06_Biyokimya

103BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİ BİLGİLER 103BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİ BİLGİLER

BİYOKİMYA‛YA GİRİŞ

1. Yağlar daha fazla redükte oldukları için daha fazla enerji verirler.

2. Vücudun başlıca enerji kaynağı yağlardır. Yağlar yağ asitlerinden oluşur.

3. Dengeli bir yemekten sonra kanda insülin artar, glukogan azalır.

4. Beslenme sonrası besin maddeleri - glikojen, protein, triaçilgliserol depolanır.

5. İnsülin sentez reaksiyonlarında görev alır. 6. Kas ve yağ dokusuna glukozun girişi insülin tarafından

uyarılır. 7. Diyetle alınan yağlar şilomikronlar içinde, karaciğerde

sentezlenen yağlar kanda VLDL içinde taşınır. 8. Açlığın 12. saatine kadar kana glukoz sağlayan başlıca

kaynak karaciğer glikojenidir. 9. Açlığın 12. saatinden sonra kana glukoz sağlayan başlıca

kaynak amino asitlerdir (glukoneogenez yoluyla). 10. Keton cisimleri açlıkta karaciğerde sentezlenir, kas ve

böbrek tarafından kullanılır. 11. Uzamış açl ıkta keton cis imlerini kul lanan

doku...beyin 12. Oksidasyon...Elektronların kaybı Redüksiyon...Elektronların kazanılması 13. Kistik fibroziste klor iyon kanallarının proteinleri

defektlidir. 14. Bir proteinin biyolojik değerini belirleyen o proteindeki

esansiyel amino asitlerin miktarıdır.

AMİNO ASİTLER, PROTEİNLER, ENZİMLER

15. pK nedir...Bir asitin ayrışma sabiti olan K‛nın negatif logaritmasıdır. pK değeri ne kadar düşükse asit o kadar kuvvetlidir.

16. Henderson Hasselbalch eşitliği...pH= pK + log10 [A-] / [HA]

17. pK‛nın yorumu...Bir asit pK değerinin altındaki bir pH ortamında protonlanmıştır (örn. CH3-COOH), pK değerinin üstündeki bir pH ortamında ise protonunu vermiştir (örn. CH3-COO-). pK değerinde ise eşit miktarda protonlanmış ve protonunu vermiş formu bulunur.

18. Tampon sistemi oluşturan ikili...Zayıf asit ile bu asidin tuzunun karışımı

19. Tam kanın başlıca tampon sistemleri...karbonik asit-bikarbonat + hemoglobin

20. Plazmanın başlıca tampon sistemleri...karbonik asit- bikarbonat + protein

21. Asit-baz dengesinden sorumlu enzim ve kofaktörü...Karbonik anhidraz enzimi, kofaktörü çinko

22. Amino asitlerin ortak özellikleri...amfoterik olmaları, belli pH‛larda bir izoelektrik noktasına sahip olmaları, nötral pH‛da ikili iyon yapısında olmaları, proteinlerin yapısına L-konfigürasyonunda girmeleri

23. Dallı zincirli amino asitler...valin, lösin, izolösin24. Hidroksil grubu içeren amino asitler: serin, treonin,

tirozin25. Tiyo-eter bağı içeren amino asit...metionin26. Polar amino asitler ve özellikleri...asidik (amid

formları dahil) ve bazik amino asitler, hidroksil grubu içerenler ve sistein, proteinlerin dış tarafında yer alır.

27. Birden fazla asimetrik karbon içeren amino asitler...izolösin ve treonin

28. Proteinlerin yapısında yan zincirleri iyonize olan amino asitler...asidik ve bazik olanlar

29. Bir amino asitin izoelektrik noktası (pI) nedir ve nasıl hesaplanır...Amino asitte net yükün sıfır olduğu pH değeridir ve alfa-karboksil grubu ile alfa-amino grubunun pK değerlerinin toplamının yarısıdır. Asidik amino asitlerde pI değerini bulmak için karboksil gruplarının pK değeri toplanıp ikiye bölünür, bazik amino asitlerde amino gruplarının pK değeri toplanıp ikiye bölünür.

30. Aromatik halka içeren amino asitler ve özellikleri...fenilalanin, tirozin, triptofan ve histidin. UV ışığı absorbe ederler.

31. Proteinlerin molekül ağırlığı Dalton birimi ile ifade edilir.

32. 17. Peptid bağları bir protein zincirinde her bir amino asitin à-karboksil grubuyla diğer amino asitin à-amino grubunun birleşmesidir.

33. Proteinlerin primer ve tersiyer yapısın ın belirlenmesinde sırasıyla neler kullanılır...Edman reaktifi ve X ışını kristallografi

34. Tripsin ve siyanojen bromür bir proteinde hangi bağları hidroliz eder...Tripsin arginin ve lizinin karboksil tarafındaki peptid bağlarını, siyanojen bromür ise metioninin karboksil tarafındaki peptid bağını.

35. Proteinin sekonder yapısından sorumlu başlıca bağ türü...hidrojen bağları

36. Alfa heliks ve beta tabakayı bozan amino asitler...prolin ve glisin

37. Proteinlerin fonksiyonundan sorumlu olan yapı...tersiyer yapı (tersiyer yapıyı belirleyen primer yapıdır)

38. Kuarterner yapının oluşmasında hangi bağlar rol oynamaz...Kovalent

39. Proteinleri denatüre edici ajanlar...üre, ısı, asit ve alkaliler, SDS, ağır metaller

40. 25. Post-translasyonel modifikasyon örneği olmayan: intronların çıkarılması, şapka eklenmesi.

41. Moleküler şaperon...ısı şok proteinleri42. Hem proteinlerinin görevleri...oksijen bağlanması,

oksijen transportu, elektron transportu, fotosentez, hidrojen peroksidin parçalanması, hidroksilasyon

43. Hem demirine bağlanabilen bileşikler...Pirol halkasının azotu, histidin, O2, CO

BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİ BİLGİLER -3(GÜN SONU ÖZET BİLGİLER)

Doç. Dr. Metin YILDIRIMKAYA

103BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİ BİLGİLER 103BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİ BİLGİLER

44. Fe2+ içeren Hem oksijen bağlayabilir45. Globüler proteinler ve özellikleri...hemoglobin

–miyoglobin, genellikle hücre içi yerleşim gösterirler ve fonksiyonel rolleri bulunur.

46. Hemoglobinin görevi...akciğerlerden dokulara O2 taşımak ve dokularda oluşan CO2 ve protonları akciğerlere taşımak, ayrıca tampon görevi

47. Fruktozamin nedir ve kullanımı...glikozillenmiş albümin ve 2-3 hafta önceki ortalama kan glukoz düzeylerini yansıtır

48. Hemoglobin F ve özelliği...2 alfa ve 2 gama globin zincirinden oluşur, fetüste ve yeni doğanda bulunur. 2,3BPG Hb F‛e bağlanamaz.

49. 34. 2,3-BPG hemoglobinin β globin zincirlerinin yüzeyindeki bazik amino asitlerle etkileşime girer.

50. Hemoglobinin oksijen satürasyon eğrisini sağa kaydıranlar (O2‛ye afiniteyi azaltırlar)...asidoz, 2,3 BPG artışı, CO2 artışı, ısı

51. Hemoglobinin oksijen satürasyon eğrisini sola kaydıranlar (O2‛ye afiniteyi arttırırlar)...alkaloz, O2 artışı, CO

52. Hemoglobinin oksijene bağlanmasını etkileyen faktörler...pO2, pH, pCO2, 2,3 BPG, ısı

53. 2,3 BPG artışı hangi durumda gerçekleşir...Oksijene ihtiyacın arttığı durumlarda

54. Oksijene afinitede doğru sıralama...miyoglobin>hemoglobin F > hemoglobin A

55. Dokularda oluşan CO2‛nin akciğerlere başlıca taşınma şekli...bikarbonat iyonları

56. Protonların hemoglobindeki bağlanma bölgesi...histidin

57. Kollajen fibrilleri arasında kovalent çapraz bağların oluşmasında görev alan amino asit...Lizin

58. Fibröz proteinler ve özellikleri...kollajen, elastin, keratin, tropomiyozin ve ipek fibroini. Bunlar genellikle hücre dışı yerleşim gösterirler ve yapısal fonksiyonlara sahiptir.

59. Kollajen...vücutta en bol bulunan proteindir, üçlü heliks yapıya sahiptir, glisin,prolin ve hidroksiprolinden zengindir.

60. Kollajen sentezinde hücre içi olaylar...preprokollajen zincirlerinin sentezi ve sinyal peptidin kaldırılması, hidroksilasyon-glikozilasyon, üçlü heliks oluşumu, uzantılarda disülfid bağların oluşumu

61. Kollajen sentezinde hücre dışı olaylar...proteolitik yıkım, kollajen oluşumu, lizil oksidasyonu, kovalent çapraz bağlar

62. Kollajen tipleri: en bol bulunan kollajen tipi Tip I‛dir ve kemikte bulunur.

63. Kollajen metabolizması bozuklukları: Ehler Danlos sendromu, Menkes hastalığı, osteogenezis imperfekta, skorbüt, Alport sendromu, epidermolizis bulloza

64. Desmozin hangi proteinin yapısında yer alır...Elastin

65. Desmozini oluşturan amino asitler...lizin66. Keratinde en bol bulunan amino asit...sistein67. İnsülin salgı veziküllerinde hangi metal iyonu ile

kompleks halde bulunur...Çinko68. İnsülin, reseptörlerine bağlanabilmesi için hangi metal

iyonuna gerek duyar...Krom69. Protein yapıda olmayan enzimler: ribonükleazlar ve

peptidil transferaz (ikisi de RNA yapıda)70. Laktat dehidrogenaz hangi enzim sınıf ına

aittir...Oksidoredüktaz71. Tripsin hangi enzim sınıfına aittir...Peptidaz grubuna

ait olup bir hidrolazdır (su ekleyerek peptid bağlarını parçalar)

72. Sentaz ve sentetaz arasındaki fark...sentetazlar ATP bağımlı enzimlerdir, sentaz doğrudan ATP‛ye gerek duymaz.

73. Enzimlerin özellikleri...reaksiyonun denge sabitini değiştirmezler, hızını arttırırlar; reaksiyonun aktivasyon enerjisini azaltırlar; substratları ve ürünleri için spesifiktir; kofaktörlere gerek duyarlar.

74. Enzimin aktif bölgesi...substrat ve kofaktörün bağlandığı bölge, genellikle polar amino asitler yer alır.

75. Kofaktörler...inorganik yapıdaki metal iyonlarıdır76. Koenzimler...organik yapıdaki kofaktörlerdir (örn. B

kompleks vitaminleri)

104 TUSDATA BİLİMSEL TOPLANTI MERKEZLERİ104 TUSDATA BİLİMSEL TOPLANTI MERKEZLERİ 105BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİ BİLGİLER 105BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİ BİLGİLER

77. Prostetik grup...enzime sıkıca bağlanan ve ayrılmayan koenzim (örn. Karboksilaz enzimlerinin biotini, transaminazların piridoksal fosfatı)

78. Kofaktörü demir olan bazı enzimler...katalaz, peroksidaz, sit. oksidaz, triptofan pirolaz

79. Kofaktörü çinko olan bazı enzimler...karbonik anhidraz, alkol dehidrogenaz, karboksipeptidaz A ve B, RNA polimeraz, alkalen fosfataz, laktat dehidrogenaz

80. Kofaktörü bakır olan bazı enzimler...sit. oksidaz, dopamin β-hidroksilaz, lizil oksidaz, süperoksid dismutaz, tirozinaz, seruloplazmin, amin oksidaz

81. Kofaktörü selenyum olan bazı enzimler...glutatyon peroksidaz, deiyodinaz, tioredoksin redüktaz

82. Kinazların etkisi iç in gerekl i olan metal iyonu...magnezyum

83. Hidrojen transferinde rol alan koenzimler...NAD, NADP, FMN, FAD, lipoik asit, koenzim Q

84. Lipoik asit...açil grubu ve hidrojen transfer eder.85. Fonksiyonel plazma enzimleri...lipoprotein lipaz,

psödokolinesteraz, pıhtılaşma faktörleri86. Fonksiyonel olmayan plazma enzimleri...ekzokrin

sekresyonlarda bulunanlar (amilaz-lipaz) ve gerçek hücre içi enzimler (AST-ALT)

87. Zimojenler...proinsülin, prokollajen, pıhtılaşma faktörleri, tripsinojen, pepsinojen, kimotripsinojen, proelastaz, prokarboksipeptidaz

88. Serin proteazları ve özel l ik leri... tripsin, kimotripsin, elastaz, plazmin, tPA, aktive pıhtılaşma faktörleri. Bu enzimler peptid bağlarını parçalar ve aktif bölgelerinde aktive olmuş serin artığı içerirler. Diizopropilfluorofosfat bu enzimleri inhibe eder.

89. Plazma alkalen fosfataz düzeylerini arttıran durumlar...karaciğer hastalıkları, tıkanma sarılığı, kemik hastalıkları, kemiğin metastatik karsinoması

90. Regan izoenzimi...plasenta kaynaklı alkalen fosfataz izoenzimidir.

91. Enzimler katalitik etkilerini nasıl gerçekleştirir...Biyokimyasal reaksiyonun aktivasyon enerjisini azaltarak

92. Enzimle katalizlenen reaksiyonun hızını etkileyen faktörler...enzim konsantrasyonu, substrat konsantrasyonu, ısı, pH, kofaktörler, inhibitörler ve ürün

93. Hız birimi...mikromol/dk94. Michaelis-Menten eşitliği...V=Vmax . [S] / Km + [S] 95. Michael is-Menten kinetiği gösteren

enzimler...genellikle çift yönlü reaksiyonu katalizleyen enzimlerdir; hiperbolik kinetik gösterirler.

