Zotimet thelbësore ndaj fëmijëve në veprimin...
Transcript of Zotimet thelbësore ndaj fëmijëve në veprimin...
Zotimet thelbësore ndaj
fëmijëve në veprimin
humanitar
Fotografitë e kapakut nga para: © UNICEF/NYHQ2007-1907/Noorani © UNICEF/NYHQ2006-2237/Pirozzi Fotografitë e kapakut nga mbrapa: © UNICEF/NYHQ2008-0724/Volpe © UNICEF/NYHQ2009-0565/Ramoneda Për më shumë informacion, lutemi të kontaktoni: Sektori i Politikës Humanitare Zyra për Programet e Emergjencës, UNICEF Botuar nga UNICEF Seksioni i Komunikimit 3 Kombeve të Bashkuara Plaza New York, NY 10017, USA Email: [email protected] Faqja në internet: www.unicef.org ISBN: 978-92-806-4512-5 © Fondi i Kombeve të Bashkuara për Fëmijët (UNICEF) Maj 2010
Shkurtesat
TAR Trajtim Antiretroviral ARV Antiretroviral PKTHA Procesi i Konsoliduar i Thirrjeve për Apel ZTHF-të Zotimet thelbësore ndaj fëmijëve FQRE Fondi Qendror për Reagimin ndaj Emergjencave ZV Zyra për Vendin PZI Programi i Zgjeruar për Imunizimin PH/VP Paralajmërim i Hershëm/Veprim i Parakohshëm DHBGJ Dhuna me Bazë Gjinore RVH Raport i Veprimit Humanitar
EHV Ekipi Humanitar për Vendin HIV dhe AIDS virusi që shkakton mungesën e imunitetit tek njeriu / sindroma e përftuar e mungesës
së imunitetit QPBDNJ Qasja në Programin Bazuar te të Drejtat e Njeriut KKNI Komiteti për Koordinimin Ndërinstitucional TIK Teknologjia e Informacionit dhe Teknologjisë RRAARE Rrjeti i Agjencive për Arsimin në Raste Emergjencash UFF Ushqyerja e Foshnjës dhe Fëmijës në moshë të hershme SHMMP Shëndeti Mendor dhe Mbështetja Psiko-sociale SMSS Standardet Minimale të Sigurisë Operacionale OJQ Organizatat Jo-qeveritare ZASPMB Zyra për Aleancat në Sektorin Publik dhe Mobilizimin e Burimeve PTNF Parandalimi i Transmetimit nga Nëna tek Fëmija ZR Zyra Rajonale KRA kequshqyerja e rëndë akute VISION Sistemet Virtuale të Integruara të Informacionit UKH Uji, Kanalizimet dhe Higjiena
Përmbajtja Shkurtesat ii I: Kuadri, parimet dhe besueshmëria 1.1 Qëllimi 1.2 Partnerët në bashkëpunim 1.3 Sfera e veprimtarisë 1.4 Përforcimi i kuadrit të programimit të UNICEF-it 1.5 Analiza në kontekst 1.6 Parimet humanitare 1.7 Qasja në program mbi bazë të drejtat e njeriut 1.8 Barazia gjinore në veprimin humanitar 1.9 Parimi “mos bëj keq” 1.10 Normat dhe standardet botërore 1.11 Monitorimi, analiza dhe vlerësimi 1.12 Reforma humanitare ndërinstitucionale 1.13 Qasja e integruar në program 1.14 Mbrojtja e kauzës 1.15 Komunikimi për zhvillimin 1.16 Menaxhimi dhe vlerësimi i rrezikut II: Zotimet e programit 2.1 Monitorimi i performancës 2.2 Shqyrtimi, monitorimi dhe vlerësimi i shpejtë 2.3 Ushqyerja 2.4 Shëndetësia 2.5 Uji, kanalizimet dhe higjiena 2.6 Mbrojtja e fëmijëve 2.7 Arsimi 2.8 HIV-i dhe SIDA 2.9 Furnizimi dhe Logjistika III: Zotimet operative 3.1 Media dhe komunikimet 3.2 Siguria 3.3 Burimet njerëzore 3.4 Mobilizimi i burimeve 3.5 Financa dhe administrata 3.6 Teknologjia e informacionit dhe komunikimit
*Lutemi të vini re, duke qenë se në disa gjuhë përkthehen më gjatë se në gjuhë të tjera, dokumenti
mund të mos jetë njësoj për sa i përket numrit të faqeve. Numri i faqeve duhet të vendoset
manualisht për çdo përkthim në të djathtë të kësaj Tabele përmbajtje.
I: Kuadri, parimet dhe besueshmëria
1.1 Qëllimi
Zotimet thelbësore ndaj fëmijëve (ZTHF-të) në Veprimin Humanitar janë një kuadër global për nismën
humanitare ndaj fëmijëve, të ndërmarra nga UNICEF dhe partnerët e tij.
Ky kuadër udhëhiqet nga e drejta ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, në veçanti Konventa për të
drejtat e Njeriut1 dhe, në rast emergjencash komplekse, edhe nga e drejta ndërkombëtare humanitare.
Në nivel operativ, ZTHF-të mbështeten në standardet dhe normat globale për ndërmarrjen e
veprimeve humanitare (shiko Çështjen 1.1).
ZTHF-të nxisin ndërmarrjen e një veprimi kolektiv humanitar të parashikueshëm, efektiv dhe në kohë.
Ato realizohen me anë të bashkëpunimit ndërmjet qeverive, organizatave humanitare (përfshirë
UNICEF) dhe të tjera në mobilizimin si të burimeve kombëtare ashtu edhe ato kombëtare.
ZTHF-të nxiten nga nevoja për të përmbushur të drejtat e fëmijëve të prekur nga krizat humanitare, e
për rrjedhojë, ato janë të vlefshme për të gjitha vendet. ZTHF-të janë gjithashtu të zbatueshme si në
situatat humanitare akute që ndodhin papritur edhe në ato që zgjasin në kohë.
UNICEF punon bashkë me partnerët e tij me një qasje në parim dhe kërkon të ndërtojë një aleancë
me partnerët e tij rreth ZTHF-ve. Organizatat kontribuojnë në përmbushjen e ZTHF-ve me anë të
mobilizimit të burimeve, mbështetjen e drejtpërdrejtë të parterëve dhe mbrojtjen e kauzës. Megjithatë,
përmbushja e ZTHF-ve varet nga shumë faktorë, përfshirë kontributet e partnerëve të tjerë dhe
burimet që janë në dispozicion.
Zotimet e programit specifik të sektorit të ZTHF-së janë pjesë e një përgjigje kolektive të programuar
për fëmijët e prekur nga krizat humanitare, dhe janë projektuar për të mbështetur një koordinim të
gjerë ndërinstitucional.
1.2 Partnerët në bashkëpunim
ZTHF-të realizohen nëpërmjet bashkëpunimit të ngushtë ndërmjet partnerëve, qeverive pritëse,
organizatave të shoqërisë civile, organizatave joqeveritare (OJQ-të), si ato kombëtare edhe ato
ndërkombëtare, agjencive të Kombeve të Bashkuara dhe kontribuuesve. Kjo gjë është në pajtim me
zotimet e UNICEF-it në kuadër të reformës humanitare ndërinstitucionale, përfshirë parimet e
bashkëpunimit me partnerë.
1Konventa për të Drejtat e Fëmijës, neni 45: “Me qëllim nxitjen e zbatimit efektiv të Konventës dhe për të inkurajuar bashkëpunimin ndërkombëtar në fushën që mbulon kjo Konventë: (a) Agjencitë e specializuara, Fondi i Kombeve të Bashkuara për Fëmijët, dhe organe të tjera të Kombeve të Bashkuara gëzojnë të drejtën të përfaqësohen gjatë shqyrtimit të zbatimit të këtyre dispozitave të kësaj Konvente që janë brena sferës së veprimit të mandatit të tyre
1.3 Sfera e veprimtarisë
Situatë humanitare është çdo rrethanë ku nevojat humanitare janë aq të mëdha dhe komplekse sa të
kërkojnë asistencë dhe burime të jashtme me rëndësi, dhe ku është e nevojshme të jepet një
përgjigje multi-sektoriale me angazhimin e një numri të madh të aktorëve humanitarë ndërkombëtarë.2
Këtu mund të përfshihen emergjencat në një shkallë të vogël. Në vende me kapacitete të kufizuara,
pragu do të jetë më i ulët se në vende me kapacitete më të fuqishme.
Emergjente është ajo situatë që kërcënon jetët dhe mirëqenien e një numri të madh të popullsisë dhe
kërkon ndërmarrjen e një veprimi të jashtëzakonshëm për të siguruar mbijetesën, kujdesin dhe
mbrojtjen e tyre.3
ZTHF-të:
Përbëjnë një kuadër global të zhvilluar nga UNICEF-i në bashkëpunim me partnerët e tij, për
mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve të prekur nga kriza humanitare;
Janë të zbatueshme për të gjithë fëmijët e prekur nga kriza humanitare, pavarësisht nivelit të
zhvillimit ekonomik dhe social në të cilin ata gjenden, ose burimet që UNICEF-i ka në dispozicion;
Mbulojnë programin dhe zotimet operative dhe përfshijnë ndërhyrjet për ushqyerjen, shëndetin,
ujin dhe kanalizimet, virusin HIV dhe SIDA-n, arsimin dhe mbrojtjen e fëmijës;
2 Komiteti për Koordinimin ndërmjet Agjencive, “Notë Shpjeguese për përdorimin e qasjes për forcimin e përgjigjes humanitare”, KKNI, Gjenevë,
24 nëntor 2006. 3 Fondi i Kombeve të Bashkuara për Fëmijët, “Politika e Programit dhe Manuali i Procedurës: Operacionet e Programit”, UNICEF, New York, 22
janar 2009.
Rimëkëmbja
dhe
programimi i
rregullt
Gatishmëria
Rimëkëmbja e
Hershme
Reagimi
8 javët e para Pas 8 javëve
Përkeqësimi i
situatës së
fëmijëve
Figura 1: Kuadri konceptual për Reagim efektiv të ZTHF-së
Përshtatur nga grupi i punës KKNI për Gatishmërinë dhe Planifikimin e
Kontigjencës
Përpara aktivizimit
Vazhdimësia e
Reagimit dhe
Rimëkëmbja e
Hershme
Pragu
Koha
Reflektojnë veprimet e ndërmarra gjatë fazës së përgatitjes dhe reagimit, përfshirë veprimet për
rimëkëmbjen e hershme, duke i kushtuar rëndësi të veçantë rezultateve dhe objektivave (shiko
Figurën 1). ZTHF-të përfshijnë përgjegjësitë ndërinstitucionale të UNICEF-it dhe partnerët e tij
humanitarë, si dhe koordinimin me autoritetet, dhe ato shprehin një zotim të qartë ndaj zhvillimit të
kapaciteteve në veprimin humanitar;
Mbështeten në parimet e të drejtave të njeriut dhe humanitare, dhe ato janë një gur themeli i
veprimit humanitar të UNICEF-it;
Aktivizohen nga një rënie e shpejtë në situata të ngjashme dhe mirëqenien e një numri të madh
fëmijësh dhe grash, situatë e cila kërkon ndërmarrjen e një veprimi të jashtëzakonshëm;
Përfshijnë strategji të qarta për uljen e rrezikut nga fatkeqësitë dhe zhvillimin e kapaciteteve
vendore në të gjitha fazat e veprimit humanitar, përfshirë gatishmërinë. Përshtatshmëria dhe
efektiviteti janë prioritare për përmbushjen e zotimeve të përcaktuara të ZTHF-ve;
Përqendrohen në ndërmarrjen e veprimit përgjatë tetë javëve të para kritike të përgjigjes
humanitare dhe ofrojnë udhëzime për veprime përtej saj, për të arritur drejt standardeve të
përcaktuara;
Përfshijnë si programin dhe angazhimet operative, që përkojnë me programet e bazuara në
rezultate dhe fushat të nevojshme për një përgjigje efektive;
Ofrojnë udhëzime në politikat e brendshme të UNICEF-it, me bindjen se forcimi i partneritetit dhe
bashkëpunimit është çelësi për suksesin e veprimit të tij humanitar.
Brenda kontekstit të bashkëpunimit dhe në varësi të mundësisë për qasje, siguri dhe disponimin e
fondeve, UNICEF-i, me partnerët e tij, zotohet të sigurojë ofrimin e shërbimeve. Roli i UNICEF-it dhe
ai i partnerëve të tij do të jetë në varësi të kushteve vendore dhe kapaciteteve përkatëse.
1.4 Përforcimi i kuadrit të programimit të UNICEF-it
ZTHF-të janë një komponent përbërës i Programeve të UNICEF-it për vendin sepse ato:
njohin lidhjen ndërmjet veprimit humanitar dhe zhvillimit, dhe ofrojnë një fokus të qartë për uljen e
rrezikut nga fatkeqësitë;
theksojnë rolin kritik të gatishmërisë për reagim të shpejtë;
ofrojnë një platformë për rimëkëmbjen e hershme;
krijojnë një kuadër për të vlerësuar dhe mësuar.
1.5 Analiza në kontekst
Për vënien në zbatim e ZTHF-ve, mblidhet informacion me anë të analizës në kontekst që përfshin:
Figura 2: Afati kohor për emergjencat e papritura
Afati kohor për dhënien e përgjigjes përcakton momentin e përshtatshmërisë për emergjencat që ndodhin
papritur:
• 72 orët e para përfshijnë veprime të nevojshme për drejtimin dhe procese operative.
• 8 javët e para përfshijnë veprime të përshtatshme për përgjigjet kritike dhe rimëkëmbjen e hershme.
• Veprimet e rimëkëmbjes së hershme në ZTHF-të janë veprime dhe qasje të cilat duhet të zbatohen
menjëherë dhe paralelisht me përgjigjen e menjëhershme.
Ndikimin e zhvillimeve politike dhe zhvillimet që lidhen me sigurinë tek vajzat, djemtë, gratë dhe
burrat, si dhe ndërlikimet e tyre për operacionet dhe përgjigjen e UNICEF-it dhe partnerët e tij,
përfshirë qasjen humanitare dhe mbrojtjen e kauzës;
Shqyrtimi i punës së vazhdueshme nga agjencitë humanitare dhe aktorë të tjerë, si dhe i
strategjisë dhe operacioneve të misioneve të OKB-së, kur shfrytëzohen;
Analizimi i të dhënave të ndara për nga mosha dhe gjinia e të gjitha shkeljeve të rënda kundër
fëmijëve, përfshirë ato të përshkruara në rezolutat e Këshillit të Sigurimit mbi rekrutimin e
fëmijëve, sulmet në shkolla apo spitale, dhe dhunën seksuale ndaj fëmijëve dhe grave (shiko
RKS-të 1882, 1820, dhe 1888 përkatësisht), si dhe rëndësinë e tyre në raportimin dhe përgjigjen
e UNICEF-it;
Vlerësimi i ndikimit që ka kriza humanitare në sektorë të veçantë të programit për të përcaktuar
përparësitë dhe koordinuar përgjigjen;
Identifikimi i mundësive për të mbështetur rimëkëmbjen e vajzave, djemve, grave dhe burrave
brenda sektorëve të programit.
1.6 Parimet humanitare
UNICEF-i zotohet të zbatojë në praktikë parimet humanitare në Veprimin e tij Humanitar. Këto parime
përfshijnë:
Humanizmi: mbështetja e parimit se të gjitha vajzat, djemtë, gratë dhe burrat e çdo moshe do të
trajtohen në mënyrë njerëzore në të gjitha rrethanat duke shpëtuar jetë dhe lehtësuar vuajtjet,
ndërkohë që sigurohet respekti për individin;
Paanësia: garantohet që ndihmesa që i ofrohet gjithë atyre që janë duke vuajtur, bazuar vetëm në
nevojat dhe të drejtat e tyre, në mënyrë të barabartë dhe pa asnjë lloj diskriminimi;
Neutraliteti: zotimi për të mos mbajtur anë në luftime dhe mos angazhimi në mosmarrëveshje me
karakter politik, racial, fetar apo ideologjik.
Parimet humanitare përforcohen me anë të rritjes së ndërgjegjësimit, ngritjen e besimit dhe
përkrahjen e kauzës së të drejtave të fëmijëve në situata humanitare, së bashku me autoritetet
shtetërore, subjektet jo-shtetërore dhe komunitetet.
1.7 Qasja në program bazuar te të drejtat e njeriut
UNICEF-i ka marrë zotimin që në gjitha veprimet humanitare të çojë përpara realizimin e të drejtave
të njeriut përmes kuadrit të qasjes në program bazuar te të drejtat të njeriut. Kjo qasje identifikon
mbajtësit e të drejtave dhe të drejtave të tyre, si dhe bartësit përkatës të detyrave dhe detyrimeve të
tyre. Kjo qasje synon të forcojë kapacitetet e mbajtësve të të drejtave që ata të mund të ngrenë
pretendimet e tyre, dhe që bartësit e përgjegjësive të përmbushin detyrimet e tyre. Ajo përqendrohet
në realizimin e të drejtave të popullsisë së përjashtuar dhe marxhinalizuar, dhe të atyre të drejtave që
janë në rrezik shkelje. ZTHF-të vendosin në qendër të veprimit humanitar fëmijët dhe gratë, si
pjesëmarrës aktivë dhe jo si përfitues të ndihmesës.
Zbatimi në praktikë i qasjes në program bazuar te të drejtat e njeriut do të duhet të përshtatet në
kontekstin e situatave humanitare, dhe të njohë, në veçanti, sfidat e tjera që lindin në situatat
humanitare komplekse. Duhet të merret parasysh roli i agjencive humanitare si bartëse të
përgjegjësive në emergjencat komplekse, siç parashikohet nga e drejta ndërkombëtare humanitare.
UNICEF-i, me mbështetjen e partnerëve të tij, është zotuar të përforcojë një qasje në program mbi
bazën e të drejtave të njeriut në veprimet humanitare me anë të:
Trajtimit të pabarazive dhe dallimeve gjatë analizimit, hartimit të programit, zbatimit dhe
monitorimit, duke pranuar se pabarazitë mund të shkaktojnë ose shtojnë dobësitë në krizat
humanitare;
Nxitjes së pjesëmarrjes së fëmijëve, adoleshentëve, grave dhe popullatave të prekura, duke i
përfshirë në analizimin, projektimin dhe monitorimin e programeve humanitare;
Përforcimit të kapaciteteve të autoriteteve shtetërore dhe joqeveritare, si dhe organizatave të
komunitetit si strategji thelbësore për veprimin humanitar të përbashkët dhe efektiv;
Mbështetjes së kauzës të të drejtave të njeriut dhe zërave të fëmijëve dhe grave si një element
përbërës i veprimit humanitar.
