ZP_czerwiec
Transcript of ZP_czerwiec
JeÊli korzystasz z przelewów zagranicznych, to oferta BOÂ Banku jest dla Ciebie. W BOÂ Banku przelewy zagraniczne SEPA to tylko 0,95 zł.Nie przepłacaj! Sprawdê, czy któryÊ bank mo˝e zaoferowaç Ci równie dobre warunki i umów si´ na spotkanie z naszym doradcà. Podpowiemy Ci jak zarobiç wi´cej.
Konto jest nieoprocentowane. Wi´cej o opłatach, prowizjach i warunkach usługi dowiesz si´ w oddziale lub na www.bosbank.pl.
801 355 455 +48 22 543 34 34 Koszt zgodny z taryfà operatora.
KONTO WYJÑTKOWE BIZNES
www.bosbank.pl
Sprawdê, jak zaoszcz´dziç na przelewach zagranicznych!
BOS SZCZECIN prasa KW biznes DETONATOR 187x256.indd 1 6/29/10 2:38 PM
felieton11 Napoczątek
temat z okładki12 VWielkaGalaPółnocnejIzbyGospodarczej
Naszpowóddodumy
RapoRt piG16 PrezydentRPnamiaręregionu
GospodaRka20 Gospodarkęświatowągubichciwość22 Zdobywamyzagranicznerynki
zachodniopomoRskie24 WSzczeciniedasiężyć!27 Inwestycjaza100.000.000zł30 Innowacjarodzisięwregionie
o izbie32 IPolsko-ChińskieForumNaukowo-Gospodarcze
Polska+Chiny=Sukces²37 Inteligentnaenergiawymagawsparcia38 Współpraca–wyzwaniewspółczesnegorynku39 WyborydelegatówPółnocnejIzbyGospodarczej39 IIIzbowyWieczórBluesowy
pRawo40 E-Sąd.Wirtualnyproces.42 ZacokarzeGoogle?44 Sponsoring46 Zabierzprawonawakacje
fiRmowe know-how48 Sposóbnawyciek,czylijakzabezpieczyćfirmoweinformacje50 Zredukujkosztyprodukcjidokumentówpapierowych52 Jakmotywowaćhandlowców?Poradnikdlamenedżerów
i szefówsprzedaży.
pasja i sukces54 Ludzie,którymmożeszzaufać56 Mammnóstwopomysłównabiznes.58 Zmianyinspirują,alechlebmusibyćztradycyją
kącik językowy60 PartsofaBusinessLetter
dookoła świata62 Wino,winokrem,winnyhotel
biznes w dobRym stylu66 Biznesowydresscode
zainwestuj w siebie68 Metodynaoderwaniesięodpracy,popracy...
kuchnia70 Radecki.Woźniak.Koch.Mmmmh!
podpatRzone / podsłuchane72 VWielkaGalaPółnocnejIzbyGospodarczej.Cozaklasa!76 20urodzinyPazimu
temat z okładki
V wielka Gala piG nasz powód do dumy
12
o izbie
polska + chiny = sukces² 32
zachodniopomorskie
w szczecinie da się żyć! 24
pasja i sukces
mam mnóstwo pomysłów na biznes Rozmowa z Krzysztofem Wójcikiem,
zwycięzcą teleturnieju milionerzy
56
SpiS tReści
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
pRaWo
2
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
od
Red
aK
cji
3
Przeglądammateriałyporazostatniprzedwysłaniemdodruku.Uprzedzam,będzieinaczej.Możetojeszczenierewolucja,alepozwoliliśmysobienakilkazmian.„ZachodniopomorskiPrzedsię-
biorca”zyskałnowąszatęgraficzną,nowychautorówtekstówinowepodejściedozdjęć.Podobnozmianyinspirują,dlategomamywielkąnadziejętąinspiracjąpodzielićsięzPaństwem,zachęcićdoodwagiwdziałaniu,bojakwiadomo,ktonieryzykuje,tenniewygrywa.
Skoroozwycięzcachmowa, jużzachwilęzastanowimysię,któryzkandydatównaprezydentaRPbyłbynajlepszymsprzymierzeńcempolskiejizachodniopomorskiejgospodarki.PrzyjrzymysiętakżesytuacjifinansowejzadłużonychpaństwEuropyorazświata.Podpowiemy,wconajlepiejterazinwestowaćiczegounikać.
W czerwcu byliśmy świadkami dwóch niezwykle ważnych wydarzeń kulturalno-biznesowychw kalendarzuPółnocnejIzbyGospodarczej.NadowódwyjątkowościVWielkiejGaliorazIPolsko-ChińskiegoForumNaukowo-GospodarczegoProwincjaGuandgong-WojewództwoZachodniopo-morskie,publikujemydwaznakomitefotoreportaże.Nadociekliwychczekająwskazówki,dlaczegocierpliwośćtokluczdosukcesuwewspółpracyzchińskimprzedsiębiorcąidlaczegokobietomłatwiejjestrobićinteresywPaństwieŚrodka.Awielbicielomżyciatowarzyskiegoradzimyzerknąćnaostat-niestrony.WfotorelacjizWielkiejGali,jakniesiebie,tonapewnoznajdąznajomych.
Pozatymwalczymyznarzekaczamiiudowadniamy,żewSzczecinieżyjęsięnaprawdędobrze.Wartowziąćsobiedosercazasadę,żedopókisaminiezaczniemypozytywniemówićonaszychmia-stach,dopóty inwestorzybędą trzymali sięodnichzdaleka.Tak.Każdyznas jestambasadoremSzczecina,Wałcza,czyKoszalina!
ZokazjiwakacjizabieramyWasnalampkędobregowinadoHiszpanii.PojedziemydoLaRiojai zajrzymydonajlepszychwinnicnaświecie.ChwilępotemzdradzimyWamnajsmaczniejszenazwi-skaSzczecina.Okimmowa?Zachwilęprzekonaciesięsami.
Na koniec mam dla Państwa propozycję. Być może zbyt osobistą, ale potrafi zdziałać cuda.W związku z tym, że lato przyszło do nas leniwie, proponuję rozkręcić je uśmiechem. Uśmiechpomaga,rozwiewasmutki,uwalniaodzłościizawodowegostresu.Sprawia,żemożemycieszyćsiężyciem,byćszczęśliwituiteraz.DlategożyczęPaństwu,abytewakacjebyłypełneradosnychchwili bezchmurnychdni.
od redakcji
nr 3/2010 (lipiec 2010)nakład: 3500 egz.issn: 1899-4989
wydawca: północna izba Gospodarcza Media sp. z o.o.,al. Wojska polskiego 164, 71-335 Szczecin, www.izba.info, e-mail: [email protected]: Beata Kasprzak (red.)dyRektoR wydawnicza: joanna SkrzyniarzopRacowanie GRaficzne i skład: deepline s.c. - www.deepline.pldRuk: Grupa Reklamowa ZapoL - www.zapol.com.pl północna izba Gospodarcza Media sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych ogłoszeń, reklam i opinii oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adjustacji tekstów.
kalmary, scampi, homary
Restauracja CHIEFNOWY, choć tro-
chęzmieniona,towciążkojarząca się z mnó-stwem ryb i gwiaździ-stym Placem Grun-waldzkim, przy którymsię mieści. Można tuzjeść nie tylko wyjąt-kowe ryby z dalekichmórzioceanów,aletakżekawałekkrokodylalubstrusiaorazinnesma-kowitemięsa-zrusztuizpatelni,przypiekanewpiecualbogotowane,ozdobionesosami.Niektóreznichznajdziemywpromocyjnymlunchuza15,-zł,nawetzdowozem.Największąjednakatrakcjąsąniesamowiciekuszące,wyjątkoweowocemorza,awśródnichkrewetki–cudaświata,jakkrewetkaalbinosczyTygrysGigant,dalejświeżeostrygi,mulenowo-zelandzkieimałżeśw.Jakuba,kalmaryiscampi,homaryiośmiorniceanawetkraby:niebieskie,minikrabyzwyspyFraser,śnieżneiichkró-lewskiełapy–istneszaleństwosmakowychwrażeń.Restauracjazajmujesięponadtoorganizacjąbankietówiróżnorodnychprzyjęćokolicznościo-wych,atakżeimprezcateringowych-zapewniającsprzęt,smacznedaniaiprofesjonalnąobsługę.
www.chief.com.pl
Rotary club szczecin center dla noworodków
Oddział Neonatolo-giczny w Stargardzie
Szczecińskim wzbogacił sięo respirator, kardiomonitor,oraz inkubator otwarty. Tennowoczesny sprzętmedycznykosztował 43 tys. dolarów.Zakup aparatury sfinansowałRotary Club Szczecin Cen-teriRotaryClubHamburg-Haake.Korzyścizprzekazanejaparaturysąpodwójne.Diagnostykanoworodkóworaz ich leczeniebędą łatwiejsze.Oddział Neonatologiczny zyska również II stopień referencyjności, cow praktyce oznacza, że rozszerzy się zakres wykonywanych świadczeń.Niewykluczone, ze dzięki temu uda się też zwiększyć kontrakt szpitalaz NarodowymFunduszemZdrowia.
Bardzodziękujemyludziomowielkichsercach-mówiłJacekSiwul-ski,zastępcadyrektoraSPZZOZStargard.-Będziemystaranniezniegokorzystać, choć chcielibyśmy, aby sytuacje krytyczne zdarzały się jaknajrzadziej.
DoRotaryClubSzczecinCenternależąbiznesmenizrzeszeniw PIG,min:PPHUKrusikiewicz,AgencjaReklamowaAnnyTurkiewiczi AnnaZabłockaNIeruchomości.
www.rotary-center.pl
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
W SKRócie
4
sukcesy agencji Reklamowej anny turkiewicz
Agencja Reklamowa Anny Turkiewiczzostała sklasyfikowana na drugim
miejscuwogólnopolskimrankinguagencjireklamowych,opublikowanymprzezmaga-zynekonomicznyHome&Market.
Rankingopracowanyzostałnapodstawiebadaniaopinii,któreInstytutAnalizGospo-darczo-Ekonomicznychprzeprowadziłwśródklientówagencjioraz1 000największychfirmhandlowo-usługowych i produkcyjnych.Zestawienieodzwierciedlazatemjakośćpracyposzczególnychagencji,anieichwielkość.
Warto podkreślić, że tegoroczna edycja rankingu jest już trzeciąz rzędu,wktórejAgencjaReklamowaAnnyTurkiewiczzaliczanajestdościsłejczołówkinajlepszychagencjidziałającychwPolsce.
PotwierdzeniemwysokiegostandarduusługagencjijesttakżeniedawnewybraniejejnapolskieprzedstawicielstwoEU’RUSSIANBrandAlliance™.Tomiędzynarodoweporozumienieagencjireklamowychtworzyprofesjo-nalnąplatformę,którejcelemjestbrandingoweikomunikacyjnewspiera-nieprzedsiębiorstwwichekspansjinarynkachzagranicznych.EU’RUS-SIAN Brand Alliance™ towarzyszy firmom europejskim i amerykańskimprzywchodzeniunanowerynki.Siećposiadaobecnie11filiiw8krajach.
www.at.com.pl
miss pomorza zachodniego
22maja w Milenie odbyłysię finały wyborów Miss
Pomorza Zachodniego. MissPomorza Zachodniego zostałaAngelika Galant, I v-ce MissMalgorzata Piekarska a II v-ceMiss Aleksandra Prochera.Gratulujemy!
Wybory Miss Pomorza Zachodniego są eliminacjami do WyborówMiss Polski. Dziewczyny, które otrzymały tytuły Miss i v-ce Miss oraz„zielone karty” wezmą udział w wyborach ogólnopolskich. Ta, którazostanieuznanazanajpiękniejszą-otrzymatytułMissPolski2010iweź-mieudziałwświatowychWyborachMissWorld,takjakMarzenaCieślik,któraw2006rokuzostaławybranaMissnaszegoregionuorazKlaudiaUngerman,któraw2008rzostałaI-vceMissPomorzaZachodniegoiMissPolski2008.NatomiastMissZiemiZachodniopomorskiej2008WeronikaBronowickazostałaIII-v-ceMissPolski2008.
Wybory od 9 lat organizuje „Beverly Hills - Akademia Urody”.Castingi,naukaporuszaniasię,scenariusz,reżyseriaichoreografiaPól-finałóworazGaliFinałowejnależydowspółorganizatoraimprezy„Aka-demiiStylu”RenatyNowakowskiej.Gospodarzemimprezybył„Senso”DanceClub.
Organizatorzyserdeczniedziękująsponsoromipartneromkonkursu.
wwww.misspomorzazachodniego.pl
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
W SK
Ró
cie
5
francuska kuchnia i citroen 2cV
Hotel Club 2CVw Koszalinieofe-
ruje 23 miejsca nocle-goweweleganckich,2,3i4-osobowychpoko-jach.Wszystkiewypo-sażone są w łazienkę,minibar, telewizjęsatelitarną,telefonorazstały dostęp do Inter-netu.Dlagościszczególnieceniącychsobiekomfortoferujemypokojewwer-sjidelux-opodwyższonystandardzie.Wbudynkuhotelowymznajdujesięrestauracjautrzymanawstylufrancuskim,nawiązującymdolegendarnegomodelusamochoduCitroen2CV.Oryginalnedaniakuchnifrancuskiejorazpolskiej,miłaiprofesjonalnaobsługatworząunikalnynastrój.Dodatkowood czwartku do niedzieli wieczory wypełnia muzyka fortepianowa grananażywo.Natereniehoteluznajdujesięklimatyzowanasalakonferencyjnawyposażonawmultimedialnysprzętniezbędnydozorganizowaniakonfe-rencji,seminariów,dyskusjipanelowychorazprzyjęćokolicznościowych.
Nafirmyspecjalizującesięworganizacjiszkoleńikonferencjiczekaofertaspecjalna.Obejmujeona indywidualny,ustalonyzklientempro-grampobytugrup,menu,atakżemożliwośćnegocjacjicen.
www.klub2cv.koszalin.pl
nowoczesny bank spółdzielczy z barlinka
Choćwregioniedziałajuż ponad 60 lat,
nie spoczął na laurach,Gospodarczy Bank Spół-dzielczy z Barlinka roz-wijasiędynamicznieinie-ustannie rozszerza strefęwpływunacałąpółnocno–zachodniąPolskę.Tylkona przestrzeni ostatnichlat otworzył nowe oddziały w Szczecinie i Stargardzie Szczecińskim.Trzebazauważyć,żedziałosiętowczasienajwiększejodkilkudziesięciulatzapaścigospodarczej,któradotknęłacałyświat.Wtymsamymczasiebankikomercyjneredukowałyzatrudnienie iprowadziłyrygorystycznąpolitykękredytową.
Jakczaspokazał,odpowiedniastrategiaiindywidualnepodejściedopotrzeb klienta zaowocowało, GBS Bank został bowiem dostrzeżonyi doceniony przez jeden z największych, opiniotwórczych tygodnikóww kraju.Wostatnim,wiosennymrankinguPolityki,znalazłsięnaliście100 największych instytucji finansowych! Biorąc pod uwagę sąsiadówz rankingutoolbrzymisukcesdlalokalniedziałającegoprzecieżbanku.
Jaktosięmówi:„sukcesrodzikolejnysukces”.Nietrzebabyłodługoczekać bo już miesiąc później GBS zdobył kolejne wyróżnienie. Ogól-nopolski magazyn branżowy „Nowoczesny Bank Spółdzielczy” przy-znałmubardzowysokie,czwartemiejscewkategorii„NajwiększyBankSpółdzielczy”.
www.gbsbarlinek.pl
wielki sukces pekao
Newsweek i AT Kearneywybrali najcenniejsze pol-
skiefirmy2009.Zaszczytnytytułnajcenniejszejpolskiejfirmy2009roku przypadł Bankowi PekaoSA. Dla Banku jest to dowóduznania i zaufania wszystkichKlientówPEKAOSA iakcjona-riuszy.BankPekaowrywalizacjiotęprestiżowąnagrodępokonałnietylkowszystkichswoichkon-kurentów z sektora bankowego,ale również największe polskiespółki działające w innych sek-torach, takie jak PGE, PZU,PGNiG, czy TelekomunikacjęPolską. Warty podkreślenia jestfakt, że w ciągu ostatnich 5 latnasz Bank awansował z 4 na1 miejsce.
Wkolejnymmagazyniewięcejna tematBankuPekaoSAnarynkulokalnymorazjegoofercie,przedstawiDyrektorZarządzającyRegionemZachodnimKatarzynaKoroch.DodatkowodlaczłonkówPIGzostanieprzygotowanapreferencyjnaofertaproduktowa.
www.pekao.com.pl
nowy oddział banku ochrony środowiska sa w szczecinie
Wdniu 28 czerwca 2010 r. BankOchrony Środowiska SA rozpo-
cząłobsługęklientówwnowejlokalizacjiprzyul.MonteCassino16 w Szczecinie.Nowa placówka, oprócz oddziału deta-licznego, jest również siedzibą regional-negoCentrumKorporacyjnego,obejmu-jącego swym zasięgiem działania obszarwojewództwa zachodniopomorskiego.Centrum Korporacyjne w Szczeciniejest jednym z 11 regionalnych centróww kraju,podległychbezpośrednioWice-prezesowiBankuds.obszarurynkukor-poracyjnego izgodniezfilozofiądziałaniaBankuOchronyŚrodowiskaSAjestwyposażonewszerokiekompetencjeorazdokonujenamiejscuanalizy wniosków kredytowych. Ma to na celu budowanie trwałychi efektywnychrelacjibiznesowychwoparciuopartnerstwonalokalnympoziomie.
www.bosbank.pl
noRd nieruchmości® liderem Rynku
Firma NORD Nieruchmości®otrzymaławmaju2010r.certyfi-
katitytułLIDERARYNKU–najlep-sza w Polsce Usługa - pośrednictwow obrocie nieruchomościami. Cer-tyfikatzostałprzyznanywoparciuoprzepisy regulaminu i wyniki ocenyporównawczejKonkursuPromocyjnegoLIDERRYNKU2010wkategoriiUsługa.ZaszczytnytytułLIDERARYNKUjestgwarancjąwysokiejpozy-cjirynkowej,toprestiżiuznaniedlawysokichstandardówbiznesowych,etycznychispołecznych,którymikierująsięlaureacitegokonkursu.Celemkonkursujestwyróżnienieipromocjafirm,produktówiusługo czołoweji ugruntowanej pozycji rynkowej oraz innowacyjnych rozwiązań tech-nicznych, technologicznych i organizacyjnych. Konkurs wyłania liderówi pozwala lepiej wykorzystać jego atuty. Jest adresowany do Najlepszychw Polscefirm,niezależnieod ichwielkości, formyorganizacyjnej,praw-nej czy formy własności, rodzaju czy obszaru prowadzonej działalności.W konkursieLiderRynku–wodróżnieniuodinnychtegotypuprojektówwPolsce–niemazasadyuznaniowości.Wygrywanajlepszy,cogwaran-tująprzepisyregulaminukonkursu.Podstawowymikryteriamiporównaw-czymiprzyoceniezgłoszeńsą:produktywność,kreatywność,innowacyj-ność,jakośćproduktówiusług,konkurencyjność.
www.nord-nieruchomosci.pl
index-nieruchomości inwestuje w sieć myjni samochodowych
FirmaINDEX-NIERUCHOMOŚCI,jednaznajprężniejfunkcjonują-cychfirmbudowlanychnaterenieSzczecina,odlatinwestującawnie-
ruchomościkomercyjne,rozwijaskrzydłananowebranże.JejkolejnymdzieckiemjestbezdotykowamyjniasamoobsługowaCarWashproduko-wanaprzezfirmęEHRLE.6-stanowiskowyobiektstanąłnaprawobrzeżuprzyul.Gryfińskiej111.MyjnieEhrleznanesązinnowacyjnegosystemutechnologiimyciawysokościśnieniowegoopartegonamikroproszkutzw.:PowerPearlMicroPowder™.PPMPgwarantujeskutecznośćmycianawetw przypadku szczególnie uciążliwych zabrudzeń. Technologia ta jestbezpiecznadlalakierusamochodowego.ZeskutecznościijakościmyciaEhrlekorzystajątakżesalonyiserwisysamochodowe,min.:VW,Audi,PorscheiFord.
Myjnia jest całodobowa i mimo samoobsługowej formuły, kliencizawszemogąliczyćnapomocpersonelu.Dodatkowymatutemjeststano-wiskodomyciasamochodówciężarowych.Namiejscusątakże4 odku-rzacze. Wystarczy 10 zł i 10 minut, żeby auto było perfekcyjne umytei wypielęgnowane.Zapraszamy!
www.myjnia.pl
Raj dla skóry
Masażzelementamireflek-sologii uspokaja i wyci-
sza. Pozytywny wpływ masażumożna odczuć na całym ciele.Terapeuta naciskając punktyenergetyczne na stopach lubdłoniach pomaga nam pozbyćsię zmęczenia i uciążliwegobólu.
PeelingBodyCoffezziarenkawy Arabica i soli morskiej,o zapachuziółimiętytoeksklu-zywnyzabiegpielęgnacyjnydlazmęczonych stóp i dłoni. Deli-katnieścieranaskórek,głębokoodżywia skórę, daje uczucieświeżości.
Zabiegparafinowytoidealnysposóbnacodziennąpielęgnacjędłonii stóp. Oczyszczona delikatnym peelingiem skóra zostaje nawilżonai wygładzona,anastępniedziękikąpieliwparafiniechłoniedobrodziej-stwoodżywczychkremów.
www.spabaltica.pl
Regeneracja kości u dentysty
Brakujące zęby oddawnaodtwarza sięza
pomocą implantów. Jed-nak, aby leczenie implan-tologiczne było skuteczne,potrzebnajestodpowiedniailość tkanki kostnej. Jeślikośćjestzbytniskalubzbytwąska,prawidłoweumiesz-czeniewniejimplantujestniemożliwe.
Jeślikościjestzbytmało,niektórzydentyścibezradnierozkładająręce.WkliniceHAHSwtakichsytuacjach implantolodzyprzeprowadzajątzw.odbudowękościszczęki.„Preparaty,którestosujemypozwalająnaszybkąrewitalizacjęnaczyńkrwionośnychipowstanienowejstrukturykostnej.Dzięki temu umieszczamy implanty dokładnie tam, gdzie chcemy, tzn.tam,gdziesąonenajbardziejpożądanezprotetycznegopunktuwidze-nia.”,mówidrJoannaHahs-GaborskazKlinikiHAHS.
Warto pamiętać o tym, że brakujący ząb może być zmartwieniempacjentawkażdymwieku.Zupływemczasuwmiejscu,wktórymniema zęba, kość zaczyna zanikać. Dzięki procedurze regeneracji kościszczękileczenieimplantologicznejestrozwiązaniemdlaniemalkażdegopacjenta.
www.hahs.pl
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
W SKRócie
6
mamy liderów europy!
Znamy już zwycięzców gry edukacyj-nejLiderzyEuropyrealizowanejprzez
Bank Zachodni WBK S.A. Zdobywcami pierwszegomiejscazostaładrużynaz 13 LOze Szczecina, która tym samym zapewniłasobie wyjazddoBrukselipołączonyzezwie-dzaniemParlamentuEuropejskiego.DrugiemiejscezajęładrużynazGimnazjumnr3wKołobrzegu,trzeciemiejsceGimnazjumimAdolfaDługoszazRecza,aczwarteGimnazjumnr9wKoszalinie. Wrywalizacjiwzięłoudziałponad140drużynz60szkółzcałegoWojewództwaZachodniopomorskiego.CelemprojektuGraLide-rzy Europy jest edukacja młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej,a także rozpowszechnianie wiedzy z zakresu ekonomii i finansów orazpromocjaprzedsiębiorczości.Grajestciekawymnarzędziemzdobywaniawiedzyiprzyokazjisprawiamłodymludziomwielesatysfakcji.W wirtu-alnymśrodowiskumiasteuropejskichmłodzigraczeprzypomocypra-cownikówBankuZachodniegoWBKS.A.sprawdzająswojeumiejętnościmaksymalizacji oszczędności. Projekt został objęty patronatem UrzęduMarszałkowskiegoWojewództwaZachodniopomorskiego.
Nazdjęciu:WicemarszałekMarekHokwrazzDyrektords.Detalicz-nychProduktówRozliczeniowychiDepozytowychBankuZachodniegoWBKMarcinemPawłowskimwręczająnagrodydrużyniezGimnazjumimAdolfaDługoszazRecza.
www.wbk.pl
elektrownia wiatrowa windtech leśno
WLeśnieGórnymgm.Policenaukończeniujestbudowa
elektrowniwiatrowejomocy600kW. Inwestorem projektu podnazwąWindtechLeśno- techno-logiaczystejenergii jestGrzegorzBarzyk - dr Barzyk Consulting.Aktualnie projekt jest w trakcieodbiorówkońcowychioddawaniado użytku. Elektrownia w LeśnieGórnym jest pierwszą z plano-wanych przez dr Barzyk Consul-tingtegotypuinwestycji.Kolejna- planowana na rok 2011 (tymrazempodStepnicą),jestjużtakżew poważnym stadium zaawan-sowania. Warto wspomnieć, żeWindtechLeśnobędziepierwsząpolską,prywatnąelektrowniąwiatrowątakiej mocy w okolicy Szczecina (w promieniu ponad 100 km). Inwe-stycjauzyskaładofinansowanieześrodkówUniiEuropejskiejwramachEuropejskiegoFunduszuRozwojuRegionalnegowramachRegionalnegoProgramuOperacyjnegoWojewództwaZachodniopomorskiegona lata2007-2013.
www.barzyk.pl/windtech-lesno.htm
duet: dr. Gajda - dr Giesenhagenem
Pod koniec kwietniabieżącego roku na
zaproszenie firmy DensplyFriadent odbyło się spo-tkanie piętnastu czołowychstomatologów z całej Polski.Spotkanie to miało miejscekoło Frankfuru w wiodącejKlinice StomatologicznejDr Giesenhagenaspecjalizu-jącejsięwtrudnychprzypad-kachimplantologicznychiodbudowiekości.
NazdjęciuDrn.med.StanisławGajdawłaścicielPierwszejPrywat-nejKlinikiStomatologicznejzeSzczecina,specjalizującejsięwzabiegachimplantologii i stomatologii estetycznej, wraz z Dr Giesenhagenem podokonaniuudanejoperacjiodbudowykościiimplantacji.
www.dr-gajda.pl
finał projektu dGa - 7,8 tys. miejsc pracy
Wczerwcu dobiegł końca projekt szkolenio-wo-doradczy skierowany do byłych Pra-
cownikówStoczniSzczecińskaNowairealizowanyprzezDGAS.A.nazlecenieARPS.A.
16 miesięcy, ponad 100 osób zatrudnionychw projekcie, Regionalne Biura Projektu, ponad9.000spotkańzdoradcami,prawie3.500przeszko-lonychUczestników,140warsztatów–bilanspro-jektupotwierdza,najakdużąskalębyłrealizowany.
Bardzoistotnazpunktuwidzeniajakościudzielonegowsparciabyławspółpracaw regionie.Odbyło siębardzowiele spotkańze związkamizawodowymi,zwładzamilokalnymi,zinstytucjamirynkupracy,wresz-ciekilkasetspotkańzlokalnymipracodawcami.WefekcieUczestnikomProjektuzaproponowanychzostałookoło7.800miejscpracy.Pozytywnapostawa lokalnychPracodawcóworaz ichchęćnawiązaniawspółpracy,zaowocowałataklicznymimiejscamipracydlabyłychPracownikówSSN,zacoserdeczniedziękujemy.
Należypamiętać, żeprojektbyłpierwszym takimprzedsięwzięciemw PolsceodczasuzmianustrojowychwPolsce1990roku–jesttoniezwy-klecennedoświadczeniedlajegoWykonawcóworazdlainstytucji,któretegotypuprogramytworzą.
Wszystkimrazjeszczeserdeczniedziękujemyzawspółpracę.
www.dga.pl
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
W SK
Ró
cie
7
ReKLaMa
prestiż na wakacje
Muszę przyznać, że za nami pracowite sześćmiesięcy. Na naszych okładkach gościły
gwiazdydużego formatu,ażebybyłomałoprzedwakacjami postanowiliśmy dać wam specjalnywakacyjnyprezent.Płytę„SzczecinRetro”zhitamizdawnychlat.Mamnadzieję,żewastrochęwzru-szy,trochęucieszyirozśmieszy,aleprzedewszyst-kim,żebędzietegolatajednązważniejszychpozy-cji.Wspominającmuzykęzdawnychlatzaczęliśmyprzypominać sobie nasze niezapomniane imprezy i dawne szczecińskiekluby.Uwierzciemi,jestcowspominać.Sprawdźcieczypamiętacietesamelokale,któreopisaliśmy.Ktowie,możeprzezprzypadekjesteścienaktó-rymśzdjęciuz tamtychlat?Jeślinienatym,tonapewnokilkakartekdalejwKronicePrestiżu.Tymrazemniktniemożemarudzić,żewmieścienicsięniedzieje.Torekordwhistoriinaszejgazety.
Oddajemywamgazetępełnąinspirującychtematów.Jednymznichjestartykuł„Sztukapewniejszaodbanku”irozmowyzeszczecińskimikolekcjonerami.Niesamowitehistoriebardzociekawychludzi,którychsztukadosłowniepochłonęła.Wystarczyłokilkarozmówztymiludźmi,żebymsamaprzekonałasięjakfascynującyjesttenświat.Życzęwam,byścierównieżzarazilisiętymwspaniałymwirusem.
Daria Prochenka
www.eprestiz.pl
konferencja w ciekawej scenerii
StatekŁadogakojarzysięprzedewszystkim
z restauracją rosyjską.Warto jednak zapoznaćsię z całą ofertą Ładogi.Prócz tawerny, kajuthotelowych oraz letniejkawiarni na górnympokładzie istnieje moż-liwość zorganizowaniaszkolenialubkonferencjiwniedawnoodnowionejsalinadolnympokła-dziestatku.Czegomożemysiętutajspodziewać?Pomieszczenieposiadawysokiej klasy sprzęt multimedialny, a wyborna Restauracja Ładogagwarantujeprofesjonalnycatering.WprzypadkugościspozaSzczecinawygodna może okazać się możliwość noclegu w kajutach hotelowych.Saimma,botakąnazwęprzyjętodladolnegopokładu,wykorzystywanajestrównieżpodczasimprezzamkniętychlubbankietóworganizowanychprzezStatekŁadoga.
www.ladoga.pl
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
W SKRócie
8
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010 9
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
BiZneS i SZtuKa
10
Malarstwem Krzysztofa Krzywińskiego rozpoczynamy cykl pre-zentacji prac artystów polskich, które dla „Zachodniopomor-skiego przedsiębiorcy” rekomenduje Związek polskich artystów plastyków w Szczecinie.
Pragniemyaktywniewspółuczestniczyćwewzajemnymwspieraniusięświatówbiznesuisztuki.Dlaczego?Sztukamaniezwyklepozytywnywpływnawizerunekfirmy.Sztukawnosicoświęcej
dobiznesuniżtylkopromocjęlogoprzedsiębiorstwa.Tworzywizeruneki przyjaznyklimatkomu-nikacjispołecznej.Obaśrodowiskapowinnybyćświadome,żemogąwzajemnieczerpaćzeswychnajwiększychwartości.Dlategochcemy,abystronatabyłamiejscemspotkańzmalarstwemwspół-czesnymi rzeźbą.Prezentowanedziełasąnasprzedaż.
joanna skrzyniarz
ZWIĄZEK POLSKICH ARTYSTÓW PLASTYKÓW W SZCZECINIE REKOMENDUJE
Krzysztof Krzywiński, Ściana 69,2003Olejnapłótnie,50x70cmKolekcjaZPAP,cena4000zł
Rocznik ’61,absolwentobecnejASPwPozna-niu, dyplom w pracowni prof. Józefa Fliegera.Malarz,grafik,pedagog.Autorblisko30wystawindywidualnych i uczestnik wystaw zbioro-wych: Niemcy - Bamberg 2000, Festiwal Pol-skiego Malarstwa Współczesnego - Szczecin1990/1999/2000/2004/2008/2010, Francja -AspektySztukiPolskiejwCaen2009.
JegopraceznajdująsięwzbiorachwPolsceizagranicąm.in.:wNiemczech,Francji,Danii,USA,Kanadzie.
Jest niestrudzonym poszukiwaczem „praw-dziwego koloru” w sensie malarskim, stąd teżjegoobrazykipiąbarwamizewszystkimimożli-wymiichodcieniami.
Maluje fakturą, by wykorzystać w pełniwłaściwości farby olejnej. Często korzysta zeszpachli,palcówipędzlibybudowaćstrukturykolejnychwarstwnapłótnie.Stopniowonawar-stwia farbę tworząc dzięki temu zaskakująceprzestrzenie na obrazie. Forma jest niezwy-kle istotna dla malarza i najlepiej, gdy równo-waży się z przedstawianą ideą. Mistrzami dlamalarza są: Witold Wojtkiewicz (konstrukcjapostaci, kolor i narracja), Tadeusz Makowski(poetyckośćkompozycjifiguralnych)iOttoDix(deformacjapostaciwkomentarzuwydarzeń).Tworzynajczęściejcykleobrazów(odkilkudokilkudziesięciu),byzamknąćwnichswojeroz-myślaniaosprawachistotnychdlaczłowieka:
Twórczość malarska jest dla artysty poszu-kiwaniemprawdyosobieipokazaniemświatatakim, jakim go widzi. Maluje historie o tym,co zwyczajne i normalne, ulotne, i niedefi-niowalne. Faktura obrazu, bogactwo kolorów,uważność dla formy czyni malarza i grafikajednymzciekawszychwspółczesnychartystówszczecińskich.
jolanta Gramczyńska Kurator organizacyjny
XXiii Festiwalu polskiego Malarstwa Współczesnego
Szczecin 2010
www.zpap.szczecin.pl [email protected]
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
FeLieton
11
Przedsiębiorcy w Polsce każdy rok kończądwarazy.Księgowywgrudniu,gospodarczy
pod koniec czerwca. Może nie wszystkim i niedo końca, ale jednak nastrój wakacji udziela siępowszechnie.DlapracownikówiRadyPółnocnejIzbyGospodarczej czerwiec, a szczególnieGala,to zwieńczenie całorocznej pracy. W tym rokuszczególnie udane, bo pogoda, miejsce i goście
dopisali. Ale to nie koniec dobrych wieści. Pod-pisałem pod koniec czerwca, wraz z AndrzejemMartusiemumowędzierżawybudynkupoPałacuMłodzieży.ZestronySzczecinapodpiszłożyłpre-
zydent Piotr Krzystek, wypełniając w ten sposób obietnicę z początkukadencji.Wieleosiągnęliśmyprzeztrzynaście lat istnienia,alepozosta-waliśmynajwiększąwkrajuizbąbezsiedziby.Toobecnyzarządmiastadoceniłwreszcienaszewysiłkina rzecz rozwojugospodarczegomiastai regionu,imimożeprocedurybyłymozolneidługotrwałemamyfinał.Wielkie podziękowania. To zresztą nie koniec dobrych wieści. Dziękiżyczliwościjednegozbankówiinstytucjidoręczeniowej(członkówIzby),aprzedewszystkimZarządowiWojewództwa,będziemymielifunduszenaremontbudynku.Dziękujęwtymmiejscuwszystkim,którzyz wiel-kimpoświęceniem zaangażowali sięw tę sprawę.Bez ichpomocyniedalibyśmy rady. Teraz projektowanie, planowanie, prace remontowei budowlane. Bardzo liczymy na pomoc członków Izby. Bez Was niebyłobyPółnocnejIzbyGospodarczejiniebędziesiedziby.Azapółtoradodwóchlatbędziecieobsługiwaniwnieporównywalnielepszychwarun-kach,szkoleniwświetniewyposażonychsalach.Będziemymoglispotkaćsięwizbowymklubie.
na początekSzczecin dn. 21.06.2010.
dariusz więcaszek – prezes piG
przedsiębiorcy w polsce każdy rok kończą dwa razy. Księgowy w grudniu, gospodarczy pod koniec czerwca.
