ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

47
ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว…ไทย โครงการเสวนาสาธารณะ เศรษฐกิจแห่งวันพรุ่งนี้ (Economy of Tomorrow) โดยมูลนิธิฟรีดริค เอแบร์ท ประเทศไทย (FES) ร่วมกับบริษัท ป่าสาละ จากัด 15 ธันวาคม 2557

description

สไลด์ประกอบการเสวนา วันที่ 15 ธันวาคม 2557 บริษัท ป่าสาละ จำกัด ร่วมมือกับโครงการ ‘เศรษฐกิจแห่งวันพรุ่งนี้’ ภายใต้ มูลนิธิ ฟรีดริค เอแบร์ท (FES) ประจำประเทศไทย ถอดบทเรียนธุรกิจเขียวในประเทศไทย 4 แห่ง 4 ธุรกิจ 4 ขนาด เพื่อลดความสงสัยและความเข้าใจผิด รวมถึงร่วมเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับผลิตภาพ (productivity) สีเขียวและนวัตกรรม (innovation) สีเขียวที่แท้จริงออกสู่สาธารณะ ดาวน์โหลดกรณีศึกษา

Transcript of ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

Page 1: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ถอดบทเรยนธรกจเขยว…ไทย

โครงการเสวนาสาธารณะ เศรษฐกจแหงวนพรงน (Economy of Tomorrow) โดยมลนธฟรดรค เอแบรท

ประเทศไทย (FES) รวมกบบรษท ปาสาละ จ ากด

15 ธนวาคม 2557

Page 2: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ปาสาละคอใคร?

2

“Sustainable Business Accelerator”

ปาสาละเปนบรษท “ปลกธรกจทยงยน” แหงแรกในประเทศไทย กอตงเดอน ก.ค. 2556 เปาหมายของเราคอจดประกายและด าเนนวาทกรรมสาธารณะเกยวกบธรกจทยงยน ผานการจดสมมนา อบรม ประชมเชงปฏบตการ ผลตสอสงพมพและออนไลน รวมทงผลตงานวจยในประเดนความยงยน และสงเสรมการวดผลตอบแทนทางสงคม

Page 3: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

สนคาและบรการ

3

การเผยแพรความรเกยวกบธรกจทยงยน

การสรางความรเกยวกบธรกจท

ยงยน

การสรางเครอขาย

เกยวกบธรกจทยงยน

ทวร

อบรม

หนงสอ

วจย

วางระบบประเมนผลลพธ

สมมนา

Page 4: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

เปาหมายโครงการ “จดท ากรณศกษาและรายงาน “นวตกรรมเขยว” (green innovation) และ “ผลตภาพเขยว” (green productivity)”

จดประกายการอภปรายถกเถยงเรอง “ธรกจทยงยน” ในสงคมไทย

สรางความตระหนกใน “เหตผลทางธรกจ” (business case) ของการเปลยนผานไปสธรกจทยงยน

กระตนใหบรษทอนๆ รวมถงผด าเนนนโยบายในประเทศไดเลงเหนความส าคญและประโยชนของการใชกลยทธ “นวตกรรมเขยว” (green innovation) และ “ผลตภาพเขยว” (green productivity) สรางมลคาเพมทางธรกจและประโยชนตอสงคม

4

Page 5: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

กรณศกษา “ธรกจเขยว” 4 บรษท

5

Page 6: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

เขาหาลกคาเขยว ในภาวะแขงขนสง

Page 7: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ก าเนด Plan Toys ป 2524

“เราคดวาสาเหตทสงคมไมดนาจะเกดจากระบบการศกษา ระบบความร และความคดของคนเปนหลก ฉะนนหากเปดโอกาสใหคนรนใหมไดเรยนรในสงทดงาม ถกตอง กนาจะชวยเปลยนแปลงสงคมไดทางหนง จงสนใจทจะท าธรกจเกยวกบเดก ทงการท าโรงเรยนรกลก ซงปจจบนกลายเปนโรงเรยนรงอรณ การท าหนงสอรกลกเพอใหความรเรองการเลยงดลกใหมพฒนาการตามวยทเหมาะสม และกคดถงเรองของเลนทจะชวยใหเดกมพฒนาการดานตางๆ ผานการเลน” วฑรย วระพรสวรรค ผรวมกอตงและประธานกรรมการบรหาร บรษท แปลน ครเอชนส จ ากด

