ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه...

38
www.tavaana.org وق جامعه شناسی حق جلسه ششم: جنایت و مکافاتد محمدی مجی

Transcript of ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه...

Page 1: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

جامعه شناسی حقوق

جنایت و مکافات: جلسه ششم

مجید محمدی

Page 2: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

تمرکز بر موضوع اعدام

کیشلوفسکیپخش دو صحنه از فیلم •

https://www.youtube.com/watch?v=SNYwz

pEA8rU

به نام •

Krzysztof Kieślowski - The Decalogue -

Decalogue V

• Thou shall not kill

Page 3: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

تمرکز بر موضوع اعدام

.فیلم کامل را می توانید در یوتیوب مشاهده کنید•

ر و صحنه های کشتن راننده تاکسی، والدما۲۵تا ۲۲دقایق •

ریکووسکی

، اعدام جاسک الزار۵۴تا ۴۹دقایق •

.مراحل قانونی طی شده و او مجرم است•

Page 4: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

میزان اعدام ها

و بعد ۲۰۰۸مورد اعدام در سال ۳۴۶ایران با حداقل •

دومین کشور از حیث ۲۰۱۳اعدام در سال ۷۰۰حدود

تعداد اعدام های سالیانه پس از چین بود، در حالی که از

لحاظ جمعیتی از هند، ایاالت متحده، پاکستان، روسیه،

ا نیجریه، اندونزی، برزیل و بسیاری از دیگر کشوره

جمعیت کمتری دارد و جمعیت آن در حدود جمعیت ده ها

ان کشور مثل ترکیه و مصر و آلمان و فرانسه و انگلست

. است

Page 5: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

چرا اعدام؟

چرا حکومت جمهوری اسالمی تا این حد بر حکم اعدام •

کب حتی اعدام کسانی که در سنین کودکی و نوجوانی مرت

و اعدام در مال ( ۲۰۰۸هشت مورد در سال )جرم شده اند

اب عام تاکید دارد؟ مبانی فکری و عملی رژیم برای ارتک

این همه قتل توسط حکومت چیست؟

Page 6: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

مبانی نظری پذیرش و اجرای حکم اعدام

جرایم . تجبران اسبازگشت و غیرقابلاعدام تنبیهی غیرقابل•

ا توان بگناه را میمالی و حتی زندانی کشیدن افراد بی

یر ناپذبازپرداخت مالی تا حدی جبران کرد اما اعدام جبران

از این حیث بسیاری از جوامع به دلیل اشتباهات. است

ات اند که این مجازمکرر در این مورد به این نتیجه رسیده

(. کشور۱۲۰حدود )را ملغی سازند

Page 7: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

مبنای نظری اعدام

حکم اعدام در جامعه ای و توسط حکومتی به اجرا در •

ن باید همه گناهکارا»آید که قدرتمندان بر این باور باشند می

هان گناگناهی مجازات شود و بیمجازات شوند حتی اگر بی

فدای انسجام جامعه شده یا به بهشت وندمجازات ش

ز اگر گناهکاری ا»اما دیدگاه مقابل آن است که «.روندمی

ات گناهی مجازمجازات فرار کند ، بهتر از این است که بی

«.شود

Page 8: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

دالیل معتقدان به اعدام

:باورمندان به حکم اعدام در ایران معتقدند که•

و افراد به صورت آزاد و مختارانه تصمیم می گیرند جانی•

