Perdorimi i i E-banking
-
Upload
qendrim-uka -
Category
Documents
-
view
298 -
download
2
Transcript of Perdorimi i i E-banking
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 1/39
UNIVERSITETI I PRISHTINËS “HASAN PRISHTINA” FAKULTETI EKONOMIK
NIVELI MASTER Departamenti: Bana! Finan"a #$e K%nta&i'itet
PUNIM PRAKTIK Lënda: Menaxhmenti Bankar 2
P(r#%rimi i e)Banin* Studenti: Profesori i Lëndës:
Qëndrim Uka Prof.Dr. Gazmend Luboteni D! "#$#$"2"$"$%
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 2/39
PËRMBAJTJA1. HYRJE2. HISTORIKU PËR E-BANKING3. E-BANKING SI SHËRBIM ELEKTRONIK I SISTEMIT TËBANKIMIT3.1 Shërbim! -B"#$i#%3.2 Për&!im! #%" 'hërbimi -B"#$i#%
(. PRAKTIKIMI I E-BANKING(.1 A$!i)i*imi i 'hërbimi!(.2 +"'," #ë 'hërbim(.3 Lë)i*,! #ë %"ri/ ri'hi$imi i !r"#'"$'i#) #ëB"#$i#%
(.( Tr"#'0r!"! ërm' -B"#$i#%(. P"%'" 0"!r")(.4 P"%'" rr%")(.5 6ër!!imi i !r"#'0r!")/ "%'") !ë 0"!r") 7rr%")
. KËSHILLA PËR SIGURINË NË E-BANKING
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 3/39
9IGURAT
(:1 T$#(:2 +"'," #ë -B"#$i#%(:3 K"imi #ë -B"#$i#%(:( Lë)i*,! #ë %"ri(: ;i!"ri i Lë)i*,)
(:4 Tr"#'0r!" $mbë!"r(:5 H"i i 7<!ë/ Tr"#'0r!" $mbë!"r(:= H"i i !r!ë/ 6#7'," T$#-i!(:> H"i i r"7hë' i "%'ë' 'ë 0"!rë' ATK (:1? P"%'" 0"!rë' 'ë rr<më' - KE;S(:11 P"%'" rr%")(:12 Për#imi i "%") #ë E@8(:13 6ër!!imi i "%'")(:1( ;ë'hmi "%'ë' 'ë 0"!rë'-ATK
:1 6ër!!imi i "',' #ë -B"#$i#%
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 4/39
1. HYRJE
• Në këtë punim do të mundohem që të sqaroj përdorimin eshërbimit bankar, E-Banking. Konkretisht, përmes fotogravedhe komenteve do të mundohem që të jap sqarime rrethehtësimeve që bëhen për transaksione ekonomikë,kientëve bankarë.
• Ne e dijmë se E-Banking paraqet një prej inova!ionevenan!iare më të fundit në tregun e Kosovës andaj edhe ekam pasur të ars"eshme që të punoj në këtë temë. #o të
oj me shpjegime të tërësishme rreth këtij shërbimi i !iiofrohet pothuajse nga të gjitha bankat por në rast konkretnga $%ro&redit Bank$. #o të ofroj edhe disa anai'a të !iat janë bërë rreth përdorimit të këtij shërbimi nga personat'ikë dhe juridik në Kosovë.
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 5/39
• %ërmes shpjegimeve praktike do të mundohem të sqaroj këtë shërbimduke uar nga mën"ra e hapjes së këtij shërbimi pastaj se si mund t(irishikoni të gjitha transaksionet bankare që kanë ndodhur që nga momentii hapjes së ogarisë së organi'atës apo personit 'ikë, më pastaj
transfertat e parasë që mund të bëhen në ogaritë personae, kombëtaredhe ndërkombëtare, më pastaj si mund të paguhen rrogat e punëtorëve,pagesa e faturave të ndr"shme, hapësirën në të !iën ruhen transaksionetqë i keni bërë.
