ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

11
iliko suxiSvili bedTan mocekvave ia niniZe : «mironovma kvinixiZes usayvedura — am bavSvTan rogor gavaba romanio» proeqti „mogzauroba droSi” proeqti „mogzauroba droSi”

description

დროსთან მოცეკვავე

Transcript of ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

Page 1: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

iliko suxiSvili bedTan mocekvave

ia niniZe :«mironovma kvinixiZes usayvedura — am bavSvTan rogor gavaba romanio»

proeqti„mogzauroba droSi” proeqti„mogzauroba droSi”

Page 2: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

12 13

drosTanmocekvave

_ Tavidan megona, rom yvela ojaxSi ise xdeba, rogorc CvenTan. dilidan daRamebamde cekvaven. rogorc sadili an stumrad sia-ruli, cxovrebis iseTive aucilebeli, Semadgeneli nawilia cek-va da koncertebze siaruli. verc ki warmovidgendi, rom cekva profesiaa, imdenad ganuyofeli iyo Cemi yofisgan. Mvizrdebodi

repeticiebze da koncertebze, xSirad scenis mtvrian kuTxeSi nabadSi gaxveuls meZina. Aase izrdebodnen Cveni mocekvaveebis bavSvebic, xandaxan mSoblebs eqvsi Tve ver vnaxulobdiT. bevri SeiZleba gaaRizianos aman da Tqvas _ rogor SeiZleba bavSvis ase aRzrdao, magram Cemebs es sruliad normalurad miaCndaT. xan-daxan vxumrob _ ded-mama Tormeti wlisam gavicani-meTqi. sinamd-vileSi mixaroda kidec, rom midiodnen _ meti Tavisufleba mqonda. ufro xSirad bebiasTan, dedis dedasTan an ZiZasTan viyavi. bebiaCems ar vujerebdi. Camovidodnen mSoblebi, bebia etyoda _ ar iqceva kargado, magram maT ise venatrebodi, iolad gaatarebdnen xolme. me ar migrZvnia uyuradReboba mSoblebis mxridan. Cemi pirveli ZiZa yubaneli qali iyo, grunia. miuxedavaT imisa, rom patara viyavi, kargad maxsovs. mere moiyvanes ciala ZebisaS-vili. warmoSobiT osi qali, duSeTidan, romelic didxans cxov-robda CvenTan. Zalian miyvarda, man bevri ram Cado Cems aRzrdaSi. erTi aseTi ambavi maxsovs, cialas davyavdi skolaSi da erTxelac tiriliT davbrundi Sin, roca mkiTxes ra gatirebso, vupasuxe: me aseTi lamazi deda myavs da bavSvebs ki ciala hqoniaT dedaCemi- meTqi _ tanmorCili qali iyo Cemi ZiZa, cota xeibaric... babuasac Zalian uyvarda ciala da misi gakeTebuli ugemrielesi xinkali, romelsac yovel kviras akeTebda da umaspinZldeboda ilikos da mis megobrebs. isini yovel kvira dRes ikribebodnen CvenTan da mwvane xaverdis magidasTan pokers TamaSobdnen. abaSiZis quCaze ninos da ilikos saxlSi vizrdebodi. mere ukve Cems mSoblebs calke misces bina da faliaSvilze gadavediT, ma-gram bavSvoba mainc abaSiZis saxlSi maxsovs. iqvea sabavSvo baRi, sadac me mimiyvanes. zustad saxlis gverdiT, aivnidan rom gadaixe-

iliko suxiSvili

Page 3: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

14 15

maswavleblebisa da ojaxis wevrebisgan. magaliTad, babua ambobda, rom maTematikaSi CemTvis rvamde Tv-lis swavlac sakmarisia _ cekvisTvis meti ar aris saWiroo. ki, magram gaunaTlebeli rom iqneba, vinmem rom moatyuoso _ eubnebodnen deda da bebia. veravin magas ver moatyuebso. ratomo, roca ekiTxebodnen: eg me vicio _ amSvidebda yvelas. ras gulisxmobda, ar vici.

_ erTi sityviT sayvareli SviliSvili iyaviT..._ me rom davibade, maSin winaswar ver arkvevd-nen sqess. mamaCems da babuaCems Zalian undodaT biWi. rogorc xdeba qarTvelebSi da ara martoO qarTvelebSi, gvaris gamgrZelebels elodnen. miambes, babuaSenma rom gaigo biWi gaCnda, ise gamovarda sax-lidan, cal fexze fexsacmeli ecva, meoreze saxlis `Custi~ da halstuxi saSinao perangze ekeTao. ra Tqma unda, iliko damarqves, misi saxeli. TviTon sul iZaxda, suxiSvilebis gvari ar unda Camovides afiSe-bidano. saerTod, nulidan hqonda dawyebuli amxela saqme, misTvis amas Zalian didi mniSvneloba hqonda. iciT ra maxsovs? bavSvobaSi axloblebi da ojaxis wevrebi iluSkas meZaxdnen da babua rom gardaicv-ala, bebiaCemma ninom miTxra, Sen aRar xar iluSka, dReidan Sen iliko xaro. TiTqos amiT uzarmazari pasuxismgebloba gadmomiloca. es asec iyo.

