انجيل مقدسيعنى

ينگى عهدنينگ كتابى

اصىل يونانى تيليديناويغور تيليغه ترمجه قيليندى

برتيش فرين بايبل سوساييتى نينگ خرجى بيالن قاهره مرصدا باسيلدى 1950

ينگى عهدنينگ كتابىفهرست

صحيفه الر كتاب الر 3 انجيل متى 59 انجيل مرقوس 95 انجيل لوقا 156 انجيل يوحنا 203 عمل الر 265 روماليق الرغه 291 1 قورنتوسلوق الرغه 317 2 قورنتوسلوق الرغه 335 غالطيه ليك الرگا 344 افسوسلوق الرغه 353 فيليپيليك الرگا 360 قولوسيليق الرغه 366 1 تسالونيكيليك الرگا 372 2 تسالونيكيليك الرگا 376 1 تيموتيوسغه 383 2 تيموتيوسغه 388 تيتوسغه 392 فليمونغه 394 عربانيالرغه 413 يعقوب 420 1 پطروس 427 2 پطروس 432 1 يوحنا 439 2 يوحنا 440 3 يوحنا 441 هيودا 443 وحى يوحنا

3

انجيل متىاولقى باب

1يسوع مسيح ابن داود ابن ابراهيم نينگ نسب نامه كتابى.

بيالن يهودا يعقوبدين و تورالدى يعقوب اسحقدين و تورالدى اسحق 2ابراهيم دين

برادرالرى تورالدى. 3و ثامارنينگ واسطه سى برله يهودادين فارص بيالن زارح تورالدى و فارصدين حصرون تورالدى و حصروندين ارام تورالدى. 4و ارام دين عميناداب تورالدى و عمينادابدين نحشون تورالدى و نحشوندين سلمون تورالدى. 5و راحاب نينگ واسطه سى و تورالدى عوبيد بوعزدين برله واسطه سى روث نينگ و تورالدى بوعز سلموندين برله عوبيددين يسى تورالدى. 6و يسى دين داود پادشاه تورالدى و اوريانينگ كى نينگ واسطه سى برله داوددين سليمان تورالدى. 7و سليماندين رحبعام تورالدى و رحبعام دين ابيا تورالدى و تورالدى يورام يهوشافاط دين و تورالدى يهوشافاط آسادين تورالدى. 8و آسا ابيادين و يورام دين عوزيا تورالدى. 9و عوزيادين يوتام تورالدى و يوتام دين آحاز تورالدى و آحازدين حزقيا تورالدى. 10و حزقيادين منسى تورالدى و منسى دين آمون تورالدى و آموندين يوشيا تورالدى. 11و بابلغه كوچگان وقت دا يوشيادين يكنيا بيالن برادرالرى تورالدى. 12و بابلداكى اسيرليكدين كين يكنيادين شألتيئيل تورالدى و شألتيئيلدين زربابل تورالدى. 13و زربابلدين الياقيم دين عازور تورالدى. 14و عازوردين الياقيم تورالدى و ابيهوددين ابيهود تورالدى و اليوددين 15و تورالدى. اليود اخيم دين و تورالدى اخيم صادوقدين و تورالدى صادوق يعقوبدين 16و تورالدى. يعقوب متاندين و تورالدى متان اليعازردين و تورالدى اليعازر

مريم نينگ ايرى يوسف تورالدى و مريم دين مسيح آتانغان يسوع تورالدى. بابلغه داوددين و نسل تورت اون داودغچه ابراهيم دين همه سى نسل الرنينگ 17و

بابلغه كوچوشدين كين اون تورت نسل دور. 18اما يسوع كوچوشيغچه اون تورت نسل و اوالر قيلينيب وعده يوسفگا مريم اناسى انينگ بولدى: شونداغ توغولوشى مسيح نينگ يوسف ايرى انينگ 19و بولدى. معلوم بولغانى حامله روح القدسدين بولماسدا يرده بر بو 20ليكن بولدى. برماكچى قويوب پنهان خواهالماى قيليشنى بدنام انى بولوب عادل يوسف اى ايتى: كورونوب توشيده انگا فرشته سى بر خداوندنينگ منا قيلغاندا خيال نى

4

بولغانى انينگده موجود الغالى قورقماغيل چونكه اوزونگگا ابن داود خاتونونگ مريم نى روح القدسدين دور. 21اول بر اوغول توغادور و انينگ اسمى نى يسوع آتايدورسن چونكه پيغمبرنينگ خداوند همه سى مونينگ 22و قوتقازادور. گناه الريدين قومى نى اوز اول واسطه سى برله: 23منا باكره قيز حامله بولوب بر اوغول توغادور و انينگ اسمى نى عمانوئيل يعنى خدا بيز بالن دور ديب آتارالر ديگانى بجا كلماك اوچون بولدى. 24و يوسف اويقودين اويغانيب خداوندنينگ فرشته سى انگا بويورغانديك قيليب خاتونى نى اوزيگا اليب كلدى.

25ليكن بر اوغول توغقونچه انى بيلماس ايردى و انينگ اسمى نى يسوع آتادى.

ايكينجى باب

1يسوع هيرودس پادشاه نينگ كونالريده يهوديه داكى بيت لحم ده توغولغاندا منا مشرق

طرف الريدين دانشمندالر كليب 2ايتيالركه يهوديالرنينگ توغولغان پادشاهى نه يرده دور؟ چونكه انينگ يولدوزينى مشرقدا كوروب انگا سجده قيلغالى كلدوك. 3اما هيرودس پادشاه اولوغ كاهن الر بيله مضطر بولدى. 4و همه انينگ بارچه اورشليم انگالب اوزى و مونى بيالن قوم نينگ كاتب الرينى جمع قيليب: مسيح نه يرده توغولور ديب اوالردين سوردى. برله واسطه سى پيغمبرنينگ چونكه توغولور بيت لحم ده يهوديه داكى ايتيالر: انگا 5و

شونداغ پتولوب دوركه 6و سن اى يهودا واليتيداكى بيت لحم يهودا اميرالرى آراسيدا اصال كچيك ايماس سن چونكه قوميم اسرائيل نى باقادورغان امير سندين چيقادور.

وقت نى كورونگان يولدوز قچقيريب پنهان دانشمندالرنى هيرودس وقت 7اول

بالنى باريب ايتى: ايباريب بيت لحم گا اوالرنى 8اندين سوردى. تحقيقالب اوالردين قيالى. 9اوالر انگا سجده باريب برينگالركه من هم منگا خبر تاپيب ايستاب بيالن دقت پادشاه دين انگالب چيقيب كتيالر. و منا اوالر مشرقدا كورگان يولدوز اوالرنينگ آلديدا اندا توختادى. 10اوالر يولدوزنى كورگانده نهايت باريب بال بار يرنينگ اوستيغچه كليب چونگ شادليق بيالن خرسند بولديالر. 11و اويگا كيريب بالنى اناسى مريم بيالن كوروب اينگيشيب بالغه سجده قيليب خزينه الرينى اچيب انگا هديه الر يعنى آلتون بيالن كندر و مر كلتورديالر. 12و هيرودس نينگ آلديغه يانيب بارماسونالر ديب توشيده الهام تاپغاندين كين

باشقه يول برله اوز يورتيغه بارديالر.

انجيل متى 1 و 2

5

كورونوب توشيده يوسفگا فرشته سى بر خداوندنينگ منا كين كتگاندين اوالر 13اما

تورغيل اندا ايتقونچه سنگا من قاچيب مصرغه اليب اناسى نى بيالن بال قوپوب ايتى: اناسى نى بيالن بال اول قوپوب كيچه ده ايستايدور. 14و يوقاتقالى چونكه هيرودس بالنى اليب مصرغه باريب 15هيرودس اولگونچه اندا توردى تاكه: اوغلوم نى مصردين قچقيرديم

ديب خداوند پيغمبرنينگ واسطه سى برله ايتقانى بجا كلگاى. 16هيرودس اوزينى دانشمندالردين گول النغان كورگانده توال اچيغالنيب ايباريب بيت لحم

دانشمندالردين بالالرنى اوغول توبن اندين و ياشليق ايكى همه اطرافيداكى بارچه بيالن تحقيقالب سورغان وقت غه قايالب اولتورگوزدى. 17اول وقت ارميا پيغمبرنينگ واسطه سى برله ايتيلغان سوز بجا كلدى يعنى 18رامادا بر آواز انگالندى يغى و توال فغان. راحيل اوز بالالرى

اوچون يغالب تسلى تاپغالى اونامادى چونكه اوالر يوق ايرديالر. 19هيرودس اولگاندين كين منا خداوندنينگ بر فرشته سى مصردا يوسفگا توشيده كورونوب

20ايتى: قوپوب بال بيالن اناسى نى اليب اسرائيل واليتيگا بارغيل چونكه بالنينگ جانيغه قصد

قيلغوچيالر اولديالر. 21و اول قوپوب بالنى و انينگ اناسى نى اليب اسرائيل واليتيگا باردى. 22ليكن ارخالوس نينگ اوز آتاسى هيرودس نينگ اورنيدا سلطنت قيليب تورغانى نى انگالب

اندا بارغالى قورقتى ليكن توشيده الهام تاپغاندين كين جليليه طرف الريگا چيقتى. 23و باريب ناصرت ديگان شهرده ساكن بولدى تاكه پيغمبرالر واسطه سى برله: اول ناصرت ليك آتانور

ديب ايتيلغان سوز بجا كلگاى.

اوچونجى باب

1اول كونالرده تعميد برگوچى يوحنا كليب يهوديه نينگ بيابانيدا وعظ ايتيب: 2توبه قيلينگالر

پيغمبرنينگ اشعيا 3چونكه ايتى. ديب يقينالشيب دور پادشاه ليقى آسمانالرنينگ چونكه واسطه سى برله: بياباندا قچقيرغوچى نينگ آوازى انگالنوركه خداوندنينگ يولى نى راستالب چغير يول الرينى توز قيلينگالر ديب انينگ باره سيدين ايتيلغان كيمرسه شودور. 4يوحنانينگ كييمى تيوه يونگيدين ايردى و بليداكى كمر يارغاقدين ايردى و غذايى ملخ بيالن بيابان عسلى يردى. 5اول وقت اورشليم و بارچه يهوديه بيالن اردن نينگ اطرافيداكى همه يورت الر انينگ

آلديغه چيقيب 6گناه الرينى اقرار قيليب اردندا انينگدين تعميد الور ايرديالر.

انجيل متى 2 و 3

6

7ليكن توال فريسيالرنينگ و صادوقيالرنينگ تعميد الغالى كلگانى نى كورگانده اوالرغه

ايتى: اى افعى زاده الرى كالدورغان غضبدين قاچيشنى سيزالرگا كيم اورگاتى؟ 8ايمدى ديب باردور آتاميز ابراهيم بيزنينگ ايچينگيزده: اوز 9و كلتورونگالر. ميوه اليق توبه گا اويالمانگالر چونكه سيزالرگا ايتورمن كه خدا بو تاشالردين ابراهيم غه بالالر قوپارغالى قادردور. 10اما ايمدى پالتو درخت الرنينگ يلديزيگا قويولوب دور. يخشى ميوه كلتورماگان

هر درخت كسيليب اوت غه تاشالنادور. مندين كين كالدورغان كيمرسه ليكن تعميدالرمن اوچون سو دا توبه 11من سيزالرنى

مندين قوتليك دور، انينگ كفشى نى كوتارگالى اليق ايماس من. اول سيزالرنى قدوس روح دا بيالن ينگيچگاليك خرمانى نى اوز و قوليدادور انينگ 12آريسى قيلور. تعميد اوت دا و

ساوروب بغدايى نى سانگغه يغيب سمان اوچقونى نى اوچمايدورغان اوت دا كويدورور. انينگدين تعميد الغالى كلدى. 13اول وقت يسوع جليليه دين اردنغه يوحنانينگ آلديغه

منگا سن و محتاج دور من الغالى تعميد سندين من ايتى: توساب انى يوحنا 14ليكن

كلورموسن؟ 15اما يسوع انگا: ايمدى قويغيل چونكه بارچه عدالت نى شونداغ بجا كلتورماك بيزگا كيراك دور ديب جواب بردى. اول وقت انگا اجازت بردى. 16يسوع تعميد الغاندين كين درحال سودين چيقتى و منا آسمانالر اچيلدى و خدانينگ روحى نينگ كبوترديك نازل بار خوش رضايم بيالن انينگ آسمانالردين: منا 17و كوردى. كلگانى نى اوستيگا بولوب

امراق اوغلوم بودور ديب بر آواز چيقتى.

تورتونجى باب

بيابانغه برله واسطه سى روح نينگ اوچون سينالماق ابليسدين يسوع كين 1اندين

چيقاريلدى. 2و قرق كون بيالن قرق كيچه روزه توتقاندين كين آچ قالدى. 3و سيناغوچى اول 4ليكن ايتغيل. ديب بولسون نان تاشالر بو بولسانگ ابن الله اگر ايتى: انگا چيقيب اغيزيدين چيقغان ايماس بلكه خدانينگ برله نان يالغوز انسان بولسه ايتى: جواب بريب بيت مقدس نينگ كلتوروب شهرگا مقدس انى ابليس 5اندين ياشار. برله سوز هر تاشالغيل چونكه توبنگا اوزونگ نى بولسانگ ابن الله ايتى: تورغوزوب 6انگا پيشطاقيدا تگماسون تاشقه پوتونگ و قيلور امر باره نگده سنينگ فرشته الريگا اوز پتولوب دوركه

انجيل متى 3 و 4

7

ديب قول الرى نينگ اوستيده سنى كوتارورالر. 7يسوع انگا ايتى: هم پتولوب دوركه رب خداينگ نى سيناماغيل. 8اندين ابليس انى توال ايگيز بر تاغقه چيقاريب انگا دنيانينگ همه سجده منگا توشوب اگر ايتى: 9انگا كورساتيب جاللى نى اوالرنينگ و مملكت الرينى ابليس ايتى: كت اى قيلسانگ مونينگ همه سى نى سنگا برورمن. 10اول وقت يسوع انگا قيلغايسن. عبادت انگا خاص و قيلغايسن سجده خداينگغه رب پتولوب دوركه چونكه 11اول وقت ابليس انى قويوب كتى. و منا فرشته الر چيقيب كليب انگا خذمت قيلديالر.

ناصرت نى باردى. 13و جليليه گا انگالغاندا زندانغه سالينغانى نى يوحنانينگ يسوع 12اما

اندا باريب كفرناحوم غه يانيداكى تنگيزنينگ سرحدالريدا نفتاليم بيالن زبولون قويوب يعنى كلگاى بجا سوز ايتيلغان برله واسطه سى پيغمبرنينگ اشعيا 14تاكه بولدى. ساكن طائفه الرنينگ طرفى، اول اردن نينگ طرفى، تنگيز يورتى، نفتاليم بيالن 15زبولون

بيالن يورتى اولوم و نور كوردى بر اولتورغان خلق چونگ جليليه سى. 16قرانگغولوقدا سايه سيدا اولتورغانالرغه بر نور چيقتى.

پادشاه ليقى آسمانالرنينگ چونكه قيلينگالر توبه يسوع: تارتيب وقت دين 17اول

مانگيب يانيدا تنگيزى نينگ جليليه 18اول توردى. ايتقالى وعظ ديب يقينالشيب دور يورگانيده ايكى برادر يعنى پطروس آتانغان سمعون بيالن برادرى اندرياس نينگ تنگيزگا منگا ايتى: اوالرغه 19اول ايرديالر. بليقچى اوالر چونكه كوردى سالغانى نى تور قويوب تورالرنى درحال اوالر 20و قيلورمن. صيادى آدم سيزالرنى و ايرگاشينگالر يعقوب اوغلى زبدى نينگ يعنى برادرنى ايكى باشقه اوتوب 21اندين ايرگاشتيالر. انگا كوروب اونگالغانى نى تورالرينى اولتوروب كمه ده بيله زبدى آتاسى يوحنا برادرى و

اوالرنى قچقيردى. 22و اوالر درحال كمه نى و آتاسى نى قويوب انگا ايرگاشتيالر. 23و اول بارچه جليليه ده

ايتيب پادشاه ليق نينگ خوشخبرينى وعظ يوروب اوالرنينگ سيناغوغالريدا تعليم بريب قوم داكى هر كسل ليك و هر ضعيفليق نى ساقايتور ايردى. 24و انينگ شهرتى بارچه سوريه گا و تارتقانالرنى آغريق بولغان همه مبتال و دردالرگا كسل ليك الرگا و هر قسم ياييلدى. اوالرنى و ايرديالر كلتورور آلديغه انينگ اودرانالرنى و توتقاغليق الر بيالن مجنونالر ساقايتور ايردى. 25و جليليه بيالن دقاپوليسدين و اورشليم بيالن يهوديه دين و اردن نينگ

اول طرفيدين توال خلق انگا ايرگاشتى.

انجيل متى 4

8

بشنجى باب

كلديالر. آلديغه انينگ شاگردالرى اولتورغاندا و چيقتى تاغقه بر كوروب 1خلق نى

2و اغيزينى اچيب اوالرغه تعليم بريب ايتى: 3مبارك روح دا فقيرالر چونكه آسمانالرنينگ

5مبارك تاپارالر. تسلى اوالر چونكه غمكين الر 4مبارك اوالرنينگ كى دور. پادشاه ليقى يواشالر چونكه اوالر يرنى ميراث الورالر. 6مبارك عدالت گا آچ و تشنه الر چونكه اوالر كونگل لوك الر پاك 8مبارك قيلينور رحم اوالرغه چونكه رحم ليك الر 7مبارك تويارالر. چونكه اوالر خدانى كورورالر. 9مبارك صلح قيلغوچيالر چونكه اوالر خدانينگ بالالرى پادشاه ليقى آسمانالرنينگ چونكه قوغالنغانالر اوچون عدالت 10مبارك آتانورالر. اوالرنينگ كى دور. 11مبارك سيزالر وقتيكه سيزالرنى دشنام قيليب قوغالب منينگ اوچون قيلينگالر شادليق بولوب 12خرسند ايتسه الر. توپه نگيزگا يالغاندين يمانليق نى قسم هر چونكه اجرينگيز آسمانالردا توال بوالدور. منا سيزالردين ايلگاركى پيغمبرالرنى شونداغ

قوغالديالر. 13سيزالر يرنينگ توزى دورسيزالر ليكن توز اوز تاتيقى نى ييتورسه نمه بيالن توزالنور؟

ياراماس. نمه گا هيچ باشقه باسيلماقدين آياغالريدا آدم الرنينگ تاشالنيب تاشقارى 15چراغ نى ياشورونالماس. شهر اوستيداكى تاغ نورى دورسيزالر. دنيانينگ 14سيزالر

ياقيب قچا استيغه قويماسالر بلكه چراغدان اوستيگا قويارالر و اويداكى الرنينگ همه سيگا يخشى برسون كه ياروغلوق آلديدا آدم الرنينگ نورونگيز 16شونداغ برادور. ياروغلوق

عمل الرينگيزنى كوروب آسمانالرداكى آتانگيزغه حمد ايتقايالر. باطل قيلمانگالر. قيلغالى كلدى ديب گمان باطل پيغمبرالرنى يا تورات نى يا 17منى

قيلغالى كلگان ايماس من بلكه كامل قيلغالى كلديم. 18بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: آسمان يوقالماس. نقطه بر يا بر حرف تورات دين بجا كلماسده يوقالماغونچه همه سى ير بيالن 19انينگ اوچون كيم كه اوشبو همه دين كچيك امرالرنينگ برينى بوزوب آدم الرغه شونداغ

كلتوروب بجا كيم كه ليكن آتانور كچيك همه دين پادشاه ليقيدا آسمانالرنينگ اورگاتسه اورگاتسه اول اوزى آسمانالرنينگ پادشاه ليقيدا اولوغ آتانور 20چونكه سيزالرگا ايتورمن: عدالتينگيز كاتب الر بيالن فريسيالرنينگ كى دين اشماسه هرگيز آسمانالرنينگ پادشاه ليقيغه

كيرماس سيزالر.

انجيل متى 5

9

21اولتورماگيل و هر كيم اولتورسه حكم گا اليق بولور ديب بورونقى الرغه ايتيلغان نى

حكم گا اچيغالنسه برادريگا كيم هر ايتورمن: سيزالرگا من 22ليكن انگالب دورسيزالر. اليق بولور و كيم كه برادريگا رقا ديسه چونگ محكمه نينگ حكميگا اليق بولور و كيم كه اى احمق ديسه جهنم نينگ اوتيغه اليق بوالدور. 23انينگ اوچون قربانينگ نى قربانگاه نينگ 24اندا كلسه يادينگغه ديب بار خفه ليقى مندين برادريم نينگ اندا و كلتورسانگ آلديغه اندين كين ياراشيب بيالن برادرينگ باريب اول قويوب آلديدا قربانگاه نينگ قربانينگ نى كليب قربانينگ نى اوتگازگيل. 25دعواگرينگ بيالن تخى يولدا كتيب بارغانينگدا انينگ بيالن راضيالشقالى آلديراغيل تاكه دعواگرينگ سنى حاكم غه و حاكم داروغه غه تاپشورماغاى و زندانغه سالينماغايسن. 26بتحقيق سنگا ايتورمن كه آخرقى پل نى ادا قيلماغونچه هيچ وجه

بيالن چيقماس سن. 72زنا قيلماغيل ديب ايتيلغان نى انگالب دورسيزالر. 28ليكن من سيزالرگا ايتورمن: هر

كيم بر خاتونغه شهوت كوزى بيالن قايالسه اوز كونگليده انينگ بيالن زنا قيليب دور. 29و اگر اونگ كوزونگ سنى آزدورسه انى اويوب اوزونگدين تاشالغيل چونكه بارچه بدنينگ 30اونگ فائده ليق دور. سنگا يوقالماقى برى نينگ اعضاالرينگدين سالينماقيدين جهنم گا بدنينگ جهنم گا بارچه تاشالغيل چونكه اوزونگدين انى كسيب آزدورسه قولونگ سنى خاتونى نى 31اوز فائده ليق دور. سنگا يوقالماقى برى نينگ اعضاالرينگدين سالينماقيدين طالق قيلغان كيمرسه انگا طالق خطى برسون ديب هم ايتيليب دور. 32ليكن من سيزالرگا ايتورمن: هر كيم زنادين باشقه سبب بيالن اوز خاتونى نى طالق قيلسه انگا زنا قيلدورور و

طالق قيلينغان نى الغان كيمرسه زنا قيلور. اما قسم الرينگ نى خداوندگا وفا قيلغيل ديب بورونقى الرغه 33يالغان قسم قيلماغيل

ايتورمن: اصال قسم قيلمانگالر ايتيلغان نى هم انگالب دورسيزالر. 34ليكن من سيزالرگا نه آسمان نينگ توپه سيده چونكه خدانينگ تختى دور، 35نه يرنينگ توپه سيده چونكه انينگ پادشاه نينگ اولوغ چونكه توپه سيده اورشليم نينگ نه قدمگاهى دور، قويادورغان پوت يا آق ساچ نى تال بر چونكه قيلماغيل قسم توپه سيده باشينگ نينگ 36نه شهرى دور، اشوغى مونينگدين بولسون، ياق ياق آرى، آرى سوزونگيز 37بلكه قياللماس سن. قرا

يماندين دور.

انجيل متى 5

10

39ليكن انگالب دورسيزالر. ايتيلغان نى ديب تيش اورنيغه تيش و كوز اورنيغه 38كوز

برنى ينه اورغانغه يوزونگگا اونگ بلكه تورمانگالر ضد يمانغه ايتورمن: سيزالرگا من هم اويروگيل. 40و سنينگ بيالن دعوا قيليب كونگالكينگ نى تارتيب الغالى خواهالغانغه چپانينگ نى هم برگيل. 41و بر ميل مانگغالى سنى زورالغان كيمرسه بيله ايكى ميل بارغيل.

42سندين تيالگانگا برگيل و سندين قرض سورغان كيمرسه دين يوز اويروماگيل.

ايتيلغان نى ديب كورگيل يمان دوشمنينگ نى و توتغيل دوست 43همسايه نگ نى

انگالب دورسيزالر. 44ليكن من سيزالرگا ايتورمن: دوشمن الرينگيزنى دوست توتونگالر و سيزالرنى قوغالغانالر اوچون دعا قيلينگالر. 45تاكه آسمانالرداكى آتانگيزنينگ بالالرى بولغايسيزالر چونكه اول اوز آفتابى نى يمانالر بيالن يخشيالرنينگ اوستيگا برابر چيقارور و عادل الر بيالن فاسق الر اوستيگا برابر يامغور ياغدورور. 46چونكه اوزونگيزنى دوست توتقانالرنى دوست توتسانگيز اجرينگيز نمه بولور؟ باجكيرالر هم شونداغ قيلماسالرمو؟ 47و يالغوز برادرالرينگيزگا سالم قيلسانگيز فضيلتينگيز نمه بولور؟ بتپرست الر هم شونداغ

قيلماسالرمو؟ 48اما سماوى آتانگيز كامل بولغانديك سيزالر هم كامل بولونگالر.

التنجى باب

اوچون كورونماك اوالرغه آلديدا آدم الرنينگ عدالتينگيزنى قيلينگالركه 1احتياط

2انينگ بولماس. اجرينگيز آلديدا آتانگيزنينگ آسمانالرداكى بولماسه قيلماغايسيزالر. سيناغوغالردا اوچون دانگالنماق آدم الردين قيلغوچيالر ريا برگانده صدقه سن اوچون اوالر ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق چالماغيل. كارناى آلدينگدا قيلغانديك كوچه الردا و نمه قولونگ نينگ اونگ قولونگ سول برگانده صدقه سن 3ليكن اليب دور. اجرينى اوز سنگا آتانگ كورادورغان پنهاندا و بولغاى پنهان صدقه نگ 4تاكه بيلماسون قيلغانى نى

ياندورور.كورونماك آدم الرغه چونكه اوخشامانگالر قيلغوچيالرغه ريا قيلغانينگيزدا دعا 5و

اوچون سيناغوغالردا و كوچه باشالريدا توروب دعا قيليشنى يخشى كورورالر. بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: اوالر اوز اجرينى اليب دور. 6ليكن سن دعا قيلسانگ اويونگگا كيريب سنگا آتانگ كورادورغان پنهاندا و قيلغيل دعا آتانگغه پنهانداكى ايتيب ايشيكينگ نى

انجيل متى 5 و 6

11

اشكارا ياندورور. 7دعا قيلغانينگيزدا بتپرست الرديك سوزنى بيهوده اوزالتمانگالر چونكه اوالرغه 8ليكن بولورالر. مستجاب اوچون توالليقى سوزالرى نينگ قيلورالركه خيال تيالماسدين انينگدين سيزالر بولغانينگيزنى محتاج نمه گا آتانگيز چونكه اوخشامانگالر سنينگ آتاميز! آسمانالرداكى اى قيلينگالركه: دعا شونداغ سيزالر 9اما بيلور. ايلگارى آسماندا اراده نگ سنينگ كلگاى، پادشاه ليقينگ 10سنينگ بولغاى، مقدس اسمينگ قيلينغانديك يرده هم قيلينغاى، 11يتگوديك نانيميزنى بوكون بيزگا برگيل، 12و بيز هم بيزدين بيزنى باغيشالغيل، 13و بيزگا بيزنينگ قرضالريميزنى باغيشالغانديك قرضدار كشيالرگا جالل و قدرت و پادشاه ليق چونكه قوتقازغيل يماندين بيزنى ليكن سالماغيل امتحانغه باغيشالسانگيز خطاالرينى اوالرنينگ آدم الرغه 14چونكه آمين. سنينگ كى دور ابدغچه خطاالرينى اوالرنينگ آدم الرغه 15ليكن باغيشالر. سيزالرگا هم آتانگيز سماوى

باغيشالماسانگيز آتانگيز هم سيزنينگ خطاالرينگيزنى باغيشالمايدور. چونكه تورتمانگالر چراينگيزنى اوخشه قيلغوچيالرغه ريا توتقانينگيزدا روزه 16و

سيزالرگا بتحقيق قيلورالر. تبديل يوزالرينى ديب كورونالى توتقانديك روزه آدم الرغه ايتورمن: اوز اجرينى اليب دورالر. 17ليكن سن روزه توتقاندا باشينگ نى ياغالب يوزونگ نى يوغيل 18تاكه آدم الرغه روزه توتقانديك كورونماى بلكه پنهانداكى آتانگغه كورونگايسن و

پنهاندا كورادورغان آتانگ سنگا اشكارا ياندورور. 19يرده اوزونگيزگا خزينه يغمانگالر. اندا كويه بيالن تات چوروتوب بوزادور و اوغريالر

تيشيب كيريب اوغورالرالر. 20ليكن آسماندا اوزونگيزگا خزينه يغينگالر. اندا كويه بيالن تات چوروتوب بوزمايدور و اوغريالر تيشيب كيريب اوغورالماسالر. 21چونكه خزينه نگ

نه يرده بولسه كونگلونگ هم اندا بولور. بولور ياروغ بدنينگ بارچه بولسه صاف كوزونگ و كوزدور. چراغى 22بدن نينگ

ياروغلوق سنداكى اگر و بولور. قرانگغو بدنينگ بارچه بولسه خراب كوزونگ 23ليكن

قرانگغولوق بولسه قرانگغولوق اوزى قانچه چونگ بولور. 24بر كيمرسه ايكى خواجه غه خذمت قياللماس چونكه يا برينى يمان كوروب ينه برينى يخشى كورور يا بريگا ميل قيليب اوچون 25انينگ قياللماس سيزالر. خذمت دنياغه هم خداغه هم قيلور. تحقير برينى ينه سيزالرگا ايتورمن: تيريكليكينگيز اوچون نمه ييميز يا نمه ايچاميز و بدنينگيز اوچون نمه ايماسمو؟ افضل لباسدين بدن و غذادين تيريكليك آيا قيلمانگالر. انديشه ديب كياميز

انجيل متى 6

12

26هواداكى اوچارليق الرغه قايالنگالر! نه تريماسالر نه اورماسالر و نه سانگغه يغماسالر

و سماوى آتانگيز اوالرغه رزقى نى برور. سيزالر اوالردين افضل ايماسمو؟ 27و قايسينگيز انديشه اوچون لباس ايشقه نمه قيلور؟ اوزونراق بر گز اوز عمرينى برله انديشه سى اوز و ايشالماسالر اوسارالر قانداغ قايالنگالر سوسن الرگا 28صحراداكى قيلورسيزالر؟ اوالرنينگ بيالن جاللى بارچه هم سليمان ايتورمن: سيزالرگا 29ليكن ايگيرماسالر يا بريديك كيگان ايماس ايردى. 30اما خدا صحراداكى بو كون بار ايرته تنورغه سالينادورغان كم اعتقادى اى كيدورماسمو سيزالرگا اشوغراق قانچه كيدورسه شونداغ اوت غه 31چونكه قيلمانگالر. انديشه ديب كياميز نمه يا و ايچاميز نمه يا ييميز نمه بولغانالر! همه سيگا مونينگ اوزى آتانگيز سماوى 32و ايستارالر. طائفه الر همه سى نى مونينگ ايستانگالر و اول خدانينگ پادشاه ليقى و عدالتى نى بيلور. 33ليكن محتاج بولغانينگيزنى ايرته چونكه قيلمانگالر انديشه هيچ اوچون 34ايرته بريلور. سيزالرگا همه سى مونينگ

اوزى اوز انديشه سى نى قيلور، هر كون نينگ اوز دردى اوزيگا يتار.

يتنجى باب

1حكم قيلمانگالر تاكه حكم قيلينماغايسيزالر. 2چونكه هر نه حكم برله حكم قيلسانگيز

انينگ برله سيزالرگا حكم قيلينور و هر نه پيمانه برله كمالب برسانگيز سيزالرگا كمالنور. 3و نمه اوچون برادرينگ نينگ كوزيداكى خسنى كورورسن اما اوز كوزونگداكى خادانى

قايداغ ديب چيقاراى خسنى كوزونگداكى قويغيل منى برادرينگگا: يا 4و تويماس سن؟ ايتالورسن؟ و منا اوز كوزونگده خادا بار! 5اى ريا قيلغوچى اول خادانى اوز كوزونگدين چيقاريب اتغيل اندين برادرينگ نينگ كوزيدين خسنى چيقاريب اتقالى روشن كورورسن. آلديدا تونگوزالرنينگ مرواريدالرينگيزنى و برمانگالر ايت الرغه نرسه نى 6مقدس

تاشالمانگالر تاكه اوالرنى پوت الرى برله دپساب يانيب سيزالرنى ييرتماغاى. سيزالرگا و قاقينگالر تاپاسيزالر، و ايستانگالر بريلور، سيزالرگا و 7تيالنگالر

اچيلور. 8چونكه هر كيم تيالسه الور و كيم كه ايستاسه تاپار و كيم كه قاقسه انگا اچيلور. بر يا برور؟ 10و تاش بر انگا تيالسه نان بر انينگدين اوغلى اوز آدم قايسى 9آرانگيزداكى

بليق تيالسه انگا بر يالن برامدور؟ 11اگر سيزالر يمان بولوب توروب اوز بالالرينگيزغه

انجيل متى 6 و 7

13

اوزيدين آتانگيز آسمانالرداكى اشوغراق قانچه بيلسانگيز بريشنى عطيه الر يخشى قيليشى نى آدم الرنينگ سيزالرگا هر نمه برادور. 12انينگ اوچون تيالگانالرگا نعمت الر خواهالسانگيز سيزالر هم اوالرغه شونداغ قيلينگالر چونكه تورات و پيغمبرالر شودور. 13تار دروازه دين كيرينگالر چونكه هالكت گا بارادورغان دروازه كنگ و يول كنگرودور

يول و تار دروازه بارادورغان حياتليققه 14اما توالدور. مانگغوچيالر كيريب انينگدين و تنگ دور و انى تاپغوچيالر آزدور.

يالغان صورتليك بورى ييرتقوچى ايچيدين كليب لباسيدا قوى 15آلدينگيزغه

تيكاندين آيا تونورسيزالر. ميوه الريدين 16اوالرنى قيلينگالر. احتياط پيغمبرالردين اوزوم و يا يانتاقدين انجير الورالرمو؟ 17شونينگغه اوخشه هر يخشى درخت يخشى ميوه كلتورور ليكن يمان درخت يمان ميوه كلتورور. 18يخشى درخت يمان ميوه كلتورالماس و يمان درخت يخشى ميوه كلتورالماس. 19يخشى ميوه كلتورمايدورغان هر درخت كسيليب

اوت غه تاشالنور. 20آرى اوالرنى ميوه الريدين تونورسيزالر. كيرمايدور پادشاه ليقيغه آسمانالرنينگ ديسه اى خداوند اى خداوند منگا: كيم 21هر

اول كشى 22توال كيرادور. كلتورگوچى بجا اراده سى نى آتام نينگ آسمانالرداكى بلكه پيغمبرليك برله اسمينگ سنينگ خداوند اى خداوند اى ايتورالر: كليب منگا كونده قيلمادوق مو؟ و سنينگ اسمينگ برله يمان روح الرنى چيقارمادوق مو؟ و سنينگ اسمينگ ايتورمن: قيليب روشن اوالرغه وقت 23اول قيلمادوق مو؟ عمل الر قوتليك توال برله هر اوچون 24انينگ قيلغوچيالر. يمانليق اى كتينگالر مندين تونوماديم اصال سيزالرنى كيم اوشبو سوزالريم نى انگالب اوالرنى عملگا كلتورسه اول اوز اويى نى قورام اوستيده يامغور ياغيب سل الر كليب بورانالر چيقيب اول ياساغان بر عاقل كشيگا اوخشار. 25و اوشبو كيم هر 26و ايردى. قيلينيب بنا اوستيده قورام چونكه يقيلمادى اما اوردى اويگا بر ياساغان اوستيده قوم اويى نى اوز كلتورماسه عملگا اوالرنى انگالب سوزالريم نى احمق كشيگا اوخشار. 27و يامغور ياغيب سل الر كليب بورانالر چيقيب اول اويگا اوردى

و يقيلدى و انينگ يقيليشى چونگ ايردى. تعجب تعليميگا انينگ خلق قيلغاندا تمام سوزالرنى بو يسوع بولديكه واقع 28و

اوالرغه بيالن قوت و قدرت بلكه ايماس كاتب الريديك اوالرنينگ قيلديالر. 29چونكه تعليم برور ايردى.

انجيل متى 7

14

سكزنجى باب

قيليب سجده انگا كليب پسه بر منا 2و ايرگاشتى. انگا خلق توال توشگانده 1تاغدين

انگا اوزاتيب قولى نى يسوع 3و قياللورسن. پاكيزه منى خواهالسانگ خواجه اى ايتى: بولدى. 4و پاكيزه انينگ پسه ليكى بولغيل. و درحال پاكيزه ايتى: خواهالرمن تكگوزوب يسوع انگا ايتى: آگاه بولوب هيچ كيمرسه گا ايتماى باريب اوزونگ نى كاهنغه كورساتيب

اوالرغه گواه ليق بولماق اوچون موسى امر قيلغان هديه نى اوتگازگيل. 5كفرناحوم غه كيرگانده بر عسكر يوزباشى انينگ آلديغه كليب انگا يالباريب. 6ايتى: اى

باريب من ايتى: 7انگا ياتادور. تارتيب عذاب قاتيق اويده بولوب اودران غالميم خواجه انى ساقايتاى. 8ليكن عسكر يوزباشى جواب بريب ايتى: اى خواجه توروسوم نينگ تگيگا كيريشينگگا اليق ايماس من بلكه يالغوز بر سوز ايتغيل و غالميم ساقايادور. 9چونكه من هم بويوروق تگيداكى بر آدم ايكان من و منينگ قولوم دا عسكر بار و بريگا بارغيل ديسام قلوم غه شونى قيلغيل ديسام قيلور. 10يسوع مونى ينه بريگا كلگيل ديسام كلور و بارور و انگالب تعجب قيليب اوزيگا ايرگاشگانالرگا ايتى: بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: اسرائيلدا هم شونچه اعتقاد تاپماديم. 11اما سيزالرگا ايتورمن: توال كشى مشرقدين و مغربدين كليب اولتورورالر. دستورخواندا بيالن يعقوب و اسحق و ابراهيم پادشاه ليقدا آسمانالرنينگ 12ليكن پادشاه ليق نينگ اوغول الرى تاشقاريداكى قرانگغولوققه تاشالنور. اندا يغى و تيش

سنگا ايشانگانينگديك بارغيل ايتى: يوزباشيغه عسكر يسوع 13و بولور. غچرالتماغليق بولسون. و شول ساعت غالمى ساقايدى.

14و يسوع پطروس نينگ اوييگا كيريب انينگ قين اناسى نينگ تب بولوب ياتقانى نى كوروب

قيلدى. 16و انگا خذمت اول قوپوب و بردى انى قويوب قوليغه تكگوزدى و تب 51انينگ

آخشام بولغاندا توال مجنونالرنى انينگ آلديغه كلتورديالر. و روح الرنى سوز برله چيقاريب همه آغريق بولغانالرغه شفاليق بردى. 17تاكه: اول اوزى بيزنينگ ضعيفليق الريميزنى اليب

كسل ليك الريميزنى كوتاردى ديب اشعيا پيغمبرنينگ واسطه سى برله ايتيلغانى بجا كلگاى. 18يسوع اوز چوره سيده توال خلق نى كوروب اول طرفداكى كنارغه اوتگالى بويوردى.

ايرگاشاى. سنگا بارسانگ يرگا نه اوستاد اى ايتى: انگا كليب چيقيب كاتب بر 19و

بار اواالرى اوچارليق الرى نينگ آسمان و غارالرى تولكيالرنينگ ايتى: انگا 20يسوع

انجيل متى 8

15

انگا برى ينه يوق دور. 21و شاگردالريدين يرى قويادورغان باش ابن االنسان نينگ ليكن ايتى: انگا اذن برگيل. 22اما يسوع قيلغالى منگا آتام نى دفن باريب اول ايتى: اى خواجه

منگا ايرگاشگيل و اولوك الر اوز اولوك الرينى كومسونالر. دولغونالردين كمه تنگيزده منا 24و ايرگاشتيالر. انگا شاگردالرى كيرگانده 23كمه گا

ياپيلغوديك بر قاتيق بوران چيقتى ليكن اول اوزى اوخالب ايردى. 25و كليب انى اويغاتيب ايتيالر: اى خداوند قوتقازغيل! هالك بوالميز. 26و اوالرغه: نمه اوچون قورقارسيزالر اى كم اعتقادليق الر ديب قوپوب شمال بيالن تنگيزنى مالمت قيلدى و تمام تينجليق بولدى.

27و آدم الر تعجب قيليب ايتى: بو كيم دوركه شمال و هم تنگيز انگا اطاعت قيلور؟

28و اول طرفداكى كنارغه جرجسيالرنينگ يورتيغه يتيب بارغاندا ايكى مجنون گورالردين

چيقيب انينگ آلديغه كلدى. انداغ زوراور ايرديالركه هيچ كيم اول يولدين اوتالماس ايردى. 29و منا اوالر: اى ابن الله سنينگ بيالن نمه ايشيميز بار؟ وقت بولماسدا بيزگا عذاب برگالى

پاته تونگوز بر اوتالب تورغان چونگ نريراق كلدينگ مو ديب قچقيرديالر. 30و اوالردين بار ايردى. 31و يمان روح الر انگا: بيزنى چيقارسانگ تونگوز پاته سيغه بيزنى ايبارگيل ديب يالبارديالر. 32و اوالرغه: بارينگالر ديب ايتى. و اوالر چيقيب تونگوزالرغه كيردى و منا تمام پاته ياردين اوزينى تنگيزگا تاشالب سوالردا هالك بولدى. 33و باقغوچيالر قاچيب شهرگا باريب همه سى نى و مجنونالرغه واقع بولغان نى خبر برديالر. 34و منا تمام شهر يسوع نينگ

آلديغه چيقيب انى كورگانده اوالرنينگ سرحدالريدين كتسون ديب يالبارديالر.

توقوزونجى باب

1و كمه گا كيريب اوتوب اوز شهريگا كلدى. 2و منا اوران اوستيده ياتيغليق بر اودران نى

بالم اى ايتى: اودرانغه كوروب اعتقادينى اوالرنينگ يسوع و كلتورديالر. آلديغه انينگ كونگلونگ نى خوش توتغيل گناه الرينگ باغيشالندى. 3و منا كاتب الرنينگ بعضى سى اوز ايچيده: بو كفر ايتور دييشتيالر. 4اما يسوع اوالرنينگ فكرالرينى بيليب ايتى: نمه اوچون كونگل الرينگيزده يمان فكر قيلورسيزالر؟ 5قايسى اونگايراق دور گناه الرينگ باغيشالندى گناه الرنى يوزيده ير ابن االنسان نينگ 6ليكن ديماك مو؟ مانگغيل قوپوب يا ديماك مو اورانينگ نى قوپوب اودرانغه: ديب بيلگايسيزالر بولغانى نى بار قدرتى باغيشالغالى

انجيل متى 8 و 9

16

كوتاريب اويونگگا بارغيل ديب ايتى. 7و اول قوپوب اوييگا باردى. 8و خلق كوروب تعجب قيليب آدم الرغه شونداغ قدرت برگان خداغه حمد ايتيالر.

كوروب: اولتورغانى نى باجخانه دا آدم نينگ بر ديگان متى اوتوب اندين 9يسوع

اويده بولديكه واقع 10و ايرگاشتى. انگا قوپوب اول و ايتى. انگا ديب ايرگاشگيل منگا دستورخواندا اولتورغاندا منا توال باجكير بيالن گناه كارالر كليب يسوع و شاگردالرى بيالن بيله اولتورديالر. 11و فريسيالر شونى كوروب انينگ شاگردالريغه: نمه اوچون اوستادينگيز باجكيرالر و گناه كارالر بيالن طعام ييدور ديب ايتيالر. 12يسوع انگالب ايتى: ساقالر طبيبگا محتاج ايماس بلكه كسل الر. 13قربان ايماس بلكه رحم ليك نى خواهالرمن ديب نمه ايكان نى

اورگانينگالر. چونكه عادل الرنى قچقيرغالى ايماس بلكه گناه كارالرنى قچقيرغالى كلديم. و بيزالر ايشقه نمه ايتيالر: كليب آلديغه انينگ شاگردالرى يوحنانينگ وقت 14اول

فريسيالر روزه توتاميز ليكن سنينگ شاگردالرينگ توتماسالر؟ 15و يسوع اوالرغه ايتى؟ ليكن توتاالمدور؟ ماتم وقتيدا بار بيالن اوالر يگيتى توى قولداشالرى يگيت تويداكى الينادورغان كونالر كلور. اول وقت روزه توتارالر. 16هيچ كيمرسه توى يگيتى اوالردين لباسدين يماق سالينغان چونكه سالماس يماق لباسغه كهنه پارچه دين ينگى يغيلماغان تارتيب ييرتار و ييرتوق يمانراق بولور. 17و ينگى شراب نى كهنه تولوم الرغه توشقارماسالر بولماسه تولوم الر ييرتيليب شراب توكولور و تولوم الر خراب بولور بلكه ينگى شراب نى

ينگى تولوم الرغه توشقارورالر و هر ايكيالسى ساق قالور. ايتى: قيليب سجده انگا كليب چونگى سيناغوغ نينگ بر منا ايتقاندا مونى 18اوالرغه

تيريلور. 19و يسوع انينگ اوستيگا قويغيل و باريب قولونگ نى قيزيم حاضر اولدى ليكن اوز شاگردالرى بيالن قوپوب انينگ بيله باردى. 20و منا اون ايكى يلدين برى خون كسلى تارتقان بر خاتون انينگ كينيدين كليب لباسى نينگ ايتاكى نى توتى. 21چونكه انينگ لباسيغه قول تكگوزسام ساقايورمن ديب اوز ايچيده ايتى. 22اما يسوع كينيگا اويرولوب انى كوروب ايتى: اى قيزيم كونگلونگ نى خوش توتغيل اعتقادينگ سنى قوتقازدى. و شو ساعت دين بيالن چالغوچيالر نى كليب اوييگا چونگ نينگ اول يسوع 23و ايردى. ساقاييب خاتون بلكه ايماس اولگان قيز چونكه تورونگالر 24نرى ايتى: كورگانده خلق نى قيلغان غلغله كيريب ايچگارى چيقاريلغاندا خلق 25و كولديالر. قيليب مسخره انى اما اوخالب دور.

انينگ قولى نى توتى. و قيز قوپتى. 26و شونينگ خبرى تمام اول يورت غه چيقتى.

انجيل متى 9

17

27يسوع اندين اوتگانده ايكى كور انگا ايرگاشيب: اى ابن داود بيزگا رحم قيلغيل ديب

قچقيريب ايتى. 28و اويگا كيرگانده كورالر انينگ آلديغه كلديالر. و يسوع اوالرغه: مونى قيالاليدورغانيم غه ايشانورسيزالرمو؟ انگا ايتيالر: آرى اى خواجه. 29اول وقت اوالرنينگ كوزالريگا قول تكگوزوب ايتى: ايشانگانينگيزگا موافق سيزالرگا بولسون. 30و اوالرنينگ كوزالرى اچيلدى. و يسوع اوالرغه قاتيق امر قيليب: قايالنگالر بر كيمرسه بيلماسون ديب

ايتى. 31ليكن اوالر چيقيب انينگ شهرتى نى تمام اول يورت غه تارقاتيالر. روح يمان 33و كلتورديالر. آلديغه انينگ مجنون نى گاچا بر منا چيقغاندا بوالر 32و

اسرائيلدا ايش مونداغ هرگيز قيليب: تعجب خلق و قيلدى. گب گاچا چيقاريلغاندا كورونگان ايماس ديب ايتيالر. 34ليكن فريسيالر ايتيالر: يمان روح الرنى يمان روح الرنينگ

چونگى نينگ واسطه سى برله چيقارور. 35و يسوع همه شهرالرنى و كنت الرنى كزيب يوروب اوالرنينگ سيناغوغالريدا تعليم

بريب پادشاه ليق نينگ خوشخبرينى وعظ ايتيب هر قسم كسل ليك نى و هر قسم ضعيفليق نى پاته چى سى اوالر چونكه كلدى رحمى اوالرغه كورگانده خلق نى 36و ايردى. ساقايتور ايتى: حصول توال ليكن ايرديالر. 37و اوز شاگردالريغه قيناليب پريشان يوق قوى الرديك حصوليغه اوز يالبارينگالركه ايگاسيگا حصول نينگ اوچون 38انينگ آزدور. اورماچيالر

اورماچيالر ايبارگاى.

اونونجى باب

1و اون ايكى شاگردينى قچقيريب اوالرغه ناپاك روح الر اوستيگا اوالرنى چيقارغالى

ايكى رسول نينگ اون بردى. 2و بيالن هر ضعيفليق نى ساقايتقالى قدرت و هر كسل ليك و اندرياس برادرى انينگ و سمعون آتانغان پطروس اولقى سى بوالردور: اسم الرى و توماس برثولماوس، و 3فيليپوس يوحنا، برادرى انينگ و يعقوب اوغلى زبدى نينگ باجكير متى، حلفى نينگ اوغلى يعقوب و تداوس، 4قنانى سمعون و انى توتوب برگوچى

اسخريوطى يهودا. يوليغه طائفه الرنينگ ايتى: قيليب امر اوالرغه ايباريب ايكى نى اون بو 5يسوع

ييتگان بيت اسرائيل نينگ 6بلكه كيرمانگالر. شهريگا سامره ليك الرنينگ و چيقمانگالر

انجيل متى 9 و 10

18

قوى الريغه بارينگالر. 7و كتيب بارغانينگيزدا: آسمانالرنينگ پادشاه ليقى يقينالشتى ديب پاكيزه پسه الرنى قوپارينگالر، اولوك الرنى ساقايتينگالر، 8كسل الرنى ايتينگالر. وعظ 9بلباغالرينگيزدا برينگالر. مفت الدينگيز مفت چيقارينگالر روح الرنى يمان قيلينگالر، نه عصا اوتاك نه كييم ايكى نه يولغه خورجين المانگالر. 10نه يا ميس يا كموش آلتون يا كيرسانگيز يا كنت گا و قايسى شهر اوز طعاميغه اليق دور. 11و مردكار المانگالر چونكه اويگا 12و قالينگالر. انينگ كى دا كتگونچه چيقيب تحقيقالب بولغانى نى اليق كيم اندا كلگاى انگا سالمينگيز بولسه اليق اوى 13اول ايتينگالر. سالم انگا كيرگانينگيزده و قيلماسه قبول سيزالرنى كيم هر 14و يانغاى. سيزالرگا سالمينگيز بولماسه اليق ليكن توپانى پوت الرينگيزدين چيقيب شهردين اول يا اويدين اول انگالماسه سوزالرينگيزنى قاقينگالر. 15بتحقيق سيزالرگا ايتورمن كه حكم كونيده سدوم و غموره يورتيغه بوالدورغان

حالت اول شهرنينگ كى دين ينيگراك بوالدور. 16منا من سيزالرنى بوريالر آراسيغه قوى الرديك ايبارورمن. انينگ اوچون يالنالرديك

سيزالرنى چونكه قيلينگالر احتياط 17آدم الردين بولونگالر. ساده كبوترالرديك و دانا سوراق مجلس الريگا توتوب برورالر و سيزالرنى سيناغوغالريدا شيره قامچى اورورالر. گواه ليق طائفه الرغه و اوالرغه آلديغه پادشاه الرنينگ بيالن واليالر اوچون منينگ 18و

بولماق اوچون اليب باريلورسيزالر. 19و سيزالرنى توتوب برگانده قايداغ و يا نمه ايتالى ايتادورغانينگيز اول ساعت ده سيزالرگا بريلور. 20منا ديب انديشه قيلمانگالر چونكه نمه قيلغوچى دور. سوز سيزالرده روحى آتانگيزنينگ بلكه ايماس سيزالر قيلغوچى سوز 21و برادر برادرنى و آتا بالنى اولوم گا توتوب برور و بالالر آتااناغه ضد قوپوب اوالرنى

ليكن كوروالنادورسيزالر يمان همه سيدين اوچون اسميم منينگ 22و اولتورگوزورالر. آخرغچه صبر قيليب تورغوچى اوزى قوتولور. 23و بر شهرده سيزالرنى قوغالسه الر ينه بريگا قاچينگالر چونكه بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: ابن االنسان كلگونچه اسرائيل نينگ همه اوز خواجه سيدين قل و اوستاديدين اوز بوالماس سيزالر. 24شاگرد اوتوب شهرالريدين افضل ايماس. 25شاگردغه اوز اوستاديديك و قلغه اوز خواجه سيديك بولماق كفايت دور. و اگر اوى ايگاسى نى بعلزبول ديب آتاغان بولسه الر قانچه اشوغراق انينگ اوييداكى الرنى و نرسه پنهان بولمايدورغان اشكارا چونكه قورقمانگالر اوالردين 26اما آتاماسالرمو؟ ياروغلوقدا ايتقانيم نى قرانگغولوقدا 27سيزالرگا يوق دور. نرسه مخفى بيلينمايدورغان

انجيل متى 10

19

ايتينگالر و قوالق الرينگيزدا انگالغانينگيزنى اوگزه الرده ندا قيلينگالر. 28و بدن نى اولتوروب جان نى اولتورالمايدورغانالردين قورقمانگالر بلكه هم بدن نى هم جان نى جهنم ده هالك اوالرنينگ و ساتيلماسمو؟ چقاغه بر قوچقاچ 29ايكى قورقونگالر. قياللمايدورغاندين باش ساچالرينگيزنينگ يرگا توشماس. 30ليكن سيزالرنينگ بى خبر آتانگيزدين برى هيچ همه سى هم سانالغان دور. 31قورقمانگالر سيزالر توال قوچقاچالردين افضل دورسيزالر. آسمانالرداكى انى هم من قيلسه اقرار آلديدا آدم الرنينگ منى كيم هر اوچون 32انينگ

آتام نينگ آلديدا اقرار قيلورمن. 33ليكن هر كيم منى آدم الرنينگ آلديدا انكار قيلسه من هم انى آسمانالرداكى آتام نينگ آلديدا انكار قيلورمن.

34منى ير يوزيگا سالمتليك سالغالى كلدى ديب خيال قيلمانگالر. سالمتليك سالغالى

اوز كلين نى و اناسيغه اوز قيزنى و آتاسيغه اوز آدم نى 35چونكه قليچ. بلكه كلماديم اوز دوشمن الرى آدم نينگ 36و كلديم. سالغالى مفارقت قوپوشتوروب ضد قين اناسيغه توتسه دوست اشوغراق مندين اناسى نى يا آتاسى نى 37كيم كه بولور. خلقى اويى نينگ منگا اليق توتسه اشوغراق دوست مندين قيزينى يا اوغلى نى كيم كه و ايماس منگا اليق ايماس. 38و كيم كه اوز دارينى كوتاريب منگا ايرگاشماسه منگا اليق ايماس. 39كيم كه اوز جانى نى تاپسه انى يوتورور و كيم كه منينگ اوچون اوز جانى نى يوتورسه انى تاپار. 40كيم كه سيزالرنى قبول قيلسه منى قبول قيلور و كيم كه منى قبول قيلسه منى ايبارگان نى قبول قيلور. 41و كيم كه بر پيغمبرنى پيغمبر آتانغانى اوچون قبول قيلسه پيغمبر اجرى الور و كيم كه بر

عادل نى عادل آتانغانى اوچون قبول قيلسه عادل اجرى الور. 42و كيم كه شو كچيك الردين بريگا شاگرد آتانغانى اوچون يالغوز بر پياله سوغاق سو ايچورسه بتحقيق سيزالرگا ايتورمن

اوز اجرينى يوتورماس.

اون برنجى باب

1و واقع بولديكه يسوع اون ايكى شاگرديغه اوز امرينى تمام قيلغاندا اول يردين اوالرنينگ

شهرالريده تعليم بريب وعظ ايتقالى باردى. 2و يوحنا زنداندا مسيح نينگ ايشالرينى انگالب كشى ايباريب اوز شاگردالرى نينگ واسطه سى برله 3انگا ايتى: اول كالدورغان سن مو سن و انگالغان باريب ايتى: اوالرغه بريب جواب يسوع 4و بواللى مو؟ منتظر باشقه سيغه يا

انجيل متى 10 و 11

20

كورگانينگيزنى يوحناغه خبر برينگالر: 5كورالر كورورالر، توكورالر مانگارالر، پسه الر پاكيزه قيلينورالر، گاسالر انگالرالر، اولوك الر قوپاريلورالر و فقيرالرغه انجيل بشارت

بريلور. 6و كيم كه مندين تايماسه مبارك دور. 7و بوالر كتگانده يسوع يوحنانينگ باره سيده خلققه سوز قيلغالى باشالب ايتى: بيابانغه

نمه كورگالى چيقتينگيز؟ شمالدين تبرانگان بر قموشنى مو؟ 8و يا نمه ايشقه چيقتينگيز؟ آيا زينتليك لباس كيگان بر آدم نى كورگالى مو؟ منا زينتليك لباس كيگوچيالر پادشاه الرنينگ سيزالرگا آرى كورگالى مو؟ پيغمبرنى بر آيا چيقتينگيز؟ ايشقه نمه 9اما اوى الريده دور. ايتورمن: پيغمبردين هم افضل نى. 10منا آلدينگدا يولونگ نى راستاليدورغان ايلچيم نى من پتولگانى شودور. 11بتحقيق باره سيده انينگ ايبارورمن ديب آلديدا سنينگ يوزونگ نينگ يوحنادين برگوچى تعميد آراسيدا توغولغانالرنينگ خاتوندين ايتورمن: سيزالرگا انينگدين كچيگراكى پادشاه ليقيداكى آسمانالرنينگ ليكن قوپاريلماب دور اولوغراقى اولوغ دور. 12و تعميد برگوچى يوحنانينگ كونالريدين تارتيب بو چاقغچه آسمانالرنينگ و پيغمبرالر همه 13چونكه الورالر. تارتيب انى زورالغوچيالر و زورالنور پادشاه ليقى كلماكچى خواهالسانگيز قيلغالى قبول اگر 14و قيلديالر. پيغمبرليك يوحناغچه تورات

بولغان الياس شوبودور. 15قوالقى بار كيمرسه انگالسون. 16ليكن بو نسل نى نمه گا اوخشاتاى؟ بازارالردا اولتوروب باشقه بالالرغه قچقيريب:

17سيزالرگا نى چالدوق اما رقص قيلمادينگيز، سيزالرگا مرثيه اوقودوق اما يغالمادينگيز

انينگده ايچماس و يا يا يماس ايتادورغان بالالرغه اوخشار. 18چونكه يوحنا كلدى ديب شراب و يگوچى قايداغ منا و ايچار يب اول كلدى 19ابن االنسان ديرالر. بار روح يمان اوز حكمت ليكن ديرالر. دوستى گناه كارالرنينگ بيالن باجكير آدم، بر ايچگوچى

بالالريدين تصديق قيلينيب دور. توبه اوالر شهرالرنى قيلينغان توالسى عمل الرى نينگ قدرتليك اوز كين 20اندين

اى سنگا واى كورازين! اى سنگا 21واى باشالدى: قيلغالى مالمت اوچون قيلماغانى بولسه قيلينغان صيدادا و صور عمل الر قدرتليك قيلينغان سيزالرده اگر بيت صيدا! ايردى اوزون وقت دين برى جولدا و كولدا توبه قيلور ايردى. 22ليكن سيزالرگا ايتورمن: ينيگراك بوالدور. 23و حكم كونده صور و صيداغه بوالدورغان حالت سيزنينگ كى دين سن اى كفرناحوم آسمانغچه كوتاريالمسن؟ منا برزخغچه توشورولورسن، چونكه سنده

انجيل متى 11

21

قيلينغان قدرتليك عمل الر سدوم دا قيلينغان بولسه ايردى بو كونغچه قالور ايردى. 24ليكن سنينگ كى دين حالت بوالدورغان يورتيغه سدوم كونيده حكم ايتورمن كه سيزالرگا

ينيگراك بوالدور. 25اول وقت يسوع سوز قيليب ايتى: اى آسمان و يرنينگ خداوندى آتا مونى دانا بيالن

عاقل الردين پنهان قيليب ساده الرغه اشكارا قيلغانينگ اوچون سنگا حمد ايتورمن. 26آرى آتادين و بريليب دور منگا آتام دين نمرسه 27هر كوروندى. خوش شونداغ سنگا آتا اى قيلغالى انگا اشكارا اوزى اوغول اوغولدين و و تونوماس اوغول نى باشقه هيچ كيمرسه خواهالغاندين باشقه هيچ كيمرسه آتانى تونوماس. 28منگا كلينگالر اى همه هارغانالر و اغير يوكلوك الر و من سيزالرگا آرام برورمن. 29منينگ بويونتوروقوم نى اوستونگيزگا الينگالر و مندين اورگانينگالر چونكه مهربان و متواضع كونگل لوك دورمن و جانالرينگيزغه آرام

تاپارسيزالر. 30چونكه منينگ بويونتوروقوم اسان و يوكوم ينيك دور.

اون ايكينجى باب

1اول وقت يسوع بر سبت كونيده زراعت الرنينگ آراسيدين اوتار ايردى. و شاگردالرى

آچ قاليب زراعت باشالريدين اوزوب يگالى تورديالر. 2اما فريسيالر مونى كوروب انگا ايتى: منا شاگردالرينگ سبت كونيده قيلماقى جائز ايماس ايشنى قيلورالر. 3ليكن اوالرغه اوقومادينگيزمو؟ قيلغانى نى نمه قالغانيدا آچ بولغانالر بيالن انينگ و اوزى داود ايتى: 4قايداغ كه اول خدانينگ بيتيگا كيريب كاهن الردين باشقه سيغه نه اوزيگا نه اوزى بيالن

سبت كاهن الرنينگ يا 5و يديالر. نانالرنى تقدمه بولماغان جائز يگالى بولغانالرغه كونالريده بيت مقدسده سبت نى بوزوب گناه سز قالغانى نى شريعت ده اوقومادينگيزمو؟ بلكه ايماس 7قربان موندادور. اولوغراقى بيت مقدسدين ايتورمن: سيزالرگا 6ليكن

ايردينگيز. قيلماس حكم گناه سزالرنى ايردى بيلسانگيز ديب خواهالرمن رحم ليك نى 8چونكه ابن االنسان سبت نينگ خواجه سى دور.

بار آدم بر قوروغان قولى اندا منا كيردى. و سيناغوغيغه اوالرنينگ باريب اندين 9و

ايتيالر: سوراب انينگدين اوچون قيلماق عرض توپه سيده يسوع نينگ اوالر 10و ايردى. قويى بر آدم نينگ قايسى آرانگيزدا ايتى: اوالرغه 11اول جائزمو؟ ساقايتماق سبت كونيده

انجيل متى 11 و 12

22

12آدم چيقارمامدور؟ تارتيب انى كتسه توشوب اوراغه بر كونيده سبت اوزى شو بولسه اوزى قويدين قانچه افضل دور! منا سبت كونيده يخشيليق قيلماق جائزدور. 13اندين كين اول آدم غه ايتى: قولونگ نى اوزاتغيل و اول اوزاتى و ينه بريديك ساق بولدى. 14اول وقت

فريسيالر چيقيب انى قايداغ يوقاتاميز ديب انينگ توپه سيده مصلحت قيليشتيالر. اوالرنينگ و ايرگاشتى انگا خلق توال و كتى يردين اول بيليب مونى يسوع 15ليكن

71تاكه قيلدى. امر چينگ اوالرغه ديب قيلمانگالر اشكارا 16منى ساقايتيب: همه سى نى اشعيا پيغمبرنينگ واسطه سى برله ايتيلغانى بجا كلگاى يعنى 18منا من ايلغاغان بنده م يعنى انينگ بيالن جانيم نينگ خوش رضايى بار حبيبيم! اوز روحوم نى انينگ اوستيگا قويارمن و حكم نى طائفه الرغه خبر برور. 19تالشماس و يا تاواالماس و يا كوچه الردا هيچ كيم انينگ آوازينى انگالماس. 20حكم نى نصرت گا كلتورماگونچه ايزيلگان قموشنى سيندورماس و

توتاب تورغان پليك نى اوچورماس. 21و طائفه الر انينگ اسميغه اميد باغالرالر.انى و كلتورديالر. بر مجنون نى بولغان گاچا و گاس كور آلديغه انينگ 22اول وقت

ساقايتى، شونداغ كه گاس گاچا گب قيليب كوردى. 23و خلق نينگ همه سى تعجب قيليب: ابن داود شو ايماسمو ديب ايتيالر. 24ليكن فريسيالر انگالب: بو كيمرسه يمان روح الرنينگ ديب چيقارماس روح الرنى يمان برله واسطه سى باشقه سى نينگ بعلزبولدين چونگى بوالنگان ضديغه اوز ايتى: اوالرغه بيليب فكرالرينى اوالرنينگ يسوع 25اما ايتيالر. 26و قالماس. ثابت اوى يا شهر هيچ يوالنگان ضديغه اوز و بولور خراب پادشاه ليق هر پادشاه ليق انينگ بولسه انداغ بوالنيب دور. ضديغه اوز چيقارسه شيطان نى شيطان اگر قايداغ ثابت قالور؟ 27و اگر من يمان روح الرنى بعلزبول نينگ واسطه سى برله چيقارسام مونينگ چيقارورالر؟ اوالرنى برله واسطه سى كيم نينگ اوغول الرينگيز سيزالرنينگ روح الرنى يمان من اگر 28ليكن بولورالر. اوالر حاكم الرينگيز سيزالرنينگ اوچون خدانينگ روحى نينگ واسطه سى برله چيقارسام خدانينگ پادشاه ليقى سيزالرگا كليب دور اوييگا كوچلوق نينگ اول قايداغ باغالماسه كوچلوق نى اول كيم بر يا 29و ايماس مو؟ تاالاليدور. اويى نى انينگ كين باغالغاندين بلكه بوالاليدور؟ سرانجام الرينى كيريب 30كيم كه منينگ بيالن بولماسه منگا ضددور و كيم كه منينگ بيالن يغماسه پراكنده قيلور.

ايتورمن: هر گناه و كفر آدم الرغه باغيشالنور ليكن روح نينگ 31انينگ اوچون سيزالرگا

انگا ايتسه سوز بر ضديدا ابن االنسان نينگ كيم بر 32و باغيشالنماس. كفر ايتقان ضديدا

انجيل متى 12

23

نه و عالم ده بو نه انگا قيلسه سوز ضديدا روح القدس نينگ كيم كه ليكن باغيشالنور كالدورغان عالم ده باغيشالنماس. 33يا درخت نى يخشى و ميوه سى نى يخشى قيلينگالر و يا درخت نى يمان و ميوه سى نى يمان قيلينگالر چونكه درخت اوز ميوه سيدين بيلينور. 34اى افعى زاده الرى سيزالر يمان بولوب توروب قايداغ يخشى سوزاليالورسيز؟ چونكه اغيز كونگل نينگ اشوغلوقيدين سوز قيلور. 35يخشى آدم يخشى خزينه سيدين يخشى نرسه الر چيقارور و يمان آدم يمان خزينه سيدين يمان نرسه الر چيقارور. 36ليكن سيزالرگا ايتورمن: اوز 37چونكه بولورالر. برماكچى حساب حكم ده اوچون سوز بيهوده هر ايتقان آدم الر

سوزالرينگدين عادل قيلينورسن و اوز سوزالرينگدين حكم قيلينورسن. اوستاد اى انگا: بريب بر نچه سى جواب فريسيالرنينگ و كاتب الرنينگ 38اول وقت

ايتى: اوالرغه بريب ايتيالر. 39اول جواب ديب بر عالمت كورگالى خواهالرميز سندين يمان و بوزوق بر نسل عالمت ايستايدور ليكن اوالرغه يونس پيغمبرنينگ عالمتيدين باشقه هيچ بر عالمت بريلماس. 40چونكه يونس اوچ كون و اوچ كيچه چونگ بليق نينگ قورساقيدا قالغانديك ابن االنسان اوچ كون و اوچ كيچه يرنينگ يوراكيده قالور. 41نينوى نينگ كشيالرى حكم كونيده بو نسل بيالن قوپوب اوالرنى حكم قيلورالر چونكه اوالر يونس نينگ وعظى نى انگالب توبه قيلديالر. و منا يونسدين اولوغراقى موندادور. 42جنوب ملكه سى حكم كونيده حكمتى نى سليمان نينگ اوزى اول چونكه قيالدور حكم اوالرنى قوپوب بيالن نسل بو انگالغالى يرنينگ انتهاالريدين كلدى و منا سليماندين اولوغراقى موندادور. 43ناپاك روح آدم دين چيقغاندا سويى يوق يرالرده يوروب راحت ايستاب تاپماس. 44اول وقت: اوزوم تاپار. زينتالندورولگان و سوپورولگان و خالى انى باريب ديب ياناى اويوم گا چيقغان 45اول وقت باريب اوزيدين يمانراق ينه يته روح نى اليب كيريب اندا قالور و اول آدم نينگ

اوليدين آخرى يمانراق بولور. شو يمان نسلگا هم شونداغ بولور. 46خلققه سوز قيليب تورغانيدا منا اناسى و برادرالرى تاشقاريدا توروب انينگ بيالن

توروب تاشقاريدا برادرالرينگ و انانگ منا ايتى: كيم بر 47و ايستاديالر. سوزالشگالى سنينگ بيالن سوزالشگالى ايستارالر. 48ليكن اول جواب بريب اوزيگا خبر برگان كشيگا: انام كيم دور و برادرالريم كيم دور ديب ايتى. 49و قولى نى شاگردالرى نينگ طرفيگا اوزاتيب قيلسه اراده سى نى آتام نينگ آسمانالرداكى كيم هر 50چونكه برادرالريم! و انام منا ايتى:

منينگ برادريم و همشيره م و انام اول دور.

انجيل متى 12

24

اون اوچونجى باب

1اول كونده يسوع اويدين چيقيب تنگيزنينگ يانيدا اولتوردى. 2و توال خلق انينگ آلديغه

يوغالشقاچ اوزى بر كمه گا كيريب اولتوردى و همه خلق كناريدا توردى. 3و اوالرغه مثل الر بيالن توال سوز قيليب ايتى: منا اوروغ ساچقوچى اوروغ ساچقالى چيقتى. 4و ساچقانيدا بعضى سى يول نينگ يانيغه توشتى و اوچارليق الر كليب انى يديالر. 5اما بعضى سى توپاسى جيق بولماغان تاشليق يرگا توشتى و توپاسى قالين بولماغاچ پات اونوب چيقيب 6آفتاب چيقغانيدا كويوب كتيب يلديزى بولماغانى اوچون قوروب قالدى. 7اما بعضى سى تيكانالر آراسيغه توشتى و تيكانالر اوسوب انى بوغدى. 8ليكن بعضى سى يخشى يرگا توشوب برى

يوز ينه برى اتميش و ينه برى اوتوز حصه حصول بردى. 9قوالقى بار كيمرسه انگالسون. ايشقه اوالرغه مثل الر بيالن سوز قيلورسن؟ ايتيالر: نمه انگا 10و شاگردالرى كليب

11و اول جواب بريب ايتى: آسمانالرنينگ پادشاه ليقى نينگ سرالرينى بيلماگليك سيزالرگا

بريليب دور. ليكن اوالرغه بريلماب دور. 12چونكه كيم نينگ كى بار بولسه انگا بريلور و زياده بولغوديك بريلور ليكن كيم نينگ كى يوق بولسه بارى هم انينگدين الينور. 13انينگ اوچون اوالرغه مثل الر بيالن سوز قيلورمن چونكه كوروب توروب كورماسالر ايشتيب توروب انگالماسالر و هيچ نمه اوقماسالر. 14و اوالردا اشعيانينگ پيغمبرليكى بجا كليب دور يعنى انگالماغليق بيالن انگالرسيزالر اما هيچ اوقماس سيزالر و كوروب توروب كورورسيزالر اما هيچ سنگارماس سيزالر. 15چونكه بو قوم نينگ كونگلى قالين بولوب دور و قوالق الرى اغير انگالرالر و كوزالرينى يوموب دورالر تاكه هرگيز كوزالرى بيالن كوروب قوالق الرى بيالن انگالب كونگل الرى بيالن توشونوب يانيب مندين شفا تاپماغايالر. 16ليكن سيزنينگ كوزالرينگيز مبارك دور چونكه كورورالر و قوالق الرينگيز مبارك دور چونكه انگالرالر. كورگالى كورگانينگيزنى عادل الر و پيغمبرالر توال ايتورمن كه سيزالرگا 17بتحقيق

خواهالديالر اما كورماديالر و انگالغانينگيزنى انگالغالى خواهالديالر اما انگالماديالر. 18ليكن اوروغ ساچقوچى نينگ مثلى نى انگالنگالر: 19قچان كه بر كيمرسه پادشاه ليق نينگ

كتار. اليب ساچيلغان نى كونگليگا انينگ كليب كيمرسه يمان اوقماسه انگالب سوزينى يول نينگ يانيدا ساچيلغانى شودور. 20و تاشليق يرالرگا ساچيلغانى بولسه شونداغ كه سوزنى انگالب انى خرسندليك بيالن قبول قيلور. 21اما اوزيده يلديزى بولماغاچ بر وقتغچه قاليب

انجيل متى 13

25

سوزنينگ جهتيدين بر تارليق يا قوغالنماغليق واقع بولسه درحال تايار. 22و تيكانالرنينگ و انديشه سى دنيانينگ بو اما انگالر سوزنى شونداغ كه بولسه ساچيلغانى آراسيدا دولت نينگ غرورى سوزنى بوغادور و حصول سز بولور. 23ليكن يخشى يرگا ساچيلغانى بولسه شونداغ كه سوزنى انگالب اوقوب حصول برور و برى يوز ينه برى اتميش و ينه برى

اوتوز حصه قيلور. يريگا ايكين اوز پادشاه ليقى آسمانالرنينگ ايتى: كلتوروب مثل بر باشقه 24اوالرغه

يخشى اوروغ ساچقان بر آدم غه اوخشار. 25اما خلق اوخالغاندا انينگ دوشمنى كليب بغداى اوت باش چيقارغاندا كتى. 26و زراعت كوكالب قويوب اوروغى ساچيب اوت آراسيغه هم كوروندى. 27و اوى ايگاسى نينگ قل الرى كليب انگا ايتيالر: اى خواجه ايكين يرينگگا يخشى اوروغ ساچمادينگ مو اما انينگ اوتى نه يردين دور؟ 28اول اوالرغه ايتى: بر دوشمن كشى مونى قيليب دور. و قل الر انگا ايتيالر: باريب انى اوتاشيميزنى خواهالرموسن؟ 29ليكن يولماغايسيزالر. 30ايكيالسى نى بغداى نى هم بيالن انينگ يغقاندا ياق، اوت نى ايتى: اول اورماغچه بيله اوسگالى قويونگالر. و اورما وقتيدا اورماچيالرغه ايتاى: اول اوت نى يغيب

كويدورماك اوچون باغ قيليب باغالنگالر اما بغداى نى سانگيم غه يغينگالر. يريگا ايكين اوز آدم بر پادشاه ليقى آسمانالرنينگ ايتى: كلتوروب مثل ينه 31اوالرغه

بر قچى اوروغيغه اوخشار. 32اول همه اوروغالرنينگ كچيگراكى بولغانى تريب سالغان انينگ كليب اوچارليق الرى آسمان بولوب چونگراقى اوتياشالرنينگ اوسگانده بيالن آسمانالرنينگ ايتى: مثل بر ينه 33اوالرغه بولور. درخت بر قونالغوديك شاخالريغه خمير تارقاب سيگا همه اليب انى خاتون بر اوخشاركه خميرتروشقه بر پادشاه ليقى بيالن مثل الر خلققه يسوع همه سى نى 34مونينگ اليشتوردى. اونغه قچا اوچ بولغونچه برله واسطه سى پيغمبرنينگ 35تاكه قيلمادى. سوز هيچ اوالرغه مثل سز و قيلدى سوز ايتيلغانى بجا كلگاى يعنى مثل الرغه اغيزيم نى اچيب دنيا بنا قيلينغانيدين برى پنهان بولغان

نرسه الرنى بيان قيلورمن. 36اندين كين خلق نى ياندوروب اويگا باردى. و شاگردالر انينگ آلديغه كليب ايتيالر:

يخشى ايتى: بريب جواب 37اول اوقتورغيل. بيزگا مثلى نى اوت نينگ يريداكى ايكين اوروغ نى ساچقوچى ابن االنسان دور. 38و ايكين يرى دنيادور. يخشى اوروغ پادشاه ليق نينگ ابليس دور. يمان نينگ بالالرى دور. 39انى ساچيب قويغان دوشمن اوت اما بالالرى دور

انجيل متى 13

26

اوت دا يغيليب اوت 40و فرشته دور. اورماچيالر آخرى دور. دنيانينگ وقتى اورما ايبارور اوز فرشته الرينى بو دنيانينگ آخريدا شونداغ بولور. 41ابن االنسان اورتانگانيديك و اوالر انينگ پادشاه ليقيدين همه تايدورغوچيالرنى و يمانليق قيلغوچيالرنى يغيب 42اوت تنوريغه تاشالرالر. اندا يغى و تيش غچرالتيش بولور. 43اول وقت عادل الر اوز آتاسى نينگ

پادشاه ليقيدا آفتابديك يارويدورالر. قوالقى بار كيمرسه انگالسون. آدم بر اوخشاركه بر خزينه گا قيلينغان پنهان يريده ايكين پادشاه ليقى 44آسمانالرنينگ

انى تاپيب ياشوروب خوشلوقيدين باريب هر نرسه سى نى ساتيب شو ايكين يرينى الور. آدم غه سوداگر بر ايستايدورغان مرواريد چرايليق پادشاه ليقى آسمانالرنينگ 45و

انى ساتيب نرسه سى نى هر باريب تاپغاندا مرواريدنى بها قيمت توال بر 46و اوخشار. الدى.

تورغه بر يغقان بليقدين قسم هر سالينيب تنگيزگا پادشاه ليقى آسمانالرنينگ 47و

ليكن يغديالر قچاالرغه يخشيالرينى اولتوروب چيقاريب كنارغه تولغاندا 48و اوخشار. چيقيب فرشته الر بولور. شونداغ آخريدا 49دنيانينگ اتيالر. تاشالب ياراماسالرينى تيش و يغى اندا تاشالرالر. تنورغه 50اوت آيريب آراسيدين يخشيالرنينگ يمانالرنى غچرالتيش بولور. 51مونينگ همه سى نى اوقتينگيزمو؟ انگا ايتيالر: آرى. 52و اول اوالرغه ايتى: مونينگ اوچون آسمانالرنينگ پادشاه ليقيغه شاگرد قيلينغان هر كاتب اوز خزينه سيدين

ينگى و كهنه نرسه الر چيقارادورغان بر اوى ايگاسى آدم غه اوخشار. 53و واقع بولديكه يسوع بو مثل الرنى تماميغه پوتگوزوب اول يردين چيقيب كتى. 54و

قاليب حيران اوالر شونداغ كه بردى تعليم سيناغوغيدا اوالرنينگ كلگانده وطنيگا اوز اوغلى يغاچ چى نينگ اوزى 55بو يردين دور؟ نه مونگا قوت الر بو و حكمت بو ايتيالر: ايماسمو؟ اناسى مريم و برادرالرى يعقوب و يوسف و سمعون و يهودا آتانماسالرمو؟ 56و بيزنينگ آراميزدا ايماسمو؟ شونينگ همه سى مونگا نه انينگ همشيره الرى نينگ همه سى يردين دور؟ 57و اوالر انينگدين تاييب كتار ايرديالر. اما يسوع اوالرغه ايتى: هيچ پيغمبر اوز وطنيدين و اوز اوييدين باشقه يرده حرمت سز ايماس. 58و اوالرنينگ اعتقادسزليقى اوچون

اندا توال قدرتليك عمل الر قيلمادى.

انجيل متى 13

27

اون تورتونجى باب

1اول وقت امير ربع هيرودس يسوع نينگ شهرتى نى انگالب. 2اوز غالم الريغه ايتى: بو

اوزى تعميد برگوچى يوحنادور. اول اولوك الردين قوپاريلغان دور. انينگ اوچون مونداغ قوت الر انينگده ايشالب عملگا كلور.

يوحنانى فيليپوس نينگ خاتونى هيروديانينگ جهتيدين برادرى اوز 3چونكه هيرودس

توتوب باغالب زندانغه سالدورغان ايردى. 3چونكه يوحنا انگا: انى الماق سنگا روا ايماس ديب ايتقان ايردى. 5و انى اولتورگالى خواهالدى ليكن خلقدين قورقار ايردى چونكه اوالر هيروديانينگ بولغاندا كونى توغولغان هيرودس نينگ 6ليكن ايرديالر. بيلور پيغمبر انى قيزى اوالرنينگ آلديدا اوسول اويناب هيرودسنى انداغ خوش قيلديكه 7اول انگا: هر نمه تعميد اورگانگانيديك: اناسيدين قيلدى. 8و بيالن وعده قسم براى ديب تيالسانگ سنگا پادشاه غمكين ايتى. 9و برگيل ديب بر تخسه ده موندا منگا باشى نى يوحنانينگ برگوچى بولدى ليكن قسم الرى اوچون و اوزى بيالن دستورخواندا اولتورغانالر اوچون: بريلسون ديب امر قيلدى. 10و كشى ايباريب زنداندا يوحنانينگ باشى نى كستوردى. 11و انينگ باشى بر تخسه گا قويولوب قيزغه بريلدى. و اول انى اناسيغه اليب باردى. 12و انينگ شاگردالرى

كليب انينگ بدنى نى اليب دفن قيليب اندين باريب يسوع غه خبر برديالر. 13اما يسوع مونى انگالغاندا اول يردين بر كمه برله تنها بر خالى يرگا باردى. و خلق

انگالب شهرالردين پياده انگا ايرگاشتيالر. 14و اول چيقيب توال خلق نى كوروب اوالرغه كليب آلديغه انينگ شاگردالرى بولغاندا آخشام 15و ساقايتى. كسل الرينى قيليب رحم باريب كنت الرگا اوالر ياندورغيل، خلق نى اوتوب دور. وقت و چول دور ير بو اتيالر: ايماس، الزم كتيشى اوالرنينگ ايتى: اوالرغه اول 16اما السونالر. ساتيب طعام اوزيگا ايتيالر: موندا اوزوميزده بش نان انگا اوزونگيز اوالرغه يگالى طعام برينگالر. 17و اوالر بيالن ايكى بليقدين باشقه نرسه ميز يوق دور. 18اما اول ايتى: بوالرنى منگا اليب كلينگالر. 19و خلققه ير اوتيدا اولتورغالى بويوروب بش نان بيالن ايكى بليق نى اليب آسمانغه قايالب

مباركالب اوشاتيب نانالرنى شاگردالريغه بردى و شاگردالر خلققه برديالر. 20و همه سى يب تويديالر. و اشقان پارچه الرنى يغيب اون ايكى سبد تولدوروب الديالر. 21و يگانالر خاتون بيالن بالالردين باشقه بش مينگچه كشى ايرديالر. 22و يسوع خلق نى ياندورغونچه

انجيل متى 14

28

شاگردالرينى كمه گا كيريب اوزيدين ايلگارى اول بر طرفگا اوتگالى زورالدى. 23و خلق نى ياندورغاندين كين اوزى دعا قيلغالى تاغقه تنها چيقتى و آخشام بولغاندا اندا يالغوز ايردى. 24اما شمال ضد بولغاچ تنگيزنينگ اوتراسيدا كمه گا دولغونالردين اذيت يتار ايردى. 25و

كيچه نينگ تورتونجى حصه سيده يسوع تنگيزنينگ يوزيده مانگيب اوالرنينگ آلديغه بارور بولوب: بى آرام كوروب مانگغانى نى يوزيده تنگيزنينگ انينگ شاگردالرى 26و ايردى. قيليب: اوالرغه سوز يسوع درحال قورقونجدين قچقيرديالر. 27اما ايكان ديب الباستى خاطرجمع بولونگالر من دورمن قورقمانگالر ديب ايتى. 28و پطروس جواب بريب انگا ديب كلگيل آلديم غه مانگيب يوزيده سونينگ منگا بولسانگ سن خداوند اى ايتى: مانگيب يوزيده سو توشوب كمه دين پطروس و ايتى. ديب كلگيل اول 29و بويورغيل. چوكگالى قورقوب كوروب شدتليكى نى شمال نينگ 30ليكن كلدى. آلديغه يسوع نينگ قولى نى درحال يسوع 31و قچقيردى. ديب قوتقازغيل منى خداوند اى تورغانيدا: اوزاتيب انى توتوب: اى كم اعتقادليق نمه ايشقه شك قيلدينگ ديب انگا ايتى. 32و اوالر بتحقيق قيليب: سجده انگا كليب كمه داكى الر 33و توختادى. شمال كيرگانده كمه گا ابن الله دورسن ديب ايتى. 34و اوالر اوتوب جنيسارت يورتيغه كلديالر. 35و اول يرنينگ كسل الرنى همه ايباريب خبر اطرافيغه بارچه يورت نينگ اول تونوب انى آدم الرى ايتاكيگا قــول تكگوزگايالر ديب انگـا انينگ آلديغه كلتوروب: 36يالغوز لباسينگ نينگ

يالبارديالر. و تكگانالرنينگ همه سى ساقايدى.

اون بشنجى باب

ايتيالر: كليب آلديغه يسوع نينگ اورشليم دين كاتب الر بيالن فريسيالر وقت 1اول

قيلورالر؟ تجاوز بويوروق الريدين قديم قى الرنينگ شاگردالرينگ سنينگ ايشقه 2نمه

چونكه نان يسه قول يوماسالر. 3ليكن اول جواب بريب اوالرغه ايتى: سيزالر بولسانگيز قيلورسيزالر؟ 4چونكه امريدين تجاوز اوز بويوروق الرينگيز اوچون خدانينگ ايشقه نمه اناغه دشنام يا آتاغه انانگغه حرمت قيلغيل. كيم كه آتانگغه و ايتيب دوركه خدا امر قيليب ايتسه اولماگليك بيالن اولسون. 5ليكن سيزالر: كيم كه اوز آتاسيغه يا اناسيغه: مندين سن االدورغان ياريليق اوزى قربان بولدى ديسه آتاسيغه يا اناسيغه حرمت قيلماسه بولور ديب

انجيل متى 14 و 15

29

ريا 7اى قيلدينگيز. باطل امرينى خدانينگ برله بويوروق الرينگيز اوز 6و ايتورسيزالر. قيلغوچيالر اشعيا سيزنينگ باره نگيزده يخشى پيغمبرليك قيليب ايتيكه 8بو قوم منگا اغيزى 9اما يراق دور. مندين كونگلى ليكن قيلور حرمت منگا بيالن لب الرى يقينالشيب بيالن

اورگاتادورغان تعليمى آدم الرنينگ بويوروقى بولغاچ منگا بيهوده عبادت قيلورالر. 10و خلق نى قچقيريب اوالرغه ايتى: انگالب اوقونگالر. 11اغيزغه كيرگان نرسه آدم نى

ناپاك قيلمايدور بلكه اغيزدين چيقغان نرسه آدم نى ناپاك قيالدور. 12اول وقت شاگردالرى تايديالر؟ انگالغاندا بو سوزنى فريسيالر بيلورموسن كه ايتيالر: انگا آلديغه كليب انينگ 14اوالرنى قوماريلور، كوچت هر سالماغان آتام سماوى ايتى: بريب جواب اول 13اما

قويونگالر. كورالرنينگ كور يوتاالگوچى سى دورالر. اگر كور كورنى يوتاالسه ايكيالسى چوقورغه توشادور. 15و پطروس جواب بريب انگا ايتى: بو مثل نى بيزگا اوقتورغيل. 16و نرسه هر كيرگان اغيزغه 17اوقماسموسيزالركه فهم سزمو؟ تخى هم سيزالر ايتى: يسوع قورساققه باريب اوز يولى بيالن چيقيب كتادور. 18ليكن اغيزدين چيقغان نرسه كونگلدين بوزوغلوق، زنا، قتل، فكرالر، يمان 19چونكه قيالدور. ناپاك آدم نى اوزى شو و كلور. نرسه قيالدورغان ناپاك 20آدم نى چيقادور. كونگلدين كفر و گواه ليق يالغان اوغورلوق،

شودور. ليكن يوماغان قول بيالن يماك آدم نى ناپاك قيلماس. اندين چيقيب صور و صيدا طرف الريگا باردى. 22و منا كنعانليق بر خاتون 21و يسوع

شول سرحدالردين چيقيب قچقيريب ايتى: اى خداوند ابن داود منگا رحم قيلغيل! قيزيم انينگ برمادى. و شاگردالرى بر سوز جواب انگا هيچ بولوب دور. 23ليكن قاتيق مجنون ياندورغيل چونكه كينيميزدين قچقيريب تورادور. انى ايتيالر: يالباريب انگا آلديغه كليب 24اما اول جواب بريب ايتى: بيت اسرائيل نينگ ييتگان قوى الريدين باشقه سيغه ايباريلگان

ايماس من. 25ليكن اول كليب انگا سجده قيليب ايتى: اى خداوند منگا يارى برگيل. 26و اول ايماس. 27ليكن اول اليب ايت الرغه برماك يخشى نانى نى ايتى: بالالرنينگ جواب بريب ايتى: آرى اى خداوند ايت الر هم اوز ايگاالرى نينگ دستورخوانيدين توشگان پارچه الريدين ييدور. 28اول وقت يسوع جواب بريب انگا ايتى: اى خاتون اعتقادينگ چونگ دور. سنگا

خواهالغانينگ ديك بولسون. و شو ساعت دين تارتيب قيزى ساقايدى. اندا چيقيب تاغقه بر و باردى. طرفيگا تنگيزى نينگ جليليه چيقيب اندين يسوع 29و

انينگ آلديغه كليب توكورالرنى، كورالرنى، گاس گاچاالرنى، اولتوردى. 30و توال خلق

انجيل متى 15

30

يسوع نينگ اوالرنى كليب اليب بيله بيالن اوزى كشى نى توال باشقه و چوالق الرنى پوت الرى آلديغه قويديالر و اول اوالرنى ساقايتى. 31شونداغ كه خلق گاچاالرنينگ گب بولغانى نى، توكورالرنينگ مانگغانى نى و كورالرنينگ قيلغانى نى، چوالق الرنينگ ساق

كورگانى نى كورگانده تعجب قيليب اسرائيل نينگ تنگريسيگا حمد ايتيالر. 32و يسوع شاگردالرينى اوز آلديغه قچقيريب ايتى: خلققه منينگ رحميم كالدور چونكه

اوالر منينگ بيالن تورغالى ايمدى اوچ كون بولوب دور و اوالرنينگ يگالى هيچ نرسه سى ياندورغالى خواهالمايمن. 33و يولدا اوزولوب قالماسونالر ديب اوالرنى آچ يوق دور و نان نى توال شونچه چولده تويغوزغالى خلق نى توال مونچه ايتيالر: انگا شاگردالرى برنچه و يته ايتيالر: اوالر و بار؟ نانينگيز نچه ايتى: اوالرغه يسوع 34و تاپالى؟ يردين نه اوشاق بليق بار. 35و اوزى خلققه يرده اولتورغالى بويوروب 36اول يته نان بيالن بليق الرنى همه سى 37و برديالر. خلققه شاگردالر و بردى شاگردالرغه اوشاتيب ايتيب شكر اليب يب تويديالر و اشقان پارچه الرنى يغيب يته سبد تولدوروب الديالر. 38و يگانالر خاتون بيالن بالالردين باشقه تورت مينگ كشى ايرديالر. 39و خلق نى ياندوروب كمه گا كيريب

مجدليه نينگ سرحدالريغه باردى.

اون التنجى باب

عالمت بر آسماندين سيناب انى كليب آلديغه انينگ صادوقيالر بيالن فريسيالر 1و

كورساتيشنى انينگدين تيالديالر. 2اما اول جواب بريب اوالرغه ايتى: آخشام بولغاندا: هوا بوالدور بوران كون بو ايرته گانده: 3و ديرسيزالر. قزيل دور آسمان چونكه بولور اوچوق چونكه آسمان قزيل و توتقون دور ديرسيزالر.آسمان يوزينى فرقاتيشنى بيلورسيزالر ليكن زمانالرنينگ عالمت الرينى فرقاتالماس سيزالر. 4يمان و بوزوق بر نسل عالمت ايستار اما

يونس نينگ عالمتيدين باشقه هيچ بر عالمت اوالرغه بريلماس ديب اوالرنى قويوب كتى. 5و شاگردالر اول بر طرفگا يتيب بارغاندا نان اليشنى اونوتقان ايرديالر. 6و يسوع اوالرغه

7و قيلينگالر. احتياط خميرتروشيدين صادوقيالرنينگ بيالن فريسيالر بولوب آگاه ايتى: اوالر اوز آراسيدا نان اليشماى چيقتوق ديب ايتيشتيالر. 8يسوع مونى بيليب ايتى: اى كم اعتقادليق الر نمه ايشقه اوز آرانگيزدا نان الماى چيقغانينگيز اوچون دييشورسيزالر. 9تخى

انجيل متى 15 و 16

31

نچه برگانده كشيگا مينگ بش نان نى بش قيلماس سيزالرمو؟ ياد و اوقماس سيزالرمو سبد يغيب الدينگيز؟ 10و يته نان نى تورت مينگ كشيگا برگانده نچه سبد يغيب الدينگيز؟ 11نان باره سيدين سيزالرگا ايتماغانيم نى نمه ايشقه اوقماس سيزالر؟ ليكن فريسيالر بيالن

خميرتروشيدين نان انينگ اوالر 12و قيلينگالر. احتياط خميرتروشيدين صادوقيالرنينگ احتياط قيلينگالر ديگان ايماس بلكه فريسيالر بيالن صادوقيالرنينگ تعليمى باره سيدين

سوز قيلغانى نى اوقتيالر. ايتى: سوراب شاگردالريدين اوز كلگانده طرف الريگا فيليپوس قيصريه يسوع 13و

آدم الر ابن االنسان نى كيم ديرالر؟ 14و اوالر ايتيالر: بعضى سى اول اوزى تعميد برگوچى پيغمبرالرنينگ برى دور ديرالر. 15و اول يا ارميا و الياس و بعضى سى يوحنا، بعضى سى اوالرغه ايتى: اما سيزالر منى كيم ديرسيزالر؟ 16و سمعون پطروس جواب بريب ايتى: سن ايتى: مبارك دورسن اى سمعون انگا بريب ابن الله الحى دورسن. 17و يسوع جواب مسيح ابن يونس چونكه جسم و قان ايماس بلكه آسمانالرداكى آتام سنگا مونى اشكارا قيليب دور. 18و من سنگا ايتورمن كه سن پطروس دورسن و بو قورام نينگ اوستيگا كليسام نى ياسارمن

پادشاه ليقى نينگ 19آسمانالرنينگ بواللماس. غالب انگا دروازه الرى برزخ نينگ عالم و نمه نى و هر باغالنور آسمانالردا باغالسانگ يرده نمه نى برورمن. هر اچقوالرينى سنگا ايكانى نى اوزى نينگ مسيح يشيلور. 20اول وقت شاگردالريغه آسمانالردا يشسانگ يرده

هيچ كيمرسه گا ايتماسليق نى بويوردى. و آقسقال الردين باريب اورشليم غه اوزى نينگ يسوع تارتيب وقت دين 21اول

كونده اوچونجى اولتورولوب تارتيب زحمت توال كاتب الردين و كاهن الردين اولوغ بر انى ايكانى نى شاگردالريغه اشكارا قيلغالى باشالدى. 22و پطروس قوپاريلماقى كيراك طرفگا اليب باريب: خدا سنى ساقالسون اى خداوند سنگا هرگيز مونداغ بولماسون ديب انى مالمت قيلغالى توردى. 23ليكن اول يانيب پطروسغه ايتى: مندين كتگيل اى شيطان. منگا

تايدورماغليق دورسن چونكه خدانينگ كى نى كوزالماى آدم الرنينگ كى نى كوزالرسن. ايرگاشگالى كينيم دين كيمرسه بر اگر ايتى: شاگردالريغه اوز يسوع كين 24اندين

اوز كيم هر 25چونكه ايرگاشسون. منگا كوتاريب دارينى قيليب انكار اوزينى خواهالسه جانى نى قوتقازغالى خواهالسه انى يوتورور و هر كيم منينگ اوچون اوز جانى نى يوتورسه انى تاپار. 26چونكه انسان بارچه دنيانى فائده تاپيب اوز جانى نى يوتورسه انگا نمه منفعت

انجيل متى 16

32

بولور؟ و يا انسان اوز جانى اوچون نمه نى آراليق برور؟ 27چونكه ابن االنسان اوز آتاسى نينگ جالليدا اوز فرشته الرى بيالن كلور و اول وقت هر كيمرسه نينگ اوز عمليگا قايالب اجر اوز ابن االنسان بعضيالرى تورغانالرنينگ موندا ايتورمن: سيزالرگا 28بتحقيق برور.

پادشاه ليقيدا كلگانى نى كورماگونچه اولوم تاتيماسالر.

اون يتنجى باب

اوالرنى اليب يوحنانى برادرى بيالن يعقوب و پطروسنى يسوع كين كوندين الته 1و

آفتابديك يوزى و بولدى تبديل آلديدا اوالرنينگ باشالب چيقتى. 2و تنها تاغقه ايگيز بر كورونوب اوالرغه الياس بيالن موسى منا 3و بولدى. آق نورديك لباسالرى و يارودى انينگ بيالن سوزالشيب تورديالر. 4اما پطروس سوز باشالب يسوع غه ايتى: اى خداوند بيزنينگ موندا توروشيميز يخشى دور. خواهالسانگ موندا اوچ سايبان قياللى برى سنگا برى موسى غه و برى الياسغه. 5اول سوز قيليب تورغانيدا منا بر ياروغ بولوت اوالرغه سايه قيلدى و منا بولوت دين بر آواز چيقيب ايتيكه انينگ بيالن خوش رضايم بار امراق اوغلوم بودور. انى انگالنگالر. 6و شاگردالر مونى انگالغاندا يوز توبن يقيليب نهايت قورقتيالر. 7و يسوع كليب اوالرنى توتوب ايتى. قوپوب قورقمانگالر. 8و كوزالرينى كوتاريب قايالغاندا

يسوع دين باشقه هيچ كيمرسه نى كورماديالر. 9و اوالر تاغدين توشگانيده يسوع اوالرغه: كورگانينگيزنى ابن االنسان اولوك الردين

انينگدين شاگردالر 10و بويوردى. ديب ايتمانگالر كيمرسه گا هيچ قوپاريلماغونچه 11و ديرالر؟ كيراك دور كلماكى الياس نينگ اول كاتب الر: اوچون نمه ايتيالر: سوراب سيزالرگا 12اما جاياليدور. نمه نى هر كليب اول الياس بدرستى ايتى: بريب جواب اول ايتورمن كه الياس اوزى كليب دور اما انى تونوماى هر نمه خواهالسه انگا قيلديالر. شونداغ برگوچى تعميد اوالرغه شاگردالر وقت 13اول تارتار. زحمت اوالردين ابن االنسان هم

يوحنانينگ باره سيده ايتقانى نى اوقتيالر. 14و اوالر خلق يغيلغان يرگا يتگانده بر كشى انينگ آلديغه كليب تيز بوكوب 15ايتى: اى

خداوند اوغلوم غه رحم قيلغيل چونكه توتقاغليق كسل بولوب قاتيق زحمت تارتادور. و آلديغه شاگردالرينگ نينگ سنينگ 16انى توشادور. سوغه پات پات و اوت غه پات پات

انجيل متى 16 و 17

33

و ايمان سز اى ايتى: بريب جواب يسوع 17و ساقايتالماديالر. انى اوالر اما كلتوردوم موندا انى قيالى؟ تحمل سيزالرگا قچانغچه توراى؟ بيالن سيزالر قچانغچه نسل ترتو كلتورونگالر. 18و يسوع انى مالمت قيلدى و يمان روح انينگدين چيقتى و اول ساعت دين كليب آلديغه يسوع نينگ آرا اوز شاگردالر وقت 19اول ايردى. ساقاييب اوغول تارتيب ايتيالر: نمه ايشقه بيز انى چيقارالمادوق؟ 20و اوالرغه ايتى: اعتقادينگيز كم بولغان اوچون چونكه بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: اگر قچى اوروغيچه اعتقادينگيز بولسه بو تاغقه موندين اول يرگا كوچگيل ديسانگيز كوچار و هيچ نرسه سيزالرگا ناممكين بولمايدور. 21اما دعا و روزه بيالن بولماسه بو جنس چيقماس. 22و اوالر جليليه ده تورغان وقت دا يسوع اوالرغه اوچونجى اول و اولتورورالر انى تاپشورولور. 23و قوليغه آدم الرنينگ ابن االنسان ايتى:

كونى قوپاريلور ديدى. و اوالر نهايت غمكين بولديالر. پطروس نينگ يغقوچيالر البان نى درهم ليك ايكى كلگانده كفرناحوم غه اوالر 24و

آلديغه كليب ايتيالر: اوستادينگيز ايكى درهم نى برماسمو؟ 25و اول آرى ديب ايتى. اما اويگا كيرگانده يسوع انينگ گبى نى توساب ايتى: اى سمعون نمه خيال قيلورسن؟ بو دنيانينگ يات الردين مو؟ يا اوغول الريدين مو؟ اوز الورالر؟ كيم دين البان نى يا باج پادشاه الرى 27ليكن آزاددور. اوغول الر بولسه انداغ ايتى: انگا يسوع يات الردين. ايتى: انگا 26اول

اوالرنى تايدورمايلى ديب تنگيزگا باريب قارماقينگ نى سالغيل و اول چيقادورغان بليق نى اليب اغيزينى اچقاندا بر تورت درهم ليك پل تاپارسن. انى اليب منينگ و سنينگ اوچون

اوالرغه برگيل.

اون سكزنجى باب

پادشاه ليقيداكى آسمانالرنينگ كليب: آلديغه يسوع نينگ شاگردالر ساعت دا 1اول

اولوغراقى كيم دور ديب ايتيالر. 2و يسوع بر كچيك بالنى اوز آلديغه قچقيريب اوالرنينگ بالالرديك كچيك يانيب اگر ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق 3ايتى: تورغوزوب اوتراسيدا شو اوزينى كيم هر 4چونكه كيرماس سيزالر. پادشاه ليقيغه آسمانالرنينگ بولماسانگيز كچيك بالديك پست توتسه آسمانالرنينگ پادشاه ليقيداكى اولوغراقى اول دور. 5و كيم كه شونداغ بر كچيك بالنى منينگ اسميم دا قبول قيلسه منى قبول قيلور. 6و كيم كه منگا ايشانگان

انجيل متى 17 و 18

34

تنگيزنينگ اسيليب تاشى تگورمن بر بوينيغه انينگ تايدورسه برينى كچيك الردين شو چوقوريغه چوكتورولسه انگا يخشى بولور ايردى. 7واى دنياغه تايدورماغليق الر اوچون. چونكه تايدورماغليق الرنينگ كليشى كيراك دور، ليكن واى تايدورماغليققه واسطه بولغان آدم غه. 8اگر قولونگ يا پوتونگ سنى تايدورسه انى كسيب اوزونگدين تاشالغيل. چوالق جهنم گا بولوب پوتلوق ايكى يا قول لوق ايكى كيريشينگ حياتليققه بولوب توكور يا سالينيشينگدين سنگا فائده ليق دور. 9و اگر كوزونگ سنى تايدورسه انى اويوب اوزونگدين اوت نينگ بولوب كوزلوك ايكى كيريشينگ حياتليققه بولوب كوزلوك بر تاشالغيل. جهنميگا سالينيشينگدين سنگا فائده ليق دور. 10آگاه بولونگالركه شو كچيك الردين برينى آسمانالردا فرشته الرى اوالرنينگ ايتورمن: سيزالرگا چونكه قيلماغايسيزالر تحقير يوز آدم نينگ بر قيلورسيزالر؟ خيال 12نمه كورورالر. هميشه يوزينى آتام نينگ سماوى قويى بولسه و اوالردين برى ازيقيب كتسه آيا اول توقسان توقوزنى تاغالردا قويوب اول ازيقغان نى ايستاب بارماسمو؟ 13و اگر مباده انى تاپسه بتحقيق سيزالرگا ايتورمن ازيقيب شو 14شونداغ بولور. خرسند اشوغراق اوچون قوى شو توقوزدين توقسان كتماگان

كچيك الردين برى نينگ هالك بولوشى آسمانالرداكى آتام نينگ خواهشى ايماس. 15اگر برادرينگ گناه قيلسه انينگ قاشيغه باريب انگا يالغوز بربرينگيزنينگ آراسيدا نصيحت

قيلغيل. سنى انگالسه برادرينگ نى تاپيب دورسن. 16ليكن انگالماسه اوزونگ بيالن ينه بر يا ايكى كيمرسه نى الغيل تاكه هر سوز ايكى يا اوچ گواه نينگ اغيزى بيالن محكم قيلينغاى. 17اوالرنى انگالماسه جماعت گا ايتغيل ليكن جماعت نى انگالماسه سنگا بتپرست و باجكيرديك بولغاى. 18بتحقيق سيزالرگا ايتورمن كه هر نمه نى يرده باغالسانگيز آسماندا باغالنور و هر نمه نى يرده

يشسانگيز آسماندا يشيلور. 19ينه سيزالرگا ايتورمن: يرده سيزالردين ايكى كيمرسه بر بولوب هر نمه نى تيالسه آسمانالرداكى آتام طرفيدين اوالرغه بريلور. 20چونكه هر يرده ايكى يا اوچ

كيمرسه منينگ اسميم دا جمع بولسه اوالرنينگ اوتراسيدا بولورمن. 21اول وقت پطروس انينگ آلديغه كليب ايتى: اى خداواند نچه مرتبه برادريم منگا گناه

ديمايمن مرتبه غچه يته ايتى: سنگا انگا مرتبه غچه مو؟ 22يسوع يته باغيشالى؟ انگا قيلسه اوز پادشاه ليقى آسمانالرنينگ اوچون 23انينگ مرتبه غچه ليك. يته قطار يتميش بلكه قل الريدين حساب خواهالغان بر پادشاه كشيگا اوخشار. 24و حساب قيلغالى باشالغاندا بر ادا قيلغالى بر كيمرسه نى كلتورديالر. 25اما بار آلديغه اون مينگ طالنت قرضى انينگ

انجيل متى 18

35

نرسه سى بولماغاچ خواجه سى اول اوزى بيالن خاتونى و بالالرى و هر نه بارى ساتيليب ادا قيليشى نى امر قيلدى. 26اول وقت قل توشوب انگا سجده قيليب ايتى: منگا مهلت برگيل و بارچه سى نى سنگا ادا قيالى. 27و اول قل نينگ خواجه سى رحم قيليب انى قويوب بريب قرضيدين اوتى. 28اما اول قل تاشقارى چيقغاندا اوز قل رفيق الريدين انگا يوز دينار قرضى ايتى. 29اما قيلغيل ديب ادا انى توتوب گالى نى سيقيب قرضينگ نى منگا تاپيب برينى بار برگيل و سنگا مهلت ايتى: منگا يالباريب انگا يقيليب آياغالريغه انينگ قل رفيقى انينگ ادا قيالى. 30ليكن اول اوناماى باريب قرض نى ادا قيلغونچه انى زندانغه سالدوردى. 31و بارچه ماجرانى باريب بولغان نى كوروب توال غمكين بولوب قل رفيق الرى واقع انينگ خواجه سيغه ايتيب برديالر. 32اول وقت خواجه سى انى قچقيريب انگا ايتى: اى يمان قل، منگا يالبارغانينگ اوچون سنينگ همه قرضينگدين اوتوم. 33من سنگا رحم قيلغانديك اوز قل رفيقينگغه رحم قيليش سنگا هم الزم ايماسمو ايردى؟ 34و خواجه سى اچيغالنيب همه قرض نى ادا قيلغونچه انى عذاب قيلغوچيالرغه تاپشوردى. 35اگر سيزالرنينگ هر برينگيز

كونگلدين اوز برادريگا باغيشالماسه سماوى آتام هم سيزالرگا شونداغ قيلور.

اون توقوزونجى باب

اردن نينگ اول قيلغاندا جليليه دين چيقيب 1و واقع بولديكه يسوع بو سوزالرنى تمام

بر طرفيداكى يهوديه نينگ سرحدالريغه باردى. 2و توال خلق انگا ايرگاشتى. و اندا اوالرغه شفا برور ايردى.

اوز بيالن نه سبب هر آيا كشيگا ايتيالر: انى سيناب كليب آلديغه انينگ فريسيالر 3و

خاتونى نى طالق قيلماق جائزمو؟ 4اما اول جواب بريب ايتى: اوقومادينگيزموكه يراتغوچى دسالبدين تارتيب اوالرنى اير و خاتون يراتيب 5ايتى: مونينگ اوچون آدم آتا بيالن اناسى نى قويوب اوز خاتونى بيالن بر بولسون و ايكيالسى بر بدن بولسون. 6اندين كين اوالر ايكى انداغ ايتيالر: 7انگا آيريماسون. انسان قوشقانى نى خدانينگ ايمدى بدن دور. بر ايماس بولسه نمه ايشقه موسى طالق خطى بريشنى و طالق قيلماق نى امر قيلدى؟ 8اوالرغه ايتى: قيلغالى اوچون موسى سيزالرگا خاتونالرينگيزنى طالق قاتيغليقى كونگل الرينگيزنينگ زنادين كيم هر ايتورمن: سيزالرگا 9و ايردى. ايماس شونداغ دسالبدين ليكن بردى اذن

انجيل متى 18 و 19

36

باشقه سبب بيالن اوز خاتونى نى طالق قيليب باشقه سى نى السه زنا قيالدور. 10شاگردالر انگا ايتيالر: اگر اير بيالن خاتون نينگ آراسيداكى احوال شونداغ بولسه اويالنماك يخشى اوزيگا ليكن االلماس كونگلگا سوزنى بو همه سى ايتى: اوالرغه اول 11اما ايماس. بريلگانالر كونگلگا الورالر. 12چونكه اناسى نينگ رحميدين شونداغ توغولغان آختاالر بار و آدم الردين آختا قيلينغانالر بار و آسمانالرنينگ پادشاه ليقى اوچون اوزينى آختا قيلغانالر بالالرنى كچيك آلديغه انينگ كين 13اندين السون. االلسه كونگلگا كيم هر باردور. كلتورديالر تاكه اوالرنينگ اوستيگا قول الرينى قويوب دعا قيلغاى. اما شاگردالر اوالرغه مالمت قيلديالر. 14ليكن يسوع ايتى: كچيك بالالرنى قويونگالر و اوالرنى منگا كلگالى اوالرنينگ 15و شونداغالرنينگ كى دور. پادشاه ليقى آسمانالرنينگ چونكه توسمانگالر

اوستيگا قول الرينى قويوب اول يردين كتى. 16و منا بر كشى انينگ آلديغه كليب ايتى: اى اوستاد ابدى حياتليق نى تاپغالى نمه يخشيليق

قيالى؟ 17اول انگا ايتى: نمه ايشقه مندين يخشى نينگ باره سيدين سورارسن؟ يخشى اوزى بردور. ليكن حياتليققه كيرگالى خواهالسانگ امرالرنى توتغيل. 18اول: قايسى امرالرنى يالغان قيلماغيل، اوغورلوق قيلماغيل، زنا قيلماغيل، قتل ايتى: يسوع سوردى. ديب گواه ليق برماگيل. 19آتانگغه و انانگغه حرمت قيلغيل و همسايه نگ نى اوزونگديك دوست توتغيل. 20اول يگيت انگا ايتى: مونينگ همه سى نى توتوب-دور من، ينه منگا نمه كم دور؟ 21يسوع انگا ايتى: كامل بولوشنى خواهالسانگ باريب مالينگ نى ساتيب فقيرالرغه برگيل

و آسمانالردا خزينه نگ بولور و كليب منگا ايرگاشگيل. 22ليكن اول يگيت مونى انگالغاندا غمكين بولوب كتى چونكه انينگ توال مالى بار ايردى.

آسمانالرنينگ باى بر ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق ايتى: شاگردالريغه اوز يسوع 23اما

پادشاه ليقيغه ترسليك بيالن كيرار. 24و ينه سيزالرگا ايتورمن كه بر باى نينگ آسمانالرنينگ پادشاه ليقيغه كيريشيدين بر توگه نينگ ينگنه توشوكيدين كيريشى اونگاى دور. 25اما شاگردالر 26يسوع تاپااليدور؟ نجات كيم بولسه انداغ ايتيالر: قاليب حيران توال انگالغاندا مونى

اوالرغه قايالب ايتى: آدم الرغه شوبو ممكن ايماس ليكن هر نرسه خداغه ممكن دور. 27اول وقت پطروس سوز باشالب ايتى: منا بيز هر نرسه نى قويوب سنگا ايرگاشتوك.

منگا سيز ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق ايتى: اوالرغه يسوع 28و بريلور؟ نمه بيزگا ايرگاشگانالر ينگى توغولوشدا ابن االنسان اوز جاللى نينگ تختيدا اولتورغاندا سيزالر هم

انجيل متى 19

37

اون ايكى تخت اوستيده اولتوروب اسرائيل نينگ اون ايكى قبيله سيگا حكم قيلورسيزالر. 29و هر كيم منينگ اسميم اوچون اوى الرينى يا برادرالرينى يا همشيره الرينى يا آتاسى نى يا

اناسى نى يا بالالرينى يا ايكين يرالرينى ترك قيلسه نچه مرتبه سى نى اليب ابدى حياتليق نى ميراث الور. 30ليكن توال اولقى الر آخرقى الر و آخرقى الر اولقى الر بولورالر.

يكرمنجى باب

الغالى چيقغان اوى تال ليقيغه مردكار 1چونكه آسمانالرنينگ پادشاه ليقى سحرده اوز

باقليق بر آدم غه اوخشار. 2و مردكارالر بيالن كونلوكى بر ديناردين گبالشيب اوالرنى اوز تال ليقيغه ايباردى، 3و اوچونجى ساعت گا يقين چيقيب بازاردا بيكار تورغان باشقه الرنى و براى. سيزالرگا حقينگيزنى و بارينگالر تال ليققه هم سيزالر ايتى: 4اوالرغه كوروب اوالر بارديالر. 5و التنجى و توقوزونجى ساعت گا يقين چيقيب هم شونداغ قيلدى. 6و اون ايشقه نمه ايتى: اوالرغه تاپيب باشقه الرنى تورغان بيكار يقين چيقيب برنجى ساعت گا تمام كون موندا بيكار تورورسيزالر؟ 7انگا ايتيالر: هيچ كيم بيزنى اجاره گا المادى. اوالرغه ايتى: سيزالر هم تال ليققه بارينگالر. 8و آخشام بولغاندا تال ليق نينگ ايگاسى اوز وكيليگا برگيل. اجرت نى اولقى الريغچه باشالب آخرقى الريدين قچقيريب مردكارالرنى ايتى: اولقى الر كلگانده 9و اون برنجى ساعت داكى الر كليب هر برى بر ديناردين الديالر. 10و

اشوغراق االميز ديب خيال قيلديالر. اما اوالر هم هر برى بر ديناردين الديالر. 11و الغاندا اوى اولوغيغه غوتولداشيب 12ايتيالر: بو آخرقى الر بر ساعت ايشالگان و بيز كوندوزنينگ جواب اول 13ليكن قيلدينگ. تنگ اوالرنى تارتقانالرغه ايسيقى نى آفتاب و اغيرليقى نى بريب اوالرنينگ بريگا ايتى: اى دوستوم، من سنگا ناحقليق قيلماديم. سن منينگ بيالن بر ديناردين توختاتمادينگ مو؟ 14حقينگ نى اليب كتگيل. ليكن بو آخرقى غه سنگا اوخشاش ايماسمو؟ بار حقيم قيلغالى خواهالغانيم ديك 15اوزوم نينگ كى نى خواهالرمن. برگالى اوخشاش 16شونينگغه بولورمو؟ يمان كوزونگ سنينگ ايكانليكيم گا يخشى منينگ يا و

آخرقى الر اولقى الر و اولقى الر آخرقى الر بولورالر. 17و اورشليم غه بارغالى چيقغاندا يسوع اون ايكيالرنى تنهاغه اليب يولدا اوالرغه ايتى:

18منا بيز اورشليم غه چيقارميز و ابن االنسان اولوغ كاهن الرغه و كاتب الرغه تاپشورولور

انجيل متى 19 و 20

38

دارغه اوروب شيره قامچى قيليب مسخره انى 19و قيلورالر. حكم اولوم گا انى اوالر و تارتقالى طائفه الرغه تاپشورورالر و اول اوچونجى كونى قوپادور.

آلديغه انينگ بيالن اوغول الرى اوز اناسى اوغول الرى نينگ زبدى نينگ وقت 20اول

كليب سجده قيليب انينگدين بر نمه تيالدى. 21و اول: نمه خواهالرسن ديب انگا ايتى. اول انگا ايتى: ايتغيل كه سنينگ پادشاه ليقينگدا بو ايكى اوغلوم نينگ برى اونگا يانينگدا و برى سول يانينگدا اولتورسون. 22اما يسوع جواب بريب ايتى: نمه تيالگانينگيزنى بيلماس سيزالر. آيا من ايچادورغان پياله نى ايچاالمسيز؟ اوالر: آرى قياللورميز ديب انگا ايتيالر. 23اول اوالرغه ايتى: منينگ پياله م نى ايچارسيزالر ليكن اونگا يانيم دا و سول يانيم دا اولتوروشنى برگالى اختيار منده ايماس اما آتام دين قايسيالرغه تعيين قيلينغان بولسه اوالرغه بريلور. 24و اون شاگرد مونى ايتى: آلديغه قچقيريب اوز اوالرنى يسوع بولديالر. 25و برادردين خفه ايكى بو انگالغاندا بيلورسيزالركه طائفه الرنينگ اميرالرى اوالرغه چونگلوق قيلورالر و اولوغالرى اوالرنينگ اوستيگا سلطنت قيلورالر. 26سيزالرنينگ آرانگيزدا شونداغ بولماسون بلكه كيم كه آرانگيزدا بولغالى برنجى آرانگيزدا كيم كه 27و بولسون، خذمتكارينگيز خواهالسه بولغالى چونگ خواهالسه قلينگيز بولسون. 28شونداغ كه ابن االنسان اوزيگا خذمت قيلدورماق اوچون ايماس

بلكه خذمت قيليب توالالر اوچون اوز جانى نى فدا قيلغالى كليب دور. 29و اوالر اريحادين چيقغاندا توال خلق انگا ايرگاشتى. 30و منا يول اوستيده اولتورغان

ايكى كور كشى يسوع نينگ اوتادورغانى نى انگالب: اى خداوند ابن داود بيزگا رحم قيلغيل ديب قچقيرديالر. 31اما خلق اوالرغه شوك تورونگالر ديب مالمت قيلدى. ليكن اشوغراق اوالرنى توختاب يسوع 32و قيلغيل. رحم بيزگا ابن داود خداوند اى ايتيالر: قچقيريب خداوند اى ايتيالر. 33انگا خواهالرسيزالر؟ قيليشيم نى نمه سيزالرگا ايتى: قچقيريب و تكگوزدى قول كوزالريگا قيليب رحم اوالرغه يسوع 34و ايردى. اچيلسه كوزالريميز

درحال كورادورغان بولوب انگا ايرگاشتيالر.

يكرمه برنجى باب

1و اوالر اورشليم غه يقينالشيب زيتون تاغى نينگ يانيداكى بيت فاجيغه كلگانده يسوع

بر درحال و بارينگالر كنت گا قاشينگيزداكى ايتى: 2اوالرغه ايباريب شاگردنى ايكى

انجيل متى 20 و 21

39

3و كلينگالر. اليب منگا يشيب اوالرنى تاپارسيزالر. بيالن تايخرى ايشاك نى باغالغليق اگر بر كيمرسه سيزالرگا بر نمه ديسه اوالر خداواندگا الزم دور دينگالر و درحال اوالرنى اوچون كلماكى بجا ايتيلغانى برله واسطه سى پيغمبرنينگ همه سى مونينگ 4و ايبارور. واقع بولدى يعنى 5صهيون قيزيغه ايتينگالر: منا پادشاهينگ يواشليق بيالن كليب ايشاكگا اوالرغه يسوع باريب شاگردالر 6و كلور. سنگا مينيب تايخريغه اوالغ نينگ ايشاك آرى بويورغانديك قيليب 7ايشاك نى و تايخرنى اليب كليب اوز لباسالرينى اوالرنينگ اوستيگا سالدى و اول انينگ اوستيده اولتوردى. 8و خلق نينگ توالالرى لباسالرينى يول اوستيگا مانگغان آلديدا 9و سالديالر. يولغه كسيب شاخالر درخت الردين باشقه الر و يايديالر خداوندنينگ ابن داودغه اوصنا ايرديالر: ايتيشور قچقيريب خلق ايرگاشگان كينيدين و اسمى بيالن كالدورغان مبارك دور اوصنا اعالى عليينده! 10و اورشليم غه كيرگانده بارچه جليليه داكى اوزى بو ايتيالر: خلق 11و ايتيشتيالر. ديب كيم دور بو كتيب تبرانيب شهر

ناصرت دين بولغان يسوع پيغمبردور. هيداب ساتقوچيالرنى و الغوچى همه بيت داكى كيريب بيت مقدسگا يسوع 12و

اويروب كرسيالرينى ساتقوچيالرنينگ كبوتر و جوزه الرينى صراف الرنينگ چيقاريب انى سيزالر ليكن آتانور اويى دعا اويوم منينگ پتولوب دوركه ايتى: 13اوالرغه ايتيب آلديغه انينگ توكورالر و كورالر بيت مقدسده 14و قيلدينگيز. غارى بوالنچيالرنينگ عجايب قيلغان انينگ كاتب الر و كاهن الر اولوغ 15اما ساقايتى. اوالرنى و كلديالر كورگانده بالالرنى قچقيرغان ديب ابن داودغه اوصنا بيت مقدسده و عمل الرينى اوالرغه يسوع و انگالرسن مو؟ ايتقانى نى نمه بوالرنينگ ايتيالر: 16انگا اچيغالنيب ايتى: آرى، كچيك بالالرنينگ و ايمادورغان بالالرنينگ اغيزيدين اوزونگگا حمد طيار بيت عنياغه چيقيب شهردين قويوب اوالرنى 17و اوقومادينگيزمو؟ هيچ ديب قيلدينگ

باريب اندا قوندى.انينگ كوروب درختى نى انجير بر 19يولدا قاليب آچ يانغانيدا شهرگا ايرته گانده 18و

ميوه ابدغچه سنده تاپماى: موندين كين نرسه باشقه هيچ ياپراقدين اندا و باردى. توبيگا بولماسون ديب انگا ايتى. و درحال انجير درختى قورودى. 20و شاگردالر مونى كوروب تعجب قيليب ايتيالر: انجير درختى قايداغ درحال قورودى؟ 21يسوع جواب بريب اوالرغه ايتى: بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: اگر اعتقادينگيز بولسه و شك قيلماسانگيز يالغوز بو انجير

انجيل متى 21

40

درختيغه قيلينغان نى قيلماى بلكه بو تاغ نينگ اوزيگا كوچورولوب تنگيزگا تاشالنغيل ديب ايتسانگيز انداغ بولور ايردى. 22دعادا هر نمه نى تيالب ايشانسانگيز الورسيزالر.

23و بيت مقدسگا كيريب تعليم برگانيده اولوغ كاهن الر و قوم نينگ آقسقال الرى انينگ

آلديغه كليب ايتيالر: نمه قدرت برله شونى قيالسن و بو قدرت نى سنگا كيم بردى؟ 24و يسوع جواب بريب اوالرغه ايتى: من هم سيزالردين بر سوز سوراى. اگر انى منگا ايتسانگيز من هم نمه قدرت برله شونى قيلغانيم نى سيزالرگا ايتاى. 25يوحنانينگ تعميدى قايدين ايردى؟ آسماندين مو؟ آدم الردين مو؟ و اوالر اوز آراسيدا مصلحت قيليشيب ايتيالر: اگر آسماندين ديساك آدم الردين اگر ديدور. 26و ايشانمادينگيز انگا ايشقه نمه بولسه انداغ بيزگا ديساك بيلماس ميز يسوع غه: 27و بيلورالر. پيغمبر يوحنانى همه سى چونكه قورقارميز خلقدين ديب جواب برديالر. و اول اوزى اوالرغه ايتى: من هم نمه قدرت برله مونى قيلغانيم نى

سيزالرگا ايتماس من. باريب اول ايردى. بار اوغلى ايكى آدم نينگ بر كورونور؟ قايداغ سيزالرگا 28اما

اولقى سيغه ايتى: اى اوغلوم باريب بو كون تال ليقيم دا ايشالگيل. 29اما اول: خواهالمايمن ايتى. ديب جواب بردى. كين پشيمان بولوب باردى. 30هم ايكينجى سيگا باريب شونداغ ايكيالسى نينگ بارمادى. 31بو ليكن بردى اى خواجه م ديب جواب منا من آرى اول: اما اوالرغه يسوع ايتيالر. ديب اولقى سى اوالر: قيلدى؟ خواهشى نى آتانينگ قايسى سى خدانينگ ايلگارى سيزالردين زانيه الر و باجكيرالر ايتورمن كه سيزالرگا بتحقيق ايتى: انگا سيزالر و كلدى يوليدا حقيقت سيزالرگا يوحنا 32چونكه كيرارالر. پادشاه ليقيغه كوروب مونى سيزالر اما ايشانديالر. انگا زانيه الر و باجكيرالر ليكن ايشانمادينگيز

تورغاندين كين انگا ايشانگوديك پشيمان بولمادينگيز. ساليب تال ليق بر اوزى اول ايردى. بار اولوغى اوى بر انگالنگالر: مثل بر 33باشقه

چوره سى نى چيتالب ايچيده بر شيره خانه كورالب بر ساتما بورج ياساب انى باغبانالرغه تاپشوروب باشقه يورت غه سفر قيلدى. 34و ميوه وقتى يقينالشقاندا اوز قل الرينى ميوه سى نى تاپشوروب الغالى باغبانالرنينگ قاشيغه ايباردى. 35و باغبانالر انينگ قل الرينى توتوب بريگا تياق اوروب، برينى اولتوروب، ينه برينى سنگسار قيلديالر. 36ينه اولقى الردين اشوغراق باشقه قل الرينى ايباردى. و اوالرغه هم شونداغ قيلديالر. 37ليكن آخر: اوز اوغلوم غه خاطر اوز كورگانده اوغول نى باغبانالر 38ليكن ايباردى. اوغلى نى اوز اوالرغه ديب قيلغايالر

انجيل متى 21

41

آراالريدا: بو وارث دور كلينگالر انى اولتوروب ميراثى نى االلى ديب مصلحت قيليشتيالر. 39و انى توتوب تال ليقدين تاشقارى چيقاريب اولتورديالر. 40تال ليق نينگ ايگاسى كلگانده

اوالرنى برله يمان هالكت بولغاچ يمان اوالر ايتيالر: قيلور؟ 41انگا نمه باغبانالرغه اول يوقاتيب تال ليق نى اوز وقتيدا ميوه نى انگا برادورغان باشقه باغبانالرغه تاپشورور. 42يسوع اوالرغه ايتى: تامچيالر رد قيلغان تاش اوزى بورجك تاشى بولدى، خداوندنينگ طرفيدين اوقومادينگيزمو؟ هيچ كتاب الردا ديب عجايب دور كوزالريميزده و بولدى شونداغ 43مونينگ اوچون سيزالرگا ايتورمن: خدانينگ پادشاه ليقى سيزالردين الينيب ميوه سى نى

برادورغان بر خلققه بريلور. 44و هر كيم بو تاش نينگ اوستيگا توشسه پارچه النور و اول تاش كيم نينگ اوستيگا توشسه انى ايزار.

45و اولوغ كاهن الر و فريسيالر انينگ مثل الرينى انگالغاندا اوالرنينگ اوز باره سيده

سوز قيلغانى نى اوقتيالر. 46ليكن انى توتقالى ايستاگانده خلقدين قورقتيالر چونكه اوالر انى پيغمبر بيلور ايرديالر.

يكرمه ايكينجى باب

2آسمانالرنينگ ايتى: بريب تعليم اوالرغه بيالن مثل الر ينه قيليب سوز يسوع 1و

قيلينغانالرنى دعوت 3و اوخشار. كشيگا پادشاه بر قيلغان توى اوغليغه اوز پادشاه ليقى قچقيرغالى اوز قل الرينى ايباردى اما كلگالى خواهالماديالر. 4ينه باشقه قل الرينى ايباريب ايتى: دعوت قيلينغانالرغه ايتينگالركه منا توشلوك طعاميم نى طيار قيلديم، بوقاالريم نى و سهل اوالر 5ليكن كلينگالر. تويغه طياردور، نرسه هر بوغوزالديم، مال الريم نى بورداق كوروب برى اوز ايكين يريگا ينه برى اوز تجارتيگا باردى. 6و قالغانالرى انينگ قل الرينى قتل اول ايباريب قوشونى نى اوز اچيغالنيب 7پادشاه قيلديالر. قتل قيليب دشنام توتوب توى ايتى: قل الريغه اوز كين 8اندين كويدوردى. شهرينى قيليب هالك قيلغوچيالرنى آيريشالريغه يول اوچون 9انينگ ايرديالر. ايماس اليق قيلينغانالر دعوت ليكن طياردور باريب همه تاپغانالرينگيزنى تويغه قچقيرينگالر. 10و اول قل الر يول الرغه چيقيب يخشى يمان همه تاپغانالرينى جمع قيلديالر و توى اويى دستورخواندا اولتورغوچيالردين تولدى. كيماگان لباسى توى اندا كيرگانده كورگالى اولتورغانالرنى دستورخواندا پادشاه 11اما

انجيل متى 21 و22

42

قايداغ بولماسه موندا لباسينگ توى اى دوستوم سنينگ ايتى: بر كشى نى كوروب 12انگا كيردينگ؟ و اغيزى بند بولوب قالدى. 13اول وقت خذمتكارالرغه ايتى: انينگ پوت الرينى تيش و يغى اندا تاشالنگالر. قرانگغولوققه تاشقارقى اليب انى باغالب قول الرينى و

غچرالتيش بولور. 14چونكه دعوت قيلينغانالر توال ليكن ايلغانغانالر آزدور. 16اوز قيليشيب مصلحت توتقالى بيالن سوز انى باريب فريسيالر وقت 15اول

اوستاد اى ايتقوزديالر: ايباريب آلديغه انينگ بيله بيالن هيرودسيالر شاگردالرينى پروا اورگاتيب هيچ كيمرسه دين بيالن راستليق يولى نى بولوب خدانينگ سنينگ صادق قيلماغانينگ نى بيلورميز چونكه آدم الرغه يوزخاطر قيلمايسن. 17ايمدى بيزگا ايتغيل سنگا قايداغ كورونور؟ قيصرغه البان برماك جائزمو ايماسمو؟ 18و يسوع اوالرنينگ حيله سى نى بيليب اوالرغه ايتى: اى ريا قيلغوچيالر نمه ايشقه منى سينارسيزالر؟ 19منگا البان پلى نى خط و صورت بو ايتى: اوالرغه يسوع 20و كلتورديالر. دينار بر انگا و كورساتينگالر. بولسه انداغ ايتى: اوالرغه وقت اول قيصرنينگ كى. ايتيالر: 21انگا كيم نينگ كى دور؟ انگالغاندا برينگالر. 22و اوالر مونى قيصرنينگ كى نى قيصرغه و خدانينگ كى نى خداغه

تعجب قيليب انى قويوب كتيالر. انينگدين كليب آلديغه انينگ صادوقيالر ديگان يوق دور قيامت كونده 23شو

انينگ برادرى اولسه بالسز كيمرسه بر اگر ايتيكه موسى اوستاد اى 24ايتيالر: سوراب بار برادر يته آراميزدا بيزنينگ 25ايمدى قوپارسون. نسل برادريگا اوز اليب خاتونى نى برادريگا خاتونى نى بولماغاچ اوروغى انينگ و اولدى اويالنيب اولقى سى و ايردى كين 27همه دين يتنجى سيغچه ليك. تا اوچونجى سى و ايكينجى سى 26شونداغ قويدى. بولور؟ خاتونى قايسى سى نينگ يته سى نينگ بو قيامت ده 28اما اولدى. هم خاتون اول چونكه همه سى نينگ كى بولغان ايردى. 29يسوع جواب بريب اوالرغه ايتى: كتاب الرنى قيامت ده 30چونكه كتيب دورسيزالر. ازيقيب بيلماگاچ قدرتى نى خدانينگ و بولورالر. فرشته الرديك آسمانداكى ليكن تگماسالر ايرگا يا و الماسالر خاتون ايتيلغانى نى سيزالرگا طرفيدين خدا بولسه باره سيدين قيامتى اولوك الرنينگ 31اما

اوقومادينگيزمو يعنى 32من ابراهيم نينگ تنگريسى و اسحق نينگ تنگريسى و يعقوب نينگ تنگريسى دورمن. خدا اولوك الرنينگ تنگريسى ايماس بلكه تيريك الرنينگ كى دور. 33و

قالديالر. تعليميگا حيران انينگ انگالغاندا خلق مونى

انجيل متى 22

43

يوغالشيب انگالغاندا قيلغانى نى خاموش صادوقيالرنى انينگ فريسيالر 34ليكن

جمع بولديالر. 35و اوالردين بر اهل شريعت انى سيناماق اوچون انينگدين سوراب ايتى: 36اى اوستاد شريعت داكى همه دين چونگ امر قايسى دور؟ 37انگا ايتى: رب خداينگ نى

توتغيل ديب 38همه دين همه كونگلونگدين و همه جانينگدين و همه عقلينگدين دوست ديب توتغيل دوست اوزونگديك همسايه نگ نى 39و شودور. امر چونگ و ايلگاركى امرگا ايكى بو پيغمبرليك الر و شريعت 40بارچه اوخشاش دور. مونگا ايكينجى سى مسيح نينگ 42ايتى: سوراب اوالردين يسوع يوغالشقاندا فريسيالر 41و متعلق دور. داودنينگ كى. ايتى: انگا اوالر اوغلى دور؟ كيم نينگ قيلورسيز؟ خيال نمه باره سيدين 44رب ايتيب دوركه. آتاب خداوند انى قايداغ روح دا داود بولسه انداغ ايتى: 43اوالرغه

تگيگا پوت الرينگ نينگ دوشمن الرينگ نى سنينگ من ايتى: خداونديم گا منينگ قويغونچه منينگ اونگ يانيم دا اولتورغيل ديدى. 45ايمدى داود انى خداوند آتاسه قايداغ انينگ اوغلى بولور؟ 46و هيچ كيمرسه انگا بر سوز جواب برالمادى. شو كوندين تارتيب

هيچ كيمرسه انينگدين بر نرسه سورغالى جرأت قيلمادى.

يكرمه اوچونجى باب

بيالن كاتب الر 2ايتى: قيليب سوز شاگردالريغه اوز و خلققه يسوع وقت 1اول

فريسيالر موسى نينگ كرسى سيدا اولتورورالر. 3انينگ اوچون سيزالرگا هر نمه ديسه الر اما ايتورالر چونكه قيلمانگالر عمل الريديك اوالرنينگ ليكن ساقالنگالر قيليب انى قيلماسالر. 4و اغير يوك الر باغالب آدم الرنينگ موره الريگا ارتيب قويارالر ليكن اوزى عمل الرينى همه ديب كوروناميز 5آدم الرغه ياراماسالر. لينگشيتيشقه برله بارماقى بر قيلورالر چونكه تومارالرينى كنگ و ايتاك پوپوك الرينى چونگ قيلورالر. 6ضيافت الرده تورده اولتوروشنى و سيناغوغالردا اولقى صف الرنى 7و بازاردا سالم اليشى و آدم الردين خواجه م آتانيشنى يخشى كورورالر. 8ليكن سيزالر خواجه م آتانمانگالر چونكه معلمينگيز چونكه ديمانگالر آتا كيمرسه نى هيچ يوزيده ير 9و برادردورسيزالر. همه نگيز و بردور چونكه آتاندورمانگالر اوستاد اوزونگيزنى 10و آسمانالردادور. اول و بردور آتانگيز بولسون. خذمتكارينگيز چونگراقى آرانگيزداكى 11اما مسيح. يعنى بردور اوستادينگيز

انجيل متى 22 و 23

44

12ليكن كيم كه اوزينى ايگيز توتسه پست بولور و كيم كه اوزينى پست توتسه ايگيز بولور.

آسمانالرنينگ فريسيالر. و كاتب الر قيلغوچى ريا اى سيزالرگا واى 13ليكن

پادشاه ليقى نى آدم الرنينگ آلديدا ايتيب قويارسيزالر 14چونكه اوزونگيز كيرماس سيزالر و كيرادورغانالرنى كيرگالى قويماس سيزالر. 15واى سيزالرگا اى ريا قيلغوچى كاتب الر و فريسيالر چونكه بر كيمرسه نى ايمانغه كلتورماك اوچون تنگيزنى و قوروق نى كزارسيزالر. و برى چيقيب قالسه انى اوزونگيزدين ايكى مرتبه اشوق جهنم نينگ بالسى قيلورسيزالر. 16واى سيزالرگا اى كور باشالغوچيالر يعنى هر كيم بيت نينگ توپه سيده قسم قيلسه هيچ

بولور ديب قيلسه قرضدار قسم توپه سيده آلتون نينگ بيت داكى ليكن هر كيم ايماس نمه قيلغان تقديس آلتون نى يا آلتون مو؟ اولوغ دور قايسى و كورالر احمق 17اى ايتقوچيالر. كيم هر ليكن ايماس نمه هيچ قيلسه قسم توبه سيده قربانگاه نينگ كيم هر 18و بيت مو؟ قربانگاه نينگ اوستيداكى قربان نينگ توپه سيده قسم قيلسه قرضدار بولور ديرسيزالر. 19اى كورالر قايسى اولوغ دور قربان مو؟ يا قربان نى تقديس قيلغان قربانگاه مو. 20انينگ اوچون انينگ هم و توپه سيده اوزى نينگ شونينگ قيلسه قسم توپه سيده قربانگاه نينگ كيم كه اوستيداكى نينگ همه سى نينگ توپه سيده قسم قيلور. 21و كيم كه بيت نينگ توپه سيده قسم توپه سيده قيلغوچى نينگ سكونت ايچيده انينگ و توپه سيده اوزى نينگ شونينگ قيلسه قسم قيلور. 22و كيم كه آسمان نينگ توپه سيده قسم قيلسه خدانينگ تختى نينگ توپه سيده و

انينگ اوستيده اولتورغوچى نينگ توپه سيده قسم قيلور. 23واى سيزالرگا اى ريا قيلغوچى كاتب الر و فريسيالر چونكه پينه و جوانى و زيره نينگ

ايمان نى و رحم نى و عدالت نى يعنى ضرورينى شريعت نينگ اما برورسيزالر عشرينى سوزوب پشه نى 24اى بولمايدور. قيلماى برينى ينه كيراك قيلماق برينى قويارسيزالر. كاتب الر قيلغوچى ريا اى سيزالرگا 25واى باشالغوچيالر! كور يوتادورغان توگه نى و تاالماغليق ايچى اوالرنينگ اما يويسيزالر تاشى نى طبق نينگ و پياله نينگ فريسيالر و حريصليق نينگ اولجاسى بيالن تولغان دور. 26اى كور فريسى اول پياله نينگ ايچى نى پاكيزه قيلغيل تاكه تاشى هم پاكيزه بولغاى. 27واى سيزالرگا اى ريا قيلغوچى كاتب الر و فريسيالر نجاست قسم هر و سونگاك الرى اولوك ايچگاريدين كورونوب چرايليق تاشقاريدين تاشقاريدين هم سيزالر 28شونداغ اوخشارسيزالر. قبرالرگا آقارتيلغان توالغليق بيالن تولغان دورسيزالر. بيالن گناه و ريا ايچگاريدين ليكن كورونورسيزالر عادل آدم الرغه

انجيل متى 23

45

29واى سيزالرگا اى ريا قيلغوچى كاتب الر و فريسيالر پيغمبرالرنينگ قبرالرينى ياساب

صادق الرنينگ گورستانالرينى زينتالندوروب: 30اگر آتاباباالريميزنينگ كونالريده بولغان ايتورسيزالر. ديب ايردوك بولماس شريك قانيغه پيغمبرالرنينگ بيالن اوالر بولساق بولغانينگيزغه بالالرى اولتورگانالرنينگ پيغمبرالرنى باره نگيزده اوز بيالن 31مونينگ

تولدورونگالر. پيمانه سى نى آتاباباالرينگيزنينگ اوز هم 32سيزالر برورسيزالر. گواه ليق انينگ 34منا قاچالورسيزالر؟ قايداغ حكميدين جهنم نينگ زاده الرى افعى و يالن 33اى

بعضيالرينى ايبارورمن. كاتب الر و دانشمندالر و پيغمبرالر سيزالرگا من اوچون اوروب شيره قامچى سيناغوغالرينگيزدا بعضيالرينى و تارتارسيزالر دارغه اولتوروب شهردين شهرگا قوغالرسيزالر 35تاكه زمينغه توكولگان صالح الرنينگ قانى نينگ همه سى قيلغان قتل آراسيدا قربانگاه نينگ بيالن بيت اوزونگيز تارتيب قانيدين صادق هابيل نينگ زكريا ابن برخيانينگ قانيغچه سيزنينگ اوستونگيزگا كلگاى. 36بتحقيق سيزالرگا ايتورمن:

مونينگ همه سى بو نسل نينگ اوستيگا كلور. سنگسار ايباريلگانالرنى سنگا اولتوروب پيغمبرالرنى اورشليم اى اورشليم 37اى

مرتبه نچه يغقانديك تگيگا قنات الرى نينگ چوجه الرينى اوز توخى قيلغوچى! بالالرينگ نى يغقالى خواهالر ايرديم اما سيزالر خواهالمادينگيز. 38منا اويونگيز سيزالرگا بيالن اسمى خداوندنينگ كين: موندين ايتورمن كه سيزالرگا 39چونكه قويولور ويران

كالدورغان مبارك دور ديماگونچه منى كورماس سيزالر.

يكرمه تورتونجى باب

بيت مقدس نينگ عمارت الرينى كتى. و شاگردالرى بيت مقدسدين چيقيب 1و يسوع

مونينگ ايتى: اوالرغه بريب جواب اول 2و كلديالر. آلديغه انينگ كورساتگالى انگا تاش يقيتيلمايدورغان موندا ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق كورماس سيزالرمو؟ همه سى نى

تاش نينگ اوستيده قالماس. 3و اول اوزى زيتون تاغى نينگ اوستيده اولتورغاندا شاگردالرى اوز آرا انينگ آلديغه كليب

ايتيالر: بو نه وقت بوالدورغانى نى و كليشينگ نينگ و بو عالم نينگ آخرى نينگ عالمتى نمه ايكانى نى بيزگا ايتيب برگيل. 4و يسوع جواب بريب اوالرغه ايتى: آگاه بولونگالر بر كيمرسه

انجيل متى 23 و 24

46

سيزالرنى آزدورماسون 5چونكه توال كشى منينگ اسميم بيالن كليب من مسيح دورمن ديب توال كشى نى آزدورورالر. 6و جنگ شاوقوم الرى بيالن جنگ خبرالرينى انگالرسيز. آگاه بولوب قورقمانگالر چونكه مونينگ بولوشى كيراك دور ليكن تخى آخر ايماس. 7چونكه طائفه طائفه نينگ اوستيگا و مملكت مملكت نينگ اوستيگا ضد قوپار و يردين يرگا آچاچليق الر و زلزله الر واقع بوالدور. 8ليكن بوالرنينگ همه سى تولغاق الرنينگ دسالبى دور. 9اول وقت اولتورورالر و منينگ اسميم اوچون همه طائفه الر سيزالرنى تنگليكگا ساليب سيزالرنى يمان برينى بر بريب توتوب برينى بر كتيب تاييب توال كشى يمان كورورالر. 10اول وقت عصيان نينگ 12و آزدورورالر. كشى نى توال قوپوب پيغمبرالر يالغان توال 11و كورورالر. اشماغليقى بيالن توالالرنينگ محبتى ساوب كتادور. 13ليكن كيم كه آخرغچه صبر قيلسه اول اوزى قوتولور. 14و بو پادشاه ليق نينگ انجيلى همه طائفه الرغه گواه ليق بولماق اوچون بارچه

دنيادا بشارت بريلور و اندين كين آخر كلور. مكروهاتى نينگ خرابليق نينگ بولغان خبرى برله واسطه سى پيغمبرنينگ دانيال 15و

16اول فهمالسون شونى اوقوغوچى كورگانينگيزده تورادورغانى نى مكاندا مقدس وقت يهوديه داكى الر تاغالرغه قاچسونالر. 17اوگزه داكى كيمرسه اويدين بر نرسه الغالى اول واى 19اما يانماسون. الغالى لباسى نى اوز كيمرسه يريداكى ايكين 18و توشماسون. كونالرده حامله بولغانالرغه و ايميتگانالرگا! 20ليكن دعا قيلينگالركه قاچيشينگيز قيشدا يا سبت كونيده بولماسون. 21چونكه اول وقت دنيانينگ دسالبيدين تارتيب بو چاقغچه واقع بولماغان و كين هم بولمايدورغان چونگ تنگليك بولور. 22و اگر اول كونالر قيسقاريلماسه ايردى هيچ بر بشر قوتولماس ايردى. ليكن ايلغانغانالر اوچون اول كونالر قيسقاريليب دور. 23اول وقت بر كيمرسه سيزالرگا: منا مسيح موندا يا اندادور ديسه ايشانمانگالر 24چونكه

تاكه قيلورالر معجزه الر و عالمت چونگ قوپوب پيغمبرالر يالغان و مسيح الر يالغان ممكن بولسه ايلغانغانالرنى هم آزدورغايالر. 25منا ايلگاريدين سيزالرگا خبر برديم. 26و ايشانمانگالر. ديسه الر اوى الريده دور خلوت منا چيقمانگالر، ديسه الر بياباندادور منا كليشى ابن االنسان نينگ كورونگانديك مغربغچه چيقيب مشرقدين چاقين 27چونكه

شونداغ بولور. 28اولوك بدن نه يرده بولسه قراقوشالر اندا يغيالدور. 29اما شو كونالرنينگ تنگليكى اوتوب كتگان وقت دا آفتاب قرانگغو بولور و آى اوز ياروغلوقى نى برمايدور و يولدوزالر كوكدين توشادور و آسمانالرنينگ قوت الرى تبرانادور. 30اندين كين آسماندا

انجيل متى 24

47

ابن االنسان نينگ عالمتى كورونور و اول وقت ير يوزيداكى همه قبيله الر فرياد قيلورالر و نظر ساليب باقسه الر ابن االنسان توال قدرت و جالل بيالن آسمان بولوت الرى اوستيده انينگ اوالر و ايبارور بيالن اونى كارناى چونگ فرشته الرينى اوز اول 31و كالدور. ايلغانغانالرينى آسمان نينگ بر باشيدين ينه بر باشيغچه تورت طرفيدين يغارالر. 32اما انجير درختيدين مثل اورگانينگالر. انينگ شاخالرى يومشاب ياپراق چيقارغاندا يازنينگ يقين ايكانليكى نى بيلورسيزالر. 33شونداغ هم سيزالر مونينگ همه سى نى كورگانده اول يقين بولوب ايشيك نينگ آلديدا تورادور ديب بيلينگالر. 34بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: مونينگ همه سى واقع بولماغونچه بو نسل اوتماس. 35آسمان و ير يوقالور ليكن منينگ سوزالريم خواه باشقه آتام دين منينگ تنها ساعت نى اول و كون نى اول 36اما يوقالمايدور. هرگيز

آسمانالرنينگ فرشته الرى بولسه خواه اوغول بولسه هيچ كيمرسه بيلمايدور. 38چونكه بولور. شونداغ هم كليشى ابن االنسان نينگ كونالريديك نوح نينگ 37ليكن

طوفان نينگ ايلگاركى كونالريده نوح كمه گا كيرگان كونغچه اوالر يب ايچيب خاتون اليب ايرگا تگيب تورغانديك 39و طوفان كليب همه سى نى باسيب اليب كتگونچه اوالر هيچ نمه بيلماگانديك ابن االنسان نينگ كليشى هم شونداغ بولور. 40اول وقت ايكين يرداكى ايكى كشى نينگ برى الينور ينه برى قويولور. 41يارغوچاق تارتيب تورادورغان ايكى خاتون نينگ

برى الينور ينه برى قويولور. كونده قايسى خداوندينگيزنينگ چونكه تورونگالر اويغاق اوچون 42انينگ

قايسى كيچه نينگ ايگاسى اوى بيلينگالركه مونى 43اما بيلماس سيزالر. كالدورغانى نى حصه سيده اوغرى نينگ كالدورغانى نى بيلسه ايردى اويغاق توروب اوز اويى نى تيشگالى قويماس ايردى. 44انينگ اوچون سيزالر هم طيار تورونگالر چونكه سيزالر گمان قيلماغان ساعت ده ابن االنسان كالدور. 45اما خواجه سى اوز اوى خلقى نينگ اوستيده وقتيدا اوالرغه غذا برماك اوچون قويغان امين و دانا قل كيم دور؟ 46انينگ خواجه سى كلگانده انى شونداغ قيليب توروشيدا تاپسه مبارك اول قلغه! 47بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: انى همه تعلقى نينگ اوزونداراق كلور ديب اوز كونگليده: خواجه م بولسه قل يمان قويادور. 48ليكن اوستيگا قل نينگ 50اول تورسه ايچگالى يب بيالن شراب خورالر اوروب رفيق الرينى قل 49اوز

پارا الب نصيبى نى خواجه سى اول منتظر بولماغان كونى و بيلماگان ساعتى كليب 51انى ريا قيلغوچيالر بيالن توختاتيب برور. اندا يغى و تيش غچرالتيش بولور.

انجيل متى 24

48

يكرمه بشنجى باب

آلديغه يگيتى نينگ توى اليب چراغالرينى اوز پادشاه ليقى آسمانالرنينگ وقت 1اول

چيقغان اون قيزغه اوخشار. 2اما اوالرنينگ بشى نادان و بشى دانا ايردى. 3و نادانالر اوز چراغالرينى اليب اوزى بيالن ياغ الماديالر. 4ليكن داناالر چراغالرى بيالن اوز قچاالريدا ياغ اليب چيقتيالر. 5و توى يگيتى كيچ قالغاندا همه سى مورگوداب اوخالب قالديالر. 6اما كيچه نينگ يريميدا: منا توى يگيتى كلدى! آلديغه چيقينگالر ديب بر آواز چيقتى. 7اول وقت قيزالرنينگ همه سى قوپوب چراغالرينى راستالديالر. 8و نادانالر داناالرغه ايتيالر: بيزگا بريب جواب داناالر 9ليكن قالدى. پستالب چراغالريميز چونكه برينگالر ياغينگيزدين ساتيب اوزونگيزگا ساتغوچيالردين باريب بلكه يتمايدور هرگيز سيزگا و بيزگا ايتيالر: تويغه بيالن انينگ تورغانالر يگيتى كلدى و طيار بارغانيدا توى الغالى الينگالر. 10اوالر اى خواجه اى خواجه قيزالر هم كليب: قالغان ايتيلدى. 11اندين كين ايشيك و كيرديالر بيزگا اچيب برگيل ديب ايتيالر. 12ليكن اول اوزى: بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: سيزالرنى تونوماس من ديب جواب بردى. 13انينگ اوچون اويغاق تورونگالر چونكه كون و ساعت نى

بيلماس سيزالر. 14شونداغ هم باشقه يورت غه سفر قيلماقچى بر آدم اوز قل الرينى قچقيريب اوز مالى نى

اوالرغه تاپشوروب 15هر بريگا انينگ طاقتيگا قايالب بريگا بش طالنت بريگا ايكى طالنت و ينه بريگا بر طالنت بريب سفرگا چيقتى. 16بش طالنت نى الغان كشى درحال باريب انينگ الغان طالنت نى ايكى هم شونداغ 17و تاپتى. فائده طالنت بش ينه قيليب تجارت بيالن الغان كشى باريب يرنى كورالب كشى ينه ايكى طالنت فائده تاپتى. 18ليكن بر طالنت نى خواجه سى نينگ كموشى نى ياشوروب قويدى. 19اما اوزون وقت دين كين اول قل الرنينگ خواجه سى كليب اوالردين حساب سوردى. 20و بش طالنت نى الغان كشى كليب ينه بش طالنت بش ينه منا تاپشوردونگ طالنت بش منگا خواجه اى ايتى: كلتوروب طالنت فائده تاپتيم. 21خواجه سى انگا ايتى: آفرين اى يخشى و امين قل آزدا امين بولدونگ سنى توالنينگ اوستيگا قويارمن. خواجه نگ نينگ خوشحال ليقيغه كيرگيل. 22ايكى طالنت نى الغان كشى هم كليب ايتى: اى خواجه منگا ايكى طالنت تاپشوردونگ منا ينه ايكى طالنت فائده تاپتيم. 23خواجه سى انگا ايتى: آفرين اى يخشى و امين قل آزدا امين بولدونگ سنى

انجيل متى 25

49

توالنينگ اوستيگا قويارمن. خواجه نگ نينگ خوشحال ليقيغه كيرگيل. 24ليكن بر طالنت نى الغان كشى هم كليب ايتى: اى خواجه سنى قاتيق آدم بولوب اوزى تريماغان يردين اوراب اوزى ساچماغان يردين يغقوچى ديب بيليب 25قورقوب باريب طالنتينگ نى يرده ياشوروب قويدوم. منا سنينگ كى! 26اما خواجه سى جواب بريب انگا ايتى: اى يمان و هورون قل منى اوزى تريماغان يردين اوراب اوزى ساچماغان يردين يغقوچى ديب بيلدينگ مو؟ 27انداغ كلگانده من تاكه ايردى كيراك تاپشورماغليقينگ صراف الرغه كموشوم نى منينگ بولسه منينگ كى نى فائده سى بيالن قوشوب الور ايرديم. 28انينگ اوچون طالنت نى انينگدين اليب انگا و بريلور انگا بولسه بار كيم نينگ كى هر 29چونكه برينگالر. كشيگا بار طالنتى اون زياده بولغاى اما كيم نينگ كى يوق بولسه بارى هم انينگدين الينغاى. 30و اول فائده سز قل نى

تاشقارقى قرانگغولوققه تاشالنگالر اندا يغى و تيش غچرالتيش بولور. 31ابن االنسان اوز جالليدا همه فرشته الر بيالن كلگانده اول وقت اوز جاللى نينگ تختيدا

قوى الرنى پاته چى اوالرنى اول و يغيلورالر آلديغه انينگ طائفه الر همه 32و اولتورور. سول اچكوالرنى و يانيدا اونگا 33قوى الرنى آيريب بريدين بر آيريغانديك اچكوالردين آتام نينگ اى كلينگالر ايتور: يانيداكى الرغه اونگ پادشاه وقت 34اول تورغوزور. يانيدا مبارك الرى دنيانينگ اولدانغانيدين برى سيزنينگ اوچون طيار قيلينغان پادشاه ليق نى ميراث الينگالر. 35چونكه من آچ قالديم منگا يدوردينگيز، اوساديم منگا ايچوردينگيز، مسافر ايرديم يوقالدينگيز، منى ايرديم كسل كيدوردينگيز، منگا ايرديم قوندوردينگيز، 36يالنگغاچ منى زنداندا ايرديم قاشيم غه كلدينگيز. 37اول وقت عادل الر جواب بريب ايتورالر: اى خداوند يا اوساغان كوروب سنگا ايچوردوك؟ 38و قچان قچان سنى آچ كوروب سنگا يدوردوك يا يالنگغاچ كوروب سنگا كيدوردوك؟ 39و قچان سنى سنى مسافر كوروب قوندوردوق كسل يا زنداندا كوروب قاشينگغه كلدوك؟ 40و پادشاه جواب بريب اوالرغه ايتور: بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: هر نمه كه شو همه دين كچيك برادرالريم نينگ بريگا قيلغان بولسانگيز

منگا قيلدينگيز. آلديم دين كتيب شيطان و ايتور: اى ملعونالر منينگ يانيداكى الرغه 41اندين كين سول

انينگ فرشته الرى اوچون طيار قيلينغان ابدى اوت غه بارينگالر. 42چونكه من آچ قالديم منگا يدورمادينگيز، اوساديم منگا ايچورمادينگيز، 43مسافر ايرديم منى قوندورمادينگيز، يالنگغاچ ايرديم منگا كيدورمادينگيز، كسل و زنداندا ايرديم منى يوقالمادينگيز. 44اول وقت اوالر هم

انجيل متى 25

50

جواب بريب ايتورالر: اى خداوند قچان سنى آچ يا اوساغان يا مسافر يا يالنگغاچ يا كسل يا زنداندا كوروب سنگا خذمت قيلمادوق؟ 45اول وقت اوالرغه جواب بريب ايتور: بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: هر نمه كه شو همه دين كچيك برادرالريم نينگ بريگا قيلماغان بولسانگيز

منگا هم قيلمادينگيز. 46و بوالر ابدى عذاب غه ليكن عادل الر ابدى حياتليققه بارورالر.

يكرمه التنجى باب

1و واقع بولديكه يسوع بو سوزالرنى تمام قيلغاندا شاگردالريغه ايتى: 2ايكى كوندين كين

فصح عيدى بولور ديب بيلورسيزالر و ابن االنسان دارغه تارتيلماق اوچون تاپشورولور. كاهن نينگ اولوغ آتليق قيافا آقسقال الرى قوم نينگ و كاهن الر اولوغ وقت 3اول

حويلى سيغه يغيليب 4يسوع نى حيله بيالن توتوب اولتورگالى مصلحت قيليشتيالر. 5ليكن عيددا بولماسون تاكه خلق نينگ آراسيدا غلوه بولماغاى ديب ايتيالر.

بر اولتورغاندا 7دستورخواندا بولوب اوييده سمعون نينگ پسه بيت عنيادا يسوع 6و

خاتون بر كاواش شيشه قيمت بها ياغ بيالن انينگ آلديغه كليب باشيغه توكتى. 8و شاگردالر ياغ بو 9چونكه بولوب دور؟ اسراف بو اوچون نمه ايتيالر: بولوب خفه كورگانده مونى نمه ايتى: اوالرغه بيليب ايردى. 10يسوع مونى برياللور فقيرالرغه بهاغه ساتيليب قيمت فقيرالر 11منا قيلدى. ايش بر يخشى منگا چونكه قيلورسيزالر؟ غمكين خاتون نى ايشقه بو اول 12چونكه ايماس من. بيالن سيزالر هميشه من ليكن بيالن دور سيزالر هميشه خوشبوى ياغ نى بدنيم نينگ اوستيگا توكگانى بيالن منى دفنالنماكگا طيار قيلدى. 13بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: تمام دنيادا نه يرده بو انجيل بشارت بريلسه انينگ شو قيلغانى هم انينگ

يادكارى اوچون خبر بريلور. 14اول وقت اون ايكيالرنينگ برى اسخريوطى آتانغان يهودا اولوغ كاهن الرنينگ قاشيغه

باريب 15ايتى: انى سيزالرگا توتوب برسام منگا نمه براسيزالر؟ و اوالر انگا اوتوز سر كموش تارتيب برديالر. 16و شو وقت دين تارتيب انى توتوب برگالى مناسب فرصت ايستار ايردى.

17و فطير نان نينگ عيدى نينگ اولقى كونى شاگردالر يسوع نينگ آلديغه باريب ايتيالر:

فصح طعامى نى يگالى سنينگ اوچون نه يرده طيار قيليشيميزنى خواهالرسن؟ 18اول ايتى: يقينالشتى، وقتيم ايتوركه اوستاد ايتينگالر: انگا باريب قاشيغه كيريب فالن نينگ شهرگا

انجيل متى 25 و 26

51

شاگردالريم بيالن سنينگ كى دا فصح نى قيالى. 19و شاگردالر يسوع اوالرغه بويورغانديك قيليب فصح قوزيسى نى طيار قيلديالر.

20و آخشام بولغاندا اون ايكيالر بيالن دستورخواندا اولتوردى. 21و اوالر يگانيده ايتى:

غمكين توال اوالر 22و برور. توتوب منى برى سيزالردين ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق بولوب هر برى انگا: اى خداوند آيا اول من مو؟ ديگالى باشالديالر. 23اما اول جواب بريب ايتى: منينگ بيالن قچاغه قولى نى توگورگان كيمرسه منى توتوب برور. 24ابن االنسان اوز باره سيده پتولگانديك كتادور ليكن واى ابن االنسان نينگ توتوب بريليشيگا واسطه بولغان توتوب انى وقت 25اول ايردى. بولور يخشى انگا بولسه توغولماغان آدم اول آدم غه! ايتى: سن اوزونگ آيا اول من مو؟ اول انگا ايتى: اى اوستاد برگوچى يهودا جواب بريب

ايتينگ. بريب شاگردالرغه اوشاتيب مباركالب اليب نان نى بر يسوع يگانيده طعام 26اوالر

بريب اوالرغه ايتيب شكر اليب پياله نى بر 27و بدنيم دور. منينگ بو ينگالر، اليب ايتى: عفوسيغه گناه الرنينگ اوچون توالالر 28چونكه ايچينگالر مونينگدين همه نگيز ايتى: كين موندين ايتورمن: سيزالرگا 29اما بودور. قانى عهدنينگ يعنى قانيم توكوالدورغان شو تال نينگ كونغچه ايچادورغان ينگيدين انى بيالن سيزالر پادشاه ليقيدا آتام نينگ تاغيغه زيتون كين اوقوغاندين شعرينى حمد اوالر 30و ايچماس من. هرگيز ميوه سيدين چونكه تايارسيزالر مندين كيچه بو همه نگيز ايتى: اوالرغه يسوع وقت 31اول چيقتيالر. من 32ليكن پتولوب دور. ديب بولور پراكنده قوى الرى پاته نينگ و اورورمن پاته چى نى اولوك الردين قوپاريلغاندين كين سيزالردين ايلگارى جليليه گا بارورمن. 33پطروس جواب بريب انگا ايتى: همه سى سندين تايسه هم من هرگيز تايماس من. 34يسوع انگا ايتى: بتحقيق سنگا ايتورمن كه بو كيچه خوراز چيرالماسدين ايلگارى منى اوچ مرتبه انكار قيالسن. 35و پطروس انگا ايتى: سنينگ بيالن اولسام هم سنى هرگيز انكار قيلماس من و همه شاگردالر

شونداغ ايتيالر. 36اول وقت يسوع اوالر بيالن جتسيمانى ديگان بر باغقه كليب شاگردالرغه ايتى: من اندا

باريب دعا قيليب بولغونچه موندا قالينگالر. 37و اوزى بيالن پطروسنى و زبدى نينگ ايكى اوغلى نى اليب غم قيليب توال بى آرام بولغالى توردى. 38و اوالرغه ايتى: جانيم اولگوديك باريب ايلگاريراك 39اندين تورونگالر. اويغاق بيالن منينگ قاليب موندا غمكين دور توال

انجيل متى 26

52

ليكن اوتسون مندين پياله بو بولسه ممكن آتا اى ايتى: قيليب دعا يقيليب توبن يوزى يانيب شاگردالرغه 40و بولسون. خواهالغانديك سن بلكه ايماس خواهالغانديك من اويغاق ساعت بر بيالن منينگ منا ايتى: پطروسغه تاپيب اوخالغليق اوالرنى كليب روح توشماگايسيزالر. امتحانغه قيلينگالركه دعا توروب 41اويغاق تورالمادينگيزمو؟ آتام من ايتى: اى قيليب باريب دعا ايكينجى مرتبه حاضر ليكن جسم ضعيف دور. 42ينه ينه كليب 43و بولسون. اراده نگديك سنينگ اوتالماسه مندين پياله بو ايچماگونچه انى ايردى. 44و اوالرنى تاپتى چونكه اوالرنينگ كوزالرى اغيرالشقان اوالرنى اوخالغليق كين 45اندين ايتى. سوزالرنى اول ينه قيليب دعا مرتبه اوچونجى باريب ينه قويوب ساعت منا الينگالر. راحت اوخالب ايمدى ايتى: اوالرغه كليب يانيب شاگردالرغه 46قوپونگالر تاپشورولور. قول الريغه گناه كارالرنينگ ابن االنسان و يقينالشيب دور

كتالى منا منى توتوب برگوچى يقين كليب دور. بيالن انينگ و يهودا برى اون ايكيالرنينگ منا تورغانيدا قيليب سوز تخى اول 47و

ايباريلگان توال خلق قليچ و عصا بيالن قوم نينگ آقسقال الريدين اولوغ كاهن الردين و انى بر نشانه بريب: كيم نى سويسام اول دور انى توتوب برگوچى اوالرغه كلديالر. 48و توتونگالر ديب ايردى. 49و درحال يسوع نينگ آلديغه باريب السالم اى اوستاد ديب انى آلديغه اوالر وقت اول كلدينگ؟ ايشقه نمه دوستوم اى ايتى: انگا يسوع 50و سويدى. بولغانالردين بيالن يسوع منا توتيالر. 51و انى اوستيگا ساليب انينگ قول الرينى باريب برى قولى نى اوزاتيب قليچى نى سوغوروب اولوغ كاهن نينگ قلى نى اوروب قوالقى نى قليچ چونكه سالغيل غالفيغه قليچينگ نى ايتى: انگا يسوع وقت 52اول كستى. تارتقانالرنينگ همه سى قليچ بيالن هالك بولورالر. 53آيا ايمدى اوز يانيم دا تورغالى اون ايكى گروه دين زياده فرشته الر بريشنى اوز آتام دين تياليااليدورغانيم نى بيلماس سن مو؟ بجا قايداغ كتاب الر برگان خبر ديب كيراك دور بولوشى شونداغ بولسه انداغ 54ليكن

كلور ايردى؟ قليچ توتقالى منى چيقغانديك اوستيگا بوالنچى ايتى: خلققه يسوع ساعت ده 55شو

منى و ايرديم برور تعليم اولتوروب بيت مقدسده كون هر چيقتينگيز، بيالن تياق و توتمادينگيز 56ليكن مونينگ همه سى پيغمبرالرنينگ كتاب الرى بجا كليشى اوچون واقع

بولدى. اول وقت همه شاگردالر انى قويوب قاچتيالر.

انجيل متى 26

53

57اما يسوع نى توتقانالر انى اولوغ كاهن قيافانينگ آلديغه اليب بارديالر. اندا كاتب الر

حويلى سيغچه كاهن نينگ اولوغ پطروس 58ليكن ايرديالر. يوغالشيب آقسقال الر و آراسيدا ايچگارى كيريب آخرينى كوراى ديب خذمتكارالرنينگ ايرگاشيب انگا يراقدين

اولتوردى. انى توپه سيده يسوع نينگ همه سى محكمه نينگ چونگ و كاهن الر اولوغ 59و

نمه هيچ هم قوپسه گواه الر يالغان توال 60و ايرديالر. ايستار گواه ليق يالغان اولتورگالى تاپماديالر. آخر ايكى يالغان گواه قوپوب 61ايتيالر: بو كشى: من خدانينگ بيتى نى يقيتيب اوچ كونده ياسايالورمن ديدى ديب ايتيالر. 62و اولوغ كاهن قوپوب انگا ايتى: هيچ جواب شوك يسوع 63ليكن برادورالر؟ گواه ليق نمه توپه نگده سنينگ بوالر برماس سن مو؟ توروب ايردى. و اولوغ كاهن سوز قيليب انگا ايتى: سنگا تيريك خدانينگ توپه سيده قسم برورمن كه سن مسيح ابن الله بولسانگ بيزگا ايتغيل. 64يسوع انگا ايتى: سن اوزونگ ايتينگ. ينه سيزالرگا ايتورمن كه موندين كين ابن االنسان نينگ قدرت نينگ اونگ يانيدا اولتوروب آسمان نينگ بولوت الرى اوستيده كالدورغانى نى كورورسيزالر. 65اول وقت اولوغ كاهن اوز لباسى نى ييرتيب ايتى: كفر ايتى، گواه الرغه ينه نمه حاجتيميز بار؟ منا اوزونگيز كفر ايتقانى نى انگالدينگيز. 66سيزالرگا قايداغ كورونور؟ اوالر جواب بريب ايتيالر: اولوم گا اليق دور. 47اول وقت انينگ يوزيگا توكوروب انى موشتالديالر و بعضيالر كچات اوروب

68ايتيالر: اى مسيح بيزگا پيغمبرليك قيلغيل سنى اورغان كيم ايكان؟

69ليكن پطروس اوى نينگ تاشقاريدا صحنه دا اولتوروب ايردى. و بر كنيزك انگا كليب

ايتى: سن هم جليليه ليك يسوع بيالن ايردينگ. 70اما اول همه الرنينگ آلديدا تانيب ايتى: كنيزك بر باشقه داالنغه چيقغانيدا قرانگغو اول اوقماس من. 71و ايتقانينگ نى نمه سنينگ انى كوروب انداكى الرغه ايتى: بو اوزى ناصرت ليك يسوع بيالن ايردى. 72و اول ينه: من اول آدم نى تونوماس من ديب قسم بيالن انكار قيلدى. 73اما آز مدت دين كين اندا تورغانالر قيليشينگ گب چونكه برى دورسن اوالردين هم سن بدرستى ايتيالر: پطروسغه كليب هم سنى اشكارا قيالدور. 74اول وقت: من اول آدم نى تونوماس من ديب اوز اوزيگا لعنت قيليب قسم قيلغانى توردى و درحال خوراز چيرالدى. 75و پطروس: خوراز چيرالماسدين ياديغه كلتوروب ايتقان سوزنى اوزيگا انكار قيالسن ديب يسوع ايلگارى منى اوچ مرتبه

تاشقارى چيقيب اچيق يغى بيالن يغالدى.

انجيل متى 26

54

يكرمه يتنجى باب

1اما ايرته گان بولغاندا اولوغ كاهن الرنينگ همه سى و قوم نينگ آقسقال الرى يسوع نينگ

ضديغه انى اولتورگالى مصلحت قيليشتيالر. 2و انى باغالب اليب باريب پيالطوس واليغه تاپشورديالر.

3اما انى توتوب برگان يهودا انينگ حكم قيلينغانى نى كوروب پشيمان بولوب اول اوتوز

توتوب قان نى ناحق 4ايتى: ياندوروب آقسقال الرغه و كاهن الرغه اولوغ كموشنى سر بيزنينگ نمه كاريميز بار؟ اوز ايشينگ نى بيل. 5و ايتيالر: برگانيم ده گناه قيلديم. اما اوالر اول كموشنى بيت دا تاشالب اندين چيقيب باريب اوزينى اسيب بوغولوب اولدى. 6و اولوغ كاهن الر كموشنى اليب: انى بيت خزينه سيگا تاشالماق جائز ايماس چونكه قان بهاسى دور. 7ديب مصلحت قيليشيب مسافرالرغه گورستانليق اوچون شونينگغه كوزه چى نينگ ايكين

يرينى ساتيب الديالر. 8انينگ اوچون اول ايكين يرى بو كونغچه قان ايكين يرى آتانور. 9اول وقت ارميا پيغمبرنينگ واسطه سى برله ايتيلغانى بجا كلدى يعنى اوتوز پارچه كموشنى اليب بهاالنغان كيمرسه نينگ بهاسيغه 10آرى بنى اسرائيل بهاالغان كيمرسه نينگ بهاسيغه 10خداوند

منگا بويورغانديك كوزه چى نينگ ايكين يرينى ساتيب الديالر. سن ايتى: سوراب انينگدين والى و تورغوزولدى آلديدا والى نينگ يسوع 11اما

كاهن الر اولوغ 12و ايتورسن. اوزونگ سن ايتى: يسوع پادشاهى موسن؟ يهوديالرنينگ وقت 13اول برمادى. جواب هيچ اول قيلغاندا عرض توپه سيده انينگ آقسقال الر بيالن ايتى: اوالر سنينگ توپه نگگا قانچه گواه ليق بريشنى انگالمايسن مو؟ 14اما انگا پيالطوس

اول هيچ بر سوزيگا جواب برمادى شونداغ كه والى توال تعجب قيلدى. 15عيددا زندانداكى الردين برينى هر كيم نى خواهالسه الر خلققه آزاد قيلغالى والى نينگ

رسمى ايردى. 16اما اوالرنينگ باراباس آتانغان مشهور بر زندانى سى بار ايردى. 17و اوالر خواهالرسيزالر قيليشيم نى آزاد كيم نى سيزالرگا ايتى: اوالرغه پيالطوس يغيلغاندا توتوب انى حسددين اوالرنينگ 18چونكه يسوع نى مو؟ آتانغان مسيح يا باراباسنى مو ايباريب خبر انگا خاتونى اولتورغانيدا تختيدا حكم اول 19و ايردى. بيلور برگانى نى ايتقوزدى: اول عادل كشى بيالن سنينگ ايشينگ بولماسون چونكه بوكون توشوم ده انينگ و تيالنگالر باراباسنى آقسقال الر و كاهن الر اولوغ 20ليكن تارتيم. زحمت توال اوچون

انجيل متى 27

55

ايتى: اوالرغه سوراب والى 21اما اورگاتيالر. خلققه ديب قيلدورونگالر هالك يسوع نى ايتيالر: اوالر و خواهالرسيزالر؟ بريشيم نى آزاد سيزالرگا قايسى نى ايكيالسيدين بو قيالى؟ نمه يسوع نى آتانغان مسيح بولسه انداغ ايتى: اوالرغه 22پيالطوس باراباسنى. اوالر ليكن قيليب دور؟ يمانليق نمه ايتى: اول 23و تارتيلسون. دارغه اول ايتى: همه سى قياللماى نرسه هيچ اوزى 24پيالطوس قچقيريشتيالر. ديب تارتيلسون دارغه تاواالب: يوب قول الرينى اوز آلديدا خلق نينگ اليب سو كورگانده زياده الشگانى نى غلوه نينگ خلق نينگ 25و بيلينگالر. ايشينگيزنى اوز بى گناه دورمن. قانيدين عادل نينگ بو ايتى: اوستيگا بالالريميزنينگ و اوستيميزگا بيزنينگ قانى انينگ ايتى: بريب جواب همه سى انى اوردوروب شيره قامچى يسوع نى و قيلدى. آزاد باراباسنى اوالرغه 26اندين كلگاى.

دارغه تارتيلماق اوچون تاپشوردى. بارچه سپاه الرنينگ كيريب اليب اورداغه يسوع نى سپاه الرى والى نينگ وقت 27اول

گروهى نى انينگ اوستيگا يغديالر. 28و انى يالنگغاچالب انگا بر قزيل لباس كيدورديالر. 29و تيكاندين بر تاج اوراب انينگ باشيغه قويوب بر قموشنى اونگا قوليغه بريب آلديدا تيز

بوكوب انى مسخره قيليب السالم اى يهوديالرنينگ پادشاهى ديب ايتور ايرديالر. 30و انگا لباسنى كين قيلغاندين مسخره انى 31و ايرديالر. اورور باشيغه اليب قموشنى توكوروب

سالدوروب انگا اوز كييمى نى كيدوروب انى دارغه تارتقالى اليب بارديالر. انى دارينى كوتارگالى توتيالر. تاپيب بر آدم نى آتليق 32اما چيقغاندا قيرينه ليك سمعون

ايچگالى 34انگا كلگانده يرگا آتانغان جايى باش چناق يعنى يرگا ديگان جلجثه اوالر 33و

اوت بيالن اليشتورولگان شراب برديالر. و اول تاتيغاندا ايچگالى اونامادى. 35و انى دارغه تارتيب لباسى نينگ اوستيگا قرعه ساليب تقسيم قيلديالر تاكه پيغمبرنينگ واسطه سى برله: بجا ايتيلغانى ديب سالديالر قرعه اوستيگا لباسيم نينگ قيليب تقسيم آراالريغه كييميم نى كلگاى. 36و اندا انى ساقالب اولتورديالر. 37و باشى نينگ اوستيگا: يهوديالرنينگ پادشاهى يسوع شودور ديب انينگ تهمتى نى پتوب قويوب ايرديالر. 38و انينگ بيله ايكى بوالنچى نى برينى انينگ اونگا يانيدا ينه برينى سول يانيدا دارغه تارتيالر. 39و اوتوب تورغانالر انگا دشنام ايتيب باشالرينى لينگشيتيب. 40ايتور ايرديالر: اى بيت نى يقيتيب انى اوچ كونده ياساغوچى اگر ابن الله بولسانگ اوزونگ نى قوتقازيب داردين توشگيل. 41شونداغ هم اولوغ كاهن الر بيالن كاتب الر و آقسقال الر انى مسخره قيليب ايتور ايرديالر: 42باشقه الرنى قوتقازدى اوزينى

انجيل متى 27

56

ايشاناميز. انگا و داردين توشسون ايمدى ايماسمو؟ پادشاهى اسرائيل نينگ قوتقازالماس. 43خداغه توكل قيلدى، انى خواهالسه ايمدى انى قوتقازسون چونكه اول اوزى ابن الله دورمن

دير ايردى. 44و شونداغ هم انينگ بيالن دارغه تارتيلغان بوالنچيالر انگا حقارت قيلديالر. بولدى. قرانگغولوق اوستيده ير همه ساعتغچه توقوزونجى ساعت دين التنجى 45اما

لما ايلى ايلى ايتى: قچقيريب بيالن آواز اونلوك يسوع يقين ساعت گا توقوزونجى 46و

شبقتنى يعنى اى خدايم اى خدايم نمه اوچون منى تاشالدينگ؟ 47اما اندا تورغانالرنينگ بعضى سى مونى انگالب: شو اوزى الياسنى قچقيرادور ديب ايتيالر. 48و درحال اوالرنينگ انگا قويوب باشيغه قموش نينگ بر چيالب سركه گا اليب بولوت نى بر يوگوروب برى ايچوردى. 49اما باشقه الر: قويغيل كورالى الياس انى قوتقازغالى كلورمو ديب ايتيالر. 50و

يسوع ينه اونلوك آواز بيالن قچقيريب روح نى تاپشوردى. 51و منا بيت نينگ پرده سى توپه سيدين تگيغچه ييرتيليب ايكى پاره بولدى، ير تبراندى

بدنالرى مقدسالرنينگ توال قيلغان راحت و اچيلدى 52قبرالر ياريلدى. قورام الر و قوپاريليب 53گورالردين چيقيب يسوع تيريليب قوپغاندين كين مقدس شهرگا كيريب توال كشيگا كورونديالر. 54ليكن عسكر يوزباشى و انينگ بيالن يسوع نى ساقالب تورغوچيالر تنگرى نينگ بر اوزى شو بدرستى قورقوب: توال كورگانده بولغان نى واقع و زلزله نى اوغلى ايردى ديب ايتيالر. 55و اندا يسوع غه جليليه دين ايرگاشيب انگا خذمت قيلغان توال خاتونالر يراقدين قايالب تورور ايرديالر. 56اوالرنينگ آراسيدا مجدليه ليك مريم و يعقوب

بيالن يوسف نينگ اناسى مريم و زبدى نينگ اوغول الرى نينگ اناسى بار ايردى. هم اول كلدى. كشى دولتمند بر آتانغان يوسف اريماتياليق بولغاندا آخشام 57و

يسوع نينگ باريب قاشيغه پيالطوس نينگ اوزى 58اول ايردى. شاگردى يسوع نينگ بدنى نى تيالدى. اول وقت پيالطوس: بريلسون ديب بويوردى. 59و يوسف بدن نى اليب پاكيزه كتان بيالن كفنالب 60انى قورام دين اويدورغان اوز ينگى قبريگا قويوب بر چونگ تاشنى قبرنينگ اغيزيغه يوموالتيب قويوب كتى. 61و مجدليه ليك مريم و ينه بر مريم اندا

قبرنينگ اوتوريدا اولتوروب ايرديالر. آلديغه پيالطوس نينگ فريسيالر و اولوغ كاهن الر ايرته سى 62اما طيارليق كونى نينگ

كوندين اوچ من ايكانيده تيريك آزدورغوچى نينگ اول خواجه اى 63ايتيالر: يوغالشيب كين قوپاريلورمن ديب ايتقانى نى ياديميزغه كلتوردوك. 64انينگ اوچون اوچ كونغچه قبرنى

انجيل متى 27

57

اول كتيب خلققه: اوغورالب انى كليب كيچه ده تاكه شاگردالرى بويورغيل ساقالغالى اولوك الردين قوپاريلدى ديماگايالر. بولماسه آخرقى آزدورماغليق اولقى سيدين يمانراق بولور. 65پيالطوس اوالرغه ايتى: منا پاسبانينگيز! باريب قولونگيزدين كليشچه ساقالنگالر.

66و اوالر باريب تاشنى مهرالب قبرنى پاسبانالر بيالن ساقالديالر.

يكرمه سكزنجى باب

1اما سبت اوتگانيده هفته نينگ اولقى كونى تانگ اتقانيدا مجدليه ليك مريم و ينه بر مريم

قبرنى كورگالى كلديالر. 2و منا بر چونگ زلزله بولدى چونكه خداوندنينگ بر فرشته سى انينگ 3و اولتوردى. اوستيده يوموالتيب طرفگا بر تاشنى كليب بولوب نازل آسماندين كورونوشى چاقينديك و لباسى قارديك آق ايردى. 4و پاسبانالر انينگدين قورقوب تيتراب

اولوكديك بولديالر. دارغه بيلورمن كه قورقمانگالر، سيزالر ايتى: قيليب سوز خاتونالرغه فرشته 5اما

قوپاريلدى. ايتقانيديك اوزى ايماس موندا اوزى 6اول ايستارسيزالر. يسوع نى تارتيلغان اولوك الردين انينگ شاگردالريغه باريب يلدام 7و كورونگالر. يرنى ياتقان اول كليب قوپاريلغانى نى ايتينگالر. منا سيزالردين ايلگارى جليليه گا بارادور. اندا انى كورورسيزالر. منا من سيزالرگا خبر برديم. 8و اوالر قبردين يلدام چيقيب قورقونج و چونگ خوشلوق ايتى: اوچراب اوالرغه يسوع منا يوگورديالر. 9و برگالى انينگ شاگردالريغه خبر بيالن قيلديالر. 10اول انگا سجده انينگ پوت الرينى توتوب سالمت سيزالرگا! و اوالر كليب اوالر ايتينگالر. مونى برادرالريم گا باريب قورقمانگالر، ايتى: اوالرغه يسوع وقت

جليليه گا بارسونالر و اندا منى كورورالر. بولغان نينگ واقع كيريب شهرگا بعضى سى پاسبانالرنينگ منا بارغاندا اوالر 11و

يوغالشيب بيالن آقسقال الر اوالر 12و برديالر. خبر كاهن الرغه اولوغ همه سى نى اوخالغاندا بيز كيچه ده 13ايتيالر: بريب پل كموش توال پاسبانالرغه قيليب مصلحت واليغه ايش بو اگر 14و ايتينگالر. ديب كتيالر اوغورالب انى كليب شاگردالرى انينگ اليب پل نى اوالر 15و قيالميز. بى غم سيزالرنى قيليب راضى انى بيز قالسه انگالنيب

اورگاتيلگانيديك قيلديالر: و شو گب بو كونغچه يهوديالرنينگ آراسيدا پور بولدى.

انجيل متى 27 و 28

58

انى 17و بارديالر. تاغقه قيلغان امر اوالرغه يسوع جليليه گا شاگرد بر اون 16ليكن

كليب چيقيب يسوع 18و قيلديالر. شك بعضيالرى ليكن قيلديالر سجده انگا كوروب اوچون 19انينگ بريليب دور. منگا قدرت همه يرده و آسماندا ايتى: قيليب سوز اوالرغه اسميغه روح القدس نينگ و اوغول و آتا اوالرنى قيليب شاگرد طائفه الرنى همه باريب تعميدالنگالر. 20و سيزالرگا امر قيلغانيم نينگ همه سى نى توتقالى اوالرغه اورگاتينگالر.

و منا من دنيانينگ آخريغچه هر كون سيزالر بيالن بولورمن.

انجيل متى 28

59

انجيل مرقوس اولقى باب

1يسوع مسيح نينگ انجيلى نينگ ابتداسى.

