เศรษฐกิจพอเพียง ม.ปลาย

หนงสอเรยนสาระทกษะการดาเนนชวตรายวช าเศรษฐกจพอเพยง

(ทช31001)ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

หลกสตร การ ศกษานอกระบบระดบ การ ศกษา ขน พนฐาน พทธศกราช 2551

สานก งาน สงเสรม การ ศกษานอกระบบ และ การ ศกษา ตามอธยาศย

สานก งาน ปลด กระทรวง ศกษาธการกระทรวง ศกษาธการ

หาม จาหนายหนงสอเรยน เลม น จด พมพดวย เงนงบประมาณ แผนดน เพอ การ ศกษา ตลอด ชวต สาหรบ ประชาชน

ลขสทธ เปนของ สานก งาน กศน. สานก งาน ปลด กระทรวง ศกษาธการ

หนงสอเรยน สาระทกษะการดาเนนชวตรายวชา เศรษฐกจพอเพยง (ทช31001)ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

เอกสาร ทาง วชาการ ลาดบ ท 21/2554

สานกงาน สงเสรม การ ศกษา นอก ระบบ และ การ ศกษา ตาม อธยาศย ได ดาเนนการ

จดทา หนงสอเรยน ชด ใหม น ขน เพอ สาหรบ ใช ใน การ เรยน การ สอน ตาม หลกสตร การ ศกษา

นอก ระบบระดบ การ ศกษา ขน พนฐาน พทธศกราช 2551 ท ม วตถ ประสงค ใน การ พฒนา

ผเรยน ให ม คณธรรม จรยธรรม ม สตปญญา และ ศกยภาพ ใน การ ประกอบ อาชพการ ศกษาตอ

และ สามารถ ดารงชวต อย ใน ครอบครว ชมชน สงคม ได อยาง ม ความ สข โดย ผเรยน สามารถ

นา หนงสอเรยน ไป ใช ใน การ เรยน การ สอน ดวย วธการ ศกษา คนควา ดวย ตน เอง ปฏบต กจกรรม

รวมทง แบบฝกหด เพอ ทดสอบ ความ รความ เขาใจ ใน สาระ เนอหา โดย เมอ ศกษา แลว ยง

ไมเขาใจ สามารถ กลบ ไป ศกษา ใหม ได ผเรยน อาจจะ สามารถ เพมพน ความร หลงจาก ศกษา

หนงสอเรยน น โดย นา ความร ไป แลกเปลยน กบ เพอน ใน ชนเรยน ศกษา จาก ภมปญญา ทองถน

จาก แหลง เรยนร และ จาก สอ อนๆ

ใน การ ดาเนนการ จดทา หนงสอเรยน ตาม หลกสตร การ ศกษา นอก ระบบระดบ การ

ศกษา ขน พนฐาน พทธศกราช 2551 ไดรบ ความ รวมมอ ท ด จาก ผทรงคณวฒ และ ผ เกยวของ

หลาย ทาน ซง ชวยกน คนควา และ เรยบเรยง เนอหา สา ระ จาก สอ ตางๆ เพอให ได สอ ท

สอดคลองกบ หลกสตร และ เปน ประโยชน ตอ ผเรยน ทอย นอก ระบบ อยาง แทจรง สานกงาน

สงเสรม การ ศกษา นอก ระบบ และ การ ศกษา ตาม อธยาศย ขอ ขอบคณ คณะ ทปรกษา คณะ

ผ เรยบเรยง ตลอดจน คณะ ผจดทา ทกทาน ท ได ให ความ รวมมอ ดวยด ไว ณ โอกาสน

สานกงาน สงเสรม การ ศกษา นอก ระบบ และ การ ศกษา ตาม อธยาศย หวง วา หนงสอเรยน

ชด น จะ เปน ประโยชน ใน การ จดการ เรยน การ สอน ตามสมควร หาก ม ขอ เสนอแนะ ประการใด

สานกงาน สงเสรม การ ศกษา นอก ระบบ และ การ ศกษา ตาม อธยาศย ขอ นอม รบ ไว ดวย ความ

ขอบคณ ยง

สานก งาน กศน.

คานา

หนา

คานา

คาแนะนา ในการ ใช หนงสอเรยน

โครงสราง รายวชาเศรษฐกจพอเพยง

บท ท 1 ความ พอเพยง ........................................................................................1

บท ท 2 ชมชน พอเพยง .........................................................................................7

บท ท 3 การ แกปญหา ชมชน ................................................................................19

บท ท 4 สถานการณ ของ ประเทศ ไทย และ

สถานการณ โลก กบ ความ พอเพยง ............................................................26

บรรณานกรม .......................................................................................36

ภาค ผนวก .......................................................................................40

คณะ ผจดทา .......................................................................................42

สารบญ

หนงสอ เรยน สาระ ทกษะ การ ดาเนน ชวต รายวชา เศรษฐกจ พอเพยง ทช31001

ระดบ มธยมศกษา ตอนปลาย เปน หนงสอ เรยน ท จด ทาขน สาหรบ ผเรยน ท เปน นกศกษา นอก ระบบ

ใน การ ศกษา หนงสอ เรยน สาระ ผเรยน ควร ปฏบต ดงน

1. ศกษา โครงสราง รายว ชา ให เขา ใจ ใน หวขอ และ สาระ ทกษะ การ ดาเนน ชวต รายวชา

เศรษฐกจ พอเพยง สาระสาคญ ผล การ เรยนร ทคาดหวง และ ขอบขาย เนอหา ของ รายวชา นนๆ

โดย ละเอยด

2. ศกษา รายละเอยด เนอหา ของ แตละ บท อยาง ละเอยด และ ทา กจกรรม ตามท

กาหนด และ ทา กจกรรม ตามกาหนด แลว ตรวจสอบ กบ แนว ตอบ กจกรรม ตามท กาหนด

ถา ผเรยน ตอบ ผด ควร กลบ ไป ศกษา และ ทาความ เขาใจ ใน เนอหา นน ใหม ให เขาใจ กอน ทจะ

ศกษา เรอง ตอๆ ไป

3. ปฏบต กจกรรม ทาย เรอง ของ แตละ เรอง เพอ เปนการ สรป ความร ความ เขาใจ

ของ เนอหา ใน เรอง นนๆ อกครง และ การ ปฏบต กจกรรม ของ แตละ เนอหา แตละ เรอง ผเรยน

สามารถ นาไป ตรวจสอบ กบ คร และ เพอนๆ ท รวม เรยน ใน รายวชา และ ระดบ เดยวกน ได

หนงสอ เรยน เลม น ม 4 บท

บท ท 1 ความ พอเพยง

บท ท 2 ชมชน พอเพยง

บท ท 3 การ แกปญหา ชมชน

บท ท 4 สถานการณ ของประเทศไทยและสถานการณโลกกบความพอเพยง

คา แนะนา ใน การ ใช หนงสอเรยน

สาระสาคญ เศรษฐกจ พอเพยง เปน ปรชญา ท พระบาท สมเดจ พระเจาอยหว ทรง พระ ราช ดารส

ช แนะแนวทาง การ ดารงอย และ การ ปฏบตตน ของ ประชาชน ใน ทก ระดบ ให ดาเนน ชวต ไป

ในทาง สายกลาง โดยเฉพาะ การ พฒนา เศรษฐกจ เพอให กาว ทน ตอ โลก ยค โลกาภวตน ความ

พอเพยง หมายถง ความ พอประมาณ ความ ม เหตผล รวมถง ความ จาเปน ทจะ ตอง ม ระบบ

ภม คมกน ใน ตว ท ด พอสมควร ตอ ผล กระทบ ใดๆ อน เกด จาก การ เปลยนแปลง ทง ภายนอก

และ ภายใน ทงน จะ ตอง อาศย ความ รอบร ความ รอบคอบ และ ความ ระมดระวง อยางยง ใน

การนา วชาการ ตางๆ มา ใช ใน การ วางแผน และ ดาเนนการ ทก ขนตอน และ ขณะ เดยวกน

จะ ตอง เสรมสราง พนฐาน จตใจ ของ คนใน ชาต ให ม สานก ใน คณธรรม ความ ซอสตย สจรต และ

ให ม ความ รอบร ท เหมาะสม ดาเนน ชวต ดวย ความ อดทน ความ เพยร ม สตปญญา และ ความ

รอบคอบ เพอให สมดล และ พรอม ตอ การ รองรบ การ เปลยนแปลง อยาง รวดเรว และ กวางขวาง

ทง ดาน วตถ สงคม สงแวดลอม และ วฒนธรรม จาก โลก ภายนอก ได เปน อยาง ด

ผล การ เรยนร ทคาดหวง 1. อธบาย แนวคด หลกการ ความ หมาย ความ สาคญ ของ ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ได 2. บอก แนว ทางใน การนา ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ไป ประยกต ใช ใน การ ดาเนน ชวต

3. เหน คณคา และ ปฏบต ตามหลก เศรษฐกจ พอเพยง 4. ปฏบต ตน เปนแบบอยาง ในการ ดาเนน ชวต ตาม หลกปรชญาเศรษฐกจ พอเพยง ใน ชมชน

5. แนะนา สงเสรม ให สมาชก ใน ครอบครว เหน คณคา และ นาไป ปฏบต ใน การ ดาเนน ชวต

6. ม สวนรวม ในชมชน ในการ ปฏบต ตน ตาม หลกปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง

ขอบขาย เนอหา บท ท 1 ความ พอเพยง

บท ท 2 ชมชน พอเพยง

บท ท 3 การ แกปญหา ชมชน

บท ท 4 สถานการณ ของประเทศไทยและสถานการณโลกกบความพอเพยง

โครงสรางรา ยวชา เศรษฐกจพอเพยงระดบมธยมศกษา ตอน ปลาย ทช31001

บท ท 1ความ พอเพยง

สาระสาคญ เศรษฐกจ พอเพยง เปน ปรชญา ท ยดหลก ทาง สายกลาง ท ช แนวทาง ดารงอย และ ปฏบต

ของ ประชาชน ใน ทก ระดบ ตงแต ครอบครว ไป จนถง ระดบ รฐ ทง ใน การ พฒนา และ บรหาร

ประเทศ ให ดาเนน ไป ในทาง สายกลาง ม ความ พอเพยง และ ม ความ พรอมทจะ จดการ

ตอ ผล กระทบ จาก การ เปลยนแปลง ทง ภายนอก และ ภายใน ซง จะ ตอง อาศย ความร ความรอบคอบ

และ ระมดระวง ใน การ วางแผน และ ดาเนนการ ทก ขนตอน เศรษฐกจ พอเพยง ไมใช เพอ การ

ประหยด แต เปนการ ดาเนน ชวต อยาง สมดล และ ยงยน เพอให สามารถ อย ได แม ใน โลก โลกา

ภวฒน ท ม การ แขงขน สง

ผล การ เรยนร ทคาดหวง นกศกษา มความร ความ เขาใจ และ วเคราะห แนวคด หลกการ ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ได

ขอบขาย เนอหา เรองท 1 ความ เปนมา ความ หมาย หลก แนวคด

เรองท 2 ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง เรองท 3 การ จดการ ความร

หนงสอเรยน สาระทกษะการดาเนนชวต รายวชาเศรษฐกจพอเพยง ระดบมธยมศกษา ตอน ปลาย (ทช31001) 2

เรอง ท 1 ความ เปนมา ความ หมาย หลก แนวคด พระบาท สมเดจ พระเจา อย หว ภม พล อดลย เดช ได พฒนา หลก ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง เพอ ท จะ ให พสกน กร ชาวไทย ได เขา ถง ทาง สายกลาง ของ ชวต และ เพอ คงไว ซง ทฤษฎ ของ การ พฒนา ท ยงยน ทฤษฎ น เปน พนฐาน ของ การ ดารงชวต ซง อย ระหวาง สงคม ระดบ ทองถน และ ตลาด ระดบ สากล จดเดน ของ แนว ปรชญา น คอ แนวทาง ท สมดล โดย ชาต สามารถ ทนสมย และ กาว ส ความ เปน สากล ได โดย ปราศจาก การ ตอตาน กระ แส โลกา ภวฒน ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ม ความ สาคญ ใน ชวง ป พ. ศ. 2 5 4 0 เมอ ป ท ประเทศ ไทย ตองการ รกษา ความ มนคง และ เสถยรภาพ เพอ ท จะ ยนหยด ใน การ พงตนเอง และ พฒนา นโยบาย ท สาคญ เพอ การ ฟนฟ เศรษฐกจ ของ ประเทศ โดย การ สราง แนวคด เศรษฐกจ ท พงตนเอง ได ซง คน ไทย จะ สามารถ เลยงชพ โดย อย บน พนฐาน ของ ความ พอเพยง พระบาท สมเดจ พระเจา อย หว ม พระ ราช ดาร วา “ มน ไมได ม ความ จาเปน ท เรา จะ กลาย เปน ประเทศ อตสาหกรรม ใหม ( N I C )” พระองค ได ทรง อธบาย วา ความ พอเพยง และ การ พงตนเอง คอ ทาง สายกลาง ท จะ ปอง กน การ เปลยน แปลง

ความ ไมมนคง ของ ประเทศ ได

เรอง ท 2 ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง “ การ พฒนา ประเทศ จาเปน ตอง ทาตาม ลาดบขน ตอง สราง พนฐาน คอ ความ พอมพอกน พอ ใช ของ ประชาชน สวน ใหญ เปน เบองตน กอน โดย ใช วธการ และ ใช อปกรณ ท ประหยด แต ถกตอง ตามหลก วชา เมอ ได พนฐาน มนคง พรอม พอควร และ ปฏบต ได แลว จง คอย สราง คอย เสรม ความ เจรญ และ ฐานะ เศรษฐกจ ขน ท สงขน โดย ลาดบตอไป หาก มง แต จะ ทมเท สราง ความ เจรญ ยก เศรษฐกจ ขน ให รวดเรว แต ประการ เดยว โดย ไม ให แผน ปฏบต การ สมพนธกบ สภาวะ ของ ประเทศ และ ของ ประชาชน โดย สอดคลอง ดวย ก จะ เกด ความ ไม สมดล ใน เรอง ตางๆ ขน ซง อาจ กลาย เปนความ ยงยาก ลมเหลว ได ใน ทสด” พระ บรม ราโชวาท ใน พธ พระราชทาน ปรญญาบตร ของ มหาวทยาลย เกษตรศาสตร ณ หอประชม มหาวทยาลย เกษตรศาสตร วนพฤหสบด ท 1 8 กรกฎาคม พ. ศ. 2 5 1 7

“ คน อน จะ วา อยางไร กชาง เขา จะ วา เมองไทย ลาสมย วา เมองไทย เชย วา เมองไทย ไมม สง ใหม แต เรา อย อยาง พอมพอกน และ ขอ ให ทกคน ม ความ ปรารถนา ท จะ ให เมองไทย พอ อย พอ กน ม ความ สงบ ชวย กน รกษา สวนรวม ให อย ท พอสมควร ขอ ยา พอควร พอ อย พอ กน ม ความ สงบ ไม ให คน อน มา แยง คณสมบต ไป จาก เรา ได” พระ ราช กระ แส รบสง ใน เรอง เศรษฐกจ พอเพยง แก ผ เขาเฝา ถวายพระพร ชย มงคล เนอง ใน วน เฉลม พระ ชนมพรรษา แต พทธศกราช 2 5 1 7 “ การ จะ เปน เสอ นน มน ไม สาคญ สาคญ อย ท เรา พอ อย พอ กน และ ม เศรษฐกจ การ เปน อย แบบ พอมพอกน แบบ พอมพอกน หมายความวา อมช ตวเอง ได ให ม พอเพยง กบ ตวเอง ” พระ ราชา ดารส “ เศรษฐกจ แบบ พอเพยง” พระบาท สมเดจพระปร มนทร มหา ภม พล อดลย เดช พระราชทาน เมอ วน ท 4 ธนวาคม พ. ศ. 2 5 4 0


ปรชญา ของ เศรษฐกจ พอเพยง ท ทรง ปรบปรง พระราชทาน เปน ทมา ของ นยาม

“ 3 หวง 2 เงอนไข” ท คณะ อนกรรมการ ขบ เคลอน เศรษฐกจ พอเพยง สานกงาน คณะกรรมการ

พฒนาการ เศรษฐกจ และ สงคม แหงชาต นามา ใช ใน การ รณรงค เผย แพร ปรชญา ของ เศรษฐกจ

พอเพยง ผาน ชองทาง ตางๆ อย ใน ปจจบน ซง ประกอบดวย ความ “ พอประมาณ ม เหตผล

ม ภม คม กน” บน เงอนไข “ ความร และ คณธรรม”

