DTM chung cho cac du an phat trien

8/7/2019 DTM chung cho cac du an phat trien

1/147


2/147

S tay h ng dn nh gi tc ng mi tr ng chung

Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc gia - cc mi tr ng, B KHCN&MT - i hc t do BRUXEL n Xy dng nng lc qun l mi tr ng ti Vit Nam VNM/B7-6200/IB/96/05

Mc lc

Li gii thiu ca ch tch, Hi ng C vn n .............................................................................. i

Danh sch tc gi v ban bin tp...................................................................................................iii

Danh sch cn b c v gp kin bng vn bn ........................................................................ iv

Danh mc cc t v cm t vit tt.................................................................................................. v

Phn mt: M u ..................................................................................................................................... 1

I. Nhng vn chung v nh gi tc ng mi tr ng................................................................1

I.1 Ni dung c bn ca nh gi tc ng mi tr ng..................................................................1

I.2. Vai tr v trch nhim ca cc c quan v c nhn tham gia vo qu trnh nh gitc ng mi tr ng.........................................................................................................................5

I.3. Nhng hn ch hin nay v ph ng h ng hon thin cng tc nh gi tc ng mi tr ng7

I. 4. Xy dng S tay h ng dn nh gi tc ng mi tr ng chung Vit Nam........................9

Phn Hai: Xy dng bo co nh gi tc ng mi tr ng .......................................................... 15

II. Sng lc d n...........................................................................................................................15

II.1. Mc ch ca sng lc d n .................................................................................................15

II.2. Ni dung ca b c sng lc d n ........................................................................................16

II.3. Cc c quan v c nhn c trch nhim sng lc d n v thi im thc hin sng lc

d n..............................................................................................................................................18

III. Xc nh phm vi nh gi tc ng mi tr ng - lp c ng nh gi tc ng mitr ng chi tit................................................................................................................................. 20

III.1. Mc tiu ca b c xc nh phm vi nh gi tc ng mi tr ng....................................20

III.2. Ni dung ca b c xc nh phm vi nh gi tc ng mi tr ng...................................20

III.3. Cc c quan v c nhn c trch nhim xc nh phm vi nh gi tc ng mi tr ng . 24

IV. nh gi Tc ng Mi Tr ng chi tit .................................................................................26

IV.1. Ni dung nh gi tc ng mi tr

ng chi tit...................................................................26IV.2. Nhn dng cc tc ng .......................................................................................................27

IV.3. Phn tch v nh gi tc ng mi tr ng..........................................................................32

IV.4. D bo quy m v c ng tc ng ..................................................................................33

IV.5. nh gi ngha ca tc ng ............................................................................................. 36

IV.6. Gim thiu v qun l cc tc ng......................................................................................38

IV.7. Chun b bo co nh gi tc ng mi tr ng .................................................................39

IV.8. Cc c quan v c nhn c trch nhim thc hin nh gi tc ng mi tr ng chi tit ..40


3/147



Phn ba: Thm nh nh gi tc ng mi tr ng ..........................................................................42

V. Thm nh bo co nh Gi Tc ng Mi Tr ng..............................................................42

V.1. Quy trnh thm nh nh gi tc ng mi tr ng...............................................................42

V.2. C quan c trch nhim thm nh bo co nh gi tc ng mi tr ng.........................43

VI. Gim st (monitoring) cc tc ng mi tr ng ..................................................................... 45

VI.1. Cc kiu gim st .................................................................................................................45

VI.2. Nguyn tc v yu cu gim st ...........................................................................................45

VI.3. T chc v bo co gim st ................................................................................................45

VI.4. C quan c trch nhim gim st mi tr ng ...................................................................... 46

Ph lc I.1. Mt s thut ng mi tr ng............................................................................................... 47

Ph lc I.2. cc kiu tc ng c tng hp trong nh gitc ng mi tr ng .................... 53

Ph lc I.3. Kt hp cc vn mi tr ng vo quy hoch pht trin ........................................... 58

Ph lc I.4. Ngh nh s 175-CP ngy 18-10-1994 ca chnh ph v h ng dn thi hnhlut bo v mi tr ng............................................................................................................................ 60

Ph lc I.5. Thng t ca b khoa hc cng ngh v mi tr ng s 490/1998/tt-bkhcnmt ngy29 thng t nm 1998 h ng dn lp v thm nh Bo co nh gi tc ng mi tr ngi vi cc d n u t ......................................................................................................................... 83

Ph lc II.1. Danh mc cc d n sng lc ca U ban Chu u (DGIB, 1997) ............................. 93

Ph lc II.2. Sng lc mi tr ng theo quy nh thc hin ca ngn hng th gii, 1991 (od 4.00)98

Ph lc III.1. Mu ni dung (TOR) nh gi tc ng mi tr ng s b ca U ban Chu u(DGIB, 1997)............................................................................................................................................. 100

Ph lc III.2. Danh mc kim tra dng cho nh gi tc ng mi tr ng s b cc d n dngthuc bo v thc vt v phn bn (H ng dn o to ngun GTMT, Unep, 1996).......... 101

Ph lc III.3. H ng dn chun b bo co nh gi mi tr ng s b ca Malaixia,(chnh ph Malaixia, 1987) ....................................................................................................................102

Ph lc III.4. Mu ni dung (ToR) GTMT chi tit ca U ban Chu u (DGIB, 1997)................. 104

Ph lc III.5. Ni dung nh gi mi tr ng ca cc d n vin tr pht trin ca Hi ng gip pht trin thuc T chc Hp tc v pht trin kinh t (OECD / DAC, 1994) ......................... 107

Ph lc IV.1. Ma trn nh gi v tr xy dng(H ng dn o to ngun nh gi tc ng mi tr ng, Unep,1996)..................................... 113

Ph lc IV.2. Ma trn nh gi i vi Khai khong(H ng dn o to ngun nh gi tc ng mi tr ng, Unep,1996)..................................... 114

Ph luc IV.3. Gim thiu i vi cc xy dng cc khu nh ln(sch ngun nh gi tc ng mi tr ng, ngn hng th gii, 1991) ...................................... 115

Ph lc IV.4. Gim thiu i vi cc d n xy dng ng giao thng v ng cao tc(sch ngun nh gi tc ng mi tr ng, ngn hng th gii, 1991) ...................................... 118


4/147



Ph lc IV.5. chun b K hoch qun l tc ng(h ng dn o to ngun nh gi tc ng mi tr ng, unep,1996) ..................................... 120

Ph lc IV.6. H ng dn chun b bo co nh gi chi tit ca Malaxia(chnh ph malaxia, 1987) .....................................................................................................................122

Ph lc IV.7. ni dung ca bo co nh gi mi tr ng cp d n theo quy nh thc hinca ngn hng th gii, 1991 (Od 4.00) .............................................................................................124

Ph lc V. Danh mc kim tra dng nh gi thng tin (bo co) mi tr ng(U ban chu u, 1994) ......................................................................................................................... 126

Ti liu tham kho chnh .............................................................................................................137

Cc ti liu tham kho khc.........................................................................................................137


5/147



i

Li gii thiu ca ch tch, Hi ng C vn n

Bi cnh son tho S tay h ng dn. Cun s tay h ng dn c son trong khun kh n"Xy dng nng lc qun l mi tr ng Vit Nam" (VNM/B7-6200/IB/96/05) do y ban chuu ti tr. n hp tc quc t ny do Vin a l (Trung tm Khoa hc T nhin v Cngngh Quc gia), Khoa Mi tr ng (i hc Khoa hc T nhin H ni) v B mn Sinh thiNhn vn (i hc T do Bruxel (VUB), B) cng thc hin.

Ngy 27 thng 12 nm 1993, Lut bo v mi tr ng (LBVMT) ca n c ta c Quc hithng qua. LBVMT bt buc cc d n pht trin quan trng ca Vit Nam phi tin hnh nhgi tc ng mi tr ng (GTMT). Sau khi LBVMT c ph chun, nhiu Ngh nh, Thngt ca Chnh ph v B Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng c ban hnh nhm h ng dnthc hin cng tc GTMT. thc hin tt hn cng tc GTMT, cng vi nhng vn bn

php l cn c thm nhng h ng dn k thut. H ng dn GTMT c nhim v cung cp cccng c k thut nhm nng cao cht l ng v tr gip cho cng tc lp v thm nh bo coGTMT. Nh vy, vic xut bn mt cun S tay h ng dn GTMT chung, nhm thngnht cc yu cu php l v GTMT vi vic trin khai chi tit cc b c ca quy trnhGTMT mt cch d dng, l rt cn thit.

Mc ch ca S tay h ng dn. GTMT l mt cng c dng phng nga v kim sot cctc ng mi tr ng do vic pht trin kinh t-x hi to ra. S tay h ng dn GTMT chung c son vi mc ch gp phn chi tit ha cng tc GTMT Vit Nam. Cun S tayh ng dn c son lm ti liu tham kho cho cc c quan v c nhn tham gia vo qu trnhGTMT Vit Nam, cho ch u t v ch d n; nhng ng i thc hin GTMT cc

vin nghin cu, tr

ng i hc, cc t chc x

hi v phi chnh ph; cc cn b v c quan qunl mi tr ng cp trung ng v a ph ng. Cun S tay h ng dn c gng son tho sao chocc c quan v c nhn tham gia vo h thng nh gi tc ng mi tr ng hiu c vai tr vtrch nhim ca mnh, cc quy nh php l c din gii mt cch ng n v khoa hc.ng thi S tay h ng dn GTMT chung c th cung cp khung chung cho vic son thocc h ng dn chuyn ngnh sau ny.

Qu trnh bin son S tay h ng dn. Hai nguyn tc ch o c s dng son S tayh ng dn. Th nht, S tay h ng dn phi ph hp vi c s php lut, th ch v trnh hiu bit hin hnh v mi tr ng Vit Nam. Th hai, gp phn nng cao cht l ng v hiuqu ca cng tc GTMT Vit Nam, tng b c hi nhp vi xu th ca Khu vc v Th giiv GTMT.

Bn d tho S tay h ng dn c son trn c s nghin cu thc tin GTMT VitNam kt hp vi tham kho cc kinh nghim v GTMT ca cc T chc Quc t v cc n ctrong khu vc ng Nam v Th gii. Mt cuc Hi tho khoa hc c t chc (9/1998)phi hp vi Cc Mi tr ng xin kin gp cho bn d tho S tay h ng dn vi s thamgia ca trn 80 nh khoa hc quan tm n GTMT t cc Vin Nghin cu, Cc tr ng ihc v cc nh qun l ca cc C quan Qun l Mi tr ng Trung ng v a ph ng. Bncnh cc gp trc tip ti Hi tho, 19 bn gp bng vn bn c gi cho cc tc gitr c khi hi tho c t chc. Hi ng C vn ca n t chc ch o st sao vic binson v sa cha nhiu ln bn tho c cun S tay h ng dn GTMT chung hm nay.Cun S tay h ng dn ny c t chc trong bn phn: m u; xy dng bo co GTMT;

thm nh GTMT v ph lc. Phn S tay h ng dn gm 52 trang v phn ph lc 90 trang.


6/147



ii

Gii hn ca S tay h ng dn. S tay h ng dn son cho nhiu i t ng li rt ngn gn chonn ch c th trnh by va cc vn lin quan n GTMT, khng th trnh by mtcch tht chi tit c. Mun cng c nh gi tc ng mi tr ng gp phn c lc vo vicphng nga v gim thiu cc tc ng bt li, pht huy cao cc tc ng tch cc ca cchot ng pht trin cn thit phi c nhng ti liu 1) cc vn bn php l (Lut, Ngh nh,

Thng t

...); 2) cc h

ng dn (H

ng dn chung, H

ng dn chuyn ngnh,...) v 3) ti liukhoa hc chuyn su. S tay h ng dn GTMT chung ch l mt trong tng th nhiu ti liuv GTMT, c th xy dng c mt bo co GTMT c cht l ng cao th tham khoS tay h ng dn GTMT chung vn ch a , cn thit phi tham kho thm nhiu ti liuchuyn su khc.

Do cng tc GTMT ca n c ta cn non tr, nhiu vn cn c b sung v hon thin kc cc vn bn php l, c thng tin cho cc nh hoch nh chnh sch tham kho tin tihon thin cng c GTMT trong t ng lai, S tay h ng dn a vo phn ph lc nhiuvn bn ca cc T chc Quc t v cc n c trong Khu vc ng Nam . Vic t dn ti liuc th ca Vit Nam cng l mt hn ch ca cun S tay h ng dn.

Li cm n. Tr c ht, thay mt Hi ng C vn n, ti xin chn thnh cm n v chcmng tp th tc gi, Ban bin tp son tho, bin tp cun S tay h ng dn GTMTchung v xut bn gp phn khim tn ca n "Xy dng nng lc qun l mi tr ng VitNam" vo s nghip bo v mi tr ng Vit Nam.

