การเรยนรแบบผสมผสาน กรณศกษา : โรงเรยนศรวงวทยาคาร

Blended Learning Case Study : Siriwang Wittayakarn School

ลภสปาลน ใจธรรม Lapatpalin Jaitham

สารนพนธนเปนสวนหนงของการศกษา หลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ

คณะวทยาการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร

ปการศกษา 2558

I

หวขอโครงงาน การเรยนรแบบผสมผสาน กรณศกษา : โรงเรยนศรวงวทยาคาร

ชอนกศกษา นางสาวลภสปาลน ใจธรรม รหสนกศกษา 5717670018 หลกสตร วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาเทคโนโลยสารสนเทศ ปการศกษา 2558 อาจารยทปรกษา ผศ.ดร.พนม เพชรจตพร

บทคดยอ

การท าโครงงานครงนมวตถประสงค 1.ปรบกระบวนการเรยนการสอนจากเดมซงเปนแบบพบหนากนในชนเรยนแตเพยงอยางเดยว ใหเปนกระบวนการเรยนการสอนแบบผสมผสาน 2. เพอสรางสอการเรยนการสอนแบบ e-Learning ในรายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โดยผสอนจดเตรยมเนอหาของบทเรยนในรปแบบตางๆ ซงมความทนสมย นาสนใจ และเนนเนอหาทเหมาะสมกบผเรยน น าเขาสระบบ e-Learning เมอน าระบบไปใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนศรวงวทยาคาร ผลปรากฏวา สอการเรยนการสอนมประสทธภาพสงกวาเกณฑ 81.74/83.13 ผลสมฤทธทางการเรยน หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทระดบ 0.05 และนกเรยนทไดรบการจดการเรยนการสอนแบบผสมผสาน มความพงพอใจตอการใชระบบ e-learning อยในระดบมากทสด ครผสอนมความพงพอใจตอการใชระบบ e-learning อยในระดบมากทสด สรปไดวา การเรยนรแบบผสมผสาน เปนประโยชนและสามารถน าไปใชในรายวชาอน

II

กตตกรรมประกาศ

สารนพนธนส าเรจดวยด เพราะความชวยเหลอจากบคคลหลายทาน โดยเฉพาะอยางยง ผศ.ดร.พนม เพชรจตพร อาจารยทปรกษา ขาพเจาขอขอบพระคณเปนอยางสง ทคอยใหแนวคด ใหค าปรกษา ใหความชวยเหลอแกไขขอบกพรองและสละเวลาเพอตรวจทานสารนพนธ เพอใหสารนพนธนมความสมบรณ

ขอขอบพระคณอาจารยทกทานทใหความรแกขาพเจา รวมถงเพอน ๆ ทกคน ทคอยใหค าปรกษาและใหก าลงใจมาโดยตลอด

ขอขอบคณ นกเรยนโรงเรยนศรวงวทยาคาร ทเปนกลมตวอยางในครงน โดยใหความรวมมอในการจดเกบขอมลเปนอยางด

ขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ทไดใหก าเนดอปการะเลยงดขาพเจามาเปนอยางด และใหการสนบสนนดานการศกษามาโดยตลอด

คณคาและประโยชนอนเกดจากสารนพนธน ขอมอบแดบดา มารดา ครอาจารยและผมพระคณทกทาน

ลภสปาลน ใจธรรม

III

สารบญ

หนาท

บทคดยอภาษาไทย………………………………………………………………......................... I กตตกรรมประกาศ………………………………………………………………..........................II สารบญ………………………………………………………………...................................... …III สารบญ (ตอ)………………………………………………………….........................................IV สารบญตาราง…………………………………………………………........................................V สารบญรป…………………………………………………………............................................VI สารบญรป (ตอ)…………………………………………………..............................................VII สารบญรป (ตอ)………………………………………………….............................................VIII บทท 1 บทน า

1.1 กลาวน า…………………………………………………………..............................1 1.2 กรณศกษา…………………………………………………………..........................1 1.3 ปญหาและแรงจงใจ……………………………………………................................1 1.4 แนวทางในการแกไขปญหา……………………………………………....................2 1.5 วตถประสงคของการโครงงาน……………………………………………................3 1.6 ขอบเขตของงาน……………………………………………....................................3 1.7 ประโยชนทไดรบ……………………………………………...................................3 1.8 สรป..............................……………………………………………........................3

บทท 2 แนวคดและทฤษฎทเกยวของ 2.1 กลาวน า……………………………………………................................................5 2.2 ทฤษฎทเกยวของ………………………………....................................................5

บทท 3 การออกแบบระบบ 3.1 กลาวน า………………………………................................................................25 3.2 การวเคราะหขอมลสภาพปญหา…………………...............................................25 3.3 กระบวนการเรยนการสอนแบบพบหนากนซงเปนกระบวนการปจจบน................26 3.4 แนวทางการเรยนการสอนแบบผสมผสาน……...................................................28 3.5 แนวคดของการออกแบบระบบงาน…….............................................................29 3.6 ระบบงานของ e-Learning………………...........................................................34 3.7 ความตองการของระบบ e-Learning..................................................................38 3.8 การเลอกซอฟตแวร Open source เพอใชงาน...................................................40 3.9 โปรแกรม moodle.............................................................................................42 3.10 ตดตงซอฟตแวรพรอมใชงานเบองตน..............................................................43

IV

สารบญ (ตอ)

หนาท

3.11 การวางแผนงานและการน าระบบไปใช.............................................................44 บทท 4 ผลการทดลอง 4.1 กลาวน า............................................................................................................45

4.2 การทดลองในสวนของ e-Learning……………………………….........................45 4.3 การประเมนผลสมฤทธของผเรยน……………….……………….........................66 4.4 การประเมนความพงพอใจของนกเรยนและครผสอนตอการใชระบบ

e-Learning………………..…………………………………………………………..71 บทท 5 สรปผลและวจารณ 5.1 กลาวน า............................................................................................................74 5.2 สรปผลการด าเนนงาน.......................................................................................74 5.3 วจารณ.............................................................................................................75 อางอง.................................................................................................................................76

ภาคผนวก ก

ภาคผนวก ข

V

สารบญตาราง

หนาท

ตารางท 3.1 สญลกษณทใชในการเขยนแผนภาพการไหลของขอมล……………...................29 ตารางท 3.2 แสดงการวเคราะหความตองการผใชและสทธการใชงาน………………..............41 ตารางท 3.3 เปรยบเทยบคณสมบตของเครองมอทใหความสนใจ…………………….............41 ตารางท 4.1 แสดงผลการสอบยอยระหวางการเรยนโดยใช e-Learning………………..….….61 ตารางท 4.2 แสดงผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชe-Learning ………………………………………………………………….63 ตารางท 4.3 แสดงผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนโดยใช e-Learning……….65 ตารางท 4.4 ผลการวเคราะหหาประสทธภาพของแบบทดสอบทใชใน e-Learning ....……….65 ตารางท 4.5 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลความพงพอใจของนกเรยน

ตอการใชระบบ e-Learning....…………………………………..…………..…….66 ตารางท 4.6 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลความพงพอใจของครผสอน

ตอการใชระบบ e-Leaarning....……………………………………………..…….67 ตารางท ข.1 ผลการตอบแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอการใชระบบ

e-Learning………………………………………………………………......…….ข-3 ตารางท ข.2 ผลการตอบแบบสอบถามความพงพอใจของครผสอนตอการใชระบบ

e-Learning………………………………………………………………......…….ข-9

VI

สารบญรป

หนาท รปท 1.1 แนวทางการเรยนรแบบผสมผสานทน ามาใชงาน.....................................................2 รปท 2.1 องคประกอบของ LMS.........................................................................................10 รปท 2.2 ผใชงานในระบบ LMS..........................................................................................12 รปท 2.3 ความหมายของ ระบบ E – Learning……….........................................................15 รปท 2.4 องคประกอบของ e-Learning ……...……….........................................................17 รปท 2.5 รปแบบของ ADDIE moodle ……...………..........................................................23 รปท 3.1 สาเหตหลกและสาเหตยอยของปญหา………………...............................................25 รปท 3.2 การเรยนการสอนในหองเรยนแบบพบหนากนตามปกตทวไป..................................27 รปท 3.3 กจกรรมการเรยนการสอนแบบผสมผสาน..............................................................28 รปท 3.4 Context Diagram.................................................................................................30 รปท 3.5 Process 1 การลงทะเบยน....................................................................................30 รปท 3.6 Process 2 การเขาสระบบ.....................................................................................31 รปท 3.7 Process 3 Edit บทเรยน.......................................................................................31 รปท 3.8 Process 4 Edit แบบทดสอบ.................................................................................32 รปท 3.9 Process 5 การศกษาบทเรยน...............................................................................32 รปท 3.10 Process 6 แบบทดสอบ……...............................................................................33 รปท 3.11 Process 7 กระดานขาว......................................................................................33 รปท 3.12 Process 8 ตารางนดหมาย..................................................................................34 รปท 3.13 ขนตอนสวนของผเรยน........................................................................................35 รปท 3.14 ขนตอนสวนของผสอน.........................................................................................36 รปท 3.15 ขนตอนสวนของผดแลระบบ................................................................................37รปท 3.16 หนาแรกหลงจากตดตงซอฟตแวรเสรจสน............................................................43 รปท 4.1 หนาจอหลกของระบบ……....................................................................................45 รปท 4.2 หนาจอการเขาสระบบ………………………………................................................46 รปท 4.3 หนาจอของผเรยน หลงจากเขาสระบบ...................................................................46 รปท 4.4 หนาจอของ Admin หลงจากเขาสระบบ……...........................................................46 รปท 4.5 หนาจอการเลอกภาษากอนการใชงานระบบ……………………..............................47 รปท 4.6 หนาจอการเลอกรายวชา……………………...........................................................47 รปท 4.7 หนาจอการเขาสรายวชา…………………...............................................................48 รปท 4.8 หนาจอการเลอกหวขอทตองการศกษา...................................................................48 รปท 4.9 หนาจอของบทเรยน..............................................................................................49

VII

สารบญรป (ตอ)

หนาท รปท 4.10 หนาจอการเลอกท าแบบทดสอบ..........................................................................49 รปท 4.11 หนาจอการยนยนการท าแบบทดสอบ...................................................................50 รปท 4.12 หนาจอแสดงการท าแบบทดสอบหลงบทเรยน.......................................................50 รปท 4.13 หนาจอแสดงสถานะการท าแบบทดสอบ……........................................................51 รปท 4.14 หนาจอแสดงยนยนการสงค าตอบแลวสนสดการท าแบบทดสอบ…….....................52รปท 4.15 หนาจอแสดงผลการท าแบบทดสอบ………..........................................................52 รปท 4.16 หนาจอแสดงการท าแบบทดสอบใหม……............................................................53 รปท 4.17 หนาจอแสดงการเขาดประวตการท าแบบทดสอบ……..........................................53 รปท 4.18 หนาจอแสดงประวตการท าแบบทดสอบ……........................................................54 รปท 4.19 หนาจอแสดงวธการตรวจสอบคะแนนเกบของตนเอง…….....................................54 รปท 4.20 หนาจอแสดงผลการทดสอบในแตละครง…….......................................................55 รปท 4.21 หนาจอแสดงการเลอกดผลการเรยน…….............................................................55 รปท 4.22 หนาจอแสดงสรปผลการเรยนของแตละวชา…......................................................56 รปท 4.23 หนาจอแสดงการออกจากระบบ……....................................................................56 รปท 4.24 หนาจอหลกของผดแลระบบ (Admin) ….............................................................57 รปท 4.25 หนาจอการตงคาหนาแรกส าหรบผดแลระบบ (Admin) ….....................................57 รปท 4.26 หนาจอแสดงค าสงการเพม/แกไข รายวชา............................................................58 รปท 4.27 หนาจอการเพม/แกไข รายวชา............................................................................58 รปท 4.28 หนาจอการเพมรายวชา……................................................................................59 รปท 4.29 หนาจอการบนทกการเพมรายวชา……................................................................59 รปท 4.30 หนาจอการแกไขรายวชา……..............................................................................60 รปท 4.31 หนาจอการบนทกขอมลการแกไขรายวชา…….....................................................60 รปท 4.32 หนาจอแสดงขนตอนการเพมผสอน…..................................................................61 รปท 4.33 หนาจอการก าหนดรายละเอยดผสอน……............................................................62 รปท 4.34 หนาจอการเพมผสอน……...................................................................................62 รปท 4.35 หนาจอการเลอกรายวชาเพอตรวขสอบคะแนน……..............................................63 รปท 4.36 หนาจอการคลก Attempts เพอดผลคะแนน……...................................................63 รปท 4.37 หนาจอการเลอกออปชนในการแสดงผลการเรยน ……........................................64 รปท 4.38 หนาจอแสดงผลคะแนนของผเรยน ……...............................................................65 รปท 4.39 กราฟแสดงผลคะแนนของผเรยน……..................................................................66 รปท 4.40 กราฟแสดงผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน……............................................69

VIII

สารบญรป (ตอ)

หนาท รปท ก.1 การคลายซบไฟลตดตง moodle-latest-13............................................................ก-1 รปท ก.2 ทตดตงซอฟตแวร moodle ภายในเครองคอมพวเตอร..........................................ก-1 รปท ก.3 URL ทใชตดตงซอฟตแวร moodle......................................................................ก-2 รปท ก.4 หนาแรกของการตดตงซอฟตแวร moodle............................................................ก-2 รปท ก.5 หนา Confirm paths moodle...............................................................................ก-3 รปท ก.6 หนา Choose database driver moodle...............................................................ก-4 รปท ก.7 กระบวนการ Database settings ของซอฟตแวร moodle.....................................ก-4 รปท ก.8 กระบวนการตรวจสอบ Server checks ของระบบของซอฟตแวร moodle.............ก-5 รปท ก.9 กระบวนการตดตง ซอฟตแวร moodle.................................................................ก-5 รปท ก.10 หนาจอเขาสระบบของซอฟตแวร moodle...........................................................ก-6 รปท ก.11 กรอกขอมลตาง ๆ ทส าคญกอนเรมใชงาน..........................................................ก-6 รปท ก.12 กรอกขอมลทงหมดเรยบรอย กดปม Save Changes..........................................ก-7 รปท ก.13 หนาพรอมใชงานของซอฟตแวร moodle............................................................ก-7 รปท ข.1 กราฟแสดงผลการประเมน ชวยเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง..........................ข-4 รปท ข.2 กราฟแสดงผลการประเมน บทเรยนใน e-Learning มประโยชนตอการเรยน..........ข-4 รปท ข.3 กราฟแสดงผลการประเมน การประกาศขาวสารใหนกเรยนทราบมประโยชนตอการเรยน…..ข-5

รปท ข.4 กราฟแสดงผลการประเมน การท าแบบทดสอบหลงเรยนทกครง

ชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยน……………............................................................ข-5

รปท ข.5 กราฟแสดงผลการประเมน สามารถท าซ า เพอเพมความเขาใจหรอเพมคะแนน......ข-6 รปท ข.6 กราฟแสดงผลการประเมน ประหยดเวลาในการเรยน............................................ข-6 รปท ข.7 กราฟแสดงผลการประเมน ความบอยในการใชระบบ............................................ข-7 รปท ข.8 กราฟแสดงผลการประเมน ความบอยในการใชระบบ............................................ข-9 รปท ข.9 กราฟแสดงผลการประเมน ความบอยในการใชระบบ..........................................ข-10 รปท ข.10 กราฟแสดงผลการประเมน ประหยดเวลาในการสอน.........................................ข-10 รปท ข.11 กราฟแสดงผลการประเมน มโอกาสปฏสมพนธระหวางครและนกเรยน..............ข-11 รปท ข.12 กราฟแสดงผลการประเมน เนอหาเหมาะสมกบการน าเสนอ

และการสอความหมายชดเจน...........................................................................ข-11 รปท ข.13 กราฟแสดงผลการประเมน เนอหาสอดคลองกบวตถประสงค………..................ข-12 รปท ข.14 กราฟแสดงผลการประเมน แบบทดสอบสอดคลองกบบทเรยน………...............ข-12 รปท ข.15 กราฟแสดงผลการประเมน การประเมนผลการเรยนมความส าคญตอการเรยน...ข-13

บทท 1 บทน ำ

1.1 กลำวน ำ ในอดตทผานมา กระบวนการเรยนการสอนทพบเหนกนโดยทวไปจะเปนแบบครผสอนเขาสอนนกเรยนทนงเรยนรวมกนอยในหองหนง อนถอเปนการเรยนการสอนแบบพบเหนหนากนโดยตรง ตอมาไดมการพฒนารปแบบการเรยนทท าใหผเรยนสามารถเรยนรไดดวยตนเองแมวาจะอยไกลออกไป (Distance learning) เชน การเรยนทางไปรษณยโดยยงคงใชหนงสอเปนสอการเรยน เปนตน ครนเมอเทคโนโลยพฒนาขน รปแบบของสอการสอนกไดมการพฒนาใหอยในรปแบบอเลกทรอนกสทสามารถจดสง หรอ ดาวนโหลดผานเครอขายไดงาย ท าใหการเรยนรดวยตนเองงายขนกวาแตกอนมาก ในทสดกไดพฒนาจนกลายเปนระบบ e-Learning ทพบเหนและมการน ามาใชกนอยางกวางขวาง อยางไรกตามไดมผใหความคดเหนเอาไววา การใช e-Learning แตเพยงอยางเดยวนน ท าใหผเรยนไมสามารถมปฏสมพนธกบผสอนไดในแบบเวลาจรง (Real time) หรอ กลาวในทางกลบกน ผสอนกไมสามารถสงเกตถงความเขาใจของผเรยนไดในเวลาจรงไดเชนกน ดงนนจงไดมการน า e-Learning มาผสมผสานเขากบการเรยนแบบพบหนากนในหองเรยนแบบดงเดม ถอวาเปนการเรยนแบบผสมผสาน (Blended learning หรอ Hybrid learning) และปจจบนนก าลงไดรบความนยมกนมากขนทงในวงการศกษาและการฝกอบรมพนกงานในองคกรใหญ ๆ 1.2 กรณศกษำ

สารนพนธนเปนการจดกจกรรมการเรยนรแบบผสมผสาน (Blended learning) โดยใชการเรยนรผานทางระบบ e-Leraning มาผสมผสานเขากบการเรยนรในหองเรยนแบบพบหนากนตามปกต (Face-to-Face learning) โดยทดลองในกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย รายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ปการศกษา 2558 โรงเรยนศรวงวทยาคาร จ านวน 32 คน 1.3 ปญหำและแรงจงใจ

เนองจากโรงเรยนศรวงวทยาคาร มการจดการเรยนการสอนทง 8 กลมสาระดวยกน แตเนองจากตองมกจกรรมการพฒนาผเรยนและกจกรรมอนในวนส าคญตางๆ ตามความจ าเปน จงท าใหตองหยดการเรยนการสอนตามปกตลงไป สงผลใหเวลาเรยนในแตละวชาลดลง

ทงนเนองจากบคลากรครกมจ านวนนอย หากตดอบรมหรอตดภาระกจอนแลว กยอมตองใหบคคลากรครทานอนมาชวยสอนแทน ถาบคลากรครทมาสอนแทนไมมความถนดในวชานนๆ การเตรยมเอกสารประกอบการสอนตาง ๆ ยอมสรางปญหาใหกบผทมาสอนแทน ท าใหการเรยนการสอนไมมประสทธภาพเทาทควร

2

ดงนนประเดนปญหาทยกขนมาพจารณากคอ 1.3.1 จะท าอยางไรจงจะชวยใหบคลากรผมาสอนแทนลดภาระการเตรยมการสอนใน

วชาทมใชเปนวชาทตนเองเปนผสอนอยเปนประจ า 1.3.2 จะท าอยางไรจงจะสามารถชดเชยการเรยนอนเนองจากการหยดเรยนเพอท า

กจกรรมตาง ๆ ไดบาง

1.4 แนวทำงในกำรแกไขปญหำ แนวทางการแกปญหาทน ามาประยกตใชงานคอ การเรยนรแบบผสมผสาน (Blended Learning) โดยการน าการเรยนรแบบ e-Learning เขามาประยกตใชกบการเรยนการสอนในหองเรยนตามปกต

รปท 1.1 แนวทางการเรยนรแบบผสมผสานทน ามาใชงาน

การใช e-Learning เปนการน าเอาววฒนาการเทคโนโลยสารสนเทศทางเครอขายอนเตอรเนต (Internet) หรอ อนทราเนต (Intranet) มาสอน าพาเนอหามายงผเรยนซงชวยใหผเรยนสามารถเขาถงเนอหาไดงายขนและไดเรยนตามความสามารถและความสนใจของตนเอง อกทงยงเพมความนาสนใจในการเรยนไดดขนโดยเนอหาของบทเรยนประกอบดวย ขอความ รปภาพ เสยง วดโอและมลตมเดยอนๆ

