kou-
chowski. - Sukces WOP w na-szej gminie od wielu lat opierasi na otwartych sercach osbindywidualnych. Ale ebypodtrzymywa ten entuzjazm,wskazywa szczytne cele, trze-ba te da co od siebie i orga-nizowa imprezy na poziomie,co staramy si robi.
Bal na stoparYSOMICEPOZATORUN.PL .
Budowlacy pracuj w naj-lepsze pomimo zimy. ObiektC, ktry czy dotychczasowe
budynki szkoy podstawoweji gimnazjum ju stoi. Teraztrwaj dziaania wewntrz,przystosowujcego go do po-trzeb uczniw i nauczycieli.Przypomnijmy, e to wielo-milionowa inwestycja, naj-wiksza w dziedzinie szkol-nictwa w tym samorzdziew ostatnich latach, chociatych byo niemao.
- Zamknlimy stan surowybudynku C mwi RyszardMueller z Urzdu Gminy y-somice. - rwaj prace wy-
koczeniowe. Kadzone s in-stalacje centralne ogrzewaniai wodno-kanalizacyjna. Po-stawiony zosta take budynekkotowni na dachu, a teraz onasama bdzie montowana.
Nowy obiekt aczy istniej-ce od dawna obiektu podsta-wwki i gimnazjum. Sprawia,e Zesp Szk bdzie jednymkompleksem.
- o bardzo wana inwe-stycja, bo przepenienie w tejplacwce byo obserwowaneod dawna mwi Piotr Ko-wal, wjt gminy ysomioce. -
Sami wyasygnowalimy rodkiz budrtu na ten cel i przygo-towywalimy si do tej moder-nizacji duszy czas, ale terazwida ju jej eekty
Jasnym jest, e prac nad ele-wancj zewntrzn nie mogtoczy si teraz, przy zimowejaurze i ujemnej temperaturze,dlatego na nie przyjdzie po-
czeka do wiosny.- en obiekt zostanie odda-
ny do uytku przed rozpocz-ciem kolejnego roku szkolne-go mwi Ryszard Mueller.
- Moliwe, e prace zakoczy-my nawet szybciej ni plano-walimy, na przeomie czerw-
ca i lipca.Co pniej?- Pozostanie modernizacja
budynku gimnazjum mwiMueller. - o kolejny etapprac, ktry bdzie realizowanyw 2017 roku. Wszystko idziezgodnie z planem, a obiektpiknieje w oczach. Dziecibd mogy korzystc z no-woczesnego, niezwykle unk-cjonalnego i adnego, co wcalenie najmniej wane, komplek-su.
Przypomnijmy, e obok Ze-spou Szk w ysomicach zlo-kalizowane jest boisko do pikinonej oraz bienia lekkoatle-tyczna, ktra je okala. Mo-dzie w jednym miejscu b-dzie moga uczy si, trenowaulubione sporty, odpocz pocikiem dniu nauki i spdziczas kreatywnie i bezpiecznie.
- o jedna z najwaniej-szych inwestycji ostatnich lat mwi Robert Kouchowski,przewodniczcy Rady Gminyysomice. - Pilnujemy jej jakoczka w gowie, ale wszystkoidzie zgodnie z planem.
Stan surowy zamknityTrwa przebudowa Zespou Szk w ysomicach. Prace budowlane s coraz bardziej zaawansowane,
a uczniowie wygldaj nowego obiektu
Tomasz Wicawski | fot. ukasz Piecyk
Prace przy modernizacji Zespou Szk w ysomicach trwaj w najlepsze.
Po raz szsty odby si Bal Charytatywny Wjta Gminy ysomice.
Znw pomagano potrzebujcej rodzinieTomasz Wicawski| fot. Piotr Gobiewski
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
14/32
14
Poza Toru stycznia
To najwiksze tego rodzaju za-wody w Polsce. Gmina ubiankagocia w czasie ferii blisko 200osb, ktre miay zapewnionezakwaterowanie i wyywienie.Na halach rywalizowano trzydni i okazao si, e najlepsza
jest druyna z Poznania.
Zawodnicy z Wielkopolski zo-stawili w pokonanym polu HKRacz Bratysawa, zesp ze So-wacji, Kolejarza Gliwice, a takeOlimpi Vinnica z Ukrainy.
- Cieszymy si, e w tym rokugocilimy zawodnikw z czte-rech krajw mwi Roman Du-bicki z UKS Baagany ubianka.- Poza naszymi krajanami gralitake Ukraicy, Sowacy i, po razpierwszy w historii memoriau,Litwini.
Bo Memoria im. Adama File-monowicza ma ju swoj rang.W tym roku obserwowalimyjego dziewitnast edycj. Z rokuna rok nie ma problemu ze skom-pletowaniem druyn, a raczejtrzeba niektrym chtnym od-
mawia.- Adam by czowiekiem nie-
samowicie oddanym idei sporto-wej mwi Roman Dubicki. - Na
pewno patrzy teraz na nas z gryi umiecha si, e ksztacimy ko-lejne pokolenia hokeistw na tra-wie.
W rozmowach z przedstawi-cielami wszystkich druyn trud-no byo usysze jedno ze sowoodnonie organizacji.
- o antastyczna impreza, nawspaniaym poziomie mwiligocie ze Sowacji. - Oby wicejtakich turniejw odbywao siw Europie rodkowo-Wschod-niej.
