1. ta je sociologija?Sociologija je nauka koja izuava ovjeka, drutvo i socijalne institucije.

2. Platon je bio u potrazi za?Platon je bio u potrazi za najboljim i najpravednijim oblikom vladavine.

3. Po Platonu, drava nastaje kako?Drava nastaje podjelom rada meu staleima koji je sainjavaju.

4. Koja je drava idealna po Platonu?Drava u kojoj svako obavlja onu funkciju za koju je prirodno obdaren.

5. Koja su Platonova djela?Drava, Dravnik, i Zakoni.

6. Kako je Aristotel podijelio nauke?Na teorijske, praktine i poetike.

7. Koja su Aristotelova djela?Politika, Nikomanova etika i Ustav atinski

8. ime se bavio Aristotel?Izuavanjem realnih drava svog vremena: prikuplja i analizira njihove ustave i druge vanije zakone i raspravlja o politikim i etikim pitanjima u pojedinim oblicima vlasti.

9. ta Aristotel misli o politici?Smatra da je politika javno praktikovanje etike, dok je etika praktina filozofija iz koje se izvode naela politikog djelovanja.

10. Kako Aristotel vidi nastajanje drave?Udruivanjem porodica u naselja, a naselja u polise.

11. Koja su etiri tipa odnosna po Aristotelu?Odnos mua i ene, roditelja i djece, gospodara i roba, vlasnika prema njegovom vlasnitvu.

12. Koji su dobri, a koji loi oblici vladavine po Aristotelu?Dobri oblici vladavine su politeja, aristokratija i monarhija, a loi su tiranija, oligarhija i demokratija. Najbolji oblik vlasti je monarhija, ali se ona moe izopaiti u najgori od loih oblika, u tiraniju. Realno je najbolji oblik politeja, jer je najstabilnija, a ako se i izopai prelazi u najbolji od loih oblika, u demokratiju.

13. Koje djelo je napisao Aurelije Avgustin?O dravi Bojoj.

14. Izmeu kakvih drava Aurelije Avgustin pravi razliku?Izmeu idealne i vjene Boje drave i privremenih i prolaznih oblika zemaljske drave.

15. ta o dravi kae Toma Akvinski?Drava je ljudska tvorevina po volji Boga, naroito ako je pravilno ureena, tj, ako se u njoj potuje opti interes.

16. ta je humanizam?Idejni pokreta prosvjetiteljstva, sistem pogleda koji priznaje imanentnu vrijednost ovjeka, njegovo pravo na slobodu i zemaljsku sreu.

17. Koje je najpoznatije djelo Dante Aligjerija?Boanstvena komedija

18. Kakav pogled na svijetu iznosi Dante Aligjeri?On daje osnove novog humanistinog pogleda na svijet.

19. Ko se smatra ocem humanizma?Franesko Petrarka

20. Ko se smatra zaetnikom ideje nacionalne drave?Nikola Makijaveli, jer u svom djelu Vladalac zahtijeva ujedinjenje politiki pocijepane i razjedinjene Italije.

21. ta Makijaveli kae o vladanju dravom?Vladar treba da upravlja u interesu jaanja drave bez obzira na to da li e cilj postii zakonom ili silom, jer ako injenice optuuju vladara, izvinjava ga rezultat, a mjerila individualnog morala nepodobna su za procjenjivanje postupaka koji se ine u ime drave.

22. Koja djela je napisao Makijaveli?Vladalac, Rasuivanje o deset knjiga Tita Livija, Istorija Florencije

23. Koju knjigu je napisao an Boden?est knjiga o republici i opredijelio se za princip vjerske trepeljivosti. Dao je znaajan doprinos svojom teorijom suvereniteta drave koji shvata kao nedjeljiv i neprenosiv.

24. Tomas Mor je rodoelnik, ega?Utopijskog socijalizma

25. Koje je najvanije djelo Tomasa Mora i o emu govori?Utopija. U jednom dijelu knjige govori o bijedi savremene Engleske i kriticizira rani kapitalizam, a u drugom dijelu knjige govori o izmiljenoj dravi Utopiji koja je idealno ureena i u kojoj vlada komunizam.

26. Koju knjigu je napisao Tomas Kampanela?Suneva drava u kojoj je izloio koncepciju drutva u kome dominira drutvena svojina, carstvo razuma, i slobode.

27. ta o ulozi drave kae Tomas Hobs?Drava je garant reda i mira i njeno postojanje je opravdano samo ukoliko zadovoljava realne potrebe egoistinih graana i titi ih jedne od drugih.

28. Za ta se zalae Don Lok?Branio je ideju engleskog liberalizma kao sveobuhvatnog kompromisa izmeu buroazije i plemstva. Smatrao je da je glavni cilj vlade da zatiti prirodna prava ovjeka, tj., pravo na slobodu i privatno vlasnitvo.

29. Koju razvojnu liniju je konstituisao ovani Batista Vik?Strah religija stid moral brak porodica vlast klasa drava.

30. Koji je najznaajniji predstavnik socijalno-filozofske misli prve polovine XVIII vijeka?arl Luj Monteskje

31. Kakvu podjelu vlasti je izvrio Monteskje?Zakonodavnu, izvrnu i sudsku (u djelu Duh zakona)

32. Ko se smatra zaetnikom sociologija?arl Luj Monteskje

33. Koju knjigu je napisao ilijen Ofre d Lametr i o emu?ovjek maina, koja predstavlja snaan primjer mehanikog opisa ljudske prirode, to je izazvalo silna pitanja o prirodi ovjeka.