• %oashtu do të shpjegoj veprimet administrative që mund të bëhen nëkuadër të këtij shërbimi si) janë* ndr"shimi i fjaëkaimit, regjistrimi i
kientëve, ofrimi i versionit mobi+m-banking etj.• en të theksohet se në kuadër të këtij punimi do të gjeni edhe këshia të
sigurisë të përdorimit të këtij shërbimi bankar pasi që si) e dijmë përderisakjo ofrohet në kuadër të rrjetit atëherë mundësia që të keqpërdoret ngapersonat e paautori'uar ek'iston dhe ne duhet t(i përmbahemi këshiavetë sigurisë në mën"rë që të mos dëmtohemi.
•
E rëndësishme për tu thënë se inova!ionet nan!iare gjithsesi e rrisinmikroekasitetin e tregut nan!iar, mirëpo gjithashtu rrisin edhe rre'ikunsistemor dhe jostabiitetin.
• %ër të punuar këtë temë më ka ndihmuar ibri i %rofesorit /a'mend0ubiteni, $1ena2hmenti Bankar$, botimi 345 poashtu igjëratat e ndjekura
të kësaj ënde si dhe udhëheqja e organi'atës rinore 7o-8everitare $0ëvi'jaKoha$ në të !iën përdorë shërbimin $E-Banking$ të ofruar nga $%ro&redit
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 6/39
2. HISTORIKU PËR -BANKING
• 9hërbimet onine banking uan në Neë :ork, më 5;<5, ajopërfaqesohej nga katër banka më të mëdha tëq"tetit+&itibank, &hase 1anhattan, &hemi!a dhe1anufa!turers =anove që ofronin shërbime bankare në
shtëpi duke përdorur sistemin e quajtur videote2t. Në >etor,5;;?, $9tanford @edera &redit Anion$ u bë institu!ioni iparë nan!iar në A9 që ofronte $internet banking$ te tëgjithë konsumatorët e tij. %as një viti, më 6 >etor, 5;;,$%resedentia Bank$ u bë banka e parë në vend që ofrontete konsumatorët e saj )asje në ogaritë e t"re në metodënonine. 1ë pastaj atë e ndoqën shumë banka tjera.
• Në kohën e atëhershme shumë konsumatorë refu'onin qëtë përdornin këtë metodë të bankimit për shumë ars"je.
9humë prej t"re nuk i besonin e disa ishin konfu'ë se si tëpërdornin këtë formë të shërbimit.
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 7/39
• %rej vitit 3444, pothuajse <4C i bankave në A9 eofrojnë shërbimin onine të bankës. Në 3445-tën, $Bankamerikane$ bëri historinë duke qenë institu!ioni i parë
nan!iar që i shërben D miionë konsumatorë meshërbime onine, rreth 34C të totait të konsumatorëve. • Në ditët e sotme kjo metodë e bankimit është bërë e
pashmangshme dhe ofrohet nga pothuajse të gjitha
bankat e botës, sepse ka treguar efektivitet duke i'vogëuar kostot e bankave e !ia ka rritur mar'hat ebankave, ka rritur !iësin dhe konkurren!ën në treg dukekurs"er kohën e konsumatorëve.
• %ër të dëshmuar paragran e mësipërm po jap disa faktenë të !iën sqarohet se në vitin 344? D5C i popuitmerikanë ka përdorur bankimin onine. %as pesë viteve,?C i merikanëve përdornin sistemin onine. Ndërsa në
AK ndërmjet viteve 3455-3453 kishte rritje tëpërdoruesve të bankimit onine prej 6DC në 4C.
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 8/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 9/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 10/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 11/39
3. -BANKING SI SHËRBIM ELEKTRONIK ISISTEMIT TË BANKIMIT
• e-Banking është sistem i bankimit onine qëejon qasje të sigurtë në ogarinë bankare. K"
shërbim ju mundëson bi'neseve dheindividëve të reai'ojnë punët e t"re bankarenga rehatia e '"rave apo shtëpive të t"re 3?orë në ditë, ditë në javë. e-Banking, është
shumë i përshtatshëm për personat të !iëtpunojnë gjatë ditës dhe nuk kanë kohë tëvi'itojnë bankën apo institu!ionet ku kr"enkëto pagesa.
