მოცვის წარმოების აგროტექნოლოგია · legasi...
Transcript of მოცვის წარმოების აგროტექნოლოგია · legasi...
მოცვის წარმოების
აგროტექნოლოგია
USAID/REAP პროექტმა, პარტნიორ უნივერსიტეტებთან და თხილის მწარმოებელთა ასოციაციასთან ერთად შეიმუშავა აგროტექნოლოგიური რუკების
სერია, რომელიც მოიცავს საქართველოს სხვადასხვა რეგიონში გავრცელებულ და/ან წარმოების პოტენციალის მქონე 51 სასოფლო-სამეურნეო
კულტურას. მასალას არა აქვს იურიდიული ძალა და გამოქვეყნებულია არაკომერციული მიზნით. ავტორების მოსაზრებები შესაძლოა არ ასახავდეს
აშშ საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს, ან აშშ
lurji mocvis warmoebis agroteqnologia
kulturis zogadi daxasiaTeba
laTinuri dasaxeleba Vaccinium uliginosum botanikuri ojaxi mananisebrni
sicocxlis xangrZlivoba mravalwliani (saeqspluatacio
xangrZlivoba 40 weli)
ganviTarebis optimaluri temperatura 20-250C
haeris optimaluri tenianoba 65-75%
niadagis optimaluri tenianoba 60-70%
niadagis ares optimaluri reaqcia, pH 4,5-5,2
gavrcelebis areali zRvis donidan 2200მ-მდე;
სამრეწველო არეალი - 30-800 მ
ტsaWiro aqtiur tempera uraTa jami 2000-3000°С
kritikuli temperaturuli minimumi -20 - 25°С
kritikuli temperaturuli maqsimumi 40°С
sasurveli winamorbedi kulturebi Talgamura, wiwibura, Wvavi
arasasurveli winamorbedi kulturebi Jolo, pomidori, kartofili,
wiwaka.
kulturis botanikuri da agrobiologiuri daxasiaTeba
lurji mocvi miekuTvneba mananisebrTa ojaxs (Ericaceae) da mocvisebrTa gvars
(Vaccinium), romelSic gaerTianebulia saqarTveloSi gavrcelebuli mocvi. mocvi
mravalwlian buCqovan, kenkrovan mcenares warmoadgens. lurji mocvis nayofs aqvs
molurjo-moSavo epidermisi (kani), romelic cvilisebri nafifiqiT aris dafaruli da Ria
lurj Seferilobas aZlevs. nayofis rbilobis da wvenis feri moicavs kremisferi-
TeTridan - mwvanemde diapazons. mocvis nayofi Seicavs Saqrebs (glukoza,
fruqtoza), katexinebs, peqtinebs, mTrimlav nivTierebs, vaSlis, limonis, rZis mJaveebs,
flavionidebs, askorbinis mJavas, B,C,DD vitaminebs da sxva sasargeblo naerTebs.
mocvis kultura (veluri forma), naklebad momTxovnia garemo pirobebisadmi. igi
yvela tipis niadagze xarobs, magram maqsimalur mosavals iZleva mJave niadagebze.
gareul pirobebSi igi xarobs mwir, qvaRorRian da qviSnar niadagebzec. nakleb momTxovnia
sinaTlisa da tenis mimarT. gamoiCeva zedapiruli fesvTa sistemiT da yinvagamZleobiT.
itans 20 -25°C yinvas. saqarTveloSi gavrcelebulia mocvis oTxi saxeoba: mTis,
lurji, wiTeli da kavkasiuri mocvi.
dReisaTvis msoflioSi gakultivirebuli jiSebidan yvelaze meti gavrceleba hpova
lurji mocvis saxeobam. Crdilo amerikaSi warmoSobili es kenkra, kargad aris
adaptirebuli gansxvavebul klimatur pirobebTan. ganasxvaveben lurji mocvis ramdenime
saxeobas: CrdiloeT maRalbuCqovani (Vaccinium corymbosum.), samxreT maRal -buCqovani,
naxevrad maRalbuCqovani, "kurdRlisTvala" da sxva. lurji mocvi gaSenebisTvis moiTxovs
tenian, msubuq da kargi drenaJis mqone specifikur niadags - igi kargad xarobs mxolod
mJave niadagebze.
mocvi, saxeobis da jiSis mixedviT, srul msxmoiarobas aRwevs 5-10 wlis asakSi.
mocvis gavrcelebuli jiSebi
saqarTveloSi gavrcelebuli mocvis jiSebi - dReisaTvis saqarTveloSi Semotanilia da
kultivirebulia lurji mocvis jiSebi simwifis sxvadsxva periodis mixedviT.
saadreo jiSebi: oneili, misti, diuki, toro, (maisi-ivnisi).
saSualo simwifis: lukropi, legasi, berkli, patrioti, brigita blu, sanraisi, elizabeti,
erli blu, blugoldi, Cendleri, Santekleri, reka, premieri, ozark blu. (ivnisi- ivlisi)
sagviano jiSebi: spartani, braitveli, klaimaqsi (ivlisi-agvisto)
Cvens pirobebisaTvis SerCeuli da rekomendirebulia ori jiSi: legasi da blukropi.
legasi
swormdgomi, 2,1 m simaRlis buCqia. es aris yvelaze ufro mosavliani mocvis jiSTa Soris.
simwifis periodi iwyeba ivlisis mesame dekadaSi, mosaვlianoba maRalia - 6,6-8kg erT buCqze.
marcvali saSualo zomis, nawiburovania, gamoirCeva kargi gemovnebiT. nayofi iwonis
daaxloebiT 1,5-1,7 grams, romlis diametri 8,0-10,0 mm–ia. rekomendirebulia nedli
gamoyenebisaTvis da samrewvelo warmoebaSi. mwife nayofebi advilad cviva, amitom saWiroebs
meqanizirebul krefas. kargad xarobs zomieri klimatis pirobebSi. erTi buCqi mcenare
dargvidan me-2–3 wels iZleva mosavals, 2 wlis buCqidan saSualod 2kg–mde mosavali
miiReba. sruli mosavlianobisaTvis ki saWiroa 5–6 weli.
blukropi
swormdgomi 1,6-2 m simaRlis buCqia. simwifis periodi iwyeba ivlisis mesame dekadaSi,
mosaვlianoba maRalia - 6-9kg erT buCqze. nayofebi didia 18-20 mm diametris da 1.8- 2.0 g.
nayofi Ria–cisferi, mkvrivi, umaRlesi xarisxis, kargi aromatis mqonea. nedli nayofi
kargad realizdeba bazarze, gamoiyeneba mrewvelobaSi. es jiSi Zalian gavrcelebulia
msoflio bazarze (msoflioSi TiTqmis 60% iyenebs plantaciaSi gasaSeneblad). blukropi
rezistentulia daavadebebis (nacari, mumifikacia nayofis, wiTeli rgoluri laqianoba),
maRali da dabali temperaturebis mimarT, yvavilobis periodSi SeuZlia gadaitanos - 7˚C. rezistentulia nayofis mumifikaciis mimarT, xasiaTdeba kargi dekoratiuli TvisebebiT,
transportabelobiT da SenaxvisunarianobiT.