به . مجرم باشند و دیگران یا جامعه نقشی در این امر ندارند

نهایی همین علت اگر مرتکب خالفی شوند تنها خود باید به ت

مجازات را متحمل شوند، از پرداخت خسارت تا زندان و

حتی از دست دادن جان

کشتن توسط افراد کاری غیراخالقی اما توسط حکومت•

.اخالقی است؛ اِعمال خشونت در انحصار حکومت است

Page 9: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

دالیل معتقدان به اعدام

وظیفه جامعه و دولت تنبیه مجرمان است و نه ترمیم و •

بازپروری آن ها

امنیت جامعه با مشت آهنین برقرار می شود و نه مسامحه و•

تساهل با شهروندان خاطی و غیرخاطی

مجازات های خشن مثل اعدام و سنگسار و قطع دست و پا •

های یا کور کردن چشم یا پرتاب از کوه موثرتر از مجازات

.غیرخشن در تنبیه مجرمان و دادن اخطار به جامعه هستند

Page 10: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

دالیل منتقدان اعدام

حکم اعدام فقط به مواردی که قتل عمد صورت گرفته •

محدود نمی شود بلکه در مواردی که شرع و حکومت

چ صالح بدانند نیز اعمال می شود حتی اگر فرد معدوم هی

زنای محصنه،)خشونتی علیه کسی صورت نداده باشد

لواط، قاچاق مواد مخدر، مخالفت با حکومت و ایدئولوژی

(آن، یا عضویت در گروه های سیاسی مخالف

Page 11: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

دالیل منتقدان اعدام

ژیک معاون حقوقی مرکز تحقیقات استرات،حسین میرمحمدصادقی•

کارها را از اول انقالب همه راه»: مجمع تشخیص مصلحت نظام

کارهایی از راه. برای مجازات قاچاقچیان مواد مخدر تجربه کردیم

چاق مثل اعزام به جزیره که خیلی سنگین نباشد تا اعدام برای قا

اید پرسید اعدام در قضیه مواد مخدر اوال شرعی ب.مواد مخدر

، است؟ و ثانیا بازدارنده بوده است یا نه؟ در مورد بازدارنده بودن

عدام گاه افراد بسیار زیادی یا ا. خودمان شاهد بودیم که نبوده است

شدند و یا در لیست اعدامی ها بوده اند اما عمال از تعداد مواد مخدر،

.... قاچاق و مصرف مواد مخدر کم نشده است

Page 12: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

دالیل منتقدان اعدام

ت باالترین حد اعدام اس. می گویند هر تعزیر باید دون الحد باشد•

گرم مواد هروئین یا ۵توانیم کسی را برای بنابراین ما چطور می

اگر حد است تحت چه عنوانی حد . هر چیزی که دارد اعدام کنیم

دام اگر هم حد نیست و تعزیر است پس تعزیر نمی تواند اع. است

ین بنابراین به نظر من ا. تعزیر باید کمتر از اعدام باشد. باشد

اد خودپیش بینی اعدام برای خیلی از مجازات جرائم مرتبط با مو

می گویند که این از .مخدر شاید خیلی مبنای شرعی نداشته باشد

هم بحث مصادیق افساد فی االرض است که ما راجع به خود آن

خبر )« داریم که آیا افساد فی االرض چیزی غیر از محاربه است؟

(۱۳۹۳دی ماه۲۶آنالین،

Page 13: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

دالیل منتقدان اعدام

صدور حکم اعدام توسط قاضی به همان اندازه جدیت دارد •که صدور برگه جریمه توسط مامور راهنمایی و رانندگی

م رعایت آیین دادرسی نه تنها در مواردی که به صدور حک•اعدام منجر نمی شود بلکه در مواردی که منجر به صدور

