HAFTALIK RAPOR 04 Nisan 2016
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
1
Türkiye ekonomisi 2015 yılında %4 büyüdü.
Türkiye ekonomisi 2015 yılının son çeyreğinde sabit fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %5.7
ile piyasa beklentilerinin üzerinde büyüdü. Böylece 2015 yılı büyümesi %4 gerçekleşti. Son çeyrekte
büyümedeki yükselişte, seçim belirsizliğine rağmen artan yurtiçi tüketim ve kamu harcamaları etkili
oldu. Mevsim ve takvim etkisinden arındırıldığında ise son çeyrekte büyümede bir yavaşlama yaşandı.
Bu haftaki raporumuzda GSYH rakamlarını değerlendireceğiz.
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 2015 yılı dördüncü
çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre sabit
fiyatlarla beklentimize paralel %5.7 artarak 34 milyar
77 milyon TL gerçekleşti. %5.7’lik dördüncü çeyrek
büyümesi, 2011 yılının üçüncü çeyreğinden bu yana
yakalanan en hızlı büyüme oranı oldu. Ayrıca, ikinci
çeyrek büyüme oranı %3.8’den %3.7’ye, üçüncü
çeyrek büyüme oranı ise %4’ten %3.9’a revize edildi.
Böylece 2015 yılı büyüme oranı ise %4 oldu. Üretim
yöntemi ile GSYH ise, 2015 yılında sabit fiyatlarla bir
önceki yıla göre %4 artarak 131 milyar 289 milyon TL
oldu. 2015 yılı son çeyreğinde büyümedeki hızlı
artışta tüketici harcamalarındaki ve kamu
tüketimindeki artış etkili oldu.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış GSYH ise
dördüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe göre %0.7
artış göstermesine karşın, diğer çeyreklerle
karşılaştırıldığında dördüncü çeyrekte yavaşlama
yaşandığı görülüyor. Mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış GSYH büyümesi üçüncü çeyrekteki
%1.2’den %0.7’ye geriledi ve 2014 üçüncü çeyrekten
sonraki en düşük büyüme oranı gerçekleşti. Söz
konusu durumda mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış verilerle yurtiçi tüketimdeki ve kamu
harcamalarındaki düşüş etkili oldu. Üçüncü çeyrekte
bir önceki çeyreğe göre %1.5 artan yurtiçi tüketim,
dördüncü çeyrekte %0.1 düştü. Kamu harcamaları
ise üçüncü çeyrekteki %3’lük büyümenin ardından
dördüncü çeyrekte %1.1 daraldı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre dördüncü çeyrekte net
ihracatın büyümeye katkısı ise negatif oldu.
3.12.7
1.5 1.3
3.1
4.74.3
4.6
5.2
2.4
1.8
3.0
2.5
3.7 3.9
5.7
Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 Ç1 Ç2 Ç3 Ç4
2012 2013 2014 2015
GSYH (y-y, %)
Kaynak: TCMB
2.9 4.2 3.0 4.0
0.7
-8.0
-6.0
-4.0
-2.0
0.0
2.0
4.0
6.0
20
07Ç
2
20
07Ç
4
20
08Ç
2
20
08Ç
4
20
09Ç
2
20
09Ç
4
20
10Ç
2
20
10Ç
4
20
11Ç
2
20
11Ç
4
20
12Ç
2
20
12Ç
4
20
13Ç
2
20
13Ç
4
20
14Ç
2
20
14Ç
4
20
15Ç
2
20
15Ç
4
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYH (ç-ç, %)
Kaynak: TÜİK
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
2
Harcama bileşenleri bazında sabit fiyatlarla GSYH’ye bakıldığında hane halkı tüketimi ve kamu tüketimi
harcamalarının dördüncü çeyrek büyümesine öncülük ettiğini görüyoruz. GSYH içinde en yüksek paya sahip olan
hanehalkı tüketim harcamalarında 2015 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %4.7
oranında ve kamu harcamalarında ise %8.1 oranında artış yaşandığı görülüyor. Böylece hanehalkı tüketim
harcamaları dördüncü çeyrek büyümesine 3.14 puan, kamu harcamaları ise 1.11 puan artış yönlü katkı yaptı.