ในกรณทครผสอนประจ าวชาไดจดเตรยม e-Learning เอากอนไวแลว เมอตดภาระกจไมสามารถมาสอนในชนเรยนได ครผสอนแทนกสามารถศกษาเนอหาทจะตองสอนแทนผานทาง e-Learning ไดกอนเพอท าความเขาใจ เมอเขามาถงชนเรยนกใหนกเรยนใช e-Learning ศกษาดวยตนเองกอนแลวจงท าการอธบายขยายความ กจะเปนการชวยลดภาระการเตรยมการสอนของครผสอนแทนได

ในกรณทมวดหยดเกดขนและไมสามารถจดวนสอนทดแทนได ครผสอนอาจใช e-Learning เขาชวยเพอใหนกเรยนไดศกษาดวยตนเอง แลวจงมาสรปเนอหาตาง ๆ ใหนกเรยนฟงอกครงในหองเรยนพรอมตอบขอสงสยตาง ๆ

3

นอกจากนน e-Learning ยงสามารถชวยใหนกเรยนสามารถทบทวนบทเรยนยอนหลงเพอความเขาใจไดดขนอกดวย 1.5 วตถประสงคของกำรสำรนพนธ

จากไดกลาวมาทงหมดขางตน สามารถสรปวตถประสงคของสารนพนธไดดงน 1.5.1 ปรบกระบวนการเรยนการสอนจากเดมซงเปนแบบพบหนากนในชนเรยนแต

เพยงอยางเดยว ใหเปนกระบวนการเรยนการสอนแบบผสมผสาน 1.5.2 สรางสอการเรยนการสอนผานระบบอนทราเนตโดยใชระบบ e-Learning ในทนจะ

ยกเฉพาะกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย รายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ขนมาเปนกรณศกษา

1.6 ขอบเขตของงำน

1.6.1 เปนการประยกตใชระบบ e-Learning เขามาผสมผสานกบการเรยนแบบพบหนา กนในหองเรยน

1.6.2 ขอมลทเปนสอประกอบการเรยนการสอน ครผสอนจะผลตเอาไวแลว ผดแล ระบบหรอครผสอนประจ าวชาจะน าสอการสอนทผลตไวนนน าเขาสระบบ

1.6.3 ระบบ e-Learning สามารถประเมนความรของนกเรยนผานระบบได และสามารถ สนทนาระหวางคร-นกเรยน และแสดงความคดเหนผานระบบได 1.7 ประโยชนทไดรบ

1.7.1 ไดสอการเรยนการสอนผานระบบอนทราเนตโดยใชระบบ e-Learning ในกลม สาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย รายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4

1.7.2 มระบบ e-Learning ใหนกเรยนใชในการทบทวนบทเรยนตาง ๆ 1.7.3 เปนแนวทางในการประยกตใชการเรยนแบบผสมผสานใหกบครผสอนทานอน ๆ

เพอน ามาใชงาน 1.7.4 ชวยชดเชยเวลาเรยนทขาดหายไปและยงชวยลดภาระการเตรยมการสอนของ

ครผสอนแทนอกดวย 1.8 สรป

การท าสารนพนธนจะเนนไปทการจดสรางระบบ e-Learning โดยอาศยซอฟตแวรในกลม Learning Management System หรอ LMS เปนหลก และทดลองใชกบกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย รายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ในปการศกษา 2558 โรงเรยนเรยนศรวงวทยาคาร โดยท าการ

4

วเคราะหขอมลจากนกเรยนจ านวน 32 คน ไดก าหนดการวางแผนโครงการโดยมการเรมตงแตเดอนสงหาคม 2558 – พฤษภาคม 2559 และเนอหาในสารนพนธน พอสรปไดดงตอไปน

บทท 1 นเปนการกลาวถงปญหาและแรงจงใจ แนวทางในการแกปญหา วตถประสงคของสารนพนธ ขอบเขตของสารนพนธและประโยชนทคาดวาจะไดรบจากสารนพนธ

บทท 2 กลาวถงทฤษฎทเกยวของกบการเรยนรแบบผสมผสาน (Blended Learning) ระบบการจดการเนอหา (Content Management System: CMS) ระบบบรหารการจดการเรยนการสอน (Learning Management System: LMS)

บทท 3 กลาวถงการวเคราะหปญหา แนวทางการแกปญหา การออกแบบระบบ การเปรยบเทยบเครองมอเพอเลอกใชเครองมอทเหมาะสม การวางแผนและการน าไปใชงาน

บทท 4 กลาวถง ผลการทดลองการใชงาน การวดและประเมนผล การเปรยบเทยบผลกอนและหลง ผลส ารวจความพงพอใจของผเรยนตอการใชงานระบบ e - Learning

บทท 5 กลาวถง สรปผลการด าเนนงาน ปญหาและอปสรรคทเกดขนระหวางด าเนนสารนพนธ วจารณและขอเสนอแนะ

5

บทท 2 ทฤษฎทเกยวของ

2.1 กลำวน ำ

การสอนดวยวธการเรยนรแบบผสมผสานนน ผสอนสามารถใชวธการสอนสองวธหรอมากกวา ในการเรยนการสอน เชน ผสอนน าเสนอเนอหาบทเรยนผานเทคโนโลยผนวกกบการสอนแบบพบหนากน แนวทางหนงทเปนทนยมกนกคอผสอนน าเนอหามาด าเนนกจกรรมการเรยนการสอนโดยใช e-Learning ดวยระบบ LMS (Learning Management System ) ดวยเครองคอมพวเตอรกอน หลงจากนนจงสรปบทเรยนดวยการอภปรายรวมกบครผสอนในชนเรยน ดงนนในบทนจงเปนการกลาวถงระบบ LMS เปนหลก ทงนเพอความเขาใจในการน ามาใชงาน 2.2 ทฤษฎทเกยวของ 2.2.1 กำรเรยนรแบบผสมผสำน (Blended Learning) ในวกพเดย (https://en.wikipedia.org/wiki/Blended_learning) ไดใหความหมายของการเรยนแบบผสมผสานวา เปนโปรแกรมการศกษาอยางเปนทางการในการทใหนกเรยนไดเรยนรเนอหาและการเรยนการสอนสวนหนงผานทางสอดจทลและออนไลน ในขณะทนกเรยนยงคงเขาไปเรยนรแบบพบหนากบครผสอนในหองเรยนดวย หรอ กคอวธการเรยนรทผสมกนระหวางการเรยนรแบบเดมทนกเรยนตองเรยนกบครผสอนและการเรยนรแบบออนไลนผานสอดจทลนนเอง รจโรจน แกวอไร [1] ไดใหความหมายของการเรยนรแบบผสมผสานวาเปนกระบวนการเรยนร ทผสมผสานรปแบบการเรยนรทหลากหลาย ไมวาจะเปนการเรยนรทเกดขนในหองเรยน ผสมผสานกบการเรยนรนอกหองเรยนทผเรยนผสอนไมเผชญหนากน หรอการใชแหลงเรยนรทมอยหลากหลาย กระบวนการเรยนรและกจกรรมเกดขนจากยทธวธ การเรยนการสอนทหลากรปแบบ เปาหมายอยทการใหผเรยนบรรลเปาหมายการเรยนรเปนส าคญ ปรชญนนท นลสข และปณตา วรรณพรณ [2] ไดใหความหมายไววา การจดการเรยนรแบบผสมผสาน ( Blended Learning) เปนการจดการเรยนทผสมผสานระหวางการเรยนแบบออนไลน กบการเรยนแบบปกต ซงเปนเรองปกต ถามองวาการเรยนรแบบผสมผสานควรเปนสงทด าเนนการอยแลว แตปญหาทเกดขนจากการเรยนการสอนแบบผสมผสาน คอ สดสวนระหวางการเรยนแบบออนไลน กบการเรยนแบบปกต ทขาดตอความเขาใจ คอ การสอนบนเวบใหเปนการสอนหลกหรอการสอนเสรมจากการเรยนปกตเปนการสอนหลกแลวน าการสอนออนไลนเปนการสอนเสรม หรอการเรยนออนไลนเปนการสอนหลกและการเรยนปกต เปนการสอนเสรม

6

สมาคมสโลน (Allen and Seaman 2005) [3] ใหค าจ ากดความของการเรยนแบบผสมผสานวามสดสวนของเนอหาทน าเสนอออนไลนระหวางรอยละ 30 ตอรอยละ 79 ค าอธบายของการเรยนแบบผสมผสาน คอ การเรยนทผสมการเรยนออนไลนและการเรยนในชนเรยน โดยทเนอหาสวนใหญสงผานระบบออนไลน ใชการอภปรายออนไลนและมการพบปะกนในชนเรยนบาง และมสวนทนาสนใจวาการอภปรายออนไลนถอเปนการสงผานเนอหาออนไลน เชนกน ส าหรบการเรยนในรปอนๆ อยางเชน การเรยนแบบปกตจะไมมการสงผานเนอหาออนไลน การเรยนแบบใชเวบชวยสอนจะมการสงผานเนอหาออนไลนรอยละ 1 – 29 และการเรยนออนไลนมการสงผานเนอหารอยละ 80 – 100

จงสรปไดวา การเรยนรแบบผสมผสาน คอการน าขอดของรปแบบการเรยนในแบบตาง ๆ มาผสมกนอยางเหมาะสม เพอใหผเรยนเกดความสนใจและเรยนรไดดทสด การเรยนในหองเรยนผเรยนจะไดรบประสบการณโดยตรงจากผสอน ผเรยนจะมปฏสมพนธทงกบผสอนและเพอน ๆ ในชนเรยน ผเรยนสามารถแลกเปลยนเรยนรประสบการณโดยตรงกบเพอนๆและผสอนได หากมขอสงสยในหองเรยนกสามารถสอบถามไดทนท แตการเรยนในหองเรยนขาดสอทหลากหลายท าใหการเรยนในหองเรยนขาดความนาสนใจ การเรยนในรปแบบออนไลน ผสอนใชสอทหลากหลายท าใหบทเรยนนาสนใจ ผเรยนทกคนสามารถเขาถงไดในทกๆทและทกๆเวลา แตผเรยนจะขาดปฏสมพนธทงกบผสอนและเพอนๆในชนเรยน ขาดประสบการณตรงและผเรยนตองมความรบผดชอบในการเรยนสง ดงนน การเรยนแบบผสมผสานจงน าขอดของรปแบบการเรยนแบบตางๆ มาผสมผสานกนใหเหมาะกบเนอหารายวชา เหมาะกบผเรยน เพอใหเกดประสทธภาพสงสดในการเรยนรของผเรยน

ขอดของกำรเรยนรแบบผสมผสำน 1) สามารถแบงเวลาเรยนอยางอสระ 2) สามารถเลอกสถานทเรยนไดอยางอสระ 3) สามารถเรยนดวยระดบความเรวของตนเอง 4) สามารถสอสารอยางใกลชดกบครผสอน 5) เปนการผสมผสานระหวางการเรยนแบบดงเดมและแบบอนาคต 6) เปนการเรยนกบสอมลตมเดย 7) เปนการเรยนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง (Child center) 8) ผเรยนสามารถมเวลาในการคนควาขอมลมาก สามารถวเคราะหและสงเคราะหขอมล

ไดอยางด 9) สามารถสงเสรมความแมนย า ถายโอนความรจากผหนงไปยงผหนงได และสามารถ

ทราบผลปฏบตยอนกลบไดรวดเรว (ทฤษฎการเรยนรของ โรเบรต กาเย นกปรชญาและจตวทยาการศกษาชาวอเมรกา)

10) สรางแรงจงใจในบทเรยนได (ทฤษฎการเรยนรของ โรเบรต กาเย นกปรชญาและ จตวทยาการศกษาชาวอเมรกา)

7

11) ใหแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนได (ทฤษฎการเรยนรของ โรเบรต กาเย นกปรชญาและจตวทยาการศกษาชาวอเมรกา)

12) สามารถทบทวนความรเดม และสบคนความรใหมไดตลอดเวลา (ทฤษฎการเรยนร ของ โรเบรต กาเย นกปรชญาและจตวทยาการศกษาชาวอเมรกา)

13) สามารถหลกเลยงสงทรบกวนภายในชนเรยนได ซงท าใหผเรยนมสมาธในการเรยน 14) ผเรยนมชองทางในการเรยนและสามารถเขาถงผสอนได 15) เหมาะส าหรบผเรยนทคอนขางขาดความมนใจในตวเอง 16) ใชในบรษท หรอองคกรตางๆ สามารถลดตนทนในการอบรม สมมนาได ขอจ ำกดของกำรเรยนรแบบผสมผสำน 1) ไมสามารถแสดงความคดเหน หรอถายทอดความคดเหนอยางรวดเรวได 2) มความลาชาในการปฏสมพนธ 3) การมสวนรวมนอย โดยผเรยนไมสามารถมสวนรวมทกคน 4) ความไมพรอมดานซอฟตแวร ซงอาจเปนอปสรรค เพราะซอฟตแวรบางอยางม

ราคาแพง 5) ใชงานคอนขางยาก ส าหรบผไมมความรดานซอฟตแวร 6) ผสอนบางคนคดวาไมคมคาตอการลงทน เพราะราคาอปกรณคอนขางสง 7) ผเรยนตองมความร ความเขาใจดานการใชงานคอมพวเตอร เพอเขาถงขอมลทาง

อนเทอรเนต 8) ผเรยนตองมความรบผดชอบตอตนเองอยางสง ในการเรยนการสอนแบบน 9) ความแตกตางของผเรยนแตละคนเปนอปสรรคในการเรยนการสอนแบบผสมผสาน 10) สภาพแวดลอมไมเหมาะสมในการใชเครอขาย หรอระบบอนเทอรเนต เกดปญหา

ดานสญญาณ อยางไรกตาม เมอพจารณาถงประเดนปญหาทไดกลาวผานมาแลวในบทท 1 จะเหนวาการเรยนรแบบผสมผสานทใช e-Learning มาผสมกบการเรยนแบบพบหนากนในหองเรยนนาจะเปนแนวทางทเหมาะสมทน ามาใชแกปญหาใหกบครผสอนในแงของการสอนชดเชยวนหยด โดยใหนกเรยนไปเรยนรเนอหาผานการใช e-Learning หรอ ในกรณทตองเขามาสอนแทนในวชาทตนเองไมถนดกจะท าไดงายขน เพราะครผสอนประจ าวชาไดเตรยมเนอหาเอาไวใน e-Learning กอนแลว ครผสอนแทนสามารถทบทวนเนอหาตาง ๆ ไดกอนเขาสอนแทนและยงเปนการลดภาระในการทตองจดเตรยมเนอหาทตองเขาปสอนแทนอกทางหนง สวนตวนกเรยนเองกยงสามารถใช e-Learning ชวยในการทบทวนเนอหาตาง ๆ ไดอกดวย นอกจากนน ทางโรงเรยนเองกไดมเครองคอมพวเตอรตอเปนเครอขายเพอใชในการเรยนการสอนอยแลว จงท าใหตวนกเรยนเองกมความคนเคยกบการใชงานคอมพวเตอรอยบางพอสมควร ดงนนขอจ ากดหลาย ๆ ขอจงลดลง ดงนนในสารนพนธนจะเลอกเอาตวแบบการ

8

เรยนรแบบผสมผสานทประกอบดวยการเรยนรแบบพบหนากน (Face to Face Learning) กบ e – Learning

ประเดนหลกทตองยกขนมาพจารณากคอเรอง e-Learning ทตองน ามาใชงานผสมผสานกบการเรยนแบบพบหนากนนนเอง และเพอใหเกดความประหยดในแงของการลงทน จงพจารณาเฉพาะซอฟตแวรทเปน Opensource เทานน เนอหาทจะกลาวตอไปในบทนเปนการกลาวถงระบบ e-Learning เปนหลก สวนการปรบแกกระบวนการเรยนการสอนจะกลาวตอไปในบทท 3

2.2.2 ระบบกำรจดกำรเนอหำ (Content Management System: CMS) ระบบการจดการเนอหา คอระบบทน ามาสรางและบรหารเวบไซตส าเรจรป โดยการใช

งาน CMS นน ผใชงานแทบไมตองมความรในดานการเขยนโปรแกรมกสามารถสรางเวบไซตได ตวของ CMS เองจะมโปรแกรมชวยงานดานตาง ๆ ใหมาดวยหลายตว เชน ระบบ Webboard ระบบจดการปายโฆษณา ระบบนบจ านวนผชม ระบบตะกราสนคา เปนตน

CMS เปนเหมอนโปรแกรมโปรแกรมหนงทมผพฒนามาจากภาษาคอมพวเตอรทใชในเวบไซต เชน PHP, Python, ASP.net, Java ซงในปจจบนมผพฒนา CMS ใหใชฟรหลายโปรแกรม เชน Mambo, Joomla และ WordPress เปนตน โปรแกรมทกลาวมาเขาขนเปนมออาชพในเรองเวบไซตเปนอยางยง ทงการเขยนโปรแกรมทรดกม การออกแบบเนวเกชนทด ท าใหภาพรวมของเวบไซตทใช CMS นนออกมานนใชงานไดอยางยอดเยยม

โดยทวไป CMS จะมองคประกอบหลก ๆ อยสองสวนดงน 1) ระบบการจดการเนอหา สวนนจะอยในสวนของ Admin โดยจะเปนสวนทมเครองมอ

ตางๆไวส าหรบจดการหนาเวบ วาจะเพมเนอหา หรอจะเปนการตกแตงตาง ๆ รวมไปถงการจดการโครงสรางของเวบ และยงมเครองมออน ๆ ซงแลวแต CMS นน ๆ ซงจะมความสามารถทแตกตางกนไป

2) เครองมอน าเสนอ เปนเครองมอทไวจดการในสวนของหนาเวบ จะมการจดไวเปนสดสวน โดยผใชสามารถจดการเนอหาหนาเวบไดโดยตรง ไมตองไปยงเกยวกบระบบการจดการเนอหา

CMS แบงไดหลายชนดตามกรอบทยกขนมาพจารณา เชน 1) แบงตามรปแบบการพฒนา

1.1) CMS เพอการคาขาย เปนรปแบบทมการพฒนาความสามารถทดและ หลากหลาย

1.2) CMS แบบฟรแวร เปนการสรางเพอสาธารณชน โดยไมหวงสงตอบแทน ใด ๆ

1.3) CMS ทพฒนาขนเพอใชงานเองในหลายอยางทตองการ มความสามารถ

9

เฉพาะทาง เชน เวบไซตสถาบนการศกษา ใชแทนโปรแกรมวขสทธอนๆ ใชใน หนวยงานของรฐ ใชสรางเวบไซตสวนตว เปนตน

2) แบงตามรปแบบทใชงาน 2.1) CMS เปน Blog โดยมการสรางเพอเปนการออกแบบ Blog และมการใช

งานทงายและสะดวก มการนยมอยางสงในปจจบน เชน WordPress 2.2) CMS แบบ Portal เปนแบบส าหรบการแสดงผลอยในรปของขาวเปนหลก

เชน Joomla 2.3) CMS เปน Webboard เพอใหผใชงานไดมการแลกเปลยนความคดเหนกน

เชน IPBoard 2.4) CMS เปน Commerrcec เปนแบบรานคาออนไลน สามารถซอขายกนได

มระบบการซอขายแบบหยบใสตะกรา

การน า CMS มาใชงาน ยอมมทงขอดและขอจ ากดกลาวคอ ขอดของ CMS

1) ผใชงานไมจ าเปนตองมความรเรองการท าเวบไซต เพยงแคเคยพมพ เคย โพสตอนเทอรเนต กสามารถมเวบไซตเปนของตวเองได

2) ไมเสยเวลาในการพฒนาเวบไซต ไมเสยเงนจ านวนมาก 3) งายตอการดแล เพราะมระบบจดการใหทกอยาง 4) มระบบจดการใหเราสามารถน ามาใสเพมไดมากมาย 5) สามารถเปลยนหนาตาเวบไซตไดงาย ๆ เพยงแคโหลด Theme ของ CMS

นน ๆ ขอจ ำกดของ CMS

1) ในกรณทผใชตองการออกแบบ Theme หนาตาของเวบเอง จะตองใชความร มากกวาปกต เนองจาก CMS มหลาย ๆ ระบบมารวมกนท าใหเกดความยงยากส าหรบผทไมมความร

2) ผใชจะตองศกษาระบบ CMS ทผพฒนาสรางขนมา เชน จะตองใสขอความ ตรงไหน จะตองแทรกภาพอยางไร ซงจะกอใหเกดความล าบากแคชวงแรกเทานน

