Njohuri Pr Instalimet Elektrike -Arlind Krasniqi

7/25/2019 Njohuri Pr Instalimet Elektrike -Arlind Krasniqi

1/41

Njohuri pr instalimetNjohuri pr instalimet

elektrikeelektrike

Nxnsi:Nxnsi:Arlind KrasniqiArlind Krasniqi

Arsimtari:Arsimtari:Muhamer UjkaniMuhamer Ujkani

IX/9IX/9

Produced b : AKRA-Krasni iProduced by: AKRA-Krasniqi


2/41

Tema: Njohuri t prgjithshmeTema: Njohuri t prgjithshme

pr instalimet elektrikepr instalimet elektrike Informacion teorikInformacion teorik

Me sigurimMe sigurimteknik do t kuptojm t gjitha masat paraprake qteknik do t kuptojm t gjitha masat paraprake qduhet t merren dhe t zbatohen nga punonjsitduhet t merren dhe t zbatohen nga punonjsit

pr t kryer pun me cilsi, pa rreziqe dhe papr t kryer pun me cilsi, pa rreziqe dhe paaksidente.Pr sigurimin teknik t punonjsve naksidente.Pr sigurimin teknik t punonjsve nfardo lloj pune dhe profili ka rregullore tfardo lloj pune dhe profili ka rregullore tposame, t cilat duhet t zbatohen me prpikriposame, t cilat duhet t zbatohen me prpikridhe pa lshime. Pr t kryer instalime elektrike,dhe pa lshime. Pr t kryer instalime elektrike,

riparimin dhe shfrytzimin e tyre, duhet t njihenriparimin dhe shfrytzimin e tyre, duhet t njihendhe t zbatohen disa rregulla, n mnyr q tdhe t zbatohen disa rregulla, n mnyr q tshmangenshmangengoditjet elektrikegoditjet elektrikedhedhetraumat elektrike.traumat elektrike.


3/41


4/41

Vlerat e tensionitVlerat e tensionit1212V,V,3636V dheV dhe6565V janV jan

quajtur si t parrezikshme.quajtur si t parrezikshme.


5/41

Masat mbrojtse n instalimetMasat mbrojtse n instalimet

elektrikeelektrike

Pr t garantuar nj sigurim teknik tPr t garantuar nj sigurim teknik t

plot t njerzve q punojn meplot t njerzve q punojn me

instalime t ndryshme elektrike,instalime t ndryshme elektrike,

merren masa mbrojtse me karaktermerren masa mbrojtse me karakter

teknikteknikdhedheorganizativorganizativ..


6/41

Masat mbrojtse me karakterMasat mbrojtse me karakter

teknikteknik

Pr t mnjanuar prekjen aksidentale tPr t mnjanuar prekjen aksidentale tpjesve t zhveshurapjesve t zhveshurat instalimeve elektriket instalimeve elektrikebhet vendosja e tyre n lartsi tbhet vendosja e tyre n lartsi tpaarritshme, mbyllja dhe rrethimi i tyre. Prpaarritshme, mbyllja dhe rrethimi i tyre. Pr

tu mbrojtur nga rreziku i humbjes stu mbrojtur nga rreziku i humbjes sorientimit dhe vmendjes gjat shrbimit,orientimit dhe vmendjes gjat shrbimit,remontit apo provave t instalimeveremontit apo provave t instalimeveelektrike, prdoren mbishkrimet dheelektrike, prdoren mbishkrimet dhe

sinjalizimet.sinjalizimet.MbishkrimetMbishkrimetndihmojn pr t dalluarndihmojn pr t dalluarqarkun e veant t nj instalimi. N vendqarkun e veant t nj instalimi. N vendt tyre prdoren shkronja, numra, ngjyra.t tyre prdoren shkronja, numra, ngjyra.


7/41

Sinjalizimet bhen me llamba, t cilat tregojnSinjalizimet bhen me llamba, t cilat tregojnpranin apo mungesn e tensionit n pjes tpranin apo mungesn e tensionit n pjes t

veanta t instalimeve elektrike. P.sh., llamba eveanta t instalimeve elektrike. P.sh., llamba endezur tregon pranin e tensionit, llamba e shuarndezur tregon pranin e tensionit, llamba e shuartregon mungesn e tij. Tjetr lloj sinjalizimi sht aitregon mungesn e tij. Tjetr lloj sinjalizimi sht aiq realizohet me vendosjen e tabelave meq realizohet me vendosjen e tabelave membishkrime me shkronja t mdha me ngjyr tmbishkrime me shkronja t mdha me ngjyr tkuqe, si:kuqe, si:

11.KUJDES! RREZIK VDEKJEJE!.KUJDES! RREZIK VDEKJEJE!22. MOS E. MOS EKYNI ELSIN!KYNI ELSIN!33. PUNOJN NJERZ!. PUNOJN NJERZ!