ZanamiwalnezgromadzeniedelegatówPIG.NiebędęPaństwazanu-dzał liczbami. Wspomnę tylko, że przez ostatnie dwanaście miesięcyodbyło się kilkadziesiąt szkoleń, warsztatów i konsultacji, w którychwzięłoudziałprawietrzytysiąceosób.Podczasprawietrzydziestuspo-tkańinformacyjnychiintegracyjnychodwiedziłonaspięćtysięcygości.Resztęmożnaprzeczytaćizobaczyćnastroniewww.izba.info.Uff,poczu-łemsięzmęczony.Kolegapowiedziałmidzisiaj-jesteśzmęczony,idźnaurlop.Prawdajakieproste?Idę,czegoiPaństwużyczę.
P.S.Wokółpolitycznazawierucha,emocje,przepychanki,wyboryzawyborami.Wieleosóbpytamniedlaczegonieangażujemysiępożadnejzestron,dlaczegoniewystawiamyswoichkandydatów,nikogooficjalnienie popieramy. Uważam, że Izba powinna być od polityki jak najdalej.Przynajmniejwobecnymjej(polityki)kształcie.Jakiekolwiekzaangażo-waniebyłobypoczątkiemkońca.Mamyjakogruparóżnepoglądypoli-tyczne i gospodarcze. W różnych warunkach prowadzimy działalność.Rada Izby, czy jej pojedynczy członkowie nie mogą być wyrazicielamiżadnejstronyscenypolitycznej.AleciekawyjestemPaństwaopinii.Jeś[email protected].
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
teMat Z oKładKi
12
JubileuszowaVWielkaGalaprzyniosłaPółnoc-nejIzbieGospodarczejpięćnowychpowodów
do dumy: nowe miejsce, nową formę, nowychgości, nowe wyzwania i nową, wyższą rangęwydarzenia. Organizatorom zależało na jeszczewiększym rozmachu organizacyjnym imprezy,podniesieniu jej jakości iprestiżu.Wiedzieli, żenie zawiodą oczekiwań setek gości. Jedyne comogłozawieść,topogoda,botegodnianadmia-stem wisiały czarne chmury. Na szczęście wie-czorem aura była, jak na zamówienie, a sukcesimprezy-gwarantowany.
Globalne kontakty
Mury Wałów Chrobrego zastąpił krajobraz 99gatunkówróżiegzotycznychdrzewwogrodzie„Różanka”. Po czerwonym dywanie prowa-dzącym na aleje ogrodu przeszło prawie 1000przedstawicieli świata biznesu, władz, samo-rządów, kultury i mediów. Wszystkich gościosobiście witał Dariusz Więcaszek, prezes PIGwrazzżoną.Obecnibylirównieżpatronihono-rowiWielkiejGali-wicemarszałekwojewódz-twaWitoldJabłońskiorazprezydentSzczecina,
11 czerwca 2010V wielka Gala północnej izby Gospodarczej
nasz powód do dumy
Mało kto wierzył w powodzenie najważniejszej imprezy północnej izby Gospodarczej. nowe miejsce wywołało falę krytyki. Goście przekraczali progi „Różanki” sceptycznie, ale chwilę później, to V Wielka Gala przekroczyła ich najśmiel-sze oczekiwania. - Znakomity pomysł! świetna organizacja! Wyjątkowy atmosfera! - mówili uczestnicy koktajlu.
W eleganckim namiocie SGi serwowano prosecco i truskawki...
Gości witał dariusz Więcaszek, prezes piG wraz z żoną. pokaz mody w stylu chopinowskim.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
teM
at Z oK
ład
Ki
13
Piotr Krzystek, którzy oficjalnie powitali gościze sceny. Dodatkowo Piotr Krzystek poin-formował o porozumieniu w sprawie zmianysiedziby PIG na jeden z budynków po PałacuMłodzieży. Mało brakowało, żeby pojawił sięi kandydatnaprezydentaRP,BronisławKomo-rowski.Mimo,żeBORprzekopałkażdyzakątekRóżanki,wostatniejchwiliodwołanojegoprzy-jazd.GościemspecjalnymbyłazatoplanowanawcześniejdelegacjazChin-uczestnicyIPolsko-Chińskiego Forum Naukowo-GospodarczegoWojewództwoZachodniopomorskieProwincjaGuangdong, współorganizowanego przez Izbę,orazprzedsiębiorcyzNiemieciFrancji.WielkaGala miała za zadanie wspierać nawiązywanieważnych w globalnej gospodarce kontaktów,z czegowieluprzedsiębiorcówskorzystało.Byłotobezwątpienianajwiększewydarzeniekultu-ralno-biznesowewpółnocnejPolsce.
deszcz nagród
Wieczór miał charakter eleganckiego koktajlu.Nawiązywał muzycznymi akcentami do RokuChopinowskiego. Na początku goście prze-
chadzali się alejami ogrodu z lampką dobregowinawdłoni.Każdąpaniądodatkowozdobiławręczonanawejściuczerwonaróża.Napowi-taniegrałZespółSzkółMuzycznychIIStopniaichórDonDiriDon,apodpergolaminagościczekało już sushi i pyszna pieczeń ze śliwką.NatomiastwdwóchprzygotowanychprzezSGIeleganckich namiotach, serwowano chłodneproseccoztruskawkami,wielkiezieloneoliwkiiświeżoparzonąkawę.Pokoncercieprowadząca
imprezę Joanna Osińska oficjalnie powitałagości, potem głos zabrał Dariusz Więcaszek,prezesPółnocnej IzbyGospodarczej, ana sce-nie posypały się nagrody. Andrzej Burkowski,PrezesZarząduSzczecińskiejEnergetykiCiepl-nej, przekazał Zespołowi Szkół Muzycznych
wojciech ciurzyński, poLnoRd:
Bywałem na wielu imprezach tego typu, Gdańsk, Kraków, Warszawa, ale Wielka Gala północnej izby jest bezkonkurencyjna.
II stopnia na ręcę Pawłowi Gorczyńskiemu,Dyrektorowi Zachodniopomorskiego Kon-kursu Pianistycznego w Szczecinie, czek sym-bolizującywsparciekulturyprzezSEC.Chwilępotem poznaliśmy zwycięzców zabawy eduka-cyjnejLiderzyEuropyrealizowanejprzezBankZachodni WBK S.A. Zdobywcami pierwszegomiejsca została drużyna z XIII LO ze Szcze-cina,któratymsamym zapewniłasobie wyjazddo Brukseli połączony ze zwiedzaniem Parla-
mentu Europejskiego. Tego wieczoru byliśmytakże świadkami odebrania Świadectwa przy-stąpienia do PIG przez firmę POLNORD SA,Natomiast Henryk Jastrzębski, prezes firmyHiperGlazur,zostałuhonorowanynajwyższymodznaczeniem, jakie przyznawane jest przez
W szerokich alejach „Różanki” bawiło się prawie 1000 przedstawicieli świata biznesu, polityki, kultury i mediów.
Stoliki w zaciszu ogrodu służyły biznesowym rozmowom.
Wicemarszałek Witold jabłoński (po prawej), patron honorowy Gali.
pod pergolami na gości czekał wykwintny catering.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
teMat Z oKładKi
14
samorządowe władze wojewódzkie. Wicema-szałek Witold Jabłoński złożył na jego ręceodznakęhonorowąZłotegoGryfa.
Naresztęgościtakżeczekałyniespodzianki.Z wizytówek wrzucanych do szklanej kuli,Joanna Osińska losowała zwycięzców nagródufundowanych przez sponsorów. W ręce zwy-cięzców trafiło np. pięć zaproszeń na zabiegiufundowane przez Baltica Wellness & SPAw Szczecinie.WpewnymmomencieRóżankawypełniła się modelkami z U-Studio wystyli-zowanymiwduchuczasówChopinowskich,cobyło efektem pracy Centrum Stylizacji Anny“Gielar” Gregorczyk. A potem szum rozmówi żartów w alejach „Różanki”, zastąpił śpiewi taniectłumu,któryzebrałsiępodsceną.Ener-getycznykoncertdałaPatrycjaMarkowska,apopółnocywystąpiłkultowyzespółDeMono.TugościeWielkiejGaliprzejęlimikrofon,boktóżnie znałby takich hitów jak „Kochać Inaczej”czy„Wszystko jestnasprzedaż”.WtymczasiehostessyrozdawałyspecjalniewydanąnaokazjęGali gazetę redagowaną zaledwie kilka godzinwcześniej.Zabawatrwaładobiałegorana.
joanna skrzyniarz fot. adam Słomski
piotr poncyljusz, inwestor nieruchomości:
to wielka niespodzianka dla mnie, że w Szczecinie jest tak wyjątkowe miejsce. impreza jest bardzo udana.
10. 11. 12.
chór don diri don pod dyrekcją dariusza dyczewskiego wystąpił na powitanie gości. patrycja Markowska tchnęła w tłum rockowego ducha...
tego wieczoru dominował szyk i elegancja.Biznesmeni z chin byli gośćmi specjalnymi Gali.
Kilka godzin wcześniej brali udział w i polsko-chińskim Forum naukowo-Gospodarczym.
Koncert zespołu de Mono.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
teM
at Z oK
ład
Ki
15
Północna Izba Gospodarcza serdecznie dziękuje sponsorom, part-nerom organizacyjnym, patronom medialnym i wszystkim pracowni-kom Izby za pomoc w realizacji V Wielkiej Gali.
stanisław Gajda, dr-Gajda Klinika Stomatologiczna:
Miałem okazję uczestniczyć we wszystkich pięciu edycjach Wielkiej Gali. jestem pod wrażeniem jej nowej twarzy. nie tylko dorównuje poprzednim, co jeszcze je przerasta.
Wielu krytycznych uwag wysłuchałem przed tegoroczną Galą PółnocnejIzbyGospodarczej.Uwagidotyczyłymiejscaisposobuorganizacji,tzn.
nieprzydzieleniukażdemuzuczestnikówokreślonegomiejscasiedzącego.Ztymwiększąsatysfakcjąwysłuchałemjeszczewczasie imprezypozytywnychopiniitychsamychosób,któremiałytakwielewątpliwości.JasamuważamtegorocznąGalę za jedną z najbardziej udanych. Zadecydowało miejsce, pogoda, cate-ringioczywiścieartyści.Aleteżuczestnicy,którzycorazbardziejwczuwająsięw atmosferęimprezywymagającejodpowiednichstrojówiodświętności.
Towychodzinaprawdęcoraz lepiej.Taknaprawdęciesząrównież tenawetkrytycznekomentarzeprzedipoGali,botooznacza,żestałasięonawciąguminionychpięciulatważnymwydarzeniemwżyciumiasta,jestnasząfirmowąimprezą. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, jak wielkie jest to przedsięwzięcieorganizacyjne dla niewielkiego zespołu pracowników Izby. Dlatego dziękującuczestnikomisponsorom,bezktórychtoprzedsięwzięcieniedoszłobydoskutku,szczególnewyrazypodziwuipodziękowaniaskładampracownikombiuraIzby.Czyktośnp.wie,żewprzeddzieńtegorocznejGaliMariuszWożniak,dyrektorspółkiMediaotrzymałwiadomość,żescena,któramiałastanąćnaGaliutopiłasięwpowodzinapołudniuPolski?Wciągukilkugodzintrzebabyłoposzukaćnowej,wolnejisprowadzićjądoSzczecina.Sprawaniebyłałatwa,boscenamiałazupełnienietypowewymiary.ZdenerwowanyWojciechBrażuk,jeszczeogodzi-niesiedemnastejotrzymałkomunikatbiuraprognozinformujący,żenaSzczecinidziepięćgwałtownychburz.WostatniejchwiliskręciłynaGoleniówiStargardi tamdokonałydziełazniszczenia.Jakzwykleitymrazemsięudało.
komentaRz: daRiuSZ WięcaSZeK, pReZeS piG
dariusz Więcaszek - prezes piG
RapoRt północnej iZBY GoSpodaRcZej
16 zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
choć konstytucja nie daje pre-zydentowi dużego wpływu na politykę gospodarczą państwa, to ma on w ręku potężną broń - weto. dlatego zapytaliśmy przedsiębiorców, polityków oraz specjalistów, który z kandyda-tów na prezydenta Rp byłby naj-lepszy dla interesów gospodar-czych polski i regionu zachod-niopomorskiego.
prezydent Rp na miarę regionuRapoRt piG
Wskrzesza stocznię. przyciąga inwestorów. jest ponadpartyjny.
Obserwując kampanięprezydencką odnieśli-
śmyniepokojącewrażenie,żedla kandydatów gospodarkajestnieważna.Podejrzewamy,że Bill Clinton łapał się zagłowęikrzyczałw upomnie-niu: „Gospodarka, głupcze!”(pod tym hasłem wygrałwybory prezydenckie 92’w USA).AprzecieżdohasłaClintonamoglibyśmyśmiałodorzucić: „Euro, podatki,prywatyzacja, biurokracja,głupcze”... Mimo to zachod-niopomorscy przedsiębiorcylicząnawsparcieprzyszłegoPrezydentaRP,takdla przemysłu stoczniowego, inicjatyw lokal-nych, poprawy wizerunku regionu, promocjiSzczecina, jak i obniżki podatku dla firm CITorazeliminacjibiurokratycznychograniczeń.
Poza zaangażowaniem w sprawy regionu,niezwykleważnaokazujesięosobowośćkandy-data. Przedsiębiorcy liczą na bezkonfliktowośćprzyszłegoprezydentaorazjegoponadpartyjnąpostawę.TymwygrywaBronisławKomorowski,który prowadzi kampanię pod hasłem „Zgodabuduje”. Dla podtrzymania nastroju przyjaźniponad podziałami, kandydat przybył na wiecw Szczecinie(11czerwca)przydźwiękachprze-bojuirlandzkiejgrupyU2„One”(„onelove,onelife” - „jedna miłość, jedno życie”) i przywiózłdokumenty dotyczące utworzenia AkademiiSztuki i przekształcenia Pomorskiej AkademiiMedycznejw PomorskiUniwersytetMedyczny.
Zwolennicy Jarosława Kaczyńskiego wska-zują na jego zaangażowanie w sprawę gazo-
portu w Świnoujściu i poparcie dla budowytuneluw tymmieście.Podkreślająteż,żekiedyKaczyńskistałnaczelerząduRP,Polskanoto-wałabardzokorzystnewskaźnikigospodarcze.
Grzegorz Napieralski otrzymał wiele słówwsparcia, ale żadnego głosu poparcia. JegoszczecińskiekorzeniemogłybybyćgwarantempromocjiregionuwPolsceinaświecie,aleniktnie dawał mu szans na zwycięstwo. Oddaniegłosu na Napieralskiego oznaczało dla bada-nychstratęgłosu.
Przedsiębiorcywogóleniebralipoduwagępozostałych kandydatów, aż 16 proc. zdecy-dowała się nie zagłosować, bo nie znajdujew stawcekandydatagodnegopoparcia.
Magazyn oddawaliśmy do druku, chwilęprzed4 lipca, czyli II turąwyborówprezydenc-kich. Dziś znamy już zwycięzcę. Ale na prezy-dencie i jego postawie wobec wyzwań polskiejgospodarki poznamy się dopiero na przestrzenilat. Czy będzie prezydentem na miarę Polskii naszegoregionu?„ZP”obiecujesięmubacznieprzyglądać.
js
idealny pRezydent:
ponadpartyjnybezkonfliktowyzaangażowany
konsekwentnyreprezentatywny
wspiera lokalne inicjatywyświeci przykładem
inspiruje
fot. Marcin Bielecki
frekwencja i tury wyborów prezydenckich: Zachodniopomorskie: 52,50
Szczecin: 59,34polska: 54,94
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
Ra
poRt p
iG
17
JarosławKaczyński jestprawdziwymmężemstanu.Zdaje sobie sprawę, że jeśliwygrawybory będzie całkowicie odpowiedzialny za Polskę. Podejmie się tego wyzwania
z wielkimzaangażowaniem.Zresztądoskonalewiemy,żecałeżyciepoświęciłdlakraju,zawodoweiosobiste.Wiedział,żezałożenierodzinymożemuwtymprzeszkodzić,będziedodatkowymobciążeniem.Dlategonatosięniezdecydował.Przypomi-nam,żewokresiejegorządówitylkowtedyobniżonoprzedsiębiorcompodatki.Wtymczasiewidaćbyło,żewojewództwozachodniopomorskiejestwPolsce.Lokalizacjagazoportu,AkademiaSztuki,drogaS3-towszystkojegozasługi.Pracenadtymwszystkimrozpoczęłysięzajegokadencji.Wcześniejbyliśmyperyferiami,któryminiktniechciałsięzajmować.Dlaniegowojewództwozachodniopomorskie i nasz związek z morzem jest priorytetem. Będziez pewnościąwtoinwestował.
Bronisław Komorowski jest prawdziwym patriotą. Człowiekiem,którycałeżyciebyłwopozycji.Marodzinne tradycjeniepodle-
głościowe.ByłMinistremObronyNarodowej.Towszystkojużświad-czyotym,żejestosobąkompetentnąi maogromnedoświadczenienaszczeblu międzynarodowym. Pamiętajmy też, że jest od lat związanyz morzemiprzeztobędziemógłpomócnaszemuregionowi.Wiedosko-nale,jakiecałyregion,łączniezeSzczecinem,mamożliwościimożnatowykorzystać.Terazdlanasjednąznajważniejszychsprawjestprzemysłstoczniowy.Wydajemisię,żemożemiećondużywpływnato,czycośw tejkwestiiruszysięwSzczecinie.
dLacZeGo ich KandYdat jeSt najLepSZY?
małgorzata jacyna-witt
- piS
bazyli baran - po
BronisławKomorowskiwmojejoceniejestnajlepszymkandydatemzcałejstawki. To polityk z ogromną wiedzą i doświadczeniem, świadczy o tym
wieleczynników.Zarównojegopolitycznaprzeszłość,jakiteraźniejszedziałaniapokazują,żejestczłowiekiemkompromisu.Nielubikonfliktów,dokażdegozadaniapodchodziznajwiększądokładnością izaangażowaniem.Czymożepomócwroz-wojugospodarczymnaszegoregionu?Zdecydowanie.ŚwietnieznaSzczecin,wszyst-kie jego słabe i mocne strony, bowiem często odwiedza tu swoich bliskich. To jestkolejnypowódprzemawiającyzatym,żesprawynaszegomiastaorazregionuniebędąmuz pewnościąobojętne.Jestemprzekonany,żepełniącrolę„głowypaństwa”nadalbędziewielkimprzyjacielemSzczecina.
opinia pReZYdenta SZcZecina
piotr krzystek prezydent Szczecina
fot.
Mar
cin
Biel
ecki
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
RapoRt północnej iZBY GoSpodaRcZej
18
ocZeKiWania pRZedSięBioRcóW
Prezydent powinien być obiektywny i ponad-partyjny. Jest reprezentantem całego narodu,nie tylko określonej grupy ludzi. Musi być teżkonsekwentnywswoimdziałaniu.WSzczeciniei naszymwojewództwiepowinienprzyczynićsiędopobudzeniagospodarki.Bardzobymchciała,żebyponownieruszyłnaszprzemysłstoczniowy.Ta gałąź gospodarki podkreślałaby naszą nad-morskość.Mimoże,odpowiedzialnośćzapobu-dzenienaszejgospodarkileżyprzedewszystkimna władzach lokalnych, to potrzebuje równieżpomocyrząduinowegoprezydenta.Prezydentmógłby także wesprzeć regionalne inicjatywy,jak na przykład szczecińskie Floating Garden
2050,którewymagajązaangażowaniawyższegoszczebla.Wiem jużnakogooddamswójgłosichciałabym,abymójkandydatSzczecinowirów-nocześnieipomagałinieprzeszkadzał.
Cechy pożądane: Obiektywny, ponadpartyjny, konsekwentny,wspieralokalne,kluczoweinicjatywy
Zdecydowanie mam już swój typ. Nie będęukrywał, że zamierzam głosować na Broni-sława Komorowskiego z Platformy Obywatel-skiej.Prezydentniepowiniendoprowadzaćdożadnych międzypartyjnych „bitek”. Nie możeteż często wetować sensownych i potrzebnychustaw,ottak–dlazasady.Szczecińskimkandy-datem był Grzegorz Napieralski, zawsze pod-kreślał przywiązanie do miasta i do regionu.PrzegrałwIturze.Zresztąniewiem,czybyłbyodpowiednią osobą na odpowiednim miejscu.Przyszłyprezydentmusizdecydowaniebardziej
angażowaćsięwutrzymywaniedobrychstosunkówmiędzynarodowych.PowinienbudowaćlepszywizerunekPolskinaświecie.Walczyćośrodki,którewciążmożemyzdobywaćz różnychźródeł-tymsamymodciążyłbyinaszebudżety.
Cechy pożądane: Reprezentatywny,bezkonfliktowy,zdużymzaanga-żowaniem,ponadpartyjny
piotr przepłata z firmy polmotor
Renata olejnik z firmy Sec – Szczecińska
energetyka cieplna
Odnowegoprezydentaoczekujęprzedewszyst-kim wykorzystania atrybutów naszego regionutj. bliskość Berlina, pasa nadmorskiego, lotni-ska. Powinien wspierać rozwój nowych kon-taktów międzynarodowych i z determinacjąprzekonywać inwestorów do nowych inwesty-cji w regionie. Polacy muszą być świadomi, żeobecniewykorzystująniewielkiprocentswoichmożliwościiumiejętności.PrezydentpowinienPolakom ten fakt uświadamiać i być przykła-dem,żemożna“więcej”.Polskajakinaszregionpotrzebuje stałego rozwoju, otwartości dlaprzedsiębiorców, wspierania trafnych inicjatywbiznesowych i wdrażania nowoczesnych syste-
mów zarządzania.Prezydent powinienbyćwsparciemdlapowyższychwyzwań.MusiPolakówinspirowaćdonowychdziałań,świecićprzykła-dem,żesukceszaczynasięodpracynadsamymsobą.
Cechy pożądane:InspirujePolakówdonowychwyzwań,utrzymujedobrestosunkimiędzynarodowe,rozmawiazinwestorami,świeciprzy-kłademdlainnychrodaków
patryk litwiniuk z firmy Litwiniuk
property nieruchomości w
polsce i na świecie
Osoba, która zostanie prezydentem nie możebyć konfliktowa. Musi posiadać umiejętnośćwspółpracy z ludźmi. Do każdej sprawy wagipaństwowej powinna podchodzić od stronydyplomatycznej. Chęć generowania kolejnychkonfliktów, chociażby pomiędzy partiami, jużprzekreślakandydata.Czyktóryśzcałejstawkimożecośzrobićdlanaszegoregionu?Wydajemisię,żeskoroGrzegorzNapieralskistądsięwywo-dzi,naszelosyniebędąmuobojętne.Maprze-cież tutaj rodzinę, przyjaciół. Ale powiedzmysobie szczerze, każdy, kto wygra - jeśli będzie
miałochotętozobaczypotrzebyimożliwościnaszegoregionu.Powinniwciążtoprzypominaćpolitycyzwojewództwazachodniopomorskiego.Zpewnościąbędzietoczynnikiemmotywującymidziałającymkutemu,bywreszciezaczęłodziaćsięcośpozytywnego,chociażbywSzczecinie.
Cechy pożądane: Umiejętność współpracy, umiejętności dyploma-tyczne,chęćpoświęceniasiędlakraju
tomasz zając z firmy
Media Brothers
Wynik anonimowego głosowania
50 przedsiębiorców:
30 opowiedziało się po stronie bronisława komorowskiego13 zdecydowało, że zagłosuje na jarosława kaczyńskiego
7 nie pójdzie na wybory
oFicjaLne WYniKii tury wyborów prezydenckich
49,9548,52
bron
isła
w k
omor
owsk
i
bron
isła
w k
omor
owsk
i
jaro
sław
kac
zyńs
ki
jaro
sław
kac
zyńs
ki
ZachodniopoMoRSKie SZcZecin0
10
20
30
40
50
27,0524,95
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
Ra
poRt p
iG
19
Prezydent jest reprezentantem wszystkichPolaków. Ma szereg instrumentów, którymimoże i oczywiście powinien się posługiwać.Posiada m.in. możliwość wetowania ustaw,albo bezpośrednio, albo za pośrednictwempartii,z którejsięwywodzi.Jeślichodziosferęgospodarcząmógłbywspieraćprzedsiębiorców,upraszczającsystempodatkowy.Poprzezorgankonsultacyjny, jaki posiada może też być gło-sem dyskusji nad kształtem budżetu i politykimakroekonomicznej.
Dla naszego regionu może być mediatoremw sprawach procesów prywatyzacyjnych - o ilesąkorzystne.Poprzezswoichdoradcówpowinienbyćwtejsprawiegłosemrozsądku,hamowaćjelubwspierać.Prezydentmożerównieżpowrócićdo dyskusji nad przyszłością i sensem istnieniaoraz odrodzenia w naszym mieście przemysłu
stoczniowego.Jednymsłowemnajważniejszajestjegorolakonsultacyjna,wspieranapoprzezodpowiedniodobraneradyeksperckie.
Zastanówmysię,ktowygrawybory.Wsondażachzauważamy,żeist-nieje około 10-procentowa przewaga Bronisława Komorowskiego nadJarosławemKaczyńskim.Ichkampaniedotycząwyłączniesferywartości,liczysięwnichtylkopatentnawspólnotęnarodową.Małojestkonkre-tów,ate,któresiępojawiająwniewielkimstopniudotycząprzedsiębior-ców.Jeślijużpadająjakieśhasła–sąbardzoogólnikowe.
Teraz pytanie: kto zagra bardziej na emocjach? Nie przekreślałbymszansKaczyńskiego.Dlamniewcaleniejestoczywiste,żeprzegra.Pewnejest,żeróżnicewjednączywdrugąstronębędąbardzoniewielkie.Obiepartie,oczywiściewwiększymstopniuPrawoiSprawiedliwość,tąkam-panią pracują już na konto wyborów samorządowych i parlamentar-nych.WichprzypadkuwgręwchodziteżnawiązaniekoalicjizPSL,naktórąuważamPiSjestskazana.TakiukładzSLD,przedewszystkimzewzględówideologicznych,niejestmożliwy.Platformanatomiastwalczyo monopolwładzy.
Kampaniawyborczabyławymuszonaprzezkon-kretną sytuację, tragedię smoleńską. Po śmierciLecha Kaczyńskiego wybory musiały zostaćprzyspieszone.Wpoprzednichlatachbyłozdecy-dowaniewięcejnieprzyjemnychsytuacji,z wypo-wiedzi kandydatów płynęło więcej jadu i złośli-wości. Tym razem zdawali sobie sprawę z tego,żetoniewypadaijedyniemożezaszkodzić,anieprzynieść imsukces.W2010rokumieliśmydoczynieniaz kampaniąmerytoryczną,niekoniecz-nienastawionąnazwalczanieprzeciwnika.Widać
wniejbyłobardziejBronisławaKomorowskiego. JarosławKaczyński jestw żałobiepobraciebliźniaku,ztegopowodubyłbardziejstonowany.
Komorowski był zdecydowanie bardziej publiczny. Zdobył i wciążzdobywa zaufanie mieszkańców dużych miast oraz ludzi z wyższymwykształceniem.
NaJarosławaKaczyńskiegozagłosowaliprzedewszystkimmieszkańcyzewschodnichregionówkraju.Jegogłównymelektoratemsąludziez niż-szymwykształceniem.Toteżpotężnagrupa,któramożewszystkozmienić.
Zasadajesttaka,żejeżeliktośposiadaogromnąkulturępolityczną-wygrywa.Pamiętajmyjednak,żekampaniemajątodosiebie,żewynikmoże się zmienić w ciągu dwóch, trzech tygodni. Poprzednie wyborypokazały,żeniczegoniemożnabyćpewnym.
GRa na eMocjach, BRaK KonKRetóW WYGRa KuLtuRa poLitYcZna
KieRujMY Się RoZSądKieM
dr krzysztof kowalczyk,
adiunkt w instytucie politologii i europe-istyki uniwersytetu Szczecińskiego oraz
prezes szczecińskiego oddziału polskiego towarzystwa nauk
politycznych
jacek leoński, socjolog
W pierwszej turze, szczególnie na samympoczątku kampanii wydawało się, że będzieona spokojniejsza niż poprzednie. BronisławKomorowski „wyszedł” do wyborców, chęt-nie z nimi się spotykał, rozmawiał. Wzbudzałsympatię i zdobył poparcie wśród najbardziejpopularnych i szanowanych osób ze światafilmu, muzyki, polityki. Zaliczył kilka pomy-łek merytorycznych, które później bezlitośniewykorzystywałsztabgłównegooponenta–Jaro-sławaKaczyńskiego.Tennatomiastpokatastro-
fiesmoleńskiejzniknąłnakilkatygodnizżyciapublicznego.InformacjinatematprezesaPiSdostarczalinamjegopartyjnikoledzy.Najczęściejdotyczyłyoneosobistychhistorii,mocnodziałającychnauczuciawybor-ców,wzbudzającychlitość.Imbliżejwyborów–tymchętniejzacząłsiępojawiaćwprasieitelewizji,jeździłnapodtopionetereny,naglezapałałmiłościądoRosjan.Zupełniezmieniłswójwizerunek–czynapotrzebykampanii? Jakwidaćmetoda JarosławaKaczyńskiegobyłazdecydowa-nieskuteczniejsza.RóżnicawilościgłosówpopierwszejturzewyborówmiędzynimaKomorowskimbardzostopniała.4lipcazdecydowaliśmy,czyjezachowanieiobietnicenasbardziejprzekonują.Mamnadzieję,żekierowaliśmysięrozsądkiemimyśląoprzyszłości.
autor Raportu: andrzej kus
andrzej kus, dziennikarz
Mówi się o „kryzysie długupublicznego” krajów wyso-
korozwiniętych. Znamienny jestprzykład Japonii, która po kryzy-sienarynkunieruchomości jużodwielu lat nie może odzyskać daw-nej dynamiki rozwoju. Szacuje się,że spłataogromnegodługu Japoniimoże zająć 74 lata. Włochy będąpotrzebowałynato50lat.Zadłuże-nieUSAiWielkiejBrytaniiprzerażanawet największych optymistów,a niedawne zawirowania związanezzapaściąfinansówwGrecjimogąbyć dopiero początkiem znaczniewiększych problemów. Co gorsza,pojawiają się oznaki „przegrzania”gospodarkichińskiej,którejdynamicznyrozwójbył przez kilka ostatnich lat źródłem optymi-zmu inwestorów na całym świecie. Mówi sięo chińskiej „bańce” na rynku nieruchomości.„Bańce”,którazaczynapękać,comocnoniepo-koinawetzawszetwardychzdawałobysięprzy-wódcówPaństwaŚrodka.
CzołowekrajeUEanalizująróżnescenariu-szerozwojusytuacjigospodarczejwstrefieeuro.Pojawiłasięrealnaobawa,żestrefaeuro„pęk-nie” ipojawisięstrefapogłębionejwspółpracywdziedziniemonetarnej.Okazujesię,żeFran-cja,Niemcy,Austria,Belgia,Holandia,Luksem-burgiFinlandia,napodstawieobowiązującychtraktatów,mogąpowołaćstrefęsupereuro,pozaktórąpozostałybyHiszpania,Włochy,Portuga-
liaiGrecja.Strefasupereuroustabili-zowałabysytuacjęfinansowąkrajówPółnocy, dając szansę krajom Połu-dnianazdewaluowaniestaregoeuro,copoprawiłobykonkurencyjnośćichgospodarek.
Wspomniane rozwiązanie majednak liczne wady. Częściowo zni-welowanezostanąkorzyścizwiązanez eliminacją ryzyka walutowego.Wstrzymany, a nawet cofnięty,będzieprocesintegracjieuropejskiej.Utrudnione będzie również wejściedostrefysupereurodlanowychkan-dydatów, m.in. Polski. Oczywiściescenariusz powstania strefy pogłę-bionej współpracy monetarnej jest
jednymwwielu.Trudnoobecnieprzewidziećcosięwydarzywnajbliższejprzyszłości.Swoistymtestem trwałości strefy euro będzie jesiennapróbasprzedażyhiszpańskichobligacjiowarto-ści67mldeuro.Panikanarynkachfinansowychmogłaby wówczas oznaczać bardzo poważneproblemy,bowiemzuwaginaskalędługuHisz-
paniiwariantgreckipolegającynawykupieniudługuprzezkrajestrefyeuroniewchodziwgrę.
Inny scenariusz, prawdopodobnie jeszczegorszy,mógłbysprowadzićsiędorezygnacjizewspólnej waluty. Coraz częściej mówią o tymmieszkańcy krajów o tradycyjnie stabilnychprzedutworzeniemeurowalutach.Mogłobytooznaczaćpowrótmarkiniemieckiejczyfrancu-skiegofranka.Scenariusztenwydajesięobecnie
bardzomałoprawdopodobny.Alezapaśćfinan-sówwiększej liczbykrajówstrefyeuro ipresjaze strony zniecierpliwionych wyborców mogąskłonić rządzących w najbardziej zdyscyplino-wanychkrajacheurolandudoprzyjęciarozwią-zań,októrychdoniedawnanikomusięnawetnieśniło.
O niepewności i niestabilności rynkówświadczy również zachowanie banków. Sto-sowana na dużą skalę sekurytyzacja aktywówczęstozaciemniaichrzeczywistąsytuacjęfinan-sową.Sekurytyzacjaaktywów,czyliemitowaniepapierów wartościowych głównie w oparciuo portfele wierzytelności hipotecznych, jestpopularnątechniką„uwalniania”zamrożonychśrodków finansowych przez banki i instytucjefinansowe działające na rynkach finansowaniamieszkalnictwa.Najprościejmówiąc,toinstru-ment pozwalający instytucjom finansowympozyskiwać kapitał do finansowania bieżącejdziałalnościijednocześniezarządzaćryzykiemfinansowym.Wprzypadkuwierzytelnościhipo-tecznychsekurytyzacjajestprocesem,w którymzapomocą tzw.MBS(MortgageBackedSecu-rities – dłużnych papierów zabezpieczonych)zamienia się niepłynne, zindywidualizowaneaktywa, bez przeprowadzania oceny ratingo-wej, w aktywa finansowe o wysokim stopniupłynności i relatywnieniskimryzyku,oferująckonkurencyjne stopy zwrotu. Obecnie wiele
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
GoSpodaRKa
20
Gospodarkę światową gubi chciwość
dr hab. prof. us dariusz zarzecki
doradztwo ekonomiczne
dariusz Zarzecki www.zarzecki.pl
dariusz.zarzecki @zarzecki.pl
największym problemem gospodarki światowej jest zadłużenie czołowych krajów świata. uSa, Wielka Brytania, japonia, kraje strefy euro – te potęgi gospodarcze uginają się pod ciężarem wiel-kich długów. „prowadzimy styl życia na poziomie Lexusa, z budżetem na poziomie hondy” - analizę sytuacji na rynkach finansowych świata i polski przygotował profesor dariusz Zarzecki, uniwersytet Szczeciński.