อภชย พน ธเสน ผ อานวยการ สถาบน การ จดการ เพอ ชนบท และ สงคม ได จด แนวคด

เศรษฐกจ พอ เพยงวา เปน “ ขอเสนอ ใน การ ดาเนน กจกรรม ทาง เศรษฐกจ ตาม แนวทาง ของ

พทธธรรม อยาง แทจรง” ทงน เนองจาก ใน พระ ราช ดารส หนง ได ให คา อธบาย ถง เศรษฐกจ

พอ เพยงวา “ คอ ความ พอประมาณ ซอตรง ไม โลภมาก และ ตอง ไม เบยดเบยน ผอน”

ระบบ เศรษฐกจ พอเพยง มงเนน ให บคคล สามารถ ประกอบ อาชพ ได อยาง ยงยน และ

ใช จายเงน ให ได มา อยาง พอเพยง และ ประหยด ตามกาลง ของ เงน ของ บคคล นน โดย ปราศจาก

การ ก หน ยม สน และ ถา ม เงน เหลอ ก แบง เกบ ออมไว บางสวน ชวยเหลอ ผอน บางสวน และ

อาจ จะ ใชจาย มา เพอ ปจจย เสรม อก บางสวน ( ปจจย เสรม ใน ทน เชน ทองเ ทยว ความ บนเทง

เปนตน) สาเหต ท แนวทาง การ ดารงชวต อยาง พอเพยง ได ถก กลาว ถง อยาง กวางขวาง ใน ขณะ

น เพราะ สภาพ การ ดารงชวต ของ สงคม ทนนยม ใน ปจจบน ได ถก ปลกฝง สราง หรอ กระตน ให

เกด การ ใชจาย อยาง เกนตว ใน เรอง ท ไม เกยวของ หรอ เกน กวา ปจจย ใน การ ดารงชวต เชน

การ บรโภค เกนตว ความ บนเทง หลากหลาย รป แบบ ความ สวย ความ งาม การ แตงตว ตาม

แฟชน การ พนน หรอ เสยงโชค เปนตน จน ทา ให ไมมเงน เพยงพอ เพอ ตอบสนอง ความ ตอง

การ เหลา นน สงผล ให เกด การ ก หน ยม สน เกด เปน วฏจกร ท บคคล หนง ไม สามารถ หลด ออก

มา ได ถา ไม เปลยน แนวทาง ใน การ ดารงชวต

ทางสายกลาง

พอประมาณ

มภมคมกนมเหตผล

เงอนไข ความร(รอบร รอบคอบ ระมดระวง)

เงอนไข คณธรรม(ซอสตย สจรต ขยน อดทน แบง ปน)

ชวต เศรษฐกจ สงคมสมดล มนคง ยงยน


เศรษฐกจ พอเพยง คอ การ ยดหลก 5 ประการ ท สาคญ ใน การ ดาเนนการ ได แก

1 . ทาง สายกลาง ใน การ ดาเนน ชวต ตง แต ระดบ ครอบครว ชมชน และ ระดบ รฐ รวม ถง

เศรษฐกจ ใน ทก ระดบ

2 . ม ความ สมดล ม ความ สมดล ระหวาง คน สงคม สง แวดลอม และ เศรษฐกจ ม

ความ สมดล ใน การ ผลต ท หลากหลาย ใช ทรพยากร ท ม อย อยาง ม ประสทธภาพ

3 . ม ความ พอประมาณ ความ พอเพยง ใน การ ผลต และ การ บรโภค บน พนฐาน ของ

ความ พอประมาณ อยาง ม เหตผล ไม ขดสน ไม ฟมเฟอย ใน การ ใช ทรพยากร ธรรมชาต และ

เทคโนโลย ท ม ความ พอเพยง

4 . ม ระบบ ภม คม กน ม ภม คม กน ใน การ ดารงชวต ม สขภาพ ด ม ศกยภาพ ม ทกษะ

ใน การ แกไข ปญหา และ ม ความ รอบร อยาง เหมาะสม พรอม รบ ผล กระทบ ของ การ เปลยน แปลง

ทง จาก ภายนอก และภาย ในประเทศ

5 . รเทา ทนโลก มความร ม สตปญญา ความ รอบคอบ ม ความ อดทน ม ความ เพยร

ม จต สานก ใน คณธรรม และ ความ ซอสตย

นาย แพทย ปราชญ บญย วงศ วโรจน ปลด กระทรวง สาธารณสข บรรยาย เรอง การ ขบ เคลอน เศรษฐกจ พอเพยง ระดบ ชมชนใน ลกษณะ บรณาการ

เรอง ท 3 การ จดการ ความร แม วาการ อธบาย ถง คณลกษณะ และ เงอนไข ใน ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง จะ ใช คา

วา ความร อนเปน ท ตกลง และ เขา ใจ กน ทวไป แต หาก พจารณา ปรชญา ของ เศรษฐกจ พอเพยง

ท ได ทรง พระ กรณา ปรบปรง แกไข และ พระราชทาน พระบรมราชานญาต ให นาไป เผย แพร

อยาง ละเอยด นน กลบ พบ คา วา “ ความ รอบร” ซง กน ความ มากกวา คา วา “ ความร” คอ

นอกจาก จะ อาศย ความร ใน เชง ลก เกยวกบ งาน ท จะ ทา แลว ยง จาเปน ตอง มความร ใน เชง กวาง

ได แก ความ รความ เขา ใจ ใน ขอ เทจ เกยวกบ สภาวะ แวดลอม และ สถานการณ ท เกยวพน กบ งาน ท จะ ทา ทงหมด โดยเฉพาะ ท พระองค ทาน ทรง เนน คอ ระบบ ชวต ของ คน ไทย อน ได แก

ความ เปน อย ความ ตองการ วฒนธรรม และ ความ รสานก คด โดย เบดเสรจ จง จะ ทางาน ให

บรรล เปาหมาย ได การนา องคประกอบ ดาน ความร ไป ใช ใน ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ไป ประยกต ใช ใน

ทาง ธรกจ จง มได จากด อย เพยง ความร ท เกยวของ กบ มต ทาง เศรษฐกจ ท คานง ถง ความ อยรอด กาไร หรอ การ เจรญ เตบโต ของ กจการ แตเพยง อยางเดยว แต รวม ถง ความร ท

เกยวของ กบ มต ทาง สงคม สง แวดลอม และ วฒนธรรม ของ คน ใน ทองถน นนๆ สอดคลอง ตามหลก การ ไมตด ตารา เชน ไม ควร นา เอา ความร จาก ภายนอก หรอ จาก ตางประเทศ มา

ใชกบ ประเทศ ไทย โดย ไม พจารณา ถง ความ แตกตาง ในดาน ตางๆ อยาง รอบคอบ ระมดระวง


หรอ ไม ควร ผกมด กบ วชาการ ทฤษฎ และ เทคโนโลย ท ไม เหมาะสมกบ สภาพ ชวต และ ความ

เปน อย ท แทจรง ของ คน ไทย และ สงคม ไทย

ยง ไป กวา นน ความร ท ปรากฏ ใน ปรชญา ของ เศรษฐกจ พอเพยง ยง ประกอบ ไป ดวย

ความ ระลก ร( สต) กบ ความ รชด ( ปญญา) ซง ถอเปน องคประกอบ สาคญ ท วชาการ หรอ ทฤษฎ

ใน ตะวนตก ท เกยวกบ การ” จดการ ความร ยง ไม ครอบคลม ถง หรอยง ไมพฒนา กาวหนา ไป

ถงขน ดงกลาว จง ไมม แนวคด หรอ เครองมอ ทาง การ บรหาร จดการ ความร ใดๆ ท ม

ความ ละเอยด ลกซง เทากบ ท ปรากฏ อย ใน ปรชญา ของ เศรษฐกจ พอเพยง อก แลว

พพฒน ยอด พฤต การ ได กลาว ไว ใน บทความ เรอง ท มก เขา ใจ ผด เกยวกบ เศรษฐกจ

พอ เพยง วาเศรษฐกจ พอเพยง ม รากฐาน มาจาก แนวคด ใน การ สราง ความ “ พอ ม” ( คอ การ

ผลต) “ พอ กน- พอ ใช” ( การ บรโภค) ให เกดขน แก ประชาชน สวน ใหญ ของ ประเทศ เพราะ ถา

ประชาชน สวน ใหญ ของ ประเทศ ยง ยากไร ขดสน ยงม ชวต ความ เปน อย อยาง แรน แคน การ

พฒนา ประเทศ ก ยง ถอวา ไม ประสบ ความ สาเรจ

เศรษฐกจ พอเพยง สาหรบ คน ทก กลม ม ใช แค เกษตรกร การ สราง ความ ความ

“ พอ กน- พอ ใช” ใน เศรษฐกจ พอ เพยงน มงไป ท ประชาชน ใน ทก กลม สาขา อาชพ ท ยงม ชวต

แบบ “ ไม พอ กน- ไม พอ ใช” หรอยง ไม พอเพยง ซง มได จากด อย เพยง แค คน ชนบท หรอ

เกษตรกร เปน แต เพยงวา ประชาชน สวน ใหญ ของ ประเทศ ท ยง ยากจน นน ม อาชพ เกษตรกร

มากกวา สาขา อาชพ อน ทา ให ความ สาคญ ลาดบ แรก จง มง เขาส ภาคเกษตร หรอ ชนบท ท

แรน แคน จน ม รปธรรม ของ การ ประยกต ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ออกมา เปน เกษตร ทฤษฎ ใหม

อนเปน ท ประจก ใน ความ สาเรจ ของ การ ยกระดบ ชวต ความ เปน อย ของ เกษตรกร ให “ พอ ม”

“ พอ กน- พอ ใช” หรอ สามารถ พงตนเอง ได ใน หลาย พน ท ทวประเทศ


กจกรรมท 1 1. ให นกศกษา แบงกลม แลกเปลยน และ วเคราะห ประเดน ภายใน กลม แลว

เลอก ผแทน กลม ออกมา นาเสนอ ตาม ใบ งาน ตอไปน

ใบ งาน ท 1

1. ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง หมายถง อะไร.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. เศรษฐกจ พอเพยง ทาน สามารถ ปรบใช ใน การ ดาเนน ชวต อยางไร .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

สาระสาคญ ชมชน ท ม ความ สามารถ ใน การ บรหาร จดการ ชมชน อยาง ม ประสทธภาพ เปนกาลง

สาคญ ใน การ ขบ เคลอน เศรษฐกจ พอเพยง นก วชาการ หลาย ทาน ได ศกษา และ วเคราะห เรอง

การ พฒนา ชมชน เพอ มงส การ เปน ชมชน ท พอเพยง รวมทง ตวอยาง ของ ชมชน พอเพยง ท

ประสบ ความ สาเรจ และ ตวอยาง ของ ชมชนพอเพยง ดาน พลงงาน

ผล การ เรยนร ทคาดหวง 1. นกศกษา สามารถ อธบาย และ วเคราะห การ บรหาร จดการ ชมชน องคกร ตามหลก

ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง

2. อธบาย การ บรหาร จดการ ชมชน องคกร และ ประยกต ใช ใน การ ดาเนน ชวต อยาง

สมดล พรอม รบ ตอ การ เปลยนแปลง ของ ชมชน ได

ขอบขาย เนอหา เรอง ท 1 ความ หมายโครงสราง ของชมชน

เรอง ท 2 กา รพฒนา ชมชน

บท ท 2ชมชนความ พอเพยง


เรองท 1 ความหมายโครงสรางของชมชน

ความ หมาย ของ ชมชน ชมชน หมายถง ถนฐาน ทอย ของ กลมคน ถนฐาน น ม พนท อางอง ได และ กลมคน น ม การ อยอาศย รวมกน ม การ ทา กจกรรม เรยนร ตดตอ สอสาร รวมมอ และ พงพา อาศย กน ม วฒนธรรม และ ภมปญญา ประจาถน ม จตวญญาณ และ ความ ผกพน อย กบ พนท แหงนน อย ภายใต การ ปกครอง เดยวกน โครงสราง ของ ชมชน ประกอบดวย 3 สวน คอ 1. กลมคน หมายถง การ ท คน 2 คน หรอ มากกวา นน เขามา ตดตอ เกยวของ กน และ ม ปฏสมพนธ ตอกน ทาง สงคม ใน ชวเวลา หนง ดวย ความ มงหมาย อยาง ใด อยาง หนง รวมกน 2. สถาบน ทาง สงคม เมอ คน มา อย รวมกน เปนกลม แลว และ ม ววฒนาการ ไป ถงขน ตง องคกร ทาง สงคม แลว ก จะ ม การ กาหนด แบบแผน ของ การ ปฏบต ตอกน ของ สมาชก ใน กลม เพอ สามารถ ดาเนนการ ตาม ภารกจ 3. สถานภาพ และ บทบาท สถานภาพ หมายถง ตาแหนง ทาง สงคม ของ คนใน กลม หรอ สงคม บทบาท หมายถง พฤตกรรม ท คนใน สงคม ตอง ทาตาม สถานภาพ ใน กลม หรอ สงคม

เรอง ท 2 การพฒนา ชมชน ชมชน ท ม ความ สามารถ ใน การ บรหาร จดการ ชมชน อยาง ม ประสทธภาพ ตอง ม องคประกอบ สาคญ หลาย ประการ และ สามารถ พฒนา หรอ ควบคม องคประกอบ เหลานน ได โดย ผ ศกษา ไว ดงน ม นก วชาการ หลาย ทาน ท ได ศกษา และ วเคราะห องค ประกอบการ พฒนา ชมชน ไว ตาม แนวคด การ พฒนา ชมชน ดง ตอไปน สนท ยา พลตร (2533 : 65 – 68) ได กลาว ถง การ พฒนา ชมชน วา ม องคประกอบ 2 ประการ สรป ได ดงน 1. การ เขา ม สวนรวม ของ ประชาชน เอง เพอทจะ ปรบปรง ระดบ ความ เปนอย ให ดขน โดย จะ ตอง พงตนเอง ให มาก ทสด เทาทจะ เปนได และ ควร เปนความ รเรม ของ ชมชน เอง ดวย 2. การ จดให ม การ บรการ ทาง เทคนค และ บรการ อนๆ ทจะ เรงเรา ให เกด ความคด รเรม การ ชวย ตน เอง 3. ชวยเหลอ กน และ กน อนเปน ประโยชน มาก ทสด คณะกรรมการ พฒนาการ เศรษฐกจ และ สงคม แหงชาต (2539 : 1 – 2) ได กลาว ถง ลกษณะ การ พฒนา คน และ สงแวดลอม ซง อาจ ถอวา เปน องคการ พฒนา ชมชน ดวย สรป ได ดงน 1. การ พฒนา คน ประกอบดวย 4 ดาน ดงน ดาน จตใจ ดาน รางกาย ดาน สตปญญา

ดาน บคลกภาพ


2. การ พฒนา สภาพแวดลอม ให เออ ตอ การ พฒนา ประกอบดวย 4 ดาน ดงน ดาน เศรษฐกจ ดาน ครอบครว และ ชมชน ดาน ทรพยากร และ สงแวดลอม ดาน การ บรหาร จดการ และ การเมอง

สพ ตรา สภาพ (2536 : 124 – 126) ได กลาว ถง ปจจย ท ม อทธพล ตอ การ เปลยนแปลง ทาง สงคม ซง เปน องค ประกอบการ พฒนา ชมชน วา ม 7 ประการ ดงน 1. สงแวดลอม ทาง ธรรมชาต หาก ม ความ สมบรณ จะ สงผลให ชมชน ม การ พฒนา ได รวดเรว และ มนคง 2. การ เปลยน แปล ง ดาน ประชากร การ เพม ประชากรท ม คณภาพ สามารถ ทา ให เกด การ พฒนา ดาน เศรษฐกจ สงคม และ การเมอง ททนสมย ขน 3. การ ได อย โดดเดยว และ ตดตอ เกยวของ ชมชน ใด ท ม การ ตดตอกน ทา ใหการ พฒนา เปนไป อยาง รวดเรว 4. โครงสราง ของ สงคม และ วฒนธรรม ชมชน ท ม การ เคารพ ผอาวโส จะ ม การ เปลยนแปลง นอย คานยม ตางๆ ชวย ให รวา ชมชน ม การ เปลยนแปลง เกด การ พฒนาขน มาก นอย เพยงไร 5. ทศนคต และ คานยม การ ม คานยม ดาน อาชพ ดาน บรโภค เปน สวน ของ การ จด การ พฒนา ใน ชมชน นน ได 6. ความ ตองการ รบร การ ยอมรบ สง ประดษฐ ใหมๆ จะ เปน เครองช ทศทาง และ อตรา การ เปลยนแปลง ของ ชมชน 7. พนฐาน ทาง วฒนธรรม ถา ม ฐาน ท ด สง ใหม ทจะ เกดขน ยอม ด ตาม พนฐาน เดม ดวย