96. Km...maksimum reaksiyon hızının yarısına eşit olan substrat konsantrasyonudur. Enzimin substrata olan afinitesini gösterir.

97. Kompetitif inhibisyon özellikleri...inhibitör ve substrat yapıca birbirine benzer, inhibitör aktif bölgeye reverzibl bağlanır, Km artar, Vmax değişmez. Örn. Alkol dehidrogenaz için etanol ve metanol; süksinat dehidrogenaz için malonat ve süksinat

98. Proteinlerde serin, treonin ve tirozindeki hidroksil gruplarına fosfat eklenir.

99. Yarışmalı inhibisyonun klinik uygulama örnekleri...sülfonamidlerin bakterilerde PABA‛nın yerleşmesini inhibe etmeleri ve antibakteriyel ajan olarak etki

göstermeleri, metotreksatın dihidrofolat redüktazı inhibe etmesi, dikumarolün K vitaminini inhibe etmesi

100. Non-kompetitif inhibisyon özellikleri...inhibitör ve substrat yapıca birbirine benzemez, inhibitör aktif bölge dışına reverzibl veya irreverzibl bağlanır, Km değişmez, Vmax azalır. Örn. Kurşun ALA dehidrataz ve ferroşelataz enzimlerini non-kompetitif olarak inhibe eder. Ayrıca diizopropilfluorofosfat tripsini (serin proteazı) ve fluorid enolazı non-kompetitif olarak inhibe eder.

101. Multi-enzim kompleks örnekleri...yağ asiti sentaz, piruvat dehidrogenaz, alfa-ketoglutarat dehidrogenaz

102. Allosterik enzimler ve özellikleri...genellikle bir metabolik yolun kontrol basamağını kataliz ederler; aktif bölge dışında başka yere reverzibl bağlanan moleküllerle regüle edilirler; çok sayıda alt birim içerirler; aktive veya inhibe olabilirler; genellikle substrat fazlalığı enzimi aktive eder, ürün fazlalığı inhibe eder; allosterik kinetik gösterirler. Örn. Aspartat transkarbamoilaz; piruvat kinaz

103. Enzimlerin kovalent modifikasyonu...enzimlerin fosforilasyonu ve defosforilasyonu. Bir enzim sentezde rol oynuyorsa genellikle defosforile durumu aktiftir; bir enzim yıkımda rol oynuyorsa genellikle fosforile durumu aktiftir. İnsülin sitrat liyaz ve fosfodiesteraz enzimlerini fosforiller ve aktive eder, diğerlerini defosforile eder.

OKSİDATİF FOSFORİLASYON

104. Asetil KoA kaynakları...keton cisimleri, piruvat, yağ asitleri, ketojenik amino asitler

105. Karbonhidrat, lipid ve amino asitlerin yıkımı sonucu açığa çıkan ortak son ürün...asetil KoA

106. Besin maddelerinin oksidasyonu sonucu elektronların gittiği başlıca koenzim...NAD+

107. ATP‛nin yapısında bulunanlar...adenin, riboz, 3 adet fosforik asit, β-N glikozidik bağ, fosfoester bağı ve asit anhidrid bağlar. ATP hücre içinde Mg++ ile kompleks halde bulunur.

108. ATP sentezinde rol oynayan çok yüksek enerjili bileşikler...süksinil KoA, fosfoenolpiruvat, 1,3-bifosfogliserat, kreatin fosfat

109. Hidrid iyonu (2 elektron bir proton içeren hidrojen iyonu) kabul eden koenzim...NAD+ ve NADP+

110. NAD+‛nin yapısında yer alanlar...adenin nükleotidi, riboz, pirofosfat, nikotinik asit

111. İzopren birimi içeren koenzim...Koenzim Q112. Protein yapıda olmayan ETZ üyesi...Koenzim Q113. FMN içeren enzim...kompleks I (NADH

dehidrogenaz)114. NADH‛nın elektronlarını aktardığı enzim...kompleks I115. Hangisi hem elektron hem de proton kabul

eder...NAD+-NADP+, FMN-FAD, KoAQ, kompleks I, kompleks II

116. ETZ‛nin son enzimi...sitokrom oksidaz117. ETZ‛de irreverzibl olan basamak...sitokrom oksidaz

(diğerleri reverzibl)118. ETZ‛nin hareketli iki bileşeni...KoQ ve sit c119. FADH2‛den elektronların aktarıldığı bileşik...KoQ


120. Okside olan her bir NADH ve FADH2‛den sırasıyla yaklaşık kaç ATP sentezlenir... 3 ve 2

121. Mitokondride sentezlenen ATP stoplazmaya ne şekilde geçer...Kreatin fosfat şantı ile

122. Mitokondri zarından geçebilmesi için taşıyıcı bir proteine ihtiyacı olan...ATP

123. ETZ inhibitörlerinin etkisi...elektronların oksijene geçişi inhibe olarak hem oksidasyon hem de fosforilasyon inhibedir.

124. Kompleks I‛i inhibe edenler...pierisidin A, amobarbital, rotenon

125. Kompleks II‛yi inhibe edenler...karboksin ve TTFA (malonat yarışmalı inhibitördür)

126. Kompleks III‛ü inhibe edenler...dimerkaprol ve antimisin A

127. Kompleks IV‛ü inhibe edenler...siyanür, karbon monoksid, sodyum azid, H2S

128. ETZ‛deki sitokromlarda hem demiri Fe3+ halinde bulunur, elektron alınca Fe2+ haline gelir.

129. Asetil KoA kaynakları • Keton cisimleri • Piruvat • Yağ asitleri • Ketojenik amino asitler

129. ATP‛nin yapısında bulunanlar • Adenin • Riboz • 3 adet fosforik asit • β-N glikozidik bağ • Fosfoester bağı • Asit anhidrid bağlar.

130. ATP sentazı inhibe edenler...oligomisin131. ATP hücre içinde Mg++ ile kompleks halde bulunur. 132. Adenin nükleotid taşıyıcısını inhibe edenler...

atraktilozid133. Eşleşmeyi ayıranlar...2,4-dinitrofenol, termogenin,

anestezikler (halothan, eter), yüksek doz aspirin, iyonoforlar (valinomisin-nigerisin), tiroksin (fizyolojik olarak)

134. Eşleşmeyi ayıranların özelliği... iç mitokonri membranındaki elektrokimyasal potansiyel farkını ortadan kaldırırlar, oksidasyon olanca hızıyla devam eder, fosforilasyon durmuştur.

135. Dimerkaprol (veya antimisin A) varlığında hangi ETZ üyesi okside haldedir.... Sitokrom c ve sitokrom oksidaz; diğerleri redüktedir.

136. Piruvattaki elektronlar ETZ‛ye hangi basamakta katılır...Kompleks I

KARBONHİDRATLAR

137. Bir monosakkaridde anomerik karbon hangisidir... En fazla okside olabilen karbon atomuna anomerik karbon denir. Bir monosakkaridde aldehid veya keton grubuna ait karbon anomeriktir.

138. Fruktoz...bir ketoheksozdur.139. Glukoz, galaktoz, mannoz...bir aldoheksozdur.140. İzomer...kapalı formülleri aynı, açık formülleri farklı

olan bileşiklerdir. Örn. Glukoz-fruktoz141. Epimer... sadece bir asimetrik karbonundaki hidroksil

grubunun pozisyonunun farklı olduğu stereoizomerlerdir. Örn. Glukoz-galaktoz

142. Glukozun aktif transportu, bir kardiyak glikozid olan ouabain (sodyum pompa inhibitörü) ve florhizin (böbrek tübüllerinde glukoz reabsorpsiyon inhibitörü) tarafından inhibe edilir.

143. İnsülin GLUT4‛ün sentezini uyarır. 144. Monosakkaridlerin birbirlerine bağlanması...hidroksil

grupları aracılığı ile gerçekleşir. 145. Monosakkaridler proteinlere hangi amino asitler

üzerinden bağlanırlar...serin, treonin, asparagin146. Glukuronik asit...glukozun 6. karbonunun

karboksilik asite oksidasyonu ile oluşur. Konjugasyon reaksiyonlarında ve glikozaminoglikanların yapısında yer alır.

147. Bir monosakkaridde indirgeyici karbon...anomerik karbon

148. Sorbitol...glukozun birinci karbonunun redüksiyonu ile oluşur


149. İndirgeyici şekerler...tüm monosakkaridler, maltoz, laktoz

150. İndirgeyici olmayan şekerler...sorbitol, galaktitol, sükroz, trehaloz (glukoz α1-1 glukoz)

151. Nişastanın sindirimi sonucu mideye ulaşan başlıca ürün...dekstrinler (lineer veya dallı oligosakkaridler)

152. Glukozun sodyumla beraber hücre içine alındığı dokular...ince bağırsak ve böbrekler

153. Glikolizde kontrol basamakları...heksokinaz-glukokinaz, fosfofruktokinaz 1, piruvat kinaz

154. Glikolizde inorganik fosfatın kullanıldığı tek basamak... gliseraldehid 3-fosfat dehidrogenaz

155. Glikolizde oksidasyon ve fosforilasyonun olduğu basamak...gliseraldehid 3-fosfat dehidrogenaz

156. Glikolitik yolun enzim inhibitörleri...iyodoasetat gliseraldehid 3-fosfat dehidrogenazı, fluorid enolazı inhibe ederler.

157. Fosfofruktokinaz 1‛i aktive edenler...karaciğerde fruktoz-2,6 bifosfat, kasta AMP

158. Fosfofruktokinaz 1‛i inhibe edenler...karaciğerde glukagon, kasta ATP, sitrat, düşük pH

159. Piruvat kinazı inhibe eden amino asit...alanin160. Karaciğerde glikoliz...toklukta gerçekleşir, her üç

basamak insülin tarafından aktive edilir. 161. Fosfofruktokinaz 2 ile ilgili bilgiler...karaciğerde

insülin tarafından aktive edilir, fruktoz-2,6-P oluşturur, bu son bileşik fosfofruktokinaz 1‛i aktive eder.

162. Bir molekülde fosfat gruplarının yerini değiştiren enzim...mutazlar (örneğin: fosfogliserat mutaz)

163. Kinaz grubu enzimlerinden tepkime sırasında her zaman ATP sentezini sağlayan...piruvat kinaz

164. Glikoliz sonunda oluşan piruvat tek bir reaksiyonla hangi bileşiklere dönüşür...Alanin, laktat, oksaloasetat, asetil KoA

165. Glukozun her durumda tamamen okside olduğu tek doku...beyin

166. Eritrositlerde glikoliz sonunda net üretilen bileşikler...2 ATP, 2 laktat

167. Anaerobik glikoliz sonunda net üretilen bileşikler...2 ATP, 2 laktat

168. Bir mol glukozun beyinde asetil KoA‛ya kadar yıkımı sonunda net ATP kazancı ne kadardır...12 mol ATP

169. Glikolizde stoplazmada üretilen NADH‛lar mitokondriye ne şekilde geçer...Gliserol fosfat veya malat-aspartat şantı ile

170. Gliserol fosfat şantını kullanan dokular...beyin ve iskelet kası

171. Malat-aspartat şantını kullanan dokular...karaciğer, böbrek, kalp kası

172. Hangisi trikarboksilik asittir...Sitrat173. TCA döngüsündeki irreverzibl basamaklar...sitrat

sentaz, alfa-ketoglutarat dehidrogenaz174. TCA döngüsünde yüksek enerjili bileşiğin üretildiği

basamak...alfa-ketoglutarat dehidrogenaz175. TCA döngüsünde substrat düzeyinde fosforilasyonun

gerçekleştiği basamak...süksinat tiokinaz176. TCA döngüsünde ilk oksidatif dekarboksilasyonun

gerçekleştiği basamak: izositrat dehidrogenaz 177. TCA döngüsü inhibitörleri...akonitaz enzimini

fluoroasetat, alfa-ketoglutarat dehidrogenaz enzimini arsenit, süksinat dehidrogenaz enzimini yarışmalı olarak

malonat inhibe eder.178. TCA döngüsünde net su girişinin olduğu iki basamak...

sitrat sentaz, fumaraz179. TCA döngüsünün kontrolü başlıca...sitrat sentaz

enzimi ile gerçekleştirilir.180. TCA döngüsünü aktive edenler...NAD+ ADP, Ca++

181. TCA döngüsünü inhibe edenler...Sitrat, NADH, ATP, süksinil KoA

182. Piruvat dehidrogenaz enziminin kofaktörleri...tiamin pirofosfat, lipoik asit, koenzim A, FAD, NAD+

183. Piruvat dehidrogenaz enziminin katalizlediği reaksiyon...Piruvat + NAD+ → asetil KoA + NADH + H+ + CO2

184. Piruvat dehidrogenaz enzimini inhibe edenler...asetil KoA, ATP, NADH

185. Piruvat dehidrogenaz enzimini aktive edenler...piruvat, NAD+, ADP, Ca++, insülin

186. Açlıkta karaciğerde inaktif olan enzimler...glikolizin kontrol basamakları, piruvat dehidrogenaz, glikojen sentaz

187. TCA döngüsü ara maddeleri hangi bileşiklerin sentezine katılır... glukoz, yağ asiti, amino asitler, hem

188. Bazı anaplerotik reaksiyonlar...piruvat karboksilaz, glutamat dehidrogenaz, metilmalonil KoA mutaz

189. Mitokondride oluşan asetil KoA sitoplazmaya ne şekilde geçer...Sitrat içinde

190. Sitrat liyaz enzimini aktive eden hormon...insülin191. Glikojen sentezinde rol oynayan nükleotid...üridin

nükleotidleri192. Glikojen sentezinde rol oynayan enzimler...glikojen

sentaz, dallandırıcı enzim (amilo-4:6 transglikozidaz)193. Glikojen yıkımında rol oynayan enzimler...fosforilaz,

dal koparıcı enzim 194. Fosforilaz enziminin etkisi ile açığa çıkan glikojenin

yıkım ürünü...glukoz 1-fosfat195. Glikojen molekülünün yıkımı ile açığa çıkan karbonhidrat

birimleri...glukoz 1-fosfat (başlıca), serbest glukoz196. Glukagonun reseptörüne bağlanması ile ilk aktive olan

enzim...adenilat siklaz197. cAMP‛nin aktive ettiği enzim...protein kinaz A198. Kas dokusunda glikojenin yıkımında rol oynayan

