tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы...

30
2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы ЕСЕП Әрбір білім беру мекемесі үшін өз түлектерінің оқуды аяқтағаннан кейін мамандығы бойынша жұмысқа орналасуы осы жолда жасалған еңбектің жемісі болып саналады. Университеттің түлектерді жұмыспен қамту бойынша жылдық жоспары қорытындыланып, есеп беріліп отырады. 2016-2017 оқу жылында университетті1389студент бітірді (2014-2015 оқу жылында 1265; 2015-2016 оқу жылында - 1525), соның ішінде: - педагогикалық мамандықтар бойынша – 857 студент (2015 жылы – 775; 2016 жылы - 922); - педагогикалық емес мамандықтар бойынша – 532 студент (2015 жылы – 490, 2016 жылы - 603) (диаграмма 1). Диаграмма 1 Университет түлектерінің контингенті Педагогикалық мамандықтар бойынша Педагогикалық емес мамандықтар бойынша 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 775 490 922 603 857 532 2014-2015 о.ж. 2015-2016 о.ж. 2016-2017 о.ж. Оқу формасына қарай жіктесек, университет бітірген 1389 түлектің ішінде күндізгі бөлім бойынша 1006 адам болса (2015 жылы – 884; 2016 жылы - 1035), сырттай

Transcript of tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы...

Page 1: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

ЕСЕП

Әрбір білім беру мекемесі үшін өз түлектерінің оқуды аяқтағаннан кейін мамандығы бойынша жұмысқа орналасуы осы жолда жасалған еңбектің жемісі болып саналады. Университеттің түлектерді жұмыспен қамту бойынша жылдық жоспары қорытындыланып, есеп беріліп отырады.

2016-2017 оқу жылында университетті1389студент бітірді (2014-2015 оқу жылында 1265; 2015-2016 оқу жылында - 1525), соның ішінде:

- педагогикалық мамандықтар бойынша – 857 студент (2015 жылы – 775; 2016 жылы - 922);

- педагогикалық емес мамандықтар бойынша – 532 студент (2015 жылы – 490, 2016 жылы - 603) (диаграмма 1).

Диаграмма 1Университет түлектерінің контингенті

Педагогикалық мамандықтар бойынша Педагогикалық емес мамандықтар бойынша

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

775

490

922

603

857

532

2014-2015 о.ж. 2015-2016 о.ж. 2016-2017 о.ж.

Оқу формасына қарай жіктесек, университет бітірген 1389 түлектің ішінде күндізгі бөлім бойынша 1006 адам болса (2015 жылы – 884; 2016 жылы - 1035), сырттай бөлім бойынша 383 адам (2015 жылы – 381; 2016 жылы - 490) аяқтаған (диаграмма 2).

Page 2: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

Диаграмма 2Күндізгі және сырттай бөлім түлектерінің контингенті

Күндізгі бөлім Сырттай бөлім0

200

400

600

800

1000

1200

884

381

1035

490

1006

383

2014-2015 о.ж. 2015-2016 о.ж. 2016-2017 о.ж.

Педагогикалық мамандықтар бойынша университетті 857 (2015 ж. – 515; 2016 ж. – 922) студент, оның ішінде 144 (2015 ж.- 158; 2016 ж. – 221) грант, оның ішінде ауыл квотасымен – 49(2015 ж. – 48; 2016 ж. – 65), ақылы негізде 713 студент (2015 ж. – 357; 2016 ж. – 701) бітірді (кесте 1).

Кесте 1Факультеттер бойынша педагогикалық мамандықтар түлектерінің

сандық көрсеткіші

№ Мамандық шифры

Мамандық атауы Бітірген студент

саны

Мемлекеттік білім

тапсырысы

Ақылы

Грант

Ауыл квотасы

Педагогика факультеті1 5В010100 Мектепке дейінгі оқыту

және тәрбие7 1 - 6

2 5В010200 Бастауышта оқыту педагогикасы мен әдістемесі

30 1 - 29

3 5В010300 Педагогикажәне психология 98 3 - 954 5В010400 Бастапқы әскери дайындық 30 2 2 265 5В010800 Дене шынықтыру және

спорт68 8 12 48

6 5В012300 Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану

32 2 6 24

2

Page 3: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

Барлығы 265 17 20 228Жаратылыстану-география факультеті

7 5В011200 Химия 29 5 5 198 5В011300 Биология 109 7 - 1029 5В011600 География 29 3 - 26

Барлығы 167 15 5 147Физика-математика факультеті

10 5В010900 Математика 55 14 3 3811 5В011000 Физика 34 11 1 2212 5В011100 Информатика 13 4 - 9

Барлығы 102 29 4 69Тарих, экономика және құқық факультеті

13 5В011400 Тарих 36 1 2 3314 5В011500 Құқық және экономика

негіздері3 1 1 1

Барлығы 39 2 3 34Филология факультеті

15 5В011700 Қазақ тілі мен әдебиеті 68 7 3 5816 5В012100 Қазақ тілінде оқытпайтын

мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті

16 2 3 11

17 5В011800 Орыс тілі мен әдебиеті 7 4 - 318 5В012200 Орыс тілінде оқытпайтын

мектептердегі орыс тілі мен әдебиеті

21 2 - 19

19 5В011900 Шетел тілі: екі шетел тілі 104 12 6 86Барлығы 216 27 12 177

Мәдениет және өнер факультеті20 5В010600 Музыкалық білім 33 2 3 2821 5В010700 Бейнелеу өнері және сызу 35 3 2 30

Барлығы 68 5 5 58Университет бойынша барлығы 857 95 49 713

Педагогикалық емес мамандықтар бойынша университетті 532 (2015 ж. -369; 2016 ж. - 603) студент, оның ішінде грант негізінде 64 (2015 ж. – 70, 2016 ж. - 102), ақылы негізде 468студент (2015 ж. – 299; 2016 ж. - 501) бітірді (кесте 2).