reka
lurji mocvis maRalmosavliani, adreuli jiSia. simaRliT 1,7-2 m. swormdgomi buCqia,
swrafad mzardi, nayofi iwonis daaxloebiT 1,7-1,9 grams, romlis diametri 8,0-10,0 mm–ia. maT
gaaCniaT araCveulebrivi cisferi feri, gansakuTrebuli gemo da aromati. mwifobis periodi
ivlisis meore dekadidan iwyeba. maRalmosavliania. erT buCqze SeiZleba moikrifos 8-10kg
mocvi. xasiaTdeba kargi xarisxis marcvaliT, romelic ar iSleba. es jiSi sxva jiSebTan
SedarebiT ufro metad gamZlea teniani niadagis mimarT. normaluri mosavlianobis
misaRebad aucilebelia buCqis gasxvla. yinvagamZlea-29-35˚C. xili kargad transportirdeba
da inaxeba. sruli simwifis Semdeg, didi xnis ganmavlobaSi SeiZleba (cvenis gareSe) nayofi
SenarCunebuli iyos buCqze. mosavali agvistoSi ikrifeba.
patrioti buCqi: CrdiloeTis maRalbuCqiani tipis, yinvagamZle, uxvmosavliani, tolerantulia mZime
teniani niadagebis mimarT, gamZlea fesvis sidamplis mimarT.
nayofi: saadreo saSualo simwifis periodis, xangrZlivi mokrefis periodis, xasiაTdeba
Sekruli sanayofe mtevnebiT, nayofebi Zalian didi zomisaa, odnav Sebrtyelebuli,
molurjo Seferilobis, mkvrivi, mcire RariT, SesaniSnavi gemoTi, srull momwifebamde
,,odnav mowiTalo Seferilobis’’. cxel amindSi rbildeba.
მ ოცვ ი ს ჯი შე ბი ს ა გრობი ოლოგი უ რი დ ა ხა ს ი ა თ ე ბა
gamravleba-mocvis nergebis gamoyvana - gamravleba xdeba ujredis kulturis wesiT
(sinjaraSi) laboratoriul pirobebSi. am meTodiT miRebuli lurji mocvis jiSi sakmaod
momTxovnia garemo pirobebze.
adgili TeslbrunvaSi
Teslbrunva - dadebiT Sedegebs iZleva kulturebis 1-3 wlis rotacia:
a) Talgamura xels uwyobs niadagis daavadebebis da nematodebis ganadgurebas;
b) wiwibura xels uSlis sarevelebis zrdas da xels uwyobs organuli nivTierebebis
dagrovebas;
g) Wvavi xels uwyobs niadagSi paTogenebis ganadgurebas, aferxebs sarevelebis zrdas da
xels uwyobs organuli nivTierebebis dagrovebas;
arasasurveli winamorbedi kulturebia Jolo, mayvali, pomidori, kartofili, wiwaka, radgan
niadagiT gavrcelebuli daavadebebi SeiZleba problemad iqces.
mocvi kargad xarobs im niadagebze sadac Cai iyo gaSenebuli.
ჯიში
მცენარის
სიმაღლე
(მ)
ნაყოფის
დიამეტრი
(მმ)
მოსავალი
ბუჩქიდან (კგ)
ნაყოფის სიმწიფე
(თვე)
ბერკლი 1,8‐2,1 18 4,0‐8,0 VIII
ბლუკროპი 1,6‐2,0 18,0‐20,0 6,0‐9,0 VIII
პატრიოტი 1,2‐1,8 19 5,0‐7,0 VII
ბრიჯიდა 1,8‐2,0 15 4,0‐6,0 VIII
დიუკი 1,2‐1,8 17,0‐20,0 6,0‐8,0 VII
სანრაისი 1,2‐1,8 17,0‐20,0 6,0‐8,0 VII
სპარტანი 1,5‐2,0 16,0‐18,0 4,5‐6,0 VIII
ტორო 1,8‐2,0 18,0‐20,0 6,0‐8,0 VIII
ელიზაბეტი 1,5‐2,0 16,0‐18,0 4,0‐6,0 VII
ერლიბლუ 1,5‐1,8 17 5,0‐8,0 VI
ბლუგოლდი 1,5‐1,8 15,0‐18,0 5,0‐8,0 VII‐VIII
ლეგასი 1,6‐2,0 15,0‐18,0 6,0‐9,0 VII
მისტი 1,6‐1,8 15,0‐17,0 6,0‐8,0 VI
ჩანდლერი 1,6 20 6,0‐8,0 VIII
შანტეკლერი 1,6 16,0‐19,0 3,0‐5,0 VII
ონილი 1,7‐2,0 14,0‐17,0 5,0‐7,0 VI
რეკა 1,7‐2,0 17,0‐19,0 8,0‐10,0 VIII
Tu mocvis plantaciis gaSeneba igegmeba farTobze, sadac wina wels iwarmoeboda
mocvi, am SemTxvevaSi saWiroa 2-3 wliani intervalis dacva mocvis axali plantaciis
gaSenebamde da Semdeg plantaJis Catareba, raTa minimumamde iqnas Semcirebuli
mavnebel-daavadebebis gavrcelebis riskebi.
niadagis da nakveTis SerCeva
reliefi da niadagis mJavianobis are (pH). mocvis gaSenebisaTvis saukeTesoa vake an
ferdobi adgili, sadac kargia aeracia, naklebia sokovani daavadebebi da moyinviT
gamowveuli dazianeba; daculia civi qarebisgan qarsacaviT, rac amcirebs kvirtebis
gamoSrobas da siciviT gamowveul dazianebas .
niadagi unda iyos msxvilmarcvlovani, forovani, organuli nivTierebebis maRali
SemcvelobiT, romelic saukeTesoa fesvebis intensiuri zrdisTvis. saWiroa nakveTs
hqondes kargi drenaJi, niadagis zedapirze ar unda dgebodes wyali wvimis Semdeg. Tu
drenaJi problemas warmoadgens, SeiZleba mowyobili iqnes SemaRlebuli kvlebi.
unda moveridoT niadags, romelSic axlaxan darguli/daTesili iyo Jolo an sxva xili,
pomidori, kartofili, wiwaka, radgan niadagiT gavrcelebuli daavadebebi SeiZleba
problemad iqces; saWiroa Catardes niadagis laboratoriuli analizi nayofierebis da
mJavianobis pH-s maCveneblis dasabalanseblad da saWiro cvlilebebis dasadgenad. lurji
mocvis gaSenebisTvis saWiroa teniani, msubuqi, kargi drenaJis mqone specifikuri
msxvilmarcvlovani, forovani niadagi organuli nivTierebebis maRali SemcvelobiT.
mocvis warmoebisaTvis saWiro mJavianobis are pH 4,0-dan 5,0-mdea. im SemTxvevaSi, Tu mocvis
gasaSeneblad SerCeul farTobze niadagis ares reaqcia aRniSnul parametrebze meti an
naklebia anu niadagis mocvis warmoebisaTvis SeuTavseblad mJave, an piriqiT tute
reaqciisaa, am dros kulturis gaSenebamde saWiro iqneba niadagis mJavianobis ares
xelovnuri regulireba Sesabamisi RonisZiebebis ganxorcielebiT. fiziologiurad mJave
niadagebze pH-is regulirebis mizniT gamoiyeneba niadagis mokirianeba, xolo tute reaqciis
ares mqone niadagebze ki pH regulirdeba moTabaSirebis saSualebiT.
mokirianebis an moTabaSirebis aucileblobis dadgena da zusti dozebis
identificireba saWiroa ganxorcieldes Sesabamisi laboratoriuli analizis
Sedegad, SerCeuli meliorantis saxeobis, foრmis da agreTve, misi qimiuri da
meqanikuri Semadgenlobis gaTvaliswinebiT.
