แบบทดสอบ Pre O-NET - trueplookpanya.com · รูปคลี่ข างล างนี้ประกอบเป นรูปเรขาคณิตสามมิติชนิดใด
ทรูปลูกปัญญา - trueplookpanya.com · บทที่1 เซต : Set ส...
Transcript of ทรูปลูกปัญญา - trueplookpanya.com · บทที่1 เซต : Set ส...
ทรปลกปญญา
หนวยงานเพอการศกษา ภายใตกล มบรษท ทร
คอรปอเรชน จ�ากด (มหาชน)ทบรณาการเทคโนโลยและความ
เชยวชาญดานคอนเทนต พฒนาเปนสอไลฟสไตลเพอสงเสรม
การศกษาและคณธรรม สามารถเชอมโยงทกมตการเรยนรได
อยางครบวงจร
www.trueplookpanya.com
ทรปลกปญญาดอทคอมคลงความรคคณธรรมทใหญ
ทสดในประเทศไทยอดแนนดวยสาระความรในรปแบบมลตมเดย
สนกกบการเรยนรดวยตวเอง ทงยงเปดโอกาสใหทกคนสราง
เนอหาแบงปนความรรวมกนโดยไมมคาใชจาย
พบกบความเปนทสดทง4ดานแหงการเรยนร
• คลงความรรวบรวมเนอหาการเรยนทกระดบชนครบ8
กลมสาระการเรยน
•คลงขอสอบขอสอบออนไลนพรอมเฉลยทใหญทสดใน
ประเทศไทยพรอมการประเมนผลสอบทางสถต
•แนะแนวขอมลการศกษาตอพรอมเจาะลกประสบการณ
การเรยนและการท�างาน
•ศนยขาวสอบตรง/Admissionsขาวการสอบทกสนาม
ทกสถาบนพรอมระบบแจงเตอนเรยลไทม
ชองทรปลกปญญา
โทรทศนความรดสนกทางทรวชนส6ทกรายการสาระความร
สาระบนเทงและการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมตลอด24ชวโมง
พบกบเรองราวสรางแรงบนดาลใจ
•รายการสอนศาสตรรายการสอนเสรมแนวใหมครบ8วชา
ม.3ม.6ตวสดทกวนโดยตวเตอรชอดง
•รายการIAMแนะน�าอาชพนาสนใจโดยรนพในวงการ
• รายการสารสงเคราะห น�าขาวสารมาสงเคราะหอพเดทกน
แบบไมตกเทรนด
นตยสารปลกplook
นตยสารสงเสรมความรคคณธรรมส�าหรบเยาวชนฉบบแรก
ในประเทศไทยวางแผงทกสปดาหแรกของเดอนหยบฟรไดทTrue
CoffeeTrueMoveShopสถานศกษาแหลงการเรยนรหองสมด
และโรงพยาบาลทวประเทศหรออานออนไลนใน
www.trueplookpanya.com
แอพพลเคชน Trueplookpanya.com
ตอบโจทยไลฟสไตลการเรยนรของคนรนใหม ดวยฟรแอพพล
เคชน “Trueplookpanya.com” ใหคณพรอมส�าหรบการเรยนรใน
ทกททกเวลารองรบการใชงานบนiOS(iPhone,iPod,iPad)และ
Android
:www.trueplookpanya.com
:TruePlookpanya
คำนำ
หนงสอชด“ตวเขมO-NETGet100”
สรางสรรคโดย
ทรปลกปญญามเดย
โครงการเพอสงคมของบรษททรคอรปอเรชนจ�ากด(มหาชน)
เลขท46/8อาคารรงโรจนธนกลตกBชน9ถนนรชดาภเษก
แขวงหวยขวางเขตหวยขวางกรงเทพฯ10310
โทร :02-647-4511,02-647-4555
โทรสาร:02-647-4501
อเมล :[email protected]
:www.trueplookpanya.com
:TruePlookpanya
หนงสอชด“ตวเขมO-NETGet100”ใชสญลกษณอนญาตของครเอทฟคอมมอนส
แบบแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน3.0ประเทศไทย
คำนำ
การสอบ O-NET หรอชออยางเปนทางการวา การจดการทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน
(OrdinaryNationalEducationalTest)โดยสทศ.ถอเปนอกสนามสอบทส�าคญส�าหรบนองๆในระดบป.6,ม.3,
ม.6เพอเปนการประเมนผลการเรยนรของนองๆในระดบชาตเลยทเดยวและยงเปนตวชวดคณภาพการเรยนการ
สอนของแตละโรงเรยนอกดวยคะแนนO-NETกยงเปนสวนส�าคญในการคดคะแนนในระบบAdmissions เพอ
สมครเขาคณะทใจปรารถนาไดคะแนนดกมชยไปกวาครง
และเพอเปนอกตวชวยหนงในการเตรยมความพรอมใหนองๆกอนการลงสนามสอบO-NETทางทรปลก
ปญญาจงไดจดท�าหนงสอชด“ตวเขมO-NETGet100”สดยอดคมอเตรยมตวสอบO-NETส�าหรบนองๆในระดบ
ม.3และม.6ทเจาะลกเนอหาทมกออกสอบบอยๆโดยเหลารนพเซยนสนามในวงการตวรวบรวมแนวขอสอบตงแต
อดตจนถงปจจบนพรอมเฉลยอยางละเอยดและค�าอธบายทเขาใจงายจ�าไดแมนย�าน�านองๆGet100ท�าคะแนน
สเปาหมายในอนาคต
หนงสอชด“ตวเขมO-NETGet100”โดยทรปลกปญญาประกอบดวยวชาคณตศาสตรภาษาไทย
สงคมศกษาภาษาองกฤษทรวบรวมเนอหาระดบมธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลายและวชาฟสกส
เคม ชววทยา ของระดบมธยมศกษาตอนปลาย รวมทงหมด11 เลม โดยสามารถศกษาเนอหาหรอท�าขอสอบ
ออนไลนเพมเตมไดจากwww.trueplookpanya.comทมlinkใหในทายบท
สามารถดาวนโหลดหนงสอไดฟร ผานเวบไซตทรปลกปญญา ท www.trueplookpanya.com/onet
ทมงานทรปลกปญญา
สารบญ คยกอนอาน
เรอง หนา
คยกอนอาน 5
บทท1เซต:Set 6
บทท2จ�านวนจรง 25
บทท3การใหเหตผล 40
บทท4เลยยกก�าลง 44
บทท5ฟงกชน 47
บทท6อตราสวนตรโกณมต 59
บทท7ล�าดบและอนกรม 69
บทท8ความนาจะเปน 81
บทท9สถต 98
สารบญ คยกอนอาน
หนงสอเลมนจดท�าขนส�าหรบนองๆทก�าลงศกษาอยในระดบมธยมปลาย(ม.4-ม.6)ทตองการจะเตรยม
ความพรอมในการสอบO-NETวชาคณตศาสตรซงเปนวชาทนองๆหลายคนคดวายากแตในความเปนจรงแลว
วชาคณตศาสตรนนเปน1ในวชาทนองๆสามารถเกบคะแนนไดมากทสดโดยในปการศกษาหนงๆนนมคนจ�านวน
มากทสามารถท�าขอสอบวชานได100คะแนนเตมหมายความวามนไมใชวชาทยากเลยส�าหรบนองๆทมความ
ตงใจและหมนท�าแบบฝกหดทบทวนอยเสมอ
ในหนงสอเลมนไดรวบรวมเนอหาทมกจะออกขอสอบO-NETพรอมทงแบบฝกหดและเทคนคตางๆท
จะชวยใหนองๆสามารถท�าขอสอบไดเรวยงขนและมประสทธภาพมากยงขนพๆ หวงเปนอยางยงวาหนงสอเลม
นจะชวยใหนองๆมความเขาใจและสามารถท�าขอสอบO-NETวชาคณตศาสตรไดดวยความมนใจยงขน
ทมงานทรปลกปญญา
6 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท1
เซต : Set
ส�าหรบเนอหาในเรองเซต นองๆ หลายคนจะไดเรยนเปนเรองแรกหลงจากทนองๆ ขนม.ปลาย เนองจากเปนเรองทเปน
พนฐานส�าหรบความเขาใจในการแปลงภาษาเขยนเปนสญลกษณทางคณตศาสตรทนองๆจะตองเจอในเรองตอๆไปอกทงยงเปนการ
ฝกใหนองๆเขยนชวงของค�าตอบโดยทนองๆสามารถเขยนใหอยในรปเซตจ�ากดหรอเซตอนนตซงสามารถเขาใจไดโดยสากลมากกวา
การเขยนเปนภาษาเขยนส�าหรบการท�าขอสอบเรองเซตนนใหนองๆท�าความเขาใจในเรองของนยามของค�าวาสบเซตเซตวางและ
พาวเวอรเซตเนองจากเปนจดทสามารถสรางความสบสนใหเราไดมาก
เซตคออนยาม(กลมของสงตางๆในวงเลบปกกาและคนดวยเครองหมายจลภาค)ใชสญลกษณวา แทนค�าวาเปน
สมาชกของ
ชนดของเซต
1.เซตจ�ากดเชน{1,2,3,…,100}
2.เซตอนนตเชน[0,1]หรอ{1,2,3,...}
3.เซตวาง เปนเซตทไมมสมาชกอยเลย
4.เอกภพสมพทธ( )คอเซตทประกอบดวยสมาชกทงหมดของสงทเราตองการ
การเขยนเซต
การเขยนเซตจะแบงเปน2ชนดคอ
1.เขยนแบบแจกแจงสมาชก
2.เขยนแบบบอกเงอนไข
1)วธแจกแจงสมาชก(Tubularform)มหลกการเขยนดงน
1.เขยนสมาชกทงหมดในวงเลบปกกา
2.สมาชกแตละตวคนดวยเครองหมายจลภาค(,)
3.สมาชกทซ�ากนใหเขยนเพยงตวเดยว
4.ในกรณทจ�านวนสมาชกมากๆใหเขยนสมาชกอยางนอย3ตวแรกแลวใชจด3จด(Trippledot)
แลวจงเขยนสมาชกตวสดทาย
2)วธบอกเงอนไขของสมาชก(Setbuilderform)หลกการเขยนมดงน
1.เขยนเซตดวยวงเลบปกกา
2.ก�าหนดตวแปรแทนสมาชกทงหมดตามดวยเครองหมาย|(|อานวา“โดยท”)แลวตามดวยเงอนไขของตวแปรนน
ดงรปแบบ{x|เงอนไขของx}
เปนเซตจ�ากด
และ
7ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ตวอยางเชน
เซต แบบแจกแจงสมาชก แบบบอกเงอนไข
Aเปนเซตของจ�านวนเตมบวกทมคา
นอยกวา5
A={1,2,3,4} A={x|xเปนจ�านวนเตมบวกทมคา
นอยกวา5}
Bเซตของวนในหนงสปดาห B={วนอาทตย,วนจนทร,วน
องคาร,วนพธ,วนพฤหสบด,วน
ศกร,วนเสาร}
B={x|xเปนชอวนในหนงสปดาห}
Cเปนเซตของตวอกษรในภาษา
องกฤษ
C={a,b,c,...,z} C={y|yเปนตวอกษรในภาษา
องกฤษ}
การกระท�าของเซต
1.การยเนยน( )คอการรวมกนของสมาชกเชนA Bจะไดวา
2.การอนเตอรเซคชน( )คอการซ�ากนของสมาชกเชนA Bจะไดวา
A B
A B
8 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
3.ผลตางเซต(-)คอเอาแคเซตใดเซตหนงไมเอาเซตทซ�ากนเชนA-Bจะไดวา
4.การคอมพลเมนท(A’,Ac)คอไมตองการเซตนนๆเชนA’คอไมเอาเซตA
A B
ตวอยาง. 1.ถา ={0,1,2,3,4,5,6,7,8}เซตA={0,2,4,6,8}เซตB={1,3,5,7}เซตC={3,4,5,6}
จงเขยนเซตตอไปน ในรปแบบแจกแจงสมาชก
1.AUB=
………………………………………………………………………………………………………………………….
2.A B=
………………………………………………………………………………………………………………………….
3.A-B=
………………………………………………………………………………………………………………………….
4.C’ B=
………………………………………………………………………………………………………………………….
BA
9ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
จงแรเงาแผนภาพทก�าหนดให
1.B’ 2.A’UB 3.A’ B’
ตวอยาง 3
ตวอยาง 2
A
A
B
B
ในแผนภาพขางตนก�าหนดให ,A,BและA Bเปนเซตทมจ�านวนสมาชก100,40,25และ6ตามล�าดบ
จงเตมจ�านวนสมาชกของเซตตางๆ ลงในตารางตอไปน
เซต A–B B–A AUB A’ B’ (AUB)’
จ�านวนสมาชก
10 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
สบเซต
สบเซตคอเซตยอยเชน กตอเมอสมาชกทกตวของAเปนสมาชกของBเชน
A={1,2,3}
สบเซตของAคอ{1},{2},{3},{1,2},{1,3},{2,3},{1,2,3},
ดงนนจ�านวนสบเซตของA=
เปนสบเซตทเลกทสดของทกเซตและ
เซตทกเซตเปนสบเซตทใหญทสดของตวเอง
ตวอยาง 4 ใหA={2,{4,5},4}จงพจารณาวาขอความใดถกตอง
……………………{4,5} A
……………………{4,5} A
……………………{5} A
……………………{5} A
พาวเวอรเซตหรอเซตก�าลง
คอเซตทรวมสบเซตของเซตทงหมด
P(A)={สบเซตทงหมดของA}
เชนA={1,2,3}ดงนนP(A)={{1},{2},{3},{1,2},{1,3},{2,3},{1,2,3}, }
ขอสงเกต
1.จ�านวนสมาชกของP(A)=n(P(A))=
2.เมอAเปนเซตจ�ากดและn(A)=Kจะได
2.1n(P(A))=
2.2n(P(P(A)))=
2.3n(P(P(P(A))))=
ดงนนจ�านวนสมาชกทต�าทสดของพาวเวอรเซตคอP(A)= =1=
11ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
คณสมบตของการ Operation
1. กฎการยบ
A A=A AUA=A
2. กฎการสลบท
A B=B A AUB=BUA
3. กฎการเปลยนหม
(A B) C=A (B C) (AUB)UC=AU(BUC)
4. กฎการแจกแจง
A (BUC)=(A B)U(A C)
AU(B C)=(AUB) (AUC)
5. กฎเดอรมอแกน
(A B)’=A’UB’ (AUB)’=A’ B’
A–B=A–(A B)=A B’=B’–A’
ตวอยาง 5 ก�าหนดใหA={ }จงพจารณาวาขอใดถกตอง
……………………{{ }} P(A)
……………………{0} P(A)
……………………{{0,1}} P(A)
……………………{{0,1}} P(A)
สตรลดทอน
(A’)’=A =
= A–B=A B’
A = A =A
A =A A =
A (AUB)=A AU(A B)=A
A (A’UB)=A B AU(A’ B)=AUB
(AUB) (AUB’)=A (A B)U(A B’)=A
จ�านวนสมาชกของเซต
สตรจ�านวนสมาชก
•n(AUB)=n(A)+n(B)–n(A B)
•n(AUBUC)=n(A)+n(B)+n(C)–n(A B)-n(A C)–n(B C)+n(A B C)
•n(A’)=n( )–n(A)
•n(A-B)=n(A)–n(A B)
จะได เซตทเลกกวา
U จะได เซตทใหญกวา
12 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ตวอยาง 5 ในการสอบของนกเรยนชนประถมศกษากลมหนงพบวามผสอบผานวชาตางๆดงน
คณตศาสตร 36 คน
สงคมศกษา 50 คน
ภาษาไทย 44 คน
คณตศาสตรและสงคมศกษา 15 คน
ภาษาไทยและสงคมศกษา 12 คน
คณตศาสตรและภาษาไทย 7 คน
ทงสามวชา 5 คน
จ�านวนผสอบผานอยางนอยหนงวชามกคน(o-net53)
วธท�า
ใหA=วชาคณตศาสตรB=วชาสงคมศกษาC=วชาภาษาไทย
A B=คณตศาสตรและสงคมศกษา B C=ภาษาไทยและสงคมศกษา
A C=คณตศาสตรและภาษาไทย A B C=ทงสามวชา
AUBUC=สอบผานอยางนอยหนงวชา
n(AUBUC)=n(A)+n(B)+n(C)-n(A B)-n(B C)+n(A B C)
n(AUBUC)=36+50+44-15-12-7+5=101คน
ตวอยาง 6 ในการลงพนทของชมชนแหงหนงมประชากร200คนพบวา
120คนชอบอานหนงสอ
110คนชอบดภาพยนตร
130คนชอบเลนกฬา
60คนชอบอานหนงสอและชอบดภาพยนตร
70คนชอบอานหนงสอและชอบเลนกฬา
50คนชอบดภาพยนตรและชอบเลนกฬา
ประชากรทชอบเลนกฬาอยางเดยวมกคน(O-net54)
13ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
1.ถาA={ ,0,1,{0},{0,1}}และP(A)เปนพาวเวอรเซตของAแลวเซตP(A)–Aมสมาชกกตว(Ent’41)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2.ถาA={1,2,3,4,…}และB={{1,2},{3,4,5},6,7,8,…}แลว(A-B)U(B-A)มสมาชกกตว(Ent’42)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
แผนภาพเวนส – ออยเลอร
AUB A B
A–B A’
A B A B
A
BA
โจทยเรองเซต
14 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
3.ใหAและBเปนเซตซงn(A)=5,n(B)=4,n(A B)=2ถาC=(A-B)U(B-A)แลวn(P(C))เทากบเทาไหร(O-net54)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4.ใหเซตA,B,Cเปนเซตทก�าหนดใหดงรปขอใดตอไปนถกตอง
5.ก�าหนดใหA,B,CเปนเซตใดๆซงA Bพจารณาขอความตอไปน
ก.(C-A) (C-B) ข.( C) ( B)
ขอใดตอไปนถกตอง(O-net54)
1.กถกขถก 2.กถกขผด
3.กผดขถก 4.กผดขผด
6.ก�าหนดใหเอกภพสมพทธคอเซตของจ�านวนเตม
ถา A={x||x-3| 2}
B={x|(1+x)(3–x) 0}
แลวA B’คอขอใดตอไปน
1.{2} 2.{2,3} 3.{3,4} 4.{4}
1.A-(B C)={1,2} 2.(AUB)-C={1,2,7}
3.A (BUC)={3,4,6} 4.(C-B) (A-B)={6}
A B
C
15ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
7.ถาAและBเปนเซตทมจ�านวนสมาชกเทากนโดยn(A B)=2และn(AUB)=10แลวจ�านวนสมาชกของB–A
เทากบเทาใด
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
8.พจารณาการอางเหตผลตอไปน
เหต 1.ไมมคนเกงคนใดเปนคนสอบตก
2.มคนสอบตกทเปนคนขยน
3.มคนเกงท ไมเปนคนขยน
ผล ……………………………………………………………
ในขอใดตอไปนเปนการสรปผลจากเหตขางตนทเปนไปอยางสมเหตสมผล
1.มคนเกงทเปนคนขยน 2.มคนขยนทเปนคนสอบตก
3.มคนขยนทเปนคนเกง 4.มคนสอบตกทเปนคนเกง
9.พจารณาการอางเหตผลตอไปน
ก.เหต 1.ถาฝนไมตกแลวนองเอไปโรงเรยน
2.ฝนตก
ผล นองเอไมไปโรงเรยน
ข.เหต 1.แสนแสบขยนเรยนหรอแสนแสบสอบชงทนเรยนตอตางประเทศได
2.แสนแสบไมขยนเรยน
ผลแสนแสบสอบชงทนเรยนตอตางประเทศได
ขอใดตอไปนถกตอง
1.กสมเหตสมผลและขสมเหตสมผล
2.กสมเหตสมผลและขไมสมเหตสมผล
3.กไมสมเหตสมผลและขสมเหตสมผล
4.กไมสมเหตสมผลและขไมสมเหตสมผล
16 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ตวอยางท 1
1.ถา ={0,1,2,3,4,5,6,7,8}เซตA={0,2,4,6,8},B={1,3,5,7},C={3,4,5,6}จงเขยนเซตตอไปนในรปแบบ
แจกแจงสมาชก
1.AUB=การรวมกนของเซตAและเซตB
จะไดวาAUB={0,1,2,3,4,5,6,7,8}
2.A B=เอาสวนทเหมอนกนหรอซ�ากนของเซตAและเซตB
จะไดวาA B={}หรอ
3.A-B=เอาสวนทอยในเซตAแลวไมอยในเซตB
จะไดวาA-B={0,2,4,6,8}
4.C’ B=ไมเอาสวนของสมาชกเซตCคอ{0,1,2,7,8}และมาซ�ากบเซตBคอ{1,3,5,7}
จะไดวาC’ B={1,7}
ตวอยางท 2
จงแรเงาแผนภาพทก�าหนดให
1.B’ 2.A’UB 3.A’ B’
เฉลยแบบฝกหด
A B
17ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ในแผนภาพขางตนก�าหนดให ,A,BและA Bเปนเซตทมจ�านวนสมาชก100,40,25และ6ตามล�าดบ
จงเตมจ�านวนสมาชกของเซตตางๆลงในตารางตอไปน
• หาn(A-B)จากn( ) =100
n(A) =40
n(B) =25
n(A B)=6
จะได n(A-B) =n(A)–n(A B)
=40-6
=34
• หาn(B–A) =n(B)–n(A B)
=25–6
=19
• หาn(AUB) =n(A)+n(B)-n(A B)
=40+25–6
=59
• หาn(A’) =n( )–n(A)
=100–40
=60
ตวอยางท 3
A
B
เซต A–B B–A AUB A’ B’ (AUB)’
จ�านวนสมาชก 34 19 59 60 75 41
18 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ตวอยางท 4
ใหA={2,{4,5},4}จงพจารณาวาขอความใดถกตอง
• หาn(B’) =n( )–n(B)
=100-25
=75
• หา(AUB)’ =n( )–n(AUB)
=100-59
=41
สบเซตของเซตAไดแก{2},{{4,5}},{4},{2,{4,5}},{2,4},{{4,5},4},{2,{4,5},4}, มทงหมด8ตว