Aparatet portative t dors prgatiten me tensioneAparatet portative t dors prgatiten me tensionet ulta pune (12V ose 36V), kurse pjestt ulta pune (12V ose 36V), kurse pjestrrymsjellse jan t mbyllura.rrymsjellse jan t mbyllura.


8/41

Pr tu mbrojtur nga djegiet, prdorenPr tu mbrojtur nga djegiet, prdoren

syze, dorza, si dhe mng e rroba qsyze, dorza, si dhe mng e rroba q

prodhohen prej materialiprodhohen prej materiali

jorrymprcjells, kurse pr tujorrymprcjells, kurse pr tu

mbrojtur nga rrzimi prdoren breza embrojtur nga rrzimi prdoren breza e

shkall sigurimi.shkall sigurimi.


9/41

Masat mbrojtse me karakterMasat mbrojtse me karakter

organizativorganizativ Me kalimin e kohs ndodh procesi iMe kalimin e kohs ndodh procesi ivjetrimit tvjetrimit tizolimitizolimitdhe i dmtimeve t pavrejtura, t cilatdhe i dmtimeve t pavrejtura, t cilatshkaktojn keqsimin e instalimeve dhe t pajisjeveshkaktojn keqsimin e instalimeve dhe t pajisjevet ndryshme elektrike. M pas ato mund t bhent ndryshme elektrike. M pas ato mund t bhenshkak i rrezikut pr jetn e njerzve q punojn.shkak i rrezikut pr jetn e njerzve q punojn.Pr kt arsye, n mnyr periodike ndryshohetPr kt arsye, n mnyr periodike ndryshohetkontrolli dhe rimonti sistematikkontrolli dhe rimonti sistematiki pajisjevei pajisjeveelektrike nga punonjs t kualifikuar. Pr t pasurelektrike nga punonjs t kualifikuar. Pr t pasurnj sigurim m t lart ndaj aksidenteve, prdorennj sigurim m t lart ndaj aksidenteve, prdorenedhe mjete mbrojtse. Si mjet mbrojts prdoreedhe mjete mbrojtse. Si mjet mbrojts prdore

mbshtetja izoluese, tapeti prej gome, galloshetmbshtetja izoluese, tapeti prej gome, galloshetdielektrikedielektrikedhedhedorzat e gomsdorzat e goms..Pr mbrojtjen e syve nga harku elektrik prdorenPr mbrojtjen e syve nga harku elektrik prdorensyzet mbrojtsesyzet mbrojtse..


10/41

Dhnia e ndihms s par nDhnia e ndihms s par n

rast aksidentirast aksidentifar duhet t bjm kur njeriu ka rn nnfar duhet t bjm kur njeriu ka rn nntension?tension?

N radh t par duhet t shkputet tensioni, dukeN radh t par duhet t shkputet tensioni, dukehequr siguresat ose duke hapur elsin q shthequr siguresat ose duke hapur elsin q sht

afr, ose duke e larguar me ann e nj rrobe tafr, ose duke e larguar me ann e nj rrobe tthat ose t nj shkopi druri. Pasi t jet liruar ithat ose t nj shkopi druri. Pasi t jet liruar igodituri nga tensioni, hapen shpejt dritaret, lirohengodituri nga tensioni, hapen shpejt dritaret, lirohenshpejt pjest e veshjeve q i pengojn frymmarrjenshpejt pjest e veshjeve q i pengojn frymmarrjenose i vshtirsojn qarkullimin e gjakut. i dmtuariose i vshtirsojn qarkullimin e gjakut. i dmtuari

lihet shtrir dhe menjher krkohet ndihmlihet shtrir dhe menjher krkohet ndihmmjeksore.mjeksore.


11/41

N rast se dikush sht goditur rnd nga tensioniN rast se dikush sht goditur rnd nga tensionidhe goja sht e shtrnguar fort, pr tia hapurdhe goja sht e shtrnguar fort, pr tia hapur

veprohet tek nofullat e poshtme si n fig.veprohet tek nofullat e poshtme si n fig.1.11.1. Goja e. Goja et goditurit duhet tmbahet hapur dhe gjuhat goditurit duhet tmbahet hapur dhe gjuha

jasht, duke i futur midis dy dhmballve t pasmejasht, duke i futur midis dy dhmballve t pasmenj lug ose nj laps. Ai q i jep ndihmn e par tnj lug ose nj laps. Ai q i jep ndihmn e par tdmtuarit, ia kalon dorn nn kok, pr tiadmtuarit, ia kalon dorn nn kok, pr tiaprkulur prapa dhe bn frymmarrjen artificialeprkulur prapa dhe bn frymmarrjen artificialeme t dmtuarin. Gjat t cils duhet prdorurme t dmtuarin. Gjat t cils duhet prdorur

garzat. Mbasgarzat. Mbas1010frymmarrjesh i bhenfrymmarrjesh i bhen4-64-6masazhe pr nxitjen e zemrs, duke rnduar me tmasazhe pr nxitjen e zemrs, duke rnduar me tdy duart n pjesndy duart n pjesn


12/41

e zbrazt nga ana ee zbrazt nga ana e

prparm (fig.prparm (fig.1.31.3).).