Maym zawodem byy miejscazawodnikw z regionu. Wszyst-kie nasze druyny uplasoway
si bowiem w dolnej czci ta-beli. Gospodarze, UKS Baaga-ny ubianka, zajli dopiero 14.pozycj. Ssiedzi z Warszewicbyli oczko wyej. Ale w sporciedzieci i modziey nie wynik jestnajwaniejszy a rozwijanie cha-rakteru i poprawianie wyszkole-
nia technicznego z roku na rok.Wszystkie druyny uczestnicz-ce w turnieju otrzymay nagrodyrzeczowe.
- Za rok mamy jubileusz -mwi Roman Dubicki. - Bdzie-my grali po raz dwudziesty. Aletegoroczna edycja te wypadawietnie. Wystpili u nas repre-zentanci czterech pastw. Naszmemoria jest tak znany, e nietrzeba byo nigdzie dzwonii prosi o udzia. Zespoy zgosi-y si bardzo szybko same. Mamykomplet siedemnastu zespow.Ze wzgldw logistycznych wi-cej nie moemy przyjmowa.
W tym roku o miano najlep-szej druyny zawodw rywalizo-waa modzie z rocznika 2003
i modsza. "Poza oru" jest odkilku lat patronem medialnymturnieju. Relacja z XIX Midzy-narodowego Memoriau AdamaFilemonowicza mona znale nastronie internetowej www.poza-torun.pl.
Warta najlepszaw Brchnowie
Ju po raz dziewitnasty modzie rywalizowaa w turnieju halowym
w hokeju na trawie w gminie ubianka. Gospodarze i druyny z regionu
wypady sabo, ale turniej by organizacyjnym sukcesem
Tomasz Wicawski| fot. ukasz Piecyk
To spotkanie nie ma formyrywalizacji, konkursu. Nie wy-rnia si tu nikogo, nie przy-znaje nagrd za pierwsze, dru-gie czy trzecie miejsce. Liczy sich przekazania gbszej tre-ci przez tradycyjn w polskiejkulturze form artystyczn.
Wszyscy spotykaj si rok-rocznie w tygodniu poprzedzaj-cym erie zimowe. o odpowied-ni czas, bo mija ju witecznazawierucha, a i w nowym roku
czowiek mg si zakorzeni.- Udaje si organizowa ten
przegld od 16 lat mwi Da-nuta Kwiatkowska, kierownikGminnej Biblioteki Publicznejw ubiance. - Zawsze jest weso-o, miesznie, a take nie brakujechwil refleksji, zadumy. Mo-dzie u nas jest coraz bardziejwiadoma tego, co chce przeka-za, w jakiej sprawie chce wyra-zi swoje zdanie.
W przegldzie bior udziaszkoy i gimnazja z terenu caejgminy. Poczwszy od przed-szkolakw, a skoczywszy na
uczniach gimnazjw.- Kada grupa moe zapre-
zentowa swoj wersj jaseek dodaje Danuta Kwiatkowska.- Koldy piewane po polskui w innych jzykach wypeniajmury biblioteki i nadaj niezwy-kego klimatu temu spotkaniu.
Jedna z pomysodawczy
spotkania wskazuje, e wszyst-kie przedstawienia s niezwyklewysokim poziomie.
- Dobrze, e nie musimy ichocenia mieje si. - o zawszeobarczone byoby jakim subiek-tywizmem, a chcemy uniknwyrniania i karania. Bo idetego spotkania jest wsplnota,
wymiana spojrze na kwestieuniwersalne, a nie ciganie sio to, kto adniej recytuje, lepiejsi przebierze czy nie pomyli siw czasie deklamowania swojegotekstu.
Od kilku lat swoim piewemspotkanie ubogacaj zespoyAlebabki i Marwojki.
- Kultura ludowa wprostwie si z tradycyjnymi warto-ciami, wic jest to poczenielogiczne dodaje na koniec kie-rownik GBP.
Wsporganizatorem wyda-rzenia jest Gminne CentrumKultury w ubiance.
Na ludowo i z tradycjZa nami XVI Przegld Przedstawie Boonarodzeniowych w ubiance. Dzieci i modzie ze wszystkich
szk w gminie woyy wiele prac y w przygotowanie jaseek
Tomasz Wicawski | fot. nadesane
Dzieci i modzie z caej gminy spotkay si w poowie stycznia, eby zaprezentowa rne ujcia jaseek.
UBIANKA POZATORUN.PL.
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
15/32
www.powiattorunski.pl
numer 1(93)/2016
ISSN 1734-2066www.powiattorunski.plWIADOMOCI RELACJE KOMENTARZE
AKTUALNOCI
Ilustratorzy powiatowych legend nagrodzeni
Po 7 latach powiatowy konkurs to ju marka! Sala Konferencyjna Starostwa w dniu gali pkaa w szwach spord 53 laureatw niemal wszyscy zjawili si na uroczystoci wraz z nauczycielami lub rodzin :)
Tegoroczna edycja konkursu postawi-
a przed modymi artystami zadanie przy-
otowania ilustracji do powiatowych ba-
ek i legend. W cigu miesica napyno
o Starostwa ponad 1000 prac!!!