_ mainc ras gulisxmobda?_ ilikos cxovrebis gzas. misi ambavi zRapars hgavs, romelsac sevdiani da uimedo dasawyisi aqvs. mama axalgazrda gardaecvala, darCa deda da patara da-Zma. ojaxi rogorme xom unda erCina?! aseTi isto-ria maqvs mosmenili, rom mejvrisxevidan, saidanac Cven varT warmoSobiT, wabli Camoitana, is gayida, doli iyida da im doliT daiwyo axali cxovreba. 15 wlis iliko ukve cekvavda, gazeTebsac ki hyid-da velosipedze amxedrebuli. misi qonebis patrons, araviTari qoreografiuli ganaTleba ar hqonda da arcESeiZleba hqonoda, TviTnaswavli iyo. ar vici, amas geni erqva Tu intuicia, imas gahyva, rac yvelaze ukeT gamosdioda _ cekvas. me-20 saukunis dasawy-isSi TbilisSi iyo klubebi da samorineebi, sadac saestrado sanaxaobebi ewyoboda. iq gamodioda da cota fuls Soulobda. mere leqso aleqsiZesTan Tbilisis qarTuli xalxuri cekvebis studiaSi mox-vda. paralelurad, erTi wlis ganmavlobaSi, dadio-da marina perinis sabaleto studiaSi. sxvaTa Soris, es italieli qali erTxans vaxtang Wabukianis mas-wavlebelic iyo. studia samxatvro akademiis ezoSi

hqonda. iq gaicno Turme ilikom nino. mere oriveni operaSi gadavidnen da maTi romani daiwyo. bebia miyveboda, saxlSi fexiT rom mivdiodi (ramiSvilebi axlos cxovrobdnen operasTan, kecxovelis quCaze), iliko jer Soridan macilebda, mere nel-nela Seam-cira manZili da erT saRamosac xeli Camkidao. be-biaCemis ojaxi am romaniT maincadamainc kmayofi-liAar iyo. Nnino maRali wridan iyo, Zalian kargad cekvavda da prima balerinobazec SeeZlo hqonoda pretenzia, am dros ki mejvrisxevel ilikoze ga-dairia da arafriT gadaTqva. Mmere ambobda xolme _ ilikos ,,zurgdakemsili~ perangi ecva da yvelas jibrze swored am ,,zurgdakemsils~ gavyevio.

dav, baRis ezo Cans, magram Cveni saxlidan baRamde ase iolad ver mixvidodi, SesasvlelTan rom mox-vdriliyavi, `gegeSiZis baRisTvis~ unda dagertya wre. Mes gza, romelsac yovel dRe gavdiodi ZiZa-sTan erTad, usaSvelod grZeli meCveneboda. erTxel babuaCemi aivanze idga, daminaxa baRis ezoSi rom vTamaSobdi. ver moiTmina da damiZaxa... da uceb, im erT wamSi aRmovaCine, rom dedamiwa arc ise didia da Cemi saxli Turme aqvea, arcTu ise sayvareli baRidan erTi xelis gawvdenaze. im dRidan daviwye baRidan gaparva.

_ babua ar gibrazdebodaT?_ ara, iliko me arasodes mijavrdeboda. piriqiT, Zalian maTamamebda. yvelafers misrulebda, rasac movisurvebdi. eubnebodnen: iliko, ar SeiZleba amdeni nayini, gacivdeba! is ki mainc Cumad wamiyvanda da maW-mevda. mTavari ki is iyo, rogori saTamaSoebi Camo-hqonda CemTvis! maSin msgavsi aravis araferi enaxa. magaliTad, motocikleti, romelic eletroenergiiT iteneboda, namdvili saswauli iyo. xalxi Cerde-boda quCaSi da miyurebda. iliko bednieri iyo _ uxaria bavSvso! skolaSic rom wamiyvanes da di-dad bejiTi moswavle ar aRmovCndi, sul micavda

uceb, im erT wamSi aRmovaCine, rom dedamiwa arc ise didia da Cemi saxli Turme aqvea; im dRidan daviwye baRidan gaparva.

babua ambobda, rom maTematikaSi CemTvis rvamde Tvlis swavlac sakmarisia _ cekvisTvis meti ar aris saWiroo.

iliko suxiSvili babuasTan erTad

ZiZa - ciala ZebisaSvili

Page 4: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

16 17

da grZeli Tma rom CamoeSleboda saxeze, saucxoo sanaxavi iyo. qarTul folklorze agebuli cekvebi _ es iyo babuaCemis ocneba da sabolood es oc-neba aixdina. nino, ra Tqma unda, yovelTvis gverdSi edga, cekvis mimarT misi modernistuli azrovneba Zalian mniSvnelovani faqtori iyo ansamblis rep-ertuaris Seqmnisas. modernis da folkloris kargi Seerwymaa is, rac miviReT da dResac gvaqvs. Tum-caEes ukve mogvianebiT moxda, manamde ki imas, rasac iliko akeTebda, saxelic ki ar erqva _ ,,ilouri ileTebi~ _ ubralod ase eZaxdnen. maSin saavtoro uflebebs ar icavdnen da vis ras daumtkicebdi?! magram popularuli ki male gaxda. ocadaerTi wlis iyo, roca nikoloz Sengelaias filmSi gadaiRes, iq miiwvies rogorc solisti. me mgoni, imave wels gaxda operisa da baletis Teatris wamyvani mocek-vave. cekvavda ,,daisSi~, ,,abesalom da eTerSi~, ,,qeTo da koteSi’’. erTxel Turme avad gaxda da zaqaria faliaSvilma Sin miakiTxa, rom saRamo ar CaSlil-iyo. ixsenebda misi etliT rogor iara operamde, amayobda amiT. mere nino da iliko moskovSi, did TeatrSi gagzavnes, sadac maSindeli sabWoTa kav-Siris namdvili kulturuli centri iyo. klasikuri baleti, folklori, eqsperimentebi - yvelaferi, ramac mogvianebiT SeZlo msofliosTvis daenaxve-bina, rom sabWoTa imperiac civilizebuli samyaros nawilia, iq iRebda saTaves. iliko pirvelad 30-ian wlebSi gavida sazRvargareT, inglisis dedoflis win qarTuli icekva. amiT Zalian moixibla Turme didi britaneTis monarqi. rogorc TviTon igonebda, maSin ganumtikicda gadawyvetileba, rom odesme Ta-vadac Seqmnida qarTuli xalxuri cekvebis ansam-bls. Aambobda, Tuki espanelebs, ruminelebs, bul-garelebs aqvT, Cven ratom ar unda gvqondeso da meore msoflio omis dros miadga xelovnebis sam-

marTvelos ufross. albaT gagikvirdebaT, roca omi mZvinvarebs, ra dros ansambliao, magram saqme imaSia, rom am wlebSi saqarTveloSi kulturuli cxovreba duRda. mTeli sabWoTaAkavSiridan aq moiyares Tavi niWierma xelovanebma. pirveli jaz-orkestric maSin Seiqmna. nino da ilikoc maTTan erTad gamodiodnen scenaze da ,,qarTul tangos~ da ,,qarTul rumbas~ asrulebdnen. ar vici, es ras niSnavda, magram maSin aseTi tendencia iyo, yvelafers sityva `qarTuls~ amatebdnen.Ppirvel ansamblSi 20 biWi, 12 gogo da 3 musikosi iyo.Aarc xelfasebi hqondaT da arc puris wignakebi, rac maSin sasicocxlod mniSvnelovani iyo. yofila iseTi SemTxvevac, rom mocekvaves repetici-aze SimSilisgan guli wasvlia, magram Tavisi saqme Zalian uyvardaT da amitomac miaRwies yvelafers. ukve 50-ian wlebSi ansambli ara mxolod saqarT-velos, aramed mTeli sabWoTa kavSiris savizito baraTad iqca. Semdeg wavida da wavida...