• ขอก.{4,5} Aผดถาจะเขยน{4,5}เปนสบเซตของAจะตองเขยนวา{{4,5}} Aจงจะถกหรอใชเทคนคคอตด
ปกกา1คแลวเปลยนจากสบเซตเปนสมาชกของAจะไดวา{{4,5}} A→{4,5} Aและ4,5กไมเปนสมาชก
ของเซตAดงนนจงผด
• ขอข.{4,5} Aเปนค�าตอบทถกตอง
• ขอค.{5} AผดเพราะเซตAมสมาชก{4,5}ไมม{5}เปนสมาชก
• ของ.{5} AผดเพราะเซตAมสบเซต{{4,5}}ไมม{5}เปนสบเซต
ตวอยางท 5
ก�าหนดใหA={ }จงพจารณาวาขอใดถกตอง
ก.{{ }} P(A)
ข.{0} P(A)
ค.{{0,1}} P(A)
ง.{{0,1}} P(A)
ตดปกกาออก1คจะสามารถเปลยนจาก
สบเซตใหเปนสมาชกของได →
เทคนค(ตดปกเตมขา)
ตดปกกาออก1คจะสามารถตดPออกได1ตว
เทคนค(ตดปกตดP)
ก.{4,5} A
ข.{4,5} A
ค.{5} A
ง.{5} A
19ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
• ขอก.{{ }} P(A) เปนค�าตอบทถกตองเพราะถาเราใชเทคนคตดปกตดPเราจะไดวา{ } Aซงเปนค�าตอบทถกตอง
• ขอข.{0} P(A)เปนค�าตอบทถกตองเพราะถาเราใชเทคนคตดปกตดPเราจะไดวา0 Aซงเปนค�าตอบทถกตอง
• ขอค.{{0,1}} P(A)เปนค�าตอบทถกตองเพราะถาเราใชเทคนคตดปกตดPเราจะไดวา{0,1} Aซงเปนค�าตอบท
ถกตอง
• ของ.{{0,1}} P(A)เปนค�าตอบทถกตองเพราะถาใชเทคนคตดปกเตมขาจะไดวา{0,1} P(A)และเราสามารถใช
เทคนคตดปกตดPเราจะไดวา0,1 Aซงเปนค�าตอบทถกตอง
ตวอยางท 6
ในการลงพนทของชมชนแหงหนงมประชากร200คนพบวา
ใหn(A)=120คนชอบอานหนงสอ
ใหn(B)=110คนชอบดภาพยนตร
ใหn(C)=130คนชอบเลนกฬา
ใหn(A B)=60คนชอบอานหนงสอและชอบดภาพยนตร
ใหn(A C)=70คนชอบอานหนงสอและชอบเลนกฬา
ใหn(B C)=50คนชอบดภาพยนตรและชอบเลนกฬา
และประชากรทชอบเลนกฬาอยางเดยวมกคน(O-net54)
จากสตร
n(AUBUC)=n(A)+n(B)+n(C)-n(A B)-n(A C)-n(B C)+n(A B C)
โดยใหn(A B C)=Xแทนคาจะได
200=120+110+130-60-70–50+x(เรายงไมรสวนตรงกลาง)
จะไดX=n(A B C)=20
พอเรารตรงกลางจะสามารถหกออก
จากn(A C)=70–X=50n(B C)=50–X=30
เรากจะรสมาชกทแทจรงของขอนคอ
เราจะสามารถหาประชากรอยางเดยวได
โดยใหประชากรทชอบเลนกฬาอยางเดยว=Y
คอn(C)=n(A B C)+n(A C)+n(B C)+Y
130=20+50+30+Y
จะไดY=ประชากรทชอบเลนกฬาอยางเดยวคอ30คน
ก.{4,5} A
ข.{4,5} A
ค.{5} A
ง.{5} A
A B
C
20 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
โจทยเรองเซต
1. ถาA={ 0,1,{0},{0,1}}และP(A)เปนพาวเวอรเซตของAแลวเซตP(A)–Aมสมาชกกตว(Ent’41)
จากA={ 0,1,{0},{0,1}}จะท�าใหเรารn(A)=5
จะไดP(A)มจ�านวนสมาชก= = =32สมาชกและเมอแจกแจงสมาชก32ตวในP(A)จะม3ตวทเปนสมาชก
ของAดวยคอ ,{0},{0,1}
ดงนนจ�านวนสมาชกของP(A)–A=32–3=29สมาชก
2. ถาA={1,2,3,4,…}และB={{1,2},{3,4,5},6,7,8,…}แลว(A-B)U(B-A)มสมาชกกตว(Ent’42)
จากA={1,2,3,4,…}และB={{1,2},{3,4,5},6,7,8,…}
จะไดA–B={1,2,3,4,5}และB–A={{1,2},{3,4,5}}
และไดสมาชกทงA–B=5สมาชกและB–A=2สมาชก
เมอน�ามารวมกนหรอยเนยนกนจะไดวา(A-B)U(B-A)=5+2=7สมาชก
3. ใหAและBเปนเซตซงn(A)=5,n(B)=4,n(A B)=2ถาC=(A-B)U(B-A)แลวn(P(C))เทากบเทาไหร
(O-net54)
จากn(A B)=2
จ�านวนn(A)=5–2=3
แลวn(B)=4–2=2
แลวเซตC=(A-B)U(B-A)=3+2=5
4. ใหเซตA,B,Cเปนเซตทก�าหนดใหดงรปขอใดตอไปนถกตอง
1.A-(B C)={1,2}
2.(AUB)–C={1,2,7}
3.A (BUC)={3,4,6}
4.(C–B) (A–B)={6}
พจารณาตวเลอก
1.จะไดAคอเลข1,2,3,4,6และB Cคอเลข6,5
ดงนนA-(B C)={1,2,3,4}ขอ1.จงผด
2.จะไดAUBคอเลข1,2,3,4,5,6,7และCคอเลข4,5,6,8,9
ดงนน(AUB)–C={1,2,3,7}ขอ2.จงผด
3.จะไดAคอเลข1,2,3,4,6และBUCคอเลข3,4,5,6,7,8,9
ดงนนA (BUC)={3,4,6}ขอ3.จงถกตอง
4.จะไดC–Bคอเลข4,8,9และA–Bคอเลข1,2,4
ดงนน(C–B) (A–B)={4}ขอ4.จงผด
หาจ�านวนสมาชกของพาวเวอรเซตn(P(C))= = =32สมาชก
A
A B
C
B
21ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
หาจ�านวนสมาชกของพาวเวอรเซตn(P(C))= = =32สมาชก
5. ก�าหนดใหA,B,CเปนเซตใดๆซงA Bพจารณาขอความตอไปน
ก.(C-A) (C-B)
ข.( C) ( B)
ขอใดตอไปนถกตอง(O-net54)
พจารณาก.(C-A) (C-B)
จากภาพC–A=6,7และC–B=7
ก.(C-A) (C-B)จงผด
พจารณาข.( C) ( B)
=A’คอไมเอาA
จากภาพจะได( C)=6,7และ( B)=3,6
ข.( C) ( B)จงผด
ตอบขอ4.กผดขผด
6. ก�าหนดใหเอกภพสมพทธคอเซตของจ�านวนเตม
ถา A={x||x-3| 2}
B={x|(1+x)(3–x) 0}
แลวA B’คอขอใดตอไปน
พจารณาAดงน
|x-3| 2 x∈Ι∈ Ι
-2 x–3 2 x∈Ι∈ Ι
1 x 5 x∈Ι∈ Ι
จะได A={2,3,4}
พจารณาBดงน
(1+x)(3–x) 0
(x+1)(x-3) 0
+ - +
-1 3
(x -1หรอx 3)และx I
จะได B’={0,1,2}
พบวาA B’={2}
A B’={2}ตอบขอ1.
A B
C
x -1 x 3
22 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
7.ถาAและBเปนเซตทมจ�านวนสมาชกเทากนโดยn(A B)=2และn(AUB)=10
แลวจ�านวนสมาชกของB–Aเทากบเทาใด
เราจะสามารถเขยนแผนภาพเวนส–ออยเลอรไดดงน
จากโจทย1.AและBเปนเซตทมจ�านวนสมาชกเทากน
+ = +
จะได = ….(1)
2.n(A B)=2
จะได =2 ….(2)
3.n(AUB)=10
จะได + + =10 ….(3)
จากโจทยตองการหาจ�านวนสมาชกของB–Aคอ
น�ามาแทนคาจากสมการจะไดวา + +2=10
=4ตอบขอ4.
1
8.เหต1.ไมมคนเกงคนใดเปนคนสอบตก
2.มคนสอบตกทเปนคนขยน
3.มคนเกงทไมเปนคนขยน
ผล ……………………………………………………………
ในขอใดตอไปนเปนการสรปผลจากเหตขางตนทเปนไปอยางสมเหตสมผล
1.มคนเกงทเปนคนขยน 2.มคนขยนทเปนคนสอบตก
3.มคนขยนทเปนคนเกง 4.มคนสอบตกทเปนคนเกง
จากโจทยสามารถเขยนแผนภาพใหสอดคลองกบเหตได2วธคอ
1.
B
คนเกง คนขยน คนสอบตก
A
23ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2.
จากพนทแรเงาทงแบบท1และแบบท2เปนสวนทมขอความเปน“มคนขยนทเปนคนสอบตก”ดงนนผลทมขอความ
“มคนขยนทเปนคนสอบตก”เปนการสรปผลจากเหตทเปนไปไดอยางสมเหตสมผล
ตอบขอ2.
9.พจารณาการอางเหตผลตอไปน
ก.เหต 1.ถาฝนไมตกแลวนองเอไปโรงเรยน
2.ฝนตก
ผล นองเอไมไปโรงเรยน
ข.เหต 1.แสนแสบขยนเรยนหรอแสนแสบสอบชงทนเรยนตอตางประเทศได
2.แสนแสบไมขยนเรยน
ผล แสนแสบสอบชงทนเรยนตอตางประเทศได
ขอใดตอไปนถกตอง
พจารณาก.ตดชอนองเอออกไปจะไดวาถาฝนไมตกแลวไปโรงเรยน
จะไดแผนภาพโดยวงในคอฝนไมตกวงนอกคอไปโรงเรยนคอนองเอ
เมอเราสงเกตจากแผนภาพจะเหนไดวาขอนไมสามารถสรปไดวานองเอจะไปหรอไมไปโรงเรยนจงไม
ถกตองไมสมเหตสมผล
พจารณาข.ตดชอแสนแสบออกไปจะไดวาขยนเรยนหรอสอบชงทนเรยนตอตางประเทศได
จากค�าวาหรอนนหมายถงU(ยเนยน)จะไดแผนภาพโดย
วงซายคอขยน
วงขวาคอชงทน
คนเกง
ไปโรงเรยน
ไปโรงเรยน
ฝนตก ฝนตก
คนขยน คนสอบตก
24 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ถาไมขยนเรยนกจะสามารถตดภาพท1และ2ไดดงนนผลคอแสนแสบสอบชงทนเรยนตอตางประเทศได
จงถกตองและสมเหตสมผล
ขอทถกคอขอ3.ก.ไมสมเหตสมผลและข.สมเหตสมผล
นองๆสามารถศกษาเพมเตมไดท
Tag : สอนศาสตร,คณตศาสตร,เซต,สตรเตรยมสอบ
•สอนศาสตรคณตศาสตรม.6:เซตตรรกศาสตร
ระบบจ�านวนจรง
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch1-1
•คณตศาสตรม.ปลาย-เซตตอนท1
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch1-2
•คณตศาสตรม.ปลาย-เซตตอนท2
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch1-3
•คณตศาสตรม.ปลาย-เซตตอนท3
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch1-4
•สรปสตรคณตศาสตรส�าหรบเตรยมสอบ-เรองเซต
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch1-5
ขยน ขยน ขยนชงทน ชงทน ชงทน
25ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท2
จ�ำนวนจรง
ระบบจำ�นวนจรง
ในสวนของจำ�นวนจรง เปนเรองทกำ�หนดขอบเขตทงหมดของขอสอบทนองๆ จะเจอในก�รทำ�ขอสอบ O-NET เนองจ�ก
ขอสอบ O-NET นน จะไมมก�รนำ�เอ�จำ�นวนจนตภ�พม�ใชในก�รออกขอสอบ จำ�นวนจรงจะมคว�มสมพนธกบเรองเซต โดย
นย�มของจำ�นวนประเภทต�งๆทนกคณตศ�สตรไดทำ�ก�รจำ�แนกไว และไมว�จะเปนจำ�นวนตรรกยะจำ�นวนอตรรกยะจำ�นวนเตม
จำ�นวนนบ อกทงเรองจำ�นวนจรง จะเปนเรองทมคว�มสำ�คญอย�งยงกบเรองคว�มสมพนธและฟงกชน ซงนองๆ จะไดเจอคำ�ว�
เซตของจำ�นวนจรงหรอเซตของจำ�นวนเตมบวกซงหม�ยถงก�รกำ�หนดขอบเขตของคำ�ตอบใหกบนองๆนนเอง
ลกษณะจำ�นวนจรง
1. จำ�นวนตรรกยะ (Rational number)คอจำ�นวนทส�ม�รถเขยนอยในรป
โดยท ไดแกจำ�นวนเตมทศนยมซำ�
เศษสวนและsquareroot(√)ทห�ค�ได 2. จำ�นวนอตรรกยะ (Irrational number) คอจำ�นวนทไมส�ม�รถเขยนอยในรป
โดยท ซงจำ�นวนอตรรกยะ
ส�ม�รถเขยนอยในรปทศนยมไมซำ�(ทศนยมไมรจบ)และส�ม�รถประม�ณค�ไดค�TTและsquareroot(√)ทห�ค� ไมไดเชน√2, √3เปนตน
3. จำ�นวนเตม (Integer number) ใช แทนเซตของจำ�นวนเตมแบงออกได3ประเภท
3.1. จำ�นวนเตมลบ(I-)หรอI
-={…,-3,-2,-1}
3.2. จำ�นวนเตมศนย(I0)หรอI
0={0}
3.3. จำ�นวนเตมบวก(I+)หรอI
+={1,2,3,…}
4. จำ�นวนนบ (Natural number) คอ 1, 2, 3, 4, 5,…ซงมนกเปนพวกเดยวกบจำ�นวนเตมบวกนนเอง เพยงแตจะใช
สญลกษณทแตกต�งกนคอจำ�นวนนบสญลกษณกคอN
แผนผงแสดงคว�มสมพนธของระบบจำ�นวนจรง
จำ�นวนจรง(RealNumbers)
จำ�นวนตรรยกะ
(RationalNumbers)
จำ�นวนเตม
(IntegerNumbers)
จำ�นวนเตมลบ
(NegativeIntegersNumber)
จำ�นวนเตมบวก
(PositiveIntegerNumbers)
ศนย
(Zero)
เศษสวนหรอทศนยม
(Fraction&DecimalNumbers)
จำ�นวนอตรรยกะ
(IrrationalNumbers)
26 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แบบฝกหดท 1
จงพจ�รณ�ว�จำ�นวนตอไปนเปนจำ�นวนชนดใด
จำ�นวน จำ�นวนนบ จำ�นวนเตม ตรรกยะ อตรรกยะ จำ�นวนจรง
0
2.999…
3+ 4
จงพจ�รณ�จำ�นวนในแตละขอถ�เปนจรงใหเขยนเครองหม�ย ถ�เปนเทจใหเขยนเครองหม�ย
1. 1 + 3 เปนจำ�นวนตรรกยะ……………………………………………………………………………………………
2. 5.9 เปนจำ�นวนค………………………………………………………………………………………………………
3. มจำ�นวนเตมทม�กทสดทนอยกว� 1…………………………………………………………………………………
4. มจำ�นวนเตมบวกทนอยทสด…………………………………………………………………………………………
5. มจำ�นวนตรรกยะม�กทสดทนอยกว� 3………………………………………………………………………………
6. มจำ�นวนอตรรกยะทนอยทสดทม�กกว� 0……………………………………………………………………………
สมบตของจำ�นวนจรง
กำ�หนดa,b,cเปนจำ�นวนจรงใดๆ(a,b,c∈ ΙR)
คณสมบต ก�รบวก ก�รคณ
ปด a+b∈ ΙR ab∈ ΙR
ก�รสลบท abba +=+ ab=ba
ก�รเปลยนกลม (a+b)+c=a+(b+c) (ab)c=a(bc)
ก�รมเอกลกษณมจำ�นวนจรง0ซง
0aaa0 +==+มจำ�นวนจรง1ซง
1(a)=a=(a)1
ก�รมอนเวอรส
สำ�หรบจำ�นวนจรงaจะม
จำ�นวนจรง-aซง
a+(-a)=0=(-a)+a
สำ�หรบจำ�นวนจรงa 0จะม
จำ�นวนจรงa-1ซง
a(a-1)=1=(a
-1)a
ก�รแจกแจงa(b+c)=ab+acและ
(a+b)c=ac+bc
27ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แบบฝกหดท 2
จงพจ�รณ�ว�เซตตอไปน มสมบตของก�รดำ�เนนก�รต�มต�ร�งหรอไม
เซต
สมบตปดสำ�หรบ
ก�รบวก ก�รคณ
เซตของจำ�นวนค
เซตของจำ�นวนคบวก
เซตของจำ�นวนตรรกยะ
เซตของจำ�นวนอตรรกยะ
กำ�หนดA={-1,0,1}ขอคว�มใดตอไปนถกหรอผด
1. เซตA มสมบตปดของก�รบวก ………………………………………………….
2. เซตA มสมบตปดของก�รคณ ………………………………………………….
3. เซตA มสมบตก�รแจกแจง ………………………………………………….
4. มเอกลกษณก�รบวกในเซตA ………………………………………………….
5. มเอกลกษณก�รคณในเซตA ………………………………………………….
6. สม�ชกทกตวในเซตA มอนเวอรสก�รบวก ………………………………………………….
7. สม�ชกทกตวในเซตA มอนเวอรสก�รคณ ………………………………………………….
ก�รเท�กนในระบบจำ�นวนจรง
สมบตของก�รเท�กนในระบบจำ�นวนจรงมดงน
1. สมบตก�รสะทอน
2. สมบตสมม�ตร
ถ� แลว
3. สมบตก�รถ�ยทอด
ถ� และ แลว
4. สมบตก�รบวกดวยจำ�นวนทเท�กน
ถ� แลว
5. สมบตก�รคณดวยจำ�นวนทเท�กน
ถ� และ แลว
28 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ก�รแกสมก�รพหน�มตวแปรเดยว
ก�รแกสมก�รพหน�มเร�ส�ม�รถนำ�สมบตก�รเท�กนในระบบจำ�นวนจรงม�ใชและใชก�รแกสมก�รทเร�เคยเรยนม�
1. ก�รแยกตวประกอบ(factor)
2. ห�จ�กสตร
a2ac4bbx
2 −±−=
3. ทฤษฏบทเศษเหลอ
3.1. ทฤษฏบทเศษเหลอกล�วว�“ถ�ห�รพหน�ม ( )xP ดวย ax − เมอa เปนจำ�นวนจรงแลวเศษจ�กก�รห�รจะ
เท�กบ ( )aP ”
3.2. ทฤษฏตวประกอบ(factortheorem)กำ�หนดพหน�ม ( )xP และa เปนจำ�นวนจรงใดๆแลว
3.2.1 ถ� ax − เปนตวประกอบของ ( )xP แลว
3.2.2 ถ� แลว จะเปนตวประกอบของ ( )xP
3.2.3 พอไดaจ�กขอ3.2.2กนำ�ไปห�รสงเคร�ะห
แบบฝกหดท 3
1.จงห�คำ�ตอบของสมก�รตอไปน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2.ถ�คำ�ตอบของสมก�ร คอ และเมอnเปนจำ�นวนจรงคำ�ตอบอกคำ�ตอบหนงของสมก�รน
คอจำ�นวนใด
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3.ถ�สมก�ร มคำ�ตอบทเปนจำ�นวนจรง1คำ�ตอบค�ของdคอจำ�นวนใด
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
29ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ก�รไมเท�กนในระบบจำ�นวนจรง
สมบตของก�รไมเท�กนในระบบจำ�นวนจรงมดงน
1. ถ�a,bเปนจำ�นวนจรงใดๆจะไดว�
1.1. กตอเมอ
1.2. กตอเมอ
1.3. กตอเมอ
2. สมบตก�รบวกและก�รคณดวยจำ�นวนทไมเท�กนดงน
2.1. ถ� และ
แลว
หรอ
2.2. ถ� และ ;
แลว
ถ�
ถ�
3. ใหa,b,c,d R
3.1. ถ�a<bและb<cแลวa<c
3.2. ถ�0<a<bแลว
3.3. ถ�a<b<0แลว
3.4. ถ�a<bและc<dแลวa+c<b+d
3.5. ถ�a<bและc<dแลวa–d<b–c
3.6. ถ�0<a<bและ0<c<dแลว0<ac<bd
3.7. ถ�a<b<0และc<b<0แลวac>bd>0
3.8. ถ�0<a<bและ0<c<dแลว
3.9. ถ�a<b<0และc<b<0แลว
แบบฝกหดท 4
จงพจ�รณ�ว�ขอใดถกตองหรอขอใดผด
1. ถ�a<bแลวจะไดa2 <b
2 ……………………………………………………………………………………………
2. ถ�a<b<0แลวจะไดว�ab<b2 …………………………………………………………………………………
3. ถ�x+y>0แลวx>0แลวy>0…………………………………………………………………………………
4. ถ�0<a<bและ0<c<dแลว0<ac<bd………………………………………………………………………
5. ถ�x<yและa<bแลวx-a<y-b………………………………………………………………………………
6. ถ�x<yและa<bแลวx–b<y–a……………………………………………………………………………
30 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ก�รแกอสมก�ร
1. จดรปอสมก�รใหข�งหนงเปนตวแปรอกข�งหนงเปนศนย
***ระวง!!!! ก�รคณและก�รห�รจำ�นวนจรงลบตองเปลยนเครองหม�ยเสมอ
2. แยกตวประกอบ
3. พจ�รณ�ต�มชวง
3.1 ห�จดxททำ�ให(x–a1)(x–a
2)(x–a
3)…(x–a
n)=0จะไดx=a
1,a
2,a
3,…,a
n
3.2 นำ�ค�a1,a
2,a
3,…,a
nกำ�หนดลงบนเสนจำ�นวนซงค�เหล�นจะแบงเสนจำ�นวนเปนชวงๆ
(ใหเร�เรยงจ�กนอยไปห�ม�กบนเสนจำ�นวน)
3.3. ใสเครองหม�ย+และ-สลบกนโดยเรมทบวกกอนท�งด�นชองขว�สด
3.4. ถ�เปนเครองหม�ย เร�จะเลอกชวงทลบถ�เปนเครองหม�ย
เร�จะเลอกชวงทบวก
แบบฝกหดท 5
1. จงห�ชวงคำ�ตอบคำ�ตอบของอสมก�ร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. กำ�หนดใหS= และP= ถ�
(c,d)แลวc+dเปน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ค�สมบรณของจำ�นวนจรง
ค�สมบรณ คอระยะท�งบนเสนจำ�นวนจ�ก0ไปถงa
เงอนไขของค�สมบรณ
31ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
สมบตของค�สมบรณ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8. ถ� แลว
9.