1.8 Barazia gjinore në veprimin humanitar
Qasja në program duke u bazuar te të drejtat e njeriut dhe programimi me bazë barazinë gjinore janë
qasje që në mënyrë reciproke plotësojnë dhe përforcojnë njëra-tjetrën. Termi ‘barazi gjinore’4 ka të
bëjë me gëzimin në mënyrë të barabartë të të mirave, mundësive, burimeve dhe shpërblimeve me
vlerë sociale ndërmjet vajzave, djemve, grave dhe burrave. Barazia nuk do të thotë që vajzat, djemtë,
gratë dhe burrat janë të njëjtë ndërmjet tyre, por që ata të gëzojnë të drejtat, mundësitë dhe shanset
që ofron jeta nuk varen apo kufizohen nga fakti nëse kanë lindur femër apo mashkull.
Krizat humanitare mund të përkeqësojnë pabarazitë gjinore që ekzistonin qysh më herët, dhe mund të
çojnë të rritjen e rrezikut, përjashtimit dhe diskriminimit. Gjithsesi, ato mund të ofrojnë mundësi për
ndryshim pozitiv, duke lejuar një shmangie në rolet, qëndrimet, besimet tradicionale dhe praktikat e
përjashtimit.
UNICEF-i ka marrë zotimin të garantojë që barazia gjinore të përfshihet në mënyrë të vazhdueshme
në programet e saj të parandalimit të fatkeqësive, përgjigjeve humanitare dhe rimëkëmbjes. Nxitja e
barazisë gjinore në veprimin humanitar arrihet në mënyrë më efektive duke siguruar që ndihma dhe
mbrojtja e ofruar të planifikohen dhe zbatohen në përfitim të vajzave, djemve, grave dhe burrave, në
përputhje me një analizë të të drejtave, nevojave dhe kapaciteteve të tyre. Kjo gjë bën që situata të
kuptohet sa më saktë, lehtëson planifikimin e përgjigjeve sa më të përshtatshme, nxjerr në pah
mundësitë dhe burimet brenda komunitetit të prekur, dhe ofron një lidhje ndërmjet ndihmesës
humanitare dhe zhvillimit afatgjatë.
1.9 Parimi “mos bëj keq”
UNICEF-i zotohet të zbatojë parimin “mos bëj keq”. Kjo nënkupton që veprimi humanitar duhet:
Të shmangë përkeqësimin e dallimeve dhe duhet të shmangë diskriminimin ndërmjet
popullatave të prekura në bazë të shkaqeve të krizës;
Të qëndrojë larg krijimit apo të rëndojë degradimin e mjedisit;
Të shmangë krijimin ose ashpërsimin e konfliktit dhe pasigurisë për popullatat e prekura;
Të marrë në konsideratë nevojat e veçanta të grupeve më të rrezikuara të fëmijëve dhe grave,
përfshirë personat e zhvendosur brenda vendit, të miturit e pashoqëruar dhe me aftësi të
kufizuara, si dhe të zhvillojë ndërhyrje që kanë lidhje dhe që kanë në objektiv programin.
4 Termi "gjinore" i referohet karakteristikave sociale dhe mundësive që lidhen me të qenit mashkull apo femër, dhe marrëdhënieve ndërmjet
vajzave, djemve, grave dhe burrave. Këto karakteristika janë specifike sipas kontekstit dhe kohës dhe janë të ndryshueshme. Në shumë shoqëri
ka dallime dhe pabarazi ndërmjet grave dhe burrave në përgjegjësitë që iu caktohen, aktivitetet që duhet të kryejnë, qasjen në dhe kontrollin mbi
burimet, si dhe mundësitë për marrjen e vendimeve (Zyra e Këshilltarit të Posaçëm për çështjet gjinore dhe përparimin e grave, “Koncepte të
rëndësishme që janë në themel të mendësisë gjinore”, Fleta e Fakteve 2, OSAGI, New York, gusht 2001)
1.10 Normat dhe standardet botërore
Në përpjekjet e saj humanitare, UNICEF-i mbështetet në një tërësi normash dhe standarde botërore,
si nga forumet ndërqeveritare dhe bashkëpunimet humanitare. Këto norma dhe standarde përfshijnë:
Të drejtën ndërkombëtare për të drejtat e njeriut dhe parimet e të drejtave të njeriut, përfshirë këtu
Konventën për të drejtat e Njeriut dhe Konventën për eliminimin e të gjitha formave të
diskriminimit ndaj grave;
Të drejtën ndërkombëtare humanitare, përfshirë këtu Konventat e Gjenevës, të cilat kontribuojnë
në përcaktimin e roleve dhe përgjegjësive të agjencive humanitare në konfliktet e armatosura;
Parimet humanitare, që rrjedhin nga e drejta ndërkombëtare humanitare dhe përcaktohen në
Rezolutat e Këshillit të Sigurimit, të cilat janë hartuar për t’u zbatuar në të gjitha veprimet
humanitare;
Rezolutat e Këshillit të Sigurimit, në veçanti Rezoluta 46/182 e cila parashikon, ndër të tjera,
ngritjen e Komitetit për Koordinimin Ndërinstitucional (KKNI) dhe detyrat e Kombeve të
Bashkuara, më mbështetjen dhe forcimin e kapacitetit të shtetit për reagimet ndaj emergjencave
për t’u kujdesur për viktimat e fatkeqësive natyrore dhe emergjencave të tjera;
Rezolutat përkatëse të Këshillit të Sigurimit, përfshirë ato që lidhen me mbrojtjen e fëmijëve të
prekur nga konflikti i armatosur;
Standardet globale humanitare ekzistuese dhe ato që lindin, përfshirë Kartën Humanitare dhe
Standardet minimale në reagimin ndaj fatkeqësive (standardet e sferës) dhe standardet minimale
të Rrjetit të Agjencive për Arsimin në Raste Emergjencash (RRAARE), të cilat përcaktojnë
standardet minimale në fushat thelbësore të ndihmës humanitare me qëllim përmirësimin e
cilësisë së ndihmës që i ofrohet njerëzve të prekur nga fatkeqësitë dhe përmirësimin e
besueshmërisë ndaj sistemit humanitar në rast reagimi ndaj fatkeqësive.
1.11 Monitorimi, analiza dhe vlerësimi
UNICEF-i është zotuar të mbështesë veprimin humanitar me anë të monitorimit, analizës dhe
vlerësimit sistematik të performancës kundrejt standardeve në bashkëpunim me partnerët e tij. Kjo
përfshin:
Monitorimin dhe analizimin e situatës së fëmijëve, adoleshentëve dhe grave në mënyrë ë
vazhdueshme, të drejtpërdrejtë dhe së bashku me partnerët, për të siguruar vlerësime të
përbashkëta e të shpejta dhe reagim humanitar në kohë;
Mbështetjen e veprimit humanitar mbi bazën e vlerësimeve të shpejta të kryera me partnerët dhe
popullatat e prekura, përfshirë fëmijët, adoleshentët dhe gratë. Këto vlerësime, të kryera
nëpërmjet mekanizmave të përbashkëta ndërmjet agjencive ose në mënyrë të pavarur, janë hapi i
parë i rëndësishëm në përcaktimin e reagimit humanitar;
Matjen e progresit për të identifikuar dhe trajtuar rezultatet për fëmijët dhe gratë kundër
mungesës së standardeve, si dhe për të menaxhuar dhe pasur rezultate më të mira të reagimit
humanitar. Standardet e miratuara në kuadër të ZTHF-ve përfaqësojnë nivelet e pranuara
botërisht të performancës për reagimin humanitar, të tërhequr nga standardet ndërinstitucionale,
përfshirë standardet e sferës dhe standardet minimale të RRAARE. UNICEF-i dhe partnerët e tij
do të përcaktojë kontributet përkatëse në arritjen e standardeve sipas rastit për çdo kontekst që
paraqet vendi dhe brenda kuadrit të Ekipit Humanitar për Vendin (EHV) dhe përpjekjet e
koordinimit kuadër;
Vlerësimin për të siguruar një analizë më të thellë dhe përshtatjen me kontekstin të performancës,
duke marrë parasysh çështjet e qasjes, sigurisë dhe fondet në dispozicion;
Drejtimin e performancës së tij në lidhje me ZTHF-të drejt një besueshmërie më të gjerë të
menaxhimit organizativ dhe funksioneve mbikëqyrëse, në pajtim me kornizën kuadër të UNICEF-
it për besueshmërinë. Kjo kërkon zotimin si për të qenë në gatishmëri ashtu kundrejt reagimit.
Duke marrë parasysh qasjet e ndryshme të partnerëve, në veprimin humanitar do të zbatohen
parimet dhe praktikat e rregullta të UNICEF-it për auditin, të mbështetura nga organizata. UNICEF-i
do të kryejë, kur është e mundur, auditime në fazat e hershme të operacioneve humanitare duke bërë
të mundur rregullime të vazhdueshme të programit.
1.12 Reforma humanitare ndërinstitucionale
Për të pasur veprim humanitar të suksesshëm, elementet kryesore janë koordinimi dhe
bashkëpunimi. UNICEF-i është plotësisht i zotuar për të ndërmarrë reformën ndërinstitucionale
humanitare, dhe e mbështet atë nëpërmjet:
Ofrimit të drejtimit dhe pjesëmarrjes në grupe dhe sektorë të caktuar;
Bashkëpunime, të cilat bëjnë që UNICEF-i të angazhohet në bashkëpunime dhe punë parimore
që janë në përputhje me normat e pranuara ndërkombëtarisht dhe që përforcojnë zbatimin praktik
të parimeve të bashkëpunimit në partneritet;
Financimi i partnerëve në kohë dhe në mënyrë fleksibël;
Pjesëmarrja dhe dhënia e kontributit në udhëheqjen humanitare strategjike dhe efektive.
1.13 Qasja e integruar në program
Qasja e integruar në program përdoret për të siguruar një lidhje të ngushtë ndërmjet angazhimeve
sektoriale si dhe për të përforcuar ndërlidhjet midis fazave të ndryshme të veprimit humanitar.
Integrimi arrihet duke:
ulur rrezikun nga fatkeqësitë për të minimizuar dobësitë dhe për të zvogëluar rreziqet nga
katastrofat për fëmijët dhe gratë gjatë gjithë programimit. Kjo arrihet duke investuar në
paralajmërimin e hershëm dhe gatishmërinë emergjente, dhe duke forcuar aftësinë e rikuperimit
të shpejtë nga katastrofat;
siguruar një rol thelbësor të gatishmërisë që do të çojë në një reagim humanitar të shpejtë, efektiv
dhe në kohën e duhur;
menaxhuar rezultatet dhe standardet për të siguruar që shuma e të gjitha ndërhyrjeve të jetë e
mjaftueshme për të arritur rezultatet e pritura. Kjo nxitet nga vendimet e drejtimit strategjik
mbështetur dhe informuar të dhënat më të përditësuara, vlerësimet, standardet, objektivat dhe
monitorimin e performancës;
filluar rimëkëmbjen e hershme paralelisht me reagimin humanitar, për të mbështetur rezultatet e
ndërhyrjeve për shpëtimin e jetëve, për të mbështetur nismat vetjake për rimëkëmbjen e
popullsisë së prekur, për të përfituar nga fillimi i fazës së hershme të rimëkëmbjes, dhe për të ulur
cenueshmërinë ndaj rrezikut të krizave të ardhshme. UNICEF-i do të angazhohet në mënyrë
aktive në rimëkëmbjen e hershme dhe të mekanizmave institucionalë post-krizës, përfshirë
vlerësimin e nevojave, strategjitë e rimëkëmbjes, mobilizimin e burimeve, shpërndarjen e
programeve dhe proceseve të integruara mision-planifikim në të gjitha nivelet, kur ato
shfrytëzohen.
1.14 Mbrojtja e kauzës
Mbrojtja e kauzës kuptohet si përpjekje e qëllimshme, mbi bazën e evidencave të dëshmuara, që
synojnë të bindin vendimmarrësit të miratojnë politika dhe të ndërmarrin veprime për të nxitur dhe
mbrojtur të drejtat e fëmijëve dhe grave në situata humanitare. Kjo gjë synon të komunikojë
legjitimitetin dhe parësinë e perspektivave të tyre për të ndihmuar në trajtimin e programimit kryesor
humanitar apo boshllëqet e politikës. Mbrojtja e kauzës për fëmijët dhe gratë:
është pjesë përbërëse e veprimit humanitar;
duhet të përshtatet me kontekstin dhe, kur është e mundur, të mbështet në evidenca, dhe duhet
të përfshijë gamën e plotë të palëve të interesit, përfshirë qeveritë, politikë-bërësit, organizatat
ndërkombëtare dhe subjektet jo-qeveritare;
duhet të bazohet në Konventën për të drejtat e njeriut, Konventën për eliminimin e të gjitha
formave të diskriminimit ndaj grave, dhe në instrumente të tjera juridike ndërkombëtare,
marrëveshjet e paqes, si dhe angazhime të tjera të ndërmarra nga qeveritë dhe subjektet
joqeveritare;
jep rezultatet më të mira kur ndërmerret mbi bazë kolektive dhe në bashkëpunim me partnerë të
tjerë;
çon në veprime specifike të cilat synojnë të tërheqin mbështetje më të madhe politike, njerëzore
dhe financiare; lehtëson qasje më të mirë humanitare; promovon respektimin e ligjeve dhe
standardeve ndërkombëtare; dhe bën që autorët e shkeljeve të të drejtave të fëmijëve të mbajnë
përgjegjësitë. Në një situatë humanitare, mungesa e mbrojtjes së kauzës mund të ketë një ndikim
të drejtpërdrejtë në aftësinë e UNICEF-it dhe partnerëve të tij për të ofruar shërbime.
UNICEF-i, në bashkëpunim me partnerë të tij, do të marrë parasysh të gjitha ndikimet e mundshme
anësore që vijnë si pasojë e zbatimit të strategjive në mbrojtje të kauzës mbi sigurinë e personelit,
programet e vendit dhe popullsinë e cenueshme.
1.15 Komunikimi për zhvillimin
Komunikimi për zhvillimin në emergjenca kërkon të ndajë informacionin përkatës, të orientuar ndaj
aksionit, në mënyrë që, ku godasin katastrofat, njerëzit e komuniteteve të prekura të jenë në dijeni se
çfarë duhet të bëjnë për të siguruar dhe mbrojtur shëndetin dhe mirëqenien e të gjithë anëtarëve,
përfshirë personat me aftësi të kufizuar, të moshuarit dhe grupe të tjera veçanërisht të cenueshëm. Ai
është një proces konsultativ ndërmjet programit dhe specialistëve të komunikimit, autoriteteve
vendore, agjentëve të ndryshimit dhe komuniteteve.
Shpesh gabohet kur presupozohet se komunitetet e prekura nga situata humanitare janë shumë të
tronditur dhe të pafuqishëm për të marrë përgjegjësi. Në fakt, shumë njerëz, përfshirë fëmijët, janë në
gjendje të kthehen në normalitet shumë më shpejt kur japin një dorë për të ndihmuar të tjerët dhe
veten e tyre gjatë dhe pas një emergjence. Komunikimi për zhvillimin ndihmon në:
Mbështetjen e programeve sektoriale për të këshilluar të rriturit, fëmijët dhe të rinjtë e grupeve të
prekura nga fillimi i krizës. Kjo gjë ka rezultuar se është një faktor kyç në uljen e vdekjeve dhe
nxitjen e shërimit psikologjik, kohezionit dhe mobilizimit social;
Krijimin e aleancave dhe bën bashkë palët e interesit;
Krijimin e një qendre për arsimin shëndetësor dhe koordinimin e komunikimit;
Përqendrimin apo ri-vendosjen e praktikave pozitive individuale dhe shoqërore;
Kryerjen e një vlerësimi të shpejtë të kanaleve dhe burimeve të komunikimit;
Vlerësimet sektoriale, të cilat ndihmojnë në identifikimin e praktikave me rrezik të lartë që kanë
ndikime në komunikimin për ndryshimin e sjelljes, si dhe mundësitë për zhvillimin e mekanizmave
të reagimit të bazuara në komunitet.
1.16 Menaxhimi dhe vlerësimi i rrezikut
Një qasje konsistente për identifikimin, vlerësimin dhe menaxhimin e rrezikut është e nevojshme në të
gjitha bashkëpunimet dhe programimet e UNICEF-it. Forcimi i menaxhimit të rrezikut është
veçanërisht i rëndësishëm në veprimin humanitar për shkak të rritjes së rreziqeve të sigurisë dhe nga
katastrofat, si dhe një mjedis operativ më kompleks. Parimet e UNICEF-it për menaxhimin e rrezikut5
përfshijnë:
Pranimin e rrezikut kur përfitimet tejkalojnë shpenzimet, dhe të parashikohet dhe menaxhohet
rreziku duke planifikuar të papriturat dhe zbutjen e rreziqeve të identifikuara;
Marrja e vendimeve të menjëhershme duke pranuar se menaxhimi i rreziqeve është thelbësor për
suksesin. Strategjia më e mirë do të përfshinte një kombinim të reagimeve të ndryshme ndaj
rreziqeve të ndryshme;
Llogaritja e rreziqeve dhe gjetja e risive që nuk janë kundërshtuar nga masat e kontrollit apo
kërkesat e pajtueshmërisë, dhe të nxiten veprimeve të reja, ndërsa shfrytëzohen praktikat të
shëndosha të menaxhimit.
II: Zotimet e programit Zotimet e programit të ZTHF-ve në veprimin humanitar ngrihen mbi standardet përkatëse që rrjedhin
nga standardet globale në fushat përkatëse të programimit. Ato janë hartuar për të lejuar UNICEF-in
dhe partnerët e tij për të kontribuar në arritjen e standardeve në mënyrë kolektive, në varësi të
kapaciteteve.
Standardet e ZTHF-ve janë nivelet e performancës të pranuara botërisht për reagimin humanitar, të
nxjerra nga standardet ndërinstitucionale, përfshirë Standardet minimale të RRAARE dhe Standardet
e sferës, si dhe rezultatet e diskutimeve në forumet bazë dhe ndërministrore (në veçanti në rastin e
standardeve për mbrojtjen e fëmijëve). Përdorimi i standardeve të pranuara botërisht janë në një linjë
me ZTHF-të për reformën humanitare.
UNICEF-i kontribuon me zotimet e programit përmes veprimeve të programit. UNICEF-i ka identifikuar
se veprimet kyç si gatishmëria, reagimi dhe rimëkëmbja e hershme kontribuojnë në çdo angazhim
sektorial, në bazë të dëshmive të disponueshme dhe praktikave më të mira, duke pranuar se
partnerët venë në punë strategji të ndryshme për të arritur drejt standardeve globale për fëmijët në
veprimin humanitar.
Zotimet e programit specifike të sektorit mbulojnë ushqyerjen, shëndetin, ujin, kanalizimet dhe
higjienën (UKH), HIV-in dhe SIDA-n, edukimin dhe mbrojtjen e fëmijëve. Këto veprime bazohen në
5 Fondi i Kombeve të Bashkuara për Fëmijët, “Politika e UNICEF-it për menaxhimin e rrezikut”, UNICEF, New York, maj 2009
shqyrtimin, monitorimin dhe vlerësimin e shpejtë, angazhimet operative, furnizimin, komunikimet për
zhvillim, dhe sigurinë (shiko Figurën 3).