2015 yılı dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %3.5 oranında artışın yaşandığı gayrisafi sabit
sermaye oluşumunun dördüncü çeyrek büyümesine 0.85 puan artış yönlü katkı yaptığı görülüyor. İhracatta 2015
yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %2.1 oranında yükseliş yaşanırken, ithalatta %2.6
azalış yaşanması sonucu net ihracat 2015 yılı dördüncü çeyrek büyümesine 1.24 puan pozitif katkı yaptı. 2015 yılı
genel olarak değerlendirildiğinde, hane halkı tüketim ve kamu tüketimi harcamaları ile gayrisafi sabit sermaye
oluşumlarının 2015 yılı büyümesine katkısının arttığı ancak net ihracatın büyümeye azalış yönlü katkı yaptığı
görülüyor. 2014 yılında yıllık bazda %1.4 büyüyen hane halkı tüketim harcamalarının 2015 yılında yıllık bazda
%4.5 oranında büyüdüğü, 2014 yılında yıllık bazda %4.7 oranında büyüyen kamu tüketimi harcamalarının ise 2015
yılında yıllık bazda %6.7 oranında büyüdüğü dikkat çekiyor. 2014 yılında yıllık bazda %1.3 daralma gösteren
gayrisafi sabit sermaye oluşumunun ise 2015 yılına gelindiğinde yıllık bazda %3.6 artış kaydetmesinin 2015 yılı
büyümesine yaptığı katkı önemli görünüyor. Gayrisafi sabit sermaye oluşumundaki söz konusu artışta, kamu
sektörünün 2014 yılında yaptığı negatif katkının pozitife dönmesinin yanı sıra özel sektörün yaptığı katkının artış
göstermesi etkili oldu.
-6
-1
4
9
14
20
14Ç
1
20
14Ç
2
20
14Ç
3
20
14Ç
4
20
15Ç
1
20
15Ç
2
20
15Ç
3
20
15Ç
4
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Tarım Ticaret Ulaştırma
İmalat Sanayi İnşaat Finans ve Sig. Faal.
Kaynak: TÜİK
-5
0
5
10
15
20
14Q
1
20
14Q
2
20
14Q
3
20
14Q
4
20
15Q
1
20
15Q
2
20
15Q
3
20
15Q
4
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (y-y, %)
Hanehalkı Tüketimi Yatırım
Kamu Tüketimi İhracat
İthalat GSYH
Kaynak: TÜİK
-4
-2
0
2
4
6
8
20
14Q
1
20
14Q
2
20
14Q
3
20
14Q
4
20
15Q
1
20
15Q
2
20
15Q
3
20
15Q
4
Harcama Bileşenlerinin GSYH'ya Katkısı(puan)
Hanehalkı Tüketimi YatırımKamu Tüketimi Net ihracatStok Değişimi
Kaynak: TÜİK
0
2
4
6
8
10
20
14Ç
1
20
14Ç
2
20
14Ç
3
20
14Ç
4
20
15Ç
1
20
15Ç
2
20
15Ç
3
20
15Q
4
Büyümeye Sektörel Katkılar (puan)
Tarım Ticaret Ulaştırmaİmalat Sanayi İnşaat Finans ve Sig. Faal.Hizmet
Kaynak: TÜİK
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
3
Sabit fiyatlarla GSYH verileri üretim yöntemine göre sektörler bazında incelendiğinde, 2015 yılı dördüncü
çeyreğinde en yüksek katkının 3.7 puan ile yine hizmetler sektöründen geldiği görülüyor. Finans ve sigorta
faaliyetleri ise 1.5 puan ile en yüksek katkıyı yapan alt sektör olarak dikkat çekiyor. Hem finans ve sigorta
faaliyetlerinden gelen katkı hem de petrol fiyatlarındaki düşüşün ulaştırma sektörünü olumlu etkilemesi sonucu
hizmetler sektörü 2015 yılının dördüncü çeyreğinde %6.1 oranında büyüyerek 2011 üçüncü çeyreğinden sonraki
en yüksek büyüme oranını yakaladı. Dördüncü çeyrekte %7.2 büyüyen sanayi sektörü de, 2011 yılının üçüncü
çeyreğinden bu yana en hızlı büyümeyi gerçekleştirdi. Bu durumda imalat sanayii sektöründeki hızlı artış
belirleyici oldu. Son çeyrekte devletin özellikle altyapı harcamalarını artırdığını ve bunun sonucunda su temini;
kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetlerinin dördüncü çeyrekte yıllık bazda %12.7 büyüyerek en hızlı
artışı gösteren alt sektör olduğunu görüyoruz. Ancak söz konusu sektörün GSYH içindeki payının düşük olması
nedeniyle, büyümeye katkısı çok sınırlı gerçekleşti. Üçüncü çeyrekte %11.4 büyüyerek en hızlı büyüyen sektörler
arasında yer alan tarım sektörü ise dördüncü çeyrekte kış mevsiminin de etkisiyle sadece %2.8 oranında büyüdü.