10.
11. กตอเมอ
แบบฝกหดท 6
จงพจ�รณ�ว�ขอคว�มตอไปนถกหรอผด
1. ถ� x และ y เปนจำ�นวนจรงซง |x| < |y| แลว x3< y
3 ………………………………………………………………..
2. ถ� a 5แลว ………………………………………………………………………………….…
3. ถ� |a| < |b| แลว a < b……………………………………………………………………………….…………………
ก�รแกสมก�รค�สมบรณ
เร�ส�ม�รถแกสมก�รไดทงหมด3วธ
1. ก�รใชคณสมบตของค�สมบรณ
2. ก�รยกกำ�ลงสองทงสองข�ง
3. ก�รพจ�รณ�ต�มนย�มค�สมบรณ
32 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แบบฝกหดท 7
1.จงห�คำ�ตอบของสมก�ร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2.จงห�ผลบวกของคำ�ตอบทงหมดของสมก�ร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ก�รแกอสมก�รค�สมบรณ
คณสมบตของอสมก�รค�สมบรณ
กำ�หนดให
1. ถ� แลว
2. ถ� แลว
3. ถ� แลว หรอ
4. ถ� แลว หรอ
5. ถ� แลว ขอนเร�ใชผลต�งกำ�ลงสอง
แบบฝกหดท 8
1.จงห�ชวงคำ�ตอบของอสมก�ร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
33ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2.จงห�ชวงคำ�ตอบของอสมก�ร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3.จงห�ชวงคำ�ตอบของอสมก�ร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
สมบตคว�มบรบรณ
บทนย�ม ใหS Rกล�วว�จำ�นวนจรงaจะเปนค�ขอบเขตบนของSกตอเมอaไมนอยกว�สม�ชกใดๆของSในกรณ
นเร�กล�วว� S มขอบเขตบน (Upper Bound)
จ�กนย�มสรปไดว�Sจะมค�ขอบเขตบนกตอเมอมจำ�นวนจรงaซงa xสำ�หรบx Sเรยกaว�ขอบเขตบนของS
และสม�ชกทมค�นอยทสดในเซตของขอบเขตบนเรยกว�ขอบเขตบนทมค�นอยทสด (Least upper bound) aจะเปนค�ขอบเขตบน
นอยสดกตอเมอaเปนขอบเขตบนของSและถ�bเปนขอบเขตบนของSจะไดว�a b
บทนย�ม ใหS RและSจะมขอบเขตล�งกตอเมอมจำ�นวนจรงaซงa xและx Rเรยกaว�เปนขอบเขตล�ง
(boundedbelow)ของS
กำ�หนดใหS R,S และSมขอบเขตล�งแลวSจะมขอบเขตล�งค�ม�กสด
แบบฝกหดท 9
จงพจ�รณ�เซตตอไปนว�มขอบเขตบนหรอไมและขอบเขตบนนอยสดคอจำ�นวนใด
1. 2.A={1,2,3,…}
……………………………………… ………………………………………
……………………………………… ………………………………………
……………………………………… ………………………………………
34 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
3.C={…,-3,-2,-1,0} 4.[-6,-1]
……………………………………… ………………………………………
……………………………………… ………………………………………
……………………………………… ………………………………………
5.(3, ) 6.E=
……………………………………… ………………………………………
……………………………………… ………………………………………
……………………………………… ………………………………………
แบบฝกหดท 1
จงพจ�รณ�ว�จำ�นวนตอไปนเปนจำ�นวนชนดใด
จำ�นวน จำ�นวนนบ จำ�นวนเตม ตรรกยะ อตรรกยะ จำ�นวนจรง
0 û ü ü û ü
û û û ü ü
2.999… û û ü û ü
3+ 4 ü ü ü û ü
จงพจ�รณ�จำ�นวนในแตละขอถ�เปนจรงใหเขยนเครองหม�ยüถ�เปนเทจใหเขยนเครองหม�ยû 1.ผด 2.ถก 3.ถก
4.ถก 5.ผด 6.ผด
เฉลยแบบฝกหด
35ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แบบฝกหดท 2
จงพจ�รณ�ว�เซตตอไปนมสมบตของก�รดำ�เนนก�รต�มต�ร�งหรอไม.
กำ�หนด ขอคว�มใดตอไปนถกหรอผด
1.ผด 2.ถก 3.ถก 4.ถก
5.ถก 6.ถก 7.ผด
เซต
สมบตปดสำ�หรบ
ก�รบวก ก�รคณ
เซตของจำ�นวนค ü ü
เซตของจำ�นวนคบวก û ü
เซตของจำ�นวนตรรกยะ ü ü
เซตของจำ�นวนอตรรกยะ û û
แบบฝกหดท 3
1.จงห�คำ�ตอบของสมก�รตอไปน
วธทำ�พจ�รณ�
ดงนน
2.ถ�คำ�ตอบของสมก�ร คอ และเมอnเปนจำ�นวนจรงคำ�ตอบอกคำ�ตอบหนงของสมก�รนคอจำ�นวนใด
วธทำ� แทน ในสมก�ร
แทน ในสมก�ร
พจ�รณ�
ดงนนคำ�ตอบอกคำ�ตอบหนงของสมก�รนคอ-2
36 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
3.ถ�สมก�ร มคำ�ตอบทเปนจำ�นวนจรง1คำ�ตอบค�ของdคอจำ�นวนใด
วธทำ� จ�ก
พจ�รณ�
จ�ก ไดเซตว�งเร�จงพจ�รณ�
ดงนน
แบบฝกหดท 4
1.ผด 2.ผด 3.ผด
4.ถก 5.ผด 6.ถก
แบบฝกหดท 5
1.จงห�ชวงคำ�ตอบคำ�ตอบของอสมก�ร
วธทำ�พจ�รณ�
จ�กตรงนเร�จะนำ� คณตลอดแลว มค�ตดลบเร�จงตองเปลยนเครองหม�ยดวย
ดงนน
2.กำ�หนดใหS= และP= ถ�
(c,d)แลวc+dเปนเท�ใด
วธทำ� พจ�รณ�
จะไดว�
พจ�รณ�
นำ�-1คณตลอดเครองหม�ยเปลยน
37ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
จะไดว�
ดงนน
จ�ก และ จะไดว�
แบบฝกหดท 6
1.ผด 2.ผด 3.ผด
แบบฝกหดท 7
1.จงห�คำ�ตอบของสมก�ร
วธทำ� พจ�รณ�
เร�จะได และ
จะได
2.จงห�ผลบวกของคำ�ตอบทงหมดของสมก�ร
วธทำ� พจ�รณ�
เร�จะได และ
จะได
จ�กทเร�ไดคำ�ตอบแลวเร�จะตองนำ�คำ�ตอบไปแทนในสมก�รว�ไดจรงต�มสมก�รหรอไมแลวจงนำ�คำ�ตอบม�บวกกน
พจ�รณ�คำ�ตอบจะไดว�คำ�ตอบของสมก�รคอ
จะไดผลบวกของคำ�ตอบของสมก�รคอ
แบบฝกหดท 8
1.จงห�ชวงคำ�ตอบของอสมก�ร และ
วธทำ� เร�จะนำ� ไปพจ�รณ� ว�ในค�สมบรณตดลบหรอไมแลวทำ�ก�รถอดค�สมบรณ
พจ�รณ�เมอ แลว เปนบวกและ
เปนบวกเชนกนเร�กจะถอดค�สมบรณไดเลย
38 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
จะได
ดงนนคำ�ตอบของอสมก�รคอ( )
2.จงห�ชวงคำ�ตอบของอสมก�ร
วธทำ� พจ�รณ�
(2x+7)(2X+7)-(4x-3)(4x-3)
(4x2 +28x+49)-(16x
2-24x+9)
-12x2 +52x+40
3x
2-13x-10
(3x+2)(x-5)
ดงนนคำ�ตอบของอสมก�รคอ[ ]
3.จงห�ชวงคำ�ตอบของอสมก�ร
วธทำ� พจ�รณ�
(2x+7)(2x+7)–(x+2)(x+2)
3x
2+24x+45
x2 +8X+15
กอนทเร�จะตอบเร�ตองพจ�รณ�ทจดปล�ยของชวงทงสองข�งกอนว�เปนจรงต�มอสมก�รหรอไมซงอสมก�รนทจดปล�ย
ของชวงไมเปนจรงต�มอสมก�ร
ดงนนคำ�ตอบของอสมก�รคอ[ ]
แบบฝกหดท 9
จงพจ�รณ�เซตตอไปนว�มขอบเขตบนหรอไมและขอบเขตบนนอยสดคอจำ�นวนใด
1. มขอบเขตบนแตไมมขอบเขตบนนอยสด
2. ไมมขอบเขตบน
3. มขอบเขตบนและขอบเขตบนนอยสดคอ0
4. มขอบเขตบนและขอบเขตบนนอยสดคอ-1
5. ไมมขอบเขตบน
6. มขอบเขตบนและขอบเขตบนนอยสดคอ2
39ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
นองๆส�ม�รถศกษ�เพมเตมไดท
Tag : สอนศ�สตร,คณตศ�สตร,จำ�นวนจรง,ระบบจำ�นวนจรง
•สอนศ�สตร:ม.ปล�ย:คณตศ�สตร>14:
จำ�นวนจรง1
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch2-1
•สอนศ�สตร:ม.ปล�ย:คณตศ�สตร>15:
จำ�นวนจรง2
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch2-2
•สอนศ�สตรคณตศ�สตรม.6:เซตตรรกศ�สตร
ระบบจำ�นวนจรง
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch2-3
•สรปสตรคณตศ�สตรสำ�หรบเตรยมสอบ-
เรองจำ�นวนจรง
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch2-4
•สรปสตรคณตศ�สตรสำ�หรบเตรยมสอบ-
เรองจำ�นวนเชงซอน
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch2-5
40 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท3
การใหเหตผล
เรองการใหเหตผลเปนอกเรองหนงนอกจากเซตทเปนพนฐานในการแปลภาษาเขยนตางๆเชนและหรอถา...แลวกตอเมอ
และนเสธใหอยในรปของสญลกษณทางคณตศาสตรทสามารถเขาใจไดทวกนขอสอบเรองการใหเหตผลนนจดเปนหนงในหวขอทงาย
และมการพลกแพลงนอยทสดในวชาคณตศาสตรขอเพยงนองๆไมประมาทและฝกฝนท�าโจทยกจะเปนอกเรองหนงทนองๆสามารถ
เกบคะแนนไปไดไมยาก
การใหเหตผล มดวยกนหลกๆ2แบบคอ
•การใหเหตผลแบบอปนย
•การใหเหตผลแบบนรนย
1. การใหเหตผลแบบอปนย
เปนการใหเหตผลจากการสงเกตในชวตประจ�าวนประสบการณการทดลองซ�าไปซ�ามาหลายๆครงเชนการเหนพระอาทตย
ขนทางทศตะวนออกและตกทางทศตะวนตกเราสงเกตไดอยางนมาเปนเวลานานเราจงสามารถสรปไดเปนขอความใหมซงผลสรป
เปนเพยงการคาดคะเนทอาจเปนไปไดเทานน
ตวอยาง
ก. มชดตวเลขดงน
37111519?ตวเลขตอไปจะเปนเลขอะไร
เราสามารถสงเกตไดจากชดตวเลขซงจะเหนวามการเพมของทกจ�านวนดวยการ+4ดงนนเลขตอไปจากชดขอมลการ
คอ23
ข. มชดตวเลขดงน
11x11=121
111x111=12321
1111x1111=1234321
11111 x 11111 = ?
เราสามารถสงเกตไดจากชดตวเลข ซงจะเหนวา ค�าตอบทไดตวเลขจะเพมขนเรอยๆ ตามจ�านวนของ เลข 1 ดงนน
ค�าตอบของขอมลชดนคอ123454321
41ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2. การใหเหตผลแบบนรนย
เปนการใหเหตผลทเกดจากความเชอของขอมลจากทฤษฎบทความรเกากฎตางๆทไดมการยอมรบกนมาวาเปนความจรง
ตวอยาง
ก. เหต 1.คนทกคนม2ขา
2.สมชายเปนคน
ผล สมชายม2ขา
ข. เหต 1.ผลไมทกชนดเปนอาหารได
2.ผกกาดเปนอาหาร
ผล ผกกาดเปนผลไม
จากตวอยางขางตนเราสามารถพจารณาไดวาเหตและผลมความสอดคลองกนหรอไมอยางไรซงเรากมหลกการอางเหตผล
ในทางคณตศาสตรซงมดวยกน6แบบคอ
1.สมาชกทกตวของAเปนสมาชกของB
2.ไมมสมาชกตวใดของAเปนสมาชกของB
3.สมาชกบางตวของAเปนสมาชกของB
4.มสมาชกบางตวของAไมเปนสมาชกของB
5.สมาชกของA1ตวทเปนสมาชกของB
6.สมาชกของA1ตวไมเปนสมาชกของB
ซงสามารถยกตวอยางไดดงน
1.สมาชกทกตวของAเปนสมาชกของB
จากตวอยางจะเหนวาสมเหตสมผล
จากตวอยางจะเหนวาไมสมเหตสมผล
ตวอยางปลาทกตวสามารถวายน�าได
โดยทA=ปลา B=สตวทวายน�าไดA
B
42 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2.ไมมสมาชกตวใดของAเปนสมาชกของB
ตวอยางไมมแมวตวใดบนได
โดยทA=แมว B=สตวทบนได
3.สมาชกบางตวของAเปนสมาชกของB
ตวอยางมนกเรยนทชอบเรยนคณตศาสตรบางคน
ชอบเรยนภาษาองกฤษ
โดยท A=นกเรยนทชอบเรยนคณตศาสตร
B=นกเรยนทชอบเรยนภาษาองกฤษ
ตวอยางมคนทชอบทานผกบางคนไมชอบทานเนอสตว
โดยท A=คนทชอบทานผก
B=คนชอบทานเนอสตว
ตวอยางกฤษดาเปนเดกชอบเลนฟตบอล
โดยท A=เดก
B=ชอบเลนฟตบอล
=กฤษดา
4.มสมาชกบางตวของAไมเปนสมาชกของB
5.สมาชกของA1ตวทเปนสมาชกของB
B
B
B
B
A
A
A
A
43ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
6.สมาชกของA1ตวไมเปนสมาชกของBสามารถเขยนได2แบบคอ
แบบท1
แบบท2
ตวอยางกฤษดาเปนเดกทไมกลวผ
โดยท A=เดก
B=คนกลวผ
=กฤษดา
B
B
A
A
44 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท4
เลขยกก�ำลง
ส�ำหรบเรองเลขยกก�ำลงนนเปนเรองทอำศยควำมรอบคอบอยำงมำกเนองจำกเปนเรองทใชทงทกษะเกยวกบกำรค�ำนวณ
และทกษะเกยวกบควำมเขำใจเวลำท�ำขอสอบเรองน ใหนองๆท�ำอยำงใจเยนๆพจำรณำถงเลขฐำนและเลขชก�ำลงวำเปนบวกลบ
หรอเปนเศษสวนและจ�ำเงอนไขตำงๆใหไดเพยงเทำนนองๆกจะสำมำรถท�ำขอสอบในสวนของเลขชก�ำลงได
1. ความหมายของเลขยกก�าลง
an=axaxaxaxax…xa(nตว)
เรยกanวำเลขยกก�ำลง(power)ทมaเปนฐำนและมnเปนเลขชก�ำลง
2. สมบตของเลขยกก�าลง
2.1. x = “เลขยกก�ำลงฐำนเหมอนกนคณกนเอำเลขชก�ำลงมำบวกกน”
2.2. = “เลขยกก�ำลงฐำนเหมอนกนหำรกนเอำเลขชก�ำลงมำลบกน”เมอa≠ 0
2.3. = เมอ
≠
2.4. =
2.5. = เมอb≠ 0
2.6. = เมอa≠ 0
2.7. =1เมอa≠ 0 ( ไมมควำมหมำยทำงคณตศำสตร)
ขอควรระวง
2 2 2( ) ( )a b a b± ≠ ± ใหใชก�ำลงสองสมบรณหรอผลตำงก�ำลงสอง
•
=
•
=
• =
• =
•
=
• =
45ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
3. สญญากรวทยาศาสตร
คอกำรเขยนตวเลขทมจ�ำนวนมำกหรอนอยใหอยในรปเลขยกก�ำลง
; 0 ≤ < 10
เชน 299,800 =2.998x
0.0000034 = 3.4 x
4. ความหมายของรากท n
ใหnเปนจ�ำนวนเตมทมำกกวำ1เมอaและbเปนจ�ำนวนจรงbเปนรำกทnของaเมอ
5. สมบตของรากท n
ก�ำหนดใหa,bเปนจ�ำนวนจรงทมรำกทnและnเปนจ�ำนวนเตมบวกทมำกกวำ1
1. = เมอ เปนจ�ำนวนจรง
aเมอa≥ 0
2. = aเมอa<0และnเปนจ�ำนวนคบวก
เมอa<0และnเปนจ�ำนวนคบวก
3. =
4.
= เมอb≠ 0
5. =
Ex1. จงท�ำ
ใหอยในรปอยำงงำย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Ex2. จงท�ำ
ใหอยในรปอยำงงำย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ขอควรระวง!!!!