Nieocenion wartoci dodan po-iatowego konkursu jest to, e opinie o
nadesanych pracach wystawia profesjo-nalne Jury. Od lat przyjedaj do Staro-stwa by oceni prace, a potem wrczynagrody laureatom prof. dr hab. Bogu-mia Rouba oraz prof. art. mal. Lech Ku-biak z Wydziau Sztuk Piknych UMK
Toruniu. W tym roku doczya do nich
dr hab. Anna Wysocka. Decyzj Jury lau-reatami zostali:
w kategorii klas 0-III szkoy podstawo-wej: Weronika Winiarska z SP nr 2 wChemy, Filip Chlebowski z SP w Czer-nikowie, Aleksandra Fedyniuk z SP wGronowie, Maksymilian Graczykowski zSP w Brzozwce i Artur Mierzwicki z SPw Dobrzejewicach,
w kategorii klas IV-VI szkoy pod-stawowej: Kinga Szmania z PiMBPw Chemy, Zuzanna Groszewska, Oli-wia Blumkowska i Klaudia Sikowskaz SP nr 1 w Lubiczu Dolnym oraz Wero-nika Matosz z SP w Warszewicach,
w kategorii gimnazjum: Magdalena Do-mbrowska i Julia Krupa z ZS w ubiance,Agata Winiewska i Zuzanna Krupska zGimnazjum w Pluskowsach oraz Ur-szula Gawrych z ZS w Turznie.
Jury przyznao take wyrnienia otrzymali je:
wrd uczniw klas 0-III szkoy podsta-
wowej: Antonina Niedzielak z ZS nr 1 wLubiczu, Lidia Gsiewicz i Amelia Augu-ciska z SP w Czernikowie, Jacek No-wacki z SP w Gronowie, Kornel Skibiskiz SP w Koczewicach, Adam Karpiski zSP w Brzozwce, Kuba Zieliski z SP wRzczkowie, Dawid Strauss z SP w Wy-bczu,
wrd uczniw klas IV-VI szkoy podsta-
wowej: Kacper Zegan z SP w Warsze-wicach, Andelika Przanowska z SP wZotorii, Weronika Janiszewska z SP wMycu Pierwszym, Dominika Kami-ska i Kinga Pitkowska z SP nr 1 w Lubi-czu Dolnym, Julia Zimmer z SP w Pigy,Wiktor Mklski z SP w Czernikowieoraz Marcelina Kurkowska z ZS nr 1 wLubiczu,
wrd gimnazjalistw: Kalina Gadkow-ska z Gimnazjum w Guchowie, Aleksan-dra Cielas z Gimnazjum w Grsku, FilipChlebosz, Jakub Mazerski i Paulina Le-wandowska z ZS w ubiance, Weronika
Kuciba z Gimnazjum w Pluskowsach,Marcelina Gralska z ZS w Turznie i Pau-lina Topolewska z ZS nr 1 w Lubiczu.
Poza nagrodami i wyrnieniami Juryprzyznao take dyplomy pena lista nawww.powiaorunski.pl.
13 stycznia w dniu konkursowej gali sal konferencyjn Starostwa wypeni pobrzegi kolorowy, rozemiany tum dzieci i
modziey, ktrzy przyjechali wraz z rodzi-cami i nauczycielami na podsumowaniekonkursu i wrczenie nagrd.
Wszystkich powita Starosta MirosawGraczyk, jurorzy podzielili si wraeniamiz obrad komisji konkursowej, a nagrodyotrzymali nie tylko autorzy prac, ale tak-e najbardziej zaangaowane szkoy oraznauczyciele. Po czci ocjalnej by czasna podziwianie wystawy, wsplne zdjciai sodki poczstunek
Nagrody i upominki dla laureatw jakco roku zostay wybrane i przygotowanetak, by pozwoli zdolnej modziey rozwi-
ja plastyczne talenty i zainteresowania.Tych, ktrzy chcieliby zobaczy efekty te
-
gorocznej rywalizacji zapraszamy do Sta-rostwa pokonkursowa wystawa zdobiciany urzdu na I pitrze, w pobliu Wy-dziau Architektury. Ponadto, przesanena konkurs rysunki stan si ilustracjamido przygotowywanej przez Starostwopublikacji Bajki i legendy powiatu toru-skiego. (AN)
Starostwo Powiatowe w Toruniu ju dawno nie wygldao tak kolorowo i bajkowo, jak w rodowe popoudnie 13 stycznia!to za spraw wystawy prac laureatw VII powiatowego konkursu plastycznego Mieszkam w ciekawym miejscu oraz
ich autorw, ktrzy przybyli na konkursow gal
Wyonienie laureatw spord autorw ponad1000 prac byo trudnym zadaniem dla Jury
Konkursowe dyplomy s nie tylko potwierdzeniemsukcesu, ale take pamitk nagrodzonego dziea
Uznanie w oczach jurorw i wadz powiatu po-zwala uwierzy we wasny talent i moliwoci :)
Nagrody otrzymuj nie tylko laureaci, ale takenajbardziej aktywne szkoy i nauczyciele
Wystawa nagrodzonych prac po gali zdobi ko-rytarze Starostwa
I jeszcze pamitkowe zdjcie do rodzinnego al-bumu nastpny konkurs niestety dopiero za rok
A w torbach z nagrodami? Wycinanki, pdzle, farby ipastele, jednym sowem plastyczne niespodzianki!
Wernisa nagrodzonych prac zawsze cieszy siogromnym zainteresowaniem
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
16/32
www.powiattorunski.pl
2 Powiat Toruski, stycze 2016
ZARZD
Inwestycyjne plany w powiatowym budecie na 2016 r.Okres zimowy w brany budowlanej to czas przygotowywania inwestycji, ktre maj by realizowane w biecym roku:planowanie harmonogramw, opracowanie dokumentacji i przeprowadzenie przetargw. Jednake najwaniejszym zada-niem, przed ktrym staje Zarzd Powiatu jest ustalenie priorytetw oraz zabezpieczenie w budecie rodkw fnansowychna planowane inwestycje
W 2016 roku rodki budetowe prze-
naczone zostan na kilka wikszych in-estycji w prowadzonych przez powiat
omach pomocy spoecznej, biece praceermomodernizacyjne oraz przedsiwzi-ia rozszerzajce baz edukacyjn szk.