Figura 3: Zotimet operative dhe të programit
2.1 Monitorimi i performancës
UNICEF-i shfrytëzon sistemin e tij të monitorimit të performancës për matjen e zhvillimit të arritur në
objektivat e ZTHF-ve. Partnerët mund të shfrytëzojnë mekanizma të ndryshëm për të kryer
monitorimin e performancës së tyre.
Monitorimi i progresit është një element i sistemit të gjerë të UNICEF-it për menaxhimin e
performancës (shiko Figurën 4). Kjo veprimtari ofron informacion mbi progresin drejt arritjes së
standardeve të ZTHF-ve, duke nxjerrë në pah mangësitë që duhet të mbulohen. Monitorimi i
performancës është thelbësor për të identifikuar se ku nuk janë përmbushur ZTHF-të dhe në
mobilizimin e burimeve për të trajtuar këto mangësi.
Monitorimi i ofron administratës informacion mbi cilësinë, sasinë dhe afatet kohore të progresit drejt
arritjes së rezultateve për fëmijët dhe gratë në kuadër të ZTHF-ve. Monitorimi i performancës së
ZTHF-së ka tregues përkatës për secilin standard. Aty ku nuk është i mundur monitorimi i treguesve
standardë, mund të përdoren tregues të përafërt.
Figura 4 Monitorimi i Performancës së ZTHF-ve
Mbledhja e të dhënave kërkon bashkëpunimin e partnerëve. Të dhënat raportohen nëpërmjet tre
sistemeve:
Raporteve vjetore të Zyrës për Vendin (ZV), DevInfo apo platformave të tjera kombëtare apo të
mbështetura nga EHV për raportimin mbi arritjet e programit;
Gatishmëria
(programi dhe
operacionet)
Reagimi i
programit
Reagimi i
operacioneve
Monitorimi i planit të punës
Monitorimi dhe raportimi performancës së ZV-
së
Sistemi i PH/VP
Monitorimi i
performancës së bazës
DevInfo ose platforma të
tjera kombëtare ose të EHV-
së
Mbledhja e të
dhënave me partnerët
VISION
Rishikimi, vlerësimi i fazës pas veprimit
Garancia e sigurisë së ZR-së
Monitorimi i mbështetjes së ZQ-ZR
Monitorimi dhe raportimi i planit strategjik
afatmesëm
Sistemit të UNICEF-it për planifikimin e burimeve dhe menaxhimin e performancës, Sistemin
Virtual të Integruar të Informacionit (VISION);
Sistemin e UNICEF-it për paralajmërimin e hershëm/veprimin e parakohshëm (PH/VP) për
raportimin mbi statusin e gatishmërisë.
Përfaqësuesit e vendeve janë përgjegjës për mbledhjen, analizimin, monitorimin dhe raportimin e
progresit krahasuar me standardet ZTHF për të cilat është rënë dakord. Kur është e nevojshme, ata
duhet të zhvillojnë gjithashtu tregues specifikë të përafërt për vendin. Monitorimi i performancës së
ZTHF-së duhet të informojë vendimmarrësit për situatat që ndryshojnë shpejt. Monitorimi dhe
raportimi i standardeve ZTHF duhet të jenë mjaft të shpeshtë, ata duhet të përcaktohen rast pas rasti
nga ZV-ja dhe Zyra Rajonale (ZR), dhe duhet të përfshijnë mbledhjen e të dhënave sensitive gjinore.
2.2 Shqyrtimi, monitorimi dhe vlerësimi i shpejtë
Veprimet e programit Gatishmëria
Gjurmimi dhe analizimi i të gjitha situatave të mundshme dhe ekzistuese humanitare, përfshirë zonat që nuk
mbulohen nga programet e vendit, me rigorozitetin e mjaftueshëm për të nxitur vlerësime të shpejta kur
është e nevojshme;
Zyra e monitorimit duhet të jetë në gatishmëri, përfshirë të ketë gati planin për gatishmërinë dhe reagimin
ndaj emergjencës dhe zbatimin e aktiviteteve të programit të gatishmërisë, duke përdorur sistemin e
paralajmërimit të hershëm/veprimin e parakohshëm;
Identifikimi i rreziqeve ekzistuese, dobësive dhe të dhënave mbi kapacitetin për të informuar bazën, reagimin
dhe rimëkëmbjen;
Bashkëpunimi me agjencitë e tjera për të zhvilluar metodologjinë, mjetet dhe sistemet e nevojshme për
menaxhimin e informacionit, dhe identifikimi i kapaciteteve të trajnuara të nevojshme për të kryer vlerësimet
e shpejta ndërinstitucionale;
Identifikimi i stafit të kualifikuar për të siguruar që monitorimi i performancës të bëhet në çdo sektor;
Sigurimi se standardet për monitorimin e performancës zbatohen në shkallë vendi, përfshirë grupimet bazë.
Reagimi
Rezultatet strategjike të shqyrtimit, monitorimit dhe vlerësimit të
shpejtë
Veprimi humanitar për vajzat, djemtë dhe gratë është efektiv, efikas dhe ndodh në kohë.
Zotimet Standardet
Standardi 1: Vlerësimet e shpejta kryhen në
kohë për të gjitha situatat humanitare.
Standardi 2: ZTHF-të dhe politikat, udhëzimet
dhe standardet e UNICEF-it për cilësinë dhe
besueshmërinë përdoren në projektimin dhe
zbatimin e standardeve të performancës.
Standardi 3: Një ushtrim vlerësues, vlerësim
ose një formë më e lehtë e rishikimit, në
varësi të burimeve dhe kontekstit, kryhet
brenda 3-4 muaj kur ndodh një emergjencë e
papritur, ose përfshihet në veprimet e
rregullta të planifikimit strategjik në
emergjencat kronike.
Zotimi 1: Situata e fëmijëve dhe grave monitorohet dhe analizohet mjaftueshëm, dhe
kryhen vlerësime të shpejta, kur është e
nevojshme.
Zotimi 2: Sistemet për standardet e
performancës monitorojnë rregullisht
veprimin humanitar të UNICEF-it, duke bërë
të mundur matjen e zbatimit të ZTHF-ve.
Zotimi 3: Veprimi humanitar vlerësohet
rregullisht krahasuar me ZTHF-të, politikat,
udhëzimet, cilësinë dhe besueshmërinë e
standardeve të UNICEF-it, si dhe objektivat e
deklaruar të veprimit humanitar me anë të
ushtrimeve vlerësuese, me partnerët kurdoherë që
është e mundur
Kryerja e një vlerësimi të shpejtë në lidhje me popullsinë e prekur, përfshirë fëmijët, adoleshentët dhe gratë,
si një mekanizëm i përbashkët ndërinstitucional ose në mënyrë të pavarur, nëse është e nevojshme, për të
përcaktuar reagimin humanitar fillestar;
Sigurimi që në analizën gjinore të reflektohen vlerësimet;
Sigurimi që ankesa dhe reagimi i shpejtë të mbështeten në monitorimin dhe vlerësimin e standardizuar të
objektivave të ndihmave (SMART) dhe informacionet bazë të disponueshme, dhe ato duhet të projektohen
në mënyrë për të lehtësuar monitorimin;
Identifikimi i objektivave dhe qëllimit të vlerësimit bazuar në shkallën dhe ashpërsinë e krizës humanitare;
Mbledhja në mënyrë sistematike e gjithë dokumentacionit përkatës për reagimin për qëllime të monitorimit
dhe vlerësimit;
Sigurimi që të mblidhet sistematikisht informacioni kyç i performancës për të gjithë sektorët, të jetë lehtësisht
i arritshëm dhe të përdoren në proceset e rishikimit për të përmirësuar performancën, dhe të shërbejë si
bazë për punën e ardhshme vlerësuese;
Sigurimi që nga vlerësimet e reagimit humanitar të nxirren mësimet e marra organizative.
Rimëkëmbja e hershme
o Vlerësimet e shpejta duhet të përfshijnë vlerësimin e nevojave dhe kapaciteteve për rimëkëmbjen e
hershme. Kur është e mundur dhe e përshtatshme, këto vlerësime duhet të përfshijnë autoritetet kombëtare
dhe/ose vendore, si dhe popullsinë e prekur. Vlerësimet e shpejta duhet të lidhen me bazën/rrjetin e
rimëkëmbjes së hershme, nëse ekziston;
o Mbështetja e përpjekjeve të mekanizmave të monitorimit, përfshirë nxitjen e integrimit të tyre në sistemet
kombëtare, vendore dhe të komunitetit;
o Sigurimi që programet e rimëkëmbjes së hershme të projektohen me përfshirjen e popullsisë së prekur dhe
autoritetet kombëtare dhe/ose vendore, sipas rastit, në përputhje me rezultatet;
o Sigurimi i përfshirjes së autoriteteve kombëtare dhe/ose vendore, kur është e mundur dhe e përshtatshme,
në vlerësimin e projekteve të rimëkëmbjes së hershme. Duhet të përgatiten, përkthehen dhe të vihen në
dispozicion të partnerëve përmbledhjet e vlerësimeve.
2.3 Ushqyerja
Arsyetimi/evidencat teknike: ZTHF-të për ushqyerjen synojnë të trajtojnë shkaqet kryesore të përkeqësimit të ushqyerjes dhe vdekjen duke mbrojtur statusin e të ushqyerit tek fëmijët dhe gratë, përfshirë statusin e tyre ushqyerjes me mikroelemente, dhe duke identifikuar dhe trajtuar ata që vuajnë tashmë nga kequshqyerja duke përdorur ndërhyrje të bazuara në fakte dhe në bazë të marrëveshjeve ndërinstitucionale dhe standardet ekzistuese institucionale (si p.sh., standardet e sferës). Në mbarë botën, më shumë se një e treta e të gjitha vdekjeve të fëmijëve nën pesë vjeç vijnë për shkak të kequshqyerjes, qoftë si shkak i drejtpërdrejtë i vdekjes, ose si pasojë e dobësimit të rezistencës së trupit nga sëmundjet. Rreziku i vdekshmërisë nga kequshqyerja akute lidhet drejtpërdrejt me ashpërsinë e kequshqyerjes. Një fëmijë që vuan nga kequshqyerja e rëndë akute ka nëntë herë më shumë gjasa që të vdesë se sa një fëmijë i mirë-ushqyer. Pasojat e dëmshme nga mungesa e mikroelementeve tek gratë dhe foshnjat përbëjnë rrezikun më të madh të vdekjes së nënës gjatë lindjes, sjellja në jetë e një foshnje nënpeshë apo me shëndet mendor të dëmtuar, dhe me shëndet dhe zhvillim të dobët të foshnjave që ushqehen me gji. Për fëmijët e vegjël, mungesa e mikroelementeve rrit rrezikun e vdekjes për shkak të sëmundjeve infektive dhe zhvillimin e dëmtuar fizik dhe mendor. Sigurimi i ushqimeve të përforcuara dhe i suplementeve me mikroelemente është një pjesë përbërëse e reagimit. Për më tepër, duke qenë se fëmijët që ushqehen me gji kanë të paktën gjashtë herë më shumë gjasa për të mbijetuar në muajt e parë, mbështetja, nxitja dhe mbrojtja e ushqyerjes me gji është thelbësore për parandalimin e kequshqyerjes dhe vdekshmërisë tek foshnjave në raste emergjente.
Rezultatet strategjike të ushqyerjes
Statusi i ushqyerjes tek vajzat, djemtë dhe gratë mbrohet nga efektet
e krizës humanitare.
Zotimet Standardet
Standardi 1: Mekanizmat e koordinimit
ofrojnë udhëzim për të gjithë partnerët në lidhje
me standardet e përbashkëta, strategjitë dhe
qasjet, duke siguruar që të identifikohet i gjithë
hendeku kritik i të ushqyerit dhe cenueshmëria;
gjithashtu ofron informacion mbi rolet,
përgjegjësitë dhe besueshmërinë për të siguruar
që të gjitha boshllëqet të trajtohen pa u
publikuar.
Standardi 2: Vlerësimet e cilësisë raportohen
në kohë dhe ofrojnë informacion të
mjaftueshëm për vendimmarrjen, përfshirë
sferën dhe ashpërsinë e gjendjes së të
ushqyerit, shkaqet që kanë shkaktuar
kequshqyerjen dhe faktorët në kontekst.
Standardi 3: Të gjitha zonat e prekura nga
emergjenca të kenë një numër të duhur të
këshilltarëve të aftë UFF-së dhe/ose grupe
mbështetëse funksionale.
Standardi 4: Menaxhimi efektiv që
kequshqyerja akute (norma e rimëkëmbjes
është >75%, dhe normat e vdekshmërisë janë
<10% në kujdesin terapeutik, dhe <3% në
kujdesin suplementar) të arrijë shumicën e
popullsisë së synuar (mbulimi është >50% në
zonat rurale, >70% në zonat urbane, >90% në
kampe).
Standardi 5: Nevojat për mikroelemente të
popullsisë së prekur të përmbushen me: >90%
mbulim të veprimtarive shtesë, ose >90% të
kenë qasje në burime shtesë të
mikroelementeve për gratë dhe fëmijët.
Zotimi 1: Drejtimi efektiv është përcaktuar si
baza e koordinimit ndërinstitucional për
ushqyerjen, duke u lidhur me mekanizma të
tjerë koordinimi të sektorëve të tjerë për
problematika kritike ndër-sektoriale.
Zotimi 2: Janë përcaktuar dhe/ose përforcuar
sisteme të vlerësimit në kohë dhe të
mbikëqyrjes së gjendjes të të ushqyerit.
Zotimi 3: Mbështetja që gratë dhe fëmijët e
prekur të kenë qasje në ushqyerjen e duhur
të foshnjave dhe fëmijëve në moshë të
hershme.
Zotimi 4: Fëmijët dhe gratë me
kequshqyerje akute të kenë qasje në
shërbime të përshtatshme.
Zotimi 5: Fëmijët dhe gratë të kenë mundësi
të marrin mikroelemente nga ushqime të
përforcuara, suplemente apo përgatitje me
shumë mikroelemente.
Zotimi 6: Fëmijët dhe gratë të kenë qasje në
informacion të përshtatshëm për
veprimtaritë e programeve të ushqyerjes.
Standardi 6: Aktivitetet e komunikimit
përhapin informacion për shërbimet e
ushqyerjes (përfshirë mënyrën se si dhe ku
mund ato mund të merren) dhe bëhet ndarja e
detyrave në të gjitha zonat e prekura nga
emergjenca.
Veprimet e programit Gatishmëria
Qartësimi i përgjegjësive të UNICEF-it dhe partnerëve të tij në lidhje me ushqyerjen në situata humanitare;
forcimi i mekanizmave ekzistues të koordinimit ose, nëse është e mundur, krijimi i tyre në bashkëpunim me
autoritetet kombëtare për të siguruar që reagimi humanitar të kryhet në kohë dhe i koordinuar, dhe se ai
duhet të jetë në përputhje me parimet humanitare dhe standardet dhe objektivat e rëna dakord;
Mbështetja e një mekanizëm dhe formati për vlerësimin e shpejtë multi-sektorial që përfshin informacion me
prioritet për ushqyerjen;
Vënia në dispozicion e udhëzimeve dhe kapaciteteve për kryerjen dhe raportimin e anketave dhe
vlerësimeve të shpejta mbi ushqyerjen; përkrahja e përfshirjes së vlerësimit të ushqyerjes dhe programit për
monitorimin e të dhënave në sistemet kombëtare për paralajmërimin e hershëm; dhe sigurimi i të dhënave
bazë mbi ushqyerjen (përfshirë të dhëna mbi kequshqyerjen para ekzistuese dhe mbizotërimin e sëmundjes
dhe praktikat e ushqyerjes) për të informuar reagimin;
Hartimi i udhëzimeve të integruara për menaxhimin e kequshqyerjes akute; vlerësimi i mbulimit të
shërbimeve ekzistuese për menaxhimin e kequshqyerjes së rëndë akute (KRA), dhe krijimi i një plani për
furnizimin dhe shpërndarjen në raste të papritura;
Hartimi i udhëzimeve mbi mikroelementet dhe vendosja e bashkëpunimeve për zbatimin e aktiviteteve
emergjente për mikroelementet. Hartimi i një plani dhe mekanizmi emergjence për prokurimin dhe
shpërndarjen e të gjitha furnizimeve të nevojshme për ndërhyrjet emergjente me mikroelemente (vitamina A,
kripa e jodizuar, suplemente me mikroelemente), përfshirë mbajtjen e stokut apo marrëveshjeve për pasjen
e gjendjes me furnizues të suplementeve me mikroelemente;
Mbështetja dhe ofrimi i udhëzimeve për sasitë e duhura të cilësisë së ushqimeve plotësuese që duhen
shtuar në shportën e ushqimit; përcaktimi i ndërhyrjeve thelbësore të ushqyerjes së foshnjës dhe fëmijës në
moshë hershme të (UFF) në skenarët e emergjencës; hartimi, përkthimi dhe vënia në dispozicion e
materialeve të përshtatshme për UFF-të; dhe përfshirja e UFF-së emergjente në trajnimin e vazhdueshëm të
punonjësve dhe këshilltarëve të shëndetësisë;
Përcaktimi i kapaciteteve të komunitetit dhe kanaleve ekzistuese të komunikimit për të identifikuar ato më
efektivet për të shpërndarë informacion mbi ushqyerjen, dhe përgatitja e mesazheve të përshtatshme të
ushqyerjes që të përfshihen në iniciativat e komunikimit multi-sektoriale;
Përgatitja e planeve të furnizimit, strategjive të shpërndarjes dhe marrëveshjeve afatgjata, me furnizimin dhe
logjistikën, kur është e mundur në nivel lokal.