3) ในการใชงานจรงนนจะมความยงยากในการปรบตงครงแรกกบเวบ เซรฟเวอร

2.2.3 ระบบบรหำรกำรจดกำรกำรเรยนกำรสอน (Learning Management System: LMS)

ระบบบรหารการจดการการเรยนการสอน เปนระบบการจดการเรยนรและเปนซอฟตแวรท าหนาทบรหารจดการเรยนการสอนผานเวบ จะประกอบไปดวยเครองมออ านวย

10

ความสะดวกใหแกผสอน ผเรยน ผดแลระบบ โดยทผสอนสามารถน าเนอหาและสอการสอนขนเวบไซตรายวชาตามทไดขอใหระบบจดไวใหไดโดยสะดวก ผเรยนเขาถงเนอหา กจกรรมตาง ๆ ไดโดยผานเวบ ผสอนและผเรยนตดตอสอสารไดผานทางเครองมอการสอสารทระบบจดไวให เชน ไปรษณยอเลกทรอนกส หองสนทนา กระดานถาม-ตอบ เปนตน นอกจากนนแลวยงมองคประกอบทส าคญคอ การเกบบนทกขอมลกจกรรมการเรยนของผเรยนไวในระบบเพอผสอนสามารถน าไปวเคราะห ตดตามและประเมนผลการเรยนในรายวชานนอยางมมประสทธภาพ

รปท 2.1 องคประกอบของ LMS โดยทวไป LMS มกประกอบไปดวย 5 สวน ไดแก 1) ระบบจดการหลกสตร (Course Management) กลมผใชงานแบงเปน 3 ระดบคอ

ผเรยน ผสอน และผบรหารระบบ โดยสามารถเขาสระบบจากทไหน เวลาใดกได โดยผาน เครอขายอนเตอรเนต ระบบสามารถรองรบจ านวน user และ จ านวนบทเรยนได ไมจ ากด โดยขนอยกบ hardware/software ทใช และระบบสามารถรองรบการใชงานภาษาไทยอยางเตม รปแบบ

2) ระบบการสรางบทเรยน (Content Management) ระบบประกอบดวยเครองมอในการชวยสราง Content ระบบสามารถใชงานไดดทงกบบทเรยนในรป Text - based และบทเรยนใน รปแบบ Streaming Media

3) ระบบการทดสอบและประเมนผล (Test and Evaluation System) มระบบคลงขอสอบ โดยเปนระบบการสมขอสอบสามารถจบเวลาการท าขอสอบและการตรวจขอสอบอตโนมต พรอมเฉลย รายงานสถต คะแนน และสถตการเขาเรยนของนกเรยน

4) ระบบสงเสรมการเรยน (Course Tools) ประกอบดวยเครองมอตาง ๆ ทใชสอสาร

11

ระหวาง ผเรยน ผเรยน ไดแก - ผสอน และ ผเรยน -Webboard และ Chatroom โดยสามารถเกบ History ของขอมลเหลานได

5) ระบบจดการขอมล (Data Management System) ประกอบดวยระบบจดการไฟลและโฟลเดอร ผสอนมเนอทเกบขอมลบทเรยนเปนของตนเอง โดยไดเนอทตามท Admin ก าหนดให

นอกจากนยงมค าศพทอนๆ ทใชกลาวถง ซอฟตแวรเพอการบรหารจดการการเรยนการ

สอนผานเวบในลกษณะเดยวกนกบ LMS เชน LMS (Course Management System) และ LLMS(Learning Content Management System)

ระบบการบรหารจดการการเรยนการสอนจ าลอง จดเปนนวตกรรมทางการศกษาท สถาบน การศกษาตาง ๆ ทวโลกก าลงใหความสนใจ และจะขยายตวมากขนในศตวรรษท 21 การเรยนการสอนในระบบนอาศยสออเลกทรอนกสโทรคมนาคมและเครอขายคอมพวเตอรเป นหลก ในกระบวนการจดการเรยนการสอนออนไลน เปนโฉมหนาใหมของสถาบนการศกษาในโลกยคการศกษาไรพรมแดนโดยผเรยนจะเรยนจากทไหนกไดโดยไมตองไปนงเรยนอยในหองเรยนจรง ๆ ท าใหสามารถประหยดเวลาและคาใชจายอน ๆ ไดมากอกทงผเรยนสามารถใชเทคโนโลยสารสนเทศในการสบคนและเขาถงกจกรรมการเรยนไดโดยไมจ ากดเวลาในการเรยนเพอเพมฐานความร ระบบบรหารจดการการเรยนร (Learning Management System : LMS) เปนระบบบรหารจดการการเรยนร ซงเปนเสมอนระบบทรวบรวมเครองมอซงออกแบบไวเพอใหความสะดวกแกผใชในการจดการกบการเรยนการสอนออนไลน ซงผใชแบงเปน 4 กลม ไดแก ผสอน, ผเรยน, ผชวยสอน และผทจะเขามาชวยผสอนในการบรหารจดการดานเทคนคตาง ๆ (Network administrator) เครองมอและระดบของสทธในการเขาใชทจดหาไวใหมความแตกตางกนไปตามการใชงานแตละกลม ตามปกตแลวเครองมอทจะด าเนนระบบบรหารจดการการเรยนรตองจดหาไวใหกบผใช ไดแก พนทและเครองมอส าหรบการชวยผเรยนในการเตรยมเนอหาบทเรยน พนทและเครองมอส าหรบการท าแบบทดสอบ แบบสอบถาม การจดการแฟมขอมลตาง ๆ นอกจากนระบบบรหารการจดการเรยนรทสมบรณจะตองหาเครองมอในการตดตอสอสารไวส าหรบผใชระบบไมวาจะเปนในลกษณะของไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) เวบบอรด (Web Board) หรอ แชต (Chat) บางระบบกยงจดหาองคประกอบพเศษอน ๆ เพออ านวยความสะดวกใหกบผใช เชน การจดใหผใชสามารถเขาดคะแนนการทดสอบ ดสถตการเขาใชงานในระบบการอนญาตใหผใชสรางตารางการเรยน ปฏทนการเรยน เปนตน

ผใชงานในระบบ LMS สามารถทจะแบงไดเปน 3 กลม คอ 1) กลมผบรหารระบบ (Administrator) ท าหนาทในการตดตงระบบ LMS การ

ก าหนดคาเรมตนของระบบ การส ารองฐานขอมล การก าหนดสทธการเปนผสอน

12

2) กลมอาจารยหรอผสรางเนอหาการเรยน (Instructor / Teacher): ท าหนาทในการเพมเนอหา บทเรยนตาง ๆ เขาระบบ อาท ขอมลรายวชา ใบเนอหา เอกสารประกอบการสอน การประเมนผเรยนโดยใชขอสอบ ปรนย อตนย การใหคะแนน ตรวจสอบกจกรรมผเรยน ตอบค าถาม และสนทนากบนกเรยน

3) กลมผเรยน (Student/Guest): หมายถงนกเรยน นกศกษา ทสมครเขาเรยนตามหวขอตาง ๆ รวมทงการท าแบบฝกหด ตามทไดรบมอบหมายจากผสอน โดยอาจารยสามารถท าการแบงกลมผเรยนได และสามารถตงรหสผานในการเขาเรยนแตละวชาได

รปท 2.2 ผใชงานในระบบ LMS

2.2.4 ระบบหองเรยนเสมอน (Virtual Classroom System) การจดการเรยนการสอนจ าลองแบบทเสมอนจรง เปนนวตกรรมทางการศกษท

สถาบนการศกษาตาง ๆ ทวโลกก าลงใหความสนใจ และจะขยายตวมากขนในศตวรรษท 21 การเรยนการสอนในระบบนอาศยสออเลกทรอนกสโทรคมนาคมและเครอขายคอมพวเตอรเปนหลก ทเรยกวา Virtual Classroom หรอ Virtual Campus บาง จนกระทงเรยกวา Virtual University กม นบวาเปนการพฒนาการบรหารการศกษาทางไกลรปแบบใหมของสถาบนการศกษาในโลกยคไรพรมแดน กลาวคอผเรยนจะเรยนทไหนกได จะเปนทบาน หรอทท างาน โดยไมตองไปนงเรยนในหองเรยนจรง ๆ ท าใหประหยดเวลา คาเดนทาง และคาใชจายอน ๆ ไดมาก

กระทรวงศกษาธการ(2552) [4] ไดใหความหมายไววา หองเรยนเสมอน (Virtual Classroom) หมายถงการเรยนการสอนผานระบบเครอขายคอมพวเตอรโดยใชชองทางของระบบการสอสารและอนเทอรเนต ผเรยนสามารถใชคอมพวเตอรทเชอมตอกบระบบอนเทอรเนตเขาไปเรยนในเวบไซต ทออกแบบกระบวนการเรยนการสอนใหมสภาพแวดลอมคลายกบเรยนในหองเรยนแบบปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผสอนและผเรยนกบผเรยน โดยม

13

บรรยากาศเสมอนพบกนจรง กระบวนการเรยนการสอนจงไมใชการเดนทางไปเรยนในหองเรยนแตเปนการเขาถงขอมลเนอหาของบทเรยนไดโดยผานคอมพวเตอร

สนต วจกขณาลญฉ [5] กลาวถงการเรยนการสอนทางอนเตอรเนต ผสอนและผเรยนมปฏสมพนธในหองเรยนเสมอน ซงหมายถงการเรยนการสอนทผานระบบเครอขายคอมพวเตอร ทเชอมโยงคอมพวเตอรของผเรยนเขาไวกบคอมพวเตอรของผใหบรการเครอขาย (File Server) และเครองคอมพวเตอรผใหบรการเวบ (WEB server) อาจเปนการเชอมโยงระยะใกลหรอเชอมโยงระยะไกล ผานทางระบบการสอสารและอนเตอรเนตดวย กระบวนการสอนผสอนจะออกแบบระบบการสอนไว โดยก าหนดกจกรรมการเรยนการสอน สอตาง ๆ โดยน าเสนอผานเวบไซตประจ าวชาจดสรางเวบเพจในแตละสวนใหสมบรณ ผเรยนจะเขาสเวบไซตประจ าวชาและด าเนนการเรยนไปตามระบบการเรยนทผสอนออกแบบไวผเรยนจะตองสงงาน ท าการบานตามทไดรบมอบหมาย ตามก าหนดเวลา ในระบบเครอขาย มการจ าลองสภาพแวดลอมตาง ๆ ในลกษณะเปนหองเรยนเสมอนคลายกบหองเรยนทผสอนสามารถตดตามพฤตกรรมการเรยนได การสรางหองเรยนเสมอน จะตองสรางเวบไซต หมายถง กลมของเวบเพจ ทเปนวชาเดยวกน ไดรบการออกแบบมาเพอน าเสนอเนอหาบทเรยน และกจกรรมตาง ๆ เวบไซตหนง ๆ จะเสนอเวบเพจ หมายถงหนาเอกสารในระบบสอหลายมต (Hypermedia) ซงสรางดวยค าสงภาษา HTML (Hypertext Markup Language) สามารถแสดงขอมลรปแบบตวอกษร ภาพ ภาพนง ภาพเคลอนไหว เสยง และผเรยนสามารถรวมกจกรรมกลมหรอตอบโตแลกเปลยนความคดเหนกบผสอนหรอกบเพอนรวมชนไดเตมท

2.2.5 นวตกรรมกำรศกษำ (Educational Innovation) นวตกรรม เปนศพทบญญตของคณะกรรมการพจารณาศพทวชาการศกษา

กระทรวงศกษาธการ มาจากภาษาองกฤษวา Innovation มาจากค ากรยาวา innovate แปลวา ท าใหม เปลยนแปลงใหเกดสงใหม ในภาษาไทยเดมใชค าวา “นวกรรม” ตอมาพบวาค านมความหมายคลาดเคลอน จงเปลยนมาใชค าวา นวตกรรม (อานวา นะ วด ตะ ก า) หมายถงการน าสงใหมๆ เขามาเปลยนแปลงเพมเตมจากวธการทท าอยเดม เพอใหใชไดผลดยงขน ดงนนไมวาวงการหรอกจการใด ๆ กตาม เมอมการน าเอาความเปลยนแปลงใหมๆ เขามาใชเพอปรบปรงงานใหดขนกวาเดมกเรยกไดวาเปนนวตกรรม ของวงการนน ๆ เชนในวงการศกษาน าเอามาใช กเรยกวา “นวตกรรมการศกษา” (Educational Innovation) ส าหรบผทกระท า หรอน าความเปลยนแปลงใหม ๆ มาใชน เรยกวาเปน “นวตกร” (Innovator)

นวตกรรม แบงออกเปน 3 ระยะคอ ระยะท 1 มการประดษฐคดคน (Innovation) หรอเปนการปรงแตงของเกาใหเหมาะสม

กบกาลสมย ระยะท 2 พฒนาการ (Development) มการทดลองในแหลงทดลองจดท าอยในลกษณะ

ของโครงการทดลองปฏบตกอน (Pilot Project)

14

ระยะท 3 การน าเอาไปปฏบตในสถานการณทวไป ซงจดวาเปนนวตกรรมขนสมบรณ สรปไดวา นวตกรรมการศกษา (Educational Innovation) หมายถง การน าเอาสงใหม

ซงอาจจะอยในรปของความคดหรอการกระท า รวมทงสงประดษฐกตามเขามาใชในระบบการศกษา เพอชวยใหการศกษาและการเรยนการสอนมประสทธภาพดยงขน ผเรยนสามารถเกดการเรยนรอยางรวดเรวมประสทธผลสงกวาเดม เกดแรงจงใจในการเรยนดวยนวตกรรมการศกษา และชวยประหยดเวลาในการเรยนไดอกดวย เชน การเรยนการสอนทใชคอมพวเตอรชวยสอน (Computer Aids Instruction) การใชแผนวดทศนเชงโตตอบ(Interactive Video) สอหลายมต (Hypermedia) และอนเตอรเนต (Internet) เปนตน

ปจจยส าคญทมอทธพลตอการศกษาซงท าใหเกดนวตกรรมการศกษา คอ 1. ความแตกตางระหวางบคคล 2. ความพรอม 3. การใชเวลาเพอการศกษา 4. ประสทธภาพในการเรยน นวตกรรมการศกษาทกลาวถงกนมากในปจจบน ไดแก

1. E-learning 2. หองเรยนเสมอนจรง 3. สอหลายมต

2.2.6 อเลรนนง (e-Learning) ในการจดท าอเลรนนง (e-Learning) ผจดท าไดท าการศกษาทฤษฎและเทคโนโลยตางๆ

ทมความเกยวของ ดงน ก) ควำมหมำยของ e-Learning

อเลรนนง (e-Learning) เปนนวตกรรมทางการศกษา มนกวชาการไดให ความหมายไวอยางมากมาย ดงน

ผศ.ดร.ถนอมพร เลาหจรสแสง [6] ไดใหความหมายของ e-Learning ไว 2 ลกษณะ คอ ความหมายโดยทวไปและความหมายเฉพาะเจาะจง ไดแก

ความหมายโดยทวไปของ e-Learning มความหมายทครอบคลมกวางมาก กลาวคอ หมายถงการเรยนในรปแบบใดกได โดยการถายทอดเนอหาผานทางอปกรณอเลกทรอนกส ทง คอมพวเตอร เครอขายอนเตอรเนต อนทราเนต เอกซทราเนต หรอทางสญญาณโทรทศน สญญานดาวเทยม เชน คอมพวเตอรชวยสอน (Computer-Assisted Instruction) การสอนบนเวบ (Web-Based Instruction) การเรยนออนไลน (On-line Learning) การเรยนทางไกลผานดาวเทยม การเรยนจากวดทศนตามอธยาศย (Video On-Demand) เปนตน

ความหมายเฉพาะของ e-Learning ในปจจบนจะหมายถงเฉพาะการเรยนเนอหาหรอสารสนเทศส าหรบการสอนหรอการอบรม ซงใชการน าเสนอดวยตวอกษร ภาพนงผสมผสานกบ

15

ใชภาพเคลอนไหววดทศนและเสยงโดยอาศยเทคโนโลยของเวบ (Web Technology) ในการถายทอดเนอหา รวมทงการใชเทคโนโลยระบบการจดการหลกสตร (Course Management System : LMS) ในการบรหารจดการงานสอนดานตาง ๆ เชน การจดใหมเครองมอการสอสารตาง ๆ เชน e-Mail, Web Board ส าหรบตงค าถาม หรอแลกเปลยนแนวคดระหวางผเรยนดวยกน หรอกบวทยากร การจดใหมแบบทดสอบ หลงจากเรยบจบ เพอวดผลการเรยน รวมทงการจดใหมระบบบนทก ตดตาม ตรวจสอบ และประเมน ผลการเรยน โดยผเรยนทเรยนจาก e-Learning น สวนใหญแลวจะศกษาเนอหาในลกษณะออนไลน ซงหมายถงจากเครองมอทมการเชอมตอกบระบบเครอขายคอมพวเตอร

มนตชย สนตเวส [7] ไดใหความหมายของ e-Learning วาเปนการเรยนการสอน คลายกบรปแบบเดม เพยงแตน าคอมพวเตอรทเชอมตออนเตอรเนต รวมไปถงอปกรณเทคโนโลยทงหลายมาชวยเพมความสะดวกสบายในการเรยน การวดผล และการจดการกบการศกษาทงหมดโดยไมใชวธแบบเดมอก

ลกษณะของ e-Learning เปนการเรยนบนระบบออนไลน คอ ขอมลทางคอมพวเตอรหรอขอมลอเลกทรอนคส ตองอยในสภาพทพรอมทจะใชงานอยตลอดเวลา ท าใหการเรยนการสอนแบบ e-Learning เปนการเรยนทสามารถโตตอบกนไดเหมอนการเรยนแบบเดม ๆ แตยงสามารถใชเทคโนโลยทเปนลกษณะมลตมเดยซงไดแก รปภาพ เสยง ภาพเคลอนไหวมาใชน าเสนอ ท าใหการเรยนการสอนมความนาสนใจกวาตวหนงสอลวน ๆ บนกระดาษ

คณสมบตอกอยางหนงของการเรยนแบบ e-Learning คอ ผเรยนและผสอนไมตองมาพบกน เพยงแตผเรยนและผสอนมเครองคอมพวเตอรกสามารถเชอมตอเขาไปในโลกของอนเตอรเนต และท าการเรยนการสอนได ดงนน การเรยนแบบ e-Learning จะเปนการศกษาแบบไรขอบเขต สามารถทจะท ากจกรรมบนหองเรยนแบบออนไลนได และเปนทนยมเนองจากไมมขอจ ากดเรอง เวลา ระยะทาง สถานท นอกจากนนยงสามารถตอบสนองตอศกยภาพและความสามารถของผเรยนไดดอกดวย

รปท 2.3 ความหมายของ ระบบ e – Learning

Content

Exercise/Test

Media

Activities

Courseware Technology

Computer

Networking

Communication

E-Learning

16

ข) ลกษณะส ำคญของ e-Learning (Feature of e-Learning) ลกษณะส าคญของ e-Learning ทด ควรจะประกอบไปดวยลกษณะส าคญ 4 ประการ

ดงน 1) ทกเวลาทกสถานท (Anywhere, Anytime) หมายถง e-Learning ควรตองชวยขยาย

โอกาสในการเขาถงเนอหาการเรยนรของผเรยนไดจรง ในทนหมายรวมถง การทผเรยนสามารถเรยกดเนอหาตามความสะดวกของผเรยน เชน ผเรยนมการเขาถงเครองคอมพวเตอรทเชอมตอกบเครอขายไดอยางยดหยน

2) สอประสม (Multimedia) หมายถง e-Learning ควรตองมการน าเสนอเนอหา โดยใชประโยชนจากสอประสมเพอชวยในการประมวลผลสารสนเทศของผเรยนเพอใหเกดความคงทนในการจดจ าและ/หรอการเรยนรไดดข น

3) การไมเปนเชงเสน (Non-linear) หมายถง e-Learning ควรตองมการ น าเสนอเนอหาในลกษณะทไมเปนเชงเสนตรง กลาวคอ ผเรยนสามารถเขาถงเนอหาตามความตองการ โดย e-Learning จะตองจดหาการเชอมโยงทยดหยนแกผเรยน นอกจากนยงหมายถงการออกแบบใหผเรยนสามารถเรยนไดตามจงหวะ (pace) การเรยนของตนเองดวย เชน ผเรยนทเรยนชาสามารถเลอกเนอหาทตองการเรยนซ าไดบอยครงผเรยนทเรยนดสามารถเลอกทจะขามไปเรยนในเนอหาทตองการไดโดยสะดวก

4) การโตตอบ (Interaction) หมายถง e-Learning ควรตองมการเปดโอกาสให ผเรยนโตตอบ (มปฏสมพนธ) กบเนอหาหรอกบผอนได กลาวคอ