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 12/39
3.1. Shërbim! -B"#$i#%• K" sistem i bankimit kr"en shumë shërbime bankare, prej më
të rëndësishmëve janë të istuara më poshtë* • Ri)#7'," 0,"ë$"imi!• Priri!"ri*imi i !r"#'0r!) $mbë!"r 7"ë' 7hr%,i'!rimi i !<r #ë )"!" !ë #7r<'hm
• P"%'"! ër i#,"! $r7i!r• Më 'hmë ' 7< "!ri*im #ë#'h$rim ër!r"#'0r ër $i#!ë! bi*#'i!
• A)"#8imi i r8'i! !ë $*$!imi! !ë "%")"%'")m"'i)
• M#"@himi i ër&!')• Përmirë'imi i m#<'ë 'ë DUr7hër"%'") !ë 0#7i!• K#!r" '"$!ë'i'ë 'ë IBAN• I#b@ #ë -B"#$i#%•
H"," %"ri'ë 'ë 7*i!") m "0"!•
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 13/39
• %oashtu përmes këtij shërbimi, personi 'ikë apo juridikë mund të paguajedhe faturat e tij nga institu!ionet e ndr"shme pubike dhe private, si) janë*
• • T"!im! - m,r 7h !r m,r #ë $"7ër !ë A7mi#i'!r"!ë'
T"!imr !ë K')ë'• K#!rib!! #'i#" - m,r #ë $"7ër !ë A7mi#i'!r"!ë'
T"!imr !ë K')ë'• T"$'"! 7%"#r - !ë 8i"! $#&rmh# "!m"!i$i'h! ërm' -
m"i-i!/ "'i Fë !ë ,!ë r"i*"r "%'"• Sh#*im! m,r
• Rrymën• Ujin
• Telefonin
• Shërbim! bi$• Km"#i!ë 'i%rim)• P"%'"! #ë mër !ë $m#ë'
• Tatimi në pronë
• Pagesat e kopshtit të fëmijëve
• Pagesat hipotekare dhe pagesa të tjera që i faturojnë komunat.
• P"%'"! #ë mër !ë Mi#i'!ri'ë !ë P#ë) !ë Br#7'hm ër#@,rr,# 7$m#!) 'i ,"#ë çertikata e lindjes, e martesës,e nënshtetësisë, letërnjoftimet, pasaportat, patentë shoferi dhedokumentet e tjera të ngjashme.
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 14/39
3.2. Për&!im! #%" 'hërbimi -B"#$i#%
• Lh!ë'i #ë F"', #ë %"ri#ë !", 2( rë #ë 7i!ë/ 57i!ë #ë ,")ë
• P"%'"! 0"!r") #ë #,ë )#7 7h #ë 7 $hë !ë7i!ë'
•
E$*$!im i "%'") #7ër b"#$"r/ #"8i#" 7h#7ër$mbë!"r " "'r #),ë !ë )i*i!h# 7%ë! b"#$ë'
• Shi$imi i "'F<rë' 'ë !r"#'"$'i#) !ë 0#7i! ërm'-B"#$i#% #ë 7 $hë
•
Shi$imi i "'F<rë' ër !ë %,i!h" !r"#'"$'i#! Fë i$#i bërë #ëërm,! b"#$ë' m 7!", 'i 'hm"/$h"/ $"8i#i , #7ihm,#ë #ë "#i&$im !ë b@h!i!m,r " )!ëm ër8,, !ë 'h#*im) !",".
• Për"rë'i $'$*i) 7h 'hmë $#)#'hm ër
#,ë bi*#' !ë '$'''hëm ë'h!ë $*$!imi i rr%")ër #ë!rë! $m"#i'ë !", #ë më#<rë më !ë
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 15/39
(. PRAKTIKIMI I -BANKING
• %ër të qenë përtues i këtij shërbimi ne duhet të shkojmë nëdegën më të afërt të $%ro&redit Bank$ në Kosovë dhe tëshprehim dëshirën për të qenë pjesë e këtij shërbimi.
• #okumentët dhe kushtet që duhet të potësohen janë*identikuesi+0etërnjoftimi apo %asaporta si dhe të jesh kientë i
bankës+të kesh të hapur ogarinë. • K" shërbim ofrohet për 3 euro nga banka për vite të
përdorimit. #uhesh të pranosh kushtet dhe të nënshkruanmarrëveshjen e përtimit të këtij shërbimi. 1ë pastaj, do të japin
një instrument i !ii përmbanë një kodë të ndr"shueshëm i !iiquhet $>oken$ përmes të !iit ju mund të futeni në sisteminonine, mëpastaj merrni udhë'imet për $username$, $emaiadresën$ si dhe $fjaëkaimin$ të !iat do të vërehen në va'hdim.