Reagimi
Forcimi dhe/ose krijimi i mekanizmave të koordinimit të bazës/ndërinstitucional mbi ushqyerjen për të
siguruar një vlerësim të shpejtë të sektorit të ushqyerjes; hartimi i një plan veprimi ndërinstitucional për
ushqyerjen dhe koordinimi i zbatimit të një përgjigje të harmonizuar dhe të përshtatshme për të trajtuar të
gjitha mangësitë kritike të ushqyerjes dhe dobësitë e identifikuara në vlerësimin e shpejtë, përfshirë ato për
fëmijët dhe gratë;
Kryerja e një vlerësimi të shpejtë multi-sektorial, përfshirë informacionin kyç për ushqyerjen, brenda javës së
parë të një emergjence, dhe një vlerësimi të shpejtë në nivel familje për mënyrën e të ushqyerit brenda
gjashtë javësh;
Monitorimi i donacioneve të pa kërkuara, shpërndarja dhe përdorimi i zëvendësuesve të qumështit të gjirit
ose qumësht pluhur, dhe ndërmarrja e veprimeve korrigjuese;
Në bashkëpunim me Programin Botëror të Ushqimit, të sigurohet menaxhimi i duhur i kequshqyerjes së
moderuar akute tek fëmijët dhe të ushqyerit shtesë për grupet e prekura, përfshirë gratë shtatzëna dhe që
ushqejnë fëmijët me gji, sipas nevojave të identifikuara;
Mbështetja e kapaciteteve ekzistuese për menaxhimin e KRA-ve për fëmijët në nivel komuniteti dhe objekti,
si dhe fillimi dhe mbështetja e të ushqyerit shtesë terapeutik siç kërkohet për të arritur nevojat e llogaritura të
popullsisë;
Mbështetja dhe krijimi i një sistemi për mobilizimin e komunitetit, si dhe për identifikimin dhe referimin e
kequshqyerjes akute;
Sipas kontekstit, të garantohet dhënia e dozave të larta të vitaminës A suplement me vaksinimin për të gjithë
fëmijët 6-59 muajsh, dhe të kurohen për parazitë të gjithë fëmijët (12-59 muajsh) në bashkëpunim me
punonjësit e sektorit shëndetësor;
Sigurimi që kripa e jodizuar të përfshihet në shportën ushqimore emergjente. Nëse kjo nuk është e mundur
dhe kur konsumi familjar është më pak se 20 për qind, të merren masa për të shpërndarë suplemente të vaji
të jodizuar për fëmijët 6-24 muajsh dhe gratë në moshë riprodhuese;
Ofrimi i preparateve me mikroelemente të shumtë për fëmijët 6-59 muajsh vjeç6, përveç nëse jepen ushqime
të forcuara plotësuese, dhe suplemente me mikroelemente të shumtë për gratë shtatzëna ose që ushqejnë
fëmijën me gji;
Mbrojtja, mbështetja dhe nxitja e fillimit të hershëm dhe ushqyerja ekskluzive e foshnjave me qumësht gjiri,
përfshirë krijimin e hapësirave të sigurta për këshillimin e grave shtatzëna dhe atyre qe ushqejnë fëmijët me
gji; përkrahja e ushqyerjes së sigurt dhe të përshtatshme për foshnjat që nuk ushqehen me qumësht gjiri më
pak se 6 muajsh7, ndërkohë që ulet rreziku i ushqyerjes artificiale; ofrimi i këshillimit të duhur në lidhje me
mundësitë e ushqyerjes së foshnjave dhe ndjekja e rasteve dhe mbështetja e nënave pozitive me virusin
HIV; dhe, së bashku me Programin Botëror të Ushqimit dhe partnerët, të sigurohen vënia në dispozicion e
ushqimeve të sigurta, të përshtatshme dhe të pranueshme plotësuese për fëmijët;
Marrja parasysh e mendimit të komunitetit për zhvillimin dhe zbatimin e programit të komunikimit, dhe
përfshirja e mesazheve të përshtatshme për ushqyerjen dhe të bazuara në fakte në të gjitha aktivitetet
komunikuese të programit;
Identifikimi dhe transmetimi i të dhënave për Furnizimin dhe Logjistikën.
Rimëkëmbja e hershme
Koordinimi i të ushqyerit dhe veprimi duhet të lidhen me zhvillimin dhe rimëkëmbjen afatgjatë duke aplikuar
teknologji, strategji dhe qasje të qëndrueshme për të forcuar kapacitetin kombëtar të sektorit të ushqyerjes;
lidhja me strategjitë kombëtare dhe bazën/rrethin ekzistues të rimëkëmbjes së hershme; dhe krijimi i një
mekanizmi raportimi për të informuar vendimmarrjen;
Paraqitja, përforcimi dhe/ose përshtatet një sistemi informimi mbi ushqyerjen (përfshirë monitorimin rutinë të
të dhënave nga programet e menaxhimit të kequshqyerjes, rezultatet e sondazheve të ushqyerjes dhe të
dhënat e mbikëqyrjes) për të lehtësuar analizën kombëtare apo rajonale të situatës dhe vendimmarrjes për
të zgjeruar uljen dhe parandalimin e rrezikut nga katastrofat;
Nxitja e diskutimit mbi politikën kombëtare, strategjinë dhe udhëzimet për menaxhimin e qëndrueshëm të
KRA-ve, nëse nuk ka;
Hartimi i aktiviteteve mbi mikroelementet dhe mbështetja në kapacitetet ekzistuese kombëtare, dhe fillimi i
diskutimit të strategjive afatgjata për të ofruar mikroelemente dhe gjatë emergjencës të mund të vendosen
qasje të reja;
6 Formulimet aktuale të pluhurave me mikroelemente të shumta nuk duhet t’iu ofrohen fëmijëve në zonat endemike të malaries për shkak të
përmbajtjes së hekurit. Politikat për këto rrethana janë në zhvillim e sipër. 7 IFE Core Group, Ushqyerja e Foshnjave dhe Fëmijëve në Emergjenca: Udhëzues zbatimi për stafin e emergjencave dhe menaxherët e
programit, Oxford, IFE Core Group, Oxford, shkurt 2007, version 2.1
Hartimi i aktivitetet mbi UFF-të dhe mbështetja në rrjetet ekzistuese kombëtare për këshillimin e ushqyerjes
së foshnjës;
Përshtatja e strategjisë së komunikimit për aktivitetet e ushqyerjes për t’u përdorur në institucionet
shëndetësore dhe shërbimet në terren, dhe konsolidimi i aktiviteteve të tilla për të rritur mbulimin dhe për t'iu
përgjigjur situatave në ndryshim;
Fillimi i kryerjes së një analize të mangësive të kapaciteteve vendore dhe kombëtare, dhe integrimi i forcimit
të kapaciteteve në planet e rimëkëmbjes së hershme dhe ato tranzitore, duke pasur si objektiv uljen e
rrezikut.
2.4 Shëndetësia
Veprimet e programit Gatishmëria
• Qartësimi i përgjegjësive të UNICEF-it dhe partnerëve të tij përsa i përket shëndetit në situatat
humanitare;
Rezultatet strategjike shëndetësore
Parandalimi i vdekshmërisë së madhe midis vajzave, djemve dhe grave në krizën humanitare
Zotimet Standardet
Arsyetimet/evidencat teknike: ZTHF-të për shëndetësinë bazohen te trajtimi i shkaqeve madhore për
vdekshmërinë e nënave, të sapolindurve dhe fëmijëve nëpërmjet ndërhyrjeve bazuar në evidenca,
marrëveshjeve ndërmjet agjencive dhe standardeve ekzistuese ndërmjet agjencive (p.sh. Standardet e Sferës).
Në fazën e ndërmjetme të pas-emergjencave, shkaqet direkte, si lëndimet ose dhuna, mund të jenë përgjegjëse
për një numër të konsiderueshëm vdekjesh. Në situatat e zgjatura humanitare, shumica vdekjeve lidhen me
kushtet e zakonshme shëndetësore që dominojnë në komunitet, si kequshqyerja, pneumonia, diarreja, fruthi,
malaria (zonat e malaries endemike) dhe shkaqet që lidhen me të sapolindurit. Paketa aktuale e ndërhyrjeve do
të varet nga konteksti. UNICEF-i është angazhuar për mbështetjen e vazhdimësisë së periudhës së kujdesit për
nënën, të sapolindurin dhe fëmijën, duke pranuar se shëndeti i nënës është shumë i rëndësishëm për foshnja
dhe fëmijë të shëndetshëm. Gjithashtu, UNICEF-i mbështet vazhdimësinë e kujdesit nga lehtësira familjare,
komunitare dhe shëndetësore,duke rritur vëmendjen ndaj qasjeve shëndetësore në komunitet.
Standardi 1: Programi shëndetësor i ndërmarrë nga
UNICEF-i dhe partnerët e tij kontribuon në zhvillimin
e strategjisë ndërmjet agjencive dhe planeve të
zbatimit, dhe garanton se aktivitetet janë në të njëjtën
linjë me të.
Standardi 2: 95% mbulim me vaksina për
fruthin, vitaminë A dhe trajtim me mjekime në grupmoshën e duhur të popullatës së prekur.
Të gjitha familjet në zonën e prekur marrin
copë pëlhure mbrojtëse për shtratin për mbrojtje ndaj insekticideve në zonat me
malarie endemike.
Standardi 3: 90% e fëmijëve të moshës 12–23 muaj mbulohen plotësisht me doza vaksine
PZI rutinë; nuk ka mungesa në rezerva me antibiotikë (gjurmues për shëndetin),
oksitocinë (gjurmues për shërbime emergjente
bazë lidhur me kujdesin obstetrik dhe për të sapolindurit), acid hekuri/folik (gjurmues për
kujdesin para lindjes) dhe anti-retroviralë
(gjurmues për parandalimin e transmetimit nënë-fëmijë) në qendrat shëndetësore në zonat
e prekura; të paktën, një strukturë emergjence
bazë për kujdesin obstetrik për 100,000 njerëz.
Standardi 4: Të gjitha popullatat e prekura
ekspozohen ndaj mesazheve kyçe për
edukimin/promovimin e shëndetit nëpërmjet kanaleve të shumta.
Standardi 5: 90% e popullatës së prekur ka akses te artikujt familjare bazë.
Zotimi 1: Mbështetja e mekanizmave të
koordinimit ndërmjet agjencive në sektorin shëndetësor (p.sh. koordinimi i përbashkët)
dhe përmirësimi i lidhjeve me mekanizmat e
tjera të koordinimit të përbashkët/sektorit për çështje të rëndësishme ndër-sektoriale.
Zotimi 2: Aksesi i fëmijëve dhe grave te ndërhyrjet që shpëtojnë jetën nëpërmjet
aktiviteteve bazuar në popullatë dhe
komunitet (p.sh. fushata dhe ditët për shëndetin e fëmijëve).
Zotimi 3: Fëmijët, adoleshentët dhe gratë kanë akses të barabartë te shërbimet
shëndetësore bazë me mbulim të
qëndrueshëm të preventivës me ndikim të lartë dhe ndërhyrjeve kuruese.
Zotimi 4: Gratë dhe fëmijët kanë akses te ndërhyrjet për komunikimin lidhur me
ndryshimin e sjelljes për të përmirësuar
praktikat e kujdesit shëndetësor dhe ushqyerjes.
Zotimi 5: Gratë dhe fëmijët kanë akses te
artikujt familjarë bazë.
• Forcimi i mekanizmave ekzistuese të koordinimit, ose nëse është e pamundur, krijimi i mekanizmave
në bashkëpunim me autoritetet kombëtare dhe Organizatën Botërore të Shëndetësisë, për të garantuar
se reagimi humanitar ndodh në kohë dhe i koordinuar, dhe përputhet me parimet humanitare dhe
standardet dhe etapat për të cilat është rënë dakord;
• Mbështetja e mekanizmit dhe formatit për vlerësim të shpejtë ndër-sektorial (duke përfshirë
informacionin shëndetësor);
• Siguria se gatishmëria ndaj emergjencave dhe planifikimi i reagimit përfshin shpërndarjen e strategjive,
kërkesat për burime, plane për furnizimin dhe ri-furnizimin, dhe një përshkrim i qartë i roleve dhe
përgjegjësive të partnerëve kyç;
• Zhvillimi dhe mirëmbajtja e një inventari për furnizimet shëndetësore bazë, duke përfshirë vaksinat,
zinxhirin e ftohtë dhe medikamentet bazë;
• Identifikimi i stafit të vjetër teknik me përvojë në politikën shëndetësore lidhur me emergjencat dhe
shërimin e shpejtë për të forcuar kapacitetin kirurgjikal;
• Sigurimi i trajnimeve periodike për punonjësit shëndetësorë, duke përfshirë agjentët në komunitet, në
gatishmërinë dhe reagimin ndaj emergjencave;
• Sigurimi se të dhënat për mbulimin e para-emergjencave, lidhur me ndërhyrjet e rëndësishme për
shëndetin e nënës, të sapolindurit dhe fëmijës, janë të përditësuara, dhe nëse është e nevojshme,
forcimi dhe/ose krijimi i sistemeve të monitorimit, vlerësimit dhe gjurmimit;
• Transmetimi i mesazheve të përshtatshme për edukimin dhe promovimin shëndetësor në nivel rajonal
nëpërmjet përfshirjes dhe garantimit të disponueshmërisë së, dhe marrëveshjes mbi partnerët e
përshtatshëm për zbatimin e aktiviteteve për komunikimin e ndryshimit të sjelljes në nivel shteti;
• Përgatitja e planeve të furnizimit dhe strategjive të shpërndarjes, në bashkëpunim me Divizionin e
Furnizimit dhe Logjistikës, bazuar te kapaciteti vendor për të garantuar shpërndarjen e përshtatshme të
furnizimeve. Hartimi i marrëveshjeve afatgjata për prokurimin e furnizimeve, të cilat mund të gjenden në
zonë;
• Zhvillimi i kapaciteteve të palëve kombëtare të interesit, në të gjitha nivelet, për të reaguar ndaj
emergjencave.
Reagimi
• Mbështetja e një mekanizmi koordinimi shëndetësor të shëndoshë të përbashkët/ndërmjet agjencive
(si një partner ose udhëheqje e përbashkët, si të jetë e përshtatshme) për të garantuar vlerësime të
shpejta të sektorit shëndetësor dhe zbatimin e reagimit të përshtatshëm ndaj nevojave për mbijetesë të
nënës, të sapolindurit dhe fëmijës;
• Garantimi i ofrimit të shpejtë të një pakete shërbimesh të përshtatshme për kontekstin. Kjo përfshin
vaksinimin për fruthin dhe shpërndarjen e vitaminës A, copë pëlhure që reziston për mbrojtje ndaj
insekticideve dhe trajtimin me medikamente, por paketa aktuale dhe mekanizmi i shpërndarjes do të
varet nga konteksti;
• Garantimi i ri-vendosjes së shërbimeve bazë të kujdesit, që janë përçarë, për gratë dhe fëmijët, duke
përfshirë ofrimin e medikamenteve bazë, diagnozave dhe furnizimeve. Shërbimet shëndetësore
prioritare bazë do të përfshijnë:
▪ Trajtimin e situatave që kanë një ndikim të madh për mbijetesën e nënës, të sapolindurit dhe
fëmijës, si pneumonia, diarreja dhe malaria (ku është e përshtatshme);
▪ Shërbimet e rëndësishme, si shërbimet e kujdesit për nënën, Programi i Zgjeruar për
Imunizimin (PZI) dhe parandalimi i HIV-it dhe shërbimet e trajtimit;
▪ Shërbimet klinike dhe psiko-sociale për viktimat e dhunës seksuale dhe/ose abuzimit me
fëmijët;
• Sigurimi i shpërndarjes së mesazheve kyçe për edukimin dhe promovimin shëndetësor, dhe për
komunikimin e ndryshimit të sjelljes për popullatat e prekura, duke u përqendruar te shërbimet
shëndetësore të disponueshme, menaxhimin në shtëpi, shenjat e rrezikut për situatat e zakonshme që
vënë në rrezik jetën (në varësi të kontekstit) dhe promovimi dhe masat paraprake për shëndetin
universal (p.sh. ushqyerja me gji, sjellja që kërkon kujdes shëndetësor, amësia e sigurtë, larja e duarve,
higjiena dhe kanalizimet);
• Sigurimi i furnizimit dhe shpërndarjes së artikujve familjarë bazë të përshtatshëm në aspektin kulturor
dhe socio-ekonomik për popullatat e prekura;
• Identifikimi dhe transmetimi i kontributeve në furnizime për Divizionin e Furnizimit dhe Logjistikës.
Rimëkëmbja e hershme
• Sigurimi se koordinimi dhe veprimi shëndetësor lidhet me rimëkëmbjen dhe zhvillimin afatgjatë duke
mbështetur palët kombëtare të interesit dhe Grupimit/Rrjetit të rimëkëmbjes së hershme në detajimin e
strategjive dhe planeve të tranzicionit që përforcojnë pronësinë vendore dhe kombëtare, dhe zhvillojnë
kapacitetin si të qeverisë edhe të shoqërisë civile në trajtimin e reduktimit të rrezikut;
• Sigurimi se rimëkëmbja e hershme dhe planet e tranzicionit inkorporojnë nevoja kyçe për mbijetesën e
nënës, të sapolindurit dhe fëmijës. Është e rëndësishme që këto plane të lidhen me strategjitë
ekzistuese kombëtare për shëndetësinë (p.sh. planet përforcuese të sistemeve shëndetësore dhe
planet e reformës për sektorin shëndetësor);
• Ofrimi i kontributeve të rëndësishme për ri-vendosjen e shërbimeve rutinë, p.sh. zinxhiri i ftohtë për
rifillimin e shërbimeve PZI;
• Fillimi i diskutimeve për përdorimin e reagimit ndaj emergjencave si një platformë për përshkallëzim të
qëndrueshëm të ndërhyrjeve të rëndësishme për shëndetin e nënës, të sapolindurit dhe fëmijës, dhe
shfrytëzimi i mundësive të ofruara nga emergjenca për rishikimin e strategjive dhe protokolleve
ekzistuese me pikëpamjen për ‘ta ndërtuar të shkuarën më mirë’;
• Ndërmarrja e një analize për mangësi në kapacitetin shëndetësor vendor dhe kombëtar, dhe garantimi
i integrimit të kapacitetit që forcon planet e rimëkëmbjes së hershme dhe tranzicionit, duke u
përqendruar te reduktimi i rrezikut.
2.5 Uji, kanalizimet dhe higjiena
Veprimet e programit Gatishmëria
• Qartësimi i përgjegjësive të UNICEF-it dhe partnerëve të tij lidhur me UKH-në në situatat humanitare;
Rezultatet strategjike për ujin, kanalizimet dhe higjienën
Vajzat, djemtë dhe gratë kanë akses të mbrojtur dhe të besueshëm për
struktura të mjaftueshme lidhur me ujin e sigurtë, kanalizimet dhe
higjienën
Zotimet Standardet
Arsyetimet/evidencat teknike: Një qasje e balancuar dhe e integruar e UKH-së është e rëndësishme për parandalimin dhe reduktimin e
vdekshmërisë, veçanërisht midis fëmijëve në krizë humanitare. Evidencat e fundit empirike tregojnë se diarreja është një nga shkaqet që çon në
vdekje dhe sëmundje te fëmijët në krizë humanitare. Çdo episod pengon rritjen dhe zhvillimin. Pothuajse 90 për qind e shkaqeve të diarresë
mund të parandalohen nëpërmjet ujit të pijshëm të sigurtë, kanalizime bazë dhe sjelljes së përshtatshme për higjienën. episodet e diarresë
reduktohen me 25 për qind nëpërmjet përmirësimit të furnizimit të ujit, 32 për qind nëpërmjet përmirësimit të kanalizimeve, 44 për qind nëpërmjet
larjes së duarve me sapunë, dhe 39 për qind nëpërmjet trajtimit me ujë në familje. Ndërhyrjet në cilësinë e ujit mund të luajnë rol në reduktimin e
episodeve të diarresë afërsisht nga përgjysmë në 70 për qind ose më shumë.
Standardi 1: Mekanizmi i koordinimit u ofron
të gjithë partnerëve udhëzime për qasjet dhe
standardet e zakonshme; siguron se të gjitha
mangësitë dhe vulnerabilitetet e rëndësishme të
UKH-së janë identifikuar; dhe jep informacione
për atë se kush bën çfarë, ku, kur dhe si, për të
garantuar se të gjitha mangësitë janë trajtuar pa
dyfishim.