4.1) e-Learning ควรตองมการออกแบบกจกรรมซงผเรยนสามารถ โตตอบกบเนอหา (Interactive Activities) รวมทงมการจดเตรยมแบบฝกหดและแบบทดสอบใหผเรยนสามารถตรวจสอบความเขาใจดวยตนเองได

4.2) e-Learning ควรตองมการจดหาเครองมอในการใหชองทางแก ผเรยนในการตดตอสอสาร (Collaboration Tools) เพอการปรกษา อภปราย ซกถาม แสดงความคดเหนกบผสอน วทยากร ผเชยวชาญ หรอเพอน ๆ รวมชนเรยน โดยในสวนของการโตตอบน จะตองค านงถงการใหผลปอนกลบททนตอเหตการณ (Immediate Response) ซงอาจหมายถง การทผสอนตองเขามาตอบค าถามหรอใหค าปรกษาแกผเรยนอยางสม าเสมอและทนเหตการณ รวมถง การท e-Learning ควรตองมการออกแบบใหมการทดสอบ การวดผล และการประเมนผล ซงสามารถใหผลปอนกลบโดยทนทแกผเรยน ไมวาจะอยในลกษณะของแบบทดสอบกอนเรยน (pre-test) หรอ แบบทดสอบหลงเรยน (post-test) กตาม

ค) องคประกอบของ e-Learning (Component of e-Learning)

17

รปท 2.4 องคประกอบของ e-Learning

1) เนอหา (Content) เนอหาเปนองคประกอบส าคญทสดส าหรบ e-Learning คณภาพของการเรยน

การสอนของ e-Learning และการทผเรยนจะบรรลวตถประสงคการเรยนในลกษณะนหรอไมอยางไร สงส าคญทสดกคอ เนอหาการเรยนซงผสอนไดจดหาใหแกผเรยน ซงผเรยนมหนาทในการใชเวลาสวนใหญศกษาเนอหาดวยตนเอง เพอท าการปรบเปลยน (convert) เนอหาสารสนเทศทผสอนเตรยมไวใหเกดเปนความร โดยผานการคดคน วเคราะหอยางมหลกการและเหตผลดวยตวของผเรยนเอง ค าวา “เนอหา” ในองคประกอบแรกของ e-Learning นไมไดจ ากดเฉพาะสอการสอน และ/หรอคอรสแวรเทานน แตยงหมายถงสวนประกอบส าคญอน ๆ ท e-Learning จ าเปนจะตองมเพอใหเนอหามความสมบรณ เชน ค าแนะน าการเรยน ประกาศส าคญตาง ๆ ผลปอนกลบของผสอน เปนตน

2) ระบบบรหารจดการการเรยนร (Learning Management System) องคประกอบทส าคญมากเชนกนส าหรบ e-Learning ไดแก ระบบบรหารจดการ

การเรยนร ซงเปนเสมอนระบบทรวบรวมเครองมอซงออกแบบไวเพอใหความสะดวกแกผใชในการจดการกบการเรยนการสอนออนไลนนนเอง ซงผใชในทน แบงไดเปน 4 กลม ไดแก ผสอน (instructors) ผเรยน (students) ผชวยสอน (course manager) และผทจะเขามาชวยผสอนในการบรหารจดการดานเทคนคตาง ๆ (network administrator) ซงเครองมอและระดบของสทธในการเขาใชทจดหาไวใหกจะมความแตกตางกนไปตามแตการใชงานของแตละกลมตามปกตแลว เครองมอทระบบบรหารจดการการเรยนรตองจดหาไวใหกบผใช ไดแก พนทและเครองมอส าหรบการชวยผเรยนในการเตรยมเนอหาบทเรยน พนทและเครองมอส าหรบการท าแบบทดสอบ แบบสอบถาม การจดการกบแฟมขอมลตาง ๆ นอกจากนระบบบรหารจดการการเรยนรทสมบรณจะจดหาเครองมอในการตดตอสอสารไวส าหรบผใชระบบไมวาจะเปนในลกษณะของ ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) เวบบอรด (Web Board) หรอ แชต (Chat) บางระบบกยงจดหาองคประกอบพเศษอน ๆ เพออ านวยความสะดวกใหกบผใชอกมากมาย เชน

18

การจดใหผใชสามารถเขาดคะแนนการทดสอบ ดสถตการเขาใชงานในระบบ การอนญาตใหผใชสรางตารางการเรยน ปฏทนการเรยน เปนตน

3) โหมดการตดตอสอสาร (Modes of Communication) องคประกอบส าคญของ e-Learning ทขาดไมไดอกประการหนง กคอ การจด

ใหผเรยนสามารถตดตอสอสารกบผสอน วทยากร ผเชยวชาญอน ๆ รวมทงผเรยนดวยกน ในลกษณะทหลากหลาย และสะดวกตอผใช กลาวคอ มเครองมอทจดหาไวใหผเรยนใชไดมากกวา หนงรปแบบ รวมทงเครองมอนนจะตองมความสะดวกในการใชงาน (user-friendly) ดวย ซงเครองมอท e-Learning ควรจดหาใหผเรยน ไดแก

3.1) การประชมทางคอมพวเตอร ในทนหมายถงการประชมทางคอมพวเตอรทงในลกษณะของการตดตอ

สอสารแบบตางเวลา (Asynchronous) เชน การแลกเปลยนขอความผานทางกระดานขาวอเลกทรอนกส หรอ ทรจกกนในชอของเวบบอรด (Web Board) เปนตน หรอในลกษณะของการตดตอสอสารแบบเวลาเดยวกน (Synchronous) เชน การสนทนาออนไลน หรอทคนเคยกนดในชอของ แชต (Chat) และ ICQ หรอ ในบางระบบ อาจจดใหมการถายทอดสญญาณภาพและเสยงสด (Live Broadcast / Videoconference) ผานทางเวบ เปนตน ในการน าไปใชด าเนนกจกรรมการเรยนการสอน ผสอนสามารถเปดสมมนาในหวขอทเกยวของกบเนอหาในคอรส ซงอาจอยในรปของการบรรยาย การสมภาษณผเชยวชาญ การเปดอภปรายออนไลน เปนตน

3.2) ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) ไปรษณยอเลกทรอนกส เปนองคประกอบส าคญเพอใหผเรยนสามารถ

ตดตอสอสารกบผสอนหรอผเรยนอน ๆ ในลกษณะรายบคคล การสงงานและผลปอนกลบใหผเรยน ผสอนสามารถใหค าแนะน าปรกษาแกผเรยนเปนรายบคคล ทงนเพอกระตนใหผเรยนเกดความกระตอรอรนในการเขารวมกจกรรมการเรยนอยางตอเนอง ทงนผสอนสามารถใชไปรษณยอเลกทรอนกสในการใหความคดเหนและผลปอนกลบททนตอเหตการณ

4) แบบฝกหด/แบบทดสอบ องคประกอบสดทายของ e-Learning แตไมไดมความส าคญนอยทสดแตอยาง

ใด ไดแก การจดใหผเรยนไดมโอกาสในการโตตอบกบเนอหาในรปแบบของการท าแบบฝกหด และแบบทดสอบความร

4.1) การจดใหมแบบฝกหดส าหรบผเรยน เนอหาทน าเสนอจ าเปนตองมการจดหาแบบฝกหดส าหรบผเรยนเพอ

ตรวจสอบความเขาใจไวดวยเสมอ ทงนเพราะ e-Learning เปนระบบการเรยนการสอนซงเนนการเรยนรดวยตนเองของผเรยนเปนส าคญ ดงนนผเรยนจงจ าเปนอยางยงทจะตองมแบบฝกหดเพอการตรวจสอบวาตนเขาใจและรอบรในเรองทศกษาดวยตนเองมาแลวเปนอยางดหรอไม อยางไร การท าแบบฝกหดจะท าใหผเรยนทราบไดวาตนนนพรอมส าหรบการทดสอบ การประเมนผลแลวหรอไม

19

4.2) การจดใหมแบบทดสอบผเรยน แบบทดสอบสามารถอยในรปของแบบทดสอบกอนเรยน ระหวางเรยน หรอ

หลงเรยนกไดส าหรบ e-Learning แลว ระบบบรหารจดการการเรยนรท าใหผสอนสามารถสนบสนนการออกขอสอบของผสอนไดหลากหลายลกษณะ กลาวคอ ผสอนสามารถออกแบบการประเมนผลในลกษณะของ อตนย ปรนย ถกผด การจบค ฯลฯ นอกจากนยงท าใหผสอนมความสะดวกสบายในการสอบเพราะผสอนสามารถทจะจดท าขอสอบในลกษณะคลงขอสอบไวเพอเลอกในการน ากลบมาใช หรอปรบปรงแกไขใหมไดอยางงายดาย นอกจากนในการค านวณและตดเกรด ระบบ e-Learning ยงสามารถชวยใหการประเมนผลผเรยนเปนไปไดอยางสะดวก เนองจากระบบบรหารจดการการเรยนร จะชวยท าใหการคดคะแนนผเรยน การตดเกรดผเรยนเปนเรองงายขนเพราะระบบจะอนญาตใหผสอนเลอกไดวาตองการทจะประเมนผลผเรยนในลกษณะใด เชน องกลม องเกณฑ หรอใชสถตในการคดค านวณในลกษณะใด เชน การใชคาเฉลย คา T-Score เปนตน นอกจากนยงสามารถทจะแสดงผลในรปของกราฟไดอกดวย ง) กำรน ำสอไปใช การน า e-Learning ไปใชประกอบการเรยนการสอนสามารถท าได 3 ลกษณะ ดงน 1) สอเสรม (Supplementary) เปนสอทใชประกอบในการเรยนการสอนปกต ผเรยนเรยนแบบปกต เปนเพยงสอประกอบบทเรยนบางเพอใหผเรยนศกษาเพมเตมทผเรยนอาจจะใชหรอไมใชกได หรอเปนการทครคดลอกเนอหาจากแบบเรยนไปบรรจไวในอนเตอรเนต แลวแนะน าใหผเรยนไปเปดด 2) สอเพมเตม (Complementary) เปนสอทใชในการเรยนการสอนปกต ผเรยนเรยนแบบปกต แตมการก าหนดเนอหาใหศกษา หรอสบคนจากสออเลคทรอนคส หรอ Website เปนบางเนอหา และมการก าหนดกจกรรมใหผเรยนไดเขาไปศกษาเนอหา โดยถอเปนสวนหนงของการจดการเรยนรทจะตองมการวดและประเมนการเรยนรประกอบไปดวย ปจจบนในการจดการเรยนการสอนของครมกจะเปนแบบนเพมมากขน 3) สอหลก (Comprehensive Replacement) เปนสอใชทดแทนการเรยนการสอนหรอการบรรยายในชนเรยน โดยทเนอหาทงหมดมความสมบรณแบบในตวเองครบกระบวนการเรยนร หรอเปนเนอหา Online ทมการออกแบบใหใกลเคยงกบครผสอนมากทสด เพอใชทดแทนการสอนของครโดยตรง สอชนดน ไดแก บทเรยนส าเรจรป หรอสอ คอมพวเตอรชวยสอนทมการออกแบบไวอยางเหมาะสม ครบวงจร หรอใชระบบจดการบทเรยน (LMS)

จ) ระดบของสอส ำหรบ e-Learning (Level of media for e-Learning) ส าหรบ e-Learning แลว การถายทอดเนอหาสามารถแบงไดเปน 3

ลกษณะดวยกน กลาวคอ

20

1) ระดบเนนขอความออนไลน (Text Online) หมายถง เนอหาของ e-Learning ในระดบนจะอยในรปของขอความเปนหลก e-Learning ในลกษณะนจะเหมอนกบการสอนบนเวบ (WBI) ซงเนนเนอหาทเปนขอความ ตวอกษรเปนหลก ซงมขอด กคอการประหยดเวลาและคาใชจายในการผลตเนอหาและการบรหารจดการการเรยนร 2) ระดบรายวชาออนไลนเชงโตตอบและประหยด (Low Cost Interactive Online Course) หมายถง เนอหาของ e-Learning ในระดบนจะอยในรปของตวอกษร ภาพ เสยง และวดทศน ทผลตขนมาอยางงายๆ ประกอบการเรยนการสอน e-Learning ในระดบหนงและสองน ควรจะตองมการพฒนา LMS ทด เพอชวยผใชในการสรางและปรบเนอหาใหทนสมยไดอยางสะดวกดวยตนเอง

3) ระดบรายวชาออนไลนคณภาพสง (High Quality Online Course) หมายถง เนอหาของ e-Learning ในระดบนจะอยในรปของมลตมเดยทมลกษณะมออาชพ กลาวคอ การผลตตองใชทมงานในการผลตทประกอบดวย ผเชยวชาญเนอหา (content experts) ผเชยวชาญการออกแบบการสอน (instructional designers) และ ผเชยวชาญการผลตมลตมเดย (multimedia experts) ซงหมายรวมถงโปรแกรมเมอร (programmers) นกออกแบบกราฟก (graphic designers) และ/หรอผเชยวชาญในการผลตแอนเมชน (animation experts) e-Learning ในลกษณะนจะตองมการใชเครองมอ หรอโปรแกรมเฉพาะ เพมเตมส าหรบทงในการผลตและเรยกดเนอหาดวย ตวอยางโปรแกรมในการผลต เชน Macromedia Flash และ ตวอยางโปรแกรมเรยกดเนอหา เชน โปรแกรม Macromedia Flash Player และ โปรแกรม Real Player Plus เปนตน

ฉ. ประโยชนของ e-Learning ส าหรบประโยชนของ e-Learning มมากมายหลายประการดวยกน

สามารถสรปไดเปนขอ ๆ ดงตอไปน 1) ยดหยนในการปรบเปลยนเนอหา และสะดวกในการเรยนการสอน ผานระบบe-

Learning นนงายตอการแกไขเนอหา และกระท าไดตลอดเวลา เพราะระบบการผลตจะใชคอมพวเตอรเปนองคประกอบหลก นอกจากนผเรยนกสามารถเรยนโดยไมจ ากดเวลา และสถานท

2 ผเรยน และผสอนสามารถเขาถง e-Learning ไดงายสามารถใชโปรแกรม Web Browser ของบรษทใดกได ผเรยนสามารถเรยนจากเครองคอมพวเตอรทใดกได และในปจจบนน การเขาถงเครอขายอนเตอรเนตกระท าไดงายขนมาก และยงมคาเชอมตออนเตอรเนตทมราคาต าลง

3 ปรบปรงขอมลใหทนสมยกระท าไดงาย เนองจากผสอน หรอผสรางสรรคงาน e-Learning จะสามารถเขาถงตวบทเรยนจากทใดกได การแกไขขอมล และการปรบปรงขอมล จงท าไดทนเวลาดวยความรวดเรว

21

4 ประหยดเวลา และคาเดนทาง ผเรยนสามารถเรยนโดยใชเครองคอมพวเตอรเครองใดกได โดยไมจ าเปนตองไปทสถานศกษา หรอทท างาน รวมทงไมจ าเปนตองใชเครองคอมพวเตอรเครองประจ ากได ซงเปนการประหยดเวลามาก

5 การจดการเรยนการสอนมประสทธภาพมากยงขน เพราะการถายทอดเนอหา ผานมลตมเดยทไดรบการออกแบบและผลตอยางมระบบจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพมากกวาการเรยนจากสอขอความเพยงอยางเดยว

6 ผสอนสามารถตรวจสอบความกาวหนาพฤตกรรมการเรยนของผเรยนได อยางละเอยดและตลอดเวลา

7 ท าใหผเรยนสามารถควบคมการเรยนรของตนเองได โดยสามารถเขาถง ขอมลใดกอนหรอหลงกได ตามพนฐานความร ความถนด และความสนใจของตน ท าใหไดรบความรและมการจดจ าทดข น

8 เกดปฏสมพนธระหวางผเรยนกบครผสอนและกบเพอน ดวยเครองมอตาง ๆ มากมาย

9) เปนการเรยนทผเรยนแตละคน จะไดรบเนอหาของบทเรยนเหมอนเดมทก ครง

10) เกดการเรยนการสอนแกผเรยนในวงกวางขน เปนการสนบสนนการเรยนร ตลอดชวต

ช) ขอจ ำกดของ e-Learning ระบบ e-Learning กมขอจ ากดอยหลายประการเชนกน โดยพอสรปเปนขอ ๆ ไดดงตอไปน

1) ความส าคญของ e-Learning อยทการออกแบบ การออกแบบ e-Learning ทไมเหมาะสมกบลกษณะของผเรยน เชน ผเรยนระดบอดมศกษาในบานเราซงสวนใหญอยในวยรน e-Learning จะตองไดรบการออกแบบตามหลกจตวทยาการศกษา กลาวคอ จะตองเนนใหมการออกแบบใหมกจกรรมโตตอบอยตลอดเวลา ไมวาจะเปนกบเนอหาเอง กบผเรยนอน ๆ หรอกบผสอนกตาม นอกจากนนแลว การออกแบบการน าเสนอเนอหาทางคอมพวเตอร นอกจากจะตองเนนใหเนอหามความถกตองชดเจน ยงคงจะตองเนนใหมความนาสนใจ สามารถดงดดความสนใจของผเรยนได ตวอยางเชน การออกแบบน าเสนอโดยใชมลตมเดย รวมทง การน าเสนอในลกษณะ non-linear ซงผเรยนสามารถเลอกทจะเรยนเนอหากอนหลงไดตามความตองการ ดงนนแมวาเนอหา วธการทมอยจะสงผานระบบเครอขายทมประสทธภาพอยางไรกตาม แตถารปแบบไมนาสนใจ ไมสามารถดงความสนใจของผเรยนไวได กท าใหผเรยนไมอยากเรยน กจะไมบรรลวตถประสงคในการศกษาหาความร การน า e-Learning ไปใช นอกจากจะไมประสบความส าเรจแลวยงท าใหเพมคาใชจายและเสยเวลาอกดวย

22

2) การใช e-Learning ตองมการลงทนในเรองเครองมอและอปกรณตาง ๆ เชน เครองคอมพวเตอรทพรอมดวยอปกรณมลตมเดย และประสทธภาพของอปกรณทตองเขากนไดด และตองค านงถงการเตรยมอปกรณตาง ๆ เพอการตดตอสอสารทงระหวางผเรยน ผสอนอกดวย

3) ผสอนทน า e-Learning ไปใชในลกษณะของสอเสรม โดยไมมการปรบเปลยนวธการสอนเลย กลาวคอ ผสอนยงคงใชแตวธการบรรยายในทกเนอหา และสงใหผเรยนไปทบทวนจาก e-Learning หาก e-Learning ไมไดออกแบบใหจงใจผเรยนแลว ผเรยนคงใชอยพกเดยวกเลกไปเพราะไมมแรงจงใจใด ๆ ในการใช e-Learning กจะกลายเปนการลงทนทไมคมคาแตอยางใด

4) ผสอนจะตองเปลยนบทบาทจากการเปนผให (impart) เนอหาแกผเรยน มาเปน (facilitator) ผชวยเหลอและใหค าแนะน าตาง ๆ แกผเรยน พรอมไปกบการเปดโอกาสใหผเรยนเกดการเรยนรดวยตนเองจาก e-Learning ทงน หมายรวมถง การทผสอนควรมความพรอมทางดานทกษะคอมพวเตอรและรบผดชอบตอการสอนมความใสใจกบผเรยนโดยไมทงผเรยน

5) การลงทนในดานของ e-Learning ตองครอบคลมถงการจดการใหผสอนและผเรยนสามารถเขาถงเนอหาและการตดตอสอสารออนไลนไดสะดวก ส าหรบ e-Learning แลว ผสอนหรอผเรยนทใชรปแบบการเรยนในลกษณะนจะตองมสงอ านวยความสะดวก (facilities) ตาง ๆ ในการเรยนทพรอมเพรยงและมประสทธภาพ เชน ผสอนและผเรยนสามารถตดตอ สอสารกบผอนได และสามารถเรยกดเนอหาโดยเฉพาะอยางยงในลกษณะมลตมเดย ไดอยางครบถวน ดวยความเรวพอสมควร เพราะหากปราศจากขอไดเปรยบในการตดตอสอสารและการเขาถงเนอหาไดสะดวก รวมทงขอไดเปรยบสออน ๆ ในลกษณะในการน าเสนอเนอหา เชน มลตมเดย แลวนนผเรยนและผสอนกอาจไมเหนความจ าเปนใด ๆ ทตองใช e-Learning