Ca++-kalmodul in kompleksinin aktive ettiği enzim...fosforilaz kinaz b

199. Kas dokusunda glikojenin yıkımında rol oynayan AMP‛nin aktive ettiği enzim...fosforilaz b

200. İnsülinin karaciğerde aktive ve inhibe ettiği enzimler sırasıyla...glikojen sentaz ve fosforilaz

201. Açlığın 12. saatine kadar kana glukoz sağlayan başlıca kaynak...karaciğer glikojeni

202. Glukoz 6-fosfataz enzimi eksikl iğ inde görülenler...karaciğer ve böbrek tübül hücrelerinin glikojenle dolması, hipoglisemi, laktik asidemi, hiperürisemi, ketozis, hiperlipidemi, taş bebek yüzü görünümü

203. Lizozomlarda glikojenin parçalanamaması..Pompe hastalığı (lizozomal alfa-glikozidaz eksikliği)

204. Glukoneogenez bölgeleri...karaciğer ve böbrek205. Glukoneogenez enzimleri...piruvat karboksilaz,

fosfoenolpiruvat karboksikinaz, fruktoz 1,6-bifosfataz, glukoz 6-fosfataz


206. Glukoneogenez kaynakları...amino asitler (başlıca alanin), laktat, gliserol, propionat

207. Glukagon ve kortizol tarafından sentezi indüklenen glukoneogenez enzimi...fosfoenolpiruvat karboksikinaz enzimi

208. Laktat veya alaninden bir mol glukoz sentezi için gereken ATP miktarı...6 mol ATP

209. Karaciğerde glukoneogenez için gereken enerji nereden karşılanır...Yağ asitlerinin beta-oksidasyonundan

210. Açlığın 24. saatinde kana glukoz sağlayan başlıca kaynak...glukoneogenez (kas dokusu proteinlerinden açığa çıkan amino asitler)

211. Glukoz 6-fosfatın glukoza dönüştüğü organel...endoplazmik retikulum

212. Propionil KoA‛nın metilmalonil KoA‛ya dönüşümü için gerekli koenzimler...biotin ve adenozil kobalamin

213. İnorganik fosfatın organik bir molekülün yapısına enzimatik olarak katılımı hangi metabolik yollarda gözlenir...Glikojen yıkımı, glikoliz, ETZ ve oksidatif fosforilasyon, Krebs döngüsü

214. Pentoz fosfat yolunda üretilen bileşikler...NADPH ve riboz 5-fosfat

215. Pentoz fosfat yolunda oksidatif ve oksidatif olmayan yolda üretilen bileşik...ribuloz 5-fosfat

216. Glukoz 6-fosfat dehidrogenaz enzimini aktive edenler...NADP+ fazlalığı ve insülin

217. Glukoz 6-fosfat dehidrogenaz enzimini inhibe edenler...NADPH fazlalığı

218. NADPH kullanım alanları...sentez reaksiyonları, glutatyonun indirgenmesi, sitokrom P-450 sistemi, nötrofillerin bakterileri fagositozu esnasında, poliol yolu

219. Psödopeptid örneği...glutatyon (gama-glutamil-sisteinil-glisin). Psödopeptid alfa pozisyonunun dışındaki diğer pozisyonlarda bulunan karboksil grubu ile amino grubu arasında oluşan peptid bağıdır.

220. Glutatyondaki (G-SH) fonksiyonel grup...sülfidril grup (SH)

221. Eritositleri hemolizden koruyan enzimler...Glukoz 6-fosfat dehidrogenaz, glutatyon redüktaz, glutatyon peroksidaz

222. Glutatyon redüktaz enziminin kofaktörü...FAD223. Riboflavin (B2 vitamini) eksikliğini araştırmada

kullanılan enzim aktivitesi...eritrosit glutatyon redüktaz aktivitesi

224. Fruktozdan zengin diyetle beslenenlerde... hiperlipidemi ve hiperürisemi gelişir.

225. Herediter fruktoz intoleransında (aldolaz B eksikliği)...sarılık ve hipoglisemi gelişir.

226. Glukozdan fruktoz oluşumunun gerçekleştiği metabolik yol...poliol yolu

227. Aldoz redüktaz enziminin (glukozu sorbitole çevirir) bulunmadığı doku...karaciğer

228. Katarakta neden olan enzim eksiklikleri...galaktokinaz ve galaktoz 1-fosfat üridiltransferaz

229. Klasik galaktozemide (üridiltransferaz eksikliği) görülenler...mental retardasyon, karaciğer hücre hasarı, katarakt, fankoni sendromu, hipoglisemi

230. Galaktozdan sentezlenen bileşikler... laktoz, glikoproteinler, glikolipidler, glikozaminoglikanlar (not: bu bileşiklerin sentezinde üridin nükleotidleri görev alır)

231. UDP-glukoz ve UDP-galaktozu birbirine dönüştüren enzim...epimeraz

232. Laktoz sentezinde görevli olan galaktozil transferaz enzimini aktive eden protein...alfa-laktalbumin

233. Glikozaminoglikanların yapısı...amino şeker (glukozamin veya galaktozamin) ve asidik şekerden (glukuronik asit veya L-iduronik asit) oluşan tekrarlayan disakkarid birimleri

234. Proteoglikanların yapısı: bir proteine bağlı onlarca glikozaminoglikan birimlerinden oluşur.

235. Proteoglikanların bulunduğu dokular...deri, kıkırdak, tendon, ligament, aorta, kornea, sinovyal sıvı, kan damarları, kalp kapakçıkları, bazal membran, mast hücreleri

236. Vücutta en bol bulunan glikozaminoglikan...kondroidin sülfat

237. Üronik asit (asidik şeker) içermeyen GAG...keratan sülfat

238. Sülfat içermeyen GAG...hyaluronik asit239. Hücre içi yerleşim gösteren ve lipid temizleyici

GAG...heparin240. Hücre yüzeyinin bileşeni olan ve lipoprotein lipazı

bağlayan GAG...heparan sülfat241. Aminoşekerlerin prekürsörü...glukoz242. N-asetilnöraminik asit (siyalik asit) içeren

bileşikle...glikoprotein ve gangliozid243. Asidik şekerlerin prekürsörü...glukoz244. Esansiyel pentozüride idrarla atılan bileşik...

L-ksiluloz245. Mukopolisakkaridozlar hangi bileşiğin yıkımındaki bir

problem sonucu gelişir...Glikozaminoglikanlar246. Gl ikoproteinlerin yapısı...proteine dallı

oligosakkaridlerin eklenmesi ile oluşur.247. Glikoproteinlerin bulunduğu yerler...tüm plazma

proteinleri (albümin hariç), hormonlar (TSH, FSH, LH, hCG), lizozomal enzimler, hücre membran proteinleri, antikorlar, kan grubu belirleyicileri, hücre dışı sıvı

248. Glikoproteinlerin karbonhidrat kısmında yer alanlar...amino şekerler, mannoz, galaktoz, L-fukoz, NANA (fruktoz bulunmaz)


249. Glikoproteinlerin sentez bölgesi...GER250. Dolikol‛ün görevi...N-bağlı glikoprotein sentezinde

karbonhidrat birimlerinin GER‛de proteine aktarılması251. Glikozilasyon bölgeleri...GER ve golgi252. I-hücre hastalığı...Lizozomlara gitmesi gereken

enzimlerin golgide mannoz artıklarına fosfat bağlanaması ve sonuçta lizozomlara gidememesi sonucu gelişir.

253. Kolesterolde 3 adet 6 karbonlu bir halka yapısı bulunur.

254. Lökotrien A4...Lökosit, trombosit, mast hücreleri ve kalp ve akciğer damar dokularında oluşur.

LİPİDLER

255. Gliserofosfolipidlerin prekürsörü...fosfatidik asit256. Mitokondri membranlarında bulunan başlıca fosfolip

id...kardiyolipin257. En fazla sayıda fosfat grubu içeren

lipid...kardiyolipin258. Lesitinin parçalanması ile açığa çıkanlar...gliserol,

fosforik asit, yağ asitleri, kolin259. Fosforik asit içeren tek sfingolipid...sfingomyelin260. Sfingomyel in in parçalanması i le açığa

çıkanlar...sfingozin (serin + palmitat), yağ asiti, fosforik asit ve kolin

261. Glikolipidlerin prekürsörü...seramid262. Hücre içi haberci görevi yapan sfingolipid...seramid263. Seramidin görevleri...Endoplazmik retikulumda

serinden sentezlenir, önemli bir ikincil haberci moleküldür; programlı hücre ölümü (apoptozis), hücre siklusu ve hücre farklılaşması, ve yaşlanma dahil çeşitli yolların regülasyonunda görev alır.

264. Gangliozidin hidrolizi ile serbestleşenler...seramid (sfingozin + yağ asiti), glukoz, galaktoz, aminoşekerler, NANA

265. Steroid yapı içeren bileşikler...kolesterol, D vitamini, böbrek üstü bezi hormonları, seks steroidleri, safra asitleri, kalp glikozidleri

266. Çeşitli lipid bileşenlerini birbirinden ayıran yöntem...ince tabaka kromatografisi

267. Yağ asitlerini birbirinden ayıran yöntem...gaz-likid kromatografisi

268. Hücre membranında yer alan bileşikler...fosfolipidler, kolesterol, proteinler, glikoproteinler, glikolipidler

269. Hücre membranında yer almayanlar...triaçilgliseroller, kolesterol esteri, serbest yağ asitleri

270. Hücre membranında bulunan proteinlerin görevleri.... reseptör, mediatör, enzim, transport

271. Lipidlerin sindiriminin başladığı bölge..mide272. Mideden absorbe olan besin maddeleri...kısa ve orta

zincirli yağ asitleri273. Midede düşük pH‛da etkili olan lipazlar: lingual lipaz,

gastrik lipaz274. Pankreatik lipazın triaçilgliserolü parçalaması ile açığa

çıkan son yıkım ürünleri...yağ asitleri ve 2-monoaçil gliserol

275. Yeni sentezlenmiş şilomikron ve VLDL‛nin metabolize edilmediği doku...karaciğer

276. Trigliseridden zengin HDL ve VLDL kalıntılarının birikmesi ile karakterize enzim eksikliği...hepatik lipaz

277. İnsülin tarafından sentezi uyarılan, apo CII tarafından aktive edilen, heparin tarafından plazmaya salınan lipaz...lipoprotein lipaz

278. NADPH kaynakları...pentoz fosfat yolu, malik enzim279. Yağ asiti sentezinde indirgeyici eşdeğerlerin geldiği

koenzim...NADPH280. Lipogenezden (yağ asiti sentezi) sorumlu enzim...asetil

KoA karboksilaz281. Yağ asiti sentaz kompleksinin son ürünü...palmitat282. Asetil KoA karboksilazı aktive edenler...insülin ve

sitrat283. Asetil KoA karboksilazı inhibe edenler...yağ asitleri,

glukagon, epinefrin284. Yağ asiti sentezinde rol oynayan kofaktörler...NADPH,

ATP, biotin, CO2, pantotenik asit, mangan285. Yağ asiti sentaz kompleksinin spesifik vitamini ve

amino asiti...pantotenik asit ve sistein286. Yağ asitlerinin uzama ve desatürasyon reaksiyonlarının

gerçekleştiği organel...endoplazmik retikulum287. İnsanda, yağ asit lerinin doymamış hale

getirilmesi...sitokrom içeren ve NADPH kullanan bir enzim tarafından katalizlenir.

288. Triaçi lg l iserol sentezinin gerçekleştiği organel...endoplazmik retikulum

289. Gliserol kinaz enzimi içermeyen dokular...kas ve yağ dokusu

290. Yağ dokusunda triaçilgliserol sentezi için gerekli bileşik...glukoz (dolayısıyla insülin)

291. İnsülinin plazma serbest yağ asitleri düzeyine etkisi...azaltıcı yöndedir.