niadagis ZiriTadi damuSaveba
plantaciis gaSenebamde 1-2 wliT adre niadagi unda moixvnas 40-50 sm-is siRrmeze. Semdeg
jvaredinad gadaixvnas 30-35sm-is siRrmeze, daifarcxos da daigegmos. niadagi kargad
drenirebadi unda iyos, Tu drenaJi problemas warmoadgens, SeiZleba mowyobili iqnes
SemaRlebuli kvlebi. mocvis buCqis irgvliv niadagis damuSaveba dauSvebelia 2 -3 sm-
is siRrmeze metad, raTa fesvTa sistema ar daziandes.
niadagis dargviswina damuSaveba
dargvis win aucilebelia sairigacio sistemebis mowyoba da amoqmedeba. irgveba, rogorc
Semodgomaze, aseve gazafxulze. lurji mocvis gaSeneba, xdeba bazo-kvlebis (sferuli)
sistemiT. rekomendebulia SemaRlebuli bazo kvalis mowyoba: sigane 60-90sm, simaRle 18-25 sm.
rigTaSorisebSi daSorebis manZili 3-3,2 m. xolo rigebSi mcenareTa Soris daSoreba 0,9-1,2
m. erT ha-ze saWiroa 2800-3300 Ziri nergi.
nergebis dargvis win niadagis struqturis gaumjobesebis mizniT aucilebeblia miwis zeda
fenaSi Setanili iqnes winaswar momzadebuli organuli substraqti, naxerxis (sasurvelia
wiwvovani mcenaris), gadamwvari nakelisa da torfkompostis nareviT. nergebis dargvisas
mcenaris fesvTa sistema mTlianad unda moTavsdes niadagSi, moitkepnos da moirwyas.
sasurvelia mulCireba da wveTobrivi morwyvis sistemis mowyobac. mulCireba xdeba mcenaris
gardi-gardmo 60 sm-is gaswvriv. mulCireba sagrZnoblad uwyobs xels mcenaris zrda-
ganviTarebas, icavs mas sarevelebisagan da gadaxurebisagan, inarCunebs tens da niadags
amdidrebs organuli novTierebebiT. mulCirebisaTvis aseve iyeneben araorganuli
warmomavlobis samulCe masalebsac (mulCifiri da sxva.).
mocvis dargvis win aucilebelia sairigacio sistemebis mowyoba da amoqmedeba.
dargva
lurji mocvi unda dairgos gazafxulze, rogorc ki SesaZlebeli iqneba niadagis
damuSaveba. SesaZlebelia dargva aseve Semodgomaze. nergis dasargavad, saWiroa momzaddes
ormoebi, romelTac eqnebaT 40 sm. sigane da 40 sm siRrme.. dasargavad unda gamoviyenoT mxolod sando sanergidan Sesyiduli, sertificirebuli da
janmrTeli mcenareebi. lurji mocvi irgveba 1 - 1.2 m daSorebiT erTmaneTisgan. buCqebis
rigebs Soris 3 metrze. gadargvamde nergebs vacilebT sanayofe kvirtebs, yvavilebs da
mwvane nayofs. pirveli 2-3 wlis ganmavlobaSi Tqveni mizania mcenaris fesvTa sistemis
ganviTareba; Tu patara zomis nergi daiwyebs nayofis gamosxmas, es Seaferxebs fesvebis
ganviTarebas. daacileT erTmaneTs qoTanSi Carguli mcenareebis fesvebi, rom ar moxdes
niadagSi maTi deformirebuli ganviTareba. mcenareebi niadagSi unda iqnes gadarguli 2-3sm-
iT ufro Rrmad, vidre varji izrdeboda sanergeSi. gadargvis Semdeg kargad datkepneT
niadagi mcenaris irgvliv da Tu niadagi mSralia, dauyovnebliv morwyeT. ar SeitanoT
sasuqebi gadargvisas. ar daTesoT balaxi rigTa Soris. SeinarCuneT „sufTa zoli“ rigTa
Soris, romlis sigane unda iyos 1m. am mizniT xeliT gamargleT, gamoiyeneT mulCi da
Sesabamisi herbicidebi.
niadagis ZiriTadi ganoyierebis da mcenaris gamokveba
mocvis plantaciebSi pirvel sam weliwads mcenaris gamokveba xdeba winaswar momzadebuli
mineraluri sasuqebis nazaviT. nazavis Tanafardoba Semdegnairia: amoniumis sulfati 90 gr,
superfosfati 110 gr, da kaliumis sulfati 40 gr. aseTnairad momzadebuli nazavi
SeaqvT nergis irgvliv Semdegi odenobiT: erT wlian buCqze erTi sufris kovzi, or
wlianze ori sufris kovzi, sam wlianze sami sufris kovzi, oTx wlianze oTxi
sufris kovzi, xuT wlianze rva sufris kovzi, eqvswlianze da meti asakis buCqze ki
Teqvsmeti sufris kovzi. erTi sufris kovzis aseTis nazavis wona Seadgens 10 gr-s.
vegetaciis periodSi gamokveba aseTi nazaviT xdeba or jeradad, adre gazafxulze
mcenaris masiuri yvavilobisas da nayofis gamonaskvis Semdeg. sasuqis miRebis Semdeg
sasurvelia mcenare moirwyas. Tu palantaciaSi wveTobrivi morwyvis sistema moqmedebs, am
nazavis mcenaresaTvis miwodeba SeiZleba morwyvasTan erTad. mocvis nergebis gamokveba
SesaZlebelia fxvieri granulirebuli mineraluri sasuqebiTac. froloviti pirvel
wels erT nergze 20 gr. erT kv. metrze, weliwadSi samjer. Semdgom wlebSi ki 30-35 gr,
samjer weliwadSi. solonuri unda SevitanoT pirvel wlebSi erT kv. metrze 10 gr.
weliwadSi samjer, Semdgom wlebSi Setanis doza izrdeba 15-17 gramamde.
sasuqebis Setana pirvel sam weliwads mainc unda movaxdinoT 15 ivlisamde, raTa buCqis
gantotvilma nazardebma moaswros gamerqneba.
zafxulis Sua ricxvebis Semdeg sasuqebi ar Seitaneba, radgan aman SeiZleba Seamciros
zamTris mimarT medegoba.
mineraluri sasuqebidan wveTovani morwyvis pirobebSi karg Sedegs iZleva kristaloni NPK
18-18-18, amofoska NPK 16-16-16, grogrin vegetacia NPK-19-19-19, grogrin nayofi NPK-10-5-40,
foTlovani kvebisTvis grogrin mikro -geli .
mocvis plantaciaSi niadagi yovelTvis fxvier mdgomareobaSi unda iyos. ar unda moxdes
kulturis garSemo sarevela balaxebis ganviTareba. Aamis miuxedavad, niadagis kultivacia
ar aris sasurveli, radgan mcenareebis araRrma fesvTa sistema iolad SeiZleba daziandes.
amitom saWiroebis SemTxvevaSi mcenareTa rigebs Soris sarevelebi unda gaiTibos, xolo
uSualod buCqebis qveS arsebuli sarevelebi ki xeliT unda gaimarglos. aseve, sarevelebis
gavrcelebis sawinaaRmdego efeqturi saSualeba aris niadagis mulCireba.
sasuqebis ufro zusti dozebis dadgena SesaZlebelia mxolod niadagis
agroqimiuri/laboratoriuli analiziT.
aucilebelia yovel 3-4 welSi Caatares niadagis analizi rom dadgindes arsebuli
deficiti da gansazRvros sasuqebis saWiro norma.