6) ในการท e-Learning จะสงผลตอประสทธผลของการเรยนรของผเรยนไดนน สงส าคญไดแก การทผเรยนจะตองรจกวธการเรยนรดวยตนเอง (self-Learning) อยางมประสทธภาพ ดงนน จงจ าเปนทจะตองมการสนบสนน และสงเสรมใหผเรยนมความร ความเขาใจเกยวกบการสรางวนยในการเรยนรดวยตนเอง (selfdiscipline) รวมทงตระหนกถงความส าคญในการสรางเสรมลกษณะนสย ใฝเรยน ใฝร รจกวธการเลอกสรร ประเมน รวบรวมสารสนเทศ รวมทงรจกการจดระเบยบ (organize) วเคราะห สงเคราะห และการน าเสนอสารสนเทศตามความเขาใจของตนเอง

2.2.7 ทฤษฎกำรออกแบบระบบกำรเรยนกำรสอน (Instructional System Design: ISD)

การพฒนาระบบ e-Learning สอเสรมการเรยนการสอนระบบออนไลน เพอเปนสอเสรมการเรยนการสอน เปนการประยกตหนงสอเรยนสาระการงานอาชพและเทคโนโลย รายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ระดบประถมศกษาตอนปลาย หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เปนขอมลสารสนเทศสออเลคทรอนคส มาเปนสอเสรมการเรยนการสอนเพอเพมแหลงเรยนรใหกบผเรยนนอกจากในหองเรยนแลว เพมทกษะกระบวนการ

23

เรยนรดวยตนเองตามศกยภาพของผเรยนอยางเปนระบบ เขาถงแหลงขอมลไดงาย ในการออกแบบระบบการเรยนการสอนขนตอน ๆ ตาง ตองมรปแบบเปนมาตรฐานสามารถระบขนตอนการท างาน ในการวจยในครงนผวจยไดใช ทฤษฎการออกแบบของ ADDIE moodle ดงรปท 2.5

รปท 2.5 รปแบบของ ADDIE moodle

กระบวนการท างานในการออกกแบบระบบการเรยนการสอนม 5 ขนตอน ดงน 1) ขนตอนการวเคราะห (Analysis) ในประเดนตาง ๆ ไดแก 1.1) การวเคราะหความจ าเปน ส าหรบวชาทจดไวในหลกสตร และเปนวชาทเลอกให

นกเรยนเรยน สวนนครผสอน ไดท าการวเคราะหถงความจ าเปน ดวยเหตและผล อาจมการปรบเปลยน ค าอธบายรายวชาใหทนสมยตามความกาวหนาทางวชาการทเปลยนไป

1.2) การวเคราะหงานหรอการเรยนการสอน ไดแก การวเคราะหเนอหาและกจกรรมตาง ๆ ทผสอนตองท าในรายวชา โดยการแสดงหวขอเนอหาหลก หวเรองรอง โดยยดกรอบค าอธบายรายวชาเปนหลก

1.3) การวเคราะหผเรยน พฤตกรรมผเรยน เชน สอบถามความรพนฐาน การประเมนผลกอนเรยน ซงเปนสวนส าคญมาก ๆ ทจะชวยใหผเรยนประสบความส าเรจทางการเรยน แตเนองจากมผเรยนจ านวนมากในหองเรยน ผสอนไมอาจออกแบบการสอนใหเหมาะสมกบผเรยนเปนรายบคคลได จงออกแบบการสอนใหเหมาะกบผเรยนสวนใหญในหอง

1.4) การวเคราะหวตถประสงค มการวเคราะหวตถประสงคในการเรยนการสอน โดยแบงเปนวตถประสงคทวไปของรายวชาและวตถประสงคเชงพฤตกรรมในแตละบท

2) ขนตอนการออกแบบ (Design) การออกแบบในสวนของ วตถประสงคการสอนแตละหวขอ เนนการพฒนา

ผเรยนใหครบทง 3 ดาน คอ ดานสตปญญา (Cognitive) ดานทกษะ (Psychomotor) และดานลกษณะนสย (Affective) ล าดบเนอหาในการสอน ระบวธสอนหรอกลยทธในการสอน ใชวธการ

ANALYSIS

DESIGN

DEVELOPMENT

IMPLEMENTATION

EVALUATION

24

บรรยาย อภปรายมอบหมายงาน เลอกสอการสอน และก าหนดวธการประเมนผล 3) ขนตอนการพฒนา (Development)

ในขนตอนนเปนการสรางเอกสารประกอบเรยนซงประกอบดวยรายละเอยด ดงน

3.1) การเตรยมขอมลสารสนเทศสอการเรยนการสอน ไดแก สออเลกทรอนกสตาง ๆ และการใชโปรแกรมเพอจดล าดบความส าคญของการน าเสนอบทเรยน

3.2) หลงเตรยมความพรอมขอมลสารสนเทศ จากนนสรางสรรคบทเรยนใหเปนไปตามวตถประสงค และตวชวด จดล าดบเนอหา จดกระบวนการน าเสนอบทเรยน โดยขอมลสารสนเทศทน าเสนอจะตองค านงถงผเรยนเปนส าคญทจะสามารถเรยนรเพมเตมดวยตนเองในนอกเวลาเรยนทใดกไดทมระบบอนเตอรเนตเขาถง

3.3) เมอสรางกระบวนการการน าเสนอบทเรยนแลว จะตองทดสอบความสมบรณของบทเรยน เพอปองกนการความผดพลาด

4) การน าไปใช (Implementation) ขนตอนนเปนการน าแผนการสอนทไดวเคราะห ออกแบบ และพฒนาไวไปใช

สอนจรง โดยใชกบกลมตวอยาง และตองพจารณาความเหมาะสมกบกลมผใช ความพรอมของสภาวะแวดลอมดานสถานท เวลา และระบบเครอขายอนเตอรเนต เพอตรวจสอบความเหมาะสมของบทเรยนในขนตน โดยพจารณาจากแบบทดสอบกอนเรยน และหลงเรยนผลเปนอยางไร และน าไปใหผเชยวชาญตรวจสอบความเหมาะสม และเพอหาประสทธภาพของบทเรยน หลงจากนนกน าผลทไดเปนเกณฑตดสนใจในการปรบปรงเนอหาหรอสอการเรยนการสอนกอนทจะน าไปใชกบกลมเปาหมายจรง แตในการวจยครงนมงเนนไปทกลมตวอยางเปนหลก

5) การวดและประเมนผล (Evaluation) กระบวนการวดและประเมนผลการสอนในการวจยครงนเปนการประเมนผลมงเนนไปทการประเมนระดบความพงพอใจวา ระบบสอเสรมการเรยนการสอนมประสทธภาพมากนอยเพยงใด ประมวลผลในเชงสถต ส าหรบครผสอน และผเรยนในระบบกลมตวอยางวา มขอบกพรองหรอไม ตองแกไขปรบปรงสวนใด เพอน าไปพฒนาตอยอดตอไป

25

บทท 3

กำรวเครำะหและออกแบบ

3.1 กลำวน ำ

จากปญหาทพบ ผจ ดท าสารนพนธไดท าการวเคราะหสภาพปญหาและไดมแนว

ทางแกไขปญหาโดยการน าเอาการเรยนรแบบผสมผสาน (Blended Learning) เขามาใชในการ

จดการเรยนการสอน ซงการท าสารนพนธนจะเนนไปทการจดสราง e-Learning โดยอาศย

เครองมอ LMS เปนหลก จากนนจงท าการออกแบบระบบและท าการเปรยบเทยบเครองมอ

เพอใหไดเครองมอทเหมาะสมตอการใชงานของระบบ

3.2 กำรวเครำะหขอมลสภำพปญหำ

จากปญหาเรองการเรยนการสอนรายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ในปการศกษา 2557 พบวา นกเรยนมเวลาเรยนไมเพยงพอและเรยนไมครบตามเนอหาทก าหนด ซงอาจสงผลใหผลสมฤทธในการเรยนลดลงได จงไดน าแผนผงกางปลา (Fishbone Diagram) มาท าการหาสาเหตทนาจะเปนไปได โดยก าหนดกลมของสาเหตหลกเปน 4 ดาน คอ ปญหาทเกดจาก คร นกเรยน สอการสอนและสถานทเรยน

รปท 3.1 สาเหตหลกและสาเหตยอยของปญหา จากรปท 3.1 ส าหรบกางปลาทเปน “สถานทเรยน” นน คงแกไขไดล าบากจงตดออกไป สวนกางปลาทเปน “สอการสอน” จะน ามาพฒนาในรปแบบของ e-Learning ในโอกาสตอไปหลงจากน า e-Learning มาประยกตใชในกระบวนการการเรยนการสอนแลว ดงนนในชวงเรมตนของการแกปญหาจงพจารณาเฉพาะสองแกนหลก คอ นกเรยนและครผสอนกอน ซงจะ

26

เกยวของกบกระบวนการเรยนการสอนมากกวา และจะเหนวา ปญหาเวลาเรยนไมเพยงพอทเกดจากกระบวนการจดการเรยนการสอนในหองเรยนแบบเดมนน มาจากหลายสาเหตดวยกนโดยเฉพาะอยางยงครมเวลาสอนไมเพยงพอเนองจากครตดภาระงานอน ครตองไปอบรม ครไมมทกษะในการสอนเนองไมใชวชาทตนเองช านาญ ซงไดกลาวผานมาแลวในบทท 1 ปญหาเหลานอาจสงผลกระทบตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนอกดวย 3.3 กระบวนกำรกำรเรยนกำรสอนแบบพบหนำกนซงเปนกระบวนกำรปจจบน การเรยนการสอนในหองเรยนปกต ครผสอนจะตองเตรยมเนอหา สอการสอน ใบงาน

เพอทจะท าการสอน เทคนคการสอนของครแตละทานกแตกตางกนไปตามประสบการณ สง

เหลานมผลตอการจดการเรยนการสอนเปนอยางมาก ครผสอนจะใหความรแกเดกนกเรยน

เทากนหมดทงหอง แตเดกนกเรยนแตละคนมพนฐานการเรยนรทไมเทากน เดกบางคนเรยนร

ไดเรว แตเดกบางคนทเรยนรชา ไมสามารถทจะเรยนบทเรยนนนซ าได เนองจากในแตละวชา

จ ากดเวลาเรยน จงตองรอจนกวาครจะอธบายจบ หรอตองถามครซ า ซงเดกนกเรยนบางคนไม

กลาทจะถามครผสอน จงท าใหเดกไมเขาใจในบทเรยนนน ๆ

แนวทางโดยทวไปของการเรยนการสอนแบบพบหนากนในหองเรยนจะเรมจาก

ครผสอนแจงจดประสงคการเรยนรของเนอหาทจะเรยน และทบทวนเนอหาเดม จากนนจะเปน

ขนน าเขาสบทเรยน และใหความรใหมแกนกเรยน ในขณะเรยนครจะคอยกระตนการตอบสนอง

ของนกเรยนวามความรความเขาใจมากนอยแคไหน โดยการถาม-ตอบ หากนกเรยนไมเขาใจ

ในเนอหา ครผสอนกจะอธบายเพมเตมอกครง และใหนกเรยนท ากจกรรมหรอแบบฝกหด เพอ

ประเมนความรทไดจากบทเรยน หลงจากนนครและนกเรยนกรวมกนสรปความรในเนอหาทได

เรยน สามารถเขยนเปนผงกจกรรมเพอใหเขาใจไดงายขน ดงรปท 3.2

27

รปท 3.2 การเรยนการสอนในหองเรยนแบบพบหนากนตามปกตทวไป

28

3.4 แนวทำงกำรเรยนกำรสอนแบบผสมผสำน ผจดท าสารนพนธไดมแนวคดในการแกปญหาในการจดการเรยนการสอน โดยการ

แทรก สอการเรยน e-Learning เขาไปในชวโมงเรยนในลกษณะของการประยกตใชการเรยนรแบบผสมผสาน โดยครจะเกรนน าเนอหาทจะเรยน แลวใหนกเรยนเรยนรผาน e-Learning เปนเวลา 30 นาท ในหองเรยน แลวจงท าการกระตนการเรยนรผานทางการซกถาม การอภปราย การท ากจกรรม หรอ การท าแบบฝกหด เปนตน ดงนนจะสามารถเขยนผงกจกรรมใหมได ดงรปท 3.3

รปท 3.3 กจกรรมการเรยนการสอนแบบผสมผสาน

e-Learning สวนทผสมเขาไป

29

จากรปท 3.3 แสดงใหเหนวา e-Learning จะถกน ามาใชในสภาพการเรยนการสอนแบบพบหนากนในหองเรยนตามปกตโดยครผสอนเจาของวชา และขณะเดยวกนกสามารถใชไดกบครผท มาสอนแทนเชนกน ขอไดเปรยบกคอครผสอนผเปนเจาของวชาไดจดเตรยมเนอหาใน e-Learning เอาไวใหกอนแลว จงท าใหครผสอนแทนลดภาระในการเตรยมการสอนในวชาทตนเองไมถนดลงไปไดมาก เพยงแตท าการทบทวนเนอหากอนท าการสอนเสยกอน กจะท าการสอนแทนไดโดยไมยาก และเมอพจารณา e-Learning เปนอสระออกมาจากกระบวนการ นกเรยนกสามารถใช e-Learning เพอชวยทบทวนบทเรยนได ทงท าความเขาใจกอนเขาหองเรยน หรอ หลงจากเรยนผานไปแลว

3.5 แนวคดของกำรออกแบบระบบงำน

ปจจบนเทคโนโลยมการพฒนาขนอยางรวดเรว คอมพวเตอรไดกลายมาเปนสวนหนง

ของชวตประจ าวน ทงในดานการท างาน ธรกจ ความบนเทง และการศกษา ซงกา รเรยนร

สมยใหมจะตองใชเวลานอย เรยนรไดเรว เขาใจงาย และมการแลกเปลยนความคดเหนระหวาง

กน ดงนนเทคโนโลยจงสามารถตอบสนองตอการเรยนรในปจจบนไดเปนอยางด

ดงนนผจดท าจงไดน าระบบ e-Learning เขามาแทรกในกระบวนการเรยนร ซงการ

วเคราะหและออกแบบระบบเพอใชในการแกปญหานน จะเนนทระบบการใชงานตามผใชงาน

โดยแสดงรายละเอยดความสมพนธของระบบงาน ผเกยวของในการท างาน ดงน

ตำรำงท 3.1 สญลกษณทใชในการเขยนแผนภาพการไหลของขอมล

สญลกษณ ควำมหมำย

Process : การประมวล

External Entity : สงทอยภายนอก

Data Store : แหลงเกบขอมล

Data Flow : กระแสขอมล

30

0

/ /

/ /

รปท 3.4 Context Diagram

จากการวเคราะหระบบ จะเหนการสงผานและจดเกบขอมลอยางเปนสดสวน ผจดท าจงน าการวเคราะหและออกแบบ DFD (Data Flow Diagram) มาเปนสญลกษณแผนภาพการไหลของขอมลและกระบวนการการท างานในระบบ ทกระท ากบขอมลแลวท าใหเกดการเปลยนแปลงจากสถานะหนงไปยงอกสถานะหนง อกทงยงงายตอการใชงานและความเขาใจ แสดงดงภาพตอไปน

1

D1 Users

รปท 3.5 Process 1 การลงทะเบยน

31

2

D1 Users

User Password

User Password

User Password

รปท 3.6 Process 2 การเขาสระบบ

3

Edit

D2 Lesson

/ /

/

/

รปท 3.7 Process 3 Edit บทเรยน

32

4

Edit

D3

D4

/ /

/

/

รปท 3.8 Process 4 Edit แบบทดสอบ

5

D2 Lesson

รปท 3.9 Process 5 การศกษาบทเรยน

33

6

D3

D4

D2

รปท 3.10 Process 6 แบบทดสอบ

7

D5

รปท 3.11 Process 7 กระดานขาว

34

8

D6

/

/

รปท 3.12 Process 8 ตารางนดหมาย

3.6 ระบบงำนของ e-Learning ทงนเนองจากการเรยนการสอนแบบพบหนากนนน เปนกระบวนการทว ๆ ไปทคนเคย

กนอยแลว ดงนนจงขอกลาวเฉพาะขนตอนการท างานของ e-Learnig ทตองการเทานน โดยสามารถแบงออกเปน 3 สวน ดงน

3.6.1) สวนของผเรยน เมอนกเรยนเขาหองเรยนและผานการเกรนน าเนอหาทจะเรยนแลว นกเรยนจะเขาใช e-

Learning ดวยการเขาสระบบ ซงระบบจะท าการตรวจสอบสทธ ถาไมพบกจะตองไปสมครสมาชกเสยกอน จากนนนกเรยนตองเขาไปเลอกลมสาระและรายวชาทจะเรยน แลวศกษาบทเรยน และท าแบบทดสอบหลงเรยน หลงจากสงค าตอบแลวระบบจะแสดงผลการทดสอบและเวลาทท าการทดสอบใหผเรยนทราบทนท ผงกจกรรมแสดงไดตามรปท 3.13

35

รปท 3.13 ขนตอนสวนของผเรยน

ครผสอน สามารถเขาไปดในระบบไดวานกเรยนคนใดก าลงศกษาบทเรยนอยบาง

36

3.6.2) สวนของครผสอน

รปท 3.14 ขนตอนสวนของครผสอน

37

จากรปท 3.14 ในสวนของครผสอน จะเรมจากการเขาสระบบ เมอระบบตรวจสอบสทธ แลว หากครผสอนเขาระบบเปนครงแรก จะท าการสรางกลมสาระ สรางรายวชาและสรางแบบทดสอบ หลงจากนนจะท าการเปดรายวชาใหนกเรยนไดเขาเรยนและท าแบบทดสอบ ครผสอนสามารถตรวจสอบไดวามนกเรยนเขาเรยนกคนและสามารถประเมนผลการเรยนได นอกจากนครผสอนสามารถเขาไปท าการเพม แกไขและลบ ในสวนของกลมสาระ รายวชาและแบบทดสอบได

3.6.3) ผดแลระบบ

รปท 3.15 ขนตอนสวนของผดแลระบบ

38

จากรปท 3.15 ในสวนของผดแลระบบ จะเรมจากการเขาสระบบ เมอระบบตรวจสอบสทธแลว ผดแลระบบมสทธทจะจดการในสวนของระบบ ก าหนดสทธใหผใชงานระบบ และจดหมวดหมกลมสาระ นอกจากนยงสามารถท าการเพม/แกไข/ลบ ในสวนของระบบ ผใชระบบและการจดหมวดหม 3.7 ควำมตองกำรของระบบ e-Learning

การเรยนรแบบผสมผสาน โดยอาศยเครองมอ LMS กรณศกษาโรงเรยนศรวงวทยาคาร ซงในสวนของเครองมอ LMS ทน ามาใช ตองสามารถบรหารจดการฐานขอมลความรไดอยางเปนระบบ ถกตอง แมนย า รวดเรว และตอบสนองความตองการในเรองการจดการความรของผใชระบบตองการไดอยางครบถวน โดยทงโปรแกรมคอมพวเตอรและอปกรณคอมพวเตอรทเกยวของตองสามารถเชอมตอกบระบบงานเดม และสามารถท างานรวมกนไดอยางมประสทธภาพ ดงน 3.7.1) ความตองการทวไปของระบบสารสนเทศ

มระบบสมครสมาชก รองรบการก าหนดสทธการใชงานจาก ผดแลระบบไดโดยสทธผใชระบบมดงตอไปน คอ

(1) ผดแลระบบ เปนผใชระดบสงทสดในระบบ มหนาทในการจดการขอมล พนฐานใหกบระบบ ไดแก ขอมลหนวยงาน ขอมลสทธผใชงานในระดบตาง ๆ ขอมลการก าหนดการเผยแพรความร ทเขามาสระบบโดยผดแลระบบ และสามารถจดการปรบปรง ตรวจสอบขอมลใหถกตอง

(2) ผใชระบบทเปนสมาชก คอผใชระบบอน ๆ ทสมครสมาชก โดยผใชระบบ สามารถจะเปนผน าความรเขาสระบบได แตตองรอการกลนกรอง ความรจากผดแลระบบ และอาจารยประจ าระบบ กอนวาควรเผยแพรหรอไม และสามารถคนควาหาความรตาง ๆ ไดจากระบบ

(3) ผใชระบบทไมเปนสมาชก จะไดรบสทธในการคนควาหาความรตางๆได จากระบบเทานน

3.7.2) ระบบสามารถท างานรวมกบระบบสารสนเทศททางองคกรมอยได (1) การสรางและน าเขาขอมลความร

ก) ระบบสามารถรวบรวมขอมลความร (Data Collection) ทงขอมล ทมอย และขอมลใหมในรปแบบตาง ๆ ได เชน Word, Excel, PowerPoint PDF Image Video

ข) ระบบสามารถก าหนดวนหมดอายของแตละขอมลความร ค) ระบบสามารถจดเกบความร ดงตอไปนได

ความรมชดแจงหรอรปธรรม คอ ความรในลกษณะรปธรรม เปนความร จากเอกสาร ต ารา คมอตางๆ เปนตน ซงความร ประเภทนทจะน าไปจดเกบในระบบจะประกอบไปดวย เอกสารทใชในการเรยนการสอนของบทเรยน เอกสารงาน