سنينگ فرشته م نى قيالدورغان طيار يولونگ نى منا كتابيدا: پيغمبرنينگ 2اشعيا

يوزونگ نينگ آلديدا ايبارورمن. 3بياباندا قچقيرغوچى نينگ آوازى انگالنوركه خداوندنينگ يولى نى راستالب چغير يول الرينى توز قيلينگالر ديب پتولگانديك. 4بياباندا تعميد برگوچى 5و ايردى. ايتور وعظ تعميدينى توبه اوچون باغيشالنماقى گناه الرنينگ قوپوب يوحنا اوز چيقيب قاشيغه انينگ همه سى اورشليم داكى الرنينگ و يورتى همه يهوديه نينگ گناه الرينى اقرار قيليب اردن درياسيدا انينگدين تعميد الور ايرديالر. 6و يوحنانينگ كييمى عسلى بيابان بيالن ملخ غذايى و ايردى يارغاقدين كمر بليداكى و ايردى يونگيدين تيوه ايردى. 7و بشارت بريب ايتور ايردى: مندين قوتليگراكى مندين كين كلور، اينگيشيب انينگ كفش الرى نينگ باغالرينى يشگالى اليق ايماس من. 8من سيزالرنى سو دا تعميدالديم ليكن

اول سيزالرنى قدوس روح دا تعميداليدور. 9و اول كونالرده واقع بولديكه يسوع جليليه داكى ناصرت دين كليب اردندا يوحنادين

تعميد الدى. 10و سودين چيقغانيدا آسمانالرنينگ اچيلغانى نى و روح نينگ كبوترديك اوز سن دورسن، اوغلوم امراق منينگ آسمانالردين: 11و كوردى. بولغانى نى نازل اوستيگا

سنينگ بيالن خوش رضايم بار ديب بر آواز كلدى. 12و درحال روح انى بيابانغه چيقاردى. 13و بياباندا قرق كون قاليب شيطاندين سينالدى

و وحشى حيوانالر بيالن ايردى و فرشته الر انگا خذمت قيلور ايرديالر. 14و يوحنا زندانغه سالينغاندين كين يسوع جليليه گا كليب خدانينگ انجيلى نى بشارت

قيليب توبه يقينالشتى، پادشاه ليقى خدانينگ بولدى، تمام وقت ايردى: 15ايتور بريب انجيلگا ايشانينگالر.

16و جليليه تنگيزى نينگ بوييدا مانگيب يورگانيده سمعون بيالن سمعون نينگ برادرى

اندرياس نينگ تنگيزگا تور سالغانى نى كوردى چونكه بليقچى ايرديالر. 17و يسوع اوالرغه

انجيل مرقوس 1

60

درحال اوالر 18و قيلورمن. صيادى آدم سيزالرنى من و ايرگاشينگالر منگا كليب ايتى: تورالرنى قويوب انگا ايرگاشتيالر. 19و اندين آزغنه اوتوب زبدى نينگ اوغلى يعقوب بيالن برادرى يوحنانينگ هم كمه ده تورالرينى اونگالب تورغانى نى كوروب 20درحال اوالرنى

قچقيردى. و اوالر آتاسى زبدينى اجاره كشيالرى بيالن كمه ده قويوب انگا ايرگاشتيالر. 21و اوالر كفرناحوم غه كيردى. و درحال سبت كونيده سيناغوغقه كيريب تعليم بردى.

قوت و قدرت بلكه ايماس كاتب الرديك اوالرغه چونكه قالديالر حيران تعليميگا 22و

بيالن تعليم برور ايردى. اول و ايردى. بار كشى بر توتولغان روح دين ناپاك سيناغوغيدا اوالرنينگ 23و

قيلغالى بيزنى هالك بار ايشيميز نمه بيالن يسوع سن ناصرت ليك اى قچقيريب 24ايتى: كلدينگ مو؟ سنينگ كيم بولوب خدانينگ قدوسى ايكانينگ نى بيلورميز. 25و يسوع انگا مالمت قيليب ايتى: شوك بولوب انينگدين چيقغيل. 26و ناپاك روح انى تيتراتيب اونلوك آواز بيالن واقيراب انينگدين چيقتى. 27و همه سى حيران قاليب اوز آراالريدا بحثالشيب ناپاك روح الرغه امر قيالدور بو نمه دور؟ بو ينگى تعليم ايماسمو؟ چونكه قدرت بيالن جليليه نينگ شهرتى انينگ درحال 28و ايتيشتيالر. ديب قيلور اطاعت انگا اوالر و

اطرافيداكى بارچه يورت غه چيقتى. 29و اوالر سيناغوغدين چيقيب يعقوب و يوحنا بيالن درحال سمعون و اندرياس نينگ اوييگا

بارديالر. 30اما سمعون نينگ قين اناسى تب بولوب كسل ياتيب ايردى و حاضر انينگ باره سيدين انگا خبر برديالر. 31و اول آلديغه باريب انينگ قول نى توتوب انى قوپاردى و تب انى قويدى و اول اوالرغه خذمت قيلدى. 32و كيچقورون بولغاندا كون پاتقان وقت دا همه كسل الرنى و مجنونالرنى انينگ آلديغه اليب كلديالر. 33و همه شهر ايشيك نينگ آلديدا يغيليب ايردى. 34و هر قسم كسل ليكگا مبتال بولغانالرنينگ توال كشى نى ساقايتيب توال يمان روح الرنى چيقاردى. و

يمان روح الرنى گب قيلغالى قويماس ايردى چونكه اوالر انى تونور ايردى. 35و ايرته گانده تخى قرانگغو ايكانده قوپوب چيقيب بر خالى يرگا باريب اندا دعا قيليب

انگا تاپيب 37انى ايرگاشيب كينيدين انينگ بولغانالر بيالن اوزى و سمعون 36و توردى. ايتيالر: همه سى سنى ايستايدور. 38و اول اوالرغه ايتى: باشقه يرگا اطرافيداكى شهرالرگا بارالى اندا هم بشارت براى چونكه مونينگ اوچون چيقتيم. 39و اول باريب بارچه جليليه ده

اوالرنينگ سيناغوغالريدا بشارت بريب يمان روح الرنى چيقارور ايردى.

انجيل مرقوس 1

61

40و بر پسه انينگ آلديغه كليب انگا يالباريب تيز بوكوب ايتى: خواهالسانگ منى پاكيزه

خواهالرمن ايتى: تكگوزوب انگا اوزاتيب قولى نى قيليب رحم يسوع 41و قياللورسن. انينگدين كتى و اول پاكيزه بولدى. 43و يسوع چينگ پاكيزه بولغيل. 42و درحال پسه ليكى سوز بيالن انى درحال كتگوزوب 44انگا ايتى: آگاه بولوب هيچ كيمرسه گا بر نمه ايتماغايسن ليكن باريب اوزونگ نى كاهنغه كورساتيب اوالرغه گواه بولسون ديب اوز پاكيزه ليكينگ يايغالى زياده خبرنى بو چيقغاندا اول 45ليكن اوتگازگيل. قيلغان نى امر موسى اوچون توردى شونداغ كه يسوع بر شهرگا اشكارا كيرالماس ايردى بلكه تاشقارى خالى يرالرده

تورور ايردى. و هر طرفدين انينگ آلديغه كلور ايرديالر.

ايكينجى باب

1و بر نچه كوندين كين ينه كفرناحوم غه كيردى و انينگ اويده ايكانليكى معلوم بولغاندا

2ايشيك نينگ آلديداكى يرگا سيغماغوديك توال خلق يغيلدى. و اوالرغه سوزنى بشارت

4و كلتورديالر. آلديغه انينگ كوتاريب كشى نى اودران بر كشى تورت 3و توردى. بريب خلق نينگ سببيدين انينگ قاشيغه كاللماگاچ اول اوزى بار اوى نينگ اوگزه سى نى اچيب توشوك قيليب اودران كشى اوزى ياتقان اوران نى توبنگا توشورديالر. 5و يسوع اوالرنينگ اندا 6اما باغيشالندى. گناه الرينگ اوغلوم اى ايتى: كشيگا اودران كورگانده اعتقادينى برنچه كاتب الر اولتوروب اوز كونگل الريده فكر قيلديالركه 7نمه ايشقه بو كشى مونداغ سوز قيالدور؟ كفر ايتادور. واحد خدادين باشقه كيم گناه الرنى باغيشاليااليدور؟ 8و يسوع ايتى: اوالرغه بيليب روحيدا اوز حاضر قيلغانى نى فكر شونداغ ايچيده اوز اوالرنينگ اودرانغه: اونگايراق دور قيلورسيزالر؟ 9قايسى فكر ايشقه كونگل الرينگيزده شونداغ نمه گناه الرينگ باغيشالندى ديماك مو يا قوپوب مانگغيل ديماك مو؟ 10ليكن ابن االنسان نينگ ايتيكه اودرانغه ديب بيلگايسيزالر بارليقى نى قدرتى باغيشالغالى گناه الرنى يوزيده ير 11سنگا ايتورمن: قوپوب اورانينگ نى كوتاريب اويونگگا بارغيل. 12و اول قوپوب درحال

قاليب حيران همه سى شونداغ كه كتى، چيقيب آلديدا همه سى نينگ كوتاريب اورانى نى خداغه حمد ايتيب هرگيز شونداغ ايشنى كورماب ايدوك ديب ايتيشتيالر.

انجيل مرقوس 1 و 2

62

13و ينه تنگيزنينگ بوييغه چيقتى. و همه خلق انينگ آلديغه كلديالر و اوالرغه تعليم برور

اولتورغانى نى باجخانه دا الوى نينگ اوغلى حلفى نينگ بارغاندا اوتوب اول 14و ايردى. اوييده انينگ 15و ايرگاشتى. انگا قوپوب اول و ايرگاشگيل. منگا ايتى: انگا كوروب دستورخواندا اولتورغاندا باجكيرالردين و گناه كارالردين توال كشى يسوع و شاگردالرى بيله اولتوروب ايرديالر چونكه بوالردين توال انگا ايرگاشگان ايرديالر. 16اما فريسيالرنينگ شاگردالريغه كوروب يگانى نى طعام بيالن گناه كارالر و باجكيرالر انينگ كاتب الرى ايتيالر: انينگ باجكيرالر و گناه كارالر بيالن يب ايچگانى قايداغ؟ 17يسوع مونى انگالب بلكه ايماس عادل الرنى كسل الر، بلكه ايماس محتاج طبيبگا ساق الر ايتى: اوالرغه

گناه كارالرنى قچقيرغالى كلديم. 18يوحنانينگ شاگردالرى و فريسيالر روزه توتار ايرديالر. اوالر كليب انگا ايتيالر: نمه

سنينگ ليكن توتارالر روزه شاگردالرى فريسيالرنينگ و شاگردالرى يوحنانينگ ايشقه قولداشالرى يگيت تويداكى ايتى: اوالرغه يسوع 19و توتماسالر. روزه شاگردالرينگ ايكانيده بيله بيالن اوالر توى يگيتى توتاالمدور؟ روزه وقتيدا بار بيالن اوالر توى يگيتى اول الينادورغان كونالر كلور، شو وقت اوالردين توى يگيتى توتالماسالر. 20ليكن روزه كونى روزه توتارالر. 21هيچ كيمرسه يغيلماغان ينگى پارچه دين كهنه لباسغه يماق سالماس بولور. 22و هيچ يمانراق ييرتوق و ييرتار تارتيب پارچه كهنه دين ينگى بولماسه سالينغان كيمرسه ينگى شراب نى كهنه تولوم الرغه توشقارماس بولماسه ينگى شراب تولوم الرنى تولوم الرغه ينگى شراب نى ينگى ليكن بوزولور. تولوم الر بيالن شراب و ييرتار توشقارورالر. 23و واقع بولديكه اول بر سبت كونيده زراعت الرنينگ آراسيدين اوتار ايردى. و شاگردالرى اوتوب بارغانيدا زراعت باشالريدين اوزگالى تورديالر. 24و فريسيالر انگا ايتى: اوالرغه اول 25و قيلورالر؟ ايشنى ايماس جائز سبت كونيده ايشقه نمه منا ايتيالر: هيچ قيلغانى نى نمه قالغانيدا آچ بولغانالر بيالن انينگ و اوزى اول بولوب محتاج داود اوقومادينگيزمو؟ 26قايداغ كه اول اوزى اولوغ كاهن ابياتارنينگ كونالريده خدانينگ بيتيگا بيالن اوزى يب نانالرنى تقدمه بولماغان جائز يگالى باشقه سيغه كاهن الردين كيريب انسان و بولغان دور اوچون انسان سبت كونى ايتى: اوالرغه 27و بردى. هم بولغانالرغه

سبت كونى اوچون ايماس. 28شونينگ اوچون ابن االنسان سبت نينگ هم خواجه سى دور.

انجيل مرقوس 2

63

اوچونجى باب

1و ينه سيناغوغقه كيردى و اندا قولى قوروغان بر آدم بار ايردى. 2و اوالر انينگ توپه سيده

3و ايرديالر. تورور ماراب انى ديب برورمو شفا سبت كونيده آيا اوچون: قيلماق عرض اول اوزى قولى قوروغان آدم غه ايتى: قوپوب اوترادا تورغيل. 4اندين اوالرغه: سبت كونى يا جائزمو قوتقازماق جان نى بر جائزمو قيلماق يمانليق يا جائزمو قيلماق يخشيليق اولتورماك جائزمو، ديب ايتى. اما اوالر شوك تورديالر. 5و اول اوز چوره سيگا نظر ساليب اول بولوب غمكين اوچون قاتيغليقى كونگل اوالرنينگ قايالب اوالرغه بيالن غضب آدم غه: قولونگ نى اوزاتغيل ديب ايتى. و اول انى اوزاتى و قولى ساق بولدى. 6و فريسيالر

چيقيب درحال هيرودسيالر بيالن: انى قايداغ يوقاتاميز ديب مصلحت قيليشتيالر. 7و يسوع اوز شاگردالرى بيالن تنگيزگا باردى و جليليه دين توال خلق انگا ايرگاشتى.

8و يهوديه و اورشليم دين و ادوميه دين و اردن نينگ اول بر طرفيدين و صور و صيدانينگ

اطرافيدين توال خلق انينگ انداغ چونگ ايشالر قيلغانى نى ايشتيب انينگ آلديغه كلديالر. 9و خلق نينگ توالليقيدين اوزى نينگ قيستاليب قالماسليقى اوچون اوزيگا بر كچيك كمه

آغريق اوچون ساقايتقانى كشى نى توال 10چونكه بويوردى. شاگردالريغه توروشنى طيار ناپاك روح الر ايرديالر. 11و قيستار انى ديب تكگوزالى قول انگا بولغانالرنينگ همه سى انى كورگانيده انينگ آلديغه يقيليب قچقيريب: سن ابن الله دورسن ديب ايتيالر. 12اما انى

اشكارا قيلماسليق نى اوالرغه جيكاالب بويوردى. 13و اول تاغقه چيقيب اوزى خواهالغانالرنى قچقيردى و اوالر انينگ آلديغه كلديالر. 14و

اون ايكى نى تعيين قيلديكه اوالر انينگ بيالن بولغايالر و اول اوالرنى وعظ ايتقالى ايبارگاى 15و يمان روح الرنى چيقارغالى اوالرنينگ قدرتى بولغاى. 16و اون ايكى نى تعيين قيلدى يعنى

اوزى انگا پطروس ديب اسم قويغان سمعون. 17و اوالرغه بوانرجس يعنى گولدورالش نينگ اوغول الرى ديب اسم قويغان زبدى نينگ اوغلى يعقوب بيالن يعقوب نينگ برادرى يوحنا. 18و اندرياس و فيليپوس و برثولماوس و متى و توماس و حلفى نينگ اوغلى يعقوب و تداوس

و كيردى اويگا بر اول يهودا. 20و اسخريوطى برگوچى توتوب انى قانوى سمعون. 19و و انداغ توال خلق يغيلديكه اوالر نان يگالى هم فرصت تاپالماس ايرديالر. 21و انينگ اوروغ

توغقانالرى مونى انگالغاندا: اليشيب قاليب دور ديب انى توتقالى چيقتيالر.

انجيل مرقوس 3

64

چونگى روح الرنينگ يمان و بار بعلزبول انينگده كاتب الر كلگان اورشليم دين 22و

اوالرغه بيالن مثل قچقيريب اوالرنى 23و ايرديالر. دير چيقارور روح الرنى يمان برله اول بوالنسه ضديغه اوز پادشاه ليق 24بر چيقارااليدور؟ قايداغ شيطان نى شيطان ايتى: پادشاه ليق ثابت قااللماس. 25و بر اوى اوز ضديغه بوالنسه اول اوى ثابت قااللماس. 26و اگر شيطان اوز ضديغه قوپوب بوالنسه ثابت قااللماس بلكه يوقالور. 27اگر اول كوچلوق سرانجام الرينى اوى كيريب اوييگا كوچلوق نينگ اول كيم هيچ باغالماسه كيمرسه نى تاالاليدور. 28بتحقيق سيزالرگا اويى نى انينگ باغالغاندين كين بلكه االلمايدور بوالب اوغول الريغه آدم هم ايتسه الر كفر قانچه سوزالر كفر و گناه الر همه ايتورمن: باغيشالنماس بلكه اول ابدغچه انگا ايتسه باغيشالنور. 29ليكن كيم كه روح القدسگا كفر كيمرسه ابدى حكم گا سزاوار بولور ديدى. 30چونكه اوالر: انينگده ناپاك روح بار ديگان كشى قچقيرغالى انى توروب تاشقاريدا كليب برادرالرى و اناسى انينگ 31و ايرديالر. ايبارديالر. 32و انينگ چوره سيده خلق اولتوروب ايردى. و انگا: منا انانگ و برادرالرينگ و همشيره الرينگ تاشقاريدا توروب سنى ايستايدورالر ديب ايتيالر. 33و اوالرغه جواب بريب ايتى: انام و برادرالريم كيم دور؟ 34و اوز چوره سيده اولتورغانالرغه قايالب ايتى: منا انام و برادرالريم! 35كيم كه خدانينگ اراده سى نى قيلسه منينگ برادريم و همشيره م و

انام اول دور.

تورتونجى باب

1و اول ينه تنگيزنينگ بوييدا تعليم برگالى باشالدى. و انينگ آلديغه توال خلق يغيلدى.

انينگ اوچون اول بر كمه گا كيريب تنگيزده اولتوردى و خلق نينگ همه سى تنگيزنينگ بوييدا ايتى: تعليميده اوالرغه اوز بريب تعليم بيالن توال ايرديالر. 2و اوالرغه مثل الر قوروقدا 3انگالنگالر منا اوروغ ساچقوچى اوروغ ساچقالى چيقتى. 4و واقع بولديكه اول ساچقانيدا

بعضى سى يول نينگ يانيغه توشتى و اوچارليق الر كليب انى يب كتى. 5و بعضى سى توپاسى جيق بولماغان تاشليق يرگا توشتى و توپاسى قالين بولماغاچ پات اونوب چيقيب 6آفتاب چيقغاندا كويوب كتيب يلديزى بولماغاچ قورودى. 7و بعضى سى تيكانالر آراسيغه توشتى توشوب يرگا يخشى بعضى سى 8و برمادى. حصول و بوغدى انى اوسوب تيكانالر و

انجيل مرقوس 3 و 4

65

يوز حصه غچه ليك برى ينه و اتميش برى ينه اوتوز برى اوسوب اونوب بريب، حصول حصول بردى. 9و اول ايتى: انگالغالى قوالقى بار كيمرسه انگالسون.

مثل نينگ بو چوره سيداكى الر انينگ بيالن اون ايكيالر بولغاندا يالغوز اوزى 10و

باره سيدين انينگدين سورديالر. 11و اوالرغه ايتى: خدانينگ پادشاه ليقى نينگ سرى سيزالرگا بريليب دور ليكن تاشقارقى الرغه همه سى مثل الر بيالن ايتيلور. 12تاكه كورماگليك بيالن اوالرغه گناه الرى و اوقماغايالر انگالب بيالن انگالماغليق و كورماگايالر كوروب

باغيشالنماسون ديب توبه قيليب يانماغايالر. اوقالورسيزالر؟ قايداغ مثل الرنى باشقه همه اوقماى مثل نى بو ايتى: اوالرغه 13و

سوز شونداغ كه بولسه يانيداكى الر يول نينگ 15اما ساچار. سوزنى ساچقوچى 14اوروغ

اندا ساچيلغاندا اوالر انگالغاندين كين درحال شيطان كليب كونگل الريگا ساچيلغان نى اليب كتادور. 16و تاشليق يرگا ساچيلغانالر بولسه شونداغ كه اوالر سوزنى انگالغاندا اول خوشلوق بيالن قبول قيلورالر. 17اما اوالرنينگ اوزيده يلديزى بولماغاچ بر وقتيغچه قاليب سوزنينگ جهتيدين بر تارليق يا قوغالنماغليق واقع بولسه درحال تايارالر. 18تيكانالرنينگ آراسيغه ساچيلغانالر بولسه باشقه راق بولور. بوالر سوزنى انگالغاندين كين 19بو دنيانينگ انديشه سى و دولت نينگ غرورى و نفس نينگ بولك شهرت الرى كيريب سوزنى بوغادور و حصول سز بولور. 20اما يخشى يرگا ساچيلغانالر بولسه شونداغ كه اوالر سوزنى انگالب

قبول قيليب برى اوتوز ينه برى اتميش و ينه برى يوز حصه حصول برور. قويغالى استيغه اوران نينگ ياكه تگيگا پيمانه نينگ چراغ نى آيا ايتى: اوالرغه 21و

بولمايدورغان اشكارا 22چونكه ايماسمو؟ قويغالى اوستيگا چراغدان كلورالرمو؟ اليب ياشورون نرسه يوق دور و اشكارا بولماغوديك هيچ بر مخفى نرسه يوق دور. 23انگالغالى قوالقى بار كيمرسه انگالسون. 24و اوالرغه ايتى: انگالغانينگيزغه سرساب باقينگالر. هر نه پيمانه برله كمالب برسانگيز سيزالرگا كمالنور و سيزالرگا زياده قيلينور. 25كيم نينگ كى

بار بولسه انگا بريلور ليكن كيم نينگ كى يوق بولسه بارى هم انينگدين الينور. بولور. قويغانيديك ساچيب اوروغ يرگا آدم بر پادشاه ليقى خدانينگ ايتى: اول 26و

27كيچه سى اوخالب كوندوزى قوپوب اوروغ نينگ قايداغ اونوب اوسگانى نى اول اوزى

بيلمايدور. 28ير اوزيدين حصول كلتورادور. اول كوك اندين باش اندين باشدا تولغان دان پيدا قيالدور. 29اشليق پيشقاندا درحال اورغاق سالدورادور چونكه اورما وقتى كليب دور.

انجيل مرقوس 4

66

بيالن مثل قايسى انى يا و اوخشاتالى نمه گا پادشاه ليقى نى خدانينگ ايتى: اول 30و

همه يرداكى ساچيلغاندا يرگا اوزى اول اوخشايدور. اوروغيغه 31قچى قياللى؟ تمثيل همه اوسوب اونوب كين ساچيلغاندين 32ليكن بولور. كچيگراكى اوروغالرنينگ چونگ قونالغوديك سايه سيده اوچارليق الرى آسمان بولوب چونگراقى اوتياشالرنينگ شاخالر چيقارور. 33و مونينگغه اوخشاش اوالر انگالب توشونالگوديك سوزنى بشارت شاگردالريغه اوز تنهادا ليكن ايردى قيلماس سوز مثل سز اوالرغه 34و ايردى. برور

همه سى نى اوقتوروب برور ايردى. 35و شو كون آخشام بولغاندا اوالرغه ايتى: اول كنارغه اوتالى. 36و خلق نى قويوب انى

اوزى بولغان كمه ده اليب بارديالر و انينگ بيالن ينه باشقه كمه الر بار ايردى. 37و بر قاتيق بوران چيقتى و كمه سودين تولوب كتگوديك دولغونالر كمه گا موچ اورور ايردى. 38ليكن اول اوزى كمه نينگ آياغيدا تكيه گا يوالنيب اوخالب ايردى. و اوالر انى اويغاتيب ايتى: اى اوستاد هالك بولوشيميزدين انديشه قيلماسموسن؟ 39و اول اويغانيب شمال نى مالمت قيليب تنگيزگا: شوك توروب تينج بولغيل ديدى و شمال توختادى و تمام تينجليق بولدى. 40و اول ايشقه مونداغ قورقارسيزالر؟ تخى اعتقادينگيز يوق مو؟ 41و اوالر توال ايتى: نمه اوالرغه

قورقوب: بو كيم دوركه هم شمال هم تنگيز انگا اطاعت قيالدور ديب بربريگا دييشتيالر.

بشنجى باب

1و اوالر تنگيزنينگ اول طرفيداكى جراسينيالرنينگ يورتيغه كلديالر. 2و اول كمه دين

3انينگ اوچرادى. انگا چيقيب گورالردين كشى بر توتولغان روح دين ناپاك چيقغانيدا تورادورغان يرى گورالردا ايردى و هيچ كيمرسه انى زنجير برله هم باغاليالماس ايردى اشكل نى اوزوب زنجيرالرنى باغالنيب بيالن زنجيرالر و اشكل مرتبه توال 4چونكه

ايردى. 5و هميشه كيچه و كوندوز انى رام قياللماس ايردى. و هيچ كيمرسه سيندورغان ايردى. قيلور زخمدار برله تاشالر اوزينى قيليب فرياد يوروب تاغالردا و گورالردا بيالن آواز 7اونلوك قيليب سجده انگا باريب يوگوروب كورگانده يراقدين يسوع نى 6و

قچقيريب: اى يسوع ابن الله تعالى سنينگ بيالن نمه ايشيم بار؟ سنگا خدانينگ توپه سيده ناپاك روح اول ايتى. 8چونكه اول انگا: اى قسم قيلورمن كه منگا عذاب برماگايسن ديب

انجيل مرقوس 4 و 5

67

و سوردى. ديب نمه دور اسمينگ انينگدين: اول 9و ايردى. ايتقان ديب چيقغيل آدم دين تاشقارى يورت دين اول اوالرنى 10و ديدى. توالدورميز چونكه لجئون دور اسميم انگا: اوتالر تونگوز پاته بر چونگ يانيدا تاغ نينگ اندا 11و يالباردى. توال انگا ايبارماسليكگا اوالرغه ايبارگيل، تونگوزالرغه بيزنى ايتى: يالباريب انگا روح الر ناپاك 12و ايردى. كيرگايميز. 13و اول اوالرغه اذن بردى و ناپاك روح الر چيقيب تونگوزالرغه كيردى و عددى ايكى مينگچه بولغان پاته يارنينگ لبيدين توكولوب تنگيزگا چوكوب دميقيب اولوب كتى. 14و تونگوزالرنى باقغوچيالر قاچيب كتيب شهرده و كنت الرده خبر برديالر. و خلق نمه واقع

بولغان نى كورگالى چيقتيالر. 15و يسوع نينگ آلديغه كليب اول مجنون يعنى ايچيده لجئون بولغان كشى نينگ اولتوروب ايگين كييب اونگالنغانى نى كوروب قورقتيالر. 16و واقعه نى كورگانالر مجنونغه نمه بولغانيدين و تونگوزالر باره سيدين اوالرغه خبر برديالر. 17و خلق: اوز سرحدالريميزدين كتگيل ديب انگا يالباردى. 18و اول كمه گا كيرگانيده ايلگارى مجنون بولغان كشى انينگ بيالن بيله باريشنى انينگدين تيالدى. 19ليكن يسوع انگا اجازت برماى انگا ايتى: اوز اويونگداكى اوروغ توغقانالرينگغه باريب خداوندنينگ سنگا قايداغ چونگ انگا يسوع نينگ كتيب اول برگيل. 20و و سنگا رحم كورساتگانى نى خبر قيلغانى نى ايش

قايداغ چونگ ايش قيلغانى نى دقاپوليسدا يايغالى توردى و همه سى تعجب قيلور ايرديالر. 21و يسوع اول بر كنارغه يانيب كلگانده توال خلق انينگ آلديغه يغيلدى و اوزى تنگيزنينگ

لبيده ايردى. 22و سيناغوغ نينگ چونگ الريدين يايروس آتليق بر كشى كليب انى كورگانده آياغالريغه يقيليب 23انگا توال يالباريب: كچيك قيزيم آخرقى نفسده دور. كليب قولونگ نى انينگ اوستيگا قويغيل تاكه ساقاييب تيريلسون ديب ايتى. 24و اول انينگ بيالن باردى و توال خلق انگا ايرگاشيب انى قيستار ايرديالر. 25و اندا اون ايكى يلدين برى خون كسلى تارتقان بر خاتون بار ايردى. 26اول اوزى توال طبيب الردين توال زحمت تارتيب همه بارينى صرف باره سيدين 27يسوع نينگ ايردى. توشگان احوالغه يمانراق كورماى فائده بر هيچ قيليب انينگ 28چونكه تكگوزدى قول لباسيغه انينگ كليب كينيدين آراسيدا خلق نينگ انگالب ايردى. 29و حاضر خونى نينگ چشمه سى بر تكگوزوب قويسام ساقايامن ديب لباسى نى قورودى و اوز بدنيده درديدين ساقايغانى نى تويدى. 30و يسوع درحال اوز ايچيده اوزيدين قوت چيقغانى نى بيليب خلق نينگ آراسيدا كينيگا اويرولوب لباسيم غه كيم قول تكگوزدى ديدى؟ 31شاگردالرى انگا ايتيالر: خلق نينگ سنى قيستاغانى نى كوروب توروب ينه منى

انجيل مرقوس 5

68

كيم توتى ديرسن مو؟ 32و اول مونى قيلغان كشى نى كورگالى اوز چوره سيگا قايالدى. 33اما اول خاتون اوزيگا نمه بولغانى نى بيليب قورقوب تيتراب كليب انينگ آلديدا يقيليب همه راستليق نى انگا ايتيب بردى. 34و اول انگا ايتى: اى قيزيم اعتقادينگ سنى ساقايتى. سالمت

بيالن باريب دردينگدين شفا تاپغيل. كليب كشيالر اوييدين چونگى نينگ سيناغوغ نينگ تورغاندا قيليب سوز تخى 35اول

ايتيالر: قيزينگ اولدى. نمه ايشقه اوستادنى تخى كايتوراسن؟ 36اما يسوع ايتيلغان سوزنى و پطروسدين 37و ايتى. ديب ايشانگيل فقط قورقما چونگيغه: سيناغوغ نينگ انگالب ايرگاشگالى اوزيگا كيمرسه نى هيچ باشقه يوحنادين برادرى يعقوب نينگ و يعقوبدين يتيب كليب غلغله نى و يغالب شاوقوم اوييگا قويمادى. 38و سيناغوغ نينگ چونگى نينگ سالغانالرنى كوروب 39ايچگارى كيريب اوالرغه ايتى: نمه ايشقه غلغله قيليب يغالرسيزالر؟ بال اولگان ايماس بلكه اويقوالب دور. 40اما اوالر انى مسخره قيليب كولديالر، ليكن اول اناسى نى و اوزى بيالن بولغانالرنى آتاسى نى و همه سى نى تاشقاريغه چيقاريب بالنينگ اليب بال بار يرگا كيريب 41بالنينگ قولى نى توتوب: طليثا قومى يعنى اى قيز سنگا ايتورمن قوپغيل ديدى. 42و درحال قيز قوپوب مانگدى چونكه اون ايكى ياشقه كيرگان ايردى. و امر بيلماسون ديب چينگ اوالرغه مونى هيچ كيمرسه قالديالر. 43و نهايت حيران اوالر

قيلدى و بالغه يگالى بر نمه بريلسون ديدى.

التنجى باب

سبت 2و ايرگاشتيالر. انگا شاگردالرى و كلدى وطنيگا اوز چيقيب اندين اول 1و

كونى بولغاندا سيناغوغدا تعليم برگالى توردى. و انگالغاندا توالالرى حيران قاليب ايتور ايرديالر: بو ايش مونگا نه يردين دور؟ انگا بريلگان حكمت نمه دور؟ و انينگ قول الرى بيالن قيلينغان قدرتليك عمل الر نه يردين كليب دور؟ 3آيا بو اوزى يغاچ چى ايماسمو؟ مريم نينگ اوغلى و يعقوب نينگ و يوسى نينگ و يهودانينگ و سمعون نينگ برادرى ايماسمو؟ و انينگ همشيره الرى موندا بيزنينگ آراميزدا ايماسمو ديب انينگدين تايار ايردى. 4اما يسوع اوالرغه ايتى: بر پيغمبر اوز وطنيده و اوز اوروغ توغقانالرى آراسيدا و اوز اوييده حرمت سز بولوب قويوب قولى نى اوستيگا بر نچه كسل الرنينگ اندا اول ايماس. 5و يرده حرمت سز باشقه

انجيل مرقوس 5 و 6

69

ساقايتيشدين باشقه هيچ بر قدرتليك عمل قياللمادى. 6و اوالرنينگ ايمان سزليقيغه تعجب قيليب اطرافيداكى كنت الرنى چورگولوب تعليم برور ايردى.

اوالرغه باشالب ايبارگالى ايكيدين ايكيدين اوالرنى قچقيريب اون ايكيالرنى 7و

ناپاك روح الرنينگ اوستيگا قدرت بردى. 8و يولدا بر عصادين باشقه هيچ نرسه نه نان نه كييم ايكى بويوروب اوالرغه كييشنى كوتارماى 9بلكه كفش ميس بلباغدا نه و خورجين كيمانگالر ديدى. 10و اوالرغه ايتى: نه يرده بر اويگا كيرسانگيز اول يردين چيقغونچه اندا قالينگالر. 11و قايسى يرده سيزالرنى قبول قيلماسه و سيزالردين انگالماسه الر اول يردين چيقيب اوالرغه گواه ليق بولماق اوچون پوت الرينگيزنينگ تگيداكى توپانى قاقينگالر. 12و اوالر چيقيب: توبه قيلينگالر ديب وعظ ايتيب 13توال يمان روح الرنى چيقاريب ياغ بيالن

ياغالب توال كسل الرنى ساقايتور ايرديالر. تعميد برگوچى يوحنا ايتى: انگالب پادشاه بولغاچ هيرودس نامى مشهور انينگ 14و

اولوك الردين قوپاريلغان دور انينگ اوچون بو قدرت الر انينگده ايشاليدور. 15اما باشقه الر ايكان پيغمبر بر بريديك پيغمبرالرنينگ باشقه الر: ايكان، الياس اوزى اول ايتيالر: اوزى يوحنا كستورگان باشى نى من ايتى: انگالب مونى هيرودس 16ليكن ايتيالر. ديب

قوپاريليب دور. 17چونكه هيرودس اوزى برادرى فيليپوس نينگ خاتونى هيروديانينگ جهتيدين ايباريب

يوحنانى توتوروب باغالتيب زندانغه سالغان ايردى چونكه هيرودس اول خاتون نى الغان ديب ايماس روا سنگا اليش خاتونى نى برادرينگ نينگ هيرودسغه: يوحنا 18و ايردى. اما ايردى خواهالر اولتورگالى انى قيليب عداوت انگا هيروديا اوچون 19انينگ ايردى. انينگدين بيليب ايكانى نى آدم قدوس و عادل يوحنانينگ هيرودس 20چونكه قياللمادى قورقوب انى ساقالر ايردى و انينگدين انگالغاندا توال ايشدا ايكى خيال بولوب انينگدين اوز بولغاندا كونى توغولغان اوزى نينگ هيرودس 21اما ايردى. قيلور ميل انگالشقه مناسب قيلغاندا ضيافت بر چونگ الريغه جليليه نينگ و سردارالريغه و منصبدارالريغه هيرودسنى اويناب اوسول كيريب قيزى اوز هيروديانينگ وقت 22اول كلدى. كون بر نمه خواهالسانگ هر ايتى: قيزغه پادشاه و قيلدى اولتورغانالرنى خوش بيالن انينگ و مندين طلب قيلغيل و سنگا براى. 23و انگا قسم قيلديكه پادشاه ليقيم نينگ ياريميغچه مندين هر نمه طلب قيلسانگ سنگا برامن. 24و اول چيقيب اناسيغه: نمه طلب قيالى؟ ديدى. اما

انجيل مرقوس 6

70

ايتى. 25و قيز آلديراب اول اوزى: تعميد برگوچى يوحنانينگ باشى نى طلب قيلغيل ديب درحال پادشاه نينگ آلديغه كيريب: تعميد برگوچى يوحنانينگ باشى نى حاضر بر تخسه ده ليكن بولدى غمكين توال 26پادشاه قيلدى. طلب ديب خواهالرمن بريشينگ نى منگا ياندورغالى خواهالمادى. انى جهتيدين اولتورغانالرنينگ و دستورخواندا قسم الرنينگ 27و درحال پادشاه بر جالدنى ايباريب انينگ باشى نى اليب كلگالى بويوردى. و اول باريب

انينگ باشى نى زنداندا كستى 28و انينگ باشى نى بر تخسه ده اليب كليب قيزغه بردى و قيز انى اناسيغه بردى. 29اما انينگ شاگردالرى انگالب كليب انينگ جسدينى اليب بر گورغه قويديالر. 30و رسول الر يسوع نينگ آلديغه يغيليب اوز قيلغانى نينگ و تعليم برگانى نينگ همه سى نى انگا خبر برديالر. 31و اول اوالرغه ايتى: سيز اوزونگيز تنها بر بيابان يرگا باريب الينگالر ديدى. چونكه كليب كتگانالر توال بولغاچ غذا يگالى هم اوالرغه آزغنه راحت اوالرنينگ 33خلق بارديالر. يرگا بيابان بر تنها كمه ده اوالر 32و ايردى. بولماس فرصت يوگوروب يرگا اول پياده شهرالردين همه تونوب انى توالالر و كوردى كتگانى نى اوالردين ايلگارى يتيب بارديالر. 34و يسوع چيقيب توال خلق نى كوروب اوز پاته چى سى

يوق قوى الرديك بولغانى اوچون اوالرغه رحم قيليب توال تعليم برگالى قوپتى. 35و كون كيچ بولغاندا شاگردالرى انينگ آلديغه كليب ايتيالر: بو چول يردور و كون نينگ

باريب غذا يورت و كنت الرگا اطرافداكى آيريغيل! اوزونگدين اوتى. 36اوالرنى توالسى ساتيب السونالر. 37اما اول جواب بريب اوالرغه ايتى: سيز اوالرغه طعام برينگالر. و انگا ايتيالر: آيا باريب ايكى يوز دينارغه نان اليب اوالرغه يگالى براميزمو؟ 38اما اول اوالرغه: نچه نانينگيز بار؟ باريب قايالنگالر ديب ايتى. و اوالر كوروب باقيب: بش نان بيالن ايكى بليق بار ديديالر. 39و همه سى نى توپ توپ يشيل اوت دا اولتورغوزغالى بويوردى. 40و اوالر توپ توپ بولوب يوزدين يوزدين اليگدين اليگدين اولتورديالر. 41و اول بش نان نى و ايكى بليق نى اليب آسمان طرفيگا قايالب نان نى مباركالب اوشاتيب خلق نينگ آلديغه قويغالى شاگردالرغه بريب ايكى بليق نى هم همه سيگا اوالشتوردى. 42و همه سى يب تويديالر. 43و نان بيالن بليق پارچه الرينى يغيب اون ايكى سبد تولغوزوب الديالر. 44و اول ناندين يگانالر كمه گا شاگردالرينى درحال ياندورغونچه خلق نى اوزى 45و ايردى. كشى اير مينگ بش كيريب اوزيدين ايلگارى اول بر كناريداكى بيت صيداغه بارغالى زورالدى. 46و خلق بيالن خوشالشقاندين كين دعا قيلغالى تاغقه چيقتى. 47و آخشام بولغاندا كمه تنگيزنينگ اوتراسيدا

انجيل مرقوس 6

71

ايردى، و اول اوزى قوروقدا يالغوز قاليب ايردى. 48و اول اوالرنينگ كتيب باريب تنگليك تارتقانى نى كوردى چونكه شمال اوالرنينگ ضديغه ايردى. و تخمينا كيچه نينگ تورتونجى اوتگالى اوالردين يقينالشيب اوالرغه مانگيب يوزيده تنگيزنينگ اوزى اول حصه سيده ايكان ديب الباستى بر يوزيده مانگغانى نى كوروب: تنگيزنينگ انينگ توردى. 49اما اوالر گمان قيليب بر فرياد قيلدى. 50چونكه همه سى انى كوروب حيرت گا توشوب ايردى. اما درحال اوالرغه سوز قيليب اوالرغه ايتى: خاطرجمع بولونگالر من دورمن قورقمانگالر. نهايت ايچيده اوز اوالر و توختادى بوران و چيقتى كمه گا كليب آلديغه اوالرنينگ 51و

حيران قالديالر. 52چونكه اوالرنينگ كونگل الرى قالين بولغاچ نانالر بيالن قيلغان معجزه نى اوقماغان ايرديالر. 53و اوالر اوتوب جنيسارت گا كليب توختاديالر.

همه سى نى يورت نينگ 55شو تونوب. حاضر انى خلق چيقغاندا كمه دين اوالر 54و

چورگولوب يوگوروب انينگ نه يرده بولغانى نى انگالسه كسل الرنى اورانالرنينگ اوستيده يا شهرالرگا يا كنت الرگا بولسه يرده نه 56و تورديالر. كلگالى اليب كوتاريشيب اندا يورت الرغه كيرسه كسل الرنى بازارالرغه قويوب: يالغوز لباسينگ نينگ ايتاكى نى بولسه مو

بر توتسه الر ايدى ديب انگا يالبارور ايردى. و انى توتقانالرنينگ همه سى ساقايدى.

يتنجى باب

انينگ انينگ آلديغه يغيلديالر. 2و 1و فريسيالر و اورشليم دين كلگان بر نچه كاتب الر

شاگردالرى نينگ بعضيالرى ناپاك يعنى يوماغان قول الر بيالن نان يگانى نى كوروب ايردى. 3چونكه فريسيالر و همه يهوديالر قديم قى الرنينگ بويوروق الرينى توتوب قول الرينى تازا

يوماغونچه طعام يماسالر. 4و بازاردين كلگانده اوزينى يوماغونچه طعام يماسالر و پياله 5اما باردور. رسم الرى توتادورغان باشقه توال و يويوش قچاالرنى ميس و ابريق بيالن قديم قى الرنينگ شاگردالرينگ اوچون نمه سورديالركه انينگدين كاتب الر و فريسيالر ايتى: اوالرغه اول 6اما ييدورالر؟ نان بيالن قول الر ناپاك بلكه توتماى بويوروقالرينى بو شونداغ كه قيلدى، پيغمبرليك يخشى باره نگيزده سيزنينگ اشعيا قيلغوچيالر ريا اى قوم لب الرى بيالن منگا حرمت قيلور ليكن كونگلى مندين يراق دور. 7اما اورگاتادورغان تعليمى آدم الرنينگ بويوروق الرى بولغاچ منگا بيهوده عبادت قيلورالر ديب پتولوب دور.

انجيل مرقوس 6 و 7

72

ايتى: اوالرغه 9ينه توتارسيزالر. بويوروق الرينى آدم الرنينگ تاشالب امرينى 8خدانينگ

10چونكه قيلورسيزالر. باطل امرينى خدانينگ ديب توتاميز بويوروق الريميزنى اوز آرى موسى ايتى: آتانگغه و انانگغه حرمت قيلغيل و كيم كه آتاغه يا اناغه دشنام ايتسه اولماگليك مندين سن اناسيغه: يا آتاسيغه اوز كشى بر ايتورسيزالر: سيزالر 11ليكن اولسون. بيالن االدورغان ياريليق اوزى قربان يعنى هديه بولدى ديسه 12انى آتاسيغه يا اناسيغه ينه بر نمه قيلغالى قويماس سيزالر. 13اوزونگيز توختاتقان بويوروق الرينگيز بيالن خدانينگ سوزينى ينه خلق نى 14و قيلورسيزالر. نرسه الر توال اوخشاش مونينگغه و قيلورسيزالر. باطل تاشيدين 15انسان نينگ توشونونگالر: انگالب مندين همه نگيز ايتى: اوالرغه قچقيريب اوزى نرسه چيقغان انساندين ليكن يوق دور نرسه قيالدورغان ناپاك انى كيريب ايچيگا اويگا كتيب انگالسون. 17و خلقدين كيمرسه بار قوالقى قيالدور. 16انگالغالى ناپاك انى ايتى: سيزالر انينگدين سورديالر. 18و اوالرغه باره سيده كيرگانده شاگردالرى مثل نينگ ناپاك انى نرسه هيچ كيرگان تاشيدين آدم غه اوقماسموسيزالركه فهم سزمو؟ انداغ هم كتادور چيقيب بيالن يولى اوز باريب قورساققه كيرماى كونگليگا 19چونكه قياللماس؟ ديب همه طعام نى پاك ديدى. 20اول ينه ايتى: آدم نينگ اوزيدين چيقغان نرسه آدم نى ناپاك بوزوغلوق، فكرالر، يمان كونگل الريدين آدم الرنينگ يعنى ايچيدين 21چونكه قيالدور. دشنام، حسد، شهوت پرستليك، حيله، يمانليق، طمعكارليق، 22زنا، قتل، اوغورلوق، آدم نى ايچيدين چيقيب نرسه الرنينگ همه سى يمان تكبرلوق و جاهل ليق چيقادور. 23بو

ناپاك قيلور. 24و اول قوپوب اندين چيقيب صور و صيدانينگ سرحدالريغه باردى. و بر اويگا كيريب

انينگ قيزى ناپاك هيچ كيمرسه بيلماسون ديب خواهالدى اما ياشورواللمادى. 25چونكه روح دين توتولغان بر خاتون انينگ خبرينى انگالب حاضر كليب كيريب انينگ آياغالريغه يمان و ايردى. جنسيدين فينيقيه ليك سورى بولوب يونانى خاتون اول 26و يقيلدى. روح نى قيزيدين چيقاريشنى انينگدين تيالدى. 27و يسوع انگا ايتى: اول بالالر تويسونالر. بالالرنينگ نانى نى اليب ايت الرغه تاشالماق يخشى ايماس. 28اما خاتون جواب بريب انگا ايتى: آرى اى خداوند ايت الر هم جوزه نينگ تگيده بالالردين اشقان اوواق الرنى ييدور. اوييگا اول 30و چيقتى. قيزينگدين روح يمان بارغيل اوچون سوز بو ايتى: انگا اول 29و

باريب كورديكه بال اوراندا ياتادور و يمان روح چيقيب كتيب دور.

انجيل مرقوس 7

73

يورتى نينگ دقاپوليس اوتوب صيدادين چيقيب سرحدالردين صورنينگ ينه 31و

تلنكگوشنى گاس بر آلديغه انينگ 32و كلدى. تنگيزيگا جليليه نينگ مانگيب اوتراسيدين خلق نينگ انى اول 33و يالبارديالر. انگا قويوشقه قولى نى اوستيگا انينگ كليب اليب انينگ توكوروب تيقيب قوالق الريغه انينگ بارماق الرينى اوز اليب طرفگا بر آراسيدين ايتى. ديب اچيلغيل يعنى افثا انگا: تارتيب آه قايالب طرفيگا 34آسمان توتوب تيلى نى اوچوق سوزالدى. و يشيلدى بندى تيلى نينگ و اچيلدى انينگ قوالق الرى 35و درحال

اوالرغه قانچه هر ليكن بويوردى اوالرغه ديب ايتمانگالر كيمرسه گا هيچ يسوع: 36و

بويورسه اوالر اشوغراق خبرنى يايغالى تورور ايرديالر. 37و اوالر بى نهايت حيران قاليب گاچاالرنى و انگاليدورغان گاسالرنى قيليب دور يخشى نرسه نى هر ايرديالر: ايتور

سوزاليدورغان قيليب دور.

سكزنجى باب

1شو كونالرده ينه توال خلق يغيلغاندا اوالرنينگ يگالى هيچ نرسه سى بولماغاچ يسوع

اوالر چونكه كلدى رحميم منينگ 2خلققه ايتى: اوالرغه قچقيريب شاگردالرينى اوز نرسه سى هيچ يگالى اوالرنينگ و بولوب دور كون اوچ ايمدى تورغالى بيالن منينگ اوالرنينگ كتارالر. اوزولوب يولدا ياندورسام آچ اوى الريگا اوز اوالرنى 3و يوق دور. يرده چول بو برديكه جواب انگا شاگردالرى انينگ 4و كليب دور. يراقدين بعضى سى نانينگيز نچه سورديكه اوالردين 5و تاپااليدور؟ نان قايدين كشى تويغوزغالى بوالرنى اليب شكر نان نى يته بويوردى. و اولتورغالى يرده يته ديديالر. 6و خلق نى بار؟ و اوالر: ايتيب اوشاتيب آلديدا قويغالى شاگردالريغه بردى و اوالر خلق نينگ آلديدا قويديالر. 7و اوالرنينگ بر نچه اوشاق بليق الرى بار ايردى و اول شوالرنى مباركالب خلق نينگ آلديغه الديالر. يغيب يته سبد پارچه الردين اشقان و تويديالر. اوالر يب بويوردى. 8و قويغالى 9و اوالر تورت مينگچه كشى ايردى. اندين كين اوالرنى ياندوروب 10درحال شاگردالرى

بيالن كمه گا كيريب دلمانوثه طرف الريگا باردى. عالمت بر آسماندين سيناب انى باشالب قيلغالى بحث كليب چيقيب فريسيالر 11و

عالمت ايشقه نمه نسل بو ايتى: تارتيب آه روحيدا اوز اول 12و تيالديالر. انينگدين

انجيل مرقوس 7 و 8

74

اوالرنى 13و بريلماس. عالمت بر هيچ نسلگا بو ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق ايستايدور؟ قويوب ينه كمه گا كيريب اول بر كناريغه باردى.

هيچ اوالرنينگ باشقه ناندين بر كمه ده و ايرديالر. اونوتوب اليشنى نان اوالر 14و

فريسيالرنينگ بولوب آگاه ايتى: بويوروب اوالرغه اول 15و ايردى. يوق نرسه سى خميرتروشيدين و هيرودس نينگ خميرتروشيدين احتياط قيلينگالر. 16و اوالر نانيميز يوق يوق نانيميز ايشقه: نمه ايتى: اوالرغه بيليب يسوع 17و سوزالشتيالر. بيالن بربرى ديب ديب سوزالشورسيزالر؟ تخى بيلماس سيزالرمو و يا اوقماس سيزالرمو؟ كونگل الرينگيز ياد و انگالمامسيز؟ بار، قوالق الرينگيز كورمامسيز؟ بار، 18كوزالرينگيز قالين مو؟ انداغ نان نى بش مينگ كشيگا اوشاتقانيم دا اشقان پارچه الردين نچه قيلماس سيزالرمو؟ 19بش تورت نان نى 20يته ايتيالر. ديب ايكى اون انگا: اوالر الدينگيز؟ يغيب تولغوزوب سبد يته اوالر الدينگيز؟ يغيب تولغوزوب سبد نچه پارچه الردين اوشاتقانيم دا كشيگا مينگ

ديب ايتيالر. 21و اول اوالرغه ايتى: تخى اوقماس سيزالرمو؟ تكگوزوب قول انگا كليب اليب آلديغه انينگ كورنى بر و كلديالر بيت صيداغه 22و

تاشقارى كنت دين انى توتوب قوليدين كورنينگ 23و تيالديالر. انينگدين ديب قويغيل چيقاريب كوزالريگا توكوروب اوز قول الرينى انينگ اوستيگا قويوب بر نرسه كوراسن مو اوالرنينگ فرقاتيب درختديك آدم الرنى قايالب: اول 24و سوردى. انينگدين ديب مانگغانى نى كورورمن ديب ايتى. 25اندين كين ينه قول الرينى انينگ كوزيگا قويدى. و اول تيكيليب قايالب ساقاييب هر نرسه نى روشن كوردى. 26و اول انى اوييگا ايباريب كنت گا

كيرماگيل ديب ايتى. اوز يولدا و چيقتى كنت الريگا فيليپوس قيصريه بيالن شاگردالرى يسوع 27و

ايتى: قيليب سوز انگا اوالر 28و ديرالر؟ كيم منى آدم الر ايتى: سوراب شاگردالريدين تعميد برگوچى يوحنا و بعضى سى الياس و بعضى سى پيغمبرالرنينگ برى دور ديرالر. 29و اوالرنينگ اوزيدين سوراب ايتى: اما سيزالر بولسانگيز منى كيم ديرسيزالر؟ پطروس: سن مسيح دورسن ديب جواب بردى. 30و انينگ باره سيدين هيچ كيمرسه گا شونى ايتماسليققه

چينگ امر قيلدى. و كاهن الردين اولوغ و آقسقال الردين تارتيب زحمت توال ابن االنسان نينگ 31و

بوالدورغانى نى كيراك قوپماقى كين كوندين اوچ اولتورولوب قيلينيب رد كاتب الردين

انجيل مرقوس 8

75

انى اوزيگا ايتى. و پطروس اوالرغه اوقتورغالى باشالدى. 32و شونى اشكارا سوز بيالن اليب انگا مالمت قيلغالى توردى. 33و اول اويرولوب شاگردالريغه قايالب پطروسغه عتاب آدم نينگ كى نى كوزالماى خدانينگ كى نى چونكه كتگيل مندين شيطان اى ايتى: قيليب

كوزالرسن. ايرگاشگالى كينيم دين كيم كه ايتى: اوالرغه قچقيريب شاگردالرينى بيالن خلق 34و

اوز كيم هر 35چونكه ايرگاشسون. منگا كوتاريب دارينى قيليب انكار اوزينى خواهالسه جانى نى قوتقازغالى خواهالسه انى يوتورور و هر كيم منينگ اوچون و انجيل اوچون اوز جانى نى اوز تاپيب فائده دنيانى بارچه انسان 36چونكه قوتقازور. انى يوتورسه جانى نى يوتورسه نمه منفعت بولور؟ 37و يا انسان اوز جانى اوچون نمه نى آراليق برالور. 38چونكه هر كيم بو بوزوق و يمان نسلده مندين و منينگ سوزالريم دين اواتسه ابن االنسان هم اوز

آتاسى نينگ جالليدا مقدس فرشته الر بيالن كلگانده انينگدين اواتادور.

توقوزونجى باب

1و اوالرغه ايتى: بتحقيق سيزالرگا ايتورمن موندا تورغانالرنينگ بعضيالرى خدانينگ

پادشاه ليقى قدرت بيالن كلگانى نى كورماگونچه اولوم نى تاتيماسالر. 2و الته كوندين كين يسوع پطروسنى و يعقوب نى و يوحنانى اوزى بيله اليب اوالرنى

تنها بر ايگيز تاغقه اليب چيقتى. و اوالرنينگ آلديدا انينگ چرايى تبديل بولدى. 3و لباسى ير يوزيداكى هيچ بر چوتاچى آقارتالماغوديك پارقيريب نهايت آق بولدى. 4و الياس بيالن باشالب سوز پطروس 5و ايرديالر. سوزالشور بيالن يسوع كورونوب اوالرغه موسى يسوع غه ايتى: اى اوستاد بيزنينگ موندا توروشيميز يخشى دور، اوچ سايبان قياللى، برى چونكه ايردى بيلماس دييشى نى نمه 6اوزى ديب الياسغه برى و موسى غه برى و سنگا بر بولوت دين و قيلدى سايه اوالرغه كليب بولوت بر 7و ايرديالر. قورقوب توال اوالر آواز چيقيب ايتيكه منينگ امراق اوغلوم بودور انى انگالنگالر. 8و منا اوالر اوز چوره سيگا

قايالب اوالرنينگ اوزى بيالن يالغوز يسوع دين باشقه هيچ كيمرسه نى كورماديالر.قوپماغونچه اولوك الردين ابن االنسان اوالرغه: توشگانيده تاغدين اوالر 9و

كورگانينگيزنى هيچ كيمرسه گا ايتمانگالر ديب بويوردى. 10و اوالر اول سوزنى كونگلده

انجيل مرقوس 8 و 9

76

ساقالب اوز آراالريدا: اولوك الردين قوپماق نينگ معنى سى نمه ديب سوراشور ايرديالر. كيراك دور كلماكى الياس نينگ اول كاتب الر: اوچون نمه ايتيالر: سوراب انينگدين 11و

ديرالر. 12و اول جواب بريب اوالرغه ايتى: آرى الياس اول كليب هر نمه نى جاياليدور اما انداغ بولسه ابن االنسان باره سيده توال زحمت تارتيب خوار قيلينور ديب پتولگانى قايداغ بولور؟ 13ليكن سيزالرگا ايتورمن كه الياس هم كليب دور اما انينگ باره سيده پتولگانديك

اوالر هر نمه خواهالسه انگا قيلديالر. خلق توال چوره سيده اوالرنينگ كورديالركه كلگانده شاگردالرغه اوالر 14و

كورگانيده انى خلق همه 15و تورديالر. بحثالشيب بيالن اوالر كاتب الر و يغيليب دور بيالن اوالر سورديكه اوالردين 16و قيلديالر. سالم انگا كليب يوگوروب قاليب حيران گاچا اوستاد اى ايتيكه: بريب جواب انگا برى خلقدين 17و قيلورسيزالر؟ مباحثه نمه يقيتور، انى توتسه انى قايدا هر 18و كلديم. اليب سنگا اوغلوم نى توتولغان روح دين كتادور. سستالشيب بدنى و غچرالتادور تيشالرينى و كالدور كوپوك اغيزيدين انينگ و من شاگردالرينگغه: انى چيقارينگالر ديديم اما چيقارالماديالر. 19و اول جواب بريب سيزالرگا قچانغچه بوالى؟ بيالن سيزالر قچانغچه نسل ايمان سز اى ايتى: اوالرغه روح و كلديالر اليب انگا انى 20و كلينگالر. اليب آلديم غه منينگ انى قيالى؟ تحمل كوپوك اغيزيدين و يوموالندى يقيليب يرگا اول و تيتراتى انى درحال كورگانده انى و بولدى ديب سوردى. قانچه وقت بولغانيغه آتاسيدين: شونداغ انينگ اول كلدى. 21و هم اوت غه هم پات پات اوچون يوقاتماق انى روح 22و برى. كچيگليكيدين ايتى: اول يسوع 23اما قيلغيل. يارى قيليب رحم بيزگا قياللسانگ نمه بر ليكن تاشالب دور سوغه آتاسى بالنينگ 24درحال ممكن دور. نرسه هر ايشانگانگا دييسن! قياللسانگ ايتى: انگا قچقيريب ايتى: ايشانورمن اعتقادسزليقيم غه يارى برگيل! 25و يسوع خلق نينگ يوگوروب كلگانى نى كوروب ناپاك روح نى مالمت قيليب انگا ايتى: اى گاس و گاچا روح من سنگا امر قيلورمن: انينگدين چيقغيل و ينه انگا كيرماگيل. 26و اول واقيراب انى قاتيق تيتراتيب چيقتى و بال اولوكديك بولدى شونداغ كه توالالرى: اول اولدى ديب ايتيالر. 27اما يسوع انينگ خلوت ده كيرگانده اويگا 28و قوپتى. اول و قوپاردى انى توتوب قولى نى انينگ و بو جنس دعا ايتى: اول اوالرغه انى چيقارالمادوق؟ 29و نمه اوچون بيز شاگردالرى:

روزه دين باشقه نرسه بيالن چيقاريلماس.

انجيل مرقوس 9

77

30و اندين چيقيب جليليه دين اوتيالر اما بر كيم نينگ مونى بيليب قاليشى نى خواهالماس

آدم الرنينگ ابن االنسان ايرديكه ايتور اوالرغه بريب تعليم شاگردالريغه 31چونكه ايردى كين كوندين اوچ اولتورولوب اول و اولتورورالر انى اوالر و تاپشورولور قول الريغه

قوپادور. 32ليكن اوالر بو سوزنى اوقماديالر و انينگدين سورغالى قورقتيالر. 33و اوالر كفرناحوم غه كلديالر و اويگا كيرگانده يولدا نمه نينگ باره سيده سوزالشتينگيز

قايسيميز يولدا: اوالر چونكه تورديالر شوك اوالر 34اما سوردى. اوالردين ديب قچقيريب اون ايكيالرنى اولتوروب اول 35و ايرديالر. تاالشيب ديب سوز اولوغراق دور اوالرغه ايتى: كيم كه برنجى بولغالى خواهالسه همه الرنينگ آخرقى سى و همه سى نينگ خذمتكارى بولسون. 36و اول كچيك بر بالنى اليب اوالرنينگ اوتراسيدا تورغوزوب انى اسميم دا منينگ برينى بالالردين كيم شونداغ كچيك ايتى: 37هر اوالرغه اليب قوچاقيغه ايبارگان نى منى بلكه ايماس قيلسه منى قبول قيلور و هر كيم منى قبول قيلسه منى قبول

قبول قيلور. 38يوحنا انگا ايتى: اى اوستاد بيزگا ايرگاشماگان بر كيمرسه نينگ سنينگ اسمينگ بيالن

قيلدوق. منع انى اوچون ايرگاشماگانى بيزگا و يمان روح الرنى چيقارغانى نى كوردوك 39اما يسوع ايتى: انى منع قيلمانگالر چونكه هيچ كيم منينگ اسميم بيالن قدرتليك عمل

بيزنينگ بولماسه ضد بيزگا كيم كه 40چونكه سوزاليالماس. يمان توپه م ده درحال قيليب بيالن دور. 41آرى هر كيم سيزالرگا مسيح نينگ كى بولغانينگيز اوچون منينگ اسميم دا بر

پياله سو ايچورسه بتحقيق سيزالرگا ايتورمن اوز اجرينى يوتورماس. بر بوينيغه انينگ تايدورسه برينى كچيك الردين شو ايشانگان منگا كيم كه 42و

قولونگ اگر 43و ايردى. بولور يخشيراق انگا تاشالنسه تنگيزگا اسيليب تاشى تگورمن بولوب قول لوق ايكى كيريشينگ حياتليققه بولوب چوالق كسگيل. انى تايدورسه سنى جهنم داكى اوچمايدورغان اوت غه كتيشينگدين سنگا فائده ليق دور. 44اندا اوالرنينگ قورتى بولوب توكور كسگيل. انى تايدورسه سنى پوتونگ اگر 45و اوچماس. اوت و اولماس فائده ليق دور. سنگا سالينيشينگدين جهنم گا بولوب پوتلوق ايكى كيريشينگ حياتليققه 46اندا اوالرنينگ قورتى اولماس و اوت اوچماس. 47و اگر كوزونگ سنى تايدورسه انى

كوزلوك ايكى كيريشينگ پادشاه ليقيغه خدانينگ بولوب كوزلوك بر تاشالغيل اويوب و اولماس قورتى اوالرنينگ 48اندا فائده ليق دور. سنگا سالينيشينگدين جهنم گا بولوب

انجيل مرقوس 9

78

توز ليكن يخشى دور 50توز توزالنور. بيالن اوت كيمرسه هر 49چونكه اوچماس. اوت و بولسون توزونگيز اوزونگيزده اونگالرسيزالر؟ بيالن نمه انى يوتورسه تاتيقى نى اوز

بربرينگيز بيالن ياراشيغليق بولوشونگالر.

اونونجى باب

1و اول قوپوب اندين كتيب يهوديه نينگ سرحدالريغه و اردن نينگ اول طرفيگا كلدى.

و ينه انينگ آلديغه توال خلق يغيلدى و اول اوز عادتيديك ينه اوالرغه تعليم برور ايردى. اوز كشيگا آيا سورديالركه انينگدين سيناب انى كليب آلديغه انينگ فريسيالر 2و

خاتونى نى طالق قيليش روامو؟ 3اما اول جواب بريب اوالرغه ايتى: موسى سيزالرگا نمه يسوع بردى. 5اما اذن قيلغالى پتوب طالق ايتيالر: موسى طالق خطى بويوردى؟ 4اوالر اوالرغه ايتى: سيزنينگ كونگل الرينگيزنينگ قاتيغليقى اوچون سيزالرگا شو امرنى پتودى 6ليكن دسالبدين تارتيب يراتيلغان وقتيدا اوالرنى اير و خاتون يراتى. 7انينگ اوچون آدم آتا

بيالن اناسى نى قويوب اوز خاتونى بيالن بر بولسون 8و ايكيالسى بر بدن بولسون. اندين كين اوالر ايكى ايماس ليكن بر بدن دور. 9ايمدى خدانينگ قوشقانى نى انسان آيريماسون. ايتى: اوالرغه اول 11و سورديالر. انينگدين باره سيده مونينگ ينه شاگردالرى اويده 10و

هر كيم اوز خاتونى نى طالق قيليب باشقه سى نى السه انگا زنا قيالدور. 12و اگر خاتون اوز ايريدين اوزالشيب باشقه سيغه تگسه زنا قيالدور.

13و اوالرغه قول تكگوزگاى ديب انينگ آلديغه كچيك بالالرنى اليب كلديالر. ليكن

ناراضى كورگانده مونى 14يسوع قيلديالر. مالمت كلگانالرغه اليب بالالرنى شاگردالر بولوب اوالرغه ايتى: كچيك بالالرنى منگا كلگالى قويوب اوالرنى توسمانگالر چونكه كيم هر ايتورمن: سيزالرگا 15بتحقيق شونداغالرنينگ كى دور. پادشاه ليقى خدانينگ اول 16و كيرماس. انگا اصال قيلماسه قبول بالديك كچيك بر پادشاه ليقى نى خدانينگ

اوالرنى اوز قوچاقيغه اليب قول الرينى اوالرنينگ اوستيگا قويوب اوالرنى مباركالدى. 17و اول يولغه چيقغاندا بر كشى يوگوروب كليب انگا تيز بوكوب: اى يخشى اوستاد

انگا يسوع 18و سوردى. انينگدين ديب قيالى نمه اوچون بولماق وارث حياتليققه ابدى ايماس. يخشى كيمرسه هيچ باشقه خدادين واحد دييس؟ يخشى منى اوچون نمه ايتى:

انجيل مرقوس 9 و 10

79

يالغان گواه ليق 19امرالرنى بيلورسن: قتل قيلماغيل، زنا قيلماغيل، اوغورلوق قيلماغيل،

اول 20اما قيلغيل. حرمت انانگغه و آتانگغه يماگيل، حقى نى كيمرسه نينگ بر برماگيل، انگا 21يسوع ساقالديم. تارتيب ياشليقيم دين همه سى نى مونينگ اوستاد اى ايتى: انگا قايالب انى دوست توتوب انگا ايتى: سنگا بر نرسه كم دور. باريب همه بارينگ نى ساتيب ايرگاشگيل. 22اما اول بو سوز فقيرالرغه برگيل و آسماندا خزينه نگ بولور و كليب منگا اوچون دومباييب غمكين بولوب آلديدين كتى چونكه انينگ توال مالى بار ايردى. 23و يسوع اوز چوره سيگا قايالب شاگردالريغه ايتى: دولتمندالرنينگ خدانينگ پادشاه ليقيغه كيريشى قايداغ مشكل دور. 24اما شاگردالر انينگ سوزيگا حيران قالديالر. و يسوع ينه سوز قيليب باى نينگ قايداغ مشكل دور. 25بر پادشاه ليقيغه كيريش ايتى: اى بالالر خدانينگ اوالرغه خدانينگ پادشاه ليقيغه كيريشيدين بر توگه نينگ ينگنه توشوكيدين اوتوشى اونگايراق دور. تاپااليدور؟ نجات كيم بولسه انداغ دييشتيالر: بربريگا قاليب حيران نهايت اوالر 26اما

هر خداغه چونكه ايماس خداغه ليكن ناممكن آدم الرغه ايتى: قايالب اوالرغه 27يسوع

نرسه ممكن دور. 28پطروس سوز باشالب انگا ايتى: منا بيز هر نرسه نى قويوب سنگا ايرگاشتوك. 29يسوع

يا يا برادرالرنى ايتورمن: منينگ اوچون و انجيل اوچون اوى نى ايتى: بتحقيق سيزالرگا زماندا شو 30ايمدى قويوب يرالرنى ايكين يا بالالرنى يا آتانى يا انانى يا همشيره الرنى قوغالنماغليق وقت الريدا اوى الرنى و برادرالرنى و همشيره الرنى و اناالرنى و بالالرنى هيچ تاپمايدورغان حيات نى ابدى عالم ده كالدورغان و حصه چه يوز يرالرنى ايكين و

كيمرسه يوق دور. 31ليكن توال اولقى الر آخرقى الر و آخرقى الر اولقى الر بولورالر. 32اوالر اورشليم غه چيقغالى يولدا كتيب بارغاندا يسوع اوالرنينگ آلديدا يورور ايردى.

و شاگردالر دهشت گا توشوب حيران قالديالر و كينيدين ايرگاشگانالر قورقار ايرديالر. و ينه اون ايكيالرنى قچقيريب اوزيگا نمه واقع بوالدورغانى نى اوالرغه ايتقالى باشالدى: 33منا اورشليم غه چيقادورميز و ابن االنسان اولوغ كاهن الرغه و كاتب الرغه تاپشورولور.

اوالر انى اولوم گا حكم قيليب طائفه الرغه تاپشورورالر. 34و بوالر انى مسخره قيليب انگا توكوروب شيره قامچى اوروب انى اولتورورالر اما اوچ كوندين كين قوپادور.

ايتيالر: اى انينگ آلديغه كليب انگا 35و زبدى نينگ اوغول الرى يعقوب بيالن يوحنا

ايتى: اوالرغه اول 36اما قيلغايسن. بيزگا تيالساك نمه هر سندين خواهالرميزكه اوستاد

انجيل مرقوس 10

80

سيزالرگا نمه قيلماقيم نى خواهالرسيزالر؟ 37اوالر انگا ايتيالر: سنينگ جاللينگدا بريميز اوالرغه: يسوع 38و برگيل. بيزگا اولتورماق نى يانينگدا سول بريميز و يانينگدا اونگ ايچاالمسيز و من االدورغان پياله نى ايچادورغان آيا من بيلماس سيزالر. تيالگانينگيزنى اما قياللورميز. آرى ايتيالر: انگا اوالر 39و ايتى. ديب تعميدالنالورسيزمو بيالن تعميد بيالن تعميد ايچارسيزالر و من االدورغان پياله نى ايچادورغان ايتى: من يسوع اوالرغه اختيار برگالى اولتوروشنى يانيم دا سول و يانيم دا اونگ 40ليكن تعميدالنورسيزالر. شاگرد اون 41و بريلور. اوالرغه بولسه قيلينغان تعيين قايسيالرغه اما ايماس منده آلديغه اوز اوالرنى يسوع 42و بولديالر. خفه يوحنادين بيالن يعقوب انگالغاندا مونى اوالرغه آتانغانالر اميرالرى طائفه الرنينگ بيلورسيزالركه ايتى: اوالرغه قچقيريب چونگلوق قيلورالر و اولوغالرى اوالرنينگ اوستيگا سلطنت قيلورالر. 43ليكن سيزنينگ خذمتكارينگيز خواهالسه بولغالى چونگ آرانگيزدا كيم كه بلكه ايماس انداغ آرانگيزدا بولسون قلى همه سى نينگ خواهالسه بولغالى برنجى آرانگيزدا كيم كه 44و بولسون. قيليب خذمت بلكه ايماس اوچون قيلدورماق خذمت اوزيگا هم ابن االنسان 45چونكه

اول و كلديالر. اريحاغه اوالر 46و كليب دور. قيلغالى فدا جانى نى اوز اوچون توالالر بارتيماوس اوغلى تيماوس نينگ اريحادين چيقغاندا بيالن توال خلق و اوز شاگردالرى يسوع ناصرت ليك انينگ اول ايردى. 47و اولتوروب بوييدا يول نينگ بر كور گدا ديگان 48و باشالدى. قچقيرغالى ديب قيلغيل رحم منگا ابن داود يسوع اى انگالب: ايكانى نى رحم منگا ابن داود اى اول: ليكن قيلديالر. مالمت ديب تورغيل شوك انى كشى توال قيلغيل ديب اشوغراق قچقيرور ايردى. 49و يسوع توختاب: انى قچقيرينگالر ديب ايتى. قوپغيل! سنى قچقيرادور. 50و بولوب ايتيالر: خاطرجمع انگا اوالر كورنى قچقيريب و اول رداسى نى تاشالب ايتيك قوپوب يسوع نينگ آلديغه كلدى. 51و يسوع سوز قيليب انگا ايتى: سنگا نمه قيليشيم نى خواهالرسن؟ و كور انگا ايتى:اى ربونى كورادورغان بولسام ايردى. 52و يسوع انگا ايتى: بارغيل ايمانينگ سنى ساقايتى. و درحال كورادورغان بولوب

يولدا انگا ايرگاشتى.

انجيل مرقوس 10

81

اون برنجى باب

بيت عنياغه و بيت فاجى يانيداكى تاغى نينگ زيتون يقينالشيب اورشليم غه اوالر 1و

ايتى: قاشينگيزداكى كنت گا ايباريب 2اوالرغه يقين كلگانده اوز شاگردالريدين ايكى نى تايخرنى باغالغليق بر مينماگان تخى كشى هيچ درحال بارغاندا اندا و بارينگالر مونى ايشقه نمه سيزالرگا: كيمرسه بر اگر 3و كلينگالر. اليب يشيب انى تاپارسيزالر. ديب ايبارور ياندوروب يرگا بو پات اما الزم دور. خداوندگا ديسه قيلورسيزالر تايخرنى باغالغليق تاشيدا بر دروازه نينگ يانيداكى يول نينگ باريب اوالر ايتينگالر. 4و نمه يشيب تايخرنى ايتيالر: اوالرغه بعضى سى تورغانالردين اندا 5و يشتيالر. تاپيب قيالسيز؟ 6و يسوع اوالرغه بويورغانديك جواب برديالر. و اوالرنى يشگالى قويديالر. 7و تايخرنى يسوع نينگ آلديغه اليب باريب اوز لباسالرينى تايخرنينگ اوستيگا سالديالر.

و يايديالر اوستيگا يول لباسالرينى كشى توال 8و اولتوردى. اوستيده انينگ اول و باشقه الر ايكين يرالردين شاخالر كسيب يولغه سالديالر. 9و آلديدا مانگغانالر و كينيدين ايرگاشگانالر قچقيريب ايتيشور ايرديالر: اوصنا! خداوندنينگ اسمى بيالن كالدورغان مبارك دور! 10آتاميز داودنينگ كالدورغان پادشاه ليقى مبارك دور! اوصنا اعالى عليينده! 11و اورشليم غه كليب بيت مقدسگا كيريب چورگولوب قايالب هر نرسه نى كوروب كون

چيقغاندا بيت عنيادين ايرته سى 12و چيقتى. بيت عنياغه بيالن اون ايكيالر بولغاندا كيچ تاپاى مكى نرسه بر انينگده كوروب درختى نى انجير بر بار ياپراقى 13يراقدين قاليب آچ ديب توبيگا باردى و اندا بارغاندا ياپراقدين باشقه هيچ نرسه تاپمادى چونكه انجير وقتى ميوه بر كيمرسه سندين ابدغچه قيليب: موندين كين ايردى. 14و درخت غه سوز ايماس

يماسون ديب ايتى. و انينگ شاگردالرى مونى انگالديالر. 15و اوالر اورشليم غه كلديالر. و بيت مقدسگا كيريب بيت ده ساتقوچى و الغوچيالرنى

ساتقوچيالرنينگ كبوتر و جوزه الرينى صراف الرنينگ باشالب چيقارغالى هيداب كوتاريب نرسه نى بر بيت مقدسدين كيمرسه نى 16هيچ ايتيب اويروب كرسيالرينى دعا اوچون اويوم همه طائفه الر منينگ ايتى: بريب تعليم ايردى. 17و قويماس اوتگالى قيلدينگيز. غارى بوالنچيالرنينگ انى سيزالر اما ايماسمو؟ پتولگان ديب آتانور اويى 18و اولوغ كاهن الر بيالن كاتب الر مونى انگالب انى يوقاتقالى ايستادى ليكن انينگدين

انجيل مرقوس 11

82

آخشام 19و ايردى. قالور حيران تعليميگا انينگ همه سى خلق نينگ چونكه قورقتيالر بولغاندا شهرنينگ تاشيغه چيقتى.

تارتيب يلديزيدين درختى انجير كورديالركه بارغاندا كتيب اوتوب ايرته گانده 20اما

منا سن اوستاد اى ايتى: انگا قيليب ياد واقعه نى بولغان پطروس كتيب دور. 21و قوروب خداغه ايتى: اوالرغه بريب جواب يسوع 22و قوروب دور. درختى انجير قيلغان لعنت ايمانينگيز بولسون. 23بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: هر كيم شو تاغقه: كوچورولوب تنگيزگا انگا ايشانسه بوالدورغانيغه ايتقانى نينگ قيلماى شك كونگليده اوز و ديسه تاشالنغيل تيالسانگيز: نمه قيلغانينگيزدا هر ايتورمن: دعا بولور. 24انينگ اوچون سيزالرگا شونداغ كيمرسه دين بر تورغانينگيزدا قيليب دعا 25و بولور. سيزالرگا و ايشانينگالر ديب تاپتيم سيزالرگا هم آتانگيز آسمانالرداكى تاكه باغيشالنگالر بولسه آغريقينگيز كونگل هم آتام آسمانالرداكى باغيشالماسانگيز سيزالر 26ليكن باغيشالغاى. خطاالرينگيزنى

سيزالرگا خطاالرينگيزنى باغيشالماس. اولوغ يورگانيده بيت مقدسده چورگولوب اوزى اول اورشليم غه كلديالر. و ينه 27و

كاهن الر و كاتب الر و آقسقال الر انينگ آلديغه كليب 28انگا ايتيالر: نمه قدرت برله شونى قيالسن يا شونى قيلغالى سنگا كيم قدرت بردى؟ 29يسوع جواب بريب اوالرغه ايتى: من هم سيزالردين بر سوز سوراى منگا جواب برينگالر و من شونى نمه قدرت برله قيلغانيم نى منگا جواب آدم الردين مو؟ يا ايردى مو آسماندين تعميدى ايتاى. 30يوحنانينگ سيزالرگا بيزگا: ديساك آسماندين اگر ايتيالر: قيليشيب مصلحت آراسيدا اوز اوالر 31و برينگالر. قوم دين آدم الردين دييميزمو؟ ديب ايشانمادينگيز ديدور. 32يا انگا ايشقه نمه انداغ بولسه بريب ايرديالر. 33و اوالر جواب بيلور پيغمبر بر حق قورقتيالر چونكه همه سى يوحنانى يسوع غه ايتيالر: بيلماس ميز و يسوع اوالرغه ايتى: من هم نمه قدرت برله شونى قيلغانيم نى

سيزالرگا ايتماس من.

اون ايكينجى باب

ساليب تال ليق بر آدم بر باشالدى: قيلغالى سوز بيالن مثل الر اوالرغه اول 1و

باغبانالرغه انى ياساب بورج ساتما بر كورالب شيره خانه بر چيتالب چوره سى نى

انجيل مرقوس 11 و 12

83

تال ليق نينگ باغبانالردين بولغاندا وقت 2و قيلدى. سفر يورت غه باشقه تاپشوروب تياق انگا توتوب انى اوالر 3و ايباردى. قل بر آلديغه باغبانالرنينگ الغالى ميوه سيدين اوروب قوروق ياندورديالر. 4و اوالرغه ينه باشقه بر قل نى ايباردى. انى اوروب باشى نى ياريب حقارت قيلديالر. 5و ينه باشقه سى نى ايباردى اما انى اولتورديالر. و توال باشقه الرنى شونداغ قيليب بعضى سيگا تياق اوروب بعضى سى نى اولتورديالر. 6انينگ امراق بر اوغلى هم بار ايردى. اوغلوم غه خاطر قيلغايالر ديب آخر اوالرغه انى ايباردى. 7ليكن باغبانالر ديب بولور بيزنينگ كى ميراث و اولتورالى انى كلينگالر وارث دور بو آراالريدا: اوز ايتيشتيالر. 8و انى توتوب اولتوروب تال ليقدين تاشقارى تاشالديالر. 9ايمدى تال ليق نينگ ايگاسى نمه قيالدور؟ اول كليب باغبانالرنى يوقاتيب تال ليق نى باشقه الرغه تاپشورور. 10آيا تامچيالر رد قيلغان تاش اوزى بورجك تاشى بولدى. 11خداوند طرفيدين شونداغ بولدى و كوزالريميزده عجايب دور ديب پتولگان نى هيچ اوقومادينگيزمو؟ 12و اوالر انى توتقالى ايتقانى نى باره سيده اوز اوالرنينگ مثل نى بو قورقتيالر چونكه ليكن خلقدين ايستاديالر

اوقتيالر. اما انى قويوب كتيالر. بر نچه سى نى هيرودسيالردين و فريسيالردين توتقالى بيالن سوز انى اوالر 13و

بولوب صادق اوستاد سنينگ اى ايتيالر: انگا كليب اوالر ايبارديالر. 14و آلديغه انينگ بلكه قيلماى يوزخاطر آدم الرغه بيلورميز چونكه قيلماغانينگ نى پروا هيچ كيمرسه دين ايماسمو؟ جائزمو برماك البان قيصرغه اورگاتورسن. بيالن راستليق يولى نى خدانينگ برالى مو يا برمايلى مو؟ 15و اول اوالرنينگ رياسى نى بيليب اوالرغه ايتى: نمه ايشقه منى سينارسيزالر؟ منگا بر دينار اليب كلينگالر، كوراى. 16و اوالر اليب كلگانده اول اوالرغه ايتى: بو صورت و خط كيم نينگ كى دور؟ و اوالر انگا ايتيالر: قيصرنينگ كى. 17و يسوع اوالرغه ايتى: قيصرنينگ كى نى قيصرغه و خدانينگ كى نى خداغه برينگالر. و اوالر انگا

قيلديالر. تعجب اوستاد 19اى ايتيالر: سوراب انينگدين كليب صادوقيالر ديگان يوق قيامت نى 18و

و قويسه تول خاتونى نى اولوب برادرى كيمرسه نينگ بر اگر پتوب دوركه بيزگا موسى بار برادر 20يته قوپارسون. نسل برادريگا اوز اليب برادرى خاتونى نى بولماسه بالسى ايردى و اولقى سى خاتون اليب اوروغ قويماى اولدى. 21و انى ايكينجى سى اليب اوروغ اوروغ برى هيچ يته سى نينگ 22و قيلدى. شونداغ هم اوچونجى سى و اولدى قويماى

انجيل مرقوس 12

84

قايسى سى نينگ اوالرنينگ 23قيامت ده اولدى. هم خاتون كين همه سيدين. قويمادى. ايتى: اوالرغه 24يسوع ايردى. الغان خاتونلوققه انى يته السى چونكه بولور؟ خاتونى 25چونكه ايماسموسيزالر؟ كتگان ازيقيب بيلماگاچ قدرتى نى خدانينگ و كتاب الرنى ليكن تگماسالر ايرگا يا و الماسالر خاتون كين قوپغاندين اولوك الردين اوالر باره سيدين قوپاريلماقى اولوك الرنينگ 26اما بولورالر. فرشته الرديك آسمانالرداكى بولسه موسى نينگ كتابيدا تيكان باره سيداكى فصليده خدا قايداغ سوز قيليب انگا ايتيكه: من ابراهيم نينگ تنگريسى و اسحق نينگ تنگريسى و يعقوب نينگ تنگريسى دورمن ديب تيريك الرنينگ كى دور. بلكه ايماس تنگريسى اولوك الرنينگ 27خدا اوقومادينگيزمو؟

ازيقيب دورسيزالر. توال يخشى اوالرغه انينگ انگالب تاالشقانى نى سوز اوالرنينگ برى كاتب الردين 28و

سوردى. انينگدين ديب اولقى دور همه دين امر قايسى كليب: بيليب برگانى نى جواب تنگريميز خداوند واحد اسرائيل اى انگالغيل بودور: اولقى سى برديكه 29يسوع جواب

خداونددور. 30و رب خداينگ نى همه كونگلونگدين و همه جانينگدين و همه فكرينگدين و همه كوچونگدين دوست توتغيل. 31ايكينجى سى بودوركه همسايه نگ نى اوزونگديك دوست توتغيل. بوالردين چونگراق امر يوق دور. 32و كاتب انگا ايتى: اى اوستاد ايتقانينگ كونگلدين همه انى 33و يوق دور. باشقه سى انينگدين و بر خدا راست دوركه بتحقيق اوزيديك همسايه نى و توتماق دوست كوچدين همه و جاندين همه و فهم دين همه و 34و افضل دور. قربانالردين باشقه و قربانالردين كويدورادورغان همه توتماق دوست يسوع انينگ عقل ليق بيالن جواب برگانى نى انگالب انگا: خدانينگ پادشاه ليقيدين يراق

ايماس سن ديب ايتى. و هيچ بر كيمرسه انينگدين ينه سورغالى جرأت قيلمادى. مسيح نى كاتب الر ايتى: قيليب سوز تورغانيدا بريب تعليم بيت مقدسده يسوع 35و

داودنينگ اوغلى ديب قايداغ ديالورالر؟ 36داود اوزى روح القدس بيالن ايتيكه رب منينگ يانيم دا اونگ منينگ قيلغونچه قدمگاهينگ دوشمن الرينگ نى من ايتى: خداونديم گا اولتورغيل. 37داود اوزى انى خداوند ديسه اول قايداغ انينگ اوغلى بولور ديدى. خلق نينگ

گروه الرى خوشلوق بيالن انينگدين انگالر ايرديالر. اليب سالم بازارالردا يوروب كييب جامه الر اوزون ايتى: تعليميده اوز اول 38و

كورگان يخشى اولتوروشنى تورده ضيافت الرده و صف الرنى اولقى 39سيناغوغالردا

انجيل مرقوس 12

85

بيالن بهانه يب اوى الرينى خاتونالرنينگ تول 40اوالر قيلينگالر. احتياط كاتب الردين القاب اوزون دعاالر اوقورالر. بوالر قاتيغراق حكم تاپارالر.

قايالر سالغانيغه پل خزينه گا خلق نينگ اولتوروب اوتوريدا خزينه نينگ يسوع 41و

ايردى. و توال باى الر جيق سالور ايرديالر. 42و بر فقير تول خاتون كليب ايكى چقا يعنى ايتى: اوالرغه قچقيريب شاگردالرينى اوز اول 43و سالدى. بهاسى نى پل نينگ تورت بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: اوشبو فقير تول خاتون خزينه گا پل سالغانالرنينگ همه سيدين اوز بو ليكن سالديالر زياده ليكيدين اوز همه سى اوالرنينگ 44چونكه سالدى اشوغراق

يوقلوقيدين اوزى نينگ بارچه بارينى تيريكچيليكى نينگ همه سى نى سالدى.

اون اوچونجى باب

منا اوستاد اى ايتى: انگا برى شاگردالردين چيقغاندا بيت مقدسدين اوزى اول 1و

قايداغ تاشالر و عمارت الر ايكان! 2و يسوع انگا ايتى: شو عمارت الرنى كوراسن مو؟ تاش اوستيده تاش يقيلماى قالمايدور.

3و اول اوزى زيتون تاغيدا بيت مقدس نينگ اوتوريدا اولتورغاندا پطروس و يعقوب و

اوشبو واقعه الر قچان برگيل ايتيب انينگدين سورديالركه 4بيزگا تنهادا اندرياس و يوحنا باشالب سوز يسوع 5و نمه دور؟ عالمتى كليشى نينگ بجا همه سى نينگ بو و بوالدور منينگ كشى 6توال آزدورماسون. سيزالرنى كيمرسه بر بولونگالر، آگاه ايتى: اوالرغه آزدورورالر. 7اما جنگ شاوقوم الرى توال كشى نى اول دورمن ديب كليب: من اسميم دا ليكن كيراك دور بولوشى مونينگ قورقمانگالر. انگالغانينگيزدا خبرالرينى جنگ بيالن تخى آخرى ايماس. 8چونكه طائفه طائفه نينگ اوستيگا و مملكت مملكت نينگ اوستيگا ضد قوپادور، يردين يرگا زلزله الر بولوب آچاچليق الر واقع بوالدور. تولغاق الرنينگ دسالبى شودور. 9اما اوزونگيز آگاه بولونگالر. سيزالرنى سوراق مجلس الريگا توتوب برورالر و آلديغه پادشاه الرنينگ بيالن واليالر اوچون منينگ اورولوب شيره قامچى سيناغوغالردا طائفه الرغه همه انجيل اول 10و باريلورسيزالر. اليب اوچون بولماق گواه ليق اوالرغه ايتادورغانينگيزنى نمه بارغانيدا اليب برگالى توتوب سيزالرنى 11و بريلور. بشارت ايتينگالر شونى بريلسه نمه سيزالرگا ساعت ده شو ليكن قيلمانگالر انديشه ايلگاريدين

انجيل مرقوس 12 و 13

86

چونكه سوز قيلغوچى سيزالر ايماس بلكه روح القدس دور. 12و برادر برادرنى و آتا بالنى اولوم گا توتوب برور و بالالر آتا اناغه ضد قوپوب اوالرنى اولتورگوزورالر. 13و منينگ تورغوچى قيليب صبر آخرغچه ليكن كورولورسيزالر. يمان همه سيدين اوچون اسميم

اوزى قوتوالدور. كورگانينگيزده تورغانى نى يرده ايماس جائز مكروهاتى نينگ خرابليق نينگ 14اما

قاچسونالر. تاغالرغه يهوديه داكى الر وقت اول — فهمالسون شونى اوقوغوچى —يريداكى ايكين 16و كيرماسون. الغالى نرسه بر اوييدين توشوب كيمرسه اوگزه داكى 15و

و بولغانالرغه حامله كونالرده اول واى 17اما يانماسون. الغالى لباسى نى اوز كيمرسه ايميتگانالرگا! 18ليكن دعا قيلينگالركه قاچيشينگيز قيشدا بولماسون. 19چونكه خدا يراتقان اول تنگليك بولمايدورغان اصال و بولماغان واقع چاقغچه شوبو دسالبيدين دنيانينگ كونالرده بولور. 20و اگر خداوند اول كونالرنى قيسقارتماسه ايردى هيچ بر بشر قوتولماس ايردى. ليكن اول اوزى اختيار قيلغان ايلغانغانالر اوچون اول كونالرنى قيسقارتيب دور. 21و اول وقت بر كيمرسه سيزالرگا: منا مسيح موندادور، منا اندادور ديسه ايشانمانگالر.

22چونكه يالغان مسيح الر و يالغان پيغمبرالر قوپوب عالمت الر و معجزه الر قيلورالر تاكه

ممكن بولسه ايلغانغانالرنى هم آزدورغايالر. 23اما سيزالر آگاه بولونگالر منا هر نرسه نى ايلگاريدين سيزالرگا خبر برديم.

24اما اول كونالرده شو تنگليكدين كين آفتاب قرانگغو بولور و آى اوز ياروغلوقى نى

برماس. 25و يولدوزالر كوكدين توشار و آسمانالرداكى قوت الر تبرانور. 26و اول وقت كالدور. اوستيده بولوت الرنينگ بيالن جالل و قدرت توال ابن االنسان كورورالركه باشيغچه تورت طرفدين باشيدين آسمان نينگ يرنينگ ايباريب 27اول وقت فرشته الرنى

شاخالرى انينگ اورگانينگالر. مثل درختيدين انجير 28اما يغار. ايلغانغانالرينى اوز بيلورسيزالر. 29شونداغ هم سيزالر ايكانى نى يقين يازنينگ ياپراق چيقارغاندا يومشاب ديب تورادور آلديدا ايشيك نينگ بولوب يقين اول كورگانده همه سى نى مونينگ اوتماس. بو نسل بولماغونچه ايتورمن: مونينگ همه سى بيلينگالر. 30بتحقيق سيزالرگا و كون نى اول 32اما يوقالمايدور. هرگيز سوزالريم منينگ ليكن يوقالور ير و 31آسمان

اول ساعت نى آتادين باشقه خواه آسمانالرداكى فرشته الر بولسه خواه اوغول بولسه هيچ بيلماس. كيمرسه

انجيل مرقوس 13

87

بوالدورغانى نى قچان وقت اول چونكه تورونگالر اويغاق بولوب 33آگاه

اوستيگا انينگ قل الريغه اوز قويوب اويى نى قيليب سفر آدم 34بر بيلماس سيزالر. قدرت بريب هر بريگا اوز ايشى نى تعيينالب دروازه بانغه اويغاق تورغالى بويورغانديك. ياريم يا آخشام دامو خواجه سى اوى تورونگالر. اويغاق بويورورمن كه 35سيزالرگا

كيچه ده مو يا خوراز چيرالغان وقت دامو يا تانگاتقاندامو كالدورغانى نى بيلماس سيزالر. 36تويوق سزدا كلسه سيزالرنى اوخالغليق تاپماسون. 37اما سيزالرگا ايتقانيم نى همه نگيزگا

ايتورمن: اويغاق تورونگالر.

اون تورتونجى باب

و كاهن الر اولوغ و بولدى. عيدى نان نينگ فطير و فصح كين كوندين ايكى 1اما

تاكه بولماسون عيددا 2اما ايرديالر. ايستار اولتورگالى توتوب بيالن حيله انى كاتب الر خلق نينگ آراسيدا غلوه بولماغاى ديب ايتيالر.

3و اول بيت عنيادا بولوب پسه سمعون نينگ اوييده دستورخواندا اولتورغاندا بر خاتون

بر كاواش شيشه قيمت بها خوشبوى صاف ناردين نينگ ياغى نى اليب كليب كاواش شيشه نى سيندوروب انينگ باشيغه توكتى. 4و بعضيالر خفه بولوب: نمه ايشقه بو خوشبوى ياغ اسراف فقيرالرغه ساتيليب پلغه اشوغراق ديناردين يوز اوچ ياغ خوشبوى بو 5چونكه بولدى؟ انى ايتى: اوالرغه يسوع 6ليكن تورديالر. قيلغالى تاپا انگا ايتيشيب ديب ايردى برياللور قويونگالر، نمه ايشقه انى غمكين قيلورسيزالر؟ اول منگا يخشى بر ايش قيلدى. 7منا فقيرالر هميشه سيزالر بيالن دور و قچان خواهالسانگيز اوالرغه يخشيليق قياللورسيزالر ليكن من هميشه سيزالر بيالن ايماس من. 8اول اوزى قوليدين كليشچه قيلدى و ايلگاريدين بدنيم نى دفنالنماكگا ياغالب دور. 9بتحقيق سيزالرگا ايتورمن كه تمام دنيادا نه يرده بو انجيل بشارت

بريلسه انينگ شو قيلغانى هم انينگ يادكارى اوچون خبر بريلور.

اولوغ برگالى توتوب اوالرغه انى يهودا اسخريوطى يعنى برى اون ايكيالرنينگ 10و

انگا كموش برگالى انگالغاندا خوش بولوب آلديغه باردى. 11اوالر مونى كاهن الرنينگ وعده قيلديالر و اول انى اوالرغه توتوب برگالى مناسب فرصت ايستار ايردى.

انجيل مرقوس 13 و 14

88

12و فطير نان نينگ عيدى نينگ اولقى كونى اوالر فصح قوزيسى نى قربان قيلغاندا انينگ

ايتيالر: قاى يرگا باريب سنگا فصح قوزيسى نى يگالى طيار قيليشميزنى شاگردالرى انگا خواهالرسن؟ 13و اول شاگردالريدين ايكى سى نى ايباريب اوالرغه ايتى: شهرگا كيرينگالر و بر سو كوزه سى كوتارگان بر آدم سيزالرگا اوچرايدور. انگا ايرگاشينگالر. 14و اول كيرگان قوزيسى نى فصح بيالن شاگردالريم من ايتوركه اوستاد ايتينگالر: اولوغيغه اوى نينگ نه يرده دور؟ 15و اول اوزى سيزالرگا بساط ساليغليق طيارالنغان ييدورغان مهمان خانه م اندا طيار قيلينگالر. 16و شاگردالر چيقيب شهرگا چونگ بر باالخانه كورساتادور. بيزگا

كيريب اول اوالرغه ايتقانديك فصح قوزيسى نى طيار قيلديالر. اولتوروب دستورخواندا اوالر 18و كلدى. بيالن اون ايكيالر بولغاندا آخشام 17و

طعام بيالن من يعنى برى سيزالردين ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق ايتى: يسوع يگانيده اول آيا انگا: بردين بردين بولوب غمكين 19اوالر برور. توتوب منى اوزى ييدورغان بيالن من يعنى برى اون ايكيالردين ايتى: اوالرغه اول 20و باشالديالر. ديگالى من مو؟ كتادور پتولگانديك باره سيده اوز ابن االنسان 21آرى اول دور اوزى توگورگان قچاغه ليكن واى ابن االنسان نينگ توتوب بريليشيگا واسطه بولغان آدم غه! اول آدم توغولماغان مباركالب اليب نان نى بر يسوع يگانيده طعام 22اوالر ايردى. بولور يخشى انگا بولسه اليب پياله نى بر 23و بدنيم دور. منينگ بو ينگالر اليب ايتى: بريب اوالرغه اوشاتيب ايتى: توالالر انينگدين ايچتيالر. 24و اول اوالرغه ايتيب اوالرغه بردى و همه سى شكر ايتورمن: سيزالرگا 25بتحقيق بودور. قانى عهدنينگ يعنى قانيم توكوالدورغان اوچون اصال ينه ميوه سيدين تال نينگ كونغچه ايچادورغان ينگيدين انى پادشاه ليقيدا خدانينگ

ايچماس من. اوالرغه يسوع 27و چيقتيالر. تاغيغه زيتون كين اوقوغاندين شعرينى حمد اوالر 26و

بولورالر پراكنده قوى الر و اورورمن پاته چى نى چونكه تايارسيزالر همه نگيز ايتى: جليليه گا ايلگارى سيزالردين كين قوپاريلغاندين تيريليب من 28ليكن پتولوب دور. ديب تايماس من. 30و يسوع تايسه الر هم من هرگيز ايتى: همه سى انگا بارورمن. 29و پطروس انگا ايتى: بتحقيق سنگا ايتورمن: بوكون كيچه خوراز ايكى مرتبه چيرالماسدين ايلگارى سن منى اوچ مرتبه انكار قيالسن. 31ليكن اول تخى چينگ سوز قيليب: اگر سنينگ بيالن

اولسام هم سنى هرگيز انكار قيلماس من. و همه سى شونداغ ايتيالر.

انجيل مرقوس 14

89

32و اوالر جتسيمانى ديگان بر باغقه كلديالر. و اول اوز شاگردالريغه ايتى: من دعا قيليب

بولغونچه موندا اولتورونگالر. 33و اول پطروسنى و يعقوب نى و يوحنانى اوزى بيالن اليب توال اولگوديك جانيم ايتى: اوالرغه 34و توردى. بولغالى بى آرام توال توشوب دهشت گا غمكين دور، موندا قاليب اويغاق تورونگالر. 35و آزغنه ايلگارى باريب يرگا توشوب: ممكن بولسه بو ساعت مندين اوتسون ديب دعا قيلور ايردى. 36و اول ايتى: اى ابا آتا سنگا هر نرسه ممكن دور بو پياله نى مندين اوتگازگيل ليكن من خواهالغانديك ايماس سن خواه الغانديك بولسون. 37و كليب اوالرنى اوخالغليق تاپيب پطروسغه ايتى: اى سمعون اوخاليسن مو؟ بر ساعت اويغاق تورالمادينگ مو؟ 38اويغاق توروب دعا قيلينگالركه امتحانغه توشماگايسيزالر. روح حاضر ليكن جسم ضعيف دور. 39و ينه باريب دعا قيليب ايلگاركى سوزالرنى ايتى. 40و يانيب كليب ينه اوالرنى اوخالغليق تاپتى چونكه اوالرنينگ كوزالرى اغيرالشقان ايردى. و اوالر انگا نمه جواب بريشى نى بيلماديالر. 41اوچونجى مرتبه كليب اوالرغه ايتى: ايمدى اوخالب راحت الينگالر، ايمدى بولوب دور! ساعت كليب دور. منا ابن االنسان گناه كارالرنينگ

قوليغه تاپشورولور. 42قوپونگالر كتالى، منا منى توتوب برگوچى يقين كليب دور. و يهودا يعنى برى اون ايكيالرنينگ درحال تورغانيدا قيليب سوز تخى اول 43و

قليچ خلق گروه بر آقسقال الردين و كاتب الردين و كاهن الردين اولوغ بيالن انينگ نشانه بر قيليب مصلحت بيالن اوالر برگوچى توتوب انى 44اما كلدى. بيالن عصا و 45و بارينگالر. اليب يارالب توتوب انى اول دور. سويسام كيم نى ايرديكه ايتيب بريب انى سويدى. 46و اوالر اوستاد ديب باريب: اى آلديغه انينگ يتيب كلگانده درحال اول قليچ نى برى تورغانالردين اندا 47و توتيالر. انى ساليب اوستيگا انينگ قول الرينى قيليب سوز يسوع 48و كستى. قوالقى نى اوروب قلى نى كاهن نينگ اولوغ سوغوروب اليب چيقتينگيز. بوالنچى اوستيگا چيقغانديك منى توتقالى قليچ و عصا ايتى: اوالرغه 49هر كون بيت مقدسده سيزالر بيالن بولوب تعليم برور ايرديم و منى توتمادينگيز ليكن

انى همه سى شاگردالرنينگ وقت 50اول ايماسمو! كيراك كليشى بجا كتاب الرنينگ قويوب قاچتيالر. 51و اوز يالنگغاچ بدنيگا بر كتان ياپغان بر يگيت انگا ايرگاشتى و انى

توتيالر. 52اما اول كتان نى قويوب يالنگغاچ قاچيب كتى. كاهن الر اولوغ همه و بارديالر. اليب آلديغه كاهن نينگ اولوغ يسوع نى 53و

كاهن نينگ اولوغ يراقدين پطروس 54و بولديالر. جمع كاتب الر و آقسقال الر و

انجيل مرقوس 14

90

ياروقيدا اوت آراسيدا خذمتكارالرنينگ ايرگاشيب انگا صحنه سيغچه حويلى سى نينگ اولتوروب اوتسونور ايردى.

55و اولوغ كاهن الر و چونگ محكمه نينگ همه سى يسوع نينگ توپه سيده انى اولتورگالى

گواه ليق ايستار ايرديالر اما تاپماديالر. 56چونكه توال كشى انينگ توپه سيده يالغان گواه ليق توپه سيده انينگ قوپوب بر نچه سى ايردى. 57و توغرا كلماس ليكن گواه ليق الرى برديالر يالغان گواه ليق بريب ايتى: 58قول بيالن ياسالغان بو بيت نى يقيتيب قول بيالن ياسالماغان باشقه سى نى اوچ كونده ياسايمن ديب ايتقانى نى انگالدوق. 59مونينگدا هم گواه ليق الرى جواب هيچ ايتى: سوراب يسوع دين قوپوب اوترادا كاهن اولوغ 60و توغرا كلمادى. هيچ توروب شوك اول 61ليكن برادور؟ گواه ليق نمه توپه نگده سنينگ بوالر برمامسن؟ جواب برمادى. اولوغ كاهن ينه انينگدين سوراب انگا ايتى: سن مسيح ابن المبارك موسن؟ آسمان نينگ اولتوروب يانيدا اونگ قدرت نينگ ابن االنسان و من دورمن ايتى: 62يسوع

ييرتيب كييمى نى كاهن اولوغ وقت 63اول كورورسيزالر. كالدورغانى نى بولوت الريدا قايداغ سيزالرگا انگالدينگيز. ايتقانى نى 64كفر بار؟ حاجتيميز نمه ينه گواه الرغه ايتى: قوپوب 65بعضيالرى قيلديالر. حكم ديب اليق دور اولوم گا اول همه سى: و كورونور؟ انگا توكوروب يوزينى ياپيب موشت اوروب: پيغمبرليك قيلغيل ديب انگا ايتور ايرديالر. و

خذمتكارالر انى كچاتالغالى تورديالر. كليب برى كنيزك الريدين كاهن نينگ اولوغ تورغاندا صحنه ده توبن پطروس 66و

يسوع ناصرت ليك هم سن ايتى: قايالب انگا كوروب اوتسونغانى نى 67پطروس نينگ

بيالن ايردينگ. 68اما اول تانيب: بيلمايمن سنينگ نمه ديگانينگ نى اوقمايمن ديب قرانگغو اوزى بو تورغانالرغه: اندا كوروب انى كنيزك 69و چيرالدى. خوراز و چيقتى. داالنغه كين مدت دين آز و تاندى. ينه اول 70اما توردى. ايتقالى ينه ديب برى دور اوالرنينگ هم سن چونكه برى دورسن اوالردين سن بدرستى ايتيالر: ينه پطروسغه تورغانالر اندا اوزيگا اوز ديب تونومايمن آدم نى ايتقان سيزالر اوزى: اول 71ليكن جليليه ليك دورسن. لعنت قيليب قسم قيلغالى توردى. 72و درحال خوراز ايكينجى مرتبه چيرالدى. و پطروس انكار قيالسن ايلگارى منى اوچ مرتبه ايكى مرتبه چيرالماسدين انگا: خوراز يسوع نينگ

ديگان سوزينى ياديغه كلتوردى. و اول يغالغالى توردى.

انجيل مرقوس 14

91

اون بشنجى باب

1و درحال ايرته گانده اولوغ كاهن الر بيالن آقسقال الر و كاتب الر و چونگ محكمه نينگ

پيالطوسغه باريب اليب باغالب يسوع نى كين قيلغاندين تعيين مصلحت نى همه سى سوردى. انينگدين ديب پادشاهى موسن يهوديالرنينگ سن پيالطوس: 2و تاپشورديالر. اول جواب بريب انگا ايتى: سن اوزونگ ايتورسن. 3و اولوغ كاهن الر انينگ توپه سيده توال شكايت قيلديالر. 4پيالطوس ينه انينگدين سوراب ايتى: هيچ جواب برمامسن؟ منا سنينگ برمادى شونداغ كه ينه هيچ جواب توپه نگده شونچه توال شكايت قيالدورالر. 5اما يسوع

پيالطوس تعجب قيلدى. 6و اول اوزى عيددا زندانداكى الردين برينى هر كيم نى تيالسه الر آزاد قيليب برور ايردى.

7و فتنه ده قتل قيلغان قوزغامچيالر بيالن بيله باغالغليق باراباس ديگان بر آدم بار ايردى.

8و خلق قوپوب والى ايلگارى هميشه اوالرغه قيلغانيديك ينه شونداغ قيليشى نى انينگدين

پادشاهى نى يهوديالرنينگ ايتى: اوالرغه بريب جواب 9پيالطوس توردى. تيالگالى انى حسددين كاهن الر اولوغ 10چونكه خواهالرسيزالرمو؟ قيليشيم نى آزاد سيزالرگا اوالرغه قيليب آزاد باراباس نينگ كاهن الر اولوغ 11اما ايردى. بيلور برگانى نى توتوب ايتى: اوالرغه بريب ينه جواب پيالطوس قيزيقتورديالر. 12و تيالگالى خلق نى بريشى نى 13اما خواهالرسيزالر؟ قيليشيم نى نمه ديگانينگيزگا پادشاهى يهوديالرنينگ بولسه انداغ اوالر ينه قچقيريشيب ايتيالر: انى دارغه تارتغيل! 14و پيالطوس اوالرغه ايتى: نمه يمانليق قيليب دور؟ ليكن اوالر: انى دارغه تارتغيل! ديب تاواالشور ايرديالر. 15و پيالطوس خلق نى شيره قامچى يسوع نى اما بردى قيليب آزاد اوالرغه باراباسنى خواهالب قيلغالى خوش

اوردوروب دارغه تارتقالى تاپشوردى. سپاه الرنينگ كيرگوزوب صحنه سيگا اداره اورداداكى باريب اليب انى سپاه الر 16و

بارچه گروهى نى يغديالر. 17و اوالر انگا بر قزيل لباس كيدوروب تيكاندين بر تاج اوراب انينگ باشيغه قويديالر. 18و انگا سالم قيلغالى قوپوب: السالم اى يهوديالرنينگ پادشاهى قيلور انگا سجده بوكوب تيز توكوروب انگا اوروب بيالن باشيغه قموش ديب. 19انينگ كييمى نى اوز انگا سالدوروب لباسنى قزيل كين قيلغاندين مسخره انى 20و ايرديالر. بارغان اوتوب كليب صحرادين اوالر 21و چيقارديالر. تارتقالى دارغه انى كيدوروب

انجيل مرقوس 15

92

دارينى انينگ سمعون نى قيرينه ليق آتاسى روفوس نينگ بيالن اسكندر يعنى كشى نى بر كوتارگالى زورالديالر. 22و اوالر انى جلجثه يرگا يعنى باش چناقى جاييغه اليب بارديالر. 23و اوالر انگا مر بيالن اليشتورولگان شراب تانگالديالر ليكن الغالى اونامادى. 24و اوالر

تقسيم ساليب قرعه اليشيغه نمه برى نينگ هر اوستيگا لباسى نينگ تارتيب دارغه انى قيلديالر. 25و اوالر انى دارغه تارتقان وقت اوچونجى ساعت ده ايردى. 26و اوستيده انينگ بوالنچى نى ايكى بيالن انينگ 27و ايردى. پتولوب ديب پادشاهى يهوديالرنينگ تهمتى:

برينى اونگ يانيدا و ينه برينى سول يانيدا دارغه تارتيالر. 28و اوتوب تورغانالر انگا دشنام ايتيب باشالرينى لينگشيتيب ايتور ايرديالر: 29هى اى

بيت نى يقيتيب اوچ كونده ياساغوچى! 30اوزونگ نى قوتقازيب داردين توشگيل. 31شونداغ اولوغ كاهن الر كاتب الر بيالن انى مسخره قيليشيب ايتور ايرديالر: باشقه الرنى قوتقازدى بيز و توشسون داردين ايمدى مسيح پادشاهى 32اسرائيل نينگ قوتقازالمايدور. اوزينى

كوروب ايشانالى ديديالر. و انينگ بيالن دارغه تارتيلغانالر هم انگا حقارت قيلديالر. 33و التنجى ساعت دين باشالب توقوزونجى ساعتغچه همه ير يوزيده قرانگغولوق بولدى.

34و توقوزونجى ساعت ده يسوع اونلوك آواز بيالن قچقيريب ايتى: الوي الوي لما شبقتنى

يعنى اى خدايم اى خدايم نمه اوچون منى تاشالدينگ؟ 35و اندا تورغانالرنينگ بعضى سى مونى انگالب: منا الياسنى قچقيرادور ديب ايتيالر. 36اما برى يوگوروب بر بولوت نى سركه گا چيالب بر قموشقه قداب انگا ايچوروب ايتى: قويونگالر! كورالى! الياس انى توشورگالى

كلورمكى؟ 37و يسوع اونلوك آواز بيالن قچقيريب روح نى تاپشوردى. 39و بولدى. پاره ايكى ييرتيليب تگيغچه توپه سيدين پرده سى بيت نينگ وقت 38اول

تاپشورغانى نى شونداغ روح نى انينگ يوزباشى عسكر تورغان اوتوريدا يسوع نينگ كورگانده ايتى: بدرستى بو آدم بر تنگرى نينگ اوغلى ايردى.

40و يراقدين قايالب تورغان خاتونالر بار ايردى. اوالرنينگ آراسيدا مجدليه ليك مريم

جليليه ده 41يسوع ايردى. بار سالومه و مريم اناسى يوسى نينگ و يعقوب نينگ كچيك و اورشليم غه چيقغان بيالن انينگ و ايرديالر قيليب ايرگاشيب خذمت انگا اوالر ايكانيده

باشقه توال خاتونالر هم بار ايردى.بولغاندا 43چونگ ايردى و آخشام ايلگاركى كونى يعنى سبت دين 42و طيارليق كونى

محكمه داكى معتبر بر مصلحتچى اوزى هم خدانينگ پادشاه ليقيغه منتظر تورغان اريماتياليق

انجيل مرقوس 15

93

يوسف ديگان بر كشى كليب جرأت قيليب پيالطوس نينگ آلديغه كيريب يسوع نينگ بدنى نى يوزباشى نى عسكر قيليب تعجب اولگانيگا پات شونداغ انينگ پيالطوس 44و تيالدى. عسكر 45و سوردى. انينگدين ديب بولدى مو وقت خيلى اولگانيگا انينگ قچقيريب: يوزباشيدين قايداغ ايكانى نى انگالغاندا بدن نى يوسفگا بردى. 46و اول كتان ساتيب اليب انى توشوروب كتان بيالن كفنالب انى قورام دين اويولغان بر قبرگا قويوب قبرنينگ اغيزيغه بر تاشنى يوموالتيب قويدى. 47و مجدليه ليك مريم و يوسى نينگ اناسى مريم انينگ نه يرده

قويولغانيغه قايالب تورور ايرديالر.

اون التنجى باب

1و سبت كونى اوتگاندين كين مجدليه ليك مريم و يعقوب نينگ اناسى مريم و سالومه

عطرالر ساتيب اليب انى ياغالغالى كلديالر. 2و هفته نينگ اولقى كونيده توال سحر وقت كون چيقغانيدا قبرگا باريب 3اوز آراالريدا: بيزگا قبرنينگ اغيزيدين تاشنى كيم يوموالتيب تورادور. اتيلغان يوموالتيب تاش باقسه الر قايالب 4اما ايرديالر. ايتيشور ديب برادور كييم كيگان آق اوزون قايالسه قبرگا كيريب كوروب اوالر ايردى. 5و يوغان توال اول و ايتى: اوالرغه اول توشتيالر. 6اما اوالر دهشت گا و اولتورادور. اونگ طرفيده يگيت بر قورقمانگالر دارغه تارتيلغان ناصرت ليك يسوع نى ايستارسيزالر. اول قوپاريليب دور. اول موندا ايماس. منا اوالر انى قويغان ير شودور. 7ليكن باريب انينگ شاگردالريغه و پطروسغه ايتينگالركه اول سيزالردين ايلگارى جليليه گا بارادور. اوزى سيزالرگا ايتقانديك انى اندا كورورسيزالر. 8و اوالر چيقيب قبردين قاچيب كتيالر چونكه قورقونج و حيرت اوالرنى

باسيب ايردى و توال قورقغانى اوچون هيچ كيم گا بر نمه ديماديالر. اوزى اول كين قوپغاندين اولوك الردين يسوع ايرته گانده كونى اولقى هفته نينگ 9و

انينگدين يته يمان روح چيقارغان مجدليه ليك مريم گا اول كوروندى. 10اول باريب انينگ بيالن ايلگارى بولوب ايمدى ماتم توتوب يغالغانالرغه خبر بردى. 11اما بوالر انينگ تيريك

بولوب مريم گا كورونگانى نى انگالغاندا چونپوتماديالر. 12اندين كين صحراغه كتيب بارغان ايكى سيگا باشقه بر صورت ده كوروندى. 13و اوالر

باريب قالغانالرغه خبر برديالر اما بوالرغه هم چونپوتماديالر. 14اخيرى اون برالرگا اوالر

انجيل مرقوس 15 و 16

94

دستورخواندا اولتورغانيدا كورونوب اوالرنينگ ايمان سزليقى و كونگل قاتيغليقى اوچون اوالرغه مالمت قيلدى چونكه اوالر انينگ قوپغانى نى كورگانالرگا چونپوتماب ايردى. 15و اوالرغه ايتى: بارچه دنياغه باريب همه مخلوقات غه انجيل نى وعظ ايتينگالر. 16ايشانيب تعميد الغان كيمرسه نجات تاپادور اما كيم كه ايشانماسه حكم قيلينادور. 17و ايشانگانالرگا اوشبو عالمت الر ايرگاشور يعنى اوالر منينگ اسميم بيالن يمان روح الرنى چيقارورالر زهر اولتورادورغان اگر و كوتارورالر 18يالنالرنى سوزالشورالر بيالن تيل الر ينگى و ايچسه الر اوالرغه هيچ ضرر قيلماس، قول الرنى كسل الرنينگ اوستيگا قويارالر و اوالر

ساقايورالر. يانيدا اونگ خدانينگ كوتاريليب آسمانغه كين قيلغاندين سوز اوالرغه خداوند 19و

اولتوردى. 20ليكن اوالر چيقيب هر يرده بشارت برور ايرديالر. و خداوند اوالر بيالن بيله ايشالب ايرگاشگان عالمت الر بيالن سوزنى ثابت قيلور ايردى.

انجيل مرقوس 16

95

انجيل لوقا 1

انجيل لوقااولقى باب

بيزگا بولغانالر خذمتكارالرى سوزنينگ كوروب بيالن كوزالرى 1و2ابتدادين

هم 3من پتوكاچ بيانى نى واقعه الرنينگ بولغان آراميزدا بيزنينگ توالالر بيلدورگانيديك دسالبدين بارچه سى نى دقت بيالن تفتيش قيليب ترتيب بيالن پتوشنى مناسب كوردوم اى

عزيز تأوفيلوس. 4تاكه سنگا تعليم بريلگان سوزنينگ راستليقى نى بيلگايسن. بر آتانغان ابيانينگ فرقه سيدين زكريا پادشاهى هيرودس نينگ كونالريده 5يهوديه نينگ

كاهن بار ايردى. و انينگ خاتونى هارون نينگ قيزالريدين بولوب اليصابات آتانغان ايردى. 6هر ايكيالسى خدانينگ آلديدا عادل بولوب خدانينگ همه امرالريده و احكاميدا عيب سز

يورور ايردى 7و بالالرى يوق ايردى چونكه اليصابات توغماس ايردى و هر ايكيالسى اوز حضوريدا خدانينگ نوبتيده فرقه سى نينگ اوز بولديكه واقع 8و ايردى. قريب كونالريده كويدورماك خوشبوى كيريب بيتيگا خداوندنينگ رسميچه 9كاهنليق قيلغانيدا كاهنليق قرعه سى انگا چيقتى. 10و قوم نينگ بارچه جماعتى خوشبوى قربانى نينگ وقتيدا تاشقارى توروب دعا قيلور ايردى. 11و خداوندنينگ بر فرشته سى خوشبوى قربانگاهى نينگ اونگ طرفيده تورغانى انگا كوروندى. 12و زكريا انى كورگانده مضطرب بولوب قورقونجغه توشتى. 13اما فرشته انگا ايتى: اى زكريا قورقماغيل چونكه دعاينگ مستجاب بولدى و خاتونونگ

و خوشلوق سنگا 14و آتارسن. يوحنا اسمى نى انينگ و توغار اوغول بر سنگا اليصابات خرسندليك بوالدور. و توال كشى انينگ توغولوشيغه خوش بولورالر. 15چونكه اول اوزى خداوندنينگ آلديدا اولوغ بولوب شراب و مست ايچگولوك ايچماى اناسى نينگ رحميدين تنگريسى اوالرنينگ كشى نى توال بنى اسرائيلدين 16و توالدور. قدوس روح دين برى خداوندگا ياندوروب 17آتاالرنينگ كونگل الرينى بالالرغه و عصيانچيالرنى عادل الرنينگ روحى الياس نينگ قيلغالى طيار قوم بر تورغوديك حاضر خداوندگا ياندوروب فكريگا و قوتى بيالن انينگ آلديدا بارور. 18و زكريا فرشته گا ايتى: مونى قايدين بيالى چونكه من اوزوم قرى دورمن و خاتونوم اوز كونالريده قريب دور. 19اما فرشته جواب بريب انگا ايتى:

96

من خدانينگ آلديدا تورادورغان جبرائيل دورمن و سنگا سوز قيليب بو خوشخبرنى سنگا برگالى ايباريلديم. 20و منا اوز وقتيدا بجا كالدورغان سوزالريم گا ايشانماگانينگ اوچون

تيلينگ توتولوب بو واقعه بوالدورغان كونغچه سوزاليالماس سن. ايردى. 22اما قيلور تعجب بولغانيغه بيت ده حيال توروب زكرياغه ساقالب 21و خلق

اول چيقغاندا اوالرغه سوزاليالمادى و اوالر انينگ بيت ده بر رؤيا كورگانى نى اوقتيالر. و اول اوزى اوالرغه اشارت قيليب گاچا بولوب قالدى. 23و خذمتى نينگ كونالرى تمام

بولغاندا اوز اوييگا باردى. پنهان اوزينى آيغچه بش بولوب حامله اليصابات خاتونى كين كونالردين شو 24اما

شونداغ منگا قايالغاندا كوتارگالى حقارتيم نى آلديداكى خلق نينگ 25خداوند قيليب: قيلدى ديب ايتى.

شهرگا بر آتليق ناصرت جليليه داكى خدادين فرشته جبرائيل آيدا 26التنجى

آلديغه قيزنينگ باكره بر وعده الشگان كشيگا بر ديگان يوسف بولغان 27بيت داوددين

ايباريلدى و باكره قيزنينگ اتى مريم ايردى. 28و فرشته انينگ آلديغه كيريب: سالم سنگا اى عنايت تاپغان. خداوند سنينگ بيالن دور ديب ايتى. 29ليكن اول انينگ سوزيدين توال مريم اى ايتى: انگا فرشته 30و اويالدى. ديب ايكان سالم قايداغ بو بولوب: مضطرب بر بولوب حامله سن منا 31و تاپتينگ. عنايت آلديدا خدانينگ سن چونكه قورقماغيل اوغول توغارسن و اسمى نى يسوع آتارسن. 32اول اولوغ بولوب ابن متعال آتانور. و رب پادشاه ابدغچه اوستيگا بيت يعقوب نينگ 33و برور. تختى نى داودنينگ آتاسى انگا خدا اير كشى نى بر ايتى: من فرشته گا مريم بولماس. 34و آخرى پادشاه ليقى نينگ و بوالدور سنينگ قدوس روح ايتى: انگا بريب جواب فرشته 35و بوالاليدور؟ قايداغ بو بيلماسام توغوالدورغان اوچون انينگ قيلور. سايه سنگا قدرتى متعال نينگ كليب اوستونگگا اوغولغه بر اوز قريليقيدا اليصابات منا خويشينگ آتانور. 36و ابن الله اوزى قدوس ذات نرسه هيچ خداغه 37چونكه بولدى. آى الته آتانغانغه توغماس اول و بولوب دور حامله بولغاى منگا ايتقانينگديك كنيزكى دورمن. خداوندنينگ منا مريم: 38و ايماس. ناممكن

ديب ايتى. و فرشته آلديدين كتى. باردى. 40و بر شهرگا تاغالريداكى يهوديه نينگ يلدام قوپوب مريم شو كونالرده 39و

زكريانينگ اوييگا كيريب اليصابات غه سالم قيلدى. 41و واقع بولديكه اليصابات مريم نينگ

انجيل لوقا 1

97

سالمى نى انگالغانيدا بال رحميده تبراندى. و اليصابات قدوس روح دين تولوب 42اونلوك رحمينگ نينگ و مبارك دورسن آراسيدا خاتونالرنينگ سن ايتى: قچقيريب بيالن آواز اناسى خداونديم نينگ منا بولدى؟ منگا عزت بو ايشقه 43نمه مبارك دور. ميوه سى رحميم ده بال يتگانده قوالق الريم غه آوازى سالمينگ نينگ 44چونكه كليب دور. منگا سنگا طرفيدين خداوند چونكه مبارك سن! ايشانگان اى سن 45و تبراندى. خوشلوقدين

ايتيلغان بجا كالدور. 46و مريم ايتى: جانيم خداوندنى اولوغالندورور. 47و روحوم قوتقازغوچيم خدا بيالن

شادليق قيالدور. 48چونكه اول اوز كنيزكى نينگ مسكينليكيگا نظر سالدى. و منا موندين و قيلدى منگا چونگ عمل الر قادر-مطلق ايتور. 49چونكه مبارك منى نسل الر كين همه قورقغوچيالرنينگ اوزيدين نسلگا نسلدين مرحمتى انينگ قدوس دور. 50و اسمى انينگ فكريده اوز كونگل الرى نينگ قيلدى. برله عظيم صنعت الر بازوسى اوستيده دور. 51اوز متكبر بولغانالرنى پريشان قيلدى. 52كوچلوق الرنى تخت الريدين توشوروب عاجزالرنى ياندوردى. قوروق باى الرنى تويغوزوب بيالن نعمت 53آچالرنى ايگيزالندوردى. 54آتاباباالريميزغه وعده قيلغانيغه موافق اوز قلى اسرائيلغه يارى بريب 55ابراهيم غه و انينگ

نسليگا ابدغچه مرحمت كورساتگالى اراده قيلدى ديدى. 56و مريم انينگ قاشيدا اوچ آيچه توروب اوز اوييگا ياندى.

انينگ 58و توغدى. اوغول بر بولوب تمام وقتى توغادورغان اليصابات نينگ 57اما

انينگ انگالب كنگروتگانى نى مرحمتى نى اوز انگا خداوند خويشالرى و همسايه الرى انى كليب قيلغالى ختنه بالنى كونده سكزنجى بولديكه واقع 59و بولديالر. خوش بيالن آتاسى نينگ اتيدا زكريا آتاديالر. 60و انينگ اناسى جواب بريب ايتى: ياق بلكه يوحنا ديب آتانسون. 61و اوالر انگا ايتيالركه اوروغ توغقانالرينگ نينگ هيچ برى انداغ آتانغان ايماس. 62اما آتاسيغه بالنى نمه آتاغالى خواهالرسن ديب اشارت قيلديالر. 63و اول بر كچيك تخته

سوراب انينگ اسمى يوحنادور ديب پتودى. و همه سى تعجب قيلديالر. 64اما درحال انينگ اغيزى و تيلى اچيلدى و اول سوز قيليب خداغه حمد ثنا ايتى. 65و همه همسايه الرى نينگ اوستيگا بر قورقونج توشتى. و بو همه سى نينگ خبرى يهوديه نينگ بارچه تاغالريده مشهور بولدى. 66و انگالغانالرنينگ همه سى مونى اوز كونگل الريده ساقالب آيا بو بال نمه بولور

ايكان ديب ايتيشور ايرديالر چونكه خداوندنينگ قولى انينگ بيالن ايردى.

انجيل لوقا 1

98

68اسرائيل نينگ ايتى: قيليب پيغمبرليك تولوب قدوس روح دين زكريا آتاسى 67و

قيلدى. خالص بيالن فديه بر يوقالب قومى نى اوز چونكه مبارك دور خداوند تنگريسى بنده سى 70اوز ايتقانديك بيالن اغيزى پيغمبرالرى نينگ مقدس اوز برى قديم دين 69و

و دوشمن الريميزدين 71چونكه قوپاردى مونگوزينى نجات بر بيزالرگا اوييده داودنينگ بيزنى يمان كورگوچيالرنينگ قوليدين بيزالرنى قوتقازغالى خواهالب 72آتاباباالريميزغه رحم كورساتيب اوز مقدس عهدينى 73يعنى آتاميز ابراهيم غه قسم بيالن وعده قيلغانى نى همه آلديدا انينگ 75قورقماى قوتولوب قوليدين دوشمن الرنينگ 74تاكه قيلدى ياد انگا عبادت قيلماقيميزنى بيزالرگا نصيب قيلغاى. كونالريميزده قدسيت و عدالت بيالن انينگ آلديدا يوزى خداوندنينگ آتانورسن. چونكه پيغمبرى متعال نينگ بال اى 76و سن

اوچون باغيشالنماقى گناه الرى نينگ قوميغه 77انينگ باريب قيلغالى طيار يول الرينى نظر بيزگا ايگيزدين اوچون مرحمتى ايچ 78خدايميزنينگ برگايسن. معرفتى نى نجات ساالدورغان بر نور چيقيب 79قرانگغولوقدا و اولوم سايه سيدا اولتورغوچيالرغه ياروغلوق

بريب پوت الريميزنى سالمتليك نينگ يوليغه هدايت قيلغاى ديدى. بيابانالردا كونغچه بوالدورغان ظاهر اسرائيلغه قوتالنيب روح دا اوسوب بال 80و

تورور ايردى.

ايكينجى باب

1و واقع بولديكه شو كونالرده همه دنيا خلقى جان خطالنسون ديب اوغوسطوس قيصردين

بر امر چيقتى. 2بو اولقى جان خطالنماكى واقع بولغاندا كيرينيوس سوريه گا والى ايردى. 3و همه سى جان خطالنماك اوچون هر برى اوز شهريگا باردى. 4و يوسف هم داودنينگ اويى و خانه دانيدين بولغانى اوچون جليليه داكى ناصرت شهريدين يهوديه داكى بيت لحم آتليق شهرگا باردى 5تاكه اوزيگا وعده قيلينيب حامله بولغان مريم بيالن جان خطالنگايالر 6و اوالر اندا بولغاندا واقع بولديكه انينگ توغادورغان كونالرى تمام بولدى. 7و اول اوز تونجى اوغلى نى

توغوب انى زكاغه اليب منزلده اوالرغه جاى بولماغاچ بر اخوردا ياتقوزدى. 8اول يورت دا كيچه سى صحرادا ياتيب اوز پاته سى نى ساقالب تورغان پاته چيالر بار

توردى و خداوندنينگ جاللى يانيدا اوالرنينگ فرشته سى بر منا خداوندنينگ ايردى. 9و

انجيل لوقا 1 و 2

99

اوالرنينگ چوره سيده ياروغلوق بردى و اوالر نهايت توال قورقتيالر. 10اما فرشته اوالرغه بر چونگ خوشلوق نى سيزالرگا بوالدورغان قوم غه منا همه قورقمانگالر چونكه ايتى: بشارت برورمن. 11چونكه بو كون داودنينگ شهريده سيزالرگا بر قوتقازغوچى توغولدى و اول اوزى مسيح خداونددور. 12و سيزالرگا عالمت بودوركه بر بالنى زكاغه الينيب بر اخوردا ياتيغليق تاپارسيزالر. 13و ناگاه فرشته بيالن آسمان قوشونيدين بر گروه پيدا بولوب آدم الرغه يوزيده سالمت ير ايتى: 14اعالى عليينده خداغه جالل و اوقوب خداغه تسبيح

خوش رضا! 15و فرشته الر پاته چيالردين كتيب آسمانغه چيقغاندا اوالر بر بريگا: ايمدى بيت لحم گا

يلدام اوالر ايتيشتيالر. 16و اوشبو واقعه نى كورالى ديب بيلدورگان بيزگا باريب خداوند باريب مريم بيالن يوسف نى و اخوردا ياتقان بالنى تاپتيالر. 17و اوالر انى كورگانده اول انگالغانالرنينگ مونى 18و برديالر خبر سوزنى ايتيلغان اوزيگا اوالرنينگ باره سيده بال سوزالرنينگ اوشبو مريم 19ليكن قيلديالر. تعجب ايتقانيغه اوالرغه پاته چيالر همه سى همه سى نى اوز كونگليده ساقالب اويالر ايردى. 20و پاته چيالر يانيب اوالرغه ايتيلغانديك

كوروب انگالغانى نينگ همه سى اوچون خداغه حمد و تسبيح ايتور ايرديالر. انينگ اسمى نى اول اوزى اناسى نينگ 21و سكز كون تمام بولغاندا انى ختنه قيلغانيدا

رحميگا موجود بولماسدا فرشته انى آتاغانديك يسوع ديب آتاديالر. 22و موسى نينگ شريعتيگا موافق اوالرنينگ تطهير كونالرى تمام بولغاندا 23خداوندنينگ

شريعتيده: رحم اچقان هر ايركك خداوندگا مقدس آتانسون ديب پتولگانديك انى خداوندگا تقديم قيلغالى 24و هم خداوندنينگ شريعتيده ايتيلغانديك بر جفت پاختك يا ايكى باجگا

قربانليق قيلغالى انى اورشليم غه اليب بارديالر. 25و منا اورشليم دا سمعون آتانغان بر كشى بار ايردى. و اول كشى عادل و تقوادار بولوب

اسرائيل نينگ تسلى سيگا منتظر ايردى و قدوس روح انينگ اوستيده ايردى. 26خداوندنينگ ايردى. قيلينيب الهام انگا روح القدسدين كورماسليكيگا اولوم كورماگونچه مسيحى نى يسوع نى شريعت نينگ بال اناسى آتا و كيردى. بيت مقدسگا باشالنيب روح دين اول 27و

خداغه اليب اوستيگا قول الرى نينگ اوز انى 28سمعون كيرگوزگانيده قيلغالى رسميچه ايتقانينگديك سالمت بيالن آزاد قلونگ نى اوزونگ ايمدى ايتيب: 29اى خداوند ثنا حمد اسرائيلغه جالل قومينگ و نورى الهام منينگ كوزالريم طائفه الرغه قيلورسن. 30چونكه

انجيل لوقا 2

100

نجاتينگ نى قيلغان طيار 32اوزونگ آلديدا يوزى خلق الرنينگ 31همه اوچون بولماق كوردى ديدى.

33و يوسف و بالنينگ اناسى انينگ باره سيده ايتيلغانيغه تعجب قيلديالر. 34و سمعون

و توشورولماكى توالالرنينگ اسرائيلدا بال بو ايتى: مريم گا اناسى مباركالب اوالرنى توال 35آرى بولور. عالمت بر تارتادورغان ضدليق و قويولوب دور اوچون قوپاريلماقى

كونگل الرنينگ فكرالرى اشكارا بولسون ديب سنينگ جانينگدين هم بر قليچ اوتادور. 36و اشير قبيله سيدين فنوئيل نينگ قيزى حنا ديگان بر نبيه بار ايردى. اول اوزى باكره ليكيدين

تارتيب يته يل اوز ايرى بيالن عمر كوروب توال قريب كتيب 37تول قاليب سكسان تورت ياشقه كيريب ايردى. و بيت مقدسدين آيريلماى كيچه كوندوز روزه و دعا بيالن خداغه عبادت قيلور ايردى. 38اول هم شو ساعت ده حاضر بولوب بيله توروب خداغه حمد ايتيب اورشليم نينگ

نجاتيغه منتظر بولغانالرنينگ همه سيگا انينگ باره سيدين سوز قيلدى. اوز جليليه داكى قيلغاندا تمام نرسه نى هر موافق شريعتيگا خداوندنينگ اوالر 39و

شهرى ناصرت گا يانديالر. 40اما بال اوسوب قوتالنيب حكمت بيالن تولدى و خدانينگ خوش رضايى انينگ اوستيده ايردى.

اول 42و ايرديالر. چيقار اورشليم غه عيديدا فصح يل هر اناسى آتا انينگ 41و

عيد 43و چيقتيالر. اورشليم غه رسميچه عيدنينگ اوالر كيرگانده ياشقه ايكى اون بيلماى: اناسى آتا انينگ اما قالدى اورشليم دا يسوع بال يانغاندا اوتگوزوب كونالرينى آشناالر و خويشالر انى باريب يول كونلوك بر ديب ايكان آراسيدا 44يولداشالرى نينگ

كين كوندين اوچ 46و بارديالر. يانيب اورشليم غه ايستاگالى 45تاپماى ايستاب آراسيدا انگالب سوراب تورغاندا اولتوروب اوالردين اوتراسيدا بيت مقدسده معلم الرنينگ انى حيران جواب الريغه و حكمتيگا انينگ همه سى انگالغانالرنينگ انينگدين 47و تاپتيالر. قالديالر. 48و اوالر انى كورگانده دهشت گا توشتيالر و اناسى انگا ايتى: اى بالم نمه ايشقه اوالرغه 49اول ايستادوك. سنى قيليب غم توال من و آتانگ منا قيلدينگ؟ شونداغ بيزگا ايتى: نمه اوچون منى ايستادينگيز؟ آتام نينگ كى دا بولماقيم كيراك ايكان نى بيلمادينگيزمو؟ 50اما اوالرغه ايتقان سوزينى اوالر اوقماديالر. 51اول اوالر بيله باريب ناصرت گا توشوب

52و ايردى. ساقالر كونگليده اوز همه سى نى مونينگ اناسى و سوندى. بويون اوالرغه يسوع حكمت ده و قامت ده و لطفده خدانينگ و آدم الرنينگ آلديدا اوسار ايردى.

انجيل لوقا 2

101

اوچونجى باب

پيالطوس نينگ پونطيوس يليدا بشنجى اون سلطنتى نينگ قيصرنينگ طيباريوس 1و

فيليپوس برادرى و امير ربع اوستيگا جليليه هيرودس و ايكانيده والى اوستيگا يهوديه ايطوريه و تراخونيتيس يورتى اوستيگا امير ربع و ليسانياس ابيليه اوستيگا امير ربع ايكانيده 2حنان و قيافا اولوغ كاهن الر بولغان وقتيدا خدانينگ سوزى بيابانداكى زكريانينگ اوغلى

گناه الرنينگ باريب يورت الرغه همه اطرافيداكى اردن نينگ اول 3و كلدى. يوحناغه باغيشالنماقى اوچون توبه تعميدينى وعظ ايتور ايردى. 4شونداغ كه اشعيا پيغمبرنينگ وحى كتابيدا: بياباندا قچقيرغوچى نينگ آوازى انگالنوركه خداوندنينگ يولى نى راستالب چغير يول الرينى توز قيلينگالر. 5هر دره تولوب هر تاغ و دوبه پستالنسون اگرو توقاى توغرا و

ايگيز پست توز يول بولسون. 6و همه بشر خدانينگ نجاتى نى كورسون ديب پتولوب دور. 7و اوزيدين تعميد الغالى چيقغان خلققه ايتى: اى افعى زاده الرى كالدورغان غضبدين

قاچيشنى سيزالرگا كيم اورگاتى؟ 8ايمدى توبه گا اليق ميوه كلتورونگالر. و اوز ايچينگيزده: بيزنينگ ابراهيم آتاميز بار ديب اويالمانگالر چونكه سيزالرگا ايتورمن كه خدا بو تاشالردين ابراهيم غه بالالر قوپارغالى قادردور. 9اما ايمدى پالتو درخت الرنينگ يلديزيگا قويولوب دور

يخشى ميوه كلتورماگان هر درخت كسيليب اوت غه تاشالنادور ديدى. 10و خلق انينگدين سوراب ايتى: بيز بولساق نمه قياللى؟ 11اول جواب بريب اوالرغه

شونداغ هم كشى بار طعامى و برسون كشيگا يوق ايگينى كشى بار ايگينى ايكى ايتى: 13اول قياللى؟ نمه معلم اى ايتيالر: انگا كليب الغالى تعميد هم 12باجكيرالر قيلسون. اوالرغه ايتى: توختاتيلغاندين اشوق المانگالر. 14عسكرالر هم انينگدين سوراب ايتيالر: اوكتام ليك يا و زورلوق كيمرسه گا هيچ ايتى: اوالرغه اول و قياللى؟ نمه بولساق بيز

قيلماى اوز اجرينگيزگا راضى بولونگالر. 15و قوم ساقالب توروب همه سى يوحنانينگ باره سيدين آيا اول مسيح مو ايماسمو ديب

سيزالرنى من ايتى: همه سيگا قيليب سوز يوحنا 16و ايرديالر. اويالر كونگل الريده اوز باغالرينى كفش الرى نينگ انينگ كلور، قدرتليگراكى مندين ليكن تعميدالرمن سو دا 17آريسى تعميداليدور. اوت دا و قدوس روح دا سيزالرنى اول ايماس من. اليق يشگالى سانگيغه اوز بغدايى نى ساوروب بيالن ينگيچگاليك خرمانى نى اوز و قوليدادور انينگ

انجيل لوقا 3

102

نصيحت باشقه توال 18و كويدورور. اوت دا اوچمايدورغان سمان اوچقونالرينى يغيب قيليب خلققه وعظ ايتيب بشارت برور ايردى.

هيرودس و اوچون هيروديا خاتونى فيليپوس نينگ برادرى هيرودس امير ربع 19اما

قيلينغانيدا 20همه سى نينگ يوحنادين مالمت اوچون يمانليقى نينگ همه سى قيلغان اوزى قوم نينگ بولديكه واقع 21و سالدى. زندانغه يوحنانى اشورديكه هم شونى توپه سيگا همه سى تعميد الغاندا يسوع هم تعميد اليب دعا قيلغانيدا آسمان اچيلدى 22و روح القدس امراق منينگ آسماندين: و بولدى نازل اوستيگا انينگ كبوترديك بر جسمانى صورت ده

اوغلوم سن دورسن. سن بيالن خوش رضايم بار ديب بر آواز چيقتى. 23و يسوع اوزى تعليم برگالى باشالغاندا تخمينا اوتوز ياشدا ايردى و خيال قيلديالركه

اول يوسف نينگ اوغلى ايكان و اول عيلى نينگ 24و اول متثات نينگ و اول الوى نينگ و اول ملكى نينگ و اول يناى نينگ و اول يوسف نينگ 25و اول متاثيانينگ و اول عاموص نينگ و اول ناحوم نينگ و اول حسلى نينگ و اول نجاى نينگ 26و اول مآث نينگ و اول متاثيانينگ و اول شمعى نينگ و اول يوسخ نينگ و اول يودانينگ 27و اول يوحنانينگ و اول ريسانينگ و اول زربابل نينگ و اول شألتيئيل نينگ و اول نيرى نينگ 28و اول ملكى نينگ و اول ادى نينگ و اول قصم نينگ و اول المادام نينگ و اول عيرنينگ 29و اول يوسى نينگ و اول اليعازرنينگ و اول يوريم نينگ و اول متثات نينگ و اول الوى نينگ 30و اول سمعون نينگ و اول يهودانينگ و اول يوسف نينگ و اول يونان نينگ و اول الياقيم نينگ 31و اول مليانينگ و اول مينان نينگ اول عوبيدنينگ و يسى نينگ اول داودنينگ 32و اول و ناثان نينگ اول و متاثانينگ اول و اول و اول عميناداب نينگ اول نحشون نينگ 33و و اول سلمون نينگ بوعزنينگ و اول و ادمين نينگ و اول آرام نينگ و اول حصرون نينگ و اول فارص نينگ و اول يهودانينگ 34و اول يعقوب نينگ و اول اسحق نينگ و اول ابراهيم نينگ و اول تارح نينگ و اول ناحورنينگ 35و اول سروخ نينگ و اول رعونينگ و اول فالج نينگ و اول عابرنينگ و اول شالح نينگ 36و

اول قينان نينگ و اول ارفكشادنينگ و اول سام نينگ و اول نوح نينگ و اول المك نينگ 37و اول متوشالح نينگ و اول اخنوخ نينگ و اول ياردنينگ و اول مهللئيل نينگ و اول قينان نينگ

38و اول انوش نينگ و اول شيت نينگ و اول آدم نينگ و اول خدانينگ كى ايردى.

انجيل لوقا 3

103

تورتونجى باب

برله واسطه سى روح نينگ يانيب اردندين تولوب قدوس روح دين يسوع كين 1اندين

اما يمادى. نمه هيچ كونالرده شو و سينالدى. ابليسدين كون 2قرق باشالنيب بيابانغه بولغيل نان تاشقه: بو بولسانگ ابن الله اگر ايتى: انگا ابليس قالدى. 3و آچ بولغاندا تمام بيالن نان يالغوز اوزى انسان پتولوب دوركه ايتى: بريب انگا جواب ايتغيل. 4يسوع ديب ياشاماس. 5و اول انى بر ايگيزگا چيقاريب دنيانينگ همه مملكت الرينى بر دم ده كورساتى. ايتى: بو همه قدرت نى و اوالرنينگ جاللى نى سنگا برور من چونكه منگا 6و ابليس انگا

تاپشورولوب دور و هر كيم گا خواهالسام برورمن 7اگر سن منينگ آلديم دا سجده قيلسانگ همه سى سنينگ كى بولسون. 8و يسوع جواب بريب انگا ايتى: پتولوب دوركه رب خداينگغه سجده قيلغيل و يالغوز انگا عبادت قيلغيل. 9و انى اورشليم غه كلتوروب بيت مقدس نينگ تاشالغيل توبنگا اوزونگ نى بولسانگ ابن الله اگر ايتى: انگا تورغوزوب پيشطاقيدا 10چونكه پتولوب دوركه اوز فرشته الريگا سنى ساقالغالى سنينگ باره نگده امر قيلور 11و

پوتونگ تاشقه تگماسون ديب سنى اوز قول الرى نينگ اوستيده كوتارورالر. 12و يسوع انگا بر قيلغاندا تمام امتحان نى ابليس هر ايتى: رب خداينگ نى سيناماغيل. 13و بريب جواب

وقتغچه انينگدين كتى. اطرافداكى همه خبرى انينگ و باردى يانيب جليليه گا قوتيده روح نينگ يسوع 14و

همه سيدين بريب تعليم سيناغوغالريدا اوالرنينگ اوزى اول 15و چيقتى. يورت الرغه دانگالنور ايردى.

عادتيديك اوز كونيده سبت كليب ناصرت گا تاپغان تربيت اندا اوزى اول 16و

بريلدى و كتاب نى پيغمبرنينگ كتابى انگا اشعيا سيناغوغقه كيريب اوقوغالى قوپتى. 17و اول چونكه اوستوم ده دور روحى 18خداوندنينگ تاپتيكه يرنى پتولگان شونداغ اچقاندا منى فقيرالرغه انجيل نى بشارت برگالى مسح قيليب دور. منى زندانداكى الرغه آزادليق و خداوندنينگ 19و ايبارگالى آزادليققه ايزيلگانالرنى و قيلغالى ندا كورماگليك كورالرغه مقبول يلى نى وعظ ايتقالى ايباردى. 20و كتاب نى ياپيب خذمتكارغه تاپشوروب اولتوردى بو اوالرغه: 21اما ايردى. تيكيليب انگا كوزالرى همه سى نينگ سيناغوغداكى الرنينگ و گواه ليق انگا همه سى 22و باشالدى. ديگالى كلدى بجا قوالق الرينگيزغه كالم شو كون

انجيل لوقا 4

104

بريب انينگ اغيزيدين چيقغان مهربانليق سوزالريگا تعجب قيليب: بو يوسف نينگ اوغلى ايماسمو ديب ايتيشتيالر. 23و اول اوالرغه ايتى: البته سيزالر منگا بو مثل نى ايتورسيزالر: اوز موندا انگالغانيميزنى همه قيلينيب كفرناحوم دا ساقايتغيل، اوزونگ نى طبيب اى وطنينگده هم قيلغيل. 24و اول ايتى: بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: هيچ بر پيغمبر اوز وطنيده مقبول ايماس. 25ليكن بدرستى سيزالرگا ايتورمن: الياس نينگ كونالريده آسمان اوچ يل الته آيغچه باغالنيب تمام يورت دا چونگ آچاچليق بولغاندا اسرائيلدا توال تول خاتونالر بار ايردى. 26اما الياس صيدانينگ صرفتيداكى بر تول خاتوندين باشقه اوالرنينگ هيچ بريگا ايباريلمادى. 27و اليشع پيغمبرنينگ زمانيدا اسرائيلدا توال پسه الر بار ايردى ليكن سوريه ليك نعماندين باشقه اوالرنينگ هيچ برى پاكيزه بولمادى. 28و سيناغوغداكى الرنينگ همه سى مونى انگالغاندا اچيغدين تولوب 29قوپوب انى شهردين تاشقارى چيقارديالر و انى توبنگا بارديالر. 30ليكن اليب تاغ نينگ كناريغه تاشالماق اوچون توپه سيده اوز شهرى ياسالغان

اول اوزى اوالرنينگ اوتراسيدين اوتوب كتى. بردى. تعليم اوالرغه توشوب سبت كونيده ديگان شهرگا 31و جليليه داكى كفرناحوم

33و ايردى. قيلور سوز بيالن قدرت و قوت چونكه قالديالر حيران تعليميگا انينگ 32و

سيناغوغدا ناپاك روح ايگاالنگان بر آدم بار ايردى و اول اونلوك آواز بيالن قچقيريب ايتى: 34آه سنينگ بيالن نمه ايشيميز بار اى ناصرت ليك يسوع! بيزنى هالك قيلغالى كلدينگ مو؟

سنينگ كيم ايكانينگ نى بيلورمن يعنى خدانينگ قدوسى. 35و يسوع انى مالمت قيليب ايتى: شوك بولوب انينگدين چيقغيل! و ناپاك روح انى اوالرنينگ اوتراسيغه تاشالب انگا هيچ بر ضرر يتگوزماى انينگدين چيقتى. 36و همه سى نينگ اوستيگا بر دهشت توشتى و بر برى بيالن سوزالشيب ايتيالر: بو نمه سوزدور؟ چونكه قدرت و قوت بيالن ناپاك روح الرغه امر

قيالدور و اوالر چيقارالر. 37و انينگ باره سيدين اطرافداكى همه يرالرگا بر شهرت چيقتى. قين اناسى نى سمعون نينگ و كيردى اوييگا سمعون نينگ چيقيب سيناغوغدين 38اما

انينگ قاشيغه باريب انينگدين تيالديالر. 39و انينگ اوچون ايردى و بر قاتيق تب توتوب اينگيشيب تب نى مالمت قيلدى. و تب انى قويدى. و اول حاضر قوپوب اوالرغه خذمت

قيلدى. بار آغريق الرى بولغان مبتال كسل ليك الرگا قسم قسم اولتورغاندا كون 40اما

كشيالرنينگ همه سى اوالرنى انينگ قاشيغه اليب كلديالر. و اول اوالرنينگ هر برى نينگ

انجيل لوقا 4

105

اوستيگا قول الرينى قويوب اوالرنى ساقايتى. 41و يمان روح الر هم توال كشيدين چيقيب قچقيريب ايتور ايرديالر: سن ابن الله دورسن. و اول اوالرنى مالمت قيليب بر نمه ايتقالى

قويماس ايردى چونكه اوالر انينگ مسيح ايكانى نى بيلور ايرديالر. 42و ينه كوندوز بولغاندا چيقيب بر بيابان يرگا بردى. و خلق انى ايستاب آلديغه كليب اوز

آراميزدا قالسون ديب انى كتيشيدين توسقالى تورديالر. 43ليكن اول اوالرغه ايتى: قالغان شهرالرده هم خدانينگ پادشاه ليقى نى بشارت قيلماقيم كيراك دور چونكه مونينگ اوچون

ايباريلديم. 44و اول جليليه نينگ سيناغوغالريدا وعظ ايتور ايردى.

بشنجى باب

1و واقع بولديكه خلق خدانينگ سوزينى انگالغالى يوغالشقانيدا اول اوزى جنيسارت

كوردى تورغانى نى كناريدا تنگيزنينگ كمه ايكى 2و ايردى. توروب بوييدا تنگيزى نينگ يعنى بريگا كمه الرنينگ 3و ايرديالر. چيقغان يوغالى تورالرينى اوز بليقچيالر اما كمه ده سوراب انينگدين باريشنى نرى آزغنه قوروقدين كيريب سمعون نينگ كى غه چوقوريغه ايتى: سمعونغه بولوب قيليب سوزالرينى 4اما بردى. تعليم خلققه اولتوروب اوستاد اى ايتى: بريب جواب سمعون 5و سالينگالر. صيادليققه تورالرينگيزنى باريب پوتون كيچه محنت تارتيب هيچ نمه توتالمادوق ليكن سنينگ سوزونگ بيالن تورالرنى بر ينه بليق توتيالر. 7و اوالر ساالى. 6و شونى قيليب تورالرى بوسالگوديك نهايت توال كمه داكى رفيق الريغه: كليب ياريليق برينگالر ديب اشارت قيلديالر. و اوالر كليب ايكى تيزالريغه يسوع نينگ كورگانده مونى پطروس 8اما تولدورديالر. چوكگوديك كمه نى يقيليب ايتى: اى خداوند مندين كتگيل چونكه گناه كار بر آدم دورمن. 9چونكه اول اوزى و انينگ بيالن بولغانالرنينگ همه سى توتقان بليق الرى اوچون دهشت گا توشوب ايرديالر. 10و سمعون نينگ شريك الرى بولغان زبدى نينگ اوغول الرى يعقوب و يوحنا هم شونداغ

بولديالر. و يسوع سمعونغه ايتى: قورقماغيل موندين كين آدم صيادى بولورسن. 11و اوالر اوز كمه الرينى قوروققه چيقاريب هر نرسه نى قويوب انگا ايرگاشتيالر.

12و واقع بولديكه اول اوزى شهرالرنينگ بريده بولسه منا پسه ليكدين تولغان بر كشى

چيقيب يسوع نى كورگانده يوز توبن يقيليب انگا يالباريب ايتى: اى خداوند خواهالسانگ

انجيل لوقا 4 و 5

106

پاكيزه خواهالرمن تكگوزوب: انگا اوزاتيب قولى نى اول 13و قياللورسن. پاكيزه منى كيمرسه گا هيچ انگا: اول 14و كتى. انينگدين پسه ليكى درحال و ايتى. ديب بولغيل ايتماى باريب اوزونگ نى كاهنغه كورساتيب اوالرغه گواه ليق بولماق اوچون موسى امر قيلغانديك پاكيزه بولغانينگ نينگ قربانى نى اوتگازگيل ديب بويوردى. 15اما انينگ خبرى تخى اشوغراق ياييلدى. و توال خلق انگالغالى و آغريقليق الريدين شفا تاپغالى يغيلديالر.

16ليكن اول اوزى بيابان يرالريگا باريب دعا قيلور ايردى.

هر جليليه نينگ تورغانيدا بريب تعليم اوزى اول بولديكه واقع كون بر كونالرده 17و

اولتوروب معلم الرى شريعت و فريسيالر كلگان اورشليم دين و يهوديه دين و كنتيدين ايرديالر و خداوندنينگ قدرتى ساقايتقالى حاضر ايردى. 18و منا بر نچه كشيالر بر اودران آدم نى اورانى نينگ اوستيده كوتاريب كليب يسوع نينگ آلديغه قويماق اوچون انى ايچگارى كيرگوزگالى جهد قيلديالر. 19و خلق نينگ سببيدين انى ايچگارى كيرگوزگالى يول تاپماى اوگزه نينگ اوستيگا چيقيب خشت الرنينگ آراسيدين انى اورانى بيالن اوتراغه يسوع نينگ آلديغه توشورديالر. 20و اول اوالرنينگ اعتقادينى كورگانده: اى دوستوم گناه الرينگ سنگا واحد كيم دور؟ ايتقوچى كفر بو فريسيالر: بيالن كاتب الر 21و ايتى. ديب باغيشالندى خدادين باشقه كيم گناه نى باغيشاليالور ديب فكر قيلغالى تورديالر. 22اما يسوع اوالرنينگ قيلورسيزالر؟ فكر نمه كونگل الرينگيزده ايتى: اوالرغه بريب جواب بيليب فكرالرينى مانگغيل قوپوب يا ديماك مو باغيشالندى سنگا گناه الرينگ اونگايراق دور: 23قايسى

ديماك مو؟ 24ليكن ابن االنسان نينگ ير يوزيده گناه الرنى باغيشالغالى قدرتى بار بولغانى نى بيلگايسيزالر ديب اودران كشيگا: سنگا ايتورمن: قوپوب اورانينگ نى كوتاريب اويونگگا اوران نى ياتقان اوستيده قوپوب نظريده اوالرنينگ درحال اول 25و ايتى. ديب بارغيل كوتاريب اوييگا كتيب خداغه حمد ايتور ايردى. 26و همه سى حيرت دين توتولوب خداغه

حمد ايتيب قورقونجدين تولوب: بو كون عجايب واقعه الر كوردوك ديب ايتيالر. انگا آتانغان بر باجكيرنى كوروب اندين كين چيقيب باجخانه ده اولتورغان الوى 27و

قايالب: منگا ايرگاشگيل ديب انگا ايتى. 28و اول همه سى نى تاشالب انگا ايرگاشتى. 29و الوى اوز اوييده انگا چونگ بر ضيافت قيلدى. و اندا باجكيرالردين و باشقه الردين چونگ كاتب الرى اوالرنينگ و فريسيالر 30و اولتورديالر. دستورخواندا بيالن اوالر جمع بر يب بيله گناه كارالر و باجكيرالر اوچون نمه ايتيالر: قيليب طعنه شاگردالريغه انينگ

انجيل لوقا 5

107

ايچارسيزالر؟ 31اما يسوع جواب بريب اوالرغه ايتى: ساق الر طبيبگا محتاج ايماس بلكه كسل الر. 32عادل الرنى ايماس بلكه گناه كارالرنى توبه گا قچقيرغالى كلديم. 33ليكن اوالر هم شونداغ و قيلورالر دعا توتوب روزه پات پات شاگردالرى يوحنانينگ ايتيالر: انگا

فريسيالرنينگ شاگردالرى قيلورالر. اما سنينگ كى الر يب ايچارالر. آيا تويداكى يگيت قولداشالريغه توى يگيتى اوالر بيالن ايتى: 34ليكن يسوع اوالرغه

اوالردين يگيتى توى كلور. كونالر باشقه 35ليكن توتقازالورسيزالرمو؟ روزه وقتيدا بار هيچ ايتى: اوالرغه مثل بر 36ينه توتارالر. روزه اوالر كونالرده اول وقت دا الينادورغان كيمرسه ينگى لباسدين بر پارچه كسيب كهنه لباسغه يماق قيليب سالمايدور. انداغ قيلسه ينگى لباسنى ييرتقانى بيالن ينگى يماق كهنه لباسغه كليشمايدور. 37و هيچ كيمرسه ينگى شراب نى كهنه تولوم الرغه توشقارمايدور. انداغ قيلسه ينگى شراب تولوم الرنى ييرتادور و شراب اوزى توكولوب تولوم الر خراب بولور. 38بلكه ينگى شراب نى ينگى تولوم الرغه توشقارماق الزم دور. 39و هيچ كيمرسه كهنه نى ايچيب ينگى سى نى خواهالمايدور چونكه

كهنه سى يخشى ايكان ديدور.

التنجى باب

1و واقع بولديكه اول اوزى بر سبت كونيده زراعت الرنينگ آراسيدين اوتار ايردى و انينگ

شاگردالرى زراعت باشالرينى اوزوب قول الرى بيالن اواالب يديالر. 2اما فريسيالردين بعضيالرى ايتيالر: نمه ايشقه سبت كونيده قيلينماقى جائز ايماس ايشنى قيلورسيزالر؟ 3و يسوع جواب بريب اوالرغه ايتى: آيا داود اوزى و انينگ بيالن بولغانالر آچ قالغانيدا نمه باشقه كاهن الردين كيريب بيتيگا خدانينگ اوزى 4قايداغ كه اوقومادينگيزمو؟ قيلغانى نى هم بولغانالرغه بيالن اوزى يب اليب نانالرنى تقدمه بولماغان جائز يگالى كيم گا هيچ

بردى؟ 5و اوالرغه ايتى: ابن االنسان سبت نينگ هم خواجه سى دور. اونگ اندا و بردى. تعليم كيريب بر سبت كونيده سيناغوغقه باشقه بولديكه واقع 6و

بيالن فريسيالر سبت كونيده شفا برورمو ايردى. 7اما كاتب الر بار آدم بر قولى قوروغان اوزى اول 8ليكن ايرديالر. ماراب انى اوچون تاپماق شكايت بر توپه سيده انينگ ديب ايتى. و بيليب قولى قوروغان آدم غه: قوپوب اوترادا تورغيل ديب اوالرنينگ فكرالرينى

انجيل لوقا 5 و 6

108

سبت سوراى: سوال بر سيزالردين ايتى: اوالرغه يسوع 9اما توردى. اورى قوپوب اول هالك يا قوتقازماق مو جان نى بر قيلماق مو، يمانليق يا جائزمو قيلماق يخشيليق كونيده قيلماق مو؟ 10و چوره سيداكى الرنينگ همه سيگا قايالب اول كشيگا: قولونگ نى اوزاتغيل ديب ايتى. و اول شونداغ قيلدى و قولى ساقايدى. 11اما اوالر زياده غضبالنيب: يسوع نى

نمه قياللى ديب اوز آراالريدا سوزالشور ايرديالر. 12و شو كونالرده واقع بولديكه اول دعا قيلغالى بر تاغقه چيقيب كيچه نى خداغه دعا

اون اوالردين اوز شاگردالرينى قچقيريب بولغاندا اوتگازدى. 13و كوندوز بيالن قيلماق ايكى نى ايلغاب اوالرنى رسول هم آتادى. 14يعنى اول اوزى انگا پطروس ديب آت قويغان سمعون و انينگ برادرى اندرياس و يعقوب و يوحنا و فيليپوس و برثولماوس 15و متى و اوغلى يعقوب نينگ آتانغان سمعون 16و يعقوب و غيرتليك اوغلى توماس و حلفى نينگ

يهودا و خيانت قيلغوچى اسخريوطى يهودا. 17و اوالر بيالن توشوب توز بر جايدا توردى و شاگردالريدين توال خلق و بارچه يهوديه

بيالن اورشليم دين و ساحلداكى صور بيالن صيدادين قوم نينگ چونگ بر گروهى يوغالشقان ايردى. 18بوالر انينگدين انگالغالى و كسل ليك الريدين شفا تاپغالى كليب ايرديالر. و هم قول انگا همه سى خلق نينگ 19و ايرديالر. ساقايور تارتقانالر عذاب روح الردين ناپاك

تكگوزگالى ايستاديالر چونكه انينگدين قوت چيقيب همه سى نى ساقايتور ايردى. اى مبارك سيزالر ايتى: قايالب شاگردالريغه كوتاريب كوزالرينى اوز اول 20و

آچ ايمدى اى 21مبارك سيزالر سيزالرنينگ كى دور. پادشاه ليقى خدانينگ چونكه فقيرالر قالغانالر چونكه تويارسيزالر. مبارك سيزالر اى ايمدى يغالغانالر چونكه كوالرسيزالر. 22مبارك سيزالر وقتيكه آدم الر ابن االنسان نينگ جهتيدين سيزالرنى يمان كوروب قوغالب

خوشلوقدين قيليب شادليق كونى 23اول چيقارسه الر. يمانديك آتينگيزنى قيليب دشنام سكالنگالر. منا اجرينگيز آسماندا چونگ دور. شونينگغه اوخشاش اوالرنينگ آتاباباالرى

پيغمبرالرگا قيلور ايرديالر. 25واى بولدينگيز. اليب راحتينگيزنى اوز چونكه باى الر اى سيزالرگا واى 24ليكن

سيزالرگا اى توق الر چونكه آچ قالورسيزالر. واى سيزالرگا اى ايمدى كولگانالر چونكه يخشى سيزالرنى آدم الر همه وقتيكه سيزالرگا 26واى يغالرسيزالر. بولوب غمكين

ايتسه الر. شونينگغه اوخشاش اوالرنينگ آتاباباالرى يالغان پيغمبرالرگا قيلور ايرديالر.

انجيل لوقا 6

109

توتونگالر، دوست دوشمن الرينگيزنى ايتورمن: سيزالرگا انگالغوچيالر اى 27ليكن

ايتقانالرغه دعاى خير قيلينگالر، 28سيزالرگا لعنت سيزالرنى يمان كورگانالرگا يخشيليق ينه اورغانغه يوزونگگا 29بر قيلينگالر. دعا اوچون قيلغانالر دشنام سيزالرگا قيلينگالر، برنى هم اويروگيل و چپانينگ نى الغان كيمرسه دين كونگالكينگ نى هم منع قيلماغيل. 30هر كيم سندين تيالسه انگا برگيل و بر كيم سنينگ بر نمه نگ نى السه انى طلب قيلماغيل. 31و آدم الر سيزالرگا قايداغ قيليشنى خواهالسانگيز سيزالر هم اوالرغه شونداغ قيلينگالر. 32و اوزونگيزنى دوست توتقانالرنى دوست توتسانگيز نمه فضيلتينگيز بولور؟ گناه كارالر هم اوزينى دوست توتقانالرنى دوست توتارالر. 33و سيزالرگا يخشيليق قيلغانالرغه يخشيليق قيلسانگيز نمه فضيلتينگيز بولور؟ گناه كارالر هم شونداغ قيلورالر. 34و اوالردين ياندوروب اليشينگيزنى اميد قيلغانالرغه اوتنه برسانگيز نمه فضيلتينگيز بولور؟ گناه كارالر هم برابرينى دوست دوشمن الرينگيزنى 35ليكن برورالر. اوتنه گناه كارالرغه ديب االميز ياندوروب توتونگالر. يخشيليق قيليب هيچ نرسه اميد قيلماى اوتنه برينگالر و اجرينگيز چونگ بوالدور

و متعال نينگ بالالرى بولورسيزالر چونكه اول اوزى ناشكرالرگا و يمانالرغه كريم دور. و 37عيبالمانگالر بولونگالر. رحم ليك هم سيزالر بولغانديك رحم ليك 36آتانگيز

سيزالرگا و باغيشالنگالر قيلينمايسيزالر حكم و قيلمانگالر حكم عيبالنمايسيزالر، كتگوديك تاشيب سيغنيقتورولوب باسيليب بريلور. سيزالرگا و 38برينگالر باغيشالنور. يخشى بر پيمانه قوچاقينگيزغه بريلور چونكه هر نه پيمانه برله كمالب برسانگيز سيزالرگا

هم كمالنور. ايكيالسى هر يوتاالياالمدور؟ كورنى كور بردى: ايتيب مثل بر هم اوالرغه 39اما

ايماس. ليكن كامل بولغان هر برى اوراغه توشمامدور؟ 40شاگرد اوز اوستاديدين افضل اما كورورسن خسنى كوزيداكى برادرينگ نينگ اوچون نمه 41و بولور. اوستاديديك اوز اوز كوزونگداكى خادانى تويماس سن؟ 42و يا سن اوز كوزونگداكى خادانى كورماسانگ برادرينگگا: اى برادر منى قويغيل كوزونگداكى خسنى چيقاراى ديب قايداغ ايتالورسن؟ اى ريا قيلغوچى اول خادانى اوز كوزونگدين چيقاريب اتغيل اندين برادرينگ نينگ كوزيداكى

خسنى چيقاريب اتقالى روشن كورورسن. ميوه يخشى يا و يوق دور درخت بر يخشى كلتورادورغان ميوه يمان 43چونكه

بيلينور. منا كلتورادورغان يمان بر درخت يوق دور. 44چونكه هر درخت اوز ميوه سيدين

انجيل لوقا 6

110

تيكاندين انجير الماسالر و يا يانتاقدين اوزوم اوزماسالر. 45يخشى آدم اوز كونگلى نينگ نرسه يمان خزينه سيدين يمان آدم يمان و چيقارور نرسه يخشى خزينه سيدين يخشى چيقارور چونكه اغيزى كونگلى نينگ اشوغلوقيدين سوز قيلور. 46ليكن نمه اوچون منگا:

اى خداوند، اى خداوند ديب منينگ ايتقانيم نى قيلماس سيزالر؟ 47هر كيم منينگ آلديم غه كليب سوزالريم نى انگالب اوالرنى عملگا كلتورسه انينگ

قورام نينگ اول نى كورالب چوقور 48اول كورساتاى. سيزالرگا اوخشاغانى نى كيم گا اوروب اويگا اول دريا كلگانده سل و اوخشار. آدم غه بر ياساغان اوى ساليب اوستيگا محكم ياسالغانى اوچون انى تبراتالمادى. 49ليكن انگالب عملگا كلتورماگان كيمرسه اوز اويى نى ير اوستيده بناسز ياساغان بر آدم غه اوخشار و دريا انگا اورغاندا پات يقيلدى و اول

اوى نينگ خرابى چونگ ايردى.

يتنجى باب

كفرناحوم غه بولغاندا ايتيب آلديدا خلق نينگ همه سى نى سوزالرى نينگ اوز 1اول

انينگ اول ايردى و يقين اولوم گا بولوب آغريق قلى يوزباشى نينگ بر عسكر كيردى. 2و بر نچه يهوديالرنينگ انگالغاندا باره سيدين يسوع نينگ اول 3اما ايردى. عزيز آلديدا تيالدى. انينگدين ديب ساقايتغيل قلوم نى كليب چيقارتيب: آلديغه انينگ آقسقال الرينى 4اوالر يسوع نينگ آلديغه كليب جهد بيالن انگا يالباريب ايتيالركه اول مونى انگا قيليشينگغه

اليق ايكان 5چونكه ملتيميزنى دوست توتوب اوزى بيزگا سيناغوغ نى ياساتيب دور. 6و يسوع اوالر بيالن باردى و اويگا يتگالى آز قالغاندا عسكر يوزباشى برنچه دوست الرينى ايباريب ايتوردى: اى خواجه اوزونگ نى كايتماغيل چونكه توروسوم نينگ تگيگا كيريشينگگا اليق ايماس من. 7انينگ اوچون سنينگ آلدينگغه بارغالى اوزوم نى اليق ساناماديم ليكن بر سوز ايتغيل و غالميم ساقايادور. 8چونكه من هم بويوروق تگيده تورادورغان بر آدم ايكان من و منينگ قول استيم دا عسكرالر بار و بريگا: بارغيل ديسام بارور و ينه بريگا: كلگيل ديسام كلور و قلوم غه: شونى قيلغيل ديسام قيلور. 9و يسوع مونى انگالغاندا انگا تعجب قيليب اويرولوب اوزيگا ايرگاشگان خلققه ايتى: سيزالرگا ايتورمن: اسرائيلدا هم شونچه اعتقاد تاپماديم. 10و ايباريلگانالر اويگا يانيب قل نى ساقايغان تاپتيالر. 11و ايرته سى واقع بولديكه

انجيل لوقا 6 و 7

111

12اما بارديالر. بيله انينگ خلق توال بيالن شاگردالرى و باردى. شهرگا بر ديگان نايين شهرنينگ دروازه سيغه يقينالشقاندا منا بر اولوك نى كوتاريب چيقتيالر و اول اناسى نينگ بيالن انينگ خلق گروه بر چونگ شهردين و ايردى. تول اناسى و ايردى اوغلى يالغوز چيقيب ايردى. 13و خداوند انى كورگانده انگا رحم قيليب: يغالماغيل ديب انگا ايتى. 14و يگيت اى ايتى: اول و توختاديالر. كوتارگانالر و تكگوزدى. قول تابوت غه باريب اول اناسيغه انى و باشالدى. قيلغالى سوز اولتوروب اولوك 15و قوپغيل! ايتورمن: سنگا پيغمبر بر اولوغ آراميزدا ايتيب: حمد خداغه توتولوب قورقونجدين همه سى 16و بردى. قوپوب دور و خدا اوز قوميغه نظر ساليب دور ديب ايتيشتيالر. 17و بو خبر انينگ باره سيده

بارچه يهوديه گا و اطرافيداكى يورت نينگ همه سيگا چيقتى. اوز يوحنا 19و برديالر. خبر انگا شاگردالرى يوحنانينگ همه سى نى مونينگ 18و

شاگردالريدين ايكى سى نى قچقيريب خداوندنينگ آلديغه ايباريب ايتوردى: اول كالدورغان سن موسن يا باشقه سيغه منتظر بواللى مو؟ 20و بو آدم الر انينگ آلديغه كليب ايتيالر: تعميد برگوچى يوحنا بيزنى سنينگ آلدينگغه ايباريب ايتى: اول كالدورغان سن موسن يا باشقه سيغه منتظر بواللى مو؟ 21شو ساعت ده يسوع توال كشى نى كسل ليك الردين و دردالردين و يمان بريب جواب اول 22و توردى. بريب كورماگليك كورالرغه توال ساقايتيب روح الردين ايتى: باريب كورگانينگيزنى و انگالغانينگيزنى يوحناغه خبر برينگالركه كورالر اوالرغه اولوك الر انگالرالر، گاسالر بولورالر، پاكيزه پسه الر مانگارالر، توكورالر كورورالر،

قوپاريلورالر و فقيرالرغه انجيل بشارت بريلور. 23و كيم كه مندين تايماسه مبارك دور.

قيلغالى سوز خلققه باره سيده يوحنا يسوع كتگانده ايلچيالرى يوحنانينگ 24اما

باشالب ايتى: بيابانغه نمه كورگالى چيقتينگيز؟ شمالدين تبرانگان بر قموشنى مو؟ 25يا نمه لباس زينتليك منا كورگالى مو؟ آدم نى بر كيگان لباس زينتليك آيا چيقتينگيز؟ كورگالى نمه 26اما اورداالريدادور. پادشاه الرنينگ اوتگازگانالر عمر بيالن عيش عشرت كييب پيغمبردين هم ايتورمن كه آرى سيزالرگا پيغمبرنى كورگالى مو؟ بر آيا ايشقه چيقتينگيز؟ يوزونگ نينگ سنينگ من ايلچيم نى راستاليدورغان يولونگ نى آلدينگدا 27منا افضل نى. آلديدا ايبارورمن ديب انينگ باره سيده پتولگانى شودور. 28سيزالرگا ايتورمن كه خاتوندين خدانينگ ليكن يوق دور اولوغراقى يوحنادين برگوچى تعميد آراسيدا توغولغانالرنينگ

انجيل لوقا 7

112

پادشاه ليقيداكى كچيگراكى انينگدين اولوغ دور. 29و انينگدين انگالغان خلق نينگ همه سى ايرديالر. 30ليكن بيلور اليب خدانى صادق و باجكيرالر يوحنانينگ تعميدى بيالن تعميد قيلغان باره سيده اوز اوالرنينگ خدا الماى تعميد انينگدين اهل شريعت الر و فريسيالر

مصلحت نى رد قيلديالر. 31ايمدى بو نسل نينگ آدم الرينى نمه گا اوخشاتاى؟ آرى نمه گا اوخشارالر؟ 32بازاردا

اولتوروب بر بريگا قچقيريب: سيزالرگا نى چالدوق اما رقص قيلمادينگيز. سيزالرگا مرثيه اوقودوق اما يغالمادينگيز ديب ايتادورغان بالالرغه اوخشارالر. 33چونكه تعميد برگوچى ايتورسيزالر. بار ديب انينگ يمان روحى ايچماس و يا شراب نان يماس يا يوحنا كلدى آدم بر ايچگوچى شراب و يگوچى قايداغ منا و ايچار و ير اول كلدى 34ابن االنسان

باجكير بيالن گناه كارالرنينگ دوستى ديب ايتورسيزالر. 35منا حكمت اوز بالالرى نينگ همه سيدين تصديق قيليندى.

اوييگا فريسى نينگ و قچقيردى. يگالى نان بيالن اوزى انى برى فريسيالردين 36و

كيريب دستورخواندا اولتوردى. 37و منا اول شهرداكى گناه كار بر خاتون انينگ فريسى نينگ اوييده اولتورغانى نى بيليب بر كاواش شيشه خوشبوى ياغ نى اليب كليب 38انينگ كينيدين توروب يوغالى پوت الرينى بيالن ياشالرى كوز يغالب توختاب يانيدا پوت الرى نينگ باش ساچالرى بيالن ايتيب انينگ پوت الرينى سويوب خوشبوى ياغ بيالن ياغالدى. 39و انى دعوت قيلغان فريسى مونى كورگانده اوز ايچيده فكر قيليب ايتى: اگر بو كشى پيغمبر بيلور ايكانى نى گناه كار يعنى قايداغ و كيم خاتون تكگوزگان قول اوزيگا انينگ بولسه ايردى. 40و يسوع سوز باشالب انگا ايتى: اى سمعون سنگا بر نمه ايتاى. و اول ايتى: اى اوستاد ايتغيل. 41بر قرض برگوچى نينگ ايكى قرضدارى بار ايردى. برى نينگ قرضى بش يوز دينار و ينه برى نينگ كى اليك دينار ايردى. 42و ادا قيلغالى بر نرسه سى بولماغاچ اول توتار؟ دوست اشوغراق انى قايسى سى اوالرنينگ ايمدى باغيشالدى. ايكيالسيگا هر 43سمعون جواب بريب: خيال قيالمن كه اوزيگا توالراق باغيشالنغان كشى ديب ايتى. و

اول انگا ايتى: راست ايتينگ. 44و خاتونغه قايالب سمعونغه ايتى: بو خاتون نى كورامسن؟ اوزى پوت الريم نى بو ليكن برمادينگ اويونگگا كيرگانده پوت الريم غه سو من سنينگ كوز ياشالرى بيالن يوب باش ساچالرى بيالن ايتيب دور. 45سن منى بر سويمادينگ ليكن بو اوزى من كيرگاندين برى پوت الريم نى سويوشدين توختاماب دور. 46سن باشيم نى ياغ

انجيل لوقا 7

113

بيالن ياغالمادينگ ليكن بو اوزى منينگ پوت الريم نى خوشبوى ياغ بيالن ياغالب دور. 47انينگ اوچون سنگا ايتورمن كه انينگ توال گناه الرى باغيشالندى. منا اول توال محبت

كورساتيب دور. ليكن هر كيم گا آز باغيشالنسه آز محبت كورساتور. 48اما خاتونغه ايتى: سنينگ گناه الرينگ باغيشالندى. 49و انينگ بيالن دستورخواندا اولتورغانالر اوز ايچيده: گناه الرنى هم باغيشاليدورغان بو اوزى كيم دور؟ ديگالى تورديالر. 50اما خاتونغه ايتى:

اعتقادينگ سنى قوتقازدى، سالمت بيالن بارغيل.

سكزنجى باب

1و اندين كين اول اوزى يورت نى كزيب شهردين شهرگا كنت دين كنت گا باريب وعظ

ايتيب خدانينگ پادشاه ليقى نينگ انجيلى نى بشارت قيلور ايردى. و اون ايكيالر انينگ بيالن ايردى. 2و يمان روح الردين و آغريق الردين ساقايغان بر نچه خاتونالر يعنى اوزيدين يته يمان روح چيقاريلغان مجدليه ليك آتانغان مريم 3و هيرودس نينگ وكيلى خوزى نينگ خاتونى يوانا

و سوسنه و اوز مال الرى بيالن انگا خذمت قيلغان باشقه توال خاتونالر بار ايردى. بيالن مثل يوغالشقاندا چيقيب آلديغه انينگ خلق توال شهرالردين باشقه باشقه 4و

ايتى: 5اوروغ ساچقوچى اوروغ ساچقالى چيقتى. و ساچقانيدا بعضى سى يول نينگ يانيغه توشوب دپسالدى و هوا اوچارليق الرى انى يدى. 6و بعضى سى تاشليق يرگا توشتى و نمى بولماغاچ اونگانده قورودى. 7و بعضى سى تيكانالر آراسيغه توشتى و تيكانالر بيله اونوب انى بوغدى. 8و بعضى سى يخشى يرگا توشوب اونوب يوز حصه حصول كلتوردى. مونى

ايتيب: هر كيم نينگ انگالغالى قوالقى بار بولسه انگالسون ديب قچقيردى. 9اما شاگردالرى بو مثل نينگ معنى سى نى انينگدين سورديالر. 10و اول ايتى: خدانينگ

مثل الر قالغانالرغه ليكن بريليب دور. سيزالرگا بيلماگليك سرالرينى پادشاه ليقى نينگ 11منا اوقماغايالر. توروب انگالب و كورماگايالر توروب كوروب تاكه ايتيلور بيالن مثل نينگ معنى سى بودور: اوروغ خدانينگ سوزى دور. 12يول اوستيداكى الر شونداغ كه سوزنى ديب تاپماسونالر نجات ايشانيب اوالر كليب ابليس كين انگالغاندين اوالر انگالغاندا اوالر شونداغ كه بولسه يرالرداكى الر 13تاشليق كتار. اليب كونگل الريدين ايشانيب وقتغچه بر اوچون بولماغانى يلديزى قيليب قبول بيالن خرسندليك سوزنى

انجيل لوقا 7 و 8

114

امتحان وقتيدا تايارالر. 14و تيكانالر آراسيغه توشگانى بولسه شونداغ كه انگالغاندين كين باريب عمرى نينگ انديشه سيدين، دولت دين و لذت دين بوغولوب حصول كلتورماسالر. 15اما يخشى يرداكى الر شونداغ كه اوالر سوزنى انگالب يخشى و صالح كونگلده ساقالب

صبر بيالن حصول كلتورورالر. بر اوران نينگ استيغه قويمايدور يا ياقيب بر قچانينگ تگيگا 16هيچ كيمرسه چراغ نى

بلكه كيرگانالر ياروغى نى كورسونالر ديب چراغدان اوستيگا قويادور. 17چونكه اشكارا نرسه مخفى بر هيچ بولماغوديك اشكارا و يوق دور نرسه ياشورون بولمايدورغان يوق دور. 18انينگ اوچون قايداغ انگالغانينگيزغه سرساب باقينگالر چونكه كيم نينگ كى

بار بولسه انگا بريلور و كيم نينگ كى يوق بولسه اوز خياليداكى بارى هم انينگدين الينور. بيالن انينگ سببيدين خلق نينگ كليب انگا برادرالرى و اناسى انينگ 19و

كورگالى سنى توروب تاشقاريدا برادرالرينگ و انانگ 20سنينگ كوروشالماديالر. خدانينگ ايتى: اوالرغه بريب جواب اول 21اما بريلدى. خبر انگا ديب خواهاليدور

سوزينى انگالب عملگا كلتورگوچيالر انام و برادرالريم دور. توشوب كمه گا بر بيالن شاگردالرى اوزى اول بولديكه واقع كون بر 22كونالرده

اول بارغانيدا بارديالر. 23و كتيب اوالر اوتالى. و اول طرفيگا تنگيزنينگ ايتى: اوالرغه بيالن تورغانى تولوب سودين كمه و چيقتى بوران بر تنگيزده و قالدى اوخالب اوزى اوالر خطرده ايرديالر. 24و انينگ آلديغه باريب انى اويغاتيب ايتيالر: اى اوستاد اى اوستاد هالك بوالدورميز. و اول قوپوب شمال نى و سو دولغونالرينى مالمت قيلدى و توختاب تينج بولدى. 25اندين اوالرغه ايتى: اعتقادينگيز قنى؟ اما اوالر قورقوب تعجب قيليب اوز

آراالريدا: بو كيم ايكان كه شمال بيالن سوغه هم امر قيلسه اوالر انگا اطاعت قيلور؟ 27قوروققه باريب يورتيغه جراسينيالرنينگ اوتوريداكى جليليه نينگ اوالر 26و

چيقغانيدا يمان روح الر ايگاالنگان بر آدم شهردين كليب انگا اوچرادى. اوز اوزى اوزون وقت دين برى ايگين كيماى اويده اولتورماى گورالردا تورور ايردى. 28و يسوع نى كوروب بر فرياد قيليب آلديغه يقيليب: اى يسوع ابن الله تعالى سنينگ بيالن نمه ايشيم بار؟ سنگا يالبارورمن: منگا آزار برماگيل ديب اونلوك آواز بيالن ايتى. 29چونكه ناپاك روح غه: اول آدم دين چيقغيل ديب نفس قيلغان ايردى. اوزون وقت يمان روح انى قيناغان ايردى و اول چول الرگا روح دين يمان اوزوب باغالرنى بولغاندا بند باغالنيب اشكلده بيالن زنجير

انجيل لوقا 8

115

ديب لجئون اول: و سوردى. انينگدين ديب نمه دور آتينگ 30يسوع: ايردى. هيدالغان ايتى. چونكه انگا توال يمان روح الر كيريب ايردى. 31و اوالر: بيزگا هاويه غه بارغالى امر قيلماغيل ديب انگا يالباردى. 32و اندا چونگ بر پاته تونگوز تاغدا اوتالر ايردى. بوالرنينگ ايچيگا كيرگالى انينگدين اذن تيالدى و اول اوالرغه اذن بردى. 33و يمان روح الر آدم دين چيقيب تونگوزالرغه كيردى و اول پاته يارنينگ لبيدين تنگيزگا چوكوب دميقيب اولوب خبر صحرادا و شهرده باريب قاچيب كوروب بولغان نى واقع پاته چيالر 34و كتى. اوزيدين كليب آلديغه يسوع نينگ واقعه نى كورگالى چيقيب بولغان اوالر برديالر. 35اما ايگين كييب عقل ليق بولوب يسوع نينگ پوت الرى نينگ يمان روح الر چيقغان آدم نينگ قانداغ مجنون نينگ كورگانالر واقعه نى 36اما قورقتيالر. كوروب اولتورغانى نى يانيدا خلق همه اطرافيداكى يورت جراسينيالرنينگ 37و برديالر. خبر اوالرغه ساقايغانى نى يالبارديالر. و اول انگا آلديميزدين كتگيل ديب بيزنينگ چونگ قورقونجدين توتولوب: اوزى كمه گا كيريب يانيب كتگالى توردى. 38اما اوزيدين يمان روح الر چيقغان آدم انينگ بيالن بيله باريشنى انينگدين تيالدى ليكن يسوع انى اوزيدين ياندوروب ايتى: 39اويونگگا يانيب باريب خدانينگ سنگا قانچه چونگ ايش قيلغانى نى خبر برگيل، و اول باريب بارچه

شهرده يسوع نينگ انگا قانچه چونگ ايش قيلغانى نى ندا قيلدى. ايرديالر. انگا منتظر قيلدى چونكه همه سى انى قبول يانيب كلگانده خلق 40و يسوع

يسوع نينگ كليب كشى بر ديگان يايروس بولوب چونگى سيناغوغ نينگ اوزى منا 41و

پوت الريغه يقيليب انگا اوييگا كيرگالى يالباردى. 42چونكه انينگ اون ايكى ياشليق يالغوز بر قيزى بار ايردى و اول اولوم نينگ حالتيده ايردى.

43اما اول كتيب بارغانيدا خلق انى توال قيستار ايردى 44و اون ايكى يلدين برى اوزى

خون كسلى تارتيب اوز بارچه تيريكچيليكى نى طبيب الرگا صرف قيليب هيچ بريدين شفا ايتاكيگا قول تكگوزدى و درحال لباسى نينگ انينگ بر خاتون 44كينيدين كليب تاپماغان خون اقيشى توختادى. 45و يسوع ايتى: منى كيم توتى؟ اما همه سى تانغاندا پطروس و انينگ ايتيالر. 46ليكن يسوع تورادور ديب قيستاب توال اوستاد خلق سنى اى بولغانالر: بيالن ايتى: منگا بر كيمرسه قول تكگوزدى چونكه من اوزوم دين قوت چيقغانى نى بيلديم. 47و همه يقيليب آلديغه انينگ كليب تيتراب كوروب بولماغانى نى پنهان اوزى نينگ خاتون خلق نينگ آلديدا نمه سببدين انگا قول تكگوزگانى نى و قايداغ ساقايغانى نى ايتيب بردى.