حکم اعدام می شود دل بخواهی است و به قاضی بستگی .دارد

در هر صورت مجازات های خشن بر حبس و زندانی کردن •.یا جریمه مالی ارجحیت دارند

Page 14: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

سه گزاره مبنای علنی بودن این حکم

در معرض خشونت قرار دادن مردم هیچ حد و مرزی •

(درست در برابر عشق و روابط صمیمانه. )ندارد

مجازات های شدید باالخص در مال عام موجب بیدار شدن •

.وجدان اخالقی مردم می شود

مجازات علنی . مجازات علنی موجب بازدارندگی می شود•

اعدام یا دیگر مجازات های خشن هشداردهنده ترین

.مجازات ها به حوزه عمومی هستند

Page 15: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

بحثاینجایتا پرسش ها

آیا جنایت و مکافات باید با هم توازن داشته باشند؟•

اتی کشورهایی که در باالی فهرست اعدام هستند چه مشترک•دارند؟

حقوق )مقتضای اخالق و حقوق در این باب چیست؟ •(ترمیمی یا حقوق تنبیهی

مذهبی و در جامعه ایدالیل معتقدان به اعدام را در •.چارچوب یک دین خاص ارزیابی کنید

دالیل منتقدان به اعدام در چارچوب کدام دین قابل قبول•.می شود

Page 16: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

مشکالت حکم اعدام

در برابر هریک از گزاره های فوق دیدگاه های متقابلی وجود دارد•که مخالفان اعدام از آن ها بر مبنای اخالق و فلسفه حقوق و نیزاین. کارایی عملی بر اساس آمارها و اطالعات موجود دفاع می کنند

:دیدگاه ها بدین قرارند

خانواده و مدرسه و محله و جامعه بزرگتر و سیاست ها و قوانین •وان جاری نقشی محوری در شکل گیری شخصیت فرد دارند و نمی ت

.افراد را به تنهایی مسئول همه تخلفات و جرائم شان دانست

به کشتن توسط حکومت و به نحو عمدی غیر اخالقی تر از کشتن•دست افراد است چون این امر به نحو جمعی و کامال آگاهانه و با

.عنوان مجازات انجام می گیرد

Page 17: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

مشکالت حکم اعدام

آن هادولت و جامعه موظف به ترمیم افراد و بازپروری •

از . دمجازات نیز بیش از تنبیه باید ترمیمی باش. هستند

همین جهت نوع و شدت و زمان و مکان مجازات باید بر

.وندتعیین شمتخلفترمیمی برای مجرم یا ره یافتاساس

نی امنیت جامعه با مدارا و تساهل و پیوندهای اجتماعی مبت•

جاد ایقبرستانیمشت آهنین امنیت . می شودایجاد آن هابر

ی و و نه امنیت در عین حیات فعال و پویای اجتماعمی کند

.آزادیاحساس

Page 18: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

مشکالت حکم اعدام

ر مجازات های خشن در بسیاری از جوامع تاثیر مثبتی ب•کاهش جرم موضوعی است که به . کاهش جرم نداشته اند

کی متغیرهای بسیاری وابسته است که مجازات و نوع آن ی.از آن ها است

حتی در جوامعی که حکم اعدام به دالیل فرهنگی و •اهانه اجتماعی قابل حذف نیست باید آن را به جانیانی که آگ

مرتکب قتل عمد می شوند محدود و در صورت آماده کردن می فضای اجتماعی آن را به حبس ابد تبدیل کرد؛ هیچ جر

.می کندبه جز کشتن دیگران با کشتن یک انسان برابری ن

Page 19: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

مشکالت حکم اعدام

ل در مورد صدور حکم اعدام باید فرایند آیین دادرسی با دقت کام•. انجام گیرد و در مراحل متفاوت از نظر قضات مجرب بگذردبازگشت ناپذیربودن حکم اعدام تدقیق در صدور این حکم را

.ضروری می کند

ور حکم قاضی فقط یکی از ده ها فرد درگیر در فرایند تحقیق و صد•.است و نظر وی برای صدور حکم اعدام کفایت نمی کند

در منظر حقوق ترمیمی، مجازات های غیرخشن بر مجازات های •خشن ارجحیت دارند چون هرچه خشونت خواه دولتی و خواه

.غیردولتی کمتر باشد جامعه از آن فاصله بیشتری می گیرد

حتی اگر قرار است مجازات اعدام انجام شود باید با کمترین •.خشونت و درد برای فرد مورد اعدام همراه باشد