พลาย พล คม ทรพย (2533 : 44 – 47) ได กลาว ถง ปจจย ท สามารถ ใช ใน การ พฒนา ชมชน ซง เปน องค ประกอบการ พฒนา ชมชน วา ประกอบดวย 3 ปจจย ดงน 1. โครงสราง ทาง สงคม ครอบครว ท ม ขนาดเลก และ ม โครงสราง ไมซบซอน จะ สงผลให ชมชน นน พฒนา ได ดกวา ชมชน ท ม โครงสราง ทาง ครอบครว ท ซบซอน 2. โครงสราง ทาง ชนชน ใน ชมชน ท ม โครงสราง แบบ เปด ท สามารถ เปลยนแปลง ฐานะ ทาง สงคม ได งาย ชมชน นน จะ เกด การ พฒนา 3. ความ แตกตาง ทาง เผาพนธ เชอชาต และ ศาสนา ความ แตก ตางหาก เกดขน ใน ชมชน ใด ยอม เปน อปสรรค ตอ การ พฒนา ตามลาดบ ความ แตกตาง

ยวฒน วฒ เมธ (2531 : 58 – 63) กลาว ถง ปจจย ท เกอกล ใหการ พฒนา ชนบท บรรล ความ สาเรจ จา เปนตอ การ พฒนา วาดวย องคประกอบ และ สวนประกอบ ยอย ของ องคประกอบ ดงน 1. นโยบาย ระดบชาต ฝายบรหาร จะ สามารถ ดาเนนการ แผน พฒนา ได ตอเนอง และ


ม เวลา พอทจะ เหน ความ ถกตอง คมคา ม แนวทาง ประสาน ประโยชน ระหวาง รฐ และ เอกชน และ ความ รวมมอ ระหวาง ประเทศ จะ ตอง เกอกล ตอ การ พฒนา

2. องคการ บรหาร การ พฒนา ชนบท ท ม องคกร กลาง ทาหนาท ประสาน นโยบาย

แผนงาน และ โครงการ อยาง ม ประสทธภาพ และ ม อานาจ เดดขาด ใน การ ลงทน ใน หนวย ปฏบต

ตอง ดาเนนการ ตาม นโยบาย แผนงาน และ โครงการ ใน แผน ระดบชาต และ จด งบ ประมาณ

การ ตดตาม ควบคม ท ม ประสทธภาพ

3. วทยา การ ท เหมาะสม และ การ จดการ บรการ ท สมบรณ เลอก พนท และ กลม เปาหมาย

ท สอดคลองกบ ความ เปนจรง และ เลอก วทยา การ ท ประชาชน จะ ไดรบ ให เหมาะสม

4. การ สนบสนน ระดบ ทองถน ความ รบผดชอบ ของ การ สนบสนน งาน ใน ทอง ถนท

ม ประสทธภาพ จะ เกด การ พฒนา อยาง แทจรง ใน ระยะยาว

5. การ ควบคม ดแล และ ตดตาม ผล การ ปฏบต งาน ควร เปนไปตาม แผนงาน และ

โครงการ ทก ระดบ และ ครอบคลม ทก พนท พรอมทง ให สถาบน การ ศกษา ทองถน ตดตาม

ประเมนผล

อชญา เคารพา พงศ (2541 : 82 – 83) กลาว ถง ปจจย สวนประกอบ ท มอทธ พล

ตอ การ พฒนา สรป ได ดงน

1. ผนา ไดแก ผนา ทองถน ทง เปนทางการ และ ไม เปนทางการ ใน หมบาน และ จาก

องคกร ภาครฐ ม สวน ให ชมชน พฒนา ในทาง ท ดขน เปน ประโยชน ชมชน ม เจตคต ท ด ยอมรบ

สง ใหม และ สราง พลง ตอส เพอ การ เปลยนแปลง

2. สงคม – วฒนธรรม การ ไดรบ วฒนธรรม จาก สงคมเมอง มา ปฏบต ทาให ชมชน

เกด การ เปลยนแปลง

3. สงแวดลอม การ ปรบปรง สภาพแวดลอม ภมศาสตร ชมชน สงผลให ทดน อดมสมบรณ

ราคา สนคาเกษตร ด ความ เปนอย สะดวกสบาย กวา เดม 4. ประวต ศาสตร เหตการณ สาคญ ในอดต มผลตอ การ พฒนา ความ สามคค รก พวกพอง

ชวยเหลอ ซง กน และ กน

ปรยา พรหม จนทร (2542 : 25) ได สรป องคประกอบ ท เปน ปจจย การ พฒนา ชมชน ได ดงน

1. ดาน เศรษฐกจ ชมชน ท เศรษฐกจ ด การ พฒนา ชมชน สามารถ พฒนา ไดด ดวย

2. ดานสงคม วฒนธรรม และ สงแวดลอม เปน บรบท ท ปรบ เปลยน สภาพ ชมชน ไป

ตาม ปจจย

3. ดาน การเมอง หมาย รวมถง การเมอง ระดบชาต และ ชมชน ระดบ ทองถน 4. ดาน ประวต ศาสตร โดย อาศย ประสบการณ และ วกฤต ของ ชมชน เปน ฐาน และ

บทเรยน การ พฒนาชมนม

นอกจากน ปรยา พรหม จนทร ยง ได จาแนก ออก เปน องคประกอบ ท เปน ปจจย การ


แบบจาลองชมชนทมการบรหารจดการทด

พฒนา ชมชน ปจจย โดย ตรง เชน คน ทน ทรพยากร การ จดการ เปนตน และ ปจจย โดย ออม

เชน ภาวะ เศรษฐกจ สงคม การเมอง การ ปกครอง เปนตน

ไพบลย วฒนศร ธรรม (2549) ได กลาว ถง การ สราง และ พฒนา คน รนใหม เพอ

พฒนา ชมชน ทองถน ม ปจจย สาคญ 4 ประการ ซง ถอเปน องคประก อบ การ พฒนา ชมชน ดงน

1. สงคม ด สงแวดลอม ด ม โอกาส ใน อาชพ และ กจกรรม ท หลากหลาย รวมไปถง

วถ ชวต ศลป วฒนธรรม ความ อบอน ความ สข ความ เจรญ กาว หนาท พง คาดหวง ใน อนาคต ดวย

2. ระบบ การ ศกษา ของ ชาต ม เปาหมาย ใน การ ผลต คน เพอ การ พฒนา ชมชน หรอ

ทองถน ให เปนท พงปรารถนา ของ ทองถน เพยงไร

3. รฐธรรมนญ และ นโยบาย ของ รฐ ท เออ ตอ การ พฒนา ชมชน ทองถน ให เปนท พง

ปรารถนา นาอย บทบาท ของ ชมชน ม สง สาคญ 3 ประการ คอ ความ รก และ ความ ด การ เรยนร

ท มากกวา ความร และ การ จดการ กบ ปจจย ชมชน ตางๆ

กจกรรม ท ชมชน ตอง รบผดชอบ คอ - ตง คณะกรรมการ บรหาร

- ประเมน สภาพ ของ ชมชน

- เตรยม แผนการ ปฏบต

- หา ทรพยากร ท จาเปน

- ทาให แนใจ วา กจกรรม ของ ชมชน ทงหมด จะ ตอง ม การ ตดตาม และ การ บรหาร ท ม

ประสทธภาพ สงสด สาหรบ การ ปฏบต งาน


กระบวนการ ชมชน 1. วเคราะห ชมชน

2. การ เรยนร และ การ ตดสนใจ ของ ชมชน

3. การ วางแผน ชมชน

4. การ ดาเนน กจกรรม ชมชน

5. การ ประเมนผล การ ดาเนนงาน ของ ชมชน

องค ประกอบการ ขบ เคลอน ชมชน 1. โครงสราง พนฐาน ทาง สงคม ของ ชมชน

2. ความคด พนฐาน ของ ประชาชน

3. บรรทดฐาน ของ ชมชน

4. วถ ประชาธปไตย

แผนชมชนทมพลง


ตวอยางชมชน พอเพยง ท ประสบ ความ สาเรจ

กด กะ เสยน วนน ท ยม ได เวลา ตดขด ก ไป ก...เขา มา ทา ทน พอ หาได ขาย ได ก เอาไป ฝาก...เขา” เขา ใน ความ

หมาย ของ คนใน ชมชนกด กะ เสยน คอ สถาบน การเง น ชมชนกด กะ เสยน รวมใจ

ทามกลาง ภาวะ เศรษฐกจ เงนเฟอ พง ดอกเบย เพม ทง เงนก เงนฝาก (ตดลบ เมอ

เทยบกบ เงนเฟอ) ทกอยาง อย ใน ชวง ขา ขน(ราคา) จะ ม ท ลดลง คง เปน กาลงใจ ประชาชน โดย

เฉพาะ คนเมอง ยม ฝนๆ เผชญ ชะตา ใน ยค ขาว(แก)ยาก นามน แพง กน ไป

แตกตางจาก คนใน ชมชน บานกด กะ เสยน ต.เของใน อ.เของใน จ.อบลราชธาน

หมบาน รางวล พระราชทาน “เศรษฐกจ พอเพยง อย เยน เปนสข” สมเดจพระ เทพร ตน ราช สดา

สยาม บรม ราช กมาร ซง ม นายส มาน ทว ศร กานน ตาบล เของใน เปน ผนา สราง รอยยม ให คนใน

ชมชน

จาก หมบาน ท ม อาชพ ทา นาป ละ 2 ครง แต เนองจาก สภาพ พนท เปน ทลม ม นา

ทวม ถง ทาให ม ปญหา นาทวม นา จง ตองหา ปลา แลก ขาว ตอมา ประกอบ อาชพ คาขาย

สยอมผา ทาให ม ปญหา หนสน เพราะ ตอง ไป ก นายทน ดอกเบย สง


แต สภาพ ใน ปจจบน ของกด กะ เสยน ผคน ยมแยม แจม ใจ เนองจาก เศรษฐกจ ของ

หมบาน ดขน มาก สบ เนองจาก การ รเรม ของ ผนา ชมชน ท เหน ปญหา ของ หมบาน จง ได สงเสรม

ให ม การ ตง กลม ออมทรพย จนกระทง พฒนา มา เปน ธนาคารกด กะ เสยน รวมใจ โดย การ ปลอย

สนเชอ ใน อตรา ดอกเบย ตา ให คนใน ชมชน ไป ประกอบ อาชพ อาชพ หลก ทานา คาขาย

เฟอรนเจอร เครองใช ไฟฟา ชด เครอง นอน ชด เครองครว ฯลฯ

ทง ม การ รวมกลม อาชพ กลม เลยง โค กลม ทา นายา ลางจาน นา ยาสระผม กลม

เพาะ เหด กลม เกษตรกร ทานา กลม จกสาน

หนง ใน ชมชน ตวอยาง ท กรมการ พฒนา ชมชน กระทรวง มหาดไทย คดเลอก มา

เปน ตนแบบ ใน การ สงเสรม การ บรหาร การ จดการ ชมชน ให เขมแขง อยาง ยงยน นาย ปรชา บตร ศร

อธบด กรมการ พฒนา ชมชน กลาว วา ประเดน ยทธศาสตร หนง ใน การ สงเสรม การ บรหาร การ

จดการ ชมชน คอ การ เพม ขด ความ สามารถ ผนา ชมชน เพอให ผนา ชมชน เปนกาลง หลก ใน

การ บรหาร การ จดการ ชมชน ให ชมชน เขมแขง และ พงตนเอง ได ในทสด

ยทธศาสตร ใน การ ทางาน ของ กรมการ พฒนา ชมชน ทง 5 ประเดน ประกอบดวย การ พฒนา ทน ชมชน การ พฒนา เศรษฐกจ ชมชน ให เขมแขง การ เพม ขด ความ สามารถ ผนา ชมชน นา ขบ เคลอน แผน ชมชน และ การ สงเสรม การ จดการ ความร ชมชน บน พนฐาน ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ซง ม เปาหมาย สราง ผนา ชมชน ระดบ แกนนา ทวประเทศ จานวน 691,110 คน ภายใน 4 ป ใน ป 2551ดาเนนการ ใน 217 หมบาน ทวประเทศ เพอให ได ผนา ชมชน ท ม ภาวะผนา ม คณธรรม จรยธรรม องคความร เปนกลม แกนนา ใน การ ขบ เคลอน และ ผลกดน นโยบาย ของ รฐ ใน ระดบ ชมชน ให ม ทศทาง การ พฒนา ชมชน สอดคลองกบ การ พฒนา ประเทศ “สง ท ทาให หมบาน ไดรบ การ คดเลอก มาจาก การ ดาเนนการ ทง 6 ดาน ประกอบดวย การ ลด รายจาย เพม รายได การ เรยนร อนรกษ เอออาทร และ การ ประหยด สง ท คณะกรรมการ มา ด แลว ประทบใจ ทสด คอ สถาบน การเงน” นายส มาน กลาว ซง ได นา ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง


มา ใช ใน การ ดาเนนการ บรหาร ธนาคาร ชมชน กด กะ เสยน รวมใจ การ ประหยด อดออม อ อม เพอ นาไปใช ใน การ ผลต ไม นาไปใช ฟมเฟอย ให ก โดย ถอ หลก ความ พอประมาณ ถอ หลก มเหตมผล และ ม ภม คมกน ใน ตว ท ด ภายใต เงอนไข ความร คอ รอบร รอบคอบ ระมดระวง และ เงอนไข คณธรรม ซอสตย สจรต ขยน อดทน และ แบงปน ปจจบน ม เงนทน หมนเวยน ประมาณ 14 ลาน บาท สมาชก สถาบน การเงน ชมชน ประกอบดวย หม ท 10,11,12บานกด กะ เสยน ตาบล เของใน ซง ม สมาชก 246 ครวเรอน 285 คน ม จานวน สมาชก เงนฝาก 464 คน “สราง ผล ด ให ชมชน ผ ก ก ถก คน ฝาก ได ดอกเบย สง ตงแต รอยละ 2 สงสด หาก ม เงนฝาก 5 แสน บาท ขน ไป ดอกเบย รอยละ 5 บาท ไม หก ภาษ ดอกเบย ก งาย กวา แต ให ก เฉพาะ คนใน ชมชน เทานน สวน ผฝาก นอก ชมชน ก ฝาก ได ดอกเบย เทา คนใน ชมชน แต ก ไมได ทาให ประชาชน ประหยด ดอกเบย เงนก ได ชมชน ก พงพอใจ เสย ดอกเบย นอยกวา และ ยง ได สวสดการ กลบ คน ส ชมชน “ นายส มาน ทว ศร ประธาน กรรมการ สถาบน การเงน ชมชนกด กะ เสยน รวมใจ กลาว ใน มมมอง ของ คนใน ชมชน บานกด กะ เสยน ตาง บอก เปน เสยง เดยวกน วาท ม วนน ได เพราะ “ผนา ด” เปน ผนา ชมชน ท เขมแขง นอกจาก การ ยอมรบ ของ คนใน ชมชน แลว ยงม รางวล มากมาย รบรอง อาท ผใหญ บาน ยอดเยยม แหนบ ทองคา ป 2523 กานน ยอดเยยม แหนบ ทองคา ป 2546 ประกาศ เกยรตคณ “คนด ศร อบล” ป 2550 และ รางวล ผนา ชมชน ดเดน ระดบ เขต ป 2550 ใน ฐานะ ท เปน แกนนา สราง รอยยม ให ชมชน

ตวอยาง ของ ชมชน พอเพยง ดาน พลงงาน ตลอด 3 ป (2549-2551) ของ การ เดนหนา โครงการ จดทา แผน พลงงาน ชมชน 80 ชมชน สนอง พระ ราช ดาร “เศรษฐกจ พอเพยง” ของ สานก นโยบาย และ ยทธศาสตร สานกงาน ปลด กระทรวง พลงงาน ดวย มองเหน ศกยภาพ ชมชน ใน การ จดการ ดาน พลงงาน ท ชมชน ทา เอง ได ภายใต การ บรหาร จดการ ทรพยากร ทอง ถนท สามารถ นามา เปลยน เปน พลงงาน ทดแทน ใช ใน การ ดาเนน ชวต นน ทาได จรง “แผน พลงงาน ชมชน” คอ สง ทเกด ขนกบ ทก ชมชน ท เขารวม ใน ระยะเวลา ท ตางกน พรอมกบ กลไก การ ทางาน รวมกน ระหวาง ภาค ชมชน และ ภาค วชาการ โดยเฉพาะ เจาหนาท พลงงาน จงหวด หรอ สานกงาน พลงงาน ภมภาค ซง เปน ตวแทน กระทรวง พลงงาน ไป เผยแพร ความร สราง ความ เขาใจ “พลงงาน เรอง ใกล ตว” และ นาเสนอ เทคโนโลย พลงงาน ทางเลอก หรอ พลงงาน ทดแทน หลาก หลายประเภท ให ชาวบาน เลอก นาไป ใชได อยาง เหมาะสมกบ ความ ตองการ เพอ ประโยชน สงสด ของ การ ใช พลงงาน อยาง คมคา และ ไม ทาลาย สงแวดลอมปรากฏการณ ท เกดขน ใน ชมชน สวนใหญ ท เขารวม คอ การ ตอ ยอด หรอ นา เทคโนโลย ท กระทรวง พลงงาน นามา ให นน นาไป ประยกต ตอ เพอ การ ใชงาน ท สะดวก และ สอดคลองกบ ความ ตองการ ของ แตละคน แตละ ชมชน ท แตกตางกน การ ลองทา ลอง ใช ให เหน ผล กระจาง ชด แลวจง บอกตอ