34. ta Klod Adrijan Helvecije kae o prirodi ovjeka?ovjek nema uroenih prirodnih normi i kvaliteta, te je priroda ovjeka rezultat utjecaja sredine koja ga okruuje. Priroda ovjeka je opredijeljena biolokim i socijalnim potrebama, te sutinu ovjekove prirode opredjeljuje mjeavina osjeajnog i razumnog. (knjige: O ovjeku, njegovim intelektualnim sposobnostima i njegovom vaspitanju i Pravi smisao sistema prirode).

35. ta Klod Adrijan Helvecije kae o postojanju drave?Drava opravdava svoje postojanje kada obezbjeuje sveopte blagostanje i ouvanje prava ovjeka, od kojih je najvanije pravo na privatnu svojinu.

36. Ko je rodonaelnik njemake klasine filozofije i njemakog idealizma?Imanuel Kant

37. Fridrih Hegel je tvorac kojeg sistema? Sistema apsolutnog idealizma u kojem apsolutno bivstvo ima trolanu strukturu: ideja priroda duh.

38. Ko je osniva pozitivizma?Ogist Kont

40. Ko je prvi uveo termin sociologija, i kako se sociologija nazivala ranije?Ogist Kont, a sociologija se ranije nazivala socijalna fizika.

41. ta je glavno svojstvo pozitivizma?Kada se drutvene nauke grade po uzoru na prirodne.

42. Socijalna fizika se dijeli na?Socijalnu statiku koja prouava pojedinca, porodicu i drutvo i socijalnu dinamiku koja izuava zakone njegovog napretka kojemu su pokreta ideje.

43. Smisao Kontovog pozitivizma je?Izgradnja i uvanje kapitalistikog poretka.

44. Koje je sve socioloke metode, odnosno medoloke procese razvio Kont?Metod koegzistenicje (jedna pojava postoji pored druge) i metod sukcesije (jedna pojava ustupa mjesto drugoj). etiri metodoloka procesa su postupak posmatranja, eksperimentalna i komparativna metoda koja se razvila u etvrti postupak kao komparativno istorijski metod.

45. Kroz koje tri faze se grana Kontova filozofija istorije?Teoloka faza, metafizika faza i pozitivna faza.

46. Ko se smatra osnivaem dvaju pravaca u sociologiji, organicizma i evolucionizma?Herbert Spenser

47. ta je socijalni darvinizam i ko ga je koristio?Borba za opstanak zbog zarade i socijalnog blagostanja. Koristio ga je Ludvig Gumplovi.

48. ta Ludvig Gumplovi smatra osnovnim pokretaem drutvenog kretanja?Rasa i borba razliitih rasa.

49. Koji francuski istraiva je predloio originalnu koncepciju sociologije i sociolokih zakona?H. Tard

50. Po H. Tardu, nauka stremi ka tome da sve sutinsko posmatra sa koja tri aspekta?Oponaanja, protivljenja i prilagoavanja

51. Koju knjigu je napisao . H. Kuli i o emu ona govori?Ja u gledalu, a govori o upoznavanju sebe u odnosu sa drugim ljudima i u poreenju sa njima, o percepciji drugih ljudi o nama.

52. ta je masa?Masa oznaava skup ljudi koji se nalaze u odreenoj drutvenoj situaciji i izmeu kojih postoje privremeni i obino nedovoljno vrsti kontakti. Masa se ponaa instiktivno, emotivno i stihijski. U njoj su pojedinci odvojeni, udaljeni, anonimni.

53. ta je masovno drutvo?Izraz masovno drutvo se danas najee upotrebljava da opie ili bolje rei oznai savremeno industrijsko, urbanizovano i uopte relativno integrisano drutvo u kome neprivilegovani i radni slojevi ulaze ne samo u politiki ve i u drutveni i kulturni ivot za razliku od ranijeg drutva u kome su samo vii slojevi uestvovali u njegovom socijalno-ekonomskom i kulturnom ivotu.

54. Ko i u kojoj knjizi je dao prvi poznati stav o masovnom drutvu?Ortega I. Gaset u knjizi Pobuna masa.

55. ta je masovna kultura?Masovna kultura je povezana sa industralizacijom i urbanizacijom. Ima iroku popularnost i preteno se obraa radnim klasama, odlikuje se i masovnom proizvodnjom i rasprostiranjem, te je razliita od kulture obrazovnih elita.

56. ta je javnost?Javnost ini grupa ljudi koji su spontano stupili u diskusiju o nekim javnim problemima i koji dolaze do kolektivne odluke ili razvijaju kolektivno miljenje.

57. ta je gomila?Gomila nema vane odlike drutvenosti u smislu strukture uspostavljenih uloga, vidljivog vostva, sistema normi, moralnih regulativa i osjeanja sopstvenog identiteta. Umjesto da djeluje na bazi uspostavljenih pravila, gomila stupa u akciju na osnovu podstaknutih impulsa.