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 16/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 17/39
• Emërtimi i shfr"të'uesit+Asername !aktohet nëvarësi të emërtimit të ogarisë së personit 'ikë apo juridikë ndërsa fjaëkaimi+%assëord !aktohet nga
shfr"të'uesi i !ii edhe mund ta ndërroj këtë sipasnevojës.• @jaëkaimi duhet të ketë disa kushte që të jetë i
pranueshëm sepse gjatë vendosjes së fjaëkaimevenë e-Banking përve) shkronjave të voga +ab!d,
është e domosdoshme që fjaëkaimi të përbëhet ngadisa grupe të karaktereve të kombinuara së bashku,dhe me poshtë janë paraqitur kërkesat minimae*
• T ërmb",ë 'ë "$ #,ë 'h$r#,ë ! m"7h
• T ërmb",ë 'ë "$ #,ë #mër• G,"!ë'i" 0,"ë$"imi! 7h! ! ,!
mi#imm = $"r"$!r• 9,"ë$"imi i ri #$ m#7 ! ,!ë i #,,!ë m
0,"ë$"imi# 0#7i!•
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 18/39
(.1. +"'," #ë 'hërbim
• %ër t(u )asur në këtë shërbim juduhet që të h"ni së pari në faqen einternetit të %ro&redit Kosovës, $
https*FFpro!reditbank-kos.!omF$ emëpastaj të kikoni
• e-Banking $
https*FFebanking.pro!reditbank-kos.!omFAserF0ogon$ dhe do të ju paraqitet*
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 19/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 20/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 21/39
(.2. Lë)i*,! #ë %"ri/ ri'hi$imi i!r"#'"$'i#) #ë -B"#$i#%
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 22/39
• %ra e vërejmë më sipër tabeën e!ia do të shfaqet $#itari i 0ëvi'jeve$në rastë se dëshirojmë të shohimndodhitë e ogarisë tonë në !iën
kohë që ne e vendosim.
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 23/39
(.(. Tr"#'0r!"! ërm' -B"#$i#%
• Kemi tre oje të transfertave*.Transferta përmes llogarive personale,
!.Transferta përmes llogarive kom"ëtare dhe
#.Transferta përmes llogarive ndërkom"ëtare
•. Në rastin e parë ndodhë kur ne dëshirojmë që brenda ogarisë tonë tëbartim mjetet te ndonjë nënogari, për shembu kur ba'a qëndrore e%ro&redit Bank transferon ndonjë shumë të parash në degën e saj nëushtrri, në rastin e d"të kemi transferime të parave në kuadër të ogarivetë tjera të !iat mund të jenë brenda bankës %ro&redit Bank +shërbimi i së!iës është faas si dhe transferime të parave në kuadër të bankave tjeraqë operojnë në Kosovë +shërbimi i së !iës është 4. Euro.
•. Në rastin e tretë paraqetë transferimet tona që dëshirojmë t(i bëjmë nëogaritë të !iat janë jashtë vendi dhe për të !iat duhen disa kode tjera tëve)anta si) është 9GH@> kodi.
•.
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 24/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 25/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 26/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 27/39
(.. P"%'" 0"!r")
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 28/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 29/39
(.4. P"%'" rr%")
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 30/39
• IJ!e Button 9ave as &9 dhe këtë skedarë+@H0E e ngarkon në op!ionin $&hoose @ie$ e !iavërehet në tabeën ?-55 dhe kikoni në op!ionin $a'hdo$, hapet faqja nëse ka ndodhur ndonjëgabim gjatë sht"pjes së juaj nëse jo atëherë kikoni për pro!esim duke sht"pur kodin e >oken-it.
• IJ!e Button 9ave as &9 dhe këtë skedarë+@H0E e ngarkon në op!ionin $&hoose @ie$ e !iavërehet në tabeën ?-55 dhe kikoni në op!ionin $a'hdo$, hapet faqja nëse ka ndodhur ndonjëgabim gjatë sht"pjes së juaj nëse jo atëherë kikoni për pro!esim duke sht"pur kodin e >oken-it.
