საქართველოს პარლამენტის ი. ჭავჭავაძის სახ. ეროვნული ბიბლიოთეკა

საქართველო

ანოტირებული ბიბლიოგრაფიული საძიებელი

№ 4

თბილისი 2007

საძიებელზე მუშაობდნენ: ე. იმნაძე, ლ. კარბელაშვილი, ლ. მარინაშვილი, ნ. მაჭავარიანი, გ.რამიშვილი, ფ. ცარიტოვა გამოცემის რედაქტორი: ვ. კიკილაშვილი რედაქტორი: ჟ. ქვათაძე ბიბლიოგრაფიული რედაქტორი: მ. კალანდარიშვილი კონსულტანტი კლასიფიკაციის საკითხებში: ლ. კაკულია კომპიუტერული უზრუნველყოფა: ნ. ბახტაძე, თ. ქურციკიძე, ნ. ხვედელიანი შ. პაპალაშვილი

რ ე დ ა ქ ტ ო რ ი ს ა გ ა ნ

საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის ქართველოლოგიის

განყოფილების ერთ-ერთი ძირითადი საქმიანობაა შეაგროვოს, ფართოდ წარმოაჩინოს და საქართველოს საკითხებით დაინტერესებულ პირებს მიაწოდოს ინფორმაცია საქართველოს შესახებ გამოქვეყნებულ ლიტერატურაზე.

განყოფილება აგრძელებს საინფორმაციო საძიებელ «საქართველოს” გამოცემას, რომელიც საქართველოსმცოდნეობით დაინტერესებულ პირებს და სამეცნიერო დაწესებულებებს მიაწვდის ინფორმაციას ბიბლიოთეკაში შემოსულ ახალ წიგნებზე, ჟურნალებსა და კრებულებში გამოქვეყნებულ სამეცნიერო თუ პოპულარული ხასიათის საინტერესო სტატიებზე.

წინამდებარე საძიებელი 2002 წელს გამოცემული საძიებლის გაგრძელებაა. ეს და შემდეგი რამდენიმე გამოცემაც ხარვეზების (2007 წლამდე) შევსებას ითვალისწინებს.

საძიებელში წარმოდგენილი მასალა განლაგებულია ქართველოლოგიის განყოფილებაში კატალოგებისა და კარტოთეკებისათვის გამოყენებული ათწილადი კლასიფიკაციის მიხედვით. იგი ანოტირებულია, რაც მკითხველს დასახელებული ლიტერატურის შინაარსისა და ძირითადი მონაცემების გაცნობის საშუალებას მისცემს.

მაჩვენებელს ერთვის პირთა ანბანური საძიებელი და აღწერილი ჟურნალების სია. საინფორმაციო საძიებელზე მომუშავე თანამშრომლები სიამოვნებით მიიღებენ

დაინტერესებულ პირთა შენიშვნებსა და წინადადებებს.

მ ე ც ნ ი ე რ ე ბ ა

1. ავთანდილ ბენდუქიძე 80 : სტატიები და მოგონებები . – თბ. , 2001 . – 141 გვ. კოლეგების, მეგობრების, მოწაფეების, ნათესავების სტატიები და მოგონებები

მეცნიერისა და პედაგოგის, მათემატიკოს ა. ბენდუქიძის შესახებ; 80 წლისთავის გამო. 2. კომახიძე თ. აკადემიკოსების ოჯახი . – ბათუმი: გამომც. აჭარა , 2002 . – 355 გვ.

სამი მეცნიერის: ალექსანდრე ჯავახიშვილის, მამია კომახიძისა და ნინო ჯავახიშვილის ცხოვრება და სამეცნიერო საქმიანობა. 3. ომგადახდილი მეცნიერები . – თბ. , 2000 . – 159 გვ.

ნარკვევების კრებული მეორე მსოფლიო ომის მონაწილე მეცნიერთა შესახებ. 4. საქართველოს პროფესორ-მასწავლებელთა რესპ. სამეცნ. კონფერენცია (8; 2001; თბილისი). პროფესორ-მასწავლებელთა VIII რესპუბლიკური სამეცნიერო კონფერენციის მასალები . – თბ. : მეცნიერება, 2001 . – 76 გვ.

გამოკვლევები ეხება ისტორიის, ხელოვნებათმცოდნეობის, ლიტერატურათმცოდნეობის, ტექსტოლოგიის აქტუალურ პრობლემებს. 5. თურმანიძე ო. მეცნიერების განვითარება აჭარაში : სამეცნიერო კერები და მეცნიერი კადრები : მეცნიერული აზრის განვითარება // ლიტერატურული აჭარა. – 2001 . - № 5 . – გვ. 112 – 118 ; № 6 . – გვ. 108 – 113 ; № 7 . – გვ. 102 – 109. 6. ჯორჯიკია ნ. საბჭოთა რეჟიმი და ქართველი ინტელიგენცია – ურთიერთობის ერთი ეპიზოდი // კლიო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 164 – 174. რეზ. რუს. ენაზე.

საბჭოთა სახელმწიფოს საკადრო პოლიტიკა 1928 – 1931 წლებში, ბრძოლა ძველი თაობის ეკონომისტებთან, რაც «კონდრატიევშჩინას“ სახელით არის ცნობილი. წამყვან უმაღლეს სასწავლებლებში დაწყებული კამპანია პროფესორ-მასწავლებ-ლებისაგან მარქსისტულ-ლენინური იდეოლოგიის უპირობო აღიარების მოთხოვნით.

დ ა მ წ ე რ ლ ო ბ ა

7. ხურცილავა ბ. ქართული ასომთავრული ანბანის შექმნის ეპოქის, გარემოებებისა და ავტორთა ვინაობის საკითხისათვის . – თბ. , 2002 . – 149 გვ.

ძველ წერილობით წყაროებში დაცული ცნობების კრიტიკული ანალიზი, ისტორიულ-წყაროთმცოდნეობითი, ფილოლოგიური და ქრონოლოგიური ძიებანი. 8. ბოლქვაძე თ. ენა და დიდი ტრადიცია // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 89 – 96. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ენისა და დამწერლობის წარმოშობის საკითხები ინდური, ქართული, ბერძნული და სხვა ენების მაგალითზე.

9. ლიჩელი ვ. კოლხეთისა და იბერიის კულტურის საკითხები : (ძვ. წ. IV – I საუკუნეებში): პროტოქართული დამწერლობა // ძიებანი: დამატებანი 5 . – 2001 . – გვ . 5 – 28. ტექსტი ინგლ. ენაზე გვ. 62 – 65.

უძველესი ქართული დამწერლობის ნიშნების აღმოჩენა კოლხეთისა და იბერიის ტერიტორიაზე. 10. მიქაუტაძე მ. ჲ გრაფემა XI – XV საუკუნეთა მხედრულ ანბანში // ქართველური მემკვიდრეობა. – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 251 – 253. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გრაფემის არსებობა მხედრულით შესრულებულ ხელნაწერებსა და ლაპიდარულ წარწერებში. 11. ხურცილავა ბ. ქართული ასომთავრული ანბანის შექმნის ეპოქის, გარემოებისა და ავტორთა ვინაობის საკითხისათვის . – თბ. , 2002 . – 149 გვ.

რეც. : სტეფნაძე ჯ. მნიშვნელოვანი ნაშრომი ქართული ასომთავრული ანბანის კვლევის საქმეში // კლიო . – 2003 . - № 17 . – გვ. 68 – 81. რეზ. რუს. ენაზე. 12. Ломоури Н. Еще раз о “Колхидской письменности” // საისტორიო ძიებანი. – 2001 . - № 4 . – გვ. 335 – 338.

Критика гипотезы ленинградского ученого Г. Ф. Турчанинова о происхождении “Майкопской Надписи “. Научная несостоятельность методики ее дешифровки.

ი ნ ფ ო რ მ ა ც ი უ ლ ი ტ ე ქ ნ ო ლ ო გ ი ე ბ ი

13. გურაბანიძე მ. გეოგრაფიული პუნქტების და ცნობების მონაცემთა ბაზა // კლიო . – 2001 . - № 12 . – გვ. 64 – 70. რეზ. რუს. ენაზე.

კომპიუტერული ტექნოლოგიების დანერგვა ისტორიულ მეცნიერებაში. გეოგრაფიული პუნქტებისა და ცნებების მონაცემთა ბაზის პროექტირება ლეონტი მროველის თხზულებების _ «ცხოვრება ქართველთა მეფეთა“, «ნინოს მიერ ქართლის მოქცევა“ და «მეფე ქართლისა არჩილი“ მიხედვით. 14. ჩხენკელი ნ. საცნობო-ბიბლიოგრაფიული მომსახურების განვითარების ტენდენციები ამერიკის შეერთებული შტატების, რუსეთის და საქართველოს ბიბლიოთეკებში // კავკასიის მაცნე. – 2004 . - № 9 . – გვ. 215 – 220. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ინტერნეტის გამოყენება ბიბლიოგრაფიულ მომსახურეობაში.

კ უ ლ ტ უ რ ა . ს ა მ უ ზ ე უ მ ო ს ა ქ მ ე

15. ბართაია ნ. ირანული ჩანახატები ანუ ახალი ერა ქართულ-ირანულ კულტურულ ურთიერთობათა ისტორიაში . – თბ. : ინტელექტი , 2001 . – 131 გვ.

სპარსულ ენასა და ლიტერატურაში კვალიფიკაციის ასამაღლებლად ქართველი ლექტორებისა და სტუდენტების ჯგუფის ირანში მოგზაურობის შთაბეჭდილებები. ნაწყვეტები დღიურებიდან.

16. თბილისის კულტურის სახელმწ. ინ-ტი. სტუდენტთა სამეცნ. კონფერენცია (7; 2000) . მუშაობის გეგმა და მოხსენებათა თეზისები . – თბ. , 2000 . – 46 გვ.

სტუდენტთა მოხსენებები ძველი ცივილიზაციის, ქართველი მწერლებისა და მხატვრების შემოქმედების, ქართული ქორეოგრაფიის, საეკლესიო მხატვრობის შესახებ. 17. იზორია ი. ზუგდიდის სახელმწიფო ისტორიულ მუზეუმში დადიანისეული მემორიალური ექსპონატების შესახებ . – თბ. , 2001 . – 47 გვ.

დადიანისეული მემორიალური ნივთები ზუგდიდის სახელმწიფო ისტორიული მუზეუმის საექსპოზიციო დარბაზებში. 18. კაკაბაძე ბ. სანკტ-პეტერბურგის ქართული სათვისტომოს «ივერიის“ საქმიანობის ქრონიკები / [რედ : ნანა ზარნაძე] . – სანკტ-პეტერბურგი : ჩრდილოეთის ივერია , 2000 . – 256 გვ.

სანკტ-პეტერბურგის ქართული დიასპორის ისტორია. სათვისტომოსადმი მიძღვნილი მასალები. წიგნს ერთვის ფოტოსურათები. 19. ქართული კულტურის ზოგიერთი ორიენტაცია: სემინარების ციკლი . – თბ., 2000 . – 35 გვ.

ინდივიდუალისტური და კოლექტივისტური კულტურების შედარებითი ანალიზი ლალი სურმანიძის ნაშრომში «ქართული კულტურის ზოგიერთი ორიენტაცია (ძალადობა და გენდერი)”. ნაშრომი გამოქვეყნებულია ქართველ და გერმანელ ქალთა განათლებისა და ინფორმაციის საერთაშორისო ცენტრის მიერ. 20. ყულიჯანიშვილი ა. კულტუროლოგია. – თბ. : უნივერსალი, 2001.

ქართული, აღმოსავლური და ევროპული კულტურების ურთიერთმიმართება. 21. ხოტივარი – იუნგერი შ. ქართველები ბერლინში . _ თბ. : საქ. პარლამენტის ილია ჭავჭავაძის სახელობის ბიბლიოთეკა, 2001. – 68 გვ.

გერმანულ-ქართული ურთიერთობების ისტორია. ქართველი სტუდენტები (კ. გამსახურდია და გრ. რობაქიძე), ქართული ფილმები და საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობა ბერლინში. ქართველ სცენისმოყვარეთა მიერ დადგმული სპექტაკლები, ლოტბარ ძუკუ ლოლუას მიერ მეგრულ-აფხაზური მუსიკალური ფოლკლორის შეკრება და შესწავლა. 22. Gabasvili R. Contribution of the Caucasian Race to World Civilization : In Georgian and English. – Tb. : [Gulani] , 2001 . – 47 p.

ემიგრაციაში მოღვაწე ქართველი მეცნიერის რევაზ გაბაშვილის ფრანგულ ენაზე გამოქვეყნებული ნაშრომის «კავკასიური რასის წვლილი მსოფლიო ცივილიზაციაში“ ქართული და ინგლისური თარგმანი. ნაშრომი წარმოაჩენს ქართული ენისა და კულტურის როლს მსოფლიო ცივილიზაციის განვითარებაში. 23. Gabeskiria G. The heritage of Georgia : ...Where a Georgian comes to... [ Tb.]. , 2001 . – 281 p.

საქართველოს ისტორიული და კულტურული მემკვიდრეობა. 24. გაბუნია გ. ქართული კულტურა ბაგრატ მესამის ხანაში // კლიო . – 2002 . - №15 . – გვ. 50 – 63. რეზ. რუს. ენაზე.

X – XI ს.ს. – ქართული კულტურის «ოქროს ხანის” დასაწყისი: ცვლილებები ქართულ დამწერლობაში; წარმატებები განათლების, მეცნიერების, საეკლესიო და საერო მწერლობის, ეროვნული ხუროთმოძღვრების განვითარებაში. 25. გამყრელიძე თ. საქართველო ევროპაა თუ აზია? : ქართული სახელმწიფოებრიობა, აღმოსავლური ქრისტიანობა და ძველი ქართული კულტურა // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი. – 2001 . – ტ. 1 . – გვ. 3 – 8. რეზ. ინგლ. ენაზე. 26. გელენავა ი. აფხაზეთის კულტურული ცხოვრების ზოგიერთი თავისებურება საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის არსებობის პერიოდში // კლიო . – 2004 . - № 22 . – გვ. 63 – 72. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართულ-აფხაზური თეატრალური და მუსიკალური ურთიერთობები და ქართული ინტელიგენციისა და საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის (1918 – 21 წწ.) როლი აფხაზეთში კულტურის განვითარების საქმეში. 27. გელენავა ი. აფხაზეთში კულტურული ცხოვრების ერთი ასპექტი XIX საუკუნის დასასრულსა და XX საუკუნის დასაწყისში // კლიო . – 2004 . - № 21 . – გვ. 76 – 89. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართველ სცენისმოყვარეთა მიერ დადგმული სპექტაკლები, ლოტბარ ძუკუ ლოლუას მიერ მეგრულ-აფხაზური მუსიკალური ფოლკლორის შეკრება და შესწავლა. 28. გიცბა თ. ფრანგული წიგნი თბილისში // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 26 – 29.

1998 წლის 28 ოქტომბერს საქართველოს ეროვნულ ბიბლიოთეკაში ა. დიუმას სახ. ფრანგულ-ქართული კულტურული ცენტრის დაარსებისა და მისი მნიშვნელობის შესახებ.

29. დგებუაძე მ. , როსტიაშვილი ნ. ეგვიპტური მცირე პლასტიკის კოლექცია // არქეოლოგიური ჟურნალი. – 2004 . - № 3 . – გვ. 125 – 134 . რეზ. გერმ. ენაზე.

საქართველოს ხელოვნების სახელმწიფო მუზეუმის აღმოსავლეთის ქვეყნების განყოფილებაში დაცული ეგვიპტურ ქანდაკებათა ჯგუფის აღწერილობა. 30. ზარნაძე მ. საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ქუთაისის აკად. ნ. ბერძენიშვილის სახელობის სახელმწიფო ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მუზეუმის მიერ ჩატარებული სამეცნიერო სესიები : (1997 – 2000 წწ.) // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი, 2000 . – გვ. 121 – 125.

სესიებზე მოსმენილი მოხსენებების ჩამონათვალი. 31. კოპაძე ქ. დასავლეთი თუ რუსეთი? // კრიტერიუმი . – 2001. - № 4 . – გვ. 94 – 98.

XIX ს–ის მეორე ნახევრის ქართული ინტელიგენციის კულტურული ორიენტაციის საკითხი.

32. ლეჟავა ა. აფხაზეთის კულტურა : (1900 – 1921 წწ.) : (საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის 1999 წლის გრანტით შესრულებული ნაშრომი) // კლიო . – 2001 . - № 10 . – გვ. 53 – 60. 33. ლიჩელი ვ. კოლხეთისა და იბერიის კულტურის საკითხები : (ძვ. წ. IV – I საუკუნეებში) : ელინიზმი და ძველი საქართველო // ძიებანი: დამატებანი 5 . – 2001 . – გვ. 29 – 61. ტექსტი ინგლ. ენაზე გვ. 65 – 70.

ძვ. წ. IV_ I საუკუნეების კოლხეთისა და იბერიის კულტურის საკითხები იმდროინდელ სამყაროსთან – ელინისტურ ცივილიზაციასთან მიმართებაში. 34. მღებრიშვილი ა. მასალები ქართულ-ოსური კულტურული ურთიერთობის ისტორიიდან // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია: 1 . – 2001 . – გვ. 40 – 44. რეზ. რუს. ენაზე.

სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის კულტურული მიღწევები საბჭოთა პერიოდში. 1956 წლის ოსური ლიტერატურისა და ხელოვნების დეკადა თბილისში, ოსი კომპოზიტორებისა და ცეკვის ოსტატების მონაწილეობა ქართული ხელოვნებისა და ლიტერატურის დეკადაზე მოსკოვში. 35. ოქრუაშვილი ი. დაღესტნური ისპიკური ლანგრები // ეთნოლოგიური ძიებანი. – 2000 . - № 1 . – გვ. 313 – 321. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ეთნოგრაფიის განყოფილების კერამიკის ფონდში დაცული დაღესტნის სამხრეთ რაიონის სოფელ ისპიკში დამზადებული ლანგრების აღწერილობა. 36. სანიკიძე თ. თბილისში სამუზეუმო ცენტრის ჩამოყალიბების შესახებ : (იდეა ახლო წარსულისა შორეული მომავლისათვის) // კავკასიის მაცნე: (სპეციალური გამოცემა [2]) . – 2003 . – გვ. 51 – 54. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 37. ქანთარია მ. კავკასიური ცივილიზაციის რაობის პრობლემები // ანალები. – 2003 . - ¹ 2 . – გვ. 24 – 30. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მკვლევართა სხვადასხვაგვარი მიდგომა კავკასიის ცივილიზაციის არსებობის ფაქტთან. 1999 წ. , ქ. როსტოვში ჩატარებულ სამეცნიერო კონფერენციაზე წაკითხული მოხსენებები. 38. შარიქაძე თ. მარაო : (საქართველოს მუზეუმის ფონდებში დაცული მასალების მიხედვით) // კავკასიის მაცნე. – 2003 . - № 8 . – გვ. 124 – 128. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქალის სამკაულის წარმოშობის ისტორია და მუზეუმში დაცული ცალები. 39. შოშიტაშვილი ნ. საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმი დღეს : (მუზეუმი 150 წლისაა) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 258 – 268. რეზ. რუს. ენაზე. 40. ჩიქოვანი ნ. კავკასიის, როგორც ერთიანი კულტურული სივრცის საკითხისათვის // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 11 . – გვ. 36 – 44. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თანამედროვე სამეცნიერო ლიტერატურაში გამოთქმული მოსაზრებები

საქართველოს ცივილიზაციური კუთვნილების შესახებ. საქართველო – როგორც კავკასიური სუბცივილიზაციის ან ერთიანი კავკასიური კულტურული სივრცის ნა-წილი. 41. ჩიქოვანი ნ. კულტურის მარგინალობა – გამოწვევა თუ შესაძლებლობა? // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 169 – 179. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული კულტურის ცივილიზაციური სტატუსი, მარგინალობისა და განაპირულობის როლი მის ისტორიაში. ქართული კულტურის შუალედურობა სასაზღვრო (განაპირა) და მარგინალურ (სიმბიოზურ) კულტურად ყოფნას შორის. 42. ჩხაიძე გ. გუსტავ რადე – კავკასიური მუზეუმის დამაარსებელი // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 61 – 67. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

გერმანელი ბუნებისმეტყველისა და ეთნოგრაფის გუსტავ რადეს ცხოვრება და მოღვაწეობა თბილისში 1862 – 1903 წწ. 43. ჩხაიძე გ. საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ისტორიის სათავეებთან // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 73 – 87. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საიმპერატორო რუსეთის გეოგრაფიული საზოგადოების კავკასიური განყოფილების დაარსების ისტორია 1852 წ. 44. წენგუაშვილი კ. კომუნისტური რეჟიმის კულტურულ-საგანმანათლებლო პოლიტიკის პირველი ეტაპის ისტორიოგრაფიული მიმოხილვა // კლიო . – 2004 . - № 24 . – გვ. 123 – 133. რეზ. რუს. ენაზე. 45. წენგუაშვილი კ. ქართული კულტურის განვითარების თავისებურებანი 1921 – 1925 წწ. : (ისტორიოგრაფიული ანა-ლიზი) // კლიო . – 2004 . - № 24 . – გვ. 107 – 122. რეზ. რუს. ენაზე. 46. Лежава С. Разговор о грузинской культуре // Литературная Грузия. – 2000 . - № 1 – 6 . – с. 239 – 266.

В статье рассмотрены сферы традиционной культуры Грузии на примере грузинской песни, музыки, церковной, городской и сельской архитектуры, живописи, грузинской хореографии, народной поэзии, городской культуры г. Тбилиси, где выражены самобытность и духовность феномена “ Грузия “. 47. Чиковани Н. Грузия на перекрестке цивилизаций // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 155 – 159. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Пять версий цивилизационной идентичности Грузии.

ენციკლოპედიები. ცნობარები. ლექსიკონები. ბიბლიოგრაფიები 48. აკადემიკოს ილია გაგულაშვილის გამოქვეყნებული სამეცნიერო შრომების ანოტირებული ბიბლიოგრაფია . – ქუთაისი . , 2000 . – 31 გვ.

ბიბლიოგრაფია მოიცავს ი. გაგულაშვილის ავტორობით გამოცემულ წიგნებს,

სტატიებს, სამეცნიერო კონფერენციებში მონაწილეობის მასალებს. 49. ბესიაშვილი მ. ფრანგულ-ქართული ეკონომიკური ლექსიკონი . – თბ. , 2002 . – 103 გვ. 50. ზანდუკი: ილია აბულაძის ნაშრომები საეკლესიო საკითხებზე: თემატური საძიებელი . – თბ. : საქ. საპატრიარქოს გამ-ბა , 2001 . – 16 გვ.

ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორის ილია აბულაძის (1901 – 1968) ბიოგრაფია და სამეცნიერო მოღვაწეობა, წიგნში დაბეჭდილია ძველი ქართული მწერლობის და საეკლესიო საკითხების მომცველი მისი ნაშრომების ბიბლიოგრაფიული საძიებელი. 51. ზარქუა გ. გრიგოლ ლორთქიფანიძე : (1881 – 1937) ბიბლიოგრაფია. – თბ. , 2002 . – 46 გვ.

პოლიტიკოსისა და საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის საზოგადო მოღვაწის ნაშრომების, ცხოვრებისა და საქმიანობის ამსახველი მასალის ჩამონათვალი. 52. პროფესორ დარეჯან მეგრელიძის გამოქვეყნებულ ნაშრომთა ბიბლიოგრაფია // კლიო . – 2004 . - №2 . – გვ. 183 – 204.

ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი. 1945 – 2004 წწ. გამოქვეყნებულ ნაშრომთა ნუსხა. 53. ჟორდანია ო. , გაბედავა მ. საქართველოს წმინდა გიორგის ჯვრის კავალრები : (1918 – 1919) . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 103 გვ.

მოკლე ბიოგრაფიული ლექსიკონი. 54. სამხედრო ტერმინთა ინგლისურ-ქართული ლექსიკონი . – თბ. , 2001 . – 224 გვ.

ლექსიკონი მოიცავს 8000-მდე სიტყვას, შესაბამის ფრაზეოლოგიას და იდიომატიკას. დანართის სახით წარმოდგენილია ნატოს სამხედრო სიმბოლოთა ქართული განმარტებები. 55. საქართველო: ანოტირებული ბიბლიოგრაფიული საძიებელი 1 . – თბ. , 2000 . – 66 გვ.

საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის ქართველოლოგიის ცენტრის მიერ გამოცემული საძიებელი ინფორმაციას აწვდის ქართველოლოგიის საკითხებით დაინტერესებულ პირებს ბიბლიოთეკაში შემოსული ახალი ლიტე-რატურის (წიგნები, საჟურნალო სტატიები) შესახებ. 56. საქართველო: ანოტირებული ბიბლიოგრაფიული საძიებელი I (2) . – თბ. , 2001 . – 94 გვ.

საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის ქართველოლოგიის ცენტრის მიერ გამოცემულ საძიებელში წარმოდგენილი მასალა მკითხველს აწვდის ინფორმაციას ბიბლიოთეკაში შემოსულ ახალ წიგნებზე, ჟურნალებსა და კრებულებში გამოქვეყნებულ სტატიებზე.

57. საქართველო : ანოტირებული ბიბლიოგრაფიული საძიებელი 2 (3) . – თბ. , 2001 . – 139 გვ.

ინფორმაცია საქართველოს პარლამენტის ეროვნულ ბიბლიოთეკაში შემოსული ქართველოლოგიური წიგნებისა და ჟურნალებში გამოქვეყნებული სამეცნიერო ხასიათის სტატიების შესახებ. ერთვის პირთა ანბანური საძიებელი და აღწერილი ჟურნალების სია. 58. ქართულ-აფხაზური სასაუბრო. _ თბ. , 2000. - 170 გვ. 59. ჯანგიძე ვ. ქართულ-თურქული ლექსიკონი . [1-ლი გამოც.] . _ თბ . : სამშობლო , 2002 . _ 176 გვ. 60. ჯიბლაძე ნ. გერმანულ-ქართული ეკონომიკური ლექსიკონი. – თბ. , 2002 . – 79 გვ. 61. აკადემიკოს კონსტანტინე წერეთლის შრომები // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 3 . – გვ. 17 – 30.

სემიტოლოგის ნაშრომთა ბიბლიოგრაფია. 62. თოფურია ვ. , ქალდანი მ. სვანური ლექსიკონი . – თბ. , 2000 . – 908 გვ.

რეც. : გასვიანი გ. უძველესი ქართველური ენის ძეგლი: (სვანური ლექსიკონი) // ანალები . – 2001 . - №1 . – გვ. 92 – 95. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 63. იმნაიშვილი ვ. რეკომენდებულ ფორმათა სიჭრელე «ქართული ენის ორთოგრაფიულ ლექსიკონში” // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 60 – 71.

«ქართული ენის ორთოგრაფიული ლექსიკონის“ მეორე (შევსებული) გამოცემის განხილვა. 64. კილაძე ს. XX საუკუნის საქართველოს დიპლომატია: ენციკლოპედიური ლექსიკონი: ნაწილი I: (გაგრძელება. დასაწყისი იხილეთ 1999 წლის №№ 1 - 6 – ში) // ახალი დროება . – 2000. - №1 (7) . – გვ. 36 – 42.

ხელშეკრულებები საქართველო-უკრაინისა და საქართველო-ჩრდილოეთ კავკასიის სახელმწიფო წარმონაქმნებთან 1918 – 1921 წლებში. 65. მზექალა შანიძის ბიბლიოგრაფია // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 80 – 84.

ენათმეცნიერის შრომების და მასზე გამოქვეყნებული წერილების ბიბლიოგრაფია. 66. ოთარ ლორთქიფანიძის ნაშრომთა სია // ძიებანი : დამატებანი 4: ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიის საკითხები. – 2001 . – გვ. 8 – 20. 67. ოთარ ჯაფარიძის ნაშრომების სია // ძიებანი: დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით-ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 8 – 13.

ისტორიკოსის ნაშრომთა ბიბლიოგრაფია (შეადგინეს რ. რუსიშვილმა და ბ. მაისურაძემ).

68. პროფესორ ალექსანდრე ონიანის შრომების სია // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 80 – 83.

ენათმეცნიერის ნაშრომთა ბიბლიოგრაფია. 69. პროფესორ ზურაბ ჭუმბურიძის სამეცნიერო ნაშრომების ბიბლიოგრაფია // ენათმეცნიერების საკითხები. – 2001 . - № 3 . – გვ. 153 – 162.

ენათმეცნიერის შრომების სია. 70. პროფესორ ივანე იმნაიშვილის შრომების სია // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 13 – 19.

ენათმეცნიერის შრომათა ბიბლიოგრაფია. 71. ცოფურაშვილი თ. კირილე ალექსანდრიელის ლექსიკონი // ენათმეცნიერების საკითხები. – 2000 . - № 2 . – გვ. 35 – 38.

ძველი ქართული მწერლობის ლექსიკონის «წმინდისა კჳრილე ალექსანდრიელისა ლექსნი მათეს თავისა სახარებისა ძნელოვანთა სიტყუათა განმარტებაჲ ლექსიკონი“-ს განხილვა. 72. Asfalg Julius. Schriftenverzeichnis (1954 – 1990) // ენათმეცნიერების საკითხები. – 2000 . - №4 . – გვ. 62 – 76.

გერმანელი ქართველოლოგის იულიუს ასფალგის ნაშრომთა ბიბლიოგრაფია. 73. Fahnrich Heinz. Wiss. Veroftentlichungen // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . -№ 1 . – გვ. 31 – 40.

გერმანელი ქართველოლოგის ჰაინც ფენრიხის შრომათა ბიბლიოგრაფია. 74. Marchev, Y. : Deutsch – Georgisches Worterbuch . – Freudenstadt, 1999. 606 Seiten.

რეც. : Christophe B. Marchev, Yolanda: Deutsch – georgisches Worterbuch: Freudenstadt 1999 . XXIII + 606 Seiten: [შვეიცარელი ქართველოლოგის იოლანდა მარშევის მიერ შედგენილი გერმანულ-ქართული ლექსიკონი] // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 4 . – გვ. 54 – 57. 75. Outtier Bernard. Billiography : ( Compiled by the Author ) // ქართველოლოგი . – 2001 . - №8 . – გვ. 63 – 78.

ფრანგი ქართველოლოგის ბერნარ უტიეს ნაშრომთა ბიბლიოგრაფია.

ჟ უ რ ნ ა ლ ი ს ტ ი კ ა

76. ზამბახიძე ა. ფიქრები ქართულ ტელემაუწყებლობაზე : (პირველი არხის შუქჩრდილები). – ბათუმი_თბილისი: ანზა, 2001 . – 82 გვ.

ქვეყნის მთავარი სატელევიზიო არხის დღევანდელი სახე, მისი მიმართულება, განვითარების ტენდენციები, საზოგადოების და პრესის დამოკიდებულება და სხვ. 77. მესხი ს. წერილები აჭარაზე 1875 – 1882. – ბათუმი . : ალიონი , 2000 . – 212 გვ.

აჭარის დედასამშობლოსთან შეერთების პერიოდის უმნიშვნელოვანესი პოლიტიკური და საზოგადოებრივი მოვლენები სერგეი მესხის პუბლიცისტიკაში. 78. ნაფეხურები 2 : (პუბლიცისტური კრებული) . – თბ. , 2001 . – 336 გვ.

ეძღვნება პროფესორ ნოდარ ტაბიძის 70 წლისთავს. იბეჭდება მისი სტუდენტების პუბლიკაციები. აქვეა მოკლე ცნობები ამ ჟურნალისტების შესახებ. 79. ნოდარ ტაბიძე – ქართული ჟურნალისტიკის მაესტრო . – თბ. , 2001 . – 192 გვ.

მკვლევარ და პუბლიცისტ ნოდარ ტაბიძის ცხოვრება და სამეცნიერო საქმიანობა. 80. ქართული მწერლობა 30 ტომად. ტ. 18 . სერგეი მესხი . – თბ. : ნაკადული , 2001 . – 624 გვ.

გაზეთ «დროებაში“ (1869 – 1883 წლებში) გამოქვეყნებული სერგეი მესხის წერილები. 81. შარაძე გ. ქართული ემიგრანტული ჟურნალისტიკის ისტორია . ტ. 1 . – თბ . 2001 . – 656 გვ.

ქართული ეროვნული ჟურნალისტიკის წარმოშობისა და განვითარების გზები. რევოლუციამდელი და გასაბჭოების შემდეგდროინდელი ქართული ემიგრანტული ჟურნალისტიკა. 82. ჯოლოგუა თ. დიმიტრი ყიფიანი (1830 – 1860 წლები) . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2002 . – 284 გვ.

დიმიტრი ყიფიანი და 1832 წლის შეთქმულება, მისი ჟურნალისტური მოღვაწეობა, მეცნიერული ნააზრევი, მთარგმნელობითი საქმიანობა, ორიგინალური მხატვრული ნაწარმოებები, თეატრალური მოღვაწეობა და სხვ. 83. აფხაძე ზ. გაზეთ «იმერეთის“ ეროვნული პროგრამა // კლიო . – 2003 . -№ 17 . – გვ. 205 – 217. რეზ. რუს. ენაზე.

ეროვნული, დემოკრატიული მიმართულების ორგანო (1912 – 1915 წწ.). 84. აფხაძე ზ. რუსეთის მე-4 სახელმწიფო სათათბიროს დეპუტატთა არჩევნები და გაზეთი «იმერეთი” // კლიო . – 2003. - № 18 . – გვ. 138 – 150. რეზ. რუს. ენაზე.

ეროვნულ-დემოკრატიული მიმართულების გაზეთ «იმერეთის” პოლიტიკური დებატები სოციალ-დემოკრატებთან. რედაქციის აქტიური მონაწილეობა სოციალ-ფედერალისტთა კანდიდატ კიტა აბაშიძის წინასაარჩევნო კამპანიაში. 85. ბენდიანიშვილი ა. ისტორიული პროცესი არჩილ ჯორჯაძის შემეცნებაში // ანალები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 41 – 47. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

პუბლიცისტის (1872 – 1913) მსოფლმხედველობის ანალიზი. 86. გაბუნია ლ. განათლების საკითხები კირილე ლორთქიფანიძის შემოქმედებაში // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი, 2000 . – გვ. 44 – 48. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პუბლიცისტი, რედაქტორი და საზოგადო მოღვაწე.

87. გაჩეჩილაძე მ. არჩილ ჯაჯანაშვილის პუბლიცისტური წერილები // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 391 – 398. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პუბლიცისტის, კრიტიკოსის და მთარგმნელის ბიოგრაფია და შემოქმედებითი მემკვიდრეობა. 88. დარჩაშვილი მ. ეროვნული საკითხი ვლ. დარჩიაშვილის პუბლიცისტიკაში // კლიო . – 2003 . - № 17 . – გვ. 157 – 167. რეზ. რუს. ენაზე.

ჟურნალ «ალიონის” (1908წ.) დამაარსებელი, სოციალ-დემოკრატიული მოძრაობის წარმომადგენელი. 89. დაუშვილი რ. ზეიმები გერმანიის ქართულ კოლონიაში : (30 – 40 – იანი წლები) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10 . – გვ. 144 – 152. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მასალები შობა-ახალი წლის, ნინოობის და 26 მაისის საზეიმოდ აღნიშვნის შესახებ გერმანიაში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტების მიერ – ჟურნალ «დამოუკიდებელი საქართველოს“ ფურცლებზე. (გამოდიოდა პარიზში 1926 – 37 წწ. ი. გობეჩიას რედაქტორობით). 90. ვაჭრიძე გ. კირილე ლორთქიფანიძის «საბანკო არქივში“ დაცული მასალები დასავლეთ საქართველოს სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობის შესახებ : (XIX საუკუნის მეორე ნახევარი – XX საუკუნის ათიანი წლები) // ქუთაისის მუზეუმის მასალები: კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 . – გვ. 35 – 43. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქუთაისის სახელმწიფო ისტორიულ-ეთნოგრაფიულ მუზეუმში დაცული ხელნაწერი საბუთებისა და ბეჭდური გამოცემების ფონდის აღწერილობა. 91. ზარნაძე მ. კირილე ლორთქიფანიძის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის ძირითადი თარიღები : (ქრონიკა) // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 . – გვ. 19 – 22.

ცნობები პუბლიცისტისა და კრიტიკოსის კ. ლორთქიფანიძის შესახებ. 92. ზვიადაძე ც. კირილე ლორთქიფანიძის მემორიალური ნივთები // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 . – გვ. 33 – 34.

ქუთაისის მუზეუმის ფონდსაცავებში დაცული მემორიალური ნივთების აღწერილობა. 93. თოფურიძე ქ. თბილისის კულტურული ცხოვრების ისტორიიდან : (პრესა და გამომცემლობები 1985 – 1992 წლებში) // კლიო . – 2003 . - №19 . – გვ. 174 – 186. რეზ. რუს. ენაზე. 94. ირემაშვილი ნ. XX საუკუნის დამდეგის სოციალისტ-ფედერალისტური პრესა აფხაზეთის შესახებ // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 159 – 169. რეზ. რუს. ენაზე.

ფედერალისტური მიმართულების პერიოდულ ორგანოებში («სახალხო გაზეთი”, «სახალხო ფურცელი”, «სახალხო საქმე”) გამოქვეყნებული მასალები, რომლებიც ამხელენ იმპერიული ძალების ანტიქართულ პოლიტიკას აფხაზეთში და სახავენ გზებს აფხაზ და ქართველ ხალხებს შორის ურთიერთობის ნორმალიზებისთვის.

95. კაპანაძე გ. ქართული მედია კორუფციასთან ბრძოლაში საზოგადოების როლის შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 213 – 215. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართულ საზოგადოებაში ანტიკორუფციული ცნობიერების დეფიციტი და მასმედიის საშუალებების როლი გაზარდოს მოსახლეობის პასუხისმგებლობა ეკონომიკური დანაშაულების მიმართ. 96. კაპანაძე გ. ქართული მედია საბაზრო რეფორმების სოციალური ფასის შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2004 . _ № 10 . – გვ. 210 – 212. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

პოსტკომუნისტურ ქვეყნებში კაპიტალის თავდაპირველი დაგროვების პროცესისთვის დამახასიათებელი სირთულეები და მასმედიის საშუალებების არასაკმარისი აქტიურობა მოსახლეობისთვის განემარტათ რადიკალური სოციალური თუ ეკონომიკური რეფორმების თანმხლები ნეგატიური მოვლენების მიზეზები. 97. კევლიშვილი მ. ქორწინება და მასთან დაკავშირებული წეს-ჩვეულებანი კავკასიაში “СМОМПК”-ს მიხედვით // კლიო . – 2003 . - № 20 . – გვ. 173 – 183. რეზ. რუს. ენაზე.

“СМОМПК” – “Сборник материалов для описания местностей и племен Кавказа“ – (პერიოდული ორგანო. გამოდიოდა თბილისში 1881 – 1915 წწ. , 1926 და 1929 წწ. მახაჩკალაში). 98. კოპაძე ქ. სწავლა-აღზრდის განმანათლებლური კონცეფცია «დროების“ (1866 – 1885) ფურცლებზე // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10 . – გვ. 84 – 88. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თერგდალეულებისა და მათი ერთ-ერთი მთავარი ორგანოს, გაზ. «დროების” პოზიცია განათლების სისტემის მოწყობის საკითხში. 99. კოპაძე ქ. ქართული ჰიმნოგრაფიის პრობლემები გაზეთ «დროების“ ფურცლებზე // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 133 – 138. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული გალობისადმი მიძღვნილი სტატიები. 100. კოპაძე ხ. გაზეთ «საქართველოს“ დაარსება და ქართული საზოგადოებრივი აზრი 1915 წელს // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია: 1 . – 2001 . – გვ. 85 – 90. რეზ. ინგლ. ენაზე. 101. კუბლაშვილი თ. აჭარა მე – 20 საუკუნის პირველი მეოთხედის ქართულ პრესაში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 7 . – გვ. 55 – 62. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

აჭარის პოლიტიკური ვითარების მიმოხილვა ქართული პრესის მიხედვით («ბათუმის გაზეთი”, «ივერია”, «ცნობის ფურცელი”, «ერთობა”, «საქართველო” და სხვ.). 102. ლომიძე გ. GEORGIKA ( 24, jahrgang 2001 Hrsg : Heinz Fahnrich ) // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 134 – 135.

ჟურნალ «გეორგიკის” 24 – ე ნომრის მიმოხილვა. სტატიათა ავტორები : ლუიჯი

მაგაროტო, გოლდი ბლანკოფ–შარი, მარჩელო ჩერკი, ჰაინც ფენრიხი, მანფრედ კრებერნიკი, ნ. კაკაბაძე და სხვ. 103. მიქიაშვილი ო. ქართული პრესის ენის ჩამოყალიბების ისტორიისათვის: («საქართველოს გაზეთი”, «ქართული გაზეთი” ) // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 143 – 147. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

რუსული ენის გავლენა პირველ ქართულ გაზეთებზე (1819 – 1821 წწ.). 104. მუმლაძე ც. კირილე ლორთქიფანიძის ლიტერატურული არქივის კატალოგი // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 . – გვ. 23 – 29. რეზ. ინგლ. ენაზე.

არქივის მასალებში წარმოჩენილია პუბლიცისტის ღვაწლი ქართული კულტურისა და ლიტერატურის ისტორიის შესწავლის საქმეში. 105. ნებიერიძე – ვაჩნაძე მ. ქართული ეკლესიის ისტორიის საკითხები ჟურნალში «ბედი ქართლისა“ // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 54 – 59. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«ბედი ქართლისას“ (პარიზში გამომავალი ჟურნალი) ფურცლებზე გამოქვეყნებული ქართული ეკლესიის ისტორიისადმი მიძღვნილი წერილების მიმოხილვა. 106. ნიკოლეიშვილი მ. კირილე ლორთქიფანიძე და ქართული სამეცნიერო ინტელიგენცია XIX საუკუნის 60 – 70-იან წლებში // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი, 2000 . – გვ. 8 – 18. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პუბლიცისტ კ. ლორთქიფანიძისა და ქართული სამეცნიერო ინტელიგენციის თვალსაჩინო წარმომადგენლების პ. ნაკაშიძის, ნ. ნიკოლაძის, გ. ქიქოძის და სხვათა როლი ქვეყნის საზოგადოებრივ-პოლიტიკური და კულტურული ცხოვრების გამოცოცხლებაში. 107. რუსაძე ი. კირილე ლორთქიფანიძის უცნობი ნაშრომი // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 . – გვ. 116 – 120. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კ. ლორთქიფანიძის პირად არქივში დაცული ლექსიკოგრაფიული მასალის ანალიზი. 108. სამსონაძე მ. საქართველოს ისტორიის საკითხები გაზეთ «ტიფლისკიე ვედომოსტის” ფურცლებზე // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 187 – 199. რეზ. რუს. ენაზე.

რუსულენოვანი გაზეთის (1828) დაარსების ისტორია. კავკასიაში ცარიზმის კურსის გატარების პერიოდული ორგანო. 109. სანიკიძე ი. «ცისკარი” – კონსერვატორთა და რეფორმატორთა ასპარეზი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - №2 . – გვ. 85 – 88.

ჟურნალის დაარსება 1857 წელს (პირველი რედაქტორი ივ. კერესელიძე) და თაობათა შორის დაპირისპირება მის ფურცლებზე. 110. ქოჩიაშვილი გ. კირილე ლორთქიფანიძის ბიბლიოთეკა

// ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 . – გვ. 30 – 32. ცნობილი საზოგადო მოღვაწისა და პუბლიცისტის ბიბლიოთეკის აღწერილობა

(დაცულია ქუთაისის მუზეუმის ფონდებში). 111. ყიფიანი ნ. ალმანახი ატარებს დიდი ქართველი მხატვრის, მეცნიერი ბიზანტოლოგის, მოდერნიზმის ერთ-ერთი ფუძემდებლის, სამშობლოს, საქართველოს იძულებით მოწყვეტილ ილია ზდანევიჩის _ ილიაზდის სახელს // ილიაზდი . – 2002 . - №1 . – გვ. 2.

ხელოვნების ინტერდისციპლინარული კვლევის ლაბორატორიის მიერ ახალი გაზეთ – ალმანახის «ილიაზდი” დაარსება და მიზნები. 112. შამილიშვილი მ. გაზეთი «ბათომის ცხოვრება“ (1921 წელი) // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 383 – 390. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სოციალ-დემოკრატიული მიმართულების ყოველდღიური ორგანოს პუბლიკაციათა განხილვა (პირველი ნომერი გამოვიდა 1921 წლის 26 იანვარს). 113. შენგელია ნ. ეროვნული «თვითმყოფადობისა და ავტოკეფალიის პრობლემა ჟურნალ განთიადში” (1913 წ.) // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 181 – 184. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

1913 წ. იანვარ-თებერვალში ქუთაისში გამომავალ საღვთისმეტყველო, ფილოსოფიურ, პოლიტიკურ და ლიტერატურულ ჟურნალ «განთიადში“ გამოქვეყნებული მასალების მიმოხილვა. 114. ჯაფარიძე შ. ქართველი სამღვდელოების ყოველკვირეული გაზეთი «სიტყვა“ // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 138 – 143. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს სხვადასხვა კუთხის სამღვდელოების წარმომადგენელთა პოზიცია ავტოკეფალიის საკითხთან დაკავშირებით გაზეთის («სიტყვა“ 1906 წ.) ფურცლებზე. 115. Сигуа С. От “H2 SO4“ до “Мемарцхенеоба“ // Литературная Грузия . – 2002 . - № 1 – 6 . – С. 85 – 151.

Теоретические воззрения печатных органов грузинских футуристов, вышедших в 1922 – 28 годах : “H2 SO4“, “Литература да схва“, “Дроули“ и “Мемарцхенеоба“. 116. Тангирвердиева Э. Кавказский календарь // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 149 – 152. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Из истории издания “Кавказского Календаря“ (1846 – 1917). Обзор некоторых статей, касающиеся научного описания народов Кавказа и их языков.

ხ ე ლ ნ ა წ ე რ ე ბ ი 117. იმნაიშვილი ვ. სინას მთიდან გრაცამდის: (გრაცის ქართული ხელნაწერების ისტორია) . – თბ. , 2001 . – 54 გვ.

სინას წმინდა ეკატერინეს მონასტერში დაცული ძველი ქართული ხელნაწერების ავსტრიაში, გრაცის უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკის ხელნაწერთა განყოფილებაში მოხვედრის ისტორია. 118. ალექსიძე ზ. ალბანური ენის გრამატიკული და ლექსიკური აღწერისათვის : (წინასწარი შენიშვნები) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 4 . – გვ. 3 – 24.

1976 წ. სინას მთაზე წმ. ეკატერინეს მონასტერში აღმოჩენილი ორი ქართული ხელნაწერის აღწერილობა, რომელთა ზედა ტექსტი ქართულია, ხოლო ქვედა წარმოადგენს კავკასიის ალბანეთის მწერლობის ძეგლს; განხილულია ამ ძეგლის (ლიტერგიკული საკითხავი «ლექციონარი“) ენა, ლექსიკა და გრამატიკული ფორმები. 119. გაბიძაშვილი ე. ქართველ წმინდანთა და დღესასწაულთა მოსახსენებელი დღეები ძველი ქართული ხელნაწერების მიხედვით // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 96 – 109. რეზ. რუს. ენაზე. 120. გვარაძე ხ. ერთი ხელნაწერის დათარიღებისათვის // გორის სახ. უნივერსიტეტისტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : 1 . – 2001 . – გვ. 51 _ 57. რეზ. რუს. ენაზე.

ქუთაისის სახელმწიფო ისტორიულ-ეთნოგრაფიულ მუზეუმში დაცული ოთხთავის ხელნაწერი და მასზე დართული ანდერძის ტექსტი, რომელიც მუზეუმს ქვედა ბარის ეკლესიამ გადასცა. ანდერძში წარმოდგენილ არგუმენტებზე დაყრდნობით დადგინდა მისი შედგენის თარიღი, რომელიც ემთხვევა კ. კეკელიძის მიერ წარმოდგენილ თარიღს – 1013 წელს. 121. კაკოიაშვილი ი. მაქსიმე აღმსარებლის ანტიმონოფიზიტურ-ანტიმონოთელიტური ტრაქტატების ძველი ქართული თარგმანი // მრავალთავი . – 2001 . - №19 . – გვ. 171 – 175. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XII ს. გელათურ ხელნაწერში შემავალი ერეტიკოსთა წინააღმდეგ მიმართული მოკლე დოგმატურ-პოლემიკური თხზულებების ტექსტის ანალიზი. მისი შეჯერება ბერძნულ ორიგინალთან და სხვა თარგმანებთან. 122. მაჭავარიანი ე. შავი მთის მწიგნობრული სკოლის მხატვრული ტრადიციების ასახვა XII ს. გელათის ოთხთავში // მრავალთავი . – 2001 . - №19 . – გვ. 47 – 57. რეზ. რუს. ენაზე.

ხელნაწერის დასურათების პრინციპები, შემკულობის საერთო სიმბოლური გააზრება და მხატვრულ-დეკორატიული თავისებურებების დახასიათება. 123. მიქაბერიძე ა. , ქებურია ს. ათონის ივერთა მონასტრის საგანძურიდან // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10. – თბ. , 2003 . – გვ. 53 – 79 . – რეზ. ინგლ. ენაზე.

აფხაზეთის კათალიკოს ექვთიმე საყვარელიძის (ეფთჳმე მოქველი, მე-16 – მე-17 სს.) დაკვეთით შესრულებული ბერძნული ხელნაწერი სახარების აღწერილობა. 124. სამყურაშვილი ლ. »ხუარაზმშაჰის საუნჯის“ ქართული ვერსიის დათარიღებისათვის // მრავალთავი . – 2001 . - №19. – გვ. 87 – 95. რეზ. რუს. ენაზე.

მატენადარანის ფონდების ქართულ ხელნაწერთა კოლექციაში დაცული

სამკურნალო კრებული (XV ს.) ; ტექსტის შესწავლა მისი ქართულად თარგმანის თარიღის დადგენის მიზნით. 125. სიხარულიძე ლ. მოსკოვში დაცული XI საუკუნის ერთი ქართული «სახარების” შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 126 – 129. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

პ. შუკინის სახელობის ისტორიულ მუზეუმში დაცული ქართული ხელნაწერი) C : щук – 760-ის აღწერილობა: ყდის ჭედურობა, მინიატურები, ტექსტის გაფორმება და სხვ. 126. ტარიელაშვილი გ. ზოგიერთი ტერმინისათვის გელათურ ტექსტებში და მეტაფრასტული კრებული იოანე ქსიფილინოსისა // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2002 . – ტ. 6 . - გვ. 166 – 174. რეზ. ინგლ. ენაზე.

იოანე ქსიფილინოსის კრებულის თარგმანის ქრონოლოგიური ფარგლები და მთარგმნელის ვინაობა. 127. ქადაგიძე მ. «ქართლის ცხოვრების“ ჭალაშვილისეული ხელნაწერის ზოგიერთი თავისებურება // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 11 – 15. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ინსტიტუტში არსებული «ქართლის ცხოვრების“ ერაჯ ჭალაშვილისეული ნუსხა (Q – 207 – XVI-ის I ნახ.), შედარება ანასეულ «ქართლის ცხოვრების“ ნუსხასთან (Q – 795 – XVI-ის ბოლო XVIII-ის I ნახ.) . ნუსხების შედარების შედეგად Q – 207-ის უფრო ადრინდელ ხელნაწერად მიჩნევა. 128. ცერაძე თ. ახალი მონაცემები იერუსალიმის ქართული სამონასტრო კოლონიის შესახებ // ACADEMIA : ისტორიულ – ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003 . – ტ. 5 (A) . – გვ. 46 – 49.

იერუსალიმის ბერძნული მართლმადიდებელი საპატრიარქოს ბიბლიოთეკასა და არქივში დაცული ქართული და ბერძნული ხელნაწერების კვლევის შედეგები. 129. ცინდელიანი უ. მეფეთას 22 – 25-ე თავების მიმართებისათვის უცხო წყაროებთან : (II ნაწილი) // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 176 – 185. რეზ. გერმ. ენაზე.

«მეფეთა წიგნების“ (ძველი აღთქმა) ქართული თარგმანის (ოშკური ხელნაწერი) შეჯერება სომხურ, ბერძნულ და რუსულ ვერსიებთან. 130. ცოფურაშვილი თ. ერთი ხელნაწერის წარმომავლობისათვის // ამირანი . – 2005 . - № 13 . – გვ. 133 – 145. რეზ. ინგლ. ენაზე.

431 წელს ეფესოში ჩატარებული III მსოფლიო კრებისადმი მიძღვნილი H-307 ხელნაწერი: გიორგი ათონელის მიერ მისი თარგმანის საკითხი: ანტონ I-ის ღვაწლი ტექსტის გადაწერისა და შესწავლის საქმეში. 131. ცხადაძე დ. , ცერაძე თ. «ოქროს ოთხთავი“ იერუსალიმის წმ. საფლავის ეკლესიის საგანძურიდან // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003 . – ტ. 5 (A) . – გვ. 50 – 53.

აქამდე უცნობი ქართული ოთხთავის აღმოჩენა მაცხოვრის საფლავის საგანძურში. ხელნაწერისა და მასში მოთავსებული მინიატურების აღწერილობა. ცნობები შემომწირველის, ქართველი დიდებულის გიორგი აბაშიძისა და მისი მეუღლის გულქან ლორთქიფანიძის შესახებ.

132. ჭუმბურიძე ზ. ქართული ხელნაწერების კვალდაკვალ . – თბ. , 2000 . – 395 გვ.

რეც. : ზურაბ ჭუმბურიძე, «ქართული ხელნაწერების კვალდაკვალ“ , თბილისი , 2000 წ. // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 439 – 450. 133. ხახუტაიშვილი მ. გაბრიელ გელოვანის ენა და სტილი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 5 . – გვ. 90 – 94.

ძველი და ახალი ქართული ფორმების მონაცვლეობა გაბრიელ გელოვანის (XVIII ს.) «გეოგრაფიის“ რუსულიდან ქართულ თარგმანში. განხილულია თბილისის ხელნაწერთა და პეტერბურგის აღმოსავლეთმცოდნეობის ინსტიტუტებში დაცული ხელნაწერები. 134. ხევსურიანი ლ. გიორგი მთაწმინდელის რედაქციის მარხვანის ავტოგრაფული ნუსხის საკითხისათვის // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 75 – 83. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ანდრია კრიტელის დიდ გალობათა გიორგისეულ თარგმანზე დართული ანდერძის ანალიზი და მისი ზოგიერთი მონაცემის შეფარდება ხელნაწერში არსებულ რეალურ ვითარებასთან. ხელნაწერის ავტოგრაფულობის საკითხის განხილვა. 135. ხევსურიანი ლ. კვლავ Sin 34-ის შედგენილობის შესახებ // მრავალთავი . – 2001 . - №19 . – გვ. 3 – 12. რეზ. რუს. ენაზე.

სინას მთაზე X საუკუნეში გადაწერილი ლიტურგიკული კრებულის თავდაპირველი შედგენილობის აღდგენის ცდა ხელნაწერის სხვადასხვა ნაწილში გაბნეული იოანე – ზოსიმეს მიერ შესრულებული შენიშვნებისა და განმარტებების საფუძველზე. 136. Khintibidze E. Georgian Manuscripts on Mount Athos : Hitherto Unknown Old Georgian Manuscripts in the Iviron Library // ქართველოლოგი . – 2001 . - № 8 . – გვ. 16 – 20.

ათონის მთის ქართული ხელნაწერები : დღემდე უცნობი ძველი ქართული ხელნაწერები ივირონის წიგნთსაცავში. 137. Shanidze M. Georgian Manuscripts at St.Catherine’s Monastery on Mt.Sinai // ქართველოლოგი . – 2002 . - №9 . – გვ. 22 – 29.

ქართული ხელნაწერები სინას მთის წმ. კატერინას მონასტერში.

ფილოსოფიური მეცნიერებები 138. დოდაშვილი ს. თხზულებანი . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 510 გვ.

წინამდებარე გამოცემაში წარმოდგენილია მოკლე გამოკვლევა სოლომონ დოდაშვილის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის შესახებ; ს. დოდაშვილის თხზულებები, ლიტერატურული მემკვიდრეობა, წერილები, საარქივო მასალები, ბიბლიოგრაფია, პირთა და გეოგრაფიულ სახელთა საძიებლები და ლექსიკონი. 139. ესთეტიკისა და კულტუროლოგიის საკითხები : კრებული ეძღვნება პროფ. ნიკო ჭავჭავაძის ხსოვნას . – თბ. : სახ. უნ-ტი, 2002 . – 242 გვ.

ნ. ჭავჭავაძის, ჯ. კორძაიას, ა. ტყემალაძის, მ. ამბოკაძის და სხვ. წერილები ე. კანტის, ნიკო ჭავჭავაძის, ესთეტიკური ცნების, ცნობიერების ასოციაციური აქტივობის და სხვ. შესახებ. 140. «ვისწავლოთ პიროვნებად ყოფნა“ : ნიკო ჭავჭავაძე . – თბ. , 2002 . – 255 გვ.

ნიკო ჭავჭავაძე – მეცნიერი, ფილოსოფოსი დ საზოგადო მოღვაწე. 141. კოდუა ე. ბიძინა რამიშვილი, 100 . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 51 გვ.

ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტის ფილოსოფიის ფაკულტეტის კურსდამთავრებულის, მეცნიერებათა დოქტორ ბიძინა რამიშვილის საქმიანობა გერმანიაში და სხვა ბიოგრაფიული პერიპეტიები. 142. კოტე ბაქრაძე : (მოგონებანი და განაზრებანი საიუბილეო თარიღთან (100 წ.) დაკავშირებით) . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2002 . – 180 გვ.

კოტე ბაქრაძე _ მეცნიერი, ფილოსოფოსი, პედაგოგი და პიროვნება. მოწაფეების წერილები და მოგონებები. 143. ქართველ ფილოსოფოსთა ლექსიკონი . – თბ. : ოაზისი , 2000 . – 240 გვ.

რეც. : შარვაძე ბ. მთხლეობის ემანაცია: (ანტიმეტაფიზიკური განაზრებები «ქართველ ფილოსოფოსთა ლექსიკონზე“, «ოაზისი“, თბილისი, 2000 წ.) : სევდიანი ვარიანტი . – თბ. , 2001 . – 108 გვ. 144. ჭელიძე მ. ქართული ეროვნული გონი ფილოსოფიურ-ისტორიული ასპექტით . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2002 . – 330 გვ.

ეროვნული გონის რაობის, ურთიერთობათა ადაპტაციის, ქართული ხასიათის და კულტურის ფილოსოფიურ-ისტორიული ანალიზი ქართველი ინტელექტუალების ნააზრევში. 145. Додаева – Магарская А. Помни род свой ... хроника рода Додашвили. – М. : Новый ключ, 2000 . – 184 с.

Жизнь и деятельность грузинского просветителя, философа и журналиста Соломона Додашвили. 146. 1930-იანი წლების წერილები : შალვა ნუცუბიძე (1888 – 1969) // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 75 – 77.

1939 წელს, მოსკოვიდან გამოგზავნილი ბარათები ოჯახის წევრებისადმი. 147. ალექსიძე ლ. საღვთო ნებანი ანუ «იგავნი“ არეოპაგიტული კორპუსის კომენტარებში // მრავალთავი . – 2001 . - № 19. – გვ. 342 – 350.

დიონისე არეოპაგელის _ «საღმრთოთა სახელთათВს” – დართული კომენტარები. 148. ბეჟანაშვილი გ. , მჭედლიშვილი ლ. გურამ თევზაძე – მეცნიერი და პედაგოგი // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 233 – 235. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფილოსოფოსის, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტის გ. თევზაძის ბიოგრაფია და მეცნიერული მოღვაწეობა. დაბადების 70 წლისთავის გამო.

149. ბერია ნ. იოანე პეტრიწის მიერ გამოყენებული ლოგიკური კანონები : («განმარტებაБ პროკლესათВს დიადოხოსისა და პლატონურისა ფილოსოფიისათВის“ მიხედვით) // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 11 – 17. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 150. თევზაძე გ. იდეოლოგია და კომენტარი შუა საუკუნეების საქართველოში : (X – XII ს. ს.) // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 18 – 25. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

«კომენტარი“, როგორც ტექსტის გარკვევის, განმარტების, ამოხსნის თუ გაგების სხვადასხვა წესი: 1. იდეოლოგიური, რომელიც შეუმოწმებადია (იოანე ზოსიმეს ქართული ენის კონცეფცია), 2. მეცნიერული, შემოწმებადი კომენტარი. 151. კვატაია მ. ვიქტორ ნოზაძის ესთეტიკური ნაშრომი «მშვენიერების თეორიები” // ლიტერატურული ძიებანი : 22. – 2001. - გვ. 489 - 498.

მშვენიერების რაობა და მისი ესთეტიკური იდეალი სხვადასხვა ხალხსა თუ ეპოქაში. პუბლიკაციას ერთვის თხზულების ფრაგმენტი. 152. ნოზაძე ვ. სილამაზე დასავლეთში / პუბლიკაცია მოამზადა მ. კვატაიამ // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 121 – 129.

ფრაგმენტი ვ. ნოზაძის არქივში დაცული ესთეტიკური თხზულებიდან «მშვენიერების თეორიები“. 153. ჟღენტი თ. შემოქმედებითი საქმიანობის ცნების განსაზღვრისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2002 . -№ 6 . – გვ. 80 – 83. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფსიქოლოგიური, ესთეტიკური და პედაგოგიური ასპექტები დ. უზნაძის ნაშრომის მაგალითზე. 154. რობერტსი ს. ე. გურჯიევი საქართველოში // კრიტერიუმი. – 2002 . - № 6 . – გვ. 77 – 79.

XX ს. 10-იანი წლების დასასრულს, მისტიკოს და ფილოსოფოს გიორგი გურჯიევთან ერთად საქართველოში, კერძოდ, თბილისში გატარებული დღეების გახსენება, იმდროინდელი ლიტერატურული, კულტურული თუ საყოფაცხოვრებო ყოფის დახასიათება. 155. სირაძე რ. დრო და ჟამი // ლიტერატურული ძიებანი : 22. – 2001 . – გვ. 20 – 33. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დროსთან დაკავშირებული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური პრობლემები და დროის სახისმეტყველებითი კონცეფცია იოანე პეტრიწის «განმარტების“ მიხედვით.

რ ე ლ ი გ ი ა 156. ასე გალობდნენ ძველად საქართველოში : ბიზანტიური გალობის ისტორიული გზა საქართველოში : ნაწ. 1 . – თბ. , 2001 . – 71 გვ.

ქართული საეკლესიო გალობის ისტორია კათოლიკე-სამოციქულო ეკლესიის გალობის ისტორიასთან მიმართებაში.

157. ბედიაშვილი თ. საგარეჯოს რაიონში მოღვაწე სასულიერო პირები : (XIX საუკუნის ბოლო და XX საუკუნის დასაწყისი) . – [ად. არ. , წ. არ.] . – 41 გვ.

ცნობები ეპარქიის ბლაგოჩინ ივანე ბედიაშვილის გვარის წარმომავლობისა და ოჯახის შესახებ. დავით გარეჯის ლავრის უკანასკნელი წინამძღვრის, ბერ გერმოგენისა (გიორგი არჩილის ძე აბაშიძე) და დეკანოზ ნიკოლოზ ოქრომჭედლიშვილის ცხოვრება და მოღვაწეობა. 158. ბენდელიანი მ. საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია XX საუკუნის 30 – 40-იან წლებში . – თბ. , 2002 . – 176 გვ.

საბჭოთა წყობილების სარწმუნოებრივი პოლიტიკა, ქართული ეკლესიის ავტოკეფალიის აღიარებისათვის ბრძოლის მნიშვნელოვანი მომენტები და სხვ. 159. ბიბლია : ძველი და ახალი აღთქმის წიგნები . – თბ. : ს. ბ. ს. , 2001 . – 1410 გვ. 160. ბუბულაშვილი ე. საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ანტონ მეორე: (ცხოვრება და მოღვაწეობა) [1762 – 1827 წწ.] . – თბ. : მემატიანე , 2002 . – 199 გვ. 161. დიასამიძე ბ. უძველესი საეკლესიო ცენტრები დასავლეთ საქართველოში . – ბათუმის უნ-ტი , 2000 . – 130 გვ.

უძველესი საეკლესიო ცენტრების (პიტიუნტი, ფაზისი, სებასტოპოლისი, პეტრა) წარმოშობა და ფუნქციონირება, მათი მნიშვნელობა ეგრისის პოლიტიკურსა და კულტურულ ცხოვრებაში. 162. ედილაშვილი ც. გაბრიელ ეპისკოპოსის რელიგიური და ფილოსოფიური შეხედულებები . – თბ. : ცოდნა , 2001 . – 40 გვ.

მე–19 საუკუნის რელიგიური და საზოგადო მოღვაწის (ერისკაცობაში გერასიმე ქიქოძის) ცხოვრება და საქმიანობა. 163. მამისთვალიშვილი ე. იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის ისტორია : (ქართული პერიოდი). – გორი : გორის სახ. უნ-ტი , [2002] . – 125 გვ.

ჯვრის მონასტრის ისტორიის მნიშვნელოვანი პერიოდები და დღეს შემორჩენილი ან უკვე დაკარგული ფრესკებისა და წარწერების ფოტოპირები. 164. როგავა გ. რელიგია და ეკლესია საქართველოში : დამხმარე კურსი საშ. და არასპეც. უმაღლ. სკოლისათვის. – თბ. : მერანი _ 3 , 2000 . – 160 გვ.

საქართველოს ეკლესიის განვითარების ძირითადი ეტაპები, ქრისტიანობის გავრცელებისა და დამკვიდრების, მისი ავტოკეფალიად ჩამოყალიბების პროცესი, ეკლესია-მონასტრების როლი ქართული კულტურის განვითარებაში; საქართველოს ეკლესიისა და მართლმადიდებელი ქრისტიანობის მდგომარეობა რუსეთის იმპერიისა და საბჭოთა დიქტატურის პირობებში. 165. სამონასტრო ცხოვრება უდაბნოში : გარეჯა და ქრისტიანული აღმოსავლეთი: საერთაშორისო სიმპოზიუმის მასალები. თბილისის უნივერსიტეტი, 2000 წლის სექტემბერი. – თბ. , 2001 . – 275 გვ.

ნაშრომები ტოპონიმ «გარეჯას”, გარეჯის სამონასტრო კომპლექსის ცხოვრების, ძეგლის ფერწერისა და ფრესკების რესტავრაციის შესახებ.

166. სოხაძე ნ. გრიგოლ დიდის «დიალოღონი” . – თბ. , 2002 . – 195 გვ.

რომის პაპის გრიგოლ დიდის (VI ს.) თხზულების ქართული რედაქციების ანალიზი. 167. ფანასკერტელი – ციციშვილი ო. მელიტონ კელენჯერიძე . – თბ. , 2001 . – 66 გვ.

მეცხრამეტე საუკუნის სამოციანელთა ერთ-ერთი წარმომადგენლის – საზოგადო და სასულიერო მოღვაწის ცხოვრება და საქმიანობა. 168. ქართულ-ბერძნული საღვთისმეტყველო განმარტებანი ანგელოზურ ძალთა შესახებ . – თბ. : მეცნიერება , 2001 . – 288 გვ.

დიონისე არეოპაგელის ერთ-ერთი ნაშრომის «ზეციური იერარქიის” ეფრემ მცირისეული თარგმანის სქოლიოთა ტექსტობრივი შესწავლა და ბერძნულთან შეპირისპირება. 169. ქართული საეკლესიო გალობა . – თბ. : საქ. საპატრიარქო საეკლესიო გალობის ცენტრი , 2002 . – 19 გვ.

2001 წელს ივ. ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტში ჩატარებული სამეცნიერო კონფერენციის მოხსენებები საეკლესიო გალობის კანონიკის, ქართული მრავალხმიანობის, საეკლესიო მუსიკაში დოგმის და ტრადიციის და ქართველი ხალხის მუსიკალური აზროვნების განვითარების ეტაპების შესახებ. 170. შაორშაძე მ. წმ. იოანე მანგლელი (სააკაძე) . – თბ. , 2000 . – 32 გვ.

XVIII საუკუნის I ნახევრის საეკლესიო პირის, მანგლისის ეპარქიის ეპისკოპოს წმ. იოანე მანგლელის ცხოვრება და მოღვაწეობა. 171. ცაიშის საკათედრო ტაძარი: ცაიშის ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის მიძინების საკათედრო ტაძრისა და ცაიშის ეპარქიის ისტორიიდან . – ზუგდიდი – ცაიში , 2001 . – 69 გვ. 172. ჯაფარიძე ა. ქართველი ხალხის მომზადება მაცხოვრის მისაღებად . – თბ. : საქ. საპატრიარქოს მანგლის – წალკის ეპარქია , 2001 . – 18 გვ.

ცნობები ქვეყნად მხსნელის მოვლინების შესახებ ქართველთა წინაპრებსა და სამეფო ოჯახებში «ძველი აღთქმისა“ და «ქართლის ცხოვრების“ მიხედვით; ერთვის ვახტანგ გოილაძის დასკვნა ავტორის ნაშრომზე. 173. Santa Nino e la Georgia: Storia e spiritualita’ cristiana nel Paese del Vello d’oro : Atti de I convegno intern. Di studi Georgiani Roma 30 genn. 1999/ A curadi elada shurgaia. - Roma : Antonianum , 2000 . – 206 p.

წმინდა ნინო და სქართველო. 174. აბაკელია ნ. ერთი მივიწყებული სიმბოლოს ქრისტიანული ინტერპრეტაციისათვის : (კურდღელი, როგორც იეროფანია) // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 4 . – გვ. 18 – 24. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კურდღლის, როგორც სიმბოლოს მნიშვნელობათა სიმრავლე ადრექრისტიანულ

და ქრისტიანულ ხანაში; ქართულ ტრადიციაში კურდღლის მოტივი გავრცელებულია V – XI სს. ქრისტიანულ ხუროთმოძღვრულ ძეგლებზე. 175. აბაშიძე ე. «ტაიცი“ და შუასაუკუნოვანი ქართული საისტორიო ტრადიცია // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 3 – 11. რეზ. რუს. ენაზე.

განხილულია სტეფანოზ ორბელიანის «სივნიეთის ისტორიის“ 66-ე თავი, რომელიც წარმოადგენს «ორბელიანების ისტორიას“. მოყვანილ ნაწყვეტში ასახულია მხატვრული სახე «ტაიცი“ – ჩინური მითოლოგიურ-რელიგიური ტრადიციის სიმბოლო. 176. აბრაამი. მაცხოვრის შობის 2000 წელი // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 – 74. გვ. 21 – 27.

ქრისტიანობის გავრცელება საქართველოში საეკლესიო გადმოცემებისა და წერილობითი წყაროების მიხედვით. მოკლე ექსკურსი საქართველოს სამოციქულო ეკლესიის ისტორიაში. 177. აბულაძე ქ. ებრაელთა უფლებრივი მდგომარეობა და რელიგიური აღმსარებლობა საქართველოში = Abuladze K. The Jewish, legality and religious conlession in Georgia // ამირანი . – 2005 . - № 12 . – გვ. 61 – 67.