292. Kolesterol sentezinin gerçekleştiği başlıca doku...karaciğer

293. Koelsterol sentezinde kontrol basamağı...HMG-KoA → mevalonat (HMG-KoA redüktaz tarafından gerçekleştirilir)

294. İzopren birimi içeren bileşikler...dolikol, koenzim Q, Hem a, prenile proteinler (yağda çözünen vitaminler)

295. Kolesterol sentezinde oluşan i lk izopren birimi...izopentenil pirofosfat

296. Kolesterol sentezinde oluşan i lk halka yapısı...lanosterol

297. Kolesterol sentezinin gerçekleştiği organeller...stoplazma ve ER

298. HMG-KoA sentaz enziminin görev aldığı sentez reaksiyonları...kolesterol (stoplazmada) ve keton cisimleri (mitokondride)

299. HMG-KoA redüktaz enzimini aktive edenler...insülin ve tiroid hormonları (tiroid hormonları kolesterol metabolizmasını da attırdığı için hipertiroidide plazma kolesterol düzeyleri azalır)

300. HMG-KoA redüktaz enzimini inhibe edenler...mevalonat, kolesterol, safra asitleri, statinler, glukagon, glukokortikoidler

301. Asetil KoA‛nın katıldığı sentez reaksiyonları...kolesterol, keton cisimleri, yağ asitleri, sitrat

302. Safra asiti sentezinde kontrol basamağı...7α-hidroksilaz

303. 7α-hidroksilaz basamağında kullanılan vitamin...C vitamini

304. Primer safra asitleri...kolik asit, kenodeoksikolik


asit, taurokolik asit, glikokolik asit, tauro ve glikokenodeoksikolik asit

305. Sekonder safra asitleri...deoksikolik asit, litokolik asit

306. Enterohepatik dolaşıma katılan bileşikler...safra asitleri ve ürobilinojen

307. Geri emilimi en az olan safra asiti...litokolik asit308. Safra asit lerinin plazmada bağlandığı

protein...albümin309. Lipoproteinlerin yapısında bulunanlar...triçilgliserol,

protein, kolesterol, kolesterol esteri, fosfolipid310. En fazla triaçi lg l iserol içeren

lipoprotein...şilomikron311. En fazla kolesterol içeren lipoprotein...LDL (düşük

dansiteli lipoprotein)312. En fazla protein ve fosfolipid içeren lipoprotein...HDL

(yüksek dansiteli lipoprotein)313. Endojen sentezlenen triaçilgliserolün plazmada

taşındığı lipoprotein...VLDL (çok düşük dansiteli lipoprotein)

314. Lipoproteinlerin elektroforezle ayrılması, katoddan (- yük) anoda (+ yük) doğru sırasıyla...şilomikronla β lipoproteinler (LDL), pre-β-lipoproteinler (VLDL), α-lipoproteinler (HDL)

315. Lipoproteinlerin ultrasantrifüjle dansitelerine göre ayrılması, en alttan en üste doğru...HDL, LDL, IDL, VLDL, şilomikron

316. Kolesterol hücre içinde hangi metabolik olaylara yol açar...Hücre membranının yapısına katılma, HMG-KoA redüktazı inhibe etme, kolesterol esteri haline gelme, LDL reseptör sentezini inhibe etme

317. Köpük hücre oluşumundan sorumlu lipoprotein... okside LDL

318. Aterojenik protein...Apo B-100319. Hem aterojenik hem de trombotik lipoprotein...Lp a320. Plazminojen ile yapıca benzerlik gösteren protein...apo a321. HDL ile diğer lipoproteinler arasında lipid alış-verişini

düzenleyen protein...kolesterol ester transfer protein (apo D)

322. Periferden kolesterol alınmasında en potent role sahip HDL... Pre-β-HDL

323. En fazla protein içeren (oran olarak) lipoprotein...Pre-β-HDL

324. Plazmada kolesterol esterinin oluşmasından sorumlu enzim...LCAT (lesitin kolesterol açil transferaz)

325. Eksikliğinde plazmada serbest kolesterol/ester kolesterol oranının artmasına neden olan enzim... LCAT

326. Hücre içinde kolesterol esterinin oluşmasından sorumlu enzim...ACAT (açil kolesterol açil transferaz)

327. Aterosklerozdan koruyucu HDL fraksiyonu...HDL-2328. Antiaterojenik protein...Apo A-1329. Plazma lipoproteinlerinde bulunan apoproteinlerden

apo B100, apo E ve apo A1‛ in karaciğer hücrelerinde reseptörü vardır.

330. Yağ dokusunda hormona duyarlı lipazı inhibe edenler... insülin, prostaglandin, nikotinik asit

331. Hormona duyarlı lipazı aktive edenler...katekolaminler, glukagon, tiroid hormonu, büyüme hormonu, ACTH, TSH, glukokortikoidler, metil ksantinler (fosfodiesterazı inhibe ederek)

332. Yağ asitlerinin hücre içine alınması...membran yağ asiti transport proteine bağlanarak sodyumla beraber hücre içine alınır.

333. Yağ asitlerinin aktivasyonunda görev alanlar...açil KoA sentetaz (tiokinaz), KoA, ATP, Mg++

334. Uzun zincirli yağ asitlerinin stoplazmadan mitokondri içine geçişi...karnitinle birlikte olur.

335. Karnitini oluşturan amino asitler...lizin ve metionin336. Karnitin ile yağ asitlerini birleştiren enzim olan

karnitin palmitoil transferaz I enzimi hangisi tarafından inhibe edilir...Malonil KoA

337. Yağ asitlerinin β-oksidasyonu hangi ikili organelde gerçekleşir...mitokondri ve peroksizomlar (çok uzun zincirli yağ asitleri için)

338. Yağ asitlerinin β-oksidasyonuna katılanlar...yağ asitleri, FAD, H2O, NAD+, KoA

339. 16 karbonlu satüre yağ asiti olan palmitat β-oksidasyon döngüsüne katıldığında net üretilen bileşikler...7 FADH2, 7 NADH, 8 asetil KoA

340. Karnitin eksikliğinde veya yağ asitlerinin beta-oksidasyon defektinde görülenler...non-ketotik hipoglisemi, dokuların yağlı infiltrasyonu, halsizlik-yorgunluk


341. Orta zincirli açil KoA dehidrogenaz eksikliğinde görülen...dikarboksilik asidüri

342. Peroksizomların yokluğu ile karakterize bozukluk... Zelweger sendromu

343. Refsum hastalığında idrarla atılan bileşik...fitanik asit

344. Keton cis imlerinin sentezinde kontrol basamakları...Karnitin palmitoil transferazI ve HMG KoA sentaz

345. Keton cis imlerinin aktivasyonunda görevl i bileşik...süksinil KoA

346. Keton cisimlerini aktive eden enzim...KoA transferaz (tiyotransferaz, tiyoforaz)

347. Keton cisimleri hangi bileşiğe dönüşerek TCA döngüsüne katılır...Asetil KoA

348. Fosfolipidlerin sentezinde görevli nükleotid...sitidin nükleotidleri

349. Fosfatidilkolinden lizofosfatidilkolin oluşturan enzim...Fosfolipaz A2

350. Fosfolipaz A2‛yi aktive edenler...bradikinin, epinefrin, trombin, anjiyotensin II

351. Lökotrienler glutatyonla birleşerek hangi bileşik oluşur...anaflaksinin yavaş reaksiyona giren maddesi (SRS-A)

352. Tüm lipid depo hastalıklarında biriken ortak lipid bileşeni...seramid

353. PGE2 (Prostaglandin E2) • Birçok dokuda özellikle böbrekte üretilir.• Vazodilatasyon• Düz kas gevşemesi• Doğumu indüklemede kullanılır.

354. Keton csimlerinin sentezi için gerekli olan iki enzim... HMG KoA sentaz ve HMG KoA liyaz

355. LTB4 (Lökotrien B4) etkileri • PMN lökositlerin kemotaksisinde artış • Lizozomal enzimlerin salınımı • B lökosit adezyonu

356. TXA2 (Tromboksan A2) • Başlıca trombositler tarafından üretilir. • Trombosit agregasyonunu uyarır. •Vazokonstruksiyon • Hücre içi kalsiyum mobilizasyonu • Düz kas kasılması

357. PGF2α (Prostaglandin F2α) • Bir çok dokuda üretilir. • Vazokonstruksiyon • Düz kas kasılması• Uterus kasılmasının uyarılması

358. LTC4 → LTD → LTE4 etkileri• Düz kasların kasılması• Bronkokonstruksiyon• Vazokonstruksiyon • Vasküler permeabilite artışı • SRS-A komponentleri

359. PGI2 (Prostasiklin)• Damar endotel hücrelerinde üretilir.• Vazodilatasyon• Trombosit agregasyonunu inhibe eder.

AZOT METABOLİZMASI

360. Amino asitlerin metabolize olduğu başlıca doku... karaciğer

361. Pepsin proteinlerde hangi bölgeyi parçalar...Dikarboksilik amino asitlerin ve aromatik halka içeren amino asitlerin amino tarafındaki peptid bağını

362. Endopeptidazlar...tripsin, kimotripsin, elastaz, pepsin

363. Ekzopeptidazlar...karboksipeptidaz A ve B, aminopeptidaz

364. Tripsinojeni tripsine çeviren enzim...enterokinaz (enteropeptidaz)

365. Bağırsakta sentezlenen enzimler...enterokinaz ve aminopeptidaz

366. İnaktif zimojen olarak sentezlenen enzimler...pepsin, tripsin, kimotripsin, elastaz, karboksipeptidaz

367. Pankreas enzimleri arasında zimojen formu olmayanlar...amilaz ve lipaz

368. Amino asitlerin hücre içine alınması...Sodyumla beraber ve glutatyon üzerinden

369. Amino asitlerin hücre içine alınmasında rol oynayan enzim...gama glutamil transferaz

370. Sistinüride idrarla atılan amino asitler...sistein, ornitin, arginin ve lizin

371. Amino asitlerden transaminasyon reaksiyonları ile genel amino grubu toplayıcısı bileşik...alfa ketoglutarat

372. Amino asitlerin transaminasyon, dekarboksilasyon ve deaminasyonunda görevli koenzim...pridoksal fosfat

373. Transaminasyon i le birbir ine dönüşen bileşikler...glutamat-alfa-ketoglutarat; alanin-piruvat; aspartat-oksaloasetat

374. Transaminasyona katılmayan amino asitler...lizin, treonin, prolin

375. Oksidatif deaminasyona uğrayan amino asit...glutamat

376. Amino asitlerin amino gruplarının amonyum iyonlarına çevrildiği reaksiyon...glutamatın oksidatif deaminasyonu

377. Glutamat dehidrogenazın bulunduğu organel ve kofaktörü...mitokondri ve NAD+ veya NADP+

378. Benzoatın konjugasyonunda görev alan amino asit...glisin

379. Pozit if azot dengesinin gerçekleştiği durumlar...büyüme dönemi, gebelik, nekahat evresi

380. Negatif azot dengesinin gerçekleştiği durumlar... enfeksiyonlar, yanık, açlık, travma, uzun süreli hareketsizlik, diyetteki esansiyel amino asitlerin yetersizliği

381. Azot içeren bileşiklerin vücuttan başlıca atılım şekli...üre

382. Üre sentezini başlatan enzim ve kontrol basamağı... karbamoil fosfat sentetaz I

383. Mitokondriyal formu üre sentezinde, sitoplazmik formu ise pirimidin bazlarının sentezinde rol oynayan enzim...arbamoil fosfat sentetaz

384. Karbamoil fosfat sentetaz I enzimini aktive eden bileşik...N-asetil glutamat

385. Üre sentezinde doğrudan amino grubu vericisi bileşikler...Serbest amonyak (veya karbamoil fosfat) ve aspartat


386. Üre sentezinde hangi bi leşikte net kayıp gözlenir...Aspartat

387. Üre sentezinin gerçekleştiği organeller...mitokondri ve stoplazma

388. Üre sentezinde harcanan enerji...3 ATP veya 4 yüksek enerjili fosfat bağı

389. Üre siklusu defektlerinde tedavi...proteinden fakir diyet, benzoat, fenilasetat, arginin (arginino süksinat sentetaz ve arginino süksinaz eksikliklerinde)

390. Benzoatın detoksifikasyonunda kullanılan amino asit...glisin

391. Üre siklusu defektlerinde artmış amonyak düzeylerinin beyin için toksik olmasının nedeni...amonyakın beyinde alfa-ketoglutarat ile birleşerek glutamat oluşturması sonuçta beyinde TCA döngüsü ara maddelerinin kalmaması, glutamatın amonyak ile birleşerek glutamine dönmesi ve glutamat azalmasına bağlı olarak azalmış GABA sentezi

392. Esansiyel amino asitler...dallı zincirliler (valin, lösin, izolösin), aromatik halka içerenler (fenilalanin, triptofan, histidin), lizin, treonin, metionin

393. Yarı esansiyel amino asit...arginin394.Prolin veya arginin hangi amino asitin parçalanması

ile oluşur...Glutamat395. Histidinin yıkımında görevli koenzim...tetrahidrofolat396. Saf ketojenik amino asitler...lösin ve lizin397. Homosisteinin metionine dönüşümünde rol alan

vitaminler...B12 ve folat398. Homosistein hangi amino asitin metabolizmasında

oluşur...Metionin399. Homosistein artış ında tedavide kul lanı lan

vitaminler...B12, folat ve B6400. Propionil KoA‛nın süksinil KoA‛ya dönüşümünde rol alan

koenzimler...biotin ve B12401. Dallı zincirli amino asitlerin transaminasyon ürünlerinin

(alfa-keto asitler) dekarboksilasyonunda kullanılan kofaktör...tiamin

402. Metabolizmasında HMG KoA‛nın oluştuğu amino asit... lösin

403. Asparagin sentezi için gerekli olanlar...ATP-Mg, glutamin, aspartik asit, asparagin sentetaz

404. Triptofandan sentezlenen bileşikler...serotonin,

melatonin, alanin, format, NAD+‛nin nikotinamid bölümü, glukoz, keton cisimleri

405. KoA‛yı kullanarak TCA döngüsü ara maddelerine dönüşen amino asitler...valin, izolösin, metionin, treonin

406. Albinizmde eksik olan enzim...tirozinaz407. Böbrekte asit-baz dengesini düzenleyen amino

asit...glutamin408. Kanda en fazla bulunan amino asitler...alanin ve

glutamin409. Açlık durumunda kaslardan karaciğere en fazla

taşınan amino asit...alanin410. Beyin tarafından metabolize edilen amino asitler...dallı

zincirli olanlar411. Folat tarafından alınan tek karbonlu bileşiklerin

başlıca kaynağı...serin412. Folatın katıldığı sentez reaksiyonları...dTMP, pürin,

serin, metilkobalamin413. S-adenozil metioninin (SAM) katıldığı başlıca sentez

reaksiyonları... epinefrin, kreatin, melatonin, fosfatidil kolin, metilenmiş nükleotidler (örn. metil GTP)