Кесте 2Факультеттер бойынша педагогикалық емес мамандықтар

түлектерінің сандық көрсеткіші

№ Мамандық шифры

Мамандық атауы Бітірген студент

саны

Мемлекеттік білім

тапсырысы бойынша

Ақылы

Филология факультеті1 5В020500 Филология: қазақ тілі 38 1 372 5В020500 Филология: орыс тілі 2 1 1

Барлығы 40 2 38Тарих, экономика және құқық факультеті

3 5В020200 Халықаралық 18 1 173

Page 4: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

қатынастар4 5В020300 Тарих 3 1 25 5В030100 Құқықтану 122 - 1226 5В050500 Аймақтану 3 - 37 5В050600 Экономика 16 - 168 5В050700 Менеджмент 13 - 139 5В050800 Есеп және аудит 17 - 1710 5В050900 Қаржы 24 - 2411 5В051000 Мемлекеттік және

жергілікті басқару30 - 30

12 5В090200 Туризм 12 7 5Барлығы 258 9 249

Жаратылыстану-география факультеті13 5В060600 Экология 20 3 1714 5В060800 География 15 6 915 5В060900 Бейорганикалық

заттардың химиялық технологиясы

11 11 -

16 5В072000 Органикалық заттардың химиялық технологиясы

10 - 10

Барлығы 56 20 36Физика–математика факультеті

17 5В060200 Информатика 2 1 118 5В070300 Ақпараттық жүйелер 6 - 619 5В070400 Есептеу техникасы және

бағдарламалық қамтамасыз ету

2 1 1

Барлығы 10 2 8Мәдениет және өнер факультеті

20 5В040200 Аспапта орындаушылық 20 4 1621 5В040300 Вокалдық өнер 17 7 1022 5В040400 Дәстүрлі музыка өнері 26 6 2023 5В040600 Режиссура 2 1 124 5В040900 Хореография 12 2 1025 5В041700 Сән өнері 8 2 626 5В042100 Дизайн 41 3 3827 5В090600 Мәдени тынығу жұмысы 34 2 3228 5В091000 Кітапхана ісі 8 4 4

Барлығы 168 31 137Университет бойынша барлығы 532 64 468

2016–2017 оқу жылы барысында мансап орталығы университет басшылығының қолдауымен түлектерді жұмысқа орналастыру мақсатында ұйымдастырған бірқатар шаралардың негізгілері ретінде жұмыс берушілермен өткізілген дөңгелек үстелді, түлектерді таратуды, мансап күнін атап өтуге болады.

Түлектерді жұмыспен қамтуға жәрдемдесу мақсатында 2017 жылдың 30 наурыз күні жұмыс берушілермен бірге «ЖОО түлектерін жұмыспен қамту: мәселелер және оларды шешу жолдары» тақырыбында дөңгелек үстел өткізілді. Шараның мақсаты: жоо мен әлеуметтік серіктестер – жұмыс

4

Page 5: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

берушілер арасындағы ынтымақтастық, тәжірибе алмасу, болашақтағы ынтымақтастық бағыттарын айқындау.

Дөңгелек үстел жұмысына облыстық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының, Қалалық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімінің, Облыстық білім басқармасының, Қалалық білім беру бөлімінің, БҚО мемлекеттік органдарының, БҚО Мемлекеттік кірістер департаментінің, БҚО Дін істері басқармасының, Халыққа қызмет көрсету орталығының, БҚО Статистика департаментінің, БҚО Соттар әкімшісінің, ІІБ-ң, «Серік» ӨЖК ЖШС-ның, екінші деңгейлі банктердің, БАҚ-тың және т.б. өкілдері қатысты.

Дөңгелек үстел соңында жұмыс берушілердің одан әрі бірлесіп жұмыстану бағытындағы ұсыныстары ескеріліп, қарар қабылданды.

2017 жылдың 7 сәуір күні М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінде «Білім», «Өнер» және «Қызмет көрсету» дайындық бағыттарының түлектері үшін дербес тарату шарасы өткізілді.

Шараға Батыс Қазақстан облысының, Атырау және Маңғыстау облыстарының қалалық және аудандық білім беру бөлімдерінің басшылары мен кадрлық қызмет жетекшілері, Облыстық және аудандық мәдениет, архивтер және құжаттама бөлімдерінің, Бөрлі ауылшаруашылық колледжінің, Балалар шығармашылығы орталықтарының өкілдері қатысты.

«Түлектерді тарату» шарасының нәтижесінде «Білім» дайындық бағытындағы педагогикалық мамандықтар түлектерін алдын-ала жұмысқа бөлу бойынша күндізгі бөлім бойынша 621 студенттің 482-і таратылса, 139 адамға еркін жұмысқа орналасу құқығы берілген болатын (кесте 3).

Кесте 3Педагогикалық мамандықтардың түлектерін тарату комиссиясының

отырысы шешімінің нәтижелері

№ Оқу түрі Барлық студент

саны

Орал қалалық

білім бөліміне,

мектептеріне таратылғаны

БҚО аудандық

білім бөлімдеріне,

ауылдық мектептерге

таратылғаны

Ерікті таңдау

берілгені

ҚР өзге өңірлеріне

таратылғаны

1 Грант 70 25 27 5 132 Грант

(ауыл квотасы)

47 - 39 2 6

3 Ақылы 504 51 153 132 168Барлығы 621 76 219 139 187

«Өнер» және «Қызмет көрсету» дайындық бағыттары бойынша 97 түлектің 76-ы таратылса, 21 түлекке еркін жұмысқа орналасу құқығы берілді (кесте 4).