Cht l ng ca cun S tay h ng dn GTMT chung c hon thin nh vo cc kinng gp qy bu ca nhiu nh khoa hc, nh qun l mi tr ng t trung ng n a ph ngthng qua cc Hi tho Khoa hc do n t chc. Nhn dp ny ti rt vinh d c by t licm n n cc nh khoa hc v qun l mi tr ng v s quan tm v gip .

y ban chu u ti tr n c th hon thnh cc nhim v ra. Thay mt Hi ng

C vn n ti xin chn thnh cm n s gip qy bu v c hiu qu ca y ban chu uv Phi on chu u ti H Ni.

Cui cng, mc du n c rt nhiu c gng song cng khng th no trnh khi nhngsai st cn phi sa cha v b sung, ti xin cm n tr c cc kin ng gp ca bn c chocun S tay h ng dn GTMT chung.

PGS. Phm Huy Tin

Ph Gim c Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc giaCh tch Hi ng C vn ca n


7/147



iii

Danh sch tc gi v ban bin tp

Danh sch tc gi1. PTS. Trn Vn , Vin a l, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc gia2. ng Eddy Nierynck, B mn Sinh thi Nhn vn, i hc T do Bruxel, B3. PGS. Tr ng Quang Hi, Khoa a l, i hc Khoa hc T nhin H Ni4. PTS. Trn T, Vin a l, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc gia5. Th.S. Chu Th Sng, Cc Mi tr ng, B Khoa hc Cng ngh v Mi tr ngVi s tham gia ca

1. KS. L Trnh Hi, Vin a l, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc gia2. Th. S. L Thu Hin, Vin a L, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc gia3. KS. Nguyn c Hin, Vin a L, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc gia4. KS. Ung nh Khanh, Vin a l, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc gia5. Th.S. Nguyn Hnh Quyn, Vin a L, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc

gia

6. Th.S. Nguyn Th Bng Thanh, Vin a l, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng nghQuc gia

7. KS. Cao Hi Thanh, Vin a L, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc gia8. Th.S. L u Th Thao, Vin a l, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc giaBan bin tp

1. GS. L c An, Vin a l, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc gia2. GS. L Thc Cn, Trung tm Mi tr ng v Pht trin Bn vng Vit Nam3. GS. Luc Hens, B mn Sinh thi Nhn vn, i hc T do Bruxel, B4. TS. Nguyn Ngc Sinh, Cc tr ng Cc Mi tr ng, B Khoa hc Cng ngh v Mi tr ng


8/147



iv

Danh sch cn b c v gp kin bng vn bn

1. GS. L Qu An, Ch tch Hi Bo v Mi tr ng Vit Nam2. GS. L Thc Cn, Gim c Trung tm Mi tr ng v Pht trin Bn vng3. PGS. ng Kim Chi, Ph gim c Trung tm Khoa hc v Cng ngh Mi tr ng, i hc

Bch Khoa H Ni

4. PTS. Hong Xun C, Ph ch nhim Khoa Mi tr ng, i hc i hc T nhin H Ni5. GS. Phm Ngc ng, Gim c Trung tm K thut Mi tr ng th v Khu Cng

nghip, i hc Xy dng H Ni.

6. KS. Nguyn Vinh H, V tr ng V Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng, Vn phng QucHi

7. PTS. L Minh Hng, V Khoa hc, Cng ngh v Mi tr

ng, Vn phng Quc Hi8. GS. Nguyn Th ng Hng, Vin a l, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc

gia

9. PGS. Phan Thu H ng, V tr ng V Khoa hc, Gio dc v Mi tr ng, B K hoch vu t

10. PTS. Nguyn Ngc Khnh, Vin a l, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Qucgia

11. PGS. L Trn Lm, Ph gim c S Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng, Thnh ph HNi

12. PGS. Nguyn Quang M, Ch nhim Khoa a l, i hc Khoa hc T nhin H Ni13. Th.S. Trn Vn Ph ng, V Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng, B Y t14. KS. Nguyn Quc Quyn, V Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng, B xy dng15. Trn Vn Qunh, V Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng, B Thu sn16. Nguyn Vn Sim, V Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng, B Giao thng Vn ti17. PTS. Nguyn Xun Tng, Vin Vt liu, Trung tm Khoa hc T nhin v Cng ngh Quc

gia

18. GS. ng Trung Thun, Khoa a cht, i hc i hc T nhin H Ni19. PTS. Hong Ngc Tun, Ph gim c S Khoa hc, Cng ngh v Mi tr

ng, Thnh phHi Phng


9/147



v

Danh mc cc t v cm t vit tt

GTMT nh gi tc ng mi tr ng

GTSK nh gi tc ng sc kho

GTGT nh gi tc ng gii tnh

GTXH nh gi tc ng x hi

GTTD nh gi tc ng tch dn

GMTCL nh gi mi tr ng chin l c

KTSKSB Kim tra sc kho s b

KHCN&MT Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng

TCTTQT T chc ti tr quc t

EIA Environmental Impact Assessmentnh gi tc ng mi tr ng

EC European CommissionU ban Chu u

EU European UnionLin hip Chu u

GIS Geographical Information SystemH thng tin a l

DGIB Directorate General I BTng cc 1B: Hp tc Nam a Trung Hi, Trung Cn ng, M La Tinh, Namv ng Nam , Hp tc Bc Nam

UNEP United Nations Environment ProgrammeCh ng trnh Mi tr ng Lin Hip Quc

WB World BankNgn hng Th gii

ADB Asian Development BankNgn hng Pht trin Chu

TP Thnh ph

UK United KingdomV ng Quc Anh

TOR Term of References c ng

IUCN International Union for the Conservation of NatureHip hi quc t bo tn thin nhin

KHTN&CNQG Khoa hc t nhin v Cng ngh Quc gia

HTTL H thng tin a l

IEE Initial Environmental ExaminationKim tra mi tr ng s b

UBND U ban Nhn dn


10/147



1

Phn mt: m u

I. nhng vn chung v nh gi tc ng mi tr ng

I.1 Ni dung c bn ca nh gi tc ng mi tr ng

I.1.1 nh ngha v nh gi tc ng mi tr ng

Mc ch ca vic nh gi tc ng mi tr ng (GTMT) l nh gi cc tc ng ca cchot ng pht trin n mi tr ng v x hi (tch cc v tiu cc). GTMT c tin hnhtr c khi ra quyt nh v d n (ti nhiu n c trn th gii y l iu bt buc). Vic nh gi

c lin quan n cc mc tiu kinh t ca d n nhm

a ra nhng quyt nh ng n.GTMT nhm m bo rng cc hot ng pht trin u c c s mi tr ng v bn vng.GTMT l mt qu trnh nghin cu nhm nhn dng, d bo v phn tch nhng tc ngmi tr ng c ngha quan trng ca mt d n v cung cp thng tin cn thit nng caocht l ng ca vic ra quyt nh. GTMT c s dng phng nga v lm gim thiunhng tc ng tiu cc, pht huy cc tc ng tch cc v ng thi h tr cho vic s dng hpl tim nng ti nguyn v qua lm tng ti a li ch ca cc d n pht trin kinh t-x higp phn vo pht trin bn vng ca mt quc gia.

I.1. 2. Vai tr v li ch ca GTMT

Cc d n pht trin, ngoi vic mang li cc li ch kinh t cho x hi, cn gy ra nhng tc

ng tiu cc cho con ng i v ti nguyn thin nhin. Nhiu n c trong qu trnh pht trinth ng quan tm n nhng li ch kinh t tr c mt, v th trong qu trnh lp k hoch phttrin cng tc bo v mi tr ng ch a c quan tm n mt cch ng mc. S yu km cavic lp k hoch pht trin gy ra cc tc ng tiu cc cho chnh cc hot ng ny ca ccn c. Vic u tin ca cng tc bo v mi tr ng trong qu trnh lp k hoch thc hin mtd n l trin khai GTMT. V vy, cho n nay hu ht cc n c thc hin GTMT ngn nga v gim thiu cc hu qu tiu cc v pht huy cc kt qu tch cc v mi tr ng vx hi ca cc d n pht trin.

S tng tr ng kinh t cc n c ang pht trin gp phn xo i, gim ngho, nng caomc sng ca nhn dn. Nu c mt k hoch pht trin hp l, th sc p ca s pht trin sauny ln mi tr ng ngy cng t hn. S tng tr ng kinh t, nu khng c qun l mt cch

hp l c th gy nn nhng nh h ng tiu cc, s bn vng ca h sinh thi v thm ch ca cnn kinh t c th b ph v (hnh 1).

Pht trin bn vng c mc ch gn kt cc nhu cu v pht trin kinh t x hi v bo v mitr ng t c nhng mc tiu sau:1. Nng cao mc sng ca nhn dn trong mt thi gian ngn.2. t c li ch thc s, m bo s cn bng gia con ng i, t nhin v cc ngun li kinh t

khng nhng cho th h hm nay m c cho cc th h mai sau.i vi cc n c ng Nam , trong c Vit Nam, hai c im chnh quyt nh s phttrin bn vng l:1. C hu ht cc h sinh thi nng sut cao v cc vng sinh thi nhy cm ca th gii, l rng

nhit i, rng ngp mn, h thng cc o nh v m tiu san h v.v.2. S yu km trong qu trnh pht trin vn cn l tr ngi ch yu tip tc gy nn suy thoi mi

tr ng.


11/147



2

Trong qu trnh pht trin hin nay, cc vn mi tr ng vn ch a c u tin ng mc.ng Nam ang ng tr c nhng thch thc v pht trin. Nhim v xo i gim nghothng qua pht trin c xem xt y cc vn mi tr ng v x hi l nhim v ht sc cpbch v quan trng. Nhng vn ny bao gm s thoi ho t, cn kit ti nguyn thin nhin,cc khu dn c khng m bo yu cu v v sinh mi tr ng cho mt cuc sng bnh th ng

(nh ; v sinh v cp n c; khng kh, t v n c b nhim) v nhng vn mi tr ngquan trng chung ca ton cu nh s m ln ca Tri t, suy thoi tng ozon, suy gim adng sinh hc. Sc p v dn s, s lc hu v kinh t-x hi gp phn a mi tr ng ntnh trng hin nay. khc phc tnh trng nu trn GTMT cn c s dng nh mt cngc hu hiu gp phn qun l mi tr ng v pht trin bn vng.

Hnh 1. Mi quan h gia mi tr ng, s ngho i v pht trin [2]

GTMT c cc li ch trc tip v gin tip. ng gp trc tip ca GTMT l mang linhng li ch mi tr ng, nh gip ch d n hon thin thit k hoc thay i v tr ca d n.

ng gp gin tip c th l nhng li ch mi tr ng do d n to ra, nh vic xy dng cc pthu in ko theo s pht trin ca mt s ngnh (du lch, nui trng hi sn). Trin khai qutrnh GTMT cng sm vo chu trnh d n, li ch ca n mang li cng nhiu.

Nhn chung, nhng li ch ca GTMT bao gm: Hon thin thit k v la chn v tr d n Cung cp thng tin chun xc cho vic ra quyt nh Tng c ng trch nhim ca cc bn lin quan trong qu trnh pht trin a d n vo ng bi cnh mi tr ng v x hi ca n Gim bt nhng thit hi mi tr ng Lm cho d n c hiu qu hn v mt kinh t v x hi ng gp tch cc cho s pht trin bn vng.

Cc vn mi tr ng nhim Thoi ho t Thay i kh hu

Xo i, gim ngho

p ng cc nhu cu ti thiu (sc kho/gio dc/nh ) p ng vic lm Kim sot tt c cc ngun ti nguyn

chung ca x hi mt cch hp l Kim sot dn s

Lng ghp mi tr ng vo pht trin

GTMT cc d n pht trin Cng ngh i vi pht trin Di dn gia thnh th v nng thn i mi cc vn nng l ng Hp tc quc t v khu vc

S ngho i

Nguyn nhn cangho i v thoiho mi tr ng

Nguyn nhn cangho i v thoiho mi tr ng

S pht trin

Pht trin bn vng


12/147



3

I.1.3 Chi ph cho GTMT

Cn c kinh ph cho cng tc GTMT. Chi ph ny c tnh cht tr c mt, trong thi gian ngnv ch yu do ch d n chu. Tuy nhin, cn nhn r rng chi ph u t cho GTMT s titkim kinh ph chung ca vic thc hin d n v lm tng hiu qu hot ng kinh t thng quanhng li ch lu di v ph bin ca n. l vic ngn nga nhng him ha mi tr ng (nu

khng c ngn nga x hi phi khc phc chng trong cc giai on sau) v h ng ti spht trin bn vng. Cc hat ng kinh t ca d n c tng c ng (c li c cho ch d nv cho quc gia), bi v cc d n c thit k tt hn v c ph duyt kp thi hn.