58. Ko se smatra osnivaem francuske socioloke kole?Emil Dirkem.

59. Koje knjige je napisao Emil Dirkem?Samoubistvo, O podjeli drutvenog rada, Osnovni oblici vjerskog ivota.

60. Kako se naziva Direkomova socioloka teorija?Sociologizam koji za svoj predmet uzima pozitivistiku metodologiju i stav kojim je drutvo u kauzalnom odnosu prema pojedincima, pojedinanim drutvenim pojavama i kulturi uopte.

61. Koje su dvije tendencije u Dirkemovom shvatanju sociologije?Naturalizam i socioloki realizam

62. Koje su tri grupe Dirkemovih socijalnih injenica?Zbirka pravnih pravila i zakonaMasovne drutvene pojave, koje koristi i socijalna statistikaReligiozne dogme

63. Koje su dvije bitne oznake drutvenih injenica?One su ovjeku date izvana i nisu identine s njegovim miljenjem, njegovom idejom o toj injenici. Imaju svojstvo prisiljavajueg utjecaja na ovjeka, a radi usmjeravanja njegovog ponaanja.

64. Koje su dvije vrste drutvenih injenica?Normalne drutvene injenice, koje su prisutne u datoj drutvenoj sredini.Patoloke, koje nemaju prethodno obiljeje prisutnosti.

65. Koja su dva tipa drutva koje razlikuje Dirkem i ta je karakteristino za svako drutvo?Predindustrijska (primitivna) drutva za koje je karakteristina mehanika solidarnost, pravne norme su represivnog karaktera, a podjela rada je slaba.Industrijska (civilizovana) drutva za koje je karakteristina organska solidarnost, pravne norme su restitutivne prirode, i razvijena je podjela rada.

66. ta je anomija i kako se ispoljava?Anomija je odsutnost normi i pojavljuje se u industrijskom drutvu kada oslabi drutvena kontrola, a moralne norme nisu dovoljno jake za obuzdavanje izvrioca.

67. Koja je tipologija samoubistva?Egoistiko, altruistiko, anomiko, fatalistiko

68. Ko je najutjecajniji sociolog iji znaaj vremeon raste?Maks Veber

69. Koja su djela Maksa Vebera?Protestantska etika i duh kapitalizma, Privreda i drutvo, Sociologija religije.

70. ega je Veber pobornik?Veber je pobornik vrijednosne neutralnosti drutvenih nauka u kojima nema mjesta vrijednosnim sudovima.

71. Da li se Veber slagao sa stavovima odvajanja drutvenih i prirodnih nauka i ta kae za njihov cilj?Veber se nije slagao sa stavovima odvajanja prirodnih od drutvenih nauka, iako je smatrao da im krajnji cilj nije isti. Prirodne nauke se interesuju za opta svojstva i opte odnose meu pojavama, dok se drutvene nauke interesuju za pojedinane dogaaje i konkretne uzrone veze meu njima.

72. Po Veberu, osnovna jedinica socioloke analize je?ovjek i njegovo djelovanje, odnosno djelovanje veeg broja pojedinaca.

73. Po Veberu, ta karakterie moderno drutvo?Po Veberu, moderno drutvo prije svega karakterie proces racionalizacije sa svrhom ostvarenja optimalnih rezultata sa stanovita ekonomske i ukupne logike kapitalizma. Druga karakteristika je pojava i postojanje birokratije. I trea karakteristika je ideal-tipsko miljenje.

74. ta je idealni tip i koji naunig ga zagovara?To su apstraktni teorijski modeli koje naunik gradi idealizacijom, preuveliavanjem i prenaglaavanjem bitnih, konstitutivnih osobina odreene vrste pojave, odnosnoponaanja. Zagovara ga Maks Veber.

75. Po Veberu, koja su etiri tipa ovjekovog djelovanja?Ciljno-racionalno (postavlja cilj i bira sredstva za njegovu realizaciju)Vrijednosno-racionalno (opredjeljuje se da djeluje i prema vrijednosnim kriterijima)Tradicionalno (odreeno tradicionalnim vrijednostima, navikama i obiajima)Afektivno djelovanje (od emotivnih postupaka do oslobaanja od unutranjih tenzija)

76. Koja tri tipa vlasti razlikuje Veber?Racionalna VlastTradicionalna vlastHarizmatska vlast

77. Po Veberu, u kojim zemljama se kapitalizam bre razvija?U zemljama u kojima su protestantska religija i etika bile rasprostranjenije i utjecajnije.

78. ta je specifino za razvoj sociologije XX vijeka?Specifinost sociologije XX vijeka je u tome to se uporedo sa tradicionalnim sociolokim teorijskim radovima, poinju objavljivati i empirijski radovi.

79. Kako se razgranala empirijska sociologija?Empirijska (praktina) sociologija se razgranala na mnotvo samostalnih disciplina: sociologija rada, sociologija sporta, sociologija porodice, sociologija religije, itd.

80. Koja je prva velika razlika izmeu istorije i sociologije?Prva velika razlika izmeu istorije i sociologije jeste u tome to prva prouava prolost drutva, sa naglaskom na izuavanje izvora koji se tiu konkretne rekonstrukcije, a druga usresreuje svoje zanimanje na izuavanje sadanjeg drutva, na otkrivanje njegovog sadanjeg ustrojstva i funkcionisanja.

