CT-Magazine Vol.17

36
1 กุมภาพันธ 2554 ปที่ 2 | ฉบับที่ 5 นิตยสารสงเสร�มความคิดสรางสรรคผลักดันเศรษฐกิจไทย โดย แจกฟร ศูนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนักงานบร�หารและพัฒนาองคความรู (องคการมหาชน) THE OBJECT Hi Panda CREATIVE CITY เซ�่ยงไฮ THE CREATIVE Robin Li CHINA

description

China : The Transformation

Transcript of CT-Magazine Vol.17

Page 1: CT-Magazine Vol.17

1

กุมภาพันธ 2554 ปที่ 2 | ฉบับที่ 5

นิตยสารสงเสร�มความคิดสรางสรรคผลักดันเศรษฐกิจไทย โดย

แจกฟร�

ศูนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนักงานบร�หารและพัฒนาองคความรู (องคการมหาชน)

THE OBJECTHi Panda

CREATIVE CITYเซ�่ยงไฮ

THE CREATIVERobin Li

CHINA

Page 2: CT-Magazine Vol.17

2 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

Page 3: CT-Magazine Vol.17

Editor's Noteบทบรรณาธิการ

3กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

ปลอยจ�นใหหลับใหลเถิดและเมื่อตื่นข�้น เธอจะทําใหโลกนี้สั�นไหว

นโปเลียน โบนาปารต

Page 4: CT-Magazine Vol.17

บรรณาธิการอำนวยการ อภิสิทธิ์ ไลสัตรูไกลที่ปรึกษา กิตติรัตน ปติพานิช

ชมพูนุท วีรกิตติพิชิต วีรังคบุตรศิริอร หริ่มปราณีมนฑิณี ยงวิกุล

วราภรณ วศินสังวรจรินทรทิพย ลียะวณิช

กนกพร เกียรติศักดิ์

บรรณาธิการบริหาร นันทิยา เล็กสมบูรณผูชวยบรรณาธิการ พัชรินทร พัฒนาบุญไพบูลยบรรณาธิการศิลปกรรม ชิดชน นินนาทนนทผูจัดการฝายผลิตและเผยแพร นิรชา ชินะรัตนกุล ผูจัดการฝายผลิตและเผยแพร ผูจัดการฝายผลิตและเผยแพรนักศึกษาฝกงาน กมลกานต โกศลกาญจน

นิตยสารฉบับนี้ใชหมึกพิมพจากน้ำมันถั่วเหลืองที่ไมเปนอันตรายตอสุขภาพ ทั้งยังเปนมิตรตอส่ิงแวดลอม และท่ีสำคัญคือ เปนผลผลิตจากความคิดของผูประกอบการไทย

อานนิตยสารฉบับออนไลนและดูขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.creativethailand.orgEmail: [email protected]: @Creative_THFacebook: Creative Thailand

จัดทำภายใตโครงการ “Creative Thailand สรางเศรษฐกิจไทยดวยความคิดสรางสรรค”โดยศูนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนักงานบริหารและพัฒนาองคความรู (องคการมหาชน) ซึ่งมีเปาหมายในการเผยแพรความรูเกี่ยวกับเศรษฐกิจสรางสรรค (Creative Economy) และผลักดันการใชความคิดสรางสรรคในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย

อนุญาตใหใชไดตามสัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนสแสดงท่ีมา-ไมใชเพ่ือการคา-อนุญาตแบบเดียวกัน 3.0 ประเทศไทย

Media Partner

แยกสีบริษัท 71 อินเตอรสแกน จำกัดโทร. 02 631 7171 แฟกซ. 02 631 7181

พิมพที่บริษัท คอมฟอรม จำกัดโทร. 02 368 3942-7 แฟกซ. 02 368 2962จำนวน 50,000 เลม

จัดทําโดยศูนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC)ชั้น 24 อาคารเอ็มโพเรียมทาวเวอร622 สุขุมวิท 24 แขวงคลองตันเขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร 10110โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670

สารบัญ6

10

12

14

22

23

26

30

The Subject Propapanda

8Classic Item Chinese Propaganda Poster

7The Object Hi Panda

วัตถุดิบทางความคิดFeatured Book / Book / Trend Book / DVD

เปลี่ยนโลกรอบตัว มหัศจรรยสิ่งกอสราง ตานทุกแรงสั่นไหว

เรื่องจากปกChina: The Transformation

งามอยางจีน

Shanghai: เมืองแหงฝนที่ตื่นขึ้นอีกครั้ง

คิด ทำ กิน China Guardian

จับกระแสเมืองสรางสรรค

มุมมองของนักคิดRobin Li

Insight

Page 5: CT-Magazine Vol.17

5กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

Editor's Noteบทบรรณาธิการ

จากยูนนานถึงแหลมฉบัง… จากยูนนานถึงแหลมฉบัง… จากยูนนาน

เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2010 บนหนาหนังสือพิมพฉบับ

หนึ่ง ปรากฏโฆษณาเนื่องในโอกาสวันครบรอบ 61

ปของการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน เน้ือหา

สําคัญในน้ัน มิใชมุงเนนการคารวะตอทานประธาน

เหมา หรือเชิดชูวิสัยทัศนอันกวางไกลของนายเติ้ง

เส่ียวผิง หากแตกลาวถึงความรวมมือในการพัฒนา

กิจการรถไฟระหวางราชอาณาจักรไทยกับสาธารณรัฐกิจการรถไฟระหวางราชอาณาจักรไทยกับสาธารณรัฐ

ประชาชนจีน

โครงการสรางทางรถไฟดังกลาวน้ี พาดผานจาก

เหนือจรดใตของไทยดวย 5 เสนทาง เริ่มลําดับ

แรกที่เสนทางกรุงเทพฯ-หนองคาย ซึ่งจะเชื่อมตอ

กับเสนทางรถไฟสายคุนหมิง-เวียงจันทร และ

โครงการที่สอง กรุงเทพฯ-ระยอง ที่มีปลายทางที่

แหลมฉบัง อันจะเปนการเปดพื้นที่การขนสงใหม

จากมณฑลยูนนานออกสูทะเล ท้ังหมดน้ีคงไมยาก

ท่ีจะจินตนาการวา ไทยและจีนจะรวมความไพบูลย

แหงเศรษฐกิจอันมาจากการลงทุนและผลพวงของ

การใชระบบลอจิสติกสใหม พรอมๆ กันนั้น จีนก็

ไมรีรอที่จะสรางเสนทางสายไหมของศตวรรษใหม

ใหรุดหนาในประเทศอื่นๆ เชนกัน ดังนั้นแลว ผล

ผลิตมากมายจึงจะถูกสงตอและกระจายออกไป

อยางกวางขวางในระยะเวลาอันสั้น ผูคนจะไดลิ้ม

ลองรสชาติใหมของอาหาร อากาศ และวัฒนธรรม

ชีวิตจะเปลี่ยน และโลกจะไมเหมือนเดิมอยางที่

เคยเปนมา

จีนกําลังทะยานสูการเติบโตทางเศรษฐกิจ

อยางอัศจรรย ทามกลางความอิจฉาท่ีจีนม่ังค่ัง ใน

ขณะท่ีเศรษฐกิจของตะวันตกเขาข้ันหายนะ พรอม

กับคําครหาในฐานะผูรายซึ่งกอมลพิษ และกีดกัน

สิทธิมนุษยชนมากที่สุดแหงหนึ่งในโลก แตกระนั้น

หลายประเทศก็เลือกที่จะหลับตาขางหนึ่งเสียและ

จับมือทําธุรกิจกับจีนอยางกระตือรือรน เพื่อรวม

เปนสวนหนึ่งของความรุงเรืองทางเศรษฐกิจที่รอ

อยูขางหนา เพราะหลังจากหลับใหลมายาวนาน

และทดลองชิมรสชาติระบบทุนนิยมดวยการประกาศ

เขตเศรษฐกิจพิเศษของเติ้ง เสี่ยวผิง เมื่อ 30 ปที่

แลว จีนก็วางเดิมพันสูงดวยการเปนเจาภาพโอลิมปก

ในป 2008 อันถือเปนสัญญาณท่ีบอกกับโลกวา ภาพ

ของจีนนั้นเปลี่ยนไปแลว จากประเทศที่วุนวาย ไร

ระเบียบ เต็มไปดวยแรงงานราคาถูกแตขาดแคลน

ทักษะ กลายเปนผูสรางสรรคนวัตกรรมใหมๆ มี

กองทัพแรงงานท่ีแข็งขัน และพร่ังพรอมดวยทุนทาง

วัฒนธรรมที่แข็งแกรงซึ่งพรอมจะถูกนํามาใชอยาง

ถูกที่ถูกเวลา

เสนทางรถไฟสายแรกที่จีนจะเขามาลงทุนใน

ไทยนั้น มีกําหนดระยะเวลาสราง 4 ป เงื่อนเวลา

ดังกลาวทําใหเราตองเริ่มนับถอยหลังกับปรากฏ

การณที่จะเกิดขึ้น และถาไมอยากตกขบวนรถไฟ

เรายังพอมีเวลาที่จะสํารวจตัวเองอยางจริงจังอีก

ครั้งวา ทุนทางปญญาและทุนวัฒนธรรมที่มีอยูนั้น

ยังแข็งแกรงพอที่จะรับความเปลี่ยนแปลงนี้หรือไม

อภิสิทธิ์ ไลสัตรูไกล

บรรณาธิการอํานวยการ

Page 6: CT-Magazine Vol.17

6 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

เรื่อง: นันทิยา เล็กสมบูรณ

เมื่อสังคมกาวเขาสูการเปลี่ยนแปลง ความหวาดกลัวและความหวังจ�งลอยอยูคูกันในบรรยากาศ ภาพการสรางชาติผานพลังใหมของคนหนุมสาว เด็กท่ีเปนเหมือนแสงตะวันแหงอนาคต ไปจนถึงภาพทานผูนําท่ีมาพรอมกับขอความปลุกใจให "รักชาติ เทิดทูนพรรคคอมมิวนิสต บูชาประธานเหมา" รวมถึงดอกไมแดง สัญลักษณแหงการปฏิวัติวัฒนธรรม จ�งกลายเปนศิลปะที่ถูกใชรอยเร�ยงความเช�่อ ตลอดจนสรางขวัญกําลังใจใหกับพลังกรรมาชนจ�นภายใตยุคแหงการปฏิวัติอันยิ�งใหญ

ในวันท่ีโลกแบงออกเปนสองข้ัวความคิด "โฆษณาชวนเช่ือ" หรือ Propaganda คือส่ิงที่มีบทบาทสําคัญอยางย่ิงในการจัดระเบียบความคิดและบริหารจัดการสังคมใหเกิดความเปนเอกภาพ การใช Propaganda โดยรัฐบาลประเทศตางๆ จึงเฟองฟูอยางมากในชวงสงครามเย็น และถือไดวาเปนหัวใจสําคัญสําหรับพรรคคอมมิวนิสตและรัฐบาลจีนในการบริหารประเทศ เพ่ือประชาสัมพันธแนวคิดทางการเมือง ความสัมพันธระหวางพลเมืองกับเจาหนาที่รัฐ การสงเสริมความสําคัญทางพลังมวลชน ตอไปจนถึงเรื่อง "สังคมแหงความหวัง" ที่เกี่ยวของกับการศึกษา ผูหญิง และเด็ก นอกเหนือจากการใช Propaganda ในการสื่อสารกับคนในประเทศแลว จีนก็มีรูปแบบการส่ือสารกับโลกภายนอกท่ีนาสนใจเชนเดียวกัน โดยเฉพาะอยางยิ่งนโยบาย "การทูตแพนดา" หรือ Panda Diplomacy อันโดงดัง

จริงๆ แลว การทูตแพนดา (ที่บางครั้งเรียกวา Pandapoly) นั้น ไดมีการใชกันมาตั้งแตอดีต ยอนกลับไปไดถึงสมัยราชวงศถังในป ค.ศ. 685 เมื่อมีการสงทูตแพนดาไปเจริญสัมพันธไมตรีกับญี่ปุน แตมาทวีความสําคัญอยางมากในชวงหลังการปฏิรูปการปกครองสมัยประธานเหมา ที่มีการสงแพนดาผูกโบวไปใหประเทศตางๆ อาทิ รัสเซีย เกาหลีเหนือ ญ่ีปุน ฝรั่งเศส และอังกฤษ แตที่กลายมาเปนตํานานระดับโลกคงหนีไมพนการสง "หลิงหลิง" และ "ซิงซิง" ไปเจริญสัมพันธไมตรีกับสหรัฐอเมริกาในป 1974 หลังจากการเดินทางเยือนกรุงปกกิ่งของประธานาธิบดีริชารด นิกสันในป 1972 อีกหนึ่งกรณีคลาสสิกสําหรับการทูตแพนดาคงหนีไมพนการสง "ถวนถวน" และ "หยวนหยวน" ใหกับไตหวัน ที่ไดมีการคุยกันตั้งแตป 2005 แตประธานาธิบดีไตหวันในขณะน้ันคือนายเฉิน สุยเปยน ซ่ึงชูนโยบายไมรวมไตหวันเขากับจีนไดปฏิเสธขอเสนอดังกลาว เนื่องจากมีนัยทางการเมืองเรื่องการรวมประเทศมากเกินไป ทั้งในสวนของการตีความเรื่องการขนยายสัตววาเปนการขนยาย "ในประเทศ" หรือ "ขามประเทศ" รวมถึงช่ือของแพนดาทั้งสองตัวที่สอความหมายถึง "การอยูรวมกัน" อยางไรก็ดี เมื่อขั้วการเมืองในไตหวันเปลี่ยน ในที่สุด ทูตแพนดาทั้งสองตัวก็ไดเดินทางออกจากแผนดินใหญขามไปยังเกาะไตหวันในป 2008 ในสมัยของประธานาธิบดี หมา หยิง เจียว แพนดา จึงไมไดมีความสําคัญแคเพียงสัตวอนุรักษที่ใครๆ ก็ชื่นชมความนารักของมันเทาน้ัน แตกลับเปนส่ิงมีชีวิตท่ีมีนัยสําคัญทางการเมืองระดับโลก อยางที่ไมมีมนุษยคนไหนทําได

ภาพจาก flickr โดย Clemson ภาพจาก www.sxc.hu โดย mantomalac

The Subject

Page 7: CT-Magazine Vol.17

7กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

The Object

เรื่อง: กมลกานต โกศลกาญจน

จะเกิดอะไรข�้น หากแพนดาที่เคยเปนทั�งสัญลักษณของประเทศ และสัตวที่มีภาพลักษณแสนจะนาเอ็นดู กลายมาเปนของเลนหนาตาข�้หงุดหง�ด ดูมีนิสัยสุดจะเอาแตใจ และสามารถแสดงความรูสึกซุกซนแบบที่เห็นนี้ไดภายใตความสูงเพียง 9 เซนติเมตรเทานั�น แพนดาของเลน (Toy Figure) ที่วานี้คือ 'Hi Panda' หรือ 'HELLO Panda' ฝมือการออกแบบของ Jiji ดีไซเนอรรุนใหมแถวหนาของประเทศจ�น แพนดาข�้เลนตัวนี้ไมไดเปนเพ�ยงของเลนที่ทําหนาที่เติมเต็มความสนุกของใครหลายคนเทานั�น แตมันยังนําพาเอกลักษณอันโดดเดนนี้ขามทว�ปไปแสดงไกลในหลายประเทศ ไมวาจะเปนอังกฤษ ฝรั�งเศส เยอรมนี หร�อญี่ปุน