რეკომენდაციები აზოტოვანი სასუქების დოზებზე (კგ/ჰა)
ველზე ბუჩქის
ზრდის წლები
ფაქტიური
აზოტი (N)
შარდოვანა
(46% N)
ამონიუმის
სულფატი
(21% N)
8 70 150 333
6 50 110 239
4 35 78 167
2 17 39 83
mocvis kulturisaTvis niadagis optimaluri mJavianoba aris PH 4,5 – 5,0, magram
Tu niadagis aris reaqcia PH 5,0 – 5,5 farglebSia, maSin niadagis mJavianobis Semcireba
SeiZleba fiziologiurad mJave mineraluri sasuqebis (amoniumis sulfati,
superfosfati, ormagi superfosfati, kaliumis sulfati) gamoyenebiT. Tu niadagis
mJavianoba utoldeba PH 5,5 – 6,5 maSin niadagSi SeaqvT gogirdis fxvnili 10 – 15 gr. 1
kvadratul metrze. gazafxulze da SemodgomiT dargvis win rwyaven gogirdmJavas xsnariT
(30 ml mJava 10 litr wyalSi); sufris Zmris xsnariT (100 ml - 10 litr wyalSi).
mocvis integrirebuli dacva mavne organizmebisagan
ZiriTadi mavneblebi
maisis RraWa
laTinuri saxelwodeba: Melolontha pectoralis Germ.
aRweriloba. mavneblis xoWos sigrZe 18-25 mm-ia. misi sxeuli Savia da dafarulia aseve Savi
fifqiT. zeda frTebi Ria wablisferia da dafarulia TeTri fifqiT.
ziani. mavnebels ziani moaqvs rogorc matlis, ise xoWos fazaSi. matli ikvebeba sxvadasxva
mcenareebis fesvebiT, xolo xoWo, umTavresad, foTlebiT da zogjer TiTqmis srulad
anadgurebs foTlovan masas.
brZola/wamlobebi:
niadagis drouli damuSaveba baRebSi.
mavneblis winaaRmdeg wamlobis Casatareblad gamoiyeneba karbosulfanis da mavneblis
winaaRmdeg efeqtis mqone sxva moqmed nivTierebaTa Semcveli inseqticidebi.
mavneblis winaaRmdeg moqmedi zogierTi pesticidis savaWro dasaxeleba:
„marSali 25 ek“.
ბურტყლა ბუგრი
laTinuri saxelwodeba Eriosoma lanigerum Hausm.
aRweriloba. zrdasruli bugris sxeuli moSavo ferisaa da dafarulia cvilisebri
safarveliT. frtebi gamWvirvalea.
axalSobili matli SiSvelia da xorTumi sxeulze grZeli aqvs.
ziani. mavnebeli axalgazrda ylortebidan, totebidan da fesvebidan wovs wvens da arTmevs
maT ganviTarebisaTvis saWiro mineralebs. mis mier dazianebul ubnebze viTardeba
deformacia, Cndeba simsivnuri warmonaqmnebi, romelTa zrdis Sedegad xdeba mcenareTa kanis
daxeTqva. amgvarad dazianebul adgilebSi viTardeba sxva mavnebeli mwerebis da paTogenuri
organizmebis mier gamowveuli meoradi dazianebebi - sidampleebi.
brZola/wamlobebi:
dazianebuli ylortebis da totebis mocileba mcenareebidan.
mcenareTa Zirebis irgvliv niadagis Semobarva.
wamlobebis Catareba - kulturaTa saxeobebis, vegetaciis etapebis da mavneblis ganviTarebis
ciklis gaTvaliswinebiT. gamoiyeneba: pirimifos-meTilis, dimeToatis, imidaklopridis da
mavneblis winaaRmdeg efeqturi sxva moqmed nivTierebaTa Semcveli preparatebi.
mavneblis winaaRmdeg moqmedi zogierTi pesticidis savaWro dasaxeleba:
„konfidor maqsi“.
„bi-58 axali“.
„aqteliki“.
mocvis daavadebebi
anTraqnozi
gamomwvevi soko – Colletotrichum acutatum J.H.
optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
ტემპერატურა: 20-25°C.
ჰაერის შეფარდებითი ტენიანობა: 90%-ზე მეტი.
daavadebis simptomebi. anTraqnozis simptomebi Cndeba lurji mocvis foTlebze,
nayofebze da ylortebze.
daavadebul foTlebze formirdeba mowiTalo-yavisferi laqebi. amave dros,
nayofebze Cndeba Cazneqili ubnebi da maT zedapirze ki SeiniSneba narinjisferi
fifqi. analogiuri saxis Cazneqili ubnebi warmoiqmneba daavadebuli mcenaris
ylortebzec.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli, zafxuli.
brZola/wamlobebi:
nakveTebis sistematuri gasufTaveba mcenareuli narCenebisagan.
pesticidebidan daavadebis winaaRmdeg adre gazafxulze gamoiyeneba 3%-iani
bordouli siTxe, xolo vegetaciis periodSi - spilenZis Semceveli fungicidebi
aseve, kaptanis, propinebis, mankocebis, trifloqsistrobinis da paTogenis winaaRmdeg
efeqtis mqone sxv. moqmed nivTierebaTa bazaze warmoebuli fungicidebi.
daavadebis winaaRmdeg moqmedi zogierTi pesticidis savaWro dasaxeleba:
„antrakoli“.
“diTan M 45”.
“zato”
მოცვის ჟანგა
gamomwvevi soko – Naohidemyces vaccinii (Wint.).
optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
temperatura: 20-25°C.
haeris SefardebiTi tenianoba: 70%-ze meti.
simptomebi. Jangas gamomwvevi soko orbiniania, misi meore patron-mcenarea naZvi.
daavadebis gaCenisas mocvis foTlis zedapirze warmoiqmneba mowiTalo-yavisferi
laqebi, xolo foTlis firfitis qveda mxares ki formirdeba narinjisferi meWeWebi.
am formiT dazianebuli foTlebi yviTldeba da naadrevad cviva.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli, zafxuli.
brZola/wamlobebi:
nakveTebis sistematuri gasufTaveba mcenareuli narCenebisagan.
pesticidebidan daavadebis winaaRmdeg adre gazafxulze gamoiyeneba 3%-iani
bordouli siTxe, xolo vegetaciis gansazRvrul etapebze - meTiramis da paTogenis
winaaRmdeg efeqtis mqone sxva moqmed nivTierebaTa bazaze warmoebuli fungicidebi.
daavadebis winaaRmdeg moqmedi zogierTi pesticidis savaWro dasaxeleba:
“polirami”.
ალტერნარიოზი
gamomwvevi soko – Alternaria tenuissima (Kunze).
optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
temperatura: 19-20°C.
haeris SefardebiTi tenianoba: 80%-ze meti.
simptomebi. alternariozis simptomebis gamovlena xdeba kulturis foTlebze da nayofebze.
daavadebul foTlebze viTardeba mowiTalo arSiis mqone moyavisfro-nacrisferi laqebi. am
formiT dazianebuli foTlebi naadrevad cviva.
nayofebze Cndeba muqi-mwvane feris fifqiT dafaruli dazianebuli ubnebi, nayofi rbildeba
da Sreba. daavadebuli nayofis Senaxvisas mis zedapirze viTardeba monacrisfro-mwvane
Seferilobis mqone obi.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli, zafxuli.
brZola/wamlobebi:
nakveTebis sistematuri gasufTaveba mcenareuli narCenebisagan.