Ancak, 2015 yılında hava koşullarının 2014 yılına göre daha iyi olması sonucu dördüncü çeyrek büyümesi 2014
yılına kıyasla daha yüksek gerçekleşti. Sektörlere yıllık bazda baktığımızda ise tarım ve hizmetler sektörlerinde
büyümenin 2014 yılına göre arttığını, sanayi sektöründe ise sınırlı da olsa bir yavaşlama yaşandığını görüyoruz.
2014 yılında %2.1 küçülen tarım sektörü 2015 yılında %7.6 büyüyerek reel GSYH büyümesine 0.69 puan katkıda
bulundu. 2014 yılında %4.3 büyüyen hizmetler sektörü, 2015 yılında %4.8 büyüdü ve reel GSYH büyümesine 2.87
puan ile en yüksek katkıyı yapan sektör oldu. Sanayi sektörünün yıllık büyüme oranı ise 2014 yılındaki %3.5’ten,
2015 yılında %3.3’e geriledi ve reel GSYH büyümesine katkısı 1.08 puan gerçekleşti.
Türkiye ekonomisi 2015 yılında %4 oranında
büyüdü ve böylece G20 ülkeleri arasında en
yüksek büyüme oranını yakalayan dördüncü
ülke oldu. 2015 yılında Avrupa Birliği ve
Japonya gibi gelişmiş ülkelerde devam eden
sorunların yanı sıra ABD Merkez Bankası
(Fed)’nın faiz artırımına başlayacağı
beklentileri ve emtia fiyatlarındaki düşüş
küresel ekonomiye ilişkin risk algısını artırdı.
Artan risk algısı gelişmekte olan ülkelere
sermaye akımlarının yavaşlamasına hatta
sermaye çıkışlarına neden olurken, Brezilya,
Rusya ve Suudi Arabistan gibi emtia ihracatçısı
ülkeler ise emtia fiyatlarındaki düşüşten de
olumsuz etkilendiler. Türkiye 2015 yılında net enerji ithalatçısı bir ülke olarak petrol fiyatlarındaki düşüşten
olumlu etkilenirken, aynı zamanda uygulanan maliye politikalarının da katkısıyla görece yüksek bir büyüme
performansı göstermiş oldu.
Sonuç olarak, 2015 yılında Türkiye ekonomisi
beklentilerin üzerinde %4 büyüdü. 2014 yılında
tasarrufları artırmak amacıyla tüketici
kredilerini azaltmaya yönelik alınan makro
ihtiyati tedbirlerin 2015 yılının ikinci yarısından
itibaren gevşetilmeye başlanması tüketimi
artırırken büyümeyi de olumlu etkiledi. Ayrıca
dünyada küresel krizden bu yana uygulanan
gevşek para politikalarının etkinliğinin
azaldığının ve maliye politikalarının daha etkili
olabileceğinin tartışıldığı bir ortamda,
Türkiye’de kamu harcamalarının artırılarak
büyümeye destek sağlandığını görüyoruz.
7.3 6.9
4.84.0 3.4
2.6 2.5 2.5 2.4 2.3 2.0 1.7 1.6 1.3 1.2 1.2 0.8 0.5
-3.7 -3.8
Hin
dis
tan
Çin
End
on
ezya
Türk
iye
Suu
di A
rab
ista
n
Ko
re
Mek
sika
Avu
stra
lya
AB
D
İngi
lter
e
Arj
anti
n
Alm
anya AB
Gü
ney
Afr
ika
Fran
sa
Kan
ada
İtal
ya
Jap
on
ya
Ru
sya
Bre
zily
a
G20 Ülkelerinin 2015 Yılı Reel Büyüme Oranları (%)
Kaynak: Bloomberg
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
20
07Q
2
20
07Q
4
20
08Q
2
20
08Q
4
20
09Q
2
20
09Q
4
20
10Q
2
20
10Q
4
20
11Q
2
20
11Q
4
20
12Q
2
20
12Q
4
20
13Q
2
20
13Q
4
20
14Q
2
20
14Q
4
20
15Q
2
20
15Q
4
Sanayi Üretim Endeksi (y-y, 3 Ay.Ort.)