414. Kreatin sentezinde başlangıç ya da ara bileşik olarak yer alanlar...glisin, arginin, guanidino asetat, S-adenozilmetionin

415. Hangi amino asit lerin hidroksi lasyonunda tetrahidrobiopterin ve moleküler oksijen kullanılır... Fenilalanin, tirozin, triptofan

416. Tirozinden adrenalin sentezi sırasında görülen tepkimeler...aromatik hidroksilasyon, dekarboksilasyon, β-karbonu üzerinden hidroksilasyon, transmetilasyon

417. Norepinefrinin epinefrine dönüşümünde görevli enzim...fenil etanolamin N-metil transferaz (kortizol tarafından aktive edilir)

418. Katekolaminlerin yıkım ürünleri... dihidroksi mandelik asit, metanefrin, normetanefrin, VMA

419. Dopaminin yıkım ürünü...homovanilik asit420.Katekolaminlerin yıkımında görevli enzimler...MAO

ve KOMT421. Karnozin ve anserini oluşturan amino asitler...beta

alanin ve histidin422. Spermin ve sperimidini oluşturan amino asitler...ornitin

ve metionin


423. Ornitinin dekarboksilasyonu ile oluşan...putrescin424. Ornitin metbolizmasının defekti sonucu gelişen...

retinanın Gyrate atrofisi425. Karnitin sentezine katılan amino asitler ve karnitinin

görevi...lizin ve metionin; uzun zincirli yağ asitlerinin (yağ açil KoA‛lar) stoplazmadan mitokondri içine geçişine aracılık etme

426. Glisinin katıldığı sentez reaksiyonları...kollajen, hem, pürin, kreatin, glutatyon, konjugasyon, oksalat

427. Argininin katıldığı sentez reaksiyonları...kreatin, üre, ornitin, nitrik oksit, Spermin

428. Tirozinden sentezlenenler...katekolaminler, melanin, tiroid hormonları, glukoz ve keton cisimcikleri

429. Hem sentezinde kontrol basamağı ve kofaktörü...ALA sentaz ve B6

430. Hem sentezinin gerçekleştiği organeller...mitokondri ve stoplazma

431. Kurşun zehirlenmesinde kanda artan bileşik...delta amino levulinik asit

432. Hem sentezinde oluşan i lk pirol halkası...porfobilinojen

433. Protoporfir ine demiri i lave eden enzim...ferroşelataz

434. Bilirubinin oluştuğu doku...RES435. Hem oksijenaz reaksiyonunun gerçekleştiği organel

ve açığa çıkanlar...ER ve Fe3+ ve CO436. Hem sentezinde görev almayanlar...üroporfirin

ve koproporfirin türevleri (porfirinojen türevleri ve protoporfirin IX görev alır)

437. ALA sentaz enzimini aktive eden bileşikler...sit P450 sistemi ile metabolize olan ilaçlar (barbitüratlar, sülfonamidler, griseofulvin, heksoklorobenzen)

438. Fotosensitivite görülmeyen porfirialar...ALA dehidrataz eksikliği ve akut intermittan porfiria

439. Otozomal resesif geçiş gösteren porfiria...konjenital eritropoetik porfiria (diğerleri otozomal dominant)

440. En sık görülen porfiria...porfiria kutanea tarda441. Eritropoetik porfirialar...konjenital eritropoetik

porfiria ve protoporfiria442. Yarı ömrü en kısa olan enzimler...kontrol basamağını

katalizleyen enzimler443. Plazma proteinlerinin yıkımı...sialik asitlerini

kaybederler, reseptör aracılığı ile karaciğere alınırlar ve katepsin adlı proteazlarla parçalanırlar.

444. Obstrüktif sarılığın özellikleri...plazmada konjuge bilirubin artışı, idrarda safra tuzu ve safra pigmentlerinin bulunması, kanda alkalen fosfataz kolesterol artışı

NÜKLEİK ASİTLER

445. Pürin bazları...adenin, guanin, hipoksantin446. Pirimidin bazları...sitozin, timin, urasil447. Nükleozid...baz + şeker448. Nükleotid...nükleozid + fosfat449. Nükleik asitlerin (RNA ve DNA) yapısı...nükleozid

monofosfatların fosfodiester bağları ile birbirine bağlanması sonucu oluşur.

450. Pürin ve pirimidin bazları ile pentoz arasındaki bağ... β-N glikozidik bağ

451. cAMP tarafından aktive edilen enzim...protein kinaz A452. cGMP tarafından aktive edilen enzim...protein kinaz G453. Guanozin nükleotidlerinin görevleri...dihidrobiopterin

sentezi, protein sentezi için enerji kaynağı454. İnozin monofosfat (İMP) içindeki baz...hipoksantin455. Pürin sentezindeki kontrol basamakları...PRPP sentaz

ve PRPP glutamil aminotransferaz456. PRPP sentaz enzimini aktive eden...riboz 5-fosfat457. Pürin sentezindeki kontrol basamaklarını inhibe

edenler...AMP ve GMP458. Pürin nükleotid sentezinde oluşan i lk

nükleotid...İMP459. Pürin bazlarının halka yapısını oluşturanlar...Glisinin

tamamı (iki karbon ve bir azot), 2 glutaminden 2 azot, aspartattan bir azot, 2 tatrahidrofolattan iki karbon, karbondioksitten bir karbon

460. İMP‛den AMP oluşumunu bloke eden ilaç...6-merkaptopürin

461. Pürin analogları ve klinik önemi...6-merkapto-pürin, sitozin arabinozid, metotreksat, azaserin. Bunlar hücre siklusu inhibitörü olarak etki gösterirler ve anti-kanser ilaçlar olarak kullanılabilirler.

462. RNA ve DNA sentezine katılan nükleotidler ve yapısında bulunan nükleotidler...nükleozid trifosfatlar ve nükleozid monofosfatlar

463. Nükleozid difosfatları deoksi haline getiren enzim ve kofaktörü...ribonükleozid redüktaz ve kofaktörü tioredoksin

464. Pirimidin sentezinde kontrol basamakları...karbamoil fosfat sentetaz II ve aspartat transkarbamoilaz

465. Karbamoil fosfat sentetaz II‛i aktive eden...PRPP466. Pirimidin bazlarının halka yapısını oluşturanlar...

Aspartatın tamamı (üç karbon, bir azot), glutaminden bir azot, karbondioksitten bir karbon

467. Pürin ve pirimidin bazlarının halka yapısını oluşturan ortak iki amino asit...aspartat ve glutamin

468. Pürin ve pirimidin nükleotidlerinin yapısına katılan ortak dört bileşen..aspartat, glutamin, karbondioksit ve PRPP

469. dUMP‛nin dTMP‛ye dönüşümünde rol oynayan enzim ve koenzimler...timidilat sentaz, N5-N10 metilen tetrahidrofolat, dihidrofolat redüktaz ve NADPH

470. dUMP‛nin metilenmiş formu dTMP‛dir.471. Tioredoksin hangi bileşiğin sentezinde indirgeyici rol

oynar...deoksiribonükleotidler472. Lesch-Nyhan sendromunda eksik olan

enzim...hipoksantin-guanin fosforibozil transferaz473. Lesch-Nyhan sendromunda hücre içinde ve kanda

artan bileşikler..hücre içinde PRPP, kanda ürik asit474. Pürin nükleotidlerinin yıkımında görevli enzimler...

adenozin deaminaz, pürin nükleozid fosforilaz ve ksantin oksidaz

475. Allopürinolün etkileri...ksantin oksidazın inhibisyonu, hipoksantin anoloğu, pürin ve pirimidin sentezinin inhibisyonu, orotik asidüri

476. Ksantin oksidaz enziminin kofaktörleri...molibden, FAD ve demir

477. Pürin nükleotidlerinin yıkım ürünü ve özelliği...ürik asit ve suda az çözünür olması


478. Gut hastalığında primer defekt...PRPP sentaz enziminin hiper aktivitesi

479. Hiperürisemi nedenleri...gut, Lesch-Nyhan sendromu, von Gierke sendromu, böbrek yetmezliği, asidoz, lenfomalar

480. Adenozin deaminaz eksikliğinde görülen...T ve B lenfositlerinde fonksiyon bozukluğu

481. Pürin nükleozid fosforilaz eksikliğinde görülen...T lenfositlerinde fonksiyon bozukluğu, hipoürisemi

482. Hipoürisemi nedeni...ksantin oksidaz eksikliği483. Orotik asidüri nedenleri...ornitin transkarbamoilaz

(üre siklusu enzimi) eksikliği, orotat fosforibozil transferaz ve orotidilat dekarboksilaz eksiklileri pirimidin sentezi enzimleri), allopürinol kullanımı, Reye sendromu

484. Pirimidin bazlarının yıkım ürünleri...β-alanin, β-amino izobütirat, CO2 ve NH3

485. DNA çift sarmalında...adenin timinle, guanin sitozinle eşit miktarlarda bulunur.

486. DNA çift sarmalı arasındaki bağ sayıları...adenin ie timin arasında iki, guanin ile sitozin arasında üç hidrojen bağı

487. DNA çift sarmalının erime ısısı...DNA çift sarmalının %50‛sinin ısı ile ayrıştığı ısı derecesine erime ısısı denir. DNA çift sarmalında guanin-sitozin miktarı ne kadar fazla ise ısıya direnç o kadar fazladır.

488. DNA‛nın yapısında en fazla bulunan protein...Histon proteinleri

489. Histon proteinlerinin özellikleri...arginin ve lizinden zengin bazik proteinler olması

490. Histonlarda görülen modifikasyonlar...asetilasyon, metilasyon, fosforilasyon

491. Nükleozom nedir...Histon proteinleri (H1 histonu hariç) ve bunları sarmalayan DNA birimleridir.

492. Kromatin nedir...Yoğun miktarda nükleozom içeren kromozom bölgeleri

493. RNA‛nın özellikleri...tek sarmal olması; adenin, guanin, sitozin ve urasil içermesi; riboz içermesi, baz eşleşmelerinin birebir olmaması,

494. Okaryotlarda hücresel RNA sınıfları ve özellikleri...rRNA (4 adet, tüm RNA‛ların %80‛i), tRNA (61 adet, tüm RNA‛ların %15‛i), mRNA (binlerce, tüm RNA‛ların %5‛i), snRNA (10 adet, tüm RNA‛ların %1‛inden az)

495. tRNA özellikleri...amino asitleri ribozomlara taşıması, en az sayıda nükleotid içermesi, modifiye bazlar içermesi, timin içermesi, antikodon halkası içermesi

496. mRNA özellikleri...DNA‛daki genetik bilgiyi alması,

5‛ ucunda şapka (metilenmiş GTP) ve 3‛ucunda Poli A kuyruğu (200 kadar adenin nükleotidi) içermesi

497. DNA ve histon proteinlerinin sentezinin gerçekleştiği faz...S fazı

498. DNA‛nın her iki sarmalının da aynı anda kalıp görevi gördüğü metabolik olay...replikasyon

499. DNA replikasyonunun (sentezi) özellikleri...semikonservatiftir ve çift yönlüdür.

500. DNA sentezinde görevli protein ve enzimler...helikaz, tek sarmal bağlayıcı proteinler, primaz, DNA polimeraz, ribonükleaz, topoizomeraz, DNA ligaz, deoksiribonükleozit trifosfatlar

501. DNA sentezinde görev alan enzimlerin etki sırası...helikaz, primaz (DNA bağımlı RNA polimeraz), DNA polimeraz, ribonükleaz (RNA primerleri kaldırır), DNA ligaz

502. Ökaryotlarda DNA polimeraz çeşitleri...DNA polimeraz (seken sarmalın sentezi ve boşlukların doldurulması) DNA polimeraz δ (öncü sarmalın sentezi) DNA polimeraz β-ε tamir) ve DNA polimeraz γ (mitokondrial DNA sentezi)

503. Prokaryotlarda DNA polimeraz çeşitleri...DNA polimeraz I (görevi α ile aynı), DNA polimeraz III (görevi δ ile aynı), DNA polimeraz II (görevi β-ε ile aynı)

504. Ökaryotlarda DNA polimeraz hangisine gerek duyar... Bir RNA primere

505. DNA‛daki nükleotidleri fosfodiester bağları ile birbirine bağlayan enzim...DNA polimeraz

506. Okazaki parçaları...seken sarmal üzerinde RNA primere bağlı küçük DNA molekülleridir.

507. Okazaki fragmanlarının sentezlenmesini zorunlu kılan durum...Sentezin mutlaka 5‛→ 3‛ yönünde olması

508. Prokaryotlarda DNA sentezini inhibe edenler...siprofloksasin, nalidiksik asit, novobiosin

509. Baz eksizyon tamirinde DNA‛daki hasarlı bazı uzaklaştıran enzim...glikozilaz

510. DNA tamir sistemlerinde önemli özellik...hasarlı nükleotid grubu ile yanındaki sağlam nükleotid uzaklaştırılır

511. DNA‛daki hasarlı bazların uzaklaştırıldığı tamir sistemi...baz eksizyon tamiri

512. DNA‛dan UV ışığın neden olduğu timin dimerlerinin kaldırıldığı tamir sistemi...nükleotid eksizyon tamiri

513. Nükleotid eksizyon tamirinde gözlenen bozukluk...kseroderma pigmentozum

514. Mismatch tamir sisteminde (uyumlu olmayan nükleotid gruplarının çıkarılması) gözlenen bozukluk...herediter nonpolipozis kolon CA

515. Nükleotid ekzisyon veya mismatch tamirinde görevli enzimlerin etki sıraları...endonükleaz, ekzonükleaz, DNA polimeraz, DNA ligaz

516. Endonükleaz ve ekzonükleazlar sırayla...bir polinükleotidin iç tarafındaki ve uç tarafındaki fosfodiester bağlarını parçalar.