Jiji ไมไดออกแบบ Hi Panda ใหหยุดอยูแคการเปนของเลนเพื่อสะสมเทานั้น แตยังนําแพนดาคิ้วขมวดตัวนี้ไปปรากฏตัวอยูบนเสื้อยืดและกระเปา พรอมเพ่ิมความแตกตางของคาแรกเตอรใหมีความหลากหลายยิ่งขึ ้น เชน การมี Hi Panda เด็กผูหญิงติดโบวลายจุดท่ีแสนจะเตะตาพรอมยืนโพสทาปดกระโปรงที่ดูแลวนารักเหลือราย หรือ Hi Panda ที่ผูกเชือกตัวเองติดไวกับจรวด ซ่ึงหลายคนเห็นแลวก็อดย้ิมกับความข้ีเลนเล็กๆ นอยๆ แบบนี้ไมได และถึง Hi Panda จะนารักแบบหยิกแกมหยอก แตการไดเปนผลงานสวนหนึ่งที่รวมจัดแสดงในนิทรรศการ 'China Design Now' ที่พิพิธภัณฑวิกตอเรียแอนดอัลเบิรต (V&A) ในลอนดอนเมื่อป 2008 รวมถึงการมีรานตัวแทนจําหนายมากกวา 50 รานในจีน ญี่ปุน และฝรั่งเศส ก็เปนการยืนยันถึงความสามารถในการทํางานอยางมืออาชีพของเขาไดเปนอยางดี

ความเขาใจในบริบทแหงยุคสมัยการปฏิวัติวัฒนธรรมท่ีเขาเกิดมา ไดสะทอนใหเห็นอยูคูกับมุมมองแบบคนรุนใหมของ Jiji ความข้ีเลนแบบHi Panda จึงเปนเสมือนตัวแทนของการใหความหมายใหม และบอกถึงความจริงรวมสมัย ในวันน้ีสังคมเปดรับความทาทายมากข้ึนน่ันเอง

ที่มา:www.computerarts.co.ukwww.dazeddigital.comwww.hellopanda.netwww.urbanatomy.com

Page 8: CT-Magazine Vol.17

Classic Item

8 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

ถึงแมวาพรรคคอมมิวนิสตและรัฐบาลจ�นในยุคของการเปล่ียนแปลง จะใชการส่ือสารในยุคของการเปล่ียนแปลง จะใชการส่ือสารแบบที่เร�ยกวา “โฆษณาชวนเช�่อ” ผานสื่อแบบที่เร�ยกวา “โฆษณาชวนเช�่อ” ผานสื่อหลายๆ ชนิด แตดูเหมือนวาโปสเตอรจะเปนหนึ่งในเคร� ่องมือที ่ไดผลและถูกใชเปนหนึ่งในเคร� ่องมือที ่ไดผลและถูกใชอยางกวางขวางมากท่ีสุด เพราะผลิตไดงายดวยตนทุนต่ำ และเพราะเปนการผลิตในปริมาณมาก โปสเตอรโฆษณาชวนเชื่อปริมาณมาก โปสเตอรโฆษณาชวนเชื่อของจ�นจ�งพบเห็นไดทั�วไปจนกลายเปนศิลปะในชีวิตประจําวัน ที่ประดับประดาอยูบนฝาบานในทุกครัวเร�อน

เมื่อคนสวนใหญมองโปสเตอรเหลานี้เปนความสวยงาม มากกวาที่จะรูสึกวาถูกรัฐบาลเกลี้ยกลอมทางความคิด มันจึงกลายเปนกลวิธีอันกลอมทางความคิด มันจึงกลายเปนกลวิธีอันแนบเนียนในการสงผานขอความเขาไปยังจิตใตแนบเนียนในการสงผานขอความเขาไปยังจิตใตสํานึกและชีวิตประจําวันของผูคนในที่สุด ไมเพียงเทานั้น ในวันที่สังคมยังปดกั้น ศิลปะประดับฝาบานพวกนี้นั่นเองที่เปนเสมือนพื้นที่แสดงออกของความคิดสรางสรรคสําหรับศิลปนแสดงออกของความคิดสรางสรรคสําหรับศิลปนจีน และทุกวันนี้มันยังกลายเปนของสะสมและแรงบันดาลใจในการตอยอดงานสรางสรรคแรงบันดาลใจในการตอยอดงานสรางสรรคสําหรับใครอีกหลายๆ คน

เรื่อง: นันทิยา เล็กสมบูรณ

โปสเตอรที่คุนตากันมากที่สุดคงหนีไมพนภาพทานประธานเหมา ที่มักจะมากับแสงแหงความหวังใหมอันเรืองรอง และขอความ "ชวนเชื่อ" ทางการเมือง

Page 9: CT-Magazine Vol.17

Classic Item

9กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

1. "แสงตะวันแหงความคิดของเหมา เจอตุง สองสวางสูทางแหง การปฏิวัติวัฒนธรรมกรรมาชนอันย่ิงใหญ" โดย Shanghai People's Fine Arts Publishing House Propaganda Group (1966)2. Woman Workers Poster โดย Luo Ke, Shanghai People's Art Publishing House (1964)3. "เราคือนักบินอวกาศแหงอนาคต ยานอวกาศ 086" โดย Popular Science Publishing House (1986)4. "มวลชนแหงความอุตสาหะ ใบไมผลิเร็วกวาเดิม" โดย Liu Yuanxing (1987)5. "ปกกิ่งใหม โอลิมปกอันยิ่งใหญ" โดย Hao Xueli (2000)

เม่ือเขาสูยุค Modernization ในสมัยเต้ิง เส่ียวผิง โปสเตอรชวนเชื่อจึงหันมาใชขอความที่ขนานไปกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ที่เนนความเจริญทางวัตถุ และ "การลงมือทํา" มากกวา "คําพูด"

เด็กคือพลังแหงอนาคต และถูกใชเปนอีกหนึ่งธีมหลักเชนเดียวกัน แนนอนวา ทุกคนอยูใน "พิมพนิยม" ที่ดูสมบูรณแข็งแรง เปยมไปดวยความหวังและความสุข

เพื่อสรางระบบสังคมนิยมที่ยิ่งใหญ สิ่งสําคัญคือการดึงผูหญิงให

มาเปนพลังสําคัญในการเพิ่มความสามารถทางการผลิต หนึ่งใน

ธีมหลักของโปสเตอรชวนเช่ือ จึงเปนรูป "กรรมาชนห

ญิง" ท่ีทํางาน

ไดไมแพผูชาย

1. "แสงตะวันแหงความคิดของเหมา เจอตุง สองสวางสูทางแหง การปฏิวัติวัฒนธรรมกรรมาชนอันย่ิงใหญ" โดย Shanghai

ถึงแมรูปลักษณและขอความชวนเชื่อจะเปลี่ยน

ไปตามยุคสมัย แตพลังมวลชนและคว

ามภาค

ภูมิใจในชาติ ยังคงเปนเนื้อหาสําคัญ

สําหรับ

รัฐบาลจีนมาจนถึงวันนี้

ที่มา: หนังสือ Chinese Propaganda Posters (Taschen) และ chineseposters.netที่มา: หนังสือ Chinese Propaganda Posters (Taschen) และ chineseposters.net

Page 10: CT-Magazine Vol.17

10 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

วัตถุดิบทางความคิดเร่ือง: เลอชาติ ธรรมธีรเสถียร และ กริยา บิลยะลา

วัตถุดิบทางความคิด

China’s New Dawn:An Architectural Transformationโดย Layla Dawson

จากการเปนเจาภาพกีฬาโอลิมปกในป 2008 ตอดวยมหกรรมเวิลดเอ็กซโป 2010 ในปที่แลว เสียงสะทอนที่ออกมาในทํานองเดียวกันก็คือจีนไดสรางมาตรฐานใหมในการจัดงานระดับโลก และผูคนทั้งโลกเริ่มมองเห็นชัดวา จีนไมเหมือนเดิมอีกตอไป แตไมใชเรื่องนาแปลกใจ ที่จีนยุคใหมจะสรางความตื่นตาตื่นใจไดแบบนี ้ ในฐานะทรัพยากรการผลิตและตลาดผูบริโภคขนาดใหญที่สุด จีนกําลังสงพลังดึงดูดมหาศาลไปยังวงการตางๆ ใหเล็งเห็นโอกาสและอยากลองทํามาคาขายกับจีนกันแทบทั้งนั้น พลังดึงดูดนี้รวมไปถึงวงการนักคิด นักสรางสรรค ท่ีดูเหมือนวากําลังใชจีนเปนสนามประลองกําลังการสรางสรรคกันอยางเอาจริงเอาจัง จีนในวันน้ีจึงไมใชแคเมืองท่ีมีประวัติศาสตร และเอกลักษณทางวัฒนธรรมอันนาทึ่งเทานั้น ดวยพื้นที่กวางใหญไพศาลและมีเมืองสําคัญทางเศรษฐกิจหลายตอหลายเมือง ไมวาจะเปน ปกกิ่ง, เซี่ยงไฮ, กวางโจว, เซินเจิ้น ฯลฯ ทําใหสถาปนิกชื่อดังระดับโลก เขามาสรางผลงานสะดุดตาไวอยางมากมายและตอเนื่อง ไมวาจะเปน Rem Koolhaas และ OMA (Office for Metropolitan Architecture) กับอาคารสํานักงานใหญโทรทัศน CCTV, Zaha Hadid กับโรงละครโอเปราที่กวางโจว, Pei PartnershipArchitects กับอาคารสํานักงานใหญ Bank of China, Norman Foster กับสนามบินนานาชาติแหงกรุงปกกิ่ง และ Kohn Peterson กับอาคาร Shanghai World Financial Centre เปนตน

ไมเพียงเทาน้ัน หนังสือเลมน้ียังไดรวบรวมการพลิกโฉมของจีนไวอยางครอบคลุม แสดงใหเห็นถึงการใหน้ำหนักไปยังทุกภาคสวน ตั้งแตเรื่องการเดินทาง ขนสง การทองเที่ยว การวางผังเมือง การปรับปรุงอาคารท่ีทําการของรัฐ อาคารทางธุรกิจ พื้นที่สําหรับการคา การจัดประชุมและนิทรรศการขนาดใหญ อาคารวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี สถาปตยกรรมทางวัฒนธรรม ตลอดไปจนถึงสนามกีฬา ในบทนําของหนังสือ ไดมีการกลาวถึงวิวัฒนาการการเปลี่ยนแปลงทางสังคมที่สงผลตอรูปแบบของเมืองและสถาปตยกรรมไวอยางนาสนใจ และดูเหมือนวาทั้งภาครัฐ และเอกชนในระยะหลังของจีน มีแนวโนมพรอมที่จะเขาสูความเปนสากลแบบกาวกระโดด ดวยการนําเขานักคิดและมันสมองจากตางชาติ เพื่อมาสรางสรรคเมืองใหมีความทันสมัยไมแพที่อื่นๆ ในตอนทาย มีคําพูดของ I.M. Pei สถาปนิกสัญชาติอเมริกันเช้ือสายจีนช่ือกองโลก ที่กลาวไวอยางนาคิดวา "จีนจําเปนตองสรางความมั่นใจในตัวเองขึ้นมาอีกครั้งบนพื้นฐานวัฒนธรรมของตน เพราะความมั่นใจนี้จะทําใหเกิดชีวิตใหม วัฒนธรรมใหม และรูปแบบสถาปตยกรรมสมัยใหมที่มีเอกลักษณเฉพาะแบบของตนเอง"

เปน Rem Koolhaas และ OMA (Office for Metropolitan Architecture) กับอาคารสํานักงานใหญโทรทัศน CCTV, Zaha Hadid กับโรงละครโอเปราที่กวางโจว, Pei PartnershipArchitects กับอาคารสํานักงานใหญ Bank of China, Norman Foster กับสนามบินนานาชาติแหงกรุงปกกิ่ง และ Kohn Peterson กับอาคาร Shanghai World Financial Centre เปนตน

Page 11: CT-Magazine Vol.17

11กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

Chinese Charactersโดย Nina Train Choa

เปนที่รูกันวา ภาษาจีน โดยเฉพาะตัวอักษรจีนน้ัน เปนภาษารูปภาพภาษาสุดทายท่ียังคงมีการใชอยูถึงปจจุบัน เนื่องจากอักษรจีน มีความแตกตางจากอักษรรูปภาพภาษาอื่นที่สาบสูญ ตรงท่ีมีความยืดหยุนและใชงานไดงายกวา ตอบสนองตอวิวัฒนาการทางภาษา แตในขณะเดียวกันถือวาเปนภาษาท่ีมีตัวอักษรมากที่สุดในโลก สรางความยากและงุนงงใหกับผูที่ตองการเรียนรูอยูไมนอย หนังสือเลมนี้จะชี้ใหคุณเห็นมุมมองที่แตกตางจากภาษาจีนที่เราคุนเคย ความเชื่อมโยง ระหวางรูปทรงของตัวอักษรกับความหมายของมัน ใน 4 กลุมดวยกัน ไดแก กลุมอักษรพื้นฐานที่จะสามารถนําไปผสมสรางตัวอักษรอื่นๆ กลุมที่มาจากรางกายและชีวิต กลุมที่มาจากธรรมชาติ และกลุมของสิ่งของ ซึ่งผูเขียนไดเขียนคําอธิบายถึงท่ีมาของตัวอักษรแตละตัว รวมถึงภาพเปรียบเทียบการแปลงจากรูปภาพเปนตัวอักษรไวอยางนาสนใจ และนั่นอาจจะพอทําใหเราเขาใจภาษาจีนไดงายขึ้นบาง

วัตถุดิบทางความคิดวัตถุดิบทางความคิด

Mega Trend report N 13Lifestyle trends to 2012:Mobility objects

เราจะหลีกเล่ียงความเจริญกาวหนาทางเทคโนโลยีและนวัตกรรมสมัยใหมของโลกใบน้ีไปไมได ถามนุษยยังมีความตองการไมส้ินสุด การแสวงหาสิ่งใหมๆ จึงดําเนินไปอยางไมรู จบ เทรนดไลฟสไตลในฤดูกาล 2012 จึงใชคําวา "การเคลื่อนที่" ในรูปแบบตางๆ มาเปนประเด็นในการนําเสนอ ไมวาจะเปน 'New Traditions' ที่หยิบเอาการเคลื่อนที่ของเวลา หรือหยิบเอาของเกาและใหมมาผสมผสานกันใหดูเขาถึงงายคลาสสิก และทันสมัยในเวลาเดียวกัน 'NaturalGovernance' การเคล่ือนท่ีเขาหาธรรมชาติและการเปนผูบริโภคที่มีความรับผิดชอบมากยิ่งขึ้น 'Creative Consumer' การออกแบบเพื่อสรางอรรถประโยชนแบบครบวงจร ซ่ึงรวมถึงการนํากลับมาใชใหม หรือใชประโยชนไดมากกวาหน่ึงและสุดทาย 'New Territories' เมื่อเทคโนโลยีกลายเปนสวนหนึ่งในชีวิตประจําวันและระบบการสื่อสารสามารถเชื่อมโยงทุกอยางไดอยางงายดาย แตบอยคร้ังท่ีเทคโนโลยีสะทอนถึงความแข็งทื่อ ไมยืดหยุน วันนี้เทคโนโลยีตางๆ จึงพยายามเคลื่อนเขาสูรูปแบบนวัตกรรมมีชีวิต คือ มีผิวสัมผัส มีรูปทรงที่เปนธรรมชาติและเขาถึงไดงายมากขึ้น