_ rogorc Semdeg cxovrebam aCvena, misma sijiutem gaamarTla..._ Tavidan Zalian uWirdaT. Aaxaldaqorwinebulebi kecxovelze cxovrobdnen, ninos mSoblebTan. Zalian mcire Semosavali hqondaT, amitom gadawyvites erTad ramdenime saestrado nomeri gaekeTebinaT. imdroin-del hitebze gaakeTes rumba da tango. xan operis savarjiSo darbazSi, xSirad ki saxlSi gadiodnen

repeticiebs. zafxulobiT, roca operisa da baletis Teatri ixureboda, nino da iliko sabWoTaAkavSiris sxvadasxva qalaqebSi dadiodnen da am programas warmoadgendnen _ moskovis sazafxulo Teatr ,,er-mitaJSi~, leningradis, kievisa da xarkovis sazafxu-lo TeatrebSi.Mmere ifiqres, sjobs qarTuli Tema-tika SevTavazoT mayurebelso da Seqmnes erTi cekva, romelSic oriveni, TeTr CoxaSi gamowyobilebi, ka-cis partias asrulebdnen. bolos nino quds ixdida

mere ambobda xolme _ ilikos ,,zurgdakemsili~ perangi ecva da yvelas jibrze swored am ,,zurgdakemsils~ gavyevio.

ukve 50-ian wlebSi ansambli ara mxolod saqarTvelos, mTeli sabWoTa kavSiris savizito baraTad iqca.

pirvel ansamblSi 20 biWi, 12 gogo da 3 musikosi iyo. arc xelfasebi hqondaT da arc puris wignakebi. erTxel mocekvaves SimSilisgan gulic ki wauvida scenaze.

iliko suxiSvili

Page 5: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

18 19

manera rogor mogvewona. didi bumi iyo maSin, videomagnitofonebis epoqa. saxlebSi ikribebodnen, ro-gorc kinodarbazebSi, malulad, radgan videokasetebi kontraban-dad iTvleboda, ar hqonda mniSvn-eloba, ra iyo Cawerili. wyneTSi me da niazs erTmaneTTan axlos gvqonda agarakebi,MzafxulobiT iqac gamovdiodiT da vcekvavdiT. Cvens garSemo xalxi grovdeboda, gakvirvebulebi gviyurebdnen _ es Cven Zalian mogvwonda. aseTi asaki gvqonda. ,,Tineijeri~ _ es sityva maSin ar vicodiT, magram iyo Sataloebi da Cxubebi, go-gonebis gacileba da saqmis garCev-ebi _ mokled yvelaferi, rasac es sityva gulisxmobs. Tamuna mosaS-vili vaxsene, eduard SevardnaZis SviliSvili. Cven Tu Sataloze Tamunas waviyvandiT, alibi garan-tirebuli gvqonda. magram erTxel iseT situaciaSi CavvardiT, la-mis SevardnaZis avtoritetmac ki ver gviSvela. parlamentis Seno-bis ukan leninis Zegls xsnidnen (maxsovs, mjdomare lenini iyo). Cven, pionerebi, migviyvanes am cer-emoniis gasalamazeblad. didxans gvixsnidnen yvelafers _ rogor unda davdgeT, xeli rogor unda daviWiroT...cota daagviandaT cer-emoniis dawyeba, daviRaleT bavS-vebi _ ramden xans SeiZleba idge xazze gaWimuli, daviwyeT Tama-Si am formebsa da yelsaxvevebSi gamowyobilebma, leninis Zeglis gaxsna sul ar gavinteresebda. uceb romeliRacam faSisturi germaniis misalmebis Jesti _ ,,hail hit-ler’’ gaakeTa da yvelam avitaceT, avwieT xelebi da leninis Zeglis qveS sabWoTa pionerebi mTel xmaze gaviZaxodiT _ ,,hail hitler!’’, ,,hail hitler!’’ da es yvelaferi pirvelma arxma gadaiRo. montaJis dro rom movida, veranairad veRar

amoWres, radgan mTavrobis warmo-madgenlebi zustad im dros mov-idnen, roca Cven am antisabWoTa saqmes CavdiodiT da naWeric im dros moxsnes Zegls. meore dRes klasSi Semovida erT-erTi maswavlebeli da gviTxra, rom direqtori gvibarebda. mivx-vdiT, saqme saxumarod aRar gvqon-da. marTlac dagvemuqren, rom Tqveni am saqcielis Sesaxeb, mSo-blebis samsaxurebSi maT direq-torebs davugzavniT werilebso. me cota Sevfiqriandi, magram saRamos babuaCems rom vuambe, damamSvida,

ara uSavs, Svilo, sxvam ikiTxos, am samsaxurSi ki eg ar gauvaTo. Cemi mSoblebis direqtori TviTon iyo, sxvebs ki marTla SeiZleboda problemebi SeqmnodaT...