ქართველთა და ებრაელთა ოცდაექვსსაუკუნოვანი მშვიდობიანი თანაცხოვრების შესახებ. 178. აბულაძე ც. წმინდა მიწის ქართული კოლონიის ისტორიისათვის : ოსმალური საბუთების მიხედვით // ACADEMIA : ისტორიულ – ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003. . – ტ. 5 (A) . – გვ. 54 – 57. 179. ალასანია გ. რელიგიური «შეუწყნარებლობა“ და ეთნიკური ტოლერანტობა შუა საუკუნეებში : (საქართველოს მაგალითზე) // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 18 – 27. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველი ერის მიერ მართლმადიდებლური სარწმუნოების შენარჩუნება ისტორიული პოლიტიკური ფრაგმენტაციისა და რელიგიური სიჭრელის პირობებში. 180. ალექსიძე ზ. მანდილიონი და კერამიონი ძველ ქართულ მწერლობაში // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 1 . – გვ. 9 – 13. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცნობები მაცხოვრის ხელთუქმნელი ხატის (ქართულად მანდილი) და მისი კეცზე ანაბეჭდის (კერამიონი) ორიგინალების საქართველოში გადმოსვენების შესახებ. 181. აფციაური მ. საეკლესიო საგალობლები და მხატვრული შემოქმედება XVIII – XIX სს.-ის საქართველოში იოანე ბატონიშვილის «კალმასობის“ მიხედვით // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 123 – 127. რეზ. ინგლ. ენაზე.

იოანე ბატონიშვილი – ბაგრატიონი (1768 – 1830 წწ.) საეკლესიო საგალობლების, ქართული ხალხური ცეკვათა სახეობებისა და საკრავი ინსტრუმენტების შესახებ.AA 182. ბაინდურაშვილი ხ. ისლამი თბილისში (VIII - IX სს.) // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : 1 . – 2001 . – გვ. 95 – 106. რეზ. ინგლ. ენაზე.

არაბების მიერ ქართლის დაპყრობა და თბილისის საამიროს დაარსება; მათი რელიგიური პოლიტიკა, ქრისტიანების გამუსლიმების მეთოდები; თბილისში მუსლიმური მოსახლეობის გაჩენა, მაჰმადიანური ხელისუფლებისა და მაჰმადიანური სჯულის მეცნიერის – ყადის თანამდებობის შემოღება. 183. ბენდელიანი მ. საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის წინააღმდეგ ბრძოლის ერთი ფაქტის გამო 1918 – 1921 წწ. // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 172 – 188. რეზ. რუს. ენაზე.

რუსეთის სასულიერო ხელისუფლებისა და საქართველოში მოღვაწე რუსეთის ეკლესიის იერარქთა ბრძოლა საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის წინააღმდეგ. ქართული ეკლესიის დისკრედიტაციის მცდელობა რუსული ეკლესიის ბეჭდვითი ორგანო «ცერკოვნიე ვედომოსტის” სტატიაში (1919 №7). ქართული საზოგადოების და სამღვდელოების პოზიცია ამ ფაქტთან დაკავშირებით.

184. ბენდელიანი მ. საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქის კ. ცინცაძის კულტურული მოღვაწეობის ისტორიიდან : (1941 – 1945 წწ.) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 113 – 116. რეზ. ინგლ. ენაზე.

განხილულია კათალიკოს-პატრიარქის კალისტრატე ცინცაძის ნაშრომები: «შენიშვნები საქართველოს ისტორიის ს. ჯანაშიასეულ შრომაზე”, «შენიშვნები საქართველოს ეკლესიის ისტორიიდან” და «ქართული ოდიკისათვის”. 185. ბერიკაშვილი დ. ქართველურ ტომთა რელიგიური წარმოდგენები ადრე და შუა ბრინჯაოს ხანაში // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - № 2 . – გვ. 16 – 24. რეზ. გერმ. ენაზე.

მტკვარ-არაქსის კულტურის მატარებელი საზოგადოების რწმენა-წარმოდგენების ამსახველი მთავარი ასტრალური ღვთაებების (მზე, მთვარე, დედამიწა) განსახიერება კერაში, როგორც საოჯახო ღვთაებაში; ძვ. წ. III - II სს. სატომო ღმერთების ჩამოყალიბება, ნაყოფიერების სიმბოლიკაში |სიცოცხლისა და ნაყოფიერების” ხის მოტივის შემოსვლა. 186. ბოკუჩავა ა. საქართველოში კათოლიკე მისიონერთა მოღვაწეობის ისტორიიდან : საქართველო – ვატიკანის ურთიერთობა // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 47 – 71. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოსა და რომის კათოლიკური ეკლესიის ურთიერთობის ამსახველი წერილობითი საბუთების მიმოხილვა, დაწყებული VI საუკუნიდან XIX ს. 40-იან წლებამდე, როცა რუსეთის იმპერიის ხელისუფლების ბრძანებით მისიონერები განდევნეს საქართველოდან. 187. ბრეგაძე ნ. კომპლექსური კვლევის ერთი ნიმუში // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : II სამეცნიერო სესია : მასალები . – 2001 . – გვ. 11 – 12.

კულტთან დაკავშირებული ცხვრისა და მისი ნაწილების ტრადიციადქცეული გამოსახვის წარმოშობის საფუძველი. 188. ბრეგვაძე ნ. ცხვრის კულტთან დაკავშირებით // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 43 – 47.

მზიური ღვთაების იპოსტასად ვერძის აღიარება უძველეს საქართველოში. 189. ბუაჩიძე დ. საქართველო-ლიტვის კულტურული ურთიერთობის ისტორიიდან: (პოჟაისლის მონასტერი) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - №13 . – გვ. 39 – 43. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პოჟაისლის მონასტრის ისტორია (XVII ს. II ნახ.), 1907 წ. მონასტრის წინამძღოლად წმ. მამა კირიონ II-ის (საძაგლიშვილი) დანიშვნა. მის მიერ აღდგენილი და გადარჩენილი მონასტრის ბიბლიოთეკა და არქივი. 190. ბუბულაშვილი ე. ეგზარქოსი ვარლამ ერისთავი და საქართველოს ეკლესიის რეორგანიზაციის საკითხი // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 41 – 46. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ვარლამ ერისთავის (1762 – 1830) ბიოგრაფია და მის მიერ შემუშავებული საქართველოს ეკლესიის რეორგანიზაციის პროექტი, რომელიც ქართული ეკლესიის ავტოკეფალიის გაუქმებას დაედო საფუძვლად. 191. ბუბულაშვილი ე. კირიონ II-ის (საძაგლიშვილი) შემოქმედებითი მოღვაწეობის ისტორიიდან // ანალები . – 2000 . – № 2 . – გვ. 37 – 42. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

კათალიკოს _ პატრიარქ კირიონ II-ის (1855 – 1918 წწ.) სასულიერო და საზოგადოებრივი საქმიანობა. 192. გვანცელაძე თ. , ტაბიძე მ. , შეროზია რ. ... ღვთისმსახურებისა და სასულიერო განათლების ენა, როგორც რუსიფიკატორული პოლიტიკის განხორციელების საშუალება // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . – გვ. 89 – 113 . რეზ . ინგლ. ენაზე.

ქართული და ქართველური ენების დევნითა და ღვთისმსახურებისა და სასულიერო განათლების საშუალებით რუსიფიკატორული პოლიტიკის განხორციელების მცდელობის ისტორიული ფაქტები. 193. გველესიანი მ. ქართულ-სომხური წარმართული რელიგიური ურთიერთმიმართების საკითხისათვის // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2003 . - №14 . – გვ. 33 – 54. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართულ-სომხურ ისტორიულ წყაროებზე დაყრდნობით არმაზ-არამაზდის კავშირის განსაზღვრა. 194. გველესიანი მ. ღმერთ არმაზის იკონოგრაფიისათვის // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : II სამეცნიერო სესია : მასალები . – 2001 . – გვ. 12 – 13.

ღმერთ არმაზის აღწერილობა «ცხოვრება ფარნავაზისას“ მიხედვით: გაღმერთებულ მეფეთა და ცალკეულ ღვთაებათა სახელების შეწყვილების ტრადიცია («ფარნავაზი – არმაზი“). 195. გოგია ხ. ხის სიმბოლიკა «წმინდა ნინოს ცხოვრებასა” და მეგრულ ტრადიციებში // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები: ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 152 – 157. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«წმ. ნინოს ცხოვრებასა” და სამეგრელოს სინამდვილეში მოპოვებული ხის

სიმბოლიკის ამსახველი მასალის ფსიქოლოგიურ-კულტუროლოგიური ანალიზი. 196. გოგოლაძე მ. ქართლის გაქრისტიანების თარიღი «მოქცევაი ქართლისაის” მიხედვით // კლიო . – 2001 . - ¹ 10 . – გვ. 13 –19.

რა ცნობებს გვაძლევს «მოქცევაი ქართლისაი” და რამდენად სწორად ასახავს ის ისტორიულ სინამდვილეს. 197. გუგუტიშვილი მ. , ჩხარტიშვილი ი. ჯავახეთის დუხობორების ზოგიერთი საკულტო წეს-ჩვეულებები // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 74 – 77. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

დუხობორების სამლოცველო შეკრებების თავისებურებები და ლოცვასთან დაკავშირებული ჩვევები. 198. გუჯეჯიანი რ. სახატო მიწები სვანეთის ტრადიციულ ყოფაში // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 19 – 31. რეზ. რუს. ენაზე.

საეკლესიო მიწათმფლობელობის და მიწათსარგებლობის ორი ფორმა: 1. სახატო მიწა (საბგიარ; ლაბგიარ; ლაგუიზ) 2. სახატო მიწა – (ლაგცხატ). 199. დიასამიძე ბ. ქართული სახელმწიფოებრიობა და ეკლესია // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 181 – 184. (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს სახელმწიფოებრიობის დაცვა-განმტკიცების ეტაპები და მართლმადიდებლური ეკლესიის როლი ამ საქმეში. 200. ეძგვერაძე ლ. , მუშკუდიანი ქ. საეკლესიო სანთლის წარმოება : XIX ს. II ნახევარი – XX ს. დასაწყისი // ანალები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 43 – 46. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 201. ზინობი (ჟვანია), დეკანოზი. საქართველოს სამოციქულო ეკლესიის ავტოკეფალიის ისტორიისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 186 – 193. რეზ. ინგლ. ენაზე. 202. თოფჩიშვილი ნ. , ქურდიანი მ. ეთნიკური კონსოლიდაციისა და დიფერენციაციის რელიგიური ასპექტები // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 131 – 141. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მსოფლიოს ძველი და ახალი ერების მონოთეისტური რელიგიური ნიშან-თვისებები და ქართული მართლმადიდებელი ეკლესიის როლი ქართველი ერის ეთნიკურ ისტორიაში. 203. კაპანაძე კ. რუსი სექტანტები საქართველოში: (1921 – 1941 წლებში) // კლიო . – 2001 . - №10 . – გვ. 137 – 145.

დუხობორების რუსეთიდან გადმოსახლების ისტორია და საქართველოში მოღვაწეობა. 204. კეკელია ი. XVII – XVIII საუკუნეების ცაიშელ ეპისკო- პოსთა ქრონოლოგიისათვის // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 . – გვ. 74 – 80. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ზუგდიდის რაიონის სოფ. ცაიშის საეპისკოპოსო ტაძარში XVII – XVIII

საუკუნეებში მოღვაწე ცაიშელი ეპისკოპოსების ქრონოლოგიური რიგისა და ეპისკოპოსობის წლების განსაზღვრის ცდა. 205. კელენჯერიძე მ. წმ. ნინოს მნიშვნელობა ჩვენს ისტორიაში // ახალი დროება . – 2000 . - № 1 (7) . – გვ. 5 – 6.

წმ. ნინოს ღვაწლი ქართველი ერის გაქრისტიანებაში. 206. კვიციანი ტ. ქართველი სამღვდელოების ბრძოლა საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენისათვის : 1905 წ. მაისის ყრილობა // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 155 – 158. რეზ. რუს. ენაზე. 207. კიკნაძე ვ. ამბროსი ხელაიას უცნობი წერილი კირიონ საძაგლიშვილისადმი // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : 1 . – 2001 . – გვ. 25 – 30 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

კათოლიკოს-პატრიარქ ამბროსი ხელაიას ბიოგრაფია და წერილი, რომელიც მან გადასახლებაში ყოფნის დროს გაუგზავნა იმხანად ასევე გადასახლებაში მყოფ ეპისკოპოს კირიონს. 208. კიკნაძე ვ. მიხეილ საბინინის უცნობი წერილი // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 147 – 151. რეზ. რუს. ენაზე.

ხელნაწერთა ინსტიტუტის კირიონ საძაგლიშვილის ფონდში მიკვლეული მიხეილ (გობრონ) საბინინის რუსულად დაწერილი ორი წერილი, რომლებიც შეიცავენ ინფორმაციას მის პიროვნებასა და ხასიათზე. ერთ-ერთი წერილის პუბლიკაცია სტატიის ავტორის კომენტარებით. 209. კობახიძე თ. ტამპლიერთა სასულიერო ორდენის განადგურების საიდუმლო და იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის მოსახსენიებლები // ამირანი . – 2005 . -№ 13 . – გვ. 33 – 43. რეზ. რუს. ენაზე.

მეტაძრე რაინდების, ანუ ტამპლიერთა ორდენის შექმნის ისტორია. ორდენის წევრების ურთიერთობა იერუსალიმის ჯვრის მონასტერთან. ტამპლიერთა ორდენის რაინდებისა და მათი ოჯახის წევრების მოხსენიება «გოლგოთას სვინაქსარის” ქართულ ხელნაწერში. 210. კობახიძე თ. წმინდა იოანე და ზედაზნის სავანე // ამირანი . – 2004 . - № 10 . – გვ. 83 – 86. რეზ. რუს. ენაზე.

იოანე ზედაზნელის მოღვაწეობა. ზედაზნის მონასტრის ხუროთმოძღვრული დახასიათება. 211. კობიაშვილი მ. ანდრია პირველწოდებულის მისიონერული მოღვაწეობისათვის საქართველოში : (საკითხის ისტორიისათვის) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 66 – 75. რეზ. ინგლ. ენაზე. 212. კოჭლამაზაშვილი ე. გულანი // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 92 – 101. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XVII – XVIII საუკუნეების საქართველოში გავრცელებული საღმრთისმსახურო

ხელნაწერი ტექსტების კრებულის გულანის და მისი ნაირსახეობების: ჟამ-გულანის და ძლისპირ-გულანის აღწერილობა. 213. კუდავა ბ. დასავლეთ საქართველოს საეკლესიო ცენტრები კონსტანტინოპოლის საპატრიარქოს დაქვემდებარებაში : (VI – IX სს.) // კლიო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 180 – 197. რეზ. რუს. ენაზე.

ფრანგი მეცნიერის ჟან დარუზის მიერ პარიზში, 1981 წ. გამოცემული კონსტანტინოპოლის საპატრიარქოსადმი დაქვემდებარებულ კათედრათა ნუსხები – ნოტიციების მიმოხილვა. 214. კურტანიძე ლ. პეტრე ხარისჭირაშვილი და «სიბრძნე კაცობრივი“ // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - №5 . – 124 – 127. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საფრანგეთში მოღვაწე კათოლიკე ბერის პეტრე ხარისჭირაშვილის წიგნის «სიბრძნე კაცობრივის“ განხილვა. დაიბეჭდა 1877 წ. მონთობანში, მის მიერ დაარსებულ სტამბაში. 215. კუჭუხიძე გ. არმაზიანობა – მწიგნობრული რელიგია? // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 67 – 68.

წარმართობისდროინდელი ქართლის ოფიციალური სარწმუნოების შესახებ, რომლის საფუძველს წარმოადგენს არა პრიმიტიული ზნე-ჩვეულებები, არამედ მწყობრად ჩამოყალიბებული, მწიგნობრული ბაზისი. 216. კუჭუხიძე გ. ლაზარე – იგივე იოვანე? // კრიტერიუმი . – 2001 . - №2 . – გვ. 108 – 109.

მე-19 ს-ში საქართველოდან გატანილი და 1923 წ. აკად. შალვა ამირანაშვილის მიერ პეტერბურგიდან ჩამოტანილი ქართული ხატის «ლაზარეს აღდგინება” (XII ს.) შესახებ. 217. კუჭუხიძე გ. სახარება და იოანე ოქროპირის «განმარტებანი“ სულიწმინდის შესახებ // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 42 – 44. რეზ. ინგლ. ენაზე.

იოანე ოქროპირის ქადაგებების მიხედვით სულიწმინდის მობერვა და სულიწმინდის გადმოსვლა სხვადასხვა ცნებებია. 218. ლილუაშვილი მ. უნივერსიტეტის პროფესორ-მასწავლებელთა და სამღვდელოების ერთობლივი ძალისხმევა საეკლესიო განძის დაცვა-გადარჩენისათვის // ამირანი . – 2005 . - №12 . – გვ. 75 – 81. რეზ. ინგლ. ენაზე. 219. ლორთქიფანიძე ბ. , ლომიტაშვილი დ. ეგრისის ეკლესიის ისტორიიდან // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 28 – 34. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სხვადასხვა მოსაზრება ეგრისის (ლაზეთის) სამეფოს დედაქალაქ ციხეგოჯ-არქეოპოლოსში საეპისკოპოსო კათედრის არსებობის შესახებ – (V – VI სს.). 220. მაისურაძე ნ. ხევის გაქრისტიანების საკითხისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 66 – 68. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

“მოქცევაБ ქართლისაБ“-ს მიხედვით.

221. მამისთვალიშვილი ე. საქართველოში კათოლიციზმის გავრცელების ცდები და ქართველთა დიპლომატია XVII – XVIII საუკუნეებში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ. , 2001 . – გვ. 33 – 64. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დოკუმენტური და ნარატიული წყაროების მიხედვით. 222. მამულაშვილი მ. სამონასტრო მოძრაობის ეროვნულ-სახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის საკითხისათვის // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . _ № 8 . – გვ. 110 – 115. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბერ-მონაზვნობის სოციალური ინსტიტუტის არსებობა საქართველოში, მისი ეროვნული მისია და კულტურულ-შემოქმედებითი საქმიანობის ისტორიული მიმოხილვა. 223. მანია ქ. წმ. ნინო, ვითარცა უფლის სასძლო // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 118 – 119.

«წმინდა ნინოს ცხოვრების“ ტექსტში ქართლის განმანათლებლის «ქრისტეს სძლად“ მოხსენიების ფაქტები. 224. მაჭარაშვილი გ. პაპისტური მსოფლიო კრებების უარყოფა ქართველთაგან და ეკლესიური ერთობის დარღვევა რომთან : (XI – XIII საუკუნეთა ქართული სამართლებრივი ძეგლების მიხედვით) // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 5 . – გვ. 40 – 43. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

«სიგელი ბაგრატ მეფისა მღვიმის ლავრისადმი“ (1057 _ 58 წ.); «რუის-ურბნისის კრების ძეგლისწერა“ (1103 – 04წწ.); «სიგელი თამარ მეფისა გელათისადმი“ (1187 წ.) და სხვ. 225. მგალობლიშვილი თ. IV – X საუკუნეების საქართველოში მიმდინარე რელიგიური პროცესები // მრავალთავი . – 2001 . _ № 19 . – გვ. 331 – 341. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ისტორიული მიმოხილვა. 226. მგალობლიშვილი თ. ჯვრის მონასტერი // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003 . – ტ. 5 (A) . – გვ. 21 – 25.

ქართველთა მიერ უცხოეთში დაარსებული ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი რელიგიური და კულტურულ-სამწიგნობრო ცენტრის შექმნის ისტორია უძველესი ქართული და უცხოური წყაროების მიხედვით. 227. მგელაძე ნ. , ტუნაძე თ. ფარული ქრისტიანული სიმბოლოები მარეთის ხეობის მუსლიმანურ საკულტო ნაგებობათა ორნამეტში // ქართველური მემკვიდრეობა . _ 2001 . – ტ. 5 . _ გვ. 142 – 153. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აჭარის რეგიონის, მარეთის ხეობის სოფ. მახალაკიძეების მეჩეთის ინტერიერის ორნამენტებში დაცული ქრისტიანული ნიშან-სიმბოლოების, კერძოდ, ხეზე კვეთილი ჯვარსახოვანი ჩუქურთმების შესახებ. 228. მერკვილაძე დ. ალავერდის სავანის დაარსების ისტორიიდან და მისი სახელწოდების მნიშვნელობისათვის // ამირანი . – 2005 . - №13 . – გვ. 44 – 60.

აგიოგრაფიულ და ზეპირ წყაროებში დაცული ცნობები ალავერდის სამონასტრო

კომპლექსის დაარსების შესახებ. «ალავერდის“ მნიშვნელობის განმარტების რამდენიმე ძირითადი მიმართულება. 229. მერკვილაძე დ. ასურელი მამები და გარემომცველი ბუნება // ამირანი . – 2004 . - № 10 . – გვ. 54 – 61. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ასურელ მამათა ურთიერთობა გარემომცველ ბუნებასთან აგიოგრაფიული თხზულებების მიხედვით. 230. მერკვილაძე დ. სად ეწამა აბიბოს ნეკრესელი? // მესხეთი : 4 . – 2001 . – გვ. 48 – 70. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აბიბოს ნეკრესელის მოწამოებრივი აღსასრული რეხაში; აზრთა სხვადასხვაობა (მ. საბინინი, ალ. იოსელიანი, ლ. მელქსეთ-ბეგი, ს. ჯანაშია, ლ. მენაბდე...) რეხას – «ზენასოფლის“ ადგილმდებარეობის დადგენის თაობაზე. 231. მირიანაშვილი ლ. გარეჯის ადრეული მონასტიციზმი და ჩიჩხიტურის ზოსიმე – პიმენის კერძო სამლოცველოს მოხატულობის პროგრამა, როგორც ბერული ცხოვრების არსის ანარეკლი // ANALECTA IBERICA . – 2001 . - № 1 . – გვ. 164 – 341.

გარეჯში (ადრე შუა საუკუნეები) მიმდინარე სამონასტრო ცხოვრების თავისებურებანი და მათი მიმართება შესაბამისი პერიოდის ქრისტიანული აღმოსავლეთის მონასტიციზმის ტრადიციებთან. ჩიჩხიტურის სამლოცველოს მოხატულობის დეტალური ანალიზი. 232. მირიანაშვილი ლ. წმ. იაკობ დაჭრილის წამება ქართულ და უცხოურ ხელნაწერთა მიხედვით და მის წმიდა ნაწილთა გადასვენება ნეტარი პეტრე იბერის მიერ // ANALECTA IBERICA . – 2001 . - № 1 . – გვ. 242 – 259.

კეთილშობილი ჩამომავლის სპარსი ქრისტიანის, წმ. იაკობ დაჭრილის (224 – 651 წწ.) წამების ქართული და უცხოური რედაქციების ანალიზი. 233. მიქაელი (ჭაბაშვილი), დეკანოზი. ამბროსი ნეკრესელის «სიტყვა დღესა უფლის იერუსალიმში დიდებით შესვლაზე“ // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 110 – 112.

XVIII ს-ში მოღვაწე პოეტისა და სასულიერო პირის ქადაგებანის ტექსტუალური ანალიზი. 234. მიქაელი (ჭაბაშვილი), დეკანოზი. ამბროსი ნეკრესელის «შემოკლებით მრწამსი“ // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 128 – 130. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მე-18 საუკუნის სასულიერო მოღვაწის ამბროსი ნეკრესელის (მიქაძის) მიერ შედგენილი «შემოკლებით მრწამსის“ (სარწმუნოების სიმბოლოს მოკლე გამოცემა) თავისებურებანი – სიმარტივე და ლაკონურობა. 235. მიქაძე მ. სამცხე-ჯავახეთის მუსლიმანთა ერთი თავისებურებისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 58 – 60 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენაზე.

მუსულმანთა შორის ბავშვთა მკვლელობის ფაქტები სამცხე-ჯავახეთში მე_XIX – XX სს. და ამ ფაქტების ასახვა გაზეთ «კავკაზის“ 1878 წ. 9 აგვისტოს ნომერში გამოქვეყნებულ სტატიაში.

236. მოდებაძე ი. «ეშმაკეულობა“ და ფსიქიკური წონასწორება // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 81 – 89.

სხვადასხვა ქვეყნების კულტურაში (მათ შორის ქართულშიც) მაგიისა და «შეპყრობილობის“ მოვლენათა მითოლოგიური აღქმა. სულიერი ჯანმრთელობის აღმნიშვნელ ქართულ სიტყვებში ასახული ქრისტიანული სიმბოლიკა. 237. მშვილდაძე მ. საქართველო დასავლურ და აღმოსავლურ ცივილიზაციათა მიჯნაზე : (მითრას კულტის გავრცელების საკითხისათვის) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 98 – 105. რეზ. ინგლ. ენაზე.

არიული ღვთაების, მითრას კულტის დამკვიდრება აღმოსავლეთ შავიზღვისპირეთში, დაკავშირებული ამ ტერიტორიაზე რომაული გარნიზონების დისლოცირების პროცესთან (ძვ. წ. II ს-ის ბოლო და I ს-ის დასაწყისი). 238. ნებიერიძე მ. ართვინის ქართველთა გამაჰმადიანების ისტორია : ზ. ჭიჭინაძის ცნობათა მიხედვით // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - №8 . – გვ. 134 – 138. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცნობები ართვინის ხეობის (ისტორიული ტაო-კლარჯეთი) ქართველთა გამაჰმადიანებაზე ზაქარია ჭიჭინაძის წიგნის _ «ქართველების გამაჰმადიანება ანუ ქართველთა გათათრება“ (თბ. , 1915) მიხედვით. 239. ნებიერიძე მ. უცხოელ მოგზაურთა ცნობები ბოდბეს წმინდა ნინოს დედათა მონასტერზე : (XVII – XX სს.) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 121 – 130. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ჟან შარდენის, ბარონ დე ბაის, გიულდენშტედის, ოლივერ უორდროპის და სხვათა ნაშრომების მიხედვით. 240. ნიკოლოზიშვილი ნ. ზაბილონიდან მირიანამდე // კლიო . – 2003 . - № 17 . – გვ. 3 – 67. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართლის მოქცევის თარიღის დადგენის მცდელობა «მოქცევაი ქართლისაის“ ცნობებისა და რომის ისტორიის გარკვეული პერიოდის განხილვის საფუძველზე. 241. ნინიძე დ. ახალი ცნობა «ქართველთა მირონისა“ და საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის ისტორიისათვის : (სიმონ დე სენ – კვენტინი) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. , 2003 . – გვ. 592 – 595. რეზ. ინგლ. ენაზე.

რომის პაპ ინოკენტი IV-ის მიერ მონღოლებთან გაგზავნილი ელჩობის ერთ-ერთი წევრის სიმონ დე სენ-კვენტინის ცნობები საქართველოს შესახებ (XIII ს.). 242. ონიანი ე. ქართული ნევმური სისტემა ქრისტიანული სიმბოლიკის ჭრილში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 127 – 133. რეზ. ინგლ. ენაზე.

X – XI საუკუნეებიდან შემორჩენილი ქართული საგალობლების ნევმური (სანოტო დამწერლობის ნიშნები) სისტემის სტრუქტურა და პოეტურ ტექსტზე განთავსების თავისებურებანი.

243. პავლიაშვილი ქ. ათონის «ივერიონის” კულტურული ცხოვრებიდან XIX – XX საუკუნეების მიჯნაზე : (ბერი ალექსი) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - №8 . – გვ. 163 – 171. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ათონის ქართველთა სავანის მოძღვრის ბერი ალექსის (ერისკაცობაში ალექსი ბაქრაძე) სამეცნიერო და საზოგადოებრივი მოღვაწეობა, ბრძოლა ივერიის მონასტრის შენარჩუნებისთვის. 244. პავლიაშვილი ქ. ემიგრანტული სამღვდელოების პოლიტიკა საბჭოთა წყობილებისადმი : (XX ს-ის 20 – 30-იანი წლები) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . _ №13 . – გვ. 139 – 146. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცარიზმის დამხობის შემდეგ მართლმადიდებლური ეკლესიისაგან ჩამოცილებული ემიგრანტული ეკლესიის განსაკუთრებული რადიკალურობა და პოლიტიზირება. საზღვარგარეთ გამომავალი ჟურნალის «ცერკოვნი ვედომოსტის” (რედაქტორი ემიგრაციის მემარჯვენე ფრთის პოლიტიკური მოღვაწე ე. მახა-რობლიძე) როლი სასულიერო ემიგრაციის იდეებისა და მსოფლმხედველობის პროპაგანდის საქმეში. 245. პავლიაშვილი ქ. ქრისტიანული მოძღვრება სახელმწიფოსა და ხელისუფლების შესახებ: (საქართველოს მაგალითზე) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . _ №9 . – გვ. 11 – 18. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საეკლესიო და სახელმწიფო ხელისუფალთა ურთიერთდამოკიდებულების სისტემის ისტორიული განვითარების ეტაპები საქართველოში. 246. პატარიძე ლ. უცხოობა და მწირობა ქართულ საეკლესიო ტრადიციაში // ანალები . – 2003 . - № 1 . – გვ. 65 – 70. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

«უცხოობა” და «მწირობა” როგორც ქრისტიანული ასკეტიზმის გამომხატველი ძირითადი მცნებები ქართულ საბერმონაზვნო და სამონასტრო ცხოვრების ამსახველ ლიტერატურაში. 247. პაჭკორია ე. დომენტი კათალიკოსის მოღვაწეობის საკითხისათვის // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 34 – 40. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ვახტანგ VI-ის ძმის, კათალიკოს-პატრიარქის დომენტი IV-ის პიროვნების, სახელმწიფო თუ საეკლესიო ცხოვრებაში მისი როლისა და დიპლომატიური მოღვაწეობის შესახებ. 248. როგავა გ. კონფესიური დაპირისპირება ქართველ და სომეხ კათოლიკეთა შორის XIX საუკუნეში // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 143 – 151. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართველი კათოლიკების შევიწროება სომეხი ნაციონალისტების მიერ. სომხურ პრესაში მიმდინარე კამპანია ქართველი კათოლიკეების არაქართული წარმოშობის შესახებ. ქართველი ინტელიგენციის ბრძოლა ისტორიის ფალსიფიკაციის წინააღმდეგ. 249. საითიძე გ. რამდენიმე საბუთი გრიგოლ ფერაძისა და ივანე ჯავახიშვილის ურთიერთობის ისტორიიდან // არტანუჯი . – 2003 . - № 11 . – გვ. 111 – 119.

კ. კეკლიძის სახელობის ხელნაწერთა ინსტიტუტში დაცული გრიგოლ ფერაძის

მიერ ივანე ჯავახიშვილისადმი უცხოეთიდან გამოგზავნილი ოთხი წერილის (1920 – 30-იანი წლები) პუბლიკაცია. 250. საითიძე გ. წმ. მღვდელმოწამე არქიმანდრიტი გრიგოლ ფერაძე : (ცხოვრება და მოღვაწეობა) // არტანუჯი . – 2003 . _ №11 . – გვ. 7 – 24.

სტატიას ახლავს გენეალოგიური ტაბულა: პავლე ფერაძის შთამომავლობა: (1815 – 2003). 251. სანდოძე დ. კიევის სამთავროსა და საქართველოს რელიგიური ურთიერთობის საკითხისათვის // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 78 – 82. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველი და უკრაინელი ხალხის ისტორიულ-რელიგიური და კულტურული ურთიერთობები საისტორიო მასალების მიხედვით. 252. სირია დ. ვერბალური სიმბოლიზმის საკითხისათვის ბიბლიაში : (ინგლისური და ქართული ენების მასალაზე) // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 203 – 209. რეზ. ინგლ. ენაზე.

რელიგიური ფაქტებისა და ცნებების სიმბოლური გამოხატულება საეკლესიო ლიტერატურაში იმ იდეების გადმოსაცემად, რომლებიც გამოხატავენ ადამიანის დამოკიდებულებას საღმრთო, წმინდათაწმინდა მოვლენების მიმართ. 253. სიხარულიძე ფ. განმანათლებლობა XIX – XX საუკუნეთა მიჯნაზე // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 149 – 154. რეზ. რუს. ენაზე.

1878 წ. ბათომის ოლქის შექმნის შემდგომ პერიოდში, ქართველ მოღვაწეთა მიერ ჩატარებული ღონისძიებები მოსახლეობის კულტურულ-სოციალური მდგომარეობისა და სულიერების ამაღლებისათვის, ბათომის ეპარქიის შექმნისთვის. 254. სურგულაძე ი. ქართველთა უძველესი სარწმუნოების საკითხისათვის // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 1 . – გვ. 37 – 43. რეზ. ინგლ. ენაზე. 255. ტატიშვილი ქ. ნეოფიტე ურბნელის ანტონ I კათალიკოსისეული განგება // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - №8 . – გვ. 192 – 193. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

კათალიკოს ანტონ I-ის მიერ შედგენილი აგიოგრაფიული და ჰიმნოგრაფიული მასალები IX ს-ში მოღვაწე ნეოფიტე ურბნელის შესახებ. 256. ტოლიაშვილი კ. რელიგიური მდგომარეობა აფხაზეთში XIX საუკუნის მიწურულს // კლიო . – 2002 . - № 14 . – გვ. 82 – 91. რეზ. რუს. ენაზე.

რუსეთის სინოდისა და რუსეთის მთავრობის ბრძოლა (1886 – 1919 წწ.) აფხაზეთში ქართული ენისა და ქართული სამღვდელოების ეკლესიიდან განდევნისა და საქართველოს ავტოკეფალიის გაუქმებისათვის. 257. ტოლიაშვილი კ. რუსეთის სინოდის საეკლესიო პოლიტიკა სამაჩაბლოში (შიდა ქართლი) XIX ს. მეორე ნახევარში // კლიო . – 2003 . - № 17 . – გვ. 146 – 156. რეზ. რუს. ენაზე.

1745 წ. რუსეთის იმპერატრიცა ელისაბედ პეტრეს ასულის განკარგულებით შექმნილი ქრისტიანობის გამავრცელებელი ორგანიზაცია «ოსური კომისია“ და 1860

წ. , ალექსანდრე II-ის მიერ დაარსებული ორგანიზაციის «კავკასიაში მართლმადიდებლური ქრისტიანობის აღმდგენი საზოგადოების“ საქმიანობა. 258. ტოლიაშვილი კ. შიდა ქართლში რელიგიური ცხოვრების ერთი ეპიზოდის შესახებ // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 68 – 79. რეზ. რუს. ენაზე.

რუსეთის სინოდის მიერ XIX ს. მიწურულს შიდა ქართლის მთიანი რეგიონების რუსიფიკაციის და ოსური მოსახლეობის ქართულისაგან განცალკევების მცდელობა. 259. ფერაძე გ. ბედისწერა. გზა გამარჯვებისაკენ // არტანუჯი . – 2003 . - № 11 . – გვ. 27 – 36.

არქიმანდრიტ გრიგოლ ფერაძის ავტობიოგრაფიული ხასიათის ნარკვევები. 260. ფერაძე გ. პატროლოგიის გაგება, ამოცანები და მეთოდები მართლმადიდებლურ თეოლოგიაში // არტანუჯი . – 2003 . _ № 11 . – გვ. 87 – 96.

გრიგოლ ფერაძის საინაუგურაციო გამოსვლის ტექსტი ვარშავის უნივერსიტეტში 1933 წლის 7 დეკემბერს. 261. ფერაძე გ. საქართველოს ეკლესიის უძველესი ისტორიის პრობლემები // არტანუჯი . – 2003 . - № 11 . – გვ. 65 – 78.

ოქსფორდში, 1932 წლის 24 მაისს წაკითხული მოხსენება. 262. ფერაძე გ. ქართული კულტურის სამსახურში // არტანუჯი. – 2003 . - № 11 . – გვ. 37 – 56.

1940 წელს, აღმოსავლეთის კვლევის ცენტრის დაკვეთით დაწერილი მოგონება საზღვარგარეთ ცხოვრების პერიოდში გაწეული სამეცნიერო მოღვაწეობის შესახებ. 263. ფხალაძე თ. ქართველი სამღვდელოების ბრძოლა მშობლიური ენის დაცვისათვის : (XIX საუკუნის ბოლო და XX საუკუნის დასაწყისი) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . – № 9 . – გვ. 70 – 78. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცარიზმის ანტიეროვნული პოლიტიკა და 60-იანელთა პლეადის ქართველი სამღვდელოების ღვაწლი ახალგაზრდობაში ეროვნული თვითმყოფადობის ამაღლება-განმტკიცებისა და ენის დაცვის საქმეში. 264. ქავთარია მ. რამდენიმე საკითხი დომენტი კათალიკოსის ბიოგრაფიიდან // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 119 – 148. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დომენტი კათალიკოსის (ვახტანგ VI-ის ძმა) ზეობის დასაწყისის დაზუსტება; კათოლიკე მისიონერების მიერ გავრცელებული ჭორების უარყოფა მისი სარწმუნოების შეცვლის თაობაზე. 265. ქართველიშვილი თ. შემოქმედელი მიტროპოლიტის იაკობ დუმბაძის კულტურული მოღვაწეობის ისტორიიდან // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . _ №9 . – გვ. 107 – 112. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XVII ს. მოღვაწის იაკობ შემოქმედელის (იაკობ დუმბაძე) პოლიტიკური, ლიტერატურული და საეკლესიო მოღვაწეობა.

266. ქაჯაია ნ. ხელთბანის რიტუალი და მისი საგალობელი ძველ ქართულ ლიტურგიკულ ძეგლებში // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 21 – 29. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართული ლექციონარის, იაკობის ჟამისწირვის ორი ქართული ტექსტის (X _ XII სს.) და გელათური კონდაკის (XVI ს.) მიხედვით. 267. ქებულაძე მ. ჯრუჭის მონასტრის ორგანიზაციული წყობა და შემოსავალ-გასავალი XIX საუკუნის ორმოცდაათიანი წლებიდან XX საუკუნის ოციან წლებამდე // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 . – გვ. 70 – 73. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ჯრუჭის მონასტერი – XI ს. ძეგლი საჩხერის რაიონში. 268. ქორიძე თ. აფხაზეთის (დასავლეთ საქართველოს) საკათალიკოსოს საზღვრები XVI – XVIII საუკუნეებში // კლიო . – 2001 . _ № 12 . – გვ. 52 – 60. რეზ. რუს. ენაზე.

ორი ისტორიული დოკუმენტის «მცნებჲ სასჯულოჲსა” და «ბიჭვინთის იადგარის”, აგრეთვე საკათალიკოსო საბუთების შესწავლის საფუძველზე. 269. ქორიძე თ. XI – XVI საუკუნეების აფხაზეთის (დასავლეთ საქართველოს) კათოლიკოსთა ქრონოლოგია // კლიო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 3 – 26. რეზ. რუს. ენაზე. 270. ღვინიანიძე თ. ეკლესიისა და სახელმწიფოს ურთიერთობის ძირითადი პრობლემები XX საუკუნის 20-იან წლებში // ამირანი . – 2005 . - № 13 . – გვ. 85 – 88. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს მართლმადიდებელი სამოციქულო ეკლესიის რთული ურთიერთობა სახელმწიფო სტრუქტურებთან XX საუკუნის 20-იან წლებში, ეკლესიისა და სახელმწიფოს შორის წარმოქმნილი კონფრონტაციის გაღრმავება. 271. შიოლაშვილი ნ. წმ. ნინოს ნამდვილი სახელის წარმოშობის საკითხისათვის // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 45 – 47. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართულ ისტორიოგრაფიაში წმ. ნინოს სახელის წარმოშობასთან დაკავშირებული აზრთა სხვადასხვაობა, ავტორის მოსაზრება სახელის «ნინო“ შუმერული ინუ-დან წარმომდგარობაზე. 272. შოშიტაშვილი ნ. , ახალკაცი ნ. შეწირული ვერცხლის ბარძიმი ნასპერის ეკლესიიდან // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - №1 . – გვ. 171 – 177. რეზ. რუს. ენაზე.

ლეჩხუმში, ნასპერის ღვთისმშობლის ეკლესიისათვის ახვლედიანების მიერ შეწირული რიტუალური ვერცხლის ბარძიმის აღწერილობა. ბარძიმი თარიღდება მე-XVIII ს. ბოლოთი და მე-XIX ს. დასაწყისით. 273. ჩარექიშვილი ნ. »ძაღლკაცები“ ხეთურ ლურსმულ ტექსტებში და მათი ქართული პარალელები // ამირანი . – 2005 . - № 12 . – გვ. 19 – 25. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მგელ-ძაღლის კულტის არსებობის დამადასტურებელი ტექსტები, მგლისა და ძაღლის სახელთან დაკავშირებული კულტ-მსახურება ხეთურ-ქართველურ წარმოდგენებში, კულტთან დაკავშირებული ტერმინების მსგავსება.

274. ჩიკვაიძე ე. საღვთისმსახურო ტრადიციები «წმ. ბარბარეს წამების“ მეტაფრასულ რედაქციებში // კრიტერიუმი . – 2003 . _ № 9 . – გვ. 107 – 111.

ჰაგიოგრაფიული ძიებანი. 275. ჩოჩიშვილი დ. ებრაელთა როლი ქართლის გაქრისტიანებაში // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . - გვ. 47 – 54. რეზ. რუს. ენაზე.

პირველი ქრისტიანული სიწმინდეების-წინასწარმეტყველ ელიას ხალენის (მოსასხამის) და ქრისტეს კვართის საქართველოში მოტანა ებრაელთა მიერ, მათი ღვაწლი ქართლის სამეფოში ქრისტიანული რელიგიის შემოსვლა-გავრცელების საქმეში ქართული ისტორიული წყაროების მიხედვით. 276. ჩხარტიშვილი მ. საერთაშორისო სიმპოზიუმი – ქრისტიანობა : წარსული, აწმყო, მომავალი : (2000 წლის 11 – 17 ოქტომბერი, თბილისი, საქართველო) // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 325 – 330. ტექსტი რუს. და ინგლ. ენებზე. 277. ჩხარტიშვილი მ. საქართველოს ეკლესიის უძველესი ისტორია XXI საუკუნის გადასახედიდან // არტანუჯი . – 2003 . - № 11 . – გვ. 79 – 86.

სტატია ეძღვნება გრიგოლ ფერაძის მოხსენებაში (ოქსფორდი 1932) განხილულ საკითხებს და გვიჩვენებს თუ რა მდგომარეობაა ამ თვალსაზრისით თანამედროვე ქართულ ისტორიოგრაფიაში. 278. ჩხარტიშვილი ც. ქართული მართლმადიდებლური ეკლესია რუსეთის რეაქციასთან ბრძოლაში // ანალები . – 2002 . _ № 1 . – გვ. 47 – 50. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართული ეკლესიის რუსეთის სინოდისადმი დაქვემდებარება, ეგზარქოსობის დაწესება, მისი რეაქციული ბუნება და ანტიხალხური საქმიანობა, ქართული ენის შევიწროება; ქართველ მღვდელმთავართა (გ. ქიქოძე, ა. ბაქრაძე, გ. დიდებულიძე) ბრძოლა ცარიზმის ანტიქართული პოლიტიკის წინააღმდეგ. 279. ჩხეიძე თ. ქართული საეკლესიო საგალობელი – ქრისტიანული კულტურის თვითმყოფადი ნაწილი // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები. – 2000 . - № 9 . – გვ. 116 – 123. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული საგალობლების განვითარების ისტორია გაქრისტიანების დროიდან. 280. ცაგარეიშვილი ე. სომხურ წერილობით ძეგლებში დაცული ქალკედონური აღმსარებლობისა და ქალკედონელთა აღმნიშვნელ ტერმინებთან დაკავშირებული ზოგიერთი საკითხისათვის // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 323 – 330. რეზ. რუს. ენაზე.

ეთნიკურობისა და რელიგიური აღმსარებლობის აღმნიშვნელი ტერმინების გამიჯვნის შესახებ. 281. ცანავა რ. ქალაქის დაარსების მითორიტუალური მოდელის ასპექტები // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 180 – 191. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მოსაზრება გამოთქმული არგონავტების ციკლში მოხსენიებული კოლხეთის ქალაქ

აიას შექმნის შესახებ, მითოსური ქალაქების – თებეს და ილიონის დაარსების პრინციპების გათვალისწინებით. 282. ცერაძე თ. სამონასტრო ცხოვრება და განსწავლა ქრისტიანულ ასკეზაში // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 139 – 161. რეზ. გერმ. ენაზე.

კვინობისა და ლავრის ტიპის მონასტრების უმთავრესი სპეციფიკური მახასიათებლები, საერთო და განმასხვავებელი ნიშნები, დამოკიდებულება წიგნებისადმი და ზოგადად, წიგნიერებისადმი. 283. წვერავა ვ. საინგილოში საქართველოს საეგზარქოსოს მისიონერული საქმიანობის ისტორიიდან // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 – 74 . – გვ. 47 – 52.

მეფის რუსეთის აქტიური საეკლესიო-მისიონერული საქმიანობა საინგილოში XIX საუკუნის მეორე ნახევარში და საქართველოს საეგზარქოსოს მონაწილეობა ამ პროცესში. 284. ჭანტურიძე ე. წმიდა ნინოს ქართლში მოსვლის თარიღის განსაზღვრისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 302 – 309. რეზ. ინგლ. ენაზე. 285. ჭანჭალეიშვილი ლ. ზოგი რამ სტაროვერების შესახებ // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 158 – 163. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XVIII ს-ის II ნახევარში რუსეთში წარმოშობილი რელიგიურ-საზოგადოებრივი მოძრაობა, რომელიც ისტორიაში შევიდა «რასკოლის“ სახელწოდებით. მცირე ინფორმაცია საქართველოში სტაროვერების ჩამოსვლაზე. 286. ჭანჭალეიშვილი ლ. საქართველოში მცხოვრები სტაროვერები : (ისტორიულ ეთნოგრაფიული მიმოხილვა) // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 172 – 182. რეზ. რუს. ენაზე.

სტაროვერთა მოძრაობის წარმოშობა რუსეთის ეკლესიაში XVII ს-ის შუა ხანებში და მათი განსახლება საქართველოში. 287. ჭოხონელიძე გ. იაზონ ბაქრაძის წერილი გიორგი ზდანოვიჩისადმი // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 121 – 123.

1909 წლის 13 მარტით დათარიღებული წერილი ეხება კირიონ კათალიკოსის დევნასა და ამასთან დაკავშირებულ პროტესტს საზოგადოებაში; ერთვის კირიონ კათალიკოსის გამოუქვეყნებელი ლექსი. დოკუმენტი დაცულია ქუთაისის სახელმწიფო ისტორიულ-ეთნოგრაფიულ მუზეუმში. 288. ჭუმბურიძე თ. მასალები გრიგოლ ფერაძის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის შესახებ // არტანუჯი. – 2003 . - № 11 . – გვ. 97 – 110.

გერმანელი თეოლოგის იოჰანეს ლეფსიუსის არქივში აღმოჩენილი დოკუმენტები, რომლებიც შეიცავენ ცნობებს გრიგოლ ფერაძის ცხოვრება-მოღვაწეობის გერმანული პერიოდის შესახებ. ახლავს რამოდენიმე დოკუმენტის ტექსტი. 289. ხეცურიანი ჯ. ქართული ეკლესიის კონსტიტუციური საფუძვლები // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2002 . - № 3 . – გვ. 9 – 16. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

კონსტიტუციური შეთანხმება, როგორც სახელმწიფოსა და ეკლესიას შორის

ურთიერთობის განსაზღვრის ფორმა. 290. ხორავა ბ. ბედიის საეპისკოპოსო // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 21 – 42. რეზ. რუს. ენაზე.

ბედიის ტაძრისა და მისი სამონასტრო კომპლექსის აღწერილობა, ბედიელ ეპისკოპოსთა ქრონოლოგიური რიგი ქართული და უცხოური წყაროების მიხედვით (XI – XVIII ს.). 291. ხორავა ბ. მოქვის ომოფორის დათარიღებისათვის // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 111 – 119. რეზ. რუს. ენაზე.

მოქვის ომოფორის (სამღვდელმთავრო შესამოსელი. XVI ს-ის დასაწყისი) შეკერვის თარიღის დაზუსტება; ოდიშის ერისთავების ლიპარიტ II დადიანისა და მამია III დადიანის მმართველობის პერიოდების დადგენა. 292. ხოშტარია დ. ადრეული შუა საუკუნეების ეკლესიები მცხეთაში // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი. – 2001 . – ტ. 1 . – გვ. 24 – 36. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სვეტიცხოველი, სამთავრო, წმ. ჯვარი, გეთსიმანია, მთაქართლის ეკლესია, ანტიოქია, ბაგინეთი, შიომღვიმე. 293. ხუციშვილი ლ. სულიერი ღირებულების რეორიენტაციის პროცესი პანკისელი ოსების მაგალითზე // კლიო . – 2002 . - № 14 . – გვ. 156 – 168. რეზ. რუს. ენაზე.

პანკისის ხეობაში მცხოვრები ქართველი, ოსი და ქისტი მოსახლეობის რელიგიური ურთიერთობა, საერთო დღესასწაულების და მსგავსი რიტუალების ჩამოყალიბება. უკანასკნელი წლების კრიმინალური და სოციალური ვითარების გამწვავების გამო სხვადასხვა სექტების მომძლავრება და რელიგიურ ღირებულებათა გადაფასება ოსებით დასახლებულ სოფელ ქორეთის მაგალითზე. 294. ხუციშვილი ქ. «პენსილვანიის ბიბლიის საგუშაგო კოშკისა და ტრაქტატის საზოგადოება“ საქართველოში : (იეღოვას მოწმეების მოძღვრება და პრაქტიკა) // ანალები . – 2003 . _ № 1 . – გვ. 35 – 45. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 295. ხუციშვილი ქ. საქართველოს მართლმადიდებელ ეკლესიაში მიმდინარე დაპირისპირებათა ზოგიერთი ვექტორი // კლიო . – 2004 . – № 24 . – გვ. 173 – 194. რეზ. რუს. ენაზე.

მართლმადიდებელი ეკლესიისა და მრევლის სხვა ტრადიციულ კონფესიურ ჯგუფებთან თანაარსებობისა და თანამშრომლობის საკითხი; ეკუმენიზმის თემა. 296. ჯავახიშვილი მ. ახალი ცნობები მონტობანის ქართველთა სავანის დაარსების თარიღისა და მიზნების შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 78 – 80. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საფრანგეთის ქალაქ ნანტის დიპლომატიურ არქივში აღმოჩენილი ახალი დოკუმენტები: მონტობანის ეპისკოპოსის თეოდორ ლეგენის ორი წერილი, პეტრე ხარისჭირაშვილის 1882 წლით და ალფონს ხითარიშვილის 1901 წლით დათა-რიღებული წერილები, რომლებიც ნათელს ჰფენენ მონტობანის ქართველთა სავანის დაარსების ისტორიას, აზუსტებენ მისი დაფუძნების თარიღს (1874 წელი).

297. ჯავახიშვილი მ. მონტობანის ქართველ კათოლიკეთა სავანე XIX საუკუნეში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - №8 . – გვ. 35 – 41. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართველ მამათა სავანე საფრანგეთის სამხრეთ ნაწილში. 298. ჯავახიშვილი მ. ცნობები ალფონს ხითარიშვილის შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 36 – 38. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

პეტრე ხარისჭირაშვილის მოწაფის ალფონს ხითარიშვილის (1840 – 1909) მოღვაწეობა კონსტანტინოპოლსა და საფრანგეთში. 1901 წლის ფრანგულ საეკლესიო ჟურნალში _ «მონტობანის დიოცეზის კათოლიკური ბიულეტენი” გამოქვეყნებული კანონიკ ანრი კალიას წერილები მის შესახებ. 299. ჯაფარიძე შ. პოლიტიკური პარტიები და ქართული ეკლესიის ავტოკეფალიის საკითხი (1905 – 1907) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 171 – 178. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს პოლიტიკური პარტიების (ეროვნულ-დემოკრატიული, ფედერალისტები და სხვ.) როლი ქართული ეკლესიისათვის ავტოკეფალური უფლებების მოპოვების საქმეში. 300. Вардосанидзе С. Грузинская православная церковь в 1917 – 1952 гг. // ამირანი . – 2001 . - № 4 – 5 . – გვ. 175 – 184. რეზ. ქართ. ენაზე.

Борьба грузинской православной церкви за независимость в условиях мощного давления со стороны большевитской власти. 301. Дуларидзе Т. Странник: (Житие и гражданство архимандрита Григола Перадзе) // Литературная Грузия . – 2002 . _ № 7 – 12 . – С. 129 – 139.

Творческая и общественная деятельность основателя грузинской православной общины в Париже, профессора Варшавского университета архимандрита Гр. Перадзе.

ს ტ ა ტ ი ს ტ ი კ ა . დ ე მ ო გ რ ა ფ ი ა 302. თოფჩიშვილი რ. საქართველოს ისტორიული დემოგრაფიისათვის: (შიდა ქართლის მთის მოსახლეობის მიგრაციის ეთნოისტორიული საკითხები) . – თბ. მემატიანე, 2002 . – 162 გვ. 303. ნათმელაძე მ. დემოგრაფიული პროცესები საქართველოში XX საუკუნის 40-იან წლებში: (თურქებისა და მოსახლეობის სხვა ჯგუფების გასახლებანი საქართველოდან 1941 – 1951 წწ.) . – თბ. CIPPD , 2002 . – 128 გვ.

ორგანიზებული მიგრაციული ნაკადების გადაადგილებები და შიდამიგრაციული პროცესები საქართველოში, საინგილოს საკითხი, თურქების, ბერძნებისა და სომხების გასახლება საქართველოს ტერიტორიიდან ომისშემდგომ წლებში. 304. ფუტკარაძე თ. ეკოლოგიური მიგრაციები აჭარაში . – ბათუმი : ბათუმის უნივერსიტეტი, 2002 . – 48 გვ.

სტიქიური მოვლენებით განპირობებული პროცესები და წინადადებები სამხრეთ

საქართველოში ემიგრანტთა ახალი ნაკადის მიზიდვის თვალსაზრისით. 305. გელოვანი ა. სვანეთის მოსახლეობა XIX საუკუნეში // კლიო . – 2001 . - № 12 . – გვ. 73 – 86. რეზ. რუს. ენაზე.

კომლობრივი და სულადობრივი რაოდენობის მაჩვენებლები. 306. გოგოლიშვილი ო. გერმანელთა საქმე (1914 – 1915 წწ.) // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 2 . – გვ. 113 – 115.

რუსული ადმინისტრაციის მიერ ბათუმის ოლქიდან გერმანელი მოსახლეობის განდევნა-გადასახლება. 307. დუმბაძე ს. აჭარის მოსახლეობის დემოგრაფიის გაუმჯობესება XX ს. 40 – 50-იან წლებში // ლიტერატურული აჭარა. – 2001 . - № 10 . – გვ. 94 – 96. 308. დუმბაძე ს. დემოგრაფიული პროცესები აჭარაში და ღონისძიებები მისი რეგულირებისათვის XX საუკუნის 40 – 50 – იან წლებში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 185 – 191. (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

საარქივო და პრესაში გამოქვეყნებული მასალების მიხედვით. 309. დუმბაძე ს. დემოგრაფიული პროცესები აჭარაში მეოცე საუკუნის 30 – 40 და 50-იან წლებში : (პოლიტიკური რეპრესიები და მოსახლეობის გადასახლებანი) // ლიტერატურული აჭარა. – 2001 . - № 7 . – გვ. 98 – 101. 310. დუმბაძე ს. საბჭოთა ხელისუფლების სამარცხვინო ფურცლები // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - №3 . – გვ. 84 – 87.

მონაცემები 1944, 1949 და 1951 წლებში არაქართველი მოსახლეობის აჭარის ასსრ რაიონებიდან გადასახლების თაობაზე საარქივო დოკუმენტების შესწავლისა და გაანალიზების საფუძველზე. 311. ვარდოსანიძე ვ. «კლებადი ქალაქები“ – ახალი გამოწვევა ქართული ურბანისტიკისათვის: (პრობლემის დასმა) // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 51 – 54. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ცვლილებები საქართველოს ქალაქების მოსახლეობაში 2002 წლის საყოველთაო აღწერის მონაცემებით. 312. თუთბერიძე ი. შიდა ქართლში დასავლეთ საქართველოს მოსახლეობის მიგრაციის ეთნოისტორიიდან : (მდ. დიდი ლიახვის ხეობის მაგალითზე) // კლიო . - № 12 . – გვ. 159 – 168. რეზ. რუს. ენაზე.

XVII ს-დან დაწყებული პროცესის გაანალიზება ეთნოგრაფიული მონაცემების საისტორიო საბუთებისა და საარქივო მასალების საფუძველზე. 313. თუთბერიძე ი. დასავლეთ საქართველოს მოსახლეობის მიგრაცია აღმოსავლეთ საქართველოში : (XVII და XVIII საუკუნეების ხალხის აღწერის დავთრების მიხედვით) // კლიო . – 2003 . - № 19 . – გვ. 45 – 59. რეზ. რუს. ენაზე.

314. კვაჭანტირაძე ე. სომეხთა მიგრაცია საქართველოში 1918 წელს // კლიო . – 2001 . _ № 11 . – გვ. 87 – 103. რეზ. რუს. ენაზე.

იმდროინდელი საგარეო-პოლიტიკური ვითარებით განპირობებული სომეხი ლტოლვილების მასიური შემოსვლა საქართველოში: ქართული საზოგადოებისა და სომხური პრესის ნაციონალური პოზიცია ამ პროცესისადმი. 315. ნათმელაძე მ. დემოგრაფიული პროცესები XX საუკუნის 40-ან წლებში . – თბ. , 2002 . – 128 გვ.

რეც. : ჯანელიძე ო. რეცენზია პროფესორ მაყვალა ნათმელაძის წიგნზე «დემოგრაფიული პროცესები XX საუკუნის 40-ან წლებში“, თბ. , 2002 // ანალები . – 2003 . - № 1 . – გვ. 74 – 77. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 316. სიორიძე მ. ცარიზმის დემოგრაფიული პოლიტიკა სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში 1879 – 1917 წლებში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი: შრომები: 4 . – თბ . , 2002 . – გვ. 153 – 160 რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

პირველი რუსული ახალშენები ბათუმისა და ყარსის ოლქებში. 317. სონღულაშვილი ა. აისორები საქართველოში 1921 – 1941 წლებში // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 42 – 47. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სემიტური მოდგმის ხალხთა – არამეელების (ასურელების) შთამომავალთა ცხოვრება საქართველოში. 318. ფუტკარაძე თ. , ბერიძე ნ. ებრაელთა ბათუმში დასახლების ისტორიიდან // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 10 . – გვ. 88 – 93.

ებრაელთა წვლილი ქალაქის სამრეწველო, საფინანსო, კომუნალურ და კულტურულ ცხოვრებაში. 319. ღუდუშაური გ. არაგვის საერისთავოს ხეობების მოსახლეობა მის გაუქმებამდე (1743 წ.) და XIX საუკუნის პირველი ნახევრისათვის : (მოკლე ისტორიულ-სტატისტიკური მიმოხილვა) // კლიო . – 2003 . - № 19 . – გვ. 33 – 44. რეზ. რუს. ენაზე. 320. ღუდუშაური გ. აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთში მიგრაციული პროცესების ზოგიერთი ასპექტი : (XVII – XIX) // კლიო . – 2001 . - № 12 . – გვ. 92 – 101. რეზ. რუს. ენაზე.

მესისხლეობით გამოწვეული მთიელთა ადგილმონაცვლეობა ზეპირსიტყვიერებაში შემონახულ თქმულებებზე, ლეგენდებსა და გადმოცემებზე დაყრდნობით.

პ ო ლ ი ტ ი კ ა . პ ო ლ ი ტ ი კ უ რ ი პ ა რ ტ ი ე ბ ი 321. 1944 წელს სამხრეთ საქართველოდან დეპორტირებული მოსახლეობის რეპატრიაციის, რეაბილიტაციის და ინტეგრაციის პრობლემები. სამეც. საზ. კონფერენცია (2. 2001. , თბილისი). - მოხსენებათა კრებული (19 – 20 დეკემბერი, 2001 წელი. ქ. თბილისი). – თბ. : მამულიშვილი , 2001 . – 324 გვ.

322. ბარამიძე ნ. სტალინის დახასიათების საიდუმლოებანი / [რედ: ა. სურგულაძე] . – ბათუმი : გამ-ბა აჭარა , 1997 . – 96 გვ. ბიბლიოგრ : გვ. 95.

სტალინის ფსიქოლოგიური პორტრეტისათვის. 323. ბაქრაძე ა. აფხაზეთისათვის . – თბ. , 2002 . – 375 გვ. აფხაზეთის პრობლემის გადაჭრის გზები. ამონარიდი

ა. ბაქრაძის დღიურებიდან, პრესით, რადიო-ტელევიზიით მიცემული ინტერვიუებიდან. 324. ბლუაშვილი უ. ისტორიას ვერ გადააკეთებ . – თბ. , 2001 . – 88 გვ.

საბაზრო ურთიერთობებზე გადასვლა და «შვედური მოდელი”, 1991 წლის 4 ოქტომბერს თბილისის ზღვაზე მომხდარი ინციდენტი, 1991 – 92 წლების დეკემბერ-იანვრის სისხლიანი მოვლენები, რადიკალიზმი, პატრიოტიზმის არსი და სხვ. ავტორის მიერ ბოლო წლებში გამოქვეყნებული ნაშრომების კრებული. 325. გრიგოლ ლორთქიფანიძის მეცნიერული მემკვიდრეობა . _ თბ. : ცოდნის წყარო , 2000 . – 71 გვ.

პოლიტიკური მოღვაწისა და მოაზროვნის გრიგოლ ლორთქიფანიძისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო კონფერენციის მასალები. 326. თავართქილაძე ნ. საქართველოს საშინაო პოლიტიკა 1991 – 1995 წლებში. – თბ. , 2001 . – 184 გვ.

საზღვარგარეთის ქვეყნებში გამოცემული დამოუკიდებელი საქართველოს სახელმწიფოებრივი მდგომარეობის ამსახველი მასალები. 327. მჟავანაძე ნ. , კახიძე მ. ვასილ მჟავანაძე : ასეთი იყო ჩემი საქართველო : მხატვრულ-პუბლიცისტური ნარკვევი / [რედ : ელვერ კუპატაძე] . – თბ. , 2003 . – 457 გვ.

დოკუმენტური მასალა ვასილ მჟავანაძის ცხოვრებასა და მისი ეპოქის საქართველოს ისტორიაზე. 328. ნადირაძე ე. საქართველო – ასი კაცის ქვეყანა : წერილები . – თბ. : ინტელექტი , 2001 . – 214 გვ.

ავტორის დამოკიდებულება დამოუკიდებელ საქართველოში ხელისუფლების მიერ გატარებული პოლიტიკისადმი. 329. ნიკოლეიშვილი ა. ეროვნული საკითხი სტალინის ნააზრევში . – ქუთაისი : ქუთაისის სახ. უნ-ტი, 2000 . – 132 გვ.

სტალინის დამოკიდებულება ეროვნული პრობლემისადმი. მისი შეხედულების პოზიტიური და მიუღებელი მხარეები. 330. სააკაშვილი მ. გადამწყვეტი ბრძოლა საქართველოსთვის : სტატიები, პუბლიკაციები, გამოსვლები. – თბ. , 2001 . – 241 გვ.

საქართველოს დამოუკიდებლობა, აფხაზეთის მოვლენები, კორუფციასთან ბრძოლა, ევროპული საქართველო, სასამართლო რეფორმა, საქართველო საერთაშორისო არენაზე და სხვ.

331. სიმართლე სტალინის მოღვაწეობის შესახებ / [რედ – გამომც : გიორგი ხაზარაძე : მხატვ . სპარტაკ ცინცაძე] . – თბ. : საქართველო _ 3 , 2003 . – 259 გვ.

წიგნი შედგენილია მოსკოვის გაზეთ “Досье Глосность“-ში 2002 წ. გამოქვეყნებულ სახ. არქივებში მოძიებული მასალების მიხედვით. ეძღვნება სტალინის დაბადებიდან 125 წლისთავს. დართული აქვს ფოტოსურათები. 332. სტალინი ისტორიასა და ისტორიკოსთა შეფასებებში . – თბ. : «დედაენა” , 2002 . – 336 გვ.

უკანასკნელ წლებში გახსნილ არქივებში სტალინის შესახებ დაცული მასალების უცხოეთში გამოქვეყნებული გამოკვლევების ფრაგმენტები. 333. სულაძე გ. მარტოსული – სული ნათელი. – თბ. : გულანი, 2001 . – 220 გვ.

XX საუკუნის 70-იან წლებში რეპრესირებული პიროვნების ვლადიმერ ჟვანიას ცხოვრება, საქმიანობა და ავბედითი დასასრული. 334. ფიფია თ. პოლიტიკური პუბლიცისტიკა. – თბ. : ლეგა , 2001 . – 332 გვ.

1988 – 1996 წლებში ჟურნალ-გაზეთებში გაბნეული პუბლიცისტური წერილების კრებული (ნარკვევები, ისტორიული პარალელები, მომავლის პროგნოზი, რეგიონული პოლიტიკა, სახელმწიფოებრივი მოწყობა, მუნიციპალური რეფორმა, პოლემიკა და საარჩევნო დისკუსია). 335. შველიძე დ. აი ვინ იყო, ქართველნო, ვარლამ ჩერქეზიშვილი. – თბ. : ინტელექტი, 2001 . – 352 გვ.

პოლიტიკური მოღვაწის ვარლამ ჩერქეზიშვილის ცხოვრება და საქმიანობა. 336. ჩიტაია დ. 1917 – 1921 წლების ქართულ-აფხაზური პოლიტიკური ურთიერთობების ისტორიიდან : (წყაროები, ისტორიოგრაფია). – თბ. , 2002 . – 51 გვ. 337. ცინცაძე ა. , ბაღათურია გ. არჩევანი: დემოკრატიის მშენებლობა ტოტალიტარიზმის ეპოქაში – ედუარდ შევარდნაძის გამოცდილება. – თბ. : ბონდო მაცაბერიძის გამომც. – 2002 . – 355 გვ. 338. ჭაჭია ა. რამ დაგვღუპა... რა გადაგვარჩენს : წერილები. გამოსვლები. ინტერვიუები. – თბ. , 2002 . – 304 გვ.

საქართველოს ადგილი და როლი თანამედროვე მსოფლიო გეოპოლიტიკურ პროცესებში. 339. ხალხის სამსახურში. – ბათუმი : ალიონი , 2001 . – 112 გვ.

ნარკვევების კრებულში, რომელიც მიხეილ ხოზრევანიძის 70 წლისთავს ეძღვნება, მიმოხილულია სხვადასხვა დროს ხულოსა და შუახევის რაიონების ხელმძღვანლის, შემდეგ კი აჭარის მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარის ცხოვრება და საქმიანობა. 340. ხოჭოლავა ვ. პოლიტოლოგიური პრობლემატიკა ქართულ მეცნიერებაში. – თბ. : მეცნიერება , 2001 . – 40 გვ.

პოლიტოლოგიური საკითხების კვლევა-ძიება ქართულ ფილოსოფიასა და პოლიტიკურ პარტიათა ისტორიაში, ქართულ პოლიტოლოგიურ გამოკვლევებში. 341. ჯანელიძე ო. სპირიდონ კედია: პოლიტიკური პორტრეტი. – თბ. : მემატიანე, 2002 . – 261 გვ.

საქართველოს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის ლიდერის და პირველი თავმჯდომარის, ემიგრანტ სპირიდონ კედიას პოლიტიკური პორტრეტი. 342. ჯიჯეიშვილი ქ. ქართული დემოკრატიის სათავეებთან : (ნ. ნიკოლაძე, არ. ჯორჯაძე) / [რედ : კონსტანტინე ტოტოჩავა] ; საქ. ილია ჭავჭავაძის სახ. საერთ. სამეცნ. კულტ.-საგანმ. კავშირი «საზ-ბა ცოდნა” . – თბ. : ცოდნა, 2002 . – 105 გვ.

ნიკო ნიკოლაძისა და არჩილ ჯორჯაძის შეხედულებანი საქართველოში დემოკრატიის განვითარების საკითხების ირგვლივ. 343. Аспекты грузино-абхазского конфликта [Вып . 7] . Материалы грузино-абхазской конференции: Пакт стабильности на Кавказе и стратегия миротворческого процесса. Сочи , 19 – 23 марта , 2001 г. . – Ирваин : UCI, 2001 . – 240 с. 344. Гаджиев К. Геополитика Кавказа . – М. : “Международные отношения“, 2003 . – 464 с.

Сущность геополитики Кавказа, становление независимых государств Закавказья и стратегия временной политики России в постсоветском пространстве. Отношение России со странами Кавказского региона с Ираном и Турцией. 345. Жоржолиани Г. Исторические и политические корни конфликта в Абхазии / Грузия . – Тб. : Мецниереба , 2002 . – 112 с.

Грузино-абхазские взаимоотношения с древнейших времен до наших дней. Исторические и политические истоки современного конфликта. 346. Иоселиани Дж. Три измерения . – М. : Художник и книга , 2001 . – 512 с.

Джаба Иоселиани о текущих политических событиях в Грузии. 347. Мгеладзе А. Сталин, каким я его знал: страницы недавнего прошлого . – [ Б. М. ], 2001 . – 386 с.

Рассказ о многочисленных личних встречах со Сталиным и с выдающимися представителями науки, культуры и литературы. 348. Поговорим, брат... Материалы рабочих встреч месхетинских репатриантов и Круглого стола “Преодоление негативных стереотипов в отношении депортированных месхетинцев“. Тбилиси – Батуми ноябрь 2001 г . – февраль 2002 г . – Тб., 2002 . – 128 с. 349. Трифонова О. Единственная : Надежда Алилуева – Жена Иосифа Сталина . – М. : Коллекция “Совершенно секретно“, 2002 . – 288 с.

Семейная жизнь и трагический конец Надежды Алилуевой.

350. Читаиа Д. Абхазский сепаратизм. История и современность. – Тб. Тип. “Ани – XXI“, 2002 . – 76 с.

Анализ отношения грузинского и абхазского народов в 1917 – 1921 гг. Политика большевитской России в деле противопоставления двух братских народов. 351. Юнусов А. Месхетинские турки : Дважды депортированный народ . – Баку , 2000 . – 163 с.

История месхетинских турков и их современные проблемы. 352. აბდალაძე გ. სემიუელ ჰანთინგთონის თეორია თანამედროვე გეოპოლიტიკურ სტრუქტურებში საქართველოს ადგილის განსაზღვრისათვის // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ. , 2001 . – გვ. 266 – 274. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ამერიკელი პოლიტოლოგი, ჰარვარდის უნივერსიტეტის პროფესორი: თეორია ცნობილია 1993 წლიდან. 353. აბულაძე ქ. ეროვნულ უმცირესობებს შორის ურთიერთობის პრობლემები საქართველოში XX საუკუნის 80 – 90-იან წლებში // ამირანი . – 2005 . - № 13 . – გვ. 101 – 108. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ეროვნული პოლიტიკა მმართველობის ტოტალიტარული სისტემის პირობებში. სეპარატისტული ძალების გააქტიურება XX საუკუნის 80 – 90-იანი წლების საქართველოში. ეთნოკონფლიქტების გამომწვევი მიზეზები. 354. ათანელიშვილი ა. «ლენინური ეროვნული პოლიტიკა” უცხოელ მკვლევართა თვალით და საქართველო // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 168 – 180. რეზ. რუს. ენაზე.

