TẬP HUẤN VỀ DẠY HỌC TÍCH HỢP Ở TRƯỜNG PHỔ...

TẬP HUẤN VỀ DẠY HỌC TÍCH HỢP Ở

TRƯỜNG PHỔ THÔNG

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

CỤC NHÀ GIÁO VÀ CÁN BỘ QUẢN LÝ CƠ SỞ GIÁO DỤC

NỘI DUNG

CHUYÊN ĐỀ 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ DẠY HỌC TÍCH HỢP

CHUYÊN ĐỀ 2 THIẾT KẾ BÀI HỌC TÍCH HỢP

- CHỌN CHỦ ĐỀ DẠY HỌC TÍCH HỢP

- LỰA CHỌN PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP

- THIẾT KẾ BÀI HỌC

- KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC TÍCH HỢP

CHUYÊN ĐỀ 3 TỔ CHỨC, QUẢN LÍ DẠY HỌC TÍCH HỢP

• Hoạt động 1: Xác lập mục tiêu của dạy học tích hợp

• Làm việc nhóm để trả lời câu hỏi:

- Thầy/cô hiểu thế nào là dạy học tích hợp?

- Mục tiêu của dạy học tích hợp nhắm đến là gì?

Sản phẩm nhóm viết trên giấy A0 hoặc laptop.




Giáo dục là cuộc sống

• John Dewey (1859-1952): “Giáo dục chính là bản thân cuộc sống”;

• Giáo dục phải đáp ứng được tiêu chí phát triển của đất nước hiện nay là “dân

giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”;

• Bốn trụ cột của sứ mệnh giáo dục quốc tế cho thế kỷ 21 là “Học để biết

(learning to know), học để làm (learning to do), học để cùng chung sống

(learning to live together) và học để sinh tồn (learning to be)”.

KHÁI NIỆM DẠY HỌC TÍCH HỢP

Tích hợp là xác lập cái chung, cái toàn thể, cái thống nhất

trên cơ sở những bộ phận riêng lẻ. DHTH là một quan điểm lý luận dạy học, hành động liên kết các

đối tượng nghiên cứu, giảng dạy, học tập của cùng một lĩnh vực

hoặc vài lĩnh vực khác nhau trong cùng một kế hoạch dạy học;




Hai tính chất cơ bản của tích hợp, liên hệ mật thiết, qui định lẫn nhau:

- tính liên kết

- tính toàn vẹn.

Tính liên kết: có thể tạo nên một thực thể toàn vẹn trong đó không cần phân chia giữa các thành phần kết hợp.

Tính toàn vẹn dựa trên sự thống nhất nội tại các thành phần liên kết, chứ không phải sự sắp đặt các thành phần bên cạnh nhau.

Không thể gọi là tích hợp nếu các tri thức, kĩ năng không có sự liên kết, phối hợp với nhau trong lĩnh hội nội dung hoặc giải quyết một vấn đề.



Khoa học ở thế kỉ XX: chuyển từ phân tích cấu trúc sang tổng hợp hệ thống làm xuất hiện các liên ngành.

Xu thế dạy học trong nhà trường là phải làm sao cho kiến thức của học sinh phải xác thực và toàn diện.

Quá trình dạy học phải làm sao liên kết, tổng hợp hóa các tri thức đồng thời thay thế “tư duy cơ giới cổ điển” bằng “tư duy hệ thống”

“Nếu nhà trường chỉ quan tâm dạy cho HS

các khái niệm một cách rời rạc thì nguy cơ sẽ hình thành ở HS

các suy luận khép kín, sẽ hình thành những con người “mù

chức năng”, nghĩa là những người đã lĩnh hội kiến thức nhưng

không có khả năng sử dụng các kiến thức đó hàng ngày”

Xavier Rogiers


Làm việc nhóm:


Hãy so sánh điểm khác biệt giữa mục tiêu dạy học

tích hợp với dạy học một môn và điền vào bảng

sau. Hãy lấy ví dụ minh họa Phương diện Liên môn Dạy từng môn

Miêu tả mục tiêu Mục tiêu là …. Mục tiêu dạy là ….

Bản chất của mục

tiêu theo đuổi

Kế hoạch dạy học

Tổ chức dạy học

Trung tâm của việc

dạy

Hiệu quả của việc

học

Làm việc nhóm:

Hãy kể các mức độ tích hợp mà thầy/cô đã biết?