انجيل لوقا 8

116

48و اول انگا ايتى: اى قيزيم اعتقادينگ سنى ساقايتى. سالمت بيالن بارغيل.

49اول تخى سوز قيليب تورغاندا سيناغوغ نينگ چونگى نينگ اوييدين بر كشى كليب

قورقما ايتى: انگا انگالب يسوع 50ليكن كايتماغيل. ينه اوستادنى اولدى، قيزينگ ايتى: فقط ايشانگيل و اول ساقايور. 51و اويگا يتيب كلگانده پطروس بيالن يوحنا و يعقوبدين و قيزبالنينگ آتا اناسيدين باشقه هيچ كيمرسه نى ايچگارى كيرگالى قويمادى. 52و همه سى اول يغالمانگالر! ايتى: اول ليكن ايردى. اورور سينه الريگا اوز يغالب اوچون بال اولگان ايماس بلكه اويقوالب دور. 53و اوالر انينگ اولگانى نى بيليب انى مسخره قيليب قچقيردى. ديب قوپغيل قيز اى توتوب: قولى نى بالنينگ اوزى اول 54ليكن كولديالر. 55و انينگ روحى يانيب كلدى و اول درحال قوپتى. و بالغه يگالى بر نرسه بريلسون ديب

هيچ بولغان نى واقع اوالرغه: اول اما قالديالر. حيران اناسى آتا انينگ 56و بويوردى. كيمرسه گا ايتمانگالر ديب بويوردى.

توقوزونجى باب

و اوستيگا همه سى نينگ روح الرنينگ يمان قچقيريب اون ايكيالرنى اول 1و

كسل ليك الرنى ساقايتقالى قوت و قدرت بردى. 2و اوالرنى خدانينگ پادشاه ليقى نى وعظ ايتيب كسل الرنى ساقايتقالى ايباريب 3اوالرغه ايتى: يول اوچون هيچ نرسه المانگالر نه عصا نه خورجين نه نان نه كموش و برينگيزنينگ ايكى لباسى بولماسون. 4و قايسى اويگا اول قيلماسه قبول يرده سيزالرنى بر قالينگالر. 5و اندا يردين چيقغونچه اول كيرسانگيز توپانى پوت الرينگيزداكى اوچون بولماق گواه ليق ضديدا اوالرنينگ چيقيب شهردين انجيل نى كزيب يورت نى يوروب كنت گا كنت دين چيقيب اوالر 6و ديدى. قاقينگالر

وعظ ايتيب هر يرده شفا برور ايردى. امير ربع هيرودس واقع بولغان نى انگالب توال حيران قالدى چونكه بعضيالر 7ليكن

ايتور ايرديالر: يوحنا اولوك الردين قوپوب دور. 8ليكن بعضيالر:الياس اشكارا قيلينيب دور ايتى: هيرودس 9اما ايرديالر. دير قوپوب دور برى پيغمبرالردين قديم قى بعضيالر: و كيمرسه انگالغان شونداغ باره سيدين انينگ من اما كستوردوم من باشى نى يوحنانينگ

كيم دور؟ و انى كورگالى ايستار ايردى.

انجيل لوقا 8 و 9

117

10و رسول الر يانيب كليب اوز همه قيلغانى نى يسوع غه خبر برديالر. و اول اوالرنى

قالغاندا بيليب مونى خلق 11و باردى. تنها شهرگا بر ديگان بيت صيدا اليب بيالن اوزى انگا ايرگاشتيالر و اول اوالرنى قبول قيليب خدانينگ پادشاه ليقى نينگ باره سيده اوالرغه سوز قيليب شفاغه محتاج بولغانالرنى ساقايتى. 12اما كون اوتگالى آز قالغاندا اون ايكيالر قونوب باريب يورت الرغه و كنت اطرافداكى ياندورغيل. خلق نى ايتيالر: انگا كليب سيزالر ايتى: اوالرغه اول 13اما يرده دورميز. چول موندا بيز چونكه تاپسونالر طعام ايتيالر: بيزده بش نان بيالن ايكى بليقدين باشقه هيچ اوالرغه طعام برينگالر. اوالر انگا نرسه يوق دور. آيا بيز باريب بو همه خلققه طعام ساتيب االلى مو؟ 14اما اوالر بش مينگچه اليگدين قيليب توپ توپ اوالرنى ايتى: شاگردالريغه اوز اول و ايرديالر. كشى اير 16و اولتورغوزديالر. همه سى نى قيليب شونداغ اوالر 15و اولتورغوزونگالر. اليگدين بش نان بيالن ايكى بليق نى اليب آسمانغه قايالب اوالرنى مباركالب اوشاتيب خلق نينگ آلديغه قويغالى شاگردالريغه بردى. 17و همه سى يب تويديالر. و اوالر يب اشيب قالغان

پارچه الرنى يغيب اون ايكى سبد تولدورديالر. و ايرديالر. بيالن انينگ شاگردالرى تورغاندا قيليب دعا تنهادا اوزى اول 18و

ايتيالر: بريب جواب اوالر 19و ديدور؟ كيم منى خلق ايتى: سوراب اوالردين اول برى پيغمبرالردين قديم قى باشقه الر: ينه و الياس باشقه الر: اما يوحنا برگوچى تعميد پطروس اما ديرسيزالر؟ كيم منى سيزالر ليكن ايتى: اوالرغه 20و ديرالر. قوپوب دور جواب بريب ايتى: مسيح الله دورسن. 21و اول چينگ سوز قيليب: مونى هيچ كيمرسه گا آقسقال الردين تارتيب زحمت توال ابن االنسان نينگ 22ايتيكه بويوروب ديب ايتمانگالر و اولوغ كاهن الردين و كاتب الردين رد قيلينيب اولتورولوب اوچونجى كونده قوپماقى

كيراك دور. اوزينى خواهالسه ايرگاشگالى كينيم دين كيمرسه بر ايتى: همه سيگا اول 23ليكن

جانى نى اوز كيم هر 24چونكه ايرگاشسون. منگا كوتاريب دارينى كون هر قيليب انكار انى يوتورسه اوز جانى نى اوچون منينگ كيم و هر يوتورور انى قوتقازغالى خواهالسه انگا قيلسه هالك يوتوروب اوزينى تاپيب فائده دنيانى بارچه انسان 25چونكه قوتقازور. ابن االنسان اواتسه سوزالريم دين منينگ و مندين كيم هر 26چونكه بولور؟ منفعت نمه اوزى نينگ و آتانينگ و مقدس فرشته الرنينگ جالليدا كلگانده انينگدين اواتور 27بتحقيق

انجيل لوقا 9

118

سيزالرگا ايتورمن: موندا تورغانالرنينگ بعضيالرى خدانينگ پادشاه ليقى نى كورماگونچه اولوم نى تاتيماسالر.

و يوحنانى ايتيب تخمينا سكز كوندين كين پطروسنى و بو سوزنى بولديكه 28و واقع

يعقوب نى اليب دعا قيلغالى بر تاغقه چيقتى. 29و اول دعا قيلغانيدا يوزى نينگ كورونوشى تبديل بولدى و لباسى آقاريب پارقيرادى. 30و منا ايكى آدم يعنى موسى بيالن الياس انينگ دنيادين كلتورادورغان بجا اورشليم دا انينگ كورونوب بيالن 31جالل سوزالشيب بيالن كتيشى باره سيدين سوز قيلور ايرديالر. 32ليكن پطروس و انينگ بيالن بولغانالر اويقودين آدم نى ايكى تورغان بيالن انينگ و جاللى نى انينگ اويغانيب و ايرديالر اغيرالشقان توروشيميز موندا اوستاد اى يسوع غه: پطروس آيريلغاندا انينگدين بوالر 33و كورديالر. نمه اما ديدى الياسغه برى و برى موسى غه سنگا، برى قياللى، سايبان اوچ يخشى دور. و قيلدى. اوالرغه سايه كليب بولوت بر ايتقاندا مونى 34ليكن بيلمادى. اوزى ايتقانى نى ايتيكه: چيقيب آواز بر بولوت دين 35و قورقتيالر. كيرگانده آراسيغه بولوت نينگ اوالر منينگ ايلغانغان اوغلوم بودور انى انگالنگالر. 36و آواز انگالنغاندا يسوع يالغوز تاپيلدى.

و اوالر شوك توروب شو كونالرده اوز كورگانالريدين هيچ كيمرسه گا بر نمه ايتماديالر. 37اوالر ايرته سى تاغدين توشگانده توال خلق انينگ آلديغه چيقتى. 38و منا خلقدين بر

كشى قچقيريب ايتى: اى اوستاد سنگا يالبارورمن: اوغلوم غه قايالغيل چونكه اول منينگ يالغوز بالم دور. 39و منا بر روح انى توتادور و اول اوزى فرياد قيالدور و اغيزيدين كوپوك سنينگ من 40و كتادور. انينگدين بيالن ترسليك كين ايزگاندين سيلكيب انى كلگونچه جواب يسوع 41و چيقارالماديالر. اما تيالديم ديب چيقارينگالر انى شاگردالرينگدين: تحمل سيزالرگا توروب بيالن سيزالر قچانغچه نسل ترتو و ايمان سز اى ايتى: بريب

قيالى؟ اوغلونگ نى موندا اليب كلگيل. ناپاك يسوع و سيلكيدى قاتيق يقيتيب يرگا انى روح يمان تورغانيدا كليب اول 42اما

خدانينگ همه سى 43و تاپشوردى. آتاسيغه انى ساقايتيب بالنى قيليب مالمت روح نى قيلغاندا تعجب قيلغانيغه بارچه يسوع نينگ همه سى و قالديالر. حيران قدرتيگا اولوغ ابن االنسان ايتى: 44بو سوزالرنى قوالق الرينگيزغه سالينگالر: منا اول اوز شاگردالريغه اوالر و اوقماديالر. سوزنى بو اوالر 45ليكن تاپشورولور. قول الريغه آدم الرنينگ اوقالماغوديك ياشورولغان ايردى و بو سوزنينگ باره سيده انينگدين سورغالى قورقتيالر.

انجيل لوقا 9

119

كيردى. فكر بر ديب بولور اولوغى همه ميزنينگ قايسيميز كونگليگا: اوالرنينگ 46اما

يانيدا اوز اليب بالنى كچيك بر بيليب فكرنى كونگل الريداكى اوالرنينگ يسوع 47ليكن

منى قيلسه قبول اسميم دا منينگ بالنى كچيك بو كيم هر ايتى: 48اوالرغه تورغوزوب قيلور چونكه همه نگيزنينگ قبول ايبارگان نى منى قيلسه قبول منى كيم و هر قيلور قبول

كچيگراكى چونگ دور. 49اما يوحنا سوز قيليب ايتى: اى اوستاد بر كيمرسه نينگ سنينگ اسمينگ بيالن يمان

يسوع 50ليكن توستوق. انى اوچون ايرگاشماگانى بيزگا كوروب چيقارغانى نى روح الر انگا ايتى: انى توسمانگالر سيزالرگا ضد بولماغان كيمرسه سيزالر بيالن دور.

اورشليم غه اوزى اول يقينالشقاندا كونالرى كوتاريالدورغان عالم دين انينگ 51و

قيلغالى طيار جاى انگا اوالر و ايباردى. ايلچيالر آلديدا يوزى 52و يوزالندى. بارغالى سامره ليك الرنينگ بر كنتيگا كيرديالر. 53اما اوالر انينگ اورشليم غه يوزالنگانى اوچون انى قبول قيلماديالر. 54ليكن انينگ شاگردالرى يعقوب و يوحنا مونى كوروب ايتى: اى خداوند خواهالسانگ آسماندين اوت توشوب اوالرنى يوقاتسون ديب تيالشيميزنى خواهالرسن مو؟

55اما اول اويرولوب اوالرنى مالمت قيلدى. 56و اوالر باشقه بر كنت گا بارديالر.

57و اوالر يولدا كتيب بارغاندا بر كشى انگا ايتى: اى خواجه نه يرگا بارسانگ من سنگا

اوچارليق الرى نينگ آسمان و غارالرى تولكيالرنينگ ايتى: انگا يسوع 58و ايرگاشاى. باش قويادورغان يرى يوق دور. 59و باشقه سيغه: منگا ابن االنسان نينگ ليكن بار اواالرى ايرگاشگيل ديدى. ليكن اول ايتى: اول باريب آتام نى دفن قيلغالى منگا اذن برگيل. 60اما اول انگا ايتى: اولوك الر اوز اولوكى نى كومسونالر ليكن سن باريب خدانينگ پادشاه ليقى نى ندا قيلغيل. 61و ينه برى ايتى: اى خواجه سنگا ايرگاشاى ليكن اول باريب اويوم داكى الر بيالن قويوب ساپگاسيغه قوش قولى نى ايتى: انگا يسوع 62اما برگيل. اذن منگا خوشالشقالى

كينيگا قايالغان كيمرسه خدانينگ پادشاه ليقيغه اليق ايماس.

اونونجى باب

اوز ايكيدين ايكيدين اوالرنى سايالب كشى نى يتميش ينه خداوند كين 1اندين

ايتى: 2اوالرغه ايباريب يرگا هر و شهرگا هر بارادورغان اوزى آلديدا يوزى نينگ

انجيل لوقا 9

120

اوز ايگاسيدين حصول نينگ اوچون انينگ آزدور. اورماچيالر ليكن توال حصول آراسيغه بوريالر سيزالرنى منا 3بارينگالر! تيالنگالر. ايباريشنى اورماچيالر حصوليغه كشى هيچ يولدا و كوتارمانگالر اوتاك و خورجين و 4هميان ايبارورمن. قوزيالرديك ايتينگالر. ديب اويگا بو سالم اول: كيرسانگيز اويگا قايسى 5و كوروشمانگالر. بيالن بولماسه توختايدور، اوستيده انينگ سالمينگيز بولسه بار اندا اوغلى سالمت 6اگر

اوز ايچينگالر چونكه مردكار اويده قاليب اوالر برگانى نى يب يانادور. 7اول سيزالرگا اجرتيكا اليق دور. اويدين اويگا يوتگالمانگالر. 8و قايسى شهرگا كيرسانگيز و سيزالرنى قبول قيلسه الر آلدينگيزغه نمه قويولسه ينگالر. 9و انداكى كسل الرنى ساقايتيب اوالرغه كيرسانگيز شهرگا قايسى 10اما يقينالشتى. سيزالرگا پادشاه ليقى خدانينگ ايتينگالر: 11شهرينگيزنينگ ايتينگالر: چيقيب كوچه الريغه انينگ قيلماسه الر قبول سيزالرنى و بيلينگالركه مونى ليكن اتاميز قاقيب سيزالرگا هم توپاسى نى قونغان پوت الريميزغه خدانينگ پادشاه ليقى يقينالشتى. 12سيزالرگا ايتورمن: اول كونى سدوم نينگ حالتى اول

شهرنينگ كى دين ينيگراك بوالدور. 13واى سنگا اى كورازين، واى سنگا اى بيت صيدا چونكه سيزالرده قيلينغان قدرتليك

عمل الر صور و صيدادا قيلينغان بولسه ايردى اوالر اوزون وقت دين برى جولدا و كولدا حالت بوالدورغان صيداغه و صور كونيده حكم 14ليكن ايردى. قيلور توبه اولتوروب منا كوتاريالمسن؟ آسمانغچه كفرناحوم، اى سن 15و بوالدور. ينيگراك سيزنينگ كى دين سيزالرنى كيم كه و انگالر منى انگالسه سيزالرنى 16كيم كه توشورولورسن. برزخغچه

تحقير قيلسه منى تحقير قيلور ليكن كيم كه منى تحقير قيلسه منى ايبارگان نى تحقير قيلور. روح الر يمان خداوند اى ايتى: كليب يانيب بيالن خوشلوق اوالن يتميش اول 17و

شيطان نينگ ايتى: اوالرغه اول 18اما قيلورالر. اطاعت بيزگا بيالن اسمينگ سنينگ هم و دپساگالى چيانالرنى بيالن يالن 19منا كوردوم. توشگانى نى آسماندين چاقينديك دوشمن نينگ همه قوتى نينگ اوستيگا سيزالرگا قدرت برديم و هيچ نمرسه سيزالرگا ضرر بولمانگالر خرسند اوچون قيلغانى اطاعت سيزالرگا روح الرنينگ 20ليكن قياللماس.

بلكه اسم الرينگيز آسمانالردا پتولگانى اوچون خرسند بولونگالر. يرنينگ و آسمان اى ايتى: بولوب خرسند بيالن روح القدس يسوع ساعت ده 21شول

ايتورمن كه مونى دانا بيالن عاقل الردين پنهان قيليب ساده الرغه آتا سنگا حمد خداوندى

انجيل لوقا 10

121

منگا آتام دين نمرسه 22هر كوروندى. خوش شونداغ سنگا آتا اى آرى قيلدينگ. اشكارا بريليب دور و آتادين باشقه هيچ كيمرسه اوغول نينگ كيم ايكانى نى بيلماس و اوغول بيالن اوغول اوزى انگا آتانى اشكارا قيلغالى خواهاليدورغان كيمرسه دين باشقه هيچ كيم آتانينگ كيم ايكانى نى بيلماس. 23و تنهادا شاگردالريغه باقيب ايتى: كورگانينگيزنى كورگان كوزالر مبارك دور. 24چونكه سيزالرگا ايتورمن: توال پيغمبر و پادشاه الر كورگانينگيزنى كورگالى

خواهالب كورالماديالر و انگالغانينگيزنى انگالغالى خواهالب انگاليالماديالر. 25و منا بر اهل شريعت قوپوب انى سيناب ايتى: اى اوستاد ابدى حياتليققه وارث بولماق

اوقويسن؟ قايداغ پتولوب دور؟ نمه شريعت ده ايتى: انگا اول 26اما قيالى؟ نمه اوچون 27و اول جواب بريب ايتى: رب خداينگ نى همه كونگلونگدين و همه جانينگدين و همه

دوست اوزونگديك همسايه نگ نى و توتغيل دوست فكرينگدين همه و كوچونگدين توتغيل. 28و اول انگا ايتى: راست جواب بردينگ مونى قيلغيل و تيريك قالورسن. 29ليكن اول اوزينى عادل قيلغالى خواهالب يسوع غه ايتى: همسايه م كيم دور؟ 30يسوع سوز قيليب ايتى: بر آدم اورشليم دين اريحاغه كتيب باريب بوالنچيالرنينگ آراسيغه توشوب قالدى. شو كاهن بر 31قضارا كتيالر. قويوب قيليب جان ياريم اوروب يالنگغاچالب انى اوالر يول بيالن كتيب باريب انى كورگانده اوتوب كتى. 32شونداغ هم بنى الويدين برى اول يرگا كليب انگا قايالب اوتوب كتى. 33ليكن اول يول بيالن سفر قيلغان بر سامره ليك كليب انى تانگيب قويوب شراب بيالن ياغ جراحت الريگا باريب 34آلديغه قيليب رحم كورگانده ايكى ايرته سى باقتى. 35و باريب اليب لنگرگا بر ميندوروب اوالغيغه انى اندين قويدى. دينار چيقاريب لنگرچيگا بريب: انى باقغيل و انگا ينه نه خراجت قيلسانگ من يانيشيم دا قوليغه بوالنچيالرنينگ قايسى سى اوچ نينگ بو 36سنگا ايتى. ديب قيلورمن ادا سنگا توشگان نينگ همسايه سى كورونور؟ 37و اول ايتى: انگا مرحمت قيلغان كشى. يسوع انگا

ايتى: سن هم باريب شونداغ قيلغيل. انى بر خاتون ديگان مرثا و بر كنت گا كيردى اوزى اول تورغاندا مانگيب اوالر 38و

اوزى اول و ايردى. بار همشيره سى بر ديگان مريم انينگ 39و قيلدى. قبول اوييگا اوز ايردى. 40ليكن مرثا انگالر انينگ سوزينى اولتوروب يانيدا خداوندنينگ پوت الرى نينگ خذمت منى همشيره م خداوند اى ايتى: باريب انگا بولوب مشغول بيالن خذمت توال قيلغالى يالغوز قويغان نى كورمايسن مو؟ منينگ بيالن قيليشيب برگالى انگا بويورغيل. 41اما

انجيل لوقا 10

122

بولوب بى آرام ايشالر اوچون ايتى: اى مرثا اى مرثا سن توال انگا بريب خداوند جواب الينمايدورغان يخشى اوزيدين انديشه قيلورسن 42ليكن ضرور بولغان نرسه بردور. مريم

حصه نى ايلغادى.

اون برنجى باب

اى ايتى: انگا برى شاگردالريدين بولغاندا فارغ قيليب دعا اول بولديكه واقع 1و

خداواند يوحنا اوز شاگردالريغه اورگاتگانديك بيزگا دعا قيليشنى اورگاتگيل. 2و اوالرغه ايتى: دعا قيلغانينگيزدا شونداغ ايتينگالركه اى آتا سنينگ اسمينگ مقدس بولغاى، سنينگ بيزگا بيزگا برگيل، 4و گناه الريميزنى نانيميزنى هر كون پادشاه ليقينگ كلگاى، 3يتگوديك بيزنى و باغيشالرميز، كيمرسه گا هر بولغان قرضدار بيزدين هم بيز چونكه باغيشالغيل

امتحانغه سالماغيل. آلديغه انينگ كيچه ده ياريم بولوب دوستى بر قايسينگيزنينگ ايتى: اوالرغه اول 5و

باريب انگا: اى دوستوم منگا اوچ نان اوتنه برگيل. 6منگا سفردين بر دوستوم كلدى و آلديدا قويغالى بر نرسه م يوق دور ديسه 7اول كشى ايچگاريدين جواب بريب: منى اواره قيلماغيل برالمايمن سنگا قوپوب اوراندادور. بيالن منينگ بالالريم و تاقاغليق ايشيك ايمدى ديرمكى. 8سيزالرگا ايتورمن كه اول انينگ دوستى بولغانى اوچون قوپوب برماسه هم انينگ يالبارغانى اوچون قوپوب قانچه الزم قيلسه انگا برور 9شونداغ من هم سيزالرگا ايتورمن: تيالنگالر سيزالرگا بريلور، ايستانگالر تاپارسيزالر، قاقينگالر سيزالرگا اچيلور. 10چونكه آرانگيزدا سيزنينگ 11و اچيلور. قاقغانغه و تاپار ايستاسه كيم كه و الور تيالسه كيم هر بر يا 12و برورمو؟ يالن بر انگا اورنيغه بليق تيالسه بليق بر انينگدين اوغلى بولسه آتا بر تخوم سورسه انگا بر چيان برورمو؟ 13اگر سيزالر يمان بولوب توروب اوز بالالرينگيزغه تيالگانالرگا اوزيدين آتا آسمانداكى اشوغراق قانچه بيلسانگيز بريشنى عطيه الر يخشى

قدوس روح برادور. 14و اول بر گاس گاچا يمان روح نى چيقاردى و واقع بولديكه يمان روح چيقاريلغاندا

روح الرنينگ يمان ايتيالر: بعضيالرى 15ليكن قيلدى تعجب خلق و قيلدى سوز گاچا چونگى بعلزبول نينگ واسطه سى برله يمان روح الرنى چيقارور. 16و باشقه الر انى سيناب

انجيل لوقا 10 و 11

123

بيليب اوالرنينگ فكرالرينى اوزى اول تيالديالر. 17ليكن انينگدين بر عالمت آسماندين اوالرغه ايتى: اوز ضديغه بوالنگان هر پادشاه ليق خراب بولور و اوى اوى نينگ اوستيگا يقيلور. 18اگر شيطان هم اوز ضديغه بوالنگان بولسه انينگ پادشاه ليقى قايداغ ثابت قالور؟ منى اول بعلزبول نينگ واسطه سى برله يمان روح الرنى چيقارور ديرسيزالر ايماسمو؟ 19و اگر من يمان روح الرنى بعلزبول نينگ واسطه سى برله چيقارسام سيزنينگ اوغول الرينگيز حاكم الرينگيز سيزالرنينگ اوچون مونينگ چيقارورالر؟ برله واسطه سى كيم نينگ برله چيقارسام خدانينگ بارماقى اوالر بولور. 20ليكن اگر من يمان روح الرنى خدانينگ اويى نى اوز ياراغالنيب كيمرسه 21كوچلوق كلماب مودور؟ سيزالرگا پادشاه ليقى ساقالغاندا انينگ مالى تينج تورادور. 22ليكن انينگدين كوچلوغراق بر كيمرسه كليب انى تقسيم قيالدور. 23كيم كه اولجاسى نى اليب ياراغى نى پارچه باغالغان اميد انينگ باسسه منينگ بيالن بولماسه منگا ضددور و كيم كه منينگ بيالن يغماسه پراكنده قيلور. 24ناپاك روح آدم دين چيقغاندا سويى يوق يرالرده يوروب راحت ايستاب تاپماى اوزوم چيقغان اويوم گا ياناى ديب باريب 25انى سوپورولگان و زينتالندورولگان تاپيب 26باريب اوزيدين يمانراق

ينه يته روح نى اليب كيريب اندا قالور و اول آدم نينگ اوليدين آخرى يمانراق بولور. 27اول مونى ايتقاندا خلقدين بر خاتون آوازينى كوتاريب انگا ايتى: سنى كوتارگان رحم

انگالب سوزينى خدانينگ آرى ايتى: اوزى اول 28اما مبارك دور. امچك الر ايميتگان و ساقالغوچيالر مبارك دور.

29و تخى توال خلق يغيلغاندا اول سوز باشالب ايتى: بو نسل يمان بر نسل دور عالمت

بريلماس. عالمت بر هيچ باشقه عالمتيدين پيغمبرنينگ يونس اوالرغه ليكن ايستايدور بو نسلگا ابن االنسان بولغانديك شونداغ هم نينوى نينگ خلقيغه عالمت 30چونكه يونس

قوپوب بيالن كشيالرى نسل نينگ بو كونيده حكم ملكه سى 31جنوب بولور. عالمت يرنينگ انگالغالى حكمتى نى سليمان نينگ اوزى اول چونكه قيلور حكم اوالرنى موندادور. 32نينوى نينگ كشيالرى حكم اولوغراقى منا سليماندين و كلدى انتهاالريدين اوالر يونس نينگ وعظى نى قيلورالر چونكه بيالن قوپوب اوالرنى حكم بو نسل كونيده

انگالب توبه قيلديالر و منا يونسدين اولوغراقى موندادور. بلكه قويماس تگيده پيمانه نينگ يا يرده ياشورون بر ياقيب چراغ نى كيمرسه 33هيچ

كيرگانالر ياروغى نى كورسون ديب چراغدان نينگ اوستيگا قويادور. 34بدن نينگ چراغى

انجيل لوقا 11

124

كوزدور. كوزونگ صاف بولسه بارچه بدنينگ ياروغ بولور ليكن كوزونگ خراب بولسه قرانگغولوق ياروغ سنداكى بولغيل كه آگاه اوچون 35انينگ بولور. قرانگغو بدنينگ اول بولماسه قرانگغو يرى بر انينگ هيچ و بولسه ياروغ بدنينگ بارچه بولماسون. 36اما

تماما روشن بولوب چراغ اوز شعله سى بيالن سنى ياروتقانديك بولور. اول و قيلدى تكليف غذاغه اوييگا اوز انى فريسى بر تورغاندا قيليب سوز اول 37و

كيريب دستورخواندا اولتوردى. 38فريسى انينگ غذادين ايلگارى قول يوماغانى نى كوروب تعجب قيلدى. 39اما خداوند انگا ايتى: ايمدى سيزالر اى فريسيالر پياله بيالن طبق نينگ تولغان دور. 40اى بيالن يمانليق ايچينگيز حريصليق و ليكن قيلورسيزالر پاكيزه تاشى نى عقل سزالر تاشى نى ياساغان كيمرسه ايچى نى هم ياسامادى مو؟ 41اما پياله ايچيداكى دين صدقه برينگالر و منا همه نرسه سيزالرگا پاكيزه بولور. 42ليكن واى سيزالرگا اى فريسيالر و عدالت دين اما برورسيزالر عشرينى اوتياشالرنينگ همه و سداب نينگ بيالن پينه خدانينگ محبتيدين اوتوب كتارسيزالر. برينى قيلماق كيراك ينه برينى قيلماى بولمايدور. اليشنى سالم بازارالردا و صف نى اولقى سيناغوغالردا فريسيالر اى سيزالرگا 43واى

يخشى كورورسيزالر. 44واى سيزالرگا چونكه آدم الر بيلماى اوستيدين مانگيب تورغان پنهان گورالرغه اوخشارسيزالر.

ايتقانينگ مونى اوستاد اى ايتى: انگا قيليب سوز برى اهل شريعت الرنينگ 45و

بيالن بيزنى هم حقارت قيلورسن. 46اما اول ايتى: سيزالرگا هم واى اى اهل شريعت الر بيالن بارماقينگيز بر اوزونگيز قويوب آدم الرغه يوك الرنى بولغان مشكل كوتارگالى قبرالرينى پيغمبرالرنينگ اى سيزالرگا 47واى ياراماس سيزالر. تبراتگالى يوك الرنى بريب گواه ليق 48اوزونگيز اولتورديالر. اوالرنى آتاباباالرينگيز اما ياساغوچيالر آتاباباالرينگيزنينگ قيلغانالريغه راضى بولورسيزالر چونكه اوالر پيغمبرالرنى اولتورديالر و سيزالر قبرالرينى ياسارسيزالر. 49انينگ اوچون خدانينگ حكمتى هم ايتيب دوركه من 50تاكه اولتورورالر قوغالب بعضيالرينى و ايبارورمن رسول الر و پيغمبرالر اوالرغه قانيدين 51هابيل نينگ قانى توكولگان پيغمبرالرنينگ همه برى قيلينغانيدين بنا دنيانينگ نسلدين بو قانيغچه زكريانينگ قيلينغان هالك آراسيدا بيت نينگ بيالن قربانگاه تارتيب اى سيزالرگا 52واى قيلينور. طلب نسلدين بو ايتورمن سيزالرگا آرى قيلينغاى طلب كيرادورغانالرنى كيرماى اوزونگيز الدينگيز. اچقوسى نى معرفت نينگ اهل شريعت الر

انجيل لوقا 11

125

توال اچيغالنيب توال فريسيالر و كاتب الر ايتقاندا اوالرغه مونى اول 53و توستينگيز. ايشالرنينگ باره سيدين انينگ بيالن بحثالشگالى توروب 54انى ماراب توپه سيده شكايت

قيلماق اوچون انينگ اغيزيدين بر سوز چيقاريشقه اوچاشار ايردى.

اون ايكينجى باب

باشالب سوز اول يغيلغاندا اندا خلق توال حساب سز باسقوديك برينى بر 1و

احتياط قيليشدين ريا يعنى خميرتروشيدين فريسيالرنينگ اوال ايتى: شاگردالريغه يوق دور. نرسه مخفى بيلينمايدورغان و نرسه پنهان بولمايدورغان 2اشكارا قيلينگالر. خلوت الردا و انگالنور ياروغلوقدا ايتقانينگيز همه قرانگغولوقدا اوچون 3مونينگ

قوالققه ايتقانينگيز اوگزه الردا ندا قيلينور. نرسه هيچ ينه كين اولتورگاندين بدن نى ايتورمن: سيزالرگا دوست الريم 4اى

قياللمايدورغانالردين قورقمانگالر 5ليكن كيم دين قورقماقينگيز كيراك ايكان نى سيزالرگا قورقونگالر بولغاندين بار قدرتى تاشالغالى جهنم گا كين اولتورگاندين كورساتاى: ساتيلماسمو؟ چقاغه ايكى قوچقاچ 6بش قورقونگالر. انينگدين ايتورمن سيزالرگا آرى باش سيزالرنينگ 7ليكن ايماس. اونوتولغان آلديدا خدانينگ برى هيچ اوالرنينگ و قوچقاچالردين توال سيزالر قورقمانگالر سانالغان دور. هم همه سى ساچالرينگيزنينگ قيلسه اقرار آلديدا آدم الرنينگ منى كيم هر ايتورمن: 8سيزالرگا افضل دورسيزالر. منى كيم كه 9ليكن قيلور. اقرار آلديدا فرشته الرى نينگ خدانينگ انى هم ابن االنسان هر 10و قيلينور. انكار آلديدا فرشته الرى نينگ خدانينگ قيلسه انكار آلديدا آدم الرنينگ كيم ابن االنسان نينگ ضديدا بر سوز ايتسه انگا باغيشالنور ليكن كيم كه روح القدس نينگ

ضديدا كفر ايتسه انگا باغيشالنماس. قيلغوچيالرنينگ سلطنت بيالن حاكم الر و سيناغوغالرغه سيزالرنى اوالر 11ليكن

انديشه قيلمانگالر ايتالى ديب يا نمه يا نمه جواب برالى و اليب بارغاندا قايداغ و آلديغه 12چونكه ايتادورغانينگيزنى شول ساعت ده روح القدس سيزالرگا اورگاتور. 13و خلقدين

14اما بويورغيل. اوالشگالى ميراث نى بيالن منينگ برادريم گا اوستاد اى ايتى: انگا برى ايتى: اى آدم منى سيزنينگ اوستونگيزگا كيم حاكم و اوالشتورگوچى قويدى؟ انگا اول

انجيل لوقا 11 و 12

126

چونكه ساقالنگالر طمعكارليقدين بارچه اوزونگيزنى بولوب آگاه ايتى: اوالرغه 15و

كيمرسه نينگ حياتليقى انينگ مالى نينگ توالليقيدين ايماس. 16و اوالرغه بر مثل كلتوروب ايتى: بر باى آدم نينگ يرى جيق حصول بردى. 17و اول

يوق دور. يريم يوغوشتورغالى حصولوم نى قيالى؟ قايداغ ايتى: قيليب فكر ايچيده اوز و اشليقيم نى همه ياساب چونگراق يقيتيب سانگ الريم نى قيالى: شونداغ ايتى: 18و

ايتاى: اى جانيم توال يل اوچون يغقان اندا يوغوشتوروب 19اوز جانيم غه نعمت الريم نى ايتى: انگا خدا 20ليكن بولغيل. خوش ايچيب يب اليب راحت بار، نعمت الرينگ جيق اى احمق بو كيچه جانينگ سندين طلب قيلينور. اندين بو جوغالغانينگ كيم گا قاالدور؟

21خدانينگ آلديدا دولتمند بولماى اوزيگا خزينه يغقان نينگ حالى شونداغ بولور.

تيريكليكينگيز ايتورمن: سيزالرگا اوچون انينگ ايتى: شاگردالريغه اوز اول 22و

23تيريكليك قيلمانگالر انديشه ديب كيارميز نمه اوچون بدنينگيز يا يرميز نمه اوچون غذادين و بدن لباسدين افضل دور. 24قوزغونالرغه قايالنگالر. تريماسالر و يا اورماسالر قيالدور. پرورش اوالرنى خدا ليكن يوق دور سانگ الرى خواه انبارخانه الرى خواه سيزالر اوچارليق الردين قانچه افضل ايماسموسيزالر؟ 25و قايسينگيز اوز انديشه سى برله يتماسه كوچينگيز ايشقه كچيك همه دين اگر 26و قياللور؟ اوزونراق گز بر عمرينى اوز نمه اوچون قالغان نينگ باره سيده انديشه قيلورسيزالر؟ 27سوسن الرگا قايالنگالر قايداغ اوسارالر خواه ايگيرماس خواه توقوماس ليكن سيزالرگا ايتورمن كه سليمان هم بارچه جالل بيالن اوالرنينگ بريديك كيگان ايماس ايردى. 28خدا صحراداكى بو كون بار و ايرته تنورغه سالينادورغان اوت غه شونداغ كيدورسه قانچه اشوغراق سيزالرگا كيدورماسمو اى ايمانى كم بولغانالر. 29انينگ اوچون نمه ييميز يا نمه ايچاميز ديب انديشه قيلمانگالر و بلند پرواز بولمانگالر. 30چونكه مونينگ همه سى نى دنياداكى طائفه الر ايستارالر ليكن پادشاه ليقى نى خدانينگ 31اما بيلور. بولغانينگيزنى محتاج همه سيگا مونينگ آتانگيز ايستانگالر و مونينگ همه سى سيزالرگا هم بريلور. 32قورقماغيل اى كچيك پاته چونكه

آتانگيزنينگ خوش رضايى دور. پادشاه ليق نى سيزالرگا برگالى 33مالينگيزنى ساتيب صدقه برينگالر. اوزونگيز اوچون كهنه لمايدورغان هميانالر و اندا

اوغرى يقين كاللمايدورغان و كويه بوزالمايدورغان و توگامايدورغان خزينه آسمانالردا يغينگالر 34چونكى خزينه نگيز قاى يرده بولسه كونگلونگيز هم اندا بولور.

انجيل لوقا 12

127

اوز سيزالر 36و تورسون. ياقيغليق چراغالرينگيز و باغالغليق 35بل الرينگيز

درحال ايشيك نى قاقغانيدا بولوب منتظر كليشيگا يانيب تويدين خواجه سى نينگ اويغاق كلگانده يانيب 37خواجه سى اوخشانگالر. آدم الرغه تورادورغان طيار اچقالى تاپيالدورغان خذمتكارالر مبارك دور. بتحقيق سيزالرگا ايتورمن اول اوز بلى نى باغالب 38و قيلور. خيربادليق اوالرغه باريب آلديغه اوالرنينگ اوزى اولتورغوزوب اوالرنى تاپسه يا اوچونجى حصه سيده كليب اوالرنى شونداغ ايكينجى حصه اگر كيچه سى نينگ ساعت ده قايسى اوغرى نينگ ايگاسى اوى بيلينگالركه مونى 39ليكن مبارك دور. اوالر اوچون 40انينگ ايردى. قويماس تيشگالى اويى نى اوز ايردى بيلسه كالدورغانى نى 41پطروس كلور. ساعت ده قيلماغان گمان سيزالر ابن االنسان چونكه تورونگالر طيار ايتى: خداوند 42و همه سيگامو؟ يا ايتورسن مو بيزالرگا مثل نى بو خداوند اى ايتى: انگا خواجه سى اوز خذمتكارالريغه تعيينالنغان غذايى نى اوز وقتيدا برماك اوچون اوالرنينگ يانيب كلگانده شونداغ كيم دور؟ 43خواجه سى امين وكيل و قويادورغان يخشى اوستيگا تعلقى نينگ همه انى اول ايتورمن سيزالرگا 44بتحقيق مبارك دور. قل تاپيلغان قيليشيدا اوستيگا قويادور. 45ليكن اول قل اوز كونگليده: خواجه م كيچ كلور ديب خذمتكارالرنى و كنيزك الرنى اوروب يب ايچيب مست بولوب تورسه 46اول قل نينگ خواجه سى اول گمان قيلماغان كونده و بيلماگان ساعت ده كليب انى پاره الب حصه سى نى خيانت قيلغوچيالر بيالن قيلور. 47ليكن خواجه سى نينگ اراده سى نى بيليب اوزى طيار بولماى خواجه سى نينگ اراده سيگا موافق قيلماغان قل اشوغراق تياق ير. 48اما بيلماى تياققه اليق بر ايشنى قيليب سالغان قل آز تياق ير. و هر كيم گا جيق بريلسه انينگدين جيق طلب قيلينور و هر كيم گا توال

تاپشورولسه انينگدين اشوغراق سورولور. ايردى. توتاشسه خواهالرمن كه قانچه و كلديم سالغالى اوت بر يوزيگا ير 49من

انسزالنيب قايداغ بولغونچه ليق تمام و بار تعميديم بر تعميدالنادورغان بيالن 50انينگ

قيلورسيزالرمو؟ خيال ديب كليب دور برگالى سالمتليك يوزيگا ير 51منى تورورمن. سيزالرگا ايتورمن: انداغ ايماس بلكه مفارقت سالغالى كلديم. 52موندين كين بر اويداكى بش كشى نينگ اوچى ايكى سى نينگ ضديدا و ايكى سى اوچى نينگ ضديدا بوالنور. 53آتا اوغول نينگ ضديدا و اوغول آتانينگ ضديدا و انا قيزنينگ ضديدا و قيز انانينگ ضديدا و

قين انا كلين نينگ ضديدا و كلين قين انانينگ ضديدا بوالنور.

انجيل لوقا 12

128

كورگانينگيزده قوزغالغانى نى بولوت نينگ بر مغربدين ايتى: هم خلققه 54اندين

چيقغان نى شمال جنوبدين 55و بولور. شونداغ و كالدور. يامغور ايتورسيزالر: درحال ير قيلغوچيالر ريا 56اى بولور. شونداغ و بوالدور. ايسيق ايتورسيزالر: كورگانينگيزده تفتيش زمان نى بو ايشقه نمه اما بيلورسيزالر قيليشنى تفتيش يوزينى كوك نينگ بيالن قياللماس سيزالر؟ 57نمه اوچون اوزونگيزدين راستليق باره سيده حكم قيلماس سيزالر؟ جهد ياراشقالى بيالن انينگ يولدا بارغانينگدا آلديغه حاكم نينگ بيالن 58دعواگرينگ

و تاپشورماغاى داروغه غه سنى حاكم و بارماغاى اليب حاكم غه سنى تاكه قيلغيل هيچ قيلماغونچه ادا پل نى آخرقى ايتورمن كه 59سنگا سالماغاى زندانغه سنى داروغه

وجه بيالن اندين چيقماس سن.

اون اوچونجى باب

1شو وقت دا بر نچه كشيالر انينگ آلديغه كليب پيالطوس اوالرنينگ قانى نى قربانالرى

انگا خبر برديالر. 2و يسوع باره سيدين اليشتوروب اولتورگان جليليه ليك الرنينگ بيالن جواب بريب اوالرغه ايتى: بو جليليه ليك الر شونداغ عذاب تارتقانى اوچون همه باشقه 3سيزالرگا قيلورسيزالرمو؟ خيال ديب ايكان گناه كار چونگراق جليليه ليك الردين 4يا بولورسيزالر. هالك شونداغ همه نگيز قيلماسانگيز توبه بلكه ايماس انداغ ايتورمن: ايالن سكز اون اول اولتورگان باسيب يقيليب اوستيگا اوالرنينگ بورج سلوام داكى ايكان گناه كار چونگراق آدم الردين باشقه همه بولغان ساكن اورشليم دا بولور بولسه قيلماسانگيز توبه بلكه ايماس انداغ ايتورمن: 5سيزالرگا قيلورسيزالرمو؟ خيال ديب

همه نگيز شونداغ هالك بولورسيزالر. و ايردى. بار درختى انجير بر سالينغان باغيدا كيمرسه نينگ بر ايتى: مثل نى بو 6اما

انجير ايتى: منا اوچ يل بولدى من كليب بو تاپماى 7باغبانغه ايستاب اندا ميوه اول كليب درخت دين ميوه ايستاب تاپماديم. انى كسگيل. نمه ايشقه يرنى بيكار قيالدور؟ 8اما باغبان جواب بريب انگا ايتى: اى خواجه بو يل هم انى قويغيل من شو وقت ايچيده چوره سى نى

كورالب قيغ قوياى. 9احتمال كالدورغان يل ميوه برور بولماسه انى كستورگايسن. اون منا 11و توردى. بريب تعليم بريده سيناغوغالرنينگ كونيده سبت بر اول 10و

انجيل لوقا 12 و 13

129

اورى قاليب دونگغايب توتولوب روح دين بر عاجزالشتورادورغان برى يلدين سكز تورالمايدورغان بر خاتون اندا بار ايردى. 12و يسوع انى كوروب اوز آلديغه قچقيريب انگا ايتى: اى خاتون ضعيفليقينگدين يشيلدينگ. 13و اول اوز قول الرينى انينگ اوستيگا قويدى كونيده سبت يسوع نينگ 14اما ايتى. حمد خداغه توروب اورى توزالنيب درحال اول و ايش ايتى: خلققه باشالب سوز اچيغالنيب چونگى سيناغوغ نينگ اوچون ساقايتقانى ايماس. ليكن سبت كونيده تاپينگالر بار شو كونالرده كليب شفا الته كون قيالدورغانغه سبت برينگيز هر سيزنينگ قيلغوچيالر ريا اى ايتى: بريب جواب انگا خداوند 15ليكن

كونيده اخوريدين اوز اويى نى يا ايشاكى نى يشيب سوغارغالى اليب بارماسمو؟ 16اون سكز يلدين برى شيطاندين باغالنيب اوزى ابراهيم نينگ قيزى بولغان بو خاتون سبت كونيده اوز بولغانالرنينگ همه سى خجالت انگا ضد ايتقاندا اول مونى بنديدين يشيلماسون مو؟ 17و

بولدى و همه خلق انينگ قيلغان اولوغ ايشالريغه خرسند بولديالر. آدم اوخشاتاى؟ 19بر نمه گا انى و اوخشار نمه گا پادشاه ليقى ايتى: خدانينگ اول 18و

انى اليب اوز باغيغه سالغان بر قچى اوروغيغه اوخشار. و اول اوسوب چونگ بر درخت بولدى و آسمان اوچارليق الرى شاخالريغه قوندى.

20و ينه ايتى: خدانينگ پادشاه ليقى نى نمه گا اوخشاتاى؟ 21بر خميرتروشقه اوخشاركه

بر خاتون انى اليب همه سيگا تارقاب خمير بولغونچه اوچ قچا اونغه اليشتوردى. طرفيگا اورشليم باريب كنت گا كنت دين شهرگا شهردين كزيب يورت نى اول 22و

اما آزمو؟ تاپادورغانالر نجات خداوند اى ايتى: انگا كشى بر 23و توردى. قيليب سفر توال ايتورمن: سيزالرگا قيلينگالر. جهد كيرگالى ايشيكدين 24تار ايتى: اوالرغه اول ايتگاندين ايشيك نى قوپوب ايگاسى 25اوى كيرالماسالر. اما ايستارالر كيرگالى كشى اچغيل بيزگا خداوند اى خداوند اى قاقيب: ايشيك نى توروب تاشقاريدا سيزالر كين 26اما بيلماس من. ايكانينگيزنى يردين نه ايتور: سيزالرگا بريب جواب اول ايتقانينگيزدا كوچه الريميزدا بيزنينگ سن و ايچتوك يب آلدينگدا سنينگ بيز قيليب: سوز سيزالر ايتورمن: سيزالرگا ايتور: بريب جواب اول 27ليكن ايتورسيزالر. ديب بردينگ تعليم يغى 28اندا قيلغوچيالر. يمانليق اى كتينگالر مندين بيلماس من ايكانينگيزنى يردين نه و تيش غچرالتماغليق بولور. اول وقت اوزونگيز تاشقاريغه تاشالنيب ابراهيم و اسحق مشرق اوالر 29و كورورسيزالر. پادشاه ليقيدا خدانينگ پيغمبرالرنى همه و يعقوب و

انجيل لوقا 13

130

دستورخواندا پادشاه ليقيدا خدانينگ كليب جنوبدين بيالن شمال و مغربدين بيالن آخرقى بولوب اولقى و بار بوالدورغانالر اولقى بولوب آخرقى منا 30و اولتورورالر.

بوالدورغانالر بار. چونكه كتگيل چيقيب موندين ايتيالر: انگا كليب فريسيالر بر نچه ساعت ده 31شو

تولكيگا شو باريب ايتى: اوالرغه اول 32و خواهاليدور. اولتورگالى سنى هيرودس اوچونجى و برورمن شفا چيقاريب روح الرنى يمان ايرته و كون بو منا ايتينگالر: چونكه كيراك دور يوروشوم كون بر ينه و ايرته و كون بو 33ليكن بولورمن. طيار كونى اورشليم 34اى ايماس. ممكن بولوشى هالك پيغمبرنينگ هيچ يرده باشقه اورشليم دين توخى قيلغوچى! سنگسار ايباريلگانالرنى سنگا اولتوروب پيغمبرالرنى اورشليم اى يغقالى بالالرينگ نى مرتبه نچه يغقانديك تگيگا قنات الرى نينگ چوجه الرينى اوز قويولور. ويران سيزالرگا اويونگيز 35منا خواهالمادينگيز. سيزالر اما ايرديم خواهالر مبارك دور كالدورغان بيالن اسمى خداوندنينگ سيزالر ايتورمن كه سيزالرگا من اما

ديماگونچه منى كورماس سيزالر.

اون تورتونجى باب

كيرگانيده اوييگا چونگى نينگ بر فريسيالرنينگ كونيده سبت بر اوزى اول 1و

يسوع 3و ايردى. بار آدم استقاليق بر آلديدا انينگ منا 2و ايرديالر. توروب ماراب انى جائزمو؟ ساقايتماق كونيده سبت ايتى: فريسيالرگا و اهل شريعت الرگا باشالب سوز ايماسمو؟ 4اما اوالر شوك تورديالر. و اول انگا قول تكگوزوب انى ساقايتيب ياندوردى. 5و اوالرغه سوز قيليب ايتى: سيزالردين برينگيزنينگ ايشاكى يا اويى بر قودوققه توشوب

هيچ مونينگغه اوالر 6و چيقارماسمو؟ تارتيب درحال انى هم بولسه كونى سبت قالسه جواب برالماديالر.

7و قچقيريلغانالر اوزيگا برنجى صف الرينى ايلغاغانى نى كوروب بر مثل كلتوروب

اوالرغه ايتى: 8بر كيمرسه سنى تويغه قچقيرسه تورده اولتورماغيل. سندين حرمتليگراك برگيل جاى مونگا كليب: كشى قچقيرغان انى بيالن سن 9و قچقيريلغان مكى. كشى بر ديب سنگا ايتسه سن خجالت بولوب يوتگاليب توبنكى صفده اولتورورسن. 10ليكن سن

انجيل لوقا 13 و 14

131

دوستوم اى كليب: كشى قچقيرغان سنى تاكه اولتورغيل توبنده باريب قچقيريلغاندا يوقارى اوتگيل ديسه سنينگ بيالن دستورخواندا اولتورغانالرنينگ همه سى نينگ آلديدا اوزينى كيم كه و بولور پست توتسه ايگيز اوزينى كيم هر 11چونكه بولور. عزت سنگا پست توتسه ايگيز بولور. 12و اوزينى قچقيرغان كشيگا هم ايتى: توشلوك و يا آخشام ليق باى و خويشالرينگ نى و برادرالرينگ نى و دوست الرينگ نى اوز قيلغانينگدا ضيافت سنگا بيالن مونينگ و قچقيرادور مكى سنى هم اوالر قچقيرماغيل. همسايه الرينگ نى توكورالرنى، چوالق الرنى، فقيرالرنى، قيلغانينگدا ضيافت 13بلكه ياندوروالدور. برگالى ياندوروب سنگا اوالرنينگ مبارك سن. قيلسانگ 14انداغ قچقيرغيل. كورالرنى

بر نرسه سى بولماغاچ عادل الرنينگ قيامتيده سنگا ياندورولور. خدانينگ ايتى: انگا انگالب مونى برى اولتورغانالرنينگ دستورخواندا 15و

چونگ آدم بر ايتى: انگا اول 16اما مبارك دور. كيمرسه ييدورغان نان پادشاه ليقيدا قلى نى اوز وقتيدا ضيافت 17و قچقيردى. كشى نى توال قيليب ضيافت آخشام ليق بر اوالرنينگ 18و بولدى. طيار ايمدى منا كلينگالر ايتورديكه ايباريب قچقيريلغانالرغه همه سى عذر كلتورگالى تورديالر. اولقى سى انگا ايتى: من بر ايكين يرنى ساتيب الديم ينه 19و توتغيل. معذور منى يالبارورمن: سنگا الزم دور. منگا كورماكيم انى چيقيب و سنگا بارورمن. باقغالى كوروب سيناب اوالرنى الديم. اوى جفت بش من ايتى: برى اوچون مونينگ الديم خاتون من ايتى: برى ينه 20و توتغيل. معذور منى يالبارورمن: بارالماس من. 21و قل يانيب كليب مونى خواجه سيغه خبر برگانده خواجه اچيغالنيب قلغه ايتى: يلدام باريب شهرنينگ يول الريغه و كوچه الريغه چيقيب فقيرالرنى و چوالق الرنى خواجه م اى ايتى: قل 22و كيرگوزگيل. كليب اليب موندا توكورالرنى و كورالرنى و بويورغانينگديك بولدى و ينه جاى بار 23و خواجه قلغه ايتى: اويوم تولسون ديب چونگ يول الرغه و چغير يول الرغه چيقيب اوالرنى كيرگالى زورالغيل. 24سيزالرگا ايتورمن:

بو قچقيريلغان كشيالردين هيچ برى منينگ آخشام ليق طعاميم نى تاتيماس. 26بر ايتى: اوالرغه اويرولوب اول و ايردى مانگار بيالن انينگ خلق توال 25و

برادرالرينى و بالالرينى و خاتونى نى و اناسى نى و آتاسى نى اوز كليب منگا كيمرسه بواللماس. 27كيم كه منگا شاگرد يمان كورماسه اوز جانى نى هم آرى و همشيره الرينى برى 28سيزالردين بواللماس. شاگرد منگا ايرگاشماسه كينيم دين كوتاريب دارينى اوز

انجيل لوقا 14

132

خراجت چيقادورغان پوتگوزگالى انى اولتوروب اول خواهالسه سالغالى بورج بر پوتگوزالماسه ساليب اول نى 29بولماسه قيلماسمو؟ حساب ديب بار مكى اوزوم ده پوتگوزالمادى باشالب قيلغالى بنا آدم قيليب: 30بو انى مذمت كورگانالرنينگ همه سى اولتوروب: اول چيقسه قيلغالى جنگ بيالن پادشاه بر ينه پادشاه بر 31يا ايتورالر. ديب يكرمه مينگ عسكر بيالن اوز اوستوم گا كالدورغان نينگ آلديغه اون مينگ عسكر بيالن ايكانده يراق اول تخى قيلماسمو؟ 32بولماسه باريب سوقاشالورمن مكى ديب مصلحت ايلچى ايباريب صلح سورايدور. 33شونينگغه اوخشه سيزالردين هر برى اوز همه بارينى بولسه تاتيق سز اوزى توز ليكن يخشى دور 34توز بواللماس. شاگرديم منينگ قويماسه نمه بيالن اونگالنور. 35خواه يرگا خواه قيغقه ياراماى تاشقاريغه تاشالنور. هر كيم نينگ

انگاليدورغان قوالقى بار بولسه انگالسون.

اون بشنجى باب

و فريسيالر 2و كلديالر. انگا انگالغالى انينگدين گناه كارالر و باجكيرالر همه 1و

كاتب الر كوسولداشيب: بو آدم گناه كارالرنى قبول قيليب اوالر بيالن طعام ييدور ديب بر آدم نينگ يوز قويى ايتى: 4سيزنينگ آرانگيزدا ايتيالر. 3و اوالرغه بو مثل نى كلتوروب كتگانى نى ييتيب قويوب چولده توقوزينى توقسان يوتورسه برينى اوالردين بولوب اوستيگا موره الرى نينگ برله خرسندليك تاپغاندا انى 5و بارماسمو؟ ايستاب تاپغونچه منينگ اوالرغه: قچقيريب همسايه الرينى و دوست الرينى باريب اليب 6اوييگا اليب ايتورمن: 7سيزالرگا ايتور. ديب تاپتيم قويوم نى ييتگان چونكه بولونگالر خوش بيالن آسماندا شونينگغه اوخشه توبه قيلغان بر گناه كار اوچون توبه گا محتاج بولماغان توقسان

توقوز عادل اوچون بولغان خوشلوقدين چونگراق خوشلوق بوالدور. ياقيب چراغ نى يوتورسه دينارنى بر بولوب كموشى دينار اون خاتون نينگ بر 8يا

تاپغاندا دوست الرينى انى ايستاماسمو؟ 9و تاپغونچه جهد بيالن انى اوى نى سوپوروب يوتورگان چونكه بولونگالر خوش بيالن منينگ قچقيريب: خاتونالرنى همسايه و ديناريم نى تاپتيم ديب ايتور. 10سيزالرگا ايتورمن: توبه قيلغان بر گناه كار اوچون خدانينگ

فرشته الرى نينگ آلديدا شونينگغه اوخشه خرسندليك بوالدور.

انجيل لوقا 14 و 15

133

11و اول ايتى: بر آدم نينگ ايكى اوغلى بار ايردى. 12و كچيكى آتاسيغه: اى آتا مالدين

منينگ تگيشليك حصه م نى منگا برگيل ديب ايتى. و اول اوز مالى نى ايكيالسيگا تقسيم بر يراق اليب يغيب نرسه سى نى هر اوغول كچيك اوتماسده كون 13توال بردى. قيليب يورت غه سفر قيلدى. و اندا بوزوغچيليق قيليب همه مالى نى يوقاتى. 14و همه نرسه سى نى تارتقالى تنگليك اوزى اول و بولدى آچاچليق قاتيق يورت دا اول كين توگاتگاندين و ياليندى. انگا اوچون قيلماق خذمت كيمرسه گا بر يورتلوق اول باريب 15و توردى. قورساقى نى اوز اول 16و ايباردى. قيشالق الريغه اوز باقغالى تونگوزالرنى انى اول هيچ ليكن ايردى قيلور آرزو تويغوزغالى ميوه الردين خرنوب ييدورغان تونگوزالر آتام نينگ قانچه مردكارالرى نينگ ايتى: ايردى. 17و اوز عكسيگا كليب انگا برماس كيم 18قوپوب بولورمن. هالك آچليقدين موندا من ايردى. قالماسمو اشيب نان آلديدين قيلديم. گناه آلدينگدا سنينگ و آسمانغه آتا اى ايتاى: انگا باريب آلديغه آتام نينگ 19موندين كين سنينگ اوغلونگ آتانغالى اليق ايماس من. منى مردكارالرينگدين بريديك

توتغيل. 20و اول قوپوب آتاسى نينگ آلديغه باردى. ليكن اول تخى يراق بولغاندا آتاسى اوغلى 21ليكن سويدى. انى اسيليب بوينيغه انينگ يوگوروب قيليب رحم كوروب انى انگا ايتى: اى آتا آسمانغه و سنينگ آلدينگدا گناه قيلديم. سنينگ اوغلونگ آتانغالى اليق كيدوروب انگا چيقاريب جامه نى برنجى ايتى: قل الريغه اوز آتاسى 22اما ايماس من. قوليغه اوزوك ساليب پوت الريغه كفش كيدورونگالر. 23و بوغداق تورپاق نى كلتوروب ييتگان تيريلدى ايردى اولگان اوغلوم بو 24چونكه بواللى. خوش يب اولتورونگالر

ايردى تاپيلدى. و اوالر خوش بولغالى باشالديالر. 25 چونگ اوغلى ايكين يريده ايردى و يانيب اويگا يقين كلگانده نغمه بيالن رقص نينگ

27اما سوردى. ديب ايكان نمه بو قچقيريب: برينى 26خذمتكارالريدين انگالب آوازينى تورپاق نى بوغداق اوچون تاپغانى سالمت انى آتانگ و كلدى اوكانگ ايتى: اول چيقيب آتاسى و اونامادى. كيرگالى ايچگارى اچيغالنيب اول 28ليكن اولتوروب دور. قيليب يل سنگا خذمت منا شونچه ايتى: آتاسيغه بريب اول جواب يالباردى. 29اما انگا اصال امرينگدين چيقماديم اما سن اوز آغينه الريم بيالن خوش بولغالى منگا بر اوغالق اوغلونگ شو يگان بيالن جالب الر تيريكچيليكينگ نى سنينگ 30ليكن برمادينگ. اوغلوم اى ايتى: انگا 31آتاسى اولتوردونگ. تورپاق نى بوغداق اوچون انينگ كلگانده

انجيل لوقا 15

134

سن هر وقت منينگ بيالن ايكان سن و منينگ باريم نينگ همه سى سنينگ كى دور. 32ليكن ايردى اولگان اوكانگ بو سنينگ چونكه كيراك دور قيلماق خرسندليك بولوب خوش

تيريلدى ييتگان ايردى تاپيلدى.

اون التنجى باب

ايتى: بر باى آدم نينگ بر وكيلى بار ايردى و انى سنينگ 1و اول اوز شاگردالريغه هم

مالينگ نى اسراف قيلغوچى ديب خواجه سيغه چاقيشتورديالر. 2و اول انى قچقيريب انگا ايتى: بو سنينگ توپه نگده انگالغانيم نمه ايكان؟ وكيل ليكينگ نينگ حسابى نى اوتگازگيل. قيالى؟ نمه ايتى: ايچيده اوز وكيل 3اما ديدى. تورالماس سن وكيل ليكده كين موندين قيلغالى گداليق چاپالمايمن كتمان االدور. تارتيب مندين وكيل ليك نى خواجه م ايمدى اوچون قيلماق قبول منى اوى الريده اوز اوالر توشگانيم ده 4وكيل ليكدين اواتورمن. بردين بردين بولغانالرنى قرضدار خواجه سيغه 5اوز ديب بيلديم ايمدى قيليشيم نى نمه قچقيريب اولقى سيغه ايتى: خواجه م غه قانچه قرضينگ بار؟ 6و اول: يوز چارك ياغ ديب ينه پتوگيل. 7اندين اليك اولتوروب اليب حاضر تمسكونگ نى منا ايتى: انگا ايتى. وكيل بريگا ايتى: سن بولسانگ قانچه قرضينگ بار؟ اول ايتى: يوز غلبر بغداى. و انگا ايتى: منا تمسكونگ نى اليب سكسان پتوگيل. 8و خواجه اول ناحق وكيل نى عقل ليق ايش قيلغانى اوغول الريدين نورنينگ نسليده اوز اوغول الرى دنيانينگ بو چونكه دانگالدى. اوچون عقل ليغراق دور. 9و من سيزالرگا ايتورمن: ناحق مال بيالن اوزونگيزگا دوست الر قيلينگالر تاكه اول توگاگانده سيزالرنى ابدى چادرالرغه قبول قيلغايالر. 10كيم كه آزدا امين بولسه توالدا هم امين بولور. و كيم كه آزدا ناحق بولسه توالدا هم ناحق بولور. 11اگر ناحق مالدا امين بولماسانگيز حق نعمت نى كيم سيزالرگا تاپشورادور؟ 12و باشقه سى نينگ كى دا امين خواجه غه ايكى خذمتكار 13بر برادور؟ كيم سيزالرگا اوزونگيزنينگ كى نى بولماسانگيز ينه قيليب ميل بريگا يا برينى يخشى كورور ينه يمان كوروب برينى يا قياللماس خذمت

برينى تحقير قيلور. هم خداغه هم دنياغه خذمت قياللماس سيزالر. 14پلغه امراق بولغان فريسيالر مونينگ همه سى نى انگالب انى مسخره قيلديالر. 15و

اول اوالرغه ايتى: سيزالر اوزونگيزنى آدم الرنينگ آلديدا عادل كورساتگوچى دورسيزالر

انجيل لوقا 15 و 16

135

ليكن خدا كونگل الرينگيزنى بيلور چونكه آدم الرنينگ آلديدا بلند بولغانى خدانينگ آلديدا خدانينگ تارتيب وقت دين اول ايرديالر. يوحناغچه پيغمبرالر و 16تورات مكروه دور. 17ليكن كيرار. انگا بيالن جدجهد كيم هر و قيلينور بشارت انجيلى پادشاه ليقى نينگ

آسمان بيالن يرنينگ يوقالماقى تورات دين بر نقطه نينگ توشماكيدين اسانراق دور. 18هر كيم اوز خاتونى نى طالق قيليب باشقه سى نى السه زنا قيلور و كيم كه اوز ايريدين

طالق قيلينغان نى السه زنا قيلور. 19بر باى آدم بار ايردى. ارغوانى لباس و قيمت بها بوز كييب هر كون نى عيش عشرت

لعازر اورولغان بيالن چاقا آلديدا ايشيكى نينگ انينگ 20اما ايردى. اوتگوزور بيالن يب پارچه الريدين توشگان دستورخوانيدين باى نينگ 21و ايردى. ياتيب فقير بر ديگان ياالر چاقاالرينى انينگ كليب هم ايت الر منا ايردى. قيلور آرزو تويغوزغالى اوزينى اليب قوچاقيغه ابراهيم نينگ انى فرشته الر و اولدى فقير بولديكه واقع 22اما ايردى. تارتيب كوزالرينى كوتاريب بارديالر. باى هم اولوب دفن قيليندى. 23و برزخدا عذاب آتا اى ايتى: 24قچقيريب كوروب لعازرنى قوچاقيداكى انينگ و ابراهيم نى يراقدين بارماقى نينگ اوچى نى سوغه چيالب ايبارگيل كه اوز ابراهيم منگا رحم قيليب لعازرنى ايتى: اى اوغلوم حيات ابراهيم تارتامن. 25ليكن تيليم نى سرگوتسون. بو اوت دا عذاب تارتقانى نى بآل درد لعازر و بولغانينگ نى اليب ناز نعمتى نى اوزونگ نينگ عمرونگده يادينگغه كلتورگيل. ايمدى اول تسلى تاپتى اما سن عذاب تارتارسن. 26و موندين باشقه طرفيميزگا بيزنينگ اندين و خواهالغانالر اوتگالى طرفينگيزگا سيزنينگ يردين بو اوتگالى خواهالغانالر اوتالماسونالر ديب سيز بيالن بيزنينگ آراميزدا چونگ بر هانگ اوييگا آتام نينگ منينگ انى يالبارورمن كه سنگا آتا اى ايتى: اول 27اما توسالغان دور. بو هم اوالر اسيكتورسون كه بريب خبر اوالرغه بار برادريم بش 28منينگ ايبارگايسن. عذاب يريگا كلماسونالر. 29و ابراهيم انگا ايتى: اوالرغه موسى و پيغمبرالر بار اوالرنى انگالسونالر. 30اول ايتى: آرى اى آتا ابراهيم ليكن اولوك الردين برى اوالرنينگ آلديغه بارسه اوالر توبه قيلور ايرديالر. 31اما اول انگا ايتى: اگر اوالر موسى نى و پيغمبرالرنى

انگالماسه الر اولوك الردين برى هم قوپسه ايشانماسالر.

انجيل لوقا 16

136

اون يتنجى باب

ليكن ناممكن دور كلماسليكى تايدورماغليق الرنينگ ايتى: شاگردالريغه اوز اول 1و

انينگ تايدوروشيدين برينى بو كچيك الردين آدم غه. 2انينگ بولغان اوالرغه واسطه واى بولور يخشيراق انگا چوكتورولسه تنگيزگا اوزى اول اسيليب تاشى تگورمن بر بوينيغه ايردى. 3اوزونگيزگا قايالب آگاه بولونگالر. اگر برادرينگ سنگا گناه قيلسه انگا نصيحت قيلغيل توبه قيلسه انگا عفو برگيل. 4و كونده يته مرتبه اوزونگگا گناه قيليب يته مرتبه سنگا

يانيب كليب: توبه قيلديم ديب ايتسه انگا عفو برگيل. قچى ايتى: خداوند 6و ديديالر. اشورغيل اعتقاديميزنى خداوندگا: رسول الر 5و

اوروغيچه اعتقادينگيز بولسه بو اوجمه گا: قوماريليب تنگيزگا كوچورولگيل ديب ايتسانگيز سيزالرگا اطاعت قيلور ايردى.

7سيزنينگ برينگيزنينگ ير هيدايدورغان يا مال باقادورغان بر قلى بولسه و اول اوزى

ايكين يردين اويگا كلسه انگا: حاضر كليب دستورخواندا اولتورغيل ديب ايتورمو؟ 8بلكه: منينگ طعاميم نى طيار قيليب من يب ايچگونچه بل باغالب منگا خذمت قيلغيل اندين كين سن اوزونگ يب ايچگيل ديب انگا ايتماسمو؟ 9آيا شو قلغه بويورغانديك قيلغانى اوچون شكر ايتورمو؟ 10شونداغ سيزالرگا بويورولغان نينگ همه سى نى قيلغانينگيزدا: بيز بيكار قل

ايكان ميز چونكه بيزالرگا واجب بولغان نى قيلدوق ديب ايتينگالر. 11و اورشليم غه كتيب بارغانيدا سامره بيالن جليليه نينگ اوتراسيدين اوتوب 12بر كنت گا

كيرگانده اون پسه كشى انگا اوچراب نرى توروب 13آوازالرينى كوتاريب: اى اوستاد يسوع بيزگا رحم قيلغيل ديب ايتيالر. 14و اول اوالرنى كورگانده اوالرغه ايتى: باريب اوزونگيزنى 15و بولديالر. پاكيزه بارغانيدا كتيب اوالر بولديكه واقع و كورساتينگالر. كاهن الرغه بيالن خداغه آواز اونلوك كليب يانيب اوزى نينگ ساقايغانى نى كورگانده برى اوالردين و ايتى. شكر انگا يقيليب توبن يوز آلديدا پوت الرى نينگ يسوع نينگ 16و ايتيب حمد پاكيزه بولمادى مو؟ آيا اون كشى ايتى: قيليب ايردى. 17يسوع سوز اول اوزى سامره ليك انگا 19و كلمادى مو؟ برگالى جالل خداغه كيم هيچ باشقه بيگانه دين 18بو قنى؟ توقوزى

ايتى: قوپوب مانگغيل اعتقادينگ سنى قوتقازدى. 20و فريسيالر انينگدين: خدانينگ پادشاه ليقى قچان كلور ديب سورغاندا اوالرغه جواب

انجيل لوقا 17

137

بريب ايتى: خدانينگ پادشاه ليقى ظاهرده كلماس. 21و منا موندا و يا اندادور ديماسالر منا خدانينگ پادشاه ليقى ايچينگيزده دور.

آرزو كورگالى برينى كونالرى نينگ ابن االنسان نينگ ايتى: شاگردالريغه اوز 22و

قيالدورغان كونالرينگيز كلور ليكن كورماس سيزالر. 23و سيزالرگا: منا اندا و يا منا موندا ديسه الر بارمانگالر و يا ايرگاشمانگالر. 24چونكه چاقين آسمان نينگ بر چتيدين چاقينالب اول 25اما بولور. شونداغ كونيده اوز هم ابن االنسان نينگ يالقينالغانديك چتيغچه بر ينه

انينگ توال زحمت تارتيب بو نسلدين رد قيلينماقى كيراك دور. بولور. شونداغ هم كونالريده ابن االنسان نينگ بولغانديك كونالريده نوح نينگ 26و

27اوالر نوح كمه گا كيرگان كونغچه يب ايچيب ايرگا تگيب خاتون الور ايرديالر و طوفان

كليب همه سى نى هالك قيلدى. 28هم لوط نينگ كونالريده اوالر يب ايچيب اليب ساتيب كوچت ساليب اوى ياسار ايرديالر. 29ليكن لوط سدوم دين چيقغان كونى آسماندين اوت كونده بوالدورغان اشكارا 30ابن االنسان قيلدى. هالك همه سى نى ياغيب گوگورد بيالن شونداغ بولور. 31هر كيم اول كونده اوگزه نينگ اوستيده بولسه اويداكى نرسه الرينى الغالى 32لوط نينگ يانماسون. كينگا بولسه يرده ايكين كيم كه اوخشه شونينگغه و توشماسون. انى خواهالسه قوتقازغالى جانى نى اوز 33كيم كه كلتورونگالر. يادينگيزغه خاتونى نى يوتورور و كيم كه انى يوتورسه انى تيرگوزور. 34سيزالرگا ايتورمن: اول كيچه ده بر اوراندا ياتادورغان ايكى سى نينگ برى الينور ينه برى قويولور. 35يارغوچاق تارتيشيب تورادورغان ايكى خاتون نينگ برى الينور ينه برى قويولور. 36ايكين يرداكى ايكى كشى نينگ برى الينور ايتى: ايتيالر: اى خداوند قايدا؟ و اول اوالرغه انگا ينه برى قويولور. 37و اوالر سوراب

اولوك بدن قايدا بولسه قوشالر اندا يغيلور.

اون سكزنجى باب

اوالرغه كورساتيب ايكانى نى كيراك قيليشى نينگ دعا وقت هر هارماى 1اوالرنينگ

ايردى اوزى خدادين قورقماس و آدم دين بار بر مثل كلتوروب 2ايتى: بر شهرده بر حاكم پروا قيلماس ايرى. 3اول شهرده بر تول خاتون هم بار ايردى و اول انينگ قاشيغه كليب: دعواگريم دين حقيم نى الدوروب برگيل ديب التماس قيلور ايردى. 4و بر وقتغچه اونامادى

انجيل لوقا 17 و 18

138

اما اندين كين اوز اوزيگا ايتى: خدادين قورقماى آدم دين پروا قيلماسام هم 5بو تول خاتون منگا آرام برماگانى اوچون حقى نى الدوروب براى تاكه آخر كليب يوزوم نى تاتاالماغاى. 6و خداوند ايتى: ناحق حاكم نينگ نمه ايتقانى نى انگالنگالر 7آيا خدا تأخير قيلسه هم كيچه

برمايدورمو؟ الدوروب حقى نى اوالرنينگ ايلغانغانالريغه قيلغان فرياد اوزيگا كوندوز كلگانده ابن االنسان 9ليكن برادور. الدوروب حقى نى پات اوالرغه ايتورمن: 8سيزالرگا

ير يوزيده ايمان تاپارميكان؟ 10و اوزينى عادل بيليب باشقه الرنى تحقير قيلغوچيالرنينگ بعضى سيغه بو مثل نى ايتى:

11فريسى ايردى. باجكير برى ينه فريسى برى چيقتى بيت مقدسگا قيلغالى دعا آدم ايكى توروب اوز ايچيده شونداغ دعا قيلديكه اى خدا سنگا شكر ايتورمن كه من بولك آدم الرغه اوخشه بوالنچى، ناحق و زناكار و يا شو باجكيرديك هم ايماس من. 12هفته ده ايكى مرتبه توروب نريدين باجكير 13ليكن برورمن. عشرينى تاپغانيم نينگ فائده نه هر توتوب روزه من خدا اى اوروب: سينه سيگا خواهالماى هم كوتاريش نى طرفيگا آسمان كوزالرينى گناه كارغه رحم قيلغيل ديب ايتى. 14سيزالرگا ايتورمن: بو ينه بريدين عادلراق اوز اوييگا توتسه پست اوزينى كيم كه ليكن بولور پست توتسه ايگيز اوزينى كيم هر چونكه ياندى ايگيز بولور. 15و اول اوز قول الرينى اوالرنينگ اوستيگا قويغاى ديب انينگ آلديغه كچيك 16ليكن قيلديالر. مالمت اوالرنى كوروب شاگردالر اما كلديالر. اليب هم بالالرنى اوالرنى آلديم غه كلگالى قويوب منينگ ايتى: كچيك بالالرنى اوالرنى قچقيريب يسوع سيزالرگا 17بتحقيق شونداغالرنينگ كى دور. پادشاه ليقى خدانينگ منا توسوشمانگالر اصال انگا قيلماسه قبول بالديك كچيك بر پادشاه ليقى نى خدانينگ كيم كه ايتورمن:

كيرالماس. ابدى حياتليققه وارث اوستاد ايتى: اى يخشى انينگدين سوراب بر چونگ كشى 18و

واحد دييسن؟ يخشى منى اوچون نمه ايتى: انگا يسوع 19و قيالى؟ نمه اوچون بولماق قتل قيلماغيل، زنا بيلورسن: 20امرالرنى ايماس. يخشى كيمرسه هيچ باشقه خدادين قيلماغيل، اوغورلوق قيلماغيل، يالغان گواه ليق برماگيل، آتانگغه و انانگغه حرمت قيلغيل. مونى 22يسوع ساقالب دورمن. برى كچيكليكيم دين همه سى نى مونينگ ايتى: اول 21اما

انگالب انگا ايتى: سنگا ينه بر نمه كم دور. هر نه بارينگ نى ساتيب فقيرالرغه اوالشتوروب برگيل و آسماندا خزينه نگ بولور و كليب منگا ايرگاشگيل. 23اما اول مونى انگالب توال

انجيل لوقا 18

139

غمكين بولدى چونكه اول توال باى ايردى. 24و يسوع انينگ توال غمكين بولغانى نى كوروب باى نينگ 25بر مشكل دور. قايداغ كيريشى پادشاه ليقيغه خدانينگ دولتمندالرنينگ ايتى: خدانينگ پادشاه ليقيغه كيريشيدين بر توگه نينگ ينگنه توشوكيدين اوتوشى اونگايراق دور. ايتيالر: انداغ بولسه كيم نجات تاپااليدور؟ 27اما اول ايتى: آدم الرغه 26مونى انگالغانالر

ناممكن بولغانى خداغه ممكن دور.اوالرغه اول ايرگاشتوك. 29و قويوب سنگا باريميزنى اوز بيز منا ايتى: پطروس 28اما

يا خاتون نى يا اوى نى اوچون پادشاه ليقى خدانينگ ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق ايتى: برادرالرنى يا آتا انانى يا بالالرنى قويوب 30بو زماندا نچه مرتبه سى نى و كالدورغان عالم ده

ابدى حيات نى تاپمايدورغان هيچ كيمرسه يوق دور. و چيقادورميز اورشليم غه بيز منا ايتى: اوالرغه اليب آلديغه اوز اون ايكيالرنى 31و

بجا همه سى پتولگان نينگ برله واسطه سى پيغمبرالرنينگ باره سيده ابن االنسان نينگ كلور. 32منا اول اوزى طائفه الرغه تاپشورولور و اوالر انى مسخره و دشنام قيليب يوزيگا توكوروب 33انى شيره قامچى اوروب اولتورورالر و اول اوچونجى كونى قوپادور. 34ليكن ايتيلغان نى نمه و ايردى پنهان اوالردين سوز بو و اوقماديالر نمه هيچ مونينگدين اوالر بوييدا يول نينگ كشى كور بر يقينالشقاندا اريحاغه اول بولديكه واقع 35و اوقماديالر. اولتوروب گداليق قيلور ايردى. 36و خلق نينگ اوتوب كتگانى نى انگالب: بو نمه دور ديب اى اول قچقيريب: برديالر. 38و اوتادور ديب خبر ناصرت ليك يسوع انگا: سوردى. 37و يسوع ابن داود منگا رحم قيلغيل ديدى. 39و آلديدين مانگغانالر: شوك اولتورغيل ديب انى مالمت قيلديالر. ليكن اول اوزى اشوغراق: اى ابن داود منگا رحم قيلغيل ديب قچقيرور ايردى. 40و يسوع توختاب انى اوز آلديغه كلتورگالى بويوردى. و كور انگا يقين كلگانده خداوند اى ايتى: اول و خواهالرسن؟ قيليشيم نى نمه 41سنگا ايتى: سوراب انينگدين ديب ساقايتى سنى اعتقادينگ بولغيل كورادورغان 42يسوع بولسام ايردى. كورادورغان ايتى. 43و اول درحال كورادورغان بولوب انگا ايرگاشيب خداغه جالل بردى و همه خلق

مونى كوروب خداغه حمد ايتى.

انجيل لوقا 18

140

اون توقوزونجى باب

1و يسوع اريحاغه كيريب شهردين اوتگانده 2منا باجكيرالرنينگ بر چونگى زكا آتانغان

ايكان ديب انى كورگالى خواهالب بويى قيسقه بولغانى اوچون بر باى كشى 3يسوع كيم خلق نينگ توالليقيدين انى كورالماى 4ايلگارى يوگوروب انى كورماك اوچون بر اوجمه گا ايردى. 5و يسوع اول يرگا كلگانده چيقتى چونكه يسوع اول يول بيالن كليب اوتماكچى اويونگده سنينگ كون بو چونكه توشگيل ايتيك زكا اى كوروب: انى قايالب يوقاريغه همه سى 7و قيلدى. قبول انى بيالن خوشلوق توشوب درحال اول 6و توشماكچى من. ايتيالر. بولغالى كيريب دور ديب كوروب غوتولداشيب: گناه كار كشى نينگ كى دا مهمان برامن فقيرالرغه ماليم نينگ نصفى نى منا ايتى: اى خداوند زكا قوپوب خداوندگا 8ليكن

و برودين اوكتام ليك بيالن بر نمه الغان بولسام بريگا تورت نى ياندوروب برامن 9و يسوع انينگ باره سيده ايتى: بو كون بو اويگا نجات بولدى. منا اول هم ابراهيم نينگ اوغلى دور.

10چونكه ابن االنسان هالك بولغان نى ايستاب قوتقازغالى كليب دور.

اورشليم غه اول چونكه ايتى. مثل بر قيليب سوز ينه اول انگالغاندا مونى 11اوالر

قيلور خيال ديب بولور اشكارا پات پادشاه ليقى خدانينگ اوالر: و ايردى يقينالشيب ايرديالر 12و اول ايتى: بر خواجه زاده كشى اوزيگا بر پادشاه ليق منصبى نى تاپتوروب الماق قچقيريب قلى نى اون اوز 13و ايردى. كلماكچى يانيب باريب يورت غه يراق بر اوچون انينگ يورت خلقى قيلينگالر. 14ليكن ايتى: من كلگونچه سودا بريب يامبو اون اوالرغه انى يمان كوروب كينيدين ايلچيالر ايباريب: بيزنينگ اوستيميزگا شو كشى نينگ پادشاه ليق قيليشى نى خواهالماس ميز ديب ايتور ايرديالر. 15و واقع بولديكه اول پادشاه ليق منصبى نى اليب يانيب كلگانده: هر برى سوداسى بيالن قانچه فائده تاپغانى نى بيالى ديب اوزى كموش تاپشورغان قل الرنى اوز آلديغه قچقيرتى 16و اولقى سى كليب ايتى: اى خواجه يامبونگدا اون يامبو فائده بولدى. 17و اول انگا ايتى: آفرين اى يخشى قل آزدا امين بولغانينگ اوچون اون شهرنينگ اوستيگا حاكم بولغيل. 18ايكينجى سى كليب ايتى: اى خواجه يامبونگدا بش ايتى: سن هم بش شهرنينگ اوستيگا حاكم بولغيل. 20و ينه يامبو فائده بولدى. 19انگا هم برى كليب ايتى: اى خواجه منا يامبونگ! بر ياغليققه چيكيب بر جايدا ساقالديم 21چونكه اورارسن تريماغان نى اوزونگ اليب يغيب سالماغان نى اوزونگ ايكان سن آدم بر قاتيق

انجيل لوقا 19

141

انينگ اوچون سندين قورقتوم. 22اما اول انگا ايتى: اى يمان قل سنى اوز اغيزينگدين حكم قيالى. منينگ قاتيق آدم بولوب سالماغانيم نى يغيب اليب تريماغانيم نى اورادورغانيم نى من برمادينگ؟ صراف الرغه كموشوم نى منينگ ايشقه نمه بولسه 23انداغ بيلدينگ مو؟ يامبونى ايتى: يانيداكى الرغه 24و ايرديم. الماسمو بيالن فائده سى انى كلگانده يانيب اون انينگ اى خواجه ايتيالر: انگا برينگالر. 25و بار كشيگا يامبوسى اون اليب انينگدين يوق كيم نينگ اما بريلور انگا بولسه بار كيم نينگ هر برديكه جواب 26اول بار. يامبوسى قيليشيم نى پادشاه ليق منينگ اوستيگا اوالرنينگ الينور. 27ليكن انينگدين بارى هم بولسه 28و قيلينگالر. هالك آلديم دا منينگ اوالرنى كلتوروب دوشمن الريم نى خواهالماغان ديگان تاغى زيتون بولديكه واقع 29و باردى. ايلگارى چيقغالى اورشليم غه ايتيب مونى ايكى سى نى شاگردالريدين يقينالشقاندا بيت عنياغه و بيت فاجيغه يانيداكى تاغ نينگ ايباريب 30ايتى: قاشينگيزداكى كنت گا بارينگالر و اندا بارغاندا اوستيگا اصال بر كيمرسه مينماگان بر تايخرنى باغالغليق تاپارسيزالر. انى يشيب اليب كلينگالر. 31و اگر بر كيمرسه سيزالردين: نمه اوچون انى يشارسيزالر ديب سورسه انگا ايتينگالر: خداوندگا الزم دور. 32و ايباريلگانالر باريب اول اوالرغه ايتقانديك تاپتيالر. 33و اوالر تايخرنى يشگانده انينگ

خداوندگا اوالر: 34و ايتيالر. ديب يشارسيزالر ايشقه نمه تايخرنى اوالرغه: ايگاالرى الزم دور ديديالر. 35و انى يسوع نينگ آلديغه اليب باريب اوز لباسالرينى تايخرنينگ اوستيگا يايار يولدا لباسالرينى اوز اوالر بارغانيدا كتيب اول 36و ميندورديالر. يسوع نى ساليب يقينالشقانيدا شاگردالرى نينگ همه جماعتى توبنيگا تاغى نينگ زيتون اول ايرديالر. 37و خوش بولوب كورگان معجزه الر اوچون اونلوك آواز بيالن خداغه حمد ايتقالى باشالب: اعالى عليينده و سالمت آسماندا مبارك دور! پادشاه كلگان بيالن اسمى 38خداوندنينگ

ايتيالر: اى اوستاد ايتيالر. 39ليكن خلق نينگ آراسيداكى بر نچه فريسيالر انگا جالل ديب ايتى: سيزالرگا ايتورمن كه بولور شاگردالرينگ نى مالمت قيلغيل. 40و اول جواب بريب

شوك تورسه تاشالر قچقيرور ايردى.

هم سن 42كاشكه ايتى: يغالب اوستيگا انينگ كورگانده شهرنى يقينالشيب اول 41و

ايمدى ليكن ايردى بيلسانگ بولغانى نى كيراك نمه اوچون سالمتينگ كونونگده شو كوزالرينگدين پنهان قيلينيب دور. 43منا دوشمن الرينگ چوره نگ نى دالدا بيالن قورشاب

انجيل لوقا 19

142

ايچينگداكى و سنى 44و كلور. كونالرينگ قيستايدورغان سنى طرفدين هر قاماب سنى قويماسالر چونكه سنگا اوستيده تاش تاشنى قيليب سنده يكسان بيالن ير بالالرينگ نى

بريلگان وقت نى بيلمادينگ. ايتى: 46اوالرغه باشالب چيقارغالى ساتقوچيالرنى انداكى كيريب بيت مقدسگا 45و

غارى بوالنچيالرنينگ انى سيزالر ليكن اويى دور دعا اويوم منينگ پتولوب دوركه قيلدينگيز.

47و اول هر كون بيت مقدسده تعليم برور ايردى. ليكن اولوغ كاهن الر و كاتب الر و

قوم نينگ چونگ الرى انى يوقاتقالى ايستاديالر. 48ليكن اوالر نمه قيالدورغانى نى بيلماس ايرديالر چونكه قوم نينگ همه سى انينگدين انگالغالى انگا ايلينيب ايردى.

يكرمنجى باب

1و شو كونالرده بر كون اول اوزى بيت مقدسده خلققه تعليم بريب انجيل نى بشارت

برگانيده اولوغ كاهن الر و كاتب الر بيالن آقسقال الر قامتو توروب 2انگا سوز قيليب ايتى: بيزگا ايتغيل: نمه قدرت بيالن مونى قيلورسن و يا سنگا شو قدرت نى برگان كيم دور؟ 3اول جواب بريب اوالرغه ايتى: من هم سيزالردين بر سوز سوراى منگا ايتينگالر: 4يوحنانينگ تعميدى آسماندين ايردى مو يا آدم دين مو؟ 5و اوالر اوز آراالريدا مصلحت قيليشيب: اگر همه ديساك آدم الردين 6ليكن ديدور. ايشانمادينگيز؟ انگا اوچون نمه ديساك: آسماندين انينگ ايتيالر. 7و اوالر: بيلورالر ديب پيغمبر بيزنى سنگسار قيلور چونكه يوحنانى خلق نمه هم من ايتى: اوالرغه يسوع 8و برديالر. جواب ديب بيلماس ميز بولغانى نى قايدين

قدرت بيالن مونى قيلغانيم نى سيزالرگا ايتماس من. 9و خلققه بو مثل نى كلتوروب ايتى: بر آدم بر تال ليق قيليب انى باغبانالرغه تاپشوروب اوزون

وقت سفر قيلدى. 10ميوه وقتى بولغاندا: تال ليق نينگ ميوه سيدين انگا برسونالر ديب بر قل نى باغبانالرغه ايباردى، ليكن باغبانالر انى اوروب قوروق ياندورديالر. 11و ينه باشقه بر قل نى ايباردى. اوالر انى هم اوروب حقارت قيليب قوروق ياندورديالر. 12و ينه اوچونجى سى نى ايباردى و اوالر انى هم زخمدار قيليب تاشقارى چيقارديالر. 13و تال ليق نينگ ايگاسى ايتى: نمه قيالى؟ اوز امراق اوغلوم نى ايباراى. البته انگا يوزخاطر قيلورالر. 14ليكن باغبانالر انى

انجيل لوقا 19 و 20

143

كورگانده اوز آراالريدا مصلحت قيليب: بو وارث دور كلينگالر انى اولتورالى تاكه ميراث بيزنينگ كى بولغاى ديب ايتيشتيالر. 15و انى تال ليقدين تاشقارى چيقاريب اولتورديالر. ايمدى تال ليق نينگ ايگاسى اوالرغه نمه قيلور؟ 16اول كليب اول باغبانالرنى هالك قيليب تال ليق نى باشقه الرغه تاپشورور. ليكن اوالر مونى انگالغاندا: هرگيز انداغ بولماسون ديب ايتيالر. 17و اول اوالرغه قايالب ايتى: انداغ بولسه تامچيالر رد قيلغان تاش اوزى بورجك تاشى بولدى ديب پتولگان سوز نمه دور؟ 18هر كيم بو تاش نينگ اوستيگا توشسه پارچه النور و اول تاش كيم نينگ اوستيگا توشسه انى ايزار. 19و كاتب الر بيالن اولوغ كاهن الر شو ساعت ده انينگ اوستيگا قول سالغالى خواهالديالر ليكن خلقدين قورقتيالر. چونكه اوالر انينگ بو مثل نى

اوالرنينگ اوز باره سيده ايتقانى نى اوقتيالر. 20و اوالر انى ماراب حكومت گا و والى نينگ حكميگا تاپشورماق اوچون انى بر سوز

انينگدين اوالر 21و ايبارديالر. جاسوسالرنى كورساتگان عادل اوزينى توتقالى بيالن و برگانينگ نى تعليم قيليب سوز بيالن راستليق سنينگ بيز اوستاد اى ايتيالر: سوراب 22قيصرغه بيلورميز. اورگاتگانينگ نى بيالن حقيقت يولى نى خدانينگ قيلماى يوزخاطر اوالرغه بيليب حيله سى نى اوالرنينگ اول 23اما ايماسمو؟ يا جائزمو برماكيميز البان اوالر: كيم نينگ كى دور؟ خط و صورت انينگداكى كورساتينگالر. دينار بر 24منگا ايتى: ايتيالر. 25و اول اوالرغه ايتى: انداغ بولسه قيصرنينگ كى نى قيصرغه قيصرنينگ كى ديب و خدانينگ كى نى خداغه برينگالر. 26و اوالر انى خلق نينگ آلديدا بر سوز بيالن توتالماى

انينگ جواب الريغه تعجب قيليب شوك تورديالر. 27و قيامت نى انكار قيلغان صادوقيالردين بر نچه سى كليب انينگدين سوراب 28ايتيالر:

اى اوستاد موسى بيزگا پتوب دوركه بر كيمرسه نينگ برادرى اولسه و انينگ خاتونى بولسه اوروغ قوپارسون. برادريگا اوز اليب برادرى انينگ اول خاتون نى بولماسه ليكن بالسى 29منا يته برادر بار ايردى و اولقى سى خاتون اليب بالسزليقدا اولدى. 30و ايكينجى سى 31و

اوچونجى سى و شونداغ همه يته السى انى اليب بال يوزى كورماى اولدى. 32همه سيدين بولور؟ قايسى سى نينگ كى اوالرنينگ خاتون اول 33قيامت ده اولدى. هم خاتون كين عالم نينگ بو ايتى: اوالرغه يسوع 34و ايردى. الغان خاتونلوققه انى يته السى چونكه اولوك الرنينگ و يتماكگا عالم گا اول 35ليكن تگارالر. ايرگا و الورالر خاتون بالالرى اولماسالر ينه ايرگا تگماسالر. 36اوالر يا و الماسالر قوپماقيغه اليق سانالغانالر خاتون

انجيل لوقا

144

چونكه اوالر فرشته الرديك دور و قيامت نينگ اوغول الرى بولغاچ خدانينگ اوغول الرى فصليده باره سيداكى تيكان هم موسى قوپاريلماقى نى اولوك الرنينگ 37اما بولورالر. ديب تنگريسى يعقوب نينگ و تنگريسى اسحق نينگ و تنگريسى ابراهيم نينگ خداوندنى بيان قيليب دور. 38اول اولوك الرنينگ تنگريسى ايماس بلكه تيريك الرنينگ كى دور چونكه همه سى انگا تيريكديك دور. 39و كاتب الردين بعضيالرى جواب بريب: اى اوستاد يخشى

ايتينگ ديديالر. 40و ينه انينگدين بر نمه باره سيده سورغالى جرأت قيلماديالر. 41و اول اوالرغه ايتى: مسيح نى داودنينگ اوغلى ديب قايداغ ديالورالر. 42داود اوزى

مزامير كتابيدا ايتوركه رب منينگ خداونديم گا ايتى: 43من دوشمن الرينگ نى قدمگاهينگ انينگ قايداغ اول ديسه انى خداوند داود اولتورغيل. 44اما يانيم دا اونگ منينگ قيلغونچه

اوغلى بولور. يوروب كييب جامه الر 46اوزون ايتى: شاگردالريغه تورغاندا انگالب خلق همه 45و

بازارالردا سالم اليب سيناغوغالردا اولقى صف الرنى و ضيافت الرده تورده اولتوروشنى يخشى كورگان كاتب الردين احتياط قيلينگالر. 47اوالر تول خاتونالرنينگ اوى الرينى يب

بهانه بيالن القاب اوزون دعاالر اوقويدور. بوالر قاتيغراق حكم تاپارالر.

يكرمه برنجى باب

1اما اول كوزالرينى كوتاريب باى الر اوز هديه الرينى خزينه گا سالغانى نى كوردى. 2و

سيزالرگا بتحقيق 3ايتى: كوروب سالغانى نى چقا ايكى انينگگا خاتون نينگ تول فقير بر ايتورمن: اوشبو فقير تول خاتون همه سيدين اشوغراق سالدى 4چونكه اوالرنينگ همه سى اوز زياده ليكيدين بر نمه هديه الرنينگ آراسيغه سالديالر ليكن بو اوز يوقلوقيدين انينگده

بار تيريكچيليكى نينگ همه سى نى سالدى. 5و بعضيالر: بيت مقدس چرايليق تاشالر و تحفه هديه الر بيالن ياسالغان دور ديگانده

كونالرى قالمايدورغان يقيتيلماى تاش اوستيده تاش نينگ 6كورگانينگيزدين ايتى: اول كلور. 7اوالر انينگدين سوراب ايتى: اى اوستاد بو قچان بولور و مونينگ واقع بولوشى نينگ ايتى: آگاه بولونگالركه آزيب كتماگايسيزالر. توال كشى منينگ عالمتى نمه دور؟ 8و اول اوالرنينگ ايتورالر. ديب يقينالشيب دور وقت و اول دورمن من كليب: بيالن اسميم

انجيل لوقا 20 و 21

145

انگالغانينگيزدا انقالب شاوقوم الرينى بيالن بارمانگالر. 9و جنگ شاوقوم الرى كينيدين قورقمانگالر. بوالرنينگ اول واقع بولوشى كيراك دور ليكن آخرى تخى پات بولماس.

10اندين اوالرغه ايتى: طائفه طائفه نينگ اوستيگا و مملكت مملكت نينگ اوستيگا ضد

قوپار. 11و يردين يرگا چونگ زلزله الر و آچاچليق الر و وباالر بولور و آسماندا هيبتليك سيزالرنينگ ايلگارى همه سى نينگ مونينگ 12اما بولور. عالمت الر چونگ و نظرالر توتوب زندانالرغه و سيناغوغالرغه قوغالب سيزالرنى ساليب قول اوستونگيزگا آلديغه چيقاريلورسيزالر. 13و پادشاه الر و واليالرنينگ برورالر و منينگ اسميم اوچون مونينگ بيالن گواه ليق برگالى سيزالرگا فرصت بولور. 14انينگ اوچون كونگل الرينگيزگا همه 15چونكه قيلماغايسيزالر. انديشه ايلگاريدين ديب برالى جواب نمه ساقالنگالركه دوشمن الرينگيز ضد توروب خالفيدا سوز قياللماغوديك اغيز و حكمت من سيزالرگا برورالر توتوب سيزالرنى دوست الر و خويشالر و برادرالر و انا آتا هم 16و برورمن. يمان سيزالرنى همه سى اوچون اسميم منينگ 17و اولتورورالر. بعضيالرينگيزنى و كورورالر. 18ليكن باشالرينگيزدين بر تال ساچ ييتماس 19صبرينگيز بيالن جانالرينگيزنى

قوتقازينگالر. انينگ خراب بولوشى نينگ 20اما اورشليم نى قوشونالر قورشاغانى نى كورگانينگيزده

يقينالشقانى نى بيلينگالر. 21اول وقت يهوديه داكى الر تاغالرغه قاچسونالر و اورشليم نينگ ايچيداكى الر تاشقارى چيقسونالر و صحراداكى الر انينگ ايچيگا كيرماسونالر. 22چونكه بوالر پتولگان نينگ همه سى بجا كالدورغان انتقام كونالرى دور. 23اما واى اول كونالرده غضب قوم غه بو و تنگليك چونگ يورت دا چونكه ايميتگانالرگا! و بولغانالرغه حامله حكمى بولور. 24و اوالر قليچ بسيغه توشوب همه طائفه الرغه اسير بولوب اليب باريلورالر

و طائفه الرنينگ زمانالرى تمام بولغونچه اورشليم طائفه الردين دپسالور. 25آفتابدا و آيدا و يولدوزالردا عالمت الر بولور و ير يوزيده طائفه الر درياى محيط نينگ

آدم الر 26و تورورالر. حيران توشوب دهشت گا گولدورالشيدين دولغونالرنينگ و قورقونجدين و ير يوزيگا كالدورغانغه ساقالب تورغانيدا مضطربدين جان تاپشورورالر چونكه آسمانالرنينگ قوت الرى قوزغالور. 27و اول وقت ابن االنسان نينگ توال قدرت و جالل بيالن بر بولوت دا كالدورغانى نى كورورالر. 28اما بو واقعه الر بوالدورغان وقت دا

اورى توروب باشالرينگيزنى كوتارينگالر چونكه نجاتينگيز يقينالشيب دور.

انجيل لوقا 21

146

29و اوالرغه بر مثل ايتيكه انجير درختيغه و همه درخت الرغه قايالنگالر. 30اوالرنينگ

بيلورسيزالر. اوزونگيزدين ايكانليكى نى يقين يازنينگ كورگانده بولغانى نى مودورچاق يقين پادشاه ليقى نينگ خدانينگ كورگانده بولغانى نى واقع بو سيزالر هم 31شونداغ

نسل بو بولماغونچه واقع همه سى ايتورمن كه سيزالرگا 32بتحقيق بيلينگالر. بولغانى نى اوتماس. 33آسمان و ير يوقالور ليكن منينگ سوزالريم هرگيز يوقالماس.

ايچيشده شراب و مستليكده كونگل الرينگيز بولونگالركه آگاه اوزونگيز 34اما

اوستونگيزگا سيزالرنينگ كون اول و اغيرالشماغاى انديشه سيدا تيريكچيليك و بر توزاقديك اولتورغانالرنينگ همه سيگا ير يوزيده بارچه تويوق سز كلماگاى. 35چونكه بوالدورغان نينگ همه سيدين قوتولوب واقع بو توروب اويغاق اوچون كالدور. 36انينگ

ابن االنسان نينگ آلديدا تورغالى اليق بولماقينگيز اوچون هميشه دعا قيلينگالر. 37و كوندوزى بيت مقدسده تعليم بريب كيچه سى زيتون تاغى ديگان تاغدا قونار ايردى.

38و همه خلق سحرده بيت مقدسگا چيقيب انينگ سوزينى انگالغالى آلديغه كلور ايردى.

يكرمه ايكينجى باب

1اما فصح ديگان فطير نان نينگ عيدى يقينالشيب ايردى. 2و اولوغ كاهن الر و كاتب الر

انى اولتورگالى فرصت ايستار ايردى اما خلقدين قورقتيالر. 3ليكن شيطان اون ايكيالرنينگ برى بولغان اسخريوطى ديگان يهوداغه كيردى. 4و اول

باريب انى قايداغ طريقه بيالن اوالرغه توتوب برادورغانى نى اولوغ كاهن الر و سردارالر بيالن مصلحت قيلدى. 5و اوالر خوش بولوب انگا كموش برگالى اتفاقالشتيالر. 6و اول

هم وعده قيليب انى خلقدين پنهان اوالرغه توتوب برگالى مناسب فرصت ايستار ايردى. يوحنانى و 8پطروسنى كلگانده كونى فطير قيالدورغان قربان قوزيسى نى فصح 7و

انگا 9و قيلينگالر. طيار يگالى قوزيسى نى فصح اوچون بيزنينگ باريب ايتى: ايباريب شهرگا منا ايتى: اوالرغه اول 10و خواهالرسن؟ قيليشيميزنى طيار قاى يرده ايتيالر: كيرادورغان اول اوچرايدور. سيزگا آدم بر كوتارگان كوزه سى نى سو بر كيرگانينگيزده فصح بيالن شاگردالريم من ايتور: سنگا اوستاد اولوغيغه: 11اوى ايرگاشيب انگا اويگا قوزيسى نى ييدورغان مهمان خانه نه يرده دور؟ دينگالر. 12و اول سيزگا بساط ساليغليق بر

انجيل لوقا 21 و 22

147

ايتيلغانيديك اوالرغه باريب اوالر 13و قيلينگالر. طيار اندا كورساتادور باالخانه چونگ تاپيب فصح قوزيسى نى طيار قيلديالر.

من ايتى: اوالرغه 15و اولتوردى. دستورخواندا بيالن رسول الر كلگانده ساعت 14و

زحمت تارتماسدين ايلگارى سيزالر بيالن بو فصح قوزيسى نى يگالى آرزومندليك بيالن آرزو قيلديم. 16و سيزالرگا ايتورمن: خدانينگ پادشاه ليقيدا كامل بولماغونچه ينه انينگدين اصال يماس من. 17و بر پياله نى قوليغه اليب شكر قيليب ايتى: مونى اليب آرانگيزدا تقسيم كلماگونچه پادشاه ليقى خدانينگ كين موندين ايتورمن: سيزالرگا 18چونكه قيلينگالر. تال نينگ ميوه سيدين ينه ايچماس من. 19اندين بر نان نى اليب شكر ايتيب اوشاتيب اوالرغه بريب ايتى: بو منينگ سيزالر اوچون بريالدورغان بدنيم دور منى ياد قيلماق اوچون مونى سيزالر منينگ پياله بو ايتى: اليب پياله نى كين يگاندين طعام هم شونداغ 20و قيلينگالر.

اوچون توكوالدورغان قانيم برله بولغان ينگى عهددور. 22آرى دستورخواندادور بيله منينگ قولى برگوچى نينگ توتوب منى منا 21ليكن

بولغان واسطه بريليشيگا توتوب انينگ واى ليكن كتار قيلينغانديك تقدير ابن االنسان آدم غه! 23و اوالر: مونى قيلغوچى قايسيميزدور ديب اوز آراالريدا سوراشقالى تورديالر.

24و اوالرنينگ آراسيدا: قايسيميز چونگراق سانالور ديب بر مباحثه هم بولوب ايردى.

25اما اول اوالرغه ايتى: طائفه الرنينگ پادشاه الرى اوالرنينگ اوستيگا چونگلوق قيلورالر

و اولوغالرى حضرت آتانورالر. 26ليكن سيزالر انداغ بولمانگالر بلكه آرانگيزداكى چونگى چونگراقى 27چونكه بولسون. خذمتكارديك باشالغوچى آرانگيزداكى و كچيكيديك دستورخواندا قيلغوچى مو؟ خذمت يا اولتورغوچى مو دستورخواندا قايسى دور؟ آرانگيزدا خذمتكارديك دورمن. 28اما سيزالر ليكن من سيزنينگ ايماسمو؟ اولتورغوچى پادشاه ليق بر منگا آتام 29و تورغانالردورسيزالر. بيالن منينگ امتحانالريم دا منينگ پادشاه ليقيم دا 30منينگ قيلورمن كه تعيين شونداغ سيزالرگا هم من قيلغانديك تعيين دستورخوانيم دا يب ايچيب تخت الردا اولتوروب اسرائيل نينگ اون ايكى قبيله سيگا حكم

قيلغايسيزالر. خواهالدى. تاسقاغالى بغدايديك سيزالرنى شيطان منا سمعون اى سمعون 31اى

قيلغاندا توبه قيلديم. و سن دعا يوقالماسون ديب اعتقادينگ اوچون 32ليكن من سنينگ

برادرالرينگ نى قوتالندورگيل. 33اما اول انگا ايتى: اى خداوند سنينگ بيالن هم زندانغه

انجيل لوقا 22

148

هم اولوم گا بارغالى طياردورمن. 34و اول ايتى: اى پطروس سنگا ايتورمن كه بو كون سن منى: انى تونوماس من ديب اوچ مرتبه انكار قيلماسدا خوراز چيرالماس.

35و اوالرغه ايتى: سيزالرنى هميان سز و خورجين سز و كفش سز ايبارگانيم ده سيزالرگا

هر ايمدى ليكن ايتى: اوالرغه اول 36و ديديالر. ياق اوالر: اما بولدى مو؟ كم نرسه بر كيم نينگ هميانى بولسه انى السون. شونداغ هم خورجينى بولسه انى السون و بر كيم نينگ ايتورمن: عاصيالر السون. 37چونكه سيزالرگا قليچ بر لباسى نى ساتيب بولماسه قليچى بيالن سانالدى ديب پتولگان سوزنينگ منينگ باره م ده بجا كلماكى كيراك دور، آرى منينگ باره م ده پتولگانى ايمدى بجا كلور. 38و اوالر ايتيالر: اى خداوند منا موندا ايكى قليچ بار.

اما اول اوالرغه: كفايت دور ديب ايتى. 39و اول چيقيب عادتيديك زيتون تاغيغه باردى و شاگردالرى انگا ايرگاشتيالر. 40اما

اول يرگا بارغاندا اوالرغه ايتى: دعا قيلينگالركه امتحانغه توشماگايسيزالر. 41و اوالردين بر تاش اتيميچه ايلگارى باريب تيز بوكوب دعا قيليب: 42اى آتا خواهالسانگ بو پياله نى مندين الغيل اما منينگ خواهشيم ديك ايماس بلكه سنينگ كى ديك بولسون ديب ايتى. 43و چونگ تخى اضطرابدا اول 44و قوتالندوردى. انى كورونوب انگا فرشته بر آسماندين 45و ايردى. توشار يرگا بولوب قطره الريديك قان ترى انينگ قيلغانيدا دعا بيالن غيرت دعادين قوپوب شاگردالرغه كليب اوالرنى غم دين اوخالغليق تاپيب 46اوالرغه ايتى: نمه

اوچون اوخالرسيزالر؟ قوپوب دعا قيلينگالركه امتحانغه توشماگايسيزالر. آلديدا اوالرنينگ و كلدى خلق گروه بر منا تورغانيدا قيليب سوز تخى اول 47و

باردى. قاشيغه سويگالى يسوع نى كليب كشى ديگان يهودا بولغان برى اون ايكيالردين برورسن مو؟ توتوب ابن االنسان نى بيالن سويوش بر يهودا اى ايتى: انگا يسوع 48ليكن

49و يسوع بيالن بولغانالر واقع بوالدورغان نى كورگانده: اى خداوند قليچ بيالن اورالى مو

ديب ايتيالر. 50و اوالردين برى اولوغ كاهن نينگ قلى نى اوروب اونگ قوالقى نى كستى. 51و يسوع جواب بريب: شونچه ليقدا قويونگالر ديب انينگ قوالقى نى توتوب ساقايتى.

بيت مقدس نينگ و كاهن الرغه اولوغ كلگان اوستيگا اوزى نينگ يسوع كين 52اندين

و قليچ اوستيگا چيقغانديك بوالنچى نينگ بر ايتى: آقسقال الرغه و پاسبان سردارالريغه عصاالر بيالن چيقتينگيز. 53بيت مقدسده هر كون سيزالر بيالن بولغانيم دا اوستوم گا قول

اوزاتمادينگيز ليكن بو سيزالرنينگ ساعتينگيز و قرانگغولوق حكومتى دور.

انجيل لوقا 22

149

54و انى توتوب اليب باريب اولوغ كاهن نينگ اوييگا كلتورديالر ليكن پطروس يراقدين

انگا ايرگاشتى. 55و حويلى نينگ اوتراسيدا اوت ياقيب چوره سيده اولتوروشقاندا پطروس اوالرنينگ آراسيدا اولتوردى. 56و بر كنيزك انينگ اوت نينگ قاشيدا اولتورغانى نى كوروب انى خاتون اى ايتى: تانيب اول 57اما ايردى. بيالن انينگ هم بو ايتى: تيكيب كوز انگا اوالردين هم سن ايتى: كوروب انى كشى بر باشقه كين مدت دين آز 58اما تونومايمن. ايكان سن. ليكن پطروس ايتى: اى آدم انداغ ايماس من. 59و بر ساعتچه اوتگانده باشقه سى چينگ توروب ايتى: بتحقيق بو هم انينگ بيله ايردى چونكه جليليه ليك دور. 60اما پطروس: قيليب تورغانيدا درحال خوراز اول سوز ايتى. و بيلمايمن ديب ايتقانينگ نى نمه آدم اى چيرالدى. 61و خداوند اويرولوب پطروسغه قايالدى. و پطروس خداوندنينگ انگا: خوراز چيرالماسدين ايلگارى منى اوچ مرتبه انكار قيلورسن ديگان سوزينى ياديغه كلتوردى. 62و

اول تاشقارى چيقيب اچيق يغى بيالن يغالدى. 63و يسوع نى توتقان كشيالر انگا شيره قامچى اوروب انى مسخره قيليب 64باشى نى ياپيب

يوزيگا اوروب: سنى اورغان كيم دور؟ پيغمبرليك قيلغيل ديب انينگدين سورديالر. 65و انگا دشنام قيليب توال باشقه سوز ايتور ايرديالر. 66و كوندوز بولغاندا قوم نينگ آقسقال الرى و ايتيالر: 67اگر انگا باريب اليب اوز محكمه سيگا انى يغيليب كاتب الر و اولوغ كاهن الر سن مسيح بولسانگ بيزگا ايتغيل. و اول اوالرغه ايتى: سيزالرگا ايتسام ايشانماس سيزالر 68و سورسام جواب برماس سيزالر. 69موندين كين ابن االنسان خدانينگ قدرتى نينگ اونگ

ايتى: اوالرغه اول اوغلى سن مو؟ خدانينگ ايتيالر: سن 70و همه سى اولتورور. طرفيده ايتقانينگيزديك من اول دورمن. 71و اوالر ايتيالر: تخى بيزنينگ گواه ليققه نمه حاجتيميز بار

منا اوزوميز انينگ اوز اغيزيدين انگالدوق.

يكرمه اوچونجى باب

2انينگ باريب اليب آلديغه پيالطوس نينگ انى قوپوب گروهى بارچه اوالرنينگ 1و

توپه سيده عرض قيلغالى باشالب ايتيالر: اوزينى مسيح پادشاه ديب ملتيميزنى آزدوروب قيصرغه البان برگالى قويمايدورغان بو كشى نى توتوق. 3پيالطوس انينگدين سوراب ايتى: سن يهوديالرنينگ پادشاهى سن مو؟ اول انگا جواب بريب ايتى: سن اوزونگ ايتينگ. 4ليكن

انجيل لوقا 22 و 23

150

پيالطوس اولوغ كاهن الرغه و خلققه ايتى: بو آدم دا بر عيب تاپماديم. 5ليكن اوالر اشوغراق بريب خلق نى تعليم يهوديه ده بارچه يرغچه بو تارتيب ايتيالر: جليليه دين توروب چينگ بوزادور. 6پيالطوس مونى انگالب: بو كشى جليليه ليك مو ديب سوردى. 7و هيرودس نينگ حكومتيدين بولغانى نى بيلگانده هيرودس اوزى شو كونالرده اورشليم دا بولغاچ يسوع نى

انينگ آلديغه ايباردى. 8و هيرودس يسوع نى كورگانده توال خوش بولدى چونكه اوزون وقت دين برى انينگ

خبرينى توال انگالغانى اوچون انى كورگالى خواهالب انينگدين بر معجزه كورگالى اميد 10و برمادى. جواب بر هيچ انگا اول ليكن سوردى. سوز توال انينگدين 9و ايردى. قيلور اولوغ كاهن الر و كاتب الر اندا توروب انينگ توپه سيده جدجهد بيالن عرض قيلور ايردى. 11و هيرودس اوز سپاه الرى بيالن انى تحقير كوروب مسخره قيليب انگا بر پارقيرايدورغان

لباس كيدوروب انى پيالطوس نينگ آلديغه ياندوروب ايباردى. 12و شو كونده هيرودس بيالن پيالطوس دوست بولديالر چونكه ايلگاريدين اوالرنينگ آراسيدا عداوت بولغان ايردى.

13و پيالطوس اولوغ كاهن الرنى و محكمه مصلحتچيالرينى قچقيريب يغيب 14اوالرغه

ايتى: سيزالر بو آدم نى ملت آزدورغوچى ديب منينگ آلديم غه كلتوردينگيز و منا سيزنينگ انينگ توپه سيده عرض قيلغانينگيزدين هيچ بر گناه بو آدم دا آلدينگيزدا من سوراق قيليب اول منا ايباردى. ياندوروب بيزگا انى اول چونكه تاپمادى هم هيرودس 15و تاپماديم. براى. قويوب قيليب تأديب انى من اوچون قيلماب دور. 16انينگ نمه اولوم گا اليق هيچ بر همه سى اوالرنينگ 18و ايردى. مجبور قيلغالى آزاد زندانى نى بر اوالرغه عيددا 17و

يولى قچقيريب ايتى: مونى يوقاتينگ! بيزگا باراباسنى آزاد قيلغيل! 19باراباس شهرده واقع بولغان بر فتنه و قتل اوچون زندانغه سالينغان ايردى. 20اما پيالطوس يسوع نى آزاد قيلغالى خواهالب ينه اوالرغه سوز قيلدى. 21ليكن اوالر قچقيريشيب ايتيالر: دارغه تارتقيل انى قيليب دور؟ يمانليق نمه اوزى بو ايتى: اول اوچونجى مرتبه اوالرغه تارتغيل! 22و دارغه 23و قيالى. آزاد قيليب تأديب انى اوچون انينگ تاپماديم نمه هيچ اليق اولوم گا انينگده اوالر اونلوك آواز بيالن قچقيريب انينگ دارغه تارتيلماقى نى طلب قيلديالر. و اوالرنينگ اوچور بردى. قيليشقه اوالرنينگ خواهشيديك كلگانده 24پيالطوس قچقيريشى كوچلوق قيليب آزاد تاشالنغان نى زندانغه اوچون قتل و فتنه اوالرغه تيالگانيديك اوالرنينگ 25و

يسوع نى اوالرنينگ خواهشيغه تاپشوردى.

انجيل لوقا 23

151

26و اوالر انى اليب كتيب بارغانيدا صحرادين كلگان قيرينه ليك سمعون ديگان بر كشى نى

توتوب دارنى يسوع نينگ كينيدين كوتارگالى انينگ اوستيگا قويديالر. 27خلقدين چونگ بر گروه و سينه الريگا اوروب انينگ اوستيگا يغالغان توال خاتونالر انگا ايرگاشتيالر. 28ليكن يغالمانگالر اوستوم گا منينگ قيزالرى اورشليم نينگ اى ايتى: اويرولوب اوالرغه يسوع توغماس خوشا اوالر: 29منا يغالنگالر. اوستيگا بالالرينگيزنينگ بيالن اوزونگيز ليكن اول كلور. 30و ديدورغان كونالر امچك الر ايميتماگان و توغماغان رحم الر و بولغانالر وقت تاغالرغه: اوستوميزگا توشونگالر و دوبه الرگا: بيزنى ياپينگالر ديگالى باشالرالر. باشقه بولغان گناه كار 32و بولور؟ نمه قوروققه قيلسه الر شونى درخت غه كوك 31چونكه

ايكى نى اولتورگالى هم انينگ بيالن اليب بارديالر. 33و اوالر باش چناقى ديگان يرگا كلگانده اندا انى و اول گناه كارالرنى برينى انينگ اونگ يانيدا و ينه برينى سول يانيدا دارغه تارتيالر. 34و يسوع ايتى: اى آتا اوالرغه باغيشالغيل چونكه نمه قيلغانى نى بيلماسالر. و اوالر انينگ

لباسى نى تقسيم قيليب اوستيگا قرعه سالديالر.

قيليب: مسخره انى مصلحتچيالرى محكمه و ايردى قايالر توروب خلق 35و

قوتقازسون اوزينى بولسه ايلغانغانى و مسيحى خدانينگ اگر قوتقازدى باشقه الرنى سن 37اگر تانگالب: سركه انگا قيليب مسخره انى كليب هم 36سپاه الر ايتيالر. ديب يهوديالرنينگ پادشاهى بولسانگ اوزونگ نى قوتقازغيل ديب ايتيالر. 38و انينگ اوستيده:

بو يهوديالرنينگ پادشاهى دور ديب بر خط پتولگان ايردى.

39و دارغه تارتيلغان گناه كارالرنينگ برى انگا دشنام قيليب ايتى: سن مسيح بولسانگ

اوزونگ نى و بيزنى قوتقازغيل. 40ليكن ينه برى جواب بريب انى مالمت قيليب ايتى: سن اوزونگ بو حكم نينگ تگيده بولوب توروب خدادين قورقماس سن مو؟ 41بيزگا حق بولدى چونكه قيلغانيميزنينگ جزاسى نى تاپتوق ليكن بو كشى هيچ بر ناتوغرا ايش قيلغان ايماس. 42اندين ايتى: اى يسوع پادشاه ليقينگغه كلگانده منى ياد قيلغيل. 43و اول انگا ايتى: بتحقيق

سنگا ايتورمن: بو كون منينگ بيالن بهشت ده بولورسن. 44و تخمينا التنجى ساعت ده ايردى و توقوزونجى ساعتغچه همه يورت دا قرانگغولوق

بولدى. 45و آفتاب اوز ياروغى نى يوتوردى و بيت نينگ پرده سى اوتراسيدين ييرتيلدى. 46و

انجيل لوقا 23

152

تاپشوردوم قولونگغه سنينگ روحوم نى آتا اى ايتى: قچقيريب بيالن آواز اونلوك يسوع كورگانده بولغانى نى واقع يوزباشى عسكر 47اما قيلدى. تسليم روح نى ايتيب مونى و خداغه جالل بريب: بتحقيق بو آدم عادل ايردى ديب ايتى: 48و مونينگغه قايالغالى يغيلغان 49اما كتيالر يانيب اوروب سينه الريگا اوز كورگانده بولغان نى واقع همه سى خلق نينگ يراقدين توروب ايرگاشگان خاتونالر انگا انينگ تونوشالرى نينگ همه سى و جليليه دين

مونگا قايالر ايرديالر. 50و منا يوسف آتانغان بر محكمه مصلحتچى سى بار ايردى. اول اوزى صالح و عادل

يهوديالرنينگ اوزى ايردى. اوناماغان قيلغانيغه و مصلحتيگا 51اوالرنينگ بولوب كشى اوزى 52اول ايردى. منتظر پادشاه ليقيغه خدانينگ بولوب شهريدين ديگان اريماتيا پيالطوس نينگ قاشيغه باريب يسوع نينگ بدنى نى تيالدى. 53و انى توشوروب كتان بيالن طيارليق 54و قويدى. قبرده بر قويولماغان كيمرسه بر اصال اويولوب قورام دين كفنالب كونى بولوب سبت كونى يقينالشيب ايردى. 55و جليليه دين انينگ بيالن كلگان خاتونالر ايرگاشيب قبرنى و انينگ بدنى اندا قايداغ قويولغانى نى كورديالر. 56و يانيب باريب عطرالر

و خوشبوى ياغالر طيار قيليب امرگا موافق سبت كونيده راحت قيلديالر.

يكرمه تورتونجى باب

قبرگا كوتاريب عطرالرنى قيلغان طيار اوالر تانگاتقاندا كونى اولقى هفته نينگ 1و

كلديالر. 2ليكن تاشنى قبرنينگ اغيزيدين يوموالنغان كورديالر. 3و قبرگا كيرگانده خداوند يسوع نينگ بدنى نى تاپماديالر. 4و اوالر مونينگ اوچون حيران تورغاندا منا پارقيرايدورغان يرگا يوزالرينى قورقوب اوالر 5و تورادور. يانيدا اوالرنينگ كيمرسه ايكى لباسليق آراسيدا اولوك الرنينگ تيريك نى اوچون نمه ايتيالر: اوالرغه كشيالر اول اويروگانده ايستارسيزالر؟ 6اول موندا ايماس بلكه قوپاريلدى. يادينگيزغه كلتورونگالركه اول اوزى تخى جليليه ده بولغاندا سيزالرگا سوز قيليب 7ايتيكه ابن االنسان نينگ گناه كار آدم الرنينگ 8و كيراك دور. قوپماقى تيريليب كونده اوچونجى تارتيليب دارغه تاپشورولوب قوليغه اون برالرگا همه سى نى مونينگ يانيب 9قبردين كلتوروب يادالريغه سوزينى انينگ اوالر و يوانا و مريم مجدليه ليك خاتونالر بو 10و برديالر. خبر همه سيگا قالغانالرنينگ و

انجيل لوقا 23 و 24

153

مونى رسول الرغه بيالن اوالر هم خاتونالر باشقه و ايرديالر. مريم اناسى يعقوب نينگ خبر برديالر. 11ليكن بو سوزالر اوالرغه بيكار سوزديك كوروندى و اوالر چونپوتماديالر. 12و پطروس قوپوب قبرگا يوگوردى و قبرگا اينگيشيب يالغوز كفن نى كوروب اويگا يانيب

بولغان واقعه الر اوچون تعجب قيلور ايردى.

13و منا اوالرنينگ ايكى سى شو كونده اورشليم دين اتميش يا اوق اتيميچه يراق بولغان

عماوس آتليق بر كنت گا كتيب بارور ايردى. 14و واقع بولغان نينگ همه سى نينگ باره سيده ايرديالر. 15و اوالر سوزالشيب مباحثه قيليب يورگانده منا يسوع اوز آراسيدا سوزالشور انى كوزالرى اوالرنينگ 16ليكن ايردى. مانگار بيالن اوالر يقينالشيب اوالرغه اوزى سوزالشگانينگيز يوروب موندا ايتى: اوالرغه اول 17و ايردى. توتولوب تونوماقدين نمه دور؟ و اوالر توختاب توروب غمكين كورونديالر. 18و اوالرنينگ كليوپاس ديگان برى جواب بريب انگا ايتى: آيا اورشليم دا شو كونالرده بولغان واقعه نى بيلماگان مسافر يالغوز سن مو؟ 19و اول اوالرغه ايتى: نمه واقعه؟ و اوالر انگا ايتيالر: ناصرت ليك يسوع غه بولغان واقعه ايماسمو؟ اول اوزى خدانينگ و همه خلق نينگ آلديدا عملده و سوزده قدرتليك بر اولوم حكميگا انى اولوغ كاهن الر و محكمه مصلحتچيالريميز ايردى. 20بيزنينگ پيغمبر اوزى اول كيمرسه قوتقازادورغان اسرائيل نى 21بيز ايماسمو؟ تارتيالر دارغه تاپشوروب ايكان ديب اميد قيلور ايردوك ليكن هر قانداغ بولسه بو ايش واقع بولغانيغه بوكون اوچ كون صبح دا اوالر قيلديالر. حيران بيزنى هم خاتونالر بر نچه بيزنينگ كى دين 22ليكن بولدى. قبرگا باريب 23انينگ بدنى نى تاپماى يانيب كليب: اول تيريك دور ديب ايتقان فرشته الرنينگ اوالرغه كورونگانى نى خبر برديالر. 24و بيزنينگ بيالن بولغانالرنينگ برنچه سى قبرگا باريب

خاتونالر ايتقانديك تاپتى. ليكن انينگ اوزينى كورماديالر.

25و اول اوالرغه ايتى: اى عقل سز و پيغمبرالرنينگ ايتقانى نينگ همه سيگا ايشانگالى

كيريشى جالليغه اوز تارتيب زحمت مونداغ مسيح نينگ 26آيا بولغانالر. قالين كونگلى الزم ايماسمو ايردى ديب 27اندين موسى و همه پيغمبر بيالن باشالب بارچه كتاب الردا كنت گا بارادورغان اوالر 28و قيلدى. روشن اوالرغه ايتيلغان نى باره سيده مسيح انى اوالر 29اما كورساتى. بارادورغانديك يرگا بر يراغراق اوزينى اول يقينالشقاندا

انجيل لوقا 24

154

زورالب ايتى: بيزنينگ بيالن قالغيل چونكه آخشام يقين و كوندوز اوتى. و اوالر بيالن بر اولتورغانيدا دستورخواندا بيالن اوالر بولديكه واقع 30و كيردى. ايچگارى قالغالى نان نى اليب مباركالب اوشاتيب اوالرغه بردى. 31و اوالرنينگ كوزالرى انى تونوغوديك اول ايتيالر: بريگا بر اوالر 32و كتى. بولوب غائب اوالردين اوزى اول ليكن اچيلدى ايچيميزده كونگلوميز اوقتورغانيدا كتاب الرنى بيزگا سوزالشيب بيالن بيزنينگ يولدا

كويمادى مو؟

33و اوالر شو ساعت قوپوب اورشليم غه يانيب اون برالرنى و اوالر بيله بولغانالرنى

بر يرده يغيغليق تاپتيالر. 34و اوالر: بتحقيق خداوند قوپاريليب سمعونغه كورونوب دور انى اوشاتقانيدا نان نى و بولغانى نى واقع يولدا اوزى اوالر 35ليكن ايتيالر. ديب

تونوغانى نى خبر برديالر.

توروب اوتراسيدا اوالرنينگ اوزى يسوع تورغانيدا قيليب سوز 36اوالر

ايكان روح بر قورقوب تيتراب اوالر 37و ايتى. ديب سيزالرگا سالمت اوالرغه: ايشقه نمه و سيزالر قورقار ايشقه نمه ايتى: اوالرغه اول 38اما قيلديالر. خيال ديب پيدا بولور؟ 39قول الريم غه و پوت الريم غه قايالب من اوزوم كونگل الرينگيزگا شك يوق سونگاكى بيالن ات روح نينگ بر كورونگالر توتوب منى بيلينگالر. ايكانيم نى ليكن منينگ كى بار بولغانى نى كورورسيزالر. 40و مونى ايتيب اوالرغه اوز قول الرينى اول قيلغاندا تعجب ايشانماى اوالر خوشلوقدين تخى و پوت الرينى كورساتى. 41اما بليق پيشقان پارچه بر انگا اوالر 42و بارمو؟ نمه نگيز بر يگالى موندا ايتى: اوالرغه بيالن سيزالر من ايتى: اوالرغه 44و يدى. آلديدا اوالرنينگ اليب اول 43و برديالر. پيغمبرالرده و توراتيدا موسى نينگ ايرديكه شو سوزوم ايتقان سيزالرگا بولغاندا 45اندين كيراك دور. كلماكى بجا همه سى پتولگان نينگ باره م ده منينگ مزاميردا و

اچتى. ذهن الرينى اوالرنينگ اوقغالى كتاب الرنى

كونده اوچونجى تارتيب زحمت مسيح پتولوب دوركه شونداغ ايتى: اوالرغه 46و

طائفه الرغه همه باشالب اورشليم دين بيالن اسمى انينگ 47و قوپار. اولوك الردين

انجيل لوقا 24

155

گناه الرنينگ مغفرتى اوچون توبه وعظى ايتيلور. 48سيزالر مونينگغه گواه بولورسيزالر. 49و منا من اوزوم سيزالرگا آتام نينگ وعده قيلغانى نى ايبارورمن. ليكن سيزالر ايگيزدين

قدرت كيگونچه بو شهرده اولتورونگالر. 50و اوالرنى بيت عنياغه يقين چيقاريب اوز قول الرينى كوتاريب اوالرنى

مباركالدى. 51و اوالرنى مباركالگانيده اوالردين آيريليب آسمانغه كوتاريلدى. 52و اوالر انگا سجده قيلغاندين كين چونگ خوشلوق بيالن اورشليم غه يانديالر.

53و اوالر هميشه بيت مقدسده بولوب خداغه حمد و ثنا ايتور ايرديالر.

انجيل لوقا 24

156

انجيل يوحنا 1

انجيل يوحنااولقى باب

1دسالبدا سوز بار ايردى و سوز خدا بيالن ايردى و سوز خدا ايردى. 2شو اوزى دسالبدا

خدا بيالن ايردى. 3همه نرسه انينگ واسطه سى برله بولدى و بولغان نرسه الردين هيچ برى انينگ سز بولمادى. 4تيريكليك انينگده ايردى و تيريكليك آدم الرنينگ نورى ايردى. 5و نور

قرانگغولوقدا ياروغلوق برور و قرانگغولوق انى باسالماب دور. انينگ 7همه سى ايردى. يوحنا اسمى انينگ قوپتى آدم بر ايباريلگان 6خدادين

اوچون برماك گواه ليق باره سيده نورينينگ اوزى اول ديب ايشانگايالر برله واسطه سى باره سيده گواه ليق نورنينگ ليكن ايردى ايماس نور اوزى شو بر گواه ديك كلدى. 8اول كلماكچى دنياغه اوزى نور حقيقى برادورغان ياروغلوق آدم غه 9هر كلدى. برگالى ايردى. 10اوزى دنيادا ايردى و دنيا انينگ واسطه سى برله بولدى ليكن دنيا انى تونومادى. قبول انى 12ليكن قيلماديالر. قبول انى اوزى نينگ كى الر و كلدى 11اوزى نينگ كى غه

بولوشقه بالالرى خدانينگ ايشانگانالرگا اسميغه انينگ يعنى همه سيگا قيلغانالرنينگ قدرت بردى. 13اوالر قاندين ايماس و جسم خواهشيدين ايماس و اير كشى خواهشيدين

ايماس بلكه خدادين توغولديالر. يالغوز آتانينگ جاللى نى انينگ بيز و بولدى ساكن آراميزدا بولوب جسم سوز 14و

اوغلى نينگ جالليديك كوردوك و اول عنايت و حقيقت بيالن تولغان ايردى. 15يوحنا انينگ باره سيده گواه ليق بريب قچقيريب ايتى: مندين كين كالدورغان مندين ايلگارى ايردى ديب من انينگ باره سيده ايتقان كيمرسه بودور چونكه اول مندين ايلگارى بار ايردى. 16و انينگ فضيلتيدين همه ميز عنايت اوستيگا عنايت تاپتوق. 17چونكه شريعت موسى نينگ واسطه سى برله بريلدى ليكن عنايت و حقيقت يسوع مسيح نينگ واسطه سى برله كلدى. 18خدانى اصال

بر كيمرسه كورماب دور آتانينگ قوچاقيداكى يالغوز اوغول اوزى انى بيان قيلدى. ديب كيم دورسن سن الويليق الر: و كاهن الر آلديغه انينگ اورشليم دين 19يهوديالر

سورغالى ايبارگانده يوحنانينگ گواه ليقى شو ايردى. 20و اول اقرار قيليب انكار قيلمادى

157

ليكن اقرار قيلديكه من مسيح ايماس من. 21و انينگدين سورديالركه نمه سن؟ الياس موسن؟ بردى: جواب اول و پيغمبرسن مو؟ شو سن ايتيالر: اوالر ايماس من. ايتى: اول و اوچور برالى. بر ايبارگانالرگا بيزنى كيم دورسن؟ سن ايتيالر: انگا 22اوالر ايماس من. اشعيا ديب قيلينگالر توز يولى نى خداوندنينگ ايتى: 23اول ايتورسن؟ نمه باره نگده اوز ايباريلگانالر 24و آوازى دورمن. قچقيرغوچى نينگ بياباندا من ايتقانيديك پيغمبرنينگ فريسيالردين ايرديالر. 25و انينگدين سوراب انگا ايتيالر: سن مسيح بولماسانگ و نه الياس و نه شو پيغمبر نمه اوچون تعميدالرسن؟ 26و يوحنا اوالرغه جواب بريب ايتى: من سو دا كين مندين 27اول قوپوب دور. كيمرسه تونوماغان سيزالر اوترانگيزدا ليكن تعميدالرمن بر ايماس من. 28بو واقعه الر اردن نينگ اول انينگ كفش باغى نى يشگالى اليق كلور، من

طرفيداكى بيت عبره ده يوحنا تعميد بريب تورغان يرده بولدى. منا ايتى: كوروب كلگانى نى آلديغه اوز يسوع نينگ يوحنا ايرته سى كون نينگ 29اول

خدانينگ قوزيسى دنيانينگ گناهى نى كوتارگوچى! 30مندين ايلگارى بولغان بر كشى مندين كين كالدور ديب من انينگ باره سيده ايتقان كيمرسه بودور چونكه اول مندين ايلگارى بار سو دا من اوچون بولماقى اشكارا اسرائيلغه انينگ ليكن تونوماديم انى من 31اما ايردى. كبوترديك آسماندين روح نينگ من ايتى: بريب گواه ليق يوحنا 32و كلديم. تعميدالگالى نازل بولوب انينگ اوستيده توختاغانى نى كوردوم 33اما من انى تونوماديم ليكن منى سو دا اوستيده كيم نينگ بولوب نازل روح نينگ ايتيكه منگا اوزى ايبارگان نينگ تعميدالگالى ابن الله كوروب من 34و اول دور. تعميدالگوچى قدوس روح دا كورسانگ توختاغانى نى

بودور ديب گواه ليق برديم. 35ايرته سى يوحنا اوز شاگردالرى نينگ ايكى سى بيالن توروب ايردى. 36و يسوع نينگ

مانگغانى نى كوروب: منا خدانينگ قوزيسى ديب ايتى. 37و اول ايكى شاگرد انينگ سوزينى انگالب يسوع غه ايرگاشتى. 38يسوع اويرولوب اوالرنينگ ايرگاشگانى نى كوروب اوالرغه ايتى: نمه ايستارسيزالر؟ و اوالر ايتيالر: ربى يعنى اى اوستاد نه يرده اولتورورسن؟ 39اول اوالرغه ايتى: كليب كورونگالر. و اوالر باريب نه يرده اولتورغانى نى كوروب اول كون انينگ بيالن قالديالر و تخمينا اونونجى ساعت ده ايردى. 40و يوحنادين انگالب يسوع غه اوز اول اول 41و ايردى اندرياس برادرى سمعون نينگ برى ايكيالسى نينگ ايرگاشگان برادرى سمعون نى تاپيب انگا ايتى: بيز مسيح نى — يعنى خرستوس نى — تاپتوق ديب 42انى

انجيل يوحنا 1

158

يسوع نينگ آلديغه اليب باردى. يسوع انگا قايالب ايتى: سن سمعون ابن يونس دورسن. سن كفاس يعنى پطروس آتانورسن.

منگا انگا: يسوع و تاپتى. فيليپوسنى خواهالب چيقغالى جليليه گا يسوع 43ايرته سى

ايرگاشگيل ديدى 44و فيليپوس اندرياس بيالن پطروس نينگ شهرى بيت صيدادين ايردى. 45فيليپوس نثنائيل نى تاپيب انگا ايتى: موسى تورات دا و پيغمبرالر اوزى انينگ باره سيده

ايتى: انگا 46نثنائيل تاپتوق. ابن يوسف نى يسوع ناصرت ليك يعنى كيمرسه نى پتوگان 47يسوع كورگيل. كليب ايتى: انگا فيليپوس چيقاالمدور؟ نمه بر يخشى ناصرت دين آيا نثنائيل نينگ اوز آلديغه كلگانى نى كوروب انينگ باره سيده: منا اوزيده حيله يوق راست بر اسرائيل ليق كشى! ديب ايتى. 48نثنائيل انگا ايتى: منى قايدين تونورسن؟ يسوع جواب بريب تورغانينگدا توبيده درختى نينگ انجير ايلگارى قچقيرماسدين سنى فيليپوس ايتى: انگا اسرائيل نينگ سن ابن الله دورسن، سن ايتى: بريب جواب انگا 49نثنائيل كوردوم. سنى پادشاهى دورسن. 50يسوع جواب بريب انگا ايتى: سنى انجير درختى نينگ توبيده كوردوم ايتى: ديگانيم اوچون ايشانورسن مو؟ مونينگدين چونگراق نى كورادورسن. 51و اول انگا خدانينگ و اچيلغانى نى آسمان نينگ كين موندين ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق بتحقيق

فرشته الرى ابن االنسان نينگ اوستيگا نازل بولوب چيقادورغانى نى كورورسيزالر.

ايكينجى باب

1و اوچونجى كونى جليليه داكى قانا شهريده بر توى بولدى و يسوع نينگ اناسى اندا ايردى.

2و هم يسوع بيالن شاگردالرى تويغه قچقيريليب ايرديالر. 3و شراب توگاگانده يسوع نينگ

انا منى قويغيل وقتيم ايتى: اى ايتى: اوالرنينگ شرابى يوق دور. 4و يسوع انگا اناسى انگا تخى كلماب دور. 5انينگ اناسى خذمتكارالرغه: سيزالرگا هر نمه ديسه قيلينگالر ديب ايتى. 6و يهوديالرنينگ تطهير رسميگا موافق هر برى ايكى يا اوچ تونگ سو كمالنادورغان الته

توشقارينگالر بيالن سو كوپ الرنى اوالرغه: يسوع 7و ايردى. قويولوب اندا كوپ تاش ديب ايتى، و اوالرنى اغيزيغچه توشقارديالر. 8و اوالرغه: ايمدى اوسوب ضيافت باشيغه بولغان تبديل باشى شرابغه بارديالر. 9و ضيافت اليب اوالر و ايتى. بارينگالر ديب اليب سونى تاتيب باقيب قايدين بولغان نى بيلمادى ليكن سونى اوسغان خذمتكارالر بيلديالر.

انجيل يوحنا 1 و 2

159

قويوب شراب نى يخشى اول آدم هر ايتيكه 10انگا قچقيريب توى يگيتى نى باشى ضيافت اوالر زياده ايچگانده پستراك نى قويادور. سن يخشى شراب نى بو چاقغچه ساقالب دورسن. 11يسوع قيلغان معجزه الرى نينگ اولقى سى بو ايردى. انى جليليه داكى قانا شهريدا قيليب

اوز جاللى نى اشكارا قيلدى و انينگ شاگردالرى انگا ايشانديالر. اندا باريب كفرناحوم غه شاگردالرى و برادرالرى اناسى، اوزى، اول كين 12اندين

برنچه كون قالديالر. 13و يهوديالرنينگ فصح عيدى يقين ايردى و يسوع اورشليم غه باريب 14بيت مقدسده

بر 15تنادين تاپيب صراف الرنى اولتورغان اندا و ساتقوچيالرنى كبوتر و قوى بيالن كال صراف الرنينگ چيقاريب قوغالب بيت دين كالنى و قوى نى همه سى نى، ايتيب قامچى پل الرينى توكوب جوزه الرينى اويرودى 16و كبوتر ساتقوچيالرغه: بو نرسه الرنى موندين شاگردالرى: 17و ايتى. ديب قيلمانگالر اويى تجارت اويى نى آتام نينگ كتينگالر اليب كلتورديالر. ياديغه پتولگان نى ديب اليب دور يب منى غيرتى اويونگ نينگ سنينگ كورساتورسن؟ عالمت نمه بيزگا قيلغانينگدا مونى ايتيالر: انگا قيليب سوز 18يهوديالر

تورغوزوب كونده اوچ انى من و يقيتينگالر بيت نى بو اوالرغه: بريب جواب 19يسوع

اوچ انى سن قيليندى. بنا يلدا الته قرق بيت بو ايتيالر: يهوديالر 20اما ايتى. ديب بوالى كونده تورغوزورسن مو؟ 21ليكن اول اوز بدنى نينگ باره سيده سوز قيليب ايردى. 22اما اول اولوك الردين قوپاريلغاندا شاگردالرى انينگ مونى ايتقانى نى ياديغه كلتوروب كتاب غه و

يسوع ايتقان سوزگا ايشانديالر. 23و فصح عيديدا اورشليم دا بولغانيدا توال كشيالر انينگ قيلغان معجزه الرينى كوروب

چونكه ايردى بيليندورماس اوالرغه اوزينى يسوع 24ليكن ايشانديالر. اسميغه انينگ هيچ باره سيده آدم نينگ بيلگاچ بولغانى نى بار نمه آدم دا 25و ايردى بيلور همه سى نى

كيمرسه نينگ گواه ليقيغه محتاج ايماس ايردى.

اوچونجى باب

آدم بر مصلحتچيالريدين محكمه يهوديالرنينگ آتانغان نيقوديموس 1فريسيالردين

بيلورميزكه اوستاد اى ايتى: انگا كليب آلديغه يسوع نينگ كيچه ده اوزى 2بو ايردى. بار

انجيل يوحنا 2 و 3

160

انينگ قيلغان معجزه الرنى خدا معلم دورسن چونكه هيچ كيمرسه سن بر خدادين كلگان بيالن بولماسه قياللماس. 3يسوع جواب بريب انگا ايتى: بتحقيق بتحقيق سنگا ايتورمن كه اگر بر كيمرسه ينگيدين توغولماسه خدانينگ پادشاه ليقى نى كورالماس. 4نيقوديموس انگا ايتى: آدم قريغانيدا قايداغ توغوالاليدور؟ آيا ينه اناسى نينگ رحميگا كيريب توغوالالمدور؟ 5يسوع جواب بريب: بتحقيق بتحقيق سنگا ايتورمن كه اگر بر كيمرسه سودين و روح دين توغولماسه روح دين و جسم دور توغولغان 6جسم دين ديدى. كيرالماس پادشاه ليقيغه خدانينگ قيلماغيل. تعجب ديگانيم گا كيراك توغولماقينگيز ينگيدين 7سنگا روح دور. توغولغان 8شمال خواهالغان يرگا ايسار و سن انينگ آوازينى انگاليسن ليكن نه يردين كليب نه يرگا

بارادورغانى نى بيلمايسن. روح دين توغولغان هر كيمرسه شونداغ دور. 9نيقوديموس جواب بريب انگا ايتى: بو ايش قايداغ بواللور؟ 10يسوع جواب بريب انگا ايتى: سن اسرائيل نينگ معلمى بولوب توروب مونى بيلمايسن مو؟ 11بتحقيق بتحقيق سنگا ايتورمن: بيلگانيميزنى سوز قيلورميز و كورگانيميزنى گواه ليق برورميز اما گواه ليقيميزنى قبول قيلمايسيزالر. 12سيزالرگا زمينى نرسه الرنى ايتقانيم دا ايشانماسانگيز سماوى نرسه الرنى ايتسام قايداغ ايشانورسيزالر؟ 13اوزى آسماندا بولوب آسماندين نازل بولغان ابن االنساندين باشقه هيچ كيمرسه آسمانغه

چيقمادى. 14و موسى بياباندا يالن نى كوتارگانديك ابن االنسان نينگ كوتاريلماكى كيراك دور 15تاكه هر كيم انگا ايشانسه انينگده ابدى تيريكليك نى تاپغاى.

كيم هر تاكه بردى اوغلى نى يالغوز اوز توتيكه دوست دنيانى شونداغ خدا 16چونكه

دنيانى خدا 17چونكه بولغاى. تيريكليكى ابدى انينگ بلكه بولماغاى هالك ايشانسه انگا حكم قيلماق اوچون ايماس بلكه دنيا انينگ واسطه سى برله نجات تاپغاى ديب اوز يالغوز ايشانماسه انگا كيم كه و قيلينماس حكم ايشانسه انگا 18كيم كه ايباردى دنياغه اوغلى نى شودوركه حكم 19و قيلينيب دور. حكم اوچون ايشانماگانى اوغليغه يالغوز خدانينگ نور دنياغه كلدى و آدم الر اوز عمل الرى يمان بولغاچ نوردين قرانگغولوق نى يخشيراق مالمت عمل الريم كوروب يمان نورنى قيلسه يمانليق كيم هر 20چونكه كورديالر. قيلينماسون ديب نورغه كلماس. 21ليكن كيم كه حقليق قيلسه عمل الرى اشكارا بولماقى

اوچون نورغه كلور چونكه عمل الرى خدا بيالن قيلينيب دور. 22اندين كين يسوع بيالن شاگردالرى يهوديه واليتيگا بارديالر. و اول اندا اوالر بيالن

توروب تعميد برور ايردى. 23و يوحنا هم ساليم نينگ يقينيداكى عين نوندا تعميدالر ايردى.

انجيل يوحنا 3

161

اندا توال سو بار ايردى و كليب تعميد الور ايرديالر. 24چونكه يوحنا تخى زندانغه چونكه سالينماغان ايردى. 25اول وقت يوحنانينگ شاگردالرى بيالن بر يهودى نينگ آراسيدا تطهير باره سيده مباحثه واقع بولدى. 26و اوالر يوحناغه كليب انگا ايتيالر: اى اوستاد منا اردن نينگ كيمرسه برگان گواه ليق باره سيده انينگ اوزونگ بولوب بيالن سنينگ طرفيده بر اول آسماندين انگا اگر ايتى: بريب جواب 27يوحنا كلورالر. انگا همه سى و تعميدالندورور بريلماگان بولسه آدم هيچ نرسه االلماس. 28من مسيح ايماس بلكه انينگ آلديدا ايباريلديم ديب ايتقانيم غه اوزونگيز منگا گواه دورسيزالر. 29توى قيزى كيم گا تگسه توى يگيتى اول دور انگالب توال خرسند آوازينى انگالب تورادورغان يگيت قولداشى توى يگيتى نينگ ليكن بولور. منينگ بو خرسندليكيم ايمدى كامل بولوب دور. 30انينگ اشماقى منينگ كميماكيم كيراك دور. 31يوقاريدين كلگان كيمرسه همه سى نينگ اوستيده دور. زميندين كلگان كيمرسه زميندين بولوب زميندين سوزاليدور. آسماندين كلگان كيمرسه همه سى نينگ اوستيده دور. 32اول اوزى كوروب انگالغانى نى گواه ليق برور اما هيچ كيمرسه انينگ گواه ليقى نى قبول

قيلمايدور. 33كيم كه انينگ گواه ليقى نى قبول قيلسه خدانينگ حق ايكانى نى مهرالب دور. 34چونكه خدا ايبارگان نينگ اوزى خدانينگ سوزينى ايتور. خدا روح نى پيمانه بيالن كمالب

برماس. 35آتا اوغول نى دوست توتوب همه نرسه نى انينگ قوليغه تاپشوروب دور. 36كيم كه اوغولغه ايشانسه انينگ ابدى تيريكليكى بار. كيم كه اوغولغه ايشانماسه تيريكليك نى كورماس

بلكه خدانينگ غضبى انينگ اوستيده قالور.

تورتونجى باب

فريسيالرنينگ ديب برادور تعميد قيليب شاگردالر اشوغراق يوحنادين 1يسوع

انگالغانى نى يسوع اوزى اوقوب قالدى. 2ليكن يسوع اوزى تعميدالندورماس ايردى بلكه شاگردالرى تعميد قيلور ايرديالر. 3اول وقت يهوديه نى قويوب ينه جليليه گا باردى. 4و انگا

سامره دين اوتگالى الزم بولدى. سامره نينگ ديگان سوخار يقينيداكى يرنينگ برگان يوسفگا اوغلى اوز يعقوب 5و

هاريب مانگغانيدين يسوع و ايردى. بار قودوقى يعقوب نينگ اندا 6و كلدى. شهريگا بر قودوق نينگ يانيدا اولتوردى و تخمينا التنجى ساعت ده ايردى. 7بر سامره ليك خاتون سو

انجيل يوحنا 3 و 4

162

شاگردالرى 8چونكه ايتى. ديب برگيل سو ايچگالى منگا انگا: يسوع كلدى. تارتقالى شهرگا غذا الغالى باريب ايرديالر. 9سامره ليك خاتون انگا: سن بر يهودى بولوب مندين يهوديالر چونكه — ايتى ديب سورارسن سو ايچگالى قانداغ خاتوندين سامره ليك بر خدانينگ ايتى: انگا بريب جواب 10يسوع — قيلماسالر معامله بيالن سامره ليك الر بيلسانگ ايكانى نى كيم ايتقان نينگ سنگا ديب برگيل سو ايچگالى منگا و عطيه سى نى ايردى ديدى. 11خاتون برور تيريك سو اول سنگا ايردينگ و انينگدين سورار ايردى سن انگا ايتى: اى خواجه سو تارتقالى سوغانگ يوق دور و قودوق چوقوردور اول تيريك سو سنگا قايدين دور؟ 12آيا سن قودوق نى بيزگا برگان آتاميز يعقوبدين اولوغ موسن؟ اول اوزى و اوغول الرى و پاته الرى اندين ايچار ايرديالر. 13يسوع جواب بريب انگا ايتى: هر كيم بو ابدغچه ايچسه سودين برادورغان انگا من كيم هر 14ليكن اوسايدور. ينه ايچسه سودين بر اقادورغان تيريكليكگا ابدى ايچيده انينگ سو برادورغان انگا من بلكه اوسامايدور، اوساماغايمن برگيل كه منگا سونى شو خواجه اى ايتى: انگا 15خاتون بوالدور. بوالق موندا قچقيريب ايرينگ نى باريب ايتى: انگا 16يسوع كلماگايمن. تارتقالى سو موندا و ايريم يوق دور ديب ايتى: انگا ايريم يوق دور. يسوع ايتى: بريب كلگيل. 17خاتون جواب ايتينگ 18چونكه بش ايرگا تگدينگ و ايمديكى ايرينگ سنينگ اوز ايرينگ ايماس راست مونى راست ايتينگ. 19خاتون انگا ايتى: اى خواجه كورورمن كه سن بر پيغمبر ايكان سن. 20آتاباباالريميز بو تاغدا سجده قيلديالر اما سيزالر: سجده قيالدورغان جاى اورشليم دادور

ديرسيزالر. 21يسوع انگا ايتى: اى خاتون منگا چونپوتگيل: آتاغه نه بو تاغدا نه اورشليم دا بيزالر قيلورسيز. سجده بيلماگانينگيزكا 22سيزالر كالدور. وقتينگيز قيالدورغان سجده بيلگانيميزگا سجده قيلورميز چونكه نجات يهوديالردين دور. 23حقيقى سجده قيلغوچيالر آتاغه روح و حقيقت بيالن سجده قيالدورغان وقت كلور آرى ايمدى كليب دور. آتا اوزيگا قيلغوچيالرنينگ انگا سجده و ايستايدور. 24خدا روح دور قيلغوچيالرنى شونداغ سجده ديگان خرستوس ايتى: انگا 25خاتون كيراك دور. قيلماقى سجده بيالن حقيقت و روح مسيح نينگ كالدورغانى نى بيلورمن و اول كلگانده هر نرسه نى بيزگا خبر برادور. 26يسوع

انگا: سن بيالن سوزالب تورغان من اوزوم اول دورمن ديب ايتى. 27اول همان شاگردالرى كليب انينگ بر خاتون بيالن سوزالشگانيگا تعجب قيلديالر

ديب سورمادى. 28اول نمه سوزالرسن بيالن انينگ يا نمه خواهالرسن برى: ليكن هيچ

انجيل يوحنا 4

163

وقت خاتون كوزه سى نى قويوب شهرگا باريب آدم الرغه: 29كليب منينگ بارچه قيلغانيم نى منگا ايتقان بر كشى نى كورونگالر آيا شو اوزى مسيح ايماسمو؟ 30و اوالر شهردين چيقيب

انينگ آلديغه كلديالر. اول 32ليكن ايتيالر. ديب يگيل اوستاد اى يالباريب: انگا شاگردالرى 31انگاغچه

بربريگا: بار. 33شاگردالرى بر طعاميم بيلمايدورغان منينگ يگالى ايتى: سيزالر اوالرغه آيا بر كيمرسه انگا يگالى بر نرسه اليب كليب دورمو ديب ايتيشتيالر. 34يسوع اوالرغه ايتى: منينگ طعاميم منى ايبارگان نينگ اراده سى نى قيليب انينگ عمل الرينى بجا كلتورماك دور. 35اورماكليشيگا ينه تورت آى بار ديماس سيزالرمو؟ منا سيزالرگا ايتورمن: كوزالرينگيزنى

كوتاريب ايكين يرالرنينگ اورغالى پيشقانيغه قايالنگالر. 36و اورماچى اجرت اليب ابدى 37برى بولغايالر. خرسند برابر اورماچى و تريغوچى تاكه يغادور حصول تيريكليكگا تريدور و ينه برى اورادور ديدورغان سوز راست كلدى. 38من سيزالرنى ايشالماگانينگيزنى

اورغالى ايبارديم باشقه الر ايشالديالر و سيزالر اوالرنينگ ايشيغه كيردينگيز. 39اول خاتون نينگ: منينگ بارچه قيلغانيم نى اول منگا ايتى ديب گواه ليق بريب ايتقان

40سامره ليك الر ايشانديالر. يسوع غه سامره ليك الر توال شهردين اول اوچون سوزى انينگ آلديغه كليب: بيزنينگ يانيميزدا قالغيل ديب انگا يالبارديالر. و اول اندا ايكى كون قالدى. 41و انينگ سوزى اوچون ينه توال كشى انگا ايشانيب 42خاتونغه ايتيكه ايمدى سنينگ دنيانينگ بدرستى بيلورميزكه و انگالدوق اوزوميز ايشانمايميز چونكه اوچون سوزونگ

قوتقازغوچى سى بودور. هيچ اوزى: يسوع 44چونكه باردى جليليه گا چيقيب اندين كين كوندين ايكى 43بو

كلگانده جليليه گا 45و بردى. گواه ليق ديب يوق دور عزتى وطنيده اوز پيغمبرنينگ بر جليليه ليك الر انينگ عيددا اورشليم دا قيلغانى نينگ همه سى نى كورگاچ انى قبول قيلديالر

چونكه اوالر هم عيدغه بارغان ايرديالر. كفرناحوم داكى و كلدى ينه شهريگا قانا جليليه داكى قيلغان شراب سونى يسوع 46و

بر پادشاه ليق آدم نينگ اوغلى كسل ايردى. 47و اول كشى يسوع نينگ يهوديه دين جليليه گا كلگانى نى انگالب آلديغه باريب: سن كليب اوغلوم غه شفا برگيل ديب انينگدين تيالدى چونكه اوغلى اولوم گا يقين ايردى. 48اما يسوع انگا ايتى: عالمت بيالن معجزه كورماسانگيز ايشانماس سيزالر. 49پادشاه ليق آدم انگا ايتى: اى خواجه بالم اولماسده كلگيل ديب ايتى.

انجيل يوحنا 4

164

سوزگا ايتقان انگا يسوع كشى اول و ديدى. تيريك دور اوغلونگ بارغيل انگا: 50يسوع

اوغلونگ چيقيب: آلديغه قل الرى انينگ بارغانيدا كتيب يولدا 51اول باردى. ايشانيب ساعت نى باشالغان اونگالنغالى اوغلى وقت 52اول برديالر. خبر ديب تيريك دور اوالردين سوردى. اوالر انگا ايتى: تونه كون يتنجى ساعت ده تب انى قويدى. 53و آتاسى اوقوب بولغانى نى ايش بو ساعت ده ديگان تيريك دور اوغلونگ اوزيگا: انينگ يسوع اوزى و بارچه اويى ايشاندى. 54يسوع يهوديه دين جليليه گا كلگاندين كين قيلغان ايكينجى

معجزه سى بو ايردى.

بشنجى باب

1اندين كين يهوديالرنينگ بر عيدى بولدى و يسوع اورشليم غه چيقتى. 2و اورشليم دا

قوى دروازه دا عبرانى تيليدا بيت حسدا ديگان بش ايوانى بار بر كول بار ايردى. 3بو ايوانالردا توال كسل الر، كورالر، توكورالر و چوالق الر ياتيب سو چالغانغاى ديب منتظر ايرديالر و سو چالغانغاندا ايردى بولوب سونى چالغوتور نازل فرشته كولگا بر برار برار 4چونكه

دسالب توشگان كيمرسه هر قانداغ كسلى بار شفا تاپار ايردى. 5اندا اوتوز سكز يلدين برى كسل بولغان بر آدم بار ايردى. 6يسوع انينگ اندا ياتقانى نى كوروب اوزون وقت دين برى كسل بولغانى نى بيليب انگا ايتى: ساقايقالى خواهالرسن مو؟ 7كسل انگا: اى خواجه سو باشقه سى ايلگارى مندين كلسام من يوق دور. آدميم تاشالغالى كولگا منى چالغانغاندا اورانينگ نى كوتاريب مانگغيل. 9و اول ايتى: قوپوب انگا ايتى. 8يسوع توشوب دور ديب

درحال ساقاييب اوز اورانى نى كوتاريب مانگدى. كشيگا: تاپغان شفا يهوديالر اوچون انينگ ايردى. سبت كونى كون اول 10اما

سبت كونى دور اورانينگ نى كوتارماك سنگا جائز ايماس ديب ايتيالر. 11اول اوالرغه جواب برديكه منى ساقايتقان كشى اوزى: اورانينگ نى كوتاريب مانگغيل ديدى. 12انينگدين: سنگا اورانينگ نى كوتاريب مانگغيل ديگان آدم كيم دور ديب سورديالر. 13ليكن شفا تاپغان كشى انينگ كيم ايكانى نى بيلماس ايردى چونكه اول يرده توال خلق بولغانى اوچون يسوع بر طرفگا كتيب ايردى. 14اندين كين يسوع انى بيت مقدسده كوروب قاليب انگا: منا ساقايدينگ ينه گناه قيلماغيل كه سنگا يمانراق بر نمه واقع بولماغاى ديب ايتى. 15اول آدم باريب اوزينى ساقايتقان

انجيل يوحنا 4 و 5

165

كشى يسوع ايكانى نى يهوديالرغه خبر بردى. 16بو وجهيدين يهوديالر يسوع غه قصد قيليب اول مونى بر سبت كونى قيلغانى اوچون انى اولتورگالى ايستار ايردى. 17اما يسوع اوالرغه: آتام بو وقتغچه ايشاليدور من هم ايشاليمن ديب جواب بردى. 18انينگ اوچون يهوديالر انى اولتورگالى تخى قصدالر ايرديالر چونكه سبت نى بوزغانى بيالن توختاماى بلكه خدانى

آتام ديب اوزينى خدا بيالن تنگ قيلور ايردى. اوغول ايتورمن كه سيزالرگا بتحقيق بتحقيق ايتى: اوالرغه بريب جواب يسوع 19اما

هر اول چونكه قيلور كوروب قيلغانى نى آتانينگ بلكه قياللمايدور نمه هيچ اوزيدين قيلغانى نينگ اوز توتوب اوغول نى دوست آتا قيلور. 20منا اوغول هم شونداغ قيلسه نمه همه سى نى انگا كورساتور و سيزالر تعجب قيلغوديك بوالردين اولوغراق عمل الرنى انگا اوزى هم اوغول تيرگوزگانديك قوپاريب اولوك الرنى آتا 21چونكه كورساتگوسى دور. خواهالغانالرينى تيرگوزور. 22آتا هم هيچ كيمرسه نى حكم قيلماس بلكه بارچه حكم نى اوغولغه تاپشوروب دور. 23تاكه همه سى آتاغه عزت قيلغانديك اوغولغه هم عزت قيلغايالر. بتحقيق قيلمايدور. 24بتحقيق آتاغه هم عزت ايبارگان انى قيلماسه اوغولغه عزت كيم كه سيزالرگا ايتورمن كه منينگ سوزوم نى انگالب منى ايبارگانگا ايشانگان كيمرسه نينگ ابدى تيريكليكى بار و اوزى حكم گا كلماس بلكه اولوم دين تيريكليكگا اوتوب دور. 25بتحقيق كلور. وقت انگاليدورغان آوازينى ابن الله نينگ اولوك الر ايتورمن كه سيزالرگا بتحقيق آرى ايمدى كليب دور و انى انگالغانالر تيريلورالر. 26چونكه آتانينگ اوز ذاتيدا تيريكليكى بار بولغانديك اوغولغه هم اوز ذاتيدا تيريكليكى بار بولوشقه قدرت بردى. 27و ابن االنسان قيلمانگالر تعجب 28مونينگغه بريب دور. قدرت انگا هم قيلغالى حكم اوچون بولغانى اندين انگاليدورغان وقت كلور 29و آوازينى انينگ چونكه گورالرداكى الرنينگ همه سى چيقيب يخشيليق قيلغانالر حيات قيامتيگا و يمانليق قيلغانالر حكم قيامتيگا كتارالر. 30من عادل دور حكموم و قيلورمن حكم انگالغانيم ديك قياللماس من نرسه هيچ اوزوم دين چونكه اوز اراده م نى ايماس بلكه منى ايبارگان نينگ اراده سى نى قيلغوم بار. 31اگر من اوز گواه ليق باره م ده منينگ كيمرسه 32باشقه ايماس. حق گواه ليقيم برسام گواه ليق باره م ده ايلچى يوحناغه برگان گواه ليقى حق دور. 33سيزالر باره م دين منينگ بيلورمن كه و برادور اما الماس من شهادت انساندين من 34ليكن بردى. گواه ليق حقيقت گا اول و ايباردينگيز اول ياروغان چراغ توروب ايتورمن. 35كويوب اوچون مونى تاپماقينگيز سيزنينگ نجات

انجيل يوحنا 5

166

36ليكن خواهالدينگيز. سويونگالى ياروغيدا انينگ مدتچه بر آز سيزالر و ايردى اوزى يوحنانينگ كى دين اولوغراق بر شهادتيم بار. آتا منگا پوتگوزگالى برگان ايشالر يعنى من برور. 37آرى باره م ده گواه ليق منينگ ايبارگانيگا آتانينگ منى اوزى ايشالر تورغان قيليب منى ايبارگان آتا اوزى منينگ باره م ده گواه ليق بريب دور. اصال انينگ آوازينى انگالمادينگيز و يا انينگ هيئتى نى كورمادينگيز 38و انينگ سوزى ايچينگيزده قرار تاپمادى چونكه سيزالر اول اوزى ايبارگان كيمرسه گا ايشانماس سيزالر. 39كتاب الرنى تفتيش قيلورسيزالر چونكه اوالردا ابدى تيريكليك نى تاپاميز ديب خيال قيلورسيزالر و بوالر منينگ باره م ده گواه ليق قبول عزت 41آدم الردين اونامايسيزالر كلگالى منگا اوچون تاپماق تيريكليك 40اما برور. قيلماس من 42ليكن سيزالرنى تونوب ايچينگيزده خدانينگ محبتى يوق ايكانى نى بيلورمن. 43من آتام نينگ اسميدا كلديم اما منى قبول قيلماس سيزالر باشقه سى اوز اسميدا كلسه انى

قبول قيلورسيزالر. 44سيزالر بربرينگيزدين عزت قبول قيليب واحد خدادين كلگان عزت نى ايستاماى قايداغ ايشانالورسيزالر.

توپه نگيزده سيزنينگ قيلمانگالر. گمان قيلور عرض آتاغه توپه ميزده بيزنينگ 45منى

عرض قيلغوچى بار و اول اميد باغالغانينگيز موسى دور. 46موسى غه ايشانگان بولسانگيز پتوك الريگا انينگ 47ليكن پتودى. باره م ده منينگ اول ايردينگيز چونكه ايشانور هم منگا

ايشانماسانگيز منينگ سوزوم گا قايداغ ايشانالورسيزالر؟

التنجى باب

1اندين كين يسوع جليليه تنگيزى نينگ يعنى طبريه تنگيزى نينگ اول بر طرفيگا باردى.

يسوع 3اما ايرگاشتى. انگا كوروب معجزه الرينى قيلغان كسل الرگا انينگ خلق توال 2و

تاغقه چيقيب شاگردالرى بيالن اندا اولتوردى. 4و يهوديالرنينگ فصح عيدى يقين ايردى. 5يسوع كوزالرينى كوتاريب آلديغه توال خلق نينگ كلگانى نى كوروب فيليپوسغه: بوالرغه

ايتى چونكه مونى اوچون انى سيناماق ايتى. 6ليكن ديب االلى قايدين ساتيب نان يگالى پارچه دين بر كچيك بريگا هر انگا: 7فيليپوس ايردى. بيلور اوزى قيالدورغانى نى نمه 8شاگردالرى نينگ بردى. جواب ديب يتمايدور اوالرغه نان دينارليق يوز ايكى تگسه بيالن نانى ارپا بش 9موندا ايتيكه انگا اندرياس برادرى پطروس نينگ سمعون يعنى برى

انجيل يوحنا 5 و 6

167

ايكى بليقى بار بر اوغول بال تورادور ليكن شونچه توال خلققه بو نمه بوالدور؟ 10يسوع: خلق نى اولتورغوزونگالر ديب ايتى: و اول يرده توال اوت بار ايردى. و اير كشيالر يرگا اولتورديالر. و اوالرنينگ عددى بش مينگچه ايردى. 11اندين يسوع نان نى اليب شكر ايتيب بليق الردين هم اوالرنى اولتورغانالرغه اولوشتوروب شونداغ هم اوالر خواهالغوديك بريب 12اوالر تويغاندا اوز شاگردالريغه: هيچ نمه ضائع بولماسون ديب اشقان پارچه الرنى يغينگالر ديب ايتى. 13و اوالر يغيب بش ارپا نانيدين اشيب يگانالردين قالغان پارچه الردين

اون ايكى سبد تولدورديالر. 14ايمدى خلق يسوع قيلغان معجزه نى كوروب: بتحقيق دنياغه كالدورغان پيغمبر بودور

زورلوق اوچون قيلماق پادشاه اوزينى انينگ كليب اوالرنينگ يسوع 15ليكن ايتى. ديب بيالن اليب كتادورغانى نى بيليب اوزى ينه تاغقه يالغوز باردى.

16آخشام بولغاندا شاگردالرى تنگيزگا باريب 17تنگيزنينگ اول طرفيداكى كفرناحوم غه

تخى اوالرغه يسوع و ايردى باسيب قرانگغولوق اما توشتيالر كمه گا بر اوچون بارماق ايردى. 19ليكن تنگيز چالغونور قاتيق شمالدين تورغان ايسيب ايردى. 18و ايماس كلگان اوالر يكرمه بش ياكه اوتوز اوق يا اتيميچه بارغاندا يسوع نينگ تنگيزنينگ يوزيده مانگيب من دورمن قورقمانگالر اوالرغه: اول 20اما قورقتيالر. كوروب كالدورغانى نى كمه گا يرگا بارادورغان اوالر كمه درحال خواهالغاندا الغالى كمه گا انى 21اوالر ايتى. ديب كمه دين بر اندا خلق تورغان طرفيده اول تنگيزنينگ ايرته سى كون نينگ 22اول يتى. بلكه كيرماى بيله اوالر كمه گا كيرگان شاگردالرى اوز يسوع و بولماغانى نى باشقه سى كمه الر باشقه طبريه دين 23ليكن ايردى. كورگان بارغانى نى يالغوز شاگردالرى نينگ ايردى. 24اما خلق توختاغان يقين يرگا يگان نان كين ايتقاندين كليب خلق خداوند شكر اوزى كمه الرگا اوالر بولماغانى نى كورگانده اندا انينگ شاگردالرى نينگ يسوع نينگ و طرفيده اول تنگيزنينگ انى اوالر 25و بارديالر. كفرناحوم غه ايستاگالى يسوع نى كيريب تاپيب انگا: اى اوستاد قچان بو يرگا كلدينگ ديب ايتيالر. 26يسوع اوالرغه جواب بريب بلكه ايماس اوچون كورگانينگيز معجزه الر ايتورمن كه سيزالرگا بتحقيق بتحقيق ايتى: ناندين يب تويغانينگيز اوچون منى ايستارسيزالر. 27فانى بوالدورغان طعام اوچون حركت قيلمانگالر ليكن ابن االنسان سيزالرگا برادورغان ابدى حياتليققه باقى قاالدورغان طعام آتا يعنى خدا اوزى مهرالب دور. 28اول وقت اوالر انى اوچون حركت قيلينگالر چونكه

انجيل يوحنا 6

168

ايتيالر. 29يسوع اوالرغه جواب انگا: نمه قيليب خدانينگ ايشالرينى بجا كلتوراميز ديب بريب ايتى: خدانينگ ايشى بودوركه اول اوزى ايبارگان كيمرسه گا ايشانگايسيزالر. 30اوالر انگا ايتيالر: انداغ بولسه سن نمه معجزه قيلورسن كه كوروب ايشانگايميز؟ نمه قيلورسن؟ 31اول اوالرغه يگالى آسماندين نان بردى ديب پتولگانديك آتاباباالريميز بياباندا من يديالر.

سيزالرگا نان نى آسماندين ايتورمن كه سيزالرگا بتحقيق بتحقيق ايتى: اوالرغه 32يسوع

آسماندين 33چونكه برور آتام آسماندين سيزالرگا نان نى حقيقى ليكن برمادى موسى نازل بولوب دنياغه تيريكليك برادورغان نان خدانينگ نانى دور. 34اوالر انگا: اى خواجه نانى من ايتى: تيريكليك ايتيالر. 35يسوع اوالرغه ناندين هميشه برگيل ديب بيزالرگا شو اوزوم دورمن. كيم كه منگا كلسه هرگيز آچ قالماس و كيم كه منگا ايشانسه ابدغچه اوساماس. 36ليكن من سيزالرگا ايتقانديك: منى كوردينگيز اما ايشانمايسيزالر. 37آتام هر كيم نى منگا

برسه منگا كلور و منگا كلگان كيمرسه نى اصال تاشقارى تاشالماس من. 38چونكه من اوز خواهشيم نى قيلغالى ايماس بلكه منى ايبارگان نينگ خواهشى نى قيلغالى آسماندين نازل بولدوم. 39و منى ايبارگان نينگ خواهشى بودوركه منگا برگانى نينگ همه سيدين هيچ برينى يوتورماى انى آخرقى كونده تيرگوزوب قوپارغايمن. 40چونكه منى ايبارگان نينگ خواهشى بودوركه هر كيم اوغول نى كوروب انگا ايشانسه انينگ ابدى تيريكليكى بولغاى و من انى

آخرقى كونده تيرگوزوب قوپارورمن. اوچون ديگانى اوزوم دورمن من نان بولغان نازل آسماندين يهوديالر: وقت 41اول

و آتاسى نى انينگ بيز ايماسمو؟ يسوع اوغلى يوسف نينگ بو 42ايتيالركه غوتولداشيب اناسى نى تونورميز ايماسمو؟ بو اوزى: من آسماندين نازل بولدوم ديب قايداغ ايتااليدور؟ 43يسوع جواب بريب اوالرغه ايتى: آرانگيزدا غوتولداشمانگالر. 44منى ايبارگان آتا اوزى

تيرگوزوب كونده آخرقى انى من و كلماس منگا برى هيچ باشقه كيمرسه دين تارتقان قوپارورمن. 45همه سى خدادين تعليم الماقچى بولورالر ديب پيغمبرالرنينگ كتاب الريدا آتانى آتادين انگالب اورگانگان بولسه منگا كلور. 46ليكن هيچ كيم پتولوب دور. هر كيم بتحقيق 47بتحقيق كوروب دور. آتانى اوزى كيمرسه كلگان خدادين مگر كورماب دور نانى 48تيريكليك بار. تيريكليكى ابدى انينگ ايشانسه منگا كيم كه ايتورمن: سيزالرگا نان بولغان نازل اولديالر. 50آسماندين من يب بياباندا اوزوم دورمن. 49آتاباباالرينگيز من من نان تيريك اول بولغان نازل 51آسماندين اولمايدور. يسه انينگدين كيم بر شونداغ كه

انجيل يوحنا 6

169

اوزوم دورمن. بر كيمرسه بو ناندين يسه ابدغچه تيريك قاالدور. و من برادورغان نان اوز بدنيم دور. من انى دنيانينگ تيريكليكى اوچون برورمن.

قايداغ يگالى بدنى نى اوز تاالشيب:بيزالرگا آراالريدا اوز يهوديالر وقت 52اول

ايتورمن: اگر ايتى: بتحقيق بتحقيق سيزالرگا ايتيشتيالر. 53يسوع اوالرغه برااليدور ديب يوق دور. تيريكليكينگيز ايچينگيزده ايچماسانگيز قانى نى يب بدنى نى ابن االنسان نينگ انى آخرقى بار و من ابدى تيريكليكى انينگ 54كيم كه منينگ بدنيم نى يب قانيم نى ايچسه

كونده تيرگوزوب قوپارورمن. 55چونكه بدنيم حقيقى يگولوك و قانيم حقيقى ايچگولوك دور. 56كيم كه منينگ بدنيم نى يب قانيم نى ايچسه منده قالور و من انينگده قالورمن. 57تيريك آتا

منى ايبارگانديك و من آتانينگ واسطه سى برله تيريك تورغانديك منى يگان كيمرسه اوزى هم منينگ واسطه م برله تيريك قالور. 58آسماندين نازل بولغان نان بولسه آتاباباالر من يب اولگانيديك ايماس بلكه كيم كه بو نان نى يسه ابدغچه تيريك قالور. 59مونى كفرناحوم داكى

بر سيناغوغدا تعليم برگانيده ايتى. 60و شاگردالريدين توال مونى انگالب: بو قاتيق سوزدور. كيم مونى انگاليااليدور ديب

ايتيالر. 61يسوع اوز ايچيده شاگردالرى نينگ مونداغ غوتولداشقانى نى بيليب اوالرغه ايتى: بو سيزالرنى تايدورورمو؟ 62انداغ بولسه ابن االنسان اوز ايلگاركى يرگا چيقادورغانى نى منفعتى نرسه گا هيچ جسم نينگ روح دور. قيلغوچى 63تيريك بولور؟ قايداغ كورسانگيز 64ليكن تيريكليك دور. هم و روح دور سوزالر ايتقان سيزالرگا من ليكن يوق دور. قايسى ايشانمايدورغانالرنينگ يسوع چونكه ديدى. ايشانماسالر بعضيالرى سيزالردين و انى توتوب برادورغانى كيم ايكانى نى دسالبدين بيليب 65ايتى: انينگ اوچون سيزالرگا

ايتيم كه آتام دين انگا عطا قيلينماسه هيچ كيمرسه منگا كاللماس. 66انينگ اوچون شاگردالريدين توال كشى كينگا يانيب انينگ بيالن مانگماس بولديالر.

68سمعون خواهالرسيزمو؟ كتگالى هم سيزالر ايتى: اون ايكيالرگا يسوع وقت 67اول

پطروس جواب برديكه اى خداوند كيم گا بارالى؟ ابدى تيريكليك نينگ سوزالرى سنده دور. اون من اوالرغه: 70يسوع قدوسى دورسن. خدانينگ سن بيلدوك كه ايشانيب بيزالر 69و

71مونى بردى. جواب ديب ابليس دور بر برى سيزالردين و ايلغاماديم مو؟ ايكينگيزنى سمعون اسخريوطى نينگ اوغلى يهودا باره سيدين ايتى. چونكه اول اون ايكيالرنينگ برى

بولوب انى توتوب برادورغان ايردى.

انجيل يوحنا 6

170

يتنجى باب

ايستاگانى اولتورگالى انى يهوديالر ايردى چونكه يورور يسوع جليليه ده كين 1اندين

اوچون يهوديه ده يورگالى خواهالماس ايردى. 2و يهوديالرنينگ سايبان عيدى يقين ايردى. 3و انينگ برادرالرى انگا ايتيالركه موندين كتيب يهوديه گا بارغيل تاكه شاگردالرينگ هم

بولوشى نى اشكارا اوزى نينگ 4چونكه كورگايالر. ايشالرينگ نى تورغان قيليب سنينگ خواهالغان كيمرسه پنهاندا هيچ نرسه قيلماس. بو عمل الرنى قيلسانگ اوزونگ نى دنياغه اوالرغه 6يسوع ايرديالر. ايشانماس انگا هم برادرالرى 5چونكه ديديالر. قيلغيل اشكارا 7دنيا مناسب دور. هميشه وقتينگيز سيزنبنگ ليكن كلماب دور تخى وقتيم منينگ ايتى: سيزالرنى يمان كورالمايدور ليكن منى يمان كورادور چونكه من انينگ عمل الرى يمان دور ديب انينگ باره سيده گواه ليق برورمن. 8سيزالر عيدغه بارينگالر من بو عيدغه بارغالى قدم قالدى. جليليه ده ايتيب اوالرغه 9مونى بولماب دور. تمام تخى وقتيم چونكه قويماديم پنهانداكى ديك بولماى اشكارا هم اوزى اول كين كتگاندين عيدغه برادرالرى 10ليكن

عيدغه چيقتى. 11و يهوديالر عيددا انى ايستاب: اول نه يرده دور ديب ايتيشتيالر. 12و خلق اوز آراسيدا انينگ باره سيده توال غوتولداشور ايرديالر. بعضيالرى: يخشى دور ديديالر، باشقه الرى: ايماس بلكه قوم نى آزدورادور ديب ايتيالر. 13اما يهوديالردين قورقوب هيچ

كيمرسه انينگ باره سيدين اشكارا سوز قيلماس ايردى. 14اما عيدنينگ تنگى اوتگانده يسوع بيت مقدسگا چيقيب تعليم بردى. 15يهوديالر تعجب

اوالرغه 16يسوع ايتيشتيالر. ديب بيلور قايداغ كتاب الرنى الماى تعليم اوزى بو قيليب: ايبارگان نينگ كى دور. 17بر ايتى: منينگ تعليميم منينگ كى ايماس بلكه منى جواب بريب اوزوم دين من يا بولسه خدادين تعليم بو خواهالسه قيلغالى اراده سى نى انينگ كيمرسه سوز قيلسام اول اوزى بيالدور. 18اوزيدين سوز قيلغان كيمرسه اوز عزتى نى ايستار ليكن اوزينى ايبارگان نينگ عزتى نى ايستاگان كيمرسه صادق دور و انينگده حق سزليق يوق دور. عملگا تورات نى برى هيچ سيزالردين اما برمادى مو؟ موسى تورات نى 19سيزالرگا

كلتورماس. نمه اوچون منى اولتورگالى ايستارسيزالر؟ 20خلق جواب بريب ايتيكه: سنده بر ايتى: اوالرغه بريب جواب 21يسوع ايستايدور؟ اولتورگالى كيم سنى بار. روح يمان بولماى موسى دين قيليش 22ختنه قيلدينگيز. تعجب شونينگغه همه نگيز و قيلديم عمل

انجيل يوحنا 7

171

سبت كونيده آدم نى و بردى ختنه نى سيزالرگا اوزى موسى هم بولسه آتاباباالردين بلكه ختنه قيلورسيزالر. 23موسى نينگ شريعتى بوزولماسون ديب آدم سبت كونيده ختنه قيلينسه پوتون آدم نى سبت كونيده ساقايتقانيم اوچون منگا اچيغالنورسيزالرمو؟ 24ظاهرغه قايالب

حكم قيلمانگالر بلكه راست حكم قيلينگالر. ايستاگان اولتورگالى اوالر ايتيالر: بعضى سى اورشليم ليق الرنينگ وقت 25اول

كيمرسه شو ايماسمو؟ 26منا اشكارا سوز قيالدور و انگا هيچ نرسه ديمايدورالر. آيا محكمه قايدين مونينگ 27ليكن بيلديالرمو؟ تعيين ايكانى نى مسيح مونينگ مصلحتچيالرى بولغانى نى بيلورميز اما مسيح كلگانده انينگ قايدين بولغانى نى هيچ كيم بيلمايدور. 28اما يسوع بيت مقدسده تعليم بريب قچقيريب ايتى: منى توتوب قايدين بولغانيم نى بيلورسيزالر. من اوزوم دين كلماديم ليكن منى ايبارگان اوزى حق دور اما سيزالر انى تونوماس سيزالر.

29من انى تونورمن چونكه انينگدين كلديم و منى اول ايباردى ديدى.

30انينگ اوچون انى توتقالى ايستاديالر ليكن هيچ كيمرسه انينگ اوستيگا قول سالمادى

چونكه انينگ وقتى تخى كلماگان ايردى. 31اما خلقدين توال انگا ايشانيب: مسيح كلگانده باره سيده انينگ 32فريسيالر ديديالر. قياللورمو؟ معجزه توالراق قيلغانيدين مونينگ انى فريسيالر بيالن كاهن الر اولوغ و انگالديالر غوتولداشقانى نى مونى خلق نينگ ايتى: تخى آز بر وقت من سيزالر ايبارديالر. 33ليكن يسوع اوالرغه توتقالى خذمتكارالر بيالن دورمن اندين كين منى ايبارگان نينگ آلديغه بارورمن. 34منى ايستاب تاپمايسيزالر و من بولغان يرگا كاللماس سيزالر. 35يهوديالر بربريگا ايتيالر: بيزنى منى تاپمايدورالر ديب بو اوزى نه يرگا بارادور؟ آيا يونانيالرنينگ آراسيدا تاراليب كتگانالرگا باريب يونانيالرغه تعليم برورمو؟ 36بو منى ايستاب تاپماس سيزالر و من بولغان يرگا كاللماس سيزالر ديب

ايتقانى نمه دور؟ بر كيمرسه ايتى: توروب قچقيريب يعنى چونگ كونيده يسوع آخرقى 37اما عيدنينگ

اوساسه منگا كليب ايچسون! 38كيم كه منگا ايشانسه كتاب ايتقانديك انينگ ايچيدين تيريك باره سيده روح نينگ قيالدورغان قبول 39ايشانگانالر ديب بوالدور جارى اقين الرى سو

مونى ايتى. چونكه يسوع تخى جالل تاپماغانى اوچون روح تخى بريلگان ايماس ايردى. شول اوزى بو بتحقيق انگالب: سوزالرنى بو بعضى سى خلق نينگ وقت 40اول

مسيح آيا باشقه الرى: ينه ديديالر، مسيح دور بو 41باشقه الرى: ايتيالر. ديب پيغمبر

انجيل يوحنا 7

172

جليليه دين كالمدور؟ 42آيا كتاب: مسيح داودنينگ نسليدين و داود اوزى تورغان بيت لحم شهردين كالدور ديب ايتقان ايماسمو؟ ديديالر. 43و خلق نينگ آراسيدا انينگ سببيدين بر بوالنماگليك واقع بولدى. 44و اوالردين بعضيالرى انى توتقالى خواهالديالر ليكن هيچ

كيمرسه انينگ اوستيگا قول سالمادى. 45و خذمتكارالر اولوغ كاهن الر بيالن فريسيالرنينگ قاشيغه يانيب كلديالر و بوالر:

برديالركه جواب 46خذمتكارالر ايتيالر. اوالرغه ديب كلمادينگيز اليب انى اوچون نمه برديالركه اوالرغه جواب ايماس. 47فريسيالر قيلغان بو كشيديك سوز آدم بر هيچ وقت كيم بر فريسيالردين يا مصلحتچيالريدين محكمه 48آتا كتينگيزمو؟ ازيقيب هم سيزالر برى اوالرنينگ 50اما ملعون دور. قوم بو بيلماگان شريعت نى 49ليكن ايشاندى مو؟ انگا نمه كشى نينگ شريعتيميز 51آيا ايتى: اوالرغه نيقوديموس كلگان يسوع غه ايلگارى يعنى آيا سن انگا: انى حكم قيالدورمو؟ 52اوالر بيلماگونچه انگالب انينگدين اول قيلغانى نى هم جليليه دين موسن؟ تفتيش قيليب كورگيل كه جليليه دين هيچ بر پيغمبر قوپماب دور ديب

جواب برديالر. 53و هر برى اوز اوييگا باردى.

سكزنجى باب

1و يسوع زيتون تاغيغه چيقتى. 2اما ايرته گانده ينه بيت مقدسگا كلدى و خلق نينگ همه سى

انينگ آلديغه كلديالر و اول اولتوروب اوالرغه تعليم بردى. 3و كاتب الر بيالن فريسيالر زنادا توتولغان بر خاتون نى كلتوروب اوترادا تورغوزوب 4انگا ايتيالركه اى اوستاد بو خاتون زنا ايشى نى قيلغانيدا توتولدى. 5تورات دا موسى شونداغالرنينگ سنگسار قيلينماقى نى بيزالرگا امر قيليب دور اما سن نمه دييسن ديب 6انينگ توپه سيده عرض قيلغالى بر بهانه تاپماق اوچون اوالر ايردى. 7اما پتور يرگا برله بارماقى اينگيشيب ليكن يسوع ايتيالر. انى سيناب مونى توختاماى انينگدين سوراب تورغاندا اول اورى توروب اوالرغه: قايسينگيز گناه سز بولسه اولقى تاشنى انگا اول اتسون ديدى. 8اندين ينه اينگيشيب يرگا پتور ايردى. 9ليكن اوالر مونى آخرقى الرغچه باشالب قريالريدين قيلغاچ مالمت اوالرنى انصاف الرى اوز انگالغاندا بردين بردين چيقيب كتيب يسوع نى و اوترادا تورغان خاتون نى يالغوز قويديالر. 10و يسوع اورى توروب خاتوندين باشقه هيچ كيمرسه نى كورماى انگا ايتى: اى خاتون دعواگرالرينگ

انجيل يوحنا 7 و 8

173

قنى؟ هيچ برى سنى حكم قيلمادى مو؟ 11اول انگا ايتى: هيچ برى اى خواجه. يسوع انگا ايتى: من هم سنى حكم قيلمايمن باريب ينه گناه قيلماغيل.