81. Koje su osnovne metode sociolokog istraivanja?Istorijska metoda, komparativna metoda, statistika metoda, metoda prouavanja pojedinanih sluajeva (studija sluaja).

82. ta je sociometrija?Sociometrijom se mogu kvantitativno mjeriti kvalitativne drutvene pojave i procesi, kao to su odnosi meu ljudima, u zajednicama, itd.

83. Koja je podjela metodolokih kategorija?1. Kategorije koje nose konceptualni karakter i slue za razradu metodolokog aparata: socijalizacija, socijalna disciplina, socijalni odnosi...2. Kategorije koje imaju instrumentalni karakter i slue za razradu metodolokog instrumentarija: socijalna aktivnost, presti, zadovoljstvo poslom...3. Kategorije koje otkrivaju sutinu samih metoda sociolokog saznanja, njegove strukture i mehanizme: objekat istraivanja, predmet istraivanja, analiza, opis...4. Kategorije istraivake tehnologije (metode, tehnike, i procedure sociolokog istraivanja razliitih vidova i tipova): nadgledanje, uzorak, ekspertske ocjene, testiranje...

84. ta je drutvo?Drutvo je sloeni, organizovani i samorazvijajui sistem. Njime su se, u suprotnosti prema dravi, eljeli da oznae pojedinci koji djeluju ciljno-racionalno na podruju privrede i prava, tj. ugovornih odnosa.

85. S kojih aspekata se u sociologiji moe govoriti o rutvu?O drutvu uopte, o odreenom istorijskom ili strukturalnom tipu drutva i o konkretnom globalnom drutvu.

86. Koje su dvije osnovne kategorije koje odreuju kvalitet drutva?- Statika drutva (struktura drutva sa njegovim podsistemima, njihovim vezama)- Dinamika drutva (njegove etape razvoja, uzroci pojava i karakter i vrste promjena).

87. ta je socijalizacija?Socijalizacija je potinjavanje pojedinca drutvu. Moe se rei i da je uenje drutvenih uloga, odnosno proces socijalnog uenja, putem kojeg pojedinac usvaja sadraje i stie karakteristike relevantne za njegov poloaj u odreenom drutvenom okruenju.

88. ta je socijalna zajednica?Zajednica je opti naziv za sve sastavne dijelove drutva (grupe, klase, slojevi, stalei koji ine odreene kolektive). Drutvenu zajednicu ine ljudi povezani drutvenim procesima koji traju due vremena, to za posljedicu ima ne samo ostvarenje zajednikih potreba i interesa ve i stvaranje posebne kulture.

89. ta jesocijalna grupa?Socijalna grupe je pojam koji oznaava odreenu zajednicu ljudi, koji imaju zajednike prirodne i socijalne karakteristike i koji su ujedinjeni zajednikim interesima, vrijednostima, normama i tradicijama.

90. Kako se dijele grupe po prisustvu li odsustvu oficijelnog socijalno-pravnog statusa?Na formalne (pisana pravila) ili neformalne grupe (nepisana pravila).

91. Kako se dijele grupe po broju lanova?Male (od 2 do nekoliko desetina, npr. porodica, komiluk, kolski razred, sportski tim).Srednje (kolektiv, lanstvo politike organizacije, ili ljudi koji ive na odreenom geografskom podruju). Velike (znaajan broj ljudi, npr. klase, socijalni slojevi, etnike zajednice, ene, mukarci, djeca).

92. Po karakteru udruivanja u male grupe razlikuju se?Difuzna grupa, asocijacija, korporacija, kolektiv.

93. Jedno od moguih razvrstavanja srednjih grupa je?Po proizvodnom principu (gdje postoji program i plan i sistem upravljanja) i po teritorijalnom principu (spontane, formiraju se po mjestu ivljenja).

94. ta je socijalna klasa i klasna borba?Socijalna klasa je pojam koji prilikom opisivanja nekog drutva oznaava hijerahijsku podjelu izmeu pojedinaca i grupa.Klasna borba je opti naziv za razliite oblike drutvenog sukoba izmeu velikih drutvenih grupa koje nazivamo drutvenim klasama.

95. Koje su tri vrste klasa?Via, srednja i radnika klasa.

96. ta je razlivanje otrih meuklasnih granica? Socijalna mobilnost ljudi, npr. stanovnik sela moe da doe i da ivi u gradu, ali i obrnuto. Radnik moe postati trgovac ili prei u sferu usluga, itd.

97. ta je socijalni sloj i stratifikacija?Drutvo postoji kao sistem razliitih socijalnih slojeva. Socijalni slojevi odslikavaju razliite grupe ljudi koje mogu da se razlikuju po nekoliko osnova, npr. po imovini, ulozi u drutvu, statusu, po svojoj moi.Socijalna stratifikacija se definira kao struktuirana, stabilna i trajna nejednakost skupina u drutvu, koje su hijearhijski poredane u slojeve.

98. ta je socijalna institucija?Socijalna institucija je zajednica razliitih formi organizacije i regulisanja drutvenih odnosa, specijalnih ustanova, sistema normi, socijalnih uloga, koji obezbjeuju funkcije neophodne za postojanje i razvoj kako socijalnih grupa tako i cijelog drutva.