Hãy lấy 01 ví dụ minh họa cho nhận định của thầy/cô.


Hoạt động 2: Các đặc trưng cơ bản của dạy học tích hợp và các mức độ tích hợp

Tích hợp nội môn phạm vi hẹp ở THCS và THPT


Ở Việt Nam, thực tế tích hợp trong dạy học đã xuất hiện từ rất lâu, chỉ có điều trước

kia không dùng thuật ngữ “tích hợp” và chưa được hiểu một cách thấu đáo, chỉ dừng

lại ở chỗ, “tích hợp” ấy là sự liên hệ, lồng ghép.

Tích hợp nội môn ở THCS

Tích hợp đã có trong các phân môn:

-Cơ học, Điện, Nhiệt học và Quang

học trong môn Vật lý;

- Tiếng Việt, Văn học và Tập làm văn

trong môn Ngữ Văn...


Tích hợp đa môn ở bậc tiểu học


Vậy tại sao vẫn phải đề cập đến dạy học tích hợp???


Tích hợp giữa các môn

Các chủ đề liên môn được bố trí xung quanh

khái niệm và các phần nổi trội có mặt ở mỗi

môn đó. Quá trình pha trộn các nội dung học

tập dựa trên việc tìm được các kiến thức, kĩ năng

và thái độ chung cho các môn học đó.

Khi nói đến dạy học tích hợp, có nghĩa chúng ta sử dụng cách tiếp cận này.


Các mức độ tích hợp

Tích hợp trong nội bộ môn học: tìm kiếm sự kết nối giữa các nội dung, chủ đề; Tích hợp đa môn: một chủ đề có thể xem xét trong nhiều môn học

khác nhau; Tích hợp liên môn: phối hợp sự đóng góp của nhiều môn học để

nghiên cứu và giải quyết một tình huống; Tích hợp xuyên môn: tìm cách phát triển ở học sinh những kỹ năng

xuyên môn có tính chất chung và áp dụng được ở mọi nơi.


Truyền thống (traditional): Từng môn học được giảng dạy, xem xét riêng lẻ, độc lập không có bất kì sự liên hệ, kết nối nào giống như chụp ảnh cận cảnh từng đoạn – một hướng, một cách nhìn, sự tập trung hạn hẹp vào một môn riêng rẽ. Kết hợp/ lồng ghép (fusion): Một nội dung nào đó được kết hợp

vào chương trình đã có sẵn. Đa môn (multidisciplinary): Các môn học là riêng biệt nhưng có

những liên kết có chủ đích giữa và trong từng môn học.



Liên môn (interdisciplinary): Tạo ra những kết nối giữa các môn học. Chương trình cũng xoay quanh các chủ đề/ vấn đề chung, nhưng các khái niệm hoặc các kĩ năng liên môn được nhấn mạnh giữa các môn chứ không phải trong từng môn riêng biệt. Ví dụ: Chương trình và sách giáo khoa các môn khoa học của Pháp gồm: môn Lí- Hóa, môn Sinh- Địa chất (môn Khoa học về Trái đất). Xuyên môn (transdisciplinary): Cách tiếp cận này bắt đầu bằng ngữ

cảnh cuộc sống thực (real- life context). Nó không bắt đầu bằng môn học hay bằng những khái niệm hoặc kĩ năng chung.





Công văn 6327/BGD ĐT-KHCNMT (năm học 2008-2009) tiến hành triển khai thí

điểm tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường (GDBVMT) vào các môn học

cấp THCS và THPT.

Những môn học thực hiện tích hợp GDBVMT: Ở cấp THCS, là các môn: Ngữ văn,

Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân, Vật lí, Sinh học, Công nghệ.

Ở cấp THPT, là các môn học: Ngữ văn, Địa lí, Giáo dục công dân, Vật lí, Hóa học,

Sinh học, Công nghệ.

Hoạt động 1. Lựa chọn nội dung bài học tích hợp

CHUYÊN ĐỀ 2: TỔ CHỨC DẠY HỌC TÍCH HỢP

Học viên làm việc cá nhân, sau đó làm việc nhóm để trả lời câu hỏi: “Những

nguyên tắc lựa chọn nội dung tích hợp là gì? Sản phẩm nhóm được viết trên

giấy A0.