39

ประชาสมพนธขาวสาร บทความ งานวจยตาง ๆ ของหนวยงานภายนอก หนงสออเลกทรอนกส (e-Book)

ความรโดยนยหรอนามธรรม คอความรในลกษณะนามธรรม มองเหนไมชดเจน ซงความรประเภทนทมอยในระบบมดงน สอการเรยนการสอนทางดานมลตมเดย เชน ไฟล วดโอ ตาง ๆ ไฟลวดโอทอาจารยและนกศกษาใชในการเรยนการสอนในหองเรยนในแตละคาบ รายละเอยดขอมลเกยวกบการแสดงความคดเหนของบทความ หรอการแลกเปลยนความรผานระบบ

(2) การจดเกบและจดการขอมลความร ก) ระบบสามารถจดเกบขอมลความรแยกตามหมวดหมไดถกตอง ข) ระบบสามารถจดเกบฐานขอมลความรไดในรปแบบทหลากหลาย

และสามารถจดเกบฐานขอมลความรททางองคกร มอยเดมได ค) ระบบมการจดเกบฐานขอมลทเปนระบบ ไมซาซอน งายตอการ

ปรบปรง เขาถง และน าไปใชงานตามสทธในการนาไปใชของผใชระบบ ง) ระบบสามารถรองรบตอการขยายตวของขอมลความรในอนาคตโดย

ไมกระทบกระเทอนตอประสทธภาพการทางานโดยรวมได (3) การคนหาขอมลความร

ก) ระบบสามารถคนหาโดยใชค าหรอบางสวนของค าหรอประโยคไดทง ภาษาไทยและภาษาองกฤษ โดยสามารถคนหาเขาไปในเนอหา (Full Text Search)

ข) ระบบสามารถคนหาจากขอมลความรทมอยท งหมด หรอเลอก เฉพาะหมวดหมทตองการ

(4) ระบบ E-Learning มคณสมบตดงน ก) ระบบสามารถน าเขา เขาถง ขอมล/บทเรยน/แบบทดสอบตามท

ส านกงานก าหนดในรปแบบทหลากหลายทงรปแบบ Text และ Multi-media และสามารถปรบปรงไดงายโดยผใชระบบ

ข) ระบบสามารถก าหนดระยะเวลาในการทดสอบ รวมทงเงอนไขใน การทดสอบอนๆ

ค) ระบบสามารถประมวลแบบการทดสอบการแสดงผลได (5) ความปลอดภยของการเขาถงองคความร

ก) ก าหนดสทธการเขาใชงานระบบไดทงแบบกลมและรายบคคล ข) ก าหนดระดบของผใชงานโดยสามารถจ ากดสทธในการเรยกด การ

จดเกบ การแกไข และลบบทความ (6) สวนของการถายทอดประสบการณ ระบบมความสามารถดงน

ก) การรองรบการก าหนดสทธการใชงานไดคอผดแลระบบจะกรอก

40

ขอมลตาง ๆ ทผใชงานเขยนเขาไปได โดยผดแลระบบจะรบสทธในการตดสนใจเผยแพรบทความนน ๆ ได และเลอกทจะเผยแพรเฉพาะกลมได

ข) ผเขยนจะตองท าการลงทะเบยนทกครง ค) สามารถใสค าคนเฉพาะได ง) ก าหนดวนเวลา ทจะเผยแพร และวนทส นสดการเผยแพรได จ) แสดงความยนยอมในการเขาอานของบทความได ฉ) แสดงชอผเขยน วนท ทลงหรอแกไขได ช) สามารถเลอกรปแบบการพมพเฉพาะบทความได

(7) สวนสนบสนนอน ๆ ประกอบดวย สวนปฏทนกจกรรม (Calendar Activity) สวนการเชอมโยงหนวยงานอน (Web Links) ซงระบบการท างานท กลาวมาในขางตนนน ทางผจดท าโครงการไดวเคราะหมาจากความตองการของผใชในแตละกลม 3.8 กำรเลอกซอฟตแวร Opensource เพอใชงำน

เพอเปนการประหยดคาใชจาย จะเลอกใชระบบ e-Learning ทเปน Open source มาใชงาน ในทนจะยกมาพจารณา 3 ระบบ ไดแก

3.8.1 ระบบบรหารจดการเรยนการสอน Moodle เปนซอฟตแวรโอเพนซอรสทใช ส าหรบท าบทเรยนออนไลนทเรยกกนทวไปวา LMS (Learning Management System) Moodle นบเปนเครองมอตวหนงทมความสามารถสงทไดรบความนยมจากโรงเรยน และมหาวทยาลยตาง ๆ Moodle มระบบ Backend (ระบบจดการคอรส) ผดแลสามารถแบงแยกระหวางผสอนและผเรยนไดงาย และเปนซอฟตแวรทมลขสทธแบบฟร ผน าไปใชสามารถน าไปพฒนาตอยอดได

3.8.2 ระบบบรหารจดการเรยนการสอน ATutor เปนระบบโอเพนซอรส แบบ Learning Content Management System เรยกชอยอวา LCMS หรอระบบในการสรางบทเรยนออนไลน ผดแลสามารถควบคมวชาตาง ๆ ไดอยางงายดาย เชน สรางวชาเปนรายวชาเพมเตม เนอหา การจดการผใชทงในสวนของผสอนและผเรยน โดยระบบ ATutor เองมระบบจดการภายในไดดตวหนง สามารถแยกผใชงานเปนสามสวนคอ ผดแลระบบ ผสอน และผเรยน

3.8.3 ระบบบรหารจดการเรยนการสอน LearnSquare เปนระบบบรหารจดการ การเรยนรออนไลนผานเครอขายคอมพวเตอร โดยผเรยนสามารถเรยนรไดทกท ทกเวลา ในรปแบบ สอการเรยนการสอนแบบมลตมเดยทงบทความ ภาพ เสยง หรอวดโอ ทสามารถโตตอบไดเสมอนการเรยนในหองเรยนปกตซงถอเปนการเปดโอกาสทางการศกษาใหกวางมากขน และม มาตรฐานทเทาเทยมกน เปนระบบโอเพนซอรสสามารถดาวนโหลดน าไปใชงานไดฟร ภายใต เงอนไข GPL และสนบสนนการทางานบนระบบปฏบตการวนโดวและลนกซ ซงมแนวทางพฒนาตามมาตรฐานสากล (SCORM) ซงถกพฒนาโดยศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (National Electronics and Computer Technology Center : NECTEC

41

หรอ เนคเทค) สกอรม คอ การรวมกนของมาตรฐาน และขอก าหนด ทมาจากแหลงขอมลหลาย ประเภท เพอใหเกดการเรยนรผานสออเลกทรอนกส ซงสอทงหมดสามารถ ท างานรวมกนเขาถงได และน ามากลบมาใชไดอก นอกจากนยงอาจหมายถง การบบอดเนอหาเขาเปนแฟมเดยว (ZIP) ตามแนวคดการเรยนรแบบกระจายขนสง (ADL-Advanced Distributed Learning)

ซอฟตแวรทงสามทกลาวมาแลวนน เปนซอฟตแวรทนยมใชงานกนในประเทศไทยอยางกวางขวาง ในการเลอกซอฟตแวรขางตนไดน าความตองการทส าคญ ๆ ในหวขอ 3.6 และ 3.7 มาเปนตวเปรยบเทยบตามตารางท 3.2 และ 3.3 ตำรำงท 3.2 แสดงการวเคราะหความตองการผใชและสทธการใชงาน

ควำมตองกำรของระบบ ผเรยน ผสอน ผดแลระบบ ระบบสมาชก - - A/D/U/V ระบบ e-Learning V A/D/U/V A/D/U/V การจดการขอมล - A/D/U/V A/D/U/V การคนหาขอมล V V V การจดการบทความ V A/D/U/V A/D/U/V การถายทอดประสบการณ A/D/U/V A/D/U/V A/D/U/V ปฏทนกจกรรม V A/D/U/V A/D/U/V ประชาสมพนธขาวสาร V A/D/U/V A/D/U/V การเชอมโยงหนวยงานอน V V A/D/U/V A= Add D= Delete U= Update V=View ตำรำงท 3.3 เปรยบเทยบคณสมบตของเครองมอทใหความสนใจ

คณสมบต Moodle ATutor LearnSquare ไมเสยคาลขสทธ การใชงานแบบเคลอนท มการประยกตใชหลากหลาย สามารถหาแหลงขอมลไดงาย โปรแกรมพฒนาโดยทมงานคนไทย อ านวยความสะดวกตอผใชงาน การสมสลบขอค าถามและตวเลอก ขอสอบแบบปรนย ขอสอบแบบจบค ขอสอบแบบถกผด

42

จะเหนวา เมอท าการเปรยบเทยบแลว ซอฟตแวรทงสามไมมขอไดเปรยบ เสยเปรยบ

กนมากนก แตในสารนพนธนไดเลอกใชระบบบรหารจดการเรยนการสอน Moodle เนองจากระบบ Moodle สามารถน าไปประยกตใชไดหลากหลาย และยงมขอมลตาง ๆ เชน คมอภาษาไทย เวบไซตใหสบคน หาผรใหค าแนะน าไดงาย เปนตน ทงนเพออ านวยความสะดวกแกผใชงานทไมมความช านาญสามารถน ามาใชงานไดอยางรวดเรว 3.9 โปรแกรม moodle

Moodle ยอมาจาก Modula Object Oriented Dynamic Leaning Environment เปนระบบการจดการเรยนออนไลน (Course Management System: LMS) โดย moodle เปนซอฟตแวรฟรพฒนาขนในแนว Open Source (อาณต รตนถรกล. 2547 : 37) [8] Moodle เปนระบบ LMS ตวหนงทมความสามารถสง สามารถน าไปประยกตใชงานไดหลากหลายโดยเฉพาะน าไปสรางเปนระบบ e-Learning ความสามารถของ Moodle สามารถสรปยอ ๆ ไดดงน 1) เปน open source ทไดรบการยอมรบทวโลก

2) สามารถเปนทง LMS (Course management system) และ LMS (Learning Management system) ชวยสรางเนอหาโดยอาจารย และบรการใหนกเรยนเขามาเรยน

3) สามารถน าเอกสารทท าไวเพมเขามาได เชน Word PowerPoint Excel Webpage PDF หรอ Image เปนตน

4) มระบบตดตอสอสารกบนกเรยน หรอระหวางครดวยกน เชน chat หรอWebboard

ขอสอบแบบเตมค า การสอบแบบ Drag and Drop การตรวจจบการทจรตในการท าขอสอบ คมอการใชงานรปแบบ Text File คมอการใชงานรปแบบ multimedia ไฟลคะแนน Excel แสดงคาเฉลยในการท าขอสอบ ดเฉลย และจ านวนครงในการเปลยนค าตอบ

ระบบตดตามผลการเรยน แสดงความกาวหนาในการท าขอสอบ ใชงานไดฟรส าหรบหนวยงานของรฐ ใชงานไดฟรส าหรบหนวยงานของเอกชน ขาวประกาศ ขอมลสมาชก

43

เปนตน นกเรยนฝากค าถาม ครทงค าถามไว ครนดสนทนาแบบออนไลน ครนดสอนเสรม หรอแจกเอกสารใหนกเรยนอานกอนเขาเรยนกได

5) มระบบแบบทดสอบ และรบการบาน สามารถตรวจการบาน และใหคะแนนโดย อตโนมต ใหสงงาน หรอใหท าแบบฝกหด ตรวจใหคะแนนเกบไปเลย export ไปเปน excel กได

6) สามารถเกบงานทผสอนท าทงหมดไปเปนไฟล งาน zip แฟมเดยว อนาคตจะน าไป ตดตงเครองไหนกได ไมตองเรมตนใหม

3.10 ตดตงซอฟตแวรพรอมใชงำนเบองตน

เมอเลอกซอฟตแวรทเหมาะสมกบความตองการไดแลว ขนตอนตอไป คอการทดลองตดตงและทดลองใชงาน เพอตรวจสอบวาซอฟตแวรทเลอกนนมคณสมบตและความสามารถ ท าตามสงทตองการไดจรง โดยซอฟตแวรทงหมดทตองจดเตรยมเพอท าการทดลองตดตงมดงน - xampp-win32-1.8.3-5-VC11-installer คอโปรแกรมจ าลองเครองใหเปนเวบเซรฟเวอร - moodle-latest-27.zip คอตวตดตง moodle - OS Windows 7 คอระบบปฎบตการทใชในการทดลอง

ขนตอนตดตงโดยละเอยดไดแสดงไวแลวในภาคผนวก เมอท าการตดตงจนเสรจสนกระบวนการจะแสดงผลดงรปท 3.7

รปท 3.16 หนาแรกหลงจากตดตงซอฟตแวรเสรจสน

44

3.11 กำรวำงแผนงำนและกำรน ำระบบไปใช 3.11.1 จดการประชมและการจดตงคณะท างาน เพอแจงใหบคลากรในโรงเรยนทกคน

รบทราบและท าความเขาใจวตถประสงคในการตงระบบขนมาใชงาน มการจดตงเจาหนาทในการด าเนนการ โดยมเจาหนาทหลกในการดแลเครองเซรฟเวอร 1 คน เจาหนาทดแลจดการ

ระบบ 1 คน (Admin) และผใชระบบ คอบคลากรครในโรงเรยน 3.11.2 การจดเตรยมทรพยากร โดยใชเครองเวบเซรฟเวอรทมอยแลวของโรงเรยน โดย

สวนทเปนฮารดแวรและซอฟตแวรมรายละเอยด ดงน - หนวยประมวลผล Intel Core i3 ความเรว 3.60 GHz - หนวยความจ า 4 GB - ฮารดดสกความจ 055 GB - ระบบปฏบตการ Windows 7 - ระบบการจดการฐานขอมลและเวบเซรฟเวอร xampp - ซอฟตแวร Moodle 3.11.3 การตดตงระบบและทดสอบระบบ ไดมการแกไขปญหาตาง ๆ ในการตดตง เชน

ความตองการพนฐานทางดานซอฟตแวร ฐานขอมล ภาษา PHP เพอใหการตดตงเสรจสนสมบรณ เพอใหผใชงานระบบสามารถใชงานระบบไดสะดวกรวดเรว และไมกอใหเกดปญหาในระหวางใชงานระบบ ในสวนการทดสอบระบบกจะมการทดสอบระบบใน 2 สวน คอ สวนของผดแลระบบ และสวนของผใชงานระบบ ซงกระบวนการทดสอบจะทดสอบซอฟตแวร ใหมความสามารถในการท างานตามทไดออกแบบไว

3.11.4 การอบรมสอนการใชงานระบบ เมอตดตงและทดสอบความสามารถของระบบเสรจสนแลว จะมการเรยกประชมเรมการสอนการใชงานระบบตอผใชงานระบบ ซงการสอนการใชงานจะใชระบบจรงเพอใหผใชงานระบบไดเขาใจและคนเคยตอซอฟตแวร และขนตอนการท างานตาง ๆ ของซอฟตแวร ทงนในการสอนเมอผใชงานระบบมค าถามหรอขอสงสย กจะไดมการพดคยและตอบค าถาม พรอมชแจงถงความจ าเปนและประโยชนของระบบใหรบทราบ

3.11.5 การเรมใชงานระบบ เมอผานชวงการอบรมและสอนการใชงานระบบเรยบรอย กจะเรมเปดใชงานระบบจรงทนทเพอเพมประสทธภาพและลดเวลาในการแกไขปญหาของการท างาน

3.11.6 การดแลระบบ มแผนส ารองขอมล 1 ครง ตอ เดอน ในสอบนทกขอมลภายนอก 3.11.7 คาใชจายในการพฒนาระบบ เนองจากไดใชฮารดแวรทมอยแลวจงไมมคาใชจาย

ในการจดซอเครองใหมและซอฟตแวรเปน Open source สามารถใชงานไดฟร

45

บทท 4 ผลกำรทดลอง

4.1 กลำวน ำ

ในหวขอนจะกลาวถงการทดลองในสวนของ e-Learning และการประเมนผลในการใชแนวทางการเรยนแบบผสมผสาน ทงนเพอใหมนใจไดวา ระบบการเรยนแบบผสมผสานนนไมควรจะท าใหผลสมฤทธในการเรยนของนกเรยนลดลงจากเดม 4.2 กำรทดลองในสวนของ e-Learning หลงจากครผสอนไดกลาวถงเนอหาทตองเรยนรอนเปนการสอนแบบพบหนากนตามปกตในชนเรยนทวไปแลว ครผสอนจะใหนกเรยนเขาสระบบ e-Learning ซงหนาจอหลกของระบบ เปนดงรปท 4.1

รปท 4.1 หนาจอหลกของระบบ

4.2.1 กำรเขำสระบบ ผใชงานระบบ e-Learning ทกคน ตองท าการ Log In กอนทกครง

ซงระบบจะใหผใชงานปอนชอผใช(Username) 1 และรหสผาน(Password) 2 หลงจากนน คลกทปม เขาสระบบ(Log In) 3 ดงรปท 4.2

46

รปท 4.2 หนาจอการเขาสระบบ

หลงจากผใชงานเขาสระบบแลว จะแสดงชอผใช 1 ทใชลอกอนเขาสระบบ ดงรปท 4.3 และรปท 4.4

รปท 4.3 หนาจอของผเรยน หลงจากเขาสระบบ

รปท 4.4 หนาจอของ Admin หลงจากเขาสระบบ

1

2

3

1

1

47

จากรปท 4.4 จะเหนไดวาหนาจอของ Admin มเมนการจดการระบบ ซงตางจากหนาจอของผเรยน

4.2.2 กำรเขำสบทเรยน

หลงจากผเรยนเขาสระบบแลว สามารถเลอกเปลยนภาษาได โดยคลกทปม เปลยนภาษา 1 ดงรปท 4.5

รปท 4.5 หนาจอการเลอกภาษากอนการใชงานระบบ

หลงจากนนผเรยนกคลกเพอเลอกรายวชาทตองการศกษา ดงรปท 4.6

รปท 4.6 หนาจอการเลอกรายวชา

เมอผเรยนเลอกรายวชาทตองการศกษาแลว จะไดดงรปท 4.7

1

1

48

รปท 4.7 หนาจอการเขาสรายวชา

จากนนผเรยนกเลอกหวขอทตองการศกษาในบทเรยน 1 จะไดดงรปท 4.8

รปท 4.8 หนาจอการเลอกหวขอทตองการศกษา

เมอเลอกหวขอทตองการศกษาในบทเรยนแลวจะไดดงรปท 4.9

1

49

รปท 4.9 หนาจอของบทเรยน

4.2.3 กำรท ำแบบทดสอบหลงเรยน

หลงจากศกษาบทเรยนครบแลว ผเรยนตองเขาไปท าแบบทดสอบหลงเรยน โดยเลอกทแบบทดสอบหลงเรยน 1 ในหวขอทไดศกษาแลว จากนนคลก 2 เพอยนยนการท าแบบทดสอบตอนน ดงรปท 4.10

รปท 4.10 หนาจอการเลอกท าแบบทดสอบ

1

2

50

หลงจากคลกเพอท าแบบทดสอบตอนน ระบบจะแจงเตอนใหคลกเพอท าการยนยนการท าแบบทดสอบ ดงรปท 4.11

รปท 4.11 หนาจอการยนยนการท าแบบทดสอบ

เมอยนยนการท าแบบทดสอบแลว ระบบจะเรมจบเวลาการท าแบบทดสอบ ดงรปท 4.12

รปท 4.12 หนาจอแสดงการท าแบบทดสอบหลงบทเรยน

1

51

เมอท าแบบทดสอบครบทกขอแลว ระบบจะแสดงสถานะการท าแบบทดสอบ ซงผเรยนสามารถกลบไปแกไขค าตอบไดโดยคลกทปม Return to attempt 1 หรอคลกเพอสงค าตอบ โดยคลกทปม สงค าตอบแลวสนสดการท าแบบทดสอบ 2 ดงรปท 4.13

รปท 4.13 หนาจอแสดงสถานะการท าแบบทดสอบ

หลงจากคลกปมเพอสงค าตอบแลวสนสดการท าแบบทดสอบแลว ระบบจะแจงเตอนเพอใหผเรยนยนยนการสงค าตอบ โดยคลกทปมสงค าตอบแลวสนสดการท าแบบทดสอบ 1 อกครง ดงรปท 4.14

1

2

52

รปท 4.14 หนาจอแสดงยนยนการสงค าตอบแลวสนสดการท าแบบทดสอบ

หลงจากคลกทปมสงค าตอบแลวสนสดการท าแบบทดสอบแลว ระบบจะแสดงผลการท าแบบทดสอบ ดงรปท 4.15