99. Po karakteru organizacije, kakve se institucije razlikuju?Formalne ( sud, vojska, kola) i neformalne (razliiti fondovi kulturnog i socijalnog znaaja, interesne grupe).

100. ta je socijalni status?Socijalni status je poloaj koji ovjek zauzma u drutvu i povezan je sa odreenim pravima i obavezama.

101. ta je socijalna uloga?Socijalna uloga je dinamika strana socijalnog statusa. Svaki ovjem ima vie uloga. Na osnovu uloga se odreuje njegov socijalni status.

102. ta je socijalna djelatnost?Socijalna djelatnost je dinamiki sistem aktivnog meusobnog utjecaja linosti, socijalne grupe ili zajednice sa okruujuim svijetom, u procesu u kojem se stvaraju materijalni proizvodi, ali se i sam ovjek mijenja kao bit drutva, kao to se mijenja i priroda i socijalni svijet.

103. Na koja dva naina se moe shvatiti drutvena djelatnost?Na aktivan nain kao svrsishodna drutvena akcija i tada se oznaava kao drutveni proces. Na pasivan nain kao svrsishodna drutvena reakcija kada se oznaava kao drutveno ponaanje.

104. ta je socijalno ponaanje?Socijalno ponaanje je ivi odnos sa okruujuom sredinom koji zavisi od spoljanjih aktivnosti, ali i unutranjih potreba pojedinca.

105. Na koje tri forme reakcije ovjeka na okruenje se bazira ponaanje?1. Emocionalna ili efektivna, zasnovana na osjeajima i emocijama2. Kompetentna ili kognitivna, zasnovana na znanju i razmiljanju3. Iskreno, otvoreno reagovanje po mehanizmu: stimulans reakcija

106. ta je devijantno ponaanje?Ponaanje pod kojim se ne podrazumijeva samo naruavanje pravnih normi, nego i svako drugoponaanje koje naruava vladajua pravil i norme u konkretnom drutvu.

107. Koji su osnovni vidovi devijantnog ponaanja?1. Destruktivno ponaanje koje samo nanosi tetu samoj linosti zbog njegovog neprilagoenog ponaanja (gramzivost, konformizam, mazohiza).2. Asocijalno ponaanje koje nanosi tetu ne samo linosti, ve i drutvenim zajednicama (porodici, vrnjacima, komijama), a manifestuje se u alkoholizmu, narkomaniji, samoubistvu. 3. Protivpravno ponaanje predstavlja naruavanje kako moralnih tako i pravnih normi i manifestuje se kroz pljaku, ubistva i druge kriminalne prestupe.

108. ta je socijalna kontrola?Reakcija drutva na ponaanja opasna po sebe.

109. Koje su vrste socijalne kontrole?Formalnasocijalna kontrola (pravne norme) i neformalna.

110. ta je socijalna komunikacija?Komunikacija je proces informativnog uzajamnog djelovanja subjekata u drutvu. Sadraj ovog procesa je proizvodnja, razmjena, kodiranje, i dekodiranje, upotreba i korienje informacije u rasponu od meulinog do globalnog nivoa.

111. ta su socijalne veze?Meusobni odnosi i zavisnosti jednih subjekata od drugih koji se formiraju u porodici, zajednici, drutvu se nazivaju vezama.

112. ta je sociologija politike i ta prouava?Sociologija politike je posebna socioloka disciplina koja prouava uzajamne odnose politike sa drugim sferama drutvenog ivota, politikih institucija sa drugim socijalnim institucijama. Jedno od vanih pitanja koje sociologija danas prouava jeste korupcija i demokratija, posebno korupcija politikih partija.

113. ta su politike stranke?Politike partije su politike organizacije sa politikim programima iji su strateki ciljevi usmjereni na osvajanje vlasti u dravi, svejedno to neke partije imaju daleke ciljeve, ukidanje svake vlasti ovjeka nad ovjekom.

114. ta je korupcija?Zloupotreba javnog poloaja ime slubenici nepravedno i nezakonito stiu korist za sebe ili drugu osobu. Ali ima i drugih definicija.

115. Koje su vrste korupcije?Aktivna (davanje mita) i pasivna (primanje mita)Mala i velikaPolitika i birokratska, itd.

116. ta je kupovina drave?Praksa politikih stranaka da za novac prodaju dravne, privredne i nacionalne interese u argonu Svjetske banke nazvana je kupovina drave.

117. Po A. Zinovjevu koji vidovi demokratije se razlikuju?Ideoloka i realna demokratija.

118. Koje su preporuke EU za obuzdavanje korupcije?1. Poboljanje ureenja sukoba interesa2. Donoenje Zakona o financiranju politikih stranaka3. Omoguavanje pristupa informacijama o korupciji

119. ta je kolonijalna demokratija?To je demokratija koju Zapad izvozi u zemlje drugog i tereg svijeta. Ona je neto vjetako to se namee datoj zemlji spolja i nasuprot njenim istorijski formiranim mogunostima i tendencijama evolucije. Stanovnitvu kolonijalne demokratije se nudi surogat demokratije u vidu rasputenosti (seks, droga i muzika), oslabljene kontrole od strane vlasti, lakih zabava, preputenosti samom sebi, kao i sistem vrijednosti koji oslobaa ljude od moralnih ogranienja.