საბჭოთა ფედერაციისა და ლენინური ნაციონალური პოლიტიკის პრობლემა თანამედროვე უცხოურ ისტორიოგრაფიაში. 355. ალასანია გ. ნაციონალიზმის კვლევის პოლიტიკურ – კულტურული ასპექტები // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 24 – 34. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ნაციონალიზმის განვითარების პროცესის, ნაციისა და სახელმწიფოს ურთიერთობაზე არსებული შეხედულებების შესახებ ქართველ და უცხოელ მეცნიერ-მკვლევართა ნაშრომების მიხედვით. 356. ამაშუკელი გ. სოციოლოგიური ცნებები მ. წერეთლის ნაშრომში «ერი და კაცობრიობა” // ანალები . – 2003 . _ № 1 . – გვ. 20 – 26. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე.

პოლიტიკოსისა და მეცნიერის მიხეილ (მიხაკო) წერეთლის წიგნის ანალიზი, რომელიც 1910 წელს დაიბეჭდა თბილისში. 357. ბენაშვილი გ. გაქვავებული საბედისწერო სამყარო // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 6 – 10.

დიალოგი ქართული ლიტერატურის ინსტიტუტის დირექტორ, პროფესორ გურამ ბენაშვილსა და გაზეთ «კალმასობის” მთ. რედაქტორ შარლოტა კვანტალიანს შორის ზვიად გამსახურდიას რეაბილიტაციასთან დაკავშირებით.

358. ბიბილეიშვილი ი. გია (გიორგი) ჭანტურია – მწერალი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 10 . – გვ. 51 – 59.

80-იანი წლების ეროვნული მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერის გია ჭანტურიას შემოქმედებითი მემკვიდრეობის ანალიზი. 359. ბოლოთაშვილი გ. გეოპოლიტიკური სიტუაცია შავი ზღვის აუზში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. , 2003 . – გვ. 5 – 15. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს ინტერესები და სამომავლო ორიენტირის გარკვევა. 360. ბუხრაშვილი პ. რეცენზია ტექნიკური უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ-ტექნიკური ფაკულტეტის სახელმწიფო მოხელის კათედრის მაგისტრანტის ანა დოლიძის ნაშრომზე – «საქართველოს როლი კავკასიის გეოპოლიტიკურ სივრცეში“ // ამირანი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 178 – 185.

ავტორი სამეცნიერო საბჭოს წინაშე გამოდის შუამდგომლობით ანა დოლიძეს ამ ნაშრომისათვის მიენიჭოს სამეცნიერო ხარისხი. 361. გამყრელიძე ბ. «ვიქმნეთ ჩვენც ერთგულ ყმად“: საკითხები ქართულ-ოსური ურთიერთობების ისტორიიდან // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 205 – 222. რეზ. რუს. ენაზე.

ოსეთის პოლიტიკური და სოციალურ ურთიერთობათა განვითარების დონე XIX ს-ის პუბლიკაციების მიხედვით. რუსეთის იმპერიული პოლიტიკის შედეგად ერთმანეთისადმი მტრულად განწყობილი, დაქსასული ოსური თემების რუსეთის მფარველობაში მოქცევა. 362. გელაშვილი გ. სოციალისტური პარტიების წინააღმდეგ მიმართული ტერორი რუსეთსა და საქართველოში // ანალები . – 2003 . - № 2 . – გვ. 76 – 82 ; 2004 . - № 1 . – გვ. 78 – 85. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

1925 წ. ბერლინში აღნიშნული სახელწოდებით გერმანულ ენაზე გამოცემულ ბროშურაში შესული ქართველი სოციალ-დემოკრატის ირაკლი წერეთლის წერილის «ტერორი საქართველოში“ თარგმანის პუბლიკაცია. 363. გერგედავა – ჭელიძე ზ. აკაკი ჩხენკელის ნაშრომი «ერი და კაცობრიობა”?! (1912 წ.) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2003 . - № 14 . – გვ. 163 – 167. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XX ს-ის დასაწყისის პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწის აკაკი ჩხენკელის ნაშრომის არსი. ავტორის მსოფლმხედველობა. 364. გერგედავა – ჭელიძე ზ. აკაკი ჩხენკელის ნაშრომი «ერი და ჩვენ” : (1915 წ.) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2003 . - № 14 . – გვ. 168 – 170. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქუთაისში «ანჩინ” ფსევდონიმით დაბეჭდილი ნაშრომი, რომელმაც ხელი შეუწყო ქართული სოციალ-დემოკრატიის შეხედულების ევოლუციას ეროვნულ საკითხში.

365. გოგიბერიძე მ. «ცნობის ფურცლის” საზოგადოებრივ-პოლიტიკური პოზიცია // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 105 – 114. რეზ. რუს. ენაზე.

«ცნობის ფურცლის” (1896 – 1906) ირგვლივ მდგომი სოციალისტ-ფედერალისტები და მათი მოთხოვნები. თანამშრომლები: ა. ჯორჯაძე, გ. ზდანოვიჩი, ფ. გოგიჩაიშვილი და სხვ. 366. გრიგოლია თ. დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა თანამეგობრობის წარმოშობის ისტორიულ-პოლიტიკური და ეკონომიკური წინამძღვრები // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 72 – 79. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს შესვლა დსთ-ში (СНГ) 1993 წელს: მისი წინაპირობები და შედეგები. 367. გრიგოლია თ. ევროკავშირისა და საქართველოს პოლიტიკური და ეკონომიკური ურთიერთობების საკითხები : (XX საუკუნის 90-იანი წლები) // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002. – გვ. 208 – 210 . - (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე. 368. დავითაშვილი ზ. საქართველო თანამედროვე საერთაშორისო სისტემაში : ორიენტაციის პრობლემა // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ . , 2003 . – გვ. 40 – 52. რეზ. ინგლ. ენაზე. 369. დარსანია ნ. აფხაზეთის რევოლუციური კომიტეტის საკადრო პოლიტიკა : 1921 წ. თებერვალი – 1922 წ. თებერვალი // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 204 – 221. რეზ. რუს. ენაზე.

რკპ (ბ) ცკ კავბიუროსა და აფხაზეთის რევკომის მიერ ყველა ხელმძღვანელ თანამდებობაზე აფხაზებისა და რუსების დანიშვნა, რამაც გამოიწვია ქართველი მოსახლეობის დევნა-შევიწროება. 370. დარსანია ნ. ე. წ. «ნაციონალ-უკლონისტები“ და აფხაზეთის საკითხი 1921 – 1922 წლებში // საისტორიო ძიებანი . – 2001 .- № 4 . – გვ. 201 – 207. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის ხელმძღვანელი ბირთვის (ე.წ. «ნაციონალ-უკლონისტების”) უარყოფითი დამოკიდებულება აფხაზეთის ე.წ. «დამოუკიდებლობის” გამოცხადების საკითხისადმი. «ნაციონალ-უკლონისტების“ შოვინიზმსა და ნაციონალიზმში დადანაშაულება საბჭოური პერიოდის ისტორიოგრაფიაში. 371. დარსანია ნ. საქართველოს მემარცხენე სოციალისტ-ფედერალისტთა პარტიის დამოკიდებულება ე.წ. «დამოუკიდებელი აფხაზეთის“ საკითხისადმი : გაზეთ «სოციალისტ-ფედერალისტის“ მასალების მიხედვით // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . -№ 3 . – გვ. 150 – 158. რეზ. რუს. ენაზე.

1921 წ. აფხაზეთის საბჭოთა სოციალისტურ რესპუბლიკად გამოცხადება საბჭოთა ხელისუფლების მიერ. მემარცხენე სოციალისტ-ფედერალისტების დამსახურება საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის შენარჩუნების საქმეში.

372. დარჩაშვილი მ. პოლიტიკური პარტიები და ერთაშორისი ურთიერთობა პირველი მსოფლიო ომის პერიოდში: (ქართული პრესის მასალების მიხედვით) // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 122 – 123. რეზ. რუს. ენაზე. 373. დაუშვილი ა. ბრძოლა ისტორიისათვის-პოლიტიკური ბრძოლის ფორმა XX საუკუნის 30-იანი წლების საქართველოში // კლიო . – 2002 . - № 16 . – გვ. 104 – 127. რეზ. რუს. ენაზე.

20-იან და 30-იან წლებში გამოქვეყნებული ი. ბ. სტალინის საქართველოსა და ამიერკავკასიის ბოლშევიკური ორგანიზაციების რევოლუციურ საქმიანობაში მონაწილეობის ამსახველი ნაშრომების მიმოხილვა. 374. დაუშვილი რ. გრაფი შულენბურგი ქართულ პოლიტიკაში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. , 2003 . – გვ. 190 – 205. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გერმანელი დიპლომატის ფრიდრიხ ვერნერ ფონ დერ შულენბურგის მოღვაწეობა საქართველოში (გერმანიის გენერალური კონსული თბილისში 1911 – 14 წ.) და ქართულ ემიგრაციასთან მჭიდრო თანამშრომლობა გერმანიაში. 375. დოკუმენტები : აფხაზეთის კონფლიქტთან დაკავშირებული სახალხო დიპლომატიის საერთაშორისო მუდმივი მისიის წევრთა (ექსპერტების გარდა) სია // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. , 2003 . – გვ. 596 – 601. 376. დოლიძე ა. საქართველოს როლი კავკასიის გეოპოლიტიკურ სივრცეში // ამირანი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 128 – 133. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს, როგორც ევროპა–კავკასია–აზიის დამაკავშირებელი დერეფნის მნიშვნელობა კავკასიის რეგიონში. 377. დოღონაძე შ. ევროპის საბჭო-უახლესი გზა საქართველოს ევროპული ინტეგრაციისაკენ // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 183 – 214. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს ევროსაბჭოში გაწევრიანების (1999 წ. 27 აპრილი) პრიორიტეტული მიზნები. 378. ენდელაძე თ. საბჭოთა ძალოვანი სტრუქტურების ბრძოლა პარტიების დაშლისათვის, «თვითლიკვიდაციისათვის“ // კლიო . – 2003 . - № 19 . – გვ. 158 – 172. რეზ. რუს. ენაზე.

«საქჩეკას“ მიერ გატარებული რეპრესიები (1922 – 1924 წწ.) პოლიტიკური ოპოზიციის მიმართ: ეროვნულ-დემოკრატიული, სოციალისტ-ფედერალისტური, სოციალისტ-რევოლუციონერების და «სხიველების“ პარტიების წინააღმდეგ. 379. კაციტაძე გ. საქართველო-ირანი-თურქეთი – მშვიდობიანი კავკასიის კონცეფცია // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. , 2003 . – გვ. 206 - 220. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ირანისა და თურქეთის ინტერესები სამხრეთ კავკასიის რეგიონალურ პროცესებში. 380. კახიძე ე. საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა პარტია // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 . – გვ. 87 – 91. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პოლიტიკური პარტიის ჩამოყალიბება და მოღვაწეობა.

381. კუპრაშვილი ჰ. , ოდიშარია კ. , შარაშენიძე თ. საინფორმაციო ანალიზირება და პროგნოზირება მართვის პროცესში // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 15 – 16. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საქართველოს ეროვნული უშიშროების საბჭოს (ეუს) სტრატეგიული ანალიზისა და გლობალური მოდელირების ავტომატიზებული სისტემა, «დიდგორის“ პროექტირებისას გამოყენებული საინფორმაციო პროგნოზირების ტექნოლოგიების -რეალიზების პრაქტიკული გამოცდილების ანალიზი. 382. მომცემლიძე გ. ახალგაზრდობა სამოქალაქო საზოგადოების მშენებლობაში // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 86 – 91. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ახალგაზრდული პოლიტიკის წარმართვა საქართველოში სხვადასხვა პოლიტიკური, საზოგადოებრივი და სახელმწიფო ინსტიტუტების მიერ: სამთავრობო და არასამთავრობო სექტორები. 383. მჭედლიშვილი გ. შუა საუკუნეების ქართული პოლიტიკური აზრის შესწავლის მნიშვნელობის შესახებ.// კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2003 . - № 14 . – გვ. 101 – 108. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ეროვნულ ნიადაგზე დაფუძნებულ სახელმწიფოს შესაქმნელად საკუთარი პოლიტიკური კულტურის შესწავლისა და გათვალისწინების აუცილებლობა, რომელსაც ძალუძს ქვეყნის მომავლის სოციალური და პოლიტიკური განვითარების განსაზღვრა მთლიანად თუ არა ნაწილობრივ მაინც. 384. ნაკაშიძე ჯ. გზა ევროპისაკენ // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 6 . – გვ. 114 – 118.

ამიერკავკასიის ქვეყნების ევროპული ორიენტაციის მიზეზებისა და მიზნების ანალიზი. 385. ნარიმანიძე ე. ი. ბ. სტალინის შეხვედრა თბილისის მუშებთან : (1921 წლის 5 ივლისი) // კლიო . – 2003 . - № 19 . – გვ. 120 – 136.

შეხვედრის შინაარსის სოციალ-დემოკრატიული (მენშევიკური) ვერსია, რომელიც დაცულია საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული (მენშევიკური) პარტიის არქივში (ჰარვარდის ფონდი). ვერსია უცნობია ქართველი საზოგადოებისათვის. 386. ოთხვანი ნ. საქართველოს ადგილი ცივილიზაციათა შეხვედრის ზოლში – ვ. ციმბურსკისეული ხედვა // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 131 – 138. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ვ. ციმბურსკის მოსაზრებები ამერიკელი პოლიტოლოგის ს. ჰანთიგთონის საპირისპიროდ ტერმინ «ცივილიზაციის” განმარტებისას. კონფლიქტების წარმოშობა და კავკასიის რეგიონის ცივილიზაციური კუთვნილების განსაზღვრა ახალ გეოპოლიტიკურ სივრცეში. 387. პაპასქირი ზ. მითი ქართველთა მხრიდან აფხაზი ხალხის ეთნოკულტურული ინდივიდუალობის მოშლის ე.წ. «მცდელობის” შესახებ XX საუკუნის 30-იანი წლების

მიწურულსა და 40-იან წლებში // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 3 - 31. რეზ. რუს. ენაზე.

აფხაზური სეპარატიზმის იდეოლოგების ანტიქართული კამპანია და მათი ბრალდებების უსაფუძვლობა. 388. სიმაშვილი თ. არაპროლეტარული პარტიები და ტერორი 1905 – 1907 წლებში // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 111 – 121. რეზ. რუს. ენაზე.

სოციალისტ-რევოლუციური და სოციალისტ-ფედერალისტური პარტიების ტერორისტული ბრძოლის ტაქტიკა, მეთოდები და ხერხები. 389. სურგულაძე გ. ეროვნული პოლიტიკის ზოგიერთი ასპექტის შესახებ მესხეთ-ჯავახეთსა და ქვემო ქართლში XX საუკუნის 20-იან წლებში // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 156 – 168. რეზ. რუს. ენაზე

ქართული ეთნოსის პოზიციების შესუსტება ამ რეგიონებში და სახელმწიფოებრივი პოლიტიკის გატარების სიძნელეები. 390. სურგულაძე გ. ეროვნული საკითხის ერთი ასპექტის გამო XX საუკუნის 20-იანი წლების საქართველოში: (ცენტრისა და რეგიონის ურთიერთობის საკითხისათვის) // კლიო . – 2001 . - № 10 . – გვ. 147 – 159.

საქართველოს ცენტრალური ხელისუფლებისა და აფხაზეთის რეგიონალური ხელმძღვანელების პოლიტიკური ურთიერთობები და სიძნელეები. 391. ქავთარაძე ე. ეროვნული თვითშეგნების «დიდი იდეის“ რეალიზაცია ქართულ პოლიტიკაში // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 326 – 334. რეზ. რუს. ენაზე.

ეროვნებათშორისი პრობლემისადმი დამოკიდებულება, ეროვნული ფაქტორის როლი საზოგადოებრივ ცხოვრებაში, ურთიერთობა ცენტრსა და ავტონომიებს შორის. 392. ქორთუა ზ. XVII საუკუნის ქართული დიპლომატიური სამსახურის ისტორიიდან // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : 1 . – 2001 . – გვ. 58 _ 65. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მუდმივი დიპლომატიური წარმომადგენლების გამოჩენა სამეფო კარზე; სპეციალური სამსახურისა და დიპლომატიური ცერემონიალის ჩამოყალიბება; იმხანად არსებული ერთადერთი დიპლომატიური მისია – თეატინელთა სასულიერო ორდენის მისიონის სახით მოქმედი ვატიკანის წარმომადგენლობა და მისი მნიშვნელობა. 393. შარაძე რ. ხ. შავიშვილი – პოლიტიკური ემიგრაციის მოღვაწე // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ. 123 – 127.

ხარიტონ შავიშვილის პოლიტიკური და ლიტერატურული მოღვაწეობა (1918–1921 წწ.-ში საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის წარმომადგენელი შვეიცარიაში). 394. შუბითიძე ვ. ნოე ჟორდანია – პირველი ქართული პოლიტიკური პარტიის ფუძემდებელი // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 205 – 207 . – (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია).

ნოე ჟორდანიას (1868 – 1953) პოლიტიკური და საზოგადო მოღვაწეობა.

395. ჩიტაია დ. საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობაში აფხაზეთის საქმეთა უწყების შექმნის ისტორიიდან // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 189 – 200. რეზ. რუს. ენაზე.

აფხაზეთის საქმეთა სამინისტროს შექმნა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობასთან 1918 წ. სამინისტროს პოზიტიური როლი გარკვეულ ეტაპზე ქართულ-აფხაზური პოლიტიკური ურთიერთობების დარეგულირების საქმეში. 396. ცოტნიაშვილი ზ. რუსული გაზეთი კონფლიქტის შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 174 – 178. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართულ-ოსური დაპირისპირების პროცესების გაშუქება მოკლე ინფორმაციული ხასიათის რეპორტაჟებით, მაგრამ მიზანმიმართული კომენტარებით გაზეთ “Известия“ – ში (1989 წ.). 397. წულაძე ი. კავკასიის რეგიონში გატარებული ენერგეტიკული პოლიტიკის გავლენა საქართველოს სასიცოცხლო ინტერესებზე // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 7 . – გვ. 11 – 14. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

აშშ-ს, რუსეთისა და ევროპის ინტერესები კავკასიაში, რაზეც ბევრად არის დამოკიდებული საქართველოს პოლიტიკური და ეკონომიკური აღმავლობა. 398. ხაბაძე ს. ქართული რეგიონალიზირებული უნიტარული სახელმწიფო // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ., 2002 . – გვ. 319 – 324 . – (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია) . რეზ. რუს. ენაზე.

სახელმწიფოს ტერიტორიული მოწყობის ფორმის საკითხების განხილვა პოლიტიკურ-სამართლებრივ კონტექსტში. 399. ხუციშვილი ქ. გეოპოლიტიკური ინტერესები და რელიგიური ფაქტორის მნიშვნელობა საქართველოს მაგალითზე // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . _ 13 . – გვ. 201 – 207. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ტერიტორიულ, ეთნიკურ და რელიგიურ არეულობათა მიზეზები პოსტსაბჭოთა სივრცეში. 400. ჯანაშია ჯ. ნარკოტიკები კავკასიის გეოპოლიტიკურ სივრცეში // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 22 – 36. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

კავკასიაში ნარკოტიკების გავრცელების გზების გამოვლენა პოსტკომუნისტურ სივრცეში მიმდინარე პოლიტიკური ცვლილებების ფონზე. 401. ჯანელიძე ო. ნარკვევები საქართველოს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის ისტორიიდან . – თბ. , 2002 . – 535 გვ.

რეც. : დაუშვილი ა. ქართული ისტორიოგრაფიის მნიშვნელოვანი შენაძენი: (ო. ჯანელიძის ნაშრომის – «ნარკვევები საქართველოს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის ისტორიიდან” გამოსვლის გამო) // კლიო . – 2003 . - №18 . – გვ. 194 – 200. რეზ. რუს. ენაზე.

402. ჯანელიძე ო. როდის დაარსდა საქართველოს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტია // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001. _ № 73 – 74 . – გვ. 53 – 57.

აზრთა სხვადასხვაობა პარტიის დაარსების თარიღთან დაკავშირებით. Eეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის ოფიციალური დაარსების თარიღად ავტორი მიიჩნევს 1917 წ. 4 – 10 ივნისს. 403. ჯანიაშვილი ლ. სამხრეთ საქართველოდან დეპორტირებული მაჰმადიანი მოსახლეობის რეპატრიაციის საკითხისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 7 . – გვ. 47 – 52. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

1944 წ. სამცხე-ჯავახეთიდან დეპორტირებული მოსახლეობის რეპატრიაციის საკითხები. 404. ჯორჯიკია ნ. იდეოლოგიური ბრძოლის ზოგიერთი ასპექტი საქართველოში XX ს. 30-იან წლებში // კლიო . – 2002 . _№ 16 . – გვ. 128 – 141. რეზ. რუს. ენაზე.

1932 – 35 წლებში გაჩაღებული იდეოლოგიური ბრძოლის კამპანია, რომელიც მიმდინარეობდა ნაციონალ-უკლონისტებისა და მენშევიკების ფართო კრიტიკის ფონზე და ამტკიცებდა, რომ ამიერკავკასიის ბოლშევიკები სტალინის ხელმძღვა-ნელობით წარმოადგენდნენ ერთადერთ რევოლუციურ პარტიას. 405. ჯორჯიკია ნ. გრიგოლ ლორთქიფანიძის ეპისტოლარული მემკვიდრეობიდან // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 156 – 163.

სოციალ-დემოკრატიული პარტიის წევრის გრიგოლ ლორთქიფანიძის 1927 – 1928 წლებში დაწერილი სამი წერილი საბჭოთა კავშირისა და საქართველოს უმაღლესი თანამდებობის პირებისადმი, სადაც იგი განიხილავს უარყოფითი ხასიათის მოვლენებს, რომელთა გამოსწორება არ ეწინააღმდეგება საბჭოთა სისტემის ძირითად პრინციპებს. 406. ჯოჯუა დ. «პრინცების პროექტი“ და «საქართველოს საკითხი“ // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 275 – 294. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს პირველი რესპუბლიკის საგარეო პოლიტიკა და დიპლომატია. ქართული დიპლომატიური წრეების მოღვაწეობა პრინცების კუნძულებზე არშემდგარი საერთაშორისო კონფერენციის ირგვლივ წარმართულ აქციებში, სადაც ისინი მოითხოვდნენ საქართველოს დამოუკიდებლობის ცნობას და მისი საზღვრების დადგენას. 407. Абзианидзе З. Homo Bellator // Литературная Грузия . – 2001 . - № 1- 6 . – с. 226 – 248.

Пути разрешения конфликтов на Кавказе на примере абхазо-грузинского конфликта. 408. Аджиашвили Д. Светильник Господень-дух человека // Литературная Грузия . – 2000 . - № 1 – 6 . – с. 267 – 295.

Посещение Земли Обетованной Президентом Грузии Э. Шеварднадзе, истоки гостеприимства евреев и исторический экскурс по древностям Иерусалима. 409. Гоголишвили О. Батумская область в начале XX века // კლიო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 175 – 179.

О создании и деятельности батумских Социал-демократических кружков. 410. Горгиладзе И., Бербичашвили М. Почему исламский фундаментализм представляет угрозу для Грузии // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 314 – 318. – (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. ინგლ. ენაზე.

Изложены факторы , подтверждающие актуальность изучения темы исламского терроризма и фундамнетализма в его отношении к национальной безопастности Грузии. 411. Лорткипанидзе М. , Хоштария – Броссе Э. Абхазия – вчера, сегодня, завтра // Литературная Грузия . – 2002 . - № 7 – 12 . – с. 154 – 172.

Полемика по поводу статьи Александра Рослякова “Здравствуй, Абхазия !“, опубликованной в “Лит. газете“ от 10 – 16 июля 2002 года (№ 28 – 29), в которой искажаются факты истории Грузии. Автор поддерживает сепаратистский режим в Абхазии.

412. Хоштария – Броссе Э. Кавказский политический узел в прошлом и настоящем // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 9 . – თბ. , 2002 . – გვ. 45 – 69. რეზ. ინგლ. ენაზე.

Идея единства кавказских народов, историческая проблема политического устройства в контексте современных политических реалий. Итоги этноконфликтов и пути их решения. 413. Чиладзе О. Открытое письмо английскому ученому г-ну Джорджу Хьюиту // Литературная Грузия . – 2001 . - № 1 – 6 . – с. 214 – 225.

Открытое письмо писателя О. Чиладзе английскому ученому по поводу искажения им действительности грузино-абхазского конфликта и необоснованных обвинений в адрес грузинского народа. Приводятся примеры из истории грузино-английских отнощений. 414. Christophe B. Macht versus Interesse? Zur Rationalitat der russischen Politik in der Region des Kaspischen Meeres // Georgica . – 2000 . - № 23 . – გვ. 35 – 47.

რუსეთის პოლიტიკა კასპიის ზღვის რეგიონში: ენერგოკონცერნის როლი, მისით სპეკულირება და ეთნოკონფლიქტების ინსპირირება აღნიშნულ რეგიონში, მათ შორის საქართველოშიც.

ე კ ო ნ ო მ ი კ ა . ბ ი ზ ნ ე ს ი . ფ ი ნ ა ნ ს ე ბ ი . მ ა რ კ ე ტ ი ნ გ ი 415. ვალერიან მელქაძე 90 წლისაა! – თბ. : ფავორიტი , 2002 . – 227 გვ.

მოგონებები საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის წევრ-კორესპონდენტზე, ეკონომიკურ მეცნიერებათა დოქტორზე, პროფესორ ვალერიან მელქაძეზე.

416. ლეკაშვილი ე. საქართველოს სავაჭრო ურთიერთობები ამიერკავკასიის ქვეყნებთან რეფორმების პირობებში (1991 – 1997 წლები) . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 103 გვ.

საქართველოს სავაჭრო-ეკონომიკური თანამშრომლობა სომხეთსა და აზერბაიჯანთან. 417. ანჩაბაძე ჯ. საქართველო-ინგლისის სავაჭრო-ეკონომიკური ურთიერთობების ისტორიიდან // საისტორიო ძიებანი . – 2001. - № 4 . – გვ. 158 – 171. რეზ. რუს. ენაზე.

დაძაბული პოლიტიკური ვითარება ამიერკავკასიაში 1918 – 20 წლებში. ინგლის-საქართველოს სავაჭრო-ეკონომიკური ურთიერთობების პრობლემები. საქართველოს ხელისუფლების ცალკეული სტრუქტურების კონტაქტები ინგლისის საქმიან წრეებთან, მსხვილ ფირმებთან და საბანკო დაწესებულებებთან. 418. ბახტაძე ლ. ფასიანი ქაღალდების ბაზრის განვითარების პრობლემები საქართველოში // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიატ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . _ № 4 . – გვ. 13 _ 14. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ფასიანი ქაღალდების ბაზრის განვითარების კონცეფციის შემუშავების აუცილებლობა. 419. ბუკია თ. საქართველოში ანტიკვარული საქონლის შემოტანის ისტორიული გზები // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 63 – 66. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საგარეო ვაჭრობა, კომერციული საქმიანობა XVIII – XIX სს. საქართველოში. 420. გელოვანი ა. დასავლეთ საქართველოს მთიანეთის (სვანეთის) ეკონომიკური მდგომარეობა (მიწათმოქმედება, მებოსტნეობა, მებაღეობა და მევენახეობა) XIX საუკუნეში // კლიო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 87 – 115. რეზ. რუს. ენაზე. 421. გერგედავა თ. მცირე ბიზნესი საქართველოში და მისი განვითარების ფაქტორები // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები 1 . – 2002 . – გვ. 242 – 246. რეზ. ინგლ. ენაზე. 422. გრიგოლია თ. ეროვნული სახელმწიფოებრიობის აღდგენა და საქართველოს ჩართვის პერსპექტივები საერთაშორისო ეკონომიკურ თანამშრომლობაში // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 222 – 229. რეზ. რუს. ენაზე.

XX ს. 90-იანი წლების დასაწყისში საქართველოში მიმდინარე პოლიტიკური მოვლენების მოკლე მიმოხილვა. პირველი ნაბიჯები საერთაშორისო არენაზე გასვლისთვის. გაწევრიანება შავი ზღვის ეკონომიკური თანამშრომლობის ორგანიზაციაში – ბისეკი. 423. გრიგოლია თ. საერთაშორისო საფინანსო ორგანიზაციებთან საქართველოს ურთიერთობის ისტორიის ზოგიერთი საკითხი // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 80 – 85. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოსადმი დასავლეთის სახელმწიფოთა და საერთაშორისო ორგანიზაციათა დახმარებები: საერთაშორისო სავალუტო ფონდთან და მსოფლიო ბანკთან თანამშრომლობა, მათგან მიღებული კრედიტები.

424. დევაძე ა. , ნინიძე ჯ. ბათუმის საზღვაო-სავაჭრო ნავსადგურის განვითარების პრიორიტეტები // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 358 – 360 . – (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). 425. ვაჭრიძე გ. ილია ჭავჭავაძე საქართველოში რუსეთის ეკონომიკური პოლიტიკის ზოგიერთი საკითხის შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2002 . _ № 5 . – გვ. 32 – 39. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

გაზეთ «ივერიის“ 1882 – 1883 წ.წ. ნომრებში გამოქვეყნებული ილია ჭავჭავაძის «შინაური მიმოხილვების“ ანალიზი. 426. ვაჭრიძე გ. სახელმწიფო ქონების ქუთაისის საგუბერნიო სამმართველო (1868 – 1917 წლებში) // კლიო . – 2002 . _ № 14 . – გვ. 92 – 109. რეზ. რუს. ენაზე.

ქუთაისის ცენტრალურ არქივში დაცულ საარქივო მასალაზე დაყრდნობით განხილულია სამმართველოს საქმიანობა და მისი როლი დასავლეთ საქართველოში რუსეთის ეკონომიკური პოლიტიკის რეალიზაციაში. 427. თოდუა ნ. , უროტაძე ე. მარკეტინგის ეფექტიანობის განსაზღვრა // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიატ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . - № 4 . – გვ. 20 – 21. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მარკეტინგი, როგორც მართვის საბაზრო კონცეფცია და ერთ-ერთი ინსტრუმენტი პროდუქციის წარმოების სისტემაში. 428. კიკილაშვილი ვ. სტატისტიკისა და ეკონომიკის ურთი-ერთდამოკიდებულებისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 37 – 39. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საქართველოს ეკონომიკის მდგომარეობის სტატისტიკური ანალიზი. 429. კობახიძე ზ. საქართველოს ეკონომიკური მდგომარეობის საკითხისათვის XX ს. 90-იანი წლების პირველ ნახევარში : (სოციალურ-პოლიტიკური ანალიზი) // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 147 – 155. რეზ. რუს. ენაზე. 430. ლეჟავა ა. აფხაზეთის სახალხო მეურნეობა: (1900 – 1921 წწ.) : (საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის 1999 წლის გრანტით შესრულებული ნაშრომი) // კლიო . – 2001 . - № 10 . – გვ. 42 – 51. 431. ოთარაშვილი ა. ბაქოს ნავთობი და საქართველოს სატრანზიტო ვაჭრობა XIX საუკუნის მეორე ნახევარსა და XX საუკუნის დასაწყისში // კლიო . – 2003 . - № 18 . – გვ. 123 – 136. რეზ. რუს. ენაზე. 432. ოთარაშვილი ა. საქართველოს ხე-ტყის მრეწველობა და ექსპორტი XIX ს-ის მეორე ნახევარსა და XX ს-ის დასაწყისში // კლიო . – 2003 . – გვ. 59 – 74. რეზ. რუს. ენაზე. 433. პერტაია დ. საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ეკონომიკური მდგომარეობა (1918 – 1921 წწ.) // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 137 – 149. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს ეკონომიკის სავალალო მდგომარეობა დემოკრატიული რესპუბლიკის შექმნის წინა პერიოდში. მენშევიკური მთავრობის ეკონომიკური პოლიტიკის ძირითადი მიმართულებები. 434. ქათამაძე დ. სავაჭრო და სავალუტო პოლიტიკის არსი თანამედროვე ეტაპზე // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 363 – 366 . – (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია) . რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს სავალუტო პოლიტიკა და საგარეო სავაჭრო ოპერაციები. 435. ქოჩლაძე ნ. , მილაშვილი მ. გარე ვაჭრობა – დროებითი მოვლენა თუ საზოგადოების განვითარების ლოგიკური შედეგი // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 96 – 100. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

გარე ვაჭრობის ფენომენი განვითარებულ კაპიტალისტურ ქვეყნებში და ეს პრობლემა საქართველოში. 436. ჩიქოვანი ლ. ილია ჭავჭავაძის უცნობი რუსულენოვანი წერილი გაზეთ «Кавказ“-ში // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 104 – 111. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

წერილი მიმართულია გაზეთ «ტიფლისსკი ვესტნიკის” რედაქტორის კ. ბებუთოვის წინააღმდეგ და ეხება თბილისის საადგილმამულო ბანკის საქმიანობას. 437. ჩიქოვანი ო. განახლებული აბრეშუმის დიდი სავაჭრო გზა და კოლხეთის დაბლობის პრობლემა // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 72 – 77. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

აბრეშუმის დიდი სავაჭრო გზის როლი კოლხეთის ეკონომიკური და ეკოლოგიური ვითარების გაუმჯობესებაში, ახალი საკურორტო კომპლექსების შექმნის საქმეში. 438. ჯავახიშვილი ნ. ამიერკავკასიის ფედერალური ვალუტის გაუქმების მიზეზები : (1924 წ.) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ. , 2001 . – გვ. 444 – 452. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ფედერალური ვალუტის კატასტროფული გაუფასურება. საკავშირო მთავრობის გადაწყვეტილება ფედერალური ვალუტის საერთო-საკავშირო ფულით შეცვლის თაობაზე. 439. ჯავახიშვილი ნ. საქართველოს ტერიტორიაზე მოქმედი ცალკეული გაერთიანება-დაწესებულებების მიერ გამოშვებული ქაღალდის ფულადი სუროგატები: (1918 – 1924) // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიატ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . - №4 . – გვ. 25 – 27. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს ტერიტორიაზე აღნიშნულ პერიოდში გამოშვებული დროებითი ფულადი ნიშნების მოკლე დახასიათება. 440. ჯავახიშვილი ნ. სოციალ-ეკონომიკური ვითარება საქართველოში გასაბჭოების შემდეგ : (1921 – 1922) // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიატ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . - №კ 4 . – გვ. 28 -32. რეზ. ინგლ. ენაზე.

441. ჯაფარიძე მ. კერძო კაპიტალის როლი საქართველოს კვების მრეწველობაში XX ს. 20-იან წ. : (არაყ–სპირტ–კონიაკისა და ლუდის საწარმოთა მასალების მიხედვით) // კლიო . – 2004 . - № 22 . – გვ. 136 – 156. რეზ. რუს. ენაზე. 442. Gubeladze D. Water economy and methods of their optimum management in conditions of market economy in Georgia // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიანტ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . - № 4 . – გვ. 45 – 47. რეზ. ქართ. ენაზე.

წყალთა მეურნეობები და მათი მართვის ოპტიმალური მეთოდები საქართველოში საბაზრო ეკონომიკის პირობებში. 443. Ћavaxiљvili N. Eine Finanzvereinbarung zwischen Deutschland und Georgien ( 1918 ) // Georgica . – 2001 . - №24 . – გვ. 47 – 50.

საქართველო-გერმანიის ფინანსურ-ეკონომიკურ ურთიერთობათა ისტორიიდან (1918 წ.)

ს ა ხ ე ლ მ წ ი ფ ო დ ა ს ა მ ა რ თ ა ლ ი 444. ადეიშვილი ლ. ნიკო ხიზანიშვილის პოლიტიკური და სამართლებრივი შეხედულებები . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2002 . – 215 გვ.

ნიკო ხიზანიშვილის (ურბნელის) როლი ქართული სამართლის ისტორიის განვითარებაში. შეხედულებები სამართლის, ზნეობისა და ჩვეულების ურთიერთმიმართების შესახებ, ეროვნული იდეალები და ბრძოლა ქვეყნის დამოუკიდებლობისათვის. 445. აქუბარდია ი. საქართველოს სასამართლო სისტემა : (ლექციები) . – თბ. : მერიდიანი , 2001 . – 144 გვ.

სასამართლო ხელისუფლების და სისტემის არსი, საერთო იურისდიქციის სასამართლოები, მოსამართლეთა სამართლებრივი სტატუსი, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო, მოსამართლეთა სოციალური დაცვა და სასამართლო სისტემა საზღვარგარეთის ქვეყნებში. 446. ბუჭუხიშვილი მ. ღირსების სადარაჯოზე. წიგ. 2 _ 3 . – თბ. , 2001 . – 377 გვ. ; ტ. 3 . წ. 4 . – თბ. , 2001 . – 384 გვ.

საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისათვის სამაჩაბლოში, აფხაზეთში და სამსახურეობრივი მოვალეობის შესრულების დროს დაღუპული პოლიციელების შესახებ. 447. გაული ვ. კონსტიტუციის შემუშავება და მიღება საქართველოში : (გერმანული გამოცემის ქართული თარგმანი) . – თბ. , 2002 . – 455 გვ.

გერმანელი იურისტის თვალით დანახული საკონსტიტუციო პროცესი 1993 – 95 წლების საქართველოში და 2001 წლამდე განვითარებული მოვლენები. 448. გვალია ნ. პრეზიდენტობის ინსტიტუტის სრულყოფისათვის საქართველოში . – თბ. , 2000 . – 236 გვ.

მონოგრაფია საქართველოში პრეზიდენტობის ინსტიტუტის სრულყოფის, მისი

საზოგადოებრივი ფორმირების მექანიზმის ჩამოყალიბების შესახებ. 449. ერთგულება, თავდადება, პროფესიონალიზმი : 80 წელი კრიმინალებთან ბრძოლაში . – თბ. : ტექნ. უნ-ტი , 2001 . – გვ. 646

1921 წლის აპრილში შექმნილი სისხლის სამართლის სამძებროს მიერ გაწეული მუშაობის ძირითად მიმართულებებზე, რეფორმებსა და სტრუქტურულ ცვლილებებზე, მნიშვნელოვან ოპერაციებზე და გახსნილ მძიმე დანაშაულებებზე. 450. კუხალაშვილი დ. საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის სახელმწიფო უშიშროების ორგანოების ისტორიიდან . – თბ. , 2002 . – 23 გვ.

საქართველოს პირველი დამოუკიდებელი რესპუბლიკის სახელმწიფო უშიშროების ორგანოების შექმნა და საქმიანობა. 451. ლობჟანიძე გ. ქართული სახელმწიფოსა და სამართლის ისტორია . – თბ. : ტექნ. უნ-ტი , 2001 . – 620 გვ.

საქართველოს სახელმწიფოსა და სამართლის წარმოშობისა და განვითარების ისტორიული გზა. თანამედროვე საქართველოს პოლიტიკური და სამართლებრივი სისტემები.

452. საქართველო და საერთაშორისო სამართალი : (სტატიათა კრებული) . – თბ. : საია , 2001 . – 275 გვ.

სტატიები საერთაშორისო სამართლის თეორიის, საგარეო პოლიტიკის, ადამიანის უფლებათა დაცვის, საერთაშორისო ორგანიზაციების, საერთაშორისო სისხლის სამართლისა და საქართველოს შესახებ. 453. ალასანია გ. ჩვენი კოლეგა კარლო ტაბატაძე // ანალები . – 2003 . - № 2 . – გვ. 86 – 89. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

იურისტ კარლო ტაბატაძის სამეცნიერო მოღვაწეობა. 454. ბეჟუაშვილი გ. საქართველოს საგარეო პოლიტიკის საკონსტიტუციო-სამართლებრივი საფუძვლები // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2001 . - № 3 . – გვ. 46 – 58. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე.

საგარეო პოლიტიკის სამართლებრივი რეგულირება კონსტიტუციის დებულებების გათვალისწინებით. 455. გარიშვილი მ. დავით ბაგრატიონის (ბატონიშვილის) შეხედულებანი ქართული საოჯახო სამართლის ზოგიერთ პრობლემებზე // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2001 . - № 1 . – გვ. 154 – 163. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე.

მე-18 საუკუნის პოეტისა და მთარგმნელის «სამართლის” წიგნის მიხედვით. 456. გარიშვილი მ. ქართული კონსტიტუციური სამართლის ისტორიიდან : (დავით ბაგრატიონი ადგილობრივი მმართველობის შესახებ) // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2001 . - № 2 . – გვ. 31 – 39. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე.

XVII ს-ის ბოლოსა და XIX ს-ის დასაწყისის საკანონმდებლო რეფორმები დავით ბაგრატიონის ნაშრომების : «სამართალი ბატონისშვილის დავითისა“-ს და «საქართველოს სამართლისა და კანონთმცოდნეობის მიმოხილვის“ მიხედვით.

457. გერგაია პ. მ. წერეთელი – კანონი, როგორც სოციალური ჩაგვრის ფენომენი // კლიო . – 2003 . - № 20 . – გვ. 105 – 113. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართველ ანარქისტთა მიერ კანონის, როგორც ძალმომრეობის უსასტიკესი მექანიზმის კრიტიკა და ზოგადად დამოკიდებულება კანონთან მიხაკო წერეთლის ნაშრომის – «კანონი“ (1906 წ.) მიხედვით. 458. გოგოძე ო. სასამართლო ხელისუფლების დამოუკიდებლობა და მოსამართლეთა თვითმმართველობა // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიატ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . - № 4 . – გვ. 39 – 44. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სასამართლო რეფორმის სტრატეგიული განვითარების გეგმის ამოქმედება საქართველოში. 459. გოგუა მ. ნიკო ნიკოლაძე ერობის შესახებ // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 263 – 267. რეზ. რუს. ენაზე.

ერობის, როგორც ადგილობრივი მმართველობის ორგანოს არსისა და ფუნქციონალური დატვირთვის განხილვა ნიკო ნიკოლაძის პუბლიცისტურ წერილებში. 460. დავითაშვილი გ. ჩვეულებით სამართალთან დაკავშირებული ზოგიერთი საკითხი // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2002 . - № 2 . – გვ. 111 – 119. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე.

ქართველ და ჩრდილო კავკასიელ მთიელთა ჩვეულებითი სამართლის ინსტიტუტების მსგავსება; პრაქტიკულარიზმი და კონსერვატიულობა, როგორც ჩვეულებითი სამართლის ძირითადი მახასითებლები, სამართებლივი ნორმების შესრულების უზრუნველყოფის სხვადასხვა ფორმები. 461. დიასამიძე ფ. საკანონმდებლო და აღმასრულებელ ხელისუფლებათა ურთიერთობის შესახებ : (საქართველოს მაგალითზე) // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2002 . - № 3 . – გვ. 60 – 64. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე. 462. ვადაჭკორია შ. საკანონმდებლო ორგანოების შექმნის საკითხი და ქართული სოციალ-დემოკრატია 1918 – 1921 წლებში // ახალი დროება . – 2000 . - №1 (7) . – გვ. 17 – 24.

დამფუძნებელი კრების შექმნის აუცილებლობა და მისი ამოცანები საკანონმდებლო ხაზით. 463. ზარანდია თ. ვალდებულების შესრულების ადგილი ახალი ქართული სამოქალაქო კოდექსის მიხედვით // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2001 . - № 3 . – გვ. 59 – 63. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე. 464. ზოიძე ბ. «ქართული ვალდებულებითი სამართლის ინსტიტუტები” : (ისტორიულ-იურიდიული გამოკვლევა) // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2002 . - № 1 . – გვ. 163 – 174. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ჟურნალ «ადამიანი და კონსტიტუციის“ მთავარი რედაქტორის ბ. ზოიძის რეცენზია იაკობ ფუტკარაძის სადოქტორო დისერტაციაზე «ქართული ვალდებულებითი სამართლის ინსტიტუტები“.

465. ზოიძე ბ. ძველი ქართული მემკვიდრეობითი სამართალი . – თბ. , 2000 . – 376 გვ.

რეც. : ზარანდია თ. ბესარიონ ზოიძის მონოგრაფია ძველ ქართულ სამართალში : («ძველი ქართული მემკვიდრეობითი სამართალი”) // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2002 . - № 3 . – გვ. 192 – 194. 466. თოდაძე ხ. ქართული მილიციის შექმნის ისტორიისათვის // კლიო . – 2004 . - № 24 . – გვ. 134 – 139. რეზ. რუს. ენაზე. 467. კობიაშვილი კ. საქართველოს ქალაქების თვითმართველობათა კავშირი 1918 – 1920 წლებში // კლიო . – 2001 . - № 10. – გვ. 71 – 94. რეზ. რუს. ენაზე. 468. მაისურაძე დ. საერობო თვითმმართველობის ორგანიზება სიღნაღში: (1918 – 1919 წწ.) // კლიო . – 2001 . _ № 12 . – გვ. 105 – 115. რეზ. რუს. ენაზე.

ორგანიზაციების შემადგენლობა და საქმიანობა. 469. მაისურაძე დ. საერობო რეფორმის გატარება თელავის მაზრაში და თვითმმართველობის პირველი ნაბიჯები: (1918 – 1919 წწ.) // კლიო . – 2001 . - № 12 . – გვ. 116 – 125. რეზ. რუს. ენაზე.

თელავის მაზრის საერობო თვითმმართველობის ჩამოყალიბება და ფუნქცია. 470. ოქროპირიძე უ. აჭარის ავტონომიის შექმნის იურიდიული საფუძველი და მისი სამართლებრივი სტატუსი : (მოკლე მიმოხილვა) // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ . , 2002 . – გვ. 192 – 195 (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია.) 471. პაიჭაძე დ. მიხაკო წერეთლის «საქართველოს უფლებები“ // კლიო . – 2004 . - № 22 . – გვ. 157 – 169. რეზ. რუს. ენაზე.

1917 წელს ბერლინში გამოცემულ მ. წერეთლის ნაშრომში დაწვრილებითაა განხილული რუსეთის მიერ საქართველოს თანამიმდევრული დაპყრობითი პოლიტიკა, ქართული ეკლესიის ავტოკეფალიის გაუქმების ისტორია; დართული აქვს გეორგიევსკის ტრაქტატის, იმერეთის მეფე სოლომონ II-ის და იმპერატორ ალექსანდრე I-ს შორის დადებული ხელშეკრულების გერმანული თარგმანი. ნაშრომის მიზანი იყო დაემ-ტკიცებინა საქართველოს სამართლებრივი უფლება სა-ხელ-მწიფოებრიობაზე. 472. რეგიონალური კონფლიქტები საქართველოში : სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქი, აფხაზეთის ასსრ (1989 – 2001), პოლიტიკური სამართლებრივი აქტების კრებული / შემდგ. და მთავარი რედ. თ. დიასამიძე. – თბ. , 2002 . – 429 გვ.

რეც. : პაპაშვილი მ. ძალზე საჭირო და სასარგებლო წიგნი // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 175. 473. სალხინაშვილი მ. , ბიძინაშვილი ნ. განცხადების განხილვის წესი საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მიხედვით // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2001 . - № 4 . – გვ. 59 – 66. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე.

მოქალაქეთა განცხადებების საქმის წარმოება, მოქმედი ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის ხარვეზები.

474. სიმაშვილი თ. პოლიტიკური პოლიცია და ხელისუფლების ადგილობრივი ორგანოები 1900 – 1907 წლების საქართველოში // კლიო . – 2003 . - № 17 . – გვ. 168 – 184. რეზ. რუს. ენაზე.

რუსეთის იმპერიის შინაგან საქმეთა და იუსტიციის სამინისტროს ადგილობრივი ორგანოების ერთობლივი ბრძოლა 1905 – 1907 წლების რევოლუციური გამოსვლების წინააღმდეგ. 475. ფალიაშვილი ა. საქართველოს კონსტიტუცია და სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი : (შეუთავსებლობა და წინააღმდეგობანი) // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2001 . _ № 4 . – გვ. 53 – 58. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე. 476. ფუტკარაძე ი. საკონსტიტუციო კონტროლის პერსპექტივები აფხაზეთში // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2002 . _ № 4 . – გვ. 26 – 35. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე.

ექსპერტთა საერთაშორისო სემინარზე წაკითხული მოხსენება. 477. შანავა ნ. ერთი ქართული სამართლებრივი ტერმინის გაგებისათვის : (ხელათმქნელი) // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები 1 . – 2002 . – გვ. 151 – 155. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ძველი და ფეოდალური ხანის დასავლეთ საქართველოში გამოყენებული იურიდიული ტერმინის «ჴელათმქნელი“ მნიშვნელობის დადგენა-დაზუსტების საკითხები. 478. ჩორგოლაშვილი ლ. დამოუკიდებლობა სასამართლოს ყველაზე დიდი მონაპოვარია // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2001 . - № 3 . – გვ. 21 – 28.

ინტერვიუ საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრ ლ. ჩორგოლაშვილთან: სასამართლოს მოდელზე, არსებულ კანონმდებლობაში ცვლილებების განხორციელებასა და მნიშვნელობაზე / ესაუბრა ზ. ტატიშვილი. 479. ძაგანია ბ. საერობო თვითმმართველობის ადგილი საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პოლიტიკურ სისტემაში // კლიო . – 2001 . - № 12 . – გვ. 126 – 139. რეზ. რუს. ენაზე.

1918 – 1919 წწ. ეროვნული კავშირის ჩამოყალიბება და მისი საერობო თვითმმართველობებთან ურთიერთობა-თანამშრომლობის საკითხები. სენაკის მაზრის საერობო თვითმმართველობის საქმიანობა. 480. ძაგანია ბ. სენაკის საბაზრო-საერობო თვითმმართველობის პირველი ნაბიჯები // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 164 – 171. რეზ. რუს. ენაზე.

1918 წლის 15 სექტემბერს სენაკის საბაზრო-საერობო თვითმმართველობის ჩამოყალიბება და მისი საქმიანობის სფეროები. 481. ძაგანია ბ. ქალაქ ახალ-სენაკის თვითმმართველობის ჩამოყალიბება და მისი პრაქტიკული საქმიანობა // კლიო . – 2002 . - № 14 . – გვ. 135 – 143. რეზ. რუს. ენაზე.

1918 – 1920 წწ. 482. ჭანტურია ნ. ეროვნული საბჭო და კანონი ქართული ენის შესახებ // კლიო . – 2004 . - № 24 . – გვ. 97 – 106. რეზ. რუს. ენაზე.

ეროვნული საბჭოს მოღვაწეობის მანძილზე (1918 წ. 26 მაისიდან 1919 წ. 1 იანვრამდე) მის მიერ მიღებული კანონები და მათ შორის უმნიშვნელოვანესი – კანონი ქართული ენის სახელმწიფო ენად გამოცხადების შესახებ. 483. ხეცურიანი ჯ. ნოვაციები საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ კანონმდებლობაში // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2002 . - № 1 . – გვ. 9 – 18. რეზ. ინგლ. და რუს. ენებზე. 484. ჯინჯოლავა ზ. ზოგი რამ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის შესახებ // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2001. - № 3 . – გვ. 40 – 45.

აფხაზეთის ავტონომიური ერთეულის უფლებით საქართველოს რესპუბლიკის შემადგენლობაში შესვლის (1919 წ.), შემდგომში «სამოკავშირეო ხელშეკრულების“ საფუძველზე აფხაზეთის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის შექმნის (1921 წ.) ფაქტისა და მასთან დაკავშირებული საკონსტიტუციო ცვლილებების შესახებ. 485. ჯიქია ა. ქრისტიანული პრინციპები «ვახტანგის სამართალში“ // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 69 – 72. 486. Гургенидзе В. Идея правового государства и проблемы грузинского трансформирующегося общества. // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 11 – 14. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 487. Курашвили К. Государственно-территориальное устройство и местное самоуправление в современной Грузии: (Конституционно-правовые аспекты): (обзор) // ადამიანი და კონსტიტუცია . – 2001. - №3 . – გვ. 140 – 147. რეზ. ქართ. ენაზე. 488. Цулукидзе Дж. Необходимость правового обеспечения комплексного использования водных ресурсов в Грузии // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 255 – 259. რეზ. ქართ. ენაზე.

Проблема комплексного использования водных ресурсов Грузии и пути ее решения. 489. Цулукидзе Дж. Общая характеристика охраны права комплексного водопользования в Грузии // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . -№ 3 . – გვ. 260 – 262. რეზ. ქართ. ენაზე.

Охрана права комплексного водопользования в Грузии. Значение предупреждения правонарушений в данной области.

ს ა მ ხ ე დ რ ო ს ა ქ მ ე 490. საამიშვილი მ. ქართული შინაგანი ჯარების ათწლიანი გზა . – თბ. : ცხოვრება , 2001 . – 396 გვ.

დამოუკიდებელი საქართველოს ეროვნული შინაგანი ჯარების შექმნის ისტორია. 491. სურმანიძე რ. ყადირ შერვაშიძე . – თბ. , [წ. არ.]

შერვაშიძეთა ოჯახის ისტორია; ამიერკავკასიის სეიმის წევრის, საქართველოს

დამოუკიდებელი რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების მონაწილის, ქართული ცხენოსანი დივიზიის მეთაურის, პოლკოვნიკ ყადირ-ბეგ შერვაშიძის ცხოვრება და მოღვაწეობა. 492. ქართული ჯარი : კანონსა და სინამდვილეს შორის. – თბ. , 2001 . – 196 გვ.

სამხედრო-სამოქალაქო ურთიერთობები საქართველოში. სამხედრო სამსახურში გაწვევა, ჯარისკაცის ყოფითი ცხოვრება, დეზერტირობის პრობლემები და ჰაუპტვახტებში არსებული მდგომარეობა. 493. Грузинский генералитет (1699 – 1921) : Биографический справочник. - Киев , 2001 . – 201 с.

Биографические сведения о грузинах, получивших генеральские чины в период Российскои Империи (1699 – 1917), Временного Правительства (1917), Белых Армий (1918 – 1920) и Грузинской Демократической Республики (1918 – 1921). 494. Торнау Ф. Воспоминания кавказского офицера . – М. : АИРО – XX , 2000 . – 368 с.

Военные действия на Кавказе, перипетии кавказской жизни во второй половине 30 – х годов XIX века. 495. ბაბუნაშვილი შ. 394-ე და 351-ე ქართული დივიზიების მებრძოლთა მამაცობა და თავდადება კავკასიისათვის ბრძოლებში (1942 – 1943 წწ.) // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 175 – 184. რეზ. რუს. ენაზე. 496. ბოგვერაძე გ. ქართველი ოფიცრები აზერბაიჯანში: (1918 – 1922 წ. წ.) // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი, 2000 . – გვ . 97 – 105. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველი ოფიცრების მოღვაწეობა აზერბაიჯანის არმიაში, მათი წვლილი აზერბაიჯანის არმიის მშენებლობაში. 497. გოგიტიძე მ. ქართველი ოფიცრები XVIII საუკუნის რუსეთის არმიაში // კლიო . – 2004 . - № 22 . – გვ. 51 – 61. რეზ. რუს. ენაზე.

სიმონ განგებლოვი (განგებლიძე), პავლე ციციანოვი (ციციშვილი), სიმონ სალაგოვი (სალაგაშვილი), სტეფანე გურიალოვი (გურიელი), ფილიპე ჟევახოვი (ჯავახიშვილი), დიმიტრი ორბელიანოვი (ორბელიანი), დიმიტრი რატიევი (რატიშვილი), სიმონ ბარატაევი (ბარათაშვილი) და სხვ. ბიოგრაფიული ცნობები. 498. ჭანტურია ნ. ეროვნული საბჭოს მოღვაწეობა ქართული საჯარისო ნაწილების შესაქმნელად 1917 წ. // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 133 – 147. რეზ. რუს. ენაზე. 499. ჯავახიშვილი ნ. დენიკინის არმიის ქართველი გენერლები // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. , 2003 . – გვ. 481 – 495. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კავალერიის გენერალი ნიკოლოზ ბარათოვი (ბარათაშვილი) (1865 – 1932), გენერალ-მაიორი ალექსანდრე ერისთავი (1873 – 1955), გენერალ-ლეიტენანტი გიორგი ანდღულაძე (1866 – 1948), გენერალ-მაიორი ალექსანდრე ფიცხელაუროვი (ფიცხელაური).

500. Гогитидзе М. Вклад представителей Грузии в развитие и совершенствовании военного искусства России ( XVIII - XIX вв. ) // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 201 – 207. რეზ. ქართ. ენაზე.

Вклад грузинских деятелей в деле развития военного искусства в Российской армии (Александр Арчилович Багратиони, Петр Багратиони, Павел Цицианов, Николоз Гарсеванишвили, С. Панчулидзе и др.).

ს ო ც ი ა ლ უ რ ი უ ზ რ უ ნ ვ ე ლ ყ ო ფ ა დ ა დ ა ზ ღ ვ ე ვ ა

501. ბუხრაშვილი ე. ქველმოქმედთა წვლილი საქართველოს დამოუკიდებლობისათვის ბრძოლაში // კლიო . – 2004 . _ № 23 . – გვ. 99 – 109. რეზ. რუს. ენაზე.

XIX – XX სს. ქართული პრესის მიხედვით.

გ ა ნ ა თ ლ ე ბ ა 502. ალდამიძე თ. თელავის I საშუალო სკოლა : (ლეგენდა და სინამდვილე) . – თელავი , 2001 . – 35 გვ.

საქართველოს ერთ-ერთი რეგიონის საშუალო სკოლის აღდგენა-რეკონსტრუქციის საკითხთან დაკავშირებული პრობლემები. 503. ბერეკაშვილი პ. პირველი საშუალო სკოლა ოკრიბაში : ორპირის საშუალო სკოლა . – თბ. , 2000 . – 104 გვ.

ტყიბულის ზონის ორპირის საშუალო სკოლის დაარსების ისტორია, ტრადიციები, სასწავლო პროცესის მიმდინარეობა. 504. გოგოლაშვილი გ. , ავალიანი ი. «დედაენა“ – წიგნთა წიგნი . – თბ. , 2001 . – 33 გვ.

იაკობ გოგებაშვილის «დედაენა“ და მისი ადგილი ქართული კულტურის ისტორიაში. 505. რამიშვილი გ. დედაენის თეორია: დედაენა, მისი ფუნქციები და მისი სწავლება. – თბ : ქრონოგრაფი , 2002 . – 188 გვ. 506. ტაბატაძე ლ. , ბალანჩივაძე რ. უმაღლეს ღირებულებათა სამსახურში . – თბ. : უნივერსალი , 2002 . – 283 გვ.

პედაგოგიურ მეცნიერებათა დოქტორის ვლადიმერ გაგუას მეცნიერული მემკვიდრეობის ანალიზი; კოლეგების, მეგობრების, თანამოაზრეების, ნათესავების და შვილების წერილები მასზე. 507. ფრუიძე ი. მოძღვარი . – თბ. : რაეო , 2002 . – 67 გვ.

საზოგადო მოღვაწის, მჭერმეტყველისა და პედაგოგის, სიმონ სხირტლაძის ცხოვრება და საქმიანობა.

508. წულუკიძე ვ. განათლების ისტორიისათვის აჭარაში . – ბათუმი : ს.ს. გამომც. აჭარა, 2002 . – 666 გვ.

ქართველი განმანათლებლები და სწავლა-აღზრდის საქმე აჭარაში: პირველი ქართული სკოლის გახსნა, ადგილობრივი მოწინავე პიროვნებების როლი ქართული ეროვნული თვითშეგნების აღორძინებაში, სასკოლო რეფორმები. აჭარაში მოსწავლე და სტუდენტი ახალგაზრდების აღზრდისა და განათლების საქმეში მოღვაწე პედაგოგები. 509. ანთია ე. ქართველი ახალგაზრდობის გაგზავნა გერმანიაში // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 – 74 . – გვ. 114 – 116.

1919 წ. განათლების მისაღებად. 510. ბარიხაშვილი მ. სწავლა-განათლების კერები და ტრადიციული დღესასწაულები საინგილოში // ამირანი . – 2004 . - № 10 . – გვ. 48 – 53. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ძველი საისტორიო მწერლობის მონაცემები სწავლა-განათლების კერების შესახებ, სახალხო დღესასწაულების თავისებურებანი საინგილოში. 511. ზარქუა გ. ქართული უნივერსიტეტისა და მეცნიერების საკითხები : გრ. ლორთქიფანიძის პოლიტიკურ მოძღვრებაში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 208 – 215. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საზოგადო მოღვაწის გრ. ლორთქიფანიძის პოლიტიკური ანდერძის ნაწილის განხილვა, რომელიც ეხება უნივერსიტეტისა და ქართული მეცნიერების დანიშნულებას. სტატიას თან ერთვის უნივერსიტეტის 10 წლის იუბილესადმი მიძღვნილი წერილი «თბილისის უნივერსიტეტის მასწავლებელთა და მოსწავლეთ“. 512. თავდგირიძე ლ. ბუნების აღმზრდელობითი ძალა იაკობ გოგებაშვილის შემოქმედებაში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002. – გვ. 384 – 387. (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე. 513. თევზაძე მ. სამეურნეო დისციპლინების სწავლების მნიშვნელობა აღმოსავლეთ საქართველოს სასწავლებლებში : (XIX – XX სს-ის მიჯნა) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - №10 . – გვ. 92 – 96. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სამეურნეო სასწავლებლების გახსნა და სასულიერო სასწავლებლებში სათანადო დისციპლინების სწავლების დანერგვა საქართველოში სამეურნეო საქმის გამოცოცხლების მიზნით. 514. თევზაძე მ. ქართველი სამღვდელოების მოღვაწეობა საეკლესიო სკოლების დაარსებისათვის : (XIX – XX სს.-ის მიჯნა. გორის მაზრის მაგალითზე) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 64 – 70. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ეროვნული სამრევლო სკოლების დაარსება გორის მაზრაში და მათი როლი განათლების საქმეში. 515. თევზაძე მ. ცარიზმის სასულიერო სასწავლებელთა პროგრამები და ქართველი სამღვდელოების ბრძოლა მათ წინააღმდეგ : (XIX საუკუნის 70 – 80-იან წლები) //

კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 57 – 61. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თვითმპყრობელობის მიერ დაარსებული სკოლების საპირისპიროდ ქართველი სამღვდელოების პროგრესული ნაწილის მიერ ეროვნული სამრევლო სკოლების გახსნა. 516. კვიციანი ტ. რუსეთის სასკოლო პოლიტიკა საქართველოს საეგზარქოსოს სასულიერო სასწავლებლებში // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 152 – 157. რეზ. რუს. ენაზე.

ცარიზმის თვითმპყრობელური პოლიტიკის გამოვლინება საქართველოს განათლების სისტემაში: ქართული ენის მაქსიმალური შეზღუდვა, ჯაშუშებისა და პროვოკატორების მომრავლება, შოვინისტური იდეების დანერგვა საქართველოს სასულიერო სასწავლებლებში. 517. კომახიძე ზ. შრომაში განვლილი წლები // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 1 . – გვ. 104 – 109.

აჭარაში სწავლა-აღზრდის საქმის დიდი მოამაგის ვახტანგ წულუკიძის საზოგადოებრივი და პედაგოგიური მოღვაწეობა. 518. ლეჟავა ა. აფხაზეთის სახალხო განათლება და კულტურა 1921 – 1931 წლებში // კლიო . – 2004 . _ № 22 .– გვ. 74 – 88. რეზ. რუს. ენაზე. 519. ლილუაშვილი მ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დაარსების სათავეებთან და განათლების ევროპული ორიენტაცია // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 78 – 86. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თბილისში უნივერსიტეტის ამოქმედება და მისი მცირერიცხოვანი კოლექტივის რთული დღეები მოღვაწეობის საწყის პერიოდში. 520. მირიანაშვილი მ. იაკობ გოგებაშვილის პირველი საანბანო წიგნი // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 295 – 297. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

1865 წ. გამოცემული «ქართული ანბანი და პირველი საკითხავი წიგნი მოსწავლეთათვის“. 521. მჭედლიძე თ. სწავლა-განათლებისა და ახალგაზრდობის შრომითი აღზრდის ზოგიერთი პრობლემა ილია ჭავჭავაძის პედაგოგიკურ მოძღვრებაში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002. – გვ. 388 – 394 . (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე. 522. პავლიაშვილი ლ. ამიერკავკასიის სასწავლო კომისარიატის ისტორიიდან : (1917 – 1918 წ. წ.) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 183 – 187. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სასწავლო კომისარიატის შექმნის ისტორია, რეაქციული მიზნები და ამ პერიოდის ეროვნული განათლების საკითხები საქართველოში.

523. პავლიაშვილი ლ. «დემოკრატიული რუსეთის“ საგანმანათლებლო რეფორმა საქართველოში : (1917 წ.) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 147 – 151. რეზ. ინგლ. ენაზე.

რუსეთის საგანმანათლებლო ქსელის მიერ გატარებული რეფორმის არასრულფასოვნება. 524. პავლიაშვილი ლ. კერძო სასწავლებლები საქართველოში : (1918 – 1921 წწ.) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10 . – გვ. 89 – 92. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საგანმანათლებლო სისტემის რეორგანიზაციის დაწყება საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის არსებობის პერიოდში (1918 – 1921 წწ.). ეროვნულ საფუძველზე აგებული კერძო და საზოგადოებრივი სასწავლებლების დაარსება. 525. პავლიაშვილი ლ. ცარიზმის საგანმანათლებლო პოლიტიკა და საეკლესიო-სამრევლო სკოლები : (XIX ს-ის 20 – 30-იანი წლები) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 59 – 64. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ეროვნული მისწრაფებების მატარებელი სამრევლო სკოლების დახურვა რუსული რეჟიმის დამკვიდრებისათვის. 526. პაპასქირი ზ. 20 წელი ეროვნული ისტორიის სამსახურში // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - №4 . – გვ. 3 – 46. რეზ. რუს. ენაზე.

სოხუმის უნივერსიტეტის საქართველოს ისტორიის კათედრის ოცწლიანი სამეცნიერო-პედაგოგიური საქმიანობა. 527. როგავა გ. ცარიზმის სასკოლო პოლიტიკა სამეგრელოში და ბრძოლა მის წინააღმდეგ // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 99 – 106. რეზ. რუს. ენაზე.

სამღვდელოებისა და ქართული ინტელიგენციის საუკეთესო წარმომადგენლების პროტესტი ქართულად სწავლების გაუქმებისა და სამეგრელოს სკოლების რუსიფიკაციის წინააღმდეგ. 528. სანდოძე დ. საქართველოსა და უკრაინის უახლესი პერიოდის ურთიერთობანი // ამირანი . – 2004 . - № 10 . – გვ. 80 – 82. რეზ. რუს. ენაზე.

ახალი მიმართულებები ქართულ-უკრაინულ ურთიერთობებში. განათლებისა და მეცნიერების სხვადასხვა დარგში. 529. სონღულაშვილი ა. აზერბაიჯანული და თურქული სკოლები საქართველოში XX საუკუნის 20-იან წლებში // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 39 – 42. 530. ფართლაძე მ. განათლების რეფორმა 1918 – 1921 წლებში და ქუთაისის სკოლები // კლიო . – 2003 . - № 17 . – გვ. 185 – 204. რეზ. რუს. ენაზე. 531. ფართლაძე მ. განათლების რეფორმის კრიტიკა ქართულ ოპოზიციურ პრესაში; (1918 – 1920 წწ.) // კლიო . – 2003 . _ № 18 . – გვ. 166 – 181. რეზ. რუს. ენაზე.

განათლების რეფორმის ხარვეზების კრიტიკა რადიკალური ოპოზიციური პარტიის – ეროვნულ-დემოკრატების გაზეთ «საქართველოს“ პუბლიკაციებში.

532. ქირია ზ. შიდა ქართლის ოსური მოსახლეობის განათლება და ხელოვნება 1921 – 40 წლებში : (პერიოდული პრესის მიხედვით) // კლიო . – 2000 . - № 9 . – 194 – 201.

სწავლა-განათლების მდგომარეობა და ოსური თეატრის შექმნის ისტორია. 533. ყრუაშვილი ნ. ივანე გვარამაძის შეხედულებანი ქართული ენის, როგორც აღზრდა-განათლების საფუძვლის შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 5 . – გვ. 128 – 130. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

განმანათლებელ ივანე გვარამაძის პედაგოგიური მემკვიდრეობა. 534. ძოწენიძე ქ. პედაგოგიკისა და პედაგოგიური ფსიქოლოგიის ურთიერთობის საკითხები : (შიო ჩიტაძის პედაგოგიური შეხედულებების მიხედვით) // კავკასიის მაცნე . – 2002 . _№ 5 . – გვ. 110 – 112. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 535. წულუკიძე ვ. პროფესიული და საშუალო სპეციალური განათლება აჭარაში // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . _№ 2 . – გვ. 93 – 103.

პროფესიული განათლების ისტორია 1889 წლიდან (ბათუმში გაიხსნა პირველი საზეინკლო სასწავლებელი) დღემდე. განხილულია აჭარაში მოქმედი ყველა პროფესიული სასწავლებელი, მათი სპეციფიკა და კადრები. 536. ჯანელიძე ო. განათლებისა და კულტურის საკითხები საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელ კრებაში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . _ № 11 . – გვ. 71 – 79. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის უმაღლესი საკანონმდებლო ორგანოს (დამფუძნებელი კრება 1919 წ. 12 მარტიდან) რეფორმები განათლებისა და კულტურის დარგში. 537. Басиладзе Н. В. А. Сухомлинский и Грузия // კავკასიის მაცნე. – 2001 . - № 3 . – გვ. 283 – 285. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Педагогическое наследие В. Сухомлинского на страницах грузинской прессы в 70 – х гг. XX в. 538. Шанава А. Методическая система Я. С. Гогебашвили: Комбинированный метод // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 142 – 143. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Смешанный (т . н . комбинированный) метод обучения русскому языку в начальной грузинской школе выдающегося педагога Я. С. Гогебашвили, сформированный лишь в 30 – 40-х годах XX в. 539. Шанава А. Прямой метод В. Г. Ниорадзе // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 144 – 145. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Прямой метод обучения русскому языку в начальной грузинской школе в начале 80-х гг. XX в.

ე თ ნ ო გ რ ა ფ ი ა 540. ბუაჩიძე კ. მცენარეთა დაცვის ხალხური საშუალებები . – თბ. : საქ. საპატრიარქოს გამ-ბა , 2001 . – 208 გვ.

მოკლე ცნობები მცენარეული შხამებისა და შხამიანი მცენარეების შესახებ. მცენარეთა დაცვაში გამოყენებული ხალხური მცენარეული საშუალებები, ბრძოლის მექანიკური და ფიზიკური ღონისძიებები, ლოცვები, ხალხური წეს-ჩვეულებები. 541. დავითაშვილი გ. სამედიატორო სასამართლო ანუ «რჯული“ ხევსურეთში. – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 99 გვ.

ხევსურული სამედიატორო სასამართლოს საქმიანობის ძირითადი პრინციპები, მისი ორგანიზაცია და ამ ინსტიტუტთან დაკავშირებული პროცესუალური საკითხები. 542. ელანიძე ვ. «ვინამ თქვა თუშთა დალევა?!” . – თბ. : დედაენა , 2001 . – 640 გვ.