Edukacja
Kilka poprzednich lat byo dla szk pro-adzonych przez Powiat Toruski okresem
prawdziwej prosperity.
Przy Zespole Szk, Centrum KsztaceniaUstawicznego w Gronowie powstaa wielo-unkcyjna aula dobudowana do budynku
gwnego szkoy (za 1,6 mln z). Adaptowa-no rwnie pomieszczenia warsztatw nanowoczesne sale wykadowe, pracownieeksploatacji pojazdw rolniczych oraz pra-cownie diagnostyki obsugi i kontroli ma-szyn rolniczych. Przy szkole powsta zespboisk szkolnych w ramach programu Orlik.Remontu doczeka si rwnie internat dlamodziey uczcej si poza miejscem za-mieszkania. Inwestycje te zwikszyy moli-
oci ksztacenia zawodowego w powiecie.
W Chemy now siedzib otrzymaazkoa Muzyczna. Skada si ona z czci
dydaktycznej oraz sali koncertowej, dzikiktrej placwka ta staje si mocnym punk-em na kulturalnej mapie powiatu.
Przy Zespole Szk na ul. Hallera wymie-niono nawierzchni placu apelowego oraz
ybudowano dwa wielofunkcyjne boiska
suce zarwno uczniom, jak i mieszka-com Chemy.
W 2016 r. planowany jest remonti dostosowane dla potrzeb osb niepeno-sprawnych pomieszcze sanitarnych (a-zienek i natryskw) w internacie ZS, CKU
Gronowie. Kontunuowana bdzie ter-momodernizacja budynku internatu, saligimnastycznej i cznika.
W Zespole Szk w Chemy na potrze-by szkoy zaadaptowane zostan piwnice
budynku.
Ogrzewanie obiektw przy wykorzystaniu pompciepa jest znacznie bardziej efektywne ni starekotownie. Takie nowoczesne systemy ju dziaajw DPS w Pigy i Dobrzejewicach (zdjcie powy-ej). Dokumentacja na wymian instalacji w DPSw Browinie (zdjcie poniej) jest ju gotowa
W zeszym roku ZS CKU w Gronowie wzboga-cia si m.in. o now aul (na zdjciu powyej),w ktrej odbywaj si szkolne uroczystoci. Narok 2016 r. zaplanowano cig dalszy prac re-montowych i termomodernizacyjnych w inter-nacie (zdjcie poniej)
W roku 2015 udao si wyremontowa 3,5 kmi odnowi nawierzchni na 5 km powiatowychdrg. Powstao take 40,3 km cigw pieszo--rowerowych oraz 2,6 km chodnikw. Latemdrogowcy zagoszcz na trasach WolaOswka,ChemaBrowina, ChemawitosawBrowi--na i BrowinaGrzywnaSawkowo (fot. poniej)
Mieszkacy powiatu chtnie korzystaj nowychchodnikw oraz bezpiecznych i komfortowychdrg rowerowych przez cay rok. Kolejne plano-wane cigi pieszo-rowerowe maj na celu bu-dow spjnej sieci. Jej elementem ma by take
planowany na ten rok fragment midzy Gostko-wem a Papowem Toruskim (na zdjciu poniej)
Opieka spoeczna
Celem prac termomodernizacyjnychest zmniejszenie zapotrzebowania naenergi ciepln zuywan do ogrzewaniapomieszcze, a co za tym idzie oraz ograni-czenie kosztw eksploatacji obiektw.
Prace te szczeglnie uzasadnione s
w prowadzonych przez powiat toruskiDomach Pomocy Spoecznej w Browinie,Dobrzejewicach, Pigy i Wielkiej Nieszaw-ce. Budynki, w ktrych maj swoje siedzibyDPS, licz sobie ju kilkadziesit lat, a za-stosowane w czasie ich budowy materiayi technologie powoduj znaczne straty cie-pa i energii.
Do tej pory gwnymi inwestycjamitermomodernizacyjnymi byy wymianystarych systemw ogrzewania i przygoto-wania ciepej wody uytkowej na systemoparty o gbinowe pompy ciepa. Takieinwestycje wykonano ju w DPS w Pigy(za 0,5 mln z) i w Dobrzejewicach (za 1 mlnz), ktre ju odczuwaj wymierne efekty
w postaci zmniejszenia kosztw ponoszo-nych na ogrzewanie. Przygotowana jest judokumentacja na podobn modernizacjw Domu Pomocy Spoecznej w Browinie.Dokumentacja ta jest podstaw do ubie-gania si o donansowanie tej kosztownejinwestycji ze rde zewntrznych.
Kontynuowane bd prace termomo-dernizacyjne w budynkach DPS w Dobrze-
jewicach. W planach jest wymiana resztyokien i drzwi wejciowych (cz jest junowa) oraz dokoczenie remontu poszyciadachu. Zapewni to lepsz izolacj i elimi-nowanie nadmiernych strat ciepa.
Planowana jest rwnie rozbudowaDomu Pomocy Spoecznej w Browinie.
Po dobudowaniu nowej klatki schodoweji adaptacji nieuywanych dotd pomiesz-cze w budynku zaplecza technicznegopowstan sale terapii zajciowej, gabinetdo zjoterapii, sala gimnastyczna do te-rapii grupowej, pracownia komputerowa,kuchnia warsztatowa, zaplecze sanitarneoraz pokj dla pensjonariuszy z przezna-czeniem na pobyt stay. Ponadto budynkiDPS skomunikuje wygodny cznik, ktryuatwi mieszkacom korzystanie z nowychpomieszcze. W 2016 r. przygotowanazostanie dokumentacja rozbudowy obej-mujca wykonanie projektu budowlane-go i wykonawczego wraz z przedmiaramii kosztorysami.