I.M. Pei: First Person Singular & The Museum on the Mountainโดย Home Vision Entertainment

ผลงานการออกแบบท่ีดียอมเกิดจากสวนผสมของประสบการณชีวิตและวิธีคิดท่ีเปนระบบ ซ่ึง I.M. Pei สถาปนิกอเมริกันเช้ือสายจีนไดแสดงใหเห็นในสารคดีที่จะพายอนไปสูเรื่องราวชีวิตวัยเด็ก การศึกษา การพัฒนาระบบความคิด จนเร่ิมเขาสูวงการสถาปตยกรรมสมัยใหม พรอมผลงานท่ีสรางความสนใจ และเกิดเปนความแปลกใหมใหกับคนทั่วโลก ซึ่งรวมถึงวิธีการทํางานที่ใสใจในรายละเอียด การนํานวัตกรรมเชิงโครงสรางทางสถาปตยกรรมสมัยใหม อยางเชน หิน คอนกรีต แกว และเหล็ก ผสมผสานกับส่ิงแวดลอมเดิมท่ีธรรมชาติสรางไว หรือแมแตการตอเติมส่ิงกอสรางเดิมไมใหหลุดออกจากกรอบวิธีปฏิบัติท่ีเคยเปน เชนเดียวกับการใชเวลาในการสํารวจเก็บขอมูลเพ่ือนํามาสรางสรรคผลงานจนเปนที่ยอมรับ โดยมีตัวอยางผลงานที่นาสนใจคือ The Museum on the Mountain พิพิธภัณฑทามกลางหุบเขาแถบเมืองเกียวโต ซึ่งไดรับรางวัลมากมายจากหลายสถาบัน สิ่งเหลานี้นับเปนผลสะทอนของประสบการณและความคิดที่ถูกนํามาใชกับนวัตกรรมสมัยใหมดวยความใสใจในสภาพแวดลอมและความเขาอกเขาใจของสถาปนิกผูที่ไดรับการยอมรับใหเปนไอคอนคนหนึ่งของวงการสถาปตยกรรมสมัยใหม

Page 12: CT-Magazine Vol.17

12 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

เปล่ียนโลกรอบตัว

ที่อยูอาศัยนับเปนหน่ึงในปจจัยส่ีท่ีมีว�วัฒนาการนาสนใจที่สุดอีกอยางหน่ึงของโลก เพราะนอกจากจะชวยใหมนุษยที่เคยดํารงช�ว�ตแนวราบในบานติดดิน ข�้นไปยืนสูดอากาศแนวตั�งบนอาคารสูงขนานระนาบขอบฟาไดแลว สิ�งปลูกสรางรางสูงโปรงในวันน้ี ยังไดพ�สูจนถึงความพยายามในการเอาชนะธรรมชาติของมนุษย เพ��อการใชช�ว�ตแบบยกระดับใหปลอดภัยและมั�นคงท่ีสุดดวย เหลาน้ีคือตัวอยางนวัตกรรมที่ถูกคิดคนข�น้เพ��อตานแรงสั�นไหวใหกับอาคารสูงทั�งหลาย ที่เปร�ยบเสมือนการตอบโจทยของมนุษยตอความทาทายจากธรรมชาติ

เสนเอ็นจากเหล็กกลาทาแผนดินไหวลาสุดนักวิจัยจากสแตนฟอรดและอิลินอยสไดออกแบบระบบโครงสรางอาคารท่ีรองรับแรงส่ันสะเทือนจากแผนดินไหวโดยเฉพาะ โดยใชระบบกระจายพลังงานไปยังสวนตางๆ ของอาคารที่เชื่อมตอกันดวยเสนเอ็นซึ่งผลิตจากเหล็กกลา ความยืดหยุนของเสนเอ็นจะชวยดึงโครงสรางของอาคารใหกลับมาตั้งตรงอีกครั้ง โดยมีฟวสที่ฐานอาคารชวยตานแรงและรักษาโครงสรางอาคาร เทคนิคดังกลาวยังถูกนําไปใชในการกอสรางที่ญี่ปุนและสามารถรับแรงสะเทือนไดถึง 7 ริกเตอรเลยทีเดียว

แคฝนตกก็ลดรอยราว ตึกระฟาน้ันเส่ียงตอการพังทลายจากแผนดินไหวมากท่ีสุด คอนกรีตไฮเทคที่ชื่อ ECC (Engineered Cementitious Composite) ซึ่งมีความยืดหยุนสูงและซอมแซมตัวเองไดจึงเกิดขึ้น เพียงแคมีคารบอนไดออกไซดและน้ำก็สามารถเปล่ียนสารพิเศษในคอนกรีตใหกลายเปนแคลเซียมคารบอเนต ตัวการประสานรอยราวที่เกิดขึ้นบนผนังไดดวยตนเอง น่ันหมายถึงวา แคฝนตกปรอยๆ ก็เพียงพอแลวท่ีจะซอมแซมอาคารบานเรือนไดท้ังเมือง นอกจากนี้ เสนใยเคลือบพิเศษสมรรถนะสูงยังชวยปองกันไมใหเกิดรอยแตกราวขนาดใหญที่อาจเชื่อมตอกันเปนวงกวางเมื่อไดรับแรงสั่นสะเทือนไดดวย

เรียบเรียงจากหนังสือ เปล่ียนโลกรอบตัวโดย(ผูเขียน: ชนากานต คําภิโล)

ดินแกรงดวยแบคทีเร�ยเม่ือเกิดแผนดินไหว ไมเพียงแตโครงสรางอาคารเทานั้นที่นาเปนหวง ดินที่อยูลึกลงไปอยางดินทรายอาจเปลี่ยนสภาพกลายเปนของเหลวและกอความเสียหายใหกับอาคารบานเรือนได เชนกัน ทีมวิจัยจากคณะวิศวกรรมโยธาและส่ิงแวดลอมของมหาวิทยาลัยแคลิฟอรเนีย เดวิส จึงนําแบคทีเรียตัวเกงที่ชื่อ Bacillus Pasteurii มาชวยเสริมความแข็งแรงใหกับโครงสรางของดิน ดวยคุณสมบัติในการผลิตแคลเซียมคารบอเนต ท่ีจะเขาปรับสภาพดินทรายท่ีอยูกันอยางหลวมๆใหกลับมาเกาะตัวกันแนนและแข็งแรงกวาเดิม ย่ิงกวาน้ัน แบคทีเรียท่ีวายังไมกอปญหาสารพิษตกตางเมื่อเทียบกับการใชสารเคมี

กระจกผูพ�ทักษกันความรอนGuardian Industries Corp. เอาใจคนเมืองรอนดวยกระจกรูปแบบใหมเคลือบอนุภาคโลหะขนาดเล็กเพื่อกระจายความรอน (Sputter Coated) ชวยลดปญหาการสะสมความรอนในตัวอาคาร โดยมีใหเลือกใชถึง 3 รุน ไดแก 'Superneutral' กระจกใสที่ไมสะสมความรอน 'High Performance' ท่ีเคลือบสาร Low-E ชวยกรองแสงและความรอนไดดี และ 'Solar' ชวยกรองรังสีจากดวงอาทิตยและสะทอนแสงไดอยางมีประสิทธิภาพ

ใสไดไมตองเช�ดลางการทําความสะอาดกระจกบนตึกสูงดูจะเปนงานหินไมใชนอย แตคงไมใชสําหรับตึกที่สรางดวยกระจก Self-Cleaning Glass ที่สามารถทําความสะอาดตัวเองไดโดยไมตองพึ่งแรงใครกระจกชนิดน้ีเคลือบดวยฟลม Ti02 (Titanium Oxide) จนเปนเน้ือเดียวกับผิวกระจก เม่ือถูกแสงที่ใหพลังงานมากพอจะทําใหเกิดออกไซดสปชีสท่ีจะชวยสลายสารอินทรีย อนินทรีย ตลอดจนกําจัดแบคทีเรียและไวรัส อีกทั้งยังชวยปองกันฝาจากหยดน้ำอีกดวย

มหัศจรรยสิ�งกอสรางตานทุกแรงสั�นไหว

ภาพจาก http://throughthesandglass.typepad.comภาพจาก http://ns.umich.edu

Page 13: CT-Magazine Vol.17

13

Editor's Noteบทบรรณาธิการ

ตุลาคม 2553 l Creative Thailand 23

Page 14: CT-Magazine Vol.17

Cover Storyเร�่องจากปก

แมวาการเขาเปนสมาช�กองคการการคาโลก (WTO) จะเปนอีกหนึ่งการเปลี่ยนแปลงครั�งใหญของจ�นที่ทําใหการคากับประเทศตางๆ สั�นสะเทือนทั�งในเช�งบวกและลบ แตในอนาคตอันใกลนี้ ดวยเงินทุนสํารองที่มีมากถึง 2.85 ลานลานเหรียญสหรัฐฯความกระหายในการประกาศศักดา และความเขาใจการบร�หารขุมทรัพยทางวัฒนธรรมของตัวเอง ในไมชาจีนจะเปลี่ยนโลกอีกครั�ง

14 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

เรื่อง: มนฑิณี ยงวิกุล

Page 15: CT-Magazine Vol.17

15

Cover Storyเร�่องจากปก

ถึงคราว China Chic

ราลฟ โทเทงโก ดีไซเนอรแหงราลฟ นิวยอรก แบรนดดังของฮอลลีวูด ไมตางจากดีไซเนอรรายอ่ืนท่ีประทับใจในโรงงานเล็กๆ แหงหน่ึงทางจีนตอนใตซึ่งเพียบพรอมไปดวยเครื่องจักรทันสมัย พนักงานชาวจีนและอิตาเลียนในชุดยูนิฟอรมท่ีดูประณีต และผลผลิตคุณภาพยอดเย่ียมท่ีเกิดจากความใสใจในรายละเอียด จนทําใหเขาเลือกทําคอลเลคชั่นสองชุดของตัวเองที่นั่น แตทวาภาพลักษณแบบ Made in China ท่ียังคงหมายถึงของถูกคุณภาพต่ำ ทําใหแบรนดดังหลายรายปฏิเสธที่จะบอกวาคอลเลคชั่นของพวกเขาทําขึ้นที่เมืองจีน แมวาในจีนจะเต็มไปดวยสาธารณูปโภคและแหลงผลิตเพื่อรองรับผลิตภัณฑช้ันสูง อันเน่ืองมาจากผลพวงแหงการไหลเขามาของทุนตางชาติและความตั้งใจในการปรับคุณภาพการผลิตของรัฐบาลจีนก็ตาม แมจะไมเปดเผยวาเปนรายใด แตสมาคมผูผลิตสินคาหรูหราแหงโลกไดประมาณการณในป 2009 วา รอยละ 60 ของสินคาหรูหราทั้งหมดนั้นทําขึ้นในเมืองจีน อยางไรก็ตาม เมื่อเดือนกันยายน 2010 ที่ผานมา แอรเมสไดสรางความฮือฮาใหกับวงการแบรนดหรูดวยการประกาศเปดราน "ซางเซี่ย" (Shang Xia) รานคาท่ีประกาศตนวาเปนแบรนดจีน อยางเต็มตัว มีการพัฒนาสินคาและบริหารโดยทีมนักออกแบบชาวเซี่ยงไฮ สินคาจะผลิตข้ึนจากวัตถุดิบและชางฝมือชาวจีน และจําหนายในราคาที่สามารถเอื้อมถึงไดมากขึ้น ซางเซี่ยไมเพียงเปนทางเลือกใหมในการหลีกหนีจากแบรนดท่ีเปนเจาครองตลาดจีนรายเดิมๆ อยาง หลุยส วิตตอง กุชชี่ และชาแนล แตยังเปนการเจาะตลาดชาวจีนรุนใหมท่ีมองหาสินคาหรูหราและมีความพิเศษมากกวาแคโลโก นั่นคือ "การสรางแอรเมสแบบจีน ดวยการสรางแบรนดใหมที่เติบโตมาพรอมกับปรัชญาของแอรเมส ทั้งดานคุณภาพที่โดดเดน ความคิดสรางสรรค และสไตลที่ชัดเจน" แพทริก โทมัส ประธานกรรมการบริหารของแอรเมสกลาว

รานซางเซี่ยแหงแรกจึงเปดขึ้นที่ชั้นหนึ่งของอาคารฮองกง พลาซา หางสรรพสินคาสุดหรูแหงใหมในเซี่ยงไฮ จําหนายสินคาคุณภาพสูงสําหรับการอยูอาศัยตั้งแตเฟอรนิเจอรไมเนื้อแดง เส้ือสเว็ตเตอรผาแคชเมียรท่ีตัดเย็บดวยมือไปจนถึงชุดน้ำชาซ่ึงมีรูปแบบของการผสมผสานระหวางหัตถศิลปของจีนและงานออกแบบสมัยใหม การตัดสินใจครั้งนี้ทําใหนักการตลาดและนักวิเคราะหหลายรายเห็นวา ซางเซี่ยซึ่งทําในประเทศจีนอาจลดทอนคุณคาของแอรเมสมากกวาจะเปนการสงเสริม เพราะลูกคาสวนใหญยังคงตองการสินคาที่เหมือนกับที่วางขายในยุโรปหรือสหรัฐอเมริกา แตสําหรับแอรเมสนั้นกลับกลายเปนโอกาสที่ดีในการนําวัฒนธรรมหลายพันปของจีนมาสรางความแปลกใหมใหกับลูกคา และนําไปสูแผนการที่จะเปดรานซางเซี่ยขึ้นในปารีสในป 2011 และในปกก่ิงอีก 2-3 ปขางหนา ท่ีผานมาผูผลิตสินคาแบรนดเนม ท้ังชาแนล ไลกา หรือแมแตเฟอรรารี่ตางตองปรับรูปแบบของสินคาโดยผลิตรุน China Limited Edition ขึ้น เพื่อจับกลุมผูมีฐานะชาวจีนที่ยังคงมีความแตกตางดานวัฒนธรรมทั้งในเรื ่องสีสันและความเชื่อตางๆ จากตะวันตก หากแตกรณีของแอรเมสกลับเปนการดึงเอาความตางดานศิลปะวัฒนธรรมและทักษะชั้นสูงของชางชาวจีนมาผสานกับจุดแข็งของแบรนดเพื่อผลิตเปนสินคาที่สามารถขายไดในทั้งสองซีกโลก

15กุมภาพันธ 2554มกราคม 2554กุมภาพันธ 2554มกราคม 2554 lll Creative Thailand Creative Thailand Creative Thailand