_ rogori urTierToba hqonda mTavrobasTan iliko suxiSvils? mas xom yvelaze mZime dros mouwia cxovreba. 30-iani wlebis represiebi, meore msoflio omi, stalinis kultis msxvreva. . ._ is male gaxda Zlieri da sa-xelganTqmuli da ase iolad ver gaanadgurebdnen, magram arc didi

_ roca daibadeT ansamblis saxeli quxda, Tqven ki Tbilisis erT-erTi yvelaze cnobili ojaxis Svili iyaviT. rogor izrdeboda maSindeli oqros axalgazrdoba? _ 55-e skolaSi vswavlobdi, Cemi klaselebi iyvnen sandro Cxenkeli, naniko xazaraze, eka andronikaSiv-ili, eka bagrationi, levan elizbaraSvili, gia zaqa-riaZe, Tamuna mosaSvili, megi miqaZe, Cven skolidan moyolebuli urTierToba dRemde ar Segviwyvetia da isev xSirad vxdebiT erTmaneTs. rac Seexeba oqros axalgazrdobas, iseTive interesebi gvqonda, rogorc Cveulebrivad yvela Cveni asakis bavSvs maSin _ `ro-

likebi~, fexburTi... Cempionatebs vawyobdiT xolme _ es yvelaferi gvitacebda. Zalian mogvwonda quCis cekvebi. jgufebi gvqonda da erTmaneTs vejibrebodiT. Cven daaxloebiT eqvsni viyaviT _ me, niaz diamsamiZe, zuka erisTavi iyo _ kidev erTi Cveni megobari, sx-vebic iyvnen da vejibrebodiT erTmaneTs, vin ufro ucxo ileTs gaakeTebda, iseTs, romelic sxvam ar icoda da ar enaxa. aseTi informacia maSin fufuneba iyo,Mme ki bevr rameze mimiwvdeboda xeli. Cemebs gastrolebidan yovelTvis CamohqondaT kasetebi da mere me megobrebSi vavrcelebdi. maxsovs, jeqsonis pirveli klipebi rogor vnaxeT, misi musika da cekvis

javaharlaal neru, nino ramiSvili da iliko suxiSvili

iseTive interesebi gvqonda, rogorc Cveulebrivad yvela Cveni asakis bavSvs maSin _ `rolikebi~, fexburTi...

Zalian mogvwonda quCis cekvebi. jgufebi gvqonda da erTmaneTs vejibrebodiT. Cven daaxloebiT eqvsni viyaviT, me da niazi, zuka erisTavi iyo, kidev erTi Cveni megobari, sxvebic iyvnen da vejibrebodiT erTmaneTs, vin ufro ucxo ileTs gaakeTebda, iseTs, romelic sxvam ar icoda da ar enaxa.

avwieT xelebi da leninis Zeglis qveS sabWoTa pionerebi mTel xmaze gaviZaxodiT _ ,,hail hitler!’’ ,,hail hitler!’’ da es yvelaferi pirvelma arxma gadaiRo.

Page 6: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

20 21

kacma ar icis sad, gaemgzavra! miabes es ori vagoni matarebels, romelic yvela sadgurSi Cerdeboda da iqve cdilobdnen ufaso koncertebi gaemarTaT. ai, ase waiyvana ansambli 6 TviT. moiara mTeli Sua azia, cimbiri, xandaxan saWmlis fulic ar hqondaT. be-bia da babua ixsenebdnen, rogor mouswro zamTarma vagonebSi, romlebic ar Tbeboda da dilas gaRviZe-bulebs rogor xvdebodaT yinulis lodi baliSis qveS. Amere am lods vadnobdiT da ase vibandiT pir-so. mdgomareoba stalinis gardacvalebam Secvala. iseTi ambavi atyda kremlSi, ansamblisTvis aravis scxeloda da ukan dabrundnen. Tavidanve raRac ormagi, ucanuri damokidebuleba iyo ansamblis mimarT. erT magaliTs getyviT.Asama-mulo omi axali dasrulebuli iyo, rodesac gadaw-yda `suxiSvilebis~ gagzavna fineTSi gastrolebze. es aris 47-48 wlebi, sabWoTa kavSirs da fineTs Zalian daZabuli urTierTobebi hqondaT, radgan fi-neTis xarjze kavSiris farglebis gazrda scades da ar gamouvidaT. urTierTobebis aRdgena mezobelTan

ki aucilebeli iyo, magram Zalian sariskoc. erTi si-tyviT, ansambli gauSves imisTvis, rom dakvirvebodnen, ra mouvidoda mtrulad ganwyobil qveyanaSi. ase vTqvaT, gawires. sabednierod, ,,suxiSvilebis~ isto-riaSi es erT-erT yvelaze warmatebul gastrolad darCa. mxolod amis Semdeg aRiara da miiRo ansambli saqarTvelom da mere moskovmac. rogorc amboben, Sinaur mRvdels Sendoba ara aqvso. amis merec iyo finansuri an politikuri problemebi, magram ansam-blis SemoqmedebiT mxareze eWvi aRar uCndebodaT. rogorc ukve giTxariT, ansambli sabWoTa kavSiris savizito baraTad iqca. Zalian bevri dro rom gavida da me ukve moskov-Si, Teatralur universitetSi vswavlobdi, sabWo-Ta kavSiris baletis istoria unda Cagvebarebina. gadmoiRes enciklopedia da gviTxres, amoirCieT romelime konkretuli Tema, romelzec referats dawerTo. gadavSale. vxedav nacnobi saxeebi, nino da iliko, yvelaferi weria maT Sesaxeb, mTeli maTi moRvaweoba, informacia sad, rogor, ranairad... ra

xelisSewyoba hqonda vinmes mxridan. arasodes, arc erT mTavrobaSi, ansambli aravis favoriti ar yo-fila, amitom xSirad ambobda bebiaCemi _ aravis dax-mareba ar gvinda, oRond xels nu SegviSliano. xe-lis SemSleli faqtori ki Zalian bevri iyo. albaT bevrma arc icis, rom araerTxel scades ansamblis daSla. statussac arTmevdnen, radgan saxelmwifo ansambli iyo da saxelmwifos ufleba hqonda ansam-bli daeSala, uceb gaenadgurebina, ufro dasawyisSi. ase konkretulad verc getyviT saxelebs, magram vi-Racas raRac TvalSi ar mouvidoda da iwyeboda