7

Page 8: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

จดก าเนดนวตกรรม: ของเลนไมจากยางพาราหมดอาย

“ผมเกดทตรง ซงมตนยางเยอะ พอกลบไปบานทไรกจะเหนชาวสวนเผาตนยาง ซงถกโคนทงเมอมอายประมาณ 25 ปเพราะใหน ายางไมไดแลว ประกอบกบตอนนนเรมมบรษทญปนเขามาซอไมยางไปใชท าเฟอรนเจอร กเลยมความคดวาเรานาจะเอาไมยางมาท าของเลนได เราจงเปนผผลตของเลนจากไมยางพาราทหมดอายการใหน ายาง (Recycled Rubber Wood) รายแรกของโลก เพราะนอกจากจะยงคงคอนเซปตการน าไมทชาวบานไมตองการมาใชซ าแลว มนกยงมเยอะ และเราไปเอามาฟรไดในตอนนน”

8

Page 9: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ประโยชนของการใชยางพาราหมดอาย

• ไมมผลกระทบกบสงแวดลอม เพราะตนยางเปนพชเศรษฐกจทปลกเพอกรดเอาน ายางมาใชประโยชนเปนหลก แตกตางจากไมชนดอนทปลกเพอใชเนอไมอยางเดยว

• เนองจากราคาน ายางใหผลตอบแทนสงกวาราคาตนยาง ชาวบานจงจะไมตดตนยางทงหากยงไมหมดอายการใหน ายาง

• เมอตนยางเรมเขาสวยหมดน ายาง ชาวสวนจะไมใสปยและไมใชสารเคมกบตนยาง เพราะไมคมคากบการลงทน ไมยางพาราทหมดอายการใหน ายางจงเปนไมทปลอดจากสารเคมโดยปรยาย

• ถกตคาการปลอยคารบอนเปนศนย

9

Page 10: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ความทาทาย 30 ป: การรกษาเนอไมจากมอด

• ไมยางพาราเปนไมทมแปงมาก จงเปนทโปรดปรานของมอดและแมลง

• บรษทตองใชสารเคมทไมเปนอนตรายในการรกษาเนอไมไปกอน

• ประมาณป 2542 จงสามารถเลกใชสารเคมแลวเปลยนมาใชวธการทางธรรมชาต ดวยการใชความรอนมากขนในการอบไม รวมถงเพมกระบวนการดแลในการจดเกบ แตกยงไมสามารถปองกนมอดได 100 เปอรเซนต

• แตละปจะมของเสยทลกคาสงคนเพราะมอดกนเนอไม 50-100 ชด

• ป 2555 แปลนทอยสจงสามารถดดแปลงวธการใชคลนไมโครเวฟในการอบอาหาร มาพฒนาเปนระบบการก าจดมอดในของเลนไมยางพาราดวยคลนไมโครเวฟไดส าเรจ ท าใหสามารถปองกนมอดอยางปลอดภย 100 เปอรเซนต

10

Page 11: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

วสดเขยว (Green Materials)

ป 2536 : เปลยนมาใชบรรจภณฑทท าจากกระดาษรไซเคลในป 2536

ป 2543 :

เรมใชหมกพมพจากถวเหลองแทนหมกพมพจากปโตรเลยมในการผลตสอสงพมพและบรรจภณฑตางๆ เพอลดปญหาการยอยสลายทยาวนาน

เปลยนจากการใชสทมโซลเวนทเปนตวท าละลายมาเปนสทมตวท าละลายเปนน าในการผลตของเลนแปลนทอยสทกชน เพอใหปราศจากสวนผสมของสารปรอท ตะกว และโลหะหนกตางๆ ซงอาจเปนอนตรายตอเดกและสงแวดลอม

เปลยนจากสเคมมาใชสทมาจากธรรมชาต

11

Page 12: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

มาตรฐานคณภาพ ความปลอดภย และไมทยงยน ปทไดรบ มาตรฐาน รายละเอยด

2542 ISO 9001 มาตรฐานสากลดานความเปนเลศทางคณภาพ และประสทธภาพของการด าเนนงานภายในองคกร

2545 ISO 14001 มาตรฐานระบบการจดการดานสงแวดลอม

2546 OHSAS 18001 มาตรฐานระบบจดการดานชวอนามยและความปลอดภย

2547 SA 8000 มาตรฐานแรงงานวาดวยความรบผดชอบตอสงคม

2548 ฉลากเขยว ฉลากทใชกบผลตภณฑทมคณภาพ และมผลกระทบตอสงแวดลอม

นอยกวา เมอน ามาเปรยบเทยบกบผลตภณฑทท าหนาทอยางเดยวกน

2553 FSC Chain of

Custody (CoC)

มาตรฐานส าหรบผลตภณฑไมทมการผลตหรอจ าหนายจากสวนไมท

ไดรบการรบรอง ตงแตกระบวนการจดหาแหลงวตถดบ การรบและ

การจดเกบวตถดบ การควบคมปรมาณ ตลอดจนการขายและการสง

มอบ

N.A. ASTM & EN71 มาตรฐานของเลนทปลอดภยของสหรฐอเมรกาและยโรป 12

Page 13: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

เคลดลบการเตบโตชวงแรก - “ดไซนเตะตา ราคาถกใจ”