I.1.4 Tnh tng hp trong GTMT

Tng hp cc tc ng mi tr ng, x hi, sc kho, kinh t trong GTMT. Tr c y,GTMT tp trung nghin cu cc tc ng n mi tr ng t nhin, vt l v sinh hc l chyu, v d nh vic xem xt hu qu ca cc hot ng pht trin n cht l ng n c v khngkh, h thc vt v ng vt, kh hu v h thng thu vn. Hin nay, cc kiu tc ng khc nh cc tc ng n mi tr ng kinh t- x hi, sc kho cng ng, quan h gii ... c u tinphn tch v nh gi gip cho vic ra quyt nh u v ton din hn. Nhng n lc

thc y s pht trin lin ngnh ca GTMT v c l thuyt v thc hnh. Thut ng Mitr ng c hiu l bao gm c mi tr ng x hi. Phm vi ca GTMT c m rng chonhiu kiu tc ng khc nhau. V vy, S tay h ng dn ny khng th ch dn chi tit cho ttc kiu tc ng trong GTMT. Tuy nhin, c khi nim chung v cc tc ng c linquan n mi tr ng kinh t x hi, ph lc I.2 gii thiu ngn gn v cc tc ng kinh t, xhi, sc kho, gii v s lin kt chng trong mt GTMT.

GTMT c s dng lin kt cng vi cc cng c qun l v cc cch tip cn khc. Nidung ca pht trin bn vng quyt nh cch suy ngh v hnh ng la chn cc ph ng npht trin sao cho c th p ng nhu cu khng nhng cho cc th h hin ti m cn cho c ccth h trong t ng lai. Vn quan trng l hnh thnh c c ch, cng c v tip cn thchhp h tr cho vic t c mc tiu pht trin bn vng. pht trin bn vng, khng th

ch s dng mt cng c qun l mi tr ng m phi s dng kt hp nhiu cng c v nhiucch tip cn khc nhau. GTMT l mt trong cc cng c . Trong t ng lai GTMT c s dng kt hp vi cc cng c khc nh gi cc d n theo cc tiu chun bn vng.

V d v cc cng c v k thut phc v cho s pht trin bn vng: Kim ton mi tr ng Cng ngh nh gi nh gi chu trnh sn xut ra mt sn phmI.1.5 Kt hp nh gi tc ng mi tr ng vi quy hoch pht trin - nh g mi tr ngchin l c (GMTCL)

Ni dung ca vic lp k hoch pht trin khc nhau v quy m cu lnh th (quc gia, vngv.v.) v v kiu loi (ngnh hay tng hp), cho nn ni dung ca vic cn nhc cc vn mitr ng trong mi loi hnh lp k hoch cng phi c tin hnh mt cch t ng xng. Tr cy, GTMT ch mi tin hnh cho cp d n. Hin nay quan im pht trin bn vng i hiphi m rng GTMT v s dng cc cng c khc b sung cho quy trnh GTMT. Trong25 nm qua, GTMT tr thnh mt qu trnh ng b v linh hot phc v cho vic lp quyhoch v qun l d n. Tuy nhin, GTMT ch a ng vai tr xng ng trong vic lm gimbt s nghim trng ca cc vn mi tr ng khu vc v ton cu do nguyn nhn tng tr ngkinh t ca mi n c. Hin nay, quy m v tc suy thoi mi tr ng v cn kit ti nguynln hn trong nhng nm 70, v th s ra i GTMT cho cc d n, ch mi th hin mtphn trch nhim ca x hi i vi nhng vn mi tr ng.

Hin nay, GTMT ch mi tp trung ch yu lm th no mt d n t gy tc ng tiucc n mi tr ng nht, trong khi cc nh hoch nh chnh sch cn c mt cng c mitr ng cp cao hn cp d n (nh quy hoch pht trin ngnh, lnh th v.v) phc v chovic ra quyt nh (cc quyt nh th ng c a ra vi nhng phn tch mi tr ng rt s


13/147



4

l c). nh gi mi tr ng chin l c (GMTCL) ra i b sung cho GTMT cp d n, a cc vn mi tr ng t ng xng vo qu trnh ra quyt nh cao hn cp d n v cxem nh l mt cch tip cn y trin vng. GMTCL l vic ng dng cc nguyn tcGTMT trong vic hoch nh chnh sch, k hoch, ch ng trnh v cc cp quy hoch phttrin khc cao hn cp d n. GMTCL l cch tip cn thc t nht, c bit nu bit kt hp

vic ra quyt nh vi cc ch tiu pht trin bn vng th GMTCL s tr thnh mt cng chiu qu gp phn ngn chn xu h ng tip tc suy gim mi tr ng trong tng quc gia cngnh ton cu.

GMTCL l mt qu trnh ang hon thin, m bo a cc cn nhc mi tr ng vo nhnggiai on thch hp ca qu trnh hoch nh chnh sch, xy dng k hoch v ch ng trnh phttrin. GMTCL v GTMT cp d n c mi quan h cht ch v phn cp, t ng t nh vicphn cp t chnh sch xung n d n (chnh sch t ra mc tiu chung cho vic xy dng khoch, cc k hoch l khung chung cho vic hnh thnh cc ch ng trnh, v cc ch ng trnhnh h ng cho vic lp cc d n pht trin c th). Trong thc t, s phn cp nh th th ngmang tnh cht t ng i (xem ph lc I.3).

Theo cch tip cn phn cp ny, cc dng v ni dung ca thng tin mi tr ng c cung cp

theo nhu cu c th ca ng i a ra quyt nh. hoch nh chnh sch v lp k hoch phttrin cn nhng thng tin mi tr ng khi qut v nh tnh nhm xc nh cc vn mitr ng ln, khng i vo nhng tc ng c th. Sau , khi thc hin GTMT cp d n (ccd n c trin khai trc tip t cc chnh sch v k hoch) cn phi xc nh nhng tc ngc th v thng tin v k thut ca d n.

Hin nay, GMTCL l mt khi nim t ng i mi, kinh nghim v l lun ang ngy cng trnn phong ph mt cch nhanh chng.

Lut Bo v Mi tr ng ca n c ta, Ngh nh ca chnh ph s175/CP (xem ph lc I.4) vThng t ca B KHCN&MT s 490/TT-BKHCNMT (xem ph lc I.5) quy nh rngGTMT phi c trin khai khng ch cp d n, m cn cho cc quy hoch tng th phttrin vng, ngnh, tnh, thnh ph v khu cng nghip. Tuy nhin, cho n nay n c ta vnch a c cc h ng dn cho GMTCL.

I.1.6 GTMT v chu trnh d n

Lut php ca nhiu n c chu yu cu thc hin GTMT i vi tt c cc d n pht trinquan trng. Ti nhiu n c, GTMT l mt phn ca nghin cu kh thi ca d n. Khi chiu lc, nhng quy nh lut php v GTMT c ngha to ln, thc y s pht trin bnvng. Mt vn khc lin quan n GTMT, l ti chnh ca d n. GTMT c tinhnh bng kinh ph ca chnh d n. Mt s cc ngn hng v cc nh u t khi thc hin d nkhng ch n cc tiu chun mi tr ng cho nn gp ri ro trong u t . V th, phi trinkhai ng b nh gi mi tr ng vo cc b c khc nhau ca chu trnh d n .

Chu trnh d n c khi qut theo 6 b c chnh: Hnh thnh d n Nghin cu tin kh thi Nghin cu kh thi Thit k v cng ngh Thc hin Gim st v nh gi.Vai tr ca GTMT trong cc giai on ca chu trnh d n cng khc nhau (xem hnh 2). Cchot ng GTMT c tin hnh ch yu trong giai on tin kh thi, kh thi v thit kcng ngh, t tp trung hn cho giai on thc hin, gim st v nh gi d n.


14/147



5

Hnh 2. GTMT v chu trnh d n [2]

Trong nhng giai on u ca chu trnh d n ng vi cc b c nghin cu tin kh thi,GTMT tp trung vo vic nh gi la chn v tr thc hin d n , sng lc mi tr ng cad n, xc nh phm vi tc ng mi tr ng ca d n. Tip theo, trong b c nghin cu kh thithc hin nh gi cc tc ng mi tr ng chi tit. Sau , cc bin php bo v v gim thiumi tr ng c xut, k hoch qun l mi tr ng v ch ng trnh gim st v qun l mitr ng c son tho. B c cui cng ca GTMT l tin hnh thm nh bo coGTMT.

K hoch qun l mi tr ng c xy dng phi c hiu lc trong sut thi gian thc hin dn (k c xy dng, vn hnh, duy tu v thanh l d n). K hoch ny bao gm c bin phpgim thiu cc tc ng mi tr ng sinh ra trong sut qu trnh thc hin d n. Ch ng trnhgim st mi tr ng c xy dng nhm cung cp thng tin v cc tc ng mi tr ng xy ratrong thc t, din bin mi tr ng, hiu lc ca cc bin php gim thiu. S nh gi cc ktqu gim st mi tr ng l rt cn thit t c cc mc tiu v mi tr ng ca d n vthc hin cc bin php bo v mi tr ng b sung nu thy cn thit. Nhn thc c tm quantrng ca GTMT nhiu n c v t chc quc t i hi ch u t dnh mt phn kinh phcho vic thc hin cc k hoch qun l v ch ng trnh gim st mi tr ng.

I.2. Vai tr v trch nhim ca cc c quan v c nhn tham gia vo qu trnh nh

gi tc ng mi tr ngTrong qu trnh GTMT c nhiu bn hu quan cng tham gia vo vic qun l v thc hin.Mi bn tham gia u c nhng vai tr quan trng nht nh ca mnh.

I.2.1. C quan qun l nh gi t c ng mi tr ng

C quan qun l GTMT c trch nhim t chc qu trnh GTMT. Nhim v ca c quanny l sng lc tc ng mi tr ng ca d n v t vn v quy trnh nh gi cho ch d n. Cquan qun l GTMT thng qua c ng (k hoch) GTMT, iu hnh vic thm nhcc bo co GTMT v chu trch nhim v vic ph chun v cc kin ngh c lin quan nGTMT. V nguyn tc, c quan qun l GTMT cn c trch nhim thm tra vic thc

hin cc bin php bo v mi tr ng. n c ta, ph thuc vo kiu, quy m, ngha kinh t v mc nghim trng ca cc tcng mi tr ng ca d n, bo co GTMT s c trnh cho Quc hi xem xt, hi ng

Tin kh thi Kh thi

Thit k v cng ngh

Hnh thnh d n

Gim st vnh gi

Thc hin

nh gi chi tit cc tc ng c ngha, xc nh s cn thit gim

thiu, phn tch chi ph li ch

Thit k c th ccbin php gim thiu

Thc hin cc bin phpgim thiu

Gim st, kim ton cc

tc ng, rt ra cc bihc cho cc d n tip

theo

Chn v tr,sng lc mitr ng, kim

tra mi tr ngs b, xc nh

phm vi


15/147



6

thm nh cp trung ng (b KHCN&MT) hoc cp a ph ng (cc s KHCN&MT). BKHCN&MT c trch nhim trnh chnh ph danh sch cc d n m bo co GTMT cachng s c Quc hi xt duyt.

Ngh nh 175 ca Chnh ph quy nh cp ca Hi ng thm nh (b KHCN&MT hay SKHCN&MT) cc bo co GTMT.

Cc mi tr ng (CMT) thay mt B KHCNMT iu hnh vic qun l v bo v mi tr ng trnphm vi c n c. Phng thm nh trc thuc CMT hoc ca S KHCN&MT c trch nhim ivi vic thm nh cc bo co GTMT.

Da vo kt lun ca Hi ng thm nh GTMT, B tr ng B KHCN&MT hoc Ch tchU ban Nhn dn tnh ph duyt d n. Thnh phn ca Hi ng thm nh gm c cc nhkhoa hc, cn b qun l, v c th c i din ca cc t chc x hi v nhn dn vng d n.S thnh vin trong Hi ng nh gi th ng c gii hn l 9 ng i.

I.2.2. Ch d n

Ch d n (t nhn, nh n c, lin doanh, u t ca n c ngoi) c trch nhim ton din v

trc tip i vi d n. Ch d n cung cp cc thng tin khoa hc v k thut cn thit cho ttc cc b c ca qu trnh GTMT. Ch d n th ng hp ng vi cc chuyn gia thchin GTMT. Khi thm nh bo co GTMT, ch d n phi tr li cc cu hi v nhngtc ng mi tr ng v cc bin php bo v. Ch d n cng c trch nhim thc hin cc binphp gim thiu v c th phi tin hnh gim st mi tr ng.

I.2. 3. Cc chuyn gia mi tr ng

Cc chuyn gia mi tr ng gip ch d n thc hin GTMT, Cc Mi tr ng (CMT) v ccc quan nh n c khc sng lc, xc nh phm vi nh gi v thm nh bo co GTMT.Chuyn gia mi tr ng l cn b ca cc vin nghin cu, cc tr ng i hc, cc b, ngnh, cquan t vn, c quan phi chnh ph.

Ch d n giao cho cc chuyn gia thc hin ton b cng vic GTMT: t chun b c ng(k hoch) GTMT chi tit; nghin cu mi tr ng ; xut thit k cc bin php gim thiu;chun b bo co GTMT; n lp k hoch qun l v gim st mi tr ng.

Thng th ng, cc chuyn gia mi tr ng t vn cho cc c quan qun l GTMT. Mt s cquan c tim lc v khoa hc v k thut c th nghin cu v gii quyt c nhng vn mitr ng ln. Nu cn thit, cc c quan qun l GTMT s dng cc cng tc vin thc hinsng lc mi tr ng ca d n, thm nh k hoch chi tit v thc hin GTMT.