เมื่อป 2009 จีนไดจัดทําโฆษณาพิเศษความยาว 30 วินาทีฉายผานชองสถานี CNN เพื่อลบลาง

ภาพลักษณเดิมของสินคาจีน ภายใตแนวคิดใหมวา "Made in China, made with the world"

ท่ีแสดงใหเห็นวาจีนสามารถรวมกับบริษัทตางชาติในการผลิตสินคาคุณภาพสูง ต้ังแตสินคาในชีวิต

ประจําวันอยางรองเทาผาใบที่ผลิตดวยเทคโนโลยีการกีฬาของอเมริกา ตูเย็นที่ออกแบบโดยนัก

ออกแบบชาวยุโรป และเครื่องบินที่ผลิตในจีนโดยทีมวิศวกรจากทั่วโลก

1. ซางเซ่ียท่ีแปลวา ข้ึน-ลง สะทอนถึงการไหลของพลังการถาย ทอดแกนทางวัฒนธรรมและสุนทรียภาพจากอดีตสูปจจุบัน2. เกาอ้ีตาเทียนต้ี ทําจากไมเน้ือแดง (Rosewood) และเทคนิค ทอดแกนทางวัฒนธรรมและสุนทรียภาพจากอดีตสูปจจุบัน2. เกาอ้ีตาเทียนต้ี ทําจากไมเน้ือแดง (Rosewood) และเทคนิค ทอดแกนทางวัฒนธรรมและสุนทรียภาพจากอดีตสูปจจุบัน

ของการคัดและอบไม การประกอบและการขัดของชางฝมือจีน

Page 16: CT-Magazine Vol.17

16 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

Cover Storyเร�่องจากปก

China Limited Edition

กลองไลกาทองคํา 24 กะรัตนี้ทําขึ ้น 60 ชุด เพื่อเฉลิมฉลองการครบรอบ 60 ปของพรรค

คอมมิวนิสตจีน โดยมีหมายเลขกํากับต้ังแต 1949 ถึง 2009 พรอมกับภาพจัตุรัสเทียนอันเหมินและ

ตัวอักษรจีนสีแดงท่ีเปนสโลแกนของเหมาเจอตุงวา "สาธารณรัฐประชาชนจีนจงเจริญ" (Long Live

the People’s Republic of China)

เฟอรรารี่รวมมือกับศิลปนรวมสมัยที่ทรงอิทธิพลของจีน หลู ฮาว ผลิตรถรุน 599 GTB Fiorano

China Limited Edition ที่มีการสลักชื่อเจาของ โดยมีปุมสตารทเปนอักษรจีนโบราณไปจนถึง

ลวดลายบนตัวถังรถที่สะทอนความเปนจีนอยางรวมสมัย

ภาพจาก www.wannahaves.com ภาพจาก www.wristlounge.com

กระเปารุนใหมในคอลเลคชั่นชาแนล เซี่ยงไฮ ที่คารล ลาเกอรเฟลด นําไอเดียมาจากกลองอาหาร

นํากลับของจีน ทําจากผาท่ีเหมือนโลหะ ตกแตงดวยหนังและสายโลหะ มาพรอมกับเคร่ืองประดับ

ชนิดอื่นๆ ในดีไซนที่สื่อความเปนจีน

ภาพจาก www.ausmotive.com

ภาพจาก www.sportscarsnews.net

ภาพจาก http://racked.com, www.luxury-insider.com,www.bagsnob.com

Page 17: CT-Magazine Vol.17

17กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

Cover Storyเร�่องจากปก

ไดเวลาผลิดอกออกผล

ในชวงสิบกวาปที่ผานมา ผลผลิตจากการเขาเรียนที่โรงเรียนสอนการออกแบบและแฟชั่นชั้นนําในปารีสและมิลานของนักเรียนชาวจีนกําลังเบงบาน เมื่อตลาดในประเทศจีนพรอมที่จะรองรับสินคาที่เกิดจากการผสมผสานของสองวัฒนธรรมมากขึ้น ที่ยานซินเลอลู ในเขตพื้นที่ฝรั่งเศส เมืองเซี่ยงไฮ เปนที่ตั้งของรานแฟชั่นที่กําลังมาแรงของสองสาวดีไซเนอรอยาง ลิเลียน จาง และ เจนน่ี ลี ซ่ึงเปนท่ีรูจักดีในสไตลตะวันออกเช่ือมโลกตะวันตก ซึ่งกําลังเปนแนวโนมการบริโภคใหมที่แผขยายจากเซี่ยงไฮไปยังปกกิ่งและเขตเมืองเศรษฐกิจสําคัญในจีน หยาน จุน ประธานบริษัทอีโคล บริษัทที่ปรึกษาดานแฟชั่นและสินคาหรูหราในปกกิ่งกลาววา รสนิยมของผูบริโภคชาวจีนเปลี่ยนไป พวกเขามีเหตุผลมากขึ้นในการเลือกซื้อแบรนดท่ีสามารถสะทอนสไตลของพวกเขาได และสินคาหรูหราท่ีจะเลือกน้ันตองมีเอกลักษณ หรือมีความพิเศษกวาสินคาราคาแพงทั่วไป ขณะที่แมนทิว แครบบ ผูรวมกอต้ังบริษัทคอนซัลแทนซ่ี แอคเซส เอเชีย ใหความเห็นวา "การผลิตสินคาโดยใชวัสดุและชางฝมือทองถ่ิน และการสรางความรูสึกเหมือนครอบครัวสมัยกอน สามารถดึงดูดลูกคาชาวจีนได เพราะลูกคาสมัยนี้เริ่มมองหาสิ่งที่สามารถสะทอนรากฐานทางวัฒนธรรมของตัวเองแตดูทันสมัย หรือมองหาความโรแมนติกจากชนบทและวัฒนธรรมในอดีตมากขึ้น" ดวยแรงขับเคลื่อนของเหลาดีไซเนอรจีนที่กําลังมุงไปสูการสรางสินคาจีนสมัยใหมที่ไมใชเพียงแคการนําเอาแบบของตะวันตกมาเปนของตัวเอง แตไดคิดคนเอกลักษณพิเศษของตัวเองขึ้น จากการผสมผสานจุดเดนของยุโรปในแงของความเรียบงาย การใชงายไดจริง เขากับ

องคประกอบความเปนจีน ไมเพียงแตเปล่ียนรูปโฉมของตลาดในเมืองจีน แตยังชวยสรางภาพลักษณใหแบรนดของจีนสามารถกาวไปสูระดับโลกไดมากขึ้น จาวยี่ เจด ผูผลิตเครื่องประดับที่ไดชื่อวามีทั้งนวัตกรรมและความวิจิตร ไดวางแผนที่จะเปดรานคาท่ีนิวยอรก ปารีส ฮองกง และโตเกียวภายในเวลา 5 ป หลังจากท่ีไดกําหนดยุทธศาสตรการเปนแบรนดชั้นสูง โดยเปนเจาแรกที่เขาไปเปดรานในยานเดอะบันด 18 เคียงคูกับคารเทียร และหองเส้ือแอรเมเนจิลโด เซนญา (Ermenegildo Zegna) หวัง หยุนเหอ ผูกอตั้งและประธานจาวยี่ เจด กลาววา "หยก" นั้นอาจจะหมายถึงแรหยกทั้งที่หายากและหางายก็ได ซึ่งเราตองสงเสริมแรหยกใหเปนเหมือนเครื่องเพชรพลอยหรูหรา และให จาวย่ี เจด เปนสัญลักษณของแฟช่ันช้ันสูง ดวยการออกแบบใหมีการผสมผสานเสนหแหงความบอบบางแบบตะวันออกและความสุกสวางของแฟช่ันสากล ท้ังน้ีเพราะเธอเขาใจดีวา "ดีไซนเปนเหมือนชีวิตของสินคา และแบรนดเปนเหมือนวิญญาณของมัน”

นักชอปจ�นหลากสไตล

ขณะที่ตลาดสินคาในเซี่ยงไฮเริ่มมีความลุมลึกขึ้นตามรสนิยมที่เปลี่ยนไปของผูบริโภค นับเปน

การเปดโอกาสใหรานอยาง "วิลลาเซ่ียงไฮ" รานจําหนายเส้ือผาแฟช่ันแบรนดเล็กคุณภาพสูงอยาง

เฮิรพ เลเกอร (Herve Leger) ดิเรค แลม (Derek Lam) และโรเบิรต โรดริเกซ (Robert Rodriguez)

เกิดข้ึนเพ่ือรองรับลูกคากลุมใหมท่ีสนใจในรายละเอียดต้ังแตการตกแตงราน พนักงานท่ีไดรับการ

อบรมเปนอยางดี และคําตอบท่ีนาพึงใจเก่ียวกับสไตล ขณะท่ีอีกดานของเมืองจีน การบริโภคแบบ

ตรงไปตรงมาก็ยังคงมีอยู อยางกรณีที่หนุมชาวจีนรายหนึ่งซึ่งปรากฏเปนขาวโดงดังเมื่อเขาขอ

แฟนสาวแตงงานดวยดอกไมทองคํา ดวยเหตุผลที่วาแฟนสาวเปนคนที่ชอบดอกไมมาก แตทวา

ดอกไมนั้นไมคงทนเชนทองคำ

ภาพจาก www.zhaoyijade.com

ภาพจาก http://c1.ac-images.myspacecdn.com

Page 18: CT-Magazine Vol.17

18 กุมภาพันธ 2554

Cover Storyเร�่องจากปก

Creative Thailand Creative Thailand Creative Thailand lll กุมภาพันธ 2554มกราคม 2554กุมภาพันธ 2554

Page 19: CT-Magazine Vol.17

19กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

Cover Storyเร�่องจากปก

ประกาศแสนยานุภาพ

ปจจุบันสินคากวาคอนโลกไดรับการตีตรา Made in China ซึ่งมีทั้งสินคาจากหองเสื้อชื่อดังและตุกตาบารบ้ีแสนสวย ไปจนถึงสินคาจีนคุณภาพต่ำที่ทะลักออกไปตีตลาดทั่วโลกดวยราคาที่ต่ำอยางไมนาเชื่อ ซึ่งลวนแลวแตทําใหยอดการสงออกของจีนพุงทะยานจนกลายเปนประเทศเจาของเงินตราและพันธบัตรสกุลเงินตางประเทศรวมกันมากท่ีสุดในโลก โดยมีมากถึง 2.85 ลานลานเหรียญสหรัฐฯ (85.5 ลานลานบาท) ในป 2010 ที่ผานมา ทวารัฐบาลจีนตระหนักดีวาการเติบโตอยางรอนแรงเชนในอดีตกําลังจะสิ้นสุดลงในไมชา ดวยคาแรงที่พุงทะยาน ปญหาเงินเฟอ การขาดแคลนวัตถุดิบ และปญหาความเหล่ือมล้ำของรายได ท่ีลวนทําใหความไดเปรียบดานคาแรงต่ำของจีนถูกกัดเซาะไปเร่ือยๆ รัฐบาลจึงไมลังเลที่จะลงทุนมหาศาลเพื่อเตรียมการสําหรับอนาคต แตลําพังเพียงนโยบายการพัฒนาประเทศที่มีเปาหมายชัดเจนนั้นไมนาจะสรางความต่ืนตะลึงไดเทากับปณิธานอันแรงกลาของเหลาผูนําในองคกรหัวหอกดานการพัฒนาของรัฐบาลจีน ยอนหลังไปเพียง 5 ป ประเทศจีนยังไมมีรถไฟความเร็วสูง แตในป 2012 จีนกําลังจะมีปริมาณเสนทางรถไฟความเร็วสูงรวมกันมากที่สุดในโลก ดวยเงินลงทุนทั้งหมด 3 แสนลานเหรียญสหรัฐฯ (9 ลานลานบาท) และอีกไมชาในป 2020 จีนจะมีเสนทางรถไฟความเร็วสูงรวมกันทั้งสิ ้น 25,000 กิโลเมตรตัดผานทั่วประเทศจีน ยังไมนับรวมท่ีกําลังขยายออกนอกประเทศเพ่ือตัดผานไปยังประเทศพมา เวียดนาม ลาว และไทย ซึ่งจะสงผลใหการขนสงสินคาภายในประเทศและการลําเลียงสินคาไปยังกลุมประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใตสะดวกรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้น

ปริมาณเสนทางรถไฟและความเร็วของรถไฟที่เร็วทําลายสถิติโลก 486.1 กิโลเมตรตอช่ัวโมงมาจากความพยายามอยางหนัก ซ่ึงนายเจ้ิง ฉางหง ประธานบริษัท China South Locomotive & Rolling Stock Corporation Limited (CSR) ที่ถือหุนโดยรัฐบาล กลาววา "เราไดกาวจากยุค Made in China มาสูยุค Created in China แลว ตลอด 6 ปที่ผานมา พนักงานของบริษัททํางานตลอด 24 ช่ัวโมงเพ่ือทุมเทใหกับแนวคิด1 ตอ 3 ที่หมายถึง ทุกๆ 1 หยวนของการซื้อหรือนําเขาเทคโนโลยีช้ันสูง เราจะลงทุน 3 หยวนเพ่ือเรียนรูและยกระดับใหดีย่ิงข้ึนไป" ดังน้ัน CSR จึงทุมเงินลงทุนไปกับการทดสอบเครื่องมือและอุปกรณเพื่อการพัฒนาความเร็วของรถไฟ ดวยจํานวนนักวิทยาศาสตรและนักเทคนิคนับหมื่นคน รวมทั้งการรวมมือกับนักวิชาการ 20 คนและอีก 14 สถาบันวิจัย ซึ่งผลตอบแทนที่ไดรับจากความทุมเทดังกลาวนี้ ไมเพียงจะทําใหจีนกลายเปนเจาของเทคโนโลยีในการพัฒนาความเร็วของรถไฟฟาไดถึง 600 กิโลเมตรตอชั่วโมง ที่จะมีการทดสอบขึ้นในไมชานี้แลว แตจีนยังสามารถสงออกเทคโนโลยีและอุปกรณไปยัง 40 ประเทศทั่วโลก โดยสรางรายไดคิดเปนรอยละ 20 ของรายไดทั้งหมดของ CSR ทางดานอุตสาหกรรมการบิน แมวาจีนจะตองใชเวลาอีกหลายปกวาจะกาวข้ึนมาเปนคูแขงกับแอรบัสและโบอ้ิง แตจีนก็เร่ิมตนแลวดวยการผลิตเคร่ืองบินท่ีสวนประกอบท้ังหมดประทับตรา Made in China โดยจะใชสําหรับสายการบินในประเทศกอนที่จะสงออกเพื่อจําหนายใหกับสายการบินอื่นๆ ตอไป อีกหน่ึงความต้ังใจจริงท่ีทรงพลังซ่ึงไมเพียงแตจะสรางคุณภาพชีวิตที่ดีใหกับชาวจีน แตยังเปนการลงทุนท่ีชวยลบลางขอกลาวหาวาจีนเปนแหลงสรางมลภาวะใหกับโลกเกิดข้ึนในเขตพ้ืนท่ีอุตสาหกรรมไฮเทค "อูจิน" ในเมืองฉางโจว

