การตรวจระดับน ้าตาลในเลือด ...3...
Transcript of การตรวจระดับน ้าตาลในเลือด ...3...
1
ปญญาดา ณปณพฒน พยาบาลช านาญการพเศษ
ผปฏบตการพยาบาลขนสงสาขาการพยาบาลผสงอาย (โรคเบาหวาน)
APN Case Manager โรงพยาบาลธรรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต
3 สงหาคม 2561 โรงพยาบาลชลบร
การตรวจระดบน าตาลในเลอดดวยตนเอง
Self-Monitoring of Blood Glucose; SMBG
2
ความส าคญ •เพมศกยภาพและเสรมพลง (Empowerment) ใหผเปนเบาหวาน
มความสามารถในการดแลตนเองรวมกบการใหความรในดานอนๆ • สะทอนระดบน าตาลในเลอดทเปลยนแปลงไปในแตละชวงเวลา
ในแตละวน ซงเปนผลจากการเปลยนแปลงของอาหาร การออกก าลงกาย และยา
การตรวจระดบน าตาลในเลอดดวยตนเอง
Self-Monitoring of Blood Glucose; SMBG
3
การตรวจระดบน าตาลในเลอดดวยตนเอง ใครควรท า SMBG
ผทตองการคมเบาหวานอยางเขมงวด • ผปวยเบาหวานทมครรภ (Pre-gestational DM)
•ผปวยเบาหวานขณะตงครรภ (gestational DM; GDM) •ผเปนเบาหวานทฉดอนซลนทกราย และควรบนทกผลลงในสมดตามแบบแผน เพอการแปลผลและปรบเปลยนขนาดยา หรออาหาร
Self-Monitoring of Blood Glucose; SMBG/ DTX
4
การเตรยมความพรอมและอปกรณ
1. ตรวจสอบความพรอมของเครอง เชน สภาพการใชงานของ แบตเตอร ความพรอมของเครอง ซงเครองแตละชนดอาจจะแสดง สญลกษณแตกตางกน 2. ตรวจสอบวนหมดอายของแถบตรวจทกครง 3. กรณใชเครองทมรหส (code) ใหตรวจสอบและตงรหสในตวเครอง ใหตรงกบรหสของแผนตรวจทระบไวขางขวด 4. ปรบระดบความลกของเขมใหเหมาะกบสภาพความหนาบางของ ผวหนง 5. ส าล.......กอน 6. alcohol 70% 7. กระปองทงเขม
5
ขนตอนการตรวจ
1. ลางมอใหสะอาดและเชดใหแหง 2. เพมการไหลเวยนเลอด โดยหอยแขนขางทจะเจาะลงประมาณ
10-15 วนาท หรอนวดคลงปลายนวทจะเจาะ 3. ใชส าลชบ 70% alcohol เชดบรเวณผวหนงทปลายนวทจะเจาะ
และรอใหแหง...อาจเจาะเลอดนวใดกได แต...มกนยมเจาะนวกลางหรอนาง
4. ใชอปกรณเจาะเลอด โดยพจารณาต าแหนงทเจาะ ดงน
6
ต าแหนง
คดวาควรเจาะต าแหนงไหนด???
ขนตอนการตรวจ
7
ขนตอนการตรวจ
9
ขนตอนการตรวจ
10
ขนตอนการตรวจ
5. กดป มเปดเครองและเสยบแผนทดสอบ 6. เชดเลอดหยดแรกออกกอนดวยส าลแหง บบบรเวณเหนอขอ สดทายของนวเบาๆ...ไมควรบบเคน และใชเลอดหยดทสองในการ ตรวจ 7. หยดเลอดลงบนแถบทดสอบใหเตมบรเวณทรบหยดเลอด 8. กดบรเวณทเจาะดวยส าลแหงจนเลอดหยด 9. บนทกผลการตรวจเลอด
ความถของการท า SMBG การบนทกผล การแปลผล
GDM
1. ตองตรวจอยางสม าเสมอ 1-4 ครงตอวน จนกระทงคลอด เพอใหสามารถปรบเปลยนแผนการรกษาไดทนกอนคลอด
2. เจาะกอนอาหารเชา และหลงอาหาร 1 หรอ 2 ชวโมงทกมอ
(หลงอาหารนบเวลาจากอาหารค าแรก)
3. นดตดตามผลทก 1-2 สปดาห
4. อาจพจารณาใหฉดอนซลนถาคมดวยอาหารน าตาลยงสง
ความถของการท า SMBG การบนทกผล การแปลผล
ชวงเวลาในการตรวจ เปาหมายระดบน าตาลในเลอด
กอนอาหารเชา < 95 มก./ ดล. หลงอาหาร 1 ชวโมง < 140 มก./ ดล. หลงอาหาร 2 ชวโมง < 120 มก./ ดล.
เปาหมายระดบน าตาลในเลอด
ขนาดของยาเบาหวาน ผลการตรวจเลอด
วนท ชนดของ
เชา เทยง เยน
กอน มอเชา
มอเทยง มอเยน
กอนนอน หลงอาหร
(ชม.)
ยาฉด นอน
กอน (60-95)
หลง กอน หลง กอน หลง
1 GDM
x x x x 1 < 140
2 x x x 2 < 120
3 x x x 1
4 x x x 2
5 x x x 1
6 x x x x 2
ขนาดของยาเบาหวาน ผลการตรวจเลอด
วนท ชนดของ
เชา เทยง เยน
กอน มอเชา
มอเทยง มอเยน
กอนนอน หลงอาหร
(ชม.)