ايرگاشگان منگا نورى دورمن دنيانينگ من ايتى: قيليب سوز اوالرغه ينه 12يسوع

كيمرسه اصال قرانگغولوقدا مانگمايدور بلكه انينگ حيات نورى بولور. 13و فريسيالر انگا: سن اوز باره نگده گواه ليق برورسن گواه ليقينگ راست ايماس ديب ايتيالر. 14يسوع جواب بريب اوالرغه ايتى: اوز باره م ده گواه ليق برسام هم گواه ليقيم راست دور چونكه نه يردين كليب نه يرگا بارادورغانيم نى بيلورمن ليكن سيزالر نه يردين كليب نه يرگا بارادورغانيم نى بيلماس سيزالر. 15سيزالر جسم گا قايالب حكم قيلورسيزالر. من هيچ كيمرسه نى حكم قيلمايمن. 16من حكم قيلسام مو حكموم راست دور چونكه من يالغوز ايماس من ليكن منى آتا منينگ بيالن دور. 17ايكى كشى نينگ گواه ليقى راست دور ديب شريعتينگيزده ايبارگان باره م ده آتام هم منينگ ايبارگان باره م ده گواه ليق برورمن منى هم پتولوب دور. 18من اوز خواه منى خواه يسوع: اما ايتيالر. ديب يرده دور نه آتانگ انگا: 19اوالر برور. گواه ليق جواب ديب ايردينگيز تونور هم آتام نى ايردى تونوسانگيز منى تونومايسيزالر. آتام نى بردى. 20يسوع بيت مقدسده تعليم برگانيده خزينه نينگ آلديدا بو سوزالرنى ايتى و هيچ كيم

انى توتمادى چونكه انينگ ساعتى تخى كلماگان ايردى. 21يسوع ينه اوالرغه ايتى: من كتارمن منى ايستارسيزالر و گناه الرينگيزدا اولورسيزالر.

بارادورغان من يهوديالر: وقت 22اول كاللماس سيزالر. سيزالر يرگا بارادورغان من ايتيالر. ديب بارمو اولتورگوسى اوزينى اوز آيا ديدور. كاللماس سيزالر سيزالر يرگا بو سيزالر ايگيزدين دورمن. من توبندين دورسيزالر، سيزالر ايتى: اوالرغه وقت 23اول

گناه الرينگيزدا سيزالرگا: اوچون 24انينگ ايماس من. دنيادين بو من دنيادين دورسيزالر، گناه الرينگيزدا ايشانماسانگيز ايكانيم گا اول من چونكه ايتيم ديب اولورسيزالر اولورسيزالر. 25اوالر انگا: سن كيم دورسن ديب ايتيالر. يسوع اوالرغه ايتى: نمه ايكانيم نى نرسه الريم توال قيالدورغان ايتيب حكم باره نگيزده ايتيم. 26سيزنينگ ابتدادين سيزالرگا ديدى. 27اما ايتورمن دنياغه انگالغانيم نى انينگدين و من ايبارگان حق دور منى ليكن بار اوالرغه يسوع اوچون 28انينگ اوقماديالر. ايتقانى نى مونى اوالرغه باره سيدين آتانينگ آتا بلكه قيلماى نرسه بر اوزوم دين بولوب اول من كوتارگانينگيزده ابن االنسان نى ايتى: بيالن منينگ اوزى ايبارگان 29منى بيلورسيزالر. قيلغانيم نى سوز اورگاتگانديك منگا

انجيل يوحنا 8

174

30ديب قويمادى. يالغوز منى اوچون قيلغانيم خوش رضايى نى انينگ هميشه من بولوب ايتقانيده توال كشى انگا ايشانديالر.

31اول وقت يسوع انينگ اوزيگا ايشانگان يهوديالرغه ايتى: اگر سيزالر منينگ سوزالريم ده

ثابت قالسانگيز حقيقت ده منينگ شاگردالريم بولورسيزالر. 32و حقيقت نى تونورسيزالر و حقيقت سيزالرنى آزاد قيلور. 33اوالر انگا جواب برديالركه بيز ابراهيم نينگ نسلى دورميز و هيچ وقت بر كيم گا قل بولمادوق قايداغ سن: آزاد بولورسيزالر ديب ايتالورسن؟ 34يسوع گناه نينگ قيلسه گناه كيم هر ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق بتحقيق برديكه جواب اوالرغه 36ايمدى قاالدور. اندا ابدغچه اوغول قالمايدور، ابدغچه اويده قل 35ليكن قلى دور. ايكانينگيزنى نسلى 37ابراهيم نينگ بولورسيز. آزاد بدرستى قيلسه آزاد سيزالرنى اوغول بيلورمن ليكن سوزوم ايچينگيزده جاى تاپماغانى اوچون منى اولتورگالى ايستارسيزالر. 38من آتام نينگ كى دا كورگانيم نى سوز قيلورمن و سيزالر اوز آتانگيزدين انگالغانينگيزنى

قيلورسيزالر. 39اوالر انگا: آتاميز ابراهيم دور ديب جواب برديالر. يسوع اوالرغه ايتى: اگر ابراهيم نينگ بالالرى بولسانگيز ابراهيم نينگ عمل الرينى قيلور ايردينگيز. 40ليكن ايمدى سيزالر منى يعنى خدادين انگالغان حقيقت نى سيزالرگا ايتيب برگان بر آدم نى اولتورگالى قصدالرسيزالر. ابراهيم شونداغ قيلمادى. 41سيزالر آتانگيزنينگ ايشالرينى قيلورسيزالر. 42يسوع خدا. يعنى بار آتاميز بر بيزنينگ توغولمادوق زنادين بيزالر ايتيالر: انگا اوالر اوالرغه ايتى: اگر خدا آتانگيز بولسه ايردى منى دوست توتار ايردينگيز چونكه من خدادين منينگ سوزوم نى ايشقه ايباردى. 43نمه اول منى بلكه اوزوم دين كلماديم چيقيب كلديم. اوقماس سيزالر؟ سبب شوكه منينگ سوزوم نى انگالغالى چيداماس سيزالر. 44سيزنينگ آتانگيز ابليس دور و آتانگيزنينگ شهوت الرينى بجا كلتورگالى خواهالرسيزالر. اول اوزى دسالبدين آدم اولتورگوچى بولوب انينگده حقيقت بولماغاچ حقيقت ده ثابت قالماب دور. يالغانچيليق نينگ آرى يالغانچى اوزى چونكه ايتور اوزى نينگ كى نى ايتقانيدا يالغان نى 46قايسينگيز ايشانماس سيزالر. منگا اوچون ايتقانيم حقيقت نى من 45اما آتاسى دور. منگا اوچون نمه سيزالر ايتسام حقيقت نى قيالاليدور؟ مالمت توپه سيده گناه بر منى خدادين انگاليدور سوزينى خدانينگ كيمرسه بولغان 47خدادين ايشانمايسيزالر؟ ايتيالر: سنى بولماغانينگيز اوچون قوالق سالماس سيزالر. 48يهوديالر جواب بريب انگا برديكه جواب 49يسوع ايتمادوق مو؟ راست ديب سامره ليك بر ايگاالنگان روح يمان

انجيل يوحنا 8

175

قيلورسيزالر. تحقير منى قيلورمن و سيزالر آتام غه عزت ليكن يوق دور يمان روح منده بتحقيق 51بتحقيق بار. قيلغوچى حكم ايستاب انى ايستامايمن عزتيم نى اوز من 50ليكن

كورمايدور. اولوم الى االبد ساقالسه سوزوم نى منينگ كيمرسه بر ايتورمن كه سيزالرگا پيغمبرالر و ابراهيم اوقتوق. ايمدى ايكانينگ نى روح لوق يمان ايتيالر: انگا 52يهوديالر

اولديالر و سن: اگر بر كيمرسه منينگ سوزوم نى ساقالسه الى االبد اولوم نى تاتيماس ديب اولديالر. هم پيغمبرالر اولدى اول اولوغ موسن؟ ابراهيم دين آتاميز سن 53آيا ايتورسن. سن اوزونگ نى كيم قيلورسن؟ 54يسوع جواب برديكه اگر من اوزوم گا عزت قيلسام عزتيم هيچ نمه ايماس ايردى. سيزالر انى تنگريميز ديگان آتام اوزى منگا عزت قيلور. 55اما انى تونوماب دورسيزالر ليكن من انى تونورمن. اگر انى تونومايمن ديسام سيزالرديك يالغانچى بولور ايرديم ليكن انى تونوب انينگ سوزينى ساقالرمن. 56آتانگيز ابراهيم منينگ كونوم نى كورگالى اميد قيليب شادليق قيلدى و اول كوروب خرسند بولدى. 57يهوديالر انگا ايتيالر: اليك ياشقه كيرماى ابراهيم نى كوردونگ مو؟ 58يسوع اوالرغه: ابراهيم وجودغه كلماسدين قول الريغه تاشالر قيلغالى سنگسار انى وقت 59اول ايتى. ديب ايرديم بار من ايلگارى

الديالر ليكن يسوع اوزينى ياشوروب بيت مقدسدين چيقيب كتى.

توقوزونجى باب

انينگدين شاگردالرى 2و كوردى. آدم نى بر توغولغان كور كتگانيده اوتوب 1يسوع

اول بولغان؟ سبب توغولغانيغه كور انينگ قيليب گناه كيم اوستاد اى ايتيالر: سوراب قيلغان گناه آتا اناسى خواه اوزى بو خواه برديكه جواب 3يسوع آتا اناسى مو؟ يا اوزى مو بولوب دور. مونداغ انگا ديب بولسون اشكارا انينگده صنعتى خدانينگ بلكه ايماس 4كوندوز بار وقتى منى ايبارگان نينگ ايشالرينى قيلماق بيزگا كيراك دور. هيچ كيمرسه ايش

قياللمايدورغان كيچه كلور. 5من دنيادا بار وقت دا دنيانينگ نورى دورمن. 6مونى ايتيب يرگا توكوروب توكروكدين الى قيليب الى نى كورنينگ كوزالريگا سورتوب 7انگا: باريب سلوام باريب اوزينى ايتى. و اول اوزونگ نى يوغيل ديب ايباريلگان ديگان كولگا چيقيب يعنى ايلگاريدين قيلغانى نى گداليق انينگ و همسايه الر 8اما كلدى. بولوب كورادورغان يوب كورگانالر: بو اوزى اولتوروب گداليق قيلغان كشى ايماسمو ديب ايتيالر. 9بعضيالر: اول

انجيل يوحنا 8 و 9

176

من اوزى: اول ديديالر، اوخشايدور انگا بلكه ايماس اول باشقه الرى: ديديالر، ايكان اول دورمن ديدى. 10اوالر انگا: كوزالرينگ قايداغ اچيلدى ديب ايتيالر. 11اول جواب برديكه يسوع ديگان آدم الى قيليب كوزالريم گا سورتوب منگا: باريب سلوام كوليده اوزونگ نى يوغيل ديدى و من باريب يوب كورادورغان بولدوم. 12اوالر انگا: اول كشى نه يرده دور؟ ايلگارى كور بولغان كشى نى فريسيالرنينگ ايتى. 13اوالر بيلماس من ديب ديديالر. اول: آلديغه اليب بارديالر. 14اما يسوع الى قيليب انينگ كوزالرينى اچقان كون سبت كونى ايردى. اوالرغه اول بولدونگ؟ قايداغ كورادورغان انينگدين سورديالركه سن فريسيالر هم 15و

16فريسيالردين بولدوم. كورادورغان يوب اوزوم نى من و قويدى الى كوزالريم گا ايتى: بعضيالرى: بو آدم خدادين ايماس چونكه سبت نى توتمايدور ديديالر. باشقه الر: گناه كار بر آدم انداغ معجزه الرنى قايداغ قيالاليدور؟ ديديالر. و آراالريدا بر مفارقت واقع بولدى. 17و كورغه ينه ايتيالر: سنينگ كوزالرينگ نى اچقانى اوچون انينگ باره سيده نمه ايتاسن؟

اول: پيغمبردور ديب ايتى. 18اما يهوديالر انينگ كور بولوب كورادورغان بولغانيغه ايشانماى ايتيالر: سيزالر آتا اناسى نى قچقيريب 19اوالردين سوراب كورادورغان بولغان كشى نينگ جواب اناسى 20آتا كوراليدور؟ قايداغ ايمدى شومو؟ اوغلونگيز ديگان توغولدى كور قايداغ ايمدى 21ليكن بودور. اوغلوميز توغولغان كور بيزنينگ بيلورميزكه ايتيالر: بريب كورادورغان بولغانى نى بيلمايميز و يا انينگ كوزالرينى كيم اچقانى نى بيلمايميز اوزيدين سورونگالر اوزى بالغ بولوب اوز باره سيده سوز قيلسون ديديالر. 22آتا اناسى يهوديالردين انى اقرار قيلسه انينگ مسيح بولغانيغه بر كيمرسه ايتيالر چونكه يهوديالر قورقوب مونى سيناغوغدين چيقاريشقه مصلحت قيليب اتفاقالشقان ايرديالر. 23انينگ اوچون آتا اناسى: مرتبه ايكينجى آدم نى بولغان اوالر كور ديديالر. 24و اوزيدين سورونگالر بالغ دور اوزى قچقيريب ايتيالر: خداغه جالل برگيل بيز اول آدم نينگ گناه كار ايكانى نى بيلورميز. 25اول ايتى: اول گناه كارمو ايماسمو بيلماس من ليكن بر نرسه بيلورمن كه كور ايرديم اما ايمدى كورورمن. 26اوالر انگا ايتيالر: سنگا نمه قيلدى؟ كوزالرينگ نى قايداغ اچتى؟ 27اول اوالرغه جواب برديكه سيزالرگا ايتيم اما انگالمادينگيز نمه ايشقه ينه انگالغالى خواهالرسيزالر؟ آيا سيزالر هم انگا شاگرد بولغالى خواهالرسيزالرمو؟ 28اوالر انى دشنام قيليب ايتيالر: سن انينگ شاگردى دورسن ليكن بيز موسى نينگ شاگردالرى دورميز. 29بيز خدانينگ موسى غه بريب جواب آدم 30اول بيلمايميز. بولغانى نى قايدين مونينگ اما بيالميز قيلغانى نى سوز

انجيل يوحنا 9

177

اوالرغه ايتى: بو عجايب ايكان كه سيزالر انينگ قايدين بولغانى نى بيلماس سيزالر و ليكن منينگ كوزالريم نى اچيب دور. 31بيلورميزكه خدا گناه كارالرنى انگالمايدور ليكن بر كيمرسه خدادين قورقوب. انينگ اراده سى نى قيلسه انى انگاليدور. 32قديم دين برى بر كيمرسه نينگ كور توغولغان كشى نينگ كوزالرينى اچقانى نى انگالماغان دورالر. 33اگر بو اوزى خدادين بولماسه ايردى هيچ نمه قياللماس ايردى. 34اوالر انگا: سن اوزونگ بارچه نگ بيالن گناه دا

توغولوب بيزگا تعليم برورسن مو ديب جواب بريب انى تاشقارى تاشالديالر. 35يسوع اوالرنينگ انى تاشقارى تاشالغانى نى انگالب انگا اوچراب ايتى: سن ابن الله غه

ايشانگايمن. انگا كيم دوركه اول خواجه اى ايتى: بريب جواب 36اول ايشانورسن مو؟ 37يسوع انگا ايتى: انى كوردونگ منا سن بيالن سوزالشيب تورغان اوزى اول دور. 38و اول:

اى خداوند ايشانورمن ديب انگا سجده قيلدى. 39و يسوع ايتى: من بو دنياغه حكم اوچون تورغان آلديدا 40انينگ بولغايالر. كور كورگانالر و كورگايالر كورماگانالر تاكه كلديم بر نچه فريسيالر مونى انگالب انگا: آيا بيزالر هم كورمو ديب ايتيالر. 41يسوع اوالرغه ايتى: انينگ ديرسيزالر كورورميز ايمدى: ليكن ايردى بولماس گناهينگيز بولسانگيز كور اگر

اوچون گناهينگيز باقى قاالدور.

اونونجى باب

باشقه ايشيكدين كيرماى قوتانيغه ايتورمن كه قوى الرنينگ بتحقيق سيزالرگا 1بتحقيق

كيمرسه كيرگان ايشيكدين 2ليكن بوالنچى دور. و اوغرى كيمرسه كيرگان اتالب يردين قوى الرنينگ پاته چى سى دور. 3دربان انگا اچار و قوى الر انينگ آوازينى انگالر و اول اوزى 4اوزى نينگ كى الرنى چيقارور. باشالب اوالرنى قچقيريب بيالن آت الرى قوى الرينى چيقارغاندا اوالرنينگ آلديدا بارور و قوى الر انينگ آوازينى تونوغاچ انگا ايرگاشور. 5ليكن

يات غه ايرگاشماسالر بلكه يات نينگ آوازينى تونوماى انينگدين قاچارالر. 6يسوع بو مثل نى اوالرغه ايتى. اما اوالرنينگ اوزيگا نمه ايتقانى نى اوالر اوقماديالر.

قوى الرنينگ ايتورمن كه سيزالرگا بتحقيق بتحقيق ايتى: اوالرغه يسوع اوچون 7انينگ

ايشيكى من اوزوم دورمن. 8مندين ايلگارى كلگانالرنينگ همه سى اوغرى و بوالنچى دور مندين كيمرسه بر اوزوم دورمن من 9ايشيك سالمادى. قوالق اوالرغه قوى الر ليكن

انجيل يوحنا 9 و 10

178

كيرسه اول اوزى قوتولوب كيريب چيقيب يايالق تاپار. 10اوغرى اوغورالب بوغوزالب يوقاتماقدين باشقه ايش اوچون كلمايدور. من كلديم كه اوالرنينگ تيريكليكى بولغاى آرى

اوالرغه اشقوديك بولغاى. 11يخشى پاته چى من اوزوم دورمن. يخشى پاته چى قوى الر اوچون اوز جانى نى برور.

12ليكن اوز قوى الرى بولماى پاته چى ايماس اجرتليك كشى بورى نينگ كالدورغانى نى

كورسه قوى الرنى قويوب قاچار و بورى كليب قوى الرنى ييرتيب پراكنده قيلور. 13اجرتليك كيمرسه اجرتليك بولغانى اوچون قاچيب قوى الردين خبر المايدور. 14يخشى پاته چى من آتا 15شونداغ كه تونورالر. منى منينگ كى الر و تونورمن منينگ كى الرنى و اوزوم دورمن منى تونور و من آتانى تونورمن، قوى الر اوچون اوز جانيم نى برورمن. 16منينگ بو قوتاندين بولماغان باشقه قوى الريم بار اوالرنى هم كلتورماكيم كيراك دور. اوالر منينگ آوازيم نى انگالغايالر و بر پاته و بر پاته چى بولغاى. 17انى ينه الماق اوچون من اوز جانيم نى برورمن بو وجهيدين آتا منى دوست توتادور. 18هيچ كيمرسه جانيم نى مندين االلماس بلكه من انى اوزوم دين قويارمن. انى قويغالى قدرتيم بار و ينه انى الغالى قدرتيم بار بو امرنى آتام دين

قبول قيلديم. بولدى. واقع مفارقت بر سببيدين سوزالرنينگ بو آراسيدا يهوديالرنينگ 19ينه

20اوالردين توال كشى: انينگده يمان روح بار و اوزى سارانگ دور، نمه اوچون انگا قوالق

سالورسيزالر؟ ديديالر. 21باشقه الرى: بو سوزالر يمان روح دين توتولغان كشى نينگ كى ايماس. آيا يمان روح كورالرنينگ كوزالرينى اچالورمو؟ ديديالر.

يسوع 23و ايردى. وقتى قيش و بولدى عيدى تقديس بيت نينگ اورشليم دا 22اما

بيت مقدسداكى سليمان نينگ ايوانيدا مانگار ايردى. 24و يهوديالر انى قورشاب انگا ايتيالر: قچانغچه بيزالرنى شكده قويارسن؟ اگر سن مسيح بولسانگ بيزگا روشن ايتغيل. 25يسوع بيالن آتام نينگ اسمى ايشانمايسيزالر. من اما ايتيم برديكه من سيزالرگا اوالرغه جواب ايشانماس سيزالر سيزالر 26ليكن برور. گواه ليق باره م ده منينگ اوزى عمل الريم قيلغان من انگالرالر آوازيم نى قوى الريم 27منينگ ايماس سيزالر. قوى الريم منينگ چونكه برورمن و تيريكليك ابدى ايرگاشورالر. 28و من اوالرغه اوالرنى تونورمن و اوالر منگا اوالر الى االبد هالك بولماسالر و هيچ كيمرسه اوالرنى منينگ قولوم دين تارتيب االلماس. 29اوالرنى منگا برگان آتا همه سيدين عظيم دور و هيچ كيمرسه اوالرنى آتام نينگ قوليدين

انجيل يوحنا 10

179

آتا بردورميز ديدى. 31ينه يهوديالر انى سنگسار قيلغالى تاشالر تارتيب االلماس. 30من و قول الريغه الديالر. 32يسوع اوالرغه ايتى: آتادين سيزالرگا توال يخشى عمل الر كورساتيم اوالردين قايسى عمل اوچون منى سنگسار قيلورسيزالر؟ 33يهوديالر جواب بريب ايتيالر: بر اوزونگ اوچون چونكه سن كفر بلكه قيلماس ميز اوچون سنگسار سنى يخشى عمل شريعتينگيزده برديكه جواب اوالرغه 34يسوع قيلورسن. خدا اوزونگ نى بولوب انسان اوالرنينگ سوزى خدانينگ اگر 35و تنگريالردورسيزالر. ايتيم: من ايماسموكه پتولگان 36من بولماسه ممكن يوقالماقى پتولگان نينگ و ديسه تنگريالر كشيالرنى كلگان اوزيگا آتانينگ تقديس قيليب دنياغه ايبارگانيگا: ابن الله دورمن ديب ايتقانيم اوچون كفر ايتورسن قيلسام 38ليكن ايشانمانگالر. منگا قيلماسام عمل الرينى آتام نينگ 37اگر ديرسيزالرمو؟ اوزوم گا ايشانماسانگيز هم اول عمل الرگا ايشانينگالر تاكه آتا منده و من آتادا بولغانيم نى بيليب اوقغايسيزالر ديدى. 39انينگ اوچون ينه انى توتقالى ايستاديالر ليكن اول اوالرنينگ

قول الريدين چيقيب كتى. 40و اول ينه اردن نينگ اول بر طرفيگا يوحنا اول تعميد برگان يرگا باريب اندا قالدى.

41و توال خلق انينگ آلديغه كليب: يوحنا اوزى هيچ بر معجزه قيلمادى ليكن يوحنانينگ

مونينگ باره سيده ايتقانى نينگ همه سى راست ايكان ديب ايتيالر. 42و توال كشى اندا انگا ايشانديالر.

اون برنجى باب

همشيره سى انينگ بيالن مريم اوزى اول ياتى. بولوب كسل آدم بر ديگان 1لعازر

مرثانينگ بيت عنيا ديگان كنتيدين ايردى. 2اول مريم خداوندنى خوشبوى ياغ بيالن ياغالب لعازر برادرى انينگ و ايردى خاتون سيالغان بيالن ساچالرى اوز پوت الرينى انينگ اى ايتورديالركه انگا ايباريب خبرچى يسوع غه همشيره الرى انينگ 3و ياتيب دور. كسل اولوم بو انگالغاندا: ياتادور. 4يسوع مونى توتقان كيمرسه كسل منا سن دوست خداوند اوچون دور جاللى خدانينگ ديب تاپغاى جالل بيالن انينگ ابن الله بلكه ايماس كسلى انينگ همشيره سى نى و لعازرنى دوست توتار ايردى. 6اما ايتى. 5و يسوع مرثا بيالن ديب كين 7اندين قالدى. كون ايكى ينه يرده تورغان اوزى انگالغاندا بولغانى نى كسل انينگ

انجيل يوحنا 10 و 11

180

شاگردالريغه: ينه يهوديه گا بارالى ديدى. 8شاگردالر انگا ايتيالر: اى اوستاد بايا يهوديالر سنى سنگسار قيلغالى قصدالر ايرديالر و ينه اول يرگا باراسن مو؟ 9يسوع جواب برديكه آيا كوندوزنينگ اون ايكى ساعتى يوق مو؟ اگر بر كيمرسه كوندوزده مانگسه پوتالشمايدور چونكه بو دنيانينگ نورينى كورور. 10ليكن بر كيمرسه كيچه ده مانگسه پوتالشادور چونكه انينگده نور يوق دور. 11مونى ايتقاندين كين اوالرغه ايتى: دوستوميز لعازر اويقوالب دور اويقوالغان اى خداوند انگا: بارورمن. 12شاگردالرى اويغاتفالى اويقودين انى ليكن من بولسه ساقايار ديب ايتيالر. 13ليكن يسوع انينگ اولومى باره سيدين سوز قيليب ايردى اما اوالرغه يسوع قيلديالر. 14اول وقت ايتور ديب خيال باره سيده اويقوالماق اويقو اوالر: ايشانماكينگيز سيزنينگ جهتينگيزدين سيزنينگ 15اما اولوب دور. لعازر ايتى: اشكارا بارالى. 16و توام ديگان توماس انگا ايمدى اندا بولماغانيم غه خوش دورمن ليكن اوچون

قالغان شاگردالرغه: بيزالر هم باريب انينگ بيالن اواللى ديدى. 18بيت عنيا ياتيب دور. كون تورت گوردا اولوك كورديكه كليب يرگا اول 17يسوع

اورشليم غه اون بش اوق يا اتيميچه يقين ايردى. 19و توال يهوديالر مرثا بيالن مريم نينگ كى غه انگالغاندا كلگانى نى يسوع نينگ 20مرثا ايرديالر. كليب برگالى تسلى اوچون برادرى انينگ آلديغه چيقتى ليكن مريم اويده قالدى. 21و مرثا يسوع غه ايتى: اى خداوند اگر موندا تيالسانگ نمه هر خدادين هم ايمدى 22ليكن ايردى. اولماس برادريم ايردى بولسانگ خدانينگ سنگا برادورغانى نى بيلورمن. 23يسوع انگا: برادرينگ قوپادور ديدى. 24مرثا انگا ايتيكه ايتى: آخرقى كونى، قيامت ده انينگ تيريليب قوپادورغانى نى بيلورمن. 25يسوع انگا قيامت و تيريكليك من اوزوم دورمن. كيم كه منگا ايشانسه اولگان بولسه هم تيريلور. 26و هر كيم تيريك بولوب منگا ايشانسه الى االبد اولماس. مونينگغه ايشانورسن مو؟ 27اول انگا: آرى اى خداوند سن بو دنياغه كالدورغان مسيح ابن الله ايكانينگگا ايشانورمن ديدى. 28و اول مونى ايتيب باريب همشيره سى مريم نى پنهان قچقيريب ايتى: اوستاد كليب سنى قچقيرادور. 29اول مونى انگالغاندا درحال قوپوب انينگ آلديغه باردى. 30اما يسوع تخى كنت گا كيرماى

تورغان بيالن انينگ اويده بريب تسلى 31مريم گا ايردى. يرده اوچراغان انگا مرثا بلكه بارادور يغالغالى اندا قبرگا كوروب كتگانى نى چيقيب قوپوب آلديراب انينگ يهوديالر انى كوروب پوت الريغه يرگا كليب بار ايرگاشتيالر. 32و مريم يسوع كينيدين انينگ ديب توشوب انگا: اى خداوند اگر موندا بولسانگ ايردى برادريم اولماس ايردى ديدى. 33يسوع

انجيل يوحنا 11

181

انينگ يغالغانى نى و انينگ بيالن كلگان يهوديالرنينگ يغالغانى نى كوروب روح دا قايناب بى آرام بولوب 34ايتى: انى نه يرده قويدينگيز؟ اوالر انگا: اى خداوند كليب كورگيل ديديالر. 35و يسوع يغالدى. 36يهوديالر: قايالنگالر انى قايداغ دوست توتوب ايكان ديديالر. 37اما

اوالرنينگ بعضى سى: بو كشى كورنينگ كوزالرينى اچقاندين كين مونينگ اولماسليكيگا بر نمه قياللماس ايردى مو ديديالر. 38انينگ اوچون يسوع ينه اوز ايچيده قايناب قبرگا كلدى. قبر اوزى اغيزيغه بر تاش قويوغلوق بر غار ايردى. 39يسوع: تاشنى اليب ايتينگالر ديدى. ايمدى بولوب كون تورت اولگالى خداوند اى ايتى: انگا مرثا همشيره سى اولگان نينگ سنگا ديب ايردينگ كورور جاللى نى خدانينگ ايشانسانگ اگر انگا: 40يسوع بورايدور. ايتماديم مو ديدى. 41و اوالر تاشنى اليب ايتيالر. و يسوع كوزالرينى كوتاريب ايتى: اى آتا بيلديم انگاليدورغانينگ نى هميشه 42منى ايتورمن. شكر سنگا اوچون انگالغانينگ منى ايتيم. 43و ايشانگايالر ديب موندا تورغان خلق اوچون مونى ايبارگانينگگا ليكن سن منى و قول 44اولوك قچقيردى. ديب چيقغيل موندا لعازر اى بيالن: آواز اونلوك ايتيب مونى پوت الرى كفن بيالن باغالنيب يوزى ياغليق بيالن يورگاگليك چيقتى. يسوع اوالرغه ايتى:

انى يشيب كتگالى قويونگالر. 45اول وقت مريم گا كليب يسوع نينگ قيلغانى نى كورگان توال يهوديالر انگا ايشانديالر.

ايتيب اوالرغه قيلغانى نى يسوع نينگ باريب فريسيالرگا بعضى سى اوالرنينگ 46ليكن

نمه ايتيالر: يغيب مجلس نى بر فريسيالر بيالن كاهن الر اولوغ اوچون 47انينگ برديالر. و ايشانادور انگا همه سى قويساق شونداغ 48انى قيالدور. معجزه توال آدم بو قياللى؟ روماليق الر كليب هم وطنيميزنى هم قوميميزنى الورالر. 49ديگانده اوالرنينگ برى يعنى اول يلى اولوغ كاهن بولغان قيافا اوالرغه: سيزالر هيچ نرسه اوقماس سيزالر. 50و يا بارچه ايكانى نى يخشى سيزالرگا اولماكى آدم نينگ بر اوچون قوم بولماقيدين هالك قوم نينگ كاهن اولوغ يلى شو بلكه ايتمادى اوزيدين مونى 51ليكن ايتى. ديب اويالماس سيزالر بولغاچ يسوع نينگ قوم اوچون اوالدورغانى نى پيغمبرليك قيلدى. 52و يالغوز قوم اوچون 53اول اولگاى. اوچون يغماق قيليب بر بالالرينى بولغان پراكنده خدانينگ بلكه ايماس

كوندين تارتيب انى اولتورگالى مصلحت قيليشتيالر. 54انينگ اوچون يسوع يهوديالرنينگ آراسيدا اشكارا مانگماس ايردى ليكن اندين كتيب

بيابانغه يقين يورت داكى افرايم ديگان بر شهرگا باريب شاگردالرى بيالن اندا قالدى. 55و

انجيل يوحنا 11

182

يهوديالرنينگ فصح عيدى يقين ايردى و يورت الردين توال كشى فصح عيديدين ايلگارى اوزينى تطهير قيلغالى اورشليم غه چيقتيالر. 56و يسوع نى ايستاب بيت مقدسده توروب اوز اولوغ 57اما ايتيشتيالر ديب كلماسمو هيچ عيدغه آيا قيلورسيزالر؟ خيال نمه آراالريدا: بيلسه ايكانى نى يرده نه انينگ كيمرسه بر اگر اوچون: توتماق انى فريسيالر و كاهن الر

معلوم قيلسون ديب امر چيقاريب ايرديالر.

اون ايكينجى باب

1يسوع فصح عيديدين الته كون ايلگارى اوزى اولوك الردين قوپارغان لعازر اولتوروغلوق

بيت عنياغه كلدى. 2اوالر اندا انگا بر ضيافت قيلديالر و مرثا دستورخواندا خذمت قيليب ايردى. 3اول وقت اولتورغانالرنينگ برى بيالن دستورخواندا لعازر يسوع ليكن توردى. پوت الرينى يسوع نينگ اليب ياغى نى ناردين صاف بها قيمت خوشبوى جينگ بر مريم بيالن بويى ياغ نينگ بيالن پوت الرينى سيالدى و اوى خوشبوى اوز ساچالرى ياغالب 5نمه يهودا: اسخريوطى برادورغان توتوب انى يعنى برى شاگردالرى نينگ 4اما تولدى. ديب ساتيلماب دور دينارغه يوز اوچ اوچون بريلماك فقيرالرغه ياغ خوشبوى بو ايشقه ايتى. 6ليكن فقيرالر بيالن كارى بولغانى اوچون ايماس بلكه اوزى اوغرى بولوب خزينه نى منينگ قويغيل انى ايتى: يسوع 7اما ايتى. مونى اوچون الغانى سالينغانى نى اندا توتوب ليكن من بيالن دور قيلسون. 8فقيرالر هميشه سيزالر مونى اوچون دفنالنادورغان كونوم

هميشه سيزالر بيالن ايماس من. ايماس اوچون يسوع يالغوز بيليب بولغانى نى اندا انينگ خلق توال 9يهوديالردين

بلكه اول اوزى اولوك الردين قوپارغان لعازرنى هم كورماك اوچون كلديالر. 10اما اولوغ يهوديالر توال 11سبب كه ايرديالر. قيليشيب مصلحت اولتورگالى هم لعازرنى كاهن الر

باريب انينگ اوچون يسوع غه ايشانديالر. انگالب كالدورغانى نى اورشليم غه يسوع نينگ خلق توال كلگان عيدغه 12ايرته سى

كلگان بيالن اسمى خداوندنينگ اوصنا چيقيب: آلديغه انينگ اليب شاخالرى 13خرما

تايخرنى بر يسوع 14اما ايرديالر. قچقيرور ديب مبارك دور پادشاهى اسرائيل نينگ بر پادشاهينگ منا قيزى اى صهيون ميندى شونداغ كه 15قورقماغيل اوستيگا انينگ تاپيب

انجيل يوحنا 11 و 12

183

ايشاك نينگ تايخريغه مينيب سنگا كلور ديب پتولوب دور. 16انينگ شاگردالرى مونى اول پتولگانى نى و باره سيده انينگ بو واقعه الر تاپغاندين كين اوقماديالر ليكن يسوع جالل انينگ خلق بولغان بيالن 17انينگ كلتورديالر. يادغه قيلغانى نى انگا مونى اوزى اوالر 18اول ايرديالر. برگان گواه ليق قوپارغانيغه اولوك الردين قچقيريب قبريدين لعازرنى 19اما ايرديالر. چيقيب آلديغه انگالب قيلغانى نى معجزه نى شو انينگ خلق سببدين انينگ كينيدين فريسيالر بربريگا: هيچ نمه قياللماغانينگيزنى كورورسيزالر منا تمام دنيا بر نچه سى يونانيالردين بو چيقغان قيلغالى سجده عيددا 20و ايتيشتيالر. ديب باردى باريب قاشيغه فيليپوس نينگ بولغان بيت صيدادين جليليه داكى 21بوالر ايردى. بار اندا 22فيليپوس ايتيالر. يالباريب ديب خواهالرميز كورگالى يسوع نى بيز خواجه اى انگا: 23يسوع برديالر. خبر يسوع غه فيليپوس بيالن اندرياس و ايتى اندرياسغه مونى باريب كليب دور. ساعتى تاپادورغان جالل ابن االنسان نينگ ايتى: بريب جواب اوالرغه اولماسه توشوب يرگا دانه سى بغداى نينگ اگر ايتورمن: سيزالرگا بتحقيق 24بتحقيق

اول اوزى يالغوز قاالدور ليكن اولسه توال حصول برادور. 25كيم كه اوز جانى نى دوست تيريكليكگا ابدى انى كورسه يمان جانى نى اوز دنيادا بو كيم كه و يوتورور انى توتسه يرده نه من 26و ايرگاشسون. منگا خواهالسه قيلغالى خذمت منگا كيمرسه بر ساقالر. قيلور. عزت انگا آتام قيلسه خذمت منگا بركيم بولغاى. اندا هم خذمتكاريم بولسام قوتقازغيل ساعت دين بو منى آتا اى ايتاى؟ نمه و بولوب دور بى آرام جانيم 27ايمدى

اولوغالندورغيل، اسمينگ نى اوز آتا 28اى كلديم. ساعت گا بو اوچون مونينگ ليكن اول وقت آسماندين: انى اولوغالندوردوم و ينه اولوغالندورورمن ديب بر آواز كلدى. بر فرشته باشقه الرى: انگالغاندا: هوا گولدورالدى ديديالر. 29اندا تورغان خلق مونى

بلكه كلمادى اوچون منينگ آواز بو بريب: جواب 30يسوع ديديالر. قيلدى سوز انگا دنيانينگ بو ايمدى كلدى حكم اوستيگا دنيانينگ بو 31ايمدى كلدى. اوچون سيزنينگ تارتارمن اوزوم گا همه سى نى كوتاريلسام يردين من 32و تاشالنور. تاشقارى چونگى خلق 34اما ايتى. مونى قيليب اشارت اوالدورغانى نى بيالن اولوم قايداغ 33اول ديدى. انگالدوق. تورات دين قاالدورغانى نى ابدغچه مسيح نينگ بيزالر برديكه جواب انگا ايتالورسن؟ قايداغ ديب كيراك دور كوتاريلماكى ابن االنسان نينگ سن بولسه انداغ سيزالر نور وقت آز تخى ايتى: اوالرغه يسوع وقت 35اول كيم دور؟ ابن االنسان بو

انجيل يوحنا 12

184

باسماغاى. سيزالرنى قرانگغولوق تاكه يورونگالر وقت دا بار نورونگيز بولور. بيالن بار وقت دا بيلمايدور 36نورونگيز بارادورغانى نى يرگا نه كيمرسه يورگان قرانگغولوقدا نورغه ايشانينگالر تاكه نورنينگ بالالرى بولغايسيزالر. يسوع مونى ايتيب باريب اوزينى

اوالردين ياشوردى. ايشانماديالر انگا اوالر بيالن قيلغانى معجزه توال شونچه آلديدا اوالرنينگ 37ليكن

ايشاندى كيم اى خداوند خبريميزگا يعنى: بجا كلگاى ايتقانى پيغمبرنينگ اشعيا 38تاكه

چونكه ايشانالماديالر وجهيدين 39بو بولدى؟ اشكارا كيم گا بازوسى خداوندنينگ و بيالن تاكه كوزالرى قيليب دور اوالرنينگ كوزالرينى كور ايتيب دوركه 40اول ينه اشعيا برماگايمن. شفا اوالرغه من و يانماغايالر توشونوب بيالن كونگل الرى كوروب 42ليكن ايتى. مونى قيلغانيدا سوز باره سيده انينگ كوروب جاللى نى انينگ 41اشعيا

سيناغوغدين قورقوب فريسيالردين اما ايشانديالر انگا توال مصلحتچيالريدين محكمه آدم الرنينگ عزتيدين خدانينگ 43چونكه قيلماديالر اقرار مونى ديب چيقاريلماغايميز

عزتى نى يخشيراق كورديالر. ايبارگانگا منى بلكه ايماس منگا ايشانسه منگا كيم كه ايتى: قچقيريب يسوع 44اما

دنياغه نورديك بر 46من كورور. ايبارگان نى منى كورسه منى كيم كه 45و ايشانور. منينگ كيمرسه بر 47اگر قالماغاى. قرانگغولوقدا كيمرسه ايشانگان منگا تاكه كلديم قيلغالى حكم دنيانى چونكه قيلماس من حكم انى من ايشانماسه انگالب سوزالريم نى قبول سوزالريم نى قيليب تحقير منى 48كيم كه كلديم. قوتقازغالى دنيانى بلكه كلماديم حكم انى كونده آخرقى اوزى سوز ايتقان من بار. قيلغوچى سى حكم انينگ قيلماسه قيلور. 49چونكه من اوزوم دين سوز قيلماديم بلكه منى ايبارگان آتا اوزى ايتادورغانيم نى ايكانى نى تيريكليك ابدى امرى انينگ 50و قيلدى. امر منگا قيالدورغانيم نى سوز و

بيلورمن. انينگ اوچون نمه ايتسام آتا منگا بويورغانديك سوز قيلورمن.

اون اوچونجى باب

آتاغه دنيادين بو اوزى نينگ يسوع و ايردى وقتى ايلگاركى عيدى نينگ فصح 1اما

دوست اوزى نينگ كى الرنى بار دنيادا بو و بيلدى كلگانى نى ساعتى نينگ بارادورغان

انجيل يوحنا 12 و 13

185

توتقانديك اوالرغه آخرغچه محبت كورساتيب توردى. 2آخشام طعامى نينگ وقتى كليب يهودانينگ اسخريوطى اوغلى سمعون نينگ بريشنى توتوب يسوع نى ابليس و ايردى كونگليگا سالغان ايردى. 3و يسوع اوزى آتانينگ هر نرسه نى انينگ قوليغه تاپشورغانى نى اوزى 4و بيلدى. بارادورغانى نى آلديغه خدانينگ كليب چيقيب خدادين اوزى نينگ و سو لگنگا 5بر باغالب بليگا اليب لونگى بر ساليب لباسى نى تاش قوپوب طعام دين قويوب شاگردالرنينگ پوت الرينى يوب بليگا باغالغان لونگى برله ايتگالى توردى. 6اما 7يسوع يويسن مو؟ سن پوت الريم نى منينگ ايتى: انگا اول كلگانده پطروسغه سمعون كين موندين ليكن بيلمايسن ايمدى سن قيلغانيم نى نمه منينگ ايتى: انگا بريب جواب انگا يسوع يوماس سن. پوت الريم نى منينگ هرگيز ايتى: انگا 8پطروس اوقادورسن. جواب برديكه اگر سنى يوماسام منينگ بيالن نصيبينگ بولماس. 9سمعون پطروس انگا ايتى: اى خداوند يالغوز پوت الريم نى ايماس بلكه قول الريم نى و باشيم نى هم يوغيل! 10يسوع انگا ايتى: بارچه بدنى يويولغان كيمرسه تماما پاگيزه بولغاندين كين پوت الرينى

ايماس ديدى. 11يسوع پاگيزه دورسيزالر ليكن همه نگيز يوسه كفايت بوالدور و سيزالر انينگ اوزينى توتوب برادورغان كيمرسه نى بيليب: همه نگيز پاگيزه ايماس ديدى.

12اوالرنينگ پوت الرينى يوغاندين كين تاش لباسى نى كييب دستورخواندا اولتوروب

خداوند و اوستاد منى 13سيزالر اوقتينگيزمو؟ قيلغانيم نى نمه سيزالرگا ايتى: اوالرغه بولوب اوستاد و خداوند 14من شونداغ دورمن. من ايتورسيزالر، راست و ديرسيزالر 15من واجب دور. يوماق پوت الرينى بربرينگيزنينگ سيزالرگا يوسام پوت الرينگيزنى برديم. نمونه بر سيزالرگا ديب قيلغايسيز بربرينگيزگا هم سيزالر قيلغانديك سيزالرگا ايلچى يا و ايماس اولوغ خواجه سيدين اوز قل ايتورمن كه سيزالرگا بتحقيق 16بتحقيق

مبارك دورسيزالر. قيلسانگيز بيليب 17مونى ايماس. اولوغ كيمرسه دين ايبارگان اوزينى ليكن: بيلورمن، ايلغاغانالريم نى اوز من ايتماس من. مونى باره سيده 18همه نگيزنينگ

كلماكى بجا پتولگان نينگ ديب كوتاردى منگا تاپانى نى كيمرسه يگان نان بيالن منينگ واقع تاكه ايتيم شونى سيزالرگا ايلگارى بولماسدين واقع 19ايمدى ايردى. كيراك ايتورمن: كيم كه بولغاندا من اول ايكانيم گا ايشانگايسيزالر. 20بتحقيق بتحقيق سيزالرگا منى قيلسه قبول منى كيم كه و قيلور قبول منى قيلسه قبول كيمرسه نى ايبارگان من

ايبارگان نى قبول قيلور.

انجيل يوحنا 13

186

بتحقيق بتحقيق ايتى: بريب گواه ليق بولوب بى آرام روح دا ايتقاندا مونى 21يسوع

سيزالرگا ايتورمن كه سيزالردين برى منى توتوب برور. 22شاگردالر بربريگا قايالشيب: يسوع يعنى برى 23شاگردالرى نينگ قالديالر. بياللماى ديب ايتى باره سيده كيم نينگ ايردى. يوالنيب سينه سيگا يسوع نينگ اولتوروب دستورخواندا شاگرد توتقان دوست ديب قيلغانى نى سوز باره سيده كيم نينگ قيليب: اشارت پطروس سمعون 24شونينگغه

برگيل ديدى. 25اول اوزى يسوع نينگ سينه سيگا يوالنيب انگا: اى خداوند اول كيم دور ديب ايتى. 26يسوع: من تيكه نى توگوروب كيم گا برسام شودور ديب جواب بريب تيكه نى توگوروب سمعون نينگ اوغلى اسخريوطى يهوداغه بردى. 27يهودا تيكه نى الغاندين كين 28ليكن ديدى. قيلغيل پاتراق قيلسانگ نمه انگا: يسوع و كيردى. اوزيگا انينگ شيطان اوقمادى. ايتقانى نى انگا مونى اوچون نمه برى هيچ اولتورغانالرنينگ دستورخواندا بولغان نى الزم عيدغه بيزگا انگا: يسوع بعضيالرى اوچون تونقانى خزينه نى 29يهودا

ساتيب الغيل يا فقيرالرغه بر نرسه برگيل ديب ايتقانى نى خيال قيلديالر. 30يهودا تيكه نى اليب درحال چيقيب كتى و كيچه ايردى.

انينگده خدا و تاپتى جالل ابن االنسان ايمدى ايتى: يسوع كين چيقغاندين اول 31و

جالل تاپيب دور. 32خدا انينگ بيالن جالل تاپغان بولسه خدا هم اوز ذاتى بيالن انگا جالل بيالن دورمن. آزغنه وقت سيزالر برور. 33اى بالالريم تخى انگا پات جالل آرى برور، كاللماس سيزالر سيزالر يرگا بارادورغان من يهوديالرغه: من اما ايستارسيزالر منى توتونگالر دوست بربرينگيزنى 34سيزالرگا: ايتورمن. سيزالرگا ايمدى ديگانيم ديك بربرينگيزنى هم سيزالر توتقانديك دوست سيزالرنى من برورمن. امر ينگى بر ديب شاگردالريم منينگ همه سى بولغانيدين بار محبت 35آرانگيزدا توتقايسيزالر. دوست

بيلورالر. بولغانينگيزنى انگا جواب ايتى. يسوع بارورسن ديب يرگا نه انگا: اى خداوند 36سمعون پطروس

ايرگاشورسن. كينراك ليكن ايرگاشالمايسن منگا ايمدى يرگا بارادورغان من برديكه جانيم نى ايرگاشالمايمن؟ سنگا ايمدى اوچون نمه خداوند اى ايتى: انگا 37پطروس

اوچون منينگ جانينگ نى برديكه جواب انگا 38يسوع قويارمن. اوچون سنينگ اوچ منى ايلگارى چيرالماسدين خوراز ايتورمن كه سنگا بتحقيق بتحقيق قويارسن مو؟

مرتبه انكار قيلورسن.

انجيل يوحنا 13

187

اون تورتونجى باب

1كونگل الرينگيز بى آرام بولماسون خداغه ايشانينگالر منگا هم ايشانينگالر. 2آتام نينگ

جاى سيزالرگا كتيب من ايرديم. دير سيزالرگا من بولماسه باردور مكانالر توال اوييده آلديم غه اوز سيزالرنى كليب ينه راستالسام جاى باريب 3و بارورمن. راستالغالى يولى يرنينگ بارادورغان من 4و بولغايسيزالر هم سيزالر يرده بولغان من تاكه الورمن

بيلورسيزالر. قايداغ يول نى بيلماساك بارادورغانينگ نى يرگا نه خداوند اى ايتى: انگا 5توماس

بياللورميز؟ 6يسوع انگا ايتى: يول و حقيقت و حياتليق من اوزوم دورمن. منينگ واسطه م برله بولماسه هيچ كيمرسه آتاغه كاللماس. 7اگر منى تونوسانگيز ايردى آتام نى هم تونور اى ايتى: انگا 8فيليپوس كوردينگيز. انى و تونورسيزالر انى تارتيب موندين و ايردينگيز فيليپوس اى ايتى: انگا 9يسوع بوالدور. كفايت بيزگا و كورساتگيل بيزگا آتانى خداوند كيمرسه كورگان منى تونومادينگ مو؟ منى تخى بولدوم بيالن سيزالر وقت شونچه آتا و آتادا من 10آيا ايتالورسن؟ قايداغ ديب كورساتگيل بيزگا آتانى كوروب دور. آتانى منده بولغانيغه ايشانمايسن مو؟ من ايتقان سوزالرنى اوزوم دين ايتماديم ليكن منده ساكن بولماسه ايشانينگالر بولغانيغه منده آتا و آتادا 11من قيلور. عمل الرينى اوزى آتا بولغان

عمل الرنينگ اوز جهتيدين منگا ايشانينگالر.

12بتحقيق بتحقيق سيزالرگا ايتورمن: كيم كه منگا ايشانسه من قيلغان عمل الرنى اول هم

قيالدور آرى بوالردين چونگراق عمل الرنى قيلور چونكه من آتام نينگ آلديغه بارورمن. 13و آتا اوغولدا جالل تاپسون ديب منينگ اسميم بيالن هر نمه تيالسانگيز شونى قيلورمن.

14آرى منينگ اسميم بيالن مندين بر نرسه تيالسانگيز من قيلورمن.

اول و تيالرمن آتادين 16من توتونگالر. امرالريم نى توتسانگيز دوست منى 15اگر

حقيقت 17يعنى برگوچى نى يارى باشقه بر قاالدورغان بيالن سيزالر ابدغچه سيزالرگا اما قياللمايدور قبول انى اوچون تونوماغانى يا و كورماگانى انى دنيا برادور. روحى نى

سيزالر انى تونورسيزالر چونكه سيزالرده ساكن بولوب ايچينگيزده قالور.

انجيل يوحنا 14

188

ينه دنيا منى آزغنه وقت دين كين يتيم قويماى سيزالرگا كلورمن. 19تخى 18سيزالرنى

تيريك سيزالر و تيريك دورمن من چونكه كورورسيزالر منى سيزالر ليكن كورمايدور قالورسيزالر. 20اول كونده من آتادا و سيزالر منده و من سيزالرده بولغانيم نى بيلورسيزالر. دوست منى اوزى كيمرسه توتادورغان اوالرنى بولوب اوزيده امرالريم 21منينگ

دوست انى من و توتادور دوست انى آتام توتسه دوست منى كيم كه اما توتقوچى دور توتوب اوزوم نى انگا اشكارا قيلورمن. 22اسخريوطى دين باشقه يهودا انگا ايتى: اى خداوند نمه ايشقه اوزونگ نى دنياغه اشكارا قيلماى بيزگا اشكارا قيلورسن؟ 23يسوع جواب بريب انگا ايتى: بركيم منى دوست توتسه سوزوم نى ساقالر و آتام انى دوست توتادور و بيز انگا باريب انينگده مكان توتارميز. 24كيم كه منى دوست توتماسه سوزالريم نى ساقالمايدور و

سيزالر انگالغان سوز منينگ كى ايماس بلكه منى ايبارگان آتانينگ كى دور. 25سيزالر بيالن بولغانيم دا سيزالرگا شونى ايتيم. 26ليكن آتا منينگ اسميم بيالن سيزالرگا

همه سى نى ايتقانيم نينگ سيزالرگا اوزى روح القدس يعنى برگوچى يارى ايبارادورغان آرام ليقيم نى اوز قويارمن آرام ليق 27سيزالرگا كلتورور. يادينگيزغه اورگاتيب سيزالرگا سيزالرگا برورمن، دنيانينگ برگانيديك من سيزالرگا برماس من. كونگل الرينگيز بى آرام و يا جرأت سز بولماسون. 28من كتيب سيزالرگا يانيب كلورمن ديب سيزالرگا ايتقانيم نى انگالدينگيز. منى دوست توتسانگيز آتاغه بارورمن ديگانيم اوچون خرسند بولور ايردينگيز ايتيم سيزالرگا مونى ايلگارى بولماسدين واقع ايمدى 29و اولوغ دور. مندين آتا چونكه تاكه واقع بولغاندا ايشانگايسيزالر. 30موندين كين سيزالرگا توال سوز قيلماس من چونكه بو دنيانينگ چونگى كلور اما منده هيچ بر حقى يوق دور. 31ليكن دنيا منينگ آتانى دوست بولور. واقع ايش بو ديب بيلسون قيلغانيم نى بويورغانيديك منگا آتانينگ و توتقانيم نى

قوپوب موندين كتالى.

اون بشنجى باب

شاخ نى هر كلتورماگان ميوه بولوب 2منده باغبان دور. آتام و تال دورمن حقيقى 1من

كسار اما هر قايسى سى ميوه كلتورسه اشوغراق ميوه كلتورسون ديب انى پاگيزه قيلور. 3من سيزالرگا ايتقان سوزنينگ قدرتى برله ايمدى سيزالر پاگيزه دورسيزالر. 4منده قالينگالر و

انجيل يوحنا 14 و 15

189

من سيزالرده قالورمن. شاخ تالدا قالماسه اوزيدين ميوه كلتورالماگانديك سيزالر هم منده اوزى شاخالردورسيزالر. سيزالر تال دورمن 5من كلتورالمايسيزالر. ميوه قالماسانگيز نرسه هيچ منينگ سز چونكه كلتورور ميوه توال كيمرسه قالغان انينگده من قاليب منده قياللماس سيزالر. 6اگر بر كيمرسه منده قالماسه شاخديك تاشالنيب قورور و شونداغالر يغيليب اوت غه سالينيب كويوب كتار. 7اگر منده قالسانگيز و سوزالريم سيزالرده قالسه منينگ كلتوروب ميوه 8توال بولور. سيزالرگا و تيالگايسيزالر خواهالسانگيز نمه هر سيزالرنى من توتقانديك دوست منى 9آتا تاپادور. جالل آتام بولسانگيز شاگردالريم دوست توتوم، منينگ محبتيم ده قالينگالر. 10من آتام نينگ امرالرينى توتوب انينگ محبتيده قالورسيزالر. 11منينگ منينگ محبتيم ده توتسانگيز امرالريم نى منينگ قالغانديك سيزالر

خوشلوقوم سيزالرده قاليب خوشلوقينگيز كامل بولسون ديب سيزالرگا مونى ايتيم. دوست بربرينگيزنى توتقانديك دوست سيزالرنى من شودوركه امريم 12منينگ

توتقايسيزالر. 13اوز جانى نى دوست الرى اوچون برگان كيمرسه نينگ محبتيدين چونگراق محبت هيچ كيم ده يوق دور. 14من سيزالرگا بويورغانيم نى قيلسانگيز سيزالر دوست الريم نمه خواجه سى نينگ بنده چونكه آتاماس من بنده سيزالرنى كين 15موندين بولورسيزالر. قيلغانى نى بيلمايدور اما سيزالرنى دوست آتاديم چونكه آتام دين انگالغانيم نينگ همه سى نى سيزالرگا بيلدوردوم. 16سيزالر منى ايلغامادينگيز ليكن من سيزالرنى ايلغاديم آرى باريب بيالن منينگ اسميم تعيينالديم و باقى قاالدورغان ميوه كلتوروشگا سيزالرنى يعنى ميوه آتادين هر نمه تيالسانگيز سيزالرگا برگاى. 17سيزالرگا امر قيلورمن كه بربرينگيزنى دوست

توتقايسيزالر. 18اگر دنيا سيزالرنى يمان كورسه سيزالردين ايلگارى منى يمان كورگانى نى بيلينگالر.

19دنيادين بولسانگيز ايردى دنيا اوزى نينگ كى نى دوست توتار ايردى ليكن سيزالر دنيادين

20قل كورور. يمان سيزالرنى دنيا اوچون ايلغاغانيم دنيادين سيزالرنى من بلكه بولماى منى كلتورونگالر. يادينگيزغه سوزوم نى ايتقان ديب ايماس اولوغ خواجه سيدين اوز بولسه الر ساقالغان سوزوم نى منينگ قوغالرالر، هم سيزالرنى بولسه الر قوغالغان اسميم منينگ تونوماى ايبارگان نى منى اوالر 21ليكن ساقالرالر. هم سيزنينگ كى نى قيلماغان سوز اوالرغه كليب من 22اگر قيلورالر. سيزالرگا همه سى نى مونينگ اوچون هيچ اوالرنينگ اوچون گناهى ايمدى ليكن ايردى بولماس گناهى اوالرنينگ بولسام

انجيل يوحنا 15

190

باشقه مندين 24اگر كورور. يمان هم آتام نى كورسه يمان منى 23كيم كه يوق دور. عذرى هيچ كيمرسه قيلماغان عمل الرنى اوالرنينگ آراسيدا قيلماغان بولسام اوالرنينگ گناهى 25اما كورديالر. يمان آتام نى هم منى هم توروب كوروب ايمدى ليكن ايردى بولماس كلماكى بجا سوزنينگ پتولگان شريعتيده اوالرنينگ ديب كورديالر يمان منى سبب سز

اوچون انداغ بولوب دور. چيقادورغان آتادين يعنى برگوچى يارى ايبارادورغان سيزالرگا آتادين من 26ليكن

حقيقت روحى كلگانده اوزى منينگ باره م ده گواه ليق برادور. 27و سيزالر دسالبدين منينگ بيالن بولغاچ سيزالر هم گواه ليق برورسيزالر.

اون التنجى باب

سيناغوغالردين 2سيزالرنى ايتيم. سيزالرگا سوزالرنى بو ديب 1تايماغايسيزالر

چيقارورالر آرى انداغ وقت كلوركه هر كيم سيزالرنى اولتورسه خداغه خذمت يتگوزدوم ديب خيال قيالدور. 3اوالر نه آتانى نه منى تونوماغانى اوچون مونى قيلورالر. 4ليكن وقت مونى سيزالرگا ديب كلتورگايسيزالر يادينگيزغه ايتقانيم نى مونى سيزالرگا كلگانده من

ايتيب برديم. ليكن من سيزالر بيالن بولغاچ مونى دسالبدين سيزالرگا ايتماديم. ايبارگان نينگ آلديغه بارورمن و هيچ برينگيز مندين: نه يرگا باراسن 5اما ايمدى منى

غم دين كونگل الرينگيز اوچون ايتقانيم مونى سيزالرگا 6ليكن سورمايدور. ديب يخشى دور سيزالرگا كتماكيم منينگ ايتورمن: راست نى سيزالرگا من 7اما تولوب دور. سيزالرگا انى كتسام من ليكن كلمايدور برگوچى يارى سيزالرگا كتماسام من چونكه باره سيده حكم و باره سيده عدالت و باره سيده گناه دنياغه كلگانده اول 8و ايبارورمن. باره سيده عدالت 10و ايشانماسالر، منگا چونكه باره سيده 9گناه بيلدورادور. حقيقت نى چونكه آتانينگ آلديغه بارورمن و ينه منى كورماس سيزالر، 11و حكم باره سيده چونكه بو دنيانينگ چونگى حكم قيليندى. 12سيزالرگا ايتقالى تخى توال نرسه الريم بار ليكن ايمدى سيزالرنى حقيقت گا بارچه كلگانده اوزى روحى حقيقت اول 13اما كوتارالمايسيزالر. كالدورغان قيليب سوز انگالغانى نى بلكه قيلماى سوز اوزيدين چونكه قيلور هدايت منينگ كى دين چونكه برادور جالل منگا 14اول برادور. خبر سيزالرگا واقعه الرنى

انجيل يوحنا 15 و 16

191

سيزالرگا: اوچون انينگ منينگ كى دور همه سى 15آتانينگ برور. خبر سيزالرگا اليب منينگ كى دين اليب سيزالرگا خبر برور ديديم.

16آز وقت دين كين منى كورماس سيزالر و ينه آز وقت دين كين منى كورورسيزالر. 17اول

ايتقانى نمه دور: آز وقت دين ايتيالر: بيزالرگا بو وقت شاگردالريدين بعضى سى بربريگا كين منى كورماس سيزالر و ينه آز وقت دين كين منى كورورسيزالر و: من آتانينگ آلديغه قيلغانى نى سوز نمه ايكان؟ نمه ايتقانى ديب وقت آز دييشتيالركه ينه 18اوالر بارورمن؟ اوقمايميز. 19يسوع اوالر انينگ اوزيدين سورغالى خواهالغانى نى بيليب اوالرغه ايتى: آز وقت دين كين منى كورماس سيزالر و ينه آز وقت دين كين منى كورورسيزالر ديب ايتقانيم اوچون آرانگيزدا سوراشورسيزالرمو؟ 20بتحقيق بتحقيق سيزالرگا ايتورمن كه سيزالر يغالب فرياد قيلورسيزالر اما دنيا خوش بولور، سيزالر غمكين بولورسيزالر ليكن غمكينليكينگيز ييدور غم اوچون كلگانى ساعتى انينگ توغاردا بال 21خاتون بولور. تبديل خوشلوققه ليكن بالنى توغقاندا دنياغه بر انسان توغولدى ديب خوشلوقيدين دردينى اونوتوب دور. 22شونينگغه اوخشاش سيزالر ايمدى غم يرسيزالر ليكن سيزالرنى ينه كورورمن اول وقت

كونگلونگيز خوش بولور و هيچ كيم خوشلوقينگيزنى سيزالردين االلمايدور. 23اول كونده نمه هر آتادين ايتورمن كه سيزالرگا بتحقيق بتحقيق سورمايسيزالر. سوال هيچ مندين تيالسانگيز سيزالرگا منينگ اسميم بيالن برور. 24بو وقتغچه منينگ اسميم بيالن هيچ نمه

تيالمادينگيز. خوشلوقينگيز كامل بولماق اوچون تيالنگالر و الورسيزالر. قيلماى سوز بيالن مثل سيزالرگا ينه من اما ايتيم بيالن سوز مثل سيزالرگا 25مونى

بلكه آتانينگ باره سيده سيزالرگا اشكارا خبر برادورغان وقتيم كلور. 26اول كونده منينگ اسميم بيالن تياليدورسيزالر و من سيزالر اوچون آتادين تيالى ديب سيزالرگا ايتماس من 27چونكه سيزالر منى دوست توتوب خدادين چيقيب كلگانيم گا ايشانگانينگيز اوچون آتا

قويوب دنيانى ينه و كلديم دنياغه چيقيب آتادين 28من توتادور دوست سيزالرنى اوزى بر هيچ قيليب سوز اشكارا ايمدى منا ايتيالر: 29شاگردالرى بارورمن. آلديغه آتانينگ بر نمه سوروشقه محتاج بيليب بر كيمرسه سندين ايتمايسن. 30سن هر نرسه نى مثل سوز 31يسوع ايشانورميز. چيقغانينگغه خدادين اوچون انينگ بيلورميز ايمدى بولماغانينگ نى برينگيز هر تارقاليب سيزالر 32منا ايشانورسيزالرمو؟ ايمدى برديكه جواب اوالرغه كليب دور. ايمدى آرى كلور ساعت قويادورغان يالغوز منى كتيب اوزى نينگ كى غه

انجيل يوحنا 16

192

ليكن من يالغوز ايماس من چونكه آتا منينگ بيالن دور. 33منده آرام ليقينگيز بولسون ديب مونى سيزالرگا ايتيم. دنيادا تنگليك تارتارسيزالر ليكن خاطرجمع بولونگالر من دنياغه

غالب بولدوم.

اون يتنجى باب

ساعت آتا اى ايتى: كوتاريب طرفيگا آسمان كوزالرينى قيليب سوز مونى 1يسوع

2شونداغ كه برگاى. جالل سنگا اوغلونگ تاكه برگيل جالل اوغلونگغه اوز كليب دور اوستيگا بشر همه انگا بريشگا تيريكليك نى ابدى همه سيگا برگانالرينگ نينگ انگا سن قدرت بردينگ. 3و ابدى تيريكليك بودوركه سن حقيقى واحد خدانى و سن ايبارگان يسوع مسيح نى تونوغايالر. 4سن منگا قيلغالى برگان ايشنى پوتگوزوب ير يوزيده من سنگا جالل برديم. 5و سن اى آتا دنيا بولماسدين ايلگارى سنينگ يانينگدا بولغان جالليم بيالن ايمدى

منگا اوز يانينگدا جالل برگيل. 6من سنينگ اسمينگ نى سن دنيادين اليب منگا برگان آدم الرغه اشكارا قيلديم. اوالر

اوالر سنينگ سوزونگ نى ساقالديالر. و بردينگ منگا اوالرنى ايردى و سن سنينگ كى 7منگا برگانينگ نينگ همه سى سندين بولغان نى ايمدى بيلديالر. 8چونكه سن منگا برگان

سوزالرنى اوالرغه برديم و اوالر قبول قيليب سندين چيقغانيم نى راست بيليب سن منى ايبارگانينگگا ايشانديالر.

برگانالرينگ منگا بلكه قيلماس من دعا اوچون دنيا قيلورمن دعا اوچون اوالر 9من

و سنينگ كى دور همه سى منينگ كى نينگ 10و سنينگ كى دور. اوالر چونكه اوچون اما ايماس من دنيادا ايمدى 11من تاپتيم. جالل اوالردا من و منينگ كى دور سنينگ كى آتا منگا برگانالرينگ نى اوز بارورمن. اى قدوس آلدينگغه بوالر دنيادادور و من سنينگ اسمينگ بيالن ساقالغيل تاكه بيز بر بولغانديك اوالر بر بولغاى. 12اوالر بيالن بولغانيم دا من اوالرنى منگا برگان اسمينگ بيالن ساقالب اوالرنى محافظت قيلور ايرديم و پتولگانگا موافق هالكت نينگ اوغليدين باشقه اوالرنينگ هيچ برى هالك بولمادى. 13ايمدى سنگا بارورمن و منينگ خوشلوقوم اوالرنينگ ايچيده كامل بولسون ديب مونى دنيادا ايتورمن. دنيادين اوالر بولماغانديك دنيادين اوزوم برديم. من 14من سنينگ سوزونگ نى اوالرغه

انجيل يوحنا 16 و 17

193

تيالماى ديب الغايسن دنيادين 15اوالرنى كوردى. يمان اوالرنى دنيا اوچون بولماغانى بلكه اوالرنى يماندين ساقالغايسن ديب تيالرمن. 16من دنيادين بولماغانديك اوالر دنيادين ايماس دور. 17اوالرنى حقيقت ده تقديس قيلغيل سنينگ سوزونگ حقيقت دور. 18سن منى دنياغه ايبارگانديك من اوالرنى دنياغه ايبارديم. 19و اوالر حقيقت ده مقدس بولسون ديب

من اوزوم نى اوالر اوچون تقديس قيلورمن. 20اما يالغوز بوالر اوچون دعا قيلماى بلكه اوالرنينگ سوزى بيالن منگا ايشانادورغانالر

اوچون هم دعا قيلورمن. 21دنيا سنينگ منى ايبارگانينگگا ايشانسون ديب همه سى بر بولغاى اى آتا سن منده و من سنده بولغانديك اوالر بيزده بر بولغاى، 22و بيز بر بولغانديك اوالر هم بر بولسون ديب سن منگا برگان جالل نى من اوالرغه برديم. 23دنيا سن منى ايباريب منى دوست توتقانينگديك اوالرنى دوست توتقانينگ نى بيلسون ديب من اوالردا و سن منده

بولغانديك اوالر برليكده كامل بولغاى. 24اى آتا سن منگا برگان جالليم نى كورسونالر ديب منگا برگانالرينگ نينگ من بولغان

منى ايلگارى ابتداسيدين دنيانينگ چونكه خواهالرمن بولماقى نى بيالن منينگ يرده دوست توتونگ. 25اى عادل آتا دنيا سنى تونومادى ليكن من سنى تونودوم و بوالر منى سن ايبارگانينگ نى بيلديالر. 26من سنينگ اسمينگ نى اوالرغه بيلدوردوم سن منگا كورساتگان

محبتينگ اوالردا بولغاى و من اوالردا بولغايمن ديب ينه بيلدورورمن.

اون سكزنجى باب

بر اول جيلغه سى نينگ قيدرون بيالن شاگردالرى كين ايتقاندين مونى 1يسوع

انينگ و يسوع 2اما كيردى. باغقه بر انداكى شاگردالرى بيالن اوزى اوتوب طرفيگا اول هم يهودا برگوچى توتوب انى اوچون بولغانى جمع پات پات اندا شاگردالرى يرنى بيلور ايردى. 3يهودا پاسبان عسكرالرينى و اولوغ كاهن الرنينگ و فريسيالرنينگ كلدى. يرگا اول بيالن ياراغ و چراغ فانوس، اليب بر نچه سى نى خذمتكارالريدين كيم نى اوالرغه: چيقيب بيليب همه سى نى كالدورغان نينگ اوستيگا اوز يسوع 4و

ايستارسيزالر ديب ايتى. 5انگا جواب برديالركه ناصرت ليك يسوع نى ايستارميز. يسوع توروب بيالن اوالر هم يهودا برگوچى توتوب انى ديدى. اول دورمن من اوالرغه:

انجيل يوحنا 17 و 18

194

7ينه يقيلديالر. يرگا يانيب كينيگا اوالر ديگانيده اول دورمن من اوالرغه: 6و ايردى. اوالردين: كيم نى ايستارسيزالر ديب سوردى. اوالر: ناصرت ليك يسوع نى ايستارميز ايستاسانگيز منى ايتيم سيزالرگا ديب اول دورمن من اوالرغه: 8يسوع ديديالر. هيچ برگانالرينگدين منگا 9چونكه بردى. جواب ديب قويونگالر كتگالى بوالرنى 10سمعون ايردى. كيراك كلماكى بجا سوزى نينگ ايتقان ديب يوتورماديم برينى اوروب قلى نى كاهن نينگ اولوغ سوغوروب انى بولغاچ قليچى بر پطروس نينگ پطروسغه يسوع 11اما ايردى. ملخوس اتى قل نينگ اول و كستى. قوالقى نى اونگ

ايچمايمن مو؟ پياله نى برگان منگا آتام سالغيل غالفيغه قليچينگ نى ايتى: 12اول وقت سپاه الر بيالن اوالرنينگ مينگباشى سى و يهوديالرنينگ خذمتكارالرى

قين آتاسى قيافانينگ بولغان كاهن اولوغ يلى اول اول 13انى باغالب توتوب يسوع نى ديب يخشى دور اولماكى آدم نينگ بر اوچون قوم اوزى: 14قيافا بارديالر. اليب حنانغه

يهوديالرغه مصلحت برگان كشى ايردى. اما بو شاگرد اولوغ كاهن ينه بر شاگرد يسوع غه ايرگاشتى 15سمعون پطروس بيالن

بيالن تونوش بولوب يسوع بيالن اولوغ كاهن نينگ حويلى سيغه كيردى. 16ليكن پطروس تاشقاريدا دروازه نينگ آلديدا توختاب قالدى. اولوغ كاهن بيالن تونوش بولغان شاگرد كيرگوزدى. ايچگارى پطروسنى قيليب گب خاتونغه باقادورغان دروازه نى چيقيب آدم نينگ بو هم سن آيا ايتى: پطروسغه كنيزك باقادورغان دروازه نى وقت 17اول

خذمتكارالر و قل الر 18اما ايماس من. ايتى: اول ايماسموسن؟ برى شاگردالرى نينگ پطروس هم ايرديالر. اوتسونور قاالب اوچون كمور بولغانى توروب هوا سوغاق اندا

اوالر بيالن توروب اوتسونور ايردى. انگا 20يسوع سوردى. باره سيدين تعليمى و شاگردالرى يسوع دين كاهن 19اولوغ

جواب برديكه من دنياغه اشكارا سوز قيلديم من هر وقت سيناغوغالردا و بيت مقدسده اوچون 21نمه قيلماديم. سوز هيچ پنهاندا بريب تعليم يرده يوغالشقان يهوديالر همه انگالغانالردين مندين قيلغانيم نى سوز نمه اوزيگا اوالرنينگ من سورارسن؟ مندين يانيدا انينگ ايتقاندا مونى 22يسوع بيلورالر. ايتقانيم نى نمه اوالر منا سورغيل. شونداغ كاهنغه اولوغ ايتى: اوروب كچات بر انگا برى خذمتكارالردين تورغان ايكانى نى يمان انينگ بولسام ايتقان نمه بر يمان اگر انگا: 23يسوع برورسن مو؟ جواب

انجيل يوحنا 18

195

كورساتگيل ليكن راست ايتقان بولسام نمه ايشقه منى اورورسن ديب جواب بردى. 24و حنان انى باغالغليق اولوغ كاهن قيافاغه ايباردى.

انينگ هم سن ايتيالر: انگا و ايردى اوتسونور توروب پطروس سمعون 25اما

شاگردالرى نينگ برى ايماسموسن؟ اول تانيب: ايماس من ديب ايتى. 26اولوغ كاهن نينگ قل الريدين برى يعنى پطروس انينگ قوالقى نى كسگان قل نينگ توغقانى بولغان بر كشى ايتى: من سنى باغدا انينگ بيالن كورماديم مو؟ 27اما پطروس ينه تاندى و درحال خوراز

چيرالردى. ايرته گان بارديالر. و سحر اليب 28اندين كين يسوع نى قيافادين حكومت اورداسيغه

حكومت ديب ييااليلى قوزيسى نى فصح بولماى ناپاك اوزى اوالر ليكن ايردى. اورداسيغه كيرماديالر. 29اول وقت پيالطوس اوالرنينگ آلديغه چيقيب ايتى: بو آدم نينگ ايتيالر: اگر اول يمان قيلغوچى توپه سيده نمه عرضينگيز بار؟ 30اوالر جواب بريب انگا سيزالر انى ايتى: اوالرغه 31پيالطوس ايردوك. برماس توتوب سنگا انى بولماسه كيمرسه نى بر انگا: يهوديالر قيلينگالر. حكم توپه سيده موافق شريعتينگيزگا اوز اليب بيالن اولوم قايداغ اوزى يسوع نينگ 32چونكه ديديالر. يوق دور اذن بيزگا اولتورگالى

اوالدورغانى نى اشارت قيليب ايتقان سوزى نينگ بجا كلماكى كيراك ايردى. ايتى: انگا ينه كيريب يسوع نى قچقيريب اورداسيغه پيالطوس حكومت 33اول وقت

اوزونگدين سن مونى برديكه جواب 34يسوع پادشاهى موسن؟ يهوديالرنينگ سن جواب 35پيالطوس ايتيالرمو؟ سنگا مونى باره م ده منينگ باشقه الر يا ايتورسن مو منگا سنى كاهن الر اولوغ و ملتينگ اوز سنينگ ايكان من مو؟ يهودى بر من آيا برديكه دنيادين بو پادشاه ليقيم منينگ برديكه جواب 36يسوع قيليب سن؟ نمه برديالر توتوب ايماس. اگر منينگ پادشاه ليقيم بو دنيادين بولسه ايردى شاگردالريم منينگ يهوديالرغه تاپشورولماسليقيم اوچون جنگ قيلور ايرديالر ليكن ايمدى منينگ پادشاه ليقيم بو يردين ايماس. 37پيالطوس انگا ايتى: هر قانداغ بولسه سن بر پادشاه سن مو؟ يسوع جواب برديكه توغولوب حقيقت گا گواه ليق مونينگغه ايتينگ من اوزونگ ايكانيم نى سن پادشاه منينگ انگاليدور. آوازيم نى منينگ بولسه حقيقت دين كيم هر كلديم. دنياغه بو اوچون برماك اوالرغه چيقيب ينه يهوديالرغه ايتيب مونى نمه دور؟ حقيقت ايتى: انگا 38پيالطوس

آزاد بر كيمرسه نى تاپماديم. 39ليكن فصح عيديدا سيزالرگا بر گناه انينگده هيچ ايتى: من

انجيل يوحنا 18

196

آزاد سيزالرگا پادشاهى نى يهوديالرنينگ ايمدى بولوب دور رسم بر آرانگيزدا قيليشيم قيليشيم نى خواهالرسيزالرمو؟ 40اما اوالر: مونى ايماس بلكه باراباسنى آزاد قيلغيل ديب ينه

قچقيرديالر. اما باراباس بوالنچى ايردى.

اون توقوزونجى باب

1اول وقت پيالطوس انى شيره قامچى اوردوردى. 2و عسكرالر تيكاندين بر تاج اوراب

يهوديالرنينگ اى السالم كليب: 3آلديغه كيدوروب لباس قزيل بر انگا قويوب باشيغه خلققه چيقيب تاشقارى ينه 4پيالطوس تورديالر. اوروب كچات انگا ديب پادشاهى چيقارديم. آلدينگيزغه انى ديب بيلگايسيزالر تاپالماغانيم نى گناه هيچ انينگده منا ايتى: 5اول وقت يسوع تيكان تاجى بيالن قزيل لباسى كييگليك تاشقاريغه چيقتى. و پيالطوس

دارغه كوروب: انى خذمتكارالرى و 6فريسيالر كورونگالر! آدم نى منا ايتى: اوالرغه اليب انى ايتى: سيزالر تارتغيل! ديب قچقيريشتيالر. پيالطوس اوالرغه تارتغيل! دارغه جواب انگا 7يهوديالر تاپماديم. گناه بر هيچ انينگده من تارتينگالر. دارغه اوزونگيز برديالركه بيزنينگ شريعتيميز بار و شريعتيميزگا موافق انينگ اولماكى واجب دور چونكه

اوزينى خدانينگ اوغلى قيلدى. 8پيالطوس بو سوزنى انگالب تخى قورقوب 9ينه حكمت اورداسيغه كيريب يسوع غه:

سن نه يردين سن ديب ايتى، ليكن يسوع انگا هيچ جواب برمادى. 10پيالطوس انگا ايتى: منگا گب قيلمامسن؟ سنى قويوب برگالى و سنى دارغه تارتقالى قدرتيم بار ايكان نى بيلمامسن؟ 11يسوع جواب برديكه اگر سنگا يوقاريدين بريلماگان بولسه منينگ اوستوم گا هيچ قدرتينگ

بولماس ايردى. انينگ اوچون منى سنگا توتوب برگان نينگ گناهى چونگراق دور. 12اول يهوديالر ليكن ايردى. ايستار عالج بر برگالى قويوب انى پيالطوس تارتيب وقت دين كيم هر بولماس سن. دوستى قيصرنينگ برسانگ قويوب مونى اگر ايتيالر: قچقيريب انگالغاندا سوزالرنى بو 13پيالطوس قوپوب دور. ضد قيصرغه قيلسه پادشاه اوزينى اولتوردى. تختيغه حكومت شه صفه داكى ديگان جباتا عبرانيچه چيقاريب يسوع نى اوزى اول و ايردى. يقين التنجى ساعت گا بولوب كونى طيارليق عيدى نينگ فصح 14و

يهوديالرغه ايتى: منا پادشاهينگيز! 15اوالر: اليب كت! اليب كت! انى دارغه تارتغيل! ديب

انجيل يوحنا 18 و 19

197

قچقيريشتيالر. پيالطوس اوالرغه ايتى: پادشاهينگيزنى دارغه تارتاى مو؟ اولوغ كاهن الر: قيصردين باشقه پادشاهيميز يوق دور ديب جواب برديالر. 16اول وقت پيالطوس انى دارغه

تارتقالى اوالرغه تاپشوردى. جلجثه عبرانيچه كوتاريب دارينى اوزى اول و كتيالر. اليب يسوع نى اوالر 17و

كيمرسه نى ايكى ينه و تارتيالر دارغه انى 18اندا چيقتى. يرگا ديگان باش چناقى آتانغان انينگ بيالن ايكى يانيدا و يسوع نى اوترادا دارغه تارتيالر. 19اما پيالطوس بر تقصير نامه نى ناصرت ليك پادشاهى يهوديالرنينگ مونينگدا: و قويدوردى توپه سيگا دارنينگ پتوب توال اوچون بولغانى يقين ير شهرگا تارتيلغان دارغه ايردى. 20يسوع پتولوب يسوع ديب 21اول ايردى. پتولوب تيليدا يونانى و التين عبرانى، اول اوقوديالر. نامه نى بو يهوديالر بلكه پتوماى پادشاهى يهوديالرنينگ پيالطوسغه: كاهن الرى اولوغ يهوديالرنينگ وقت پتودوم پتوگانيم پتوگيل. 22پيالطوس: پادشاهى دورمن ديب يهوديالرنينگ اوزى: من بو

ديب جواب بردى. حصه بر سپاه غه هر اليب كييمى نى انينگ كين تارتقاندين دارغه يسوع نى 23سپاه الر

تكگوديك تورت حصه قيلديالر و كونگالكى نى هم الديالر ليكن كونگالك اوزى اوالق سز انى بربريگا: اوالر اوچون 24انينگ ايردى. توقولغان پوتون آياغيغچه توپه سيدين بولوب آراالريدا كييميم نى ديديالر. سااللى قرعه اوستيگا انينگ ديب تكسون كيم گا كسماى تقسيم قيليب لباسيم نينگ اوستيگا قرعه سالديالر ديب پتولگان سوز بجا كلماكى اوچون

سپاه الر مونى قيلديالر. اناسى نينگ همشيره سى، كلوپانينگ اناسى، انينگ يانيدا 25اما يسوع نينگ دارى نينگ

اوزى اوز و اناسى نى اوز 26يسوع ايرديالر. توروب مريم مجدليه ليك و مريم خاتونى منا انا اى اناسيغه: كورگانده تورغانى نى يانيدا انينگ شاگردى نينگ توتقان دوست اوغلونگ! ديب ايتى. 27اندين شاگردغه: منا انانگ! ديدى. و شو ساعت دين تارتيب اول

شاگرد انى اوز اوييگا الدى. كلماكى بجا پتولگان نينگ بيليب بولغانى نى تمام نرسه نينگ هر يسوع كين 28اندين

اوچون: اوساب كتيم ديب ايتى. 29اندا سركه بيالن تولغان بر قچا قويولوب ايردى. اوالر بر بولوت نى سركه گا چيالب بر زوفا قموشى نينگ باشيغه قويوب انينگ اغيزيغه تانگالديالر.

30يسوع سركه نى اليب: تمام بولدى ديب باشى نى توبن قيليب روح نى تاپشوردى.

انجيل يوحنا 19

198

اوچون بولغانى سبت كونى اولوغ ايرته سى و بولغاچ كونى طيارليق كون 31اول

پيالطوسدين: خواهالماى توروشى نى داردا كونيده سبت بدنالرنينگ يهوديالر اتيلسون ديب تيالديالر. 32و سپاه الر كليب سونگاك الرى سيندورولوب اولوك الر اليب سونگاك الرينى ايكينجى سى نينگ و اولقى سى تارتيلغانالرنينگ دارغه بيالن انينگ سونگاك الرينى كوروب اولگانى نى انينگ كلگانده يسوع غه 33ليكن سيندورديالر. سيندورماديالر. 34اما سپاه الرنينگ برى نيزه برله انينگ يانى نى سايدى و درحال قان بيالن و بريب دور گواه ليق كيمرسه كورگان مونى ديب ايشانگايسيزالر 35سيزالر چيقتى. سو ايتقانى نى بيالدور. 36انينگده بر سونگاك انينگ گواه ليقى راست دور و اول اوزى راست بر باشقه ينه بولدى. 37و پتولگان سوز بجا كلماك اوچون شو واقع سيندورولماس ديب پتولگان سوز: اوالر اوزى تيشگان كيمرسه سيگا قايالسونالر ديب ايتور. 38يهوديالردين قورقوب مخفيدا يسوع نينگ شاگردى بولغان اريماتياليق يوسف پيالطوسدين يسوع نينگ بدنى نى الغالى اذن تيالدى و پيالطوس اذن بردى. و اول كليب يسوع نينگ بدنى نى الدى. بيالن عوددين مر نيقوديموس هم يوز جينگچه اول كيچه ده كلگان 39يسوع نينگ قاشيغه

اليب بدنى نى يسوع نينگ 40اوالر كلدى. كوتاريب داروالرنى خوشبوى اليشتورولگان يورگاب كفن الرگا بيالن داروالر خوشبوى انى رسميچه دفناليدورغان يهوديالرنينگ هيچ باغدا اول ايردى. بار باغ بر يانيدا يرى نينگ تارتيلغان دارغه انينگ 41اما قويديالر. كيمرسه قويولماغان بر قبر بار ايردى. 42يهوديالرنينگ طيارليق كونى بولوب اول قبر يقين

بولغاچ يسوع نى اندا قويديالر.

يكرمنجى باب

1هفته نينگ اولقى كونى مجدليه ليك مريم سحر وقتى تخى قرانگغو ايكانده قبرگا كليب

بر ينه و پطروس نينگ سمعون يوگوروب وقت 2اول الينيب دور. قبردين تاش كورديكه خداوندنى اوالرغه: باريب قاشيغه شاگردنينگ توتقان دوست يسوع يعنى شاگردنينگ قبردين اليب دورالر و انى نه يرده قويغانى نى بيلمايميز ديدى. 3اول وقت پطروس بيالن ينه بر شاگرد چيقيب قبرگا باردى. و ايكيالسى بيله يوگوردى. 4اما ينه بر شاگرد پطروسدين ايتيگراك يوگوروب قبرگا ايلگارى كليب 5اينگيشيب كفن الرنينگ اندا تورغانى نى كوردى

انجيل يوحنا 19 و 20

199

ليكن اوزى كيرمادى. 6انينگ كينيدين سمعون پطروس كليب قبرگا كيريب كورديكه كفن الر اندا قويولوب دور. 7و انينگ باشيداكى ياغليق كفن الر بيالن تورماى قاتالنيب بولك يرده يالغوز قويولوب ايردى. 8اول كلگان ينه شاگرد هم قبرگا كيريب كوروب ايشاندى. 9چونكه اوالر انينگ اولوك الردين قوپماقى كيراك دور ديب پتولگان سوزنى تخى اوقماغان ايرديالر.

10و شاگردالر اوزى نينگ كى غه يانيب بارديالر.

اينگيشيب قبرگا توروب يغالب اول يغالدى. توروب آلديدا قبرنينگ مريم 11اما

12قايالسه آق كييم ليك ايكى فرشته يسوع نينگ بدنى قويولغان يريده برى باشى نينگ جاييدا

ايشقه نمه خاتون اى ايتيالر: انگا 13اوالر اولتوروب دور. جاييدا آياغالرى نينگ برى و قويغانى نى يرده نه انى و كتيب دورالر اليب خداونديم نى ايتى: اوالرغه اول يغالرسن؟ انينگ اما كوردى تورغانى نى اندا يسوع نينگ اويرولوب كينيگا ايتيب 14مونى بيلمايمن. يسوع ايكانى نى بيلمادى. 15يسوع انگا: اى خاتون نمه ايشقه يغالرسن؟ كيم نى ايستارسن؟ كتگان اليب سن انى خواجه اى ايتى: انگا قيليب خيال ديب شو باغبان انى اول ديدى. بولسانگ نه يرده قويغانينگ نى منگا ايتغيل من انى اليب كتاى. 16يسوع انگا: اى مريم ديدى. ايتيكه انگا 17يسوع ايتى. ديب اوستاد اى يعنى ربونى تيليدا: عبرانى انگا اويرولوب اول منگا قول تكگوزماگيل چونكه تخى آتام غه چيقماديم ليكن برادرالريم گا باريب اوالرغه: منينگ آتام بيالن سيزنينگ آتانگيز بولغانغه منينگ خدايم بيالن سيزنينگ خداينگيز بولغانغه انينگ كوروب خداوندنى اوزى باريب مريم 18مجدليه ليك ديدى. ايتغيل ديب چيقارمن

انگا مونداغ ايتقانى نى شاگردالرغه خبر بردى. يهوديالردين شاگردالر آخشاميدا كونى نينگ اولقى هفته نينگ يعنى كون اول 19اما

قورقوب ايشيك الرى بركتيگليك اويده جمع بولغاندا يسوع اوالرنينگ اوتراسيدا توروب اوالرغه يانى نى و قول الرينى ايتيب 20مونى ايتى. ديب سيزالرگا سالمتليك اوالرغه: كورساتى. شاگردالر خداوندنى كورگانده خوش بولديالر. 21يسوع ينه اوالرغه: سالمتليك سيزالرگا! آتا منى ايبارگانديك من هم سيزالرنى ايبارورمن ديدى. 22و مونى ايتيب اوالرغه انگا باغيشالسانگيز گناه الرينى 23كيم نينگ قيلينگالر. قبول قدوس روح نى ايتى: پوداب

باغيشالنيب دور و كيم نينگ گناه الرينى توتسانگيز انگا توتولغان دور. ايماس بيالن اوالر كلگانده يسوع توماس ديگان توام برى اون ايكيالرنينگ 24ليكن

اگر ايتى: اوالرغه اول ديگانده كوردوك خداوندنى انگا: شاگردالر باشقه 25و ايردى.

انجيل يوحنا 20

200

تيقيب اورنيغه ميخ الرنينگ بارماقيم نى اورنى نى كوروب ميخ الرنينگ قول الريدا انينگ اندا ينه ايشانمايمن. 26اما سكز كوندين كين شاگردالرى تيقماسام هرگيز يانيغه قولوم نى كليب يسوع بولغاندا بركتيگليك ايشيك الر ايردى. بيالن اوالر توماس بولغاندا جمع اوترادا توروب: سالمتليك سيزالرگا ديب ايتى. 27اندين كين توماسغه ايتى: بارماقينگ نى موندا كلتوروب قول الريم نى كورگيل قولونگ نى اوساتيب يانيم غه تيقغيل و شك قيلماى ايتى: انگا تنگريم. 29يسوع ايتى: اى خداونديم اى انگا جواب بريب ايشانگيل. 28توماس

سن منى كوروب ايشاندينگ كورماى ايشانگانالر مبارك دور. 30بو كتابدا پتولماگان توال باشقه معجزه الر يسوع اوز شاگردالرى نينگ آلديدا قيلدى.

بيالن اسمى انينگ ايشانيب كلتوروب ايمان ايكانيگا ابن الله مسيح يسوع نينگ 31ليكن

حياتليق تاپغايسيزالر ديب بو واقعه الر يازيلدى.

يكرمه برنجى باب

1اندين كين يسوع طبريه تنگيزى نينگ كناريدا ينه اوزينى شاگردالريغه كورساتى و شو

بولغان قانادين توماس و جليليه داكى ديگان توام و پطروس طريقه دا كوروندى: 2سمعون ايردى. يرده بر ايكى سى ينه شاگردالرى نينگ بيالن اوغلى ايكى زبدى نينگ و نثنائيل 3سمعون پطروس اوالرغه ايتى: من بليق توتقالى بارامن. اوالر انگا: بيز هم سنينگ بيالن

توتماديالر. نرسه هيچ كيچه اول ليكن كيرديالر كمه گا چيقيب اوالر و ديديالر. باراميز ايكانى نى يسوع انينگ ليكن شاگردالر ايردى توروب كناردا يسوع بولغاندا ايرته گان 4اما

يوق انگا: اوالر بارمو؟ نرسه نگيز بر يگالى بالالر اى ايتى: اوالرغه 5يسوع بيلماديالر. ديب جواب برديالر. 6اول اوالرغه: تورنى كمه نينگ اونگ طرفيگا سالينگالر. انداغ قيليب تاپارسيزالر ديدى. و تورنى ساليب توتولغان بليق نينگ توالليقيدين انى تارتالماديالر. 7اول وقت يسوع دوست توتقان شاگرد پطروسغه: اول خداونددور ديدى. سمعون پطروس انينگ تنگيزگا اوزينى ياپينيب كييمى نى اوچون بولغانى يالنگغاچ انگالغاندا ايكانى نى خداوند كلديالر تارتيب تورنى تولغان بليقدين باريب بيالن كمه شاگردالر قالغان 8اما تاشالدى. 9اوالر ايردى. نرى كناردين چيزه يوز ايكى تخمينا بولماى يراق قوروقدين اوالر چونكه قوروققه چيقغاندا اندا چوغ و توپه سيده بليق قويوغلوق و هم نان كورديالر. 10يسوع اوالرغه

انجيل يوحنا 20 و 21

201

ايتى: سيزالر ايمدى توتقان بليقدين اليب كلينگالر. 11سمعون پطروس چيقيب بر يوز اليك اوچ چونگ بليق بيالن تولغان تورنى قوروققه تارتيب چيقاردى. اما بليق شونچه توال بولغانى بيالن تور بوسالمادى. 12يسوع اوالرغه ايتى: كليب طعام ينگالر. شاگردالر انينگ خداوند انينگدين: سن كيم ايكان سن ديب سورغالى جرأت ايكانى نى بيليب اوالرنينگ هيچ برى قيلمادى. 13يسوع قوپوب نان نى و هم بليق الردين اليب اوالرغه بردى. 14يسوع اولوك الردين

قوپغاندين كين اوزينى شاگردالرغه اوچونجى مرتبه كورساتگانى شو ايردى. ابن يوحنا بوالردين 15اوالر طعام يگاندين كين يسوع سمعون پطروسغه: اى سمعون

دوست سنى خداوند اى آرى ايتى: انگا اول ديدى. توتارسن مو دوست منى اشوغراق توتقانيم نى سن اوزونگ بيلورسن. يسوع انگا: قوزيالريم نى باقغيل ديدى. 16ينه ايكينجى اى آرى ايتى: انگا اول توتارسن مو؟ منى دوست ابن يوحنا اى سمعون ايتى: انگا مرتبه خداوند سنى دوست توتقانيم نى سن اوزونگ بيلورسن. اول انگا: قوى الريم غه پاته چى توتارسن مو دوست منى ابن يوحنا سمعون اى انگا: مرتبه 17اوچونجى ديدى. بولغيل ديدى. پطروس انينگ اوزيگا اوچونجى مرتبه: منى دوست توتارسن مو؟ ديگانى اوچون غمكين بولوب انگا ايتى: اى خداوند سن هر نرسه نى بيلورسن سنى دوست توتقانيم نى سنگا بتحقيق 18بتحقيق باقغيل. قوى الريم نى ايتى: انگا يسوع بيلورسن. اوزونگ سن بارور يرينگگا خواهالغان باغالب بلينگ نى اوزونگ ايكانينگده ياش سن ايتورمن كه اوزونگ سنى كيمرسه باشقه و اوساتورسن قولونگ نى قريغانينگدا ليكن ايردينگ خواهالماغان يرگا اليب بارادور ديدى. 19اما مونى انينگ قايداغ اولوم بيالن اولوب خداغه ديدى. ايرگاشگيل منگا انگا: ايتيب مونى و ايتى. قيليب اشارت برادورغانى نى جالل طعامى نينگ آخشام ليق يعنى شاگردنينگ توتقان دوست يسوع اويرولوب 20پطروس

ايكان كيم برگوچى توتوب سنى خداوند اى يوالنيب: سينه سيگا يسوع نينگ وقتيدا كورگانده شاگردنى اول 21پطروس كوردى. ايرگاشگانى نى شاگردنينگ سورغان ديب انينگ كلگونچه من انگا: 22يسوع بوالدور؟ قايداغ مونينگغه خداوند اى ايتى: يسوع غه

قاالدورغانى نى خواهالسام سنينگ نمه كارينگ بار؟ سن منگا ايرگاشگيل ديدى. 23بو شاگرد اولمايدور ديب برادرالرنينگ آراسيدا بر سوز چيقتى. ليكن يسوع انگا: اول

اولمايدور ديماى بلكه من كلگونچه انينگ قاالدورغانى نى خواهالسام سنينگ نمه كارينگ بار؟ ديگان ايردى.

انجيل يوحنا 21

202

انينگ و اوزى دور بو شاگرد پتوگان مونى بريب گواه ليق باره سيده 24مونينگ

گواه ليقى نينگ راست بولغانى نى بيلورميز. 25يسوع باشقه توال عمل الر قيلدى. اگر بردين بردين يازيلسه پتولگان كتاب الر دنياغه پاتماس ايردى ديب خيال قيلورمن.

انجيل يوحنا 21

203

رسول الرنينگ عمل الرى 1

رسول الرنينگ عمل الرىاولقى باب

1اى تيوفيلوس ايلگارى كى كتابيم دا يسوع نينگ اوز ايلغاغان رسول الريغه قدوس روح

بيالن اوز بويوروق الرينى بريب بولوب 2اوزى آسمانغه كوتاريلگان وقتيغچه قيلغان همه ايچيده كون قرق كين تارتقاندين زحمت اوزى 3اول يازديم. باره سيده تعليمى و عمل اوالرغه كورونوب توال دليل بيالن اوزينى تيريك كورساتيب خدانينگ پادشاه ليقى باره سيده سوز قيليب 4اوالر بيله بولغاندا اوالرغه بويوروب ايتى: اورشليم دين كتماى آتانينگ مندين انگالغانينگيز وعده سيگا ساقالب تورونگالر. 5يوحنا سو بيالن تعميد قيلدى ليكن سيزالر انينگدين بولغاندا جمع 6اوالر تعميدالنورسيزالر. قدوس روح دا اوتماسده كونالر توال قورارسن مو؟ ينگيدين پادشاه ليق نى اسرائيلغه زماندا اوشبو اى خداوند ايتيالر: سوراب 7اول اوالرغه ايتى: آتا اوز قدرتيده توختاتقان وقت زمانالرنى بيلماگليك سيزالرگا بريلگان

ايماس. 8ليكن روح القدس اوستونگيزگا كلگانده سيزالر قدرت تاپيب اورشليم دا و بارچه يهوديه ده و سامره ده تا يرنينگ انتهاالريغچه منينگ گواه الريم بولورسيزالر.

9اول مونى ايتيب اوالر قايالب تورغانيدا ايگيزگا كوتاريلدى و بر بولوت انى اوالرنينگ

منا تورسه الر تيكيب كوز آسمانغه قايالب چيقغانيغه انينگ 10اوالر كتى. اليب نظريدين اوالر بيالن آق كييم ليك ايكى كشى تورادور. 11و بوالر ايتيالر: اى جليليه ليك كشيالر نمه بو سيزالردين آسمانغه كوتاريلگان يسوع آسمانغه ايشقه آسمانغه قايالب تورورسيزالر؟

چيقغانيدا سيزالرگا كورونگانديك شونداغ يانيب كالدور. 12اندين كين اوالر زيتون تاغى ديگان تاغدين توشوب اندين بر سبت كونلوك يول نينگ

آراليقيدا بولغان اورشليم غه يانيب بارديالر. 13و اوالر شهرگا كيريب پطروس بيالن يوحنا حلفى نينگ متى، بيالن برثولماوس و توماس بيالن فيليپوس اندرياس، بيالن يعقوب و اوغلى يعقوب بيالن غيرتليك سمعون و يعقوب نينگ اوغلى يهودا اولتورغان باالخانه غه و خاتونالر باشقه بر نچه و مريم اناسى يسوع نينگ و همه سى 14بوالرنينگ چيقتيالر.

يسوع نينگ برادرالرى بر جانديك دعادا تورور ايرديالر.

204

بولغان جمع يكرمه چه يوز بر عددى اوزى پطروس كون بر كونالرده 15شو

برادرالرنينگ اوتراسيدا قوپوب ايتى: 16اى برادرالريم روح القدس ايلگاريدين داودنينگ ايتيب باره سيده يهودا بولغان باشالغوچى سى توتقانالرنينگ يسوع نى بيالن اغيزى ساناليب قطاريميزدا بيزنينگ 17اول ايردى. كيراك كليشى بجا برگانى نينگ خبر كتابدا بر اجريگا ناحقليق نينگ اوزى 18اول ايردى. تاپغان نصيبى نى خذمتى نينگ رسول لوق ايكين يرينى ساتيب الدى. اما اول يوز توبن يقيليب اوترادين ياريليب همه اوچاى الرى بولدى. معلوم همه سيگا تورغانالرنينگ اورشليم دا واقعه الر 19بو توكولدى. چيقيب آتاندى. يرى ايكين قان يعنى حقل دما تيليدا اوالرنينگ يرى ايكين اوچون انينگ انينگ مكانى ويران بولسون و ايچيده بر كيمرسه 20چونكه مزامير كتابيدا پتولوب دوركه

اولتورماسون و ينه: انينگ منصبى نى باشقه سى السون ديب پتولوب دور. 21انينگ اوچون تعميد يوحنادين وقتيدا 22يعنى تمام تورغان كيريب چيقيب آراميزدا يسوع نينگ خداوند الغانيدين تارتيب تا بيزدين آيريليب آسمانغه كوتاريلگان كونيغچه بيز بيالن همراه بولغان اوالر 23و بولسون. گواه بيله بيالن بيز قوپغانيغه اولوك الردين انينگ برى آدم الردين تورغوزوب اوتراغه متياسنى و يوسف نى ديگان بارسابا لقبليق يوستوس يعنى ايكى نى جاييغه اوز 25يهودا خداوند بيلگوچى كونگلى نى همه سى نينگ سن اى قيليب: 24دعا

قايسى نى ايكى سيدين بو مرتبه سيگا رسول لوق نينگ و خذمت كتگان قويوب بارغالى ايتيالر. 26و اوالر اوچون قرعه سالديالر و قرعه ايلغاغانينگ نى كورساتيب برگيل ديب

متياسغه چيقتى. و اول اون بر رسول نينگ قطاريدا سانالدى.

ايكينجى باب

2ناگاه ايرديالر. يوغالشقان جانديك بر همه سى كلگانده كونى الخمسين 1عيد

اوى نينگ اولتورغان اوالر كليب گولدوروش بر آسماندين بورانديك اوتادورغان قاتيق همه سى نى تولدوردى. 3و اوت يالقينيغه اوخشاش تيل الر اوالرغه كورونوب تارقاليب هر برى نينگ اوستيگا قوندى. 4و همه سى قدوس روح بيالن تولوب روح اوالرغه سوز قيلغالى

برگانديك باشقه تيل الردا سوز قيلغالى باشالديالر.

رسول الرنينگ عمل الرى 1 و 2

205

اولتوروغلوق اورشليم دا يهوديالر تقوادار كلگان خلقدين هر تگيداكى آسمان 5اما

اوز برى هر كليب يغيليب گروهى خلق نينگ انگالنغاندا گولدوروش 6اول ايردى. حيران همه سى 7و توشتيالر. حيرت گا انگالب قيلغانى نى سوز رسول الرنينگ تيليدا ايماسمو؟ 8بيز قيلغانالرنينگ همه سى جليليه ليك منا سوز ايتيالر: قيليب تعجب بولوب 9پارطى انگاليالورميز؟ اوالردين تيلى نى يرنينگ توغولغان اوزوميز قايداغ بريميز هر آسيادا، يا پونطوسدا قپادوقيه ده، يا يهوديه ده مسوپوتاميدا، بولساق، عيالمى يا مادى يا ليبيه نينگ يورت الريدا ساكن قيرينه طرف الريداكى يا پامفيليه ده، مصردا و يا 10فريگيه ده

يا پروسيليت، 11كريدليك يا رومادين كوچوب كلگان مسافرالر بولساق، يهودى بولساق اوالرنينگ باره سيدين عمل الرى اولوغ خدانينگ تيليميزدا اوز همه ميز بولساق عرب يا سوزالگانى نى انگالرميز. 12و همه سى حيران قاليب نمه خيال قيليشى نى بيلماى بربريگا: ينگى شراب بوالر قيليب: اوالرنى مسخره باشقه الر ايتيشتيالر. 13اما ديب ايكان نمه بو

ايچيب مست بولوب دور ديديالر. يهودى اى ايتى: اوالرغه كوتاريب آوازينى قوپوب بيالن اون برالر پطروس 14ليكن

قوالق سوزالريم گا بيليب مونى همه سى بولغانالرنينگ ساكن اورشليم دا و كشيالر سالينگالر. 15بوالر سيزالر گمان قيلغانديك مست ايماس دور. حاضر كون نينگ اوچونجى ساعتى ايماسمو؟ 16ليكن يوئيل پيغمبرنينگ واسطه سى برله خبر بريلگان واقعه بودور يعنى: 17خدا ايتوركه كين كى كونالرده همه بشر اوستيگا اوز روحوم نى توكارمن و اوغول الرينگيز

توشالر قريالرينگيز و رؤياالر يگيت الرينگيز و قيلورالر پيغمبرليك قيزالرينگيز و روحوم نى اوستيگا كنيزك الريم نينگ و قل الريم نينگ كونالرده اول 18آرى كورورالر. توكارمن و اوالر پيغمبرليك قيلورالر. 19يوقاريدا آسماندا عجايب هيئت الر و توبنده يرده و اولوغ 20خداوندنينگ كورساتورمن. بولوت الرى توتون و اوت قان يعنى عالمت الر جاللتليك كونى كلماسدين ايلگارى كون قرانگغولوققه و آى قانغه تبديل بولور. 21اما واقع بولوركه هر كيم خداوندنينگ اسمى نى قچقيرسه نجات تاپادور. 22اى اسرائيل ليق كشيالر بو سوزالرنى انگالنگالر. بيلورسيزالركه ناصرت ليك يسوع اوزى خدا انينگ قولى بيالن خدادين آلدينگيزدا بيالن عالمت الرى و معجزه الر عمل الر، قدرتليك قيلغان آرانگيزدا موافق بيليشيگا ازلى و تقديرى خدانينگ اوزى 23اول ايردى. كشى بر تاپغان شهادت دارغه بيالن قول الرى آدم الرنينگ فاسق انى سيزالر كين بريلگاندين توتوب سيزالرگا

رسول الرنينگ عمل الرى 2

206

ميخالب اولتوردينگيز. 24ليكن خدا اولوم نينگ دردى نينگ باغالرينى يشيب انى تيرگوزوب باره سيده انينگ ايردى. 25داود ايماس اولوم دين توتولماقى ممكن انينگ قوپاردى چونكه ايتور: خداوندنى هميشه نظريم گا كلتوروب دورمن آرى اول منينگ اونگ يانيم دادور، من تبرانماس من. 26انينگ اوچون كونگلوم خوش بولور و تيليم شادليق قيلور جسديم هم اميد مقدسينگ نى يا و برماس سن قويوب برزخقه عالم جانيم نى 27چونكه الور. راحت بيالن بيلدوروب سن، منگا يول الرينى 28تيريكليك قويماس سن. كورگالى چوروماگليك

يوزونگ نينگ آلديدا منى خوشلوق بيالن تولدورورسن. 29اى برادرالر آتاباباميز داود باره سيده اشكارا ديگالى بوالدوركه اول اولوب كومولدى

و انينگ قبرى بو كونغچه بيزنينگ آراميزدادور. 30ليكن اول پيغمبر بولوب خدا انينگ تختيدا وعده بيالن قسم اوزيگا انينگ قوپاريشنى كشى نى بر اوروغيدين اوز انينگ اولتورغالى قيلغانى نى بيليب 31ايلگاريدين مسيح نينگ تيريليب قوپماقى نى كوروب انينگ باره سيدين: 32بو ايتى. ديب كورمادى چوروماگليك جسدى انينگ و قالمادى برزخدا عالم جانى اوزى 33اول گواه دورميز. همه ميز بيز مونينگغه قوپاردى تيرگوزوب اوزى خدا يسوع نى خدانينگ اونگ قولى بيالن اولوغالندورولوب آتادين روح القدس نينگ وعده سى نى اليب شو سيزنينگ ايمدى كوروب انگالغانينگيزنى توكوب دور. 34داود آسمانغه چيقمادى ليكن اوزى: رب منينگ خداونديم گا ايتى: 35من دوشمن الرينگ نى قدمگاهينگ قيلغونچه منينگ اونگ يانيم دا اولتورغيل ديدى. 36ايمدى اسرائيل نينگ بارچه خانه دانى تعيين بيلسون كه خدا

اوشبو سيزالر دارغه تارتقان يسوع نى هم خداوند هم مسيح قيليب دور. قالغان و پطروسغه بولوب سانجيغانديك كونگل الريگا انگالغاندا مونى 37اوالر

و قيلينگالر توبه اوالرغه: 38پطروس ايتيالر. ديب قياللى نمه برادرالر اى رسول الرغه: و السون تعميد بيالن اسمى مسيح نينگ يسوع اوچون مغفرتى گناه الرنينگ برينگيز هر روح القدس نينگ عطيه سى نى تاپارسيزالر. 39چونكه وعده اوزى سيزالرگا و بالالرينگيزغه باشقه 40توال ديب همه سيگادور يراقداكى الرنينگ قچقيرادورغان خداوند تنگريميز و سوزالر بيالن گواه ليق بريب نصيحت قيليب: بو ترتو نسلدين قوتولونگالر ديدى. 41و انينگ سوزينى قبول قيلغانالر تعميد الديالر و شو كون اوچ مينگچه جان شاگردالرغه قوشولدى. تورديالر. اوشاتيشدا و دعادا نان و برليكده و تعليميده اوالر هميشه رسول الرنينگ 42و

43و هر برى نينگ اوستيگا قورقونج توشتى و رسول الرنينگ واسطه سى برله توال معجزه

رسول الرنينگ عمل الرى 2

207

شريك نمه ده هر بولوب يرده بر همه سى ايشانگانالرنينگ 44و ايردى. قيلينور عالمت و همه سيگا قايالب حاجتيگا برى نينگ هر ساتيب مال الرينى و ملك الرينى 45اوز بولوب اوى الرده بولوشوب بيت مقدسده بر جانديك ايرديالر. 46و هر كونى برور قيليب تقسيم نان اوشاتيشيب خوشلوق و كونگل ساده ليكى بيالن طعام يب خداغه شكر قيلور ايرديالر. 47و همه خلق نينگ آلديدا التفات تاپغان ايرديالر. و خداوند نجات تاپغانالرنى جماعت گا

كوندين كونگا قوشار ايردى.

اوچونجى باب

1اما پطروس بيالن يوحنا توقوزونجى ساعت نينگ دعاييغه بيت مقدسگا چيقيب بارغانيدا

2اناسيدين توكور توغولغان بر كشى اندا كلتورولدى اول اوزى بيت مقدسگا كيرگانالردين

دروازه سى نينگ ديگان دروازه چرايليق بيت مقدس نينگ كون هر ديب تيالسون صدقه كشى شو تورغانيدا كيريب بيت مقدسگا يوحنا بيالن 3پطروس ايردى. قويولور يانيدا اوالرنى كوروب بر صدقه تيالدى. 4پطروس بيالن يوحنا انگا كوز تيكيب: بيزگا قايالغيل قيلغاندا اميد ديب االمن نرسه بر اوالردين تلموروب اوالرغه كشى اول 5و ايتى. ديب يسوع ناصرت ليك براى: سنگا باريم نى اما يوق آلتونوم بيالن كموش منينگ 6پطروس:

مسيح نينگ اسمى بيالن قوپوب مانگغيل ديب 7انينگ اونگ قوليدين توتوب انى قوپاردى و درحال پوت الرى بيالن اوشوق الرى قوتالندى 8و اول سكالب قوپوب مانگغالى توروب اوالر بيالن بيت مقدسگا كيريب مانگيب سكالب خداغه حمد قيلور ايردى. 9و خلق نينگ همه سى انينگ مانگيب يوروب خداغه حمد ايتقانى نى كوروب 10بيت مقدس نينگ چرايليق بولغان واقع انگا تونوب انى ديب اوشبو كشى تيالگان صدقه اولتوروب دروازه سيدا

ايشدين تعجب قيليب حيران قالديالر. 11اول كشى پطروس بيالن يوحناغه چاپالشيب تورغاندا همه خلق توال حيران بولوب

اوالرغه يوگوروب سليمان نينگ ايوانى ديگان جايدا يوغالشتى. 12پطروس مونى كوروب سوز باشالب ايتيكه اى اسرائيل ليق كشيالر نمه اوچون بو ايشقه تعجب قيلورسيزالر و نمه اوچون بيز اوز قدرتيميز و تقوادارليقيميز بيالن بو كشى نى مانگدورغانديك بيزگا تيكيليب قايالرسيزالر؟ 13آتاباباالريميزنينگ تنگريسى يعنى ابراهيم، اسحق و يعقوب نينگ تنگريسى

رسول الرنينگ عمل الرى 2 و 3

208

قويوب انى پيالطوس بريب توتوب انى سيزالر اولوغالندوردى. يسوع نى بنده سى اوز برگالى حكم قيلغاندا انينگ آلديدا انى انكار قيلدينگيز. 14سيزالر مقدس و عادل كيمرسه نى انكار قيليب سيزالرگا بريلگالى بر قتل قيلغوچى نى تيالدينگيز. 15ليكن حيات نينگ اميرينى گواه دورميز. اوزوميز بيز مونينگغه قوپاردى اولوك الردين انى خدا اما اولتورگوزدينگيز 16و يسوع نينگ اسميغه كلتورولگان ايمان اوچون انينگ شو اسمى اوزى سيزالر كوروب

تونوغان بو آدم نى قوتالندوردى و يسوع نينگ واسطه سى برله بولغان ايمان همه نگيزنينگ هم سيزالر هم بيلورمن كه برادرالر اى ايمدى 17و بردى. شفاليق كامل كشيگا بو آلديدا مسيحى نينگ اوز خدا 18ليكن قيليب سيزالر. شونى بيلماى مصلحتچيالرينگيز محكمه زحمت تارتيشى باره سيده ايلگاريدين همه پيغمبرالرنينگ اغيزى بيالن خبر برگانى نى بو طريقه دا بجا كلتوردى. 19انينگ اوچون گناه الرينگيز اوچورولسون ديب توبه قيليب راست ايبارگانى يسوع نى مسيح تعيينالغان ايلگاريدين سيزالرگا خدا 20تاكه يانينگالر يولغه بيالن خداوندنينگ يوزيدين راحت زمانالرى كلگاى. 21خدا قديم قى وقت الردين تارتيب زمانيغه توزالگان نرسه نينگ همه ايتقانيديك بيالن اغيزى پيغمبرالرى نينگ مقدس اوز خدا رب ايتيكه 22موسى ايردى. كيراك ساقالماقى قيليب قبول مسيح نى آسمان نينگ ايتسه نمه سيزالرگا اول قوپارادور. برادرالرينگيزدين اوز پيغمبرنى بر منديك سيزالرگا انگا قوالق سالينگالر. 23و انداغ بوالدوركه اول پيغمبرگا قوالق سالمايدورغان هر كيمرسه قوم دين يوقاتيالدور ديدى. 24همه پيغمبرالر صموئيلدين تارتيب انينگدين كين كليب سوز قيلغانالرنينگ همه سى ايلگاريدين بو كونالرنينگ باره سيده پيغمبرليك قيلديالر. 25سيزالر قبيله الر همه يرداكى نسلينگدين سنينگ ابراهيم غه: خدا و اوغول الرى پيغمبرالرنينگ مباركليك تاپارالر ديب آتاباباالريميز بيالن قيلغان عهدنينگ اوغول الرى دورسيزالر. 26خدا اوز بنده سى يسوع نى قوپاريب هر برينگيز اوز يمانليقدين يانغاندا سيزالرنى مباركالسون

ديب انى اول سيزالرگا ايباردى.

تورتونجى باب

1اوالر خلققه سوز قيليب تورغانيدا كاهن الر و بيت مقدسداكى پاسبان نينگ سردارى

اولوك الرنينگ يسوع دا بريب تعليم خلققه 2اوالرنينگ قوپوب اوالرغه صادوقيالر و

رسول الرنينگ عمل الرى 3 و 4

209

قوپوشى نى بشارت برگانيگا اچيغالنيب 3رسول الرغه قول ساليب توتوب كون كيچ بولغانى اوچون ايرته غچه سوالب قويديالر. 4اما سوزنى انگالغانالردين توال كشى ايشانديالر و اير

كشيالرنينگ عددى بش مينگگا يتيشگان ايردى. كاتب الرى و آقسقال الرى مصلحتچيالرى، محكمه خلق نينگ ايرته سى 5و

اولوغ و اسكندر بيالن يوحنا و قيافا بيالن حنان كاهن اولوغ 6و يغيلديالر. اورشليم غه كاهن نينگ جماعه سى نينگ همه سى حاضر بولدى. 7و رسول الرنى اوتراسيدا تورغوزوب اوالردين: نمه قدرت بيالن و نمه اسم بيالن مونى قيلدينگيز ديب سورديالر. 8اول وقت بيالن مصلحتچى محكمه قوم نينگ اى ايتى: اوالرغه تولوب قدوس روح دين پطروس كشى بو بيزدين: اوچون يخشيليق يتگوزگان كشيگا كسل بر بوكون 9بيز آقسقال الرى قومى نينگ اسرائيل نينگ و همه نگيزگا 10سيزنينگ سورولسه ديب ساقايدى بيالن نمه همه سيگا معلوم بولسون كه سيزالر دارغه تارتيب خدا اولوك الردين قوپارغان ناصرت ليك آلدينگيزدا ساق بو كشى بيالن اسم آرى شو بولوب دور ايش بو بيالن يسوع نينگ اسمى شودور. تاش بولغان تاشى بورجك تاشالنيب سيزالردين آرى 11تامچيالردين تورادور، آدم الرغه تگيده آسمان نينگ چونكه يوق دور نجات كيمرسه ده هيچ باشقه انينگدين 12و

بريلگان بيز نجات تاپغوديك بولك اسم يوق دور. عامى و علم سز اوالرنينگ كوروب جرأتى نى يوحنانينگ بيالن پطروس اوالر 13و

اوز ايرگاشگانى نى يسوع غه تونوب اوالرنى قيليب تعجب بيليب ايكانى نى كشيالر ياديغه كلتورديالر. 14اما شفا تاپغان كشى نينگ اوالر بيالن تورغانى نى كورگانده هيچ نمه مصلحت بيالن بربرى بويوروب ديب چيقسونالر محكمه دين اوالرنى 15و ديالماديالر. مشهور بر برله واسطه سى اوالرنينگ چونكه قياللى قانداغ كشيالرگا 16بو قيليشيب: شونينگغه بيز و معلوم دور همه سيگا اولتورغوچيالرنينگ اورشليم دا قيلينغانى عالمت ديب ياييلماسون زياده آراسيدا خلق نينگ خبرى ايش نينگ بو 17ليكن ديالمايميز. يوق قويالى قورقوتوب ديب قيلماسون سوز كشيگا هيچ بيالن اسم بو كين موندين اوالرنى قيليب سوز بيالن اسمى يسوع نينگ هرگيز قچقيريب: اوالرنى كين 18اندين دييشتيالر. بريب جواب اوالرغه يوحنا بيالن پطروس 19اما بويورديالر. ديب برمانگالر تعليم درست مو؟ آلديدا خدانينگ بويون سونوش سيزالرگا بويون سونوشدين خداغه ايتى: تورالمايميز شوك ايتماى انگالغانيميزنى كوروب بولساق 20بيز چاغالنگالر. اوزونگيز

رسول الرنينگ عمل الرى 4

210

ديديالر. 21اول وقت اوالرنى قورقوتوب باقيب همه خلق بولغان معجزه اوچون خداغه حمد ايتقاچ خلق نينگ جهتيدين اوالرغه جزا برگالى هيچ بهانه تاپالماى اوالرنى قويوب

برديالر. 22و بو معجزه بيالن ساقايتيلغان كشى قرق ياشدين اشقان ايردى.بيالن كاهن الر اولوغ باريب اوزى نينگ كى الرغه بريلگانده قويوب اوالر 23و

آقسقال الرنينگ اوالرغه ايتقانى نينگ همه سى نى خبر برديالر. 24بوالر مونى انگالغاندا بر تنگيز و ير و آسمان خداوند اى ايتيالركه قيليب دعا خداغه بيالن آواز اونلوك جانديك بيالن اوالردا بار بولغان نينگ همه سى نى سن اوزونگ يراتقان دورسن. 25روح القدس نينگ واسطه سى برله اوز بنده نگ آتاميز داودنينگ اغيزى بيالن: نمه ايشقه طائفه الر غاوغه قيليب اميرالرى خداوندنينگ پادشاه الرى قوپتيالر و خلق الر باطل خيال قيلديالر؟ 26دنيانينگ هيرودس شهرده بو 27بدرستى ايتينگ. ديب يغيليشتيالر ضديغه مسيحى نينگ انينگ و بيالن پونطيوس پيالطوس و طائفه الر بيالن اسرائيل نينگ قومى سن مسح قيلغان قدوس مصلحتينگ نينگ و قولونگ سنينگ 28آرى يوغالشتيالر. ضديغه يسوع نينگ بنده نگ خداوند اى 29حاضر يوغالشتيالر. قيلغالى همه سى نى تعيينالغانى نينگ ايلگاريدين اوالرنينگ قورقوتقانيغه قايالب اوز بنده الرينگگا كامل جرأت بيالن سنينگ سوزونگ نى ايتقالى قدرت برگيل. 30و كسل الرنى ساقايتيشقه و قدوس بنده نگ يسوع نينگ اسمى بيالن قيلغاندين كين اوالر دعا اوزاتغيل. 31و قيلدوروشقه قولونگ نى عالمت الر و معجزه الر جرأت سوزينى خدانينگ تولوب روح القدسدين همه سى و تبراندى يرى بولغان جمع

بيالن بشارت برور ايردى. 32و ايشانگانالرنينگ همه سى بر كونگل و بر جانديك ايردى و هيچ برى اوز ماليدين بر

نرسه نى منينگ كى ديماس ايردى بلكه همه نرسه ده شريك ايرديالر. 33و رسول الر خداوند همه سى نينگ و ايردى برور گواه ليق بيالن قوت چونگ قوپغانيغه تيريليب يسوع نينگ تارتمادى محتاجليق كيم هيچ آراسيدا اوالرنينگ 34و ايردى. بار عنايت چونگ اوستيده بهاسى نى ساتيلغانى نينگ ساتيب اوالرنى بولسه اوى الرى يا ملك كيم نينگ هر چونكه حاجتيگا اوز كيم نينگ هر و قويدى آلديدا پوت الرى نينگ 35رسول الرنينگ كليب اليب نصيحتچى يعنى بارناباس رسول الردين 36و ايرديالر. برور اولوشتوروب قايالب آتانيب قپروسدين بولغان الويليق يوسف 38هم بر ايكين يرينى ساتيب پلى نى اليب كليب

رسول الرنينگ پوت الرى نينگ آلديدا قويدى.

رسول الرنينگ عمل الرى 4

211

بشنجى باب

2خاتونى نينگ ملك نى ساتيب بر بيالن سفيره خاتونى اوز بر كشى ديگان حنانيا 1اما

كليب اليب حصه سى نى بر ينه قاليب اليب حصه سى نى بر بهاسى نينگ بيالن بيليشى رسول الرنينگ پوت الرى نينگ آلديدا قويدى. 3اما پطروس ايتى: اى حنانيا نمه ايشقه سن روح القدسگا يالغان ايتيب ملك نينگ بهاسيدين بر حصه سى نى اليب قالغوديك شيطان نى اوزونگ نينگ كى ساتماسدا ملك نى 4سن قويوب سن؟ تولدورغالى كونگلونگ نى اوز بو سن ايشقه نمه ايردى؟ ايماسمو اختيارينگدا اوز ثمنى ساتيلغاندا ايردى؟ ايماسمو بو 5حنانيا ايتينگ. يالغان خداغه بلكه ايماس آدم غه كلتوردونگ؟ كونگلونگگا ايشنى سوزنى انگالب يقيليب جان بردى و انگالغانالرنينگ همه سيگا چونگ قورقونج توشتى.

6و يگيت الر قوپوب انى كفنالب اليب چيقيب كومديالر.

كيردى. ايچگارى بى خبر ايشدين بو خاتونى انينگ كين اوتگاندين ساعتچه 7اوچ

8پطروس انگا ايتى: منگا ديب برگيل ملك نى شونچه گا ساتينگيزمو؟ اول: آرى شونچه گا

منا قيلدينگيز؟ اتفاق سيناغالى روحى نى خداوندنينگ ايشقه نمه انگا: 9پطروس ديدى. ديدى. چيقارورالر اليب هم سنى ايشيكده دور آياغالرى كومگانالرنينگ ايرينگ نى انينگ كيريب يگيت الر و بردى جان يقيليب آياغالريغه پطروس نينگ درحال اول 10و

و جماعت گا همه 11و كومديالر. يانيدا ايرى نينگ چيقيب اليب انى كوروب اولگانى نى مونى انگالغانالرنينگ همه سيگا چونگ بر قورقونج توشتى.

آراسيدا قوم نينگ معجزه الر و عالمت توال بيالن قول الرى رسول الرنينگ 12و

ايرديالر. بولور جمع ايوانيدا سليمان نينگ جانديك بر همه سى و ايردى. قيلينور اولوغ اوالرنى خلق اما قيلمادى جرأت قوشولغالى اوالرغه برى هيچ 13باشقه الردين

بيلور ايردى. 14و تخى توال كشيالر خداوندگا ايشانيب هم اير هم خاتون گروه چه كليب قوشولور ايرديالر. 15پطروس اوتوب مانگغانيدا ممكن بولسه انينگ سايه سى اوالرنينگ اوستيگا توشسون ديب كسل الرنى كوچه الرغه اليب چيقيب اوران بيالن ياتماق الرنينگ ايرديالر. 16و هم اورشليم نينگ اطرافيداكى شهرالردين خلق گروه گروه اوستيده قويار كليب كسل الرنى و ناپاك روح الردين عذاب تارتقانالرنى اليب كلور ايرديالر و همه سى

شفا تاپار ايردى.

رسول الرنينگ عمل الرى 5

212

17اما اولوغ كاهن و انينگ بيالن بولغانالر يعنى صادوقى فرقه سيداكى الر قوپوب غيرت

بيالن تولوب 18رسول الرغه قول ساليب اوالرنى توتوب عام زندانغه سوالب قويدى. 19اما خداوندنينگ فرشته سى كيچه ده زندان نينگ دروازه سى نى اچيب اوالرنى چيقاريب ايتى:

20باريب بيت مقدسده قوپوب حيات نينگ همه سوزينى خلققه ايتينگالر.

21اوالر مونى انگالب تانگاتقاندا بيت مقدسگا كيريب تعليم برگالى تورديالر. اما اولوغ

كاهن و انينگ بيالن بولغانالر كليب چونگ محكمه نى و بنى اسرائيل نينگ آقسقال الرينى يغيب زنداندين رسول الرنى اليب كلگالى كشى ايبارديالر. 22سپاه الر باريب اوالرنى زنداندا تاپماى يانيب كليب خبر بريب 23ايتيالر: بيز باريب باقساق زندان دقت بيالن بركتيگليك و كشى نى هيچ ايچگاريده كيرگانده اچيب ليكن تورادور تاشيدا دروازه الرنينگ پاسبانالر تاپمادوق. 24بيت مقدس نينگ پاسبان سردارى و اولوغ كاهن الر بو سوزالرنى انگالغاندا مونينگ باره سيده: بو ايشالر بارغانچه قايداغ بوالدور ديب نهايت حيران بولديالر. 25اما بر كشى كليب اوالرغه: منا سيزالر زندانغه سالغان كشيالر بيت مقدسده توروب خلققه تعليم

برادور ديب خبر بردى. خلقدين ليكن كلدى. اليب اوالرنى باريب بيالن سپاه الر اوزى سردار وقت 26اول

كلگانده اليب 27اوالرنى قيلمادى. زورلوق ديب قيلماسون سنگسار بيزنى قورقوب: محكمه نينگ آلديدا تورغوزديالر. و اولوغ كاهن اوالردين سوراب 28ايتى: بو اسم بيالن بيالن تعليمينگيز اوز اورشليم نى منا و قيلمادوق مو؟ امر قاتيق ديب برمانگالر تعليم اوستيميزگا كلتورگالى خواهالرسيزالر. 29ليكن بيزنينگ قانى نى آدم نينگ بو تولدوروب پطروس بيالن رسول الر جواب بريب ايتيالر: خداغه آدم الردين اشوغراق بويون سونماق تنگريسى آتاباباالريميزنينگ يسوع نى اولتورگان اسيب يغاچقه 30سيزالر كيراك دور. تيرگوزوب قوپاردى. 31خدا انى امير و قوتقازغوچى قيليب اسرائيلغه توبه و گناه الرنينگ مغفرتى نى برسون ديب اوز اونگ قولى بيالن اولوغالندوروب دور. 32مونينگ همه سيگا گواه دور. هم روح القدس برگان بويون سونغوچيالرغه اوزيگا خدا و گواه دورميز. بيز خواهالديالر. اولتورگالى اوالرنى اچيغالنيب توال انگالغاندا مونى 33محكمه داكى الر

معلمى بر شريعت آلديدا حرمتليك قوم نينگ ديگان همه بولوب غمالئيل فريسى 34ليكن

اوالرغه 35اندين بويوردى. ديب چيقسون تاشقارى دم بر آدم الر بو قوپوب: محكمه ده 36بو قيلينگالر. بيالن احتياط قيلسانگيز نمه آدم الرغه بو كشيالر اسرائيل ليق اى ايتى:

رسول الرنينگ عمل الرى 5

213

كونالردين ايلگارى توداس ديگان كشى قوپوب اوزينى چونگ دير ايردى و تورت يوزچه همه سى ايرگاشگانالرنينگ انگا كين اولتورولگاندين اوزى ليكن قوشولدى. انگا آدم يهودا جليليه ليك كونالريده خطالنماك نينگ جان كين 37انينگدين يوقالديالر. تارقاليب انگا و بولدى هالك اول ايرگاشتوردى. آزدوروب اوزيگا خلق نى بر مونچه قوپوب آدم الرغه بو ايتورمن: سيزالرگا ايمدى 38و كتى. تاراليب همه سى ايرگاشگانالرنينگ تگماى اوز اختياريغه قويونگالر. اگر بو كينگاش يا بو ايش آدم الردين بولسه يوق بولوب كتادور. 39ليكن اگر خدادين بولسه يوقاتالمايسيزالر. احتياط قيلينگالركه خدانينگ ضديغه جنگ قيلغوچى بولماغايسيزالر ديدى. 40اوالر انينگ سوزيگا معقول بولوب رسول الرنى قچقيريب اوالرغه شيره قامچى اوردوروب يسوع نينگ اسمى بيالن سوز قيلماسون ديب

بويوروب اوالرنى قويوب برديالر. بولوشوب خوش اوچون سانالغانى اليق تارتقالى حقارت اوچون اسم بو 41اوالر

محكمه دين چيقيب كتيالر. 42و هر كونى بيت مقدسده و اوى الرده تعليم بريب يسوع مسيح باره سيده بشارت بريشدين توختاماس ايرديالر.

التنجى باب

1شو كونالرده شاگردالرنينگ عددى توال بولغاندا يونانى يهوديالر اوز تول خاتونالرى

ايرديالر. عبرانيالرغه غودورالشور اوچون قالغانى قوروق بريلگان صدقه دين كونى هر 2انينگ اوچون اون ايكيالر جميع شاگردالرنى قچقيريب ايتى: بيزگا خدانينگ سوزى نينگ

بشارتى نى تاشالب دستورخوانغه خذمت قيلغالى كليشمايدور. 3انينگ اوچون اى برادرالر كشى يته بولغان مشهور اوچون يخشيليقى تولوب بيالن حكمت و روح آرانگيزدين هميشه اوزوميز بيز 4ليكن تورغوزاميز. قيليب تعيين ايشقه بو اوالرنى بيز و ايلغانگالر دعا و بشارت نينگ خذمتيده تورغايميز ديديالر. 5بو سوز همه جماعت گا خوش كلدى. كشى بر تولغان بيالن قدوس روح و اعتقاد اوزى اول ايلغاديالر. استفانوسنى اوالر و ايردى و هم فيليپوسنى و پروخورسنى و نيكانورنى و تيمون نى و پرميناسنى و انطاكيه ليك پروسيليت بولغان نيكوالوسنى ايلغاب 6رسول الرنينگ آلديغه تورغوزديالر. و بوالر دعا

قيليب قول الرينى اوالرنينگ اوستيگا قويديالر.

رسول الرنينگ عمل الرى 5 و 6

214

7و خدانينگ سوزى اوسوب شاگردالرنينگ عددى اورشليم دا توال اشار ايردى و هم

كاهن الردين چونگ بر گروه ايمانغه اطاعت قيلور ايردى. معجزه الر چونگ آراسيدا خلق نينگ تولوب بيالن قوت و اعتقاد استفانوس 8اما

بولغانالردين سيناغوغيدين ديگانالرنينگ ليبرتين 9ليكن ايردى. قيلور عالمت الر و و سيناغوغيداكى الردين اسكندريه ليك الرنينگ و قيرينه ليك الرنينگ بيالن بر نچه سى قوپتيالر. بحثالشگالى بيالن استفانوس بر نچه سى بولغانالردين آسيادين بيالن قيليقيه 11اول كلديالر. عاجز روح غه و حكمت گا قيلغان سوز بيالن واسطه سى انينگ 10ليكن

گواه ليق ديب انگالدوق ايتقانى نى سوز كفر خداغه و موسى غه استفانوس نينگ وقت: قوزغاتيب كاتب الرنى و آقسقال الرنى 12خلق نى، اليب اجاره گا كشيالر برگالى گواه الر 13يالغان باريب اليب محكمه گا چونگ توتوب انى يوگوروب استفانوسغه قيلماقدين سوز خالفيدا شريعت نينگ و يريميزنينگ مقدس كشى بو اوالر: قوپارديالر. توختامايدور. 14بيز انينگدين: شو ناصرت ليك يسوع بو مكان نى يقيتيب موسى نينگ بيزگا ايتيالر. ديب انگالدوق ديگانى نى قيالدور بولگچه اتيب يوتگاب رسم الرينى برگان يوزينى انينگ قايالب تيكيليب استفانوسغه همه سى اولتورغانالرنينگ محكمه ده 15و

فرشته نينگ يوزيديك كورديالر.

يتنجى باب

اى ايتى: 2استفانوس سوردى. ديب بوالدورمو شونداغ ايشالر بو كاهن: اولوغ 1و

تخى حارانغه ابراهيم آتاميز تنگريسى جالل نينگ سالينگالر! قوالق آتاالر و برادرالر كوچماى ارام نهرين دا تورغان وقتيدا انگا كورونوب ايتى: 3اوز وطنينگدين و جماعه نگدين كلدانيالرنينگ وقت 4اول ديدى. بارغيل يورت غه كورساتادورغان سنگا من چيقيب يردين اول انى خدا كين بولغاندين وفات آتاسى و اولتوردى. حاراندا چيقيب يورتيدين سيزالر ايمدى اولتورغان يورت غه كوچوردى. 5اما بو يرده بر آياغ باسقوديك يرنى هم انگا تصرفيگا اوالدى نينگ كين كى انينگدين و اوزى نينگ يورت نى بو ليكن برمادى ميراث برگالى وعده قيلدى. اول وقت دا ابراهيم نينگ بالسى تخى يوق ايردى. 6خدا مونداغ ايتيكه انينگ اوروغى يات يورت دا مسافر بولور و اوالرنى تورت يوز يل قل قيليب اوالرغه ظلم

رسول الرنينگ عمل الرى 6 و 7

215

قيلورالر. 7اما من اوالرنى قل قيالدورغان طائفه غه حكم قيلورمن. اندين كين چيقيب منگا بو يرده عبادت قيلورالر ديب خدا ايتى. 8خدا انگا ختنه نينگ عهدينى بردى. و ابراهيم دين اون يعقوبدين و يعقوب اسحقدين و قيليندى. ختنه كونيده سكزنجى توراليب اسحق خدا ليكن ساتيالر. مصرغه انى قيليب حسد يوسفگا آتاباباالر 9و تورالدى. آتابابا ايكى انينگ بيالن بولوب 10انى همه تارليقدين قوتقازيب انگا مصر پادشاهى فرعون نينگ آلديدا اوستيگا اويى اوز همه و اوستيگا مصر انى فرعون و بردى. حكمت تاپتوروب التفات خواجه قيلدى. 11اما تمام مصر بيالن كنعان يورت الريدا آچاچليق و چونگ تنگليك واقع بولدى و آتاباباالريميز يگالى بر نرسه تاپالماديالر. 12و يعقوب مصردا اشليق بار ايكانى نى يوسف مرتبه ايكينجى 13و ايباردى. يرگا اول مرتبه اولقى آتاباباالريميزنى انگالغاندا برادرالريغه تونولدى و يوسف نينگ جماعه سى فرعونغه معلوم بولدى. 14و يوسف كشى ايباريب آتاسى يعقوب نى و يتميش بش جان عددليك همه جماعه سى نى اوزيگا قچقيردى. 15و يعقوب مصرغه توشتى. و اوزى بيالن آتاباباالريميز اول يرده وفات بولدى. 16و اوالر

قبرده الغان ساتيب پلغه اوغول الريدين حمورنينگ شكيم ده ابراهيم يوتگاليب شكيم گا دفن قيلينديالر.

قوم تورغانيدا يقينالشيب وقتى وعده سى نينگ قيلغان ابراهيم غه خدانينگ 17ليكن

بر پادشاه ايردى. 18اول وقت يوسف نى تونومايدورغان ينگى مصردا اوسوب توال بولور مصردا قوپتى. 19شو پادشاه خلقيميزغه حيله قيليب آتاباباالريميزغه آزار يتگوزوب اوالرنى اوز بالالرينى تيريك قالماسونالر ديب تاشقارى تاشالغالى زورالدى. 20شو وقت دا موسى توغولدى. و اول خدانينگ آلديدا مقبول بولوب اوز آتاسى نينگ اوييده اوچ آى باقيلدى. كلتوروب اليب انى قيزى فرعون نينگ تاشالنغاندا چيقاريليب اويدين اوزى اول 21اما

اوزيگا بال قيليب باقتى. 22و موسى مصرليق الرنينگ بارچه حكمتيده تربيت قيلينيب سوزده و عملده كوچلوق بولدى. 23و قرق ياشقه كيرگانده اوز برادرالريم بنى اسرائيل نى زيارت اورولغان كوروب تارتقانى نى ظلم كيمرسه نينگ بر 24و توشتى. كونگليگا ديب قيالى برادرالريم قيلديكه اولتوردى. 25و خيال اليب مصرليق نى انتقامى نى قيليب ياردم كشيگا منى خدا انينگ قولى برله بيزنى قوتقازادور ديب بيلورالر اما اوالر اوقماديالر. 26ليكن اول كون نينگ ايرته سى اوالر تاالشيب تورغاندا موسى چيقيب كليب اوالرنى ياراشتورغالى خواهالب: اى كشيالر سيزالر برادر بولوب توروب نمه ايشقه بربرينگيزگا ظلم قيلورسيزالر

رسول الرنينگ عمل الرى 7

216

سنى كيم ايتيكه ايتيب سيلكيب انى كشى قيلغان ظلم همسايه سيگا اوز 27اما ايتى. ديب بيزنينگ اوستيميزگا امير و حاكم قيليب دور؟ 28تونه كون مصرليق نى اولتورگانينگديك منى غريب يورتيدا مديان قاچيب انگالب سوزنى بو 29موسى خواهالرسن مو؟ اولتورگالى

بولوب توردى. اندا انگا ايكى اوغول توغولدى. كويوب بر بيابانيدا سينه تاغى نينگ فرشته سى بر خداوندنينگ اوتگانده يل 30قرق

تورغان يغاندا انگا كوروندى. 31و موسى مونى كورگانده كورگانيدين تعجب قيليب انگا قايالغالى يقين بارغاندا خداوندنينگ آوازى كليب: 32من آتاباباالرينگ نينگ تنگريسى يعنى ابراهيم نينگ و اسحق نينگ و يعقوب نينگ تنگريسى دورمن ديب ايتى. و موسى قورقوب قايالغالى جرأت قيلمادى. 33اما خداوند انگا ايتى: پوت الرينگداكى كفشالرينگ نى سالغيل چونكه سن تورغان جاى مقدس يردور، 34بدرستى مصرداكى قوميم نينگ ظلم تارتقانى نى كوروب اوالرنينگ آه تارتقانى نى انگالب اوالرنى قوتقازغالى نازل بولدوم. ايمدى كلگيل سنى مصرغه ايباراى ديدى. 35اوالر انى انكار قيليب كيم سنى امير و حاكم قيلدى ديگان شو موسى اوزينى خدا يغاندا انگا كورونگان فرشته نينگ قولى بيالن امير و قوتقازغوچى و تنگيزده قزيل و يورتيدا مصر چيقاريب مصردين اوالرنى اوزى 36اول ايباردى. قيليب

چولده قرق يل ايچيده عالمت بيالن معجزه الر قيلور ايردى. 37بنى اسرائيلغه: خدا برادرالرينگيزدين منديك بر پيغمبرنى قوپارادور ديب ايتقان موسى

شودور. 38يعنى جماعت چولده بولغان وقتيدا سينه تاغيدا اوزيگا سوز قيلغان فرشته بيالن و آتاباباالريميز بيالن توروب سيزالرگا برگالى تيريك كالم قبول قيلغان كيمرسه شو اوزى دور. 39آتاباباالريميز انگا بويون سونغالى خواهالماى بلكه انى رد قيليب كونگل الرى بيالن مصرغه

ياساب بيزگا تنگريالر باشاليدورغان مانگيب آلديميزدا ايتيالركه 40هارونغه قيليب ميل برگيل چونكه بيزنى مصر يورتيدين چيقارغان بو موسى غه نمه بولغانى نى بيلمايميز. 41و شو كونالرده بر موزاى صورتى نى ياساب بت غه قربان كلتوروب اوز قول الرى نينگ ايشالرى قوشونيغه آسمان نينگ اوالرنى اويروب يوز اوالردين خدا 42اما بولديالر. خوش بيالن عبادت قيلغالى تاپشوردى نچوك كه پيغمبرالرنينگ كتابيدا: اى بيت اسرائيل بياباندا قرق يل منگا ذبيحه و باشقه قربانالر تقديم قيلدينگيزمو؟ 43منا مولوك نينگ چادرينى و رمفان بتى نينگ يولدوزينى يعنى اوالرغه سجده قيلماق اوچون ياساغان صورت الرنى كوتاريب يوردينگيز.

انينگ اوچون سيزالرنى بابل نينگ اول بر طرفيگا اليب بارورمن ديب پتولوب دور.

رسول الرنينگ عمل الرى 7

217

44بياباندا آتاباباالريميز بيالن شهادت چادرى بار ايردى. موسى بيالن سوزالشگان ذات

45اندين ايردى. بويورغان ديب قيلغيل موافق نمونه گا كورگان اوزونگ چادرنى اوزى: اليب يسوع دين باشالنيب انى خدا اوالرنينگ آتاباباالريميز اول چادرنى تاپشوروب كين كوچوروب يورت غه الغان تصرفيگا اوز طائفه الردين چيقارغان قوغالب آلديدين مقبول آلديدا خدانينگ اوزى 46داود توردى. شونداغ وقتيغچه داودنينگ و كلديالر، بر انگا سليمان 47ليكن قيلدى. التماس تاپغالى مكان بر تنگريسيگا يعقوب نينگ بولوب بيت بنا قيلدى. 48اما حق تعالى آدم نينگ قولى بيالن ياسالغان بيت الرده ساكن بولمايدور. پيغمبر شونداغ ايتوركه 49آسمان منينگ تختيم و ير منينگ قدمگاهيم دور منگا قايداغ اوى سالورسيزالر؟ يا آرامگاهيم قايسى دور؟ 50بوالرنينگ همه سى نى منينگ قولوم قيلمادى مو بولغانالرسيزالر ختنه سز قوالق الرى و كونگلى قاتيق بوينى 51اى ايتور. خداوند ديب 52آتاباباالرينگيز قيلورسيزالر. ضدليق روح القدسگا هميشه اوخشاش آتاباباالرينگيزغه خبر كالدورغانيدين عادل نينگ اول اوالر قوغالماديالر؟ قايسى سى نى پيغمبرالرنينگ برگوچيالرنى اولتورديالر. سيزالر ايمدى اول عادل نى توتوب برگوچى و اولتورگوچى بولدينگيز. 53سيزالر شريعت نى فرشته الرنينگ توزماكى بيالن تاپشوروب الغان سيزالر اما

ساقالمادينگيز. اول 55ليكن غچرالتيالر. تيشالرينى انگا اچيغالنيب توال انگالغاندا مونى 54اوالر

اوزى قدوس روح بيالن تولوب آسمانغه كوز تيكيب قايالب خدانينگ جاللى نى و يسوع خدانينگ اونگ يانيدا تورغانى نى كوروب 56ايتى: منا آسمانالرنى اچيليب ابن االنسان نينگ قچقيريب بيالن آواز قاتيق اوالر 57ليكن كورورمن. تورغانى نى يانيدا اونگ خدانينگ سنگسار چيقاريب شهردين 58انى توشوب اوستيگا انينگ يولى بر توتوب قوالق الرينى يانيدا آياغالرى نينگ يگيت نينگ بر ديگان شاول لباسالرينى اوز گواه الر و قيلديالر. قويديالر. 59و اوالر استفانوسنى سنگسار قيلغانيدا اول اوزى دعا قيليب: اى خداوند يسوع روحوم نى قبول قيلغيل ديب ايتى. 60اندين تيز بوكوب اونلوك آواز بيالن قچقيريب ايتى: اى انينگ خداوند اوالرغه بو گناه نى ساناماغيل. و مونى ايتيب اولوم ده اويقوالدى.و شاول

اولتورولگانيگا راضى ايردى.

رسول الرنينگ عمل الرى 7

218

سكزنجى باب

واقع قوغالنماغليق بر چونگ اوستيگا جماعت نينگ اورشليم داكى كونده 1اول

يورت الريغه سامره نينگ و يهوديه نينگ همه سى باشقه الرنينگ رسول الردين بولدى. تاراليب كتيالر. 2اما تقوادار كشيالر استفانوسنى دفن قيليب انينگ اوستيگا چونگ ماتم و كشيالرنى اير كيريب اوى الريگا قيليب ويران جماعت نى شاول 3ليكن قيلديالر.

خاتونالرنى سوروب زندانغه سالدورور ايردى. برور بشارت سوزينى انجيل نينگ يوروب چورگولوب كتگانالر تاراليب 4ليكن

ايردى. 6خلق ايتور ايرديالر. 5و فيليپوس سامره شهريگا توشوب اوالرغه مسيح نى وعظ ايتقانيغه انينگ بيالن كونگل بر كورگانده عالمت الرينى قيلغان فيليپوس نينگ انگالب قوالق سالديالر. 7چونكه ناپاك روح الردين توتولغان توال كشيالردين اول روح الر اونلوك آواز بيالن قچقيريب چيقار ايردى. و توال مفلوج بيالن توكورالر ساقايتيلور ايردى. 8و اول

شهرده چونگ خوشلوق بولدى. 9ليكن ايلگاريدين اول شهرده جادوگرليك قيليب سامره خلقى نى حيرت گا ساليب اوزينى

بر اولوغ ذات ديگان سيمون آتليق بر كشى بار ايردى. 10و كچيك الريدين چونگ الريغچه اوالرنينگ همه سى انگا قوالق ساليب: خدانينگ چونگ قدرتى ديگان شودور دير ايرديالر. 11اول اوزى اوزون وقت دين برى جادوگرليك قيليب خلق نى حيرت گا سالغانى اوچون اوالر

انگا قوالق سالور ايردى. 12ليكن فيليپوس خدانينگ پادشاه ليقى و يسوع مسيح نينگ اسمى باره سيده انجيل نى بشارت برگانده اوالر ايشانيب اير كشيالر و خاتونالر برابر تعميد الور ايرديالر. 13آرى سيمون اوزى هم ايشانيب تعميد الغاندين كين هميشه فيليپوس بيله توردى.

و بولغان چونگ عالمت بيالن قوت الرنى كوروب حيران قالور ايردى. قيلغانى نى قبول سوزينى خدانينگ سامره ليك الرنينگ رسول الر 14اورشليم داكى

توشگانده باريب اندا 15بوالر ايبارديالر. اوالرغه يوحنانى بيالن پطروس انگالغاندا اوالر 16چونكه قيلديالر. دعا اوچون اوالر ديب بريلسون قدوس روح ايشانگانالرگا برى نينگ اوالرنينگ هيچ قدوس روح بيالن قيلينغانى تعميد اسميغه يسوع نينگ خداوند اوستيگا اوالرنينگ قول الرينى رسول الر وقت 17اول ايردى. توشماگان تخى اوستيگا

قويديالر و اوالرغه قدوس روح بريلدى.

رسول الرنينگ عمل الرى 8

219

بريلگانى نى روح نينگ بيالن قويماقى قول الرينى رسول الرنينگ سيمون 18ليكن

كيم نينگ هر برينگالركه قدرت نى بو هم منگا 19ايتى: بريب پل رسول الرغه كورگانده اوستيگا قول الريم نى قويسام انگا قدوس روح بريلسون. 20اما پطروس انگا ايتى: كموشونگ اوزونگ بيالن يوقالسون چونكه سن خدانينگ عطيه سى نى پلغه االى ديب خيال قيلدينگ. 21سنينگ بو ايشدا حصه نگ و نصيبينگ يوق دور چونكه كونگلونگ خدانينگ آلديدا توز

ايماس. 22انينگ اوچون بو يمانليقينگدين يانيب توبه قيليب خداوندگا دعا قيلغيل شايدكه و اوتيده اچيغليق نينگ سنى 23چونكه قيلينغاى. مغفرت سنگا خيال بو كونگلونگ نينگ يمانليق نينگ بنديده باغالغليق كورورمن. 24اما سيمون جواب بريب ايتى: سيزالر منينگ

اوچون خداوندگا يالبارينگالركه ايتقانينگيزنينگ هيچ برى منگا كلماسون. يانيب اورشليم غه كين ايتقاندين سوزينى خداوندنينگ بريب گواه ليق 25اوالر

سامره ليك الرنينگ توال كنت الريده انجيل نى بشارت برور ايرديالر. 26ليكن خداوندنينگ توشادورغان غزه گا اورشليم دين قوپوب ايتى: قيليب سوز فيليپوسغه فرشته سى بر باردى. قوپوب اول 27و ديدى. يول دور چول اول بارغيل طرفيگا جنوب چيقيب يولغه همه انينگ بولوب اولوغ آلديدا ملكه سى نينگ ديگان كنداكه حبشليك الرنينگ منا و كليب قيلغالى سجده اورشليم غه وزير حبشليك بر تورغان اوستيده خزينه سى نينگ 29اما ايردى. اوقور كتابى نى پيغمبرنينگ اشعيا اولتوروب عرابه سيده يانيب 28اندين

يوگوروب اندا ايتى. 30فيليپوس ديب بارغيل يقين اول عرابه غه فيليپوسغه: چيقيب روح انگالب: اوقوغانينگ نى اوقارموسن ديب پيغمبرنينگ كتابى نى اوقوغانى نى انينگ اشعيا ايتيب ديب اوقااليمن؟ قايداغ قيلماسه رهبرليك منگا كيم بر اوزى: اول 31اما سوردى. اوقوغان كتابدين 32و قيلدى. تكليف اولتورغالى بيله اوزى چيقيب عرابه غه فيليپوسنى فصل بو ايرديكه بر قويديك بوغوزالنغالى اليب باريلدى و بر قوزى قيرقغوچى سى نينگ آلديدا شوك تورغانديك اغيزينى اچمادى. 33خوار قيلينغانى بيالن انينگ حكمى كوتاريلدى

و انينگ نسلى نى كيم ساناب بيان قياللور؟ چونكه انينگ جانى يردين كوتاريلدى. 34و وزير فيليپوسغه سوز قيليب ايتى: سنگا يالباريب سورارمن كه پيغمبر مونى كيم نينگ

باره سيده ايتور؟ اوز باره سيده مو ياكه باشقه سى نينگ باره سيده مو؟ 35اما فيليپوس اغيزينى بشارت انجيل نى باره سيدين يسوع نينگ انگا باشالب سوزيدين شو كتاب نينگ اچيب بردى. 36و اوالر يولدا كتيب بارغانيدا سو بار بر يرگا كلديالر. و وزير ايتى: منا سو! منى

رسول الرنينگ عمل الرى 8

220

ايشانسانگ كونگلونگدين بارچه اگر ايتى: 37فيليپوس توسااليدور؟ نمه اليشدين تعميد ايشانورمن ايكانيگا ابن الله مسيح نينگ يسوع ايتى: بريب جواب اول و جائزدور. سنگا ديب 38عرابه نى توختاتقالى بويوردى. و ايكى سى يعنى فيليپوس بيالن وزير توشوب سوغه كيردى و اول انى تعميد قيلدى. 39و اوالر سودين چيقغاندا خداوندنينگ روحى فيليپوسنى بولدى. 40اما يوليغه روان اوز بولوب ينه كورماى خوش انى اليب كتى و وزير كوتاريب همه يوروب چورگولوب كلگونچه قيصريه گا بولوب پيدا شهريده اشدود فيليپوس

شهرالرده انجيل نى بشارت برور ايردى.

توقوزونجى باب

و قورقوتوش ضديدا شاگردالرى نينگ خداوندنينگ توختاماى شاول 1ليكن

سيناغوغالريغه 2دمشق نينگ باريب قاشيغه كاهن نينگ اولوغ سوروب دم اولتوروشگا برگالى انينگدين بو دين نينگ يوليدا بولغانالرنينگ هر قايسى سى نى تاپسه خواه اير كشى خط رخصت كليشگا اليب اورشليم غه باغالب اوالرنى بولسون كشى خاتون خواه آسماندين چوره سيگا انينگ ناگاه يقينالشقانيدا دمشققه باريب كتيب يولدا 3و سوردى. ايشقه نمه اوزيگا: اى شاول اى شاول يقيليب اوستيگا ير اوزى اول يارودى. 4و نور بر كيم دورسن؟ خداوند اى ايتى: اول 5و انگالدى. آواز بر ايتقان ديب قوغالرسن منى خداوند ايتى: من سن اوزونگ قوغالغان يسوع دورمن. 6ايمدى قوپوب شهرگا كيرگيل و انينگ بيالن سفر قيلغان كشيالر دهشت دين شوك ايتيلور. 7اما نمه قيالدورغانينگ سنگا توروب هيچ كيم نى كورماى آوازنى ايشتيالر. 8اما شاول يردين قوپوب كوزالرينى اچقاندا هيچ نرسه نى كورمادى ليكن اوالر انينگ قوليدين توتوب انى دمشققه اليب كيرديالر. 9و بر ديگان ايچمادى. 10و دمشقدا حنانيا نه يمادى نه بولوب اوچ كونغچه كورمايدورغان شاگرد بار ايردى و خداوند بر رؤيادا انگا: اى حنانيا ديب ايتى. و اول ايتى: اى خداوند اوييده يهودانينگ باريب ديگان كوچه غه مستقيم قوپوب ايتى: انگا من! 11و خداوند منا اوزى 12اول توروب دور. قيليب دعا اول منا ايستاگيل. طرسوسلوق نى ديگان شاول قول الرينى اوستيگا انينگ اوچون كيريب كوزالرى كورماك بر كشى نينگ ديگان حنانيا كشى نينگ بو خداوند اى برديكه جواب حنانيا 13ليكن كوردى. رؤيادا قويغانى نى

رسول الرنينگ عمل الرى 8 و 9

221

كشيالردين توال قيلغانى نى يمانليق قانچه مقدسالرينگگا سنينگ اورشليم دا باره سيده باغالغالى همه سى نى قيلغانالرنينگ دعوت اسمينگغه سنينگ يرده بو 14و انگالديم. اولوغ كاهن الردين حكمى بار. 15ليكن خداوند حنانياغه ايتى: بارغيل چونكه اول منينگ اسميم نى طائفه الرنينگ و پادشاه الرنينگ و بنى اسرائيل نينگ آلديغه اليب بارماق اوچون منگا ايلغانغان بر اسباب دور. 16من هم انينگ منينگ اسميم اوچون قانچه زحمت تارتماقى

كيراك ايكانى نى انگا كورساتاى. 17حنانيا باريب اول اويگا كيردى و قول الرنى شاول نينگ اوستيگا قويوب: اى شاول

برادر سن كلگان يولونگدا سنگا كورونگان خداوند يعنى يسوع سن كورادورغان بولوب شاول نينگ درحال 18و ايتى. ديب ايباردى منى اوچون تولماقينگ قدوس روح دين اول و بولدى. كورادورغان اوزى اول بولوب توشگانديك پوست الر تاش كوزالريدين

قوپوب تعميد الدى. 19اندين كين طعام يب قوتالندى. ابن الله يسوع نى 20حاضر توروب كون بر نچه بيالن شاگردالر دمشقداكى شاول و بودور ديب سيناغوغالردا وعظ ايتور ايردى. 21و همه انگالغانالر حيران قاليب: بو اسم غه اوالرنى هم يرگا بو و ايماسمو؟ اوشبو قيلغوچى هالك اورشليم دا قيلغانالرنى دعوت 22ليكن ايتيالر. ديب كلمادى مو؟ قيليب قصد بارغالى اليب كاهن الرغه اولوغ باغالب بو مسيح دور ديب دليل كلتوروب دمشقدا ساكن بولغان قوتالنيب: بارغان سارى شاول

يهوديالرنى حيرت گا سالور ايردى. 23اما توال كونالر اوتگاندين كين يهوديالر انى يوقاتقالى مصلحت قيليشتيالر. 24ليكن

كوندوز و كيچه اولتورگالى انى اوالر و بولدى. معلوم شاولغه مصلحتى اوالرنينگ سبدده بر اليب انى كيچه ده شاگردالرى 25ليكن ايرديالر. تورور ساقالب دروازه الردا

سفيلدين توشوروب قويديالر. 26اما شاول اورشليم غه كلگانده شاگردالرغه قوشولغالى كوشش قيلور ايردى. ليكن

انى بارناباس 27اما ايرديالر. قورقار انينگدين ايشانماى بولغانيغه شاگرد انينگ همه سى قايداغ يولدا خداوندنى انينگ اوالرغه كليب اليب قاشيغه رسول الرنينگ قيليب قبول يسوع نينگ دمشقدا بيالن جرأت قايداغ و قيلغانى نى سوز انگا خداوند و كورگانى نى كيريش بيالن شاگردالر اورشليم دا شاول 28اندين بردى. ايتيب ايتقانى نى وعظ اسميدا بيالن يهوديالر يونانى ايتيب وعظ اسميدا خداوندنينگ بيالن 29جرأت قيليب چيقيش

رسول الرنينگ عمل الرى 9

222

سوزالشيب بحث قيلور ايردى اما اوالر انى اولتورگالى قصدالر ايردى. 30برادرالر شونى بيليب انى قيصريه گا اليب باريب طرسوسغه ايبارديالر.

سالمتليك جماعت الر سامره داكى و جليليه داكى و يهوديه داكى بارچه وقت 31اول

تعميرالنيب خدانينگ قورقونجيدا يوروب روح القدس نينگ تسلى سى و نصيحتى تاپيب بيالن اوسار ايردى.

شهريداكى لده يورگانيده چورگولوب باريب جماعت الرگا همه پطروس 32و

اول اوزى بر كشيگا يولوقتى. اينياس ديگان يرده آلديغه هم كلدى. 33اول مقدسالرنينگ يسوع اينياس اى انگا: 34پطروس ايردى. ياتقان اوراندا بولوب مفلوج برى يلدين سكز مسيح سنى ساقايتى قوپوب اورانينگ نى يغقيل ديدى. و اول درحال قوپتى. 35و لده بيالن

ساروندا اولتورغانالرنينگ همه سى انى كوروب توبه قيليب خداواندگا يانديالر. اول ايردى. بار شاگرد خاتون بر ديگان كيك يعنى دوركاس ياكه طابيثا يافادا 36اما

اوزى يخشى عملده اشيب توال صدقه الر برور ايردى. 37شو كونالرده واقع بولديكه اول كسل بولوب اولدى. و اوالر انى يوب بر باالخانه دا قويديالر 38و لده يافاغه يقين بولغاچ ايباريب: كشى ايكى آلديغه انينگ انگالب ايكانى نى يرده اول پطروس نينگ شاگردالر باردى. بيالن اوالر قوپوب پطروس 39و يالبارديالر. ديب كلگيل بيزالرگا قيلماى حيال انينگ تول خاتونالر و همه باشالب چيقتيالر باالخانه غه انى اوالر كلگانده يرگا اول و لباسالرنى و كونگالك همه قيلغان ايكانيده بيالن اوالر دوركاس يغالب توروب يانيدا قيلدى. دعا بوكوب تيز چيقاريب همه سى نى اوالرنينگ پطروس 40ليكن كورساتيالر. اندين اولوك نينگ طرفيگا اويرولوب: اى طابيثا قوپغيل ديب ايتى. و اول كوزالرينى اچيب قوپاريب انى اوزاتيب قولى نى انگا پطروس 41اما اورى اولتوردى. كوروب پطروسنى مقدسالرنى و تول خاتونالرنى قچقيريب انى اوالرنينگ آلديدا تيريك تورغوزدى. 42و بو واقعه تمام يافادا معلوم بولدى و توال كشى خداوندگا ايشانديالر. 43اندين كين پطروس توال

كونالر يافادا قاليب سمعون ديگان بر كونچى نينگ كى دا توردى.

رسول الرنينگ عمل الرى 9

223

اونونجى باب

1قيصريه ده ايتالياليق قوشون ديگان عسكرالرنينگ بر يوزباشى سى كورنيليوس آتانغان

همه سى اوييداكى الرنينگ اوز بولوب كشى بر تقوادار اوزى 2اول ايردى. بار كشى بر بيالن خدادين قورقوب خلققه توال صدقه بريب هر وقت خداغه دعا قيلور ايردى. 3بر كون كيرگانى نى آلديغه اوز فرشته سى نينگ بر خدانينگ رؤيادا ساعت ده توقوزونجى تخمينا روشن كوردى. فرشته انگا: اى كورنيليوس ديب ايتى. 4كورنيليوس انگا تيكيليب قايالب قورقوب: اى خواجه بو نمه ايكان ديب ايتى. اول انگا ايتى: دعاالرينگ و صدقه الرينگ كشى يافاغه 5ايمدى بلگوزوب دور. چيقيب انگا اوچون قيلينماق ياد آلديدا خدانينگ ايباريب پطروس آتانغان سمعون نى قچقيرغيل. 6اول اوزى تنگيزنينگ بوييدا اولتوروغلوق بيالن انينگ 7و ديدى. تورادور بولوب مهمان اوييده كونچى نينگ بر ديگان سمعون سوزالشگان فرشته كتگاندين كين كورنيليوس خذمتكارالريدين ايكى سى نى و اوز قاشيدا ايتيب بريب هميشه تورغان بر تقوادار عسكرنى قچقيريب 8همه بولغان واقعه نى اوالرغه

اوالرنى يافاغه ايباردى. 9ايرته سى اوالر يولدا كتيب باريب شهرگا يقين كلگانده پطروس التنجى ساعت ده دعا

طيارالب اش اوالر و خواهالدى. يگالى طعام قاليب آچ 10و چيقتى. اوگزه گا قيلغالى تورغانيدا پطروس كشف حاليدا بولوب رؤيا كوردى. 11و قايالسه آسمان اچيليب چونگ دستورخوانديك بر نرسه تورت بورجكيدين توتولوب يرگا سالينيب توشادور. 12ايچيده ير يوزيداكى هر قسم تورت آياغليق حيوانالر بيالن اورمااليدورغان جانورالر و آسمان نينگ اوچارليق الرى تورادور. 13و بر آواز انگا كليب: اى پطروس قوپوب بوغوزالب يگيل ديب ايتى. 14ليكن پطروس ايتى: اى خداوند بو هيچ بولمايدور چونكه من هيچ وقت حرام و يا ناپاك بر نرسه يماديم. 15و ينه ايكينجى مرتبه آواز انگا كليب: خدانينگ پاك قيلغانى نى سن حرام ديماگيل ديب ايتى. 16و شونينگديك اوچ مرتبه بولدى اندين كين دستورخوان درحال

آسمانغه كوتاريلدى. ايكان نمه معنى سى رؤيانينگ كورگان اوزوم قاليب حيران كونگليده اوز 17پطروس

ديب اويالب تورغانيدا منا كورنيليوسدين ايباريلگان كشيالر سمعون نينگ اويى نى سوراب كليب دروازه دا تورغان ايرديالر. 18اوالر قچقيريب: پطروس ديگان سمعون بو يرده مهمان

رسول الرنينگ عمل الرى 10

224

بولوب توشوب دورمو ديب سورديالر. 19پطروس رؤيانى اويالب تورغانيدا روح انگا ايتى: منا اوچ كشى سنى ايستايدور. 20قوپوب توبن توشگيل و شك قيلماى اوالر بيالن بارغيل

من اوزوم اوالرنى ايبارديم. كشى ايستاگان سيزالر منا ايتى: باريب آلديغه كشيالرنينگ توشوب 21پطروس

من دورمن. نمه سببدين بو يرگا كلدينگيز؟ 22اوالر ايتيالركه عادل بولوب خدادين قورقوب كورنيليوس يوزباشى عسكر بر تاپغان شهادت يخشى قوميدين بارچه يهوديالرنينگ ديگان بر كشى سوزونگ نى انگالماق اوچون سنى اوز اوييگا قچقيريشقه رؤيادا بر مقدس

فرشته دين امر تاپيب دور. 23و پطروس اوالرنى اويگا قچقيريب قوندوردى. بر نچه سى برادرالرنينگ يافاداكى و كتى. چيقيب بيالن اوالر قوپوب 24ايرته سى

اوروغ اوز كورنيليوس اما كلديالر. يتيب قيصريه گا ايرته سى ينه و باردى. بيالن انينگ پطروس 25و توردى. ساقالب اوالرغه قيليب جمع دوست الرينى يقين و توغقانالرينى قيلدى. سجده توشوب آياغالريغه چيقيب آلديغه انينگ كورنيليوس تورغانيدا كيريب انينگ 27و قوپاردى. انى ديب انسان دورمن هم اوزوم من قوپغيل انگا: پطروس 26ليكن

بيالن سوزالشيب كيريب توال كشيالرنينگ يغيلغانى نى كوروب 28اوالرغه ايتى: بر يهودى كيريشى شونداغ نينگ كى غه يا كليشى باريش بيالن كشى سى ملت نينگ باشقه آدم نينگ ناپاك يا و منگا هيچ كشى نى حرام ليكن خدا بيلورسيزالر. اوزونگيز بولماغانى نى جائز ايمدى كلديم. ديماى نرسه هيچ قچقيريلغانيم دا اوچون 29انينگ اورگاتى. ديماسليك آلديدا كون نينگ تورت ايتى: 30كورنيليوس قچقيردينگيز؟ منى ايشقه نمه سورايمن كه كون نينگ بو وقتيغچه دعا قيليب اويوم ده توقوزونجى ساعت داكى دعانى قيليب تورغانيم دا منا نورانى كييم ليك بر كشى آلديم دا توروب: 31اى كورنيليوس سنينگ دعاينگ مستجاب بولدى و صدقه الرينگ خدانينگ آلديدا ياد قيليندى. 32ايمدى يافاغه كشى ايباريب پطروس سمعون نينگ كونچى بوييداكى تنگيزنينگ اوزى اول قچقيرغيل. سمعون نى آتانغان كشى قچقيرغالى سنى درحال اوچون 33انينگ ديدى. تورادور بولوب مهمان اوييده آلديدا خدانينگ همه ميز بيز ايمدى قيلدينگ. يخشى بيالن كلگانينگ سن و ايبارديم 34پطروس حاضردورميز. انگالغالى همه سى نى بويورغانى نينگ سنگا خداوند توروب ملت ده هر 35بلكه قيلمايدور. يوزخاطر خدا بيلورمن كه بدرستى ايتى: اچيب اغيزينى اوزى 36اول مقبول دور. آلديدا انينگ كشى تورغان قيليب عدالت نى قورقوب انينگدين

رسول الرنينگ عمل الرى 10

225

مسيح نينگ يسوع بولغان خداوندى همه سى نينگ يعنى سوزينى ايبارگان بنى اسرائيلغه 37اول بيلورسيزالر. سوزينى انجيلى نينگ سالمت بريلگان بشارت برله واسطه سى ياييلدى. يهوديه گا بارچه باشالب جليليه دين كين تعميددين ايتقان وعظ يوحنا بشارت يخشيليق يوروب كزيب يسوع نينگ قيلغان مسح بيالن قوت و قدوس روح خدا 38آرى

ساقايتقانى نينگ همه سى نى باسيلغانالرنينگ ابليسدين بولغاچ بيالن انينگ خدا قيليب باره سيداكى خبرنى بيلورسيزالر. 39بيز اوزوميز انينگ يهوديالرنينگ يورتيدا و اورشليم دا اوزينى 40انينگ اولتورديالر. اسيب يغاچقه انى اما گواه دورميز. همه سيگا قيلغانى نينگ خدا اوچونجى كونده تيرگوزوب قوپاريب اشكارا قيلدوروب دور. 41ليكن انى همه خلققه اول بيزگا كورساتى. يعنى ايلغانغان گواه الرغه ايلگاريدين خدادين بلكه قيلماى اشكارا اولوك الردين قوپقاندين كين انينگ بيالن بولوب يب ايچار ايردوك. 42اول اوزى تيريك الر و اولوك الرنينگ اوستيگا خدادين توختاتيلغان حكم قيلغوچى ايكانى نى خلققه وعظ ايتيب گواه ليق برگالى بيزگا بويوردى. 43و هر كيم انگا ايشانسه انينگ اسمى بيالن گناه الرنينگ

عفوسى نى تاپادور ديب همه پيغمبرالر انينگ باره سيده گواه ليق برورالر. 44پطروس بو سوزالرنى ايتيب تورغانيدا روح القدس انينگ سوزينى انگالغانالرنينگ

روح القدس نينگ ايشانگوچيالر ختنه ليك كلگان بيالن پطروس 45و توشتى. همه سيگا اوالرنينگ 46چونكه قالديالر. حيران توكولگانيگا اوستيگا طائفه الرنينگ هم عطيه سى پطروس سوز انگالديالر. 47و ايتقانى نى ثنا قيليب خداغه حمد بيالن سوز تيل الر باشقه اليشقه تعميد اوالرنى كين بريلگاندين روح القدس بوالرغه اوخشاش بيزالرگا قيليب: تعميدالندوروشگا بيالن اسمى مسيح نينگ يسوع اوالرنى 48ديب قيلور منع كيم سودين

بويوردى. اندين كين اوالر: موندا بر نچه كون تورغيل ديب انگا يالبارديالر.

اون برنجى باب

1اما رسول الر و يهوديه داكى برادرالر طائفه الر هم خدانينگ سوزينى قبول قيلغانى نى

3سن ايتيشيب: بيالن انينگ ختنه ليك الر كلگانده اورشليم غه پطروس 2و انگالديالر. بو پطروس 4اما ديديالر. سن يب طعام بيالن اوالر كيريب آدم الرنينگ كى غه ختنه سز قيليب دعا شهريده يافا 5من ايتى: قيليب بيان بردين بردين تارتيب باشدين واقعه الرنى

رسول الرنينگ عمل الرى 10 و 11

226

تورت نرسه بر دستورخوانديك چونگ كوردوم كه رؤيادا بولوب حاليدا كشف توروب بورجكدين توتولوب توشوب آسماندين سانگوالتيليب منگا كالدور. 6من انگا كوز تيكيب قايالسام يرنينگ تورت آياغليق حيوانالرى، وحشيالر و اورمااليدورغان جانورالر بيالن آسمان نينگ اوچارليق الرينى كورامن. 7و هم منگا: اى پطروس قوپوب بوغوزالب يگيل بولمايدور چونكه هيچ بو هيچ ايتيم: اى خداوند انگالديم. 8ليكن من آواز بر ديدورغان وقت حرام و يا ناپاك بر نرسه اغيزيم غه كيرمادى. 9و آسماندين بر آواز ايكينجى مرتبه سوز قيليب: خدانينگ پاك قيلغانى نى سن حرام ديماگيل ديب ايتى. 10اوچ مرتبه شونداغ بولدى. آلديم غه منينگ قيصريه دين وقت دا شو منا 11و كوتاريلدى. آسمانغه همه سى كين اندين ايباريلگان اوچ كشى بيز تورغان اوى نينگ آلديدا توروب دور. 12اما روح منگا: شك قيلماى اوالر بيالن بارغيل ديدى. و بو الته برادر هم منينگ بيالن باردى و اول كشى نينگ اوييگا ايباريب كشى يافاغه انگا: توروب اوييده انينگ فرشته نينگ بر بيزگا اول 13و كيردوك. اويونگ نينگ بارچه و اوزونگ نينگ سنگا 14اول قچقيرغيل. سمعون نى آتانغان پطروس قيليب بردى. 15و من سوز ايتيب بيزگا ايتور ديگانى نى نجاتيغه واسطه بوالدورغان سوز تورغاندا دسالبدين بيزگا بولغانديك روح القدس اوالرنينگ اوستيگا توشتى. 16اول وقت خداوندنينگ: يوحنا سو بيالن تعميد بردى ليكن سيزالر قدوس روح دا تعميدالنورسيزالر ايشانگانالرگا مسيح گا يسوع خداوند بيز 17خدا كلتوردوم. يادغه سوزينى ايتقان ديب برگانديك اوالرغه عطيه برگاندين كين خدانى توسقالى من كيم دورمن ديدى. 18اوالر مونى انگالغاندا راضى بولوب خداغه حمد ايتيب: انداغ بولسه خدا طائفه الرغه هم حياتليققه

يتگوزادورغان توبه نى بريب دور ديب ايتيالر. كتگانالر تاراليب جهتيدين تارليق بولغان واقع بيالن سببى 19استفانوس نينگ

چورگولوب يوروب يهوديالردين باشقه هيچ كشيگا سوزنى بشارت برماى فينيقيه، قپروس و انطاكيه غچه بارديالر. 20اما اوالرنينگ آراسيدا بر نچه قپروسلوق بيالن قيرينه ليك الر بار ايردى. بوالر انطاكيه گا كلگانده يونانيالرغه هم سوز قيليب خداوند يسوع نينگ باره سيده انجيل نى بشارت برديالر. 21و خداوندنينگ قولى اوالر بيالن ايردى و چونگ بر گروه كشيالر جماعت نينگ اورشليم داكى خبر باره سيداكى مونينگ 22و يانديالر. خداوندگا ايشانيب قوالقيغه ايشتيلدى. و اوالر بارناباسنى انطاكيه گا ايبارديالر. 23و اول اندا باريب خدانينگ ثابت خداوندده بيالن ميلى كونگل نينگ همه سيگا بولوب خوش كورگانده عنايتى نى

رسول الرنينگ عمل الرى 11

227

اعتقاد و قدوس روح بولوب آدم بر يخشى بارناباس 24چونكه قيلدى. نصيحت تورغالى بيالن تولغان ايردى. و ينه توال خلق خداوندگا كلتورولدى.

25ليكن بارناباس چيقيب شاول نى ايستاگالى طرسوسغه باردى. 26و انى تاپيب انطاكيه گا

اليب كلدى و اوالر تمام بر يل بيله توروشوب نورغون خلققه تعليم برور ايرديالر. انطاكيه ده شاگردالر اول خريستيان آتانديالر.

27ليكن اول كونالرده اورشليم دين انطاكيه گا پيغمبرالر توشوب كلديالر. 28و اوالردين

بيالن روح ديب كالدور آچاچليق بر قاتيق يوزيگا ير تمام قوپوب: برى ديگان اغابوس خبر بردى. بو آچاچليق كلوديوس قيصرنينگ وقتيدا واقع بولدى. 29و شاگردالر هر برى اوز كوچيغه موافق يهوديه ده ساكن بولغان برادرالرگا ياردمچيليك اوچون بر نمه ايبارگالى بيالن قولى شاول نينگ و بارناباس نينگ قيليب شونداغ اوالر 30و توختاتيالر. مصلحت

جماعت آقسقال الريغه ايبارديالر.

اون ايكينجى باب

قول برگالى آزار كشيالريگا بر نچه جماعت نينگ پادشاه هيرودس وقت دا 1اول

بو يهوديالرنينگ 3و اولتوردى. برله قليچ يعقوب نى برادرى يوحنانينگ 2و سوندى. ايشيدين راضى بولغانى نى كوروب پطروسنى هم توتى. اما فطير نان نينگ كونالرى ايردى. 4انى توتغاندين كين زندانغه سالدوروب انى ساقالغالى هر برى تورت عسكرليك تورت

آلديغه چيقارغالى نيت قيلدى. 5پطروس انى خلق نينگ پاسبانغه تاپشوروب عيددين كين زنداندا ساقالنيب ايردى ليكن جماعت بر كونگلديك انينگ اوچون دعا قيليب توردى.

پطروس كيچه سى كون نينگ بولغان چيقارماقچى آلديغه خلق نينگ انى هيرودس 6و

ايكى زنجير بيالن ايكى عسكرگا چاتيغليق اوتراسيدا ياتيب اوخالر ايردى و ايشيك نينگ انينگ ايردى. 7و منا خداوندنينگ بر فرشته سى آلديدا پاسبانالر توروب زندان نى ساقالر يانيدا توروب اويده بر نور يارويدور. و فرشته پطروس نينگ باقينيغه اوروب انى اويغاتيب: يلدام قوپغيل ديب ايتى. و زنجيرالرى قول الريدين توشوب كتى. 8و فرشته انگا: بلينگ نى باغالب كفشينگ نى كيگيل ديدى. و اول شونداغ قيلدى. و ينه انگا: تاش كييمينگ نى كييب منگا ايرگاشيب كلگيل ديدى. 9و اول چيقيب انگا ايرگاشيب بارور ايردى ليكن فرشته نينگ

رسول الرنينگ عمل الرى 11 و 12

228

واسطه سى برله بولغان ايش راست واقعه ايكانى نى بيلماى بلكه رؤيا كوردوم ديب اويالر تمور بارادورغان شهرگا اوتوب پاسباندين ايكينجى بيالن برنجى اوالر 10اما ايردى. دروازه سيغه كلگانده دروازه اوزيچه اوالرغه اچيلدى. و اوالر چيقيب بر كوچه بيالن كتيب اوز عكسيگا كليب: خداوند آيريليب كتى. 11و پطروس انينگدين بارغانيدا فرشته درحال انتظار قومى نينگ ايباريب منى هيرودس نينگ قوليدين و يهوديالرنينگ اوز فرشته سى نى

قيلغانى نينگ همه سيدين قوتقازغانى نى ايمدى تعيين بيلديم ديدى. توال اندا باردى. اوييگا مريم نينگ اناسى يوحنانينگ آتانغان اويالب مرقوس 12مونى

قاقغاندا ايشيكى نى دروازه نينگ پطروس ايرديالر. 13و تورور قيليب دعا يغيليب كشيالر رودا ديگان بر كنيزك انگالب باقغالى چيقيب 14پطروس نينگ آوازينى تونوب خوشلوقدين دروازه نى اچماى ايچگارى يوگوروب كيريب: پطروس دروازه نينگ آلديدا تورادور ديب خبر بردى. 15اما اوالر انگا: سن عقلينگدين آزيب سن ديديالر. ليكن اول چينگ توروب: اول اوزى ايكان ديب ايتى. اوالر: انينگ فرشته سى ايكان ديديالر. 16اما پطروس اندا قاليب قاقيب تورور ايردى و اوالر دروازه نى اچقاندا انى كوروب حيران قالديالر. 17اما پطروس قايداغ زنداندين انى خداوند قيليب اشارت بيالن قولى ديب تورونگالر شوك اوالرغه چيقارغانى نى اوالرغه ايتيب بريب: مونى يعقوبغه و برادرالرگا خبر برينگالر ديب چيقيب

بولك يرگا كتى. 18و ايرته بولغاندا پطروس نمه بولدى ديب عسكرالرنينگ آراسيدا توال بى آرامچيليق

بولدى. 19هيرودس انى ايستاب تاپماغاندا پاسبانالرنى سوراق قيليب اوالرنى اليب كتيب اندا توشوب قيصريه گا كتيب يهوديه دين كين اندين بويوردى. ديب قيلينسونالر قتل

توردى. بر بوالر ايردى. بار دوشمنچيليكى صيداليق الرغه بيالن صور هيرودس نينگ 20اما

صلح قيليب ميل اوزيگا بالستوسنى محرمى پادشاه نينگ كليب آلديغه انينگ جانديك تيالديالر چونكه اوالرنينگ يورتى پادشاه نينگ يورتيدين اشليق الور ايردى. 21و بر تعيين كونده هيرودس پادشاه ليق لباسى نى كييب تخت اوستيده اولتوروب اوالرغه سوز قيلدى. 22اول وقت خلق: بو بر تنگرى نينگ آوازى ايكان آدم نينگ كى ايماس ديب قچقيريشتيالر.

23و درحال خداوندنينگ بر فرشته سى انى خداغه جالل برماگانى اوچون اوردى. و اول

قورت الردين ييليب جان بردى. 24ليكن خدانينگ سوزى اشيب ياييلور ايردى.

رسول الرنينگ عمل الرى 12

229

اوزى يوحنانى آتانغان مرقوس بولوب قيليب خذمتى نى شاول بيالن بارناباس 25اما

بيالن اليب اورشليم دين يانديالر.

اون اوچونجى باب

1و انطاكيه داكى جماعت ده پيغمبرالر و معلم الر يعنى بارناباس و نيجر ديگان سمعون

و قيرينه ليك لوكيوس و امير ربع هيرودس نينگ اوگاى برادرى مناين و شاول بار ايرديالر. 2اما بوالر خداوندگا عبادت قيليب روزه توتقانيدا روح القدس ايتى: بارناباسنى و شاول نى

من اوالرنى قچقيرغان خذمت اوچون منگا آيريب قويونگالر. 3و اوالر روزه توتوب دعا قيليب قول الرينى اوالرنينگ اوستيگا قويوب يولغه سالديالر.

4و بوالر روح القدسدين ايباريليب سلوكيه گا باريب اندين كمه بيالن قپروس جزيره سيگا

سفر قيلديالر. 5و سالميس شهريگا يتگانده يهوديالرنينگ سيناغوغالريدا خدانينگ سوزينى بشارت برور ايرديالر. و يوحنا خذمتكارديك اوالر بيله بارور ايردى. 6تمام جزيره نى كزيب بر آتانغان باريشوع قيليب بولوب جادوگرليك پيغمبر يالغان اندا يتگانده پافوس شهريگا تورور قاشيدا والى نينگ ديگان پاولوس اوزى سرگيوس يولوقتى. 7اول اوالرغه يهودى ايردى. والى عاقل بر كشى بولوب بارناباس بيالن شاول نى قچقيريب خدانينگ سوزينى عليماس بولغان جادوگر معنى سى اسمى نينگ انينگ 8ليكن قيلدى. التماس انگالغالى هم 9اما خواهالدى. توسقالى ايشانيشدين والى نى توروب ضد اوالرغه باريشوع يعنى پاولوس آتانغان شاول قدوس روح دين تولوب انگا كوز تيكيب: 10اى هر حيله و هر يمانليق ابليس نينگ اوغلى اى همه عدالت نينگ دوشمنى خداوندنينگ بيالن تولغان كيمرسه اى سنينگ قولى خداوندنينگ ايمدى منا 11و توختامامسن؟ بوزوشدين يول الرينى توز انينگ حاضر و ديدى. كورماس سن كون نى وقتغچه بر بولوب كور و اوستونگده دور ايستار يوتاالگوچى يوروب چورگولوب اول و توشتى قرانگغولوق و توتگ اوستيگا

ايردى. 12والى بو واقعه نى كورگانده خداوندنينگ تعليميگا حيران قاليب ايشاندى. شهريگا پرگه پامفيليه داكى بيالن كمه پافوسدين بولغانالر بيله انينگ و 13پاولوس

بارديالر اما يوحنا اوالردين آيريليب اورشليم غه يانيب كتى. 14ليكن اوالر اوزى پرگه دين اولتورديالر كيريب سيناغوغقه سبت كونيده و باردى. انطاكيه گا پيسيديه داكى كتيب

رسول الرنينگ عمل الرى 12 و 13

230

اولوغالرى سيناغوغ نينگ كين اوقولغاندين كتابيدين پيغمبرالرنينگ بيالن تورات 15و

ايتينگالر ديب برادرالر اگر خلققه نصيحت سوزينگيز بولسه ايباريب: اى اوالرغه كشى ايتورديالر.