Senaxvis optimaluri pirobebis dacva.
dazianebuli nayofebis mocileba sawyobebidan.
pesticidebidan daavadebis winaaRmdeg kulturis vegetaciis sxvadasxva etapebze
SesaZlebelia gamoyenebuli iqnas spilenZis Semcveli fungicidebi.
daavadebis winaaRmdeg moqmedi zogierTi pesticidis savaWro dasaxeleba:
“iroko”
ნაცრისფერი სიდამპლე
gamomwvevi soko –Botrytis cinerea.
optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
temperatura: 15-20°C.
haeris SefardebiTi tenianoba: 85%-ze meti.
simptomebi. nacrisferi sidampliT daavadebul lurji mocvis foTlebze Cndeba
yavisferi laqebi, foToli igrixeba da deformirdeba.
yvavilebi da nayofi ifareba nacrisferi fifqiT. sabolood, aseTi nayofebi lpeba.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli, zafxuli, Semodgoma, zamTari.
brZola/wamlobebi:
nakveTebis sistematuri gasufTaveba mcenareuli narCenebisagan.
Senaxvis optimaluri pirobebis dacva.
dazianebuli nayofebis mocileba sawyobebidan.
pesticidebidan nacrisferi sidamplis winaaRmdeg kulturis vegetaciis
gansazRvrul etapebze gamoiyeneba: pirimeTanilis, fenheqsamidis, iprodionis da
paTogenis winaaRmdeg efeqturi sxva moqmed nivTierebaTa bazaze warmoebuli
fungicidebi.
ფომოპსისი
gamomwvevi soko – Phomopsis vacinii Schear.
optimaluri pirobebi gaCenisaTvis: daavadebis ganviTarebisaTvis optimalur garemos qmnis
haeris maRali SefardebiTi tenianoba da dabali temperatura.
simptomebi. fomopsisiT avaddeba lurji mocvis foTlebi da ylortebi. mcenaris ylortis
wveroebze arsebuli foTlebi wiTldeba, ixveva da Wkneba. ylortebze Cndeba yviTeli arSiis
mqone monacrisfro laqebi. droTa ganmavlobaSi viTardeba qerqis damwvroba da ylorti
iwyebs xmobas.
simptomebis gamovlenis periodebi: zafxuli, Semodgoma.
brZola/wamlobebi:
nakveTebis sistematuri gasufTaveba mcenareuli narCenebisagan.
dazianebuli ylortebis mocileba da ganadgureba.
pesticidebidan daavadebis winaaRmdeg adre gazafxulze gamoiyeneba 3%-iani bordouli
siTxe, xolo vegetaciis periodSi – difenokonazolis, spilenZis da daavadebis winaaRmdeg
efeqturi sxva moqmed nivTierebaTa bazaze warmoebuli fungicidebi.
ნაცარი
gamomwvevi soko – Microsphaera vaccinii (Schwein.) Cooke & Peck.
optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
temperatura: 25-26°C.
haeris SefardebiTi tenianoba: 60-80% da meti.
simptomebi. daavadebul foTlebze warmoiqmneba mowiTalo-yavisferi ubnebi,
romlebzec viTardeba TeTri feris fifqi. droTa ganmavlobaSi foTlebi naoWdeba,
Sreba da naadrevad cviva.
simptomebis gamovlenis ZiriTadi periodebi: zafxuli, Semodgoma.
brZola/wamlobebi:
nakveTebis sistematuri gasufTaveba mcenareuli narCenebisagan.
pesticidebidan lurji mocvis nacris winaaRmdeg kulturis vegetaciis gansazRvrul
etapebze gamoiyeneba: gogirdi, penkonazoli, trifloqsistrobini, da paTogenis
winaaRmdeg efeqturi sxva moqmed nivTierebaTa bazaze warmoebuli fungicidebi.
ბაქტერიული კიბო
gamomwvevi soko - Pseudomonas syringae Van. Hall.
optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
temperatura: 20-23°C.
haeris SefardebiTi tenianoba: 40-60%.
simptomebi. daavadebuli mcenaris axalgazrda Reroebze Cndeba sxvadasxva feris
wylulovani ubnebi. daavadebisaTvis aseve damaxasiaTebelia ylortebis wveroebis
Wknoba da kvirtebis daRupva.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli, zafxuli, Semodgoma, zamTari.
brZola/wamlobebi:
Zlier daavadebuli mcenareebis mocileba nakveTebidan.
nakveTebis sistematuri gasufTaveba mcenareuli narCenebisagan.
pesticidebidan daavadebis winaaRmdeg adre gazafxulze gamoiyeneba 3% - iani
bordos siTxe, xolo vegetaciis periodSi yvavlobamde da mosavlis aRebis Semdeg
spilenZis Semcevli fungicidebi.
daavadebis winaaRmdeg moqmedi zogierTi pesticidis savaWro dasaxeleba:
“safa bordos narevi”.
foTlebis baqteriuli sidamwvre
gamomwvevi soko – Xylella fastidiosa Wels. et. al.
optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
temperatura: 26-30°C.
haeris SefardebiTi tenianoba: 85%-ze meti.
simptomebi. foTlis qsovilebi adgil-adgil muqdeba. daavadebul da saR qsovilebs Soris
SeiniSneba mkveTrad gamoxatuli sazRvari. droTa ganmavlobaSi dazianebuli adgilebis
farTobi izrdeba da foToli iRebs damwvris msgavs Sesaxedaobas.
daavadebuli mcenaris Reroebi da ylortebi yviTldeba.
daavadebis ganviTarebisaTvis xelsayreli pirobebis arsebobis SemTxvevaSi, mosalodnelia
mcenaris sruli gaxmoba.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli, zafxuli, Semodgoma, zamTari.
brZola/wamlobebi:
Zlier daavadebuli mcenareebis mocileba nakveTebidan.
nakveTebis sistematuri gasufTaveba mcenareuli narCenebisagan.
dazianebuli foTlebis mocileba mcenareebidan.
pesticidebidan daavadebis winaaRmdeg adre gazafxulze gamoiyeneba 3% - iani bordos siTxe,
xolo vegetaciis periodSi yvavlobamde da mosavlis aRebis Semdeg spilenZis Semcveli
fungicidebi.
daavadebis winaaRmdeg moqmedi zogierTi pesticidis savaWro dasaxeleba:
“iroko”.
brZolis qimiuri meTodi mocvis mavnebel-daavadebebis da sarevelebis
winaaRmdeg
pesticidebis usafrTxo gamoyenebis ZiriTadi principebi
pesticidis usafrTxod da efeqturad gamoyenebisaTvis aseve aucilebelia:
gamoyenebis jeradobebis da dozebis dacva.
mowamvlisagan Tavdacvis saSualebebis gamoyeneba.
pesticidis Senaxvis wesebis codna.
wamlobis usafrTxod Catarebis ZiriTadi wesebis codna.
pesticidebis umravlesobas gaaCnia kanoniT gansazRvruli gamoyenebis jeradoba, rac
gvaZlevs informacias imis Sesaxeb Tu ramdenjer SegviZlia gamoviyenoT konkretuli
pesticidi erTi sezonis ganmavlobaSi. pesticidis jeradobis darRveva zrdis mcenareSi
mavne nivTierebaTa dagrovebis riskebs da safrTxe eqmneba rogorc sasoflo-sameurneo
produqcias, aseve adamianis janmrTelobas. wamlobisas aseve mniSvnelovania dozebis zusti
dacva. pesticidis dozas gansazRvravs saxelmwifo, pesticidis mwarmoebeli da
realizatori. Sesabamisad pesticidis SeZena unda moxdes mxolod specializirebul
maRaziebSi, sadac SesaZlebelia miviRoT pesticidis dozebTan dakavSirebiT kvalificiuri
konsultaciebi.
pesticidiT mowamvlis Tavidan asacileblad, aucilebelia Sesabamisi spectansacmlis,
saTvalis da pirbadis gamoyeneba. tansacmeli, romliTac moxdeba wamlobis Catareba, unda
gairecxos calke.