5

Page 6: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

Кесте 4«Өнер» және «Қызмет көрсету» дайындық бағыттары

мамандықтарының түлектерін тарату комиссиясының отырысы шешімінің нәтижелері

№ Оқу түрі Барлық студент

саны

Орал қаласының

мекемелеріне таратылғаны

БҚО аудандық

мекемелерге таратылғаны

Ерікті таңдау

берілгені

ҚР өзге өңірлеріне

таратылғаны

1 Грант 29 11 8 6 42 Грант

(ауыл квотасы)

2 1 - - 1

3 Ақылы 66 17 13 15 21Барлығы 97 29 21 21 26

2017 жылы 11 сәуірде М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінің спорт сарайында дәстүрлі «Мансап күні» өткізілді.

Бұл шараның басты мақсаты – педагогикалық емес мамандықтар («Экономика», «Есеп және аудит», «Қаржы», «Туризм», «Ақпараттық жүйе», «Экология», «Құқықтану», «Дизайн» т.б.) түлектерінің жұмысқа орналасуына жәрдемдесу, жұмыс берушілермен тікелей сұхбаттасуына, түйіндемелерін қалаған мекемелерге бір уақытта тапсыруға мүмкіндік беру.

Шараға Облыстық (қалалық) жұмыспен қамту басқармаларының, Облыстық (қалалық) мәдениет, мұрағат және құжаттама басқармаларының, Облыстық, қалалық, аудандық білім беру бөлімдерінің, шығармашылық орталықтардың,Қарашығанақ Петролеум Оперейтинг б.в. шетелдік компаниясының, Ішкі істер басқармасының, ҚР Ұлттық банкі БҚО филиалының, ІІ деңгейлі банктердің облыстық филиалдары, Орал қалалық сотының, «Серік» ӨЖК ЖШС, БҚО кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасының, Қалалық ішкі істер басқармасының, ХҚКО-ң, акционерлік қоғамдар, жауапкершілігі шектеулі серіктестердің, биологиялық-экологиялық орталықтың, кадрлық агенттіктердің, тілдік оқыту орталықтарының, туристік фирмалардың өкілдері қатысты.

Дәстүрлі «Мансап күніне» университетті үстіміздегі жылы аяқтағалы тұрған педагогикалық емес мамандықтардың 387 студенті қатысты. Олар өз кезегінде жұмыс берушілермен тікелей сұхбаттасуға, түйіндемелерін тапсырып, өздерін толғандырған сұрақтарын қойып, тұшымды жауап алуға мүмкіндік алды. Шара салтанатты және жұмыс бөлімінен тұрды.

Жыл сайын «Білім», «Өнер» дайындық бағытының түлектері жыл аудандық және ауылдық жерлерге жерлерге жұмысқа тұрып, «Дипломмен ауылға» бағдарламасы бойынша мемлекет тарапынан берілетін көтерме жәрдемақы мен тұрғын үй алуға арналған бюджеттік несиелер рәсімдеп, әлеуметтік қолдау көруде. 2015-2017 жылдар аралығында Батыс Қазақстан облысының аудандары бойынша 384 түлек «Дипломмен ауылға» бағдарламасы негізінде көтерме жәрдемақы мен тұрғын үй алуға арналған

6

Page 7: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

бюджеттік несиелер рәсімдеген Айта кету керек, жыл сайын «Дипломмен ауылға» бағдарламасының шарапатын көрушілер саны артуда (кесте 5).

Кесте 5БҚО бойынша «Дипломмен ауылға» бағдарламасы бойынша

көтерме жәрдемақы мен тұрғын үй алуға арналған бюджеттік несие рәсімдеген түлектер саны

№ Батыс Қазақстан облысының аудандары

«Дипломмен ауылға» бағдарламасына қатысқан түлектер Жалпы саны 2015 жыл 2016 жыл 2017 жыл

1 Ақжайық ауданы 30 7 10 132 Бөкей ордасы ауданы 18 7 9 23 Бөрлі ауданы 28 7 10 114 Жаңақала ауданы 33 6 7 205 Жәнібек ауданы 37 12 13 126 Зеленов ауданы 63 15 23 257 Казталов ауданы 42 17 15 108 Қаратөбе ауданы 8 2 2 49 Сырым ауданы 12 1 7 410 Тасқала ауданы 19 6 7 611 Теректі ауданы 65 20 19 2612 Шыңғырлау ауданы 29 8 14 7

Барлығы 384 108 136 140

"Маманды жұмысқа жіберу, өз бетімен жұмысқа орналасу құқығын беру, квота шегінде педагогтік, медициналық және ветеринариялық мамандықтар бойынша оқуға түскенауыл (село) жастары қатарынан шыққан азаматтардың, сондай-ақ мемлекеттік білімберу тапсырысы негізінде педагогтік және медициналық мамандықтар (бакалавриат,интернатура, резидентура, магистратура) бойынша және философия докторлары (РҺD) бағдарламасы бойынша докторантураға оқуға түскен білім алушы азаматтардыңжұмысты өтеуі жөніндегі міндеттен босату немесе міндетті тоқтату қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30 наурыздағы № 390 қаулысына сәйкес университет көлемінде құрылған түлектерді дербес бөлу жөніндегі комиссияның екі отырысы (08.06.2017 ж. хаттама №1 және 22.06.2017 ж. хаттама №2) өткізілді.