W Domu Pomocy Spoecznej w WielkiejNieszawce te przydaoby si miejsce nawarsztaty terapii zajciowej. Wadze powia-tu pomylay take o nowej windzie, ua-twiajcej transport chorych mieszkacwna wzkach i kach. W 2016 r. powstaniedokumentacja dla obu tych inwestycji.
O donansowanie tych przedsiwzipowiat wnioskowa bdzie do Marsza-ka Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskie-go, ktry dysponuje rodkami PFRON,przeznaczonymi na zadania budowlanew obiektach sucych rehabilitacji osbniepenosprawnych.
Do zada powiatu zwizanych z opie-k spoeczn naley rwnie prowadzeniedziennych rodowiskowych domw po-mocy przeznaczonych dla osb niepeno-sprawnych intelektualnie. Do placwek otakim charakterze naley budowanie siecioparcia spoecznego oraz przygotowaniepodopiecznych do ycia w spoeczestwiei funkcjonowania w rodowisku. Zajciatakie prowadzone s w obiektach DomwPomocy Spoecznej oraz rodowiskowymDomu Samopomocy w Osieku nad Wis.Niestety obiekt ten jest w bardzo zymstanie technicznym. W celu zapewnienia
jak najlepszych warunkw osobom korzy-stajcym z zaj w DS podjto decyzj ozbudowaniu w malowniczym ssiedztwielasw i Jeziora Osieckiego nowego budyn-
ku przeznaczonego dla dziennego pobytu
okoo 50 osb. W nowym obiekcie znajdsi rne pracownie (kulinarna, krawiecka,fryzjerska, komputerowa, muzyczna, pla-styczna), sale (oglna i terapii ruchowej)oraz pomieszczenia do indywidualnegoporadnictwa. Budynek zostanie wyposao-ny w zaplecze gospodarczo-garaowe orazsanitarno-higieniczne. Inwestycja bdzierealizowana w cyklu dwuletnim, a jej do-nansowanie bdzie moliwe za porednic-twem Wojewody Kujawsko-Pomorskiegoze rodkw Ministerstwa Rodziny, Pracyi Polityki Spoecznej.
Drogi
Najwiksza kwota w tegorocznym bu-decie drogowym powiatu niemal 6 mlnz przeznaczona zostanie na remont cigukomunikacyjnego drg ChemaBrowina,ChemawitosawBrowina i BrowinaGrzywnaSawkowo o cznej dugoci 12
km. Inwestycja ta zostaa zgoszona do do-nansowania w wysokoci 3 mln z w ra-mach Narodowego Programu PrzebudowyDrg Lokalnych.
Kolejne 830 tys. z przeznaczono naprzebudow trasy WolaOswka na tere-nie gminy Czernikowo. Ta inwestycja takeoczekuje na donansowanie w wysokoci500 tys. z z programu Rozwoju ObszarwWiejskich.
W tegorocznym planie zabezpieczonotake ponad 1 mln z na budow cigwpieszo-rowerowych w partnerstwie z gmi-nami. Gdy tylko pogoda na to pozwoli pla-nowana jest budowa chodnikw przy dro-dze powiatowej TurznoPapowo Toruskie
(gm. ysomice), w Mierzynku (gm. Lubicz)oraz na 500-metrowym odcinku midzy Lu-biczem Grnym a Krobi (gm. Lubicz).
Za 200 tys. z powstanie take doku-mentacja techniczna miedzy innymi naprzebudow drogi SiemoWybczSie-moyn na terenie gminy ubianka.
Powysze inwestycje to kolejne etapyrealizacji Programu poprawy bezpiecze-stwa na drogach w powiecie toruskim nalata 2016-2023, uchwalonego przez RadPowiatu Toruskiego 23 czerwca 2015 r.
Ponadto,680 tys. z w drogowym bu-decie zabezpieczono na remonty czstko-we nawierzchni drg.
cieki rowerowe
W powiatowej kasie zarezerwowanezostay take rodki na wsparcie niskoemi-syjnej infrastruktury drogowej poprzez
wybudowanie cigw pieszo-rowerowych.S to rodki na budow drg rowerowych,ktre maj powsta w ramach Zintegro-wanych Inwestycji Terytorialnych Bydgo-sko-Toruskiego Obszaru Funkcjonalne-go. Obecnie trwaj rozmowy majce nacelu ustalenie, ktre cigi pieszo-rowero-we naley uzna za priorytety w nowymrozdaniu rodkw RPO. Bardzo wanebdzie skomunikowanie ze sob ju po-wstaych drg rowerowych oraz budowanowych w gminach, w ktrych ich jeszczenie ma.
Oczywicie potrzeby s duo wikszelecz przy ograniczonych rodkach naleymierzy siy na zamiary i racjonalnie pro-wadzi polityk inwestycyjn powiatu.
Zarzd Powiatu Toruskiego
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
17/32
DZIA ROLNY
Skadki i podatki rolnikw w 2016 r.Do 29 lutego 2016 r. KRUS przekae wszystkim emerytom i rencistom formularze PIT-40A lub PIT-11A. Rada UbezpieczeniaSpoecznego Rolnikw ustalia take wysoko miesicznej skadki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyskiew I kwartale 2016 r.
Skadki na ubezpie-czenie spoeczne rolni-kw w I kwartale 2016 r.