Reel GSYH (y-y, %)
Kaynak: TÜİK, TCMB
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
4
2015 yılında kredi artış hızının geçmiş dönemlere kıyasla yavaşlamış olmasına karşın, yüksek büyüme performansı
yakalanmış olması kamu harcamalarının desteğini gösteriyor. Bunların yanı sıra, büyümenin öncülü olarak
görülen sanayi üretiminin yılın son çeyreğinde iyi performans sergilemesiyle büyümeye katkısının artacağını, bu
bağlamda 2015 yılının son çeyreğinde yılın diğer çeyreklerine oranla daha iyi bir büyüme performansı
görülmesinin mümkün olacağını düşünüyorduk. Nitekim, dördüncü çeyrekte sanayi sektörü %7.2 ile 2011 yılının
üçüncü çeyreğinden bu yana görülen en hızlı büyümeyi kaydetti. Bu bağlamda, 2015 yılının ilk üç çeyreğinde
hanehalkı ve kamu tüketiminde yaşanan artışın yılın dördüncü çeyreğinde de artarak devam etmesinin yanı sıra
sanayi üretiminde yılın son çeyreğindeki artış, yılın dördüncü çeyreğinde büyümenin yılın ilk üç çeyreğine göre
daha yüksek gerçekleşmesinde etkili oldu. Ayrıca yılsonuna doğru seçim belirsizliğinin bitmesiyle yatırımların hız
kazanmasının, yılın son çeyreğinde büyümeye olumlu katkı yaptığını görüyoruz. Bununla birlikte, hizmetler
sektörünün GSYH büyümesine olumlu katkısı sürerken, tarım sektörünün 2015 yılındaki olumlu hava koşullarının
etkisiyle iyileşme göstermiş olması büyümeye olan katkısının pozitife dönmesini sağladı.
2016 yılı Ocak ayında asgari ücrete yapılan zammın gelir etkisiyle 2016 yılı büyümesini olumlu etkilemesi
bekleniyor. Ayrıca 2016 yılına dair gelen ilk verilerin olumlu bir görünüm çizmesi büyümenin 2016 yılında da iç
tüketimin desteğiyle yüksek bir performans gösterebileceğinin sinyalini veriyor. Buna karşın, henüz yılın başında
olmamız nedeniyle böyle bir söylemde bulunmak için erken olabilecek olmasının yanı sıra Mart ayında imalat
PMI’ın 50 seviyesinin altına gerilemiş olması, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış rakamlarda dördüncü
çeyrekte görülen yavaşlamanın devam edebileceğinin işareti olabilir. Ancak, 2015 Aralık ayında 10 yıl aradan
sonra ilk kez faiz artırımına giden ABD Merkez Bankası (Fed) üyelerinin söylemlerinde 2016 yılında başta Çin
olmak üzere dünya ekonomilerinden gelen yavaşlama sinyalleri ile birlikte güvercin tona doğru bir değişim oldu
ve faiz artırımlarının yavaş gerçekleşeceği beklentisi oluştu. Bu durum, küresel piyasalarda iyimserliği artırırken
gelişmekte olan ülkelere sermaye akımlarının yeniden yükselmesini sağladı. Nitekim, Uluslararası Finans
Enstitüsü (IIF) tarafından son yayımlanan rapora göre gelişmekte olan ülke piyasalarına giriş Mart ayında, 2014
Haziran’dan bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti. Önümüzdeki dönemde, küresel piyasalardaki olumlu