Standardi 2: Fëmijët dhe gratë kanë akses për
të paktën 7.5-15 litra ujë të pastër në ditë.
Standardi 3: Një përqindje maksimale e 20 personave për tualete dhe banja turke
higjienike; përdoruesit duhet të kenë një mjet për të larë duart me sapunë ose një mjet
alternativ (si hiri) pas shkuarjes në tualet.
Standardi 4: Edukimi dhe informacioni për
higjienën lidhet me kujdesin e sigurtë dhe higjienik për fëmijën dhe praktikat e
ushqyerjes ofrohen për 70% të grave dhe
kujdestarëve të fëmijëve.
Standardi 5: Në strukturat e të nxënit dhe hapësirat miqësore për fëmijën ofrohen 1-2
litra ujë të pijshëm për fëmijë në ditë (në
varësi të klimës dhe fiziologjisë individuale); 50 fëmijë për tualet higjienik ose banjë turke
në shkollë; përdoruesit kanë një mjet për të
larë duart me sapunë ose një mjet alternativ pas shkuarjes në banjë; fëmijëve, kujdestarëve
dhe mësuesve u ofrohet edukim dhe
informacion i përshtatshëm për higjienën
Zotimi 1: Vendosja e udhëheqjes efektive për
koordinim të përbashkët/ndërmjet agjencive
të UKH-së, që kanë lidhje me mekanizma të
tjera koordinimi të përbashkëta/ndërmjet
agjencive për çështjet e rëndësishme ndër-
sektoriale.
Zotimi 2: Fëmijët dhe gratë kanë akses të
mjaftueshëm për ujë të një cilësie dhe sasie të përshtatshme për pirje, gatim dhe
mirëmbajtje të higjienës personale.
Zotimi 3: Fëmijët dhe gratë kanë akses në tualete dhe struktura larëse që janë të
përshtatshme nga aspekti kulturor, të
sigurta, higjienike, miqësore për përdoruesin dhe të përshtatshme nga aspekti gjinor.
Zotimi 4: Fëmijët dhe gratë marrin
informacion që ka lidhje me UKH-në për të parandaluar sëmundjen e fëmijës,
veçanërisht diarrenë.
Zotimi 5: Fëmijët kanë akses për ujë të
sigurtë, struktura në kanalizime dhe higjienë
në mjedisin e tyre të të nxënit dhe hapësira miqësore për fëmijën.
• Forcimi i mekanizmave ekzistuese të koordinimit, ose nëse është e mundur, krijimi i mekanizmave në
bashkëpunim me autoritetet kombëtare për të garantuar se reagimi humanitar ndodh në kohë dhe i
koordinuar, dhe në përputhje me parimet humanitare, standardet dhe etapat për të cilat është rënë
dakord;
• Krijimi i mekanizmit dhe formatit për vlerësim të shpejtë ndër-sektorial (duke përfshirë informacionin
prioritar për UKH-në);
• Hartimi i një plani kontigjence bazuar në buxhet dhe te nevojat për furnizim, dhe ku është e mundur,
paravendosja e kanalizimeve dhe higjienës bazë të ndjeshme në aspektin gjinor, furnizimi me ujë,
pastrimi i teknologjive dhe kimikateve, dhe mjeteve;
• Hartimi i marrëveshjeve afatgjata për prokurimin e furnizimeve të veçanta UKH, vlerësimi i tregut
vendor për kapacitet të mundshëm për shpërndarjen e ujit me autobotë, dhe sigurimi i
disponueshmërisë së partnerëve për ofrimin e ujit dhe marrëveshjes për metodat dhe standardet;
• Identifikimi i njerëzve dhe/ose institucioneve burimore kyçe me njohuri dhe aftësi specifike në edukimin
për kanalizimet dhe higjienën, dhe ndryshimin e sjelljes për shpërndarje në planifikim dhe reagim në
raste emergjencash; dhe mbledhja e informacionit përkatës për edukimin mbi kanalizimet dhe higjienën;
• Garantimi se planifikimi i kontingjencës është ndërmarrë për fëmijët në mjediset e tyre të të nxënit
(p.sh. shkollat); paravendosja e furnizimeve dhe mjeteve bazë të UKH-së për përmirësimin e mjediseve
të të nxënit të fëmijëve; dhe rritja e ndërgjegjësimit për ZTHF-në e UKH-së në veprimin humanitar
ndërmjet zyrtarëve qeveritarë vendorë dhe kombëtarë, shoqërisë civile, udhëheqësve tradicional dhe
fetar, etj;
Reagimi
• Forcimi dhe/ose krijimi i mekanizmave të koordinimit të përbashkët/ndërmjet agjencive; përgatitja e
plan veprimit të përbashkët/ndërmjet agjencive për UKH-në dhe koordinimi i zbatimit të tij;
• Garantimi se të drejtat dhe nevojat e fëmijëve dhe grave në ofrimin e ujit të sigurtë, kanalizimeve dhe
higjienës përfshihen në planin e reagimit UKH, buxhet dhe dokumente apeli, dhe garantimi se fëmijëve
dhe grave u ofrohet akses prioritar për ujë të sigurtë të një cilësie dhe sasie të përshtatshme;
• Garantimi se nevojat UKH të fëmijëve në mjediset e tyre të të nxënit dhe hapësirave miqësore për
fëmijët përfshihen në planifikimin e reagimit në sektorin UKH;
• Garantimi se reagimi humanitar UKH kontribuon te të drejtat dhe nevojat e fëmijëve, dhe se uji,
tualetet, strukturat larëse dhe sapunët janë të disponueshëm për fëmijët dhe gratë gjatë gjithë kohës;
• Sigurimi se reagimi humanitar UKH përmbush të drejtat dhe nevojat e fëmijëve që lidhen me tualetet
në mjediset e tyre të të nxënit, se ka në dispozicion sapunë gjatë gjithë kohës për larjen e duarve, dhe
se lehtësira të tilla janë miqësore ndaj fëmijëve dhe atyre me aftësi të kufizuara, të përshtatshme në
aspektin privat, kulturor dhe të sigurta, dhe të ndara si duhet sipas gjinisë;
• Garantimi se fëmijët, gratë dhe kujdestarët marrin informacion bazë dhe të përshtatshëm në aspektin
kulturor për edukimin mbi higjienën dhe praktikat kyçe të saj, dhe se në terren ndodhet një numër i
përshtatshëm i promovuesve të edukimit për higjienën, të trajnuar dhe të pajisur me materiale edukuese
për higjienën;
Rimëkëmbja e hershme
• Garantimi se koordinimi dhe veprimi për UKH-në lidhet me rimëkëmbje dhe fazat afatgjata të zhvillimit,
dhe grupimin/rrjetin e rimëkëmbjes së hershme, dhe se ato trajtojnë reduktimin e rrezikut;
• Garantimi se teknologjitë dhe qasjet janë në përputhje me standardet kombëtare dhe zhvillimin e
qëndrueshëm afatgjatë – pra, duke trajtuar reduktimin e rrezikut – dhe se është krijuar një plan i
zhvillimit të kapacitetit për funksionimin dhe mirëmbajtjen e shërbimeve ujore në nivel vendor;
• Garantimi se qasjet dhe teknologjitë për kanalizimet dhe higjienën janë të përshtatshme, në përputhje
me standardet kombëtare dhe se janë të koordinuara me zhvillimin e qëndrueshëm afatgjatë, duke
trajtuar reduktimin e rrezikut;
• Garantimi se mekanizimi i mbikëqyrjes periodike është krijuar për të mbajtur të dhëna lidhur me
tendencat përsa i përket aksesit në dhe përdorimit dhe mirëmbajtjes së strukturave higjienike, si edhe
lidhur me tendencat e sëmundjeve;
• Garantimi se strategjitë e promovimit të higjienës janë në përputhje me qasjet kombëtare dhe
zhvillimin e qëndrueshëm afatgjatë, duke trajtuar reduktimin e rrezikut; se është hartuar një plan për
zhvillimin e kapaciteteve për të mbështetur përpjekjet për promovimin e higjienës; dhe se është krijuar
edhe një mekanizëm mbikëqyrës;
• Garantimi se strategjitë dhe teknologjitë UKH për mjediset e të nxënit të fëmijëve janë në përputhje me
strategjitë kombëtare dhe zhvillimin afatgjatë, duke trajtuar reduktimin e rrezikut, dhe se është hartuar
një plan për zhvillimin e kapaciteteve në nivel vendor lidhur me funksionimin dhe mirëmbajtjen e
strukturave UKH për fëmijët në mjedisin e tyre të të nxënit;
• Garantimi se ndërhyrjet e UKH-së bazohen te një vlerësim dhe analizë e qëndrueshme për rrezikun e shkatërrimit; • Ndërmarrja e një analize për mangësi lidhur me kapacitetet vendore dhe kombëtare për ujin dhe
kanalizimet, dhe garantimit se integrimi i forcimit të kapaciteteve në planet për rimëkëmbjen e hershme
dhe tranzicionit, duke u përqendruar te reduktimi i rrezikut.
2.6 Mbrojtja e fëmijës
Rezultatet strategjike për mbrojtjen e fëmijëve
Mbështetja dhe promovimi i të drejtave të vajzave dhe
djemve për mbrojtje ndaj dhunës, abuzimit dhe shfrytëzimit
Zotimet Standardet
Arsyetimet/evidencat teknike: Përvoja tregon se situatat humanitare përkeqësojnë rreziqet ekzistuese për mbrojtje dhe krijojnë
të tjera të reja. Parandalimi dhe reagimi i programuar ndaj dhunimeve specifike ndaj fëmijëve – si ndarja e fëmijëve nga familjet e
tyre; shoqërimi me forca dhe grupe të armatosura; ekspozimi ndaj DHBGJ-së, minave tokësore dhe artilerive të pashpërthyera;
dhe shqetësimeve psikosociale - janë mbështetur nga zhvillimi dhe zbatimi i udhëzimeve ndërmjet agjencive në këto fusha.
Gjithashtu, ka një rritje të pranimit se nevoja për përforcimin e një larmie mekanizmash për mbrojtjen e fëmijëve për të
parandaluar dhe reaguar formave të ndryshme të dhunës, abuzimit dhe shfrytëzimit (shiko Strategjinë e UNICEF-it për Mbrojtjen
e Fëmijëve, 20 maj 2008).
Standardi 1: Si mbrojtja e fëmijës edhe mekanizmat e
koordinimit të DHBGJ-së ofrojnë udhëzime për të gjithë
partnerët lidhur me standardet, strategjitë dhe qasjet e
zakonshme, duke garantuar se janë identifikuar të gjitha
mangësitë dhe vulnerabilitetet e rëndësishme për mbrojtjen
e fëmijës / DHBGJ-në; është ofruar informacion për rolet,
përgjegjësitë dhe llogaridhënien për të garantuar se janë
trajtuar të gjitha mangësitë pa dyfishim. Janë vendosur
mekanizmat e koordinimit të SHMMP-së që kanë lidhje me
grupimet përkatëse.
Standardi 2: Raportet periodike për dhunimet e
rënda dhe shqetësimet serioze për mbrojtje të
fëmijëve dhe grave janë të disponueshme dhe
përdoren.
Standardi 3: Është hartuar një plan për
parandalimin dhe reagimin ndaj rreziqeve madhore
për mbrojtjen e fëmijëve, bazuar te sistemet
ekzistuese; janë krijuar mjedise të sigurta për
fëmijët më vulnerabël.
Standardi 4: Janë identifikuar të gjithë fëmijët e veçuar
dhe të pashoqëruar dhe janë nën kujdes bazuar në familje,
ose në një alternativë të përshtatshme.
Standardi 5: Komunitetet e prekura janë
mobilizuar për të parandaluar dhe trajtuar dhunën,
shfrytëzimin dhe abuzimin me fëmijët dhe gratë;
janë përmirësuar sistemet ekzistuese për t’iu
përgjigjur nevojave të të mbijetuarve të DHBGJ-së.
Zotimi 1: Vendosja e udhëheqjes efektive si për
mbrojtjen e fëmijëve edhe për fushat e përbashkëta
të dhunës me bazë gjinore (DHBGJ) për
përgjegjësinë, me lidhjet me mekanizmat e tjerë të
koordinimit të përbashkët/të sektorit për çështjet e
rëndësishme ndër-sektoriale. Të ofrohet mbështetje
për vendosjen e mekanizmit të koordinimit të
mbështetjes së shëndetit mendor dhe psikosocial
(SHMMP).
Zotimi 2: Monitorimi dhe raportimi i
dhunimeve të rënda dhe shqetësimeve të tjera
serioze për mbrojtje lidhur me fëmijët dhe
gratë janë ndërmarë dhe aktivizojnë
sistematikisht reagimin (duke përfshirë
advokacinë).
Zotimi 3: Forcimi i mekanizmave kyçe për
mbrojtjen e fëmijëve në zonat e prekura nga
emergjencat.
Zotimi 4: Ndalimi i ndarjes së fëmijëve nga
familjet dhe promovimi i kujdesit për trajtim
dhe me baza familjare.
Zotimi 5: Është parandaluar dhe trajtuar
dhuna, shfrytëzimi dhe abuzimi me fëmijët
dhe gratë, duke përfshirë DHBGJ-në.
Standardi 8: Fëmijët dhe komunitetet në zonat e
prekura kanë akses te edukimi për rrezikun e
minave/artilerive të pashpërthyera dhe janë më të
mbrojtur nga efektet e minave tokësore dhe armëve
të tjera të zakonshme dhe/ose të paligjshme.
Zotimi 8: Ndalohet përdorimi i minave
tokësore dhe armëve të tjera të zakonshme
ose të paligjshme nga aktorë shtetërorë dhe
jo-shtetërorë dhe të trajtohet ndikimi i tyre.
Standardi 6: Të gjitha programet për mbrojtjen e fëmijëve
integrojnë mbështetjen psikosociale në punën e tyre, në linjë
me udhëzimet KKNI të SHMMP-së.
Zotimi 6: Ofrimi i mbështetjes psikosociale
për fëmijët dhe kujdestarët e tyre.
Standardi 7: Është hartuar dhe zbatuar një plan
ndërmjet agjencive për parandalimin e dhe reagimin
ndaj rekrutimit të fëmijëve; është bërë advokaci
kundër arrestimit të paligjshëm dhe arbitrar për
fëmijët e prekur nga konflikte.,
Zotimi 7: Rekrutimi dhe shfrytëzimi i
fëmijëve, si edhe arrestimi i paligjshëm dhe
arbitrat, janë trajtuar dhe parandaluar për
fëmijët e prekur nga konflikte.
Veprimet e programit Gatishmëria
• Qartësimi i përgjegjësive të UNICEF-it dhe partnerëve të tij përsa i përket mbrojtjes së fëmijëve në situata humanitare; • Forcimi i mekanizmave ekzistuese të koordinimit për të garantuar se reagimi ndodh në kohë dhe është i koordinuar, dhe në përputhje me parimet dhe standardet humanitare. Nëse nuk ekzistojnë mekanizma koordinimi, krijoni mekanizma në bashkëpunim me autoritetet kombëtare. Qartësoni mekanizmat e koordinimit për dhunën me bazë gjinore dhe mbështetjen për shëndetin mendor dhe psikosocial; • Hartimi i një plani gatishmërie ndërmjet agjencive, duke u konsultuar me qeverinë, bazuar te rreziqet, kapacitetet dhe burimet e identifikuara. Zhvillimi i etapave të performancës për mbrojtjen e fëmijëve, DHBGJ-në dhe elementët e SHMMP-së për mbrojtjen e fëmijëve; • Trajnimi i stafit dhe partnerëve për mbrojtjen e fëmijëve në një rast emergjence, duke përdorur politikat, mjetet dhe ZTHF-të; • Dakordimi për përdorimin e regjistrimit global të përbashkët ndërmjet agjencive, formave për gjurmimin dhe ribashkimin e familjeve; përpunimi i mesazheve me komunitetet dhe aktorët kyç për të parandaluar ndarjen dhe minimizuar institucionalizimin; dhe zhvillimin dhe paravendosjen e gjurmimit për familjet, dhe ribashkimin e tyre dhe çantë pajisjesh alternative për kujdes; • Identifikimi dhe shpërndarja e kornizave ligjore dhe rregullatoreve përkatëse, protokolleve për reagimin, mekanizmave referuese dhe njohurive për qëndrimet dhe vlerat sociale; • Identifikimi i palëve të interesit, shërbimeve dhe partnerëve që kanë kapacitete për trajtimin e dhunës, shfrytëzimit ose abuzimit, duke përfshirë DHBGJ-në; dhe forcimi i kapaciteteve të partnerëve për të ofruar shërbime multi-sektoriale për reagimin (p.sh. në shëndetësi, mbështetje psikosociale, siguri dhe çështje ligjore/drejtësi) ndaj viktimave dhe të mbijetuarve; • Identifikimi i mundësive kryesore për integrimin e mbështetjes psikosociale nën programimin e mbrojtjes së fëmijëve, në linjë me udhëzimet e KKNI-së për SHMMP-në; • Identifikimi dhe shpërndarja e informacionit për standardet kombëtare dhe ndërkombëtare për moshën
minimale për rekrutim në forcat dhe grupet e armatosura, dhe ku është e nevojshme, advokim për
adoptimin e zotimeve ndërkombëtare në legjislacionin kombëtar;
• Identifikimi dhe trajtimi i faktorëve kyç që çojnë në rekrutimin e fëmijëve, si edhe arrestimi i paligjshëm dhe arbitrar i fëmijëve, dhe përgatitja e një liste kontrolli për forcat e armatosure; dhe rritja e ndërgjegjësimit në strukturat e paraburgimit për parandalimin e dhunimeve të të drejtave të fëmijëve; • Advokimi kundër përdorimit, depozitimit, prodhimit dhe transferimit të minave tokësore dhe armëve të tjera të zakonshme dhe/ose të paligjshme, dhe kryerja e një hartëzimi për kapacitetet. Forcimi i kapaciteteve për mbikëqyrjen e edukimit lidhur me rrezikun ndaj minave; • Lidhja e marrëveshjeve afatgjata për prokurimin e furnizimeve specifike, dhe paravendosja elementëve të furnizimeve bazë;
Reagimi
• Vendosja, aktivizimi dhe mbështetja e mekanizmave të koordinimit për mbrojtjen e fëmijëve, DHBGJ-në dhe SHMMP-në në konsultim me qeverinë dhe partnerët për të koordinuar vlerësimin e shpejtë, hartëzimin, financimin, dhe zhvillimin e strategjisë dhe përfshirjen e popullatave të prekura; • Përsa i përket konflikteve të armatosura, fillimi i vendosjes së mekanizmave për raportim dhe monitorim të përqendruar te dhunimet e rënda ndaj fëmijëve dhe dhunës seksuale si ndaj fëmijëve edhe ndaj grave, me synim hartimin e planeve të veprimit; dhe garantimi se fëmijët dhe gratë e prekur referohen te shërbimet ekzistuese; • Mbështetja e mjediseve të sigurta me bazë komunitetin për gratë dhe fëmijët, duke përfshirë hapësirat miqësore për fëmijën, me një vëmendje të veçantë te vajzat, adoleshentët dhe kujdestarët e tyre, dhe ofrimi i mbështetjes për aktivitetet e zhvillimit në fëmijëri të hershme;
• Sigurimi i përdorimit të regjistrimit të zakonshëm dhe formave të gjurmimit; dhe eksplorimi i përdorimit të bazës së të dhënave ndërmjet agjencive për mbrojtjen e fëmijëve për të identifikuar, verifikuar, ribashkuar dhe ndjekur fëmijët e veçuar dhe të pashoqëruar; • Advokimi i menjëhershëm për kujdesin me bazë familjen për fëmijët e veçuar dhe për parandalimin e ndarjes gjatë zhvendosjeve dhe varfërisë ekonomike ekstreme; • Mobilizimi i rrjeteve ekzistuese për mbështetjen sociale të fëmijëve dhe grave dhe mbështetja për rifillimin e aktiviteteve të strukturuara dhe të përshtatshme në aspektin kulturor, gjinor dhe të moshës për fëmijët dhe gratë; • Kërkimi i angazhimeve nga grupet dhe forcat e armatosura për të ndaluar ose shmangur rekrutimin dhe shfrytëzimin e fëmijëve, në linjë me Zotimet e Parisit; negocimi për ekzaminimin e luftëtarëve dhe vartësve, dhe regjistrimin, identifikimin dhe lirimin e fëmijëve të shoqëruar; • Advokimi kundër arrestimit të paligjshëm dhe arbitrar të fëmijëve, dhe lehtësimi i aksesit për asistencë ligjore dhe forma të tjera për fëmijët në kontakt me ligjin; • Identifikimi i kërcënimeve nga minat tokësore, pajisjet e tjera shpërthyese dhe armët dhe municionet e
pasiguruara. Koordinimi dhe ofrimi i edukimit për rrezikun e minave me një audiencë specifike, dhe
monitorimi, raportimi dhe advokimi kundër përdorimit ose pranisë së armëve dhe municioneve të
zakonshme, të pasigurta ose të paligjshme;
• Identifikimi dhe transmetimi i nevojave për kontribute në furnizime për Divizionin e Furnizimit dhe Logjistikës.