รำกล�ำดบคของจ�ำนวนจรงทเปนลบ
หำคำไมไดเชน จะหำคำไมได
46 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
Ex3.ถำa,bเปนจ�ำนวนจรงบวกจงท�ำ ใหอยในรปอยำงงำย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Ex4. จงท�ำ ใหอยในรปอยำงงำย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Ex1. จงท�ำ
ใหอยในรปอยำงงำย
Ex2. จงท�ำ ใหอยในรปอยำงงำย
Ex3. ถำa,bเปนจ�ำนวนจรงบวกจงท�ำ ใหอยในรปอยำงงำย
=
=
= 3 a4/2 b
6/2
= 3a
2b
Ex4. จงท�ำ ใหอยในรปอยำงงำย
=
=
เฉลยแบบฝกหด
47ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท5
ฟงกชน
ในเรองฟงกชนนจะเปนบททเนนเรองการวาดกราฟตางๆและการจดรปสมการเพอใชหาคาโดเมนและเรนจเปนหลกหาม
ลมเดดขาดทองไวเลยโดเมนคอXและเรนจคอYและทนองๆสวนใหญจะผดกนคอการเขยนกราฟดใหดๆวาเปนกราฟหงาย
หรอกราฟคว�า
คอนดบ
ก�าหนดให(a,b)และ(c,d)เปนคอนดบใดๆจะไดวา(a,b)=(c,d)กตอเมอa=cและb=d
โดยทaเรยกวา“สมาชกตวหนา”และbเรยกวา“สมาชกตวหลง”
ผลคณคารทเชยน
ใหAและBแทนเซตใดๆเขยนผลคณคารทเชยนของAและBวาAXBอานวา“ACrossB”จะไดวาผลคณคารทเชยน
ของAและB(AXB)คอเซตของคอนดบทมสมาชกตวหนามาจากAและสมาชกตวหลงมาจากB
สมบตทควรทราบ
1. ถาAมสมาชกmตวและBมสมาชกnตวแลวAXBมสมาชกmnตวn(AxB)=n(A)xn(B)
2. AXB≠ BXAแตจะเทากนกตอเมอ
•A=B •A=∅ •B=∅
3. AX∅ =∅ =∅ XA
4. A× (B∪C) = (A× B)∪ (A×C) , (A∪B)×C = (A×C)∪ (B×C)
5. A× (B∩C) = (A× B)∩ (A×C) , (A∩B)×C = (A×C)∩ (B×C)
6. A× (B−C) = (A× B)− (A×C) , (A− B)×C = (A×C)− (B×C)
7. rแทนความสมพนธทสอดคลองกบเงอนไขทตองการจากผลคณคารทเชยน
ขอควรระวง!!!! A∪ (B×C) ≠ (A∪B)× (A∪C)
A∩ (B×C) ≠ (A∩B)× (A∩C)
A− (B×C) ≠ (A− B)× (A−C)
48 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แบบฝกหดท 1 ก�าหนดใหA={1,2,3},B={2,3},C={1,3,5,7}และD={{2},7}จงหา
1. A X B =………………………………………………………………………………………………………………………
2. B X C =………………………………………………………………………………………………………………………
3. C X B =………………………………………………………………………………………………………………………
4. D X D =………………………………………………………………………………………………………………………
5. C × (A∩B) =…………………………………………………………………………………………………………………
6. (A∩B)× (C∪D) =……………………………………………………………………………………………………………
7. P(D)× (A∩B) =………………………………………………………………………………………………………………
8. (C − A)× P(B) =………………………………………………………………………………………………………………
9. {(x, y)∈ A× B x + y เปนเลขค }=……………………………………………………………………………………………
10. {(x, y)∈ A× B x + y ≥ 7} =……………………………………………………………………………………………………
ฟงกชน
คอความสมพนธทสมาชกตวหนาจบคกบสมาชกตวหลงไดเพยงตวเดยวหรอจ�างายๆวา“โดเมนไมซ�า”
“ทองงายๆวาโดเมนคอxและเรนจคอY”
การตรวจสอบฟงกชน
1. ความสมพนธแบบแจกแจงสมาชก
โดยดวาสมาชกตวหนาจบคกบสมาชกตวหลงมากกวา1คหรอไมถาจบคมากกวา1คจะไมเปนฟงกชน
เชน ={(1,2),(2,4),(6,3),(7,2),(9,4)}
เปนฟงกชนเพราะไมมสมาชกตวหนาใดเลยทจบคมากกวา1ค
={(2,2),(2,4),(4,1),(5,8),(7,1)}
ไมเปนฟงกชนเพราะมสมาชกตวหนาทจบคกนมากกวา1คคอสมาชกตวหนา2จบคกบ2และ4
2. ความสมพนธทเปนสมการ
เมอแทนคาxในสมการจะตองใหคาyออกมาเพยงคาเดยวถาไดyมากกวา1คาแสดงวาไมเปนฟงกชน
เชน
เปนฟงกชนเพราะเมอแทนx=1,2,3,…จะไดyเพยง1คาเสมอ
ไมเปนฟงกชนเพราะเมอแทนคาx=1จะไดyมากกวาหนงคาคอ1และ-1
โดเมน (Domain) คอเซตของxทท�าใหyหาคาได
เรนจ (Range) คอเซตของYทท�าใหxหาคาได
49ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
3. กราฟของความสมพนธ
ท�าไดโดยการลากเสนตรงขนานกบแกนyถาตดมากกวา1จดแสดงวาไมเปนฟงกชน
กราฟA กราฟB
กราฟ Aเปนกราฟฟงกชนเพราะเมอลากเสนขนานกบแกนyแลวไดจดตดเพยง1จด
กราฟ Bไมเปนกราฟฟงกชนเพราะเมอลากเสนขนานกบแกนyแลวไดจดตด2จด
4. การหาคาของฟงกชน
หาไดจาก3วธไดแก
1)หาจากเซตทแจกแจงสมาชก
2)อานจากกราฟและ
3)แทนคาในสมการโดยคาทหาไดจากฟงกชนจะเปนคาy
ตวอยางท1ก�าหนดใหf={(1,2),(2,4),(6,3),(9,6)}จงหาคาkเมอf(k)=f(1)+f(2)
วธท�า จากฟงกชนทก�าหนดจะไดf(1)=2และf(2)=4ดงนนf(1)+f(2)=6
จะไดวาf(9)=6ฉะนนk=9
ตวอยางท2ก�าหนดใหf(x)=2x+1และg(x)=-4จงหาคาของf(3)–g(4)
วธท�า จากโจทยพจารณาf(3)แทนx=3ลงในสมการf(x)
จะไดf(3)=2(3)+1=7
พจารณาg(4)จะไดวาg(x)=-4ทกคาxดงนนg(4)=-4
ดงนนf(3)–g(4)=7–(-4)=11
5. ฟงกชนเชงเสน
คอฟงกชนทอยในรปy=f(x)=ax+bเมอa,b∈Rและa≠ 0
y
x
y
x
50 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แบบฝกหดท 2บรษทแหงหนงจายคาจางใหพนกงานโดยคดจากการขาย ซงเปนรอยละจากยอดขายทพนกงานแตละคนขายได
ปรากฏวาเดอนทแลวนายเอไดรบเงนจากบรษท31,000บาทโดยเขามยอดขาย300,000บาทและนายบไดรบเงนจากบรษท32,500
บาทโดยเขามยอดขาย350,000บาทจงเขยนฟงกชนแทนรายไดทพนกงานไดรบในแตละเดอนในรปแบบสมการและจงหาวานายซ
จะไดรบเงนจากบรษทเทาไรเมอท�ายอดขายได400,000บาท
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6. ฟงกชนก�าลงสอง
กราฟของฟงกชนก�าลงสอง2y ax bx c= + + เมอa≠0(ม.3)และ y − k = a(x − h)2y − k = a(x − h)22y ax bx c= + +y − k = a(x − h)2 (ม.4)เปนกราฟพาราโบลา
แบงเปน2ชนดคอ
1.a<0จะเปนกราฟพาราโบลาคว�าใหคาสงสด
2.a>0จะเปนกราฟพาราโบลาหงายใหคาต�าสด
สมบตของพาราโบลา
y
x
51ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
1.จดยอด(vertex)หรอจดวกกลบ(turningpoint)หาไดจากV = (− b2a, 4ac−b
2
4a)
2.สมการแกนสมมาตรของกราฟคอx=−b2a
และคาสงสดหรอต�าสดของฟงกชนคอy=4ac−b2
4a 3.เมอ
2y ax bx c= + + จะไดx=Kเปนแกนสมมาตรแลว f (k +Δ) = f (k −Δ) กลาวคอคาของฟงกชนทอยหาง
จากแกนสมมาตรเทากนจะมคาเทากน
4.จดตดแกนxหาไดจากใหy=0และจดตดแกนyใหx=0
7. ฟงกชนเอกซโพเนนเชยล
คอฟงกชนทอยในรป
กรณท 1ถา0<a<1แลวf(x)จะเปนฟงกชนลด
กรณท 2ถาa>1แลวf(x)จะเปนฟงกชนเพม
y
x
(0,1)
y=ax;a>1
ฟงกชนเพม
0
y
x
(0,1)
y=ax;0<a<1
ฟงกชนลด
0
การหาคาของรากทสองของx 2 และ
จาก
กตอเมอ
52 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
8. ฟงกชนคาสมบรณ
คอฟงกชนทอยในรป y = x − h + k เมอa,cเปนจ�านวนจรงโดยม(h,k)เปนจดยอด
กรณท 1.a>0จะไดกราฟหงาย กรณท 2.a<0จะไดกราฟคว�า
y
x
y
x
แบบฝกหดท 3ก�าหนดให f (x) = x2 − 2x −15 ขอใดตอไปนผด
1. f (x) ≥ −17 ทกจ�านวนจรงx………………………………………………………………………………………………
2. f (−3− 2 − 3) > 0 ………………………………………………………………………………………………………
3. f (1+ 3 + 5) = f (1− 3 − 5) ………………………………………………………………………………………
4. f (−1+ 3 + 5) > f (−1− 3 − 5) …………………………………………………………………………………
แบบฝกหดท 4 ถา f (x) = −x2 + x + 2 แลวขอใดสรปถกตอง
1. f (x) ≥ 0 เมอ−1≤ x ≤ 2
2.จดวกกลบของกราฟของฟงกชนfอยในจตภาคท2
3.ฟงกชนfมคาสงสดเทากบ2
4.ฟงกชนfมคาต�าสดเทากบ2
แบบฝกหดท 5 ก�าหนดใหaและbเปนจ�านวนจรงบวก
ถากราฟของฟงกชน 1 1 xy a= + และ 2 1 xy b= + มลกษณะดงแสดงภาพตอไปนแลว
2 1 xy b= + 1 1 xy a= +
53ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
y
x
ขอใดตอไปนเปนจรง
1.1<a<b 2.a<1<b
3.b<1<a 4.b<a<1
แบบฝกหดท 6 ฟงกชนf(x)ในขอใดมกราฟดงรปตอไปน
1. f (x) =1− x
2. f (x) =1+ x
3. f (x) = 1− x
4. f (x) = 1+ x
แบบฝกหดท 1 ก�าหนดใหA={1,2,3},B={2,3},C={1,3,5,7}และD={{2},7}จงหา
1.AXB= {(1,2), (1,3), (2, 2), (2,3), (3, 2), (3,3)}
2.BXC={(2,1), (2,3), (2,5), (2,7), (3,1), (3,3), (3,5), (3,7)} 3.CXB=
{(1,2), (1,3), (3, 2), (3,3), (5, 2), (5,3), (7, 2), (7,3)}
4.DXD={({2},{2}), ({2},7), (7,{2}), (7,7)} 5. C × (A∩B)
={(1,2), (1,3), (3, 2), (3,3), (5, 2), (5,3), (7, 2), (7,3)}
(A∩B) คอเอาตวทซ�ากนจากเซตAและเซตBจะได{2,3}
6. (A∩B)× (C∩D) ={2,3}X{7}={(2,7), (3,7)}
(A∩B) คอเอาตวทซ�ากนจากเซตAและเซตBจะได{2,3} (C∩D) คอเอาตวทซ�ากนจากเซตCและเซตDจะได{7} 7. P(D)× (A∪B) ( )P D คอเซตของสบเซตคอ{{{2},7},{{2}},{7}, }
(A∪B) คอเอาเซตAรวมกบเซตBจะได{1,2,3}
จะได{{{2},7},{{2}},{7}, }X{1,2,3} ={({{2},7},1),({{2},7},2),({{2},7},3),({{2}},1),({{2}},2),({{2}},3),({7},1), ({7},2),({7},3),( ,1),( ,2),( ,3)}
8. (C − A)× P(B) (C − A)คออยในเซตCหามอยในเซตAจะได{5,7} ( )P B คอเซตของสบเซตคอ{{2},{3},{2,3}, }
=จะได{5,7}X{{2},{3},{2,3}, }
={(5,{2}),(5,{3}),(5,{2,3}),(5, ),(7,{2}),(7,{3}),(7,{2,3}),(7, )}
9. {(x, y)∈ A× B x + y เปนเลขค} Aคอ{1,2,3}และBคอ{2,3}จะไดAxB={(1,2), (1,3), (2, 2), (2,3), (3, 2), (3,3)}
X+Yเปนเลขคจะได{(1,3), (2, 2), (3,3)}
เฉลยแบบฝกหด
54 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
10. {(x, y)∈ A× B x + y ≥ 7}
Aคอ{1,2,3}และBคอ{2,3},AxB={(1,2), (1,3), (2, 2), (2,3), (3, 2), (3,3)} X+Y 7จะได
แบบฝกหดท 2 บรษทแหงหนงจายคาจางใหพนกงานโดยคดจากการขายซงเปนรอยละจากยอดขายทพนกงานแตละคนขายได
ปรากฏวาเดอนทแลวนายเอไดรบเงนจากบรษท31,000บาทโดยเขามยอดขาย300,000บาทและนายบไดรบเงนจากบรษท32,500
บาทโดยเขามยอดขาย350,000บาทจงเขยนฟงกชนแทนรายไดทพนกงานไดรบในแตละเดอนในรปแบบสมการและจงหาวานายซ
จะไดรบเงนจากบรษทเทาไรเมอท�ายอดขายได400,000บาท
วธท�า yแทนรายไดพนกงาน(บาท)
Xแทนยอดขาย(บาท)
จะไดสมการเชงเสนคอy=ax+b
นายเอไดรบเงนจากบรษท31,000บาทโดยเขามยอดขาย300,000บาท
จะไดสมการคอ 31,000 = 300,000a+b→ 1 สมการท1
นายบ ไดรบเงนจากบรษท32,500บาทโดยเขามยอดขาย350,000บาท
จะไดสมการคอ 32,500 = 350,000a+b→ 2 สมการท2
2 − 1 ; 32,500−31,000 = (350,000a+b)− (300,000a+b)
1,500 500,000a= 50,0001,500 500,000a=
a=
3
100a =
0.03a =
แทน3
100a = ในสมการท1
จะได 331,000 300,000( )
100b= +
31,000 9,000 b= +
22,000b =
นายซท�ายอดขายได400,000บาท
เขาจะไดรบเงนจากบรษท y3400,000( ) 22,000
100x = +
y 34,000x =
ตอบนายซจะไดรบเงนจากบรษท34,000บาทเมอเขาท�ายอดขายได400,000บาท
50,000
1,500
55ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แบบฝกหดท 3 ก�าหนดให f (x) = x2 − 2x −15 ขอใดตอไปนผด
1. f (x) ≥ −17 ทกจ�านวนจรงx
2. f (−3− 2 − 3) > 0
3. f (1+ 3 + 5) = f (1− 3 − 5)
4. f (−1+ 3 + 5) > f (−1− 3 − 5)
วธท�าจากโจทย f (x) = x2 − 2x −15 จะไดกราฟพาราโบลาหงาย(a>0)
หาจดยอดไดโดยV = (− b2a, 4ac−b
2
4a)
จะไดจดยอดคอ (−−22(1)
, 4(1)(−15)− (−2)2
4(1)) = (1,−16)
วาดกราฟไดดงน
หาจดตดแกนxใหy=0จะไดจดตดแกนxคอ(-3,0)และ(5,0)พจารณาตวเลอก
1. f (x) ≥ −17 ทกจ�านวนจรงx→คาต�าสดของฟงกชนคอคาของf(x)และคาต�าสดของกราฟนคอ-16ดงนนจะได
วา f (x) ≥ −17 เปนจรงส�าหรบทกจ�านวนจรง
ตอบ ถก
2. f (−3− 2 − 3) > 0→ จากกราฟจะเหนวาf(-3)จะไดคาy=0และเมอx<3จะเหนวากราฟจะอยเหนอแกน
xนนคอy>0และเนองจาก−3− 2 − 3 < −3 ดงนน f (−3− 2 − 3) > 0
ตอบ ถก
3. f (1+ 3 + 5) = f (1− 3 − 5) → f (1+ 3 + 5)และ f (1− 3 − 5) อยหางจากแกนสมมาตรเปนระยะ
3 5+ เทาๆกนดงนนคาฟงกชนของทงสองจดมคาเทาๆกนดวยสมบตความสมมาตรของพาราโบลา
ตอบ ถก
4. f (−1+ 3 + 5) > f (−1− 3 − 5) → เนองจาก f (– 1) อยทางซายของแกนสมมาตร และเมอเทยบแลว
f (−1+ 3 + 5) จะอยสงกวา f (−1− 3 − 5)
ตอบ ผด
(1,-16)
y
x
56 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แบบฝกหดท 4 ถา f (x) = −x2 + x + 2แลวขอใดสรปถกตอง
1. f (x) ≥ 0 เมอ −1≤ x ≤ 2
2.จดวกกลบของกราฟของฟงกชนfอยในจตภาคท2
3.ฟงกชนfมคาสงสดเทากบ2
4.ฟงกชนfมคาต�าสดเทากบ2
วธท�าจากโจทย f (x) = −x2 + x + 2 จะไดกราฟพาราโบลาคว�า(a<0)
หาจดยอดไดโดยV = (− b2a, 4ac−b
2
4a)
จะไดจดยอดคอ (−1
2(−1), 4(−1)(2)− (1)
2
4(−1)) = (1
2, 94)
หาจดตดแกนxใหy=0จะไดจดตดแกนxคอ(-1,0)และ(2,0)
พจารณาตวเลอก
1. f (x) ≥ 0
เมอ −1≤ x ≤ 2→ จากกราฟจะเหนวาy>0บนชวง-1<x<2แสดงวา
f (x) ≥ 0
เมอ −1≤ x ≤ 2 จรง
ตอบ ถก
2.จดวกกลบของกราฟของฟงกชนfอยในจตภาคท2→ จดวกกลบหรอจดยอดคอ(1 9,2 4
)ซงอยจตภาคท1
ตอบ ผด
3.ฟงกชนfมคาสงสดเทากบ2 → คาสงสดของfคอ94
ตอบ ผด
4.ฟงกชนfมคาต�าสดเทากบ2→ พาราโบลาคว�าหาคาต�าสดไมได
ตอบ ผด
แบบฝกหดท 5 ก�าหนดใหaและbเปนจ�านวนจรงบวก
ถากราฟของฟงกชน 1 1 xy a= + และ 2 1 xy b= + มลกษณะดงแสดงภาพตอไปนแลว
2 1 xy b= + 1 1 xy a= +
57ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ขอใดตอไปนเปนจรง
1.1<a<b 2.a<1<b
3.b<1<a 4.b<a<1
วธท�าจากกราฟจะเหนวา 1 1 xy a= + เปนฟงกชนเพมฉะนนa>1
และจะเหนวา 2 1 xy b= + เปนฟงกชนลดฉะนน0<b<1
จะไดวาa>1และb<1นนคอb<1<a
ตอบ 3
แบบฝกหดท 6 ฟงกชนf(x)ในขอใดมกราฟดงรปตอไปน
ฟงกชนคาสมบรณคอคอฟงกชนทอยในรป y = x − h + k เมอa,cเปนจ�านวนจรงโดยม(h,k)เปนจดยอด
จะได(h,k)=(0,1)ดงนนสมการของกราฟคอ f (x) = x −0 +1= x +1
ตอบ 2
1. f (x) =1− x
2. f (x) =1+ x
3. f (x) = 1− x
4. f (x) = 1+ x
y
x
y
x
58 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
นองๆสามารถศกษาเพมเตมไดท
Tag : สอนศาสตร,คณตศาสตร,ฟงกชน,ความสมพนธ,ลอการทม,ภาคตดกรวย,สตรเตรยมสอบ
•สอนศาสตร:ม.ปลาย:คณตศาสตร>04:
ความสมพนธและฟงกชน1
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch5-1
•สอนศาสตร:ม.ปลาย:คณตศาสตร>05:
ความสมพนธและฟงกชน2
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch5-2
•สอนศาสตร:ม.ปลาย:คณตศาสตร>06:
ความสมพนธและฟงกชน3
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch5-3
•สอนศาสตร:ม.ปลาย:คณตศาสตร>07:
ความสมพนธและฟงกชน4
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch5-4
•สอนศาสตรคณตศาสตรม.6:ภาคตดกรวยและ
ฟงกชน
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch5-5
•สรปสตรคณตศาสตรส�าหรบเตรยมสอบ-
เรองฟงกชนเอกซโพเนนเชยลและลอการทม
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch5-6
•สรปสตรคณตศาสตรส�าหรบเตรยมสอบ-
เรองความสมพนธและฟงกชน
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch5-7
59ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท6
อตราสวนตรโกณมต
ส�ำหรบเรองอตรำสวนตรโกณมตนนถอเปนเรองทไมไดยำกอะไรมำกสงทส�ำคญทสดคอนองๆตองทองมมsincostanให
ไดและมมหลกๆทเรำจะเจอคอมมและโจทยในหวขอนจะน�ำไปประยกตออกกบรปเรขำคณตตำงๆทกครงสงทส�ำคญในกำรท�ำ
โจทยคอกำรวำดรปเพอท�ำใหนองๆมองโจทยงำยขน
1.อตราสวนตรโกณมต
อตรำสวนตรโกณมตของรปภำยในเปนรปสำมเหลยมมมฉำก หมำยถง ควำมสมพนธระหวำงดำนและมมภำยในของรป
สำมเหลยมมมฉำก
พจำรณำสำมเหลยมABC
C
B
A
a
c
b
จำกรปABCเปนรปสำมเหลยมทมมมCเปนมมฉำกและดำนตรงขำมมมA,BและCยำวa,bและcตำมล�ำดบโดยยด
มมBเปนมมหลกจะได
aเปนควำมยำวของดำนตรงขำมมมAหรอเรยกวำ“ขำม”
bเปนควำมยำวดำนประชดมมAหรอเรยกวำ“ชด”
cเปนควำมยำวดำนตรงขำมมมฉำกหรอเรยกวำ“ฉำก”
60 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ขอสงเกต!!!!!!!!!
1.tanA=sin A
cos A และcotA=
cos A
sin A
2.(sinA)(cosecA)=1,(cosA)(secA)=1,(tanA)(cotA)=1
3.
4.
5.
sin A = cos A = tan A =
cosec A = sec A = cot A =
อตราสวนของความยาวดานตางๆมดงน
Ex1. จงเตมอตรำสวนฟงกชนตรโกณตอไปน
Y
sec Y = ………………………
cot X = ………………………
cos X tan Y = ………………………
tan Y + cot X = ………………………
sin2Y + cos2Y
= ………………………
sin2X + cos2Y
= ………………………
pZ
r
Y
q
X
การยบมมทตดลบ
sin(- ) = -sin
cos(- ) = cos
tan(- ) = -tan
เพมเตม
มมกมเปนมมทเกดจำกแนวเสนระดบสำยตำ
และแนวเสนจำกตำไปยงวตถโดยวตถจะอยใตแนวเสน
ระดบสำยตำ
มมเงยเปนมมทเกดจำกแนวเสนระดบสำยตำ
และแนวเสนจำกตำไปยงวตถ โดยวตถจะอยสงกวำ
แนวเสนระดบสำยตำ
61ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ขอสงเกต!!!!!!!!!
1.tanA=sin A
cos A และcotA=
cos A
sin A
2.(sinA)(cosecA)=1,(cosA)(secA)=1,(tanA)(cotA)=1
3.
4.
5.