16و پاولوس قوپوب قولى بيالن اشارت قيليب ايتى: اى اسرائيل ليق كشيالر و خدادين

قورقغوچيالر قوالق سالينگالر! 17بو اسرائيل قومى نينگ تنگريسى آتاباباالريميزنى ايلغاب اوالر مصر يورتيدا غريب بولوب تورغان وقتيدا قوم نى اولوغالندوروب اندين كوتاريلگان قول برله اوالرنى چيقاريب 18قرق يلچه چولده اوالرغه تحمل قيلدى. 19و كنعان يورتيدا يته طائفه نى هالك قيلغاندين كين بوالرنينگ زمينى نى اوالرغه تقسيم قيليب بردى. 20و تورت يوز اليك يلچه اوتگاندين كين صموئيل پيغمبرغچه اوالرغه حاكم الر بردى. 21اندين كين ديگان شاول اوغلى قيس نينگ قبيله سيدين بنيامين خدا و قيلدى. طلب پادشاه بر اوالر پادشاه اوالرغه كين توشورگاندين شاول نى 22و بردى. اوالرغه يلغچه قرق كشى نى آدم نى بر موافق كونگلوم گا بريب: گواه ليق باره سيده انينگ قوپاريب داودنى بولغالى يعنى يسى نينگ اوغلى داودنى تاپتيم اول همه اراده م نى بجا قيالدور ديب ايتى. 23و انينگ قيليب قوپاردى. اسرائيلغه يسوع نى قوتقازغوچى اوز وعده سيگا موافق اوروغيدين خدا ايتقان وعظ تعميدينى توبه قوميغه همه اسرائيل نينگ يوحنا ايلگارى كليشيدين 24انينگ

ايردى. 25ليكن يوحنا اوز خذمتى نى تمام قيلغانيدا: من سيزالر منى خيال قيلغان كيمرسه ايماس من ليكن منا مندين كين بر كيمرسه كلور انينگ آياغالرى نينگ كفشالرينى يشگالى

اليق ايماس من ديدى. بو قورقغوچيالر خدادين آرانگيزداكى و بالالرى ابراهيم نينگ برادرالر 26اى

نجات نينگ سوزى بيزالرگا ايباريلدى. 27چونكه اورشليم دا ساكن بولغانالر و اوالرنينگ چونگ الرى انى تونوماى انينگ اوستيگا قيلغان حكمى بيالن هر سبت كونى اوقوالدورغان انينگده گناه بر اليق اولوم گا اوالر 28و كلتورديالر. بجا سوزالرينى پيغمبرالرنينگ تاپماسه هم پيالطوسدين: اولتورولسون ديب طلب قيلديالر. 29اما اوالر انينگ باره سيده پتولگان نينگ همه سى نى تمام قيلغاندا انى يغاچدين توشوروب بر قبرگا قويديالر. 30ليكن بيالن انينگ اورشليم غه جليليه دين اوزى اول 31و قوپاردى. اولوك الردين انى خدا انينگ گواه الرى دور. آلديدا قوم نينگ ايمدى چيقغانالرغه توال كونالر كوروندى. بوالر اوز بالالريميز بريلگان وعده نى آتاباباالريميزغه بيالن قوپارغانى 32بيز هم خدا يسوع نى

رسول الرنينگ عمل الرى 13

231

اوچون بجا كلتوردى دييدورغان انجيل نى سيزالرگا بشارت برورميز. 33نچوك كه ايكينجى پتولوب دور. ديب بولدوم آتانگ سنينگ بوكون اوغلوم دورسن منينگ سن مزموردا: باره سيده قوپارغانى نينگ اولوك الردين انى ديب يانماسون ينه چوروماگليكگا 34ليكن

كلتورورمن. بجا سيزالرگا وعده الرنى صادق و مقدس بريلگان داودغه ايتور: مونداغ 35انينگ اوچون ينه باشقه مزموردا: اوز مقدسينگ نى چوروماگليك كورگالى قويماس سن

قيلغاندين خذمت خلققه زمانيداكى اوز برله اراده سى خدانينگ 36داود ايتيب دور. ديب كين اويقوالب اوز آتاباباالريغه قوشولوب چوروماگليك كوردى. 37ليكن خدا تيرگوزوب سيزالرگا برادرالر اى اوچون 38شونينگ كورمادى. چوروماگليك كيمرسه قوپارغان بريلور. بشارت سيزالرگا مغفرتى گناه الرنينگ برله واسطه سى انينگ بولسون كه معلوم 39سيزالر موسى نينگ شريعتى نينگ واسطه سى برله عادل بواللمايدورغان هر ايش بولسه

شونينگدين هر ايشانگان كيمرسه يسوع نينگ واسطه سى برله عادل قيلينور. 40انينگ اوچون قالماغاى كليب اوستونگيزگا پتولگانى كتاب الريدا پيغمبرالرنينگ قيلينگالركه احتياط من چونكه بولونگالر هالك قيليب تعجب قيلغوچيالر تحقير اى قايالنگالر 41يعنى

سيزالرنينگ كونالرينگيزده بر ايش قيلورمن اگر بر كيمرسه شو ايشنى سيزالرگا خبر برسه ايشانماس ايردينگيز. 42اوالر سيناغوغدين چيقغاندا: كالدورغان سبت كونى بو سوزالرنى ينه بيزگا ايتيب برينگالر ديب اوالرغه يالبارديالر. 43و جمع بولغانالر تارقاشيب كتگانده توال يهوديالر و تقوادار پروسيليت الر پاولوس بيالن بارناباسغه ايرگاشتيالر و بوالر اوالر

بيالن سوزالشيب خدانينگ لطفيده ثابت تورغالى اوالرغه نصيحت قيلديالر. انگالغالى قاليب تمام شهرنينگ خلقى خدانينگ سوزينى آز بر سبت كونيده ينه 44اما

تولوب غيرت دين كوروب گروه الرينى خلق نينگ يهوديالر 45ليكن يوغالشتى. بيالن پاولوس وقت 46اول ايرديالر. ايتور دشنام سوزالب ضد ايتقانيغه پاولوس نينگ بارناباس جرأتالنيب ايتيالركه اول سيزالرگا خدانينگ سوزينى ايتماق كيراك ايردى ليكن سيزالر انى رد قيليب اوزونگيزنى ابدى تيريكليكگا اليق ساناماغاندين كين منا طائفه الرغه نجات انتهاسيغچه يرنينگ ايتى: بويوروب شونداغ بيزگا خداوند 47چونكه يوزالنورميز انگالغاندا مونى 48طائفه الر تورغوزدوم. قيليب نور طائفه الرغه سنى ديب بولغايسن خوش بولوب خداوندنينگ سوزينى دانگالديالر. و ابدى تيريكليكگا تعيينالنغانالرنينگ همه سى ايشانديالر. 49و خداوندنينگ سوزى همه يورت غه ياييلدى. 50و يهوديالر تقوادار

رسول الرنينگ عمل الرى 13

232

بارناباس نينگ بيالن پاولوس قيزيقتوروب چونگ الرينى شهرنينگ و خاتونالرنى معتبر اوستيگا بر قوغالنماغليق قوزغاتيب اوالرنى اوز سرحدالريدين چيقارديالر. 51ليكن اوالر شاگردالر 52اما كتيالر. ايقونيه گا قاقيب ضديغه اوالرنينگ توپاسى نى پوت الرى نينگ

خوشلوق و قدوس روح بيالن توالر ايرديالر.

اون تورتونجى باب

ايتيالركه وعظ انداغ كيريشيب سيناغوغيغه يهوديالرنينگ اوالر كلگانده 1ايقونيه گا

يهوديالر ايشانماگان 2ليكن ايشاندى. خلق توال يونانيالردين هم يهوديالردين هم طائفه الرنينگ كونگل الرينى قوزغاتيب برادرالرنينگ ضديغه اچيغالندورديالر. 3اما اوالر اندا اوزون وقت توروب خداوندگا اعتماد قيليب جرأت بيالن وعظ ايتور ايرديالر و خداوند بيالن عالمت و معجزه الر اوالرنينگ قول الرى بريب اوز عنايتى نينگ سوزيگا گواه ليق بعضى سى طرفيگا يهوديالرنينگ بعضى سى بوالنيب ايكيگا خلقى شهرنينگ 4و قيلدى. رسول الرنينگ طرفيگا بولديالر. 5اما طائفه الر و يهوديالر بيالن اوالرنينگ چونگ الرى اوالرنى مسخره قيليب سنگسار قيلغالى قوزغاتيب قوپتيالر. 6اوالر مونى تويوب قالغاندا ليكاونيه داكى ليستره بيالن دربه شهريگا و اطرافيداكى يورت الرغه قاچيب 7اندا انجيل نى

بشارت برور ايرديالر. 8و ليستره ده اناسيدين توكور توغولوب پوت الرى عاجز هيچ وقت مانگالماغان بر آدم

بار ايردى. 9پاولوس سوز قيلغاندا اول كشى انگالب اولتوردى. پاولوس انگا كوز تيكيب شفا تاپيشقه اعتقادى بار ايكانى نى كوروب: 10قوپوب پوت الرينگدا اورى تورغيل ديب اونلوك پاولوس نينگ گروه الرى 11خلق نينگ مانگدى. قوپوب سكالب اول و ايتى. بيالن آواز صورتيده آدم تنگريالر كوتاريب: آوازالرينى زبانيدا ليكاونيه نينگ كورگانده قيلغانى نى بولوب بيزگا توشوب دور ديديالر. 12بارناباسنى زوس آتاديالر اما پاولوسنى هرمس آتاديالر چونكه اول سوزنينگ ايگاسى ايردى. 13و شهرنينگ تاشيداكى زوس بت خانه سى نينگ كاهنى گروه الرى خلق نينگ كلتوروب آلديغه دروازه الرنينگ تاجالر اورگان گلدين و بوقاالر بيالن بيله قربانليق قيلغالى خواهالدى. 14ليكن رسول الر يعنى بارناباس بيالن پاولوس مونى انگالغاندا ايگين الرينى ييرتيب خلق نينگ آراسيغه يوگوروب قچقيريب 15ايتى: اى كشيالر

رسول الرنينگ عمل الرى 13 و 14

233

نمه ايشقه مونى قيلدينگيز؟ بيز سيزالرگا اوخشاش آدم ايكان ميز، مونداغ باطل نرسه الردين خداغه تيريك يراتقان همه سى نى بولغان اندا و تنگيزنى و يرنى و آسمان نى اويرولوب يانماقينگيز اوچون سيزالرگا انجيل نى بشارت برورميز. 16اوتگان نسل الرنينگ زمانالريدا خدا همه طائفه الرنى اوز يول الريدا يورگالى قويوب بردى. 17شونداغ قيلغانى بيالن اوزينى گواه سز قويماى يخشيليق قيليب آسماندين سيزالرگا ياغين و حصول لوق زمانالر ايباريب كونگل الرينگيزنى يگولوك و خوشلوق بيالن سويوندوردى ديدى. 18مونى ايتيب خلق نى

اوزيگا قربانليق قيليشدين آران توختاتيالر. سنگسار پاولوسنى اوناتيب خلق نى كليب يهوديالر ايقونيه دين بيالن انطاكيه 19ليكن

20اما چيقارديالر. سودراب تاشقارى شهردين انى قيليب خيال ديب اولدى اول قيليب شاگردالر انينگ چوره سيگا يغيلغاندين كين اول قوپوب شهرگا كيردى. و ايرته سى بارناباس بيالن اندين چيقيب دربه گا باريب 21اول شهرده انجيل نى بشارت بريب توال كشى نى شاگرد كونگل الرينى 22شاگردالرنينگ يانيب انطاكيه گا و ايقونيه گا ليستره گا، كين قيلغاندين خدانينگ تارتيب تنگليك توال بريب: نصيحت توروشقه ثابت ايماندا قوتالندوروب پادشاه ليقيغه كيرماكيميز كيراك دور ديب ايتى. 23هر بر جماعت اوچون اوالرغه آقسقال الر تاپشورديالر. ايشانگان خداوندگا اوالر اوالرنى كين توتقاندين قيليب روزه دعا ايلغاب 24و پيسيديه دين اوتوب پامفيليه گا كليب 25پرگه شهريده سوزنى وعظ ايتقاندين كين اتاليه

شهريگا توشوب بارديالر. 26اول يردين كمه بيالن انطاكيه گا سفر قيلديالر. اوشبو شهرده ايبارگان تاپشوروب عنايتيگا خدانينگ اوچون خذمتى قيالدورغان اوالرنى جماعت ايردى. مذكور خذمتى نى قيليب بولوب انطاكيه گا يانيب كلگاندين كين 27جماعت نى يغيب اچقانى نى ايشيكى نى ايمان نينگ طائفه الرغه و همه سى نى قيلغان نينگ بيالن اوالر خدا

خبر برديالر. 28و اندا خيلى وقت شاگردالر بيالن تورديالر.

اون بشنجى باب

1يهوديه دين كلگان بر نچه كشيالر برادرالرگا: موسى نينگ بويوروقيغه موافق اوزونگيزنى

پيدا برديالر. 2بو سببدين مفارقت تاپالمايسيزالر ديب تعليم قيلدورماسانگيز نجات ختنه بيالن پاولوس اوچون ايش بو بحثالشگاندا توال برله اوالر بارناباس و پاولوس بولوب

رسول الرنينگ عمل الرى 14 و 15

234

آقسقال الرنينگ و رسول الرنينگ اورشليم داكى بر نچه سى باشقه اوالرنينگ و بارناباس اوالر و مانگدوردى اوزاتيب اوالرنى جماعت 3و توختاتيلدى. ديب بارسونالر آلديغه ايتيب بيالن ينگيچگاليك قيلغانى نى توبه طائفه الرنينگ اوتوب سامره دين و فينيقيه دين يتيب كلگانده جماعت دين، برادرالرنى توال خوش قيلديالر. 4و اوالر اورشليم غه بريب قيلغانى نينگ بيالن اوزى اوالرنينگ خدا قيلينيب قبول آقسقال الردين و رسول الردين ايشانگانالر بر نچه بولغان فرقه سيدين فريسيالرنينگ 5اما برديالر. ايتيب همه سى نى قوپوب: اوالرنى ختنه قيليب موسى نينگ شريعتى نى توتقالى اوالرغه بويورماق كيراك دور

ديب ايتيالر. جمع قيليشقالى مصلحت باره سيده ايش بو آقسقال الر و رسول الر وقت 6اول

بولديالر. 7اما اوالر توال بحثالشگاندين كين پطروس اوالرغه ايتى: اى برادرالريم سيزالر اغيزيم منينگ طائفه الر آرانگيزدين سيزنينگ خدا برى وقت دين اوزون بيلورسيزالركه بيالن انجيل نينگ سوزينى انگالب ايشانيشگا منى ايلغاب دور. 8و كونگل الرنى بيلگوچى اوالرنينگ بردى. 9و اوالرغه روح القدسنى برگانديك بيزگا بريب اوالرغه گواه ليق خدا قويمادى. فرق هيچ آراسيدا اوالرنينگ بيالن بيز قيليب پاك برله ايمان كونگل الرينى اوزوميز نه آتاباباالريميز نه بوينيغه شاگردالرنينگ سيناب خدانى ايشقه نمه 10ايمدى

كوتارالماگان بر بويونتوروق سالغالى خواهالرسيزالر. 11ليكن بيز بولساق هم اوالرديك خداوند يسوع نينگ عنايتى بيالن نجات تاپاميز ديب ايشانورميز.

12و همه جماعت شوك توروب بارناباس و پاولوس خدا اوالرنينگ واسطه سى بيالن

طائفه الرنينگ آراسيدا قيلغان توال عالمت الر و معجزه الرنينگ باره سيده ايتيب برگانيگا قوالق سالور ايرديالر.

منگا برادرالريم اى ايتى: باشالب سوز يعقوب بولغاندا قيليب سوزنى 13اوالر

اوچون اسمى اوز يوقالب طائفه الرنى اولدا خدانينگ 14سمعون سالينگالر. قوالق اوالردين بر قوم ايلغاب قويغانى نى بيان قيليب دور. 15شونينگغه پيغمبرالرنينگ سوزالرى داودنينگ كليب يانيب كين 16موندين پتولوب دوركه شونداغ چونكه توغرا كليب دور تورغوزاى ينگيدين قيليب بنا ويرانه الرينى انينگ آرى ياساى ينگيدين چادرينى يقيلغان 17تاكه قالغان آدم الر آرى منينگ اسميم بيالن آتانغان همه طائفه الر خداوندنى ايستاگايالر

اوچون 19انينگ معلوم دور. انگا برى ازلدين ايش 18بو ايتور. خداوند قيلغان مونى ديب

رسول الرنينگ عمل الرى 15

235

سوزوم بودوركه طائفه الر بولوب توبه قيليب خداغه يانغانالرغه اغير يوك قويماى 20بلكه قاندين و جانورالردين بوغولغان و زنادين و ناپاكليقيدين بتپرستليك نينگ اوالرغه اوزونگيزنى ساقالنگالر ديب بر خط پتولسون 21چونكه قديم قى وقت الردين تارتيب هر سبت كونى هر سيناغوغالردا كتابى انينگ و بار ايتقوچيالرى وعظ موسى نينگ شهرده

اوقولور ديدى. 22اول وقت رسول الر و آقسقال الر بيالن همه جماعت اوز آراسيدين كشيالر ايلغاب

پاولوس و بارناباس بيالن انطاكيه گا ايبارگالى مناسب كورديالر. و برادرالرنينگ آراسيدا ايكى معتبر كشى نى يعنى بارساباس ديگان يهودانى و سيالسنى ايلغاديالر. 23و اوالر بيالن ايبارگالى مونداغ خط پتوديالركه بيز رسول الر بيالن آقسقال برادرالرينگيزدين انطاكيه ده، 24بيزنينگ سالم. برادرالرگا بولغان طائفه الردين اولتوروغلوق قيليقيه ده و سوريه ده پريشان سيزنى بيالن سوزالرى الماى بويوروق بيزدين كشيالر بر نچه چيقغان آراميزدين بر بيز اوچون 25انينگ انگالدوق. سالغانى نى بى آرامچيليق كونگل الرينگيزگا قيليب جانديك بولوب كشيالر ايلغاب 26اوالرنى خداونديميز يسوع مسيح نينگ اسمى اوچون اوز جانالرينى توغرا قيلغان امراق برادرالريميز بارناباس و پاولوس بيالن سيزالرگا ايبارگالى مونى بيالن اغيزى اوز اوالر ايباردوك. سيالسنى بيالن يهودا سببدين 27بو توختاتوق. سيزالرگا خبر برورالر. 28چونكه روح القدس و بيز مناسب كوروب توختاتوق كه بو الزم قيلينغان قربانليق بت الرغه قويولماسون 29يعنى اوستونگيزگا يوك باشقه بويوروق الردين گوشت دين و قاندين و بوغولغان جانورالردين و زنادين اوزونگيزنى ساقالماق الزم دور.

اگر بو ايشالردين احتياط قيلسانگيز سيزالرگا يخشى بولور. سيزالرگا سالمتليك بولسون. 31و تاپشورديالر. خط نى يغدوروب جماعت نى كليب انطاكيه گا ايباريليب 30بوالر

اوزى سيالس و 32يهودا بولديالر. خوش اوچون سوز تسلى اول اوقوغاندا مونى بوالر بر اندا 33اما قوتالندورديالر. اوالرنى قيليب سوز تسلى توال برادرالرگا بولوب پيغمبر وقتغچه تورغاندين كين سالمت بيالن برادرالردين ايباريليب رسول الرنينگ آلديغه يانيب بارديالر. 34ليكن سيالس اندا قالغالى مناسب كوردى. 35اما پاولوس و بارناباس انطاكيه ده

توروب توال باشقه الر بيله تعليم بريب خداوندنينگ سوزينى بشارت برور ايرديالر. 36بر نچه كوندين كين پاولوس بارناباسغه: بيز خداوندنينگ سوزينى بشارت برگان هر

ايتى. 37و شهرگا يانيب باريب برادرالرنى يوقالب احوالى قايداغ ايكانى نى كورالى ديب

رسول الرنينگ عمل الرى 15

236

بارناباس مرقوس آتانغان يوحنانى اوزوميز بيله االلى ديب مصلحت قيلدى. 38ليكن پاولوس مناسب الغالى بيله مرقوسنى بارماغان ايشقه بيالن اوالر آيريليب اوالردين پامفيليه ده كتيالر. آيريليب بربريدين بولديكه مفارقت انداغ آراسيدا ايكيالسى نينگ 39و كورمادى. اليب كمه بيالن قپروسغه باردى. 40ليكن پاولوس اوزيگا سيالسنى بارناباس مرقوسنى و و 41سوريه دين چيقيب يولغه كين تاپشورغاندين عنايتيگا خدانينگ انى برادرالر ايلغاب

قيليقيه دين اوتوب جماعت الرنى قوتالندورور ايردى.

اون التنجى باب

1و پاولوس دربه گا و ليستره گا كلدى و اندا تيموتيوس آتانغان بر شاگرد بار ايردى. اول

اوزى خداوندگا ايشانگان بر يهودى خاتون نينگ اوغلى ايردى ليكن آتاسى يونانى ايردى. 3پاولوس ايردى. تاپغان شهادت يخشى برادرالردين ايقونيه داكى و ليستره 2تيموتيوس

انى سببيدين يهوديالرنينگ يرالرداكى اول و خواهالدى باريشنى اليب بيالن اوزى انى باريب 4اوالر ايردى. بيلور ايكانى نى يونانى آتاسى انينگ همه سى چونكه قيلدى ختنه شهرالردين اوتگانيده اورشليم دا رسول الر و آقسقال الردين توختاتيلغان بويوروق الرنى نورغونالشور كونگا كوندين قوتالنيب ايماندا جماعت الر 5و ايردى. قيلور امر توتقالى

ايردى. 6و روح القدس آسيا يورتيدا اوالرنينگ سوزنى وعظ ايتيشيغه منع قيلغانى اوچون اوالر

بيتينيه گا بارغالى فريگيه و غالطيه يورتى بيالن اوتوب بارديالر. 7اما ميسياغه يقينالشيب خواهالديالر ليكن يسوع نينگ روحى اوالرغه اجازت برمادى. 8و اوالر ميسيادين اوتوب بر ماكدونيه ليك توشتيكه رؤيا بر پاولوسغه كيچه ده 9و توشتيالر. كليب شهريگا ترواس كشى توروب: ماكدونيه گا اوتوب كليب بيزگا ياردم برگيل ديب انگا يالباردى. 10اول اوزى شو رؤيانى كورگانده خدا بيزنى اول خلققه انجيل نى بشارت برگالى قچقيرغانى نى بيليب

درحال ماكدونيه گا چيقغالى عالج ايستادوك. 11و ترواسدين كمه بيالن چيقيب ساموتراكى جزيره سيگا اوتور باريب ايرته سى نياپوليس

بولوب كولونيه سى بر رومانينگ شهر اول كلدوك. فيليپيگا 12اندين باريب يتيب شهريگا ماكدونيه نينگ شو طرفيداكى بر نچه شهرى ايكان. اندا بر نچه كون توختاب قالدوق.

رسول الرنينگ عمل الرى 15 و 16

237

كليب جايغه قيالدورغان دعا بر ياقاالب دريانى بر چيقيب دروازه دين 13سبت كونى

شهريدين تياتيرا 14و بردوك. قيليب بشارت سوزنى خاتونالرغه يغيلغان اندا اولتوروب بولوب ارغوان ساتقوچى ليديه ديگان تقوادار بر خاتون اولتوروب انگالدى. پاولوس نينگ سوزيگا ذهن قويوب تكشيريشگا خداوند انينگ كونگلى نى اچتى 15اول اوزى بيالن اوى خلقى تعميد الغاندين كين بيزگا يالباريب: اگر منى خداوندگا ايشانگان بر كشى ايكان ديب

بيلسانگيز اويوم گا كيريب تورونگالر ديب بيزنى تورغالى زورالدى. ايگاالنگان روح فالچيليق بر بارغانيميزدا كتيب جايغه قيالدورغان دعا وقت 16بر

فائده توال ايگاالريگا اوز بيالن قيلماق فالچيليق اوزى اول اوچرادى بيزگا كنيزك بر كشيالر بو ايرگاشيب: ارقاميزدين بيزنينگ و پاولوس نينگ كنيزك 17بو ايردى. كلتورور بنده الرى بولوب سيزالرگا نجات نينگ يولى نى بشارت برورالر ديب خداى متعال نينگ بولوب خفه توال پاولوس اما ايردى. قيلور شونداغ كونالر توال 18و ايردى. قچقيرور انينگدين بويورورمن: سنگا بيالن اسمى مسيح نينگ يسوع روح غه: اول اويرولوب ايگاالرى 19كنيزك نينگ كتى. چيقيب انينگدين هماندا شو اول و ايتى. ديب چيقغيل بازار توتوب سيالسنى بيالن پاولوس كورگانده كسيلگانى نى اميدى فائده سيدين اوز صحنه سيگا چونگ الرنينگ قاشيغه سوروب اليب بارديالر. 20اندين اوالرنى حاكم الرنينگ قيليب پيدا غاوغه قوزغاتيب شهريميزنى كشيالر يهودى بو ايتى: كلتوروب آلديغه اورگاتورالر قاعده الرنى بولمايدورغان جائز توتقالى قيليب قبول روماليق الرغه 21بيز

ايگين الرينى ديديالر. 22خلق هم قوپوب اوالرغه ضدليق قيلدى، و حاكم الر اوالرنينگ كين اورغاندين تياق توال اوالرنى 23و بويوردى. اورغالى تياق اوالرغه سالدوروب اوالرنى زندانغه ساليب زندانبانغه اوالرنى احتياط بيالن ساقالغالى بويورديالر. 24زندانبان شو بويوروق نى انگالغاندا اوالرنى ايچگاركى اويگا سوالب پوت الرينى كوتاكگا تارتيب قويدى. 25اما تنگ كيچه ده پاولوس بيالن سيالس شعر اوقوب خداغه حمد ايتور ايرديالر و زندانيالر اوالرغه قوالق سالور ايردى. 26و ناگاه انداغ قاتيق بر زلزله بولديكه زندان نينگ ايشيك الر اچيليب زندانيالرنينگ زنجيرالرى يشيلدى. تبراندى و درحال همه اول الرى زندانيالر كورگانده اوچوق ايشيك الرينى زندان نينگ اويغانيب اويقودين زندانبان 27و

قاچيب كتيالر ديب اوزينى اولتورگالى قليچى نى سوغوردى. 28ليكن پاولوس اونلوك آواز بيالن قچقيريب: اوزونگگا ضرر قيلماغيل همه ميز بو يرده دورميز ديب ايتى. 29و اول چراغ

رسول الرنينگ عمل الرى 16

238

تاپتوروب زندانغه يوگوروب كيريب تيتراب پاولوس و سيالس نينگ پوت الريغه يقيلدى. 30و اوالرنى تاشقارى اليب باريب: اى خواجه الر نجات تاپماقيم اوچون نمه قيالى ديب

سوردى. 31و اوالر: خداوند يسوع غه ايشانگيل و سن اوز اوى خلقينگ بيالن نجات تاپارسن انينگ اوييداكى الرنينگ همه سيگا خدانينگ سوزينى بشارت برديالر. انگا و ديديالر. 32و 33اول كيچه نينگ شو ساعتيده زندانبان اوالرنى اوزى نينگ كى غه اليب ياراالرينى يودى و

اليب اوييگا اوز اوالرنى 34و الدى. تعميد بيالن همه سى اوييداكى الرنينگ اوزى درحال كيريب دستورخوان ساليب اوزى و همه اوى خلقى خداغه ايشانگانيگا خرسندليك قيلدى.

برگيل قويوب كشيالرنى شو ايباريب: داروغه الرنى حاكم الر بولغاندا كوندوز 35و

قويوب سيزالرنى حاكم الر بريب: خبر پاولوسغه سوزنى بو 36زندانبان ايتوردى. ديب برگالى كشى ايباريب دور ايمدى چيقيب سالمتليك بيالن كتينگالر ديدى. 37ليكن پاولوس اوالرغه: بيزديك روماليق كشيالرنى حكم توختاتماى اشكارا اوردوروب زندانغه سالديالر ايمدى بيزنى پنهاندا چيقارورالرمو؟ بو بولمايدور. اوالر اوزى كليب بيزنى چيقارسونالر ديدى. 38داروغه الر بو سوزنى حاكم الرغه خبر برديالر. بوالر اوالرنينگ روماليق ايكانى نى انگالغاندا قورقوب 39اندا باريب اوالرغه يالباريب اليب چيقيب: شهردين كتينگالر ديب التماس قيلديالر. 40اما اوالر زنداندين چيقيب ليديه نينگ اوييگا كلديالر و برادرالر بيالن

كوروشوب اوالرغه نصيحت قيلغاندين كين يولغه روان بولديالر.

اون يتنجى باب

1و اوالر امفيپوليسدين و اپولونيه دين اوتوب تسالونيكيگا كلديالر. و اندا يهوديالرنينگ

بر سيناغوغى بار ايردى. 2و پاولوس اوز عادتيچه اوالرنينگ قاشيغه كيريب اوچ سبت كونى اوالر بيالن قدوس كتاب الردين بحث قيليشيب 3مسيح نينگ زحمت تارتيب اولوك الردين قوپماقى كيراك ايكانى نى اوقتوروب بيان قيليب: من سيزالرگا بشارت برگان يسوع اوزى بيالن خلق توال يونانيالردين تقوادار و بعضى سى اوالرنينگ 4و ايتى. ديب مسيح دور

بر مونچه معتبر خاتونالر ايشانيب پاولوس و سيالسغه قاتيلدى. 5ليكن يهوديالر غيرت دين تولوقوب كوچه كزديالردين بر نچه نى كينيگا ساليب خلق نى

يغيشتوروب شهرده غاوغه پيدا قيليب ياسون نينگ اوييگا باستوروب كليب پاولوس بيالن

رسول الرنينگ عمل الرى 16 و 17

239

و ياسون نى تاپماغاندا اوالرنى 6و قصدالديالر. چيقارغالى آلديغه خلق نينگ سيالسنى برادرالردين بر نچه سى نى شهرنينگ حاكم الرى نينگ آلديغه سودراب اليب باريب تاواالب: دنيانى استين اوستون قيلغوچيالر بو يرگا هم كليب دور. 7و ياسون اوالرنى اوز اوييگا قبول قيليب دور. اوالرنينگ همه سى قيصرنينگ حكميگا ضدليق قيليب: باشقه بر پادشاه بار يعنى بى آرام انگالغاندا مونى حاكم الرى شهرنينگ بيالن خلق 8و ايتيالر. ديب دييدور يسوع

بولديالر. 9اما اوالر ياسون بيالن قالغانالرغه كفيل اليب اوالرنى قويوب برديالر. ايبارديالر شهريگا بيريه سيالسنى بيالن پاولوس كيچه الب درحال برادرالر 10ليكن

تسالونيكيداكى انداكى الر 11و بارديالر. سيناغوغيغه يهوديالرنينگ كلگانده اندا اوالر و يهوديالردين يخشيراق بولوب خوش دل ليق بيالن سوزنى قبول قيليب: بو ايشالر شونداغ مو ايماسمو ديب قدوس كتاب الرنى تفتيش قيلور ايرديالر. 12و اوالردين توال كشيالر و معتبر تسالونيكيداكى 13ليكن ايشاندى. خلق بر مونچه كشيالردين اير و خاتونالردين يونانى كليب انگالغاندا برگانى نى بشارت سوزينى خدانينگ هم بيريه ده پاولوس نينگ يهوديالر اندا هم خلق نى قوزغاتيب بى آرام ليق سالديالر. 14اول وقت برادرالر درحال پاولوسنى يولغه ساليب تنگيز بوييغچه ايبارديالر ليكن سيالس بيالن تيموتيوس بيريه ده قالدى. 15اما پاولوسنى اوزاتقان كشيالر انى اتينه غچه اليب باريب سيالس بيالن تيموتيوسغه: منينگ قاشيم غه ايتيك

كلينگالر ديب پاولوسدين بويوروق اليب يانيب كتيالر. بيالن صورت الرى بت شهرنى وقتيدا تورغان ساقالب اوالرغه اتينه ده 16پاولوس

كشيالر تقوادار و يهوديالر سيناغوغدا اوچون 17انينگ قاينادى. ايچى كوروب تولغانى سوزالشور كون هر بيالن كشيالر اوچراشقان صحنه سيده بازار قيليشيب بحث بيالن سوز بيالن انينگ بر نچه سى فيلوسوف الرنينگ اسطوئيقى و اپيكورى 18ليكن ايردى. تاالشقالى قوپتيالر. بعضيالرى: بو كاپيلداغوچى نمه ديب يورادور ديديالر. باشقه الرى: يات تنگريالرنى ندا قيلغوچيغه اوخشايدور ديديالر. پاولوس يسوع نى و قيامت نى وعظ ايتقانى اوچون اوالر شونداغ ايتيالر. 19و اوالر انى توتوب اريوپاغوس ديگان جايغه اليب باريب: سن ايتقان ينگى تعليم نمه ايكانى نى اوقساق بولمامدور؟ 20چونكه يات نرسه الرنى ديديالر. خواهاليميز بيلگالى ايكانى نى نمه مونينگ ايشتورورسن. قوالق الريميزغه سوزالب باره سيدين خبر ينگى بيگانه الر تورغوچى اندا و اتينه ليك الر همه 21چونكه

انگالماقدين باشقه ايشقه فرصت توتماس ايرديالر.

رسول الرنينگ عمل الرى 17

240

من كشيالر اتينه ليك اى ايتى: توروب اوتراسيدا اريوپاغوس نينگ پاولوس 22اما

سيزالرنى توال تقوادار كورامن. 23چونكه چورگولوب يوروب معبود صورت الرينگيزگا بيلماى سيزالر كوردوم. قربانگاه بر پتولگان ديب تنگريگا نامعلوم اوستيده: قايالسام انداكى همه بيان قيالمن. 24دنيانى و ايمدى سيزالرگا عبادت قيلغانينگيزنينگ اوزينى من بار بولغان نى يراتقان تنگرى يعنى آسمان و يرنينگ خداوندى قول بيالن ياسالغان بيت الرده ساكن بولمايدور. 25و بر نرسه گا محتاج بولغانديك آدم قول الرى بيالن خذمت قيلينماس چونكه همه سيگا تيريكليك و نفس و هر نرسه نى برگوچى اول اوزى دور. 26بارچه ير يوزيده و وقت الرينى حيات اوالرغه يراتيب قاندين بر نسل الرينى انسان همه بولغالى ساكن اولتورادورغان مكانالرى نينگ حدالرينى ايلگاريدين تعيين قيليب دور 27تاكه اوالر خدانى ايماس دور. يراق بريميزدين هر اوزى اول هرچند تاپغايالر انى تمتالب شايد ايستاب شاعرالرينگيزنينگ نچوك كه باردورميز قيليب حركت ياشاب بيالن انينگ 28چونكه

بولساق نسلى خدانينگ 29بيز ايتيب دور. ديب ايكان ميز نسلى انينگ هم بيز بعضى سى: تاشقه يا و كموشگا يا و آلتونغه قيلينغان نقش برله صنعتى و هنرى آدم نينگ خداليق نى آدم الرنينگ ايمدى كين قيلغاندين صبر وقت الريغه جهالت 30خدا اوخشاتماغايميز. همه سيگا هر يرده توبه قيليشنى بويورور 31چونكه بر كون نى تعيين قيليب دور. شو كونده اوزى تعيينالغان بر كشى نينگ واسطه سى برله همه دنيانى عدالت بيالن حكم قيلور. انى

اولوك الردين قوپارغانى بيالن همه الرگا ايمان نى دوايالتيب تورادور ديدى. 32و اوالر اولوك الرنينگ قوپماقى باره سيدين انگالغاندا بعضيالرى مسخره قيلديالر

انگالب 33مونى ايتيالر. ديب انگاليلى ينه سندين باره سيده مونينگ باشقه الرى: ليكن پاولوس اوالرنينگ آراسيدين چيقيب كتى. 34ليكن بر نچه كشيالر انگا ايرگاشيب ايشانديالر. اوالرنينگ آراسيدا اريوپاغوس محكمه سيدين بولغان ديونيسيوس و هم دامارس ديگان بر

خاتون بيالن بر نچه باشقه كشيالر بار ايردى.

اون سكزنجى باب

بر پونطيليق ديگان اكيال 2اندا كلدى. قورنتوسغه كتيب اتينه دين پاولوس كين 1اندين

يهودى و انينگ خاتونى پريسكيال بيالن دوالشيب اوالرنينگ كى غه باردى. بوالر ايتاليادين

رسول الرنينگ عمل الرى 17 و 18

241

ديب چيقسون رومادين يهوديالر همه قيصر كلوديوس چونكه ايرديالر كلگان ينگى بويورغان ايردى. 3پاولوس اوالر بيالن همهنر بولغاچ اوالرنينگ كى دا قاليب اوالر بيالن ايش قيليشيب توردى چونكه اوالرنينگ هنرى چادرچيليق ايردى. 4اما اول هر سبت كونى

سيناغوغدا بحث قيليشيب يهوديالر و يونانيالرنى اوز طرفيگا ايلتار ايردى. بريشگا بشارت سوزنى پاولوس كلگانده ماكدونيه دين تيموتيوس بيالن سيالس 5اما

برور گواه ليق بيالن وزمينليك ايكانيگا مسيح يسوع نينگ يهوديالرغه بولوب مشغول ايتقاندا پاولوس لباسالرينى سيلكيب اوالرغه: ايردى. 6ليكن بوالر ضدليق قيليب دشنام

قانينگيز اوز باشالرينگيزغه يانسون موندين كين عيب سزليق بيالن طائفه الرغه بارورمن. كيردى. اوييگا كشى نينگ تقوادار بر ديگان يوستوس تيتيوس چيقيب اندين اول 7و

اول اوى سيناغوغ نينگ يانيدا ايردى. 8و سيناغوغ نينگ چونگى كريسپوس همه اوى خلقى بيالن خداوندگا ايشاندى. و سوزنى انگالغان توال باشقه قورنتوسلوق الر ايشانيب تعميد شوك قيليب سوز بلكه قورقماغيل ايتى: پاولوسغه رؤيادا خداوند كيچه ده 9اما الديالر. قوپالماس. يتگوزگالى آزار سنگا كيم هيچ بيالن دورمن سنينگ من 10چونكه تورماغيل. منا بو شهرده توال خلقيم بار ديدى. 11اول يرده پاولوس بر يل الته آى اوالرنينگ آراسيدا

توروب خدانينگ سوزينى تعليم برور ايردى. 12ليكن غاليون اخائيه نينگ اوستيگا والى ايكانيده يهوديالر بر جانديك پاولوسغه ضد

قوپوب انى محكمه گا كلتوروب: 13بو آدم خلققه شريعت گا موافق بولماغان يولدا خداغه عبادت قيليشنى اورگاتادور ديب ايتيالر. 14پاولوس سوز قيلغالى اغيزينى اچقاندا غاليون يهوديالرغه ايتى: اى يهوديالر بر ناحقليق و يا بر يمان حيله گرليك ايش بولسه ايردى صبر بيالن سيزالرگا قوالق سالور ايرديم. 15ليكن سوزنينگ يا اسم الرنينگ و يا شريعتينگيزنينگ آراالشيب ايشالرغه انداغ من قيلينگالر. اختيارينگيزچه اوز بولسه جدل توغراسيداكى اوالرنينگ 17اما اتى. هيداب محكمه دين 16اوالرنى ديب خواهالمايمن بولغالى حاكم همه سى سيناغوغ نينگ چونگى سوستانيسنى توتوب محكمه نينگ آلديدا اوردى. ليكن بو

ايشالر بيالن غاليون نينگ هيچ كارى يوق ايردى. 18پاولوس اول يرده اوزون وقت تورغاندين كين برادرالر بيالن خوشالشيب سوريه گا

انينگ بيالن ايردى. بر نذر آتاغانى بارغالى بر كمه گا توشتى و پريسكيال بيالن اكيال هم يتگانده افسوسغه 19اوالر ايردى. توشورگان ساچى نى اوز شهريده كنخريا اوچون

رسول الرنينگ عمل الرى 18

242

پاولوس اوالرنى اندا قويدى اما اول اوزى سيناغوغقه كيريب يهوديالر بيالن سوزالشتى. 20و اوالر انگا: بو يرده تخى بر وقتغچه تورغيل ديب يالبارسه اول اوناماى 21اوالر بيالن

خوشالشيب: خدا خواهالسه سيزالرگا يانيب كلورمن ديب افسوسدين كمه بيالن كتى. 22و قيصريه گا يتگانده اورشليم غه چيقيب جماعت گا سالم بريب اندين انطاكيه گا باريب

توشتى. 23و اول يرده بر وقت تورغاندين كين اندين كتيب بربرى نينگ ارقاسيدين غالطيه بيالن فريگيه يورت الريدين اوتوب همه شاگردالرنى قوتالندورور ايردى.

اهل كالم اوزى اول كلدى. يهودى بر اسكندريه ليك ديگان اپولوس افسوسغه 24اما

تاپغان تعليم يوليدين 25خداوندنينگ بولوب كامل بيليشگا كتاب الرنى مقدس بولوب ايردى. روح دا قيزيق بولوب سوز قيليب يسوع نينگ باره سيده دقت بيالن تعليم برور ايردى ليكن يالغوز يوحنانينگ تعميدينى بيلور ايردى. 26اول غيرت بيالن سيناغوغدا تعليم برگالى قوپغاندا پريسكيال بيالن اكيال انى انگالب اوزيگا اليب كليب خدانينگ يولى نى انگا تخى انداكى برادرالر خواهالغاندا بارغالى اوتوب اخائيه گا اول 27اما بيلدورديالر. كاملراق شاگردالرغه: انى قبول قيلينگالر ديب بر خط پتوديالر. و اول يرگا بارغاندا ايشانگانالرگا خداوندنينگ عنايتى برله توال ياردم بريب 28يسوع نينگ مسيح ايكانيگا كتاب الردين دليل

كلتوروب خلق نينگ آلديدا وزمينليك بيالن سوز قيليب يهوديالرنى باسار ايردى.

اون توقوزونجى باب

1اپولوس قورنتوسدا ايكان وقتيدا پاولوس يورت نينگ يوقارقى طرف الريدين اوتوب

افسوسغه كليب اندا بر نچه شاگردالرغه اوچراب 2اوالردين: ايشانگانينگيزده قدوس روح هم بارليقى نى قدوس روح نينگ ايتيالر: انگا اوالر اما سوردى. ديب تاپتينگيزمو انگالمادوق. 3اول اوالرغه: انداغ بولسه نمه گا تعميدالندينگيز؟ ديدى. اوالر: يوحنانينگ تعميدى برله تعميدالندوك ديديالر. 4اما پاولوس ايتى: يوحنا توبه تعميدى بيالن تعميدالب مونى اوالر 5و ايردى. دير ايشانينگالر يسوع غه يعنى كالدورغانغه كين مندين خلققه: اوالرنينگ قول الرينى 6پاولوس الديالر. تعميد اسميدا يسوع نينگ خداوند انگالغاندا بيالن تيل الر باشقه اوالر و كلدى اوستيگا اوالرنينگ روح القدس قويغاندا اوستيگا

سوزالب پيغمبرليك قيلور ايرديالر. 7و اوالرنينگ همه سى اون ايكيچه كشى ايردى.

رسول الرنينگ عمل الرى 18 و 19

243

پادشاه ليقى خدانينگ بيالن غيرتليك آيچه اوچ كيريب سيناغوغقه پاولوس 8اما

باره سيده سوزالب اوالرنى قائل قيلور ايردى. 9ليكن بعضيالرى كونگل الرينى قاتوروب جاهل ليق قيليب خلق نينگ آلديدا بو يول باره سيده يمان سوزالگانده پاولوس اوالردين بحث مدرسه سيده كشى نينگ بر ديگان تيرانوس كون هر آيريب شاگردالرنى كتيب قيليشور ايردى. 10و مونداغ ايكى يلچه بولدى شونداغ كه آسيا يورتيدا تورغوچيالر خواه

يهودى بولسون خواه يونانى بولسون همه سى خدانينگ سوزينى انگالديالر. 11و خدا پاولوس نينگ قولى بيالن عادت دين تاشقارى قدرتليك عمل الر قيلور ايردى.

12شونداغ كه انينگ بدنيگا تكگوزگان ياغليق الر و رومال الر اليب كسل الرنينگ اوستيگا

ياپار ايرديالر و كسل الر ساقاييب يمان روح الر چيقاريلور ايردى. بيالن يسوع ايتقان وعظ پاولوس عزايم خوانالر: يهودى بر نچه يورگان كزيب 13اما

سيزالرگا قسم برورمن ديب خداوند يسوع نينگ اسمى نى يمان روح ايگاالنگانالر اوستيگا اوقوب باقتيالر. 14مونى قيلغانالر اسكيوا ديگان بر يهودى اولوغ كاهن نينگ يته اوغلى ايردى. 15ليكن يمان روح اوالرغه: يسوع نى تونورمن پاولوسنى بيلورمن ليكن سيزالر كيم سيزالر ديب

جواب بردى. 16و يمان روح دين توتولغان آدم اوالرغه اتيليب ايكيالسى نى باسيب اوالرغه قاچتيالر. چيقيب اويدين اول بولوب زخمدار و يالنگغاچ اوالر كلديكه كوچلوق انداغ بر همه سيگا بولوب معلوم يونانيالرغه و يهوديالرغه همه تورغان افسوسدا واقعه بو 17و

قورقونج توشتى و يسوع نينگ اسمى توال اولوغالندورولدى. 18و ايشانگانالردين توال كشى ايرديالر. 19و سحربازليق قيلور اقرار گناه الرينى بريب ايتيب ايشالرينى قيلغان اوز كليب قيلغوچيالردين توال كشيالر كتاب الرينى اليب كليب يغيب همه خلق نينگ آلديدا اوت غه ساليب كويدورديالر. و كتاب الرنينگ بهاسى نى حساب قيليب اليك مينگ درهم ايكانى نى

كورديالر. 20شونچه قدرت بيالن خداوندنينگ سوزى اشيب قوتالنور ايردى. 21بو ايشالر تمام بولغاندين كين پاولوس روح نينگ باشالماقى بيالن ماكدونيه و اخائيه

بيالن اورشليم غه بارغالى نيت قيليب: اندا بارغاندين كين رومانى هم كورماكيم كيراك دور ديدى. 22اما اوزيگا خذمت قيلغوچيالردين ايكى سى نى يعنى تيموتيوس بيالن اراستوسنى

ماكدونيه گا ايباريب اوزى آسيا يورتيدا بر وقتغچه توروب قالدى. بر ديگان ديميتريوس 24چونكه چيقتى. غاوغه توال باره سيده يول شو وقت دا 23اول

زرگر كموشدين ارطاميس بت نينگ بيت شكل شمائل الرينى ياساب بو هنر قيلغوچيالرغه

رسول الرنينگ عمل الرى 19

244

توال فائده يتگوزور ايردى. 25بوالرنى و شونداغ اوقات قيالدورغان كشيالرنى يغيب ايتى: بيلورسيزالر. 26ايمدى كوروب ايكانى نى تيريكچيليكيميز بو هنردين بيزنينگ اى كشيالر انگالدينگيزكه بو پاولوس يالغوز افسوسدا ايماس بلكه آز قالغان سارى تمام آسيا يورتيدا: آزدوروب دور. اوناتيب خلق نى توال ديب ايماس تنگرى تنگريالر ياسالغان بيالن قول بلكه همه قيلينيب خطرگا توشماى اوقاتيميز خوار بيزنينگ يالغوز بيالن 27ليكن مونينگ

آسيا يورتى آرى تمام عالم عبادت قيلغان اولوغ معبوده ارطاميس نينگ عبادت خانه سى هيچ نمه ديك ساناليب اولوغ جاللى يوقالسه كيراك ديدى.

اولوغ ارطاميسى افسوسلوق الرنينگ تولوب: بيالن اچيغ انگالغاندا مونى 28اوالر

پاولوس نينگ بولوب بر همه سى و تولدى. بيالن غاوغه شهر 29و تاواالشتيالر. ديب سودراب اليب بيله ارستارخوسنى بيالن غايوس ماكدونيه ليك بولغان همراه الرى كيرگالى آراسيغه خلق نينگ پاولوس 30ليكن كيرديالر. يوگوروب تماشاگاه غه خواهالغاندا شاگردالر قويماديالر. 31و آسيا يورتى نينگ باشليق كشيالريدين بر نچه سى يالبارديالر. ديب كيرماگيل تماشاگاه غه انگا: ايباريب كشى بولغاچ دوست پاولوسغه توالسى و ايردى واقيرار ديب مونى برى و انى برى بولوب سرگردان خلق 32يغيلغان

نمه سبب بيالن يغيلغانالرينى بيلماس ايردى. 33و اوالر يهوديالر اوز آلديدا مانگدورغان اوچون عذرخواه ليق اسكندر چيقتيالر. اليب اوزوب آراسيدين خلق نينگ اسكندرنى يهودى انينگ اوالر 34ليكن قيلدى. اشارت بيالن قولى خواهالب قيلغالى سوز خلققه اولوغ ارطاميسى افسوسلوق الرنينگ مدتچه: ساعت ايكى همه سى بيليب ايكانى نى

ديب بر اغيزليق بيالن واقيراشور ايرديالر. كشيالر افسوسلوق اى ايتى: تينجالندوروب خلق نى كاتبى شهرنينگ 35ليكن

افسوسلوق الرنينگ شهرى اولوغ ارطاميس نينگ عبادت خانه سى بيالن آسماندين توشگان صورتى نينگ ساقالغوچى سى ايكان ديب بيلمايدورغان كشى كيم دور؟ 36مونينگ ضديغه بر نمه ديگالى بولماغاندين كين سيزالرگا تينج بولوب هيچ بر ايشقه آلديراماسليقينگيز كيراك ايكان. 37سيزالر اليب كلگان بو كشيالر عبادت خانه الرنى تاالغوچى و يا معبوده ميزنى دشنام قيلغوچى ايماس. 38اگر ديميتريوس و انينگ بيالن بولغان هنرمندالرنينگ بر كيمرسه نينگ ضديدا بر دعواسى بولسه سوراق كونالرى و هم واليالر بار. بربرى بيالن دعواالشسونالر. باشقه مطلوبينگيز بولسه ملت مجلسيده جايالنسون. 40بوكون نينگ واقعه سى اگر 39ليكن

رسول الرنينگ عمل الرى 19

245

اوچون توپه ميزگا فتنه تهمتى نينگ خطرى بار چونكه بو يغيليش توغراسيدا جواب برالمايميز. 41مونى ايتيب يغيلغان خلق نى ياندوردى.

يكرمنجى باب

اوالر بريب تسلى اوالرغه قچقيريب شاگردالرنى پاولوس كين باسيلغاندين 1غلوه

بيالن خوشالشيب ماكدونيه گا بارغالى چيقيب كتى. 2اول يورت الرنى كزيب توال سوزالر بيالن شاگردالرغه نصيحت بريب يونانستانغه كلدى. 3اول يرده اوچ آى توروب كمه بيالن يولى ماكدونيه قاليب اوقوب قويغانى نى توزاق انگا يهوديالرنينگ ديسه باراى سوريه گا تسالونيكيليك و سوپاتروس بيريه ليك اوغلى پوروس نينگ 4و بولدى. يانماقچى بيالن ارستارخوس بيالن سكوندوس و دربه ليك غايوس و تيموتيوس و آسيا يورتلوق تيخيكوس ايلگارى باريب ترواسدا بيزگا ايرديالر. 5ليكن بوالر انينگ بيالن بارور بيالن تروفيموس ساقالب تورديالر. 6اما بيز فطير نان عيدى نينگ كونالريدين كين فيليپيدين كمه بيالن سفر

قيليب بش كونده ترواسدا اوالرغه يتيب باريب اندا يته كون قالدوق. 7اما هفته نينگ اولقى كونى نان اوشاتقالى جمع بولديالر و پاولوس ايرته سى كتادورغان

جمع 8بيز اوزالتى. تارتيب كيچه غچه ليك ياريم سوزنى سوزالشيب بيالن اوالر بولوب بولغان بالخانه دا توال چراغالر ياقيغليق توروب دور. 9و آوتيخوس ديگان بر يگيت پنجره ده باسيليب اويقودين اغير يگيت اول اوزالتقاندا تارتيب سوزنى پاولوس ايردى. اولتوروب اوى نينگ اوچونجى قبت آشيانه سيدين توبنگا يقيليب توشتى. انى كوتاريب السه الر اولگان ايردى. 10اما پاولوس توبنگا توشوب انينگ اوستيگا ياپيليب انى قوچاغالب: فغان قيلمانگالر انينگ تنيده جانى بار ديدى. 11ينه چيقيب نان اوشاتيب تانگاتقونچه اوالر بيالن سوزالشيب

اندين يولغه كتى. 12و اوالر يگيت نى تيريك كلتوروب اليب بى نهايت خوش بولديالر. 13و بيز آلديدين كمه گا توشوب اسوس شهريگا باردوق. اندا پاولوسنى كمه گا اوزوميز

بيالن الماقچى ايردوك چونكه انداغ تعيين قيليب اوزى اسوسغه پياده بارادورغان ايردى. 14و اسوسدا بيزالر بيالن اوچراشقانيدا بيز انى كمه گا اليب ميتيلينيگا باردوق. 15و ايرته سى

خيوس نينگ اوتوريغه كليب ينه ايرته سى ساموس جزيره سيده بر توختاب ينه ايرته سى ميليتوس افسوسدين خواهالماى قيلغالى تأخير يورتيدا آسيا پاولوس 16چونكه باردوق. شهريگا

رسول الرنينگ عمل الرى 19 و 20

246

چيتالب اوتماكچى بولوب ممكن بولسه عيد الخمسين كونيغچه اورشليم غه يتيب باراى جماعت نينگ ايباريب كشى افسوسغه ميليتوسدين 17ليكن ايردى. بارور آلديراب ديب منينگ ايتى: سيزالر اوالرغه كلگانده قاشيغه انينگ اوالر قچقيردى. 18و آقسقال الرينى فتنه سيدين توروب 19يهوديالرنينگ آرانگيزدا تارتيب اولقى كوندين كلگان يورتيغه آسيا خداوندگا قلديك بر بيالن متواضع ليق همه و ياشالرى كوز امتحانالردا بولغان منگا ياشورماى نمه نى هيچ بولغان فائده ليق 20و بيلورسيزالر. تورغانيم نى قيليب خذمت 21هم بريب تعليم قيليب بشارت سوزنى سيزالرگا اوى الرده و آلديدا خلق نينگ ايشانينگالر يسوع غه يانيب خداونديميز قيليب خداغه توبه يونانيالرغه: يهوديالرغه هم ديب چينگ نصيحت بريب تورغانيم نى بيلورسيزالر. 22و منا ايمدى من روح دا باغالنيب اورشليم غه باريب اندا منگا نمه اوچرايدورغانى نى بيلمايمن. 23ليكن زنجيرالر و تنگليك 24ليكن تورادور. بريب گواه ليق منگا شهرده هر روح القدس تورغانى نى ساقالب منگا قيلغان قبول يسوع دين خداوند بريب گواه ليق باره سيده انجيلى عنايتى نينگ خدانينگ خذمتيم نى تمام قيليب يوگوروشوم نى پوتگوزسام جانيم نى اوزوم گا قيمت ساناماس من. ايمدى منا و تورغان من. ايتيب وعظ پادشاه ليق نى يوروب آراسيدا 25همه نگيزنينگ

بوكون اوچون 26شونينگ كورماس سيزالر. ينه يوزوم نى منينگ سيزالر بيلورمن كه من سيزالرگا گواه ليق برورمن كه هيچ برى نينگ قانيغه من قرضدار ايماس من. 27چونكه هيچ نمه نى ياشورماى خدانينگ همه اراده سى نى سيزالرگا بشارت برديم. 28اوزونگيز اوچون و روح القدس سيزالرنى انينگ اوستيده باقغوچى و پاته چى قيليب قويغان پاته اوچون يعنى يسوع اوز قانى بيالن اوزيگا تاپتوروب الغان خدانينگ جماعتى اوچون خبردار بولونگالر. ايامايدورغان يمان بوريالر آرانگيزغه كيرادورغانى نى اوزوم پاته نى 29من كتگاندين كين

اوزيگا شاگردالرنى قوپوب ايتقوچيالر سوز فساد آراالرينگيزدين اوز 30آرى بيلورمن. ايرگاشتورورالر. 31انينگ اوچون اويغاق توروب منينگ اوچ يل مقدارى توختاماى كيچه كوندوز كوز ياشالريم بيالن هر برينگيزگا نصيحت قيليب تورغانيم نى يادغه كلتورونگالر. برگالى ميراث نى بيالن مقدسالر همه قوتالندوروب قيليب تعمير سيزالرنى 32ايمدى

آلتون يا 33كموش تاپشورورمن. سيزالرنى سوزيگا عنايت انينگ و خداغه بولغان قادر بولغانالرنينگ بيالن من و منينگ قول الريم 34بو قيلماديم. طلب كيم دين هيچ ايگين يا حاجتيگا خذمت قيلغانى نى اوزونگيز بيلورسيزالر. 35ايش قيليب عاجزالردين خبر اليب:

رسول الرنينگ عمل الرى 20

247

ايشيم ياد قيلغالى همه ايتقان سوزنى الماقدين برماك مباركليگراك دور ديب يسوع اوزى بيالن سيزالرگا اورگاتيم.

قيلدى. 37و همه سى دعا بيالن اوالرنينگ همه سى بوكوب تيز كين ايتقاندين 36مونى

توال يغالب پاولوس نينگ بوينيغه توشوب انى سويديالر. 38و يوزوم نى ينه كورمايسيزالر ديب ايتقان سوزى اوچون توالراق غمكين بولوب كمه غچه انى اوزاتيب بارديالر.

يكرمه برنجى باب

ايرته سى باريب جزيره سيگا كوس اوتور بيالن كمه كين آيريلغاندين اوالردين 1بيز

رودوس جزيره سيگا يتيب اندين پاتارا شهريگا كلدوك. 2اندا فينيقيه گا بارادورغان بر كمه تاپيب شونينگغه مينيب كتوك. 3اما قپروس جزيره سى كورونگانده انى سول قولدا قويوب سوريه گا باريب صورغه كلدوك چونكه كمه نينگ يوكى نى اندا چيقارادورغان ايرديالر. 4و انداكى شاگردالرنى تاپغاندين كين اول يرده يته كون توردوق، و اوالر روح نينگ الهامى برله پاولوسغه: اورشليم غه چيقماغيل ديب ايتيالر. 5اما اول يرده تورادورغان كونالريميزنى اوتگوزگانده اندين كتيب سفرگا چيقتوق و همه سى خاتون بالالرى بيالن بيزنى شهرنينگ بربريميز قيلدوق. 6و بوكوب دعا تيز بوييدا تنگيزنينگ و قويديالر. اوزاتيب تاشقاريغچه

بيالن خوشالشقاندين كين بيز كمه گا توشتوك اما اوالر اوزى نينگ كى غه يانيب كتيالر. 7و صوردين كتيب كمه سفريميزنى تمام قيليب پتوليمايسغه يتيب انداكى شاگردالرغه

سالم بريب اوالر بيالن بر كون توردوق. 8ايرته سى بيز اندين كتيب قيصريه گا كليب اوزى يته الردين برى بولوب انجيل نى بشارت برگوچى فيليپوس نينگ اوييگا كيريب انينگ كى دا قالدوق. 9و انينگ پيغمبرليك قيالدورغان تورت باكره قيزى بار ايردى. 10و بيز اندا بر نچه بيزنينگ اول 11و كلدى. يرگا اول يهوديه دين پيغمبر بر ديگان اغابوس قالغاندا كون باغالب: پوت الرينى و قول الرينى اوز اليب كمرينى پاولوس نينگ كليب قاشيميزغه روح القدس مونداغ ايتوركه بو كمرنينگ ايگاسى نى يهوديالر اورشليم دا شونداغ باغالب طائفه الرنينگ قوليغه تاپشورورالر ديب ايتى. 12مونى انگالغانيميزدا بيز بيالن اول يرليك كشيالر انگا: اورشليم غه بارماغيل ديب يالباردوق. 13پاولوس جواب بريب ايتى: نمه ايشقه شونداغ يغالب كونگلوم نى سيندورورسيزالر؟ خداوند يسوع نينگ اسمى اوچون يالغوز

رسول الرنينگ عمل الرى 20 و 21

248

باغالنغالى ايماس بلكه اورشليم دا اولگالى هم راضى دورمن ديدى. 14و اول اوناتيلماغاندا بيز شوك بولوب خدانينگ اراده سيديك بولسون ديب ايتوق.

باردوق. چيقيب اورشليم غه طيارالب جابدوق الريميزنى يول كين كونالردين 15بو

مناسون قپروسلوق بيزنى باريب بيالن بيز قيصريه دين بر نچه سى شاگردالردين 16ليكن

ديگان بر كهنه شاگردنينگ كى غه مهمان بولغالى اليب بارديالر. 17بيز اورشليم غه كلگانده برادرالر خوشلوق بيالن بيزنى قبول قيلديالر.

18پاولوس ايرته سى بيز بيالن بيله يعقوب نينگ قاشيغه باردى و جماعت آقسقال الرى نينگ

همه سى اندا كلديالر. 19و اوالرغه سالم بريب خدا انينگ خذمتى برله طائفه الرنينگ آراسيدا قيلغان ايشالرينى بردين بردين بيان قيليب بردى. 20اوالر مونى انگالغاندا خداغه جالل بريب پاولوسغه ايتيالر: اى برادر كورورسن كه ايشانگان يهوديالر نچه مينگ بولوب دور و همه سى موسى نينگ شريعتى اوچون غيرتليك دور. 21و اوالر سنينگ باره نگده خلقدين: طائفه الرنينگ توتماسونالر قاعده الرنى و قيلماسونالر ختنه بالالرينى اوز يهوديالرغه همه آراسيداكى قياللى؟ قايداغ 22ايمدى انگالب دورالر. برگانينگ نى تعليم يانغالى موسى دين ديب ايتادورغانيميزنى انگالب قاالدور. 23ايمدى سنگا يرگا كلگانينگ نى همه خلق بو سنينگ قيلغيل. نذر آتاغان تورت كشيميز بار. 24اوالرنى اليب اوزونگ نى اوالر بيالن تطهير قيليب ساچالرينى توشورگالى چيقادورغان خراجتى نى برگيل. مونينگ بيالن اوالرنينگ همه سى سنينگ باره نگده انگالغانالرى نينگ يالغان ايكانى نى و اوزونگ شريعت گا موافق يوروب قربان بت الرغه اوالرغه باره سيده طائفه الر ايشانگان 25ليكن بيلورالر. توتقانينگ نى انى قيلينغان گوشت دين و قاندين و بوغولغان جانورالردين و زنادين اوزينى ساقالسونالر ديب بيز خط پتوب توختاتقان ايردوك. 26و پاولوس اول كشيالرنى اوزيگا اليب ايرته سى اوالر برى هر اوالرنينگ بولوب تمام كونالرى تطهير كيريب بيت مقدسگا قيليب تطهير بيالن

اوچون قربان اوتگوزادورغان وقت نى معلوم قيلدى. پاولوسنى يهوديالر كلگان يورتيدين آسيا قالغاندا آز بولغالى تمام كون يته اول 27و

بيت مقدسده كوروب همه خلق نى غلغله غه ساليب انى توتوب 28واقيراب: اى اسرائيل ليق كشيالر كليب ياردم برينگالر! هر يرده قوم غه و شريعت گا و بو مكانغه ضدليق قيليب همه يونانيالر بيت مقدسگا اول هم باشقه مونينگدين اوشبودور. برگان كشى تعليم آدم الرغه كيرگوزوب بو مقدس جاى نى ناپاك قيليب دور ديب ايتيالر. 29چونكه اوالر موندين ايلگارى

رسول الرنينگ عمل الرى 21

249

افسوسلوق تروفيموسنى انينگ بيالن شهرده كوروب پاولوس انى بيت مقدسگا اليب كيردى ديب خيال قيلديالر. 30و همه شهر خلقى قوزغالدى، و خلق يوگوروب يغيليب پاولوسنى

توتوب بيت مقدسدين تاشقارى سودراديالر و درحال دروازه الر بركتيلدى. 31و اوالر انى اولتورگالى تورغانيدا قوشون نينگ مينگباشى سيغه: تمام اورشليم غلغله دا

بولوب قالدى ديب خبر يتى. 32اول درحال عسكرالر بيالن يوزباشيالرنى اليب يوگوروب اوالرنينگ يانيغه كلدى. اوالر مينگباشى بيالن عسكرالرنى كورگانده پاولوسنى اورماقدين توختاديالر. 33مينگباشى آلديغه باريب پاولوسنى توتوب ايكى زنجير بيالن باغالنسون ديب برى انى برى آراسيدا خلق نينگ 34اما سوردى. ديب قيليب دور نمه كيم دور؟ بويوروب مونى ديب تاواالشور ايردى. ليكن غلغله سببيدين تعيين بر نمه بياللماى: قورغانغه اليب عسكرالر اوچون زورلوقى خلق نينگ يتگانده زينه پايه گا 35و بويوردى. ديب باريلسون پاولوسنى كوتاريب الديالر. 36چونكه جميع خلق كينيدين ايرگاشيب: انى يوقاتغيل ديب سوز بر سنگا مينگباشيغه: كيرگوزگانيده قورغانغه پاولوسنى 37و ايرديالر. واقيراشور ايتسام بوالمدور ديب ايتى. مينگباشى يونانيچه اوقارموسن؟ 38سن بو كونالردين ايلگارى فتنه قيليب تورت مينگ قتل قيلغوچى نى بيابانغه اليب بارغان مصرليق ايماسموسن ديدى. بر يهودى بولغان طرسوس شهرى نينگ اهل الريدين قيليقيه داكى مشهور 39پاولوس: من

كشى دورمن. سنگا يالبارورمن كه خلققه سوز قيلغالى منگا اذن برگيل ديدى. 40و اول انگا تمام اوالر و قيلدى، اشارت خلققه بيالن قولى توروب زينه پايه ده پاولوس برگانده اذن

شوك بولغاندا اوالرغه عبرانى تيلى بيالن سوز قيليب ايتى:

يكرمه ايكينجى باب

1اى برادرالر و آتاالر ايمدى منينگ سيزالرگا برادورغان جوابيم نى انگالنگالر ديدى.

شوك تخى مو انگالغاندا قيلغانى نى سوز اوالرغه بيالن تيلى عبرانى انينگ اوالر 2و

يهودى بر توغولغان شهريده طرسوس قيليقيه داكى 3من ايتى: اول و قالديالر. بولوب كشى دورمن ليكن بو شهرده چونگ بولوب غمالئيل نينگ پوت الرى آلديدا تربيت تاپيب بوكون همه نگيز سيزالر الديم. تعليم ينگيچگاليكيده شريعتى نينگ آتاباباالريميزنينگ بولغانديك خدا طرفيگا غيرتليك ايرديم. 4اول يولداكى الرنى خواه اير بولسون خواه خاتون

رسول الرنينگ عمل الرى 21 و 22

250

بولسون اولوم غچه قوغالب باغالب زندانالرغه تاپشورور ايرديم. 5مونينگغه اولوغ كاهن و آقسقال الرنينگ همه مجلسى منينگ گواه الريم دور و اوالردين دمشقداكى برادرالرگا خط اليب انداكى ايشانگانالرنى هم باغالب جزا بريلسون ديب اوالرنى اورشليم غه كلتورماك

اوچون اول يرگا بارديم. آسماندين ناگاه يقينالشقانيم دا دمشققه بيالن وقتى توش باريب كتيب يولدا 6اما

شاول اى شاول اى منگا: يقيليب يرگا من 7و يارودى. چوره م گا منينگ نور بر چونگ نمه ايشقه منى قوغالرسن؟ ديب ايتقان بر آواز انگالديم. 8من جواب برديم كه اى خداوند كيم دورسن؟ اول منگا: من سن اوزونگ قوغالغان ناصرت ليك يسوع دورمن ديب ايتى. 9و منينگ بيالن بولغانالر نورنى كورديالر ليكن منينگ بيالن سوزالشگان كيمرسه نينگ

منگا: خداوند قيالى؟ نمه خداوند اى ايتيم: من 10و ايرديالر. انگالماس سوزالرينى سنگا همه سى قيلينغان نينگ تعيين قيلغالى اوزونگگا اندا كيرگيل. دمشققه قوپوب همراه الريم اوچون بولغانيم كورالماس روشنليكدين نورنينگ اول 11اما ديدى. ايتيلور تقوادار موافق كيرديم. 12و شريعت گا و من دمشققه باشالديالر يوتاالب قولوم دين منى بولوب انداكى همه يهوديالردين يخشى شهادت تاپغان حنانيا ديگان بر كشى 13منگا كليب يانيم دا توروب منگا: اى شاول برادر كورادورغان بولغيل ديب ايتى. و من شو ساعت ده اوز سنى تنگريسى آتاباباالريميزنينگ ايتى: اول 14و بولدوم. كورادورغان قايالب انگا ايلغاب دور. انگالشقه آواز اغيزيدين انينگ كوروب عادل نى اول بيليب اراده سى نى انگالغانينگ نينگ كوروب آلديدا آدم الرنينگ همه بولوب گواهى انينگ سن 15چونكه

باره سيدين شهادت برگايسن. 16و ايمدى نمه اوچون تأخير قيلورسن؟ قوپوب تعميد اليب انينگ اسميغه دعوت قيليب گناه الرينگدين يويونغيل.

17اما اورشليم غه يانيب كليب بيت مقدسده دعا قيليب تورغانيم دا كشف حاليدا بولوب

18انى كوروب منگا: آلديراب يلدام اورشليم دين چيقيب كتگيل چونكه منينگ باره م داكى

گواه ليقينگ نى قبول قيلماسالر ديب ايتقانى نى انگالديم. 19اما من ايتيم: اى خداوند سنگا ايشانگوچيالرنى زندانغه ساليب سيناغوغالردا اوردورغانيم نى اوالر اوزى بيلورالر. 20و بولدى اوبدان توروب يانيدا هم من توكولگانده قانى استفانوس نينگ شهيدينگ سنينگ منگا خداوند 21ليكن ديديم. ايرديم ساقالر ايگين الرينى اولتورگوچيالرنينگ انى ديب

ايتى: بارغيل! من سنى يراق يرگا طائفه الرنينگ آراسيغه ايبارامن.

رسول الرنينگ عمل الرى 22

251

آدم نى انداغ كوتاريب: آوازالرينى ساليب قوالق انگا سوزغچه ليك بو اوالر 22ليكن

تاش واقيراب 23اوالر ايتيالر. ديب ايماس اليق قالغالى تيريك يوقاتغيل! يوزيدين ير اليب قورغانغه پاولوسنى 24مينگباشى ساچقانيدا توپا هواغه ايتيب ساليب ايگين الرينى كيريب: اوالرنينگ انينگ ضديدا شونچه واقيراغانى نينگ سببى نى بيلماك اوچون حكم تياقى تارتقاندا بندگا اورماققه شيره قامچى انى اوالر 25اما بويوردى. ديب تحقيقالنگالر بيالن پاولوس عسكر يوزباشيدين: حكم مو توختاتماى بر روماليق كشى نى شيره قامچى اورماق سيزالرگا جائزمو ديب سوردى. 26يوزباشى مونى انگالب مينگباشى نينگ قاشيغه باريب: نمه قيلماقچى ايردينگ؟ بو كشى روماليق ايكان ديب خبر بردى. 27مينگباشى اندا باريب انينگدين من 28مينگباشى: شونداغ. آرى ايتى: اول روماليق سن مو؟ سن ايتغيل منگا ايتى: سوراب بولسام توال پل خرجالب رومانينگ ايلى بولدوم ديب ايتى. پاولوس: ليكن من روما ايل ليكيگا توغولدوم ديدى. 29و پاولوسنى سورماقچى بولغانالر ايتيك انى قويوب كتيالر و مينگباشى

انينگ روماليق ايكانى نى بيليب انى باغالغانى اوچون قورقار ايردى. قيلغانى نى توپه سيده عرض پاولوس نينگ اوچون نمه يهوديالر مينگباشى 30ايرته سى

ديب يغيلسون محكمه چونگ همه و كاهن الر اولوغ يشيب انى ديب قيالى تحقيقالب بويوروب انى اليب اوالرنينگ آلديدا تورغوزدى.

يكرمه اوچونجى باب

تمام كونغچه بو من برادرالر اى ايتى: تيكيب محكمه گا كوزالرينى 1پاولوس

يانيدا انينگ حنانيا كاهن اولوغ 2ليكن توردوم. قيليب خذمت خداغه بيالن نيت صاف تورغانالرنى انينگ اغيزيغه اورغالى بويوردى. 3پاولوس انگا ايتى: خدا سنى اورادور اى خالفيدا شريعت نينگ اولتوروب قيلغالى حكم منى موافق شريعت گا تام سن آقارتيلغان منى اورغالى بويورورسن. 4انينگ يانيدا تورغانالر انگا: خدانينگ اولوغ كاهنى نى دشنام قيلورسن مو؟ ديديالر. 5پاولوس ايتى: اى برادرالر انينگ اولوغ كاهن ايكانى نى بيلماديم

چونكه قومينگ نينگ اولوغى نى دشنام قيلماغايسن ديب پتولوب دور. 6پاولوس اندا بولغانالرنينگ بر حصه سى صادوقى و ينه بر حصه سى فريسى ايكانى نى

اوغلى دورمن. اوزوم فريسى و فريسى برادرالر من اى ايتى: بيليب محكمه ده قچقيريب

رسول الرنينگ عمل الرى 22 و 23

252

فريسيالر ايتقاندا 7مونى قيلينورمن. سوراق اوچون قيامتى اولوك الرنينگ و اميديميز بيالن صادوقيالرنينگ آراسيدا بر اختالف توشوب يغيلغانالر ايكى طرف بولدى. 8چونكه يا روح هم يوق دور ديرالر ليكن فريسيالر مونينگ صادوقيالر: قيامت يوق دور و فرشته همه سيگا اقرار قيلورالر. 9اول وقت توال غاوغه چيقتى و فريسيالرنينگ فرقه سيدين بولغان بر نچه كاتب الر قوپوب قاتيق بحثالشيب: بو كشيده هيچ يمانليق تاپمادوق اگر انگا بر روح يا بر فرشته سوزالگان بولسه قايداغ ديب ايتيالر. 10و جدل قاتيق بولغاندا عسكر مينگباشى: پاولوسنى پاره پاره قيلورالرمكى ديب قورقوب پاولوسنى اوالرنينگ آراسيدين اوزوب اليب چيقيب قورغانغه كيرگوزگالى عسكر بويوردى. 11اما شو كيچه سى خداوند پاولوس نينگ رومادا برگانينگديك اورشليم دا گواه ليق باره م ده منينگ بولغيل توروب: جرأتليك يانيدا

هم گواه ليق برورسن ديب ايتى. يب اصال اولتورماگونچه پاولوسنى هومالشيب: يهوديالر بولغاندا 12كوندوز

انت هومالشيب 13شونداغ تاشالديالر. تگيگا لعنت نينگ اوزينى ديب ايچماس ميز آقسقال الرنينگ و كاهن الرنينگ اولوغ 14بوالر ايردى زياده كشيدين قرق ايچگانالر قاتيق اوزوميزنى ديب تاتيمايميز نمه هيچ اولتورماگونچه پاولوسنى بيز باريب: قاشيغه ايشى نى انينگ بيله بيالن محكمه سيزالر اوچون 15انينگ تاشالدوق. تگيگا لعنت نينگ بيزگا پاولوسنى مينگباشيغه: عسكر كلتوروب بهانه نى تحقيقاليدورغان ينگيچگاراك ايبارگيل ديب التماس قيلينگالر. و اول يتيب كلماسده بيز انى اولتورگالى طيار بوالميز ايتيالر. 16اما پاولوس نينگ همشيره سى نينگ اوغلى بو مصلحت نى انگالب قاليب ديب اوز برينى يوزباشيالرى نينگ عسكر 17پاولوس بردى خبر پاولوسغه كيريب قورغانغه انگا چونكه بارغيل اليب قاشيغه مينگباشى نينگ يگيت نى بو انگا: قچقيريب آلديغه باريب: اليب قاشيغه مينگباشى نينگ انى 18يوزباشى ديدى. بار سوزى بر ايتادورغان زندانى پاولوس منى اوز آلديغه قچقيريب بو يگيت نى سنينگ قاشينگغه اليب باريشيم نى توتوب قوليدين انينگ 19مينگباشى ديدى. بار سوزى ايتادورغان سنگا انينگ تيالدى. 20اول سوردى. انينگدين ديب نمه سوزونگ ايتادورغان منگا باريب: اليب طرفگا بر بهانه ديب تحقيقاليميز بيالن ينگيچگاليك ايشى نى پاولوس نينگ يهوديالر ايتى: مصلحت قيلغالى التماس سندين ايبارماكينگ نى محكمه گا اولوغ انى ايرته كلتوروب كشى زياده قرقدين اوالردين چونكه اوناماغيل اوالرغه سن 21ايمدى قيليشيب دور.

رسول الرنينگ عمل الرى 23

253

لعنت نينگ اوزينى ديب ايچمايميز يب اولتورماگونچه انى ياتيب ماراب انى مخفيده تورورالر ساقالب وعده نگگا سنينگ بولوب طيار اوالر ايمدى تاشالب دور. تگيگا ديدى. 22مينگباشى يگيت گا: مونى منگا خبر برگانينگ نى هيچ كيم گا ايتماغيل ديب انگا بو ايتى: قچقيريب ايكى سى نى يوزباشيالريدين عسكر 23اندين بردى. رخصت كتگالى كيچه نينگ اوچونجى ساعتيده قيصريه گا بارغالى ايكى يوز عسكر، يتميش اطليق كشى و ايكى يوز نيزه دار طيار قيلينگالر ديب 24پاولوسنى ميندوروب والى فيليكس نينگ آلديغه

تينج سالمت اليب باريشقه اوالغ تاپتورغالى اوالرغه بويوردى. 25و اول مونداغ بر خط پتوديكه 26كلوديوس ليسياسدين عزتليك فيليكس واليغه سالم!

27بو كشى نى يهوديالر توتوب انى اولتورادورغان ايردى اما من قوشون بيالن كليب انينگ

روماليق ايكانى نى بيلگانده انى اوالرنينگ قوليدين اجراتيب الديم. 28ليكن اوالرنينگ انينگ بارديم. اليب محكمه سيگا اوالرنينگ ديب اوقاى قيلغانى نينگ سببى نى توپه سيده عرض انينگ 29تفتيش قيليب باقسام اوالرنينگ شريعتى توغراسيدا تاالشادورغان ايشالر اوچون

توپه سيده عرض قيلغانالرى منگا معلوم بولدى ليكن اولوم گا يا زنجيرغه اليق بر گناه انينگده تاپيلمادى. 30اما اوالرنينگ بو آدم غه قصد قيلغانى منگا معلوم بولغاندا انى درحال سنينگ

قاشينگغه ايباريب انينگ دعواگرالريگا سنينگ آلدينگدا توپه سيده عرض قيلغالى بويوردوم. شهريگا انتيپاتريس كيچه الب اليب پاولوسنى بويورولغانديك اوزيگا عسكرالر 31و

يانيب قورغانغه قويوب بارغالى بيالن انينگ اطليق الرنى 32ايرته سى بارديالر. اليب آلديغه انينگ پاولوسنى بريب واليغه خط نى كيرگانده قيصريه گا اطليق الر 33اما كتيالر. انينگ ايكان ديب سوراب قايسى واليت دين اول اوقوب: كلديالر. 34والى خط نى اليب عرضينگ نى كلگانده هم دعواگرالرينگ سنينگ 35ايتى: بيلگانده ايكانى نى قيليقيه دين

انگاليمن ديب هيرودس نينگ اورداسيدا انى ساقالغالى بويوردى.

يكرمه تورتونجى باب

بر نچه آقسقال الر و ترتولوس ديگان بر گبچى 1بش كوندين كين اولوغ كاهن حنانيا،

كين قيلغاندين توغرا 2پاولوسنى قيلديالر. غرض توپه سيده پاولوس نينگ واليغه كليب ايتى: 3اى عزتليك فيليكس سنينگ انينگ توپه سيده بيالمچيليك قيليب ترتولوس قوپوب

رسول الرنينگ عمل الرى 23 و 24

254

توال ملت گا بو بيالن مصلحتينگ يخشى سنينگ و تاپغانيميزنى تينجليق توال سايه نگده اقرار بيالن منتدارليق چونگ مكاندا هر و زماندا هر بولغانى نى پيدا ايشالر منفعتليك مرحمت مهربانليقينگدا قيلورمن كه التماس كايتماى وقت اوزون سنى 4ليكن قيلورميز. يوزيداكى ير قيليب فساد آدم نينگ بو 5بيز انگالغايسن. سوز اغيز بر نچه بيزدين قيليب باشالغوچى سى بر فرقه سى نينگ نصاراالرنينگ تريب فتنه آراسيدا يهوديالرنينگ همه اوچون انينگ توردى. قيلغالى ناپاك هم 6بيت مقدسنى قويدوق. كوروب ايكانى نى عرض توپه سيده انينگ بيز قيليب سوراق اوزونگ سن 8ايمدى 7و الدوق. توتوب انى قيلغان نينگ همه سى نى اوزيدين معلوم قيلورسن ديدى. 9و يهوديالر: ايش شونداغ ايكان

ديب سوزيگا يان باسار ايردى. ايتى: سنينگ قيلغاندا اول سوز باشالب قيلغيل ديب اشارت پاولوسغه: سوز 10والى

بيليب خاطرجمع ليك بيالن اوز توغرام دا توال يلدين برى بو ملت گا حاكم بولغانينگ نى جواب برورمن. 11سنگا معلوم بولسون كه اورشليم غه سجده قيلغالى چيقغانيم غه تخى اون ايكى كوندين اشماب دور. 12و منينگ بيت مقدسده يا سيناغوغالردا و يا شهر ايچيده بر كشى بيالن ايتيشيب خلق نى قوزغاتقانيم نى كورماديالر. 13و اوالر حاضر منينگ توپه م ده قيلغان اقرار سنگا مونى 14ليكن توختاتالمايدور. بيالن گواه آلدينگدا سنينگ بيالمچيليكى نى قيليب عبادت تنگريسيگا آتاباباالريم نينگ موافق طريقه غه ديگان فرقه اوالر قيلورمن كه تورات دا و پيغمبرالرنينگ كتاب الريدا پتولگان نينگ همه سيگا ايشانورمن. 15بوالرديك من اميدواردورمن. قيامت گا ديب قوپادور يمانالر بيالن يخشيالر قيليب اعتماد خداغه هم 16انينگ اوچون من اوزوم خدانينگ و آدم الرنينگ آلديدا ضميريم پاك بولسون ديب هميشه

جهد قيليب تورورمن. كلديم. برگالى صدقه خلقيم غه اوز قيليب قربانليق كين اوتگاندين يل الر توال 17و

كلگان يورتيدين آسيا بولغانيم دا قيليب رسمى نى تطهير قيلماى غلوه قوزغاتيب 18خلق

بر توپه م ده منينگ 19بوالرنينگ قالديالر. كوروب بيت مقدسده منى يهوديالر بر نچه دعواسى بولسه بو يرگا كليب آلدينگدا عرضى نى قيلسه بولور ايدى. 20بولماسه بو كشيالر 21يا: ديسونالر. تاپغانى نى گناه نمه منده تورغانيم دا آلديدا محكمه نينگ اولوغ اوزى اولوك الرنينگ قيامتى توغراسيدين من بوكون سيزنينگ آلدينگيزدا سوراق قيلينورمن ديب

اوالرنينگ آراسيدا تورغانيم دا ايتقان شو سوزوم نى يمان الديالر مكى.

رسول الرنينگ عمل الرى 24

255

ايتى ساليب وقت غه باشقه دعوانى بيليب تگيدين يولى نى ايمان نينگ بو 22فيليكس

23عسكر ديب سوراى بيالن دقت دعواينگيزنى كلگانده يرگا بو مينگباشى ليسياس خذمت انگا برينى هيچ كشيالرى نينگ يقين قويوب بوشوتوبراق پاولوسنى يوزباشيغه

قيليشدين توسماى ساقالغالى بويوردى. كليب بيالن دروسيال خاتونى يهودى اوزى نينگ فيليكس كين كوندين بر نچه 24اما

پاولوس 25اما سوردى. انينگدين باره سيده ايشانيش مسيح گا يسوع كلتوروب پاولوسنى عدالت و نفس يغماغليق و كالدورغان حكم نينگ باره سيده سوز قيلغاندا فيليكس قورقوب ديدى. قچقيراى آلديم غه اوز سنى بولغاندا فرصت مناسب منگا كتگيل ايمدى ايتى: بيالن انينگ قچقيريب پات پات انى قيليب اميد ديب برورميكان پل منگا پاولوس 26اما

سوزالشور ايردى. 27ليكن ايكى يل اوتگانده فيليكس نينگ اورنيغه پوركيوس فستوس كلدى. و فيليكس:

يهوديالر مندين منتدار بولسونالر ديب پاولوسنى زنداندا باغالغليق قويوب كتى.

يكرمه بشنجى باب

1فستوس واليليق منصب نى تاپشوروب اليب اوچ كون اوتگانده قيصريه دين اورشليم غه

ضديدا پاولوس نينگ انگا چونگ الرى يهوديالرنينگ بيالن كاهن الر اولوغ 2و چيقتى. عرض قيليب 3التفات بولسه پاولوسنى اورشليم غه اليب كلگوزگيل ديب انگا يالبارديالر. 4ليكن ايردى. قيليشيب مصلحت اولتوروشگا توروب ماراب پاولوسنى يولدا اوالر اول فرصت ده پات هم اوزوم تورادور سوالغليق قيصريه ده پاولوس اوالرغه: فستوس باريب بيالن من كشيالر بار يوقوشلوقى ايشقه بو آرانگيزدا اوچون 5انينگ بارامن. يرگا

اول آدم نينگ بر گناهى بولسه انينگ توپه سيده عرض قيلسونالر ديب ايتى. 6فستوس اوالرنينگ آراسيدا سكز اون كون اوتماى توروب قيصريه گا باريب توشتى.

كلگانده 7اول بويوردى. كلگالى اليب پاولوسنى اولتوروب تختيدا سوراق ايرته سى شكايت انى بيالن تهمت الر اغير توال توروب چوره سيده يهوديالر كلگان اورشليم دين قيليب: اوزينى محافظت توختاتيشقه عاجز كلديالر. 8پاولوس بيالن ليكن گواه قيلديالر خواه يهوديالرنينگ شريعتيگا خواه بيت مقدسگا خواه قيصرغه هيچ بر گناه قيلماديم ديب

رسول الرنينگ عمل الرى 24 و 25

256

جواب بردى. 9اما فستوس يهوديالر مندين منتدار بولسونالر ديب خواهالب پاولوسدين: خواهالمسن قيلينغالى سوراق آلديم دا منينگ توغراسيدا ايشالر بو چيقيب اورشليم غه آلديدا تختى نينگ حكم واليتيداكى بر قيصرنينگ ايتى: پاولوس 10ليكن سوردى. ديب يهوديالرغه بيلگانديك اوزونگ سن كيراك دور. قيلينماقيم حكم يرده انداغ و تورورمن اوزوم نى قيلغان بولسام ايش بر اولوم گا اليق يا بر خطا قيلماديم. 11اگر ناحقليق بر هيچ اولوم دين اياماس من ليكن بوالر منينگ توپه م ده عرض قيلغان ايشالرنينگ هيچ برى نينگ اورنى بولماسه هيچ كشى منى اوالرغه توتوب برالمايدور. قيصرغه عرض قيلورمن ديدى. 12فستوس مجلسى بيالن كينگاشيب: قيصرغه عرض قيلدينگ و قيصرنينگ آلديغه بارورسن

ديب اوچور بردى. ايتقالى تبرك فستوسغه برنيكى بيالن پادشاه اغريپاس كين اوتگاندين كون 13برنجى

ايشى نى پاولوس نينگ فستوس تورغاندا كون بر نچه اندا 14اوالر كلديالر. قيصريه گا پادشاه غه ديب بريب ايتى: موندا فيليكسدين بر كشى زنداندا قاليب دور. 15من اورشليم دا ايكان وقتيم دا اولوغ كاهن الر بيالن يهوديالرنينگ آقسقال الرى انينگ ضديدا عرض قيليب توپه سيده حكم تيالديالر. 16ليكن اوالرغه اوچور برديم كه جوابگر اوز دعواگرالرى بيالن فرصت برگالى جواب توغراسيدين دعوا قيلينغان توپه سيده اوزى نينگ توروب يوز بيوز تاپماغونچه بر آدم نى قتل قيلينيشقه تاپشورماق روماليق الرنينگ رسمى ايماس. 17اوالر بو كشى نى اول اولتوروب تختيغه سوراق ايرته سى قيلماى تأخير من كين يغيلغاندين يرگا اليب كلگالى بويوردوم. 18ليكن دعواگرالرى قوپغاندا من گمان قيلغان ايشالرنينگ هيچ برينى انينگ توپه سيده قويماديالر 19بلكه اوالرنينگ اوز دين عبادتى توغراسيداكى ايشالر بيالن انينگ باره سيده كشى بر اولگان نامليق يسوع ايتقان ديب تيريك انى پاولوس و انينگدين: بيلماگانده قيليشيم نى خيال نمه توغراسيدا سوراق بو من 20ليكن تاالشتيالر. سوردوم. ديب خواهالمسن قيلينغالى سوراق باره سيده ايشالر بو باريب اورشليم غه محافظت قيلينغونچه ليق سوراق آلديدا انينگ قيليب عرض قيصرغه پاولوس 21ليكن

22و بويوردوم. ساقالغالى ايبارگونچه آلديغه قيصرنينگ انى من سورغاندا قيلينيشنى اغريپاس فستوسغه ايتى: من هم اول كشى نى انگالغالى خواهالر ايرديم. فستوس: ايرته انى انگالرسن ديب ايتى. 23ايرته سى اغريپاس و برنيكى چونگ دبدبه بيالن كليب مينگباشيالر فستوس نينگ پاولوس كيرگانده بيالن محكمه خانه سيغه كشيالرى اصلزاده و شهرنينگ

رسول الرنينگ عمل الرى 25

257

يرده بو بيالن بيز و اغريپاس پادشاه اى ايتى: فستوس 24و كلتورولدى. بيالن بويوروقى انينگ توپه سيده يهوديالرنينگ حاضر بولغان همه كشيالر منا بو كشى نى كورورسيزالر. ينه شونداغ تيريك قالماسون ديب همه سى اورشليم دا و بو يرده منگا عرض قيليب: اول ليكن قيلماب دور. ايش بر هيچ اليق اولوم گا اوقتوم كه من 25ليكن ايرديالر. تاواالشيب اول اوزى قيصرغه عرض قيلغاندين كين انى اول يرگا ايبارگالى تعيين قيلديم. 26اما انينگ توپه سيده خواجه م غه پتوگوديك بر نرسه م يوق دور. انينگ اوچون انى سيزنينگ آلدينگيزغه كين قيلغاندين سوراق تاكه كلتوردوم اغريپاس پادشاه اى آلدينگغه سنينگ مخصوصا و پتوگالى بر نمه م بولسون. 27چونكه بر زندانى نى انينگ توپه سيداكى عرض نى بيلدورماى

ايبارماك منگا بولمايدورغانديك كورونور ديدى.

يكرمه التنجى باب

بار ديدى. اول وقت باره نگده جواب برگالى سنگا اجازت اوز پاولوسغه: 1اغريپاس

پاولوس قولى نى سونوب اوز جوابيدا ايتى: 2اى پادشاه اغريپاس يهوديالر منينگ توپه م ده دعوا قيلغان ايشالر باره سيده سنينگ آلدينگدا بوكون جواب برگالى فرصت تاپغانيم اوچون اوزوم نى بختليك بيلورمن. 3چونكه اوزونگ يهوديالرنينگ همه رسم و مسئله الرينى اوبدان بيلورسن. انينگ اوچون سنگا يالبارورمن كه سوزوم نى صبر بيالن انگالغايسن. 4دسالبدين قايداغ آراسيدا قوميم نينگ اوز اورشليم دا عمروم نى برى وقتيم دين كچيك آرى تارتيب منينگ خواهالسه برگالى گواه ليق اوالر 5اگر بيلورالر. يهوديالر همه اوتگوزگانيم نى قاعده الريگا فرقه سى نينگ تارتيب عبادتيميزنينگ همه دين چينگ اولدين بولوب فريسى وعده نينگ بولغان آتاباباالريميزغه طرفيدين خدا 6ايمدى بيلورالر. يورگانيم نى موافق قبيله ميز ايكى اون يتگالى وعده گا 7اول تورورمن. قيلينيب سوراق موندا اوچون اميدى اى اوچون اميد بو قيلورالر. اميد قيليب عبادت خداغه كوندوز و كيچه بيالن غيرت ايشقه نمه تيرگوزماكى اولوك الرنى 8خدانينگ قيلورالر. شكايت منى يهوديالر پادشاه يسوع نينگ ناصرت ليك هم اوزوم 9من كورونور؟ ايش بر ايشانالماگوديك سيزالرگا ايرديم. 10اورشليم دا هم قيلور خيال ديب واجب قيلماقيم قصد توال ضديدا اسمى نينگ شونداغ قيليب اولوغ كاهن الردين دستك خطى اليب مقدسالردين توال كشيالرنى زندانغه

رسول الرنينگ عمل الرى 25 و 26

258

اولتورولگانيده رأى برور ايرديم. 11و همه سيناغوغالردا پات پات اوالرنى قيناب ساليب شهرالرغچه خارج قيليب چاچقونلوق زياده ضديدا اوالرنينگ زورالب ايتقالى دشنام قوغالر ايرديم. 12و اولوغ كاهن الرنينگ دستك خطى و بويوروقى بيالن دمشق نينگ يوليدا آفتاب نينگ نوريدين ياروغراق بر بارغانيم دا 13منا اى پادشاه كون نينگ توش وقتيدا كتيب يرگا همه ميز 14و كوردوم. ياروغانى نى چوره سيده بارغانالرنينگ بيالن من و منينگ نور يقيلغاندا عبرانى تيليدا منگا: اى شاول اى شاول منى نمه ايشقه قوغالرسن؟ سانجيغوچقه تپماك سنگا قين دور ديگان بر آواز انگالديم. 15اما من ايتيم: اى خداوند سن كيم دورسن؟ خداوند ايتى: من سن اوزونگ قوغالغان يسوع دورمن. 16ليكن قوپوب پوت الرينگ بيالن دپساب تورغيل. چونكه من سنگا كورونگانيم و موندين كين سنگا كورونادورغانيم باره سيده و قوم دين سنى 17من ايلغاديم. بولوشقه گواهيم و خذمتكار سنى ديب بركايسن شهادت طائفه الردين قوتقازيب 18اوالرنينگ كوزالرينى اچيب اوالرنى قرانگولوقدين ياروغلوققه و شيطان نينگ قوتيدين خدا طرفيگا ياندورغالى سنى اوالرغه ايبارورمن تاكه منگا ايشانماكى

بيالن گناه الرنينگ مغفرتى نى تاپيب مقدسالر بيالن ميراث الغايالر ديدى. قيلماديم. اطاعت سزليك رؤياغه سماوى اول اغريپاس پادشاه اى اوچون 19انينگ

و يورتيغه همه يهوديه نينگ اندين اورشليم داكى الرغه بيالن دمشقداكى الر اول 20بلكه

طائفه الرغه توبه قيليب خداغه يانيب توبه گا اليق عمل قيلسونالر ديب بشارت برور ايرديم. 21مونينگ اوچون يهوديالر بيت مقدسده منى توتوب اولتورگالى قصدالر ايردى. 22اما خدا

منگا بريلگان ياردمى بيالن بو كونغچه كچيك الرگا و چونگ الرغه گواه ليق بريب تورامن. ايتماى نمه نى هيچ باشقه برگانيدين خبر ديب بوالدور واقع موسى: بيالن پيغمبرالر و نور طائفه الرغه و قوم غه بولوب تونجى سى قيامت نينگ تارتيب زحمت 23مسيح نينگ

بشارت برماكى كيراك بولغانى نى وعظ ايتورمن. پاولوس اى ايتى: بيالن آواز اونلوك فستوس برگانده جواب ايتيب مونى 24پاولوس

25پاولوس آزدوروب دور. عقلينگدين سنى توالليقى علمينگ نينگ آزيب سن عقلينگدين سوزالر عقل ليق و حق بلكه آزماب دورمن عقليم دين من فستوس عزتليك اى ايتى: آلديدا انينگ بيالن اوچون جرأت انينگ بار ايشالردين خبرى بو ايتورمن. 26پادشاه نينگ بو چونكه بيلورمن بولماغانى نى نامعلوم انگا برى هيچ ايشالرنينگ بو قيلورمن. سوز ايشانورسن مو؟ پيغمبرالرگا اغريپاس پادشاه ايماس. 27اى بر بولونگدا واقع بولغان ايش

رسول الرنينگ عمل الرى 26

259

ايشانگانينگ نى بيلورمن ديدى. 28اغريپاس پاولوسغه: منى اوناتيب خريستيان قيليشينگغه سن يالغوز تيالرمن كه خدادين قالسه توال يا قالسه آز ايتى: 29پاولوس ديدى. قالدى آز ايماس بلكه بوكون منى انگالغانالرنينگ همه سى مونداغ زنجير بيالن باغالنماى منديك

بولسه ايردى ديدى. 30پادشاه، والى و برنيكى و اوالر بيالن اولتورغانالر قوپوب 31بر طرفگا باريب بربرى

بيالن سوزالشيب ايتيالر: بو آدم اولـوم گا و يا زنجيرغه اليق هيچ بر ايش قيلماب دور. 32و اغريپاس فستوسغه ايتى: بو آدم قيصرغه عرض قيلماغان بولسه آزاد قيلينالور ايردى.

يكرمه يتنجى باب

زندانيالرنى بر نچه ينه و پاولوسنى بولغاندا تعيين باريشيميز ايتالياغه بيالن 1كمه

يورتى نينگ آسيا 2بيز تاپشورديالر. يوزباشيغه بر ديگان يوليوس قوشونيداكى قيصرنينگ و بولدوق روان توشوب كمه سيگا آدراميت بارادورغان شهرالرگا ساحليداكى تسالونيكيدين بولغان ارستارخوس ديگان بر ماكدونيه ليك كشى بيز بيالن باردى. 3ايرته سى صيداغه يتيب كلدوك. و يوليوس پاولوسغه آدميتليك قيليب خونده خواه ليق تاپماق اوچون دوست الرى نينگ قاشيغه بارغالى انگا رخصت بردى. 4اول يردين كتيب شمال ضد بولغان اوچون قپروس نينگ توبنيدين اوتوب 5قيليقيه و پامفيليه نينگ اودوليداكى تنگيز بيالن كزيب بر بارادورغان ايتالياغه يتيب كلدوك. 6اول يرده عسكر يوزباشى ليكيه داكى ميرا شهريگا اسكندريه كمه سى نى تاپيب بيزنى شونينگغه توشوروب قويدى. 7و بيز توال كونالر اهسته اندا پوتالشيب بيزگا شمال يتيب يقينيغه كنيدوس نينگ بيالن مشقت مانگيب اهسته بارغالى قويماغاندا سلمونى نى يانداب كريد جزيره سى نينگ توبنيدين اوتوب 8مشكل لوك ليمانالر چرايليق يقينيداكى شهرى نينگ السايه ياقاالب ساحلى نى جزيره نينگ بيالن

ديگان جايغه كلدوك.چونكه ايردى بولغان خطرليك قيلماق سفر بيالن كمه اوچون اوتگانى وقت 9توال

روزه كونى اوتگان ايردى. و پاولوس مصلحت بريب 10اوالرغه ايتى: اى كشيالر بو تنگيز سفرى نينگ يالغوز يوك بيالن كمه گا ايماس بلكه جانالريميزغه هم توال خطرليك بولوب زيان يتگوزادورغانى نى كورورمن. 11ليكن عسكر يوزباشى كمه چيگا و كمه نينگ ايگاسيگا

رسول الرنينگ عمل الرى 26 و 27

260

كليشماگانى قيشالغالى ير اول 12اما سالمادى. قوالق سوزيگا پاولوس نينگ ايشانيب اندا باريب فينيكسگا بولسه ممكن كتيب يردين بو توالسى: كمه داكى الرنينگ اوچون قيشاليلى ديب كينگاشتيالر. فينيكس اوزى غرب جنوبيدين و غرب شماليدين دالداالنيب چيقيب شمال بر كهال طرفيدين 13جنوب ايكان. ليمان بر بولغان جزيره سيده كريد ساحلى نى كريد چيقاريب لنگرنى ديب بولدى كونگليميزداكى ديك اوالر: سوقغاندا

ياقاالب مانگديالر. جزيره بوران قاتيق بر ديگان بورانى شمال شرق اوتماسده وقت اوزون 14ليكن

طرفيدين چيقتى. 15و كمه اورولوب شمالغه ضد تورالماغاندا ناعالج كمه نى شمال نينگ دالداسى جزيره سى نينگ بر كچيك ديگان كالودا 16و مانگدوردوق. قويوب ميليچه قايق نى اوالر 17و الدوق. تارتيب كمه گا قايق نى بيالن ترسليك مانگغانيميزدا بيالن ايچيگا تارتيب الغاندين كين چاره تاپيب ارغامچى بيالن كمه نينگ چوره سى نى باغالب ديب كتماسون قاقيليب زومچاق الريغه قوم ديگان سيرتش كمه و قويديالر كتيب بر بادبان نى توشوروب كمه نى شمال نينگ سوروكالشيگا قويوب برديالر. 18ليكن بوراندين قاتيق باسيلغانيميزدا ايرته سى يوك نى تنگيزگا تاشالديالر. 19و اوچونجى كونى اوالر اوز خواه كونالر 20توال اتيالر. تاشالب جابدوق الرينى اسباب كمه نينگ بيالن قول الرى آفتاب خواه يولدوز كورونماس ايردى. و بوران توختاماى سوقاب تورغاندا قوتولوشدين

اميديميز كسيلدى. همه ايتى: قوپوب اوتراسيدا اوالرنينگ پاولوس كلماگانده يگوسى توالالرنينگ 21و

ضررگا و مشقت بو بولسانگيز چيقماغان كريددين اوناب سوزوم گا منينگ كشيالر اى منا بولغايسيزالر. خاطرجمع ايتورمن كه سيزالرگا ايمدى 22اما ايردوك. اوچراماس 23من يوقاالدور. كمه يالغوز بولمايدور، هالك جانى برينگيزنينگ هيچ سيزنينگ اى 24ايتى: توروب يانيم دا منينگ كيچه بو فرشته سى بر خدانينگ ايگام قيلغان عبادت كمه ده بيالن سن خدا منا و كيراك چيقماقينگ قاشيغه قيصرنينگ قورقماغيل پاولوس بولونگالر خاطرجمع اوچون 25انينگ بردى. سنگا همه سى نى قيلغوچيالرنينگ سفر 26ليكن ايشانورمن. خداغه چونپوتوب بولوشقه ايتيلغانديك منگا چونكه كشيالر اى تنگيزيده ادرياتيق كيچه سى تورتونجى 27اون ايكان. كيراك سوقونماقيميز جزيره گا بر ديب يقينالشتوق قوروققه ياريميدا كيچه نينگ كمه چيالر مانگغانيميزدا دوالغونوب

رسول الرنينگ عمل الرى 27

261

گمان قيلديالر. 28سونينگ چوقورلوقى نى چاغالب يكرمه غوالچ ايكانى نى بيليب اندين 29و بيلديالر. ايكانى نى غوالچ بش اون چوقورلوقى نينگ چاغالب ينه مانگيب آزغنه لنگر تورت طرفيدين كينى كمه نينگ قورقوب كتيشيدين قاقيليب قورام الرغه كمه نينگ قيليب قصد قاچقالى كمه دين كمه چيالر 30اما تورديالر. ساقالب تانگاتيشقه ساليب كمه نينگ آلدى طرفيدين لنگر ساالميز ديب بهانه قيليب قايق نى توشورگانيده 31پاولوس قوتواللماس سيزالر قالماسه سيزالر بوالر كمه ده اگر يوزباشيغه و عسكرالرغه: عسكر ديب ايتى. 32اول وقت عسكرالر قايق نينگ باغالرينى كسيب انى توشوروب اتيالر. 33اما توروب ساقالب بوكون ايتى: يالباريب يگالى طعام همه سيگا پاولوس وقت دا تانگاتار سيزالرگا اوچون 34انينگ بولدى. كونى تورتونجى اون تورغانينگيزغه يماى نمه بر طعام يگالى يالبارورمن بو سيزنبنگ قوتولوشينگيزغه الزم دور چونكه هيچ برينگيزنينگ باشيدين بر تال ساچ يوقالمايدور 35ديب ايتيب بر نان نى اليب همه سى نينگ آلديدا خداغه شكر ايتيب اوشاتيب يگالى توردى. 36و همه سى دل جمع بولوب طعام اليب يديالر. 37و كمه ده همه ميز ايكى يوز يتميش الته جان ايردوك. 38و اوالر يب تويغاندين كين بغداى نى

تنگيزگا تاشالب كمه نى ينگوتيالر. 39كوندوز بولغاندا اول يرنى تونوماديالر. اما ساحلى چيقالغوديك بر كورفزنى كوروب

لنگرالرنينگ 40و قيليشتيالر. مصلحت كيرگوزگالى كمه نى يرگا اول بولسه ممكن باغالرينى كسيب لنگرالرنى تنگيزده قويوب كمه نينگ قايريماسى نينگ باغالرينى بوشاتيب 41اما جوناتيالر. طرفيگا ساحل كمه نى قيليب اودول شمالغه كوتاريب بادبان نى چونگ سونينگ تگيداكى بر دومبالچاققه اوچراب كمه نى انگا تاقاشتوروب قويديالر. و كمه نينگ اورغانيدين دولغونالرنينگ طرفى كينى ليكن قالدى بولوب تبرانماگوديك طرفى آلدى كتماسون قاچيب چيقيب اوزوب سو برى هيچ اوزى: عسكرالر 42و توردى. سينغالى پاولوسنى يوزباشى عسكر 43ليكن قيليشتيالر. مصلحت اولتورگالى زندانيالرنى ديب اول بيلگانالر اوزوشنى سو توساب: قيلغانيدين قصد اوالرنى خواهالب قوتقازغالى اوزينى سوغه تاشالب قوروققه چيقسونالر. 44قالغانالرنينگ بعضى سى تخته الر اوستيده و باشقه سى كمه دين چيقغان پارچه الر اوستيده مينيب قوروققه چيقسونالر ديب بويوردى.

و همه سى شونداغ قيليب قوروققه چيقيب قوتولديالر.

رسول الرنينگ عمل الرى 27

262

يكرمه سكزنجى باب

1و بيز قوتولغاندين كين اول جزيره نينگ اتى مليطه ايكانى نى بيلدوك. 2و جزيره نينگ

ياغيب توروب هوا سوغاق بولغانى اوچون يامغور بيزگا توال آدميت كورساتيب خلقى اوت ياقيب همه ميزنى اوز آلديغه تكليف قيلديالر. 3و پاولوس بر نچه قوروق شاخالرنى چيقيب قاچيب قيزيغليقدين اوت نينگ يالن چاقادورغان بر تاشالغاندا اوت غه يغيب سانگوالب اسيليب قوليغه انينگ يالن نينگ خلق 4اما قالدى. اسيليب چاقيب قوليدين تورغانى نى كورگانده بربريگا: بدرستى بو آدم قتل قيلغوچى ايكان. تنگيزدين قوتولغانى اوت غه جانورنى پاولوس 5ليكن دييشتيالر. قويمادى تيريك انى اوزى عدل بيالن سيلكيب اتيب هيچ ضرر كورمادى. 6و اوالر انى ايشيب كتادور و يا تويوق سزدا اولوب انگا كين تورغاندين ساقالب اوزون اما تورديالر. قايالب قيليب خيال ديب يقيالدور هيچ ضرر يتماگانى نى كوروب خيال الرينى يوتگاب: اول بر تنگرى ايكان ديب ايتيالر.

7شو يرنينگ اطرافيدا جزيره نينگ چونگى پوبليوس ديگان بر كشى نينگ ير حويليالرى

قيلدى. مهمان اوچ كون دوستلوق كورساتيب قيليب قبول بيزنى اول كشى ايردى. بار ايردى. ياتيب كسليده اوتگون قان بولوب تب آتاسى پوبليوس نينگ بولديكه واقع 8اما

9بو ساقايتى. انى قويوب اوستيگا قول الرينى قيليب دعا كيريب قاشيغه انينگ پاولوس بيزگا ايردى. 10و بوالر تاپار واقع بولغاندين كين جزيره داكى باشقه كسل الر كليب شفا

توال عزت قيليب كمه بيالن كتگانيميزده الزم ليقيميزنى كمه گا ساليشيب برديالر. بت الرنينگ ديگان ديوسكورى قيشالب جزيره ده اوزى كين اوتگاندين آى 11اوچ

شهريگا 12سيراكوسا مانگيب توشوب كمه سيگا اسكندريه بر كوتارگان صورتى نى شهريگا رگيوم مانگيب چورگولوب يردين 13اول قالدوق. كون اوچ اندا يتگانده پوتيولى كونى ايكينجى بيالن سوقغانى چيقيب شمالى جنوب ايرته سى كلدوك. اوچون يالبارغانالرى اوچراشيب بيالن برادرالر يرده 14اول كلدوك. يتيب شهريگا برادرالر انداكى 15و باردوق. روماغه اندين قالدوق. توروب كون يته اوالرنينگ كى دا بيزنينگ يرالرغچه ديگان تريس تابرنه و اپيى فوروم تاپيب خبر باره ميزدين بيزنينگ جرأتالندى. قيليب شكر خداغه كورگانده برادرالرنى پاولوس چيقتيالر. آلديميزغه

رسول الرنينگ عمل الرى 28

263

اوزيگا اوز بيالن عسكر تورغان ساقالب انى پاولوسغه كيرگانده روماغه بيز 16و

اولتورغالى اجازت بريلدى. اوالر و قچقيردى. چونگ الرينى يهوديالرنينگ پاولوس كين كوندين 17اوچ

يوغالشقاندا اوالرغه ايتى: اى برادرالر من قوميميزنينگ ضديدا و يا آتاباباالريميزنينگ زندانيديك اورشليم دا هم بولسام قيلماغان نمه بر خالفيدا رسم الرى نينگ روماليق الرنينگ قوليغه تاپشورولدوم. 18بوالر منى سوراق قيليب منده اولوم گا اليق هيچ اوناماغاندا من ايردى. 19ليكن يهوديالر تاپماغاندا منى قويوب برگالى خواهالر بر گناه عالج سز بولوب قيصرغه عرض قيلديم ليكن قوميم نينگ ضديدا هيچ دعوايم يوق دور. قچقيرديم. اوزوم گا اوچون سيزنى بيالن كوروشيب سوزالشماك 20بو سببدين سيزالر

چونكه اسرائيل نينگ اميدى اوچون بو زنجير بيالن باغالغليق دورمن ديدى. 21اوالر انگا ايتيالر: سنينگ باره نگده يهوديه دين بيزگا خط كلمادى و يا برادرالردين

سنينگ ايمدى 22ليكن برماب دور. ايتيب نمه بر يمان باره نگده سنينگ كليب كيم بر هر توپه سيده فرقه نينگ بو چونكه خواهالرميز انگالغالى اوزونگدين خيال الرينگ نى

يرده مخالفت قيلينغانى بيزگا معلوم دور. انگا بر كون تعيين قيليب اول كونده تخى توال كشيالر اول اوزى مهمان 23اما اوالر

خدانينگ آخشام غچه ايرته دين اوزى اول و كلديالر. قاشيغه انينگ يريده بولغان موسى نينگ توغراسيدا يسوع نينگ بريب تعليم قيليب شهادت باره سيده پادشاه ليقى قيلدى جهد ايشاندورگالى كلتوروب دليل كتاب الريدين پيغمبرالرنينگ و توراتيدين بربرى اوالر 25و ايردى. ايشانماس بعضيالرى اما ايشانديالر ايتقانيغه 24بعضيالر

ايتيكه سوزنى شو يالغوز پاولوس كتگانيده اوالر كتيالر. تاراشيب بولماى اتفاق بيالن قيليب دور سوز راست آتاباباالرينگيزغه برله واسطه سى پيغمبرنينگ اشعيا روح القدس يعنى 26بو قوم غه باريب ايتغيل كه انگالماغليق بيالن انگالرسيزالر اما هيچ اوقماس سيزالر قوم نينگ بو 27چونكه سنگارماس سيزالر. هيچ اما كورورسيزالر توروب كوروب و يوموب دورالر كوزالرينى و انگالرالر اغير قوالق الرى و بولوب دور. قالين كونگلى بيالن كونگل الرى انگالب بيالن قوالق الرى كوروب بيالن كوزالرى هرگيز تاكه

اوقوب يانيب مندين شفا تاپماغايالر.

رسول الرنينگ عمل الرى 28

264

28انينگ اوچون سيزالرگا معلوم بولسون كه خدانينگ بو نجاتى طائفه الرغه ايباريليب دور و

اوالر انگاليدورالر. 29اول بو سوزالرنى ايتقاندا يهوديالر اوز آراالريدا تاالشيب كتيالر. 30و پاولوس تمام ايكى يل اوزى اجاره گا الغان بر اويده توروب اوز آلديغه كلگانالرنينگ

يسوع خداوند ايتيب وعظ باره سيده پادشاه ليقى 31خدانينگ قيليب قبول همه سى نى مسيح نينگ باره سيده توسولماى جرأت بيالن تعليم برور ايردى.

رسول الرنينگ عمل الرى 28

265

پاولوس رسول نينگروماليق الرغه پتوگان خطى

اولقى باب

يسوع ايلغانيب بريشگا بشارت انجيلى نى خدانينگ قچقيريليب 1رسول لوققه

امراق الرى خدانينگ و مقدس قيلينيب 2دعوت پاولوسدين بولغان بنده سى مسيح نينگ اوز ايلگاريدين خدا انجيل نى 3بو سالم. همه سيگا اولتورغوچيالرنينگ رومادا بولوب انجيلى 4شو قيلغان دور. وعده كتاب الردا مقدس برله واسطه سى پيغمبرالرى نينگ طرفيدين 5قدوس روح توغولوب. نسلدين داودنينگ طرفيدين جسم يعنى اوغلى انينگ يسوع خداونديميز تاپغان شهادت ايكانليكيگا ابن الله بيالن قوپغانى اولوك الردين مسيح نينگ باره سيده خبر برادور. 6انينگ واسطه سى برله اوز اسميغه جالل برماك اوچون همه طائفه الرنينگ آراسيدا ايمانغه اطاعت قيليشى نى اورناشتورغالى عنايت و رسول لوق هم بولغانالر مسيح نينگ كى يسوع قيلينيب دعوت 7سيزالر قيلدوق. قبول منصبى نى

اوالرنينگ آراسيدادورسيزالر. همه نگيزنينگ اوچون بولغانى مشهور يوزيده ير تمام ايمانينگيز سيزنينگ 8اول

انينگ 9چونكه قيلورمن. شكر خداغه برله واسطه سى مسيح نينگ يسوع جهتيدين ياد هميشه سيزنى خدايم قيلغان خذمت روحوم دا بريب بشارت انجيلى نى اوغلى نينگ قيليب تورغانيم غه گواه دور. 10خدانينگ اراده سى بولسه سيزالرگا كلگالى منگا فرصت بولغاى ديب دعاالريم دا هميشه طلب قيليب تورورمن. 11چونكه قوتالنماكينگيز اوچون بيله 12تاكه قيلورمن. آرزو كورگالى سيزنى ديب براى نعمت روحانى بر سيزالرگا تسلى بيالن ايمانينگيز سيزنينگ و منينگ يعنى بيالن ايمانى بريميزنينگ هر بولوشوب

تاپيشيب تورغايميز. 13ليكن اى برادرالر منينگ باشقه طائفه الرنينگ آراسيدا بولغانديك سيزنينگ آرانگيزدا

بى خبر قيلغانيم دين آرزو مرتبه نچه كلگالى آلدينگيزغه ديب بولسون ميوه م بر هم

روماليق الرغه 1

266

بيالن 14يونانيالر بولماب دور. ممكن منگا وقتغچه بو اما خواهالماس من بولوشينگيزنى باشقه طائفه الرغه داناالر بيالن نادانالرغه فرضيم بار. 15انينگ اوچون سيز روماليق الرغه

هم انجيل نى بشارت برگالى طياردورمن. و بولسه يهودى كلتورگوچيگا ايمان بر هر اول چونكه اواتماس من انجيلدا 16من

كيمرسه عادل 17چونكه قدرتى دور. خدانينگ اوچون نجات همه سيگا بولسه يونانى يا ايمان بيالن ياشار ديب پتولگانديك خدانينگ عدالتى ايشانماكدين ايمانغه انجيلدا اشكارا

بولوب دور. آدم الرنينگ همه فاسغليقى برله حقيقت نى توسادورغان ناحقليق 18خدانينگ غضبى

معلوم باره سيده خدانينگ 19چونكه بوالدور. اشكارا آسماندين اوستيگا حق سزليقى و 20چونكه قيليب دور. اشكارا انى اوزى خدا اشكارادور. آراسيدا اوالرنينگ بولغانى برى يراتيلغاندين دنيا خداليقى و قدرتى ابدى يعنى صفت الرى كورونماگان انينگ اوالر عذرسزدور. 21چونكه خدانى اوچون انينگ قيلغان عمل الردين معلوم دور. اوزى و قيلديالر. فكرالر باطل ايتماى شكر بريب جالل اليق خداليقيغه توروب تونوب فهم سز كونگل الرى قرانگغو بولوب دور. 22اوزينى دانا ايتيب احمق بولوب 23تبديل ليك تاپمايدورغان خدانينگ جاللى نى فانى انسان نينگ آرى اوچارليق الرنينگ، تورت آياغليق قيليب دورالر. مبدل صورت الريگا اورمااليدورغان جانورالرنينگ و حيوانالرنينگ قيليشقالى كونگل الرى نينگ بدنالرينى رسوا برى نينگ بر اوالرنى اوچون خدا 24انينگ

تگيشيب يالغانغه حقيقتى نى خدانينگ 25اوالر تاپشوروب دور. ناپاكليققه و شهوتيگا اوزى يراتغوچى منا قيليب دور. عبادت اوروب باش مخلوققه اورنيدا يراتغوچى نينگ اوات سز شهوت الرگا تاپشوروب دور. چونكه الى االبد مبارك دور آمين. 26خدا اوالرنى تورادورغان ضد طبيعت گا قيليشنى جماع موافق طبيعت گا خاتونالرى اوالرنينگ جماع موافق طبيعت گا بيالن خاتون كشيالر اير هم 27شونداغ تگيشيب دور. جماع غه بيالن كشى اير كشى اير كويوشوب بريگا بر شهوت الريده اوز تاشالب قيليشنى باره سيداكى خدا 28و تاپيب دور. جزاسى نى گمراه ليقى نينگ اوز قيليشيب رسواچيليق بيليشى نى ساقالغالى خواهالماغاندين كين خدا اوالرنى نااليق ايشالرنى قيلغالى پست ذهنگا تاپشوردى. 29اوالر هر حق سزليق، بوزوغلوق، طمعكارليق و يمانليق بيالن تولوب حسد، قتل، جدل، حيله و كينه بيالن توالغليق دور. 30گب توشوب غيبت قيلغوچى بولوب

روماليق الرغه 1

267

خدانينگ آلديدا مكروه بولوب ظلم قيلغوچى، اوزينى چونگ توتوب يوغان گب قيليب و وفاسز، محبت سز قيلماى 31عقل سز، اطاعت اناسيغه آتا بولوب يمانليق چيقارغوچى ايكان ديب خدانينگ اولوم گا اليق قيلغوچيالر ايشالرنى انداغ رحم سزدورالر. 32اوالر ايشنى شونداغ توختاماى بيالن قيلغانى اوزى توروب بيليب بولغانى نى حكمى عادل

قيلغوچيالرغه رضاليق برورالر.

ايكينجى باب

1انينگ اوچون اى حكم قيلغوچى انسان كيم بولسانگ عذرونك يوق دور. اى حكم

قيلغوچى اوزونگ شونداغ ايشالرنى قيليب توروب باشقه سى نى حكم قيلغانينگ بيالن خدانينگ اوستيگا قيلغوچيالرنينگ ايشالرنى شونداغ 2و قيلورسن. حكم اوزونگ نى قيليب حكم قيلغوچيالرنى ايشالر شونداغ آدم 3اى بيلورميز. بولغانى نى حق حكمى قيلورسن مو؟ خيال قاچيشنى حكميدين خدانينگ تورسانگ قيليب اوالرنى اوزونگ صبرى نينگ و لطفى نينگ انينگ بيلماى باشالشى نى توبه گا سنى لطفى خدانينگ يا 4و

توبه گا و قاتيغليقينگ اوز 5منا ايلمايسن مو؟ كوزگا غنيليقى نى كنگليكى نينگ كونگل و قيالدورغان اشكارا حكمى نى عادل و غضبى نى خدانينگ بيالن كونگلونگ تاخشليك عمليگا كيمرسه نينگ هر اوزى اول 6چونكه يغارسن. غضب اوزونگگا كلگانده كونى ايستاگوچيالرگا باقى نى قيليب جالل و عزت و ياندورور. 7يخشى عملده صبر قايالب حق سزليققه قيلماى اطاعت حقيقت گا بولوب مخالف 8ليكن برادور. حياتليق ابدى اطاعت قيلغوچيالرنينگ اوستيگا غضب و اچيغ كالدور. 9آرى تنگليك و تارليق يمانليق و جالل 10ليكن كالدور. بريگا هر بولسه يونانى يا و بولسه يهودى آدم غه قيلغوچى عزت و سالمتليك يخشيليق قيلغوچيغه يهودى بولسه و يا يونانى بولسه هر بريگا بولور. 11چونكه خدانينگ آلديدا يوزخاطر قيليش يوق دور. 12شريعت سز بولوب گناه قيلغانالر

قيلينور. حكم بيالن شريعت قيلغانالر گناه بولوب شريعتى و بولور هالك شريعت سز شريعت نى بلكه ايماس عادل آلديدا خدانينگ انگالغوچيالر شريعت نى 13چونكه

قيلغوچيالر عادل قيلينور. 14آرى خدا يسوع مسيح نينگ واسطه سى برله منينگ انجيليم گا موافق آدم الرنينگ سر الرينى حكم قيالدورغان كونده شونداغ بولور. 15چونكه شريعتى

روماليق الرغه 1 و 2

268

يوق طائفه الر شريعت بويورغانى نى طبيعت دين قيلغانيدا شريعتى بولماسه هم اوالر اوز فكرالرى نينگ و بريشى گواه ليق انصاف الرى نينگ اوز اوالر 16و شريعت دور. اوزيگا شكايت قيليشى يا عذر كلتوروشى بيالن شريعت بويوروق الرى نينگ اوز كونگل الريده

كورساتورالر. پتولگانى نى 18انينگ قيلورسن. فخر بيالن خدا يوالنيب شريعت گا آتانيب يهودى سن 17ليكن

اراده سى نى بيليب شريعت دين تعليم اليب راستليق نى تنگشارسن. 19اوزونگ نى كورالرغه و معرفت نينگ بيلورسن. 20شريعت داكى نورديك قرانگغولوقداكى الرغه و يوتاالگوچى و قيلغوچى سى تربيت عقل سزالرنينگ اوزونگ نى ديب بار منده آينه سى حقيقت نينگ نادانالرنينگ معلمى كورورسن. 21سن باشقه سيغه اورگاتيب اوزونگگا اورگاتمايسن مو؟ ديب قيلماغيل 22زنا اوغورالمايسن مو؟ اوزونگ ايتيب وعظ ديب قيلماغيل اوغورلوق خانه الرنى عبادت اليب يمان صورت الرينى بت قيلمايسن مو؟ زنا اوزونگ ايتيب بيالن قيلغانينگ تجاوز اوزونگ شريعت دين قيليب بيالن فخر تاالمايسن مو؟ 23شريعت بيالن سببينگيز سيزنينگ پتولوب دوركه شونداغ 24چونكه قيلمايسن مو؟ دشنام خدانى

خدانينگ اسمى طائفه الرنينگ آراسيدا دشنام قيلينور. توتماسانگ شريعت نى ليكن بار فائده سى ختنه نينگ توتسانگ شريعت نى 25اگر

اگر ختنه سز كيمرسه شريعت نينگ احكامى نى ختنه نگ ختنه سزليكديك بولوب دور. 26و توتسه انينگ ختنه سزليكى ختنه ديك سانالماسمو؟ 27و اصليدين ختنه سز بولوب شريعت نى توتغوچى اوزى: سنده كتاب و ختنه بولسه هم شريعت دين تجاوز قيلورسن ديب سنى حكم ظاهرداكى بولغان تنده و ايماس يهودى كيمرسه بولغان يهودى ظاهرده 28چونكه قيلور. رسم و يهودى دور كيمرسه بولغان يهودى باطندا 29بلكه ايماس. ختنه ليك اوزى ختنه بيالن بولماى كونگل نينگ روح بيالن بولغان ختنه سى اوزى ختنه ليك دور و انينگ عزتى

آدم الردين ايماس بلكه خدادين دور.

اوچونجى باب

1يهودى نينگ فضيلتى نمه يا ختنه نينگ منفعتى نمه ايكان؟ 2هر وجهى بيالن توالدور.

بعضى سى 3اوالرنينگ بريليب دور. امانت اوالرغه وعده الرى خدانينگ شوكه اول

روماليق الرغه 2 و 3

269

باطل امينليكى نى خدانينگ امين سزليكى اوالرنينگ آيا بولور؟ نمه بولسه امين سز قيلورمو؟ 4ياق هرگيز! بلكه اوز سوزالرينگده عادل و حكم قيلغانينگدا غالب بولغايسن

ديب پتولگانديك هر آدم يالغانچى بولسه مو خدا صادق دور. من ايتاميز؟ نمه قيلسه اشكارا عدالتى نى خدانينگ عدالت سزليكيميز. بيزنينگ 5اگر

خدا بولسه انداغ هرگيز! 6ياق ظالم مو؟ خدا ايبارادورغان غضب نى قيلسام سوز آدم چه اوز جاللى اوچون انينگ اگر خدانينگ صداقتى ايردى؟ 7اما قايداغ حكم قياللور دنيانى منينگ يالغانچيليقيم بيالن زياده راك اشكارا بولغان بولسه من نمه ايشقه تخى گناه كارديك يخشيليق انينگدين تاكه قياللى يمانليق بيزنى: بعضيالر بولسه 8انداغ قيلينورمن؟ حكم انداغ قيلمايميز؟ ايشقه نمه ايتقانيديك قيليب دشنام بيزنى ديب دييدورالر چيقسون

ايتقوچيالرغه بوالدورغان حكم حق دور. و يهوديالرنينگ بيز هرگيز! ياق افضل مو؟ طائفه الردين بيز دييميز؟ نمه 9ايمدى

يونانيالرنينگ توپه سيده همه سى گناه نينگ تگيده دور ديب شكايت قيلمادوق مو؟ 10چونكه يوق، كيمرسه 11عاقل يوق دور. هم برى آرى يوق كيمرسه عادل پتولوب دوركه شونداغ بوزولوشقان دور. همه سى كتيب دور ازيقيب 12همه سى يوق دور. ايستاگوچى خدانى اوز قبردور اوچوق گالى 13اوالرنينگ يوق دور. هم برى آرى يوق قيلغوچى يخشيليق اغيزى 14اوالرنينگ بار. زهرى افعى تگيده لب الرى نينگ ايشالتورالر. حيله گا تيلى نى لعنت و اچيغ بيالن تولغان دور. 15اوالرنينگ پوت الرى قان توكگالى آلديرايدور. 16ويرانليق و تنگليك اوالرنينگ يول الريدادور. 17سالمتليك نينگ يولى بيلماسالر. 18كوزالرى نينگ

آلديدا خدانينگ قورقونجى يوق دور. تاكه ايتادور تگيداكى الرگا شريعت نينگ ايتسه نمه هر شريعت بيلورميزكه 19ليكن

شريعت 20چونكه بولغاى. اليق حكم گا آلديدا خدانينگ دنيا بارچه باغالنيب اغيز هر گناه نينگ بيالن شريعت اما قيلينماس عادل آلديدا انينگ بشر بر هيچ بيالن عمل الرى

تونولوشى بولور. 21ليكن ايمدى شريعت دين و پيغمبرالردين شهادت تاپيب شريعت نينگ تاشيدا بولغان

مسيح گا يسوع ايشانگانالرگا همه 22آرى بولوب دور. اشكارا طرفيدين خدا عدالت بر فرق هيچ منا بولوب دور. اشكارا عدالت بولغان طرفيدين خدا بيالن كلتوروش ايمان 24ليكن قاليب دور. محروم جالليدين خدانينگ قيليب گناه همه سى 23چونكه يوق دور.

روماليق الرغه 3

270

انينگ عنايتيدين يسوع مسيح داكى فدانينگ واسطه سى بيالن مفت عادل قيلينورالر. 25خدا ايلگاركى زمانالردا اوتگان گناه الرغه تحمل قيليب اوز عدالتى نى اشكارا قيلماق اوچون تعيينالب بولوشقه كفارت بر بيالن واسطه سى ايمان نينگ قانيداكى اوز انينگ مسيح نى قويدى. 26آرى حاضرقى زماندا اوز عدالتى نى اشكارا قيليب اوزى عادل بولوب يسوع غه

ايمان كلتورگوچى نى عادل قيلغاى. 27انداغ بولسه فخريميز قنى؟ اول كسيليب كتى. قايسى شريعت بيالن؟ عمل الرنينگ

28كورورميزكه كتى. كسيليب بيالن شريعتى ايمان نينگ بلكه ايماس بيالن مو؟ شريعتى يالغوز خدا 29آيا قيلينور. عادل بيالن ايمان بلكه ايماس بيالن عمل الرى شريعت انسان طائفه الرنينگ هم آرى ايماسمو؟ هم طائفه الرنينگ كى تنگريسى مو؟ يهوديالرنينگ ختنه سزالرنى و برله ايمان ختنه ليك الرنى بولوب بر خدا 30بدرستى تنگريسى دور. بلكه هرگيز! ياق قيلورميزمو؟ باطل برله ايمان 31شريعت نى قيلور. عادل برله ايمان هم

شريعت نى ثابت قيلورميز.

تورتونجى باب

1جسم چه بيزنينگ آتاميز بولغان ابراهيم باره سيده نمه ايتالى؟ 2اگر ابراهيم عمل الر بيالن

عادل قيلينغان بولسه انينگ فخر قيالدورغان بر نمه سى بولور ايردى ليكن خدانينگ آلديدا سانالدى عدالتديك انگا بو و ايشاندى خداغه ابراهيم ايتور؟ نمه كتاب 3چونكه ايماس. دير. 4اما ايشالگوچى نينگ اجرى عنايت طريقه سيدا سانالمادى سبب طريقه سيدا سانالور. انگا اعتقادى كيمرسه نينگ ايشانگان قيلغوچيغه عادل فاسق نى ايشانماى عملگا 5ليكن

عدالتديك سانالور. 6نچوك كه داود اوزى خدا عمل الريگا قايالماى عادل ساناغان آدم نى مبارك ايتيب: 7عصيانى عفو قيلينيب گناهى ياپيلغان كشيالر مبارك دور. 8خداوند انگا گناه هم يا و ختنه ليك الرگامو؟ يالغوز ايتماغليق مبارك 9بو ديدى. مبارك دور آدم ساناماغان 10انگا ايتمادوق مو؟ ديب سانالدى عدالتديك ابراهيم غه ايشانماگليك ختنه سزالرگامو؟ ايماس بلكه يا ختنه سز صورتيده مو؟ ختنه ليكيده قايداغ سانالدى؟ ختنه ليك صورتيده مو ايمانى نينگ عدالتيگا انگا عدالتديك سانالدى. 11و ختنه قيلينماسدا تاپغان ختنه سزليكيده ختنه نى بر مهرديك الدى. مونينگ بيالن ايمان كلتورگان همه ختنه سزالرگا آتا بولغاى تاكه

روماليق الرغه 3 و 4

271

اوالر هم عادل سانالغاى. 12و هم ختنه ليك الرگا يعنى آتاميز ابراهيم ختنه قيلينماسدا تاپغان ايمانغه ايرگاشيب يورگوچيالرگا آتا بولغاى.

13دنيانى ميراث االدورغان وعده سى ابراهيم غه و انينگ نسليگا شريعت برله بريلماى

بلكه ايمان نينگ عدالتى برله بريلدى. 14اگر شريعت گا اعتماد قيلغانالر وارث بولسه ايمان بيكار و وعده باطل بولوب دور. 15شريعت غضب حكمى نى كلتورور ليكن شريعت يوق بولماقى بيالن ايمان اوچون بولماق عنايت دين اوزى يوق دور. 16ميراث تجاوز هم يرده همه ميزنينگ بلكه ايماس قوميغه شريعت نينگ يالغوز اوزى وعده تاكه ايردى كيراك بولغاى. ثابت نسليگا همه انينگ آرى بولغانالرغه ايمانيدين ابراهيم نينگ بولغان آتاسى 17نچوك كه: من سنى توال خلق الرنينگ آتاسى قيليب قويدوم ديب پتولگانديك اول اوزى

قچقيرغوچيغه بارديك يوق نى تيرگوزوب اولوك الرنى بولوب شونداغ آلديدا خدانينگ ايشانور ايردى. 18نسلينگ شونداغ بوالدور ديب ايتيلغان سوزگا موافق هيچ اميد بولماغان ياشقه يوز اوزى 19و بولدى. آتاسى خلق الرنينگ توال بيالن ايشانگانى قيليب اميد يرده توروب كوروب ايكانى نى اولگانديك رحمى ساره نينگ و اولگانديك بدنى اوز كيريب اعتقاددا ضعيف بولمادى. 20و اعتقادسزليق بيالن خدانينگ وعده سيگا شك قيلماى خداغه جالل بريب اعتقاددا قوتالنيب 21خدا اوز وعده قيلغانيغه قادردور ديب خاطرجمع بولوب

ايشاندى. 22و بو انگا عدالتديك سانالدى. 23اما انگا عدالتديك سانالدى ديب يالغوز انينگ اوچون ايماس. 24ليكن بيزنينگ اوچون

اوزيگا قوپارغان نينگ اولوك الردين يسوع نى خداونديميز بيز چونكه پتولوب دور هم ايشانساك بيزگا عدالتديك سانالور. 25چونكه مسيح اوزى گناه الريميز اوچون فديه بريليب

عادل قيلينماقيميز اوچون تيرگوزولدى.

بشنجى باب

برله واسطه سى مسيح نينگ يسوع خداونديميز كين قيلينغاندين عادل برله ايمان 1بيز

تورغان ايمدى بيز برله واسطه سى مسيح نينگ 2چونكه قالدوق. سالمت ده بيالن خدا عنايت گا كيريب خدانينگ جاللى نينگ اميدى بيالن فخر قيلورميز. 3اما يالغوز شو ايماس بلكه تنگليك الريميز بيالن هم فخر قيلورميز چونكه بيلورميزكه تنگليك چيداشليق حاصل

روماليق الرغه 4 و 5

272

5ليكن قيالدور. حاصل اميد ثابت قدم ليك و ثابت قدم ليك اوزى چيداشليق 4و قيالدور. قدوس روح نينگ بريلگان بيزگا چونكه يتگوزمايدور خجالتيگا شرمنده ليك نينگ اميد

واسطه سى برله خدانينگ محبتى كونگل الريميزگا توكولوب دور. 6مسيح اوزى بيز تخى ضعيف بولغان چاغدا اوز تعيين وقتيدا فاسق الر اوچون اولدى.

عادل بر آدم چونكه قيلور جرأت اولگالى اوچون كشى يخشى كيمرسه بر 7احتمال كه

اوچون اولگالى قينليق بيالن اونار. 8ليكن خدا اوز محبتى نى مونينگ بيالن اشكارا قيلديكه تخى بيز گناه كار بولغان چاغدا مسيح بيزنينگ اوچون اولدى. 9ايمدى بيز انينگ قانى بيالن عادل قيلينغاندين كين قانچه تعيينراق انينگ واسطه سى برله غضب حكميدين قوتولورميز. 10چونكه اگر خداغه دوشمن بولغانيميزدا اوز اوغلى نينگ اولومى واسطه سى برله انينگ

مسيح نينگ تعيينراق قانچه كين ياراشقاندين بيالن انينگ بيز بولساق ياراشقان بيالن تيريكليكى بيالن نجات تاپارميز. 11و يالغوز شو ايماس بلكه خداونديميز يسوع مسيح نينگ

واسطه سى برله ايمدى بيزگا ياراشماغليق نى برگان خدا بيالن فخر قيلورميز. 12ايمدى شونداغ كه يالغوز بر آدم نينگ واسطه سى برله دنياغه گناه كيردى و گناه نينگ

آدم الرغه همه اولوم اوچون قيلغانى گناه همه سى و كلدى اولوم برله واسطه سى ايردى ليكن شريعت بولماغان يرده بار يتيب دور. 13چونكه شريعت كلماسده گناه دنيادا كالدورغان اول وقتيغچه موسى نينگ تارتيب آدم دين اولوم 14ليكن سانالماس. گناه كيمرسه نينگ نمونه سى بولغان آدم نينگ قيلغان تجاوزيغه اوخشاش گناه قيلماغانالرنينگ

اوستيگا سلطنت قيليب توردى. آدم نينگ بر اول چونكه اوخشامايدور قيلماغليققه خطا اوزى عطيه سى عنايت 15اما

تجاوز قيلغانى بيالن توال كشى اولوم نينگ استيغه توشگان بولسه خدانينگ عنايتى و ينه بر آدم نينگ يعنى يسوع مسيح نينگ واسطه سى برله كلگان عنايت عطيه سى قانچه زياده الشيب بولغان بيالن آدم بر اول قيلغان گناه اوزى عنايت عطيه سى بريليب دور. 16و توال كشيگا حالت گا اوخشامايدور چونكه حكم بر كيمرسه نينگ واسطه سى برله كليب حكم قيلينيشقه قيلينيشقه عادل كليب جهتيدين خطاالرنينگ توال عطيه سى عنايت ليكن بولدى سبب سبب بولدى. 17و اگر بر كيمرسه نينگ خطا قيلغانى بيالن اولوم كليب اول بر كيمرسه نينگ اشماغليقى نى عطيه سى نينگ عدالت بيالن عنايت بولسه قيلغان سلطنت بيالن سببى قانچه تيريكليكده برله واسطه سى مسيح نينگ يسوع يعنى كيمرسه نينگ بر ينه تاپغانالر

روماليق الرغه 5

273

حالت بولغان بيالن قيلغانى خطا كيمرسه نينگ بر اول 18و قيلورالر. سلطنت زياده راك بيالن همه بر كيمرسه نينگ عدالتى ينه بولغانديك قيلينيشقه سبب آدم الرنينگ حكم همه بر اول 19چونكه بولوب دور. حاصل قيلينيشى عادل يتگوزادورغان تيريكليك آدم الرغه آدم نينگ اطاعت سزليكى بيالن توال كشى گناه كار بولغانديك ينه بر كيمرسه نينگ اطاعتى

بيالن توال كشى عادل بولور. زياده الشگان گناه ليكن كيردى اوتراغه شريعت اوچون اشماغليقى خطانينگ 20اما

اوزى عنايت قيلغانديك اولوم ده سلطنت گناه زياده الشيب دور. 21تاكه عنايت تخى يرده بيالن عدالت اوچون تيريكليك ابدى برله واسطه سى مسيح نينگ يسوع خداونديميز

سلطنت قيلغاى.

التنجى باب

بيز هرگيز! 2ياق قااللى مو؟ گناه دا ديب زياده الشسون عنايت ايتالى؟ نمه 1ايمدى

بيز مسيح يسوع غه ينه ياشايااليميز؟ 3بيلمايسيزالرموكه انينگده گناه دين اولگانالر قايداغ تعميد الغانالرنينگ همه سى انينگ اولوميگا تعميدالندوك. 4بيز اولوم گا تعميدالنيب مسيح قوپاريلغانديك اولوك الردين بيالن آتانينگ جاللى اوزى اول كين دفنالنيشگاندين بيالن انينگ اولوم ده بر اوخشاش انينگ كى غه 5اگر يورگايميز. حيات دا بر ينگى هم اوزوميز بيالن انينگ تيريليب قوپاريليشدا هم بر انينگ كى غه اوخشاش بولساق اوالنيشقان بيالن اوالنيشيب قاالميز. 6بيلورميزكه گناه نينگ بدنى نينگ يوقالماقى اوچون كهنه آدميميز مسيح 7چونكه بولماغايميز. قل الرى گناه نينگ كين موندين تاكه تارتيليشيب دور دارغه بيالن اولگان كيمرسه گناه قيليشيدين كسيليب دور. 8اگر مسيح بيالن اولگان بولساق انينگ بيله ينه اولوك الردين قوپغاندين كين ايشانورميز. 9بيلورميزكه مسيح تيريك قاالدورغانيميزغه بر اولگانيده گناه دين بولماس. 10چونكه ينه اولوم نينگ قدرتى اوستيگا انينگ و اولماس اولدى ليكن تيريلگانى بيالن خدا اوچون ياشاب تورور. 11شونداغ هم سيزالر اوزونگيزنى

گناه دين اولوب مسيح يسوع دا خدا اوچون تيريك دورميز ديب سانانگالر. اولوم لوك قيلدوروب اطاعت شهوت الريگا بدن اوزونگيزنى گناه اوچون 12انينگ

اسباب الرى حق سزليق اعضاالرينگيزنى اوز 13و قيلماغاى. سلطنت بدنالرينگيزده

روماليق الرغه 5 و 6

274

و خداغه اوزونگيزنى تيريلگانديك اولوك الردين ليكن توتمانگالر. گناه غه بولغالى شريعت 14چونكه توتونگالر. خداغه بولغالى اسباب الرى عدالت اعضاالرينگيزنى تگيده بولماى عنايت نينگ تگيده بولغانينگيز اوچون گناه سيزنينگ اوستونگيزگا سلطنت

قيلماغاى. اوچون بولغانيميز تگيده عنايت نينگ بولماى تگيده شريعت ايتالى؟ نمه 15ايمدى

توتسانگيز كيم گا هر قيلغالى اطاعت اوزونگيزنى 16سيزالر هرگيز! ياق قياللى مو؟ گناه خواه قيلسانگيز اطاعت كيم گا هر بيلمايسيزالرمو؟ بولغانينگيزنى قل الرى انينگ قل انگا بولسه اطاعت گا يتگوزادورغان عدالت گا خواه گناه غه يتگوزادورغان اولوم گا بولورسيزالر. 17اما خداغه شكر بولسون كه ايلگارى گناه نينگ قل الرى بولغانينگيز بيالن ايمدى سيزالرگا تاپشورولغان تعليم نينگ بيانيغه كونگل بيالن اطاعت قيليب سيزالر. 18اما عاجزليقينگيز 19انسانچه قالدينگيز. بولوب قل الرى عدالت نينگ بولوب آزاد گناه دين اوچون آدم چه سوزالرمن منا اعضاالرينگيزنى حق سزليق قيلغالى ناپاكليققه و حق سزليققه قل قيليب توتقانينگيزديك ايمدى اعضاالرينگيزنى قدسيت نى عملگا كلتورگالى عدالت گا خذمتيدين عدالت نينگ بولغانينگيزدا قل الرى گناه نينگ 20چونكه توتونگالر. قيليب قل كلتورادورغان اواتينگيزنى ايمدى آيا تاپتينگيز؟ ميوه نمه وقت اول 21اما ايردينگيز. آزاد بولوب آزاد گناه دين 22اما بولور. اولوم آخرى ايشالرنينگ مونداغ ايماسمو؟ ميوه نى تيريكليك ابدى بولغانينگيزدا ميوه نگيز قدسيت دور. و مونينگ آخرى خدانينگ قل الرى ليكن خدانينگ عنايت عطيه سى خداونديميز اولوم دور. بولور 23چونكه گناه نينگ اجرى

مسيح يسوع نينگ واسطه سى برله ابدى تيريكليك دور.

يتنجى باب

1شريعت نى بيلگانالرگا ايتورمن كه اى برادرالر آدم قانچه كه حيات تورسه شريعت نينگ

ايكان ايرنينگ قوليداكى خاتون ايرى حيات بيلمايسيزالرمو؟ 2چونكه حكميده بولغانى نى وقتيدا شريعت بيالن انگا باغالغليق دور ليكن ايرى اولسه ايرنينگ شريعتيدين آزاد بوالدور. 3ايرى حيات ايكان وقتيدا باشقه ايرگا تگسه زانيه آتانور ليكن ايرى اولسه انينگ شريعتيدين

آزاد بولوب باشقه ايرگا تگسه زانيه بولمايدور. 4شونينگغه اوخشاش اى برادرالر خداغه ميوه

روماليق الرغه 6 و 7

275

كلتورگايميز ديب سيزالر باشقه نينگ يعنى اولوك الردين قوپغان نينگ كى بولغالى مسيح نينگ بدنى بيالن شريعت دين اولدينگيز. 5چونكه جسم نينگ كهنه حالتيده تورغانيميزدا گناه الرنينگ شهوت الرى شريعت بيالن قوزغاليب اولوم گا ميوه كلتوروب اعضاالريميزدا ايشالر ايردى. 6ليكن اوزوميزنى باغالغان بنددين اولوب شريعت دين آزاد بولوب حرف عهدى نينگ كهنه

حالتيده ايماس بلكه روح نينگ ينگى حالتيده بنده چيليك قيلورميز. ايتالى؟ شريعت گناه مو؟ ياق انداغ ايماس! ليكن شريعت بيالن بولماسه 7ايمدى نمه

شهوت نى ايردى ديماسه قيلماغيل شهوت شريعت: چونكه ايرديم بيلماس گناه نى شهوت نى قسم هر بيالن امرى شريعت منده تاپيب فرصت گناه 8ليكن ايرديم. بيلماس بر 9ليكن تورادور. اولگانديك اوزى گناه بولماسه شريعت چونكه قوپاردى قوزغاب 10و قوپتى. تيريليب ينه گناه كلگانده امرى شريعت ليكن ايرديم ياشار شريعت سز وقت من اولدوم و تيريكليك اوچون بريلگان شريعت امرى منگا اولوم يتگوزدى. 11چونكه گناه فرصت تاپيب شريعت امرى بيالن منى آلداتيب انينگ واسطه سى برله منى اولتوردى. 12اما شريعت مقدس دور و امرى هم مقدس و عادل و يخشى دور. 13آيا اول يخشى نرسه منگا اولوم گا سبب بولدى مو؟ ياق انداغ ايماس! بلكه گناه اولوم گا سبب بولوب يخشى نرسه بيالن منگا اولوم يتگوزوب اوزى نينگ گناه ايكانى نى معلوم قيلدى. بو طريقه دا گناه اوزى

شريعت امرى بيالن حددين زياده يمان بولدى. بولوب جسمانى من ليكن بيلورميز ايكانى نى روحانى شريعت نينگ 14چونكه

گناه نينگ تگيده ساتيلغان من. 15و اوز قيلغانيم نى اوقماس من چونكه اوز خواهالغانيم نى شريعت نينگ قيلسام خواهالماغانيم نى اوز 16اگر قيالمن. كورگانيم نى يمان قيلماى يخشى بولغانيغه گواه ليق برورمن. 17ليكن موندين كين شونى قيلغوچى من اوزوم ايماس نمه بر يخشى جسميم ده اوز يعنى منده 18و قيلور. شونى گناه بولغان ساكن منده بلكه بار ليكن يخشيليق نى عملگا كلتورالمايمن. 19و بيلورمن چونكه منده اراده بولماغانى نى قيلورمن. 20و ايشنى يمان اوزوم خواهالماغان قيلماى ايشنى يخشى اوزوم خواهالغان بلكه ايماس اوزوم من كين موندين قيلغوچى شونى قيلسام خواهالماغانيم نى اوز اگر

منده ساكن بولغان گناه شونى قيلور.تويارمن. ايكانى نى بار منده بويوروقديك بر يمانليق خواهالسام يخشيليق نى 21من

كونگلوم داكى 23ليكن سويونورمن. شريعتيگا خدانينگ موافق آدميم غه باطنى 22چونكه

روماليق الرغه 7

276

قل منى بويوروقيغه گناه نينگ اعضاالريم داكى قيليشيب جنگ بيالن بويوروقى شريعت قانداغ 24من قيالمن. معلوم اعضاالريم دا اوز منينگ بويوروق نى بر باشقه قيالدورغان يسوع 25خداونديميز قوتقازور؟ بدنيدين اولوم نينگ بو منى كيم ايكان من! آدم بيچاره خدانينگ بيالن كونگلوم اوز من بولسون كه شكر خداغه برله واسطه سى مسيح نينگ

شريعتيگا بنده چيليك قيلورمن ليكن جسم چه گناه نينگ شريعتيگا قل لوق قيلورمن.

سكزنجى باب

1انينگ اوچون مسيح يسوع داكى الرغه بر حكم قيلينيش يوق دور. 2چونكه تيريكليك

روحى نينگ شريعتى مسيح يسوع دا منى گناه نينگ و اولوم نينگ شريعتيدين آزاد قيليب دور. 3چونكه شريعت جسم دين عاجز كليب اوزى قياللماغان ايشنى خدا اوزى قيليب گناه نى

كوتارماك اوچون اوز اوغلى نى گناه جسمى نينگ اوخشاشليقيدا ايباريب گناه نى جسم ده حكم قيلدى. 4تاكه شريعت نينگ عادل طلبى بيز جسم چه يورماى روح چه يورگوچيالرده بجا كلگاى. 5چونكه جسمانى بولغانالر جسمانى ايشالرغه و روحانى بولغانالر روحانى مايل روحانيغه ليكن اولوم بولماغليق مايل جسمانيغه 6آرى قيلورالر. ميل ايشالرغه دوشمنچيليك خداغه ميلى 7جسم نينگ سالمتليك دور. بيالن تيريكليك بولماغليق ميل جسم گا 8ليكن قياللماس. اطاعت سونوب بويون شريعتيگا خدانينگ قيليب قيلغانالر خداغه مقبول بواللماسالر. 9اما خدانينگ روحى سيزالرده ساكن بولسه سيزالر بولماسه روحى مسيح نينگ كيم ده بر ليكن روحانى دورسيزالر بلكه ايماس جسمانى ايماس. 10اگر مسيح سيزالرده ساكن بولسه بدن گناه سببيدين اول اوزى مسيح نينگ كى اولوم گا كرفتار بولسه هم روح عدالت سببيدين تيريك دور. 11اما يسوع نى اولوك الردين قوپارغان اولوك الردين يسوع نى مسيح بولسه ساكن ايچينگيزده روحى قوپارغان نينگ سيزنينگ برله واسطه سى روحى نينگ بولغان ساكن سيزالرده اوزى نينگ كيمرسه

اولوم لوك بدنالرينگيزنى هم تيرگوزور. 13چونكه ايماس ميز. قرضدار بدنگا ياشاغالى ميليچه جسم نينگ برادرالر 12اى

جسم نينگ برله واسطه سى روح نينگ ليكن اولورسيزالر ياشاسانگيز ميليچه جسم نينگ هدايت برله روحى خدانينگ 14چونكه قالورسيزالر. تيريك اولتورسانگيز ايشالرينى

روماليق الرغه 7 و 8

277

قورقونجغه ينه سيزالر 15چونكه اوغول الرى دور. خدانينگ همه سى قيلينغانالرنينگ ديب آتا اى ابا انينگده: ليكن قيلمادينگيز قبول روحى نى قل لوق بر قالغوديك توشوب قچقيريب بالليق روحى نى قبول قيلدينگيز. 16روح اوزى بيزنينگ روحيميز بيالن خدانينگ بالالرى بولغانليقيميزغه گواه ليق برادور. 17ليكن بالالر بولساق وارث هم بولورميز يعنى خدانينگ وارث الرى و مسيح نينگ هموارث الرى دورميز تاكه انينگ بيله زحمت تارتساق زماندا كالدورغان زحمت الرينى زمان نينگ بو 18چونكه تاپغايميز. جالل هم بيله انينگ بيزگا اشكارا بوالدورغان جالل بيالن تنگالشتوروب باقيب هيچ نمه ديك سانارمن. 19هم مخلوقات اوزى اشتياق بيالن خدانينگ اوغول الرى نينگ اشكارا بولوشيغه منتظر تورادور. 20چونكه مخلوقات چوروماگليكگا كرفتار بولغان دور ليكن اوز اختيارى بيالن ايماس بلكه

توشوب احوالغه شو بيالن حكمى كيمرسه نينگ سالغان استيغه چوروماگليك نينگ انى قالدى. ليكن انينگ اميدى بار 21چونكه مخلوقات اوزى چوروماگليك قل لوقيدين خالص بولوب خدانينگ بالالرى نينگ جالل ليق آزادليقيغه يتيشادور. 22آرى بارچه مخلوقات نينگ

بو وقتغچه آه تارتيشيب تولغاق يگانى نى بيلورميز. 23اما يالغوز اول ايماس بلكه بيز روح نينگ ينگيليكى نى قبول قيلغانالر آرى بيز اوزوميز

تارتارميز. آه ايچيميزده بولوب منتظر بولوشيغه خالص بدنيميزنينگ يعنى اوغول لوققه بر ايماس دور چونكه اميد اميد اوزى تاپتوق ليكن كورونگان اميد بيالن نجات 24چونكه

صبر قيلساق اميد كورماگانيميزنى 25ليكن قياللور؟ اميد قايداغ اوز كورگانى نى كيمرسه بيالن انگا منتظر بوالميز.

26شونداغ هم روح اوزى عاجزليقيميزغه ياردم برادور چونكه نمه تياليدورغانيميزنى

بيلماس ميز ليكن روح اوزى بيان قياللمايدورغان آه تارتيش بيالن بيزگا شفاعت قيالدور. اراده سيگا بيلور چونكه خدانينگ ميلى نى 27اما كونگل الرنى تفتيش قيلغوچى روح نينگ

موافق مقدسالرگا شفاعت قيالدور. ايشاليدور يخشيليقيغه توتقانالرنينگ دوست خدانى بولسه نمه هر بيلورميزكه 28اما

يعنى انينگ تقديريغه موافق قچقيريلغانالرنينگ منفعتى اوچون بوالدور. 29چونكه اول اوزى ايلگاريدين تونوغانالرنى اوز اوغلى نينگ صورتيگا اوخشاش بولوشقه ايلگاريدين تعيين قيلدى تاكه اول توال برادرالرنينگ تونجى سى بولغاى. 30و ايلگاريدين تعيين قيلغانالرينى دعوت هم

قيلدى و دعوت قيلغانالرينى عادل هم قيلدى و عادل قيلغانالريغه جالل هم بردى.

روماليق الرغه 8

278

31ايمدى مونينگغه نمه ايتالى؟ خدا بيز بيله بولسه كيم بيزگا ضد تورور؟ 32اوز اوغلى نى

نرسه نى هر بيزگا بيالن انينگ اوزى برگان نينگ اوچون همه ميز بيزنينگ انى اياماى خدا قيلغوچى عادل قيالاليدور؟ شكايت كيم ايلغاغانالرينى 33خدانينگ برماسمو؟ اوزى دور. 34حكم قيلغوچى كيم دور؟ مسيح يسوع اوزى اولدى آرى اول تيريليب قوپوب خدانينگ اونگ يانيدا اولتوروب بيزگا شفاعت قيالدور. 35بيزنى مسيح نينگ محبتيدين كيم آيريااليدور؟ دردمو؟ تارليق مو؟ قوغالنماغليق مو؟ آچليق مو؟ يالنگغاچليق مو؟ خطرمو؟ قوى الرديك بوغوزالنادورغان اولتورولورميز، كون تمام اوچون 36سنينگ قليچ مو؟ دوست بيزنى همه سيده مونينگ 37ليكن بولوب دور. پتولگانديك ديب ساناليب دورميز بيلورمن كه تعيين بولورميز. 38و تاپيب غالب برله چونگ نصرت توتقان نينگ واسطه سى ايشالر نه كالدورغان ايشالر نه حاضرقى نه حكومت الر فرشته الر نه نه حيات اولوم نه خدانينگ بيزنى نرسه يراتيلغان بر باشقه نه چوقورلوق نه ايگيزليك 39نه قوت الر. نه

خداونديميز مسيح يسوع داكى محبتيدين آيريالمايدور.

توقوزونجى باب

1مسيح ده راست سوزالب يالغان ايتماغانليقيم غه ايچ كونگلوم روح القدس بيالن منگا

بار. 3چونكه ايكان كه كونگلوم ده چونگ غم و توگاماس درديم برادور. 2شونداغ گواه ليق مسيح دين اوزوم نينگ تاپتورالسام نجات برادرالريم گا بولغان توغقان اوروغ بدنچه محروم قاليشى نى خواهالر ايرديم. 4اوالر اسرائيل ليق بولوب اوغول لوق و جالل و عهد و شريعت و عبادت و وعده الر اوالرنينگ كى دور. 5منا آتاباباالر اوالرنينگ كى و مسيح بدنچه

اوالردين دور. اول اوزى همه سى نينگ اوستيگا خدا بولوب ابدغچه مبارك دور آمين. 6ليكن خدانينگ سوزى يوق بولوب كتگانديك ايماس چونكه اسرائيلدين بولغانالرنينگ

همه سى اسرائيل ليق ايماس دور. 7و ابراهيم نينگ اوروغيدين بولغانالرنينگ همه سى اوالد آتانماى بلكه: سنينگ اوروغونگ اسحق بيالن آتانور ديب ايتيلدى. 8يعنى جسم گا موافق بال بولغانالر خدانينگ بالالرى ايماس بلكه وعده نينگ بالالرى اوروغ سانالور. 9چونكه وعده نينگ بر سوزى شودوركه بو وقت دا يانيب كلورمن و ساره نينگ بر اوغلى بولور. 10و يالغوز شو ايماس ليكن ربقه بر ايردين يعنى آتاميز اسحقدين حامله بولدى. 11و خدانينگ

روماليق الرغه 8 و 9

279

بولماى برله واسطه سى عمل الرنينگ توروشى ثابت تقديرى نينگ بولغان اختياريچه يخشى بر توغولماى تخى بالالر اوچون بولغانى برله واسطه سى قيلغوچى نينگ دعوت يا يمان ايشنى قيلماسدين ايلگارى. 12ربقه غه ايتيلديكه چونگى كچيكيگا قلچيليق قيلغاى.

13شونداغ هم پتولوب دوركه يعقوب نى دوست توتوم اما عيسونى يمان كوردوم.

14انداغ بولسه نمه ايتالى؟ خدادا ناحقليق بارمو؟ ياق هرگيز! 15اوزى موسى غه: رحم

16انينگ ايتمادى مو؟ ديب قيلورمن شفقت قيلغانيم غه شفقت قيلورمن رحم قيلغانيم غه اوچون بو ايش انسان نينگ خواهشيدين و يا جهد قيليشيدين ايماس بلكه خدانينگ مرحمت اشكارا اوستونگده سنينگ قدرتيم نى اوز فرعونغه: كتابدا 17چونكه بولور. قيليشيدين ايتيلغانديك 18اوزى بيان قيالى ديب سنى قوپارديم ديب ير يوزيده قيليب اسميم نى تمام

خواهالغانيغه رحم قيالدور و خواهالغانى نى كونگلى قاتيق قيالدور. 19انداغ بولسه نمه ايشقه تخى مالمت قيالدور؟ انينگ اراده سيگا كيم ضد تورالور ديب

ايتيشقايسن؟ آيا قيلينغان نرسه اوزينى منگا ايتورسن مكى. 20اى آدم كيم سن كه خدا بيالن صورت گا كلتورگوچيگا: نمه ايشقه منى شونداغ قيلدينگ ديالورمو؟ 21و يا كوزه چى نينگ قدرتى اوستيده الى قيلغالى حقارت گا برينى ينه عزت گا قچانى بر اليدين كوموال بر خواهالب قيلغالى بيان قدرتى نى كورساتيب غضبى نى اوز خدا اگر 22اما يوق مو؟ هالكت گا طيار بولغان غضب قچاالريغه توال كونگل كنگليكى بيالن تحمل قيليب 23اوزى ايلگاريدين جاللغه طيار قيلغان مرحمت قچاالريغه اوز جاللى نينگ غنيليقى نى بيلدورگالى اراده قيلغان بولسه نمه دييسن؟ 24و شونداغ مرحمت قچاالرى بولوشقه بيزنى يعنى يالغوز قچقيريب دور. هم بولغانالرنى طائفه الردين بلكه ايماس بولغانالرنى يهوديالردين و آتارمن قوميم اوز خلق نى بولماغان قوميم اوز ايتوركه كتابيدا پيغمبرنينگ هوشع 25و

منينگ سيزالر اوالرغه: بولوركه انداغ 26و آتارمن. امراقيم اوز توتماغانيم نى دوست آتانورالر. اوغول الرى خدانينگ تيريك اوالر يرده ايتيلغان ديب ايماس سيزالر قوميم 27ليكن اشعيا پيغمبر اسرائيل نينگ باره سيده قچقيريب ايتوركه اگر بنى اسرائيل نينگ عددى

28چونكه تاپادور. نجات پاره سى قالغان بر يالغوز بولسه مو قوميچه درياى محيط نينگ خداوند اوز حكمى نى بجا كلتوروب قيسقه كسيب اوز تقديرينى مقصودغه يتگوزور. 29و اشعيا هم ايلگاريدين شونداغ ايتيب دوركه اگر خداوند صباوث بيزگا بر نسل باقى قويماسه

ايردى بيز سدوم ديك بولوب غموره غه اوخشار ايردوك.

روماليق الرغه 9

280

ايماندين آرى عدالت نى طائفه الر ايستاماگان عدالت نى منا ايتالى؟ نمه 30ايمدى

بر انداغ اسرائيل ايستاگان شريعتى نى عدالت بر 31ليكن تاپتيالر. عدالت نى بولغان عمل نينگ ايستاماى يوليدا ايمان نينگ اوالر منا اوچون؟ 32نمه يتيشمادى. شريعت گا يوليدا عدالت نى ايستاگانى اوچون اوزينى دوگوجتوروك تاشيغه اورديالر. 33نچوك كه منا صهيوندا بر دوگوجتوروك تاشى و تايماغليق قورامى نى قويارمن و هر كيم انگا ايشانسه

خجالت بولمايدور.

اونونجى باب

1اى برادرالر اوالر نجات تاپسونالر ديب اوز كونگلوم ده اشتياق تارتيب اسرائيل اوچون

غيرت اوچون خدا اوالر برورمن كه گواه ليق باره سيده 2اوالرنينگ قيلورمن. دعا خداغه قيلورالر ليكن راست بيليم ليك طريقه سيدا ايماس 3چونكه خدانينگ عدالتى نى بيلماى اوز عدالتى نى قورغالى جهد قيلغانى بيالن خدانينگ عدالتيگا بويون سونماديالر. 4چونكه هر ايمان كلتورگوچيگا عدالت اوچون شريعت نينگ نهايتى مسيح دور. 5شريعت بيالن بولغان ديب قالور تيريك بيالن انينگ آدم كلتورگان بجا امرنى اوزى: موسى باره سيده عدالت توشماك اليب توبنگا مسيح نى ايتوركه مونداغ عدالت بولغان ايماندين 6ليكن پتوب دور. اوچون كيم آسمانغه چيقادور؟ 7و يا مسيح نى اولوك الردين اليب چيقماق اوچون كيم برزخقه توشادور ديب كونگلونگده ايتماغايسن. 8ليكن نمه ايتادور؟ بيز وعظ ايتادورغان ايمان نينگ سوزى سنگا يقين بولوب اغيزينگ بيالن كونگلونگده باردور. 9چونكه يسوع خداوند ايكانى نى اغيزينگ بيالن اقرار قيليب خدا انى اولوك الردين قوپارغانيغه كونگلونگ بيالن ايشانسانگ نجات تاپارسن. 10منا كونگل نينگ ايمانى بيالن عادل قيلينيب اغيزنينگ اقرارى بيالن نجات

تاپارميز. 11چونكه كتاب: انگا ايشانگان هيچ برى شرمنده بولمايدور ديب ايتيب دور. بر خداوندى همه سى نينگ و يوق دور فرق هيچ آراسيدا يونانى نينگ بيالن 12يهودى

خداوندنينگ كيم هر 13چونكه غنى دور. همه سيگا قيلغانالرنينگ دعوت اوزيگا بولوب اسميغه دعوت قيلسه نجات تاپاردور.

انگا انگالماى كيم دين بر قياللورالر؟ دعوت قايداغ انگا ايشانماى كيم گا بر 14اما

قايداغ ايشانالورالر؟ بر وعظ ايتقوچى بولماسه قايداغ انگاليالورالر؟ 15ليكن ايباريلماسه

روماليق الرغه 9 و 10

281

قايداغ وعظ ايتالورالر؟ نچوك كه يخشيليق نى خوشخبر برگوچيالرنينگ قدم الرى قايداغ جمال ليق ايكان ديب پتولوب دور. 16ليكن همه سى انجيل نى قوالقدا توتماب دور چونكه ايمان وعظ ايتيب دور. 17انينگ اوچون ايشاندى ديب اشعيا: اى خداوند كيم وعظيميزگا

انگالماقدين بولور اما وعظ اوزى مسيح نينگ سوزيدين چيقادور. آوازى اوالرنينگ منا انگالديالر. آرى سورارمن. ديب انگالماديالرمو وعظ 18ليكن

تمام ير يوزيگا و سوزالرى دنيانينگ چت الريغچه چيقيب دور. 19ليكن اسرائيل اوقمادى مو ديب ينه سورارمن. اول موسى ايتور كه من سيزالرنى ملت بولماغان بر خلق بيالن غيرت گا قيليب جرأت اشعيا 20و اچيغالندورورمن. بيالن ملت بر عقل سز سيزالرنى كلتوروب ايتوركه منى ايستاماگانالرگا تاپيليب منى سورماغانالرغه اشكارا بولدوم. 21ليكن اسرائيل

توغراسيدا ايتوركه تمام كونده عاصى و مخالف بر قوم غه قول الريم نى اوزاتيب توردوم.

اون برنجى باب

هم اوزوم من ايماس. انداغ ياق سورارمن. ديب قيلدى مو رد قومى نى اوز 1خدا

2خدا كشى دورمن. اسرائيل ليق بر بولغان قبيله سيدين بنيامين و اوروغيدين ابراهيم نينگ ايتقانى نى نمه باره سيده الياس نينگ كتاب قيلمادى. رد قومى نى تونوغان ايلگاريدين قيليب: 3اى خداوند توپه سيده خداغه عرض اسرائيل نينگ اول قايداغ كه بيلمايسيزالرمو؟ سنينگ پيغمبرالرينگ نى قتل قيليب قربانگاه الرينگ نى يقيتيب دورالر و من يالغوز قالديم و منينگ جانيم غه هم قصد قيليب تورورالر ديب ايتى. 4ليكن انگا كلگان وحى نمه ايتور؟ بعل گا تيز بوكماگان يته مينگ كشى اوزوم گا باقى قويوب دورمن ديب وحى كلدى. 5شونينگغه اوخشاش حاضرقى وقت دا عنايت ايلغاغانيچه بر بقيه باردور. 6اما بو ايلغانماغليق عنايت دين بولسه عمل الردين ايماس بولماسه عنايت اوزى عنايت ايماس. 7انداغ بولسه بو ايش قايداغ بولور؟ اسرائيل اوز ايستاگانى نى تاپمادى ليكن ايلغانغانالر تاپتيالر و قالغانالر كونگلى قاتيق كورمايدورغان روح، تويوق سزليق بر اوالرغه خدا پتولوب دوركه هم 8شونداغ بولديالر. كوزالر و انگالمايدورغان قوالق الر برگان و بو كونغچه ليك شونداغ بولوب دور. 9و داود ايتوركه اوز دستورخوانى اوالرنى تونقوديك بر كمند و اوالردين انتقام الغوديك بر قاپقان

بولغاى. 10كوزالرى كورماگوديك قرانگغوالشقاى. بل الرينى هميشه اكيگليك قيلغيل.

روماليق الرغه 10 و 11

282

انداغ ياق دوگوجديالرمو؟ اوچون قاالدورغانى يقيليب سورارمن كه 11ايمدى

ايماس. بلكه اوالر اوزى غيرت گا كلتورولسونالر ديب اوالرنينگ يقيليشى بيالن نجات طائفه الرغه كلدى. 12اما اوالرنينگ يقيليشى دنيانينگ غنيليقى اوچون و اوالرنينگ عاجز بولوشى كامل اوالرنينگ زياده راك قانچه بولسه اوچون غنيليقى طائفه الرنينگ كليشى

شونداغ بولور. طائفه الردين سيز بيليب اولوغ خذمتيم نى اوز بولوب رسولى طائفه الرنينگ 13من

بولغانالرغه ايتورمن كه. 14اوز جسميم دين بولغانالرنينگ غيرتى نى كلتوروب بعضيالريغه بولسه ياراشماغليقى دنيانينگ قيلينيشى رد 15اوالرنينگ ايردى. يتگوزالسام نجات اوالرنينگ قبول قيلينيشى اولوك الردين تيريلماكدين باشقه بر نمه بولورمو؟ 16اگر ينگيليك مقدس بولسه خمير هم مقدس دور اگر يلديز مقدس بولسه شاخالر هم مقدس دور. 17اما بولوب شاخالرنينگ ياوا زيتون درختيدين بولسه سن شاخالرنينگ بعضى سى كسيلگان آراسيغه اوالنيب. زيتون درختى نينگ سميز يلديزيگا حصه دار بولوشقان بولسانگ 18اصل شاخالر اوستيگا فخر قيلماغيل اما فخر قيلسانگ بيلگيل كه سن يلديزنى كوتارمايسن ليكن

يلديز سنى كوتارادور. راست. 20آرى ايتورسن مكى. ديب كسيلدى شاخالر اوچون اوالنماغليقيم 19منينگ

چونگ اوزونگ نى تورادورسن. بيالن ايمان سن ليكن كسيلديالر اوچون ايمان سزليقى بولسه سنى هم اياماغان تورغيل. 21چونكه خدا اصل شاخالرنى بيالن توتماى قورقونج ايامايدور. 22خدانينگ لطفيگا و غضبيگا قايالغيل. منا تايغانالر اوستيده غضبى بار و اگر خدانينگ كرميده تورسانگ سنينگ اوستونگده لطفى بار ليكن ثابت تورماسانگ سن هم كسيلورسن. 23اما باشقه الر ايمان سزليقدا قالماسه اوالر هم اوالنور چونكه خدا اوالرنى كسيليب درختيدين زيتون بولغان ياوا طبيعتچه سن 24اگر قادردور. قويغالى اوالب ينه طبيعت نينگ خالفيدا اصل زيتون درختيغه اوالنغان بولسانگ قانچه زياده راك اصل شاخالر

اوز زيتون درختيغه اوالنادور. بى خبر سردين بو سيزالرنى ديب ساناماغايسيزالر دانا اوزونگيزنى برادرالر 25اى

داخل ايمانغه بولوب عددليك پوتون طائفه الر سر كه شو يعنى خواهالمايمن قويغالى بولغونچه ليق اسرائيل نينگ بر حصه سى كونگل قاتيغليققه كرفتار بولوب دور. 26اندين همه اسرائيل نجات تاپادور نچوك كه پتولوب دور: صهيوندين قوتقازغوچى كليب يعقوبدين همه

روماليق الرغه 11

283

فاسغليق نى كوتارور. 27اوالرنينگ گناه الرينى كوتاريب اتقانيم دا اوالر بيالن قيالدورغان عهديم اوشبو بولور.

28انجيلگا قايالساق سيزنينگ جهتينگيزدين دوشمن دورالر ليكن ايلغانيشقه قايالساق

دعوتى و عطيه الرى عنايت خدانينگ 29چونكه امراق دورالر. جهتيدين آتاباباالر اوالرنينگ ايمدى قيليب اطاعت سزليك خداغه وقتغچه بر 30سيزالر ياندورولماس. تاكه قيلديالر اطاعت سزليك ايمدى 31اوالر تاپغانديك. مرحمت بيالن اطاعت سزليكى همه سيگا خدا 32چونكه تاپغايالر. مرحمت اوزى اوالر بيالن مرحمت تاپغان سيزالر

مرحمت قيلماق اوچون همه سى نى اطاعت سزليكگا كرفتار قيلدى. حكم الرى انينگ چوقوردور. قانچه علمى و حكمتى و غنيليقى 33خدانينگ

سوروشتوروشدين و انينگ يول الرى تفتيش قيليشدين قانچه اوستون دور. 34خداوندنينگ فكرينى كيم بيليب دور و يا انگا مصلحت برگوچى كيم دور؟ 35و يا ياندوروب برسون ديب كيم ايلگاريدين انگا بر نمه اوتگوزوب قويوب دور؟ 36چونكه همه نرسه انينگدين و انينگ

برله و انينگ اوچون دور. انگا الى االبد جالل بولغاى آمين.

اون ايكينجى باب

بدنالرينگيزنى قيلورمن كه نصيحت بيالن مرحمتى خدانينگ سيزالرگا برادرالر 1اى

بر تيريك، مقدس و خداغه مقبول قربانديك كلتورگايسيزالر. روحانى عبادتينگيز شودور. 2و بو زمانه نينگ يوروشى نى دوراماى خدانينگ اراده سى نمه ايكانى نى يعنى نمه يخشى،

مقبول و كامل ايكانى نى تفتيش قياللغوديك ذهن الرينگيزنى ينگگوشالنگالر. 3منگا بريلگان عنايت عطيه سى بيالن سيزالرنينگ هر برينگيزگا ايتورمن كه هر برينگيز

اوالشتوروب بريگا هر خدا بلكه قيلماى فكر ايگيز زياده بولغاندين اليق باره سيده اوز بر اعضاالريميز 4توال قيلسون. فكر اعتدالدا باره سيده اوز مقداريچه ايمان نينگ برگان بدنده بولغانى بيالن همه اعضاالرنينگ ايشى بر بولماغانديك 5بيزالر توال بولغانيميز بيالن مسيح ده بر بدن بولوب خذمت اوچون بر بريميزگا اعضا بولوشورميز. 6ليكن بيزگا بريلگان عنايت گا موافق باشقه باشقه عطيه الريميز باردور. پيغمبرليك عطيه سى بولسه ايمانغه موافق بولسون. 7بر كيم نينگ خذمت عطيه سى بولسه خذمت قيلسون. تعليم برادورغان عطيه سى

روماليق الرغه 11 و 12

284

بولسه تعليم برسون. 8نصيحت برادورغان عطيه سى بولسه نصيحت برسون. اوالشتوروب برگوچى مونى ساده ليك بيالن قيلسون. باشالغوچى غيرتليك بولسون. مرحمتليك ايش

قيلغوچى مونى كونگل خوشلوقى بيالن قيلسون.توتونگالر. چينگ يخشيليق نى بيليب مكروه يمانليق نى بولسون. رياسز 9محبت

10برادرليك محبتيده بر برينگيزنى دوست توتونگالر. عزت كورساتيشينگيزده بربرينگيزدين

خداوندگا بولونگالر. قيزيق روح دا بولمانگالر. سست قيليشدا 11غيرت اوتوشونگالر. دوام دعادا قيلينگالر. صبر تارليقدا بولونگالر. خرسند 12اميدده قيلينگالر. بنده چيليك قيلينگالر. 13مقدسالرنينگ محتاجليقيغه شريك بولونگالر. مهماندارچيليق قيلغالى كونگل قويونگالر. 14سيزالرنى قوغالغانالرغه دعاى خير اوقونگالر. دعاى بد قيلماى دعاى خير يغالنگالر. 16بر بيالن يغالغانالر بولونگالر. خوش بيالن بولغانالر اوقونگالر. 15خوش برينگيز بيالن اتفاق بولونگالر. بلند پرواز بولمانگالر. متواضع الر بيالن همراه بولونگالر. همه قيلمانگالر. يمانليق اورنيغه يمانليق كيمرسه گا 17هيچ بيلمانگالر. دانا اوزونگيزنى همه طاقتينگيزچه بولسه 18ممكن كوزالنگالر. نرسه الرنى يخشى آلديدا آدم الرنينگ المانگالر انتقام اوچون اوزونگيز امراق الريم 19اى بولونگالر. ياراشيغليق بيالن آدم الر اوزوم من منينگ كى دور انتقام ايتوركه خداوند برينگالر. جاى غضبيگا خدانينگ بلكه ياندوروب برورمن ديب پتولوب دور. 20ليكن دوشمنينگ آچ قالسه انگا غذا برگيل. اوساسه انگا ايچگولوك برگيل چونكه مونى قيلسانگ باشيغه چوغ يغارسن. 21يماندين باسيلماغيل

بلكه يمان نى يخشيليق بيالن باسغيل.

اون اوچونجى باب

بولماغان خدادين چونكه سونسون بويون حكومت گا اوستيداكى اوز كشى 1هر

حكومت يوق دور و بار حكومت الر خدادين توختاتيلغان دور. 2انينگ اوچون حكومت گا ضد تورغوچى خدانينگ ترتيب قيلغانيغه ضد تورور. و شونينگغه ضد تورغوچيالر اوزيگا حكم تاپتورورالر. 3چونكه اميرالر يخشى ايش قيلغوچيالرنينگ قورقونجى اوچون ايماس قورقماغالى حكومت دين ليكن اوچون دور. قورقونجى قيلغوچيالرنينگ يمانليق بلكه سنينگ اول 4چونكه دانگالنورسن. طرفيدين انينگ و قيلغيل ايش يخشى خواهالسانگ

روماليق الرغه 12 و 13

285

يخشيليقينگ اوچون خدانينگ خذمتكارى دور. ليكن يمان ايش قيلسانگ قورقغيل چونكه اوچون الماق انتقامى نى غضب قيلغوچيدين ايش يمان بلكه كوتارماى بيكارغه قليچ نى انصاف بلكه ايماس سببيدين غضب يالغوز اوچون 5انينگ خذمتكارى دور. خدانينگ سببيدين هم انگا بويون سونماق الزم دور. 6اوالر خداغه خذمتكارچيليق قيليب شونينگدا

هميشه تورغانى اوچون البان هم برورسيزالر. 7هر بريگا اوز حقى نى برينگالر. البان االدورغانغه البان، باج االدورغانغه باج، قورقونجغه

حقى بولغانالرغه قورقونج، عزت گا حقى بولغانالرغه عزت برينگالر. 8هيچ كيمرسه دين بر دوست همسايه سى نى چونكه بولماسون. قرضينگيز باشقه توتماقدين دوست برينگيزنى قيلماغيل، زنا يعنى امرالر 9چونكه كلتوروب دور. عملگا شريعت نى كيمرسه توتقان اولتورماگيل، اوغورالماغيل، طمع قيلماغيل و باشقه همه امرالر همسايه نگ نى اوزونگديك قيلمايدور. يمانليق همسايه غه 10محبت قيلينيب دور. جمع سوزده ديگان توتغيل دوست

انينگ اوچون محبت اوزى شريعت نينگ بجا قيلينيشى دور. كلگانى نى وقتينگيزنينگ اويغانادورغان اويقودين بولوب خبردار 11شونينگدين

بيلينگالر. چونكه نجاتيميز ايمانغه كلگان وقتيميزداكى دين ايمدى بيزگا يقينراق كليب دور. تاشالب ايشالرينى قرانگغولوق نينگ اوچون انينگ يقينالشتى. كوندوز اوتوب 12كيچه

ايماس، زنا قيليش و بوزوغلوقدا ياراغى نى كيالى. 13بزم و عراق مجلس الريده نورنينگ بدن نى 14و مانگالى. بيالن ادب كوندوزداكى ديك بلكه ايماس حسدده و جدل ايماس،

شهوت اوچون پرورش قيلماى بلكه خداوند يسوع مسيح نى كيينگالر.

اون تورتونجى باب

قبول انى قيلماى اوستيده حكم بولسه سيزالر شك فكرالرى اعتقاددا عاجز كيم 1بر

قيلينگالر. 2بر كيم نينگ هر نرسه ييشگا اعتقادى بار ينه برى اعتقاددا عاجز بولوب يالغوز يماگان و كورماسون خوار كيمرسه نى يماگان كيمرسه 3يگان ييدور. اونگان نى يردين كيمرسه يگان كيمرسه نى حكم قيلماسون چونكه خدا انى قبول قيليب دور. 4باشقه سى نينگ يا و تورادور آلديدا خواجه سى نينگ اوز كيم دورسن؟ سن قيلغالى حكم خذمتكارينى

توشادور. ليكن تورادور چونكه خدا انى ثابت قيلغالى قادردور.

روماليق الرغه 13 و 14

286

5بر كيم بر كوندين ينه برينى افضل كورادور ينه برى همه كونالرنى اوخشاش كورادور.

هر كشى اوز كونگليده شك سز بولسون. 6تعيين بر كون نى اعتبار قيلغان كيمرسه خداوند اوچون شونى قيلور و يگان كيمرسه خداوند اوچون يب خداغه شكر ايتور و يماگان كيمرسه و ياشاماس اوچون اوزى بريميز هيچ 7چونكه ايتور. شكر خداغه يماى اوچون خداوند هيچ كيم اوزى اوچون اولماس. 8اگر ياشاساق خداوند اوچون ياشارميز اولساك خداوند و اوالك الر 9چونكه خداوندنينگ كى دورميز. اولساك يا ياشاساق اولورميز اوچون تيريك الرنينگ اوستيگا خداوند بولماق اوچون مسيح اولوب ينه تيريليب قوپتى. 10ليكن سن نمه ايشقه برادرينگ نى حكم قيلورسن؟ و سن بولسانگ نمه ايشقه برادرينگ نى تحقير قيلورسن؟ همه ميز خدانينگ حكم تختى نينگ آلديدا بر كونى تورورميز ايماسمو؟ 11چونكه پتولوب دوركه بدرستى منينگ تيريك ايكانيم راست بولغانديك منگا هر تيز بوكولوب هر باره سيده اوز بريميز ايتور. 12آرى هر بوالدور ديب خداوند ايتادورغان تيل خداغه حمد

خداغه حساب برماكچى دور. بر برادريگا اوز كيم هيچ بلكه قيلمايلى حكم ينه بريميزنى بر اوچون 13انينگ

دوگوجتوروك و يا بر تايدوروشنى قويماسون ديب حكم قيلينگالر. 14من اوقوب خداوند ناپاك نرسه نى بر كيم بر اما ايماس ناپاك ذاتيدا اوز نرسه هيچ بيلورمن كه تعيين يسوع دا ساناسه انگا شو نرسه ناپاك بولور. 15اگر برادرينگ طعامينگ اوچون بى آرام بولسه محبت گا موافق يورمايسن. مسيح انينگ اوچون اولگان كيمرسه نى طعامينگ بيالن هالك قيلماغيل. ايچماك و يماك پادشاه ليقى خدانينگ 17چونكه قيلينماسون دشنام نمه نگيز 16يخشى

18شونينگدا خوشلوق دور. و سالمت عدالت، بولغان بيالن قدوس روح بلكه ايماس آلديدا آدم الرنينگ بولوب مقبول آلديدا خدانينگ كيمرسه قيلغان بنده چيليك مسيح گا قيلينيشيغه تعمير بريميزنينگ بر خوش كورونگوديك دور. 19انينگ اوچون سالمتليكگا و هر بوزماغيل. ايشى نى خدانينگ سببيدين 20غذا قياللى. جدجهد ايشقه ايشاليدورغان نرسه پاگيزه دور ليكن بر كشى يماكى بيالن تايسه انگا يمان بولور. 21گوشت يماسانگ يا شراب ايچماسانگ و يا برادرينگ نى تايدورادورغان ايشنى قيلماسانگ يخشى دور. 22سنده بار اعتقاد خدانينگ آلديدا اوزونگگا بولسون. اوزى راست ديب بيلگان ايش اوچون اوز انصافيدين اورولماغان كيمرسه مبارك دور. 23ليكن شك قيلغوچى يسه حكم قيلينيب دور

چونكه اعتقاد بيالن يمادى و اعتقاد بيالن قيلينماغان هر ايش گناه دور.