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 31/39
(.5. 6ër!!imi i !r"#'0r!")/ "%'") !ë0"!r") 7h rr%")
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 32/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 33/39
. KËSHILLA PËR SIGURINË NË E-BANKING
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 34/39
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 35/39
.1. I#0rm"8i# !,r" rr!h 'i%ri'ë #i#
• %ro&redit Bank është e 'otuar për mbrojtjen e integritetit të
transaksioneve dhe detajeve të ogarisë suaj. %ro&redit Bank përdorësoftuerët dhe pro!edurat më të reja të sigurisë për të mbrojturtransaksionet tuaja onine. 1egjithatë, ju gjithnjë duhet të jeni tëvetëdijshëm se Hnterneti dhe posta eektronike +e-maii mund tëpërdoren si mjete për aktivitete iegae, prandaj ne ju rekomandojmëqë të ndërmerrni masat e sigurisë në va'hdim për të for!uar sigurinë
e përdorimit të t"re. • Hnformohuni se me kë keni të bëni /jithmonë qasjuni Hnternetit duke
shkruar adresën e bankës në shetuesin tuaj të internetitLhttps*FFebanking.pro!reditbank-kos.!omM. snjëherë mos u drejtoni nëueb faqe nga ndonjë vegë' në një postë eektronike +e-mai si dhemos i futni të dhënat tuaja personae.
• /jithmonë keni kujdes nga posta eektronike +e-maii e padëshiruarose thirrjet e d"shimta të !iat kërkojnë nga ju që të shpaosni )farëdodetaje personae apo numra të karteës. 1bani këto informata të
fshehta. 7ini të kujdesshëm për dhënien e informatave personae dikujtqë nuk e njihni.
• 1os u mashtroni nga posta eektronike +e-maii e !ia
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 36/39
1os u mashtroni nga posta eektronike +e maii e !iatingëon e sinqertë dhe e !ia ju ofron mundësi që ehtëtë bëni para. Nëse duket ofertë shumë e mirë për të qenëe vërtetë, me siguri se nuk është e tië %osa)ërisht keni
kujdes nga posta eektronike që mund të vije nga jashtëvendit O do të jetë shumë më vështirë të kontroohetnëse dërguesit janë ata të !iët pretendojnë se janë.
• %ërdorni softuer anti-virus të a'hurnuar dhe një mur
mbrojtës +reëa persona, nëse kompjuteri juaj përdorsistemin operativ 1i!rosoft Pindoës, a'hurnojeninëpërmjet ueb faqes së 1i!rosoft. /jithmonë përdorniversionin më të ri të shetuesit të Hnternetit i !ii përmbantë gjitha a'hurnimet e sigurisë. 7ini shumë të kujdesshëm
ëse përdorni Hnternet kafetë, bibiotekat ose ndonjë K% i!ii nuk është i juaji dhe mbi të !iin nuk keni kontro.
• Në fund të punës së juaj në e-Banking, )do herë përdorëopsionin e sipërm djathtas $#07E$ për të qenë më i
sigurt gjatë përdorimit të juaj të këtij shërbimi.
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 37/39
4. Li!r"!r" 7h hm!im!
• • Lb!#i/ G"*m#7. 2?1. Menaxhmenti Bankar.
Botimi i katërt. %rishtinë * Biboteka Kombëtare eKosovës $%jetër Bogdani$, 345.
• • https*FFebanking.pro!reditbank-kos.!omFe2ternain
ksFHnformataQ/jeneraeQteQ9igurise.pdf • https*FFpro!reditbank-kos.!omF• https*FFebanking.pro!reditbank-kos.!omFAserF0ogon• https*FFRRR.pro!reditbank-kos.!omFsqFe-Banking• https*FFen.Rikipedia.orgFRikiFInineQbankingS=istor
"• http*FFRRR.gobankingrates.!omFbankingFhistor"-on
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 38/39
PYETJE .
7/26/2019 Perdorimi i i E-banking
http://slidepdf.com/reader/full/perdorimi-i-i-e-banking 39/39
J 0"m#7ri! ër )ëm#7,# ,",