Rimëkëmbja e hershme
• Forcimi i përfshirjes dhe/ose udhëheqjes me homologë qeveritarë dhe partnerë të tjerë kombëtarë në struktura të koordinuara; • Mbështetja e partnerëve në identifikimin, monitorimin dhe raportimin e shqetësimeve serioze për mbrojtje për të aktivizuar reagimin dhe advokacinë; • Forcimi i kapaciteteve të qeverisë, komunitetit dhe sistemeve të mbrojtjes për fëmijët dhe gratë; • Advokimi për dhe ofrimi i mbështetjes teknike për përfshirjen e çështjeve përkatëse në përmbushjen e të drejtave të fëmijëve dhe grave në shtetin e së drejtës dhe reformën e sigurisë së sektorit; mbështetja e rifillimit dhe/ose forcimit të sistemeve të regjistrimit të lindjeve; • Vendosja e sistemeve për lidhje familjare të sigurta dhe mbështetëse dhe kujdestari, dhe advokimi kundër adoptimit të pamaturuar; kur është e mundur dhe në interesin më të lartë të fëmijës, bazuar në sistemet ekzistuese kombëtare të mirëqenies sociale; • Angazhimi i kapaciteteve vendore për të trajtuar dhunën dhe shfrytëzimin; dhe mbështetja e ofruesve të shërbimeve, aktorëve ligjzbatues, grupeve të të drejtave të grave, komuniteteve dhe fëmijëve për të parandaluar dhunën, shfrytëzimin dhe abuzimin, duke përfshirë DHBGJ-në; • Integrimi i mbështetjes psikosociale në hapësirat miqësore për fëmijën dhe reagime të tjera për mbrojtjen për fëmijët dhe gratë, dhe koordinimi me dhe referimi i SHMMP-së në sektorë të tjerë; • Fillimi i lirimit dhe çmobilizimit për një qasje gjithëpërfshirëse, e orientuar nga komuniteti për riintegrimin, bazuar te Parimet e Parisit; • Fillimi i qasjeve jo-stigmatizuese, të orientuara nga komuniteti për riintegrimin social dhe mbështetjen e jetesës për gratë dhe fëmijët vulnerabël; • Fillimi i integrimit të edukimit për rrezikun ndaj minave në programet ekzistuese publike për ndërgjegjësimin dhe edukimin, dhe vendosja e programeve për parandalimin, edukimin dhe asistencën për të mbijetuarit në koordinim me partnerët; • Fillimi i një analize për mangësitë në kapacitetet vendore dhe kombëtare në mbrojtjen e fëmijëve dhe
grave, dhe sigurimi i integrimit të forcimit të kapaciteteve në rimëkëmbjen e hershme dhe planet e
tranzicionit, duke u përqendruar te reduktimi i rrezikut.
2.7 Arsimi
Veprimet e programit Gatishmëria
• Qartësimi i përgjegjësive të UNICEF-it dhe partnerëve të tij përsa i përket arsimit në situata
emergjencash;
• Forcimi i mekanizmave ekzistuese të koordinimit, ose nëse nuk ka të tillë, krijimi i mekanizmave në
bashkëpunim me autoritetet kombëtare për të garantuar se reagimi humanitar ndodh në kohë dhe është
Rezultatet strategjike për arsimin
Vajzat dhe djemtë kanë akses në arsim të sigurtë dhe të garantuar
dhe informacion të rëndësishëm për mirëqenien e tyre
Zotimet Standardet
Arsyetimet/evidencat teknike: Arsimi nuk është vetëm një e drejtë, por në situata emergjence, kriza kronike dhe rindërtimi të
hershëm, ai ofron mbrojtje fizike, psikosociale dhe njohëse që mund të shpëtojë jetë dhe të jetë mbështetëse për jetën. Arsimi
mbështet jetën duke ofruar hapësira të sigurta për të nxënit dhe mbështetje për individët e prekur, veçanërisht fëmijët e vegjël dhe
adoleshentët. Arsimi lehtëson ndikimin psikosocial të konflikteve dhe katastrofave duke krijuar një gjendje normale,
qëndrueshmëri, strukturë dhe shpresë për të ardhme gjatë një periudhe krize, dhe ofron struktura ndërtimi bazë për
qëndrueshmëri ekonomike në të ardhmen. Gjithashtu, arsimi mund të shpëtojë jetë duke ofruar mbrojtje ndaj shfrytëzimit dhe
dëmtimit, dhe duke ofruar njohuri dhe aftësi për t’i mbijetuar një krize nëpërmjet shpërndarjes së mesazheve që shpëtojnë jetë.
Integrimi i edukimit për rrezikun e katastrofave në kurrikulat kombëtare dhe ndërtimi i strukturave shkollore të sigurta janë dy
prioritete që kontribuojnë në progresin e një shteti drejt Objektivave të Zhvillimit të mijëvjeçarit (shiko Standardet Minimale për
Arsimin në Raste Emergjencash, Krizat Kronike dhe Rindërtimin e Hershëm të RRAARE).
Standardi 1: Mekanizmat e koordinimit ofrojnë
udhëzime për të gjithë partnerët mbi standardet,
strategjitë dhe qasjet e zakonshme, që garantojnë se të
gjitha mangësitë dhe vulnerabilitetet e rëndësishme në
arsim identifikohen dhe ofrojnë informacione për
rolet, përgjegjësitë dhe llogaridhënien për të trajtuar të
gjitha mangësitë pa dyfishime.
Standardi 2: Shkollat janë rihapur dhe janë krijuar
programe joformale miqësore ndaj fëmijëve dhe
adoleshentëve në raste emergjencash, duke përfshirë
lojën dhe të nxënit e hershëm për fëmijët e vegjël në
komunitetet e prekura.
Standardi 3: Shkollat janë të sigurta dhe nuk
shfaqin dhunë, dhe fëmijët, duke përfshirë
vajzat, mund të lëvizin të sigurtë nga shtëpia
në shkollë.
Standardi 4: Të gjitha reagimet humanitare
lidhur me arsimin integrojnë ndërhyrje të
përshtatshme psikosociale, shëndetësore dhe
ushqimore.
Standardi 5: Janë zbatuar programe arsimore
të përshtatshme, duke përfshirë ato për
adoleshentët dhe fëmijët e vegjël.
Zotimi 1: Vendosja e udhëheqjes efektive për
koordinimin e përbashkët/ndërmjet agjencive
për arsimin (me agjencinë të bashkë-drejtuar),
që kanë lidhje me mekanizmat e tjera për
koordinim të përbashkët/sektorit për çështje të
rëndësishme ndër-sektoriale.
Zotimi 2: Fëmijët, duke përfshirë fëmijët e
moshës para-shkollore, vajzat dhe fëmijë të
tjerë të përjashtuar, kanë akses në mundësi
për arsim cilësor.
Zotimi 3: Krijimi i mjediseve të sigurta dhe
të garantuara të të nxënit që promovojnë
mbrojtjen dhe mirëqenien e nxënësve.
Zotimi 4: Integrimi i shërbimeve
psikosociale dhe shëndetësore për fëmijët
dhe mësuesit në reagimin arsimor.
Zotimi 5: Adoleshentët, fëmijët e vegjël dhe
kujdestarët kanë akses në programe dhe
informacione të përshtatshme për aftësi
jetësore për emergjenca, dhe ata që nuk e
kanë ndjekur shkollën, veçanërisht
adoleshentët, marrin informacione për
mundësi arsimimi.
i koordinuar, dhe në përputhje me parimet humanitare dhe standardet dhe etapat për të cilat është rënë
dakord;
• Mbështetja e mekanizmit dhe formatit multi-sektorial për vlerësim të shpejtë, duke përfshirë
informacione prioritare për arsimin;
• Advokimi për një element emergjence në planet dhe buxhetet e sektorit të arsimit, duke përfshirë
planet e gatishmërisë; dhe çantat e paracaktuara me materiale për arsimin dhe zhvillimin e hershëm të
fëmijës, ose hyrja në marrëveshje rezervë me furnizuesit dhe partnerët;
• Mbështetja e autoriteteve vendore në planifikimin për hapësira të nxëni të përkohshme dhe
përshtatshme; vendosja e kodit të sjelljes për të trajtuar të gjitha format e dhunës, shfrytëzimit seksual,
abuzimit dhe diskriminimit në situatat e të nxënit; dhe garantimi i planifikimit të përbashkët të
gatishmërisë me UKH-në dhe grupimet dhe partnerët e mbrojtjes (shiko gjithashtu UKH-në dhe ZTHF-të
për mbrojtjen e fëmijës);
• Mbështetja e autoriteteve kombëtare në përshtatjen e sistemit arsimor për t’iu përgjigjur nevojave
psikosociale të nxënësve dhe vulnerabiliteteve në rritje në situata emergjence; dhe dakordimi për
paketat e trajnimit dhe qasjet që përfshijnë mbështetjen psikosociale, reduktimin e rrezikut dhe
vulnetrabilitetit, si edhe promovimin e shëndetit, higjienës dhe ushqimit bazë;
• Dakordimi me partnerët për strategjitë dhe qasjet e informacionit dhe komunikimit në arsim, duke
përfshirë strategjitë që promovojnë pjesëmarrjen e adoleshentëve duke përdorur materialet ekzistuese
që janë përshtatur;
• Promovimi i planeve për gatishmërinë në raste emergjencash në shkollë, advokimi për struktura
shkollore të sigurta dhe përfshirja e masave për reduktimin e rrezikut të katastrofave në kurrikulat
shkollore;
• Zhvillimi i kapaciteteve të autoriteteve arsimore në përgatitjen e sistemit shkollor, në të gjitha nivelet,
për t’iu përgjigjur emergjencave.
Reagimi
• Krijimi dhe aktivizimi i mekanizmave transparentë dhe gjithëpërfshirës për koordinimin e përbashkët të
arsimit;
• Rishikimi dhe zhvillimi i një kuadri, strategjie dhe plani veprimi reagues për reagimin arsimor, bazuar te
gjetjet e vlerësimit;
• Monitorimi i zbatimit të aktiviteteve të programit dhe garantimi se ka kapacitete në terren në të gjitha
nivelet për t’iu përgjigjur krizës në mënyrë efektive;
• Garantimi se arsimi është integruar në apele të menjëhershme, udhëzime nga donatorët, Fondi
Qendror për Reagimin ndaj Emergjencave (FQRE) dhe propozime të tjera financimi për të garantuar se
sektorit i kushtohet vëmendja e duhur;
• Advokimi për dhe mbështetja e rihapjes së shkollave dhe vendosja e programeve joformale arsimore
dhe argëtuese; ofrimi i arsimit bazë të përshtatshëm; materialeve për të nxënit e hershëm dhe ato
argëtuese; dhe përfshirja e masave speciale për fëmijët që kanë nevojë për t’iu rikthyer arsimimit (p.sh.
vajzat dhe fëmijët vulnerabël dhe të përjashtuar në aspektin social);
• Krijimi i hapësirave të sigurta dhe të përkohshme për të nxënit për të gjitha grupmoshat në konsultim
me komunitetet dhe, ku është e përshtatshme, krijimi i shërbimeve komunitare – si furnizimi me ujë dhe
kanalizimet – në shkolla, të plotësuara nga promovimi për higjienën;
• Trajtimi i dhunës në dhe përreth hapësirave të të nxënit dhe shkollave – duke përfshirë sigurinë e
fëmijëve gjatë rrugës për në shkollë – duke u përqendruar te vajzat adoleshente;
• Mobilizimi i mbështetjes psikosociale për mësuesit dhe nxënësit, dhe ofrimi i aktiviteteve të
përshtatshme për ta në hapësira të nxëni të përkohshme, dhe për fëmijët e vegjël dhe adoleshentët në
hapësira miqësore për fëmijët; dhe vendosja e lidhjeve fillestare me shërbimet bazë të shëndetësisë
dhe ushqyerjes;
• Garantimi i zhvillimit dhe zbatimit të programeve për aftësitë e jetës që kanë lidhje me kontekstin dhe
përmbajtjen e të nxënit (p.sh. promovimi për shëndetin, ushqimin dhe higjienën bazë), si edhe
parandalimi, mbrojtja, përfshirja dhe mbështetja lidhur me HIV-in dhe SIDËN (shiko gjithashtu ZTHF-të
për HIV-in dhe SIDËN) dhe DHBGJ-në, zgjidhjen e konfliktit, dhe informimin për situatën (p.sh. tërmete
dhe konflikte të armatosura); dhe përfshirja e popullatës së prekur, veçanërisht adoleshentëve dhe
fëmijëve të vegjël;
• Identifikimi dhe transmetimi i nevojave në furnizime për Divizionin e Furnizimit dhe Logjistikës.
Rimëkëmbja e hershme
• Garantimi se mekanizmi i koordinimit për arsim të përbashkët integron reagimin ndaj emergjencave
me vizion afatgjatë dhe planifikim për rimëkëmbje;
• Pjesëmarrja, krijimi ose udhëheqja, sipas nevojës, e mekanizmit të koordinimit për rimëkëmbjen e
hershme për arsimin, dhe mbështetja e grupimit/rrjetit për rimëkëmbjen e hershme;
• Garantimi se zbatimi i reagimit arsimor ndaj emergjencave përfshin parimet e qasjeve miqësore ndaj
fëmijës;
• Garantimi se ndërhyrjet në arsim bazohen te një vlerësim dhe analizë e shëndoshë për rrezikun e
katastrofave;
• Advokimi për dhe mbështetja e rizhvillimit të shkollave sipas modeleve të sigurta, gjithëpërfshirëse, të
barabarta dhe miqësore ndaj fëmijës, duke përfshirë të gjithë fëmijët pa diskriminim, si edhe masat e
gatishmërisë ndaj emergjencave në shkolla;
• Mbështetja e gjithëpërfshirjes së një elementi për reduktimin e rrezikut ndaj katastrofave në planet dhe
buxhetet e sektorit arsimor;
• Advokimi për dhe mbështetja e zhvillimit të standardeve dhe modeleve të qëndrueshme dhe të
përshtatshme, miqësore ndaj fëmijës dhe rezistuese ndaj rreziqeve për rindërtimin e shkollave;
• Advokimi për kompensim të përshtatshëm për mësuesit dhe praktikantët, sipas udhëzimeve ndërmjet
agjencive për të cilat është rënë dakord;
• Advokimi për dhe mbështetja e integrimit të aftësive të jetës, duke u përqendruara te reduktimi i
rrezikut të emergjencave, si në arsimin formal edhe në atë joformal;
• Fillimi i një analize për mangësi në kapacitete vendore dhe kombëtare në arsim dhe garantimi i
integrimit të forcimit të kapaciteteve në planet për rimëkëmbje të hershme dhe tranzicion, duke u
përqendruar te reduktimi i rrezikut.
2.8 HIV-i dhe SIDA
Veprimet e programit Gatishmëria
• Hartimi i materialeve informuese me kontekst specifik për HIV-in, identifikimi dhe përfshirja e rrjeteve
komunitare ekzistuese, dhe zhvillimi i partneriteteve ndërmjet grupimeve për të garantuar integrimin e
HIV-it në reagimin e sektorit;
• Dakordimi me partnerët për mekanizmat për të mbuluar dhe gjurmuar fëmijët dhe gratë që mund të
mos kenë akses te shërbimet bazë lidhur me HIV-in, dhe përgatitja e ofrimit të shpejtë të një furnizimi
për trajtim mjekësor;
• Garantimi se të gjitha gratë janë regjistruar në shërbimet për parandalimin e PNTF-së dhe se të gjithë
anëtarët e komunitetit që përdorin TAR-in, duke përfshirë fëmijët, kanë kartela që detajojnë trajtimin.
Reagimi
• Garantimi i mbulimit të HIV-it nga iniciativat e sektorit shëndetësor për fushata komunitare për
promovimin e shëndetit, si edhe për iniciativat në sektorin arsimor;
Rezultatet strategjike për HIV-in dhe SIDËN
Vulnerabiliteti ndaj infeksionit HIV në krizën humanitare nuk
është rritur dhe janë përmbushur nevojat që ngrihen nga një krizë
humanitare lidhur me kujdesin ndaj HIV-it
Zotimet Standardet
Arsyetimet/evidencat teknike: HIV-i dhe situatat humanitare mbulojnë dhe bashkëveprojnë në mbarë botën. Për
shkak se infeksioni i HIV-it është i pakthyeshëm, është e nevojshme që të ndërmerren masat e përshtatshme
parandaluese në të gjitha situatat, duke përfshirë edhe situatat humanitare. Zbatimi i iniciativave për kujdesin dhe
trajtimin e HIV-it dhe SIDËS
, duke përfshirë përmbushjen e kërkesave për ndjekje dhe përputhshmëri, ka treguar se është i zbatueshëm
praktikisht dhe reduktimi i vdekshmërisë është mirë-dokumentuar.