ทบทวนทฤษฏบทพธาโกรส
ใหABCเปนสำมเหลยมมมฉำกและA,B,C
เปนควำมยำวดำนแตละดำนดงรป
(0,1)90°
(0,-1)270°
(1,0)0°(-1,0)180°
2 2 2c a b= +
“ดำนตรงขำมมมฉำก=ผลบวกก�ำลงสองของดำนประกอบมมฉำก”
C
B
A
a
c
b
Co-Function
จำกรปสำมเหลยมมมฉำกดำนบนจะไดวำ A! + B! = 90° จะได 1.sinA=cosBจะไดวำsinA=cos(90°-A)
กลำวคอsinเปนco-functionกบcos(cosine)
2.tanA=cotBจะไดวำtanA=cot(90°-A)
กลำวคอtanเปนco-functionกบcot(cotangent)
3.secA=cosecBจะไดวำsecA=cosec(90°-A)
กลำวคอsecเปนco-functionกบcosec(cosecant)
เชน sin43° = cos47° เพรำะ43°+47° = 90°
cot63° = tan27° เพรำะ63°+27° =90°
cosec19° = sec71° เพรำะ19°+71° =90°
อตราสวนตรโกณมตทควรทราบ
cos=X
sin=Y
62 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
45°30°
60° 45°
หมำยเหต
ขอสอบO-netมกจะน�ำตรโกณไปออกในรปสำมเหลยมสเหลยมและวงกลม
อตรำสวนตรโกณ 0 30 45 60 90
sin 0
12
12
32 1
cos 13
212
12 0
tan 0
13 1 3 -
Ex2. สำมเหลยมหนำจวมมฉำกABCมพนทเทำกบ27ตำรำงนวดำนทยำวทสดของสำมเหลยมABCยำวเทำกบเทำไร
1. 3 2. 6 3. 3 6 4. 6 3
Ex3. สำมเหลยมABCเปนสำมเหลยมทมมมCเปนมมฉำกมมBท�ำมม30°และมพนท 24 3 ตำรำงนว
อยำกทรำบวำBCยำวเทำกบขอใด
1.12นว 2.14นว 3.16นว 4.18นว
Ex 4.นำยเออยบนเรอล�ำหนงมองเหนยอดตกทสง25เมตรเปนมมเงย40๐แสดงวำเรอล�ำนอยหำงจำกตกเปนระยะทำงประมำณ
เทำใด
1.14.43เมตร
2.20.98เมตร
3.29.79เมตร
4.32.64เมตร
5.38.89เมตร
θ sinθ cosθ tanθ
40 0.6428 0.7660 0.8391
500.7660 0.6428 1.1918
600.8660 0.5000 1.7321
63ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
Ex 5. รปสเหลยมผนผำสองรป มขนำดเทำกน โดยมเสนทแยงมมยำวเปนสองเทำของดำนกวำง ถำน�ำรปสเหลยมผนผำมำวำง
ตอกนดงรปจดAและจดBอยหำงกนเปนกเทำของดำนกวำง
Ex 6. ก�ำหนดใหABCDเปนรปสเหลยมผนผำซงมพนทเทำกบ12ตำรำงนวและ tan AB!D = 13 ถ ำ AE ตงฉำกกบ BD ทจด
EแลวAEยำวเทำกบขอใด
1. 103นว 2. 2 10
5นว 3. 10
2นว 4. 3 10
5นว
Ex7. นำยกและนำยขยนอยบนพนรำบซงหำงจำกก�ำแพงเปนระยะ10เมตรและ40เมตรตำมล�ำดบถำนำยกมองหลอดไฟ
บนก�ำแพงดวยมมเงย องศำในขณะทนำยขมองหลอดไฟดวงเดยวกนดวยมมเงย90�– องศำถำไมคดควำมสงของ
นำยกและนำยขแลวหลอดไฟอยหำงจำกพนกเมตร
1.10เมตร 2.10 2 เมตร 3.10 3 เมตร 4.20เมตร
Ex8. วงกลมหนงมรศม 6 หนวย และ A,B,C เปนจดบนเสนรอบวง ถำ AC เปนเสนผำนศนยกลำงของวงกลมและ AB!C = 60!
แลวพนทรปสำมเหลยมABCเทำกบขอใดตอไปน
1. 15 3 ตำรำงหนวย 2.15 3 ตำรำงหนวย
3. 17 3 ตำรำงหนวย 4.18 3 ตำรำงหนวย
A
B
1. 1.5 2. 3 3. 2 4. 2 2
6
64 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
เฉลยแบบฝกหด
EX1. จงเตมอตรำสวนฟงกชนตรโกณตอไปน
sec Y =
cot X =
cos X tan Y =
tan Y + cot X =
sin2Y + cos2Y
= 1
sin2X + cos2Y =
pZ
r
Y
q
X
โจทยปญหา
Ex2. สำมเหลยมหนำจวมมฉำกABCมพนทเทำกบ27ตำรำงนวดำนทยำวทสดของสำมเหลยมABCยำวเทำกบเทำไร
1. 3 2. 6 3. 3 6 4. 6 3
ใหดำนประกอบมมฉำกยำวX
จำกพนท 12ixix = 27
x2 = 27×2
x2 = 54
จำกทฤษฎบทปทำโกรสผลรวมก�ำลงสองของดำนทสนทสดบวกกนจะไดดำนทยำวทสดก�ำลงสอง
2 2 2x x c+ =
254 54 c+ =
6 3c =
ตอบ 4
X
X
Ex3. สำมเหลยมABCเปนสำมเหลยมทมมมCเปนมมฉำกมมBท�ำมม30°และมพนท 24 3 ตำรำงนว
อยำกทรำบวำBCยำวเทำกบขอใด
1.12นว 2.14นว 3.16นว 4.18นว
2pr
65ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
วธท�าใหระยะหำงระหวำงเรอกบตกเปนx
25tan 40x
=
250.8391x
=
29.79x =
ตอบ 3
วธท�า 1tan 303
=
3
AC xBC x
=
พนท=12×ฐำน×สง
24 3 = 12i 3xi1x
2 48x =
4 3x =
จะไดBCยำว 3 3(4 3) 12x = =
ตอบ 1
A
C B
30�
Ex 4.นำยเออยบนเรอล�ำหนงมองเหนยอดตกทสง25เมตรเปนมมเงย40๐แสดงวำเรอล�ำนอยหำงจำกตกเปนระยะทำงประมำณ
เทำใด
1.14.43เมตร
2.20.98เมตร
3.29.79เมตร
4.32.64เมตร
5.38.89เมตร
θ sinθ cosθ tan
40 0.6428 0.7660 0.8391
500.7660 0.6428 1.1918
600.8660 0.5000 1.7321
xเรอตก
25
Ex 5. รปสเหลยมผนผำสองรป มขนำดเทำกน โดยมเสนทแยงมมยำวเปนสองเทำของดำนกวำง ถำน�ำรปสเหลยมผนผำมำวำง
ตอกนดงรปจดAและจดBอยหำงกนเปนกเทำของดำนกวำง
A
B
1. 1.5 2. 3 3. 2 4. 2 2
3AC xBC x
=3
AC xBC x
=
3AC xBC x
=3
AC xBC x
=24 3 = 1
2i 3xi1x
3AC xBC x
=3
AC xBC x
=
40�
66 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
วธท�า
จำก tan AB!D = 13
สมมตใหADและABยำวXและ3Xตำมล�ำดบ
พนท=กวำงxยำว
12=X(3X)
X=2
วธท�า
ใหดำนกวำงของสเหลยมผนผำยำวxเมตร
จะเหนวำสำมเหลยมทไดมดำนสองดำนยำวเทำกนแสดงวำสำมเหลยมรปนม ˆ ˆ 45A B= =
จำกทฤษฎบทปทำโกรสผลรวมก�ำลงสองของดำนทสนทสดบวกกนจะไดดำนทยำวทสดก�ำลงสอง
2 2 2(2 ) (2 )x x C+ =
2 28C x=
8C x= ( 8C x= )2 2C x=
2 2C x= (2 2C x= )2 2C x=
เนองจำกดำนกวำงยำวxดงนนจดAและจดBอยหำงเปนระยะ 2 2 เทำของดำนกวำง
ตอบ 4
A
B
C
8C x=
Ex 6. ก�ำหนดใหABCDเปนรปสเหลยมผนผำซงมพนทเทำกบ12ตำรำงนวและ tan AB!D = 13 ถ ำ AE ตงฉำกกบ BD ทจด
EแลวAEยำวเทำกบขอใด
1. 103นว 2. 2 10
5นว 3. 10
2นว 4. 3 10
5นว
B
CD
A
x
3x
E
67ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
90 � -
วธท�า
h
y
จำกทฤษฎบทปทำโกรสจะท�ำใหไดดำนBD= 2 26 2+ = 2 10
เนองจำกสำมเหลยมABDมพนทเปนครงหนงของสเหลยมABCD
จะไดวำ พนทสำมเหลยมABD= 12× BD× AE
6 = 12×2 10 × AE
610
AE =
=(610
AE = )(610
AE = )=610
AE =
3 105
AE =
ตอบ 4
Ex7. นำยกและนำยขยนอยบนพนรำบซงหำงจำกก�ำแพงเปนระยะ10เมตรและ40เมตรตำมล�ำดบถำนำยกมองหลอดไฟ
บนก�ำแพงดวยมมเงย องศำในขณะทนำยขมองหลอดไฟดวงเดยวกนดวยมมเงย90�– องศำถำไมคดควำมสงของ
นำยกและนำยขแลวหลอดไฟอยหำงจำกพนกเมตร
1.10เมตร 2.10 2 เมตร 3.10 3 เมตร 4.20เมตร
y
40
h
กข
10
สมกำรท1
สมกำรท2
น�ำสมกำรท2÷1จะได;
คอ
ตอบ 4
Ex8. วงกลมหนงมรศม 6 หนวย และ A,B,C เปนจดบนเสนรอบวง ถำ AC เปนเสนผำนศนยกลำงของวงกลมและ AB!C = 60!
แลวพนทรปสำมเหลยมABCเทำกบขอใดตอไปน
1. 15 3 ตำรำงหนวย 2.15 3 ตำรำงหนวย
3. 17 3 ตำรำงหนวย 4.18 3 ตำรำงหนวย
610
AE = 610
AE =610
AE =610
AE =
68 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
วธท�า
B
CA
จำกทฤษฎวงกลมมมในครงวงกลมเปนมมฉำกจะไดมม ˆ 90B =
จำกรปจะไดวำ cos 6012BC
= และ sin 6012AB
=
จะไดพนทสำมเหลยมABC=1 (12cos 60 )(12sin 60 )2
=18 3 ตำรำงหนวย
ตอบ 4
•สอนศำสตรคณตศำสตรม.6:ฟงกชนตรโกณมต
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch6-1
•อตรำสวนตรโกณมตตอนท1
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch6-2
•อตรำสวนตรโกณมตตอนท2
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch6-3
•อตรำสวนตรโกณมตตอนท3
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch6-4
•อตรำสวนตรโกณมตตอนท4
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch6-5
•สรปสตรคณตศำสตรส�ำหรบเตรยมสอบ-
เรองฟงกชนตรโกณมต
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch6-6
นองๆสำมำรถศกษำเพมเตมไดท
Tag : สอนศำสตร,คณตศำสตร,อตรำสวนตรโกณมต
90 �
60 �
69ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท7
ล�ำดบและอนกรม
เรองของล�ำดบและอนกรมควำมยำกอยในระดบปำนกลำงเรองนจดเปนหนงในเรองทใชทกษะในกำรค�ำนวณและสตรตำงๆ
ในหวขอนถอเปนสงส�ำคญในกำรสรำงสมกำรจำกโจทยตำงๆ อยำงไรกตำมนองๆ ตองอำนโจทยและท�ำควำมเขำใจวำโจทยใหอะไร
มำและตองกำรหำอะไรทส�ำคญทสดคอควำมรอบคอบในกำรแกระบบสมกำร
ล�ำดบ (Sequence)
บทนยำม:ฟงกชนทมโดเมนเปนสบเซตของจ�ำนวนเตมบวกและมเรนจเปนสบเซตของจ�ำนวนจรง
ถำfเปนฟงกชนล�ำดบจ�ำกดทมโดเมนเทำกบ{1,2,3,…,n}แลวสมำชกของfจะไดf(1),f(2),f(3),…,f(n)หรอa1,a
2,
a3,…,a
nเรยกวำล�ำดบจ�ำกด
ถำfเปนฟงกชนล�ำดบอนนตทมโดเมนเทำกบ{1,2,3,…,n,…}แลวสมำชกของfจะไดf(1),f(2),f(3),…,f(n),…หรอ
a1,a
2,a
3,…,a
n,…เรยกวำล�ำดบอนนต
ล�ำดบเลขคณต (Arithmetic Sequence)
บทนยำม:ล�ำดบเลขคณตคอล�ำดบทมผลตำงของพจนสองพจนทอยตดกนมผลตำงทเทำกนเสมอเรยกวำผลตำงรวม(common
different)
เมอa1,a
2,a
3,…,a
n,a
n+1,…เปนล�ำดบเลขคณตแลวผลตำงรวม(d)โดยd=a
n+1–a
nทกจ�ำนวนเตมบวกทn=1,2,3,
…พจนทnของล�ำดบเลขคณตคอan=a
1+(n-1)d
แบบฝกหดท1
1.ถำพจนแรกมคำเทำกบ8และพจนท3เทำกบ16จงหำพจนท15ของล�ำดบเลขคณต
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
70 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2.ผลตำงรวมของล�ำดบเลขคณตจะมคำเทำไรเมอa25–a
15=20
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3.ถำk,3k,6k+2เปนสำมพจนทเรยงกนในล�ำดบเลขคณตมพจนแรกเปน-7kจงหำพจนท50มคำเทำไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ล�ำดบเรขำคณต (Geometric Sequence)
บทนยำม:ล�ำดบเรขำคณตคอล�ำดบทมอตรำสวนของพจนสองพจนทอยตดกนมคำเทำกนเสมออตรำสวนทเทำกนเสมอนเรยกวำ
อตรำสวนรวม(commonratio)
เมอa1,a
1r,a
1r2,...เปนล�ำดบเรขำคณตแลวอตรำสวนรวม(r)โดยr=
ทกจ�ำนวนเตมบวกทn=1,2,3,…พจน
ทnของล�ำดบเลขคณตคอan=a
1rn-1
4.จงหำพจนท8ของล�ำดบ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
71ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
5.จงหำพจนทวไปของล�ำดบ-27,9,-3,1,…
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6.ถำa-3,aและa+2เปนสำมพจนแรกของล�ำดบเรขำคณตใหหำอตรำสวนรวมของล�ำดบน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
กำรแกโจทยล�ำดบบำงครงตองใชสมมตล�ำดบเพอจะท�ำใหสำมำรถแกโจทยปญหำไดงำยและรวดเรวยงขน
1. ล�ำดบเลขคณต
ถำจ�ำนวนพจนทเรยงกนเปนจ�ำนวนครปล�ำดบเลขคณตทสมมำตรจะไดดงน
เมอม3พจน:a–d,a,a+d
เมอม5พจน:a–2d,a–d,a,a+d,a+2d
เมอม7พจน:a–3d,a–2d,a–d,a,a+d,a+2d,a+3d
ถำจ�ำนวนพจนทเรยงกนเปนจ�ำนวนครปล�ำดบเลขคณตทสมมำตรจะไดดงน
เมอม4พจน:a–3d,a–d,a+d,a+3d
เมอม6พจน:a–5d,a–3d,a–d,a+d,a+3d,a+5d
2. ล�ำดบเรขำคณต
ถำจ�ำนวนพจนทเรยงกนเปนจ�ำนวนครปล�ำดบเรขำคณตทสมมำตรจะไดดงน
เมอม3พจน: ,a,ar
เมอม5พจน: , ,a,ar,ar2
ถำจ�ำนวนพจนทเรยงกนเปนจ�ำนวนครปล�ำดบเรขำคณตทสมมำตรจะไดดงน
เมอม4พจน: , ,ar,ar3
เมอม6พจน: , , ,ar,ar3,ar
5
72 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
7.ล�ำดบเลขคณตชดหนงม5พจนและผลบวกของทกพจนเทำกบ30หำพจนท3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
อนกรม (Series)
อนกรมคอผลรวมของล�ำดบโดยจ�ำนวนในอนกรมเรยกวำพจน(เหมอนกบของล�ำดบ)
บทนยำม : เมอ a1, a
2, a
3 ,… , a
nเปนล�ำดบจ�ำกด ทม n พจน จะสำมำรถเขยนแสดงผลบวกของพจนทกพจนของล�ำดบในรป
a1+a
2+a
3+…+a
nเรยกวำ“อนกรมจ�ำกด”
เมอa1,a
2,a3,…,a
n,…เปนล�ำดบอนนตจะสำมำรถเขยนแสดงผลบวกในรปa
1+a
2+a
3+…+a
n+…เรยก
วำ“อนกรมอนนต”
สญลกษณแทนกำรบวก
ซกมำ(sigma: )คอสญลกษณแทนกำรบวกโดยมรปแบบกำรบวกดวยซกมำจะเปนดงน
สมบตของซกมำ
1. เมอcเปนคำคงตว
2.
3.
4.
สตรผลบวกทส�ำคญ
1.
2.
3.
เชน =3(n2)(n+1)− 2n
== 3(52)(5+1)− 2(5)
= 35=
73ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
8.หำคำkซงเปนจ�ำนวนจรงใดๆทท�ำให
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ผลบวกของ n พจนแรกของอนกรม
เขยนแทนดวยสญลกษณSn=a
1+a
2+a
3+…+a
n=
บทนยำม :ถำอนกรมนนเปนล�ำดบเลขคณตเรยกวำ“อนกรมเลขคณต” และผลตำงรวมของล�ำดบเลขคณตเปนผลตำงรวมของ
อนกรมเลขคณตดวย
ถำอนกรมนนเปนล�ำดบเรขำคณตเรยกวำ“อนกรมเรขำคณต”และอตรำสวนรวมของล�ำดบเรขำคณตจะเปนอตรำสวนรวม
ของอนกรมเรขำคณตดวย
อนกรมเลขคณต
ผลบวกของnพจนแรกของอนกรมเลขคณตสำมำรถหำไดจำกสมกำร
หรอ
** หมำยเหตในกรณทเรำรSnตองกำรจะหำa
nไดจำกสมกำรนa
n=S
n–S
n-1เมอn≠1และS
n=
9.จงหำผลบวกของอนกรมเลขคณต1+5+9+…+117
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
n
i = 1a
i
n
i = 1a
i
74 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
10.ผลบวกยอย18พจนแรกของอนกรม2+6+10+…
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11.ถำผลบวกและผลคณของ3พจนแรกของล�ำดบเลขคณตทมผลตำงรวมdมคำเปน15และ80ตำมล�ำดบแลวd2
มคำเทำกบเทำไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
12.หำคำของ1+3+5+…+101
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
อนกรมเรขำคณต
ผลบวกของnพจนแรกของอนกรมเรขำคณตสำมำรถหำไดจำกสมกำร
หรอ เมอr≠ 1
หรอจะใชสมกำร หรอ เมอr≠1ใชในกรณทr<1
75ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
13.อนกรมเรขำคณต3+6+12+…จะตองบวกกนกพจนจงจะไดผลบวกเปน765
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
14.อนกรมเรขำคณตอนกรมหนงมพจนแรกเทำกบ3และพจนทnเทำกบ96และผลบวกnพจนแรกเทำกบ189จงหำ
ผลบวกของ10พจนแรกของอนกรมน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
15.ถำผลบวกของnพจนแรกของอนกรมหนงคอSn=3n
2+2แลวพจนท10ของอนกรมนมคำเทำกบเทำไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
16.ปำแจมขำยน�ำเตำหในวนท 3มกรำคมในวนแรกขำยไดก�ำไร100บำทและในวนตอๆ ไปขำยไดก�ำไรเพมขนจำกวน
กอนหนำวนละ10บำททกวนวนทเทำไรของเดอนมกรำคมทปำแจมขำยไดก�ำไรเฉพำะวนนน340บำท
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
76 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
เฉลยแบบฝกหด
1.ถำพจนแรกมคำเทำกบ8และพจนท3เทำกบ16จงหำพจนท15ของล�ำเลขคณต
วธท�ำ เนองจำก a1=8,a
3=16หำd=?หำa
15=?
จำก an=a
1+(n-1)d
a3=a
1+2d
16=8+2d
2d=8
จะได d=4
จำก an=a
1+(n-1)d
a15=8+14(4)
a15=64
2.ผลตำงรวมของล�ำดบเลขคณตจะมคำเทำไรเมอa25–a
15=20
วธท�ำ เนองจำก a25–a
15=20หำd=?
จะไดวำ (a1+24d)–(a
1+14d)=20
24d–14d=20
d=2
3.ถำk,3k,6k+2เปนสำมพจนทเรยงกนในล�ำดบเลขคณตมพจนแรกเปน-7kจงหำพจนท50มคำเทำไร
วธท�ำ จำกโจทยจะไดวำ 3k-k=(6k+2)-3k
2k=3k+2
k=-2
d=3k–k
=2k
=-4
โจทยบอกพจนแรกเปน -7ka1=14
จำกสมกำร an=a
1+(n-1)d
a50=a
1+49d
=14+49(-4)=-182
4.จงหำพจนท8ของล�ำดบ
วธท�ำ เนองจำก a1= ,r= =
จำก an=a
1rn-1
a8=
77ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
=
a8=
5.จงหำพจนทวไปของล�ำดบ-27,9,-3,1,...