I.2.4. Cc c quan qun l nh n c khc

Cc c quan nh n c khc nh cc B v s Cng nghip, Xy dng, Nng nghip v pht trinnng thn, Y t,... l nhng c quan c trch nhim qun l, bo v ti nguyn mi tr ng, bo

v sc kho cng ng v pht trin kinh t-x hi. Cc c quan qun l nh n c c trchnhim tham gia vo qu trnh GTMT ca cc d n do B, ngnh mnh qun l. Cc nhmGTMT khi chun b bo co th ng hp tc vi nhng c quan ny. Cc c quan nh n ctrn c th c i din ca mnh tham gia vo Hi ng thm nh theo yu cu ca c quanqun l mi tr ng.

I.2.5. Cng ng

Hu ht cc d n pht trin u gy ra nhng tc ng n cc cng ng dn c sng trongtrong vng c d n, v vy cc cng ng dn c c quyn c tham gia vo GTMT ca dn. S tham gia ca cng ng vo GTMT cho php nhn dng cc vn x hi v mitr ng quan trng. Hiu qu ca cng tc GTMT l gii quyt cc vn mi tr ng do cng

ng pht hin bng cch sa cha thit k d n, hoc thng qua cc bin php v mi tr ngthch hp. Kinh nghim ch ra rng phn ln cc d n b tht bi u do ch a xem xt ngmc quyn li ca cc cng ng b nh h ng, do khng ph hp vi cc iu kin kinh t x


16/147



7

hi, hoc ch a tnh n quyn li ca nhn dn ni d n c xy dng. Nu thiu s ng hca cng ng, d n s gp kh khn trong thc hin v c th dn n s tht bi hon ton. Stham gia ca cng ng l vn mi, c tm quan trng mang tnh php l gp phn m bos thnh cng ca d n.

I.2.6. Cc t chc ti tr quc t (TCTTQT)

Hu ht cc TCTTQT u t cho cc d n u yu cu thc hin GTMT. TCTTQT c trchnhim u t cho vic chun b bo co GTMT cn thm nh bo co thuc v trch nhimca cc n c nhn ti tr. Thng th ng cc yu cu v mi tr ng ca cc TCTTQT nh Ngnhng Th gii, hay Ngn hng Chu nghim ngt hn so vi chnh n c c ti tr. iuquan trng l c hai bn u yu cu tin hnh GTMT. Trong mt s tr ng hp ccTCTTQT cn tr gip c v mt k tht cho cng tc GTMT ca d n.

I.2.7. Cc tr ng i hc v cc vin nghin cu

Cc tr ng i hc v cc vin nghin cu m nhn vai tr nht nh trong qu trnh GTMT.Cc c quan ny c mt i ng cc nh chuyn mn thun li cho vic thnh lp cc nhm thc

hin GTMT. Vi trnh chuyn mn cao, cc chuyn gia c th c vai tr quyt nh trongvic xem xt cc bn tho ca bo co GTMT. iu quan trng nht l cc tr ng i hc vcc vin nghin cu c lp vi cc d n, cho nn s nh gi ca cc c quan ny mang tnhkhch quan. Cc tr ng i hc l nhng trung tm chnh o to cc cn b GTMT, cungcp cc kin thc mi, cc ph ng php phn tch thch hp cho qu trnh nh gi mi tr ng.

I.3. Nhng hn ch hin nay v ph ng h ng hon thin cng tc nh gi tc ngmi tr ng

S phn tch mi y ca Ch ng trnh Mi tr ng Lin hp quc [7] v hiu qu ca GTMT ch r nhng hn ch v a ra cc nguyn tc nhm hon thin cng tc GTMT ti cc

n c ang pht trin.Cc khim khuyt ca cng tc GTMT hin nay, bao gm c v ni dung v ph ng phpthc hin, c th tm l c nh sau:

V ni dung GTMT

Ch tp trung cho cc d n pht trin, ng dng i vi cc k hoch pht trin quy m quc gia,vng, v ngnh cn rt t;

Nhng d n quy m nh th ng khng phi thc hin GTMT, tuy nhin nhng tc ng nh ny c tch dn v theo thi gian chng c th tr nn rt quan trng.

Khng c p dng cho chnh sch kinh t v m, nh ngn sch / chnh sch thu. Khng c ng dng cho cc hip c trao i mu dch gia cc quc gia.

V thc hin GTMT Ch a li cun v m bo s tham gia mt cch hu ch v y ca cng ng vo cng tc

GTMT; Vic lng ghp cc kt qu GTMT vo nghin cu kh thi v ra quyt nh ch a t ng xng. Danh mc cc d n cn phi tin hnh GTMT ch a y . Th tc sm t c nhng tho thun v ni dung ca mt GTMT cn yu km. Nhn thc v vai tr ca m t mi tr ng nn v d bo tc ng cn phin din. Thiu s lin kt gia cc tc ng vt l v sinh hc vi nhng tc ng x hi, kinh t v sc kho. Bo co GTMT cn kh hiu i vi ng i ra quyt nh v cng ng do vn bn di dng v s

phc tp ca cc ph ng php s dng trong GTMT. Thiu c ch yu cu cc cp c thm quyn xem xt cc bo co GTMT. Quan h gia nhng kin ngh v gim thiu v gim st tc ng mi tr ng trong cc bo coGTMT vi vic trin khai thc hin cn mt khong cch kh xa. Nng lc k thut v qun l i vi cng tc GTMT nhiu n c cn hn ch.


17/147



8

Cng tc GTMT ti cc n c ang pht trin cn gp nhiu kh khn. Vai tr ca cng tcGTMT i vi s pht trin rt quan trng gp phn xy dng mt th gii bn vng (kt quca GTMT phc v cng tc bo v mi tr ng); nghin cu mi tr ng mt cch nht qun,c h thng (qu trnh GTMT tun th theo mt quy trnh la chn); v thit thc (qutrnh GTMT cung cp nhng thng tin ng n v ng tin cy cn thit cho vic ra quyt

nh). V vy, Ch

ng trnh Pht trin Lin hp quc [7]

a ranhng nguyn tc ch o vthc hin cng tc GTMT i vi cc n c ang pht trin nh sau.

By nguyn tc ch o trong GTMT

1. S tham gia - S tham gia hp l v ng lc ca cc bn hu quan vo qu trnh GTMT.2. Tnh cng khai - nh gi v c s nh gi cc tc ng cn c cng khai v kt qu nh gi c

th c tham kho mt cch d dng.3. Tnh chc chn - Qu trnh v thi gian biu ca cng tc nh gi c thng qua tr c v c cc

bn tham gia thc hin mt cch y .4. Tnh trch nhim - Nhng ng i ra quyt nh phi c trch nhim vi cc bn hu quan v quyt

nh ca mnh tun theo kt qu ca qu trnh nh gi.5. S tn nhim - S nh gi c bo m v chuyn mn v tnh khch quan.6. Chi ph/hiu qu - Qu trnh nh gi v kt qu ca n phi m bo cho vic bo v mi tr ng vichi ph x hi nh nht.7. Tnh linh hot - Quy trnh nh gi phi ph hp to ra hiu qu v c hiu lc cho mi d n v

trong mi hon cnh.

M i chn nguyn tc thc hin GTMT

GTMT c p dng: Cho tt c cc hot ng ca d n pht trin gy ra cc tc ng tiu cc ng k cho mi tr ng v

x hi, hoc nhng tc ng tch dn. Nh l mt cng c qun l mi tr ng c bn nhm phng nga, gim thiu cc tc ng tiu cc

ca d n v to iu kin mi tr ng t phc hi. Sao cho cng tc thm nh GTMT nh gi ng bn cht tc ng mi tr ng do cc hot ng

ca d n gy ra; lm c s cho vic xc nh ng n vai tr v trch nhim ca cc bn tham gia.GTMT c tin hnh: Trong sut chu trnh d n, bt u cng sm cng tt, c th ngay t khi d n mi c hnh thnh. Theo nhng yu cu r rng ch d n thc hin k c vic qun l tc ng. Ph hp vi trnh khoa hc v cng ngh gim thiu tc ng mi tr ng hin ti. T ng xng vi th tc hin ti v k hoch thc hin GTMT. t vn cho cng ng, cc nhm, cc bn b nh h ng trc tip, hoc cc bn c h ng li t

d n nhm gii quyt cc mu thun mt cch n tho.

GTMT cn thit v phi ph hp vi: Tt c cc vn v mi tr ng, bao gm c cc tc ng x hi v ri ro v sc kho. Tc ng tch dn, xy ra lu di v trn din rng. Vic la chn cc ph ng n thit k, v tr trin khai v cng ngh ca d n. S quan tm v tnh bn vng, bao gm nng sut ti nguyn, kh nng ng ha ca mi tr ng v

a dng sinh hc.

GTMT phi h ng ti: Thng tin chnh xc v bn cht ca cc t c ng nh c ng , ngha ca chng, nhng ri ro v

hu qu mi tr ng do d n gy ra. S r rng trong cc bo co GTMT, d hiu v ph hp vi vic ra quyt nh, trong c cc

lun c v cht l ng, tin cy v gii hn ca cc d bo tc ng mi tr ng. Gii quyt nhng vn mi tr ng din ra trong qu trnh thc hin d n.GTMT to c s : Ra quyt nh c lun c v mi tr ng. Thit k, lp k hoch v thc hin cc d n pht trin sao cho tha m n cc tiu chun mi tr ng

v mc ch qun l ti nguyn.


18/147



9

Ph hp vi nhng yu cu v gim st, qun l, kim tan v nh gi cc tc ng mi tr ng; vichon thin v thit k v thc hin nhng thiu st trong d bo v gim thiu ca cc d n trongt ng lai.

I. 4. Xy dng S tay h ng dn nh gi tc ng mi tr ng chung Vit Nam

I.4.1. Cc nguyn tc chnh son tho S tay h ng dn nh gi tc ng mi tr ng

Cc nguyn tc c bn ca cng tc son tho cc h ng dn GTMT c Ch ng trnh Mitr ng Lin hp quc tng kt trn c s cc h ng dn GTMT, cc s tay, sch tra cu vthc tin GTMT [7] bao gm: GTMT l cng c thc hin mc tiu pht trin bn vng; Quy trnh GTMT phi c lng khp, sao cho t gy xo trn nht cho th ch mi tr ng (h

thng cc c quan, t chc qun l v nghin cu mi tr ng) hin hnh; Ph hp vi lut php hin hnh v mi tr ng; GTMT l mt cng c qun l cho nn phi r rng, c lin kt mt cch cht ch vi chu trnh

d n v iu quan trng nht l cung cp kp thi cc thng tin mi tr ng thch hp. Nht thit phic s phi hp cht ch gia nhm GTMT, cc nh thit k v ch d n m bo rng nhngthay i v thit k v v tr ca d n c thc hin nhm ngn nga v gim thiu cc tc ng tiucc v m rng ti a cc li ch ca d n;

Dn c ca vng d n tham gia vo qu trnh GTMT; GTMT c thc hin mt cch tng hp v lin ngnh cho cc tc ng (mi tr ng x hi, kinh

t , vt l v sinh sinh hc) ti a ho cc li ch ca d n;

I.4.2. Mc ch v gii hn ca S tay h ng dn nh gi tc ng mi tr ng chung

S tay h ng dn GTMT chung c bin son nhm cung cp cc thng tin cn thit chovic thc hin y mt quy trnh GTMT, gip cho vic tr li cc cu hi c bn ca cngtc GTMT " Ai lm g, lm nh th no v lm vo lc no?". S tay h ng dn c sontho cho tt c cc t chc v c nhn tham gia vo qu trnh nh gi tc ng mi tr ng.

i vi cc c quan v c nhn c trch nhim qun l cng tc GTMT, S tay h ng dncung cp nhng ni dung c bn nht ca cc b c trong mt quy trnh GTMT v nhngcng c k thut c th p dng cho cc b c GTMT thuc phm vi trch nhim ca cc cquan qun l mi tr ng, nh b c sng lc mi tr ng hay thm nh bo co GTMT.

i vi ch d n, cc c quan v c nhn c trch nhim tin thnh GTMT, S tay h ngdn cung cp cc cng c k thut thc hin cng tc nh gi tc ng mi tr ng c hiuqu, nh lp c ng (k hoch) GTMT; GTMT chi tit.

Do S tay h ng dn chung c ni dung tng hp, son cho nhiu i t ng ng i c li rtngn gn, cho nn mi vn khng th trnh by mt cch tht chi tit. thc thi cc nhimv ca mnh trong quy trnh GTMT cc nhm thc hin cn thit phi tham kho thm ccti liu chuyn su hn. Hy vng trong t ng lai, cng vi cun S tay h ng dn GTMTchung, s xut bn tip nhng S tay h ng dn GTMT ring cho tng lnh vc nh : Thuin, Du lch, th,...