სატომო სახელი «თუში”, თუშეთის ეთნიკური შემადგენლობა და განსახლების ისტორია. ხალხის ხსოვნაში თუ ოფიციალურ საისტორიო მწერლობაში შემორჩენილი გმირების საბრძოლო თავგადასავლები და სხვ. 543. თოფჩიშვილი რ. ქართველთა ეთნიკური ისტორია და საქართველოს ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მხარეები . – თბ. : მემატიანე , 2002 . – 126 გვ.

საქართველოს ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მხარეებისა და ქართველთა ეთნოგრაფიული ჯგუფების ზოგადი დახასიათება. 544. მიმინოშვილი ო. ეთნოგრაფიული აზროვნების ისტორიიდან XIX საუკუნის პირველ ნახევარში . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2002 . – 26 გვ.

მე-19 საუკუნის დასაწყისის სოციალურ-პოლიტიკური და პოლიტიკურ-ეკონომიკური პირობების მიმოხილვა. იოანე და თეიმურაზ ბაგრატიონების და დავით ფანასკერტელ-ციციშვილის ეთნოგრაფიული მემკვიდრეობა; მათი ადგილი და როლი საქართველოში ეთნოგრაფიული მეცნიერების დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოყალიბებაში. 545. მიმინოშვილი ო. , შამილაძე ვ. ეთნოგრაფიის განვითარება-ჩამოყალიბების ზოგიერთი თავისებურებანი საქართველოში XIX საუკუნის მეორე ნახევარში . – თბ. : სახ. უნ-ტი, 2002 . – 36 გვ.

ეთნოგრაფიის, როგორც დამოუკიდებელი მეცნიერების ჩამოყალიბება საქართველოში. მეცნიერული ორგანიზაციების და მათი პერიოდული გამოცემების როლი ამ საქმეში. პლატონ იოსელიანისა და დიმიტრი ბაქრაძის ეთნოგრაფიული მემკვიდრეობა. 546. მიმინოშვილი ო. ქართული ეთნოგრაფიის ისტორიიდან . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2002 . – 20 გვ.

ქართული ეთნოგრაფიის ისტორიის მნიშვნელოვანი პერიოდები და მიღწევები. ცნობილ ქართველ მკვლევართა მოღვაწეობა ამ კუთხით. 547. ნადირაძე ე. საქართველოს მემორიალური კულტურა . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 512 გვ.

საქართველოს მემორიალურ ძეგლთა ქრონოლოგია, ტიპოლოგია (სტელები, ლოდები, ქვაჯვარები, ქანდაკებები) და ძეგლთა სიმბოლიკა (სახლი, ეკლესია, ტაძარი, ჯვარი და სხვ.).

548. ნადირაძე ე. ხალხური ქვითხუროობა იმერეთში . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 199 გვ.

ქვაში ნაკვეთი მცირე ფორმის ძეგლები იმერეთში. ხალხური ქვითხუროობის განვითარების გზები და ტენდენციები. 549. ქართველი ხალხის ეთნოგენეზი . – თბ. : მემატიანე , 2002. – 274 გვ.

ივ. ჯავახიშვილის სახ. ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტში (2001 წ. 29 – 31 მაისი) ჩატარებული ქართველი ხალხის წარმოშობის საკითხებისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო სესიის მასალები. 550. აბაკელია ნ. «ღვინის სახლი“ – მარანი და მასთან დაკავშირებული მითოლოგიური კომპლექსი ქართულ ტრადიციაში // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 7 – 12. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ვ. ბარდაველიძის, ნ. აბაკელიას, ლ. სუმბაძის მიერ მოპოვებული მასალებისა და წერილობითი წყაროების მიხედვით. 551. აბაკელია ნ. ციკლური სიმბოლიზმი და დაკრძალვისა და გლოვის წესები დასავლურ-ქართულ ტრადიციაში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 9 – 17. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ძველკოლხური ტრადიციების გლოვისა და დაკრძალვის რიტუალში ცხენის მონაწილეობა, მისი ფუნქციები და სიმბოლიზმი არქეოლოგიურ და ეთნოგრაფიულ მასალებზე დაყრდნობით. 552. აზიკური ნ. მწყემსის სოციალური სტატუსი // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 268 – 275. რეზ. ინგლ. ენაზე.

განსხვავება მეცხვარესა და მწყემსს შორის; მწყემსი ანუ გარემხრის კაცი, როგორც საშოვარზე, საშრომელად გასული და მისი სოციალური პრესტიჟულობა აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთის ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 553. არღვლიანი ი. «ლეჩედურალის“ ანუ ლამპრობის დღესასწაული ცხუმარში // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . _ № 3 . – გვ. 223 – 228. რეზ. რუს. ენაზე.

ზეპირი გადმოცემები სვანური ხალხური დღესასწაულის შესახებ. 554. არღვლიანი ი. «ლითოდრის“ დღესასწაული ლაბსყალდში // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 230 – 240. რეზ. რუს. ენაზე.

მოსაზრება სვანური დღესასწაულის «ლითოდრის“ ძველქართულ ქრისტიანულ დღესასწაულ «თევდორობასთან” გაიგივების შესახებ. დღესასწაულის აღწერა. 555. აფციაური მ. საქორწინო ურთიერთობა ი. ბატონიშვილის «კალმასობის” მიხედვით // კლიო . – 2002 . -№ 16 . – გვ. 46 – 60. რეზ. რუს. ენაზე.

თხზულებაში აღწერილი XVIII – XIX სს. ქართული ოჯახის წეს-ჩვეულებანი, კერძოდ საქორწინო წესები და რიტუალები.

556. აფციაური მ. ქართულ სამზარეულოსა და სუფრასთან დაკავშირებული ტრადიციები იოანე ბატონიშვილის «კალმასობის“ მიხედვით // კლიო . – 2001 . - № 12 . – გვ. 171 – 180. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს გეოგრაფიული მდებარეობისა და კლიმატის გათვალისწინებით აღწერილია ყველა კუთხისათვის დამახასიათებელი ტრადიციული ხალხური სამზარეულო. 557. ახალკაცი ნ. ლითონის გამოდნობა-შედუღებისა და წრთობის ხალხური წესები სვანეთში // ეთნოლოგიური ძიებანი. – 2000 . - № 1 . – გვ. 178 – 199. რეზ. რუს. ენაზე.

ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 558. ახალკაცი ნ. ლითონის ნივთების დამზადების ხალხური წესები სვანეთში : (დანის «გაჩ“ დამზადება) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 221 – 246. 559. ახალკაცი ნ. სამჭედლოები და მათი მოწყობილობა სვანეთში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 200 – 222. რეზ. რუს. ენაზე.

ანტიკური ხანის წერილობითი წყაროებისა და არქეოლოგიური გათხრების შედეგად მოპოვებული მასალების მიხედვით. 560. ახალკაცი ნ. ხის ნახშირის დამზადების ხალხური წესები სვანეთში : «შიხიშლიშხი“ // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 223 – 231. რეზ. რუს. ენაზე. 561. ბედუკიძე ლ. ავეჯთან დაკავშირებული ზოგიერთი წეს-ჩვეულებანი სვანეთში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 70 – 74. რეზ. რუს. ენაზე. 562. ბედუკიძე ლ. ქართული ავეჯი: (საქართველოს მთიანეთის ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . – № 1 . – გვ. 118 – 147. რეზ. რუს. ენაზე.

ხის ქართული ავეჯის ჯგუფები, დამზადების წესები და ფორმები. 563. ბეზარაშვილი ც. ქალის ტრადიციული ტანსაცმელი საქართველოს ბარში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 27 – 48. რეზ. რუს. ენაზე.

XIX საუკუნეში გავრცელებული ქალის ტანსაცმლის განვითარების გზები აღმოსავლეთ საქართველოში. 564. ბეზარაშვილი ც. ქალის ტრადიციული ტანსაცმელი საქართველოს მთაში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 60 – 74. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს მთიანეთში გავრცელებული ქალის სამოსლის ფორმათა კვლევა და აღწერილობა. 565. ბერიაშვილი ლ. ნიადაგის ათვისების და დაცვის ტრადიცია საქართველოში. – თბ. , 1989 . – 242 [XII] გვ. : ილ. ;

რეც. : გვასალია ჯ. საინტერესო ნაშრომი ქართულ ეთნოგრაფიაში: (ლ. ბერიაშვილი – ნიადაგის ათვისების და დაცვის ტრადიცია საქართველოში, თბილისი , 1989) // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 67 – 69. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

566. ბერიაშვილი ლ. საქართველოს უძველესი კულტურული მცენარეები : ხანჭკოლა – Lupinus – Alba // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 182 – 190. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოში ლუპინუსის შემოტანისა და დამკვიდრების საკითხი; მისი სამკურნალო, რიტუალური, სამეურნეო მნიშვნელობის შესახებ არსებული სალიტერატურო, სამეცნიერო და ეთნოგრაფიული ცნობები. 567. ბიბილური თ. ებრაული ეთნოსი ქართლის სამეფოში : (წყაროებისა და ლიტერატურის კრიტიკული ანალიზი) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 31 – 38. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აზრთა სხვადასხვაობა ებრაელთა საქართველოში გამოჩენის თარიღთან დაკავშირებით; ეთნონიმი «იბერი“-ს პალესტინელ იუდეველებთან გაიგივების უარყოფა. 568. ბოკუჩავა მ. ახალი წლის დღესასწაული საინგილოში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 81 – 86. რეზ. რუს. ენაზე.

ტრადიციული რიტუალი, მეკვლეობის ინსტიტუტი.

569. ბოკუჩავა მ. მიცვალებულის კულტი საინგილოში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 232 – 247. რეზ. რუს. ენაზე.

მიცვალებულის კულტისათვის დამახასიათებელი რიტუალური ქმედებები და რწმენა-წარმოდგენები. 570. ბრეგაძე ნ. კვლავ თედორობის შესახებ // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 122 – 137. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული «თედორობისა“ და მისი იდენტური ოსური დღესასწაულის «ტუტირის“ შესახებ არსებული ეთნოგრაფიული მასალები; ანალოგიური პარალელების მოძიება რიტუალურ წეს-ჩვეულებებთან ბალკანეთში, რუმინეთსა და ბულგარეთში. 571. ბრეგაძე ნ. საქორწილო წეს-ჩვეულებების წარმომავლობის საკითხისათვის // ამირანი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 79 – 97. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართველთა და ბულგარელთა საქორწილო ტრადიციებთან დაკავშირებული მასალის – ბერიკაობა-კუკერობის დღესასწაულის ურთიერთშეპირისპირება. 572. ბუხრაშვილი პ. ლიჩენიში – ძეობა ჰადიშის (ზემო სვანეთი) თემში // ამირანი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 7 – 19. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ნაყოფიერების, «გამჩენელი“ ღვთაებისადმი მიძღვნილი დღეობის _ ლიჩენიშის აღწერა და მისი სახელწოდების ანალიზი: დღეობაზე მოტანილი წმინდა ხისგან, ნაძვისგან დამზადებული ღვატების (სარი) ალეგორია ფალოსთან და ნაყოფიერების ღვთაების მიმართება ფალოსის კულტთან. 573. ბუხრაშვილი პ. საცხოვრისის ფენომენის ადგილის განსაზღვრისათვის ქართველი ერის ყოფასა და კულტურაში ძველად // ამირანი . – 2003 . - № 9 (1) . – გვ. 9 – 255. რეზ. ინგლ. ენაზე.

574. გაბუნია ლ. მარანი და ჭურისთავი იმერეთში // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 221 – 225. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მეღვინეობისათვის განკუთვნილი სამეურნეო ნაგებობების გამართვა-მოვლა; ღია და დახურული მარნის ტიპები წერილობითი წყაროებისა და ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 575. გაბუნია ლ. ყურძნის დაწურვის ხალხური წესები და ღვინის ტრადიციული ტექნოლოგიის ზოგიერთი თავისებურება საქართველოში // ანალები . – 2003 . - № 1 . – გვ. 59 – 63. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 576. გაგნიძე თ. მთიულეთ-გუდამაყრული ფარდაგები // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 3 . – გვ. 103 – 106 ; № 4 . – გვ. 105 – 106 ; № 9 . – გვ. 86 – 90 ; № 10 . – გვ. 108 _ 111.

ტერმინ «ფარდაგის“ წარმოშობა, მთიულეთ-გუდამაყრული ფარდაგების ტიპთა ფორმირების განმსაზღვრელი ფაქტორები, მათზე გამოსახული ორნამენტების სიმბოლიკა. 577. გარაყანიძე გ. თანამედროვე ხატობის დღესასწაული ფშავში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2003 . - № 14 . – გვ. 5 – 10. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხატობა, ანუ ჯვარ-ხატთა მსახურებისადმი მიძღვნილი დღეობები. 578. გეგეჭკორი ა. ქართველ ებრაელთა ეთნოტომობრივი კუთვნილების საკითხისათვის : (ქართული და სომხური ნარატიული წყაროების მიხედვით) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 100 – 109. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სომხეთსა და ქართლში ებრაული დიასპორის წარმოქმნის დრო და ეთნოტომობრივი ერთობლიობა სომეხი ისტორიკოსის _ მოვსეს ხორენაცის (V ს.) მასალებისა და ქართული წყაროების _ ლ. მროველის «მეფეთა ცხოვრებისა“ და «მოქ-ცევაი ქართლისაის“ ცნობების მიხედვით. 579. გეგეჭკორი ა. ქართველთა ეთნოგენეზი და ებრაული ეთნიკური ელემენტი ებრაული სამეცნიერო სკოლის თვალსაზრისით // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 12 . – გვ. 65 – 77. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართულ-ებრაული გენეტიკური მონათესავეობის ვერსია. 580. გელაშვილი ნ. ზოგიერთი საკითხი სვანი პატარძლის საოჯახო ყოფიდან // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1. – გვ. 258 – 268. რეზ. რუს. ენაზე.

სვანური ოჯახის წესები და ტრადიციები ახალი წევრის მიღებასთან დაკავშირებით. 581. გელაშვილი ნ. ქონებრივი ფაქტორი სვანთა საოჯახო ურთიერთობაში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 184 – 194. რეზ. რუს. ენაზე.

სვანური ქორწინების ტრადიციული ჩვეულების ერთ-ერთი საკითხი. 582. გელაძე თ. შრომითი დახმარება სამუშაოს პატრონის მიწვევით // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 75 – 80. რეზ. რუს. ენაზე.

კოლექტიური სამუშაო – «ნადი“ / «დაძახილი“ გამასპინძლებით, მასთან დაკავშირებული წესები და რეჟიმი. 583. გიორგაძე დ. ერთი ტრადიციული ჩვეულება აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთში : (დოღი) // ეთნოლოგიური ძიებანი. – 2003 . - №2 . – გვ. 139 – 149. რეზ. რუს. ენაზე. 584. გიორგაძე დ. მიცვალებულთან დაკავშირებული ერთი ჩვეულებისათვის საქართველოში // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 253 – 258. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხანდაზმული ადამიანის გარდაცვალებასა და გლოვასთან დაკავშირებული რიტუალები; გარკვეულ ასაკს მიღწეული პიროვნების თავიდან მოცილების ჩვეულება. 585. გიორგაძე დ. საზაფხულო დღეობათა ციკლი აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთში : (ხალარჯობა) // ანალები . – 2002. - № 2 . – გვ. 48 – 53.

მიცვალებულთა სულებისათვის განკუთვნილი დღეობა ფშავ-ხევსურეთში, მთიულეთსა და ხევში. 586. გოგაშვილი დ. მეტალური ოქროსაგან ოქრომელნის დამზადებისათვის საჭირო ოქროს ფხვნილის მიღების რამდენიმე მეთოდი : (ქართულ წერილობით ძეგლებში დაცული ცნობების მიხედვით) // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 436 – 438. რეზ. ფრ. ენაზე. 587. გოგია ხ. მსხვერპლშეწირვა ძველსა და ახალ აღთქმაში და მასთან დაკავშირებული მეგრული ლექსიკა // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები 1 . – 2002 . – გვ. 195 – 200. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მსხვერპლის შეწირვის სახეობები: სანაცვალგებო მსხვერპლშეწირვა, პურეულის შესაწირავი, ღვინის შესაწირავი. 588. გოგიაშვილი ა. სახნის-საკვეთელის ძირითადი ტიპები : (ს. ჯანაშიას სახელობის საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ეთნოგრაფიის განყოფილების რკინის ფონდის მიხედვით) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 269 – 277. რეზ. რუს. ენაზე.

მუზეუმის რკინის ფონდში დაცული სახვნელი იარაღების რკინის ნაწილების აღწერილობა. 589. გოგიაშვილი ა. ფეხსაცმელი «რკინის ქალამანი“ // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 99 – 102. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში დაცული ექსპონატების ეთნოგრაფიული კვლევა; «რკინის ქალამანი“ ხალხურ მეტყველებაში, ხალხურ სიტყვა-თქმებსა და ქართულ ხალხურ ზღაპრებში.

590. გოცირიძე გ. ევრაზიული მოდელის ნიშნები ქართული ხალხური კვების სისტემაში : (სტრუქტურული ანალიზი) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 70 – 80. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კვების ქართული ხალხური სისტემის მატერიალური საფუძვლები, შინაგანი სტრუქტურული თავისებურებები და საბალანსო რეჟიმი. 591. გოცირიძე გ. , ჭყონია ლ. მევენახეობის საკვები პროდუქტები : (ქართლ-კახეთის ეთნოგრაფიულ მასალებზე დაყრდნობით) // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 238 – 252. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ყურძნის გრძელვადიანი შენახვის წესები, მევენახეობის საკვები პროდუქტების მრავალფეროვნება და მათი მომზადების ტექნოლოგიური საკითხები. 592. გოცირიძე გ. მჭერმეტყველების საკრალური სემანტიკა ქართული სუფრის წესებში : (სადღეგრძელო) // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 117 – 124. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სადღეგრძელოების წარმოთქმისა და განვითარების წეს-ჩვეულებები ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 593. გოცირიძე გ. ტრადიციული ქართული სუფრის ეტიკეტი და მისი სოციალური დინამიკა // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 150 – 157. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ტრადიციული სუფრის სახეები და მკვლევართა განსხვავებული მოსაზრებანი სატრაპეზო სისტემის სეგმენტურ-სივრცობრივ თავისებურებათა შესახებ. 594. გუგუშვილი ნ. ქალის საზოგადოებრივი მდგომარეობა შუა საუკუნეების საქართველოში // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 45 – 52.

წერილობითი წყაროები ქალის მოტაცების გზით გათხოვების შესახებ. 595. გუგუშვილი ნ. ქალის ქონება როგორც მისი უფლებების გარანტი შუა საუკუნეების საქართველოში : (ქართული წერილობითი წყაროების მიხედვით) // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 13 – 30. რეზ. რუს. ენაზე.

ქალის გამზითვების ტრადიცია. 596. დევდარიანი დ. რელიგიური დღესასწაულები დალის სვანეთში «ლამპრობა“ // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 162 – 178. რეზ. რუს. ენაზე.

უძველესი სვანური დღესასწაულის «ლამპრობის“ წარმოშობისა და ისტორიის რელიგიურ-ფილოსოფიური ასპექტები. «ლამპრობა“ – როგორც სხვადასხვა სარწმუნოებათა ხატ-სიმბოლოების ორიგინალური სინთეზი. 597. დვალიშვილი უ. აღდგომის დღესასწაულის ქორეოგრაფიული ასპექტები // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 7 . – გვ. 69 – 77. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საქართველოში გავრცელებული «სააღდგომო ფერხულის“ საცეკვაო ელემენტები, კომბინაციები და ფორმები. 598. დვალიშვილი უ. სულეთ-შავეთი ქორეოგრაფიული თვალსაზრისით // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - №6 . – გვ. 101 – 104. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საიქიო ცხოვრებაზე არსებული რწმენა-წარმოდგენები ფშავ-ხევსურეთსა და თუშეთში. 599. ერიაშვილი ჟ. ჴელი / ჴელოსანიდან ჴელმწიფემდე : (მთიანეთის ეთნოგრაფიული მასალების ანალიზის საფუძველზე) // კლიო . – 2004 . - №22 . – გვ. 23 – 39. რეზ. რუს. ენაზე.

ტერმინის ეტიმოლოგია (ხელი, ხელოსანი, ხელმწიფე); გზა (რიტუალი), რომელიც უნდა გაევლო ხელოსანს (სრულწლოვანი მეთემე მამაკაცი) ხელმწიფებამდე (სრულუფლებიან ხელოსნამდე). 600. ზანდუკელი მ. გოზაური // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 148 – 156. რეზ. რუს. ენაზე.

განხილულია მევენახეობა-მეღვინეობასთან დაკავშირებული თიხის ჭურჭელი, რომელიც ხალხური ეტიმოლოგიის მიხედვით «გოზაურის“ სახელწოდებითაა ცნობილი. 601. ზანდუკელი მ. პურის ცხობის ხალხური ხერხები მთიულეთ-გუდამაყარში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 178 – 183. რეზ. რუს. ენაზე. 602. თავდგირიძე ხ. მგლისაგან გატაცებული ბავშვის მითოსი // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 141 – 146 . (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია)

გატაცებული ბავშვის მონადირისაგან დახსნის მოტივი ქართულ მითოსში. 603. თოფჩიშვილი რ. ქართველთა ეთნიკური ისტორია და საქართველოს ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მხარეები . – თბ. , 2002 . – 127 გვ.

რეც. : სტეფნაძე ჯ. წიგნი ქართველთა ეთნიკური ისტორიისა და საქართველოს ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მხარეების შესახებ // კლიო . – 2003 . - № 19 . – გვ. 187 – 195. რეზ. რუს. ენაზე. 604. ივანიძე გ. ხალხური ქვითხუროობა სამცხე-ჯავახეთში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 106 – 132. რეზ. რუს. ენაზე.

ეთნოგრაფიული გამოკვლევა. 605. იველაშვილი თ. ქალის უფლებრივ-ქონებრივი მდგომარეობა ქართველ ებრაელებში // ანალები . – 2001 . – № 1 . – გვ. 67 – 71. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

წერილობითი წყაროებისა და ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 606. კაკაბაძე ც. სპილენძის საწყაო ჭურჭელი : (ს. ჯანაშიას სახ. საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ეთნოგრაფიის განყოფილების ფერადი ლითონის ფონდში დაცული მასალის მიხედვით) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 168 – 174. რეზ. რუს. ენაზე. 607. კაკაბაძე ც. სპილენძის ქართული ჭურჭელი: (საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ეთნოგრაფიის განყოფილების ფერადი ლითონების ფონდში დაცული

მასალების მიხედვით) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 95 – 117. რეზ. რუს. ენაზე.

ფონდში დაცული კოლექციის ზოგიერთი ექსპონატის აღწერილობა. 608. კანდელაკი მ. ფასეულობითი ორიენტაციის საკითხისათვის ქართველ მთიელთა ტრადიციულ ყოფაში // ანალები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 58 – 66. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სვანეთში სიმდიდრე-ქონების დაგროვება – გახარჯვის მოარული წესი და მასთან დაკავშირებული რწმენა-წარმოდგენები თანმხლები რიტუალით. 609. კახიძე ნ. მჭედლობასთან დაკავშირებული თქმულება-გადმოცემები აჭარაში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 273 – 278. (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

თქმულებები სამჭედლო საქმეზე, პირველ მჭედელზე, პირველი სამჭედლო იარაღების წარმოშობასა და მჭედელთა მფარველი ღვთაებების შესახებ აჭარის ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 610. კევლიშვილი მ. გამზრდელ-გაზრდილის ინსტიტუტი კავკასიაში // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 107 – 111. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ბავშვის გაძიძავების წესი კავკასიელ მთიელებში და კერძოდ საქართველოში XX ს-ის 30-იან წლებამდე. 611. კვანტიძე გ. კავკასიის მუზეუმში გამოფენილი ეთნოგრაფიული ექსპოზიცია : (1867 წლის 5 იანვრის გამოფენა) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 211 – 216. რეზ. რუს. ენაზე. 612. კვანტიძე გ. XX ს. ერთი საყურადღებო დოკუმენტი // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 322 – 336. რეზ. რუს. ენაზე.

ს. ჯანაშიას სახელობის საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ეთნოგრაფიის განყოფილების ქსოვილების ფონდში დაცული ავტოგრაფებიანი სუფრის შესახებ, რომელიც მუზეუმში შემოსულია 1965 წ. მარიამ ნიკოლოზის ასულ თაქთაქიშვილი-მაჩაბელის ოჯახიდან. ნაშრომს დართული აქვს ავტოგრაფების ნუსხა. 613. კვარაცხელია ნ. ყველის დამზადების ტექნოლოგიიდან დასავლეთ საქართველოში : კვეთი II ნაწი // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : 1 . – 2001 . – გვ. 45 – 49 . – რეზ. ინგლ. ენაზე.

საკვეთი მასალის შერჩევა-შემზადება, მისი დაყენების ტექნოლოგიური და ტერმინოლოგიური მრავალფეროვნება. განხილულია კვეთის დამზადების ხალხური წესები. 614. კოპალიანი მ. , წიკლაური ი. ღვთისმსახურების ადგილები პრეისტორიულ საზოგადოებაში, როგორც შიდა და ტომური კომუნიკაცია : (კავკასიის მაგალითზე) // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 93 – 97. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

განხილულია წმინდა «საჯვარო“ რიტუალების ჩატარებისთვის არსებული ადგილები ქართველ მთიელებსა და ვეინახებს შორის ადრეული დროიდან XIX ს. 10-იან წლებამდე.

615. კოტეტიშვილი ც. თბილისელ ქურთ-იეზიდ ქალთა ტანსაცმელი და სამკაული // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 59 – 63. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 616. კულიევა ნ. კავკასია და სტუმართმოყვარეობის ტრადიცია // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ., 2002 . – 270 – 272 . (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია).

კავკასიის ხალხთა სტუმარ-მასპინძლობის წეს-ჩვეულებები. 617. ლევიძე ლ. ნადირის კულტთან დაკავშირებული ერთი წეს-ჩვეულების შესახებ საქართველოს მთიანეთში // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 200 – 211. რეზ. რუს. ენაზე.

ჯიხვისა და არჩვის კულტი საქართველოში. 618. ლელაშვილი მ. ბოსტნეულ კულტურათა კლასიფიკაციისათვის: (მხალი) // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 276 – 280. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბოსტნეულ მცენარეთა კულტურული სახეობების _ «მტილისა“ (ძვ. ქართულით) და «მხალის“ შეპირისპირებული დახასიათება; «მხალში“ შემავალი მცენარეების საკვებად გამოყენება, მისი სამკურნალო და რიტუალური დანიშნულება სალიტე-რატურო და სამეცნიერო მასალების მიხედვით. 619. ლომთათიძე თ. სოლარული სიმბოლიკა «ცხემლის ჭრის” რიტუალში : (აჭარის ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით) // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 279 – 284 . (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

აჭარაში საახალწლო წეს-ჩვეულებათა ციკლში შემავალი ე.წ. «ცხემლის ჭრის” რიტუალის ფუნქციონალური დანიშნულება. 620. ლორთქიფანიძე ა. მარჯვენასა და მარცხენას მნიშვნელობა და ფშავ-ხევსურთა ერთი ჩვეულების შესახებ // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 4 . – გვ. 97 – 104.

სიტყვების «მარჯვენასა” და «მარცხენას” ეტიმოლოგია, მის შინაარსთან დაკავშირებული ერთ-ერთი უძველესი ჩვეულების, მოკლულ მტერზე მარჯვენა ხელის მოკვეთის ტრადიცია. 621. მაკალათია მ. წყლის სტიქიასთან ასოცირებული ანთროპომორფულ-დემონური პერსონაჟები // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 48 – 69. რეზ. რუს. ენაზე.

ალი და მასთან დაკავშირებული ეთნოგრაფიული მასალა. 622. მალაყმაძე რ. ნავმშენებლობა და ნაოსნობა ლიგანის ხეობაში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10 . – გვ. 102 – 111. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ნავსაშენი სახელოსნოები ლიგანის ხეობის სოფლებში, ნავის დასამზადებელი იარაღ-ხელსაწყოები, ჭოროხული ნავის აღწერილობა და მდინარე ჭოროხზე ნაოსნობასთან დაკავშირებული სხვა ეთნოგრაფიული მონაცემები.

623. მგელაძე ნ. მიცვალებულის კულტი და სამგლოვიარო რიტუალი აჭარაში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 236 – 256 . (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე. 624. მეგრელიძე დ. მასალები ქართული ყოფის ისტორიიდან. ტივი და მეტივეობა საქართველოში : (წერილობითი წყაროების მიხედვით) // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 31 – 46. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ტივი, როგორც მარტივი სატრანსპორტო და დროსტარების საშუალება უძველესი დროიდან XX ს-ის 20-იან წლებამდე. 625. მესხი ა. სკანდინავური მითოლოგია და მისი ქართველური პარალელები : (პოეტურ ედასა და ქართველური წეს-ჩვეულებების შედარებითი კვლევა) // კავკასიის მაცნე . – 2001. - № 4 . – გვ. 157 – 177. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ხევსურეთსა და ფშავში გავრცელებული ტრადიცია სწორფრობა / წაწლობა და მისი ანალოგიური სკანდინავური მოდელი. 626. მიმინოშვილი ო. საქართველოს ეთნოგრაფიის ქრონოლოგიისა და პერიოდიზაციის საკითხისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 52 – 55. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 627. მიმინოშვილი ო. ქართული ეთნოგრაფიის ისტორიიდან // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 57 – 66. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

გ. ჩიტაიას, ა. რობაქიძის, მ. გეგეშიძის, ა. ლეკიშვილის, ვ. შამილაძის, ნ. ჩინჩალაძის, ლ. ფრუიძის, ლ. მელიქიშვილის, პ. ყიფიანის, ვ. ჩიქოვანის, ვ. ითონიშვილის წერილებისა და მონოგრაფიების განხილვა. 628. მინდაძე ნ. რელიგიური სინკრეტიზმი ქართულ ხალხურ მედიცინაში // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 156 – 169. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბავშვთა ინფექციური დაავადების, კერძოდ ბატონებთან დაკავშირებული ასტრალურ-რელიგიური რწმენა-წარმოდგენები და რიტუალური წეს-ჩვეულებები საქართველოს სხვადასხვა რეგიონში მოძიებული ეთნოგრაფიული მასალებისა და წერილობითი წყაროების მიხედვით. 629. მინდაძე ნ. ტრადიციათა მოდიფიკაცია საქართველოს სხვადასხვა რეგიონის ხალხურ სამედიცინო სისტემებში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 245 – 251. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში ავადმყოფის გადასარჩენად ჩატარებული რელიგიური რიტუალების სახესხვაობები განპირობებული მთის შედარებით «ჩაკეტილ“ და ბარის «ღია“ საზოგადოებებისათვის დამახასიათებელი სოციალური ურთიერთობების თავისებურებებით. 630. მინდაძე ნ. ტრადიციული ქართული მედიცინა ევრო-აზიურ სივრცეში // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2002 . – ტ. 6 . - გვ. 121 – 133. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული ტრადიციული მედიცინის, როგორც ღია, არაიზოლირებული სამედიცინო სისტემის ჩამოყალიბება და განვითარება არქეოლოგიური მონაცემების, ისტორიული თუ სამედიცინო წყაროებისა და ეთნოგრაფიული მასალის მიხედვით.

631. მინდაძე ნ. ქართული ხალხური სამედიცინო ცოდნის ჩამოყალიბების ისტორიისათვის // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 208 – 220. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხალხური და ოფიციალური მედიცინის ურთიერთკავშირი ეთნოგრაფიული და წერილობითი წყაროების შეჯერების საფუძველზე.. 632. მოლოდინი ლ. ხალხური ღებვის წესები ქიზიყში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 38 – 59. რეზ. რუს. ენაზე.

ბამბის, აბრეშუმის და მატყლის წარმოების განვითარება და ხალხური სამღებრო საქმიანობა ქიზიყში. 633. მღებრიშვილი ლ. მთიანი აჭარის ეთნოგრაფიული ყოფის თავისებურებანი: (სოფელი მაწყვალთა) // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 214 – 220. რეზ. რუს. ენაზე.

შუახევის რაიონი. 634. მღებრიშვილი ლ. სოფელ ვალეს ეთნოგრაფიული ყოფის ზოგიერთი თავისებურებანი : (მიცვალებულის გლოვისა და დაკრძალვის წესები) : (მასალები) // კლიო . – 2003 . - № 19 . – გვ. 115 – 119. რეზ. რუს. ენაზე.

მესხეთის ერთ-ერთი უძველესი სოფლის (ახალციხის რაიონი) მიცვალებულთან დაკავშირებული წეს-ჩვეულებანი. 635. ნადირაძე ე. , შოშიტაშვილი ნ. ეთნოგრაფიული მეცნიერების სათავეები და მისი განვითარება საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 16 – 26. რეზ. რუს. ენაზე. 636. ნაკაშიძე ქ. რაჭული მუსიკალური დიალექტის ზოგიერთი თავისებურება მუსიკალურ – ეთნოგრაფიული მონაცემების მიხედვით // ანალები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 67 – 70. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 637. ნებიერიძე ლ. ეთნომედიცინის საკითხისათვის იმერეთში «უჟმური“ // ამირანი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 41 – 52. რეზ. რუს. ენაზე.

იმერეთში საველე მუშაობის დროს მოპოვებული მასალა ფსიქო-ნევროლოგიური ხასიათის დაავადების-უჟმურის შესახებ; დაავადების მიზეზები, მიმდინარეობის სტადიები, პროფილაქტიკა, შელოცვები; პარალელები საქართველოს სხვა რეგიონებში მოპოვებულ მსგავს მასალასთან. 638. ოკინაშვილი ნ. ლიტურგიკული ხსოვნა და ნაფიცი თანამოძმეობა : ( გამოკვლევა გვიანი შუა საუკუნეების სვანური მოსახსენებლის საფუძველზე ) // კლიო . – 2001 . - № 12 . – გვ. 3 – 29. რეზ. რუს. ენაზე.

XIII ს. სვანეთის ცალკეულ ხევებს შორის შექმნილი ურთიერთშორის დადებული ფიცის მეშვეობით წარმოშობილი პიროვნებათა გაერთიანება სახელწოდებით «ერთობილი სვანეთის ხევი”.Gგანხილულია ხელნაწერთა ინსტიტუტში დაცული ეტრატის გრაგნილებზე მოთავსებული სახელთა ჩანაწერები.

639. ოკინაშვილი ნ. სოციალური ჯგუფები შუა საუკუნეების საქართველოში: თავისუფალი ასოციაციის საკითხისათვის სვანეთში // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 7 – 44.

დოკუმენტები XIII – XV საუკუნეებში ზემო სვანეთის ტერიტორიულ-ადმინისტრაციული გაერთიანების «ერთობილი სვანეთის ხევი“-ს შესახებ, რომელიც წარმოადგენდა ლალვერსა და უშგულს შორის ტერიტორიაზე არსებული ხევების ერთობის კავშირს ანუ ნაფიც თანაძმობას, შექმნილს მოსახლეობაში კონფლიქტების მოსაგვარებლად. 640. ოქრუაშვილი ი. ხის ჭურჭელი : 1. სასმისები : (ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 201 – 208. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართული ტრადიციული სასმისების ტექნოლოგია, დეტალური აღწერილობა, სტილისტური ანალიზი. 641. ოჩიაური თ. მეცხვარეობის ზოგიერთი საკითხისათვის ფშავში // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის: 24 . – 2001 . – გვ. 110 – 121. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცხვრის მეურნეობის მდიდარი ტრადიციები: მოშენება-მომრავლების წესები და ცოდნა-გამოცდილება მკვლევართა და მთხრობელ-გადმომცემელთა მასალების მიხედვით. 642. ოჩიაური თ. ხახმატის ჯვარი // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 181 – 185. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გიორგი ნაღვარმშვენიერისა და სამძიმარ ყელღილიანის სალოცავი კულტი და მისი ფუნქციონალური დატვირთვა საქართველოს მთიანეთის ხალხურ გადმოცემებსა და ლეგენდებში. 643. პაპასქირი ზ. მისი ოცნება სოხუმში მუშაობის გაგრძელება იყო : ბახვა გამყრელიძე // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 365 – 366.

ქართული ეთნოგრაფიული სკოლის თვალსაჩინო წარმომადგენლის, პროფესორ ბახვა გამყრელიძის გახსენება. 644. რუხაძე ჯ. ბუნების აღორძინების ვეგეტაციური დღესასწაული და მისი ქრისტიანული ტრანსფორმაცია // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 196 – 202. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბუნების აღორძინების დრესასწაულ «ვარდობისაის“ რიტუალებში წარმოდგენილი ქართველთა უძველესი მსოფლმხედველობის, კერძოდ რელიგიური რწმენა-კულტებისა და ქრისტიანული ელემენტების შემცავი წეს-ჩვეულებები და მის ჩატარებასთან დაკავშირებული კალენდარული ცვლილებები. 645. რუხაძე ჯ. ნიღბოსანთა დღესასწაულის მთავარი მონაწილის ბერიკას ენობრივ-კულტურული სიტუაციის ისტორიული დინამიკა // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 287 – 294. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მკვლევარების ვ. ბარდაველიძის, ნ. მარის, ივ. ჯავახიშვილის, არნ. ჩიქობავას მოსაზრებანი ტერმინ «ბერ“-თან დაკავშირებით.

646. რუხაძე ჯ. ქართული ეთნოლოგიის პატრიარქის გახსენება // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 3 – 11. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გიორგი ჩიტაიას ღვაწლი საქართველოსა და კავკასიის ეთნოგრაფიის შესწავლის საქმეში. 647. სილაგაძე ნ. სასაპალნე გადაზიდვის საშუალებები აღმოსავლეთ საქართველოში : («საკოკე“) // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 281 – 286. რეზ. ინგლ. ენაზე.

წყლის ჭურჭლის საზიდავად სახედარზე გადაკიდებული სპეციალური საკაზმი – «საკოკე“, რომელსაც ქიზიყში სამშენებლო მასალის გადასაზიდავადაც იყენებდნენ, სიტყვები – «საპალნე“ და «ცალი“ ქართული წერილობითი წყაროებისა და ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 648. სიხარულიძე ქ. ხალხური ჰიგიენის წესები (7 მაისის წვიმის წყალი) // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 259 – 267. რეზ. ინგლ. ენაზე.

წვიმის წყლის სამკურნალო-ჰიგიენური თვისებები ისტორიულ-ფოლკლორული წყაროების მიხედვით; შვიდმაისობის დღესასწაული და მისი არსი. 649. სოლოღაშვილი ნ. დონ ქრისტოფორე დე კასტელი საქართველოში : (კვების კულტურის შესახებ) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 122 – 128. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XVII ს-ის იტალიელი მისიონერის ცნობები, რომლებშიც ასახულია დასავლეთ საქართველოს კვების კულტურასთან დაკავშირებული სხვადასხვა საკითხები. 650. სოლოღაშვილი ნ. კვების კულტურის ისტორიის საკითხები : («ჴელმწიფის კარის გარიგების” მიხედვით) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . -№ 10 . – გვ. 62 – 66. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XIV ს-ის I ნახევრის ძეგლის «ჴელმწიფის კარის გარიგების“ ცნობები ნათლისღებისა და აღდგომის დღესასწაულების დროს სასახლეში დარბაზობის მოწვევისა და პურობის წესების შესახებ. 651. სოსელია ლ. ტრადიციული სამკაულის ზოგიერთი სახეობის სიმბოლიკისათვის // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - ¹ 2 . – გვ. 151 – 159. რეზ. რუს. ენაზე.

ქალის სასაფეთქლე საკიდები: მესხეთ-ჯავახეთში «ზილფები“, ქართლში «კავები“ , საინგილოში «ყოჩ-ბოინუსი“; სამკაულების გამოყენების წესი და აღწერილობა. 652. სურგულაძე ი. ნაცვალობის კონცეფცია ქართველთა მითოსსა და სარწმუნოებაში // კლიო . – 2001 . - № 10 . – გვ. 3 – 12.

ძველ საქართველოში გავრცელებული ნაცვალობის წესის შესახებ, როცა დედა, ან სხვა ახლობელი სხვადასხვა რიტუალის საშუალებით ცდილობდა ავადმყოფ შვილს ან სხვა ახლობელს «ჩანაცვლებოდა“, ანუ მის მაგივრად წასულიყო საიქიოში; პარალელები ამ თემისადმი მიძღვნილ მითოსურ სიუჟეტებთან და ხალხურ პოეზიასთან; ტერმინების «გენაცვალე“, «შენი ჭირიმე“ და ‘შემოგევლეს“ მნიშვნელობათა გარკვევა.

653. ტუნაძე თ. ბუხრის დამკვიდრების საკითხისათვის ქართულ ხალხურ საცხოვრებელში // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2002 . – ტ. 6 . - გვ. 175 – 183. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბუხრის გენეზისი და მისი ადგილმდებარეობა ქართულ ხალხურ საცხოვრებელში. 654. ტუნაძე თ. კერა და ტრადიციული საცხობი საშუალებები აჭარის წყლის ხეობაში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 293 – 311. რეზ. რუს. ენაზე.

აჭარისწყლის ხეობაში გავრცელებული საცხობი საშუალებები და მათი ფუნქციური დანიშნულება. 655. ტუნაძე თ. ქვის ბუხრის საინტერესო ნიმუში მაჭახლის ხეობიდან // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 257 – 263 . (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

მაჭახლის ხეობის საცხოვრებელი ბუხრის აღწერილობა, ფორმები და გავრცელების ისტორია. 656. ფირცხელანი დ. «ლაგუიზ დაბარ“ // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 319 – 323. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სახატო მიწათმოქმედება სვანეთში. ლატალსა და ლენჯერში ღვთისადმი «ლაგუიზ“ // «ლაგუზ“ ყანების შეწირვის ტრადიცია ეთნოგრაფ-მკვლევართა მასალების მიხედვით. 657. ფუტკარაძე თ. აჭარიდან განსახლებულ მიგრანტთა საქორწინო ურთიერთობის ზოგიერთი საკითხი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - №6 . – გვ. 83 – 94.

ტრადიციული ქორწილისათვის დამახასიათებელი ელემენტების შემცირება სხვადასხვა რეგიონში განსახლებულ აჭარელთა შორის. 658. ქანთარია მ. ბუნებათსარგებლობის ზოგი ხალხური წესი // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 51 – 56. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართული სოფლის ყოფითი თავისებურებისა და ბუნებათსარგებლობის ზოგი ხალხური წესის განხილვა საგარეჯოს რაიონის სოფლებში შეგროვილი ეთნოგრაფიული მასალის ანალიზის საფუძველზე. 659. ქანთარია მ. ზოგი რამ ამქრის შესახებ // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 191 – 207. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ამქრის (ხელობის ოსტატი) მნიშვნელობა, მისი ფუნქციები და სახეობები. საქართველოს ქალაქების ამქრული ორგანიზაციის დამახასიათებელი თავისებურებანი; ოსტატისა და უსტაბაშის პროფესიონალიზმი და ზნეობრივი მრწამსი ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 660. ქაფიანიძე მ. საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში დაცული ცეცხლსასროლი იარაღი : (თოფები) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 337 – 350. რეზ. რუს. ენაზე.

მუზეუმის ეთნოგრაფიის განყოფილების საჭურველის ფონდში დაცული ცეცხლსასროლი იარაღის ტიპები და კონსტრუქციული თავისებურებები.

661. ქევანაშვილი მ. ხელოსნობა და ტყავის დამუშავება რაჭაში // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 165 – 174. რეზ. ინგლ. ენაზე.

რკინის დამუშავების, მჭედლობის ძველი ტრადიციები, თხის და ხარის ტყავის გამოყენება, რქისგან ყანწების დამზადება. 662. ქურხული ბ. სისხლის აღების წესი კავკასიაში // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 121 – 123.

ტრადიციული წეს-ჩვეულებები ხევსურებსა და ქისტებში ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 663. ღამბაშიძე ნ. რატომ უწოდებენ აღმოსავლეთ საქართველოს მთაში მიცვალებულის სულს «სულიწმინდას“? // ქართველური მემკვიდრეობა. - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 265 – 274. რეზ. ინგლ. ენაზე. 664. ღუდუშაური გ. მიწათმოქმედება და მასთან დაკავშირებული შრომის ორგანიზაციის ფორმები ხევში : (XVIII – XIX სს.) // კლიო . – 2002 . - № 16 . – გვ. 35 – 45. რეზ. რუს. ენაზე. 665. ღუდუშაური გ. ნადირობა და მასთან დაკავშირებული ზოგიერთი წეს-ჩვეულებანი და რწმენა-წარმოდგენები ხევსა და ხევსურეთში // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 144 – 155. რეზ. რუს. ენაზე.

განხილულია უმთავრესად ჯიხვზე ნადირობის წესები. 666. შავიანიძე დ. ქართულ გვართა და სალოცავთა მიმართების საკითხისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 275 – 280. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საგვარეულო სალოცავები და მასთან დაკავშირებული რელიგიური რიტუალების ფორმები საქართველოს რეგიონებში მოპოვებული მასალების მიხედვით. 667. შარაშიძე გ. კავკასიის ხალხთა ეთნოგენეზისა და ეთნიკური კლასიფიკაციის საკითხები «კავკაზსკი კალენდრის“ მიხედვით // კლიო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 140 – 155. რეზ. რუს. ენაზე.

ჟურნალ «Кавказский календарь»-ის ტომებში მკვლევარ ლ. ზაგურსკის (1888, 1909) და ცნობილი ლინგვისტის ა. დირის (1910) მიერ გამოქვეყნებული სტატიები კავკასიის ხალხთა ეთნოლოგიურ შემადგენლობაზე. 668. შარაშიძე გ. ქალაქური ყეენობის ერთი ადრეული აღწერილობა // კლიო . – 2002 . - № 14 . – გვ. 169 – 179. რეზ. რუს. ენაზე.

«ყეენობის“ დღესასწაულის შესახებ დღემდე უცნობი დეტალების შესწავლა-ანალიზი 1855 წ. «Кавказский календарь“-ში E.B.-ს ფსევდონიმით გამოქვეყნებული წერილის მიხედვით. 669. შიოლაშვილი ნ. წარმართული და ქრისტიანული რელიგიის სინკრეტიზმი საქართველოში : (ეთნოგრაფიული მასალების საფუძველზე) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები. – 2000 . - № 8 . – გვ. 202 – 208. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთში (ყაზბეგის რაიონი, ფშავი, ხევსურეთი)

გავრცელებული ორი სხვადასხვა კულტის – კვირიასა და ქრისტეს მსგავსი თვისებები და მათი შერწყმის ელემენტები ქრისტიანულ და წარმართულ წეს-ჩვეულებებში. 670. ჩინჩალაძე გ. ეთნოგრაფიული ეპიზოდები საქართველოში რუსთა დამკვიდრებიდან, ანუ «რაც გინახავს, ვეღარ ნახავ“ // ამირანი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 98 – 107. რეზ. რუს. ენაზე.

რუსეთის ასიმილატორული პოლიტიკა საქართველოში, რუსული წესებისა და ჩვევების ხელოვნური, ნაძალადევი დანერგვა და ამ გზით ქართველი ხალხის თვითშეგნების რღვევა. 671. ჩინჩალაძე გ. ზოგიერთი ხალხური ჩვეულების გაგებისათვის // ამირანი . – 2001 . - № 4 – 5 . – გვ. 39 – 47. რეზ. რუს. ენაზე.

ბუნების მოვლენათა აღქმისა და შეფასების ხალხური ნორმების განხილვა. სამჭედლოსთან დაკავშირებული ჩვეულებები საქართველოში. 672. ჩინჩალაძე გ. შრომისმოყვარეობა – «მუშაკობა“ (ეთნიკური და რელიგიური მნიშვნელობისათვის) // ამირანი . – 2004 . - № 10 . – გვ. 34 – 39. რეზ. რუს. ენაზე.

შრომისმოყვარეობა, როგორც ღვთისა და მოყვასის მსახურების, ანუ «რჯულის“ ნაწილი. ერთგული შრომის საბრძოლო თავდადებასთან და ღვთისმსახურებასთან გაიგივება ხალხურ შეხედულებებში. 673. ჩირგაძე ნ. სახადის კულტი სამცხე – ჯავახეთში // ამირანი. – 2002 . - № 7 . – გვ. 44 – 56. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბავშვთა ინფექციურ სნეულებებთან, ე.წ. ბატონებთან (სახადი) დაკავშირებული რწმენა-წარმოდგენები და რიტუალური წეს-ჩვეულებები რეგიონის მოსახლეობის მიერ მოწოდებული მასალის მიხედვით. 674. ჩოლოყაშვილი კ. ომების ნაკვალევი ქართულ ყოფაში // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 157 – 163. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს მოსახლეობის განსაკუთრებული დამოკიდებულების ჩამოყალიბება იარაღ-საჭურველის მიმართ. ამ დამოკიდებულების ასახვა იარაღის დამზადება-შემკობის ხელოვნებაში და საყოფაცხოვრებო ურთიერთობის სფეროში. 675. ცინცაძე ხ. ინტერიერის გასანათებელი საშუალება «ლამტვარალი“: (საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ეთნოგრაფიის განყოფილების რკინის ფონდში დაცული კოლექციის მიხედვით) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 284 – 291. რეზ. რუს. ენაზე.

სვანური სახლის გასანათებელი საშუალების «ლამტვარალის“ სხვადასხვა ტიპები და დამზადების ტექნიკა. ცეცხლის დანთებისა და შენახვის ხალხური ტრადიციები. 676. წერედიანი ნ. სვანურ ხალხურ დღეობათა საწელიწადო კალენდარი: ნაწ. 1 // ამირანი . – 2004 . - № 11 (1) . – გვ. 5 – 226 ; ნაწ. 2 . – 2004 . - № 11 (2) . – გვ. 5 – 252. 677. ჭუმბურიძე კ. «ანგის“ მნიშვნელობისა და წარმომავლობის დადგენისათვის // კლიო . – 2003 . - № 18 . – გვ. 13 – 27. რეზ. რუს. ენაზე.

კავშირის დადგენის ცდა ძველ ეგვიპტეში გავრცელებულ სარიტუალო სიმბოლოს – «ანხსა“ (ANHKH) და სვანური «აღბა-ლაღრალისა“ და «ლიმურყვამალის“ აგრარული დღესასწაულების ძირითად ელემენტს – «ანგს“ შორის. 678. ჭყონია ი. მოდგამი // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 88 – 94. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დიდი გუთნით მუშაობაში მხვნელ-მთესველთა გაერთიანების «მოდგამობის“ სტრუქტურა და შრომის დანაწილება-გადანაწილების ფორმები და წესი. 679. ხაზარაძე მ. მესაქონლეობის კულტურულ-სამეურნეო ტრადიციები საქართველოში – ცხენი // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 226 – 237. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცხენის მოვლის ზოგიერთი ხალხური წესი და მისი სქესობრივ-ასაკობრივი დაყოფის აღმნიშვნელი სპეციალური და კუთხური ტერმინები. 680. ხაზარაძე მ. ცხენის მოშინაურების საკითხისათვის საქართველოში // ანალები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 56 – 59. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მეცხენეობის განვითარება საქართველოში ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 681. ხაზარაძე ნ. ადამიანის დაბადებასთან დაკავშირებული ქართველთა რწმენა-წარმოდგენები და მიწისაგან ადამიანის შესაქმის კონცეფცია // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 396 – 403. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მიწის როლი ადამიანის დაბადებასთან დაკავშირებული ქართველთა უძველეს რწმენა-წარმოდგენებში. 682. ხაზარაძე ნ. ძველანატოლიურ სამყაროსთან ქართველთა ეთნოკულტურული ურთიერთობის ისტორიიდან // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2002 . – ტ. 6 . - გვ. 248 – 260. რეზ. ინგლ. ენაზე.

შენობის საძირკველის (ფუძის) გამართვასთან დაკავშირებული ძველანატოლიური და ქართული რწმენა-წარმოდგენების და რიტუალების შედარებითი ანალიზი ხეთური და ქართული წერილობითი წყაროების მიხედვით. 683. ხარჩილავა ნ. ჯვრისწერა სამურზაყანოში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 285 – 289. (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

ჯვრისწერის რიტუალი წერილობითი და საველე-ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით. 684. ხაჭაპურიძე რ. «ბატონებთან“ დაკავშირებული წეს-ჩვეულებების ტრანსფორმაციისათვის : (დიალექტოლოგიის ინსტიტუტის მასალების მიხედვით) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 411 – 416. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბავშვთა ინფექციურ დაავადებასთან (ბატონები) დაკავშირებული რელიგიური წეს – ჩვეულებები და მათი ტრანსფორმაცია დროში. 685. ხაჭაპურიძე რ. მეზობლებთან ისტორიული დამოკიდებულების ასახვა ქართული შელოცვების მიხედვით // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2002 . – ტ . 6 . - გვ. 267 – 273. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბოროტებისაგან თავდახსნასა და თავდაცვასთან დაკავშირებულ შელოცვებში გამოყენებული ზოგიერთი ტერმინი, რომელიც ქრისტიან ქართველთა ცნობიერებაში «მწვალებელთან“ «ქრისტეს მტერთან“ ან «უკეთურ მეზობელთან“ ასოცირდება. 686. ხიდაშელი მ. არქაული სამოსახლო და საცხოვრისი, როგორც კულტურის ნიშანი // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის : 24 . – 2001 . – გვ. 73 – 81. რეზ. ინგლ. ენაზე.

შიდა ქართლის ქვაცხელას ნამოსახლარის შენობებისა და საცხოვრისის კერასთან შესრულებული მითოლოგიურ-კოსმოგენური ხასიათის რიტუალური წეს-ჩვეულებების აღწერილობა. 687. ხიზანიშვილი მ. ევდოკია კოჟევნიკოვა და მისი ეთნოგრაფიული ჩანაწერები // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 195 – 200. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოში მცხოვრები რუსი ეთნოგრაფის მიერ 1927 – 46 წწ. – ში სვანეთში შეკრებილი ეთნოგრაფიული მასალა, რომელიც 1987 წ. საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ეთნოგრაფიულ განყოფილებაში შემოვიდა. 688. ხიზანიშვილი მ. სვანეთის ეკლესიებში შეწირული ზოგიერთი ნივთის ფუნქციისათვის // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 278 – 283. რეზ. რუს. ენაზე.

განხილულია ცხენისა და ხარის ნალების და ნალის მსგავსი სხვა სარიტუალო ნივთების დანიშნულება. 689. ხუციშვილი ლ. ალარდის კულტი // კლიო . – 2003 . - № 17 . – გვ. 111 – 121. რეზ. რუს. ენაზე.

ოსთა რელიგიური ღვთაების ალარდის («ბატონებისა” და თვალის ავადმყოფობის ღვთაება) წარმომავლობა, ფუნქციები, რიტუალები, დღესასწაულები და ტერმინის ეტიმოლოგია. 690. ხუციშვილი ლ. ქართულ-ვეინახური კულტურულ-ისტორიული კავშირები გალ-ერდის სალოცავის მაგალითზე // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 202 – 217. რეზ. რუს. ენაზე.

ინგუშეთში გავრცელებული კულტი და დღესასწაული; ქართული ალერტის, ვეინახური გალ-ერდის და ოსური ალარდის საერთო ნიშან-თვისებები და მათი გაჩენის გამომწვევი მიზეზები. 691. ხუციშვილი ქ. საკრალურთან ურთიერთობის ერთი ფორმა ტრადიციულ საზოგადოებაში : (ქართული ეთნოგრაფიული მონაცემების მიხედვით) // კლიო . – 2003 . - № 20 . – გვ. 156 – 172. რეზ. რუს. ენაზე.

სიზმრის, როგორც კულტურული ფაქტის განხილვა ქართული ეთნოგრაფიული ყოფის მიხედვით. 692. ხუციშვილი ქ. ძალადობის ფორმათა ისტორიული დინამიკის კვლევის პრობლემა : (ეთნოგრაფიული მასალების მიხედვით) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 424 – 429. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აღმოსავლეთ მთიანეთში (თუშეთი–ფშავი–ხევსურეთი) სისხლის აღებისა და

თემიდან მოკვეთის ფორმების ფუნქციური დატვირთვა წერილობითი წყაროების, ისტორიული დოკუმენტებისა და ეთნოგრაფთა შრომების მიხედვით. 693. ჯანიაშვილი ლ. სამცხე ჯავახეთის ეთნოდემოგრაფიული ტრანსფორმაციის ისტორიულ-პოლიტიკური და ეთნოლოგიური ასპექტები XIX საუკუნეში // ანალები . – 2003 . - № 1 . – გვ. 27 – 33. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მესხეთის მოსახლეობის სამეურნეო ყოფა. ძლიერი ცვლილებები არაქართული მოსახლეობის მატერიალურ კულტურაში ადგილობრივ ეკოსისტემასთან ადაპტაციის მოსახდენად; შეგუება მკვიდრი მოსახლეობის მიერ საუკუნეების მანძილზე შექმნილ მეურნეობის ფორმებთან, შრომის წარმოების ხერხებთან. 694. Джикиа Н. Ритуал гостеприимства и этикет стола в горной Грузии // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 78 – 83. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე. 695. Ивелашвили Т. Брак с выкупом по грузинским этнографическим данным // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - №3 . – გვ. 134 – 142. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Элементы традиций брака с выкупом по данным грузинских письменных и этнографических источников. 696. Меликишвили Л. Этнологические аспекты ценностей и символов в конфликтном обществе // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - №3 . – გვ. 112 – 118. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Этнологические аспекты символических ценностей в полиэтнической среде при конфликтном противостоянии (духоборы, армяне, грузины). 697. Kviciani I. Volksdiplomatie – zur Geschichte traditioneller Konfliktschlichtung in Georgien // Georgia . – 2001 . - № 24 . – გვ. 59 – 62.

კონფლიქტის მოგვარებასთან დაკავშირებული ტრადიციების ისტორია საქართველოში; ნათესაობის ფორმები – «ძმად მოკიდება“, «ძმობილობა”, «მამამძუძობა“ და სხვა. 698. Mindadze I. Chatoba bei den Chewsuren – literarische Darstellung des Festes als Medium des Kulturallen Gedдchtnisses // Georgica . – 2000 . - №23 . – გვ. 58 – 64.

ხატობის დღესასწაული ხევსურეთში, მისი დახასიათება ვაჟა-ფშაველას პოემა «ალუდა ქეთელაურის“ მიხედვით. 699. Tuite, K, Bukhrashvili P. Central Caucasian religious systems and social ideology in the post – Soviet period = თუითი ქ. , ბუხრაშვილი პ. ცენტრალური კავკასიის რელიგიური სისტემა და სოციალური იდეოლოგია პოსტსაბჭოთა პერიოდში // ამირანი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 7 – 22.

ტრადიციული სათემო ინსტიტუტების – სათემო სალოცავების, თეოკრატიული და სამართლებრივი სტრუქტურების მნიშვნელობა აღმოსავლეთ საქართველოს მთიელთა და ზოგადად კავკასიის რეგიონის მოსახლეობის ყოფაში.

ქ ა ლ თ ა ს ა კ ი თ ხ ი

700. დუმბაძე ს. , ჯაყელი ა. ქალთა როლის წამოწევა აჭარის სახელმწიფო და კულტურულ მშენებლობაში XX საუკუნის 40 – 50-იან წლებში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ., 2002 . – გვ. 171 – 176 . (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

ქალთა ემანსიპაციის საკითხი აჭარაში. 701. თევზაძე მ. ქალთა საეკლესიო-სამრევლო სკოლები გორის მაზრაში: (XIX ს.) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 156 – 163. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქალთა განათლების საკითხი, ქალთა სასწავლებლების ჩამოყალიბება გორის მაზრაში და რუსეთის ხელისუფლების ინტერესი და მიზნები ამ საკითხთან დაკავშირებით. 702. კეცხოველი ი. ქალის ფენომენი საქართველოს კულტურულ პროცესში // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 57 – 62.

გენდერი – მეცნიერული კვლევის საფუძველი. ქალის ფენომენის სოციალური ცვლილებები საზოგადოების სხვადასხვა ფორმაციებში. 703. Кикилашвили В. Роль и статус женщины на Кавказе // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 49 – 51. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Место женщины в христианском и мусульманском мире. Ее роль в обществе и в семье с целью сохранения национальных традиций.

გ ე ო ლ ო გ ი ა 704. მიქაძე მ. სამცხე ჯავახეთის სასარგებლო წიაღისეული : (მინერალური წყლები და სხვა სახის ბუნებრივი სიმდიდრეები) // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 31 – 33. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 705. ჩუბინიძე მ. ალექსანდრე თვალჭრელიძის პირადი ფონდი // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 – 74 . – გვ. 102 – 104.

გამოჩენილი ქართველი გეოლოგის, აკადემიკოს ალექსანდრე თვალჭრელიძის ცხოვრება და მოღვაწეობა.

ბ ი ო ლ ო გ ი ა 706. ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკი. – [თბ. , 2001] . – 23 გვ. პარკის დაარსების ისტორია და დამხმარე ზონის განვითარების პროგრამები. 707. ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკის დამხმარე ზონა : [გზამკვლევი] – [თბ. , 2001] . – 129 გვ.

საქართველოს პირველ ეროვნულ პარკში გაერთიანებული ბორჯომის, ხაშურის, ახალციხის, ადიგენის, ბაღდათისა და ხარაგაულის რაიონების მდებარეობა,

ბუნებრივი პირობები, მოსახლეობა, ტურისტული ობიექტები და მარშრუტები. 708. ასლანიშვილი ლ. , მონასელიძე ლ. ზემო აჭარის მოსახლეობის კრანიოლოგია განვითარებულ შუა საუკუნეებში // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 66 – 77. რეზ. რუს. ენაზე.

ხულოს რაიონში მოპოვებული თავის ქალათა რესტავრაციისა და ანთროპოლოგიური შესწავლის გზით ამ ტერიტორიაზე უძველესი დროიდან მოსახლე სამი კრანიოტიპის დადგენა. 709. ასლანიშვილი ლ. სხეულის სიმაღლის განსაზღვრა თავის ქალას მიხედვით // კლიო . – 2001 . - № 10 . – გვ. 31 – 35.

ენეოლითიდან XIX ს. ჩათვლით არაგვის ხეობაში მოპოვებული კრანიოლოგიური მასალები. 710. ბითაძე ლ. კავკასიონის ქედზე მცხოვრები მოსახლეობის დერმატოგლიფიკა // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 64 – 71. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

კავკასიონის ქედის ორივე კალთაზე მცხოვრებ ხალხთა გენეზისის შესწავლა დერმატოგლიფიკური მონაცემების საფუძველზე. 711. გიგაური გ. ტყის ეკოლოგიის პრობლემები // ეკოლოგიის საკითხები : 1 . – 2002 . – გვ. 18 – 36 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მეცნიერული კვლევების ძირითადი მიმართულებების განსაზღვრა ტყის ეკოლოგიაში. 712. ლალიაშვილი შ. დერმატოგლიფიკური რაოდენობრივი ნიშნების ცვალებადობა ქართველებში // კლიო . – 2001 . - №12 . – გვ. 142 – 147. რეზ. რუს. ენაზე.

დერმატოგლიფიკა – ადამიანის მემკვიდრული სისტემის შესწავლის ერთ-ერთი მიმართულება; ეთნოგენეტიკური ურთიერთკავშირების დადგენის მიზნით შესწავლილია ქართველების პოპულაციის ხელის ანაბეჭდები ანთროპოლოგიური მასალების საფუძველზე. 713. ქაჯაია გ. ბიოეკოლოგიური კვლევის მიმოხილვა საქართველოში // ეკოლოგიის საკითხები : 1 . – 2002 . – გვ. 6 – 17. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ეკოლოგიური კვლევის ძირითადი მიმართულებები, კერძოდ, მცენარეთა და ცხოველთა ეკოლოგიის საკითხები, პარაზიტოლოგიური კვლევები.

ს ა მ ე დ ი ც ი ნ ო ლ ი ტ ე რ ა ტ უ რ ა 714. ხატიაშვილი ნ. აკადემიკოსი მიხეილ ხანანაშვილი . – თბ. : სანი , 2001 . – 156 გვ.

საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიისა და სსრ კავშირის მედიცინის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსის მიხეილ ხანანაშვილის ცხოვრება და საქმიანობა. 715. ბარამიძე ნ. ლადო კოტეტიშვილი – ექიმი , მეცნიერი მამულიშვილი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 8 . – გვ. 127 – 128.

ბიოგრაფია და მეცნიერული ღვაწლი. 716. ბრეგვაძე ნ. ეთნომედიცინის ერთი ასპექტის შესახებ // ანალები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 62 - 66. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფიტოთერაპიის ერთ-ერთი ასპექტი დაკავშირებული ეთნოლინგვისტიკასთან – ზოგიერთ სამკურნალო მცენარეთა სახელწოდებები, რომლებიც მიგვანიშნებენ მათ სამკურნალო თვისებებზე. 717. ბურდული მ. თერაპიული მკურნალობის ხალხური ტრადიციები დასავლეთ საქართველოში // ანალები . – 2002 . – № 1 . – გვ. 57 – 63. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

შინაგან დაავადებათა მკურნალობის ხალხური ტრადიციების შესწავლა ეთნოგრაფიულ მასალებზე დაყრდნობით და მისი შედარება თანამედროვე მედიცინის მიღწევებთან. 718. გიორგი ბოჭორიშვილი – 50 // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 236 – 238. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

ექიმის, პროფესორ გ. ბოჭორიშვილის სამეცნიერო მოღვაწეობა. დაბადების 50 წლისთავის გამო. 719. ჟვანია ნ. საქართველო-ეთიოპიის ურთიერთობის ისტორიიდან // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 282 – 285. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ეთიოპიის იმპერატორის მენელიქ II-ის პირადი ექიმის, პეტრე პავლეს ძე მერაბიშვილის ცხოვრებისა და სამეცნიერო მოღვაწეობის შესახებ ეთიოპიაში (მე – 20 ს. დასაწყისი). 720. სიხარულიძე ლ. კარაბადინის ახალი სიცოცხლე // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 122 – 124. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ზაზა ფანასკერტელ-ციციშვილის «სამკურნალო წიგნი“-ს ხელნაწერის ისტორია და რესტავრაცია. 721. უგრეხელიძე თ. ზოგადი მიმოხილვა საქართველოსა და თბილისის შემოგარენის საკურორტო პრობლემებზე // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა) . – გვ. 36 – 40. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ტ ე ქ ნ ი კ უ რ ი ლ ი ტ ე რ ა ტ უ რ ა 722. ბექირიშვილი ი. ფადიკო გოგიტიძე – აჭარის პირველი მფრინვი. – ბათუმი : აჭარა, 2001 . – 68 გვ.

აჭარაში ავიაციის დამკვიდრება, ბათუმის საპარაშუტო სკოლის და აეროკლუბის ისტორია. ტრაგიკულად დაღუპული მფრინავის ფადიკო გოგიტიძის განვლილი ცხოვრება და საქმიანობა.

723. უზუნაძე რ. ნაოსნობა ბათუმის ოლქში : (სამხედრო-პოლიტიკური, ეკონომიკური და სოციალური ასპექტები) . – ბათუმი : ბათუმის უნ-ტი , 2001 . – 360 გვ.

ნაშრომში საარქივო, დოკუმენტური, პუბლიცისტური და ეთნოგრაფიული მასალების საფუძველზე წარმოჩენილია ნაოსნობის განვითარების საკითხები. 724. ხომერიკი გ. ინჟინერი მამია კიკნაძე : ცხოვრება და მოღვაწეობა მშენებლის ცნობიერებით. – თბ. : გლობალ – პრინცი , 2001 . – 177 გვ. 725. გრიგოლია თ. კავკასიური საექსპორტო ნავთობსადენის ბაქო–თბილისი–ჯეიჰანის პროექტის რეალიზაციის ამოცანები და პერსპექტივები // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . -№ 5 . – გვ. 230 – 236. რეზ. რუს. ენაზე. 726. დევაძე ა. საქართველოს საზღვაო ფლოტის განვითარების საკითხები // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 361 – 362 . (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). 727. კვაჭანტირაძე ე. ძეგვის ხიდის ინციდენტი // ანალები . – 2003 . - № 2 . – გვ. 31 – 34. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

1918 წლის 1 ნოემბერს მცხეთასა და ქსანს შორის მდ. მტკვარზე აგებული ხიდის (სტრატეგიული მნიშვნელობის ერთ-ერთი მთავარი კვანძი საქართველოს რკინიგზაზე) აფეთქებასთან დაკავშირებული გამოძიების დეტალები. საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობის მიერ დამნაშავეთა შეწყალების ფაქტი. 728. კვიციანი ზ. საქართველო-ჩრდილო კავკასიის საკომუნიკაციო საშუალებები : (სვანეთის სამიმოსვლო გზები) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 53 – 63. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კლუხორის, ჭუბერის, ნაკრის, ტვიბერის, ბეჩოს და მესტიის უღელტეხილებზე არსებული გზების როლი სვანეთისა და ჩრდილო კავკასიის სოციალ-ეკონომიკური და კულტურული განვითარებისა და ურთიერთობების საქმეში. 729. ლილუაშვილი მ. სამშობლოს დაშორებით – ივანე ნიკურაძის წერილები // საისტორიო მოამბე. – 2000 – 2001 . - № 73 – 74 . – გვ. 173 – 179.

გერმანიაში სასწავლებლად გაგზავნილი ქართველი სტუდენტის, შემდგომში ცნობილი მეცნიერ-ჰიდრავლიკოსის ივანე ნიკურაძის ცხოვრება და სამეცნიერო მოღვაწეობა, მისი წერილები ივანე ჯავახიშვილისა და პეტრე მელიქიშვილისადმი (1925 – 1928 წწ.). 730. მირიანაშვილი მ. , მუშკუდიანი ქ. კახეთის რკინიგზა : 1910 – 1916 წ.წ. // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 46 – 50. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

«კახეთის რკინიგზის სააქციო საზოგადოების“ შექმნისა და შემდგომი მოღვაწეობის ისტორია. 731. ოთხოზორია ნ. უცხოური კაპიტალის როლი ფოთი-თბილისის რკინიგზის მშენებლობაში // ამირანი . – 2005 . - № 13 . – გვ. 89 – 100. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ინგლისური კომპანიის მონაწილეობა ფოთი-თბილისის რკინიგზის

მშენებლობაში. რკინიგზის მშენებლობა საქართველოში – ეკონომიკური ცხოვრების აღმავლობის მძლავრი ფაქტორი. 732. ტყავაშვილი მ. ქართველები დაღესტნის რკინიგზის მშენებლობაზე : (XIX საუკუნის 90-იანი წლები) : (გაზ. «ცნობის ფურცლის“ მონაცემების მიხედვით) // კლიო . – 2004 . - № 21 . – გვ. 110 – 123. რეზ. რუს. ენაზე.

სამუშაოს მაძიებელი ქართველები პეტროვსკ-დარუბანდის რკინიგზის მშენებლობაზე. 733. ფიფია გ. კადრების საკითხი საქართველოს რკინიგზაზე საბჭოთა კავშირ-გერმანიის 1941 – 1945 წ. წ. ომის პერიოდში // კლიო . – 2004 . - № 24 . – გვ. 154 – 172. რეზ. რუს. ენაზე. 734. ფიფია გ. საქართველოს რკინიგზის ტრანსპორტი კავკასიისათვის ბრძოლების პერიოდში (1942 წ. ივლისი – 1943 წ. ოქტომბერი) // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 185 – 200. რეზ. რუს. ენაზე. 735. ფიფია გ. საქართველოს რკინიგზის ტრანსპორტი და ევაკოჰოსპიტლებში დაჭრილი მეომრების განთავსების საკითხი (1941 – 1945 წ. წ.) // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 55 – 59. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 736. ჩიქოვანი ლ. ნიკო ნიკოლაძე და საქართველოს ნავთობ-ენერგეტიკის პრობლემა // ანალები . – 2003 . - № 2 . – გვ. 19 – 22. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საქართველოს ეროვნულ ბიბლიოთეკაში დაცული ნ. ნიკოლაძის პირადი არქივის დოკუმენტების მიხედვით.