Kto StRaci?
trudne czasy czekają rynek nieru-chomości, kooperantów producen-tów środków transportu, przemysł chemiczny, przemysł drzewny, stocznie remontowe, producentów konstrukcji stalowych.
Kto ZYSKa W najBLiżSZYch MieSiącach?
dobre perspektywy mają takie sektory jak energetyka, usługi finansowe, budownictwo, przemysł spożywczy, prywatne usługi medyczne.
tychniepłynnych,zindywidualizowanychakty-wówstanowiportfeleobardzoniskiej jakości,aichwycenanieodzwierciedlaichrzeczywistejwartości.
Pasywa banków mają w dużej mierze cha-rakterkrótkoterminowychźródełfinansowania,wykorzystywanychczęstodofinansowaniakre-dytów hipotecznych. Struktura aktywów ban-kówjestniedopasowanadostrukturypasywów.Innymi słowy, mamy do czynienia z niedopa-sowaniem terminów zapadalności długoter-minowych aktywów i pasywów. W przypadkubanków w Polsce występuje znowu problemzarównoryzykastopyprocentowejjakiryzykakursowego. Zdecydowanie zbyt duże kwotyzostałypożyczonewwalutachobcych–weuro,frankach i dolarach. Moim zdaniem, ryzykoz tego powodu jest bardzo duże i zdecydowa-nie optuję za zakazem udzielania tego rodzajukredytów,gdyżzagrażająonestabilnościcałegosystemu finansowego państwa. A sytuacja jestnaprawdę poważna, bowiem według danychz Krajowego Rejestru Długów wartość nieure-gulowanychwterminienależnościwynosiłanakoniecmarca2010prawie90mldzł.Największyproblemzniespłacanymidługamimająbanki.
Skąd wzięły się problemy gospodarcze naj-bogatszych krajów świata? Oczywiście odpo-wiedź nie jest prosta. Wydaje się jednak, żemożna powiedzieć o zgubnych skutkach chci-wości.Inwestorzyoczekiwalibardzowysokich,coraz wyższych stóp zwrotu ze swoich inwe-stycji, bez oglądania się na wynikające z nichryzyko.Zwykliludziechcielikonsumowaćcorazwięcej, żyjąc coraz bardziej na kredyt. Trafniestan życia zachodnich społeczeństw, głów-nie amerykańskiego, określił Robert Goulder,znanyamerykańskianalitykpodatkowy.Stwier-dził on, że „prowadziliśmy styl życia na miaręLexusa,posiadającbudżetnapoziomieHondy.W swym wygodnictwie polegającym na prze-rzucaniu odpowiedzialności za nasze życie na
państwozaszliśmyzadaleko.Niestety,popełni-liśmytakżedrugigrzech:wydawaliśmyzadużo,przepuszczającnazakupachpożyczonepienią-dze”.Polakównaszczęścietenproblemjeszczetak mocno nie dotknął. Podążamy jednak złądrogą. Poważna i głęboka reforma finansówpublicznychjestciągleprzednami.Niepodjętojejwdobrychczasachkilkalattemu,gdydziękisprzyjającej koniunkturze gospodarka rozwi-jała się w dobrym tempie. Obecnie każde cię-cie w budżecie będzie napotykało na znaczniewiększyopórspołeczny.
W przyszłym roku budżet państwa zosta-nie poważnie obciążony skutkami tegorocz-nej powodzi. Powódź nieuchronnie spowolniograniczaniedeficytusektorafinansówpublicz-nych, który jak się oczekuje spadnie z 6,9%PKBw 2010do5,9%w2011.Łącznewydatkizwiązanezusuwaniemskutkówpowodziniesąjeszczeznane,aleprawdopodobnieprzekroczą10 mldzł.Tymczasemwprzyszłymrokuwej-
dziewżycie regułaograniczającawydatkipań-stwa. Całość wydatków budżetowych będziemogławzrosnąćoinflacjępowiększonąo 1 pktprocentowy.Zakładając,żeprzyszłorocznainfla-cja wyniesie 2,4%, całość wydatków budżeto-wych w 2011 roku mogłaby wzrosnąć o 3,4%,czylizaledwie10,5mldzł.Awięcmimopokaź-nych transferów funduszy z UE i stosunkowodobrych na tle innych państw Europy i świata,rok 2011 może być dla Polski bardzo trudny.Trudności będą tym większe, im gorzej będziesiędziałowUSA,UEiwAzji.Wkrótkimiśred-nimhoryzonciekoniecznebędądoraźne izde-cydowane działania w sferze finansów publicz-nych,natomiastwdługimpotrzebnajestswoistazmiana podejścia do gospodarki: powrót doźródełbogactwa,którymisąkapitałipraca.Obatezasobypowinnybyćjednakużywaneracjonal-nie,zuwzględnieniemryzyka,aniestawianenaszaliwpogonizakosmicznymizyskami.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
Go
Spod
aR
Ka
21
jaK oSZcZędZać, W co inWeStoWać?
cZeGo uniKać?
W zależności od wieku inwestora i nastawienia do ryzyka. Młodsi mogą więcej zaryzykować i odważniej inwestować na rynku akcji. Starsi powinni zachować większą ostrożność i dominującą część środków inwestować w bezpieczne instrumenty, np. obligacje i lokaty bankowe. im większa skłonność do ryzyka (a więc i akceptacja dla większej poten-cjalnej straty), tym więcej można zainwestować w akcje i inne instrumenty o dużym ryzyku. obecne ceny akcji w polsce są stosunkowo wysokie. ale po większej korekcie zakup akcji może okazać się trafną inwestycją. Warto zainteresować się również zakupem akcji w ramach emisji prywatnych spółek, które są później notowane na rynku newconnect. uzyskiwane tutaj stopy zwrotu mogą być bardzo atrakcyjne, aczkolwiek ryzyko poniesienia straty jest bardzo wysokie.
należy unikać inwestycji w instrumenty, których nie rozumiemy. przykładem były katastrofalne decyzje wielu spółek o wystawieniu opcji jako przeciwwagi dla opcji nabywanych. Firmy przekonywano, że nabywane opcje to tzw. opcje zero kosztowe. W rzeczywistości narażały się na ogromne ryzyko, co było faktyczną ceną za opcję otrzymywaną od banku.unikać należy także takich instrumentów, których stopę zwrotu trudno ocenić i zwe-ryfikować. przykładem są różne polisy ubezpieczeniowe połączone z funduszem inwe-stycyjnym. Lepszym rozwiązaniem jest rozdzielenie tych inwestycji: oddzielny zakup polisy i udziałów w funduszu inwestycyjnym.odradzam także spekulowanie walutami. przewidywanie kursów walut jest bowiem bardzo trudne i obarczone dużym ryzykiem. potencjalne straty mogą więc być bardzo znaczące.Z całą pewnością należy unikać życia ponad stan, nadmiernego zadłużania się i podej-mowania nieroztropnych decyzji inwestycyjnych pod wpływem emocji, agresywnych kampanii marketingowych, pozornych przecen i promocji itp. powinniśmy być homo economicus.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
GoSpodaRKa
22
Wregionie mamy menadżerów, którzy sąjużekspertamiwpodbijaniuzagranicz-
nych rynków. Zaangażowanie finansowe ichfirm w wymianie handlowej z zagranicznymipartneramijestnatyleduże,żeczęstodecydujeo wynikufinansowymprzedsiębiorstwa.
jak zaistnieć na rynkach zagranicznych?
–Trzebamiećodpowiedniejjakościprodukt–towarlubusługę,zktórąjesteśmywstaniekon-kurowaćnarynkachzagranicznych,towarunekpodstawowy – mówi Zbigniew Nagay, prezesfirmyRadex.–Trzebadysponowaćalboproduk-temwysokiejjakości,albozaawansowanątech-nologiąlubczymś,cojesttrudniejszedozdoby-cianadanymrynku.Dodatkowymatutemjestoczywiściecena,jeślito,cooferujemyjestdobre,adodatkowojeszczetańszeodpropozycjikon-kurencji,jestszansanasukces–dodaje.Dlajegofirmy specjalizującej się w produkcji urządzeńi technologiidlaprzemysłuspożywczegoiprze-twórczego,takimeksportowym„przebojem”sącentralnesystemymyjące.–Generalniewtegorodzaju technologiach nie mamy konkurencjipoza kilkoma producentami z Danii – mówiprezesRadexu.Firmastarasięostatniorozwi-jać sprzedaż na rynkach wschodnich. Podczasgiełdy kooperacyjnej towarzyszącej I Polsko-Chińskiemu Forum Gospodarczemu, zorgani-zowanemu przez Północną Izbę Gospodarczą,przedsiębiorca rozmawiał również o możliwo-ściachwspółpracyzchińskimbiznesem.
działanie długofalowe
– Aby podbić zagraniczne rynki trzeba miećsprecyzowane cele i dążyć do ich realizacji –uważaPiotrTomaszewicz,prezesfirmyToma-szewicz Development. – Trzeba się przy tymtrochępostarać,niezrażaćsięniepowodzeniamii działaćdługofalowo.Nienależymyślećwyłącz-nieo szybkimzysku–mówiPiotrTomaszewicz.Oczywiścietrudnowyobrazićsobie,abypolskiefirmyz branżybudowlanejmogłypodbićrynekchiński(zracjikosztów),opłacalnejestzwróce-nie się na rynek niemiecki lub skandynawski.Nawiązanie współpracy z firmami chińskimii import ichmateriałówbudowlanychtonato-miast rozwiązanie jak najbardziej racjonalne.– Jakość ichmateriałówi stosowanetechnolo-gie nie odbiegają od najlepszych standardówświatowych,sąnanajwyższympoziomie.Tocojestaktualnieważnedlafunkcjonowaniamojejfirmy to możliwość zdobycia właśnie wysokiejjakościmateriałów,któretrudnokupićwPolsce.Jeślizaśchodzionaszeksportnarynkizagra-niczneto,opróczusługnawysokimpoziomie,możemyzaoferowaćniektórezwyrobówślusar-skich stosowanych w budownictwie. Elementyprecyzyjne wykonane ze stali szlachetnych,które powstają w naszych kuźniach, rzeczynietypowe,artystyczneiniepowtarzalnesąbyćmożedrogie,aleznajdują swoichnabywców–mówiPiotrTomaszewicz.
wyjazdy biznesowe
Przedsiębiorcy przyznają, że aby zaistnieć nazagranicznych rynkach trzeba się tam pokazać,uczestniczyć w targach i różnego rodzaju spo-tkaniach,wtymtakżewwyjazdachorganizowa-nych przez samorządy regionalne i organizacjeprzedsiębiorców. Dość powszechną praktykąstaje się finansowanie wyjazdów np. polskichprzedsiębiorcówdokrajówDalekiegoWschoduprzeztamtejszeorganizacjebiznesowe.JakmówiPiotrMilewskizfirmyGiftService,właśnietegotypu pomoc, zaoferowana przez rząd Tajwanubyła jednymzgłównychpowodówrozpoczęciawspółpracyzjednąztamtejszychfirm.Tawspół-pracatrwajuż10latiprzynosiwymierneefekty.
A jeśli już jesteśmy przy rynkach wschod-nich – zdaniem ekspertów to, co możemyzaproponowaćtamtejszymklientom(inietylkoim) to słodycze, zdrowa żywność, biżuteria,urządzenia telekomunikacyjne i sprzęt AGD.Dla zdobycia zaufania partnerów handlowychważne jest poznanie nie tylko zasad prowa-dzenia biznesu, ale również poznanie kulturydanegokraju,którejwszakczęściąjestrównieżwymianahandlowa.Niewiedzainieznajomośćjestnajwiększąprzeszkodąwewzajemnychkon-taktach,nietylkozresztąwodniesieniudokra-jówDalekiegoWschodu.
(pol)
zdobywamy zagraniczne rynki
trzeba mieć odpowiedniej jakości produkt – towar lub usługę, z którą jesteśmy w stanie konkurować na rynkach zagranicznych, to warunek podstawowy.
Globalny rynek i swobodny przepływ kapitału, pozwala zachodniopomorskim firmom wyjść nie tylko na rynek niemiecki, skandynawski, czy ukraiński, ale także kraje dale-kiego Wschodu. Swoimi doświadczeniami w eksporcie i imporcie towarów i usług, podzieliła się z nami firma Radex, Gift Service oraz tomaszewicz development.
zbigniew nagay, prezes firmy Radex.
ReKLaMa
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
Go
Spod
aR
Ka
23
paSZpoRt do eKSpoRtu jeSteśMY na pocZątKu dRoGi
nie tylko największe firmy mogą myśleć o ekspansji zagranicznej. dla przedsiębiorców zainteresowanych eksportem ciekawą propozy-cję ma program operacyjny innowacyjna Gospodarka. działanie 6.1 (paszport do eksportu) umożliwia firmom otrzymanie bezzwrotnego dofinansowania ze środków unijnych nawet do 200 tys. zł. o wspar-cie mogą ubiegać się firmy z sektora małych i średnich przedsię-biorstw, które nie mają doświadczenia w działalności eksportowej, a chciałyby nawiązać kontakty biznesowe poza polską. Realizowane projekty umożliwią im udział w międzynarodowych targach i misjach gospodarczych. Kolejny nabór już we wrześniu.
Główny urząd Statystyczny podaje, że w 2008 roku jedynie 6 proc. polskich firm posiadało udziały w zagranicznych firmach, filie albo zakłady poza polską.
Firmy z siedzibą w polsce zaangażowały kapitał w 92 państwach, w ponad 2,5 tys. przedsiębiorstw, które zatrudniały ponad 120 tys. osób. to niedużo w porównaniu chociażby z niemcami, które tylko w polsce posiadały w 2007 r. udziały w 1615 przedsiębiorstwach (firmy działające w polsce miały w tym czasie udziały w 311 spół-kach w niemczech). dotychczas aktywność inwestycyjna polskich przedsiębiorstw skupia się na rynkach niemiec (swoją spółkę ma tu np. orlen) oraz krajów europy środkowo-Wschodniej (np. w wielu państwach regionu swoje spółki zależne posiada producent odzieży Reserved). Relatywnie najmniej jest spółek, które radzą sobie na naj-bardziej wymagających rynkach świata. do tego nielicznego grona zalicza się na przykład htL-Strefa, producent sprzętu medycznego, który posiada zakłady w uSa czy Szwecji oraz oddziały w Rosji i chi-nach. inny przykład to wytwarzająca kosmetyki firma inGLot, która zarządza spółkami m.in. w Wielkiej Brytanii, niemczech czy arabii Saudyjskiej.
jakość chińskich materiałów i stosowane w chinach technologie nie odbiegają od najlep-szych standardów świa-towych, są na najwyż-szym poziomie
piotr tomaszewicz, prezes firmy
tomaszewicz development
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
ZachodniopoMoRSKie
24
Mamy kompleksy, to jest pewne. Miesz-kańcy naszego miasta bezustannie
porównują się do Wrocławia, Poznania, Trój-miasta, czy Krakowa. Wytykamy błędy, narze-kamy,źlemówimyoSzczecinie.
- Wystarczy wejść na niektóre blogi, żebyzobaczyć ile tam nienawiści, frustracji i bez-radności.Zoglądaniemsięnainnemiastaiichpoczynania jest trochę jakzbiznesem,wygry-wajątylkoci,którzysąoryginalni,mająnieba-nalne,nowepomysły.Możnatonawetnazwaćinnowacyjnością. Gdy innowacyjni wdrażająnowe pomysły, cała reszta wdraża te pierwszei żywi się okruchami – mówi Dariusz Więca-szek,prezesPółnocnejIzbyGospodarczej.
a gdyby tak podyskutować o zaletach?
- Najważniejszą jest przede wszystkim fakt, żew Szczecinie da się żyć – mówi Dariusz Star-
W szczecinie da się żyć!
Mamy jedno z najdogodniejszych położeń w polsce, piękne tereny, ciekawe inicjatywy. jednak Szczecin nie ma dobrej opinii wśród swoich
mieszkańców. My udowadniamy, że w Szczecinie żyje się dobrze,
a plusów jest znacznie więcej niż minusów!
dan,piłkarzpochodzącyzeSzczecina.-Szcze-cinianie są bardzo otwarci, zupełnie inni niżwarszawiacy. Potrafimy się poza tym bawić.Niewidaćtutajtakiejgonitwyzapozycjązawo-dową,zasukcesemipieniędzmi.Straszniemiłowspominamrównieżfabrykęczekolady.CzęstoprzesiadałemsięnaWyszyńskiegonainnyauto-bus.Kiedynaniegoczekałemdookołaunosiłsięmomentamifantastycznyzapachczekolady.Ażchciałosięwszystkozostawićitamlecieć..
dzieje się!
O tym, że w Szczecinie warto inwestować i żeinwestycjijestcorazwięcej,przekonujeDariuszWięcaszek:
-Szczecintomiejscezupełniedotądinwesty-cyjnie niewykorzystane, z wielkim potencjałemmłodych wykształconych ludzi, ale i wykwalifi-kowanychpracowników.Dostrzeglitoinwestorzyrozpoczynającybudowęm.in.biurowców.O tym
tek,szefagencjiconcerts.pl,organizator takichkoncertów w Szczecinie jak występ Marizy,BajofondoTangoClub.-Jesttomiastoprzyja-zne człowiekowi, mi się tu żyje najlepiej, choćwidziałemwielemiast,nietylkowPolsce.
Zasadniczejednaksąplusyżyciawnaszymmieście.
- Nie ma korków – mówią zgodnie miesz-kańcy miasta. – w porównaniu z innymi mia-stamiżyjesiętuioddycha.
TowłaśniewSzczeciniemamynajwięcejsie-dlisk Bielika, ptaków, które wybierają miejscaspecjalne,czysteispokojne.FanówMiędzyodrzaprzybywa z roku na rok. Rozlewiska, akweny,szczecińskaWenecja–toatuty,którezeSzczecinarobiązielonyraj…Jestjednakjeszczecoś.
- Zdecydowanie największym atutem tegomiasta sąmieszkańcy–uważaRadosławMaj-
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
Zac
ho
dn
iopo
Mo
RSK
ie
25
mieszko czarnecki, specjalista ds. pR,
freelancer
KoMentaRZ
tradycyjnie 5 lipca – w rocznicę ustanowienia polskiej administracji w mieście – Szczecin obchodzi swoje urodziny, podczas których mieszkańcy spotykają się przy gigantycznym urodzinowym torcie
urodziny Miasta
Szczecin
zresztąnajlepiejwiedząkonsorcjaifirmylokującetu swoje hipermarkety i centra handlowe. Tychinwestycjinielokujesiętam,gdzieniemaszansyna rozwój. Wystarczy popatrzyć na miasta pozachodniejstroniegranicy-tłumaczyWięcaszek.
Szczecin w ostatnich latach przeżywabudowlanyikulturalnyboom,tojestbezapela-cyjne.Naszczecińskichscenachwidzimymuzy-ków,októrychnamsięnieśniło.Wciąguostat-nich latwSzczeciniegościliśmy takiegwiazdyjak Paco De Lucia, Manic Street Preachers,Mariza. Staramy się także o tytuł EuropejskiejStolicyKultury.
- Nie do końca tę inicjatywę doceniamy.Wartozauważyć,żejesttoinicjatywaludzi,spo-łeczna, oddolna. Szczecin tego bardzo potrze-buje,bypełnymgłosemmówićosprawachkul-tury–tłumaczyStartek.-Tomiastomaduszę,zmieniasię,tuwartopracować.
Za chwilę ruszy w mieście nowa uczel-nia - Akademia Sztuki, uczelnia upragnionaprzezwielumłodychludzi,projektzmozołemi w pocie czoła doprowadzony do końca. Jużodwrześnia2010rokupierwsistudencistawiąkrokiwbudynkunaPl.OrłaBiałego.
W trakcie budowy jest także basen olim-pijski, miejsce szczególnie ważne ze względuna naszych pływaków, którzy odnoszą spekta-kularne sukcesy na arenie międzynarodowej.
OdjesieniKatarzynaBaranowska,PrzemysławStańczykiMateuszSawrywmowicz,wielokrotnimedaliści mistrzostw Europy i Świata, będąmieli do dyspozycji pełnowymiarowy (50 m)krytybasenpływacki.Miastostaniesięjednymzważniejszychinajnowocześniejszychośrodkówpływackichwkraju.-Pozostajenambudowahaliwidowiskowo-sportowej,któranaszczęcieruszy niebawem – mówi Radosław Majdan. -
MieszkamybliskoBerlina,tamsądopieronie-samowite koncerty. Przyjeżdża Mettalica, BonJovi.Dotejpory,nawetjeślichcieliśmyzaprosićświatowej sławy zespoły – nie mieliśmy gdzie.Tojednaznajtrafniejszychinwestycjiostatnichlat.
stu fot. adam Słomski
nie potrzeba pR – potrzeba coachingu.Jesttakiepowiedzenie,że“PRisbornathome”.Toznaczy,żekażdymusizacząćodsiebie.Jeśliniezmienimystosunkudosiebie,tożadnastrategiaczykampanianicnieda,boprawdąjest,żetaknaspostrzegają,jaksięsamipostrzegamy.
Szczecinianie muszą pamiętać, że każdy z nas jest ambasadorem Szczecina. Jesteśmy chodzącym billboardem i spotemreklamowym.ZagranicąnosiłemkoszulkęESK2016Łodzitylkodlatego,żeniemiałemszczecińskiej.
Szczecinnie jestani ładniejszym,anibrzydszymmiastemniż jakiekolwiekwPolsce.Maswojezalety iwady– jakkażdemiasto.Trzebazmienićkątpatrzenia.Niejestnewsem,żechodnikiunassąnierówne,bowkażdymmieściesątakie.Wyjąt-kowenatomiastjestto,zecarycaKatarzynaurodziłasięwSzczecinie,alboto,żepoobiedziewdomupopołudniowąkawęmogęwypićpodBramąBrandenburską.TegoPolacyzazdroszczą.Zazdroszcząnambrakukorkówitysiącainnychrzeczy,którychniedostrzegamy.Szukamywzorówdaleko,niepamiętającowielkichnaszychprzewagach.Zapominamyoswojejwartości,boprzytłoczyłynasporażkiostatnichlatorazbrak–wnaszymprzekonaniu–sukcesów.Brakujenamwiarywsiebie,choćzbadańwynika,żejesteśmywyjątkowokreatywnii–paradoksalnie–odważniepodejmujemytrudnewyzwania.
KiedyśPiotrowiIpowiedziano,żegdysięchcepodbićmorze,najważniejszeniejestzbudowanieokrętu,alemiłośćdożeglo-wania.Atowskalicałegomiasta,jestnajpoważniejszymzadaniem.SzczecinianomniepotrzebaPR–potrzebacoachingu.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
ZachodniopoMoRSKie
26
Sonda
Z kogo możemy być dumni?
Dariusz Startek:Wielcy naukowcy pochodzą ze Szczecina np.profesorLubiński,słynnygenetyk.Niemożemyzapomniećoprof.Wolszczanie,atakżenaszychsportwcach,np.MonicePyrek.
Krzysztof Jakubowski, Brandhouse:Dumnimożemybyćztych,którzysąznaniwPol-scebądźnaświecie,awciążtumieszkają.Oznaczato,żesąnatylemocnymiosobowościami,żeniemusieli emigrować do mocniejszych ośrodków.Dogłowyprzychodząmiteraztylko:AnnaAugu-stynowicz, Adam Opatowicz, Henryk Sawka,podobamisięteżto,corobiKrzysiekCzeczot.
Dariusz WięcaszekJestem dumny z wszystkich, którzy budowalito miasto i w niezwykle trudnych warunkachtworzyliwięzispołeczne.Wpowojennejhisto-riiSzczecinatrudnoojednoznaczneoceny,bowszystkobyłopierwsze,bądźrewolucyjne,atonie jestdobraperspektywadowydawania jed-noznacznychocen.Polskaprzeszłośćmiastajestzbytświeżaiemocjonalna.
Adam Turkiewicz, socjolog Z naszej pisarki Ingi Iwasiów. Była nomino-wana do Nike za swoją powieść „Bambino”,której akcja rozgrywa się w Szczecinie. Fabułajejdrugiejksiążki„KuSłońcu”takżedziejesięw naszymmieście,topromocjadlamiasta!
Radosław Majdan, piłkarz:Z naszych kajakarzy. Marek Kolbowicz zawszeosiągałświetnewyniki.PrzynosichlubęSzcze-cinowi.Ponadtonaszemiastoodkądpamiętamsłynęłozpięknychkobiet!Świadcząotymcho-ciażby wyniki, które panie osiągały w konkur-sach miss. Zawsze znajdowały się w czołówcealbowygrywały.
Dariusz Startek:Prowadzę swoich znajomych zazwyczaj doparków Szczecina, na wieże Bismarcka – tounikalne miejsce, cudownie położone. Zameki okolice–tomiejsce,którewmoimprzypadkuwiążęsięzpasmemwzruszeńisatysfakcji.
Krzysztof Jakubowski, Brandhouse:Międzyodrze.Pięknewidoki!
Dariusz WięcaszekZawsze mnie ciągnęło do zieleni, więc ParkKasprowiczaiLasArkońskitobyłyisądlamnienajwspanialszemiejsca.Tuuczyłemsięodróż-niać gatunki drzew, łowiłem traszki, obserwo-wałem kijanki i do dziś z przyjemnością spę-dzamwolnechwile.
Adam Turkiewicz, socjolog Bardzo lubię Cmentarz Centralny. To pięknypark z niesamowitą architekturą, warto teżpamiętać,żejestnajwiększywEuropie.
Radosław Majdan, piłkarz:Takimmiejscem,choćniebędęoryginalny,jestParkKasprowicza,wktóregookolicymieszka-łem.Kochałemtamtejsząwiosnę, jakwszystkorozkwitało.Uwielbiałemw tymparku spędzaćwolnechwile.
Dariusz Startek:Zdecydowanie Europejska Stolica Kulturyi AkademiaSztuki!
Krzysztof Jakubowski, Brandhouse:„Kontrapunkt”
Dariusz WięcaszekPrzebudowasystemuwodno-ściekowegoSzcze-cinaorazbudowanowychmostówidróg
Adam Turkiewicz, socjolog Uważam,żeprzedewszystkimTallShipsRaces.Szczecinpokazał,zestaćgonaświetnąimprezę,której zazdrościła cała Polska. Ale byłemdumny,gdyzobaczyłemtakietłumynaWałachChrobregoitakirozmachimprezy.
Radosław Majdan, piłkarz:Brakowało u nas hali widowiskowo-sportowej.Aleniebawemruszyjejbudowaprzyul.Szafera.Halamastanąćjużza3lata.Bardzosięcieszę,żewreszciektośzdecydowałsięwniązainwestować.Podobnie basen olimpijski. Równie znakomitainwestycja!Wkońcumamyświatowejklasypły-waków. Pozostanie nam tylko budowa nowegostadionupiłkarskiego iwSzczeciniebędzieżyłosięnaprawdędobrze.
ulubione miejsce w Szczecinie:
trafiona inwestycja/inicjatywa?
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
Zac
ho
dn
iopo
Mo
RSK
ie
27
Wzwiązku ze stale rosnącym zaintere-sowaniem pasażerów usługami lotni-
czymi,PortLotniczySzczecin-Goleniówrozpo-cząłkolejną,wielkąinwestycję.
- Podczas uroczystości, która odbyła się31 maja zainaugurowaliśmy wartą około 100milionów złotych przebudowę lotniska –mówi Krzysztof Domagalski, rzecznik portu.– Cała inwestycja trwać będzie 36 miesięcy.Nie doszłaby do skutku, gdyby nie wsparcieunijne.Wyniesieonodo50procentcałejsumy.Całośćzadaniapodzielonazostałanatrzyetapy.Pierwszyznichobejmujebudowęrównoległejdrogikołowaniaorazremontirozbudowępłytypostojowejsamolotów.Podczasetapudrugiegowybudowane zostaną nowe drogi kołowania,orazdrogakołowaniaszybkiegozjazdu.Drugaczęśćinwestycjiobejmierównieżremontiroz-budowę płyty postojowej samolotów, wybudo-wane zostanie wydzielone miejsce postojoweoraznowazasilającakablowaliniaenergetyczna.Wreszciepodczasetaputrzeciego-wyremontu-jemyizmodernizujemydrogistartowe.
na europejskim poziomie
LotniskoSzczecin-Goleniówistnieje już55 lat.CywilnyPortLotniczy27majaobchodziłswoją33. rocznicę działalności. Zainaugurowane
prace modernizacyjne są dotychczasowo naj-większąinwestycjąwjegohistorii.
-Pozakończeniupracbędziemymielilotni-sko na wysokim, europejskim poziomie, prze-wyższające w swoim standardzie wiele sąsied-nich lotnisk niemieckich – mówił podczaskonferencji inaugurującej inwestycję prezeszarząduMaciejJarmusz.-Towszystkopozwolinamzaspokoićnaszelotniskowepotrzebyinwe-stycyjnenakolejne10-15lat.
Również 31 maja oddano do użytku zmo-dernizowaną bagażownię. Potrzebna ona była,byusprawnić systemochronywporcie.Dziękinowymurządzeniommożliwejestautomatycznewykrywanieisygnalizowaniezapomocąalarmuobecnościwbagażumateriałówwybuchowych.Nawykrycieichniemawpływumateriał,zktó-regobagażjestwykonany.Wartośćmodernizacjibagażowniwyniosłablisko6milionówzłotych.Lotniskozfunduszyunijnychzdobyło4miliony.
przedsiębiorcy stawiają na samoloty
Czas to pieniądz. Wiedzą o tym doskonaleprzedsiębiorcy, którzy coraz częściej decydująsięnakorzystaniezusług lotniskawGolenio-wie.Przekonujeichdotegonajważniejszazaleta,jakąjestszybkidojazdzcentrumSzczecina.Tozaledwie 40 minut jazdy samochodem. Już zarok, dzięki połączeniu kolejowemu, zaoszczę-dzimydodatkowe10minut.
- Dodatkowym naszym atutem jest naj-tańszy parking w Polsce – zachęca KrzysztofDomagalski.–Dlapasażerów lotówczartero-wych udzielamy 20 procent rabatu. Tydzieńpostoju kosztuje zaledwie 72 złote. Dużymzainteresowaniemciesząsięteżwypadyweek-endowedoLondynu,Dublinu,LiverpooluczyOslo. Cena biletu jest praktycznie taka samajak za pociąg, a szybkość dotarcia dziesięcio-krotniewiększa.Jużpodwóchgodzinachjeste-
na lotnisku w Goleniowie ruszyła potężna inwestycja. Modernizacja potrwa 3 lata. dzięki niej, lotni-sko ma być jeszcze lepiej dostosowane do potrzeb pasażerów, których z roku na rok przybywa. tylko w tym roku z jego usług skorzystało ponad 110 tysięcy osób.
inwestycja za 100.000.000 zł
Ma być szybciej, bezpieczniej i wygodniej
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
ZachodniopoMoRSKie
28
śmywDublinie,a pogodziniewstolicyNor-wegii–Oslo.
Strzałemwdziesiątkębyłootwarciepołącze-niadoWarszawy.65procentwszystkichpasaże-rówstanowiąwłaśnieprzedsiębiorcy,właścicielewielkichfirm,dyrektorzyiprezesi.
-Każdyktoceniswójczas-awprzypadkuwymienionej grupy osób jest on praktyczniebezcenny - nie poświęci na podróż do War-szawy 6-7 godzin, jeśli samolot pokonuje tętrasę w 70 czy 80 minut – przekonuje Doma-galski. – Wciąż, by przyciągnąć jeszcze więcejosób, staramy się rozwijać wszelkiego rodzajuusługiokołolotniskowe.Tak,abypasażerocze-kujący na odlot samolotu mógł spożytkowaćswójczas.Dodyspozycjimamypięćkawiarni,salonprasowy,księgarnię,sklepzpamiątkami,mini perfumerię, jak również sklep samoob-sługowy o powierzchni 100 metrów kwadra-towych. Dodatkowo, do dyspozycji są: kantorwymiany walut, kaplica, biuro podróży, infor-macja.W niedługimczasiepragniemyurucho-mićrestauracjęzwidokiemnalotnisko.
to nie koniec inwestycji
Mimożetrwajużogromna,historycznainwe-stycja, zarządcy lotnisko planują kolejną. Roz-pocznie się ona za około dwa lata. Planowanejestpowiększeniesalodlotowych.
• tylko w tym roku z lotów czarterowych skorzystało blisko 15 tysięcy osób. Z lotów regularnych skorzystało blisko 100 tysięcy osób.
• średnio, każdy pasażer korzystający z usług lotniska, pozostawia około 45-50 złotych
• Z lotów regularnych pasażerowie najczęściej wybierają kierunek: Warszawa i Londyn. największą popularnością wciąż cieszą się loty czarterowe do egiptu. Regularne linie, które korzystają z lotów to: pLL Lot, Ryanair, norwegian
• Z usług lotniska korzysta 11 linii czarterowych.
ciekawostki
- Obecnie mają powierzchnię 650 metrówkwadratowych. Chcemy je powiększyć do1400-1500metrówkwadratowych–zapowiadarzecznik lotniska.–Zwiększonapowierzchnia,oprócz zwiększenia komfortu dla pasażerów,pozwolirównieżuruchomićdwienowekawiar-nie,orazdwalubtrzysklepy.
andrzej kus
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
Zac
ho
dn
iopo
Mo
RSK
ie
29
ReKLaMa
DniWojewództwaZachodniopomorskiegoto impreza z założenia prezentująca
potencjał turystyczny, gospodarczy, kulturalnyregionu.Celemprzedsięwzięciajestdotarciedopotencjalnego klienta, którego zainteresujemyproduktamioferowanymiwróżnychzakątkachnaszegowojewództwa.Przekazmusibyćprostyi czytelny. Powinien jak najmocniej utrwalaćnazwęnaszegoregionuorazwnosićprzyjemneipozytywneskojarzenia.
Podczas każdej edycji Dni Województwazachęcamy do odwiedzenia Pomorza Zachod-niegopoprzezprezentacjępotencjałuturystycz-nego,ofertturystycznych,produktówturystycz-nychorazprezentacjędorobkukulturalnego.Doudziału zapraszane są także izby gospodarcze,aby podczas imprezy umożliwić przedsiębior-com z naszego regionu wymianę doświadczeńbiznesowych.
chopin, jak magnes
W latach poprzednich mieliśmy okazję zapre-zentowaćsięwPoznaniu,WrocławiuiKatowi-
dni województwa zachodniopomorskiego w berlinie
cach.Wtymrokuporazpierwszyprezentacjataodbyłasiępozagranicamikraju,wBerlinie.Pamiętając,iżrok2010jestRokiemChopinow-skim, a Województwo Zachodniopomorskie,jako region nie jest rozpoznawany bądź koja-rzonywsposóbjednoznaczny,przygotowaliśmywydarzenie artystyczne wpisujące się w kalen-darzogólnokrajowyimogącebyćewentualnymmagnesemprzyciągającymopiniotwórczeelity.Zaproszenia przesłano w konsultacji z Amba-sadą RP w Berlinie do osób reprezentującychsamorząd miasta, przedsiębiorców, dziennika-rzy,przedstawicielstwkrajówzwiązkowychprzyrządziefederalnym.