havanın devam etmesinin Türkiye büyümesine olumlu katkıda bulunacağını ve büyümede hedeflenen seviyelere
ulaşılabileceğini düşünüyoruz.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
5
Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti
04.04.2016 Türkiye TÜFE (Mart, a-a) -%0.02 -%0.04 (açıklandı)
ABD ISM New York (Mart) 53.6 --
Fabrika Siparişleri (Şubat) %1.6 -%1.7
Euro Bölgesi ÜFE (Şubat, y-y) -%2.9 -%4.0
İşsizlik Oranı (Şubat) %10.3 %10.3
05.04.2016 Türkiye Reel Efektif Döviz Kuru (Mart) 99.54 --
ABD Hizmet PMI (Mart) 51.0 51.2
ISM Hizmetler Endeksi (Mart) 53.4 54.1
Dış Ticaret Dengesi (Şubat) -45.7 Milyar Dolar -46.20 Milyar Dolar
Euro Bölgesi Hizmet PMI (Mart) 54.0 54.0
Perakende Satışlar (Şubat, a-a) %0.4 %0.0
Almanya Hizmet PMI (Mart) 55.5 55.5
Fabrika Siparişleri (Şubat, a-a) -%0.1 %0.3
Fransa Hizmet PMI (Mart) 51.2 51.2
İtalya Hizmet PMI (Mart) 53.8 53.9
İngiltere Hizmet PMI (Mart) 52.7 53.5
Japonya Hizmet PMI (Mart) 51.2 --
06.04.2016 ABD 15-16 Mart Tarihli Fed Toplantı Tutanakları -- --
Almanya Sanayi Üretimi (Şubat, a-a) %3.3 -%1.8
Japonya Öncü Göstergeler Endeksi (Şubat, öncül) 101.8 99.8
07.04.2016 ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 276 Bin Kişi 270 Bin Kişi
Euro Bölgesi Avrupa Merkez Bankası Toplantı Tutanakları -- --
Fransa Dış Ticaret Dengesi (Şubat) -3172 Milyon Euro -3700 Milyon Euro
Cari İşlemler Dengesi (Şubat) -1.4 Milyar Euro --
08.04.2016 Türkiye Sanayi Üretim Endeksi (Şubat,a-a) %1.0 %1.5
Almanya Dış Ticaret Dengesi (Şubat) 13.4 Milyar Euro 18.0 Milyar Euro
Cari İşlemler Dengesi (Şubat) 13.2 Milyar Euro 16.5 Milyar Euro
Fransa Sanayi Üretimi (Şubat, a-a) %1.3 -%0.4
İngiltere Sanayi Üretimi (Şubat, a-a) %0.3 %0.1
Dış Ticaret Dengesi (Şubat) -3459 £ -3400 £
Japonya Cari İşlemler Dengesi (Şubat) 520.8 Milyar Yen 2032.3 Milyar Yen
Dış Ticaret Dengesi (Şubat) -411.0 Milyar Yen 398.0 Milyar Yen
Tüketici Güven Endeksi (Mart) 40.1 40.5
Haftalık Veri Takvimi (04 Nisan-08 Nisan 2016)
6
TÜRKİYE
Türkiye Büyüme Oranı
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)
Sanayi Üretim Endeksi
-5
-3
-1
1
3
5
7
-5
0
5
10
15
20
Oca
.13
May
.13
Eyl.1
3
Oca
.14
May
.14
Eyl.1
4
Oca
.15
May
.15
Eyl.1
5
Oca
.16
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi ÜretimEndeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)
Kaynak: TÜİK
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
Şub
.03
Ağu
.03
Şub
.04
Ağu
.04
Şub
.05
Ağu
.05
Şub
.06
Ağu
.06
Şub
.07
Ağu
.07
Şub
.08
Ağu
.08
Şub
.09
Ağu
.09
Şub
.10
Ağu
.10
Şub
.11
Ağu
.11
Şub
.12
Ağu
.12
Şub
.13
Ağu
.13
Şub
.14
Ağu
.14
Şub
.15
Ağu
.15
Şub
.16
Toplam Otomobil Üretimi (Adet)(12 aylık Har. Ort.)