ს ა ს ო ფ ლ ო – ს ა მ ე უ რ ნ ე ო ლ ი ტ ე რ ა ტ უ რ ა

737. ღლონტი თ. ხმა მღაღადებლისა . – თბ. , 2002 . – 402 გვ.

ილია ჭავჭავაძე და სოფლის მეურნეობა. ქართული საზოგადოებრივი აზროვნება სოფლის მეურნეობასთან მიმართებაში. პუბლიცისტური წერილები დანგრეული ტრადიციული სოფლის მეურნეობის სტრუქტურის აღდგენასთან დაკავშირებით. 738. შავხელიშვილი ა. თუშების მეცხვარეობის ისტორიიდან . – თბ. , 2002 . – 106 გვ.

წოვა-თუშების დამსახურება საქართველოში მეცხვარეობის განვითარებაში. 739. ბენდიანიშვილი ლ. ცვლილებები დასავლეთ საქართველოს მევენახეობის კულტურაში XIX – XX სს.-ის მიჯნაზე // კლიო . – 2001 . - № 10 . – გვ. 62 – 69. რეზ. რუს. ენაზე. 740. ბერიაშვილი ლ. «სამარხო“ ქართველი ხალხის ტრადიციულ კულტურაში // ანალები . – 2003 . - № 1 . – გვ. 47 – 52. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ტერმინი «სამარხო“ ქართული წერილობით წყაროებში; სამარხოს სახელით არსებული პარკოსანი კულტურების დახასიათება.

741. კვარაცხელია ნ. მსხვილფეხა მესაქონლეობის მომშენებლობის ტრადიციები სამეგრელოში // კლიო . – 2002 . - №14 . – გვ. 144 – 155. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოში გავრცელებული ქართულ-კავკასიური ძროხის აღწერილობა და XIX ს-ში მწყემსების მიერ გამოყვანილი ახალი ჯიშის ძროხის _ «კვარაცხელიას ჭითას” (წითელი) მოშენებისა და გამოყენების ტრადიციები. 742. მანველიძე ი. აჭარაში ანტისაკოლმეურნეო მოძრაობის ისტორიიდან // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 8 . – გვ. 113 – 116.

საარქივო მასალებზე დაყრდნობით. 743. ოთარაშვილი ა. ქართული სიმინდის ექსპორტი XIX ს-ის მეორე ნახევარსა და XX ს.-ის დასაწყისში // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 80 – 96. რეზ. რუს. ენაზე. 744. სიხარულიძე ი. ნური თავდგირიძე–მემედ აბაშიძის თანამებრძოლი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 4 . – გვ. 107 – 109.

მელიორაციის დარგის მუშაკის ნური თავდგირიძის წინაპრები, მისი საზოგადოებრივი და სამეურნეო მოღვაწეობა. 745. სოსიაშვილი გ. სამაჩაბლოს ეკონომიკური ისტორიიდან : (სოფლის მეურნეობა) // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 51 – 58. რეზ. რუს. ენაზე.

სამაჩაბლოს, როგორც სათავადოს ისტორიული კვლევა: 1. ბუნებრივ-ეკონომიკური პირობები; 2. მეურნეობის დარგები; 3. სოფლის მეურნეობის სახეები. 746. ფუტკარაძე თ. აჭარიდან განსახლებულ მიგრანტთა სამეურნეო ყოფის ზოგიერთი საკითხი // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 264 – 269 . (ჰუმანიტარულ მეცნ. სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

სამეურნეო და სამიწათმოქმედო მოღვაწეობა. 747. ქევანაშვილი მ. საქონელი და მისი მოვლა-პატრონობის წრიული ციკლი : მსხვილფეხა საქონელი, ცხვარი, თხა, ღორი // კლიო . – 2002 . - №16 . – გვ. 61 – 78. რეზ. რუს. ენაზე.

მესაქონლეობის განვითარება რაჭაში. 748. ჯიქია მ. სოფლის მეურნეობის განვითარების გეოგრაფიული ასპექტები ზუგდიდის რაიონის მაგალითზე // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები 1 . – 2002 . – გვ. 264 – 274. რეზ. ინგლ. ენაზე. 749. Vadachkoria M., Vadachkoria R. Substaniation of finansial-credit supporting of current economic reforms with the help of international organizations in agrifood sector // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიატ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . - № 4 . – გვ. 17 – 19. რეზ. ქართ. ენაზე.

მიმდინარე რეფორმები სოფლის მეურნეობაში, მისი წინაპირობები და არსებული წინააღმდეგობები.

ხ ე ლ ო ვ ნ ე ბ ა

750. ინასარიძე შ. საქართველოს მესურათხატენი . – თბ. , 2002. – 71 გვ.

საქართველოს სხვადასხვა არქივსა და მუზეუმში მოძიებული ისტორიული ღირებულების ფოტოდოკუმენტების კატალოგი. 751. კარანაძე მ. ქართული წიგნის ყდის ისტორია . – თბ. , 2000. – 152 გვ.

ხელნაწერი და ძველნაბეჭდი წიგნების ყდების ტექნოლოგიისა და დეკორის თავისებურებანი. ერთვის წიგნის ტვიფრების კატალოგი. 752. ლორია მ. , კერესელიძე ჯ. ადოლფ ქრისტიან როლოვი და თბილისის ბოტანიკური ბაღი . – თბ. : დიადემა , [წ. არ] . – 139 გვ.

თბილისის ბოტანიკური ბაღის პირველი დირექტორის, წარმომავლობით გერმანელის, ადოლფ ქრისტიან როლოვის ცხოვრება და სამეცნიერო-ადმინისტრაციული მოღვაწეობა. ბაღის დაარსების ისტორია, ბუნებრივი პირობები და თანამედროვე მდგომარეობა. 753. მაჩაბელი კ. შედევრები და საუკუნეები. – თბ. : ნეკერი . – 2001. – 295 გვ.

ხელოვნების ისტორიის სხვადასხვა ეპოქის გამორჩეულ ძეგლთა: მღვიმეების მხატვრობის, ასურეთის ფრთოსანი ხარების, ოლიმპიელი ზევსის ქანდაკების, არმაზისხევის საგანძურის, მცხეთის ჯვრის, დავით გარეჯის კლდის მონასტრების და სხვ. მხატვრულ-ისტორიული ღირსებების წარმოჩენა. 754. ყენია რ. , ალადაშვილი ნ. ზემო სვანეთი : (შუა საუკუნეების ხელოვნება) გზამკვლევი . – თბ. : ნეკერი , 2000. – 120 გვ.

ზემო სვანეთის არქიტექტურის, მონუმენტური მხატვრობის, ჭედური ხელოვნებისა და ხატწერის ნიმუშები. 755. Appendix - Some Reflections on Contemporary Photography in the Caucasus . – თბ., 2001. – 52 გვ.

თანამედროვე კავკასიური ფოტოგრაფიის გამოფენა «ქარვასლაში” – თბილისის ისტორიულ მუზეუმში. ტექსტი ქართულ და ინგლისურ ენებზე. 756. აბესაძე ი. საკრალურის და ამაღლებულის განცდის ბუნება ქრისტიანული სიუჟეტების მხატვრული ინტერპრეტაციისას : (თანამედროვე ქართული საეკლესიო ნაქარგობის მაგალითზე) // ხელოვნება . – 2001 . - № 1 _ 2 . – გვ . 2 _ 8.

გამოფენა ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმში, ქართული საეკლესიო ნაქარგობის სხვადასხვა ისტორიულ დროში შექმნილი ორიგინალისა (შუა საუკუნეები) და მისი ასლის (თანამედროვე ეტაპი) ინტერპრეტაცია. 757. ალადაშვილი ნ. ლიტურგიის ასახვა საქართველოს ქვის რელიეფებზე : (ადრეული და განვითარებული შუა საუკუნეები) //ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . -2001 . – ტ . 2 . – გვ . 75 – 80 . რეზ. ინგლ.ენაზე.

ზიარების რიტუალის ამსახველი რელიეფები წებელდის კანკელის ფილაზე, სხიერის, ჯოისუბნის, სვეტიცხოვლის ეკლესიებზე.

758. ალიბეგაშვილი გ. პალეოლოგოსთა სტილის ქართული ფერწერული ხატები // ქართული ხელოვნება . – 2001 . - № 11. – გვ. 86 - 94

უბისის ორი ტრიპტიქონი (მე-XIV ს.). 759. ბაქრაძე ა. ქართული სფრაგისტიკული მასალის შესწავლის მოკლე მიმოხილვა და მისი მნიშვნელობა // ანალები. – 2001. - № 1. – გვ. 37 _ 40. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართული წყაროთმცოდნეობის ნაკლებად შესწავლილი დარგის (სფრაგისტიკა-ბეჭდების შესწავლა) შესახებ. 760. გაგოშიძე ი. კათალიკოს დომენტი III-ის საბეჭდავი // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003 . – ტ . 5 (A). – გვ. 58 _ 60.

იუდეის უდაბნოში მდებარე წმინდა საბა განწმენდილის მონასტერში დაცული ქართულწარწერიანი სპილენძის საბეჭდავისა (მე-XVI _ XVII სს.) და მთის ბროლისაგან დამზადებული მისი დუბლიკატის (ინახება საქართველოს ხელოვნების სახელმწიფო მუზეუმში) აღწერილობა – დისკოს ფორმის სპილენძის ფირფიტა, რომლის ზედაპირზე ამოკვეთილია სვეტიცხოვლის აღმართვის სცენა. 761. გელაშვილი ნ. ირან-საქართველოს კულტურული ურთიერთობის ისტორიიდან : (XVII) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის სარითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 50 – 56. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სპარსულ ლიტერატურაში არსებული ცნობები ქართული წარმოშობის პირთა ირანში მოღვაწეობის შესახებ; XVII ს-ის მხატვარ-მინიატურისტი ალიყული-ბეგ ჯაბადარის შემოქმედება (ირანელი ისტორიკოსის ლუთფ ალი-ბეგ აზარ ისფაჰანის ნაშრომის «ათეშ ქადე” («ცეცხლის ტაძარი” მიხედვით). 762. გელაშვილი ნ. კულტურათა სინთეზი ალიყული-ბეგ ჯაბადარის ერთი ნამუშევრის შუქზე // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. , 2003 . – გვ. 549 – 554. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მოსაზრება XVII საუკუნის სპარსული სახვითი ხელოვნების ოსტატის ალიყული-ბეგ ჯაბადარის ქართული წარმოშობის შესახებ. 763. დანგაძე ნ. ქუთაისის აკად. ნ. ბერძენიშვილის სახელობის სახელმწიფო ისტორიულ-ეთნოგრაფიულ მუზეუმში დაცული მე-XVIII _ მე-XIX ს.ს. ოსმალური მონეტები : (წყაროთმცოდნეობითი თვალსაზრისით) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – № 6. – გვ. 81 _ 92. რეზ ინგლ. ენაზე.

მათი მნიშვნელობა საქართველოსა და ოსმალეთის პოლიტიკური და სავაჭრო ეკონომიკური ურთიერთობების ისტორიის შესწავლაში. 764. დიდებულიძე მ. , ჯანჯალია მ. იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის მოხატულობა // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003 . – ტ. 5 (A) . – გვ. 26 – 33.

წმინდა მიწაზე ქართველთა მოღვაწეობის უმნიშვნელოვანესი ძეგლის – ჯვრის მონასტრის კედლის მხატვრობის აღწერილობა და სტილისტური ანალიზი.

765. დიდებულიძე მ. ხუროთმოძღვრებისა და მხატვრობის ურთიერთმიმართება ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის XIII ს-ის მოხატულობაში // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 3 . – გვ. 63 – 71. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ყინწვისის მოხატულობა, როგორც გარდამავალი ძეგლი მონუმენტურ და დინამიკურ სტილს შორის. 766. თევდორაძე გ. გეომეტრიული მოტივები ქართულ ორნამენტში : (არქეოლოგიური მასალების საფუძველზე) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2003 . - № 14. – გვ. 115 _ 128 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველ ოქრომჭედელთა და მეთუნეთა მიერ ერთნაირ გეომეტრიულ რეგულარობათა მქონე ორნამენტების გამოყენება. 767. იამანიძე ნ. ფრანგ მოგზაურთა ჩანაწერები ქართული ხელოვნების შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 84 _ 107. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

პარიზის სხვადასხვა ბიბლიოთეკებსა და არქივებში მოძიებული ფრანგ მოგზაურთა ნაშრომები, რომლებიც თვალნათლივ წარმოგვიჩენენ XIX ს. და XX ს. დასაწყისში ევროპელთა დიდ ინტერესს ქართული კულტურის მიმართ. 768. იამანიძე ნ. ქართული ემბაზების ტიპოლოგიის საკითხისათვის // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 4 . – გვ. 66 – 71. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თიანეთის რაიონში სოფ. შაყარაულოს მახლობლად მდებარე ჟალეთის ტაძარში (VIII – IX სს.) აღმოჩენილი VI – VII საუკუნეების ნათლისღებისთვის განკუთვნილი სკულპტურის ნიმუში – ქვის ემბაზი. 769. კარანაძე მ. VIII _ XIX საუკუნეების ქართული ყდები // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 57 _ 66. რეზ. რუს. ენაზე.

ხელნაწერი და ძველნაბეჭდი წიგნების ყდების გაფორმება. 770. კვარაცხელია ნ. იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის კედლის მხატვრობის აღწერილობა ქუთაისის მუზეუმში დაცული ხელნაწერის მიხედვით // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 . – გვ. 59 – 69. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქუთაისის მუზეუმის ხელნაწერთა განყოფილების ისტორიული საბუთების ფონდში არსებული ხელნაწერის მნიშვნელობა იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის კედლის მხატვრობის, წარწერების და იქ დაცული ხელნაწერი წიგნების შესწავლისათვის. 771. კვაჭატაძე ე. პეტრე-პავლეს ეკლესიის დასავლეთი ფასადის დეკორის სელჯუკური ორნამენტული მოტივების გააზრებისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - №9 . - გვ. 104 _ 110. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 772. კილაძე ც. რამდენიმე საკითხი შიო-მღვიმის მონასტრის «ჯვართამაღლების” ეკლესიის მხატვრობის სტილის შესახებ // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 4 . – გვ. 72 – 80. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ტაძრის მათარიღებლად მიჩნეული მისი მოხატულობის ხაზოვან-ორნამენტული

სტილი დაკავშირებულია XIII საუკუნის შუა ხანასთან. 773. კილაძე ც. შიომღვიმის მონასტრის «ჯვართამაღლების” ტაძრის მოხატულობის თეოლოგიური პროგრამა // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9. – გვ. 117-121. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 774. კილაძე ც. წმინდა სვიმეონ მესვეტის გამოსახულება შიომღვიმის მონასტრის «ჯვართამაღლების” ეკლესიის მოხატულობაში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 113 _ 116. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 775. კლდიაშვილი ა. ვარძიის ქვაბოვანი კომპლექსის ანანაურის ეკლესიის დასავლეთ ეკვდერის მოხატულობა : (XVII საუკუნის I ნახევარი – იკონოგრაფიული პროგრამა) // ANALECTA IBERICAA. – 2001. -№ 1. - გვ. 91 _ 99. 776. მაჩაბელი კ. ღმრთისმშობლის ხატი ადრექრისტიანულ ქართულ ქვასვეტებზე // ქართული ხელოვნება . – 2001 . - № 11 . – გვ. 61 _ 74.

ღმრთისმშობლის რელიეფური ხატების განხილვა. 777. მაჭავარიანი ე. წიგნის ხელოვნება ძველ საქართველოში // ხელოვნება. – 2002. - № 3 - 4. – გვ. 79 - 85.

ხელნაწერი წიგნის დეკორატიულ შემკულობაში გამოყენებული საღებავების (სინგური და ოქრო), საშემსრულებლო თავისებურებების და საფერწერო ტექნოლოგიის შესახებ. 778. მეფისაშვილი რ. სამთავისის ტაძრის აღმოსავლეთი ფასადის დეკორატიული მორთულობის თავისებურება // ქართული ხელოვნება . – 2001 . - № 11. – გვ. 35 – 43.

XI საუკუნის ძეგლის დეკორატიული კომპოზიცია. 779. ოსეფაშვილი ლ. ორნამენტული საზედაო ასოები ორი ხელნაწერის მიხედვით // ხელოვნება . – 2002 . - № 1 _ 2 . – გვ. 63 _ 71.

ორნამენტის მხატვრული დატვირთვა ბასილი დიდის გრაგნილსა (შ _ 4980, XII ს.) და იენაშის ოთხთავის (XIII ს.) მორთულობის საზედაო ასოებში. თვალსაზრისი მათი ტაო-კლარჯეთის სამხატვრო სკოლაში შესრულების შესახებ. 780. რჩეულიშვილი ლ. რენე შმერლინგი-ქართული ხუროთმოძღვრების მკვლევარი // ქართული ხელოვნება . – 2001 . - № 11 . – გვ. 159 _ 163.

ხელოვნებათმცოდნის (1901 _ 1967) მეცნიერული მოღვაწეობა. 781. საყვარელიძე თ. ვახტანგ ბერიძე // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 2 . – გვ. 93 _ 97. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აკად. ვახტანგ ბერიძის სამეცნიერო მოღვაწეობის ანალიზი; წერილს თან ერთვის ვ. ბერიძის მიერ 1952 წელს, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიაში ჩატარებულ ერთ-ერთ სხდომაზე შესრულებული ჩანახატები. 782. ღვინჯილია გ. ცისფერი ფერის სიმბოლიკა რომანტიკული და ქრისტიანული მსოფლმხედველობის პოზიციებიდან: (ქართულ მხატვრულ შემოქმედებაში) //

კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 11 . – გვ. 65 _ 70. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცისფერი ფერი და მისი შინაარსი ქართულ პოეტურ რომანტიზმსა და ქართული მხატვრული შემოქმედების სხვა დარგებში. 783. ყიფიანი ნ. ტრადიციული ეროვნული ორნამენტის, როგორც სოციალისტური რეალიზმის ხატის შესახებ // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4 . – გვ. 73 _ 78.

ქართული საბჭოთა გობელენის ხელოვნება. 784. შერვაშიძე ნ. პოსტმოდერნისტული ხელოვნების პრეისტორიის ზოგადი მიმოხილვა და მისი განვითარების წინაპირობები ტრანსკავკასიის რეგიონში // ამირანი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 197 _ 209. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პოსტმოდერნისტული ხელოვნების კვლევა, მისი თავისებურებების გამოვლენა, განვითარების სპეციფიკა ტრანსკავკასიის კულტურულ სივრცეში. 785. ხუნდაძე თ. ძველი აღთქმის სიუჟეტები რელიეფურ ფრაგმენტებზე წირქოლიდან // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 2 . – გვ. 81 _ 92. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს ხელოვნების სახელმწიფო მუზეუმში დაცული წირქოლის ციხის რელიეფის ფრაგმენტის აღწერილობა. 786. ხუსკივაძე ი. ქორეთის წმინდა გიორგის ეკლესიის მოხატულობა // ქართული ხელოვნება . – 2001 . - № 11 . – გვ. 95 _ 130.

X საუკუნის ძეგლის მოხატულობის აღწერილობა. 787. ხუსკივაძე ლ. ლაგურკის «ვედრების ხატი” // ქართული ხელოვნება . – 2001 . - № 11 . – გვ. 75 _ 85.

ზემო სვანეთის ისტორიული ძეგლის ხატი – როგორც ქართული ჭედური ხელოვნების ნიმუშთაგანი (მე-X _ მე-XI საუკუნეების მიჯნა). 788. ხუსკივაძე ლ. საქართველოს როლი შუა საუკუნეების მინანქრის ხელოვნების ჩამოყალიბებისა და განვითარების პროცესში // AACADEMIA : ისტორიულ _ ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 1 . – გვ. 44 _ 49. რეზ. ინგლ. ენაზე. 789. Хускивадзе Л. О некоторых «спорных» вопросах касающихся грузинской эмали // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 4 . – გვ. 92 _ 98. რეზ. ინგლ. ენაზე.

Полемика о происхождении перегородчатых эмалей Хахульского складня. 790. Чихладзе Н. Сцена из жития св. Георгия “Чудо с отроком” в росписи XVI в. монастыря Мартвили // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ . 108 _ 114. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე. 791. Schiemenz Gьnter P. Ein Stifterbild georgischer Konige in einem Kloster auf dem Berg Athos // GEORGICA . – 2000 . - № 23 . – გვ. 121 - 135 .

ლევან კახთა მეფის (1520 – 1574) ფერწერული პორტრეტი ათონის მთის ფილოთეოსის მონასტრის სატრაპეზოში ტახტის მემკვიდრე ალექსანდრესთან ერთად. აღნიშნული პორტრეტისა და კახეთში არსებული მისი ექვსი ქტიტორული პორტრეტის განხილვა.

ს ა ე რ ო დ ა ს ა ე კ ლ ე ს ი ო ხ უ რ ო თ მ ო ძ ღ ვ რ ე ბ ა 792. აბრამიშვილი გ. , ზაქარაია პ., ციციშვილი ი. ქართული ხუროთმოძღვრების ისტორია . – თბ. : სახ. უნ-ტის გამ-ბა , 2000. – 412 გვ.

ქართული ხუროთმოძღვრება საწყისი ეტაპიდან შუა საუკუნეების ბოლომდე. სახელმძღვანელო ილუსტრირებულია ნახაზებით, ნახატებით და ფოტოსურათებით. 793. გრიგოლია მ. უძველესი ეკლესიები საქართველოში : (I – VI სს.) // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 35 – 44. რეზ. რუს. ენაზე.

საეკლესიო არქიტექტურის განვითარება: ნასტაკისის ეკლესია, ბოლნისის სიონი, ურბნისი, ნინოწმინდის ტაძარი, გარეჯის უდაბნო, ანჩისხატი, ნეკრესი, ბიჭვინთის ტაძრები და სხვ. 794. პაპუაშვილი თ. წუქეთის სიძველენი: საინგილოს ისტორიის საკითხების დამახინჯებისა და გაყალბების გამო . – თბ. : მემატიანე , 2002. – 33 გვ.

გამოხმაურება აზერბაიჯანულ ენაზე გამოცემულ წიგნზე – ჰ. აზიმოვი , შ. აჰმედოვი «კახის ძეგლები” – ბაქო : სედა , 1998 წ. 795. საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ფონდი . – თბ. , 2002. – 35 გვ.

საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ფონდის მიერ დაფინანსებული და განხორციელებული სამუშაოები კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლების გადასარჩენად. ნაშრომი ილუსტრირებულია ფერადი ფოტოებით. 796. ყიფიანი გ. უფლისციხე . - [თბ.] : პროგრამა «ლოგოსი”, 2002 . – 174 გვ.

ისტორიული შიდაქართლის კლდოვანი ქალაქის შექმნის ისტორია და აღწერილობა. 797. შიდა ქართლი. პატარა და დიდი ლიახვის ხეობების არქიტექტურული მემკვიდრეობა : (ცხინვალის რაიონი) 1981 _ 1983 წლების ექსპედიციის მასალები. – თბ. , 2002 . – 275 გვ.

საეკლესიო ხუროთმოძღვრული ძეგლების მოკლე დახასიათება და ახლანდელი მდგომარეობა. 798. ჯავახეთი : ისტორიულ-ხუროთმოძღვრული გზამკვლევი . – თბ. : ნეკერი , 2000. – 171 გვ.

ნინოწმინდის, ახალქალაქის, ასპინძისა და ბორჯომის რაიონების ისტორია და ხუროთმოძღვრული ძეგლები. 799. აბაშიძე ქ. ნუკა-საყდარი // ANALECTA IBERICA . – 2001 . – № 1 . – გვ. 79 -83.

ისტორიულ კლარჯეთში IX _ X საუკუნეების მიჯნაზე აგებული ტაძრის

არქიტექტურული სტრუქტურა და მხატვრული გაფორმება. 800. აბრამიშვილი ვ. წყარო რწმენისა // ქართლი . – 2003 . - № 3 . – გვ. 122 - 126.

ატენის სიონის ტაძრის ჩრდილოეთის შესასვლელის თავზე მოთავსებულ ქვის ფილაზე ამოკვეთილი ბარელიეფის შემადგენელი ცალკეული დეტალის განხილვა და ზოგიერთი საკითხის დაზუსტება, რომლებიც ატენის სიონის ადგილზე არსებულ უძველეს, თავდაპირველ ნაგებობას, ქრისტიანულ ბაზილიკას შეეხება. 801. აბულაძე მ. დროთა კონფლიქტი-ქართული საეკლესიო ხუროთმოძღვრული ტრადიციების შენარჩუნებისა და განვითარების საკითხისათვის // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [2]) . – 2003 . – გვ. 60 _ 63. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საეკლესიო მშენებლობა თბილისში. 802. ბახტაძე ნ. კლდის ხუროთმოძღვრების ჩასახვა და განვითარების პირველი საფეხურები საქართველოში // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1] ) . – 2002 . – გვ. 22 _ 30. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 803. ბერძენიშვილი დ. ოძრხევი : (სამცხის ისტორიული გეოგრაფიიდან) // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003 . – ტ. 3. – გვ. 3 - 15. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სამცხის უძველესი სახელწოდება – ოძრხი ქართულ წერილობით წყაროებში, ოძრხის ციხის ისტორია, ეტიმოლოგია, დაგეგმარება; ცნობები ხერხეულიძეთა საგვარეულოს შესახებ. 804. ბურჭულაძე რ. ძველი თბილისის ტოპონიმიკიდან : («თაბორი”) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 44 - 49. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თბილისის მისადგომებთან არსებული თაბორის მთა და მასზე მდებარე სასიმაგრო ნაგებობის ისტორია (XVII – XVIII სს.); სახელწოდება თაბორის წარმომავლობა. 805. გელაშვილი ი. ქართული საკულტო არქიტექტურის უახლესი ნიმუშები : წმ. დავით აღმაშენებლის სახელობის და წმ. სამების სახელობის ტაძრები // ხელოვნება . – 2001 . - № 3 – 4 . – გვ. 69 – 80.

უნივერსიტეტის ბაღში აგებული წმ. დავით აღმაშენებლის (არქ. გივი მარსაგიშვილი) და ი. ჭავჭავაძის პროსპექტზე მდგარი წმ. სამების სახელობის (არქ. ვალ. ბახტაძე) ტაძრების არქიტექტურული ანალიზი. 806. გენგიური ნ. დვანის ეკლესიის გარე მასების რეკონსტრუქციის საკითხისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2004 . – № 9 . - გვ. 128 - 131. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 807. გვასალია ჯ. ქალაქ გრემის ისტორიისათვის // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 28 _ 33. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

XVI ს-ში გრემის კახეთის სამეფოს დედაქალაქად გადაქცევის კანონზომიერებანი. ციხე-ქალაქის აღწერილობა, მნიშვნელობა და მისი დაცემის მიზეზები. 808. გუნია ი. ბედიის ტაძარი : «ათასს უძლო, კვლავ გაუძლებს ათასს წელს” // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 55 _ 59. რეზ. რუს. ენაზე.

ბედიის ტაძრის მნიშვნელობა შუა საუკუნეების საქართველოს სულიერ ცხოვრებაში. 809. გუჯაბიძე ი. უფლისციხის ქვაბულთა სისტემის ტექნიკური პრობლემები // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 38 _ 45. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ძეგლის რღვევისა და ეროზიული პროცესების თანამედროვე მეთოდებით მოგვარების გზები. 810. დავითაია მ. ძველი ქართული საცხოვრისის ერთი თავისებურების გამოყენების მცდელობისა და მნიშვნელობის შესახებ // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 76 – 79. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

რთულ რელიეფზე განვითარებული საცხოვრისების თავისებურება – ფერდობებზე საფეხურებად შეფენილი ბანიანი სახლები შემორჩენილი ძველი თბილისის ზოგიერთ უბანში მე-XX ს.-ის 30-იან წლებამდე. 811. დათუკიშვილი მ. შორეთის მონასტრის ქტიტორი // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 39 _ 44. რეზ. ინგლ. ენაზე.

შორეთის (ასპინძის რ-ნი) სამონასტრო კომპლექსის (VI _ VII სს.) მდებარეობა, აღწერილობა და მშენებლის ვინაობის დადგენის მცდელობა წარწერების მიხედვით. 812. დოლიძე ი. ქარვასლის თეატრი // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 88-93. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

არქიტექტორ ჯოვანი სკუდიერის მიერ თავისუფლების მოედანზე აგებული (1847 – 1851 წწ. , ინტერიერი მხატვარ გრიგოლ გაგარინისა) შენობის აღწერა შემორჩენილ წერილობით და გრაფიკულ მასალაზე დაყრდნობით. 813. ელიზბარაშვილი ი. ქართული ორნავიანი ეკლესიების გენეზისისა და ლიტურგიკულ-ფუნქციური დატვირთვის შესახებ // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 2. – გვ. 66 _ 74. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ორნავიანი კომპოზიციის არქიტექტურული ტიპის ოცი ნიმუშის (VI _ XI სს.) განხილვის შედეგად მოცემულია მათი ჩამოყალიბება-განვითარების გზა. 814. ეძგვერაძე ლ. , მუშკუდიანი ქ. საქართველოს ეკლესია-მონასტერთა აღწერილობანი (XIX _ XX სს. დასაწყისი) // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 54 _ 57.

ხირსის სტეფანწმინდის ტაძარი; ვაქირის იოანე ნათლისმცემლის ეკლესია; გურჯაანის ღვთისმშობლის მიძინების ორგუმბათოვანი მონასტერი; ძიროვნის წმ. გიორგის ეკლესია. 815. ვარშალომიძე დ. ძველი ტაძრის ღაღადისი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . -№ 5 . – გვ. 102 _ 103.

ცნობები სოფელ ხელვაჩაურში, ვარშალომიძეების უბანში ნაეკლესიარის შესახებ. 816. ვარშალომიძე დ. ხელვაჩაურის ეკლესია // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 2 . – გვ. 111 _ 112.

სოფლის მდებარეობა, ისტორია, მნიშვნელობა, იქ მდებარე წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია და მის შესახებ არსებული გადმოცემები.

817. ვაჩეიშვილი ნ. , ხოშტარია დ. ქართველთა აღმშენებლობა წმინდა მიწაზე // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003 . – ტ. 5 (A). – გვ. 15 _ 20.

ქართველთა მოღვაწეობასთან დაკავშირებული რამდენიმე უმთავრესი ნაგებობის და მათში შემორჩენილი სიძველეთა ნაშთების მოკლე აღწერილობა. 818. ვაჩნაძე დ. ქართული ხუროთმოძღვრების ისტორიის ახალი შენაძენი // ხელოვნება . – 2002 . - № 1 – 2 . – გვ. 136 – 138.

რეცენზია გ. აბრამიშვილის, პ. ზაქარაიასა და ი. ციციშვილის ერთობლივ ნაშრომზე – «ქართული ხუროთმოძღვრების ისტორია” (თბ. : თსუ, 2000) 819. ვოლსკაია ა. გარეჯის უდაბნოს სენაკები // ANALECTA IBERICA . – 2001 . – №1. – გვ. 157 _ 163.

სენაკების არქიტექტურა და ფერწერა. 820. თათარაშვილი ნ. ART NOOUVE AU (არ ნუვო) საქართველოში // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 92 – 95.

ევროპული ეკლექტიკა და ეროვნული დეკორის სტილიზაცია XIX ს-ის საქართველოს ქალაქების საცხოვრებელი და საშემოსავლო სახლების არქიტექტურაში. 821. თვალჭრელიძე ზ. გარეჯის სამონასტრო გაერთიანების არქეოლოგიური შესწავლისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 42 - 44. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 822. კვაჭატაძე ე. საგარაჯოს პეტრე-პავლეს ეკლესიის დასავლეთი ფასადის დეკორის სელჯუკური ორნამენტული მოტივების გააზრებისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 104 – 110. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე 823. კილაძე ც. შიომღვიმის მონასტრის «ჯვართამაღლების” თეოლოგიური პროგრამა // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - №9. – გვ. 117 – 121. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე 824. კილაძე ც. წმინდა სვიმეონ მესვეტის გამოსახულება შიომღვიმის მონასტრის «ჯვართამაღლების” ეკლესიის მოხატულობაში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 113 – 116. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 825. კოჯიმა ი. მოგზაურობა ტაო _ კლარჯეთში // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 61 _ 62. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ტოკიოს უნივერსიტეტის დოქტორანტის, ენათმეცნიერის იასუჰირო კოჯიმას დაინტერესება ქართული ენით, ქართველი ხალხის მატერიალური კულტურით, თურქეთში არსებული ქართული ეკლესიებით; ტაო-კლარჯეთში ისტორიული ძეგლების მონახულებისას მიღებული შთაბეჭდილებები. 826. ლორთქიფანიძე გ. ადრექრისტიანული ბაზილიკები ბიჭვინთის X ს. კათედრალის ეზოში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 35 _ 38. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბიჭვინთის ღვთისმშობლის კათედრალის ეზოში აღმოჩენილი სამნავიანი ბაზილიკის აგების ისტორია და აღწერილობა. 827. მამულაძე შ. აჭარისწყლის ხეობის განვითარებული შუასაუკუნეების ხუროთმოძღვრული ძეგლების მხატვრულ-სტილისტური ანალიზი // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - ¹ 11 . – გვ. 112 _ 121 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

განხილულია აჭარისწყლის ხეობაში გავრცელებული დარბაზული ტიპის უგუმბათო ეკლესიების არქიტექტურული ფორმა და მხატვრული გაფორმება. 828. მგალობლიშვილი თ. ქართველ მეცნიერთა ექსპედიცია წმინდა მიწაზე // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003 . – ტ. 5 (A). – გვ. 4 _ 11.

ისტორიული პალესტინის ტერიტორიაზე შემორჩენილი ქართული სიძველეების (ეკლესია-მონასტრები, წარწერები, ფრესკები) მოძიების, კვლევის და ფიქსაციის მნიშვნელობა საქართველოსა და წმინდა მიწას შორის არსებული მრავალსაუკუნოვანი ურთიერთობების შესწავლისათვის. ქართველ მეცნიერთა ორი ექსპედიციის (2001 _ 2002) მუშაობის შედეგები. სტატიას ახლავს წმინდა მიწაზე ქართველთა კუთვნილი ეკლესია-მონასტრების და იქ მოღვაწე ქართველ ბერ-მონაზონთა სია. 829. მელქაძე მ. კლდის უბნის ბეთლემის ეკლესიის მიმდებარე ტერიტორიის განაშენიანების პრობლემები // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 71 _ 73 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 830. ნადირაძე ე. დავით გარეჯის სამონასტრო კომპლექსების წყლითმომარაგების სისტემები // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ 7 _ 37. რეზ. რუს. ენაზე.

სამონასტრო კომპლექსების სოციალური ყოფა და სამეურნეო კულტურა. გონივრულად დაპროექტებული და მოხერხებულად გამოკვეთილი ჰიდროტექნიკური ნაგებობების ფართო ქსელის ჩამოყალიბება გარეჯის უდაბნოში. 831. ნებიერიძე მ. საქართველოს ეკლესიის ისტორიის ერთი ასპექტის გამო ჟურნალში «ბედი ქართლისა” : (პექრაშენის ეკლესია) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10 . – გვ. 80 _ 84. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პექრაშენის ქართული ეკლესიის ისტორიული, ტოპონიმიკური და ხელოვნებათმცოდნეობითი კუთხით შესწავლა ნ. და მ. ტიერების ფრანგულენოვან წერილში «პექრაშენის ქართული ეკლესია თურქეთში”. 832. პავლიაშვილი დ. ქრისტიანული კულტურის კერები ლიახვის ხეობაში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 91 _ 96. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ისტორიული შიდა ქართლის, კერძოდ, სავახტანგოსა და სამაჩაბლოს ტერიტორიაზე შემორჩენილი უძველესი ქრისტიანული ძეგლები (სოფ. ერედვის წმ. გიორგის ეკლესია, X ს.; სოფ. კულბითის «გოჩას ეკლესია”; სოფ. გერის წმ. გიორგის ეკლესია...) 833. პაპასკირი ზ. ბედიის ტაძარი – ერთიანი ქართული სახელწიფოებრიობის სიმბოლო // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 3 _ 9. რეზ. რუს. ენაზე.

ცალკეული სამეფო-სამთავროების ბაგრატიონთა დინასტიის ეგიდით გაერთიანება და ერთიანი ქართული სახელმწიფოს აღმოცენება X _ XI საუკუნეების მიჯნაზე. 834. პაპუაშვილი თ. წუქეთის სიძველენი. საინგილოს ისტორიის საკითხების დამახინჯებისა და გაყალბების გამო // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 80 _ 91. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

1998 წელს ქ. ბაქოში აზერბაიჯანულ ენაზე გამოცემული ბროშურის _ «კახის ძეგლები” _ ავტორების ჰ. აზიმოვისა და შ. აჰმედოვის მსჯელობების ანტიმეცნიერული ხასიათი, ქართული ისტორიული პროვინციის წუქეთის საერისთავოს ხუროთმოძღვრების ძეგლების თანამედროვე აზერბაიჯანელი ხალხის, მათი წინაპრების შექმნილ ძეგლებად გამოცხადება. 835. სანიკიძე თ. ელინისტური ხანის უფლისციხის სტრუქტურული თავისებურებანი // ANALECTA IBERIA . – 2001 . - № 1 . – გვ. 28 _ 31. რეზ. ინგლ. ენაზე. 836. სანიკიძე თ. ქართლის სამეფო კარის მხატვართუხუცესის და ხუროთმოძღვრის შესახებ // კავკასიის მაცნე : ( სპეციალური გამოცემა [1] ) . – 2002 . – გვ. 54 – 58. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მცხეთის სამთავროს სამაროვანზე აღმოჩენილი საფლავის ქვაზე შესრულებული ბერძნულენოვანი ეპიტაფია და მასში მოხსენიებული ავრელიოს აქოლიოსის ვინაობის დადგენის ცდა. 837. სანიკიძე თ. ქართული წარმართული ტაძრების ერთი ჯგუფის გენეზისი და სტრუქტურულ-ტიპოლოგიური თავისებურებანი // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 23 _ 27. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

კამაროვანი პორტიკის მქონე ტაძარ-სამლოცველოები: უფლისციხე (ძვ.წ. IV _ III სს.), ვანის ხის ტაძარი (ძვ.წ. V ს.), წარმართული ტაძარი სოფ. გამდლიწყაროდან (ძვ.წ. 1-ლი ათასწლეული). 838. სულაბერიძე დ. ყვირილის ხეობის ისტორიული ძეგლების აღწერა გ. წერეთლის მიერ // კლიო . – 2002 . - № 14 . – გვ. 110 _ 122. რეზ. რუს. ენაზე.

მწერალ გიორგი წერეთლის მიერ 1894 წ. არქეოლოგიური მოგზაურობის შედეგად აღწერილი ცხრა ისტორიული ძეგლი (კაცხის მონასტერი, მღვიმევის ტაძარი, სავანის ეკლესია, ეხვევის ტაძარი, სინაგურის, ჭაბუკ-მთის, წმ. გიორგის და მაცხოვრის სახელობის ეკლესიები), მისივე ნაშრომში “Археологическая экскурсия по Квирильскому ущелью”. 839. სხირტლაძე ზ. ბერთა მთის ქვაბებში // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - №10. – გვ.115-121. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

დავით გარეჯის ბერთა მთის კომპლექსის აღწერილობა, გეგმა, არქიტექტურა და სამონასტრო ტრადიციები. 840. ფირჩხაძე მ. ბიჭვინტის «საერო” მოზაიკის სიმბოლიკა // კლიო . – 2001 . - № 10 . – გვ. 21 _ 30.

1952 _ 1973 წლებში ბიჭვინთის არქეოლოგიური ექსპედიციის მიერ გამოვლენილი ადრექრისტიანული საერო ნაგებობების მოზაიკა.

841. ქართული საკულტო არქიტექტურის უახლესი ნიმუშები : წმ. დავით აღმაშენებლის სახელობის და წმ. სამების სახელობის ტაძრები // ხელოვნება . – 2001 . - № 3 _ 4. გვ. 69 _ 80

უნივერსიტეტის ბაღში აგებული წმ. დავით აღმაშენებლის (არქიტ. გივი მარსაგიშვილი) და ი. ჭავჭავაძის პროსპექტზე მდგარი წმ. სამების სახელობის (არქიტ. ვალ. ბახტაძე) ტაძრების არქიტექტურული ანალიზი. 842. ქუფარაშვილი ზ. დუბე . ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის ეკლესია // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 46 _ 50. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ყვარლის რაიონის დუბის VI ს. ძეგლი არქიტექტურული თვალსაზრისით და განხორციელებული აღდგენითი სამუშაოები. 843. ქუფარაშვილი ზ. ძველი და ახალი სიღნაღი // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [2]) . – 2003 . – გვ. 74 _ 80. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სიღნაღის არქიტექტურული ძეგლებისა და ციხე-გალავანში ჩაშენებული წმინდა სტეფანეს ეკლესიის აღწერა. 844. ყიფიანი გ. უფლისციხე : ქვაბულთა ატრიბუცია და ქრონოლოგიის საკითხები // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 98 _ 105. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 845. ყიფიანი გ. უფლისციხე: ქვაბულთა ატრიბუცია და ქრონოლოგიის საკითხები // ANALECTA IBERIA . – 2001 . - № 1 . – გვ. 16 _ 23. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კლდის ხუროთმოძღვრების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ძეგლის – უფლისციხის ზოგიერთი ქვაბულისა და ნაქვაბარის არქიტექტურულ-ფუნქციონალური დახასიათება. 846.ყიფიანი გ. ხუროთმოძღვრების ადრეული საფეხურები საქართველოში // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 13 – 21. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ძვ. წ-აღ. V – III ათასწლეულები. 847. ჩიჩუა თ. მცხეთის ჯვრის ტაძარი და გენეზისის პრობლემა არქიტექტურაში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10 . – გვ. 116 _ 125. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აზრთა სხვადასხვაობა ჯვრის ტაძრის არქიტექტურის წარმომავლობაზე და გენეზისის პრობლემა არქიტექტურაში. 848. ჩიჩუა თ. მცხეთის ჯვრის ტაძრის დათარიღების საკითხისათვის // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 59 - 66. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

გამოკვლევა. ტაძრის მშენებლობაზე მოღვაწე პიროვნებათა ვინაობა. 849. ცინცაძე ვ. ადრექრისტიანული (IV, V სს.) ქართული ხუროთმოძღვრების ისტორიის ზოგი საკითხი : (სვეტიცხოველი) // ქართული ხელოვნება . – 2001 . - № 11 . – გვ. 9 _ 34.

ტაძრის მშენებლობის ორი ეტაპი _ სამთავროს მცირე გუმბათიანი ეკლესია, მცხეთის «არაგვის კარი”, წილკნის ღმრთისმშობლის ტაძარი – მათი გამოკვლევა-

დადგენა. 850. ციცხვაია ლ. ხახულის მონასტრის დავით კურაპალატისეული სამლოცველო // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4. - გვ. 39 _ 43.

არქიტექტურული ღირებულება (X საუკუნის II ნახევარი. ისტორიული ტაო, დღევანდელი თურქეთის ტერიტორია). 851. ხვისტანი რ. ბედია – შუა საუკუნეების საქართველოს რელიგიურ-პოლიტიკური ცენტრი // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - №3 . – გვ. 10 _ 14. რეზ. რუს. ენაზე.

ისტორიული ეგრისის ტერიტორიაზე განლაგებული ბედიის სტრატეგიული და პოლიტიკური მნიშვნელობა შუა საუკუნეების საქართველოში. ბედიის ტაძრისთვის შეწირული ოქროს ბარძიმის აღწერილობა. 852. ხიმშიაშვილი კ. ახლოაღმოსავლეთისა და საქართველოს ანტიკური ხანის ხუროთმოძღვრება: ინტერპრეტაციის სირთულენი // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 31 – 37. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

არქეოლოგიისა და არქიტექტურის განვითარების მსგავსი ისტორია და სირთულეები. 853 ხიმშიაშვილი კ. უფლისციხის ზოგიერთი ქვაბოვანი კომპლექსის ფუნქციისათვის // ANALECTA IBERIA . – 2001 . - № 1 . – გვ. 24 _ 27. რეზ. ინგლ. ენაზე. 854. ხოშტარია დ. მიძნაძორის მონასტრის ეკლესია // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 67 _ 70. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

დავით მიძნაძორელის (გრიგოლ ხანძთელის დროის მოღვაწე) მიერ დაარსებული კლარჯეთის (დღევანდელი თურქეთის ტერიტორია) მიძნაძორის მონასტრის გადარჩენილი ეკლესიის არქიტექტურული ანალიზი. 855. ჯამბურია ზ. ალავერდის საეპისკოპოსო შუა საუკუნეებში // კლიო . – 2004 . -№ 21 . გვ. 36 _ 47. რეზ. რუს. ენაზე.

ალავერდის ეპარქიისა და მისი ცენტრის – ალავერდის ტაძრის ისტორია. 856. ჯანშიაშვილი რ. ნარიყალა-მეტეხის სივრცული კომპოზიციის განვითარების საკითხისათვის // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [2]) . – 2003 . – გვ. 69 _ 73. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 857. ჯობაძე ვ. წმ. ბარლაამის მონასტერი კასიუსის მთაზე // მრავალთავი. – 2001. - №19. – გვ. 418 - 435. რეზ. რუს. ენაზე.

მე-11 საუკუნეში ქართველი ბერების მიერ აღდგენილი ბარლაამის მონასტრის (სირია) არქიტექტურული აღწერა; 1962 _ 67 წლებში გათხრების დროს გამოვლენილი ქართული სკულპტურის ნიმუშები და ეპიგრაფიკული მასალა. 858. Папуашвили Т. Цукетские древности по поводу искажения и фальсификации вопросов истории Саингило // ანალები . – 2003 . - № 1 . – გვ. 78 _ 97. რეზ. ქართ. , ინგლ. და აზერ. ენებზე.

Отклик на книгу под названием «Кахские памятники», изданную Г. Азимовым и Ш. Ахмедовым в Баку в 1998 г. , где Цукетские древности – образцы древнегрузинской

архитектуры, упомянуты как памятники албанского (в конечном счете - азербайджанского) зодчества, а также искажены факты истории Саингило.

* * * 859. თბილისის ურბანული რეაბილიტაციის ძირითადი საკითხები. – თბ. , 2001. – 135 გვ.

ნაშრომში წარმოდგენილი მასალა ზოგადად აშუქებს ქალაქის რეაბილიტაციასთან დაკავშირებულ სხვადასხვა სფეროს; იგი დაყოფილია თავებად: თბილისის განვითარება, ქალაქის დახასიათება, საბინაო მეურნეობის საკითხი, ურბანული პოლიტიკა, ურბანული რეაბილიტაციის საკითხი და სარეაბილიტაციო სამუშაოები. 860. მოდერნი თბილისში : ფოტო-გამოფენის კატალოგი . – თბ. : ნიუ მედია თბილისი , 2001 . – 49 გვ.

თბილისის მე-19 საუკუნის არქიტექტურა, სქემატური გენგეგმა, მოდერნის სტილის შენობების ნუსხა და მდებარეობა. ფოტოგამოფენა მიეძღვნა არქიტექტორ სიმონ კინწურაშვილის ხსოვნას. 861. ძველი თბილისის პრობლემა : კონფერენციის მასალები (29 მარტი, 2001 წ.) . – თბ. , 2001 . – 136 გვ.

თბილისის ისტორიული ნაწილის დაცვის პრობლემები: კალას უბანი – კვლევა და შენარჩუნების საკითხი, ევროპული გამოცდილების გაზიარება ძველი თბილისის დაცვისა და გადარჩენის საქმეში, სეისმური კვლევა და სხვა. 862. აბრამიშვილი მ. , ბოლქვაძე გ. ქალაქის შენებას რა უნდა ?! ... // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 28 _ 29.

თბილისში უკანონო მშენებლობით გამოწვეული კულტურული მემკვიდრეობის, არქიტექტურული და არქეოლოგიური ძეგლების ხელყოფა-განადგურების პროცესი. 863. აბულაძე დ. ინტერვიუ დავით აბულაძესთან // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 52 _ 53.

საქართველოს არქიტექტორთა კავშირის თავმჯდომარის შეხედულება თბილისის ძველი განაშენიანების შენარჩუნების, საცხოვრებელი პირობების გაუმჯობესების, ტურიზმის განვითარების საკითხებზე. 864. აბულაძე მ. საბჭოთა პერიოდის საქართველოს არქიტექტურული მემკვიდრეობის დაცვის და ძეგლად გამოცხადების საკითხისათვის // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]). – 2002 . – გვ. 109 _ 112. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 865. ამირეჯიბი დ. რუკა და ტერიტორია // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 19.

ძველი თბილისის სამყაროს შეცნობა და ბრძოლა მისი შენარჩუნებისათვის. 866. ამირეჯიბი კ. როგორ გადავარჩინოთ ძველი თბილისი // ილიაზდი . – 2002 . - № 1. – გვ. 34.

გამოკვეთილია თბილისის გადარჩენის სამი მიმართულება:

1. მართვის სისტემის რეორგანიზაცია; 2. სამართლებრივი მხარდაჭერა; 3. ფინანსირების სისტემის ჩამოყალიბება. 867. ანდრონიკაშვილი ლ. ძველი, ნაცნობი აზრი // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 32 _ 33.

ძველი თბილისის ისტორიული ნაწილის დაცვა ახალმშენებლობისაგან, ისტორიულ კონტექსტთან ნაგებობის მისადაგების აუცილებლობა. 868. არქიტექტორ ვანო ჩხენკელის გახსენება // ხელოვნება . – 2001 . - №1 _ 2 . – გვ. 86 _ 95.

ღვაწლმოსილ არქიტექტორს იხსენებენ მხატვარ-დიზაინერი ეთერ ციციშვილი, არქიტექტორები: თეიმურაზ კანდელაკი, ვახტანგ დავითაია, ჯონდო ჯიბლაძე, ნოდარ ჯობაძე. 869. აფციაური ვ. ქართული არქიტექტურის ფორმირების ლანდშაფტურ-ეკოლოგიური განსაკუთრებულობები // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 60 _ 64. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

განაშენიანების ორგანული ურთიერთკავშირი გარშემორტყმულ გარემოსთან, სტიქიური ურბანიზაციის პროცესის უარყოფითი შედეგები, ლანდშაფტური დიზაინის განვითარების აუცილებლობა. 870. ბერიძე გ. , თუმანიშვილი დ. , ლეჟავა ს. განახლებული ძველი თბილისი // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 55.

თბილისის ისტორიულ უბნებში ჩატარებული სარეკონსტრუქციო სამუშაოები და მასთან დაკავშირებულ სირთულეები. 871. ბერიძე თ. უსათაუროდ // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 35.

თბილისის ამჟამინდელი მდგომარეობა, მისი გარეგანი სახე. 872. გენგიური ნ. ძველი თბილისი და ახალი მშენებლობანი // ქართულ კულტურაში მიმდინარე პროცესები XX საუკუნის 90-იანი წლებიდან დღემდე. _ თბ. 2006. _ გვ. 16 _ 18 873. გიორგობიანი კ. ინტერვიუ კაცია გიორგობიანთან // ილიაზდი . – 2002 . - №1 . – გვ. 51 _ 52.

საუბარი ქალაქის ისტორიული ნაწილის სამმართველოს უფროსთან თბილისის დეტალური დაგეგმარების, დარღვევების, ძველი და ახალი ნაგებობების ურთიერთმიმართების საკითხებზე. 874. გოშაძე ლ. ქ. თბილისის ტერიტორიების გამოყენებისა და განაშენიანების რეგულირების წესების შესახებ // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 130 _ 133. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

2001 წელს მიღებული დოკუმენტის კრიტიკული ანალიზი. 875. დავითაია მ. კიშო კუროკავას შუალედური სივრცის, «ქუჩის არქიტექტურის” კონცეფცია და ქართული ანალოგები // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 124 _ 129. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

პარალელები იაპონურ და ქართულ ტრადიციულ არქიტექტურას შორის. 876. დავითაია მ. ძველი თბილისის საქალაქთმშენებლო თავისებურება და კუროკავას ერთი არქიტექტურული კონცეფცია // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [2]) . – 2003 . – გვ. 22 _ 26. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

იაპონელი არქიტექტორის კიშო კუროკავას თეორია ე.წ. შუალედური სივრცე – «ქუჩის არქიტექტურა”. 877. ვარდოსანიძე ლ. ძველი თბილისი და ახალი რეალიები: ურბოციდის ფენომენოლოგია // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 20 - 21.

თბილისის არქიტექტურული სახის, გეგმარებითი სტრუქტურის დეგრადაცია. 878. ვაშაკიძე ს. ინტერვიუ სოსო ვაშაკიძესთან // ილიაზდი . – 2002 . - ¹ 1 . – გვ. 43.

თბილისის არქიტექტურული მშენებლობის ინსპექციის ფუნქციები, დარღვევები ქალაქთმშენებლობაში და მათ წინააღმდეგ ბრძოლა. 879. თათარაშვილი ნ. ჩვენი კულტურული მემკვიდრეობის უცნობი ნაწილი – მოდერნის სტილის არქიტექტურა // ილიაზდი . – 2002 . -№ 1 . – გვ. 40 _ 41.

ფოტო-გამოფენა მოდერნი თბილისში, მოდერნის შენობების მნიშვნელობა და ღირებულება ჩვენს კულტურულ მემკვიდრეობაში. 880. თევზაძე ე. თბილისის ძველი ბაღები: ფასეულობა და აუცილებლობა // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 30 _ 31.

ალექსანდრეს (9 აპრილის ბაღი), მუშტაიდის და გამარჯვების პარკის გახსნის ისტორია, სანიტარულ-ჰიგიენური პირობები და მათი დაცვის საკითხები.

881. თინიკაშვილი ბ. კონსტრუქტივიზმის სტილის ფორმების არქიტექტურული ინტერპრეტაცია თანამედროვე ქართულ არქიტექტურაში // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 80 _ 83. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

თბილისის მე-XX ს-ის დასაწყისის თანამედროვე შენობები. 882. თუმანიშვილი დ. რა ემართება თბილისს? // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 4 _ 5.

თბილისის ხუროთმოძღვრების ისტორია, მახასიათებელი ნიშნები, ცვლილებები და არქიტექტურული სტილის დარღვევის საკითხები. 883. თუმანიშვილი ლ. კალას უბანი : კვლევა და შენარჩუნების პრობლემები // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 38 _ 39.

კალას უბანში ჩატარებული საინვენტარო სამუშაოების შედეგები. 884. თუმანიშვილი მ. თბილისის ძველი უბნების განვითარების სოციალურ-ქალაქთმშენებლობითი საკითხები // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 22 _ 24.

ბეთლემის უბნის განვითარების მიმართულებების შესაძლო ვარიანტები მოსახლეობასთან დიალოგის საფუძველზე. 885. კანდელაკი თ. თბილისის საქალაქო აეროვაგზლის პროექტი // ხელოვნება . – 2002 . - № 1 _ 2. – გვ. 115 _ 118

სახელმწიფო საპროექტო ინსტიტუტ «თბილქალაქპროექტში” 1984 წელს

დაპროექტებული თბილისის საქალაქო აეროვაგზალი. პროექტის ავტორები – არქიტექტორები: დ. მორბედაძე, თ. კანდელაკი და თ. თევზაძე, ნ. გიორგაძისა და მ. გოგიშვილის თანამონაწილეობით. 886. კილაძე ე. საკითხისათვის ქართული არქიტექტურის სამეტყველო ენის თავისებურებანი // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 65 _ 70. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფორმისა და ფუნქციის ურთიერთკავშირი, სივრცის აღქმა, ორნამენტის გენეზისი, ფერის სიმბოლიკა – ტაძრების, საცხოვრებელი სახლებისა (ოდა, ბანიანი სახლი) და ქალაქის არქიტექტურის მაგალითზე – ქართული არქიტექტურის სამეტყველო ენაში. 887. ლეჟავა ვ. , ჩხაიძე ნ. შენ სოფელი აღარა ხარ... // ილიაზდი. – 2002 . - № 1 . – გვ. 16 _ 18.

თბილისის დღევანდელი არქიტექტურული სახე, ხარვეზები და პრობლემები. 888. ლეჟავა ს. არქიტექტურის დესკრალიზაცია – სამყაროს მოდელის გაღარიბება, თუ მისი დაშლილობა? (საქართველოს მაგალითზე) // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - ტ. 3 . – გვ. 22 _ 28. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ძველი ქართული მდიდარი ხუროთმოძღვრული ფასეულობების გაუთვალისწინებლობა თანამედროვე არქიტექტურაში. 889. ლეჟავა ს. ძველი თბილისი მიწისძვრის შემდგომ – რას ჰკარგავს საქართველო // ხელოვნება . – 2002 . - № 1 _ 2 . – გვ. 2 _ 10.

ძველი თბილისის კულტურულ-ისტორიული ფასეულობების, ტრადიციების, გარემოს, «მაკროხუროთმოძღვრების” ანალიზი; მისი კულტურული მემკვიდრეობის გადარჩენის სტრატეგიული მნიშვნელობა. 890. ლეჟავა ს. ძველი თბილისი, როგორც ფასეულობა // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 25 _ 27.

ქალაქის შენობა-ნაგებობათა არქიტექტურული მნიშვნელობა და მათი დაცვის საკითხები. 891. ლობჟანიძე ბ. რამდენიმე ეპიზოდი ქალაქმშენებლობის წარსულიდან // ხელოვნება . – 2001 . - № 1 _ 2 . – გვ. 121 _ 126.

თბილისის რკინიგზის ვაგზლის, საცურაო აუზის (თამარ მეფის ხიდთან), «ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების” შენობის (სულხან-საბას ქუჩა) არქიტექტურული მშენებლობის პროცესები. 892. ლონგინოზ სუმბაძის გახსენება // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4. – გვ. 131 -137.

საქართველოს დამსახურებული არქიტექტორის ლ. სუმბაძის პედაგოგიური და შემოქმედებითი მოღვაწეობისადმი მიძღვნილი ბიძინა სუმბაძის, ვახტანგ ფოფხაძის და გიორგი ავსაჯანიშვილის მოგონებები. 893. მარჯანიშვილი გ. ძველი თბილისი – მხატვრული მოვლენა // ილიაზდი . – 2002 . - №1 . – გვ. 55.

თბილისის მხატვრული სახის დამახასიათებელი ნიშნები: ადგილმდებარეობა,

მრავალფასადიანობა, ანსამბლურობა. 894. მაღრაძე დ. ინტერვიუ დავით მაღრაძესთან // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 45 _ 46.

საუბარი ძველი თბილისის პრობლემების შესწავლისა და უკანონო მშენებლობების წინააღმდეგ არსებული კანონმდებლობის ირგვლივ. 895. მახარაშვილი თ. საქართველოს მთიანეთის ურბანული განვითარების პერსპექტივები ახალ სოციალურ-ეკონომიკურ პირობებში // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [2]) . – 2003 . – გვ. 94 _ 98. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 896. მახარაშვილი თ. , მახარაშვილი გ. ქ. თბილისის «პრესტიჟული” უბნების განაშენიანების პრობლემები // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]). – 2004 . – გვ . 91 - 95. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ვაკე, საბურთალო და სხვა რაიონები ბოლო 12 წლის მანძილზე. 897. მელქაძე მ. გივი მელქაძის გახსენება // ხელოვნება . – 2001 . - № 3 _ 4 . – გვ. 115 _ 119.

არქიტექტორის, პედაგოგისა და შემოქმედის მოღვაწეობა; გარდაცვალების 20 წლისთავის გამო. 898. მელქაძე მ. დასავლეთ ევროპის ქვეყნების ქალაქგეგმარებითი საკანონმდებლო აქტების ისტორიული ექსკურსი: (პარალელი თანამედროვე საქართველოსთან) // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 118 _ 123. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 899. მელქაძე მ. ქალაქური კვარტალის განვითარების ისტორია // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [2]) . – 2003 . – გვ. 27 _ 31 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

თბილისის მაგალითზე. 900. მეძმარიაშვილი ლ. ინტერვიუ ლერი მეძმარიაშვილთან // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 47.

ძეგლთა დაცვის სამმართველოს ფუნქციები და უფლება-მოვალეობები თბილისთან მიმართებაში. 901. მილაშვილი მ. , ჭანტურია თ. , ქოჩლაძე ნ. საქართველოს საკურორტო-ტურისტულ რაიონებში კერძო საცხოვრებელი ფონდის ადაპტირების საკითხი // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ . 101 _ 107. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საქართველოში ტურიზმის მსოფლიო სტანდარტების დონეზე განვითარებისათვის შესაბამისი ინფრასტრუქტურის შექმნისა და საკურორტო რაიონებში არსებული კერძო საცხოვრებელი ბინების რეკონსტრუქციის აუცილებლობა.

902. მილაშვილი მ. , ჭანტურია თ. საცხოვრებელი ფონდის ადაპტაციის საკითხი საქართველოს კურორტებზე // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 101 _ 103. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ახალი ტიპის დაბალსართულიანი სახლი-პანსიონატის ან სახლი-სასტუმროების გამოყენება ზღვისპირა და მთიანი კურორტების განაშენიანებაში. 903. ოქუაშვილი ნ. ქ. თბილისის 60 _ 80 წწ. მიკრორაიონების პრობლემატიკა და მათი როლი ქალაქის ქსოვილში // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 55 - 59. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქალაქის პერიფერიებზე არსებული მიკრორაიონების უპერსპექტივობა, რეაბილიტაციის აუცილებლობა. 904. სურამელაშვილი მ. ძველი თბილისის პრობლემების ხასიათი ბეთლემის უბნის მაგალითზე // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 6 _ 8.

ქალაქის ისტორიულ უბნებში შენობების სავალალო მდგომარეობა, «ბეთლემის უბნის” თვითმყოფადობა და მომავალი განვითარების პერსპექტივები. 905. ურბანული კონფლიქტი საქართველოში და მის ფარგლებს გარეთ: პროფესორ ირაკლი ციციშვილის სახელობის არქიტექტორთა მე-2 კონფერენცია // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [2]) . – 2003 . – გვ. 9. ტექსტი. ქართ., რუს. და ინგლ. ენებზე. 906. ღვინიაშვილი დ. ინტერვიუ დავით ღვინიაშვილთან // ილიაზდი . – 2002 . - №1 . – გვ. 48.

ქალაქის მერიის არქიტექტურის სამსახურის მოვალეობები. 907. ყიფიანი ნ. ქალაქი სარკე // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 9 _ 12.

თბილისის არქიტექტურის აქტიური განადგურების კულტურული და ფსიქოლოგიური მიზეზები. 908. შავიშვილი ნ. , მირიანაშვილი გ. გაბედული ჩარევის შიში : როგორ შეიძლება ჩაერთო ისტორიულ განაშენიანებაში // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 84 _ 89. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ახალმშენებლობების პრობლემა თბილისის ძველ უბნებში. მოდერნისტული არქიტექტურული ხერხების შესაძლებელი გამოყენება ისტორიულ განაშენიანებაში. 909. შაიშმელაშვილი გ. ინტერვიუ გია შაიშმელაშვილთან // ილიაზდი . – 2002 . - № 1. – გვ. 44 - 45.

პარლამენტის მშენებლობისა და ურბანული განვითარების კომისიის თავმჯდომარის შეხედულება თბილისის ისტორიულ ზონაში მიმდინარე უკანონო მშენებლობაზე, ძველისა და ახლის ურთიერთმიმართების საკითხზე, ძველი უბნების სახის დაცვა-შენარჩუნებაზე. 910. ჩაჩხუნაშვილი ც. თავისუფლების მოედანი – რა დაიკარგა... რას შევიძენთ? // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 36 - 37.

თავისუფლების მოედნის ისტორია და დღევანდელობა. 911. ჩხაიძე მ. ინტერვიუ მამუკა ჩხაიძესთან // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 50 - 51.

თბილისის მთავარი არქიტექტორის ფუნქციები, ქალაქის ძველი უბნების მძიმე მდგომარეობა. 912. ცინცაბაძე ნ. თბილისის ისტორიული ნაწილი და მსოფლიო მემკვიდრეობის კონვენცია // ილიაზდი . – 2002 . - № 1 . – გვ. 13 - 15.

თბილისის ისტორიული ნაწილის წარდგენა მსოფლიო მემკვიდრეობის ნუსხაში (UNESCO) შესატანად. 913. ციციშვილი ე. ფოტოგამოფენა «მოდერნი თბილისში” // ხელოვნება . – 2001 . - № 3 _ 4. – გვ. 65 _ 68.

ეროვნული ბიბლიოთეკის დარბაზში «საქართველოს მოდერნის დაცვის ჯგუფის” მიერ მოწყობილი თბილისის მოდერნის სტილით აგებული შენობების ფოტოების გამოფენა. 914. ციციშვილი ი. წერილები ფრონტიდან // ხელოვნება. – 2001 . -№ 1 _ 2 . – გვ. 92 _ 97.

საბჭოთა კავშირის გმირის, არქიტექტორ ი. ციციშვილის წერილები (1941 _ 43 წწ.) თავისი კოლეგისა და მეგობრის ეთერ ციციშვილისადმი. 915. ძიძიგური მ. 1939 წლის საკავშირო გამოფენაზე აგებული საქართველოს პავილიონის არქიტექტურის პროპორციების ანალიზი // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 94 _ 100. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

არქიტექტორ არჩილ ქურდიანის მიერ აგებული შენობის გეომეტრიულ სტრუქტურათა პროპორციების ანალიზი. 916. ძიძიგური მ. გორის მუზეუმის არქიტექტურულ-მხატვრული სახის გადაწყვეტის ზოგიერთი საქალაქთმშენებლო ასპექტი // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [2]) . – 2003 . – გვ. 104 _ 107. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

გორის სტალინის სახელობის რევოლუციის მუზეუმისა და სტალინის სახლის პავილიონის კომპოზიციური გადაწყვეტა და მშენებლობის ისტორია. არქიტექტორი არჩილ ქურდიანი. 917. ძიძიგური მ. , იოსებიძე დ. XIX საუკუნეში ნიკოლოზისა და ღუნიბის მოედნების დაარსებისა და მათი შემდგომი სახეცვლილების შესახებ // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 33 _ 38. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

აღნიშნული მოედნების (დღევანდელი ახალგაზრდობის სასახლე და პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორია) ტრანსფორმაციის ოთხი ძირითადი ეტაპი. 918. ძიძიგური მ. საქალაქთმშენებლო-ესთეტიკური თავისებურებანი ა. ქურდიანის შემოქმედებაში : (ორი საცხოვრებელი სახლის მაგალითზე) // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002. – გვ. 113 _ 117. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

რუსთაველის გამზირის დასაწყისისა და ბარათაშვილის ქუჩის სარეკონსტრუქციო

სამუშაოების შედეგად განხორციელებული ცვლილებები. 919. წანაწყენიშვილი გ. 1930 _ 50-იანი წლების მრავალბინიან საცხოვრებელ სახლებში გაცოცხლებული კლასიკური და ეროვნული არქიტექტორული ელემენტები და მათი ადგილი თანამედროვე საცხოვრებლის პროექტირებაში (თბილისის მაგალითზე) // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]). – 2004 . – გვ. 44 _ 50 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 920. ხოშტარია დ. INTAS - ის კვლევითი პროექტი – «თბილისი XIX საუკუნეში : ისტორია და კულტურა” // ილიაზდი . – 2002. - № 1 . – გვ. 39.

ევროპული საერთაშორისო სამეცნიერო პროგრამის (INTAS) კონკურსში აღმოსავლეთმცოდნეობის ინსტიტუტში დამუშავებული პროექტის გამარჯვება, რომლის განხორციელებაში მონაწილეობას მიიღებენ სომხეთი, იტალია და საფრანგეთი. 921. Бесолов В. Архитектурно-градостроительные традиции Тбилиси и их роль в сохранении прежней профессиональной культуры при регенерации исторически ценного столичного города // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [2]). – 2003. – გვ. 117 - 124. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე. 922. Джеиранашвили Т. Вопросы совершенствования методологии градостроительного проектирования Грузии // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [2]) . – 2003 . – გვ. 125 - 131. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე. 923. Джеиранашвили Т. Об архитектурно - градостроительных несуразностях в Грузии // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 134 - 139. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Негативные явления в архитектуре и в градостраительстве.

თანამედროვე ფერწერა და ქანდაკება 924. ავთანდილ კიკნაველიძე: [კატალოგი]. – თბ. : სოსო კვარაცხელია , 2003 . – 60 გვ. ილ . ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე.

საქართველოს მხატვართა კავშირის წევრის, მოქანდაკე ავთანდილ კიკნაველიძის მოკლე ბიოგრაფია და ნამუშევართა რეპროდუქციები. 925. ლია ბარნაბიშვილი: კატალოგი . – თბ. , [2002] . – 29 გვ.

ბიოგრაფიული ცნობები და ბუმბულით შექმნილი ნამუშევრების რეპროდუქციები. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე. 926. მარგველაშვილი პ. დავით კაკაბაძის არქივიდან. – თბ. : ნეკერი , 2002. – 256 გვ.

დავით კაკაბაძის ცხოვრება და მოღვაწეობა. მასალა მისი პირადი არქივიდან – წერილები, პირადი მიმოწერა, მის მიერ 1908 _ 1948 წლებში გადაღებული ფოტოსურათები და საქართველოს გასაბჭოების თარიღთან დაკავშირებული

საიუბილეო გამოფენისადმი მიძღვნილი წერილი. 927. პოლონელი მხატვრები საქართველოში, თბილისი, ნოემბერი : გამოფენის კატალოგი. – თბ. , 2001 . – 76 გვ.

რეპროდუქციებთან ერთად წარმოდგენილია XIX საუკუნის შუახანებიდან საქართველოში გადმოსახლებული პოლონელი მხატვრების საქმიანობა. 928. რევაზ თარხან-მოურავი : ფერწერა და გრაფიკა. – თბ. : კალამუს გრაფიკის სტუდია, 2002 . – 106 გვ.

კატალოგი. ხ. ჭურღულიას წინათქმა, მ. ციციშვილის წერილი მხატვრის ცხოვრების და შემოქმედების შესახებ. ე. ბაგრატიონის, ე. ბერძენიშვილის, ზ. ნიჟარაძის, ე. კალანდაძის, ნ. კიღურაძის, ე. ამაშუკელის, ჭ. ამირეჯიბის და გ. მელიავას მოგონებები. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე. 929. სანდრო ვაჩეიშვილი . – თბ. _ სტამბოლი , 2001 . – 56 გვ.

თანამედროვე ქართველი მხატვრის რეპროდუქციების ალბომი. 930. Колодный Л. Сердце на палитре : Художник Зураб Церетели. Хроника с высказываниями героя . – М. : Голос – Пресс , 2002 . – 416 с.

Жизнь и деятельность Зураба Церетели. В книге опубликованы фотографии из архива, репродукции документальных снимков и иллюстрации из альбомов художника. 931. აბესაძე ი. ეროვნული მატერიალური კულტურის ძეგლები მხატვარ ტარიელ ხერხეულიძის შემოქმედებაში // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4 . - გვ. 105 _ 111.