Punktem centralnym tegorocznych DniWojewództwa stał się koncert „Zachodniopo-morski wieczór z Chopinem”, który odbył sięwdniu27majawatriumDeutscheBankprzyulicyUnterdenLinden.Muzykęwielkiegopol-skiego pianisty i kompozytora, zaprezentowalimuzycyznaszegoregionu.NafortepianiegrałpółfinalistaMiędzynarodowegoKonkursuPia-nistycznegoim.F.ChopinawWarszawiez 2005roku, Sławomir Wilk, stypendysta i laureatwielunagródiwyróżnieńprestiżowychfestiwalipianistyczny w Polsce i za granicą. Wystąpiłtakże Andrzej Wojciechowski, wszechstronnyklarnecistamłodegopokolenia.Wydarzenie toprzygotowanowewspółpracyz TowarzystwemChopinowskimwBerlinie.
teatr, chór i jazz
Uwzględniając wielokultu-rowość i rozległość Berlina,przygotowano ponadtow różnych dzielnicachmiasta, imprezy dedyko-wane–koncertymuzyczne,wystawy i przedstawienia,a nawet polsko-niemieckiturniejgolfa.Swątwórczośćzaprezentowalim.in.malarz
MaciejWoltmann,StowarzyszenieOrkiestraJaz-zowazeSzczecina,ZespółMuzykiDawnejArsAntiqua z Bierzwnika, Teatr KANA, orkiestradętaOLIMPIAorazChórKameralnyZachod-niopomorskiego Uniwersytetu Technologicz-nego.Prezentacjęswojąmiał takżeSzczecińskiDwumiesięcznik Kulturalny POGRANICZA.Nawystawieplenerowej„Zachodniopomorskiew fotografii” mieszkańcy Berlina mogli podzi-wiać piękno krajobrazu naszego regionu orazkunsztzachodniopomorskichfotografików.
Wdniu27maja2010rokuwbudynkuPrzed-stawicielstwa Meklemburgii i Brandenburgiiw Berlinie odbyła się konferencja, w trakciektórejzostałyzaprezentowanegłówneproduktyturystyczne regionu m.in. Zachodniopomor-skiSzlakŻeglarski,golf,uzdrowiska,CentrumSłowianiWikingówwWolinie,nordicwalking.WtymsamymdniunadworcuHauptbahnhofwBerliniebyłorozstawionestoisko,wktórymudostępniono materiały promocyjne Woje-wództwaZachodniopomorskiego.
Tegoroczne Dni Województwa Zachodnio-pomorskiego w Berlinie stworzyły wyjątkowąokazjędozaprezentowaniadobregowizerunkunaszegoregionuwśródberlińczyków.
wydział turystyki, Gospodarki i promocji urząd Marszałkowski Województwa
Zachodniopomorskiego
przez 9 dni stolica niemiec należała do zachodniopomorskiego. Województwo prezentowało w Ber-linie swoje największe atuty. Zorganizowało koncerty muzyczne, wystawy fotografii i przedstawie-nia teatralne. Wszystko po to, żeby udowodnić sąsiadom, jak wielkim potencjałem dysponuje.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
ZachodniopoMoRSKie
30
innowacja rodzi się w regionie
Północna Izba Gospodarcza w Szczecinie
Al. Wojska Polskiego 164, 71-335 Szczecin tel.: 91 486 07 65, fax: 91 486 07 68
www.izba.info
Strategicznymelementemszybkiegorozwojugospodarczego jest współpraca pomię-
dzy nauką i biznesem. Polega ona na adapta-cji nowych technologii oraz procesów ze sferybadawczej do otoczenia firmy. Jeżeli chcemydorównać światowym liderom gospodarekopartychnawiedzyorazinnowacyjności-Fin-landii, Szwecji, czy Wielkiej Brytanii, musimyskupić się na tworzeniu oraz udoskonalaniuwłasnychtechnologii, zamiast liczyćnazakupzewnętrznychinnowacji.
Rozwój sieci współpracy
Szansą na nawiązanie zażyłej współpracypomiędzy nauką i biznesem jest projekt pt.„Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwójsieci współpracy”. Do jego najważniejszych
Wdrażanie innowacyjnych rozwiązań jest szansą na przyspieszenie rozwoju kluczowych branż w Zachodniopomorskiem. ale zamiast kopiować światowych liderów innowacyjności, powinniśmy sami udoskonalać własne technologie. projekt „transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy”, współrealizowany przez północną izbę Gospodarczą, jest właśnie taką szansą.
zadań należy wsparcie dla kluczowych branżnaszego województwa: budowlanej, IT, che-micznej, drewno-meblarskiej oraz spożywczej.Współpraca naukowców, praktyków oraz eks-pertówzdanejdziedzinymaułatwićwdrożenienowychrozwiązańinnowacyjnychorazrozwójinicjatyw klastrowych dla tych branż. Dziękiwielu spotkaniom informacyjnym, szkoleniomoraz warsztatom, przedsiębiorcy mają moż-liwość czynnego udziału w kreowaniu wizjiwspółpracywbranżachiwewspólnympodej-mowaniustrategicznychdecyzji.
warsztaty dla branży budowlanej
Izba w ramach projektu zorganizowała warsz-tatybudowlanedlaprzedsiębiorcówzregionu.Koncepcja projektu zakładała przeprowadze-
nie trzech edycji warsztatów o problematycezgodnejzkluczowymiwyzwaniamidlabranżybudowlanej. W zaprojektowaniu tematykiwarsztatówpomocnabyłaaktywnośćprzedsię-biorców zrzeszonych w Izbie, a w szczególno-ści potrzeby zgłaszane przez Komisję Budow-nictwa – Klaster Budowlany działający przyPIG (oddolna inicjatywa klastrowa w naszymregionie). Jej obecność umożliwiła precyzyjnedopasowanie tematyki do najistotniejszychproblemów firm budowlanych. Podstawowymzałożeniemwarsztatówbyłudziałteoretycznychspecjalistów iwieloletnichpraktyków.–Zaan-gażowanie w warsztaty praktyków było bar-dzodobrympomysłem,wręczkluczowym.Topraktykaobnażaprawdziweproblemywdanejdziedzinie. Tylko na podstawie doświadczeniamożnaprzekonaćsię,czydanatechnologiajestdobra, przydatna i skuteczna - uważa BożenaHawrylczuk, Przewodnicząca Komisji Budow-nictwa-KlastraBudowlanego.
Pierwsza edycja warsztatów pt. „Innowa-cyjne techniki izolacyjne i elewacyjne stoso-wane w budownictwie” odbyła się 25 marca.Głównym punktem programu były rozmowynatematinnowacyjnychtechnikizolacjipapo-
bożena hawrylczuk, firma Mercurius,przewodnicząca Komisji Budownictwa - Klastra Budowlanego
Warsztaty budowlane północnej izby Gospodarczej
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
Zac
ho
dn
iopo
Mo
RSK
ie
31
ReKLaMa
projekt współfinansowany ze środków unii europejskiej w ramach europejskiego Funduszu Społecznego
wychorazodpornościogniowejdachów,inno-wacyjnych systemów stosowanych na dachachpłaskich i pochyłych oraz analiza rozwiązańprojektowania i wykonywania innowacyjnejmetody uszczelnień. Warsztaty spotkały sięz dużymzainteresowaniemzestronyprzedsię-biorców. Zaplanowano 14 uczestników, nato-miastfinalnieudziałwzięło29właścicieliikie-rownikówbudów.
Kolejna edycja warsztatów pt. „Innowa-cyjne rozwiązania w technikach elewacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem elewacji klinkierowych” miała miejsce 23 kwietnia.Przedsiębiorcydebatowalinatematwybranychrozwiązań materiałowych elewacji budynków.Skupili się na działaniach powierzchni fotoka-talitycznych oraz klejeniu i spoinowaniu ele-wacji z płytką klinkierową. Pokazane zostałytakżebłędywykonawczeiichwpływnaestetykęoraztrwałośćelewacji.-Wkrajachzachodnichpoziom wykonywania i doskonalenia elewacjiklinkierowych jest o wiele wyższy, co wynikaz nagromadzonych doświadczeń oraz zaawan-sowanej wiedzy projektantów. Ograniczonawiedza oraz zastosowanie nieodpowiednichmateriałów może skutkować naprawą nowopowstałejelewacji,cowkonsekwencjiprowadzidoznacznegopodniesieniakosztów,awskraj-
nych przypadkach wykonaniem jej od nowa.Dlatego elewacja musi zostać przeprowadzoneodpoczątkudokońcaperfekcyjnienakażdymetapie-uważaWojciechCiuruś,Wiceprzewod-niczącyKomisjiBudownictwa.
10 czerwca odbyły się ostatnie warsztaty,które dotyczyły „Innowacyjnych aspektów budownictwa niskoenergetycznego i pasyw-nego”.Tymrazemrozmowydotyczyłyizolacjitermicznych i oszczędności energii względembudynków nowychiistniejących,nowoczesnychrozwiązańurządzeńochronyprzeciwsłonecznejoraz nowoczesnych technik diagnostycznych.Według Jana Konwińskiego, członka zarządufirmy Ciroko, spotkanie warsztatowe jeszczebardziej utwierdziło wszystkich uczestnikóww przekonaniu, jak ważne jest poszukiwanienowych rozwiązań. - Często są to rozwiązaniadość drogie, ale w perspektywie długofalowejprzynoszązdecydowaniewięcejkorzyści-mówiJanKonwiński.
odkryć nowy potencjał
Powołanie konsorcjum partnerów: UrzęduMarszałkowskiego, Północnej Izby Gospodar-czej, Zachodniopomorskiego UniwersytetuTechnologicznego w Szczecinie, Politechniki
Koszalińskiej, Środkowopomorskiej RadyNaczelnej Organizacji Technicznej w Kosza-linie, Zachodniopomorskiego Stowarzysze-niu Rozwoju Gospodarczego – SzczecińskieCentrum Przedsiębiorczości, KoszalińskiejIzby Przemysłowo-Handlowej oraz realizacjazaplanowanych zadań, powinno doprowadzićdo odkrycia nowego potencjału innowacyj-nego regionu. Ponadto ma przyczynić się dopoprawy współpracy miedzy światem naukii biznesu oraz adaptacji nowych regionalnychproduktówinnowacji.
W najbliższych działaniach przeprowa-dzonezostanąm.in.analizydlaposzczególnychbranż i zbadany zostanie potencjał naukowynaszego regionu. Odbędą się także liczneszkolenia, warsztaty dla sektora naukowego,jak również dla instytucji otoczenia biznesu.Szczegółowe informacje na temat najbliż-szych aktywności znajdą Państwo na stroniewww.transferwiedzy.eu.DodatkowobędziemyPaństwanabieżącoinformowaćpoprzezserwisinternetowyIzby.
tomasz osak Koordynator projektu
północna izba Gospodarcza
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/201032
o iZBie
i polsko-chińskie Forum naukowo-Gospodarcze województwo zachodniopomorskie – prowincja Guandong, 10-12 czerwca, Szczecin.
polska + chiny = sukces²
- To historyczne wydarzenie w kształtowaniukontaktów między naszymi krajami – powie-działKonsulGeneralnyRPwKantonie,Krzysz-tof Ciebień. Forum zorganizowała PółnocnaIzba Gospodarcza, Urząd MarszałkowskiWojewództwa Zachodniopomorskiego i Pol-sko-ChińskieStowarzyszenieNaukowo-Gospo-
do Szczecina przyjechała 67-osobowa delegacja z naj-bogatszej prowincji chin. Sprawdzali, czy w Zachod-niopomorskiem warto inwe-stować. czy szansa na wspó-pracę z największą gospodarką świata została wykorzystana? na efekty Forum trzeba będzie poczekać, bo chiński biznes-men myśli długofalowo.
Jabłoński, Wicemarszałek WojewództwaZachodniopomorskiego.
debata
W piątek 11 czerwca w hotelu Radissonw ramachForumodbyłasiędebata.-PolskatoChinyEuropy-zapewniałwjejtrak-cieRobertGwiazdowski,ekonomistazcentrumim. Adama Smitha. Potem straszył delegacjepolskimZUS-em.-ZUSwywłaszczapracowni-ków!Zzarobionych3600zł,aż1600złzabieraMinister Finansów pod postacią różnychpodatków - powiedział Gwiazdowski. Mówiło kajdanach podatkowych i biurokratycznych,z którymi zmaga sie polski przedsiębiorca,a których w Chinach nie ma. - Gospodarkama strukturę mrowiska. Praca mrówek two-rzy bogactwo narodów. Jedyne czego mrówkipotrzebują to wolność ekonomiczna. Jest tonajlepszainajskuteczniejszaformazarządzania-dodajeGwiazdowski.
darcze Pomorze Zachodnie-Guandong. Wzięliw nimudziałprzedstawicielewładz,dyplomaci,naukowcyiprzedsiębiorcyzChin iPolski.Zda-niemKrzysztofaCiebieniaskładchińskiejdele-gacji był najlepszym potwierdzeniem wysokiejrangispotkaniairealnegozainteresowanialoko-wanieminwestycjinaterenieZachodniopomor-skiego.GościomzChinprzewodniczyłHuangLongyun, Przewodniczący Ludowej Politycz-nej Konferencji Konsultatywnej Guangdong.Obecnybył takżeKonsulGeneralnyRepublikiChińskiej w Gdańsku, Xiang Zaosheng, którytwierdzi, że kryzys to doskonała okazja dowspółpracy,alenajlepiejdługofalowej.
- Było to ogromne przedsięwzięcie logi-styczne, organizacyjne i finansowe, a takżewielka szansa dla naszego województwa. Jakojedyny region w Polsce jesteśmy partneremdla tak znaczącejprowincji.Guandongwspół-pracuje również z Kanclerz Niemiec - AngeląMerkel oraz z Prezydentem USA - BarackiemObamą - mówił jeszcze przed Forum Witold
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
o iZB
ie
33
jedna z 22 prowincji chin (ósma co do wielkości)liczba mieszkańców: ok. 100 mln
powierzchnia: 231 tys. km kw. stolica prowincji: Kanton - 11 mln ludzi.
W ciągu 17 lat zanotowała 45-krotny wzrost pKB. pkb: 6,7 mld juanów = 1 mld dolarów
( w 2009 wzrósł o 18 proc.)
jedno z 16 województw (piąte co do wielkości). liczba mieszkańców: 1,7 mlnpowierzchnia: 22 tys. km kw.
stolica województwa: Szczecin - 400 tys. ludzi. pkb: prawie 47 mln zł = 14 mln uSd
(4 proc. pKB polski)
GuanGdonG
zachodniopomoRskie
uZBRój Się W cieRpLiWość
jaK to Się ZacZęło?
idea i polsko-chińskiego Forum naukowo-Gospodarczego Województwo Zachodniopomorskie – prowincja Guangdong jest wynikiem zawartej w 2001 roku umowy o nawiązaniu stosunków Regionów siostrzanych pomiędzy Województwem Zachodniopomorskim, Rzeczpospolita polska a prowincją Guangdong, chińska Republika Ludowa.
jadąc do chin, zabierz ze sobą jedną walizkę wypełnioną po brzegi cierpliwością. Kiedy będziesz chciał się od chińczyków dowiedzieć konkretów, uświadomisz sobie, że mówią co innego i robią jeszcze coś innego. Według chińczyków mówienie wszystkiego, stawianie sprawy jasno nie jest dowodem mądrości i grzeczności. chińczycy mówią „nie” nie wprost, a drogą tak momentami okrężną, że można stracić do nich szacunek i oskarżyć ich o dwulicowość oraz obłudę. dlaczego? chińczycy nie lubią czystej i bezpośredniej konfrontacji i chcą uchronić się przed utratą twarzy. dlatego też posługują się językiem wieloznacznym, niebezpośrednim i uzależnionym od okolicz-ności. najlepiej sposób myślenia przez chińczyków oddaje najczęściej przytaczany przez ekspertów przykład. jeśli chińczyka zapytamy: „czy to jest białe czy czarne?”, odpowiedź będzie brzmiała: „to nie jest bardzo szare”.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
o iZBie
34
DobrąwiadomościąwczasieForumpodzie-lił się Juliusz Engelhardt, podsekretarz stanuw Ministerstwie Infrastruktur. Zapowiedział,że za kilka tygodni w Szczecinie uruchomionazostanieprodukcjanowoczesnychwagonówdoprzewozuładunków.–BędzietomożliwedziękikooperacjiPKPCargoichińskiejfirmyCNR–mówiłminister.Pokolejnictwieprzyszłaporanażeglugęmorską.Współpracęz Chinamizachwa-lał Paweł Szynkaruk, dyrektor generalny PŻM.Polska Żegluga Morska zainwestowała w Chi-nachnaodbudowęflotyaż1 mlddolarów.-Pro-duktyzChincechujewysokajakość-zapewniałSzynkaruk.DlaodmianyJacekPiechota,prezesPolsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej powie-dział,wjakiesektorygospodarkichińskiejPol-sce opłaca się inwestować - Ochrona środowi-ska, energia odnawialna, przemysł chemiczny,rynek konsumpcyjny, produkty rolno-spożyw-cze i budownictwo (np. przemysł meblarski) -wymieniałbyłyMinisterGospodarki.
Otym,zjakzpotężnympartneremdebatu-jemy,mogliśmy sięprzekonać,kiedydelegacjaz Chin pokazała zdjęcia pustych pól z lat 80.poprzedniegostulecia,któredodziśzamieniłysięwpotężneaglomeracje. Ichpotęgęobrazo-wały też liczby. - Nasz PKB w ubiegłym rokubył wyższe niż Hongkongu i Tajwanu razemwziętych-zapewniałprof.FengBangyan.Byłotomożliwedziękiprzeprowadzonymnaterenieprowincjigruntownychreformgospodarczych.Jużwlatach80.GuangdongzyskałrangęChiń-skiejSpecjalnejStrefyEkonomicznej,stającsięinkubatoremdlanowychrozwiązańgospodar-czych, sposobów zarządzania i technologii, cozainicjowałoprzejściezgospodarkiplanowejdorynkowychzasadfunkcjonowania.
Drugadyskusjapanelowadotyczyłaperspek-tyw rozwoju współpracy naukowej pomiędzyregionami.Tubyłomiejscem.in.naprezentacjęzachodniopomorskich uczelni: Zachodniopo-morskiegoUniwersytetuTechnologicznego,Uni-wersytetuSzczecińskiegoorazPolitechnikiKosza-lińskiej. - Chcemy wspólnie z rektorami trzech
zachodniopomorskich uczelni doprowadzić dopodpisania umów partnerskich. Chcielibyśmyjużwprzyszłymrokuzaprosićdonaszychuczelnistudentówchińskichinatejsamejzasadziesko-rzystaćzmożliwościzaproszeniapolskichstuden-tówdoGuangdong.Dążymytakżedoutworzeniapolsko–chińskichstudiówdoktoranckichnakie-runkach ekonomicznych – zapowiedział mode-rator drugiego panelu, prof. Edward Urbańczykz UniwersytetuSzczecińskiego.
Giełda kooperacyjna
Oficjalną część Forum zakończyła giełdakooperacyjna i indywidualne rozmowy. Chinyreprezentowały firmy z sektora tekstylnego,spożywczego, budowlanego, informatycz-nego czy transportu. Barbara Migacz, dyrek-tor biura podróży Migacz Travel od lata robiinteresy z Chińczykami. Organizuje dla nichkursyjęzykaangielskiego,wykładająPolacy.Nagiełdę przyniosła ulotkę napisaną po chińskui angielsku z nową propozycją - wycieczek doPolski. Dla Jolanty Tłoczek, dyrektora Gospo-darstwaPomocniczegoZakładuProdukcyjnegoprzy Zakładzie Karnym w Goleniowie, był topierwszy kontakt z kontrahentem z Chin. Fir-miez sektoratworzywsztucznychzaoferowałasiłę robocząw postaciwychowankówZakładuKarnego przy produkcji opakowań. Dla Chiń-czykówtotakżebyłazupełnanowość,niekryli
KoBieta W BiZneSie
Władysław husejko, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego i huang Longyun, przewodniczący Ludowej politycznej Konferencji Konsultatywnej Guandong.
chińczycy z dumą słuchali prof. Feng Bangyan’a, który mówił o imponujących wynikach gospodarczych prowincji Guandong. debata odbyła się w hotelu Radisson.
jacek piechota, były Minister Gospodarki, radził, w co warto zainwestować w chinach.
Wiele kobiet cudzoziemek, zajmujących się w chinach biznesem, podkreśla, że czuje się lepiej w państwie środka niż we własnym kraju, dlatego, że cudzoziemskość przesłania wszystko inne. Kobieta w biznesie wzbudzi podziw i zainteresowanie chińczyków. Będą oni zakładać, że posiada ona wyjątkowe zdolności, jeśli powierzono jej prowadzenie interesów za granicą.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
o iZB
ie
35
zainteresowania.NatomiastprzedstawiciefirmyJGS Flejszman i Domar mówili o potrzebiezmiany nastawienia polskich konsumentówdo produktów „made in china”. - Ludzie bojąsięgorszej jakościchińskich towarów,a jakośćz biegiemlatuległaznacznejpoprawie-zapew-nialireprezentancibranżymeblarskiej.
Resztędniadelegacjaspędzilanazwiedzaniumiasta,wzięłaudziałwVWielkiejGaliPIGnaRóżance.Przedwyjazdemzłożyławizytęw ParkuPrzemysłowym w Goleniowie, zwiedziła Cen-trumSłowianiWikingówwWolinie,potemŚwi-noujście,atakżeuczestniczyławpokaziesztucz-nych ogni i w widowisku muzycznym „ChopinnaChopinie”wramachDniMorza.- Chcieliśmypokazać Szczecin i nasz region z jak najlepszejstrony - zapewnia Dariusz Więcaszek, PrezesPółnocnejIzbyGospodarczej.
joanna skrzyniarz fot. adam Słomski
teMatY, KtóRe Lepiej oMijać
debata odbyła się w hotelu Radisson. Robert Gwiazdowski, ekonomista z centrum im. adam Smitha, nazwał polskę przyczajonym tygrysem europy.
jacek piechota, były Minister Gospodarki, radził, w co warto zainwestować w chinach. delegaci z Guandong dzięki tłumaczom mogli rozumieć nawet polski humor.
paweł Szynkaruk, dyrektor generalny pżM.od lewej:
Wojciech ciuruś (ciroko) i Zygmunt dziewguć (pSL).
do najbardziej drażliwych należą: tybet, prawa człowieka, wydarzenia na placu tian’anmen, tajwan, przewodniczący Mao Zedong, seks. dobrze zrobisz, jak nie będziesz prowokował takich tematów lub nie będziesz włączał się w toczącą się dyskusję.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
o iZBie
36
uściSK dłoni
chińczycy się nie kłaniają przy powitaniach i pożegnaniach, tak jak japończycy. najzwyczajniej podają sobie dłoń, ale delikatniej niż jest to przyjęte w polsce. jeśli zaś podajesz dłoń osobie starszej, pamiętaj, by uścisk był wyjątkowo delikatny i lekko przy tym skłoń głowę. chińczycy, jeśli chcą wyrazić swoją serdeczność i ciepło, to obejmują dłoń witanej osoby również lewą dłonią.
witold jabłońskiWicemarszałek Województwa Zachodniopomorskiego
do tej pory współpraca z chinami była dla nas wyzwaniem. nie mogliśmy prowadzić partnerskiej współpracy bez wzajemnego poznania
opartego na tolerancji i zrozumieniu odmiennego systemu wartości. pierwsze polsko-chińskie Forum naukowo-Gospodarcze było niezwy-
kłym wydarzeniem dla naszego regionu i dało możliwość zacieśnienia współpracy z partnerami z azji.
dla województwa zachodniopomorskiego bycie partnerem chińskiej prowincji jest ogromną szansą rozwoju gospodarczego. Konstruk-
tywne rozmowy dwustronne, stanowiska i umowy, które podpisaliśmy, stworzyły nowe możliwości rozwoju wzajemnych relacji polsko-
chińskich na wielu płaszczyznach - szkolnictwa wyższego, polityki czy biznesu.
Szczególną rolę w organizacji Forum odegrała północna izba Gospodarcza. Serdecznie dziękuję i gratuluję panu dariuszowi Więcaszkowi
profesjonalnego przygotowania i realizacji przedsięwzięcia na najwyższym poziomie.
jestem przekonany, że kontakty nawiązane podczas Forum przyniosą zachodniopomorskim przedsiębiorcom wymierne efekty i staną się
elementem długotrwałej współpracy biznesowej. już w przyszłym roku planujemy zorganizowanie podobnego przedsięwzięcia u naszych
partnerów w prowincji Guangdong. Liczę na udział zachodniopomorskich przedsiębiorców w misjach gospodarczych do Kantonu i już teraz
serdecznie zapraszam państwa do wzięcia w nich udziału.
komentarz: dariusz Więcaszek, prezes piG
chiny „cierpią” na ogromną nadwyżkę finansową, a ten ciążący im nadmiar pieniędzy chcą
gdzieś zainwestować. Zachodniopomorskie chętnie przyjdzie im z pomocą, poza tym jest
znakomitym punktem wypadowym do ekspansji ekonomicznej w europie. My mamy gdzie
inwestować, oni mają kapitał. na dowód możliwości inwestycyjnych w regionie zabrali-
śmy ich do naszych stref ekonomicznych, portu, świnoujścia. Liczymy przede wszystkim
na duże inwestycje, a okazja było znakomita, bo na Forum przyjechało kilku ważnych
przedstawicieli przedsiębiorstw państwowych z Guangdong.
Szkoda tylko, że zawiedli przedstawiciele naszych władz państwowych. chińczycy o swo-
jej gospodarce myślą globalnie. o przyjeździe delegacji Guangdong do Szczecina zde-
cydował nikt inny, jak najwyższe władze polityczne i rządowe w pekinie. uznały, że to
może opłacać. niestety przedstawiciele naszego Ministerstwa Gospodarki odwołali swój
przyjazd na Forum. czy według naszych władz się nie opłaca...? to byłby ważny dla chiń-
czyków gest. potem jednak uścisk dłoni przedstawiciela państwa złożyć miał kandydat
na przydenta, Bronisław Komorowski, który zapowiedział spotkanie z przedstawicielami
potężnej prowincji podczas Wielkiej Gali. W ostatniej chwili odwołał przyjazd. Gospodarka
wydaje się być dla naszych polityków jedynie hasłem w grze politycznej. nasz biznes nie
czuje wsparcia państwa.
Krzysztof Zawisza (Gama plawgo&Zawisza) wziął udział w gieldzie kooperacyjnej.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
o iZB
ie
37
Północna Izba Gospodarcza, która wrazz pozostałymi czterema polskimi partne-
rami projektu Change-Izby Gospodarcze pro-mujeinteligentnąenergięwśródmałychi śred-nich przedsiębiorstw, przeprowadziła badanieankietowe przedsiębiorców nt. motywacjii barierdlapoprawyefektywnościenergetycznejwmałychi średnichfirmachwPolsce.Wynikizbiorcze dla Polski na podstawie próby ponad200 przebadanych przedsiębiorców pozwaliłynawyciągnięcienastępującychwniosków:
1) Istnieje potrzeba docierania z informacją profilowaną i adresowaną do firm w zależności od wielkości i branży.
Tematyka energetyczna jest w większościfirm istotna, jednak małe firmy zgłaszały, żebrakujewichszeregachpracownikówodpowia-dających za sprawy energii. Ważne jest zatemskonkretyzowanie informacji dla sektora MŚPzuwzględnieniembranż.
2) Nikła świadomość istoty audytu energetycznego
Zaledwie 7 % z badanych firm przeprowa-dziło u siebie audyt energetyczny. Powodemtego jestm.in.brakpromocji ideiaudytu, jegocelowości oraz informacji o możliwościachpozyskaniazewnętrznegofinansowanianajegoprzeprowadzenie.
3) Promowanie i uświadamianie wagi działań prostych lub niskonakładowych a przynoszą-cych wymierne efekty
Istnieje niska świadomość faktu, że bezistotnegowkładufinansowegomożnaprzepro-wadzić szereg działań związanych z energią,które mogą przynieść znaczne oszczędności.Co więcej, to właśnie dążenie do ogranicze-nia kosztów jest głównym motywem działańenergooszczędnych.
inteligentna energia wymaga wsparciapolskie firmy chcą poprawić swoją efektywność energetyczną. ale żeby to osiągnąć, przedsiębiorcy potrzebują lepszego systemu informacji i doradztwa, uproszczenia procedur i nowych form finan-sowania inwestycji w efektywność eneretyczną - tak wynika z ankiety przeprowadzonej przez piG.
4) Kontrolowanie zużycia energii pozwoliłoby właściwie nią zarządzać
Znakomita większość firm przyznaje, iżrezultatyprowadzeniadziałańpoprawiającychefektywność energetyczną są dla nich finan-sowokorzystne,aletylkook.1/5znichmierzyte rezultaty. Zmierzone oszczędności energiiw wynikupoczynionychdziałańsięgajądo10%wok.połowietakichfirmawpozostałychsąjeszcze większe. Jednakże ogromna większośćbadanychfirmwPolsce(78%)niemainieroz-waża wprowadzenia żadnego systemu zarzą-dzania energią, co wymagałoby opomiarowa-nia,alewkonsekwencjizapewniałobykontrolęimożliwościoptymalizacjijejzużycia.
5) Potrzebne są odpowiednie dla firm formy finansowania inwestycji w efektywność energetyczną
Firmy w dużej części wykorzystują wła-sne środki finansowe na inwestycje związanez efektywnością energetyczną. Oczekują onejednak przede wszystkim ułatwień w postacigrantów,kredytówpreferencyjnych lubzachętpodatkowych dla wprowadzania technologiiefektywnychenergetycznie.
6) Analiza umów na dostawę energii / zmiana dostawcy czy taryfy będzie odgrywać coraz większą rolę w obniżaniu kosztów
Następujące w Polsce otwarcie rynkuenergii stwarza możliwości oszczędnościjej kosztów. Liczba odbiorców, którzyzmienili sprzedawcę energii jeststosunkowomała,alezdaniemekspertów będzie wzrastać,pomimo wciąż istnieją-cych przeszkód w rozwojurynkuenergii.Potrzebnejestpowszechne uświadamia-nie możliwości oraz wiedzawprzedsiębiorstwach.
7) Wykorzystanie odnawialnych źródeł ener-gii wymaga uproszczenia procedur i systemu zachęt
Wyjście naprzeciw oczekiwaniom więk-szości firm, jakim jest uproszczenie proceduruzyskiwania pozwoleń na wytwarzanie energiizeźródełodnawialnychczyzachętypodatkowedlatechnologiipozyskiwaniaenergiizeźródełodnawialnych, pozwoliłoby poprawić sytuację,w której tylko znikomy odsetek firm korzystabezpośrednio z OZE. Małym i średnim fir-mom potrzebne jest rozwijanie i promowaniedoradztwa wspomagającego w zastosowaniachnajbardziej ekonomicznie opłacalnych źródełnadanymterenie.
Jak pokazują wyniki badania, rośnie świa-domość energetyczna w firmach i zagadnieniaz nią związane odgrywają coraz większą rolę.Aczkolwiek istnieje zapotrzebowanie na infor-macjedotyczącetejtematyki.Istotneznaczeniew tym zakresie mają instytucje otoczenia biz-nesu,naktórychtom.in.spoczywaobowiązekinformowaniafirmotymzagadnieniu.
Po więcej informacji na temat zagadnieńdotyczących efektywności energetycznej, jakrównieżcelemuzyskaniakompletnegoraportuzbadańzapraszamydoBiuraIzby.
pm
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
o iZBie
38
| Czego dotyczy projekt „Przystosowanie obiek-tów i terenów pokoszarowych na cele dydak-tyczne PWSZ w Wałczu” i kiedy nastąpi jego realizacja?
Tonietakieprostezadanie–musimynajpierwwygraćkonkursnatenprojekt.Naraziejestnaetapierozpatry-wania w Urzędzie Marszałkowskim. Jednakże wygra-nie tegokonkursuprzysporzywielekorzyścinie tylkoUczelni, ale teżmiastu iZiemiWałeckiej.Celem tegoprojektu jest zmiana dotychczasowej funkcji i adapta-cjaterenupokoszarowegoprzyul.WojskaPolskiego99orazznajdującychsiętamobiektównaceledydaktycznePWSZwWałczu,atakżenapotrzebyCentrumTrans-feru Wiedzy i Nowoczesnych Technologii (CTWiNT)oraz Inkubatora Przedsiębiorczości – Biura Karier.Rewitalizacjamauatrakcyjnić te tereny,a tymsamymprzyczynić się do poprawy wizerunku całego miasta.Poprzez wykonanie tego projektu realizowana będziepolityka„równychszans”,stworzonezostanąnowemiej-sca pracy (na Uczelni oraz „wokół” Uczelni np. firmywspółpracujące),podnoszonybędzierównieżpotencjałintelektualnymiastaiokolicmierzalnyodsetkiemosóbz wyższym wykształceniem. Powinno to owocowaćożywieniem społecznym i gospodarczym miasta. Pla-nuje się również na terenie Uczelni bezpłatny dostępdo Internetu. Realizacja projektu pozwoli na stworze-nietrzeciegowwojewództwieośrodkaakademickiego,który stanie się centrum edukacyjno-kulturalnym dlamieszkańców,awszczególnościdlamłodzieżyWałczai powiatuorazmieszkańcówmiejscowościpołożonychw południowej części woj. zachodniopomorskiego.Utworzenie w ramach projektu Centrum TransferuWiedzy i Nowoczesnych Technologii (CTWiNT) mana celu skupienie działań i inicjatyw lokalnych orazregionalnych na rzecz aktywizacji rozwoju gospo-darczego Wałcza, Ziemi Wałeckiej oraz południowejczęści regionu zachodniopomorskiego, stymulowaniewspółpracy pomiędzy PWSZ w Wałczu, instytucjamiokoło-biznesowymi i przedsiębiorstwami. Koncentra-cja w obrębie CTWiNT firm wykorzystujących nowetechnologie powinna przyczynić się do tworzenianowych miejsc pracy i poprawy warunków rozwojuprzedsiębiorczości.KlientomCTWiNToferowanebędąusługiwzakresiedoradztwawrozwojuprzedsiębiorstw,transferu technologii oraz przekształcania wyników
badań naukowych i prac rozwojowych w innowacjetechnologiczne. Program funkcjonalno-użytkowyCTWiNT zakłada budowę i rozwój zintegrowanegosystemu zarządzania procesami innowacyjnymi opar-tegowłaśnienamodelu„złotego trójkąta”:nauka-biz-nes-samorząd oraz instytucje otoczenia biznesowego.PowstanieInkubatoraPrzedsiębiorczości–BiuraKarier(IP-BK) ma za zadanie pomoc absolwentom PWSZw Wałczuorazabsolwentominnychuczelniwyższychorazszkółponadgimanzjalnychw„starcie”związanymzpodjęciempracylubzałożeniemwłasnejdziałalnościgospodarczej.Przewidywany,szacunkowykosztrealiza-cjicałegoprojektuto41mlnzł,aplanowanawysokośćdotacjizfunduszystrukturalnychUE–21,5mlnzł.Pla-nowanyokresrealizacjiobejmujelata2010-2015.
| Pozostaje mi tylko życzyć by te ogromne przed-sięwzięcie, jakże ważne z punktu widzenia lokalnej społeczności mieszkańców jak i przed-siębiorców udało się zrealizować.