Koha e lvizjesKoha e lvizjes

duhet t jet eduhet t jet ebarabart mebarabart me

rrahjet e zemrs nrrahjet e zemrs n

gjendje qetsiegjendje qetsie..


13/41

Matja e intensitetit t rrmsMatja e intensitetit t rrms

elektrikeelektrike

Rryma elektrike karakterizohet nga disaRryma elektrike karakterizohet nga disamadhsi, t cilat jan:madhsi, t cilat jan:

11. Intensiteti i rryms elektrike(I), njsia. Intensiteti i rryms elektrike(I), njsia

matse e t cilit sht amperi (A).matse e t cilit sht amperi (A).22. Tensioni i rryms elektrike(U), njsia. Tensioni i rryms elektrike(U), njsiamatse e t cilit sht volti (V).matse e t cilit sht volti (V).

Intensiteti i rryms elektrike matet meIntensiteti i rryms elektrike matet me

ampermetr. Pr t kryer matjen e rryms,ampermetr. Pr t kryer matjen e rryms,ampermetri lidhet n seri n qarkunampermetri lidhet n seri n qarkunelektrik (figelektrik (fig1.41.4).).


14/41


15/41

N brendsi ampermetrat kan njN brendsi ampermetrat kan njbobinbobinme rezistenc t brenshme shum t vogl,me rezistenc t brenshme shum t vogl,

si dhesi dhemekanizmin matsmekanizmin mats, q prfundon me, q prfundon me

shigjetn treguese. Sa m e madhe t jetshigjetn treguese. Sa m e madhe t jetrryma q kalon n qark, pra dhe nrryma q kalon n qark, pra dhe n

ampermetr, aq m tepr zhvendosetampermetr, aq m tepr zhvendoset

shigjeta treguese dhe anasjelltas. Shigjetashigjeta treguese dhe anasjelltas. Shigjeta

treguese lviz sipr shkallzimit t aparatittreguese lviz sipr shkallzimit t aparatitq sht vizatuar mbi kutin e tij.q sht vizatuar mbi kutin e tij.


16/41

Ampermetri, si prmendm m lart, ndrtohenAmpermetri, si prmendm m lart, ndrtohenme rezistenc t brendshme shum t vogl dhe prme rezistenc t brendshme shum t vogl dhe prrrym nominale p.sh. Deri nrrym nominale p.sh. Deri n55A, q, n kt rast,A, q, n kt rast,sht pra dhe rryma m e madhe q mund tsht pra dhe rryma m e madhe q mund t

matim. Pr t matur rrym m t madhematim. Pr t matur rrym m t madhe55A,A,ampermetri pajisjet me nj rezistenc shum tampermetri pajisjet me nj rezistenc shum t

vogl, q quhetvogl, q quhetshuntshunt, i cili lidhet n paralel me, i cili lidhet n paralel meampermetrin dhe vendoset brenda kutis sampermetrin dhe vendoset brenda kutis saparatit. N praktik ndrtohen shunte me vlera taparatit. N praktik ndrtohen shunte me vlera t

ndryshme, q, me t njjtin aparat, krijojnndryshme, q, me t njjtin aparat, krijojnmundsin pr t kryer matje me vlera tmundsin pr t kryer matje me vlera tndryshme rryme, p.sh.:ndryshme rryme, p.sh.:1010A,A,2525A,A,100100A etj.A etj.


17/41

Matja e tensionit elektrikMatja e tensionit elektrik

Tensioni elektrik matet me voltmetr. PrTensioni elektrik matet me voltmetr. Pr

matjen e tensionit voltmetri lidhet nmatjen e tensionit voltmetri lidhet n

paralel me pajisjen q do ti matet tensioniparalel me pajisjen q do ti matet tensioni

elektrik (fig.elektrik (fig.1.51.5).).