ยอดขาย 95% มาจากการสงออก

น าแนวคด Simplicity มาประสานกบแนวคด Design for Child Development ท าใหของเลนของบรษทมเนอหาทเหมาะสม และมรปรางหนาตาแตกตางจากคแขง ซงขณะนนเปนผผลตของเลนไมรายเลกๆ ในยโรป ทผลตกนแบบอตสาหกรรมในครวเรอน

13

Page 14: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

นวตกรรมการออกแบบ

14

Page 15: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

รางวลระดบโลก

15

Page 16: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ความทาทายวนน - คแขงรกคบ พษวกฤตเศรษฐกจโลก และตนทนสง

• ศตวรรษท 21 จนเปดประเทศ ผผลตของเลนไมแบรนดยโรปเปลยนไปใชประเทศจนเปนฐานในการผลตสนคา ขณะทจนเองกพฒนาคณภาพและผลตของเลนภายใตแบรนดของตวเองออกมาแขง เชน ของเลนไมแบรนด BeeBoo

• ป 2549 Brio ผแทนจ าหนายของเลนแปลนทอยสในสหรฐอเมรกา ประสบปญหาทางการเงนจนตองปดกจการ สงผลกระทบตอยอดขายในตลาดสหรฐ บรษทจงตดสนใจตงบรษทลก PlanToys Inc. ขนมาดแลตลาดสหรฐอเมรกา แคนาดา และอเมรกาใต สวนตลาดอนยงคงขายผาน Distributor เชนเดม

• ป 2551 สหรฐอเมรกาเกดวกฤตสนเชอซบไพรม ป 2552 เศรษฐกจยโรปเกดวกฤต บวกกบการออนตวของคาเงนยโร กระทบตอค าสงซอของแปลนทอยส

• ขณะเดยวกน ไมยางมราคาสงขน 2 เทา ในชวง 3-4 ปทผานมา และตนทนแรงงานเพมจากนโยบายคาแรงขนต า 300 บาท

16

Page 17: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

การปรบตวของแปลนทอยส

• ยอดขายของบรษทในชวงป 2554-2556 ลดลงจากป 2553 อยางมาก คอลดจาก 423 ลานบาทในป 2553 เปน 355 ลานบาท 324 ลานบาท 331 ลานบาทตามล าดบ และท าใหประสบปญหาขาดทน จนตองขายทรพยสนคอทดนในจงหวดตรงในป 2556 เพอน าเงน 25 ลานบาทมาใชเปนทนในการด าเนนกจการตอ

• คดคนนวตกรรมใหม “แปลนวด” : อดขเลอยใสแมพมพ ใสส ใชแทนไมจรง

• ลดตนทนได 32% และท าใหท าของเลนน าไดส าเรจ

• แตแปลนวดใชไดเฉพาะชนสวนยากๆ หรอชนทตองท าลวดลายบนผวไมเทานน จงยงไมสามารถตอบโจทยไดรอยเปอรเซนต ขณะทตองใชเงนลงทนกวา 100 ลานบาท

• แปลนวด: 30-40% ของยอดขายป 2556

17

Page 19: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ใช “เขยว” คมตนทนและสรางตลาด - Eco Efficiency & Eco Design

• หลกการ 7 ขอ ของ Eco Efficiency : 1.การใชทรพยากรและวตถดบในการผลตสนคาอยางมประสทธภาพ 2.การใชพลงงาน 3.การปลอยสารพษและของเสย 4.การน ากลบมาใชใหม 5.การใชทรพยากรหมนเวยน 6.การเพมอายผลตภณฑ 7.การเพมระดบการใหบรการแกผลตภณฑและเสรมสรางธรกจ

• หลกการ 7 ขอ ของ Eco Design : 1. ลดการใชวสดทมผลกระทบตอสงแวดลอม 2. ลดปรมาณและชนดของวสดทใช 3. ปรบปรงกระบวนการผลต 4. ปรบปรงระบบการขนสงผลตภณฑ 5. ปรบปรงขนตอนการใชผลตภณฑ 6. ปรบปรงอายผลตภณฑ และ 7. ปรบปรงขนตอนการทงและท าลายผลตภณฑ

• ตวอยาง: บรษทไดลดกลองบรรจภณฑทมถง 130 กวาขนาด ลงมาเหลอ 35 ขนาด เพอลดพนทในการเกบสตอกกลอง และท าใหสามารถจดการพนทในการขนสงไดอยางมประสทธภาพยงขน

19

Page 20: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ความ “ใจถง” กบการดแลสงแวดลอม กบความทาทายในการขยายกจการ