รปท 4.15 หนาจอแสดงผลการท าแบบทดสอบ

1

53

เมอท าแบบทดสอบเสรจแลว ผเรยนยงสามารถท าแบทดสอบใหมไดอกครง ในกรณทอยในระยะเวลาทครผสอนก าหนดไวเทานน โดยคลกทปม ท าแบบทดสอบใหม 1 ดงรปท 4.16

รปท 4.16 หนาจอแสดงการท าแบบทดสอบใหม

ในกรณทเกนก าหนดระยะเวลาของการท าแบบทดสอบ ผเรยนจะไมสามารถท าแบบทดสอบใหมได แตสามารถคลกเขาไปดประวตการท าแบบทดสอบครงกอนได โดยคลกท Review 1 ดงรปท 4.17

รปท 4.17 หนาจอแสดงการเขาดประวตการท าแบบทดสอบ

1

1

54

หลงจากคลก Review เพอเขาไปดประวตการท าแบบทดสอบครงกอนแลว จะแสดงดงรปท 4.18

รปท 4.18 หนาจอแสดงประวตการท าแบบทดสอบ

4.2.4 กำรตรวจสอบคะแนนเกบของตนเอง หากผเรยนตองการตรวจสอบคะแนนเกบของตนเอง สามารถเขาไปดได โดยเขาไปในรายวชา และเลอกท คะแนนทงหมด 1 ดงรปท 4.19

รปท 4.19 หนาจอแสดงวธการตรวจสอบคะแนนเกบของตนเอง

1

55

เมอผเรยนเลอกดคะแนนทงหมดแลว ระบบจะแสดงคะแนนเกบของผเรยน โดยแยกออกเปนคะแนนของการท าแบบทดสอบแตละครง ดงรปท 4.20

รปท 4.20 หนาจอแสดงผลการทดสอบในแตละครง หากผเรยนตองการดผลการเรยนทงหมดของวชานน ใหผเรยนไปท User report แลว

เลอก Overview report 1 ดงรปท 4.21 และระบบจะแสดงผลการเรยนของผเรยน โดยสรปผลการเรยนในแตละวชา ดงรปท 4.22

รปท 4.21 หนาจอแสดงการเลอกดผลการเรยน

1

56

รปท 4.22 หนาจอแสดงสรปผลการเรยนของแตละวชา 4.2.5 กำรออกจำกระบบ

หากนกเรยนตองการออกจากระบบ ใหคลกท 1 แลวไปทคลก ออกจากระบบ 2 หรอไปคลกทปม ออกจากระบบ 3 ดานลางของจอไดเลย ดงรปท 4.23

รปท 4.23 หนาจอแสดงการออกจากระบบ

3

2

1

57

ส าหรบรปท 4.24 จะเปนหนาจอหลกของผดแลระบบ (Admin) ซงผดแลระบบจะเปนผก าหนดสทธการใชงานของผสอน ผเรยน และก าหนดการเขาถงบทเรยนตาง ๆ ได

หากตองการตงคาหนาแรก ผดแลระบบจะตองคลกท 1 เรมการแกไขหนาน หลงจากเลอกค าสงแลวจะได ดงรปท 4.25

รปท 4.24 หนาจอหลกของผดแลระบบ (Admin)

รปท 4.25 หนาจอการตงคาหนาแรกส าหรบผดแลระบบ (Admin)

4.2.6 กำรเพม/แกไข รำยวชำ

เมอผดแลระบบ (Admin) เขาสระบบแลว ใหไปท การจดการระบบ > เลอก รายวชาทงหมด > เพม/แกไข รายวชา ตามล าดบ ดงรปท 4.26

1

58

รปท 4.26 หนาจอแสดงค าสงการเพม/แกไข รายวชา

หลงจากเลอก เพม/แกไข รายวชา แลว จะปรากฏดงรปท 4.27

รปท 4.27 หนาจอการเพม/แกไข รายวชา

3

2

1

59

จากรปท 4.27 ขนตอนท 1 จะเปนการเพมรายวชา ขนตอนท 2 จะเปนการแกไขรายวชา และขนตอนท 3 จะเปนการลบรายวชา

การเพมรายวชา

รปท 4.28 หนาจอการเพมรายวชา

หลงจากกรอกขอมลจนครบแลว ใหกดบนทก ดงรปท 4.29

รปท 4.29 หนาจอการบนทกการเพมรายวชา

60

การแกไขรายวชา

รปท 4.30 หนาจอการแกไขรายวชา

จากนนกท าการแกไขขอมลรายวชาจนครบถวน แลวจงกด บนทก ดงรปท 4.31

รปท 4.31 หนาจอการบนทกขอมลการแกไขรายวชา

61

4.2.7 กำรเพม ลด และเปลยนผสอน/ผเรยน ในการเพมผสอนนน ตอง Login เขาระบบในฐานะผดแลระบบ (Admin) ส าหรบการ

เพมผเรยนสามารถเพมไดสองวธคอ วธท 1 ผดแลระบบท าการเพมผเรยนใหเอง โดยใชหลกการเดยวกบผสอน สวนวธท 2 ผเรยนสามารถท าการสมครหนาเวบไซตดวยตวเอง หลงการสมครระบบจะท าการสงรายละเอยดแอคเคาตไปยงอเมลทระบ เพอยนยนตวตน

ในทน ผดแลระบบจะเปนผท าการเพม ลด และเปลยนผสอน/ผเรยน เอง การเพมผสอนเรมจากการลอกอนเขาระบบในฐานะผดแลระบบ(Admin)

1. คลกเลอกท การจดการระบบ (Site Administration) 2. ไปท สมาชก(User) 3. คลกเลอกท บญชผใช (Accouts) 4 แลวเลอก เพมสมาชก (Add a new user)

ตามล าดบ ดงรปท 4.32 จากนนก าหนดรายละเอยดบญชของผสอน ดงรปท 4.33 เสรจแลวคลกทปม สราง

สมาชก (Update Profile) ดงรปท 4.34

รปท 4.32 หนาจอแสดงขนตอนการเพมผสอน

62

รปท 4.33 หนาจอการก าหนดรายละเอยดผสอน

รปท 4.34 หนาจอการเพมผสอน

การเพมผเรยนมหลกการเดยวกนกบผสอน ซงการก าหนดรายละเอยดบญชผเรยนสามารถก าหนดไดหลายรปแบบ เชน ก าหนดเปนรหสประจ าตวนกเรยน

63

4.2.8 กำรตรวจสอบคะแนนกำรท ำแบบทดสอบ 1. ลอกอนเขาระบบในฐานะผสอน 2. เขาไปในรายวชา และคลกทชอแบบทดสอบ

รปท 4.35 หนาจอการเลอกรายวชาเพอตรวขสอบคะแนน

3. คลก Attempts เพอดผลคะแนน

รปท 4.36 หนาจอการคลก Attempts เพอดผลคะแนน

64

4. เลอกออปชนในการแสดงผลการเรยน เสรจแลวคลกทปม แสดงรายงาน

รปท 4.37 หนาจอการเลอกออปชนในการแสดงผลการเรยน

หลงจากเลอกรายวชา เลอกแบบทดสอบและเลอกออปชนในการแสดงผลการเรยนแลวระบบจะแสดงผลคะแนนของผเรยน ดงรปท 4.38

65

รปท 4.38 หนาจอแสดงผลคะแนนของผเรยน

65

66

รปท 4.39 กราฟแสดงผลคะแนนของผเรยน

เมอผานขนตอนนแลว ครผสอนจะมองเหนผลการเรยนของนกเรยนแตละคนและทงกลม ท าใหครผสอนสามารถประเมนไดวา นกเรยนสวนมากไมเขาใจเรองใด หรอ เรองใดทควรอธบายเพมเตมเพอใหนกเรยนเขาใจไดดขน กจะท าไดตรงเรอง ตรงประเดน กจกรรมตอไปกจะอยในรปแบบการเรยนแบบพบหนากนตามปกตการสอนตามปกต 4.3 กำรประเมนผลสมฤทธของผเรยน เพอใหมนใจไดวา การเรยนโดยใช e-Learning นจะไมท าใหผลสมฤทธของนกเรยนลดลง จงไดท าการออกขอสอบขนมาเพอท าการสอบยอยโดยท าการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ผลทไดเปนดงตารางท 4.1 ตำรำงท 4.1 แสดงผลการสอบยอยระหวางการเรยนโดยใช e-Learning

เลขท ครงท

1 ครงท

2 ครงท

3 ครงท

4 ครงท

5 ครงท

6 ครงท

7 เฉลย

1 8 8 7 7 8 8 8 77.14

2 9 8 8 9 9 9 9 87.14

3 9 8 5 8 7 8 9 77.14

4 8 8 5 8 9 9 9 80.00

5 9 8 8 9 8 9 8 84.29

6 8 9 8 8 9 8 9 84.29

7 9 8 8 9 9 9 9 87.14

67

จากนนไดด าเนนการตามขนตอนตอไปน 1. น าคะแนนรวมของการท าแบบทดสอบยอยทกชด และแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนทกคน ไปจดท าขอมล โดยใชสตรการหา แลวน าไปเปรยบเทยบกบเกณฑ 80/80 ทก าหนดไว

คอ ประสทธภาพของกระบวนการ คอ ประสทธภาพของผลลพธ

2. หาดชนความสอดคลองระหวางแบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนร (IOC) 3. หาคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 4. เปรยบเทยบคะแนนเฉลยของผลสมฤทธทางการเรยนวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร โดยการทดสอบท (t-test) โดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต

8 8 9 9 8 8 9 7 82.86

9 8 8 7 8 9 9 9 82.86

10 9 8 9 9 9 9 8 87.14

11 7 7 8 8 8 9 9 80.00

12 9 8 8 9 8 9 8 84.29

13 9 8 8 8 9 9 8 84.29

14 7 8 8 8 8 9 9 81.43

15 9 9 9 9 9 8 9 88.57

16 8 9 7 8 9 9 7 81.43

17 9 8 8 9 9 8 9 85.71

18 9 6 7 9 9 9 8 81.43

19 8 7 9 9 8 8 8 81.43

20 8 8 7 8 8 8 9 80.00

21 8 8 8 9 8 8 7 80.00

22 8 8 8 7 6 8 9 77.14

23 8 7 6 9 7 9 8 77.14

24 8 8 8 8 8 8 9 81.43

25 8 8 7 8 8 9 8 80.00

26 8 8 9 8 8 8 7 80.00

27 8 7 7 8 9 8 9 80.00

28 8 7 7 8 7 8 9 77.14

29 8 8 7 8 8 8 8 78.57

30 8 8 8 8 9 9 8 82.86

31 8 7 9 9 9 9 8 84.29

32 8 7 8 8 8 8 8 78.57

เฉลย 8.25 7.84 7.66 8.31 8.28 8.53 8.34 81.74

68

5. หาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามความพงพอใจตอการจดการเรยนการสอนแบบ e-Leaarning โดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต

6. หาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของแบบสอบถามความพงพอใจตอการจดการเรยนการสอนแบบ e-Leaarning ตำรำงท 4.2 แสดงผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชe-Learning

ล าดบท

ความร (5 คะแนน)

ความเขาใจ (5 คะแนน)

การน าไปใช (5 คะแนน)

การวเคราะห (5 คะแนน)

รวม (20 คะแนน) หลงเรยน

(รอยละ) กอนเรยน

หลงเรยน

กอนเรยน

หลงเรยน

กอนเรยน

หลงเรยน

กอนเรยน

หลงเรยน

กอนเรยน

หลงเรยน

1 0 3 0 3 1 3 0 2 1 11 55

2 0 3 0 4 1 3 0 2 1 12 60

3 2 5 1 3 3 4 1 3 7 15 75

4 0 3 2 4 1 3 0 3 3 13 65

5 2 5 1 3 3 4 2 5 8 17 85

6 2 5 2 4 2 5 1 4 7 18 90

7 3 5 2 5 3 5 2 4 10 19 95

8 2 4 1 4 3 5 2 5 8 18 90

9 2 5 2 5 2 4 2 4 8 18 90

10 3 5 2 5 3 5 2 4 10 19 95

11 2 4 2 4 3 4 2 3 9 15 75

12 3 5 2 5 2 4 2 4 9 18 90

13 3 5 2 4 2 5 2 5 9 19 95

14 2 4 2 4 3 4 1 3 8 15 75

15 2 5 1 4 3 5 1 3 7 17 85

16 2 4 2 5 3 5 1 4 8 18 90

17 2 5 2 5 2 5 1 4 7 19 95

18 0 4 1 4 1 3 2 4 4 15 75

19 2 5 2 5 2 4 1 3 7 17 85

20 2 5 1 4 2 3 2 4 7 16 80

69

21 3 5 2 5 3 4 2 5 10 19 95

22 1 4 1 4 2 3 2 3 6 14 70

23 2 4 2 3 3 5 1 3 8 15 75

24 2 4 1 4 2 5 2 5 7 18 90

25 2 5 1 4 3 4 2 3 8 16 80

26 3 4 2 5 2 5 2 3 9 17 85

27 2 5 2 5 3 5 1 4 8 19 95

28 3 5 2 5 2 5 2 4 9 19 95

29 0 4 2 4 1 4 2 3 5 15 75

30 2 4 2 4 3 3 1 3 8 14 70

31 2 5 3 5 2 4 2 5 9 19 95

32 3 5 3 5 3 5 2 3 11 18 90

1.91 4.47 1.66 4.28 2.31 4.22 1.50 3.66 7.375 16.63 83.13

รปท 4.40 กราฟแสดงผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

ผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชe-Learning แตกตางกนหรอไม 0.05

0.00

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

ความร (0 คะแนน)

ความเขาใจ (0 คะแนน)

การน าไปใช (0 คะแนน)

การวเคราะห (0 คะแนน)

กอนเรยน

หลงเรยน

70

ตำรำงท 4.3 แสดงผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนโดยใช e-Learning

จ ำนวนนกเรยน SD t sig กอนเรยน 32 7.38 2.37

34.35* .000 หลงเรยน 32 16.59 2.23

* มนยส าคญทระดบ .50

ยอมรบ

แสดงวา ผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนโดยใช e-Learning แตกตางกน

ตำรำงท 4.4 ผลการวเคราะหหาประสทธภาพของแบบทดสอบทใชใน e-Learning

กลมตวอยาง จ านวนนกเรยน กจกรรม/แบบทดสอบยอย แบบทดสอบ

(E1) (E2)

รอยละ รอยละ

แบบกลม 32 81.74 83.13

จากตาราง 4.4 พบวา ประสทธภาพของแบบทดสอบทใชใน e-Learning แบบกลมไดคาประสทธภาพเทากบ 81.74/83.13 มประสทธภาพสงกวามาตรฐานทต งไว

สรปผล การเรยนรแบบผสมผสาน มประสทธภาพ 81.74/83.13 ซงสงกวาเกณฑ 80/80 แสดงวา การเรยนรแบบผสมผสาน โดยใช e-Learning มประสทธภาพ ตำรำงท 4.5 แสดงผลสมฤทธทางการเรยนวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ปการศกษา 2557 และปการศกษา 2558

N รอยละ ปการศกษา 2557 36 63.72 ปการศกษา 2558 32 69.80

จากตาราง 4.5 พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนปการศกษา 2558 สงกวาผลสมฤทธ

ทางการเรยนปการศกษา 2557 สรปผล การจดการเรยนรแบบผสมผสาน โดยใช e-Learning ในปการศกษา 2558 มผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาผลสมฤทธทางการเรยนปการศกษา 2557 ซงไมใชวธการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใช e-Learning แสดงวา การเรยนรแบบผสมผสานโดยใช e-Learning

71

มประสทธภาพ ซงสอดคลองกบผลการจดการเรยนรแบบผสมผสาน โดยใช e-Learning ในปการศกษา 2558 ทใชวธการเปรยบเทยบผลสมฤทธกอนเรยนและหลงเรยน 4.4 กำรประเมนควำมพงพอใจของนกเรยนและครผสอนตอใชระบบ e-Learning เพอวดผลความพงพอใจของนกเรยนและครผสอนตอการใชระบบ e-Learning จงไดจดท าแบบสอบถามขนมาชดหนงดงแสดงไวในภาคผนวก โดยมเกณฑการใหคะแนนของแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนและครผสอนตอการใชระบบ e-Leaarning 1 หมายถง พงพอใจนอยทสด 2 หมายถง พงพอใจนอย 3 หมายถง พงพอใจปานกลาง 4 หมายถง พงพอใจมาก

0 หมายถง พงพอใจมากทสด

ในการน าเสนอคาเฉลย ( ) ความพงพอใจของนกเรยนและครผสอนตอการใชระบบ e-Leaarning ผจดท าสารนพนธขอเสนอการแปลความหมายคาเฉลย ( ) (Joseph G.Van Matre & Glenn H. Gilbreath, 1987:789) ดงน

คาเฉลยอยระหวาง 4.21 – 5.00 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบมากทสด คาเฉลยอยระหวาง 3.41 – 4.20 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบมาก คาเฉลยอยระหวาง 2.61 – 3.40 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบปานกลาง คาเฉลยอยระหวาง 1.81 – 2.60 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบนอย คาเฉลยอยระหวาง 1.00 – 1.80 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบนอยทสด

ตำรำงท 4.6 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลความพงพอใจของนกเรยนตอการใชระบบ e-Leaarning

รำยกำร SD แปลควำมหมำย

1. ชวยเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง 4.78 .43 มากทสด

2. บทเรยนใน e-Learning มประโยชนตอการเรยน

5.00 .00 มากทสด

3. การประกาศขาวสารใหนกเรยนทราบมประโยชนตอการเรยน

4.50 .50 มากทสด

4. การท าแบบทดสอบหลงเรยนทกครงชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยน

4.66 .44 มากทสด

72

5. สามารถท าซ า เพอเพมความเขาใจหรอเพมคะแนน

4.78 .43 มากทสด

6. ประหยดเวลาในการเรยน 4.47 .49 มากทสด 7. ความบอยในการใชระบบ 3.63 .43 มาก

คำเฉลยรวม 4.55 .39 มากทสด

จากตารางท 4.6 นกเรยนมความพงพอใจตอการใชระบบ e-Leaarning ดงน นกเรยนมความพงพอใจในระดบมากทสด คอ ชวยเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง

บทเรยนใน e-Learning มประโยชนตอการเรยน การประกาศขาวสารใหนกเรยนทราบมประโยชนตอการเรยน การท าแบบทดสอบหลงเรยนทกครงชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยน สามารถท าซ าเพอเพมความเขาใจหรอเพมคะแนนและประหยดเวลาในการเรยน สวนความพงพอใจในระดบมาก คอ ความบอยในการใชระบบ

โดยภาพรวม นกเรยนมความพงพอใจตอการใชระบบ e-Learning ในระดบมากทสด

ตำรำงท 4.7 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลความพงพอใจของครผสอนตอการใชระบบ e-Leaarning

รำยกำร SD แปลควำมหมำย

1. สะดวกและงายตอการใชงาน 4.00 .63 มาก

2. มความบอยในการใชระบบ 3.80 .40 มาก 3. ประหยดเวลาในการสอน 4.00 .00 มาก

4. มโอกาสปฏสมพนธระหวางครและนกเรยน

3.70 .46 มาก

5. เนอหาเหมาะสมกบการน าเสนอและสอความหมายชดเจน

4.60 .49 มากทสด

6. เนอหาสอดคลองกบวตถประสงค 5.00 .00 มากทสด 7. แบบทดสอบสอดคลองกบบทเรยน 5.00 .00 มากทสด

8. การประเมนผลการเรยนมความส าคญตอการเรยน

4.60 .49 มากทสด

คำเฉลยรวม 4.34 .31 มากทสด

จากตารางท 4.7 ครผสอนมความพงพอใจตอการใชระบบ e-Learning ดงน

73

ครผสอนมความพงพอใจในระดบมากทสด คอ เนอหาเหมาะสมกบการน าเสนอและสอความหมายชดเจน เนอหาสอดคลองกบวตถประสงค แบบทดสอบสอดคลองกบบทเรยน และการประเมนผลการเรยนมความส าคญตอการเรยน สวนความพงพอใจในระดบมาก คอ สะดวกและงายตอการใชงาน มความบอยในการใชระบบ ประหยดเวลาในการสอน และมโอกาสปฏสมพนธระหวางครและนกเรยน