18/41

Edhe volmetrat kan n brendsi njEdhe volmetrat kan n brendsi nj

bobin, por me rezistencbobin, por me rezistencshum tshum t

voglvogl, si dhe, si dhemekanizmin matsmekanizmin mats, q, q

prfundon me shigjet treguese, e cilaprfundon me shigjet treguese, e cila

lviz mbi shkallzimin e aparatit. Salviz mbi shkallzimin e aparatit. Sa

m i madh t jet tensioni n qark, aqm i madh t jet tensioni n qark, aq

m tepr do t zhvendoset shigjeta dhem tepr do t zhvendoset shigjeta dheanasjelltas.anasjelltas.


19/41

Edhe voltmetrat mund ta ken shkallziminEdhe voltmetrat mund ta ken shkallziminme ndarje t baraslarguara nga njra-tjetrame ndarje t baraslarguara nga njra-tjetraose q ndryshojn. Tensioni nominal qose q ndryshojn. Tensioni nominal qmund t matet drejtprdrejt me voltmetrmund t matet drejtprdrejt me voltmetr

sht p.sh.sht p.sh.100100V. Pr t matur tensione mV. Pr t matur tensione mt mdha, aparati pajisjet me rezistenct mdha, aparati pajisjet me rezistencshtes me vlera shum t mdha (vendosetshtes me vlera shum t mdha (vendosetbrenda kutis), e cila lidhet n seri mebrenda kutis), e cila lidhet n seri mebobinn e vet aparatit. N t bie pjesa m ebobinn e vet aparatit. N t bie pjesa m emadhe e tensionit, kurse bobina emadhe e tensionit, kurse bobina evoltmetrit mban nj pjes shum t vogl tvoltmetrit mban nj pjes shum t vogl ttij.tij.


20/41

N kt rast, tensioni nominal i aparatitN kt rast, tensioni nominal i aparatitnuk sht mnuk sht m100100V, por nj vlerV, por nj vlershum e ndryshme nga kjo (p.sh.:shum e ndryshme nga kjo (p.sh.:

250250V,V,500500V,V,10001000V etj.). Pr t maturV etj.). Pr t maturn t njjtin aparat vlera t ndryshmen t njjtin aparat vlera t ndryshmet tensionit, pra pr t zgjeruar kufirint tensionit, pra pr t zgjeruar kufirine matjes, prdoren rezistenca shtese matjes, prdoren rezistenca shtes

me disa kufij, ku secils prej tyre ime disa kufij, ku secils prej tyre iprgjigjet nj tension nominal iprgjigjet nj tension nominal icaktuar.caktuar.


21/41

AvometriAvometri

Avometri sht nj aparat universal,Avometri sht nj aparat universal,me t cilin mund t matim rrymn eme t cilin mund t matim rrymn e

vazhduar dhe at alternative, tensioninvazhduar dhe at alternative, tensionin

e vazhduar dhe at alternativ, si dhee vazhduar dhe at alternativ, si dhevlera t ndryshme t rezistencs. Kavlera t ndryshme t rezistencs. Kaavometra q, prve matjes savometra q, prve matjes smadhsive q prmendm, mund tmadhsive q prmendm, mund t

masin edhe madhsi t tjera elektrike,masin edhe madhsi t tjera elektrike,si: frekuencn, kapacitetin,si: frekuencn, kapacitetin,induktivitetin etj.induktivitetin etj.


22/41

Tek avometrat, leximi i madhsive t matura mundTek avometrat, leximi i madhsive t matura mundt bhet mbi shkallzimin e aparatit, kjo n varsit bhet mbi shkallzimin e aparatit, kjo n varsit pozicionit t zhvendosjes s shigjets treguese.t pozicionit t zhvendosjes s shigjets treguese.Ka dhe avometra shifror a dixhital (pa shigjetKa dhe avometra shifror a dixhital (pa shigjet

treguese), me t ciln vlera e matur jepettreguese), me t ciln vlera e matur jepetdrejtprdrejt n shifra.drejtprdrejt n shifra.

N fig.N fig.1.61.6jepet pamja e prgjitshme e nj avometrijepet pamja e prgjitshme e nj avometrime t cilin mund t kryejm matje t ndryshme. Nme t cilin mund t kryejm matje t ndryshme. Nmnyr q avometri t mas vlera t rezistencs,mnyr q avometri t mas vlera t rezistencs,

brenda aparatit duhet t kett vendosur njbrenda aparatit duhet t kett vendosur njburim rryme t vazhduar (pila).burim rryme t vazhduar (pila).


23/41

N prbrje t fushaveN prbrje t fushavet nj aparati gjendett nj aparati gjendetedhe shkallzimi iedhe shkallzimi i

veant pr matjen eveant pr matjen e

vlerave t tensionit (tvlerave t tensionit (tvazhduar dhevazhduar dhealternativ), shkallzimialternativ), shkallzimipr matjen e vlerave tpr matjen e vlerave trrym (t vazhduar dherrym (t vazhduar dhe

alternative) dhealternative) dheshkallzimet prshkallzimet prmatjen e vlerave tmatjen e vlerave trezistencs.rezistencs.