“สาธต พรอม อธบาย” จง เปน พฤตกรรม ท เกดขน โดย อตโนมต ของ วทยากร ตวคณ พลงงาน หรอ นก วางแผน พลงงาน ชมชน ท ไม หวงแหน ความร เกด เครอขาย วทยากร ตวคณ พลงงาน ขนอย ใน ทก กลมคน ของ ชมชน ไมวา จะ เปน อนดบแรก คอ แกนนา ตอมา คอชาวบาน ท สนใจ และ นาไป ทา จรง จง ขยายผล ตอ กบ เพอนบาน ใกลเคยง หรอ ใน หม ญาตมตร กบ อก กลม คอ เยาวชน ท เปน พลง เสรม แต ยงยน ภาพ ท เกดขน ใน ชมชน ท ทาตาม แผน พลงงาน ชมชน อยาง แขงขน คอ เกด การ เปลยนแปลง วถ ชวต สราง วถ พลงงาน ชมชน ท ไป ไดด กบ แนวทาง เศรษฐกจ พอเพยง จดเดน ของ เทคโนโลย พลงงาน ท ถก นาไป ปรบใช ไมได เกด ประโยชน เฉพาะตว ผปฏบต แต ยง สราง ผล ด ตอ ชมชน คน รอบขาง และ สงคม ประเทศ โดย รวม เมอ เรา สามารถ สราง ทางเลอก การ ใช พลงงาน ทดแทน ขน ได เอง และ ม การ จดการ อยาง ครบ วงจร การ จดการ พลงงาน อยาง ยงยน จง เกดขน ได ภายใต สอง มอ ของ ทกคน ท ชวยกน ไม ตอง หวนวตก กบ ภาวะ ความ ไม แนนอน ของ นามน ท ตอง นาเขา จาก ตางประเทศ อก ตอไป เมอ ยอมรบวา พลงงาน เปนเรอง ใกล ตวการ จดการ พลงงาน ของ ชมชน ท ชวย เสรมสราง ความ เขมแขง ชมชน จง เกดขน ใน หลาย ดาน อาท 1. ดาน เทคโนโลย พลงงาน ชมชน เกดผล ชดเจน ใน หลาย ตาบล ตวอยาง เชนชาว อบต.พลบพลาชย จ.สพรรณบร สง ทเกด คอ ความ คกคก ของ ชมชน กบ การ เลอก ใช เทคโนโลย ประหยด พลงงาน การ ทา ถาน อด แทง จาก ขเถา แกลบ ดา ของ โรงไฟฟา ชว มวล ใน พนทคลาย กน กบ อบต.นา หมอ บญ จ.นครศรธรรมราช ท อบต.และ บรรดา แกนนา พรอมใจกน ผลกดน เตมท ทงคน เครองมอ และ งบประมาณ ทาให ยงคง ใช พลงงาน เทาเดม แต คา ใชจาย ดาน พลงงาน กลบ ลดลง เรอยๆ โดย ม เทคโนโลย เพอ การ จดการ พลงงาน ใน แบบ เฉพาะ ของ คน นา หมอ บญ เปน เครองมอ 2. ดาน การ พฒนา ประชาธปไตย (การ ม สวนรวม) ตวอยาง เชน อบต.ถา รงค อ.บานลาด จ.เพชรบร ม จดเดน ของ การ ขยายผล แผน พลงงาน ชมชน ผาน กระบวนการ จดทา แผน พลง ชมชน ทก ดาน เกดขน จาก การ ม สวนรวม ของ ชาว ชมชน ท ม กจกรรม พลงงาน แทรก อย ใน วถ ชวต ประจาวน และ วถ อาชพ ท เหน ตรงกน วา ตอง เปนไป เพอ การ อนรกษ พลงงาน ดวย เชน กจกรรม ทองเทยว ชมชน ท ให ใช จกรยาน แทน การ ใช รถยนต 3. ดาน การ พฒนา วสาหกจ ชมชน (กลม อาชพ ดาน พลงงาน) ม 7ชมชน ท ไดรบ การ นาเสนอ วา เกด รปธรรม จรง คอ อบต.หนองแซง อ.หนคา จ.ชยนาท อบต.หนอง โพรง อ.ศรมหาโพธ จ.ปราจนบร อบต.ตา ออง อ.เมอง สรนทร จ.สรนทร อบต.กด นา ใส อ.นาพอง จ.ขอนแกน อบต.กอ เอ อ.เของใน จ.อบลราชธาน อบต.ทง อ.ไชยา จ.ส ราษฎร ธาน อบต.ทา ขาม อ.หาดใหญ จ.สงขลา ใน ทก ชมชน เกด อาชพ ท มาจาก การ ตอ ยอด เทคโนโลย พลงงาน ชมชน ออกมา เปน ผลตภณฑ สนคา ชมชน ทา รายได เปน อาชพ เสรม จาก ผล พวง การ บรหาร จดการ พลงงาน ทดแทน ใน ชมชน ไมวา จะ เปน ถาน จาก กง ไม ท เคย ไรคา ถาน ผล ไม เหลอ ทง ใน บรรจภณฑ เกๆ ใช ดด กลน ใน ตเยน นาสม ควน ไม ท ใช ประโยชน ได สารพด


ท สาคญ หลาย ชมชน เกด กลม อาชพ ชาง ผลต เตา เผาถาน เตา ซเปอร องโล ประหยด พลงงาน เตา ชว มวล ใน แบบ ท ถก ประยกต ให เหมาะกบ การ ใช ของ แตละ พนท จาหนาย ให กบ คนใน ตาบล และ นอก พนท 4. ดาน การ ศกษา (กจ กรรมการ เรยน การ สอน ดาน พลงงาน) ชมชน สวนใหญ มอง ภาพ ความ ยงยน ดาน การ จดการ พลงงาน ชมชน โดย มง เปาหมาย ไป ท การ ปลกฝง เดก และ เยาวชน ใน รว โรงเรยน และ ใน ชมชน เกด ความร ความ เขาใจ วา เรอง พลงงาน เปน อก ปจจย หนง ท เกยวของ ใน ชวต ประจาวน ของ ทกคน และ ม พลงงาน หลายชนด สามารถ บรหาร จดการ ให เกด ความ ยงยน ได จาก ทรพยากร ท ม อย ใน ชมชน สราง พฤต กรรมการ ใช พลงงาน อยาง รคณคา 5. ดาน การ ทองเทยว (ศนย การ เรยนร เพอ เปนท ศกษา ดงาน) ม ตวอยาง 2 ชมชน ท ทา เรอง น อยาง เขมขน คอ อบต.ดอน หญา นาง อ.ภาช จ.พระนคร ศร อยธยา เปน ชมชน ท เนน การ เลอก นา เทคโนโลย พลงงาน ไป ใช ให สอดคลองกบ ความ ตองการ ท หลากหลาย ของ คนใน ชมชน ซง ม ทง ทานา ทาสวน และ คาขาย รวมทง เดนหนา สราง จตสานก ผาน การ ทางาน กบ โรงเรยน และ นกเรยน ใน พน ทหวง การ เรยนร ท ซมลก วา พลงงาน คอ สวนหนง ของ ชวต ท ตอง ใสใจ และ จดการ จง เกด แหลง เรยนร จาก การ ทา จรง กระจาย อย ทว ชมชน 6. ดาน สข ภาวะ และ สงแวดลอม ผล อก ดาน หนง ของ การ จดการ พลงงาน ชมชน ไป ใช อยาง ม เปาหมาย ดง ตวอยาง ต.คอ รม อ.พชย จ.อตรดตถ ท ม สานกงาน พลงงาน ภมภาค ท 9 เขามา เสรม ตอ แนวทาง เศรษฐกจ พอเพยง ท ชมชน ทา อย เดม อยาง เขมแขง นน ให มนคง ยงขน ม การ อบรม ทา ปย อนทรย ซง การ ลด การ ใช สารเคม จะ ชวย ให สขภาพ ของ คนใน ชมชน และ สงแวดลอม ดขน ม จด เผยแพร ศนย เรยนร พลงงาน ม การ อบรม การ ทา ไบโอ เซล อบรม เผาถาน เปนตน 7. ดาน บญช พลงงาน ครวเรอน การ ทา บญช คา ใชจาย ดาน พลงงาน ถอเปน หวใจ หรอ จด เรมตน ของ การ ได มา ซง ขอมล ใน การ สราง ความ รวมมอ หา ทางออก ของ การ ประหยด ลดคา ใช พลงงาน แทบ ทก ชมชน ใช เปน เครองมอ รวมทง อบต.บาง โปรง อ.เมองจ.สมทรปราการ ท สานกงาน พลงงาน ภมภาค ท 1 ได เขาไป เชอม ตอ แนวทาง การ พฒนา ชมชน ใน วถ เศรษฐกจ พอเพยง ใน แบบ เฉพาะ ของ สงคม กง เมอง กง อตสาหกรรม ท ม ทรพยากร ทจะ แปลง มา เปน พลงงาน ทดแทน ได นน ม นอย ชมชน จง เดนหนา ดวย การ สราง จตสานก กบ เครองมอ“บญช พลงงาน ครวเรอน” ท ไม ตอง ลงทน เพราะ ทกคน ทาได ดวย ตวเอง และ ทาได ตลอด เวลา น คอ การ เปลยนแปลง ท เกดขน จาก การ รจก การ บรหาร จดการ และ การ ใช พลงงาน ชมชน อยาง ม ประสทธภาพ เปน วถ พลงงาน ชมชน ของ คน พอเพยง ท กาลง ขยายผล ออกไป อยาง กวางขวาง และ เรา ทกคน สามารถ ม สวนรวม ได และ เรม ได ตลอด เวลา เรา สามารถ ชวย จดการ กบ ปญหา พลงงาน ให หมดไป ได เมอ เรา รจก พง ตนอง และ ใชชวต ดวย ความ พอประมาณ ความ ม เหตผล และ ม ภม คมกน อน เปนหลก ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ทจะ นาไปส การ จดการ พลงงาน ชมชน อยาง ยงยน


กจกรรม ท 2

ใบ งาน ท 2 จากขอความตอไปน ใหผเรยน วเคราะหเขยนสงอาจารยประจากลม และ นาเสนอ

เพอแลกเปลยน

“การโฆษณาในจอทว และวทยปจจบน ถายงโฆษณากนอยางบาเลอดอยอยางน จะ

ไปสอนใหคนไมซอไมจาย และใหบรโภคตามความจาเปนไดอยางไร ในเมอปลอยใหมการกระ

ตนการบรโภคแบบเอาเปนเอาตายอยเชนน ผคนกคดวา อะไรทตวเองตองการตองเอาใหได

ความตองการถกทาใหกลายเปนความจาเปนไปหมด”

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

บท ท 3การแกปญหาชมชน

สาระสาคญ การแกปญหาชมชนโดยใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โดยพนฐานกคอการพงพา

ตนเอง เปนหลก การทาอะไรเปนขนตอน รอบคอบ ระมดระวง พจารณาถงความพอด

พอเหมาะพอควร ความสมเหตสมผล และการพรอมรบความเปลยนแปลง การสรางความ

สามคคใหเกดบนพนฐานของความสมดล ในแตละสดสวนแตละระดบ ครอบคลมทงดานจตใจ สงคม เทคโนโลยทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรวมถงเศรษฐกจ

ผลการเรยนรทคาดหวง 1. สารวจและวเคราะหปญหาของชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและ

วฒนธรรม พนฐานของหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

2. อธบายแนวทางพฒนาชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรม

ตามหลกแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยงได

3. เสนอแนวทางและมสวนรวมในการแกปญหา หรอพฒนาชมชนดานสงคม

เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรมโดยใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

4. มสวนรวมในการสงเสรม เผยแพร ขยายผลงานการปฏบตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ของบคคล ชมชนทประสบผลสาเรจ

ขอบขายเนอหา เรอง ท 1 ปญหาของชมชน

เรอง ท 2 การจด ทาแผน ชมชน เรอง ท 3 การ ประยกต ใชเศรษฐกจ พอเพยง เพอ แกไข ปญหา ชมชน


เรอง ท 1 ปญหาชมชน ในแตละชมชนจะมปญหาทแตกตางกนออกไป ขนอยกบบรบทของชมชน แตโดย

ทวไป เราสามารถแบงปญหาของชมชน ออกในดานตางๆ ดงน

1. ปญหาดานการศกษา อาทเชน จานวนผไมร หนงสอ ระดบการศกษาของ

ประชาชนอตราการศกษาในระดบตางๆ และแหลงเรยนรในชมชน เปนตน

2. ปญหาดานสขภาพอนามย ไดแก ภาวะทโภชนาการ คนพการ โรคตดตอ โรค

ประจาตว อตราการตายของทารกแรกเกด สถานพยาบาลในชมชน การรบบรการดาน

สาธารณสข เปนตน

3. ปญหาดานสงคม การเมอง การปกครอง ไดแก การเกดอาชญากรรม แหลงอ

บายมข ความขดแยงทางการเมอง กจกรรมทเกยวของกบการเลอกตงในระดบตางๆ

4. ปญหาดานสงแวดลอม และทรพยากรธรรมชาตไดแก ปญหา มล ภาวะ ตางๆ การ

ทาลาย ทรพยากรธรรมชาต และ สงแวดลอม ของมลฝอยกบธรรมชาตตางๆ

5. ปญหาดานศาสนา ศลปวฒนธรรม ไดแก การสบทอด อนรกษและการปฏบต

ศาสนกจของประชาชน ทสงผลถง ความรก และความสามคคของคนในชาต เชน

- ดานการศกษา

- สขภาพอนามย

- ดานสงคม/การเมองการปกครอง

- สงแวดลอม

- ศาสนาวฒนธรรม คณธรรม

ควรแยกปญหาเปนดานๆ มากวาการยกมาเปนอยางๆ ใหผเรยนจาแนกและคน

หาปญหาในชมชนของตนเอง

แนวทาง การ แกปญหา ชมชน เนน เรอง ปญหา เปนการ เปลยนแปลง ท เอา ปญหา มา เปน ตวตง แลว หา แนวทาง

จดการ หรอ แกปญหา นนๆ ชมชน เปลยนแปลง ไป หรอไม อยางไร ด ท ปญหา วา ม อย และ แกไข ไป อยางไร

เนน เรอง อานาจ เปนการ เปลยนแปลง ท มอง ตว อานาจ เปนสาคญ ชมชน เปลยนแปลง

ไป หรอไม อยางไร ด ท ใคร เปน คน จดการ อานาจ ใน การ เปลยนแปลง อย ทไหน ศกยภาพ ใน การ เปลยนแปลง เพมขน หรอไม และ สดทาย ม การ เปลยน โครงสราง อานาจ หรอไม

เนน การ พฒนา เปนการ เปลยนแปลง ท เนน ท พลง จาก ภายใน ชมชน ดาเนนการ

เปลยนแปลง ชมชน โดย การ ตดสนใจ การ กระทา ของ คนใน ชมชน เอง ไมได ไป เปลยนท คน อน

หาก เปนการ เปลยนท ชมชน และ ไมได เอา ตวปญหา เปน ตวตง แต เปนความ พยายาม ท จด

สราง ชมชน ท พงตนเอง และ สามารถ ยน อย ได ดวย ตน เอง


เรองท 2 การ จดทา แผน ชมชน การ แกปญหา ชมชน ท เปน รปแบบ และ ขนตอน นาจะ ใช การ แกปญหา ใน รปแบบ ชมชน