Комиссия отырысының нәтижелері:1. Педагогикалық мамандықтар бойынша мемлекеттік білім

тапсырысының «ауылдық квота» шеңберінде білім алған 49 түлектің ішінде 3 адам отбасы жағдайына байланысты жұмыс жасаудан босатылды, 44 адам түрлі ауылдық білім беру ұйымдарына жұмысқа жолданса, 2 адам бос вакантты жұмыс орындарының жоқтығынан аудандық «Жұмыспен қамту орталығы» ММ-не тіркеуге тұруға жолданды;

2. Педагогикалық мамандықтар бойынша мемлекеттік білім тапсырысы негізінде білім алған 94 түлектің ішінде 77 адам қалалық және ауылдық мемлекеттік білім беру ұйымдарына жұмысқа жолданды. Жанұя жағдайына байланысты 14 түлек жұмыс жасаудан босатылса, 3 түлек бос вакантты жұмыс орындарының жоқтығына байланысты қалалық және аудандық «Жұмыспен қамту орталығы» ММ-не тіркеуге тұруға жіберілді.

7

Page 8: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

2016-2017 оқу жылында университетті бітірген 1389 түлектің ішінде жұмыспен қамтылған түлектердің саны 1162 адамды (83,6%) құрап отыр. Соның ішінде бүгінгі күнге педагогикалық мамандықтар бойынша бітірген 857 түлектің 743-і (86,7%) жұмыспен қамтылған болса, педагогикалық емес мамандықтар бойынша бітірген 532 түлектің 419-і (78,8%) жұмыспен қамтылған (диаграмма 3; кесте 6, 7).

Диаграмма 3Университетті бітірушілердің жұмысқа орналасу көрсеткіштері

2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016 2016-201766

68

70

72

74

76

78

80

82

84

86

73.3 74

7879

81

85.7

84 83.6

Түлектердің жұмысқа орналасу көрсеткіші

Түлектердің жұмыспен қамтылу көрсеткіштерін дайындық бағыттары бойынша сараласақ, келесідей нәтижелерді байқауға болады:

«Білім» дайындық бағыты – 86,7%; «Гуманитарлық ғылымдар» дайындық бағыты – 70,5%; «Құқық» дайындық бағыты – 66%; «Өнер» дайындық бағыты – 93,4%; Әлеуметтік ғылымдар, экономика және бизнес» дайындық бағыты–

80,6%; «Жаратылыстану ғылымдары» дайындық бағыты – 84,4%; «Техникалық ғылымдар және технологиялар» дайындық бағыты–86%; «Қызмет көрсету»дайындық бағыты – 79,6% (диаграмма 4).

Диаграмма 4Дайындық бағыттары бойынша түлектердің жұмысқа орналасу

көрсеткіштері8

Page 9: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

"Білім" бағыты

"Гуманитарлық ғылымдар" бағыты

"Құқық" бағыты

"Өнер" бағыты

"Әлеуметтік ғылымдар, экономика және бизнес" бағыты

"Жаратылыстану ғылымдары" бағыты

"Техникалық ғылымдар және технологиялар" бағыты

"Қызмет көрсету" бағыты

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

88

85

69.1

94.7

78.7

68

67.5

78

86.7

70.5

66

93.4

80.6

84.4

86

79.6

2016-2017 о.ж. 2015-2016 о.ж.

Кесте 6Педагогикалық мамандықтар бойынша бітірген түлектердің жұмысқа

орналасуының сандық және пайыздық көрсеткіші

№ Мамандық атауы Бітірген түлектер

саны

Жұмысқа орналасқан

түлектер саны

Жұмысқа орналасудың

пайыздық көрсеткіші

1 5В010100 – Мектепке дейінгі оқыту және тәрбие

7 6 86

2 5В010200 - Бастауышта оқыту педагогикасы мен әдістемесі

30 25 83,3

3 5В010300 - Педагогика және психология

98 78 80

4 5В010400 - Бастапқы әскери дайындық

30 23 77

5 5В010600 - Музыкалық білім 33 30 916 5В010700 - Бейнелеу өнері және

сызу35 29 83

7 5В010800 - Дене шынықтыру және спорт

68 56 82,3

8 5В010900 - Математика 55 55 1009 5В011000 - Физика 34 30 88,210 5В011100 - Информатика 13 12 92,3

11 5В011200 - Химия 29 27 93,1

9

Page 10: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

12 5В011300 - Биология 109 94 86,213 5В011400 - Тарих 36 29 80,514 5В011600 - География 29 22 76