ავეჯი, ჯამ-ჭურჭელი, სამოსი, არქიტექტურული ფორმები და სხვ. 932. აბესაძე ი. , გუნია მ. ქართველი მხატვრების წვლილი 1917 წლის ეროვნული მართლმადიდებლური ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენის საქმეში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 96 _ 102. რეზ. ინგლ. ენაზე.

1916 წ. ჩამოყალიბებული «ქართველ ხელოვანთა საზოგადოების” ექსპედიციები საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში საეკლესიო ქრისტიანული ხუროთმოძღვრული ძეგლების და მათში დაცული საეკლესიო მხატვრობის გადარჩენის მიზნით (გ. ჟურული, გ. გაბაშვილი, ი. ნიკოლაძე, მ. თოიძე და სხვ.). 933. ანდრიაძე დ. დიზაინიდან დიზაინამდე // ხელოვნება . – 2001 . - № 1 _ 2 . – გვ. 136 - 140.

გერმანელი მხატვრის იორგ იმენდორფის ნამუშევრების გამოფენა თბილისში. 934. ანდრიაძე დ. ძილის რეპრეზენტაცია // კრიტერიუმი . – 2003 . - №8 . – გვ. 87 _ 92.

სცენოგრაფ გოგი ალექსი _ მესხიშვილის შემოქმედება. 935. ასათიანი ნ. ელენე ახვლედიანი // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4 . - გვ. 142 _ 156.

მხატვრის შემოქმედება.

936. გაჩეჩილაძე ე. სკულპტურული პორტრეტი გურამ პაპინაშვილის შემოქმედებაში // ხელოვნება . – 2001 . - № 1 _ 2 . – გვ. 127 _ 135. 937. გუნთაიშვილი ე. სურათის კომპოზიციურ წყობაში ფერთა შინაგანი ცხოვრების კანონზომიერებათა საკითხი გია ბუღაძის ნააზრევში // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4. გვ. 61 _ 64. 938. თულაშვილი ე. ალექსი ბალაბუევი // ხელოვნება . – 2002. - № 1 _ 2. – გვ. 101 _ 106.

თბილისელი მხატვარი და თეორეტიკოსი. ბიოგრაფია. მისი წვლილი ქართული ხელოვნების განვითარებაში. ბოლო წლების ნამუშევრების _ აკვარელის სერიის «ძველი თბილისის სურათების” ანალიზი. 939. კარბელაშვილი მ. მხატვარ ანა შალიკაშვილის შემოქმედება // ქართული ხელოვნება . – 2001 . – №11 . – გვ. 142 – 158. 940. ლორთქიფანიძე ი. დიმიტრი შევარდნაძე და ჰაინრიხ როტი // ACADEMIA : ისტორიულ _ ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 3 . – გვ. 72 _ 77. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მხატვარ დ. შევარდნაძისა და გერმანელი მათემატიკოსის ჰაინრიხ როტის მიმოწერის შესახებ, რომელშიც XX საუკუნის დასაწყისის საქართველოს კულტურული ცხოვრების მომენტებია ასახული. 941. მგალობლიშვილი ა. გიგო ზაზიაშვილის საეკლესიო მხატვრობა // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 117 _ 123. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

XIX _ XX სს. მოღვაწე, თვითნასწავლი მხატვარი. 942. მეტრეველი ნ. გოგი ალექსი _ მესხიშვილის მხატვრობა რობერტ სტურუას შემოქმედებაში: (ბ. ბრეხტის «კავკასიური ცარცის წრის” და კ. გოცის «ქალი-გველის” მიხედვით) // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4 . - გვ. 35 _ 38. 943. მიქავა ნ. ნ. იგნატოვის «თბილისობა” // ამირანი . – 2005. - № 13 . – გვ . 152 _ 160. რეზ. გერმ. ენაზე.

ბიოგრაფიული ცნობები, მხატვრის ნაკლებად ცნობილი დაზგური ფერწერის ნამუშევრის «თბილისობის” მხატვრული ღირსებები, შესრულების ტექნიკა. 944. რობაქიძე გ. ბელა ბერძენიშვილის მონუმენტური მოხატულობა სასტუმრო «ივერიაში” // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ . 81 _ 86. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფოლკლორული მოტივები ბ. ბერძენიშვილის შემოქმედებაში; მის მიერ შესრულებული სასტუმრო «ივერიის” რესტორნის კედლის მოხატულობა (1967 წ.), სადაც ქართველი ხალხის ძველი, ტრადიციული ყოფის ამსახველი სცენების საშუალებით ემოციურადაა გადმოცემული ბუნებისა და ადამიანის ჰარმონიული თანაარსებობის იდეა. 945. უბილავა ნ. რადიშ თორდიას შემოქმედების ძირითადი ტენდენციები // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4 . _ გვ. 24 _ 33.

მხატვრის ნამუშევრების სტილისტური ანალიზი. 946. ღაღანიძე ნ. ფორმისა და შინაარსის ურთიერთმიმართების საკითხისათვის ირაკლი ფარჯიანის შემოქმედებაში // ACADEMIA : ისტორიულ _ ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002. – ტ. 3. – გვ. 44 _ 49. რეზ. ინგლ. ენაზე. 947. შავგულიძე ქ. კოსტიუმი ელენე ახვლედიანის სცენოგრაფიაში // ხელოვნება . – 2001 . - №3 _ 4. გვ. 119 - 128. 948. შავგულიძე ქ. ტრადიციული და ნოვატორული საშუალებები ელენე ახვლედიანის სცენოგრაფიაში: (კ. კალაძის პიესის «როგორ ?” მაგალითზე) // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 146 _ 150. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

რეჟისორ კოტე მარჯანიშვილის დადგმა 1928 წ. 949. ხუციშვილი ნ. ტრადიციული ფორმების ინტერპრეტაცია თანამედროვე ხელოვნებაში – გუჯი ამაშუკელი // ამირანი . – 2004 . – № 10 . – გვ. 87 _ 101. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საფრანგეთში მოღვაწე ქართველი მხატვრის, ოქრომქანდაკებლის შემოქმედება. 950. Медзмариашвили М. Пути авангарда: Париж – Москва – Тбилиси // Литературная Грузия . – 2002 . - № 1 _ 6. - с. 180-233.

Сопоставление художественных явлений, происходящих в первые десятилетия XX-го века в Грузии, России и Франции и формирование нового поколения грузинских художников (Д. Какабадзе, Л. Гудиашвили, К. Зданевич, Ш. Кикодзе, Пиросмани и др.) 951. Медзмариашвили М. Сны и явь волшебницы Гаянэ // Литературная Грузия . – 2001 . - № 1 _ 6. – с. 249 - 251.

Выставка произведений тбилисской художницы Гаянэ Хачатурян в Москве в галерее «Нащёкинский дом». 952. Робакидзе Г. Иллюстратор грузинских сказок // Литературная Грузия . – 2001 . - № 1 - 6. – с. 252 - 257.

Художественное оформление книги в творчестве художницы Белы Бердзенишвили. 953. Arseniљvili I. Die Kunst des Selbstportrдts im Shaffen georgischer Maler: (zweites Jahrzehnt des 20. Jhs.) // GEORGICA . – 2001 . - № 24 . – P. 115 - 122.

ავტოპორტრეტის ხელოვნება ქართველი მხატვრების შემოქმედებაში (დავით კაკაბაძე, ლადო გუდიაშვილი, შალვა ქიქოძე). 954. Arseniљvili I. Einige Kьnstlerische und stilistische Charakteristika der georgischen Tafelmalerei im ersten Viertel des 20 Jahrhunderts // GEORGICA . – 2000 . - № 23 . – p. 108 - 113.

XX ს.-ის პირველი მეოთხედის ქართული დაზგური ფერწერის ზოგიერთი მხატვრულ-სტილისტური ანალიზი, მოდერნის სტილი ლ. გუდიაშვილისა და შ. ქიქოძის შემოქმედებაში.

955. Gačečilaze E. Die Landschaft im Schaffen von Givi Toize // GEORGICA . – 2000 . - ¹ 23 . – p. 114 - 120.

პეიზაჟი გივი თოიძის შემოქმედებაში.

კ ი ნ ო . თ ე ა ტ რ ი 956. ბიბილეიშვილი ი. სცენისთვის ბოძებული სიცოცხლე. – ბათუმი: აჭარა , 2001. – 116 გვ.

საქართველოს დამსახურებული არტისტის, მემედ აბაშიძის სახელობის პრემიის ლაურეატის, ამირან ტაკიძის შემოქმედებითი გზა, სასცენო და პედაგოგიური მოღვაწეობა. 957. გიორგი გეგეჭკორი. – თბ. : ქართული თეატრის საცავი , 2002. – 159 გვ.

მოგონებები მსახიობ გიორგი გეგეჭკორზე. წიგნი ილუსტრირებულია მის მიერ განსახიერებული როლების ფოტოებით. 958. გურაბანიძე ნ. კოტე მახარაძე. – თბ. : ქართული თეატრის საცავი , 2001. – 232 გვ.

მსახიობისა და საზოგადო მოღვაწის კოტე მახარაძის ცხოვრება და საქმიანობა. 959. მახარაძე კ. ორი ბატონის მსახური – თბ. : ქართული თეატრის საცავი , 2001 . – 320 გვ.

მსახიობისა და სპორტული კომენტატორის მოგონებები და შთაბეჭდილებები. 960. მედეა ჩახავა . – თბ. : ქართული თეატრის საცავი , 2002 . – 96 გვ.

მ. ჩახავას შემოქმედებითი პორტრეტი : მსახიობის ოჯახი, პარტნიორებთან ურთიერთობა, ციტატები მეგობართა მოგონებებიდან და კრიტიკოსთა რეცენზიებიდან, მის მიერ შექმნილი სახეების ფოტოები. 961. ნადარეიშვილი ლ. თანამედროვე ქართული ბალეტი (1961 _ 2001 წწ.) . – თბ. : უნივერსალი , 2002. – 50 გვ.

ქართული კლასიკური ქორეოგრაფიის ორმოცწლიანი ისტორია. საუკეთესო საბალეტო სპექტაკლები, მოცეკვავეები და რეჟისორები. ნაშრომი ეძღვნება ზაქარია ფალიაშვილის სახელობის თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრის 150 წლისთავს. 962. ნინიკაშვილი კ. კოტე მახარაძე . – თბ. : ქართული თეატრის საცავი , 2001 . – 152 გვ.

ალბომის ფორმის წიგნი გვაცნობს მსახიობის შემოქმედებითი ცხოვრების გზას . ფოტოებს ერთვის კომენტარები. 963. ურუშაძე ნ. ვერიკო ანჯაფარიძე . – თბ. : ქართული თეატრის საცავი , 2001 . – 280 გვ.

ვერიკო ანჯაფარიძის მოღვაწეობის პერიოდის საზოგადოებრივი ცხოვრება და ქართული თეატრი.

964. ქართული სატელევიზიო ფილმები, 1957 _ 2000 : კატალოგი. – თბ. , 2001 . – 496 გვ. 965. ამირეჯიბი ნ. ბუნებისკენ ! // ხელოვნება . – 2001 . - № 1 _ 2 . – გვ. 65 _ 71.

ბუნებისა და ადამიანის ურთიერთობის ამსახველი მხატვრული თემა რეჟისორ ო. იოსელიანის ფილმში «მშვიდობით, ხმელეთო!” და ზოგადად ქართულ კინომატოგრაფიაში. 966. ბეროზაშვილი ნ. მე ვიწვოდი ხელოვნებისთვის // ქართლი . – 2003 . - № 3. – გვ. 103 _ 113.

მსახიობის მოგონება ყრმობის წლებზე, გორის თეატრის სცენაზე განხორციელებულ როლებზე და ცნობილ რეჟისორებთან შეხვედრებზე. 967. გურაბანიძე ნ. გიგა ლორთქიფანიძე – 75 // ხელოვნება . – 2002 . - № 5 _ 6. გვ. 3 _ 6.

რეჟისორის შემოქმედების მოკლე მიმოხილვა. 968. გურაბანიძე ნ. «თეატრი ჩემი ბედისწერაა” : (რამაზ ჩხიკვაძე) // ხელოვნება . – 2002 . - № 5 _ 6. გვ. 46 _ 57 , 64 _ 75 , 88 _ 101.

ერთ-ერთი თავი ნ. გურაბანიძის ვრცელი მონოგრაფიიდან «ეს ფანტასტიკური რამაზ ჩხიკვაძე”. 969. გურაბანიძე ნ. როგორ უნდა იყო კეთილი, როცა ყველაფერი ასე ძვირია : (პირველი თავი წიგნიდან «რეჟისორი გიზო ჟორდანია”) // ხელოვნება . – 2002 . - № 1 _ 2. გვ. 11 _ 25.

თეატრალურ ინსტიტუტში სწავლისა და შემოქმედების ადრეული, ბათუმური პერიოდის (1961 _ 65 წწ.) განხილვა. 970. ერისთავი ე. ე. შენგელაიას ფილმის «მიქელა” სტრუქტურა // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 73 _ 76. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფილმის ფსიქოლოგიური ანალიზი და მისი ხმოვან-ხედვითი სტრუქტურა. 971. ერისთავი ე. ფსიქოლოგიური ხასიათის მოკლემეტრაჟიანი ფილმები // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4. – გვ. 123 _ 130.

თემურ ბაბლუანის «ბეღურების გადაფრენა” და გოდერძი ჩოხელის «ბაკურხეველი ხევსური”, «ადგილის დედა”, «აღდგომა”. 972. ზაკაშვილი თ. ფსიქოლოგიური დრამის ინტერპრეტაცია მარჯანიშვილის თეატრში : ფ. დოსტოევსკის «მარადი ქმარი” და ა. სტრინდბერგის «მამა” // ხელოვნება . – 2002 . – 3 _ 4. – გვ. 3 _ 9.

რეჟისორ თემურ ჩხეიძის დადგმები. 973. თევზაძე დ. ვალერიან შალიკაშვილი და ჩვენი დღევანდელობა // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 259 _ 266.

თეატრალური მოღვაწისა და დრამატურგის ვალერიან შალიკაშვილის (1874 _ 1919 წწ.) ბიოგრაფია და შემოქმედების ანალიზი.

974. თუმანიშვილი ე. კოტე მარჯანიშვილისა და პეტრე ოცხელის «ურიელ აკოსტა” // ქართული ხელოვნება . – 2001 . - № 11 . – გვ. 131 _ 141.

რეჟისორისა და მხატვრის ერთობლივი შემოქმედებითი პროცესი 1929 წელს განხორციელებულ სპექტაკლზე. 975. ითონიშვილი მ. კოტე მახარაძე სამსახიობო ხელოვნების ზოგიერთი ასპექტის შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 92 _ 102. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 976. ინასარიძე შ. Fფოტო და კინოდოკუმენტების გამოყენება სწავლებისა და შემეცნების პროცესში // საისტორიო მოამბე . – 2000 _ 2001 . - № 73 _ 74 . – გვ. 93 _ 101.

ფოტო და კინოდოკუმენტალისტიკის აღმზრდელობითი და კულტურულ _ საგანმანათლებლო ფუნქცია. მისი როლი ქართული კულტურის პოპულარიზაციაში. 977. კალანდარიშვილი მ. ქართული დრამატული თეატრის შემოქმედებითი მატიანე // ხელოვნება . – 2002 . - №1 _ 2 . – გვ. 139 _ 142.

რეც. : კიკნაძე ვ. ქართული დრამატული თეატრის ისტორია : ტ. 1 . – თბ. , 2001 . – 787 გვ. ; ტ. 2 . – თბ. , 2001 . – 675 გვ. 978. კიკნაძე ვ. დევნილი... // ხელოვნება . – 2002 . – № 1 _ 2. – გვ. 26 _ 41.

საქართველოს სახალხო არტისტის, ჭიათურის თეატრის მსახიობის მიხეილ ვაშაძის ბიოგრაფიის ტრაგიკული ფურცლები – 1921, 1924, 1937, 1949 წლების რეპრესიები, რომელთა დროსაც მოხდა მისი ოჯახის წევრების დარბევები. 979. კირვალიძე ს. სცენის მოღვაწეთა როლი თერგდალეულთა ეროვნულ-განმანთავისუფლებელი მოძრაობის პროგრამის შემუშავებაში // კლიო . – 2003 . - № 18 . – გვ. 112 – 122. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართული თეატრის აქტიური მონაწილეობა ეროვნულ-განმანთავისუფლებელ მოძრაობაში, მისი ძალისხმევა ერის სულიერი განახლებისა და ეროვნული აღორძინებისათვის. 980. ლეკბორაშვილი მ. ქართული კინოს ჟანრული ტენდენციები – უძრაობის ეპოქის დრამა // კავკასიის მაცნე . – 2004. – გვ. 100 _ 103. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 981. ჟღენტი ო. ეროვნულის და სოციალურის ურთიერთმიმართების საკითხი 10-იანი და 20-ანი წლების ქართულ კინოში : (ვ. გუნია და ფილმი «ბერიკაობა-ყეენობა”) // ხელოვნება . – 2002 . –№1 _ 2 . – გვ. 73 _ 83.

რეჟისორისა და პუბლიცისტის ვალერიან გუნიას რედაქტორობით გამოცემული ჟურნალ «ნიშადურის” პოლემიკური სტატიებისა და ფილმის «ბერიკაობა-ყეენობის” ანალიზი; ოპერატორ ვ. ამაშუკელის მიერ 1912 წელს გადაღებული ფილმი – «აკაკის მოგზაურობა რაჭა _ ლეჩხუმში”. 982. ჟღენტი ო. ეროვნულის და სოციალურის ურთიერთმიმართების საკითხი ქართულ კინოში // ხელოვნება . – 2002 . – №5 _ 6 . – გვ. 37 _ 45.

XX ს. 10-იანი წლების ქართული პრესის მიხედვით.

983. სანადირაძე ნ. «უბედურია ქვეყანა, რომელსაც გმირი არა ჰყავს”: (გმირის პრობლემა ქართულ კინემატოგრაფიაში) // ხელოვნება . – 2001 . – № 1 _ 2 . – გვ. 102 _ 108.

60-იანი წლების ქართული კინო – ო. იოსელიანის «გიორგობისთვე”, «იყო შაშვი მგალობელი” და გ. შენგელაიას «ალავერდობა”. 984. ურუშაძე ნ. , გეგეჭკორი გ. , ლორთქიფანიძე გ. რეჟისორი, რომელსაც მსახიობი უყვარდა : (გიორგი ტოვსტონოგოვის ქართველი სტუდენტები თავიანთ ოსტატს იხსენებენ) // ხელოვნება . – 2001 . – № 1 _ 2 . – გვ. 71 _ 86.

საუბარს ხელოვნებათმცოდნე ნათელა ურუშაძესთან, მსახიობ გიორგი გეგეჭკორსა და რეჟისორ გიგა ლორთქიფანიძესთან ერთვის აკაკი დვალიშვილისა და სანდრო მრევლიშვილის მოგონებები გ. ტოვსტონოგოვზე / ჩაიწერა მ. სიდლინმა. 985. ურუშაძე პ. რობერტ სტურუას «მაკბეტი”: (წაკითხვის მცდელობა) // ხელოვნება . – 2001 . – № 3 _ 4. – გვ. 3 _ 16.

სპექტაკლის იდეური შინაარსის ანალიზი. გავლებულია პარალელები რუსთაველის თეატრში წინა წლებში განხორციელებულ შექსპირის სტურუასეულ დადგმებთან. 986. ქარქაშაძე გ. ბობოქარი 30-იანი წლები // ხელოვნება . – 2001 . – № 1 _ 2 . – გვ. 25 _ 36.

30-ანი წლების ქართული კინო; ფილმები აკაკი ხორავას მონაწილეობით – ი. პერესტიანის «ორი მეგობარი” (1936 წ.); ნ. შენგელაიას «ნარინჯის ველი” (1936 წ.) და მ. ჭიაურელის «არსენა” (1937 წ.). 987. ქარქაშაძე გ. «ალბანეთის დიდი მეომარი სკანდერბეგი” // ხელოვნება . – 2001 . – № 3 _ 4 . – გვ. 129 _ 142.

«მოსფილმისა” და კინოსტუდია «ახალი ალბანეთის” ერთობლივი ნამუშევარი (1954 წ.). სცენარის ავტორი მ. პაპავა, რეჟ. ს. იუტკევიჩი. მთავარი როლის შემსრულებელი აკ. ხორავა. ფილმში მონაწილეობენ აგრეთვე ვ. ანჯაფარიძე და ს. ზაქარიაძე. 988. ქვლივიძე ჟ. «მარადისობის კანონი” – ეკრანული სახე // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 317 _ 322.

ნოდარ დუმბაძის რომანის ეკრანიზაციის შუქ-ჩრდილები. 989. შავგულიძე ქ. ქართული სცენოგრაფიის საფუძვლები // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 123 _ 125. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ხალხური თეატრალური წარმოდგენების – ყეენობისა და ბერიკაობის ფუნქცია და სარიტუალო შინაარსი. 990. ჩიქოვანი ო. , ჯიქია ნ. კოლხეთის დაბლობის მელიორაციის პრობლემის ასახვა მხატვრულ ლიტერატურასა და ხელოვნებაში // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 145 _ 147. რეზ. რუს და ინგლ. ენებზე.

რეჟისორ ლ. მუჯირის ხმოვანი მულტიპლიკაციური ფილმი «არგონავტები” (1936 წ.), რეჟ. შ. ჩაგუნავას კინონარკვევი «ცეცხლოვანი კოლხიდა” (1936 წ.), ს.

კლდიაშვილის პიესა «გმირთა თაობა” (1937 წ.), რეჟისორ დ. რონდელის ფილმი «კოლხეთის ჩირაღდნები” (1939 წ.). 991. ჩხარტიშვილი ლ. , ლამპარაძე თ. «მეგობრობის ძალა” – პიესა და სპექტაკლი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - №2 . – გვ. 89 _ 92.

ბათუმის თოჯინების სახელმწიფო თეატრის სპექტაკლის «მეგობრობის ძალის” განხილვა (რეჟ. თ. ბოლქვაძე , დრამატურგი – ვ. ახვლედიანი , მხატვარი – კ. ხოფერია და კომპოზიტორი – მ. გაბაიძე). 992. ჭელიძე მ. «ცხვრის წყარო” – ქართული თეატრის უდიდესი გამარჯვება // საისტორიო მოამბე . – 2000 _ 2001 . -№ 73 _ 74 . – გვ. 168 _ 172.

საქართველოს კინოფოტოფონოდოკუმენტების ცენტრალურ სახელმწიფო არქივში დაცული გიორგი დავითაშვილის, დავით ჩხეიძისა და სერგო ჭელიძის მოგონებები კოტე მარჯანიშვილზე და სპექტაკლ «ცხვრის წყაროს” დადგმის პროცესზე. 993. ჯავაშვილი გ. რუსთაველის სახელობის თეატრი – 1995 _ 2000 წ. წ. : (სოციოლოგიური კვლევის შედეგები) // ხელოვნება . – 2001 . – № 3 _ 4 . – გვ. 17 _ 26.

თეატრის რეპერტუარის, საზოგადოებასთან ურთიერთობის, შემოქმედებითი ცხოვრებისა და სოციალურ-საყოფაცხოვრებო პირობების ანალიზი. 994. Урушадзе Н. Жизнь, посвященная театру // Литературная Грузия . – 2001 . - № 1 - 6 . –с. 172 - 180.

Страницы жизни и творческий путь актрисы Мако Сафаровой - Абашидзе. 995. Урушадзе Н. Король смеха // Литературная Грузия . – 2000 . - № 1 - 6 . – с. 306 -312.

Жизнь и творчество выдающегося актера - комика Васо Абашидзе. 996. Урушадзе Н. Нато Габуния // Литературная Грузия . – 2002 . - № 7 - 12. – с. 202 -210.

Жизнь и творческий путь актрисы Н. Габуния. 997. Урушадзе Т. К вопросу грузинского театрально - декоративного искусства 20-х годов XX века // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - №9 . – გვ. 125 _ 127. - რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

Роль К. Марджанишвили и работавщих с ним художников в основании современного и национального театрально-декоративного искусства. 998. Шалуташвили Н. Лесь Курбас и деятели грузинской сцены // Литературная Грузия . – 2002 . - ¹ 7 - 12. – с. 211 - 223.

Личные контакты и творческие связи украинского актёра Л. Курбас с деятелями грузинской сцены: (К. Марджанишвили, С. Ахметели, У. Чхеидзе, Т. Цулукидзе, В. Анджапаридзе, В. Годзиашвили, Ш. Гамбашидзе, Х. Чичинадзе, А. Хорава, А. Васадзе и др.) 999. Kakabaze N. Цsterreichische und deutsche Stьcke auf georgischen Bьhnen // GEORGICA . -2001 . - № 24 . – გვ. 109 _ 114.

ავსტრიული და გერმანული პიესები ქართულ სცენაზე.

მ უ ს ი კ ა . ქ ო რ ე ო გ რ ა ფ ი ა 1000. ალექსანდრე ნიჟარაძე / შემდგ . _ რედ. ნანა ქავთარაძე . – თბ. , 2000 . – 132 გვ.

მეგობრებისა და კოლეგების: გ. ნეიჰაუზის, ი. ბაკის, ა. მაჭავარიანის, ნ. დიმიტრიადის და სხვათა მოგონებები მუსიკოს _ პიანისტის ალექსანდრე ნიჟარაძის შესახებ. 1001. ისაკაძე ლ. ლიანა ისაკაძის მედიტაციები... მედიტაციის შემდეგ . – [თბ , 2001]. _ 40 გვ.

კრებულში წარმოდგენილია მუსიკოსის ჩანაწერები 20 _ 23 წლის ასაკში. 1002. ქართული საეკლესიო გალობა: ერი და ტრადიცია (2001 წელს 16 მარტს ივ. ჯავახიშვილის სახ. ისტ. და ეთნოლოგიის ინსტ-ში ჩატარებული სამეცნიერო კონფერენციის მოხსენებები) . – თბ. : მემატიანე , 2001 . – 214 გვ.

ქართული საეკლესიო გალობის კანონიკა, ქართული მრავალხმიანობა, საგალობლების ოჯახში შესრულების ხალხური ტრადიციები და სხვ. 1003. ქსენია ჯიქია : მოგონებები და სტატიები . – თბ. , 2000 . – 158 გვ.

პიანისტ-პედაგოგის, თბილისის მელიტონ ბალანჩივაძის სახ. მე-3 სამუსიკო სასწავლებლის დირექტორ ქსენია ჯიქიას ცხოვრება და მოღვაწეობა. მოგონებები მასზე, მის მოწაფეებსა და კოლეგებზე. 1004. ჭავჭავაძე _ მირცხულავა ნ. დიდიმ მირცხულავა : [ცხოვრება და შემოქმედება / რედ. : გ. ტორაძე] . – თბ. : მეცნიერება , 1999 . – 176 გვ.

მონოგრაფიული ნარკვევი ქართველი დირიჟორის, საქართველოს სახალხო არტისტის ცხოვრებისა და შემოქმედებითი მოღვაწეობის შესახებ. ქართული მუსიკალური ხელოვნების წარმომადგენელთა წერილები დიდიმ მირცხულავასადმი. 1005. ჭანიშვილი რ. წერილები ქორეოგრაფიაზე . წიგნი პირველი . – თბ. : «თანი”, 2002 . – 263 გვ.

ქართული ხალხური ქორეოგრაფიული ხელოვნების ისტორია, განვითარების გზები და დღევანდელობის აქტუალური საკითხები. 1006. ანდღულაძე ს. ვასილ კარბელაშვილის მოღვაწეობა ქართული საეკლესიო მუსიკის აღდგენა-დაცვის საქმეში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - №13 . – გვ. 3 _ 12 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

XIX _ XX საუკუნეების სასულიერო პირისა და საზოგადო მოღვაწის ვასილ კარბელაშვილის მიერ ქართლ-კახური საგალობლების ნოტებზე გადატანა და გამოცემა 1896 _ 1898 წლებში. 1007. ასათიანი ლ. ნოდარ გაბუნიას პედაგოგიური სისტემა // ხელოვნება . – 2001 . -№ 1 _ 2 . – გვ. 13 _ 17 ; № 3 _ 4 . – გვ. 103 _ 112 ; 2002 . - № 3 _ 4 . – გვ. 65 _ 72.

კომპოზიტორის პედაგოგიური მოღვაწეობა, შეხედულება მუსიკალურ

დრამატურგიაზე, პოპულარობაზე, მსმენელსა და კრიტიკაზე. 1008. ბაბუნაშვილი ხ. ქართული მუსიკა 1900 _ 1917 წ. წ. // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 179 _ 183 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

კომპოზიტორების: მელიტონ ბალანჩივაძის, დიმიტრი არაყიშვილის, ია კარგარეთელის, კოტე ფოცხვერაშვილის, რევაზ გოგნიაშვილის და ვიქტორ დოლიძის როლი ქართული კლასიკური რომანსის სრულყოფის საქმეში, საგუნდო და საოპერო მუსიკის განვითარებაში. 1009. ბაგრატიონი თ. აჭარაში შექმნილი ქართული ხალხური ცეკვების საშემსრულებლო კულტურა // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 9 . – გვ. 91 _ 96. ; № 10 . – გვ. 95 _ 102.

ცეკვები: «ხორუმი”, «განდაგანა”, «ლაზური” და «ოჰოი ნანა”. 1010. გეგეშიძე ე. ქუთაისის მუსიკალური ცხოვრება XIX საუკუნის II ნახევარში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2003 . - № 14 . – გვ. 59 _ 69. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ფილიმონ ქორიძის, ანდრია ბენაშვილის, კორნელი მაღრაძის, იოსებ შარაბიძის, ბართლომე კუხიანიძის და სხვათა წვლილი ქართული ხალხური მუსიკის განვითარების საქმეში; ანასტასია დავითის ასული ორბელიანის საოჯახო სალონი. 1011. გოგუა დ. კიდევ ერთხელ ქართული ინსტრუმენტული მუსიკის გენეზისისა და განვითარების შესახებ // ხელოვნება . – 2002 . - №1 _ 2 . – გვ. 98 _ 101.

ეროვნულისა და კლასიკური ტრადიციების შერწყმა ქართული ინსტრუმენტული მუსიკის გენეტიკაში. 1012. კაკაბაძე ც. «მას სიმღერა სიცოცხლეზე მეტად უყვარდა” // ხელოვნება . – 2002 . - №1 _ 2 . – გვ. 84 _ 91.

მოგონებები ოპერის თეატრის სოლისტ რეზო კაკაბაძეზე, მისი ცხოვრებისა და სასცენო მოღვაწეობის საინტერესო მომენტებზე. 1013. კაკულია ლ. ანტონ წულუკიძე ქართველ კომპოზიტორებთან თანამშრომლობაში // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4 . – გვ. 97 _ 104.

მუსიკისმცოდნე ა. წულუკიძის ქართველი საბჭოთა კომპოზიტორებისადმი მიძღვნილი ნაშრომების მიმოხილვა (შ. მშველიძე, ა. მაჭავარიანი, ლ. თორაძე და სხვ.). 1014. კალანდაძე _ მახარაძე ნ. , კოტეტიშვილი ბ. ბავშვის დასაძინებელი ქართული «ნანა” და მისი სამკურნალო დანიშნულება // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი. – 2002. – ტ. 3. – გვ. 50 _ 56. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქალის ხმის საშუალებით გარე სივრცისაგან ბავშვის სმენის გამიჯვნა, მისი ერთ წერტილში კონცენტრირება დამამშვიდებლად მოქმედებს ბავშვის ფსიქო-ემოციურ სამყაროზე და ხელს უწყობს მშვიდად ჩაძინებას.

1015. კირაკოსოვა მ. ოპერა «აბესალომ და ეთერის” პირველი წარმოდგენის გამოძახილი საქართველოში არსებული რუსული პრესის ფურცლებზე // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 _ 4 . – გვ. 118 _ 123.

გაზეთ «Закавказское слово”-ში (1919 წ. 22, 25 თებერვალი) გამოქვეყნებული ა. ნ. ჩერეპნინის წერილის და ჟურნალ «Орион”-ის (1919) მეორე ნომერში მოთავსებული თომა ჰარტმანის რეცენზიის მიმოხილვა. 1016. კოპაძე ქ. გაზეთ «დროების” როლი ქართული მუსიკალური კულტურის შესწავლის საქმეში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 144 _ 150. რეზ. ინგლ. ენაზე.

უძველესი ქართული მუსიკის განვითარების გზების ძიება გაზეთ «დროებაში” გამოქვეყნებული (პეტრე უმიკაშვილი, ნარი ივერიელი, აკაკი წერეთელი, იაკობ გოგებაშვილი, ნიკო ნიკოლაძე) მასალების მიხედვით. 1017. ლორია ა. დაუვიწყარი კონცერტი // ხელოვნება . – 2001. - № 1 _ 2 . – გვ. 23 _ 24.

ვიოლონჩელისტ თამარ გაბარაშვილის საღამო კონსერვატორიის მცირე დარბაზში. 1018. მაისურაძე ნ. ქართული ხალხური მუსიკა და ქართველთა ეთნოგენეზი // ამირანი . – 2004 . - № 10 . – გვ. 22 _ 33. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მუსიკალური ენა, როგორც ერის სულიერი კულტურის მნიშვნელოვანი მხარე. ქართველურ ტომთათვის საერთო მუსიკალური ფუძე _ ენის განვითარებისა და დიფერენციაციის პროცესი, მუსიკალური დიალექტების წარმოქმნა. 1019. მაქაცარია ი. მუსიკალური საკრავები ბიბლიის ქართულ თარგმანში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები. – 2001 . - № 10 . – გვ. 111 _ 116. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მუსიკალური ინსტრუმენტების სახელწოდებები ბიბლიაში და მათი ქართული თარგმანი-შესატყვისები: ქნარი, ებანი, მუღი, ბობღანი, საფსალმუნე, წინწილი, საყვირი, სტვირი. 1020. მაქაცარია ი. წარმართობის კვალი ქართულ სანახაობით კულტურაში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები. – 2003 . - № 14 . – გვ. 75 _ 85. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საერო და სასულიერო მუსიკის განვითარება საქართველოში; სანახაობითი ელემენტების აკრძალვა სასულიერო მუსიკაში. 1021. ოიკაშვილი ზ. ოთარ თაქთაქიშვილის ჰარმონიის ეროვნული ნიშან-თვისებების ზოგიერთი საკითხი // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 139 _ 142. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ხალხური მუსიკის თემა კომპოზიტორის შემოქმედებაში. 1022. ოკუჯავა ნ. საკულტო-მითოლოგიური სიმღერების ტრანსფორმაციისათვის: («ოდოია”, «ოჩეშ ხვეი”) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 269 _ 272. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სამეგრელოში გავრცელებულ კოლექტიურ შრომასთან დაკავშირებული სიმღერების «ოდოიასა” და «ოჩეშ ხვეის” დღემდე მოღწეული ვარიანტებისა და მათი

მხატვრულ-ესთეტიკური ფუნქციების შესახებ. 1023. სულაბერიძე გ. «ქართლის ცხოვრებაში” დაცული მუსიკალური საკრავების სახელები // კლიო . – 2002 . - № 16. – გვ. 79 _ 91. რეზ. რუს. ენაზე.

საყვირი, ბუკი, ორღანო, ებანი, დაბდაბი, დუმბული, სპერმური (სპილენძ-ჭური), ქოსი, წინწილი, ჩანგი. 1024. სულაბერიძე გ. «ქართლის ცხოვრების” თხზულებებში დაცული მუსიკალური ტერმინოლოგია // კლიო . – 2004 . - № 21 . – გვ. 48 _ 55. რეზ. რუს. ენაზე.

ტერმინები: გალობა, ძალი, ჴმაი, მგოსანი, მუტრიბი, მუშაითი, სახიობა, ზმა. 1025. ტაბლიაშვილი მ. პოლიფონიის პრობლემატიკა ქართულ მუსიკათმცოდნეობაში // ხელოვნება . – 2002 . - № 5 _ 6 . – გვ. 26 _ 36. 1026. ტაბლიაშვილი მ. პოლიფონიური ვარიაციების როლი ქართულ კამერულ-ინსტრუმენტულ საანსაბლო მუსიკაში // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 87 _ 94. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ოსტინატური ვარიაციული ფორმები ნ. გუდიაშვილის, ა. შავერზაშვილის, ს. ცინცაძის, ს. ნასიძის, ო. გორდელის საანსამბლო ქმნილებებში. 1027. ტაბლიაშვილი მ. ფუგა _ სონატის შესახებ ევროპელ და თანამედროვე ქართველ კომპოზიტორთა შემოქმედებაში // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 95 _ 100. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

შერეული პოლიფონიურ-ჰომოფონიური ფორმის გამოყენების მაგალითები ქართულ კამერულ-ინსტრუმენტულ საანსამბლო მუსიკაში (ნ. გუდიაშვილი, ა. შავერზაშვილი, ს. ცინცაძე, ნ. გაბუნია, კ. როსებაშვილი, ვ. აზარაშვილი). 1028. ტაბლიაშვილი მ. ფუგირებული ფორმა სულხან ცინცაძის კვარტეტებში // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 95 _ 99. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1029. ტაბლიაშვილი მ. ფუგირებული ფორმების როლი ქართულ ინსტრუმენტულ საანსამბლო მუსიკაში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 103 _ 112. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ნ. გუდიაშვილის, ალ. შავერზაშვილის, ა. ბალანჩივაძის, ს. ცინცაძის, რ. გაბიჩვაძის, ო. გორდელის, კ. როსებაშვილის, ნ. გაბუნიას, ვ. აზარაშვილისა და ზ. ნადარეიშვილის მუსიკალური ნაწარმოებები კამერულ-ინსტრუმენტალური ანსამბლებისთვის. 1030. ფირცხალავა ნ. «მზახრი, ჟირი, ბამის ერთობა შეყოვლებისაჲ” შესახებ იოანე პეტრიწის «განმარტებაში” // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 4 . – გვ. 99 _ 103. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველი ფილოსოფოსის, მთარგმნელის იოანე პეტრიწის თხზულებაში – «განმარტებანი” _ დაცული არგუმენტები _ მოხსენიებული მუსიკალური ტერმინების მნიშვნელობები ადასტურებენ XI საუკუნეში ქართული მრავალხმიანი სიმღერა-გალობის არსებობასა და სრულყოფას.

1031. ქავთარაძე მ. ანტონ წულუკიძე და ქართული მუსიკალური თეატრი // ხელოვნება – 2002 . - № 3 _ 4 . – გვ. 93 _ 97.

მუსიკადმცოდნე ა. წულუკიძის საოპერო ხელოვნებისადმი მიძღვნილი წერილების განხილვა. 1032. ქავთარაძე მ. ოთარ თაქთაქიშვილის «გედის სიმღერა” // ხელოვნება . – 2001 . - № 1 _ 2 . – გვ. 9 _ 12.

კომპოზიტორის საზოგადოებისათვის უცნობი ოპერა «მარიტა”. 1033. ქუთათელაძე რ. ელვარე შემოქმედი, მოღვაწე : (შტრიხები ანტონ წულუკიძის პორტრეტისათვის) // ხელოვნება . – 2002 . - № 1 _ 2 . – გვ. 42 _ 52.

მუსიკათმცოდნე ა. წულუკიძის ცხოვრება და შემოქმედება. 1034. შილაკაძე მ. აღმოსავლური და ევროპული სამუსიკო ინსტრუმენტები საქართველოში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – № 6 . – გვ. 215 _ 222. რეზ ინგლ. ენაზე.

მათი გავრცელების დრო და არეალი. 1035. შილაკაძე მ. ქართულ-აფხაზური ეთნო-კულტურული ურთიერთობები : (ხალხური საკრავიერი მუსიკის მონაცემების მიხედვით) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 87 _ 98. რეზ. რუს. ენაზე. 1036. შიოშვილი თ. ქართული ხალხური სუფრული სიმღერების ზნეობრივი მრწამსი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 7 . – გვ. 77 _ 80.

ფოლკლორული მასალების მიხედვით.

1037. ხაბაძე ს. , ლორია მ. სამი ხორუმი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 1 . – გვ. 100 _ 103.

აჭარული ხორუმის სხვადასხვა ვარიანტის აღდგენა-შენარჩუნების საკითხები. 1038. ხვთისიაშვილი მ. ანტონ წულუკიძის ერთი კონცეპტუალური დებულების შესახებ // ხელოვნება . – 2002 . - № 1 _ 2 . – გვ. 53 _ 56.

ქართული რიტუალური სანახაობების ისტორიული ბუნება; ა. წულუკიძის კონცეპტუალური დებულების მეცნიერული ღირე- ბულების წარმოჩენა. 1039. ხმიადაშვილი ს. ალექსანდრე შავერზაშვილის პოლიფონიური ციკლები // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 101 _ 114. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ა. შავერზაშვილის პოლიფონიური სტილის ზოგიერთი თავისებურების განხილვა, მისი ნაწარმოებების – «პასკალია და ფუგა” ფორტეპიანოსათვის და «პრელუდია და ფუგა” ორგანისათვის _ ანალიტიკური შესწავლის მაგალითზე. 1040. ხმიადაშვილი ს. კანონური იმიტაციის როლი ა. შავერზაშვილის შემოქმედებაში // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 111 _ 116. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფუგა, ფუგეტა, ფუგატო, კანონი და ინვენცია, როგორც კომპოზიტორის ნაწარმოებებში გამოყენებული პოლიფონიური მუსიკის წამყვანი ფორმა.

1041. ხმიადაშვილი ს. პოლიფონიის როლი ოთარ თაქთაქიშვილის შემოქმედებაში // ხელოვნება . – 2002 . - № 5 _ 6. – გვ. 7 _ 15 1042. Беридзе Ц. Чешский музыкант Иосиф Ратиль в Грузии: (к 160-летию со дня рождения) // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 151 - 154. რეზ. ქართ.Dდა ინგლ. ენებზე.

Иосиф Ратиль – пропагандист грузинской народной песни. 1043. Надареишвили М. Некоторые стилевые особенности камерно-инструментальных сочинений Зураба Надареишвили // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიანტ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . - № 4 . – გვ. 64 - 66. Рез. на англ. Языке.

Камерно-инструментальный жанр в творчестве композитора.

ს პ ო რ ტ ი . ტ უ რ ი ზ მ ი 1044. ბარკალაია ბ. ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკის ტურისტული პოტენციალი . – თბ. , 2001 . – 36 გვ.

ეროვნული პარკების ადგილი დაცული ტერიტორიების სისტემაში, საერთაშორისო ტურიზმის როლი მსოფლიო ეკონომიკაში, ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკი და ეკოტურიზმის განვითარების პერსპექტივები საქართველოში. 1045. დავით ყიფიანი : (გარდაცვალების მეორმოცე დღისათვის) . – თბ. : ტექ . უნ-ტი , 2001 . – 195 გვ.

მოგონებები, გამოსათხოვარი სიტყვები და ლექსები მეოცე საუკუნის საქართველოს საუკეთესო ნახევარმცველად აღიარებული ფეხბურთელის გარდაცვალების გამო. წიგნში მრავლადაა დათო ყიფიანის ფოტოსურათები. 1046. იაძე ო. მარადისობის ჭაბუკი . – თბ. : ჩორდელი , 2000 . – 120 გვ.

საქართველოს სამბოს ნაკრები გუნდის კაპიტნის ვანო გამხიტაშვილის საქმიანობა. 1047. ლოლაძე დ. დიუსელდორფი – თბილისი ოცი წლის შემდეგ: [ფოტოალბომი] . – თბ. : ტექ . უნ _ ტი, 2001. – 114 გვ.

ფოტოალბომში მოთხრობილია 1981 წ. 13 მაისს დიუსელდორფში თბილისის «დინამოს” გამარჯვებისა და 2001 წ. 13 მაისს თბილისში «დინამოს” და იენის «კარლ ცაისს” შორის გამართული საიუბილეო ამხანაგური მატჩის შესახებ. 1048. მახარაძე ი. , ჩხაიძე ა. უაილდ უესთის მხედრები. – თბ. : ნიუმედია თბილისში , [2000] . – 41 გვ.

გურული მოჯირითეების მოგზაურობა უცხოეთში მე-19 საუკუნეში. 1049. ფარნაოზ ჩიკვილაძე : ცხოვრება და სპორტული მიღწევები . – თბ. : მერიდიანი , 2001 . – 96 გვ.

ძიუდოისტის ხანმოკლე, საინტერესო ცხოვრება და სპორტული მიღწევები.

1050. თურმანიძე ო. ფიზიკური კულტურისა და სპორტის განვითარება აჭარაში // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - №10 . – გვ. 103 _ 107.

XX საუკუნის 30-იანი წლებიდან დღემდე. 1051. პაატაშვილი გ. ებრაელთა წვლილი მსოფლიო ცივილიზაციაში : საქართველოს «მაქაბის” საზოგადოება : (დაფუძნების, მოღვაწეობისა და განვითარების ისტორია) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 12 . – გვ. 21 _ 36. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს ებრაული სპორტულ-კულტურული საზოგადოების «მაქაბის” დაარსების ისტორია და საქმიანობა. 1052. რაზმაძე ნ. ტურიზმის პრობლემები საქართველოში // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 80 _ 83. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ეკოტურიზმის კონცეფციის განხორციელების გზები. 1053. ხოშტარია თ. ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკის დამხმარე ზონის კურორტების განვითარების პერსპექტივები ბორჯომის მაგალითზე // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 85 - 90. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ტურიზმის განვითარების პერსპექტივები დამხმარე ზონაში გაერთიანებული ადიგენის, ახალციხის, ბაღდათის, ბორჯომის, ხარაგაულისა და ხაშურის რაიონების მნიშვნელოვანი კურორტების და ისტორიული ძეგლების ფონზე.

ფ ი ლ ო ლ ო გ ი უ რ ი მ ე ც ნ ი ე რ ე ბ ა ნ ი 1054. არველაძე ბ . ლეონ მელიქსეთ – ბეგი . – თბ . : «დედაენა” . – 2002 . – 404 გვ.

საქართველოს მეცნიერების დამსახურებული მოღვაწის, სომხეთის მეცნიერებათა აკადემიის წევრ-კორესპონდენტის ლეონ მელიქსეთ-ბეგის ცხოვრება და მოღვაწეობა. უცნობი სომხური და ქართული საარქივო მასალები, მეცნიერული ნაშრომები, სტატიები, პირადი წერილები და სხვ. 1055. გეგუჩაძე ლ. ქართული ენა. ნაწ . 3 . – თბ . , 2001 . – 120 გვ.

ქართული ზმნა – დამხმარე სახელმძღვანელო აბიტურიენტებისთვის. 1056. მეცნიერების კეთილშობილი რაინდი : გრიგოლ წერეთელი. 130 . – თბ . : მერანი . – 2002 . – 343 გვ.

გრიგოლ წერეთლის რამდენიმე წერილი და მოგონებები მასზე. 1057. მიქიაშვილი ო. ქართული ენა . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2001. – 316 გვ.

სახელმწიფო გამოცდის პროგრამით გათვალისწინებული საკითხები ქართულ ენაში. 1058. მონასელიძე მ. ზმნისწინი საშუალო გვარის ზმნებთან . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 67 გვ . 1059. ოთინაშვილი ნ. ლიახვის ხეობის ონომასტიკა. – თბ. , 2002 . – 265 გვ .

შიდა ქართლის დიდი და პატარა ლიახვის ხეობის ტოპონიმია, ჰიდრონომია, მცხოვრებთა გვარები, გეოგრაფიული სახელწოდებების ლოკალიზაცია და ეტიმოლოგია. 1060. საენათმეცნიერო ძიებანი. [კრ.] 11 . – თბ. : ქართული ენა, 2001 . – 333 გვ.

სახელდებითი წინადადების სტილური ღირებულება გრ. რობაქიძის ენაში, შორისდებულთა გამოყენების თავისებურებანი ქიზიყურში, ხმოვანმონაცვლე ხმაბაძვითი კომპოზიციები ქართულში და სხვ. 1061. საენათმეცნიერო ძიებანი. [კრ.] 12 . – თბ. : ქართული ენა, 2002 . – 343 გვ.

ცოლ-ქმრის ურთიერთმიმართვების და ერთმანეთის მოხსენიების ქართული ტრადიციები, ნიკო მარის ენის წარმოშობის იაფეტური თეორია, რიცხვითი სახელი საშუალო ქართულის ადრეული პერიოდის სამართლის ძეგლთა ენაში, ზმნის უღლილების თავისებურებები ლიახვისა და ქსნის ხეობათა ქართულში და სხვ. 1062. საქართველოს რესპ. დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესია (21; 2001. ბათუმი). XXI რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესია: ეძღვნება აკად. ვ. თოფურიას დაბადების 100 წლისთავს. ქ. ბათუმი, 2001 წლის 26 – 27 ოქტ. – თბ . : ქართული ენა , 2001 . – 142 გვ.

სესიის მუშაობის გეგმა და წაკითხულ მოხსენებათა ანოტაციები. 1063. ფანჯიკიძე დ. ენა. თარგმანი. მკითხველი . – თბ. : საგამომცემლო სახლი თბილისში , 2002 . – 179 გვ.

ქართული თარგმანის ისტორია, ჟარგონი ქართულ თარგმანში, ნიკო ყიასაშვილის «ულისე” ქართული თარგმანის ისტორიის კონტექსტში, ქართულ-გერმანული ურთიერთობანი, ქართული ჟურნალ-გაზეთების ენა და სხვ. 1064. ქაცარავა მ. , ვაშაკიძე ი. ქართული ენის პრაქტიკული კურსი . – ქუთაისი , 2002 . – 182 გვ. 1065. შოთა ძიძიგური 90 . – თბ. : სახ . უნ-ტი , 2002 . – 109 გვ.

ე. ბაბუნაშვილის, თ. გამყრელიძის, მ. ქაცარავას, თ. სანიკიძის, თ. უთურგაიძის და სხვ. წერილები შ. ძიძიგურის ცხოვრების, სამეცნიერო მოღვაწეობისა და ენათმეცნიერების საკითხებზე. 1066. წერეთელი კ. ბიბლიის ებრაული გრამატიკა, ქრესტომათია, ლექსიკონი : სახელმძღვანელო. – თბ. : სახ. Uუნ-ტი , 2001 . – 243 გვ.

ბიბლიის ებრაული ენის ქართული სახელმძღვანელო შედგება სამი ნაწილისაგან: I. ბიბლიის ებრაული ენის გრამატიკა, II. ქრესტომათია (საკითხავი ტექსტები), III. ებრაულ-ქართული ლექსიკონი. 1067. წიბახაშვილი გ. ენა შემკული და... ხელყოფილი. – თბ. , 2002 . – 123 გვ.

ქართული ენის დღევანდელი მდგომარეობა. 1068. ჭილაშვილი ლ. ტოპონიმიკური შენიშვნები . – თბ. , 2001. – 127 გვ.

ძველი ქართული ქალაქების სახელწოდებების წარმომავლობა; ბიბლიურ და

წარმართულ კულტებთან დაკავშირებული ტოპონიმები; თბილისის ტოპონიმიკა. 1069. ჭრელაშვილი კ. წოვა – თუშური ენა . – თბ. : სახ . უნ-ტი , 2002 . – 520 გვ.

წოვა – თუშური ენის შესწავლის ისტორია. ამ ენის ფონოლოგიის და მორფოლოგიის ძირითადი საკითხები, ტექსტები და მცირე ლექსიკონი. 1070. ჯინჯიხაძე ლ. ქართული ენისა და მათემატიკის საგანთაშორისი კავშირების ზოგიერთი ასპექტი. – თბ . : ინტელექტი , 2000 . – 172 გვ.

საგანთა ურთიერთკავშირის არსი და ბუნება, ქართული ენისა და მათემატიკის საგანთაშორისი კავშირების აქტუალური საკითხები. 1071. Актуальные вопросы межнациональных филологических общений. – Тб . : Гос . ун- т . , 2002 . – 140 с.

Сборник трудов, касающийся актуальных вопросов грузино-русских филологических общений. 1072. Nikolaichvili M. La langue Georgienne (cours accelere): Georgien-Francais . – Tb . : Meridiani , 2001 . – 223 p.

ქართული ენა: (დაჩქარებული კურსი). 1073. აბაშია რ. მასალები ქართველურ ენათა ლექსიკის ისტორიიდან // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 4 . – გვ. 11 - 18.

ქართველური ფუძე _ ენის დონეზე არქეტიპთა აღდგენის საკითხები ძველი ქართული წერილობითი წყაროების მიხედვით. 1074. აბაშია რ. საღვთისმეტყველო ტერმინთა ეტიმოლოგიისათვის ქართულში და ქართველურ ენათა ბგერათშესატყვისობის ზოგიერთი საკითხი // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . – გვ. 13 - 17. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საღვთისმეტყველო ტერმინთა – შეწევა, შეწევნა, წირვა, შეწირვა, მწირი – ლექსიკური ანალიზი. 1075. აბაშია რ. უძველესი ენობრივი სიტუაცია საქართველოსა და კავკასიაში : (ლ. მროველის «ცხოვრება ქართუელთა მეფეთა” ქართველთა თავდაპირველი ენის შესახებ) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 18 – 22. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ენობრივი სიტუაციის ისტორიული დინამიკა კავკასიაში და მოსაზრება ქართველურ და იბერიულ-კავკასიურ ენებზე მოლაპარაკე ხალხთა გენეტიკური ერთიანობის შესახებ ლ. მროველის თხზულების მიხედვით. 1076. ავალიანი თ. ქართულ ფიტონიმთა ერთი ჯგუფის მოტივირების საკითხისათვის // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 52 – 58. (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია).

ქართული ზოომორფული ფიტონიმების (მცენარის სახელწოდება) სახელდებასთან დაკავშირებული საკითხები.

1077. ავალიანი ლ. ზოგი არაბული ნასესხობისთვის ქართულ სალიტერატურო ენასა და დიალექტებში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 15 - 20. რეზ. ინგლ. ენაზე.

არაბული წარმოშობის რამდენიმე სიტყვის (მუთაქა, ყიამათი, სარსალი, ღდინი) სემანტიკური და ფონეტიკური ტრანსფორმაცია სალიტერატურო ქართულსა და დიალექტებში. 1078. აკად. კონსტანტინე წერეთელი 80 წლისაა // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - №12. - გვ. 3 - 8 . ახლავს ინგლისური თარგმანი . – გვ. 9 - 13.

აღმოსავლეთმცოდნე კ. წერეთლის ცხოვრება და სამეცნიერო მოღვაწეობა. 1079. აკაკი შანიძის წერილები ჰაინც ფენრიხს // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 42 - 59.

გერმანელი ქართველოლოგისადმი მიწერილი პირადი და საქმიანი წერილები. 1080. ანდრონიკაშვილი მ. ირანული წარმოშობის ზოგი ქართული სიტყვის ეტიმოლოგიისათვის // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - №3 . – გვ. 31 -39.

განხილულია სიტყვების - აზნაური, ეშმაკი, ბორცვი, მართალი, ნაძვი, ფართო, ბრძანება, ბრძენი, მარხვა, ცრუ ეტიმოლოგია. 1081. არდოტელი ნ. ჰ-ს ტრანსფორმაციისათვის იბერიულ-კავკასიურ ენებში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 39 – 46. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბგერათცვლილებები და ჴ-ს სპირანტიზაციის ტენდენციები ქართველურ და იბერიულ-კავკასიურ ენებში. 1082. არონია ი. რთულ სიტყვათა კომპონენტების ისტორიული მონაცვლეობისათვის მეგრულში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 47 – 49. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სხვადასხვა ფუძეთა შეერთებით მიღებული კომპოზიციების მნიშვნელობისა და პარალელური ფორმების შესახებ მეგრულ ენაში. 1083. არონია ი. ფუძეგაორკეცებული კომპოზიტები მეგრულ - ლაზურში // ქართველოლოგიური კრებული . – 2002 . - № 1 . – გვ. 18 - 27. – რეზ. ინგლ. ენაზე.

ფუძეუცვლელი და ფუძეცვლილი გაორკეცება მეგრულ-ლაზურში. 1084. ასათიანი ი. ჭანურ-მეგრულ ენობრივ ცვლილებათა გეზისა და მიმართულების ზოგი შტრიხი // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 35 – 38. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ენობრივი (მორფოლოგიური, ფონეტიკური, სინტაქსური) განსხვავებანი მეგრულსა და ჭანურში. 1085. ახალაძე ლ. «...მეოხ შექმენ საყდრის ამშენებელს” // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 3 . – გვ. 43 – 54. რეზ. რუს. ენაზე.

ბედიის ტაძრის ეპიგრაფიკული ძეგლების ისტორიულ-წყაროთმცოდნეობითი ანალიზი.

1086. ახალაძე ლ. სამშენებლო წარწერა წებელდიდან // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 43 – 46. რეზ. რუს. ენაზე.

XX ს. 80-იან წლებში არქეოლოგიური გათხრების შედეგად სოფ. წებელდის აღმოსავლეთით აღმოჩენილი ქართული ლაპიდარული წარწერის დათარიღებისათვის. 1087. ახალაძე ლ. წებელდის ჭედური წარწერები // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 43 – 61. რეზ. რუს. ენაზე.

წებელდის რეგიონის ჭედური ხელოვნების ძეგლებზე შესრულებული წარწერების პალეოგრაფიული და ისტორიულ-წყაროთმცოდნეობითი ღირებულება. 1088. ახვლედიანი გ. ორი ერთსახე პრეფიქსი ქართულ ზმნაში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 80 - 87.

პუბლიკაცია 1924 წ. კრებულში «ჩვენი მეცნიერება” გამოქვეყნებული რეცენზიისა აკაკი შანიძის ნაშრომზე «სუბიექტური პრეფიქსი მეორე პირისა და ობიექტური პრეფიქსი მესამე პირისა ქათულ ზმნებში”. 1089. ახვლედიანი ნ. ერთი ტოპონიმის ეტიმოლოგიისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 51 – 52. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ტოპონიმ «ღვაჩაჲს” ეტიმოლოგიური ანალიზი. 1090. ბაბუნაშვილი ე. , უთურგაიძე თ. ვარლამ თოფურია // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 3 - 6.

ენათმეცნიერის ცხოვრება, სამეცნიერო და პედაგოგიური მოღვაწეობა. დაბადებიდან 100 წლისთავის გამო. 1091. ბაბუხადია მ. ნ. მარის ოთხელემენტოვანი ანალიზის ფონეტიკური საფუძვლებისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 54 – 59. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბგერობრივი ენის ფორმირება და ნ. მარის A B C D ელემენტების პალეონტოლოგიური ანალიზი. 1092. ბაკურაძე დ. ვახუშტი ბატონიშვილთან დადასტურებული ტოპონიმები დღევანდელი მონაცემების მიხედვით // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 61 – 72. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ვახუშტი ბატონიშვილის შრომაში «აღწერა სამეფოჲსა საქართველოჲსა” მოცემული ტოპონიმების შეჯერება ოკრიბის (იმერეთის მხარე) თანამედროვე ტოპონიმებთან. 1093. ბარამიძე ლ. სტატიკური ვნებითი ძველ ქართულში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 3 . – გვ. 25 - 54.

სხვადასხვა აგებულების სტატიკურ ზმნათა უღლების ნიმუშები. 1094. ბარამიძე შ. მეგრულში ქართულიდან ნასესხები ლექსიკის შესახებ // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 4 . – გვ. 25 - 29.

ქართულიდან მეგრულში შესული არსებითი სახელები (1229), ზედსართავი სახელები (245), საწყისები (71) და სხვ. 1095. ბარბაქაძე ც. შორისდებულთა სემანტიკა პოეტურ მეტყველებაში : (გალაკტიონ ტაბიძის პოეზიის მიხედვით) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 4 . – გვ. 19 - 21.

ო (მისი ვარიანტი ოჰ) შორისდებულის სიხშირე გალაკტიონ ტაბიძის პოეზიაში. 1096. ბართაია ნ. ერთი მცენარის აღმნიშვნელ ტერმინთა ირგვლივ : (პიტნა, პიტნაკ, ყვალმინთა, მინთოორ || მინთუ) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002. – ტ. 6. – გვ. 27 - 31. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მოცემულ ტერმინთა ეტიმოლოგიური ანალიზი ქართველურ ენებში. 1097. ბაქრაძე ა. ქართული წარწერიანი ბეჭდების კორპუსი : (პირველი ნაწილი) : საქართველოს ცენტრალური სახელმწიფო საისტორიო ფონდების მიხედვით // საისტორიო მოამბე . – 2000 - 2001. - № 73 - 74. – გვ. 180 - 193.

ისტორიულ საბუთებში შემონახული წარწერიანი (ლეგენდიანი) ბეჭდების აღწერილობა. დართული აქვს ლეგენდების ფაქსიმილეები და პირთა ანბანური საძიებელი. 1098. ბახტაძე დ. ზოგიერთი პარალელის შესახებ დამწერლობის საკითხში // ენა, თარგმანი, ლიტერატურა : 6 . – თბ. , _ 2001 . – გვ . 3 _ 13. – რეზ. რუს. ენაზე.

ქართველური და ეტრუსკული ენებისა და დამწერლობის ურთიერთმიმართების საკითხი. 1099. ბებია ი. მარცვლეულის საზომ-საწყაოების ლექსიკა მეგრულში // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები : 1 . – 2002 . – გვ. 201 _ 208 . – რეზ. ინგლ. ენაზე. 1100. ბებია ი. საზომ-საწყაოს ლექსიკა მეგრულში // ქართველოლოგიური კრებული . – 2002 . - № 1 . – გვ. 28 _ 33 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

საზომ-საწყაოს აღმნიშვნელი ტერმინების: ორთალი, ქცევა, მარგალი, ორგია, ატარი, კალათი, კოთხო, ლაგუჯი, ქილა, მახათელი, ოყა, ლაღარიკონი და სხვ. განმარტებები. 1101. ბენდელიანი ც. ზანიზმებისათვის ქვემოიმერულ დიალექტში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 78 – 86. რეზ. ინგლ. ენაზე.

არაბაგისმიერი თანხმოვნის გვერდით ბაგისმიერი ბგერის დაკარგვა ანლაუტში (ქართულად «მსხალი” მეგრულად «სხული”); ა+ი ხმოვანთკომპლექსის საფეხურებრივი ცვლილებების შესახებ. 1102. ბენდელიანი ც. ნივთის სემანტიკური კატეგორიის პრეფიქსთა საკითხი ერთი ჯგუფის ქართველურ სახელებში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 32 _ 43. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პრეფიქსების ფუნქცია მწერთა აღმნიშვნელ ქართველურ სახელებში.

1103. ბეპიევი ნ. ზოგიერთი სტილისტური დარღვევა სპორტულ ლექსიკაში // ენა, თარგმანი, ლიტერატურა : 8 . – 2002 . – გვ. 3 _ 8. რეზ. გერმ. ენაზე.

გრამატიკულ-სტილისტური და არასწორი თარგმნით გამოწვეული ხასიათის შეცდომები ქართულ პრესაში გამოქვეყნებული მასალების მაგალითზე. 1104. ბეჟანიშვილი თ. ფრაზეოლოგიური ერთეულები ღერძული სიტყვით Das Auge (თვალი) გერმანულსა და ქართულში (სტრუქტურულ-სემანტიკური ანალიზი) // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . - გვ. 138 _ 141. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1105. ბერიაშვილი დ. ქართველთა სამიწათმოქმედო ტრადიციის კულტუროლოგიური ასპექტები : (ტერმინ ლარის ინტერპრეტაციისათვის) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 44 _ 50. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს სამიწათმოქმედო ყოფაში დამკვიდრებული ტერმინის განსაზღვრა, მისი ახალი მნიშვნელობები და გავრცელების არეალი. 1106. ბერძნიშვილი მ. ბიზანტიური დიპლომატიკური ტერმინების ქართულად გადმოცემის ისტორიიდან // ანალები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 21 – 24. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

დოკუმენტური მონაცემებისა (ეფრემ მცირის თხზულება, ანტიოქიის პატრიარქის პროტრეპტიკონის განმარტება) და სხვა ისტორიული წერილობითი წყაროების მიმოხილვის საფუძველზე. 1107. ბოედერი ვ. ანაფორა სვანურში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 7 _ 19.

სვანურში პირისა და ჩვენებითი ნაცვალსახელების შესატყვისები ქართულ სისტემასთან, მათი ფორმები და მნიშვნელობები. 1108. ბოლქვაძე თ. საბჭოთა კავშირის ენობრივი პოლიტიკის რამდენიმე საკითხი // ენათმეცნიერების საკითხები. – 2000 . - № 2 . – გვ. 71 _ 79.

რუსეთის მიერ «ერთა თვითგამორკვევისა” და ენათა შერწყმის პოლიტიკა საბჭოთა რესპუბლიკებში. ქართული ენის, როგორც რეგიონალური ოფიციალური ენის სტატუსის მინიჭებასთან დაკავშირებული საკითხები. 1109. ბრეგაძე ლ. ბიბლიიდან ქართულ ჟარგონამდე // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 65 _ 66.

ქართულ ჟარგონში გავრცელებული სიტყვა «პლეტის” ისტორია. 1110. ბუკია მ. კოლხურ-აფხაზური ისტორიულ-ეთნოგრაფიული ურთიერთობების ასახვა მეგრულ ტრანსპუმანურ ლექსიკაში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 51 _ 57. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კოლხურ-აფხაზური ენობრივი ურთიერთობების ანალიზი მესაქაონლეობასთან და მთის ლანდშაპტთან დაკავშირებული ლექსიკის მაგალითზე. 1111. ბუკია მ. მეგრულ-აფხაზური ენობრივი ურთიერთობის დინამიკა : (მეცხენეობის ლექსიკის მიხედვით) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 98 – 103. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დინამიკა განისაზღვრება არა მარტო ტერიტორიული სიახლოვით, არამედ

სამეურნეო ურთიერთობითაც. 1112. ბუკია მ. ქრისტიანული ტერმინოლოგიის დამკვიდრების გზები მეგრული მესაქონლეობის საკულტო ლექსიკაში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . – გვ. 67 _ 73. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1113. ბურჭულაძე გ. ვარლამ თოფურია // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 223 _ 224. ტექსტი ქართ. , რუს. და ინგლ. ენებზე.

ენათმეცნიერის ცხოვრება და მეცნიერული მოღვაწეობა. 1114. ბურჭულაძე გ. ვარლამ თოფურია – მთის იბერიულ-კავკასიურ ენათა მკვლევარი // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 33 _ 49.

ენათმეცნიერის ღვაწლი ქართველური ენების შესწავლისა და გამოკვლევის საქმეში. 1115. ბურჭულაძე რ. ძველი თბილისის ტოპონიმიკიდან : («ავლაბარი”) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10 . – გვ. 125 – 128. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აზრთა სხვადასხვაობა ტოპონიმ «ავლაბარის” ეტიმოლოგიის გარშემო. 1116. ბუცხრიკიძე მ. ქართული ენის კონსონანტური ფონოტაქტიკა : ლაიდენის (ნიდერლანდები) უნივერსიტეტში დაცული სადოქტორო დისერტაციის ანოტაცია // ამირანი . – 2003 . _ №8 . – გვ. 108 _ 114. – რეზ. ინგლ. ენაზე.

თანხმოვანთკომპლექსების (მაგალითად CCC ტიპის სტუქტურათა) ფენომენის ანალიზი. თანხმოვანთა კომპლექსების, როგორც CVC ტიპის სტრუქტურებიდან ნაწარმოები (მეორადი) ოდენობების განხილვა. 1117. გაბრიჩიძე ნ. , მაჭავარიანი ე. ჰიპოტაქსური კონსტრუქცია და მაქვემდებარებელ კავშირთა სისტემა ძველ ქართულში ბერძნულთან მიმართებით : («შესაქმეს”, «გამოსვლათას” და «ოთხთავის” მასალაზე) // კავკასიის მაცნე . – 2002 . _ № 6 . – გვ. 134 _ 140. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ძველი აღქმის (ოშკური და გელათური ვერსიები) ბერძნულ დედანთან შედარებით წარმოჩენილია ქართულ სამწერლობო ენაში ახალი ტიპის კავშირების დამკვიდრების გზა. 1118. გაბუნია კ. პირის ნაცვალსახელთა ბრუნებისათვის ქართულში: (ფორმობრივი ანალიზი) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 106 – 109. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პირის ნაცვალსახელთა ბრუნების ფუნქციონალური დატვირთვისა და წინადადებებში განსხვავებულ პარადიგმებში მოქცევის შესახებ. 1119. გაბუნია კ. უნიშნო ფორმის მორფოლოგიური სტატუსისათვის ქართული ენის ბრუნვათა სისტემაში // ენათმეცნიერების საკითხები. – 2000. - № 2. – გვ. 60 _ 70.

ფონოლოგიური სხვაობა ხმოვანფუძიან და თანხმოვანფუძიან სახელთა ბრუნების

დროს. 1120. გაბუნია ქ. რთული წინადადების სტრუქტურული და კომუნიკაციური ასპექტები თანამედროვე სინტაქსურ და სემანტიკურ თეორიებში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . _ № 3 . – გვ. 59 _ 64.

ქართველ და უცხოელ მკვლევართა უახლეს გამოკვლევებზე დაყრდნობით. 1121. გაგოშიძე გ. წმინდა მიწის ქართული წარწერები // ACADEMIA : ისტორიულ – ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003 . – ტ. 5 (A) . – გვ. 34 – 45.

იერუსალიმის, ბეთლემის, ნაზარეთის ეკლესია-მონასტრებში მოძიებული უძველესი ქართული წარწერების აღწერილობა. 1122. გალდავაძე მ. რძე და რძის შესადედებელი მასალების ტერმინები ქართულში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 – ტ. 4 . – გვ. 112 – 115. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«ყველის დედა”, «ყველის წამალაი”, «სადვრიტა”, «კვეთი”, «საბნიერი”, «საკიდელი” და სხვ. 1123. გამყრელიძე თ. , ჩიქოვანი გ. აკადემიკოსი კონსტანტინე წერეთელი 80 წლისაა // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . _ № 3. – გვ. 3 _ 8.

სემიტოლოგის სამეცნიერო მოღვაწეობა. 1124. გამყრელიძე თ. «ოქროს საწმისის” ძველბერძნული სახელწოდება // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის . – 2001 . – № 24 . – გვ. 28 _ 30. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბერძნების მიერ არგონავტების მითში «ცხვრის ტყავის” აღსანიშნავად დასავლურ-ქართული ანუ მეგრულ-ლაზური ტყოვ _ / ტკოვ სიტყვის გამოყენების თაობაზე. 1125. გასვიანი გ. საქართველოს დაქუცმაცებისა და მისი ხალხის ასიმილაციის იმპერიული პოლიტიკა // საისტორიო მოამბე . – 2000 _ 2001 . _ № 73 _ 74. – გვ. 31 _ 37.

ქართულისა და ქართველური ენების საერთო წარმომავლობის დასაბუთება. ქართული ენის შეზღუდვა, ვიწროკუთხურ-ტომობრივი სწავლების შემოღებისა და საყოველთაო რუსული განათლების დანერგვის მცდელობა რუსეთის იმპერიის მიერ. 1126. გერსამია რ. ცემის აღმნიშვნელი სინონიმების სემანტიკა მეგრულში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . _ № 4 . – გვ. 30 _ 49.