โดยชมชน จะ ตอง มคณะ ทางาน ท มาจาก หลาย ภาค สวน เขามา ม สวนรวม ใน การ แกปญหา ของ

ชมชน ดวย ตน เอง โดย นา เอา ปญหา และ ประการณ ของชม ขน มา วเคราะห จด ลาดบ และ

แนวทาง การ แกไข มา รวมกน พจารณา ปญหา ใน บางเรอง ชมชน สามารถ แกไข ได ดวย ตน

เอง ปญหา ใหญๆ และ ซบซอน อาจ ตอง จด ทาเปน โครงการ ประสานงาน หนวยงาน องคการ

ภาครฐ หรอ องคกร ปกครอง สวน ทองถน หรอ หนวยงาน ท ม การ รบผดชอบ และ ม ศกยภาพ

โดย ตรง ตลอดจน โครงการ ของ รฐบาล

การ จดทา แผน ชมชน นาจะเปน เนอหา สาระ หนง ท ชมชน จะ ตอง ไดรบ การ ฝกฝน

เพราะ ใน ปจจบน น ทาง ราชการ ได ใช แนวทาง ของ แผน ชมชน เปนแนว ทางใน การ พฒนา ไมวา

จะ เปน โครงการ กองทน เศรษฐกจ พอเพยง โครงการ SML และ โครงการ ของ องคการ ตางๆ

แมกระทง องคการ ปกครอง สวน ทองถน

เรองท 3 การ ประยกต ใช เศรษฐกจ พอเพยง เพอ แกปญหา ชมชน

ดาน จตใจ ม จต ใจเขมแขง พงตนเอง ได / ม จตสานก ท ด / เอออาทร / ประนประนอม

นกถง ผล ประโยชน สวนรวม เปนหลก

ดานสงคม ชวยเหลอ เกอกล กน / ร รก สามคค / สราง ความ เขมแขง ให ครอบครว

และ ชมชน

ดาน ทรพยากร ธรรมชาต และ สงแวดลอม รจก ใช และ จดการ อยาง ฉลาด และ รอบคอบ

/ เลอก ใช ทรพยากรท ม อย อยาง คมคา และ เกด ประโยชน สงสด / ฟนฟ ทรพยากร เพอให เกด

ความ ยงยน สงสด

ดาน เทคโนโลย รจก ใช เทคโนโลย ท เหมาะสม สอดคลองกบ ความ ตองการ และ

สภาพแวดลอม(ภม สงคม) / พฒนา เทคโนโลย จาก ภมปญญา ชาวบาน เอง กอน / กอ ให เกด

ประโยชน กบ คน หม มาก

การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง - โดยพนฐานกคอ การพงพาตนเอง เปนหลก การทาอะไรเปนขนตอน รอบคอบ

ระมดระวง

- พจารณาถงความพอด พอเหมาะพอควร ความสมเหตสมผลและการพรอมรบ

ความเปลยนแปลง

- การสรางสามคคในเกดขนบนพนฐานของความสมดลในแตละสดสวนแตละระดบ - ครอบคลมทงดานจตใจ สงคม เทคโนโลยทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

รวมถงเศรษฐกจการ


5. จดระเบยบชมชน 1. การชวยตนเอง (Self – help) หมายถงการเปลยนแปลงทชมชนคนหาปญหา

รบสมครสมาชก และใหบรการกนเอง โดยรบความชวยเหลอจากภายนอกใหนอยทสด

2. การสรางพนธมตร (Partnership) หมายถงการเปลยนแปลงการดาเนนการโดย

คนในชมชนทมปญหา รวมตวกนรบความชวยเหลอจากภายนอก โดยเฉพาะดานการเงน

3. การทางานรวมกน (Co production) หมายถงการจดตงกลมองคกรในชมชน

ขนมารบผดชอบกจกรรมรวมกบหนวยงานภาครฐ

4. การกดดน (Pressure) หมายถงการเปลยนแปลงทคนในชมชนคนหาประเดน

ปญหาของตนมาจดการ แตเปนการจดการภายใตกฎเกณฑของบานเมอง ดวยการ

โนมนาวใหนกการเมองและขาราชการเปลยนแปลงนโยบาย

5. การประทวงคดคาน (Protest) หมายถงการรวมตวกนของประชาชน และมการ

จดระเบยบทมงกอใหเกดการเปลยนอปลงระบบเศรษฐกจและการเมอง

ทาอยางไรจงจะจดชมชนใหมการทางานอยางมประสทธภาพกจกรรมทชมชนตองรบผดชอบคอ

- ตงคณะกรรมการบรหาร

- ประเมนสภาพของชมชน

- เตรยมแผนการปฏบตงาน

- หาทรพยากรทจาเปน

- ทาใหแนใจวากจกรรมของชมชนทงหมด จะตองมการตดตามและการบรหารท

มประสทธภาพสงสดสาหรบการปฏบตงาน

การ ประเมน สภาพ ชมชน - ชมชน การ ดาเนน กจกรรม ของ ตน เอง โดย อง ขอมล สารสนเทศ

- วเคราะห ชมชน หรอ เรองราว ของ ชมชน คณะกรรมการ บรหาร จะ ตอง ทาการ

ประเมน ดวย คณะกรรมการ เอง

- มอง ปญหา และ หาทาง แกไข ทรพยากร และ ขอจากด - ประเมน สง ท คนพบ ให ผสม ผสาน กน เปน องค รวม ทจะ เสนอให ชมชน ได รบทราบ

- การ ประเมน เปน สง ท ตอง กระทา กอน ทจะ ม การ วางแผน ปฏบต งาน ของ ชมชน ให

แนใจ วา ชมชน ม ความ เขาใจ ท ถกตอง ตรงกน กบ สง ท คณะบรหาร ได สงเกต มา และ เปน ความเหน รวมกน เกยวกบ ธรรมชาต และ ขอบเขต ของ ปญหา และ ศกยภาพ

การ เตรยม แผน ปฏบต การ ชมชน - ชมชน เปน ผ กาหนด อนาคต ของ ตน เอง

- การ ตดสน สง ท ตองการ เฝาสงเกต สง ท ม อย และ ทาความ เขาใจ ขน ตอนท ตองการ

เพอให ได สง ท ตองการ ทงหลาย ทงปวง คอ พนฐาน การ วางแผน


- เนอแท ของ การ วางแผนการ จดการ

เรา ตองการ อะไร

เรา ม อะไร อย ใน มอ

เรา จะ ใช สง ทอย ใน มอ อยางไร ให ได สง ท เรา ตองการ

อะไร จะ เกดขน เมอ เรา ทา

แผน ปฏบต การ ของ ชมชน ควร ชใหเหน ถง - เดยวน ชมชน เปน อยางไร

- เมอ สนสด แผน แลว ตองการ ทจะ เปน อยางไร

- จะ ได อะไร จาก การ เปลยนแปลง

- คณะกรรมการ บรหาร จะ เปน ผ รางแผน ปฏบต จาก ขอมล สะทอนกลบ ของ ชมชน

จาก การ ประเมน ปจจบน รางแผน ปฏบต การ ควร นาเสนอ ตอ ชมชน ทงหมด เพอ การ ปรบ แผน

และ การ อนมต จาก ชมชน


กจกรรมท 3 ให ผเรยน แบงกลม กลม ละ 5-10 คน ศกษา ปญหา ของ ชมชน จด ปญหา เปนกลมๆ และ หา แนวทาง แกปญหา


ทาน คด อยางไร เกยวกบ ประเดน ตอไปน “ม เรองจรง เกยวกบ นาสาว กบ หลานชาย จาก ปลาย ทง อยธยา ซง ม ทง ปลา และ พชผก พนบาน อดมสมบรณ นา มการศกษา สง จง ยาย ไป เปน คร อย ใน เมองใหญ เวลา กลบ ไป เยยม บาน เธอ จะ รบประทาน อาหาร จา พวกปลา และ ผก พนบาน ดวย ความ พอใจ สวน หลานชาย มก บน วา ปลา และ ผก พนบาน เปน อาหาร ลาสมย หนมนอย คน นน จง ชอบ ขบ มอเตอรไซค เขาไป ใน ตลาด เพอ รบประทาน อาหาร ทนสมย ไดแก บะหม สาเรจรป นาอดลม ขนม กรบกรอบ”

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

....................................................................................... ..............................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................


กจกรรมท 4 ให ผเรยน แบงกลม 5-10 ให วจารณ สถาน การ โลก วา เหตใด ประเทศ ท ม ความ เจรญ

กาวหนา อยาง ประเทศ สหรฐอเมรกา จง ประสบปญหา เศรษฐกจ ตกตา

ใบ งานท 4

ให ผเรยน บนทก สาเหต ท ทาให ภาวะ เศรษฐกจ ตกตา ทวโลก

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

................................................................................................................................

......... .......................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

.................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

.................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

.................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

.................................................................................................................................

บท ท 4สถานการณ ของ ประเทศ ไทย และ สถานการณ โลก กบ ความ พอเพยง

สาระสาคญ ปรชญา ของ เศรษฐกจ พอเพยง มงเนน ให เกด การ พจารณา อยาง รอบดาน ม ความ

รอบคอบ และ ระมดระวงใน การ วาง แผน และ การ ดาเนนงาน ทก ขนตอน เพอ ม ให เกด ความ

เสยหาย ตอ การ พฒนา เปนการ พฒนา ท คานง ถง การ ม รากฐาน ท มนคง แขง แรง สราง การ

เจรญ เตบโต อยาง ม ลาดบ ขนตอน สามารถ ยกระดบ คณภาพ ชวต ทง ทาง กายภาพ และ ทาง จต

ใจ ควบค กน หลกการ ของ เศรษฐกจ พอเพยง จง มได ขดกบ กระ แส โลกา ภวฒน ตรง กน ขาม

กลบ สงเสรม ให กระ แส โลกา ภวฒน ไดรบ การ ยอมรบ มากขน ดวย การ เลอก รบ การ เปลยน แปลง

ท สงผลกระทบ ใน แงด ตอ ประเทศ ในขณะ เดยว กน ตอง สราง ภม คม กน ใน ตว ท ด พอสมควร

ตอ การ เปลยน แปลง ใน แง ท ไมด และ ไม อาจ หลกเลยง ได เพอ จากด ผล กระทบ ให อย ใน ระดบ

ไม กอ ความ เสยหาย หรอ ไม เปน อนตราย ราย แรง ตอ ประเทศ

ผล การ เรยนร ทคาดหวง ตระหนก ใน ความ สาคญ ของ การ พฒนา ประเทศภาย ใต กระ แส โลกา ภวฒน และ เลอก

แนว ทางหลก ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง มา ประยกต ใช ใน การ ดาเนน ชวต อยาง สมดล และ พรอม รบ ตอ ความ เปลยน แปลง ของ ประเทศภาย ใต กระ แส โลกา ภวฒน

ขอบขาย เนอหา เรอง ท 1 สถานการณ โลก ปจจบน

เรอง ท 2 สถานการณพลงงาน โลก กบ ผลกระทบ เศรษฐกจ ไทย


เรอง ท 1 สถานการณ โลก ปจจบน ( ชวง ป 2 5 5 1 - 2 5 5 2 )

เมอ สหรฐอเมรกา ได พฒนา เศรษฐกจ ของ ตน ส สงสด ของ ทนนยม โลก เนองจาก

ตลาด ทน จาก ทวโลก หลงไหล ส ตลาด ทน ใน สหรฐอเมรกา หลงจาก เกด วกฤต เศรษฐกจ เอ เซย

และ ขยายตว ออกไป ทวโลก ส ตอก ทน จานวน มหาศาล ใน แตละ ประเทศ ไม สามารถ นาไป

ลงทน ได เนองจาก เศรษฐกจ ชะลอตว ถงขน วกฤต เมดเงน จากส ตอก ทน ทว ทก มม โลก ได

ไหลบา ทะลก ส ตลาด ทน ใน สหรฐอเมรกา ปญหา จาก การ เตบ ใหญ ของ ทน ใน สหรฐอเมรกา

ก คอ การ ขยาย พน ท การ ลงทน เพอ กระจาย ทน ออกไป ใน ขอบเขต ปรมณฑล ให กวาง ทสด

เพอ รองรบ การ ขยายตว ของ ทน ท นบวน จะ เตบ ใหญ

ป พ. ศ. 2 5 4 1 ขณะ ท วกฤต เศรษฐกจ กาลง เปนภย คกคาม ประเทศ ตางๆ จาก ทวโลก

ตลาด ทน ใน สหรฐอเมรกา กลบ พง ทะยาน อยาง รวดเรว ดชน หน D o w J o n e s พง ทะยาน

ทะล 1 0 , 0 0 0 จด เปน ครง แรก และ สงสด กวา 1 1 , 0 0 0 จด N a s d a q สงกวา 3 , 8 0 0 จดสราง

ความ เลอม ใส ศรทธา งนงง และ ไม เขา ใจ ตอ เศรษฐกจ อเมรกา ท สวนทาง กบ วกฤต เศรษฐกจ

โลก ซง จรงๆ แลว เปนเรอง ท สามารถ ทาความ เขา ใจ ได ไมยาก เมอส ตอก ทน ใน แตละ ประเทศ

ไม สามารถ นาไป ลงทน ภาย ใน ประเทศ ได และ ความ เชอมน ใน ตลาด ทน อเมรกา ยงคง อย ใน

ความรสก ท ด ของ นก ลง ทน ดง นน ทน จาก ทว ทก มม โลก จง หลงไหล เขาส ตลาด ทน ใน อเมรกา

เมอ ตลาด ทน ใน อเมรกา ไมได เตบโต บน พนฐาน ของ ความ เปนจรง การ เตบ ทาง เศรษฐกจ

แบบ ฟองสบ ของ สหรฐอเมรกา จง นา จะ ยน อย ได ไมนาน

ป 2 0 0 1 ปฐมวย ยางกาว แรก ของ รอบ พนป ท 3 บรษท ยกษ ใหญ ใน สหรฐอเมรกา

เรม ทะยอย ประกาศ ผล ประกอบการ กาไร ท ลดลง และ การ ประกาศ ปลด พนกงาน เชนเมอ

เดอน ธนวาคม 2 5 4 3 เจเนอรล มอเตอรส( จ เอม) ปลด พนกงาน 1 5 , 0 0 0 คน วนพธ ท 2 4

มกราคม 2 5 4 4 ล เซนต เทคโนโลย ผผลต อปกรณ โทรศพท ยกษ ใหญ ประกาศ ปลด พนกงาน

1 6 , 0 0 0 ตา แหนง เวรล พล ผผลต เครอง ใช ไฟฟา ปลด พนกงาน 6 , 0 0 0 คน เอ โอ แอล

ไทม วอรเนอร กจการ สอ ยค ใหม จาก การ ผนวก ระหวาง อเมรกา ออนไลน กบ ไทม วอรเนอร

ปลด พนกงาน 2 , 0 0 0 คน

การ แกวง ตวอยาง ไร ทศทาง และ ไม ชดเจน ของ ตลาด ทน ใน สหรฐอเมรกา เรม ท จะ ผนผวน

และ ไม แนนอน นก ลงทน เรม ไม แน ใจ ตอ ความ เชอมน ตลาด ทน อเมรกา และ เมอ นาย คอช

มยา ซาวา รฐมนตร คลง ญปน กลาว เมอ วน ท 8 มนาคม 2 5 4 4 ใน การ ช แจง ตอ คณะ

กรรมาธการ งบประมาณ ของ วฒสภา ยอมรบ ความ ปราชย ทาง เศรษฐกจ อยาง เปนทางการ

ครง แรก หลงจาก ท เศรษฐกจ ญปน ผกรอน เปน ปญหา ยด ยอ ยาวนาน มา รวม 1 0 ป วา ฐานะ

การเงน ของ ประเทศ กาลง ยา แย เตมท หรอ อาจ กลาว ได วา ใกล จะ ลมละลาย แลว สปดาห รง

ขน หลง การ แถลง ของ มยา ซาวา ตลาด ทน ใน สหรฐอเมรกา นา โดย N A S D A Q ลวง ลง กวา 3 0 %

ตาม ดวย D o w J o n e s , S & P และ ตลาด ทน ทวโลก พง ทะลาย ลง ทนท จอรจ บช เรยก

สถานการณ น วา เปน W o r l d S t o c k C r i s i s


ขณะ ท นก ลงทน จาก ทวโลก เกด ความ ไม เชอมน ตลาด ทน ใน สหรฐอเมรกา เหตการณ

ความ ตงเครยด ใน ภมภาค ตางๆ ทวโลก ใน ชวง ของ เดอน มนาคม 2 5 4 4 ไล ตง แต การ ประกาศ

จะ พฒนา ขปวธ ปอง กน ตน เอง ของ สหรฐอเมรกา การ จบตว มโล เซวช อดต ผนา ยโกสลาเวย

การ ตอส ของ ชาว ปาเลสไตน ท พฒนาจาก การ ขวาง กอนอฐ กอน ดน มา เปนการ วางระเบด

และ ม การ ใช ปน ความ ตงเครยด ใน เชสเนย การ ทาลาย พระพทธรป ท ใหญ ทสด ใน โลก

ของ กลม ตา ลบน ใน อฟกานสถาน ได สราง แผล ลก ใน จต ใจ ของ ชาวพทธ ตอ ชาว มสลม

องคทะ ไลลา มะธเบต เยอน ใต ห วน เรอดานา อเมรกา โผล ทเกาะ แหง หนง ใน ญปน โดย ไมม การ