15 5В011500 – Құқық және экономика негіздері

3 3 100

16 5В011700 - Қазақ тілі мен әдебиеті

68 58 85,2

17 5В011800 - Орыс тілі мен әдебиеті

7 7 100

18 5В011900 - Шетел тілі: екі шетел тілі

104 94 90,3

19 5В012100 - Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ

тілі мен әдебиеті

16 15 94

20 5В012200 - Орыс тілінде оқытпайтын мектептердегі орыс

тілі мен әдебиеті

21 19 90,5

21 5В012300 - Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану

32 31 97

Қорытынды саны 857 743 86,7

Кесте7Педагогикалық емес мамандықтар бойынша бітірген түлектердің

жұмысқа орналасуының сандық және пайыздық көрсеткіші

№ Мамандық атауы Бітірген түлектер

саны

Жұмысқа орналасқан

түлектер саны

Жұмысқа орналасудың

пайыздық көрсеткіші

1 5В020500 - Филология: қазақ тілі 38 25 66

2 5В020500 - Филология: орыс тілі 2 1 50

3 5В020200 - Халықаралық қатынастар

18 15 83,3

4 5В020300 - Тарих 3 2 66,6

5 5В030100 - Құқықтану 122 83 686 5В040200 – Аспапта

орындаушылық20 20 100

7 5В040300 - Вокалдық өнер 17 14 82,38 5В040400 - Дәстүрлі музыка

өнері26 20 77

9 5В040600 - Режиссура 2 2 10010 5В040900 - Хореография 12 12 10011 5В041700 - Сән өнері 8 8 10012 5В042100 - Дизайн 41 39 95,113 5В050500 - Аймақтану 3 2 66,614 5В050600 - Экономика 16 12 75

10

Page 11: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

15 5В050700 - Менеджмент 13 10 7716 5В050800 - Есеп және аудит 17 16 94,1

17 5В050900 - Қаржы 24 22 91,6

18 5В051000 - Мемлекеттік және жергілікті басқару

30 21 70

19 5В060200 - Информатика 2 2 10020 5В060800 - Экология 20 16 8021 5В060900 - География 15 11 73,3

22 5В070300 - Ақпараттық жүйелер 6 6 10023 5В070400 - Есептеу техникасы

және бағдарламалық қамтамасыз ету

2 2 100

24 5В072000 - Бейорганикалық заттардың химиялық

технологиясы

11 7 63,6

25 5В072100 - Органикалық заттардың химиялық

технологиясы

10 8 80

26 5В090200 - Туризм 12 10 83,327 5В090600 - Мәдени-тынығу

жұмысы34 26 76,5

28 5В091000 - Кітапхана ісі 8 7 87,5Қорытынды саны 532 419 78,8

Факультеттер бойынша түлектердің жұмысқа орналасуы Жаратылыстану-география факультеті

2016-2017 оқу жылында жаратылыстану-география факультеті бойынша 223 түлек бітірді. Жұмысқа орналасқан түлектер саны – 185 (83%). Мамандықтар бойынша қарастырсақ:

5В011200-«Химия» мамандығы бойынша бітірген 29 түлектің 27-і жұмыспен (93,1%) қамтылған.

5В011300-«Биология» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 109 түлектің 94-і (86,2%) жұмыспен қамтылып отыр.

5В011600-«География» мамандығы бойынша бітірген 29 түлектің 22-і жұмыспен (76%) қамтылған.

5В060800-«Экология» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 20 түлектің 16-ы (80%) жұмыспен қамтылған.

5В060900-«География» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 15 түлектің 11-і (73,3%) бүгінгі күнде жұмыспен қамтылған.

5В072000-«Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы» мамандығы бойынша бітірген 11 түлектің 7-і жұмыспен (63,6%) қамтылған.

5В072100-«Органикалық заттардың химиялық технологиясы» мамандығы бойынша бітірген 10 түлектің 8-і жұмыспен (80%) қамтылған (диаграмма 5 ).

Диаграмма 5

11

Page 12: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

Жаратылыстану-география факультеті мамандықтары бойынша түлектердің жұмысқа орналасу көрсеткіші

Химия Биология География Экология География (ғылыми)

БЗХТ ОЗХТ Жалпы факультет бойынша

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

93.1 86.276 80

73.663.6

80 83

Физика-математика факультеті

Өткен 2016-2017 оқу жылында физика-математика факультеті бойынша 112 түлек бітірді. Бүгінгі таңда жұмысқа орналасқан түлектер саны – 107 (95,5%). Әр мамандық бойынша нақты қарастырсақ:

5В010900-«Математика» мамандығы бойынша бітірген 55 түлектің барлығы да жұмыспен (100%) қамтылған.

5В011000-«Физика» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 34 түлектің 30-ы (88,2%) жұмыспен қамтылып отыр.

5В011100-«Информатика» мамандығы бойынша бітірген 13 түлектің 12-і жұмыспен (92,3%) қамтылған.

5В060200-«Информатика» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 2 түлектің 2-і де (100%) жұмыспен қамтылған.

5В070300-«Ақпараттық жүйелер» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 6 түлектің 6-ы да (100%) бүгінгі күнде жұмыспен қамтылған.

5В070400-«Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету» мамандығы бойынша бітірген 2 түлектің 2-і де жұмыспен (100%) қамтылған(диаграмма 6 ).

Диаграмма 6Физика-математика факультеті мамандықтары бойынша

түлектердің жұмысқа орналасу көрсеткіші

12

Page 13: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

828486889092949698

100

100

88.2

92.3

100 100 100

95,5

Филология факультеті

2016-2017 оқу жылында филология факультеті бойынша 256 түлек бітірді. Жұмысқа орналасқан түлектер саны – 219. Жалпы факультет бойынша жұмысқа орналасу көрсеткіші - 85,5%. Әр мамандық бойынша нақты қарастырар болсақ:

5В011700-«Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы бойынша бітірген 68 түлектің 58-і жұмыспен (85,2%) қамтылған.

5В011800-«Орыс тілі мен әдебиеті» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 7 түлектің 7-і де (100%) жұмыспен қамтылып отыр.

5В011900-«Шетел тілі: екі шетел тілі» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 104 түлектің 94-і (90,3%) жұмыспен қамтылған.

5В012100-«Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 16 түлектің 15-і (94%) жұмыспен қамтылған.