I.4.3. Thi im s dng S tay h ng dn

Cc b c GTMT trong S tay h ng dn ny c bin son t ng ng vi tt c cc giaion trong lp k hoch v thc hin (chu trnh) mt d n pht trin: Hnh thnh d n v nghin cu tin kh thi Nghin cu kh thi, thit k v cng ngh Thc hin Gim st v nh gi

Nh vy, S tay h ng dn c th c s dng cho ton b quy trnh GTMT v qun l dn.


19/147



10

I.4.4. Quy trnh nh gi tc ng mi tr ng trong bi cnh cc n c chu

GTMT ng vai tr quan trng trong vic gii quyt nhng vn c lin quan n mitr ng, gp phn xy dng cc lun c mi tr ng v pht trin bn vng. GTMT l mt qutrnh c thc hin qua nhiu b c, trong nhiu vn mi tr ng c a ra xem xt quyt nh vic thc hin cc d n. Hiu qu ca h thng GTMT ph thuc vo cc b c

c th trong h thng .V c bn, qu trnh GTMT trong cc n c ang pht trin Chu [2] c cc b c chnhsau:1. Sng lc mi tr ng ca d n.1. Xc dnh phm vi hoc chun b mt bo co kim tra mi tr ng s b.2. Chun b bo co GTMT.3. Xem xt bo co GTMT.4. Thm nh bo co GTMT bng cc tiu ch v iu kin nh.5. Qun l mi tr ng. mt s n c qu trnh GTMT c b sung thm b c Kim ton v nh gi d n". B c

ny th

ng

c thc hin sau khi d n

i vo hot ng. Hnh 3 th hin cc b

c v nhimv chnh ca qu trnh GTMT khi qut cho cc n c ang pht trin Chu .

Hnh 3. Cc b c chnh ca qu trnh GTMT Chu [2]

Quyt nh v quy m v mc GTMT

Xy dng k hoch GTMT chi tit Chnh thc ho vic kim tra mi tr ng s b

Phn tch v nh gi tc ng Cc bin php gim thiu K hoch gim st K hoch qun l mi tr ng nh gi bo co Tham kho kin ca cng ng

Loi b hay thng qua d n Tiu ch v iu kin Bo v mi tr ng Gim st tc ng Thc hin k hoch qun l mi tr ng Cc bin php gim thiu Cc ch ng trnh gim st Kim tra mc thc hin k hoch qun l cam

kt. nh gi s thnh cng ca cc bin php gim

thiu

I.4.5. Quy nh lut php v nh gi tc ng mi tr ng Vit Nam

GTMT c quy nh trong nhiu vn bn php quy, tr c ht l trong Lut bo v mitr ng c Quc hi thng qua ngy 27 thng 12 nm 1993 v Ch tch n c k lnh ban hnh

Sng lc mi tr ng

Xc nh phm vi / Kim tra mitr ng s b

Bo co GTMT

Thm nh theo cc tiu ch viu kin

Thc hin qun l mi tr ng

Kim ton v nh gi

nh gi bo co


20/147



11

s 29-L/CTN ngy 10 thng 1 nm 1994, Ngh nh 175/CP ngy 18 thng 10 nm 1994 caChnh ph v h ng dn thi hnh Lut bo v mi tr ng (ph lc I.4) v hng lot cc vn bnd i lut ca B Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng (BKHCN&MT) ban hnh nh : Thng t1420/MTg ngy 26 thng 11 nm 1994 v H ng dn GTMT i vi cc c s ang hotng, Thng t 715/MTg ngy 3 thng 4 nm 1995 v h ng dn GTMT i vi cc d n

u t

trc tip ca n

c ngoi, Thng t

11

00/TT-MTg ngy 20 thng 8 nm1

997 v H

ngdn lp v thm nh bo co GTMT i vi cc d n u t v gn y nht ngy 30 thng4 nm 1998, thc hin Ch th s 11/1998/CT-TTg ngy 16 thng 3 nm 1998 ca Th t ngChnh ph v vic thc hin Ngh nh s10/1998/N-CP ca Chnh ph v ci tin th tc ut trc tip n c ngoi, ng thi cn c vo tnh hnh thc hin Lut bo v mi tr ng ca ccdoanh nghip cng nh trnh qun l ca cc c quan qun l nh n c v bo v mi tr ng,B KHCN&MT ban hnh Thng t 490/1998/TT-BKHCN&MT v H ng dn lp v thmnh bo co GTMT i vi cc d n u t (ph lc I.5). Mi quan h gia cc vn bnphp l nu trn c h thng ho trn hnh 4.

Hnh 4. Mi lin h gia cc vn bn php l c lin quan n GTMT ca Vit Nam [theo Cc Mitr ng, B KHCN&MT]

1.4.6. Quy trnh nh gi tc ng mi tr ng

Trn c s phn tch cc quy nh lut php v GTMT ca Vit Nam trnh by trong 1.4.5 cth khi qut ho quy trnh GTMT ca n c ta c 4 b c chnh (hnh 5):

B c th nht: Sng lc mi tr ng, do c quan qun l mi tr ng thc hin. Cc d n phttrin c chia lm hai loi: loi 1, cc d n cn tin hnh GTMT v loi 2, cc d n khng

cn GTMT.

Lut bo v mi tr ng(iu 17 v 18)

Ngh nh 175/CP (Ch ng 3) iu 14, Phn cp thm nh iu 15, Quy nh c quan thm

nh cp TW v a ph ng iu 16, Thi gian thm nh

Ngh nh 26/CP (ch ng II) iu 6, Vi phm v phng

nga nhim v suy thoimi tr ng

Thng t 1420 / MTgngy 26/11 /1994

Thng t 715 / MTg ngy 3/4/1995,Thng t 1100 / MTg ngy 20/8/1997,Thng t 490 /1998/TT-BKHCNMTngy 29/4/1998

Quyt nh 186/Q-MTg ngy 31/12/1994 Hnh thc ph chun bo co GTMT

Cng vn s 724/MTg ngy 3/4/1

995 Phiu thm nh bo co GTMT

Cng vn s 812/Mtg ngy 17/4/1996 Quyt nh ph chun bo co GTMT


21/147



12

Hnh 5: Quy trnh GTMT

Sng lc d n

Lp bn ng k t TCMT

Xc nh phm vi GTMT*

GTMT chi tit*

Trch nhim ca ch u Trch nhim ca cc c quanqun l mi tr ng

ng k ttiu chun MT

Xem xt bn ng kt tiu chun MT

Lp c ng GTMT chi tit Xt duyt c ng

Qu trnh nh gi: Nhn dng tc ng:Phn tch v nh gi tc ng, d bov xc nh ngha cc tc ng chnh

La chn ph ng n v bin php gimthiu, k hoch qun l tc ng MT

Lp bo co GTMT

Thm nh boco GTMT*

Gim st GTMT

Nghin

Cu

Tin

Kh

Thi

V

Nghin

Cu

Kh

thi

xy

dng

v

vn

hnh

Phi tin hnh GTMT (1)

Ch a r (2)

Quyt nhph chunbo co

GTMT

c

Khng

Cc b c GTTM hin ang sdng

Cc b c GTTM d kin b sung

Kt qu GTTM

Cho D n loi 1

Cho D n loi 2

Cho D n loi 3

* Vi s tham gia ca cng ng

Ch gii

D nkhng cchp nhn

GTMT

s b

Phiu xc

nhn bnng k tTCMT

Thng quavi iukin sa

cha


22/147



13

B c th hai: i vi cc d n loi 2, khng cn tin hnh GTMT, ch u t son bn ngk t cht l ng mi tr ng trnh c quan qun l mi tr ng xt duyt v thng qua, quy trnhnh gi tc ng mi tr ng cho loi d n ny kt thc ti y.

i vi cc d n loi 1, cn phi tin hnh GTMT, lp bo co GTMT s b, sau chuyn sang giai on GTMT sau.

B c th ba: lp bo co nh gi tc ng mi tr ng chi tit.B c th t : thm nh bo co nh gi tc ng mi tr ng.

Quy trnh GTMT hin ti ca n c ta v c bn ph hp vi thng l v GTMT ca khuvc v th gii, tuy nhin cc b c ca quy trnh trn cn chi tit ho hon chnh, c th: Do mt quy trnh GTMT c lin kt vi chu trnh d n, quy trnh GTMT hin ti cn thm

b c: "Xc nh phm vi" t ng ng vi giai on "Nghin cu tin kh thi". Sau khi bo coGTMT c thm nh cc kt qu ca GTMT c a vo thc t, cn thit phi tinhnh "Gim st tc ng". Gim st tc ng c lng ghp vi giai on "Xy dng v vn hnh"trong chu trnh ca mt d n.

Vic lp bo co GTMT, v d trong b c "GTMT chi tit" cn c thm mt s b c tr gipnh nhn dng tc ng, d bo, phn tch tc ng, nh gi ngha ca tc ng, hnh thnh khoch gim st v qun l tc ng cho c chu trnh d n (t thit k cng ngh, xy dng, vn hnh,thm ch c khi n c thanh l) v lp bo co GTMT.

Quy trnh GTMT c xy dng (Hnh 5) l kt qu tham kho v i snh cc quy trnhGTMT ca cc T chc Quc t (Ch ng trnh Mi tr ng Lin hp Quc, T chc Bo vThin nhin Quc t, Cng ng Chu u...) ca cc n c c th (Malaixia, Thi lan, TrungQuc, H lan, B, Canada...) vi quy trnh GTMT hin ti ca ta, nhm gp phn hon thinquy trnh GTMT ca n c ta trong t ng lai. Quy trnh GTMT c chia lm hai phn v5 b c . Phn lp bo co GTMT c cc b c: sng lc mi tr ng, xc nh phm vi,GTMT chi tit; phn thm nh bo co GTMT bao gm: thm nh bo co GTMT;gim st tc ng.

Kt qu ca qu trnh sng lc mi tr ng cc d n c chia ra ba loi: (1) Phi tin hnhGTMT; (2) Ch a r c cn phi tin hnh GTMT hay khng v (3) Khng cn GTMT. Trong b c xc nh phm vi GTMT, i vi d n lai 1 (phi GTMT) tin hnh theo trnh

t: GTMT s b, lp c ng chi tit, xt duyt c ng; i vi n loi hai (ch a r c tinhnh GGTMT hay khng) thc hin vic: GTMT s b, nu thy cn thit phi GTMT chitit th lp c ng chi tit v xt duyt c ng (t ng t nh cc d n loi 1), nu khng cnthit phi GTMT chi tit th son bn ng k t cht l ng mi tr ng v xem xt bn ng kt cht l ng mi tr ng (t ng t nh d n loi 3); i vi cc d n loi 3 (khng cn GTMT)thc hin theo trnh t: son bn ng k t cht l ng mi tr ng v xem xt bn ng k t chtl ng mi tr ng v quy trnh nh gi tc ng mi tr ng dng li y.

B c GTMT chi tit gm: nh gi tc ng; la chn ph ng n, kin ngh bin php gim thiuv hnh thnh k hoch qun l tc ng.

Ni dung ca cc ch ng tip theo trong cun S tay h ng dn ny s dnh cho vic trnh bycc h ng dn k thut cho cc b c ca quy trnh GTMT va c nu.


23/147



14

Sng lc d n

Lp bn ng k t TCMT

Xc nh phm vi GTMT*

GTMT chi tit*


ng k ttiu chun MT





Lp bo co GTMT

Thm nh boco GTMT*

Gim st GTMT

Nghin

Cu

Tin

Kh

Thi

V

Nghin

Cu

Kh

thi

xy

dng

vvn

hnh


Ch a r (2)

Quyt nhph chunbo co

GTMT

c

Khng

Cc b c GTTM hin ang gii thiu


D nkhng cchp nhn

GTMTs b

Phiu xcnhn bn

ng k t

TCMT

Ch gii

Thng quavi iukin sa

cha


24/147


25/147



16

II.2. Ni dung ca b c sng lc d n

II.2.1. Quy nh hin hnh

Vit Nam, theo quy nh mi nht (1998) ca B Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng [3], ccd n u t u phi qua sng lc mi tr ng. Sng lc mi tr ng da trn mt danh sch ccd n cn phi GTMT. Tt c cc d n c chia lm hai loi:

Loi 1. Cc d n cn phi thc hin GTMT (lp bo co v thm nh). Danh mc cc d n loiny c trnh by chi tit trong Ph lc 1, Thng t s 490/1998/TT-BKHCNMT [11], bao gm:

Cng trnh nm trong hoc k cn cc khu vc nhy cm v mi tr ng, cc khu bo tn thinnhin, khu di tch vn ho, lch s c tm c quc gia v quc t.