แจง ลวงหนา สหรฐอเมรกา ประกาศขาย อาวธ แก ใต ห วน ปดทาย ดวย การ ยวย จน ดวย การ ใช

เครอง สอด แนม บน รกลา เขาไป ใน นานฟา จน กระทง ทา ให จน ตอง ใช เครองบน ขบไล สอง ลา

ขน บงคบ ให เครองบน สอด แนม ของ สหรฐ ลงจอด บน เกาะ ไหหลาเหตการณ ทเกด ความ

ตงเครยด ดงกลาว ลวน เกดขน ใน เดอน มนาคม ขณะ ท วกฤต ตลาด ทน ของ สหรฐอเมรกา กาลง

เกดขน พอด โดย เบองลก จะ เกด จาก การ สราง สถานการณ โดย สหรฐอเมรกา หรอ ไม กตาม

ภาย ใน ระยะเวลา เพยง หนง เดอน ดชน ตลาดหน D o w J o n e s ก ดดกลบ ขน มา ยน อย ใน ระดบ

ท สงกวา เดอน มกราคม เสย อก ทง ท เศรษฐกจ ของ สหรฐอเมรกา ยง ตก อย ใน ภาวะ ท เลวราย

สถานการณ เศรษฐกจ สหรฐอเมรกา – ญปน กาลง จะ นาไปส วกฤต เศรษฐกจ ทนนยม

การ เตรยมพรอม ของ สหรฐอเมรกา ใน การ ตง รบ และ เปด แนว รก ตอ สถานการณ ดงกลาว

มา นาน กวา 2 0 ป นน ก คอ การ เตรยมพรอม ดาน ยทธศาสตร “ การ ทาสงคราม เลยง เศรษฐกจ”

เนองจาก สหรฐอเมรกา ได พฒนา ปจจย การ ผลต ส ยค I T ( I n f o r m a t i o n T e c h n o l o g y )

ดง นน ยทธศาสตร ยทธวธ ทาง สงคราม ได ถก พฒนา รป แบบ สงคราม ส ยค I T ขณะ ทรป แบบ

ยทธศาสตร - ยทธปจจย ของ ประเทศ ตางๆ ทวโลก ยงคง ใช รป แบบ ของ สงคราม ใน ยค

อตสาหกรรม ( บาง ประเทศ มหาอานาจ อยาง จน – รฐ เซย รป แบบ สงคราม อาจ พฒนา ส ยค I T

แลว แต ยง ไมม การ สาธต เชน สหรฐอเมรกา ท ได ผาน การ สาธต แลว ใน สงคราม อาว)

ประเทศ จน หลงจาก ท เตง เซยว ผง ได ประกาศ นโยบาย ส ทนสมย นา ประเทศ จน

ส การ พฒนา ดาน พลง การ ผลต ดวย นโยบาย หนง ประเทศ สอง ระบบ ทา ให G D P จน เตบโต

ระหวาง 8 – 1 2 % มา โดย ตลอด แม ปจจบน ท วกฤต เศรษฐกจ โลก สงผลกระทบ กบ ทก ประเทศ

การ เตบโต ทาง เศรษฐกจ ของ จน ก ยง ยน อย ใน ระดบ7 - 8 % จาก การ เจรญ เตบโต ทาง เศรษฐกจ

ของ จน ดงกลาว ยอม ท จะ ไป กระทบ และ ขดขวาง ตอ ผล ประโยชน ของ สหรฐอเมรกา ใน การ

ท จะ แผอทธพล ส การ เปน จกรวรรด นยม จาว โลก ดง นน ความ พยายาม ใน การ ท จะ ทา ลายจน

ให ออนกาลง ลง ดวย การ แยกสลาย จน จาก 8 เขต ปกครอง ตน ให เปน แปด ประเทศ เชน เดยว

กบ รฐ เซยจง นบเปน สดยอด ของ ยทธศาสตร อน จะ นาไปส ความ สาเรจ ของ การ เปน จกรวรรด

นยม จาว โลก


เรองท 2 สถานการณ พลงงาน โลก กบ ผล กระทบ เศรษฐกจ ไทย ปญหา เรงดวน ใน ปจจบน ท สงผลกระทบ ตอ เกอบ ทก ประเทศ ใน โลก คอ การ ท ราคา นามน ได สงขน อยาง รวดเรว และ ตอเนอง ใน ชวงเวลา 4 - 5 ป ทผานมา และ ดเหมอน นามน ใน ปน ( พ. ศ. 2 5 5 1 ) จะ แพง สงสด เปน ประวตการณ แลว ภาวะ นามน แพง ทา ให ตนทน ดาน พลงงาน ( โดยเฉพาะ อยางยง ใน การ ขนสง) สงขน อยาง รวดเรว ม ผล ลกโซ ตอไป ยง ราคา สนคา และ บรการ ตางๆ นอกจาก จะ ทา ให คา ครอง ชพ สงขน มาก แลว ยงเปน อปสรรค ตอ การ ขยายตว ทาง เศรษฐกจ อกดวย ผล กระทบ เหลาน ได กอ ให เกด การ ประทวง ของ กลม ผ ท ตอง แบก รบภาระ เชนคน ขบ รถบรรทก และ ชาวประมง ใน หลาย ประเทศ รวม ทง การ เรยกรอง ให รฐบาล ยนมอ เขามา แทรก แซง และ ให ความ ชวยเหลอ ปญหา ราคา นามน แพง มาก ใน ชวงน ถอไดวา เปน วกฤตการณ นามน ครง ท 3 ของโลก ก วา ได 7 ปจจย ตนเหต นามน แพง ! ราคา นามนดบ ใน ตลาดโลก เรม ขยบ ตว ขนสง อยาง เหนไดชด ใน ป 2 5 4 7 โดย ราคา นามนดบ สงขน บารเรล ละ ประมาณ $ 1 0 เปน กวา $ 3 8 ตอ บารเรล และ หลงจาก นน เปนตนมา ราคา ก ม แนวโนม สงขน โดย ตลอด จะ ม ลดลง บาง ใน บางครง เปนชวง สนๆ เทา นน โดย ความ ผนผวน ของ ราคา ม มากขน แต การ เปลยน แปลง เปนไป ในทาง เพม มากกวา ทาง ลด ใน ชวง ปลายป 2 5 5 0 ราคา นามนดบ พง สง เกน $ 1 0 0 ตอ บารเรล ซง นอกจาก จะ เปน ระดบ ทสง ทสด เปน ประวตการณ ใน รป ของ ราคา ป ปจจบน ใน ชวง ครง ป แรก ของ ป 2 5 5 1 ราคา นามน ก ยงคง ขยบ สงขน อยาง ตอเนอง และ อย ใน ระดบ กวา $ 1 3 0 ตอ บารเรล ใน สปดาห ท 2 ของ เดอน มถนายน 2 5 5 1 ม บทความ ขอเขยน จานวน มาก ท ได วเคราะห และ อธบาย สาเหต ของ ภาวะ นามน แพง ดงกลาว สวน ใหญ ม ประเดน ท เหมอน กน และ สอดคลอง กน ดงน 1 ) กาลง การ ผลต สวนเกน ( e x c e s s p r o d u c t i o n c a p a c i t y ) ใน ตลาด นามนดบ อย ใน ระดบ ท คอนขาง ตา มาตลอด 5 ป ทผานมา ทงน เปนผล จาก การ ท ประเทศ ผผลต นามน หลาย แหง ขาด แรง จง ใจ ใน การ ขยาย กาลง การ ผลต ใน ชวง ท ราคา นามน อย ใน ระดบ คอนขาง ตา ใน ชวง ทศวรรษ 1 9 9 0 หนวยงาน พลงงาน ของ สหรฐ ( E I A ) รายงาน วา ใน เดอน กนยายน 2 5 5 0 O P E C ม กาลง การ ผลต สวนเกน เพยง 2 ลาน บารเรล ตอ วน ( ประมาณ 2 % ของ ปรมาณ การ ใช นามน ของโลก) โดย ประมาณ 8 0 % ของ สวนเกน น อย ใน ซาอดอาระเบย เพยง ประเทศ เดยว 2 ) การ ผลต นามน จาก แหลง ใหมๆ ใน โลก เรมม ตนทน ทสง มากขน ทงน อาจ เปน เพราะ แหลง นามน ขนาด ใหญๆ ถก คนพบ และ ใชงาน เปน สวน ใหญ แลว ยงเหลอ อย ก จะ เปน แหลง นามน ขนาดเลก หรอ ท ม คณภาพ ตา หรอ ท อย ใน ถนทร กนดาร/ นาทะเล ลกๆ ซง ม ตนทน การ สารวจ และ การ ผลต ท สงมาก ม การ วเคราะห พบ วา ใน ปจจบน ตนทน การ ผลต นามน ใน ปรมาณ 4 ลาน บารเรล ตอ วน ( คด เปน 5 % ของ ปรมาณ การ ผลต ของโลก ใน ปจจบน) ม ตนทน การ ผลต สง ถง $ 7 0 ตอ บารเรล ตวอยาง ท เหนไดชด คอ ทราย นามน ( t a r s s a n d s ) ใน แคนาดา ซง เรม ผลต ออกมา แลว และ ม ตนทน การ ผลต ไม ตากวา $ 6 0 ตอ บารเรล


3 ) ในประเทศ ผผลต และ สงออก นามน ราย ใหญ หลาย ราย การ ผลต นามน ม โอกาส

หยด ชะงก ได ( s u p p l y d i s r u p t i o n ) เพราะ เหต จาก ความ ไม สงบ ทาง การเมอง สงคราม และ

ภย ธรรมชาต เหตการณ สาคญ ท บงช ถง ปญหา น ได แก การ บก อรก ของ กองทพ สหรฐ ใน ป

2 5 4 6 ทา ให กาลง การ ผลต นามน ของ อรก ลดลง ระดบ หนง และ ความ ไม สงบ ซง ยงคง เกดขน

ในประเทศ หลงจาก นน ยงเปน อปสรรค สาคญตอ การ ผลต และ การ สงออก นามน ของ อรก ให

กลบ ไป ส ระดบ ปกต

ความ ขด แยง ระหวาง อหราน กบ ประเทศ ตะวนตก เกยวกบ โครงการ พฒนา นวเคลยร

ของ อหราน ( ซง เปน ผผลต นามน มาก เปน อนดบ ท 4 ของโลก) กอ ให เกด ความ ตงเครยด ใน

ภมภาค ตะวนออก กลาง ระหวาง อหราน และ สหรฐ โดย อหราน ประกาศ วา จะ ใช นามน เปน อาวธ

เพอ ตอบโต มาตรการ ควาบาตร ของ สหรฐ และ ใน ป 2 5 5 1 ได ม การ เผชญหนา กน ระหวาง

ทหาร อหราน และ ทหาร สหรฐ ใน บรเวณ ชอง แคบ ฮอรมซ ซง เปน ทางผาน สาคญ สาหรบ

การ ขนสง นามน จาก ตะวนออก กลาง

พาย เฮอรรเคน ใน แถบ อาว เมกซโก ใน เดอน กนยายน 2 5 4 8 ม ผล กระทบ ตอ แทน ผลต

นามน ของ เมกซโก และ โรงกลน ทตง อย ตอน ใต ของ สหรฐ ม ผล ใหราคา นามน เบนซน ใน สหรฐ

เพม สงขน เปน $ 3 ตอ แกลลอน ซง เปน ระดบ ท สงสด ใน รอบ 2 5 ป

ผ กอการราย ใน ไนจเรย คกคาม แหลงผลต นามน หลายครง ทา ให ประมาณการ ผลต

และ สงออก นามน จาก ไนจเรย ลดลง ประมาณ 5 0 0 , 0 0 0 บารเรล ตอ วน

ความ ขด แยง ทาง การเมอง ระหวาง รฐบาล เวเนซเอลา และ รฐบาล สหรฐ ทา ใหการ นาเขา นามน

จาก เวเนซเอลา ของ สหรฐ ม ความ เสยง มากขน

4 ) ใน หลาย ประเทศ ท สงออก นามน ได ม การ ผลต นามน ใน ปรมาณ ท ลดลง ไป เพราะ

ปรมาณ สารอง เรมม ขอจากด มากขน ในขณะ เดยว กน ความ ตองการ ใช นามน ในประเทศ เหลา

น ก เพมขน ตาม การ ขยายตว ของ ประชากร และ เศรษฐกจ ดวย ทา ให หลาย ประเทศ ตอง ลด

การ สงออก ลง เชน อนโดนเซย เมกซโก นอรเวย และ องกฤษ ใน ระหวาง ป 2 0 0 5 ถง 2 0 0 6

การ บรโภค นามนภาย ในประเทศ ผสงออก 5 อนดบ แรก คอ ซาอดอาระเบย รสเซย นอรเวย

อหราน และ สหรฐ อาหรบ เอมเรตส ได เพม สงขน ถง รอยละ 5 . 9 และ ม ปรมาณ การ สงออก ลด

ลงกวา รอยละ 3 เมอ เทยบกบ ป กอนหนา น หรอ ใน กรณ ของ อนโดนเซย ท รฐบาล ม การ อดหนน

ผบรโภคภาย ในประเทศ และ กรณ ของ ซาอดอาระเบย ท ราคา นามน เบนซน ในประเทศ อย ท

5 บาท ตอ ลตร ขณะ ท มาเลเซย อย ใน ระดบ 2 0 บาท ตอ ลตร จง ทา ให เกด การ คาดการณ วา

ปรมาณ การ สงออก นามนดบ ของ ประเทศ ผสงออก นามน จะ ลดลง ถง 2 . 5 ลาน บารเรล ตอว น

ภาย ใน ชวง 1 0 ปน เมอ ไม ก เดอน มา น ขาว วา รฐบาล อนโดนเซย กาลง พจารณา จะ ถอนตว จาก

การ เปนสมาชก O P E C เพราะ อนโดนเซย จะ ไม สามารถ สงออก นามน ได อก ตอไป ใน อนาคต

อน ใกล น


5 ) นอกจาก กาลง การ ผลต สวนเกน ของ นามนดบ จะ ม นอย กาลง การ กลนนามน

ของโลก ก ม ปญหา คอขวด โดย ม สวนเกน นอยกวา 1 ลาน บารเรล ตอ วน ในขณะ เดยว กน

ตลาด นามน ม แนวโนม ตองการ ใช นามน ชนด เบา และ สะอาด มากขน จง สราง แรงกดดน ให

โรง กลนนามน ตอง ลงทน ปรบปรง คณภาพ อกดวย ขอจากด น จง ทา ใหราคา ผลตภณฑ นามน

ม ราคา สงขน เพม ไป จาก การ เพม ของ ราคา นามนดบ และ กาไร ของ โรง กลนนามนอย ใน ระดบ

ท คอนขาง สง มา โดย ตลอด เปน ท นาสงเกต ดวยวา สหรฐ ซง เปน ผ ใช นามน ราย ใหญ ทสด ของ

โลก ไมได กอสราง โรง กลนนามน แหง ใหม มา เลย ตง แต ทศวรรษ 1 9 7 0

6 ) ถง แมวา ราคา นามน ระหวาง ป 2 5 4 6 ถง ป 2 5 5 0 จะ สงขน กวา 3 เทาตว แลว

แต ความ ตองการ ใช นามน ของโลก ก ไมได ลดลง เลย กลบ ยงคง เพมขน ใน อตรา 3 . 5 5 % ใน ป

2 5 4 8 และ ใน อตรา ท ยง สงกวา 1 % ใน ป ตอๆ มา ปรากฏการณ เชนน แตกตางจาก ท เกดขน

ใน ชวง วกฤต นามน สอง ครง แรก ( ป 2 5 1 6 / 1 7 และ ป 2 5 2 2 / 2 3 ) ซง เรา พบ วา ราคา นามน ท

สงขน มาก ทา ให ความ ตองการ นามน ลดลง ใน ป ตอมา ใน ชวง 4 - 5 ป ทผานมา เศรษฐกจ โลก

ยง ขยายตว ได คอนขาง ด และ ดเหมอน จะ ยง ไม ไดรบ ผล กระทบ จาก ภาวะ ราคา นามน แพง

มาก นก จน และ อนเดย เปน ผ ใช พลงงาน ท ม อทธพล ตอ ตลาด นามน โลก

7 ) กองทน ประเภท h e d g e f u n d s หนไป ลงทน ซอขาย เกงกาไร ใน ตลาด นามน

ลวงหนา มากขน ทงน เพอ หลกเลยง การ ลงทน ใน รป ของ เงน ดอลลาร สหรฐ ซง ใน ระยะหลง ม

แนวโนม ออนคา ลง มาก เมอ เปรยบ เทยบกบ เงน สกล อนๆ เนองจาก ภาวะ ตลาด นามน ตาม

ท กลาว มา แลว ช ให เหนวา ราคา นามน ม แนวโนม ท จะ สงขน ผจดการ กองทน เหลาน จง เกงกาไร