Standardi 1: Mbulimi i 90% të popullatës dhe
ofrimi i informacionit për parandalimin,
kujdesin dhe trajtimin.
Standardi 2: 80% e popullatës së prekur ka
akses te shërbimet përkatëse lidhur me
parandalimin, kujdesin dhe trajtimin e HIV-it
dhe SIDËS, p.sh. kujdesi pas përdhunimit duke
përfshirë profilaksinë pas ekspozimit, trajtimin
e infeksioneve seksualisht të transmetueshme,
parandalimin e transmetimit të HIV-it nga nëna
te fëmija (PNTF) dhe trajtimin antiretroviral
(TAR).
Standardi 3: 80% e popullatës së prekur më
parë nga emergjenca lidhur me kujdesin dhe
trajtimin e HIV-it të marrë antiretroviralë për
PNTF-në, dhe fëmijët dhe të rriturit të
vazhdojnë të marrin trajtimin për TAR-in.
Zotimi 1: Fëmijët, të rinjtë dhe gratë kanë
akses në informacion përsa i përket
parandalimit, kujdesit dhe trajtimit.
Zotimi 2: Fëmijët, të rinjtë dhe gratë kanë
akses te parandalimi, kujdesi dhe trajtimi i
HIV-it dhe SIDËS gjatë krizës.
Zotimi 3: Vazhdimi i shërbimeve të
parandalimit, kujdesit dhe trajtimit për
fëmijët, të rinjtë dhe gratë.
• Gjurmimi i pacientëve që kanë pasur më parë akses te PNTF-ja dhe TAR-i, dhe referimi i tyre te
strukturat shëndetësore për kujdes, duke përfshirë mbështetjen për ushqim dhe këshillimin dhe
mbështetjen për ushqyerjen e foshnjës;
• Informimi i fëmijëve dhe nënave se ku kanë akses për shërbimet shëndetësore bazë dhe për
mbështetje, duke përfshirë aksesin te kondomët, trajtimin e infeksioneve seksualisht të
transmetueshme, profilaksinë dhe trajtimin e infeksioneve bakteriale për shkak të dobësimit të sistemit
imunitar, marrjen e cotrimoxazole (për trajtimin e infeksioneve bakteriale), vazhdimin e shërbimeve të
PNTF-së dhe ARV-së, përmbushjen e nevojave ushqimore, dhe aktivitete për mbështetje psikosociale
për fëmijët dhe kujdestarët;
• Garantimi i aksesit të vazhdueshëm për pacientët te medikamentet për PNTF-në dhe TAR-in,
shërbimet e kujdesit dhe mbështetjes, duke përfshirë mbështetjen dhe këshillimin për mundësitë e
ushqyerjes së foshnjës, mbështetje e vazhdueshme për nënat pas marrjes së infeksionit të HIV-it –
sipas kritereve dhe kodeve të pranueshme, të zbatueshme, të përballueshme, të qëndrueshme dhe të
sigurta (AFASS); menaxhimi i kequshqyerjes akute; dhe ofrimi i profilaksisë dhe cotrimoxazole për ARV-
në;
• Garantimi i ofrimit të mbështetjes psikosociale për të mbijetuarit nga përdhunimi, duke përfshirë
fëmijët;
• Identifikimi dhe transmetimi i kontributeve me furnizim për Divizionin e Furnizimeve dhe Logjistikën.
Rimëkëmbja e hershme
• Krijimi dhe mbështetja rrjeteve ekzistuese të kolegëve, dhe mbështetja e zgjerimit të rrjeteve arsimore
të kolegëve;
• Angazhimi i fëmijëve, grave dhe njerëzve që jetojnë me infeksionin e HIV-it hartimin e planeve dhe
mesazheve për komunikim;
• Fillimi i rivendosjes së shërbimeve të parandalimit, kujdesit dhe trajtimit që janë prekur nga kriza, dhe
garantimi i konfidencialitetit;
• Fillimi i një analize për mangësi në kapacitete vendore dhe kombëtare, dhe garantimi i integrimit të
forcimit të kapaciteteve lidhur me HIV-in dhe SIDËN përsa i përket planeve për rimëkëmbjen e hershme
dhe tranzicionin, duke u përqendruar te reduktimi i rrezikut.
2.9 Furnizimi dhe Logjistika
Veprimet e programit
Gatishmëria
• Identifikimi dhe grumbullimi i furnizimeve të kërkuara për t’iu përgjigjur zbatimit të të gjitha aktiviteteve
të ZTHF-ve; lidhja dhe mbrojtja e marrëveshjeve afatgjata me furnizuesit në nivele globale, kombëtare
dhe vendore;
• Përshtatja e strategjive të duhura dhe me kosto efektive për grumbullim furnizimesh për emergjenca,
atje ku është e mundur; lidhja dhe mbrojtja e marrëveshjeve afatgjata (me ofruesit e shërbimeve dhe
agjenci të tjera) për ofrimin e transportit dhe shërbimeve për transport mallrash; dhe vlerësimi i
proceseve të prokurimit të partnerëve vendorë të mundshëm;
• Vendosja e marrëveshjeve në partneritet për ofrimin e mallrave dhe shërbimeve të ngjashme;
• Identifikimi i anëtarit(ëve) të ekipit të Furnizimit dhe Logjistikës për të marrë simulime ndërmjet
agjencive për furnizime në raste emergjencash, certifikim dhe/ose forma të tjera trajnimi;
• Gjetja e kandidatëve të mundshëm për Divizionin e Furnizimit dhe Logjistikës për listën e stafit të
brendshëm dhe të jashtëm dhe paraqitja e listës te Divizioni i Furnizimit;
• Garantimi se stafi i Divizionit të Furnizimit dhe Logjistikës janë familjarizuar me mjetet dhe modelet e
disponueshme nëpërmjet intranetit; dhe ndërgjegjësimi i stafit për programet bazë përsa i përket
proceseve në situata emergjence, buxhetimit dhe vlerësimit për transportin e mallrave, dhe kostot e
logjistikës tokësore;
• Garantimi për qëllime të vazhdimësisë së biznesit se janë bërë rregullime për situata emergjencash
me shitësit dhe furnizuesit në raste krizash. Kjo do të përfshijë zhvillimin e marrëveshjeve të nivelit të
shërbimit me këto njësi, duke siguruar statusin e preferuar të klientit për UNICEFin;
• Identifikimi i strategjive alternative në rast se shitësit dhe furnizuesit e kanë të pamundur të pajtohen
me këto marrëveshje;
Rezultati strategjik i Furnizimit dhe Logjistikës:
Lehtësira bazë për vajzat, djemtë dhe gratë janë në dispozicion në
nivele globale, kombëtare dhe pikash përdorimi
Zotimet Standardet
Standardi 1: Shpërndarja e të gjitha lehtësirave, për të cilat është rënë dakord më
parë, te shteti brenda afateve kohore specifike
(72 orë, 2 javë dhe 8 javë); Shpërndarja e të gjitha lehtësirave në pikën e përdorimit ose te
partneri.
Standardi 2: Identifikimi, aksesueshmëria dhe
shpërndarja e burimeve financiare, materiale
dhe humanitare për të mbështetur ofrimin e furnizimeve.
Zotimi 1: Shpërndarja e furnizimeve bazë, nga UNICEF-i dhe partnerët, të nevojshme
për lehtësimin e vuajtjes humanitare për gratë
dhe fëmijët.
Zotimi 2: Reagimi i UNICEF-it dhe
partnerëve për furnizime ofrohet nëpërmjet
burimeve të përshtatshme.
• Kryerja e ushtrimeve për planifikimin e furnizimeve për të identifikuar kontributet afatmesme dhe
afatgjata në furnizime, dhe për të shqyrtuar burimet e mundshme vendore dhe rajonale;
• Vlerësimi i kapacitetit të prokurimit për palët qeveritare dhe partnerët operativë për grupe specifike
produktesh, duke përfshirë materialet e ndërtimit;
• Identifikimi i mangësive në kapacitete brenda palëve qeveritare dhe partnerëve operativë; përgatitja e
planit për forcimin e kapaciteteve për transferim të mundshëm të aktiviteteve logjistike të identifikuara
duke ndjekur një reagim.
Reagimi
• Garantimi i bashkëpunimit të hershëm me të gjithë partnerët logjistikë; garantimi i pranisë së UNICEF-
it brenda grupimit të logjistikës; dhe angazhimi aktiv me grupimet e udhëhequra nga UNICEF-i, duke
ofruar udhëzime për aktivitetet e furnizimit brenda këtyre grupimeve, duke përfshirë ofrimin e mundshëm
të transportit dhe depozitimit falas dhe të grumbulluar, ose ofrimin e shënimeve të tjera;
• Ofrimi i kontributeve në furnizime për zbatimin e programit që në fillim të një situate emergjence;
garantimi se është krijuar një plan furnizimi për reagimin e parë dhe se kostot e produktit (duke përfshirë
kostot e transportit të mallrave dhe logjistikës tokësore) janë llogaritur dhe janë faturuar në buxhete dhe
apele;
• Zhvillimi i një koncepti për Divizionin e Furnizimit dhe Logjistikës për funksionimin me Divizionin e
Furnizimit dhe mbështetjen rajonale, duke detajuar burimet e furnizimit, kalimet kufitare, kërkesat për
magazina, korridoret, partnerët dhe kufizimet e mundshme në kalime; garantimi i disponueshmërisë së
strukturave manaxhuese të përshtatshme dhe të pranueshme për magazinat;
• Garantimi menaxhimit të përshtatshëm të zinxhirit të furnizimit, veçanërisht për gjurmim dhe
inventarizim;
• Monitorimi i të gjitha aktiviteteve logjistike dhe për prokurimin nga origjina deri te shpërndarja
përfundimtare, dhe ofrimi i përditësimeve të rregullta për gjendjen e faturave dhe dërgesave;
• Kërkimi i burimeve shtesë në staf brenda 72 orëve, bazuar te koncepti i logjistikës për operacionet dhe
planin e furnizimit fillestar.
Rimëkëmbja e hershme
• Përgatitja e një plani furnizimi afatmesëm dhe afatgjatë me nevoja të identifikuara në burime dhe staf,
dhe një koncept logjistike të rishikuar për funksionim për të mbuluar periudhën nga fundi i apelit deri në
përditësimin e ardhshëm të planit vjetor të punës.
III: Zotimet operative
UNICEF-i do t’i drejtohet medias dhe komunikimit të tij të përmirësuar, sigurisë, burimeve njerëzore, mobilizimit të
burimeve, financës dhe administratës, dhe sistemeve të informimit dhe komunikimit për të përmbushur detyrimet
e tij në përmbushjen e zotimeve universale përsa i përket nevojave të fëmijëve në krizë. Pritet që partnerët të
përdorin modalitetet e ndryshme dhe kapacitetet e tyre operacionale për të punuar së bashku me UNICEF-in.
Ku është e mundur, UNICEF-i do të ndajë kapacitetet e tij me partnerët për të realizuar të drejtat e fëmijëve në
emergjenca.
3.1 Media dhe komunikimet
Zotimi 1 Informacioni i saktë për ndikimin e situatës mbi fëmijët dhe gratë i ofrohet me shpejtësi komiteteve kombëtare dhe publikut të gjerë nëpërmjet medias vendore dhe ndërkombëtare. Zotimi 2 Nevojat dhe veprimet humanitare të ndërmarra për trajtimin e tyre komunikohen në kohë dhe në mënyrë
të besueshme për të advokuar për zgjidhje miqësore për fëmijën, për të rritur mbështetjen për reagimin
dhe, ku është e mundur, asistencë për mbledhje financimesh.
Gatishmëria
• Garantimi se një strategji komunikimi është pjesë e planifikimit të gatishmërisë;
• Identifikimi i nevojave për kapacitete të përshtatshme në fushat e informimit dhe komunikimit, dhe në
shkrimin e raporteve;
• Mbajtja e një liste për anëtarët e stafit me aftësi të përshtatshme gjuhësore, që janë të autorizuar për
të folur me median në një emergjencë, si edhe një listë të kontakteve të mediave dhe pika kyçe të
UNICEF-it për situata emergjence;
• Garantimi i disponueshmërisë së pajisjeve bazë të komunikimit dhe mjeteve vizive, si telefonat satelitë,
video-kamerat, kamerat, posterat dhe banderolat, në bashkëpunim me Divizionin e Furnizimit dhe
Logjistikës;
• Garantimi i disponueshmërisë së deklaratave model, mesazheve kyçe, letrave faktike dhe profileve
shtetërore për çështjet që lidhen me fëmijët dhe gratë, që mund të përditësohen menjëherë dhe të mund
të përdoren në një situatë emergjence;
• Garantimi se janë lidhur kontratat për shërbimet e medias dhe komunikimeve bazë.
Reagimi
• Brenda 24 orëve, shpërndarja e informacionit në media, komitetet publike dhe kombëtare për të rritur
menjëherë ndërgjegjësimin për nevojat urgjente të fëmijëve dhe grave;
• Gjatë javës së parë, prodhimi i përditësimeve ditore, mesazheve kyçe dhe P&P-ve për qarkullim të
brendshëm, si edhe materialeve për komunikim të rregullt për një audiencë të jashtme;
• Garantimi se materialet për komunikim janë në linjë me udhëzimet e Kombeve të Bashkuara dhe se
plotësojnë mesazhin e përgjithshëm të ekipit shtetëror të Kombeve të Bashkuara dhe EHV-ve.
• Në situata të dhunimeve të rënda të të drejtave të fëmijëve dhe/ose krize, konsultim brenda 24 orëve
me ZR dhe ZQ për mënyrat e advokimit për respektimin dhe mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve dhe
informim i ekipit shtetëror të Kombeve të Bashkuara ose EHV-së. Analiza për menaxhimin e rrezikut në
vend duhet të ofrojë komunikime. Nëse është e nevojshme, mbështetje e partnerëve në advokaci;
• Ndërkohë që vëmendja mediatike është në kulmin e saj, ofroni përditësime për çështje lidhur me
fëmijën dhe për reagimin humanitar në komitetet kombëtare, media dhe publik. Përdorni intervistat,
historitë për interesin njerëzor, takime informuese, fotografi dhe filmime video, theksimin e zërit të
fëmijëve dhe të rinjve;
• Garantimi gjatë vizitave se materialet nën markën e UNICEF-it janë të dukshme;
• Identifikimi dhe transmetimi te Divizioni i Furnizimit dhe Logjistikës.
Rimëkëmbja e hershme
• Advokimi për raportim etik për fëmijët; ku është e mundur, kontribut për forcim kapacitetesh në median
kombëtare dhe vendore dhe fuqizim i të rinjve, veçanërisht vajzave;
• Raportim për reagimin humanitar dhe rimëkëmbjen e hershme, nevojat e vazhdueshme të fëmijëve
dhe grave dhe veprimet e ndërmarra nga palët e interesit, duke përfshirë komunitetet e prekura;
• Kur është e mundur, organizim i vizitave në terren për median, personalitetet e njohura, Ambasadorët
e Vullnetit të mirë, Komitetet Kombëtare dhe donatorët për qëllime të advokimit publik.
3.2 Siguria
Zotimi 1 Identifikimi, vlerësimi dhe menaxhimi i rreziqeve për sigurinë që mund të prekin stafin dhe asetet, dhe
për pasojë edhe reagimin ndaj emergjencave.
Gatishmëria
• Garantimi se një vlerësim i ndërmarrë për të gjitha rreziqet përkatëse të sigurisë shoqërohet me planin
për reagim humanitar;
• Ekzaminimi i ndërlikimeve të Vlerësimit të Kombeve të Bashkuara për Rrezikun e Sigurisë në
programet humanitare, dhe krijimi dhe vazhdimi i një plani të UNICEF-it për sigurinë (si një aneks/shtesë
për planin e Kombeve të bashkuara për sigurinë) lidhur me planin e Kombeve të Bashkuara për
reagimin humanitar;
• Vazhdimi dhe mirëmbajtja e planit të UNICEF-it për sigurinë duke, ndërmjet të tjerash, siguruar burime
financiare, trajnimin e stafit (duke përfshirë testimin e aspekteve kyçe të planit të sigurisë), prokurimin e
pajisjeve lidhur me Standardet Minimale të Sigurisë Operacionale (SMSS), përmbushjen e kërkesave të
zyrës lidhur me SMSS-në, dhe krijimin e procedurave lidhur me SMSS-në;
• Lidhja e aspekteve lehtësuese – atyre që synojnë lehtësimin e ndikimit të ngjarjes – të planit të
sigurisë me planet e vazhdimësisë së biznesit, dhe vlerësimi i efektivitetit të masave të përditshme për
sigurinë dhe aspekteve kyçe të planit të sigurisë për të menaxhuar rrezikun ndaj stafit dhe aseteve.
Reagimi
• Zbatimi i menjëhershëm i planit të sigurisë, duke përfshirë pozicionimin e vendndodhjes të të gjithë
anëtarëve të stafit, dhe rishikimi me Departamentin e Mbrojtjes dhe Sigurisë i efektivitetit të masave për
sigurinë;
• Garantimi se i gjithë stafi, programet dhe zyrat kanë pajisje të përshtatshme lidhur me SMSS –në, dhe
ndjekja e procedurave për mandatimin e sigurisë gjatë zbatimit të programit;
• Rishikimi periodik, në bashkëpunim me këshilltarët e Kombeve të Bashkuara për sigurinë, i
ndërlikimeve të programit për vlerësimin e rrezikut ndaj sigurisë, në kontekstin e situatës në ndryshim;
• Identifikimi dhe transmetimi i kontributeve në furnizime për Divizionin e Furnizimit dhe Logjistikës.
Rimëkëmbja e hershme
• Përshtatja e planit të UNICEF-it për sigurinë për llogaridhënie ndaj mjedisit në kërcënim pas situatash
emergjence; monitorimi i efektivitetit të këtyre masave dhe planeve të sigurisë.
3.3 Burimet njerëzore
Zotimi 1
Stafit dhe personelit të përshtatshëm dhe me përvojë u janë ofruar dhe shpërndarë me shpejtësi trajnime
përkatëse për shpërndarje, fillimisht nëpërmjet rishpërndarjes së brendshme të stafit. Kjo plotësohet nga
rekrutimi i jashtëm dhe personeli i gatshëm për punë për të lejuar rekrutimin e posteve të mundshme afatgjata,
sipas nevojës.
Zotimi 2
Garantimi i mirëqenies së stafit.
Zotimi 3
Parandalimi i shfrytëzimit dhe abuzimit seksual nga punonjësit humanitarë.
Zotimi 4
Anëtarët e stafit të UNICEF-it dhe partnerët kyç kanë njohuri dhe aftësi për gatishmërinë dhe reagimin efektiv
ndaj emergjencave. Kjo përfshin njohuri për reformë humanitare dhe qasjen grupim.
Gatishmëria
• Hartimi dhe mbajtja e një plani për mobilizimin e stafit për nevoja të menjëhershme dhe afatgjata, dhe
identifikimi dhe komunikimi i nevojave për staf nëpërmjet vendosjes së sistemeve dhe praktikave.