5В012200-«Орыс тілінде оқытпайтын мектептердегі орыс тілі мен әдебиеті» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 21 түлектің 19-ы (90,5%) бүгінгі күнде жұмыспен қамтылған.

5В020500-«Филология: қазақ тілі» мамандығы бойынша бітірген 38 түлектің 25-і (66%) жұмыспен қамтылған

5В020500-«Филология: орыс тілі» мамандығы бойынша бітірген 2 түлектің 1-і ғана (50%) жұмыспен қамтылған (диаграмма 7).

Диаграмма 7Филология факультеті мамандықтары бойынша түлектердің

жұмысқа орналасу көрсеткіші

13

Page 14: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

Қазақ тілі мен

әдебиеті

Орыс тілі мен

әдебиеті

Шетел тілі: екі шетел

тілі

Қазақ тілінде оқытп.

мектепт. ҚТӘ

Орыс тілінде оқытп.

мектп. ОТӘ

Филология: қазақ тілі

Филология: орыс тілі

Жалпы факультет бойынша

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

10085.2

10090.3 94 90.5

66

50

85.5

Тарих, экономика және құқық факультеті

2016-2017 оқу жылында тарих, экономика және құқық факультеті бойынша 297 түлек бітірді. Жұмысқа орналасқан түлектер саны – 225. Жалпы факультет бойынша жұмысқа орналасу көрсеткіші – 75,7%. Әр мамандық бойынша нақты қарастырсақ:

5В011400-«Тарих» мамандығы бойынша бітірген 36 түлектің 29-ы(80,5%) жұмыспен қамтылған.

5В011500-«Құқық және экономика негіздері» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 3 түлектің 3-і де (100%) жұмыспен қамтылып отыр.

5В020200-«Халықаралық қатынастар» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 18 түлектің 15-і (83,3%) жұмыспен қамтылған.

5В020300-«Тарих» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 3 түлектің 2-і (66,6%) жұмыспен қамтылған.

5В030100-«Құқықтану» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 122 түлектің 83-і (68%) бүгінгі күнде жұмыспен қамтылған.

5В050500-«Аймақтану» мамандығы бойынша бітірген 3 түлектің 2-і (66,6%) жұмыспен қамтылған.

5В050600-«Экономика» мамандығы бойынша бітірген 16 түлектің 12-і (75%) жұмыспен қамтылған.

5В050700-«Менеджмент» мамандығы бойынша бітірген 13 түлектің 10-ы (77%) жұмыспен қамтылған.

5В050800-«Есеп және аудит» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 17 түлектің 16-ы (94,1%) бүгінгі күнде жұмыспен қамтылған.

5В050900-«Қаржы» мамандығы бойынша бітірген 24 түлектің 22-і (91,6%) жұмыспен қамтылған.

5В051000-«Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығы бойынша бітірген 30 түлектің 21-і (70%) жұмыспен қамтылған.

14

Page 15: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

5В090200-«Туризм» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 12 түлектің 10-ы (83,3%) бүгінгі күні жұмыспен қамтылған (диаграмма 8).

Диаграмма 8Тарих, экономика және құқық факультеті мамандықтары бойынша

түлектердің жұмысқа орналасу көрсеткіші

0102030405060708090

10080.5

100

83.3

66.6 68 66.675 77

94.1 91.6

7083.3 75.7

Педагогика факультеті

2016-2017 оқу жылында педагогика факультеті бойынша 265 түлек бітірді. Жұмысқа орналасқан түлектер саны – 219. Жалпы факультет бойынша жұмысқа орналасу көрсеткіші –82,6%. Әр мамандық бойынша нақты қарастырсақ:

5В010100-«Мектепке дейінгі оқыту және тәрбие» мамандығы бойынша бітірген 7 түлектің 6-ы (86%) жұмыспен қамтылған.

5В010200-«Бастауышта оқыту педагогикасы мен әдістемесі» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 30 түлектің 25-і (83,3%) жұмыспен қамтылып отыр.

5В010300-«Педагогика және психология» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 98 түлектің 78-і (80%) жұмыспен қамтылған.

5В010400-«Бастапқы әскери дайындық» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 30 түлектің 23-і (77%) жұмыспен қамтылған.

5В010800-«Дене шынықтыру және спорт» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 68 түлектің 56-ы (82,3%) бүгінгі күнде жұмыспен қамтылған (диаграмма 9).

Диаграмма 9Педагогика факультеті мамандықтары бойынша түлектердің

жұмысқа орналасу көрсеткіші

15

Page 16: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

Мект. д

ей. о

қ. жән

е тәр

бие

БОПжӘ

Педаго

гика жән

е пси

хология

БӘДДШжС

Әлеум. п

ед. ж

әне ө

зін-өзі т

ану

Жалпы фак

ульте

т бойынша

0102030405060708090

100 86 83.3 80 77 82.3

97

82.6

Мәдениет және өнер факультеті

2016-2017 оқу жылында мәдениет және өнер факультеті бойынша 236 түлек бітірді. Жұмысқа орналасқан түлектер саны – 207. Жалпы факультет бойынша жұмысқа орналасу көрсеткіші –87,7%. Әр мамандық бойынша нақты қарастырсақ:

5В010600-«Музыкалық білім» мамандығы бойынша бітірген 33 түлектің 30-ы (91%) жұмыспен қамтылған.

5В010700-«Бейнелеу өнері және сызу» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 35 түлектің 29-ы (83%) жұмыспен қамтылып отыр.

5В040200-«Аспаптық орындаушылық» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 20 түлектің барлығы да (100%) жұмыспен қамтылған.