Miesiczna skadkana ubezpieczenie wy-padkowe, chorobowe
i macierzyskie w I kwartale 2016 r. wy-
nosi 42,00 z za kad osob podlegajcatemu ubezpieczeniu. Osoby objte nimna wniosek w ograniczonym zakresieopacaj 1/3 penej skadki, tj. 14 z.
Podstawowa miesiczna skadka naubezpieczenie emerytalno-rentowe (sta-nowica 10% emerytury podstawowejobowizujcej w ostatnim miesicu po-przedniego kwartau) w I kwartale 2016r. stanowi bdzie 10% obowizujcejw czerwcu br. emerytury podstawowej(880,45 z), tj. 88 z.
Osoby ubezpieczone w gospodar-stwie rolnym o powierzchni powyej50 ha przeliczeniowych uytkw rolnych
opacaj skadk podstawow i dodatko-
w miesiczn skadk na ubezpieczenieemerytalno-rentowe, o ktrej mowaw art. 17 ust. 4 pkt. 1-4, wynoszcw I kw. 2016 r.:
12% emerytury podstawowej, tj. 106 zdla gospodarstw rolnych obejmuj-cych obszar uytkw rolnych do 100ha przeliczeniowych
24% emerytury podstawowej, tj. 211 zdla gospodarstw rolnych obejmuj-cych obszar uytkw rolnych od 100do 150 ha przeliczeniowych
36% emerytury podstawowej, tj.
317 z dla gospodarstw rolnych obej-mujcych obszar uytkw rolnych od150 do 300 ha przeliczeniowych
48% emerytury podstawowej, tj. 423 zdla gospodarstw rolnych obejmuj-cych obszar uytkw rolnych powyej
300 ha przeliczeniowych.
Ustawowy termin uregulowania na-lenych skadek za I kwarta upywa31 stycznia 2016 r.
Rozliczenie podatku dochodowegoemeryta lub rencisty za 2015 rok
KRUS, co miesic pobiera zaliczki napodatek dochodowy od wypacanychemerytur i rent rolniczych. W 2015 r. byoto 18% dochodu uzyskanego przez eme-ryta lub rencist w danym miesicu (jeelidochd z emerytury lub renty rolniczejuzyskanej od pocztku roku nie prze-kroczy kwoty 85 528 z) pomniejszoneo 46,33 z (tzw. ulga w zaliczce).
Do 29 lutego 2016 r. KRUS przekaewszystkim emerytom i rencistom formu-larz PIT-40A (roczne obliczenie podatkuprzez organ rentowy) lub PIT-11A (infor-macja o dochodach uzyskanych od orga-nu rentowego).
W tym samym terminie dane z PIT tra- rwnie do urzdu skarbowego waci-wego dla miejsca zamieszkania emerytalub rencisty w ostatnim dniu roku podat-kowego, a w przypadku osb mieszkaj-cych za granic, do urzdu skarbowegowaciwego w sprawach opodatkowaniaosb zagranicznych.
W zdecydowanej wikszoci przypad-
kw KRUS rozliczy podatek dochodowy zaemeryta lub rencist i wystawi formularzPIT-40A.
Jeeli emeryt/rencista otrzymaPIT-40A i poza emerytur lub rentz KRUS w 2015 r. nie osiga innego przy-
chodu, ktry zgodnie z ustaw podat-
kow podlega opodatkowaniu (dochdz gospodarstwa rolnego nie wchodzi dotego przychodu), to nie ma obowizkuskadania w urzdzie skarbowym dodat-kowego zeznania podatkowego.
Roczne obliczenie podatku dochodo-wego przez KRUS (otrzymanie formularzaPIT-40A) nie oznacza jednak, e emerytlub rencista nie moe rozliczy podatkusam w urzdzie skarbowym.
Jeeli emeryt/rencista stwierdzi, ekorzystniejsze dla niego bdzie rozlicze-nie podatku z maonkiem lub dzieckiem(w przypadku osb samotnych) - samskada zeznanie podatkowe (formularz
PIT-36 lub PIT-37) we waciwym urz-
dzie skarbowym do 30 kwietnia 2016 r.W zeznaniu tym powinien uwzgldniprzychd osignity w 2015 r. z tytuupobierania emerytury/renty rolniczejz KRUS.
Zeznania w urzdzie skarbowym ska-daj rwnie emeryci /rencici, ktrzy:
chc skorzysta z ulg podatkowychokrelonych w ustawie (np. z tytuu wy-chowywania dzieci, wydatkw na celerehabilitacyjne, dokonania darowiznypieninej na rzecz organizacji poytkupublicznego) lub
chc wnioskowa o przekazanie 1% po-datku nalenego na rzecz wybranej or-ganizacji poytku publicznego.
Podatku dochodowego od osb zycz-nych za 2015 r. nie pac emeryci i renci-ci, ktrych roczny przychd, podlegajcy
opodatkowaniu podatkiem dochodowymod osb zycznych (ze wszystkich rde)nie przekroczy kwoty 3 091 z.
KRUS nie rozliczy podatku dochodowe-go emeryta/rencisty za 2015 r. m.in., gdy:
w cigu 2015 r. emerytur lub rent wy-pacaa jednostka organizacyjna KRUS,a nastpnie jednostka organizacyjnaZUS lub odwrotnie,
Kasa realizowaa w danym roku po-datkowym ulg podatkow udzielonprzez urzd skarbowy,
Kasa obniaa wysoko miesicz-nych zaliczek na podatek dochodowyw zwizku ze zoonym przez emeryta
lub rencist owiadczeniem o wspl-
nym opodatkowaniu dochodw z ma-onkiem lub w sposb przewidziany dlaosb samotnie wychowujcych dzieci(chyba, e takie owiadczenie emerytlub rencista wycofa w 2015 r.).