Page 21: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ก าเนดชวาศรม ป 2538

บญช โรจนเสถยร ตดสนใจทบ “บานอยสบาย” ซงเปนบานพกตากอากาศบนพนท 7 ไรของครอบครวทเขาตะเกยบ อ าเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ เพอเปลยนเปนรสอรตสขภาพระดบหร โดยใชเวลาในการกอสราง 4 ป ใชเงนลงทน 26 ลานดอลลาร มหองพกส าหรบผมาใชบรการ 57 หอง กอนจะเปลยนหองพกของบญชมาเปนหองพกหลงท 58 หลงจากเขาเสยชวตในป 2550 แตมหองทรตเมนตตางๆ ถง 72 หอง นบเปนรปแบบของธรกจโรงแรมหรอรสอรตทไมเคยมมากอนในประเทศไทย รวมถงยงเปนรสอรตสขภาพแหงแรกในเอเชย ใหบรการ 6 ดาน คอ สปา ฟตเนส กายภาพบ าบด การดแลสขภาพแบบองครวม ความงาม(ชะลอวย) และอาหารสขภาพ

21

Page 22: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ไมเคยปลอยน าเสยออกจากรสอรตแมแตหยดเดยว

• ขดทะเลสาบ บ าบดน าเสยทงหมดทเกดขนภายในรสอรต น าน าทบ าบดแลวกลบมาเตมในทะเลสาบเพอทศนยภาพ และน ากลบมาใชซ า

• คาน าทประหยดไดจากการใชสองครง: ปละ 800,000 บาท • ใชระบบกรองตะกอนดวยทรายและ

คารบอน เพอท าใหน าใสขนและเปนการดดกลน แลวน าน ามาผานถงเพอเกบตะกอนอกครงหนง จากนนจะน าน าไปเทสตคาความเปนกรดเปนดาง และคาออกซเจน เมอพบวาอยในระดบทปลอดภยจงคอยปลอยน าลงทะเลสาบ

22

Page 23: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ท าฟารมออรแกนกสรางมลคาเพม และลดคาอาหาร

• ท าฟารมออรแกนคบนพนท 2 ไรในต าบลบอฝาย ดวยเงนลงทนในชวงเรมตน 6.85 ลานบาท และมคาใชจายในการดแลอกประมาณปละ 4 แสนบาท

• ปลกผกและผลไมทงหมด 50 ชนด ดอกไมอก 32 ชนด ชวยลดคาใชจายใหกบรสอรตปละประมาณ 2.7 ลานบาท (28% ของคาอาหาร)

“ผลไมของเราทขนชอเปนพเศษกคอแคนตาลป ลกอาจจะไมใหญนก แตรสชาตหอมหวานมาก เพราะเราเลอกเมลดพนธทดมาปลก พอตดลกเรากจะคดทงใหเหลอลกทสมบรณทสดเพยงเถาละลกเทานน เพอใหสารอาหารไปเลยงอยางเตมท”

23

Page 24: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

การจดการขยะ และกระตนใหลกคา “เขยว”

• รวบรวมและคดแยกขยะแตละประเภทไวรวมกน ขายตอใหกบคนกลางทน าไปขายใหกบผรไซเคลขยะอกทอดหนง

• ส าหรบขยะประเภทอาหารทแขกรบประทานไมหมด จะขายใหกบฟารมเพอน าไปเลยงหม

• เลกใชขวดน าพลาสตกในรสอรตในป 2551 หลงจากตดตงเครองกรองน าระบบรเวรสออสโมซส 4 เครอง

• มอบกระตกน าสแตนเลสใหเปนสมบตสวนตวของแขกทกคนทเขาพก ส าหรบน าไปเตมน าตามจดตางๆ ในรสอรต และสามารถน ากลบไปใชตอทบานได

• ป 2556 น าดมบรรจขวดพลาสตกขนาด 500 มลลลตรทชวาศรมใชเหลอเพยง 4,740 ขวด เมอเทยบกบ 130,000 ขวดในป 2550

24

Page 25: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

พลงงาน: จากการอนรกษสงแวดลอม สประสทธภาพพลงงาน

• ผลตน ารอนดวยพลงงานแสงอาทตยทงรสอรต โดยตดตงแผงโซลารเซลลเปนเฟสๆ ระหวางป 2548-2554 ปจจบนมโซลารเซลล 188 แผง

• เรมเปนพนธมตรกบโครงการ Clinton Climate Initiative (CCI) ของมลนธคลนตน ในป 2555 พบวาพลงงาน 60% ใชไปกบเครองปรบอากาศ 15% ใชกบระบบแสงสวาง อก 25% ทเหลอใชกบระบบลฟต ปม เครองจกร และเครองครว

• เปลยนระบบเครองปรบอากาศใหม มาเปนระบบการระบายความรอนดวยน า (water-cooling chiller) แทน ลดการใชพลงงานลง 38%