มลฑลเจียงสู ซ่ึงปจจุบันแวดลอมไปดวยนวัตกรรมเพ่ือลดกาซคารบอนไดออกไซด อาคารอนุรักษพลังงาน พ้ืนท่ีแสดงสถาปตยกรรมเพ่ือส่ิงแวดลอม จากเดิมท่ีเคยเปนเมืองอุตสาหกรรมท่ีเต็มไปดวยมลพิษ เพราะรัฐบาลทองถิ่นไดตัดสินใจเปลี่ยนทิศทางการพัฒนาเมือง จากเดิมท่ีอยูบนพ้ืนฐานของการใชทรัพยากรมาสูการใชนวัตกรรมเพื่อส่ิงแวดลอม ดวยการลงทุนราว 11 พันลานหยวน(55 พันลานบาท) ในโครงการความทันสมัยสีเขียวโดยการลดปริมาณกาซคารบอนไดออกไซดและลงทุนในพลังงานสะอาดอยางเชนพลังงานลม พรอมท้ังปดกิจการโรงงานยอมผาเคมีขนาดเล็กที่กอใหเกิดมลภาวะถึง 845 ราย ความเอาจริงเอาจังในพลังงานสะอาดไมไดอยูแคเขตอูจินในเมืองฉางโจวเทานั้น แตสวนอื่นๆ ของประเทศตางก็หันมาทุมเทใหกับพลังงานสะอาดเชนกัน ในป 2010 จีนจึงยังครองแชมปผูนําดานการลงทุนพลังงานลมแซงหนาสหรัฐอเมริกา และเม่ือเทียบกับมูลคาการลงทุนท้ังหมดในโลกซ่ึงอยูที่ 20,500 ลานเหรียญสหรัฐฯน้ัน ปริมาณการลงทุนของจีนจะมีสัดสวนถึงรอยละ 50 หรืออีกนัยหน่ึง จํานวนกังหันลมคร่ึงหน่ึงของท้ังโลกน้ันถูกติดต้ังอยูในประเทศจีน นายเบนวอเร็น หัวหนาท่ีปรึกษาดานโครงสรางส่ิงแวดลอมและพลังงานของ เอินสท แอนด ยัง กลาววา "จีนกาวขึ้นไปครองตําแหนงผูนําพลังงานลมเม่ือเดือนกันยายน ท้ิงหางตลาดจากประเทศอ่ืนๆสงผลใหอุตสาหกรรมดานเทคโนโลยีสะอาดและพลังงานทดแทนกลายมาเปนจุดหมายสําคัญในแผนการพัฒนาเศรษฐกิจจีนใหเติบโตในอนาคต โดยปจจุบันนี้ อุตสาหกรรมพลังงานแสงอาทิตยในจีนก็ไดทวีความสําคัญในตลาดโลกอยางรวดเร็ว"

Page 20: CT-Magazine Vol.17

Cover Storyเร�่องจากปก

ผูผลิตสินคาท่ีเขาไปขายของในเมืองจีนสวนใหญมักจะพูดวา จีนมีประชากรพันกวาลานคน ขอเพียงแครอยละ 1 ก็พอแลว ในทางกลับกันเพียงแคผูประกอบการรอยละ 1 ของเมืองเศรษฐกิจในจีนเหลาน้ีลุกข้ึนมาผลิตสินคาดีไซนท่ีมีคุณภาพก็นาจะเพียงพอที่จะสั่นสะเทือนวงการการคาของโลกไดอีกระลอกเชนกัน

ที่มา:- บทความ New Chinese luxury shopper forgoing mega lebels? (red-luxury.com) lebels? (red-luxury.com) lebels?- บทความ Chinese takeover of hi-tech firm (www.irishexaminer.com)- บทความ For China's 60th For China's 60th For China's 60 anniversary, a gold-plated Leica (news.cnet.com) Leica (news.cnet.com) Leica- BusinessWeek Magazine June 14BusinessWeek Magazine June 14BusinessWeek th, 2010 - China Brief Volume 9 Issue 15 July 23China Brief Volume 9 Issue 15 July 23China Brief th, 2009- www.styleite.com/retail/hermes-china-shang-xia/- www.chinapictorial.com.cn - www.chinadaily.com

20 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

ภาพจาก Flickr โดย Ivan Walsh

ภาพจาก Flickr โดย tomislav_domes

Page 21: CT-Magazine Vol.17

21กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

Page 22: CT-Magazine Vol.17

22 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

Insight

การเคล่ือนที่ทางคุณคากลับมาสูตะวันออกเกิดข�้นไมเวนแมแตในโลกแหงความงาม การปรากฏตัวของนางแบบโครงหนารูปไข ผมสีดํา ดวงตาชั�นเดียว ที่มาพรอมร�มฝปากเอิบอิ�ม บนรันเวยของเสื้อผาหลายคอลเลคชั�นจากหลากแบรนดดังระดับโลกกําลังทําใหใครหลายคนตกหลุมรักความงดงามแบบตะวันออกอยางไมทันรู ตัว ในวันนี้ นางแบบเช�้อสายจ�นกลายเปนตัวแทนของการถายทอดความงดงาม เพ��อสร างปรากฏการณความแปลกใหม ความนาสนใจ และนําเสนอ "เสนห" ท่ียากจะเลียนแบบได ออกสูสายตาคนนับลานใหไดรับรู

หลิว เหวิน (Liu Wen) คือนางแบบสัญชาติจีนที่ไดรับฉายาวา "ราชินีแหงรันเวย" ดวยความงดงามบนใบหนาที่สมสัดสวน และเสนหอันนาหลงใหลจากดวงตาเรียวไดรูป หลิวเร่ิมตนเขาสูวงการนางแบบเม่ือป 2005 เธอเปนตัวแทนแหงเอกลักษณของความเปนจีน และนําเอาเอกลักษณที่ชัดเจนนี้กาวขึ้นสูเวทีระดับสากล หลิว เหวินไดรับการคัดเลือกใหปรากฏตัวอยูบนรันเวยในแทบทุกเมืองชั ้นนําของวงการแฟชั ่นอยาง

ปารีส นิวยอรก มิลาน และไมอามี่ ดีไซเนอรแบรนดดังต้ังแตชาแนล, แอรเมส, หลุยส วิตตอง หรือฌอง ปอล โกลติเยร ตางเลือกหลิวใหเปนตัวแทนในการถายทอดความสวยงามผานเสื้อผาที่เธอใส ในป 2008 หลิวไดรับเลือกใหเปน 1 ใน 10 นางแบบดาวรุงจากเว็บไซตแฟช่ันหัวแถวStyle.com และในป 2009 วิกตอเรีย ซีเคร็ท ไดเลือกหลิวใหเปนสวนหนึ่งของแคทวอลก ภายในปเดียวกัน หลิวยังติดอันดับท่ี 10 จากการจัดอันดับ 50 นางแบบโลกโดย Models.com และนับเปนนางแบบเอเชียคนแรกที่ติดอันดับสูงสุดในรอบสิบป ความรอนแรงของหลิวขึ้นสูงแบบฉุดไมอยูเมื่อเธอกลายเปนนางแบบจากฝงเอเชียคนแรกของโลกท่ีไดรับเลือกเปนพรีเซนเตอรเครื่องสําอางเอสเต ลอเดอร เมื่อปที่ผานมา นอกจากนี้ ภาพของหลิวยังปรากฏอยูในหนานิตยสารชื่อดังหลายตอหลายเลม ไมวาจะเปน Vogue, ELLE, Marie Claire, W หรือ Vogue, ELLE, Marie Claire, W หรือ Vogue, ELLE, Marie Claire, W Harper’s Bazaar อีกดวยBazaar อีกดวยBazaar เอกลักษณความ "งามอยางจีน" นั้นกําลังสรางคานิยมใหมใหเกิดขึ้นในระดับโลก และกลายเปนทางเลือกใหมใหกับวงการแฟชั่นและการออกแบบ ในวันนี้ประเทศจีนไมไดมีเพียงหลิว เหวิน เทาน้ัน แตยังมี ซิน ชูเปย (Qin Shupei)เฟยเฟย ซัน (Feifei Sun) และ หมิง ฉี (Ming Xi)รวมถึงนางแบบคนอื่นๆ ที่ตางกําลังรวมสรางกาวใหมของประวัติศาสตรแหงการเปล่ียนแปลงน้ีนาดีใจวา บนถนนแหงการเปลี่ยนผานที่กําลังมุงไปทางทิศตะวันออก มีความงามเดินเคียงขางไปดวยพรอมๆ กัน

ที่มา:www.models.comwww.style.comwww.nymag.com www.red-luxury.com

เรื่อง: กมลกานต โกศลกาญจน

Page 23: CT-Magazine Vol.17

23

Creative Entrepreneurคิด ทํา กิน

เรื่อง: พัชรินทร พัฒนาบุญไพบูลย

Page 24: CT-Magazine Vol.17

Creative Entrepreneurคิด ทํา กิน

24 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

นอกจากความมั�งคั�งทางเศรษฐกิจ ความเขมแข�งดานนโยบายการปกครองและความสัมพันธระหวางประเทศ ความเช�อ่มั�นของประชากรท่ีดํารงช�ว�ตอยูในผืนแผนดินอันอุดมสมบูรณแลว ประเทศที่ยิ�งใหญ ยังตองมีความรุมรวยทางศิลปวัฒนธรรมที่สามารถสงตอใหลูกหลานไดภาคภูมิใจ และเปนสมบัติท่ีสะทอนรสนิยมความเจร�ญทางอารยะของชาติใหนานาประเทศไดรับรูอีกดวย

เชนเดียวกับจีน หนึ่งในประเทศผูที่ทรงอิทธิพลตอการหมุนของแกนโลกวันนี้ ที่กําลังเรียกคืนความเฟองฟูดานอารยธรรมและวัฒนธรรมผานการประมูลศิลปวัตถุอันเปนสมบัติของชาติกลับคืนสูมาตุภูมิอยางเต็มกําลัง

ชาตินิยมกับธุรกิจการประมูล

แมเศรษฐีจีนรุ นใหมยังคงนิยมซื ้อหาสินคาแบรนดเนมราคาสูงจากตางแดนที่พากันมาเปดสาขารอตอนรับลูกคาหมวยตี ๋กันถึงในประเทศ แตกระแสความนิยมอีกดานของนักชอปชาวจีนกลับเปนการมองหาสินคาที่มีทั้งความหรูหราและสามารถส่ือถึงความเปน "ชนชาติมังกร"ไดดีเสมอกัน โดยเฉพาะการนําเอาวัฒนธรรมเกาแกและความสวยงามของศิลปะประจําชาติมาประยุกตเขากับสินคารวมสมัย หรือแมแตการตามลาสมบัติชิ้นสําคัญในประวัติศาสตรที่สูญหายไปเพื่อสะทอนรากเหงาของชนชาติจีนอยางจริงจังผานการประมูลศิลปวัตถุชิ้นสําคัญตางๆ รสนิยมการเสพงานศิลปที่โกหรูของชาวจีนนั้น นอกจากจะสะทอนถึงความเฟองฟูทางสภาพเศรษฐกิจและสังคมที่ขยับฐานะของประชากรจีน โดยเฉพาะกลุม "ผูมั่งคั่ง" (High Net Worth Individuals) ที่มีรายไดเฉลี่ยตอป

กวา 1 พันลานเหรียญสหรัฐฯ แลว นิโคลาส โจว หัวหนาแผนกงานศิลปะและเครื่องปนดินเผาจีนระหวางประเทศของซัทเธอรบีส ธุรกิจการประมูลรายใหญของโลก ยังใหความเห็นวา การครอบครองงานศิลปะจากอดีตอันรุงเรืองยังสะทอนถึงความตองการในการสรางเอกลักษณใหมใหจีนในฐานะประเทศที่เริ ่มฟนจากการปดกั้นทางสังคม สถานะที่เปนรองมหาอํานาจตางชาติ และความลาหลังทางเศรษฐกิจ เพราะการไดครอบครองผลงานชิ้นสําคัญที่มีความเกี่ยวพันอยางใกลชิดกับประวัติศาสตร ยอมเปรียบเสมือนการไดครอบครองประวัติศาสตรเสี้ยวหนึ่งยิ่งกวานั้น การตื่นตัวในการประมูลและเก็บสะสมผลงานศิลปะน้ียังสรางปรากฏการณใหชาวจีนตระหนักถึงคุณคาและหันมาปกปองรักษามรดกทางดานวัฒนธรรมของชาติมากขึ้นอยางเห็นไดชัด และยังไดรับการยอมรับใหเปนสวนหนึ่งที่มีความเกี่ยวพันอยางใกลชิดกับชีวิตประจําวันของคนทั่วไป

China Guardianผูพ�ทักษคุณคาศิลปวัตถุจ�น

ทามกลางตลาดธุรกิจการประมูลที่ร อนแรง China Guardian บริษัทผูจัดการประมูลสัญชาติจีนคือหนึ่งในผูนําแถวหนาของอุตสาหกรรมดังกลาว ดวยการพัฒนาธุรกิจการประมูลในจีนผานมุมมองดานการอนุรักษมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ การดําเนินงานท่ีโปรงใส และเปนมืออาชีพสงผลให China Guardian กลายเปนบริษัทผูนําในธุรกิจการประมูลของจีน โดยมีสํานักงานอยูในเขตเศรษฐกิจสําคัญๆ เกือบทั่วประเทศท้ังในปกก่ิง เซ่ียงไฮ และเทียนจิน รวมถึงฮองกง ไตหวัน ญี่ปุน และประเทศนอกทวีปอยางในนิวยอรก สหรัฐอเมริกา

นอกจากน้ี China Guardian ยังไดทํางานรวมกับรัฐบาลเพื่อกําหนดวิธีการและนโยบายในการสงออกผลงานทางดานศิลปวัฒนธรรมตางๆ รวมถึงการนําสมบัติของชาติจากตางแดนกลับคืนสูมาตุภูมิ โดยปจจุบัน China Guardianไดรับการจัดอันดับใหเปนบริษัทผูดําเนินธุรกิจการประมูลท่ีมีความนาเช่ือถือในระดับ AAA ซ่ึงนับเปนการจัดอันดับที่ดีที่สุดในอุตสาหกรรมดังกลาว ลาสุด China Guardian เพิ่งจัดงานประมูลไปเมื่อเดือนมิถุนายนปที่ผานมา และสามารถทุบสถิติประมูลผลงานศิลปวัตถุโบราณจํานวนกวา 2,300 ชิ้นหมดในเวลาเพียง 3 วัน สรางเม็ดเงินสะพัดกวา 311 พันลานเหรียญสหรัฐฯ สงผลให China Guardian เอาชนะบริษัทผูทําธุรกิจการประมูลชั้นนําของฝงโลกตะวันตกอยางคริสตีสและซัทเธอรบีสที่มีมูลคาการประมูลที่ 256 และ 293 พันลานเหรียญ ตามลําดับ เมื่อสิ้นสุดการจัดงานประมูลในชวงฤดูใบไมผลิที่ผานมา