120. ta je demokratija?Demokratija je otvoreno i pluralistiko drutvo u kome je mogue izraavati suprotne poglede i boristi se za postizanje konfliktnih ciljeva. Svako je slobodan da kritikuje prijedloge drugih. Politika vlade se mijenja pod utjecajem kritike. Mogue je smjenjivati ljude na vlasti u razumnom roku, i zamijeniti ih drugima bez nasilja. Mogua je alternativna vlada i to putem slobodnih izbora.

121. Koji su grijesi demokratije?Vlast: demokratija nastoji da kontrolie politiku vlast i da joj nalae samoogranienje. Meutim, u stvarnosti demokratija svoju vlast koristi tiranski i kruto kao to je to bilo u Hiroimi, na Bliskom Istoku, Junoj Americi, jugoslaviji, itd. Bogatstvo:Demokratije podstiu gomilanje bogatstva, i ne samo to, veoma ga cijene. Na korupciju se gleda kao na neto normalno, ako nije pretjerana. Nadmenost: I u demokratijama postoje bogati i siromani, to otkriva stepen neovjenosti sistema. Pored toga u svijesti demokrata uvrijeilo se ubjeenje da je udoban ivot neto to je odlika demokratije, neto to je opte poznata misija. Ali to nije istina. Demokratija treba da titi siromanog i brani tiranisanog. Nadmenost je svijest o nadmoi nad narodima drugog i treeg svijeta.

122. ta je sociologija kulture?Sociologija kulture izuava mnoga pitanja vezana za oblast kulture (tradicije i religije).

123. ta je sociologija slovenskih imena?Sociologija slovenskih imena izuava stara slovenska imena koja su djeci davana tako da su odgovarala karakteru djeteta, kvalitetima koje u njemu ele da vide roditelji i robina. Radi se o svjetski unikatnoj kulturnoj batini koja je danas zatiena od UNESC-a.

124. ta predstavlja dvolano ime?Dvolano ime predstavlja osnovni, najstariji, i najizvorniji obrazac davanja slovenskih imena. Ono se sastoji od dvije meusobno slagajue rijei sa tanim sintakstikim smislom.

125. Ko su utemeljitelji sociologije religije?Ogist Kont, Emil Dirkem i Maks Veber

126. ta su nove religije?Nove religije su sveukopnost religioznih vjerouenja koja su se pojavila u drugoj polovini XX vijeka.

127. Koje su nove religije?Pseudohrianski kultovi, neoorijentalne religije, okultizam, neopaganstvao, satanizam, pseudopsiholoki i pseudomedicinski pokreti, pa ak i tzv. komercijalni kultovi.

128. Koja su tri tipa specifinih obiljeja novih religija?Organizaciona, kadrovska, vjeronauna.

129. ta je okultizam?Prouavanje okultnih moi, natprirodnih utjecaja i drugih pojava koje su van moi obinog ljudskog poimanja.

130. Koje su okultne discipline?Alhemija, Astrologija, Magija, Mantika i Okultna medicina.

131. Koje su okultne nauke?Hermetizam II, Kabala, Nauka o udima i koresondencija.

132. ta je alhemija?Alhemija ili kraljevska umjetnost hermetinih filozofa, spolja gledano predstavljala je pseudonauno traganje za sredstvima kojima bi se neplemeniti metali mogli pretvoriti u zlato, ali je ovo traganje, u stvari bilo analogno gnostikoj tenji za oslobaanjem boanskog elementa koji je zarobljen u materiji.

133. ta je astrologija?Astrologija doslovno znai nauka o zvijezdama, a razvijena je kao sistem proricanja i odreivanja karaktera linosti irom svijeta. Najee se koristi za proricanje budunosti, a zasniva se na pretpostavci da zvijezde imaju neki utjecaj na ljude.

134. ta je magija?Magija (vraanje) jeste pripisivanje posebnih moi predmetima ili biima i pokuaj prisvajanja tih moi uz pomo odreenih radnji, izreka, formula, obreda ili saznanja.

135. ta je mantika?Mantika je proricanje budunosti pomou tarot karti, raznih tehnika gatanja, uzimanja halucinogenih droga i gljiva i sl.

136. ta je okultna medicina?Okultna medicina sastoji se iz sistema koji se razvija kao alternativa zvaninoj medicinskoj paradigmi. Okultna medicina lijei utjecajima na auru ili uz pomo homeopatskih lijekova.

137. ta je hermetizam?Hermetic termin se odnosi na odreene ezoterine spise i tradiciju iz antikog doba i ranog srednjeg vijeka. Najpoznatije djelo tih spisa je Smaragdna tabla.

138. ta je kabala?Kabala je mistiki ogranak judaizma koji se sam grana na dvije tradicije: spekulativno-metafiziku i magijsko-praktiku. Grupa tekstova koja se naziva kabala sadri dva glavna spisa: Sefer i Zohar.

139. ta je nauka o udima?Nauka o udima se bavi izuavanjem onih pojava, dogaaja i slinog koje uobiajena nauka ne priznaje kao probleme, npr. PSI fenomeni, isjeliteljski fenomeni, vienje NLO, itd.

140. ta je korespondencija?Korespondencija jeste ispisivanje tekstova koji iniciraju duhovna bia, preko medija, a namjenjena su ivim ljudima.