روماليق الرغه 14

287

اون بشنجى باب

ضعيفليق الرينى عاجزالرنينگ قيلماى راضى اوزوميزنى بولغانالر كوچلوق 1بيز

كوتارماكگا فرضيميز بار. 2بيزنينگ هر بريميز همسايه سى نينگ يخشيليقى و تعمير قيلينيشى اوچون انى راضى قيلغالى جهد قيلسون. 3چونكه: سنگا دشنام قيلغوچيالرنينگ دشنامى منينگ اوستوم گا توشتى ديب پتولگانديك مسيح اوز خوش رضاليقى نى ايستامادى. 4هر نمه ايلگاريدين پتولگان بولسه بيزنينگ تعليميميز اوچون پتولوب دور تاكه صبر و كتاب الرنينگ مسيح سيزالرگا تنگريسى تسلى نينگ بيالن صبر 5و بولغاى. اميديميز بيالن تسلى سى يسوع خداونديميز 6سيزالر برگاى كه نصيب بولغالى كونگل لوك بر حسبيچه يسوع نينگ

مسيح نينگ آتاسى خداغه بر كونگل و بر تيل بيالن جالل بريشگايسيزالر. قبول برينگيزنى بر قيلغانديك قبول سيزنى اوچون جاللى خدانينگ اوزى 7مسيح

قيلينگالر. 8چونكه ايتورمن كه مسيح آتاباباالرغه بريلگان وعده الرنى ثابت قيليب خدانينگ انينگ خداغه طائفه الر 9ليكن بولدى. خذمتكارى ختنه ليك الرنينگ جهتيدين صداقتى طائفه الر اوچون انينگ پتولوب دوركه هم شونداغ بريب دور. جالل اوچون مرحمتى انينگ طائفه الر اى ايتوركه ينه 10و اوقوغاى. تسبيح اسمينگغه ايتيب حمد سنگا آراسيدا قومى بيالن شادليق قيلينگالر. 11و ينه: اى همه طائفه الر خداغه حمد ايتينگالر اى همه خلق انى دانگالنگالر ديب پتولوب دور. 12و ينه اشعيا: يسى نينگ يلديزيدين چيقغان نوته كلور آرى اول قوپوب طائفه الر اوستيگا سلطنت قيالدور. و انينگدين طائفه الر اميد قيالدورالر اشماقينگيز اميدده برله قدرتى قدوس روح نينگ تنگريسى اميدنينگ ايتيب دور. 13اما ديب

اوچون اعتقاد قيلغانينگيزدا همه خرسندليك و سالمتليك بيالن سيزالرنى تولدورغاى. تولوب همه معرفت برادرالريم سيزالرنينگ يخشيليقدين اى بولسام اوزوم 14اما من

بيليب سيزنينگ بر برينگيزگا نصيحت برگالى قادر بولغانينگيزنى بيالن توالغليق بولوب اوچون سالماق يادينگيزغه ينه ايشالرنى بعضى 15ليكن خاطرجمع دورمن. توغرانگيزدا خدادين منگا بريلگان عنايت گا موافق سيزالرگا بى پرواليق بيالن پتودوم. 16تاكه طائفه الر قدوس روح بيالن تقديس قيلينيب مقبول بر قربان قيلينيشى اوچون خدانينگ انجيلى نينگ كاهنليق خذمتى نى قيليب طائفه الرغه مسيح يسوع نينگ كاهنى بولغايمن. 17انينگ اوچون خدانينگ آلديداكى خذمتيم جهتيدين مسيح يسوع دا فخريم بار. 18چونكه مسيح طائفه الرنى

روماليق الرغه 15

288

معجزه الرنينگ و عالمت خواه عملده خواه سوزده خواه اوچون كلتورماك اطاعت گا ايش باشقه قيلغانديك برله واسطه م منينگ بولسه قوتيده قدوس روح نينگ خواه قوتيده باره سيدين سوزالگالى جرأت قيلماس من. 19انينگ اوچون اورشليم دين تارتيب ايللريكون اولى 20باشقه سى نينگ يوردوم. بريب بشارت انجيل نى يرده هر چورگولوب يورتيغچه اوستيگا ياساماى ديب مسيح نينگ اسمى معلوم بولماغان يرالرده انجيل نى وعظ ايتقالى انگالماغانالر و كورورالر بولغانالر بى خبر باره سيدين انينگ 21بلكه: قيلديم. جدجهد

اوقارالر ديب پتولگانديك قيلديم. ايمدى 23ليكن توسولدوم. كليشدين قاشينگيزغه وقت توال اوچون 22مونينگ

كلگالى آلدينگيزغه تارتيب يل الردين توال و قالمادى ير بر ينه منگا طرف الرده بو سيزالرنى كوروشوب بيالن سيزالر اوتوشوم ده باريب اسپانياغه 24و باردور. اشتياقيم ساغينادورغان اشتياقيم نى آزغنه قاندورغاندين كين سيزالردين باشالندورولوب اول يرگا بارغالى اميد قيلورمن. 25ليكن ايمدى مقدسالرگا خذمت قيلغالى اورشليم غه بارادورمن. بر فقيرالريغه مقدسالرنينگ اورشليم داكى اخائيه داكى الر بيالن ماكدونيه 26چونكه

طائفه الر چونكه كوروب دورالر خوش شونى 27آرى كوروب دور. خوش برگالى اعانه بيالن نعمت الرى جسمانى اوز كين بولغاندين شريك نعمت الريگا روحانى اوالرنينگ 28مونى قرضداردور. اوالردين بولوب فرضى قيلغالى خذمت اورشليم داكى الرغه اوتوب آلدينگيزدين برگانده تاپشوروب اوالرغه ميوه سى نى اعتقاد بو پوتگوزوب بيالن توالغليقى بركتى نينگ مسيح نينگ كلگانده آلدينگيزغه 29و بارورمن. اسپانياغه

كالدورغانيم نى بيلورمن. برله محبتى روح نينگ و برله مسيح يسوع خداونديميز برادرالر اى 30ايمدى

سيزالرگا يالبارورمن كه منينگ بيالن جهد قيليشيب دعاالرينگيزدا منينگ اوچون خدادين اورشليم داكى الرغه و قوتولغايمن ايمان سزالردين يهوديه داكى 31تاكه تيالگايسيزالر. قيالدورغان خذمتيم مقدسالرنينگ آلديدا قبول قيلينغوديك بولغاى. 32و خدانينگ اراده سى بولسه آلدينگيزغه خوشلوق بيالن كليب سيزالر بيالن راحت تاپغايمن. 33سالمتليك نينگ

تنگريسى همه نگيز بيالن بولغاى آمين.

روماليق الرغه 15

289

اون التنجى باب

امانت سيزالرگا فيبى نى همشيره ميز بولغان خادمه سى جماعت نينگ 1كنخريا داكى

سيزالردين قيليب قبول انى طريقه دا بولغوديك اليق مقدسالرگا 2خداوندده تاپشوردوم حاجتى بولغان هر ايشدا انگا ياردم برگايسيزالر چونكه اول اوزى توال كشيگا و هم منگا

يارى بريب دور. 4اوالر ايتينگالر. سالم اكيالغه و پريسكيال بولغان همكارالريم يسوع دا 3مسيح

طائفه الرنينگ بلكه ايماس من يالغوز و قويديالر بويونالرينى اوز اوچون جانيم منينگ جماعت گا اوييداكى اوالرنينگ 5و قيلورالر. شكر اوالرغه هم جماعت الرى همه امراقيم بولغان ينگيليكى ايشانگانالرنينگ مسيح گا يورتيداكى آسيا و ايتينگالر. سالم ايتينگالر. تارتقان مريم گا سالم ايمكاك ايتينگالر. 6سيزالر اوچون توال اپينيتوسغه سالم 7مندين ايلگارى مسيح نينگ شاگردالرى بولوب رسول الرنينگ آراسيدا معتبرليك بولغان

همزندان رفيق اوروغ توغقانالريم اندرونيكوس بيالن يونياسغه سالم ايتينگالر. 8خداوندده اوربانوسغه بولغان همكاريميز خذمتيده 9مسيح نينگ ايتينگالر. سالم امپلياسغه امراقيم ايتينگالر. سالم اپيليسغه يارانيغليق 10مسيح ده ايتينگالر. سالم استاخيسغه امراقيم و سالم هيروديونغه توغقانيم 11اوروغ ايتينگالر. سالم اوييداكى الرغه ارستوپولوس نينگ ايتينگالر. سالم خداوندداكى الرغه بولغان خلقيدين اوى نركيوس نينگ ايتينگالر. 12خداوندده ايشالگوچى تريفينا بيالن تريفوساغه سالم ايتينگالر. خداوندده توال ايشالگان

انام غه اناسى انينگ و روفوسغه ايلغانغان 13خداوندده ايتينگالر. سالم پرسيسگا امراق سالم ايتينگالر. 14اسينكريتوسغه فليغونغه، هرميسگا، پتروباسغه، هرماسغه و اوالر بيالن بولغان برادرالرگا سالم ايتينگالر. 15فيلولوغوس بيالن يولياغه نيريوس بيالن همشيره سيگا 16مقدس ايتينگالر. سالم همه سيگا مقدسالرنينگ بولغان بيالن اوالر و اوليمپاسغه و سويوش بيالن بربرينگيزگا سالم قيلينگالر. مسيح نينگ همه جماعت الرى سيزالرگا سالم

ايتورالر. بولغان ضد تعليم گا قيلغان قبول اوزونگيز يالبارورمن كه سيزالرگا برادرالر 17اى

نرى اوالردين قيليب احتياط چيقارغوچيالردين آزدورماغليق بيالن آيريلماغليق تورونگالر. 18چونكه شونداغالر خداونديميز مسيح گا خذمت قيلماى اوز قورساق الريغه

روماليق الرغه 16

290

آلدارالر. كونگل الرينى ساده الرنينگ بيالن گب چرايليق و سوز سيليق قيليب خذمت يخشيليقدا ليكن اوچون خوش دورمن انينگ بولوب دور. معلوم 19اطاعتينگيز همه الرگا

پات تنگريسى سالمتليك نينگ 20منا خواهالرمن. بولوشونگيزنى ساده يمانليقدا و دانا ايزادور. خداونديميز يسوع نينگ لطفى سيزالر يقيندا شيطان نى پوت الرينگيزنينگ تگيده

بيالن بولغاى. سيزالرگا سوسيپاتر و ياسون لوكيوس، خويشالريم و تيموتيوس همكاريم 21منينگ

ايتورمن. سالم سيزالرگا خداوندده ترتيوس پتوگوچى خط نى بو 22من ايتورالر. سالم 23منى و همه جماعت داكى الرنى مهمان قيلغان غايوس سيزالرگا سالم ايتور، شهرنينگ

24خداونديميز ايتورالر. سالم سيزالرگا كوارتوس برادريميز و اراستوس خزينه چى سى يسوع مسيح نينگ لطفى همه نگيز بيالن بولغاى آمين.

25اما من بشارت برگان انجيليم و يسوع مسيح نينگ باره سيداكى و عظيم گا موافق آرى

دورالردين برى ياشورولوب ايمدى اشكارا قيلينغان سرغه موافق سيزالرنى قوتالندورگالى همه موافق امريگا تنگرى نينگ ازلى سر 26اول بولغاى. جالل اوزيگا بولغان نينگ قادر كتاب الرنينگ پيغمبرليك اوچون قورماق اطاعتى نى ايمان نينگ آراسيدا طائفه الرنينگ مسيح نينگ يسوع خداغه حكيم واحد 27اول قيلينيب دور. بيان اوالرغه برله واسطه سى

واسطه سى برله تا ابداالبد جالل بولغاى آمين.

روماليق الرغه 16

291

پاولوس رسول نينگقورنتوسلوق الرغه پتوگان

اولقى خطىاولقى باب

1خدانينگ اراده سى بيالن قچقيريليب مسيح يسوع نينگ رسولى بولغان پاولوسدين و

برادر سوستانيسدين. 2خدانينگ قورنتوسداكى جماعتى نينگ مسيح يسوع دا تقديس قيلينيب مقدس قچقيريلغانالريغه و هر يرده اوالرنينگ و بيزنينگ جاى الريميزدا خداونديميز يسوع مسيح نينگ اسميغه دعوت قيلغوچيالرنينگ همه سيگا سالم. 3سيزالرگا آتاميز خدادين و

خداوند يسوع مسيح دين عنايت و سالمتليك بولسون. جهتينگيزدين سيزنينگ اوچون توفيقى بريلگان سيزالرگا يسوع دا مسيح 4خدانينگ

هميشه خدايم غه شكر ايتورمن. 5چونكه انينگ اوزيده همه ايشدا، هر سوزده و هر بيليشده قيلينديكه 7خداونديميز ثابت انداغ بولدينگيز. 6و مسيح نينگ شهادتى كونگلونگيزده غنى اوكسوك عطيه سيده عنايت بر هيچ بولوب منتظر بولوشيغه اشكارا مسيح نينگ يسوع بولماقينگيز عيب سز كونيده مسيح نينگ يسوع خداونديميز اوزى 8اول ايماس سيزالر. يسوع خداونديميز اوغلى اوز 9سيزالرنى قيالدور. ثابت آخرغچه سيزالرنى اوچون

مسيح نينگ شريگليكيگا قچقيرغان خدا اوزى امين دور. نصيحت سيزالرگا بيالن اسمى مسيح نينگ يسوع خداونديميز برادرالر 10اى

برورمن كه همه نگيز بر اغيزليق بولوب آرانگيزدا فرقه الر چيقارماى بر فكر و بر رأيدا كامل بولغايسيزالر. 11چونكه اى برادرالريم آرانگيزدا خصومت بار بولغانى منگا كلوانينگ اوى خلقيدين خبر بريلدى. 12شونى ايتورمن كه آرانگيزدا برى: من پاولوس نينگ كى ايكان من، ينه برى: من اپولوس نينگ، ينه برى: من كفاس نينگ و ينه برى: من مسيح نينگ كى ايكان من دارغه اوچون سيزنينگ پاولوس يا قيليندى مو؟ تقسيم مسيح 13آيا ايكان. ايتيشور ديب

1 قورنتوسلوق الرغه 1

292

تارتيلدى مو يا پاولوس نينگ اسمى بيالن تعميدالندينگيزمو؟ 14كريسپوس بيالن غايوسدين كيمرسه هيچ 15تاكه ايتورمن شكر خداغه اوچون تعميدالماگانيم برينگيزنى هيچ باشقه منى: انينگ اسمى بيالن تعميدالنديم ديب ايتماسون. 16منا استفاناس نينگ اوى خلقى نى بيلمايمن. تعميدالگانيم نى كيمرسه نى بر باشقه بوالردين ليكن ايرديم. تعميدالگان هم ايباردى. منى ايتقالى وعظ انجيل نى بلكه ايبارماى برگالى تعميد منى مسيح 17چونكه

شونى قيليب مسيح نينگ دارى نينگ قوتى بيكار بولماسون ديب حكمت سوزالرى بيالن وعظ ايتمايمن.

18چونكه دارنينگ باره سيداكى سوز هالك بولغوچيالرنينگ آلديدا جهالتديك دور ليكن

بيز نجات تاپغوچيالر اوچون خدانينگ قدرتى دور. 19چونكه داناالرنينگ حكمتى نى يوقاتيب عاقل الرنينگ عقلى نى باطل قيلورمن ديب پتولوب دور. 20قنى داناالر قنى كاتب الر قنى بو اويرومادى مو؟ حماقتليكگا حكمتى نى دنيانينگ بو خدا قيلغوچيالرى؟ مباحثه دنيانينگ خدا بيلماگاچ ايكانى نى قانداغ حكمتيده اوز خدانينگ بيالن حكمتى اوز دنيا 21چونكه

يهوديالر قوتقازغالى مناسب كوردى. 22چونكه بيالن نادانليقديك وعظ ايشانگوچيالرنى يهوديالرغه بولساق بيز 23ليكن ايستارالر حكمت يونانيالر و قيلورالر طلب عالمت ايتورميز. وعظ مسيح نى تارتيلغان دارغه بولوب حماقتديك طائفه الرغه و تاييشديك يونانيالر خواه يهوديالر خواه اوزيگا قچقيريلغانالرنينگ مسيح ايتقان وعظ بيز 24ليكن

بولسه خدانينگ قدرتى و خدانينگ حكمتى دور. 25چونكه خدادين كلگان جهالتليك نرسه آدم الردين دانادور و خدادين كلگان عاجز نرسه آدم الردين كوچلوق دور.

26اى برادرالر دعوتينگيزگا قايالنگالركه جسمانى داناالردين و قدرتليك الردين و يا

ايماس. 27ليكن خدا داناالرنى خجالت قيلماق اصلزاده الردين توال كشيالر قچقيريلغان اوچون قيلماق خجالت قدرتليك الرنى و ايلغادى. سانالغانالرنى نادان دنيادا اوچون قيلماق اوچون نمه ديك بولغان نى هيچ نمه بر ايلغادى. 28و دنيادا ضعيف سانالغانالرنى سانالغانالرنى نمه ديك هيچ آرى بولغانالرنى تحقير و بولماغانالرنى اصلزاده دنيادا انينگدين قيلماسون. 30ليكن سيزالر آلديدا فخر ايلغاب دور كه 29هيچ بشر خدانينگ خدا مسيح بولغان اوچون فديه و قدسيت عدالت، و حكمت بيزگا طرفيدين خدا بولوب پتولگانديك ديب قيلسون بيالن فخر قيلغوچى خداوند يسوع دادورسيزالر. 31تاكه: فخر

بولغاى.

1 قورنتوسلوق الرغه 1

293

ايكينجى باب

شهادتى نى خدانينگ سيزالرگا كلگانده قاشينگيزغه سيزنينگ من برادرالر 1اى

بيان قيلماديم. 2چونكه آرانگيزدا يسوع مسيح نى سوزنينگ و حكمت نينگ فضيلتى بيالن و انينگ دارغه تارتيلغانيدين باشقه هيچ نمه نى بيلماى ديب كونگلوم ده توختاتيب ايرديم. 3ليكن ضعيفليق و قورقونج و توال تيتراماگليك بيالن سيزنينگ ياتينگيزدا ايرديم. 4و سوز

بلكه بولماى بيالن سوزالرى اوناتادورغان حكمت نينگ ايتيشيم وعظ بيالن قيليش روح نينگ و قدرت نينگ دليلى بيالن ايردى. 5تاكه ايمانينگيز انسان حكمتى بيالن بولماى

خدانينگ قدرتى بيالن بولغاى. يا بو اما بو دنيانينگ حكمتى نى ايماس و 6ليكن كامل الر آراسيدا حكمت سوزالرميز

بيزنينگ خدا 7بلكه ايماس. حكمتى نى چونگ الرى نينگ بوالدورغان فانى زمانه نينگ جالل تاپماقيميز اوچون دورالردين ايلگارى تعيين قيلغان ياشورون سرى نينگ حكمتى نى سوزالرميز. 8انينگ اوزينى بو زمانه نينگ چونگ الريدين هيچ برى بيلمادى چونكه بو سرنى بيله ايردى جالل نينگ خداوندينى دارغه تارتماس ايرديالر. 9بلكه: كوز كورماگان نى و قوالق ايشتماگان نى و هيچ آدم نينگ كونگليگا كلماگان نى خدا اوزينى دوست توتقوچيالرغه طيار بيزگا برله واسطه سى روح نينگ خدا 10ليكن قيلورميز. سوز پتولگانديك ديب قيليب دور شونى اشكارا قيلدى. منا روح اوزى هر نمه نى آرى خدانينگ چوقورلوقى نى تفتيش قيلور. 11چونكه انسان نينگ كونگليداكى نى انينگ ايچيده بار روحيدين باشقه هيچ كيم بيلماگانديك

خدادا نمه بار ايكانى نى انينگ اوز روحيدين باشقه هيچ كيم بيلمايدور. 12ليكن بيزگا دنيانينگ بولغان خدادين اوچون بيلماكيميز بريلگان نى بيزگا طرفيدين خدا بلكه بريلمادى روحى روح بيزگا بريلدى. 13و بيزگا بيلدورولگان نى سوزالگانيميزده انسانچه حكمت اورگاتگان روحانى نرسه الرنى روحانى بيالن سوزالر اورگاتگان روح بلكه ايماس بيالن سوزالر متعلق روحيغه خدانينگ آدم طبيعى 14اما قيلورميز. سوز تنگالشتوروب بيالن نرسه الر فهماليالمايدور مونى و حماقتديك دور آلديدا كوز انينگ چونكه قيلماس قبول نرسه نى چونكه شونداغ نرسه الر روحانى طريقه دا تفتيش قيلينور. 15ليكن روحانى آدم هر نرسه نى تفتيشاليااليدور اما اوزى هيچ كيمرسه دين تفتيشالنالماس 16چونكه خداوندنينگ فكرينى

كيم بيليب انگا تعليم برااليدور؟ اما بيزده مسيح نينگ فكرى بار.

1 قورنتوسلوق الرغه 2

294

اوچونجى باب

1اى برادرالر من روحانيالرغه سوز قيلغانديك سيزالرگا سوز قياللماديم بلكه جسمانى

بولغانالرغه و مسيح ده كچيك بال بولغانالرغه سوز قيلغانديك سيزالرگا سوزالديم. 2طعام ايردينگيز سينگدورالماس طعام وقت اول چونكه ايچوردوم سوت سيزالرگا برماى حسد آرانگيزدا چونكه جسمانى دورسيزالر تخى 3منا سينگدورالمايسيزالر. تخى آرى من برى: 4آرانگيزدا قيلماس سيزالرمو؟ رفتار انسانچه بولوب جسم چه بولسه جدل و جسمانى ديگانده ايكان من اپولوس نينگ كى من برى: ينه ايكان من پاولوس نينگ كى ايماسموسيزالر؟ 5اپولوس نمه؟ پاولوس نمه دور؟ خداوند هر قايسى سيغه عطيه برگانديك اپولوس تريديم 6من ايماسمو؟ خذمتكارالر بولغان واسطه كلتورولگانينگيزگا ايمانغه سوغاردى ليكن خدا اوزى اوسدوردى. 7تريغوچى هيچ نمه سوغارغوچى هيچ نمه ليكن برديك دور تريغوچى و سوغارغوچى نمه دور. 8اما اوزى هر بولغان خدا اوسدورگوچى ليكن هر برى اوز ايشيچه اجرينى الور. 9چونكه بيز بولساق خدانينگ همكارالرى ايكان ميز

سيز بولسانگيز خدانينگ ايكين يرى و خدانينگ عمارتى ايكان سيزالر. باشقه سى سالديم اول نى تامچيديك دانا بر حسبيچه توفيقى نينگ برگان منگا 10خدا

قايالسون. ياساغانيغه قايداغ اوستيگا انينگ برى هر اما ياسايدور اوستيگا اول نينگ سااللمايدور. كيم هيچ اول بر باشقه مسيح دين يسوع يعنى اولدين سالينغان 11چونكه

يا يغاچ يا و بيالن تاشالر يا قيمت يا كموش آلتون اوستيگا اول نينگ بر كيمرسه 12ليكن

سمان يا قموش بيالن ياساسه 13هر برى نينگ ايشى اشكارا بوالدور چونكه اول كون اوت بيالن ظاهر بولوب شونى اشكارا قيلور. هر برى نينگ ايشى قايداغ ايكانى نى اوت اوزى آيريدور. 14اگر بر كيمرسه نينگ اول اول نينگ اوستيگا ياساغان ايشى ثابت قالسه اول اوزى اوزى اما يوتورور اجرينى كتسه كويوب ايشى كيمرسه نينگ بر اگر 15اما تاپاردور. اجر

اوت دين اوتوب قوتولغانديك نجات تاپار. بولغانى نى ساكن ايچينگيزده روحى خدانينگ و بولغانينگيزنى بيتى خدانينگ 16آيا

چونكه بوزادور انى خدا بوزسه بيتى نى خدانينگ كيمرسه بر 17اگر بيلماس سيزالرمو؟ اوزينى كيمرسه 18هيچ بيتى دورسيزالر. انينگ سيزالر و مقدس دور بيتى خدانينگ اوچون بولماق دانا دانا ساناسه زمانه چه بر اوزينى كيمرسه بر آرانگيزدا اگر آلداماسون.

1 قورنتوسلوق الرغه 3

295

احمقديك بولسون. 19بو دنيانينگ حكمتى خدانينگ آلديدا حماقت دور. چونكه: داناالرنى اوز حيله الريده توتادور. 20و ينه: خداوند داناالرنينگ فكرالرى باطل ايكانى نى بيلور ديب همه سى چونكه قيلماسون فخر بيالن آدم الر كيمرسه هيچ اوچون 21انينگ پتولوب دور. سيزنينگ كى دور. 22خواه پاولوس خواه اپولوس خواه كفاس خواه دنيا خواه حياتليق خواه اولوم خواه حاضرقى خواه كالدورغان نرسه بولسه آرى هر نمه بولسه سيزنينگ كى دور.

23ليكن سيزالر مسيح نينگ كى و مسيح خدانينگ كى دور.

تورتونجى باب

1هر كشى بيزنى مسيح نينگ خذمتكارالريديك و خدانينگ سرالرى نينگ وكيل الريديك

ساناسون. 2ايمدى وكيل بولغان كشيالردين هر برى نينگ امين بولوشى نى طلب قيلورالر. 3سيزالر و يا باشقه آدم الر منى حكم قيلسه منگا آزغنه بر ايشيديك كورونور آرى من اوزوم نى

حكم قيلماس من. 4چونكه اوزوم ده بر عيب بيلماديم اما مونينگ بيالن اوزوم نى عادل ديمايمن بلكه منى حكم قيلغوچى خداوند اوزى دور. 5انينگ اوچون قرانگغولوق نينگ پنهان ايشالرينى ياروغلوققه چيقاريب كونگل الرنينگ فكرالرينى اشكارا قيالدورغان خداوند كلماگونچه

هيچ حكم قيلمانگالر. اول وقت هر كيمرسه نينگ عزتى خدادين بولور. 6اى برادرالر كتابدا پتولگاندين تاشقارى چيقماى برى اوز اوستادى اوچون يوغاناب

كتيب ينه بريگا فخر قيلماسون ديب بيزگا قايالب اورگانماگينگيز اوچون مذكورنى منينگ و اپولوس نينگ باره سيده تمثيل كلتوروب ايتيم. 7كيم سنى باشقه الردين تفاوت قيالدور؟ و سنگا بريلگاندين باشقه سنده نمه بار؟ و سنگا بريلگان بولسه نمه ايشقه سنگا بريلماگانديك

يوغانليق قيلورسن؟ كاشكه بولدينگيز، پادشاه بيزنينگ سز آرى بولدينگيز، باى بولدينگيز، 8توق

بيز 9خدا ايردى. بولساق پادشاه بيالن سيزالر هم بيز ايرديكه بولسانگيز پادشاه راست قيلغانديك اوخشه قيلينغانالرغه حكم اولوم گا آرى اوخشه آخرقى الرغه رسول الرنى 10بيزالر بولدوق. تماشاديك آدم الرغه بيالن فرشته آرى دنياغه چونكه كورونادور منگا داناالرديك دورسيزالر. مسيح ده سيزالر ليكن بولدوق احمق الرديك اوچون مسيح سيزالر كوچلوق الرديك دورسيزالر. سيزالر ليكن ضعيف الرديك دورميز بيزالر

1 قورنتوسلوق الرغه 3 و 4

296

وقتغچه 11بو كشيالرديك دورميز. حقير بيزالر ليكن كشيالرديك دورسيزالر عزتليك يوق دور. جاييميز اولتوروغلوق و اورولورميز يوروب يالنگغاچ اوسارميز، قاليب آچ ايتورميز، قيلينغانيميزدا دعاى خير تارتارميز. دشنام ايشالب جفا بيالن 12اوز قول الريميز

قوغالنغانيميزدا تحمل قيلورميز. 13حقارت قيلينغانيميزدا يخشى سوز قيلورميز. بو وقتغچه دنيانينگ اخلتيديك و هر نرسه نينگ قيرينداسيديك بولدوق.

14سيزالرنى خجالت قيلماق اوچون مونى پتوماديم بلكه امراق بالالريم بولغانينگيزديك

سيزالرگا نصيحت برورمن. 15اگر مسيح ده اون مينگ معلمينگيز بولسه هم توال آتاالرينگيز يوق دور چونكه من اوزوم مسيح يسوع دا انجيل بيالن سيزالرنى توغوب دورمن. 16انينگ

اوچون سيزالرگا: منگا اوخشانگالر ديب يالبارورمن. 17انينگ اوچون خداوندده امين بولغان امراق اوغلوم تيموتيوسنى سيزنينگ قاشينگيزغه

ايبارديم. اول اوزى منينگ مسيح يسوع داكى يول الريم نى و هر يرده هر جماعت ده قايداغ كلماس ميكان آلديميزغه منى: بعضيالر 18ليكن كلتورادور. يادينگيزغه اورگاتگانيم نى قاشينگيزغه فرصت ده پات خواهالسه خداوند 19ليكن كتيب دورالر. يوغاناب ديب كوروب قدرتى نى اوالرنينگ بلكه ايماس سوزالرينى قيلغانالرنينگ يوغانليق كليب 21نمه بيالن دور. قدرت بلكه ايماس بيالن سوز پادشاه ليقى خدانينگ 20چونكه باقامن

خواهالرسيز؟ آلدينگيزغه تياق بيالن كالى مو يا محبت و ماليم روح بيالن كالى مو.

بشنجى باب

هم آراسيدا طائفه الر و ايشتيلور طرفيدين هر خبرى بارليقى نينگ زنا 1آرانگيزدا

2و ايميش. الغان خاتونى نى آتاسى نينگ اوز كيم بر شونداغ كه ايكان بار زنا بولماغان غمكين چيقارغوديك اوترانگيزدين كشى نى قيلغان ايشنى شو قيليب يوغانليق سيزالر بولمادينگيز. 3من بدنچه غائب بولغانيم بيالن روح چه حاضر بولوب شونداغ ايشنى قيلغان كشى نى حاضر بولغانيم ديك حكم قيلديم. 4سيزالر و منينگ روحوم خداوند يسوع نينگ اسمى بيالن بر يرده جمع بولوشقاندا خداوندينگيز يسوع مسيح نينگ قدرتى بيالن حكم تاكه تاپشورغايميز شيطانغه اوچون بولوشى هالك جسم نينگ كشى نى 5شونداغ قيليب

روحى خداوند يسوع نينگ كونيده نجات تاپغاى.

1 قورنتوسلوق الرغه 4 و 5

297

خميرنى تمام خميرتروش كچيك كنه ايماس. يخشى ايشينگيز قيلغان فخر 6سيز

خميرتروشنى كهنه اوچون بولماقينگيز خمير 7ينگى بيلمايسيزالرمو؟ اچيتقانى نى اوچون بيزنينگ مسيح يعنى قوزيميز فصح و فطيردورسيزالر چونكه اتينگالر چيقاريب و يمانليق نينگ يا و ايماس بيالن خميرتروش كهنه اوچون 8انينگ قيلينغان دور. قربان ناپاكليق نينگ خميرتروشى بيالن ايماس بلكه پاكليق نينگ و حقيقت نينگ فطيرى بيالن عيد

قياللى. بو 10ليكن يازديم. خط دا ير سيزالرگا ديب آراالشمانگالر بيالن قيلغوچيالر 9زنا

يازماب باره سيدين بتپرست الرى يا و االمانالرى يا بخيل الرى يا زناكارالرى دنيانينگ برادر 11ليكن ايردى. بولور الزم چيقماقينگيز دنيادين بو بولسه انداغ چونكه ايرديم يا االمان يا شراب خور و ايتقوچى يا دشنام بتپرست يا يا بخيل آتانغان بر كيمرسه زناكار ديب يمانگالر هم طعام بيالن انينگ بلكه آراالشمانگالر بيالن كيمرسه شونداغ بولسه يالغوز بار؟ حقيم نمه منينگ قيلغالى حكم تاشقاريداكى الرنى 12چونكه ايرديم. يازغان حكم اوزى خدا تاشقاريداكى الرنى 13ليكن قيلورسيزالرغو؟ حكم جماعت داكى الرنى

قيالدور. اوز آرانگيزدين يمان نى كتگوزونگالر.

التنجى باب

بو سالماى آلديغه مقدسالرنينگ بولسه دعواسى بيالن برى ينه براونينگ 1آرانگيزدا

حكم دنيانى 2مقدسالر كالدور. توغرا قايداغ سالسه آلديغه حاكم الرى نينگ دنيانينگ كچيك كنه بولسانگيز قيالدورغان حكم دنيانى سيزالر بيلمايسيزالرمو؟ قيالدورغانى نى قيالدورغانيميزنى حكم 3فرشته الرنى يوق مو؟ اليقچيليقينگيز قيلغالى حكم ايشقه بر بيلمايسيزالرمو؟ قانچه زياده راك دنياوى ايشالرغه حكم قياللماغايميزمو؟ 4ليكن دنياوى قيليب حاكم كشيالرنى يوق اعتبارى جماعت داكى بولسه دعواينگيز توغراسيدا ايشالر آراسيغه برادرالر آيا ايتورمن. مونى اوچون قيلماق ناموس 5سيزالرنى قويمادينگيزمو؟ توشوب صلح قيالاليدورغان دانا كشى آرانگيزدا يوق مو؟ 6آيا برادر برادر بيالن دعواالشيب ايمان سزالرنينگ آلديغه توشامدور؟ 7منا بر برينگيز بيالن دعواالشماقينگيز اوزى سيزالرگا قيلمايسيزالر؟ تحمل بولغان حق سزليققه قويوب سيزالرگا ايشقه نمه بوالدور. بر عيب

1 قورنتوسلوق الرغه 5 و 6

298

ايمدى 8ليكن قيلمايسيزالر؟ صبر االمانچيليققه بولغان سيزالرگا قويوب ايشقه نمه اوزونگيز ناحقليق و االمانچيليق قيليب آرى برادرالرگا شونداغ قيلورسيزالر. 9حق سزليق ازيقيب بيلمايسيزالرمو؟ بولمايدورغانى نى وارث پادشاه ليقيغه خدانينگ قيلغوچيالر 10نه لوطيالر نه شهوت پرست الر نه زناكارالر نه بتپرست الر نه فاسق الر نه كتمانگالر! اوغريالر نه طمعكارالر نه شراب خورالر نه دشنام ايتقوچيالر نه االمانچيليق قيلغوچيالر ليكن ايردى شونداغالر بعضيالرينگيز 11و بولماسالر. وارث پادشاه ليقيغه خدانينگ روحى خدايميزنينگ و بيالن اسمى مسيح نينگ يسوع خداوند بولوب مقدس يويونوب

بيالن عادل قيليندينگيز. 12هر نرسه منگا حالل دور ليكن هر نرسه موافق ايماس هر نرسه منگا حالل دور ليكن من

هيچ نمه گا قل بولماغايمن. 13طعام قورساق اوچون و قورساق طعام اوچون دور ليكن خدا هم انى هم مونى يوقاتادور. اما بدن اوزى زنا اوچون ايماس بلكه خداوند اوچون و خداوند بدن اوچون دور. 14و خدا اوزى خداوندنى تيرگوزوب قوپارغانديك بيزنى هم اوز قدرتى بولغانى نى اعضاالرى مسيح نينگ بدنالرينگيز 15سيزنينگ قوپارادور. تيرگوزوب بيالن قيالى مو؟ اعضاالرى زانيه نينگ بر اليب اعضاالرينى مسيح نينگ آيا بيلمايسيزالرمو؟ ياق هيچ بولمايدور! 16و يا زانيه بيالن بيله بولغان كيمرسه انينگ بيالن بر بدن بولغانى نى بيلماس سيزالرمو؟ چونكه ايكيالسى بر بدن بولور ديب ايتيليب دور. 17ليكن خداوند بيالن بولغان كيمرسه انينگ بيالن بر روح بولور. 18زنادين قاچينگالر! منا آدم قيلغان هر گناهى خدادين 19بدنالرينگيز قيالدور. گناه بدنيگا اوز قيلغوچى زنا ليكن تاشقارى دور بدندين سيزگا بريليب ايچينگيزده ساكن بولغان روح القدس نينگ بيتى ايكانى نى بيلمايسيزالرمو؟ انينگ اوچون اوزونگيزنينگ كى ايماس سيزالر. 20منا قيمت بهاغه ساتيب اليندينگيز، انداغ

بولغاندين كين بدنينگيز بيالن خداغه جالل برينگالر.

يتنجى باب

1اما سيزالر پتوگان سوال الرينگيزغه اوچوريم شوكه اير كشى خاتون الماسه انگا يخشى

بولور ايردى 2ليكن زنادين يوغوشتورولماق اوچون هر اير كشى نينگ اوز خاتونى بولسون ايرنينگ حقى نى ايرى بولسون. 3اير خاتون نينگ حقى نى و خاتون اوز و هر خاتون نينگ

1 قورنتوسلوق الرغه 6 و 7

299

ادا قيلسون. 4خاتون نينگ اوزيده ميلى يوق بلكه ايرى نينگ بار شونداغ هم ايرنينگ اوزيده ميلى يوق بلكه خاتونى نينگ بار. 5بر وقتغچه ليق توسولماى دعاغه مشغول بولماق اوچون قويمانگالر محروم برينگيزنى بر بولماسه بيالن رضاليق طرفيدين ايكيال هر و بولماسه قالماسون سيناب سيزالرنى تاپيب فرصت شيطان توختاتالماسانگيز اوزونگيزنى اما ديب ينه بربرينگيز بيالن بيله بولونگالر. 6مونى بويوروق طريقه سيدا ايماس بلكه اجازت اما ايرديم خواهالر بولوشى نى اوزوم ديك آدم الرنينگ همه 7ليكن ايتورمن. طريقه سيدا انداغ برى نينگ مونداغ هر كيمرسه گا خدا طرفيدين تعيينليق عطيه سى بريليب برى نينگ

عطيه سى باردور. اويالنماى اوزوم ديك قالسه اوالرغه ايتورمن كه اويالنماگانالرگا و تول الرغه 8ليكن

كويوشدين چونكه اويالنسونالر توختاتالماسه اوزينى اوز 9اما ايردى. بولور يخشى اويالنيش يخشى دور. 10ليكن اويالنگانالرگا بويورورمن اما من ايماس بلكه خداوند اوزى امر قيلوركه خاتون اوز ايريدين آيريلماسون. 11اما آيريلغان بولسه يالغوز قالسون، بولماسه

اوز ايرى بيالن ياراشسون، و اير هم اوز خاتونى نى قوپوب برماسون. ايمان سز برادرنينگ بر اگر ايتورمن كه من بلكه ايماس خداوند قالغانالرغه 12اما

بر 13و برماسون. قويوب انى خواهالسه توتقالى اوى بيالن انينگ اول و بولسه خاتونى خاتون نينگ ايمان سز ايرى بولسه و اول انينگ بيالن اوى توتقالى خواهالسه انى قويوب خاتون ايمان سز و بوالدور مقدس بيالن خاتونى اوز اير ايمان سز 14چونكه كتماسون. ايمدى ليكن ايردى بولور ناپاك بالالرينگيز بولماسه بوالدور. مقدس بيالن برادر اول حالت شونداغ آيريلسون. اوناماسه توتقالى اوى كيمرسه ايمان سز 15اما مقدس دورالر. بولسه بر برادر يا همشيره قل لوققه كرفتار ايماس. منا خدا بيزنى سالمتليكگا قچقيريب دور. 16اى خاتون اوز ايرينگ نى قوتقازااليدورغانينگ نى بيلورسن مو؟ يا اى اير خاتونونگ نى

قوتقازااليدورغانينگ نى بيلورسن مو؟ 17خداوند هر بريگا قيسمت قيلغانديك يعنى خدا هر برينى قايسى حالت ده قچقيرغان بولسه شونداغ ياشاسون ديب همه جماعت الرگا شونداغ بولسه ختنه سزديك كيم ختنه ليك حالتيده قچقيريلغان بويورورمن. 18بر توختاتيب قاعده بولماسون و بر كيم ختنه سز حالتيده قچقيريلغان بولسه ختنه قيلينماسون. 19ختنه ليك هيچ نمه ايماس ختنه سزليك هم هيچ نمه ايماس ليكن خدانينگ امرالرينى توتماق واجب دور. 20هر كيمرسه قايسى حالتيده قچقيريلغان بولسه شونينگدا قالسون. 21قل حالتيده قچقيريلغان

1 قورنتوسلوق الرغه 7

300

بولسانگ شونينگ اوچون غم يماگيل اما آزاد بواللسانگ شونى اختيار قيلسانگ بوالدور. 22چونكه هر كيم قل بولوب خداوندده قچقيريلغان بولسه خداوندنينگ آزادى بولوب دور.

شونداغ هم هر كيم آزاد بولوب قچقيريلغان بولسه مسيح نينگ قلى بولوب دور. 23منا قيمت بهاغه ساتيب اليندينگيز انسانغه قل بولمانگالر. 24آرى اى برادرالر هر برينگيز نمه حالتيده

قچقيريلغان بولسه خدانينگ آلديدا شونينگدا قالسون. 25ليكن باكره قيزالر باره سيدين خدا طرفيدين بر امريم يوق دور اما ايشانجيليك بولوشقه

خداونددين مرحمت تاپغان بر كشيديك مصلحت برورمن. 26حاضرقى تارليققه قايالسام آدم اوز تورغان حالتيده قالسه انگا يخشى دور ديب خيال قيالمن. 27خاتون بيالن باغالغليق آيريليشنى طلب قيلماغيل، خاتونونگ بولماسه خاتون طلب قيلماغيل. 28ليكن بولسانگ شونداغالرغه اما قيلمايدور گناه تگسه ايرگا قيز باكره و قيلماس سن گناه اويالنسانگ

جسم چه تارليق بوالدور ليكن من بولسام سيزالرنى اياغالى خواهالرمن. 29اى برادرالر مونى ايتورمن كه وقت قيسقه دور. موندين كين خاتونى بولغانالر خاتونى

شادليق بولغانالر خوش يغالماغانديك، تورغانالر 30يغالب بولسونالر. بولماغانديك ايشالتگوچيالر 31دنيانى بولماغانديك ايگا الغوچيالر ساتيب بولسونالر، قيلماغانديك بى انديشه 32اما يوقالور. هيئتى دنيانينگ بو چونكه بولسونالر ايشالتمايدورغانديك انى بولماقينگيزنى خواهالرمن. اويالنماگان كيمرسه قايداغ قيليب خداوندنى راضيالندوراى قيليب قايداغ كيمرسه اويالنگان 33ليكن قيالدور. انديشه خداوندنينگ كى نى ديب خاتون تكگان 34ايرگا قيالدور. انديشه دنيانينگ كى نى ديب راضيالندوراى خاتونوم نى ايرگا تگماگان خاتون بدنچه و روح چه ايشى باشقه باشقه بوالدور. باكره قيزنينگ بيالن قايداغ خاتون تكگان ايرگا ليكن قيالدور انديشه خداوندنينگ كى نى ديب بوالى مقدس قيليب ايريم نى راضيالندورسام ديب دنيانينگ كى نى انديشه قيالدور. 35ليكن اوستينگيزگا بر بند قويماق اوچون ايماس بلكه عفتليك بولوب خداوند بيالن ثابت تورغايسيزالر ديب

اوز منفعتينگيز اوچون مونى ايتيم. ناحق انگا كتسه اوتوب ياشى نكاحالنماى باره سيده: قيزى نينگ اوز كيم بر 36ليكن

بولور ديب اويالب انى ايرگا برگالى الزم كورسه اوزى خواهالغانديك قيلسون. شونداغ قيليب گناه قيلمايدور. اويالنسونالر. 37ليكن بر كيم اوز كونگليده محكم بولوب بر نمه دين كونگليده اوز ديب ساقالى قيزيم نى بولوب: قادر قيلغالى اراده سيديك اوز زورالنماى

1 قورنتوسلوق الرغه 7

301

يخشى كشى برگان ايرگا قيزينى اوز اوچون 38انينگ قيالدور. يخشى بولسه توختاتقان قيلور و ليكن انى ايرگا برماگان كشى يخشيراق قيلور.

كيم گا اولسه ايرى ليكن باغالغليق دور انگا بولغونچه ليق حيات ايرى خاتون 39بر

تكگالى خواهالسه اوز اختيارى دور اما شونى قيلسه خداوندده قيلسون. 40ليكن تول قالسه سعادتليگراك بولور ديب خياليم بار و منده هم خدانينگ روحى نينگ بارليقيغه ايشانورمن.

سكزنجى باب

1ليكن بت الرغه قربانليق قيلينغان گوشت باره سيده بولسه انينگ توغراسيدا همه ميزنينگ

بيليشى بار ايكانليكى نى بيلورميز، اما بيليش اوزى يوغانليق پيدا قيلور ليكن محبت تعمير قيلور. 2بر كيم منينگ بيليشيم بار ديب خيال قيلسه اوزيگا واجب بولغان بيليشليكگا تخى

يتماب دور. 3ليكن بر كيمرسه خدانى دوست توتسه اول اوزى خدادين تونولغان دور. تنگرى ديب بت بيلورميزكه بولسه باره سيده گوشت قيلينغان قربانليق بت الرغه 4اما

دنيادا يوق دور و واحد خدادين باشقه اصال تنگرى يوق دور. 5چونكه آسماندا و يرده تنگرى آتانغانالر بولسه هم آرى تنگرى و خداوند ديگانالر توال بولسه هم 6بيزگا واحد بر خدايميز يعنى آتا باردور، هر نرسه انينگدين باردور و اوزوميز انينگگادورميز. و واحد بر خداونديميز انينگ اوزوميز بيز و باردور برله واسطه سى انينگ نرسه همه باردور، مسيح يسوع يعنى

واسطه سى برله باردورميز. 7ليكن همه سيده بو بيليش يوق دور. بعضيالر بت نى بر نمه ساناب گوشت نى: بت الرغه

خدانينگ بيزنى طعام 8اما داغالنور. بولغاچ عاجز انصاف الرى يسه ديب قيليندى قربان بولمايميز يخشيراق يساك قيلمايدور. قيلينماغوديك قبول يا و قيلينغوديك قبول آلديدا عاجزالرنينگ آزادليقينگيز شو قيلينگالركه احتياط 9ليكن بولمايميز. اوكسوك يماساك بت خانه غه كيمرسه نينگ بيليشليك سنديك كيم بر 10اما بولماسون. سبب تايدوروشيغه بت الرغه اوزى كيمرسه عاجز انصافى اول كورسه اولتورغانى نى دستورخواندا كيريب سنينگ كيمرسه عاجز اول 11و تاپماسمو؟ جرأت يگالى گوشت نى قيلينغان قربانليق انينگ اوچون اولگان برادرينگ هالك بولور. بيليشليكينگ بيالن هالك بولور آرى مسيح 12و برادرالرگا شونداغ گناه قيليب عاجز انصاف الرينى زخمدار قيلغانينگيزدا مسيح نينگ

1 قورنتوسلوق الرغه 7 و8

302

اوزيگا گناه قيلورسيزالر. 13انينگ اوچون اگر غذا برادريم نى تايدورسه اوز برادريم گا بر تايدوروش بولوب قالماى ديب هيچ وقت گوشت يمايمن.

توقوزونجى باب

1من آزاد ايماسمو؟ من رسول ايماسمو؟ من خداونديميز يسوع نى كورگان ايماسمو؟

سيزالر خداوندده منينگ ايشيم ايماسمو؟ 2باشقه الرغه رسول بولماسام مو سيزالرگا رسول حكم 3توپه م ده مهرى دورسيزالر. رسول لوقوم نينگ خداوندده سيزالر چونكه بولورمن قيلغانالرغه جوابيم شودور. 4آيا يب ايچگالى حقيميز يوق مو؟ 5آيا باشقه رسول الرديك و خداوندنينگ برادرالريديك و يا كفاسديك ايماندا همشيره بولغان بر اغاچه نى اليب بارغالى حقيميز يوق مو؟ 6و يا قول بيالن ايش قيلماى توروشقه يالغوز منينگ و بارناباس نينگ حقى يوق مو؟ 7كيم اجر الماى عسكرليك قيالدور؟ كيم بر تال ليق ساليب ميوه سيدين يمايدور؟

يا كيم بر پاته نى باقيب پاته نينگ سوتيدين ايچمايدور؟ 9چونكه ديماسمو؟ شونداغ اوزى شريعت آيا سوزالرمن مو؟ انسانچه 8شونى

موسى نينگ شريعتيده: خرمانغه قوشقان اوى نينگ اغيزينى بوغماغيل ديب پتولوب دور. آيا خدا اوى باره سيدين شونداغ انديشه قيالدورمو؟ 10آيا مونى بيزنينگ اوچون ديمادى مو؟ چونكه قوش هيداگوچى اميد بيالن هيداسون و خرمان هيداگوچى انگا حصه دار بوالى سيزالرنينگ بولساق تريغان نعمت روحانى سيزالرگا 11بيز هيداسون. بيالن اميد ديب جسمانى نعمتينگيزدين اورساق چونگ بر ايش مو؟ 12سيزالرده باشقه الرنينگ انداغ حقى بلكه قيلمادوق طلب حقيميزنى بو ليكن ايماسمو؟ چونگراق حقيميز بيزنينگ بولسه مسيح نينگ انجيلى نى توسمايلى ديب هر نمه گا تحمل قيلورميز. 13آيا بيلماس سيزالرموكه قربانگاه دا خذمت تاپارالر و تيريكچيليكى نى بيت مقدسدين قيلغوچيالر مقدس خذمت اوخشه 14شونينگغه بولورالر. حصه دار نرسه الردين آتالغان قربانگاه غه قيلغوچيالر تاپيشى نى تيريكچيليك انجيلدين برگوچيالرنينگ بشارت انجيل نى اوزى خداوند

تعيينالب دور. 15من بولسام شو حقيم نينگ هيچ برينى طلب قيلماديم اما منگا بريلسون ديب شونداغ

يازماديم. شونداغ طلب قيليشدين اولماكيم يخشى بولور ايردى هيچ كيم منينگ فخريم نى

1 قورنتوسلوق الرغه 8 و 9

303

يوق قيلماسون. 16انجيل نى بشارت برسام منگا فخر بولمايدور چونكه گردنيم گا واجب قويولوب دور. واى منگا اگر انجيل نى بشارت برماسام. 17مونى اختيار بيالن قيلسام اجر تاپامن ليكن اختيار بيالن قيلماسام مو منگا تاپشورولغان ايش بر وكيل نينگ كى ديك دور. طلب حقيم نى انجيلداكى برگانيم ده بشارت شوكه اجريم منا نمه دور؟ اجريم 18ايمدى

قيلماى اجرسز بشارت بريب تورورمن. 19همه سيدين آزاد بولغانيم بيالن توالالرينى قوتقازماق اوچون اوزوم نى همه سيگا قل

قيلديم. 20يهوديالرنى قوتقازماق اوچون يهوديالرغه يهودى بولدوم. اوزوم شريعت نينگ تگيداكى الرغه شريعت اوچون قوتقازماق تگيداكى الرنى شريعت هم بولماسام تگيده مسيح نينگ بولماى شريعت سز آلديدا 21خدانينگ بولدوم. كشيديك تگيداكى شريعت شريعتيده تورغانيم بيالن شريعت سزالرنى قوتقازماق اوچون اوزوم شريعت سز كشيديك هر بولدوم. كشيديك ضعيف ضعيف الرغه اوچون قوتقازماق 22ضعيف الرنى بولدوم. قانداغ قيلغانيم بيالن بر نچه سى نى قوتقازاى ديب همه سيگا هر خيل بولدوم. 23انجيل نينگ

نعمتيگا شريك بوالى ديب همه سى نى انجيل نينگ بشارتى اوچون قيلورمن. يوگورغانى همه سى يوگورغوچيالرنينگ ميدانيدا يوگوروش 24بيلماس سيزالرموكه

بيالن يالغوز برى نصرت نى الور. انى تاپماق اوچون انينگديك يوگورونگالر. 25و شونداغ يوگوروشقه كيرادورغان هر كيمرسه اوز نفسى نى هر طريقه دا يغادور. اوالر بولسه بر فانى بوالدورغان تاج تاپماق اوچون شونداغ قيلورالر ليكن بيز فانى بولمايدورغان بر تاج تاپماق اوچون جهد قيلورميز. 26انينگ اوچون بى تعيين طرفگا يوگورمايمن و يا هواغه سالغانديك موشت اتمايمن. 27بلكه باشقه الرغه وعظ ايتيب اوزوم ياراماغوديك بولماى ديب اوز بدنيم

يغيب اطاعت گا كلتورورمن.

اونونجى باب

همه سى بولوب استيدا بولوت نينگ همه سى آتاباباالريميزنينگ برادرالر 1اى

تنگيزدين اوتگانيدين بى خبر بولماقينگيزنى خواهالمايمن. 2و همه سى بولوت دا و تنگيزده موسى غه تعميدالنيب 3همه سى بر روحانى طعام دين يب 4همه سى بر روحانى ايچگونى ايچتيالر. چونكه اوالر بيالن بارغان بر روحانى قورام دين ايچتيالر و اول قورام اوزى

1 قورنتوسلوق الرغه 9 و 10

304

اوچون انينگ ايردى. ايماس راضى توالسيدين اوالرنينگ خدا 5ليكن ايردى. مسيح اوالر چولده يوقاتيلديالر. 6اوالر يمان ايشالرغه ميل قيلغانديك بيز يمان ايشالرغه ميل قيلماى بو ايشالردين عبرت الماقيميز اوچون مذكور واقعه الر بولوب دور. 7اوالرنينگ ايچيب يب طعام اولتوروب خلق نچوك كه بولمانگالر بتپرست بولغانديك بعضيالرى قيلمانگالر زنا قيلغانديك بعضيالرى 8اوالرنينگ پتولوب دور. ديب قوپتى اويناغالى بعضيالريديك 9اوالرنينگ يوقالدى. مينگى اوچ يكرمه كونده بر قيليب زنا اوالر منا خداوندنى سينامانگالر منا اوالر خداوندنى سيناب يالنالردين چاقيليب هالك بولديالر. 10و اوالرنينگ بعضيالريديك غودورالمانگالر منا اوالر غودورالب هالك قيلغوچيدين

بيز بولوب واقع اوالرغه همه سى مونينگ ديب بولسون عبرت 11ليكن اولتورولديالر. 12انينگ يازيليب دور. اوچون بولماق نصيحت ياشاغوچيالرغه آخريدا دورالرنينگ قيلسون. احتياط توشوشيدين يقيليب قيلغوچى خيال ديب تورورمن ثابت اوچون اوچرامادى. سيزالرگا امتحان بر هيچ باشقه امتحانالردين اوچرايدورغان 13انسانغه

امتحان نى بلكه قويماى قيلينماقينگيزنى امتحان زياده كوچونگيزدين بولوب امين خدا برور. يتگوزوب قوتوالدورغان عالجى نى ايباريشيده كوتارادورغان كوچينگيزنى هم

14اى امراق الريم بتپرستليكدين قاچينگالر. 15داناالرغه ايتقانديك سيزالرگا ايتورمن كه سيز

اوزونگيز ايتادورغانيم نى تفتيش قيلينگالر. 16بيز مباركالگان مباركليك پياله سى مسيح نينگ قانيغه شريگليك ايماسمو؟ بيز اوشاتقان نان مسيح نينگ بدنيگا شريگليك ايماسمو؟ 17اول نان بردور و بيز توالالر بر بدن دورميز چونكه همه ميز بر ناندين حصه دار بولورميز. 18جسمانى اسرائيلغه قايالنگالر قربانليقدين يگانالر قربانگاه غه شريك ايماسمو؟ 19ايمدى نمه ايتاى؟ آيا بت غه قربانليق قيلينغان نرسه بر نمه مو ايكان؟ آيا بت اوزى بر نمه مو ايكان؟ 20انداغ ايماس ليكن طائفه الر قربانليق قيالدورغانى نى خداغه تقديم قيلماى يمان روح الرغه تقديم قيلورالر. خداوندنينگ هم 21سيزالر خواهالمايمن. بولماقينگيزنى شريك روح الرغه يمان ليكن هم دستورخوانيغه خداوندنينگ هم ايچالمايسيزالر. پياله سى نى روح الرنينگ يمان هم غضبى نى خداوندنينگ 22آيا بواللمايسيزالر. حصه دار دستورخوانيغه روح الرنينگ يمان

كلتوراميزمو؟ آيا بيز انينگدين كوچلوق مو؟ 23هر نرسه حالل دور ليكن هر نرسه موافق ايماس. هر نرسه حالل دور ليكن هر نرسه

تعمير قيلماس. 24هيچ كيم اوز نفعى نى ايستاماى بلكه باشقه سى نينگ كى نى ايستاسون.

1 قورنتوسلوق الرغه 10

305

25قصاب دوكانيدا هر نمه ساتيلسه انصاف اوچون تفتيش قيلماى ينگالر. 26چونكه بر

قچقيرسه سيزالرنى برى 27طائفه الردين خداوندنينگ كى دور. همه سى انداكى و اوزى قيلماى تفتيش انصاف جهتيدين قويولسه نمه آلدينگيزغه هر قيلسانگيز اختيار بارغالى و ديسه قيلينيب دور قربان آتاليب بت الرغه اوزى بو سيزالرگا: برى 28ليكن ينگالر. اوز ديسام 29انصاف يمانگالر. جهتيدين انصاف و اوچون كيمرسه بيلدورگان شونى ايشقه نمه آزادليقيم منينگ چونكه دييمن برى نينگ كى نى ينه بلكه ايماس انصافينگ نى ايشقه نمه يسام نمه دين بر بيالن شكر من 30اگر قيلينغاى؟ حكم انصافيدين باشقه نينگ شكر بيالن يگان طعاميم اوچون دشنام قيلينورمن. 31انينگ اوچون يسانگيز يا ايچسانگيز يهوديالرغه 32خواه قيلينگالر. اوچون جاللى خدانينگ همه سى نى قيلسانگيز نمه يا و اوز هم 33من بولمانگالر. سببى تايدوروش جماعتيگا خدانينگ خواه يونانيالرغه خواه ايشدا هر ديب تاپسونالر نجات ايستاب منفعتى نى توالالرنينگ ايستاماى منفعتيم نى

همه سيگا كليشيگليك بولورمن.

اون برنجى باب

1من مسيح گا ايرگاشگانديك منگا ايرگاشينگالر. 2اى برادرالر هر ايشدا منى ياد قيليب

دانگالرمن. سيزالرنى اوچون ساقالغانينگيز تعليم الرنى تاپشورغانيم ديك اوزونگيزگا باشى مسيح نينگ و ايرى دور باشى خاتون نينگ مسيح دور، باشى ايرنينگ هر 3ليكن

اوز قيلغانيدا پيغمبرليك يا و دعا كشى اير 4هر خواهالرمن. بيلگانينگيزنى ديب خدادور باشى نى ياپسه باشى نى تحقير قيالدور. 5ليكن هر خاتون كشى دعا و يا پيغمبرليك قيلغانيدا خاتون 6بر قيالدور. تحقير باشى نى اوز توشورگانديك ساچى نى ياپماسه باشى نى اوز باشى نى ياپماسه اوز ساچى نى قيرقسون. اما خاتونغه ساچى نى قيرقماق يا توشورماك عيب بولسه اوزينى ياپسون. 7بر اير كشى خدانينگ صورتى و عزتى بولغاچ اوز باشى نى ياپماسون ايردين دور. خاتون بلكه ايماس خاتوندين اير 8چونكه عزتى دور. ايرنينگ خاتون ليكن اوچون يراتيلدى. 10انينگ اوچون اير بلكه خاتون يراتيلماى اوچون اوزى خاتون اير 9و

فرشته الر جهتيدين خاتون نينگ باشيدا بر حكم نينگ نشانه سى بولسون. 11ليكن خداوندده اير كشى اوزى خاتوندين جدا بولوب اوزيگا قاراشليق ايماس و يا خاتون كشى اير كشيدين

1 قورنتوسلوق الرغه 10 و 11

306

اير خاتون نينگ بولغانديك ايردين ايماس. 12چونكه خاتون قاراشليق اوزيگا جدا بولوب واسطه سى برله دور ليكن همه سى خدادين دور. 13اوز اوزونگيزده حكم قيلينگالر بر خاتون بولسه اوزون اير كشى نينگ ساچى قيلسه كليشادورمو؟ 14بر ياپماى خداغه دعا باشى نى انگا حقارت بولور ديب طبيعت اوزيدين سيزگا معلوم بولمامدور؟ 15ليكن بر خاتون نينگ ساچى اوزون بولسه انگا عزت بولمايدورمو؟ چونكه ساچ انگا پرده اورنيغه بريلگان دور. خدانينگ يوق، عادتيميز انداغ بيزنينگ بيلسون كه ديسه قيالى مخالفت كيمرسه بر 16اما

جماعتى نينگ هم انداغ عادتى يوق دور. يمانراق بولماى يخشيراق بيالن بولغانينگيز جمع بويورغانيم دا سيزالرگا 17شونى

آرانگيزدا يوغالشقانينگيزدا كليسادا باركه ايش شو 18اول دانگالمايمن. بولوشقانينگيزنى ثابت 19چونكه چونپوتارمن. هم انچه مونچه انگالب ديب ايكان بار بوالنماگليك الر كيراك دور. بولماقى فرقه الرنينگ آرانگيزدا اوچون قيلينيشى اشكارا قدم ليك الرنينگ 21چونكه بولمايدور. ممكن يگالى عشاى خداوندنى بولوشقانينگيزدا جمع يرده 20بر

ينه برى ايلگارى اوز طعامى نى يب دور مونينگ بيالن برى آچ قالور يگانينگيزده هر برى جماعتى نى خدانينگ يا و يوق مو؟ اوى الرينگيز اوز ايچگالى 22يب ايچادور. يب زياده كوزگا ايلماى بر نرسه سى يوق بولغانالرنى خجالت قيلورسيزالرمو؟ سيزالرگا نمه ايتاى؟

سيزالرنى دانگالى مو؟ ياق بو ايش اوچون سيزالرنى دانگالمايمن. 23چونكه من خداونددين تاپشوروب الغانيم نى سيزالرگا خبر برديم كه خداوند يسوع

اوزى توتوب بريالدورغان كيچه ده بر نان نى اليب 24شكر قيليب اوشاتيب ايتى: بو سيزالر اوچون بريلگان بدنيم دور، منى ياد قيلماق اوچون مونى قيلينگالر. 25شونداغ هم طعام دين پياله منينگ قانيم بيالن بولغان ينگى عهددور، هر قچان مونى ايتى: بو اليب پياله نى كين

ايچسانگيز منى ياد قيلماق اوچون قيلينگالر. 26هر قچان شو نانى نى يب پياله دين ايچسانگيز خداوند كلگونچه انينگ اولومى نى بيان

قيلورسيزالر. 27بو وجهيدين هر كيم اليق بولماغان طريقه دا شو نان نى يسه يا خداوندنينگ پياله سيدين ايچسه خداوندنينگ بدنيگا و قانيغه قرضدار بولور. 28ليكن آدم اوزينى سيناب پياله دين ايچسون. 29چونكه كيم كه يب ايچيب خداوندنينگ ناندين يب اول شونداغ اول اوچون 30انينگ ايچار. يب تكگوديك حكم اوزيگا فرقاتماسه طعام دين باشقه بدنى نى 31ليكن اوخالب دور. اولوم ده توالالر و باردور آغريقليق الر و ضعيف توال آرانگيزدا

1 قورنتوسلوق الرغه 11

307

بيالن دنيا قيلينغانيميزدا حكم 32اما ايردوك قيلينماس حكم قيلساق حكم اوزوميزنى تأديبالنورميز. 33انينگ اوچون قيلينماسليقيميز اوچون خداوند طرفيدين هالكت گا حكم كيم 34بر تورونگالر. ساقالب برينگيز گا بر بولغاندا جمع يگالى آخشام ليق برادرالر اى آچ بولسه اويده يسون تاكه جمع بولوشينگيز سيزالرگا حكم كلتورماسون. 35ليكن قالغان

ايشالر بولسه اوزوم كلگانده جايالرمن

اون ايكينجى باب

1اى برادرالر روحانى عطيه الرنينگ باره سيدين بى خبر بولماقينگيزنى خواهالمايمن.

بيلورسيزالر. باشالنغانينگيزنى بى اختيار بت الرغه گاچا وقتينگيزدا ايكان 2بتپرست

سوزالب: بيالن روحى خدانينگ كيم هيچ بيلدورورمن كه سيزالرگا اوچون 3شونينگ

يسوع ملعون دور ديب ايتالماس و هيچ كيم قدوس روح بيالن بولماسه: يسوع خداونددور ديب ايتالماس.

4عنايت عطيه الرى باشقه باشقه بولور ليكن روح اوزى بردور. 5خذمت الر باشقه باشقه

بولور ليكن خداوند اوزى بردور. 6قدرتليك عمل الر باشقه باشقه بولور ليكن همه سى نى همه الرده كارغه كلتورگوچى خدا اوزى بردور. 7اما هر بريگا روح نينگ اظهارى منفعت ينه بريلور، برله حكمت سوزالگالى بريگا روح نينگ واسطه سى بريلور. 8چونكه اوچون اعتقاد بيالن روح شو بريگا 9ينه بريلور. سوزالگالى معرفت موافق روح غه اول بريگا عطيه سى و ينه بريگا ساقايتيش عطيه الرى اول روح بيالن بريلور، 10و ينه بريگا قدرتليك قيلغالى و تفتيش بريگا روح الرنى ينه و قيلغالى پيغمبرليك بريگا ينه و قيلغالى عمل الر ينه بريگا باشقه باشقه تيل الر بيالن سوزالگالى و ينه بريگا تيل الر بيالن ايتيلغان نى ترجمه قيلغالى بريلور. 11ليكن مونينگ همه سى نى قيليب اوزى خواهالغانديك هر بريگا تقسيم

قيلغوچى اول بر روح اوزى دور. 12اعضاالرى توال بولغانى بيالن بدن اوزى بر بولغانديك و بدن نينگ اعضاالرى توال

بولوب همه سى بر بدن بولغانديك مسيح هم شونداغ دور. 13يهودى يا يونانى بولساق قل بر همه ميز تعميدالنيب بيالن روح بر اوچون بولماق بدن بر همه ميز بولساق آزاد يا و روح نى قبول قيلدوق. 14چونكه بدن اوزى بر اعضا بيالن تمام بولماى بلكه توال اعضاالر

1 قورنتوسلوق الرغه 11 و 12

308

ديسه من ايماس بدندين اوچون بولماغانيم قل اوزى: پوت 15اگر راستالنيب دور. بيالن مونينگ بيالن بدندين بولماسمو؟ 16اگر قوالق: كوز بولماغانيم اوچون بدندين ايماس من بولور قايدا انگالماغليق بولسه كوز بدن 17همه بولماسمو؟ بدندين بيالن مونينگ ديسه ايمدى 19ليكن ايردى؟ بولور قايدا بوراماغليق بولسه انگالماغليق 18همه سى ايردى؟ اما قويوب دور. بولك بولك بدنده خواهالغانديك اوزى برينى هر اعضاالرنينگ خدا بدن ليكن توال ايردى؟ 20ايمدى اعضاالر بولور قايدا اوزى بدن بولسه اعضا بر همه سى سيزگا پوت الرغه: باش يا و ديالمايدور يوق حاجتيم سنگا قولغه: 21كوز بردور. اوزى حاجتيم يوق ديالمايدور. 22بلكه بدن نينگ ضعيفراق كورونگان اعضاالرى ضرورراق دور. بيزنينگ و براميز حرمت چونگراق اعضاالريغه كورونگان حقيرراق بيزگا بدن نينگ 23و

اعضاالريميزنينگ ادبليك 24اما كيدوراميز. بيالن ادب چونگراق اعضاالريميزغه اواتليق انداغ حاجتى يوق دور. ليكن خدا بدنى نى ترتيب قيلغانيدا پستراك اعضاغه چونگراق عزت انديشه بربرالرى اوچون بيالن اتفاق بولماى اعضاالرى بدنده مخالفت بريب دور 25تاكه قيلغاى. 26اگر بر اعضا زحمت تارتسه همه اعضاالر انينگ بيالن زحمت تارتادور و يا بر

اعضا عزت تاپسه همه اعضاالر انينگ بيالن خوش بولور. 28و اعضاالرى دورسيزالر. باشقه باشقه انينگ و بدنى مسيح نينگ سيزالر 27ليكن

اوچونجى پيغمبر، بر نچه نى ايكينجى قويوب دور، رسول بر نچه نى اول جماعت ده خدا بعضيالرغه و قويوب دور قيلغالى عمل الر قدرتليك بر نچه نى اندين معلم بر نچه نى رهبرليك بعضيالرغه اليشنى، خبر بيچاره الردين بعضيالرغه عطيه الرى، ساقايتيش 29همه سى بريب دور. قيليشنى سوز بيالن تيل الر باشقه باشقه بعضيالرغه و قيليشنى قيلغوچى مو؟ عمل قدرتليك همه سى معلم مو؟ همه سى پيغمبرمو؟ همه سى رسول مو؟ سوزاليالورمو؟ بيالن تيل الر همه سى بارمو؟ عطيه الرى ساقايتيش سى نينگ 30همه

تاپغالى همه سى شونداغ سوزالگانى نى ترجمه قياللورمو؟ 31ليكن اولوغراق عطيه الرنى غيرت قيلينگالر و ايمدى سيزالرگا همه دين افضل بر يول نى كورساتاى.

1 قورنتوسلوق الرغه 12

309

اون اوچونجى باب

محبتيم ليكن قيلسام سوز بيالن تيل الرى فرشته الرنينگ و آدم الرنينگ من 1اگر

بولور جانگ جانگديك بر جيرينگاليدورغان يا و ميسديك برادورغان اون بولماسه ايرديم. 2و اگر پيغمبرليك عطيه م بولسه همه سرالرنى و همه معرفت نى بيلسام و تاغالرنى يوتگايالگوچه ليك كامل اعتقاديم بولسه ليكن محبتيم بولماسه من هيچ نمه بولماس ايرديم. 3و اگر همه ماليم نى فقيرالرغه يدورسام آرى بدنيم نى كويدورگالى تاپشورسام ليكن محبتيم

بولماسه منگا هيچ منفعت يتگوزماس ايردى. 4محبت اوزى كونگلى كنگ دور، محبت مهربانليق دور، محبت حسد قيلماس، محبت

ايستاماس، فخر قيلماس، يوغانليق قيلماس، 5بى ادبليك ايش قيلماس، اوزى نينگ كى نى خوش بيالن حقيقت بلكه بولماى خوش 6حق سزليققه توتماس، كينه كلماس، اچيغى بولور، 7هر نرسه گا تحمل قيلور، هر نرسه گا ايشانور، هر نرسه گا اميد قيلور، هر نرسه گا

صبر قيلور. بيالن تيل الر بوالدور، بيكار عطيه الرى پيغمبرليك توشمايدور. وقت هيچ 8محبت

سوزالماگليك توگاب كتادور، معرفت يوقاالدور. 9چونكه معرفتيميز ناكامل و پيغمبرليك قيليشيميز ناكامل دور. 10ليكن كامل ليق اوزى كلگانده ناكامل ليق بيكار بوالدور. 11كچيك بالغ ليكن ايرديم اويالر بالديك فهمالب بالديك سوزالب بالديك وقتيم دا ايكان بال طريقه دا غبار قايالغانديك آينه غه بر ايمدى 12بيز اوتى. عالمى بالليق نينگ بولغانيم دا اوزوم ليكن بيلورمن ناكامل ايمدى كورورميز. يوز بيوز وقت اول ليكن كورورميز بيلينگانديك اول وقت كامل بيلورمن. 13ليكن ايمان، اميد، محبت شو اوچى ثابت قالور

اما بوالرنينگ اولوغراقى محبت دور.

اون تورتونجى باب

اشوغراق اما قيلينگالر غيرت تاپيشقه عطيه الرنى روحانى ايرگاشينگالر، 1محبت گا

آدم الرغه كيمرسه سوزالگان بيالن تيل الر 2چونكه قيلينگالر. جهد قيليشقه پيغمبرليك اول اوزى اما اوقمايدور انينگ سوزينى قيلور چونكه هيچ كيم بلكه خداغه سوز ايماس

1 قورنتوسلوق الرغه 13 و 14

310

تعمير، اوالرنينگ آدم الرغه قيلغوچى پيغمبرليك 3ليكن سوزاليدور. سر بيالن روح تعمير اوزينى بيالن سوزالگوچى 4تيل الر سوزاليدور. اوچون تاپيشى تسلى و نصيحت بيالن تيل الر 5همه نگيزنينگ قيلور. تعمير جماعت نى قيلغوچى پيغمبرليك ليكن قيلور سوزالشى نى خواهالسام مو پيغمبرليك قيليشينگيزنى اشوغراق خواهالرمن. تيل الر بيالن پيغمبرليك انينگدين قيلماسه ترجمه اوچون تاپيشى تعمير جماعت نينگ سوزالگوچى قيلغوچى اولوغراق دور. 6ايمدى اى برادرالر من قاشينگيزغه كليب سيزالرگا وحى نينگ يا معرفت نينگ يا پيغمبرليك نينگ يا تعليم نينگ سوزى بيالن گب قيلماى تيل الر بيالن سوز

قيلسام سوزالرگا نمه منفعت يتگوزور ايرديم. 7آواز برادورغان جان سز نرسه الر خواه نى خواه طنبور بولسه اونالگانيده فرق بولماسه

نى و يا طنبوردا چالينغانى نى قايداغ اريغالى بوالدور. 8شونداغ هم بر كارناى روشن آواز برماسه كيم سوقاشقه قوپادور. 9شونينگغه اوخشه سيزالر هم تيل الرينگيز بيالن اوقوم لوق قيلغانديك گب هواغه توشونااليدورالر؟ قايداغ سوزالگانينگيزگا قيلماسانگيز سوز برى هيچ اوالرنينگ و ايماسمو؟ بار تيل الر توال شونچه 10دنيادا ايماسمو؟ بولورسيز آوازسز ايماس. 11اگر من فالن تيل نينگ معنى سى نى بيلماسام سوز قيلغوچى نينگ آلديدا اوچون 12انينگ بولور. بيگانه ديك آلديم دا منينگ قيلغوچى سوز و بولورمن بيگانه ديك قيلينيشى تعمير جماعت نينگ قيلغانينگيزدا غيرت تاپيشقه عطيه الرنى روحانى سيزالر سوزالگوچى: بيالن تيل الر وجهيدين 13بو قيلينگالر. جهد ديب اشقايميز اوچون بيالن تيل الر قيلغانيم دعا 14چونكه قيلسون. دعا ديب قياللسام ترجمه سوزالگانيم نى

سوزالسام روحوم اوزى دعا قيالدور ليكن ذهنيم ميوه سز قالور. 15انداغ بولسه قايداغ بوالدور؟ منا روح بيالن دعا قيالى ليكن هم ذهن بيالن دعا قيالى،

روح بيالن شعر اوقوياى ليكن هم ذهن بيالن اوقوياى. 16روح بيالن حمد ثنا ايتسانگ عامى خلق نينگ قطاريدا اولتورغوچى ايتقانينگ نى اوقماسه شكرونگگا قايداغ آمين ديالور. 17سن يخشى شكر ايتسانگ مو ينه برى تعميرالنالمايدور. 18من همه نگيزدين تيل الر بيالن توالراق سوز قيلغانيم اوچون خداغه شكر قيلورمن. 19ليكن باشقه الرغه تعليم براى ديب جماعت ده

تيل الر بيالن اون مينگ سوز قيليشيم دين ذهنيم بيالن بش سوز قيلسام يخشى دور. 20اى برادرالر عقلدا بال بولماى يمانليقدا بال بولونگالر ليكن عقلدا كامل بولونگالر.

بيالن لب الرى بيگانه الرنينگ و بيالن تيل الرى يات الرنينگ پتولوب دوركه 21تورات دا

1 قورنتوسلوق الرغه 14

311

ايتور. انگالمايدور ديب خداوند بيالن منى اما مونينگ همه سى قيلورمن قوم غه سوز بو ايشانماگانالر بلكه ايماس اوچون ايشانگانالر سوزالش بيالن تيل الر اوچون 22انينگ

بلكه ايماس اوچون ايشانماگانالر قيليش پيغمبرليك ليكن عالمت دور بر اوچون ايشانگانالر اوچون دور. 23اگر جماعت نينگ همه سى بر يرده يوغالشيب همه سى تيل الر بيالن سوزالشسه عامى كشيالر يا ايشانماگانالر كيرسه سيزالرنى سارانگ بولوب دور ديب ايتماسالرمو؟ 24ليكن همه سى پيغمبرليك قيلغانيدا ايشانماگانالردين يا عامى كشيالردين 25كونگلى نينگ قيلينيب حكم همه سيدين تفتيشالنيب همه سيدين اوزى اول كيرسه برى سرالرى اشكارا بولغاندا يوز توبن يقيليب: بتحقيق خدا سيزنينگ آرانگيزدادور ديب خداغه

سجده قيلور ايردى. برينگيزنينگ هر يوغالشقانينگيزدا منا بوالدور؟ قايداغ بولسه انداغ برادرالر 26اى

برى نينگ بار، تعليمى برى نينگ بار، شعرى حمد برى نينگ بار، سوزى ايتادورغان وحى سى بار، برى نينگ تيل بيالن سوزالشى بار، برى نينگ ترجمه سى باردور. همه سى ايكى بولسه نيتينگيز سوزاليدورغان بيالن تيل الر 27اگر بولسون. اوچون تعميرالنيش ترجمه 28اما قيلسون. ترجمه برى ليكن قيلسون سوز بردين بردين كشى اوچ نهايتى اوزى خاص توروب شوك جماعت ده سوزالگوچى بيالن تيل الر بولماسه قيلغوچى اوچى يا ايكى بولسه قيلغوچيالر پيغمبرليك 29و قيلسون. سوز اوچون خدا و اوچون سوز قيلسون و قالغانالر ايتقانى نى تفتيش قيلسونالر. 30ليكن اولتورغانالرنينگ بريگا بر تسلى اليب تعليم 31همه نگيز توختاتسون. سوزينى تورغوچى قيليب سوز بريلسه الهام تاپغايسيزالر. 32و تاپماقينگيز اوچون هر برينگيز نوبت بيالن پيغمبرليك قيلغالى فرصت ترتيب سزليك نينگ قيلور. 33چونكه خدا اطاعت پيغمبرالرگا پيغمبرالرنينگ روح الرى

تنگريسى دور. بلكه سالمتليك نينگ ايماس تنگريسى شوك جماعت الرده خاتونالرينگيز جماعت الريداكى ديك همه 34مقدسالرنينگ

اطاعت بويورغانديك شريعت بلكه يوق دور اذن اوالرغه قيلغالى سوز تورسونالر. قيلسونالر. 35ليكن بر نرسه نى اورگانگالى خواهالسه اوى الريده ايرالريدين سورسونالر. چونكه خاتون نينگ جماعت ده سوز قيليشى عيب دور. 36آيا خدانينگ سوزى سيزالردين

چيقتى مو؟ يا يالغوز سيزالرگا كلدى مو؟

1 قورنتوسلوق الرغه 14

312

اوزى يازغانيم نينگ سيزالرگا ساناسه روحانى يا پيغمبر اوزينى كيمرسه 37بر

اوزيگا اوز اوناماسه بيلگانى مونى كيم 38بر بيلسون. ايكانى نى بويوروقى خداوندنينگ تيل الر و قيلينگالر غيرت قيليشقه پيغمبرليك برادرالريم اى اوچون 39انينگ بولسون.

بيالن سوز قيليشنى توسمانگالر. 40اما هر ايش ادب و نظام بيالن بولسون.

اون بشنجى باب

انينگ كلتورورمن. يادينگيزغه انجيل نى برگان بشارت سيزالرگا من برادرالر 1اى

سوزنى برگان بشارت سيزالرگا 2من توروب دورسيزالر. انينگده قيليب قبول اوزينى ساقالسانگيز اول انجيل نينگ واسطه سى برله نجات تاپارسيزالر. آرى بيهوده ايشانماگان

بولسانگيز شونداغ بولور. كتاب الرغه شوكه بر نچه سى تاپشورغانيم نينگ سيزالرگا قيليب قبول اوزوم 3من

اوچونجى موافق كتاب الرغه قيلينيب 4دفن اولوب اوچون گناه الريميز مسيح موافق يوزدين بش 6اندين كوروندى. اون ايكيالرگا اندين و 5كفاسغه قويوب تيريليب كونيده حيات وقتغچه ليق بو توالسى بوالرنينگ كوروندى. اولگوجه بر برادرالرگا زياده راك كين رسول الرنينگ و يعقوبغه كين 7اندين اوخالب دور. اولوم ده بعضى سى ليكن ايكان بى تولوق توغولغانغه هم كوروندى 9چونكه همه سيگا كوروندى. 8و همه سيدين كين من من رسول الرنينگ همه دين حقيرى دورمن، آرى خدانينگ جماعتى نى قوغالغانيم اوچون و بولدوم بيالن عنايتى خدانينگ بولسام نمه هر 10ليكن ايماس من. اليق آتانغالى رسول منگا بريلگان عنايتى بيكار بولمادى بلكه من اوالرنينگ همه سيدين اشوغراق ايش قيلديم ليكن من اوزوم ايماس بلكه منينگ بيالن بولغان خدانينگ توفيقى شونى ايشالب دور. 11منا خواه من بولسام خواه اوالر بولسه شونداغ وعظ ايتورميز و مونينگ بيالن سيزالر ايمانغه

كلتورولگان دورسيزالر. 12ليكن مسيح اولوك الردين قوپاريلغان دور ديب وعظ ايتيلسه سيزالردين بعضيالرى:

قوپوشى اولوك الرنينگ ايتالورالر. 13اگر قايداغ ديب يوق دور قوپوشى اولوك الرنينگ بيزنينگ بولسه قوپماغان تيريليب مسيح 14ليكن قوپماب دور. هم مسيح بولماسه يالغان خدانينگ هم بيزالر 15و بيكاردور. هم ايمانينگيز سيزنينگ و بيكار وعظيميز

1 قورنتوسلوق الرغه 41 و 15

313

قوپاردى تيرگوزوب مسيح نى توغراسيدا خدانينگ چونكه قالورميز بولوب گواه الرى اگر 16چونكه قوپارماب دور. هم انى قوپاريلماسه اولوك الر اما بردوك گواه ليق ديب قوپماغان تيريليب مسيح اگر 17و قوپاريلماب دور. هم مسيح قوپاريلماسه اولوك الر بولسه مسيح نينگ گنا ه الرينگيزدادورسيزالر. 18انداغ و تخى بيكاردور ايمانينگيز بولسه ايمانى بيالن اولوم ده اوخالب قالغانالر هالك بولور ايرديالر. 19اگر يالغوز بو عمريميزده 20ليكن ايردوك. بولور بيچاره آدم الردين همه بولساق باغالغان اميديميزنى مسيح گا اولوك الردين بولوب ينگيليكى حيات نينگ آراسيدا اوخالغانالرنينگ مسيح ايمدى قوپوشى اولوك الرنينگ كلگانديك اولوم برله واسطه سى آدم نينگ قوپاريليب دور. 21بر همه سى اولگانديك همه سى آدم دا 22چونكه بوالدور. برله واسطه سى آدم نينگ بر هم مسيح ده تيرگوزولورالر. 23ليكن هر برى اوز اورنيدا، اول مسيح اوزى اندين مسيح نينگ اول بولور. نهايتى ايش نينگ هر كين 24اندين تيرگوزولور. اوزى نينگ كى الر كليشيده خدا پادشاه ليق نى قيليب بيكار قدرت نى هر و حكومت نى هر و سلطنت نى هر وقت آتاغه تاپشورادور. 25چونكه همه دوشمن الرنى اوز پوت الرى نينگ تگيگا قوپغونچه ليق يوقاتيلور. اوزى اولوم دوشمنديك آخرقى 26همه دين كيراك دور. قيلماقى پادشاه ليق 27چونكه بارچه سى نى مسيح نينگ پوت الرى نينگ تگيگا قويوب دور. ليكن همه سى انگا

همه سى نينگ باشقه سوندورغوچيدين بويون همه سى نى انگا دييلگانده سوندى بويون انگا بويون سونغانى معلوم بوالدور. 28ليكن همه سى انگا بويون سونغاندا خدا همه الرده اوزى اوغول خداغه سوندورغان بويون همه سى نى اوغولغه ديب بولغاى همه سى

قايالغليق بولور. الورالر؟ تعميد اوچون اولوك الر بعضيالر ايشقه نمه قوپماسه فقط اولوك الر 29اگر

انداغ بولماسه اولوك الر اوچون تعميد الغانالرنينگ ايشى قايداغ بولور؟ 30بيز بولساق نمه يسوع دا مسيح خداونديميز برادرالر 31اى تاشالرميز؟ خطرگا اوزوميزنى وقت هر ايشقه سيزنينگ باره نگيزداكى فخريم راست بولغانديك بدرستى هر كون اولورمن. 32اگر من انسان فائده نمه بولسام چاليشقانيم منگا بيالن چاليشقان افسوسدا وحشى حيوانالر طريقه سيدا اولورميز. 33ازيقيب ايرته ايچالى چونكه اولوك الر قوپاريلماسه يب اگر ايردى؟ يتگوزور كتمانگالر. يمان معامله يخشى اخالق نى بوزادور. 34اويغانيب بيدار بولوب گناه قيلمانگالر.

بعضيالرينگيز خدانى تونومايدور. اواتينگيزنى كلتورماك اوچون مونى ايتورمن.

1 قورنتوسلوق الرغه 15

314

ديب كلورالر؟ بيالن بدن قايداغ يا و قوپاريلور؟ قايداغ اولوك الر كيم: 35بر

تيريلمايدور. 37و سن بر نمه سورارمكى. 36اى عقل سز سن تريغان نرسه اوزى اولماسه دان نينگ باشقه يا بغداى نينگ تريماى اوزينى گياه نينگ چيقادورغان اونوب تريسانگ يالنگغاچ بر اوروغى نى ترارسن. 38ليكن خدا اوزى خواهالغانديك انگا بر تن بريب هر قسم اوروغقه اوز خاص تنى نى برادور. 39همه تن بر قسم ايماس بلكه آدم نينگ تنى باشقه و باقغان حيوانالرنينگ تنى باشقه و اوچارليق الرنينگ تنى باشقه و بليق الرنينگ كى هم بدنالرنينگ سماوى ليكن باردور. بدنالر زمينى و بار بدنالر 40سماوى بولور. باشقه و باشقه جاللى 41آفتاب نينگ بولور. باشقه جاللى بدنالرنينگ زمينى و باشقه جاللى آى نينگ جاللى باشقه و يولدوزالرنينگ جاللى باشقه بولور چونكه بر يولدوزدين ينه بر يولدوز جاللدا اشادور. 42اولوك الرنينگ قوپوشى هم شونداغ بوالدور. چوروماگليكده قوپاريلور. جاللت ده تريلور 43حقارت ده قوپاريلور. چوروماك سزليكده تريلور بدن روحانى اندا تريلور بدن جسمانى 44موندا قوپاريلور. قوت ده تريلور عاجزليقدا پتولوب دوركه هم 45شونداغ باردور. بدن روحانى و باردور بدن جسمانى قوپاريلور. روح بر تيرگوزادورغان آدم آخرقى اما بولدى جان بر تيريك آدم يعنى انسان اولقى روحانى كين اندين اولقى دور. جسمانى بلكه ايماس روحانى اولقى 46ليكن بولدى. كالدور. 47اولقى انسان يردين بولوب زمينى دور. ايكينجى انسان آسماندين دور. 48زمينى كيمرسه قايداغ بولسه زمينيالر هم شونداغ دور. سماوى كيمرسه قايداغ بولسه سماويالر كيمرسه نينگ كيگانيميزديك سماوى كيمرسه نينگ صورتى نى هم شونداغ دور. 49زمينى

صورتى نى هم كيگايميز. 50اى برادرالر مونى ايتورمن كه جسم و قان خدانينگ پادشاه ليقى نى ميراث االلمايدور و

چوروماگليك چوروماك سزليك نى ميراث االلمايدور. 51منا سيزالرگا بر سر ايتورمن كه بيز همه ميز اولوم ده اوخالب كتمايميز ليكن همه ميز تبديل بولورميز. 52شو تبديل ليك بر دم ده بر كوز يوموب اچقونچه ليقدا آخرقى صوركارناى چالينغانيدا بولور. چونكه صوركارناى 53چونكه بولورميز. تبديل بيزالر و قوپاريلور چوروماك سزليكگا اوالك الر و چالينور اولوم لوك نينگ بو و كيراك دور. كيماكى چوروماك سزليك نى چوروماگليك نينگ بو كييب چوروماك سزليك نى چوروماگليك بو 54ليكن كيراك دور. كيماكى اولوم سزليك نى ديب كتى يوتولوب نصرت دين اوزى اولوم كيگانده: اولوم سزليك نى اولوم لوك بو

1 قورنتوسلوق الرغه 15

315

پتولگان سوز بجا كالدور. 55اى اولوم سنينگ نصرتينگ قنى؟ اى اولوم سنينگ اوچونگ قنى؟ 56اولوم نينگ اوچى گناه و گناه نينگ كوچى شريعت دور. 57ليكن خداونديميز يسوع

مسيح نينگ واسطه سى برله بيزگا نصرت نى برگوچى خداغه شكر بولسون. 58انينگ اوچون اى امراق برادرالريم ايشينگيزنينگ خداوندده بيكار بولماغانى نى بيليب

محكم و ثابت قدم ليك بولوب هميشه خداوندنينگ ايشيدا اشينگالر.

اون التنجى باب

جماعت الرگا غالطيه داكى من بولسه باره سيده اعانه يغادورغان مقدسالرگا 1اما

برينگيز هر باشالماى يغيشنى 2كليشيم ده قيلينگالر. شونداغ هم سيزالر بويورغانديك 3كلگانيم ده قويسون. اليب نرسه بر كلگانيچه قوليدين اوييده اوز كونى اولقى هفته نينگ اوزونگيز مناسب كوروب تعيينالغان كشيالردين احسانينگيزنى اورشليم غه اليب بارغالى

خط بيالن ايباراى. 4ليكن منينگ هم باريشيم غه ياراشه اوالر منينگ بيالن بيله بارسونالر. 5ماكدونيه دين اوتوب كتگاندين كين سيزنينگ قاشينگيزغه كلورمن چونكه ماكدونيه دين

اوتگوم دور. 6ليكن سيزنينگ قاشينگيزدا بر وقتغچه توختاب قاليب قيشنى اوتگوزامن مكى. اندين نه يرگا بارسام سيزالر منى يولغه ساليب اوزاتيب قويغايسيزالر. 7چونكه ايمدى يالغوز اوتوشوم ده سيزالر بيالن كوروشگالى خواهالمايمن ليكن خداوند اذن برسه آرانگيزدا بر وقتغچه توراى ديب اميد قيلورمن. 8اما عيد الخمسينغچه افسوسدا قاالمن. 9چونكه ايش

قيليشقه منگا چونگ بر ايشيك اچيليب دور اما توال ضد تورغوچيالر باردور. 10تيموتيوس آلدينگيزغه كلسه آرانگيزدا قورقونج سز توراليشيدين خبر الينگالر چونكه

بلكه قيلماسون تحقير انى كيم تورادور. 11هيچ قيليب ايشى نى خداوندنينگ منديك اول كليشيگا بيله بيالن برادرالر انينگ چونكه ايبارينگالر آلديم غه منينگ بيالن سالمت انى

ساقالب تورورمن. 12اما برادر اپولوس بولسه اوزى برادرالر بيالن بيله قاشينگيزغه بارغالى انگا توال يالبارديم.

ايمدى آلدينگيزغه بارغالى خواهالماب دور ليكن مناسب فرصت تاپغاندا بارادور. 14هر بولونگالر. محكم توروب ايرديك تورونگالر. ثابت ايماندا بولوب 13بيدار

ايشينگيز محبت بيالن بولسون.

1 قورنتوسلوق الرغه 51 و 16

316

توتقان خذمتيگا مقدسالرنينگ اوزينى بولوب ينگيليكى اخائيه نينگ برادرالر 15اى

و شونداغالرغه يالبارورمن كه 16سيزالرگا بيلورسيزالر. خلقى نى اوى استفاناس نينگ اوالرغه همكارليق قيليب ايشالشيب تورغانالرنينگ هر بريگا بويون سونغايسيزالر. 17اما من سيزالر چونكه خوش دورمن اوچون كلگانى اخايقوس و فورتوناتوس و استفاناس بيالن كوروشالماگان كم ليكينگيزنى اوالر توزاتيب 18منينگ روحوم نى و سيزنينگ كى نى

سويوندوروب دور. انينگ اوچون شونداغالرنى افضل بيلينگالر. 19آسيا يورتيداكى جماعت الر سيزالرگا سالم ايتورالر. اكيال و پريسكيال اوز اوييداكى

همه سى برادرالرنينگ 20آرى ايتورالر. سالم توال سيزالرگا خداوندده بيالن جماعت سيزالرگا سالم ايتورالر. مقدس سويوش بيالن بر برينگيزگا سالم قيلينگالر. 21من پاولوس اوز قولوم بيالن سالميم نى يازديم. 22بر كيمرسه خداوندنى دوست توتماسه ملعون بولسون. ماراناتا. 23خداوند يسوع نينگ لطفى سيزالر بيالن بولسون. 24منينگ محبتيم مسيح يسوع دا

همه نگيز بيالن بولسون آمين.

1 قورنتوسلوق الرغه 16

317

پاولوس رسول نينگقورنتوسلوق الرغه پتوگان

ايكينجى خطىاولقى باب

برادر و پاولوسدين بولغالى رسولى يسوع نينگ مسيح بيالن اراده سى 1خدانينگ

مقدسالرگا سالم. اخائيه داكى بارچه و قورنتوسداكى جماعتيگا خدانينگ تيموتيوسدين 2سيزالرگا آتاميز خدادين و خداوند يسوع مسيح دين عنايت و سالمتليك بولسون.

3خداونديميز يسوع مسيح نينگ آتاسى مرحمت نينگ آتاسى و هر تسلى نينگ تنگريسى

خدا شونداغ كه برادور، تسلى بيزگا تنگليكيميزده همه اوزى 4اول بولغاى. مبارك خدا طرفيدين اوزوميزگا بريلگان تسلى بيالن بيز هم هر تنگليكده بولغانالرغه تسلى برالورميز. مسيح نينگ زياده الشگانديك اوستيميزگا بيزنينگ زحمت الرى مسيح نينگ 5چونكه

و تسلينگيز سيزنينگ تارتساق مو 6تنگليك زياده الشور. هم تسليميز برله واسطه سى بيز آرى بوالدور اوچون تسلينگيز تاپساق مو سيزنينگ تسلى بوالدور. اوچون نجاتينگيز اوزوميز تارتيب تورغان زحمت الرگا اوخشاش زحمت تارتقانينگيزدا چيداشليق حاصل 7چونكه شك سزدور. اميديميز توغرانگيزدا سيزنينگ بوالدور. تسلى بر قيالدورغان بيلورميزكه زحمت الريميزگا شريك بولغانينگيزديك تسليميزگا هم شريك بولورسيزالر. 8اى برادرالر آسيادا بيزگا واقع بولغان تنگليكيميزدين بى خبر بولماقينگيزنى خواهالمايميز.

تنگليك اوزولگوديك اميديميز تيريكليكدين آرى قياللماغوديك طاقت زياده حددين تارتوق. 9توكل نى اوزوميزگا قيلماى اولوك الرنى تيرگوزادورغان خداغه توكل قيلماقيميز اوچون اوز ايچيميزده اولوم گا حكم قيلينغانديك بولدوق. 10خدا اوزى بيزنى انداغ اولوم كين موندين بيزنى آرى قوتقازادور، بيزنى هم كين موندين و قوتقازدى تنگليكيدين ياردم بيزگا بيالن دعاالرينگيز هم 11سيزالر باغالدوق. اميديميزنى انگا ديب قوتقازادور

2 قورنتوسلوق الرغه 1

318

بريب تورورسيزالر و توالالرنينگ دعاالرى بيالن بيزگا بريلگان عنايت عطيه سى اوچون توال كشيالر طرفيدين بيزنينگ جهتيميزدين شكر ايتيلسون.

باشالنيب بيالن عنايتى خدانينگ باشالنماى بيالن حكمت جسمانى بيز 12چونكه

آرانگيزدا سيزنينگ مخصوصا و دنيادا بو بيالن پاكليق و قدسيت بولغان خدادين سيزالرگا 13بيز برادور. گواه ليق انصافيميز هم مونينگغه شودور. فخريميز ديب يوردوك اوقوغانينگيزدين باشقه و اوقالغانينگيزدين باشقه هيچ نرسه سيزالرگا پتومايميز و اميديميز خداونديميز 14چونكه تونوغايسيزالر. تماما تونوغانينگيزديك نچه انچه مو بيزنى باركه

يسوع نينگ كونيده بيز سيزنينگ فخرينگيز و سيزالر بيزنينگ فخريميز بولورسيزالر. 15شو اميدنى قيليب سيزالرگا ينه بر عنايت تاپتورماق اوچون اول سيزنينگ قاشينگيزغه

كالى ديب 16ماكدونيه گا باريشيم دا شهرينگيزدين اوتوب اندين ماكدونيه دين ينه آلدينگيزغه كليب سيزالردين يهوديه گا اوزاتيلماقيم نى خواهش قيلديم. 17شونداغ نيت قيلغانيم بيالن قراريم نى بولغوديك ياق ياق آرى آرى يولى بر ايتقانيم يا و قيلديم مو؟ توختال سزليق هم سوزيميز ايتقان سيزالرگا و امين دور اوزى خدا 18ليكن توختاتورمن مو؟ جسم چه و سيلوانوس نينگ منينگ، يعنى برله واسطه ميز بيزنينگ 19چونكه ايماس. ياق و آرى تيموتيوس نينگ واسطه سى برله وعظ ايتيلغان مسيح يسوع ابن الله اوزى آرى و ياق بولوب همه سى وعده الرى نينگ خدانينگ 20چونكه كليب دور. بيالن انينگ آرى بلكه كلمادى بيالن انينگ اوچون تاپماقى برله جالل واسطه ميز بيزنينگ و خدا آرى دور. بيالن انينگ هم آمين دور. 21ليكن هم بيزنى هم سيزنى مسيح ده ثابت قيليب بيزنى مسيح قيلغوچى خدا

اوزى دور. 22اول هم بيزنى مهرالب كونگل الريميزگا روحى نى اوچ قيليب بريب دور. قورنتوسغه تخى اياغاچ سيزنى قچقيرورمن كه گواه خدانى جانيم غه اوز من 23ليكن

سيزالر بلكه ايماس بولغانديك خواجه اوستيده ايمانينگيزنينگ سيزنينگ 24بيز بارماديم. ايماندا تورغاچ بيز همكارالرينگيز بولوب خرسندليكينگيز اوچون شونى ايتورميز.

ايكينجى باب

سيزالرنى من 2چونكه توختاتيم. ايچيم ده اوز ديب كلتورماى غم ليك ينه 1سيزالرگا

3من كيمرسه مكى؟ قيلغان غمكين اوزوم قيالدور؟ خوش اوزوم نى كيم قيلسام غمكين

2 قورنتوسلوق الرغه 1 و 2

319

پتوگانيم نى بولماسون ديب منگا غم ليك اوزوم گا خوشلوق كلتورادورغانالردين كلسام همه نگيزنينگ خوشلوقوم منينگ باركه اميديم شو همه نگيزدين چونكه پتودوم. خوشلوقى بولور. 4غمكين بولماقينگيز اوچون ايماس بلكه سيزالرگا بولغان محبتيم نينگ زياده ليكى نى بيلماكينگيز اوچون توال غم ليك و كونگلوم نينگ دردى و توال كوز ياشالرى

بيالن سيزالرگا پتودوم. من بلكه قيلماب دور غمكين منى بولسه بولغان سبب غم ليكگا كيمرسه بر 5ليكن

قيليب دور غمكين انچه مونچه همه نگيزنى خواهالماى ارتقالى يوك توپه الب توپه انگا اورنيدا 7شونينگ يتادور. جزا بولغان طرفيدين توالالرينگيزنينگ كشيگا 6انداغ دييمن. انگا ديب كتماسون يوتولوب غم دين چونگ زياده كيمرسه اول بريب عفو انگا ايمدى كورساتيشنى محبت انگا يالبارورمن كه سيزالرگا اوچون 8انينگ برگايسيزالر. تسلى ايشدا هر بولوب قدم ليك ثابت سيزنينگ 9چونكه توختاتيشقايسيزالر. قرار آرانگيزدا قيلسانگيز عفو كيم گا 10هر پتودوم. هم اوچون بيلماك ديب بارمو قيلغونگيز اطاعت قيلغانيم نى مسيح نينگ بولسام عفو قيلغان نمه عفو بر قيلورمن چونكه انگا عفو من هم انينگ چونكه كلماسون كوچلوق بيزگا اوزى 11شيطان قيلديم. اوچون سيزنينگ آلديدا

قصدالريدين بى خبر ايماس ميز. طرفيدين خداوند منگا كلگانيم ده ترواسغه برگالى بشارت انجيلى نى 12مسيح نينگ

بولوب بى آرام روحوم دا تاپماغاچ تيتوسنى برادريم 13اما ايردى. اچيليب ايشيك بر انداكى الر بيالن خوشالشيب ماكدونيه گا چيقتيم.

اليب دبدبه سيده نصرت بيالن مسيح بيزنى هميشه بولغاى كه شكر خداغه 14ليكن

قيالدور. اشكارا خوشبويى نى معرفتى نينگ اوز يرده هر برله واسطه ميز بيزنينگ ياريب 15چونكه اوزوميز نجات تاپغوچيالر آراسيدا و هالك بولغوچيالر آراسيدا خدانينگ آلديدا

تيريكليكدين اوالرغه و اولوم گا اولوم دين 16بوالرغه خوشبويى دورميز. مسيح نينگ تيريكليكگا بر بوى دورميز. ليكن كيم شو ايشقه يارايدور. 17چونكه بيز اوز منفعتى اوچون خدانينگ سوزينى ترتو تولغاغان توال كشيالرديك ايماس بلكه صاف نيت دين آرى خدا

طرفيدين تاپغانديك مسيح ده خدانينگ آلديدا سوز قيلورميز.

2 قورنتوسلوق الرغه 2

320

اوچونجى باب

1ايمدى ينه اوز گبيميزنى قيلغالى توراميزمو؟ و يا بعضيالرديك سيزالرگا يا سيزالردين

آرى اوزونگيزدورسيزالر سيز خطيميز 2بيزنينگ قيالميزمو؟ الزم خطى نى سفارش كونگلوميزگا يازيليب همه آدم الردين تونولوب اوقوالدورغان بر خطيميزدورسيزالر. 3منا كونگل نينگ بيالن روحى خدانينگ تيريك پتولماى تخته الريغه تاش بيالن سياه سيزالر گوشت تخته الريغه پتولوب مسيح نينگ بيزنينگ خذمتيميز بيالن قيلينغان خطى ايكانينگيز

اشكارا بولوب دور. بيز 5ليكن شونداغ دور. اعتماديميز قيلغان خداغه برله واسطه سى 4مسيح نينگ

بيزنينگ بلكه يوق قابل ليق اوزوميزده قيلغوديك تفكر تگى نى نرسه نينگ بر اوزوميزدين بيزنى ينگى عهدنينگ خذمتكارالرى بولوشقه يعنى قابل ليقيميز خدادين دور. 6اول اوزى ايماس بلكه روح نينگ خذمتكارالرى بولوشقه قابل قيلدى چونكه حرف حرف نينگ كى اويولغان تاشالرغه يعنى خذمتى اولوم نينگ 7ليكن تيرگوزور. روح اما اولتورور اوزى حرف الرنينگ خذمتى اوزى جالل بيالن كلگان بولسه شونداغ كه موسى نينگ يوزيداكى ييتيب كتادورغان جاللى اوچون بنى اسرائيل انينگ چراييغه قاياليالماغوديك بولغان بولسه خذمتى حكم نينگ 9چونكه بولماسمو؟ بيالن جالل زياده راك قانچه خذمتى 8روح نينگ

مونينگغه زياده الشور. 10آرى قانچه بولسه عدالت نينگ خذمتى جاللدا بولغان جالل ليق قايالب بو حددين اولوغ جالل جهتيدين جاللتليك بولغان هر نمه جاللت سزديك بولور. خذمت نينگ قاالدورغان باقى بولسه بولغان جاللتليك خذمت يوقاالدورغان 11چونكه

جاللى قانچه زياده راك بولور. 12شونداغ اميديميز بار بولغاندين كين اشكارا ايش قيليب غيرتليك بولورميز. 13موسى:

بنى اسرائيل يوزوم داكى جالل نينگ ييتيب كتادورغانى نى كورماسون ديب اوز يوزيگا پرده توتقانديك قيلمايميز. 14اما اوالرنينگ ذهن الرى قاتيب كتى و بو كونغچه كهنه عهدنينگ بو 15آرى كوتاريالدور. مسيح ده ليكن توروب دور. اچيلماى پرده شو اوقولغاندا كتابى قويوغلوق دور. پرده بر كونگل الريگا اوالرنينگ اوقولغانيدا كتابى موسى نينگ كونغچه 16ليكن اوالر خداوندگا يانار وقتيدا اول پرده كوتاريلور. 17خداوند روح دور و خداوندنينگ

روحى نه يرده بولسه اندا آزادليق باردور. 18ليكن بيز پرده سز يوز بيالن بر آينه غه قايالغانديك

2 قورنتوسلوق الرغه 3

321

خداوندنينگ جاللى نى كورگانالرنينگ همه سى انينگ صورتيگا تبديل بولوب روح نينگ خداوندى واسطه سى برله بولغانديك جاللدين جاللغه بارورميز.

تورتونجى باب

بولمايميز. جرأت سز كين تورغاندين خذمت ده بو تاپيب مرحمت بيز 1ايمدى

سوزيگا خدانينگ يورمايميز. بيالن حيله تاشالب ايشالرينى پنهان خجالت نينگ 2و

خيانتليك قيلماى حقيقت نى بيان قيلماقيميز بيالن اوزوميزنى خدانينگ آلديدا هر آدم نينگ بوالدورغانالردين هالك بولسه ياشورولغان انجيليميز 3ليكن قيلورميز. تعريف انصافيغه نور انجيليداكى جاللى نينگ مسيح نينگ بولغان صورتى 4خدانينگ ياشورولغان دور. ايشانماگانالرنينگ ذهن الرينى تنگريسى بو زمانه نينگ برماسون ديب ياروغلوق اوالرغه كور قيليب دور. 5چونكه بيز اوزوميزنى وعظ ايتماى مسيح يسوع نى خداوند ايتيب اوزوميزنى سيزنينگ خذمتكارالرينگيز ديب وعظ ايتورميز. 6قرانگغولوقدين بر نور چيقيب ياروسون اوزوميزنينگ يوزيدين مسيح نينگ نورى معرفت جاللى نينگ اوز خدا بويورغان ديب

واسطه سى برله ياروغلوق براليشى اوچون كونگل الريميزگا بر نور سالدى.7قدرت نينگ فضيلتى بيزدين بولماى خدا اوزيدين بولماقى اوچون بو خزينه نى سفال

قچادا ساقالرميز. 8هر طرفيدين قيستالورميز ليكن عالج سز ايماس، پراكنده دورميز ليكن هالك ليكن يقيتيلورميز يرگا ايماس، تاشالنغان ليكن 9قوغالنورميز ايماس، اميدسز يسوع نينگ هميشه اوچون بولماق اشكارا بدنيميزده تيريكليكى 10يسوع نينگ ايماس ميز. اولوم لوك تيريكليكى يسوع نينگ 11چونكه يورورميز. كوتاريب بدنده اولومى نى اولوم گا هميشه اوچون يسوع قالغانالر تيريك بيز اوچون بولماقى اشكارا جسميميزده 13ليكن ايشاليدور. تيريكليك سيزده اما ايشاليدور بيزده اولوم 12ايمدى تاپشورولورميز. روحى ايمان نينگ اول هم بيزده پتولگانديك ديب قيلديم سوز اوچون انينگ ايشانديم يسوع نى خداوند بيلورميزكه 14چونكه قيلورميز. سوز ايشانيب اوزوميز اوچون بولغانى تيرگوزوب قوپارغان كيمرسه اوزى بيزنى هم يسوع بيالن قوپاريب سيزالر بيله تورغوزور. 15همه ايش سيزنينگ اوچون بوالدور تاكه عنايت اوزى توالالرغه بريلگانى بيالن اشيب

خدانينگ جاللى اوچون شكر ايتيش نينگ زياده الشتوروشيگا سبب بولغاى.

2 قورنتوسلوق الرغه 3 و 4

322

16شونينگ اوچون جرأت سز بولمايميز بلكه ظاهرداكى آدميميز اوزولوشسه هم باطنكى

تنگليكيميز بولغان ينيك بولوب دم ليك بر 17چونكه ينگوشالنور. كونگا كوندين آدميميز حددين كوزالگوچيالرگا كورونماگان نى كوزالماى نرسه الرنى كورونگان يعنى بيزگا قيالدور. پيدا جالل بر ابدى وزنليك اغير درجه ده بولغان اشوق مقداردين زياده الشيب

18چونكه كورونگان نرسه الر بر وقتغچه ليق اما كورونماگان نرسه الر ابدغچه قالور.

بشنجى باب

1بيلورميزكه زمينى بدن چادريميز يقيتيلسه خدا طرفيدين بولوب قول بيالن ياسالماغان

مكانيميزنى بولغان آسماندين اول اوچون 2انينگ باردور. آسمانالردا مكانيميز بر ابدى يالنگغاچ بولساق كيگان انى 3چونكه تارتارميز. آه قيليب آرزو كيگالى اوستيميزگا بولوب قالمايميز. 4آرى بيز بو چادريميزدا ياشاب تورغانيميزدا انى اوستيميزدين سالغالى اوستيميزگا اولماى ديب كتيلسون يوتولوب تيريكليكدين اوزى اولوم لوك خواهالماى كلتوروب حالت گا شو بيزنى 5ليكن تارتارميز. آه كتيب سيغنيقيب خواهالب كييليشنى

بيزگا اوز روحى نى اوچ قيليب برگان كيمرسه اوزى خدادور. توتقانيميزدا مكان بدنده بيلورميزكه اما خاطرجمع دورميز هميشه اوچون 6انينگ

ايمان يورماى بيالن كورونوش 7چونكه غريبليقدادورميز. بولوب يراق خداونددين آلديغه خداوندنينگ كتيب بدندين بولوب خاطرجمع بيزالر 8ليكن يورورميز. بيالن بولساق حاضر بدنده اوچون 9انينگ خواهالرميز. اشوغراق توتقالى وطن اندا باريب كيمرسه هر 10چونكه قيلورميز. غيرت بولغالى مقبول آلديدا انينگ بولساق غائب يا عمريده بدنى بيالن نمه عمل قيلغان بولسه خواه يخشيليق بولسون خواه يمانليق بولسون آلديدا تختى نينگ سوراق مسيح نينگ همه ميز ديب ياندورولسون اوزيگا بارچه سى

اشكارا بولماقيميز الزم دور. آلديدا خدانينگ ليكن اوناتورميز آدم الرنى بيليب قورقونجى نى خداوندنينگ 11بيز

اميد قيلورمن كه سيزنينگ ضميرالرينگيزده هم اشكارا بولوب دورميز. اشكارا بولدوق و فخر بيالن ايش كونگلداكى بلكه قيلمايميز تعريف اوزوميزنى ينه آلدينگيزدا 12سيزنينگ

سببينگيز بر قيلغالى فخر آلديدا قيلغوچيالرنينگ فخر بيالن ايشالر ظاهرداكى قيلماى

2 قورنتوسلوق الرغه 4 و 5

323

شونداغ اوچون خدا بولساق كتگان آزيب 13عقليميزدين ايتورميز. مونى اوچون بولماق بيزنى محبتى 14مسيح نينگ بولدوق. شونداغ اوچون سيزنينگ بولساق اونگ بولدوق، زوراليدور چونكه بر كيمرسه همه سى اوچون اولدى. انينگ اوچون همه سى اولوب دور ديب سانارميز. 15و اول اوزى همه سى اوچون اولديكه حيات بولغانالر اوز اوزى اوچون

ياشاماى بلكه اوالرنينگ اوزى اوچون اولوب قوپاريلغان كيمرسه اوچون ياشاسونالر. حسبيچه بدن مسيح نى تونومايميز، حسبيچه بدن كيمرسه نى هيچ كين 16موندين

تونوغان بولساق مو موندين كين انى انداغ تونومايميز. 17انينگ اوچون بر كيم مسيح ده بولسه بولوب دور. ينگى نرسه همه منا اوتى، كهنه سى بولوب دور. خلقت بر ينگى اوزى اول بيزگا ياراشتوروب بيالن اوزى برله واسطه سى مسيح نينگ بيزنى همه سى 18ليكن

بولوب مسيح ده اوزى خدا 19آرى خدادين دور. برگان خذمتى نى ياراشتورماغليق نينگ ياراشتورماغليق نينگ ساناماى تجاوزالرينى اوالرغه ياراشتوروب بيالن اوزى دنيانى واسطه ميز بيزنينگ ايلچيالردورميز. خدا اوچون تاپشوروب دور. 20مسيح بيزگا سوزينى برله نصيحت برادور خدا بيالن ياراشينگالر ديب مسيح نينگ اورنيدا يالبارورميز. 21گناه نى بيلماگان كيمرسه نينگ اوزينى بيزنينگ اوچون گناه كار قيلدى تاكه بيز انينگ بيالن خدانينگ

عادل الرى بولغايميز.

التنجى باب

قبول بيكار عنايتى نى خدانينگ يالبارورميزكه بولوب همكارالرى 1انينگ

برديم. يارى سنگا كونيده نجات انگالب سنى وقت دا مقبول 2چونكه قيلماغايسيزالر. دشنام خذمت 3اما ايتور. ديب وقتى دور نجات ايمدى منا وقت دور مقبول ايمدى منا ايتيلماسون ديب هيچ ايشدا بر كيم گا تاييش سببى بولماى 4هر توغرادا اوزوميزنى خدانينگ خذمتكارالريديك كورساتورميز آرى توال صبرده، زحمت ده، تنگليكده، كونگل درديده، توتوشدا، روزه اويقوسزليقدا، امگاك الرده، غلوه الرده، سوالنيشدا، اورولوشدا، 5تياق

محبت ده، رياسز قدوس روح دا، مهربانليقدا، كنگليكده، كونگل معرفت ده، 6پاكليقدا،

7حقيقت سوزيده، خدانينگ قدرتيده، اونگ بيالن چب قولدا عدالت ياراغى نى توتوشدا،

آلداغوچيديك بولوب توغرا صفتالنيشده، يخشى بيالن بدنام حقارت ده، بيالن 8عزت

2 قورنتوسلوق الرغه 5 و 6

324

ساناليشدا، 9معلوم بولوب نامعلوم بولوشدا، منا تيريك بولوب اولوكديك ساناليشدا، تأديب قيلينيب اولتورولماكوديك توروشدا، 10هميشه خرسند بولوب غمكينديك توروشدا، توالنى كشيالرديك يوق نرسه سى هيچ بولوب ايگا نرسه گا هر توروشدا، فقيرديك قيليب غنى

بولوب هر ايشدا اوزوميزنى خدانينگ خذمتكارالريديك كورساتورميز. كونگلوميز سوزالرميز اوچوق سيزالرگا اچيب اغيزيميزنى قورنتوسلوق الر 11اى

سيزالرگا كنگروب تورادور. 12آرى بيزنينگ كونگلوميزده توروغلوق جايينگيز تار ايماس ليكن سيزنينگ كونگلونگيزده توروغلوق ير تاردور. 13من بالالرغه سوزالگانديك سيزالرگا:

اوخشاشقه اوخشاشنى يانداب سيزالر هم كونگل الرينگيزنى كنگروتونگالر دييمن. 14ايمان سزالر بيالن بيله مناسب بولماغان بويونتوروق تگيگا كيرمانگالر. عدالت نينگ

بار. شريگليكى نمه بيالن قرانگغولوق نورنينگ يا بار؟ ايشى نمه بيالن حق سزليق بيالن كشى ايمان سز مؤمن نينگ يا و بار؟ اتفاقليقى نمه بيالن بليعال 15مسيح نينگ

بيز منا بار؟ آراالشيشى نمه بيالن بت الر بيتى نينگ خدانينگ 16و بار؟ يوقوشلوقى نمه بولوب ساكن اوالردا من ايتيب دوركه شونداغ خدا چونكه بيتى دورميز خدانينگ تيريك اوالرنينگ آراسيدا يوروب اوالرنينگ تنگريسى بولورمن و اوالر منينگ قوميم بولورالر. 17انينگ اوچون خداوند ايتوركه اوالرنينگ اوتراسيدين چيقيب آيرينگالر. و ناپاك نرسه گا

آتا بولورمن و سيزالر منگا قيلورمن. 18و من سيزالرگا تگمانگالر و من سيزالرنى قبول اوغول الر و قيزالر بولورسيزالر ديب خداوند قادر-مطلق ايتور.

يتنجى باب

روح نى و جسم نى كين بولغاندين بار وعده الريميز شو امراق الر 1اى

قورقونجيدا خدانينگ قيليب پاگيزه اوزوميزنى نرسه دين هر چيركينالشتورادورغان قدسيت نى كامل قياللى.

كيم گا هيچ قيلمادوق ظلم كيم گا هيچ برينگالر. جاى كونگل الرينگيزده 2بيزگا

قيلماق حكم 3سيزالرنى يمادوك. حقى نى كيم نينگ هيچ يتگوزمادوك، ضرر ياشاغوديك بيالن سيزالر اولوب بيالن سيزالر چونكه ايتمايمن مونى اوچون جهتينگيزدين 4سيزنينگ ايتيم. سيزالرگا ايلگارى ديب كونگل الريميزده -دورسيزالر

2 قورنتوسلوق الرغه 6 و 7

325

بيالن تسلى بار. فخريم توال جهتينگيزدين سيزنينگ بار. خاطرجمع ليكيم توال تولوب دورمن. همه تنگليكيميزده خوشلوقدين تاشيب كتيب دورمن.

5بيز ماكدونيه گا كلگانده جسميميزده هيچ آرام تاپماى هر طرفيدين قيستاليب توردوق

تاشقاريدين اوروش بيالن و كونگلوميزدين قورقونج بيالن قيستالدوق. 6ليكن متواضع الرغه انينگ يالغوز 7ليكن بردى. تسلى بيزگا بيالن كلگانى تيتوس نينگ خدا برگوچى تسلى كليشى بيالن ايماس بلكه اول اوزى سيزالردين تاپغان تسلى بيالن تسكين تاپتوق. چونكه اول سيزنينگ اشتياق تارتقانينگيزنى، غمينگيزنى و منينگ اوچون غيرت قيلغانينگيزنى ديب برگانده تخى خوش بولدوم. 8اما سيزنى اوز خطيم بيالن غمكين قيلغان بولسام مو ايمدى پشيمان بولمايمن. اول خط سيزنى بر وقتغچه غمكين قيلغانى نى كوروب پشيمان بولغان قيلغوديك توبه بلكه ايماس اوچون بولغانينگيز بولسام مو 9ايمدى خوش دورمن. غمكين خدانينگ بلكه تارتماى ضرر هيچ بيزدين و بولدوم. خوش اوچون بولغانينگيز غمكين اراده سيگا موافق غمكين بولدينگيز. 10چونكه خدانينگ اراده سيگا موافق بولغان غمكينليك اوزى پشيمانليق كلتورماى نجات غه باشاليدورغان توبه نى حاصل قيالدور، ليكن دنيانينگ غمكينليكى اولوم حاصل قيالدور. 11چونكه خدانينگ اراده سيگا موافق غمكين بولغانينگيز اوزى قانچه چونگ جهد آرانگيزدا پيدا قيليب دور آرى قانچه عذرخواه ليق، قانچه غضب، قانچه قورقونج، قانچه اشتياق، قانچه غيرت، قانچه تأديب پيدا قيليب دور. هر طريقه بيالن قيلغان كشى ناحقليق پتوگانيم ده پاگيزه كورساتينگيز. 12سيزالرگا اوزونگيزنى ايشدا شو اوچون يا ناحقليق تارتقان كشى اوچون پتوماى بلكه بيزنينگ اوچون بولغان آرانگيزداكى

غيرتينگيز خدانينگ آلديدا اشكارا بولسون ديب سيزالرگا پتودوم. 13انينگ اوچون تسلى تاپتوق اما تسليميزنينگ توپه سيده تيتوس نينگ خوشلوقى بيالن

تاپيب استراحت همه نگيزدين روحى انينگ چونكه تاپتوق خوشلوق چونگراق تخى بولماديم خجالت بولسام قيلغان فخر جهتينگيزدين سيزنينگ آلديدا انينگ 14اگر ايردى. بلكه سيزگا ايتقانيميزنينگ همه سى راست بولغانديك تيتوس نينگ آلديدا قيلغان فخريميز و قورقونج سيزنينگ و قيلغانينگيزنى اطاعت همه نگيزنينگ اول 15و چيقتى. راست هم تيتراك بيالن انى قبول قيلغانينگيزنى ياديغه كلتورگانده سيزگا بار محبتى تخى اشادور. 16من

هر ايشدا سيزنينگ باره نگيزده خاطرجمع بولغانيم اوچون خوش دورمن.

2 قورنتوسلوق الرغه 7

326

سكزنجى باب

توفيقى نى برگان جماعت الرگا ماكدونيه داكى خدانينگ برادرالر اى 1ليكن

سيزالرگا بيلدورورميز. 2اوالر توال تنگليكدين قيستاليب اوز چونگ فقيرليقيدا تورسه مو بريشيگا بيالن ساده ليكى كونگل و كنگروچيليك اوزى زياده ليكى خوشلوقى نينگ اختيارى اوز برورمن كه گواه ليق آرى بريب دور طاقتيچه اوز اوالر 3چونكه اشيب دور. شريك خذمت گا بوالدورغان 4مقدسالرگا بريب دورالر. زياده راك طاقت الردين بيالن اشيب قيلغانيميزدين اميد 5اوالر يالبارديالر. توال سوراب التفات بيزدين بولوشيغه اوزى 6شونداغ كه برديالر. بيزگا اندين خداوندگا اوزينى اول بيالن اراده سى خدانينگ ديب پوتگوزسون هم ايشنى مرحمت بو آرانگيزدا سيزنينگ باشالغانديك ايلگارى تيتوسدين طلب قيلدوق. 7هر ايشدا اشقانينگيزديك آرى ايماندا، سوزده، معرفت ده، همه اشينگالر. هم ايشدا مرحمت بو اشقانينگيزديك كورساتيشده محبت بيزگا و غيرت ده، 8شونى بر بويوروقديك ايتمايمن بلكه باشقه الرنينگ غيرتى نى ديب برگانيم بيالن سيزنينگ

يسوع 9خداونديميز ايتورمن. شونى اوچون باقماق سيناب راستليقى نى محبتينگيزنينگ مسيح نينگ عنايتى نى بيلورسيزالر. اول اوزى غنى ايردى اما سيزنينگ اوچون فقير بولدى تاكه سيزالر انينگ فقيرليقى بيالن غنى بولغايسيزالر. 10مونينگ بيالن سيزالرگا بر مصلحت كورساتورمن چونكه بو ايش سيزگا فائده ليق دور. اوزونگيز اوتگان يل يالغوز شو ايشنى عملگا كلتورگالى باشالماى بلكه اول انينگ مصلحتى نى توختاتغوچى سى ايردينگيز. 11بو ايشقه ميل قيلغانينگيزديك ايمدى قولونگيزدين كلگانيچه عملگا كلتوروب پوتگوزونگالر. قايالب باريغه اوز بلكه ايماس يوقيغه اوزى نينگ بولسه بار برگوسى كشى نينگ 12اگر

بولماق تنگليك سيزالرگا بولوب راحت باشقه الرغه 13چونكه بوالدور. مقبول بريشى اوچون ايماس بلكه تنگشالماك اوچون شو وقت دا سيزنينگ اشوق نرسه نگيز اوالرنينگ كم ليكى نى تنگشاسون. 14و اوالرنينگ اشوق نرسه الرى بر وقت سيزنينگ كم ليكينگيزنى آز اما اشمادى كيمرسه گا يغقان توال 15و بوالدور. برابرليك بيالن مونينگ تنگشاسون.

يغقان كيمرسه گا كميمادى ديب پتولگانديك بولغاى. شكر خداغه سالغان كونگليگا تيتوس نينگ جدجهدنى بو اوچون سيزنينگ 16ليكن

اوز ايكان كه قيزيق انداغ اوزى آرى بولدى معقول راست طلبيميزگا 17چونكه بولسون.

2 قورنتوسلوق الرغه 8

327

كونگلى نينگ ميلى بيالن آلدينگيزغه كتى. 18و انينگ بيله انجيل اوچون جدجهد قيليب همه خدانينگ اوزى اول باشقه 19مونينگدين ايباردوك. برادرنى بر دانگالنغان جماعت الرده باريشيميزدا اليب اعانه نى قيالدورغان معلوم ميليميزنى بيزنينگ بولوب اوچون جاللى يغيلغان بيالن خذمتيميز 20بيزنينگ ايلغانيب دور. جماعت الردين بولغالى همراه بيزگا اعانه نينگ توالليقى اوچون بر كيمرسه بيزگا تهمت قيلغالى سبب تاپماسون ديب احتياط قيلدوق. 21چونكه يالغوز خداوندنينگ آلديدا ايماس بلكه آدم الرنينگ آلديدا هم يخشيليق

قيلغالى جهد قيلورميز. انينگ توال ايشالردا غيرتليك بولغانى نى پات ايباردوك. بر برادرنى ينه بيله 22و اوالر

پات كوردوك اما ايمدى سيزالرگا قيلغان چونگ اعتمادى بيالن تخى زياده راك غيرتليك بولوب دور. 23تيتوس بولسه سيزنينگ يخشيليقينگيز اوچون منينگ شريكيم و همكاريم دور جماعت الرنينگ اوچون جاللى مسيح نينگ اوالر بولسه برادرالريميز باشقه يا ايلچيالرى دور. 24و اوالرغه اوز محبتينگيزنينگ و باره نگيزداكى فخريميزنينگ برهانى نى

برگانينگيزده جماعت الرنينگ آلديدا شونى قيلينگالر.

توقوزونجى باب

ايردى. كلماس الزم پتوشوم سيزالرگا باره سيده اعانه بريالدورغان 1مقدسالرگا

سيزنينگ و ايكان طيار تارتيب يلدين اوتگان اخائيه داكى الر بيليب ميلينگيزنى 2چونكه

سيزنينگ آلديدا ماكدونيه ليك الرنينگ ديب كلتوردى غيرت گا توالالرنى غيرتينگيز بولماسون بيكار ايشدا بو فخريميز قيلغان 3سيزالردين قيلورمن. فخر باره نگيزده 4بولماسه ايبارديم. برادرالرنى شو اوچون بولماقينگيز طيار ايتقانديك اوزوم ديب بو اوزوميز ديماسام مو سيزنى تاپسه ناطيار سيزالرنى كليب بيالن من ماكدونيه ليك الر اعانه قيلينغان ايلگاريدين وعده اعتماديميزدا خجالت بولورميز. 5سيزنينگ طرفينگيزدين برادرالرگا بولسون ديب بركتليك طريقه سيدا بولماى بولوب بخيل ليق طريقه سيدا طيار

مندين ايلگارى آلدينگيزغه بارغالى بويوروشنى الزم كوردوم. بيالن كنگروچيليك كيم كه و اورار آز تريسه آز اياب كيم كه ايتورمن: 6ليكن شونى

برماى بيالن قينليق يا و بيالن قييغليق برسه كيم 7هر اورار. بيالن كنگروچيليك تريسه

2 قورنتوسلوق الرغه 8 و 9

328

يخشى برگوچى نى بيالن دل خوش خدا چونكه برسون ميليچه كونگلى نينگ اوز كورادور.

8خدا اوزى هميشه سيزالرگا هر طريقه دا همه سى نى يتگوديك تاپتوروب اوزونگيزنى

هر يخشى ايشقه كنگروچيليك بيالن برالگوديك قيليب سيزالرگا عنايت تاشيب كتگوديك ابدغچه عدالتى انينگ بريب دور، فقيرالرغه اوالشتوروب 9نچوك كه قادردور. برگالى برگوچى نان يگالى و اوروغ تريغالى تريغوچيغه 10ليكن پتولوب دور. ديب تورور ثابت اوزى اوروغينگيزنى زياده الشتوروب بريب عدالتينگيزنينگ ميوه سى نى اشتورغانى بيالن 11سيزالرنى هر ايشدا غنى قيلور شونداغ كه بيزنينگ واسطه ميز برله بريلگان ساده دل ليق

اعانه نگيز اوزى خدانينگ حمد شكريگا سبب بولغاى. 12چونكه بو ياردم بريش اوزى يالغوز حاصل ايتيشى نى شكر و حمد توال خداغه بلكه تولدورماى كم ليكى نى مقدسالرنينگ اوزونگيز مسيح نينگ بيليب بيالن اشادور. 13اوالر خذمتينگيزنينگ ساده ليكى نى قيلغانى سخاوتليك بريشده همه سيگا و اوزيگا اوالرنينگ قيليب اقرار سونوب بويون انجيليگا بولغان اوستونگيزده ايتورالر. 14خدا طرفيدين سيزنينگ اوچون خداغه حمد بولغانينگيز بيحد عنايتى اوچون سيزالرگا اشتياق تارتيب سيزالر اوچون دعا قيلورالر. 15خداغه اوز

بيان قيلينالمايدورغان عطيه سى اوچون شكر بولسون.

اونونجى باب

جرأتليك سيزگا بولسام نرى توروب يواش بولسام يوز بيوز آرانگيزدا سيزنينگ 1من

بولغان پاولوس اوزوم مسيح نينگ ماليم ليقى و مهربانليقى بيالن نصيحت برورمن 2ليكن الزم منگا كورساتيش جرأت تورغانيم دا يوز بيوز سيزالرگا يالبارورمن كه سيزالرگا ضديغه كشيالرنينگ بعضى قيلغان گمان ديب يورورالر جسم چه بيزنى منا كلماسون. قيلمايميز جنگ جسم چه يورساك مو جسم چه 3بيز بار. كورساتگوم جرأت قورقماى يقيتيشقه قورغانالرنى آلديدا خدانينگ بلكه ايماس جسمانى ياراغيميز جنگ 4چونكه

هر و توگونجيالرينى مصلحت تيكالگان ضديغه معرفتى نينگ 5خدانينگ قدرتليك دور. ايگيز دالدانى يقيتيب هر فكرنى مسيح نينگ اطاعتيگا اسير قيلورميز. 6و سيزنينگ اطاعتينگيز

كامل بولغاندا همه اطاعت سزليك نينگ جزاسى نى برگالى طياردورميز.

2 قورنتوسلوق الرغه 9 و 10

329

كيم بر قايالنگالر! ايشقه بولغان اشكارا آلديدا كوزى 7همه سى نينگ

بيزنى بيلگانديك اوزينى مسيح نينگ كى قيلسه اعتماد اوزيگا مسيح نينگ كى دورمن ديب يقيتيلماقينگيز سيزنينگ خداوند 8و بيلسون. كونگليده اوز ديب مسيح نينگ كى دور هم آزغنه بيالن قدرتيميز برگان بيزگا اوچون قيلينماقينگيز تعمير بلكه ايماس اوچون قورقوتقانديك سيزالرنى بيالن 9خط الريم بولمايمن. خجالت قيلسام مو فخر زياده راك بولسه حاضر جسم چه اوزى ليكن ايكان كوچلوق و اغير 10خط الرى كورونماگايمن. ايماسمو؟ 11شونداغ خيال قيلغوچى ايتورالر كورونوشى عاجز و سوزى حقيردور ديب عمل بولوب حاضر بولساق قايداغ سوزوميزچه بيالن خط الر بولوب غائب بيلسون كه

بيالن هم شونداغ بولورميز. 12بيز اوزوميزنى اوز اوزينى دانگالغوچيالرنينگ آراسيدا ساناب اوزوميزنى اوالر بيالن

تنگالشتورگالى جرأت قيلمايميز ليكن اوالر فهم سز بولوب اوزينى اوزى بيالن اولچاب بلكه قيلمايميز فخر تاشقارى اولچودين بيز 13اما تنگالشتورورالر. بيالن اوزى اوزينى خدا بيزگا اولچاب بريب تقسيم قيلغان مقدارنينگ حديغه موافق سيزالرگا هم يتيب فخر قيلورميز. 14سيزالرگا يتگانيميز بيالن حديميزدين اشمادوق چونكه مسيح نينگ انجيلى نى بشارت بريب سيزالرغچه يتيب كلدوك. 15حددين اشيب باشقه الرنينگ امگاك الريدين فخر آرانگيزدا ايچيده تعيينالنغان حد الرنينگ بيزگا اوسگان سارى ايمانينگيز ليكن قيلمايميز كنگروتولوب رواجليق بولوب 16باشقه الرنينگ يريده طيار بولغان ايشالر بيالن فخر قيلماى سيزنينگ اول طرفينگيزداكى يورت الردامو انجيل نى بشارت برگالى اميد قيلورميز. 17ليكن فخر قيلغوچى خداوند بيالن فخر قيلسون. 18چونكه اوزينى دانگالغوچى يارانيغليق ايماس

ليكن خداوند دانگالغان كيمرسه اوزى يارانيغليق دور.

اون برنجى باب

1كاشكه عقل سزليقيم غه آزغنه تحمل قيلسانگيز ايردى آرى منگا تحمل قيلورسيزالر. 2منا

سيزالر اوچون خدانينگ غيرتى بيالن غيرتيم بار چونكه سيزالرنى مسيح نينگ آلديدا بر پاك باكره قيزديك تورغوزماق اوچون سيزالرنى بر كيمرسه گا يعنى مسيح گا وعده الشتوردوم. 3ليكن يالن اوز حيله سى بيالن حوانى آلداغانديك ذهن الرينگيز مسيح داكى ساده ليكدين

2 قورنتوسلوق الرغه 10 و 11

330

كتيب بوزوالدورغاندين قورقارمن. 4اگر بر كيمرسه كليب بيز وعظ ايتقان يسوع دين باشقه يسوع نى يا سيزالر قبول قيلغان روح دين باشقه بر روح نى و يا سيزالر قبول قيلغان انجيلدين باشقه بر انجيل نى وعظ ايتسه شونى كوتارور ايردينگيز. 5منا بو حدسز اولوغ رسول الردين هيچ ايشدا اوزوم نى كم سانامايمن. 6و سوز قيليشدا خام بولسام مو بيليشده انداغ ايماس من

بلكه هر طريقه دا و هر ايشدا اوز بيليشيميزنى سيزالرگا اشكارا قيلدوق. خدانينگ سيزالرگا توتوب پست اوزوم نى اوچون كوتاريلماكينگيز 7سيزالرنينگ

انجيلى نى مفت بشارت برگانيم ده گناه قيلديم مو؟ 8سيزالرگا خذمت قيلماق اوچون باشقه جماعت الرنى زورالب اجر الديم. 9و آرانگيزدا توروب محتاجليق تارتقانيم دا هيچ كشيگا طريقه دا هر و توزاتيالر حاجتيم نى كلگانده ماكدونيه دين برادرالر چونكه بولماديم يوك 10مسيح نينگ بار. قيلغوم احتياط و قيلديم احتياط بولوشدين يوك سيزالرگا اوزوم نى اوزولماسون. مندين يورت الردا اخائيه داكى فخريم بو بولغانديك راست منده حقيقتى بيالدور. اوزى خدا توتقانيم نى دوست توتمايمن مكى؟ دوست سيزالرنى ايشقه؟ 11نمه

اوخشاش بيزگا ايستاگوچيالر فرصت بولوشقه تنگ بيالن بيز توغراسيدا فخر 12ليكن

بولوشقه فرصت تاپماسون ديب قيلغانيم نى موندين كين هم قيلورمن. 13چونكه مونداغالر رسول الرى نينگ مسيح نينگ بولوب ايشالگوچيالر بيالن حيله و رسول الر يالغان اوزى شيطان چونكه ايماس عجايب قيلغانى شونداغ 14و كلورالر. كيريب صورتيگا هم خذمتكارالرى انينگ بولسه انداغ 15و كالدور. كيريب صورتيگا فرشته سى نينگ نور اوالرنينگ اما ايماس عجايب كلسه كيريب صورتيگا خذمتكارالرى نينگ عدالت نينگ

آخرى عمل الريگا موافق بوالدور. منى كورسانگيزمو شونداغ منى كورماسون. عقل سز منى كيم هيچ ايتورمن كه 16ينه

بيالن جرأت 17اوزوم نى قيلغايمن. فخر آزغنه هم من تاكه قيلينگالر قبول عقل سزديك عقل سز بلكه ايتماى الهاميديك خداواندنينگ سوزوم نى ايتادورغان حاضر دانگالب قيالى. فخر هم من كين قيليشقاندين فخر جسم چه كشى 18توال سوزالرمن. كشيديك كيمرسه بر 20اگر قيلورسيز. تحمل عقل سزالرغه بولوب عاقل اوزونگيز 19چونكه

قيلسه يوغانليق سيزگا قيلسه، اسير سيزنى يسه، مالينگيزنى سيزنينگ قيلسه، قل سيزنى عاجز ايشقه 21شونداغ قيلورسيزالر. تحمل شونينگغه اورسه يوزينگيزگا سيزنينگ يا ايتورمن كه ايتورمن. عقل سزليق طريقه سيدا سوزالب شونى بيالن كلدوك ديب خجالت

2 قورنتوسلوق الرغه 11

331

باشقه الر يوغانليق قيلغان هر ايشدا من هم يوغانليق قياللورمن. 22اوالر عبرانى بولسه من هم شونداغ. اوالر اسرائيل ليق بولسه من هم شونداغ. اوالر ابراهيم نينگ اوروغى بولسه من هم شونداغ دورمن. 23اوالر مسيح نينگ خذمتكارالرى بولسه من احمقديك سوزالب ايشالديم، زياده راك خذمتكارى دورمن. مسيح نينگ زياده راك اوالردين من ايتورمن كه توالراق سوالنديم، اشوغراق اورولدوم، پات پات اولوم خطريده بولدوم، 24يهوديالردين بش مرتبه بر كم قرقدين تياق يديم، 25اوچ مرتبه شيره قامچى اورولدوم، بر مرتبه سنگسار قيلينديم، اوچ مرتبه كمه م پاره النگانى بيالن تنگيز خطريده ايرديم، بر كيچه كوندوز تنگيز چوقوريدا قالديم. 26پات پات سفرده بولوب درياالردا خطرگا توشوب بوالنچيالر آراسيدا بيابانالردا خطر، شهرالرده خطر، بتپرست الردين خطر، خلقيم دين اوز بولدوم، خطرده امگاكده، و 27ايشدا توشتى. اوستوم گا خطر برادرالردين يالغان خطر، تنگيزده خطر، پات پات اويقوسزليقدا، آچليق بيالن اوسوزلوقدا، پات پات روزه توتوشدا. سوغاقدا، و هر انديشه الرى جماعت الرنينگ همه باشقه 28مونينگدين ايرديم. تورور يالنگغاچليقدا كون اوستوم گا باسيب دور. 29بر كيم عاجز بولسه من هم عاجز بولمايمن مو؟ بر كيم تايسه منينگ ايچيم كويماسمو؟ 30فخر قيلماقيم الزم كلسه ضعيفليقيم بيالن فخر قيلورمن. 31بو ايتقانيم نينگ يالغان بولماغانى نى خداوند يسوع نينگ آتاسى خدا بيلور. اول اوزى الى االبد مبارك دور. 32دمشقدا اريتاس پادشاه نينگ والى سى منى توتقالى قصدالب دمشقليق الرنينگ ايشيكدين بر سبدده شهرينى قاراولچيالر بيالن ساقالغاندا 33سفيل اوستيداكى بر كچيك

توبنگا توشورولوب انينگ قوليدين قوتولوب قاچتيم.

اون ايكينجى باب

رؤيا منگا كلگان ايمدى خداوند طرفيدين بولماسه هم منفعتليك منگا قيليشيم 1فخر

تورت اون اوزى اول بيلورمن، آدم نى بر 2مسيح داكى سوزالى. باره سيده وحيالر و اوزى خدا بيلمايمن، ايردى مو تاشقارى بدندين بيلمايمن ايردى مو بدنده ايلگارى يل بيالدور. اول آدم اوچونجى آسمانغه كوتاريلدى. 3اول آدم نى بيلورمن اما بدنده ايردى مو يا بدندين تاشقارى ايردى مو من بيلمايمن، خدا اوزى بيالدور. 4اول اوزى بهشت گا الينيب آدم نينگ 5شو انگالدى. سوزالر بولمايدورغان جائز آدم غه ايتيشى و ايتياللمايدورغان

2 قورنتوسلوق الرغه 11 و 12

332

جهتيدين فخر قيلورمن ليكن اوز جهتيم دين فخر قيلسام اوز ضعيفليق الريم دين باشقه بر نرسه بيالن فخر قيلمايمن. 6و اگر فخر قيالى ديسام عقل سز بولماى راست نى ايتور ايرديم ليكن هيچ كيم منينگ باره م ده اوزى منده كوروب مندين انگالغانيدين اشوق خيال قيلماسون ديب اوزوم نى فخر قيليشدين يغديم. 7و حدسز اولوغ وحيالريم جهتيدين تكبر قيلماسليقيم اوچون بدنيم ده بر شوخه و اوزوم نى چونگ توتماسليقيم اوچون منى كچاتاليدورغان بر شيطان فرشته سى منگا بريلدى. 8انينگ باره سيده مندين كتسون ديب اوچ مرتبه خداوندگا يالبارديم. 9اما اول منگا: منينگ عنايتيم سنگا يتار چونكه منينگ قدرتيم ضعيفليقدا كامل بولور ديب ايتى. ليكن مسيح نينگ قدرتى منينگ اوستوم ده قالسون ديب چونگ خوشلوق ضعيفليققه، اوچون مسيح 10آرى قيلورمن. فخر زياده تخى مو ضعيفليق الريم دين بيالن دشنام غه، تنگليكگا، قوغالنماغليققه و تارليققه راضى دورمن چونكه قچان عاجز بولسام كوچلوق دورمن. 11ايمدى فخر قيليب عقل سزديك بولدوم. سيز اوزونگيز منى شونينگغه زورالدينگيز. اوزوم هيچ نمه بولماسام مو هيچ ايشدا اول حدسز اولوغ رسول الردين كين و معجزه الر و 12عالمت ايردى. بولور دانگالنسام سيزالردين اوچون انينگ قالماديم. قدرتليك عمل الر بيالن بر رسول نينگ عالمت الرى آرانگيزدا همه صبر بيالن قيلينيب دور. 13باشقه جماعت الردين سيزنى نمه ده كينيده قويدوم مگر سيزالرگا يوك ارتيب قويماديم.

شو حق سزليق نى منگا باغيشالنگالر. 14منا اوچونجى مرتبه سيزالرگا كلگالى طيار دورمن اوزونگيزنى بلكه خواهالماى سيزنينگ كى نى چونكه ارتمايمن يوك سيزالرگا اما بلكه بالالرى اوچون ايماس آتا اناسى اوچون خزينه يغيش بالالرغه فرض خواهالرمن. اوزوم نى و ياريم نى همه اوچون جانالرينگيز بولسام 15من فرض دور. آتا اناالرغه يغيش محبت كم راك سيزالردين قيلسام محبت اشوغراق من بار. قيلغوم فدا بيالن خوشلوق

كورامن مو؟ 16ليكن اوزوم سيزالرگا يوك ارتماغان بولسام مو من حيله گرچيليك قيليب سيزالرنى

حيله بيالن توتوم مكى؟ 17من اوزوم ايبارگان كشيالرنينگ برى بيالن سيزالردين بر فائده تاپتيم مو؟ 18من تيتوسغه التماس قيليب انينگ بيالن بر برادرنى ايبارديم. آيا تيتوس سيزالردين

بر فائده الدى مو؟ آيا بيز ايكيالن بر روح دا يورمادوك مو؟ و بر يولدا يورمادوك مو؟ گمان ديب تورادور كورساتگالى عادل آلديميزدا بيزنينگ اوزينى اوالر بيزنى 19ينه

همه سى امراق الر اى ليكن قيلورميز سوز آلديدا خدانينگ مسيح ده قيلورسيزالرمكى.

2 قورنتوسلوق الرغه 12

333

سيزالرنى كليشيم ده قورقارمن كه 20چونكه اوچون دور. قيلينماقينگيز تعمير سيزنينگ خواهالغانيم ديك تاپمايمن و من اوزوم سيزالرگا خواهالغانينگيزديك كورونمايمن مكى؟ بى قاعده ليك و يوغانليق توشوماغليق، گب غيبت، طرفدارليق، اچيغليق، حسد، جدل، سيزنينگ منى خدايم كلگانيم ده ينه سيزالرگا 21آرى قورقارمن. ديب تاپيلور آرانگيزدا و زناسيدين و ناپاكليقيدين اوز قيليب گناه ايلگاريدين و قيلور خجالت جهتينگيزدين

بوزوغلوقيدين توبه قيلماغان توال كشى اوچون غم ييمن ديب قورقارمن.

اون اوچونجى باب

1اوچونجى مرتبه ايمدى سيزنينگ قاشينگيزغه كلورمن. هر ايش ايكى يا اوچ گواه نينگ

بالدور همه سيگا قالغانالرنينگ و قيلغانالرغه گناه 2ايلگارى توختاتيلسون. بيالن اغيزى ايكينجى مرتبه قاشينگيزدا تورغاندا ايتقانيم ديك ايمدى ينه قاشينگيزغه كلماسده غائبليقيم دا ايتورمن كه يانيب كلسام هيچ برينى ايامايمن. 3مسيح نينگ منده سوزالگانى نينگ دليلى نى ايستايسيز ايماسمو؟ اول اوزى سيزنينگ آرانگيزدا عاجز ايماس بلكه قدرتليك دور. 4چونكه اول اوزى عاجزليقدين دارغه تارتيلغان بولسه مو ينه خدانينگ قدرتى بيالن تيريك دور. بيز تيريك برله قدرتى خدانينگ اوچون سيز بيالن انينگ بولساق مو عاجز انينگده اوزوميز آيا ايماندا تورورميزمو ديب اوزونگيزنى امتحان قالورميز. 5اوزونگيزنى سيناب باقينگالر قيلينگالر. يسوع مسيح بيزده بارمو يوق مو ديب تفتيش قيليب اوزونگيزنى بيلماس سيزالرمو؟ بولماسه امتحاندين يارانيغليق چيقمايسيزالر. 6ليكن بيزنى امتحاندين يارانيغليق چيقماغان كشيالرديك تاپماغايسيزالر ديب اميد قيلورمن. 7خداغه دعا قيلورميزكه هيچ بر يمان ايش يخشيليق نى سيزالر بلكه ايماس اوچون كورونوشيميز مقبول بيزنينگ قيلماغايسيزالر. قيلغايسيزالر ديب شونى ايتورمن و بيزالر مقبول كورونماساك هم راضى دورميز. 8چونكه حقيقت گا ضد بر ايشنى قياللمايميز ليكن حقيقت اوچون بر نمه قياللورميز. 9چونكه قچان بولماقينگيز كامل و خوش دورميز. بولسانگيز كوچلوق سيزالر بولوب ضعيف اوزوميز حاضرليقيم دا تاكه يازارمن غائبليقيم دا مونى اوچون 10انينگ قيلورميز. هم دعا اوچون خداوندنينگ منگا يقيتيش اوچون ايماس بلكه تعمير قيليش اوچون برگان قدرتيگا موافق

قاتيغليق ايشالتيش الزم كلماسون.

2 قورنتوسلوق الرغه 12 و 13

334

اتفاق تاپينگالر، تسلى بولونگالر، كامل بولونگالر، خرسند برادرالر اى 11اخيرى

تنگريسى سالمتليك نينگ و محبت نينگ و ياشانگالر بيالن سالمتليك بولوشونگالر، سيزالر بيالن بولور. 12مقدس سويوش بيالن بر برينگيزگا سالم قيلينگالر. مقدسالرنينگ همه سى سيزالرگا سالم ايتورالر. 13خداوند يسوع مسيح نينگ لطفى و خدانينگ محبتى و

روح القدس نينگ شريگليكى همه نگيز بيالن بولغاى.

2 قورنتوسلوق الرغه 13

335

پاولوس رسول نينگغالطيه ليك الرگا پتوگان خطى

اولقى باب

1آدم الرنينگ طرفيدين و يا آدم الرنينگ واسطه سى برله ايماس بلكه يسوع مسيح نينگ

2و پاولوسدين بولغان رسول برله واسطه سى آتانينگ خدا قوپارغان اولوك الردين انى و 3سيزالرگا سالم. جماعت الرگا غالطيه داكى همه سيدين برادرالرنينگ بولغان بيله من اوزى خدا بولغاى. 4اول آتادين و خداونديميز يسوع مسيح دين عنايت و سالمتليك خدا اوچون گناه الريميز قوتقازغالى دنيادين يمان اوشبو بيزنى موافق اراده سيگا آتاميزنينگ

اوزينى فدا قيلدى. 5انگا ابدالرنينگ ابديغچه جالل بولسون آمين. انداغ انجيلگا باشقه يانيب كيمرسه دين قچقيرغان بولوشقه عنايتيده 6مسيح نينگ

سيزنى اما ايماس دور انجيل باشقه اصال 7ليكن قيلورمن. تعجب يوتگالگانينگيزگا پات 8ليكن بار. كيمرسه الر بعضى تورغان قيليب اليشانغو انجيلى نى مسيح نينگ ازيقتوروب بيز اوزوميز يا آسماندين بر فرشته بيز سيزالرگا بشارت برگان انجيلدين باشقه سى نى وعظ ايتسه ملعون بولسون. 9آرى من ايلگارى ايتقانديك ايمدى ينه ايتورمن كه بر كيمرسه سيزالر

قبول قيلغان انجيلدين باشقه سى نى وعظ ايتسه ملعون بولسون. تخى آيا قيلورمن مو؟ سوز رضاييغه خدانينگ يا رضاييغه مو آدم الرنينگ 10ايمدى

آدم الرغه مقبول بولغالى جهد قيلورمن مو؟ اگر تخى آدم الرغه مقبول بولغالى خواهالسام مسيح نينگ خذمتكارى بوالماس ايرديم. 11ليكن اى برادرالريم من سيزالرگا بشارت برگان انجيل انسانچه ايماس ديب سيزالرگا بيلدورورمن. 13چونكه من اوزوم انى آدم طرفيدين قبول قيلماديم و يا اورگانماديم ليكن يسوع مسيح نينگ الهامى واسطه سى برله منگا كلدى. 13منينگ يهوديليقدا قيلغان رفتاريم نينگ باره سيدين انگالب منينگ خدانينگ جماعتى نى

قايداغ حددين زياده قوغالب ويران قيلغانيم نى بيلورسيزالر. 14آرى يهوديليقدا ترقى قيليب قوميم داكى همتنگ الريم نينگ توالسيدين اوتوب آتاباباالريم نينگ بويوروق الريدا غيرت

غالطيه ليك الرگا 1

336

قيلور ايرديم. 15ليكن منى انام نينگ رحميدين برى ايلغاب اوز عنايتى بيالن قچقيرغان خدا 16طائفه الرغه انجيل نى بشارت برماكيم اوچون اوز اوغلى نى منده اشكارا قيلغالى مناسب

رسول ايلگارى مندين اورشليم غه 17و قيلماديم. مصلحت بيالن قان و جسم كورگانده 18اوچ كلديم. يانيب دمشققه ينه اندين باريب عربستانغه چيقماى قاشيغه بولغانالرنينگ انينگ اون بش كون اورشليم غه چيقيب اوچون بولماق تونوش بيالن كفاس كين يلدين برينى هيچ رسول الرنينگ باشقه يعقوبدين برادرى خداوندنينگ 19ليكن قالديم. قاشيدا كورماديم. 20منا سيزالرگا بو پتوگانيم نينگ يالغان بولماغانى خدانينگ آلديدا اشكارادور. 21اما اندين كين سوريه و قيليقيه نينگ اطراف الريغه كلديم. 22ليكن يهوديه داكى جماعت الر

منى يوزدين تونوماس ايرديالر. 23بيزنى بر وقت قوغالغان كيمرسه اوزى ايلگارى يوقاتقالى قصدالگان ايمان نينگ انجيلى نى ايمدى وعظ ايتادور ديب منينگ باره م ده يالغوز شو خبرنى

انگالب 24منينگ جهتيم دين خداغه حمد ايتيالر.

ايكينجى باب

ينه چيقتيم. بارناباس بيالن اورشليم غه تيتوسنى همراه قيليب يلدين كين 1اون تورت

2ليكن بر الهام غه موافق چيقيب ايرديم. و انداكى الرغه اوزوم طائفه الرغه بشارت برگان

حاضرقى قيليب بيان همه سى نى يوز بيوز معتبرالرگا مخصوصا و برديم ديب انجيل نى يوگوروشوم يا ايلگاركى يوگورگانيم بيكار بولماسون ديب اوالر بيالن مصلحت قيليشتيم. 3اما منينگ بيالن همراه بولغان تيتوس يونانى بولغانى بيالن ختنه قيلينغالى زورالنمادى.

قيلماق قل بيزنى اوالر ايرديالر. قوشولغان جماعت گا برادرالر يالغان بر نچه 4بولماسه

اوچون مسيح يسوع داكى آزادليقيميزنى چارالغالى جماعت گا كيريب اليب ايردى. 5ليكن انجيل نينگ حقيقتى آرانگيزدا قالسون ديب بر ساعتچه مو اطاعت قيلغالى اونامادوق. 6ليكن معتبر سانالغانالر بر نمه بولغان بولسه و يا بولماسه مونينگ بيالن منينگ كاريم يوق دور. 7بلكه بويورمادى. نمه بر منگا معتبرالر بولسه قانداغ هر قيلماس. يوزخاطر آدم غه خدا پطروسغه ختنه ليك الرگا انجيل نينگ بشارتى تاپشورولغانديك منگا ختنه سزالرگا بشارت رسول لوق آراسيدا ختنه ليك الر پطروس 8چونكه كورديالر. تاپشورولغانى نى بريشى برگان ياردم آراسيدا طائفه الرنينگ هم منگا اوزى برگوچى ياردم انگا تورغانيدا قيليب

غالطيه ليك الرگا 1 و 2

337

ايردى. 9و توبروك الرديك سانالغان يعقوب و كفاس و يوحنا منگا بريلگان عنايت نى بيليب بيز ختنه ليك الرگا و سيز طائفه الرغه بارغايسيز ديب منگا و بارناباسغه شريگليكگا اونگ قيليشيب شونى من و خواهالديالر قيليشيميزنى ياد فقيرالرنى 10ليكن برديالر. قولى نى

برگالى جهد قيلديم. 12چونكه قوپتوم. يوز بيوز انگا اوچون قيلغانى خطا كلگانده انطاكيه گا كفاس 11ليكن

كين كلگاندين اوالر ليكن يدى طعام بيالن طائفه الر كلماسده كشيالر يعقوبدين آيريلدى. 13و قالغان يهوديالر ختنه ليك الردين قورقوب اوزينى نرى تارتيب طائفه الردين هم انينگ بيالن ريا قيلديالر شونداغ كه بارناباس هم اوالرنينگ رياسيغه تارتيلدى. 14ليكن من اوالرنينگ انجيل نينگ حقيقتيگا موافق توز رفتار قيلماغانى نى كورگانده همه سى نينگ ياشاسانگ طائفه الرديك ياشاماى يهوديديك بولوب يهودى سن ايتيم كه كفاسغه آلديدا بولوب يهودى اوزوميز 15بيز زورالرسن. ياشاغالى يهوديديك طائفه الرنى اوچون نمه بيالن عمل الرى شريعت آدم نينگ 16هيچ ايماس ميز. گناه كار طريقه سيدا طائفه الرنينگ بيز بيليب قيلينماقى نى بيالن عادل ايمان كلتورماكى بلكه مسيح يسوع غه عادل بواللماى هم مسيح يسوع غه ايشاندوك تاكه شريعت عمل الر بيالن ايماس بلكه مسيح گا ايشانماكيميز بيالن عادل قيلينغايميز. چونكه هيچ بشر شريعت عمل الرى بيالن عادل قيلينماس. 17ليكن اگر بيز مسيح ده عادل بولوشنى ايستاب اوزوميز گناه كار تاپيلساق مسيح گناه خذمتكارى بولمادى مو؟ ياق هرگيز. 18چونكه اوز يقيتقانيم نى ينه ياساسام اوزوم نى تجاوز قيلغوچيديك كورساتور ايرديم. 19چونكه من بولسام خدا اوچون ياشاغالى شريعت نينگ واسطه سى برله اوزوم من كين موندين 20ليكن تارتيليب دورمن. دارغه بيله مسيح اولدوم. شريعت دين ياشامايمن بلكه مسيح منده ياشايدور. اما ايمدى جسم چه ياشاسام مو منى دوست توتوب منينگ اوچون اوزينى فدا قيلغان ابن الله نينگ ايمانى بيالن ياشارمن. 21خدانينگ عنايتى نى

باطل قيلمايمن چونكه اگر عدالت شريعت دين بولسه ايردى مسيح بيكار اولوب ايردى.

اوچونجى باب

كوزالرينگيزنينگ اوز مسيح يسوع تارتيلغان دارغه غالطيه ليك الر عقل سز 1اى

آلديدا بيان قيلينغاندين كين كيم سيزالرنى آلداب دور؟ 2يالغوز شونى سيزالردين بيلگالى

غالطيه ليك الرگا 2 و 3

338

خواهالرمن: روح نى شريعت عمل الر بيالن قبول قيلدينگيزمو يا ايمان نينگ بشارتى بيالن انى قبول قيلدينگيزمو؟ 3شونداغ عقل سز بولدينگيزمو؟ روح بيالن باشالغاندين كين جسم زحمت نى توال نچه شو بولسه بولغان بيكار ايشينگيز 4اگر قيلورسيزالرمو؟ تمام بيالن بيكار تارتينگيز. 5سيزالرگا روح نى بريب آرانگيزدا قدرتليك عمل قيلغوچى شونى شريعت ابراهيم هم 6شونداغ قيلدى مو؟ بيالن بشارتى ايمان نينگ يا قيلدى مو بيالن عمل الرى

خداغه ايشاندى و ايشانيشى انگا عدالتديك سانالدى. كتاب 8ليكن بالالرى دور. ابراهيم نينگ اوزى بولغانالرنينگ ايماندين 7بيلينگالركه

سنده كورگاچ: ايلگاريدين قيالدورغانى نى عادل بيالن ايمان طائفه الرغه خدانينگ 9انينگ بردى. بشارت ايلگاريدين ابراهيم غه ديب تاپارالر مباركليك طائفه الر همه شريعت 10اما تاپارالر. مباركليك بيله ابراهيم ايشانگان اوزى بولغانالر ايماندين اوچون عمل الريگا اعتماد قيلغانالرنينگ همه سى لعنت تگيده دور چونكه هر كيم شريعت كتابيدا بيالن كيمرسه نينگ شريعت ملعون دور. 11و هيچ توتماسه دائم پتولگان نينگ همه سى نى بيالن ايمان كيمرسه عادل چونكه اشكارادور قيلينمايدورغانى عادل آلديدا خدانينگ ياشايدور. 12اما شريعت ايماندين ايماس بلكه انى توتقان كيمرسه انينگ بيالن تيريك قالور. 13مسيح بيزنينگ اوچون لعنت قيلينيب بيزنى شريعت نينگ لعنتيدين آزاد قيلدى چونكه هر

طائفه الرغه مباركليكى 14ابراهيم نينگ پتولوب دور. ديب ملعون دور اسيلسه يغاچقه كيم قيلماقيميز اوچون قيلينغان روح نى قبول برله وعده ايمان نينگ واسطه سى اوزوميز يتيب

آزاد قيليندوق. قيلينغاندين تصديق وصيتى آدم نينگ بر ايتورمن كه سوزالب انسانچه برادرالر 15اى

كين هيچ كيمرسه انى باطل قياللماس يا انگا بر نمه قوشالماس. 16اما ابراهيم غه و انينگ ايتقانديك برگا بلكه ديمادى اوروغالر ايتقانديك توالغه بريلدى. وعده الر اوروغيغه ايلگاريدين خدا ايتورمن كه شونى 17ليكن مسيح دور. اوروغ اول و دييدور اوروغونگ توختاتقان عهدنى تورت يوز اوتوز يلدين كين بريلگان شريعت اوزى وعده نى يوقاتقوديك باطل قياللمايدور. 18اگر ميراث شريعت دين بولسه ايردى وعده دين بولماس ايردى ليكن

خدا انى ابراهيم غه وعده بيالن برگان ايردى. 19انداغ بولسه شريعت نمه اوچون بريلدى؟ اول اوزى وعده قيلينغان اوروغ كلگونچه

بر بريليب برله واسطه سى فرشته الر قوشولوب اوچون بولوشى اشكارا تجاوزنينگ

غالطيه ليك الرگا 3

339

ميانچى نينگ قوليغه تاپشورولدى. 20ليكن ميانچى يالغوز بر طرف نينگ ميانچى سى ايماس چونكه ايماس. انداغ ياق ضدمو؟ وعده سيگا خدانينگ شريعت 21آيا بردور. خدا اما حياتليق يتگوزادورغان شريعت بريلگان بولسه ايردى بدرستى عدالت شريعت دين بولور ايردى. 22ليكن يسوع مسيح نينگ ايمانيدين بولغان وعده ايشانگانالرگا بريلسون ديب كتاب

همه سى نى گناه نينگ تگيگا سوالب قويدى. شريعت بيز وقتيغچه ايمان نينگ بوالدورغان اشكارا اول كلماسده ايمان 23اما

اوچون قيلينماقيميز عادل برله ايمان بيالن 24مونينگ ايردوك. ساقالنيب تگيده كلگاندين ايمان 25اما بولوب دور. معلميميز كلتورادورغان مسيح گا بيزنى شريعت بيالن ايمان يسوع داكى مسيح همه نگيز 26چونكه ايماس ميز. تگيده معلم نينگ كين مسيح نى همه نگيز تعميدالنگان مسيح گا 27چونكه اوغول الرى دورسيزالر. خدانينگ كييب دورسيزالر. 28موندا نه يهودى و نه يونانى، موندا نه قل و نه آزاد، موندا نه اير كشى و نه خاتون كشى چونكه همه نگيز مسيح يسوع دا بردورسيزالر. 29اما مسيح نينگ كى بولسانگيز

ابراهيم نينگ اوروغى بولوب وعده گا موافق وارث دورسيزالر.

تورتونجى باب

انينگ بيالن بولغانى ايگاسى همه سى نينگ وقتيدا ايكان بال وارث ايتورمن كه 1ليكن

بيالن بر قل نينگ آراسيدا هيچ بر فرقى يوق دور. 2بلكه آتاسى تعيين قيلغان وقتغچه وصيالر و وكيل الرنينگ تگيده تورادور. 3شونداغ بيز هم بالغقه يتماسده دنيانينگ قدرت الرى نينگ تگيده قل لوق قيليب توردوق. 4ليكن وقت تمام بولغاندا خدا اوز اوغلى نى ايباردى. بيزگا اوغول لوق حقى نى تاپتوروب شريعت نينگ تگيداكى الرنى آزادليققه ساتيب الماق اوچون اوغول الر 6ليكن كلدى. بولوب تگيده شريعت نينگ توغولوب خاتوندين اوزى اول قچقيرادورغان ديب آتا اى ابا اوغلى نينگ اوز كونگل الريميزگا خدا اوچون بولغانيميز بولسانگ خدا اوغول و اوغول دورسن بلكه ايماس قل كين ايباردى. 7موندين روحى نى

طرفيدين وارث بولورسن. قيلور قل لوق تنگريالرگا بولماغان تنگرى اصل وقتينگيزدا تونوماغان خدانى 8اما

اول عاجز تونولغاندين كين انينگ طرفيدين آرى تونوب ايمدى خدانى ايردينگيز. 9ليكن

غالطيه ليك الرگا 3 و 4

340

و آى الر و كونالر 10تعيين قياللورسيزالر؟ قل لوق ينه يانيب قايداغ قدرت الرگا بيچاره وقت الر و يل الرنى اولوغ بيليب ساقالرسيزالر. 11سيزنينگ جهتينگيزدين تارتقان زحمتيم

بيكارميكن ديب سيزنينگ اوچون قورقارمن. بولغاندين كين سيزالر منديك يالبارورمن كه من سيزالرديك برادرالر سيزالرگا 12اى

ضعيف بدنيم بيلورسيزالركه 13ليكن يتگوزماب سيزالر. ضرر بر هيچ منگا بولونگالر. ضعيفليق بدنيم داكى 14و ايتيم. وعظ انجيل نى سيزالرگا مرتبه اولقى سببيدين بولغان سيزالرگا امتحان بولونغوديك بولغان بولسه مو منى تحقير قيليب مكروه كورماى خدانينگ بر فرشته سيديك آرى يسوع مسيح نينگ اوزيديك منى قبول قيلدينگيز. 15ايمدى اوزونگيزنى خوشحال ايتقانينگيز نه يرده دور؟ چونكه سيزنينگ باره نگيزده گواه ليق برورمن كه اگر ممكن بولسه ايردى اوز كوزالرينگيزنى اويوب منگا برور ايردينگيز. 16ايمدى سيزالرگا راست نى ايتقانيم اوچون دوشمنينگيز بولدوم مو؟ 17اوالر سيزالر اوچون غيرت قيلورالر ليكن شونى بيزدين سيزنى اوچون قيلدورماق غيرتليك اوزيگا سيزنى بلكه قيلماى طريقه دا يخشى توسارالر. 18يالغوزمن آرانگيزدا بولغان وقت دا ايماس بلكه يخشى ايشدا سيزنينگ اوچون هميشه غيرت قيلينيش يخشى بولور ايردى. 19اى بالالريم مسيح سيزالرده صورتالنگونچه تبديل آوازيم نى بولوب آرانگيزدا تارتارمن. 20ايمدى سيزنينگ تولغاق ينه اوچون سيزالر

قيلغالى خواهالر ايرديم چونكه سيزنينگ اوچون عالج سزدورمن. شريعت نى برينگالر: ديب منگا خواهالغوچيالر توروشنى تگيده شريعت نينگ 21اى

انگالمادينگيزمو؟ 22چونكه ابراهيم نينگ ايكى اوغلى بار ايردى. برى كنيزكدين و برى آزاده دين اما آزاده نينگ ايردى ديب پتولوب دور 23ليكن كنيزك نينگ اوغلى جسم گا موافق توغولدى اوغلى وعده گا موافق توغولدى. 24اما بو ايش نينگ باشقه معنى سى بار چونكه بو خاتونالر ايكى عهدنينگ مثالى بوالدور. اوالرنينگ برى طورسينادين بولوب اوز بالالرينى قل لوققه آتانيب حاضرقى مثالى هاجردور. 25چونكه طورسينا عربستاندا هاجر توغادور و شونينگ اورشليم نينگ مثالى دور چونكه اورشليم اوز بالالرى بيالن قل لوقدا تورادور. 26ليكن سماوى اورشليم آزاده بولوب بيزنينگ اناميز بوالدور. 27چونكه پتولوب دوركه اى توغماس بولوب بال توغماغان كيمرسه شادليق قيلغيل، اى تولغاق تارتماغان كيمرسه خوشلوقدين اونلوك آواز بيالن قچقيرغيل چونكه ايرى بولماغان نينگ بالالرى ايرى بولغان نينگ كى دين توال بولور. 28ليكن سيزالر اى برادرالريم اسحقديك وعده نينگ بالالرى دورسيزالر. 29ليكن اول وقت دا

غالطيه ليك الرگا 4

341

جسم گا موافق توغولغان اوزى روح غه موافق توغولغان نى قوغالغانديك ايمدى هم شونداغ بوالدور. 30اما كتاب نمه ايتور؟ كنيزك نى و اوغلى نى چيقارغيل كنيزك نينگ اوغلى آزاده نينگ اوغلى بيالن ميراث اليشماسون ديب ايتور. 31انينگ اوچون اى برادرالريم بيزالر كنيزك نينگ

بالالرى ايماس بلكه آزاده نينگ بالالرى دورميز.

بشنجى باب

توروب ثابت اوچون انينگ قيليب دور. آزاد بيزنى مسيح اوچون بولماقيميز 1آزاد

قل لوق بويونتوروق نينگ استيغه كيرمانگالر. مسيح قيلدورسانگيز ختنه اوزونگيزنى اگر ايتورمن كه سيزالرگا پاولوس من 2منا

سيزالرگا هيچ فائده قيلماس. 3اوزينى ختنه قيلدورادورغان هر آدم غه گواه ليق برورمن كه بارچه شريعت نى توتقالى قرضدار بوالدور. 4اى شريعت بيالن عادل بولغالى خواهالغانالر مسيح دين آيريليب عنايت دين توشوب دورسيزالر. 5چونكه بيز ايماندين بولغان روح برله عدالت نينگ اميديگا منتظر تورورميز. 6چونكه مسيح يسوع دا ختنه نينگ مو فائده سى يوق، ختنه سزليك نينگ مو فائده سى يوق بلكه محبت نى كارغه كلتورادورغان بر ايمان الزم دور. توساب دور؟ سيزالرنى كيم قيليشدين اطاعت حقيقت گا ايردينگيز. يوگورور 7يخشى

8بو اوناتيش سيزالرنى دعوت قيلغان نينگ طرفيدين كلماب دور. 9كچيك كنه خميرتروش

خميرنينگ همه سى نى اچيتور. 10من خداوندده سيزالرگا شو اعتمادنى قيلورمن كه باشقه فكرگا كيريشماگايسيزالر. ليكن سيزالرنى ازيقتورغوچى اوزى كيم بولسه اوز حكمى نى تاپادور. 11اما من بولسام اى برادرالر تخى ختنه نى وعظ ايتسام نمه اوچون قوغالنورمن؟ ايتسام دارنينگ دوگوجتوروكى يوق بولوب كتيب دور. 12كاشكه سيزالرگا ختنه نى وعظ

فتنه قيلغانالر اوز اوزينى كسسه ايرديالر. فرصت جسم آزادليقينگيزنى ليكن قچقيريلدينگيز آزادليققه سيزالر برادرالر 13اى

14چونكه قيلينگالر. خذمت بربرينگيزگا بيالن محبت ليكن ايشالتمانگالر تاپغوديك ديگان توتغيل دوست اوزونگديك همسايه نگ نى يعنى سوزده بر همه سى شريعت نينگ سوزده تمام بوالدور. 15ليكن آرانگيزدا تيشالشيب بربرينگيزنى يسانگيز آگاه بولونگالركه

بربرينگيزنى يب كتماگايسيزالر.

غالطيه ليك الرگا 4 و 5

342

ايتورمن كه روح بيالن يورونگالر و جسم نينگ شهوتى نى بجا كلتورمانگالر. 16ليكن

بوالرنينگ و قيلور ميل ضديدا جسم نينگ روح و ضديدا روح نينگ جسم 17چونكه

ايكيالسى بربريگا ضد تورادور تاكه اوز خواهالغانينگيزنى قيلماغايسيزالر. 18ليكن روح بيالن هدايت قيلينسانگيز شريعت نينگ تگيده ايماس سيزالر.

ناپاكليق، زناكارليق، اوزى: اوالر و اشكارادور عمل الرى جسم نينگ 19ليكن

مخالفت، غضب، اچيغ، خصومت، عداوت، سحربازليق، 20بتپرستليك، بوزوغلوق، طرفدارليق، مفارقت، 21حسد، قتل، شراب خورلوق، عراق مجلس الر و بوالرغه اوخشاش ايشالر بوالدور. شونداغ ايشالر باره سيده ايلگارى ايتقانديك ينه ايتورمن كه انداغ ايشالرنى

قيلغوچيالر خدانينگ پادشاه ليقيغه وارث بولماسالر. 22اما روح نينگ ميوه سى محبت، خوشلوق، سالمتليك، كونگل كنگليكى، مهربانليق،

ضديدا ايشالرنينگ انداغ شريعت يغماغليق دور. نفس و 23يواشليق امينليك يخشيليق، ايماس دور. 24ليكن مسيح يسوع نينگ كى بولغانالر جسم نى خواهشى و شهوت الرى بيالن دارغه تارتيب دور. 25و روح نينگ واسطه سى برله تيريكليك تاپغان بولساق روح غه موافق

يورالى. 26بربريميزنى غضبگا كلتوروب بربريميزگا حسد قيليب بيكار عزت ايستامايلى.

التنجى باب

شونداغ نى بولغانالر روحانى سيز كتسه توشوب خطاغه كشى بر اگر برادرالر 1اى

توشماگايسن. امتحانغه اوزونگ قايالغيل كه اوزونگگا اونگالنگالر. بيالن روح يواش پوتگوزونگالر. شونداغ شريعتى نى مسيح نينگ كوتاريب يوك الرينى 2بر برينگيزنينگ

3بر كيم بر نمه بولماى اوزينى بر نمه خيال قيلسه اوز اوزينى آلدايدور. 4ليكن هر كيم اوز

ايشى نى امتحان قيلسون. شونداغ قيلسه باشقه سى نينگ باره سيده فخر قيلماى يالغوز اوز ايشى باره سيده فخر بولور. 5چونكه هر كيم نينگ كوتارادورغان اوز يوكى باردور.

6ليكن خدانينگ سوزيده تعليم الغوچى تعليم برگوچى سى نى هر يخشى نعمتيگا شريك

قيلسون. 7ازيقمانگالر، خدا اوزينى مسخره قيلغالى قويمايدور. آدم نمه تريسه شونى هم تريغان روح غه و اورار هالكت جسم دين كيمرسه تريغان جسميگا اوز 8چونكه اورار. چونگ هارمايلى قيلغانيميزدا يخشيليق 9ليكن اورار. تيريكليك ابدى روح دين كيمرسه

غالطيه ليك الرگا 5 و 6

343

زيريگماساك اوز وقتيدا اورارميز. 10شونينگ اوچون فرصتيميز بار وقت دا همه سيگا بلكه زياده راك اهل ايمان بولغانالرغه يخشيليق قياللى.

11اوز قولوم بيالن سيزالرگا پتوب شونچه چونكه حرف الر يازغانيم غه قايالنگالر.

12جسم چه معتبر بولغالى خواهالغانالرنينگ همه سى اوزوميز مسيح نينگ دارى اوچون

قيلينغانالر ختنه 13چونكه زورالرالر. قيلدوروشقه ختنه سيزالرنى ديب قوغالنمايميز ختنه سيزنى خواهالب قيلغالى فخر برله جسمينگيز سيزنينگ توتماى شريعت نى اوزى بار. 14ليكن من بولسام خداونديميز يسوع مسيح نينگ داريدين باشقه نرسه قيلدورغوسى بيالن هرگيز فخر قيلماغايمن. اول دارنينگ واسطه سى برله دنيا اوزوم دين و اوزوم دنيادين ختنه سزليك نينگ مو يا و يوق فائده سى ختنه نينگ مو 15چونكه تارتيليب دورمن. دارغه يورگانالرنينگ موافق قاعده غه 16بو الزم دور. بولماق خلقت ينگى ليكن يوق فائده سى همه سيگا آرى خدانينگ اسرائيليغه سالمت و مرحمت بولسون. 17موندين كين بر كيمرسه 18اى باردور. نشانه الرى يسوع نينگ بدنيم اوز منينگ چونكه قيلماسون، بى آرام منى

برادرالر خداونديميز يسوع مسيح نينگ لطفى سيزنينگ روحونگيز بيالن بولسون آمين.

غالطيه ليك الرگا 6

344

پاولوس رسول نينگ افسوسلوق الرغه پتوگان خطى

اولقى باب

افسوسداكى پاولوسدين بولغان رسول يسوع نينگ مسيح بيالن اراده سى 1خدانينگ

مسيح دين يسوع خداونديميز و خدادين 2آتاميز سالم. ايشانگانالرگا يسوع دا مسيح سيزالرگا عنايت و سالمتليك بولسون.

مسيح ده بيزنى اوزى اول بولغاى. مبارك خدا آتاسى مسيح نينگ يسوع 3خداونديميز

اولدانغانيدين دنيا 4چونكه بركتالب دور. بيالن بركتى روحانى همه عالم نينگ سماوى ايلگارى بيزنى اوز آلديدا مقدس و عيب سز بولغالى انينگده ايلغاب دور. 5و اوز خواهشى نينگ اوزيگا برله واسطه سى مسيح نينگ يسوع بيزنى محبتيده اوز موافق خوش رضاييغه اوغول لوققه تعيين قيلدى. 6اوز امراقيدا بيزگا انعام قيلغان عنايت جاللى نينگ حمدى اوچون شونى قيليب دور. 7انينگ اوزيده قانى نينگ واسطه سى برله فديه تاپيب عنايتى نينگ غنيليقيغه موافق گناه الرنينگ مغفرتى نى تاپتوق. 8بو عنايتى نى هر حكمت و فهم بيالن بيزگا اشوروب بيلدوروب بيزگا سرينى اراده سى نينگ توختاتقان اوزيده اوز موافق خوش رضاييغه 9اوز

مسيح ده نرسه نى همه يرداكى خواه آسمانداكى خواه همه سى نى بولغانيدا تمام 10زمانالر

برليكگا يغادورغان تدبيرينى اشكارا قيليب دور. 11هر نرسه نى اوز اراده سى نينگ اختياريچه قيلغوچى نينگ تقديريغه موافق مسيح ده ميراث نصيبى نى اليشقه ايلگاريدين تعيينالنيشتوق. سبب حمديگا جاللى نينگ انينگ باغالغانالر اميد ايلگارى مسيح گا بيز بيالن 12مونينگ

بواللى. 13انينگده سيزالر هم نجاتينگيزنينگ انجيل نينگ حقيقت سوزينى انگالغانينگيزدا ايشانيب وعده قيلينغان قدوس روح بيالن مهرالندينگيز. 14اول اوزى خدانينگ جاللى نينگ

حمدى و اوز قومى نينگ فديه تاپيشيغه ميراثيميزنينگ بلگوسى بولوب دور. 15انينگ اوچون اوزوم خداوند يسوع غه بولغان اعتقادينگيزنى و مقدسالرنينگ همه سيگا

سيزالرنى ايتيب شكر جهتينگيزدين سيزنينگ 16توختاماى انگالب محبتينگيزنى قيلغان

افسوسلوق الرغه 1

345

دعاالريم دا ياد قيلورمن. 17خداونديميز يسوع مسيح نينگ تنگريسى جالل نينگ آتاسى اوزينى بريب 18اوز دعوتى نينگ الهام نينگ روحى نى و تونوتماق اوچون سيزالرگا حكمت نينگ اميدى نمه ايكانى نى و مقدسالرنينگ آراسيدا انينگ ميراثى نينگ جاللى نينگ غنيليقى نمه ايكانى نى 19و بيز ايشانگانالر اوچون بولغان كوچى نينگ قوتيگا موافق ايشالگان قدرتى نينگ حدسز اولوغلوقى نينگ نمه ايكانى نى بيلماكينگيز اوچون كونگل الرينگيزنينگ كوزالرينى اچقاى ديب دعا قيلورمن. 20شو قدرت نى مسيح ده اشكارا قيليب انى اولوك الردين قوپاريب آسمانالردا اوز اونگ يانيدا اولتورغوزوب 21هر سلطنت و هر حكومت و هر قدرت و هر خواجه ليق اوستيگا آرى يالغوز بو دنيادا ايماس بلكه كالدورغان عالم ده هم ذكر قيلينغان هر اسم نينگ اوستيگا قويوب دور. 22همه سى نى انينگ پوت الرى نينگ تگيگا قويوب انى هر ايشدا جماعت نينگ باشى قيليب بريب دور. 23جماعت اوزى انينگ بدنى بولوب همه سى نى

هر نعمت بيالن تولدورغوچيدين تولوب دور.

ايكينجى باب

ايشالردا 2اول تيرگوزوب دور. خدا اولگانالرنى گناه الرينگيزدا و خطا سيز 1و

يعنى اميريگا حكومت نينگ هواداكى يوروب زمانه چه دنياوى بو وقت بر سيزالر بولساق مو 3بيز ايرگاشتينگيز. روح غه تورغان ايشالب بالالريدا اطاعت سزليك نينگ جسم نينگ يوروب شهوت الريده جسميميزنينگ آراسيدا اوالرنينگ وقت بر همه ميز غضب نينگ طبيعت ده اوخشاش باشقه الرغه قيليب خواهشيديك خيال الرنينگ و بيزنى اوچون محبتى چونگ اوز بولوب غنى مرحمتيده خدا 4ليكن ايردوك. بالالرى بيالن تيرگوزدى. آرى عنايت بيالن بيزنى مسيح اولگانيميزده توتوب 5خطاالردا دوست قوتقازيلدينگيز. 6منا بيزنى انينگ بيالن تيرگوزوب قوپاريب مسيح يسوع بيالن آسمانالردا بيزگا يسوع دا مسيح دورالرده كالدورغان 7تاكه اولتورغوزوب دور. اورونالشتوروب عنايت دين 8چونكه قيلغاى. اشكارا غنيليقى نى عنايتى نينگ فضيلتليك اوز بيالن لطف ايمان نينگ واسطه سى برله قوتقازيلدينگيز ليكن بو ايش اوزلوكدين ايماس بلكه خدانينگ عطيه سى دور. 9و عمل الردين ايماس تاكه هيچ كيمرسه فخر قيلماغاى. 10چونكه بيز انينگ ايشى بولوب يخشى عمل الر قيلغالى مسيح يسوع دا يراتيلغان ميز. آرى شونداغ عمل الرده

افسوسلوق الرغه 1 و 2

346

يورماكيميز اوچون خدا اوالرنى ايلگاريدين تعيينالب دور. 11انينگ اوچون سيزالر بر وقت جسم چه طائفه الر بولوب جسم ده قول بيالن قيلينغان

وقت 12اول كلتورونگالر. يادينگيزغه آتانغانينگيزنى ختنه سز كشيالردين بار ختنه سى غريب عهديدين وعده نينگ توروب تاشقارى ملتيدين اسرائيل نينگ بولوب مسيح سز آرى يسوع دادورسيزالر مسيح ايمدى 13ليكن ايردينگيز. خداسز و اميدسز دنيادا بولوب سيز بر وقت يراق تورغانالر مسيح نينگ قانى بيالن يقين كلدينگيز. 14بيزنينگ سالمتيميز اول دور. چونكه اول اوزى آيريما توسانجى سى نى يعنى عداوت نى يوقاتيب ايكيالسى نى قيلغاچ پيدا سالمتليك قيليب آدم بر ينگى اوزيده ايكى نى اول 15آرى برالشتوروب دور. اوز جسميده امرالرنينگ شريعت قاعده الرينى يوقاتيب 16دار بيالن عداوت نى اولتوروب ايكيالسى نى بر بدنده خدا بيالن ياراشتوردى. 17و اول اوزى كليب سيز يراقداكى الرغه و يقينداكى الرغه سالمت نى بشارت بردى. 18چونكه انينگ واسطه سى برله ايكيالميز آتانينگ

آلديغه بر روح دا يول تاپتوق. و ملتداشالرى مقدسالرنينگ بلكه ايماس مهمان و مسافر سيزالر كين 19موندين

اوستيده اولى پيغمبرالرنينگ و 20رسول الرنينگ اهل بيت الرى دورسيزالر. خدانينگ عمارت نينگ 21انينگده اوزى دور. يسوع مسيح تاشى بورجك بنانينگ اول ياسالدينگيز. همه سى قوشولوب اوسوب خداوندده بر مقدس بيت بوالدور. 22انينگده سيزالر هم روح دا

خداغه بر مكان بولماق اوچون باشقه الر بيالن قوشولوب ياساليب دورسيزالر.

اوچونجى باب

پاولوس بولغان زندانى سى يسوع نينگ مسيح من اوچون طائفه الر سيز سببدين 1بو

خذمتى عنايت برگان منگا خدانينگ اوچون 2سيزنينگ بوكارمن. تيزالريم نى اوزوم سر اول پتوگانديك بيالن سوز قيسقه ايلگارى من 3يعنى انگالب دورسيزالر باره سيدين باره سيداكى سرى نينگ مسيح نينگ اوقوغانينگيزدا 4مونى بيلدورولدى. منگا بيالن الهام بيليشليكيم نى اوقالورسيزالر. 5اول سر اوتگان نسل الرنينگ وقت الريدا آدم بالالريغه بيان قيلينماى ايمدى روح نينگ الهامى بيالن انينگ مقدس رسول الريغه و پيغمبرالريگا اشكارا قيلينيب دور. 6يعنى اول سر كه طائفه الر انجيل نينگ واسطه سى برله بيز بيالن هموارث و بر

افسوسلوق الرغه 2 و 3

347

بدن بولوب مسيح داكى وعده گا شريك بولوب دور. 7من اوزوم خدانينگ قدرتى واسطه سى برله منگا بريلگان عنايتى نينگ عطيه سيگا موافق اول انجيل نينگ خادمى بولدوم. 8من همه غنيليقى نينگ يتيشالمايدورغان عقل هيچ مسيح نينگ حقيريغه همه دين مقدسالرنينگ خدانينگ يراتغوچى 9آرى همه سى نى قيليندى. عطا بريشى بشارت طائفه الرغه انجيل نى منگا قيليشى اشكارا ايكانى نى نمه مصلحتى سرنينگ ياشورونغان برى ازلدين اوزيده توالليقى نى حكمتى نينگ اوز برله واسطه سى جماعت نينگ خدا 10چونكه بريليب دور. آسمانالرداكى اميرالرگا و قدرتليك الرگا اشكارا قيليشنى خواهالدى. 11اوزى نينگ ازلدين ايردى. شونداغ مصلحتى كلتورگان عملگا يسوع دا مسيح خداونديميز توختاتيب برى كين خاطرجمع ليك ايشانگاندين انگا تاپيب برله جرأت واسطه سى 12چونكه مسيح نينگ

اوزونگيز بولوب عزتينگيز سيزنينگ وجهيدين 13بو كيرالورميز. آلديغه خدانينگ بيالن اوچون تارتقان زحمت الريم نينگ جهتيدين جرأت سز بولمانگالر.