5В040300-«Вокалдық өнер» мамандығы бойынша бакалавриатты бітірген 17 түлектің 14-і (82,3%) жұмыспен қамтылған.

5В040400-«Дәстүрлі музыка өнері» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 26 түлектің 20-ы (77%) бүгінгі күнде жұмыспен қамтылған.

5В040600-«Режиссура» мамандығы бойынша бітірген 2 түлектің 2-і де (100%) жұмыспен қамтылған.

5В040900-«Хореография» мамандығы бойынша бітірген 12 түлектің 12-і (100%) жұмыспен қамтылған.

5В041700-«Сән өнері» мамандығы бойынша бітірген 8 түлектің 8-і (100%) жұмыспен қамтылған.

5В042100-«Дизайн» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 41 түлектің 39-ы (95,1%) бүгінгі күнде жұмыспен қамтылған.

5В090600-«Мәдени-тынығу жұмысы» мамандығы бойынша үстіміздегі жылы бітірген 34 түлектің 26-ы(76,5%) бүгінгі күнде жұмыспен қамтылған.

5В091000-«Кітапхана ісі» мамандығы бойынша бітірген 8 түлектің 7-і (87,5%) жұмыспен қамтылған (диаграмма 10).

16

Page 17: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

Диаграмма 10Мәдениет және өнер факультеті мамандықтары бойынша

түлектердің жұмысқа орналасу көрсеткіші

0102030405060708090

100 9183

100

82.377

100 100 100 95.1

76.587.5 87.7

Университет түлектерін жұмыспен қамту түрлерінің бірі келген сұраныс хаттарының негізінде бітіруші курс студенттерін ауылдық, аудандық, қалалық, облыстық мекемелер мен ұйымдарға сараман өтуге жіберу болып табылады.

2016-2017 оқу жылында педагогикалық мамандықтар бойынша бітіруші курс студенттерінің кәсіптік (педагогикалық) сараманнан өту бойынша университет ректорының атына 176 сұраныс хат келіп түскен болатын. Соның ішінде 116 сұраныс хатқа кепілхат қоса тапсырылған болатын. Университет ректорының бұйрығына сәйкес 141 адам қалалық, аудандық және ауылдық жерлердегі білім беру мекемелеріне сараманнан өтуге жіберілген. Сұраныс бойынша сараман өтуге жіберілген түлектердің жұмысқа орналасу көрсеткіштеріне талдау жасау барысында түлектердің 35-і (30%) нақты сараман өткен жері бойынша жұмысқа тұрған болса, 22 түлек сараман өткен жері бойынша ауданның басқа мектептеріне орналасса, 10 адам магистратураға түскен, 19 түлек декреттік демалыста отырғандығы белгілі болды (диаграмма 11).

Диаграмма 11Педагогикалық мамандықтар түлектерінің сараман өткен жері

бойынша жұмысқа орналасу көрсеткіші

17

Page 18: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

0

40

80

120

160155

131102

24 382

22

176

116141

35 22 10 19

2015-2016 о.ж. 2016-2017 о.ж.

2016-2017 оқу жылында педагогикалық емес мамандықтар бойынша бітіруші курс студенттерін сараманнан өту бойынша университетке кепілдік хаты тіркелген 157 сұраныс хат келіп түскен болатын. Ректор бұйрығына сәйкес келген сұраныстар негізінде 155 адам қалалық, аудандық мекемелерге сараманнан өтуге жіберілген. Аталған түлектердің жұмысқа орналасу жағдайына талдау жасау барысында 39 түлек (24,8%) нақты сараман өткен жері бойынша жұмысқа орналасқандығы белгілі болып отыр. 55 адам басқа мекемелерге орналасса, 8 адам магистратураға түскен, 9 – бала күтіміне байланысты декреттік демалыста (диаграмма 12, 13).

Диаграмма 12Педагогикалық емес мамандықтар түлектерінің сараман өткен жері

бойынша жұмысқа орналасу көрсеткіші

18

Page 19: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

04080

120160

95 95 7756

274 2

157 157 155

39 558 9

2015-2016 о.ж. 2016-2017 о.ж.

Диаграмма 13Сараман өткен жері бойынша жұмысқа орналасқандар саны

Кепілдік хат тіркелген сұраныстар саны

Сараман өткен жері бойынша жұмысқа

орналасқандар

020406080

100120140160

116

35

157

39пед. мамандықтарпед. емес мамандықтар

2017 жылы университет бітірген түлектердің ішінде 64 адам Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының жоғары оқу орындарының магистратура бөліміне оқуға түсіп, өз білімдерін жалғастыруда (2015 ж. – 46, 2016 ж. – 75) (кесте 9, диаграмма 13).

Кесте 9Магистратураға оқуға түскен 2017 жылғы түлектер саны

19

Page 20: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

№ Мамандық шифры

Мамандық атауы Оқу орнының атауы Саны

Педагогика факультеті1 5В010200 Бастауышта оқыту

педагогикасы мен әдістемесі

М.Өтемісов атындағы БҚМУ 2

2 5В010300 Педагогика және психология

М.Өтемісов атындағы БҚМУ 2Л.Н.Гумилев атындағы Евразия

Ұлттық университеті1

Саратов мемлекеттік университеті 13 5В010800 Дене шынықтыру

және спортМ.Өтемісов атындағы БҚМУ 7

Батыс Қазақстан инновациялық-технологиялық университет

1

4 5В012300 Әлеуметтік педагогика және өзін-

өзі тану

М.Өтемісов атындағы БҚМУ 1

Барлығы: 15Жаратылыстану-география факультеті

5 5В011200 Химия Жәңгір хан атындағы БҚАТУ 26 5В011300 Биология М.Өтемісов атындағы БҚМУ 67 5В011600 География М.Өтемісов атындағы БҚМУ 28 5В060800 Экология М.Өтемісов атындағы БҚМУ 1