วธท�ำ เนองจำก a1=-27,r=-
จำก an=a
1rn-1
a
n=(-27)
an=(81)
6.ถำa+3,aและa-2เปนสำมพจนแรกของล�ำดบเรขำคณตใหหำอตรำสวนรวมของล�ำดบน
วธท�ำ จำกโจทยหำอตรำสวนรวม
a2=(a–2)(a+3)
a2=a
2+a–6
a–6=0
a=6
ล�ำดบเรขำคณตคอ9,6,4
7.ล�ำดบเลขคณตชดหนงม5พจนและผลบวกของทกพจนเทำกบ30จงหำพจนท3
วธท�ำ เนองจำก5พจนนคอa–2d,a–d,a,a+d,a+2d
จำกโจทยจะไดวำa–2d+a–d+a+a+d+a+2d=30
5a=30
a=6
8.หำคำkซงเปนจ�ำนวนจรงใดๆทท�ำให
10
n = 1วธท�ำจำก
10
n = 1
3,025k+1155k+55=4,235
4,180k=4180
k=1
78 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
9.จงหำผลบวกของอนกรมเลขคณต1+5+9+…+117
วธท�ำ เนองจำก1+5+9+…+117เปนอนกรมเลขคณต
จะไดa1=1d=5–1=4และa
n=117
ใชสมกำรan=a
1+(n-1)d
117=1+(n-1)4
117–1=4n–4
4n=116+4
4n=120
n=30
จะไดวำ
S30=15(2+116)
S30=15(118)=1770
10.ผลบวกยอย18พจนแรกของอนกรม2+6+10+…
วธท�ำ หำa18กอนจำกสมกำรa
n=a
1+(n-1)d
a18=2+(17)4=70
จำกสมกำร )
S18=
S18=648
11.ถำผลบวกและผลคณของ3พจนแรกของล�ำดบเลขคณตทมผลตำงรวมdมคำเปน15และ80ตำมล�ำดบแลวd2มคำเทำกบ
เทำไร
วธท�ำ เนองจำกล�ำดบ3พจนแรกคอa,a+d,a+2d…………(1)
และ a+a+d+a+2d=15
3a+3d=15
จะได a+d=5แทนใน(1);ล�ำดบคอ5–d,5,5+d
ผลคณของ3พจนแรก=(5-d)(5)(5+d)=80
25–d2=16
d2=9
12.หำคำของ1+3+5+…+101
วธท�ำ จำกสมกำร an=a
1+(n-1)d
จะได 101=1+(n-1)2
101=1+2n-2
79ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2n=102
n=51
จำกสมกำร
=
Sn=2601
13.อนกรมเรขำคณต3+6+12+…จะตองบวกกนกพจนจงจะไดผลบวกเปน765
วธท�ำจำกโจทยจะไดวำa1=3,r=2,S
n=765
ใชสมกำร
3(2n)–3=765
3(2n)=768
2n=256
n=8
ดงนนตองบวก8พจนจงจะไดผลบวกเปน765
14.อนกรมเรขำคณตอนกรมหนงมพจนแรกเทำกบ3และพจนทnเทำกบ96และผลบวกnพจนแรกเทำกบ189จงหำผลบวก
ของ10พจนแรกของอนกรมน
วธท�ำ ใชสมกำร เพออตรำสวนรวมกอน
189r–189=96r–3
93r=186
r=2
จำกสมกำร
S10=3(1024–1)
S10=3(1023)=3069
15.ถำผลบวกของnพจนแรกของอนกรมหนงคอSn=3n
2+2แลวพจนท10ของอนกรมนมคำเทำกบเทำไร
วธท�ำตองกำรหำพจนท10จำกสมกำรan=S
n–s
n-1
a10=S
10–S
9
=(3(102)+2)–(3(9
2)+2)
=3(102)-3(9
2)
=3(102-9
2)
=57
80 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
16.ปำแจมขำยน�ำเตำหในวนท 3มกรำคม ในวนแรกขำยไดก�ำไร100บำทและในวนตอๆ ไปขำยไดก�ำไรเพมขนจำกวนกอนหนำ
วนละ10บำททกวนวนทเทำไรของเดอนมกรำคมทปำแจมขำยไดก�ำไรเฉพำะวนนน340บำท
วธท�ำ จำกโจทยเรยงเปนล�ำดบเลขคณต100,110,120,130,…
หำพจนทวไปจำกสมกำร an=a
1+(n-1)d
=100+(n-1)10
an=10n+90
ตองกำรรวนทไดก�ำไร340บำท:10n+90=340
n+9=34
n=25
ปำแจมเรมขำยวนท3มกรำคมวนทไดก�ำไร340วนท27มกรำคม
•สอนศำสตรคณตศำสตรม.6:ล�ำดบและอนกรม
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch7-1
•ล�ำดบและอนกรมตอนท1
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch7-2
•ล�ำดบและอนกรมตอนท2
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch7-3
•ล�ำดบและอนกรมตอนท3
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch7-4
•สรปสตรคณตศำสตรส�ำหรบเตรยมสอบ-
เรองล�ำดบและอนกรม
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch7-5
นองๆสำมำรถศกษำเพมเตมไดท
Tag : สอนศำสตร,คณตศำสตร,ล�ำดบ,อนกรม,สตรเตรยมสอบ
81ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท8
ความนาจะเปน
ส�ำหรบในเรองควำมนำจะเปนเรองนจดเปนหนงในเรองทใชทกษะในกำรค�ำนวณและจ�ำสตรนอยมำกๆเมอเทยบกบเรองอนๆ
แตกำรทนองๆจะสำมำรถท�ำขอสอบในเรองนไดนองๆจะตองมควำมเขำใจในขอแตกตำงระหวำงกฎกำรคณและกฎกำรบวกซงจะ
เปนตวก�ำหนดวำนองๆจะตองแกโจทยปญหำภำยใตเงอนไขทแตกตำงกนตำมล�ำดบขนตอนใดกอนหรอหลงและสงทส�ำคญทสดคอ
กำรแยกแยะวำสงทโจทยก�ำหนดใหอยภำยใตเหตกำรณหลกหรอเหตกำรณยอยและน�ำมำประยกตใชกบกฎกำรคณและกฎกำรบวก
นนเอง
1. กฎการนบเบองตน (Fundamental Counting Principle)
1.1)กฎกำรคณ
ถำมเหตกำรณยอยเกดขนkเหตกำรณ(n1,n
2,…,n
k)และแตละเหตกำรณเกดขนภำยใตเงอนไขหลกและเงอนไขยอย
เดยวกน
จ�ำนวนเหตกำรณทงหมด=n1×n
2×n
3×…×n
k
1.2)กฎกำรบวก
ถำมเหตกำรณยอยเกดขนkเหตกำรณ(n1,n
2,…,n
k)และแตละเหตกำรณเกดขนภำยใตเงอนไขหลกเดยวกนแตม
เงอนไขยอยทตำงกน
จ�ำนวนเหตกำรณทงหมด=n1+n
2+n
3+…+n
k
ตวอยาง 1ก�ำหนดใหn∈ Ι {1,2,3,4,5,6,7,8,9}จงสรำงจ�ำนวนสำมหลกจำกสมำชกของnตำมเงอนไขดงตอไปน
1)จ�ำนวนมคำนอยกวำ300
เงอนไขหลกและเงอนไขยอย คอ“จ�ำนวนมคำนอยกวำ300”
ตวเลขหลกรอยทสำมำรถเปนได ไดแก1และ2=2เหตกำรณ
ตวเลขหลกสบทสำมำรถเปนได ไดแก1,2,3,4,5,6,7,8และ9=9เหตกำรณ
ตวเลขหลกหนวยทสำมำรถเปนได ไดแก1,2,3,4,5,6,7,8และ9=9เหตกำรณ
ดงนน จ�ำนวนทสำมำรถสรำงได =2×9×9 =162จ�ำนวน
2)จ�ำนวนขนตนดวยเลข5หรอเลข6และลงทำยดวยเลข2
เงอนไขหลก คอ“จ�ำนวนขนตนดวยเลข5หรอเลข6และลงทำยดวยเลข2”
เงอนไขยอย คอ “จ�ำนวนขนตนดวยเลข5และลงทำยดวยเลข2”
หรอ“จ�ำนวนขนตนดวยเลข6และลงทำยดวยเลข2”
พจารณาเงอนไขยอยท 1“จ�ำนวนขนตนดวยเลข5และลงทำยดวยเลข2”
ตวเลขหลกรอยทสำมำรถเปนได ไดแก5 =1เหตกำรณ
ตวเลขหลกสบทสำมำรถเปนได ไดแก1,2,3,4,5,6,7,8และ9=9เหตกำรณ
ตวเลขหลกหนวยทสำมำรถเปนไดไดแก2=1เหตกำรณ
ดงนน จ�ำนวนทสำมำรถสรำงได =1×9×1=9จ�ำนวน
82 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
พจารณาเงอนไขยอยท 2“จ�ำนวนขนตนดวยเลข6และลงทำยดวยเลข2”
ตวเลขหลกรอยทสำมำรถเปนได ไดแก6 =1เหตกำรณ
ตวเลขหลกสบทสำมำรถเปนได ไดแก1,2,3,4,5,6,7,8และ9=9เหตกำรณ
ตวเลขหลกหนวยทสำมำรถเปนไดไดแก2=1เหตกำรณ
ดงนน จ�ำนวนทสำมำรถสรำงได =1×9×1=9จ�ำนวน
จงสามารถสรปไดวา จ�านวนทสามารถสรางไดภายใตเงอนไขหลก = 9 + 9 = 18 จ�านวน
2. แฟคทอเรยล (Factorial)
นยาม ใหnเปนสมำชกของจ�ำนวนเตมบวก
แฟคทอเรยลnหมำยถงผลคณของจ�ำนวนเตมบวกตงแต1ถงn
เขยนแทนดวยสญลกษณn!อำนวำ“แฟคทอเรยลn”หรอ“nแฟคทอเรยล”
n! = n×(n-1)×(n-2)×…×3×2×1
คา n!
0! = 1
1! = 1
2! = 2×1=2
3! = 3×2×1=6
4! = 4×3×2×1=24
5! = 5×4×3×2×1=120
6! = 6×5×4×3×2×1=720
7! = 7×6×5×4×3×2×1=5,040
8! = 8×7×6×5×4×3×2×1=40,320
9! = 9×8×7×6×5×4×3×2×1=362,880
*** n! + m! ≠ (n + m)! n! – m! ≠ (n - m)!
n! × m! ≠ (n × m)! n! ÷ m! ≠ (n ÷ m)! ***
ท�ำไม0แฟคทอเรยล=1
เนองจำกนยำมของn!คอผลคณของจ�ำนวนเตมบวกตงแต1ถงnแตบำงครงจ�ำเปนตองใช0!จงก�ำหนดคำ0!=1เพอ
ใหสอดคลองกบนยำมทบอกวำเปนผลคณจ�ำนวนเตมบวก(จ�ำนวนนบ)
n!=n(n-1)(n-2)....3.2.1
ดงนนถำ2!=2.(2-1)=2.1=2
แต1!=1.(1-1)!=1.0!=ซงค�ำตอบตองเปน1เทำนนจงจะสอดคลองกบสมกำร
เนองจำก1!=1ดงนนมนจงบงคบให0!=1จำ
เกรดความร
83ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
3. การสบเปลยน (Permutation)
3.1)กำรสบเปลยนเชงเสน(LinearPermutation)
เมอมสงของทมลกษณะแตกตำงกนnชนจ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนเชงเสนจะเทำกบn!วธ
ตวอยาง 2สวนสตวแหงหนงประกอบดวยลงสงโตมำและนกเพนกวน2ตว(ด�ำและน�ำเงน)ยนเรยงแถวถำยรปเปนเสนตรง
จงหำจ�ำนวนวธในกำรยนถำยรปภำยใตเงอนไขดงน
จ�ำนวนสมำชกในสวนสตว (n = 5)
1) ไมมเงอนไข
จ�ำนวนวธในกำรยนถำยรป=5!
=5×4×3×2×1
=120วธ
2) นกเพนกวน 2 ตวยนตดกน
ในกรณนใหเรำจบเพนกวนทง2ตวมดรวมกนแลวมองกอนทเรำมดเปน1กอน
เพนกวนน�ำเงนเพนกวนด�ำลงสงโตมำ
1 2 3 4
จำกนนใหเรำท�ำกำรสบเปลยนเชงเสนตำมปกตแตอยำลมท�ำกำรสบเปลยนเชงเสนระหวำงนกเพนกวนทง2ตวดวย เนองจำก
ไมวำเพนกวนน�ำเงนจะอยทำงซำยหรอทำงขวำของเพนกวนด�ำทงสองตวยงคงยนตดกนอย
จ�ำนวนวธในกำรยนถำยรป =4!(เพนกวนนบรวมกน)×2!(สบเปลยนระหวำงเพนกวน)
=4×3×2×1×2×1
=48วธ
3) ลง สงโต และมายนตดกน
เพนกวนน�ำเงนเพนกวนด�ำลงสงโตมำ
เหมอนดงขอท2ในกรณนใหเรำจบลงสงโตและมำมดรวมกนแลวมองเปน1กอน
จ�ำนวนวธในกำรยนถำยรป =3!×3!(สบเปลยนภำยในระหวำงลงสงโตและมำ)
=3×2×1×3×2×1
=36วธ
4) เพนกวน 2 ตว ยนแยกกน
ในกรณนใหเรำจบเพนกวนตวใดตวหนงแยกออกไปกอน(ยกตวอยำงใหเปนเพนกวนน�ำเงน)
เพนกวนด�ำลงสงโตมำ
จำกนนใหท�ำกำรสบเปลยนเชงเสนระหวำงสตวทง4ตว
จ�ำนวนวธในกำรยนถำยรป =4!
จำกนนใหพจำรณำตำมเงอนไข(เพนกวนน�ำเงนไมสำมำรถยนตดเพนกวนด�ำได)
84 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ดงนนต�ำแหนงทเพนกวนด�ำสำมำรถเขำมำยนถำยรปไดจะเปนดงน
เพนกวนด�ำลงสงโตมำ
X X
จะเหนวำเพนกวนน�ำเงนไมสำมำรถเขำมำยนในต�ำแหนงท1และ2ได
ดงนนตวเลอกของเพนกวนน�ำเงน =3ตวเลอก
ดงนน จ�ำนวนวธในกำรยนถำยรป =4!×3
=4×3×2×1×3
=72วธ
5) สงโตยนตรงกลาง
เพนกวนน�ำเงนเพนกวนด�ำสงโตลงมำ
จำกรปจะเหนวำเรำไมสำมำรถขยบต�ำแหนงชองสงโตได
กำรสบเปลยนเชงเสนจงเหลอแคสตวเพยง4ตว
จ�ำนวนวธในกำรยนถำยรป =4!
=4×3×2×1
=24วธ
6) มาอยระหวางเพนกวนทง 2 ตว
กรณนใหมดมำและเพนกวนเปนกอนเดยวกน
เพนกวนน�ำเงนมำเพนกวนด�ำสงโตลง
เหลอกำรสบเปลยนเชงเสนเพยง3กลม =3!
จำกนนสงเกตวำเพนกวนทงสองตวสำมำรถสลบทกนได(ยงคงอยภำยใตเงอนไข“มำอยระหวำงเพนกวนทง2ตว”)
สบเปลยนเชงเสนระหวำงเพนกวน2ตว =2!
ดงนน จ�ำนวนวธในกำรยนถำยรป =3!×2!
=3×2×1×2×1
=12วธ
· กำรสบเปลยนเชงเสนของสงของทมบำงสงซ�ำกน
ในกรณทมสงของทมลกษณะเหมอนกน
85ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ถำมสงของทงหมดnชนและมบำงชนซ�ำกนสมมตใหมกำรซ�ำกนkกลมดงน
กลมท 1 มสงของซ�ำกน n1
สง
กลมท 2 มสงของซ�ำกน n2 สง
• •
• •
• •
กลมท k มสงของซ�ำกน nk สง
จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยน = วธ
ตวอยาง 3ก�ำหนดค�ำADMISSIONจงหำจ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนตวอกษร(โดยไมสนใจควำมหมำยของค�ำ)ภำยใตเงอนไข
ตำงๆดงน
1) ไมมเงอนไข
กลมตวอกษรทซ�ำกนไดแกI(2ตว)และS(2ตว)
ดงนน จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยน =
=
=90,720วธ
2) ตวอกษรทไมซ�ากนอยตดกน
ADMONIISS
อนดบแรกจบอกษรทไมซ�ำกนมดตดกนแลวมองเปน1กอนหลงจำกนนกเรยงสบเปลยนไดเทำกบ5!=120วธ
อนดบสองอกษรทไมซ�ำกนสำมำรถสลบทกนไดอก5!=120วธ
อนดบสำมใหน�ำตวอกษรทซ�ำกนมำเรยงสบเปลยนแบบกำรเรยงสบเปลยนสงของทซ�ำกนได4!= =6วธ
ดงนนวธเรยงสบเปลยนทงหมด=120+120+6=246วธ
แบบฝกหด
1.ครอบครวหนงประกอบดวยพอแมลกชำย2คนและลกสำว3คนนงเรยงแถวถำยรปโดยใหพอและแมนงตดกนลกชำยนงตด
กนลกสำวนงตดกนแตลกสำวคนแรกไมนงตดกบลกสำวคนทสองและใหพอแมนงอยระหวำงกลมของลกชำยและลกสำวจะม
วธกำรนงทงหมดกวธ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2! 2!9!
9 x 8 x 7 x 6 x 5 x 4 x 3 x 2 x 1
2 x 1 x 2 x 1
2! 2!4 x 3 x 2 x 1
2 x 1 x 2 x 1
86 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2.มทงหมดกวธในกำรจดเรยงตวอกษรค�ำวำCASABLANCAโดยใหตวBอยระหวำงตวC
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3.2)กำรสบเปลยนแบบวงกลม(CircularPermutation)
เมอสงของมลกษณะแตกตำงกนnชนจ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนแบบวงกลมจะมคำเทำกบ(n-1)!วธ
ตวอยาง 4ลกบอล6ลกประกอบไปดวยสแดงสด�ำสขำวสน�ำเงนสเขยวและสเหลองจงหำจ�ำนวนวธทงหมดเมอน�ำลกบอล
มำวำงเรยงเปนวงกลมตำมเงอนไขตำงๆดงน
จ�ำนวนลกบอลทแตกตำงกน(n)=6
1) ไมมเงอนไข
จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยน =(6-1)!
=120วธ
2) สแดงและสเหลองวางตดกน
ขนแรกใหมดลกบอลสแดงและสเหลองไวดวยกน(เหมอนกบกรณสบเปลยนเชงเสน)
แดง ขำว
เหลอง น�ำเงน
ด�ำ เขยว
จำกนนใหท�ำกำรสบเปลยนแบบวงกลมเชนเดม
***(แตอยาลมการสบเปลยนเชงเสนระหวางลกบอลสแดงและสเหลอง)***
จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยน =(5-1)!×2!
=4!×2!
=48วธ
3) สแดงตดสเหลอง สน�าเงนตดสขาว และสด�าตดสเขยว
แดง ขำว
เหลอง น�ำเงน
ด�ำ เขยว
จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยน =(3-1)!×2!×2!×2!(สบเปลยนเชงเสนของบอล3กลม)
=2!×2!×2!×2!
=16วธ
87ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
4) สขาวไมตดกบสด�า
เชนเดยวกบกรณสบเปลยนเชงเสนใหเรำแยกลกบอลสขำวออกมำกอน
แดง
น�ำเงนเหลอง
ด�ำ เขยว
กำรสบเปลยนแบบวงกลมสำมำรถท�ำได(5-1)!=4!วธ
แดง
น�ำเงนเหลอง
ด�ำ เขยว
จะเหนวำต�ำแหนงทไมสำมำรถวำงลกบอลสขำว=2ต�ำแหนง(สำมำรถวำงไดเพยง3ต�ำแหนง)
ดงนน จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยน =4!×3
=72วธ
เรำสำมำรถหำจ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนไดอกวธหนงดงน
เหตกำรณทลกบอลสขำวไมตดกบสด�ำ=จ�ำนวนวธทงหมด–เหตกำรณทลกบอลสขำวตดกบสด�ำ
กรณท 1จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนทงหมด
แดง ขำว
เหลอง น�ำเงน
ด�ำ เขยว
จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนทงหมด =(6-1)!
=5!
=120วธ
กรณท 2 จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนทลกบอลสขำวอยตดกบลกบอลสด�ำ
แดง เขยว
เหลอง น�ำเงน
ด�ำ ขำว
จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยน =(5-1)!×2!
=4!×2!
=48วธ
88 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ดงนน จ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนโดยลกบอลสขำวไมตดกบลกบอลสด�ำ
=120–48
=72วธ
แบบฝกหด
3.ถำจดลกแกวทงหมด6ลกซงมสแดงและสขำวรวมอยใหเรยงแถวเปน2แบบแบบทหนงใหเรยงลกแกวทงหมดเปนเสนตรง
โดยใหลกแกวสแดงและสขำวอยตดกนแบบทสองใหเรยงลกแกวเปนวงกลมโดยทลกแกวสแดงและสขำวอยตรงขำมกน
จ�ำนวนวธของกำรจดเรยงแตละแบบแตกตำงกนกวธ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. การจดหมและการเปลยนล�าดบ (Combination and Permutation)
4.1)กำรจดหม(Combination)
nCr =
n!(n− r)!r!
=
nr⎛
⎝⎜⎞
⎠⎟
โดยทnCrหมำยถงจ�ำนวนวธในกำรจดกลมของสงของจ�ำนวนrชนจำกnชนโดยไมสนใจล�ำดบ
4.2)กำรเปลยนล�ำดบ(Permutation)
nPr =
nCrxr! =
n!(n− r)!
โดยทnPrหมำยถงจ�ำนวนวธในกำรจดกลมของสงของจ�ำนวนrชนจำกnชนโดยสนใจล�ำดบ
r=3ตว
r=5ตว
***TIPS กำรคดnCrอยำงงำย***
nr⎛
⎝⎜⎞
⎠⎟=
n!(n− r)!r!
=n(n−1)(n− 2)...(n− r)!
(n− r)!r!
ตวอยางเชน
83⎛
⎝⎜⎞
⎠⎟=8x7x63!
=8x7x63x2x1
= 56
r=3
และ 85⎛
⎝⎜⎞
⎠⎟=8x7x6x5x4
5!=8x7x6x5x45x4x3x2x1
= 56
r=5
ดงนนถำr1+r
2=nแลว
nCr1=
nCr2
เทำกน
89ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
สมบตของการจดหม
1.
2.
3.