Jeeli wystpi chocia jedna z po-danych wyej sytuacji, KRUS przekaeemerytowi/rencicie formularz PIT-11Ai wwczas musi on bezwzgldnie sam zo-y zeznanie podatkowe we waciwymurzdzie skarbowym (formularz PIT-36lub PIT-37), w terminie do 30 kwietnia2016 roku.
Informacja OR KRUS w Bydgoszczy
www.powiattorunski.pl
3 Powiat Toruski, stycze 2016
POWIAT W UNII
Rodzina w Centrum - nowy projekt PCPRPowiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Toruniu po raz kolejny przystpio do uczestnictwa w realizacji projektw wsp-nansowanych ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego tym razem w partnerstwie z Regionalnym OrodkiemPolityki Spoecznej w Toruniu
W poprzednich la-tach Centrum realizo-
wao przedsiwziciana rzecz osb zagro-onych wykluczeniemspoecznym w ramachProgramu Operacyj-
nego Kapita Ludzki (POKL). Od 2016 r.projekty bd realizowane w ramach Re-gionalnego Programu Operacyjnego Wo-
jewdztwa Kujawsko-Pomorskiego (RPOWK-P) 2014-2020, a Regionalny OrodekPomocy Spoecznej przygotowuje pro-
jekt Rodzina w Centrum dla caegowojewdztwa, w ktry mog si wczypowiatowe centra pomocy rodzinie.
Zgodnie z Krajowym Programem Prze-ciwdziaania Ubstwu i Wykluczeniu Spo-
ecznemu 2020 w nowej perspektywiepriorytetem bdzie wsparcie oparte nainterwencji publicznej w zakresie rozwojuporadnictwa rodzinnego, w tym specja-listycznego dotyczcego wsparcia ro-dziny i systemu pieczy zastpczej. Celemgwnym projektu jest zbudowanie zin-tegrowanego systemu pomocy i wsparciarodzin, uatwiajcego dostp do usugspoecznych w Wojewdztwie Kujawsko--Pomorskim, w tym rozwj poradnictwarodzinnego specjalistycznego.
PCPR w Toruniu w ramach projektuRodzina w Centrum, zaplanowao dzia-ania ukierunkowane na rozwj i popraw
dostpu do usug wsparcia rodziny i pie-czy zastpczej. Obejm one midzy inny-
mi: usugi szkoleniowe, doradcze i specja-
listyczne, poradnictwo rodzinne dla osbsprawujcych rodzinn piecz zastpczoraz dla kandydatw na rodzicw zastp-czych, a wrd nich:
1. Budowanie sieci wsparcia spoeczne-go poprzez tworzenie Centrum Wspie-rania Rodzin.
2. Specjalistyczne poradnictwo pedago-giczne dla rodzin zastpczych i natu-ralnych.
3. Specjalistyczne poradnictwo prawnedla rodzin zastpczych i naturalnych.
4. Specjalistyczne poradnictwo psycho-logiczne dla rodzin zastpczych i natu-
ralnych.5. Mediacje rodzinne dla rodzin zastp-
czych i naturalnych.
6. Warsztaty dla rodzicw rodziny za-stpcze i naturalne.
7. Zajcia dla dzieci z rodzin naturalnychi zastpczych.
8. Tworzenie grup wsparcia/grup samo-pomocowych.
9. Dziaania wspierajce rodziny zastp-cze poprzez wyjazdy edukacyjne z ele-mentami integracji.
10. Warsztaty na rzecz usamodzielnieniaosb opuszczajcych piecz zastpcz.
11. Bony edukacyjne dla osb opusz-czajcych rodzinn piecz zastpcz.
12. Zwrot kosztw dojazdw dlaspecjalistw oraz dla rodzin.
13. Dziaania prowadzce do two-rzenia rodzinnych form pieczy zastp-czej.
Wkadem wasnym powiatu bdwiadczenia wypacane rodzinom zastp-czym oraz osobom opuszczajcym pieczzastpcz benecjentom projektu, napodstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r.o wspieraniu rodziny i systemie pieczy za-stpczej.
Planowane dziaania projektowe po-trwaj od 1 lipca 2016 r. do 30 czerwca2018 r. Wanym przedsiwziciem bdzie
utworzenie w ramach projektu CentrumWspierania Rodzin jako sieci wsparciaspoecznego, wiadczcego zintegrowaneusugi spoeczne w powiecie. Nie bdzieono stanowi odrbnej instytucji moeby utworzone na bazie posiadanych za-sobw/infrastruktury i bdzie prowadziodziaania kierowane do rodzin.
Z dziaa zaplanowanych w projekcieskorzystaj osoby zagroone ubstwemlub wykluczeniem spoecznym:
1. Osoby przebywajce w pieczy zastpczejoraz osoby przygotowujce si do jejopuszczenia i usamodzielnienia si.
2. Rodziny przeywajce trudnoci w
penieniu funkcji opiekuczo-wycho-wawczych, o ktrych mowa w ustawie
o pieczy zastpczej (mona do nich tak-
e zaliczy osoby, z ktrymi pracuje asy-stent rodziny do nich kierowane bddziaania prewencyjne, w szczeglnociusugi spoeczne w ramach utworzone-go Centrum ).