โดย การ ซอ นามน ไว ลวงหนา เพอ ขาย เอากาไร ใน อนาคต สงผล ใหราคา นามน ทง ใน ตลาด

s p o t และ ตลาด ลวงหนา สงขน อก ระดบ หนง

ปรากฏการณ โลก รอน และ ปรากฏการณ เรอนกระจก คา ผด ปรกต ของ อณหภม เฉลย ท ผวโลก ท เพมขน ใน ชวง ป พ. ศ. 2 4 0 3 – 2 5 4 9 เทยบ

กบ อณหภม ระหวาง พ. ศ. 2 5 0 4 – 2 5 3 3 คาเฉลย อณหภม ผว พน ท ผด ปกต ท เทยบกบ อณหภม

เฉลย ระหวาง ป พ. ศ. 2 5 3 8 ถง พ. ศ. 2 5 4 7

ใน ชวง 1 0 0 ป ทผานมา นบ ถง พ. ศ. 2 5 4 8 อากาศ ใกล ผวดน ทวโลก โดย เฉลย ม คา

สงขน 0 . 7 4 ± 0 . 1 8 องศา เซลเซยส ซง คณะกรรมการ ระหวาง รฐบาล วาดวย การ เปลยน แปลง

สภาพ ภมอากาศ ( I n t e r g o v e r n m e n t a l P a n e l o n C l i m a t e C h a n g e : I P C C ) ของ

สหประชาชาต ได สรป ไว วา “ จาก การ สงเกตการณ การ เพม อณหภม โดย เฉลย ของโลก ท เกดขน

ตง แต กลาง ครสตศตวรรษ ท 2 0 ( ประมาณ ตง แต พ. ศ. 2 4 9 0 ) คอนขาง แนชด วา เกด จาก การ

เพม ความ เขม ของ แกส เรอนกระจก ท เกดขน โดย กจกรรม ของ มนษย ท เปนผล ใน รป ของ

ปรากฏการณ เรอนกระจก” ปรากฏการณ ธรรมชาต บางอยาง เชน ความ ผน แปร ของ การ แผรงส

จาก ดวงอาทตย และ การ ระเบด ของ ภเขาไฟ อาจ สงผล เพยง เลกนอย ตอ การ เพม อณหภม ใน


ชวง กอน ยค อตสาหกรรม จน ถง พ. ศ. 2 4 9 0 และ ม ผล เพยง เลกนอย ตอ การ ลด อณหภม หลง

จาก ป 2 4 9 0 เปนตนมา ขอสรป พนฐาน ดงกลาว น ไดรบ การ รบรอง โดย สมาคม และ สถาบน

การ ศกษา ทาง วทยาศาสตร ไม นอยกวา 3 0 แหง รวม ทง ราช สมาคม ทาง วทยาศาสตร ระดบ

ชาต ท สาคญ ของ ประเทศ อตสาหกรรม ตางๆ แม นก วทยาศาสตร บางคน จะ ม ความเหน โต แยง

กบ ขอสรป ของ I P C C อย บาง [ 4 ] แต เสยง สวน ใหญ ของ นก วทยาศาสตร ททางาน ดาน การ

เปลยน แปลง ของ ภมอากาศ ของโลก โดย ตรง เหนดวย กบ ขอสรป น แบบจาลอง การ คาดคะเน

ภมอากาศ บงช วา อณหภม โลก โดย เฉลย ท ผวโลก จะ เพมขน 1 . 1 ถง 6 . 4 องศา เซลเซยส

ใน ชวง ครสตศตวรรษ ท 2 1 ( พ. ศ. 2 5 4 4 – 2 6 4 3 ) คา ตวเลข ดงกลาว ได มาจาก การ จาลอง

สถานการณ แบบ ตางๆ ของ การ แผขยาย แกส เรอนกระจก ใน อนาคต รวม ถง การ จาลอง คา

ความ ไว ภมอากาศ อก หลากหลาย รป แบบ แต ความ รอน จะ ยงคง เพมขน และ ระดบ นาทะเล ก

จะ สงขน ตอเนอง ไป อก หลาย สหสวรรษ แมวา ระดบ ของ แกส เรอนกระจก จะ เขาส ภาวะ เสถยร

แลว กตาม การ ท อณหภม และ ระดบ นาทะเล เขาส สภาวะ ดลยภาพ ได ชา เปน เหต มาจาก ความ จ

ความ รอน ของ นา ใน มหาสมทร ซง ม คา สงมาก การ ท อณหภม ของโลก เพม สงขน ทา ให ระดบ

นาทะเล สงขน และ คาดวา ทา ให เกด ภาวะ ลมฟาอากาศ ทรน แรง มากขน ปรมาณ และ รป แบบ

การ เกด หยาดนาฟา จะ เปลยน แปลง ไป ผล กระทบ อนๆ ของ ปรากฏการณ โลก รอน ได แก การ

เปลยน แปลง ของ ผลตผล ทาง เกษตรการ เคลอน ถอย ของ ธารนา แขง การ สญ พนธพช- สตว

ตางๆ รวม ทง การ กลาย พนธ และ แพรขยาย โรค ตางๆ เพม มากขนรฐบาล ของ ประเทศ ตางๆ

แทบ ทก ประเทศ ได ลงนาม และ ใหสตยาบน ใน พธสาร เกยว โต ซง มง ประเดน ไป ท การ ลด การ

ปลอย แกส เรอนกระจก แต ยงคงม การ โตเถยง กน ทาง การเมอง และ การ โตวาท สาธารณะ ไป ทว

ทงโลก เกยวกบ มาตรการ วา ควร เปน อยางไร จง จะ ลด หรอ ยอนกลบ ความ รอน ท เพมขน ของโลก

ใน อนาคต หรอ จะ ปรบตว กน อยางไร ตอ ผล กระทบ ของ ปรากฏการณ โลก รอน ท คาดวา จะ ตอง

เกดขน

พระบาท สมเดจ พระเจา อย หว ม พระ ราช ดารส เกยวกบ ปรากฏการณ เรอนกระจก

ท ศาลา ด สดา ลย อยาง ลกซง กระทรวง วทยาศาสตร และ เทคโนโลย จง ได รบสนอง กระ แส

พระ ราช ดารส นาเขา ประชม คณะ รฐมนตร จนกระทง ทา ให วน ท 4 ธ. ค. ของ ทกป เปนวน สง แวดลอม แหงชาต ตง แต ป 2 5 3 4 เปนตนมา จาก ผล งาน พระ ราช ดาร และ การ ทรง ลงมอ ปฏบต พฒนา ดวย พระองค เอง เกยวกบ

สภาพ แวดลอม โดยเฉพาะ อยางยง ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ท ม คณ ประโยชน ตอ คน ชนชาต

ตางๆ ทง ดาน เศรษฐกจ สงคม ความ มนคง ของ มนษย และ การเมอง ซง เปน ท ประจกษ ไป

ทวโลก องคการ สหประชาชาต โดย นาย โคฟ อนนน อดต เลขาธการ องคการ สหประชาชาต

จง ได เดนทาง มา ประเทศ ไทย ใน วาระ มหา มงคล ฉลอง สร ราชสมบต ครบ 6 0 ป เขาเฝา พระบาท

สมเดจ พระเจา อย หว วน ท 2 6 พ. ค. 2 5 4 9 เพอ ถวาย รางวล “ U N D P H u m a n D e v e l o p m e n t

L i f e t i m e A c h i e v e m e n t A w a r d ” ( รางวล ความ สาเรจ สงสด ดาน การ พฒนา มนษย) ซง เปน


รางวล ประเภท L i f e - L o n g A c h i e v e m e n t และ พระบาท สมเดจ พระเจา อย หว ทรง เปน

พระม หา กษตรย พระองค แรก ใน โลก ท ไดรบ รางวล น

องคการ สหประชาชาต ได ยกยอง พระบาท สมเดจ พระเจา อย หว เปน “ พระม หา

กษตรย นก พฒนา” และกลาว ถง ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ( S u ffi c i e n c y E c o n o m y ) ของ

พระองค วา เปน ปรชญา หรอ ทฤษฎ ใหม ท นานาประเทศ รจก และ ยกยอง โดย ท องคการ

สหประชาชาต ได สนบสนน ให ประเทศ ตางๆ ท เปนสมาชก ยด เปน แนวทาง ส การ พฒนา

ประเทศ ท ยงยน

ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ม ใช เปน เพยง ปรชญา นามธรรม หาก เปน แนวทาง ปฏบต

ซง สามารถ จะ ชวย ทง แกไข และ ปอง กน ปญหา ทเกด จาก กเลส มนษย และ ความ เปลยน แปลง

ท ซบซอนรน แรง ขน ท กาลง เกด ขนกบ มนษย ทงโลก และ ปญหา ท ลกลาม ตอ ถง ธรรมชาต

กอ ให เกด ความ เปลยน แปลง ใหญ ใน เชงรน แรง และ สราง ปญหา ยอนกลบมา ท มนษย

โดย ทวไป มก เขา ใจ กน วา ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง เหมาะ ท จะ ใช เฉพาะ กบ คน

ยากจน คน ระดบ ราก หญา และ ประเทศ ยากจน อก ทง เครองมอ เทคโนโลย ก จะ ตอง ใช เฉพาะ

เครองมอ ราคาถก เทคโนโลย ตา การ ลงทน ไม ควร จะ ม การ ลงทน ระดบ ใหญ แต ใน ความ เปน

จรง ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ก ตองการ คน และ ความคด ท กาวหนา คน ท กลา คด กลา ทา ใน

สง ใหมๆ

เนองจาก การนา ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ไป ใช ประโยชน ในดาน ตางๆ ไมม สตร

สาเรจ หรอ คมอ การ ใช ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง สาหรบ ภารกจ ดงเชน วกฤต โลก รอน

ผ เกยวของ จง ตอง ศกษา ทาความ เขา ใจ แลวก พฒนา แนวทาง หรอ แนวปฏบต สาหรบ แตละ

ปญหา ขน มา โดย ยดหลก ท สาคญ ดงเชน

- การ คด อยาง เปนระบบ อยาง เปน กระบวนการ ทาง วทยาศาสตร

- หลก คด ท ใช ตอง เปน หลกการ ปฏบต ท เปน สายกลาง ท ให ความ สาคญ ของ ความ

สมดล พอด ระหวาง ทกสง ท เกยวของ ดงเชน ระหวาง ธรรมชาต กบ มนษย

- ขอมล ท ใช จะ ตอง เปน ขอมล จรง ทเกด จาก การ ศกษา การ วจย หรอ การ ลงสนาม

ให ได ขอมล ท เปนจรง

- การ สราง ภม ตานทาน ตอ ความ เปลยน แปลง ท จะ เกดขน

- การ ยดหลก ของ ความ ถกตอง คณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณ ใน ทก ขนตอน

ของ การ ดาเนนงาน ตาม ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ซง เปน กระบวนการ สาคญ ของ การ สราง

ภม ตานทาน ตอ ผล กระทบ และ ความ เปลยน แปลง ท กาลง เกดขน หรอ ท จะ เกดขน

เหลาน เปน หลกการ ใหญๆ ซง ผ ท รบผดชอบ หรอ เกยวของ หรอ คด จะ ทา โครงการ

หรอ กจกรรม ใน ระดบ คอนขาง ใหญ จะ ตอง คานง ถง และ สามารถ จะ นา ปรชญา น ไป ใชได ทนท

และ ม ผ ท ได ใช ลวน ประสบ ความ สาเรจ สงสด ท มนษย พง จะ ม คอ ความ สข ท ยงยน


แลว เรอง ของ การ แขงขน ชง ไหว ชง พรบ การ วาง แผน ยทธศาสตร และ โลจสตกส

( การ จด ซอ จดหา การ จดสง การ บารง รกษา อปกรณ และ การ รกษา พยาบาล บคลากร ) ใน การ

บรหาร จดการ ระบบ หรอ โครงการ ใหญๆ การ ใช จตวทยา มวลชน การ ใช เทคโนโลย กาวหนา

การ กาหนด แผน หรอ ตน เอง ให เปน “ ฝายรก” ม ใช “ ฝาย ตง รบ” ละ ปรชญา เศรษฐกจ พอ

เพยง ปฏเสธ หรอ ไม?

คา ตอบ คอ ปฏเสธ ถา ใช อยาง ไมถกตอง อยาง หลกเลยง กฎหมาย อยาง ผด

คณธรรม- จรยธรรม- และ จรรยาบรรณ อยาง ไมซอตรง ตอหนา ท และ ความ รบผดชอบ อยาง ม

เจตนา เพอ ผล ประโยชน ท ไม สจรต ของ ตน เอง และ พวกพอง แต จะ ตอง รจก และ ใช อยาง รเทาทน

ปกปอง และ รกษา ผล ประโยชน ของ สวนรวม อยาง ม ความคด กาวหนา ใน เชง สรางสรรค

สาหรบ การ แกปญหา หรอ การ เตรยม เผชญกบ ปญหา จาก วกฤต โลก รอน ม ประเดน

และ เรองราว ทง เกา และ ใหม ดงเชน เรอง ของ มาตรการ ท ถก กาหนด ขน มา เพอ เผชญกบ ภาวะ

โลก รอน เพอ ให ประเทศ ท พฒนา แลว และ ท กาลง พฒนา ( ดงเชน ประเทศ ไทย) ได ดารง อยรวม

กน พงพง และ เอออาทร ตอ กน อยาง เหมาะสม ดงเชน เรอง คารบอน เครดต ท เปนเรอง

คอนขาง ใหม ของ ประเทศ ไทย แต ก เปน ทง “ โอกาส” และ “ ปญหา” ท ประเทศ ไทย ตอง เผชญ

ซง ก ขน อย กบ คน ไทย เรา เอง วา จะ ตอง เตรยมตว กน อยางไร เพอ ให สามารถ เปน “ ทพง” ของ

โลก หรอ ประเทศ อน แทน ท จะ เปน “ ปญหา” ทเกด จาก ความ ไม ใส ใจ หรอ ความ ใส ใจ แต เพอ

จะ กอบโกย ผล ประโยชน เทา นน

เรอง ของ ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง กบ วกฤต โลก รอน จง ม โจทย ม เปาหมาย มากมาย

ท ทาทาย เชญชวน ให ผคน และ ประเทศ ท ตองการ ม ชวต สรางสรรค และ ม ความ สข อยาง ยงยน

ได นาไป ใช โดย ใช ปญญา เปน ตวนา กากบ ดวย สต และ ควบคม ดวย คณธรรม กบ จรยธรรม

ปรชญา เศรษฐกจ พอ เพยงน ถก ใช เปน กรอบ แนวคด และ ทศทาง การ พฒนา ระบบ

เศรษฐกจม ห ภาค ของ ไทย ซง บรรจ อย ใน แผน พฒนา เศรษฐกจ และ สงคม แหงชาต ฉบบ ท 1 0

( พ. ศ. 2 5 5 0 – 2 5 5 4 ) เพอ มงส การ พฒนา ท สมดล ยงขน และ ม ภม คม กน เพอ ความ อย ด

ม สข มงส สงคม ท ม ความ สข อยาง ยงยน ดวย หลกการ ดงกลาวแผน พฒนาฯ ฉบบ ท 1 0 น จะ

เนน เรอง ตวเลข การ เจรญ เตบโต ทาง เศรษฐกจ แต ยง ให ความ สาคญตอ ระบบ เศรษฐกจ แบบ

ทว ลกษณ หรอ ระบบ เศรษฐกจ ท ม ความ แตกตาง กน ระหวาง เศรษฐกจ ชมชนเมอง และ ชนบท

แนว ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ยง ถก บรรจ ใน รฐธรรมนญ ของ ไทย เชน รฐธรรมนญ แหง ราช

อาณาจกร ไทย พทธศกราช 2 5 5 0 ใน สวน ท 3 แนวนโยบาย ดาน การ บรหาร ราชการ แผนดน

มาตรา 7 8 ( 1 ) บรหาร ราชการ แผนดน ใหเปนไป เพอ การ พฒนา สงคม เศรษฐกจ และ ความ

มนคง ของ ประเทศ อยาง ยงยน โดย ตอง สงเสรม การ ดาเนนการ ตาม ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง

และ คานง ถง ผล ประโยชน ของ ประเทศชาต ใน ภาพรวม เปนสาคญ

นายสร เกยรต เสถยร ไทย ใน ฐานะ รฐมนตร กระทรวง การ ตางประเทศ ได กลาว เมอ วน

ท 2 4 พฤศจกายน พ. ศ. 2 5 4 7 ใน การ ประชม สดยอด T h e F r a n c o p h o n i c O u a g a d o u g


o u ครง ท 1 0 ท B u r k i n a F a s o วา ประเทศ ไทย ได ยด แนวทาง เศรษฐกจ พอเพยง ควบค กบ

“ การ พฒนา แบบ ยงยน” ใน การ พจารณา ประเทศ ทง ทาง ดานการ เกษตรกรรม เศรษฐกจ และ

การ แขงขน ซง เปนการ สอดคลองกบ แนวทาง ของ นานาชาต ใน ประชาคม โลก

การ ประยกต นา หลก ปรชญา เพอ นา พฒนา ประเทศ ใน ตางประเทศ นน ประเทศ ไทย

ได เปน ศนยกลาง การ แลกเปลยน ผาน ทาง สานกงาน ความ รวมมอ เพอ การ พฒนา ระหวาง

ประเทศ( ส พร. ) โดย ส พร. มหนา ท คอย ประสานงาน รบ ความ ชวยเหลอ ทาง วชาการ ดาน

ตางๆ จาก ตางประเทศ มาส ภาครฐ แลว ถายทอด ตอไป ยง ภาค ประชาชน และ ยง สงผาน ความ

ร ท ม ไป ยง ประเทศ กาลง พฒนา อนๆ เรอง ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง นน ส พร. ถายทอด มา ไม

ตากวา 5 ป ประสานกบ สานกงาน คณะกรรมการ พเศษ เพอ ประสานงาน โครงการ อน เนอง มา

จาก พระ ราช ดาร ( กปร. ) และ คณะ อนกรรมการ ขบ เคลอน เศรษฐกจ พอเพยง ซง ตางชาต ก

สน ใจ เรอง เศรษฐกจ พอเพยง เพราะ พสจน แลว วา เปน สง ท ด และ ม ประโยชน ซง แตละ ประเทศ

ม ความ ตองการ ประยกต ใช ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง ไม เหมอน กน ขน อย กบ วถ ชวต สภาพ

ภมศาสตร ฯลฯ เชน พมา ศรลงกา เลโซโท ซดาน อฟ กาน สถาน บงกลาเทศ ภฎาน จน จบ ด

โคลมเบย อยปต เอธโอเปย แกมเบย อนโด นเซย เคนยา เกาหล ใต มาดากสการ

มลดฟส ปาปวนวกน แทนซาเนย เวยดนาม ฯลฯ โดย ได ให ประเทศ เหลาน ได มา ดงาน

ใน หลาย ระดบ ทง เจาหนา ท ปฏบต งาน เจาหนา ท ฝาย นโยบาย จน ถง ระดบ ปลด กระทรวง

รฐมนตร กระทรวง ตางๆ [ 1 4 ]

นอกจาก นนอด ศกด ภาณ พงศ เอกอครราชทต ไทย ประจา กรง เวยนนา ประเทศ

ออสเตรย ได กลาว วาตางชาต สน ใจ เรอง เศรษฐกจ พอเพยง [ 1 4 ] เนองจาก มาจาก พระ ราช ดาร ใน

พระบาท สมเดจ พระเจา อย หว ท ทรง หวง ใย ราษฎร ของ พระองค และ อยาก รวา ทาไม รฐบาล ไทย

ถง ได นามา เปน นโยบาย สวน ประเทศ ท พฒนา แลวก ตองการ ศกษา พจารณา เพอ นาไป

ชวยเหลอ ประเทศ อน

1 3 นก คด ระดบโลก เหนดวย กบ แนวทาง เศรษฐกจ พอเพยง และ ม การ นาเสนอ

บทความ บท สมภาษณ เปนการ ยนขอเสนอ แนวคด เศรษฐกจ พอเพยง ให แก โลก เชน ศ. ดร. วลฟกง ซคส นก วชาการ ดาน สง แวดลอม คน สาคญ ของ ประเทศ เยอรมน สน ใจ การ

ประยกต ใช หลก ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง อยาง มาก และ มองวา นา จะ เปน อก ทางเลอกหนง

สาหรบ ทก ชาต ใน เวลาน ทง ม แนวคด ผลกดน เศรษฐกจ พอเพยง ให เปน ท รจก ใน เยอรมน, ศ. ดร. อ มาต ยา เซน ศาสตราจารย ชาว อนเดย เจา ของรางวล โนเบล สาขา เศรษฐศาสตร ป 1 9 9 8

มองวา ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง เปนการ ใช สง ตางๆ ท จา เปนตอ การ ดารงชพ และ ใช

โอกาส ให พอเพยง กบ ชวต ท ด ซง ไมได หมาย ถง ความ ไม ตองการ แต ตอง รจก ใชชวต ให ด พอ

อยา ให ความ สาคญกบ เรอง ของ รายได และ ความ รารวย แต ให มอง ท คณคา ของ ชวต มนษย,

นาย จก ม ทนเลย นายกรฐมนตร แหง ประเทศ ภฎาน ให ทรรศนะ วา หาก ประเทศ ไทย กาหนด

เรอง เศรษฐกจ พอเพยง ให เปน วาระ ระดบชาต และ ดาเนน ตาม แนว ทางน อยาง จรงจง “ ผม


วา ประเทศ ไทย สามารถ สราง โลก ใบ ใหม จาก หลก ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง สราง ชวต ท ยงยน

และ สดทาย จะ ไมหยด เพยง แค ในประเทศแต จะ เปน หลกการ และ แนวปฏบต ของโลก ซง หาก

ทาได สาเรจ ไทย ก คอ ผนา” [ 1 5 ]

ปรชญา เศรษฐกจ พอ เพยงน ไดรบ การ เชดช สงสด จาก องคการ สหประชาชาต( U N )

โดย นาย โคฟ อนนนใน ฐานะ เลขาธการ องคการ สหประชาชาต ได ทลเกลาฯ ถวาย รางวล

T h e H u m a n D e v e l o p m e n t l i f e t i m e A c h i e v e m e n t A w a r d แก พระบาท สมเดจ พระเจา

อย หว เมอ วน ท 2 6 พฤษภาคม 2 5 4 9 และ ได ม ปาฐกถา ถง ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง วา เปน ปรชญา ท ม ประโยชน ตอ ประเทศ ไทย และ นานาประเทศ[ 6 ] และ สามารถ เรม ได จาก การ สราง

ภม คม กน ใน ตน เอง ส หมบาน และ ส เศรษฐกจ ใน วงกวาง ขน ใน ทสด นาย H a k a n B j o r k m a n รกษาการผ อานวยการ U N D P ในประเทศ ไทย กลาว เชดช ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง และ

U N D P นน ตระหนก ถง วสยทศน และ แนวคด ใน การ พฒนา ของ พระบาท สมเดจ พระเจา อย

หวฯ[ 1 6 ] โดย ท องคการ สหประชาชาต ได สนบสนน ให ประเทศ ตางๆ ท เปนสมาชก 1 6 6 ประเทศ

ยด เปน แนวทาง ส การ พฒนา ประเทศ แบบ ยงยน[ 7 ]

อยางไร กตาม ศ. ดร. เควน ฮวว สน อาจารย ประจา มหาวทยาลย นอรธ แคโรไลนา ท แซพ เพล ฮลล ได วจารณ รายงาน ของ องคการ สหประชาชาต โดย สานกงาน โครงการ พฒนา แหง

สหประชาชาต ( U N D P ) ท ยกยอง ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง[ 1 7 ] วา รายงาน ฉบบ ดงกลาว

ไมได ม เนอหา สนบสนน วา เศรษฐกจ พอเพยง “ ทางเลอก ท จาเปน มาก สาหรบ โลก ท กาลง

ดาเนน ไป ใน เสนทาง ท ไม ยงยน อย ใน ขณะน” ( น. V . ใน รายงาน U N D P ) โดย เนอหา แทบ

ทงหมด เปนการ เทด พระ เกยรต และ เปน เพยง เครองมอ ใน การ โฆษณา ชวนเชอภาย ในประเทศ

เทา นน ( 1 8 ) สวนH a k a n B j o r k m a n รกษาการ ผ อานวยการ “ U N D P ” ตองการ ท จะ ทา

ให เกด การ อภปราย พจารณา เรอง น แต การ อภปราย ดงกลาว นน เปนไป ไมได เพราะ อาจ สม เสยง

ตอ การ หมน พระ บรม เดชานภาพ ซง ม โทษ ถง จาคก ( 1 0 )

เมอ ปลาย เดอน พฤษภาคม พ. ศ. 2 5 4 9 นาย โคฟ อนนน เลขาธการ สหประชาชาต

ได เขาเฝา ทล เกลา ฯ ถวาย รางวล H u m a n D e v e l o p m e n t L i f e t i m e A c h i e v e m e n t A w a r d

หมายความวา พระเจา อย หว สละ ความ สข สวนพระองค และ ทมเท พระวร กาย ใน การ พฒนา

คน ไทย ใน ชวง 6 0 ป จน เปน ท ประจกษ ใน ความ สาเรจ ของ พระ ราช กรณยกจ พระ บรม ราโชวาท

และ เปน แบบอยาง ทวโลก ได คา กราบ บงคม ทล ของ นาย โคฟ บงบอก ให เหนเขา ศกษา เรอง

ปรชญา ของ เศรษฐกจ พอเพยง อยาง ละเอยด และ รบปาก วา จะ นาไป เผย แพร ทวโลก รวม ทง

ประมข หรอ ผ แทน ของ ประเทศ ตางๆ ท ได มา เขาเฝา และ ขอ อญเชญ ไป ใช ในประเทศ ของ เขา

เพราะ เหนวา เปน แนวทาง ท ด

นอกจาก U n i t e d N a t i o n D e v e l o p m e n t P r o g r a m ( U N D P ) เปน องคกร หนง

ภาย ใต สหประชาชาต ท ด แล เกยวกบ การ พฒนา ดาน หนง ท เขา ตอง ด แล คอ การ พฒนา คน


มหนา ท จดทา รายงาน ประจาป โดย ใน ปหนา จะ เตรยม จดทา เรอง การ พฒนา คน ของโลก และ

คน ใน แตละ ประเทศ ( C o u n t r y r e p o r t และ G l o b a l r e p o r t ) โดย ใน สวน ของ ประเทศ ไทย

จะ นา เรอง ปรชญา เศรษฐกจ พอเพยง เปนหลก ใน การ รายงาน และ เผย แพร ทง ภาษาไทย และ

ภาษา องกฤษ เพอ ท ประเทศ อน จะ ได รบประโยชน จาก ของ พระราชทาน ท พระบาท สมเดจ

พระเจา อย หว พระราชทาน ให คน ไทย มากกวา 3 0 ป แลว จะ เหน ได วา ขณะน ปรชญาฯ น ได

เผย แพร โดย องคกร ระดบโลก แลว เรา ใน ฐานะ พสกนกร ของ พระองค ทาน นา จะ ภม ใจ หนมา

ศกษา และ นาไป ปฏบต อยาง จรงจง ก จะ บงเกดผล ดยง


กจกรรม ให นกศกษา แบงกลม 5-10 คน วเคราะห/วจารณ สถานการณ ของ ประเทศ ไทย

วา เกด เศรฐ กจ ตอก ตา เพราะ เหตใด


1. ให ผเรยน เขยน คาขวญ เกยวกบ เศรษฐกจ พอเพยง

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

............................................................................................. .......................................

....................................................................................................................................

2. ให ผเรยน ประเมน สถานการณ ของ ครอบครว และ วเคราะห วา จะ นา ปรชญา

เศรษฐกจ พอเพยง มา ใชได อยางไร

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

......................................................................................................................

........................................................................................................................

........................................................................................................................

........................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

............................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................


บรรณานกรม สานก บรหารงาน การ ศกษา นอก โรงเรยน. สานกงาน ปลด กระทรวง ศกษาธการ. แนวทาง การ จดการ ศกษา นอก โรงเรยน ตาม แนว เศรษฐกจ พอเพยง ชมชน โดย กระบวนการ การ ศกษา นอก โรงเรยน. กรงเทพฯ : หางหนสวน จากด โรงพมพ อกษร ไทย

( นสพ. ฟา เมองไทย) . 2 5 5 0 .

ศนย การ ศกษา นอก โรงเรยน ภาค กลาง. สานก บรหารงาน การ ศกษา นอก โรงเรยน. สานกงาน

ปลด กระทรวงศกษาธการ. กระทรวง ศกษาธการ. หลกสตร เศรษฐกจ พอเพยง สาหรบ เกษตรกร. ศนย การ ศกษา นอกโรงเรยน ภาค กลาง. 2 5 4 9 . ( เอกสาร อดสาเนา)

สานกงาน คณะกรรมการ พฒนาการ เศรษฐกจ และ สงคม แหงชาต. คณะ อนกรรมการ ขบ เคลอน

เศรษฐกจพอเพยง. นานา คา ถาม เกยวกบ ปรชญา ของ เศรษฐกจ พอเพยง. 2 5 4 8 .

สานกงาน คณะกรรมการ พเศษ เพอ ประสานงาน โครงการ อน เนอง มาจาก พระ ราช ดาร.

เศรษฐกจ พอเพยง. 2 5 4 8 .

จต พร สข อนทร และม งก โรทย. “ สราง ชวต ใหม อยาง พอเพยง ดวย บญช ครวเรอน” เดล นวส

หนา 3 0 ฉบบ วนจนทร ท 2 0 เมษายน พ. ศ. 2 5 2 2

จนตนา กจ ม. “ เกษตร พอเพยง แหง บาน ปาไผ” . มต ชน หนา 1 0 ฉบบ วนเสาร ท 2 8 มนาคม

พ. ศ. 2 5 5 2 .

เอ กรนทร ส มหาศาล และ คณะ, คณธรรม นา ความร ส. . . . . . เศรษฐกจ พอเพยง ป. 6 กรงเทพฯ

: บรษท อกษร เจรญ ทศน อาท จากด. มปพ.

ภาค ผนวก


หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

รายชอผเขารวมประชมปฏบตการพฒนาหนงสอเรยนวชาเศรษฐกจพอเพยง

ครงท 1 ระหวางวนท 10 – 13 กมภาพนธ 2552 ณ บานทะเลสครม รสอรท จงหวดสมทรสงคราม

1. นายศรายทธ บรณเจรญ ผอ. กศน. อาเภอจอมพระ จงหวดสรนทร 2. นายจานง หนนล สานกงาน กศน. อาเภอเมอง จงหวดนครศรธรรมราช

ครงท 2 ระหวางวนท 29 มถนายน 2552 – วนท 3 กรกฎาคม 2552 ณ โรงแรมแกรนด เดอวลล กทม. นางพฒนสดา สอนซอ กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

รายชอผเขารวมประชมบรรณาธการหนงสอเรยนวชาเศรษฐกจพอเพยง

ครงท 1 ระหวางวนท 7 – 10 กนยายน 2552 ณ โรงแรมอทองอนน จงหวดพระนครศรอยธยา นางพฒนสดา สอนซอ กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

ครงท 2 ระหวางวนท 12 – 15 มกราคม 2553 ณ โรงแรมอทองอนท จงหวดพระนครศรอยธยา 1. นางพฒนสดา สอนซอ ขาราชการบานาญ 2. นายอช เชอบอคา สานกงาน กศน. อาเภอหลงสวน จงหวดชมพร 3. นางสาวพชรา ศรพงษาโรจน สานกงาน กศน. จงหวดกระบ 4. นายวทยา บรณะหรญ สานกงาน กศน. จงหวดพงงา


ทปรกษา 1. นายประเสรฐ บญเรอง เลขาธการ กศน.

2. ดร.ชยยศ อมสวรรณ รองเลขาธการ กศน.

3. นายวชรนทร จาป รองเลขาธการ กศน.

4. ดร.ทองอย แกวไทรฮะ ทปรกษาดานการพฒนาหลกสตร กศน.

5. นางรกขณา ตณฑวฑโฒ ผอานวยการกลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

ผเขยนและเรยบเรยง 1. นายศรายทธ บรณเจรญ ผอ.กศน.อาเภอจอมพระ จงหวดสรนทร

2. นายจานง หนนล กศน. อาเภอเมอง จงหวดนครศรธรรมราช

3. นางพฒนสดา สอนซอ กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

ผบรรณาธการ และพฒนาปรบปรง 1. นางพฒนสดา สอนซอ กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

2. นายอช เชอบอคา กศน. อาเภอหลงสวน จงหวดชมพร

3. นางสาวพชรา ศรพงษาโรจน สานกงาน กศน. จงหวดกระบ

4. นายวทยา บรณะหรญ สานกงาน กศน. จงหวดพงงา

5. นายจานง หนนล กศน. อาเภอเมอง จงหวดนครศรธรรมราช

คณะทางาน 1. นายสรพงษ มนมะโน กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

2. นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน 3. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

4. นางสาวศรญญา กลประดษฐ กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

5. นางสาวเพชรนทร เหลองจตวฒนา กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

ผพมพตนฉบบ นางสาวเพชรนทร เหลองจตวฒนา กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

ผออกแบบปก นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

คณะ ผจดทา

บนทก

เศรษฐกิจพอเพียง ม.ปลาย

Education

Transcript of เศรษฐกิจพอเพียง ม.ปลาย