ภาพจาก www.sxc.hu โดย tomdowson

Page 25: CT-Magazine Vol.17

Creative Entrepreneurคิด ทํา กิน

25กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

ครอบครองประวัติศาสตรเร�ยกคืนสมบัติแผนดิน

ความกระหายในการครอบครองประวัติศาสตรอันรุงเรืองในอดีตยังทําใหเกิดการทุมเงินเพื่อเรียกคืนสมบัติของชาติ นักสะสมชาวจีนกลายเปนลูกคาอันดับหนึ่งของสถาบันประมูลงานศิลปะในหลายประเทศของยุโรปที่เคยยึดครองโบราณวัตถุจากจีนในอดีต โดยสถาบันประมูลงานศิลปะหลายแหงของฝรั่งเศส รายงานวากลุมนักสะสมชาวจีนยอมทุมเงินประมูลโบราณวัตถุจากจีนท่ีสูญหายไปจากประเทศในชวงการปฏิวัติวัฒนธรรมระหวางป 1967-1976 ดวยราคาสูงลิ่วจากราคาประเมินแบบทุบสถิติ เชนเดียวกับสถาบันแหงอ่ืนๆ ในยุโรปท่ีตางทํารายไดเปนกอบเปนกําเม่ือหันมาจัดประมูลงานศิลปะเอเชียทั้งนี้เนื่องจากนักประมูลชาวจีนตองการหลีกเล่ียงปญหาของปลอมท่ีระบาดหนักอยูในตลาดการประมูลของจีนนั่นเอง ความสําเร็จของธุรกิจการประมูลศิลปวัตถุในจีนน้ี ทําใหสถาบันการประมูลช้ันนําของโลกอยางซัทเธอรบีสถึงกับตองชักธงชาติจีนขึ้นสูยอดเสาดานนอกอาคารสํานักงานใหญในมหานครนิวยอรก เพื่อใหเกียรติแกประเทศที่เปนฐานลูกคาสําคัญของตน นอกเหนือจากสหรัฐอเมริกา อังกฤษ ฝร่ังเศส และสวิตเซอรแลนดทั้งยังเปนการประกาศยอมรับวา จีนคือตลาดประมูลโบราณวัตถุและงานศิลปะที่เติบโตรวดเร็วที่สุดในโลกเวลานี้ ไมเพียงเทานั้น ดวยอํานาจทางเศรษฐกิจและการเมืองของจีนท่ีแข็งแกรงข้ึน ยังสงผลใหฮองกงกลายเปนแหลงประมูลแหงใหญอันดับ สามของโลก รองจากนิวยอรก และลอนดอน เควิน ชิง ผูบริหารของซัทเธอรบีสประจําภูมิภาคเอเชียระบุวา เม่ือสถาบันเปดการประมูลท่ีเอเชียในปที่แลว ปรากฏวาชาวจีนแผนดินใหญเปนผู

ประมูลไดไปมากถึงคร่ึงหน่ึงของการประมูลขายท้ังหมด เชนเดียวกับคริสตีสท่ีเผยวา ลูกคาจากจีนมักเปนผูชนะการประมูลของโกหรูท่ีมีราคาแพงที่สุดใน 6 หมวดจากทั้งหมด 11 หมวด คิดเปนรอยละ 21 ของการขายในการเปดประมูลที่ฮองกงโดยคริสตีสเมื่อฤดูใบไมรวงปที่แลว

ศิลปะยืนยาว ช�ว�ตสั�น

แมตลาดการประมูลศิลปวัตถุในจีนที่ดูเหมือนจะรอนแรงติดเพดานในชวง 4-5 ปหลังมานี้จะมีแนวโนมที่ดีอยางตอเนื่อง แตเมื่อลงลึกไปในอุตสาหกรรมดังกลาวจริงๆ กลับยังพบประเด็นปญหาความออนไหวของธุรกิจการประมูล ดังเชนเมื่อป 2007 ที่ธุรกิจการประมูลงานศิลปในจีนอยูในชวงขาขึ้นสูงสุด บรรดานักคาและนักประมูลผลงานศิลปะตางสนุกกับการปนราคาศิลปวัตถุเพื่อการเก็งกําไรเชนเดียวกับการเก็งกําไรในตลาดหุ นหรือการซื ้อมาขายไปของสินคาราคาแพงตางๆ ตลอดจนเพื่อหลีกเลี่ยงการแบกรับความเสี่ยงเรื่องของคาเงินผันผวนจนสงผลใหเกิดความตองการงานศิลปะที่มีราคาแพงระยับเพิ่มมากขึ้นหลายเทาตัว ตลอดจนมีศิลปนจีนที่ไดรับอานิสงสจากความนิยมในงานศิลปะเกิดขึ้นมากหนาหลายตาเชนกัน ทวาความนิยมดังกลาวอาจไมยืนยาวอยางท่ีคิด เม่ือการวางแผนสรางสถานท่ีจัดแสดงงานศิลปะ แกลเลอรี รวมถึงสตูดิโอสําหรับศิลปนในโครงการหมูบานศิลปนซงจวง ยานทงโจว ชานเมืองฝงตะวันออกของกรุงปกกิ่งที่เปนเสมือนสัญลักษณแหงศิลปะจีนรวมสมัยหยุดชะงักลงในป 2008 เนื่องจากราคาผลงานศิลปะจีนดิ่งลงถึงรอยละ 60 เพราะเศรษฐีจีนเริ่มตระหนักถึงปญหาที่เกิดขึ้นจากการประมูลศิลปวัตถุ ไมวาจะเปนการลักลอบนําเขาผลงานผิดกฎหมายการนําผลงานที่ไมมีใบรับรองมาทําการประมูล

ที่มา:http://in.reuters.comhttp://in.reuters.comwww.artmarketmonitor.comhttp://asia.wsj.comwww.bangkokbiznews.comwww.mcot.netwww.manager.co.th

รวมไปถึงการขโมยและปลอมแปลงผลงานเมื่อผูจัดการประมูลไมสามารถเสาะหาของมีคาที่จูงใจใหเศรษฐีเลือดใหมไดประมูลตามท่ีตองการถึงแมวาตลาดจะกลับมารอนแรงอีกครั้งเมื่อปที่ผานมา เราคงตองรอดูกันตอไปวา การประมูลศิลปวัตถุของจีนนั้นจะยังสามารถดํารงเสนกราฟที่ไตระดับความมั่งคั่งอยูไดอีกนานเทาใด

ภาพจาก flickr โดย denizen24

ภาพจาก flickr โดย Angell Williams

Page 26: CT-Magazine Vol.17

Creative Cityจับกระแสเมืองสรางสรรค

26 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

เร่ือง: นันทิยา เล็กสมบูรณ

Page 27: CT-Magazine Vol.17

Creative Cityจับกระแสเมืองสรางสรรค

ภาพหญิงสาวในชุดราตร�ทันสมัยท่ีนั �งดินเนอรอยูบนดาดฟาในยานเดอะบันด กับหญิงวัยกลางคนที่จายตลาดยามเชาในชุดนอน ดูเหมือนจะเปนความขัดแยงอันนาสนใจที่ถูกวางอยูเคียงขางกันในไกดบุกหลายตอหลายเลม แตจะมีที่ไหนอีกในโลก ท่ีความขัดแยงจะอยูดวยกันไดอยางกลมกลืนมากไปกวาเซ�่ยงไฮ เมืองที่เปนที่สุดของการรวมความเปนทุนนิยมเขากับสังคมนิยม ความเปนตะวันตกเขากับความเปนตะวันออก และความทันสมัยสุดขอบเขากับกลิ�นอายทางประวัติศาสตรและวัฒนธรรม

THE DREAM CITY

ยอนหลังไปไมนานในประวัติศาสตร เซ่ียงไฮ คือบานเกิดของ "สังคมทันสมัย" สําหรับจีน รถยนตท่ีว่ิงคันแรกในประเทศ หรือภาพยนตรเร่ืองแรกตางเกิดขึ้นที่นี่ ความรอนแรงเกินจินตนาการในดานเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ทําใหหลายคนเรียกเมืองแหงนี้วา "เมืองแหงฝน"ซึ ่งก็เปนทั้งฝนดีและฝนราย เพราะในความเจริญทางดานวัตถุ และการรับอารยธรรมตะวันตกแบบสุดขอบนี้ ยังรวมเอาปญหายาเสพติด อาชญากรรม และโสเภณีเขาไวดวย เมื่อเขาสู ยุคของการปดประเทศ "ความทันสมัย" และเปน "สากล" กลับกลายเปนตราบาป ผูคนและธุรกิจจํานวนมากยายออกจากเมือง แตเม่ือมันถูกปลุกใหต่ืนข้ึนอีกคร้ังดวยแผนปฏิรูปเศรษฐกิจในตนทศวรรษ 1990 เซี่ยงไฮก็ลุกขึ้นมาทําหนาที่อยางกระฉับกระเฉง ดวยการสรางสังคมเมืองสําหรับชนช้ันกลางท่ีมีความพรอมในการเปน "ผูบริโภค" แถวหนาของโลกอีกครั้ง

จากนโยบาย "สี่ทันสมัย" ในยุคของการสรางชาติ อันหมายถึงการพัฒนาเกษตรกรรม อุตสาหกรรม การทหาร และการพัฒนาทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ในวันนี้มันไดถูกเปลี ่ยนผานเปนความทันสมัยในบริบทของบริโภคนิยม น่ันคือความฝนทางวัตถุ (Material Dream) สี่อยางอันประกอบดวย บาน รถยนต คอมพิวเตอร และโทรศัพทเคล่ือนท่ี และเซ่ียงไฮก็ดูเหมือนจะเปนทําเลทองในการเติมเต็มไปจนถึงขั้นปรนเปรอความฝนนี้ใหกับชาวจีน ในวันน้ี เซ่ียงไฮในฐานะหน่ึงในเมืองเศรษฐกิจขนาดใหญที่เติบโตเร็วที่สุด ไดกลับมาเปนศูนยกลางการคาและการเงินของจีนอีกคร้ัง และกลายเปนทาสินคาที่มีมูลคาทางเศรษฐกิจขนาดใหญที่สุดในโลก มีบริษัทขามชาติรายใหญกวา 500 แหงเขามาเปดกิจการ ซ่ึงในหลายๆ กรณีไมไดเปนเพียงสาขาเทานั้น แตคือสํานักงานใหญในภูมิภาคที่มีฝายวิจัยและพัฒนาตั้งอยู ตึกที่ติดอันดับสูงที่สุดในโลกหลายแหงอยูที่นี่ รวมถึงแฟล็กชิปสโตรที่หรูหราที่สุดของสินคาหลายๆ แบรนด ก็อยูที่นี่เชนกัน

27กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

ภาพจาก www.sxc.hu โดย Marshall Strabala

Page 28: CT-Magazine Vol.17

Creative Cityจับกระแสเมืองสรางสรรค

SHANGHAI COLORS

หากการเติบโตในจังหวะกาวกระโดดทําใหหายใจไมออก ลองหันหลังใหกับตึกสูงระฟาในเขตเมืองใหมที ่สะทอนวัฒนธรรมทุนนิยมอยางผูตง มองขามแมน้ำหวงผูไปยังยานเดอะบันดบนฝงตะวันตก เราก็จะไดสัมผัสความโรแมนติกจากวัฒนธรรมโคโลเนียลอันรุงเรืองในตนศตวรรษที่ 20 ที่กลับมาเฉิดฉายอีกครั้ง ไมวาจะในยุคสมัยใด ดูเหมือนวา ช่ือ "เซ่ียงไฮ"กับความทันสมัยน้ันแยกจากกันไมออก เชนเดียวกับที่โลกแฟชั่นกําลังชวยกันออกแบบสไตลของเซ่ียงไฮท่ีนําสมัย แตท่ีพิเศษคือพวกเขากําลังทํามันดวยการเสนอจินตนาการกลับไปยังอดีตดังจะเห็นไดจากงานของแบรนดดังระดับโลกไมวาจะเปน วิเวียน แทม, ฮั่นเฟง หรือเชียงไฮ แทง หรือแมแตแบรนดทองถิ่นอยาง ลูคุน ในขณะที่พื้นที่ชอปปงยานซินเทียนตี้ ก็ไดกลายเปนจุดหมายของความทันสมัยในเมืองหลวงใหมของโลกแฟช่ัน ท่ีบรรจุอยูในสถาปตยกรรมแบบยอนยุค มันคือสถานที่แหงอนาคตอันทรงอิทธิพล วิเวียน แทม เจาของแบรนดแฟชั่นชื่อดังไดกลาวไวอยางนาสนใจวา "อนาคตของฉันอยูที่เมืองจีน ฉันภูมิใจในประเทศและวัฒนธรรมของฉันเสมอ ฉันตองการบอกใหโลกรูดวยวา งานของฉันนั้นทําในเมืองจีน มีแรงบันดาลใจจากเมืองจีน และสรางสรรคจากเมืองจีน"i

BETTER LIFE,BETTER CITY

เมื่อระบบเศรษฐกิจไดรับการ "เปด" อยางเต็มที่ แตระบบการบริหารยังคงอยูในแบบ "รวมอํานาจ"จึงไมนาแปลกใจท่ีหลายๆ คร้ัง รัฐบาลจีนสามารถผลักดันแผนงานหลายอยางไดรวดเร็วราวเนรมิตไมเพียงแคเรื่องที่อยูในขอบเขตการทําหนาที่ของรัฐเทานั้น แตหลายครั้งยังรวมถึงการสราง sense หรือ "ความรูสึก" ใหกับประชากรจีนอีกดวย เชนเดียวกับที่นิวยอรกเคยใชนิทรรศการ "ฟวเจอรามา" ในป 1939 เพ่ือแสดงใหชาวอเมริกันเห็นภาพเมืองแหงอนาคต เงินลงทุนมหาศาลที่รัฐบาลจีนใชสําหรับการจัดงานเวิลดเอ็กซโปท่ีเซ่ียงไฮเม่ือปท่ีแลว ก็คือการสรางความพรอมสําหรับประชากรจีนในการกาวเขาสู "สังคม

28 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

เมือง" ที่ "ทันสมัย" และเปยมดวย "คุณภาพชีวิต" ผานการเปดพื้นที่ใหทุกประเทศในโลกมาแสดงใหดูวา การใชชีวิตแบบมีคุณภาพนั้นคืออะไรมีการจัดการอยางไร และใชเทคโนโลยีแบบใด ไมเวนแมแตรายละเอียดอยางหองน้ำแบบชักโครก หรือการเขาคิวเพื่อชมนิทรรศการที่เคยเปนเรื่อง "ไกลตัว" สําหรับคนจีน การจัดงานเวิลดเอ ็กซโปจึงไมไดเปนเพียงการประกาศถึงศักยภาพอันยิ่งใหญ และ Propaganda แบบใหมในการสรางความภาคภูมิใจใหกับคนในชาติเทาน้ัน แตท่ีสําคัญย่ิงกวาก็คือ การใหความรูแบบ "กาวกระโดดไกล"สําหรับคนจีนเองในเรื่องสังคม "อยูดีมีสุข" ที่พวกเขาจะไดสัมผัสในอนาคตอันใกล

1. The Bund แนวอารยธรรมตะวันตกบน ริมแมน้ำหวงผูของเซี่ยงไฮ เรียงรายดวย ตึกที่กอสรางตามแบบสถาปตยกรรม ริมแมน้ำหวงผูของเซี่ยงไฮ เรียงรายดวย ตึกที่กอสรางตามแบบสถาปตยกรรม ริมแมน้ำหวงผูของเซี่ยงไฮ เรียงรายดวย