Kaynak: OSD, VakıfBank
Toplam Otomobil Üretimi
Sanayi Ciro Endeksi
70
90
110
130
150
170
190
210
230
Eki.1
1
Oca
.12
Nis
.12
Tem
.12
Eki.1
2
Oca
.13
Nis
.13
Tem
.13
Eki.1
3
Oca
.14
Nis
.14
Tem
.14
Eki.1
4
Oca
.15
Nis
.15
Tem
.15
Eki.1
5
Oca
.16
Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)
Kaynak:TÜİK
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
05Ç
22
005
Ç4
20
06Ç
22
006
Ç4
20
07Ç
22
007
Ç4
20
08Ç
22
008
Ç4
20
09Ç
22
009
Ç4
20
10Ç
22
010
Ç4
20
11Ç
22
011
Ç4
20
12Ç
22
012
Ç4
20
13Ç
22
013
Ç4
20
14Ç
22
014
Ç4
20
15Ç
22
015
Ç4
Reel GSYH (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
-10-505
101520253035
20
11-I
I
20
11-I
II
20
11-I
V
20
12-I
20
12-I
I
20
12-I
II
20
12-I
V
20
13-I
20
13-I
I
20
13-I
II
20
13-I
V
20
14-I
20
14-I
I
20
14-I
II
20
14-I
V2
015
-I
20
15-I
I
20
15-I
II
20
15-I
V
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat
Kaynak: TÜİK
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
20
11-I
II
20
11-I
V
20
12-I
20
12-I
I
20
12-I
II
20
12-I
V
20
13-I
20
13-I
I
20
13-I
II
20
13-I
V
20
14-I
20
14-I
I
20
14-I
II
20
14-I
V
20
15-I
20
15-I
I
20
15-I
II
20
15-I
V
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma
Kaynak:TÜİK
7
Kapasite Kullanım Oranı
Beyaz Eşya Üretimi
700000900000
110000013000001500000170000019000002100000230000025000002700000
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
PMI Endeksi
49.20
30
35
40
45
50
55
60
Mar
.06
Eyl.0
6M
ar.0
7Ey
l.07
Mar
.08
Eyl.0
8M
ar.0
9Ey
l.09
Mar
.10
Eyl.1
0M
ar.1
1Ey
l.11
Mar
.12
Eyl.1
2M
ar.1
3Ey
l.13
Mar
.14
Eyl.1
4M
ar.1
5Ey
l.15
Mar
.16
PMI Imalat Endeksi
Kaynak:Reuters
55
60
65
70
75
80
85
Oca
.08
Ağu
.08
Mar
.09
Eki.0
9
May
.10
Ara
.10
Tem
.11
Şub
.12
Eyl.1
2
Nis
.13
Kas
.13
Haz
.14
Oca
.15
Ağu
.15
Mar
.16
Kapasite Kullanım Oranı (%)
Kaynak:TCMB
8
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
100120140160180200220240260
30
.06
.200
9
30
.11
.200
9
30
.04
.201
0
30
.09
.201
0
28
.02
.201
1
31
.07
.201
1
31
.12
.201
1
31
.05
.201
2
31
.10
.201
2
31
.03
.201
3
30
.08
.201
3
31
.01
.201
4
30
.06
.201
4
31
.11
.201
4
30
.04
.201
5
30
.09
.201
5
29
.02
.201
6
5007009001100130015001700190021002300
UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi
Kaynak: Bloomberg
-5.0
0.0
5.0
10.0
15.0
20.0
25.0
Mar
.05
Eyl.0
5M
ar.0
6Ey
l.06
Mar
.07
Eyl.0
7M
ar.0
8Ey
l.08
Mar
.09
Eyl.0
9M
ar.1
0Ey
l.10
Mar
.11
Eyl.1
1M
ar.1
2Ey
l.12
Mar
.13
Eyl.1
3M
ar.1
4Ey
l.14
Mar
.15
Eyl.1
5M
ar.1
6
ÜFE (y-y, %)
Kaynak: TCMB
-5
0
5
10
15
20
Mar
.09
Eyl.0
9
Mar
.10
Eyl.1
0
Mar
.11
Eyl.1
1
Mar
.12
Eyl.1
2
Mar
.13
Eyl.1
3
Mar
.14
Eyl.1
4
Mar
.15
Eyl.1
5
Mar
.16
Gıda Enerji TÜFE
Kaynak: TCMB
Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)
Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi
5.5
6
6.5
7
7.5
8
12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
Kaynak: TCMB
Enflasyon Beklentileri
Reel Efektif Döviz Kuru
99.54
90
95
100
105
110
115
120
125
130
135
Şub
.10
Ağu
.10
Şub
.11
Ağu
.11
Şub
.12
Ağu
.12
Şub
.13
Ağu
.13
Şub
.14
Ağu
.14
Şub
.15
Ağu
.15
Şub
.16
TÜFE Bazlı (2003=100)
Kaynak: TCMB
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
ÜFE
7.46
9.51
0
2
4
6
8
10
12
14
Mar
.05
Eyl.0
5M
ar.0
6Ey
l.06
Mar
.07
Eyl.0
7M
ar.0
8Ey
l.08
Mar
.09
Eyl.0
9M
ar.1
0Ey
l.10
Mar
.11
Eyl.1
1M
ar.1
2Ey
l.12
Mar
.13
Eyl.1
3M
ar.1
4Ey
l.14
Mar
.15
Eyl.1
5M
ar.1
6
TÜFE (y-y, %)
Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)
Kaynak: TCMB
9
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
7.0
8.0
9.0
10.0
11.0
12.0
13.0
14.0