Aletojeszczeniekoniecnaszychdziałań.Kolejnąini-cjatywąPWSZwWałczujestorganizacja–wspólniezeStarostwemPowiatowymwWałczuiUrzędemMiastaWałcz – Konferencji Naukowej pt. „Nauka szansąrozwoju regionu”. Celem konferencji jest wymianapoglądów i doświadczeń związanych z rolą naukiw rozwojuspołeczno-gospodarczym,zeszczególnymuwzględnieniem znaczenia współpracy samorząd-biznes-naukawprzyspieszeniurozwojuregionalnego.Funkcje Patronów Honorowych konferencji objęli:Marszałek Województwa ZachodniopomorskiegoWładysława Husejko i Rektor Uniwersytetu Szcze-cińskiego prof. dr hab. Waldemar Tarczyński. Kon-ferencja odbędzie się w dniach 8-9 czerwca 2010 r.w Ośrodku Przygotowań Olimpijskich w Wałczu.W przekonaniuorganizatorów,konferencjaprzyczynisiędoprzezwyciężeniabarieryinformacyjnejibarieryświadomości w budowaniu współpracy samorząd-biznes-naukawregionie.
| Pani Rektor wymienia szereg inicjatyw, ale zabrakło mi tutaj bezpośredniej współpracy ze środowiskiem przedsiębiorców. Czyżby w tym zakresie nie były podejmowane żadne działania?
Muszęstanowczozaprzeczyćiwręczchcępodkreślić,żewymienionedziałaniasąnietylkokontynuacją,aleirozszerzeniemdotychczasowejwspółpracyUczelniześrodowiskiemprzedsiębiorców.WspółpracatarozwijasiębowiemodmomentuutworzeniaPWSZw Wałczu.Uczelnia jest członkiem Wałeckiego Oddziału Pół-nocnejIzbyGospodarczej,awałeccyprzedsiębiorcy–ZakładEnergetykiCieplnejSp.zo.o.wWałczu,ZakładWodociągówiKanalizacjiSp.zo.o.wWałczu,Towa-rzystwoBudownictwaSpołecznegoSp.zo.o.w Wałczu,AgencjaHandlowa„BAZA”Sp.zo.o.wWałczu,Sto-warzyszenie InicjatywGospodarczychw Wałczu– sąFundatoramiFundacjiNaRzeczPWSZWałczuusta-nowionej w 2005 r . Przykładem współpracy Uczelniz przedsiębiorcami są też umowy zawarte w 2008 r.z firmą ZTUH „ALBOR” oraz z PrzedsiębiorstwemKomunikacji Samochodowej Sp. z o.o. o nieodpłat-nym udostępnianiu stacji obsługi samochodów dlaćwiczeń laboratoryjnych, umożliwieniu wykonywaniaprac dyplomowych z przedmiotów zawodowych stu-dentom PWSZ w Wałczu, świadczeniu przez PWSZnieodpłatnegodoradztwatechnicznegoiwykonywaniuekspertyz na rzecz partnerów. Z Miejskim ZakłademKomunikacjiSp.zo.o.łączyUczelnięumowao współ-pracy w zakresie działań promocyjnych. Wśród waż-nych partnerów PWSZ w Wałczu ze środowiska biz-nesunależyrównieżwymienićfirmę„VictoriaCymes”,WARTRANS,ŻywiecZdrójS.A.zMirosławca.Szcze-gólne ożywienie współpracy między naszą Uczelniąa kierowanymprzezPanaPrezesaOddziałemw Wał-czu Północnej Izby Gospodarczej nastąpiło w ostat-nimczasie.RównieżPanZdzisławBarnaś,kierownikOddziałuWałczPółnocnej IzbyGospodarczej,dekla-rujechęćpomocywnawiązywaniunowychkontaktówUczelniz nowymipartneramibiznesowymi.Mam nadzieję, że inicjatywy podejmowane obecnieprzezPaństwowąWyższąSzkołęZawodowąwWałczuzaowocująatrakcyjnąofertąusługUczelnidlagospo-darki i przyczynią się do większego zbliżenia sferynaukiibiznesu,zkorzyściądlarozwojuregionu.
Rozmawiał bolesław Rafałko PrezesOddziałuWałczPółnocnejIzbyGospodarczej
oddział Wałcz
współpRaca– WYZWanie WSpółcZeSneGo RYnKuRozmowa z dr hab. prof. nadzw. jolantą Witek – rektorem państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Wałczu
cz.ii
Grupa AAbkowiczWłodzimierzBąkCezaryPińskiSławomirSolarskaKatarzynaWięcaszekDariuszTesznerWojciechGrupa BBobrykKrzysztofChojnowskiZbigniewCiuruśWojciechDokowskiKrzysztofOlejnikZbigniewOsinaEdward
Grupa CBazMartinKołodziejskiGrzegorzKomarnickaIrenaKoperkiewiczLeszekMartuśAndrzejWoźniakEdmund
wybory delegatów północnej izby GospodarczejW dniach 24-25 maja br. w salach uniwersytetu Szcze-cińskiego zgodnie z nowo obowiązującym statutem pół-nocnej izby Gospodarczej odbyły się wybory delegatów na Walne Zgromadzenie północnej izby Gospodarczej. oto wyniki państwa głosowania:
Grupa DBiedulskiKrzysztofGryczkaRenataKurekKrzysztofLichtBożenaŁopińskiZbigniewZagrodny-KuczerJolanta
Grupa EGrabskiPrzemysławHawrylczukBożenaNiedzielskiPiotrSadkowiczDariuszSalitraKrzysztofSkarulZbigniew
seRdecznie GRatulujemy!
Grupa FChańkoAndrzejKowalczykAdamMiśniakiewiczMarcinSekulskiWojciechZiomekJanuszŻabickiLeszek
Grupa GKarolakBarbaraKniaźBogusławOlejniczakWojciechOsińskiKrzysztofSobczykMirosławTomaszewiczPiotrTurkiewiczAnna
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
o iZB
ie
39
ii izbowy wieczór bluesowyW związku z ogromnym sukcesem koncertu zespołu cree, 21 maja br. w szczecińskim klubie Free Blues club odbył się ii izbowy Wieczór Bluesowy, podczas którego wystąpił zespół nocna Zmiana Bluesa. Spotkanie cieszyło się ogromnym zainteresowaniem przedsiębiorców zrzeszonych w izbie, tego dnia na koncercie pojawiło się prawie 200 osób. po prawie dwugodzinnym koncercie goście mogli spędzić miło czas przy akompaniamencie dj-a. Wszystkim dziękujemy serdecznie za uczestnictwo i zapraszamy na kolejne imprezy.
Sławek Wierzcholski i nocna Zmiana Bluesa
delegaci z Grupy G
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
pRaWo
40
e-sąd. Wirtualny proces.elektroniczne postępowanie upominawcze, czyli e-Sąd, ma upraszczać i przyspieszać pro-ces, obniżać koszty postępowania oraz skracać czas wydania nakazu.
patryk zbroja – adwokat,
specjalizuje się w sprawach cywilnych i gospodarczych, oraz procesach sądowych
(www.adwokatzbroja.pl)
W 2010 roku do sądu w sieci trafi około 400 tysięcy spraw. dzięki temu w budżecie państw zostanie ok. 15 mln złotych.
Dzień 1.01.2010 r. to histo-ryczny początek działal-
ności pierwszego w Polsce tzw.e-Sądu. Formalnie od tej datypozwyozapłatęmożemyskładaćrównieżwdrodzeelektronicznejw tzw. elektronicznym postępo-waniuupominawczym(EPU).
e-sąd w lublinie
Funkcje pierwszego e-Sądu dla wszystkich spraw z Polski, zostały powierzone Sądowi Rejo-nowemu w Lublinie (konkretnie - XVI Wydziałowi Cywilnemu), co stanowi znaczące novum w procedurze cywilnej. Sąd ten prowadzi sprawy niezależnie od wartości przedmiotu sporu, która - według ogólnych zasad właściwości rzeczowej - może kształtować konieczność rozpoznania sprawy przed Sądem Okręgowym (w sprawach cywil-nych o wartościach przedmiotu sporu przekra-czających kwotę 75.000 zł, w sprawach gospo-
darczych – 100.000 zł). Innymi słowy, wnosząc pozew w EPU przeciwko spółce X z Koszalina o zapłatę 200.000 zł np. na podstawie nieza-płaconych faktur, sprawę kierujemy do e-Sądu (a nie np. do Sądu Okręgowego w Koszalinie – właściwego miejscowo z uwagi na siedzibę spółki).
Kolejnym atutem są niższe koszty EPU od tradycyjnych form wszczynania sporów sądo-wych. Opłata od pozwu w „klasycznym” postę-powaniu upominawczym wynosi 5 % wartości przedmiotu sporu, tymczasem w EPU, jest to ¼ część tej opłaty.
procedura składania e-pozwu
Powodami w EPU mogą byćosoby fizyczne, jednostki organi-zacyjne nieposiadające osobowo-ści prawnej, jak i osoby prawne.Wśród tych podmiotów znaj-dują się również przedsiębiorcy.Pozew można złożyć zarównoosobiście, jak i przez pełnomoc-nika. Warunkiem technicznymi zarazem formalnym skorzysta-nia z EPU jest jednak uprzed-nie założenie specjalnego konta,w ramach którego strona możekomunikować się z e-Sądemlub przeglądać akta prowadzo-nych przez siebie spraw. Istotnąkwestią, która przede wszystkim
wyróżnia ten model postępowania, jest to, żepozewmożebyćskładanywyłączniedrogąelek-troniczną (konstruowanie pozwu ma miejscena stronie internetowej, w ramach przydzie-lonego powodowi konta), powinien być przytym opatrzony podpisem elektronicznym. Do
pozwunie trzebazałączaćdowodóww formiedokumentów(a ściślej–w formie skanów lubfotokopii),aw przypadkuzłożeniapozwuprzezpełnomocnika-pełnomocnictwawrazzdowo-demuiszczeniaopłatyskarbowej.Koniecznym
jest jednak dokładne opisanie dowodów, któremająstanowićpodstawężądania,aprzypełno-mocnictwie – dokładne wykazanie umocowa-nia (wskazanie daty pełnomocnictwa, zakresuoraz informacji, czy zostało udzielone profe-sjonalnemu pełnomocnikowi). O możliwościwydanianakazuzapłatywEPUdecydujesamatreśćpozwu.Niemabowiemwtympostępowa-niu–zuwaginabrakichdołączenia–możliwo-ścibadaniatreścipowołanychdowodów.
proces
W przypadku akceptacji argumentów wska-zanych w pozwie i braku wątpliwości, co dozasadnościroszczenia,e-Sąd(wosobiereferen-darza sądowego) wydaje nakaz zapłaty, któryw formie elektronicznej przesyłany jest powo-dowi,a w formie„tradycyjnej”(tj.papierowej)pozwanemu. Pozwany – po uzyskaniu wrazz nakazemodpowiedniegokodu-możespraw-dzićtreśćpozwuwInternecie.Jeżeliniezgadzasię z treścią żądania, może złożyć w zwykłejformie pisemnej sprzeciw, który powinien byćnadanywedługogólnychreguł(np.pocztą)doSąduw Lublinie.Wniesienietakiegosprzeciwu(nawetdoczęściroszczenia)powoduje,żenakazzapłatytracimocwcałości,ae-Sądprzekazujeaktadosąduogólnejwłaściwościpozwanego.
Wydaje się, że taka konstrukcja procesu prze-rzuca niejako na pozwanego ciężar weryfika-cji okoliczności podniesionych przez powoda. Jednak e-Sąd wyposażony jest w możliwość odmowy wydania nakazu zapłaty i przekaza-nia sprawy do postępowania w trybie zwykłym (poprzez skierowanie akt sprawy do sądu ogól-nej właściwości pozwanego, tj. właściwego dla
jak się zarejestrować?Złóż konto na portalu: https://www.e-sad.gov.pl/. otrzymasz indywidualny login i hasło, umożliwiające dalszą korespondencję z wymiarem sprawiedli-wości. Wniosek możesz wypełnić na własnym komputerze, podobnie jak opłatę sądową, którą uiścisz za pośrednictwem drogi “on-line”.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
pR
aW
o
41
miejsca zamieszkania lub siedziby pozwanego), m.in., gdy roszczenie jest oczywiście bezzasadne lub przytoczone okoliczności budzą wątpliwości.
dla spraw nieskomplikowanych
PierwszemiesiącefunkcjonowaniaEPUwyka-zały, że zainteresowanie nową procedurą jestznaczne, zwłaszcza u tzw. powodów „maso-wych”. Taki tryb postępowania jest ciekawąalternatywą dla tradycyjnego procesu, stanowibowiem, przynajmniej teoretycznie, szybkąi łatwą formę dochodzenia swoich roszczeń.Teoretycznie,boprocedurazdecydowaniespo-walnia przy wydawaniu przez e-Sąd nakazu.Okazujesię,żeczasoczekiwaniamożeosiągnąćnawetdwamiesiące.Pozatym,niemożnazapo-
minać,żeEPUmaracjębytujedyniewsytuacji,gdyżądaniepozwuniejestzbytskomplikowanepodkątemprawnymifaktycznym.Wprzeciw-nymwypadkupojawiasięniestetyryzykoprze-kazania sprawy do sądu właściwości ogólnejpozwanego, np. w Zamościu, a w konsekwen-cji - znacznego przedłużenia postępowania.Trzebawreszciedodać,żezEPUwartokorzy-staćjedyniewtedy,gdyzdużądoząprawdopo-dobieństwamożemyzałożyć,żeżądaniepozwunie będzie kwestionowane przez pozwanego.Wprzeciwnymwypadku-powydaniunakazuzapłaty,wniesieonsprzeciw,któryprzecieżniewymagaszczególnejformy.Torównieżspowo-duje przekazanie sprawy do sądu właściwościogólnej, co również skutecznie utrudni nampostępowanie,wydłużającjegoczasikoszty.
podstawę prawną funkcjonowania epu jest ustawa z 9.01.2009 r. o zmia-nie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (Kpc) oraz pozostałe ustawy, które w swojej zasadniczej części weszły w życie właśnie z dniem 1.01.2010 r. i w art. 505(28) – 505(37) Kpc wprowadziły m.in. regulację nowego trybu postępowania.
Powyższe uwagi należy potraktować jedy-nie jako sygnalizację nowej procedury. Wiele z przewidzianych w EPU rozwiązań dostar-cza równolegle szereg problemów zarówno merytorycznych, jak i praktycznych. Ogólny opis procedury wraz z odpowiedziami na naj-częściej zadawane pytania można znaleźć na stronie e-Sądu: www.e-sad.gov.pl. Na pewno wprowadzenie EPU do polskiego wymiaru sprawiedliwości jest ciekawą odpowiedzią ustawodawcy na wszechobecny w naszym życiu Internet i załatwianie spraw sądowych bez wychodzenia z firmy.
patryk zbroja
ReKLaMa
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
pRaWo
42
Kluczem do sukcesu pozycjonowania jestoptymalizacjailinkowanie.Optymalizacja
polega na takim dostosowaniu serwisu inter-netowego,abywpełniodpowiadałnawarunkiwyszukiwarek. Natomiast linkowanie jest pro-cesemzbieraniaodnośnikówprowadzącychdopromowanejwitryny.
„przesadzony” przyrost linków
Za samo linkowanie wyszukiwarki nie mogąnakładać kar, ponieważ byłoby to zbyt groźnenarzędzie w rękach konkurencji. Z pewnościąfirmy nie omieszkałyby praktyk typu zdobycie1000 linkówwjednymdniuprowadzącychdo
strony konkurenta. Istnieją jednak dwie sytu-acje,wktórychmożemyzostaćukaraniwłaśnieza linkowanie. Pierwszą jest nienaturalny tzw.„przesadzony”przyrostlinków,czylizbytinten-sywnezbieraniehiperłączyigwałtowne,niere-gularnezwiększanieliczbydodawanychlinków.Groźnyprzyrostodnośnikówmożenasspotkaćw systemach wymiany linków, za których topomocą można całkiem niechcący wygenero-wać ogromną ilość hiperłączy. Drugim zagro-żeniem jest nagły, duży spadek liczby linkówprowadzącychdostrony.Nagłeusunięciedużejilości zebranych wcześniej odnośników możesięprzydarzyć,podobnie jakwsytuacjiniena-turalnego przyrostu, przy systemach wymianylinków.Dająonebowiemmożliwośćusunięciadużejilościhiperłączywbardzokrótkimczasie.Zagrożenie może przynieść także firma pozy-cjonująca, ponieważ nierzadko po zerwaniuumowy firmy wycofują zebrane wcześniej dla
strony linki. Jednak tak jak już wspomniałam,zaobiesytuacjekaraniemożebyćzbytwysokai jeśli już jest nakładana na stronę, to jest tozazwyczajtzw.filtr.
ii kara - filtR
Filtr przejawia się spadkiem pozycji witrynyw wynikachszukania.Spadekjestzregułyokrą-głąliczbą.Stronaprzykładowospadaodokład-nie 5 pozycji. Witryna może jednak zmienićswoje miejsce w rankingu szukania nawet 900pozycji,cooznacza,żestronamożesięznaleźćna samymkońcuwynikównadanezapytanie.Filtr może być nałożony na pojedyncze frazy
lub ich grupę, ale może dotyczyć także całejdomeny lub jej podstron. Kara jest nakładanaczasowo i trwa od tygodnia do nawet dwóchlat.NiestetyGooglenie informujeonałożeniufiltra,aprośbyoponownerozpatrzeniestronysą z reguły ignorowane. Jeżeli po odczekaniutygodnia, dwóch, trzech strona nie wraca naswoją właściwąpozycję wartoprzekierowaćdomenę nainną, stosującp r z e k i e r o w a -nie 301. Nowądomenę trzebajednak wcze-śniej podlin-kować. Należyrównieżpamię-tać, abyw trak-
cietrwaniafiltrunieprzerywaćprocesulinko-wania strony, ponieważ pozycjonowanie możezostać uznane za nienaturalne. Warto w tymmiejscu wspomnieć o tzw. Fresh Site Bonus,którynierzadkojestmylonyz filtrem.FreshSiteBonus to premia dla nowych stron interneto-wych,którapoleganaczasowymumieszczeniustronywysokowrankinguszukania.Pookresiepremii trwającym z reguły od 1 mc do 3 mc,pozycjastronyspadadowłaściwegojejmiejsca.Istnieje jednak możliwość utrzymania pozycjipoprzez odpowiednie, dobre podlinkowaniestronywczasietrwaniaokresupremiowego.
Warto zaznaczyć, że filtr nie grozi stronompozycjonowanym przy pomocy narzędzi doautomatycznego linkowania, takich jak Adder(www.seoadder.info)czySemiAdder(półautomatwww.semiadder.pl). Przyrost i tendencja wzro-stowazbieranychlinkówjesttamściśle,bezpiecz-nieokreślona,natomiastzamieszczonewkatalo-gach,preclachiforachlinkibędąistniećtakdługo,jakdługobędzieistniećkatalog,precelczyforum.
ii kara - ban
Dużosurowsząkarą,którąGooglenakładanastronyinternetowejestban.Objawiasięwyin-deksowaniem, czyli usunięciem strony wrazz jejpodstronamizbazydanychwyszukiwarki,a tymsamymzwynikówwyszukiwania.Zaco
można go dostać? Jak spraw-dzić czy to faktycznieban?Corobić,jeślizosta-nie nałożony na nasząstronę?
za co karze Google?Sukces pozycjonowania zależy od jego zgodności z prawem wyszukiwarek internetowych. opty-malizacja i linkowanie sprzeczne z zasadami Google, kończy się surowymi karami. Za nadużycia na webmasterów czeka FiLtR lub dużo surowszy Ban.
co zrobić jeśli strona dostała bana? przede wszystkim usunąć z serwisu wszystko, co mogło spowodować nałożenie kary, a następnie zwrócić się do Google o przywrócenie do indeksu i obiecać poprawę. Formularz znajduje się na stro-nie, po zalogowaniu https://www.google.com/webmasters/tools/reconsideration?pli=1 niezbędne jest posiadanie konta Google.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
pR
aW
o
43
Ban można otrzymać najczęściej za nie-właściwą optymalizację witryny. To sankcjanakładananaserwiszanaruszeniewskazówekGoogledlawebmasterów.Najczęstszymipowo-daminałożeniataksurowejkarysą:• DuplicateContent, czyli powielona zawar-
tość strony. Należy pamiętać o tym, że moja-domena.pl i www.mojadomena.pl to dla robotów Google dwa różne adresy i zdecy-dować się używać jednego z nich.
• Ukryty tekst i linki. Ukrywanie tekstów czy linków tak, aby nie były widoczne dla inter-nautów, są one jednak doskonale widoczne dla robotów wyszukiwarek. Najpopular-niejsze metody ukrywania tekstu to zmniej-szenie go do minimalnych rozmiarów, czy nadanie koloru tła. Również, w arkuszu CSS tworzenie niewidocznych warstw z tek-stem, czy przysunięcie treści poza obszar widoczny na stronie internetowej.
• Cloacking to serwowanie innej treści użyt-kownikom serwisu i innej robotom wyszu-kiwarek. Oszukiwanie robotów Google przy pomocy języka PHP pokazując inną stronę niż odwiedzającym witrynę. Metoda polega na rozpoznaniu nazwy robota po tym, w jaki sposób się przedstawia oraz po adresie IP.
• Przeoptymalizowanie serwisu. Polega na sztucznym, nienaturalnym nasyceniu strony w słowa kluczowe, czyli umieszczaniu ogromnej ich ilości np. wielokrotne powta-rzanie w jednym miejscu. Należy pamiętać, że nasycenie serwisu w słowa kluczowe powinno wynosić około 5%.
• Przekierowania. Dotyczy przekierowań czasowych, czyli 302 na zupełnie inną stronę. Przekierowania umieszcza się na szereg różnych sposobów np. przy pomocy html’a, PHP lub skryptu JS.
Przy wykonywaniu optymalizacji witrynywarto posilić się profesjonalnym audytemstrony internetowej. Audyt polega na bardzoszczegółowej analizie serwisu, a następniepodaniu instrukcji przeprowadzającej krokpo kroku przez proces optymalizacji. Analizaumożliwi odpowiednie dostosowanie kodui treści witryny, które z jednej strony poprawiwidocznośćserwisu,zdrugiejsprawi,żestronabędzie przyjazna dla odwiedzających. Usługęmożna zamówić poprzez stronę internetowąwww.analizawww.pl Czas realizacji wynosiz reguły 48 godzin, natomiast efekty wprowa-dzonychzmian,czyliwyższepozycjewGooglewidaćjużpodwóchtygodniach.
enterso, iwona spychalska
czy strona faktycznie otrzymała bana? tak, jeśli witryna znajdowała się w indeksie Google (sprawdzenie przez polecenie site:nazwa-domeny.pl) natomiast jej podstron nie ma w bazie danych wyszukiwarki. nie, jeśli strona nie widnieje w wynikach wyszukiwania pod danymi frazami, ale polecenie site zwraca podstrony witryny. W celu sprawdzenie czy strona faktycznie otrzymała bana warto skorzy-stać z narzędzia dostępnego na stronie http://www.selfseo.com/google_ban_tool.php.
ReKLaMa
Sponsoring polega na wspar-ciu pieniędzmi, rzeczami,
usługami lub w inny sposób,przezprzedsiębiorcę(tzw.spon-sora)określonychdziałańw celurozpowszechniania własnegopozytywnego wizerunku. Spon-sorowanie różnego rodzajuimprez (sportowych, artystycz-nych,charytatywnych,zdrowot-nych, ekologicznych itp.) jestw Polscecorazchętniejstosowa-nym sposobem promocji firmi przedsięwzięć. Najkrócej rzeczujmując, sponsor angażuje sięw dane przedsięwzięcie nie dla-tego,żemusięonopodoba(choćmożeipowinno),aledlatego,żeliczynato,żezyskanaprestiżuipopularności,askutkiemtegowzrosnąjegoobroty.Wprak-tyce sponsoring występuje w różnych posta-ciach -odfinansowaniapojedynczych imprez,przez okresowe świadczenie na rzecz jakiegośpodmiotu,donawet stałego,długookresowegowsparcia.Ramyprawnetegorodzajudziałalno-ściwyznacza-corazpopularniejszawpraktyceprawnej-umowasponsoringu.
umowa nienazwana
Warto pamiętać, że jest to tzw. umowa niena-zwana – zawiera ona elementy wielu innychumów jak np. darowizna, umowa o usługi,umowa o dzieło itp., nie ma więc szczegóło-wychregulacjipoświęconychtylkotemutypowiumowy w prawie cywilnym. Nie można więcstworzyć jednego, generalnego wzoru takiejumowy.Tozkoleiwymuszajaknajprecyzyjniej-sze określenie przez strony umowy jej warun-ków,takabyniestworzyćpoladozaistnienianajejgruncienieporozumieńiwątpliwości.
Przy określaniu istotnych elementów sto-sunkuprawnego,którychnieokreślonow umo-wie obowiązują więc ogólne zasady prawacywilnego.Wartootympamiętaćprzypodpisy-waniuumowy.Opróczpodstawowychpostano-
wieńwartow umowiedokładnieokreślić świadczenia sponsoraokreślające rodzaj świadczenia,wielkość,czasisposóbjegoreali-zacji. Gdy przedmiotem świad-czeniamająbyć rzeczy, tonależydokładnie określić ich ilość,jakość oraz ewentualnie cechyszczególnetychrzeczy,sposóbichdostarczenia oraz koszty trans-portu. Jeżeli świadczeniem jestusługa, powinno się określić jejrodzaj, opisać techniczny sposóbwykonania oraz podmiot, któryją wykonuje. Równie ważny jestsposób sprawowania kontroliprzez sponsora nad przebiegiemczynności przez niego sponso-
rowanych, jeżeli w ogóle strony coś takiegoprzewidziały. Sponsor może bowiem zastrzecw umowie sposób wykonywania sponsorowa-nychczynności.Innąistotnąkwestiądouregu-lowaniawumowiejestwłasnośćintelektualnaiprzemysłowa(prawodoużywanianazwy,firmy,znaków towarowych, godła i symboli spon-sorującego). W umowach sponsoringu częstoznajdujemyzapisyokarachumownychztytułunienależytegowykonaniazobowiązania.Wartopamiętać,żewprzypadkubrakutakichzapisówodpowiedzialność podmiotu sponsorowanegoopiera się na ogólnych zasadach zawartych wkodeksiecywilnym(art.471inast.k.c.).Wartootympamiętać,gdyżścisłeokreśleniewysoko-ściszkodyponiesionejprzezsponsoranaskuteknienależytegowykonaniaumowyprzezwspie-ranego jest utrudnione lub nawet niemożliwe,co może powodować, że w przypadku sporusądowegowysokośćodszkodowaniamożeusta-lićsąd.
umowa ramowa
W umowie sponsoringu mogą też znaleźć sięklauzule dodatkowe. Jedną z najpopularniej-szych jest klauzula konkurencyjna może np.przewidywać, że podmiot sponsorowany nie
będzie jednocześnie lub w określonym czasieobjęty sponsorowaniem przez inny podmiot(np. firmę, która jest konkurencją sponsoraw danejbranży).
W przypadku dużych lub rozciągniętychw czasiewydarzeńspisywanajestczęstoumowaramowa(generalna).Szczegółowepostanowie-nia pozostawia się do regulacji w umowachpośrednich, jednostkowych, dodatkowych np.umowy najmu, dzierżawy, usług itp. Prawogeneralnienienarzucaformy,wjakiejpowinnabyć zawarta umowa sponsoringu. Zachowanieformyszczególnejmożewynikać tylkozprze-pisuprawalubzwolistron.
Sponsoring, będący formą komunikowa-niasięsponsorazpotencjalnymiklientami,nadobrezadomowiłsięwtychdziedzinach,wktó-rych komunikacja ta jest możliwie najszersza.Obejmujewięcswymzasięgiemprzedewszyst-kim imprezy masowe, nad którymi zawszedziś rozpościera się logo fundatora. Ale dziękisponsoringowifinansowanesąrównieżwielkiewydarzeniakulturalne,pracenaukowo-badaw-cze, uniwersytety, szpitale, organizacje chary-tatywne, wyznaniowe, specjalistyczne wydaw-nictwa. Ze sponsoringu mogą więc korzystaćwszyscy,którzymająjakiśpomysł,ajegoreali-zacjabędziezgodnazpolitykąmarketingowo-reklamowądanegosponsora.
Sponsoring to istotne narządzie pR i marketingu w kreowaniu marki firmy. Sprzyja budowaniu spo-łecznej odpowiedzialności biznesu. jakie zapisy powinna zawierać umowa sponsoringu, wyjaśnia Stefan Mazurkiewicz, radca prawny.
sponsoring
stefan mazurkiewicz,
radca prawny
Mazurkiewicz Wesołowski
Mazuro
adwokaci i Radcowie
prawni Spółka partnerska
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
pRaWo
44
…Ma pRaWo do: …Ma oBoWiąZeK:
Spo
nSo
R
• należytegowykonaniawszystkichczynnościobjętychumową,• korzystania z udzielonych sponsorowanemu zezwoleń licen-
cyjnychzesferywłasnościintelektualnejiprzemysłowejwgra-nicachzezwolenia,
• uwzględnianiajegowskazówekprzywykonywaniuczynnościsponsorowanych,
• opracowaniaharmonogramupodejmowanychdziałań,• wpływunadobórosóbtrzecich,• zachowaniawtajemnicyinformacjiosponsorze,• nieuprawiania takiej samej działalności objętej umową na
korzyśćinnegopodmiotu,• dopuszczeniadowspółdziałaniaprzywykonywaniuczynności
sponsorowanych.
• wykonaniaświadczenia,któreprzyrzekłspełnićwumowie,• nie sponsorować w tym samym czasie innych przedsię-
wzięćo zbliżonymcharakterzenatymsamymlubsąsiednimobszarze,
• zachowaćdyskrecjęcodoosobowych,zawodowychimajątko-wychatrybutówsponsorowanego.
Spo
nSo
Ro
Wa
nY
• domagaćsięspełnieniaprzezsponsoraprzyrzeczonegoświad-czeniawzajemnego,
• żądać od sponsora udzielenia mu zezwolenia na korzystaniez określonych praw własności intelektualnej i przemysłowejniezbędnychdowykonaniaprzezniegoumowy,
• korzystaniazudzielonychmuprawniemajątkowych-nazwy,godła,emblematu,symbolu,znakutowarowego(usługowego)itd.,
• zawierania umów towarzyszących z osobami trzecimi mają-cymizwiązekzumowąsponsoringu,niezbędnymidonależy-tegojejwykonania,
• żądaćlojalnościiutrzymaniawtajemnicyinformacjidotyczą-cych samego sponsorowanego lub prowadzonej przez niegodziałalności,
• wypowiedziećumowęlubodniejodstąpić.
• należytegowykonaniawszystkichczynności,doktórychzobo-wiązałsięwumowie,
• wykorzystania uzyskanych od sponsora korzyści w sposóbokreślonywumowie,
• ujawnieniasponsorawtokuczynnościwskazanychwumowie(nazwę,przedmiotdziałalności,siedzibęsponsora),
• podejmowania działań (zaniechań) uwzględniających wska-zówkisponsora,
• osobistegowykonaniauzgodnionychczynności,gdyichwła-ściwośćlubumowatoprzewiduje,
• dbaćorenomęsponsora,• czynićstarania,byzaangażowaniesponsoraprezentowałosię
wpełniwiarygodniewobecadresatów,• zachować w tajemnicy informacje o charakterze osobistym
i zawodowymdotyczącesponsora,• zabezpieczyćuzyskaneodsponsoraprzedmiotyprzedutratą,
zniszczeniemlubuszkodzeniem.
Reklama a sponsoring
Zarówno reklama, jak i sponsoring są narzę-dziami komunikacji reklamującego (spon-sora) z określoną grupą odbiorców (klientelą).Różnica polega na odmiennych technikach tejkomunikacji. Można powiedzieć, że w porów-naniuznierzadkonatrętnąreklamą,obliczonąnanatychmiastowyskutek,cowefekciewywo-łuje niekiedy odmienną reakcję adresatówdo zamierzonej, sponsoring jest subtelniej-szą formą komunikacji. Niczego bowiem nienarzucaaniniezachwala.Bezpośrednimcelemreklamy jest promocja określonego produktulubusługi.Celemsponsoringujestkomunikacja
sponsorazeswymiklientamizapośrednictwemsponsorowanego.Możemypowiedzieć,żespon-sor stoi w cieniu sponsorowanego. W wyrokuz 10czerwca1999r.NSAwPoznaniu(ISA/Po1947/98)stwierdził,żereklamęstanowiązawszeinformacjeokonkretnychtowarach,oichzale-tach, wartościach i możliwościach nabycia,przekazywanebliżejnieokreślonemuklientowi,mającenaceluzachęceniegodokupna.Bezpo-średnim celem sponsorowania jest natomiastkształtowanie wizerunku sponsora, jego pozy-tywnegopostrzeganiaprzezodbiorców,wzrostspołecznegoprestiżu.
stefan mazurkiewicz
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
pR
aW
o
45
pRaWa i oBoWiąZKi StRon uMoWY SponSoRinGu:
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/201046
pRaWo
| ZP: Jakie błędy popełniamy kupując wycieczkę? Z jakimi skargami ma Pani do czynienia po sezonie?
Longina Kaczmarek:Zwykle niedokładne zapo-znajemy się z umową, czywręcz niezrozumiemy jejtreści. Konsekwencje tegomogąbyćbardzodotkliwe,jak np. w przypadku kon-sumentki, która źle zrozu-miaładatęwyjazdu(byłatogodz.1.00wnocy30 maja,
a konsumentka stawiła się na 1.00 w nocy ale1 czerwca). Inna konsumentka wyjechała doKenii, gdzie w programie miała zagwaranto-wany7-dniowypobytwhotelu“AfrykaDzika”,w tym3dni tobyłoSafarii.Konsumentkanieprzeczytała dokładnie programu i myślała , żecałe 7 dni to będzie Safarii. Takie i podobnesytuacjezdarzająsiękonsumentomdośćczęsto.Niestety, w takich wypadkach cała odpowie-dzialnośćspoczywanakonsumencie.
Sąrównieżskargizasadne,takiejak:zamianahotelu na gorszy, plaża kamienista zamiastpiaszczystej i to dużo dalej niż wynikało toz oferty,brakbasenu,monotonnewyżywienie,pokójbezokna,nieodpowiedniewarunkisani-tarno-higieniczneitp.
Wprzypadkuskargizasadnejkonsumentmaprawodomagaćsięstosownegoobniżeniaceny.Wtymcelumożnaposłużyćsię“TabeląFrank-furcką”, w której są wymienione przykładowe
uchybieniainależnaprocentowarekompensata.Tabela jest nieformalnym dokumentem przy-gotowanym przez Sąd Krajowy w Niemczech,stosowanawpraktycetakżewinnychkrajach.
| ZP: Klauzule niedozwolone - jakich zapi-sów w umowach szczególnie należy się wystrzegać? Czy klient ma prawo doma-gać się wykreślenia zapisów, które uznaje za sprzeczne z prawem?