3. Otoczenie osb zagroonych ubstwemlub wykluczeniem spoecznym (osobyspokrewnione, wsplnie zamieszkujcei gospodarujce, inne osoby z najbli-szego rodowiska). Za otoczenie monauzna wszystkie osoby, ktrych udzia wprojekcie jest niezbdny dla skutecznegowsparcia osb zagroonych ubstwemlub wykluczeniem spoecznym. Do oto-czenia nale take midzy innymi oso-
by sprawujce rodzinn piecz zastpczlub kandydaci do sprawowania rodzin-nej pieczy.
Zaplanowano take moliwo realizacjiporadnictwa mobilnego oraz dziaania za-pobiegajce umieszczaniu dzieci w pieczyzastpczej poprzez usugi wsparcia rodziny.
Wnioski o donansowanie przyjmo-wane s do 5 lutego. Ich oceny i wyboruprojektw do realizacji dokona w czerwcuInstytucja Zarzdzajca RPO w oparciu okryteria, zatwierdzone uchwa KomitetuMonitorujcego RPO WK-P na lata 2014-2020. Jolanta Zieliska
Dyrektor PCPR w Toruniu
-
7/25/2019 Poza Toru nr 86
18/32
POWIAT TORUSKI
Bezpatny Miesicznik SamorzdowyStarostwo Powiatowe w Toruniu
ul. Towarowa 4-6
87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89
e-mail: [email protected]
Redakcja w skadzie:dr Malwina Rouba redaktor naczelny
Agnieszka Niwiska (AN) redakcja numeruMagorzata Gowacka (MG),
Joanna Rybitwa (JR)
Kontakt: [email protected], tel. 56 662 88 52
Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu
Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35
4 Powiat Toruski, stycze 2016
www.powiattorunski.pl
POMOC SPOECZNA
ww.powiattorunski.pl bez barier dla niepenosprawnychZa nami udana premiera powiatowej strony www.powiattorunski.pl., ktra od stycznia dziaa w nowej, bardziej przyjaznejzacie, umoliwiajcej osobom niepenosprawnym swobodne komunikowanie si oraz uatwiajcej codzienne ycie
i zaatwianie niezbdnych spraw drog elektroniczn
PSZS
Styczniowa Kronika Sportowa
Pierwsze zagray dziewczta, ktre go-
ciy w Zespole Szk w Turznie oraz na Hali
Widowiskowo-Sportowej w Chemy. Do
rywalizacji stano 7 druyn modych pi-
karek. Mecze wywoyway wiele emocji,
udzielajcych si w szczeglnoci kibicuj-cym na trybunach rwienikom. Niepoko-
nane w caym turnieju okazay si panie zeZejwsi Wielkiej to one w piknym styluwywalczyy Mistrzostwo Powiatu.
W kategorii chopcw, rywalizujcychw Zespoach Szk w Turznie i ysomicach,najlepszymi okazali si zawodnicy przybyliz dalekiego poudnia powiatu reprezen-tanci Szkoy Podstawowej w Czernikowie.Mecz naowy nioscy ze sob ogrom emo-cji i duo goli (3:2) by do samego koca kon-trolowany przez naszych nowych MistrzwPowiatu. Natomiast w przerwie pikarskichzmaga, w Hali Widowiskowo-Sportowej
Zanim serwis zosta udostpnio-ny uytkownikom jego funkcjonalnoprawdzi niezaleny audyt z udziaemsb niepenosprawnych.
Ekspert do spraw dostpnoci serwi-sw internetowych oraz biorce udzia wbadaniu osoby niepenosprawne spraw-dzali przede wszystkim przejrzysto stro-ny internetowej, jej kontrast a take mo-liwo odsuchania treci zamieszczonych
serwisie. Audyt jednoznacznie oceniserwis i treci w nim zamieszczone jakodostpne do potrzeb osb niedowidz-cych, niedosyszcych, a take niepeno-sprawnych ruchowo czy te intelektual-nie.
Audytorzy sprawdzali m.in. atwoporuszania si po serwisie, intuicyjnonawigacji a take prostot dostpu doniezbdnych formularzy, wyszukiwarekoraz elementw mulmedialnych. Z mylo niepenosprawnych uytkownikachpowiat udostpni dedykowany specjal-nie dla nich nowy serwis internetowy
Sugese i propozycje co jeszcze warto byoby umieci na powiatowej stronie, jakich informacjibrakuje, jakie byyby interesujce mona przesya pod adres [email protected]
www.bezbarier.powiaorunski.pl zawiera-jcy wiele przydatnych informacji uatwia-jcych funkcjonowanie w spoeczestwie.Serwis bdzie na bieco uzupenianyi wzbogacany o informacje przydatne oso-bom niepenosprawnym z zakresu ubez-piecze spoecznych, przysugujcych ulgi uprawnie oraz moliwociach uzyskaniadonansowa m.in. ze rodkw Pastwo-wego Funduszu Rehabilitacji Osb Nie-penosprawnych. Wszystkie starania po-czynione przez powiat oraz wyniki testwprzeprowadzonych przez audytorw zade-cydoway o pozytywnym wyniku audytu.
Dostosowanie strony do potrzeb osbniepenosprawnych moliwe byo dzikidonansowaniu z Ministerstwa Cyfryzacji.Cao kosztowaa 39 tys. z, z czego niemal31,2 tys. z pokrya ministerialna dotacja,
a reszt snansowa powiat. O donanso-wanie z Ministerstwa Cyfryzacji ubiegao
si prawie 200 jednostek z caej Polski.126 z nich otrzymao nansowe wsparcie,a wrd nich powiat toruski. (MG)
SPORT
Wyrnienia dla najlepszych powiatowychsportowcw trwa nabr wnioskw
Do 10 lutego 2016 r. (decyd