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%)
İşsizlik Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
İşgücüne Katılım Oranı
700
1,700
2,700
3,700
4,700
5,700
6,700
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)
Kaynak: TOBB
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı
İşsizlik Oranı
35373941434547495153
İşgücüne Katılma Oranı (%)
İstihdam Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
10
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
İthalat-İhracat
Dış Ticaret Dengesi
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni
-11000
-9000
-7000
-5000
-3000
-1000
1000
3000
-84000-74000-64000-54000-44000-34000-24000-14000
-40006000
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar)
Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen)
Kaynak: TCMB
Cari İşlemler Dengesi
0
5000
10000
15000
20000
25000
May
.04
Kas
.04
May
.05
Kas
.05
May
.06
Kas
.06
May
.07
Kas
.07
May
.08
Kas
.08
May
.09
Kas
.09
May
.10
Kas
.10
May
.11
Kas
.11
May
.12
Kas
.12
May
.13
Kas
.13
May
.14
Kas
.14
May
.15
Kas
.15
İhracat (milyon dolar)
İthalat (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
-12000
-10000
-8000
-6000
-4000
-2000
0
Şub
.04
Ağu
.04
Şub
.05
Ağu
.05
Şub
.06
Ağu
.06
Şub
.07
Ağu
.07
Şub
.08
Ağu
.08
Şub
.09
Ağu
.09
Şub
.10
Ağu
.10
Şub
.11
Ağu
.11
Şub
.12
Ağu
.12
Şub
.13
Ağu
.13
Şub
.14
Ağu
.14
Şub
.15
Ağu
.15
Şub
.16
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
40
60
80
100
120
140
55.0
65.0
75.0
85.0
95.0
105.0
Tüketici Güven Endeksi
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: TCMB
-30000-20000-10000
0100002000030000400005000060000
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar)
Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar)
Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar)
Kaynak: TCMB
Sermaye ve Finans Hesabı
0
5000
10000
15000
20000
25000
Şub
.04
Şub
.05
Şub
.06
Şub
.07
Şub
.08
Şub
.09
Şub
.10
Şub
.11
Şub
.12
Şub
.13
Şub
.14
Şub
.15
Şub
.16
İhracat (milyon dolar)
İthalat (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
11
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
-60000
-50000
-40000
-30000
-20000
-10000
0
10000
Şub
.10
Ağu
.10
Şub
.11
Ağu
.11
Şub
.12
Ağu
.12
Şub
.13
Ağu
.13
Şub
.14
Ağu
.14
Şub
.15
Ağu
.15
Şub
.16
Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL)
Kaynak: TCMB
Bütçe Dengesi
35.3
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku
İç ve Dış Borç Stoku
Faiz Dışı Denge
-3
7
17
27
37
47
57
Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)
Kaynak:TCMB
60
110
160
210
260
310
200
250
300
350
400
450
500
İç Borç Stoku (milyar TL)Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
12
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
Reel Büyüme (y-y,%)
Enflasyon (y-y,%)
Cari Denge/GSYH (%)*
Merkez Bankası Faiz
Oranı (%)
Tüketici Güven
Endeksi
ABD 2 1 -2.25 0.50 96.2
Euro Bölgesi 1.6 -0.1 2.04 0.00 -9.70
Almanya 1.3 0.10 7.40 0.00 94
Fransa 1.40 -0.10 -0.93 0.00 -17.10
İtalya 1.11 -0.30 1.91 0.00 114.80
Macaristan 3.20 0.30 3.98 1.20 -23.80
Portekiz 1.30 0.20 0.56 0.00 -11.70
İspanya 3.50 -0.80 0.80 0.00 -5.10
Yunanistan -0.80 0.10 0.93 0.00 -71.90
İngiltere 2.10 0.30 -5.90 0.50 0.00
Japonya 0.70 0.30 0.53 -0.10 40.10
Çin 6.80 2.30 2.12 4.35 104.00
Rusya -3.80 8.10 3.20 11.00 --
Hindistan 5.30 5.53 -1.40*** 6.75 --
Brezilya -5.89 10.36 -4.42 14.25 97.60
G.Afrika 0.60 7.00 -5.80** 7.00 -13.80
Türkiye 5.71 7.46 -5.83 7.50 67.00
Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2014 yılı verileridir. ** 2013 verileri. ***2015 verileri.