24/41


25/41

Shkalla pr leximin e rezistencs sht jo e njtrajtshme, ku vleraShkalla pr leximin e rezistencs sht jo e njtrajtshme, ku vlerazero (0) ndodhet n t djatht t saj, kurse shkalla e tensioneve dhezero (0) ndodhet n t djatht t saj, kurse shkalla e tensioneve dhee rrymaave sht e njtrajtshme, ku vlera zero (e rrymaave sht e njtrajtshme, ku vlera zero (00) ndodhet n t) ndodhet n tmajt t saj.majt t saj.

Avometri prbhet nga kto pjes kryesore:Avometri prbhet nga kto pjes kryesore:11. fushat e aparatit dhe shkallzimet prkatse;. fushat e aparatit dhe shkallzimet prkatse;2. shigjeta treguese;2. shigjeta treguese;33. elsi me shum pozicione, q zgjedh llojin e madhsis q do t. elsi me shum pozicione, q zgjedh llojin e madhsis q do tmatet (rrym, tensioni, rezistenc) dhe bn ndryshimin e kufijve tmatet (rrym, tensioni, rezistenc) dhe bn ndryshimin e kufijve tmatjes;matjes;

44. folet pr vendosjen e fushave t aparatit;. folet pr vendosjen e fushave t aparatit;

55. folet pr vendosjen e fushs (+) pr matjen e tensioneve deri n. folet pr vendosjen e fushs (+) pr matjen e tensioneve deri n

25002500V;V;66. korrektuesin elektrik pr zerimin (uarjen zero) t shkalla s . korrektuesin elektrik pr zerimin (uarjen zero) t shkalla s ;;

77. korrektuesin mekanik pr zerimin e shkalls pr matjen e vlerave t. korrektuesin mekanik pr zerimin e shkalls pr matjen e vlerave trryms dhe tensionit elektrik;rryms dhe tensionit elektrik;

88. kutia e aparatit, zakonisht prej bakeliti.. kutia e aparatit, zakonisht prej bakeliti.


26/41

MegaommetriMegaommetri

Ai sht nj aparat q prdoret pr matjen e rezistencave tAi sht nj aparat q prdoret pr matjen e rezistencave tmdha. Rezistenca t mdha jan rezistencat e materialevemdha. Rezistenca t mdha jan rezistencat e materialeveizoluese q prdoren pr izolimin e makinave elektrike e tizoluese q prdoren pr izolimin e makinave elektrike e tkabllove t instalimeve elektrike. N praktik bhet shpeshkabllove t instalimeve elektrike. N praktik bhet shpeshmatja e rezistencs s izolimit ndrmjet dy prcjelsve t njmatja e rezistencs s izolimit ndrmjet dy prcjelsve t njinstalimi, rezistenca ndrmjet prcjellsve dhe toks, t cilatinstalimi, rezistenca ndrmjet prcjellsve dhe toks, t cilat

duhet t ken vlera shum t mdha.duhet t ken vlera shum t mdha.Rezistenca e izolimi duhet t matet para se instalimi t vihetRezistenca e izolimi duhet t matet para se instalimi t vihetn shfrytzim, pas do zgjerimi t tij dhe koh pas kohe gjatn shfrytzim, pas do zgjerimi t tij dhe koh pas kohe gjatshfrytzimit.shfrytzimit.

Sipas rregullave t tekniks s shfrytzimit, matja eSipas rregullave t tekniks s shfrytzimit, matja erezistencs s izolimit duhet t bhet me megaommetr merezistencs s izolimit duhet t bhet me megaommetr me

tension sa ai i puns dhe jo i vogl setension sa ai i puns dhe jo i vogl se100100V.V.


27/41

Vlera e rezistencs s izolimit n njVlera e rezistencs s izolimit n nj

instalim ndriimi elektrik nuk duhet t jetinstalim ndriimi elektrik nuk duhet t jet

m e vogl sem e vogl se10001000 pr do volt ttensionit pr do volt ttensionit

t puns. Kshtu p.sh., n instalimet met puns. Kshtu p.sh., n instalimet metension pune 220V, ajo duhet t jet m etension pune 220V, ajo duhet t jet m e

madhe se:madhe se:220V1000/V=220 000 220V1000/V=220 000

Megaometri ka edhe nj dinamo (burimMegaometri ka edhe nj dinamo (burim

tensioni), q rrotullohet me dor me ann etensioni), q rrotullohet me dor me ann enj dorze (rreth 120 rrot/min), si dhenj dorze (rreth 120 rrot/min), si dhe

mekanizimin e aparatit.mekanizimin e aparatit.