intrigebi. miuxedavad imisa, rom ilikos da ninos stalini piradad icnobda da ilikos portretic ki aCuqa avtografiT, rac, erTis mxriv, garkveul keTil-ganwyobas gamoxatavda, magram meores mxriv, ansambls mtrebsac umravlebda. sxvaTa Soris, 1953 wels oficialurad gamovida brZaneba ansamblis daSlis Sesaxeb. maSin viRac keTilismsurvelma iliko gaaf-rTxila, rom cudi satuaciaa da Tu rame saSualeba gaqvT, qalaqidan gaqriTo. aiRo rac fuli hqonda, daamata nasesxebic, gavarda sadgurSi, saswrafod iq-irava 2 vagoni da imave saRamos mTeli ansambli,

nino ramiSvili repeticiaze

1953 wels oficialurad gamovida brZaneba ansamblis daSlis Sesaxeb. maSin viRac keTilismsurvelma iliko gaafrTxila, rom cudi satuaciaa da Tu rame saSualeba gaqvT, qalaqidan gaqriTo. aiRo rac fuli hqonda, daamata nasesxebic, gavarda sadgurSi, saswrafod iqirava 2 vagoni da imave saRamos mTeli ansambli, kacma ar icis sad, gaemgzavra!

bebiaCems Zalian undoda diriJori gamovsuliyavi

Page 7: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

22 23

ki gadametebulad mifrTxildebodnen. miuxedavad imisa, rom aranairad gamovirCeodi, da, SeiZleba, sxva bavSvebi Cemze ukeTac cekvavdnen. sxvebs rom eCxube-bodnen, me meubnebodnen, Sen dajeqi da daisveneo. aman Zalian damakompleqsa, bavSvebic aRar mendobodnen da erT saRamosac babuas gavacani saqmis viTareba, vuTx-ari, iq veRar waval-meTqi. ilikom gamigo da imis mere Cveni amsamblis mocekvaveebi repeticiis Semdeg ramdenime saaTiT rCebodnen da mavarjiSebdnen. ase viswavle cekva.pirvelad did scenaze 84 wels gamovedi. ansambli segedis festivalze iyo. solo partias vasrulebdi ,,mxedrulSi~ da, ra Tqma unda, babuaCemi Cemze me-tad nerviulobda. formac da `aziackebic~ TviTon Camacva, qamaric momiWira da mamaCems, Tengizs Cam-abara _ uTxari rodis unda Sevideso da Tengiz-mac miTxra _ gadio. Turme miTxra, gadi da iqve

daelodeo, radgan Zalian didi scena iyo da droze rom mivsuliyavi adgilTan. Mme ki CavTvale, rom Cemi dro movida da gavvardi scenaze. Aam dros didi biWebis oTxeuli cekvavda Tavis partias,Kkidev kar-gi, droulad daminaxes da ar gadamiares, Seikaves Tavi. azrze maSin movedi, roca Cems solo partias oTxeulTan erTad movrCi, zustad erTi da igive `rvebSi~ iyo da veravin SeamCnia, magram iq, sadac wesiT Cemi solo unda dawyebuliyo, romelic es-es aris vicekve _ sruli sicariele darCa. simarTle giTxraT, ar vici ra gavakeTe, magram bolomde gavedi da zustad Cavjeqi musikaSi. Mmere yvelam miTxra, ba-buaSens iseTi saxe hqonda, Sen aravin ar giyurebdao. ilikos gamometyveleba calke sanaxaoba iyo. mere es ambavi, rogorc Cemi sasceno naTloba, ise Sefasda ojaxSi.

Tqma unda, gamovacxade _ virCev suxuSvilebs-Tqo. ,,Ты что однофомилец?~ _ mkiTxes. ,,Нет, дедушка и бабушка~- vupasuxe me. karga xnis mere aRmoaCines, rom am ojaxidan var.

_ ojaxSi Tavidanve gadawyvetili iyo, rom mocek-vave unda gamosuliyaviT?_ bebiaCems Zalian undoda diriJori gamovsuliyavi. ambobda, rom sicocxlis bolomde SegiZlia am pro-fesiiT imuSao, cekvas ki Tavisi asaki aqvs, rogorc sports. raRac etapis Semdeg Tu qoreografis niWi gaqvs _ gayvebi, Tu ara da damTavrdeba Seni pro-fesiuli cxovrebao. musikalur skolaSic davyavdi fortepianoze, gundSic vmRerodi, Tan absoluturi smena aRmomaCnda, magram bavSvobaSi notebis danaxvac ki mezareboda. mere ki avusrule bebias es ocneba, dRes me vdiriJorob Cvens bends, joxic ki maqvs. mere mamaCemma mimyvana krivze, kaci xar da unda

icodeo. Cumad davyavdi. axla mesmis misi, mis dros sxva standartebi iyo. erTxelac, roca mongreuli cxviriT movedi saxlSi da bebiaCemma daminaxa, gagi-Jda, bavSvi scenazea gamosasvleli da ras hgavs, ra `boqsi~ agiytdaTo! _ Tuki nino kategoriulad ityo-da rames, iq saubari damTavrebuli iyo. me-9-me-10 klasidan sportul skolaSi gadamiyvanes, radgan iq gastrolebi ara gacdenad, aramed `zborebad~ meTv-leboda. im skolaSi rom mimiRes, sasacilo epizodi moxda. axalma klaselebma gaiges `boqsiori~ gad-modiso, bunebrivia, viRac axmaxs elodnen da me rom Sevedi, Zalian magrad damcines. mokrives namdvilad ar vgavdi, asanTis RerebiviT Txeli fexebi da xe-lebi mqonda.erTi sityviT, cekvis iqiT gza ar mqonia. Tavidan sxva bavSvebiviT mec cekvis Cveulebriv studiaSi mimiyvana ilikom, magram iq didxans ver viare. maswav-leblebi Zalian uxeSebi iyvnen bavSvebis mimarT, Mme

,,Ты что однофомилец?~ _ mkiTxes. ,,Нет, дедушка и бабушка~- vupasuxe me. karga xnis mere aRmoaCines, rom am ojaxidan var.