ยุโรปหลากสไตล ไมวาจะเปนโรมาแนสก โกธิค บาโรก คลาสสิก หรือเรอเนซองส2. Shanghai Tang Café ในซินเทียนตี้3. แฟล็กชิปสโตรที่ใหญที่สุดของ UNIQLO 2. Shanghai Tang Caf3. แฟล็กชิปสโตรที่ใหญที่สุดของ UNIQLO 2. Shanghai Tang Caf

แบรนดเส้ือผาดังจากญ่ีปุน ก็อยูในเซ่ียงไฮ3. แฟล็กชิปสโตรที่ใหญที่สุดของ UNIQLO แบรนดเส้ือผาดังจากญ่ีปุน ก็อยูในเซ่ียงไฮ3. แฟล็กชิปสโตรที่ใหญที่สุดของ UNIQLO

Page 29: CT-Magazine Vol.17

Creative Cityจับกระแสเมืองสรางสรรค

ROAD TO 2020

ระบบบริหารอาจเปนความไดเปรียบสําคัญที่นํามาสู การตัดสินใจและลงมือทําสิ ่งตางๆ ไดอยางรวดเร็ว แตนั่นก็อาจหมายถึงการขาดโอกาสในการมีสวนรวมของสมาชิกสังคมในการกําหนดหนาตาเมืองของตัวเองเหมือนอยางท่ีกําลังเกิดข้ึนในหลายๆ แหงท่ัวโลก "วิสัยทัศน"ของผูปกครองจึงกลายเปนเดิมพันสําคัญในการนําพาเมืองแหงนี้ไปสูฝนอันยิ่งใหญที่ไดวาดไว รายงานจากโกลดแมน แซคส บอกวา ภายในป 2020 เซ่ียงไฮจะมีสภาพคลองเกินคร่ึงหนึ่งของสภาพคลองทั ้งหมดในตลาดทุนทั่วเอเชีย นั่นจึงไมนาแปลกใจ ที่เมืองแหงนี้มีแผนการผลักดันตัวเองใหกลายเปนศูนยกลางทางการเงินของโลก และเปดใหซื้อขายหุนไดตลอด24 ช่ัวโมง นับเปนหน่ึงในแผนการผลักดันระบบเศรษฐกิจของเมืองใหเขาสู เศรษฐกิจบริการ (Service Economy) อันหมายถึงความกาวหนาในการสรางมูลคาทางเศรษฐกิจตามมุมมองของนักนโยบาย หลายคนอาจไมรูวา จีนคือประเทศท่ีมีการผลักดันดานเทคโนโลยีสิ่งแวดลอมอยางจริงจังที่สุดแหงหนึ่งในโลก และเซี่ยงไฮก็คือเมืองที่มีการลงทุนในโครงการดานสิ่งแวดลอมมากที่สุดเมืองหน่ึงเชนกัน น่ันรวมถึงเงินลงทุนถึงหน่ึงพันลานเหรียญสหรัฐฯ ในการทําความสะอาดคลองซูโจวท่ีไหลผานใจกลางเมือง การสนับสนุนการใชพลังงานทางเลือก การยายโรงงานออกไปชานเมือง ไมเพียงเทาน้ัน วิสัยทัศน "สีเขียว" น้ียังรวมถึงการผลักดันนโยบาย 'Half Green' หรือการกําหนดใหเซี่ยงไฮ มีพื้นที่สีเขียวอยางนอย6,787 ตารางกิโลเมตร หรือคิดเปนพื้นที่ครึ่งหนึ่งของเมืองเลยทีเดียว

มันอาจฟงดูเพอฝนอยางยิ่ง ที่จะเปลี่ยนเมืองที่มีขนาดประชากร 20 ลานคนใหเปนพื้นที่สีเขียว พื้นที่ชุมชนเกาจึงถูกเปลี่ยนใหเปนเมืองใหมใน "แนวด่ิง" อยางไมมีทางเลือก (และทําใหหลายคนใจหาย) เม่ือบวกกับแผนการสรางเมืองบริวารใหมถึง 10 แหง ที่ถูกออกแบบใหเชื่อมตอกับเมืองชั้นในดวยเสนทางสีเขียว หรือ Eco-corridors น่ีคือภาพของเซ่ียงไฮท่ีหลายคนตั้งตารอ แต "เมืองแหงอนาคต" จะเกิดข้ึนไมไดหากไมมีประชากรท่ีมีคุณภาพ การปฏิรูปการศึกษาจึงเกิดขึ้นตั้งแตป 1985 โดยมีหัวใจสําคัญอยูที่ "การเรียนรูเพื่อการเรียนรู" (Learn to Learn) ที่มีตั้งแตการออกขอสอบเพื่อทดสอบทักษะในชีวิตจริง การกระตุนใหแตละสถาบันพัฒนาหลักสูตรของตนเอง รวมถึงการดึงฝายตางๆ ที่อยูนอกระบบการศึกษา เชน พิพิธภัณฑ เขามาเปนพารทเนอร และท่ีสําคัญคือ ระบบการศึกษาท่ีไดรับการออกแบบใหนักเรียนตางชาติสามารถเขามาอยูในระบบไดอยางกลมกลืน ในวันนี้ระบบการศึกษาของเซี่ยงไฮจึงไดรับการยกยองวาดีท่ีสุดในโลกii และมีจํานวนผูไดรับการศึกษาในระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา 100 เปอรเซ็นตเต็ม

CENTER TO THETRANSFORMATION

ป 2010 จีนไดแซงหนาญ่ีปุนข้ึนเปนประเทศท่ีมีเศรษฐกิจขนาดใหญเปนอันดับสองของโลก และภายในทศวรรษหนา จีนจะแซงหนาสหรัฐอเมริกาขึ้นมาเปนอันดับหนึ่งiii ซึ่งเร็วกวาเวลาท่ีหลายคนคาดการณไว ระเบียบโลกกําลังเปล่ียนผานไปสูสมดุลใหม ลองหลับตาและจินตนาการถึงจุดศูนยกลางของโลกในอีกไมเกินยี่สิบปขางหนา คุณเห็นภาพ "เมืองแหงฝน" หรือไม

29กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

Shanghai 2020

จะดีแคไหนถาเราสามารถเห็นภาพเมืองของตัวเองในอนาคตได? สํานักผังเมืองของเซ่ียงไฮไดจัดทําโมเดลขนาด 800 ตารางเมตร ท่ียอสวนเมืองเซี่ยงไฮในสเกล 1:200 เพื่อแสดงใหเห็นภาพของเมืองเซี่ยงไฮในป 2020 โดยโมเดลนี้เปนสวนหนึ่งของการจัดแสดงนิทรรศการภายใตธีม "เมือง คน สิ่งแวดลอม และการพัฒนา"ของศูนยนิทรรศการผังเมือง

ภาพจาก www.sxc.hu โดย Jakob Montrasio

ท่ีมา: www.forbes.com, http://asiasociety.org, www.asiaone.comwww.businessweek.com, http://shanghaiist.com และหนังสือประกอบนิทรรศการ China Design Now โดย V&AChina Design Now โดย V&AChina Design Nowภาพเปดจาก flickr โดย rickyqi

i จากบทความ Vivienne Tam, Headed Home (www.forbes.com)Vivienne Tam, Headed Home (www.forbes.com)Vivienne Tam, Headed Homeii จากบทความ Shanghai: The World’s Best School System (asiasociety.org)Shanghai: The World’s Best School System (asiasociety.org)Shanghai: The World’s Best School Systemiii รายงานจากโกลดแมน แซคส ระบุวา จีนจะกลายเปนประเทศท่ีมีขนาด

Shanghai: The World’s Best School Systemรายงานจากโกลดแมน แซคส ระบุวา จีนจะกลายเปนประเทศท่ีมีขนาด

Shanghai: The World’s Best School System (asiasociety.org)รายงานจากโกลดแมน แซคส ระบุวา จีนจะกลายเปนประเทศท่ีมีขนาด

(asiasociety.org)Shanghai: The World’s Best School System (asiasociety.org)Shanghai: The World’s Best School Systemรายงานจากโกลดแมน แซคส ระบุวา จีนจะกลายเปนประเทศท่ีมีขนาด

Shanghai: The World’s Best School System (asiasociety.org)Shanghai: The World’s Best School System

เศรษฐกิจใหญที่สุดในโลกในป 2027รายงานจากโกลดแมน แซคส ระบุวา จีนจะกลายเปนประเทศท่ีมีขนาด

เศรษฐกิจใหญที่สุดในโลกในป 2027รายงานจากโกลดแมน แซคส ระบุวา จีนจะกลายเปนประเทศท่ีมีขนาด

Page 30: CT-Magazine Vol.17

30 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

The Creativeมุมมองของนักคิด

เรื่อง: ณัฐพร ศรีศิริรังสิมากุล

Page 31: CT-Magazine Vol.17

31กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

The Creativeมุมมองของนักคิด

เสิรชหา Search ในฝน

ช่ือ "ไปตู" ไดแรงบันดาลใจมาจากบทกวีเกาแกท่ีมีช่ือเสียงในสมัยราชวงศซง ซ่ึงบรรยายถึงความเพียรพยายามของชายหนุมในการออกตามหาหญิงสาวในอุดมคติ "ไปตู แปลตรงตัวไดวา 'นับรอยครั้ง' มันสื่อถึงการคนหา ผมจึงคิดวาคํานี้นาจะเหมาะ" หลี่เลาถึงเหตุผลในการตั้งชื่อเสิรชเอนจินของเขา แตคงจะไมผิด หากเราจะใชคําวา "ไปตู" เพื่อบอกเลาถึงเสนทางชีวิตของผูบริหารไฟแรงคนน้ี และความมุมานะแบบไมลดละในการเดินทางตามฝนของเขา หลี่เกิดและเติบโตในครอบครัวคนงานของโรงงานแหงหนึ่งในเมืองหยางเฉวียน ทางตอนเหนือของประเทศจีน ในฐานะลูกชายคนเดียวของตระกูล เขาขวนขวายหาความรูจนไดเขาเรียนในคณะบริหารจัดการสารสนเทศ มหาวิทยาลัยปกกิ่ง "ตอนผมเปนเด็ก แมคอยสอนเสมอวาครอบครัวของเราไมมีเสนสาย ไมมีทางลัดสูความสําเร็จ ถาผมตองการมีงานที่ดีและอนาคตที่มั่นคง ก็ตองตั้งใจเรียนและสอบเขามหาวิทยาลัยใหได" หลี่เลา จากนั้นเขาไดเดินทางไปศึกษาตอระดับปริญญาโท สาขาวิทยาศาสตรคอมพิวเตอร ณ มหาวิทยาลัยนิวยอรก บัฟฟาโล ในสหรัฐอเมริกา และเริ่มตนการทํางานในวงการธุรกิจดอทคอมในบริษัทชื่อดังอยางดาวโจนส และไดรับมอบหมายใหพัฒนาโปรแกรมซอฟทแวรแกเว็บไซตของวอลสตรีทเจอรนัล กอนที่จะยายไปหาประสบการณในซิลิคอน วัลเลย แหลงรวมบุคลากรหัวกะทิของวงการไอที จากการทาบทามของผูพัฒนาเสิรชเอนจินรุนกอนอยาง Infoseek

การทํางานและใชชีวิตในอเมริกานี่เองที่จุดประกายใหหลี่สนใจในเสิรชเอนจินอยางจริงจัง "ผมรูวาส่ิงน้ีจะเปนประโยชนแกคนนับลานท่ัวโลก และผมก็รูวาผมสามารถสรางมันขึ้นมาได" หลี่กลาว และเขาก็ทําไดเชนนั้นจริงๆ เขาประสบความสําเร็จในการคิดคนระบบวัดและจัดอันดับเว็บไซต โดยประเมินจากจํานวนลิงกของเว็บไซตอ่ืนๆ ท่ีมีเน้ือหาเก่ียวของท่ีทําการเช่ือมโยงมายังเว็บเพจ และไดจดสิทธิบัตรไวภายใตช่ือ RankDex ท้ังยังคิดคนระบบคนหารูปภาพใหแกเว็บไซต Go.com กอนท่ีจะตัดสินใจเดินทางกลับบานเกิดเพ่ือบุกเบิกตลาดเสิรชเอนจินในประเทศจีน ทามกลางเสียงคัดคานของคนรอบขางที่แนะใหเขาลงทุนกับธุรกิจเกมออนไลนแทน เพราะสามารถทําเงินไดเร็วกวา แตหลี่กลับปฏิเสธและเปดตัวไปตูขึ้นในป 2000 "จะวาผมหัวรั้นก็ได แตผมเห็นอนาคตของเสิรชเอนจินวามีทางโตไดอีกไกล อีกอยาง ผมเปนคนมุงมั่นมาก หากผมตัดสินใจอะไรลงไปแลว จะไมเปลี่ยนใจงายๆ และจะทุมเทใหกับสิ่งนั้นจนกวาจะทํามันใหดีไดดั่งใจ"

ถึงแมวาเสิรชเอนจ�นอยาง “กูเกิล” จะประสบความสําเร�จจนสามารถเปลี่ยนช�่อธุรกิจของตัวเองใหกลายมาเปนคํากร�ยาที่คนทั�งโลกใชในการคนหาขอมูล แตในประเทศจ�น ยักษใหญของโลกกลับตองพายแพใหแก Baidu (ไปตู) เสิรชเอนจ�นสัญชาติจ�นซ�ง่ครองใจผูใชอินเทอรเน็ตแดนมังกรกวารอยละ 70 หร�อประมาณ 294 ลานคน จนทําใหไปตูกาวทะยานข�้นมาเปนเสิรชเอนจ�นยอดนิยมอันดับ 4 ของโลก และผูอยูเบื้องหลังความสําเร�จนี้ คือ โรบิน หลี่ (Robin Li) ผูกอตั�งและผูบร�หารไฟแรง ที่ไดรับเลือกใหเปนหนึ่งใน 100 ผูทรงอิทธิพลของโลกประจําป 2010 โดยนิตยสารไทมและนิตยสารฟอรบส พรอมทั�งไดรับการขนานนามวาเปน “ชายผูฟอรบส พรอมทั�งไดรับการขนานนามวาเปน “ชายผูฟอรบสพ�ช�ตกูเกิล”