141. ta je ekumenizam?Ekumenizam je globalizacija religije.

142. Koje su 4 lai globalizma u smislu ekumenizma?Prva je la o nastupanju na zemlji nekog novog doba. Prema pravoslavnom uenju, istinsko novo doba nastupilo je sa dolaskom na svijet Isusa Hrista. Druga la je o tome da e ovjeanstvo postati jedinstvena bioloka populacija, odnosno da e se sve rase stopiti u jednu nadrasu. Trea la je o tome da je proces globalizacije neophodan i neizbjean. etvrta la je o tome da e u sistemu novog svjetskog poretka sve drave i narodi imati jednaka prava i mogunosti, odnosno da e nastupiti sveopti procvat i blagostanje.

143. Koji je slubeni stav Ruske pravoslavne crkve o globalizaciji?Pravoslavlje i globalizam nisu spojivi. Globalizacija mijenja pravinu organizaciju privrednih djelatnosti, nainje i mijenja tradicionalne oblike organizacije drutva i sutinu vlasti.

144. ta je sociologija masovnih komunikacija?Sociologija masovnih komunikacija se bavi objanjenjem i analizom odreenih kategorija masovnih komunikacija i izuava njihovu ulogu u drutvu.

145. ta je utjecalo na formiranje sociologije masovnih komunikacija?Na formiranje sociologije masovnih komunikacija sutinski su utjecali rezultati istraivanja u oblasti psihologije, lingvistike i teorije informacija i kibernetike.

146. U komunistiko vrijeme, mediji su informisali stanovnitvo kroz koje tri forme?Agitacija (irenje informacija uz poziv na akciju)Propaganda( irenje znanja i formiranja najvanijih osnova za pogled na svijet)Kontrapropaganda (informativno djelovanje na umanjenje znaaja odreenih vrijednosti).

147. ta je osnovni zadatak masovno-komunikacijskog ubjeivanja?Osnovni zadatak masovno-komunikacijskog ubjeivanja jeste utjecaj na stavove i stereotipe.

148. ta je stav i koje su mu komponente?Stavovi se formiraju na osnovu propagande, vaspitanja, iskustva, osjeanja i motiva, a sadri tri komponente: saznajnu, emocionalnu i motivacionu.

149. ta je stereotip?Stereotip je percepcija odreenog aspekta realnog svijeta ili kad se na temelju jednog ili vie primjera odreenog tipa ovjeka izvodi opta karakteristika o karakteru svih fiziki njemu slinih. Upotrebljava se u znaenjima ustaljenosti i krutosti odreenog pokreta, percepcije, govora, miljenja, odnosno ponaanja u cjelini, pojedinca ili grupa ljudi.

150. ta ini preokret u reklami?Gutembergov pronalazak tamparije, 1450. g.

151. Koje su vrste reklame?Skrivene i otkrivene reklame.

152. ta je reklama?Plaeni pokuaj prodavca i proizvoaa da komuniciraju sa potroaima u cilju prodaje svojih proizvoda ili usluga.

153. U ta reklama mora da nas ubijedi?Da je vaan nain ivota koji vodimo i da je posjedovanje odreenog predmeta potvrda tog eljenog naina ivota.

154. Sa kojim elementima operie radio reklama?Rijei, zvuni efekti i muzika.

155. Koje su etiri vrste radio reklame?Direktna reklama, dijaloka, dramatizovana i muzika reklama.

156. Prema tipu tema, televizijske reklame se dijele na koje tri vrste?Opisne (informativne), korisno sentimentalne i paradoksalne i okantne reklame.

157. Koje su funkcije reklame po Bernaru Kateli i Andreu Kadeu?Reklama je sistem komunikacije, ogledalo kulture, inovatorska pokretaka snaga kulture, i reklama je konzervativni inilac u drutvu.

158. ta je sedma sila?Sedma sila je naziv za tampu. Mit o tampi kao sedmoj sili proirio se tokom Francuske revolucije, ali i dogaaja u Engleskoj s poetka XIX vijeka. Na Sent Peters Fildsu u Manesteru policija napada uesnike mitinga za reformu izbornog zakona i poreza na penicu i ubija 11 ljudi, a nekoliko stotina ranjava (Pokolj kod Piterloa). Nakon ovih dramatinih zbivanja, pored ostalog, parlament podie taksu na tampu na etiri penija i pootrava kazne tampi koja poziva na pobunu. Nakon ovoga ponovo cjetaju ilegalni listovi bez plaanja redovne takse. Novi zakon usvojen 1843. g. oslobaa novinara, autora lanka u kome on iznosi kritike na raun obavljanja dunosti dravnih funkcionera, bez obaveze podnoenja dokaza. To je najznaajnije priznanje sedmoj sili. Ovime tampa na neki nain preuzima ulogu kontrole rada institucija.

159. Koje funkcije ima tampa?Informativnu, komercijalnu i manipulativnu.

160. ta je uta tampa?uta tampa je izraz kojom se opredjeljuje ona tampa koja ne bira sredstva oko preotimanja i pridobijanja italaca, a kao metod se koristi podilaenje najniem ukusu.

161. Koje su osnovne karakteristike savremene zapadne tampe?e za senzacijama, poplava komercijalnih reklama, sputanje na nivo italaca, tvrdnja o slobodi tampe.