მეგრული ენის ლექსიკონებსა და ტექსტობრივ მასალაში მოძიებული ცემის || გალახვის აღმნიშვნელი სინონიმური ერთეულების განხილვა. 1127. გვანცელაძე თ. აფხაზური ეროვნულ-ენობრივი მსოფლხატთა სისტემის ურთიერთობა ქართულ და რუსულ შესაბამის სისტემებთან // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6. – გვ. 58 _ 69. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აფხაზური ენის თვითმყოფადობის შენარჩუნება მიუხედავად ქართველურ ენობრივ სამყაროსთან ხანგძრლივი ურთიერთობისა. აფხაზეთში განხორციელებული რუსიფიკატორული ენობრივი პოლიტიკის მძიმე შედეგები.

1128. გვანცელაძე თ. ენათა ფუნქციონირება პოლიეთნიკურ რეგიონში მართვადი ენობრივი პოლიტიკის პირობებში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 117 – 129. რეზ. ინგლ. ენაზე.

რუსიფიკატორული პოლიტიკის მიმოხილვა აფხაზეთში (1810 – 1970 წწ.). რუსეთის მიერ რეგიონში ქართული და აფხაზური ენის ფუნქციონირების მაქსიმალური შეზღუდვა. 1129. გვანცელაძე თ. ქართველური სუბსტრატული ტოპონიმები აფხაზეთში : ავადჰარა, ოთჰარა // ქართველოლოგიური კრებული . – 2002 . - № 1 . – გვ. 34 _ 42. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აფხაზეთში გავრცელებული ქართველური სუბსტრატული ტოპონიმების სტუქტურა და წარმომავლობა. 1130. გიგაშვილი ქ. არაცოცხალი სახელებისათვის განკუთვნილ ზმნურ ფუძეთა სემანტიკისათვის საშუალო ქართულში // კავკასიის მაცნე . – 2004 . _ № 10 . – გვ. 155 _ 157. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1131. გოგატიშვილი გ. მორფოლოგიური და ლექსიკურ-სემანტიკური დონის დიალექტური სხვაობანი ფშაურში სივრცული განზომილების მიხედვით // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 4 . – გვ. 50 _ 63. 1132. გოგიტიძე ს. რომელ ენაზე მეტყველებდნენ ანტიკური ხანის ჭანები // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . _ № 7 . – გვ. 83 _ 89.

ისტორიული წყაროების, მათი შეჯერების და ტოპონიმების ლინგვისტური ანალიზის საფუძველზე ვარაუდი ჭანების სვანური წარმოშობის შესახებ. 1133. გორგაძე რ. ბრუნვათა ფორმების სიხშირეები «სინური მრავალთავის” მიხედვით // ენათმეცნიერების საკითხები. – 2000 . _ № 3 . – გვ. 22 _ 24.

ძველი ქართული ენის სახელთა ბრუნვის სისტემა, ბრუნვათა რაოდენობა, ფუნქციები და ბრუნვის ნიშანთა გამოვლენა. 1134. გოცირიძე მ. აკადემიკოსი კონსტანტინე წერეთელი : (დაბადებიდან მე _ 80 წლისთავის გამო) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . _ № 3 . – გვ. 9 _ 16.

სემიტოლოგის ცხოვრება, სამეცნიერო და პედაგოგიური მოღვაწეობა. 1135. გუგუშვილი მ. , ძოწენიძე ლ. ნიკო მარის საარქივო მემკვიდრეობიდან // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 569 _ 574.

ნიკო მარის ღვაწლი ქართული ლიტერატურის, ფილოსოფიის, ენისა და რელიგიის საკითხების კვლევის საქმეში. 1136. გულუა ნ. მეფრინველეობის ნასესხები ლექსიკისათვის მეგრულ-ლაზურში // ქართველოლოგიური კრებული . – 2002 . _ № 1 . – გვ. 43 _ 51. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თურქულენოვანი ლექსიკის შეჭრა მეგრულ-ლაზურში. ნასესხები ლექსიკის ორი ჯგუფის დახასიათება.

1137. დადიანი ე. -ნი ელემენტი მეგრულში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 161 – 164. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მოსაზრება, ფუნქციური თვალსაზრისით, მეგრული -ნი || ნ სუფიქსის ძველ ქართულში -მცა და სვანურ -უ ნაწილაკებთან შესაძლო კავშირის შესახებ. 1138. დოლიძე ნ. არქაული წარმოების მასდარები ახალ ქართულში // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 11 – 14 . (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

ზმნის საწყისი ფორმის (მასდარი) წარმოების მეორე ტიპის პრეფიქს-სუფიქსურის აბსტრაქტულ ფუნქციებთან დაკავშირებული საკითხები. 1139. დოლიძე ნ. ღ, რ, ნ ელემენტები ქართული ენის ზმნის პირიან ფორმებში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . _ № 8 . – გვ. 134 _ 136. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1140. ზაქარაძე მ. გიორგი ახვლედიანის ფუნქციური ფონეტიკა ევროპული ფონოლოგიის კონტექსტში : (ამერიკული და ევროპული სტრუქტურალიზმის ურთიერთობის საკითხისათვის) // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 59 – 63 . (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. რუს. ენაზე

ენათმეცნიერ გ. ახვლედიანის ფონემის ფუნქციონალური თეორია. 1141. ზურაბ ჯაფარიძე (1930 - 2000) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 3 . – გვ. 96 _ 99.

ენათმეცნიერის ცხოვრება და მოღვაწეობა. გარდაცვალების გამო. 1142. თანდილავა ლ. თურქული ელემენტების შესახებ ლაზურში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 165 – 168. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თურქულიდან ნასესხები ზმნებისა და ლაზური ზმნების იდენტური უღლება ოჩალიშუ-ს (მუშაობა), ინადი ოხვენუ-სა (გაჯიუტება) და ოფიშმანუ-ს (სინანული) მაგალითზე. 1143. თოფურია გ. ორფუძიანი ბრუნების ზოგი საკითხისათვის სვანურში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . _ № 2 . – გვ. 60 _ 67.

სვანურ ენაში ორფუძიანი ბრუნების ტიპოლოგიური მსგავსება კავკასიურ ენებთან (დაღესტნური, ადიღური) და მათგან განსხვავებული მორფოლოგიური დეტალები. 1144. თოფურია ვ. ფონეტიკური დაკვირვებანი ქართველურ ენებში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000. _ № 3 . – გვ. 86 _ 95.

ძველ ქართულში გამოყენებული ზოგიერთი გრაფიკული ნიშანი სიბილანტ-აფრიკატებთან მეზობლობაში ქართულ, მეგრულ და სვანურ ენებში. სტატია პირველად დაიბეჭდა კრებულში «საქართველოს არქივი” 1926 წელს. 1145. თოფჩიშვილი რ. აღმოსავლური და დასავლური ელემენტი ქართულ ანთროპონიმიაში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 93 _ 97. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართულ ენობრივ-ეთნიკურ სამყაროში შემოსული უცხოური სახელების შესახებ.

1146. თუმანიშვილი მ. ქ. თბილისის ქაშვეთის ეკლესიის სახელწოდების ეტიმოლოგიის ახალი ჰიპოთეზა // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 28 _ 32. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სახელწოდების ეტიმოლოგიის დაკავშირება წმ. მიწასთან, მამა დავითის (VI ს.) სასულიერო მოღვაწეობასთან და იერუსალიმიდან ჩამოტანილ სასწაულმოქმედ მადლის ქვასთან. 1147. იმნაიშვილი ვ. იულიუს ასფალგის გარდაცვალების გამო // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - №4 . – გვ. 58 _ 61.

გერმანელი ქართველოლოგის იულიუს ასფალგის ცხოვრება და მოღვაწეობა. 1148. იმნაიშვილი ვ. ქვეწყობილი წინადადების ერთი განსაკუთრებული სახეობის შესახებ // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . _ № 4 . – გვ. 64 _ 74.

განხილულია დამოკიდებული წინადადების ორგვარი ფუნქციის სახეობები. 1149. იმნაიშვილი ვ. ჰ და ს პრეფიქსების ხმარებისათვის თანამედროვე სალიტერატურო ქართულში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 3 . – გვ. 55 _ 65.

ორთოგრაფიული და განმარტებითი ლექსიკონების საფუძველზე ამა თუ იმ ზმნაში პირის ნიშნების ხმარების სწორი ფორმების შესახებ. 1150. კალანდია ა. წყისეს წარწერა – სამოქალაქო სამართლის უძველესი აქტი მესხეთიდან // მესხეთი : 4 . - 2001 . – გვ. 89 _ 95. რეზ. ინგლ. ენაზე.

VII ს-ის ეპიგრაფიკული ძეგლი სოფელ წყისედან; წარწერა განხილულია, როგორც მიწის ყიდვა-გაყიდვის ინსტიტუტის ფაქტის დამადასტურებელი დოკუმენტი ადრეფეოდალური ხანის ქართლში. 1151. კარტოზია გ. ა. გვახარია // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ . 241_ 245. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორის, პროფესორ ა. გვახარიას მოღვაწეობა. 1152. კაშია ჯ. ენობრივ-კულტურული სიტუაციის ისტორიული დინამიკა საქართველოში : (კონცეპტუალური ქარგა) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 191 – 198. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული ენის წარმოშობის საკითხი განხილულია ქართული ენობრივ-კულტურული სიტუაციის ისტორიული სეგმენტარულობის გათვალისწინებით. 1153. კაშია ჯ. ქართველურ ენათა ტოპოლოგია : (ქართველურ ენათა მეტა თეორიის ცდა) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001. - № 3. – გვ. 103 _ 150.

საქართველოს ენობრივი ტოპოლოგიური სისტემა და ქართველური ჯგუფის ენების მიმართება და შედარებითი კვლევა კავკასიურ ენებთან. 1154. კახაძე ო. მცირე დაკვირვება ატენის და წედისის ხეობის მეტყველებაში ფშვინვიერი ჲ-ს წარმოთქმის თაობაზე // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 203 – 209. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბგერა ჲ _ ტია-ს ფონეტიკური დახასიათება ატენისა და წედისის ხეობის მოსახლეობის მეტყველების მიხედვით. 1155. კახაძე ო. -ულ || -ურ სუფიქსების თაობაზე იმერულში (ოკრიბულში....) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 199 – 202. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ძე-ზე და შვილ-ზე დაბოლოებულ გვარებზე ულ || ურ მაწარმოებლის დართვა და მისი შედეგი. 1156. კახიძე ე. ზოგიერთი ახალი მოსაზრება აფსაროსის ეტიმოლოგიის შესახებ // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8. – გვ. 44 _ 53. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ისტორიკოს მკვლევართა მოსაზრებანი ტოპონიმ აფსაროსის სავარაუდო ქართველური წარმომავლობის შესახებ. 1157. კვარაცხელია გ. , ბურჭულაძე გ. Gგურამ თოფურია – 70 // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000. - № 2 . – გვ. 99 _ 102.

ენათმეცნიერის სამეცნიერო-პედაგოგიური და საზოგადოებრივი მოღვაწეობა. 1158. კვასხვაძე მ. ბიბლია ქართულში გამოვლენილი ბერძნული ლექსიკის ერთ-ერთი წყარო // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 17 _ 31.

ბიბლიის წიგნთა ქართული ვერსიების (საბასა და ძველი ქართული ენის ლექსიკონების მონაცემებით) ბერძნულ ვერსიებთან შედარებისას დადასტურებული ლექსიკური ნასესხობების პირობითად შექმნილი ჯგუფების შესახებ. 1159. კვაჭაძე ლ. პრედიკატული განსაზღვრება ქართული ენის დიალექტებში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 3 . – გვ. 3 _ 9.

პრედიკატული განსაზღვრების შემთხვევები დიალექტებში. 1160. კიზირია დ. თბილისის ტოპონიმია და ქართული მწერლობა // ამირანი . – 2002 . - №7 . – გვ. 134 – 158 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

თბილისის ქუჩების ტოპონიმიკის ისტორიის სამი მონაკვეთის (ისტორიული, კოლონიალური, საბჭოური) განხილვა და საბჭოთა მწერლობის სოციალურ-იდეოლოგიური და პოლიტიკური ფუნქციების გათვალისწინება ქუჩების ლიტერატურულ სახელდებებთან დაკავშირებულ საკითხებში. 1161. კიკვიძე ზ. მრავლობითი თუ თავაზიანი ფორმა : გრამატიკა , პრაგმატიკა , სოციოლინგვისტიკა // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000. - № 3. – გვ. 73 _ 81.

მრავლობითისა და თავაზიანი ფორმების გარჩევის წესები. 1162. კიკნაძე ლ. ანტონ I და მისი «ქართული ღრამატიკა” // მრავალთავი . – 2001 . _ № 19. – გვ. 39 _ 46. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ნაშრომის მნიშვნელობა ქართული ენათმეცნიერული აზრის განვითარებისა და ერთიანი სამწერლობო ენის შექმნის საქმეში.

1163. კობაიძე მ. , ჭანტურია რ. ენობრივი ორიენტაციის განმაპირობებელი ზოგი ფაქტორის შესახებ // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 211 – 223. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოში მცხოვრები არაქართველი მოსახლეობის ენობრივი ორიენტაციის განმსაზღვრელი ფაქტორების (დემოგრაფიული, ისტორიულ-გეოგრაფიული დასახლება, რელიგია, განათლების სისტემა) ანალიზი. 1164. კოჯიმა იასუჰირო. თანდებულთა სინტაქსური ფუნქცია ქართულში // ენათმეცნიერების საკითხები. – 2001 . - № 4 . – გვ. 75 - 80.

-ვით და -მდე თანდებულთა სინტაქსური თვისებები. 1165. კუჭუხიძე გ. რას ნიშნავს ეფრემ მცირისეული «ნაკაბი”? // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 116 – 117.

გვხვდება ეფრემ ასურის «ასკეტიკონის” ეფრემ მცირესეულ თარგმანში; სიტყვა არაბული წარმომავლობისაა და ნიშნავს მიწის თხრასთან დაკავშირებულ სხვადასხვა საქმის ოსტატს. 1166. ლოლაძე ნ. ზმნისწინის პოლიფუნქციურობა დინამიკაში და ზმნის მოდელირების პრობლემები // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 225 – 228. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«და” – და «გა” – ზმნისწინიანი ზმნების ფუნქციების ცვალებადობა ძველ და თანამედროვე ქართულში. 1167. ლომაია შ. ადგილისა და დროის ზმნისართებისაგან ნაწარმოები ზოგიერთი ზედსართავი სახელი მეგრულ-ლაზურში // ქართველოლოგიური კრებული . – 2002 . - № 1 . – გვ. 52 _ 57. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ზმნისართისაგან ზედსართავი სახელის მწარმოებელი სუფიქსები მეგრულ-ლაზურში. 1168. ლომაია შ. ზოგი რთული შედგენლობის ზმნისართის წარმომავლობისათვის მეგრულში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 230 – 231. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ზმნისართების – დღამუშისა («მუდამ”, «ყოველთვის”) და სადღემუშოთ («სამუდამოდ”) ფორმების შესახებ. 1169. ლომთაძე ა. კოლხურ-სვანურ შესატყვისობათა კანონზომიერების შესახებ // ენა, თარგმანი, ლიტერატურა : 7. – თბ., - 2002 . – გვ. 155 _ 161 . – რეზ. ინგლ. ენაზე.

შეპირობებული შესატყვის კომპლექსთა ორმაგობა კოლხურსა და სვანურში. 1170. ლომთაძე ა. სიბილანტთა კანონზომიერი შესატყვისობანი ქართველურ ენებში : ქართველურ ენათა ბგერათშესატყვისობის შესწავლის ისტორია // ენა, თარგმანი, ლიტერატურა : 6 . – თბ. , - 2001. – გვ. 80 _ 91. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1171. ლომთაძე ა. შესატყვისი კომპონენტების უკანაენისმიერი (ანუ ველარული) ელემენტების შესახებ // ენა, თარგმანი, ლიტერატურა : 7 . – თბ. , - 2002 . – გვ. 115 _ 154. რეზ. ინგლ. ენაზე.

უკანაენისმიერი გ, ქ, კ თანხმოვანთა შესატყვისი ელემენტები ქართულსა და ქართველურ ენებში (მეგრული, სვანური). 1172. ლომთაძე თ. ებრაული ლექსიკის ადაპტაციისათვის ქართულში: (ქუთაისური მეტყველების მიხედვით) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 104 – 107. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქუთაისელ ებრაელთა მეტყველებაში გავრცელებული ზოგიერთი სიტყვის მნიშვნელობა. 1173. ლომთაძე თ. პირის გამოხატვა ზმნაში ქუთაისური მეტყველების მიხედვით // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 235 – 241. რეზ. ინგლ. ენაზე.

II სუბიექტური და III ობიექტური პირის ნიშნები სალიტერატურო ქართულში და მათი მოშლის ტენდენციები ქუთაისურ დიალექტში. 1174. ლომთათიძე ქ. მიწათმოქმედების დარგის ერთი საერთო ზმნური ფუძე ქართულსა და აფხაზურში და მისი ეტიმოლოგიის ცდა // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 233 – 234. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ყანის მარგვლის პროცესის გამომხატველი ზმნური ფუძის (ქართული «აოშვა” და აფხაზური «აშია-რა”) ეტიმოლოგია 1175. ლორთქიფანიძე ა. ცეკვა ლეკურის ეტიმოლოგია და სადაურობა // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 7 . – გვ. 110 - 117.

ეთნონიმ ლეკის ეტიმოლოგია. 1176. მაისურაძე გ. მარი ბროსეს არმენოლოგიური ნაშრომები და ქართულ-სომხური ურთიერთობანი // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 5 – 9 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1177. მამისეიშვილი ნ. ხვრეტ || ხვრეპ – ფუძეთა მიმართებისათვის ქართულში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 242 – 244. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სიტყვების – ხვრეტ და ხვრეპ ფუძეთა განსხვავებული ფორმები ადრეული ხანის წერილობით ძეგლებსა და ქართული ენის ზოგიერთ კილოში. 1178. მანიჟაშვილი ი. იდიომისა და მეტაფორის ზღვრული საკითხები ზოგი ფრანგულ - ქართული სუბსტანტიური ფრაზეოლოგიური ერთეულების მაგალითების მიხედვით // ენა, თარგმანი, ლიტერატურა : 6. – თბ. , 2001 . – გვ. 96 - 101. რეზ. რუს. ენაზე. 1179. მანიჟაშვილი ი. სიტყვა «თავის” შემცველ ფრაზეოლოგიზმთა ველი ფრანგულ და ქართულ ენებში // ენა, თარგმანი, ლიტერატურა : 5. – თბ. , 2000 . – გვ. 42 - 48. რეზ. რუს. ენაზე.

ადამიანის სხეულის ნაწილებთან დაკავშირებული იდიომური ლექსიკისა და შესიტყვებების სისტემატიზაცია ფრანგულსა და ქართულ ენებში. 1180. მარგველაშვილი მ. მეოთხე სერიის მწკრივთა წარმოება მეგრულში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - ¹ 2 . – გვ. 43 - 48.

განხილულია ნო _ პრეფიქსიანი თურმეობითი. 1181. მახარაძე ა. დიდი მეცნიერის ნააზრევიდან // საისტორიო მოამბე . – 2000 _ 2001 . - № 73 _ 74. – გვ. 194 _ 197.

ფილოლოგ-ელინისტის, პაპიროლოგიის ერთ-ერთი ფუძემდებლის გრიგოლ წერეთლის სამეცნიერო მემკვიდრეობა. 1182. მგელაძე ნ. ქართული გვარი : სოციალური ფუნქცია, ტერმინის წარმომავლობა და გავრცელების ეთნოლინგვისტური არეალი // ქართველური მემკვიდრეობა . - 2002 . – ტ. 6 . - გვ. 108 - 120. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1183. მელიქიშვილი ი. სიბილანტურ შესატყვისობათა მესამე რიგი და პირველ და მეორე პირის ნაცვალსახელთა სისტემა ქართველურ ენებში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 3 . – გვ. 40 - 54.

კუთვნილებისა და პირის ნაცვალსახელთა შესატყვისი ფორმები ქართველურ ენებში. 1184. მელიქიშვილი ი. ქართველურ ენათა ფონოლოგიური ტიპოლოგიისათვის : (კონსონანტურობის ინდექსი და ღია / დახურულ მარცვალთა შედარების დინამიკა) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 49 _ 59.

მონათესავე ენათა ჯგუფის ტიპოლოგიური დახასიათება. 1185. მელიქიძე ს. ტომობრივი სახელებიდან ნაწარმოები გვარები // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 7 . – გვ. 89 _ 92. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ტომობრივი (ეთნიკური) სახელებიდან ნაწარმოები გვარები ქართულ ონომასტიკაში. 1186. მელიქიძე ს. -ძე და -შვილ აფიქსოიდებით ნაწარმოებ გვართა სტრუქტურა // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 175 - 179. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

განხილულია ამ მორფემებით ნაწარმოები ქართული გვარები. 1187. მელიქიძე ს. CVC კომპლექსები ონომასტიკასა და ცნებით ლექსიკაში // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 130 - 133. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ონომასტიკური კვლევის საკითხები ქართულ ენათმეცნიერებაში. ლექსიკა წარმოდგენილია სამ სერიად: 1. ცნებითი ლექსიკა; 2. პატრონიმები (გვარები) და 3. ტოპონიმია. საკვლევ მოდელს ქმნის სამწევრა ვოკალიზებული კომპლექსი CVC. 1188. მეტრეველი რ. , გამყრელიძე თ. , სარჯველაძე ზ. ჰაინც ფენრიხი 60 წლისაა // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 23 _ 30.

გერმანელი ქართველოლოგის ჰაინც ფენრიხის ცხოვრება და მოღვაწეობა. 1189. მიქაუტაძე მ. ქრისტიანული სიტყვა – ფორმის ისტორიისათვის: (იესო, ქრისტე) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002. – ტ. 6 . – გვ. 134 – 139. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მაცხოვართან დაკავშირებული საკუთარი სახელის («იესო”) გასაკრალურება პირველი ქრისტიანების მიერ. ბერძნული საზოგადო სახელის («ქრისტე”) საკუთარ სახელად ქცევა და მისი სემანტიკის დავიწყება საზოგადოების ცნობიერებაში.

1190. მიქიაშვილი ო. აფხაზეთის ტოპონიმის ისტორიიდან 1943 – 1952 წწ. , 1953 – 1967 წ.წ. // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 255 – 259. რეზ. ინგლ. ენაზე.

რამდენიმე აფხაზური ტოპონიმის გაქართულება სოხუმის, გაგრის, ოჩამჩირის და გალის რაიონებში. 1191. მიქიაშვილი ო. რუსიზმები «გეორგიევსკის ტრაქტატის” ენაში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 150 - 152. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე

პირველი მაგალითები რუსული ენის გავლენისა ქართულ ენაზე. 1192. მჭედლიშვილი თ. დენოტატისა და სიგნიფიკატის კორელაციის თავისებურებანი აბსტრაქტულ სახელებში და მათი სინტაქსურ _ სემანტიკური ფუნქციები // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 3 . – გვ. 65 _ 72.

ქართულ სალიტერატურო ენაში სახელზმნების წარმოების ელემენტები და აბსტრაქტულ სახელთა ჯგუფები; განხილულია ლექსიკური შინაარსის მქონე აბსტრაქტულ სახელთა ფუნქციები და ნიშან-თვისებები. 1193. ნაკანი ნ. სახელის მრავლობითი რიცხვის – არ სუფიქსის დისიმილაციისათვის ლატალურ კილოკავში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 260 – 261. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სახელის მრავლობითის მაწარმოებელი – არ სუფიქსის დისიმილაციის პროცესი სვანური ენის ლატალურ კილოკავში. 1194. ნაკუდაიძე ნ. გან თანდებულიანი ნათესაობითი გამოსვლითის ფუნქციით ძველ ქართულში : (სახარება _ ოთხთავის მიხედვით) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 2. – გვ . 32 _ 34. 1195. ნარაკიძე ც. ადამიანთან დაკავშირებული ლექსიკიდან ლაზურში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 15 – 17. (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. რუს. ენაზე

ადამიანის გარეგნობასთან და ხასიათთან დაკავშირებული ლექსიკური ერთეულების განხილვა. 1196. ნარაკიძე ც. ლაზური კომპოზიტური ლექსიკა // ქართველური მემკვიდრეობა . _ 2002 . – ტ. 6 . _ გვ. 140 - 142. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კომპოზიციით შედგენილი ლექსიკური ერთეულები ლაზურ მეტყველებაში. 1197. ნარაკიძე ც. ლაზური საგვარეულო სახელების გენეზისის პრობლემისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 263 – 267. რეზ. ინგლ. ენაზე.

შტო-გვარის აღმნიშვნელი ზანური წარმომავლობის სახელები ლაზურ ანთროპონიმიაში: ბაწაში, კოხაში, წიტაში, კუსტაფე, ხაშაფე, ნარაკია, მელია, ჩიჩუა და ა. შ. 1198. ნასიძე მ. საქართველოს ბერძნული გრაფიტო (დასავლეთ საქართველო). – თბ. , 2002.

რეც. : ხაზარაძე ნ. პირველი მონოგრაფია კოლხეთის ბერძნული გრაფიტოს შესახებ // ანალები . – 2003 . - № 1 . – გვ. 71 – 73. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1199. ნიკოლეიშვილი მ. ქუთაისის მუზეუმის ეპიგრაფიკული ძეგლები // ქუთაისის მუზეუმის შრომები : კრებული 13 . – ქუთაისი , 2001 . – გვ. 7 – 64.

მუზეუმში დაცული ჭედური ხელოვნების ძეგლებზე შესრულებული წარწერების მეცნიერული კვლევა და ანალიზი. 1200. ნოზაძე ლ. ჴან - / ჴარ - ტიპის ფუძეების შესახებ ქართულში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 4 . – გვ. 81 - 100.

ნ / რ - ს მონაცვლეობა ჴან - / ჴარ - ტიპის ფუძეებში. 1201. ნოზაძე ნ. ქართული საკულტო ტერმინები და წმინდანთა სახეები ვ. აბაევის «ოსური ენის ისტორიულ - ეტიმოლოგიურ ლექსიკონში” // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 175 - 180. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გამოიცა რუსულ ენაზე – Абаев В. Историко-этимологический словарь осетинского языка, I - IV. 1958 - 1989. 1202. ოთინაშვილი ნ. ფრონეს ხეობაში იმერიზმების გავრცელებისა და შესწავლისათვის // ქართლი . – 2000 . - №2 . – გვ. 104 – 106.

ეთნიკურ-ეთნოგრაფიული სიტუაციის ცვალებადობა, დიალექტთა ურთიერთზეგავლენის და ურთიერთშეხების პროცესი ფრონეს ხეობაში. 1203. ოთხმეზური გ. მეტეხის წარწერები // კლიო . – 2003 . _ № 18 . – გვ. 3 – 11. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართლში, სოფ. მეტეხის ღვთისმშობლის ეკლესიაზე (XIII ს.) ამოკვეთილი წარწერების პალეოგრაფიული ანალიზი და დათარიღება. 1204. ოკუჯავა კ. ბედია და მისი შემოგარენი XVII საუკუნეში : ტოპონიმიკური და ონომასტიკური დაკვირვებანი // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 15 – 20. რეზ. რუს. ენაზე.

XVII საუკუნის საისტორიო წყაროებში ბედიის მიმდებარე ტერიტორიაზე დაფიქსირებული ტოპონიმებისა და ონომასტიკონის ანალიზი. 1205. ონიანი ა. თანხმოვანთა სისტემა თანამედროვე სალიტერატურო ქართულში : (პარადიგმატული ანალიზი) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 11 - 16.

განხილულია თანხმოვანთა ორი ჯგუფი – სონორთა და ჩქამიერთა. 1206. ონიანი ა. ორიენტაციის კატეგორია თანამედროვე სალიტერატურო ქართულში // ენათმეცნიერების საკითხები. – 2001. _ № 4. – გვ. 101 _ 108.

ორიენტაციის მორფოლოგიური კატეგორიები მოძრაობის გამომხატველ ზმნებში. 1207. ონიანი ა. რიცხვის მორფემა თანამედროვე ქართული სალიტერატურო ენის სახელთა სისტემაში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 20 _ 22.

განხილულია მრავლობითი რიცხვის ნიშნები – ებ, ნ და თ, რომლებიც დაერთვის

მხოლობითის ფუძეს. 1208. ჟღენტი დ. წარსული დროის მწკრივთა სემანტიკა მყარ შესიტყვებათა შემცველ რთულ კონსტრუქციებში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 39 - 42.

ზეპირმეტყველებასა და სალიტერატურო ქართულში. 1209. როგავა ვ. «დავიწყების” ამოსავალი სემანტიკისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 194 - 195. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სიტყვა «დავიწყების” სემანტიკა. 1210. სალია მ. ანკესის სახეობათა აღმნიშვნელი სახელები მეგრულსა და ლაზურში // ქართველოლოგიური კრებული . – 2002 . - № 1 . – გვ. 58 _ 65. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1211. სანიკიძე თ. ქართლის სამეფო კარის მხატვართუხუცესის და ხუროთმოძღვრის შესახებ // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]) . – 2002 . – გვ. 54 _ 58. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მცხეთის სამთავროს სამაროვანზე აღმოჩენილი საფლავის ქვაზე შესრულებული ბერძნულენოვანი ეპიტაფია და მასში მოხსენიებული ავრელიოს აქოლიოსის ვინაობის დადგენის ცდა. 1212. სარჯველაძე ზ. ალექსანდრე ონიანი – 75 // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 84 - 86.

ენათმეცნიერის სამეცნიერო მოღვაწეობა. 1213. სარჯველაძე ზ. დიდი მეცნიერი და ღირსეული მამულიშვილი : (ივანე იმნაიშვილი - 95) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 20 - 22.

ენათმეცნიერის გამოკვლევები და პედაგოგიური მოღვაწეობა. 1214. სარჯველაძე ზ. ვარლამ თოფურია – ქართველურ ენათა ლექსიკის მკვლევარი // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 68 - 79. 1215. სარჯველაძე ზ. ზურაბ ჭუმბურიძე – 75 // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 3 . – გვ. 151 _ 152.

ენათმეცნიერის ცხოვრება და მისი წვლილი ქართული ტექსტოლოგიის კვლევის საქმეში. 1216. სარჯველაძე ზ. მზექალა შანიძე – 75 // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . -№ 1 . – გვ. 72 - 79.

ენათმეცნიერის სამეცნიერო გამოკვლევები და მოღვაწეობა. 1217. სარჯველაძე ზ. მიმღეობათა ოდენ -ელ სუფიქსიანი წარმოება და პირ-ვ-ელ- ფუძის წარმომავლობის საკითხი // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . _ № 3 . – გვ. 10 - 17.

მიმღეობათა ჯგუფების წარმოება ძველ ქართულში.

1218. სარჯველაძე ზ. უფროობითი ხარისხის იშვიათი ფორმები ძველ ქართულსა და «ვეფხისყაოსანში” // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . _ № 4 . – გვ. 109 _ 110.

არსებითი სახელის ფუძიდან ნაწარმოებ უფროობითი ხარისხის ფორმა დეს-ი-ს შესახებ. 1219. სარჯველაძე ზ. ხანმეტობისა და ჰაემეტობის გადმონაშთები ზოგ ძველქართულ წერილობით ძეგლში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . -№ 3 . – გვ. 100 _ 102.

გრამატიკული ფორმების გადმონაშთები და ენობრივი მოვლენები ძველ ქართულში. 1220. საღლიანი მ. ელიზია სვანურ ენაში // კავკასიის მაცნე . – 2001 . _ № 3 . – გვ. 190 _ 193. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ელიზია («ამოგდება”) სვანურში, როგორც ფონეტიკური მოვლენა. 1221. სახოკია მ. მეცნიერების დღესასწაული // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 1 . – გვ. 77 _ 80. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ენათმეცნიერ მზია ანდრონიკაშვილის დაბადებიდან 80 წლისთავისადმი მიძღვნილი ქართველოლოგიური და ზოგადსაენათმეცნიერო კონფერენციის მსვლელობის მიმოხილვა. 1222. სეხნიაშვილი ი. ენის ტიპოლოგიურ თავისებურებათა ასახვა ერთი ჟანრის ტექსტებში : (გერმანულენოვანი და ქართულენოვანი ტელერეპორტაჟის მიხედვით) // ენა , თარგმანი, ლიტერატურა : 8 . – თბ. , 2002 . – გვ . 40 _ 44 . რეზ. რუს. ენაზე.

საერთო და განსხვავებული ენობრივ-ლექსიკური ნიშნების გამოვლენა გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის ტელეკომპანია MDR-ისა და საქართველოს ტელევიზიის I არხის საინფორმაციო პროგრამა «მოამბის” ტელერეპორტაჟების ნაწყვეტებში. 1223. სიხარულიძე ქ. ქართული ხალხური ჰიგიენის ერთი ასპექტი // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 52 – 54. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ტერმინ-საპონის ქართული სახელწოდების გარკვევის ცდა. 1224. სოხაძე ქ. დღე «კვირა” და ღვთაება «კვირია” // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 152 _ 154. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ავტორის აზრით ლექსემა «კვირა” მომდინარეობს არა ბერძნულიდან, არამედ ქართული წარმართული ღვთაების სახელიდან – კვირია. 1225. სოხაძე ქ. იანვრის ძველქართული სახელწოდება // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 118 _ 120. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მოსაზრება სახელწოდების «აპანი” / «აპნისი” წარმართული ღვთაების სახელიდან («კაპუნია” / “კაპანი”) წარმოშობის შესახებ. 1226. სოხაძე ქ. კვირის დღე «საბატონი” (შაბათი) // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 129 _ 133. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ტერმინ «საბატონის” ეტიმოლოგია.

1227. სუხიშვილი მ. ქართველური ლექსიკიდან : (ქართ. ძარ - (<ძ, არ-) : სვან. ჯარ) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 27 _ 32.

ფუძეთა განმარტება, დიალექტოლოგიური (მეგრულ-ჭანური, სვანური, აჭარული) მნიშვნელობა და სემანტიკური მიმართება. 1228. ტაბიძე მ. , ჭანტურია რ. ენობრივი ადაპტაცია რელიგიური ორიენტაციის ცვალებადობის ვითარებაში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 215 _ 226. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საეკლესიო თემაზე გამართულ დისკუსიებზე გამოკვეთილი სოციალურ-პოლიტიკური და ენობრივი საკითხების განხილვა. 1229. ტაბიძე მ. ენობრივი პოლიტიკის საკითხები ქართულ სინამდვილეში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . - გვ. 155 _ 160.

ენის სტატუსი, მისი სოციალური და კულტურული განვითარების საკითხები. 1230. ტყეშელაშვილი ს. «ჰ” ბგერის დისტრიბუციისათვის ქართული ენის ფერეიდნულ დიალექტში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . - გვ. 184 _ 186. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1231. უთურგაიძე თ. იოსებ ყიფშიძის დაკვირვება ქართველურ ენათა ფონეტიკურ თვისებებზე // ქართველოლოგიური კრებული . – 2002 . - № 1 . – გვ. 66 _ 74. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართულისა და მეგრულის ფონეტიკური სისტემებისა და ამ ენათა მორფოფონემატური ცვლილებების ანალიზი ენათმეცნიერისა და ფილოლოგის იოსებ ყიფშიძის სამეცნიერო ნაშრომებში. მოხსენება წაკითხულია ი. ყიფშიძის დაბადებიდან 100 წლისთავისადმი მიძღვნილ სამეცნიერო სესიაზე 1985 წ. 1232. ფაღავა მ. სამხრული დიალექტების ლექსიკიდან – I : (ბურძღლა, ბუუღი, წირეხი, წაკატი, ხოკერი, ხორა) // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 3 – 6. (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

სამხრულ კილოებში შემონახული სიტყვების ფუძეთა ანალიზი და ეტიმოლოგია სამწერლობო ქართულისა და ქართველური ენების მონაცემების გათვალისწინებით. 1233. ფეიქრიშვილი მ. კინჩხისა და გორდის ტოპონიმთა ისტორიისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 313 – 317. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხონის რაიონის სოფ. კინჩხისა და გორდის ტოპონიმთა ისტორიული ასპექტები. 1234. ფუტკარაძე ტ. «დიდი კოლხური ცივილიზაცია” და აიეტის ქვეყნის შესაძლო სახელმწიფო ენა // ამირანი . – 2003 . _ № 8 . გვ. 115 _ 134. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კოლხური ცივილიზაციის საზღვრების, შემოქმედი ეთნოსის, შესაძლო ენისა და საერთოქართველური ენის თეორიული მოდელის საკითხები.

1235. ფუტკარაძე ტ. რომელი ენობრივი ერთეული (კილო, კოინე, ენა) უდევს საფუძვლად ქართველთა სამწიგნობრო ენას? // ქართველოლოგიური კრებული . – 2002 . - № 1 . – გვ. 75 _ 84. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საერთოქართველურისა და სამწიგნობრო ქართულის ფონემატური სტრუქტურების იდენტური მონაცემები. სამწიგნობრო ქართული ენის დაფუძნება საერთოქართველურ ენობრივ კოინეზე ძველი და ახალი წელთაღრიცხვების მიჯნაზე. 1236. ფუტკარაძე ტ. საქართველოს ენობრივ-ეთნიკური სიტუაციის ისტორიული დინამიკისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 325 – 336. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველური ენების განვითარების ზოგადი ტიპოლოგია რელიგიური, ისტორიულ-მემატიანური და მეცნიერული მასალების მიხედვით. 1237. ფუტკარაძე ტ. ქართველები, ზოგადქართული სამწიგნობრო ენა და ქართველთა დიალექტები : (ისტორიული მიმოხილვა) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . - გვ. 187 _ 203. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1238. ფუტკარაძე ტ. ღვთისმსახურების ენა «ყოველთა ქართველთა” ერთიანობის განმსაზღვრელი ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორი : (სამწიგნობრო ენისა და დიალექტთა მიმართების საკითხისათვის) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . - გვ. 227 _ 242. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ავტორის დასკვნით ქართველთა სალიტერატურო და ღვთისმსახურების ენა საუკუნეების მანძილზე ინარჩუნებს თავის ზოგადქართველურ სახეს და არ ემთხვევა რომელიმე კუთხის ქართველთა «საშინაო” სამეტყველო დიალექტს. 1239. ქამუშაძე გ. ზოგიერთი თურქული ნასესხობის შესახებ იმერულ დიალექტში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 204 - 207. რეზ. ინგლ. ენაზე.

იმერულ დიალექტში გავრცელებული ზოგიერთი თურქული ნასესხობის წარმომავლობა და სემანტიკური ანალიზი. 1240.ქართველური დიალექტური ტექსტები // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . – გვ. 315 - 418. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ტექსტები ჩაწერილია ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტის დიალექტოლოგიის სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის მომძიებელთა ჯგუფების მიერ 1993 _ 1997 წლებში. 1241. ქართველური დიალექტური ტექსტები // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 281 - 335.

ბალსზემოური დიალექტი, მეგრული დიალექტი, იმერული დიალექტი (ოკრიბული და ხონური მეტყველება). 1242. ქაცარავა მ. , შენგელია ვ. აკადემიკოსი ვარლამ თოფურია – დიდი ქართველოლოგი // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 7 _ 14. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ენათმეცნიერის ცხოვრება და მოღვაწეობა.

1243. ქიქოძე მ. საქართველოში მარი ბროსეს 1847 – 48 წწ. ექსპედიციის საკითხისათვის // ანალები . – 2001 . _ № 2 . – გვ. 34 – 41. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფრანგი ენათმეცნიერისა და ქართველოლოგის მიერ მოწყობილი ისტორიულ-არქეოლოგიური სამეცნიერო ექსპედიცია და მისი მნიშვნელობა საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლების შესწავლის საქმეში. 1244. ქობალავა ი. კავშირებითი კილო მეგრულში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 4 . – გვ. 111 - 143.

ფუნქციურ-სემანტიკური ანალიზი. 1245. ქუთელია ნ. დეფარინგალიზაცია და მისი შედეგები ლაზურში // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 3. – გვ. 66 - 80.

«ყ” - ფონემის ევოლუციის გზები ლაზურის კილოკავებში, კერძოდ, ხოფურში, ვიწურ-არქაბულსა და ათინურში. 1246. ქუთელია ნ. ქრისტიანული ტრადიცია ლაზურ ლექსიკასა და რიტუალში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5. – გვ . 243 - 249. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მკვლევარ ზ. ჭიჭინაძის მიერ მოპოვებული მასალების მიხედვით. 1247. ქურდიანი მ. მაღალი მარკირების მქონე ერთი ლექსიკურ-სემანტიკური ველის ქრისტიანიზაციის შემთხვევა ქართულში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5. – გვ. 250 - 257. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართულ და ქართველურ ენებში სისხლით ნათესავთა ლექსიკურ-სემანტიკური ველის სტრუქტურირებულ სისტემათა ანალიზი. 1248. ქურდიანი მ. საერთო ქართველური საზოგადოების სოციალური სტრუქტურისა და სამეურნეო ყოფის ზოგიერთი საკითხი ენობრივი მონაცემების მიხედვით // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის . – 2001 . – ტ. 24 . _ გვ. 63 _ 72. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მესაქონლეობისა და შინაურ ცხოველთა აღმნიშვნელი საერთო ქართველური ლექსიკა. 1249. ქურდიანი მ. საერთო ქართველური საზოგადოების სოციალური სტრუქტურა და სამეურნეო ყოფის ზოგიერთი საკითხი ენობრივი მონაცემების მიხედვით // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 338 – 348. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საერთო – ქართველური ფუძე – ენისა და საერთო ქართველური საზოგადოების ჩამოყალიბება იერარქიული სტრუქტურისა და სამოხელეო სისტემის მიხედვით. 1250. ღლონტი ხ. -ენ / -ნენ დაბოლოებისათვის XX საუკუნის გრამატიკებში // კავკასიის მაცნე . – 2002 . № 5 . – გვ. 76 _ 78. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მესამე სუბიექტური პირის მრავლობითობის აღმნიშვნელი სუფიქსების -ენ / -ნენ გრამატიკული ფუნქცია და ზმნაში მარკირება თანამედროვე სალიტერატურო ქართულში.

1251. ყაუხჩიშვილი თ. საქართველოს ბერძნული წარწერების კორპუსი / [რედ. ლ. გორდეზიანი] . ტ. 1. დასავლეთ საქართველო . – თბ. , 1999 . – 188 გვ. ; ტ. 2. აღმოსავლეთ საქართველო. – თბ. , 2000 . – 372 გვ. ; ტ. 3. საძიებლები . – თბ. , 2000 . – 414 გვ.

რეც. : ვაშაკიძე ვ. აკად. თინათინ ყაუხჩიშვილის «საქართველოს ბერძნული წარწერების კორპუსი” // კლიო . – 2003 . - ¹ 19. – გვ. 196 – 201. რეზ. რუს. ენაზე.

რეც. : ინაძე მ. ქართული ისტორიოგრაფიის მნიშვნელოვანი შენაძენი // ანალები . – 2003 . - № 2 . – გვ. 62 – 65. რეზ. რუს. და ინგლ. Eნებზე. 1252. შადური ი. დერივატემათა ურთიერთგავლენა და წარმოქმნილ ფუძეთა გარდამავლობა აფხაზურ ზმნაში // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9. – გვ. 160 _ 163. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1253. შამელაშვილი _ ზექალაშვილი რ. სიტყვა «ღმერთი” მიმართვასა და შესიტყვებებში ქართულ ენაში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001. – ტ. 5. - გვ. 281 _ 287. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ღმერთთან დაკავშირებული გამოთქმები და მიმართვები ქართულ სალიტერატურო ენასა და ყოველდღიურ სამეტყველო ენობრივ ფორმებში. 1254. შელოცვების ენა ქართველური დიალექტების მონაცემთა მიხედვით / დადიანი ე. , ნაკანი ნ. , ფუტკარაძე ტ. // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . – გვ. 125 _ 130. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მსგავსი სიტყვათფორმები ქართული ენის დიალექტებსა და ქართველურ კილოებში შელოცვის ტექსტების მიხედვით. 1255. შეროზია რ. სინტაქსური კონსტრუქციების ზოგი საკითხისათვის მეგრულ-ლაზურში // ქართველოლოგიური კრებული. – 2002 . - № 1 . – გვ. 85 _ 90. – რეზ. ინგლ. ენაზე.

ისტორიული პროცესები და სინტაქსური კონსტრუქციების ცვალებადობა მეგრულ-ლაზურში. 1256. ჩანტლაძე _ ბაქრაძე გ. აკვანი და მასთან დაკავშირებული ატრიბუტიკა ქართველურსა და ბასკურ ეთნოლინგვისტურ სივრცეში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 227 _ 234. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1257. ჩანტლაძე _ ბაქრაძე გ. ანდრია პირველწოდებული ბასკეთსა და საქართველოში და ზოგი ბასკური რელიგიური რიტუალის ანალიზი შესაბამისი ქართველური მასალის გათვალისწინებით // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . გვ. 294 - 301. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბასკურ-ქართველური სავარაუდო ნათესაობის მსგავსება-განსხვავებანი ეთნო-ლინგვისტური მაგალითების განხილვის ფონზე. 1258. ჩანტლაძე – ბაქრაძე გ. ბასკურ-ქართველური ეთნო-ლინგვისტური პარალელების ანალიზისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 373 – 380. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«მუხას”-თან და «ძაღლ”-თან დაკავშირებული ლექსიკური მონაცვლეობა.

1259. ჩანტლაძე – ბაქრაძე გ. ბასკური ენის დიალექტების ურთიერთმიმართების საკითხისათვის: (ქართველური მასალის გათვალისწინებით) // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 7 – 10. (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია).

ლექსემა ukondo-ს «იდაყვის” დიალექტურ-ეტიმოლოგიური ანალიზი ბასკურ-ქართველურ ენებში. 1260. ჩანტლაძე ი. , გაზდელიანი ე. «სვანური ლექსიკონის” – ინვერსიული ინდექსი // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 221 _ 222. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ინდექსის სტრუქტურის ანალიზი. 1261. ჩანტლაძე ი. ქართული ენათმეცნიერება პარიზულ «ივერიაში” // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 5 . გვ. 215 - 223. რეზ. რუს და ინგლ. ენებზე.

ილია ჭავჭავაძის სახელობის პარიზის ქართულ-ევროპული ინსტიტუტის ბეჭდვითი ორგანოს – «ივერიის” დაარსება (1998 წ.) და ამ ჟურნალის მთ. რედაქტორის ჯანრი კაშიას მოღვაწეობა; ჟურნალის მე-4 და მე-5 ნომრებში წარმოდგენილი ფილოლოგიურ-ენათმეცნიერული პუბლიკაციების მიმოხილვა. 1262. ჩიქოვანი ნ. საქართველოს ცივილიზაციური კუთვნილების პრობლემისათვის : (ზოგიერთი ტერმინის განმარტების ცდა) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10 . – გვ. 15 _ 24. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აღმოსავლეთსა და დასავლეთს შორის მოქცეული ქართული კულტურის შუალედური ბუნების აღმნიშვნელი ტერმინების _ «სასაზღვრო”, «პერიფერიული”, «მარგინალური”, «განაპირა”, «ბირთვი-პერიფერია” და «ცენტრი-პერიფერია” – განმარტება. 1263. ჩხეიძე თ. მზია ანდრონიკაშვილი 80 წლისაა // ACADEMIA: ისტორიულ – ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001. – ტ. 1. – გვ. 73 - 76. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი. სამეცნიერო მოღვაწეობა. 1264. ჩხეიძე თ. მზია ანდრონიკაშვილის ცხოვრება და მოღვაწეობა // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . _ № 4 . – გვ. 3 _ 8.

ენათმეცნიერის დაბადების 80 წლისთავის გამო 1265. ცეცხლაძე ნ. , ფუტკარაძე თ. შავშეთ-იმერხევის ანთროპონიმული წარმომავლობის ტოპონიმები // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 242 _ 247. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ამ მხარეში გავრცელებული ქართული გვარსახელები და მათგან მომდინარე ტოპონიმები. 1266. ცეცხლაძე ნ. ქართულ-თურქული ენობრივი ურთიერთობების ასახვა შავშეთ-იმერხევის ტოპონიმიაში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 235 _ 241. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული გეოგრაფიული სახელების თარგმნა, მათი თურქული ვარიანტით

ჩანაცვლება ან საერთოდ გაქრობა დღევანდელი საქართველოს ფარგლებს გარეთ დარჩენილი ქართული ისტორიული მხარეების ტოპონიმიაში. 1267. ცხადაია პ. კოლხეთის ტოპონიმიაში გამოვლენილი ახალი ქართულ-მეგრული ფუძეშესატყვისობანი // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 115 _ 129. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ტოპონიმიის როლი ქართველური ენების ისტორიულ-შედარებითი ლექსიკის კვლევის სფეროში. 1268. ცხადაძე ბ. ლექსემათა კიმერიელი და გმირი წარმომავლობა-ურთიერთმიმართებისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 127 _ 129. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სიტყვა «გმირის” წარმოშობის ეტიმოლოგია. 1269. ცხადაძე ბ. ქართველური ეთნონიმები ამაზონ (|| ამაზუნ || ამოზონ) || ამორძალი // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 194 _ 198. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1270. წიფურია ბ. ვინფრიდ ბოედერისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო კრებული // ქართველოლოგი . – 2002 . - № 9 . – გვ. 78 - 80.

გერმანელი ენათმეცნიერის, ქართველოლოგ-კავკასიოლოგის ვინფრიდ ბოედერის 65 წლისთავისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო შრომების კრებული «ფილოლოგია, ტიპოლოგია და ენის სტრუქტურა”, რომელიც გამომცემლობა «პეტერ ლანგმა” გამოსცა გერმანიაში. 1271. ჭინჭარაული ა. კიდევ ერთი ბერძნული სიტყვის ვარიანტები ქართულში – ლასტი და მელეური // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 383 – 388. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სიტყვების «ლასტისა” და «მელეურის” წარმომავლობისა და მნიშვნელობის შესახებ ქართულ დიალექტთა მონაცემების მიხედვით. 1272. ჭოხონელიძე ნ. თერძ – ფუძიანი სიტყვების წარმომავლობისათვის ქართულში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 390 – 394. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თერძ-ფუძიანი სიტყვების ირანული წარმომავლობის, ქართულში მათი განსხვავებული ლექსიკისა და მნიშვნელობის შესახებ. 1273. ჭუმბურიძე ზ. დამაში თუ დამქაში? // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 410 - 413. – რეზ. ინგლ. ენაზე.

1999 წელს გამოცემულ არჩილის თხზულებათა სრულ კრებულში დაბეჭდილი «თეიმურაზისა და რუსთველის გაბაასების” ერთი სტროფის ტექსტოლოგიური ანალიზი. 1274. ჭუმბურიძე ზ. დაუვიწყარი სახელი : (პროფ. ივანე იმნაიშვილის 95-ე წლისთავის გამო) // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 3 - 12.

ენათმეცნიერის ცხოვრება და მოღვაწეობა.

1275. ჭუმბურიძე ზ. ქართული გვარების რუსულად ადაპტირებულ ფორმათა ისტორიისათვის // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 356 – 363. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ისტორიულ წყაროებსა და საარქივო მასალებზე დაყრდნობით. 1276. ჭუმბურიძე თ. ვინფრიდ ბოედერი – 65 // ქართველოლოგი . – 2001 . - № 8 . – გვ. 48 - 52.

გერმანელი ენათმეცნიერი, ქართველოლოგ-კავკასიოლოგი, ოლდენბურგის უნივერსიტეტის პროფესორი. ქართველოლოგიური ნაშრომების მიმოხილვა. 1277. ხაჭაპურიძე ლ. ლიტურგიიდან მომდინარე ფრაზეოლოგიზმები მრევლის მეტყველებაში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . – გვ. 310 _ 314. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს ეკლესიების მრევლის საერთო რელიგიური ცნობიერება და მეტყველების სტილი. 1278. ხაჭაპურიძე ლ. სემანტიკურ ნიუანსთა ფორმობრივი გამიჯვნის ერთი ნიმუშისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 406 – 408. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სიტყვის «მამა” რამდენიმე მნიშვნელობა ქართული ენის დიალექტებში და მისი სემანტიკური ნიუანსები. 1279. ხაჭაპურიძე ლ. ქართულ-ბერძნული ტერმინოლოგიური ურთიერთობიდან : (კლიროსი || საფსალმუნე || სადავითნე) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2006 . – ტ. 6 . – გვ. 261 _ 266. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დაკვირვება საეკლესიო ლექსიკის დინამიკაზე. ბერძნულ ტერმინთა გაქართულების ტენდენცია ქართულ მართლმადიდებლურ ეკლესიაში. 1280. ხეცურიანი ნ. აწმყო განგრძობით დროთა შედარებითი ლინგვისტური ანალიზი ინგლისურ, ქართულ და ესპანურ ენებში // ენა , თარგმანი , ლიტერატურა : 7. – თბ. , _ გვ. 209 _ 214. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ინგლისური ენის აწმყო განგრძობითი დროის (Present Continuous Tense) შესატყვისები ქართულ და ესპანურ ენებში. 1281. ხინთიბიძე ე. ახალი თეორია ქართველთა სახელწოდებების ეტიმოლოგიის შესახებ // ქართველოლოგი . – 2002 . - № 9 . – გვ. 81 - 86.

გერმანელი ქართველოლოგის ვინფრიდ ბოედერის დაბადებიდან 65 წლისთავისადმი მიძღვნილ სამეცნიერო კრებულში – «Philology , Typology and Language Structure” - ინგლისურ ენაზე გამოქვეყნებული სტატიის ქართული თარგმანი. 1282. ხოჭოლავა ნ. ზანიზმები მცენარეთა სახელწოდებებში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 418 – 422. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«ღვედკეცის”, «ქამა სოკოს”, «ონკოფას”, «ჩხორის” და სხვა მცენარეთა სახელწოდებების ეტიმოლოგიური კვლევა ქართული ენის კილოური მონაცემების მიხედვით.

1283. ჯინჯიხაძე ჯ. ქართული რიცხვითი სახელები // კავკასიის მაცნე . – 2004 . _ № 10 . – გვ. 146 _ 151. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართული რიცხვითი სახელების (რაოდენობითი, რიგობითი, წილობითი) არსებული სისტემის გარდაქმნის საკითხი. 1284. ჯოჯუა თ. გარეჯის უდაბნოს მონასტრის 1467 წლის ქართული და სომხური წარწერების ავტორის იდენტიფიკაციისათვის // ANALECTA IBERIKA . – 2001 . - № 1 . – გვ. 146 – 155. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სამი ქართული და ორი სომხური ნაკაწრი წარწერის შესწავლის შემდეგ, ავტორი ადგენს, რომ წარწერები შესრულებულია ტფილელი მწიგნობრისა და კალიგრაფის, მონოფიზიტი სომეხი ხუცესის ჰოვანესის მიერ, რომელსაც 1437 – 1455 წლებში თბილისში ექვსი სომხური ხელნაწერი გადაუწერია. 1285. ჯღარკავა მ. «ნახ” ძირი მეგრულ-ლაზურში // ქართველოლოგიური კრებული . – 2002 . _ № 1 . – გვ. 91 - 95. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართულიდან შესული «ნახ” ძირის ფორმები მეგრულსა და ლაზურში. 1286. Ахвледиани М. К вопросу о русском эквиваленте грузинского топонима // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . - გვ . 28 – 29. (ჰუმანიტერულ მეცნიერებათა სერია) . რეზ. ქართ. ენაზე.

Передача топонима «აჭარა” на русский язык не в форме «Аджария», а в форме «Ачара». 1287. Гвахария А. Васо Абаеву – 100! // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 321 _ 324. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Деятельность лингвиста, кавказоведа в Грузии. 1288. Джанелидзе Р. Великий и всеобъемлющий: Слово, произнесенное 14 апреля 1988 года у памятника родному языку // Литературная Грузия . – 2000 . - ¹ 1 – 6 . – с . 296 – 298 .

О верности родному языку. 1289. Кикилашвили В. Система гласных иберийско-кавказских языков // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - №3 . – გვ. 180 - 182. 1290. Марр Н. Я. История грузинской литературы : (А 1581) // ლიტერატურული ძიებანი : 23. – 2002. – გვ. 575 - 605.

Публикуется текст неопубликованной рукописи Нико Марра, хранящаяся в архиве Санкт-Петербургской АН, с комментариами Мери Гугушвили и Лали Дзоценидзе. 1291. Сохадзе К. Лексема “semodgoma” и еще одна попытка её атрибутизации // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 212 - 217. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Принцип строения термина «Шемодгома» («осень») в картвельских языках. 1292. Boeder W. Bibliography of Kartvelological and Caucasiological Works (Compiled by Author) // ქართველოლოგი . – 2001 . - № 8 . – გვ. 53 - 62.

ვინფრიდ ბოედერის ქართველოლოგიური და კავკასიოლოგიური ნაშრომების ბიბლიოგრაფია. 1293. Deeters G. Die Sprachwissenschaft in der Sowjetunion // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 4 . – გვ. 43 - 53.

ენათმეცნიერების განვითარება საბჭოთა კავშირში: ნიკო მარის ბიოგრაფია და მისი იაფეტური თეორიის მნიშვნელობა. 1294. Chilashvili L. An Inscription on the Rim of a Wine Jar from Nekresi : (Once More About the Cult of Mithra in Early Georgia) - ჭილაშვილი ლ. წარწერა ქვევრის პირზე ნეკრესიდან: (და კიდევ ერთხელ მითრას კულტისათვის საქართველოში) // ქართველოლოგი . – 2001 . - № 8 . – გვ. 21 – 37. ტექსტი ინგლ. და ქართ. ენებზე. 1295. Fдhnrich H. Kartwelischer Wortschatz // GEORGICA . – 2001. - № 24. – გვ. 77 - 83.

ქართველური ლექსიკა: გრამატიკული ანალიზი. 1296. Fдhnrich H. Zur Reconstruktion der Bedeutung von Kartwelisch “twal” // GEORGICA . – 2000 . - № 23 . – გვ. 100 - 102.

ლექსემა «თვალ”-ის მნიშვნელობა და რეკონსტრუქცია ქართველურ ენებში. 1297. Gamkrelize T. Die Gruppierng der Konsonanten im Georgischen: Zum Status der Phoneme q und g im Georgischen und in den Kaukasischen Sprachen // Georgica . – 2001 . - № 24 . – გვ. 63 - 68.

თანხმოვანთა ჯგუფები ქართულში: ქ და გ ფონემების სტატუსისათვის ქართულსა და კავკასიურ ენებში. 1298. Gippert J. Towards An Electronic Analysis of Svan Dialectal Divergences // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 134 – 149 . რეზ. ქართ. ენაზე.

გერმანელი ქართველოლოგის სტატიაში განხილულია სამეცნიერო ლიტერატურაში შესწავლილი კვეცის, კუმშვის, უმლაუტის, თახმოვანთა ასიმილაციის, მეტათეზისის ნაირსახეობები სვანურში. 1299. Goderziљvili K. Zur Verallgemeinerung von Personymen //GEORGICA . – 2000 . - № 23 . – გვ. 96-99.

პერსონჟთა სახელების განზოგადებისათვის ქართულში: პერსონაჟის სოციალური, საზოგადოებრივი და პიროვნული ღირსების ასახვა. 1300. Krebernik M. Zu den georgischen Bezeichnungen der Himmelsrichtungen //GEORGICA . – 2001. - № 24 . – გვ. 74-76.

მხარეების აღმნიშვნელი ქართული სიტყვების – ჩრდილოეთის, სამხრეთის, დასავლეთის, აღმოსავლეთის ლექსიკური ანალიზი. 1301. Mattissen I. Aktionsartklassen im Lasischen von Artaљeni // GEORGICA . – 2000 . - № 23 . – გვ . – 84 – 95 .

არტაანში (თურქეთის ტერიტორია) მცხოვრები ლაზების ენის გრამატიკული ანალიზი.

1302. Mьhfried F. Robert Bleichsteiners “Kaukasische Forschungen” // GEORGICA. – 2001. - №24. – გვ. 51 - 58.

ავსტრიელი ლინგვისტისა და ეთნოგრაფის, კავკასიოლოგ რ. ბლაიხშტაინერის ცხოვრება და ქართველოლოგიური მოღვაწეობა. 1303. Sarћvelaze Z. Forschungen zur Lexik der Kartwelsprachen // GEORGICA . – 2001 . - №24 . – გვ. 69 - 73.

ძიებანი ქართველური ენების ლექსიკიდან. 1304. Soselia E. Die Systeme der Farbtermini in den Kartwelsprachen // GEORGICA . – 2000 . - № 23 . – გვ. 65 _ 83.

ფერთა ტერმინების სისტემა ქართველურ ენებში (ქართულში, მეგრულსა და სვანურში). 1305. Weber F . The Georgian Language and Literature are Studied in Berlin = ვებერი ფ. ბერლინში სწავლობენ ქართულ ენასა და ლიტერატურას // ქართველოლოგი . – 2001 . - № 8 . – გვ. 79 – 84 . ტექსტი ინგლ. და ქართ. ენებზე.

ბერლინის ჰუმბოლტის სახელობისა და თავისუფალ უნივერსიტეტებში დოქტორ შტეფი ხოტივარი – იუნგერის ხელმძღვანელობით.

ლ ი ტ ე რ ა ტ უ რ ი ს ი ს ტ ო რ ი ა დ ა კ რ ი ტ ი კ ა . ლ ი ტ ე რ ა ტ უ რ ი ს თ ე ო რ ი ა .

1306. ავენ ეზერი [ბადრი შარვაძე]. ბასტარდიზმი როგორც ბალან-სირების ფუნქცია: (ტექსტისა და ავტორის მთლიანობის რეკონსტრუქცია). – თბ . : AKOLAEIA , 2001 . – 36 გვ.

დათო ბარბაქაძის ნაწარმოების «ტრფობა წამებულთა” კრიტიკული ანალიზი. 1307. აზიანი ნ. მოგონებები, ფელეტონები, ლექსები. – თბ . , 2001 . – 104 გვ.

გორის ლიტერტურული ცხოვრების აქტიური წარმომადგენლის, მწერლისა და საზოგადო მოღვაწის ნატალია აზიანის შემოქმედება. 1308. ალექსანდრე ბარამიძე 100 : კრებული ეძღვნება აკადემიკოს ალექსანდრე ბარამიძის დაბადების 100 წლისთავს. – თბ . , 2002 . – 130 გვ.

კრებული აშუქებს ალექსანდრე ბარამიძის სამეცნიერო მოღვაწეობას,. «შუშანიკის მარტვილობის” სახისმეტყველებას, «ვეფხისტყაოსნის” მხატვრულ სტრუქტურას, იაკობ შემოქმედელის მცირე ზომის თხზულებებს და სხვ. 1309. ბარამიძე გ. ლიტერატურული პარალელები. – თბ . : ლომისი . – 2002 . – 192 გვ.

მეცნიერული ნაშრომები, პუბლიცისტიკა, თარგმანი და ჩანაწერები. 1310. ბენაშვილი გ. ლიტერატურული მედიტაციები. – თბ . : მერანი , 2002 . – 459 გვ.

წერილები ნიკოლოზ ბარათაშვილის, ილია ჭავჭავაძის, ვაჟა-ფშაველას და სხვ. შესახებ.

1311. ბექირიშვილი ი. აჭარა – რუსთაველი და «ვეფხისტყაოსანი”. – ბათუმი : აჭარა , 2001 . – 96 გვ.

«ვეფხისტყაოსნის” ლექსიკა – ტერმინოლოგია, რომელმაც ასახვა ჰპოვა აჭარის ტოპონიმებში, აჭარულ გვარსახელებსა და ყოფით ლექსიკაში. ხალხური «ვეფხისტყაოსნის” აჭარული ვარიანტი. 1312. ბოლქვაძე ნ. მერაბ ელიოზიშვილის მხატვრული პროზის პრობლემატიკა . – თბ . : თბ . უნ-ტი , 2002 . – 54 გვ.

კრებულების: «წრებრუნვა”, «მოგზაურობა და ხიფათი”, «დიდედები და შვილიშვილები” და «ჰო თუ არას” განხილვა. 1313. გაგნიძე ზ. კონსტანტინე გამსახურდია და ეროვნული იდეოლოგია. – თბ . : ქრონოგრაფი , 2001 . – 58 გვ.

ეროვნული იდეოლოგიის მნიშვნელოვანი საკითხების და ეროვნული მთლიანობის იდეის ცნება კონსტანტინე გამსახურდიას შემოქმედებაში. 1314. გაგულაშვილი ი. «ქებაჲ და დიდებაჲ ქართული ენისაი”. – ქუთაისი , 2001 . – 16 გვ.

იოანე ზოსიმეს ნაწარმოების «ქებაჲ და დიდებაჲ ქართული ენისაი” – უმთავრესი მოტივების ანალიზი. 1315. გალაკტიონოლოგია: ტ. 1 . – თბ. , 2002 . – 294 გვ. ; ტ. 2 . – თბ. , 2003 . – 383 გვ. - ტ. 3 . – თბ. , 2004 . – 400 გვ.

სამეცნიერო-ლიტერატურული კრებულის გალაკტიონოლოგიის სამტომეული მოიცავს ახლობლების, მეგობრების, კრიტიკოსების წერილებს პოეტზე, მის ნახატებს და ფოტოებს. 1316. გვახარია ა. ნარკვევები ქართულ-სპარსული ლიტერატურული ურთიერთობის ისტორიიდან. წიგნი 2 . – თბ . : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 280 გვ.

ნიკო მარის, იური (გიორგი) მარის, შალვა ნუცუბიძის, ალექსანდრე შარაბიძისა და ალექსანდრე ბოლდირევის ღვაწლი ქართულ-სპარსული ლიტერატურული ურთიერთობების კვლევაში. 1317. გვერდწითელი გ. ფიქრი და განსჯა. – თბ . : მერანი , 2002. – 287 გვ.

პოლემიკა, წერილები, მიძღვნა მეგობრებისადმი და ნარკვევი გმირისა და დროის ურთიერთობის შესახებ. 1318. გიორგი მთაწმინდელი. ცხოვრება იოვანესი და ეფთვიმესი: (ტექსტი ანალიზითურთ). – თბ . , 2001 . – 175 გვ.

ნაწარმოების ტექსტი, ანალიზი და მასთან დაკავშირებული სამეცნიერო ლიტერატურაში არსებული მოსაზრებები. 1319. გოგბაიძე მ. , თამაზაშვილი ნ. აკაკი წერეთლის მოგზაურობა კახეთში. – თბ . : თბ . უნ-ტის გამ-ბა , 2002 . – 132 გვ.

აკაკის მოგზაურობა და გამოსვლები თელავში, ქიზიყში, ქისტაურსა და

წინანდალში. კახეთის თემა აკაკი წერეთლის შემოქმედებაში. 1320. გოეთე – 250 : ქართული ლიტერატურის ინსტიტუტის სამეცნიერო კონფერენციის მასალები : კრებული ეძღვნება გოეთეს დაბადების 250 წლისთავს . – თბ . : მერანი , 2001 . – 284 გვ.

კრებულში ქვეყნდება ვ. კავთიაშვილის «ფაუსტური პრობლემატიკა გალაკტიონ ტაბიძის შემოქმედებაში”, გ. ლომიძის «მამის წიაღში დაბრუნების გოეთესეული კონცეფცია” და გ. რობაქიძის «გველის პერანგი” გოეთეს «ახალგაზრდა ვერთერის ვნებანის” პირველი ქართული თარგმანი. 1321. გუგუშვილი მ . წერილები ლიტერატურაზე / [რედ. : ანდრო ბედუკაძე]. – თბ . : მერანი , 1990 . – 355 გვ.

წერილები და გამოკვლევები ქართული კლასიკური მწერლობის შესახებ. «ვეფხისტყაოსნისადმი” ილიას, აკაკის, გალაკტიონის, ვაჟას და სხვათა დამოკიდებულება, აგრეთვე თანამედროვე ქართველ მწერალთა შემოქმედება. 1322. გურამ ასათიანი: 4 ტომად. – თბ . : ნეოსტუდია , 2002 . ტ . 1 – უკანასკნელი საუბარი; მოგონებები გურამ ასათიანზე; უბის წიგნაკი; კრიტიკული დიალოგები. – 400 გვ. ; ტ. 2 – სათავეებთან . – 584 გვ. ; ტ. 3 – თანამდევი სულები . – 544 გვ.; ტ. 4 – უკეთეს დროთათვის . – 469 გვ. 1323. და აღვამაღლე რჩეული ერისაგან ჩემისა. – თბ . : საქინფორმკინო , 2002 . – 386 გვ.

კრებული მოიცავს მოგონებებს კრიტიკოს აკაკი ბაქრაძეზე და მის რამდენიმე პუბლიცისტურ წერილს. 1324. დევდარიანი რ. ქრისტიანული მწერლობის საკითხები : «ნინოს ცხოვრება” / [რედ. : რევაზ სირაძე] . – ქუთაისი : [ქუთაისის უნ-ტის გამ-ბა] . – 2002 . – 120 გვ.

აგიოგრაფიული და ჰიმნოგრაფიული მწერლობის მნიშვნელობა სარწმუნოებრივ-ზნეობრივი იდეალის გათავისებისა და ქრისტიანობის არსის შემეცნებისათვის. «ნინოს ცხოვრება”, როგორც ქრისტიანული მწერლობის დასაბამი. 1325. დოიაშვილი თ. , ბრეგაძე ლ. პოლემიკას რა უნდა . – თბ. : ლომისი , 2001 . – 304 გვ.

ავტორთა ერთობლივი და ცალ-ცალკე დაწერილი კრიტიკულ-პოლემიკური წერილები ქართულ ლიტერატურაზე. 1326. ზარიძე ხ. «ვეფხისტყაოსნის” კომპოზიცია . – თბ. , – 2002 . – 181 გვ.

მხატვრული სივრცის კომპოზიციურ სიმბოლოთა ფუნქცია «ვეფხისტყაოსნის” სიუჟეტში და ინდოხატაელთა ამბის რუსთაველისათვის მიკუთვნების ეჭვქვეშ დაყენება. 1327. ზოიძე შ. ანა დედოფალი . – ბათუმი . : აჭარა , 2001 . – 320 გვ.

პოეტ ანა კალანდაძის ცხოვრება და შემოქმედება.

1328. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი. ფილოლოგიის ფაკულტეტი. ფილოლოგიის ფაკულტეტის ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები წიგნ. 5. ეძღვნება ვარლამ თოფურიას დაბადების 100 წლისთავს. – თბ . : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 272 გვ.

ნაშრომები არჩილისა და ბესიკის პოეტური თხზულებების, გოდერძი ჩოხელის პროზის, «ქებათა-ქების” ქართულ თარგმანებში გეოგრაფიულ სახელთა, ვაჟა-ფშაველას პროზის და ქართულ აგიოგრაფიულ თხზულებებში ბიბლიურ რიცხვთა სიმბოლიკის შესახებ. 1329. თვარაძე რ. ქართული ლიტერატურის ისტორია : მოკლედ მოთხრობილი უცხოელთათვის. ნაკვ. I . – თბ . : საქართველოს მაცნე , 2001 . – 276 გვ.

საქართველო და ქართველი ერის წარმომავლობა, დამწერლობა, ლიტერატურის სათავეები, კულტურული ტრადიციები, ჰაგიოგრაფები და ჰიმნოგრაფები, მე-12 საუკუნის ლიტერატურა, რუსთაველი და მისი «ვეფხისტყაოსანი”. 1330. თოფურია მ. კონსტანტინე გამსახურდია – ლიტერატურის თეორეტიკოსი. – თბ . : სახ. უნ-ტი , 2002 . – 52 გვ.