517. Telomer nedir...Kromozomların her iki ucunda genetik bilgi içermeyen DNA birimleri. Hücrenin her bölünmesinde kısalır ve azaldıkça hücre yaşlanır.

518. Telomerazın görevi...telomer sentezi. Yaşlanma ve malignansi ile ilişkilidir.

519. Ökaryotik hücrelerde telomeraz enziminin bulunmasını zorunlu kılan yapısal özellik...Kromozomların lineer olması


520. RNA sentezini gerçekleştiren enzim ve kofaktörü... RNA polimeraz ve çinko

521. Prokaryotlarda RNA polimeraz enzimi...iki alt birimden oluşur. σ faktörü ve çekirdek enzim. Her üç RNA‛yı da aynı enzim sentezler.

522. RNA polimeraz enziminin DNA‛da bağlandığı bölge...promoter bölge (kopyalanacak bölgenin önündeki özel DNA bölgesi)

523. Prokaryotlarda RNA sentezinin sonlanmasını sağlayan faktör...Rho faktörü (ökaryotlarda nasıl sonlandığı bilinmiyor)

524. Prokaryotlarda mRNA polisistronik bir transkript halinde sentezlenir. Sistron nedir...Bir proteinin sentezinden sorumlu mRNA bölgesi

525. Ökaryotlarda kaç adet RNA polimeraz bulunur...3 adet526. RNA polimeraz I...nükleolusta 45S rRNA prekürsörünü

sentezler.527. RNA polimeraz II...nükleusta mRNA‛nın prekürsörü

olan hnRNA‛yı sentezler528. RNA polimeraz III...nükleusta tRNA ve 5S rRNA‛yı

sentezler529. Ribozomların sentez bölgesi...nükleolus530. İntron içeren RNA...hnRNA (pre-mRNA)531. İntron...protein sentezinde rol oynamayan RNA

bölgeleri, genellikle eksonlardan daha uzundur, kesilme (splicing) ile uzaklaştırılır.

532. Spliceosome...İntron-ekson kavşağında hnRNA ile ilişkili small nuclear ribonükleoprotein partikülleri spliceosome‛u oluşturur.

533. Ribozimler...RNA yapısındaki enzimlerdir. Örn. Ribonükleazlar, snRNA (spliceosome), peptidil transferaz

534. Post-transkripsiyonel modifikasyonlar...intronların kaldırılması, 5‛ uca şapka eklenmesi, 3‛ uca kuyruk eklenmesi, metilasyon

535. RNA sentez inhibitörleri...rifampisin, aktinomisin, mitomisin, amanitin

536. Aktinomisin D ve mitomisin DNA sarmalları ile interkalasyon yapar, böylece hem replikasyon, hem de transkripsiyon inhibe olur. Kanser kemoterapisinde kullanılırlar.

537. Protein sentezinde amino asitler tRNA‛nın 3‛ hidroksil ucuna karboksil grupları üzerinden bağlanırlar.

538. Kodon nedir...mRNA üzerinde 3 dizelik nükleotidlere kodon denir

539. Başlama kodonu...AUG (metionin tRNA‛ya spesifik)540. Sonlanma kodonu...UAA,UAG,UGA541. Mutasyonlar...DNA üzerinde bir nükleotidin başka

bir nükleotid ile yer değiştirmesi. Örn. Tranzisyon ve transversiyon

542. Tranzisyon: DNA‛da pürin pürinle veya pirimidin pirimidinle yer değiştirmesi

543. Transversiyon...DNA‛da pürin pirimidinle veya pirimidin pürinle yer değiştirmesi

544. Amino asitlerin tRNA‛ya bağlanabilmesi için gerekenler...ATP ve aminoaçil tRNA sentetaz enzimi

545. DNA‛daki AAA‛nın tRNA‛daki antikodon karşılığı.... AAA (aynısıdır)

546. Prokaryotlarda başlama kodonu...formil metionil tRNA

547. Protein sentezinin başlam kompleksinin oluşması için gerekenler...büyük ve küçük ribozomal alt birimler, met. tRNA, mRNA, başlama faktörleri, ATP ve GTP

548. Protein sentezinin uzama reaksiyonlarında gerekenler... peptidil transferaz, uzama faktörleri 1 ve 2, GTP, amino asit taşıyan tRNA‛lar

549. Protein sentezinin sonlanması için gerekenler... sonlanma kodonu, salınım faktörü

550. Polizom nedir...Ökaryotlarda mRNA‛ya birden fazla ribozomun bağlanmış halidir.

551. Operon nedir...Prokaryotlarda DNA üzerinde yapısal genler ve önündeki promoter bölgeye denir.

552. Operatör nedir...Prokaryotlarda repressör molekülün promoter bölgede bağlandığı yerdir. Repressör operatöre bağlanarak promoter bölgeye RNA polimerazın bağlanmasını önler. Dolayısıyla protein sentezi baskılanır.

553. Hangi bölgedeki mutasyon devamlı protein sentezine neden olur...operatör

554. İndükleyici nedir...Repressör moleküle bağlanarak onu inhibe eden dolayısıyla protein sentezinin uyarılmasını sağlayan moleküldür.

555. Steroid hormon reseptörlerine bağlanan koaktivatör-lerde histonlar histon asetiltransferaz enzimi ile lizil artıkları üzerinden asetillenir, pozitif yükleri ve dolayısıyla negatif yüklü DNA‛ya bağlanma afiniteleri azalır. Sonuçta nükleozomun yapısı bozulur, transkripsi-yon faktörleri devreye girer ve gen ekspresyonu başlar. Histon deasetilasyonu ise ters etkiye sahiptir.

556. Puromisin‛in etkisi...tirozin taşıyan tRNA anoloğudur. Hem prokaryot hem de ökaryotlarda amino açil tRNA‛nın A bölgesine bağlanmasını inhibe eder.

557. Sikloheksimid‛in etkisi...ökaryotlarda peptidil transferazın inhibisyonu

558. Eritromisinin etkisi...prokaryotlarda translokasyonun inhibisyonu

559. Kloramfenikolün etkisi...prokaryotlarda peptidil transferazın inhibisyonu

560. Streptomisinin etkisi...prokaryotlarda mRNA‛nın hatalı okunmasını sağlamak

561. Tetrasiklinin etkisi...prokaryotlarda tRNA‛nın A bölgesine oturmasını önlemek

562. Rifampisinin etkisi...prokaryotlarda RNA polimerazı inhibe etmek

563. Bakterilerde protein sentezinin irreverzibl inhibitörü... Aminoglikozidler (örn. Streptomisin). Kloramfenikol, tetrasiklin, eritromisin, klindamisin protein sentezini reverzibl inhibe ederler.

564. cDNA sentezini gerçekleştiren enzim...reverse transkriptaz. Retrovirüsler RNA virüsü olup RNA bağımlı DNA polimeraz aktivitesine sahip olan bu enzimi içerirler. Sonuçta cDNA sentezi gerçekleşir, konakçı genomuna girerek virüs proteinleri sentezlenir.

565. Rekombinant DNA tekniği ile ilaç olarak üretilen molekül...protein

566. Adriamisinin etki mekanizması...topoizomeraz inhibitörü

567. Mitomisinin etki mekanizması...DNA sarmallarıyla interkalasyon

568. Onkosüpressör bir genin delesyonu sonucu oluşan bir kanser...retinoblastoma


569. Onkojen ve proto-onkojenler...kansere neden olan genlere onkojen, normal hücrelerde bulunan onkojenlere proto-onkojen adı verilir. Proto-onkojenler viral enfeksiyonlarla, proto-onkojendeki mutasyonla, promoter insersiyonu ve kromozom translokasyonu ile aktive olur.

570.Prob...DNA veya RNA‛daki spesifik bir parçayı belirlemek için kullanılan bir molekül. Sık kullanılan problar cDNA molekülleri, tanımlanmış sentetik oligodeoksinükleotidler veya spesifik proteinlere karşı geliştirilmiş antikorlardır.

571. Southern blotting nedir ve kullanım alanı...DNA izole edilir, restriksiyon endonükleazlarla parçalara ayrılır, kesilmiş parçalara agaroz jelde elektroforez uygulanır sonra nitrosellülöz membrana aktarılır, membran üzerine radioaktif prob yerleştirilir ve sonunda otomatik radyografisi çekilir. Southern blotting anormal genleri belirlemek, virüs integrasyonunu göstermek ve prenatal tanı (örn. Orak hücre anemisi, Huntington chorea, Duchenne muscular dystrofi) amacıyla kullanılır.

572. Gen amplifikasyonunda kullanılan teknik...PCR (Polimeraz chain reaction)

573. PCR‛da kullanılan enzim...Taq polimeraz574. Northern blotting spesifik RNA‛yı göstermek için

kullanılır. Agaroz jelden nitrosellülöz filtreye RNA transfer edilir ve uygun bir probla belirlenir.

575. Western blotting proteinleri (nükleik asitleri değil) belirler. Proteinler dokudan izole edilir ve elektroforez uygulanır. Ayrılmış proteinler nitrosellülöz membrana aktarılır, uygun bir radioaktif antikorla problanarak belirlenir.

VİTAMİNLER

576. Alkolün bağırsaklardan emilimini önlediği vitamin... tiamin

577. Alkoliklerde gözlenen Wernicke ensefalopatisi hangi vitamin eksikliğine bağlı gelişir...Tiamin

578. Ketoasitlerin oksidatif dekarboksilasyonunda gerekli olan vitamin...tiamin pirofosfat

579. Riboflavin eksikliğini araştırmada kullanılan enzim... eritrosit glutatyon redüktaz

580. Oksidasyon-redüksiyon reaksiyonlarında kullanılan vitaminler...riboflavin ve niasin

581. Triptofandan NAD+ sentezinde kullanılan vitamin... piridoksal fosfat

582. Pellegra semptomlarının geliştiği durumlar...niasin eksikliği, vitamin B6 eksikliği, karsinoid sendrom, Hartnup sendromu, diyette lösin fazlalığı, izoniazid kullanımı

583. Vitamin B5‛in aktif formları...KoA ve açil taşıyıcı protein (yağ asiti sentaz kompleksinin yapısında bulunuyor)

584. Pantotenik asitin yapısı...β-alanin ve pantoik asit585. Koenzim A‛nın yapısına katılanlar...Pantotenik asit,

tioetanolamin, adenin, riboz, fosfor586. Piridoksal fosfatın (B6 vitamini) rol oynadığı

reaksiyonlar...amino asitlerin transaminasyon, dekarboksilasyon ve deaminasyon reaksiyonları, ALA sentaz, sistationin sentaz ve sistationaz reaksiyonları, kas glikojen fosforilaz reaksiyonu

587. B6 vitamini eksikl iğ inde idrarla atı lan bileşik...ksanturenik asit

588. Aktif formu fosfat içeren vitaminler...tiamin, riboflavin, niasin, pantotenik asit ve piridoksal

589. Aktif formu adenozin monofosfat türevi içeren vitaminler...riboflavin, niasin, pantotenik asit

590. Vücutta sentezlenebilen vitaminler...niasin, biotin, D vitamini, K vitamini

591. Karboksilasyon reaksiyonlarında görevli olan vitamin... biotin

592. Biotin eksikliğinde idrarla atılan bileşikler...laktat ve propionat

593. Folik asitin kimyasal yapısı hangisidir...Pteridin + PABA + glutamik asit

594. Metotreksatın etki mekanizması...dihidrofolat redüktazı inhibe eder ve güçlü anti-kanser ilaçtır.

595. Yapısında kobalt (eser element) içeren vitamin...B12

596. Suda çözünen vitaminler arasında önemli miktarlarda depolanan tek vitamin...B12 vitamini

597. B12 vitamininin görev aldığı reaksiyonlar...metilmalonil KoA → süksinil KoA (kofaktör: adenozil kobalamin; yer: mitokondri); homosistein → metionin (kofaktör: metilkobalamin; yer: stoplazma)

598. Bağırsaklardan emilimi için pankreas bikarbonat sekresyonuna gerek duyulan vitamin...B12

599. Vitamin B12 eksikliğinde görülenler...metilmalonik asidüri, metil malonik asit birikimi, myelin kılıfının kesintiye uğraması ve sinir iletiminde aksamalar, homosistinüri, megaloblastik anemi

600. Aktif formu vücuda alındığı şekli ile etkili olan vitaminler...askorbik asit ve biotin

601. C vitamininin katıldığı reaksiyonlar...kollajen sentezi (prolil hidroksilaz basamağı), katekolamin sentezi (dopamin β-hidroksilaz basamağı), safra asiti sentezi (7α-hidroksilaz basamağı), tirozinin yıkımı, demirin emilimi, böbreküstü bezi hormonlarının sentezi, antioksidan

602. A vitamini prekürsörü...β karoten603. Karaciğerde depolanan ve teratojenik özelliğe sahip

olan vitamin...A vitamini604. A vitamini türevlerinin fonksiyonları...retinol

üremeden, retinal görmeden, retinoik asit büyüme ve farklılaşmadan sorumludur.