162. Kome se pripisuje pronalazak televizije?kotskom ininjeru, Donu Logiju Berdu.

163. Kada je emitiran prvi redovni televizijski prenos visoke frekvencije? 1936. godine iz studija BBC-a u Londonu.

164. ta je anr?anr je rod ili vrsta i odnosi se na vrste ili kategorije medijskih proizvoda.

165. Koji su anrovi koji se susreu na televiziji?Sapunske opere, komedije situacije, policijske serije, kvizovi, vijesti i dokumentarni program.

166. ta je telefiksacija?Ovisnost o gledanju televizije, naroito izraena kod djece.

167. ta je globalizacija informativnog prostora?Globalizacija informativnog prostora podrazumijeva stvaranje infrastrukture za prijem informacija koje stvaraju i ire transnacionalne medijske korporacije.

168. ta je informativno mijeanje?Informativno mijeanje podrazumijeva ometanje predajnika, zabranu distribucije odreene tampe, ruenje predajnika bombardovanjem ili vojnim diverzantskim akcijama.

169. Male zemlje pokuavaju da svoj nepovoljni informacioni poloaj poprave tako to se zalau za meunarodno-pravno regulisanje ove sfere koji bi ispunjavao koje etiri funkcije?Informacionu, kulturnu, profesionalnu, teorijsku ili akademsku.

170. kako sociologija prouava ovjeka?Sociologija prouava ovjeka tako da se bavi njegovim ulogama i statusom, te socijalizacijom.

171. Koja je definicija pojma linosti?Linost je djelovanje, utisak, koji pojedinac ostavlja na druge. Linost je specifina relativno stabilna i neponovljiva struktura osobina nekog ovjeka, u kojoj svaka osobina zausima posebno, strukturom odreeno mjesto.

172. ta je uloga, a ta status?Uloga je funkcija koju neko vri, a status je presti koji ta uloga sa sobom nosi.

173. Koji su glavni faktori koji determiniu drutveni status?Vanost posla, vlast i odgovornost, znanje koje je potrebno za obavljanje posla, stepen inteligencije, dignitet zanimanja, visina plate, ugled zanimanja, stepen obrazovanja, izvori prihoda, vrsta stana.

174. Koji su osnovni nosioci procesa socijalizacije?Osnovni nosioci procesa socijalizacije u savremenim drutvima su porodica, kola, grupa vrnjaka, nacionalne kulturne institucije, a u masovnim drutvima sve vaniju ulogu imaju i mas-mediji.

175. ta su socijalne tehnologije?Socijalne tehnologije su naini i metode za operacionalizaciju ideja u postupke odreenih pojedinaca i socijalnih grupa.

176. Kakvi mogu biti stereotipi?Negativni i pozitivni.

177. Koji su negativni stereotipi?Pozicija ravnodunosti, kompleks inferiornosti, bespogovorno slijeenje zdravog smisla, neuvaavanje stvaralakih linosti i talenata.

178. Koji je prvi zadatak, odnosno prvi strukturni element socijalne tehnologije i ideolokog rada?Formulisanje cilja razvoja datog socijalnog objekta (drave, regiona, radnog kolektiva, univerziteta), te da jasno, dostupno za prosjenog ovjeka to objasni zainteresovanima ime se obezbjeuje da oni sluaju jednu komandu.

179. Kojih su est elemenata socijalne tehnologije?1. Stvaranje pogodne sredine da ljudi sami rjeavaju svoje probleme. 2. Stvaranje ideolokog radnika koji posjeduje znanje iumjee utjecaja na ljude da prihvate zacrtane ideje i ciljeve. 3. Ciljno i sistematino informisanje rukovodstva, ali i okruenja o vanim dogaajima i promjenama u kontekstu kojih treba realizovati odreene zadatke. 4. Stvaranje kod ideolokih radnika znanja i navika da efektno i efikasno rade sa ljudima. 5. Objava odnosa ljudi (pozitivna, negativna ili ravnoduna) prema konkretnim procesima, a zatim utjecaj na promjenu takvog odnosa. 6. Znanje, odnosno argumentovano utjecati na motivacionu sferu ljudi, njihovu spremnost da aktivno uestvuju u konkretnim procesima ili drugim rijeima znati i umjeti mobilisati ljude da djeluju u cilju ostvarivanja postavljenog cilja.

180. ta je animizam?Vjerovanje ljudi da u prirodi kao i u socijalnoj zbilji vladaju due umrlih, due predaka.

181. ta je politeizam?Vjerovanje ljudi da drutvom i prirodom upravlja vie bogova, vie uzroka.

182. ta je monoteizam?Vjerovanje ljudi u jednog Boga.

183. Koja tri oblika vladavine Kont definie u pozitivnom stadijumu?Materijalna vladavina koja pripada industrijalcima, finansijerima i zemljoposjednicima. Intelektualna vladavina koju ine naunici najveeg kalibra. Moralni preobraaj koji je vladavina univerzalnih etikih principa kojima je dato sekularno obiljeje ili znaenje.

184. ta je masovno ponaanje?Masovno ponaanje se izjednaava sa neracionalnim ponaanjem. U njemu se prepoznaju tri tipa kolektivnosti, javnost, gomila i masa.

1