4.
n1⎛
⎝⎜⎞
⎠⎟= n
nn−1⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟= n
nn⎛
⎝⎜⎞
⎠⎟=1
n0⎛
⎝⎜⎞
⎠⎟=1
ตวอยาง 5ในกลมตวอยำงประกอบดวยผใหญ3คนเดกผชำย2คนและเดกผหญง2คน
1)เลอกตวแทน4คน
7C
4 =
12344567
xxxxxx
= 35วธ
2)เลอกตวแทน4คนโดยตองเปนเดกผชำยอยำงนอย1คนจ�ำนวนวธในกำรเลอกตวแทน4คนโดยมเดกผชำยอยำงนอย
1คน=จ�ำนวนวธทงหมด–จ�ำนวนวธโดยไมมเดกผชำยเลย
จำก1)จ�ำนวนวธในกำรเลอกตวแทน4คนแบบไมมเงอนไข=35วธ
ตองกำรหำจ�ำนวนวธในกำรเลอกตวแทน4คนโดยไมมเดกผชำยอยเลย
เทำกบวำคนทสำมำรถเปนตวแทนไดมเพยงผใหญและเดกผหญงเทำนน
จ�ำนวนผใหญรวมกบเดกผหญง=5คน
ดงนน 35–5C
4 =35-
123412345
xxxxxxx
=35-5=30วธ
3)เลอกตวแทน4คนโดยตองมผใหญเดกผชำยและเดกผหญงอยำงนอย1คน
จ�ำนวนวธ =3C
1 x
2C
1 x
2C
1 x
4C
1
โดย3C
1 มำจำกกำรเลอกผใหญ1คน จำกจ�ำนวน3คน
2C
1 มำจำกกำรเลอกเดกผชำย1คน จำกจ�ำนวน2คน
2C
1 มำจำกกำรเลอกเดกผหญง1คน จำกจ�ำนวน2คน
4C
1 มำจำกกำรเลอกตวแทน1คน จำกจ�ำนวน4คน(คนทเหลออย)
ดงนน จ�ำนวนวธ =3×2×2×4
=48วธ
4)เลอกตวแทน3คนโดยถำมเดกผชำยตองไมมเดกผหญงอยดวยกน
กรณท1มเดกผชำย1คน
จ�ำนวนวธ =3C
2 x
2C
1 =6วธ
n1⎛
⎝⎜⎞
⎠⎟= n
nn−1⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟= n
nn⎛
⎝⎜⎞
⎠⎟=1
n0⎛
⎝⎜⎞
⎠⎟=1
90 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
กรณท2มเดกผชำย2คน
จ�ำนวนวธ =3C
1 x
2C
2 =3วธ
กรณท3มเดกผหญง1คน
จ�ำนวนวธ =3C
2 x
2C
1 =6วธ
กรณท4มเดกผหญง2คน
จ�ำนวนวธ =3C
1 x
2C
2 =3วธ
กรณท5เปนผใหญหมดทง3คน
จ�ำนวนวธ =3C
3 =1วธ
ดงนน จ�ำนวนวธทงหมด=6+3+6+3+1 =19วธ
แบบฝกหด
4.ในกำรทศนศกษำของนกเรยนกลมหนงซงมจ�ำนวน14คนซงรวมAและBอยดวยในกำรพกแรมมหองพกอย2หองโดยหอง
101จคนได8คนและหอง102จคนได6คนจ�ำนวนวธทจดใหAและBอยหองเดยวกนตำงจำกจ�ำนวนวธทจดใหAและBอย
คนละหองกนกวธ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5.ตองกำรแตงตงคณะผบรหำรบรษทประกอบไปดวยประธำนบรษทรองประธำนเลขำนกำรเหรญญกอยำงละ1คนจำกกลมผ
ถอหนทมผชำย6คนและผหญง4คน จงหำ
1)จ�ำนวนรปแบบของกำรแตงตงแบบไมมเงอนไขและ
2)จ�ำนวนรปแบบของกำรแตงตงโดยทประธำนเปนผชำยและเลขำนกำรเปนผหญง
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
91ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
5. ความนาจะเปน (Probability)
5.1)กำรทดลองสม(RandomExperiment)
หมำยถง กำรกระท�ำทเรำไมรถงผลลพธแนนอนทจะเกดขนในอนำคตแตเรำสำมำรถบอกไดถงผลลพธทมโอกาสจะ
เกดขน เชนกำรโยนเหรยญทเรำสำมำรถบอกไดวำผลลพธสำมำรถเปน“หว”หรอ“กอย”กไดแตเรำไมสำมำรถระบได
อยำงแนนอนวำผลลพธทออกมำจะเปน“หว”หรอ“กอย”
อกตวอยำงหนงคอกำรทอยลกเตำเรำสำมำรถบอกไดวำผลลพธสำมำรถเปนตวเลข1-6แตเรำไมสำมำรถระบไดอยำง
แนนอนวำตวเลขทหงำยจะเปนตวเลขอะไร
5.2)แซมเปลสเปซ(SampleSpace)
หมำยถงเซตของผลลพธทงหมดทสำมำรถเกดขนไดโดยทวไปใชSเปนตวอกษร
ตวอยาง 6โยนเหรยญบำท1เหรยญสองครงโดยสนใจหนำของเหรยญทจะออกจงหำแซมเปลสเปซของกำรโยนเหรยญ
สองครง
ก�ำหนดให Hเปนผลลพธทเหรยญออก“หว”
Tเปนผลลพธทเหรยญออก“กอย”
โยนเหรยญครงท 1 โยนเหรยญครงท 2
H
H
T
H
T
T
ดงนนแซมเปลสเปซหรอS={(HH),(HT),(TH),(TT)}
ตวอยาง 7ทอยลกเตำสแดงและลกเตำสน�ำเงนพรอมกน1ครงจงหำแซมเปลสเปซของกำรทอยลกเตำทงสองลก
S={(1,1),(1,2),(1,3),(1,4),(1,5),(1,6),(2,1),(2,2),(2,3),(2,4),(2,5),(2,6),(3,1),(3,2),(3,3),(3,4),(3,5),
(3,6),(4,1),(4,2),(4,3),(4,4),(4,5),(4,6),(5,1),(5,2),(5,3),(5,4),(5,5),(5,6),(6,1),(6,2),(6,3),(6,4),(6,5),(6,6)}
หรอกลำวคอจ�ำนวนแซมเปลสเปซหรอn(S)=36
5.3)เหตกำรณ(Event)
หมำยถงผลลพธทเรำสนใจจำกำรทดลองสมโดยทวไปใชEเปนอกษรยอ
โดยทEจะเปนสบเซตของSเสมอ
ตวอยาง 8ทอยลกเตำสแดงและลกเตำสน�ำเงนพรอมกน1ครงจงหำเหตกำรณทผลรวมของแตมบนลกเตำเทำกบ6
E={(1,5),(2,4),(3,3),(4,2),(5,1)}
หรอกลำวคอจ�ำนวนเหตกำรณหรอn(E)=5
92 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
5.4)ควำมนำจะเปน(Probability)
ใหP(E)แทนควำมนำจะเปนของเหตกำรณ
P(E) =
)()(
SnEn
5.5)สมบตของควำมนำจะเปนของเหตกำรณ
1.0 P(E) 1โดยP(E)=0หมำยถงไมมเหตกำรณนนเกดขน
2.P(S)=1หมำยถงควำมนำจะเปนของแซมเปลสเปซเทำกบ1เสมอ
3.ถำP(E’)แทนควำมนำจะเปนทเหตกำรณEจะไมเกดขนแลว
P(E)=1–P(E’)
ตวอยาง 9ในกำรจบสลำกชงโชคมสลำกทงหมด10ใบซงแตละใบมมลคำตำงกนดงน
สลำกหมำยเลข1 มมลคำ500 บำท
สลำกหมำยเลข2 มมลคำ300 บำท
สลำกหมำยเลข3 มมลคำ200 บำท
สลำกหมำยเลข4-10 มมลคำ0 บำท
จงหำควำมนำจะเปนในกำรหยบสลำก2ใบพรอมกนแลวมมลคำรวม500บำท
ก�ำหนดใหSเปนแซมเปลสเปซและEเปนเหตกำรณทสลำกสองใบมมลคำรวม500บำท
n(S) =จ�ำนวนแซมเปลสเปซ(จ�ำนวนเหตกำรณทเปนไปไดทงหมด)
=จ�ำนวนวธในกำรหยบสลำก2ใบจำก10ใบ
=10C
2=10x92x1
=45วธ
n(E) =จ�ำนวนเหตกำรณทสนใจ(สลำกสองใบมมลคำรวม500บำท)
=สลำกหมำยเลข1+หมำยเลข4-10หรอสลำกหมำยเลข2+หมำยเลข3
=(1,4)(1,5)(1,6)(1,7)(1,8)(1,9)(1,10)(2,3)
=8เหตกำรณ/8วธ
จำก P(E) =n(E)n(S)
ดงนน P(E) =845
=0.1777...
=17.7777…%
****เรำสำมำรถเขยนP(E)ใหอยในรปของรอยละไดโดย
P(E)×100=P(E)%***
93ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แบบฝกหด
6. จำกกำรส�ำรวจบทควำมทเปนทนยมจำกสมำชกนตยสำรเลมหนงซงแตละคนจะตองมบทควำมทชอบอยำงนอยคนละ1
บทควำมซงผลกำรส�ำรวจเปนดงน
บทควำมเกยวกบสขภำพ24คน
บทควำมเกยวกบรถยนต21คน
บทควำมเกยวกบกฬำ23คน
ชอบทงบทควำมเกยวกบสขภำพและรถยนต10คน
ชอบทงบทควำมเกยวกบสขภำพและกฬำ9คน
ชอบทงบทควำมเกยวกบกฬำและรถยนต8คน
ชอบทง3บทควำม3คน
สมเลอกสมำชก1คนจำกสมำชกทงหมดจงหำควำมนำจะเปนทจะไดสมำชกทชอบบทควำมเกยวกบกฬำหรอบทควำมเกยว
กบรถยนต
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
1.ครอบครวหนงประกอบดวยพอแมลกชำย2คนและลกสำว3คนนงเรยงแถวถำยรปโดยใหพอและแมนงตดกนลกชำยนงตด
กนลกสำวนงตดกนแตลกสำวคนแรกไมนงตดกบลกสำวคนทสองและใหพอแมนงอยระหวำงกลมของลกชำยและลกสำวจะม
วธกำรนงทงหมดกวธ
วธท�า
พอแมลกชำย1ลกชำย2 ลกสำว1ลกสำว3ลกสำว2
สบเปลยนระหวำงคน 3 กลม =3!
สบเปลยนระหวำงพอและแม =2!
สบเปลยนระหวำงลกชาย 2 คน =2!
สบเปลยนระหวำงลกสาวคนท 1 และ 2 =2!
ดงนน จ�านวนวธในการนง=3!×2!×2!×2!
=3×2×1×2×1×2×1×2×1
= 48 วธ
เฉลยแบบฝกหด
94 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2.มทงหมดกวธในกำรจดเรยงตวอกษรค�ำวำCASABLANCAโดยใหตวBอยระหวำงตวC
วธท�า CBCAAAASLN
สบเปลยนตวอกษร8กลม(7ตว+1กลม) =8!
สบเปลยนระหวำงตวCทงสองตว =2!
ตวอกษรAซ�ำ4ตว =4!
ตวอกษรCซ�ำ2ตว =2!
ดงนนจ�ำนวนวธในกำรจดเรยงตวอกษร =
!2!4!2!8
xx =8×7×6×5=1,680วธ
3. ถำจดลกแกวทงหมด6ลกซงมสแดงและสขำวรวมอย ใหเรยงแถวเปน2แบบแบบทหนงใหเรยงลกแกวทงหมดเปนเสนตรง
โดยใหลกแกวสแดงและสขำวอยตดกนแบบทสองใหเรยงลกแกวเปนวงกลมโดยทลกแกวสแดงและสขำวไมอยตดกนจ�ำนวนวธ
ของกำรจดเรยงแตละแบบแตกตำงกนกวธ
วธท�า 1 2 3 4 แดง ขำว
สบเปลยนเชงเสน5กลม =5!
สบเปลยนลกแกวสแดงและสขำว =2!
ดงนนจ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนเปนเสนตรง=5!×2!
=5×4×3×2×1×2×1
=240วธ
แดง
1 2
3 4
สบเปลยนเชงวงกลม5กลม =(5-1)! =4!
ต�ำแหนงทลกแกวสขำวสำมำรถเขำไปได =3
ดงนนจ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนเชงวงกลม =4!×3
=4×3×2×1×3
=72วธ
ดงนนจ�ำนวนวธในกำรสบเปลยนลกแกวของทง2แบบแตกตำงกน240–72=168วธ
4. ในกำรทศนศกษำของนกเรยนกลมหนงซงมจ�ำนวน14คนซงรวมAและBอยดวยในกำรพกแรมมหองพกอย2หองโดยหอง
101จคนได8คนและหอง102จคนได6คนจ�ำนวนวธทจดใหAและBอยหองเดยวกนตำงจำกจ�ำนวนวธทจดใหAและB
อยคนละหองกนกวธ
วธท�า หอง101 หอง102
จดใหAและBอยหองเดยวกน
กรณท 1 (AและBอยหอง101)ซงจได8คนเมอAและBไปอยจงเหลออก6คน
เลอกคน6คนจำก12คน=12C
6 =924
95ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
กรณท 2 (AและBอยหอง102)ซงจได6คนเมอAและBไปอยจงเหลออก4คน
เลอกคน4คนจำก12คน=12C
4 =495
ดงนนจ�ำนวนวธในกำรจดใหAและBอยหองเดยวกน=924+495=1,419วธ
จดใหAและBอยคนละหองกน
กรณท 1 (Aอยหอง101และBอยหอง102)เหลอคนอยอก12คนทยงไมมหอง
หอง101จคนได8คนเมอAเขำไปอยจงเหลอทวำง7ท
เลอกคน7คนจำก12คนทเหลออยใหเขำพกในหอง101=12C
7=792
เหลอคนอยอก5คนใหเขำพกในหอง102กบB
กรณท 2(Aอยหอง102และBอยหอง102)เหลอคนอยอก12คนทยงไมมหอง
หอง102จคนได6คนเมอAเขำไปอยจงเหลอทวำง5ท
เลอกคน5คนจำก12คนทเหลออยใหเขำพกในหอง102=12C
5 =792
เหลอคนอยอก7คนใหเขำพกในหอง101กบB
ดงนนจ�ำนวนวธในกำรจดใหAและBอยคนละหองกน=792+792=1,584วธ
ดงนนจ�ำนวนวธทจดใหAและBอยหองเดยวกนตำงจำกจ�ำนวนวธทจดใหAและBอยคนละหอง
=1,584–1,419=165วธ
5.ตองกำรแตงตงคณะผบรหำรบรษทประกอบไปดวยประธำนบรษทรองประธำนเลขำนกำรเหรญญกอยำงละ1คนจำกกลมผ
ถอหนทมผชำย6คนและผหญง4คน จงหำ
1)จ�ำนวนรปแบบของกำรแตงตงแบบไมมเงอนไขและ
2)จ�ำนวนรปแบบของกำรแตงตงโดยทประธำนเปนผชำยและเลขำนกำรเปนผหญง
วธท�า
1)แตงตงแบบไมมเงอนไข
จำกคน10คนเลอกคณะผบรหำรบรษท4คนโดยทต�ำแหนงมควำมส�ำคญ
จ�ำนวนวธ=10P
4 =
10x9x8x74x3x2x1
x4!
=5,040วธ
ดงนนจ�ำนวนรปแบบของกำรแตงตงคณะผบรหำรบรษทแบบไมมเงอนไข=5,040วธ
2)ประธำนเปนผชำยและเลขำนกำรเปนผหญง
จ�ำนวนวธ =6C
1 ×
4C
1 ×
8C
1 ×
7C
1
โดย6C
1 มำจำกกำรเลอกผชำย1คนจำก6คนเปนประธำน
4C
1 มำจำกกำรเลอกผหญง1คนจำก4คนเปนเลขำนกำร
8C
1 มำจำกกำรเลอกคน1คนจำกทเหลอ8คนเปนรองประธำน(ไมสนเพศ)
7C
1 มำจำกกำรเลอกคน1คนจำกทเหลอ7คนเปนเหรญญก(ไมสนเพศ)
ดงนนจ�ำนวนวธ =6×4×8×7
=1,344วธ
ดงนนจ�ำนวนรปแบบของกำรแตงตงคณะผบรหำรบรษทโดยทประธำนเปนผชำยและเลขำนกำรเปนผหญง=1,344วธ
96 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
6. จำกกำรส�ำรวจบทควำมทเปนทนยมจำกสมำชกนตยสำรเลมหนงซงแตละคนจะตองมบทควำมทชอบอยำงนอยคนละ1บทควำม
ซงผลกำรส�ำรวจเปนดงน
บทควำมเกยวกบสขภำพ24คน
บทควำมเกยวกบรถยนต21คน
บทควำมเกยวกบกฬำ23คน
ชอบทงบทควำมเกยวกบสขภำพและรถยนต10คน
ชอบทงบทควำมเกยวกบสขภำพและกฬำ9คน
ชอบทงบทควำมเกยวกบกฬำและรถยนต8คน
ชอบทง3บทควำม3คน
สมเลอกสมำชก 1 คน จำกสมำชกทงหมด จงหำควำมนำจะเปนทจะไดสมำชกทชอบบทควำมเกยวกบกฬำหรอ
บทควำมเกยวกบรถยนต
วธท�า ขอนใหเรำใชควำมรเรองเซตและแผนภำพของเวนน-ออยเลอรในกำรแกปญหำ
จำกn(A∪B∪C)=n(A)+n(B)+n(C)–n(A∩B)–n(A∩C)–n(B∩C)+n(A∩B∩C)
ก�ำหนดให n(A)เปนจ�ำนวนสมำชกทชอบบทควำมเกยวกบสขภำพ
n(B)เปนจ�ำนวนสมำชกทชอบบทควำมเกยวกบรถยนต
n(C)เปนจ�ำนวนสมำชกทชอบบทควำมเกยวกบกฬำ
จะไดn(A)=24,n(B)=21,n(C)=23,n(A∩B)=10,n(A∩C)=9,n(B∩C)=8และn(A∩B∩C)=3
จำกแผนภำพเวนน-ออยเลอรn(A∪B∪C)=44และn(B∪C)=36
ดงนนเมอสมเลอกสมำชก1คนจำกสมำชกทงหมดควำมนำจะเปนทจะไดสมำชกทชอบบทควำมเกยวกบกฬำ
หรอบทควำมเกยวกบรถยนตเทำกบ3644
หรอเทำกบ0.82
A
8 6
9
6 5
3
7
B
C
97ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
นองๆสำมำรถศกษำเพมเตมไดท
Tag : คณตศำสตร,ควำมนำจะเปน,สตรเตรยมสอบ
•แบบฝกหด3.1ขอ1ควำมนำจะเปน
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch8-1
•แบบฝกหด3.1ขอ2ควำมนำจะเปน
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch8-2
•แบบฝกหด3.1ขอ3ควำมนำจะเปน
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch8-3
•แบบฝกหด3.1ขอ4ควำมนำจะเปน
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch8-4
•แบบฝกหด3.1ขอ5ควำมนำจะเปน
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch8-5
•สรปสตรคณตศำสตรส�ำหรบเตรยมสอบ-
เรองควำมนำจะเปน
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch8-6
98 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท9
สถต
ส�ำหรบในหวขอสถตเปนหวขอทตองใชทกษะในกำรค�ำนวณและจ�ำสตรคอนขำงมำกแตในสวนของขอสอบนนคอนขำงจะ
ออกแบบตรงตวไมมกำรพลกแพลงอะไรมำกนกในกำรทนองๆจะท�ำขอสอบเรองสถตไดใหนองๆหมนท�ำโจทยปญหำอยำงสม�ำเสมอ
และหำจดเชอมโยงของกำรหำคำกลำงขอมลกำรวดต�ำแหนงขอมลและกำรวดกำรกระจำยขอมลใหได
สถต หมำยถงวชำทเกยวกบกำรเกบรวบรวมน�ำเสนอและวเครำะหขอมล
ขอมลหมำยถงขอเทจจรงของเรองใดเรองหนงทเรำสนใจจะศกษำซงอำจจะเปนตวเลขหรอขอควำมกได
ระเบยบวธเชงสถต (Statistic Method)
1.กำรเกบรวบรวมขอมล(CollectionofData)
2.กำรน�ำเสนอขอมล(PresentationofData)
3.กำรวเครำะหขอมล(AnalysisofData)
4.กำรแปลควำมหมำยขอมล(InterpretationofData)
ประเภทของสถต
1. สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) คอ กำรใชขอมลทตควำมออกมำ ในกำรสรปลกษณะเฉพำะของกลม
ตวอยำงนนๆไมน�ำไปใชอำงองถงลกษณะเฉพำะของประชำกร
2. สถตเชงอนมาน (Inferences Statistical) คอกำรใชขอมลทตควำมออกมำในกำรสรปถงลกษณะเฉพำะของประชำกร
การจ�าแนกขอมล
1.จ�ำแนกตำมลกษณะของขอมล
1.1) ขอมลเชงปรมำณ(QuantitativeData)หมำยถงขอมลทใชแทนขนำดหรอปรมำณวดออกมำเปนคำตวเลขทสำมำรถ
น�ำมำใชเปรยบเทยบขนำดไดโดยตรง
1.2) ขอมลเชงคณภำพ(QualitativeData)หมำยถงขอมลทไมสำมำรถวดออกมำเปนคำตวเลขโดยตรงไดแตวดออกมำ
ในเชงคณภำพไดเชนกำรหำคำกลำงขอมล
2.จ�ำแนกตำมวธกำรเกบรวบรวมขอมล
2.1) ขอมลปฐมภม(PrimaryData)หมำยถงขอมลทไดจำกกำรรวบรวมจำกผทใหขอมลหรอแหลงทมำโดยตรง
2.2) ขอมลทตยภม(SecondaryData)หมำยถงกำรน�ำขอมลทผอนไดเกบรวบรวมไวแลวมำใชเปนขอมล
ขอมลแจกแจงความถ
หมำยถงจดขอมลทมอยใหเปนกลมๆคอใหขอมลทมคำใกลเคยงกนอยดวยกนเพอควำมสะดวกในกำรวเครำะห
99ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ตวอยาง
ตำรำงแสดงคะแนนสอบวชำคณตศำสตรของนกเรยนระดบชนม.6
คะแนน ควำมถ(f) ควำมถสะสม(fc) ควำมถสะสมสมพทธfc
N
1-10 5 5
11-20 9 14
21-30 15 29
31-40 11 40
1.อนตรภำคชนหมำยถงแตละชวงของขอมลเชน1-10เรยกอนตรภำคชนท1
2.ขอบบน=คำกงกลำงระหวำงMaxของอนตรภำคชนนนๆและMinของอนตรภำคชนถดไป
3.ขอบลำง=คำกงกลำงระหวำงMinของอนตรภำคชนนนๆและMaxของอนตรภำคชนกอนหนำ