Page 20: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

سه مشکل بنیادی اعدام در مالعام

ر جامعه هرچه کمتر باید در معرض خشونت و هر چه بیشت•

.در معرض عشق و دوستی و صلح قرار گیرد

لکه وجدان اخالقی مردم با تنبیه های خشن بیدار نمی شود ب•

وجدان افراد با دیدن اعمال . دچار ضربه سهمگین می شود

.اخالقی بیدار می شود و نه با دیدن خشونت

ور هیچ دلیل علمی برای بازدارندگی خشونت از جرم به ط•

کلی وجود ندارد؛ مجازات های خشن هشدار نمی دهند بلکه

.هزینه را برای فرد و دولت و جامعه باال می برند

Page 21: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

اعدام و افکار عمومی

در صورت بازشدن فضای سیاسی و اجتماعی در ایران،•

ی موافقان و مخالفان اعدام راهی بلند برای طرح تفصیل

نکات فوق و قانع کردن مخاطبان خود برای هر یک از

دستگاه های قانون گذاری و . طرفین این دیدگاه ها دارند

ه قضایی در یک جامعه دمکراتیک بر اساس این مباحث ب

یکی از دو طرف یا ترکیبی از دیدگاه های هر دو تمایل

.خواهد یافت

Page 22: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

اعدام : عدالت سریع السیر و اعدام سرپایی

در ایران ناعادالنه و غیراخالقی استته درست پنج روز پس از عملیات انتحاری در چابهار و کش•

شدن حدود چهل تن از شهروندان ایرانی، حکومت یازده

این که . نفر زندانی منسوب به جندهللا را اعدام کرد

فرایندهای قضایی مربوط به صدور حکم اعدام در مورد

ظام در کشورهایی با ن. این افراد به شدت مورد تردید است

دام قضایی مستقل و رعایت آیین دادرسی که هنوز حکم اع

، به طور متوسط از زمان(مثل ایاالت متحده)اجرا می شود

وقوع جرم تا اجرای حکم اعدام حدود هشت سال طول

. می کشد

Page 23: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

غیراخالقیاعدام ناعادالنه و

یار کند و دیوان عالی، فرایند بساستینافاز دادگاه بدوی تا •

شواهد و شهادت شهود، انتقال پرونده از نظام جمع آوری

ه دولت یا از دولت محلی ب)قضایی ایالتی به دستگاه فدرال

مثل )، و تدقیق در همه موارد و جزئیات (مرکزی

ه روز تا بمنصفهاعضای هیئت عدم تعصباز اطمینان یابی

. می کشدطول سال ها( بودن تاریخ مصرف داروی سمی

ند اعدام پس از یافتن خطا در فرایبرگشت ناپذیربودن

ا بودن این فرایند رهزینه برقضایی این زمان طوالنی و

.می کندتوجیه

Page 24: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

بودن قاضیجهت دار

شن حتی اگر فردی به مجازات اعدام برای برخی از جرائم بسیار خ•، قتل عمد بر اساس برنامه ریزی، راه زنی مسلحانه منجر به قتل)

دام باور داشته باشد، به هفت دلیل مشخص مجازات اع( بمب گذاری: و قصاص نفس در ایران امروز ناعادالنه و غیراخالقی است

آمیخته است با ( چه به صورت فردی و جمعی)رسیدن به حکم •قاضی . گرایش های ایدئولوژیک، نژادی، قومی، مذهبی و جنسی

من صحرا شیعه که در استان سیستان و بلوچستان و کردستان و ترکدی حکم صادر می کند، قاضی شیعه غیرهمجنس گرا که در مورد فر

همجنس گرا حکم می دهد، قاضی مرد شیعه که زنی را به سنگسارعال محکوم می کند، و قاضی اقتدارگرای نظامی گرا که برای یک ف

هم سیاسی مخالف اسالم گرایی حکم اعدام می دهد، نمی تواند علیه مت. گرایش منفی نداشته باشد