• เปลยนหลอดไฟทงหมดในรสอรต 2,614 ดวง จากเดมทใชหลอดฮาโลเจนขนาด 50 วตต มาเปนหลอด LED ขนาด 8 วตต ลดพลงงานได 84% คมทนภายใน 1 ป

25

Page 26: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ตวอยางโครงการ “เขยว” ทก าลงด าเนนการ ณ สงหาคม 2557

• โครงการเปลยนไปใชซองพลาสตกชวภาพส าหรบบรรจวตามนและอาหารเสรม

• โครงการอาคารสเขยว มาตรฐาน LEED (Leadership in Energy and Environmental Design)

• โครงการ MEPSEC (Mangrove Eco-system Preservation and Science Education Center) ซงจะเปนศนยการศกษาดานวทยาศาสตรและการรกษาระบบนเวศปาชายเลน บนพนทปาชายเลนผนสดทายของหวหน ตงอยในวดเขาไกรลาศ ชมชนเขาตะเกยบ ไมไกลจากทตงของชวาศรม

“เรามองวา Environmental Wellness ตองคกบ Personal Wellness เพราะการใชชวตอยในสงแวดลอมทดยอมสงผลดกบสขภาพอยางแนนอน”

26

Page 27: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

บางรางวลทบรษทไดรบ ในป 2557

ป รางวล ผมอบ 2557 Outstanding All-Inclusive Resort SAVEUR Culinary Travel Awards

2014 2557 Hospitality Excellence Awards TripAdvisor Award 2014 2557 Best for Anti Ageing, Best for A Hit of

Sunshine, Best for Holistic Healing Condé Nast Traveller (Spa Guide) 2014

2557 Top 10 – Makeover Retreat in Asia Asia Spa Magazine 2557 Top 25 – International Spa in the World

American Airlines First class in-Flight Magazine

2557 Best Overseas Health & Wellness Property for 7 consecutive years Top 10 Best Overseas Resort

Luxury Travel Magazine 2014 Gold List

2557 Top 5 – Destination Spa of The Year: Asia & Australasia

World Class Spa Awards 2014 by Beauty Professional

27

Page 28: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

จากของเหลอทงสพลงงานทางเลอก

Page 29: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ชานออย - “ของเหลอทง” ทตองจดการ

• โรงงานผลตน าตาล 6 แหงของมตรผลทงชานออยจ านวนมหาศาล ปกตเมอสงออย 1 ตนเขาหบ จะไดน าออยส าหรบน าไปเปนวตถดบผลตน าตาล 72% อก 28% จะเปนชานออย เมอตองหบออยปละ 20 ลานตน แตละปจงมชานออยมากถง 5.6 ลานตน

• ทางออกของมตรผลในตอนตนเหมอนกบโรงงานน าตาลทวไป คอ น าชานออยไปเผาเปนเชอเพลงใหกบหมอไอน าประสทธภาพต า เดนเครองเฉพาะฤดหบออย 4-5 เดอน

29

Page 30: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

Adder จากรฐจดประกายแนวคด From Waste to Value

• ป พ.ศ. 2537 เมอภาครฐมนโยบายรบซอไฟจากผผลตรายยอยเขาระบบ มตรผลกขายไฟสวนทเหลอใหกบการไฟฟาสวนภมภาคในลกษณะ VSPP Non-Firm (VSPP : Very Small Power Producer หมายถง ผผลตไฟฟาทมปรมาณพลงงานไฟฟาเสนอขายไมเกน 10 เมกะวตต Non-Firm คอการท าสญญาซอขายไฟฟาไมเกน 5 ป)

• เรมลงทนท าธรกจไฟฟาจรงจงราวป 2545 เมอรฐมนโยบายใหการสนบสนนธรกจไฟฟาชวมวล โดยให Adder (สวนเพมราคารบซอไฟฟา) หนวยละ 0.30 บาท

• เรมลงทนสรางโรงงานไฟฟา 2 แหง เงนลงทนกวา 4,000 ลานบาท ในพนทเดยวกบโรงงานน าตาลภเขยวและดานชาง อนเปนแหลงเชอเพลง

30

Page 31: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ผลตภาพเขยว (green productivity) ของโรงไฟฟาชวมวล

• เปลยนจากการผลตไอน าและไฟฟาดวยระบบ low pressure อยางเดยว มาเปนการผลตไฟฟาดวยระบบ high pressure ควบคกบ low pressure

• ยงคงลกษณะการเปนโรงไฟฟาระบบ cogeneration หรอโรงไฟฟาพลงงานรวม ระหวางพลงงานไฟฟาและพลงความรอน (ไอน า) เอาไวเชนเดม ทงนเพอใหตอบโจทยทงอตสาหกรรมน าตาลและธรกจโรงไฟฟา