14انينگ اوچون آتاغه تيزيم نى بوكارمن. 15آرى آسماندا و يرده آتا ديب آتانغان همه سيگا

روحى نينگ اوز موافق غنيليقيغه جاللى نينگ 16انينگ بوكوب تيز اوزيگا برگان نينگ نام واسطه سى برله باطنكى آدمينگيزنينگ قوتالنيشى اوچون سيزالرگا توفيق برسون ديب دعا قيلورمن. 17و مسيح ايمان نينگ واسطه سى برله كونگل الرينگيزده ساكن بولوب اوزونگيز محبت ده يلديزالنيب اولداالنيب. 18مسيح نينگ عقلدين اوستون بولغان محبتى نى بيليب همه مقدسالر بيالن اول محبت نينگ كنگليكى و اوزونلوقى و چوقورلوقى و ايگيزليكى نينگ نمه

ايكانى نى اوقوشقه قدرت تاپيب خدانينگ همه كماليغه تولغايسيزالر ديب دعايم بار. فكر و تيالگانيميزدين موافق قدرتيگا ايشاليدورغان كليب كارغه بيزده 19اما

جماعت ده انگا 20آرى بولغانغه قادر قيليشقه زياده راك قانچه همه سيدين قيلغانيميزنينگ مسيح يسوع نينگ واسطه سى برله همه عصرالرغچه ابداالبد جالل بولسون آمين.

تورتونجى باب

قچقيريلغان برورمن كه نصيحت سيزالرگا بولوب زندانى اوچون خداوند 1من

محبت ده بيالن صبر و يواشليق و متواضع ليق 2همه قيليب رفتار اليق دعوتينگيزگا بيالن باغالنجى سى سالمت نينگ برليكى نى 3روح نينگ قيليب. تحمل بربرينگيزگا

افسوسلوق الرغه 3 و 4

348

بر بولغانديك بر اميدى دعوتينگيزنينگ 4قچقيريلغان قيلغايسيزالر. جهد ساقالغالى بدن دورسيزالر. 5روح بر، خداوند بر، ايمان و تعميد بردور. 6و همه سى نينگ آتاسى خدا

بردور. اوزى همه سى نينگ اوستيده و همه سى بيالن و همه سيده دور. بريليب دور. برگان عطيه سى نينگ مقداريغه موافق عنايت بريميزگا مسيح 7ليكن هر

8انينگ اوچون: ايگيزگا چيقيب اسيرالر اليب آدم الرغه عطيه الر بردى ديب ايتيليب دور.

توبنراك يردين اول اول مگر نمه دور معنى سى سوزنينگ ديگان چيقتى اول 9ليكن

بيالن قدرتى همه سى نى كيمرسه توشگان اول 10آرى ايردى؟ توشگان جاى الرغه اول 11و اوزى دور. چيقغان نينگ يرگا ايگيز آسمانالردين همه اوچون تولدورماق پاته چى بعضيالرنى مبشر، بعضيالرنى پيغمبر، بعضيالرنى رسول، بعضيالرنى اوزى خذمت اوچون قيلينماقى تعمير بدنى 12مسيح نينگ بردى. تعيينالب قيليب معلم و و برليكيگا ايمان نينگ همه ميز 13تاكه خواهالدى قيلغالى قابل مقدسالرنى قيليشقه مقداريغچه كمالى نينگ مسيح نينگ و بولوشيغه آدم كامل و معرفتيگا ابن الله نينگ ضاللت نينگ بيالن مكرى و حيله سى آدم الرنينگ كين موندين 14و يتيشگايميز. كوتاريليب چالغانيب يانغه بو يانغه اول بيالن شمال هر تعليم نينگ توتولوب توزاقيغه باشيميز بيالن ايشدا محبت قيليب هر اطاعت بولماغايميز 15بلكه حقيقت گا بالالرديك بولغان مسيح گا اوسگايميز. 16انينگ اوزيدين تمام بدن مركب بولوب شكلگا كليب هر قيلينيب تعمير محبت ده برله ياردمى قيلغان باغيش هر و برله ايشى بريلگان جزئيگا بر اوسوب تورادور. 17ايمدى مونى ايتيب خداوندده سيزالرگا نصيحت برورمن كه موندين 18چونكه يورماگايسيزالر. يورگانديك باطل ليقيدا ذهن الرى نينگ اوز طائفه الر كين اوالر اوز كونگل الرى نينگ قاتيغليقى بيالن جهالتليكيده يوروب خدانينگ تيريكليكيدين اوزينى بولوب 19كهال قالغان دور. بولوب قرانگغو فكرالرى بيالن قالغانى محروم سيزالر 20ليكن تورورالر. قيليب ناپاكليق نى هر طمعكارليقدا تاشالب بوزوغلوققه مسيح طرفيدين انداغ تعليم المادينگيز. 21يسوع داكى حقيقت گا موافق انينگ باره سيدين انگالب انينگدين تعليم الدينگيز ايماسمو؟ 22شونداغ كه بورونقى رفتارينگيزديك بولغان ضاللت نينگ شهوت الرى بيالن بوزولغان كهنه آدم نى چيقاريب 23ذهنينگيزنينگ روحى ينگى يراتيلغان موافق خداغه قدسيتيده و عدالتيده 24حقيقت نينگ ينگوشالنيب بيالن

كيدينگيز. آدم نى

افسوسلوق الرغه 4

349

25انينگ اوچون يالغان نى تاشالب هر برينگيز اوز همسايه سى بيالن راست سوزالسون.

قيلمانگالر. غضبينگيز اما گناه بربريميزنينگ اعضاالرى دورميز. 26غضبالنينگالر چونكه اوستيگا كون پاتماسون. 27شيطانغه جاى برمانگالر. 28اوغورلوق قيلغان كيمرسه موندين بيالن قول الرى اوز اوچون تاپماق نرسه بر برگالى محتاجغه بلكه اوغورالماسون كين بلكه چيقماسون گب پاسكنه بر هيچ 29اغيزالرينگيزدين ايشالسون. قيليب ايش يخشى انگالغوچيالرغه بركت يتگوزوب تعمير قيلينيشقه ياراغوديك سوز قيلينگالر. 30و خدانينگ قدوس روحى نى غمكين قيلمانگالر چونكه انينگ بيالن نجات كونى اوچون مهرالندينگيز. 31هر اچيغليق و تيتاگليك و غضب و تاواالماغليق و تيالماغليق و هر يمانليق نى آرانگيزدين

چيقاريب 32بربرينگيزگا ماليم و رحم ليك بولوب خدا مسيح ده سيزالرگا عفو قيلغانديك بربرينگيزگا عفو قيلينگالر.

بشنجى باب

1امراق بالالرديك خداغه اوخشاب 2محبت ده يورونگالر شونداغ كه مسيح سيزگا محبت

كورساتيب اوزينى بيزنينگ اوچون خداغه بر خوشبوى عطيه و قربانديك تاپشوردى. يا و پاسكنه ليك نينگ هيچ و زنانينگ آرانگيزدا بولغوديك واجب مقدسالرگا 3ليكن

يا و افسانه سوز يا ايشالر قبيح انگالنماسون. 4كليشماگوديك طمعكارليق نينگ گبى هم اويان گب بولماسون بلكه اورنيغه شكر انگالنسون. 5چونكه شونى بيلورسيزالركه هيچ بر زناكار يا ناپاك كشى يا هيچ بر طمعكار اول اوزى بتپرستديك بولغاچ مسيح نينگ و خدانينگ پادشاه ليقيدا ميراث تاپمايدور. 6هيچ كيم سيزالرنى بيهوده سوزالر بيالن آزدورماسون چونكه انداغ ايشالرنينگ سببيدين خدانينگ غضبى اطاعت سزليك نينگ اوغول الرى نينگ اوستيگا قرانگغولوق وقت بر سيزالر 8چونكه بولمانگالر. شريك اوالرغه اوچون 7انينگ كلور. بولوب ايمدى خداوندده ياروغلوق بولدونگيز. نورنينگ بالالريديك يورونگالر. 9چونكه آلديدا 10خداوندنينگ حقيقت ده دور. و عدالت ده و يخشيليقدا بارچه ميوه سى نورنينگ مقبول نمه ايكان ديب تحقيق قيلينگالر. 11و قرانگغولوق نينگ ميوه سز عمل الريگا شريك بولماى بلكه اوالرنى مالمت قيلينگالر. 12چونكه شونداغالرنينگ پنهاندا قيلغان عمل الرى باره سيده سوزالماك هم عيب دور. 13ليكن هر ايش مالمت قيلينيب نور بيالن اشكارا بولور

افسوسلوق الرغه 4 و 5

350

اويغانيب اوخالغوچى اى اوچون: 14انينگ ياروغ دور. ايش هر قيلينغان اشكارا چونكه اولوك الردين قوپغيل و مسيح سنگا ياروغلوق برادور.

داناالرديك بلكه ايماس بولوب عقل سزالرديك آگاه يوروشونگيزگا اوچون 15انينگ

يورونگالر. 16فرصت نى ساتيب الينگالر چونكه كونالر يمان دور. 17شو وجهيدين فهم سز بولماى خداوندنينگ اراده سى نمه ايكانى نى اوقونگالر. 18و شراب ايچيب مست بولمانگالر چونكه شونينگدين بوزوغلوق چيقادور بلكه روح بيالن تولونگالر. 19بر برينگيزگا مزمورالر و حمد تسبيح الر و روحانى شعرالر بيالن سوز قيليب كونگل الرينگيزده خداوندگا شعر مسيح نينگ يسوع خداونديميز اوچون نعمت همه وقت 20هر قيلينگالر. نغمه اوقوب بربرينگيزگا بيالن قورقونجى مسيح نينگ 21و قيلينگالر. شكر آتاغه خدا بيالن اسمى

بويون سونونگالر. 22اى خاتونالر خداوندگا بويون سونغانديك ايرالرينگيزگا بويون سونونگالر. 23مسيح

اوزى جماعت نينگ باشى و بدن نينگ قوتقازغوچى سى بولغانديك اير خاتون نينگ باشى ايرالريگا اوز ايشدا هر خاتونالر بويون سونغانديك مسيح گا جماعت 24آرى بوالدور.

بويون سونسونالر. 25اى ايرالر اوز خاتونالرينگيزنى دوست توتونگالر نچوك كه مسيح جماعت نى دوست

توتوب انينگ اوچون اوزينى فدا قيلدى 26تاكه انى سو يويوشى بيالن پاك قيليب سوزنينگ واسطه سى برله تقديس قيلغاى. 27چونكه جماعت نى داغدين و عيبدين و شونينگغه اوخشاش نرسه الردين پاك قيليب انى اوز آلديدا مقدس و خطاسز و جالل ليق تورغوزغالى خواهالدى 28شونينگغه اوخشه ايرالرگا خاتونالرينى اوز بدنالريديك دوست توتوش واجب دور. اوز

خاتونى نى دوست توتقان كيمرسه اوزينى دوست توتادور. 29چونكه بر كيمرسه اصال اوز جسمى نى يمان كورماى بلكه انى باقيب پرورش قيلور نچوك كه مسيح جماعت نى پرورش قيلور. 30چونكه بيز انينگ بدنى نينگ اعضاالرى دورميز. 31انينگ اوچون كشى اوز آتاسى نى و اناسى نى قويوب خاتونى بيالن بر بولسون و ايكيالسى بر جسم بولسون. 32بو سر اولوغ دور ليكن مونى مسيح نينگ و جماعت نينگ باره سيده ايتورمن. 33ليكن سيزنينگ هر برينگيز اوز

خاتونى نى اوزيديك دوست توتسون و خاتون اوز ايريگا حرمت قيلسون.

افسوسلوق الرغه 5

351

التنجى باب

قيلماقينگيز شونداغ چونكه قيلينگالر اطاعت آتا اناالرينگيزغه خداوندده بالالر 1اى

عدالت گا موافق دور. 2آتانگغه و انانگغه حرمت قيلغيل ديب وعده سى بار اولقى امر شودور 3يعنى تاكه سنگا يخشى بولوب يرده اوزون عمر كورگايسن ديب وعده سى بار. 4و سيز اى

بيالن نصيحتى و تأديبى خداوندنينگ بلكه اچيغالندورمانگالر بالالرينگيزنى اوز آتاالر اوالرنى تربيت قيلينگالر.

خواجه الرينگيزغه جسمانى قيلغانينگيزديك اطاعت مسيح گا خذمتكارالر 5اى

كورونوب 6كوزگا قيلينگالر. اطاعت بيالن تيتراك و قورقونج ساده ليكيده كونگل نينگ آدم الرنى راضى قيلماق اوچون ايماس بلكه مسيح نينگ خادم الريديك كونگل نينگ ميلى بيالن خدانينگ اراده سى نى قيليب 7آدم الرغه خذمت قيلغانديك ايماس بلكه خداوندنينگ بنده الريديك يخشى نيت بيالن خذمت قيلينگالر. 8و بيلگايسيزالركه هر كيم نمه يخشيليق قيلسه خواه قل بولسون خواه آزاد بولسون اوز قيلغانى خداونددين انگا ياندوروالدور. 9و سيز اى خواجه الر خذمتكارالرغه هم شونداغ قيليب آسمانالردا يوزخاطر قيلمايدورغان ايشالتيشنى سوز قاتيق بيليب ايكانى نى بار خواجه نگيز سيزالرنينگ و اوالرنينگ تاشالنگالر. 10اخيرى اى برادرالريم خداوندده و انينگ اولوغ قدرتيده قوتالنينگالر. 11و كيينگالر. ياراغى نى تمام خدانينگ اوچون تورالماقينگيز ضد مكريگا حيله ابليس نينگ 12چونكه جنگيميز قان و جسم بيالن ايماس بلكه چونگ الر بيالن و سلطنت الر بيالن و

قرانگغولوق نينگ جهانگيرالرى بيالن و آسمان كوكيداكى يمانليق نينگ روح قوشونالرى ايشنى هر توروب ضد دوشمنغه كونيده يمانليق وجهيدين 13شو قيلورميز. جنگ بيالن ياراغى نى كيينگالر. 14انينگ يخشى پوتگوزوب ثابت تورماقينگيز اوچون خدانينگ تمام اوچون بل الرينگيزنى حقيقت بيالن باغالب عدالت نينگ زرهى نى كييب 15پوت الرينگيزغه سالمت نينگ انجيلى نينگ طيارليقى نى ساپيب 16همه سى نينگ اوستيگا ايمان نينگ سپرينى اوچورالورسيزالر. اوق الرينى اوتلوق همه يمان نينگ بيالن انينگ چونكه كوتارينگالر 17و نجات نينگ قالقانى نى و روح نينگ قليچى نى يعنى خدانينگ سوزينى قبول قيلينگالر.

مقدسالر بولوب همه بيدار قيليب دعا روح دا هميشه توروب طلبده و دعادا وقت 18هر

اوچون غيرت بيالن دعا قيلينگالر. 19منينگ اوچون هم دعا قيلينگالر تاكه اغيزيم نى اچسام

افسوسلوق الرغه 6

352

انجيل نينگ سرينى جرأت بيالن بيان قيلغالى منگا سوز بريلگاى. 20اول انجيل نينگ سرى باره سيده انينگ جرأتالنيب قيلينگالركه دعا آرى ايلچى دورمن بر زنجيرالردا اوچون

كليشيم ليك سوز بيالن بشارت برالگايمن. 21ليكن سيزالر منينگ ايشالريم نينگ باره سيدين انگالب احواليم نى بيلماكينگيز اوچون

خداوندنينگ امين خادمى بولغان امراق تيخيكوس كليب سيزگا همه سى نى بيلدورادور. 22بو جهتيدين بيزنينگ باره ميزدين خبر تاپماقينگيز اوچون انى قاشينگيزغه ايبارديم،

اول اوزى كونگل الرينگيزگا تسلى برادور. 23خدا آتادين و خداوند يسوع مسيح دين برادرالرگا سالمت و محبت بيالن ايمان بولسون. 24خداونديميز يسوع مسيح نى

دائم دوست توتقانالرنينگ همه سيگا لطف عنايت بولسون.

افسوسلوق الرغه 6

353

پاولوس رسول نينگ فيليپيليك الرگا پتوگان خطى

اولقى باب

يسوع نينگ مسيح تيموتيوسدين و پاولوسدين بولغان بنده الرى يسوع نينگ 1مسيح

2سيزالرگا سالم. خادم الريغه جماعت و اپيسقوپوسالر و مقدسالرى همه فيليپيداكى آتاميز خدادين و خداوند يسوع مسيح دين عنايت و سالمتليك بولسون.

3سيزالرنى قچان ياد قيلسام خدايم غه شكر ايتيب. 4هر وقت همه دعاالريم دا خوشلوق

انجيل نينگ وقتغچه بو تارتيب كوندين اولقى 5و قيلورمن. دعا اوچون همه نگيز بيالن ايشيغه شريك بولغانينگيزغه شكر قيلورمن. 6و تعيين بيلورمن كه سيزالرده بر يخشى ايشنى باره سيده پوتگوزادور. 7همه نگيزنينگ انى كونيغچه يسوع نينگ مسيح كيمرسه باشالغان شونداغ خاطر قيليش منگا اليق دور چونكه زنجيرالردا تورسام و يا انجيل نينگ سوزينى اثبات قيلسام سيزالر كونگلوم ده بارسيزالر و همه نگيز عنايت ده منينگ شريك الريم دورسيزالر. منگا اوزى خدا ساغينادورغانيم غه سيزالرنى بيالن محبتى يسوع نينگ مسيح 8چونكه

اشيب تخى فهم ده همه و معرفت ده محبتينگيز قيلورمن كه دعا شونى 9و گواه دور. زياده الشگاى. 10شونداغ كه نمه حق ايكانى نى آيريب مسيح نينگ كونيغچه صاف و عيب سز بولوب 11خدانينگ جاللى و حمدى اوچون يسوع مسيح نينگ واسطه سى برله بولغان ميوه

بيالن تولغايسيزالر. 12ليكن اى برادرالر خواهالرمن كه منگا واقع بولغان ايشالرنينگ انجيل نينگ رواجيغه

تارتيلغانيم حكومت بيلگايسيزالر. 13شونداغ كه مسيح اوچون زنجيرغه بولغانى نى سبب برادرالرنينگ 14و بولدى. اشكارا باشقه الرغه همه و همه سيگا حويلى سيداكى الرنينگ خدانينگ قورقماى تاپيب جرأت بيالن زنجيرالريم قيليب اعتماد خداوندگا توالسى اما ايتورالر. وعظ مسيح نى جدلدين و حسددين 15بعضيالر برورالر. بشارت سوزينى اوچون محافظتى انجيل نينگ 16بوالر ايتورالر. وعظ انى خوش رضاليقدين بعضيالر

فيليپيليق الرگا 1

354

اوز باشقه الر 17اما ايتورالر. وعظ مسيح نى محبت دين بيليب بولغانيم نى زندانى زنجيرالريم دا منگا غم ليك يتگوزگالى خواهالب خصومت دين مسيح نى وعظ ايتورالر. 18هر قايداغ بولسه خواه بهانه بيالن بولسون خواه حقيقت بيالن بولسون مسيح هر طريقه دا

بيلورمن كه 19چونكه بوالدورمن. خوش و بولدوم خوش اوچون انينگ ايتيلور. وعظ مونينگ همه سى سيزنينگ دعايينگيز بيالن و يسوع مسيح نينگ روحى نينگ ياردمى بيالن منينگ نجاتيم غه ايشاليدور. 20منينگ اشتياقيم و اميديم شوكه هيچ ايشدا خجالت بولماى مسيح بولسه بيالن اولوم خواه بيالن تيريكليك خواه هم ايمدى بولغانديك هميشه بلكه منينگ بدنيم ده همه جرأت بيالن جالل تاپغاى. 21چونكه منگا حيات ايكانيم مسيح دور و اولماكيم منگا فائده دور. 22ليكن بدنده تيريك قالماقيم ايشيم غه ميوه كلتورادورغان بولسه قايسى نى ايلغايدورغانيم نى بيلمايمن. 23اما بو ايكى سى نينگ آراليقيدا قالديم. باريب مسيح بدنده 24ليكن ايردى. بولور يخشيراق توال بولماقيم اندا چونكه بار آرزوم بولغالى بيالن قالماقيم سيزالر اوچون الزم دور. 25خاطرجمع بولوب بيلورمن كه ايمانينگيزنينگ ترقى و مسيح بيالن كلماكيم يانيب آلدينگيزغه قالورمن. 26تاكه بيله اوچون همه نگيز خوشلوقى

يسوع دا فخرينگيز منينگ اوچون اشيب زياده الشگاى. سيزالرنى كليب خواه تاكه قيلينگالر رفتار ياراشقوديك انجيليگا مسيح نينگ 27فقط

روح دا بر قيليشيب جدجهد بيله اوچون ايمانى انجيل نينگ بولسام غائب خواه كورسام هيچ تورغوچيالردين ضد 28و انگالغايمن. باره نگيزدين توروشينگيزنى جانديك بر بارادورغانيغه اوالرنينگ هالكت گا توروشينگيز قورقماغايسيزالر چونكه شونداغ ايشدا عالمت دور. بر بولغان خدادين بارادورغانينگيزغه نجات غه سيزنينگ ليكن عالمت بر 29چونكه يالغوز مسيح گا ايشانماك ايماس بلكه انينگ اوچون زحمت تارتماق هم سيزالرگا

بر عطيه ديك بريليب دور. 30چونكه سيزالر ايلگارى منده كوروب ايمدى هم قيالدور ديب منينگ باره م ده انگالغان جدجهديم نى اوزونگيز هم قيلورسيزالر.

ايكينجى باب

يا بولسه و روح دا شريگليك بولسه تسلى سى يا محبت بولسه 1اگر مسيح ده نصيحت

شفقت و مرحمت بار بولسه 2سيزالر بر فكرده بولوب بر محبت دين تولوب بر جانديك بر

فيليپيليق الرگا 1 و 2

355

رأيدا تورماقينگيز بيالن خوشلوقوم نى كامل قيلينگالر. 3هيچ ايشنى طرفدارليق يا قوروق فخر اوچون قيلماى بلكه ماليم ليق بيالن بربرينگيزنى اوزونگيزدين افضل سانانگالر. 4هر برينگيز

يالغوز اوزى نينگ كى نى كوزالماى هر برينگيز باشقه الرنينگ كى نى هم كوزالسون. 5مسيح يسوع داكى فكر سيزالرده هم بولسون. 6اول اوزى خدانينگ صورتيده بولغانى

بيالن خداغه تنگ بولوشى نى بر اولجاديك ساناماى 7اوزينى خالى قيليب قل صورتى نى اليب آدم نينگ اوخشاشليقيغه كيريب هيئت ده آدم ديك بولوب 8اوزينى متواضعالندوروب نهايت انى خدا اوچون 9انينگ قيلدى. اطاعت اولوميغچه دارنينگ آرى اولوم غچه اولوغالندوروب انگا هر اسم دين اولوغراق بر اسم نى بردى 10تاكه آسمانداكى و يرداكى يسوع تيل هر 11و بوكولگاى اسميغه يسوع نينگ تيزى هر بولسه تگيداكى الر يرنينگ و

مسيح نى خداوند ديب خدا آتانينگ جاللى اوچون اقرار قيلغاى. 12انينگ اوچون اى امراق الريم يالغوز من حاضر بولغاندا ايماس بلكه هميشه اطاعت

اوز بيالن تيتراك و قورقونج بولغانيم دا غائب زياده راك تخى ايمدى قيلغانينگيزديك هم سيزالرده اوچون خوش رضايى اوز 13چونكه قيلينگالر. جدجهد اوچون نجاتينگيز خواهش هم عمل پيدا قيلغوچى خدا اوزى دور. 14غوتولداش و مباحثه قيلماى هر ايشنى قيلينگالر 15تاكه عيب سز و صاف بولوب ترتو و بوزوق بر نسل آراسيدا بو دنيادا سماوى محكم سوزينى 16تيريكليك بولغايسيزالر. بالالرى داغ سز خدانينگ ياروب نورالرديك مسيح نينگ بولوب گواه ايشالماگانيم گا بيهوده و يوگورماغانيم غه بيكار توتونگالر. اوزوم كلتورگانيم ده قربانى نى ايمانينگيزنينگ 17ليكن بولونگالر. فخريم منينگ كونيده قيلينسام مو خوش بولوب سيزالر بيالن خرسندليك قيلورمن. 18سيزالر هم خوش قربان

بولوب منينگ بيالن خرسند بولونگالر. پات تيموتيوسنى اوچون بولماق خاطرجمع اوزوم بيليب احوالينگيزنى 19ليكن

آلدينگيزغه ايبارگالى خداوند يسوع دا اميد قيلورمن. 20چونكه احوالينگيزدين صاف كونگل ايستار اوزى نينگ كى نى 21همه سى يوق دور. همفكريم باشقه قيالدورغان انديشه بيالن آتاسيغه بال بر بيليب قدم ليكى نى ثابت انينگ 22سيزالر ايماس. يسوع نينگ كى نى مسيح 23اوز بيلورسيزالر. قيلغانى نى خذمت بيالن منينگ اوچون انجيل قيلغانديك خذمت ايشيم نينگ نمه بوالدورغانى نى كورگاندين كين درحال انى ايباراى ديب اميد قيلورمن. 24و

اوزوم هم پات يقيندا قاشينگيزغه باراى ديب خداوندده اعتماديم بار.

فيليپيليق الرگا 2

356

25ليكن منينگ بيالن همكار و همجنگ بولوب سيزنينگ ايلچينگيز و منينگ حاجتليكيم

الزم ايباريشنى قاشينگيزغه اپافروديتوسنى برادريم بولغان قيلغوچى خذمت اوچون كوردوم. 26چونكه انينگ كسل بولغانى نى انگالغانينگيز اوچون اوزى انسراب همه نگيزنى ساغينيب دور. 27آرى اولوم گا يقين كسل بولغان ايردى اما خدا انگا مرحمت قيلدى و يالغوز انگا ايماس ليكن غم اوستيده غميم بولماسليقى اوچون خدا منگا هم مرحمت قيلدى. 28بو سببدين سيزالر انى ينه كوروب خوش بولماقينگيز اوچون و منينگ غميم كم راك بولماقى اوچون انى سيزنينگ قاشينگيزغه ايبارگالى آلديراديم. 29انينگ اوچون انى خداوندده همه خوشلوق بيالن قبول قيليب انداغ كشيالرنى عزتليك توتونگالر. 30چونكه سيزنينگ منگا ساليب خطرگا جانى نى اوز اوچون توزاتماك كم ليكى نى خذمتينگيزنينگ قيالدورغان

مسيح نينگ ايشى اوچون اولوم حالتيگا يقين بولغان ايردى.

اوچونجى باب

1اخيرى اى برادرالريم خداوندده خرسند بولونگالر. سيزالرگا ينه بو ايشالر باره سيده

پتوماكيم منگا اغير ايماس اما سيزالرگا آمانليق دور. قيلينگالر، احتياط ايشالگوچيالردين يمان قيلينگالر احتياط ايت الردين 2اول

كسيليشدين احتياط قيلينگالر. 3چونكه بيز جسم گا اعتماد قيلماى خدانينگ روحى بيالن عبادت قيليب مسيح يسوع بيالن فخر قيلغانالر بولساق اوزوميز اصل ختنه ليك الردورميز. اعتماد جسم گا كشى نينگ باشقه آرى ايرديم قياللور اعتماد جسم گا بولسام مو 4من

قيلغالى حقى بولسه منينگ چونگراق حقيم بار. 5سكزنجى كونوم ده ختنه قيلينيب اسرائيل جهتدين شريعت عبرانى، بر عبرانيالردين بولوب قبيله سيدين بنيامين نينگ نسليدين موافق عدالت گا بولغان شريعت دين قوغالغوچى، جماعت نى جهتيدين 6غيرت فريسى عيب سز ايرديم. 7ليكن منگا فائده بولغان نى مسيح اوچون زيان ساناديم. 8آرى خداونديم مسيح يسوع نينگ معرفتى نينگ فضيلتيگا تنگالشتوروب هر نرسه نى زيان سانارمن. انينگ اوچون همه سيدين محروم قاليب مسيح نى تاپماق اوچون همه سى نى اخلتديك سانارمن. 9تاكه اوزوم انينگده تاپيليب شريعت دين بولغان اوز عدالتيم بيالن عادل بولماى مسيح گا

انينگ و انى 10چونكه تاپغايمن. عدالتى نى بولغان ايماندين خدانينگ بيالن ايشانماك

فيليپيليق الرگا 2 و 3

357

انينگ تويوب شريگليكى نى زحمت الرى نينگ بيليب قدرتى نى قوپوشى نينگ تيريليب اولوميگا اوخشاش بر اولوم بيالن انگا اوخشاغالى خواهالرمن. 11شايدكه اولوك الرنينگ

قوپوشيغه يتگايمن. مسيح دين اوزوم من ليكن ديمايمن بولدوم كامل يتيب شونينگغه تخى 12من

اوزوم نى برادرالر 13اى يوگورورمن. يتگالى مقصودغه ديب تاپاى انى توتولغانديك اونوتوب كينيم داكى نى ايتورمن كه مونى ليكن سانامايمن ديب الديم توتوب يتيب انگا بولغان برله واسطه سى يسوع نينگ مسيح خدانينگ 14و يوگورورمن. آلديم داكى غه بيز همه كامل يوگورورمن. 15ايمدى نشانه گا قايالب انعاميغه عالى دعوتى نينگ نصرت هم شونى خدا قيلسانگيز فكر باشقه ايشدا بر سيزالر و بولغايميز فكرده شو بولغانالر

سيزالرگا اشكارا قيالدور. 16ليكن آلديغه مانگغانديك بر يولدا مانگالى. 17اى برادرالر منگا اوخشانگالر و بيز سيزالرگا نمونه بولغاندين كين شونداغ يورگانالرگا

يغالب ينه ايمدى ايتقانديك مرتبه توال سيزالرگا باره سيده كشى توال 18من قايالنگالر. آخرى 19بوالرنينگ يورورالر. دوشمن الريديك دارى نينگ مسيح نينگ اوالر ايتورمن كه و خجالتى دور اوالرنينگ عزتى قورساق الرى دور، تنگريسى اوالرنينگ بولور هالكت آسماندادور وطنيميز بيزنينگ 20اما باره سيده دور. ايشالر دنياوى فكرالرى اوالرنينگ نرسه نى همه اوزى 21اول منتظردورميز. مسيح گا يسوع خداوند قوتقازغوچى اندين و اوزيگا اطاعت قيلدورادورغان قدرتيگا موافق بيزنينگ پست بدنالريميزنينگ شكلى نى اوز

جالل ليق بدنى نينگ صورتيگا تبديل قيالدور.

تورتونجى باب

1انينگ اوچون اى امراق و ساغينليق برادرالريم اى منينگ خرسندليكيم و تاجيم بولغان

امراق الريم شو فكر بيالن خداوندده ثابت تورونگالر. 2خداوندده بر فكرده بولونگالر ديب افوديه گا نصيحت برورمن، سينتيخيغه هم نصيحت برورمن.

3آرى سنگا هم اى حقيقى سينزيگوس انجيلدا منينگ بيالن جهد قيلغان بو خاتونالرغه

ياردم برگيل ديب يالبارورمن. منا بوالر اكليمنس بيالن و اسم الرى تيريكليك كتابيدا بار باشقه همكارالريم بيالن همتنگ توروب جدجهد قيليب دور.

فيليپيليق الرگا 3 و 4

358

5يواشليقينگيز قيلينگالر. شادليق ايتورمن: ينه قيلينگالر شادليق هميشه 4خداوندده

همه آدم الرغه معلوم بولسون. خداوند يقين دور. 6هيچ انديشه قيلمانگالر بلكه هر ايشدا 7و بولسون. معلوم آلديدا خدانينگ بيالن شكر و دعا و يالباريش خواهشالرينگيز همه خدانينگ همه عقلدين اوستون بولغان سالمتى سيزنينگ كونگلونگيزنى و فكرالرينگيزنى

مسيح يسوع دا ساقالسون. عادل نمه هر بولسه حرمتليك نمه هر بولسه راست نمه هر برادرالر اى 8اخيرى

بولسه هر نمه پاك بولسه هر نمه سويونگولوك بولسه هر نمه يخشى انگالنغوديك بولسه فضيلتليك بر ايش بولسه و يا دانگالنغوديك بر ايش بولسه انينگ باره سيده فكر قيلينگالر. 9هر نمه اورگانيب قبول قيليب انگالب منده كورگان بولسانگيز شونينگديك قيلينگالر و

سالمت نينگ تنگريسى سيزالر بيالن بولور. اوچون خداوندده تاپغانينگيز ناز نعمت يتگوديك ينه يوقالغالى احواليم نى 10منينگ

ايردى. يوق فرصتينگيز اما ايردينگيز خواهالر يوقالغالى هم ايلگارى بولدوم. خوش 11يوقلوق جهتيدين مونى ايتمايمن چونكه هر نه حالدا بولسام شونينگدا قناعت قيلغالى

توروشنى كنگروچيليكده هم و بيلورمن توروشنى احوالدا 12پست اورگانيب دورمن. بيلورمن. هر ايشقه و هر حالغه الفت دورمن. توق تورااليمن آچ تورااليمن كنگروچيليكده هر برله واسطه سى برگوچى نينگ قدرت 13منگا تورااليمن. محتاجليقدا تورااليمن نمه نى قياللورمن. 14ليكن تارليقيم دا منگا شريگليك قيلغانينگيز بيالن يخشى قيلدينگيز. 15اما اى فيليپيليك الر انجيل بشارتى نينگ ابتداسيدا ماكدونيه دين چيقغانيم دا سيزالردين

قيلمادى. 16چونكه تسالونيكيده اليشدا منگا شريگليك بريشده و بر جماعت باشقه هيچ اوزينى 17پيشكش نينگ ايباردينگيز. بولغان نى ضرور منگا مرتبه ايكى بر تورغانيم دا تورادورغان اشيب اوچون يخشيليقينگيز سيزنينگ بلكه ايماس اوچون خواهالغانيم الديم. تاپشوروب كتگوديك تاشيب همه سى نى 18ليكن خواهالرمن. ميوه سى نى كين قيلغاندين قبول ايبارگانينگيزنى بيالن قولى اپافروديتوس نينگ سيزالردين ياراشقوديك آلديدا مقبول و بو برگانينگيز بر خوشبوى و خدانينگ بار. كنگروچيليكيم مسيح موافق غنيليقيغه اوز حاجتليكينگيزنى همه سيزنينگ خدايم 19و قربان دور. ابديغچه ابدالرنينگ آتاميزغه 20خدا تولدورادور. جاللدا برله واسطه سى يسوع نينگ

جالل بولسون آمين.

فيليپيليق الرگا 4

359

برادرالر بولغان بيالن منينگ ايتينگالر. سالم مقدسالرگا همه يسوع داكى 21مسيح

سيزالرگا سالم ايتورالر. 22همه مقدسالر و توالراق قيصرنينگ اوييدين بولغانالر سيزالرگا سالم ايتورالر. 23خداونديميز يسوع مسيح نينگ لطفى سيزنينگ روحونگيز بيالن بولسون.

فيليپيليق الرگا 4

360

پاولوس رسول نينگقولوسيليق الرغه پتوگان خطى

اولقى باب

برادر و پاولوسدين بولغان رسولى يسوع نينگ مسيح بيالن اراده سى 1خدانينگ

سيزالرگا سالم. برادرالرگا مؤمن مسيح ده و مقدسالرگا 2قولوسيداكى تيموتيوسدين آتاميز خدادين عنايت و سالمتليك بولسون.

هميشه ايتيب شكر خداغه آتاسى مسيح نينگ يسوع خداونديميز اوچون 3سيزنينگ

همه و باره سيدين ايمانينگيزنينگ يسوع داكى مسيح 4چونكه تورورميز. قيليب دعا اوچون سيزنينگ 5آسمانالردا انگالدوق. باره سيدين محبتينگيزنينگ بولغان مقدسالرگا انجيل نينگ باره سيدين اميد شو ايتورميز. شكر خداغه جهتيدين اميدنينگ ساقالنغان حقيقت سوزى نينگ واسطه سى برله ايلگاريدين انگالغان سيزالر. 6بو انجيل بارچه دنياغه حقيقت عنايتى نى خدانينگ انگالب اوزونگيز كليب هم سيزالرگا ايمدى ياييلغانديك ميوه دنيادا تمام اوسگانديك كلتوروب ميوه آرانگيزدا تارتيب كوندين تونوغان بيالن همخادم امراق بولغان خادمى امين مسيح نينگ اوچون 7سيزنينگ اوسادور. كلتوروب روح داكى سيزنينگ اوزى 8اول اورگانيب دورسيزالر. شونداغ هم اپافراسدين رفيقيميز

محبتينگيزنى بيزگا خبر بريب دور. 9بو سببدين بيز اوزوميز انگالغان كوندين تارتيب توختاماى سيزنينگ اوچون دعا قيليب

ديب تولغايسيزالر معرفتيدين اراده سى نينگ خدانينگ فهم ده و حكمت ده روحانى همه رفتار موافق خوش رضاييغه انينگ توغرادا هر اليق خداوندگا بيالن 10مونينگ تيالرميز. 11انينگ كلتورگايسيزالر. ميوه ايشدا يخشى هر اوسوب بيالن معرفتى خدانينگ قيليب جاللى نينگ قدرتيگا موافق هر صبر و تحمل قيليشقه همه قدرت بيالن قوتالنيب خوشلوق بيالن آتاغه شكر ايتقايسيزالر. 12اول اوزى سيزالرنى نوردا مقدسالرنينگ ميراث نصيبيگا حصه دار بولوشقه اليق قيلدى. 13چونكه بيزنى قرانگغولوق نينگ حكومتيدين قوتقازيب اوز

قولوسيليق الرغه 1

361

بيزگا پادشاه ليقيغه يوتگاب دور. 14انينگده فديه و گناه الرنينگ عفوسى امراق اوغلى نينگ بريليب دور. 15اول اوزى كورونماس خدانينگ صورتى دور و همه مخلوقات دين ايلگارى بولوب تونجى دور. 16چونكه آسمانالرداكى و يرداكى نينگ همه سى انينگ واسطه سى برله يراتيلدى. خواه كورونگان نرسه الر خواه كورونماگان نرسه الر بولسون خواه آسمانداكى انينگ همه سى بولسون حكومت الر يا سلطنت الر يا خواجه ليق الر يا فرشته الرى تخت ايلگارى دور و اوزى همه سيدين اول يراتيليب دور 17آرى اوزيگا انينگ و برله واسطه سى انينگده قائم دور. 18و اول اوزى بدن نينگ باشى يعنى جماعت نينگ باشى دور. و همه سى همه سى نينگ برنجى سى بولماق اوچون اولوك الردين قوپغانالرنينگ تونجى سى بولوب دور. 19چونكه همه كامل ليق انينگده ساكن بولسون ديب خدانينگ خوش رضايى ايردى. 20و انينگ

داريداكى قانى واسطه سى برله صلح قيلغاندين كين همه سى نى انينگ واسطه سى برله اوزيگا برله يرداكى و آسمانالرداكى نينگ همه سى نى اوزيگا انينگ واسطه سى ياراشتوروب آرى ياراشتورغالى مناسب كوروب دور. 21و سيزالر بر وقت يمان عمل الر قيليب فكرينگيزده برله اولوم نينگ واسطه سى بدنيده قالغانالرنى جسمانى انينگدين محروم بولوب دوشمن اوزيگا ينه ياراشتوردى. 22تاكه سيزالرنى اوز آلديدا مقدس، داغ سز و عيب سز تورغوزغاى. 23اگر انجيل نينگ اميديدين ميديرالماى محكم توروب اولداالنيب ايماندا ثابت قالسانگيز

انجيل نى بريلگان بشارت مخلوققه هر تگيداكى آسمان نينگ بولور. شونداغ سيزالرگا انگالدينگيز. من پاولوس شو انجيل نينگ خادمى بولدوم.

مسيح نينگ قيليب شادليق زحمت الريم ده تارتقان اوچون سيزنينگ 24ايمدى

جسميم ده اوز اوچون جماعت يعنى اوچون بدنى انينگ كم ليكى نى زحمت الرى نينگ يرده هر موافق وكيل ليكگا برگان منگا اوچون سيزنينگ خدا 25چونكه پوتگوزورمن. خدانينگ سوزينى بشارت برماك اوچون اوزوم جماعت نينگ خادمى دورمن 26دورالرنينگ و آدم نسل الرى نينگ ابتداسيدين برى ياشورونغان سر ايمدى انينگ مقدسالريگا اشكارا قيلينيب دور. 27چونكه خدا اوالرغه بو سرنينگ جاللى طائفه الرنينگ آراسيدا قايداغ غنى بولغان اميدى آرانگيزدا جالل نينگ اول سر سيزنينگ بيلدورگالى خواهالدى. ايكانى نى آدم نى مسيح ده كامل تورغوزالى ديب همه قيليب هر انى بشارت اوزى دور. 28بيز مسيح حكمت بيالن هر آدم غه نصيحت قيليب هر آدم غه تعليم برورميز. 29انينگ اوچون من هم

اوزوم ده قدرت بيالن ايشالگوچى نينگ قيلدورغانيغه موافق جهد قيليب ايشالرمن.

قولوسيليق الرغه 1

362

ايكينجى باب

يوزوم نى جسم چه و اوچون الوديكيه داكى الر و اوچون سيزالر 1خواهالرمن كه

بيلگايسيزالر. قيلغانيم نى جدجهد توال قايداغ اوچون همه سى باشقه الرنينگ كورماگان همه فهم نينگ تاپيب تسلى كونگل الريگا اوز بيالن برالشگانى محبت ده اوالر 2چونكه

و بار. آرزوم ديب يتگايالر بيلماگليكگا سرينى خدانينگ آرى غنيليقيغه بيليشى نينگ انينگده معرفت نينگ همه خزينه الرى و اوزى دور. 3چونكه حكمت نينگ مسيح اول سر

ساقالنيب دور. ايتورمن. 5چونكه آلداماسون ديب شونى بيالن 4هيچ كشى سيزالرنى سيليق سوزالر

جسم چه غائب بولسام مو روح چه سيزالر بيالن بولوب سيزنينگ ترتيبينگيزنى و مسيح گا بولغان ايمانينگيزنينگ محكم ليكى نى كوروب خوش دورمن. 6خداوند مسيح يسوع نى قبول ايماندا محكمالنيب قيلينيب انينگده تعمير انينگده يوروب 7يلديز ساليب قيلغانينگيزديك اورگانگانينگيزديك شكر بيالن اشينگالر. 8احتياط قيلينگالركه مسيح گا موافق بولماى بو دنيانينگ اركانيديك آدم الرنينگ رسميگا موافق بولغان قوروق و باطل حكمت تعليمى برله هيچ كيم سيزالرنى اسير قيلماسون. 9چونكه خداليق نينگ همه كامل ليقى جسم چه مسيح ده ساكن دور. 10و انينگده كامل ليققه شريك بولدينگيز. اول اوزى آسمانداكى همه سلطنت و حكومت الرنينگ باشى دور. 11انينگ اوزيده قول برله بولماغان بر ختنه بيالن ختنه قيلينيب مسيح نينگ ختنه سى بيالن اوز جسمانى گناه بدنينگيزنى بر ايگينديك سالدينگيز. 12انينگ انينگ ايشانيب قدرتيگا خدانينگ قوپارغان اولوك الردين انى قيلينيب دفن تعميدده بيله ختنه سزليكيده جسمينگيزنينگ و گناه الرينگيزنينگ سيز 13آرى تيرگوزولدينگيز. بيالن ضد 14بيزگا قيليب دور. عفو گناه الريميزنى همه تيرگوزوب بيالن انينگ اولگانالرنى اوترادين ميخالب دارغه انى يوقاتيب خط نى قاعده توسادورغان يولوميزنى بولوب غالب بيالن مسيح اوالرغه يالنگغاچالب حكومت الرنى و 15سلطنت الرنى كوتاردى.

بولوب اوالرنى اشكارا رسوا قيلدى. جهتيدين سبت يا آى ينگى يا جهتيدين عيد يا جهتيدين ايچماك يا يماك كيم 16هيچ

سيزالرنى حكم قيلماسون. 17چونكه بوالر كالدورغان نينگ سايه سى بوالدور. ليكن ذات قيليب عبادت فرشته الرگا كورساتيب متواضع اوزينى كيم 18هيچ مسيح ده دور. اوزى

قولوسيليق الرغه 2

363

قيليب يوغانليق ذهنيده جسمانى اوز سبب سز قيليب فخر اوچون رؤياالرى كورگان اوزيگا مسيح بولغان باش 19شونداغالر الماسون. سيزالردين اجرينى نصرت توروب برالشيب بيالن ياردمى پى الرنينگ و باغيشالر بدن تمام مسيح دين ايماس. باغالغليق خدا برگان اوسوشى بيالن اوسادور. 20مسيح بيالن دنيانينگ اركانيدين اولگان بولسانگيز يا تاتيماغيل توتماغيل، 21يعنى قاعده الرغه شونداغ ياشاغانديك دنيادا تخى ايشقه نمه آدم الرنينگ همه سى 22مونينگ بويون سونارسيزالر؟ قاعده الرغه ديدورغان تگماگيل 23بو تعيينالنيب دور. يوقاتيلماققه ايشالتيشده بولوب موافق تعليم الريگا و امرالرى بولوب بيالن قيناماغليق بدن نى و متواضع ليق و عبادت بولغان اوزلوكدين قاعده الر تويغوزماق نفسنى بلكه ارزيماى نرسه گا هيچ ايشالر مونداغ ليكن آتانور. حكمت

اوچون بولور.

اوچونجى باب

چونكه ايستانگالر نرسه الرنى يوقاريداكى بولسانگيز قوپغان تيريليب بيالن 1مسيح

يوقاريداكى اما ايماس نرسه الرنى 2يرداكى اولتوروب دور. اونگيدا خدانينگ مسيح اندا خدادا 4تيريكليكينگيز و اولوب دورسيزالر سيزالر 3چونكه قيلينگالر. فكر نرسه الرنى بوالدورغان اشكارا اوزى مسيح بولغان 4تيريكليكيميز ياشورولوب دور. بيالن مسيح

وقت دا سيزالر هم انينگ بيالن جاللدا اشكارا بولورسيزالر. 5انينگ اوچون زمينى اعضاالرينگيزنى يعنى زنانى، ناپاكليق نى، هواهوسنى، شهوت نى

سببيدين ايشالر شونداغ 6چونكه اولتورونگالر. طمعكارليق نى بولغان بتپرستليكديك و يورور اوالردا ياشاغانينگيزدا گناه الردا بو ايلگارى هم 7سيزالر كلور. غضبى خدانينگ و اچيغ نى غضب نى، يعنى همه سى نى شونينگ اوزونگيزدين ايمدى 8ليكن ايردينگيز. 9بربرينگيزگا يغينگالر. اغيزينگيزنى گبدين نااليق و ايتماغليق دشنام تاشالب يمانليق نى 10ينگى ساليب ايگينديك بر بيالن عمل الرى آدم نى كهنه چونكه سوزالمانگالر يالغان ينگوشالنور. معرفت ده موافق صورتيگا يراتغوچى سى نينگ اوزى اول كيدينگيز. آدم نى 11موندا نه يونانى و نه يهودى نه ختنه ليك و نه ختنه سزليك نه باربارى نه اسكيتى نه قل نه

آزاد بلكه مسيح هر نرسه بولوب همه سيده دور.

قولوسيليق الرغه 2 و 3

364

شفقتليكى نى، كونگل امراق الريديك و مقدس ايلغانغان خدانينگ اوچون 12انينگ

قيليب تحمل 13بربرينگيزگا كييب صبرنى و يواشليق نى متواضع ليق نى، ماليم ليق نى، بربرينگيزگا عفو قيلينگالر. اگر برينگيزنينگ ينه بريگا شكايتى بار بولسه مسيح سيزالرگا اوستيگا همه سى نينگ مونينگ 14اما باغيشالنگالر. هم سيزالر باغيشالغانديك سالمتى مسيح نينگ 15و كيينگالر. محبت نى بولغان باغالنجى سى كامل ليق نينگ كونگل الرينگيزده سلطنت قيلسون چونكه انينگ اوزيگا قچقيريليب بر بدنديك بولدينگيز.

و شكرانه ليق بولونگالر. 16مسيح نينگ سوزى ايچينگيزده كنگروچيليك بيالن ساكن بولسون، مزمورالر و حمد

تسبيح الر و روحانى شعرالر برله بربرينگيزگا همه حكمت ده تعليم بريب نصيحت قيليب شكرانه ليق بيالن كونگل الرينگيزده خداغه حمد اوقونگالر. 17هر نمه قيلسانگيز خواه سوز بيالن خواه عمل بيالن قيلسانگيز همه سى نى خداوند يسوع نينگ اسمى بيالن قيليب انينگ

واسطه سى برله خدا آتاغه شكر قيلينگالر. 18اى خاتونالر خداوندداكى الرغه اليق بولغانديك اوز ايرالرينگيزگا بويون سونونگالر.

19اى ايرالر خاتونالرينگيزنى دوست توتوب اوالرغه اچيغالنمانگالر. 20اى بالالر هر ايشدا

مقبول دور. خداوندگا قيلماقينگيز شونداغ چونكه قيلينگالر اطاعت آتا اناالرينگيزغه اوز 22اى اچيغالندورمانگالر. بالالرينگيزنى اوز ديب بولماسونالر جرأت سز آتاالر 21اى

خذمتكارالر هر ايشدا اوز جسمانى خواجه الرينگيزغه اطاعت قيلينگالر، كوزگا كورونوب آدم الرنى راضى قيلماق اوچون ايماس بلكه كونگل نينگ ميلى و خداوندنينگ قورقونجى سى بيالن اطاعت قيلينگالر. 23هر نمه قيلسانگيز كونگل نينگ خوشلوقى بيالن قيليب آدم الرغه اجرينى ميراث 24خداونددين قيليب خذمت قيلغانديك خداوندگا بلكه ايماس قيلغانديك االدورغانينگيزنى بيلينگالر. سيزالر خذمت قيالدورغان خواجه مسيح اوزى دور. 25يمانليق

قيلغان كيمرسه اوزى قيلغان يمانليق نى تاپادور. چونكه يوزخاطر قيليش يوق دور.

تورتونجى باب

بيليب بولغانى نى بار خواجه نگيز بر سيزنينگ آسماندا خواجه الر 1اى

خذمتكارالرينگيزغه حقليق و انصاف كورساتينگالر.

قولوسيليق الرغه 3 و 4

365

2توختاماى دعا قيليب دعادا شكر بيالن اويغاق تورونگالر 3و مسيح نينگ سرينى بيان

قيلغالى خدا بيزگا سوزنينگ ايشيكى نى اچقاى ديب بيزنينگ اوچون هم دعا قيلينگالر. اول سر اوچون من اوزوم زنجيرنينگ بنديده دورمن. 4دعا قيلينگالركه اول سرنى كليشيم ليك

سوز بيالن بيان قياللغايمن. 6سوز الينگالر. ساتيب فرصت نى بولوب فهم ليك يوروشده بيالن 5تاشقاريداكى الر

جواب قايداغ كشيگا هر بولسون تنگشاگليك بيالن توز بولوب ياقيشليق قيليشينگيز بريشينگيزنى بيلگايسيزالر.

تيخيكوس بولغان رفيقيم همخادم خداوندده و خذمتكار امين بولوب برادر 7امراق

خبر باره ميزدين بيزنينگ جهتيدين 8بو بيلدورور. سيزالرگا احواليم نى همه منينگ برادور. اوزى كونگل الرينگيزگا تسلى اول ايبارديم. قاشينگيزغه انى اوچون تاپماقينگيز 9و سيزالردين بولغان امين و امراق برادر اونيسيموسنى هم ايبارديم. بوالر بو يرداكى همه

ايشالر باره سيدين خبر برورالر. 10منينگ بيالن هم اسير بولغان ارستارخوس سيزالرگا سالم ايتور. و بارناباس نينگ ايكى

قاشينگيزغه تاپتينگيز، بويوروق ايلگارى باره سيدين انينگ ايتور. توغقانى مرقوس سالم كلسه انى قبول قيلينگالر. 11و يوستوس ديگان يسوع هم سالم ايتور. ختنه ليك الردين يالغوز بوالر خدانينگ پادشاه ليقى اوچون منينگ همكارالريم بولوب منگا تسلى كلتورگان دور. 12سيزالردين بولوب مسيح نينگ خادمى بولغان اپافراس سيزالرگا سالم ايتور. اول اوزى

اوچون تورماقينگيز ثابت بيليب شك سز و كامل اراده سى نى همه خدانينگ سيزنينگ انينگ توغراسيدا سيزنينگ جهتينگيزدين هميشه دعادا جدجهد قيليب تورادور. 13چونكه گواه ليق برورمن كه اول سيزالر اوچون و الوديكيه داكى الر اوچون و هيراپوليسداكى الر

اوچون توال غيرت قيالدور. 14امراق طبيب لوقا و ديماس سيزالرگا سالم ايتورالر. 15الوديكيه داكى برادرالرگا و نيمفاسغه و انينگ اوييداكى جماعت گا سالم ايتينگالر.

جماعتيده الوديكيه داكى الرنينگ انى كين اوقولغاندين آرانگيزدا سيزنينگ خط 16بو

17و اوقوغايسيزالر. الوديكيه داكى الرنينگ كى نى هم سيزالر و اوقوتقوزونگالر هم انى پوتگوزگايسن ديب قيليب قيلغان خذمتينگگا دقت ارخيپوسغه: سن خداوندده قبول قيلينگالر. ياد زنجيرالريم نى پتودوم. سالم نى بيالن قولوم اوز پاولوس 18من ايتينگالر.

لطف عنايت سيزالر بيالن بولسون.

قولوسيليق الرغه 4

366

پاولوس رسول نينگتسالونيكيليك الرگا پتوگان

اولقى خطىاولقى باب

مسيح داكى يسوع خداوند و آتادا خدا تيموتيوسدين و سيلوانوسدين و 1پاولوسدين

تسالونيكيليك الرنينگ جماعتيگا سالم. سيزالرگا عنايت و سالمتليك بولسون. ايتورميز. شكر خداغه هميشه اوچون سيزنينگ قيليب ياد دعاالريميزدا 2سيزالر

محبتينگيزنينگ و عمل الرينى ايمانينگيزنينگ آلديدا آتاميزنينگ خدا توختاماى 3و

4اى قيلورميز. ياد صبرينى اميدينگيزنينگ مسيح داكى يسوع خداونديميز و امگاكى نى ايكانليكى نى قايداغ ايلغانغانينگيزنينگ برادرالريميز بولغان امراق الرى خدانينگ قدوس روح و بيالن قوت بلكه كلماى بيالن سيزالرگا يالغوز سوز بيلورميز. 5بشارتيميز قايداغ آرانگيزدا اوچون منفعتينگيز سيزنينگ چونكه كلدى بيالن اعتقاد كامل و بيالن خوشلوقى قدوس روح نينگ تنگليكده توال سوزنى 6سيزالر بيلورسيزالر. تورغانيميزنى بيالن قبول قيليب بيزگا و خداوندگا ايرگاشتينگيز. 7شونداغ كه ماكدونيه داكى و اخائيه داكى خدانينگ طرفينگيزدين سيزنينگ 8چونكه بولدينگيز. نمونه همه سيگا ايشانگانالرنينگ سوزى يالغوز ماكدونيه ده و اخائيه ده انگالنمادى بلكه خداغه بولغان اعتقادينگيز هر يرده 9چونكه كلمايدور. الزم قيليشيميز سوز باره سيده انينگ شونداغ كه بولوب دور مشهور اوالر اوزى سيزنينگ آرانگيزغه كيرگانيميزنينگ باره سيدين و سيزالرنينگ حقيقى تيريك خبر باره سيدين يانغانينگيزنينگ طرفيگا خدا بت الردين اوچون قيلماق پرستيش خدانى كالدورغان بيزنى يعنى اوغلى نينگ قوپارغان اولوك الردين اوزى 10خدانينگ بريب غضبدين قوتقازادورغان يسوع نينگ آسمانالردين كالدورغانيغه منتظر توروشينگيزنى بيان

قيلورالر.

1 تسالونيكيليك الرگا 1

367

ايكينجى باب

بيلورسيزالر. اوزونگيز بولماغانى نى بيكار كيريشيميزنينگ آرانگيزغه برادرالر 1اى

2چونكه سيزالر بيلگانديك بيز ايلگارى فيليپيده زحمت تارتيب اورولغان بولساق مو توال

مشقت تارتيب خدايميزنينگ قدرتيده غيرت قيليب سيزالرگا خدانينگ انجيلى نى بشارت بردوك. 3نصيحتيميز ضاللت دين يا ناپاكليقدين ايماس و يا حيله بيالن ايماس 4ليكن خدا راضى آدم الرنى قيلورميز. سوز وجهيدين كورگان اليق اليشقه امانت انجيل نى بيزنى قيلماق اوچون ايماس بلكه كونگل الريميزنى تفتيش قيالدورغان خدانينگ رضايى اوچون سوز قيلورميز. 5سيزالرگا معلوم بولغانديك سيليق سوز بيالن كلمادوك و يا طمعكارليققه اوزوميزنى ياراشقوديك رسول الريغه 6مسيح نينگ گواه دور. بيزگا خدا قيلمادوق. بهانه اولوغ سانايالساق مو خواه سيزالردين خواه باشقه الردين بولسون آدم الر طرفيدين عزت ايستامادوك 7بلكه بر انا اوز بالالرينى پرورش قيلغانديك آرانگيزدا مهربانليق بيالن توردوق. 8سيزالرنى شونداغ دوست توتوب يالغوز خدانينگ سوزينى ايماس بلكه اوز جانالريميزنى

هم سيزالرگا برگالى آرزو قيلدوق چونكه سيزالرگا امراق بولغان ايردوك. 9اى برادرالر بشارت انجيلى نى خدانينگ سيزالرگا منا بار. يادينگيزدا مشقتيميز و امگاكيميز تارتقان ايشانگانالر 10سيز ايردوك. ايشالر كوندوز و كيچه بولماى يوك برينگيزگا هيچ بريب آلديدا قايداغ پاك و عادل و عيب سز توروشيميزغه خدا و هم اوزونگيز گواه دورسيزالر. و نصيحت برينگيزگا هر بيز برگانديك نصيحت بالالريغه اوز آتا بر بيلورسيزالركه 11و

بولغوديك اليق خداغه قچقيرغان جالليغه و پادشاه ليقيغه اوز 12سيزالرنى بريب تسلى يورگايسيزالر ديب يالباريب سيزالرنى جرأتالندورور ايردوك. 13بو وجهيدين بيز اوزوميز توختاماى خداغه شكر ايتورميز چونكه بيز وعظ ايتقان خدانينگ سوزينى انگالغانينگيزدا انى آدم نينگ سوزيديك ايماس بلكه حقيقت ده خدانينگ سوزى بولغانديك انى خدانينگ سوزى ايكان ديب قبول قيلدينگيز. 14اى برادرالر سيزالر خدانينگ يهوديه ده مسيح يسوع دا بولغان جماعت الريگا اوخشاش بولدينگيز چونكه اوالر يهوديالردين زحمت تارتقانديك خداوند اوزى 15يهوديالر تارتينگيز. زحمت خلقينگيزدين يورتلوق اوز هم سيزالر يسوع نى و پيغمبرالرنى اولتوروب بيزنى هم قوغالديالر. اوالر خداغه مقبول بولماى همه قيليشدين سوز اوچون نجاتى طائفه الرنينگ 16بيزنى بولوب دوشمن الرى آدم الرنينگ

1 تسالونيكيليك الرگا 2

368

اوالرغه حكمى غضب اما تولدورورالر مقدارينى گناه الرى نينگ اوز هميشه توساب بى نهايت يتيب دور.

آز وقت بر بلكه ديدار بيالن سيزالردين ايماس بيالن بيز كونگل برادرالر 17ليكن اى

آيريلغان بولوب چونگ اشتياق بيالن يوزونگيزنى كورگالى اشوغراق جهد قيلدوق. 18بو وجهيدين بيز مخصوصا من پاولوس بر ايكى قاتيم آلدينگيزغه كلگالى خواهالدوق ليكن شيطان بيزنى توساب دور. 19خداونديميز يسوع نينگ آلديدا انينگ كليشيده بيزنينگ اميديميز 20چونكه ايماسمو؟ اوزونگيز سيز آيا ايكان؟ كيم تاجى فخريميزنينگ و خوشلوقيميز و

سيزالر بيزنينگ عزتيميز و خوشلوقيميزدورسيزالر.

اوچونجى باب

قاليشيميزنى يالغوز اتينه ده اوزوميز چيدايالماغاندا اوزونراق بيز اوچون 1انينگ

تيموتيوسنى برادريميز بولغان خادمى خدانينگ انجيليدا 2مسيح نينگ كوروب مناسب سيزالرنى ايماندا ثابت قيليب تسلى برماك اوچون قاشينگيزغه ايباردوك 3تاكه هيچ كيم بو تنگليك الرده تايماغاى چونكه شونداغ تنگليك الرگا اوچرايدورغانيميزنى بيلورسيزالر. ايلگاريدين سيزالرگا تارتادورغانيميزنى تنگليك شونداغ بولغانيميزدا بيالن 4سيزنينگ

ايتيب بردوك و شونداغ واقعه هم بولوب دور مونى اوزونگيز بيلورسيزالر. 5بو وجهيدين بيالن سيناغانى سيزنى سيناغوچى ايبارديم. تيموتيوسنى چيدايالماغاندا اوزونراق من

ايشيميز بيكار بولدى مكى ديب قورقوب ايمانينگيزنى بيلگالى خواهالديم. 6ليكن ايمدى تيموتيوس سيزنينگ قاشينگيزدين بيزنينگ آلديميزغه كلگانده سيزنينگ

ايمانينگيزنى و محبتينگيزنى و هميشه بيزنى يخشيليق بيالن ياد قيلغانينگيزنى و بيز سيزالرنى 7بو بردى. خوشخبر بيزگا قيلغانينگيزنى آرزو كورگالى بيزنى قيلغانديك آرزو كورگالى جهتدين اى برادرالر سيزنينگ اوچون همه تنگليكيميزده و زحمتيميزده سيزنينگ ايمانينگيز بيالن تسلى تاپتوق. 8چونكه سيزالر خداوندده ثابت تورغاندين كين ينگيدين تيريلگانديك بولدوق. 9سيزنينگ جهتينگيزدين خدايميزنينگ آلديدا سيزدين تاپغان خوشلوقيميز اوچون كم ليكى نى ايمانينگيزنينگ كوروب يوزونگيزنى 10سيزنينگ ايتالورميزمو؟ شكر كفايه

توزاتماك اوچون كيچه و كوندوز توال طلب قيليب دعا قيلورميز.

1 تسالونيكيليك الرگا 2 و 3

369

11ليكن خدا آتاميز اوزى و خداونديميز يسوع مسيح يولوميزنى سيزالرگا توز قيلسون.

12بيزنينگ سيزالرگا بولغان محبتيميزديك خداوند سيزنينگ بربرينگيزگا و همه آدم الرغه

بولغان محبتينگيزنى زياده الشتوروب اشورسون. 13تاكه خداونديميز يسوع اوز مقدسالرى ثابت بولوب عيب سز مقدسليكده آلديدا آتاميزنينگ خدا كونگل الرينگيز كلگانده بيالن

قالغاى.

تورتونجى باب

برورميزكه نصيحت يسوع دا خداوند يالباريب سيزالرگا برادرالر اى اوچون 1انينگ

اوچون اشماقينگيز زياده راك تخى الغانينگيزديك تعليم بيزدين قيليب رفتار چاقغچه بو خداغه مقبول بولوب رفتار قيلغايسيزالر. 2چونكه خداوند يسوع طرفيدين سيزالرگا قايسى بويوروق الر برگانيميزنى بيلورسيزالر. 3و خدانينگ اراده سى شوكه سيزالر مقدس بولوب اوزونگيزنى زنادين يغقايسيزالر. 4هر برينگيز مقدسليك و عفتليك بيالن اوزيگا بر اغاچه السون. 5اما خدانى تونوماغان طائفه الرديك شهوت نينگ هواسى بيالن خاتون الماسون. 6و هيچ كيم برادرى بيالن قيلغان معامله ده هيچ تجاوز قيليب انگا ضرر يتگوزماسون چونكه

ايلگاريدين گواه ليق بريب سيزالرگا ايتقانيميزديك خداوند شونينگ همه سى اوچون انتقام قچقيريب دور. 8مونى مقدسليكگا بلكه قچقيرماى ناپاكليققه بيزنى الغوچى دور. 7چونكه تحقير قيلغان كيمرسه انسان نى تحقير قيلماى بلكه سيزالرگا اوز قدوس روحى نى برگان

خدانى تحقير قيالدور. 9برادرچيليك محبت باره سيده سيزالرگا پتوماكيم الزم كلمايدور. اوزونگيز بربرينگيزنى

ماكدونيه داكى بارچه شونى 10چونكه اورگانيب دورسيزالر. خدادين توتوشنى دوست اشقايسيزالر ديب سيزالرگا برادرالر شونينگدا تخى اى ليكن قيلدينگيز برادرالرگا همه قيليب ايشينگيزنى اوز توروب تينج بويورغانيميزديك سيزالرگا 11و برورمن. نصيحت قول الرينگيز بيالن ايشالب توروشقه جهد قيلغايسيزالر. 12تاكه تاشقارقى الر بيالن ادبليك

طريقه دا معامله قيلغايسيزالر و هيچ كيم دين بر نمه طلب قيليشقه حاجتينگيز بولماسون. اوخالغانالر ديب بولمايسيزالر غمكين بولغانالرديك يوق اميدى برادرالر 13اى

تيريليب اولوب يسوع نينگ 14چونكه خواهالمايميز بولماقينگيزنى بى خبر باره سيده

1 تسالونيكيليك الرگا 3 و 4

370

انينگ اوخشاش شونينگغه خدا اوخالغانالرنى يسوع دا بيلورميزكه ايشانساك قوپغانيغه ايتورميزكه شونى سيزالرگا بيالن سوزى 15خداوندنينگ تورغوزادور. قوپاريب بيالن ايلگارى اوخالغانالردين اولوم گا قالغانالر تيريك ياشاب كليشيغچه خداواندنينگ بيز چيقمايميز 16چونكه خداوند اوزى آسماندين نازل بولوب و بر بويوروق ندايى و بر اولوغ اول قوپادور. اولگانالر انگالنور و مسيح ده آوازى و خدانينگ صوركارنايى فرشته نينگ 17اندين بيز ياشاب تيريك قالغانالر خداوندنينگ مالقاتيغه اوالر بيالن بولوت الردا كوكگا

بيالن سوزالر بو اوچون 18انينگ بولورميز. بيالن خداوند هميشه اندين و كوتاريلورميز بربرينگيزگا تسلى برينگالر.

بشنجى باب

پتوگالى سيزالرگا باره سيده وقت الرى و زمانالرى واقعه نينگ بو برادرالر اى 1اما

كلگانيديك كيچه ده اوغرى نينگ كونى خداوندنينگ اوزونگيز 2چونكه كلمايدور الزم وقت دا ايتقان ديب آمانليق دور تينج ايمدى 3اوالر: بيلورسيزالر. تحقيق كالدورغانى نى اوستيگا اوالرنينگ هالكت تويوق سز كلگانديك اوستيگا خاتون نينگ حامله تولغاق اوغريغه بر كون اول برادرالر اى سيزالر 4ليكن قوتولماسالر. قاچيب اوالر و كالدور نورنينگ همه نگيز 5چونكه ايماس سيزالر. قرانگغولوقدا كلگوديك اوستونگيزگا اوخشه قرانگغولوقدين و كيچه دين بيز آرى بالالرى دورسيزالر كوندوزنينگ و بالالرى بواللى. هوشيار توروب اويغاق اوخالماى باشقه الرديك اوچون 6انينگ ايماس ميز. 7چونكه اوخالغوچيالر كيچه ده اوخالرالر و مست بولغوچيالر كيچه ده مست بولورالر.

8ليكن بيز كوندوزدين بولغانالر هوشيار بولوب ايمان نينگ و محبت نينگ زرهى نى و نجات

اميدى نينگ قالقانى نى كيالى. 9چونكه خدا بيزنى غضب اوچون ايماس بلكه خداونديميز بيزنينگ اوچون تاپماققه تعيينالب دور. 10مسيح يسوع مسيح نينگ واسطه سى برله نجات اولدى تاكه خواه اويغاق تورساق خواه اوخالساق انينگ بيالن ياشاغايميز. 11انينگ اوچون

بو چاقغچه قيلغانينگيزديك بربرينگيزگا تسلى بريب بربرينگيزنى تعمير قيلينگالر. سيزالرگا و ايشالگوچيالرنى آرانگيزدا يالبارورميزكه سيزالرگا برادرالر اى 12ليكن

توال اوالرغه اوچون ايشالرى 13اوز اعتبارالب برگوچيالرنى نصيحت قيليب رهبرليك

1 تسالونيكيليك الرگا 4 و 5

371

ترتيب سز برادرالر 14اى بولونگالر. ياراشيغليق بيالن بربرينگيز كورساتينگالر. محبت بولغانالرغه نصيحت برينگالر، جانى كچيك بولغانالرنى جرأتالندورونگالر، ضعيف الرنى برورميز نصيحت سيزالرگا ديب قيلينگالر كنگليك كونگل آدم الرغه همه يوالنگالر، ينه بريگا يمانليق اورنيغه يمانليق قيلماسون ليكن هر وقت 15خبردار بولونگالركه بر كيم

بربرينگيزگا و همه آدم الرغه يخشيليق قيلغالى جهد قيلينگالر. 16هميشه خوش بولونگالر. سيزنينگ يسوع دا مسيح چونكه قيلينگالر. شكر ايشدا 18هر قيلينگالر. دعا 17توختاماى

باره نگيزده خدانينگ اراده سى شونداغ دور. 19روح نى اوچورمانگالر. 20پيغمبرليك قيليشنى تحقير قيلمانگالر. 21هر نرسه نى امتحان قيليب يخشى نى ايلغانگالر. 22يمانليق نينگ هر نه باريدين قاچينگالر. 23اما سالمتليك نينگ تنگريسى اوزى سيزالرنى تمام مقدس قيلغاى و تماما بدنالرينگيز و و جانالرينگيز كليشيده روح الرينگيز يسوع مسيح نينگ خداونديميز

عيب سز تاپيلغاى. 24سيزالرنى قچقيرغوچى امين بولوب اوز ايشى نى پوتگوزور. 25اى برادرالر بيزنينگ اوچون دعا قيلينگالر. 26همه برادرالرگا

بر مقدس سويوش بيالن سالم قيلينگالر. 27خداوند بيالن سيزالرگا يالبارورمن كه

بو خط همه برادرالرگا اوقونسون. 28خداونديميز يسوع مسيح نينگ

لطفى سيزالر بيالن بولسون.

1 تسالونيكيليك الرگا 5

372

پاولوس رسول نينگ تسالونيكيليك الرگا پتوگان

ايكينجى خطىاولقى باب

1پاولوسدين و سيلوانوسدين و تيموتيوسدين آتاميز خدادا و خداوند يسوع مسيح داكى

تسالونيكيليك الرنينگ جماعتيگا سالم. 2خدا آتادين و خداوند يسوع مسيح دين سيزالرگا عنايت و سالمتليك بولسون.

بيزگا ايتماق شكر بولغوديك اليق هميشه جهتينگيزدين سيزنينگ برادرالر 3اى

محبتى بولغان بربرينگيزگا برينگيزنينگ هر اوسوب توال اعتقادينگيز چونكه واجب دور زياده بولوب دور. 4انينگ اوچون بيز اوزوميز سيزالر چيداغان همه قوغالنماغليقينگيزدا و تنگليك الرينگيزده قيلغان صبر و ايمانينگيز اوچون خدانينگ جماعت الريده سيزالر بيالن فخر قياللورميز. 5مونينگ همه سى بيالن خدانينگ حكمى عادل ايكانليكى اشكارا بوالدور، مونينگ بيالن خدانينگ پادشاه ليقيغه اليق سانالغايسيزالر. اول پادشاه ليق اوچون زحمت خدانينگ يتيلماكى تارليق يتگوزگوچيالرگا تارليق سيزالرگا 6چونكه تارتارسيزالر. هم قدرتى نينگ اوز يسوع خداوند تارتقوچيالر زحمت سيز 7ليكن موافق دور. عدالتيگا اوزى 8اول تاپارسيزالر. آرام بيالن بيز بولغاندا اشكارا آسماندين بيالن فرشته الرى اطاعت انجيليگا يسوع نينگ خداونديميز و تونوماغانالردين خدانى كليب يالقينيدا اوت قيلماغانالردين انتقام االدور. 9اول وقت بوالر خداوندنينگ يوزيدين و انينگ قدرتى نينگ جالليدين محروم قاليب جزا تارتيب ابدى هالكت گا كرفتار بولورالر. 10اول كونده خداوند اوز مقدسالريده جالل تاپغالى و همه ايشانگانالرده اوزينى عجايب كورساتگالى كالدور سيزنينگ هميشه بيز وجهيدين 11بو ايشاندينگيز. گواه ليقيميزغه برگان سيزالرگا چونكه همه يخشيليق نينگ ساناب اليق دعوتيگا اوز سيزنى خدايميز قيلورميزكه دعا اوچون

2 تسالونيكيليك الرگا 1

373

يسوع نينگ خداونديميز 12تاكه قيلغاى كامل بيالن قدرت عملى نى اعتقادنينگ و نيتى نى مسيح نينگ يسوع خداوند و خدايميزنينگ اوزونگيز و تاپغاى جالل سيزالرده اسمى

عنايتيگا موافق انينگده جالل تاپغايسيزالر.

ايكينجى باب

آلديـغه انينگ و كليشـى مسيــح نينـگ يسـوع خداونديميــز برادرالر اى 1ليكن

يوغالشماقيميزنينگ جهتيدين سيزالرگا يالبارورميزكه 2خواه روح الر بيالن خواه بيزنينگ پات بيالن خداوندنينگ كونى كلدى ديب يا خط بر سوز بولغان طرفيميزدين كلگانديك بر طريقه بولماغايسيزالر. 3هيچ كيم سيزالرنى پريشان و پراكنده ذهنينگيزدين سيلكينيب اوغلى نينگ يعنى هالكت آدمى گناه و كلماكى تاييش نينگ اول آلداماسون چونكه بيالن ضد اوستيگا آتانغان نينگ معبود يا و تنگرى هر اوزى 4اول كيراك دور. بولماقى اشكارا سيزنينگ 5من ايتادور. ديب تنگرى اوزينى اليب اولتوروب بيتيده خدانينگ قوپوب يانينگيزدا بولغاندا مونى سيزالرگا ايتقانيم نى ياد قيلمادينگيزمو؟ 6و ايمدى اول اوز وقتيدا اشكارا بولغونچه ليق انى توسادورغان نمه ايكانى نى بيلورسيزالر. 7چونكه عصيانليق نينگ سرى ايمدى ايشالب تورادور ليكن ايمدى توساب تورغوچى نينگ اوترادين كوتاريلماكى كيراك دور. 8اندين عصيانچى اوزى اشكارا بوالدور اما خداوند يسوع انى اوز اغيزى نينگ 9اول قيالدور. هالك انى برله بولماقى اشكارا كليشى نينگ اوز يوقاتيب برله نفسى يالغان نينگ همه قدرت و عالمت و قيلدورغانيديك عصيانچى نينگ كليشى شيطان نينگ معجزه الرى بيالن بولور. 10و هالك بوالدورغانالر نجات تاپالغوديك حقيقت نينگ محبتيگا جاى برماگانى اوچون اوالرنى آلداتقالى حق سزليق نينگ هر حيله سى بيالن كالدور. 11بو وجهيدين خدا اوزى اوالر يالغانغه ايشانسونالر ديب اوالرغه قاتيق ضاللت ايبارور 12تاكه

حقيقت گا ايشانماى حق سزليققه خوشى بار بولغانالرنينگ همه سى حكم قيلينغاى. هميشه اوچون سيزنينگ برادرالريميز بولغان امراق الرى خداوندنينگ اى 13ليكن

و بيالن تقديسى بيزگا واجب دور چونكه خدا دسالبدين روح نينگ قيلماق خداغه شكر ايلغادى. 14آرى خداونديميز اوچون سيزنى تاپماقينگيز نجات بيالن ايشانماك حقيقت گا برله واسطه سى انجيليميزنينگ بيزنينگ اوچون تاپماقينگيز جاللى نى مسيح نينگ يسوع

2 تسالونيكيليك الرگا 1 و 2

374

سيزنى نجات غه قچقيريب دور. 15انينگ اوچون اى برادرالر ثابت قاليب خواه سوز بيالن خواه بيزنينگ خطيميز بيالن اوزونگيز اورگانگان تعليم نى محكم توتونگالر.

16خداونديميز يسوع مسيح اوزى و بيزنى دوست توتوب عنايت بيالن بيزگا ابدى تسلى

و يخشى اميد برگان آتاميز خدا اوزى 17كونگل الرينگيزگا تسلى بريب سيزالرنى هر يخشى عملده و سوزده ثابت قيلغاى.

اوچونجى باب

سيزنينگ سوزى خداوندنينگ قيلينگالركه دعا اوچون بيزنينگ برادرالر اى 1اخيرى

آدم الردين يمان اوسال هم اوزوميز بيز 2و تاپغاى. جالل ياييليب آرانگيزداكى ديك يماندين قيليب ثابت سيزنى 3ليكن ايماس. كشى نينگ كى هر ايمان چونكه قوتولغايميز ساقالغوچى خداوند اوزى امين دور. 4اما خداوندده سيزالرگا اعتماد قيلورميزكه سيزالرگا سيزنينگ خداوند 5و بار. قيلغونگيز هم كين موندين و قيلورسيزالر بويورغانيميزنى

كونگل الرينگيزنى خدانينگ محبتيگا و مسيح نينگ صبريگا باشالغاى. بويورورميزكه سيزالرگا بيالن اسمى مسيح نينگ يسوع خداوند برادرالريميز 6اى

نرى برادردين هر يورگان بيالن ترتيب سزليك يورماى موافق تعليم گا الغان بيزدين تورغايسيزالر. 7چونكه بيزگا اوخشاماقينگيز اوزونگيزگا واجب بولغانى نى بيلورسيزالر. پل سز نانى نى كيمرسه نينگ هيچ 8و يورمادوك بيالن ترتيب سزليك آرانگيزدا اوزوميز يمادوك بلكه هيچ برينگيزگا يوك بولماغايميز ديب كيچه كوندوز جبر-جفا تارتيب ايشالر اوزوميزنى اوچون اوخشاماقينگيز بيزگا اما ايماس اوچون بولماغان 9حقيميز ايردوك. ايش كيمرسه بر بولغانيميزدا: آرانگيزدا 10چونكه بردوك. كورساتيب نمونه بر سيزگا بعضيالرينگيز 11چونكه قيلدوق. امر سيزالرگا ديب يماسون هم نان اوناماسه قيلغالى قيليب انديشه ايشالريدين ترتيب سزليك بيالن يوروب اوزى ايش قيلماى باشقه الرنينگ بويوروب بيالن مسيح يسوع خداوند شونداغالرغه 12اما انگاليدورميز. يورگانى نى

نصيحت برورميزكه تينجليق بيالن ايش قيليب اوز نانى نى يسونالر. بو كيمرسه بر اگر 14و زيريگماگايسيزالر. قيليشدين يخشيليق برادرالر اى 13ليكن

انينگ خط داكى سوزيميزگا اطاعت قيلماسه خجالت بولسون ديب انى خطالب قويوب

2 تسالونيكيليك الرگا 2 و 3

375

بيالن آراالشمانگالر. 15ليكن انى دوشمنديك ساناماى انگا برادرديك نصيحت برينگالر. 16اما سالمتليك نينگ خداوندى اوزى هميشه هر طريقه دا سيزالرگا سالمتليك برسون.

17بو پتودوم. سالميم نى بيالن قولوم اوز پاولوس من بولسون. بيالن همه نگيز خداوند لطفى مسيح نينگ يسوع 18خداونديميز پتورمن. شونداغ نشانه سى دور. خطيم نينگ هر

همه نگيز بيالن بولسون.

2 تسالونيكيليك الرگا 3

376

پاولوس رسول نينگ تيموتيوسغه پتوگان

اولقى خطىاولقى باب

1قوتقازغوچيميز خدانينگ و اميديميز مسيح يسوع نينگ امريگا موافق مسيح يسوع نينگ

و خدادين آتاميز سالم. تيموتيوسغه بالم حقيقى 2ايماندا پاولوسدين بولغان رسولى خداونديميز مسيح يسوع دين عنايت و مرحمت و سالمتليك بولسون.

افسوسدا سن بويورورمن كه ينه ايمدى بويورغانديك سنگا بارغانيم دا 3ماكدونيه گا

تعميريگا بولغان ايماندين خدانينگ 4و اورگاتماسونالر تعليم يات بعضيالرغه قاليب منفعت يتگوزماى بحث قيليشقه سبب بوالدورغان افسانه الرنى و حدسز نسب نامه الرنى پاك كونگلدين و برگايسن. 5اما نصيحت نينگ مدعايى قيلماسونالر ديب نصيحت اعتبار يخشى ضميردين و رياسز ايماندين بولغان محبت دور. 6مونينگدين بعضيالر ازيقيب بيهوده بيالن خواه بولغالى خواهالغانى بولوب دور. 7اوالر شريعت معلم الرى مايل سوزالرگا طريقه سيدا شريعت اوزى 8شريعت اوقمايالر. نرسه الرينى جيكاالگان خواه ايتقانى نى اوچون عادل الر شريعت بيلورميزكه 9شونى بيلورميز. بولغانى نى يخشى ايشالتيلسه گناه كارالر و خداسزالر اوچون، اطاعت سزالر و عاصيالر بلكه ايماس توختاتيلغان اوچون، ناپاك الر و فاسق الر اوچون، آتاسى نى اولتورگوچيالر و اناسى نى اولتورگوچيالر و قتل قيلغوچيالر اوچون، 10زناكارالر و لوطالر اوچون، آدم ساتقوچيالر و يالغانچيالر و يالغان انت ايچگوچيالر اوچون و يا صاف تعليم نينگ ضديدا بولغان باشقه بر ايش بولسه شونينگ اوچون شريعت توختاتيليب دور. 11اول مبارك خدانينگ جاللى باره سيده بولوب منگا امانت بريلگان انجيلگا موافق شونى بيلورميز. 12منگا قدرت برگان خداونديميز مسيح من 13آرى ساليب دور. خذمت گا ساناب امين منى اول چونكه قيلورمن شكر يسوع غه

1 تيموتيوسغه 1

377

ايلگارى دشنام ايتيب جماعت نى قوغالب ظلم قيلغوچى بولغان بولسام مو منگا مرحمت بريلدى چونكه ايمان سزليقدا توروب بيلماى قيلديم. 14اما خداونديميزنينگ عنايتى مسيح وجهى هر و صادق سوز 15بو زياده الشيب دور. توال بيالن ايمان و محبت يسوع داكى كليب دور دنياغه قوتقازغالى گناه كارالرنى يسوع مسيح قيلينغوديك دوركه قبول بيالن تاكه بريلدى مرحمت منگا اوچون انينگ 16ليكن من دورمن. برنجى سى اوالرنينگ و يسوع مسيح همه كونگل كنگليكى نى اول منده اشكارا قيليب منى ابدى تيريكليك تاپماق اوچون اوزيگا ايشانگانالرنينگ نمونه سى قيلغاى. 17اما ازلى و ابدى پادشاه غه يعنى تبديل تاپمايدورغان و كوزگا كورونمايدورغان واحد خداغه ابدالرنينگ ابديغچه حمد و جالل

بولسون آمين. ايلگاريدين باره نگده سنينگ برورمن كه سنگا بويوروق نى بو تيموتيوس بالم 18اى

ايتيلغان پيغمبرليك سوزالرگا موافق قيليب اوالرنينگ قدرتيده يخشى جنگده جهد قيليب 19ايمان نى و يخشى انصاف نى ساقالغايسن. منا بعضيالر مونى تاشالب ايمان توغراسيدا

تأديب ديب ايتماسون دشنام بوالردين دور. اسكندر و 20هيمينايوس بولديالر. غرق قيلينماقى اوچون اوالرنى شيطانغه تاپشوردوم.

ايكينجى باب

1همه دين اول نصيحت برورمن كه همه آدم الر اوچون پادشاه الر و منصبى بار همه سى

اوچون دعا و نياز و شفاعت قيلينيب شكر ايتيلسون 2تاكه هر تقوادارليقدا و ادبليكده تينج آلديدا خدانينگ قوتقازغوچيميز قيلماقيميز 3شونداغ اوتگوزگايميز. عمر بيالن آمانليق معرفتيگا حقيقت نينگ تاپيب نجات آدم الرنينگ همه اول 4چونكه مقبول دور. و يخشى بر يالغوز آراسيدا آدم الرنينگ بيالن باردور و خدا بر خدا يتيشى نى خواهاليدور. 5يالغوز ميانچى يعنى اول آدم مسيح يسوع باردور. 6و اوز تعيينليق وقتيدا گواه ليق بريلگانديك اول اوزينى همه الر اوچون فديه بردى. 7من اوزوم شونينگغه مبشر و رسول تعيين قيلينديم آرى

ايماندا و حقيقت ده طائفه الرنينگ معلمى بولدوم ديب يالغان ايتماى حقيقت نى ايتورمن. 8انينگ اوچون خواهالرمن كه اير كشيالر اچيغليق و شك قيلماى هر يرده پاك قول الر

كوتاريب دعا قيلسونالر. 9شونينگغه اوخشاش خواهالرمن كه خاتونالر مناسب ايگين الر

1 تيموتيوسغه 1 و 2

378

كييب اوزينى ادب و عفت بيالن زينتالندوروب ساچ اوروم الرى، آلتون يا مرواريدالر يا تقوادار ساناغان خاتونالرغه كليشگوديك اوزينى ايماس 10بلكه بيالن كييم الر بها قيمت يخشى عمل الر بيالن اوزينى زينتالندورسونالر. 11خاتون اوزى بارچه اطاعت و تينجليق بيالن تعليم السون. 12ليكن تعليم برگالى و اير كشيالر اوستيگا حكم سورگالى قويمايمن آدم 14و يراتيلدى. حوا كين اندين آدم اول 13چونكه تورسون. بيالن تينجليق اوزى ليكن و محبت ده ايماندا، خاتون 15اما توشتى. تجاوزغه آلدانيب حوا ليكن آلدانمادى اوزى

قدسيت ده عفتليك بيالن ثابت قالسه اوزى بال توغوب نجات تاپار.

اوچونجى باب

1بو سوز راست دوركه بر كيم اپيسقوپوس منصبى نى طلب قيلسه اول اوزى يخشى بر

بولوب ايرى خاتون نينگ بر اوزى بولسون. عيب سز 2اپيسقوپوس خواهاليدور. ايشنى پرهيزگار، هوشيار، ادبليك، مهمان نواز و تعليم بريشگا ياراشيغليق بولسون. 3شرابغه مايل بولماسون و يا اوروشقاق بولماى بلكه ماليم بولسون. جدلچى و يا طمعكار بولماى 4اوز اويى نى اوبدان باقيب چينگليق بيالن اوز بالالرينى اطاعت ده تربيت قيلسون. 5چونكه اوز 6اپيسقوپوس باقااليدور؟ قايداغ جماعتى نى خدانينگ كشى بيلماگان باقيشنى اويى نى كشى كلگان ينگى ايمانغه ديب توشماسون حكميگا شيطان نينگ قيليب يوغانليق اوزى بولماسون. 7ليكن تاشقارقى الر طرفيدين انينگ يخشى گواه ليقى بولسون تاكه حقارت گا و

شيطان نينگ توزاقيغه توشماگاى. تيل ليق ايكى خواه بولسونالر يوسونلوق خادم الرى جماعت هم 8شونداغ

طمعكار فائده غه قبيح خواه قيلماسونالر ميل توال ايچيشگا شراب خواه بولماسونالر امتحان اول بوالر 10اما ساقالسونالر. سرينى ايمان نينگ بيالن انصاف 9پاك بولماى اوالرنينگ خاتونالرى غيبت قيلسونالر. 11شونداغ هم تاپيلسه خذمت قيلينيب عيب سز قيلماى ادبليك توروب پرهيزگار و هر ايشدا امين بولسونالر. 12جماعت خادم الرى نينگ باقسون. يخشى اويى نى و بالالرينى اوز بولوب ايرى خاتون نينگ بر يالغوز برى هر ايمانيدا يسوع نينگ مسيح تاپيب مرتبه يخشى اوزيگا قيلغانالر خذمت اوبدان 13چونكه

توال جرأت قياللور.

1 تيموتيوسغه 2 و 3

379

حيال 15ليكن پتودوم. سنگا مونى قيليب اميد كلگالى قاشينگغه سنينگ يقيندا 14پات

اوزى اول منا بيلگايسن. بولغانى نى كيراك قيليش رفتار قايداغ اوييده خدانينگ بولسام تيريك خدانينگ كليساسى بولوب حقيقت نينگ توبروكى و اولى دور. 16و تقوادارليق نينگ عادل روح دا بولوب اشكارا جسم ده اوزى اول معلوم دور. ايكانى اولوغ بدرستى سرى قيلينيب فرشته الرگا كورونوب خلق الرنينگ آراسيدا وعظ ايتيليب دنيادا ايشانيليب جاللغه

كوتاريلدى.

تورتونجى باب

1ليكن روح روشن ايتوركه كين كى وقت الردا بعضيالر ايماندين ازيقيب آزدورغوچى

روح الرغه و يمان روح الرنينگ تعليميگا ايرگاشورالر. 2آرى انصاف الرى داغالنيب يالغان قيليب منع اويالنماكدين 3آدم الرنى بولوب شونداغ بيالن رياسى ايتقوچيالرنينگ وعظ خدا اوزى ايشانگانالرنينگ و حقيقت نى تونوغانالرنينگ شكر بيالن قبول قيلماقى اوچون و يخشى دور اوزى نرسه هر يراتقان 4خدا بويورورالر. قيليشنى پرهيز طعام دين يراتقان شكر بيالن قبول قيلينسه هيچ نرسه رد قيلينغوديك ايماس 5چونكه خدانينگ سوزى و دعا

بيالن مقدس قيلينور. 6مونى برادرالرنينگ خاطريغه ساليب مسيح يسوع نينگ يخشى خادمى بولوب اوزونگ

تربيت قوتالنيب بيالن سوزى تعليم نينگ يخشى و ايمان نينگ ايرگاشگان بيالن دقت تقوادارليققه اوزونگ نى قيليب رد افسانه الرينى بيهوده كمپيرالرنينگ 7ليكن تاپغايسن. كوندورگيل. 8چونكه بدن نينگ كوندورولوشى آز ايشقه فائده ليق دور ليكن تقوادارليق هر ايشقه فائده ليق بولوب حاضرقى و كالدورغان حيات اوچون وعده سى بار. 9بو صادق سوز و هر وجهى بيالن قبول قيلينغوديك دور. 10آرى همه آدم الرنينگ و مخصوصا مؤمن الرنينگ قوتقازغوچى سى بولغان تيريك خداغه اميديميزنى باغالب شو سوزنينگ جهتيدين ايشالب

جهد قيلورميز. 11مونى بويوروب تعليم برگيل. محبت ده، رفتاردا، سوزده، بلكه كورماسون ينيك يگيتليكينگ نى كيمرسه 12هيچ

نصيحت برگالى، اوقوب كلگونچه 13من بولغيل. نمونه مؤمن الرگا پاكليقدا و ايماندا برگالى، و تعليم برگالى كونگل قويغيل. 14سنده بولوب جماعت آقسقال الرى اوستونگگا

1 تيموتيوسغه 3 و 4

380

بولماغيل. غافل عطيه سيدين عنايت بريلگان سنگا بيالن سوز پيغمبرليك قويغانيدا قول 15ترقى قيليشينگ همه گا اشكارا بولماق اوچون مونى اويالب مونينگدا توروب ياشاغيل

قيلسانگ شونداغ چونكه قيلغيل توختاماى مونى باقيب تعليمينگگا و 16اوزونگگا

اوزونگ نى و سنى انگالغانالرنى قوتقازورسن.

بشنجى باب

1قريراق كشيگا قاتيغليق قيلماى بر آتاغه سوزالگانديك انگا نصيحت برگيل. يگيت الرگا

برادرالرگا سوزالگانديك نصيحت برگيل. 2قريراق خاتونالرغه اناالرغه سوزالگانديك و ياش خاتونالرغه همشيره الرگا سوزالگانديك پاكليق بيالن نصيحت برگيل.

3قرا تول خاتونالرغه حرمت قيلغيل. 4ليكن بر تول خاتون نينگ بالالرى يا نبيره الرى

بولسه بوالر اول اوز اوى خلقيغه حرمت قيليب آتا اناالريغه يخشيليق ياندوروشنى بيلسونالر چونكه شونداغ قيليش خدانينگ آلديدا مقبول دور. 5ليكن قرا تول خاتون يالغوز قاليب اوز عيش و عشرت گا اوزينى 6اما تورور. طلبده و دعا كوندوز كيچه باغالب خداغه اميدينى برگان خاتون تيريك تورغانى بيالن اولوكديك دور. 7اوالر عيب سز بولماق اوچون شونداغ تعليم بريب بويورغيل. 8و بر كيمرسه اوزى نينگ كى الرنى و مخصوصا اوز اوى خلقى نى

باقماسه اول كشى اوز ايمانى نى انكار قيليب ايمان سز كشيدين يمانراق دور. 9بر تول خاتون اتميش ياشدين توبن بولماسه و يالغوز بر ايرنينگ خاتونى بولغان بولسه

مسافرالرنى قيليب تربيت بالالر اوزى بولوب مشهور اوچون عمل الرى يخشى 10و

قوندوروب مقدسالرنينگ پوت الرينى يوب تارليق تارتقانالرغه ياريليق بريب هر يخشى عملگا ايرگاشگان بولسه خطالنسون. 11ليكن ياش تول خاتونالرنى قبول قيلماغيل چونكه اوالر اوز شهوت الريگا ميل قيلغاندا مسيح گا ضد بولوب ايرگا تكگالى خواهالرالر. 12و اوالر اولقى امينليكى نى تاشالغانى اوچون حكم گا كرفتار بولورالر. 13و مونينگدين باشقه اوالر هورونلوق نى اورگانيب اويدين اويگا كيريب يورورالر. و يالغوز بيكار يورماى بلكه گب توشوب شخن چينليق قيليب نااليق سوز قيلورالر. 14انينگ اوچون خواهالرمن كه ياش تول خاتونالر ايرگا تگيب بال توغوب اوى نى باقيب ضد تورغوچى نينگ دشنام قيليشيغه بر اير ايشانگان بارديالر. 16اگر كينيدين يانيب شيطان نينگ بعضيالر برماسونالر. 15منا بهانه

1 تيموتيوسغه 4 و 5

381

كشى نينگ كى دا يا ايشانگان خاتون كشى نينگ كى دا تول الر بار بولسه اوالرنى جماعت گا يوك قيلماى باقسون و جماعت يالغوز قرا تول خاتونالردين خبر السون.

ايشالگوچيالر تعليم ده و سوزده مخصوصا و آقسقال الر قيلغان پيشواليق 17يخشى

اوى نينگ قوشقان خرمانغه 18چونكه سانالسونالر. اليق حصه سيگا ايكى حرمت نينگ اغيزينى بوغماغيل و ايشالگوچى اوز اجريگا اليق دور ديب كتاب ايتور. 19ايكى يا اوچ گواهى بولماسه جماعت نينگ بر آقسقالى نينگ توپه سيداكى عرض نى قبول قيلماغيل. 20قالغانالر قورقسونالر ديب گناه قيلغانالرنى همه سى نينگ آلديدا مالمت قيلغيل. 21خدانينگ و مسيح يسوع نينگ آلديدا و ايلغانغان فرشته الرنينگ آلديدا سنگا چينگ نصيحت برورمن كه مونى اوستيگا كشى نينگ بر 22آلديراب قيلماغايسن. يوزخاطر كشيگا هيچ ساقالب بى غرض ساقالغيل. پاك اوزونگ نى بولماغيل. شريك گناه الريغه باشقه الرنينگ قويماغيل. قول بولغانينگ آغريق پات پات و اوچون بلكه معده نگ ايچماگيل يالغوز سو 23موندين كين

اوچون آزغنه شراب ايشالتگيل. حكم گا ايلگارى قيلغوچيالريدين بولوب اشكارا گناه الرى آدم الرنينگ 24بعضى

بارادور. بعضيالرنينگ كى كينراك اشكارا بولور. 25شونينگغه اوخشه يخشى عمل الر هم اشكارادور و اشكارا بولماسه مو پنهان قااللماس.

التنجى باب

1بويونتوروق تگيداكى خذمتكارالر خدانينگ اسمى و تعليمى دشنام قيلينماسون ديب

اوز خواجه الرينى همه عزت گا اليق ساناسونالر. 2و خواجه الرى مؤمن بولسه خذمتكارالر اوالرنى برادر ديب سهل كورماى بلكه يخشيليق قيلغالى جهد قيليب امراق مؤمن الر بولغانى

اوچون اوالرغه اوبدانراق خذمت قيلسونالر. شونداغ تعليم بريب نصيحت قيلغيل. بولغان موافق تقوادارليققه و سوزيگا صاف مسيح نينگ يسوع خداونديميز كيم 3بر

متكبر اوقماى نمه هيچ اوزى 4اول اورگاتسه تعليم يات قيلماى اطاعت تعليم گا سوز و مباحثه قيالدورغان پيدا گمانالر يمان و دشنام جدل، حسد، و بولوب دور. اوروشماغليق آراسيدا 5آدم الرنينگ آزيب عقلدين بولوب حريص تالشتورماغليققه تقوادارليق قاليب: محروم حقيقت دين بوزوب ذهن الرينى آدم الر شونداغ چيقارور.

1 تيموتيوسغه 5 و 6

382

تقوادارليق بولغان بيالن قناعت 6آرى قيلورالر. خيال ديب اوچون دور فائده جسمانى توال فائده ليق دور 7چونكه بيز دنياغه هيچ نرسه اليب كاللمادوك و بدرستى انينگدين هيچ قياللى. 9اما قناعت بيالن انينگ بولسه كييميميز و رزقيميز كتالمايميز. 8ليكن اليب نرسه قيالدورغان كرفتار هالكت گا و ويرانليققه آدم الرنى اوزى خواهالغانالر بولوشنى باى 10چونكه توشارالر. شهوت الرگا ضررليك و احمق توال و توزاق الرغه و امتحانالرغه همه يمانليق نينگ يلديزى پل نى دوست توتماغليق دور و بعضيالر مونينگغه حريص بولوب

ايماندين ازيقيب اوزيگا توال درد يتگوزوب دور. تقواليققه، عدالت گا، قاچيب ايشالردين شونداغ آدمى خدانينگ اى سن 11ليكن

جنگى نى يخشى 12ايمان نينگ ايرگاشگيل. ماليم ليققه و صبرگا محبت گا، ايمانغه، اقرارنى يخشى قچقيريليب اوزيگا انينگ قيلغيل. جهد تاپغالى تيريكليك نى ابدى قيليب و آلديدا خدانينگ تيرگوزگوچى 13همه سى نى قيليب سن. اقرار آلديدا گواه الرنينگ توال آلديدا يسوع نينگ مسيح برگان گواه ليق اقرارنى يخشى قاشيدا پيالطوس نينگ پونطيوس سنگا بويورورمن كه 14خداونديميز يسوع مسيح ظاهر بولغونچه ليق امرنى داغ سز و عيب سز پادشاه الرنينگ يعنى قيلغوچى سلطنت واحد مبارك اول اوزينى 15انينگ ساقالغايسن. پادشاهى و خداوندالرنينگ خداوندى اوز وقت الريدا بيزگا كورساتور. 16اولوم سزليك نينگ آدم غه هيچ بولوب ساكن نوردا كاللمايدورغان يقين كيم هيچ بولوب ايگاسى واحد

كورونماگان و كورونالمايدورغان خدا اوزيگا عزت و ابدى قدرت بولسون آمين. 17بو دنيادا دولتمند بولغانالرغه بويورغيل كه متكبر بولماسونالر و باقى قالمايدورغان

دولت گا اميد باغالماى بلكه ايشالتيب سويونماكيميز اوچون بيزگا بريلگان هر نعمت نى يخشى قيليب يخشيليق 18و باغالسونالر. اميدينى خداغه برگان بيالن كنگروچيليك 19حقيقى بولسونالر مايل اولوشتوروشگا و بريشگا انعام بولوب دولتمند عمل الرگا خزينه ساليب اول بر يخشى اوزيگا اوچون وقت كالدورغان تاپغالى تيريكليك نى

يغسونالر. خيال الردين آتانغان علم يالغاندين ساقالب بويورولغان نى سنگا تيموتيوس 20اى

چيقغان ناپاك و بيهوده سوزالردين و مخالف ايشالردين يوز اويروگيل. 21بعضيالر شونداغ ايشالرغه قايل بولوب ايماندين ازيقيب كتيالر. عنايت سيزالر بيالن بولسون.

1 تيموتيوسغه 6

383

پاولوس رسول نينگ تيموتيوسغه پتوگان

ايكينجى خطىاولقى باب

مسيح بيالن اراده سى خدانينگ موافق وعده سيگا تيريكليك نينگ يسوع داكى 1مسيح

و آتادين 2خدا سالم. تيموتيوسغه بالم امراق پاولوسدين بولغان رسولى يسوع نينگ خداونديميز مسيح يسوع دين عنايت، مرحمت و سالمتليك بولسون.

قيليب شكر خداغه قيلغان عبادت اوزوم بيالن انصاف پاك تارتيب 3آتاباباالريم دين

توختاماى كيچه كوندوز سنى اوز دعاالريم دا ياد قيلورمن. 4و سنينگ كوز ياشالرينگ نى انانگ چونگ 5اول ساغينورمن. كورگالى سنى تولوب خوشلوقدين كلتوروب ياديم غه لويسده و انانگ اونيكه ده ساكن بولغان رياسز ايمانينگ نى ياد قيليب سنده هم بار ايكانى نى

بيليب خاطرجمع دورمن. قويولغانى اوستونگگا سنينگ قول الريم نينگ سالورمن كه يادينگغه سببدين 6بو

بيزگا خدا 7چونكه توتاشتورغايسن. عطيه سى نى عنايت بولغان سنده خدادين بيالن روحى نى انتظام نينگ و محبت نينگ قدرت نينگ، بلكه برمادى روحى نى قورقونجاق اواتماغيل اسيريدين انينگ من و شهادتيدين خداونديميزنينگ اوچون 8انينگ بردى. اوزى 9خدا تارتغيل. مشقت اوچون انجيل موافق قدرتيگا خدانينگ هم سن بلكه ايلگارى مسيح ازلقى وقت الردين تقديريغه موافق اوز قايالماى بيزنينگ عمل الريميزگا بيزنى مقدس دعوت بيالن قچقيريب قوتقازدى. بيزگا بريلگان عنايت گا قايالب يسوع دا اشكارا ايمدى بيالن بولغانى ظاهر يسوع مسيح قوتقازغوچيميز تقديرى 10خدانينگ

و حياتليق برله واسطه سى انجيل نينگ يوقاتيب اولوم نى اوزى اول چونكه بولوب دور. چوروماك سزليك نى ياروغلوققه كلتوروب دور. 11من اوزوم اول انجيل نينگ ايلچى سى و

2 تيموتيوسغه 1

384

ليكن تارتارمن زحمت نى بو اوچون 12انينگ قيلينديم. تعيين بولوشقه معلمى و رسولى اول تاپشورولغانى نى اوزوم گا انينگ بيليب ايشانگانيم نى كيم گا چونكه اواتماس من محبت ده بولغان يسوع دا 13مسيح خاطرجمع دورمن. بولغانيغه قادر ساقالغالى كونغچه توتغيل. 14بيزده ساكن نمونه سيديك انگالغانينگ نى يخشى سوزنينگ مندين بيالن ايمان

بولغان روح القدس نينگ واسطه سى برله سنگا تاپشورولغان يخشى امانت نى ساقالغيل. آراسيدا اوالرنينگ بيلورسن. اويروگانى نى يوز مندين همه سى 15آسياداكى الرنينگ

قيلغاى مرحمت اوييگا اونيسيفوروس نينگ 16خداوند هرموگينيس دور. و فيگيلوس چونكه اول پات پات منى راحتالندوروب زنجيرالريم دين اواتماى 17بلكه روماغه كلگانده منى جهد بيالن ايستاب تاپتى. 18خداوند انگا اول كونده رب طرفيدين مرحمت تاپتورغاى.

و انينگ افسوسدا قيلغان خذمتى نى اوزونگ يخشى بيلورسن.

ايكينجى باب

1سن اى بالم مسيح يسوع داكى عنايت بيالن قوتالنيب 2توال گواه الرنينگ آلديدا مندين

هم 3سن تاپشورغيل. كشيالرگا امين برااليدورغان تعليم باشقه الرغه انگالغانينگ نى اوز بولسه: قيلغوچى 4عسكرليك تارتقيل. مشقت سپاهيديك يخشى يسوع نينگ مسيح آراالشمايدور. انديشه الريغه تيريكچيليك نينگ برى قيالى ديب هيچ سرداريم نى راضى اول دهقان نينگ قيلغان 6ايش تاجالنمايدور. چاليشماسه بيالن قاعده چاليشقوچى 5و

ميوه دين حصه دار بولماقى كيراك دور. 7نمه ايتقانيم نى اويالغيل و خداوند سنگا هر ايشدا فهم برور. 8داودنينگ اوروغيدين بولوب اوزوم بشارت برگان انجيلگا موافق اولوك الردين قوپاريلغان يسوع مسيح نى ياد قيلغيل. 9انجيل نينگ خذمتيده گناه كارديك زحمت تارتيب ايلغانغانالر وجهيدين 10بو ايماس. باغالغليق سوزى خدانينگ ليكن تورورمن زنجيردا ابدى و نجات نى يسوع داكى مسيح هم اوالر تاكه قيلورمن تحمل نرسه گا هر اوچون انينگ بيالن جالل نى تاپغايالر. 11بو سوز صادق دور چونكه مسيح بيالن اولگان بولساق هم تيريك تورورميز. 12صبر قيلساق انينگ بيالن سلطنت هم قيلورميز. انكار قيلساق اول اوزينى اوز اول قالور چونكه امين اول بولساق امين سز بيز قيلور. 13اگر انكار بيزنى هم

انكار قياللماس.

2 تيموتيوسغه 1 و 2

385

نصيحت چينگ اوالرغه آلديدا خدانينگ ساليب ياديغه اوالرنينگ 14مونى

يتگوزماى منفعت هيچ ايشالر شونداغ چونكه تالشماسونالر باره سيده سوز برگيل كه انگالغوچيالرنينگ هالك بولوشيغه سبب بولور. 15اواتماى حقيقت نينگ سوزينى راستليق بولوشقه جهد آلديدا مقبول اوزونگ خدانينگ ايشالگوچيديك برادورغان بيالن بشارت بارغان سوزالگوچيالر شونداغ چونكه تورغيل نرى سوزالردين بيهوده 16ناپاك قيلغيل. ييدور. چوره سى نى آكله علتيديك سوزالرى اوالرنينگ 17و بولورالر. فاسغراق سارى فيليتوس دور. 18بوالر قيامت بولوب دور ديب شونداغ آدم الرنينگ آراسيدا هيمينايوس و و تورور ثابت اولى محكم خدانينگ 19ليكن قيلورالر. خراب ايمانى نى بعضيالرنينگ خداوندنينگ كيم هر و تونويدور اوزى نينگ كى الرنى خداوند شودوركه مهرى انينگ

اسمى نى قچقيرسه حق سزليقدين يوز اويروسون. و يغاچدين بلكه بولماى قچاالرى كموش و آلتون يالغوز اويده چونگ بر 20ليكن

اوچون دور. برالرى حقارت بو اوچون برالرى عزت اول باردور، سفالدين قچاالر هم بر عزتليك مقدس، اوزى اول ساقالسه پاك كشيالردين شونداغ اوزينى كيم بر 21اگر

قچاديك اوز خواجه سيغه منفعتليك و هر يخشى ايشقه ياراغوديك بولور. 22ياشليق نينگ شهوت الريدين قاچيب خداوندنى پاك كونگل بيالن قچقيرغانالرنينگ

احمق 23ليكن ايرگاشگيل. سالمت گا و محبت گا ايمانغه، عدالت گا، بيالن همه سى قيلغيل. رد اوالرنى بيليب قيالدورغانى نى پيدا اوروشالر مباحثه الرنينگ بى معنى و 24خداوندنينگ بر بنده سى اوروشماى بلكه همه سيگا ماليم ليق بولوب تعليم بريشگا ياراب

شايدكه برسون نصيحت بيالن يواشليق تورغوچيالرغه 25ضد قيليب صبر تارتيشدا ظلم خدا اوالرغه حقيقت نى تونوغالى توبه نى نصيب قيلغاى 26شونداغ كه اوالر هوشيار بولوب

ابليس نينگ توزاقيدين قوتولغايالر. چونكه انينگدين توتولوب خواهشى نى قيلورالر.

اوچونجى باب

1ليكن مونى بيلگيل كه آخرقى كونالرده ترس وقت الر كالدور 2چونكه آدم الر اوزينى

قيلغوچى، تكبرلوق قيلغوچى، گب يوغان توتقوچى، دوست پل نى توتقوچى، دوست دشنام قيلغوچى بولوب آتا اناغه اطاعت قيلماى ناشكر و ناپاك بولوب 3محبت سز، وفاسز،

2 تيموتيوسغه 2 و 3

386

دوست يخشيليق نى توختاتمايدورغان، اوزينى يغمايدورغان، نفسى نى قيلغوچى، غيبت و قيلغوچى يوغانليق قيلغوچى، بى پرواليق قيلغوچى، 4خيانت بولوب توتمايدورغان خدانى دوست توتوشدين لذت نى زياده راك دوست توتقوچى بولورالر. 5تقوادارليق نينگ صورتيده بولوب انينگ قدرتى نى انكار قيلورالر. شونداغالردين يوز اويروگيل. 6چونكه اوى الرگا كيريب اليب 7گناه الر بيالن يوكالنيب قسم قسم شهوت الرگا مبتال بولوب هميشه قيلغوچيالر اسير خاتونالرنى يتالمايدورغان معرفتيگا حقيقت نينگ هرگيز اليب تعليم بوالر هم حقيقت گا تورغانديك يامبريس موسى غه ضد بيالن يانيس شونداغالردور. 8و 9ليكن آدم الردور. بوزوق ذهن الرى بولماى ثابت قدم ليك ايماندا اوالر تورورالر. ضد بوالرنينگ بولغانديك اشكارا حماقتى مذكورالرنينگ بارالماسالر. ايلگارى ينه اوالر

حماقتى همه الرگا اشكارا بوالدور. 10ليكن سن منينگ تعليم گا، رفتاريم غه، مقصوديم غه، ايمانيم غه، صبريم گا محبتيم گا،

تحمليم گا، 11قوغالنماغليق الريم غه، زحمت الريم گا، آرى انطاكيه ده، ايقونيه ده و ليستره ده زحمت الر شونداغ منا ايرگاشتينگ. زحمت الرگا اوخشاش زحمت الريم گا تارتقان تارتقان من اما همه سيدين خداوند منى قوتقازدى. 12ليكن مسيح يسوع دا تقوادارليق بيالن سحربازالر و آدم الر يمان 13چونكه قوغالنورالر. همه سى اوتگوزادورغانالرنينگ عمر سن 14ليكن آزدورورالر. باشقه الرنى كتيب ازيقيب اوزى بولوب يمانراق سارى بارغان بولسانگ كيم دين تعليم الغانينگ نى بيليب اورگانگانينگده و اعتقاد قيلغانينگدا ثابت قالغيل. 15مسيح يسوع غه بولغان ايمانينگ بيالن سنى نجات غه دانا قيالدورغان مقدس كتاب الرنى

تعليم برگالى، بولغان هر كتاب بيالن الهامى بيلورسن. 16خدانينگ برى كچيگليكينگدين مالمت قيلغالى، توزاتگالى و عدالت داكى ادب نى اورگاتگالى فائده ليق دور 17تاكه خدانينگ

آدمى طيارالنيب هر يخشى ايشقه يارانغوديك بولغاى.

تورتونجى باب

1خدانينگ آلديدا و تيريك الر بيالن اولوك الرنى حكم قيالدورغان مسيح يسوع نينگ آلديدا

آرى انينگ اشكارا بولوشى توپه سيده و انينگ پادشاه ليقى توپه سيده سنگا چينگ نصيحت برورمن كه 2سوزنى وعظ ايتيب مناسب وقت دا و مناسب ايماس وقت دا چيقيب پند بريب

2 تيموتيوسغه 3 و 4

387

نصيحت قيليب همه تحمل بيان مالمت قيليب تعليم برگايسن. 3آدم الر صاف تعليم گا تحمل قيلماى اوز قوالق الرى قيميالشيچه اوز شهوت الريگا موافق اوزيگا معلم الر يغادورغان ميل قيلورالر. 5ليكن سن هر افسانه الرغه وقت كلور. 4قوالق الرينى حقيقت دين توساب ايشدا اويغاق تورغيل. مشقت گا تحمل قيلغيل. بر مبشرنينگ ايشى نى قيلغيل. خذمتينگ نى پوتگوزگيل. 6چونكه من ايمدى بر قربانديك تقديم قيلينيب من و اجليم نينگ وقتى يتيب دور. 7من يخشى يوگوروشنى قيليب بولوب سفريم نى پوتگوزوب ايمان نى ساقالديم. 8ايمدى

منينگ اوچون عدالت نينگ تاجى تيكالنيب طياردور. انينگ اوزينى اول كونده عادل حكم قيلغوچى خداوند منگا برادور. اما يالغوز منگا ايماس بلكه انينگ اشكارا بولوشى نى دوست

توتقوچيالرنينگ همه سيگا هم برادور. 9آلديراب پات قاشيم غه كلگيل. 10چونكه ديماس بو دنيانى دوست توتوب منى تاشالب

تسالونيكيگا كتيب دور. و كريسكنس غالطيه گا و تيتوس دالماتياغه كتيب دور. 11يالغوز لوقا منينگ بيالن دور. مرقوسنى اوزونگ بيالن اليب كلگيل چونكه اول اوزى خذمت گا منگا فائده ليق دور. 12تيخيكوسنى افسوسغه ايبارديم. 13كليشينگده من ترواسداكى كارپوس نينگ

يانيدا قويوب كتگان ردانى و كتاب الرنى و مخصوصا پوستين طومارالرينى الغاچ كلگيل. موافق قيلغانيغه اوز انگا خداوند قيلدى. يمانليق توال منگا ميسگر 14اسكندر

ياندورادور. 15سن هم انينگدين احتياط قيلغيل چونكه بيزنينگ سوزالريميزگا توال ضدليق قيليب دور. 16اولقى سوراقدا هيچ كيم منينگ ياردميم گا كلماى همه سى منى تاشالديالر. تاكه قوتالندوردى منى توروب يانيم دا خداوند 17ليكن سانالماسون. اوالرغه عيب بو يرده هر برله واسطه م منينگ بشارت انجيل نينگ اوچون انگالماقى طائفه الرنينگ همه يمان هر منى خداوند 18آرى قوتولدوم. اغيزيدين شيرنينگ اوچون انينگ انگالنغاى. ايشدين قوتقازيب اوز سماوى پادشاه ليقيغه يتگوزوب منگا نجات برادور. انگا ابدالرنينگ

ابديغچه جالل بولسون آمين. 19پريسكاغه و اكيالغه و اونيسيفوروس نينگ اوييگا سالم ايتغيل. 20اراستوس قورنتوسدا

قالدى تروفيموسنى ميليتوسده كسل قويدوم. 21قيش بولماسدا آلديراب كلگيل. آوبولوس و پودنس و لينوس و كالوديا و برادرالرنينگ همه سى سنگا سالم ايتورالر. 22خداوند سنينگ

روحونگ بيالن بولسون. لطف عنايت سيزالر بيالن بولسون.

2 تيموتيوسغه 4

388

پاولوس رسول نينگ تيتوسغه پتوگان خطى

اولقى باب

1خدانينگ ايلغانغانالرى نينگ ايمانى اوچون و تقوادارليققه موافق بولغان حقيقت نينگ

پاولوسدين بولغان رسولى مسيح نينگ يسوع و بنده سى خدانينگ اوچون معرفتى 2ايمانيميزنينگ برليكيگا موافق حقيقى بالم تيتوسغه سالم. خدا آتادين و قوتقازغوچيميز

ازلقى خدا ايتالمايدورغان 3يالغان بولسون. سالمتليك و عنايت يسوع دين مسيح ايباريلديم. توغراسيدين اميدى تيريكليك نينگ ابدى قيلغان وعده ايلگارى وقت الردين تاپشورولغان بشارت اوز وقتيدا قوتقازغوچيميز خدانينگ بويوروقيغه موافق منگا 4ليكن

بيالن اوز سوزينى اشكارا قيليب دور. 5سنى كريدده قويوب كتگانيم نينگ سببى شو ايرديكه كميب قالغان ايشالرنى جايالب

قويوب سنگا بويورغانيم ديك هر شهرده جماعت آقسقال الرى تعيينالغايسن. 6اگر بر كيمرسه عيب سز بولسه اوزى يالغوز بر خاتون نينگ ايرى بولسه بوزوغلوق و اطاعت سزليك جهتيدين بدنامى بولماغان مؤمن بالالرى بولسه انى تيكالگايسن. 7چونكه اپيسقوپوس اوزى خدانينگ وكيليديك عيب سز بولوب اوزينى چونگ توتمايدورغان، پات اچيغالنمايدورغان، شرابغه بولسون. كشى قيلمايدورغان طمع فائده غه قبيح اوروشمايدورغان، قيلمايدورغان، ميل 8بلكه مهمان نواز بولوب يخشيليق نى دوست توتقوچى، هوشيار، عادل، مقدس، پرهيزگار،

9تعليم گا موافق صادق سوزنى محكم توتادورغان كشى بولسون تاكه صاف تعليم گا موافق

نصيحت برگالى و ضد تورغوچيالرغه مالمت برگالى قادر بولغاى. آلداغوچيالر و سوزالگوچيالر بيهوده و قيلغوچيالر اطاعت سزليك توال 10چونكه

باردور، مخصوصا ختنه ليكدين بولغانالر شونداغ ايكان. اوچون فائده قبيح چونكه كيراك دور قيلماق بند اغيزينى 11شونداغالرنينگ

اوز يعنى برى 12اوالردين قيلورالر. خراب اوى الر تمام اورگاتيب تعليم الر بيهوده

تيتوسغه 1

389

هورون بولورالر. حيوان يمان و يالغانچى هميشه كريدليك الر برى: پيغمبرالرى نينگ بو راست دور. گواه ليق 13اوشبو ايتيب دور. ديب توشقارورالر قرين الرينى ياتيب 14يهوديالرنينگ بولوب صحتليك ايماندا تاكه قيلغيل مالمت قاتيق اوالرغه وجهيدين افسانه الريغه و حقيقت دين يوز اويروگان آدم الرنينگ بويوروق الريغه قوالق سالماغايالر. نرسه ايمان سزالرغه هيچ و بولغانالرغه ناپاك ليكن پاك دور نرسه بولغانالرغه هر 15پاك

اقرار ديب تونورميز 16خدانى ناپاك دور. ضميرالرى هم ذهن الرى هم بلكه ايماس پاك قيلورالر ليكن عمل الرى بيالن مونى انكار قيلورالر چونكه مكروه و اطاعت سز بولوب

هيچ يخشى ايشقه ياراماسالر.

ايكينجى باب

پرهيزگار، آدم الرغه: 2قرى سوزالگيل. بولغان نى اليق تعليم گا صاف سن 1ليكن

ديب تورونگالر بيالن صحتليك صبرده و محبت ده و ايماندا بولوب هوشيار ادبليك، غيبت قيليب رفتار اليق مقدسالرگا خاتونالرغه: قرى هم 3شونداغ برگيل. نصيحت قيلغوچى و توال شراب خورلوققه قل بولماى يخشيليق نينگ معلمه الرى بولونگالر ديب نصيحت برگيل 4تاكه اوالر ياش خاتونالرغه اوز اير و بالالرينى دوست توتوب 5خدانينگ اليب اوبدان خبر اوييدين اوز ايتيلماسون ديب هوشيار و عفتليك بولوب سوزيگا دشنام اوز ايريگا اطاعت قيلغالى نصيحت برسونالر. 6شونداغ هم يگيت الرگا: هر ايشدا هوشيار نمونه ديك بر اوزونگ نى يخشى عمل الرده بريب 7هر طريقه دا نصيحت ديب بولونگالر بولسون بيالن سوز عيب سز صحيح و ادبليك پاكليق، خالص تعليمينگ كورساتگيل. 9خذمتكارالرغه بولغاى. خجالت ايتالماى نمه بر توپه ميزده تورغوچى ضد بيزگا 8تاكه

نصيحت برگيل كه اوالر اوز خواجه الريغه بويون سونوب اوالرنى هر ايشدا راضى قيليب كورساتيب امينليك يخشى ايشدا هر بلكه قيلماى خيانت يا 10و ياندورماسونالر. سوز

قوتقازغوچيميز خدانينگ تعليميگا هر نرسه ده زينت برگايالر. بولوب دور. اشكارا عنايتى يتگوزادورغان نجات آدم الرغه همه خدانينگ 11چونكه

12بيزنى تربيت قيليب تعليم بروركه فاسغليق نى و دنياوى شهوت الرنى رد قيليب بو دنيادا

اميديميزغه و عظيم خدانينگ و هوشيارليق و عدالت و تقوادارليق بيالن ياشاب 13مبارك

تيتوسغه 1 و 2

390

14اول بولغايميز. منتظر بولوشيغه اشكارا جاللى نينگ يسوع نينگ مسيح قوتقازغوچيميز اوزينى بيزنينگ اوچون فديه بردى تاكه بيزنى همه حق سزليقدين قوتقازيب اوزيگا يخشى عمل الرده غيرتليك خاص بر قوم تقديس قيليب طيار قيلغاى. 15مونى سوز قيليب نصيحت

بريب همه قدرت بيالن مالمت قيلغيل. هيچ كشى سنى تحقير قيلماسون.

اوچونجى باب

يخشى هر بويون سونوب حكومت الرگا و سلطنت كلتورگيل كه ياديغه 1اوالرنينگ

ايشقه طيار بولغايالر. 2هيچ كيم نى دشنام قيلماى تينج توروب يواش بولوب همه آدم الرغه ماليم ليق كورساتگايالر.

3بيز بولساق هم بر وقت جاهل، اطاعت سز، ازيقيب كتيب قسم قسم شهوت الرگا و

لذت الرگا قلچيليق قيليب يمانليقدا و حسدده ياشاب مكروه بولوب بربريميزنى يمان كورور بولغاندا اشكارا بولغان محبتى انسانغه و لطفى قوتقازغوچيميز خدانينگ ايردوك. 4ليكن اوز بلكه ايماس جهتيدين عمل الريميزنينگ عدالت قيلغان 5اوزوميز قوتقازدى. بيزنى مرحمتيگا موافق ينگيدين توغولوش نينگ يويوشى بيالن و قدوس روح دا ينگوشالنماكيميز برله واسطه سى مسيح نينگ يسوع قوتقازغوچيميز روح نى 6اول قوتقازدى. بيزنى بيالن اوستيميزگا كنگروچيليك بيالن توكتى. 7مونينگ بيالن ابدى تيريكليك نينگ اميديگا موافق

انينگ عنايتى واسطه سى برله عادل قيلينيب وارث بولوندوق. عمل الرگا يخشى اوزينى ايشانگانالر خداغه خواهالرمن كه و صادق دور سوز 8بو

كوندورسونالر ديب اوالرغه چينگليق بيالن جيكاالگايسن. بو ايشالر آدم الرغه يخشى و فائده ليق دور. 9احمق مباحثه الردين و نسب نامه الردين و شريعت توغراسيدا جدل قيليش و اوروشماقدين نرى تورغيل چونكه شو ايشالر فائده سز و بيكاردور. 10ليكن مفارقت پيدا 11شونداغ قيلغيل. رد انى كين قيلغاندين نصيحت قاتيم ايكى يا بر انگا بولسه قيلغوچى

آدم نينگ ازيقيب گناه قيليب اوزيگا حكم كلتورگانى نى بيلورسن. نيكوپوليسغه آلديراب ايبارگانيم ده قاشينگغه سنينگ تيخيكوسنى يا 12ارتيماسنى

باريب منينگ آلديم غه كلگيل چونكه قيشنى اندا اوتگوزگالى مصلحت توختاتيم. 13زيناس خطيب نينگ و اپولوس نينگ سفر جابدوقى نى هيچ نرسه سى كم بولماغوديك طيار قيلغالى

تيتوسغه 2 و 3

391

جهد قيليب اوالرنى يولغه سالغيل. 14برادرالريميز اوزى ميوه سز قالماسليقى اوچون الزم بولغان يرده يخشى عمل الر قيليشنى اورگانسونالر. 15منينگ بيالن بولغانالرنينگ همه سى ايتغيل. عنايت توتقانالرنينگ همه سيگا سالم بيزنى دوست ايماندا ايتورالر. سنگا سالم

همه نگيز بيالن بولسون.

تيتوسغه 3

392

پاولوس رسول نينگ فيليمونغه پتوگان خطى

همكاريميز امراق تيموتيوسدين برادر و پاولوسدين زندانى سى يسوع نينگ 1مسيح

اويونگداكى سنينگ و ارخيپوسغه رفيقيميز همسپاه و اپفياغه همشيره ميز 2و فيليمونغه جماعت گا سالم. 3آتاميز خدادين و خداوند يسوع مسيح دين سيزالرگا عنايت و سالمتليك

بولسون. مسيح سنينگ 5چونكه قيلورمن شكر خدايم غه هميشه قيليب ياد سنى 4دعاالريم دا

باره سيدين امينليكينگ نينگ و محبتينگ نينگ بولغان مقدسالرگا همه و يسوع غه بيلماكينگ يخشيليق نى همه بريلگان بيزگا مسيح ده قيلورمن كه دعا 6و انگالب دورمن. سنينگ برادريم 7اى كلتورولگاى. عملگا قوتالنيب ايمانينگ بولغان هم بيزده اوچون سنينگ كونگل الرى مقدسالرنينگ چونكه تاپتيم تسلى و خوشلوق توال محبتينگدين

واسطه نگ برله سويونوب راحت تاپيب دور. 9محبت بولسه مو حقيم مسيح ده بويورغالى سنگا بولغان نى اليق اوچون 8انينگ

كتگان قريب بولوب زندانى سى يسوع نينگ مسيح ايمدى من آرى يالبارورمن جهتيدين پاولوس 10منينگ زنجيرالريم دا توغقان بالم اونيسيموس اوچون سنگا يالبارورمن. 11اول فائده ليق بولوب دور ايمدى هم سنگا هم منگا ايردى ليكن فائده سز اوزى بر وقت سنگا 13من بولدى. ايبارگانديك كونگلوم نى اوز ايبارسام ياندوروب قاشينگغه سنينگ 12انى

اوزوم انجيل اوچون زنجيرالردا تورسام سنينگ اورنونگده منگا خذمت قيلماقى اوچون قيلغالى نمه هيچ سورماى سندين 14ليكن ايرديم خواهالر قالغالى اليب يانيم دا اوز انى خواهالماديم تاكه قيلغان يخشيليقينگ ناچارليقدين بولماى كونگل خوشلوقيدين بولغاى. قلديك كين آيريلدى. 16موندين آز وقت سندين بر اوچون بولماقى 15ابدغچه سنينگ كى

منگا مخصوصا بولغاى اوزونگگا برادرديك امراق بر آرى افضل قلدين بلكه ايماس شونداغ بولوب دور. قانچه زياده راك سنگا هم جسم ده هم خداوندده بر امراق برادرديك 18سنگا قيلغيل. قبول اوزوم ديك انى ساناسانگ برادرديك اوزونگگا منى 17اگر بولغاى.

فيليمونغه 1

393

19من پتوگيل. حسابيم غه منينگ شونى بولسه قرضى سندين يا بولسه قيلغان ناحقليق بر هم اوزونگ نى بولسانگ سن قيلورمن. ادا اوزوم من يازديم بيالن قولوم اوز پاولوس برادريم خداوندده سندين منگا منفعت بولسون. منگا برگالى قرضداردورسن. 20آرى اى

مسيح ده كونگلوم نى راحتالندورگيل. بيليب قيالدورغانينگ نى اشوغراق ايتقانيم دين قيليب اعتماد 21اطاعتينگگا

چونكه قيلغيل. طيار اوى توشادورغان بر منگا باشقه 22مونينگدين پتودوم. سنگا 23مسيح قيلورمن. اميد بريالدورغانيم نى سيزالرگا برله واسطه سى دعاالرينگيزنينگ مرقوس، بولغان همكارالريم منينگ 23و اپافراس بولغان هم اسيريم منينگ يسوع دا

ارستارخوس، ديماس و لوقا سنگا سالم ايتورالر. 25خداوند يسوع مسيح نينگ لطفى روحونگيز بيالن بولسون.

فيليمونغه 1

394

عبرانيالرغه پتولگان خطاولقى باب

طريقه دا توال و مرتبه توال برله واسطه سى پيغمبرالرنينگ زمانالردا ايلگاركى 1خدا

آتاباباالرغه سوز قيلغاندين كين شو آخرقى كونالرده اوغلى نينگ واسطه سى برله بيزگا سوز قيلدى. 2انينگ اوزينى هر نرسه گا وارث قيلدى آرى انينگ واسطه سى برله دنيانى هم يراتى. 3اول اوزى انينگ جاللى نينگ تابشى و انينگ اصل ذاتى نينگ صورتى بولوب قدرتى نينگ

سوزى برله هر نرسه نى محافظت قيليب كوتاريب گناه الرنينگ يويولوشى نى تمام قيلغاندين كين اعالى عليينده عظيم بولغان نينگ اونگ يانيدا اولتوروب دور. 4و فرشته الردين شونچه

اولوغ بولغاندين كين اوالرنينگ كى دين قانچه افضل بر اسم نى ميراث اليب دور. 5چونكه سن منينگ اوغلوم دورسن بوكون سنينگ آتانگ بولدوم و يا من انگا آتا بولورمن

و اول منينگ اوغلوم بولور ديب فرشته الرنينگ قايسى سيغه ايتيب دور؟ 6و تونجى نى دنياغه ينه كيرگوزگانده: خدانينگ فرشته الرى نينگ همه سى انگا سجده قيلسونالر ديب ايتى. 7اما يالقينى اوت خذمتكارالرينى و شمال الر فرشته الرينى اوز ايتوركه توغراسيدا فرشته الر قيلور. 8ليكن اوغول نينگ توغراسيدا ايتوركه اى خدا سنينگ تختينگ ابداالبد قالور و سنينگ 9عدالت نى عصاسى دور. سلطنت راستليق نينگ عصاسى سلطنت پادشاه ليقينگ نينگ دوست توتوب فاسغليق نى يمان كوروب دورسن. انينگ اوچون سنينگ تنگرينگ خدا اوزى همبرادرالرينگدين زياده خرسندليك ياغى بيالن سنى مسح قيليب دور. 10و ينه ايتوركه سن اى خداوند قديم دين يرنينگ اولى نى قويوب دورسن و آسمانالر سنينگ قول الرينگ نينگ ايگينديك همه سى اوالرنينگ تورورسن، ثابت سن اما بولورالر يوق 11اوالر عمل دور. كهنه ليب كتادور، 12بر لباسديك اوالرنى تگيشتورورسن و اوالر تبديل بولورالر. اما سن اوز ذاتينگدا تورورسن و يل الرينگ نينگ توگوشى يوق دور. 13اما: من دوشمن الرينگ نى فرشته الرنينگ ديب اولتورغيل يانيم دا اونگ منينگ قيلغونچه قدمگاه بر پوت الرينگغه قايسى سيغه ايتيب دور؟ 14اوالرنينگ همه سى نجات غه وارث بوالدورغانالرنينگ خذمتى

اوچون ايباريلگان خادم روح الر ايماسمو؟

عربانيالرغه 1

395

ايكينجى باب

2چونكه بولماغايميز هالك تاكه باقالى قيليب دقت انگالغانيميزغه اوچون 1انينگ

و تجاوز هر و بولسه قالغان ثابت سوز ايتيلغان برله واسطه سى فرشته الرنينگ قيلماساق قبول نجات نى اولوغ 3انداغ بولسه تاپغان سزاسى نى حق اوز اطاعت سزليك قايداغ قوتواللورميز؟ اول نجات اوزى خداوندنينگ واسطه سى برله بشارت بريليب اندين موافق اراده سيگا اوز خدا 4و قيلينيب دور. تصديق بيزگا انگالغانالردين انينگدين كين عالمت و معجزه الر و باشقه باشقه قدرتليك عمل الر و قدوس روح برگانى بيالن شهادت

قيليب دور. استيدا حكمى فرشته الرنينگ عالم نى باقى سوزالگان باره سيده انينگ بيز 5چونكه

ياد انى سن نمه دوركه آدم ايتيب دوركه بريب گواه ليق يرده بر كيمرسه بر 6اما قويمادى. توبنراك فرشته الردين انى وقت 7آزغنه يوقالغايسن؟ انى سن اوغلى كه آدم و قيلغايسن قيليب اندين عزت و جالل بيالن انى تاجالندوروب سن. و انى قول الرينگ نينگ ايشالريغه سلطنت قيلغالى تورغوزوب همه نرسه الرنى انينگ پوت الرى نينگ آستيغه قويوب دورسن. 8چونكه همه نرسه نى انينگ قول آستيغه قويغاندا انينگ قول آستيغه سالماغان هيچ نرسه نى

انينگ قول آستيغه قويولغانى نى كورمادوك. 9اما قويماب دور. ليكن تخى همه نرسه نينگ فرشته الردين آزغنه وقت تاتيسون ديب اولوم نى اوچون بيالن همه سى عنايتى خدانينگ بيالن عزت و جالل جهتيدين زحمتى اولومى نينگ اوز يسوع نينگ قيلينغان توبنراك

تاجالندورولغانى نى كوردوك. 10چونكه همه نرسه انينگ اوچون بولوب همه نرسه انينگ واسطه سى برله بولغان نينگ

زحمت الر اميرينى نجاتى نينگ اوالرنينگ باشالغانيدا جاللغه اوغول الرنى توال اوزى تقديس و اوزى قيلغوچى تقديس 11چونكه ايردى. اليق انگا قيلغالى كامل بيالن اواتماى ديگالى برادر اوالرنى اوچون 12انينگ آتادين دور. بر همه سى قيلينغانالرنينگ حمد سنگا اوتراسيدا جماعت نينگ قيالمن، بيان برادرالريم گا اسمينگ نى 13ايتوركه

بالالر برگان منگا خدا و من منا ينه: و قيلورمن. توكل انگا من ايتوركه 13ينه ايتورمن. ديب ايتور. 14و بالالر قاندين و جسم دين حصه دار بولغاچ اول هم اوالرديك مونينگدين اوز ابليسنى يعنى كيمرسه نى بولغان قدرتى اوستيگا اولوم نينگ تاكه بولدى حصه دار

عربانيالرغه 2

396

قل لوققه عمريده تمام قورقونجيدين 15اولوم نينگ يوقاتيب برله واسطه سى اولومى نينگ كرفتار بولغانالرنى آزاد قيلغاى. 16چونكه بدرستى فرشته الرنينگ ايلگيدين توتماى ابراهيم بولماقى اوخشاش برادرالرگا ايشدا همه وجهيدين 17بو توتادور. ايلگيدين نسلى نينگ كيراك ايردى تاكه مرحمتليك بولوب قوم نينگ گناه الرينى كفارت قيلماق اوچون خداغه قيلينيب امتحان بر اولوغ كاهن بولغاى. 18چونكه اول اوزى امين متعلق بولغان ايشالردا

زحمت تارتقانى بيالن امتحان قيلينغانالرغه ياردم برالور.

اوچونجى باب

برادرالر مقدس بولغان شريك الرى دعوت نينگ سماوى اى اوچون 1انينگ

اقراريميزنينگ رسولى و اولوغ كاهنى يسوع غه قايالنگالر. 2موسى انينگ تمام اوييده امين ياساغان اوى نى 3چونكه ايردى. امين كيمرسه گا قيلغان تعيين اوزينى يسوع بولغانديك جاللغه چونگراق قانچه موسى دين اوزى يسوع بولغانديك عزتليگراك اويدين كيمرسه خدادور. ياساغوچى همه سى نى ليكن ياسالور كيم دين بر اوى هر 4چونكه اليق دور. بر اوييده تمام انينگ اوچون برماك گواه ليق سوزگا بريالدورغان بشارت موسى 5و

خذمتكارديك امين ايردى. 6ليكن مسيح انينگ اويى نينگ اوستيده اوغولديك امين ايردى. بيز اويى انينگ توتساق محكم آخرغچه فخرينى و خاطرجمع ليكى نى اميدنينگ اگر و

اوزوميزدورميز. چولده 8اوالر انگالسانگيز آوازينى انينگ بوكون ايتوركه روح القدس وجهيدين 7بو

قيلمانگالر. قاتيق كونگل الرينگيزنى قيلغانالريديك كونيده امتحان كلتوروب غضبيم نى 9اول يرده آتاباباالرينگيز قرق يل عمل الريم نى كوروب منى امتحان قيليب سينار ايرديالر.

بيالن كونگل الرى اوز هميشه اوالر ايتيم: بولوب بيزار نسلدين شو اوچون 10انينگ

ازيقيب كتيب يول الريم نى بيلماس ايرديالر. 11شونداغ كه آرامگاهيم غه كيرماسونالر ديب برينگيزده هيچ قيلينگالركه احتياط برادرالر اى اوچون 12انينگ قيلديم. قسم اچيغيم دا تيريك خدادين ازيقيب كتيشگا سبب بوالدورغان يمان و ايمان سز بر كونگل تاپيلماسون. 13ليكن بوكون غنيمت ايكان ديب ايتيلغان هر كونى اوزونگيزگا نصيحت قيلينگالركه هيچ

اعتماديميزنى دسالبداكى 14چونكه قالماسون. قاتيب بيالن آلداماقى گناه نينگ برينگيز

عربانيالرغه 2 و 3

397

آوازينى انينگ آخرغچه محكم توتساق مسيح نينگ شريك الرى بولوب دورميز. 15بوكون قيلمانگالر قاتيق كونگل الرينگيزنى كلتورگانالريداكى ديك غضبيم نى انگالسانگيز موسى ايرديالر؟ قايسى كلتورگانالر غضبى نى انگالب سوزينى 16انينگ ايتيلغانيدا ديب بيالن مصردين چيقغانالرنينگ همه سى ايماسمو؟ 17اما قرق يل ايچيده قايسيالردين بيزار قالدى. توشوب چولده بدنالرى بوالرنينگ ايماسمو؟ قيلغانالردين گناه آيا بولدى؟ قيلغان كشيالر قسم توپه سيده اوالرنينگ اوزى اول آرامگاهيم غه كيرماسونالر ديب 18و

اوچون ايمان سزليق اوالر كورورميزكه 19و ايماسمو؟ اطاعت سزليك الر ايردى؟ قايسى كيرالماديالر.

تورتونجى باب

1انينگ آرامگاهيغه كيريشگا بر وعده ثابت قالغاندين كين سيزالردين هيچ كيم يولدا باقى

قالماسون ديب آگاه بولوب قورقالى. 2چونكه اوالرغه خوشخبر بشارت بريلگانديك بيزگا انگالغوچيالر برله واسطه سى ايمان نينگ سوز انگالنغان ليكن بريليب دور. بشارت هم راحت گا ايشانگانالر بيز 3اما يتگوزمادى. منفعت بوالرغه اوچون برالشماگانى بيالن كيراميز چونكه: اوالر منينگ آرامگاهيم غه كيرماسونالر ديب اچيغيم دا قسم قيلديم ديب ايتيليب دور هرچند عمل الرى دنيانينگ اولدانغانيدين برى طيارالنغان ايردى. 4چونكه بر ايشالريدين همه اوز كونى يتنجى خدا و ايتيكه شونداغ باره سيده كون نينگ يتنجى يرده راحت قيلدى. 5و ينه: اوالر منينگ آرامگاهيم غه كيرماسونالر ديب موندا ايتيليب دور. 6و بعضيالرنينگ راحت گا كيرماكى تعيين بولغاچ و ايلگارى قچقيريلغانالر اطاعت سزليكى داودنينگ كين وقت دين بر مونچه قيليب تعيين كون بر ينه اوزى 7اول كيرماگاچ اوچون واسطه سى برله بوكون ديب ايلگارى ذكر قيلينغانديك: بوكون انينگ آوازينى انگالسانگيز آرامگاه غه اوالرنى يشوع اگر 8چونكه ايتى. ديب قيلمانگالر قاتيق كونگل الرينگيزنى كيرگوزگان بولسه ايردى خدا كين كالدورغان باشقه بر كون نينگ باره سيده سوز قيلماس ايردى. 9انينگ اوچون خدانينگ قوميغه بر سبت راحتى باقى قاليب دور. 10چونكه خدا اوز ايشالريدين راحت اوز آرامگاهيغه كيرگان كيمرسه انينگ قيلغانديك ايشالريدين راحت

تاپيب دور.

عربانيالرغه 3 و 4

398

11انينگ اوچون اول آرامگاه غه كيريشگا جهد قياللى تاكه هيچ كيم اوالرديك توشوب

و كوچلوق دور و تيريك سوزى خدانينگ 12چونكه بولماغاى. عبرت اطاعت سزليكگا جدا يليك نى و باغيشالرنى و روح نى و جان نى بولوب ايتيگراك قليچدين بسليق ايكى آلديدا انينگ 13و قيلور. تفتيش نيت الرينى بيالن فكر كونگل نينگ اوتوب قيلغونچه ليق ياشوروغلوق هيچ بر مخلوق يوق دور بلكه انينگ كوزالرى نينگ آلديدا هر نرسه اوچوق و

اشكارادور. و انينگ آلديدا حساب برماكچى دورميز. اقرارنى كين بولغاندين كاهنيميز اولوغ بيزنينگ ابن الله يسوع چيقغان 14آسمانالرغه

كاهنيميز اولوغ بواللمايدورغان همدرد ضعيفليق الريميزغه 15چونگ توتالى. محكم كاهنيميز اولوغ بر قيلينغان امتحان ايشدا هر اوخشاش بيزگا قيلماى گناه بلكه يوق دور تاكه بارالى آلديغه تختى نينگ مرحمت بيالن خاطرجمع ليك اوچون 16انينگ باردور.

مرحمت قبول قيليب الزم وقت دا ياردمالنيشيميزگا توفيق تاپغايميز.

بشنجى باب

اوچون گناه الر ايلغانيب آدم الردين كيمرسه هر بوالدورغان كاهن اولوغ 1چونكه

قيلماق خذمت آلديدا خدانينگ حقيدا آدم الرنينگ اوتگوزگالى قربانالر بيالن هديه اوچون تورغوزولور. 2اوزى ضعيفليققه كرفتار بولغاچ جاهل الرغه و ازيقيب كتگانالرگا اوچون هم اوزى اوتگوزگانديك قربانى اوچون گناه قوم قياللور. 3شو وجهيدين تحمل مرتبه نى بو اوزيگا كيم هيچ قچقيريلماسه خدادين هارونديك 4و اوتگوزماكچى دور. المايدور. 5شونداغ مسيح هم اولوغ كاهن بولماق اوچون اوزيگا جالل برمادى بلكه انگا: انگا جالل ايتقان كيمرسه آتانگ بولدوم ديب سن منينگ اوغلوم دورسن، بوكون سنينگ بر يرده بر كاهن دورسن ديب باشقه ابدغچه بردى. 6و: سن ملكى صدق نينگ طريقه سيدا اوزينى بيالن ياشالرى كوز و فرياد قاتيق كونالريده جسمى نينگ اوزى 7اول ايتيب دور. اولوم دين قوتقازااليدورغان كيمرسه گا دعا و تيالك الر كلتوروب مستجاب بولوب مضطر اطاعت زحمت الريدين تارتقان بيالن بولغانى اوغول اوزى 8اول قوتولدى. بليكيدين سبب نجات غه ابدى همه سيگا قيلغانالرنينگ اطاعت اوزيگا بولوب 9كامل اورگانيب

بولوب 10خدادين ملكى صدق نينگ طريقه سيدا اولوغ كاهن آتاندى.

عربانيالرغه 4 و 5

399

11مونينگ باره سيده ايتقالى توال سوزوميز بار ليكن قوالقالرينگيز اغيرالسقانى اوچون

شونى سوز بيالن روشن قيلماق مشكل دور. 12چونكه معلم بوالدورغان وقتينگيز كلگانى بيالن خدانينگ كالمى نينگ ابتدا قاعده الرينى ينگيدين سيزالرگا اورگاتيليش الزم بولور ايردى. و قوياق طعام كوتارالمادى، سوت گا محتاج بولغانالرديك بولوب قالدينگيز. 13اما 14ليكن ايماس. پيشقان سوزيگا عدالت بولغاچ بال كچيك كيمرسه ايچادورغان سوت قوياق طعام پيشقان آدم اوچون يعنى عادت بيالن يخشى نى و يمان نى آيريشقه ذهن الرينى

كوندورگانالر اوچون دور.

التنجى باب

1انينگ اوچون مسيح باره سيداكى تعليم نينگ ابتدا قاعده الرى بيالن توختاماى كامل ليققه

و تعميدنينگ و بيالن كلتوروش ايمان قيليش و خداغه توبه اولوك عمل الردين و بارالى قول قويوش نينگ و اولوك الرنينگ قوپوشى نينگ و ابدى حكم نينگ تعليمى بيالن ينه اول سالمايلى. 3خدا اذن برسه شونى قياللى. 4چونكه بر وقت ياروغلوق تاپيب سماوى عطيه نى تاتيب قدوس روح غه حصه دار بولوب 5خدانينگ قدوس سوزينى و كالدورغان عالم نينگ قدرت الرينى تاتيغانالر 6تاييب كتيب توشسه ينه توبه اوچون ينگوشالنماكى ممكن بولماس چونكه اوالر خدانينگ اوغلى نى اوزيگا ينگيدين دارغه تارتيب انى رسوا قيليب دور. 7منا پات پات اوز اوستيگا ياغقان يامغورنى ايچگان زمين اوزينى تريغانالر اوچون منفعتليك گياه

حصولغه كلتورور. انداغ بر زمين خدادين بركت تاپار. يقين لعنت گا بولوب بى فائده اوزى اول اوندورسه يانتاق الر بيالن تيكان 8ليكن

كليب دور و انينگ آخرى كويدورولوش بولور. 9ليكن اى امراق الر شونداغ سوز قيلساق هم يخشيراق و نجات غه متعلق بولغان نينگ

مقدسالرگا سيزنينگ خدا 10چونكه خاطرجمع دورميز. جهتينگيزدين سيزنينگ باره سيده محبتينگيزنى كورساتگان اسميغه انينگ بيالن تورغانينگيز قيليب و قيلغانينگيز خذمت برى هر سيزالردين خواهالرميزكه 11اما ايماس. ظالم اونوتقوديك عمل الرينگيزنى و اميدنينگ كامل خاطرجمع ليكى اوچون آخرغچه اوخشاش جهد كورساتگاى 12تاكه سست

بولماى ايمان و صبر برله وعده الرگا وارث بولغانالرغه ايرگاشگايسيزالر.

عربانيالرغه 5 و 6

400

اولوغراق اوزيدين قيلغالى قسم توپه سيده برگانده وعده نى ابراهيم غه خدا 13چونكه

كيمرسه تاپيلماغاچ اوزى بيالن قسم قيليب: 14بتحقيق بركتالماگليك بيالن سنى مباركالب تحمل و صبر بيالن وجهى بو اول 15و ايتى. ديب آووتورمن سنى بيالن اوستورماگليك قيلورالر قسم بيالن كيمرسه اولوغراق اوزيدين آدم الر 16چونكه تاپتى. وعده نى قيليب اوزى خدا 17و توگاتيلور. جدل الرى اوروش همه اوالرنينگ بيالن اثباتى قسم نينگ و اشكارا اشوغراق تخى بولماسليقى نى تبديل مصلحتى نينگ اوز وارث الريغه وعده نينگ قيليشنى خواهالب قسم نى اوتراغه سالدى. 18مونينگ بيالن اوالرنينگ اوزيده خدا يالغان توتوب محكم اميدنى آلديميزداكى بيز بيالن ايش يانمايدورغان ايكى ايتالمايدورغان قوتولغانالر چونگ تسلى تاپغايميز. 19شو اميد جانيميزنينگ محكم و ثابت لنگرى بولوب اوچون بيزنينگ يسوع يرگا 20اول يتيشادور. طرفيگا ايچ پرده سى نينگ مقدس نينگ

باشالغوچيميزديك كيريب ملكى صدق نينگ طريقه سيدا ابدغچه اولوغ كاهن بولوب دور.

يتنجى باب

كاهنى متعال نينگ خدا بولوب پادشاهى ساليم نينگ اوزى ملكى صدق شو 1چونكه

ايردى. ابراهيم پادشاه الرنى اوروب يانغانيدا شو اوزى انگا اوچراب انى مباركالدى. 2و ابراهيم هر نرسه دين انگا عشر آيريب بردى. انينگ اسمى نينگ معنى سى هم عدالت نينگ اناسز و پادشاهى و هم ساليم نينگ پادشاهى يعنى سالمت نينگ پادشاهى بولور. 3آتاسز، ابن الله غه بلكه يوق انتهاسى عمرى نينگ و ابتداسى كونالرى نينگ بولوب نسب نامه سز اوخشاش قيلينيب هميشه كاهن قالور. 4منا اول انداغ اولوغ كيمرسه ايكان كه آتاباباالرنينگ بنى الويدين 5و بردى. آيريب عشر انگا يخشى سيدين اولجانينگ اوزى ابراهيم چونگى قوم دين موافق شريعت گا قايالب امرگا بريلگان اوزيگا تاپغانالر مرتبه سى نى كاهنليق اوزى بو 6ليكن الورالر. عشر برادرالريدين اوز چيقغان پوشتيدين ابراهيم نينگ يعنى اوالرنينگ اوروغيدين بولماى ابراهيم دين يعنى وعده الرنى تاپغان كيمرسه دين عشر اليب موندا 8و مباركالنور. چونگدين كچيكى ايكان كه شونداغ بى شك 7اما مباركالدى. انى اولوم لوك آدم الر عشر الورالر ليكن اندا: اول تيريك ايكان ديب گواه ليق تاپغان كيمرسه عشر االدور. 9و عشر االدورغان الوى اوزى ابراهيم نينگ واسطه سى برله عشر بردى ديب

عربانيالرغه 6 و 7

401

ايتقالى بوالدور. 10چونكه ملكى صدق ابراهيم غه اوچراغاندا الوى تخى اوز آتاباباسى نينگ الويليق قيلينغان تعمير شريعت قوم غه برله واسطه سى انينگ اگر 11و ايردى. پوشتيدا كاهنليقى بيالن كامل ليق تاپيلسه ايردى هارون نينگ طريقه سيدا آتانماى ملكى صدق نينگ طريقه سيدا آتانغان باشقه بر كاهن نينگ قوپاريليشيغه نمه حاجت بولور ايردى؟ 12اما كاهنليق قيلينغان بيالن ذكر يوتگالماكى هم الزم كلور. 13چونكه مونينگ يوتگالسه شريعت نينگ كيمرسه هيچ بر كشى سى قربانگاه نينگ آلديدا خذمت قيلماغان باشقه بر قبيله دين ايردى. 14منا خداونديميزنينگ يهودا قبيله سيدين چيقغانى اشكارادور و شو قبيله نينگ حقيدا موسى

كاهن الر باره سيده هيچ سوز قيلماغان دور. 15و ملكى صدق نينگ اوخشاشليقيدا باشقه بر كاهن قوپاريلغاندين كين مذكور ايش تخى اشكارا بوالدور. 16چونكه اول اوزى جسمانى قوتى تيريكليك نينگ بولمايدورغان ضائع بلكه ايماس موافق شريعتيگا بويوروق نينگ بيالن كاهن بولوب دور. 17منا انينگ باره سيدين: سن ملكى صدق نينگ طريقه سيدا ابدغچه

كاهن دورسن ديب گواه ليق بريليب دور. قيلينور. بيكار اوچون بولغانى فائده سز و ضعيف اوزى امر بر ايلگاركى 18ايمدى

يقين خداغه بيزنى اورنيغه انينگ بلكه قياللمادى كامل نرسه نى هيچ شريعت 19چونكه

بولمادى ايش قسم سز بو ايكان كه بريلدى. 20و شونداغ اميد بر كلتورادورغان يخشيراق انينگ آرى بولدى بيالن كاهن قسم اوزى بولديالر. 21ليكن شو اما بوالر قسم سز كاهن ديگان بولماس پشيمان قيليب قسم ديب كاهن دورسن ابدغچه سن خداوند: باره سيده عهدنينگ بر افضلراك شونچه يسوع 22آرى بولدى. كاهن برله واسطه سى كيمرسه نينگ

كفيلى بولدى. 23و بو كاهن الر خذمتيده قاليشيدين اولوم بيالن توسولغانى اوچون اوالرنينگ توالراق

بولماقى كيراك ايردى. 24ليكن شو اوزى ابدغچه قاالدورغانى اوچون ضائع بولمايدورغان بر كاهنليق نى تاپيب دور. 25بو وجهيدين انينگ واسطه سى برله خدانينگ آلديغه كلگانالرگا

شفاعت قيلماق اوچون هميشه تيريك توروب اوالرنى تماما قوتقازغالى قادردور. گناه كارالردين بولوب داغ سز گناه سز، قدوس، يعنى كاهن بر شونداغ 26چونكه

اولوغ 27باشقه الزم دور. بيزگا كاهن اولوغ بر ايگيزالنگان آسمانالردين آيريليب اندين اوچون گناه الرى اوز اول كونده كاهنغه اولوغ بو بولغانديك الزم كاهن الرغه قربان اوزينى چونكه كلمايدور الزم اوتگوزگالى قربانليق اوچون گناه الرى قوم نينگ

عربانيالرغه 7

402

اولوغ آدم الرنى بار ضعيفليقى اوزى 28شريعت قيلدى. مرتبه ده بر مونى قيلغانيدا كامل ابدغچه سوزى قسم نينگ كلگان كين شريعت دين ليكن تعييناليدور كاهنليققه

بولغان اوغول نى تعيينالب دور.

سكزنجى باب

1اما ايتادورغانيميزنينگ باش سوزى شوكه آسمانالرداكى عظيم بولغان نينگ تختى نينگ

اونگ يانيدا اولتوروغلوق بر اولوغ كاهنيميز باردور. 2اول اوزى مقدسده يعنى آدم ايماس كاهن اولوغ هر 3چونكه تورادور. قيليب خذمت مسكنده ياشاغان اوزى خداوند بلكه هديه الر و قربانالر كلتورگالى تيكالنور. انينگ اوچون بو اوزى نينگ بر نمه كلتورماكى هم كيراك ايردى. 4اگر دنيادا بولسه ايردى اول اوزى كاهن بولماس ايردى چونكه اندا شريعت گا و صورتى مسكن نينگ سماوى 5اوالر باردور. باشقه الر كلتورادورغان هديه الر موافق چادرينى شهادت موسى نچوك كه تورورالر. قيليب خذمت مقدسده بولغان سايه سى ياساغالى تورغانيدا انگا وحى كلديكه آگاه بولغيل كه همه سى نى تاغدا سنگا كورساتيلگان بيالن قاعده النيب افضلراك وعده الر اوزى بو قيلغايسن ديدى. 6ليكن نمونه گا اوخشاش

ثابت قيلينغان بر عهدنينگ ميانچى سى بولغاچ افضلراك بر خذمت تاپيب دور. 7چونكه اولقى عهد عيب سز بولسه ايردى ينه برينى اورناشتوروش الزم كلماس ايردى.

قيالدورغان عهد بر ينگى بيالن بيت يهودا و بيت اسرائيل من ايتوركه عيبالب 8اوالرنى

چيقارماق يورتيدين مصر آتاباباالرينى من عهد 9بو ايتور. خداوند ديب كلور كونالر چونكه ايماس عهديم ديك قيلغان بيالن اوالر كونده توتقان قوليدين اوالرنينگ اوچون اول عهديم ده اوالر ثابت قالمادى. انينگ اوچون اوالر بيالن ايشيم بولمادى ديب خداوند ايتور. 10منا خداوند ايتوركه من كالدورغان كونالرده بيت اسرائيل بيالن قيالدورغان عهديم شودوركه امرالريم نى ذهن الريگا قويوب كونگل الريگا پتورمن و من اوالرنينگ تنگريسى بولورمن و اوالر منينگ قوميم بولورالر. 11و اوالرنينگ هيچ برى اوز همسايه سيگا و هيچ تارتيب كچيكيدين بلكه ايتماس ديب تونوغيل خداوندنى اورگاتيب: برادريگا اوز برى حق سزليق الرينى بيالن مرحمتيم 12چونكه تونورالر. منى همه سى چونگ الريغچه

باغيشالب گناه الرينى ينه ياد قيلمايمن.

عربانيالرغه 7 و 8

403

13ينگى عهد ديگانى بيالن اولقى سى نى كهنه قيلدى ليكن كهنه بولوب ياشانغان نينگ

يوقاليشى يقين دور.

توقوزونجى باب

1اما اولقى عهدنينگ عبادت قاعده الرى و دنياوى مقدس چادرى بار ايردى. 2چونكه

تقدمه بيالن انينگده شمعدان و جوزه ايردى. بار آلدى خانه سى بر شهادت چادرى نينگ نانالرى بار ايردى. و بو اوى مقدس خانه آتاندى. 3ليكن ايكينجى پرده نينگ كينيده همه دين مقدس خانه ديگان بر اوى بار ايردى. 4انينگده آلتون بيالن قاپالنغان بخور قربانگاهى و هر طرفى آلتون بيالن قاپالنغان عهد صندوقى بار ايردى. و انينگ ايچيده من بار بر آلتون كوزه اوستيده انينگ 5و ايردى. بار تخته الرى عهدنينگ و عصاسى كوكالگان هارون نينگ و مرحمت تختى نى سايه الندوروب تورغان جالل ليق كروب الر بار ايردى. بو نرسه الرنينگ

هر برى باره سيدين سوزالگالى ايمدى فرصت بولمايدور. 6بو نرسه الر شو طريقه دا ترتيب قيلينيب ايردى. و كاهن الر كونده آلدى خانه غه كيريب

عبادت خذمتى نى قيليب تورورالر. 7و ايچگاركى خانه غه يالغوز اولوغ كاهن يلدا بر مرتبه قوم نينگ سهوان اما قان اليب كلماى كيرمايدور. و اول قان نى اوزى اوچون و كيرادور. گناه الرى اوچون تقديم قيلور. 8مونينگ بيالن روح القدس معلوم قيليب دوركه آلدى خانه بار وقت دا همه دين مقدس خانه غه بارادورغان يول تخى اشكارا بولماب دور. 9و شو اوزى ضمير قيلغوچى نى خذمتى عبادت موافق شونينگغه و مثالى دور وقت نينگ حاضرقى جهتيدين كامل قياللمايدورغان هديه الر و قربانالر تقديم قيلينور. 10و قربان بويوروق الرى اوزى ييش و ايچيش نينگ و باشقه باشقه يويولماغليق نينگ قاعده الريديك همه ايشالرنينگ

توزاتيالدورغان وقتيغچه توختاتيلغان خاص جسمانى فرضالر بوالدور. ياسالماغان بيالن قول كليب مسيح كاهنى اولوغ نعمت الرنينگ كالدورغان 11اما

اوتوب مسكندين كاملراق و چونگراق بولماغان خلقت دين بو يعنى مسكندين مرتبه بر خاص بيالن قانى اوز بلكه ايماس بيالن قانى تورپاق الرنينگ و 12تاكاالرنينگ

همه دين مقدسگا كيريب ابدى بر نجات تاپتوردى. 13چونكه اگر تاكاالرنينگ و بوقاالرنينگ پاك جسم چه اوالرنى ساچيليب بولغانالرغه ناپاك كولى كالنينگ كويدورولگان و قانى

عربانيالرغه 8 و 9

404

قيلسه 14قانچه اشوغراق ازلى روح بيالن اوزينى خداغه بر عيب سز قربانديك تقديم قيلغان مسيح نينگ قانى تيريك خداغه عبادت قيلماقيميز اوچون بيزنينگ ضميرالريميزنى اولوك

عمل الردين پاكيزه قيلور. اولومى نينگ تاكه ميانچى سى دور عهدنينگ ينگى اوزى اول وجهيدين 15شو

واسطه سى برله ايلگاركى عهدداكى تجاوزالر كفارت قيلينغاندين كين قچقيريلغانالر ابدى تاپغايالر. 16چونكه قاى يرده بر وصيت بولسه وصيت نى قيلغان ميراث نينگ وعده سى نى كيمرسه نينگ اولومى اوتراغه كيرماكى الزم دور. 17چونكه وصيت اولوم بيالن ثابت بولور اوچون اقماس. 18شونينگ اوزى وصيت ايكانده تيريك كيمرسه قيلغان وصيت نى ليكن ايلگاركى عهد قان سز تقديس قيلينمادى 19چونكه موسى نينگ شريعتيگا موافق هر بر امر و يونگ بيالن قزيل قانى نى و سو تاكاالرنينگ تورپاق الرنينگ و ايتيلغاندين كين قوم غه قيلغان امر قوم نينگ همه سيگا ساچيب: 20خدا سيزالرگا و اوزيگا اليب كتاب نينگ زوفا عهدنينگ قانى بودور ديب ايتى. 21و شهادت چادريغه و همه عبادت قچاالريغه قان نى هم شونداغ ساچتى. 22چونكه شريعت گا موافق آز قالسه هر نرسه قان بيالن پاك قيلينور و قان

توكولماى مغفرت بريلماس. 23منا آسمانالرداكى نرسه الرنينگ مثال الرى شونداغ نرسه الر بيالن پاك قيلينماقى الزم

قيلينماقى پاك بيالن قربان افضلراك بوالردين اوزى نرسه الرنينگ سماوى ليكن ايردى الزم ايردى. 24چونكه مسيح قول بيالن ياساليب حقيقى مسكن نينگ مثالى بولغان مقدسگا كيرماى بلكه بيزنينگ اوچون خدانينگ يوزى آلديدا حاضر بولماق اوچون اصل آسمانغه كيردى. 25اما بو اوزى اولوغ كاهن يلدا باشقه نينگ قانى بيالن مقدسگا كيرگانديك اوزينى توال مرتبه قربان قيلمادى. 26انداغ بولماسه دنيانينگ اولدانغانيدين برى توال مرتبه زحمت تارتماقى الزم كلور ايردى. ليكن ايمدى اوزينى قربانليق قيلغانى بيالن گناه نى باطل قيلماق اوچون دورالرنينگ آخريدا بر مرتبه اشكارا بولدى. 27و آدم الرغه بر وقت اولماك و اندين كوتارماك گناه الرينى توالالرنينگ مسيح هم 28شونداغ توختاتيلغانديك قيلينماق حكم اوچون بر مرتبه قربانليق قيلينيب ايكينجى مرتبه اوزيگا منتظر بولغانالرنينگ نجاتى اوچون

گناه سز اشكارا بولور.

عربانيالرغه 9

405

اونونجى باب

بولغاچ سايه سى نعمت الرنينگ كالدورغان يالغوز اوزيده انينگ شريعت 1چونكه

هميشه يل هر اوزى اول اوچون انينگ كورساتمايدور. صورتى نى اصل نرسه الرنينگ 2شونداغ قياللمايدور. كامل اوتگوزگوچيالرنى قربان بيالن قربانالرى قيلينغان تقديم انصاف الرى اوچون گناه قيلينيب پاگيزه مرتبه بر قيلغوچيالر خذمتى عبادت بولماسه قيليشى قربان 3ليكن ايرديالر. يغماسمو اوزينى اوتگوزماكدين قربان كين اورماغاندين بيالن قانى اچكوالرنينگ و بوقاالرنينگ 4چونكه بولور. ذكرى گناه الرنينگ يلدا بيالن كلگانيده دنياغه بو مسيح اوچون 5انينگ ايماس. ممكن كوتاريلماكى گناه الرنينگ ايتيكه قربان و هديه طلب قيلمادينگ ليكن منگا بر بدن طيار قيلدينگ. 6كويدورادورغان كلورمن. من منا ايتيم: من وقت 7اول ايردى. يوق رضاينگ بيالن قربانى گناه و قربان قيلغالى اراده نگ نى سنينگ خدا اى پتولگان دور. باره م دين منينگ كتاب طوماريدا كلورمن ديدى. 8اول اول اوزى: قربان بيان هديه الر و كويدورادورغان قربان بيالن گناه قربانى طلب قيلمادينگ و شونداغالر بيالن رضاينگ يوق دور ديسه مو بوالر شريعت گا اراده نگ نى قيلغالى كلورمن ديب قيلينور. 9اندين كين: منا اى خدا سنينگ موافق تقديم اراده سيگا شو 10و قيلور. ثابت اورنيغه ايكينجى سى نى يوتگاب اولقى سى نى ايتيب تقديس بيالن قيلينغانى قربان مرتبه بر بدنى نينگ مسيح نينگ يسوع اوزوميز بيز موافق

قيليندوق. كوتارالمايدورغان گناه الرنى قيليب خذمتى نى عبادت كونده كاهن هر 11و

بر اوچون گناه الر مسيح 12ليكن تورادور. اوتگوزوب پات پات قربانالرنى اوخشاش 13دوشمن الرى اولتوروب يانيدا اونگ خدانينگ ابدغچه كين اوتگوزگاندين قربان پوت الرى نينگ تگيگا قويولوب بولغونچه منتظر تورادور. 14چونكه بو قربان بيالن مقدس بوالدورغانالرنى ابدغچه كامل قيلدى. 15اما روح القدس اوزى مونينگ باره سيدين بيزگا شودوركه عهديم قيالدورغان بيالن اوالر كين كونالردين 16شو ايتيكه بريب گواه ليق و گناه الرينى اوالرنينگ 17و پتورمن. ذهن الريگا قويوب كونگل الريگا امرالريم نى عفوسى بوالرنينگ يرده نه 18اما ايتور. خداوند ديب قيلماس من ياد ينه عصيانالرينى

بولسه شو يرده گناه اوچون قربانليق كلتوروش يوق دور.

عربانيالرغه 10

406

19انينگ اوچون اى برادرالر يسوع نينگ قانى بيالن همه دين مقدسگا كيريشگا جرأتيميز

باردور. 20اول اوزى پرده دين يعنى اوز جسميدين بيزگا بر ينگى و تيريك يول تقديس قيلدى. 21و خدانينگ بيتى اوستيده بر اولوغ كاهنيميز بار بولغاندين كين 22كونگل الريميزنى يمان

انصافدين پاك قيليب بدنالريميزنى صاف سو بيالن يوب صادق كونگل بيالن ايمان نينگ قيلغان وعده چونكه توتالى محكم اقرارينى 23اميدنينگ باريب آلديغه خاطرجمع ليكيده ميل عمل الرگا يخشى و محبت گا بربريميزنى بولوب خبردار 24و امين دور. كيمرسه يوغالشماقيميزنى اوز بولغانديك عادتى بعضيالرنينگ 25و قياللى. جهد قيلدورغالى

تاشالماى اول كون نينگ يقينالشقانى نى كوروب بربريميزگا نصيحت برالى. قيلساق گناه بيالن اختيار كين تاپغاندين معرفتى نى حقيقت نينگ بيز اگر 26چونكه

يوقاتادورغان تورغوچيالرنى ضد 27بلكه يوق دور. قربان بيزگا ينه اوچون گناه الريميز اوت چوغيغه و حكم گا دهشتليك انتظاريميز قالور. 28موسى نينگ شريعتى نى تحقير قيلغان كيمرسه ايكى يا اوچ شاهدنينگ گواه ليقى بيالن رحم سز اولور. 29انداغ بولسه ابن الله نى آياغ استيغه دپساب عهد قانى نى يعنى انينگ اوزينى تقديس قيلغان قان نى ناپاك ساناب عنايت نينگ روحى نى دشنام قيلغان كيمرسه قانچه اغيرراق جزاغه اليق بولغانى نى خيال قيلورسيزالر؟ 30چونكه: انتقام منينگ كى دور جزانى من اوزوم برورمن. و ينه: خداوند اوز قومى نى حكم

قيلور ديب ايتقان كيمرسه نى بيلورميز. 31تيريك خدانينگ قوليغه توشماك دهشتليك دور. جنگيگا زحمت الرنينگ توال كين كلگاندين نور سيزالرگا يعنى كونالرنى 32اولقى

زحمت و حقارت طرفدين بر اوزونگيز وقت 33اول قيلينگالر. ياد وقتينگيزنى چيداغان تارتيش بيالن آدم الرغه تماشا بولوب ينه بر طرفدين شونداغ احوالدا تورغانالرغه شريك بولدينگيز. 34چونكه سوالغليق بولغانالر بيالن همدرد بولوب افضلراك و باقى قاالدورغان خوشلوق بوالنماغليقيغه مال الرينگيزنينگ اوز بيليب بولغانى نى بار دولتينگيزنينگ بيالن تن بردينگيز 35انينگ اوچون چونگ اجرى بار جرأتينگيزنى تاشالمانگالر. 36چونكه آز توال 37و محتاج دورسيز صبرگا اوچون تاپماق وعده نى قيليب اراده سى نى خدانينگ ايمان منينگ عادليم بولماس. 38ليكن اوزى كلور و حيال اول كالدورغان وقت دين كين انينگدين راضى بولمايدور. 39ليكن يانسه جانيم اياب كينگا اوزينى ياشايدور ليكن بيالن قوتقازماق جان بلكه ايماس يانغوچيالردين كينگا اياب اوزينى بولغوديك هالك بيزالر

اوچون ايشانگوچيالردين دورميز.

عربانيالرغه 10

407

اون برنجى باب

1ليكن ايمان اوزى انسان اميد قيلغان نينگ چينگ خاطرجمع ليكى و كورونمايدورغان

نرسه الرنينگ دليلى دور. 2چونكه شونينگ بيالن قديم قى الر شهادت تاپتيالر. كلتورولدى صورت گا بيالن سوزى بر خدانينگ جهانالر اوقارميزكه بيالن 3ايمان

شونداغ كه كورونگان نرسه الر ظاهرداكى نرسه الردين پيدا بولمادى. اوتگوزوب قربان نى بر افضلراك قايين نينگ كى دين خداغه هابيل بيالن 4ايمان

ايمان نينگ واسطه سى برله اوزى نينگ عادل بولغانيغه شهادت تاپتى چونكه خدا اوزى انينگ هديه الرى نينگ حقيدا گواه ليق بردى و اولگان بولسه هم ايمان بيالن تخى سوزاليدور.

5ايمان بيالن اخنوخ اولوم نى كورماسون ديب كوتاريلدى و خدا انى كوتارگانى اوچون

تاپيلمادى چونكه كوتاريلماسده اوزى نينگ خداغه مقبول بولغانيغه گواه ليق تاپتى. 6ليكن ايمان بولماسه خداغه مقبول بولماق ممكن ايماس چونكه خداغه كلگوچيالرگا: اول بار و

اوزينى ايستاگوچيالرگا اجر برادور ديب ايشانماك الزم بوالدور. اوز تاپيب الهام باره سيده نرسه الرنينگ كورماگان تخى اوزى نوح بيالن 7ايمان

ايمان نينگ قويدى. راستالب كمه بر بيالن قورقونج اوچون قوتولماقى خلقى نينگ اوى واسطه سى برله دنيانى حكم قيليب ايماندين بولغان عدالت گا وارث بولدى. 8ايمان بيالن ابراهيم قچقيريلغاندا اوزى ميراث االدورغان يرگا كتگالى اطاعت قيليب اوزى بارادورغان يرنى بيلماى چيقيب كتى. 9ايمان بيالن وعده نينگ يورتيدا مسافرديك غريبچيليقدا توروب اوشبو وعده نينگ هموارث الرى اسحق و يعقوب بيالن چادردا اولتورور ايردى 10چونكه 11ايمان ايردى. منتظر شهرگا يساغان قيليب بنا اوزى خدا يعنى شهرگا اولدانغان محكم پيدا قيلغالى قوت تاپتى. و وعده قيلغان كيمرسه نى صادق بيلگاچ بيالن ساره اوزى نسل ياشى اوتگاندين كين توغدى. 12انينگ اوچون يالغوز بر آدم دين آرى اولوكديك بر آدم دين نسل دانه الريديك قوم يوق سانى بوييداكى تنگيز و يولدوزالريديك آسمان نينگ عددى

بولدى. 13بوالرنينگ همه سى وعده نى تاپماى ايمان بيالن اولدى اما يراقدين وعده الرگا قايالب

اوالردين سويونوب دنيادا مهمان و مسافر ايكان ميز ديب اقرار قيلديالر. 14چونكه شونداغ چيقغان اوزى اگر 15و كورساتور. ايستايدورغانالرينى وطن بر اوزى نينگ ايتقوچيالر

عربانيالرغه 11

408

وطن نى خيال قيلغان بولسه يانيب كتيشگا اوالرنينگ فرصتى بولور ايردى. 16ليكن ايمدى تنگريسى اوالرنينگ خدا اوچون انينگ قيلديالر. ميل وطنگا سماوى يعنى افضلراك بر

آتانيشدين اواتماى اوالرغه بر شهر راستالب دور. 17ايمان بيالن ابراهيم اوزى امتحان قيلينغاندا اسحق نى قربانليق قيلدى. آرى وعده الرنى

قبول قيلغان يالغوز اوغلى نى قربانديك كلتوردى. 18انينگ اوزيگا: سنگا اسحق بيالن اوروغ آتانور ديب ايتيلغان ايردى. 19چونكه خدا انى اولوك الردين قوپارغالى قادردور ديب فكر

قيلدى. انينگ اوچون تمثيل قيلساق انى اولوك الردين ينگيالنگانديك تاپتى. 20ايمان بيالن اسحق يعقوبغه و عيسوغه كالدورغان نرسه الر جهتيدين دعاى خير قيلدى.

اوز قيليب دعاى خير اوغليغه ايكيال هر يوسف نينگ وقتيدا اولور يعقوب بيالن 21ايمان

عصاسيغه يوالنيب توروب دعا قيلدى. 22ايمان بيالن يوسف اولور وقتيدا بنى اسرائيل نينگ وصيت باره سيده استخوانى اوز قيليب سوز توغراسيدا چيقادورغانى نينگ مصردين

قيلدى. 23ايمان بيالن موسى اوزى توغولغاندين كين آتا اناسى انى اوچ آيغچه ياشوردى. چونكه

امريدين قورقمادى. 24ايمان بيالن پادشاه نينگ ايكانى نى كوروب اوالر بالنينگ چرايليق موسى اوزى چونگ بولغاندا فرعون نينگ قيزى نينگ اوغلى آتانغالى اونامادى. 25خدانينگ يخشيراق قيليشدين عيش و عشرت وقتيغچه بر بيالن گناه تارتيشنى حقارت بيالن قومى سانادى دولت چونگراق خزينه الريدين مصرنينگ حقارتى نى 26مسيح نينگ كوروب ايردى. 27ايمان بيالن پادشاه نينگ غضبيدين قورقماى مصردين كتى چونكه اجرگا قايالر چونكه كورونماس ذات نى كوزى آلديدا كورونگانديك كوروب چيداب توردى. 28ايمان اوالرغه قيلغوچى هالك تونجيالرنى تاكه بويوردى سوركوشنى قان و فصح نى بيالن كتيالر. اوتوب مانگغانديك يردين تنگيزدين قوروق قزيل اوالر بيالن تگماگاى. 29ايمان بيالن 30ايمان بولديالر. غرق تورغانيدا ايرگاشيب ديب اوتالى هم بيز مصرليق الر: اما توشتى. يقيليب كين چورگولگاندين كون يته اطرافى نى خلق سفيل الرى اريحانينگ 31ايمان بيالن فاحشه راحاب جاسوسالرنى سالمت بيالن قبول قيلغانى اوچون عاصيالر

بيالن هالك بولمادى. و صموئيل داود، يفتاح، شمشون. باراق، جدعون، اگر چونكه ايتاى؟ نمه ينه 32و

بيالن ايمان 33بوالر ايردى. كلور قيسقه وقت قيلسام سوز باره سيدين پيغمبرالرنينگ

عربانيالرغه 11

409

مملكت الر مغلوب قيلديالر، عادل عمل قيلديالر، وعده الر تاپتيالر، شيرالرنينگ اغيزالرينى بند قيلديالر، 34اوت نينگ كوچى نى اوچورديالر، قليچ نينگ بسيدين قوتولديالر، ضعيفليقدين قوتالنديالر، جنگده باتور بولديالر، بيگانه الرنينگ قوشونالرينى قاچورديالر. 35خاتونالر اوز اولوك الرينى تيريليب قوپغان تاپتيالر، اما باشقه الر افضلراك قيامت گا يتالى ديب قوتولوشنى قبول قيلماى قيناتيلديالر، 36باشقه الر مسخره قيلينيب شيره قامچى يب زنجير و زندانالردا بيالن قليچ اولتورولديالر، اره النيب قيلينديالر، امتحان قيلينديالر، 37سنگسار تورديالر، اولتورولديالر، بيچاره بولوب زحمت تارتيب قيناليب قوى تره الرى و اچكو پوست الرى كييب يورديالر. 38دنيا اوالرغه اليق بولماغاچ بيابانالردا و تاغالردا اواره بولوب غارالردا و يرنينگ اونگورالريده اولتورديالر. 39بوالرنينگ همه سى وعده نينگ بجا كليشى نى كورماى ايلگاريدين نرسه بر افضلراك اوچون بيزنينگ تاپتيالر. 40چونكه خدا بيالن شهادت ايمان

تعيينالب دور تاكه بيز بولماغونچه بوالر كامل بولماغايالر.

اون ايكينجى باب

1ايمدى چوره ميزده گواه الردين شونچه چونگ گروه بار بولغاندين كين بيز اوزوميزنى

اغيرالشتورادورغان هر نرسه نى و بيزنى چيرماشتورغان گناه نى تاشالب چيداشليق بيالن يسوع غه قيلغوچى سى كامل و اميرى 2ايمان نينگ يوگوروب يوگوروشدا آلديميزداكى قاياليلى. اول آلديداكى خرسندليك نينگ اورنيدا دارنينگ زحمتيگا تحمل قيليب حقارت نى يانيدا اولتوردى. 3گناه كارالر طرفيدين شونچه سهل كوروب خدانينگ تختى نينگ اونگ سست هاريب جانالرينگيزدا اوز تاكه قيلينگالر ياد كيمرسه نى قيلغان تحمل ضدليققه

بولماغايسيزالر. اوغلوم اى 5و: قيلمادينگيز. جنگ توكگونچه ليك قان ضديدا گناه نينگ 4تخى

خداوندنينگ تأديبى نى تحقير قيلماغيل و اول سنى مالمت قيلغاندا سست بولماغيل ديب اوغول الرغه سوز قيلغانديك سيزالرگا ايتيلغان نصيحت نى اونوتينگيز.

6چونكه خداوند اوزى دوست توتقان كيمرسه نى تأديب قيلور و اوزى قبول قيلغان هر

اوغولغه تياق اورور. 7تربيتينگيز اوچون زحمت تارتارسيزالر. اوغول الر بيالن قيلغانديك خدا سيزالر بيالن معامله قيالدور. آتاسيدين تأديبالنماگان اوغول كيم دور؟ 8ليكن همه سى

عربانيالرغه 11 و 12

410

اوگاى دورسيزالر. 9و بلكه ايماس اوغول قالسانگيز تأديبدين محروم بولغان انگا شريك بيزنى تأديب قيلغان جسمانى آتاالريميز بار ايردى و اوالردين ايمانور ايردوك. انداغ بولغاندين كين تيريك قالماقيميز اوچون روح الرنينگ آتاسيغه قانچه اشوغراق بويون سونمايميزمو؟ 10چونكه بوالر آز كونالرده اوزيگا مناسب كورونگانديك بيزنى تأديب قيلور ايرديالر ليكن

اوچون بولماقيميز قدسيتيگا شريك اوز يعنى اوچون منفعتيميز راست بيزنينگ اوزى بو بيزنى تأديب قيلور. 11هيچ بر تأديب اوز وقتيدا خوشلوق كلتورگانديك كورونماى غم ليك كلتورگانديك كورونادور ليكن انينگ بيالن تربيت تاپغانالرغه كينراك عدالت نينگ سالمت

ميوه سى نى كلتورادور. تيزالرنى تيترايدورغان و قول الرنى قالغان سستالشيب اوچون 12انينگ

قوتالندورونگالر. 13اقساق پوت قايريليب كتماى بلكه شفا تاپسون ديب پوت الرينگيزغه توغرا يول الر راستالنگالر. 14همه الر بيالن سالمت ده تورغالى جهد قيلينگالر و قدسيت نى قيلينگالركه 15احتياط كورمايدور. خداوندنى كيمرسه هيچ انينگ سز چونكه ايستانگالر اچيق بر قيالدورغان ناپاك توالالرنى و قالماسون محروم عنايتيدين خدانينگ كيم هيچ يلديز اونوب چيقيب تايدورماغليققه سبب بولماسون. 16و هيچ كيم زنا قيلغوچى و يا اوز تونجيليك حقى نى بر طعام غه ساتيب برگان عيسوديك بى تقوا بولماسون. 17بيلورسيزالركه ايستاسه مو توبه گا الغالى خواهالب كوز ياشالرى بيالن اول كينراك مباركليك نى ميراث

فرصت تاپماى رد قيليندى. 18چونكه سيزالر كشى قول بيالن توتااليدورغان بر تاغقه و توتاشقان اوت غه و توتاكگا

آواز اول آوازغه كلمادينگيز: قيلغان اونيگا و سوز بورانغه 19و كارناى و قرانگغولوققه و انداغ ايرديكه انى انگالغانالر: مونداغ سوز ينه بيزگا ايتيلماسون ديب يالبارديالر. 20چونكه بويورولغان امرگا چيداماس ايرديالر. و اگر حيوان بولسه مو تاغقه تگسه سنگسار قيلينسون ديب بويورولدى. 21و كورونوشى انداغ هيبتليك ايرديكه موسى: من قورقوب تيترارمن ديب ايتى. 22ليكن سيزالر صهيون تاغيغه و تيريك خدانينگ شهريگا يعنى سماوى اورشليم غه و عددسز فرشته الرنينگ عيد جمعيتيگا 23و آسمانالردا خطالنگان تونجيالرنينگ جماعتيگا عادل الرنينگ بولغان كامل و قاشيغه حاكم نينگ بر بولغان تنگريسى همه سى نينگ و يخشيراق هابيل نينگ كى دين و يسوع غه ميانچى سى عهدنينگ ينگى 24و روح الريغه

سوزاليدورغان بر ساچيليش قانيغه كلدينگيز.

عربانيالرغه 12

411

بيالن الهام يرده چونكه قيلماغايسيزالر رد قيلغوچى نى سوز قيلينگالركه 25احتياط

يوز سوزالگوچيدين آسمانالردين بيز بولسه قوتولماغان قيلغانالر رد سوزالگوچى نى اويروساك قايداغ قوتواللورميز. 26انينگ آوازى اول وقت يرنى تبراتى ليكن ايمدى وعده قيليب ايتيب دوركه ينه بر مرتبه يالغوز يرنى ايماس بلكه آسمان نى هم تبراتورمن. 27ليكن ينه بر مرتبه ديگان سوز كورساتوركه تبرانادورغان نرسه الر اوزى ياسالغان نرسه الرديك يوتگالور تاكه تبرانمايدورغان نرسه الر باقى قالغاى. 28انينگ اوچون بيزگا تبرانمايدورغان مقبول خداغه بيالن مونينگ قياللى. شكر بولوب منتدار كين بريلگاندين پادشاه ليق بر دميگا خدايميز 29چونكه قيلغايميز. خذمت انگا بيالن تقوادارليق و قورقونج طريقه دا

تارتادورغان اوتديك دور.