Page 25: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

فقدان هیئت منصفه

مه فقدان هیئت منصفه در نظام قضایی ایران و سپردن ه•

با فرایند قضایی به یک نفر امکان آمیخته بودن احکام

تعصب جنسی، مذهبی، قومی و ایدئولوژیک را بسیار

رای در نظام قضایی ایران هیچ تدبیری ب. افزایش داده است

کاهش این جهت گیری ها و تعصبات که در برخی موارد

. ناگزیر می شوند وجود ندارد

Page 26: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

اعدام به عنوان ابزار

حکومتبخش هایبدنام تریندستگاه قضایی جمهوری اسالمی از •یه، باال کارایی بسیار پایین حتی در مقایسه با قوه مجر. دینی است

ض ، نق(رشوه و حاکمیت روابط در صدور احکام)بودن میزان فساد ه در دادرسی کآیین هایقوانین مربوطه و نادیده گرفتن عادی ترین

، دشده انتصویب ( با هزاران تبصره به نفع حاکمیت)همین نظام طالب به واسطه ارتقای بازجویان و)ناشایستنیروی انسانی اکثرا

، ناسازگاری در احکام صادره، اجرای(قضاییمقام هایمبتدی به قیر شریعت، و رواج شکنجه و تجاوز در توهین و تحسبعانهاحکام

زندانیان در ادارات تحت این قوه، دستگاه قضایی را به جای میت برای مجازات منتقدان حاکدژیحق به استیفایپناهگاهی برای

. و حفظ منافع طبقه حاکم تبدیل کرده است

Page 27: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

اعدام به عنوان ابزار

فراد در چنین شرایطی مسئوالن این قوه به نوعی نمایش قدرت با محکومیت ا•مایش این ن. در موارد قتل نفس برای اثبات کارایی و قاطعیت خود نیاز دارند

تنازعات و نه در ( صوری و محتوایی)قدرت نه در حل به موقع و عادالنه رمان رسیدگی به نقض حقوق مردم بلکه با تهدید کوچک ترین درصدی از مج

این . که جامعه به هیچ وجه نمی تواند با جرم آن ها همدلی کند انجام می گیردسیر نمایش اقتدار قرار است همانند گذشته با احکام اعدام سرپایی و سریع ال

: یردبدون نگاهی به آیین دادرسِی تنظیم شده توسط مقامات همین نظام انجام گون تمامی متجاوزین به عنف و سارقان مسلح بدانند این اقدامات از نظر قان»

ا را هماه به پرونده آنمحاربه تشخیص داده شده و قوه قضائیه در کمتر از یکس صادق الریجانی رئی)«.شان اعدام استکند و بدون شک حکمرسیدگی می

(۱۳۸۹آذر ۱۷قوه قضاییه، تابناک،

Page 28: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

اعدام سرپایی به عنوان بخشی از سیاست

ترسیک ماه از زمان وقوع جرم تا اعدام زمانی بسیار کوتاه در•

. عرف قضایی در همه کشورهای دنیا از جمله ایران است

فرایند قضایی یک ماهه برای صدور حکم اعدام یعنی

دادگاه سرپایی، آن هم در یک نظام قضایی که هر ساله

اخیر باید به میلیون ها پرونده رسیدگی کند و همیشه با ت

این زمان کوتاه صرفا به . پرونده ها را بررسی می کند

. عنوان بخشی از سیاست ترس قابل فهم است

Page 29: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

اعدام سرپایی

: صدور احکام سرپایی اعدام در جمهوری اسالمی نه استثنا بلکه قاعده است•در جلسه دادگاهم که در شعبه یک دادگاه انقالب اسالمی مهاباد به ریاست»

ده و قاضی خدادادی انجام گرفت ،قبل از اینکه قاضی اسم و فامیل مرا پرسیاری شروع به طرح سوالی بکند ،بالدرنگ به بنده گفت، چرا با ماموران همک

م حتما طناب اعدا. نکرده ای، اگر باالتر از اعدام هم حکمی بود به شما می دادم ن در آن اولین و آخری. را به گردنت می اندازم و بعد گفت دادگاه شما تمام شد