74

บทท 5 สรปผลและวจำรณ

5.1 กลำวน ำ

จากการวเคราะหออกแบบ การเรยนรแบบผสมผสาน โดยใช e-Learning กรณศกษา โรงเรยนศรวงวทยาคาร นน ไดมการทดลองใชงานระบบวามความสามารถตามทก าหนดไวหรอไม รวมถงปญหาและอปสรรคทเกดขน มรายละเอยดดงน 5.2 สรปผลกำรด ำเนนงำน ในแงของการปรบเปลยนกระบวนการเรยนการสอนจากการเรยนการสอนแบบพบหนากนในหองเรยนแตเพยงอยางเดยว มาเปนการเรยนการสอนแบบผสมผสานน เมอพจารณาในแงของนกเรยนในชนเรยนสามารถสรปผลไดดงน

1) การเรยนรแบบผสมผสาน ในกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย รายวชาเทคโนโลยสารสนเทศ ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 มประสทธภาพ 81.74/83.13 จงถอวามประสทธภาพสงกวาเกณฑทก าหนดไว 80/80

2) ผลสมฤทธทางการเรยน รายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 4 ทไดรบการเรยนรแบบผสมผสาน หลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทระดบ 0.05

3) นกเรยนและครผสอนมความพงพอใจตอการใชระบบ e-Learning อยในระดบมาก ทสด

ดงนนในภาพรวมของการใชระบบ e-Learning เขามาผสมผสานกบการสอนแบบพบหนากนในหองเรยนนน ถอไดวาสามารถใชงานไดตามทไดออกแบบไวแลวขางตน

เมอพจารณาเฉพาะการใช e-Learning เปนเครองมอชวยในการเรยนการสอนนน สามารถสรปผลไดดงน

1) มระบบ e-Learning ใชงานในโรงเรยน ท าใหนกเรยนสามารถทบทวนบทเรยนได ดวยตนเอง

2) ในกรณทครผสอนประจ าวชาตดภารกจไมสามารถเขาสอนได ระบบ e-Learning สามารถชวยลดภาระการเตรยมการสอนของครผสอนแทนได อกทงยงชวยใหครผสอนแทนสามารถทบทวนเนอหาทตองสอนไดกอนลวงหนา

3) ในกรณทไมสามารถหาครผสอนแทนได ครผสอนประจ าวชาอาจมอบหมายให นกเรยนท าการเรยนรผานระบบ e-Learning ไดกอน แลวจงมาทบทวนเนอหาในภายหลง ในกรณทกลาวมาขางตนน กถอไดวาการประยกตใชการเรยนแบบผสมผสานนนสามารถแกปญหาเรองการชดเชยการเรยนการสอนทกลาวมาแลวในบทท 1 ไดเปนอยางด

75

5.3 วจำรณ การท าสารนพนธครงน มวตถประสงคเพอแกไขปญหาการหยดเรยนอนเนองมาจาก

ภาระกจตาง ๆ ของโรงเรยนและตวครผสอนเอง ดงนนจงไดน าระบบ e-Learning มาประยกตใชกบการเรยนการสอนตามปกตแบบพบหนากนในหองเรยน กลายเปนการเรยนแบบผสมผสาน และไดประยกตใชในกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย รายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 และท าการวดผลสมฤทธของการเรยนรแบบผสมผสาน ผจดท าเหนวา 1. ดานประสทธภาพของการจดการเรยนรแบบผสมผสาน ทใชวธการผสมผสานระหวาง E-learning กบการสอนแบบพบหนากน โดยเครองมอทใชอยในกลมของ LMS คอ โปรแกรม Moodle ในรายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 มประสทธภาพ เทากบ 81.74/83.13 นนหมายความวา การเรยนรแบบผสมผสาน สามารถท าใหนกเรยนเกดความร ความเขาใจ และมพฤตกรรมเปลยนแปลงไปเมอปฏบตกจกรรมระหวางเรยน ซงมคะแนนเฉลยรอยละ 81.74 และเมอท าแบบทดสอบหลงเรยนมคะแนนเฉลยรอยละ 83.13 จงถอวามประสทธภาพสงกวาเกณฑทก าหนดไว 80/80 2. ดานผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการเรยนรแบบผสมผสาน ในรายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทระดบ 0.05 โดยผลสมฤทธทางการเรยน หลงเรยนสงกวากอนเรยน 3. เนองจากนกเรยนโรงเรยนศรวงวทยาคาร ทเปนกลมตวอยางทคละความสามารถ

เกง ปานกลางและออน แตสวนใหญอยในระดบปานกลาง เชน คะแนนทได สวนหนงมาจากการ

จดกจกรรมในการจดการเรยนการสอน ซงผเรยนไดรวมกจกรรมการเรยนการสอน ความรทได

จากการลงมอปฏบตในแตละกจกรรมสอดคลองกบแนวการจดการศกษาตามพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 กระทรวงศกษาธการ, 2542 , หนา 8 ก าหนดใหจด

เนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน โดยค านงถง

ความแตกตางระหวางบคคล ฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการกบการเผชญสถานการณ

และการประยกตความรมาใชแกปญหาได จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง

ฝกการปฏบตใหท าได คดเปน และท าเปน จดการประเมนผเรยนโดยพจารณาจาก พฒนาการ

ของผเรยน พฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม และการทดสอบความรไปในกระบวนการ

จดการเรยนการสอนตามความเหมาะสมของแตละระดบ และรปแบบการศกษา

76

เอกสำรอำงอง [1] รจโรจน แกวอไร. Blended learning การเรยนรแบบผสมผสาน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.gotoknow.org/posts/225358. [2] ปรชญนนท นลสข และปณตา วรรณพรณ, “การจดการเรยนรแบบผสมผสาน : สดสวนการผสมผสาน,” วารสารพฒนาเทคนคศกษา, ปท 25 ฉบบท 85, หนาท 31-36, มกราคม - มนาคม 2556. [3] สมาคมสโลน (Allen and Seaman 2005). Blended learning การเรยนรแบบผสมผสาน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : https://nipatanoy.wordpress.com/blended-learning. [4] กระทรวงศกษาธการ. หองเรยนเสมอน (Virtual Classroom). [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.moe.go.th/moe/th/news/detail.php?NewsID=14179&Key=hotnews. [5] สนต วจกขณาลญฉ, “e-Learning รปแบบการเรยนรยคปจจบน,” วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, ปท 27 ฉบบท 4, หนาท 24-28, ป 2547. [6] ถนอมพร เลาหจรสแสง, Designing e-Learning : หลกการออกแบบและการสรางเวบเพอการเรยนการสอน. พมพครงท 1. เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม, 2545. [7] มนตชย สนตเวส, “e-Learning.” วารสารนกบรหาร, ปท 22 ฉบบท 3, หนาท 61-65,กนยายน – กรกฎาคม 2545. [8] อาณต รตนถรกล , ตดตงและบรหารระบบ e-Learning ดวย moodle (ฉบบสมบรณ). กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน, 2558.

ภาคผนวก ก

ขนตอนการตดตงโปรแกรม Moodle

ก-1

ขนตอนการลงโปรแกรม CMS Moodle 3.1 1. ดาวโหลดโปรแกรม MOODLE 3.1 STABLE จากอนเตอรเนต 2. คลายซบ moodle-latest-31.zip ใหเปน โฟเดอร ดงรปท ก01

รปท ก.1 การคลายซบไฟลตดตง moodle-latest-31

3. น าโฟเดอรไปวางไวท C:\xampp\www และเปลยนชอเปน moodle ดงรปท ก.2

รปท ก.2 ทตดตงซอฟตแวร moodle ภายในเครองคอมพวเตอร

ก-2

4. เรมการตดตง โดยเรยกการตดตงผานเวบเบราวเซอร โดยพมทชอง URL ดงน localhost/moodle แลวกด Enter ดงรปท ก.3

รปท ก.3 URL ทใชตดตงซอฟตแวร moodle

5. หนาแรกของการตดตงซอฟตแวร moodle ใหกดทปม Next>> ดงรปท ก.4

รปท ก.4 หนาแรกของการตดตงซอฟตแวร moodle

ก-3

6. ในหนา Confirm paths ตรวจสอบความถกตอง ซงจะตงคาเรมตนทถกตองมาใหแลว ทงชอง Web address , Moodle directory และ Data directory จากนนกดปม Next>> ดงรปท ก.5

รปท ก.5 หนา Confirm paths moodle

ก-4

7. ในหนา Choose database driver เลอกชนดฐานขอมลทใชงาน กดปม Next>> ดงรปท ก.6

รปท ก.6 หนา Choose database driver moodle

8. ทหนา Database settings กรอกขอมลใหครบถวน จากนนกดปม Next>> ดงรปท ก.7

รปท ก.7 กระบวนการ Database settings ของซอฟตแวร moodle

ก-5

9. หนา Server checks ตรวจสอบสถานะการท างานของ php setting ใหแกไขใหเรยบรอย ใหเปนสถานะ OK ใหหมด จากนน กดปม Continue ดงรปท ก.8

รปท ก.8 กระบวนการตรวจสอบ Server checks ของระบบของซอฟตแวร moodle

10. เรมกระบวนการตดตง ซอฟตแวร moodle ดงรปท ก.9

รปท ก.9 กระบวนการตดตง ซอฟตแวร moodle

ก-6

11. เมอตดตงเสรจสน จะแสดงหนาจอเขาสระบบ เพอเรมตนใชงานซอฟตแวร ดงรปท ก.10

รปท ก.10 หนาจอเขาสระบบของซอฟตแวร moodle

12. เมอเขาสระบบครงแรก ผดแลระบบตองกรอกขอมลตาง ๆ กอนจะเรมใชงาน ดงรปท ก.11

รปท ก.11 กรอกขอมลตาง ๆ ทส าคญกอนเรมใชงาน

ก-7

13. เมอกรอกขอมลทงหมดเรยบรอย กดปม Save Changes ดงรปท ก.12

รปท ก.12 กรอกขอมลทงหมดเรยบรอย กดปม Save Changes

14. เสรจสนกระบวนการตดตง แสดงหนาพรอมใชงานของซอฟตแวร moodle ดงรป ก.13

รปท ก.13 หนาพรอมใชงานของซอฟตแวร moodle

ภาคผนวก ข

แบบสอบถามความพงพอใจตอการใชระบบ e-learning

ข-1

แบบสอบถามความพงพอใจตอการใชระบบ e-Learning

เพอวดผลความพงพอใจของนกเรยนและครผสอนตอการใชระบบ e-Learning จงไดจดท าแบบสอบถามขนมาชดหนง โดยมเกณฑการใหคะแนนของแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนและครผสอนตอการใชระบบ e-Leaarning แบงเปน 5 ระดบ ดงน 1 หมายถง พงพอใจนอยทสด 2 หมายถง พงพอใจนอย 3 หมายถง พงพอใจปานกลาง 4 หมายถง พงพอใจมาก

5 หมายถง พงพอใจมากทสด

ลกษณะของแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอการใชระบบ e-Learning แบงออกเปนทงหมด 3 สวน คอ

สวนท 1 สถานภาพทวไปของนกเรยน

สวนท 2 ความคดเหนตอการใชระบบ e-Learning (นกเรยน) โรงเรยนศรวงวทยาคาร

สวนท 3 ขอเสนอแนะ / ปรบปรง

ลกษณะของแบบสอบถามความพงพอใจของครผสอนตอการใชระบบ e-Learning

แบงออกเปนทงหมด 3 สวน คอ สวนท 1 สถานภาพทวไปของครผสอน

สวนท 2 ความคดเหนตอการใชระบบ e-Learning (ครผสอน) โรงเรยนศรวงวทยาคาร

สวนท 3 ขอเสนอแนะ / ปรบปรง

ดงน

ข-2

แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอการใชระบบ e-Learning

***โปรดกรอกขอมลใหครบทกขอตามความเปนจรง ทงนเพอเปนขอมลในการแกไขปรบปรงตอไป***

ค าชแจง โปรดเลอกใหตรงกบความคดเหนของนกเรยนตอการใชระบบ e-Learning ของโรงเรยนศรวงวทยาคาร ****************************************************************************************************** สวนท 1 สถานภาพทวไปของนกเรยน 1. เพศ ชาย หญง 2. ระดบชน ป.1-3 ป.4-6 ม.1-3 ม.4-6

สวนท 2 ความคดเหนตอการใชระบบ e-Learning (นกเรยน) โรงเรยนศรวงวทยาคาร (โปรดตอบแบบสอบถามเมอเขาใชระบบแลว)

สวนท 3 ขอเสนอแนะอนๆ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

**ขอบคณทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม**

รายการ

ระดบคะแนน มากทสด

5

มาก 4

ปานกลาง

3

นอย

2

นอยทสด

1 1. ชวยเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง 2. บทเรยนใน e-Learning มประโยชนตอการเรยน

3. การประกาศขาวสารใหนกเรยนทราบมประโยชนตอการเรยน

4. การท าแบบทดสอบหลงเรยนทกครงชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยน

5. สามารถท าซ า เพอเพมความเขาใจหรอเพมคะแนน

6. ประหยดเวลาในการเรยน 7. ความบอยในการใชระบบ

ข-3

การวเคราะหผลการตอบแบบสอบถาม ท าไดโดยค านวณหาคารอยละของค าตอบของ

แตละหวขอการประเมน และค านวณหาคาเฉลยรวมของแตละค าตอบ จากนกเรยนทเขาใช

ระบบ e-learning ทงหมด 32 คน โดยมผลการประเมนตามตารางท ข.1 ดงน

ตาราง ข.1 ผลการตอบแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอการใชระบบ e-Learning

จากการประเมนผล การตอบแบบสอบถาม สามารถสรปผลไดดงน (Microsoft Office Excel)

รายการ

มากทสด

มาก

ปานกลาง

นอย

นอยทสด

1. ชวยเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง 27 5 0 0 0

2. บทเรยนใน e-Learning มประโยชนตอการเรยน

32

0

0

0

0

3. การประกาศขาวสารใหนกเรยนทราบมประโยชนตอการเรยน

16

16

0

0

0

4. การท าแบบทดสอบหลงเรยนทกครงชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยน

21

11

0

0

0

5. สามารถท าซ า เพอเพมความเขาใจหรอเพมคะแนน

25

7

0

0

0

6. ประหยดเวลาในการเรยน 25 7 0 0 0

7. ความบอยในการใชระบบ 0 20 12 0 0

ข-4

1. ชวยเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.1 กราฟแสดงผลการประเมน ชวยเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง

2. บทเรยนใน e-Learning มประโยชนตอการเรยน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.2 กราฟแสดงผลการประเมน บทเรยนใน e-Learning มประโยชนตอการเรยน

25

7

0 0

0

ชวยเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

32

0 0 0 0

บทเรยน e-learning มประโยชนตอการเรยน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ข-5

3. การประกาศขาวสารใหนกเรยนทราบมประโยชนตอการเรยน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.3 กราฟแสดงผลการประเมน การประกาศขาวสารใหนกเรยนทราบ

มประโยชนตอการเรยน

4. การท าแบบทดสอบหลงเรยนทกครงชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.4 กราฟแสดงผลการประเมน การท าแบบทดสอบหลงเรยนทกครง

ชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยน

16 16

0 0 0

การประกาศขาวสารใหนกเรยนทราบมรปะโยชนตอการเรยน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

21

11

0 0 0

การท าแบบทดสอบหลงเรยนทกครงชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ข-6

5. สามารถท าซ า เพอเพมความเขาใจหรอเพมคะแนน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.5 กราฟแสดงผลการประเมน สามารถท าซ า เพอเพมความเขาใจหรอเพมคะแนน

6. ประหยดเวลาในการเรยน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.6 กราฟแสดงผลการประเมน ประหยดเวลาในการเรยน

25

7

0 0

0

สามารถท าซ า เพอเพมความเขาใจหรอเพมคะแนน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

15 17

0 0

0

ประหยดเวลาในการเรยน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ข-7

7. ความบอยในการใชระบบแสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.7 กราฟแสดงผลการประเมน ความบอยในการใชระบบ

0

20

12

0 0

ความบอยในการใชระบบ

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ข-8

แบบสอบถามความพงพอใจของครผสอนตอการใชระบบ e-Learning

***โปรดกรอกขอมลใหครบทกขอตามความเปนจรง ทงนเพอเปนขอมลในการแกไขปรบปรงตอไป***

ค าชแจง โปรดเลอกใหตรงกบความคดเหนของครผสอนตอการใชระบบ e-Learning ของโรงเรยนศรวงวทยาคาร ****************************************************************************************************** สวนท 1 สถานภาพทวไปของครผสอน 1. เพศ ชาย หญง 2. กลมสาระ ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ศลปะ

สงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรม สขศกษาและพลศกษา การงานอาชพและเทคโนโลย ภาษาตางประเทศ

สวนท 2 ความคดเหนตอการใชระบบ e-Learning (ครผสอน) โรงเรยนศรวงวทยาคาร (โปรดตอบแบบสอบถามเมอเขาใชระบบแลว)

สวนท 3 ขอเสนอแนะอนๆ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

**ขอบคณทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม**

รายการ

ระดบคะแนน มากทสด

5

มาก 4

ปานกลาง

3

นอย

2

นอยทสด

1 1. สะดวกและงายตอการใชงาน 2. ความบอยในการใชระบบ 3. ประหยดเวลาในการสอน 4. มโอกาสปฏสมพนธระหวางครและนกเรยน 5. เนอหาเหมาะสมกบการน าเสนอและการสอความหมายชดเจน

6. เนอหาสอดคลองกบวตถประสงค 7. แบบทดสอบสอดคลองกบบทเรยน 8. การประเมนผลการเรยนมความส าคญตอ การเรยน

ข-9

การวเคราะหผลการตอบแบบสอบถาม ท าไดโดยค านวณหาคารอยละของค าตอบของ

แตละหวขอการประเมน และค านวณหาคาเฉลยรวมของแตละค าตอบ จากครผสอนทเขาใช

ระบบ e-learning ทงหมด 10 คน โดยมผลการประเมนตามตารางท ข.2 ดงน

ตาราง ข.2 ผลการตอบแบบสอบถามความพงพอใจของครผสอนตอการใชระบบ e-Learning

จากการประเมนผล การตอบแบบสอบถาม สามารถสรปผลไดดงน (Microsoft Office Excel)

1. สะดวกและงายตอการใชงาน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.8 กราฟแสดงผลการประเมน ความบอยในการใชระบบ

2

6

2

0 0

สะดวกและงายตอการใชงาน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

รายการ

มากทสด

มาก

ปานกลาง

นอย

นอยทสด

1. สะดวกและงายตอการใชงาน 2 6 2 0 0 2. ความบอยในการใชระบบ 0 8 2 0 0 3. ประหยดเวลาในการสอน 0 10 0 0 0 4. มโอกาสปฏสมพนธระหวางครและนกเรยน

0 7 3 0 0

5. เนอหาเหมาะสมกบการน าเสนอและการสอความหมายชดเจน

6 4 0 0 0

6. เนอหาสอดคลองกบวตถประสงค 10 0 0 0 0 7. แบบทดสอบสอดคลองกบบทเรยน 10 0 0 0 0 8. การประเมนผลการเรยนมความส าคญตอ การเรยน

6 4 0 0 0

ข-10

2. ความบอยในการใชระบบ แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.9 กราฟแสดงผลการประเมน ความบอยในการใชระบบ

3. ประหยดเวลาในการสอน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.10 กราฟแสดงผลการประเมน ประหยดเวลาในการสอน

0

8

2

0 0

ความบอยในการใชระบบ

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

0

10

0 0 0 ประหยดเวลาในการสอน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ข-11

4. มโอกาสปฏสมพนธระหวางครและนกเรยน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.11 กราฟแสดงผลการประเมน มโอกาสปฏสมพนธระหวางครและนกเรยน

5. เนอหาเหมาะสมกบการน าเสนอและการสอความหมายชดเจน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.12 กราฟแสดงผลการประเมน เนอหาเหมาะสมกบการน าเสนอ

และการสอความหมายชดเจน

0

7

3

0 0

มโอกาสปฏสมพนธระหวางครและนกเรยน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

6

4

0 0 0

เนอหาเหมาะสมกบการน าเสนอและการสอความหมายชดเจน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ข-12

6. เนอหาสอดคลองกบวตถประสงค แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.13 กราฟแสดงผลการประเมน เนอหาสอดคลองกบวตถประสงค

7. แบบทดสอบสอดคลองกบบทเรยน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.14 กราฟแสดงผลการประเมน แบบทดสอบสอดคลองกบบทเรยน

10

0 0 0 0

เนอหาสอดคลองกบวตถประสงค

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

10

0 0 0 0

แบบทดสอบสอดคลองกบบทเรยน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ข-13

8. การประเมนผลการเรยนมความส าคญตอการเรยน แสดงในรปกราฟ ดงน

รปท ข.15 กราฟแสดงผลการประเมน การประเมนผลการเรยนมความส าคญตอการเรยน

6

4

0 0 0

การประเมนผลการเรยนมความส าคญตอการเรยน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด