Post on 22-Feb-2016
description
Yaratıcı Yazarlık Hafta VII
Şiir
Şiir, dilin anlam, ses ve ritim öğelerini belli düzen içinde kullanarak; bir olayı ya da bir duygusal ve düşünsel
deneyimi yoğunlaşmış ve sıradanlıktan uzaklaşmış bir biçimde ifade etme sanatı olarak tanımlanabilir.
Şiir, en eski edebiyat türüdür.
Şiirin özellikleri
Şiir ritimlidir
Şiirin başka dile çevrilmesi zordur
Şiir yoğun etkilenmelerle tanımlanır
Şiir Türleri
Lirik ŞiirKonusu aşk, ayrılık, yalnızlık,
ölüm, üzüntü, yurt sevgisi olan şiirlere lirik şiir denir.
Lirik şiirde düş gücü ve duygu ağır basmaktadır.
Beni bu güzel havalar mahvetti.Böyle havalarda istifa ettimEvkaftaki memuriyetimden.
Tütüne böyle havada alıştım;Böyle havada aşık oldum;
Eve tuz ve ekmek götürmeyiBöyle havalarda unuttum;
Şiir yazma hastalığımBöyle havalarda nüksetti;
Beni bu güzel havalar mahvetti. ORHAN VELİ KANIK
Epik ŞiirUlusların yaşamını derinden etkilemiş savaş,göç
gibi tarihsel ve toplumsal olayları anlatan uzun şiirlere epik şiir denir.
Alp Er Tunga Destanı, Oğuz Kağan Destanı, Ergenekon Destanı, Ulysses
Ey Şehitler Tepesi,andımız olsun,Bu gömülen şehitler üstüne.
Seni elden bırakmayacağız,haşre dek,Düşmedikçe birer birer,üstüne.
Sen karanlık,sen yarının nazlı gündüzü,Al vaktimizi,hemen götür seher üstüne;
Yeniden yaşayalım,Uğruna ölünen değer üstüne.
Allahım bu seferlik izin ver,Yazamadık,tunca,mermer üstüne;
Nakşolunsun andımız,Yerler,gökler üstüne.
FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA
Didaktik ŞiirBir düşünceyi aşılayan ya da bir
konuda öğüt veren şiirlere didaktik şiir denir.
Bu şiirlerde duygulardan çok düşünceye ve eğitmeye önem
verilir.
La Fontaine’in fablleri, Tevfik Fikret’in “Haluk’un defteri’nden”
şiirleri didaktik şiirin örneklerindendir.
ANA ÖĞÜDÜÇiçekleri ezme yavrum
Çiçek bir yüreğe benzer;Çiçekleri ezen insan ezer.
Sakın sen,kuş vurma yavrum.Bu sonsuz orman kardeşliğinde,
Uçar kuşlar gökyüzünden.
TAHSİN SARAÇ
Pastoral ŞiirDoğa güzelliklerini, çoban ve kır
hayatını anlatan şiirlere pastoral şiir denir. Bu şiirlerin yalı ve içten bir
anlatımı vardır.
GÖKTaydır gök, koşulu kısrakla
Koşar arabanın yanı sıra Ak tüylü köpektir koyun sürüsüyle
Seğirtir kaval sesinden sağa solaÇobandır köyün yamacında
Yayar davarı da çömelirMeşe dallarının altında
Taşlı tarlarda ırgat Ekmeğin tadı ovada
Yüce dağ başında varılmaz katınaNice bir yiğit Köroğlu’dur gök
OKTAY RIFAT
Kişilerin ya da toplumun gülünç ve eksik yönlerini konu alan, eleştiren şiirlere
satirik şiir denir.
Bu şiirlere, Halk edebiyatında ‘taşlama’; Divan edebiyatında ‘hicviye’ denir.
Ormanda büyüyen adam azgınıÇarşıda pazarda insan beğenmez
Medrese kaçkını softa bozgunuSelam vermek için insan beğenmez
KAZAK ABDAL
Satirik Şiir
Genellikle klasik trajedi ve komedilerde sözün yerine geçen
sahne şiirlerine dramatik şiir denir.
UnuttunHayatın elimde olduğunu galiba!
Ey Sezar bozuntusu, fazla üstüme varma,
Civanmert hislerimi susturmasın intikam…
VİCTOR HUGO
Dramatik Şiir
Farklı Şiir Formları
Haiku
Haiku, uçup giden bir anı yakalamaya çalışan üç dizeli bir şiir türüdür.
Şairin yakalamaya çalıştığını anın duygularla çekilmiş fotoğrafı gibidir.
Japonya’da 16. yy’dan beri kullanılan bir şiir türüdür.
Geleneksel Japon Haiku’su 17 heceden oluşur (5-7-5)
Haiku’larda ilk iki dize birbiriyle bağlantılı, son dize ise alakasız görünür.
HırsızArdında unuttuPenceredeki Ay’ı
Ryokan
Hasır bir kapıÜstüne de bir kilit gerekBu salyangozun
Basho
Kardelenlerin üflediğiSu flütleriRüzgarda dans eden ağaçlar
Adam Horowitz
Sone
Belli bir kafiye ve ölçü kalıbına bağlı kalınarak yazılan, günümüzde de çok okunan ve en ünlü
örneklerini Shakespeare’in kaleme aldığı eski bir şiir formudur.
Sone, İlk iki bendi dörtlük, son iki bendi üçlük on dört mısradan
oluşan nazım şeklidir.
Önce İtalyan edebiyatında kullanılmış, sonra Fransız
edebiyatına, oradan da diğer Avrupa edebiyatlarına geçmiştir.
Edebiyatımızda ilk Cenab Şahabeddin’in sone şeklinde şiir
yazdığını görüyoruz.
KUŞLAR
Bütün yaz bahçelerde ötüşen miniminiKuşların o sevdalı sesleri işitilir
Onların Allah yollar sularını, yemini,Onlar yalnız uçmayı ve ötmesini bilir.
Biri bir dalda yorgun, bir çılgın, havadaBiri daha ötede öter, durmadan öter
Akşam olunca döner, birleşirler yuvadaMelekler bu yuvayı kanatlarıyla örter
Gönül sen de kaygısız, bu kuşlara benzersinDilerim Allah’ımın rahmeti eksilmesin
Baharın bu zavallı kuşları üzerindenOnlar baharın ruhu, kırların neşesidir
O sevdalı kuşların musikisi, sesidirBana şiirlerimin ahengini öğreten
A. Kutsi Tecer