28/41

Informacion teorikInformacion teorik

Prcjellsit jan elemente q shrbejn:Prcjellsit jan elemente q shrbejn:

1.Pr kyjen e instalimeve elektrike t1.Pr kyjen e instalimeve elektrike t

brendshme dhe t jashtme.brendshme dhe t jashtme.

2.Pr lidhjen e aparateve dhe t2.Pr lidhjen e aparateve dhe t

pajisjeve t ndryshme elektrike.pajisjeve t ndryshme elektrike.

Prcjellsit mund t jen tPrcjellsit mund t jen tzhveshurzhveshurose tose tveshur me materiale joprcjells.veshur me materiale joprcjells.


29/41

T part prdoren pr ndrtimin e linjave ajrore,T part prdoren pr ndrtimin e linjave ajrore,kurse t dytt, kryesisht pr instalimet ekurse t dytt, kryesisht pr instalimet e

brendshme.brendshme.

Seksionet trthore t prcjellsve jan standardeSeksionet trthore t prcjellsve jan standarde

dhe jepen n mm:dhe jepen n mm:0.5; 0.75; 1; 1.5; 2.5; 4; 6; 10; 25;0.5; 0.75; 1; 1.5; 2.5; 4; 6; 10; 25;35; 70; 95.35; 70; 95.

Materiali i prcjellsit: bakri, alumini dhe elik-Materiali i prcjellsit: bakri, alumini dhe elik-alumini (pr linjat ajrore me tension shum talumini (pr linjat ajrore me tension shum tlart).lart).

Prcjellsit e zhveshur t linjave ajrore thuren nPrcjellsit e zhveshur t linjave ajrore thuren nformn e litarit prej metali t vetm (bakr oseformn e litarit prej metali t vetm (bakr osealumin) ose prej elik-alumin.alumin) ose prej elik-alumin.


30/41

Prcjellsit e veshur me izolim prbhen nga:Prcjellsit e veshur me izolim prbhen nga:

Brthama, q sht prej materiali prcjells, t till si bakriBrthama, q sht prej materiali prcjells, t till si bakridhe m rrall alumini.dhe m rrall alumini.

Veshja izoluese sht prej gome t vullkanizuar, por mVeshja izoluese sht prej gome t vullkanizuar, por mshpesh prej polivinilkloruri (PVC). Kta lloj prcjellsishshpesh prej polivinilkloruri (PVC). Kta lloj prcjellsish

prdoren gjersisht n rrjetet e brendshme elektrike, n ato tprdoren gjersisht n rrjetet e brendshme elektrike, n ato tndriimit e t fuqis motorike, duke u futur n tubacione tndriimit e t fuqis motorike, duke u futur n tubacione tndryshme (plastmase, metalike), se dhe pr lidhjen endryshme (plastmase, metalike), se dhe pr lidhjen eaparateve t ndryshme.aparateve t ndryshme.

Izolimi prej PVC-je prdoret gjersisht pr veshjen eIzolimi prej PVC-je prdoret gjersisht pr veshjen eprcjellsve, n saje t vetive t larta t tyre, si t: rezistencsprcjellsve, n saje t vetive t larta t tyre, si t: rezistencsmekanike e elektrike, t qndrueshmris ndaj t ftohtit, ndajmekanike e elektrike, t qndrueshmris ndaj t ftohtit, ndajagjentve kimik e ndaj djegies. N temperatur t lartagjentve kimik e ndaj djegies. N temperatur t lartizolimi prej PVC-je fillon t zbutet. Pr t marr parasysh ktizolimi prej PVC-je fillon t zbutet. Pr t marr parasysh ktdukuri, zvoglohet ngarkesa e lejuar q kalon n prcjells.dukuri, zvoglohet ngarkesa e lejuar q kalon n prcjells.


31/41

N fig.N fig.1.71.7tregohet prcjellsi paralel i rrafsht me dy dhe tri dejetregohet prcjellsi paralel i rrafsht me dy dhe tri dejebakri, ku secili prej tyre sht i izoluar me PVC. Ky tip prdoret prbakri, ku secili prej tyre sht i izoluar me PVC. Ky tip prdoret prkryerjen e instalimeve elektrike dhe futet n suva, pa pasur nevojnkryerjen e instalimeve elektrike dhe futet n suva, pa pasur nevojne tubave. Pra mund t themi se ky tip prcjellsi sht m ie tubave. Pra mund t themi se ky tip prcjellsi sht m i

prshtatshm p instalimet e brendshme elektrike.prshtatshm p instalimet e brendshme elektrike. N fig.N fig.1.81.8dhedhe1.91.9tregohen kordon t prkulshm me dy deje bakritregohen kordon t prkulshm me dy deje bakrime izolim PVC-je: i pari me deje paralele, i dyti me deje tme izolim PVC-je: i pari me deje paralele, i dyti me deje tprdredhura.prdredhura.