D n quy hoch: pht trin ngnh v vng, th v khu cng nghip / khu ch xut Cc d n v du kh: khai thc, ch bin, vn chuyn v bo qun xng du (dung tch

t 20 000 m3 tr ln) Cc nh my luyn gang thp, kim loi mu cng sut t100 000 tn sn phm tr ln Cc nh my dt nhum t 20 triu mt vi / nm tr ln Cc nh my sn cng sut t1000 tn sn phm / nm, ch bin cao su cng sut t10 000 tn sn phm / nm Cc nh my ng cng sut t1000 T ma / nm Cc nh my ch bin thc phm cng sut t1000 T sn phm / nm Cc nh my nhit in cng sut t 200 MW tr ln Cc nh my bt giy v giy cng sut t 40 000 tn bt giy / nm tr ln Cc nh my xi mng cng sut t1 triu tn xi mng / nm tr ln Cc khu du lch gii tr c din tch t100 ha tr ln Cc sn bay Cc bn cng cho tu trng ti 10 000 DWT tr ln Cc tuyn ng st, ng cao tc, ng t c chiu di trn 50 Km, thuc cp I

n cp III theo tiu chun TCVN 4054-85 Cc nh my thu in c dung tch h cha t100 triu m3 n c tr ln Cc cng trnh thu li c quy m t i tiu, ngn mn t10 000 ha tr ln Cc cng trnh x l cht thi: khu x l n c thi tp trung cng sut t100000 m3 tr

ln, bi chn lp cht thi rn Cc khu khai thc khong sn, vt liu xy dng vi tng khi l ng khong sn rn v

t t100 000 m3 / nm tr ln Tt c cc lm tr ng khai thc g Cc khu nui trng thu sn c din tch t 200 ha tr ln Tt c cc d n sn xut, kho cha v s dng ho cht c hi Tt c cc l phn ng ht nhn

Loi 2. Cc d n cn li, khng cn phi tin hnh GTMT, ch d n ch cn lp "bn ng k ttiu chun mi tr ng" v trnh np cho C quan qun l nh n c v bo v mi tr ng.

V mt hnh thc, vic phn bit hai loi d n va nu lm cho th tc sng lc mi tr ng trnn n gin hn. Tuy nhin, p dng cch sng lc trn c th ny sinh mt vn cn xemxt: n c ta cc khu bo tn thin nhin, khu du lch, di tch vn ho, lch s c tm c qucgia v quc t c xc nh, trong nhiu tr ng hp c bn , trong khi cc khu vcnhy cm v mi tr ng ch a c quy nh v mt php l cho nn cn c th ho ch tiu cacc khu vc nhy cm v mi tr ng.

II.2.2. Chi tit ho b ch tiu sng lc d n

Mc v quy m GTMT ca mt d n d kin c phn bit sau khi c sng quamt lot cc ch tiu, thng th ng c ba loi ch tiu: ch tiu ng ng, ch tiu v vng c mitr ng nhy cm v ch tiu v cc kiu d n. Kt qu sng lc l mc v quy m GTMT


26/147



17

ca cc d n c th c phn bit thnh 3 loi, loi 1: cn tin hnh GTMT chi tit; loi 2:ch a r c cn GTMT hay khng, cn phi nh GTMT s b; loi 3: Khng cn phiGTMT (xem hnh 5).

Ch tiu ng ng

Quy nh mt s ch tiu ng ng cho cc thng s ca d n, nu d n c cc thng s v t qung ng th cn thit phi tin hnh nh gi tc ng mi tr ng. Ch tiu ng ng c th phnbit theo cc yu t mi tr ng nh v tr ca d n, chi ph cho d n, din tch t v yu cuv c s h tng ca d n.

Ch tiu v vng c mi tr ng nhy cm

Hu qu mi tr ng do mt d n gy ra khng nhng do quy m ca d n, m cn do mc nhy cm ca mi tr ng ca vng d n quyt nh. Cc ch tiu lin quan n cc vng c mitr ng nhy cm th ng c s dng sng lc mi tr ng. Khi xy dng d n cn xc nhxem d n c thuc cc vng c mi tr ng nhy cm sau hay khng?

Vng c ngha lch s, kho c v khoa hc Vng t ngp n c Vng ni c dc cao v a hnh c bit (karst, cuesta) V n quc gia, khu bo tn t nhin, cc loi rng c ngha kinh t, vn ho v sinh thi Vng c cc loi ng, thc vt qu him v c nguy c b tiu dit Vng kh hn Vng th ng xuyn c l lt v cc thin tai khc

Ch tiu v cc kiu d n

Cc d n pht trin th ng c chia lm ba loi theo tnh cht v mc tc ng ca chngn mi tr ng.1. Nhng d n nhm ci thin mi tr ng, phn ln chng khng cn phi GTMT, l c c d n:

Xy dng, qun l v n quc gia v khu bo tn thin nhin Chm sc sc kho cng ng Kim sot dn s Quy hoch cnh quan Gio dc v o to mi tr ng Vay vn pht trin sn xut

1. Nhng d n c kh nng gy nn nhng tc ng tiu cc ng k n mi tr ng, nh ng d dngxc nh cc tc ng v la chn cc bin php gim thiu, mt s d n thuc loi ny l: Cng nghip c quy m va v nh Pht trin chn nui Ch bin nng sn Thm canh Nui trng hi sn (n c l v n c mn) quy m nh T i tiu quy m nh Cp n c v v sinh mi tr ng Pht trin nh Nng cp ng giao thng Thng tin lin lc Khai thc hm l Bin p in Thu in quy m nh in kh ho nng thn Phc ch cc di tch lch s v vn ho Trng rng v phc hi rng


27/147



18

Quy hoch v qun l l u vc Lm nghip cng ng Qun l lnh th Kim sot xi mn v bi lng Nui trng thu sn n c ngt

Thng th ng, cc d n trn cn phi tin hnh nh gi tc ng s b, bao gm vic xc nhcc tc ng mi tr ng c th gy ra bi d n v ra cc bin php gim thiu. Trong mt str ng hp cn thit khi thm nh cc bo co GTMT s b, Hi ng thm nh xem xt vkin ngh tip tc thc hin GTMT chi tit.2. Nhng d n c tc ng mi tr ng ln cn thit phi tin hnh GTMT chi tit, chng bao gm

cc d n: nh c thnh th v nng thn Nng nghip s dng thuc bo v thc vt v phn bn trn quy m ln Pht trin l u vc Thot n c Xy dng ng giao thng Thu in ln Chuyn dng chy ca sng p cha n c a mc tiu Thu li trn quy m ln Ngh c quy m ln Ch bin g Khai thc khong sn l thin v tuyn khong Nh my xi mng Nh my da

Cng nghip nng

Nh my in, ti in Xy dng sn bay Qun l v x l cht thi Pht trin du lch quy m ln Khai hoang trn quy m ln Ti nh c quy m ln. V nhng d n khc

Ph lc II.1 trnh by danh mc cc d n qua sng lc ca y ban Chu u v ph lc II.2 lsng lc d n theo quy nh thc hin ca Ngn hng Th gii.

II.3. Cc c quan v c nhn c trch nhim sng lc d n v thi im thc hinsng lc d n

Sng lc d n l nhim v ca cc c quan qun l mi tr ng, c th: Cc Mi tr ng, B Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng. Cc S Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng ca cc Tnh v Thnh ph. Cc V Khoa hc, Cng ngh v mi tr ng ca cc B cc Ngnh.Sng lc mi tr ng c tin hnh trong na u ca giai on nghin cu tin kh thi.


28/147



19

Sng lc d n

Lp bn ng k t TCMT

Xc nh phm vi GTMT*

GTMT chi tit*


ng k ttiu chun MT

Xem xt bn ng k

t tiu chun MT



La chn ph

ng n v bin php gimthiu, k hoch qun l tc ng MT

Lp bo co GTMT

Gim st GTMT

Nghin

Cu

Tin

Kh

Thi

V

Nghin

Cu

Kh

thi

xy

dng

v

vn

hnh


Ch a r (2)

Quyt nhph chunbo co

GTMT

cKhng

D nkhng cchp nhn

GTMTs b

Phiu xcnhn bn

ng k tTCMT



Ch gii

Thng quavi iukin sa

cha

Thm nh boco GTMT*


29/147



20

III. Xc nh phm vi nh gi tc ng mi tr ng - lp c ngnh gi Tc ng Mi Tr ng chi titB c quan trng tip theo ca qu trnh GTMT l xc nh phm vi GTMT cho cc d ngy nn nhng tc ng n mi tr ng ng k (cc d n loi 1 v loi 2). Thng th ng, i

vi cc d n loi 1 v 2 c phn bit trong giai on sng lc mi tr ng, cn thit phi tinhnh GTMTs b. Ton b cc d n loi 1 phi tin hnh qua hai b c: GTMT s b vGTMT chi tit (chnh v vy m mt s ti liu gi cc loi d n ny l cc loi d n cnphi GTMT y ). Cc d n loi 2 l cc d n cn thit phi tin hnh GTMT s b,sau khi GTMT s b phn ln cc d n c thng qua vi mt bo co GTMT s b,i vi n c ta l thng qua bn ng k t cht l ng mi tr ng. Mt s cn phi tip tcGTMT chi tit lm r cc tc ng n mi tr ng ca d n. Ni dung chnh ca b cny l xc nh cc vn mi tr ng cn tp trung nghin cu; s liu v ti liu cn phi thuthp v nhng phn tch cn tin hnh lm sng t cc tc ng mi tr ng ca mt d n;tnh hiu qu ca cng tc GTMT ca d n. Kt qu ca b c xc nh phm vi nghin cul mt bn c ng (k hoch) cho ton b cng tc GTMT chi tit.

III.1. Mc tiu ca b c xc nh phm vi nh gi tc ng mi tr ng

B c ny c nhng mc tiu sau: Cn nhc cc vn mi tr ng chnh cn nghin cu, cc ph ng n la chn v m bo phm

vi khng gian, thi gian v mc nh gi mi tr ng t ng xng vi quy m ca d n. Xc nh cc ph ng php GTMT thch hp. To iu kin thng tin cho dn c vng chu nh h ng ca d n bit v cc vn mi tr ng, cc

ph ng n thc hin cng ng c th tham gia vo vic xc nh v nh gi cc tc ng mitr ng ca d n.

To iu kin thng nht cch gii quyt cc vn mi tr ng d gy mu thun v quyn ligia cc t chc x hi, cc c quan nh n c, nhn dn vng c d n v ch d n.

Xc nh kinh ph dnh cho cng tc GTMT. Kt qu cui cng l hnh thnh k hoch chi tit cho nghin cu GTMT.III.2. Ni dung ca b c xc nh phm vi nh gi tc ng mi tr ng

III.2.1. Cc quy nh hin hnh

Vit Nam b c xc nh phm vi GTMT bao gm cc ni dung: GTMT s b l mt b c chnh thc trong quy trnh GTMT. i vi cc d n khng cn tin hnh GTMT cn thit phi ng k t cht l ng mi tr ng l

mt ni dung quan trng ca b c xc nh ni dung GTMT. Tr c khi tin hnh GTMT chi tit nhm cn b nh gi th ng lp c ng nghin cu v khoch thc hin ch d n ph duyt.1. nh gi tc ng mi tr ng s bi vi cc d n cn phi tin hnh GTMT trong h s ca d n phi c mt phn hoc

mt ch ng gii trnh cc tc ng tim tng ca ca d n n mi tr ng thng qua vic tinhnh GTMT s b, ng thi cam kt trch nhim bo v mi tr ng trong khi xy dngcng nh khi a d n vo hot ng.

Ni dung ca mt bo co nh gi tc ng mi tr ng s b theo Ngh nh s 175-CP ngy18-10-1994 ca Chnh Ph v h ng dn thi hnh Lut bo v mi tr ng [4] (ph lc I.4) gmcc phn sau y:

I. M u


30/147



21

1. Mc ch bo co.2. Tnh hnh s liu cn c ca bo co.3. M t tm tt d n

II. Cc s liu v hin trng mi tr ng.nh gi nh tnh, nh l ng, trong tr ng hp khng khng c th c s liu nh l ng th phn loi

theo mc : nng, trung bnh, nh ch a r, hin trng mi tr ng theo tng yu t t nhin (t, n c,khng kh...)

III. nh gi tc ng mi tr ng khi thc hin d n:nh gi khi qut theo tng yu t chnh:

1. Khng kh2. N c3. Ting n4. t5. H sinh thi6. Cht thi rn7. Cnh quan di tch lch s8. C s h taangf

9. Giao thng10. Sc kho cng ng11. Cc ch tiu lin quan khc...

IV. Kt lun v kin ngh1. Kt lun v nh n mi tr ng ca d n2. Kin ngh nhng vn cn c nh gi chi tit (nu c)

Trong bn S tay h ng dn GTMT ny, GTMT s b hin hnh l mt ni dung cngvi cc ni dung khc c b sung l xy dng c ng GTMT v thng qua c nghnh thnh nn b c xc nh phm vi GTMT cho cc d n loi 1 (cn tin hnh GTMT)v mt phn ca cc d n loi 2 (ch a r c cn tin hnh GTMT hay khng).

Theo Thng t h ng dn s: 490/1998/TT-BKHCNMT ca b Khoa hc, Cng ngh v Mitr ng v lp v thm nh bo co GTMT i vi cc d n u t [3] th cc d n khngcn thit tin hnh GTMT phi lp bn ng k t cht l ng mi tr ng gm nhng nidung sau:

Tn d n:a ch lin h:S in thoi: S Fax.