605. Düşük oksijen basıncında antioksidan etki gösteren vitamin...A vitamini

606. Hangi vitamin bir prohormon olarak fonksiyon gösterir...D vitamini

607. Yağda çözünen vitaminler arasında en toksik olanı... D vitamini

608. D vitamininin etkileri...kemikten kalsiyum ve fosfatın rezorpsiyonu, bağırsaklardan kalsiyum ve fosfatın geri emilimi, böbrekten kalsiyumun geri emilimi

609. Kadında over Theca hücreleri androstenedion ve testesteron kaynağıdır. Bunlar aromataz enzimi ile granuloza hücrelerinde sırasıyla estron ve estrodiole çevrilir. Progesteron bir miktar estradiol de üreten korpus luteum tarafından üretilir ve salınır.Önemli miktarda estrojenler androjenlerin periferal aromatizasyonu ile üretilir. Aromataz aktivitesi adipoz hücrelerinde, karaciğerde, deride ve diğer dokularda bulunur.

610. Hangisi D3 vitaminidir...Kolekalsiferol611. 1α-hidroksilaz (böbrekte bulunur) üzerine etkili


olan bileşikler...kalsiyum düşüklüğü, fosfat düşüklüğü ve parathormon fazlalığı enzimi aktive eder, kalsitriol (1,25-dihidroksikolekalsiferol) fazlalığı inhibe eder.

612. Böbrek hastalıklarında oral D vitamini alınması niçin etkili olmayabilir...D vitamininin hidroksilasyonu ve aktivasyonu böbrekte gerçekleşir.

613. Kalsitriol fazlalığında 25 hidroksi vitamin D3 hangi bileşiğe dönüşür...Böbrekte 24 hidroksilaz tarafından inaktif bir metabolit olan 24,25-dihidroksi vitamin D3‛e dönüşür.

614. Yüksek oksijen basıncında antioksidan etkili vitamin...E vitamini

615. Glutatyon peroksidaz (kofaktörü selenyum) ile sinerjik etki gösteren vitamin...E vitamini

616. Poliansatüre yağ asitlerini peroksidasyondan koruyan vitamin...E vitamini

617. Abetalipoproteinemide eksikliği gözlenen vitamin...E vitamini (şilomikron ve VLDL içinde kanda taşınır)

618. Eksikliğinde yeni doğanlarda hemolitik anemiye neden olan vitamin...E vitamini

619. Vitamin K eksikl iğ inde, protein üzerinde oluşumu gerçekleşmeyen amino asit...Gama-karboksiglutamat

620. Eksikliğinde osteoporoza ve kanamaya eğilimi arttıran vitamin...K vitamini

621. Bazı pıhtılaşma faktörlerinin ve bir kemik proteini olan osteokalsinin karboksilasyonunda rol oynayan vitamin...K vitamini

622. Retinol bağlayıcı protein sentezi enfeksiyonlarda azalır (negatif akut faz reaktanı). Sonuçta dolaşımdaki vitamin A azalır ve immün yanıt daha da bozulur.

HORMONLAR

623. Steroid hormonların sentezinde kontrol basamakları: sTAR (steroid akut regülatuar protein) ve desmolaz (mitokondrial yan zincir parçalayıcı enzim) enzimi

624. ACTH kortizol biyosentezinde hangi basamakta etkili olur...Kolesterol → pregnenolon

625. Böbrek üstü bezinde sentezlenen en potent glukokortikoid...kortizol

626. Sadece zona glomerulozada bulunan enzim...8 hidroksilaz (aldosteron sentaz)

627. Östrojen sentezine özgü hidroksilaz...aromataz

628. Böbrek üstü bezinde sentezlenen en potent mineralokortikoid...aldosteron

629. 21 karbonlu hormononlar...pregnenolon, progesteron, kortizol, aldosteron ve bunların sentezinde yer alan ara bileşikler

630. 19 karbonlu hormonlar...androjenler

631. 18 karbonlu olup aromatik halkaya sahip hormonlar... östrojenler

632. Böbrek üstü bezinde sentezlenen en potent androjen... testosteron

633.Böbrek üstü bezinde en fazla sentezlenen androjen...DHEA

634. Testosteronu dihidrotestesterona çeviren enzim...5α-redüktaz

635. Androjenlerden östrojen sentezinde rol alan enzim...aromataz

636. Fertil dönemdeki kadında başlıca östrojen formu... estradiol (E2)

637. Gebelik dönemindeki başlıca östrojen formu...estriol (E3)

638.Renin salınımını inhibe edenler • Artmış kan basıncı • Ayaktan oturur duruma geçmek • Tuz yüklemesi • β- adrenerjik antagonistler • Prostaglandin inhibitörleri • Potasyum • Vazopressin • Anjiyotensin II

639. Menopozal dönemde bulunan başlıca östrojen formu... estron (E1)

640. Estriol sentezinde görevli enzim ve bulunduğu doku... 16-hidroksilaz ve fetal karaciğer

641. Hücre içi reseptörlere bağlanarak etkili olan hormonlar...steroid yapılı hormonlar, kalsitriol, retinoik asit, tiroid hormonları


642. Hücre membran reseptörlerine bağlanarak adenilat siklazı aktive edenler...glukagon, β-adrenerjik katekolaminler, kalsitonin, parathormon, ACTH, TSH, FSH, LH, hCG, MSH, ADH (böbrekte V2 reseptörleri üzerinden), CRH

643. Hücre membran reseptörlerine bağlanarak adenilat siklazı inhibe edenler...anjiyotensin II, α2-adrenerjik katekolaminler, somatostatin, asetilkolin

644. cGMP üzerinden etkili olan hormonlar...atrial natriüretik hormon (reseptörü hücre membranında ve intrensek guanilat siklaz aktivitesi gösterir), nitrik oksit (stoplazmadaki solubl guanilat siklazı aktive eder)

645. Ca2+-fosfatidil inozitol üzerinden etkili olan hormonlar...asetilkolin, α1-adrenerjik katekolaminler, anjiyotensin II, ADH (damar düz kaslarında V1 reseptörleri üzerinden), kolesistokinin, gastrin, oksitosin

646. Tirozin kinaz reseptörleri üzerinden etkili olan hormonlar...intrensek tirozin kinaz üzerinden etkili olanlar (insülin, İGF, epidermal büyüme faktörü), solubl tirozin kinaz (Tyk-2, JAK-STAT) üzerinden etkili olanlar (büyüme hormonu, prolaktin, eritropoetin, sitokinler)

647. Hangi hormon reseptörüne bağlanınca fosfolipaz C enzimi aktive olur...Kasılmaya neden olan hormonlar. Sonuçta fosfatidil inozitol 4,5-bifosfat parçalanır.

648. Diaçilgliserolün aktive ettiği enzim...protein kinaz C649. İnozitol trifosfatın etkisi...hücre içi kalsiyum

depolarından kalsiyumun serbestleştirilmesi650. Hücre içi reseptörlere bağlanarak etkili olan

hormonların ortak özelliği..lipofilik olmaları ve hücre membranlarını taşıyıcı kullanmadan geçebilmeleri

651. Sinyal iletiminde birincil mesajcı olanlar...hormonlar (örn. Östrojen, epinefrin)

652. Vazopressinin (ADH) etkileri...Böbrekte distal ve toplayıcı tübüllerden suyun geri emilimi ve damar düz kaslarında kasılma

653. Oksitosinin etkileri...Uterus kontraksiyonu ve süt bezlerinde miyoepitelyal hücrelerde kontraksiyon

654. Prolaktinin etkileri...TRH salınımını uyarır, dopamin baskılar. Meme dokusunda süt proteinlerinin ve süt şekerinin sentezini uyarır.

655. Luteinizan hormonun (LH) etkileri...Ovülasyonu sağlamak, korpus luteumdan progesteron ve estradiol sentezini uyarmak, testiste leydig hücrelerinden testosteron sentezini uyarmak.

656. Follikül stimulan hormonun etkileri...Overlerden estradiol sentezini uyarmak, testiste sertoli hücrelerinden androjen bağlayıcı protein sentezini uyarmak

657. Kortizolün etkileri...Glukoneogenez, glikojenez, lipoliz(ekstremitelerde), lipogenez (diğer dokularda), fizyolojik dozlarda protein ve RNA metabolizmasında artış (anabolizan etki), yüksek dozlarda katabolizan etki, antiinflamatuar cevap ve immünsüpresyon (T lenfositlerde parçalanma)

658. Tiroid hormonlarının etkileri...Fizyolojik dozlarda protein sentezinde artış, yüksek dozlarda yıkım, bazal metabolik hızda artma, lipoliz, kolesterol sentezinin uyarılması, LDL metabolizmasının uyarılması (kan kolesterol düzeyinin azalması), vitaminlerin kullanımının uyarılması

659. Büyüme hormonunun etkileri...Glukoneogenez, glikojenez, lipoliz, protein sentezinin uyarılması, kasta dokusunda glukoz uptake‛inin azalması, büyüme.

660. Aldosteron sentezini uyaranlar...Potasyum yüksekliği ve anjiotensin II

661. Renin salınımını uyaranlar...Böbreğe gelen kan miktarındaki azalma, böbrek tübüllerindeki sodyum azlığı, β-adrenerjikler ve prostaglandinler

662. Anjiotensin II‛nin etki leri...Arteriollerde vazokonstruksiyon sonucu kan basıncında artış, renin salınımının inhibisyonu, aldosteron üretiminin uyarılması ve sonuçta sodyum retansiyonu, hacim artışı ve kan basıncında artış

PLAZMA PROTEİNLERİ, İMMÜNOGLOBULİNLER VE KOAGÜLASYON

663. Plazma proteinleri arasında en fazla negatif yük içeren protein...prealbümin ve albümin

664. Plazma proteinlerinin özellikleri...Albümin hariç tümü glikoprotein yapıdadır, karaciğerde sentezlenir (immünoglobülinler hariç), kan ve dokular arasındaki sıvı dağılımını belirler, belirli yarı ömnürleri vardır, bazıları akut faz reaktanıdır, GER‛deki ribozomlarda sentezlenir.

665. Negatif akut faz reaktanları...Prealbümin, albümin, transferin, retinol bağlayıcı protein

666. Pozitif akut faz reaktanları...α1-antitripsin, α1-asitglikoprotein, haptoglobülin, seruloplazmin, fibrinojen, C3, C4, CRP

667. Prealbüminin (transtiretin) özellikleri...Karaciğerde sentezlenir, tiroksin (serum düzeyinin % 10 kadarını) ve retinol bağlayıcı protein olarak fonksiyon gösterir, yarı ömrü 48 saat kadardır, beslenmenin takibinde kullanılır.

668. Albümin ve özellikleri...Plazmanın başlıca proteini, globüler protein, tüm vücut sıvılarında en bol bulunan protein, karbonhidrat içermez, kolloid osmotik basıncın başlıca sağlayıcısıdır, karaciğerde sentezlenir, sentezi onkotik basınç ve protein alımı ile kontrol edilir, sitokinler sentezini azaltır, yarı ömrü 14-21 gün kadardır, plazmanın genel taşıyıcı proteinidir.

669. α1-Antitripsin ve özellikleri...Karaciğerde sentezlenir, plazmanın başlıca serin proteaz inhibitörüdür, eksikliğinde amfizem ve siroz gelişir, protein elektroforezinde α1-bandının % 90‛ını oluşturur.

670. Alfa-fetoprotein ve özellikleri...Fetüsün yolk kesesinde ve karaciğerinde üretilir, gebeliğin 13. haftasında pik yapar ve sonra azalmaya başlar, gebelerde artışı açık nöral tüp defektlerinde ve fetal distres durumlarında gözlenir, tümör belirteci olarak hepatosellüler karsinomaların ve germ-hücre tümörlerinin araştırılmasında kullanılır.

671. Haptoglobülin ve özellikleri...Hemoglobini bağlayan immünoglobülin benzeri plazma proteinidir, hemolizde azalır, pozitif akut faz reaktanıdır.

672. α2-Makroglobülin ve özellikleri...Yüksek molekül ağırlıklı plazma proteaz inhibitörüdür, fibrinolitik/koagülasyon sisteminin regülasyonunda, büyüme hormonu ve çinko gibi moleküllerin taşınmasında rol oynar. Hemolizde azalır.

673. Serüloplazmin...Bakır içeren ve ferroksidaz aktivitesine sahip bir proteindir. Demir ve bakır metabolizmasında rol oynayan bir α2-globülindir. Düşük dansiteli lipoproteini (LDL) okside ettiği için kardiyovasküler hastalıklar için bağımsız risk faktörü olabildiği gösterilmiştir. Geç dönemde yükselen pozitif akut faz reaktanıdır ve Wilson hastalığında azalır.

674. Plazmada bakırı bağlayan proteinler...seruloplazmin ve albümin


675. Transferrin...Plazmanın başlıca demir taşıyan proteinidir, negatif akut faz reaktanıdır. Plazmadaki miktarı demir bağlama kapasitesini yansıtır. Transferrin ölçümü kimyasal yöntemle ölçülen total demir bağlama kapasitesinden daha doğru sonuçlar verir. 1 mg transferrin 1.25 mcg demir bağlar. Demir eksikliği anemilerinde ve yüksek östrojen düzeylerinde (örn. Gebelik ve oral kontraseptif kullanımı) artar, inflamasyonda azalır.