32/41

T dy tipat e kanT dy tipat e kan

brtamn pre!brtamn pre!

"!es t o##a bakri"!es t o##a bakri

t turura n formt turura n form#itari de prdoren#itari de prdoren

n m!edise t tatan m!edise t tata

pr #id!en epr #id!en e

aparate$e taparate$e tndrysme tndrysme t

%$endossme.%$endossme.


33/41

Tok%imi& nu#%imi deTok%imi& nu#%imi de

mnyrat e rea#i%imit t tyremnyrat e rea#i%imit t tyreRnia nn tension n instalimet elektrike nRnia nn tension n instalimet elektrike nshumicn e rasteve nuk ndodh nga prekja eshumicn e rasteve nuk ndodh nga prekja edrejtprdrejt e pjesve rrymprcjellse, por ngadrejtprdrejt e pjesve rrymprcjellse, por ngaprekja e trupave (mbulesave) t aparateve,prekja e trupave (mbulesave) t aparateve,

motorve elektrik etj., q n kushte normale nukmotorve elektrik etj., q n kushte normale nukndodhen nn tension, pasi pjest rrymprcjellsendodhen nn tension, pasi pjest rrymprcjellsejan t izoluara prej tyre, por marrin tension gjatjan t izoluara prej tyre, por marrin tension gjatprishjes s izolimit. Pr t zvogluar tensionin eprishjes s izolimit. Pr t zvogluar tensionin eprekjes, prdoret tokzimi dhe nulzimi mbrojts.prekjes, prdoret tokzimi dhe nulzimi mbrojts.

Tokzimi mbrojts prdoret n rrjetet trefazore meTokzimi mbrojts prdoret n rrjetet trefazore meneutr t izoluar.neutr t izoluar.Tokzimi mbrojts quhet lidhja eTokzimi mbrojts quhet lidhja e

posame me tokn e pjesve metalike q mund tposame me tokn e pjesve metalike q mund thyjn nn tension, pr shkak t zolimit.hyjn nn tension, pr shkak t zolimit.


34/41

N fig. 1.17 tregohet mnyra eN fig. 1.17 tregohet mnyra erealizimit t tokzimitrealizimit t tokzimitmbrojts.mbrojts.TokzuesiTokzuesi(1) quhet(1) quhetsendi metalik q vendosetsendi metalik q vendosetdrejtprdrejt n kontakt medrejtprdrejt n kontakt metokn. N radh t par sitokn. N radh t par sitokzues shfrytzohentokzues shfrytzohenkonstruksionet metalike tkonstruksionet metalike tgodinave e t pajisjeve q jangodinave e t pajisjeve q jann kontakt t mir me tokn,n kontakt t mir me tokn,tubacionet e ujit t vendosurtubacionet e ujit t vendosurn tok etj. Nse skan tok etj. Nse skakonstruksione t tilla,konstruksione t tilla,prdoren tokzuesit artificial,prdoren tokzuesit artificial,

q prbhen prej tubash elikuq prbhen prej tubash elikume diametr 35 mm-40 mm,me diametr 35 mm-40 mm,me trashsi jo m pak s 3.5me trashsi jo m pak s 3.5mm.mm.


35/41

Neutrizimi mbrojts prdoret n rrjetet trefazore nNeutrizimi mbrojts prdoret n rrjetet trefazore nneutr t tokzuar.neutr t tokzuar.Neutrizimi mbrojts quhet lidhjaNeutrizimi mbrojts quhet lidhjame neutrin e rrjetit e t gjitha pjesve metalike t njme neutrin e rrjetit e t gjitha pjesve metalike t njinstalimi, q normalisht nuk jan nn tension, por qinstalimi, q normalisht nuk jan nn tension, por qaksidentalisht mund t bien nn tension.aksidentalisht mund t bien nn tension.

Kur njrs faz t pajisjeve i prishet izolimi dheKur njrs faz t pajisjeve i prishet izolimi dhetakon me trupin, ather ndrmjet fazs dhetakon me trupin, ather ndrmjet fazs dheprcjellsit t nulzimit krijohet lidhje e shkurtr.prcjellsit t nulzimit krijohet lidhje e shkurtr.Rryma e madhe e lidhjes s shkurtr e djegRryma e madhe e lidhjes s shkurtr e djegsiguresn e fazs s dmtuar dhe shmang rrezikunsiguresn e fazs s dmtuar dhe shmang rrezikun

e rnies nn tension t njeriut. Por pa prcjellsin ee rnies nn tension t njeriut. Por pa prcjellsin eneutrizimit dhe nulin e rrjetit, qarku nuk do tneutrizimit dhe nulin e rrjetit, qarku nuk do tmbyllej n t shkurtr, siguresa nuk do t digjejmbyllej n t shkurtr, siguresa nuk do t digjejdhe trupi i pajisjes do t mbetej nn tension.dhe trupi i pajisjes do t mbetej nn tension.