1. M t a im d kin trin khai cc hot ng ca d n.

V tr Din tch mt bng Khong cch gn nht n cc khu dn c v cc c s cng nghip khc Hin trng s dng khu t Ngun cung cp n c, im ly n c nhu cu n c/ngy m H thng giao thng cung cp nguyn vt liu v vn chuyn sn phm Ni tip nhn n c thi t cc hot ng ca d n Ni l u g v x l cht thi rn.2. Tm tt cng ngh sn xut(l u : nu d n bao gm c vng khai thc v cung cp nguyn liu thphi m t r cc vn lin quan).

Tng vn u t Danh mc nguyn liu, nhin liu, ph liu (tnh cht, nhu cu hng nm, ni cung cp) Ph

ng thc vn chuyn, cung cp v bo qun nguyn liu, nhin liu v ph liu Cng sut S giy chuyn sn xut. (l u : m t y c cc cng on ph tr: x l n c cp, my pht

in, ni hi, h thng gia nhit, h thng lm mt thit b...)


31/147



22

c tnh thit b Cht l ng sn phm Ph ng thc bo qun v vn chuyn sn phm3. Cc ngun gy nhim:

Kh thi Ngun pht thi Ti l ng Nng cc cht nhim

N c thi Ngun pht sinh Ti l ng Nng cc cht nhim

- N c thi (L u : nu r cc thng s lin quan v n c lm mt, n c tun hon trong qu trnh sn xut) Ngun pht sinh Ti l ng Nng cc cht nhim

Cht thi rn Ngun pht sinh Ti l ng Nng cc cht nhim

S c do hot ng ca d n: (chy n, r r ho cht, trn du...) Nguyn nhn ny sinh Quy m nh h ng.

4. Cc bin php gim thiu nhim

H thng thu gom v x l kh thi: Chiu cao ng khi c tnh thit b x l Cng ngh p dng v hiu qu x l Ho cht s dng (l ng, thnh phn) Cc cht thi t qu trnh x l D kin kinh ph xy dng, lp t v vn hnh.

H thng thu gom v x l n c thi: ng thu gom v thot n c Kt cu b x l Cng ngh p dng v hiu qu x l Ho cht s dng (l ng, thnh phn) Cc cht thi t qu trnh x l D kin kinh ph xy dng, lp t v vn hnh.

Quy trnh thu gom v x l cht thi rn: Kt cu b/kho l u gia cht thi rn Quy trnh vn chuyn K thut x l (phi kh, ng rn, chn lp, thiu hu, lm phn bn...) D kin kinh ph xy dng, lp t v x l.

T l trng cy xanh trong khun vin nh my. Ph ng n phng chng v ng cu s c:

Thit b Quy trnh Ho cht s dng Hiu qu D kin kinh ph mua thit b, tp d t nh k.

5. Ch ng trnh gim st mi tr ng:

V tr gim st


32/147



23

Cc ch tiu gim st Tn sut gim st D kin kinh ph thc hin6. Cam kt m bo t tiu chun mi tr ng.

Tiu chun Vit Nam

Tiu chun n c ngoi nu tiu chun Vit Nam khng c (tn n c, nm ban hnh, c quan ban hnh,hiu lc p dng). (l u km theo ton b ni dung tiu chun)

Thi gian hon thnh cng trnh x l Cam kt chi trch nhim php lut Vit Nam nu vi phm cc cng c Quc t, cc tiu chun Vit

Nam v gy ra s c gy nhim mi tr ng.

III.2.2. Mt s ni dung cn l u

c c mt bn k hoch GTMT chi tit, mt trong nhng cch tip cn hp l l tinhnh thng qua GTMT s b.

nh gi tc ng mi tr ng s b (kim tra mi tr ng s b)

nh gi tc ng mi tr ng s b c s dng nh l mt b c ca giai on xc nh phmvi GTMT, c cc mc tiu: S b xc nh bn cht v mc tc ng mi tr ng ca d n. Xc nh cc bin php gim thiu thch hp. Nu kt qu GTMT s b cho thy d n khng c

cc vn mi tr ng ln th bo co GTMT s b (t ng ng vi bn ng k t tiu chunmi tr ng trong Thng t s 490/1998/TT-BKHCN&MT) l bo co GTMT cui cng.

Bo co GTMT s b (bn ng k ng k t tiu chun mi tr ng) phi c cc c quanqun l mi tr ng thng qua.

Trong khi tin hnh GTMTs b, i vi mt s d n, nu thy cn thit xy dng k hochGTMT chi tit thc hin GTMT.

Bo co GTMT s b c chun b theo mt mu ni dung v s dng cc danh mc kim

tra GTMT s b cho cc ngnh.Ph lc III.1 gii thiu mu ni dung GTMT s b ca y ban Chu u, ph lc III.2 giithiu danh mc kim tra GTMT s b cho cc d n s dng thuc bo v thc vt v phnbn ca Ch ng trnh mi tr ng Lin hp Quc v ph lc III.3 gii thiu h ng dn chun bbo co nh gi tc ng mi tr ng s b ca Malaixia c th c s dng tham kho son c ng v lp bo co GTMT s b.

GTMT cn c nhim v phn cp quy m, c ng cc tc ng, ng thi xc nh ccvn mi tr ng cn thit phi xem xt trong cc giai on tip theo.

Bo co GTMT s b c Hi ng thm nh d n duyt cng vi h s d n tin khthi.

nh gi tc ng mi tr

ng s b

c tin hnh trong giai on tin kh thi ca chu trnh dn v do cc ch u t thc hin.

c ng (k hoch) chi tit cho GTMT

B c tip theo ca xc nh phm vi GTMT l xy dng c ng nghin cu chi tit cho ccd n cn phi tin hnh GTMT y (d n loi 1 v mt phn cc d n loi 2). c ngGTMT chi tit c cc mc ch sau: GTMT mt cch c h thng Gii hn cc cng vic phi thc hin t GTMT trong mi t ng quan vi chnh sch, php lut ca nh n c. Thc hin GTMT theo tin a ra nhng vn mi tr ng quan trng nht cn phi nghin cu Cung cp ti liu h ng dn v la chn cc ph ng php nghin cu thch hp.


33/147



24

Trong k hoch nghin cu chi tit phi lm r tnh php l v ni dung GTMT chi tit cad n.

Cc thng tin v php l ca d n bao gm: C s lut php v chnh sch S phi hp gia cc i tc: c quan, t chc, quc gia v t chc ti tr hoc cho vay Nng lc lin c quan S tham gia ca cng ngCc thng tin nh gi mi tr ng chi tit bao gm: M t d n (ch n mc tiu d n v gii php thc hin) M t mi tr ng nn Cht l ng ca cc thng tin hin c Cc i t ng nh gi Cc tc ng mi tr ng c li Cc tc ng bt li i vi:

Ti nguyn thin nhin. Ti nguyn nhn vn. Ti nh c v n b thit hi.

Cc tc ng tch dn Cc tc ng v t ra ngoi phm vi d n C ng tc ng. Cc ph ng n ca d n Cc ph ng n thay th d n Cc bin php gim thiu K hoch gim st mi tr ng K hoch qun l mi tr ngPh lc III .4 Mu ni dung GTMT ca y ban Chu u, Ph lc III.5 Ni dung nh gimi tr ng ca cc d n vin tr pht trin ca Hi ng gip pht trin thuc T chc hp

tc v pht trin kinh t, ph lc l nhng ti liu tham kho c th hnh thnh c ng chomt GTMT.

III.3. Cc c quan v c nhn c trch nhim xc nh phm vi nh gi tc ngmi tr ng

Cc quan thc hin GTMT tin hnh xc nh phm vi tin hnh nh gi mi tr ng. Cc ch d n Cn b GTMT Cng ngCc c quan qun l mi tr ng c trch nhim nh gi v thng qua c ng v ni dung ca

cng tc GTMT. Cc Mi tr ng, B Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng Cc S Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng ca cc Tnh, Thnh Cc V Khoa hc, Cng ngh v Mi tr ng ca cc B.B c xc nh phm vi GTMT bt u t na cui ca nghin cu tin kh thi cho n tr cgiai on nghin cu kh thi ca d n.


34/147



25

Sng lc d n

Lp bn ng k t TCMT

Xc nh phm vi GTMT*

GTMT chi tit*


ng k ttiu chun MT





Lp bo co GTMT

Thm nh boco GTMT*

Gim st GTMT

Nghin

Cu

Tin

Kh

Thi

V

Nghin

Cu

Kh

thi

xy

dng

v

vn

hnh


Ch a r (2)

Quyt nhph chunbo co

GTMT

c

Khng

D nkhng cchp nhn

GTMT

s b

Phiu xc

nhn bnng k tTCMT



Ch gii

Thng quavi iukin sa

cha


35/147



26

IV. nh gi Tc ng Mi Tr ng chi titGTMT chi tit c trin khai sau khi c ng nghin cu c cc c quan qun lthng qua. Cc ni dung ch yu ca mt GTMT chi tit l nhn dng, phn tch nh gi, dbo cc tc ng, la chn ph ng n, cc bin php gim thiu, cc xut v quan trc, gimst tc ng v qun l sau khi d n thc hin.

IV.1. Ni dung nh gi tc ng mi tr ng chi tit

Thng t s: 490/1998/TT-BKHCNMT [3] quy nh danh mc cc d n cn thit phi tinhnh GTMT chi tit. Ni dung ca mt bo co GTMT chi tit c quy nh ti Ph lcI.4, Ngh nh 175/CP ngy 18 thng 10, nm 1994 ca Chnh ph [4], nh sau:

I. M u1. Mc ch ca bo co.2. Tnh hnh ti liu, s liu lm cn c ca bo co.3. S la chn ph ng php nh gi.4. T chc, thnh vin, ph ng php v qu trnh lm vic trong bin son bo co.

II. M t s l c v d n1. Tn d n.2. Tn c quan ch qun, c quan thc hin vic xy dng lun chng kinh t-k thut hoc vn bnc gi tr t ng ng ca d n.3. Mc tiu kinh t-x hi, ngha chnh tr ca d n.4. Ni dung c bn ca d n. Li ch kinh t-x hi m d n c kh nng mang li.5. Tin ca d n, d kin qu trnh khai thc d n.6. Chi ph d n. Qu trnh chi ph.

III. Hin trng mi tr ng ti a im thc hin d n1. M t khi qut v iu kin a l t nhin, kinh t-x hi c lin quan ti a im thc hin dn.2. D bo din bin ca cc iu kin trn trong iu kin khng thc hin d n.

IV. Tc ng ca vic thc hin d n n cc yu t ti nguyn v mi tr ng1. M t tc ng ca vic thc hin d n n tng yu t mi tr ng ti a im thc hin d n:2.Trnh by tnh cht, phm vi, mc din bin theo thi gian ca tng tc ng. So snh vi tr nghp khng thc hin d n.A. Tc ng i vi cc dng mi tr ng vt l (thy quyn, kh quyn, thch quyn).B. Tc ng i vi cc dng ti nguyn sinh vt v cc h sinh thi:

1. Ti nguyn sinh vt n c.2. Ti nguyn sinh vt cn.

C. Tc ng i vi cc ti nguyn v mi tr ng c con ng i s dng:1. Cung cp n c.2. Giao thng vn ti.

3. Nng nghip.4. Thy li.5. Nng l ng.6. Khai khong.7. Cng nghip.8. Th cng nghip.9. S dng t vo cc mc tiu khc nhau.10. Gii tr, bo v sc kho.

D. Tc ng i vi cc iu kin trc tip nh h ng n cht l ng cuc sng con ng i:1. iu kin kinh t-x hi.2. iu kin vn ha.3. iu kin m thut.2. Din bin tng hp mi tr ng trong tr ng hp thc hin d n:

Phn tch din bin tng hp theo tng ph ng n thc hin d n.


36/147


37/147



28

Tc ng kinh t-x hi

Tc ng kinh t-x hi ca mt d n l cc tc ng c li v bt li do d n gy ra cho cciu kin v s hot ng kinh t-x hi trong v ngoi vng d n, chng bao gm: Di dn v ti nh c Thay i trong c cu s dng t Thay i c cu ngnh ngh v vic lm Thay i h tng c s nh h ng n phong tc tp qun

nh h ng n cc di tch lch s, vn ho, cccng trnh kin trc.

nh h ng n quan h x hi, tm l cng ng nh h ng n mc sng v dn tr nh h ng n sc kho dn c

Cc tc ng sinh hc

Cc tc ng sinh hc l s nh h ng do hot ng ca d n n ti nguyn sinh vt, nh : Ti nguyn thc vt ng vt hoang d ng thc vt thu sinh Cy trng vt nui Cc h sinh thiCc tc ng vt l v ho hc

Cc tc ng vt l v ho hc l s nh h ng ca d n n cc yu t v thnh phn mitr ng nh : Tnh cht v thnh phn ca n c Tnh cht v thnh phn ca khng kh, ch nhit m v kh hu a ph ng. Tnh cht v thnh phn t Cc qu trnh t nhin nh qu trnh xi mn v bi t, dng chy, Cc thin tai, nh ng t kch thch, l lt, tr t l, s ng mui.Cc tc ng mi tr ng nu trn c th c phn chia theo ngun gc: trc tip; gin tip vtch dn.