ا گرفت ی الیحه دفاعیه ای که وکیلم نوشته بود رادجلسه دادگاهم فقط قاضی خدادام، پور، محکوم به اعدهللا گلپرینامه حبیب)«.و دادگاه را مختومه اعالم نمود

( ۱۳۸۹آذر ۲۷به خامنه ای، هرانا،

طراب احکامی که بدین ترتیب صادر می شوند، آمیخته اند با القای ترس و اض•عمومی و انتظار واکنش به آن با شور و شوق به خشونت و مرگ، تا چرخه

. باطل خشونت به خوبی عمل کند

Page 30: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

آلودگی به سیاست

اعالم اعدام های یک ماهه از سوی رئیس قوه قضاییه و کشتار •شی جمعی متهمان بمب گذاری در کمتر از یک هفته با هدف سلب بخت از بی اعتمادی ها به قوه قضاییه و نمایش قاطعیت این قوه صور:لیلگرفت اما این مدعا بر بی اعتمادی به این قوه می افزاید به سه د

.هیچ پرونده ای پنج روزه یا یک ماهه به نتیجه نخواهد رسید( ۱•

ر حتی اگر افرادی در این مدت کوتاه محاکمه و اعدام شوند آن قد( ۲•این قوه در این فرایند ابهام و اشتباه خواهد بود که از کیسه اعتماد به

خواهد کاست، و

این تهدید و حتی آن وعده به هیچ وجه بر امنیت جامعه نخواهند( ۳•.افزود تا اعتماد زا باشد

Page 31: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

اعدام آلوده به سیاست

رای در کنار اعدام های سرپایی آمیخته با سیاست، از اعدام ب•.ودتاثیرگذاری در فرایندهای سیاسی نیز استفاده می ش

حاکمان در مورد زمان اجرای اعدام به گونه ای تصمیم •عوب گرفته اند که پیش از اعتراضات محتمل مخالفان را مر

. سازند

۸۸آذر ۱۶تعیین زمان اعدام افراد محکوم درست قبل از •ین یا پیش از وقوع تظاهرات اعتراضی صرفا برای دادن ا

.دپیام به مخالفان بود که حکومت به راحتی اعدام می کن

Page 32: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

اعدام آلوده به سیاست

مقامات قوه قضاییه در دو پرونده شهال جاهد و سکینه محمدی •

ی و آشتیانی نشان دادند که علی رغم ادعاها بر اساس روال های قضای

سی روز استقالل مفروض عمل نمی کنند بلکه تابع جو و شرایط سیا

. هستند

ا در پرونده سکینه به خاطر فشار جهانی همه ادعاهای قبلی زیر پ•

گذاشته شد و حکم سنگسار فردی که مرتبا از سوی رسانه های

.دولتی زناکار و قاتل معرفی می شد موقتا کنار گذاشته شد

شهال که هزار اما و اگر در مورد پرونده او مطرح بود به خاطر •

. فقدان این فشار سیاسی اعدام شد

Page 33: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

اعدام آلوده به سیاست

سرانجام دو پرونده فوق نشان داد که احکام اعدام و •سنگسار صادره در دادگاه اولیه سرپایی بوده اند، اما مللی سنگسار به دلیل فشار دولت ها و افکار عمومی بین ال

اجرا نمی شود در حالی که حکم اعدام علی رغم توقف، در .مراحل بعدی اجرا می شود

شم احکام اعدام و سنگسار و قطع دست و پا و کور کردن چ•در دادگاه های سرپایی سیاست اولیه و جدی( زندان زدایی)

قوه قضاییه است و اگر در موردی این احکام اجرا .نمی شوند باید به دنبال دلیل آن گشت

Page 34: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

فشل بودن دستگاه قضایی

مشکالتی بنیادی در نظام قضایی و انتظامی ایران وجود دارد که اجرای هر•. حکمی باالخص حکم اعدام را ناعادالنه و غیر اخالقی می کند

ند و با آیین دادرسی سر سازگاری ندار( روحانیون و بازجویان)قضات کشور •. برای رعایت آن آموزش نمی بینند

