AKCİĞER KANSERİ

Dr. Okan Solak

AKCİĞER KANSERİ-I

Dr. Okan Solak

Epidemiyoloji ve Etyoloji• Kanser tüm dünyadaki en önemli sağlık problemlerinden biridir. Her

yıl yaklaşık 1,4 milyon kişiye akciğer kanseri tanısı konmaktadır.

• Sıklığı erkeklerde kadınlardakinden üç kat daha yüksektir

• Akciğer kanseri günümüzde gerek sayı (1,35 milyon), gerekse

neden olduğu ölüm (1,18 milyon) açısından dünyada birinci sırada

gelen kanserdir, çünkü olgulardaki ölüm oranı yüksektir.

• Kalp hastalıklarından sonra 2. sırada ölüm nedenidir. (%22,3)

• Tüm yaş grupları dahil her 10 ölümden biri kansere bağlıdır.

Dünyada 2030 yılına kadar tütün nedeniyle 175 milyondan fazla kişinin hayatını kaybetmesinin beklendiğine

T.C Sağlık Bakanlığı Kanser İnsidansı

Oran

Akciğer 29,5

Prostat 19,3

Meme 17,5

Deri 16,6

Mide 9,3

Mesane 8,8

Kolerektal 7,2

Kemik 6,2

Uterus 6,0

Over 5,8

Oranlar 100.000 de görülme sıklığıdır

Türkiye’de İlk 5 kanserin cinsiyete göre dağılımı

• Akciğer 51,9• Prostat 19,3• Deri 18,4• Mesane 15,2• Mide 11,9

• Meme34,7

• Deri 14,8• Tiroid 7,1• Akciğer

6,7• Mide 6,6Erkek Kadın

Kanser dağılımını etkiliyen faktörler

• Cinsiyet, yaş, ırk, beslenme alışkanlıkları, sosyoekonomik koşullar, çeşitli alışkanlıklar (sigara), coğrafi ve çevresel etkenler.

Sigara

• Akciğer kanseri önlenebilir tek önemli kanser tipidir.• Sigara içimiyle doğrudan ilişkilidir.• 30 paket/yıl ve üzerinde sigara içenlerde risk 20 kat artmaktadır.• 20 yaş altında sigara içimine başlama riski daha da arttırır.

55 yaş üstü

30 paket /yıl sigara

Ailede Kanser özgeçmişi

MeslekRadon, Aspes

Akc

iğer

Kan

ser

Ada

yı

Genetik

• Tanımlanmış bir gen yoktur.

• Anne-baba nın birinin akciğer kanseri olduğu bireylerde akciğer kanseri riski daha yüksektir. Ailesel yatkınlık vardır.

Patoloji

• Dünya Sağlık Örgütü (2011) sınıflaması kullanılmaktadır.

• Sınıflamanın amacı: Biyopsi ve operasyon materyallerinde rutin yöntemlerle tanı koyabilmektir.

%83

%16

Akciğer ve Plevra Tm’nin Histolojik Klasifikasyonu (WHO, 2011)

1. Epitelyal Tümörler; Benign, preinvaziv, malign

2. Yumuşak doku tm

3. Mezotelyal tm

4. Çeşitli tm

5. Lenfoproliferatif hastalıklar

6. Sekonder tm

7. Sınıflandırılamayan tm

8. Tümör benzeri lezyonlar

Epitelyal Malign Tümörler (WHO 1999)

1. Yassı hücreli karsinoma

2. Küçük hücreli karsinoma

3. Adenokarsinoma (Brokoalveoler, musinöz tm)

4. Büyük hücreli karsinoma

5. Adenoskuamöz karsinoma

6. Leomorfik,sarkomatöz karsinoma

7. Karsinoid tümör

8. Tükrük bezi tipi karsinomalar (Mukoepidermoid, adenoid kistik karsinoma)

9. Sınıflandırılamayan karsinoma

Adenokarsinoma

• Sıklığı hergeçen gün artmakta ve bazı ülkelerde akc tm’nin %50’ni oluşturmaktadır.

• Periferik yerleşim eğilimindedir. Semptomlar geç çıkar.

• Tuberkuloz gibi enf hastalıklarına bağlı skar zemininde gelişebilir.

• Erken metastaz yapar.

Yassı Hücreli Karsinoma (Skuamöz, epidermoid karsinoma)

• ABD de bütün akciğer kanserlerinin %30’unun oluşturur.

• En sık büyük bronşlarda yer almakla birlikte periferik EPCA sayısı da artmaktadır

• Sıklıkla santral lokalizayonlu oldukları için bronkoskopik tanı kolay konur.

Büyük Hücreli Karsinoma

• Diğer hücre tipleri dışlanarak tanısı konur.

• Erkek /Kadın oranı 5/1

• Sıklıkla periferik yerleşimlidir.

Karsinoid Tümörler

• Tüm akciğer tm’lerinin %1-2 sini oluşturur.

• Düşük gradeli tm lerdir.

• Endokrin sistemin bir elemanı olan Kulchitsky hüc’den köken almaktadır.

• Erkek/Kadın oranı 1/1

• Sigara ilişkisi yoktur.

• Segment bronşlarından sıklıkla kaynaklanır.

• %80’ninde hastalarda öksürük,tekrarlayan enfeksiyon öyküsü vardır.

Küçük Hücreli Karsinoma

• En agresif seyirli tümördür.• Avrupa ve ABD deki tüm akciğer

tm lerinin %25’ini oluşturur.• Erkek/kadın oranı 4/1• Sigara içimi ile yakın ilişkilidir• Genellikle santral yerleşimlidir.