pirvel rigSi sasurvelia moxdes pesticidis im raodenobiT SeZena, ramdenic saWiro iqneba
kulturis erT savegetacio periodSi gamosayeneblad. amiT fermeri Tavidan aicilebs Warbi
da narCeni raodenobis pesticidebis Senaxvis (dasawyobebis) aucileblobas. pesticidebis
Senaxvis SemTxvevaSi aucilebelia daculi iqnes Sesabamisi wesebi. maT Sesaxeb informacia
mocemulia pesticidis taris etiketze. pesticidis Senaxva saWiroa Tavisive, mWidrod
Tavdaxurul taraSi. igi unda inaxebodes kvebis produqtebis, medikamentebis, cxovelTa
sakvebis, sayofacxovrebo qimiuri saSualebebisgan gancalkevebiT – gril, mSral,
sinaTlisgan dacul, kargad ganiavebad, daxurul SenobaSi, bavSvebisaTvis miuwvdomel
adgilas, adamianebisa da cxovelebisgan moSorebiT.
uSualod wamlobis Catarebisas aucilebelia gaTvaliswinebuli iqnas Semdegi mniSvnelovani
sakiTxebi:
wamloba saWiroa Catardes mxolod uqaro amindSi dilis, an saRamos saaTebSi.
dauSvebelia qimiur preparatis (fxvnilis, xsnaris) Sexeba daucveli xelebiT,
akrZalulia wamlobis dros pesticidiT dabinZurebuli xelebiT sigaretis moweva,
sakvebisa da sasmelis miReba.
dauSvebelia pesticidis carieli taris gamoyeneba Semdgomi moxmarebisaTvis.
wamlobis dasrulebis Semdeg saWiroa gamoyenebuli Semasxurebeli aparaturis
guldasmiT garecxva da narecxi wylis gaxarjva damuSavebul nakveTSi.
mocvis wamlobebis tabula da misi gamoyenebis wesebi
wamlobebis tabulas umTavres daniSnulebas warmoadgens konkretuli sasoflo-sameurneo
kulturis wamlobebis dagegmvis procesis gamartiveba. tabula iZleva saWiro preparatis
SerCevis saSualebas, rogorc arakombinirebuli, aseve kombinirebuli wamlobis
C იasatareblad. garda amisa, tabul s gamoyenebiT SesaZlebelia mTeli sezonis ganmavlobaSi
gansaxorcielebeli profilaqtikuri wamlobebis sqemis Sedgena.
arakombinirebuli wamloba. arakombinirebuli wamlobis Catareba SesaZlebelia tabulaSi
mocemuli erTi konkretuli preparatis gamoyenebiT, konkretuli daavadebis, mavnebeli
mweris an tkipas winaaRmdeg. am dros aucilebelia tabulaSi mocemuli wamlobis periodis,
kulturis ganviTarebis fazis, pesticidis moqmedebis speqtris gaTvaliswineba da
miTiTebuli dozebis dacva.
kombinirebuli wamloba. kombinirebuli wamloba tardeba kulturaze erTze meti daavadebis
an mavneblis arsebobis, an maTi gaCenis prevenciis mizniT.
kombinirebuli wamlobebis Casatareblad pesticidebis martivad SerCevis mizniT, tabulaSi
preparatebi moqmedebis tipebis mixedviT dayofilia Sesabamisi ferebiT:
yviTeli – fungicidi.
lurji - inseqticidi.
TeTri – akaricidi.
Sindisferi – fungicidebi, romelTa erTmaneTSi Sereva SesaZlebelia
kombinirebuli wamlobis dagegmvisas, TiToeul wamlobaSi mocemuli TiToeuli tipis
preparati SesaZlebelia gamoyenebuli iqnas kombinaciaSi imave wamlobaSi mocemul
gansxvavebuli tipis nebismier pesticidTan, anu SesaZlebelia TiToeul cxrilSi arsebuli
fungicidis Sereva inseqticidTan da kombinirebuli wamlobis Catareba იseve, rogorc
SesaZlebelia TiToeul cxrilSi mocemuli fungicidis, inseqticidis da akaricidis
erTmaneTSi Sereva, sokovani daavadebebis, mavnebeli mwerebisa da tkipebis winaaRmdeg.
damatebiTi instruqciebi:
dauSvebelia erTi moqmedebis tipis, anu ferSi arsebuli preparatebis erTmaneTSi Sereva
(anu inseqticidis Sereva inseqticidTan, akaricidis Sereva akaricidTan, an fungicidis
Sereva fungicidTan, garda Sindisfer zolebSi arsebuli fungicidebisa).
aucilebelia wamlobebis periodebis dacva.
mkacrad unda iqnas daculi tabulebSi miTiTebuli pesticidebis gamoyenebis
reglamentebi – dozebis da gamoyenebis periodebis Secvla dauSvebelia specialistTan
konsultaciebis gareSe.
Sesxurebisas aucilebelia pesticidebis usafrTxo gamoyenebis wesebis dacva.
miuxedavad imisa, rom tabulebi moicavs preparatebis farTo speqtrs, aRsaniSnavia rom
pesticidebis bazarze arsebobs sxva, pesticidebi, romelTa gamoyenebac aseve efeqturia
mocvis mavnebel-daavadebebis winaaRmdeg.
mocvis mavnebel-daavadebebis winaaRmdeg saWiro wamlobebis Sesadgeni tabula
pirveli wamloba
wamlobis
Catarebis
periodi
mavne obieqti
pesticidi
pesticidis
gamoyenebis
reglamentebi
pesticidis
tipi moqmedi nivTiereba
savaWro
dasaxeleba 1 ha-ze
kvirtebis
gaSlamde
(mosvenebis
periodi)
farianebi,
bugrebi,parkixvevia,
foTolxvevia
(mozamTre stadiebi)
inseqto-
akaricidi
parafinis zeTi qei 15 l
mineraluri zeTi,
imidaklopridi
kompador
oili 15 l
parafinis zeTi sipkamoli 30 l
totebis xmoba, Reros
kibo, moniliozuri
sidamwvre, fomofsisi
da sxv. (mozamTre
stadiebi)
fungicidi spilenZis sulfati
kuprosulfi 30 kg.
kiri 30 kg.
meore wamloba
wamlobis
Catarebis
periodi
mavne obieqti
pesticidi
pesticidis
gamoyenebis
reglamentebi
pesticidis
tipi moqmedi nivTiereba
savaWro
dasaxeleba 1 ha-ze
yvavilobis win
totebis xmoba, Reros
kibo, moniliozuri
sidamwvre, fomofsisi
da sxv. fungicidi
difenokonazoli skori 0,3 l
nacari trifloqsistrobini zato 0,2 kg
mesame wamloba
wamlobis
Catarebis
periodi
mavne obieqti
pesticidi
pesticidis
gamoyenebis
reglamentebi
pesticidis
tipi moqmedi nivTiereba
savaWro
dasaxeleba 1 ha-ze
dayvavilebis
Semdeg
totebis xmoba, Reros
kibo, moniliozuri
sidamwvre, fomofsisi
da sxv. fungicidi
piraklostrobini +
diTianoni terseli 2,5 kg
nacari trifloqsistrobini zato 0,2 kg
bugrebi,
foTolxvevia,
parkixvevia da sxv. inseqticidi
deltametrini decis
fluqsi
1 l
lambdacihalotrini karate 0,2 l
cipermetrini arivo 0,35 l
meoTxe wamloba
wamlobis
Catarebis
periodi
mavne obieqti
pesticidi
pesticidis
gamoyenebis
reglamentebi
pesticidis
tipi moqmedi nivTiereba
savaWro
dasaxeleba 1 ha-ze
mosavlis aRebis
Semdeg
totebis xmoba, Reros
kibo, moniliozuri
sidamwvre, fomofsisi
da sxv. fungicidi
difenokonazoli skori 0,3 l
nacari trifloqsistrobini zato 0,2 kg
mocvis plantaciaSi gavrcelebuli sarevelebis winaaRmdeg Casatarebeli wamlobebis
SesarCevi sqema
sqemis gamoyenebis wesebi. mavnebel-daavadebebis winaaRmdeg wamlobebis tabulebis msgavsad,
sarevelebis winaaRmdeg Casatarebeli wamlobebis sqemac iZleva arCevanis saSualebas,
TiToeuli kulturisaTvis. am SemTxvevaSi mocemulia konkretuli herbicidebi, maTi
moqmedebis speqtri, gamoyenebis vadebi, sarevelaTa saxeobebi da herbicidebis gamoyenebis
reglamentebi (dozebi: erT ha-ze da 100 l. wyalSi.).