Trên bình diện MÔN HỌC

Xuất phát từ một nội dung cụ thể của môn học;

Kết nối nội dung với các sự vật, hiện tượng thực tiễn;

Phân tích sự vật, hiện tượng thực tiễn;

Chỉ ra các kiến thức, kỹ năng có trong các môn học có liên quan;

Liệt kê danh sách các chủ đề; Thảo luận và thống nhất các chủ đề.




Gợi ý một số chủ đề tích hợp liên môn khoa học tự nhiên

1. Nước : Dạy ở lớp 6 8. Thực phẩm : Dạy ở lớp 8

2. Không khí : Dạy ở lớp 7 9. Nguyên tử : Dạy ở lớp 7

3. Năng lượng : Dạy ở lớp 8 10. Con người và môi trường : Dạy ở lớp 9

4. Cây trồng : :Dạy ở lớp 7 11. Biến đổi khí hậu : Dạy ở lớp 9

5. Vật nuôi : Dạy ở lớp 7 12. Cấu tạo vật chất : Dạy ở lớp 7

6. Vật liệu : Dạy ở lớp 8 13. Tài nguyên thiên nhiên : Dạy ở lớp 6

14. Năng lượng điện : Dạy ở lớp 8

Hoạt động 2. Qui trình xây dựng bài học tích hợp


Học viên làm việc cá nhân, sau đó làm việc nhóm để trả lời câu hỏi:

Những bước để xây dựng bài học tích hợp là gì?

Sản phẩm nhóm được viết trên giấy A0


Bước 1: Rà soát chương trình, SGK để tìm ra các nội dung dạy học gần giống nhau có liên

quan chặt chẽ với trong các môn học của chương trình, SGK; những nội dung liên quan đến

vấn đề thời sự.

Bước 2: Xác định bài học tích hợp và các địa chỉ tích hợp, bao gồm:

Tên bài học

Đóng góp của các môn vào bài học.

Bước 3: Dự kiến thời gian (bao nhiêu tiết) cho bài học tích hợp.

Bước 4: Xác định mục tiêu của bài học tích hợp, bao gồm:

- Kiến thức

- Kĩ năng

- Thái độ

- Định hướng năng lực hình thành

Bước 5: Xây dựng nội dung của bài học tích hợp. Căn cứ vào thời gian dự kiến, mục tiêu,

thậm chí cả đặc điểm tâm sinh lí và yếu tố vùng miền để xây dựng nội dung cho phù hợp.

Bước 6: Xây dựng kế hoạch bài học tích hợp (chú ý tới các PPDH tích cực).

Hoạt động 2. Qui trình xây dựng bài học tích hợp


Tên bài học (tích

hợp)

Thời lượng dự

kiến (tiết)

Mục tiêu Nội dung Đóng góp của các

môn vào bài học

Làm việc theo nhóm : Rà soát chương trình để hoàn thành bảng sau:

Hoạt động 5. Thiết kế bài học tích hợp


CẤU TRÚC BÀI HỌC TÍCH HỢP

1. Mục tiêu

- Kiến thức

- Kĩ năng

- Thái độ

- Định hướng năng lực hình thành

2. Thời lượng dự kiến: … tiết

3. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh

4. Phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá

5. Các hoạt động học tập

Hoạt động 1: Tìm hiểu……

Hoạt động 2: Tìm hiểu……

…………

6. Tổng kết và hướng dẫn học tập

Hoạt động 5. Thiết kế bài học tích hợp


Trên cơ sở nội dung của chủ đề tích hợp đã lựa chọn:

- Các nhóm xây dựng kế hoạch bài học đó.

- Các nhóm báo cáo kết quả, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- Bằng kinh nghiệm của mình và qua trải nghiệm với bài học tích hợp, so sánh học bài

học tích hợp với bài học theo môn học truyền thống.

Hoạt động: Làm việc nhóm

CHUYÊN ĐỀ 3: TỔ CHỨC, QUẢN LÍ DẠY HỌC TÍCH HỢP

- Trao đổi về sự cần thiết phải có những thay đổi trong tổ chức và quản

lí ở nhà trường khi tổ chức dạy học tích hợp.

- Thảo luận về những giải pháp để có thể tổ chức và quản lí dạy học

tích hợp hiệu quả

TẬP HUẤN VỀ DẠY HỌC TÍCH HỢP Ở TRƯỜNG PHỔ...

Documents

Transcript of TẬP HUẤN VỀ DẠY HỌC TÍCH HỢP Ở TRƯỜNG PHỔ...