moskovi. sadadgmo fakultetis studentebi

ungreTi. segedis festivali. 1984 weli

Page 8: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

24 25

Zalian bevri saerTo interesi gvqonda, maT Soris _ manqanebi... ai, Cacmis stiliT ki radikalurad ganvsx-vavdebodiT erTmaneTisgan.Tengizs Zalian uyvarda kiTxva. deteqtiuri Janris, mafiozuri istoriebis didi moyvaruli iyo. ,,naTli-mama~ zepirad icoda da misi teqtebiT laparakobda. CacmulobiTac siciliel mafiozs mogagonebda. Sever-cxlili Tma, gadaReRili, Savi perangi TeTr pijak-Si, oqros Zewkvi, samajuri, sigara da Savi saTvale. erTxel, niu-iorkSi erT-erT barSi mafiis mamas, meier lanskisBSexvda. mamaCemi Zalian ganebivrebuli iyo msgavsi nacnobobiT, magram lanskisTan Sexve-dras gansakuTrebulad aRniSnavda xolme. TviTon es stili hqonda, Torem bunebiT sul ar iyo mafio-zuri tipi, arc gageba hqonda Sesaferisi. sxvaTa Soris, asakSi Zalian amsgavsebdnen xan entoni quins, xan lino venturas. espanuric icoda, magram frangu-lad, rogorc mSobliur enaze, ise sufTad lapara-kobda. amitomac uadvildeboda urTierTobebi saz-RvargareT. bevr msoflio varskvlavs is piradad icnobda: Jan gabens, anuk emes, iv montans, jeraldina Caplins. mas mamaCemma qarTuli cekvac aswavla. ans-ambli parizSi pirvelad 1957 wels moxvda. es iyo namdvili triumfi. koncertebs mTeli franguli SemoqmedebiTi sazogadoeba eswreboda. warmodgenis Semdeg miiwvies cnobil klub ,,bilbokeSi’’, sadac elita ikribeboda. swored maSin gaicnes franguli kinos varskvlavebi. Jan gabenma gadaRebazec ki dap-atiJa. maSin am klubSi Carli Caplinis qaliSvili _ jer-aldinac iyo. koncertiT aRfrTovanebuli, Tengizs Seexvewa, qarTuli cekva maswavleo da iqve, klubis sacekavo moedanze, Tengizi cekvas aswavlida. jer-aldinas, maincadamainc, muxlebze triali undoda rom Seesrulebina, ise, rogorc biWebi trialeben scenaze da Tengizic uxsnida da aCvenebda. ramden-ime saaTi imuSaves, am gakveTilisgan yvelas Tvalwin namdvili Sou gaakeTes. jeraldina Zalian mondo-mebuli iyo. maSin safrangeTSi modaSi axali Semo-suli iyo abreSumis windebi da Turme muxlebze es Tavisi windebi am ileTebis swavlaSi sul gadaixia da daiglija. ramdenad gamouvida, ar vici.

_ ratom gadawyviteT saswavleblad moskovSi was-vla?_ maSin aseTi tendencia iyo _ Tu vinmes ramis swavla unda, moskovSi iswavlis... Tanac sadadgmo qoreografiuli fakulteti, razec me Cavabre, ar iyo TbilisSi. moskovSi rTul dros momiwia Cas-

vla. 1989 welia. axali momxdaria 9 aprili, ma-gram, Cemda gasaocrad, yvela raRacnairad Tanami-grZnobda da yvela Cemi gulSematkivari iyo, imitom, rom qarTveli viyavi da Cven, qarTvelebs, aseTi ram gagvikeTes komunistebma. Ggamocdaze protestis niS-nad maSindeli Zalian cnobili simRera ,,vaCuqoT erTmaneTs titebi~ vimRere da aman mTel komisiaze didi STabeWdileba moaxdina. samwuxarod, maSindel urTierTobebs dRevandels verc Seadareb.

_ mamasTan rogori urTierToba gqondaT? _ Tengizma uxmod gabrazeba ico-da. ̀ Cumi isterika~ - ase veZaxdiT. erTxel, magaliTad, mezoblebi Cavrecxe. megobrebi mTeli RamiT darCnen CemTan da saxli Tavze davimxe, aravin davaZineT, musika mTel xmaze gvqonda CarTuli. dil-iT, vinc sad movaxerxeT, miveyareT. saxlis kari Signidan iyo Caketi-li, garedan ver gaaRebdi, onkani ki moSvebuli dagvrCenia. Cadis es wyali, daurekavT mamaCemisTvis, is wyneTidan gamoqceula, magram Sin ver Semovida. mezobeli eubneba _ gamorTe wyali Tengiz, ra xdebao?! atexilia CoCqoli, mTeli xalxi faliaSvilze Cvens ezoSi Segrov-da. am dros, rogorc iqna, xmau-rze gameRviZa. avdeqi, frTxilad gadavixede da ras vxedav, xalxis SuagulSi dgas Tengizi da uxmod, JestikulaciiT raRacas maniSnebs, Tan ise, rom jobda eginebina, job-da raRaca mainc eTqva _ `Cumi isterika~ gamoxata uxmod, ar un-doda xalxSi eCxuba da mimaniSna _ axla aucileblad dagaxrCobo. xandaxan misi sasmelebis maragsac vanadgurebdi da mere Cais vasx-amdi SigniT. sxvaTa Soris, erTx-el cnobil qoreografTan iuri grigoroviCTan utrabaxia _ Za-lian karg koniaks dagalevinebo da, sinamdvileSi, CaiT gaumaspinZl-da. Mmere miTxra, gagefrTxilebine mainco. bednieri var imiT, rom masTan, rogorc mama-Sviluri, aseve Zmakacuri urTierToba movaswari.

mama-Svili iliko da Tengizi inga TevzaZe da Tengiz suxiSvili

xalxis SuagulSi dgas Tengizi da uxmod, JestikulaciiT raRacas maniSnebs, Tan ise, rom jobda eginebina, jobda raRaca mainc eTqva _ `Cumi isterika~ gamoxata uxmod, ar undoda xalxSi eCxuba da mimaniSna _ axla aucileblad dagaxrCobo.