• การผลตกระแสไฟฟาดวยระบบ high pressure โดยใชหมอไอน าทมแรงดนขนาด 70 บารหรอ 100 บาร จะท าใหผลตไฟฟาไดมากกวาการผลตดวยระบบ low pressure แบบเดมถง 6 เทา แตใชเชอเพลงจ านวนเทาเดม

• สามารถท าสญญาขายไฟใหการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) แบบ SPP Firm (มไฟฟาเสนอขาย 10-90 เมกะวตต ตองจ าหนายไฟฟาได 330 วน/ป) เปนโรงไฟฟาพลงงานชวมวลรายแรกในประเทศไทยทสามารถท าสญญาเชนนกบ กฟผ. ได

31

Page 32: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

cogeneration แบบ high+low pressure ตอบโจทยสองธรกจ

• ในชวงฤดหบออย ซงกนเวลาประมาณ 4-5 เดอน ระบบ high pressure และlow pressure จะท างานทงสองระบบ โดยระบบ high pressure จะผลตไฟฟาเพอจ าหนายใหกบการไฟฟาฯ สวนระบบ low pressure จะท างานเพอจายไอน าและผลตไฟฟาใหอตสาหกรรมน าตาล

• ในชวงนอกฤดหบออย โรงไฟฟาจะเปดการท างานในสวนระบบ high pressure เทานน เพอผลตไฟฟาขายใหการไฟฟาฯ และสงไอน าและไฟฟาไปใหอตสาหกรรมน าตาลใช เพราะในชวงนอตสาหกรรมน าตาลใชพลงงานลดลง คอตองการไอน าเพยง 120 ตนไอน า/ชวโมง (จาก 500 ตนไอน า/ชวโมง) และใชไฟฟาลดลงเหลอ 4-6 เมกะวตต (จาก 14-18 เมกะวตตในชวงหบออย)

32

Page 33: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

การจดการเชอเพลง หวใจของการผลตไฟฟาชวมวลทยงยน

นยามการจดการเชอเพลงทดของบรษท หมายถงการจดหาเชอเพลงหลกอยางชานออยและเศษวสดเหลอใชในการเกษตรอนๆ ทสามารถน ามาใชเปนเชอเพลงเสรมใหเพยงพอ

ทผานมาใชเชอเพลงเสรม 2 ตวหลกคอ แกลบ และไมสบ แตในชวง 2-3 ปทผานมา บรษทไดน าใบออยเขามาเปนเชอเพลงเสรมดวย เพอสนบสนนใหใบออยกลายเปนของทมราคา ดวยการรบซอในราคาตนละ 600 บาท เพอทชาวไรออยจะไดเกบใบออยมาขายเพมรายไดหลงการตดออย แทนทจะเผาทง ซงนอกจากจะท าใหสภาพดนเสยแลว ยงเปนการปลอยมลพษตอสงแวดลอม

ในป 2557 มตรผลลงทนซอเครองมวนใบออยจ านวน 10 เครอง รวมเปนเงน 3 ลานบาท เพอใหชาวไรออยของโรงงานน าตาลทดานชางและภเขยวน าไปใชในการมวนใบออย เพอลดคาขนสงของชาวไร และลดพนทในการจดเกบใบออยของโรงงาน

33

Page 34: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

โรงไฟฟา Zero Waste

ตดตงแนวตาขายกนลม เพอปองกนฝนจากกองชานออยซงอยในพนทโลงแจงขนาดใหญ ไมใหฟงกระจาย รวมถงตองมการปลกตนไมเปนแนวกนลม เพอทจะชวยลดความเรวและความแรงของลมทพดไปหากองชานออย

มมาตรการควบคมฝนจากปลองเตา ดวยการตดตงระบบดกฝน 3 ชนดคอ Multi Cyclone, Wet Scrubber และ Mikrovane เพอดกจบและกรองฝนจากการผลตในโรงงานกอนปลอยออกทางปลองเตา รวมถงมการปรบปรงประสทธภาพของระบบดกฝนอยางสม าเสมอ และน าโปรแกรม Zeal Maintenance เขามาปรบใชเพอใหระบบท างานไดดยงขน ระบบดงกลาวท าใหฝนทระบายออกจากปลองเตามความเขมขนนอยกวาคาสงสดทกฎหมายก าหนดถง 50-70 เปอรเซนต

ในสวนของเถาหนก จะตกลงสกนเตาและถกกวาดออกไปโดยสายพานล าเลยง ลงสอางน ารองรบเถา เพอลดอณหภมและลดการฟงกระจาย กอนจะล าเลยงดวยสายพานล าเลยง เพอน าเขาไปเกบในบอเกบเถา รอการขนยายออกไปเกบไวในบรเวณนอกโรงไฟฟาทก าหนดไว และน าไปพฒนาใหสามารถน าไปใชเปนสารปรบปรงดนทสามารถชวยเพมผลผลตในไรออยได ซงมตรผลไดน าเถานไปแจกจายใหชาวไรน าไปใชใสไรออย เพอชวยใหผลผลตดขน