LK:Umowaoświadczenieusługturystycznychwymaga formy pisemnej. W umowach tegotypu często pojawiają się klauzule niedozwo-lone,czyli takie,którewrażącysposóbnaru-szają intereskonsumenta.Donajczęściejspo-tykanych klauzul niedozwolonych w branżyturystyki należą postanowienia, które mówiąo właściwościsądupowszechnegolubumiesz-czenie zapisu na sąd polubowny. Ponadtobardzo często spotyka się np. postanowieniaumowne określające uprawnienie organiza-tora do odwołania imprezy turystycznej bezpodawaniaprzyczynylubzinnychprzyczynniżokreślonew ustawie.
Często spotykanym niedozwolonym posta-nowieniem umownym jest klauzula mówiącao obciążeniu konsumenta zryczałtowanymikosztami rezygnacji, które zależą od terminurezygnacji a nie od faktycznie poniesionychprzezorganizatorakosztów.
Jeżeliprzeczytamyumowęiokażesię,żeniewszystkie postanowienia nam odpowiadają,to jaknajbardziejmamyprawozaproponować
zmianę danego zapisu, lub domagać się jegowykreślenia.
Jeżeli konsument jest dobrze przygotowanydopodpisaniaumowyiwcześniejzapoznałsięz RejestremKlauzulNiedozwolonych,topowi-nien o tym fakcie poinformować organizatoraimprezy i zażądać wykreślenia tej klauzuli lubjej zmiany. Niestety dość często zdarza się, żeprzedsiębiorcynieśledząRejestruKlauzulNie-dozwolonych i dlatego pewne postanowieniaumowneuznaneprzezSądOchronyKonkuren-cjiiKonsumentówzaniedozwolonepowtarzająsięuinnychprzedsiębiorców.Stosowanietakiejklauzulistanowinaruszeniezbiorowychintere-sów konsumentów, za co przedsiębiorca możezapłacić karę w wysokości do 10% przycho-dówzrokupoprzedniego.Należypamiętać,żezawszezumową,którabudzinaszezastrzeżeniamożnaprzyjśćdoBiura MiejskiegolubPowia-towego Rzecznika Konsumentów i poprosićo jejsprawdzenie.
| ZP: Podczas wyjazdu okazuje się, że warunki hotelu, wyżywienia są odmienne od tego, co było w ofercie, lub w zamówio-nym hotelu nie ma miejsc, co robić?
LK: W przypadku stwierdzenia niedotrzy-mania przez organizatora imprezy turystycz-nej istotnych warunków umowy, takich jak:zmiana hotelu czy wyżywienia na gorszenależy natychmiast złożyć pisemną reklama-cjędowykonawcy/organizatora.Rezydentlubpilot ma obowiązek potwierdzić konsumen-
Zabierz prawo na wakacjeMiałeś trafić do raju, a raj nie był tani. do tego urlop wyrwałeś z gardła biznesowym obowiązkom. Lądujesz w piekle. i nie dlatego, że tak gorąco. pokój nie ma okna. Brakuje basenu. oszukany? a może sam coś przeoczyłeś? Lepiej poznaj swoje prawa i zabierz je na wakacje - rozmowa z Longiną Kaczmarek, Miejskim Rzecznikiem Konsumentów w Szczecinie
towiprzyjęciereklamacji,awprzypadkujejniezałatwieniaprzekazać jąniezwłocznieorgani-zatorowi.Organizatormaobowiązekustosun-kowaniasiędoreklamacjinapiśmiew termi-nie30dniodjejzakończenia,awprzypadkuzgłoszeniareklamacjipozakończeniuimprezyturystycznejwterminie30dniodjejzłożenia.Jeśli tegoniezrobi,uważasię,żeuznałrekla-macjęzauzasadnioną.
| ZP: Odwołany lot. Zgubiony bagaż. Kogo rozliczać z problemów podczas trans-portu - przewoźnika, czy organizatora wycieczki?
LK: Najczęściejzatransportdomiejscadocelo-wegoodpowiadaorganizatorimprezy,aniesamprzewoźnik. Wówczas interesu konsumentachroni rozporządzenie WE261/2004 z dnia11 lutego 2004 roku, ustanawiające wspólnezasady odszkodowania i pomocy dla pasaże-rówwprzypadkuodmowyprzyjęciana pokład,odwołania lub dużego opóźnienia lotu w UniiEuropejskiej.Itaknp.wprzypadkuopóźnienia,przewoźnik zobowiązany jest do zapewnieniabezpłatnych posiłków i napojów w ilościachadekwatnych do czasu oczekiwania, a takżeprawadodwóchrozmówtelefonicznych,dwóchdalekopisów, dwóch przesyłek faksowych lube-mailowych.Świadczeniatezależąoddługościopóźnienia lub długości lotu. Gdy opóźnieniewynosiconajmniej5godzin,pasażerowiemająprawo do zwrotu kosztów biletu. Gdy opóź-nionylotnastąpi,conajmniejdzieńpoterminie,pasażerowiemająprawodobezpłatnegozakwa-terowania w hotelu i darmowego transportumiędzylotniskiema hotelem.
Podobne regulacje w UE dotyczą odpo-wiedzialności za zagubiony, zniszczony lubdostarczonyzopóźnieniembagaż.Konsumentzgodniez KonwencjąMontrealskąmożedoma-gaćsięwypłatyrekompensatywwysokościdook. 1200 EUR. Ważne w tym przypadku jestwypełnienienalotniskuspecjalnegoformularzaPIRPropertyIrregularityReportorazpisemnezgłoszenie szkody przewoźnikowi, nie późniejniż w ciągu 7 dni od odebrania zniszczonegobagażu.
Rozmawiała joanna skrzyniarz
Niestety,ciąglejeszczesporoznaswracazwakacjirozczarowana,niezadowolonaczywręczoszukana.Itrudnosiędziwić,boprzecieżkażdyznasnatewymarzonewaka-
cje czeka i w pocie czoła pracuje cały rok. Często odmawiając sobie różności, aby tylkoodpocząć w przyzwoitych warunkach. A na miejscu, już na tych wakacjach okazuje się,żepokójwjakimmamyspędzićurlopniejestwcaletakijakisobiewymarzyliśmy,ba,jestnawetnie taki jakinamobiecywanowbiurachpodróży.Nie jesteśmywcale zadowoleniz wyżywienia, bo obiad podali nam zimny a nie gorący, a zamiast kompotu była lekkozabarwionasokiemwoda.
Więcztymżalemwsercuudajemysięnajpierwdobiurpodróżyzreklamacją,ajeślitamnicniewskóramy,częśćznasidziedosądu.Niestety,tylkoczęśćitotabardziejzdesperowana,taktórazawielestraciła(najczęściejnerwówipieniędzy).Reszcie,choćmadotegocałystosróżnychpodstaw,abyreklamowaćurlop,teswojedowodywpostacikwitówizdjęć,chowagdzieśgłębokowszafie.Botejczęściszkodaczasuipieniędzy(alechybaprzedewszystkimczasu),abysiętłucposądach,gromadzićdowody,szukaćświadkówiszargaćswojenerwy.Pomiesiącuodpowrotuzwymarzonegourlopuzwyczajnieimprzechodzi.Aszkoda!
Szkoda,boporokuokazujesię,żechoćwinnymmiejscu,anawetczęstowzupełnieinnymkraju,zamiastswobodniewypoczywać,znowusiędenerwujemy.Znowubowiemzakwate-rowanonaswpokojuzwidokiemnabudowę,aranozamiastświergotuptaków,budzinasodgłosmłotapneumatycznego.Itakbezkońca.
Nobojeślisięniebuntujemy,jeśligłośnoiwyraźnie(naprzykładzapomocąwyrokusądo-wego)niebędziemysiędomagaćswoichpraw,tobiurapodróżywcalesięniebędąbardziejstarały.Bopoco?
TymbardziejjestemwdzięcznaEwieZarzyckiejzeStargarduSzczecińskiego,którachoćzapłaciłazawycieczkędoTunezjiokoło6tys.zł,sądowniedomagasięzwrotu1,8zł.Jejprzy-padekbyłszerokokomentowanynałamachprasytydzieńtemu.PaniEwamadowodynato,żejejurlopsięnieudał,iżezostałaoszukana.Biuropodróży,którejąnatewycieczkęwysłałochcejejzapłacić900zł.Wieluznaszadowoliłobysiętymzadośćuczynieniem,boprzecieżtepieniądzetoitakjużsąprzyznaniemsiędowiny.Ichoćtoniewielkiprocentzanerwypod-czaswypoczynku,pewniebyśmybylizadowoleniiztego.AlepaniEwachcedwarazytyle,boprzecieżcałyrokwpocieczołapracowałaabywypocząćwmiaręprzyzwoitychwarunkach.Mamgłębokąnadzieję,żeprzypadekpaniEwy,aprzedewszystkimjejdeterminacjawegze-kwowaniuswoichpraw(zaktóreprzecieżsłonozapłaciła),spowodujeprzynajmniejrefleksjębiurapodróży,amożenawet jakieśkonkretnedziałanie.Zależymiprzedewszystkim,abykolejniwczasowiczeniebylinarażeninapodobneprzygodypodczasswojegourlopu.IchoćbardzochcąwypoczywaćwTunezji,nietrafialidohotelu,wktórymzakwaterowanabyłapaniEwa.Nowłaśnie,jednapaniEwa,ajakwieluturystomurlopmożesięudać!
bogna skarul „Głos Szczeciński”
wszystko zaczęło się od ewy
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
FiRMoWe KnoW-hoW
48
Zniekontrolowanym udostępnieniem pouf-nych danych walczą firmy i instytucje
z całego świata. Właściwie nie ma miesiąca,żebyśmyniesłyszeliopojawieniusięwInterne-cie danych osobowych, które zostały zgubioneprzez pracowników jakieś firmy czy wykra-dzioneprzezinternetowychprzestępców.Zjawi-skotojestbardzoniepokojące,alenaszczęściejuż dziś dostępny jest cały wachlarz najróż-niejszych systemów i technologii, za pomocąktórychbezproblemumożnazabezpieczyć sięprzedpodobnymiwydarzeniami.
Przyczynywyciekówdanychsązwykledośćbanalne - najczęściej zdarzało się, że pracow-nicypadaliofiarąkradzieżylubpoprostugubilifirmowe komputery, smart fony czy nośnikiz danymi(np.płytyDVD,zewnętrznedyskinaUSBlubpopularnependrive’y).Ktoś,ktozdobę-dzietakieurządzenie,zwykleniemawiększychproblemów z uzyskaniem danych zapisanychw pamięciurządzenia.Aprzecieżłatwomożnatemuzapobiec-możliwościjestmnóstwo.
szyfrowanie danych
Najbardziej podstawową metodą jest szyfro-wanie danych - czyli proces, który sprawia, żezapisanenanośnikulubwpamięciurządzeniadanemożeodczytaćtylkoosobaznającahasło.Odpowiednio wdrożony system szyfrowaniajestpraktycznieniezauważalnydlaużytkownikai skuteczny - zastosowanie odpowiednio „sil-nego” klucza szyfrującego sprawi, że złamaniezabezpieczeń będzie praktycznie niemożliwe.Na drugim biegunie znajdują się najbardziejzaawansowanesystemyochronydanych-kom-pleksowe rozwiązania, zabezpieczające wszyst-kie dane krążące w firmie (umożliwiają oneadministratorom np. blokowanie określonychtypów nośników, przyznawanie lub odbieranie
konkretnymużytkownikomdostępudowybra-nychzasobówitp.).
świadomość niebezpieczeństwa
Mogłobysięwydawać,żepowodów,dlaktórychnależy zabezpieczać firmowe dane, nie trzebanikomu tłumaczyć. Praktyka pokazuje jednak,że wiedza firm na ten temat jest znikoma -dowodemjestfakt,iżwieleprzedsiębiorstwniestosujeżadnychprocedurczysystemówochronydanych.Aprzecieżutratapoufnychinformacjimożebyćdlakażdejfirmypoważnymciosem-dośćwspomniećomożliwościwyciekucennychdanych na temat kondycji finansowej, planówbiznesowychczyproduktówfirmy.
Alepowyższeproblemytoitaknicwporów-naniu z konsekwencjami utraty poufnychdanych klientów firmy. Polskie prawo nakładana przedsiębiorców obowiązek szczególniestarannego dbania o bezpieczeństwo informa-cji powierzanych im przez klientów. Jeśli więczdarzysię,żewyciekdotyczytakichdanych,todoakcjiwkraczaGeneralnyInspektorOchronyDanych Osobowych, który może nałożyć nafirmę surową karę finansową (jej wysokośćmożesięgnąć100tys.euro).Aprzytakiejkwo-cieewentualnenakładynawdrożeniewprzed-siębiorstwie systemów zabezpieczających daneprzed wyciekiem są tak naprawdę dość zni-kome…Takakaratozwykletylkoułamekogól-nychstratponiesionychprzezfirmęwwynikuwycieku danych - amerykański PonemonInstutitewyliczyłw2008r.,żeprzeciętnawyso-kość strat poniesionych przez przedsiębior-stwow takiejsytuacjiwynosi…6,3mlnUSD(dokwotytejwliczająsięopróczkaryrównieżrekompensaty dla klientów, koszty analiz orazzabezpieczeniafirmowychzasobów).
Vobis
sposób na wyciek, czyli jak zabezpieczyć firmowe informacjeutrata poufnych danych klienta może kosztować firmę nawet 100 tys euro - tak przewiduje polskie prawo. Mówi się o praw-dziwej pladze wycieków, których ofiarą padła już sieć hoteli Mar-riot, amerykański gigant telekomunkacyjny Bell i brytyjski urząd Skarbowy.
metody zabezpieczania poufnych danychFirmy mają obec-nie do dyspozycji potężny arsenał najróżniejszych urządzeń i tech-nologii zabezpie-czających poufne dane przed nie-autoryzowanym dostępem czy wyciekiem. najprostszym sposobem na zapozna-nie się z ofertą produktową z tego sektora jest zwrócenie się np. do pracowników specjalistycz-nego sklepu komputerowego.
najprostszym - ale bardzo skutecznym rozwią-zaniem - jest stosowanie szyfrowania danych na wszystkich urządzeniach i nośnikach (ze szcze-gólnym uwzględnieniem tych, które opuszczają teren przedsiębiorstwa - czyli np. popularnych pendrive’ów, płyt cd i dVd czy dysków twardych w notebookach).
Wygodną i efektywną metodą zabezpieczania dostępu do poufnych informacji i chronionych zasobów (np. stacji roboczych) są systemy bio-metryczne - skanery linii papilarnych, rysów twa-rzy czy układu naczyń krwionośnych. W firmach warto również zadbać o ograniczenie dostępu do określonych stref (np. serwerowni czy archiwum) - można tam wprowadzić np. autoryzację pin-em czy kartą zbliżeniową. Skutecznym - choć nieskom-plikowanym technicznie - rozwiązaniem jest też używanie linek Kensigton do przypinania kompu-terów przenośnych do biurek.
dodatkowo można pomyśleć o wykorzystaniu mechanizmów zabezpieczających dostęp do doku-mentów elektronicznych na poziomie drukowania, przeglądania czy zapisywania w środowisku it firmy (możliwe jest np. takie skonfigurowanie sys-temu, by określone dokumenty można było otwie-rać czy kopiować tylko w firmie).
niestety, rozwiązania te nie są obecnie zbyt popularne w polskich firmach - przyczyn takiego stanu jest kilka. przedstawicieli przedsiębiorstw odstraszają m.in. stosunkowo wysokie koszty wdrożenia takich rozwiązań, utrudnienia w pracy związane z korzystaniem z dodatkowych zabezpie-czeń oraz zwiększone koszty utrzymania systemów it w organizacji. nie bez znaczenia jest również z pewnością niedostateczna wiedza szefów firm na temat zagrożeń wynikających z kiepskiego zabez-pieczenia poufnych informacji.
konrad zygar, główny administrator działu it firmy Vobis.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
FiRM
oW
e Kn
oW
-ho
W
49
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
FiRMoWe KnoW-hoW
50
Wcodziennej pracy wytwarzamytysiące dokumentów i mimo
ich ilości, odnosimy wrażenie, że całyprocesprodukcji jestnamacalniekon-trolowany. Tym artykułem rozpoczy-namy cykl publikacji dostarczającychpraktycznej wiedzy o tym, jak rozpo-cząć,zrealizowaćiskutecznieosiągnąćzałożony cel redukcji ponoszonychkosztów. Przytaczane w tekście sytu-acje i przypadki są doświadczeniamirzeczywistymi zdobytymi w ramachnaszej dotychczasowej współpracyz wieloma polskimi przedsiębior-stwamiiinstytucjami.
jak wyznaczyć skalę produkcji dokumentów w mojej firmie ?
Prowadząc precyzyjne statystyki z zakończo-nychprocesówoptymalizacjikosztówprodukcjidokumentów papierowych, uzyskaliśmy moż-liwość stworzenia wzorców statystycznych dlaprzedsiębiorstwsektoraprywatnegoorazurzę-dówadministracjipublicznej,odużymstopniuwiarygodności.Dziękitymwzorcomwiemy,żestatystycznaosobawchodzącawskładzespołupracowników administracji i zatrudnionaw przedsiębiorstwie prywatnym o charakterzeprodukcyjnym wytwarza miesięczny nakładdokumentów w ilości 571 ( w przeliczeniu naformatpapieruA4).Wzorcowaosobazatrud-niona w przedsiębiorstwie o charakterze han-dlowymwytwarzamiesięcznie644dokumenty,reprezentant administracji publicznej – 786.Żeby się bardziej uwiarygodnić w Waszychoczach, proponujemy na początek wykonanieprzykładowego rachunku na własnych warto-ściach, wykorzystując do tego wskazaną sta-tystykę. Nasz przykład to uznana firma szcze-cińska o profilu produkcyjnym, zatrudniająca
ok. 750 pracowników w tym ok. 120pracowników o charakterze admini-stracyjnym czyli osób uczestniczącychw procesie produkcji dokumentów.Średni zarejestrowany nakład mie-sięczny wyniósł 65 377 dokumentów,co w przeliczeniu na reprezentantawzorcowego daje w zaokrągleniu 545dokumentów i stanowi ok. 5% odchy-lenie od wskazanej statystyki. Dlategow takiejkalkulacjimusimyzałożyćok.10%-owąrezerwępoprawnościwynikui jest ona życiowym potwierdzeniemdużej różnorodności procesów zacho-dzącychwprzedsiębiorstwachpodczas
produkcji dokumentów. Poprawne obliczeniewymagasprawdzenia,zatempowstajepytanie-jakisposóbbędzienajskuteczniejszy?Dowstęp-nej weryfikacji potrzebna nam będzie wiedzao ilościachzużywanegoprzezfirmępapierubiu-rowego.Najlepiej,żebybyłatowiedzaobejmu-jącacały rokkalendarzowy,w takimwypadkuuśrednienie ilości zużywanego papieru biuro-wego pozwoli wyeliminować ryzyko sezono-wościnakładudokumentówwróżnychporachroku.Poszukując informacjiozużyciupapierumamymożliwośćporazpierwszydoświadczyć,żewspomniananawstępiepozornośćkontroliprocesów produkcji dokumentów jest rzeczy-wiściefaktem.Dysponującpozyskanąinforma-
czy wiesz ile kosztuje twoją firmę produkcja dokumentów?! niestety, ale przedsiębiorcy mają poważny kłopot z oszacowaniem tej sumy. czas odzyskać kontrolę i skutecznie zredukować koszty. Z pomocą przychodzą specjaliści od analizy środowiska biurowego z firmy hicopy.
analiza środowiska biurowego
zredukuj koszty produkcji dokumentów papierowych
piotr lickiewicz
hicopY
Gabriel Gasperowicz
hicopY
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
FiRM
oW
e Kn
oW
-ho
W
51
cją zauważycie zapewne występującą różnicęw zestawieniuzwynikiemkalkulacji,w zakre-sieod0dook.20%.WtensposóbodkryliściepierwsząztajemnicWaszegoprocesuprodukcjidokumentów, szacunkowy nakład dokumen-tów wykonywanych dwustronnie. To zagad-nienie oraz odpowiedź na pytanie „ile mogęwyprodukować dokumentów dwustronnych?”będzie opisane w kolejnym artykule związa-nymzaspektamiekologicznymiwystępującymiw procesie produkcji dokumentów. Wracającdonaszychobliczeń,końcowywynikWaszychkalkulacji to średnia pomiędzy ilością zuży-tego papieru biurowego i ilością skalkulowanąna podstawie statystyk. Obliczona wartośćwyznacza pierwszy parametr charakteryzującycały proces, skalę produkcji dokumentóww Waszymprzedsiębiorstwie.Posiadającwiedzęoskaliprodukcjiczasnapytaniezasadnicze,iletomożekosztowaćmojąfirmę?Tojestwłaśniekluczowy moment, w którym rozpoczynamynajważniejszączęśćwszystkichdziałań,prowa-dzącychdozdobyciamożliwienajlepszejwiedzyotzw.„sytuacjibieżącej”wobszarzeprodukcjidokumentów,występującejw naszejfirmie.
ile może kosztować produkcja dokumentów ?
Zanim rozpoczniemy właściwą charaktery-stykę produkcji dokumentów papierowych,proponujemy powrócić do naszego przykła-dowego przedsiębiorstwa. Zgodnie z powyższąinformacją roczny nakład przedsiębiorstwa took. 800 000 dokumentów papierowych, zatemsumaryczna produkcja w okresie 60 miesięcywyniesie niespełna 4 mln dokumentów. Precy-zyjne odtworzenie danych historycznych orazbadaniebezpośrednieobecnejspecyfikiwytwa-rzania dokumentów w naszym przykładowymprzedsiębiorstwie pozwoliło na dokładną ocenękosztówponiesionych,którychwartośćnettozaostatnie60miesięcywyniosła926 220zł,dającw skalimiesiącaśrednikosztnettonapoziomieok.15 400zł.Wniosekz przeprowadzonychdzia-łań był jasny, produkcja jednego statystycznegodokumentu kosztowała przedsiębiorstwo ok.0,24złnetto,dająctymsamymjedenz ważnychpunktów odniesienia przed przygotowaniemprojektu optymalizacji ponoszonych kosztów.Przygotowany projekt i jego realizacja pozwo-liły na zredukowanie średniego miesięcznego
kosztu wydatkowanego na produkcję doku-mentów papierowych do wartości ok. 8 800 złnetto, przynosząc tym samym ponad 40%-ową redukcję kosztów.Zaplanowanaredukcjakosz-tów na przestrzeni najbliższych 5 lat ma przy-nieśćoszczędność w wysokości ok. 400 000 zł netto. Efekt procesu optymalizacji w naszymprzykładowymprzedsiębiorstwieprzedstawiamynadiagramachgraficznych.Osiągnięcie takiegowyniku wymaga przede wszystkim spojrzeniaglobalnego na przedsiębiorstwo oraz specyficz-nejwiedzyo występującychkosztachprodukcjidokumentów.Dlategonajlepsząpraktykąw biz-nesie jest wykorzystanie do takich procesówzewnętrznych konsultantów / audytorów, któ-rzy w sposób profesjonalny pomogą zrealizo-waćzałożonecele.Poziomkompetencyjnyosóbi organizacjioferującychusługiwsparciaaudyto-wegomożebyćbardzoróżnorodnyijesttojedenznajważniejszychpowodów,dlaktórychplanu-jemy rozpoczęcie cyklu projektów szkolenio-wych dostarczających Wam niezbędną wiedzęwobszarzezarządzaniaprodukcjądokumentów.Szkolenia (nieodpłatne )będąwspieraneprzezPółnocnąIzbęGospodarczą.
hicopy
ReKLaMa
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
FiRMoWe KnoW-hoW
52
1. Zadbaj o dobrą atmosferę w zespole.Traktujswoichpodopiecznychznależytymsza-cunkiem,jakpartnerówwbiznesie.Niedopusz-czajdoobgadywaniawspółpracowników.
2. Pozwól na dużą swobodę i pełną odpowie-dzialność za wynik ich pracy.Możetobyćnaprzykład:elastycznyczaspracy,ilośćwizyt,podwarunkiem,żezrealizująswojecele oraz będą przestrzegali limitów tygodnio-wych.Pracownicymusząbyćwpełniodpowie-dzialnizaosiąganewynikiorazrygorystycznierozliczani.Róbtojednakstopniowoiwsposóbprzemyślany.
3. Wspólne podejmowanie kluczowych decy-zji (oczywiście nie wszystkich).Pozwól handlowcom uczestniczyć przy usta-laniu indywidualnych planów sprzedaży orazprzyokreślaniuterytoriówdziałania.
4. Znajdź dla nich czas.Słuchaj, słuchaj, słuchaj. Niestety,większość szefów sprzedaży niepotrafi znaleźć wolnego czasu, abyw trakciepracyusiąśćinaspokojnieporozmawiaćzeswoimihandlowcaminatematypozazawodowe.Wiedzanate tematy jest skutecznym narzę-dziem motywacyjnym. Pra-cownicy, którzy nie sątylko tratowani jako„maszynki do robie-nia pieniędzy”, pracująchętnieji wydajniej.
5. Zadbaj o ich poczucie rozwoju.Wytyczaj ścieżki karieryswoich ludzi, zorientuj sięjakichkompetencjiimjeszcze
brakuje,abymoglizostaćtym,kimchcą?Pomóżim rozwijać owe kompetencje (mam nadzieję,żejesteśwolnyodobaw,żepracownikmożebyćlepszyodCiebie).Zapewnij imspecjalistyczneszkoleniadostosowanedoichpoziomuumiejęt-ności.JeżeliwTwojejfirmienieprzewidujesięawansów,tonależybyćuczciwymwtymprzy-padkuipoinformowaćichotym.
6. Deleguj zadania.Zorientuj się w czym Twoi pracownicy sądobrzyipostarajsięznaleźćimdodatkowezaję-cie w ramach danej firmy. Jeżeli ktoś skończyłstudiazmarketingu, toporozmawiaj z ludźmiw dzialemarketinguczyniemoglibyzaangażo-waćTwojegopracownikawjakiśmałyprojekt.Nic bardziej nie demotywuje, jak wykonywa-niecodziennierzeczy,któresąponiżejnaszychkwalifikacji. Powierz dobremu handlowcowijakiegośważnegoklienta.
7. Wspólnie wyznaczaj cele.Polecam metodę SMART (szcze-gółowy, mierzalny, ambitny, realny,terminowy).Nawetjakmamyplany,które są z sufitu (taka sytuacja jestdość powszechna), to warto o tymporozmawiać ze swoimi ludźmii ustalić coś, co będzie dla nich
realne do wykonania.Musisz mieć tego świa-domość, że jeżeli nieuwzględnisztegofaktui będziesz czarowałrzeczywistość,topra-cownicyprędzejczypóźniejodejdą.
8. Informuj o bieżących sytuacjach.Dotyczy to bieżącej wiedzy z rynku, informa-cjiopoczynaniachkonkurencjiorazoplanachwłasnej firmy. Ogłaszaj często wyniki, twórzrankingi,którewyróżniająnajlepszych,aostrze-gająnajsłabszych.
9. Doceniaj kiedy tylko się da.Nieznamnikogo,ktobynie lubiłbyćchwalo-nymidocenianymzadobrzewykonanąpracę.Pamiętaj o złotej zasadzie „zachwalaj przywszystkich, karz w cztery oczy”. Pamiętaj jed-nak,abypochwałybyłyszczere.
10. Urozmaicaj pracę.Nawet dwudniowe oderwanie od codziennychobowiązkówpozwalanaładowaćbaterięniejed-nemusprzedawcy.Jakietodziałania?Spotkaniafirmowe, szkolenia, kongresy, wystawy, konfe-rencje,prezentacje,targiitp.
11. Zadbaj o własna motywację.JeżeliTwoi ludziebędąwidzieliwTobiezapał,sam będą bardziej zmotywowani. Nigdy niewylewaj na swoich podwładnych własnychżalówifrustracji.
jak motywować handlowców? poradnik dla menedżerów i szefów sprzedaży.
co może zrobić menedżer, aby podnieść wydajność swojego zespołu? jakie codzienne działania przełożą się na lepsze wyniki sprzedaży? dlaczego warto stosować metodę SMaRt?
artur Raktrener Biznesu, coach Kariery, właściciel firmy szkoleniowej
StepbyStep Szkolenia & coaching.
Firma StepbyStep Szkolenia & coaching udziela bezpłatnych konsultacji w północnej izbie Gospo-darczej z zakresu:• coaching kariery• coaching menedżerski • Kampania i strategia wizerunkowa w sieci• consulting w dziale hR
ReKLaMa
ReKLaMa
Drogi Przedsiębiorco,A4e Polska oferuje Tobie nieodpłatną pomoc w zakresie rekrutacji odpowiednio wykwalifikowanej kadry pracowniczej oraz wsparcie w procesach moderniza-cyjno – adaptacyjnych Twojego przedsiębiorstwa.
A4ePolska tomiędzynarodowafirmazgłównąsiedzibąwWielkiejBrytanii,odnoszącasukcesynarynkuusługdlaklientówindywidualnych,organizacjiiinsty-tucjirządowych.DogłównychzadańA4enależą:poprawawydajnościpracy,sta-wianieczołabezczynnościzawodowejorazwspieraniemobilnościspołecznej.
JednymzobecnierealizowanychprzezA4ePolskaprojektówjestprojekt„NoweKwalifikacje – Nowy Zawód”, w ramach Poddziałania 8.1.2 Programu Operacyj-negoKapitałLudzki.Projektmanaceluwsparcieprocesówadaptacyjnychimoder-nizacyjnychmikro,małychiśrednichprzedsiębiorstwwwojewództwiezachodnio-pomorskimorazpomocwznalezieniupracyuczestnikomprojektu.
W związku z realizacją powyżej scharakteryzowanego projektu, oferujemywiele nieodpłatnych korzyści zarówno Uczestnikom projektu (którymi są osobyznajdującesięnaokresiewypowiedzeniazpowoduzmianmodernizacyjno–ada-ptacyjnych przedsiębiorstw, w których dotychczas pracowali oraz osoby, którychstosunekpracywygasłlubzostałrozwiązanyzprzyczynniezależnychodpracow-nika,wokresieniedłuższymniż6miesięcyprzedprzystąpieniemdoprojektu)jakiPracodawcom.
projekt ”nowe Kwalifikacje – nowy Zawód” jest współfinansowany ze środków unii europejskiej w ramach europejskiego Funduszu Społecznego
centRum pRacy a4e polska w szczecinieCo 12 minut Ktoś dzięki A4e znajduje pracę
OfertadlaPracodawcówobejmujenastępującemożliwości:• skorzystania z naszej wewnętrznej bazy danych osób poszukujących pracy
(obejmujeosobyzdoświadczeniemwróżnychzawodach);• umieszczaniaofertpracynatablicachinformacyjnychwnaszejfirmie;• zaoszczędzeniaczasunarekrutacjęodpowiednichdlaPaństwapracowników;• przeprowadzaniarozmówrekrutacyjnychwsiedzibienaszejfirmy;• możliwośćskorzystaniazpomocydoświadczonegorekrutera;• przygotowania pracownika do konkretnej pracy (zapewniamy cykl szkoleń
zawodowych);• wsparciapracownikaw jegopierwszych tygodniachpracy (do3miesięcyod
momenturozpoczęciapracy);• nawiązaniadługotrwałejwspółpracywzakresierekrutacjipracowników.
NasiSpecjaliścids.KontaktówzPracodawcamibędąściślezPaństwemwspół-pracować,wcelupoznaniaizrozumieniapotrzebPaństwaFirmy.Opracująodpo-wiednierozwiązaniawzakresierekrutacjipracowników.
Zachęcamy do współpracy !
Dane kontaktowe:Centrum Pracy A4e PolskaTel.918181281 70-533Szczecin,ul.RynekNowy2www.popierwszepraca.pl
Katarzyna Kolasińska517 [email protected]
Specjaliści ds. Kontaktów z Pracodawcami:Marcin Jarczyński517 [email protected]
Zatrudnia 400 ochroniarzy, 40 kierowników i 15 pracowników administracji. ta liczba stale rośnie. ochrania najbardziej prestiżowe imprezy masowe w polsce. Wtedy liczba ochroniarzy w FoRcie bije rekordy. Liczy nawet do 900 osób! Myśli o oddziale w Warszawie, tak na dobry początek. ufa ludziom. Mówi, że bez zaufania i ludzi nie odniósłby sukcesu.
Rozmowa z Grzegorzem szczepańskim - właścicielem Biura ochrony osób i Mienia „FoRt”
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
paSja i SuKceS
54
| ZP: Stanął Pan kiedyś w czyjejś obronie?
Oczywiście! Tak jak każdy mężczyzna staram sięchronićmoichbliskich,gdycoś imzagraża.Iniemówię tu tylko o niebezpieczeństwie i obroniefizycznej. Przecież nie trzeba być ochroniarzem,żebystanąćwczyjejśobronie.Toobowiązekkaż-degomężczyzny.
| ZP: Kiedy położył Pan pierwszą cegłę pod FORT?
Zdobyłem doświadczenie na każdym szczebluochrony. Przeszedłem klasyczną drogę awansuprzez wszystkie stanowiska w branży. Już podkoniecszkołyśredniejinapoczątkustudiówpra-cowałem jako pracownik ochrony przy ochronieobiektów.Dozorowałemwlipcu,żebywsierpniupojechać na wakacje. Musze przyznać, że uwiel-biampodróżować.Zapierwszepieniądzezdozo-rowania pojechałem do Francji pod namioty.ZabrałemzesobąCzesię,mojąoobecnążonę.Po97’pracowałemjużjakokierownik,aod2003pro-wadzęwłasnebiuroochronyFORT,boochronatoniezłybiznes.
| ZP: I odniósł Pan sukces.
Znalazłem niszę na rynku - ochrona imprezmasowych.
| ZP: Czy możemy już mówić o ekspansji usług FORTu na kraj?
Planujemy otworzyć oddział w Warszawie. Alejużterazochraniamynajwiększeimprezymasowew Polsce.Wlipcu,regularnieod3latobsługujemyfestiwalmuzycznyHeinekenOpen’erwGdyni,naj-większewydarzeniemuzyczne inaszenajwiększewyzwanie-wymagapracy850ochroniarzy.Tylkoprzybramiegłównejstoiaż100osób.Wzeszłymrokumieliśmynaokuponad70 tys. festiwalowi-czów! Potem jedziemy do Krakowa na festiwalmuzyczny Coke Life. Natomiast jesienią sprawu-jemy pieczę nad Biegnij Warszawo, największąimpreząbiegowąwPolsce,wktórejbierzeudziałaż20 tysosób. Jednakprzedewszystkimpracujemyw województwie zachodniopomorskim, gdziezabezpieczamy większość imprez. W tym rokubyłytojużm.in.DniMorza,Juwenalia,meczepiłkinożnejz udziałemPogoniSzczeciniFlotyŚwino-ujście.Częśćz tychimprezstawiaochroniedodat-kowe wymagania - języki obce. Wśród uczestni-ków jest gro obcokrajowców. Dlatego znajomośćangielskiego jest niezbędna i obowiązkowa dlasupervisorów. I to właśnie język jest barierą eks-portową usługi ochroniarskiej. Ochroniarz musiperfekcyjnie posługiwać się mową ojczystą kraju,wktórymochrania.Pozatymusługatawiążesięz normami prawnymi ustalanymi przez ustawo-dawstwodanegopaństwa,cozdobywanierynków
zagranicznych czyni bardzo skomplikowanym.W Polsceradzimysobiezatoznakomicie.
| ZP: Liczby są imponujące. 850 ochroniarzy! Kto zarządza aż tak wielką grupą?