С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті

1

9 5В060900 География М.Өтемісов атындағы БҚМУ 1Барлығы: 13

Физика-математика факультеті10 5В010900 Математика М.Өтемісов атындағы БҚМУ 511 5В011000 Физика М.Өтемісов атындағы БҚМУ 5

Барлығы: 10Тарих, экономика және құқық факультеті

12 5В011400 Тарих М.Өтемісов атындағы БҚМУ 313 5В011500 Құқық және

экономика негіздері«Тұран-Астана» университеті 1

14 5В030100 Құқықтану Саратов мемлекеттік университеті 315 5В051000 Мемлекеттік және

жергілікті басқаруМ.Өтемісов атындағы БҚМУ 6

Барлығы: 13Филология факультеті

16 5В011700 Қазақ тілі мен әдебиеті

М.Өтемісов атындағы БҚМУ 1

17 5В012100 Қазақ тілінде оқытпайтын

мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті

М.Өтемісов атындағы БҚМУ 1

18 5В011900 Шетел тілі: екі шетел тілі

Батыс Қазақстан инновациялық- технологиялық университеті

3

Қызылорда мемлекеттік университеті

1

М.Өтемісов атындағы БҚМУ 1

20

Page 21: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

19 5В020500 Филология: қазақ тілі М.Өтемісов атындағы БҚМУ 1М.Акмуллы атындағы Башқұрт

мемлекеттік педагогикалық университеті

2

Барлығы: 10Мәдениет және өнер факультеті

20 5В010700 Бейнелеу өнері және сызу

М.Өтемісов атындағы БҚМУ 1

21 5В040400 Дәстүрлі музыка өнері

М.Өтемісов атындағы БҚМУ 1

22 5В042100 Дизайн М.Өтемісов атындағы БҚМУ 1Барлығы: 3

БАРЛЫҒЫ 64

Диаграмма 13Магистратураға түскен түлектер саны

Педаго

гика

Жараты

лыстану-г

еограф

ия

Физика

-мате

матика

Филология

Тарих,

экономика

және қ

ұқық

Мәден

иет жән

е өнер

1513

10 1013

3

2017 ж. магистратураға түскен түлектер саны

Қорытынды және ұсыныстар:Сонымен қорытындылай келе, 2016-2017 оқу жылында бітірген

түлектердің жұмысқа орналасу туралы төмендегідей қорытындылар жасауға болады.

1. 2016-2017 оқу жылында университетті 1389 түлек бітірді, соның ішінде 857 түлек педагогикалық мамандықтар бойынша бітірсе, 532 студент педагогикалық емес мамандықтар бойынша бітірді.

2. 2016-2017 оқу жылында университетті бітірген 1389 түлектің ішінде жұмыспен қамтылған түлектердің саны 1162 адамды (83,6%) құрап отыр. Соның ішінде бүгінгі күнге педагогикалық мамандықтар бойынша бітірген 857 түлектің 743-і (86,7%) жұмыспен қамтылған болса, педагогикалық емес

21

Page 22: tylek.wksu.kz · Web view2016-2017 оқу жылындағы М.Өтемісов атындағы БҚМУ-н бітірушілердің жұмыспен қамтылуы туралы

мамандықтар бойынша бітірген 532 түлектің 419-ы (78,8%) жұмыспен қамтылған.

3. 2017 жылы жұмысқа орналасу көрсеткіштері бойынша арасында университет бойынша 10 мамандық (2016 ж. – 8) жоғарғы 100%-ды көрсетіп отыр. Олар:

Математика; Құқық және экономика негіздері; Орыс тілі мен әдебиеті; Аспаптық орындаушылық; Режиссура; Хореография; Сән өнері; Информатика (техникалық); Ақпараттық жүйелер; Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету.

«Филология: орыс тілі» мамандығы бойынша жұмысқа орналасу көрсеткіші қазіргі кезде 50% құрап отыр. «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы», «Филология: қазақ тілі», «Аймақтану» мамандықтары бойынша түлектердің жұмыспен қамтылу пайызы 63,6%-дан 66,6%-ға дейін, бұл университеттің орташа көрсеткішінен 18,5%-ға төмен. Дегенмен 2016-2017 оқу жылында орналасу көрсеткіші 50%-н төмен мамандықтар жоқ екендігін атап өткен жөн.

4. Бітірушілердің кепілдік хаттар бойынша жұмыспен қамтылу пайызының төмен болуына байланысты, сараман жетекшілері, кафедра меңгерушілері, факультет декандары студенттерді тұрғылықты жерлері бойынша мектептер мен ұйымдарға кәсіби сараманнан өтуге жіберуін қатаң қадалағандары жөн.

5. Жұмыспен қамту деңгейін арттыру үшін бітіруші курс студенттері арасында «Дипломмен ауылға», «Жастар практикасы» т.б. бағдарламалар бойынша ақпараттық түсіндіру жұмыстарын жүргізуді жалғастыру;

6. Біздің түлектеріміздің заманауи еңбек нарығының сұранысына сай болуы үшін болашақ мамандардың кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыруға, мамандарға қосымша білім беру бағдарламаларын әзірлеуге жұмыс берушілерді тарту қажет.

Мансап орталығының жетекшісі Кажиахметов С.А.

22