Page 32: CT-Magazine Vol.17

32 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

The Creativeมุมมองของนักคิด

Outgoogled Googleแนนอนวาความมุมานะของหลี่เปนผล เขาใชเวลาเพียงหาปในการทําใหไปตูกลายเปนบริษัทจากประเทศจีนแหงแรกที่ไดเขาสูตลาดหลักทรัพยแนสแด็ก (NASDAQ) แถมยังช็อกโลกเมื่อเขาปฏิเสธขอเสนอของไมโครซอฟท ยาฮู และกูเกิล ที่ขอซื้อหุนไปตูในราคากวา 1.5 พันลานเหรียญสหรัฐฯ "ผมรูวาไปตู มีคามากกวานั้น เพราะตลาดจีนมีศักยภาพที่จะเติบโตไดอยางมหาศาล" นักธุรกิจผูมองการณไกลใหเหตุผลงายๆ และเขาก็ไดพิสูจนแลววาตัดสินใจไมผิด ปจจุบัน ดวยวัยเพียง 42 ป หลี่ไดรับการจัดอันดับใหเปนบุคคลที่ร่ำรวยที่สุดเปนอันดับสองของประเทศจีน ดวยมูลคาทรัพยสินกวา 7.2 พันลานเหรียญสหรัฐฯ และกําไรในป 2010 ของไปตูก็เพิ่มขึ้นถึง 112% เมื่อเทียบกับของปที่ผานมา แตความสําเร็จของไปตูกลับเปนที่กังขาของหลายฝาย หลี่ตองพาบริษัทฝาฟนมรสุมมากมาย ทั้งโดนฟองรองจากคายเพลงยักษใหญนานาชาติในขอหาละเมิดลิขสิทธิ์ เนื่องจากแสดงลิงกเว็บไซตดาวนโหลดเพลงผิดกฎหมาย และโดนโจมตีในเรื่องความนาเชื่อถือของขอมูล (เมื่อเทียบกับขอมูลท่ีไดจากกูเกิล) เน่ืองจากไปตูคัดกรองเว็บไซตท่ีมีเน้ือหาเก่ียวของกับการเมือง เพื่อใหผานกระบวนการเซ็นเซอรของรัฐบาลจีน ทั้งยังถูกครหาวาพึ่งใบบุญรัฐบาลจีนที่ชวยปดกั้นการเขาถึงบริการของกูเกิลหลายอยาง จนกูเกิลตองถอนกิจการออกจากประเทศจีนในเดือนมีนาคม ป 2010 อีริค ชมิดท ซีอีโอของกูเกิล พูดถึงการปดกูเกิลในประเทศจีนที่ทําใหไปตูไดกําไรจากคาโฆษณาเพิ่มขึ้นมหาศาลวาเปน "ของขวัญแกโรบิน" แตหลี่มองวา ความสําเร็จของไปตูนั้นมาจากการทําการบานและศึกษาตลาดมาอยางดีตางหาก "การท่ีจะประสบความสําเร็จในตลาดจีนไดน้ันไมใชเร่ืองงาย ในชวงแรกที่เริ่มทําไปตู ผมเคยคิดที่จะยายไปฮองกงเหมือนกัน เพื่อจะไดไมตองรับมือกับระบบเซ็นเซอร แตคุณลองคิดดูดีๆ หากบริษัทสัญชาติจีนอยางไปตูทําเชนน้ันจริง ก็คงถูกตราหนาวาเปนพวกตอตานรัฐบาล และชีวิตผมคงจบเหแคนั้น ตลาดของประเทศจีนแตกตางจากที่อื่นมาก คุณตองเรียนรูที่จะอดทนและรับมือกับความทาทายและสิ่งที่อยูเหนือการควบคุม เชน ความเร็วอินเทอรเน็ตท่ีชา ระบบราชการ และการเซ็นเซอร" หล่ีกลาว "กอนที่กูเกิลจะเขามาลงทุนในจีน มีคนถามผมวา กูเกิลควรจะทําอยางไรใหตีตลาดจีนได ผมตอบไปวา หากผมเปนอีริค ผมจะมาอยูที่เมืองจีนอยางนอย 6 เดือน เพื่อศึกษาตลาด แตเห็นไดชัดวา เขาไมไดทําตามคําแนะนําของผม"

ตลาดของประเทศจ�นแตกตางจากท่ีอ่ืนมาก คุณตองเร�ยนรูท่ีจะอดทนและรับมือกับความทาทายและสิ�งที่ท่ีอ่ืนมาก คุณตองเร�ยนรูท่ีจะอดทนและรับมือกับความทาทายและสิ�งที่ท่ีอ่ืนมาก คุณตองเร�ยนรูท่ีจะอดทน

อยูเหนือการควบคุม

ภาพจาก www.sxc.hu โดย Kwinton

ภาพจาก www.sxc.hu โดย bunders

Page 33: CT-Magazine Vol.17

33l Creative Thailand

The Creativeมุมมองของนักคิด

แตสิ่งที่หลายฝายตางจับตามอง คือ การพบปะพูดคุยกันระหวางหล่ีและมารก ซักเคอรเบิรก ผูกอต้ังเฟซบุก ซ่ึงเดินทางไปพบหล่ีท่ีออฟฟศในกรุงปกก่ิงถึงสองคร้ังแลว ไมมีใครรูถึงรายละเอียดในการพูดคุยกันของสองเจาสัวแหงวงการไอทีทั้งสอง แตสื่อมวลชนและนักวิเคราะหตางมองวา ซักเคอรเบิรกตองการคําแนะนําจากหล่ีในการหาทางเจาะตลาดประเทศจีน ซึ่งบล็อกการใชงานเว็บไซตเครือขายสังคมออนไลนอยาง เฟซบุก ทวิตเตอร และยูทูบ "ผมไมตองการเงินเยอะไปกวานี้แลว สิ่งสําคัญที่สุดสําหรับผม คือ การพัฒนาไปตูใหดียิ่งขึ้นเรื่อยๆ" หลี่ตอบ เมื่อถามถึงแรงผลักดันในการทํางานของเขา "ในอีกสิบปขางหนา ผมหวังวาไปตูจะเปนชื่อที่คนทั่วโลกรูจัก อีกไมนาน คุณจะเห็นบริษัทสัญชาติจีนหลายแหงผงาดในตลาดโลกและผมเชื่อวา ไปตูมีศักยภาพพอที่จะเปนหนึ่งในบริษัทเหลานั้น" ซีอีโอหนุมคนนี้ตอบปดการสัมภาษณดวยน้ำเสียงมั่นใจ

ภาษาจ�นนั�นเต็มไปดวยความซับซอนทั�งตัวอักษรและการออกเสียง และมีการเวนวรรคที่ตางจากภาษาอังกฤษ แคคําวา ‘ฉัน’ ในภาษาจ�นก็มีว�ธีพูดท่ีแตกตางกันไปอยางนอยถึง 38 อยางแลว ทีมว�ศวกรของเราจ�งออกแบบระบบการคนหาใหอํานวยความสะดวกแกผูใชภาษาจ�นไดอยางสมบูรณที่สุดอํานวยความสะดวกแกผูใชภาษาจ�นไดอยางสมบูรณที่สุดอํานวยความสะดวกแกผูใชภาษา

รูเขา รูเรา รบรอยครั�ง ชนะรอยครั�งตลอดระยะกวาสิบปที่ผานมา ไปตูทิ้งคูแขงอื่นๆ แบบไมเห็นฝุน พรอมชูจุดเดนในฐานะที่เปนเว็บคนหาภาษาจีนที่สรางขึ้นโดยคนจีนและเพื่อคนจีน "ภาษาจีนน้ันเต็มไปดวยความซับซอนท้ังตัวอักษรและการออกเสียง และมีการเวนวรรคท่ีตางจากภาษาอังกฤษ แคคําวา 'ฉัน' ในภาษาจีนก็มีวิธีพูดที่แตกตางกันไปอยางนอยถึง 38 อยางแลว ทีมวิศวกรของเราจึงออกแบบระบบการคนหาใหอํานวยความสะดวกแกผูใชภาษาจีนไดอยางสมบูรณท่ีสุด" "คนสวนใหญมักเขาใจผิดวา ที่ไปตูสามารถครองตลาดจีนไดเพราะเราไมมีคูแขงและไดรับอภิสิทธิ์จากรัฐบาล" หลี่พูดถึงอีกหนึ่งขอวิจารณของใครหลายคน "แตจริงๆ แลว ประเทศจีนเปนตลาดที่ใหญและเติบโตเร็วมาก นอกจากไปตูแลว ผูใชอินเทอรเน็ตชาวจีนยังมีเว็บคนหาขอมูลสัญชาติจีนใหเลือกอีกหลายเจา ทั้ง Tencent, Soso, Sogou และ Goso คุณตองพรอมรับมือกับคูแขงใหมๆ ที่ผุดขึ้นมามากมายทุกวัน" นอกจากน้ี หล่ียังสรางจุดขายเพ่ิมใหแกเว็บไซตของเขา โดยนําเสนอบริการและผลการคนหาที่หลากหลายตรงใจผูใช "หนาผลการคนหาของไปตู นอกจากจะแสดงผลการคนหาขอมูลที่ตองการแลว ยังมีลิงกที่เชื่อมโยงไปยังเว็บบอรดที่ผูใชสามารถตั้งกระทูเพื่อแสดงความคิดเห็น ซักถามขอสงสัย และพูดคุยกันได เมื่อพวกเขารูสึกผูกพันและเปนสวนหนึ่งของไปตูแลว พวกเขาก็จะไมเปลี่ยนใจไปหาเว็บไซตอื่น" หลี่อธิบาย พรอมกลาวเสริมถึงแผนในอนาคตที่จะขยายธุรกิจของไปตูใหครอบคลุมเกมออนไลน บริการชําระเงิน และซื้อของออนไลน ในป 2010 ไปตูไดรับการจัดอันดับจาก Alexa ใหเปนเว็บไซตที่มีผูใชมากที่สุดเปนอันดับ 6 ของโลก แซงหนาเว็บไซตที่เราคุนเคยอยาง Wikipedia หรือแมแต Amazon เมื่อประสบความสําเร็จกับการครองตลาดในประเทศเชนนี้แลว เปาหมายตอไปของผูบริหารคนนี้ก็คือ การพาเสิรชเอนจินสัญชาติจีนของเขาออกสูตลาดโลก โดยจุดหมายแรกของเขา คือ ญี่ปุน "เราเลือกญี่ปุนเปนประเทศแรก เนื่องจากภาษาจีนและภาษาญี่ปุนนั้นมีความคลายคลึงกัน และผมก็เชื่อมั่นในเทคโนโลยีของไปตูที่สนับสนุนการคนหาขอมูลสําหรับเว็บไซตท่ีไมใชภาษาอังกฤษ" หล่ีกลาว

กุมภาพันธ 2554

Page 34: CT-Magazine Vol.17

34 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554

ครอบครัวสมาชิกในครอบครัวเปนสวนสําคัญในชีวิตของหลี่มาโดยตลอด เมื่อเขายังเด็ก เขามีพ่ีสาวเปนแบบอยาง "พ่ีสาวผมชวยสอนหนังสือผมต้ังแตกอนผมเขาโรงเรียนเสียอีก ผมเลยเขาใจบทเรียนไดเร็วกวาเพื่อนรวมชั้น แถมพอเธอไปเรียนตอที่ปกกิ่ง ทุกครั้งที่เธอกลับมาบาน ก็จะเลาใหฟงวามหาวิทยาลัยที่นั่นดีอยางไร นั่นเปนแรงผลักดันใหผมอยากจะเขาเรียนมหาวิทยาลัยแบบเธอบาง" หลี่ยังยกใหเมลิสซา หมา ภรรยาของเขา เปนอีกหนึ่งแรงบันดาลใจที่ผลักดันใหเขาประสบความสําเร็จอยางในทุกวันนี้ "เธอเปนรักแรกพบของผม ซ่ึงคอยอยูเคียงขางและสนับสนุนผมตลอดมา"

อเมร�กา"ชวงท่ียายจากปกก่ิงเพ่ือไปเรียนตอท่ีนิวยอรกน้ันอาจเปนหน่ึงในชวงท่ีลําบากที่สุดสําหรับผม" หลี่ยอมรับ "ในตอนนั้นภาษาอังกฤษผมก็ยังไมแข็งแรง สื่อสารกับใครก็ลําบาก แถมยังพลาดการเรียนไปตั้งหนึ่งเทอม แตประสบการณคร้ังน้ันสอนใหผมรูจักใชชีวิตดวยตนเอง และรูวาจริงๆ แลว ผมก็ไมไดดอยไปกวาคนอื่น"

ลูกสาวหากมีเวลาวาง หลี่จะพาภรรยาและลูกสาวของเขาไปเที่ยว "การเปนพอทําใหผมเปลี่ยนไปเยอะ" หลี่เลายิ้มๆ "กอนหนานี้ ผมคิดเสมอวาการมีลูกนั้นเปนภาระ แตตอนนี้ไมมีอะไรในโลกที่จะดีไปกวาการไดใชเวลากับลูกสาวของผมอีกแลว"

สุข = สําเร�จอาจจะฟงดูเฝอ แตหลี่บอกวาเคล็ดลับสูความสําเร็จของเขานั้น คือ เลือกทําส่ิงท่ีทําแลวมีความสุข "ผมชอบบอกใครๆ วาผมทํางานท่ีไปตู และชอบเลาใหคนอื่นฟงวาผมทําอะไรบาง เพราะผมรักในสิ่งที่ผมทํา ผมรักเสิรชเอนจิน และผมมีความสุขที่ไดเห็นผลงานของผมเปนประโยชนตอคนอื่น คุณตองหาใหเจอวาคุณชอบอะไร อะไรท่ีทําใหคุณมีความสุข และเม่ือคุณพบสิ่งนั้นแลว ก็ทุมเทใหกับมัน เพียงแคนี้ปาฏิหาริยก็จะเกิด"

ที่มา:www.businessweek.comwww.guardian.co.ukwww.chinadaily.comwww.forbes.comwww.web2summit.com

The Creativeมุมมองของนักคิด

ภาพจาก flickr โดย Kevin

ภาพจาก www.sxc.hu โดย nhennette

Page 35: CT-Magazine Vol.17

35กุมภาพันธ 2554 l Creative Thailand

กาวสูมิติใหมของโลกธุรกิจสรางสรรค…กาวทันตลาดยุคใหมโครงการ “การสรางคุณคาและมูลคาเพ่ิมของผลิตภัณฑดวยความคิดสรางสรรคป 2554” ณ จังหวัดเชียงใหม

พบงานสัมมนากระตุนความคิดสรางสรรคใหคุณไดยกระดับผลิตภัณฑสูระดับสากลไปกับกูรูมืออาชีพวันที่ 1 มีนาคม 2554 เวลา 9.00 - 18.00 น. ณ หองบรรยายรวม ชั้น 4 อาคารใหม คณะวิจิตรศิลป มหาวิทยาลัยเชียงใหมและพบผูเชี่ยวชาญดานการพัฒนาผลิตภัณฑจาก TCDC รวมใหคำปรึกษาในการตอยอดผลิตภัณฑอยางใกลชิดภายในงาน

สำรองที่นั่งและสอบถามขอมูลเพิ่มเติมไดที่ศูนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC)โทร. 02 664 8448 ตอ 213, 214

และรวมเปน 1 ใน 20 คนที่มีโอกาสเขารวมเวิรกช็อปเพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑเต็มรูปแบบกับผูเชี่ยวชาญดานการออกแบบผลิตภัณฑฟรี!!สมัครวันนี้ - 28 กุมภาพันธ 2554

ติดตอขอรับใบสมัครและสงใบสมัครไดที่ ศูนยสงเสริมอุตสาหกรรมภาคที่ 1 จังหวัดเชียงใหม เลขที่ 158 ถนนทุงโฮเต็ล ตำบลวัดเกต อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม 50000โทรศัพท : (053) 245361-2, 243494, 243492, 242226 ตอ 330 หรือดาวนโหลดใบสมัครไดที่ www.tcdc.or.th

จัดโดย

Page 36: CT-Magazine Vol.17

Editor's Noteบทบรรณาธิการ

36 Creative Thailand l กุมภาพันธ 2554