I tutkwitajemnicautrzymaniaosiągniętegosuk-cesu.Najważniejszywochroniejestsystemzarzą-dzania. Zatrudniam 40 kierowników z licencjąpracownikaochronyfizycznej.Toonisąmózgiemkażdejakcjiitoimpodlegająposzczególnegrupyochroniarzy.Posiadająbardzodużedoświadczeniewbranży,atakżewszystkieniezbędnepredyspozy-cje:odpowiedzialność,punktualność,zdecydowa-nie,doskonałąorganizacjęiciesząsięogromnymautorytetemwśródpracowników.Wspieramysię.Mójsukcesnależydonich.
| ZP: Jestem bardzo ciekawa Pana przepisu na idealnego ochroniarza...
Przepis na dobrego pracownika ochrony nie jesttakiprosty.Najlepiejgdybyłączyłtalentypsycho-logiczne, pedagogiczne, elokwencję, opanowaniei sprawność fizyczną. Wymagania jednak różniąsię w zależności od poziomu ryzyka i tego, cosię ochrania. Do dozorowania budowy świetniesprawdzająsięosobystarsze,skrupulatne,doświad-czone.Przyimprezachmasowychwygrywaspraw-nośćfizycznaiopanowanie,anaeleganckibankiet
ludzie, którym możesz zaufać
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
paSja i Su
Kc
eS
55
wysyłamyludzioszczególnejelokwencjiidyskrecjizachowań.Iwcaleniejestpowiedziane,żeochro-niarz musi wyglądać jak atleta. Proszę spojrzećna antyterrorystów, wyglądają jak zwykli ludzie.Z doświadczeniawiem,żecidrobniejsimająwyjąt-kowowaleczneserce.
| ZP: Setki chłopaków potrafią pewnie czasem nieźle narozrabiać?
Pracownikówwybieramdrogąeliminacjispośródzakwalifikowanych kandydatów. Potem odbywająpraktykę pod okiem doświadczonych pracowni-kównaszejfirmy,dopierowtedykierujemyichdopracy na samodzielnych stanowiskach. Wszyscypracownicy są sprawdzani w Centralnym Reje-strzeSkazanych.Ale„wpadki”zdarzają sięnawetnajlepszym,choć te,którepamiętamsązdecydo-wanienawesoło,jaknaprzykładmałenieporozu-mieniepodczasochronykoncertuKayah.Organi-zatorzy zaproponowali, żeby ochrona częstowałasięcateringiem,któryczekałnagości izespółpokoncercie. Chłopcy chyba byli bardzo głodni, bonimminąłkoncert,zniknęłoijedzenie.Zespółbyłzaskoczony pustkami na talerzach, ale na apetytmojejochronywpływuniestetyniemam.
| ZP: A biznesmen się u Pana ochroni?
Owszem, ale w Szczecinie nie ma rynku na tegotypuusługę.Zatozdarzasięnamchronićinteresyprzedsiębiorców.Ustalamynieuczciwąkonkuren-cję, sprawdzamy wiarygodność firm i informacjidotyczących szkód zgłaszanych do towarzystwubezpieczeniowychlubustalamy,czyniedoszłodoujawnieniatajemnicyhandlowej.
| ZP: Czyli wchodzimy w zakres usług detekty-wistycznych. Detektyw to zawód poruszający wyobraźnię chyba każdego z nas.
Toprawda.Ludziesąbardzociekawihistoriizwiąza-nychzpracąprywatnegodetektywa.Samzrobiłemlicencję.Aleniemampredyspozycji.Zprzykrościąstwierdzam, że 70% zleceń dotyczy spraw rodzin-nych, najczęściej rozwodów. Wkraczanie w cudząprywatność,torobotazupełnieniedlamnie.
| ZP. Zawody o dużym poziomie stresu, wywie-rają na człowieku presję i zazwyczaj pozosta-wiają w nim jakiś ślad. Zmienił się Pan? Może pojawiła się podejrzliwość, nadmierna troskli-wość lub po prostu strach?
Nie jestem podejrzliwy. Usługa ochrony opierasię na ludziach. Bez zaufania nie osiągnąłbymstawianychprzed sobą ifirmącelów.Zaufanie topodstawa,alekontrolaswojądrogą.Mimozaufa-niado ludzi,szczególniezwracamuwagęnabez-pieczeństwo mojej rodziny. Zawsze sprawdzamczy zamknięte są w domu drzwi, stosuję systemalarmowy.Wszystkimnatomiastpolecam,dlawła-snego bezpieczeństwa, dbałość o dobre stosunkisąsiedzkie.Niemalepszegosystemualarmowego,jakwłasnysąsiad.
Rozmawiała joanna skrzyniarz fot. adam Słomski
paSja i SuKceS
mam mnóstwo pomysłów na biznes Rozmowa z Krzysztofem Wójcikiem, pierwszym polskim zwycięzcą teleturnieju Milionerzy
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
paSja i Su
Kc
eS
57
| Wygrał pan milion złotych. Czy wystarczyło na spełnienie marzeń i otwarcie własnego biznesu?
Zależy o jakich marzeniach mowa, mam ichnaprawdęwiele.Natedużejeszczemożeniestarczy,alenakilkamalutkich jużnapewnotak.Zbizne-sempodobnie–nawymarzonytrochęzamało,więcpókicojeszczeprzynajmniejkilkalatmnieodniegodzieli.Myślę już jednako nimintensywnieimamnadzieję,żebędęmiałmożliwośćbyprzystąpićdorealizacji.Wszystkiepomysłyzwiązanesązmoimwykształceniem.JestemdoktorantemwZachodnio-pomorskim Uniwersytecie Żywności na kierunkutechnologiamięsa.
| Jakie inwestycje zostały już poczynione?
Najlepszypomysłtotaki,gdzietrafiamywniszę–niezależnieodtegoczymatobyćzwiązanezinfor-matyką, rolnictwem czy turystyką. Największymproblememjestto,bytęniszęznaleźćisprawić,abyludzieodnaleźli sięwniej i chcieliw tymuczest-niczyć. Wtedy mamy przysłowiową „złotą kurę”.Mi póki co udało się wygrać „złote jajko”, i mojaw tym głowa, aby z tego jajka wykluła się złotakura.Pókicoskupiłemsięna inwestycjachfinan-sowych,alenienastawiamsięnażycie zodsetek.Pokilkuwieczorachspędzonychnarozmyślaniacho tymcodalej,postanowiłemdaćsobie izainwe-stowanympieniądzomczas.Niechmieszekrośnie,a i odsetki na życie się znajdą. Nie ukrywam, żeczęśćpieniędzypozostawiłemnaskonsumowanie,alewżadnymwypadkunienacodzienneżycie.Jestkilkasprawbieżących,którychzałatwieniewymagagotówki i przelewów, do tego kilka prezentów noi oczywiście wymarzona lustrzanka z dobrymobiektywem.
| To może warto pomyśleć o nieruchomościach?
Jeszczenie.Nadzisiajniemamczasunaporządnerozeznanienatymrynku.Alewprzyszłościnigdynicniewiadomo,wkońcuzłotoinieruchomościtopodobnonajlepszainwestycja.
| Jaki jest przepis na sukces? W ciągu kilku minut zdobył pan fortunę. Nie każdy ma takie możliwości, wiedzę i umiejętności.
Todobrepytanie.Możliwościiszczęścieto33pro-centtegosukcesu,kolejne33procenttowiedzanoi 33+1 procent to umiejętności. W tym ostatnimprzypadku połączone z żyłką do ryzyka. Z tych
trzech składników składa się przepis na sukces –taksamowbiznesie,jakiwteleturniejach.
| Ale pomysły z pewnością już jakieś były. Pewnie nawet zaraz po wyjściu z nagrania programu.
Zgadzasię.Mieliśmy,razemznarzeczonąrezerwa-cjena„Upiorawoperze”wteatrzeRoma.Podczasspektaklupomyślałem,żebywykupićlicencjęisfil-mowaćmusical„Rent”,którygranybyłwszczeciń-skiejOperzenaZamku.Pomysłównabiznesbyłoiwciążjestdośćdużo.Wykształceniekierujemniekużywności.Kolejnymbyłootwarcieirozkręceniewłasnej masarni specjalizującej się w dziczyźnie,alenatowPolscechybajeszczezawcześnie.Drugito ferma jeleni i danieli, przy czym do realizacjibrakuje mi kilkudziesięciu hektarów ziemi. Naj-większejednakmojemarzenie,którekiedyśspeł-nię,towłasnerybnejeziorowrazzgospodarstwemagroturystycznym.Jakolokalnypatriotawszystkiepomysły odruchowo wiążę z promocją Szczecinai całegoregionuzachodniopomorskiego.Uważam,żemożliwości,któredałanamnaturawciążczekająisąniedokońcawykorzystane.
| Jest pan początkującym przedsiębiorcą. Według obserwacji, na co ludzie otwierający własną firmę powinni stawiać przede wszyst-kim: na rozwój technologiczny, może na doświadczoną kadrę, czy powinni mieć jakiś niespotykany pomysł?
Mam niewielkie doświadczenie jako przedsię-biorca,alewydajemisię,żenawszystkiewymie-nionerzeczy.Nowetechnologieniewielepomogą,jeżeli będą wdrażane bez doświadczonej kadry.Uważam,żenicaniniktniejestwstaniezastąpićwykwalifikowanegospecjalisty.Toprzecieżoni tezaawansowanetechnologie tworzą. Jak jużwpad-niemy na niespotykany pomysł, to i unijne dofi-nansowania stają się zdecydowanie prostsze dozdobycia. Póki co podstawowym błędem jest złebadanierynku.Samkilkarazyzłapałemsięnatym,że wydawało mi się że mój pomysł będzie praw-dziwążyłązłotaigotowybyłemnadrugidzieńbie-gaćpourzędachizaczynaćdziałalność.Podstawatodobrzenapisanybiznesplan,popartyporządnąanaliząrynku.
| Analizując szczeciński rynek, czego w naszym regionie brakuje najbardziej? Na jaką branżę należy postawić w pierwszej kolejności?
Zależy czy spojrzymy ze strony mieszkańca, czyturysty.Kilkadnitemumiałemprzyjemnośćopro-wadzić po Szczecinie i okolicach grupę moichprzyjaciółzKrakowa.Byliabsolutniezachwycenimiastem, jego zabudową, wszechobecną wodąi zielenią, historiami o podziemnym Szczecinie,zwiedzaniem bunkrów, no i oczywiście nieza-stąpionym szczecińskim pasztecikiem i piwem.Podobał im się pomysł „pływających ogrodów”.Jedyne na co narzekali to podskakujące na nie-równościach tramwaje i zaniedbane śródmieście.Opowiadającimomieścieiregionie,atakżesłu-chając ichpytańireakcjidoszedłemdowniosku,żenajbardziejnaszemumiastuicałemuregionowibrakuje promocji. Nie pojedynczych plakatówpojawiających się okresowo w polskich miastachczyBerlinie,aleporządnego„ataku”wewszystkichmediach.Sporojużsiędziejewtymkierunku,alewciążsątoraczejpromocyjneincydenty.Spójrzmynaprzekrój turystów,którzyodwiedzająSzczecini region–są togłównieNiemcy,Szwedzi iDuń-czycy. Dlaczego tu przyjeżdżają? Wiadomo – jestdla nich taniej. Ale przecież nie przyjechaliby donas,gdybynieusłyszeli,żewartotozrobić.Askądsię dowiedzieli? Najprawdopodobniej od rodzinyczy znajomych. To rozwijało się przez lata, alewidać,żeprzyniosłoskutek.PokażmynaszregionwPolsceipozajejgranicami,apojawiąsięturyścizcałegoświata.Będąprzekazywaćdalej,żewartotuprzyjechaćiwierzę,żestaniemysięturystycznąpotęgą.Wielkąreklamęnaszemumiastuzrobiłzlotnajwiększychżaglowców2007roku–miesiąc,półroku,czyrokponimzacząłemspotykaćwmieścieturystówzHiszpanii,Francji,czyStanówZjedno-czonych.Kończącwątek–więcejpromocjimiastairegionu–więcejturystów–więcejmiejscpracyi większyrynek.
| Na koniec postawmy się w takiej sytuacji. Wygrana suma, po zainwestowaniu, mnoży się dziesięciokrotnie. Pomysł był strzałem w dzie-siątkę. Jak kontynuuje pan pasmo sukcesu i w co inwestuje te pieniądze.
Część na pewno zostanie na rynku finansowym.A inwestycje? Kiedyś mój tata powiedział mi, żeniezależnieodtegoczyjesteśmywPolsce,Niem-czech, czy Francji – ludzie muszą jeść. Myślę, żebędzietoinwestycjawcośzwiązanegozżywnością.
Rozmawiał andrzej kus fot. adam Słomski
27-letni doktorant Zachodniopomorskiego uniwersytetu technologicznego wkracza w świat biz-nesu. opowiedział nam, w co zamierza zainwestować wygrany w teleturnieju milion złotych.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
paSja i SuKceS
58
| Czy trudno jest kobiecie prowadzić działalność gospodarczą?
Myślę, że tak samo trudno jak mężczyźnie. Z tąróżnicą, że większość kobiet nie ma żon, którezajmąsiędomem,gdyonajestwpracy,stądmożelekki stres, gdy w domu chore dziecko, a w fir-mieawaria,bądźkontrola.Ataknapoważnie,tokobieta w biznesie musi dokładnie wiedzieć, cotorównowagamiędzyżyciemosobistymapracą,inaczejbędzieciągleutykaćnaktórąśznóg.Jeżelizdobędzie umiejętności zarządzania swoim cza-sem i ludźmi, to nie ma potrzeby pilnowaniawszystkiegoosobiścieiprzesiadywaniawpracypokilkanaściegodzin.JakpowiedziałF.M.Alexander:„Nie chodzi o robienie rzeczy właściwych, leczo nierobienieniewłaściwychpoto,żebywłaściwemogływykonywaćsięsame”.
| A jak Pani, wychowując trójkę dzieci radziła sobie z pracą?
Najstarszą córkę urodziłam, pracując w banku. Pourlopiemacierzyńskimipółrocznymurlopiewycho-wawczym wróciłam do pracy, a córka chodziła dożłobka.Byłychorobydziecka,zwolnieniachoroboweitakwkółko.Gdypotrzechlatachurodziłsięsyn,po moim urlopie macierzyńskim mąż poszedł naurlopwychowawczydopókisynniedorósłdoprzed-szkola. A potem dzieci chodziły do przedszkola,a my z mężem i znajomymi założyliśmy pierwszą
w Wałczuspółkęzograniczonąodpowiedzialnościąi prowadziliśmy działalność consultingową. To byłkoniec lat osiemdziesiątych i na owe czasy działal-nośćbardzonowatorska.Zajmowaliśmysięgłównieszkoleniamiiwydawnictwemnapotrzebybiznesu.Najmłodszysynurodziłsięw1995r.gdywspólniezeznajomymprowadziliśmyjużpiekarnię.Iwłaśniedla tego najmłodszego syna miałam zdecydowanienajwięcej czasu, bo już umiałam dzielić sprawy na
ważne i pilne, a nielimitowany czaspracywfirmiepozwoliłminalepszezorganizowaniednia.
| Skąd taka zmiana: po con-sultingu – piekarnia?
Nie jestem zwolenniczką wykony-waniatejsamejpracyprzezwielelat,zmiany mnie ciekawią i inspirują.Dlatego propozycja znajomego,aby wspólnie poprowadzić dzier-żawioną piekarnię od razu została
zaakceptowana.Tobyłacałkowitanowość–pro-dukcjarządzisięswoimiprawami,mainnyrytmpracy,procesysąpowtarzalneibyłtoodpoczynekpo bardzo wyczerpującej działalności szkolenio-wej. Mieliśmy ze wspólnikiem naturalny podziałobowiązków – on zajmował się produkcją, a jasprawami finansowo-księgowymi. Na początkulatdziewięćdziesiątychwszystkosamosiękręciło,dużarentownośćpozwoliłanamwykupićdzierża-wionybudynekod GS-u, staćnasbyłona inwe-stowanie.PotemwojskoopuściłoWałcziskończyłnamsięduży,płacącyodbiorca. Tozkoleizmo-bilizowało nas do zmiany asortymentu produkcjii w sumie wyszło nam na dobre. Byliśmy przy-gotowani na nadchodzące coraz gorsze lata dlapiekarnictwa.
| Ale ludzie zawsze będą potrzebowali chleba, to chyba pewny biznes?
Ta mądrość ludowa powoli staje się coraz mniejaktualna.Wostatnichlatachjemycorazmniejpie-
zmiany inspirują, ale chleb musi być z tradycyjąRozmowa z anną Winiarską - współwłaścicielką piekarni „WiBa” w Wałczu, prywatnie żoną jacka, mamą Kariny, Kuby i Wojtka, babcią jadzi i jasia.
paSja i Su
Kc
eS
czywa,bomamywiększywybórinnejżywności;np.dziecinaśniadaniewoląpłatkiniżchleb,kanapkiwszkolezastąpiłysłodycze,wieleosóbsamemuekspe-rymentujezautomatamidopieczywa.Zmieniasięteżpiekarnictwo.Narynektrafiacorazwięcej„prze-mysłowej”żywności,którajesttańsza,apozasto-sowaniu polepszaczy smaku, zapachu i wyglądu– również atrakcyjniejszej dla klienta. Zmechani-zowanieprocesówprodukcyjnychwymuszastoso-waniedodatków,którepowodują,żekażdyproduktjestpowtarzalnyiodpornynaczynnikizewnętrzne.„Wzbogacony”chleb możepoczekaćnawłożeniedopieca,włożyćdopiecamożegoczłowiekprzy-uczony do zawodu, a środki przeciw pleśniowewydłużą mu termin przydatności do spożycia.Ponieważmaszynysąwydajniejszeodczłowieka,niechorująinieidąnaurlop,towefekciepomniejszająkoszty produkcji. Tak więc opłacalne są na dzieńdzisiejszymałe,rodzinnepiekarenki,lubduże,prze-mysłowezakładypiekarnicze.Ponieważzwyborutrzymamy się tradycyjnych metod wypieku, świe-tlanaprzyszłośćnaszejfirmynakilkanastępnychlatniejesttakaoczywista.Tosięjednakzmieni.Kliencicorazchętniejwracaćbędądo„prawdziwej”żywno-ści, tylko wtedy piekarnie staną przed problememz wykwalifikowanymikadrami.Naukazawodupie-karzaodbywasięnapoziomieszkołyzawodowej,coniebardzopomagawzrozumieniuchociażbypro-cesówchemicznychibiologicznychjakiezachodząpodczaspieczeniachleba.Noijesttociężkapraca,nasilona szczególnie w okresie przed wszystkimidniami wolnymi od pracy. Gdy wszyscy świętują,piekarze odsypiają wzmożony wysiłek. Dlategomłodzieżsiędotegozawoduniegarnie,odkilkulatniktnawetniezapytałopraktykiuczniowskie.
| Czy to znaczy , że za jakiś czas nie będzie miał kto piec chleba?
Tonamniegrozi,ryneknie lubipustki. Tyle,żetradycyjne pieczywo na naturalnym zakwasiebędziecoraz rzadsze, a coza tym idzie stanie sięrentowniejsze.No ipiekarza-rzemieślnikazastąpipiekarz – pasjonata, a masową produkcję będąwykonywaćludzieprzyuczenidozawodu,takjakto się dzieje chociażby w Niemczech. Gdy zwie-dzałam piekarnię porównywalną wielkością pro-dukcjidonaszej,zobaczyłamtakienaszpikowanieautomatyką ciągów technologicznych, że nam toprzezdługielataniegrozi.Aprzytychwszystkich
maszynachludziepracowalijakprzykażdejtaśmie.Nie wyglądało to obiecująco, ale było opłacalne.Ponieważ nie jestem kapitalistą starej szkoły pre-ferującej zysk na pierwszym miejscu, lubię miećsatysfakcjęz tegocorobię,czujęwięcprzezskóręnadchodzącezmiany.Niewiemjeszczewjakimtopójdziekierunku,alejużsięnatocieszę.
| Dziękuję za rozmowę i życzę sukcesów zawo-dowych.
Rozmawiał zdzisław barnaś, Kierownik oddziału Wałcz
północnej izby Gospodarczej
ReKLaMa
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
KąciK jęZYKoWY
60
exercise 1
Directions:Usethelistofwordchoicestoanswerthefollowingquestions.
salutation | date | complimentary closing | signature | inside address | return address | writers typed name | body
1._______________istheplaceforthewritertohandwritetheirname.2. The recipients name, company name, and address are called the_______________.3.Thepurposeoftheletterisincludedinthe_______________.4.Yourstruly,isanexampleofa_______________.5.Thelastlineinabusinessletteristhe_______________.6.The_____________iswhentheletteriswritten.7.The_______________istheaddressoftheletterwriter.8.DearMr.Johnsonisa_______________.
W kolejnej części naszego Kącika językowego, mają państwo możliwość spraw-dzenia uprzednio zdobytej wiedzy. poniższe ćwiczenia wykorzystują wiadomo-ści, które już państwo posiadacie. Wykonanie ćwiczeń przygotuje państwa do swobodnego tworzenia korespondencji handlowej, bazując na wiadomościach z poprzednich części Kącika. życzymy miłej zabawy!
parts of a business letter
exercise 2
Directions: Labeleachpartofthebusinessletterbywritingthewordontheblankline.
Ms.JaneBrown2838RegentsStreet
Chicago,IL57483> (____________________)
January5,2010 > (____________________)
Mr.IanSimmonsPresidentKRElectronics3444OakDriveOhio,KS
66500
> (____________________)
DearMr.Simmons: > (______________ _____)
ThisletteristoinformyouofaproblemIhave
hadwithanelectronicdevicethatIpurchasedat
yourshop.
> (____________________)
IpurchasedaDVDplayermachineatyourstoreonDecember20,2009.Itwastobeusedforastaffmeetingthatmycompanyorganizedforsomeofmymanagingstaff..Thatevening,beforethemeeting,wepluggedintheplayerandsetitup.WhenIfirsttriedtotesttheplayer,itstartedtoplaysound,buttherewasnotapictureonthescreen.WereadthedirectionsandtriedotherDVD’s,butthedeviceneverworked.Asyoumayguess,themeetingwasnotthesamewithoutaDVDplayerand instruction films. Therefore, I wanted to write this letter to let youknowwhathappened,andtoaskthatyouusebrandsthataremorereliablethantheonethatIpurchased.
Thankyouverymuchforyourtime.
michał mucha szkoła pResto
Sincerely,_ > (____________________)
Jane Brown > (______________ _____)
JaneBrown > (____________________)
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
do
oK
oła śW
iata
61
ReKLaMa
pR
ZepiS n
a MiLio
n
| Na początku czerwca RCIiTT zaprezento-wało nową ofertę dla przedsiębiorców.
– To prawda, przedstawiliśmy pakiet pięciugrupusługo nazwiePrzepisnamilion. Jest tozestaw narzędzi, który pomaga rozwiązywaćwiększośćtypowychproblemów,najakiefirmynapotykająw swoimrozwoju.Propozycjaskie-rowanadofirmjestefektemnaszych11-letnichdoświadczeńnarynku.
| Jakie rozwiązania proponujecie firmom?
–Pierwszągrupęstanowiąbadaniarynkówzagra-nicznych.Jestwieleprzedsiębiorstw,któreosiągająstannasyceniaswoimiproduktamii jedynąmoż-liwościąjestekspansjanainnerynki.Pomagamyprzygotowaćanalizęrynkówzagranicznych,sza-cujemy potencjał konkurencji, ocenę popytu nausługi firmy, ewentualne skorygowanie profilutak,byfirmamogławejśćnarynek,wypełniającistniejącą niszę, pomagamy dobrać optymalnypoziom cen. Dzięki takim działaniom przedsię-biorcyuzyskująkompleksowąocenęryzykapla-nowanej ekspansji. Dodatkowo opisując firmę,oceniamyrównieżjakieszansedlajejrozwojumainwestycjaw działalnośćeksportową.
| Wejście na zagraniczne rynki to negocja-cje w językach obcych. Czy przedsiębiorcy są na to przygotowani?
–Jestz tymcorazlepiej,aledlatych,którzynieczująsięmocniw takichnegocjacjachprzygo-
towaliśmy drugą grupę usług: pozyskiwaniekontrahentów.RCIiTTjestczłonkiemmiędzy-narodowej sieci Enterprise Europe Network(EEN),którajestplatformąwymianyinformacjio przedsiębiorstwach i technologiach.W baziedanychEENjestzrzeszonychponad600orga-nizacjiz 40krajów.Tym,którzychcąskorzystaćz dostępu do tych informacji pomagamy roz-poznać potrzeby firmy, podsuwamy kierunkirozwoju, wyszukujemy najlepsze technologiei pomagamy w znalezieniu partnerów bizne-sowychorazoczywiściewspieramycałyprocesnegocjacji.Jesttoszansanadynamicznyrozwój.
| Czy firmy stać na stosowanie nowocze-snych technologii?
– Bywa z tym różnie. Nie zawsze wiąże się toz wielkimi nakładami finansowymi. Jeśli jed-nak barierą rozwoju stają się niewystarczającezasoby finansowe, oferujemy naszą pomocw pozyskaniu środków. Kluczowe znaczeniedlarozwojuwielufirmmająśrodkiz funduszystrukturalnychUniiEuropejskiej.Dziękiwspół-pracyz RCIiTTichpozyskaniestajesięłatwiej-sze, mamy bowiem wieloletnie doświadczeniew projektach międzynarodowych i uczestni-czymy w wielu inicjatywach UE. Pilotowaneprzeznaswnioskio dofinansowanie,dziękista-rannemuprzygotowaniuprzeznaszycheksper-tów,rozpatrywanesąpozytywnie.
| W rozwoju firm często barierą stają się niskie kwalifikacje personelu. Co robić w takiej sytuacji?
– Można zatrudnić osoby z odpowiednimwykształceniem, jednak lepiej zainwestowaćw dokształceniekadr.Wiedzajestnajważniejszymatutemfirm.RCIiTTmawieloletniedoświadcze-nienatympolui pomagafirmom,oferującspe-cjalistyczneszkoleniai doradztwoo programachindywidualniedopasowanychdopotrzebprzed-siębiorstwa.Dodatkowymatutemjestto,żedziękidofinansowaniomz EENszkoleniatakiesąbez-płatne,nieobciążająwięcbudżetufirm.
| Dobrze przeszkoleni pracownicy, doma-gać się będą nowoczesnych technologii. Czy nie stanie się to ograniczeniem?
– RCIiTT ma w swoją nazwę wpisaną inno-wacyjność, czyli wprowadzanie i rozwijanienowych,unikalnychtechnologii,rozwiązańczyproduktów,poprawiaefektywnośćfirmi możedaćimolbrzymiąprzewagękonkurencyjną.I odrazuchciałabympodkreślić,żetakierozwiąza-niasądopasowanedoskalidziałaniafirmy,staćwięcnaniezarównodużeprzedsiębiorstwa,jaki małeorazmikroprzedsiębiorstwa.Przedwpro-wadzeniem innowacji pomagamy wykonaćaudyt technologiczny, który określi potencjałfirmy i wskaże kierunki rozwoju. Wystawiamyrównież opinię o innowacyjności technologii,którawielufirmomułatwiapozyskiwanie fun-duszyunijnych.
| Jak wiele firm stać na usługi oferowane przez RCIiTT?
– Większość oferowanych przez nas usługdofinansowana jestz funduszyunijnych,m.in.takich projektów jak EEN, firmy nie pono-szą więc ogromnych kosztów, najczęściej są tousługibezpłatne.
| To bardzo optymistyczne zakończenie, dziękujemy za rozmowę.
Skuteczna droga do sukcesu
przepis na milionRozmowa z jaśminą solecką, dyrektorem Regionalnego centrum innowacji i transferu technologii
RCZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
R E G I O N A L N E C E N T R U M I N N O WAC J Ii T R A N S F E R U T E C H N O L O G I I
Regionalne Centrum Innowacji i Transferu Technologiiul.Janosika8,71-424Szczecintel./fax091-449-43-54e-mail:[email protected]
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
dooKoła śWiata
62 zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
dooKoła śWiata
HiszpańskaLaRiojachoćzajmujezaledwie1% kraju, to ma aż 50.000 hektarów pól
winnych latorośli! Od średniowiecza czują sięoneświetnienaotwartychkusłońcupagórkach,okrywanychśródziemnomorskimiatlantyckimwiatrem.NawadniajerzekaEbro.Itasławnanacałyświatprowincjamiałamniepewnegodniaabsolutnie rozpieścić. Pomimo burzy śnieżnejwiosną,aprzecieżLa Riojasłyniezłagodnościklimatudziękiczemutakświetnieczujesiętamwinna latorośl,zmierzałamkunajważniejszymwprowincjiwinnicom.Zachwilęmiałamkrokpo kroku zobaczyć, jak wyczarowują krwistąReservei gdzieleżakująkrólewskiezbiory.Ale,żezobaczębajecznyhotelw kształciewinorośli,żepodoczywklepiękremzpestek winogron(skuteczny!),tegosięniespodziewałam.
20 milionów litrów
Zaczęłamodbodegi(winnicy)Faustino,należą-cejdojednegoznajwiększychproducentówwinw Hiszpanii, firmy rodziny Martinez Zabala.Ich wielopokoleniowe „Grupo Faustino” zrze-sza w sumie siedem winnic. Wypływa z nich20 milionów litrów wina rocznie, które wartejest 100 milionów euro, a trafia do 90 krajówświata! To prawdziwy winny potentat. Kolejnąimponującąliczbąjest768hektarówpólupraw-nych,coczynirodzinęnajwiększymwłaścicie-lemziemskimwLaRioja(kiedydodaćziemie
w innych prowincjach, liczbe rośnie do 2 tys.hek.). Nawiększy wcale nie oznacza, że win-nice pozbawione są tej szczególnej, podniosłejatmosfery. Wprost przeciwnie. Czułam się jaknaspektakluwoperze,jakwbuddyjskiejświą-tyni, czułam niekłamaną powagę sytuacji. Bowino powstaje tu w atmosferze szacunku, ele-gancjiiwdostatku,tylkozapachniepozostawiazłudzeń,żetoniemuzeum...
wino ma osobowość
Wróćmy na winne pola. Równiutko poukła-danekrzewywinorośli,jeszczeniezazielenione,wyglądały jak miniaturki baoabów. Ich owocezbiera się ręcznie, zgodnie z zasadą, że winonależy traktować z szacunkiem od momentuzbiorówdochwili,wktórej trafiadokieliszka.Malutka La Rioja zmuszona jest korzystaćz ziemsąsiednichprowincji,np.KrajuBasków,żeby ilością litrów szacownego trunku móczaspokoićświat.Malowniczyobrazsetektysięcyrzędówkrzewów,zktórych,cojakiśczaswystajeusadowione na wzgórzu historyczne mia-steczko,zakłócatylkowidokfoliowegonamiotualbo przyczepy postawionej na dziko. Miesz-kają w nich Cyganie, tutejsi złodzieje cennychwinorośli.
Wartość krzewu rośnie z jego wiekiem,a z nimwalorysmakoweiklasawina.Mójdzielnyprzewodnik-znawcawinaodjegopoczęcia,do
momentukiedyznikawnaszychustach,powie-dział-Winojestjakczłowiek.Wmiarędojrzewa-niaodkrywacoraztonowetajemnice...Kiedyjestmłode(rodzajJoveni TinoJoven),kipisiłąiener-gią.Jestintensywneiagresywne.Dająjekrzewydo20-gorokużycia.Do40-stkikrzewbalansujemiędzynieokrzesanąenergią,a doświadczeniem.Dajemniejowoców,alebardziejzrównoważonysmak-CrianzaiReserva.Natomiastwinoroślpo40-tce,ażdoostatnichdni(ok.100lat),taktórama grube korzenie, ona wie co dobre i ważne,choćdajenajmniejowoców,tojednaknajwyższejjakości.Wowocachzaklinamądrość,dojrzałośći szyk. Gran Reserva obdarzona jest najszer-szą paletą smaku i aromatu - wyjaśniał VictorZaragozaMillan.Opróczwiekuwinnejlatorośli,o klasie wina decyduje dalszy proces produk-cji - czas spędzony na leżakowaniu w beczuł-kach i butelkach. Dla przykładu Gran Reservapowinnaprzynajmniejspędzić2lataw beczułcei3w butelce.
wino chowa się w dostatku
Hala produkcyjna. I tu faktycznie czućogrom produkcji Faustino. Tylko z tej bodegiwypływa 13 mln litrów. Najpierw maszyny,które w zastępstwie ludzkich stóp, zgniatająowoci tworząmoszcz.Zawszejasnegokoloru,dopierowtrakciefermentacjimoszczfiltrowanyprzezskórkizmieniakolornaczerwony.Proces
wino, winokrem, winnyhotel
Mówi się, że Polak potrafi. Hiszpan także potrafi. Owoce winogron wykorzysta co do pesteczki, co do skóreczki! W prowincji La Rioja owoc zamienia w wino, kawior i krem pod oczy... Zapraszam do świata, który narodził się z winnego krzewu i podjął z nim pełną symbiozę. Do winnic zaprojektowanych przez największych architektów świata.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
do
oK
oła śW
iata
63
ferementacjizachodziwgigantycznychsilosach(po 51 tys. litrów) ze stali nierdzewnej. KażdyopatrzonyznakiemjakościDO(DenominaciondeOrigen),któryświadczyonajwyższejklasiewin hiszpańskich. Rygorystyczni kontrolerzywpadają znienacka, jak urzędnicy skarbowi.Pilnująm.in.żebywinaniebyłyprodukowaneztańszychwinogronzinnychregionów.Whalijest absolutna cisza, spokój. Rozmawiamy zezniżonymgłosem, jakbyśmymieli swojąobec-nością rozzłościć monstrualne tanki. Winofermentuje w spokoju. Jak długo zależy odprzyszłego stylu wina. Odpowiednią tempera-turęregulujeautomatycznymechanizm.Jestteżrząd malutkich tanków, które służą enologomzUniwersytetuwLaRioja,doeksperymentówsmakowych. Przechodzimy do część z beczuł-kami.Wow!Tujestaż40tysięcybeczek,każda
z 225 litrami wina! Ułożone równiusieńko,tworzą uporządkowaną geometrycznie całość.Żadna nie dotyka ziemi. Taką mają tu niepi-sanązasadę.Wszystkiezdębuamerykańskiego,którymamniejszeporyodfrancuskiego,przezco proces dojrzewania jest bardziej kontrolo-wany.Beczkisącojakiśczasczyszczone.Winozostawia na obrzeżach tzw. film i zatyka porydrewna, co blokuje niezbędny dopływ powie-trza.Nagórzesali,zwidokiemnaimponującydębowy las beczek, jest małe muzeum bodegi.Wiszą w nim kopie Rembrandt’a. Jego obrazysąumieszczanenaetykietachbutelek.Np.auto-portretzdobiFaustinoVII.