sqemis saSualebiT SesaZlebelia konkretuli wamlobisaTvis saWiro herbicidis SerCeva da
wamlobis Catareba.
wamlobisaTvis herbiციdis SerCevisas gaTvaliswinebuli unda iqnas Semdegi mniSvnelovani
faqtorebi:
erTi wamlobisaTvis saWiroa mxolod erTi herbicidis SerCeva.
dauSvebelia sqemaSi mocemuli herbicidebis erTmaneTSi Sereva.
aucilebelia sqemaSi mocemuli wamlobebis periodebis da dozebis dacva. maTi Secvla
dasaSvebia mxolod specialistTan konsultaciebis Sedegad.
Sesxurebisas aucilebelia pesticidebis usafrTxo gamoyenebis wesebis dacva.
aRsaniSnavia, rom sqemaSi mocemuli herbicidebis garda, arsebobs sxva herbicidebi, romelTa
gamoyeneba aseve efeqturia mocvis plantaciebSi gavrcelebuli sxvadasxva saxeobis
sarevelebis winaaRmdeg.
herbicidebis moxmarebisas mniSvnelovania herbicidis Sesatani specialuri teqnikis swori
SerCeva da herbicidis mwarmoeblismier gansazRvruli wesebis dacviT Sesxureba, kulturis
ganviTarebis etapisa da sarevelebis saxeobebis gaTvaliswinebiT.
wamlobebi lurji mocvis sarevelebis winaaRmdeg
ganviTarebis stadia sarevelebis
saxeobebi
herbicidi dozebi
moqmedebis
tipi moqmedi nivTiereba
savaWro
dasaxeleba 1 ha-ze
axali plantaciis gaSenebis
SemTxvevaSi, gaSenebamde 15
dRiT adre xolo arsebul
plantaciebSi rigTaSorisebis
damuSaveba (kulturis
dacviT)
vegetaciaSi
myofi
sarevelebi totaluri
glifosati
izopropilaminis
marili 486 g/l,
glifosatis mixedviT
360 g/l
rumbo 3 l
an
glifosati 500 g/l,
kaliumis marilis
mixedviT
uragan
forte 3 l
an
glifosatis mJava,
izopropilis spirti
360 g/l
dominatori 3 l
an
glifosatis
izopropilaminis
marili 480 g/l,
(glifosatis mJavaze
gadaangariSebiT 360
g/l)
klini 3 l
vegetaciis periodSi.
(yvavilobamde da mosavlis
aRebis Semdeg)
mravalwliani
da erTwliani
marcvlovani
sarevelebi
seleqciuri fluazifop-p-buTili fiuzilad
forte 2,0 l
mocvis teniT uzrunvelyofa
lurji mocvi moiTxovs regularul irigacias. qviSiani niadagebi moiTxovs xSir da mcire
dozebiT morwyvas. SewiTlebuli foTlebi, foTlebis gayavisferebuli ZarRvebi, susti
amonayarebi da foTlebis adreuli cvena miuTiTebs mcenaris stresze. aucilebelia
niadagSi optimaluri tenis SenarCuneba.
lurji mocvis fesvebi ar aris Rrma da maTTvis rekomendebulia xSiri araRrma
rwyva; udidesi mniSvneloba aqvs damatebiTi rwyvis saTanado marTvas: mocvis nargavebi
saWiroebs 2.5-3.75 kub./sm wyals yovelkvireulad. am wylis wyaro SeiZleba iyos naleqebi an
rwyva foTlebis gamosxmis periodSi;
sasurvelia gaizomos da aRiricxos naleqebis moculoba. saWiro odenobis Sesavsebad
gamoyenebuli unda iqnas morwyvis sitema. wveTovani sairigacio sistemis milebi saWiroa
moewyos niadagis kvalis zemodan, mulCis firis dagebamde.
Wavlovan an wveTovan rwyvas eniWeba upiratesoba zevidan dawvimebiT morwyvasTan SedarebiT.
dawvimebiT morwyvisas sveldeba mTliani mcenare da aman SeiZleba gaamZafros mcenaris
daavadebebis problemebi. me-4 sezonis Semdeg saWiroa yovelkvireuli morwyva. morwyvis
periodi unda gagrZeldes gvian zafxulamde da/an adreul Semodgomamde.
მორწყვის ნორმები და ვადები
კულტურა წყლის ნორმა: ვადა
მოცვი
1-2 dRis gamavlobaSi, 4 l/Zirze dargvisas
kviraSi erTxel, wylis norma: 2.8 l/Zirze. yvavilobamde
kviraSi erTxel, wylis norma: 3.8 l/Zirze Zlieri
gvalvis SemTxvevaSi, kviris norma iyofa orad an
samad.
yvavilobisas
kviraSi erTxel, wylis norma: 3.2 l/Zirze Zlieri
gvalvis SemTxvevaSi, kviris norma iyofa orad an
samad.
nayofis
formirebisas.
kviraSi erTxel, wylis norma: 3.5 l/Zirze. Zlieri
gvalvis SemTxvevaSi, kviris norma iyofa orad an
samad.
nayofis
simwifisas.
kviraSi orjer, wylis norma: 3 l/Zirze. nayofis krefis
Semdeg.
mosavlis aReba-Senaxva
mosavlis aReba da Senaxva: damokidebulia jiSze. rogorc wesi misi aReba iwyeba ivnisis
bolo ricxvebidan da grZeldeba ivlis-agvistoSi. mosavals iReben xeliT. srul
msxmoiarobaSi Sesuli erTi buCqi lurji mocvisagan SeiZleba miviRoT 4-6 kg. nayofi. krefa
xdeba mSral amindSi 25-27 -°C temperaturaze. kenkra ikrifeba 1-2 kvarTian kalaTebSi,
romlebsac qamarze imagreben ,Semdeg kenkra gadaaqvT velze mowyobil SesafuT adgilas an
SesafuT fardulSi. kenkra xarisxdeba feris da zomis mixedviT da Tavsdeba gamWvirvale
orsagdulian konteinerebSi. am konteinerebis zomebi meryeobs 4 unciidan (100gramidan) 1
girvanqamde weliwadis drois, fasis, bazarze kenkris raodenobis mixedviT. orsagduliani
konteinerebi iwoneba da inaxeba an igzavneba daniSnulebis adgilas, muyaos qvesadebebze
mokrefil nayofs agrileben, axarisxeben da aTavseben specialur polimerul yuTebSi.
inaxaven 1-2-°C temperaturaze. xarisxiani nayofi inaxeba 30-40 dRe, 90% meti fardobiTi
tenianobis pirobebSi.