34

Page 35: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

สมาตรฐานการจดการสงแวดลอม และการจดการพลงงาน

ป 2551 ไดรบ ISO 14001 ซงเปนมาตรฐานการจดการสงแวดลอมภายในโรงงาน

ป 2556 โรงไฟฟาภเขยวเปนโรงไฟฟาชวมวลโรงแรกในประเทศไทยทไดรบการรบรองมาตรฐานการจดการดานพลงงาน ISO 50001 ท าใหโรงไฟฟาสามารถลดการใชพลงงานไดอยางมาก เชน ปดเครองปรบอากาศในชวงพกกลางวน เปลยนหลอดไฟฟลออเรสเซนตมาเปนหลอดไฟแอลอด และลดการใชพลงงานเชอเพลงและความรอนภายในโรงงาน ดวยการปรบปรงประสทธภาพของ boiler ตวเกา และตดผาใบคลมกองชานออย ไมใหน าฝนเขาไปขง

35

Page 36: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

บรษทก าลงสนใจเทคโนโลย biomass gasification

36

Page 37: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

นโยบายรฐกระตนการเตบโต แตกเปนอปสรรคตอการเตบโต

กลมมตรผลมโรงไฟฟาในประเทศไทยรวมทงสน 7 แหง โดย 6 แหงอยรวมกบโรงงานผลตน าตาล สวนทอ าเภอแมสอด จงหวดตาก อยรวมกบโรงงานผลตเอทานอล ซงผลตเอทานอลจากน าออยสด

โรงไฟฟาทงหมดมก าลงการผลตรวม 410 เมกะวตต และมสญญาการขายไฟใหกบการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ทงแบบสญญา VSPP, SPP Non-Firm และ SPP Firm รวมปละ 173.5 เมกะวตต

กฟผ. เปนผก าหนดจ านวนทตองการซอ และราคาไฟฟาทขายกถกก าหนดโดยภาครฐ – ปจจบนราคารบซอไฟฟาสญญา Firm ของกลมมตรผล ต ากวาสญญาการขายไฟฟาแบบ Non-Firm

นอกจากน โรงไฟฟาบางแหงของมตรผลสรางเสรจแลวแตยงขายไฟเขาระบบไมได เพราะตองรอสายสง

37

Page 38: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

สถานการณไฟฟาไทย : ใชเปลอง เนนเชอเพลงทมวนหมด

0

20

40

60

80

100

120

140

160

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

2010

Billi

on K

Wh

ปรมาณการใชไฟฟาสทธ ไทยเทยบกบประเทศเพอนบาน (พนลานกโลวตต-ชวโมง)

Thailand

Indonesia

Malaysia

Vietnam

Philippines

Singapore

Myanmar

Brunei

Cambodia

Laos

Source: EIA (2013)

Source: EPPO (2013) based on Jan-Feb 2013 generation data

• ถานหน 22% (รวมน าเขา 42%) • กาซธรรมชาต 68% (รวมน าเขา

20%)

38

Page 39: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

รฐไทยยงอดหนนเชอเพลงฟอสซลมากกวาหมนเวยน 24 เทา

39

Page 40: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

แผนการพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก 25% ใน 10 ป (พ.ศ. 2555 – 2564) (Alternative Energy Development Plan : AEDP)

เปาหมาย: พลงงานหมนเวยนจะคดเปน 25% ของการใชพลงงานขนสดทายภายในป 2564

ลม 13%

แสงอาทตย 22%

ขยะ 3% ชวมวล 34%

กาซชวภาพ 26%

0%

นา 2% ความรอนใตโลก, คลน, ไฮโดรเจน 0.02%

สวนแบงในแผนพฒนาพลงงานทดแทนฯ

แหลงพลงงานหมนเวยน

เปาเดม (2011) (MW)

เปาใหม (2013) (MW)

1 ลม 1,200 1,800 2 แสงอาทตย 2,000 3,000 3 ขยะ 160 400

4 ชวมวล 3,630 4,800

5 กาซชวภาพ 600 3,600

6 พลงน า 1,608 324

7 ความรอนใตโลก, คลน,

ไฮโดรเจน 3 3

รวม 9,201 13,927

40

Page 41: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

พลงงานหมนเวยนเตบโตอยางกาวกระโดดหลงรฐออกนโยบายให Adder (2007)

41

Page 42: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ขอจ ากดของนโยบายสนบสนนพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก

วตถประสงคของแผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงาน

ทางเลอก พ.ศ. 2555-2564

(1) ลดการพงพาพลงงานจากตางประเทศ

(2) เสรมสรางความมนคงดานพลงงานของประเทศ

(3) เสรมสรางการใชพลงงานทดแทนในระดบชมชนในรปแบบชมชนพลงงานสเขยว

(4) สนบสนนอตสาหกรรมการผลตเทคโนโลยพลงงานทดแทนในประเทศ

(5) วจยพฒนาสงเสรมเทคโนโลยพลงงานทดแทนของไทย

(1) นอกเหนอจากมาตรการ Adder และ FiT แลว ไมมกลไกหรอมาตรการเชงระบบทจะตอบ

รบวตถประสงคแตละดาน

(2) การสนบสนนทผานมา กอใหเกดผลลพธ

ทตรงกนขามกบวตถประสงค

» พลงงานหมนเวยนประเภท intermittent ท าใหการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

(กฟผ.) เกดมมมองวาจะตองสราง

โรงไฟฟา back-up จากพลงงานฟอสซล และระบบสงไฟฟาเพมขน

» ยงไมเกดกลไกทางการเงนทเปนรปธรรม

ส าหรบการมสวนรวมในการผลตพลงงาน

ระดบชมชนและปจเจก

» มาตรการสนบสนน R&D และอตสาหกรรมพลงงาน ยงเปนระดบ project-based และยงไมน าไปสการน าไปใชเชงพาณชยในวงกวาง

42

Page 43: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

รอยเทาเลก ธรกจยงยน

Page 44: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

จาก “ทางรอด” ส “ผน า” ตลาดใหม

“ประมาณป 2546-2547 รฐบาลไทยไดประกาศวาจะท าเอฟทเอ (Free Trade Agreement ขอตกลงทางการคาเสร) กบประเทศออสเตรเลย และนวซแลนด ผมมองเหนอนาคตเลยวาอาชพเกษตรกรโคนมไทยตายสนทแนๆ เพราะ ณ วนนนตนทนการผลตน านมดบบานเราอยทราคาลตรละ 8 บาท แตออสเตรเลยอยท 6 บาท นวซแลนดถกลงไปอกคอ 4.50 บาท ดงนนถาน านมจากสองประเทศนทะลกเขามาในประเทศไทย คนทจะไปคนแรกคอเกษตรกร เพราะโอกาสทเราจะท าใหตนทนของเราเทากบบานเขาเปนไมได”

น านมอนทรยของบรษทมสดสวนของเนอนม 13% ขณะทน านมทวไปจะมเนอนมอย 11% หรอแตกตางกนประมาณ 20% ขณะทโยเกรตแบบถวยของแดรโฮมกจะมเนอขนแบบคสตารด แตกตางจากคแขงรายอนในตลาดอยางสนเชง

44

Page 45: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

นวตกรรมเขยวในโรงงานแดรโฮม

การไมปลอยน าเสยออกนอกโรงงาน

โครงการจดการดานพลงงาน หรอ TEM : Total Energy Management ตอยอดเปนโครงการผลตน ารอนดวยพลงงานแสงอาทตย หรอ Solar Thermal โดยการตดตงหลอดรบพลงงานแสงอาทตยบนหลงคาโรงงาน เพอน ามาใชในการผลตน ารอนส าหรบการผลตนมพาสเจอรไรส

บรรจภณฑจากพลาสตกชวภาพ เรมตนจะน ามาใชกบผลตภณฑโยเกรตแบบถวยกอน

45

Page 46: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

ตวอยางความใสใจกบความยงยนในชมชน

โครงการอนรกษล าน ามวกเหลก จดตอเนองมาตงแตป 2551 เพอรณรงคใหเยาวชนและคนในชมชนลดการทงขยะและปลอยน าเสยลงในล าน า รวมถงไดมการสรางฝายกกเกบน าขนทบรเวณตนล าน ามวกเหลก บรเวณชายขอบของอทยานแหงชาตเขาใหญ เพอแกปญหาน าในคลองมวกเหลกแหงชวงฤดแลง

ป 2555 บรษทไดสรางฝายชวคราวเสรจไป 1 ลก ตอมาป 2556 กอสรางฝายถาวรใหสามารถกกเกบน าไดมประสทธภาพมากขน เพอประโยชนของพชและสตว

46

Page 47: ถอดบทเรียนธุรกิจเขียว...ไทย ปีที่ 1

บทบาทของ “เขยว” ทแตกตาง ณ จดเรมตน แตก าลงหลอมรวม

เพมมลคาไปตลาดพรเมยม เพอหนภาวะแขงขนสง

ความสนใจของผกอตง และเปนกลยทธการตลาด

ความสนใจของผกอตง และลดตนทนการผลต

นโยบายสนบสนนของรฐ สรางมลคาจากของเหลอทง และลดตนทนการผลต

47