Końcowy etap to piwniczka z butelkami.Teraz to jużwkraczamna salony.Słyszę, że tonic w porównaniu do bodegi Campillo. Prze-chodzę przez korytarz, którego ściany tworzączarne spody butelek, w kierunku prywatnychpiwniczek sław. Wystarczy, że Viktor dotkniespódbutelkiijużwie,jakiewinokryje.Zanimalkohol trafi do ludzi, musi odleżeć w tymnieskromnym miejscu od 3 do 5 lat. Osobisteskrytki przypominają małe grobowce wykutew ścianie, jeden nad drugim, chronione przezkute drzwiczki. Właśnie stoję przy zbiorach
Placido Domingo i rodziny królewskiej, niemówiąco sławnychtorreadorach-JoseTomásczyEnriquePonce.Winazbodegiczęstogosz-cząnastolepałacukrólewskiego,takżenawese-lach córek króla - księżniczki Eleny i Cristiny.Terazkilkabutelekleżywwinnicy,napamiątkęślubu,ajazmałądozązazdrościsięimwłaśnieprzyglądam.Pozatymnawłaścicielachskrytekspoczywaobowiązekichuzupełniania.Powinnyliczyćok.600butelek.
winnica jak Reichstag
Z Logroño - stolicy prowincji La Rioja jadędoLaguardia, zkolei stolicypodregionuRiojaAlavesa.Drogajestkręta,podobniejakkrętesąłodygiwinorośli, które jeszczenie zdąrzyły sięzazielenić.Podrodzeprzyszedłczasnaspecjałyregionalnejkuchnii.Zatrzymujemysięwrestau-racjiMarixaz45’,którejobszerneoknapozwa-lającieszyćsięniemalżebezkresnymwidokiempól winogronowych. Z jednej strony wysokajakość ielegancjarestauracji,z drugiej rozbra-jącyentuzjazmiluzkelnera.Napowitanieideal-niepokrojonyjamoniberico-koniecznieręcz-nieijaknajcieniej.Mówisiętuosztucekrojenia
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
dooKoła śWiata
64
szynki.Mówisiętakże,żejamonznogi,naktó-rejśpiświnia,jesttańszy.PotemzaczerpnięteodFrancuzówdelikatne fuezkaczejwątróbki,dotegogrzankizrodzynkami,kieliszekzzielonegogarbanzos - zmiksowana cieciorka na ciepło,zmiksowana z dynią i oliwą, fantasyczny tuń-czykzsałatąigrillowanąpapryką,anakoniecjagięcina na ziemniakach. Wszystko popijamCrianzą z 2004’ z bodegi Campillo. To trady-cyjna Rioja, można powiedzieć o niej nawetstaroświecka.Utrzymujebalansmiędzydojrza-łymiowocami,aśladamiamerykańskiegodębu.Świetniepachnie,równiedobrzesmakuje.Naj-większym grzech popełnia wino, kiedy inten-sywniedrażninasznos,anienadążasmakiem.Oba zmysły muszą być równoważnie wyraźnelubdelikatne.
Sprawdźmy zatem, co kryje majestatyczneCampillo. Winnica stworzona przez tegosamego architekta, który zaprojektował Reich-stag, przez Normana Fostera. Kosztowała 30mlneuro.Wjeżdżampałacowąbramąnaterenposesji. Hol przypomina te w najlepszychhotelach.Wogóle czuję się jaknadworzekró-lewskim. Tylko brak służby potwierdza, że tozłudzenie. Ale w podziemiach faktycznie jestjakbysalatronowa.Stoiwniejokrągłystół,nadktórym wisi ciężki żyrandol. Bodega powstaławyłącznie z połączenia naturalnych elemen-tów:drewnaikamieniaajejsercetworząwer-tykalneschody.Ścianyzdobiąfreskizescenamizwinobrania.Wzłotymświetlemigocączarnedenka jednego miliona butelek! Każde zostałoręcznie złożone na przeznaczone dla siebiemiejsce. Piwnica przypomina kształtem krzyż,comakorzeniewchrześcijańskiej tradycji.Nabocznychskrzydłachleżakująbaryłki,awnaj-dłuższejczęścibutelki.Kiedyśwposzukiwaniuwilgoci kopano piwniczki pod domem. Teraztokomputerysprawująpieczęnad80%wilgot-nościąi stałątemperaturą18stopniC.Tutakżesą osobiste piwniczki. Żeby do nich dotrzeć,przechodzęprzezkilkazaszyfrowanychkodem
wrót. Skrytki są równie pilnie strzeżone, cokosztownościwszwajcarskimbanku.Winostoiw jednej linii znajdroższąbiżuterią.Anajlep-szym i najbardziej kosztowynm winem Cam-pillo jest Reserva Cuesta Clara. Robert Parker-amerykańskigurudosprawwina,najbardziejwpływowy,azarazemkontrowersyjnyjegokry-tyk,przyznajemupunktywskali50-100.CuestaClaraotrzymałaaż94, cow rankinguParkeraczynijąwinemwybitnym.
awangarda w parze z tradycją
Podobno w Elciego jest hotel, który ma przy-pominaćkrzakwinorośli,aprzynimwinnicaz 1858 roku - Marqués de Riscal. Koniecznietrzebatosprawdzić.Wśredniowiecznymmia-steczkufaktycznierośniearchitektonicznycud.Z daleka w słońcu mieni się pofalowany jakkokardadachhotelu.Kolorystalinierdzewnej,zktórejjestwykonany-różowy,złotyisrebrny,symbolizująkolorwina,siatkinabutelceitaśmywokółkorka.AwangardowyhotelzaprojektowałFrankO.Ghere,światowejklasyarchitekt,autorMuzeum Guggenheima w Bilbao. Absolutniefascynujący był proces tworzenia hotelu. Na
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
do
oK
oła śW
iata
65
ścianachprzywejściudosąsiadującejhalipro-dukcyjnej, wiszą pierwsze szkice i kartonoweprojektywwykonaniuO. Gherego.Toprawdzi-wieszalonewizje.Szkicesąjakmazaje2-latka.I żebym nie wiem jak się starała, nie jestemw stanie dopatrzyć się w nich podobieństwaz finalnymefektem.Wnętrzałącządelikatnełukiz ostrymi kształtami. Zewsząd widać kościół,który mimo rozmachu z jakim powstał hotel,wciąż jest najwyższym budynkiem w Elciego,zgodnie z tradycją, że nic nie może być bliżejBoga. Największą atrakcją są hotelowe restau-racje i ich menu. Sam fakt, że szefem kuchnijestFrancisPani,właścicielgwiazdkiMichelin,możewywoływaćwilczyapetyt.Łączyonkuch-nięawangardowąztradycyjnąkuchniąregionu.Swoim mistrzostwem chętnie podzieli się nalekcjachgotowania.Nagościhotelowychczekaaż12-daniowemenu.Wtymgronieznalazłsiękawiorzczerwonegowina,czygrillowanyosetposypany spopielonymi gałązkami wionorosli!Codopicia?Wybieramyzkartywin,wktórejwidnieje200pozycji,wtymwinaznajcenniej-szego rocznika 45’. Będziemy je degustowaćw kieliszkachwybranychprzezEnricoBernardo-światowejsławysomaliera.Następnieherbataze świeżych ziół, dobranych do osobistychpotrzeb,orazwoda-oczywiścieniezwykłagro-dziska, tylko np. najprawdziwsza deszczówkaz tasmańskiej chmury, z której pada najczyst-szydeszczświata,albopodanawbutelceozdo-bionej kryształami Swarovskiego. Wszystkotomaodpowiedniowysokącenę,np.wodazeświecidełkami kosztuje bagatela 50 euro... Dladopełnienia hotelowego blichtru, potrzebnejestspa.Niebłotkoz morzaczarnego,aniboro-
winowe okłady, tym razem nad urodą pracująwinogrona,tzw.winoterapiainiepolegaonanapiciuwina...Jejsiłatkwim.in.wmasażachświe-żymiwinogornami,któregopestkidziałają jakpeeling,zabiegach,przyużyciukosmetykównp.opartych na soku z wyciśniętych liści winoro-sli-naprzebarwienia.Fundujęsobiekrempodoczy.Okazuje się, że jaknadmiarwinapotraficzłowiekaczasemzniekształcić, takwinogronazaklętewkosmetykachmajązbawienneskutki.
Otym,żejesteśmywsąsiedztwie150letniejbodegi, nie pozwala nam zapomnieć zapachw windzie i na korytarzach hotelu. Pachniewinem! Czas rozejrzeć się po historycznychpiwnicachwinnicyMarquesdeRiscal.Marquesjako pierwszy w La Rioja wybudował winnicęnawzórtychfrancuskichzBordeauxiprzełożyłwinozeskórzanychworkówdobeczek.Powstaławtedy piwnica ma szerokie na 2 metry mury,dzięki czemu temperatura iwilgotność są stałeprzez cały rok. Oczywiście ściany pokryte sągrubąwarstwąpleśni,a ipowietrzeodpowied-niostęchłe.Przemierzambezludne iczarneodgrzybakorytarze,domiejsca,wktórymspotkamsię z butelkami wina z pierwszego rocznika -1862. Butelki pokrywa gruba warstwa kurzui pajęczyn.Nawąskiejścieżcemiędzypółkami,poruszam się wyjątkowo ostrożnie, żeby nawetnie musnąć „antyków”. Z każdego rocznikapozostawionook.tysiącabutelek.Niewszystkienadająsiędopicia, jednakzdecydowanawięk-szośćwciąż jestdobra.Żebydostaćsiędokor-kowanego przed stu laty trunku, należy odciąćszyjkęrozgrzanyminożycami.Koreknajpewniejbysiępokruszył.W MarquesdeRiscalpowstaje8 rodzajów wina. Bodega znana jest ze swoich
znakomitych win białych, a czarnym koniemjest Barón de Chirel. Butelka kosztuje średnio7Oeuro.
NajpiękniejszewLaRiojajestto,żenawetnaj-skromniejszaknajpkaoferujenajwyższejjakościwino. Więcej, najtańsze wino - czyli domowe,zaspokoioczekiwanianajbardziejwymagających
joanna skrzyniarz
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
BiZneS W doBRYM StYLu
66
Przeglądając magazyny o modzie często łapiemy sięza głowę widząc ogrom trendów w nich prezento-
wanych. Bez wątpienia każdy może znaleźć coś dla sie-bie. Specjaliści od stylistyki przyznają, że nie ma jednakrozwiązańuniwersalnych.To,copasujejednejosobie,nadrugiejmożewyglądaćkomediowo.
czerń, biel i błękit
Problemówzdoboremubrańniemająz pewnościąPolki,które starają się wyglądać odpowiednio w różnych oka-zjach. Kolory, które wybierają najczęściej to najbardziejklasyczne,neutralne:czerń,bieliszarość.
- Chętnie sięgamy też po kolory: pudrowe i cielistepastele, kość słoniową, beżowy, różowy, lawendowy, tur-kusowy,fioletowy,fuksję,żółty,pomarańczowyiczerwony.Dotrzechostatnichpodchodzimyjednakzpewnąrezerwą–opowiadaAnna„Gielar”GregorczykzCentrumStyliza-cji„AGG”.-Osobiściezachęciłabymdoczęstszegokorzy-staniazwszelkichodcienibłękitu,nieśmiałowchodzącegonamodowywybieg.Jesttoniezwykletwarzowyi eleganckikolor,pasującydokażdegotypuurody,a byłniedocenianyprzez wiele sezonów. Powrócił w niezliczonych odcie-niach, copotwierdzająkolekcjewieluprojektantów i kre-acje chętne noszone przez gwiazdy światowego formatu.Bądźmyjednakbardzoostrożnizkoloramiiniepróbujmyeksperymentować na sobie szczególnie w tych sytuacjachtowarzyskich,któremogązaważyćnanaszymprestiżu.
z biura na bal
Strójzawszepowinienbyćdostosowanydosylwetkiosoby,któragonosi,walorówzewnętrznych,wieku,a takżeoko-liczności.Inaczejbędziemyubraniwczasieweekendu,nawycieczce, a inaczej powinniśmy ubrać się do biura, naspotkanie towarzyskie,oficjalneprzyjęcie, czybal.Takżeporadniairokudecydujeonaszymubiorzei wyglądzie.
- Wieczór u pań to przede wszystkim suknie wyj-ściowe, bądź elegancki kostium z odpowiednio dobranątorebką, biżuterią i obuwiem, w pantoflach z zakrytymipalcami–opowiadaAnna„Gielar”Gregorczyk.-Panowiepowinni wybierać jednolite ciemne garnitury, smokingi,białąkoszulę,staranniedobranykrawatlubmuszkęorazczarneskarpetkiiobuwie.Należyprzytympamiętać,żezarówno pełniona funkcja, jak i zajmowane stanowisko
biznesowy dress code podpowiadamy, w czym wypada pójść do pracy, a w czym na biznesową kolację. Radzimy, jakie kolory sprzyjają zawodowym rozmowom. i zdradzamy, kto jest najlepiej ubranym biznesmenem w regionie. Warto pamiętać, że pierwsze wrażenie ma znaczenie, a odpowiedni strój to połowa sukcesu.
wymagają stosownego stroju. Nie należy wyróżniać sięswoimwyglądem,awięcubiórniepowinienbyćekstra-wagancki i szokujący otoczenie. Elegancja w stroju - totakżedobrysmak,wygodaipewienindywidualizmwyni-kającyzosobowości.
Zupełnie inaczej sprawa ubioru wygląda, jeśli chodzio wyjściedobiura.Tutaj,dobremaniery,którychoczekujesię u ludzi biznesu nie uznają ekstrawagancji w ubiorzei nonszalancji.Wbiurzezawszepowinniśmybyćzadbani,schludniieleganccy.Swoimwyglądemzewnętrznymtwo-rzymynietylkoautorytetosobisty,alejesteśmywizytówkąfirmy,którąreprezentujemy.
-Wbiurzepodczaskonferencji, spotkań, rozmówczylunchu mężczyźni powinni wybierać klasyczny garniturdobrej marki, w różnych odcieniach koloru granatowegoiszarego–podpowiadastylistka.-Koszule,obowiązkowoz długim rękawem z nienagannie zawiązanym krawa-tem.Paniemajądowyborudamskigarnitur,garsonkęlubkostiumz sukienką i trochęwiększągamękolorystyczną.W biurze,naprzyjęciuczyspotkaniuzawszenależynosićpończochy i odpowiednio dobrane pantofle z zakrytymipalcamiipiętami,pamiętającostarannymuczesaniuidys-kretnymmakijażu.Brokatyirzęsy„2000kalorii”zostawmynawieczórimniejoficjalnespotkania.Równieżbiżuterianiepowinnaszokować.Dyskretnezłoto,srebro,czyperłypod-kreśląelegancjeiurodę.Niezależnieodfunkcji-sekretarki,asystentkiczyszefowej-kobietapowinnabudzićsympatięiszacunekzarównoswymwyglądem,jakizachowaniem.
najmodniejsi w regionie
Zasadyelegancjiwubiorzeniedotycząwyłącznieśrodo-wiskacelebrytów,czyprzedsiębiorców,aleobowiązująnawszystkichpoziomachpracyzawodowej.Niemal zawsze„natapetę”wpierwszejkolejnościbranesąwłaśnieosobyznane, często pokazujące się w odpowiednio dobranymtowarzystwie.
- Z osób znanych nam z ekranu telewizora najpięk-niejszewrażenierobiątrzypanie:MałgorzataKożuchow-ska, JolantaPieńkowska iMartaŻmuda-Trzebiatowska.Zawsze mają kobiece markowe stroje i wysublimowanedodatki odpowiednie do okazji – mówi Anna „Gielar”Gregorczyk.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
BiZn
eS W d
oB
RYM StYLu
67
- jeżeli zastosujemy zabiegi upiększające w stylu postawione kołnie-rzyki, odpięte guziki, czy odmienny kolor skarpet lub butów będziemy przekazywać kod dezaprobaty i odejścia od standardów. świadczyć to może również o kreatywności i nietuzinkowości – mówi pani anna “Gielar” Gregorczy
Małgorzata Rożniecka dodaje do tego dwie kolejneosoby.
-DlamniewzoremdonaśladowaniamożebyćGra-żyna Torbicka, zawsze ubrana odpowiednio do okazji.Drugą taką osobą jest Olivier Janiak, ubrany zgodniez panującymitrendamimody.
Poprosiliśmyrównieżoprzeanalizowaniestrojównaj-bardziej wyróżniających się szczecińskich przedsiębior-ców. Specjalistka za przykład podała dwa nazwiska. Cociekawe–dwóchpanów.
Wartypodkreślenia jest stylZbigniewaPluty,prezesaZSRG-SCP,któryreprezentujegodniestanowiskoprezesarównieżpoprzeznienagannystrójbiznesmena.
- Zawsze elegancki, odpowiednio dobrany krawat dokoszuli,czystemarkowebuty,spodniezkantemizachowa-niegodneprawdziwegoszefa–opisujepaniAnna.-Nieco
inny styl, ale równie nienaganny reprezentuje WojciechMiziewicz, właściciel agencji U.Studio. Praca z młodymikreatywnymi ludźmi w branży artystycznej pozwala napoluźnieniewęzłakrawatanacodzień,zachowującprzytymeleganckiwyglądwstylucasual.
a co z naszymi paniami?
-Niestetyczęściejzapominająopodstawowychzasadachdresscodu–mówistylistka.-Nieoznaczatoodrazubrakugustuczybrakuposzanowaniaklienta.Kierująsięraczejchęcią odmiany, wygody, czy przyzwyczajenia. Piękniei eleganckoowszem,aleniezawszewedługpodstawowychzałożeństrojusłużbowego.Alewszystkoprzed wami.
andrzej kus
ReKLaMa
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
ZainWeStuj W SieBie
68
Bardzo ważne jest, abyśmy czas po wyjściuz biura, przeznaczyli na relaks i odpoczy-
nek.Dziękitemunaładujemybaterienakolejnydzień pełen wyzwań oraz zadbamy o dobresamopoczucie, zdrowie fizyczne i psychiczne,któreprzełożąsięnanaszezawodowesukcesy.
napięcia rozluźnią gorące kamienie
Od stresującej rzeczywistości skutecznie ode-rwiemy się w SPA i nie musimy wyjeżdżać zamiasto, bo obecnie także w Szczecinie znaj-dziemy ośrodki odnowy biologicznej. W SPAidealnąmetodąna rozluźnienie spiętegoumy-słuimięśni,jestmasażrelaksacyjnynp.masażczekoladowy.Istotnymelementemtegokosme-tycznegodeserujestrelaks,bokakaowiecpobu-dzaprodukcjęhormonówszczęścia-endorfin.Toimzawdzięczamypoprawęsamopoczuciapozjedzeniu kawałka czekolady. Podczas zabiegunastrójpolepsza się jużpodwpływemsamegozapachu użytych kosmetyków. Dla pracoholi-kówpolecasiętakżemasażrozgrzanymikamie-
metody na oderwanie się od pracy, po pracy...Start 7.00 rano. potem 100% koncentracji, stres, presja czasu, lista zadań do wykonania na wczoraj, słabnący złoty, spłata kolejnej raty, ZuS... tak bez końca, bo z problemami kładziemy się spać, a rano historia zatacza koło. Stop! podpowiadamy, jak oddać się zapomnieniu.
niami,któreumieszczasięwróżnychcentrachenergetycznych ciała. Harmonijne połączenietechnikmanualnychzrozgrzanymikamieniamipoprawiakrążenie, łagodzinapięcia,zmniejszazmęczenie mięśni i stawów oraz przyspieszametabolizmkomórkowyioczyszczaciałoz tok-syn. Przede wszystkim zaś działa na ośrodkienergetyczne, rozmieszczone na ciele, usuwastres iprzywracaprawidłowyprzepływenergiiw organizmie. Samo dobro. Natomiast masażtwarzy szyi i głowy, to nic innego, jak czysta,pozytywnaenergia.
Technikimasażutotrudnasztuka.Masaży-stapowiniensięszkolićpodokiemspecjalistów,np. w ośrodkach treningowych, Tak dzieje sięmiędzy innymi we Francji, Austrii lub Wło-szech. Zwracajmy uwagę na jakość, masażystapowinien być profesjonalistą, bo może zrobićnamwięcejszkodyniżpożytku.
Rytuały
OfertySPAsłynązrytuałówwellness,naprzy-kładCeremoniałHammam.Składa się z kilkuetapów:odrozgrzaniaorganizmuw łaźniparo-wej,poprzeznaturalnypeelingwykonywanynabaziesoliorazoczyszczającymasażpianąwyko-nywany na podgrzanym, kamiennym stole.Rytuałkończysięnałożeniemnaskóręodżyw-czych, aromatycznych olejków. Skorzystaniez tegotypuzabiegówwprowadzanaswgłębokistanbłogości,cowpływanietylkoodprężająconaciało,aletakżekojąconazmęczonypopracyumysł.
strefa wellness
StrefaWellnesjestkwintesencjąfilozofiiSPA.Jużsamaarchitekturaprzestrzenistrefypowinnadzia-łaćrelaksacyjnie,poprezswojąłagodnośći przy-tulność.Jacuzzi,łaźnie,saunysąmiejscem,wktó-rychoderwiemysięodstresującejrzeczywistości.Pozatymtocałkiemmiłemiejscedorozmów.
Ruch to zdrowie
Rozwiązaniemdostępnymodręki jestruchnaświeżym powietrzu. Byłoby znakomicie, gdy-byśmy przeznaczyli pełną godziną na spacer,jogging, jazdę na rowerze lub jakąkolwiek innąformą ruchu, oby na świeżym powietrzu. Bożeby zregenerować nasz organizm, trzeba goodpowiedniodotlenić.Niemamyaż tyleczasu,to zaparkujmy dalej niż zwykle, umówmy sięna kawę w pobliżu biura i pójdźmy piechotą,każdaminutasięliczy.Leniuszkipowinnykupićsobiepsaikazaćmusięwyprowadzaćnaspacer.A kiedypogodapsujenamsportoweplany,wtedynaszymnajlepszymsprzymierzeńcempozostajetreningnaurządzeniachcardio-fitness:bieżnie,rowerkistacjonarnebądźurządzeniaeliptyczne.
przyjaciele
Nakoniecradadlawyjątkowozapracowanych.Możewystarczywyłączyćkomputer,spotkaćsięzeznajomymi,bliskimi,rodziną?Alboobejrzećdobryfilmlubpoczytaćksiążkę?Najważniejszejest,abypopracyskoncentrowaćsięnarzeczachz nią niezwiązanych. Otworzyć się na swojepotrzeby.Miećczasdlasiebie...
konkuRs
jakie rytuały (oprócz Rytuału hammam) oferuje baltica wellness & spa? podaj ilość i nazwy.odpowiedzi prosimy kierować na adres: [email protected]
na odpowiedzi czekamy do 18 lipca 2010.Spośród wszystkich nadesłanych poprawnych odpowiedzi zostaną roz-losowane nagrody. Zwycięzcy zostaną poinformowani drogą elektroniczną.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
Kuchnia
70
Restauracje,cukiernie,piekarnieikawiarnie,tym podbili nasze serca, a jak wiadomo,
najłatwiej trafić tam przez żołądek. Zgodnieprzyznają,żejeślijestsiępewnymswoichpro-duktówiusług,toniemasięczegowstydzić–wręczprzeciwnie,należysiętymchwalić.Każdyz nich zdecydował, że w nazwie firmy będziewidniałojegonazwisko.
-Wtensposóbzaręczasięfachowość,cośzacoręczysięwłasnąosobą–podkreślaZbigniewRadecki,właścicielrestauracjiRadecki.
Ich nazwiska są znane w całym Szczeciniei budząwyjątkowo„smaczne”skojarzenia:
-Zdarzasię,żegdyjestemwjakiejśinstytucjipytająmnie„TENKoch”?–śmiejesięJarosławKoch, właściciel szczecińskiej cukierni. – Tomiłe,bozawsze spotykamsię z samymipozy-tywnymi komentarzami. Nasze nazwisko jestjużchybanastałekojarzonezesłodkościami.
Na swój sukces pracowali wiele lat. Każdyz nichrodzinnyinteresbudowałkrokpokroku.Naczympolegareceptanasukces?
- Ciężka praca… wstaję o 5.30, a do domuwracam około 20 - tłumaczy Wacław Woźniak,szef cukierni Woźniak. – Pilnowanie interesu,nawetkosztemkrótkichwakacji.Pozatymtrzebasię rozwijać, nie dać się konkurencji. Propono-wać klientom nowe produkty… Iść z duchemczasów…
tiramisu zazdroszczą nawet włosi
Zbigniew Radecki gastronomią zajmuje się od20 lat, najpierw długo przebywał za granicą,w Niemczech uczył się od mistrzów. Imał sięwtedy różnych prac, właściwie można powie-dzieć,żeprzeszedłcałyszczebel„kuchennych”stanowisk–odkelneradoszefakuchni.Obec-nie sam szkoli kucharzy, którzy odnoszą wielesukcesówwbranżygastronomicznej-jegopod-opiecznizdobyli3miejscenamistrzostwachweFrancji.
W Szczecinie otwierał także kilka lat temuGrand Cru. Gotował z Kurtem Schnellerem,
byłym szefem kuchni warszawskich Hoteli:Bristol,SheratoniRialto.KunsztpotrawRadec-kiegodoceniłaprasa–osłynnychsmakołykachzpatelniwłaścicielapisałoElle,lokalnaGazetaWyborcza,profesjonalneportaleinternetowe.
„Radecki”toprzytulnylokalwcentrummia-sta,urządzonyzesmakiemwstyluśródziemno-morskim,zpatiowśrodkuzdalaodulicy.
- Każdy mebel w restauracji to antyk, tomeblez duszą–mówirestaurator.
W„Radeckim”jadałaniejednaosobistość–odznanychpolitykówposławnychaktorów.
- Prezydent Kwaśniewski, premier Tusk,MaciejStuhr,PiotrGąsowski–wyliczaRadecki.-Zawszejednakkażdegogościatraktujemytaksamo–podkreśla.-Toogromnieważne,byniedzielićklientównalepszychigorszych.
Pasja gotowania została mu już chyba nazawsze.Nawetteraz10dniwmiesiącuchwytazafartuchigotujedlaswoichgości.–Nigdyjed-nakniepytamktosiedziugórynasali.Wolęniewiedziećdlakogogotuję, chciałbym,bykażdy
Radecki. woźniak. koch. Mmmmh!
na dźwięk tych nazwisk niejednemu cieknie ślinka. nic dziw-nego, skoro Radecki, Woźniak i Koch firmują najsmacz-niejsze produkty w mieście. Są marką nieodłącznie kojarzoną ze Szczecinem i z… rozkoszą podniebienia.
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
Ku
ch
nia
71
dostałdanie,wktórewłożyłemtylesamopracyiserca–tłumaczywłaściciel.
SpecjalnościąrestauracjiRadeckijesthalibutz pieca i tiramisu, którego zazdroszczą nawetWłosi! No i jest także słynna zupa leśnegodziadkazpodgrzybków…
-Sprzedajemyjejokoło3tys.porcjirocznie–mówiRadecki.–Zdarzasię,żekliencibiorąna wynos tę zupę, np. dla żony, która akuratzażyczyłasobienaobiad…
„Radecki” słynie także z rocznikowegoArmagnaca, którego próżno szukać w całymSzczecinie. Jest produkowany specjalnie dlarestauracji.
Restauratordwarazywrokuzmieniakartę.Swoje inspiracje przywozi z różnych zakątkówświata.Późniejzostająjużtylkoeksperymenty…
-Lubięwprowadzaćnowesmakidoswoichpotrawipodawaćjenalokalnygrunt–śmiejesięRadecki.
320 kg tort? nie ma sprawy
WacławWoźniakSwojąfirmęzało-żyłw1978 roku.Najpierwbyła topiekarniaprzyul.BohaterówWar-szawy.9latpóźniejprzeniósłsięnaKrzywą,tużprzypętlitramwajowejlinii8 i rozpoczął takżeprodukcjęcukierniczą.
Szczecinianie mieli okazjępoznać go osobiście w 2005 roku.To wtedy ufundował mieszkańcom320 kilogramowy tort na 60 urodziny miasta.Zebranym na Jasnych Błoniach szczecinianomrozdanowówczasokoło4tys.porcjitortu.
-Miał12metrówibyłwkształciepodkowy.Chodziłooto,bymiastusięszczęściłowkolej-nychlatach–wspominaWoźniak.–Robiliśmygodwadniwdwanaścieosób.
TowłaśnieztortównajbardziejsłynieWoź-niak.Kliencimajądowyboruaż24smaki.
-Ludzie,którzyunaskupiąrazprzychodząjużcorazczęściej,chybawięcimsmakuje.Jeste-śmy w stanie zrobić każdy kształt, najbardziejujmująnaste,któreprzyrządzamynawieczorypanieńskie ikawalerskie,proszęsobiewyobra-zićjakwyglądają–śmiejesiępanWacław.
Do sklepów Woźniaka codziennie przy-chodziprawie2,5 tys.klientów.Dodyspozycjimają siedem punktów w Szczecinie. Jak mówiWacław Woźniak na szczególne wyróżnieniew jegooferciepieczywazasługujechlebstaro-polskii chlebrazowyorazichodmianyzdodat-kiem7 ziarenzbóż.
- Wypiekamy tradycyjnąmetodą, unikamy polepszaczyjaktylkosięda–mówiWacławWoźniak. - Naszym głównymcelemjestdalszyrozwójfirmy.Poprzez dostosowywanie siędopotrzebrynku,orazszkole-nia pracowników doskonaląceich umiejętności, dążymy dopodwyższania jakości produk-tów. Zapraszamy do naszegozakładu znanych mistrzów
w zawodachcukiernikaipieka-rza na pokazy szkolące naszych pracowników.Corokuodwiedzamynajważniejszetargibran-żowe w poszukiwaniu nowinek technologicz-nychiinspiracji.
każdy ma swojego słodkiego ulubieńca
SercetejjednejznajstarszychcukierniwSzcze-cinie znajduje się na Jagiellońskiej. To właśnietamjużodgodzinporannychczućzapachprzy-rządzanychsmakołykówKocha.
- Pieczemy od 6 rano. Nie produkujemyw nocy–mówiJarosławKoch,synWaldemaraKocha,nacodzieńtakżepasjonatitrenerjudo,jedenznajsłynniejszychszczecińskichcukierni-ków.–Naszewyrobysąwięcukładanenapółkijeszcze gorące. Nie magazynujemy ich. Bardzoważne dla nas jest to, by klient kupował tylkoświeżeprodukty.Jeślicokolwiekwsprzedażyjestwczorajsze – zostaje natychmiast przecenione.Każdynaszpracownikmaobowiązek informo-waniaklientaoświeżościproduktu.
JarosławKochprzyznaje,żeogromnąwarto-ściąfirmysąjejpracownicy.
-Mamypracowników,którzysąznamipo20lat,toonisąnajbardziejodpowiedzialnizazado-wolenienaszychklientów–mówiJarosławKoch.–Jesteśmyznimizwiązani.Naszafirmajestfirmąrodzinną,pracujęzbratem,tatąimamą.
WSzczeciniekliencimajądodyspozycjipięćcukierniikawiarniKocha.
-Mieliśmykiedyśtakiemarzenie…Terazsięziściło. Chcieliśmy mieć oprócz cukierni, takżemiejsce,gdziemożnausiąść,wypićkawę i zjeśćnasze wyroby, wzorem zagranicznych cukierni.Todlategootworzyliśmykawiarnie.–mówiKoch.
ZarównoKoch jak iWoźniakprzyznają,żestawiająnajakość,nienailość.Dalekoimwięcdomasowychprodukcji.
-Todlategomamypięćpunktów,aniewię-cej. Nie chcemy być na każdym rogu, nie natymnamzależy.Niechcemywchodzićnaszynęprzemysłowości. I dlatego też zostaliśmy tylkonaszczecińskimrynku–mówiJarosławKoch.
PonadćwierćwiecznafirmaKochjestwsta-łymkontakciezeswoimiklientami.–Dostajemyodnichmaile,telefony.Częstoklienciprosząnaso wykonanieczegośwedleichprzepisu.Kruchedrożdżówki,świeżerogale,ciastapiaskowe,kru-che,półfrancuskie…Wiem,żekażdyznaszychklientówmaswojegosłodkiegoulubieńca…
Tajemnica sukcesu produktów Kocha tkwiw cieściedrożdżowym.–Tonaszachlubai jed-nocześnie tajemna receptura, mogę jedyniepowiedzieć,żewszystkokryjesięwtradycyjno-ścitegociasta–mówiKoch.
stu
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
podpatRZone / podSłuchane
72
11 czerwca 2010V wielka Gala północnej izby Gospodarczej
co za klasa!przed Wami ogrody Różanki, gdzie w piątkowy wieczór, 11 czerwca, odbyła się długo wyczekiwana V Wielka Gala. Spekulacje i wątpliwości, że nowe miejsce może popsuć kli-mat imprezy, rozwiane zostały zaraz po przeroczeniu jej bram. czerwony dywan, róże, lampka wina, sushi, piękna pogoda i wszędobylska zieleń. o zmianie na dobre, przekonacie się z naszej fotorelacji.
jsfot. adam słomski
Więcej zdjęć na stronie: www.izba.info
podpatRZone / podSłuchane
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
pod
patRZo
ne / po
dSłu
ch
an
e
73
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
podpatRZone / podSłuchane
74
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
pod
patRZo
ne / po
dSłu
ch
an
e
75
Wszystkim gościom Wielkiej Gali dzięku-jęmyzaprzybycie.TodziękiWamWielkaGalamiałatenszykiblask,ojakimnamsięmarzyło.Atym,którzyniedotarli,mówimy-Jestczegożałować!Serdeczniezapraszamyzarok!
północna izba Gospodarcza
13 oddział w szczecinieul. Bohaterów Warszawy 34/35, 70-340 Szczecintel. 91 311 89 12
ReKLaMa
zachodniopomoRski pRzedsiębioRca i nR 03/2010
podpatRZone / podSłuchane
76
28czerwca2010PazimSp.zo.o.świętowałswoje20urodziny.DoHoteluRadissonBluzaproszo-nych zostało wielu znamienitych gości, wśródnich włodarze miasta i przedstawiciele szcze-cińskiego świata businessu oraz kultury. GościwitałZarządPazimSpzo.o.:PanPrezesPrze-mysławJanasikorazWiceprezesi:PaniMirellaIwaniuraiPanMarekKujdyński.Podczasczęścioficjalnej uroczystości zasłużonym najemcom,którzy od kilkunastu lat niezmiennie współ-pracujązeSpółkąPazim,wręczonookoliczno-ściowe statuetki i podziękowania. Głos zabrałrównież Dyrektor Naczelny PŻM Pan Paweł
Szynkaruk,dziękujączadotychczasowąwspół-pracę, wspominając czasy budowy obiektuPazim oraz zapraszając do miłego spędzeniawieczoru.Częśćartystycznąbankietupoprowa-dziliartyściscenykabaretowejTeatruPolskiego,CzarnyKotRudy.O oprawęmuzycznązadbałzespółAndrzejewska Band.Urodzinowyban-kiet z sal konferencyjnych Hotelu RadissonBluprzeniósłsiędoBailaClub,gdzienagościczekało barmańskie show w wykonaniu EventBar i mnóstwowyśmienitychkoktajli.Zabawatrwaładopóźnychgodzinnocnych.
20 urodziny
pazimu
ReKLaMa