Tengizi CacmulobiT siciliel mafiozs mogagonebda. Severcxlili Tma, gadaReRili, Savi perangi TeTr pijakSi, oqros Zewkvi, samajuri, sigara da Savi saTvale.

Page 9: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

26 27

avdi _ cekvas, mxatvrobas, musikas da poezias. sul saintereso, xelovani xalxi vcxovrobdiT, yvela erTmaneTis megobrebi viyaviT. miuxedavad imisa, rom sacxovreblad kargi pirobebi ar iyo da yvelas uk-virda aq rogor cxovrobTo, moskovis es periodi Zalian kargad maxsovs. Zalian bevri ram viswavle iq da bevri vinme vnaxe da gavicani. iqve Sevxvdi Cemi pirveli Svilis, darias dedas. mere, samwuxarod, situacia Seicvala da moskovSi Tavs komfortulad veRar vgrZnobdi. Cawera unda gqonoda, garTulda reJimi da imdeni saqmec aRar mqonda. manamde miuziklebSi, Teatralur dadgmebSi

viRebdi monawileobas, sasceno dadgmebs vakeTebdi, saklubo warmodgenebs vawyobdi. mere ukve vigrZeni, rom iqaurebs meti saSualeba misces, moskovelebs, TavinaT xalxs ufro amuSavebdnen da wamosvlaze daviwye fiqri.

_ modi siyvarulze vilaparakoT..._ vilaparakoT, ratomac ara... baRSi erTi gogo mi-yvarda da babuam rom gaigo, seriozulad ganacxada, gavigoT, ra ojaxis Sviliao. Tengizi gagiJda - ra dros ojaxiao! oTxi wlis viyavi maSin.

_ darias deda axseneT..._ rogorc giTxariT, darias deda swored im bulga-kovis saxlSi gavicani. is fotoxelovani da Teatris mxatvaria. 7 weli erTad vcxovrobdiT, mere gagviC-nda Svili, daria, da mere ki cxovrebam ise moitana, rom davSordiT.Ees sakmaod uxerxuli ambavia, magram ras izam, cxovrebaSi yvelaferi xdeba! dariasa da Cems meore Svils, lizas Soris gansxvaveba 5 Tvea,

iliko da nino suxiSvilebi

moskovuri cxovreba calke filosofiaa _ sxvaa roca Cadixar ramdenime xniT gastrolebze, sxva _ roca Cadixar, rogorc turisti da sul sxva _ roca Cadixar da xvdebi, rom ukve iq cxovrob. mos-kovi CemTvis mTeli epoqa iyo. 8 weli gavatare iq _ viswavle, davicavi diplomi da mere raRac periodis ganmavlobaSi vcxovrobdi. im qalaqSi Za-lian bevri megobari myavs, visTan erTadac vswav-lobdi da mere vmuSaobdi. vmegobrobdi im periodis popularul musikosebTan, momRerlebTan, mxatvrebTan,

literatorebTan, mocekvaveebTan. es urTierTobebi dRemde momyveba. Mbolo wlebSi vcxovrobdi maiakovskis moedanze, saxlSi, sadac erT dros mixeil bulgakovi cxov-robda. am saxlSi aravian arafers ixdida. komu-nasaviT gvqonda. vawyobdiT gamofenebs, koncertebs, saxls arc gavda, erTgvari xelovnebis centri iyo. xalxi modioda dasaTvaliereblad, ucxoelebi mohy-avdaT, anaxebdnen. yvelaferi improvizebuli iyo. 5 sarTuliani saxlis nebisimer binaSi yvelafers nax-

iliko suxiSvili. 2010 weli

baRSi erTi gogo miyvarda da babuam rom gaigo, seriozulad ganacxada, gavigoT, ra ojaxis Sviliao.

Page 10: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

28 29

meTqi. Mmovida kidec da ase daiwyo Cveni urTier-Toba. urTierToba, romelsac Tavidanve Zalian se-riozulad mivudeqi. Cven Zalian gviyvarda erTmaneTi, ramdenime xans davdiodiT da mere gadavwyviteT jvari dagvewera. ukve raRacas niSnavda is faqtic, rom mominda Cemi ojaxi Semeqmna da Tanac zustad vicodi vinc mindoda momeyvana. mindoda momeyvana gvanca. Cemi megobrebi gaocebulebi iyvnen, me Ta-visufali cxovrebis moyvaruli var da ucebBrom mominda ojaxis Seqmna, Zalian rTuli dasajerebeli iyo. Tavidan egonaT, rom vxumrobdi. qorwinebis Sem-deg Cveulebrivad vcxovrobdiT, bednierebi viyaviT, ansamblSic erTad vmuSaobdiT, gastrolebze erTad davdiodiT da Semdeg moxda es ubedureba, aseTi rame arc kinoSi minaxavs da arc arsad wamikiTaxavs. Cven

gamovediT sastumrodan. cota areuli situacia iyo, venesuela axlac arastabiluri qveyanaa. quCaSi Sei-araRebuli xalxi dagvxvda da roca SevecadeT Tavi agveridebina da wamovediT, zurgSi srola agvitex-es... gvanca brma tyviam imsxverpla. es yvelaferi sruliad SemTxveviT moxda. iq SeiZleboda nebis-miers mosvloda aseTi ram. gvancas wasvlam Cemi cxovreba sruliad Secvala, sul sxvanairad vuyureb yvelafers da sixarulic daikarga. amboben dro mkurnaliao, magram me ase ar vfiqrob, araferi gaviwydeba, ubralod Seni cxovre-biT cxovrob da miyvebi dReebs. mere gamudmebiT ekiTxebi Sens Tavs, ratom waxvedi, ratom gamoxvedi im Rames sastumrodan an saerTod ratom dainaxe, ratom gaicani, ratom miiyvane ansamblSi, ratom mo-

bunebrivia, aman garkveuli problemebi Seqmna. Cemebma icodnen, rom bavSvs velodebodi, magram meoresac Tu velodebodi, ar icodnen. rTuli situacia Seiqm-na. lizas dedac mxatvaria, is TbilisSi cxovrobs. raRac periodi arc ki mqonda lizasTan urTier-Tobis saSualeba, Tumca dRes bavSvebi erTad arian da yvelaferi kargadaa. me da darias dedas Zalian kargi urTierToba gvaqvs, is Tavisi cxovrebiT cxov-

robs, me - Cemi, magram Cven ara mxolod bavSvis gamo vurTierTobT, kargi megobrebic varT. aseTia ambavi, romelmac Cems cxovrebaSi daria da liza moiyvana.