36/41

Ka raste q megjithse trupi I pajisjesKa raste q megjithse trupi I pajisjes

bie nn tension, siguresa nuk digjetbie nn tension, siguresa nuk digjet

dhe tensioni I prekjes n kt rastdhe tensioni I prekjes n kt rast

sht pothuaj sa ai I fazs. Pr tsht pothuaj sa ai I fazs. Pr tzvogluar tensionin e prekjes, przvogluar tensionin e prekjes, pr

shkak t mosdjegies s siguress,shkak t mosdjegies s siguress,

krahas nulzimit prdoret edhekrahas nulzimit prdoret edhetokzimi mbrojts.tokzimi mbrojts.


37/41


38/41

'#ampat #uminesente'#ampat #uminesente

Tubat luminishent, q zvendsojn nj pjesTubat luminishent, q zvendsojn nj pjest mir t llambave inkandeshente, kan dyt mir t llambave inkandeshente, kan dyelektroda t montuara n fundet e tyre. Ataelektroda t montuara n fundet e tyre. Atajan t gjat (deri m 1.2 m) dhe prej qelqi, sijan t gjat (deri m 1.2 m) dhe prej qelqi, sidhe t mbushura me nj gaz t rrall nn njdhe t mbushura me nj gaz t rrall nn njpresion shum t vogl, n t cilin shtpresion shum t vogl, n t cilin shtshtuar pak zhiv.shtuar pak zhiv.


39/41

Faqja e brendshme e tubit prej qelqi shtFaqja e brendshme e tubit prej qelqi sht

veshur me nj lnd fluoreshente, q kaveshur me nj lnd fluoreshente, q ka

vetin t transformoj n drit t dukshmevetin t transformoj n drit t dukshme

rrezet e padukshme ultravjollc q dalinrrezet e padukshme ultravjollc q dalingjat shkarkimit elektrik n llamb, dukegjat shkarkimit elektrik n llamb, duke

rritur pra rendimentin dritsor t llambs.rritur pra rendimentin dritsor t llambs.

N krahasim me llambat inkandeshente meN krahasim me llambat inkandeshente me

t njjtin harxhim, tubat luminishent japint njjtin harxhim, tubat luminishent japindrit rreth tri her m shum.drit rreth tri her m shum.


40/41

Zgjedhja e tonit t drits varet nga qllimi iZgjedhja e tonit t drits varet nga qllimi iprdorimit.prdorimit.

Shprndarja e drits.Shprndarja e drits.Nse matet intensiteti iNse matet intensiteti idrits rreth nj tubi luminishent, vrehet sedrits rreth nj tubi luminishent, vrehet seajo sht e njjt rreth e rrotull tubave (shihajo sht e njjt rreth e rrotull tubave (shihfig. 1.23).fig. 1.23).


41/41

Prkundrazi, nse matet intesiteti I dritsPrkundrazi, nse matet intesiteti I dritsn drejtimin gjatsor t tubit t qelqit,n drejtimin gjatsor t tubit t qelqit,prfitohet lakorkja vijndrprer( shif.fig.prfitohet lakorkja vijndrprer( shif.fig.1.24). Shihet se intesiteti m I fot gjendet1.24). Shihet se intesiteti m I fot gjendet

pikrisht posht mesit t tubit luminishent,pikrisht posht mesit t tubit luminishent,ndrsa n t djatht dhe n t majt vrehetndrsa n t djatht dhe n t majt vrehetnjdobsimi madh I intesitetit t drit.njdobsimi madh I intesitetit t drit.Kujdesi pr mirmbajtjen e tubaveKujdesi pr mirmbajtjen e tubaveluminishent sht mjaft I rndsishm.luminishent sht mjaft I rndsishm.N radh t par krkohet sigurimi I njN radh t par krkohet sigurimi I njtensioni konstant prej 220V gjat ndezjestensioni konstant prej 220V gjat ndezjesdhe gjat shfrytzimit t tyre.dhe gjat shfrytzimit t tyre.

Njohuri Pr Instalimet Elektrike -Arlind Krasniqi

Documents

Transcript of Njohuri Pr Instalimet Elektrike -Arlind Krasniqi