اون اوچونجى باب

انينگ چونكه اونوتمانگالر دوستلوق نى 2مهمان قالسون. ثابت محبتى 1برادرچيليك

بندگا بيله اوزونگيز بولغانالرنى 3بند قوندوروب دور. فرشته الر بيلماى بعضيالر بيالن ياد تارتقانالرنى آزار كين بولغاندين بار بدنينگيز اوز قيلينگالر. ياد توشگانينگيزديك قيلينگالر. 4اويالنيش حالتى همه سى نينگ آراسيدا معتبر سانالسون و اوران توشاكى اريغ و 5توروش قيالدور. حكم خدا زناكارالرنى و قيلغوچيالرنى بوزوغلوق ليكن بولسون اول چونكه قيلينگالر، قناعت بيالن بولغانينگيز بار بلكه قيلماى بخيل ليق حركتينگيزده اوزى: من سنى اصال رد قيلماس من و سنى هرگيز تاشالماس من ديب ايتيب دور. 6انينگ اوچون: خداوند منگا ياردم برگوچى دور، من قورقمايمن انسان منگا نمه قيالاليدور؟ ديب

خاطرجمع ليك بيالن ايتااليميز. 7خدانينگ سوزينى سيزالرگا تعليم برگان معلم الرينگيزنى ياد قيليب اوالر اوز عمرينى

ايرگاشينگالر. 8يسوع مسيح ايمانيغه اوالرنينگ قايالب قيلغانغه تمام اوتگوزوب قايداغ ازيقيب بيالن تعليم الر يات باشقه 9باشقه اوخشاش دور. ابدغچه تا بوكون و تونه كون بيالن عنايت بولماى بيالن طعامى قربانليق قوتالنماكى كونگل نينگ چونكه كتمانگالر. قوتالنماكى يخشى دور. منا شونداغ ايش قيليب يورگوچيالر مونينگدين منفعت تاپماديالر. 10بيزنينگ قربانگاهيميز باردور. انينگ اوزيدين عبادت چادريدا خذمت قيلغوچيالرنينگ

عربانيالرغه 12 و 13

412

مقدسگا همه دين قانى نى اوالرنينگ كاهن اولوغ 11چونكه يوق. اجازت ييشيگا طعام گناه نينگ كفارتى اوچون اليب كيرگان حيوانالرنينگ بدنالرى چادرگاه نينگ تاشقاريسيدا اورتالور. 12بو وجهيدين يسوع هم قوم نى اوز قانى بيالن تقديس قيلماق اوچون دروازه نينگ چادرگاه نينگ اليب اوستيميزگا حقارتى نى اوچون 13انينگ تارتى. زحمت تاشقاريسيدا شهريميز قاالدورغان باقى يرده بو 14چونكه بارالى. آلديغه انينگ چيقيب تاشقاريسيغه يوق دور ليكن كالدورغانغه قايالرميز. 15ايمدى مسيح نينگ واسطه سى برله خداغه هميشه ايتادورغان لب الرنينگ ميوه سى نى كلتورونگالر. انينگ اسميغه حمد يعنى قربانى حمد شونداغ خدا چونكه اونوتمانگالر بريشنى ياردم محتاجالرغه قيليب يخشيليق 16ليكن

قربانالردين راضى دور. 17معلم الرينگيزگا اطاعت قيليب اوالرغه بويون سونونگالر چونكه اوالر جانالرينگيز

اوچون اويغاق توروب حساب برگوچيالرديك خبر اليب تورورالر. شونى خوشلوق بيالن قيلغايالر آه تارتيش بيالن ايماس چونكه شو سيزالرگا فائده ليق بولمايدور.

خواهالب قيلغالى رفتار يخشى ايشدا هر چونكه قيلينگالر دعا اوچون 18بيزنينگ

يخشى انصافيميز بولغانى اوچون خاطرجمع ليكيميز بار. 19و من پاتراق سيزالرگا بريالى ديب تخى مو اشوغراق شونى قيلينگالر ديب سيزالرگا يالبارورمن.

20اما ابدى عهد قانى بيالن قوى الرنينگ چونگ پاته چى سى بولغان خداونديميز يسوع نى

كلتورماكينگيز بجا اراده سى نى 21اوز تنگريسى سالمت نينگ قوپارغان اولوك الردين اوچون سيزنى هر يخشى عملده كامل قيليب يسوع مسيح نينگ واسطه سى برله خدانينگ ابديغچه ابدالرنينگ مسيح گا يسوع كلتورگاى. عملگا بيزده ايشنى بولغان مقبول آلديدا

جالل بولسون آمين. 22ليكن اى برادرالر سيزالرگا يالبارورمن كه بو نصيحت سوزيگا تحمل قيلغايسيزالر.

بولغانى نى آزاد تيموتيوس نينگ 23برادريميز پتودوم. بيالن سوز قيسقه سيزالرگا منا بيلينگالر. اول پات كلسه انى اوزوم گا قوشوب سيزالرنى كورورمن.

بولغانالر ايتاليادين ايتينگالر. سالم همه سيگا مقدسالرنينگ و معلمينگيزگا 24همه

سيزگا سالم ايتورالر. 25لطف عنايت همه نگيز بيالن بولسون.

عربانيالرغه 13

413

يعقوب نينگ عمومى خطى

اولقى باب

ايكى اون كتگان تاراليب يعقوبدين بنده سى مسيح نينگ يسوع خداوند و 1خدانينگ

قبيله گا سالم. 2اى برادرالريم قسم قسم امتحانالرغه توشگانينگيزنى چونگ خرسندليك سانانگالر.

3و بيلينگالركه ايمانينگيزنينگ امتحانى صبر حاصل قيالدور.

4ليكن صبرنينگ عملى كامل بولسون تاكه سيزالر كامل و عيب سز بولوب هيچ ايشدا

كم ليكينگيز بولماسون. بيالن خوش رضا قيلماى مالمت بولسه اوكسوگان حكمت ده كيم بر 5سيزالردين

حكمت برادورغان خدادين تيالسون و انگا بريلور. 6ليكن هيچ شك قيلماى اعتقاد بيالن دولغونيغه چالغانغان اورولوب شمالدين تنگيزنينگ قيلغوچى شك چونكه تيالسون فكرليك كشى قيلماسون. 8ايكى اميد ديب تاپاى نرسه بر آدم خدادين اوخشار. 7شونداغ

همه يول الريدا بى ثابت دور. 9حقير بولغان برادر اوز ايگيزليكى بيالن فخر قيلسون. 10ليكن دولتمند بولغان كيمرسه

اوز حقيرليقى بيالن فخر قيلسون چونكه اول اوت نينگ گليديك توزوب كتادور. 11منا آفتاب ايسيغليق بيالن چيقيب ير اوتى نى قوروتور و گلى توشوب چرايليغليقى يوقالور. دولتمند شونداغ اوز يول الريدا سوالشور. 12امتحانغه تحمل قيلغان كشى مبارك دور. چونكه امتحاندين صاف چيقسه خداوند اوزينى دوست توتقوچيالرغه وعده قيلغان تيريكليك تاجى نى تاپادور. 13بر كيمرسه امتحان قيلينغاندا خدا طرفيدين امتحان قيلينورمن ديب ايتماسون چونكه خدا

اوز كيم بر 14ليكن قيلمايدور. امتحان كيم نى هيچ اوزى و قيلينماس امتحان يمانليقدين شهوتيدين گول النيب ايندالسه امتحان قيلينور. 15و شهوت حامله بولغاندين كين گناه توغادور اما گناه پيشقاندين كين اولوم توغادور. 16اى امراق برادرالريم آزمانگالر. 17هر يخشى عطيه

يعقوب نينگ خطى 1

414

و هر كامل انعام يوقاريدين نورالرنينگ آتاسى طرفيدين نازل بولور. انينگ اوزيده تغييرليق و تبديل ليك نينگ سايه سى يوق دور. 18اوز اراده سيگا موافق بيزنى حقيقت نينگ سوزى بيالن

توغوب دور تاكه اوز مخلوقاتى نينگ تونجى سى بولغايميز. اغير قيليشدا ايتيك سوز انگالماقدا آدم بيلينگالركه هر برادرالريم شونى امراق 19اى

بولغان نى عادل آلديدا خدانينگ اچيغى آدم نينگ 20چونكه بولسون. سست اچيغدا و تاشالب زياده ليكى نى يمانليق نينگ و پاسكنه ليك هر وجهيدين 21بو كلتورماس. عملگا سيزالرده تريليب جانالرينگيزنى قوتقازااليدورغان سوزنى يواشليق بيالن قبول قيلينگالر. انگالغوچى يالغوز آلداب اوزونگيزنى اوز بولونگالر. 22اما سوزنى عملگا كلتورگوچى

بولمانگالر. 23چونكه بر كيمرسه سوزنى انگالغوچى بولوب قيلغوچى بولماسون بر آينه ده اوز خلقتى نينگ يوزيگا قاياليدورغان كشيگا اوخشار. 24چونكه اول اوزيگا قايالب قويوب كتيب درحال اوزى نينگ قايداغ بولغانى نى اونوتى. 25ليكن آزادليق نينگ كامل شريعتيگا نظر ساليب قايالب انينگده ثابت قاليب اونوتادورغان انگالغوچى بولماى بلكه عمل قيلغوچى تيليغه يوگان اوز ديندار ديسه و اوزينى ايشيدا مبارك بوالدور. 26بر كيم اوز بولغان كشى سالماى اوز كونگلى نى آلداتسه انداغ نينگ ديندارليقى باطل دور. 27خدا آتانينگ آلديدا پاك و عيب سز بولغان عبادت يتيم الرنى و تول الرنى اوز تنگليك الريده يوقالب اوزينى دنيادين

داغ سز ساقالماق دور.

ايكينجى باب

ايمانينگيز بولغان مسيح گا يسوع خداونديميز ايگاسى جالل نينگ برادرالر 1اى

و اوزوكلوك باغ آلتون يرينگيزگا جمعالشگان 2چونكه بولماسون. قيليشدا يوزخاطر چرايليق كييم ليك آدم كيرگانده كير كييم ليك فقير بر كشى هم كيرسه 3سيزالر اول چرايليق كييم ليك كشيگا قايالب انگا: سن موندا اوبدان اولتورغيل ديب فقيرغه: سن اندا تورغيل و يا آياغيم دا اولتورغيل ديسانگيز 4آيا اوز ايچينگيزده يوزخاطر قيليب ناحق حكم قيالدورغان

حاكم الر بولمادينگيزمو؟ 5اى امراق برادرالريم انگالنگالر. خدا بو دنيانينگ فقيرالرينى ايماندا دولتمند بولوب

انينگ اوزينى دوست توتقانالرغه وعده قيلغان پادشاه ليققه وارث بولغالى ايلغاماغان مو؟

يعقوب نينگ خطى 1 و 2

415

6ليكن سيزالر فقيرالرنى تحقير قيلدينگيز. آيا سيزالرگا ظلم قيليب سيزالرنى محكمه الرگا

دشنام اسم نى يخشى آتالغان اوستونگيزگا سيزنينگ 7آيا ايماسمو؟ باى الر سودراگوچى اوزونگديك همسايه نگ نى بويورغانديك: كتاب سيزالر 8اگر ايماسمو؟ اوالر قيلغوچى يوزخاطر 9ليكن قيلورسيزالر. يخشى توتسانگيز امرنى پادشاه ليق ديگان توتغيل دوست قيلسانگيز گناه قيليب شريعت دين تجاوز قيلغوچيالرديك مالمت قيلينورسيزالر. 10چونكه بولوب دور. قرضدار همه سيگا قيلسه گناه ايشدا بر توتوب شريعت نى بارچه كيم كه 11چونكه زنا قيلماغيل ديب ايتقان كيمرسه هم قتل قيلماغيل ديب دور. ليكن زنا قيلماى قتل

قيلسانگ شريعت دين تجاوز قيلغوچى بولوب سن. 12آزادليق نينگ شريعتيگا موافق حكم مرحمت حكم 13چونكه قيلينگالر. عمل قيليب سوز توغرا كلگوديك قيلينادورغانالرغه

قيلماغانالرغه مرحمت سز بوالدور و مرحمت اوزى حكم نينگ اوستيگا فخر قيلور. آيا بولور؟ فائده نمه بولماسه عمل الرى بولوب ايمانى كيم نينگ بر برادرالريم 14اى

طعام غه اودول لوق بولوب يالنگغاچ همشيره يا برادر بر 15اگر قوتقازورمو؟ انى ايمان محتاج بولسه 16سيزالردين برى اوالرغه: سالمت بيالن باريب ايسيغوديك كييب تويغوديك ينگالر ديسه ليكن اوالرغه بدنالريگا الزم بولغان نى برماسه نمه فائده بولور؟ 17شونينگغه بر 18احتمال كه اولگان دور. بولغاچ يالغوز اوزى بولماسه عمل الرى ايمان نينگ اوخشه ايمانينگ نى منگا كورساتگيل بار. سنينگ عمل سز بار و منده عمل ايمان كيمرسه: سنده و من عمل الريم بيالن اوز ايمانيم نى سنگا كورساتاى ديب ايتور. 19سن: خدا بردور ديب

ايشانورسن. مونينگ بيالن راست قيلورسن. يمان روح الر هم شونگا ايشانيب تيترارالر. آتاميز 21آيا بيلگايسن. ديب قدرت سزدور بولسه عمل سز ايمان آدم باطل اى 20ليكن

ابراهيم اوز اوغلى اسحق نى قربانگاه غه چيقارغاندا عمل الر بيالن عادل قيلينمادى مو؟ بيالن عمل الر اوزى ايمان بريب ايشالشيب بيالن عمل الرى ايمان 22كورورسن كه

بو و ايشاندى خداغه ابراهيم يعنى سوزى كتاب نينگ بيالن مونينگ 23و قيليندى. كامل كلدى. بجا سوز ايتيلغان ديب آتاندى خليل الله اوزى اول و سانالدى عدالتديك انگا قيلينور. 25شونداغ بيالن عادل ايماس عمل الر بيالن ايمان يالغوز آدم 24كورورسيزالركه

هم فاحشه راحاب جاسوسالرنى قبول قيليب باشقه يول بيالن چيقارغاندا عمل الر بيالن عمل سز هم ايمان بولغانديك اولوك بولسه روح سز بدن 26چونكه قيلينمادى مو؟ عادل

بولسه اولوك دور.

يعقوب نينگ خطى 2

416

اوچونجى باب

1اى برادرالريم سيزالردين توال كشيالر معلم بولماسون. بيز معلم الر قاتيغراق حكم

بر هيچ كيمرسه بر قيلورميز. خطا ايشالردا توال 2همه ميز بيلينگالر. تاپادورغانيميزنى سوزده خطا قيلماسه اول اوزى بارچه بدنيگا يوگان سالغان كامل بر كشى دور. 3آط الرنى قايتورورميز. بدنالرينى تمام ساليب يوگان اغيزالريغه اوچون قيلدورماق اطاعت بيزگا يوغان شونچه بولسه كمه الر چونكه مانگدورولغان هيداليب بيالن شمال قاتيق 4منا

قايريتيلور. بيالن قايريما بر كچيك كنه طرفگا خواهالغان چويروگوچى بيالن بولغانى 5شونينگغه اوخشه تيل اوزى كچيك بر اعضا بولوب توال يوغان سوزاليدور. منا شونچه

ظلم بر تيل اوت دور. بر هم 6تيل توتاشتورادور. جنگل نى چونگ قانچه اوت كچيك عالميديك اعضاالريميزنينگ آراسيدا توروب تمام بدن نى داغالندوروب اوزى جهنم دين توتاشتورولوب موجودنينگ چرخى نى توتاشتورادور. 7چونكه بارچه حيوانات، چهارپاى و اوچارليق الر بولسه اورمااليدورغان جانور و سو دا يورادورغان جانورالر بولسه همه سى آدم الردين باسيليب رام قيلينادور. 8ليكن هيچ آدم تيل نى رام قياللمايدور. اوزى توختال سز آتاغه و خداوندگا بيالن 9تيل تولغان دور. بيالن زهر اولتورادورغان بولوب نمه بر يمان ايتورميز. لعنت آدم الرغه يراتيلغان اوخشاشليقيدا خدانينگ بيالن انينگ ايتيب ثنا حمد 10بر اغيزدين حمد و لعنت چيقار. اى برادرالر انداغ بولماسون. 11بوالق نينگ بر كوزيدين

چيقغان سو هم تاتليق هم اچيق بوالالمدور؟ 12اى برادرالريم آيا انجير درختى زيتون يا تال انجير كلتوراالمدور؟ و يا شور بوالق تاتليق سو چيقارالمايدور.

بار؟ شونداغ كشى حكمت نينگ يواشليقيدا يخشى رفتار 13آرانگيزدا عاقل و دانا كيم

بولسه مخالفت و حسد اچيغ، كونگل الرينگيزده 14ليكن كورساتسون. عملى نى بيالن حكمت انداغ 15چونكه قيلمانگالر. يوغانليق سوزالب يالغان ضديدا حقيقت نينگ بلكه دنياوى و نفسانى بولوب يمان روح الردين دور. 16منا حسد نازل بولماى يوقاريدين بولغان يوقاريدين اندادور. 17ليكن يمانليق هر و ترتيب سزليك بولسه يرده نه و مخالفت بيالن ميوه يخشى و مرحمت بولوب يواش ماليم، تينج، اندين پاك دور اوال حكمت صلح تريليب سالمتليكده ميوه سى عدالت نينگ 18و بولور. رياسز و شك سز تولوب

قيلغوچيالرنينگ نصيبى بوالدور.

يعقوب نينگ خطى 3

417

تورتونجى باب

قيليب جنگ اعضاالرينگيزدا آيا قايدين دور؟ جدل الر و اوروشالر 1آرانگيزداكى

اولتوروب بولماس سيزالر. ايگا قيليب 2طمع ايماسمو؟ شهوت الرينگيزدين تورغان قيلماغانينگيز دعا اوروشورسيزالر. قيليب جدل الماس سيزالر. اوتوب قيليب حسد اوچون قيلغانينگيز دعا طريقه دا يمان قيلغانينگيزدا 3دعا تاپالمايسيزالر. نرسه بر اوچون 4اى بار. قيلغونگيز صرف انى شهوت الرينگيزگا اوز شوكه سبب تاپمايسيزالر. نمه بر بيلمايسيزالرمو؟ ديب دوشمنچيليك دور خداغه دوستلوقى دنيانينگ عاصيالر امين سز سيزالرده 5يا بوالدور. دوشمن خدانينگ خواهالسه بولغالى دوستى دنيانينگ كيم كه سوزنى ايتقان كتاب ديب تارتادور اشتياق بيالن محبت كونلوك روح بولغان ساكن خدا كتاب: اوچون انينگ چونگراق دور. عنايت برگان اول 6ليكن دييسيزمو؟ بيكار وجهيدين 7بو ايتادور. ديب برور عنايت متواضع الرغه ليكن تورادور ضد متكبرالرگا خداغه بويون سونونگالر اما ابليسغه ضد تورونگالر و اول سيزالردين قاچار. 8خداغه يقين كلينگالر و اول سيزالرگا يقين كلور. اى گناه كارالر قول الرينگيزنى پاگيزه قيلينگالر. اى ايكى فكرليك الر كونگل الرينگيزنى پاگيزه قيلينگالر. 9اوز پريشانليقينگيزنى بيليب غمكين بولوب يغالنگالر. كولوشينگيز يغالماغليققه و خوشلوقينگيز غمكينليكگا تبديل بولسون.

10خداوندنينگ آلديدا متواضعالنينگالر و اول سيزنى ايگيزالندورادور.

11اى برادرالر بربرينگيزنينگ توپه سيده غيبت قيلمانگالر. بر برادرنينگ غيبتى نى قيليب

اوز برادرينى حكم قيلغان كيمرسه شريعت نينگ غيبتى نى قيليب شريعت نى حكم قيلور. ليكن شريغت نى حكم قيلسانگ شريعت نى توتغوچى بولماى شريعت نى حكم قيلغوچى بولورسن. 12قوتقازيشقه و هالك قيليشقه قادر بولغان كيمرسه يعنى شريعت نى بريب حكم

قيلغوچى بردور. اوز همسايه نگ نى حكم قيالدورغان كيم سن؟ قيليب يل توروب سودا بر اندا باريب ايرته فالن شهرگا يا بوكون 13ايمدى اى سيز

بيلمايسيزالر بوالدورغانى نى واقع نمه 14ايرته انگالنگالر. ايتقانالر ديب تاپالى فائده بر يوقاالدورغان كين كورونوب وقت آزغنه منا نمه دور؟ حياتينگيز ايماسمو؟ ديسانگيز قياللى مونى يا انى كورساك عمر و خواهالسه 15خداوند توتون دورسيزالر. يخشى بولماسمو ايردى؟ 16ليكن ايمدى اوز يوغانليقينگيز بيالن فخر قيلورسيزالر. همه

يعقوب نينگ خطى 4

418

انگا قيلماسه بيليب قيليشنى يخشيليق كيم كه اوچون 17انينگ يمان دور. فخر شونداغ گناه بولور.

بشنجى باب

1ايمدى اى باى الر انگالنگالر. اوستونگيزگا كالدورغان بآلالر اوچون يغالب فغان

كموشينگيز و 3آلتون ييليب دور. كويه دين لباسالرينگيز چوروب 2دولتينگيز قيلينگالر. اوتديك بولوب گواه ليق بر ضدينگيزغه تات اوالرداكى و بوزولوب دور تاتالب گوشتينگيزنى ييدور. آخرقى كونالرده خزينه يغدينگيزغو. 4منا ايكين يرالرينگيزنى اورغان آوازى اورماچيالرنينگ و قچقيرادور اجرى قالينغان اليب بريلماى مردكارالرنينگ خداوند صباوث نينگ قوالقيغه يتيب دور. 5ير يوزيده عيش عشرت قيليب راحت بيالن كون قيليب حكم 6عادل نى بوردادينگيز. كونيداكى ديك قربان يوراك الرينگيزنى اوتگوزوب

اولتوردينگيز. اول سيزالرگا ضد تورمادى. يخشى يرنينگ دهقان منا قيلينگالر. صبر كليشيغچه خداوندنينگ برادرالر 7اى

منتظر بيالن صبر يامغوريغه يازنينگ ايرته و وقتى نينگ گوز توروب ساقالب ميوه سيگا بوالدور. 8انينگ اوچون سيزالر هم صبر قيليب كونگل الرينگيزنى ثابت قيلينگالر چونكه خداوندنينگ كليشى يقينالشتى. 9اى برادرالر بربرينگيزنينگ توپه سيده شكايت قيلمانگالر برادرالر 10اى توروب دور. آلديدا ايشيك نينگ حاكم منا قيلينماغايسيزالر. حكم تاكه خداوندنينگ اسمى بيالن سوز قيلغان پيغمبرالرنى زحمت تارتيشدا و صبر قيليشدا نمونه خداوند انگالب صبرينى ايوب نينگ ديرميز. مبارك قيلغوچيالرنى صبر 11منا قيلينگالر.

انگا برگان عالج نى كوردينگيز چونكه خداوند توال مرحمتليك و مهربانليق دور. انت بر باشقه يا و بيالن ير يا بيالن آسمان يا برادرالر اى ايلگارى همه دين 12ليكن

تگيگا حكم نينگ تاكه بولسون ياق ياقينگيز و آرى آرينگيز ليكن قيلمانگالر قسم بيالن توشماگايسيزالر.

تسبيح حمد بولسه خرسند كيم بر قيلسون. دعا تارتسه زحمت كيم بر 13آرانگيزدا

و قچقيرسون آقسقال الرينى جماعت نينگ بولسه كسل كيم بر 14آرانگيزدا اوقوسون. اوالر خداوندنينگ اسمى بيالن انى ياغ بيالن ياغالب انينگ توپه سيده دعا قيلسونالر. 15و

يعقوب نينگ خطى 4 و 5

419

انگا هم بولسه قيلغان گناه قوپارور. انى خداوند و قوتقازور كسل نى دعايى ايمان نينگ باغيشالنور. 16گناه الرنى بربرينگيزگا اقرار قيليب بربرينگيز اوچون دعا قيلينگالر تاكه شفا بيزگا قادردور. 17الياس ايشقه توال تورغانيدا ايشالب بر عادل نينگ دعايى تاپغايسيزالر. اوخشاش بر آدم ايردى. و اول يامغور ياغماسون ديب بر دعا قيلدى و اوچ يل الته آيغچه ير يوزيگا يامغور ياغمادى 18و ينه دعا قيلدى و آسمان يامغور بردى و ير اوز ميوه سى نى انى كيمرسه بر و كتسه ازيقيب حقيقت دين كيم بر آرانگيزدا برادرالريم 19اى كلتوردى. ياندورغان كيمرسه بر گناه كارنى يولى نينگ ضاللتيدين بيلسون كه ياندورسه 20اول اوزى

انينگ جانى نى اولوم دين قوتقازيب توال گناه الرنى ياپيب دور.

يعقوب نينگ خطى 5

420

پطروس رسول نينگاولقى عمومى خطى

اولقى باب

روح نينگ موافق بيليشيگا ازلى آتانينگ خدا پطروسدين رسولى مسيح نينگ 1يسوع

ايلغانيب ساچيليشيغه قانى نينگ مسيح نينگ يسوع و قيليشقه اطاعت بيالن تقديسى سالم. مسافرالرغه كتگان تاراليب بيتينيه ده و آسيادا قپادوقيه ده، غالطيه ده، 2پونطوسدا،

سيزالرگا عنايت و سالمت زياده الشگاى. 3خداونديميز يسوع مسيح نينگ آتاسى خدا مبارك بولسون. اول اوزى چونگ مرحمتيگا

آسمانالردا اوچون 4سيزالر بيالن قوپاريلماقى اولوك الردين مسيح نينگ يسوع موافق ساقالنيب ضائع بولمايدورغان داغ سز بولوب بوزولمايدورغان ميراث تاپيشيميزغه بيزنى تيريك اميدگا ينگيدين توغوب دور. 5آرى سيزالرگا يعنى آخرقى زماندا اشكارا قيلينماققه طيار بولغان نجات غه خدانينگ قدرتى بيالن محافظت قيلينغانالرغه شو ميراث ساقالنيب دور. 6اگر الزم بولسه ايمدى باشقه باشقه امتحانالر بيالن آزغنه وقت غمكين بولسانگيزمو آخرى

شادليق قيلورسيزالر. 7مونينگ بيالن ايمانينگيزنينگ امتحانى اوت بيالن امتحان قيلينادورغان آلتوندين توال افضلراك بولوب يسوع مسيح نينگ اشكارا بولوشيدا حمد، جالل و عزت گا ايمدى انى توتارسيزالر. دوست بولسانگيزمو كورماگان اوزينى 8انينگ بوالدور. سبب بيالن بولغان خوشلوق ايتالمايدورغان و جالل ليق و ايشانورسيزالر انگا كورماسانگيزمو يتيشورسيزالر. نجاتيغه جانالرينگيزنينگ يعنى مقصوديغه 9ايمانينگيزنينگ قيليب شادليق شو اوزى پيغمبرالر سوزالگان بيالن وحى توغراسيدا عنايت تعيينالنغان 10سيزالرگا

نجات باره سيده تفتيش قيليب جهد بيالن اويالب توروب دور. 11اوالر مسيح نينگ اوالردا ساكن بولغان روحى مسيح نينگ اوزيگا بوالدورغان زحمت الرنى و اندين كين كالدورغان ايكانى نى قايداغ قيليب كورساتگان وقت نينگ قچان بولوب بريب اشكارا جاللى نى خبر تفتيش قيلور ايرديالر. 12و مونينگ بيالن اوالرنينگ اوز اوزيگا خذمت قيلماى بلكه سيزالرگا

1 پطروس نينگ خطى 1

421

خذمت قيلغانى اوالرغه معلوم بولدى. و بو بشارت اوزى آسماندين ايباريلگان روح بيالن بشارت سيزالرگا ايمدى برله واسطه سى كشيالرنينگ ايتقان وعظ انجيل نى سيزالرگا

بريليب دور. شو نرسه الرگا فرشته الر هم نظر سالغالى آرزو قيلورالر. يسوع بولوب پرهيزگار باغالب بل الرينى ذهن الرينگيزنينگ اوچون 13مونينگ

باغالنگالر. اميد كامل عنايت گا تگادورغان سيزالرگا قيلينيشيدا اشكارا مسيح نينگ ايرگاشمانگالر. شهوت الرگا ايلگاركى جهالتينگيزداكى بولوب بالالرديك 14اطاعتليك

15بلكه سيزالرنى قچقيرغان قدوس ذات غه ايرگاشيب اوزونگيز همه رفتارينگيزدا مقدس

ديب بولونگالر مقدس اوچون انينگ قدوس دورمن اوزوم من 16چونكه: بولونگالر. قيلغوچى نى قايالب حكم كيمرسه نينگ عمليگا قيلماى هر يوزخاطر پتولوب دور. 17اگر 18بيلينگالركه يورونگالر. بيالن قورقونج وقتينگيزدا غريبچيليق قچقيرسانگيز ديب آتا آتاباباالردين قالغان باطل رفتاردين فانى نرسه الر بيالن يعنى كموش يا آلتون بيالن خالص قيلينمادينگيز. 19بلكه داغ سز و عيب سز قوزى نينگ كى ديك بر قان بيالن يعنى مسيح نينگ ايلگارى اولدانغانيدين دنيانينگ اوزى 20اول قيليندينگيز. خالص بيالن قانى بها قيمت تقدير قيلينيب وقت الرنينگ آخريدا سيزالر اوچون اشكارا قيليندى 21ايمانينگيز و اميدينگيز خداغه بولسون ديب انى اولوك الردين قوپاريب انگا جالل برگان خداغه انينگ واسطه سى حقيقت نينگ موافق محبتيگا برادرچيليك رياسز جانالرينگيزنى 22اوز ايشاندينگيز. برله دوست بيالن محبت ثابت بربرينگيزنى كونگلدين صاف قيليب پاگيزه بيالن اطاعتى توتونگالر. 23منا فانى اوروغدين ايماس بلكه خدانينگ فانى بولماى باقى قاالدورغان تيريك سوزيدين ينگيدين توغولدينگيز. 24همه بشر ير اوتيديك دور و انينگ همه جاللى اوت نينگ گليديك دور. ير اوتى قورويدور و گل توزوب كتادور. 25ليكن خداوندنينگ سوزى ابدغچه

ثابت قاالدور. و سيزالرگا بر خوشخبرديك بشارت بريلگان سوز شودور.

ايكينجى باب

1انينگ اوچون هر يمانليق نى و هر حيله نى و ريانى و حسدنى و هر غيبت نى تاشالب

انينگ تاكه بولونگالر آرزومند سوت گا صاف و روحانى بالالرديك توغولغان 2ينگى

باقغان تاتيب ايكانى نى يخشى خداوندنينگ 3چونكه اوسگايسيزالر. نجات غه بيالن

1 پطروس نينگ خطى 1 و 2

422

تاش تيريك و افضل ايلغانغان طرفيدين خدا قيلينيب رد آدم الردين 4و ايماسموسيزالر؟ آلديدا خدانينگ برله واسطه سى مسيح نينگ يسوع هم 5اوزونگيز كليب ذات غه بولغان مقبول قربانليق الر اوتگوزادورغان بر مقدس كاهنليق بولوب بر روحانى اوى نينگ تعمير قيلينيشيدا تيريك تاشالرديك ياسالغايسيزالر. 6انينگ اوچون كتابدا: منا صهيوندا ايلغانغان 7سيز بولمايدور. خجالت ايشانسه انگا كيم كه و قويارمن تاشى بورجك بها قيمت بر بورجك اوزى تاش قيلغان رد تامچيالر ايشانماگانالرگا ليكن افضل دور ايشانگانالرگا توغراسيدين اوالر 8چونكه بولوب دور. قورامى تايدورماغليق و دوگوجتوروك و تاشى تعيينالنغانديك سوزگا اطاعت قيلماغانى اوچون اوزينى تاشقه اورديالر. 9ليكن سيزالرنى قيلماقينگيز بيان فضيلت الرينى قچقيرغان نينگ نوريغه عجايب اوز قرانگغولوقدين خاص و ملت بر مقدس و كاهنليقى پادشاه ليق بر نسل، بر ايلغانغان اوزونگيز اوچون بولدينگيز، قومى خدانينگ ايمدى بولماى قوم بر ايلگارى 10سيزالر قوم دورسيزالر. بر

سيزالر ايلگارى مرحمت تاپماى ايمدى مرحمت تاپتينگيز. جان نينگ مسافرالرديك و مهمان برورمن كه نصيحت سيزالرگا امراق الر 11اى

12رفتارينگيز يغقايسيزالر. اوزونگيزنى شهوت الردين جسمانى قيلغان جنگ ضديدا طائفه الرنينگ آراسيدا يخشى بولسون تاكه بر نمه ده توپه نگيزده غيبت قيلسه الر سيزنينگ كونيده يوقاليدورغان اوالرنى خدا سببيدين بوالرنينگ قايالب عمل الرينگيزگا يخشى

انگا حمد ايتقايالر. همه دين خواه بويون سونونگالر اوچون خداوند ترتيبيگا هر 13آدم الرنينگ

انتقام قيلغوچيالردين يمانليق طرفيدين انينگ 14خواه بولسون اوزى پادشاه اولوغى همه سيگا بولسون حاكم الر ايباريلگان دانگالغالى قيلغوچيالرنى يخشيليق و الغالى بويون سونونگالر. 15چونكه خدانينگ اراده سى شونداغ كه سيزالر يخشى عمل الر قيليب نادان و جاهل آدم الرنينگ اغيزالرينى بند قيلغايسيزالر. 16آزاد بولغانينگيز بيالن آزادليق نى يمانليققه پرده ديك توتماى خدانينگ قل الريديك بولونگالر. 17همه سيگا حرمت قيلينگالر،

برادرالرنى دوست توتونگالر خدادين قورقونگالر، پادشاه غه عزت قيلينگالر. بويون سونونگالر. بيالن قورقونج بارچه خواجه الرينگيزغه اوز خذمتكارالر 18اى

بويون سونونگالر. هم بولغانالرغه بدخوى بلكه ايماس يواشالرغه و يخشيالرغه يالغوز تحمل زحمت الرگا و غم ليك تارتقان ناحق اوچون انصافى اوز كيم بر 19چونكه

1 پطروس نينگ خطى 2

423

قيلسانگيز تحمل اورولغانينگيزغه قيليب گناه 20اگر مقبول دور. آلديدا خدانينگ قيلسه قيلسانگيز تحمل تارتقانينگيزدا زحمت قيليب يخشيليق اگر اما بوالدور؟ عزت نمه خدانينگ آلديدا مقبول دور. 21چونكه مونينگغه قچقيريلدينگيز و مسيح هم اوز ايزالريغه ايرگاشماكينگيز اوچون سيزالرگا بر نمونه بريب اوزونگيز اوچون زحمت تارتيب دور. قيلينيب دشنام 23اوزى تاپيلمادى. حيله هيچ اغيزيدا و قيلمادى گناه اوزى اول 22اما

اورنيغه دشنام قيلماس ايردى اوزى زحمت تارتيب لعنت ايتماى عادل حكم قيلغوچيغه اوزينى تاپشورور ايردى. 24و بيز گناه الردين اولوب عدالت اوچون ياشاماقيميز اوچون شفا بيالن زخم الرى انينگ كوتاردى. يغاچيغه دارنينگ بدنيده اوز گناه الريميزنى جانالرينگيزنينگ اوز ايمدى ليكن ايردينگيز قوى الرديك آزغان 25چونكه تاپتينگيز.

ياندورولدينگيز. اپيسقوپوسيغه و پاته چى سيغه

اوچونجى باب

اطاعت سوزگا تاكه بويون سونونگالر ايرالرينگيزگا اوز خاتونالر اى هم 1شونداغ

2حرمت تارتيلغايالر. سوزسز ايمانغه بيالن رفتارى خاتونالرنينگ ايرالر قيلماغان قيليشينگيزنى و عفتليك رفتارينگيزنى كورسه الر شونداغ بولورالر. 3و زينتينگيز ظاهرقى 4بلكه بولماسون بيالن كييش ايگين الر چرايليق و زينت الرى آلتون و اوروم الرى ساچ بيالن زينتى بولمايدورغان فانى روح نينگ تينج و يواش و آدمى ياشورون كونگل نينگ باغالغان اميدينى خداغه 5و افضل دور. آلديدا خدانينگ زينت شونداغ چونكه بولسون زينتالندورديالر. اوزينى شونداغ بويون سونوب ايرالريگا اوز مقدس خاتونالر قديم قى ظلم دين هيچ اگر و ايردى. قيلور اطاعت انگا ديب خواجه ابراهيم نى اوزى 6ساره

قورقماى يخشى رفتار قيليب تورسانگيز انينگ بالالرى بولورسيزالر. 7شونداغ هم اى ايرالر خاتون ضعيف قچاديك بولغاچ خاتونالرينگيز بيالن عقل ليق

اوالرغه كين بولغاندين هموارث عنايتيگا تيريكليك بيالن سيزالر توروشوب طريقه دا عزت برينگالر تاكه دعاالرينگيز توسولماغاى.

8اخيرى همه نگيز همفكر و همدرد بولوب برادرالرگا محبت كورساتيب رحم ليك و متواضع

بولونگالر. 9يمانليق اورنيغه يمانليق ياندورمانگالر، دشنام اورنيغه دشنام ياندورمانگالر بلكه

1 پطروس نينگ خطى 2 و 3

424

بولوشقه قچقيريلغاندين كين مباركالنگالر. 10چونكه كيم كه مباركليكگا وارث اوزونگيز حياتى نى يخشى كوروب خوش كونالر كورگالى خواهالسه تيلى نى يماندين و لب الرينى حيله سوزالشدين ساقالسون. 11يماندين اويرولوب يخشيليق قيلسون سالمت ايستاب انى قوالق الرى و طرفيگا عادل الرنينگ كوزالرى 12خداوندنينگ قيلسون. جدجهد تاپغالى

اوالرنينگ دعاييغه دور ليكن خداوندنينگ يوزى يمانليق قيلغوچيالرغه ضد دور. 14ليكن قيالاليدور؟ يمانليق سيزالرگا كيم قيلسانگيز غيرت اوچون يخشيليق 13اگر

و قورقمانگالر هيچ اوالردين مبارك دورسيزالر. تارتسانگيزمو زحمت اوچون عدالت و توتونگالر. مقدس مسيح نى خداوند كونگل الرينگيزده 15بلكه بولمانگالر. مضطرب سيزالرده بولغان اميدنينگ سببى نى سورغان هر كشيگا يواشليق و قورقونج بيالن جواب برگالى هميشه طيار بولونگالر. 16و يخشى انصافينگيز بولسون تاكه مسيح داكى رفتارينگيزنى دشنام قيلغوچيالر توپه نگيزده تهمت قيلغان نرسه الرده اوزى خجالت بولغايالر. 17چونكه تارتقانينگيزدين زحمت اوچون قيلغانينگيز يمانليق بولسه شونداغ اراده سى خدانينگ بر اوزى تارتقانينگيز يخشيراق دور. 18چونكه مسيح اوچون زحمت قيلغانينگيز يخشيليق مرتبه گناه الر اوچون اولدى آرى اول عادل ذات عاصيالر اوچون اولدى تاكه بيزنى خداغه كلتورگاى. جسم چه اولتورولگان بولسه هم روح چه تيرگوزولدى. 19و روح دا هم باريب ياسالغانيدا كمه كونالريده نوح نينگ وقت بر 20يعنى ايتى وعظ روح الرغه زندانداكى خدانينگ صبرى اوالرغه مهلت برگان وقت دا اطاعت سز بولغانالرغه وعظ ايتى، اول وقت آران برنچه يعنى سكز جان سو بيالن قوتولدى. 21شونينگغه اوخشاش سو ايمدى تعميدده سيزنى قوتقازور. تعميد اوزى جسم نينگ ناپاكليقى نينگ يويولماقى ايماس بلكه بر يخشى انصاف اوچون يسوع مسيح نينگ تيريليب قوپماقى بيالن خداغه بر تيالك دور. 22مسيح اوزى آسمانغه چيقيب فرشته الر و سلطنت الر و قدرت الر انگا بويون سونغاندين كين خدانينگ

اونگ يانيدادور.

تورتونجى باب

بيالن نيت شو هم سيزالر كين تارتقاندين زحمت جسم چه مسيح اوچون 1انينگ

ياراغالنينگالر چونكه جسم چه زحمت تارتقان كيمرسه گناه قيليشدين اوزينى توختاتيب دور.

1 پطروس نينگ خطى 3 و 4

425

ياشاماى موافق شهوت الريگا آدم الرنينگ وقتيدا قالغان ياشاغالى جسم ده 2شونداغ كه

اراده سى نى اوتگان وقت دا طائفه الرنينگ ياشايدور. 3چونكه موافق اراده سيگا خدانينگ و حرام ايچيشده، عيش و عشرت ده، مستليكده بوزوغلوقدا، شهوت الرده، شراب قيليب بوزوغلوق نينگ شو سيزالر وجهيدين 4بو كفايت دور. يورگانينگيز بتپرستليكده بولغان درياسيغه اوالر بيله ينه يوگورماغانينگيز اوچون تعجب قيليب دشنام ايتورالر. 5اما اوالر تيريك الرنى و اولوك الرنى حكم قيلغالى طيار بولغان نينگ اوزيگا حساب برماكچى دور. 6شونينگ اوچون انجيل هم اولوك الرگا بشارت بريلدى تاكه آدم حسبيچه جسم چه حكم

قيلينغايالر ليكن خدا حسبيچه روح چه تيريك قالغايالر. 7اما هر نرسه نينگ آخرى يقين كليب دور. انينگ اوچون هوشيار بولوب دعادا اويغاق

بربرينگيزگا محبت كورساتگايسيزالر چونكه ايلگاركى ايش شوكه تورونگالر. 8همه دين محبت توال گناه الرنى ياشورادور. 9غودورالماى بربرينگيزگا مهمان دوستلوق قيلينگالر. 10هر برينگيزگا بريلگان عنايت عطيه سيگا موافق خدانينگ قسم قسم عنايتى اوستيگا يخشى

وكيل الر بولوب بربرينگيزگا خذمت قيلينگالر. 11بر كيمرسه وعظ ايتسه خدانينگ سوزيگا موافق بولغوديك سوز ايتسون. بر كيمرسه خذمت قيلسه خدادين كوچ تاپغانيديك قيلسون تاكه خدا اوزى يسوع مسيح نينگ واسطه سى برله هر ايشدا جاللالنغاى. انگا ابدالرنينگ

ابديغچه جالل و قدرت بولسون آمين. سيزالرگا توغراسيدا اوتى امتحان آرانگيزداكى اوچون سينالماقينگيز امراق الر 12اى

زحمت الريگا مسيح نينگ قانچه كه 13بلكه قيلمانگالر. تعجب بولغانديك واقعه بر يات قيلينيشيدا اشكارا جاللى نينگ انينگ تاكه قيلينگالر خوشلوق شونچه بولسانگيز شريك شادليق قيليب خرسند بولغايسيزالر. 14اگر مسيح نينگ اسمى اوچون حقارت تارتسانگيز مبارك دورسيزالر چونكه جالل نينگ و خدانينگ روحى اوستونگيزده توختايدور. 15ليكن هيچ برينگيز قتل قيلغوچيديك يا اوغريديك يا يمانليق قيلغوچيديك يا باشقه الرنينگ ايشيغه زحمت اوچون بولغانى خرستيان كيم بر 16ليكن تارتماسون. زحمت آراالشقوچيديك

تارتسه خجالت بولماى شو اسم اوچون خداغه حمد ايتسون. بيالن بيز اگر بولوب دور. وقتى باشالنادورغان بيالن اويى خدانينگ حكم 17چونكه

اگر 18و بوالدور؟ قايداغ آخرى قيلماغانالرنينگ اطاعت انجيليگا خدانينگ باشالنسه عادل كيمرسه قينليق بيالن نجات تاپسه فاسق و گناه كارغه قايداغ بوالدور؟ 19انينگ اوچون

1 پطروس نينگ خطى 4

426

خدانينگ اراده سيگا موافق زحمت تارتقانالر يخشى عمل الر قيليب اوز جانالرينى امين يراتغوچيغه تاپشورسونالر.

بشنجى باب

مسيح نينگ و آقسقال بر هم من چونكه برورمن نصيحت آقسقال الرغه 1آرانگيزداكى

اوز 2خدانينگ شريك دورمن. جاللغه بوالدورغان اشكارا بولوب گواه زحمت الريگا قولونگيزداكى پاته سيغه پاته چيالر بولونگالر، زورالنغانديك ايماس بلكه خدانينگ اراده سيگا پاته نى خوشلوقيدين كونگل بلكه ايماس اوچون فائده ناحق بيالن، ميلينگيز اوز موافق باقينگالر. 3جماعت الرنينگ اوستيگا خواجه ديك بولماى بلكه پاته غه نمونه بولونگالر. 4و

باش پاته چى اشكارا بولغاندا جالل نينگ سوالشمايدورغان تاجى نى تاپارسيزالر. بيالن بربرينگيز همه نگيز و بويون سونونگالر قريالرغه ياشالر اى هم 5شونداغ

معامله قيلغانينگيزدا متواضع ليق بيالن بل باغالنگالر چونكه خدا متكبرالرگا ضد تورور استيدا قولى نينگ قدرت خدانينگ اوچون 6انينگ برادور. عنايت متواضع الرغه ليكن انگا انديشه نگيزنى 7همه ايگيزالندورگاى. سيزالرنى وقتيدا اوز تاكه متواضعالنينگالر

سالينگالر چونكه اول سيزالردين خبر االدور. 8هوشيار بولوب اويغاق تورونگالر. منا ضد تورغوچينگيز ابليس بر اولويدورغان شيرديك

چورگولوب كيم كه اوچراسه انى يوتاى ديب ايستاب يورادور. 9ايماندا ثابت بولوب انگا ضد توروب دنياداكى برادرالرينگيزنينگ اوخشاش زحمت الر تارتقانى نى بيلينگالر.

10اما مسيح بيالن سيزالرنى اوز ابدى جاللغه قچقيرغان عنايت نينگ تنگريسى اوزى

قوتالندوروب يوالب قيليب كامل سيزالرنى كين تارتقانينگيزدين زحمت وقتغچه آز بر ثابت قيلغاى 11انگا ابدالرنينگ ابديغچه قدرت بولغاى آمين. 12من امين برادرينگيز ساناغان سيلوانوس نينگ واسطه سى برله قيسقه سوز بيالن پتوب نصيحت بريب شو اوزى خدانينگ

حق عنايتى دور ديب گواه ليق برديم. شو عنايت ده تورونگالر. 13بابلدا بار سيزالر بيالن ايلغانغان جماعت و اوغلوم مرقوس سيزالرگا سالم ايتور.

14محبتليك سويوش بيالن بربرينگيزگا سالم قيلينگالر.

مسيح ده بولغان همه نگيزگا سالمت بولسون.

1 پطروس نينگ خطى 4 و 5

427

پطروس رسول نينگايكينجى عمومى خطى

اولقى باب

و خدايميزنينگ پطروسدين سمعون بولغان رسول و بنده سى مسيح نينگ 1يسوع

تاپغانالرغه ايمان افضل بيزنينگ كى ديك برله عدالتى مسيح نينگ يسوع قوتقازغوچيميز سالم. 2خدانينگ و خداونديميز يسوع نينگ باره سيداكى بيلماگليك برله عنايت و سالمت

آرانگيزدا زياده السگاى. كيمرسه نينگ قچقيرغان بيزنى موافق فضيلتيگا و جاللى اوز قدرتى خداليق 3انينگ

بيزگا همه سى نى بولغان متعلق تقوادارليققه و تيريكليك بيالن بيليش باره سيداكى عطا بيزگا وعده الرينى اولوغ نهايت و افضل اوز بيالن فضيلتى و جالل 4بو بريب دور. بولوب حصه دار ذاتيدين خدانينگ برله واسطه سى بوالرنينگ سيزالر تاكه قيليب دور يمان شهوت الرنينگ سببيدين دنيادا بولغان فسادليقدين قاچيب قوتولغايسيزالر. 5مونينگ اوچون همه جهد بيالن ايمانينگيزدا فضيلت و فضيلت ده بيليش 6و بيليشده نفس يغماغليق و نفس يغماغليقدا صبر و صبرده تقوادارليق 7و تقوادارليقدا برادرليك محبت و برادرليك محبت ده عمومى محبت كورساتينگالر. 8چونكه بو ايشالر آرانگيزدا بولوب اشيب تورسه قويمايدور. ميوه سز و عمل سز سيزنى باره سيده بيليشى مسيح نينگ يسوع خداونديميز ايلگاركى اوز و بولوب كورالمايدور اوزى كور اول بولماسه كيم ده بر ايشالر بو 9ليكن

گناه الريدين پاك قيلينغانى نى اونوتوب دور. 10انينگ اوچون اى برادرالر اوز دعوتينگيزنى و ايلغانيشينگيزنى ثابت قيليشقه تخى زياده جهد قيلينگالر چونكه شونداغ قيلسانگيز هيچ وقت اصال تايمايسيزالر. 11مونينگ بيالن خداونديميز و قوتقازغوچيميز يسوع مسيح نينگ

ابدى پادشاه ليقيغه كيريشينگيز كنگروچيليك بيالن سيزالرگا بريلور. 12بو وجهيدين شونى بيليب اوزونگيزده بار حقيقت ده ثابتالنغان بولسانگيزمو هميشه

شونى يادينگيزغه كلتورورمن. 13و بو بدنيم نينگ چادريدا بار ايكانيم ده ياد قيلدورماق بيالن

2 پطروس نينگ خطى 1

428

معلوم منگا مسيح يسوع خداوانديميز 14چونكه سانارمن. اليق قيليشنى بيدار سيزالرنى جدجهد 15و بيلورمن. ساالدورغانيم نى يقيندا پات چادرينى بدنيم نينگ شو قيلغانديك كلتورگايسيزالر. يادينگيزغه هميشه ايشالرنى بو كين كتگاندين عالم دين من قيالمن كه 16چونكه خداونديميز يسوع مسيح نينگ قدرتى نى و كليشى نى سيزالرگا بيلدورگانيميزده

فهم بيالن ياسالغان چوچك الرگا ايرگاشمادوك بلكه اوز كوزوميز بيالن انينگ جاللى نى بر آواز كليب: انگا كورگان گواه الردورميز. 17چونكه همه دين عظيم ذات نينگ طرفيدين انگا عزت و آتادين ايتقاندا خدا بودور ديب اوغلوم امراق بار بيالن خوش رضايم انينگ جالل بريلدى. 18بيز انينگ بيالن مقدس تاغدا ايكانيميزده بو آوازنينگ آسماندين كلگانى نى تانگاتيب و تورادور ثابت راق بيزگا ايمدى سوزى پيغمبرليك نينگ 19و انگالدوق. يارويدورغان يرداكى قرانگغو چيقغونچه ليق كونگل الرينگيزده چولپانگ يولدوزى اول 20ليكن قيلورسيزالر. يخشى قويسانگيز ذهن سوزگا اول قايالغانديك چراغقه بر بيان بيالن قوتى اوز آدم نينگ سوزى پيغمبرليك بر هيچ كتاب نينگ بيلگايسيزالركه قيلينماس. 21چونكه هيچ بر پيغمبرليك سوز انسان نينگ خواهشى بيالن اصال كلماب دور

بلكه آدم الر قدوس روح دين باشالنيب خدا طرفيدين الهام تاپيب سوز قيلديالر.

ايكينجى باب

1ليكن قوم نينگ آراسيدا يالغان پيغمبرالر قوپتى نچوك كه سيزنينگ آرانگيزدا هم يالغان

معلم الر قوپوب اوالرنى ساتيب الغان خداواند اوزينى انكار قيليب اوغرى يول الر بيالن هالكت اوستيگا اوز تويوق سز كيرگوزوب مفارقت الر بوالدورغان سبب هالكت گا سببيدين اوالرنينگ و ايرگاشورالر بوزوغلوقيغه اوالرنينگ توالالر 2و كلتورادور. حقيقت نينگ يولى دشنام قيلينور. 3و طمعكارليق قيليب حيله سوز بيالن سيزالردين اوزيگا فائده تاپتورورالر ليكن اوزوندين برى اوالرغه تعيينالنغان حكم تأخير قيلماى يقينالشادور

و اوالرنينگ هالكتى اوخالمايدور. 4خدا گناه قيلغان فرشته الرنى اياماى اوالرنى جهنم گا توشوروب حكم گا ساقالنماق

فاسق الرنينگ طوفان نى 5و ايماسمو؟ تاپشوردى زنجيرالريغه قرانگغولوق نينگ اوچون ساقالغان بيالن كشى يته نوح نى برگوچى سى بشارت عدالت نينگ ايبارگانيده عالميگا

2 پطروس نينگ خطى 1 و 2

429

بولسه مو قديم قى دنيانى ايامادى. 6و سدوم بيالن غموره شهرالرينى كول قيليب اوالرنى 7ليكن قويدى. قيليب عبرت فاسق الرغه وقت داكى كالدورغان تعيينالب يوقاتيليشقه يمانالرنينگ بوزوق رفتاريدين قينالغان عادل لوط نى قوتقازدى. 8چونكه اول عادل كشى اوالرنينگ آراسيدا اولتوروب انگالب كوروب اوز عادل كونگليده كوندين كونگا اوالرنينگ امتحانالردين تقواالرنى خداواند اوخشه 9شونينگغه ايردى. قينالور ايشالردين فاسق قوتقازيب حق سزالرغه جزا بريب حكم كونيگا ساقالشنى بيالدور. 10ناپاك شهوت الرده اوزينى بولوب بى پروا قيلورالر. تحقير خواجه ليق نى روحانى يوروب موافق جسم گا 11ليكن قورقماسالر. قيليشدين دشنام شريف الرينى عالمى نينگ ارواح توتوب چونگ اوالرنينگ آلديدا خداوندنينگ فرشته الر بولغان اولوغراق قوت ده و قدرت اوالردين اوستيگا بر دشنام نينگ حكمى نى قيلماسالر. 12ليكن بو دشنام قيلغوچيالر طبيعتيگا موافق بيلماگانيگا اوز اوخشه حيوانالرغه عقل سز توغولغان اوچون قيلينماق هالك و شكار كونده الورالر. اجرينى 13حق سزليق نينگ بولوب هالك اوخشاش اوالرغه قيليب دشنام عيش عشرت نى لذت ساناب اوزونگيز بيالن قيلغان ضيافت الرده اولتورغاندا مكروهات و خجالت نينگ داغالرى بولوب اوز حيله الرى بيالن سويونورالر. 14اوالرنينگ كوزالرى بيالن حيله جانالرنى بولماغان ثابت و قايالرالر گناه غه هميشه تولغان دور. بيالن زنا 15توز بالالرى دور. لعنت نينگ كونگاچ طمعكارليققه كونگل الرى ايندارالر. توزاققه بلعام نينگ يوليغه يولدين كتيب حق سزليق نينگ اجرينى دوست توتقان بعورنينگ اوغلى چيقيب ازيقيب كتيب دورالر. 16ليكن اول اوزى بر زبان سز اوالغ آدم آوازى بيالن سوزالب تاپتى. 17شونداغ آدم الر سوسز انى حماقت دين توسغانيدا اوز تجاوزى جهتيدين مالمت بوالق الرديك بوراندين هيداليب كتگان بولوت الرديك دور. اوالرغه قوياق قرانگغولوق ساقالنيب دور. 18چونكه اوالر باطل ليق نينگ حدسز يوغان سوزالرينى قيليب ضاللت ده توزاقيغه بوزوغلوق نينگ و شهوت الرى نينگ جسم قوتولغانالرنى آران يورگانالردين قل الرى دور. فسادليق نينگ اوزى قيليب وعده آزادليق نى اوالرغه 19و تارتارالر. آلداب چونكه بر كيمرسه بر كيم دين باسيلسه شونينگ قلى بولوب دور. 20خداوند قوتقازغوچيميز كين قوتولغاندين ناپاكليقيدين دنيانينگ برله واسطه سى معرفتى نينگ مسيح نينگ يسوع شونينگدين ينه توتولوب باسيلسه اوالرنينگ آخرى اولقى سيدين يمانراق بوالدور. 21اوالر عدالت نينگ يولى نى بيليب اندين اوزيگا تاپشورولغان مقدس امردين يوز اويروماكدين انى

2 پطروس نينگ خطى 2

430

اصال تونوماغانى اوالرغه يخشيراق بولور ايردى. 22ايت اوز قوسوقيغه يانيب كلور و يويولغان تونگوز ينه اليدا يوموالنور ديب تمثيلده راست ايتيلغانديك اوالرغه واقع بولدى.

اوچونجى باب

قيلينغان ذكر خط الرده بو بودور. خطيم ايكينجى پتوگان سيزالرگا امراق الر 1اى

مقدس 2تاكه خواهالب دورمن اويغانقالى ذهن الرينگيزنى صاف بيالن سوزالر طرفيدين قوتقازغوچى نينگ خداوند و سوزالرينى ايتقان ايلگاريدين پيغمبرالرنينگ شونى 3اول قيلغايسيزالر. ياد امراق انگالغان برله واسطه سى رسول الرينگيزنينگ اوز اوز كليب بيالن سوزالر مسخره قيلغوچيالر مسخره كونالرده آخرقى بيلگايسيزالركه شهوت الريگا موافق يوروب: 4انينگ كليشى نينگ وعده سى قنى چونكه آتاباباالر اولوب قاليب دور نرسه الر همه بولغانديك ابتداسيدين خلقت نينگ آرى تارتيب كتگاندين بار تارتيب وقت دين مقدم آسمانالر اونوتوب دوركه ايتقاندا مونى 5اوالر ايتورالر. ديب ايردى و ير خدانينگ سوزى واسطه سى برله سودين و سو بيالن پيدا بولوب دور. 6و اول سوزگا اول ير و آسمانالر حاضرقى 7ليكن يوقالدى. باسيليب سودين عالم وقت داكى موافق اوت غه ساقالنيب فاسق آدم الرنينگ حكمى و هالكتى نينگ كونيغچه ساقالنادور. 8ليكن اى امراق الر بر نمه سيزالردين پنهان بولماسون يعنى شوكه خداوندنينگ آلديدا بر

ديگانيديك بوالدور حيال اول 9بعضيالر كونديك دور. بر يل مينگ و يلديك مينگ كون خداوند اوز وعده سيدين حيال بولماس. ليكن هيچ كيم نينگ هالك بولوشى نى خواهالماى

همه سى نينگ توبه گا كليشى نى خواهالغاچ سيزگا كونگل كنگليكى كورساتور. آسمانالر وقت اول كلور. اوغريديك كلگان كيچه ده كونى خداوندنينگ 10ليكن

ايشالر انداكى و ير كتادور، ايريب ايسيغليقدين جهانالر و يوقالور بيالن گولدوروش كويدورولور. 11مونينگ همه سى ايريب كتسه سيزالر مقدس رفتاردا و تقوادارليقدا قايداغ بولماقينگيز كيراك دور؟ 12آرى خدانينگ كونيگا منتظر توروب انى آلديراتقانينگيزدا قايداغ جهانالر و كتادور توزوب بيالن اوت آسمانالر كونده اول منا كيراك دور؟ بولماقينگيز انينگ وعده سيگا موافق ينگى آسمانالرغه و ينگى بر ايسيغليقدين ايريب كتادور. 13ليكن

يرگا منتظردورميز. اوالردا عدالت ساكن بوالدور.

2 پطروس نينگ خطى 2 و 3

431

و داغ سز آلديدا انينگ كين بولغاندين منتظر مونينگغه امراق الر اى اوچون 14انينگ

نجات غه صبرى خداونديميزنينگ 15و قيلينگالر. جدجهد بولوشقه عيب سز سالمت ده سبب بوالدور ديب سانانگالر نچوك كه امراق برادريميز پاولوس اوزيگا بريلگان حكمت گا شونداغ خط الريدا همه پتوگانده باره سيده نرسه الر 16شو پتوب دور. سيزالرگا موافق يازادور. شو خط الرده ترسليك بيالن اوقاالدورغان نرسه الر باردور. شونى و هم باشقه كتاب الرى نى نادان و بى ثابت آدم الر اوز هالكتيگا ترتو تولغايدور. 17اى امراق الر سيزالر ايرگاشيب ضاللتيگا شريعت سزالرنينگ بولونگالركه آگاه بيلگاچ ايلگاريدين مونى يسوع قوتقازغوچيميز خداوند و عنايت ده 18ليكن توشماگايسيزالر. ثابتليقينگيزدين اوز

مسيح نينگ معرفتيده اوسونگالر. انگا ايمدى و ابدى كونغچه جالل بولغاى آمين.

2 پطروس نينگ خطى 3

432

يوحنا رسول نينگاولقى عمومى خطى

اولقى باب

1دسالبدين بولغان سوزدين خبر بريب اوزوميز انگالب اوز كوزالريميز بيالن كوروب

سوزى تيريكليك نينگ آرى باره سيدين توتقانيميزنينگ بيالن قول الريميز تيكيليب بريب گواه ليق كوروب بيز و بولدى اشكارا تيريكليك 2چونكه سوزالرميز. باره سيدين تيريكليك نى سيزالرگا بشارت برورميز. ابدى بيزگا اشكارا بولغان آتا بيالن بولوب آرى 3آرى كوروب انگالغانيميزنى سيزالرگا هم بشارت برورميز تاكه بيز بيالن شريگليكينگيز

بولغاى و بيزنينگ شريگليكيميز آتا و انينگ اوغلى يسوع مسيح بيالن دور. 4خوشلوقيميز كامل بولماق اوچون مونى پتورميز.

5و بيز انينگدين انگالب سيزالرگا بشارت برادورغان خبريميز شودوركه خدا نوردور و

انينگده اصال قرانگغولوق يوق دور. 6اگر: انينگ بيالن شريگليكيميز بار ديب قرانگغولوقدا ايتيب حقيقت نى قيلماس ميز. 7ليكن اول اوزى نوردا بولغانديك اوزوميز يالغان يورساك بيزنى قانى يسوع نينگ اوغلى انينگ بولوب شريگليكيميز بيالن بربريميز يورساك نوردا هر گناه دين پاكيزه قيالدور. 8اگر گناهيميز يوق دور ديساك اوز اوزوميزنى آلدارميز و بيزده حقيقت يوق دور. 9گناه الريميزنى اقرار قيلساق اول بيزنينگ گناه الريميزنى باغيشالغالى و بيزنى بارچه حق سزليقدين پاكيزه قيلغالى امين و عادل دور. 10اگر گناه قيلمادوق ديساك انى

يالغانچى قيلورميز و انينگ سوزى بيزده يوق دور.

ايكينجى باب

گناه كيم بر اگر و پتودوم. شونى سيزالرگا ديب قيلماغايسيزالر گناه بالالريم 1اى

قيلغان بولسه آتانينگ آلديدا بر شفاعت قيلغوچيميز يعنى عادل بولغان يسوع مسيح باردور.

1 يوحنا نينگ خطى 1 و 2

433

2اول اوزى بيزنينگ گناه الريميز اوچون كفارت دور و يالغوز بيزنينگ گناه الريميز اوچون

توتساق امرالرينى انينگ 3اگر كفارت دور. اوچون گناه الرى دنيانينگ تمام بلكه ايماس انينگ ليكن ديسه تونورمن انى كيم 4هر بيلورميز. بيالن شونينگ تونوغانيميزنى انى كيم كه 5ليكن يوق دور. حقيقت انينگده بولوب يالغانچى اوزى اول توتماسه امرالرينى انينگ سوزينى ساقالسه بتحقيق انينگده خدانينگ محبتى كامل بولوب دور و مونينگ بيالن انينگده بولغانيميزنى بيلورميز. 6انينگده ثابت قالورمن ديگان كيمرسه نينگ اول اوزى رفتار

قيلغانديك رفتار قيلماقى كيراك دور. بولغان بار سيزده دسالبدين ليكن پتوماديم امر ينگى بر سيزالرگا امراق الر 7اى

امرنى بر ينگى 8ليكن سوزدور. انگالغان سيزالر امر كهنه اوشبو پتودوم. امرنى كهنه اوتى قرانگغولوق چونكه حق دور سيزالرده و انينگده اوزى بو و پتورمن سيزالرگا هم يمان برادرينى اوز ليكن ديسه نوردادورمن يارويدور. 9هر كيم: من ايمدى نور و حقيقى توتسه دوست برادرينى اوز 10كيم كه قرانگغولوقدادور. چاقغچه بو اوزى اول كورسه يمان برادرينى اوز كيم كه 11ليكن يوق دور. سببى تايدوروش انينگده قاليب ثابت نوردا كورسه قرانگغولوقدادور و قرانگغولوقدا يوروب نه يرگا بارادورغانى نى بيلماس چونكه

قرانگغولوق انينگ كوزالرينى كور قيليب دور. اوچون سيزالرگا اسمى انينگ گناه الرينگيز پتورمن چونكه 12اى بالالريم سيزالرگا

باغيشالنيب دور. 13اى آتاالر سيزالرگا پتورمن چونكه دسالبدين بولغان ذات نى تونودينگيز. اى يگيت الر سيزالرگا پتورمن چونكه يمان نى باستينگيز. 14اى بالالريم سيزالرگا پتودوم ذات نى بولغان دسالبدين چونكه پتودوم سيزالرگا آتاالر اى تونودينگيز. آتانى چونكه تونودينگيز. اى يگيت الر سيزالرگا پتودوم چونكه كوچلوق دورسيزالر و خدانينگ سوزى

سيزالرده ثابت قاالدور و يمان نى باستينگيز. 15دنيانى و دنيادا بار نرسه الرنى دوست توتمانگالر. اگر بر كيمرسه دنيانى دوست توتسه

انينگده آتانينگ محبتى يوق دور. 16چونكه دنياداكى نينگ همه سى يعنى جسم نينگ شهوتى و كوزالرنينگ شهوتى و دولت نينگ كبرهواسى آتادين ايماس بلكه دنيادين دور. 17اما دنيا و

انينگ شهوت الرى يوقالور ليكن خدانينگ اراده سى نى قيلغوچى ابدغچه ثابت قاالدور. 18اى بالالريم آخرقى وقت كليب دور و دجال نينگ كالدورغانى نى انگالغانينگيزديك

بيلورميز. كلگانى نى وقت نينگ آخرقى مونينگدين قوپوب دور. دجال الر توال ايمدى

1 يوحنا نينگ خطى 2

434

بولغان بيزدين اگر ايرديالر. ايماس بيزدين ليكن چيقتيالر آراميزدين بيزنينگ 19اوالر

بولماغانى بيزدين اصل همه سى بيزداكى الرنينگ ليكن ايرديالر قالور بيالن بيز بولسه قدوس نينگ اول سيزالرده 20اما كتيالر. چيقيب بيزدين بوالر اوچون بولماق اشكارا طرفيدين مسح قيليش ياغى بولوب همه نگيزنينگ بيليشى بار. 21حقيقت نى بيلماگانينگيز بولماغانى نى حقيقت دين يالغانچيليق نينگ هيچ بيليب انى بلكه ايماس اوچون مسيح يسوع نينگ آيا كيم دور؟ 22يالغانچى پتودوم. سيزالرگا اوچون بيلگانينگيز ايكانى نى انكار قيلغان كيمرسه ايماسمو؟ آتانى و اوغول نى انكار قيلغان كيمرسه اوزى اقرار اوغول نى يوق دور. هم اوزى آتا كيمرسه گا قيلغان انكار 23اوغول نى دجال دور. ثابت سيزالرده انگالغانينگيز اوز 23دسالبدين باردور. هم اوزى آتا كيمرسه گا قيلغان آتادا و اوغولدا قالسه سيزالر هم ثابت انگالغانينگيز سيزالرده اگر دسالبدين قالسون. تيريكليك دور. ابدى يعنى شو وعده قيلغان بيزگا اوزى اول 25و قالورسيزالر. ثابت بولسانگيز سيزالر 27و پتودوم. سيزالرگا مونى جهتيدين آزدورغوچيالر 26سيزالرنى

كيمرسه نينگ بر و قالور ثابت قيلينيشينگيز سيزالرده قيلغان مسح قبول انينگ طرفيدين سيزالرگا اوزى قيلينيش مسح شو بلكه ايماس سيزالر محتاج اورگاتيشيگا سيزگا انينگده اورگاتگانديك اول سيزالرگا بولماى حقيقت دور و يالغان نرسه اورگاتگان هر

قالينگالر. ثابت بولغاندا اشكارا اوزى اول تاكه قالينگالر ثابت انينگده بالالريم اى ايمدى 28و

خاطرجمع ليكيميز بولغاى و انينگ كليشيده خجالت بيالن انينگدين كتماگايميز. 29انينگ عادل ايكانى نى بيلسانگيز هر كيم عدالت قيلسه انينگدين توغولوب دور ديب بيلينگالر.

اوچونجى باب

1آتانينگ بيزگا قانچه محبت كورساتگانيگا قايالنگالر منا خدانينگ بالالرى آتانورميز

2اى تونوماب دور. انى چونكه تونومايدور بيزنى دنيا وجهيدين شو شونداغ دورميز. و تخى بوالدورغانيميز نمه كين موندين و بالالرى دورميز خدانينگ ايمدى امراق الر بولورميز اوخشاش انگا بيز بولغاندا اشكارا اوزى اول بيلورميزكه ليكن ايماس اشكارا پاك مسيح بولسه اميد شو انينگگا كيم ده 3و كورورميز. اوزيداكى ديك انى چونكه

1 يوحنا نينگ خطى 2 و 3

435

گناه و قيلور تجاوز شريعت دين قيلسه گناه كيم 4هر قيالدور. پاكيزه اوزينى ايكانديك بيزنينگ گناه الريميزنى كوتارماك اول بيلورميزكه اوزى شريعت دين تجاوزلوق دور. 5و گناه قالسه ثابت انينگده كيم 6هر يوق دور. گناه هيچ انينگده و بولدى اشكارا اوچون

قيلمايدور و هر كيم كه گناه قيلسه انى كورماب دور و انى تونوماس.عادل اوزى مسيح قيلغوچى عدالت آزدورماسون. سيزنى كيم هيچ بالالريم 7اى

تارتيب گناه ابليس دسالبدين ابليسدين دور چونكه ايكانديك عادل دور. 8گناه قيلغوچى قيلور. بو جهتدين خدانينگ اوغلى اشكارا بولديكه ابليس نينگ ايشالرينى يوقاتقاى. 9هر قالور ثابت انينگده اوروغى انينگ چونكه قيلماس گناه بولسه توغولغان خدادين كيم و بالالرى خدانينگ بيالن 10شونينگ قياللمايدور. گناه اوچون توغولغانى خدادين و توتماسه برادرينى دوست اوز قيلماسه و فرقاتيلور. كيم كه عدالت ابليس نينگ بالالرى دوست بربريميزنى شوكه امر انگالغان دسالبدين اوزوميز 11چونكه ايماس. خدادين ايشقه قايينغه اوخشاماغايميز. نمه قيلغان برادرينى قتل اوز توتقايميز. 12يماندين بولوب انى قتل قيلدى؟ اوز عمل الرى يمان و برادرى نينگ عمل الرى عادل بولغانى اوچون انى

قتل قيلدى ايماسمو؟ 13اى برادرالر دنيا سيزالرنى يمان كورسه تعجب قيلمانگالر. 14اولوم دين تيريكليكگا

قيلمايدورغان محبت توتارميز. دوست برادرالرنى چونكه بيلورميز اوتگانيميزنى كيمرسه اولوم ده قالور. 15هر كيم اوز برادرينى يمان كورسه آدم اولتورگوچى دور و هيچ 16مسيح بيلورسيزالر. بولماغانى نى ثابت تيريكليك نينگ ابدى اولتورگوچيده آدم بر هم بيز و بيلورميز. ايكانليكى نى نمه محبت نينگ بيالن قويغانى بيزگا جانى نى اوز دنياوى كيم نينگ بر 17اما قرضداردورميز. قويغالى جانالريميزنى اوز اوچون برادرالر يغسه انينگدين تارتقانى نى كوروب كونگلى نى برادرى نينگ محتاج اوز و بولسه دولتى بيالن تيل يا بيالن و ثابت قاالدور؟ 18اى بالالريم سوز قايداغ انينگده خدانينگ محبتى دوست توتماى عمل بيالن و حقيقت بيالن دوست توتالى. 19مونينگ بيالن حقيقت دين كونگلوميز 20اما اوناتالورميز. كونگل الريميزنى آلديدا انينگ و بيلورميز بولغانيميزنى 21اى بيلور. نرسه نى هر بولوب اولوغ كونگل الريميزدين خدا قيلسه مالمت بيزنى 22و بوالدور جرأتيميز آلديدا خدانينگ قيلماسه مالمت بيزنى كونگلوميز اگر امراق الر هر نمه تيالساك انينگدين تاپاميز چونكه امرالرينى توتوب انينگ آلديدا مقبول بولغانى نى

1 يوحنا نينگ خطى 3

436

ايشانيب اسميغه مسيح نينگ يسوع اوغلى انينگ شودوركه امرى انينگ 23و قيلورميز. بيزگا امر برگانيديك بربريميزنى دوست توتالى. 24انينگ امرالرينى توتقان كيمرسه خدادا و خدا انينگده ثابت قالور. و انينگ بيزده ثابت قالغانى نى بيزگا برگان روحيدين بيلورميز.

تورتونجى باب

امتحان ديب خدادين مو روح الرنى بلكه ايشانمانگالر روح غه هر امراق الر 1اى

قيلينگالر چونكه توال يالغان پيغمبرالر دنياغه چيقيب دور، 2خدانينگ روحى نى شونينگدين خدادين دور. قيلسه اقرار كلگانى نى جسم ده مسيح نينگ يسوع روح هر بيلورسيزالركه دجال نينگ روحى دور. اوزى اول بلكه ايماس قيلماغان روح خدادين اقرار 3و يسوع نى

بالالريم 4اى باردور. دنيادا ايمدى اول و انگالب دورسيزالر كالدورغانى نى انينگ دنيادا ذات بولغان سيزالرده چونكه بولدينگيز غالب اوالرغه بولوب خدادين سيزالر دنيادين سوزالرالر و بو وجهيدين دنيادين دور اولوغراق دور. 5اوالر بولغان كيمرسه دين انگاليدور بيزنى تونوسه خدانى كيم كه خدادين دورميز. 6بيزالر انگاليدور. اوالرنى دنيا و روحى نى حقيقت نينگ بيالن مونينگ انگالمايدور. بيزنى بولماسه خدادين كيم كه و

ضاللت نينگ روحى نى فرقاتالورميز. 7اى امراق الر بربريميزنى دوست توتالى چونكه محبت خدادين دور. هر كيم محبت قيلسه

تونوماب دور قيلماسه خدانى تونويدور. 8كيم كه محبت و خدانى توغولوب دور خدادين چونكه خدا اوزى محبت دور. 9خدانينگ محبتى بيزده شونينگ بيالن اشكارا بولديكه خدا تاپغايميز. تيريكليك برله واسطه سى انينگ بيز تاكه ايباردى دنياغه اوغلى نى يالغوز اوز 10محبت شونينگدادور يعنى بيزالر خدانى دوست توتقانيميز بيالن ايماس بلكه اول اوزى

بيزنى دوست توتوب گناه الريميزنينگ كفارتى اوچون اوز اوغلى نى ايبارگانى بيالن محبت بربريميزنى هم بيز بولسه توتقان دوست شونداغ بيزنى خدا امراق الر 11اى قراردور. بر بربريميزنى كورماب دور. كيمرسه بر اصال 12خدانى قرضداردورميز. توتقالى دوست دوست توتساق خدا بيزده ثابت قالور و انينگ محبتى بيزده كامل بولوب دور. 13بيز انينگده و اول بيزده ثابت قاليشنى اوز روحيدين بيزگا برگانيدين بيلورميز. 14و بيز كوروب گواه ليق 15يسوع ايباريب دور. بولغالى قوتقازغوچى سى دنيانينگ اوغول نى اوزى آتا بردوك كه

1 يوحنا نينگ خطى 3 و 4

437

ثابت خدادا اوزى اول و قالور ثابت خدا كيمرسه ده قيلغان اقرار ديب اوغلى خدانينگ قالور. 16و بيز بيليب خدانينگ بيزگا بولغان محبتيگا ايشاندوك. خدا محبت دور. و كيم كه بيالن 17شونينگ قاالدور. ثابت انينگده خدا و قالور ثابت خدادا قالسه ثابت محبت ده محبت بيزده كامل بولوب دور تاكه حكم كونيده جرأتيميز بولغاى. چونكه اول بولغانديك بيزمو دنيادادورميز. 18محبت ده قورقونج يوق دور بلكه كامل محبت قورقونج نى چيقاريب اتادور چونكه قورقونجدا جزانينگ انسزليقى بار و قورقادورغان كيمرسه محبت ده كامل توتوب دور. 20بر كيم: بيزنى دوست اول اول توتارميز چونكه بولماب دور. 19بيز دوست خدانى دوست توتارمن ديسه ليكن اوز برادرينى يمان كورسه يالغانچى دور. چونكه بر كيم اوزى كورگان برادرينى دوست توتماسه اوزى كورماگان خدانى قايداغ دوست توتااليدور؟ 21و كيم كه خدانى دوست توتسه اوز برادرينى هم دوست توتسون ديب شو امر انينگدين

بيزگا كليب دور.

بشنجى باب

ايشانسه خدادين توغولوب دور و هر كيم توغقان ايكانيگا 1هر كيم يسوع نينگ مسيح

اوچون خدانى توتادور. 2انينگ توغولغان نى هم دوست انينگدين توتسه ذات نى دوست بيلورميز. توتقانيميزنى دوست بالالرينى خدانينگ ساقالساق امرالرينى توتوب دوست 3خداغه قيلغان محبت شونينگدادوركه بيز انينگ امرالرينى توتقايميز و انينگ امرالرى اغير

ايماس دور. 4چونكه خدادين توغولغان نينگ همه سى دنيانينگ اوستيگا غالب بولورالر. و آيا دنيانى مغلوب قيلغان نصرت اوز ايمانيميزدور. 5دنيانى مغلوب قيالدورغان كيم دور؟

يسوع نينگ ابن الله ايكانيگا ايشانگان كيمرسه ايماسمو؟ 6اول اوزى يعنى يسوع مسيح سو و قان بيالن كلدى. يالغوز سو بيالن ايماس بلكه هم

سو بيالن هم قان بيالن كلدى. و شهادت برگوچى روح دور چونكه روح اوزى حقيقت دور. 7چونكه شهادت برگوچيالر اوچ 8يعنى روح، سو و قان دور و بو اوچ بردور. 9آدم الرنينگ

خدانينگ چونكه ايماسمو؟ چونگراق گواه ليقى خدانينگ قيلساق قبول گواه ليقى نى گواه ليقى شودوركه اول اوز اوغلى نينگ باره سيده گواه ليق بريب دور. 10خدانينگ اوغليغه چونپوتماگان خداغه ليكن تاپيب دور. شهادت نى اول ايچيده اوز كيمرسه ايشانگان

1 يوحنا نينگ خطى 4 و 5

438

شهادتيگا برگان باره سيده اوغلى اوز خدانينگ چونكه قيليب دور يالغانچى انى كيمرسه ايشانماب دور. 11و شهادت شودوركه خدا بيزگا ابدى تيريكليك بريب دور و بو تيريكليك اوغلى خدانينگ بار، تيريكليك انينگده بولسه كيم ده اوزى 12اوغول اوغليدادور. انينگ

كيم ده بولماسه انينگده تيريكليك يوق دور. بار تيريكليك ابدى سيزده تاكه پتودوم مونى ايشانگانالرگا اوغليغه خدانينگ 13سيز

ايكان نى بيلگايسيزالر. 14و انگا بولغان اعتماديميز شوكه انينگ اراده سيگا موافق بر نمه نى بيلساك دعايميزدا انگاليدور ديب انگاليدور. 15هر نمه تيالگانيميزنى بيزنى تيالساك اول انينگدين تيالگانيميزنى تاپتوق ديب بيلورميز. 16بر كيمرسه اوز برادرى نينگ اولوم گا سبب بولمايدورغان شرط بيالن گناه قيلغانى نى كورسه دعا قيلسون و اولوم گا سبب بوالدورغان گناه بولماسه خدا انگا تيريكليك برادور. اولوم گا سبب بوالدورغان گناه باردور. شونينگ سبب اولوم گا اما گناه دور حق سزليق 17همه ايتماس من. ديب قيلينگالر دعا باره سيدين

بولمايدورغان گناه باردور. 18خدادين توغولغان هر برى نينگ گناه قيلماغانى نى بيلورميز بلكه خدادين توغولغان

كيمرسه اوزينى ساقاليدور و يمان اوزى انگا تكماس. 19خدادين بولغانيميزنى بيلورميز اما تمام دنيا يمان نينگ دامنيده دور. 20اما بيلورميزكه ابن الله كليب حق نينگ اوزينى تونوغالى بو اوغلى يسوع مسيح ده دورميز انينگ آرى اوزيده بيز حق نينگ و بريب دور. بيزگا عقل

اوزى حق خدا و ابدى تيريكليك دور. 21اى بالالر اوزونگيزنى بت الردين ساقالنگالر.

1 يوحنا نينگ خطى 5

439

يوحنا رسول نينگايكينجى خطى

1من پيرسالدين ايلغانغان بى بى خاتونغه و بالالريغه سالم. سيزالرنى يالغوز من ايماس

ابدغچه ثابت قاليب بيزده بيلگانالرنينگ همه سى دوست توتادور. 2آرى بلكه حقيقت نى آتانينگ آتادين و بيز بيالن بوالدورغان حقيقت اوچون سيزالرنى دوست توتارميز. 3خدا اوغلى يسوع مسيح دين حقيقت ده و محبت ده عنايت، مرحمت و سالمتليك بيزالر بيالن

بولسون. 4بالالرينگ نينگ آراسيدا اوزوميز آتانينگ طرفيدين قبول قيلغان امرگا موافق حقيقت ده

يورگانالرنى تاپغانيم اوچون توال خوش بولدوم. 5و ايمدى اى بى بى سندين بر تيالكيم بار. سنگا ينگى امر پتوگانديك ايماس بلكه دسالبدين بيزده بار امرنى يعنى بربريميزنى دوست توتالى ديب پتورمن. 6و محبت شودوركه انينگ امرالريگا موافق يورگايميز آرى دسالبدين

انگالغانيميزديك امر شودوركه محبت ده يورگايسيزالر. اقرار كلگانى نى جسم ده مسيح نينگ يسوع يعنى آزدورغوچيالر توال 7چونكه

قيلمايدورغانالر دنياغه كلگان دور. شونداغ كشى آزدورغوچى و دجال دور. 8اوزونگيزگا قايالب آگاه بولونگالركه قيلغان ايشينگيز ضائع بولماى پوتون اجر تاپغايسيزالر. 9ايلگارى چيقيب كتيب مسيح نينگ تعليميده ثابت قالماغان كيمرسه نينگ خدايى يوق دور. هر كيم كه تعليم ده ثابت قالسه انينگده هم آتا اوزى هم اوغول اوزى باردور. 10بر كيمرسه بو تعليم نى كلتورماى سيزالرگا كلسه اوز اوى الرينگيزده انى قبول قيلمانگالر و انگا سالم ايتمانگالر.

11چونكه انگا سالم ايتقان كيمرسه انينگ يمان عمل الريگا شريك بوالدور.

پتوگالى بيالن سياه و كاغذ ليكن بار نرسه الريم توال پتويدورغان 12سيزالرگا

تاكه قيلورمن اميد سوزالشگالى اغيزغه اغيزدين كليب سيزالرگا اما خواهالماديم خوشلوقيميز كامل بولغاى. 13ايلغانغان همشيره نگ نينگ بالالرى سنگا سالم ايتورالر.

2 يوحنا نينگ خطى

440

يوحنا رسول نينگ اوچونجى خطى

امراقيم 2اى سالم. غايوسغه امراق توتقان دوست حقيقت ده اوزوم پيرسالدين 1من

جانينگ سعادتليك حالدا بولغانديك تينجليق و صحتليك توروشونگ نى آرزو قيلورمن. بولدوم خوش توال برگانده خبر باره سيدين حقيقت نينگ سنداكى كليب 3برادرالر

چونكه حقيقت ده يورورسن. 4بالالريم نينگ حقيقت ده يورگانى نى انگالماقدين چونگراق خوشلوقوم يوق دور.

5اى امراقيم برادرالرگا هر نمه قيلسانگ امينليك بيالن قيلورسن. اوالر غريب بولسه مو

اوالرغه شونداغ قيلورسن. 6اوالر جماعت نينگ آلديدا سنينگ محبتينگ باره سيده گواه ليق برديالر. اوالرنى خداغه اليق بولغوديك ايبارسانگ يخشى قيلورسن. 7چونكه طائفه الردين هيچ نمه الماى انينگ اسمى اوچون چيقتيالر. 8انينگ اوچون شونداغالرنى قبول قيلماق

بيزگا واجب دور تاكه حقيقت بيالن قيليشيب برگوچى بولغايميز. خواهالغان بولماق نى برنجى آراسيدا اوالرنينگ ليكن پتودوم نرسه بر 9جماعت گا

عمل الر ضديميزغه بيزنينگ كلسام من اوچون 10انينگ قيلماس. قبول بيزنى ديوتريفس برادرالرنى اوزى و كورساتاى. قيلغانى نى غيبت بيالن سوز يمان توپه ميزده قيليب اوالرنى توساب خواهالغانالرنى قيلغالى قبول بلكه توختاماى بيالن قيلماغانى قبول جماعت دين چيقارادور. 11اى امراقيم يمانليققه ايرگاشماى يخشيليققه ايرگاشگيل. كيم كه

يخشيليق قيلسه خدادين دور و كيم كه يمانليق قيلسه خدانى كورماب دور. گواه ليق هم بيز و تاپيب دور گواه ليق اوزيدين حقيقت و همه الردين 12ديميتريوس

برورميز و گواه ليقيميزنينگ راست ايكانى نى بيلورسن. پتوگالى بيالن قلم و سياه سنگا ليكن ايردى بار نرسه م توال پتوگالى 13سنگا

اغيزدين كوروب سنى فرصت ده پات اوزوم قيالمن كه اميد 14ليكن خواهالماديم. ايتورالر. سالم سنگا دوست الرينگ بولغاى. سالمتليك 15سنگا سوزالشگايميز اغيزغه

دوست الرغه اوز اسم الرى بيالن سالم ايتغيل.

3 يوحنا نينگ خطى

441

يهودانينگ عمومى خطى

امراق آتادا خدا يهودادين بولغان برادرى يعقوب نينگ و بنده سى مسيح نينگ 1يسوع

محبت و سالمت و 2مرحمت سالم. قچقيريلغانالرغه ساقالنيب مسيح گا يسوع بولوب سيزالرگا اشيب زياده الشسون.

همه پتوگالى سيزالرگا باره سيده نجات بولغان همشريك انينگگا بيز امراق الر 3اى

ديب قيلينگالر جهد اوچون ايمان تاپشورولغان مقدسالرگا وقت بر قيلغانيم دا جدجهد آرانگيزغه اوغورلوقچه آدم الر 4بر نچه كوردوم. الزم پتوگالى بريب نصيحت سيزالرگا تگيشيب بوزوغلوققه عنايتى نى خدانينگ بولوب آدم الر فاسق اوالر اليب دور. كيريب واحد سلطنت قيلغوچيميز و خداوانديميز يسوع مسيح نى انكار قيليب دور. بوالر قديم دين سيزالرنينگ بيلسانگيزمو همه سى نى 5شونينگ قيلينغان دور. تقدير قيلينيشقه حكم برى يادينگيزغه كلتورگالى خواهالرمن كه خداوند قومى نى مصر يورتيدين قوتقازغاندين كين ايشانماگانالرنى هالك قيلدى. 6اوز سلطنت اولوغلوقى نى ساقالماى اوز مكانيدين كتگان فرشته الرنى اولوغ حكم نينگ كونيغچه ابدى زنجيرالرى بيالن قرانگغولوقدا ساقالب دور. 7شونداغ هم سدوم و غموره و اطرافيداكى شهرالر ابدى اوت دا جزا تارتيب عبرت اوچون

قويولوب دور. چونكه بوالر مذكورالرغه اوخشه طبيعت نينگ خالفيدا بوزوغلوق قيليب تورديالر.

جسم نى قيليب طريقه دا اوخشاش بولوب كور بيالن توشالرى اوز آدم الر بو 8ليكن

شريف الرينى عالمى نينگ ارواح قيليب تحقير خواجه ليق نى روحانى اما قيلورالر ناپاك دشنام قيلورالر. 9اما اولوغ فرشته ميخائيل ابليس بيالن موسى نينگ بدنى نينگ توغراسيدا سوز تالشقانيدا انينگ توپه سيده دشنام حكمى قويغالى جرأت قيلماى: خداوند سنى مالمت قيلسون ديب ايتى. 10ليكن بوالر اوز بيلماگانيگا دشنام ايتيب عقل سز حيوانالرغه اوخشه طبيعت دين بيلگان ايشالر بيالن اوزيگا هالكت يتگوزورالر. 11واى اوالرغه چونكه اوالر قايين نينگ يوليدا يوروب اجر اوچون بلعام نينگ ضاللتيگا ايرگاشيب قورح نينگ مخالفتى

يهودا نينگ خطى

442

مكروهات اولتورغانيدا ضيافت الرينگيزده برادرچيليك 12بوالر بولديالر. هالك بيالن داغالرى بولوب سيزالر بيالن ضيافت قيليشيب اوزينى باقارالر. سوسز بولوت الر بولوب شمالدين هيداليب اوتارالر. كوز وقتيداكى درخت الرديك آرى ايكى مرتبه اولوب يلديزى كوپوكى نى بوزوغلوقى نينگ اوز 13اوالر درخت الرديك دور. ميوه سز قوماريليب بيالن بولوب يولدوزالر ازيمقما اوالر دولغونالريديك دور. تنگيز شدتليك تورغان چيقاريب

اوالرغه ابدغچه قرانگغولوق نينگ ظلمتى ساقالنيب دور. 14بوالرنينگ باره سيده آدم دين يتنجى اوروغ بولغان اخنوخ پيغمبرليك قيليب ايتيكه منا

خداوند اوز مقدس تمن الرى بيالن كلور. 15اول اوزى همه سى نينگ اوستيگا حكم قيليب همه فاسق الرغه اوالرنينگ قيلغان بارچه فاسق عمل الرى و بوزوق فاسغليقيدا خدانينگ جزا گناه كارالرغه فاسق اول آرى برادور. جزا اوچون سوزالرى يوغان ايتقان ضديدا غوتولداب اوچون احوالى اوز يوروب موافق شهوت الريگا اوز 16بوالر كلور. برگالى تورغان شكايت قيلغوچى دور. اغيزالرى حددين زياده يوغان سوزالر قيليب اوز فائده سى

اوچون يوزخاطر قيلورالر. 17ليكن اى امراق الر اوزونگيز خداونديميز يسوع مسيح نينگ رسول الرى ايلگاريدين

آخرقى ايتيالركه سيزالرگا اوالر 18چونكه كلتورونگالر. يادينگيزغه سوزالرنى ايتقان 19بوالر يورورالر. موافق شهوت الريگا فاسق اوز قوپوب ايتقوچيالر دشنام وقت دا همه دين امراق الر اى سيزالر 20ليكن روح سزدور. بولوب نفسانى قيليب پيدا مفارقت تورونگالر. قيليب دعا بيالن قدوس روح قيلينيب تعمير اوستيده ايمانينگيزنينگ مقدس بولوب منتظر مرحمتيگا يسوع مسيح نينگ خداونديميز اوچون تاپماق تيريكليك 21ابدى

اوزونگيزنى خدانينگ محبتيده ساقالنگالر. 22و شك قيلغانالرنينگ بعضيالريغه مرحمت بيالن قورقونج بعضيالرغه ليكن قوتقازينگالر اليب تارتيب اوت دين 23اوالرنى قيليب

رحم قيليب جسم دين ناپاك بولغان كونگالك نى هم يمان كورونگالر. 24ليكن سيزالرنى ازيقيب كتيشدين ساقالغالى و اوز جاللى نينگ آلديدا خرسندليك

برله عيب سز تورغوزغالى قادر بولغان ذات غه 25آرى واحد خدايميز و قوتقازغوچيميز بولغان ذات نينگ اوزيگا همه وقت دين ايلگارى و ايمدى و همه دورالرغچه

خداونديميز يسوع مسيح نينگ واسطه سى برله جالل، عظمت، سلطنت و قدرت بولغاى آمين.

هيودانينگ خطى

443

وحى يوحنااولقى باب

بنده الريگا اوز واقعه الرنى بوالدورغان پات خدا يعنى وحى سى مسيح نينگ 1يسوع

كورساتماك اوچون انگا برگان وحى بودور. و اوزى ايبارگان فرشته سى برله بنده سى يوحناغه خبر بريب مونى بيلدوروب دور. 2و يوحنا اوزى خدانينگ سوزى و يسوع مسيح نينگ شهادتى باره سيدين اوزى كورگانيچه گواه ليق بريب دور. 3بو پيغمبرليك نينگ سوزينى اوقوغوچى و

انگالب انينگده پتولگان نى ساقالغوچيالر مبارك دور چونكه وقت يقين كلدى. 4يوحنادين آسيا يورتيداكى يته جماعت گا سالم. حاضر بار و بار بولغان و كالدورغان

قوپغانالرنينگ اولوك الردين يته روح دين 5و آلديداكى انينگ تختى نينگ و اوزيدين ذات امين بولغان قيلغوچى سلطنت اوستيده پادشاه الرنينگ يوزيداكى ير بولوب تونجى سى بيزنى اوزى اول بولسون. سالمت و عنايت سيزالرگا مسيح دين يسوع يعنى گواه دين دوست توتوب اوز قانى بيالن بيزنى گناه الريميزدين يوب 6بيزنى بر پادشاه ليق قيليب خدا

آتاغه كاهن الر قيلدى. انينگ اوزيگا ابدالرنينگ ابديغچه جالل و سلطنت بولسون آمين. 7منا اول بولوت الر بيالن كلور و هر كوز آرى انى سانجيغانالر انى كورورالر و يرنينگ

يادورمن آمين. 8من الف و انى كوروب يغالشورالر. آرى شونداغ بولور قبيله الرى همه ديب اول حاضر بار و بار بولغان و كالدورغان قادر-مطلق رب خدا اوزى ايتور.

بولغان همشريكينگيز سيزنينگ صبرده يسوع داكى و پادشاه ليقدا تنگليكده 9من

ديگان پطموس اوچون يسوع نينگ شهادتى و اوچون يوحنا خدانينگ سوزى برادرينگيز كارناى كينيم دين بولوب حالتيده كشف روح كونيده 10خداوندنينگ ايرديم. جزيره ده آوازيديك بر كوچلوق آوازنى انگالديم. 11اول ايتيكه كورگانينگ نى بر كتاب غه پتوب يته جماعت گا يعنى افسوسغه و اسميرغه و پرغاموسغه و تياتيراغه و ساردسغه و فيالدلفياغه و الوديكيه گا ايبارگيل. 12و منگا سوز قيلغان آواز كيم نينگ كى ديب كورگالى اويرولدوم. آدم اوتراسيدا شمعدانالرنينگ 13و تورادور. شمعدان آلتون يته قايالسام اويرولوب و كييب كوكسيگا كييم بر ياپغوديك پوت الرينى و تورادور. بر كيمرسه اوخشاش اوغليغه

وحى يوحنا 1

444

قارديك آرى يونگديك آق ساچالرى و باشى انينگ 14اما ايزدى. باغالب كمر آلتون بر قيزيتيلغان صاف اوچاقدا ايردى. 15و پوت الرى يالقينيديك اوت ايردى، و كوزالرى آق ميسديك و انينگ آوازى توال سوالرنينگ گولدوروشيديك ايردى. 16و انينگ اونگ قوليدا يته يولدوز بار ايردى و انينگ اغيزيدين ايكى بسليق ايتيك بر قليچ چيقيب توردى. و انينگ كورونوشى آفتاب نينگ اوز كوچيدا تابش برگانيديك ايردى. 17و من انى كورگانده انينگ آياغالريغه اولوكديك يقيليب توشتوم. اما اول اوز اونگ قولى نى منينگ اوستوم گا قويوب ايتيكه قورقماغيل اولقى و آخرقى من دورمن. 18من تيريك دورمن اما اولگان ايرديم و منا ابدالرنينگ ابديغچه تيريك دورمن و اولوم بيالن برزخ نينگ اچقوالرى منده دور. 19انينگ اوچون كورگانينگ نى و حاضر بار و موندين كين كالدورغان واقعه الرنى يازيب قويغيل. 20سن منينگ اونگ قولوم دا كورگان يته يولدوزنينگ و يته شمعدان نينگ سرينى پتوگيل. يته

يولدوز يته جماعت نينگ فرشته الرى و يته شمعدان يته جماعت دور.

ايكينجى باب

اونگ قوليدا توتوب يولدوزنى يته پتوگيل كه 1افسوسداكى جماعت نينگ فرشته سيگا

و عمل الرينگ نى سنينگ 2من ايتور: مونى يورگوچى اوتراسيدا شمعدان نينگ آلتون يته امگاكينگ نى و صبرينگ نى و يمانالرغه تحمل قياللمايدورغانينگ نى بيلورمن. و رسول بولماى اوزينى رسول ديگانالرنى امتحان قيليب يالغانچى تاپتينگ. 3و سن صبرليك بولوب زيريگماى منينگ اسميم اوچون تحمل قيليب سن. 4ليكن سنده شونى يمان كورورمن كه توبه بيليب توشگانينگ نى يردين نه اوچون 5انينگ تاشالب سن. محبتينگ نى اولقى و كلورمن اوستونگگا سنينگ يقيندا پات بولماسه قيلغيل. عمل الرنى اولقى قيليب من باركه ايش يوتگارمن. 6ليكن سنده شو اوز جاييدين قيلماسانگ شمعدانينگ نى توبه اوزوم يمان كورگان نيقوالويالرنينگ عمل الرينى يمان كورورسن. 7هر كيم نينگ قوالقى كيمرسه گا بولغان غالب انگالسون. ايتقانى نى نمه جماعت الرگا روح نينگ بولسه بار

خدانينگ بهشتيداكى تيريكليك درختيدين يگالى برورمن. اولوب يعنى آخرقى و اولقى پتوكيل كه فرشته سيگا جماعت نينگ اسميرداكى 8و

تيريليب قوپغان كيمرسه مونى ايتور: 9من سنينگ تنگليكينگ نى و فقيرليقينگ نى بيلورمن

وحى يوحنا 1 و 2

445

— هرچند دولتمندسن — و اوزى يهودى بولماى بلكه شيطان نينگ سيناغوغيدين بولوب تارتادورغان 10سن بيلورمن. حقارتينگ نى تارتقان طرفيدين آتاغانالر يهودى اوزينى بعضيالرينگيزنى ابليس اوچون قيلينماقينگيز امتحان منا قورقماغيل. زحمت دين و بولغيل امين اولوم غچه تارتارسيزالر. تنگليك كونغچه اون و سالماقچى دور زندانغه روح نينگ بولسه بار قوالقى كيم نينگ 11هر برورمن. تاجى نى تيريكليك نينگ سنگا من ايكينجى اولوم دين ضرر ايتقانى نى انگالسون. غالب بولغان كيمرسه جماعت الرگا نمه

تارتمايدور. 12و پرغاموسداكى جماعت نينگ فرشته سيگا پتوگيل كه ايكى بسليق ايتيك قليچى بار

تختى شيطان نينگ منا بيلورمن. يرينگ نى اولتورغان سنينگ 13من ايتور: مونى كيمرسه اندادور. سن منينگ اسميم نى محكم توتوب امين بولغان شهيديم انتيپاس آرانگيزدا يعنى 14ليكن قيلمادينگ. انكار ايمانيم نى كونالرده قيلينغان قتل يرده بولغان ساكن شيطان قربان بت الرغه ازيقتوروب بنى اسرائيل نى كورورمن: يمان ايشالرنى بر نچه سنده بلعام نينگ اورگاتگان باالققه آلداتقالى اوالرنى قيليشقه زنا يب گوشت نى قيلينغان نيقوالويالرنينگ اوخشه 15شونينگغه باردور. سنده كشيالر بر نچه ايرگاشگان تعليميگا يقيندا پات بولماسه قيلغيل 16توبه باردور. سنده هم كشيالر بر نچه توتقان تعليمى نى قيلورمن. جنگ ضديغه اوالرنينگ بيالن قليچى اغيزيم نينگ كليب اوستونگگا سنينگ انگالسون. ايتقانى نى نمه جماعت الرگا روح نينگ بولسه بار قوالقى كيم نينگ 17هر

اول قيلورمن و بر تاش عطا انگا آق بريب من دين ياشورولغان بولغان كيمرسه گا غالب هيچ باشقه كيمرسه دين تاپغان انى اسم نى شو و تورادور. پتوگلوك اسم بر ينگى تاشدا اوت كوزالرى پتوگيل كه فرشته سيگا جماعت نينگ تياتيراداكى 18و بيلمايدور. كيم يالقينيديك و پوت الرى صاف ميسديك بولغان ابن الله مونى ايتور: 19من عمل الرينگ نى عمل الرينگ نينگ آخرقى و صبرينگ نى و خذمتينگ نى و ايمانينگ نى و محبتينگ نى و اولقى الردين زياده راك بولغانى نى بيلورمن. 20ليكن سنده مونى يمان كورورمن كه اوزينى نبيه آتاغان ايزابل ديگان خاتونغه تحمل قيلورسن. اول اوزى تعليم بريب بنده الريم نى زنا توبه انگا 21من ايماسمو؟ آزدورور يگالى گوشت نى قيلينغان قربان بت الرغه و قيلغالى قيلغالى مهلت برديم اما اوز زناسيدين توبه قيلغالى اونوماب دور. 22منا انى اورانغه كسل چونگ اوالرغه قيلماسه توبه انينگ عمل الريدين قيلغانالر زنا بيالن انينگ و قويارمن.

وحى يوحنا 2

446

جماعت الر همه و اولتورورمن قيليب قتل بالالرينى انينگ 23و يتگوزورمن. تارليق بيلسون كه بوراك الرنى و كونگل الرنى تفتيش قيلغوچى من دورمن و سيزالرنينگ هر بريگا اوز عمل الريگا موافق ياندورورمن. 24اما اى تياتيراداكى باشقه الر يعنى اوالر چوقورلوق ديگان تعليم نى آرى شيطان نينگ چوقورالرينى بيلماگانالر سيزالرگا ايتورمن كه سيزالرگا باشقه بر يوك قويماس من. 25اما من كلگونچه سيزالرده بار بولغانينگيزنى محكم توتونگالر. 26غالب بولوب آخرغچه عمل الريم نى توتقان كيمرسه گا طائفه الر اوستيگا قدرت برورمن.

27سفال قچاالرى سيندورولغانديك تمور عصا بيالن اوالرنينگ اوستيگا سلطنت قيلور. من

آتام دين قبول قيلغانديك انگا برورمن. 28آرى انگا صبح يولدوزنى برورمن. 29هر كيم نينگ قوالقى بار بولسه روح نينگ جماعت الرگا نمه ايتقانى نى انگالسون.

اوچونجى باب

و روحى نينگ يته خدانينگ پتوكيل كه فرشته سيگا جماعت نينگ ساردسداكى 1و

اولوك آتانيب تيريك و عمل الرينگ نى سنينگ من ايتور: مونى ايگاسى يولدوزنينگ يته قوتالندورگيل باشقه سى نى تورغان طيار اولگالى 2اويغاتيب بيلورمن. بولغانينگ نى تاپماديم. 3انينگ اوچون سوزنى آلديدا كامل چونكه سنينگ عمل الرينگ نى خدايم نينگ ليكن قيلغيل. توبه ساقالب انى كلتوروب يادينگغه انگالغانينگ نى قيليب قبول قايداغ اويغانماسانك اوغريديك كلورمن و قايسى ساعت ده اوستونگگا كالدورغانيم نى بيلمايسن. كييم آق اوالر بار. كشيالرينگ بر نچه قيلماغان ناپاك كييم الرينى اوز ساردسده 4ليكن

كييم آق اوزى كيمرسه بولغان 5غالب اليق دور. اوالر چونكه يورورالر بيالن من كييب آلديدا آتام نينگ اسمى نى انينگ اوچورماى كتابيدين تيريكليك اسمى نى انينگ و كيادور و انينگ فرشته الرى نينگ آلديدا اقرار قيلورمن. 6هر كيم نينگ قوالقى بار بولسه روح نينگ

جماعت الرگا نمه ايتقانى نى انگالسون. 7و فيالدلفياداكى جماعت نينگ فرشته سيگا پتوكيل كه قدوس و حق بولوب داودنينگ

اچقوسيغه ايگا بولغان ذات يعنى: اول اچسه هيچ كيم ايتماس و اول ايتسه هيچ كيم اچماس بيلورمن. ايتور: 8من سنينگ عمل الرينگ نى ايتيلغان كيمرسه مونى باره سيده انينگ ديب چونكه قويوب دورمن ايشيك اوچوق بر ايتالمايدورغان كيم هيچ آلدينگدا سنينگ منا

وحى يوحنا 2 و 3

447

قيلماب دورسن. انكار اسميم نى ساقالب سوزوم نى منينگ اما آزدور قدرتينگ سنينگ 9منا يهودى بولماى بلكه يالغان ايتيب اوزينى يهودى دييدورغان بر نچه سى نى شيطان نينگ

سيناغوغيدين سنگا برورمن. و شونداغ قيلورمن كه اوالر كليب سنينگ پوت الرينگ نينگ صبريم نينگ منينگ 10سن بيلگايالر. توتقانيم نى دوست سنى من قيليب سجده آلديدا اوچون سينالماقى بولغانالرنينگ ساكن يوزيده ير هم من اوچون ساقالغانينگ سوزينى همه دنيانينگ اوستيگا كالدورغان امتحان كونيده سنى ساقالرمن. 11منا پات كلورمن. سنده بولغان كيمرسه نى الماغاى. 12غالب تاجينگ نى توتغيل كه هيچ كيم بولغان نى محكم بار خدايم نينگ بيتيده بر توبروك قيلورمن و اول هيچ وقت ينه چيقيب كتمايدور و خدايم نينگ اسمى نى و خدايم نينگ شهرى نينگ اسمى نى يعنى آسماندين خدايم نينگ طرفيدين نازل بوالدورغان ينگى اورشليم نينگ اسمى نى و منينگ ينگى اسميم نى انينگ اوستيگا يازامن.

13هر كيم نينگ قوالقى بار بولسه روح نينگ جماعت الرگا نمه ايتقانى نى انگالسون.

خدانينگ يعنى آتانغان آمين پتوگيل كه فرشته سيگا جماعت نينگ الوديكيه داكى 14و

سنينگ 15من ايتور. مونى اوزى گواه صادق و امين بولغان ابتداسى خلقتى نينگ يا سوغاق يا كاشكه ايماس سن. ايسيق مو ايماس سوغاق مو بيلورمن. عمل الرينگ نى ايسيق بولسانگ ايردى. 16ايمدى سن يا ايسيق يا سوغاق بولماى يلمان بولغانينگ اوچون محتاج نرسه گا هيچ بولدوم دولتمند ايكان من باى 17سن: قيالمن. قى اغيزيم دين سنى بولغانى نى يالنگغاچ و كور و فقير و بيچاره و مسكين اوزونگ نينگ ديب ايماس من بيلماگاندين كين 18باى بولماقينگ اوچون اوت دا سافالنغان آلتون و يالنگغاچليقينگ نينگ كوزالرينگگا اوچون كورماگليكينگ و ايگين آق كيگالى ديب كورونماسون خجالتى 19من كورساتورمن. مصلحت سنگا ديب الغيل ساتيب مندين ملحمى كوز سورتگالى جهد اوچون انينگ قيلورمن. تأديب قيليب مالمت همه سى نى توتقانالرنينگ دوست آوازيم نى منينگ كيم بر قاقارمن. توروب آلديدا ايشيك نينگ 20منا قيلغيل. توبه قيليب منينگ اول و يرمن طعام بيالن انينگ كيريب آلديغه انينگ من اچسه ايشيك نى انگالب بيالن ير. 21غالب بولغان كيمرسه گا اوز تختيم دا منينگ بيالن اولتورغالى نصيب برورمن نچوك كه من اوزوم غالب بولوب آتام بيله انينگ تختيدا اولتوردوم. 22هر كيم نينگ قوالقى

بار بولسه روح نينگ جماعت الرگا نمه ايتقانى نى انگالسون.

وحى يوحنا 3

448

تورتونجى باب

كارناى انگالغان اول من و اچيليب دور ايشيك بر آسماندا منا قايالسام كين 1اندين

بوالدورغان كين موندين و چيقغيل يرگا بو ايتى: سوزالب منگا آواز بولغان آوازيديك واقعه الرنى سنگا كورساتاى. 2و درحال روح كشف حالتيده بولدوم و منا آسماندا بر تخت ذات نينگ اولتورغان 3و ايردى. اولتوروب ذات بر اوستيده تخت نينگ و قويولوب دور كورونوشى الماس و عقيق تاشيديك ايردى و تخت نينگ چوره سيده كورونوشى زمردگا اوخشاش بر قوس قزح بار ايردى. 4و تخت نينگ چوره سيده يكرمه تورت تخت بار ايردى كييب كييم آق اوالر و اولتوروب دور پيرسال تورت يكرمه اوستيده تخت الرنينگ بو و باشالريغه آلتون تاجالر كييگليك ايرديالر. 5و تخت دين چاقين الر و آوازالر و گولدوروش چيقار ايردى. و تخت نينگ آلديدا يته اوتلوق چراغ كويوب توردى و بوالر خدانينگ يته و ايردى. بار تنگيز بر آينه ديك اوخشاش بلورغه آلديدا تخت نينگ 6و بوالدور. روحى تخت نينگ اوتوريدا و چوره سيده الدى و كينى طرفى كوزالر بيالن تولغان تورت تيريك ذات بار ايردى. 7و اولقى ذات شيرغه اوخشاش و ايكينجى ذات ياش بوقاغه اوخشاش و اوچونجى ذات نينگ يوزى آدم يوزيگا اوخشاش و تورتونجى ذات اوچادورغان قراقوشقه و ايردى. بار قناتى الته دين برى نينگ هر ذات نينگ تيريك تورت 8و ايردى. اوخشاش اوالرنينگ چوره سى و قنات الرى نينگ تگى كوزالر بيالن تولغان ايردى. و كيچه كوندوز توختاماى ايتور ايرديالركه قدوس قدوس قدوس هر ايشقه قادر بولغان رب خدا اول اوزى ابديغچه ابدالرنينگ اول ذات الر تيريك قچان 9و ديدى. كالدور و باردور و ايردى بار 10يكرمه برسه الر. شكر و عزت و جالل اولتورغانغه اوستيده تخت نينگ بولوب تيريك ابديغچه ابدالرنينگ توشوب آلديدا اولتورغان نينگ اوستيده تخت نينگ پيرسال تورت تيريك بولغانغه سجده قيليب اوز تاجالرينى تخت نينگ آلديدا تاشالب ايتورالركه 11سن اى تنگرى خداوانديميز جالل و عزت و قدرت الغالى اليق دورسن چونكه همه نرسه الرنى

سن يراتينگ و سنينگ خواهشينگ بيالن وجودغه كليب يراتيلدى.

وحى يوحنا 4

449

بشنجى باب

بيالن مهر يته پتولوب طرفى تاش و ايچ قوليدا اونگ اولتورغوچى نينگ تخت دا 1و

مهرالنغان بر طومار كتاب نى كوردوم. 2و طومار كتاب نى اچيب انينگ مهرالرينى اجراتقالى كيم اليق دور ديب اونلوك آواز بيالن قچقيرغان بر قدرتليك فرشته نى كوردوم. 3و نه آسماندا و نه يرده و نه يرنينگ تگيده هيچ كيم طومار كتاب نى اچيب ايچيگا قايالغالى اليق ايماس ايردى. 4و طومار كتاب نى اچيب انينگ ايچيگا قايالغالى هيچ كيم اليق تاپيلماغانى اوچون ايتى: يغالماغيل! منا يهودانينگ قبيله سيدين توال يغالديم. 5اما پيرسال الرنينگ برى منگا يته بولغان شير يعنى داودنينگ يلديز نوته سى اوزى غالب بولوب طومار كتاب نى اچيب

مهرينى اجراتقالى اليق بولدى. گوياكه اوتراسيدا پيرسال الرنينگ و ذات نينگ تيريك تورت منا قايالسام 6و

ايردى. بار كوزى يته و مونگوزى يته انينگ تورادور. قوزى بر بوغوزالنغانديك تخت دا كليب قوزى 7و بوالدور. روحى يته ايباريلگان يوزيگا ير همه خدانينگ بوالر اولتورغوچى نينگ اونگ قوليدين كتاب نى الدى. 8و طومار كتاب نى الغاندا تورت تيريك ذات و يكرمه تورت پيرسال قوزى نينگ آلديدا توشتيالر. و بوالرنينگ هر برى نينگ چنگى و كندر بيالن تولغان آلتون قچاالرى بار ايردى. بو كندر مقدسالرنينگ دعاالرى بوالدور. اجراتقالى مهرالرينى اليب كتاب نى ايتيالركه سن طومار اوقوب ينگى شعر بر اوالر 9و

اليق دورسن چونكه بوغوزالنيب اوز قانينگ برله هر قبيله دين و هر تيلدين و هر ملت دين و پادشاه ليق بر خدايميزغه اوالرنى 10و الدينگ. ساتيب آدم الر خداغه طائفه دين هر و كاهن الر قيلدينگ و اوالر ير يوزيده پادشاه الر بولور ديديالر. 11و كورسام منا تخت نينگ و تيريك ذات الرنينگ و پيرسال الرنينگ چوره سيده توال فرشته الرنينگ آوازينى انگالديم 12و ايردى. مينگ الريچه مينگ الرنينگ و تمن الريچه تمن الرنينگ عددى اوالرنينگ و اوالر: بوغوزالنغان قوزى قدرت و دولت و حكمت و قوت و عزت و جالل و حمد الغالى اليق دور ديب اونلوك آواز بيالن ايتيالر. 13و آسماندا و يرده و ير تگيداكى و تنگيزداكى هر قوزيغه و اولتورغوچيغه تخت دا همه سى: بولغان نينگ بار ايچيده اوالرنينگ و مخلوق ابدالرنينگ ابديغچه حمد و عزت و جالل و سلطنت بولغاى ديب ايتقانى نى انگالديم. 14و

تورت تيريك ذات آمين ديب ايتيالر و پيرسال الر توشوب سجده قيلديالر.

وحى يوحنا 5

450

التنجى باب

1و قوزى اول يته مهرنينگ برينى اجراتقانى نى كوردوم. و تورت تيريك ذات نينگ برى

گولدوروشگا اوخشاش بر آواز بيالن: كل ديب ايتقانى نى انگالديم. 2و قايالسام منا بر آق آط تورادور. و انينگ اوستيگا مينگوچى نينگ بر اوق يايى بار ايكان. و انگا بر تاج بريلدى. و اول نصرتليك بولوب غالب بولغالى چيقتى. 3و ايكينجى مهرنى اجراتقاندا ايكينجى تيريك ذات نينگ كل ديب ايتقانى نى انگالديم. 4و باشقه بر آط چيقتى. انينگ رنگى قزيل ايردى و انينگ اوستيگا مينگان كيمرسه گا ير يوزيدين سالمت نى الغالى قدرت بريلدى شونداغ كه

آدم الر بربرينى اولتورگاى. و انگا چونگ بر قليچ بريلدى. ايتقانى نى ديب كل ذات نينگ: تيريك اوچونجى اجراتقاندا مهرنى اوچونجى 5و

بر قوليدا مينگوچى نينگ اوستيگا انينگ و تورادور. آط قرا بر منا قايالسام و انگالديم. ترازو بار ايكان. 6و تورت تيريك ذات نينگ آراسيدين بر آواز انگالديم كه بر پيمانه بغداى بر

دينارغه و اوچ پيمانه ارپا بر دينارغه اما زيتون ياغيغه و شرابغه ضرر يتگوزماگيل. ديب كل آوازى نينگ: ذات نينگ تيريك تورتونجى اجراتقاندا مهرنى تورتونجى 7و

ايتقانى نى انگالديم. 8و قايالسام منا بر سارغيش آط تورادور. و انينگ اوستيگا مينگوچى نينگ اولوم و آچاچليق قليچ و اوالرغه و توردى. ايرگاشيب انگا برزخ و ايردى اولوم اسمى برى تورت حصه سى نينگ يرنينگ اولتورگالى بيالن يرنينگ وحشى حيوانالرى و بيالن

اوستيگا قدرت بريلدى. 9و بشنجى مهرنى اجراتقاندا خدانينگ سوزى اوچون و اوالرنينگ اوزيگا تاپشورولغان

شهادتى اوچون قتل قيلينغانالرنينگ جانالرينى قربانگاه نينگ تگيده كوردوم. 10و اوالر: اى قدوس و حق خداوند قچانغچه بيزنينگ قانيميزنينگ انتقامى نى ير يوزيده اولتورغوچيالردين الماى حكم قيلغالى تأخير قيلورسن؟ 11و اوالرنينگ هر بريگا بر آق كييم بريليب اوالرغه عددى اولتورولوب اوزيديك اوالرنينگ برادرالرى و همخادم الرى اوز ايتيلديكه

تولغونچه ليق آزغنه وقت صبر قيليب راحت السونالر. 12و قوزى التنجى مهرنى اجراتقاندا كوردوم كه چونگ بر زلزله واقع بولوب آفتاب بر

يولدوزالرى آسمان نينگ 13و قالدى. بولوب قانديك آى تمام بولوب قرا تاغارديك قيل انجير درختى قاتيق شمالدين ايرغاتيلغاندا خام ميوه الرينى توكگانديك يرگا توشتيالر. 14و

وحى يوحنا 6

451

اوز و هر جزيره تاغ هر و كتى بولوب غائب يورگاليب يورگالگانديك بر طومار آسمان باى الرى و و سردارالرى و چونگ الرى پادشاه الرى دنيانينگ يوتگالدى. 15و جاييدين آراسيدا قورام الرى نينگ تاغ و اونگورالرده اوزينى آزاد و قل هر آرى قوتليك الرى و ياشوروب 16تاغالرغه و قورام الرغه ايتيالركه بيزنينگ اوستيميزگا توشوب بيزنى تخت دا اوالرنينگ 17چونكه ياشورونگالر. غضبيدين قوزى نينگ و يوزيدين اولتورغوچى نينگ

غضبى نينگ چونگ كونى كلدى و كيم تورالور؟

يتنجى باب

1اندين كين يرنينگ تورت چت الريده تورغان تورت فرشته نى كوردوم. اوالر يرنينگ

بر هيچ يا و اوستيده درياى محيط نينگ يا اوستيده يرنينگ توتوب شمالى نى تورت درخت غه اوروب ايسماگاى ديب شمال الرنى توساب تورديالر. 2و باشقه بر فرشته نينگ بار مهرى تيريك خدانينگ انينگده و بولوب كلگانى نى كوردوم. پيدا يريدين كون چيقار اول يتگوزادورغان ضرر درياى محيط غه و يرگا قچقيريب بيالن آواز اونلوك و ايردى يرگا باسماغونچه مهر پيشانه الريگا بنده الرى نينگ خدايميزنينگ 3بيز فرشته گا: تورت مهرالنغانالرنينگ 4و ايتى. ديب يتگوزمانگالر ضرر درخت الرغه يا درياى محيط غه يا عددينى انگالديم. بنى اسرائيل نينگ همه قبيله الريدين مهرالنغانالر بر يوز قرق تورت مينگ ايردى. 5يهودا قبيله سيدين اون ايكى مينگ مهرالندى. روبين قبيله سيدين اون ايكى مينگ، قبيله سيدين نفتالى ايكى مينگ، اون قبيله سيدين ايكى مينگ، 6اشير اون قبيله سيدين جاد ايكى اون قبيله سيدين 7شمعون مينگ، ايكى اون قبيله سيدين منسى مينگ، ايكى اون ايكى مينگ، 8زبولون قبيله سيدين اون ايكى مينگ، يساكار قبيله سيدين اون مينگ، الوى قبيله سيدين اون ايكى مينگ، يوسف قبيله سيدين اون ايكى مينگ و بنيامين قبيله سيدين اون

ايكى مينگ مهرالندى. هيچ تيلدين هر و ملت دين هر و قبيله دين هر و طائفه دين هر منا قايالسام 9اندين

كيمرسه سانالمايدورغان چونگ بر گروه آق كييم كييب قول الريدا خرما شاخالرى توتوب تخت نينگ آلديدا و قوزى نينگ آلديدا توروب دور. 10و اوالر اونلوك آواز بيالن قچقيريب: فرشته الرنينگ 11و قوزى نينگ كى دور. و خدايميزنينگ اولتوروغلوق نجات دا نجات

وحى يوحنا 6 و 7

452

تيريك ذات نينگ چوره سيده پيرسال الرنينگ و تورت و همه سى تخت نينگ چوره سيده 12ايتيالركه قيليب سجده خداغه يقيليب اوستيگا يوزالرى نينگ اوز و ايرديالر. توروب ابديغچه ابدالرنينگ قوت و قدرت و عزت و شكر و حكمت و جالل و حمد آمين

خدايميزنينگ كى دور آمين. 13و پيرسال الرنينگ برى سوز قيليب منگا ايتى: بو آق كييم كيگانالر كيم دور و نه يردين

ايتى: چونگ اول منگا بيلورسن. و اوزونگ ايتيم: اى خواجه م سن انگا كليب دور؟ 14و تنگليكدين كلگانالر بوالردور و اوز ايگين الرينى يوب قوزى نينگ قانيدا آق قيليب دورالر. بيتيده انينگ آلديدا توروب كيچه و كوندوز خداغه 15انينگ اوچون خدانينگ تختى نينگ

عبادت قيلورالر، و تخت دا اولتورغوچى اوالرنينگ اوستيده ساكن بولور. 16و اوالر ينه آچ قالماس و ينه اوساماسالر و آفتاب و يا باشقه بر ايسيغليق اوالرنينگ اوستى نى باسماس. سو تيريك اوالرنى بولوب پاته چى اوالرغه قوزى اوتوريداكى تخت نينگ 17چونكه

بوالق الريغه باشالر و خدا اوالرنينگ كوزالريدين هر ياشنى ايتار.

سكزنجى باب

2و بولدى. سكوتلوق ساعتچه ياريم آسماندا اجراتقاندا مهرنى يتنجى قوزى 1و

3و بريلدى. كارناى يته اوالرغه و كوردوم فرشته نى يته تورادورغان آلديدا خدانينگ باشقه بر فرشته كليب قربانگاه نينگ آلديدا توردى. و انينگ بر آلتون بخوردانى بار ايردى و انگا توال كندر بريلدى تاكه انى مقدسالرنينگ دعاالريغه قوشوب تخت نينگ آلديداكى آلتون قربانگاه نينگ اوستيده تقديم قيلغاى. 4و كندرنينگ خوشبوى توتونى مقدسالرنينگ اليب بخوردان نى فرشته 5و چيقتى. آلديغه خدانينگ قوليدين فرشته نينگ بيله دعاالرى قربانگاه نينگ اوتيدين تولدوروب يرگا تاشالدى و گولدوروش و آوازالر و چاقين الر و

زلزله الر واقع بولدى. 6و كارناى توتوغلوق يته فرشته كارناى چالغالى قوپتى. 7و اولقى سى كارناى چالدى.

و قان و اوت بيالن آراالش تولو پيدا بولوب يرگا تاشالندى. و يرنينگ اوچ حصه سى نينگ برى كويدورولدى و درخت الرنينگ اوچ حصه سى نينگ برى كويدورولدى و همه يشيل

اوت كويدورولدى.

وحى يوحنا 7 و 8

453

تاغ بر چونگ توتاشقان بيالن اوت گوياكه و چالدى. كارناى فرشته ايكينجى 8و

درياى محيط غه تاشالندى. و درياى محيط نينگ اوچ حصه سى نينگ برى قانغه اويرولدى. 9و درياى محيط داكى تيريك جانورالرنينگ اوچ حصه سى نينگ برى اولدى و كمه الرنينگ

اوچ حصه سى نينگ برى يوقاتيلدى. بر 10و اوچونجى فرشته كارناى چالدى. و آسماندين چراغديك كويادورغان چونگ

اوستيگا بوالق الرى نينگ سو و بريگا حصه سى نينگ اوچ درياالرنينگ توشوب يولدوز برى حصه سى نينگ اوچ سوالرنينگ و آتانور افسينتين اسمى يولدوزنينگ 11و توشتى.

اچيق بولوب قالدى و سو اچيق بولغانى اوچون توال آدم الر سودين اولدى. 12تورتونجى فرشته كارناى چالدى. و آفتاب نينگ اوچ حصه سى نينگ برى و آى نينگ

اوچ حصه سى نينگ برى و يولدوزالرنينگ اوچ حصه سى نينگ برى اورولدى شونداغ كه اوالرنينگ اوچ حصه سى نينگ برى قرانگغو بولدى و كوندوزنينگ اوچ حصه سى نينگ برى ياروغلوق برمادى و كيچه هم شونداغ بولدى. 13و من آسمان نينگ اوتراسيدا اوچادورغان بر قراقوشنى كوروب انينگ اونلوك آواز بيالن: واى واى واى ير يوزيده اولتورغوچيالرغه اوالرغه واى جهتيدين چاليشى كارناى فرشته نينگ اوچ چاالدورغان كارناى تخى آرى

ديب ايتقانى نى انگالديم.

توقوزونجى باب

انگا و يولدوزنى كوردوم بر توشگان آسماندين و كارناى چالدى. فرشته بشنجى 1و

قودوقدين و اچتى قودوقى نى هاويه نينگ اول 2و بريلدى. اچقوسى قودوقى نينگ هاويه قودوق نينگ كوك بيالن آفتاب و چيقتى توتون بر توتونديك چيقغان خمداندين چونگ يرداكى اوالرغه و توشتى يرگا چيقيب ملخ توتوندين 3و بولدى. قرانگغو توتونيدين و يشيل ليققه بر هيچ و اوتيغه يرنينگ اوالرغه: 4و بريلدى. قدرت قدرتيديك چيان نينگ بولماغان مهرى خدانينگ پيشانه الريده يالغوز يتگوزمانگالر ضرر درخت غه بر هيچ آدم الرغه ضرر قيلينگالر ديب ايتيلدى. 5و اوالرغه آدم الرنى اولتورگالى ايماس بلكه بش آيغچه عذاب قيليشقه قدرت بريلدى و عذابى چيان چاقغانيدين بولغان عذابيديك ايردى. 6و شو كونالرده آدم الر اولوم نى ايستارالر ليكن انى تاپماسالر و اولگالى خواهالرالر ليكن

وحى يوحنا 8 و 9

454

قيلينغان آط الرنينگ كى ديك اولوم اوالردين قاچادور. 7ملخ الرنينگ شكلى جنگگا طيار ايردى. و باشالريدا آلتون تاجالرغه اوخشاش نرسه الر بار ايردى. و يوزالرى آدم يوزيديك ايردى. 9و تمور ايردى. 8و ساچالرى خاتون ساچالريديك و تيشالرى شير تيشالريديك قنات الرى نينگ شرپاسى سوقاشقه چاپغان توال آط ايردى. و بار زره الريديك زره الرى عرابه الرى نينگ آوازيديك ايردى. 10چيان نينگ كى غه اوخشاش قويروق الرى و نشترالرى بار ايردى. و آدم الرغه بش آيغچه عذاب برادورغان كوچى قويروق الريدا بار ايردى. 11و هاويه نينگ فرشته سى اوالرنينگ اوستيده پادشاه ايردى. و انينگ اسمى عبرانيچه ابدون و يونانيچه انينگ اسمى اپوليون بوالدور. 12بر واى اوتوب كتى منا موندين كين ينه ايكى واى

كالردور.تورت قربانگاه نينگ آلتون آلديداكى خدانينگ و چالدى. كارناى فرشته التنجى 13و

چونگ فرشته گا: التنجى توتوغلوق كارناى آواز 14اول انگالديم. آواز بر مونگوزيدين بو 15و ايتى. ديب قويغيل يشيب فرشته نى تورت باغالغليق بوييدا درياسى نينگ فرات تعيين اولتورگالى برينى حصه سى نينگ اوچ آدم الرنينگ بوالر يشيلدى. فرشته تورت قيلينغان ساعت و كون و آى و يلغچه طيار قيلينغان ايردى. 16و اطليق قوشون نينگ عددى رؤيادا 17و انگالديم. عددينى اوالرنينگ ايردى. مينگ اون مرتبه مينگ اون مرتبه ايكى آط الرنى و اوالرنينگ اوستيده مينگوچيالرنى شونداغ كوردوم كه اوالرنينگ اوت قاشديك شير باشالرى آط الرنينگ و ايردى. بار زره الرى رنگليك گوگورد و كوك ياقوت و اوچ بو 18و ايردى. چيقار گوگورد و توتوب و اوت اغيزالريدين بولوب باشالرديك بآلدين يعنى آط الرنينگ اغيزيدين چيقغان اوت و توتون و گوگورددين آدم الرنينگ اوچ حصه سى نينگ برى اولتورولدى. 19چونكه آط الرنينگ كوچى اغيزالريدا و قويروق الريدا ايردى و اوالرنينگ قويروق الرى يالنغه اوخشادى و باشالرى بار ايردى بوالر بيالن ضرر يتگوزور ايردى. 20ليكن بو بآلدين اولماى قالغان آدم الر قول الرى نينگ ايشالريدين توبه مانگمايدورغان و انگالمايدورغان و كورمايدورغان و روح الرغه يمان يا و قيلماديالر باش ياسالغان بت صورت الريگا يغاچدين و تاشدين و و ميسدين آلتوندين و كموشدين و قيليشيدين زنا و سحربازليقيدين و قيليشيدين قتل اوز 21و توختاماديالر. اوروشدين

اوغورلوقيدين توبه قيلماديالر.

وحى يوحنا 9

455

اونونجى باب

1و ينه بر كوچلوق فرشته نينگ آسماندين نازل بولغانى نى كوردوم. و اول بر بولوت نى

كيگان ايردى و باشى نينگ اوستيده قوس قزح بار ايردى و يوزى آفتابديك و پوت الرى اوت توبروك الريديك ايردى. 2و انينگ قوليدا كچيك بر اوچوق طومار كتاب بار ايردى. و اونگ پوتى نى درياى محيط غه و سول پوتى نى قوروققه قويوب 3شير اولوغانديك اونلوك آواز بيالن قچقيردى. و اول قچقيرغاندا يته گولدوروش اوز آوازالرينى انگالتيب سوز قيلدى. 4و يته گولدوروش سوز قيلغاندين كين پتوماكچى بولدوم اما آسماندين بر آواز انگالديم.

اول منگا ايتيكه يته گولدوروش ايتقان سوزنى پتوماى مهرالغيل. 5و منينگ كوروشوم دا 6اول كوتاريب طرفيگا آسمان قولى نى اونگ فرشته تورغان قوروقدا و درياى محيط دا انداكى و يرنى و نرسه الرنى انداكى و آسمان نى بولوب تيريك ابديغچه ابدالرنينگ نرسه الرنى و درياى محيط نى و انداكى نرسه الرنى يراتقان نينگ اوزى بيالن قسم قيليب: منا ينه وقت بولماس 7بلكه يتنجى فرشته كارناى چاليب آوازينى انگالتادورغان كونالرده بولوب دور ديب تمام بشارتيگا موافق برگان پيغمبرالرگا بنده الرى اوز خدانينگ سرى

ايتى. درياى محيط دا باريب ايتيكه قيليب سوز منگا ينه آواز انگالغان آسماندين من 8و

من 9و الغيل. كتاب نى طومار اوچوق كچيك قوليداكى فرشته نينگ تورغان قوروقدا و فرشته نينگ آلديغه باريب انگا ايتيم كه اول كچيك طومار كتاب نى منگا برگيل. و اول منگا ايتى: انى اليب يگيل. سنينگ قورساقينگ نى اچيشتورور ليكن اغيزينگدا عسلديك شيرين اغيزيم دا عسلديك يديم و اليب اول كچيك كتاب نى فرشته نينگ قوليدين بولور. 10و من شيرين بولدى اما من انى يگاندين كين قورساقيم اچيشتى. 11و منگا ايتيلديكه توال خلق الر

و طائفه الر و تيل الر و پادشاه الرنينگ توپه سيده ينه پيغمبرليك قيلماقينگ كيراك دور.

اون برنجى باب

و بيتى نى خدانينگ قوپوب ايتيلديكه بريليب منگا قموش بر اوخشاش عصاغه 1و

قربانگاه نى و اندا سجده قيلغوچيالرنى چيزه الغيل. 2ليكن بيت نينگ تاشقاريداكى صحنه نى

وحى يوحنا 10 و 11

456

قويوب انى چيزه الماغيل چونكه اول طائفه الرغه بريلدى و اوالر مقدس شهرنى قرق ايكى آيغچه دپسارالر.

قيليشقه پيغمبرليك كييب پالس كون اتميش يوز ايكى مينگ بر شاهديم غه ايكى 3و

قدرت برورمن. 4بوالر يرنينگ خداوندى نينگ آلديدا تورادورغان اول ايكى زيتون درختى و ايكى شمعدان بوالدور. 5و بر كيمرسه اوالرغه ضرر يتگوزگالى خواهالسه اوالرنينگ اغيزيدين اوت چيقيب دوشمن الرينى يوقاتور و اگر بر كيمرسه اوالرغه ضرر يتگوزگالى كونالريده پيغمبرليك بوالرنينگ 6و كيراك دور. اولتورولماكى شونداغ خواهالسه اوالرنى اوستيگا سوالرنينگ و بار. قدرتى باغالغالى آسمان نى ديب ياغماسون يامغور قانغه اويروگالى قدرتى بار و قچان خواهالسه يرنى هر بآل بيالن اورغالى قدرتى بار. 7و قيليب بيالن جنگ اوالر بولغاندا هاويه دين چيقغان وحشى قيليب اوز شهادتى نى اوالر آتانغان مصر و سدوم روحانيچه اولوك الرى اوالرنينگ 8و اولتورادور. باسيب اوالرنى تارتيلدى. دارغه اوزى خداوندى اوالرنينگ اندا ياتادور. كوچه سيدا شهرنينگ چونگ اوالرنينگ آدم الرى طائفه الرنينگ و تيل الرنينگ و قبيله الرنينگ و خلق الرنينگ 9و

سالغالى گورغه اولوك الرينى اوالرنينگ كوروب كونغچه ليك ياريم اوچ اولوك الرينى قويماسالر. 10و ير يوزيده اولتورغوچيالر اوالرنينگ اوستيده خوش بولوب شادليق قيليب بربريگا تحفه ايبارورالر چونكه بو ايكى پيغمبر ير يوزيده اولتورغوچيالرغه عذاب بريب ايرديالر. 11و اوچ ياريم كوندين كين خدا طرفيدين بر تيريكليك روحى اوالرغه كيريب اوز پوت الرى بيالن دپساب تورديالر و اوالرنى كورگانالرنينگ اوستيگا چونگ بر قورقونج اوالر انگالندى. و اوالرغه آواز اونلوك بر توشتى. 12و موندا چيقينگالر ديب آسماندين بر بولوت دا آسمانغه چيقتيالر و دوشمن الر اوالرنى كورديالر. 13و شو ساعت ده چونگ مينگ يته زلزله دين و يقيلدى برى اون حصه سى نينگ و شهرنينگ بولدى واقع زلزله بر آدم اولتورولدى و قالغانالر قورقوب آسمان نينگ خداييغه جالل برديالر. 14ايكينجى واى

اوتوب كتى منا اوچونجى واى پات كالدور. 15و يتنجى فرشته كارناى چالدى. و آسماندا اونلوك آوازالر انگالنيب ايتيكه دنيانينگ

ابدالرنينگ اول بولدى و انينگ مسيحى نينگ كى و پادشاه ليق الرى خداونديميزنينگ كى ابديغچه پادشاه ليق قيلور. 16و خدانينگ آلديدا اوز تخت الرى نينگ اوستيده اولتوروغلوق يكرمه تورت پيرسال يوز توبن يقيليب خداغه سجده قيليب 17ايتيالر: سنگا شكر ايتورميز

وحى يوحنا 11

457

اى قادر-مطلق رب خدا، سن باردورسن و بار ايردينگ. اوز چونگ قدرتينگ نى قولونگغه و كليب دور غضبينگ سنينگ و اچيغالندى 18خلق الر بولوب دورسن. پادشاه اليب اولوك الرنينگ حكم قيلينيشى نينگ و بنده الرينگ پيغمبرالرگا و مقدسالرگا و اسمينگدين خراب يرنى و بريشينگ نينگ اجر چونگ الريغه بيالن كچيك قورقغوچيالرنينگ

قيلغوچيالرنى خراب قيليشينگ نينگ وقتى كلدى. و كوروندى. صندوقى عهد بيتيداكى انينگ و اچيلدى بيتى خدانينگ آسماندا 19و

چاقين الر و آوازالر و گولدوروش و زلزله و چونگ تولو ياغيش واقع بولدى.

اون ايكينجى باب

و ايردى كييب كون نى خاتون بر كوروندى. عالمت بر چونگ آسماندا 1و

ايردى. بار تاج بر يولدوزدين ايكى اون اوستيده باشى نينگ و آى تگيده پوت الرى نينگ ايردى. 3و آسماندا باشقه تارتيب توغوش درديده قچقيرور 2و اول حامله بولوب تولغاق

بر عالمت كوروندى. منا چونگ اوت قاشديك بر اژدرها پيدا بولدى و انينگ يته باشى و اون مونگوزى بولوب باشالريدا يته تاج بار ايردى. 4و قويروقى آسمان يولدوزالرى نينگ اوچ حصه سى نينگ برينى تارتيب يرگا تاشالدى. و اژدرها توغادورغان خاتون نينگ آلديدا توروب اول توغقانيدا بالسى نى يوتوب االى ديب ساقالب توردى. 5و خاتون بر اوغول بالنى توغدى. و اول بال همه طائفه الرنينگ اوستيده تمور عصا بيالن سلطنت قيلغوچى بولور. و انينگ بالسى خداغه و انينگ تختى نينگ آلديغه كوتاريلدى. 6و خاتون بيابانغه خدا طرفيدين انگا طيار قيلينغان جايغه قاچتى تاكه اندا انى بر مينگ ايكى يوز اتميش كونغچه

پرورش قيلغايالر. 7و آسماندا بر جنگ واقع بولدى. ميخائيل و انينگ فرشته الرى اژدرها بيالن جنگالشتى

آسماندا و كلدى عاجز اوالر 8اما تورديالر. جنگالشيب فرشته الرى انينگ و اژدرها و اوالرغه جاى ينه تاپيلمادى. 9و بارچه دنيانى آزدورغوچى ابليس و شيطان ديگان قديم قى فرشته الرى انينگ و تاشالندى يرگا توشورولوب آسماندين اژدرها بولغان چونگ يالن ايمدى ايتيكه اول انگالديم. آواز بر كوچلوق آسماندا 10و تاشالندى. بيله بيالن انينگ بولدى مسيحى نينگ كى انينگ سلطنت و خدايميزنينگ كى پادشاه ليق و قدرت و نجات

وحى يوحنا 11 و 12

458

قيليب شكايت توپه سيده برادرالريميزنينگ آلديدا خدايميزنينگ كوندوز كيچه چونكه تورغان شكايت قيلغوچى تاشالندى. 11و اوالر قوزى نينگ قانى بيالن و اوز شهادتى نينگ سوزى بيالن انگا غالب بولوب اولوم غچه اوز جانى نى اياب دوست توتماديالر. 12انينگ اوچون اى آسمانالر و اندا ساكن بولغانالر خرسند بولونگالر. واى يرگا و تنگيزگا چونكه

ابليس سيزالرگا توشوب وقتى نينگ آز ايكانى نى بيليب چونگ غضب بيالن كلدى. خاتون نى توغقان بالنى اوغول كوروب تاشالنغانى نى يرگا اوزى نينگ اژدرها 13و

قوغالدى. 14و خاتونغه چونگ قراقوش نينگ ايكى قناتى بريلدى تاكه يالن نينگ يوزيدين 15و تاپغاى. پرورش زمان ياريم و زمان ايكى و زمان بر اندا اوچوب جاييغه بيابانداكى يالن خاتون نينگ كينيدين اغيزيدين درياديك سو چيقاريب دريا بيالن انى اقيتيب يوقاتقالى اقيتقان اغيزيدين اوز اغيزينى اچيب يالن اوز ير بردى. و ياردم ير خاتونغه توردى. 16اما دريانى ايچيب الدى. 17و اژدرها خاتونغه اچيغالنيب انينگ قالغان اوروغى يعنى خدانينگ

امرالرينى ساقالب يسوع نينگ شهادتى نى توتقانالر بيالن جنگ قيلغالى باردى.

اون اوچونجى باب

درياى محيط دين و توردى. اوستيده قوم نينگ بوييداكى درياى محيط نينگ اژدرها 1و

و ايردى بار باشى يته و مونگوزى اون انينگ و كوردوم. چيقغانى نى وحشى نينگ بر من 2و ايردى. پتوگلوك اسم الرى كفر باشالريدا و ايردى بار تاجى اون مونگوزالريدا اغيزى و پوتيديك آييق پوت الرى اما ايردى اوخشاشليقيدا پلنك نينگ وحشى كورگان شير اغيزيديك ايردى. و اژدرها انگا اوز قدرتى نى و تختى نى و چونگ سلطنت بردى. 3و انينگ اولوم لوك زخمى باشالرى نينگ برى اولگونچه ليك زخمدار قيلينغانديك ايردى و قدرت وحشيغه 4و ايردى. قايالر وحشيغه قيليب تعجب همه سى يرنينگ و ساقايدى برگان اژدرهاغه سجده قيلديالر و وحشيغه هم سجده قيليب: وحشيغه اوخشاش كيم بار يوغان سوزالر دييشتيالر. 5و وحشيغه يتار بيالن جنگالشگالى كيم نينگ كوچى انينگ و بريلدى. 6و قدرت انگا قيلغالى ايش آى ايكى قرق و بريلدى. اغيز بر ايتادورغان كفر و كفر بولغانالرغه آسماندا ساكن و مسكنيگا انينگ و ايتقالى كفر اسميغه انينگ و خداغه ايتقالى اغيزينى اچتى. 7و مقدسالر بيالن جنگالشيب اوالرنى مغلوب قيلغالى انگا قدرت

وحى يوحنا 12 و 13

459

ير 8و بريلدى. قدرت اوستيگا طائفه هر و تيل هر و خلق هر و قبيله هر انگا و بريلدى. بوغوزالنغان اول برى اولدانغانيدين دنيانينگ آرى همه سى اولتورغوچيالرنينگ يوزيده بار كيم نينگ قوالقى قيلديالر. 9بر انگا سجده پتولماگانالر كتابيدا تيريكليك قوزى نينگ بولسه انگالسون. 10اگر بر كيمرسه اسيرليكگا كشى نى اليب بارسه اوزى اسيرليكگا كتار كيراك دور. اولتورولماكى بيالن قليچ اوزى نينگ اولتورسه بيالن قليچ كيمرسه بر اگر

مقدسالرنينگ صبرى و ايمانى موندا معلوم بوالدور. 11و يردين چيقغان باشقه بر وحشى نى كوردوم. و بر قوزى نينگ كى غه اوخشاش ايكى

مونگوزى بار ايردى و بر اژدرهاديك سوزالب 12اولقى وحشى نينگ تمام حكومتى نى انينگ آلديدا قيليب يرنى و انداكى ساكن الرنى اول اولوم لوك زخميدين ساقايغان وحشيغه سجده توشورگوچه ليك چونگ عالمت الر اوت آسماندين آلديدا آدم الرنينگ قيلدورادور. 13و يرده بيالن عالمت الر بريلگان اوزيگا قيلغالى آلديدا وحشى نينگ اولقى 14و قيالدور. صورت بر وحشيغه ساقايغان قيلينيب زخمدار بيالن قليچ آزدوروب اولتورغوچيالرنى روح بر صورتيگا وحشى نينگ انگا 15و ايتادور. اولتورغوچيالرغه يرده ديب قيلينگالر برگالى قدرت بريلدى شونداغ كه وحشى نينگ صورتى سوز قيليب وحشى نينگ صورتيگا بيالن كچيك الر 16و تاپتى. قدرت اولتورگوزگالى همه سى نى اورماغانالرنينگ باش چونگ الر و باى الر بيالن فقيرالر و آزاد بيالن قل الرنينگ همه سى نى اونگ قول الريغه يا پيشانه الريگا تامغو باسقالى اوناتادور. 17شونداغ كه وحشى نينگ اسمى و يا اسمى نينگ عددى نينگ تامغوسى بيالن نشانه النگان كشيدين باشقه هيچ كيم اليب ساتيش قياللماس چونكه ساناسون عددينى وحشى نينگ كيمرسه بار عقلى موندادور. 18حكمت ايردى.

انسان نينگ عددى دور. و عددى الته يوز اتميش الته بوالدور.

اون تورتونجى باب

پيشانه الريده اوز انينگ بيالن 1و كورسام منا صهيون تاغى اوستيده قوزى تورادور و

كيمرسه مينگ تورت قرق يوز بر پتوگلوك اسمى آتاسى نينگ انينگ و اسمى انينگ توروب دور. 2و آسماندين توال سوالرنينگ آوازيديك و چونگ گولدوروش نينگ آوازيديك بر آواز انگالديم. من انگالغان آواز چنگ چاالدورغان چنگ چالغوچيالرنينگ آوازيديك

وحى يوحنا 13 و 14

460

بر ينگى آلديدا پيرسال الرنينگ و تيريك ذات نينگ آلديدا و تورت ايردى. 3و تخت نينگ شعر اوقوب تورديالر. و يردين ساتيب الينغان اول بر يوز قرق تورت مينگدين باشقه هيچ ناپاك بولماى باكره ديك دور ايردى. 4بوالر خاتونالر بيالن كيم اول شعرنى اورگانالماس بولماق ينگيليك قوزيغه و بوالر خداغه ايرگاشورالر. انگا اوالر بارسه يرگا نه قوزى و اوالرنينگ بولوب عيب سز اوالر 5و الينغان دور. ساتيب آراسيدين آدم الرنينگ اوچون

اغيزيدين هيچ يالغانچيليق تاپيلماب دور. يوزيده ير و كوردوم. فرشته نى بر باشقه اوچادورغان اوتراسيدا آسمان نينگ 6و

تيلغه و هر خلققه بشارت برگالى اولتورغوچيالرغه آرى هر طائفه غه و هر قبيله گا و هر انينگ ابدى بر انجيلى بار ايردى. 7و اونلوك آواز بيالن ايتيكه خدادين قورقونگالر و انگا جالل برينگالر چونكه انينگ حكم قيليشى نينگ ساعتى كلدى و آسمان نى و يرنى و تنگيزنى

و سونينگ بوالق الرينى يراتغوچيغه سجده قيلينگالر. 8و ينه باشقه بر فرشته انگا ايرگاشيب ايتى: توشتى اول چونگ بابل توشتى چونكه همه

خلق الرغه اوز زناسى نينگ غضب شرابيدين ايچورگان ايردى. 9و ينه بر اوچونجى فرشته صورتيگا انينگ و وحشيغه كيمرسه بر اگر ايتيكه بيالن آواز اونلوك ايرگاشيب اوالرغه سجده قيليب انينگ نشانه سى نى اوز پيشانه سيگا يا قوليغه السه 10اوزى خدانينگ غضبى نينگ فرشته الرنينگ مقدس ايچيب شرابيدين قيلينغان صاف غضبى نينگ قويولغان پياله سيگا عذاب الرى نينگ 11و قيلينادور. عذاب بيالن گوگورد و اوت آلديدا قوزى نينگ و آلديدا توتونى ابدالرنينگ ابديغچه چيقيب تورادور. و وحشيغه و صورتيگا سجده قيليب انينگ نشانه سى نى الغان هر كيمرسه كيچه و كوندوز راحت تاپماس. 12خدانينگ امرى و يسوع نينگ

ايمانى نى ساقالغان مقدسالرنينگ صبرى موندا معلوم بوالدور. 13و آسماندين بر آواز انگالديم. اول ايتى: پتوگيل! موندين كين خداوندده وفات بولوب

اوز تاپارالر چونكه ايشالريدين راحت اوز اوالر ايتوركه مبارك دور آرى روح اولگانالر عمل الرى اوالرغه ايرگاشور.

14و قايالسام منا بر آق بولوت و بولوت نينگ اوستيده آدم اوغليغه اوخشاش بر كيمرسه

اولتورادور. و باشى اوستيده بر آلتون تاج و قوليدا بر ايتيك اورغاق بار ايكان. 15و بيت دين ساليب اورغاقينگ نى ايتى: اولتورغوچيغه اوستيده بولوت چيقيب فرشته بر باشقه اوستيده بولوت 16و پيشيب دور. حصولى يرنينگ و كليب دور وقتى اورما منا اورغيل،

وحى يوحنا 14

461

بر باشقه بيت دين آسمانداكى 17و اورالدى. ير و سالدى يرگا اورغاقى نى اولتورغوچى فرشته چيقتى و انينگده هم بر ايتيك اورغاق بار ايردى. 18و قربانگاه دين اوت نينگ اوستيگا قدرتى بولغان باشقه بر فرشته چيقيب ايتيك اورغاقى بار فرشته گا اونلوك آواز بيالن ايتى: اوزوم الرى چونكه قيرغيل ساپالرينى تال الرنينگ يرداكى ساليب اورغاقينگ نى ايتيك پيشيب دور. 19و فرشته اوز اورغاقى نى يرگا ساليب تال الرى نينگ ميوه سى نى قيريب اليب خدانينگ چونگ غضبى نينگ اوزوم باسقوسيغه تاشالدى. 20 و اوزوم باسقوسى شهرنينگ يوز الته مينگ بر يوگانالريغچه ليك آط الرنينگ قان باسقودين و دپسالدى. تاشقاريسيدا

مسافه غچه ليك يتى.

اون بشنجى باب

1و آسماندا باشقه چونگ و عجايب بر عالمت كوردوم. يته آخرقى بآلالرنى توتوب

اوت 2و بوالدور. تمام غضبى خدانينگ بيالن بآلالر بو كوردوم. فرشته نى يته تورغان بيالن آراالشيب آيناكدين بولغان تنگيزديك بر جاى كوردوم و وحشيغه و انينگ صورتيگا و اسمى نينگ عدديگا غالب بولغانالر آينه تنگيزنينگ اوستيده توروب خدانينگ چنگ الرينى اوقوب شعرينى قوزى نينگ و موسى نينگ بنده سى خدانينگ اوالر 3و ايرديالر. توتوب ايتيالركه اى قادر-مطلق رب خدا سنينگ عمل الرينگ اولوغ و عجايب دور اى قوم الرنينگ پادشاهى سنينگ يول الرينگ عدالت و حقيقت دور. 4اى خداوند سندين كيم قورقماس و يالغوز سن دورسن و عادل حكم الرينگ اشكارا اسمينگغه جالل برماس چونكه قدوس

بولغاچ همه طائفه الر كليب سنينگ آلدينگدا سجده قيالدور. بيت دين اچيلدى. 6و بيتى آسمانداكى شهادت چادرى نينگ كين كوردوم كه اندين 5و

پاگيزه و پارقيرايدورغان كتان كييب كوكسيالريگا آلتون كمرى بيالن باغالنيب يته آخرقى فرشته گا يته اول برى ذات نينگ تيريك تورت 7و چيقتيالر. فرشته يته توتقان بآلالرنى ابدالرنينگ ابديغچه تيريك بولغان خدانينگ غضبيدين تولغان يته آلتون قچاالرنى بردى. 8و بيت خدانينگ جالليدين و قدرتيدين توتون بيالن تولدى و يته فرشته نينگ يته بآلالرى

تمام بولغونچه هيچ كيم بيت گا كيرالماس ايردى.

وحى يوحنا 14 و 15

462

اون التنجى باب

1و بيت دين بر اونلوك آواز انگالديم. اول يته فرشته گا ايتيكه باريب خدانينگ غضبى نينگ

يته قچاالرينى ير اوستيگا توكونگالر. 2و اولقى سى باريب اوز قچاسى نى ير اوستيگا توكتى و وحشى نينگ تامغوسى بيالن نشانه النيب انينگ صورتيگا سجده قيلغان آدم الرغه يمان و

بيچل ياراالر چيقتى. اولوك سويى و توكتى اوستيگا درياى محيط نينگ قچاسى نى اوز فرشته ايكينجى 3و

قانيديك قان بولدى و درياى محيط داكى هر تيريك جان اولدى. اوستيگا بوالق الرى سوالرنينگ و درياالرنينگ قچاسى نى اوز فرشته اوچونجى 4و

انگالديم. قيلغانى نى سوز فرشته سى نينگ سوالرنينگ 5و بولدى. قان سويى و توكتى اوزونگ عادل بولوب شونداغ حكم بار بولغان قدوس خداوند بار و ايتيكه اى سن اول ايچگالى قان اوالرغه توكگاچ قانى نى پيغمبرالرنينگ و مقدسالرنينگ 6اوالر قيلدينگ. بردينگ. اوالر شونينگغه اليق ايرديالر. 7و من قربانگاه نينگ: آرى اى قادر-مطلق رب خدا

سنينگ حكم الرينگ حق و عادل دور ديب ايتقانى نى انگالديم.انگا آدم الرنى اوت آفتاب نينگ اوستيگا توكتى. و 8و تورتونجى فرشته اوز قچاسى نى

بيالن كويدورگالى قدرت بريلدى. 9و آدم الر قاتيق ايسيغليقدين كويدورولوب اول بآلالرنينگ اوستيگا قدرتى بولغان خداغه دشنام ايتى و انگا جالل برگوديك توبه قيلماديالر.

10و بشنجى فرشته اوز قچاسى نى وحشى نينگ تختى اوستيگا توكتى و انينگ مملكتى

قرانگغو بولدى. و آدم الر دردالريدين اوز تيل الرينى چايناب ايكيشتورور ايردى. 11و اوز توبه فعل الريدين اوز و ايتى دشنام تنگريسيگا آسمان نينگ جهتيدين ياراالرى و دردى

قيلماديالر. و توكتى. اوستيگا درياسى نينگ فرات چونگ قچاسى نى اوز فرشته التنجى 12و

اژدرهانينگ 13و قورودى. سويى دريانينگ اوچون بولماق يول پادشاه الرغه مشرقداكى اغيزيدين و وحشى نينگ اغيزيدين و يالغان پيغمبرنينگ اغيزيدين پاقا شكل ليك اوچ ناپاك تمام قيليب عالمت الر بولوب روح الر يمان 14اوالر كوردوم. چيقغانى نى روح نينگ جنگيگا كونى نينگ چونگ خدانينگ قادر-مطلق اوالرنى چيقيب پادشاه الرغه دنياداكى يالنگغاچليققه انينگ عورتى كورونگوديك كلورمن. اوغريديك بر منا قيالدور. 15 جمع

وحى يوحنا 16

463

اوالر 16و مبارك دور كيمرسه تورغان اويغاق ساقالب ايگين الرينى اوز بولماى كرفتار عبرانيچه هرمجدون ديگان يرگا يوغالشتيالر.

بر بيتيداكى تخت دين يتنجى فرشته اوز قچاسى نى هوا اوستيگا توكتى. و آسمان 17و

اونلوك آواز چيقيب: تمام بولدى ديب ايتى. 18و چاقين الر و آوازالر و گولدوروش بولوب چونگ بر زلزله واقع بولدى شونداغ كه آدم الر ير يوزيده وجودغه كلگاندين تارتيب انداغ چونگ زلزله واقع بولغان ايماس. 19و چونگ شهر اوچ حصه گا پاره الندى و طائفه الرنينگ اوز شدتليك غضبى شرابى نينگ انگا قيليب ياد بابل نى يقيلدى و خدا چونگ شهرالرى پياله سى نى تانگالدى. 20و هر جزيره قاچيب تاغالر ينه تاپيلمادى. 21و بر طالنت وزنليك خداغه جهتيدين بآلسى نينگ تولو آدم الر و ياغدى اوستيگا آدم الرنينگ آسماندين تولو

دشنام ايتيالر چونكه اول بآل توال قاتيق ايردى.

اون يتنجى باب

من كلگيل موندا ايتى: سوزالب منگا كليب برى فرشته نينگ يته توتقان قچا يته 1و

سنگا قيلينيشى نى حكم فاحشه نينگ چونگ اولتوروغلوق اوستيده سوالرنينگ توال كورساتاى. 2انينگ بيالن يرنينگ پادشاه الرى زنا قيليب ايردى و ير يوزيده اولتورغوچيالر انينگ زناسى نينگ شرابيدين مست بولوب ايردى ديدى. 3و اول منى روح بيالن بر بيابانغه اليب باردى. و من قرمز قزيل رنگليك بر وحشى نينگ اوستيده اولتوروغلوق بر خاتون نى كوردوم. و اول وحشى كفر اسم الر بيالن تولوب يته باشليق و اون مونگوزلوق ايردى. 4و اول خاتون ارغوان و قرمز قزيل كييم كييب آلتون و قيمت بها تاشالر و مرواريدالر بيالن زينتالنيب قوليدا مكروهات و اوز زناسى نينگ پاسكنه ليكيدين تولغان بر آلتون پياله توتوب اولتوروب دور. 5و انينگ پيشانه سيده سرى بار بر اسم يعنى: ير يوزيداكى فاحشه الرنينگ خاتون كورسام 6و ايردى. پتوگلوك ديب بابل چونگ بولغان اناسى مكروهاتى نينگ و انى و بولوب دور. مست قانيدين شهيدالرى نينگ يسوع نينگ و قانيدين مقدسالرنينگ

كوروب توال تعجب قيليب حيران قالديم. يته كوتارگان انى و خاتون نينگ قيلدينگ؟ تعجب ايشقه نمه ايتى: منگا فرشته 7و

براى. 8سن كورگان وحشى ايتيب اون مونگوزلوق وحشى نينگ سرينى سنگا و باشليق

وحى يوحنا 16 و 17

464

و بارادور. هالكت گا چيقيب هاويه دين ينه ليكن ايكان يوق ايمدى و ايردى بار اوزى كتابيدا تيريكليك نينگ اسم الرى برى اولدانغانيدين دنيانينگ اولتوروب يوزيده ير يوق ايمدى و ايردى بار اول قيلورالر چونكه تعجب پتولماگانالر وحشى نى كورگانده ايكان ليكن ينه كالردور. 9موندا حكمتى بار بر عقل الزم بوالدور. يته باش اوزى خاتون پادشاه بوالدور. بشى يته تاغ بوالدور. 10بوالر هم يته اولتوروغلوق اوالرنينگ اوستيده تورادور. وقت بر آز كلگانده و كلمادى تخى برى ينه و بار حاضر برى توشوب دور، اوزى ليكن بوالدور پادشاه سكزنجى اوزى وحشى بولغان يوق ايمدى بولوب بار 11و

پادشاه اون مونگوز اون كورگان سن 12و بارادور. هالكت گا بولوب برى يته سى نينگ بيله بيالن وحشى وقت آز بر اوالر ليكن تايماديالر پادشاه ليق تخى بوالر بوالدور. و قدرتى نى اوز بولوب فكرده بر همه سى 13بوالرنينگ تاپارالر. قدرت بولوب پادشاه سلطنتى نى وحشيغه برورالر. 14اوالر قوزى بيالن جنگالشورالر. و قوزى و اوزى بيالن قوزى چونكه بولورالر غالب اوالرغه بولغانالر مؤمن ايلغانيب قچقيريليب بولوب ايتى: منگا اول 15و پادشاهى دور. پادشاه الرنينگ و خداوندى خداوندالرنينگ اوزى سن كورگان سوالر يعنى فاحشه اوالرنينگ اوستيده اولتورغان سوالر اوزى خلق الر و خلق گروه الرى و طائفه الر و تيل الر بوالدور. 16و سن كورگان اون مونگوز و وحشى اوزى فاحشه نى يمان كوروب انى ويران قيليب يالنگغاچالب گوشتى نى يب انى اوت دا قيليب مقصودينى انينگ كلگونچه بجا سوزالرى خدانينگ 17چونكه كويدورورالر. كونگل الريگا اوالرنينگ خدا بريشنى وحشيغه سلطنت الرينى اوز بولوب فكرده بر قيلغان سلطنت اوستيگا پادشاه الرى نينگ يرنينگ خاتون كورگان سن 18و قويوب دور.

اول چونگ شهردور.

اون سكزنجى باب

1اندين كين چونگ قدرتى بار باشقه بر فرشته نينگ آسماندين نازل بولغانى نى كوردوم

و ير انينگ جالليدين ياروتولدى. 2و اونلوك آواز بيالن قچقيريب ايتى: توشتى، اول چونگ بابل توشتى! اوزى يمان روح الرغه مكان بولوب هر ناپاك روح غه سوالق خانه و هر قسم ناپاك و مكروه قوشالرغه قفس بولدى. 3چونكه همه طائفه الر انينگ زناسى نينگ غضب

وحى يوحنا 17 و 18

465

يرنينگ سوداگرالرى و قيلديالر زنا بيالن انينگ پادشاه الرى يرنينگ و ايچتى شرابيدين انينگ عيش عشرتى نينگ زياده ليكيدين دولتمند بولديالر.

تاكه گناه الريغه انينگدين چيقينگالر قوميم ايتيكه اى اول انگالديم. آواز بر باشقه 4و

شريك بولوب انينگ بآلالريغه كرفتار بولماغايسيزالر. 5چونكه انينگ گناه الرى آسمانغچه يتيشتى و خدا انينگ حق سزليقى نى ياد قيلدى. 6اوزى قيلغانيغه موافق انگا ياندورونگالر پياله گا اليشتورغان ياندورونگالر. اوزى انگا ايكى حصه سى نى قيلغانى نينگ آرى اوزى بولسه قيلغان عيش و عشرت بريب جالل قانچه 7اوزيگا قويونگالر. برابرنى ايكى انگا بولماى تول من ايتيكه كونگليده اوز چونكه برينگالر غمكينليك و عذاب شونچه انگا اولوم يعنى بآلالرى انينگ وجهيدين 8بو كورماس من. غم هيچ اولتورورمن ملكه ليكده حكم انى چونكه كويدورولور بيالن اوت اوزى و كالدور. كونده بر آچاچليق و غم و

قيلغوچى رب خدا قدرتليك دور.انينگ پادشاه الرى يرنينگ تورغان عيش عشرت ده قيليب زنا بيالن انينگ 9و

عذابيدين 10انينگ قيلورالر. فرياد اوستيگا انينگ كورگانده توتونى نى كويوشى نينگ اى كوچلوق شهر! چونكه بابل اى چونگ شهر توروب: واى واى سنگا نريدا قورقوب يرنينگ اوستيگا انينگ 11و ايتورالر. ديب كلدى اوستونگگا ساعت ده بر حكمونگ سوداگرالرى ماتم توتوب يغالرالر چونكه ايمدى هيچ كيم كمه الرگا باسيب اليب كلگان مال الرينى المايدور. 12آرى اوالر اليب كلگان آلتون و كموش و قيمت بها تاش و مرواريد و نفيس كتان و ارغوان و شايى و قرمز و هر قسم خوشبوى يغاچ و فيل دندانيدين و همه دين 13و قچاالرى نقش قسم هر بولغان مرمردين و تموردين و ميسدين و يغاچدين قيمت قوبزاق دارچين و بلسان ياغ و بخور و عطرياغ و كندر و شراب و زيتون ياغ و افضل اوند و بغداى و كال و قوى و آط الر و عرابه الر و قل الر و آدم جانالرينى هيچ كيم المايدور. 14و سنينگ جانينگ آرزو قيلغان ميوه سندين كتى. هر افضل و يخشى نرسه سندين ييتيب كتى و ينه تاپيلماس. 15بو نرسه الر بيالن سودا قيليب انينگ بيالن باى بولغانالر انينگ بآلسيدين قورقوب نريدا توروب يغالب ماتم توتوب 16ايتورالركه واى واى اول چونگ شهرگا! اول اوزى نفيس كتان و ارغوان و قرمز كييب آلتون و قيمت بها تاش و مرواريد بيالن زينتالنگان ايردى اما بر ساعت ده شونچه چونگ دولت ويران بولدى. 17و همه كمه ايگاالرى و كمه قيلغانالرنينگ اوقات تنگيزده و كمه چيالر همه و همه سى قيلغوچيالرنينگ سفر بيالن

وحى يوحنا 18

466

كيم شهرگا چونگ اول كوروب: توتونى نى 18كويوشى نينگ توروب يراقدا همه سى اوخشايدور ديب قچقيرديالر. 19و باشالريغه توپا ساچيب قچقيريب يغالب ماتم توتوب: انينگ بولغان همه سى ايگاالرى تنگيزده كمه بيالن انينگ اول چونگ شهرگا! واى واى اى و آسمان 20اى ايتيالر. ديب بولدى ويران ساعت ده بر منا بولديالر. باى دولتيدين مقدسالر و اى رسول الر و اى پيغمبرالر انينگ اوستيده شادليق قيلينگالر. چونكه خدا انى حكم قيليب انينگدين انتقامينگيزنى الدى. 21و بر كوچلوق فرشته چونگ تگورمن تاشيغه اوخشاش بر تاشنى تنگيزگا تاشالب ايتى: اول چونگ شهر بابل شونداغ قاتيق تاشالنيب ينه هرگيز تاپيلماس. 22و چنگ چالغوچيالرنينگ و نغمه چيالرنينگ و نى چالغوچيالرنينگ و كارناى چالغوچيالرنينگ اونى ينه سنده ايشتيلماس. و هيچ بر هنرنينگ هنرمندى ينه سنده تاپيلماس و تگورمن تاشى نينگ اونى سنده ينه هيچ ايشتيلماس. 23و چراغ نينگ ياروغى ينه انگالنماس چونكه سنينگ ينه آوازى سنده قيزنينگ و توى يگيتى نينگ و ياروماس سنده طائفه الر همه بيالن سحربازليقينگ اوز و بولدى چونگ الرى يرنينگ سوداگرالرينگ آزدورولدى. 24و انينگده پيغمبرالرنينگ و مقدسالرنينگ و ير يوزيده اولتورولگانالرنينگ

همه سى نينگ قانى تاپيلدى.

اون توقوزونجى باب

1اندين كين آسماندا توال خلقدين بر اونلوك آواز انگالديم و اول ايتيكه هليلويا! نجات و

جالل و قدرت خدايميزنينگ كى دور. 2انينگ حكم الرى حق و عادل دور. چونكه اوز زناسى بيالن يرنى بوزغان چونگ فاحشه نى حكم قيليب اوز بنده الرى نينگ قانى نينگ انتقامى نى ابدالرنينگ توتونى انينگ ايتيالر. و ايكينجى مرتبه هليلويا ديب الدى. 3و انينگ قوليدين ابديغچه يوقاريغه چيقادور. 4و يكرمه تورت پيرسال و تورت تيريك ذات توشوب تخت دا اولتوروغلوق خداغه سجده قيليب: آمين، هليلويا ديب ايتيالر. 5و تخت دين بر آواز چيقيب ايتيكه اى انينگدين قورقغان كچيك و چونگ الر اى انينگ همه بنده الرى خدايميزغه حمد قاتيق و آوازيديك سوالرنينگ توال و آوازيديك خلق نينگ گروه چونگ 6و ايتينگالر. گولدوروش نينگ آوازيديك: هليلويا چونكه قادر-مطلق رب خدايميز پادشاه بولدى ديب ايتقان بر آواز انگالديم. 7خرسند بولوب شادليق قيليب انگا جالل برالى چونكه قوزى نينگ

وحى يوحنا 18 و 19

467

توى وقتى كلدى و عروسى اوزينى طيار قيلدى. 8و انگا پارقيرايدورغان پاك و افضل شايى نى كيگالى بريلدى. چونكه افضل شايى مقدسالرنينگ عدالتى بوالدور.

مبارك دور. قچقيريلغانالر ضيافتيگا توى قوزى نينگ پتوگيل! ايتى: منگا اول 9و

انينگ قيلغالى سجده انگا من 10و سوزى دور. راست خدانينگ سوزالر بو ايتى: منگا و من قيلماغيل مونى قيليب احتياط ايتيكه منگا اول اما توشتوم. آلديغه پوت الرى نينگ رفيقى دورمن برادرالرينگ نينگ همقل بار يسوع نينگ شهادتى و رفيقينگ سنينگ همقل

خداغه سجده قيلغيل. چونكه يسوع نينگ شهادتى پيغمبرليك سوزى نينگ روحى دور. 11و كورسام آسمان اچيليب دور. و منا بر آق آط تورادور. و انينگ اوستيده اولتورغوچى

امين و حق آتانيب عدالت بيالن حكم قيليب جنگالشور. 12انينگ كوزالرى اوت يالقينيديك ايردى و انينگ باشى اوستيده توال تاجالر بار ايردى و انينگدين باشقه هيچ كيم بيلماگان بر اسم انينگده پتوگلوك ايردى. 13و قاندين بويالغان بر لباس كيگان ايردى و انينگ اسمى خدانينگ سوزى آتانور. 14و سماوى قوشونالر آق، پاك و افضل شايى كييب آق آط الرغه مينيب انگا طائفه الرنى بيالن انينگ توردى. چيقيب قليچ بر ايتيك اغيزيدين انينگ 15و ايرگاشتيالر. اول اوزى قادر- بيالن اوالرنينگ اوستيگا سلطنت قيالدور. و اورادور. و تمور عصاسى

يانى بل لباسيدا دپسايدور. 16و باسقوسى نى مطلق خدانينگ شدتليك غضبى نينگ شراب اوستيده پادشاه الرنينگ پادشاهى و خداوندالرنينگ خداوندى ديب بر اسم پتوگلوك ايردى.

17و كون نينگ دائره سيده تورغان بر فرشته نى كوردوم و اول اونلوك آواز بيالن آسمان نينگ

بو ضيافتيگا چونگ خدانينگ ايتيكه قچقيريب قوشالرغه همه اوچادورغان اوتراسيدا و گوشتى نى سردارالرى نينگ جنگ و پادشاه الرنينگ 18و يوغالشينگالر. كليب يرگا پهلوانالرنينگ گوشتى نى و آط الرنينگ و اوالرغه مينگوچيالرنينگ گوشتى نى و آزاد بيالن قل الرنينگ و كچيك بيالن چونگ الرنينگ گوشتى نى ينگالر. 19و وحشى نينگ و ير يوزيداكى پادشاه الرنينگ و اوالرنينگ قوشونالرى نينگ آط غه مينگوچى بيالن و انينگ قوشونى بيالن جنگالشگالى يوغالشقانى نى كوردوم. 20و وحشى اوزى و انينگ آلديدا عالمت الر قيليب وحشى نينگ نشانه سى نى اليب انينگ صورتيگا باش اورغانالرنى آلداتقان يالغان پيغمبر بيله توتولدى. و ايكيالسى گوگورد بيالن كويوب تورغان اوت تنگيزيگا تيريك تاشالندى. 21و قالغانالر آط غه مينگوچى نينگ اغيزيدين چيقيب تورغان قليچ بيالن اولتورولديالر و همه

قوشالر اوالرنينگ گوشتيدين يب تويدى.

وحى يوحنا 19

468

يكرمنجى باب

انينگده هاويه نينگ اچقوسى نازل بولغانى نى كوردوم. و بر فرشته نينگ 1و آسماندين

بولوب قوليدا چونگ بر زنجير بار ايردى. 2و اول اژدرهانى يعنى ابليس و شيطان بولغان قديم قى يالن نى توتوب مينگ يلغچه باغالدى. 3و مينگ يل تمام بولغونچه طائفه الرنى ينه آزدورماسون ديب انى هاويه گا تاشالب سوالب اوستيگا مهر باستى. مينگ يلدين كين آز

وقت غچه آزاد بوالدور. 4و تخت الر كوردوم و كشيالر اوالرنينگ اوستيده اولتورديالر و اوالرغه حكم قيليش

اولتورولگانالرنينگ اوچون سوزى خدانينگ و اوچون شهادتى يسوع نينگ و بريلدى. جانالرينى و وحشيغه و انينگ صورتيگا سجده قيلماغانالرنينگ و نشانه سى نى پيشانه الريگا و قول الريغه قبول قيلماغانالرنينگ جانالرينى كوردوم و اوالر تيريك بولوب مينگ يلغچه بولماغونچه تمام يل مينگ اولگانالر قالغان 5ليكن قيلديالر. پادشاه ليق بيالن مسيح و مبارك كيمرسه بولغان نصيبى قيامتيگا 6اولقى بودور. قيامت اولقى تيرگوزولمادى مقدس دور. اوالرنينگ اوستيگا ايكينجى اولوم نينگ قدرتى بولماس بلكه اوالر خدانينگ

و مسيح نينگ كاهن الرى بولوب انينگ بيالن مينگ يلغچه پادشاه ليق قيلورالر. 7و اول مينگ يل تمام بولغاندا شيطان اوز زندانيدين يشيليب 8يرنينگ تورت چتيداكى

عددى اوالرنينگ و چيقادور. يغقالى جنگگا ماجوج نى و جوج آزدوروب طائفه الرنى مقدسالرنينگ چيقيب يوزيگا ير اوالر 9و بوالدور. دانه الريديك قوم درياى محيط نينگ يوقاتى. اوالرنى اوت توشوب و آسماندين قاماديالر امراق شهرنى يعنى يرينى توشگان 10و اوالرنى آزدورغان ابليس اوزى وحشى بيالن يالغان پيغمبر ايلگارى تاشالنغان اوت و

گوگورد تنگيزيگا تاشالندى و اوالر كيچه كوندوز ابدالرنينگ ابديغچه عذاب تارتارالر. 11و بر چونگ آق تخت كوردوم و انينگ اوستيده اولتورغوچى نينگ يوزيدين ير و آسمان

قاچيب اوالرغه جاى تاپيلمادى. 12و اولوك الر خواه چونگ بولسون خواه كچيك بولسون تخت نينگ آلديدا تورغانى نى كوردوم و كتاب الر اچيلدى. و باشقه بر كتاب يعنى تيريكليك كتابى اچيلدى. و اولوك الر كتاب الردا پتولگانديك اوز عمل الريگا موافق حكم قيليندى. 13و درياى محيط اوز ايچيداكى اولوك الرنى تاپشوردى و اولوم و عالم برزخ اوز ايچيداكى

اولوك الرنى تاپشوردى. و اوالرنينگ هر برى اوز عمل الريگا موافق حكم قيليندى. 14و اولوم

وحى يوحنا 20

469

و عالم برزخ اوت تنگيزيگا تاشالندى و بو اولوم يعنى اوت تنگيزى ايكينجى اولوم دور. 15و اگر بر كيم تيريكليك كتابيدا پتوگلوك تاپيلماسه اوت تنگيزيگا تاشالندى.

يكرمه برنجى باب

1و ينگى بر آسمان و ينگى بر ير كوردوم چونكه اولقى آسمان و اولقى ير اوتى و تنگيز ينه

يوق دور. 2و من مقدس شهرنينگ يعنى ينگى بر اورشليم نينگ اوز ايرى اوچون زينتالنگان قيزديك طيار بولوب آسماندين خدا طرفيدين نازل بولغانى نى كوردوم.

آدم الرنينگ مسكنى خدانينگ منا ايتيكه اول انگالديم آواز اونلوك بر تخت دين 3و

آراسيدا تورادور. و اول اوالرنينگ آراسيدا ساكن بوالدور و اوالر انينگ قومى بوالدور و خدا اوزى اوالرنينگ آراسيدا بولور. 4و اول اوزى اوالرنينگ كوزالريدين هر ياشنى ايتادور و اولوم ينه بولماس و غم يا فرياد و يا آغريق ينه بولماس چونكه اولقى سى اوتى. 5و تخت دا ايتى: پتوگيل چونكه بو سوزالر ينه ايتى: منا هر نرسه نى ينگى قيلورمن. و اولتورغوچى امين و راست دور. 6و اول منگا ايتى. تمام بولدى. من الف و يا يعنى ابتدا و انتهادورمن. اوساغان كيمرسه گا تيريكليك سو بوالقيدين مفت برورمن. 7كيم كه غالب بولسه مونينگ همه سى نى ميراث االدور و من انينگ تنگريسى بوالمن و اول منينگ اوغلوم بوالدور. 8ليكن قورقونجاق الر و ايمان سزالر و ناپاك الر و قتل قيلغوچيالر و زنا قيلغوچيالر و سحربازالر بتپرست الر و همه يالغانچيالرنينگ نصيبى اوت و گوگورد بيالن كويادورغان تنگيزده و

بولور. ايكينجى اولوم شودور. 9و يته آخرقى بآلالردين تولغان يته قچانى توتقان يته فرشته نينگ برى كليب منگا سوزالب

روح دا منى 10و كورساتاى. سنگا زوجه سى نى قوزى نينگ يعنى عروسنى كلگيل ايتيكه چونگ و ايگيز بر تاغقه اليب باريب مقدس اورشليم شهرى نينگ آسماندين خدا طرفيدين نازل بولغانى نى منگا كورسانى. 11و انينگده خدانينگ جالل بار ايردى. انينگ تابشى همه دين قيمت بها تاشديك و بلورديك آرى سوزوك الماسديك ايردى. 12و شهرنينگ چونگ ايگيز سفيلى و اون ايكى دروازه سى بار ايردى. و دروازه الرده اون ايكى فرشته تورور ايردى. و دروازه الرنينگ اوستيده اسم الر يعنى بنى اسرائيل نينگ اون ايكى قبيله سى نينگ اسم الرى پتوگلوك توردى. 13مشرق طرفيده اوچ دروازه، شمال طرفيده اوچ دروازه، جنوب طرفيده

وحى يوحنا 20 و 21

470

اوچ دروازه و مغرب طرفيده اوچ دروازه بار ايردى. 14و سفيل نينگ اون ايكى اول تاشى بار ايردى. و اوالردا اون ايكى اسم يعنى قوزى نينگ اون ايكى رسولى نينگ اسم الرى پتوگلوك توردى. 15و منگا سوز قيلغوچى نينگ شهرنى و دروازه الرينى و سفيلى نى چيزه الغالى بر آلتون قموشى بار ايردى. 16شهر اوزى تورت چهارسو بولوب اوزونلوقى و كنگليكى برابر ايردى. و شهرنى اول قموش بيالن چيزه الردى و مقدارى اون ايكى مينگ مسافه ايردى، و انينگ اوزونلوقى و كنگليكى و ايگيزليكى برابر ايردى. 17و اول انينگ سفيلى نى چيزه الدى و مقدارى آدم الرنينگ و فرشته الرنينگ اولچوسيغه موافق بر يوز قرق تورت گز كلدى. 18و سفيل الماسدين ايردى اما شهر اوزى صاف آيناكگا اوخشاش صاف آلتوندين ايردى.

19شهر سفيلى نينگ اول الرى زينتليك ياساليب هر قسم قيمت بها تاشدين ايردى. اولقى اول

تاشى بر الماس ايردى، ايكينجى سى كوك ياقوت، اوچونجى سى آق عقيق، تورتونجى سى زمرد، 20بشنجى سى جزع عقيقى، التنجى سى قزيل عقيق، يتنجى سى زبرجد، سكزنجى سى برنجى سى اون عقيق، يشيل اونونجى سى ساريغ ياقوت، توقوزونجى سى زمرد. كوك مور ياقوت، و اون ايكينجى اول تاشى بر جبللقوم ايردى. 21و اون ايكى دروازه اون ايكى و شهرنينگ كوچه سى سوزوك ايردى. مرواريددين بر دروازه بر هر بولوب مرواريددين

آيناكديك صاف آلتوندين ايردى. بيتى دور. 23و انينگ و قوزى قادر-مطلق رب خدا بيت كورماديم چونكه 22و شهرده

انى جاللى خدانينگ چونكه ايماس محتاج آيغه و آفتابغه اوچون ياروتولوشى اوز شهر ياروتور و قوزى انينگ نورى بوالدور. 24و طائفه الر شهرنينگ نوريدا يورورالر و يرنينگ پادشاه الرى اوز جاللى نى انينگ ايچيگا كيرگوزورالر. 25و انينگ دروازه الرى كوندوزده عزتى نى و جاللى نى طائفه الرنينگ 26و بولماس. كيچه اندا چونكه قالمايدور ايتيليب انگا كيرگوزورالر. 27و هيچ بر ناپاك و هيچ بر برمكروه لوق و يالغانچيليق قيلغوچى انگا

كيرماس. يالغوز قوزى نينگ تيريكليك كتابيدا خطالنگانالر كيرارالر.

يكرمه ايكينجى باب

دريا اول و كورساتى دريانى بر اقيغليق سويى تيريكليك سوزوك بلورديك منگا 1و

خدانينگ و قوزى نينگ تختيدين چيقيب 2شهرنينگ كوچه سى نينگ اوتراسيدين اقيب ايكى

وحى يوحنا 21 و 22

471

يانيدا تيريكليك درختى بار ايردى. و درخت الر يلدا اون ايكى مرتبه ميوه كلتوروب هر آيدا ياپراقى طائفه الرنينگ شفاليقيغه ايشالتيلور ايردى. و درخت الرنينگ بر قاتيم ميوه برور

ايردى. 3و ينه هيچ بر لعنتليك نرسه بولمايدور. بلكه خدانينگ و قوزى نينگ تختى اندا بوالدور

و انينگ بنده الرى انگا عبادت قيلورالر. 4و اوالر انينگ يوزينى كورورالر و انينگ اسمى و نوريغه چراغ نينگ اوالر و بولماس كيچه ينه 5و بوالدور. پيشانه الريده اوالرنينگ برادور ياروغلوق اوستيگا اوالرنينگ خدا رب چونكه ايماس محتاج نوريغه كون نينگ و امين سوزالر بو ايتى: منگا اول 6و قيلورالر. پادشاه ليق ابديغچه ابدالرنينگ اوالر و پات واقع بوالدورغان نى تنگريسى خداوند پيغمبرالرنينگ روح الرى نينگ و راست دور اوز بنده الريگا كورساتماك اوچون اوز فرشته سى نى ايباريب دور. 7و منا پات كلورمن. بو

كتاب نينگ پيغمبرليك سوزينى ساقالغوچى مبارك دور. كين كورگاندين انگالب من و انگالب دورمن. كوروب نرسه الرنى بو يوحنا من 8و

منگا اول 9ليكن توشتوم. قيلغالى سجده پوت الريغه فرشته نينگ كورساتگان مونى منگا بولغان برادرالرينگ و رفيقينگ همقل سنينگ من قيلماغيل، مونى قيليب احتياط ايتيكه پيغمبرالرنينگ و بو كتاب نينگ سوزينى ساقالغوچيالرنينگ همقل رفيقى دورمن. خداغه پيغمبرليك سوزالرينى مهرالماغيل چونكه ايتى: شو كتاب نينگ سجده قيلغيل. 10و منگا وقت يقين كلدى. 11حق سزليق قيلغوچى حق سزليق قيليب تورسون، ناپاك بولغان كيمرسه كيمرسه مقدس تورسون، قيليب عدالت كيمرسه عادل تورسون، قيليب ناپاك اوزينى موافق اوز عمل الريگا پات كلورمن هر كيمرسه گا تورسون. 12منا قيليب تقديس اوزينى آخرقى، و اولقى يا، و الف بيالن دور. 13من منينگ اجريم برادورغان اوچون ياندورماق ابتدا و انتهادورمن. 14تيريكليك درختيغه حقى بولوب دروازه الردين شهرگا كيرماك اوچون اوز كييم الرينى يوغانالر مبارك دور. 15ليكن ايت الر و سحربازالر و زنا قيلغوچيالر و قتل تاشقاريدا كيمرسه هر توتقان دوست قيليب يالغانچيليق نى و بتپرست الر و قيلغوچيالر

قالور. 16من يسوع جماعت الرنينگ باره سيده مونى سيزالرگا گواه ليق برگالى اوز فرشته م نى

ايبارديم. من داودنينگ يلديزى و نسلى بولوب چولپانگ صبح يولدوزى دورمن. 17و روح و عروس: كلگيل دييدور و كيم كه انگالسه: كلگيل! ديسون و كيم كه اوساسه كلسون آرى

وحى يوحنا 22

472

كيم كه خواهالسه تيريكليك سودين مفت السون. 18من بو كتاب نينگ پيغمبرليك سوزينى انينگ خدا قوشسه نمه بر شونينگغه كيمرسه بر برورمن كه گواه ليق انگالغوچيغه هر اوستيگا بو كتابدا يازيلغان بآلالرنى قويادور. 19و اگر بر كيمرسه موشو پيغمبرليك كتابيدا پتولگان سوزالرنينگ برينى كميتسه خدا انينگ نصيبى نى بو كتابدا ذكر قيلينغان تيريكليك

درختيدين و مقدس شهردين كميتادور.

20مونى گواه ليق برگان كيمرسه:

آرى پات كلورمن ديب ايتور. آمين اى خداوند يسوع كلگيل!

21خداوند يسوع نينگ لطفى همه الر

بيالن بولسون آمين.

وحى يوحنا 22