10. Akciğer kanser - I
-
Upload
akue-goegues-cerrahisi -
Category
Health & Medicine
-
view
139 -
download
6
Transcript of 10. Akciğer kanser - I
AKCĠĞER KANSERĠ
Dr. Okan Solak
AKCĠĞER KANSERĠ-I
Doç.Dr. Okan Solak
AKÜ Tıp Fak. Göğüs Cerrahisi AD
Epidemiyoloji ve Etyoloji
• Kanser tüm dünyadaki en önemli sağlık problemlerinden biridir
• Kalp hastalıklarından sonra 2. sırada ölüm nedenidir. (%22,3)
• Tüm yaĢ grupları dahil her 10 ölümden biri kansere bağlıdır.
T.C Sağlık Bakanlığı (1995) Kanser
Ġnsidansı
Oran( %)
Akciğer 22,6
Meme 9,6
Mide 8,5
Lenfoma-Lösemi 8,0
Üriner Sistem 6,3
Kolerektal 6,2
Uterus 3,3
Prostat 3,0
Over 2,0
Pankreas 1,2
Türkiye’de akciğer kanserine bağlı ölümlerin
yıllara ve cinsiyete göre dağılımı
• DİE Ölüm İstatistikleri 1997
Kanser dağılımını etkiliyen faktörler
• Cinsiyet, yaĢ, ırk, beslenme
alıĢkanlıkları, sosyoekonomik koĢullar, çeĢitli
alıĢkanlıklar (sigara), coğrafi ve çevresel
etkenler.
Sigara
• Akciğer kanseri önlenebilir tek önemli kanser tipidir.
• Sigara içimiyle doğrudan iliĢkilidir.
• 30 paket/yıl ve üzerinde sigara içenlerde risk 20 kat artmaktadır.
• 20 yaĢ altında sigara içimine baĢlama riski daha da arttırır.
• 1950 de kadında kansere bağlı ölümlerin %3
• 1995 de sigara kullanımına paralel meme kanserini
geçerek %24 e ulaĢmıĢtır.
YaĢ
• 35 ve 60 yaĢları arasında her 5 yılda
insidans 2 katına çıkar ve 75 yaĢına kadar
artmaya devam eder.
Beslenme
• Olgu-kontrol çalıĢmalarında;
Taze sebze, meyve tüketiminin yüksek ve
karotenoidlerden zengin beslenenlerde
akciğer kanseri riski azalmaktadır.
Alkol
• Alkol ile direk akciğer kanseri arası iliĢki
gösterilmemiĢtir. Ancak kanserli
hastalarda kullanım sıklığı fazladır.
Hava kirliliği
• Hava kirliliğinin akciğer kanseri
geliĢimindeki rolü hakkındakibilgiler
sınırlıdır.
• ġehirde yaĢıyanlar kırsal kesimde
yaĢayanlara göre 2 kat risk altındadır.
Meslek
• Aspes iĢçilerinde aspes ile akciğer kanseri
arası ilĢiki gösterilmiĢtir.
• Sigara içen bir aspes iĢçisinde akciğer
kanseri riski 100 kat fazladır.
Genetik
• TanımlanmıĢ bir gen yoktur.
• Anne-baba nın birinin akciğer kanseri
olduğu bireylerde akciğer kanseri riski
daha yüksektir. Ailesel yatkınlık vardır.
Patoloji
• Dünya Sağlık Örgütü (1999) sınıflaması
kullanılmaktadır.
• Sınıflamanın amacı: Biyopsi ve operasyon
materyallerinde rutin yöntemlerle tanı
koyabilmektir.
Akciğer ve Plevra Tm’nin Histolojik
Klasifikasyonu (WHO, 1999)
1. Epitelyal Tümörler; Benign, preinvaziv, malign
2. YumuĢak doku tm
3. Mezotelyal tm
4. ÇeĢitli tm
5. Lenfoproliferatif hastalıklar
6. Sekonder tm
7. Sınıflandırılamayan tm
8. Tümör benzeri lezyonlar
Epitelyal Malign Tümörler (WHO 1999)
1. Yassı hücreli karsinoma
2. Küçük hücreli karsinoma
3. Adenokarsinoma (Brokoalveoler, musinöz tm)
4. Büyük hücreli karsinoma
5. Adenoskuamöz karsinoma
6. Leomorfik,sarkomatöz karsinoma
7. Karsinoid tümör
8. Tükrük bezi tipi karsinomalar (Mukoepidermoid,
adenoid kistik karsinoma)
9. Sınıflandırılamayan karsinoma
Yassı Hücreli Karsinoma
(Skuamöz, epidermoid karsinoma)
• ABD de bütün akciğer kanserlerinin
%30’unun oluĢturur.
• En sık büyük bronĢlarda yer almakla
birlikte periferik EPCA sayısı da
artmaktadır
• Sıklıkla santral lokalizayonlu oldukları
için bronkoskopik tanı kolay konur.
Küçük Hücreli Karsinoma
• En agresif seyirli tümördür.
• Avrupa ve ABD deki tüm akciğer tm lerinin %25’ini oluĢturur.
• Erkek/kadın oranı 4/1
• Sigara içimi ile yakın iliĢkilidir
• Genellikle santral yerleĢimlidir.
Adenokarsinoma
• Sıklığı hergeçen gün artmakta ve
bazı ülkelerde akc
tm’nin %50’ni oluĢturmaktadır.
• Periferik yerleĢim eğilimindedir.
Semptomlar geç çıkar.
• Tuberkuloz gibi enf hastalıklarına
bağlı skar zemininde geliĢebilir.
• Erken metastaz yapar.
Büyük Hücreli Karsinoma
• Diğer hücre tipleri dıĢlanarak
tanısı konur.
• Erkek /Kadın oranı 5/1
• Sıklıkla periferik yerleĢimlidir.
Karsinoid Tümörler
• Tüm akciğer tm’lerinin %1-2 sini oluĢturur.
• DüĢük gradeli tm lerdir.
• Endokrin sistemin bir elemanı olan Kulchitsky
hüc’den köken almaktadır.
• Erkek/Kadın oranı 1/1
• Sigara iliĢkisi yoktur.
• Segment bronĢlarından sıklıkla kaynaklanır.
• %80’ninde hastalarda öksürük,tekrarlayan
enfeksiyon öyküsü vardır.