ا اعالم عدم رعایت قوانین مثل حق داشتن وکیل در فرایند تحقیق و بازجویی ی•ساعت از زمان بازداشت۲۴جرم متهم پس از

ز این ا. ضرب و شتم و شکنجه بخشی عادی و سنتی از فرایند بازجویی است•جهت اقرار که مهم ترین مواد را برای صدور حکم در ایران فراهم می آورد از

. نظر قضایی بی ارزش است

انه دستگاه قضایی بر اساس جمع آوری قرائن و شواهد و نگاه علمی جرم شناس•. است( ناشی از اقرار گیری)اداره نمی شود بلکه مالک، علم قاضی

Page 35: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

علیه اخالق

م نفس در برابر نفس، چش)توجیهات شرعی مثل قصاص که ظاهری عادالنه •ردن اگر کشتن یا کور ک. غیراخالقی انددارند در باطن امری ( در برابر چشم

است انجام این اعمال توسط دولت یا غیراخالقیدیگران عملی خالف و . استغیراخالقیصاحب دم نیز

و شقاوت آمیزبه همان اندازه که کشتن چهل نفر در یک عملیات انتحاری •است کشتن یازده نفر در یک روز نیز کشتار جمعی و جنایت کارانه. استقساوت مندانه

انتحاری در یک مرتبه از تنزل اخالقی قرار بمب گذارکشتار دولت و •ی احساس ، با این تفاوت که دولت در این موارد باید مسئولیت بیشترمی گیرند

. کند

در مورد تجاوز به عنف میان دو مرد، مقابله به مثل همانا تجاوز به عنف •م دیگری است که به عنوان مجازات در نظر گرفته نشده است اما کوری چش

. می شودیا قتل با مقابله به مثل پاسخ ( اسیدپاشیمورد حکم )

Page 36: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

سیاست زندان زدایی

اعدام های دسته جمعی محکومان دادگاه های سرپایی در مشهد •.وجه دیگری از سیاست زندان زدایی است

سیاست زندان زدایی در دوره ریاست هاشمی شاهرودی •.آغاز شد و در دوره الریجانی ادامه یافت

بسیاری از اعدام ها نه به خاطر عدالت و نه بر اساس طی •ا و شدن فرایندهای قضایی بلکه برای خالی کردن زندان ه

.کاهش هزینه های دولت صورت می گیرد

همواره بر تعداد زندانیان در کشور افزوده شده و شرایط•.داخل زندان برای آن ها بهبود نیافته است

Page 37: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

پرسش های آخر جلسه

دالیل دو طرف را در باب اعدام در مالعام و در پشت •

.درهای بسته بیان کنید

سیاست چگونه در موضوع اعدام وارد می شود؟•

آیا اعدام به کاهش زندانیان می انجامد؟•

آیا رد موضوع قصاص، واقعا خانواده و اولیای دم مقتول •

هستند که تصمیم می گیرند؟

Page 38: ققح یسانش هعماج تافاکم تیانج مشش هسلجD8%AC%D8%A7%D9... اه مادعا نازیم دعب ۲۰۰۸ لاس رد مادعا درم۳۴۶ لقادح اب

www.tavaana.org

حقوق معنوی

این مطلب به پروژه توانا مربوط به سازمان -اختصاص •

•E-Collaborative for Civic Education اختصاص دارد و استفاده از آن می بایست با

.ذکر نام سازمان تهیه کننده انجام شود

بهره این مطلب برای استفاده های غیر تجاری می باشد و برای هیچ گونه منفعتی-غیر تجاری •

.برداری نخواهد شد

تنها اگر می خواهید هر گونه تغییری در مطلب وارد کنید، شما می توانید حاصل کار را-اشتراک •

تحت مجوز

•E-Collaborative for Civic Education ،منتشر کنید و برای ایجاد بدنه اصلی اطالعت

این تغییرات را باید با

•E-Collaborative for Civic Educationبه اشتراک گذارید.