ยาฉด นอน
กอน (60-95)
หลง กอน หลง กอน หลง
1 GDM
x x x 1 < 140
2 x x 2 < 120
3 x x 1
4 x x 2
5 x x 1
6 x x x 2
ขนาดของยาเบาหวาน ผลการตรวจเลอด
วนท ชนดของ
เชา เทยง เยน
กอน มอเชา
มอเทยง มอเยน
กอนนอน หลงอาหร
(ชม.)
ยาฉด นอน กอน
(60-95) หลง กอน หลง กอน หลง
1 GDM
x x 1 < 140
2 x 2 < 120
3 x 1
4 x 2
5 x 1
6 x x 2
ขนาดของยาเบาหวาน ผลการตรวจเลอด
วนท ชนดของ
เชา เทยง เยน
กอน มอเชา มอเทยง มอเยน
กอนนอน หลงอาหร
(ชม.)
ยาฉด นอน
กอน หลง กอน หลง กอน หลง
1 GDM??
156 161 179 162 1
2 200 166 157 2
3 138 167 170 186 1
4 187 187 181 2
5 134 167 166 159 1
6 155 167 162 2
ความถของการท า SMBG การบนทกผล การแปลผล
ขนาดของยาเบาหวาน ผลการตรวจเลอด
วนท ชนดของ
เชา เทยง เยน
กอน มอเชา
มอเทยง มอเยน
กอนนอน หลงอาหร
(ชม.)
ยาฉด นอน
กอน (60-95)
หลง
กอน (<95)
หลง
กอน (<95)
หลง
1
x x x
x x
x 1 < 140
2 x x x x x x 2 < 120
3 x x x x x x 1
4 x x x x x x 2
5 x x x x x x 1
6 x x x x x x 2
ขนาดของยาเบาหวาน ผลการตรวจเลอด
วนท ชนดของ
เชา เทยง เยน
กอน มอเชา
มอเทยง มอเยน
กอนนอน หลงอาหร
(ชม.)
ยาฉด นอน
กอน หลง กอน หลง กอน หลง
1
x x x
x 1 < 140
2 x x x x 2 < 120
3 x x x x 1
4 x x x x 2
5 x x x x 1
6 x x x x 2
ขนาดของยาเบาหวาน ผลการตรวจเลอด
วนท ชนดของ
เชา เทยง เยน
กอน มอเชา (65-95)
มอเทยง มอเยน
กอนนอน หลงอาหร
(ชม.)
ยาฉด นอน
กอน หลง กอน หลง กอน หลง
1
x x 1 < 140
2 x x 2 < 120
3 x x 1
4 x x 2
5 x x 1
6 x x 2
การท าความสะอาด เกบเครองและแถบตรวจ
• ควรเกบเครองและแถบไวในทแหง ไมรอนจด ไมทงไวในรถทรอน หรอในทชน
• เวลาเดนทางควรเกบเครองและแถบในกระเปาถอตดตว หามทงไวในกระเปาเดนทาง
• ท าความสะอาดตามค าแนะน าคมอการใชเครอง
ความแมนย าของผลการตรวจ
เครองตรวจน าตาลในเลอดชนดพกพา
* จะตองใหผลตรวจตางจากคาทแทจรงของพลาสมากลโคส อยในชวง
ไมเกน ± 15 มก./ดล. ในกรณระดบ PG < 100 มก./ดล. และ
* จะตองใหผลตรวจแตกตางไมเกนรอยละ 15 ของคาทแทจรงในกรณ
ระดบ PG ≥100 มก./ดล. (ISO 15197 พ.ศ. 2556)
ความแมนย าของผลการตรวจ
หากเกดความคลาดเคลอนใหตรวจสอบสาเหต ตอไปน
1. แถบตรวจหมดอาย หรอเสอมกอนเวลาเปด เนองจากการเกบไมเหมาะสม ปดฝาขวดไมแนน โดนแสงแดด
2. เครองมอเปอนเลอดหรอสกปรก ท าใหการอานคาผดไปหรอไมอานคา
3. ปรมาณเลอดนอยไป นวมอไมสะอาด หรอไมรอ alc. แหงกอนเจาะเลอด
4. เครองมความผดพลาดในการท างาน
30
Sick Day Care ดแลอยางไร???
31
การดแลตนเองของผปวยเบาหวานในสภาวะเจบปวย (Sick Day Care)
? เวลาไมสบาย กนอาหารไมได ควรหยดฉดยาหรอหยดกนยาเบาหวานดไหม
• ไมควรหยดยาเองเพราะ เวลาไมสบาย เชน มไข ทองเสย คลนไส อาเจยน เครยด มการบาดเจบ หรอผาตด รางกายอาจมภาวะน าตาลสงหรอต ากได •หากไมกนขาวสวยใหกนอาหารออนยอยงาย เชน โจก ขาวตม แทนขาวสวย
ถากนอะไรไมไดเลยจรง ๆ แนะน าใหดมน าผลไมในมอนน ๆ
32
ปญหาทพบ จากประสบการณการดแล
1. การฉดยา - ทกษะ เทคนคการฉด ทงของพยาบาลและ Pt. - ต าแหนงทฉดยาไมเหมาะสม - การหมนเวยนต าแหนง
33
ปญหาทพบ จากประสบการณการดแล
34
ปญหาทพบ จากประสบการณการดแล
35
ปญหาทพบ จากประสบการณการดแล
2. การ SMBG - ทกษะ เทคนค - ต าแหนงการเจาะ - ไมรวมมอ/ financial - ผปวยสงอาย
36
การเกบ Insulin
* ไมควรน ำปำกกำ ทบรรจ Penfill แลวไปแชตเยน*
สมาคมโรคเบาหวานแหงประเทศไทยฯ