(a) Cc tc ng trc tip l s thay i ca cc yu t v cc qu trnh mi tr ng do cc hotng ca d n gy nn mt cch trc tip. Chng hn vic xy dng cc p n c s nh h ngtrc tip n ch dng chy hay vic pht thi ca cc nh my nhit in trc tip gy nhim khng kh.

(b) Cc tc ng gin tip l s thay i ca cc yu t v cc qu trnh mi tr ng thng qua(gy ra bi) cc tc ng trc tip . V d, tc ng trc tip ca vic xy dng p n c l thayi ch dng chy gy nn nhng tc ng gin tip nh thay i h sinh thi ngp n c dcsng, thay i mc n c ngm xung quanh v tr p p, thay i vic s dng t. C th phnbit cc tc ng trc tip v gin tip trn hnh 3.

Hnh 3. Quan h gia tc ng trc tip v gin tip.

Tc ng trc tip Tc ng gin tip cp I Tc ng gin tip cp II

A

b

c

f

e

g


38/147



29

Nu cc tc ng trc tip l nhng tc ng gy ra mt cch tc th bi cc hot ng ca dn, th cc tc ng gin tip th ng c to ra sau mt thi gian t mi t ng tc ca cc tcng trc tip vi cc hp phn mi tr ng (t nhin v kinh t x hi), cc qu trnh mitr ng m bn thn chng c lin quan n cc tc ng trc tip.

(c) Cc tc ng tch dn. Mi mt d n ring bit u gy ra nhng tc ng mi tr ng gin

tip v trc tip. Tc ng mi tr ng tch dn l tp hp cc tc ng mi tr ng ca nhiu dn trn cng mt lnh th.

IV.2.2. Ph ng php nhn dng tc ng

Ph ng php nhn dng tc ng mi tr ng ni ring v nghin cu GTMT ni chungth ng c s dng khc nhau i vi cc d n, ph thuc vo kiu d n v iu kin cavng trin khai d n. Tuy nhin, cc ph ng php trnh by sau y l nhng ph ng phpchnh c c rt s dng trong nhn dng tc ng v GTMT.

(1) Danh mc kim tra

Ph ng php danh mc kim tra th ng c s dng xc nh cc tc ng mi tr ng.

Danh mc kim tra l mt biu bng, trong cc yu t, cc c tr ng v cc qu trnh mitr ng c lit k, mun nhn dng cc tc ng mi tr ng ca mt d n ng i thc hinnh du ghi nhn v nh gi s hin din ca cc tc ng hoc tr li cc cu hi ghi snd i dng c/khng/nghi ng. Danh mc kim tra c th rt n gin v cng c th rt phctp.

Xy dng mt danh mc n gin khng cn thit phi c nhng s liu chi tit, s liu quantrc, khng cn chnh xc ca s liu. Cc danh mc kim tra ny th ng c gi n ccchuyn gia xin kin ghi nhn v nh gi vai tr ca cc tc ng, hoc tr li cc cu hi c chun b sn.

xy dng danh mc kim tra phc tp cn thit s dng ti liu chi tit hn so vi xy dngdanh mc n gin. C th phn bit mt s loi danh mc kim tra phc tp sau: Danh mc kim tra kt hp vi cc yu t ng ng. Mt trong nhng cch s dng danh mc kim tra

c hiu qu l vic kt hp danh mc kim tra vi cc yu t ng ng. Mi mt yu t, iu kin vqu trnh mi tr ng ch c sc chu ng nht nh i vi cc tc ng mi tr ng. Nu cc tcng v t qu mc chu ng ca cc yu t, iu kin v qu trnh mi tr ng th chng s b thayi ln n mc con ng i khng th kim sot ni. Trong nhiu tr ng hp nhng thay i ny lmnh h ng trc tip n sc kho con ng i (nh vic thi cc cht c hi qu ng ng cho php)hoc lm hu hoi cc h sinh thi (nh vic cht ph rng qu mc t phc hi ca rng). S dngkt hp danh mc kim tra vi cc ng ng tc ng (cc gii hn tc ng) cn c dng nh l chtiu phn cp mc tc ng.

Danh mc kim tra c tnh n trng s ca tc ng. Loi danh mc c trng s gp phn nh gikhch quan hn vai tr ca cc tc ng. Trong loi danh mc ny, mi mt tc ng u c chothm trng s th hin tm quan trng ca tc ng. xc nh trng s c th s dng mt sph ng php nh tham kho kin chuyn gia, da vo c tnh ca cc tc ng (tc ng trc tiphay gin tip, phm vi v c ng ca tc ng).

Nhiu danh mc c cc t chc quc t (Ch ng trnh Mi tr ng Lin hp Quc, Ngn hngTh gii, Ngn hng Pht trin Chu , U ban Chu u) chun b sn nhn dng cc tcng cho kiu d n ngnh (d n v nng l ng, nng nghip, pht trin thnh ph). Nhngdanh mc loi ny th ng mang tnh cht khi qut, nn khi s dng cho iu kin Vit Namcn phi c th ho cho tng a ph ng ni c d n trin khai.

Ph ng php danh mc kim tra khng nhng l ph ng php ch yu nhn dng tc ng,m cn l mt bng tng hp ti liu c, ng thi gip cho vic nh h ng b sung ti liucn thit cho GTMT.

Ph ng php danh mc l mt ph ng php n gin, rt d s dng, tuy nhin n cng cnhng hn ch nht nh, l thiu s lin kt cc tc ng mi tr ng vi cc hnh ng thchin d n cc giai on khc nhau; l bn lit k cc tc ng trn c s kinh nghim, nn


39/147



30

khng ghi nhn ht cc tc ng, nht l cc tc ng ch a bit; trong cc mc (cc yu t,cc c tr ng v cc qu trnh) mi tr ng c lit k rt kh phn bit cc tc ng gin tip.

(2) Ph ng php ma trn

Ph ng php ma trn l mt ph ng php c pht trin v hon thin t ph ng php danh

mc kim tra. Ma trn mi tr

ng

c xy dng nh

sau: lit k cc tc ng mi tr

ng c thgy ra bi d n theo ct dc v lit k cc hnh ng (xy dng, vn hnh, bo d ng) ca dn theo hng ngang, nh du cc tc ng mi tr ng nu c vo cc t ng ng ca bng matrn (Ph lc IV.1 v IV.2).

nh l ng ho ma trn, ph ng php cho im c s dng biu th c ng v vai trca tc ng. Mc chi tit ca thang im ph thuc vo cc ti liu hin c dng nhndng v phn tch tc ng. Thang 10 im hay c s dng nht xc nh c ng v ln ca tc ng trong ma trn mi tr ng. Khi c im s ca c ng v tm quan trngca tc ng, ti mi ca ma trn in mt phn s, trong t s l i l ng th hin c ng ca tc ng (nu tc ng l tch cc th in cng vi du +, ng c li nu tc ng tiu ccthi in du -) v mu s l i l ng th hin tm quan trng ca tc ng so snh vi cc

tc ng khc.Khi cho im v c ng ca mt loi tc ng cn xem xt cc c tr ng, nh phm vi trongkhng gian, c ng ca tc ng v kh nng gy nn cc tc ng gin tip ca tc ngang xt. Cn khi tnh im (chn trng s) cho tm quan trng ca mt tc ng so vi cc tcng khc cn thit phi xt n tnh nhy cm mi tr ng ca vng c d n trin khai.

Bng ph ng php ma trn c th tng hp c c ng v vai tr (tm quan trng) ca tngcc tc ng do mt hnh ng (hot ng) ca d n gy ra bng cch tnh tng cc ct dc camt hng ngang v tng hp cc hnh ng ca d n c th gy ra cho mt tc ng bng cchtnh tng cc hng trong mt ct. Cch tnh tng trong ph ng php ma trn l tng ca t s vtng ca mu s c tnh ring bit, khng nh trong tnh tng i s ca cc phn s.

Ph ng php ma trn c trng s khng nhng c s dng nhn dng cc tc ng m cn nh gi vai tr v ngha ca cc tc ng. Tuy nhin, cng nh ph ng php danh mc,ph ng php ma trn khng m t c cc tc ng gin tip v ch dng c cho cc tcng bit.

(3)Ph ng php s mng l i

Ph ng php mng l i c xy dng da trn c s ca mt gii (graph) dng cy dng phn tch cc h thng nhn qu. Hai khi nim v gii dng cy cn l u l cc nt (nodes)v cc ng dn (path ways).Th ng mt mng l i c xy dng bt u t cc hnh ng(mt hay nhiu hnh ng) ca d n, b c tip theo l xc nh cc tc ng trc tip gy ra bicc hot ng ca d n, sau c th xc nh cc tc ng gin tip cp 1 gy ra bi cc tcng trc tip, c tip tc nh vy chng ta c th xc nh c cc tc ng gin tip cp cao

hn. Ni cc nt vi nhau c mt mng l i nhn qu hon thin.Nh vy, ph ng php mng l i c th dng xc nh cc tc ng trc tip v gin tip,cng nh cc tc ng tim tng ch a bit n. Ph ng php ny khng b rng buc bi cchng trong tr ng hp bng lit k v cc trong tr ng hp ma trn cho nn n c th xc nhcc tc ng gin tip c lin quan n nhiu yu t mi tr ng, nhiu tc ng mi tr ng trctip.

(4) Chng xp bn v h thng tin a l

Chng xp bn l mt ph ng php bn truyn thng d s dng. Ni dung c bn caph ng php l chng xp cc bn sn c, t c th rt ra cc nhn xt hoc xy dng ccbn mi.

Ph ng php c s dng c bit c hiu qu xc nh cc khu vc c tc ng tch dnthng qua vic chng xp cc bn m t cc tc ng trong khng gian t cc hnh ng camt d n hoc t cc tc ng ca nhiu d n khc nhau trn cng mt lnh th.


40/147



31

H thng tin a l (GIS), mt cng c tin hc hin i bao gm mt h thng cc phn cng vcc phn mm cho php l u tr thng tin, c bit l cc thng tin khng gian (bn ); tnhton, phn tch v m hnh ho; biu din cc kt qu nghin cu d i dng cc bn , th vbiu bng. c bit, ngoi nhng thng tin truyn thng m t mi tr ng nh cc s liu oc v thng k, cc bn chuyn , GIS cn cho php s dng t liu vin thm (nh my

bay v nh v tinh) mt cch trc tip. Ngoi chc nng chng xp bn , GIS c th tr gipcho cng tc GTMT nhiu cng on khc nhau, nh : C s d liu GIS v vng d n c s dng nh mt thnh phn quan trng m t cc iu kin

mi tr ng c bn (baseline conditions). S dng cc chc nng ca GIS, nh chng ghp bn nhn dng (xc nh) tc ng tch dn,

xy dng vng m xc nh din tch chu nh h ng, i s bn (map algebra) phn tchv nh gi cc tc ng, cc m hnh khng gian d bo cc tc ng, hoc s dng kh nngnhp s liu v hin th kt qu ca GIS chy cc m hnh d bo chuyn ngnh.

S dng GIS nh mt cng c th hin cc kt qu GTMT d i dng bn , biu bng.(5)H chuyn gia my tnh

H chuyn gia my tnh l mt phn mm dng tr gip cho vic ra quyt nh. Thng th ng

l tp hp mt lot cu hi c xy dng da vo kinh nghim ra quyt nh mi tr ng chocc d n pht trin c thc hin. Ng i s dng h chuyn gia cn thit phi tr li cccu hi trn my tnh. H chuyn gia s t ng cho ra cc quyt nh trn c s x l cc cutr li.

y l mt cng c dng nhn dng cc tc ng mi tr ng nhanh, tuy nhin n ph thucrt nhiu vo tnh hnh s liu v mi tr ng hin c, vo kin thc v kinh nghim ca ng i sdng h thng.

Chn ph ng php nhn dng cc tc ng mi tr ng cho mt d n ph thuc vo cc yu tsau y: Kiu v quy m ca d n Cc ph ng n ca d n Bn cht ca cc tc ng mi tr ng Bn cht v kh nng ca ph ng php s dng Kinh nghim s dng cc ph ng php ca nhm chuyn gia GTMT Thng tin v mi tr ng ca d n, thi gian, kinh ph ca cng tc GTMTBng tng kt ca Ch ng trnh Pht trin Lin hp Quc (bng 1) v u, khuyt im ca tngph ng php nhn dng tc ng l c s la chn ph ng php ph hp vi iu kin camt GTMT c th.

Bng1. Tng kt u, khuyt im ca cc ph ng php nhn dng tc ng [9].

Tn ph ng php u im Khuyt im

Danh mc kim tran gin, phn cp vc trng s.

D hiu v d s dng.Ph hp cho vic la chn v tr ca dn.

Khng phn bit c tc ng trctip v gin tip.Khng

DTM chung cho cac du an phat trien

Documents

Transcript of DTM chung cho cac du an phat trien