676. Hemopeksin...Hem bağlar ve hemolizde azalır.677. Fibrinojen...Karaciğerde sentezlenen ve suda çözünen

bir plazma glikoproteinidir. Nedeni açıklanamayan kanamaların araştırılmasında kullanılır. Artmış fibrinojen düzeyleri arteriyel trombotik olaylara yol açabilir. Akut faz reaktanıdır.

678. β2-Mikroglobülin...Klas I MHC antijenlerinin hafif zinciri olan düşük molekül ağırlıklı bir proteindir. Tüm nükleuslu hücrelerde bulunduğu ve tamamen reabsorbe olduğu ve proksimal tübüllerde katabolize olduğu için proksimal tübüler fonksiyonun ve immün aktivasyonun bir markırı olarak kullanılır. Serum düzeyleri hematolojik malignansilerde (örn. Multiple myeloma) artar ve prognozu yansıtır. İdrar düzeylerindeki artış tübüler fonksiyonu yansıtır.

679. C-reaktif protein...CRP pentraksin protein ailesinin (serum amiloid P olarak da bilinir) bir üyesidir. Bu ismi almasının nedeni pnömokok hücre duvarındaki polisakkaridin C fraksiyonuna bağlanması iledir. Hepatik sekresyonu interlökin 6 gibi sitokinlere cevap olarak uyarılır. CRP‛nin immün cevabın oluşmasında bir role sahip olduğuna inanılır. CRP kompleman sistemini aktive eder, Fc reseptörlerine bağlanır, bazı mikroorganizmalar için opsonin olarak fonksiyon gösterir. Yüksek duyarlılıklı CRP ölçümleri vasküler inflamasyonun ve kardiyovasküler riskin değerlendirilmesinde yararlıdır. Sedimantasyon hızı ile iyi bir korelasyon gösterir fakat daha erken yükselir ve daha erken düşer. En erken yükselen akut faz proteini olup inflamasyonda, infeksiyonda, travma ve doku nekrozunda, malignansilerde ve otoimmün hastalıklarda artar.

680. Hemosiderin...Ferritinin demir içeren kısmen parçalanmış formudur. Aşırı demir depoları oluştuğunda gözlenir. Demire spesifik histolojik boyalarla (örn. Prusya mavisi) saptanabilir. İdrarda bulunması intravasküler hemolizle ilişkilidir.

681. İmmünoglobülinler ve özellikleri...İmmünoglobülinler yabancı antijenleri tanıyan ve bağlayan antikor olarak fonksiyon gösteren bir grup plazma proteinidir. Birbirlerine disülfid bağlarla bağlı iki hafif ve iki ağır zincirden oluşur. İki tür hafif zincir (κ ve λ) ve beş tür ağır zincir (γ, α, μ, δ ve ε) Ağır ve hafif zincirlerin N-terminal amino asit dizilimi (değişken bölge) oldukça değişken olup antijen bağlama bölgeleri içerir (Fab). Zincirlerin geri kalan kısımlarındaki amino asit dizilimi (sabit bölge) bir immünoglobülin sınıfı içinde aynıdır. Antijenin immünoglobülinlere bağlanması non-kovalent bağlarla gerçekleşir. İmmünoglobülin sınıfları arasında özgüllüğü belirleyen ağır zincirlerdeki amino asit dizilimidir (primer yapı). Plazmadaki miktarları en yüksekten en düşüğe göre sıralandığında beş sınıf immünoglobülin bulunur: IgG, IgA, IgM, IgD ve IgE.

682. IgG...Fonksiyonları arasında sekonder cevapta ana antikor, bakteri fagositozunda opsonizasyon, kompleman fiksasyonu, bakteri toksinleri ve virüslerin nötralize edilmesi bulunur. Plasentayı geçen tek immünoglobülin. Total serum immünoglobülin konsantrasyonunun %70-80‛ini oluşturur. Multiple myelomada belirlenen en sık ağır zincir tipidir. Kronik veya rekürren infeksiyonlarda, otoimmün hastalıklarda artar.

683. IgA...Sekresyonlarda bulunan başlıca immünoglobülin tipi. Bakteri ve virüslerin müköz membranlara yapışmasını önler. Multiple myelomada ikinci en sık görülen monoklonal immünoglobülin tipidir. Kolostrum ve sütteki maternal kaynaklı sekretuar IgA infantları GİS infeksiyonlarından korumaktadır.

684. IgM...Antijene cevapta üretilen ilk immünoglobülin tipi. Kompleman aktivatörüdir. Soğuk-reaktif antikorların çoğu IgM tipindedir. Fetüste üretilebilir ve plasentayı geçmez. Kord kanında veya doğumun hemen sonrasında serumda bulunması konjenital infeksiyon tanısında yararlıdır. Klasik romatoid faktörler (RF) IgG‛ye karşı geliştirilmiş IgM otoantikorlarıdır. IgM konsantrasyonlarındaki selektif artış infeksiyona bir cevabı gösterir. Monoklonal artışlar Waldenström makroglobülinemide gözlenir.

685. IgD...Serumda ve membrana bağlı halde bulunur. Membrana bağlı IgD B hücre yüzeylerinde bulunur ve antijen tanınmasında fonksiyon gösterir.

686. IgE...Mast hücrelerinin ve bazofillerin yüzeyinde bulunur ve bunlardan mediatör salınımına neden olarak hipersensitiviteye aracılık eder. Eozinofillerden enzimleri salarak infeksiyonlara karşı korur. Helmintlere karşı immünitede görev alır.

687. Koagülasyon şelalesinin başlaması...Subendotelyal dokudaki doku faktörünün kanla teması ve faktör VII‛yi aktive etmesi ile başlar.

688. Protrombini trombine çeviren faktörler...Bunlara protrombinaz kompleksi de denir ve faktör Xa, faktör Va, fosfolipidler ve kalsiyumdan oluşur.

689. Kan pıhtılaşması esnasında fibrinojeni fibrine çeviren enzim...trombin

690. Faktör XIIIa...Fibrin polimerlerindeki glutamin ve lizin arasında kovalent çapraz bağlar oluşturur.

691. Koagülasyon şelalesinin inhibisyonu...Başlıca fizyolojik inhibitör doku faktörü yolu inhibitörüdür. Ayrıca antitrombin III (FXa ve trombini inhibe eder), protein C ve S sistemi de görev alır.

692.Fibrinoliz...Plazminojen dolaşımda fibrine tutunur ve doku plazminojen aktivatör tarafından fibrini parçalayan plazmine dönüşür. Ayrıca ürokinaz ve streptokinaz (rekombinant olarak üretilir) da plazminojen aktivatörüdür.

693. Trombositlerin kan damarlarında açığa çıkan kollajene bağlanması...yüzeylerindeki GP Ia-IIa reseptörleri ile gerçekleşir. Bu bağlanmada von Willebrand faktör rol oynar.

694. von Willebrand faktör...Endotel hücrelerinde sentezlenerek plazmaya salınan bir glikoproteindir, FVIII‛i stabilize eder ve kollajen ve subendotele bağlanır. Trombositler, vWF‛ye trombosit yüzeyinde bulunan bir glikoprotein kompleksi (GP Ib-IX) ile bağlanır

695. Fibrinojenin trombosit yüzeylerine tutunması...GP IIb-IIIa kompleksi (fibrinojen reseptörü) ile gerçekleşir.

696. Tümör belirleyicilerinin uygulamaları...asemptomatik kişilerin taranması, malign ve benign durumların ayırımı, tedavi ve rekürrensin ayırımı, sınıflandırma ve evreleme, tedavi

697. Bazı tümör belirleyicileri ve yükseldiği kanser türleri...Karsinoembriyonik antijen (kolon, akciğer, göğüs, pankreas), alfa-fetoprotein (karaciğer), human koryonik gonadotropin (trofoblast), prostat spesifik antijen (prostat), kalsitonin (tiroid medüller karsinoma), CA 19-9 (tüm gastrointestinal kanser formları


özellikle pankreas CA), CA 125 (over kanseri), CA 15-3 (metastatik göğüs kanseri),CA 27-29 (metastatik göğüs kanseri), CA 72-4 (gastrik karsinoma)

698. Formüller: Kütle (g)Mol = --------------------------------- Gram molekül agırlığı

Kütle (mg/L)mmol/L = ---------------------- Atom ağırlığı

Örnek: serum sodyum konsantrasyonu 322 mg/dL ise kaç mmol/L‛dir? (Sodyumun atom ağırlığı: 23)

322 X 10mmol/L = ------------------ = 140 23

mg/dL X 10 X eşdeğerlik

mEq/L = ----------------------------------

atom ağırlığı

Örnek: serum kalsiyum konsantrasyonu 10 mg/dL ise kaç mEq/L‛dir? (Kalsiyumun atom ağırlığı 40 ve eşdeğerliği 2‛dir)

10 X 10 X 2mEq/L = -------------------- = 5 40

Friedwald formülü:

LDL kolesterol = Total kolesterol – (HDL kolesterol + Trigliserid/5)

Örnek: Total kolesterol 200 mg/dL, HDL kolesterol 40 mg/dL ve trigliserid 100 mg/dL ise LDL kolesterol ne kadardır?

Cevap: LDL kolesterol = 200 – (40 + 100/5) = 140 mg/dL

HÜCRE VE DOKU BİYOKİMYASI

699. Hücrelerin %90‛ı...sudur.700. Hücrenin kuru ağırlığı baz alındığında en fazla bulunan

organik komponent ve element...protein ve karbon701. Hücre organellerinin markırları...plazma membranı

(Na+-K+ATPaz, 5‛-nükleotidaz, adenilat siklaz), endoplazmik retikulum (glukoz 6-fosfataz), golgi (galaktozil transferaz), mitokondri (glutamat dehidrogenaz), iç mitokondri membranı (ATP sentaz, süksinat dehidrogenaz), nükleus (DNA), ribozom (RNA), lizozom (asit fosfataz), peroksizom (katalaz ve peroksidaz), sitozol (laktat dehidrogenaz)

702. Granül lü endoplazmik retikulum üzerindeki poliribozomlarda sentezlenen proteinler...sekretuar, golgi cisimciği, plazma zarı, endoplazmik retikulum, salgı granülleri, lizozomal enzimler

703. Serbest ribozomlarda sentezlenen proteinler...hücre içi, nükleer, mitokondri, peroksizom

704. Katepsinler...hücre içinde bulunan proteolitik enzimlerdir.

705. Lizozim...eksternal sekresyonlarda bulunan (makrofajlarda bol bulunur) ve bazı bakteri hücre duvarlarındaki N-asetilmuramik asit ve N-asetil-D-glukozamin arasındaki bağı parçalayan enzimdir.

706. Laktoferrin...anne sütünde, ekzokrin sekresyonlarda bulunan ve inflamasyon esnasında nötrofil granüllerinden salınan demir bağlayıcı proteindir, demiri bağlayarak bazı bakterilerin büyümesini inhibe edebilir. Antibakteriyel, antiviral, antifungal, anti-inflamatuar, antioksidan ve immünomodülatör aktivitelere sahiptir.

707. Ekto-enzimler...plazma membranının dış bölümünde bulunan enzimlerdir. Örn: alkalen fosfataz, 5‛-nükleotidaz

708. Hücre membranlarındaki spesifik iyon kanalları...sodyum, potasyum, kalsiyum ve klor iyonları için özeldir.

709. Çölyak hastalığında kullanılan tanı testleri... endomisial antikorlar, retikülin antikoru, doku transglutaminaz antikoru, gliadin antikoru

710. Kolerada üretilen enterotoksin...adenilat siklazı aktive eder, üretilen cAMP bağırsak hücrelerine sodyumun aktif transportunu önler, sonuçta bağırsak lümeninde su toplanır ve şiddetli diyare gelişir.

711. Kolera toksini, stimülatör G proteininin α altbirimine ADP-ribozu bağlayarak bu alt birimin GTPaz aktivitesini inhibe eder.

712. Alkolizm ve yağlı karaciğer...Alkol karaciğerde metabolize olarak bol miktarda NADH üretilir, NAD+ azalır. NAD+‛deki azalma yağ asitlerinin beta-oksidasyonunu azaltır, karaciğerde yağ asitleri birikir. Kronik alkoliklerde beslenme bozulur, apo B100 sentezi azalır, VLDL sentezlenemez, triaçilgliseroller karaciğerde birikir.

713. Detoksifikasyonda rol oynayan bileşikler...PAPS (fosfoadenozin fosfosülfat), metionin, glisin, glutatyon, glukuronik asit

714. En sık görülen glikolitik yol enzim eksikliği...piruvat kinaz

715. Beyaz ırkta en sık görülen enzim eksikliği...glukoz 6-fosfat dehidrogenaz

716. Serbest oksijen radikallerini zararsız hale getirmede rol oynayan enzimler...glukoz 6-fosfat dehidrogenaz, glutatyon redüktaz, glutatyon peroksidaz, süperoksid dismutaz, katalaz

717. Süperoksid dismutazın kofaktörleri...stoplazmik formu bakır ve çinko, mitokondrial formu mangan

718. 2H2O2 → 2H2O + O2 tepkimesini gerçekleştiren enzim...katalaz

719. Nitrik oksitin etkileri...vazodilatasyon, kan basıncının regülasyonu, makrofajların bakterisidal ve tümorisidal etkilerine aracılık etme, beyinde nörotransmitter, trombosit adezyon ve agregasyonunun inhibisyonu

720. İdrarla atılan endojen sülfatın kaynağı amino asit... sistein

06_Biyokimya

Documents

Transcript of 06_Biyokimya