4.ควำมกวำงของอนตรภำคชน(I)=ขอบบน–ขอบลำง
5.ควำมถ(f)หมำยถงจ�ำนวนขอมลทอยในอนตรภำคชนนนๆ
6.ควำมถสะสม(fc)หมำยถงผลรวมของควำมถของอนตรภำคชนนนๆกบควำมถสะสมของอนตรภำคชนกอนหนำ
***ควำมถสะสมชนสดทำย=จ�ำนวนขอมลทงหมด(N)***
7.ควำมถสมพทธ=fN
8.ควำมถสะสมสมพทธ=fcN
การวเคราะหขอมล
1.กำรหำคำกลำงขอมล
1.1) ขอมลไมแจกแจงความถ
1.1.1)คำเฉลยเลขคณต( )
ขอมล1ชด =Σxn
ขอมลkชดn1x1 + n2x2 +...+ nkxkn1 + n2 +...+ nk
=Σxn
fcNΣxn
fcN
n1x1 + n2x2 +...+ nkxkn1 + n2 +...+ nk
=n1x1 + n2x2 +...+ nkxkn1 + n2 +...+ nk
1.1.2)มธยฐำน(Median)
5
40
5
40
15
40
29
40
9
40
14
40
11
40
40
40
fcN
fcN
fcN
fcNfcN
fcN
fcN
f
N() ()ควำมถสมพทธ
100 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ขนตอนกำรหำมธยฐำน
1. เรยงล�ำดบขอมลจำกนอยไปหำมำก
2.หำต�ำแหนงขอมลโดยใชสตร2
1+n
3.ขอมลทต�ำแหนงตรงกบสตรคอคำมธยฐำน
1.1.3)ฐำนนยม(Mode)ใหเลอกขอมลทมคำซ�ำกนบอยครงทสดโดยฐำนนยมสำมำรถม1หรอ2ตวกได
ตวอยาง จงหำคำเฉลยเลขคณตมธยฐำนและฐำนนยมจำกชดขอมลทก�ำหนดให
16 14 11 11 20 19 8 5 14 13
1.คำเฉลยเลขคณต =16+14+11+11+ 20+19+8+ 5+14+13
10 ดงนน =
13110
=13.1
2.มธยฐำน 1.เรยงล�ำดบขอมลจะได581111131414161920
2.ต�ำแหนงของขอมล=10+12
=5.5(อยระหวำงต�ำแหนงท5และ6)
3.ขอมลต�ำแหนงท5=13ขอมลต�ำแหนงท6=14
ดงนนมธยฐำน=13.5
3.ฐำนนยม ขอมลทมควำมถมำกทสด=11(2ตว)และ14(2ตว)
ดงนนฐำนนยม=11และ14
แบบฝกหด
1.คะแนนสอบวชำภำษำองกฤษของนกเรยนหองหนงมดงน(มนกเรยนขำดสอบ1คน)
2 9 3 11 17 20 19
18 6 13 13 14 16 12
1)คนทขำดสอบตองสอบใหไดกคะแนนจงจะท�ำใหคะแนนเฉลยของกำรสอบเทำกบ12คะแนน
2)ถำนกเรยนทขำดสอบสอบได13คะแนนจงหำผลตำงของมธยฐำนและฐำนนยม
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
101ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
1.2) ขอมลแจกแจงความถ
1.2.1)คำเฉลยเลขคณต( ) =Σfxcn
โดย f=ควำมถของอนตรภำคชนนนๆ
xc=จดกงกลำงชน
2MaxMin +
n=จ�ำนวนขอมลหรอควำมถสะสมชนสดทำย
1.2.2)มธยฐำน(Med)
ขนตอนกำรหำมธยฐำน
1.หำต�ำแหนงขอมลโดยใชสตร 2n
2.น�ำต�ำแหนงของขอมลทไดไปเทยบกบควำมถสะสมวำอยในอนตรภำคชนใด
3.หำคำมธยฐำนโดยใชสตรMed = L + I
n2−ΣfLfMed
⎛
⎝
⎜⎜⎜
⎞
⎠
⎟⎟⎟
โดย L=ขอบลำงของชนทมมธยฐำนอย
I=ควำมกวำงของอนตรภำคชน
ΣfL =ควำมถสะสมจนถงกอนหนำชนทมมธยฐำนอย
Medf =ควำมถของชนทมมธยฐำนอย
1.2.3)ฐำนนยม(Mode)
สตร Mode = L + I d1d1 + d2
⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟
โดย L=ขอบลำงของชนทมฐำนนยมอย(ชนทมควำมถสงสด)
I=ควำมกวำงของอนตรภำคชน
d1=ผลตำงของควำมถของชนทมควำมถสงสดกบชนกอนหนำ
d2=ผลตำงของควำมถของชนทมควำมถสงสดกบชนถดไป
ตวอยางในกำรตรวจสขภำพประจ�ำปผลน�ำหนกของนกเรยนหองหนงเปนดงน
น�ำหนก(กโลกรม) ควำมถ ควำมถสะสม
41-50 5 5
51-60 11 16
61-70 15 31
71-80 12 43
81-90 5 48
91-100 2 50
fcN
fcN
102 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
จงหำคำเฉลยเลขคณตมธยฐำนและฐำนนยมจำกขอมลดงกลำว
1)คำเฉลยเลขคณต =Σfxn
จดกงกลำงชน =2
MaxMin +
ชนท1 =41+ 502
=45.5
ดงนนจดกงกลำงแตละชน=45.5,55.5,65.5,75.5,85.5และ95.5ตำมล�ำดบ(แตละชนมควำมกวำงอนตรภำคชนเทำกน)
Σfxn =
(45.5)(5)+ (55.5)(11)+ (65.5)(15)+ (75.5)(12)+ (85.5)(5)+ (95.5)(2)50
=334550
=66.9กโลกรม
2)มธยฐำน 1.หำต�ำแหนง=
2n=
502=25
น�ำหนก(กโลกรม) ควำมถ ควำมถสะสม
41-50 5 5
51-60 11 16
61-70 15 31
71-80 12 43
81-90 5 48
91-100 2 50
จำกควำมถสะสมจะเหนวำต�ำแหนงของมธยฐำนอยในอนตรภำคชนท3
จำก
ดงนนจะได
Med = L + I
n2−ΣfLfMed
⎛
⎝
⎜⎜⎜
⎞
⎠
⎟⎟⎟
Med = 60.5+10
502−16
15
⎛
⎝
⎜⎜⎜
⎞
⎠
⎟⎟⎟
Med = 66.5
fcN
fcN
103ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
น�ำหนก(กโลกรม) ควำมถ ควำมถสะสม
41-50 5 5
51-60 11 16
61-70 15 31
71-80 12 43
81-90 5 48
91-100 2 50
3)ฐำนนยมอนตรภำคชนทมควำมถสงสด
จำก ;d1=15-11=4และd
2=15-12=3
ดงนน
Mode = L + I d1d1 + d2
⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟
Mode = 60.5+10 44+3⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟
Mode = 66.21
สรปคำเฉลยเทำกบ66.9มธยฐำนเทำกบ66.5และฐำนนยมเทำกบ66.2
แบบฝกหด
2.จงหำคำมธยฐำนและฐำนนยมจำกตำรำงทก�ำหนดให
คะแนน ควำมถสะสม
11-13 3
14-16 8
17-19 15
20-22 21
23-25 25
26-28 30
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
104 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ตวอยาง
6 10 18 8 13 15 4 7 13 3
จำกชดขอมลทก�ำหนดใหจงหำQ3,D
8และP
40
2.กำรวดต�ำแหนงขอมล
2.1) ขอมลไมแจกแจงความถ
2.1.1)ควอไทล(Quartile)
ขนตอนกำรหำควอไทล
1.เรยงล�ำดบขอมลจำกนอยไปมำก
2.หำต�ำแหนงของควอไทลจำกสตรQrth =
r(n+1)4
3.ขอมลทต�ำแหนงตรงกบสตรคอคำควอไทล
2.1.2)เดไซล(Decile)
ขนตอนกำรหำเดไซล
1.เรยงล�ำดบขอมลจำกนอยไปมำก
2.หำต�ำแหนงของเดไซลจำกสตรDrth =
r(n+1)10
3.ขอมลทต�ำแหนงตรงกบสตรคอคำเดไซล
2.1.3)เปอรเซนไทล
ขนตอนกำรหำเปอรเซนไทล
1.เรยงล�ำดบขอมลจำกนอยไปมำก
2.หำต�ำแหนงของเปอเซนไทลจำกสตรPrth =
r(n+1)100
3.ขอมลทต�ำแหนงตรงกบสตรคอคำเปอรเซนไทล
***กำรหำควอไทลเดไซลและเปอรเซนไทลจะคลำยกบกำรหำมธยฐำนซงจรงๆแลวมธยฐำนกจดเปนกำรต�ำแหนงของ
ขอมลเชนกนเพยงแตมธยฐำนเรำจะแบงขอมลออกเปน2สวนในขณะทควอไทลจะแบงขอมลออกเปน4สวนเดไซล10สวนและ
เปอรเซนไทล100สวน***
***Q2=D
5=P
50=Median***
fcN
fcN
fcN
105ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
1)เรยงล�ำดบขอมลจำกนอยไปมำกจะได
3 4 6 7 8 10 13 13 15 18
2)หำต�ำแหนงของQ3,D
8และP
40
ต�ำแหนงของQ3 ==
r(n+1)4
==3(10+1)4
== 8.25
ต�ำแหนงของD6 ==
r(n+1)10
==8(10+1)10
== 6.6
ต�ำแหนงของP40 ==
r(n+1)100
==40(10+1)100
== 4.4
3)เทยบต�ำแหนงกบQ,DและPดวยบญญตไตรยำงศ
ต�ำแหนงของQ3 =8.25(อยระหวำงต�ำแหนงท8และ9)
ขอมลต�ำแหนงท8=13 ขอมลต�ำแหนงท9=15
ผลตำงขอมล=2(มำจำก15-13) ผลตำงต�ำแหนงของขอมล =1(มำจำก9-8)
ดงนนต�ำแหนงท8.25=คำในต�ำแหนงท8+(0.25)2=13+0.5 =13.5
ต�ำแหนงของD6 =6.6(อยระหวำงต�ำแหนงท6และ7)
ผลตำงขอมล=3(มำจำก13-10) ผลตำงต�ำแหนงของขอมล =1(มำจำก7-6)
ดงนนต�ำแหนงท6.6=คำในต�ำแหนงท6+(0.6)3=10+1.8 =11.8
ต�ำแหนงของP40 =4.4(อยระหวำงต�ำแหนงท4และ5)
ผลตำงขอมล=1(มำจำก8-7) ผลตำงต�ำแหนงของขอมล =1(มำจำก5-4)
ดงนนต�ำแหนงท4.4=คำในต�ำแหนงท4+(0.4)1=7+0.4 =7.4
ดงนนQ3 =13.5,D
8=11.8และP
40=7.4
fcN
fcN
fcN
= 6.6
2.2) ขอมลแจกแจงความถ
2.1.1)ควอไทล(Quartile)
ขนตอนกำรหำควอไทล1.หำต�ำแหนงของควอไทลจำกสตรQrth =
rn4
2. Dr = L + I
rn10
−ΣfLfD
⎛
⎝
⎜⎜⎜
⎞
⎠
⎟⎟⎟
2.1.2)เดไซล(Decile)
ขนตอนกำรหำเดไซล 1.หำต�ำแหนงของเดไซลจำกสตรDrth =
rn10
2. Dr = L + I
rn10
−ΣfLfD
⎛
⎝
⎜⎜⎜
⎞
⎠
⎟⎟⎟
fcN
fcN
fcN
fcN
Q
106 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2.1.3)เปอรเซนไทล
ขนตอนกำรหำเปอรเซนไทล1.หำต�ำแหนงของเปอรเซนไทลจำกสตรPrth =
rn100
2. Pr = L + I
rn100
−ΣfLfP
⎛
⎝
⎜⎜⎜
⎞
⎠
⎟⎟⎟
โดย L =ขอบลำงของชนทมควอไทลเดไซลเปอเซนไทลอย
I =ควำมกวำงของอนตรภำคชน
ΣfL =ควำมถสะสมจนถงกอนหนำชนทมมควอไทลเดไซลเปอเซนไทล PDQf ,, =ควำมถของชนทมมควอไทลเดไซลเปอรเซนไทลอย
ตวอยางในกำรตรวจสขภำพประจ�ำปผลน�ำหนกของนกเรยนหองหนงเปนดงน
น�ำหนก(กโลกรม) ควำมถ ควำมถสะสม
41-50 5 5
51-60 11 16
61-70 15 31
71-80 12 43
81-90 5 48
91-100 2 50
น�ำหนก(กโลกรม) ควำมถ ควำมถสะสม
41-50 5 5
51-60 11 16
61-70 15 31
71-80 12 43
81-90 5 48
91-100 2 50
จงหำQ1,D
3และP
70จำกขอมลดงกลำว
1)หำต�ำแหนงQ1, D
3และP
70
ต�ำแหนงของQ
1 =
rn4
=1(50)4
=12.5
ต�ำแหนงของD3 =
rn10
=3(50)10
=15
ต�ำแหนงของP70 =
rn100
=70(50)100
= 35
fcN
fcN
fcN
fcN
fcN
107ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
จำกต�ำแหนงของQ1, D
3และP
70 จะเหนวำQ
1และD
3 อยในอนตรภำคชนท2ในขณะทP
70อยในอนตรภำคชนท4
Q1
: จำก Qr = L + I
rn4−ΣfLfQ
⎛
⎝
⎜⎜⎜
⎞
⎠
⎟⎟⎟
จะได Q1 = 50.5+1012.5− 511
⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟
ดงนน Q1 = 57.32
D3
: จำก Dr = L + I
rn10
−ΣfLfD
⎛
⎝
⎜⎜⎜
⎞
⎠
⎟⎟⎟
จะได D3 = 50.5+1015− 511
⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟
ดงนน D3 = 59.59
P70
: จำก Pr = L + I
rn100
−ΣfLfP
⎛
⎝
⎜⎜⎜
⎞
⎠
⎟⎟⎟
จะได P70 = L + I35−3112
⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟ 70.5 + 10 P70 = L + I35−3112
⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟
ดงนน P70 = 73.83
ดงนนQ1=57.32,D
3 =59.59,และP
70=73.83
ขอควรจ�า
TIPSถำหำกต�ำแหนงของมธยฐำนควอไทลเดไซลหรอเปอรเซนไทลมคำตรงกบควำมถสะสมของชนใดมธยฐำนควอไทล
เดไซลหรอเปอเซนไทลจะมคำเทำกบขอบบนของชนนนๆ
fcN
fcN
fcN
3.กำรวดกำรกระจำยขอมล
3.1)พสย=Max–Min
3.2)สวนเบยงเบนควอไทล =Q3 −Q12
3.3)สวนเบยงเบนเฉลย(M.D)=Σ | x − x |
n
3.4)สวนเบยงเบนมำตรฐำน(S.D.)=Σ(x − x )2
n
3.5)ควำมแปรปรวน(S.D.)2=
Σ(x − x )2
n
fcN
fcN
fcN
fcN
108 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
ตวอยางจงหำพสยและสวนเบยงเบนมำตรฐำนจำกขอมลตอไปน
16 14 11 11 20 19 8 5 14 13
จำกพสย =Max–Min =20–5
ดงนน พสย = 15
จำก x = Σxn
x =16+14+11+ 20+19+8+ 5+14+1310
16+14+11+ 20+19+8+ 5+14+1310
ดงนน = 13.1
จำก S.D.=Σ(x − x )2
n
S.D.=(16−12)2 + (14−12)2 + (11−12)2 + (11−12)2 + (20−12)2 + (19−12)2 + (8−12)2 + (5−12)2 + (14−12)2 + (13−12)2
10
ดงนน S.D. = 4.53
แบบฝกหด
3.พจำรณำขอมลตอไปน
1)หำกก�ำหนดใหขอมลทงสองชดไดแกกและขมจ�ำนวนขอมลและผลรวมของก�ำลงสองขอมลแตละขอมลเทำกนหำก
ชดขอมลกมคำเฉลยเลขคณตมำกกวำชดขอมลขชดขอมลกจะมคำกำรกระจำยของขอมลสงกวำชดขอมลข
2)หำกก�ำหนดใหขอมลทงสองชดไดแกคและงมคำเฉลยเลขคณตเทำกนและผลรวมของก�ำลงสองขอมลแตละขอมล
เทำกนหำกชดขอมลคมจ�ำนวนประชำกรมำกกวำชดขอมลงชดขอมลคจะมคำกำรกระจำยของขอมลต�ำกวำชดขอมลง
ขอใดเปนจรงเมอพจำรณำสวนเบยงเบนมำตรฐำนของขอมล
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
109ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
เฉลยแบบฝกหด
1.คะแนนสอบวชำภำษำองกฤษของนกเรยนหองหนงมดงน(มนกเรยนขำดสอบ1คน)
2 9 3 11 17 20 19
18 6 13 13 14 16 12
1)คนทขำดสอบตองสอบใหไดกคะแนนจงจะท�ำใหคะแนนเฉลยของกำรสอบเทำกบ12คะแนน
2)ถำนกเรยนทขำดสอบสอบได13คะแนนจงหำผลตำงของมธยฐำนและฐำนนยม
วธท�า 1)ก�ำหนดให x =12
คะแนนของคนทขำดสอบ =x
12 =2+ 9+3+11+17+ 20+19+18+ 6+13+13+14+16+12+ x
15 180 =173+x
x=180-173
x =7
ดงนนนกเรยนทขำดสอบตองไดคะแนน7คะแนน
2)เรยงล�ำดบขอมลจำกนอยไปมำก
236911121313141617181920
ต�ำแหนงมธยฐำน=ต�ำแหนงท8
มธยฐำน =13
ฐำนนยม =ขอมลทมควำมถสงสด
=13
ดงนนผลตำงของมธยฐำนและฐำนนยม=0
2.จงหำคำมธยฐำนและฐำนนยมจำกตำรำงทก�ำหนดให
คะแนน ควำมถสะสม
11-13 3
14-16 8
17-19 15
20-22 21
23-25 25
26-28 30
110 ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
วธท�าจำกตำรำงใหน�ำคำควำมถสะสมไปหำควำมถในแตละอนตรภำคชน
คะแนน ควำมถ ควำมถสะสม
11-13 3 3
14-16 5 8
17-19 7 15
20-22 6 21
23-25 4 25
26-28 5 30
1)ต�ำแหนงของมธยฐำน =15
จำก ***TIPSถำหำกต�ำแหนงของมธยฐำนควอไทล เดไซลหรอเปอเซนไทลมคำตรงกบควำมถสะสมของชนใดมธยฐำน
ควอไทลเดไซลหรอเปอเซนไทลจะมคำเทำกบขอบบนของชนนนๆ
ดงนน มธยฐาน = 20+192
= 19.5
2)ฐำนนยมมำจำกชนทมควำมถมำกสด=อนตรภำคชนท3(ควำมถ=7)
จำก Mode = L + I d1d1 + d2
⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟
Mode =16.5+3 12+1⎛
⎝⎜
⎞
⎠⎟
ดงนนฐำนนยม=17.5
3.พจำรณำขอมลตอไปน
1)หำกก�ำหนดใหขอมลทงสองชดไดแกกและขมจ�ำนวนขอมลและผลรวมของก�ำลงสองขอมลแตละขอมลเทำกนหำก
ชดขอมลกมคำเฉลยเลขคณตมำกกวำชดขอมลขชดขอมลกจะมคำกำรกระจำยของขอมลสงกวำชดขอมลข
2)หำกก�ำหนดใหขอมลทงสองชดไดแกคและงมคำเฉลยเลขคณตเทำกนและผลรวมของก�ำลงสองขอมลแตละขอมล
เทำกน หำกชดขอมล ค มจ�ำนวนประชำกรมำกกวำชดขอมล ง ชดขอมล ค จะมคำกำรกระจำยของขอมลต�ำกวำชด
ขอมลง
ขอใดเปนจรงเมอพจำรณำสวนเบยงเบนมำตรฐำนของขอมล
วธท�า 1)จำก
ก�ำหนดให มคำเทำกนแตชดขอมลกมคำของ มำกกวำจงท�ำใหสวนเบยงเบนมำตรฐำนของชดขอมล
กมคำนอยกวำสวนเบยงเบนมำตรฐำนของชดขอมลขดงนนชดขอมลกมคำกำรกระจำยของขอมลนอยกวำขอควำม
(1) จงผด
2)ก�ำหนดให มคำเทำกนแตชดขอมลคมคำของ มำกกวำจงท�ำใหสวนเบยงเบนมำตรฐำนของชดขอมล
คมคำนอยกวำสวนเบยงเบนมำตรฐำนของชดขอมลงดงนนชดขอมลคมคำกำรกระจำยของขอมลนอยกวำขอควำม
(2). จงถกตอง
fcN fc
N
111ตวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
นองๆสำมำรถศกษำเพมเตมไดท
Tag : สอนศำสตร,คณตศำสตร,สถต
•20:สถต1
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch9-1
•21:สถต2
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch9-2
•22:สถต3
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch9-3
•23:สถต4
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch9-4
•24:สถต5
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch9-5
•สรปสตรคณตศำสตรส�ำหรบเตรยมสอบ-
เรองสถต
http://www.trueplookpanya.com/book/m6/
onet-math/ch9-6
บรรณานกรม
สมย เหลาวานชย และ พวพรรณ เหลาวานชย. (ม.ป.ป.). คณตศาสตร 1 พนฐาน + เพมเตม. กรงเทพมหานคร :
ส�านกพมพไฮเอดพบลชชง.
สมย เหลาวานชย และ พวพรรณ เหลาวานชย. (ม.ป.ป.). คณตศาสตร 2 พนฐาน + เพมเตม. กรงเทพมหานคร :
ส�านกพมพไฮเอดพบลชชง.
สเทพ ทองอย. (ม.ป.ป.). คมอคณตศาสตร ม.5 เลม 3 ค.011. กรงเทพมหานคร : ส�านกพมพภมบณฑต.