_ modiT gvancaze vilaparakoT... mesmis, rom TqvenTvis ioli ar aris, magram mainc..._ ar megona amis Semdeg Tu SevZlebdi normalurad cxovrebas da muSaobas... es Zalian didi dartyma iyo CemTvis da yvelasTvis _ usayvarlesi adamiani xelSi rom Cagakvdeba ucxo qveyanaSi... TiTqos, ra mniSvneloba aqvs sad viyavi, magram, Sors, sadac arc erTi axlobeli ar gyavs da ar ici, ra gaakeTo... ar megona me Tu aseTi gamZle aRmovCndebodi. Agvanca SemTxveviT gavicani. koncerti gvqonda fi-larmoniaSi. koncertis Semdeg gamovedi, saswauli silamazis gogo davinaxe da gavgiJdi, vikiTxe: es vin aris meTqi? Cvens erT mocekvave gogos elaprake-boda. aRmoCnda, rom gvanca bavSvobaSi Cemi moswavle yofila, me ki ver vicani. ansamblSi unda mosvlao da mec, ra Tqma unda, vuTxari aucilebald movides-

ukve raRacas niSnavda is faqtic, rom mominda Cemi ojaxi Semeqmna da Tanac zustad vicodi vinc mindoda momeyvana. mindoda momeyvana gvanca.

quCaSi SeiaraRebuli xalxi dagvxvda da roca SevecadeT Tavi agveridebina da wamovediT, zurgSi srola agvitexes... gvanca brma tyviam imsxverpla.

Cveulebrivad vcxovrobdiT, bednierebi viyaviTasa farTi

Page 11: ჟურნალი „ეპიზოდი“ ილიკო სუხიშვილი

30 31

gewona, ras erCodi? da ase dausruleblad... es yvelaferi sigiJemde midis da ukve aRar ici, vis an ras daabralo! saqme rom ar mqonoda, ar vici, ras Cavidendi, ra-nairad vicxovrebdi. mdgomareobidan isev cekvam ga-momiyvana. am ambis Semdeg Zalian male davbrundi ansamblSi da Zalian male daviwye axali proeqtebis keTeba. Tavi saqmiT davitvirTe, ubralod, sxva gza ar mqonda. ,,asas~ proeqti swored maSin gavakeTe, TiTq-mis erT TveSi, imitom, rom raRacaSi unda gamo-

mexata Cemi mdgomareoba. ubralod mivxvdi, rom Tu ase davjdebi, araferi moxdeba, verafers davabruneb, verafers Sevcvli. me myavs ori Svili da ojaxi, romelisTvisac es ambavi udidesi dartyma iyo. Tavs verasodes mivcemdi uflebas Cemi depresiiT es tra-gedia kidev ufro damemZimebina.

_ im yvelafris Semdeg rac gadagxdaT, rac Seqme-niT da rasac miaRwieT, ra miznebi gaqvT?_ me mgoni, andergraundSi davrCi. yvelaferi gavi-

qaliSvil lizasTan erTad

are, hipic viyavi, pankic viyavi, yvelafers xom Tavisi periodi aqvs, magram erTi ram mainc ucvleli rCeba _ damokidebuleba cxovrebis mimarT, imitom, rom ra-sac ar unda vakeTebde, nibismieri Cemi saqcieli war-modgena, Sou unda iyos. me artisti var da rodesac bunebiT artisti xar, es yvelaferSi Cans. adamians arasdros ar unda mowyindes SenTan urTierToba, imitom, rom Sen bevr rames Sinaganad warmodgenad da Soud gadaaqcev. SouSi ki CemTvis mTavari kon-cefciaa, me masmediis yuradRebis centrSi moxvedris moyvaruli didad ar var, magram Tu `maiZules~ da mivedi, sxvadasxvanairi `JanriT~ mival. koncefcia mTavaria. yovelTvis unda gqondes koncefcia: qceva-Si, xasiaTSi, nebismier wvrilmanSi. amis gareSe ve-rafers gaakeTeb. Tu koncefcias `daviWer~, mere ukve vici, saiT wavide, imisTvis, rom warmatebuli iyos Sou, romelsac warmovadgen.

_ Tqven Svilebze ras ityviT, apireben winaprebis saqmis gagrZelebas?

_ SvilebTan kargi urTierToba maqvs, uSualo, mego-bruli. CemTan ZiriTadad ardadegebze arian. daria ninosTan cxovrobs amerikaSi, TbilisSi gadmoyvanas vfiqrobT. liza dedasTan cxovrobs. rac Seexeba sagvareulo saqmis gagrZelebas, dariam sizmari naxa da mogviyva. me da lizam sizmarSi viCxubeT, mizezi ki iyo _ vin iqneba ansamblis di-reqtorio. bolos, xmis micema iyo da orives, mec da lizasac erTnairi xmebi mogvigrovda. ase gadawyda, rom erTi iqneba samxatvro xelmZRvaneli da meore _ direqtorio. vkiTxe, me da nino sad viyaviT _ meTqi da mipasuxa _ Sen qoreografi iyavi da nino sul xom ar iqneba ansamblSio?! - gauSva pensiaze. albaT am bavSvis sizmriT ukve me-4 Taobis istoria iwyeba.

sofo mosiZe

ubralod mivxvdi, rom Tu ase davjdebi, araferi moxdeba, verafers davabruneb, verafers Sevcvli. me myavs ori Svili da ojaxi, romelisTvisac es ambavi udidesi dartyma iyo. Tavs verasodes mivcemdi uflebas Cemi depresiiT es tragedia kidev ufro damemZimebina.

darias da lizas Soris gansxvaveba 5 Tvea