TCMB Faiz Oranı
Reel ve Nominal Faiz
0
5
10
15
20
25
Mar
.07
Eyl.0
7
Mar
.08
Eyl.0
8
Mar
.09
Eyl.0
9
Mar
.10
Eyl.1
0
Mar
.11
Eyl.1
1
Mar
.12
Eyl.1
2
Mar
.13
Eyl.1
3
Mar
.14
Eyl.1
4
Mar
.15
Eyl.1
5
Mar
.16
Borç Alma Faiz Oranı (%)
Borç Verme Faiz Oranı (%)
Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Kaynak:TCMB
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler
-5
0
5
10
15
20
Eyl.0
4M
ar.0
5Ey
l.05
Mar
.06
Eyl.0
6M
ar.0
7Ey
l.07
Mar
.08
Eyl.0
8M
ar.0
9Ey
l.09
Mar
.10
Eyl.1
0M
ar.1
1Ey
l.11
Mar
.12
Eyl.1
2M
ar.1
3Ey
l.13
Mar
.14
Eyl.1
4M
ar.1
5Ey
l.15
Mar
.16
Reel Faiz Nominal Faiz
Kaynak:TCMB, VakıfBank
13
2014 2015 En Son Yayımlanan
2016 Yılsonu
Beklentimiz
Reel Ekonomi
GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 1 748 167 1 953 561 507 025 (2015 4Ç) --
GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y, %) 3.0 4.0 5.7 (2015 4Ç) 4.0
Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)(takvim etk.arnd) 2.6 4.6 5.6 (Ocak 2016) --
Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.6 75.8 74.3 (Mart 2016) --
İşsizlik Oranı (%) 9.9 10.3 10.3 (2015) 10.50
Fiyat Gelişmeleri
TÜFE (y-y, %) 8.17 8.81 7.46 (Mart 2016) 7.50
ÜFE (y-y, %) 6.36 5.71 3.80 (Mart 2016) --
Parasal Göstergeler (Milyon TL)
M1 251,991 312,309 315,689 (25.03.2016) --
M2 1,018,546 1,206,005 1,231,381 (25.03.2016) --
M3 1,063,151 1,249,183 1,276,721 (25.03.2016) --
Emisyon 77,420 94,464 96,324 (25.03.2016) --
TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 106,314 95,703 95,016 (25.03.2016) --
Faiz Oranları
TCMB O/N (Borç Alma) 7.50 7.25 7.25 (01.04.2016) --
TRLIBOR O/N 11.25 11.28 11.02 (01.04.2016) --
Ödemeler Dengesi (Milyon $)
Cari İşlemler Dengesi -43,552 -32,105 -2,227 (Ocak 2016) -30,500
İthalat 242,177 207,199 15,571 (Şubat 2016) --
İhracat 157,610 143,934 12,406 (Şubat 2016) --
Dış Ticaret Dengesi -84,567 -63,264 3,165 (Şubat 2016) -52,000
Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)
Merkezi Yön. İç Borç Stoku 414.6 440.1 444.1 (Şubat 2016) --
Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 197.5 237.5 240.8 (Şubat 2016) --
Kamu Net Borç Stoku 187.1 161.0 161.0 (2015) --
Kamu Ekonomisi (Milyar TL)
2014 Şubat 2015 Şubat
Bütçe Gelirleri 34.42 40.15 44.72 (Şubat 2016) --
Bütçe Giderleri 32.75 42.51 42.31 (Şubat 2016) --
Bütçe Dengesi 1.66 -2.36 2.42 (Şubat 2016) --
Faiz Dışı Denge 4.99 4.53 6.54 (Şubat 2016) --
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar [email protected]
Cem Eroğlu Müdür [email protected] 0212-398 18 98
Fatma Özlem Kanbur Uzman [email protected] 0212-398 18 91
Bilge Pekçağlayan Uzman [email protected] 0212-398 19 02
Elif Engin Uzman [email protected] 0212-398 18 92
Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı [email protected] 0212-398 19 05
Ezgi Şiir Kıbrıs Uzman Yardımcısı [email protected] 0212-398 19 03
Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.
Top Related