specialuri SeniSvnebi: lurji mocvis Senaxvis vada mcirdeba arasaTanado datvirTva-
gadmotvirTis an mosavlis meqanikuri saSualebiT aRebis dros miRebuli dazianebebis
Sedegad. xeliT krefasTan SedarebiT mosavlis meqanikuri saSualebebiT aRebam SeiZleba
lurji mocvis Senaxvis vada orjer Seamciros.
mocvis sxva movliTi samuSaoebi
sxvla-formireba. pirvel wels gasxlva ar aris saWiro. nergis gadargvis pirvel wels,
aucilebelia buCqs moscildes yvavilebi, raTa mcenare ukeT gaizardos. mesame an meoTxe
wels saWiroa mcenaris gasxvla. pirvel rigSi unda moscildesgamomSrali, dazianebuli an
daavadebuli totebi. kargad ganviTarebul buCqs 6-8 toti unda hqondes. 3-4 welze meti
asakis totebi, 20 sm simaRleze unda gadaiWras. amave simaRlemde unda gadaiWras buCqis
amonayaric. buCqs unda moscildes 2-3 wlis ylortebi da gamoixSiros axali (erTi wlis)
ylortebi da maTi raodenoba dayvanili unda iqnas 3-4-mde; rogorc wesi, yovelwliurad
isxvleba da 2-3 Zveli toti iWreba, toveben mxolod axalgazrda amonayarebs. Tu buCqs
ZirSi bevri amonayari aqvs, mas ZirSive aWrian. idealuri buCqs unda hqondes 2-3 ylorti
zrdis TiToeuli wlidan mexuTe wlis CaTvliT, anu jamSi 12-15 ylorti. ylortis
mocilebisas, is unda moiWras niadagis donesTan an ufro msxvil mTavar RerosTan
mierTebis adgilTan maqsimalurad axlos. buCqebi unda iyos kargad gamoxSirebuli da
atarebdes mzis sinaTles da haeris nakads.
Aაxalი mozardი buCqi saWiroebs regularul gasxvlas, xolo mesame wlidan naklebi
intensivobiT.
srul msxmoiarobaSi Sesul buCqebs sxlaven iseTnairad, rom buCqze miviRoT Tanabrad
ganawilebuli sayvavile ylortebi. amisaTvis buCqs aclian dabal da sust nazardebs, aseve
daavadebul da fizikurad dazianebul totebs. totebi, romlebic wlebis ganmavlobaSi
msxmoiarobs utardebaT pincireba im gaangariSebiT, rom TiToeul aseT totze darCes 4-6
sayvavile kvirti. buCqebze aseT totebs iyeneben 4-6 wlis ganmavlobaSi, xolo Semdeg xdeba
maTi Canacvleba axali mozardi totebiT.
15 an meti wlis buCqebi SesaZlebelia gaaxalgazrdavebuli iqnas intensiuri gasxvliT
niadagidan 30 sm-ze. buCqis dabereba iwvevs mosavlianobis Semcirebas, Tumca amis mizezi
SesaZleblia iyos araxelsayreli garemo pirobebi. mosavlianobis gazrdisaTvis
rekomendirebulia totebis gasxvla 40-60 sm-ze.
gasxvlisaTvis saukeTesoa adreuli gazafxuli, rodesac yinvebi aRar aris mosalodneli.
dagvianebuli gasxvla, mag. yvavilobisas, iwvevs mosavlianobis Semcirebas.
ar gakriWoT buCqebi, radgan im wels, rodesac maT gakriWavT, mosavali ar geqnebaT da
momavl wlebSi varji ufro mWidrod gaizrdeba
N
სამუშაოს/მასალ
ის დასახელება
შესრულების
დრო
ერთეული რაოდენო
ბა
ერთეულის
ღირებულე
ბა
სულ ღირებულება შენიშვნა
პლანტაციის გაშენება
1 პლანტაციის
გასუფთავება-
მოსწორება
დეკემბერ
ი
ჰა 1 250 250
2 გადახვნა იანვარი ჰა 1 200 200
3 დაფარცხვა,
გაფხვიერება
ფრეზით
იანვარი ჰა 1 200 200
4 სადრენაჟო სისტემის
მოწყობა
იანვარი-
თებერვ
ჰა 1 500 500 საჭიროები
ს
შემთხვევაში
5 ბაზოკვლების
მოწყობა
თებერვა
ლი
მეტრი 3000 0.2 600
6 წვეთოვანი
სარწყავი სისტემა
+ მონტაჟი
თებერვა
ლი
მეტრი 3000 2.5 7500
7 აგროქსოვილი
+ბაზო კვლებზე
გადაფარება
თებერვა
ლი
მეტრი 3000 1,5 4500
8 ნახერხი +
ორმოებში შეტანა
თებერვა
ლი
კგ 3000 0.15 450
9 სანერგე
ორმოების
ამოღება და
განოყიერება
თებერვა
ლი
ჰა 3000 0.1 300
10 ნერგის შეძენა (2
წლიანი)
თებერვა
ლი
ცალი 3000 8.0 24000
11 ნერგის დარგვა
+მორწყვა
თებერვ-
მარტი
ცალი 3000 0.1 300
12 ტრანსპორტირებ
ა (ნერგის და
მასალების)
500
სულ ჯამი 39300
მსხმოიარე პლანტაციის მოვლა
1 მინერალური
სასუქები NPK -
ფერტიგაცია
მარტ-
ივლისი
კგ 200 1,2 240 6 ჯერ
2 აზოტოვანი
სასუქი -
ფერტიგაცია
მარტი კგ 250 0.9 225 3-ჯერ
3 პესტიციდები მარტი-
აგვისტო
კგ 400
4 რიგთშორისებში
სარეველების
კონტროლი
მაისი-
აგვისტო
ჰა 3-ჯერ 100 300
5 მცენარეების
გარშემო
სარეველების
მოცილება
მაისი-
აგვისტო
ჰა 3-ჯერ 50 150
6 მავნებელ-
დაავადებებთან
ბრძოლა-
შესხურება
მარტი-
აგვისტო
ჰა 3-ჯერ 50 150
7 გასხვლა,
ნასხლავის
გამოტანა
იანვარი მც/ჰა 3000 0,1 300
8 კრეფა +
დასაწყობება
ივნისი-
აგვისტო
კგ 10000 0.4 4000
სულ ჯამი 5765
სულ ხარჯი
(ლარი)
45065
ლურჯი მოცვის წარმოების აგროტექნოლოგიური რუკა
1 ჰა. - გაშენების სქემა 3.0 X 1,2 მეტრი . საშუალო მოსავლიანობა 10 ტონა/ჰა
PS - ხარჯებში შესულია პლანტაციის გაშენების ერთჯერადი ხარჯი 39300 ლარი.
ყოველწლიური მოვლის ხარჯი 1ჰა = 7000 ლარი. შესაბამისად მოგება (სრულმსხმოიარე პლანტაციის- 8 წლის) შეადგენს
60000-7000=53000 ლარს.
Semdgenlebi
vaxtang goliaZe – soflis meurneobis mecnierebaTa akademiuri doqtori
cisana cecxlaZe - soflis meurneobis mecnierebaTa akademiuri doqtori
nino yifiani - soflis meurneobis mecnierebaTa akademiuri doqtori
manana SalamberiZe - teqnikur mecnierebaTa akademiuri doqtori
მოსავალი (ტონა) 10 ტონა
მოსავლის
ღირებულება
(ლარი)
10ტ – 60000 ლარი 60000
მოგება (ლარი) 14935