Prodhimi i nj analize në nivel rajonal për lehtësimin e rreziqeve dhe identifikimi i mangësive dhe
veprimeve;
• Përfshirja e trajnimit për shpërndarjen si një element kyç në procesin e rekrutimit;
• Ofrimi i informacionit dhe mbështetjes për të gjithë stafin, si pjesë e trajnimit të UNICEF-it për
shpërndarjen, për të trajtimin e mirëqenies së tyre, duke përfshirë informacione mbi masat dhe
procedurat për mbrojtjen dhe sigurinë, HIV-in dhe SIDËN, stresin traumatik dhe stresin kronik në punë;
• Shpërndarja e rregullave të Kombeve të Bashkuara te anëtarët e stafit, që kanë lidhje me orientimin e
sjelljes lidhur me shfrytëzimin dhe abuzimin seksual, siç përfshihen në buletinin e Sekretarit të
Përgjithshëm; zbatimi i mekanizmit për monitorimin dhe ankesat brenda organizatës dhe si pjesë e
politikës së Asamblesë së Përgjithshme për asistencën ndaj viktimave; dhe trajnimi i pikave kyçe;
• Zhvillimi dhe zbatimi i planit të trajnimit që përfshin forcimin e kapaciteteve për stafin dhe partnerët e
UNICEF-it për planifikimin e gatishmërisë dhe reagimin ndaj emergjencave, si edhe të nxënit elektronik
(e-learning) për Qasjen Parimore në Veprimin Humanitar;
• Garantimi se i gjithë stafi i ri i UNICEF-it ka kompletuar trajnimin për emërim që integron elementët kyç
për emergjenca, dhe përcakton proceset për përfundimin e trajnimit për punësimin e stafit përkatës të
UNICEF-it, partnerët dhe këshilltarët e disponueshëm;
• Garantimi i kryerjes së detyruar nga i gjithë stafi të trajnimit për të nxënit elektronik (e-learning) për
ngacmime seksuale;
• Garantimi, për qëllime të vazhdimësisë së biznesit, se stafi kryesor dhe zëvendësit e tyre janë
identifikuar dhe trajnuar në mbështetjen e proceseve të rëndësishme të biznesit për zyrën. Stafi që do të
punojë nga shtëpia ka nevojë për identifikim për të garantuar se atyre u janë ofruar mundësi aksesi dhe
regjistrime të rëndësishme në largësi për të mbështetur stafin kryesor në terren. Kjo do të përfshijë
identifikimin e Stafit Kyç të Aktivizuar kur mbështetja teknologjike kërkohet për rimëkëmbje të
brendshme;
• Garantimi se anëtarëve të stafit me nevoja të veçanta, shqetësime dhe sëmundje u është ofruar
mbështetje në rastin e një krize të brendshme që ndikon për operacionet e zyrës.
Reagimi
• ZV-ja (Zyra për Vendin) për mobilizimin e kapaciteteve të disponueshme të hapet paralel me apelet
humanitare dhe në koordinim me ZR-në dhe ZQ-në. Kjo do të bëhet nëpërmjet krijimit të mekanizmave
për reagim të shpejtë, duke përdorur ekipin e reagimit ndaj emergjencave dhe rizhvendosje të tjera të
brendshme, rekrutim të jashtëm dhe marrëveshje të disponueshme me partnerët;
• Riemërimi dhe/ose rizhvendosja e stafit brenda ZV-së dhe ZR-së për të mbështetur reagimin ndaj
emergjencave, ose rizhvendosja e stafit brenda rajonit;
• Identifikimi dhe rekrutimi i kandidatëve të jashtëm nëpërmjet platformës globale së internetit për listën
e rekrutimit elektronik (e-recrutiment), burimeve të tjera të jashtme dhe partnerëve të disponueshëm;
• Monitorimi i kryerjes së trajnimit të UNICEF-it për punësimin për stafin dhe këshilltarët e punësuar për
emergjenca;
• Ofrimi i detajeve të kontaktit për zyrën e këshilltarëve të stafit të UNICEF për të gjithë stafin, si edhe
identifikimi i burimeve vendore për këshillim, përfshirja e këshilltarëve të Kombeve të Bashkuara,
këshilltarëve vendorë dhe ndihmës kolegëve;
• Garantimi se stafi dhe partnerët e UNICEF-it e nënshkruajnë kodin e sjelljes, dhe ndërgjegjësohen për
mekanizmat e përshtatshëm për raportimin e shkeljeve të gjashtë parimeve thelbësore të tij;
• Në rastin e punësimit për emergjenca, garantimi se stafi i UNICEF-it i punësuar në mision, kandidatët
e jashtëm (duke përfshirë këshilltarët), si edhe partnerët e disponueshëm kryejnë trajnimin e UNICEF-it
për punësimin përpara se të punësohen, menjëherë sapo arrijnë në stacionet e punës së tyre dhe pas
mbarimit të detyrës;
3.4 Mobilizimi i burimeve
Zotimi 1 Mobilizimi në kohë i burimeve cilësore dhe fleksibël për të përmbushur të drejtat dhe nevojat e fëmijëve dhe grave në krizë humanitare;
Gatishmëria
• Zhvillimi i një strategjie për mobilizimin e burimeve ndaj emergjencave në lidhje me strategjinë për
financimin e programit të rregullt të vendit;
• ZV-ja dhe ZR-ja duhet të konsultohen me faqen e internetit të Zyrës për Aleancat në Sektorin Publik
dhe Mobilizimin e Burimeve (ZASPMB) për rishikimin e profileve të disponueshme të donatorëve,
marrëveshjeve standarde, dhe proceseve për aksesin te dhe menaxhimin e fondeve të emergjencave.
ZV-të dhe ZR-të duhet të kontaktojnë ZASPMB-në (Bruksel, Nju Jork, Tokio), dhe të mbledhin fonde
private dhe të krijojnë partneritete me pilat kyçe të donatorëve për të hartëzuar interesat e donatorit dhe
për të kërkuar, sipas nevojës, udhëzime të tjera;
• Lidhja me donatorët vendorë për të vendosur marrëdhënie të mira pune, për të demonstruar
gatishmërinë e UNICEF-it për ndërmarrjen e veprimeve dhe për të theksuar rëndësinë e financimit
tematik si një mekanizëm fleksibël dhe efikas me më pak kosto transaksioni;
• Familjarizimi i stafit menaxhues të ZV-së me procedurat, proceset dhe formatin për akses në fondin e
programit për emergjenca dhe FQRE-në për të filluar reagimin e për programin ndaj emergjencave;
• Garantimi se stafi merr në trajnime të brendshme dhe të jashtme (p.sh., partneriteti publik-privat dhe
FQRE) për të kuptuar më mirë proceset dhe procedurat e planifikimit të punës, duke përfshirë
mobilizimin e burimeve në emergjenca.
Reagimi
• Riprogramimi i Burimeve të Rregullta brenda buxhetit të vendit për programin, ose riprogramimi i
Burimeve të Tjera; kur është e nevojshme, përgatitja e një kërkese për marrje fondesh për programin e
emergjencave brenda 24-72 orësh, në koordinim të ngushtë me ZR-në dhe Zyrën për Programet e
Emergjencave;
• Përgatitja e një Dokumenti për Nevojat e Menjëhershme brenda 24-72 orësh nga fillimi i papritur i një
emergjence, për t’u ndarë me qeverinë, donatorët dhe komitetet kombëtare, për të kërkuar burime për
emergjencën e Burimeve të Tjera. Paraqitja e një propozimi për financimin e FQRE-së, sipas nevojës,
gjatë procesit të apelit të menjëhershëm, nëpërmjet procesit ndërmjet agjencive të udhëhequr nga
koordinatori humanitar ose koordinatori vendas;
• Përgatitja e një plani emergjencash brenda 5–7 ditësh në koordinim me agjencitë e tjera të Kombeve
të Bashkuara (apeli i menjëhershëm, në përputhje me udhëzimet), ose në mungesë të procesit të apelit
ndërmjet agjencive, një apel të vetëm nga UNICEF-i (apel për krizën);
• Garantimi se nevojat e vazhdueshme të grave dhe fëmijëve reflektohen si duhet në Procesin e
Konsoliduar të Thirrjeve për Apel (PKTHA) ndërmjet agjencive dhe në Raportin e Veprimit Humanitar
(RVH) të UNICEF-it;
• Ofrimi i përditësimeve të rregullta për veprimin humanitar që u japin ZV-së dhe ZR-së mundësin për të
raportuar mbi rezultatet dhe për të nënvizuar mangësitë dhe kërkesat për financim;
• Angazhimi me donatorët, si ata në nivel vendor dhe ata në zyrat qendrore, duke ofruar përditësime të
rregullta për situatën në zhvillim; menaxhimi i fondeve dhe përgatitja e raporteve cilësore për kontributet
lidhur me kushtet dhe afatet e përcaktuara kohore të donatorëve.
Rimëkëmbja e hershme
• Garantimi se qasjet për rimëkëmbjen e hershme janë integruar në proceset e planifikimit dhe janë
reflektuar si duhet në apelet për reagim (PKTHA-të, RVH-të, apelet e menjëhershme, apelet për
rimëkëmbjen e hershme).
• Pjesëmarrja në vlerësimet e nevojave për rimëkëmbje të hershme, duke përfshirë vlerësimet për
nevojat pas konflikteve dhe pas katastrofave, për të garantuar se të drejtat e fëmijëve dhe grave janë
prioritizuar dhe se vlerësimi, prioritizimi kombëtar dhe kostimi i nevojave të fëmijëve dhe grave janë
përfshirë në advokimin për financim të duhur nëpërmjet proceseve të mobilizimit të donatorëve;
• Kur është e përshtatshme, pjesëmarrje e plotë nga fazat e mëparshme në modelimin e mekanizmave
për financimet e mbledhura, duke përfshirë fondet e përbashkëta humanitare, fondet për asistencën në
emergjenca dhe fondet e besuara të shumë donatorëve, për të garantuar operimin e tyre efektiv dhe
advokimin për përfshirjen e programeve të synuara për fëmijët dhe gratë.
3.5 Financa dhe administrata
Zotimi 1 Vendosja e strukturave për menaxhim efektiv dhe transparent me mbështetje nga selitë e Zyrës Rajonale e
UNICEF-it për zbatimin efektiv të programit dhe Zotimeve operative Thelbësore për Fëmijët. Kjo kryhet në një
mjedis ku ka llogaridhënie financiare të shëndoshë dhe mbikëqyrje të përshtatshme.
Gatishmëria
• Njehsimi i kapacitetit financiar dhe administrativ të vendit nëpërmjet planit të gatishmërisë dhe reagimit
ndaj emergjencave, duke përfshirë:
•. Sistemin e brendshëm të kontrollit – ndarjes së detyrave dhe gatishmërisë për llogaritje
manuale;
•. Sigurinë fizike – kushtet paraprake rezidenciale dhe të zyrës, inventarin dhe asetet;
• Garantimi se likuiditeti sigurohet gjithmonë dhe se gjenden burime alternative dhe përshtatje për
qëllime të vazhdimësisë së biznesit;
• Identifikimi i një vendndodhje alternative për rimëkëmbje për zyrën për qëllime të vazhdimësisë së
biznesit:
•. Garantimi se faqja e internetit është gati për të marrë staf të rëndësishëm dhe për të ofruar
lehtësira në mbështetjen e përshtatshme administrative për teknologjinë e informacionit dhe
komunikimit për të lejuar vazhdimin operacional;
•. Garantimi se ka furnizime dhe pajisje të mjaftueshme, duke marrë parasysh si nevojat me
bazë gjinore edhe ato specifike.
Reagimi
• Rishikimi, funksionimi (sipas nevojës) dhe monitorimi:
•. Përshtatshmëri në delegimin e autoriteteve (duke përfshirë ato të komiteteve të rishikimit) –
ndryshimet e përcaktuar në staf, vendndodhjen gjeografike dhe fushën e programit;
•. Aksesueshmëria në sistemet e përbashkëta financiare të UNICEF-it – dhe në alternativa të
tjera, nëse është e përshtatshme;
•. Kërkesa për kushte paraprake rezidenciale shtesë dhe për zyrën, dhe siguria e inventarit dhe
aseteve të tjera; dhe
•. Metodat e përdorimit të likuiditetit dhe kryerja e pagesave;
• Reagimi i shpejtë ndaj dyshimeve lidhur me financimin dhe administrimin nga ZR-ja dhe ZV-ja
(Divizioni i Menaxhimit Financiar dhe Administrativ);
• Konsultimi i Divizionit të Menaxhimit Financiar dhe Administrativ me ZR-në dhe ZV-në dhe Divizionin e
Burimeve Njerëzore për punësimin e stafit për financat dhe administrimin, siç kërkohet, në stacionet e
punës në emergjenca.
Rimëkëmbja e hershme
• Rishikimi i përshtatjeve të prezantuara gjatë emergjencave për të rregulluar kontrollet, procedurat dhe
sistemet, dhe për të garantuar se kërkesat administrative dhe llogaridhënëse janë përmbushur.
3.6 Teknologjia e informacionit dhe komunikimit
Zotimi 1 Shpërndarje në kohë, efektive dhe e parashikueshme e shërbimeve të telekomunikacionit për të garantuar
zbatim efikas dhe të sigurtë të programit, siguri për stafin dhe përputhje me zotimet ndërmjet agjencive.
Gatishmëria
• Garantimi i disponueshmërisë së menjëhershme të teknologjisë së informacionit dhe komunikimit bazë
ndaj emergjencave, dhe pajisjeve dhe shërbimeve të telekomunikacionit, duke lidhur kontrata furnizimi
me një njësi shpërndarjeje (ZQ/ZR) për emergjenca;
• Parapërcaktimi i zgjidhjeve thelbësore të TIK-ut për punësim të shpejtë në emergjenca në zyrat
(ZR/ZQ) me rrezik të lartë; dhe licencimi dhe lidhja e marrëveshjeve me qeveritë vendase për importimin
dhe licencimin e pajisjeve dhe shërbimeve kryesore për reagimin nëpërmjet telekomunikacionit;
(ZV/ndërmjet agjencive);
• Garantimi i disponueshmërisë në kohë të personave përgjegjës të trajnuar dhe me përvojë për TIK-un
në emergjenca, duke përdorur drejtoritë e brendshme dhe të jashtme për reagimin ndaj emergjencave
(ZQ/ZR);
• Garantimi se të gjitha ZV-të e UNICEF-it kanë një minimum profesionistësh të TIK-ut të trajnuar për
emergjenca (ZV/ZR);
• Garantimi se TIK-u është përfshirë në të gjitha ushtrimet e UNICEF-it për simulime në raste
emergjencash në nivel vendor dhe rajonal (ZR/ZQ); dhe kryerja e trajnimit vjetor të TIK-ut dhe
ushtrimeve për simulim në emergjenca (ZQ/ZR/ZV);
• Garantimi se personeli i TIK-ut në ZV është i trajnuar për SMSS –në/kërkesat për siguri në
telekomunikacion (ZQ/ZR/ZV) dhe se vlerësimi i dhe raportimi për përputhshmërinë e
telekomunikacionit SMSS është përfshirë në aktivitetet e rregullta të TIK-ut në zyrë (ZR/ZV);
• Mbështetja e zbatimit të grupeve të punës së TIK-ut/telekomunikacioneve për emergjenca ndërmjet
agjencive dhe OJQ-ve në nivelin e terren-zyrë (ZV/ZR/ZQ);
• Mbështetja dhe garantimi i standardizimit ndërmjet agjencive për pajisjet, shërbimet dhe procedurat
(ZQ) e TIK-ut/telekomunikacioneve për emergjenca;
• Garantimi për qëllime të vazhdimësisë së biznesit se stafi kryesor ka lidhjen e kërkuar në distancë dhe
aksesin te sistemet bazë të UNICEF-it (ZR/ZV), në përputhje me kërkesat individuale për zyrën dhe të
vendosura nga Divizioni për Zgjidhjet dhe Shërbimet e Teknologjisë së Informacionit dhe planet për
biznes dhe vazhdimësi (ZQ);
• Kryerja e testeve për lidhjen në distancë, në përputhje me kërkesat individuale për zyrën dhe politikat
dhe udhëzimet e përcaktuara nga Divizioni për Zgjidhjet dhe Shërbimet e Teknologjisë së Informacionit
dhe planet për biznes dhe vazhdimësi. Garantimi i ekzekutimit në distancë të proceseve të rëndësishme
për zyrën, ku mund të aplikohet (ZR/ZV);
• Garantimi, ku mund të aplikohet dhe në përputhje me kërkesat individuale për zyrën, i aksesit në
distancë ndaj kërkesave të rëndësishme për regjistrime për ekzekutimin e proceseve të rëndësishme
për stafin bazë në terren dhe për ata që punojnë nga shtëpia (ZR/ZV);
Reagimi
• Kryerja e një vlerësimi të menjëhershëm për mangësi në TIK dhe telekomunikacion për emergjenca
për të identifikuar mangësi të rëndësishme në përputhshmërinë e SMSS –së/sigurisë në
telekomunikacion dhe disponueshmërisë së shërbimit për komunikimet e të dhënave (internet, email,
etj.); përcaktimi i kërkesave për burime dhe nevojës për mbështetje të jashtme të mundshme (ZR/ZV);
• Bashkëpunimi me partnerët e grupimit për të identifikuar mundësitë për ndarjen e
telekomunikacioneve dhe ofrimin e shërbimit për komunikimet e të dhënave, dhe marrja e përgjegjësive
si udhëheqje e grupuar në nivel vendor, nëse kërkohet dhe në përputhje me marrëveshjet ndërmjet
agjencive (ZV/ZR);
• Kërkesa për punësim të përgjegjësve të trajnuar për TIK-un/telekomunikacionet në emergjenca dhe
koordinatorëve të projektit për telekomunikacionet në emergjenca, sipas kërkesës (ZR/ZV);
• Hartimi i një plani të konsoliduar për furnizim që mbulon kërkesat për pajisjet dhe shërbimet e
identifikuara të TIK-ut dhe telekomunikacionit (ZV);
• Sigurimi i aksesit në distancë, për përdoruesit kryesorë të UNICEF-it, te aplikacionet e përbashkëta
duke përdorur zgjidhje për lidhje të sigurtë, si rrjete virtuale private (ZV).
Rimëkëmbja e hershme
• Ofrimi i lidhjes për të dhëna të përbashkëta të sigurta – siç është Terminali i Hapësirave Shumë të
Vogla (VSAT) – dhe zbatimi i sistemeve bazë të UNICEF-it për informacionin dhe infrastrukturën
shoqëruese të kërkuar për të mbështetur operimin afatgjatë për emergjencat (ZV);
• Kryerja e ndjekjes dhe e një vlerësimi në brendësi për TIK-un/telekomunikacionet për të përcaktuar
kërkesa për rimëkëmbjen e hershme dhe operimin afatgjatë; mbështetja e planifikimit, ekzekutimit dhe
dorëzimit te partnerët e aftë të projekteve të përbashkëta ndërmjet agjencive për TIK-un në emergjenca
(ZR/ZV).