კონსტანტინე გამსახურდიას ლიტერატურულ-კრიტიკული და პუბლიცისტური წერილების განხლვის საფუძველზე, მისი, როგორც მოდერნიზმის ერთ-ერთი ფუძემდებლისა და თეორეტიკოსის წვლილის განსაზღვრა. 1331. ინაური ვ. სამოციანი წლების ლიტერატურული სახეები : [ირაკლი აბაშიძე, ჯანსუღ ღვინჯილია, შოთა ლომსაძე]. – თბ. , 2003 . – 36 გვ. 1332. კახაძე ი. შოთა რუსთაველის პოემა «ვეფხისტყაოსანი” ზღაპრად გარდათქმული და დასურათებული ირაკლი კახაძის მიერ. – თბ . : ჯი ეი თი , 2000 . – 48 გვ. 1333. ლებანიძე მ. თხზულებანი 4 ტომად . ტ . 4 . – თბ . : მერანი , 2001 . – 416 გვ.

პოეტის მხატვრული პროზა. მოგონებები, წერილები, პოლემიკა, სიტყვები და ინტერვიუები. 1334. ლემონჯავა ნ. ქართული ენისა და მწერლობის საკითხები. – თბ . : ეგრისი , 2001 . – 352 გვ.

დავით გურამიშვილის, ვაჟა-ფშაველას, გალაკტიონ ტაბიძის, კონსტანტინე გამსახურდიას, ქეთევან ლომთათიძის, შოთა ძიძიგურის და სხვ. მწერალთა და მეცნიერთა შემოქმედება და სამეცნიერო საქმიანობა. 1335. ლიტერატურული მედიტაციების სამყაროში : კრებული ეძღვნება გურამ ბენაშვილის დაბადების 60 წელს. – თბ . , 2001 . – 152 გვ.

კრებულში გაანალიზებულია იოანე ოქროპირის შობისა და ხარების ქადაგებები, საღვთისმეტყველო-რიტორიკული საკითხები რუსთაველთან, თეიმურაზ ბაგრატიონის ერთი ცნობა და ქართული ანბანის წარმოშობა, დადაიზმი და «ცისფერი ყანწები”, მ. ჯავახიშვილის «ჯაყოს ხიზნები”, ლ. ქიაჩელის «გვადი ბიგვა” და სხვ. 1336. ლოლაშვილი თ. Enjambement. – თბ . , 2000 . – 64 გვ.

სალექსო სტრუქტურის სპეციფიკური ელემენტის – ანჟამბემანის (გადატანის), როგორც საგანგებო პოეტური ხერხის პოლიფუნქციური ბუნების შესახებ.

1337. ლოლუა დ. კოლხური კოშკის ქრონიკები. – თბ . , 2000. – 104 გვ.

ზვიად გამსახურდიას პირველი მეუღლის, დალი ლოლუას მონათხრობი კონსტანტინე გამსახურდიაზე, მის მეუღლე – მირანდა ფალავანდიშვილზე, მათ ქალიშვილ – თამარზე და პატარა კონსტანტინე გამსახურდიაზე. 1338. ლომოური ნ. პუბლიცისტური წერილები. – თბ . , 2002 . – 212 გვ.

მწერლის ნარკვევები, სტატიები და ჩანახატები მე-19 ს. პრესის ფურცლებზე. 1339. მარსიანი. კრიტიკა. – თბ . : კავკასიური სახლი . – 2002 . – 167 გვ.

გურამ დოჩანაშვილის, გიორგი კორნაპელის, ნაირა გელაშვილის, ჯემალ ქარჩხაძის და სხვ. ნაწარმოებების განხილვა. 1340. მარუაშვილი ლ. დედამიწა და კაცობრიობა «ვეფხისტყაოსანში”: შოთა რუსთაველის გეოგრაფიული შეხედულებანი. – თბ . : მეცნიერება , 2002 . – 296 გვ. 1340ა. XVIII _ XIX საუკუნეთა ქართული ლიტერატურის ისტორიის ნარკვევები . – თბ . : ლომისი , 2001 . – 104 გვ.

მერაბ ღაღანიძის, როსტომ ჩხეიძის, მარინა ალექსიძისა და გიორგი გოკიელის ნაშრომები დავით გურამიშვილზე, ნიკოლოზ ბარათაშვილზე, დავით ბატონიშვილზე და სხვ. 1341. მემმედლი შ. საქართველოს აზერბაიჯანელთა ლიტერატურული ტრადიციები . – თბ . : აზრი , 2001 . – 20 გვ.

მარნეულის, ბოლნისის, დმანისის, გარდაბნის რაიონებსა და საქართველოს სხვა რეგიონებში მცხოვრებ აზერბაიჯანელთა ლიტერატურული საქმიანობა. 1342. მიმინოშვილი ო. ალექსანდრე ყაზბეგის ეთნოგრაფიული მემკვიდრეობის ქართულ-კავკასიური პარალელები . – თბ . : სახ . უნ-ტი , 2002 . – 53 გვ.

ქართულ-კავკასიური და კერძოდ, ქართულ-ვაინახური ურთიერთობების მრავალსაუკუნოვანი ტრადიციები. ქართველ და ჩრდილო კავკასიელ მთიელთა ყოფა-ცხოვრება, ზნე-ჩვეულებები და კულტურული მემკვიდრეობა ალექსანდრე ყაზბეგის შემოქმედებაში. 1343. მრევლიშვილი ნ . გრიგოლ ნოსელის «გრიგოლ საკვირველმოქმედის ცხოვრების” ქართული რედაქციები . – თბ . , 2001 . – 133 გვ.

IV საუკუნის წმიდა მამის გრიგოლ ნოსელის ნაშრომის XI საუკუნეში შესრულებული ორი ქართული თარგმანის – გიორგი მთაწმინდელისა და ეფრემ მცირისეული _ რედაქციები. 1344. მწიგნობარი ‘ 01 : საქართველოს ილია ჭავჭავაძის სახელობის მწიგნობართა ასოციაციის ყოველწლიური ალმანახი. – თბ . , 2001 . – 320 გვ.

კრებულში მიმოხილულია ალექსანდრე ყაზბეგის ლექსები; წარმოდგენილია წერილები აკაკი ბაქრაძის, ქუთაისში წიგნის ბეჭდვის, «შუშანიკის წამების”, ექვთიმე თაყაიშვილის, იოსებ ბაქრაძის, ნეკრესის წარწერების და სხვ. შესახებ.

1345. ნიკოლეიშვილი ა. XX საუკუნის ქართული ლიტერატურის ისტორიის ნარკვევები . ტ . III . – თბ . : მერანი , 2000 . – 543 გვ.

კოტე მაყაშვილის, ვასილ ბარნოვის, ჭოლა ლომთათიძის, გრიგოლ რობაქიძის, დემნა შენგელაიას, სიმონ ჩიქოვანის და კონსტანტინე ლორთქიფანიძის შემოქმედებათა ანალიზი. 1346. ნიკოლეიშვილი ა. ჭაბუა ამირეჯიბი : ლიტერატურული ეტიუდი. – ქუთაისი . : ქუთაისის უნ-ტი , 2001 . – 63 გვ.

ჭაბუა ამირეჯიბის ადრინდელი მოთხრობებისა და რომანების – «დათა თუთაშხიასა” და «გორა მბორგალის” ანალიზი. 1347. ნიშნიანიძე რ. XX საუკუნის ქართული ლიტერატურის ისტორიიდან... – თბ . : ლომისი , 2000 . – 375 გვ.

კონსტანტინე გამსახურდიას, გალაკტიონ ტაბიძის, გრიგოლ რობაქიძის, ნიკოლო მიწიშვილის, სიმონ ბერეჟიანის, ლადო ბაღაურის და ნიკო სამადაშვილის ლიტერატურული პორტრეტები. 1348. რეხვიაშვილი მ. «ვისრამიანი” და «ვეფხისტყაოსანი” ანუ «ესე ამბავი სპარსული...” თბ . , 2002 . – 20 გვ.

«ვისრამიანისა” და «ვეფხისტყაოსნის” ტექსტების შედარებითი ანალიზი, მოსაზრება მათი შექმნის თუ თარგმნის შესახებ. 1349. სამადაშვილი მ. უცნობი ნიკო სამადაშვილი. – თბ . : დიოგენე . – 2002 . – 133 გვ.

მოგონებები პოეტ ნიკო სამადაშვილზე. მისი მიმოწერა და ლექსები. 1350. სართანია ტ. ილია ჭავჭავაძე : (მოღვაწეობა, შემოქმედება, მკვლელობა). – თბ . : დიადემა . – 2000 . – 320 გვ. 1351. სარია ზ. გალაკტიონ ტაბიძის ინტიმურ-მედიტაციური და სამოქალაქო-პუბლიცისტური ლირიკა. ნაწ . 2 . – თბ . , 2001 . – 126 გვ.

მშობლიური ქვეყნის ტრაგიკული განცდა, თვითმკვლელობის მოტივი, 1917 წლის რევოლუცია, «ლურჯა ცხენები”, ეროტიკა და სიყვარულის რომანტიკული კონცეფცია გალაკტიონ ტაბიძის შემოქმედებაში. 1352. სიგუა ს. «ევსტათი მცხეთელის მარტვილობა” და აბიბოს ნეკრესელი . – თბ. : დიდოსტატი , 2001 . – 73 გვ.

ავტორის ვერსია VI საუკუნის ძეგლის «ევსტათი მცხეთელის მარტვილობის” ავტორად აბიბო ნეკრესელის მიჩნევის თაობაზე. 1353. სიგუა ს. ქართული მოდერნიზმი . – თბ . : დიდოსტატი , 2002 . – 323 გვ.

მოდერნიზმის, როგორც ლიტერატურული მიმდინარეობის ჩამოყალიბება და განვითარება საქართველოში. 1354. სპარსიაშვილი ა. «კოშკებს სიზმარეთისას ნისლი გადაეცალა” : [ლიტერატურული ესკიზები] . – თბ. : დედაენა , 2001 . – 49 გვ.

გალაკტიონ ტაბიძის ბიბლიურ-რელიგიური სამყარო.

1355. სულაკაური ა. თხზულებანი 3 ტომად . ტ. 2 – 3 : თბილისური ჩანახატები, დიდი სეფედავლე, წერილები, ინტერვიუები, პოლემიკა, გამოსათხოვარი სიტყვები, რომანი . – თბ . : მერანი , 2002 . – 612 გვ. 1356. ქადაგიძე ე. პიროვნებისა და საზოგადოების ურთიერთმიმართების საკითხი მიხეილ ჯავახიშვილის «გივი შადურის” მიხედვით . – თბ . : სახ . უნ-ტი , 2002 . – 15 გვ.

პიროვნების საზოგადოებასთან დაპირისპირების ახლებური გააზრება. 1357. ქართველ მწერალთა ბიოგრაფიული ცნობარი : (XX ს.) . – თბ . , 2001 . – 32 გვ.

მოკლე ბიოგრაფიული ცნობები დავით კლდიაშვილზე, მიხეილ ჯავახიშვილზე, ლეო ქიაჩელზე, ნიკო ლორთქიფანიძეზე, გალაკტიონ ტაბიძეზე, კონსტანტინე გამსახურდიასა და გიორგი ლეონიძეზე. 1358. ქართველი მწერლები სკოლაში. წიგნი 8. ტიციან ტაბიძე, პაოლო იაშვილი . – თბ . : დია , 2002 . – 296 გვ.

ტიციან ტაბიძისა და პაოლო იაშვილის შემოქმედების განხილვა და მოგონებები მათზე. 1359. ქვლივიძე მ. ვაპირებ ცხოვრებას : (ავტობიოგრაფიული ჩანაწერები) . – თბ . : თობალისი , 2002 . – 204 გვ. 1360. ღვინჯილია ჯ. თხზულებანი 4 ტომად : ტ. 1 . ღვთისმშობლის წილხვდომილი ქვეყანა. ქართველი კაცის სინამდვილე. – თბ. : საქართველო , 2001 . – 848 გვ.

პუბლიცისტური წერილები. 1361. ჩხეიძე რ. მსხვერპლი : ლიტერატურული ცდა. – თბ . : ლომისი , 2001 . – 140 გვ.

ბრძოლა საქმოსნებისა და კომბინატორების წინააღმდეგ – მწვავე სოციალურ-პოლიტიკური მოვლენა XX საუკუნის 60–70-იან წლების ქართულ სინამდვილეში. ამ პროცესის ასახვა მხატვრულ ლიტერატურაში. 1362. ცოტნიაშვილი ზ. თანამედროვე ქართული ნოველის მხატვრული თავისებურებანი. – ცხინვალი: ცსუ , 2002 . – 48 გვ.

მე–20 საუკუნის ნოველებში გამოყენებული მხატვრული ხერხების წარმოჩენა რევაზ ინანიშვილის, რევაზ ჭეიშვილის, რევაზ მიშველაძის, ნუგზარ შატაიძის, ოტია იოსელიანისა და ვანო ჩხიკვაძის ნაწარმოებების ანალიზის ფონზე. 1363. ძველი ქართული ლიტერატურის პრობლემები : (ეძღვნება პროფესორ ლევან მენაბდის დაბადებიდან 75-ე წლისთავს). – თბ . , 2002 . – 311 გვ.

ე. ხინთიბიძის, ა. გვახარიას, გ. ბენაშვილის წერილები პროფესორ ლევან მენაბდეზე. ნაშრომები ს.ს. ორბელიანზე, XII _ XIII სს. ქართულ ჰიმნოგრაფიაზე, წმინდანის თემაზე ქართულ სასულიერო პოეზიაში და სხვ.

1364. ხანძთა – სულიერად მშობელი ქართველთა: კრებული ეძღვნება გიორგი მერჩულის «გრიგოლ ხანთძელის ცხოვრების” დაწერიდან 1050 წლისთავს. – თბ. , 2002 . – 140 გვ.

გ. ბენაშვილის, ნ. სულავას, მ. კარბელაშვილის, რ. ბარამიძის, ქ. ბეზარაშვილის, ქ. ელაშვილის, შ. ონიანის, ხ. ზარიძის, დეკანოზ გიორგი ზვიადაძის, გ. კუჭუხიძის, ფ. მეტრეველის, ა. ჯიქიას, ნ. გაგოშაშვილის და დეკანოზ იოსებ ზეთეიშვილის წერილები. 1365. ჯავახიშვილი გ. ელენე დარიანის ლეგენდა და სინამდვილე. – თბ. , 2001 . – 188 გვ.

პოეტ ელენე დარიანის (ელენე ბაქრაძე) რეალურად არსებობის და მისი შემოქმედებითი ურთიერთობების შესახებ ცნობილ პოეტებთან და საზოგადო მოღვაწეებთან. 1366. ჯაყელი ჯ. ლიტერატურა და ხალხური საუნჯე. – ბათუმი. – აჭარა , 2001 . – 424 გვ.

ომისშემდგომი პერიოდის პოეტების – ანა კალანდაძის, მედეა კახიძის, მურმან ლებანიძის, რევაზ მარგიანის, მუხრან მაჭავარიანის, შოთა ნიშნიანიძის, მორის ფოცხიშვილისა და ჯანსუღ ჩარკვიანის შემოქმედება და ხალხური პოეზია. 1367. Zwischen Felsen und Geschichten: Erzдhlungen aus Georgien / Deutsch von Heinz Fahnrich. – Iena. , 2000 . – 242 s.

ქართველი მწერლების მოთხრობები: არჩილ სულაკაური, გურამ დოჩანაშვილი, გურამ გეგეშიძე, რევაზ მიშველაძე, ჯემალ ქარჩხაძე, რევაზ ინანიშვილი, ლადო ავალიანი, რეზო ჭეიშვილი, ჯემალ ქირია. 1368. Georgischer Wein: Kurzgeschichen von Tschorochi bis zum Diklos /Mta/ Deutsch von Heinz Fahnrich. – Jena . , 2001 . – 274 s.

ქართველი მწერლების მოთხრობები ღვინოზე. 1369. აბაშელი ალ. (სატურნი) პოეტიკა / გურამ ჭოხონელიძის პუბლიკაცია // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 117 - 118.

1916 წ. ჟურნალ «ახალი ცისკრის” № 1-ში გამოქვეყნებული ალექსანდრე აბაშელის წერილი გალაკტიონ ტაბიძის ვერსიფიკაციულ ნოვაციებზე. 1370. აბდუშელი ლ. სახალხო თამაშობანი ალ. ყაზბეგის ნაწარმოებებში // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 4 . – გვ. 69 _ 72.

ხევსა და მაღალმთიან აჭარაში ჩაწერილი სახალხო თამაშობანის და ალექსანდრე ყაზბეგის მიერ თავის ნაწარმოებებში გამოყენებული ფოლკლორული მასალის იდენტურობა. 1371. აბზიანიძე გ. შალვა კარმელი : (სილუეტი) // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 114 - 116.

1926 წლით დათარიღებული წერილი ეხება შალვა კარმელის სენტიმენტალურ პოეზიას. ახლავს ზ. აბზიანიძის კომენტარი.

1372. ავალიანი ლ. გამოთხოვება ძველ თბილისთან, ძრწოლა ახალი თბილისის წინაშე : (აკა მორჩილაძის «გადაფრენა მადათოვზე და უკან”) // ლიტერატურული ძიებანი : 22. – 2001. – გვ. 323 - 331. რეზ. ინგლ. ენაზე.

რომანის განხილვა. 1373. ავსაჯანიშვილი ე. ალ. ყაზბეგი და ხალხური სიტყვიერება // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10 . - გვ. 54 - 62. – რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხალხური სიტყვიერების როლი ალექსანდრე ყაზბეგის შემოქმედებაში («ხევისბერი გოჩა”, «მამის მკვლელი”, «ელგუჯა”). 1374. აკაკი შანიძე ვაჟა-ფშაველას შესახებ // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 92 - 93.

წარმოდგენილია აკაკი შანიძის ერთი წერილი ივანე ჯავახიშვილისადმი, რომელშიც გამოხატულია გულისტკივილი ვაჟა-ფშაველას გარდაცვალების გამო და გამოთქმულია მისი ნაწერების ერთიანად გამოცემის სურვილი. 1375. ალექსიძე ზ. აბო თბილელის მარტვილობის თარიღი და მასთან დაკავშირებული ქართლის ერისმთავართა ქრონოლოგია // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 311 _ 315. რეზ. ფრანგ. ენაზე. 1376. ალიბეგაშვილი გ. «მოქცევაი ქართლისაის პარადიგმები” // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 11 – 17. რეზ. ინგლ. ენაზე.

იოსებისა და წმინდა ნინოს, პავლესა და მეფე მირიანის პარადიგმული სახეები ნაწარმოების ტექსტის მიხედვით. 1377. ალიბეგაშვილი გ. ქრისტიანული ანთროპოლოგიის ისტორიიდან // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები. – 2000 . - № 9 . – გვ. 6 – 11. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ანალიზი კაბადოკიელი წმინდა მამის გრიგოლ ნოსელის ნაშრომისა «კაცისა შესაქმისათჳის“, რომელიც ადამიანის არსის რაობისადმია მიძღვნილი და შატბერდის კრებულში პირველ თხზულებათაა შეტანილი. 1378. ანჯაფარიძე შ. მეფეთა სახეები გრ. ორბელიანის «სადღეგრძელოში” // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 97 _ 99.

ფარნავაზის, მირიანის, დავით აღმაშენებლისა და ვახტანგ გორგასლის სახე-სიმბოლოები. 1379. არაბული გ. «ვეფხისყაოსნის” ხელნაწერები და მეცნიერთა კონიექტურები // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8. – გვ. 118 - 122.

რუსთაველის ტექსტის გასწორება-შელამაზების, მკაცრ პოეტიკურ და სტილისტიკურ სქემებში მოქცევის ზოგიერთი მცდელობის შესახებ გადამწერთა, მკვლევართა და რედაქტორ-გამომცემელთა მხრიდან. 1380. არაბული გ. მაჯამური რითმის პრობლემა «ვეფხისტყაოსანში” // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 173 - 184. რეზ. ინგლ. ენაზე.

რუსთაველის «ვეფხისტყაოსნის” ხელნაწერებში არსებული ე.წ. მაჯამური სტროფების წარმოშობის პრობლემატურობა, მათი ფორმალური, სტილისტური და

აზრობრივი შეუთავსებლობა ძირითად ტექსტთან. 1381. არუთინიანი ო. ადამიანის ბუნების ფილოსოფია პასიერ სევაკის, შოთა ნიშნიანიძის და ედუარდ მეჟელაიტისის შემოქმედებაში. – ბათუმი , 2000

რეც. : ბიბილეიშვილი ი. ქართველი პოეტის შემოქმედებითი სამყარო სომეხი მეგობრის თვალით // ლეტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 7 გვ. 71 - 73. 1382. არჩვაძე ნ. დოჩანაშვილის ნოველისტური ტეტრალოგია // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . - გვ. 71 _ 74.

გურამ დოჩანაშვილის მოთხრობების განხილვა. 1383. ასაევი რ. ნართების ბათრაძი დავარქვი... (მოგონებები პოეტ-აკადემიკოს გიორგი ლეონიძეზე) // ქართლი . – 2000 . - № 2 . – გვ. 77 – 87.

ოსი მწერლის რევაზ ასაევის შეხვედრები გიორგი ლეონიძესთან. 1384. ასათიანი ა. პედაგოგიური პრობლემები იოანე საბანისძის «აბოს წამების” მიხედვით // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8. – გვ. 194 - 199. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1385. ახობაძე ლ. «კოზმან და დამიანეს ცხოვრების” რედაქციათა ურთიერთმიმართებისათვის // მრავალთავი . – 2001 . -№ 19 . – გვ. 110 _ 116. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«ცხოვრების” კიმენური რედაქციის ანალიზი და მისი თეოფილე ხუცესმონოზონის მიერ თარგმნის უარყოფა. 1386. ბაბლოვანი ც. ბავშვი და სამყარო // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 195 _ 198. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

XX ს. საბავშვო მწერლობა (ო. იოსელიანი, გ. შატბერაშვილი, რ. ელანიძე, რ. ინანიშვილი, რ. ჩაჩანიძე). 1387. ბაზღაძე მ. «იაკობ სპარსის წამების” მეორე კიმენური რედაქცია და მისი წყაროს საკითხი // მრავალთავი . – 2001 . - № 19. – გვ. 162 _ 170. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ვარაუდი თარგმანის ბერძნული დედნიდან შესრულების შესახებ. 1388. ბაზღაძე მ. «იაკობ სპარსის წამების“ ქართული რედაქციის ერთი თავისებურების შესახებ // კლიო . – 2001 . - ¹ 11 . – გვ. 177 – 186. რეზ. რუს. ენაზე.

პარხლის მრავალთავსა (A – 95, X ს.) და აპოკრიფულ კრებულში (A – 1051 , 1825 წ.) შემონახული «იაკობის წამების“ კიმენური ტექსტის ანალიზი. 1389. ბათიაშვილი გ. კონსტანტინე გამსახურდია სიონიზმის თაობაზე // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 12 . – გვ. 96 _ 101.

მწერლის მოსაზრებები სიონისტური მოძღვრების შესახებ.

1390. ბაკურაძე მ. მითოსური და ქრისტიანული ვასილ ბარნოვის «არმაზის მსხვრევაში” // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5. გვ. 38 _ 45. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1391. ბალხამიშვილი ბ. გრიგოლ დოდორქელი // ლიტერატურული ძიებანი : 22. – 2001. – გვ. 121 - 127. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დავით გარეჯის ლიტერატურული სკოლის თვალსაჩინო წარმომადგენლის, XVII _ XVIII საუკუნეების მიჯნაზე მოღვაწე ქართველი მწერლის და სასულიერო პირის გრიგოლ დოდორქელის (ვახვახიშვილის) აგიოგრაფიული ნაწარმოების _ «წამებაი ყოვლად დიდებულისა მოწამისა დედოფლისა ქეთევანისა” – მხატვრული ანალიზი. 1392. ბალხამიშვილი ბ. «თВს ანგელოსთა“ // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 149 – 152. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ანტონ I კათალიკოსის «წყობილსიტყვაობის“ ერთ-ერთი თავის – «თჳს ანგელოსთა” ანალიზი. 1393. ბარათაშვილი მ. «დედოფალს ანაზედ” // ლიტერატურული ძიებანი : 23. – 2002 . - გვ. 251 - 257. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ერეკლე II-ის დის – ანა ბატონიშვილის შვილიშვილის ანა ორბელიანის (გენერალ-მაიორ კონსტანტინე ბაგრატიონ-იმერეტინსკის დედა) პიროვნება და მისი სახე ლიტერატურაში. 1394. ბარამიძე ა. ქართული ლიტერატურის ინსტიტუტის ისტორიიდან: ლიტერატურის ინსტიტუტის დირექტორები // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 3 _ 13. 1395. ბარამიძე რ. ზოგიერთი ქრისტელოგიური საკითხი გიორგი მერჩულეს თხზულებაში : (ნაკ. II – მონაზვნური ცხოვრების წესი) // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 38 _ 44. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პიროვნების სრულყოფისაკენ სწრაფვა, შინაგანი თვითდახვეწის გზით ამაღლება და მონაზვნური ცხოვრების წესის აპოლოგია გიორგი მერჩულეს თხზულებაში «გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება”. 1396. ბარამიძე შ. ბათუმელი დეპუტატები აკაკის იუბილეზე // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 8 . – გვ. 80 _ 82.

1908 წლის 7 დეკემბერს თბილისში გამართული აკაკის ლიტერატურულ-საზოგადოებრივი მოღვაწეობის ორმოცდაათი წლის იუბილე. 1397. ბარამიძე შ. ერთიან საქართველოზე ზრუნვით // საისტორიო მოამბე . – 2000 _ 2001 . - № 73 _ 74. - გვ. 72 _ 79.

აკაკი წერეთლის სიცოცხლის ბოლო წლები. პოეტის ანდერძის აღსრულებასთან დაკავშირებული ნაკლებად ცნობილი ფაქტობრივი მასალა. 1398. ბარბაქაძე თ. ქართული ლექსთმცოდნეობის საკითხები XX საუკუნის 30 – 40-იანი წლების პრესაში : II . ქართული კლასიკური ლექსის საკითხები // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 332 – 346. რეზ. ინგლ. ენაზე.

წარსულის პოეტური მემკვიდრეობისა და თანამედროვე პოეტთა ვერსიფიკაციის თავისებურებების ანალიზი 30 – 40-იანი წლების ქართული პერიოდიკის ფურცლებზე. 1399. ბარბაქაძე თ. ქართული ლექსთმცოდნეობის საკითხები XX საუკუნის 50-იანი წლების პრესაში // ლიტერატურული ძიებანი : 23. – 2002 . - გვ. 457 _ 469. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ვერსიფიკაციის ზოგადი საკითხები და ძველქართული ლექსის კვლევის პრობლემები. 1400. ბასილაძე ნ. ჭეშმარიტი, ქმედითი ჰუმანიზმი // ლიტერატურული აჭარა. – 2001. - №10. – გვ. 67 _ 73.

კაცთმოყვარეობა ნოდარ დუმბაძის შემოქმედებაში. 1401. ბახტაძე გ. აჭარის თემა XIX საუკუნის ქართულ ნარკვევში // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 102 – 109 . (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. რუს. ენაზე .

აჭარის მკვიდრთა ყოფა ქართველი მწერლების ნარკვევებში (ა. წერეთელი – «უფალ რედაქტორო”, დათა მიქელაძე – «სურათი ოსმალოს საქართველოს ცხოვრებიდან”, გ. წერეთელი – «მივეშველოთ ქობულეთლებს”, ს. ბავრელი – «არტაანიდან ართვინამდე”, სოფრომ მგალობლიშვილი – «ომის დროს მოგზაურობა ოსმალოს საქართველოში” და სხვ.). 1402. ბედიანიძე დ. ილია ჭავჭავაძის «განდეგილი” // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 230 _ 234. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ადამიანის შინაგანი ჭიდილი – სულისა და ხორცისა, ცთუნების ძლევა და ბოლომდე სიწმინდის შენარჩუნება – პოემის ძირითადი ლეიტმოტივი. 1403. ბეზარაშვილი ქ. ალეგორიულობისა და აფორისტულობისათვის პატრისტიკაში და რუსთაველთან // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 161 _ 172. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ეკლიანი გზით ვარდის მოპოვების სიმბოლიკა ქრისტიანულ სასულიერო და საერო მწერლობაში. ღრმად დაფარული ღვთისმეტყველება რუსთაველის ლაკონურად და ალეგორიულად თქმის აფორისტულ მეთოდში. 1404. ბეზარაშვილი ქ. ეფრემ მცირის კოლოფონები მთარგმნელობითი მეთოდების და ელინოფილური თარგმანის მახასიათებლების შესახებ: (პირველი წერილი) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 76 _ 88. 1405. ბეზარაშვილი ქ. საღვთისმეტყველო-რიტორიკული სტილის ზოგიერთი თავისებურებისათვის გრიგოლ ღვთისმეტყველის თხზულებასა და მათ ქართულ თარგმანებში: სიღრმემიფარულება და ლაკონიურობა // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . გვ. 258 _ 276. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1406. ბეთხოშვილი დ. რუსთაველის ფილოსოფია კ. კეკელიძის ნაშრომებში // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6. – გვ. 111 _ 112.

კ. კეკელიძის მოსაზრებები რუსთაველის მსოფლმხედველობის ქრისტიანული

თეოლოგიის შესახებ. 1407. ბენაშვილი გ. არაბესკები // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 14 _ 26.

ხელოვნების ავტონომიის შეუქცევადობის მომენტი პოლიკარპე კაკაბაძის, ჭაბუა ამირეჯიბის, თამაზ ჭილაძის, მურმან ლებანიძის, ოთარ ჭილაძის, აკა მორჩილაძის, კოტე ჯანდიერის და ზაზა თვარაძის შემოქმედებაში. 1408. ბენაშვილი გ. გრიგოლ რობაქიძე – ეროვნული ფესვების მაძიებელი ფაუსტი // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ. 22 _ 25. 1409. ბენაშვილი გ. «საბედისწერო უნივერსალური მუტაციის პროცესს შეუპყრია საქართველო” / ესაუბრა ანდრო ბუაჩიძე // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 10 - 18.

ინტერვიუ კრიტიკოსთან ქართულ ლიტერატურაში მიმდინარე პროცესებსა და შოთა რუსთაველის სახელობის ქართული ლიტერატურის ინსტიტუტის საქმიანობაზე. 1410. ბენაშვილი გ. სიბრძნით მორჭმული ჭირისუფალი // კრიტერიუმი. – 2001 . - № 4 . – გვ. 31 - 33.

ჭაბუა ამირეჯიბის დაბადების 80 წლისთავთან დაკავშირებით. 1411. ბენდელიანი ა. ილია ჭავჭავაძე და ღვთისმსახურების ენა // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . – გვ. 46 _ 66. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ილია ჭავჭავაძის პოზიცია ეკლესიისა და ღვთისმსახურებისადმი. 1412. ბეპიევი ნ. ეროვნული ტენდენციები გარდამავალი ხანის ლირიკაში // ენა , თარგმანი , ლიტერატურა : 6 . – თბ. , 2001. – გვ . 14 - 19. – რეზ. გერმ. ენაზე.

გრიგოლ ბაგრატიონის (1789 _ 1830) ლირიკის მაგალითზე. 1413. ბეპიევი ნ. მირიან ბატონიშვილის ავტოგრაფული რვეულიდან // ენა , თარგმანი , ლიტერატურა : 6 . – თბ. , 2001. – გვ. 20 - 24. რეზ. გერმ. ენაზე.

ხელნაწერთა ინსტიტუტში დაცულ ხელნაწერში (S № 3733) მოთავსებული ერეკლე II-ის ვაჟის მირიან ბატონიშვილის (1766 _ 1834) ლექსის «მოვედით მოყმენოს” ანალიზი. სქოლიოში მოცემულია მისი მოკლე ბიოგრაფია. 1414. ბერაძე ი. ნიკო ლომოური და დასების საკითხი // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 104 _ 105.

ნიკო ლომოურის კრიტიკული წერილი «ხმა პროვინციიდგან”, რომელიც ეხება საზოგადოებრივი აზროვნების სამ «დასად” დაყოფის გიორგი წერეთლისეულ დებულებას. 1415. ბერაძე ი. ნიკო ლომოურის თარგმნილი და გადმოკეთებული პროზაული ნაწარმოებები «დროების” ფურცლებზე // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 148 - 152. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფრანგი მწერლის ერკმან-შატრიანის მოთხრობები «პატიოსანი ძველი დრო” და «ჩემი სოფლის ორატორები” გამოქვეყნებული 1877 წლის «დროების” № 25, 26, 81, 82-ში.

1416. ბერაძე ი. ნიკო ლომოურისა და ილია ჭავჭავაძის შემოქმედებითი ნათესაობისათვის // ლიტერატურული აჭარა. – 2001 . - № 5 . – გვ. 83 _ 86.

ილია ჭავჭავაძისა და 60-იანელთა შემოქმედებითი გავლენა ნიკო ლომოურის სამწერლო მოღვაწეობაზე. 1417. ბერიძე ს. სონეტის აპერცეპცია // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 3 . – გვ. 73 _ 81.

ლადო სეიდიშვილის სონეტების წიგნის «ზნენი და ვნებანის” განხილვა. 1418. ბერძენიშვილი მ. სულიერი ძმობის არმაღანად // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 5 . – გვ. 80 _ 82.

სომეხი პოეტისა და ლიტერატურათმცოდნის ფელიქს ბაღჩინიანის ლექსების კრებულის «ჯვარცმულს სიკვდილი არ უწერია” შესახებ, რომელიც საქართველოს, ქართველ პოეტებსა და ღვაწლმოსილ პიროვნებებს ეხება. ლექსები თარგმნეს: რ. კალანდიამ, გ. შაჰნაზარმა, გ. ლუარსაბიშვილმა და ბ. არაბულმა. 1419. ბიბილაშვილი ნ. გორის ციხის ლეგენდის მხატვრული ინტერპრეტაციები // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 106 – 107.

ხალხური თქმულების გააზრება პოემებში: აკაკი წერეთლის «გორის ციხე”, ვაჟა-ფშაველას «სიტყვა” და გიორგი ქუჩიშვილის «ლეგენდა გორის ციხისა”. 1420. ბიბილეიშვილი ი. სამშობლოს საგალობელი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 4 . – გვ. 65 _ 68.

პოეტ რევაზ ჩხარტიშვილის შემოქმედების განხილვა. 1421. ბიბილეიშვილი მ. უცნობი – სიმბოლისტური დრამის მთავარი პერსონაჟი // კრიტერიუმი . – 2003 . -№8 . – გვ. 58 _ 60.

სიმბოლისტური დრამა XIX _ XX საუკუნეების მიჯნაზე. სიმბოლისტური დრამის უმთავრესი პერსონაჟის – უცნობის თემა ორი დრამატურგის – მორის მეტერლინკის და პოლიკარპე კაკაბაძის შემოქმედებაში. 1422. ბოგვერაძე ა. კლარჯეთში სამონასტრო მოძრაობის პირველი ეტაპის შესახებ : (პასუხი ე. ჭელიძეს) // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 72 – 79 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

უარყოფა ფილოლოგ ე. ჭელიძის არგუმენტებისა გიორგი მერჩულეს «სერაპიონ ზარზმელის ცხოვრების” ტექსტის ზოგიერთ ადგილთან დაკავშირებით. 1423. ბრეგაძე ნ. ვეფხისტყაოსანი რაინდის სახელის შესახებ // ამირანი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 103 _ 111. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მთავარი გმირის – ტარიელის სემანტიკური ანალიზი: ვინაობა და მიმართება ავტორთან. 1424. გაბოძე ჯ. როდის შეიქმნა და ვის მიეძღვნა აკაკის «განთიადი”? // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 364 _ 372. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ლექსის დაწერის თარიღისა და ადრესატის ვინაობის გარკვევის ცდა

დოკუმენტური წყაროების და თანამედროვეთა მოგონებების გათვალისწინებით. 1425. გაბუნია გ. ვინ იყო სიკო მუხიანელი? // კრიტერიუმი. – 2001 . - № 4 . – გვ. 107 - 108.

მოსაზრება იმის შესახებ, რომ სიკო მუხიანელი არის აკაკი წერეთლის ერთ-ერთი ფსევდონიმი. წერილი ეხება პოეტის პოლემიკას ალ. ნანეიშვილთან ჟურნალ «მოამბის” (1894 წ.) ფურცლებზე. 1426. გადილია ი. ლადო ასათიანის საბავშვო ლექსები და «საბჭოური პათოსი” // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8. – გვ. 68 _ 70.

XX საუკუნის 30-იანი წლების საბჭოთა პოეზიის ცრუ ჰეროიკული პათოსისა და იდეოლოგიური შრეების თანაარსებობა მხატვრულ ოსტატობასთან და ცალკეულ ტრადიციულ ეთიკურ ღირებულებებთან პოეტის საბავშვო ლექსებში. 1427. გალაკტიონის არქივიდან / პუბლიკაცია მ. ყიფიანის // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ. 49.

პოეტის ორი ლიტერატურული ესკიზი პოეზიის შესახებ. 1428. გაფრინდაშვილი ქ. მინიატურის კომპოზიციური თავისებურება // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 61 _ 63.

მინიატურის, როგორც მცირე ფორმის ლიტერატურული ნაწარმოების კომპოზიციური წყობა, ჟანრული თავისთავადობა და სტრუქტურა სხვადასხვა თაობის ქართველი ბელეტრისტების შემოქმედების მაგალითზე. 1429. გაჩეჩილაძე მ. ვალერიან გუნიას «საქართველოს კალენდარი” – ტექსტოლოგიური წყარო // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 414 – 421. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ზოგადად კალენდრის ისტორია საქართველოში: გუნიასეულ კალენდარში გამოქვეყნებული ჩვენი კლასიკოსების (აკაკი, ვაჟა და სხვ.) პირველ პუბლიკაციათა შედარება შემდგომდროინდელ გამოცემებთან და ნაწარმოებთა დაწერის თარიღისა და ტექსტის დაზუსტება. 1430. გაწერელია ა. კნუტ ჰამსუნი და საქართველო // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 616 _ 621.

ცნობები ნორვეგიელი მწერლის კნუტ ჰამსუნისა და მისი ორი მოთხრობის _ «თამარ დედოფლისა” და «ზღაპრულ ქვეყანაში” _ შესახებ. 1431. გენძეხაძე ც. ენა, მიწა და ეროვნული ცნობიერება : (მიხ. ჯავახიშვილის «მიწის ყივილი”) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 321 – 331. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1432. გენძეხაძე ც. ტრაგიკული 30-იანი წლების ექო ქართულ კრიტიკაში // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 310 _ 316. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ამ პერიოდის ქართულ საზოგადოებაში მიმდინარე რთული პროცესების უარყოფითი გავლენა ქართულ მწერლობაზე. კრიტიკისა და ლიტერატურათმცოდნეობის უკიდურესი პოლიტიზირება სისტემის იდეოლოგიური წნეხის არსებობის პირობებში.

1433. გველესიანი მ. პირველქრისტიანული მიმართება წარმართული კერპებისადმი «ნინოს ცხოვრების” მიხედვით // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10. – გვ . 136 – 144 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

წარმართ კერპთა მიმართ მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულება «ნინოს ცხოვრების” შატბერდულ-ჭელიშურ რედაქციასა და ძველი ქართული ლიტერატურის სხვა ძეგლებში. 1434. გილაური ნ. ვ. კამენსკის შემოქმედების თბილისური პერიოდი // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ . 55 _ 57.

რუსი პოეტი-ფუტურისტის ვასილ კამენსკის (1884 _ 1961) მოგზაურობა საქართველოში 1914 წელს. პოეტის მოგონებები თბილისურ შეხვედრებზე, ქალაქის კულტურულ ცხოვრებასა და ყოფაზე. 1435. გიორგი შატბერაშვილი : სალექსიკონო მასალა // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 4 . – გვ . 144 _ 165.

მწერლის ნაწარმოებ «ჭაშნიკში” გამოქვეყნებული ლექსემების ნუსხა განმარტებებით. 1436. გოგიაშვილი ნ. პარტიული თემატიკა შალვა კარმელის ვოდევილში // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ . 132 _ 133.

1917 წლის საქართველოში მიმდინარე რთული საზოგადოებრივ _ პოლიტიკური პროცესების კრიტიკული შეფასება სიმბოლისტი პოეტის, «ცისფერყანწელთა ორდენის” წევრის შალვა კარმელის ვოდევილში «ორი მშიერი”. 1437. გოგიაშვილი ნ. შალვა კარმელის ლირიკის გაგებისათვის // კრიტერიუმი. – 2002 . - № 6 . – გვ . 89 _ 91.

ლექსების ანალიზი. 1438. გოგიაშვილი ო. ილია და «აღმოსავლეთის საქმე” // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ. , 2001 . – გვ. 275 - 305. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მსოფლიოში მიმდინარე უმნიშვნელოვანესი პოლიტიკური პროცესების ილიასეული ხედვა. მისი განსაკუთრებული ყურადღება ოსმალეთის იმპერიის მემკვიდრეობის საკითხისადმი. 1439. გოგოლაძე თ. «დიანას მეჯლიში” – კოდირებული ტექსტი // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 98 _ 101.

ალექსანდრე ორბელიანის ლექსი და მასზე 1832 წ. შეთქმულების მონაწილეთა მიმართ მინიშნებული კოდირებული შიფრები. 1440. გოგოლაძე თ. სიყვარულის თემა შუა საუკუნეების ქართულ ლიტერატურაში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . - გვ. 166 _ 169. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ბერძნულ-ბიზანტიური და არაბულ-სპარსული გავლენა ქართულ ძეგლებზე. 1441. გოგუაძე ო. ოსიკო გვარიშვილი – ჭეშმარიტი მოღვაწე და მთარგმნელი // ლიტერატურული აჭარა. – 2001 . - № 4 . – გვ . 56 - 59.

ოსიკო გვარიშვილის სამწერლო, პუბლიცისტური და მთარგმნელობითი მოღვაწეობა. 1442. გონჯილაშვილი ნ. «მაგრამ, ქართველნო, სად არის გმირი...” («ბაზალეთის ტბის” სახისმეტყველებისათვის) // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 198 _ 205. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ლექსის სქემის მსგავსება ბიბლიის ზოგიერთი ეპიზოდის სქემასთან. ილია ჭავჭავაძის «ბაზალეთის ტბის” სახისმეტყველებითი სახე-სიმბოლოები. 1443. გრიგალაშვილი ი. «გობრონის წამების” სახისმეტყველება // კრიტერიუმი. – 2002 . - № 5 . - გვ . 118 _ 120.

პერსონაჟთა სახეების მსგავსება ბიბლიური სიუჟეტების გმირებთან, ბოროტის დათრგუნვისა და კეთილის გამარჯვების გარდუვალობის დასაბუთება X ს. საეკლესიო მოღვაწის, მწერალ სტეფანე მტბევარის თხზულებაში «მიქელ-გობრონის მარტვილობა”. 1444. გუგულაშვილი ი. მთხრობელის სახე დოჩანაშვილის რომანში «სამოსელი პირველი” // კრიტერიუმი. – 2001. - ¹ 3. – გვ. 92 _ 94. 1445. გუგუშვილი მ. ონანა მდივანი და მისი «ბარამგულიჯანიანი” // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 102 - 106. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XVIII ს. მოღვაწე პოეტის ონანა მდივნის რომანტიკული პოემის «ბარამგულიჯანიანის” მსგავსება «ვეფხისტყაოსნის” სიუჟეტთან. 1446. გურასპაშვილი ი. ბესო ჟღენტი და კლასიკური მემკვიდრეობა // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 96 _ 97.

კლასიკური მემკვიდრეობის მიღება-არმიღების პრობლემა XX ს. 20-იან წლებში. ბ. ჟღენტის დადებითი დამოკიდებულება კლასიკური ლიტერატურისადმი. 1447. გურგენიძე ე. ძე შეცთომილის პრობლემა გურამ ფანჯიკიძის რომანში «აქტიური მზის წელიწადი” // კავკასიის მაცნე . - 2004 . - № 9 . – გვ. 201 – 202 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1448. დათიაშვილი ლ. ზოგიერთი რამ ეფრემ ასურის «ასკეტიკონის” ეფრემ მცირისეულ თარგმანთან დაკავშირებით // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002. – გვ. 96 _ 106. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ნაწარმოებზე დართული ანდერძ-მინაწერების ანალიზი. 1449. დათიაშვილი ლ. პალადი ჰელენეპოლელის «ლავსაიკონი” და მისი ძველი ქართული თარგმანი // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . - 60 _ 74. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ადრეული ბიზანტიური მწერლობის ერთ-ერთი ნიმუშის, პალადი ჰელენეპოლელის (IV _ V სს.) აგიოგრაფიულ-მემუარული ხასიათის თხზულების ტექსტის ანალიზი, რედაქციები და ხელნაწერები, ეფრემ მცირის მიერ შესრულებული თარგმანის შედგენილობა.

1450. დარჩია ბ. ნება-სურვილისა და მისი შესრულების საკითხი «ვეფხისტყაოსანსა” და ბიბლიაში // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002. – გვ. 215 - 232. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პავლეს ეპისტოლესა და «ვეფხისტყაოსნის” შედარებითი ანალიზი. 1451. დიასამიძე ა. «ქილილა და დამანა”-ს პირველი ქართული გამოცემის ისტორიისათვის // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 8 . – გვ. 83 – 88.

მწიგნობარ გრიგოლ გურიელის (1819 – 1891) მიერ ნაწარმოების ბეჭდური სახით გამოცემის თაობაზე (1886 წ.). 1452. დოიაშვილი თ. ანჟამბემანი, როგორც პოეტური ხერხი // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 347 _ 355. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული სალექსო სტრუქტურის ერთ–ერთი შემადგენელი ელემენტის, ტაეპობრივი ან სტროფული გადატანის (ანუ ანჟამბემანის), როგორც პოლიფუნქციური პოეტური ხერხის მხატვრული დანიშნულება. 1453. დოიაშვილი თ. Enjambement 1. ანჟამბემანის ისტორიიდან // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . - 2001 . – ტ. 1 . – გვ. 16 _ 22.

ანჟამბემანის, როგორც რიტმულ-სინტაქსური მოვლენის დახასიათება. 1454. დიოაშვილი თ. Enjambement // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ . 2 . – გვ. 3 – 10.

ანჟანბემანის ფუნქციური დანიშნულება. 1455. დოიაშვილი თ. «გრამატიკული ფიგურები” // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 20 – 21.

ძველი ქართული ენისათვის დამახასიათებელი ზოგიერთი ფორმა გალაკტიონ ტაბიძის ბოლო პერიოდის ლირიკაში. 1456. დოიაშვილი თ. კონტექსტის პოეტიკა // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 63 _ 66.

კონტექსტის პოეტიკის (ესთეტიკურად ნეიტრალური სიტყვის შინაარსობრივი განზოგადება და სიმბოლიზაცია) შესაძლებლობათა დემონსტრირება გალაკტიონის ლექსის «ერთხელ მერიით თუ ხიდისთავით” (1958 წ.) მაგალითზე. 1457. დოიაშვილი თ. ქართული ლექსი XVII საუკუნეში : (თეიმურაზ I, არჩილი) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 449 _ 456.

თეიმურაზ პირველის თხზულებათა საფუძველზე XVII ს. ქართული ლექსის დახასიათება (მეტრულ-რიტმული სტრუქტურის კვლევა). 1458. ელაშვილი ქ. მიმქრალი სახეები ანუ უსახურობის ზღვარი : (მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობის «ეკას” მიხედვით) // კრიტერიუმი. – 2001. - № 2. – გვ. 51 _ 52.

1459. ელაშვილი ქ. ქრისტიანული ცნობიერების სიტყვიერი ხატი «წმინდა ნინოს ცხოვრების” მიხედვით // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ . 18 _ 19. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სახისმეტყველებითი აზროვნების სრულყოფილი ფორმები ქართული სასულიერო მწერლობის ადრეული პერიოდის ძეგლებში. ქრისტიანული ცნობიერების ელემენტების სიტყვიერი ხატით გადმოცემის ზოგიერთი ნიმუში «წმინდა ნინოს ცხოვრებიდან”. 1460. ელაშვილი ქ. «ხორციელი სიკეთის” ფენომენი ქართულ სასულიერო ძეგლებში // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 63 – 65. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხორციელი და სულიერი საწყისის ჰარმონიული თანაშეფარდება, «ხორციელი არსისგან” შრეობრივი გამიჯვნის ტენდენცია ქართულ სასულიერო ძეგლებში. 1461. ელიკაშვილი ნ. ალექსანდრე ორბელიანი და ქართული ფოლკლორი // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ . 127 _ 129.

განხილულია 1861 წლის «ცისკარში” გამოქვეყნებული ალ. ორბელიანის წერილი «ივერიანელების გალობა, სიმღერა და ღიღინი”. ფოლკლორი ალ. ორბელიანის შემოქმედებაში. 1462. ვახანია ნ. ალექსანდრე ორბელიანი სალიტერატურო ენის შესახებ // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9. – გვ . 95 _ 98.

პოეტის და დრამატურგის ალ. ორბელიანის პოზიცია «ძველი” და «ახალი” ენის გამო გამართულ პოლემიკაში. მიმოხილულია ჟურნალ «ცისკრის” (XIX ს.) ფურცლებზე დაბეჭდილი მისი ოთხი წერილი. 1463. ვახანია ნ. ალექსანდრე ორბელიანის ევროპეიზმი //კრიტერიუმი . – 2003 . - ¹ 8 . – გვ. 81 _ 82.

ევროპეიზმის გამოვლინება პუბლიცისტისა და ისტორიკოსის, ევროპული განათლებისა და ცხოვრების წესის შემოღების აქტიური მხარდამჭერის, ალ. ორბელიანის (1802 - 1869) შემოქმედებასა და პრაქტიკულ მოღვაწეობაში. 1464. ვახტანგიშვილი შ. ირონია და ტიციან ტაბიძის სიმბოლიზმი // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3. – გვ. 81 _ 85. 1465. ვახტანგიშვილი შ. სათავეების მოტივი ტ. ტაბიძის პოეზიაში // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 94 _ 96.

გარდასულ დროთა მოვლენების ექო ტ. ტაბიძის პოეტურ სამყაროში: ქალდეას მოტივი, მამისეული სარწმუნოების აღქმა, წინაპართა ძიება. 1466. ზარდიაშვილი ე. აკაკი წერეთლის უცნობი წერილი // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ . 133 _ 134.

«სოციალ - დემოკრატები და მათი შეხედულებები” (ხელნაწერთა ინსტიტუტის აკაკის ფონდი, ავტოგრაფი, № 284). 1467. ზარდიაშვილი ე. აკაკის ლექსი «დიდხანს ვსძებნე იდეალის” ისტორიიდან // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 109 _ 110.

ქუთაისის ისტორიულ-ეთნოგრაფიულ არქივში დაცული ხელნაწერის მიხედვით. 1468. ზარიძე ხ. «მაშორვიდა ვერად ვიცან” // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 233 – 242. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხედვის არეალში მოხვედრილ საგანთა თუ პერსონაჟთა დაკონკრეტება «ვეფხისტყაოსანში” ხატვისა და დისტანციათა მიხედვით. 1469. ზაქარაძე ლ. დავით გურამიშვილის ფილოსოფიური მსოფლმხედველობის ღირებულებითი ასპექტები // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 290 – 294 . (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). 1470. ზედანია გ. «სურამის ციხე”: ინტერპრეტაციისათვის // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 4 . – გვ. 62 – 65 . რეზ. ინგლ. ენაზე

დანიელ ჭონქაძის მოთხრობების მიმოხილვა: XIX ს. საქართველოში არსებული ორი ტიპის იდეოლოგია – ეროვნული და სოციალური დისკუსიები და მათი ასახვა «სურამის ციხეში”. 1471. ზიბილაშვილი ნ. გორის ლიტერატურული საღამოები და სალონები // კრიტერიუმი . – 2002 . _ № 5 . – გვ. 100 - 103.

აკაკის სტუმრობები გორსა და გორის მაზრაში და იქ არსებული ლიტერატურული სალონების მოღვაწეობა XIX ს. ბოლოსა და XX ს. დასაწყისში. 1472. ზოიძე ზ. პოეტი ცეცხლის პერანგში // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 8 . – გვ. 89 _ 93.

პოეტ დავით თედორაძის შემოქმედების მიმოხილვა. 1473. ზოიძე შ. უებარი ქართული // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . _ № 2 . – გვ. 74 _ 84. ანა კალანდაძის პოეზიის ენა. 1474. თევზაძე ვ. «გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება”, როგორც საისტორიო წყარო // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 9 . – გვ . 82 _ 85.

X _ XI საუკუნეების საქართველოს პოლიტიკური, ეკონომიკური, სოციალური და კულტურული ცხოვრების დეტალები «გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრებაში”. 1475. თევზაძე მ. სული, საქმით მეტყველი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 3 . – გვ. 107 - 110.

საზოგადოებისა და პიროვნების დაპირისპირება ილია ჭავჭავაძის ნაწარმოებების «ოთარაანთ ქვრივის”, «კაცია ადამიანის?!” და «განდეგილის” მიხედვით. 1476. თვალსაჩინო მეცნიერი და საზოგადო მოღვაწე // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ . 231 - 232. რეზ. რუს და ინგლ. ენებზე.

ლიტერატურათმცოდნე, აკადემიკოს გიორგი შალვას ძე ციციშვილის მოკლე

ბიოგრაფია და მეცნიერული მოღვაწეობა. დაბადების 80 წლისთავის გამო. 1477. თოფურია მ. კონსტანტინე გამსახურდიას პუბლიცისტიკა და სეპარატიზმის საკითხი // კავკასიის მაცნე . – 2002 . _ № 5 . – გვ. 88 - 90. რეზ. რუს და ინგლ. ენებზე.

მწერლის პუბლიცისტიკა ეხება აფხაზეთის, აჭარის და სამეგრელოს საკითხებს. 1478. თოფურიძე ც. რომანი, როგორც ფენომენი და მისი ნომინაცია ანგლო-საქსურ და ქართულ სამყაროში // ენა , თარგმანი , ლიტერატურა : 5. – თბ. , 2000 . – გვ. 16 – 23 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

რომანის ცნების გადმოსაცემად მიღებული ტერმინები (romance და novel) ინგლისურ ენაში და მათი შესატყვისები ქართულში. 1479. თუთაშვილი ნ. გალაკტიონი და ქუთაისი // საისტორიო მოამბე . – 2000 _ 2001 . - № 73 _ 74. – გვ. 159 _ 167.

ქუთაისის ცენტრალურ სახელმწიფო არქივში დაცული ნაკლებად ცნობილი მასალები გალაკტიონის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის შესახებ. 1480. იაზონ ბაქრაძის წერილი გიორგი ზდანოვიჩისადმი / გურამ ჭოხონელიძის პუბლიკაცია // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 119 - 120.

იაზონ ბაქრაძე – ქუთაისში მოღვაწე ლიტერატორი, მთარგმნელი, 1937 წლის რეპრესიების მსხვერპლი. 1481. ელაშვილი ქ. «ხორციელი სიკეთის” ფენომენი ქართულ სასულიერო ძეგლებში // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 63 _ 65. – რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხორციელი და სულიერი საწყისის ჰარმონიული თანაშეფარდება, «ხორციელი არსისგან” შრეობრივი გამიჯვნის ტენდენცია ქართულ სასულიერო ძეგლებში. 1482. ინატაშვილი დ. შექსპირი და 1910 _ 20-იანი წლების ქართული კრიტიკა // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 64 _ 67.

შექსპირის თემებისა და მოტივების გამოძახილი ქართველი «სიმბოლისტების” ლირიკაში. 1483. ინაური ვ. წარმართული პანთეონი ვ. ბარნოვის «არმაზის მსხვრევაში” // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 285 _ 289. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ორი საპირისპირო პოლიტიკური ორიენტაციის მატარებელი ღვთაების: ციშუბის და არმაზის დაპირისპირება ვ. ბარნოვის რომანში «არმაზის მსხვრევა”. ნაწარმოებში მოცემული წარმართულ ღვთაებათა პანთეონი – ერის იმდროინდელი სულიერი ცხოვრების გამოხატულება. 1484. კავთიაშვილი ვ. «თიბათვის”, ანუ «დიდი შუადღის” გაგებისათვის // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 78 _ 80.

განხილულია გრ. რობაქიძის ლექსი «დიდი შუადღე” და გ. ტაბიძის ლექსი «მზეო თიბათვისა”.

1485. კავთიაშვილი ვ. მეორე «მე”-ს პარადიგმა გ. ტაბიძის შემოქმედებაში // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 73 _ 78.

გალაკტიონის სულიერი გაორების, მისი ორი «მე”-ს გამოძახილი ლექსებში: «იდეა”, «მერის თვალებით”, «იდუმალი მეორე სახე”, «ბნელ ქიმერებში” და სხვ. 1486. კაკაურიძე ე. «გველის პერანგის” დიონისეადა // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 84 _ 88.

დიონისეს მითი გრიგოლ რობაქიძის რომანში «გველის პერანგი”. 1487. კალანდაძე ანა: ლექსები თარგმანში = Kalandadze Ana : Verses in Translation : (ქართულ-ინგლისური პარალელური ტექსტი. თარგმანი ნანა ბუხრაძისა) // ქართველოლოგი . – 2001 . - № 8 . – გვ. 5 _ 15. 1488. კანკავა გ. ილია ჭავჭავაძის პროზის ქრონოლოგიის შესახებ // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 191 _ 197. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დაუმთავრებელი მოთხრობა «კაკოს”, «კაცია-ადამიანის?!”, «გლახის ნაამბობის” და «მგზავრის წერილების” დათარიღების საკითხისათვის. 1489. კანკავა გ. «მგზავრის წერილების” შექმნის ისტორიის რეკონსტრუქცია // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 258 _ 272. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ილია ჭავჭავაძის «მგზავრის წერილების” დაწერის თარიღის დადგენისათვის. 1490. კარბელაშვილი მ. პოეტი და პოეტიკა: შოთა რუსთაველი ოქროს ხანის საქართველოს პოლიტიკური აზროვნების კონტექსტში : (მასალები ქართული პოლიტიკური აზროვნების ისტორიისათვის) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 184 _ 205. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1491. კარბელაშვილი მ. პოეტური სიტყვის განზომილება // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ . 89 _ 91.

ვახტანგ ჯავახაძის ერთი ლექსის ანალიზი, რომლის სათაური 21 სიტყვისგან, ხოლო «მთელი ლექსი” ერთადერთი სიტყვისგან «არა” შედგება. 1492. კარტოზია გ. «ვეფხისტყაოსნის” ლექსიკიდან : შესამოსელი // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2001 . - № 2 . - გვ. 23 _ 26.

პოემის 1627-ე სტროფში (1988 წ. გამოცემა. ეპიზოდი «ინდო-ხატაელთა ამბავი”) მოცემული სიტყვის «შესამოსლითა”-ს საკითხისათვის, ტექსტის ცვლის ზოგადი კანონზომიერებიდან გამომდინარე. 1493. კახაბრიშვილი ც. «გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრების” ანდერძი // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ . 298 _ 310. რეზ. რუს. ენაზე.

ნაწარმოების შექმნის თარიღისა და ავტორის ვინაობის შესახებ. 1494. კენჭოშვილი ი. გალაკტიონი – HOMO LUDENS // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – 27 _ 30.

ირონია და თამაში გალაკტიონ ტაბიძის პოეზიაში.

1495. კენჭოშვილი ი. გალაკტიონის ლირიკის ბაროკოს ინტერტექსტი // კრიტერიუმი. – 2001. - № 2. – გვ. 26 _ 30. 1496. კვანტალიანი ს. კონსტანტინე სავარსამიძე და ფრანც კაფკა // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 179 _ 182. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

კ. გამსახურდიას რომანი «დიონისეს ღიმილის” მთავარი გმირის კონსტანტინე სავარსამიძის და გერმანელი მწერლის ფრანც კაფკას ცხოვრებასა და შემოქმედებაში მამა – ძის დისჰარმონიული შეწყვილების სურათი. 1497. კვანტალიანი შ. პაოლო იაშვილის «ტრიოლეტი” შალვა ქართველიშვილის უბის წიგნაკიდან // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 85 _ 86.

პოეტ პაოლო იაშვილის მიერ ჩაწერილი მიძღვნითი ხასიათის ლექსი «ტრიოლეტი”. ადვოკატ შალვა ქართველიშვილის (ივანე მაჩაბლისა და ლიზა ქართველიშვილის ვაჟი) პირადი არქივიდან. 1498. კვანტალიანი შ. რას ნიშნავს «ლექსთა გრძელთა თქმა და ხევა”? // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 112 _ 115. ტექსტოლოგიური ძიებანი «ვეფხისტყაოსანში”. 1499. კვატაია მ. ვიქტორ ნოზაძის ერთი გერმანული ნაშრომის გამო // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002. - გვ. 606.

ქართული ემიგრაციის მუზეუმში დაცული ვიქტორ ნოზაძის უცნობი ნაშრომი «პარალელები «ნიბელუნგებსა” და ვეფხისტყაოსანს შორის”. 1500. კვიტაიშვილი ე. აკაკის პოეტური ხელოვნება // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ. 81 _ 88. 1501. კვიტაიშვილი ე. მუსიკაც, ფერიც... (დაკვირვებები გალაკტიონის ლირიკაზე) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 357 - 370. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1502. კვიტაიშვილი ე. უპოვართა თავგამოდებული ქომაგი // ლიტერატურული ძიებანი : 22. – 2001. - გვ. 235 - 246. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XIX საუკუნის ქართველი პოეტის იოსებ დავითაშვილის ცხოვრება და შემოქმედება. 1503. კიზირია დ. ტ. ტაბიძის ერთი ლექსის ინტერტექსტუალური სამყარო // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ. 31 _ 43.

ერთი უსათაურო ლექსის, რომელიც შემდგომში «ყაზბეგად” მოიხსენიება, სავარაუდო წაკითხვა. 1504. კლდიაშვილი ი. ქალური ბედნიერების კონცეფცია «გივი შადურში” // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 88 _ 90.

ქალის თავისუფლების ცნების გააზრება, დამოკიდებულება თავისუფლებასა და აუცილებლობას, თავისუფლებასა და იძულებას შორის მიხეილ ჯავახიშვილის რომანის მიხედვით.

1505. კობიაშვილი მ. ანდრია პირველწოდებულის «მიმოსვლათა” ეფთვიმე ათონელისეული თარგმანი : (წერილი მესამე) // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 45 _ 58. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თარგმანის ენობრივ-სტილისტური სახისა და თხზულების მხატვრული ქსოვილის ერთიანობა, ლიტერატურული და კულტურულ-ისტორიული მნიშვნელობა, როგორც ქვეყნის ისტორიის, ასევე საქართველოს სამოციქულო ეკლესიისათვის. 1506. კოტორაშვილი თ. გერმანული კულტურისა და ლიტერატურის პრობლემები XX საუკუნის 20-იანი წლების ქართულ პერიოდიკაში : ვ. გაფრინდაშვილი // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 168 _ 169. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

1924 წ. ჟურნალ «მნათობის” №2-ში გამოქვეყნებული ვალერიან გაფრინდაშვილის წერილის – «ექსპრესიონისტული ლირიკა” მიმოხილვა. 1507. კოშუტი ს. სიმბოლიზმის საწყისები ბარნოვის და მერეჟკოვსკის პროზაში // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002. - გვ. 433 _ 439. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ზნეობრივ-რელიგიური პრობლემატიკა, იდეალისტურ-რომანტიკული, მისტიკურ-მითოლოგიური საწყისის შერწყმა ნეოქრისტიანულ იდეალებთან ვასილ ბარნოვისა და დიმიტრი მერეჟკოვსკის შემოქმედებაში. 1508. კოჭლამაზაშვილი თ. ეფთვიმე მთაწმინდელის ტერმინოლოგიური ძიებანი «პავლეს ეპისტოლეთა თარგმანებში” // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 121 _ 126. 1509. კოჭლოშვილი ნ. შიო არაგვისპირელის უცნობი ნაწერები // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 80 - 82.

ყვარლის ი. ჭავჭავაძის სახლ-მუზეუმში დაცული შიო არაგვისპირელის ხელნაწერი ნოველები. 1510. კუპრაშვილი ნ. XX ს. ათიანი-ოციანი წლების სოციალ-კულტურული პრობლემები : (წერილი პირველი: ათიანი წლები) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 307 - 314.

სოციალურ სტრუქტურაში კულტურის ინტეგრირების პროცესი (ქართული მწერლობის მაგალითზე). 1511. კუპრეიშვილი ნ. 1920-იანი წლების კულტურული ამოცანა და ტფილისის არშემდგარი მისია // კრიტერიუმი . – 2001 . - №2 . – გვ. 75 _ 78.

გრიგოლ რობაქიძისა და მისი თანამედროვე მწერლების სწრაფვა თბილისის ისტორიული მისიის გააზრება-ამოცნობისაკენ. 1512. კუსრაშვილი რ. მიხეილ ჯავახიშვილი და ახალი სალიტერატურო ქართული // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 332 _ 338. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მ. ჯავახიშვილის ნარკვევი «ახალი სალიტერატურო ქართულისათვის”, სადაც გაანალიზებულია სალიტერატურო ენის ნორმალიზაციის საკითხები.

1513. კუჭუხიძე გ. «ნათლით მოსილი ჭაბუკის” იკონოლოგიისათვის // კრიტერიუმი . – 2002 . - №6 . – გვ. 113 - 117.

«წმინდა ნინოს ცხოვრებაში” მოთხრობილი რამდენიმე ეპიზოდის განხილვა, მათი შედარება სახარებაში აღწერილ ამბებთან და ვარაუდი, რომ «ნათლით მოსილი ჭაბუკი” მთავარანგელოზი გაბრიელია. 1514. კუჭუხიძე გ. რას ნიშნავს არჩილისეული «მასა”? // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 123 _ 125.

საქართველოს მეფის, პოეტ არჩილ II ბაგრატიონის (1647 _ 1713) ისტორიული პოემის «გაბაასების” 79-ე (ზოგი გამოცემით მე-80) სტროფში გამოყენებული სიტყვის «მასა” მნიშვნელობის შესახებ. 1515. კუჭუხიძე გ. «წმინდა ევსტათის მარტვილობის” ავტორი და მისი მსოფლმხედველობა // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 34 – 37 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ნაწარმოების ავტორის კონფესიურობის საკითხი. მოსაზრება იმის შესახებ, რომ იგი ქალკედონელია, ე. ი. დიოფიზიტი. 1516. კუხიანიძე ლ. 1930-იანი წლების საქართველო და პიროვნება «ცხრაწყაროში” // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 68 – 70.

1930-იანი წლების რეპრესიები საქართველოში და ოთარ ჩხეიძის რომანის «ცხრაწყარო” მთავარი გმირი გიორგი იტრიელი. 1517. ლატარია ნ. ყაზბეგის უცნობი მოთხრობები // კრიტერიუმი . – 2003 . - ¹ 8 . – გვ. 126 _ 128.

კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ინსტიტუტის ალექსანდრე ყაზბეგის ფონდში მიკვლეული 16 მცირე ზომის დაუმთავრებელი მოთხრობის მოკლე მიმოხილვა. 1518. ლეონიძე თ. გრიგოლ ორბელიანი და მისი «საღამო გამოსალმებისა” // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 74 _ 80.

ავტორის ვარაუდი ლექსის გრაფინია ოპერმანისადმი (ქართველი გრენადერების პოლკის უფროსის გრაფ ალექსანდრე კარლოს ძე ოპერმანის მეუღლე) მიძღვნის თაობაზე. 1519. ლომიძე გ. ვნებითი გვარის დემოკრატია : (დავით ჩიხლაძის ლექსის შესახებ და გამო) // კრიტერიუმი . – 2002 . - №5 . – გვ. 66 _ 67.

დავით ჩიხლაძის ლექსების ანალიზი. 1520. ლომიძე გ. სიტყვის / შურის / ძიება, ანუ «ტყ”-ს პოეტიკა // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ. 97 _ 100.

მწერალ დათო ბარბაქაძის ნაწარმოების «ტრფობა წამებულთა” შესახებ. 1521. ლომიძე თ. ალექსანდრე ჭავჭავაძის პოეტური სტილის პრობლემა // ლიტერატურული ძიებანი : 23. – 2002. - გვ. 247 _ 250. რეზ. ინგლ. ენაზე.

1522. ლომჯარია ზ. გალაკტიონის განცხადება და რეცენზია // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 111 _ 112.

ლიტერატურული საზოგადოებისათვის უცნობი განცხადება მწერალთა კავშირის პრეზიდიუმისადმი (1932 წ. 8 დეკემბერი) და რეცენზია იოველ ჟორდანიას ლექსების წიგნზე «ერისიონი” (გაზ. «ტრიბუნა”, 1923 წ. 1 სექტემბერი). 1523. ლომჯარია ზ. პაოლო იაშვილის გამოუქვეყნებელი ლექსის ავტოგრაფები // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 135 _ 136.

დაცულია ლიტერატურის მუზეუმში და ეძღვნება ბალეტის მსახიობსა და რეჟისორს ბარბარე ბეგთაბეგიშვილს (1900 _ 1966). 1524. ლომჯარია ზ. პაოლო იაშვილის ორი ლექსის ავტოგრაფი // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 130 _ 131.

იოსებ გრიშაშვილის ბიბლიოთეკა-მუზეუმში დაცული ლექსების «იქითური” და «სევდიანი ზურმუხტი” ავტოგრაფები. 1525. ლომჯარია ზ. პაოლო იაშვილის რუსულენოვანი ლექსები // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 129 _ 131.

პოეტის ექსპრომტად წარმოთქმული ლექსი, რომელიც გამოქვეყნდა წიგნში ”L’avanguardia a Tiflis” (Venezia, 1982) და ლექსი «Новорождь» ხელმოწერით Крем Химерский, დაბეჭდილი ალმანახ «Фантастический кабачок»-ში (№ 1). 1526. მაისურაძე მ. ვადიმ კოროსტილევის პიესების ქვლივიძისეული თარგმანები // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 171 - 173. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

რუსი დრამატურგის ინდივიდუალური მხატვრული სტილი მიხეილ ქვლივიძის მიერ შესრულებულ ქართულ თარგმანებში. 1527. მაისურაძე მ. ლექსთწყობის სისტემები მიხეილ ქვლივიძის შემოქმედებაში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 184 _ 188. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1528. მალაზონია დ. საზოგადოებრივი პროგრესის პრობლემა თერგდალეულთა თეორიულ მემკვიდრეობაში // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 78 _ 87.

ისტორიის თეორიისა და ფილოსოფიის საკითხები ი. ჭავჭავაძის, გ. წერეთლის, ნ. ნიკოლაძის, ს. მესხის, ვაჟა-ფშაველას ნააზრევში. 1529. მამარდაშვილი ნ. ეროვნული ცნობიერება უიარაღოს პროზაში // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ. 92 _ 96.

მწერალ კონდრატე თათარაშვილის (1872 _ 1929) «მამელუკის” და სხვა ნაწარმოებების მიხედვით. 1530. მამაცაშვილი მ. «ამირან-დარეჯანიანის” წარმომავლობის საკითხისათვის // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 67 _ 75. რეზ. რუს. ენაზე. 1531. მანგოშვილი თ. აკაკი პაპავას პუბლიცისტიკა // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 399 _ 411. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ემიგრაციაში მოღვაწე ქართველი მწერლის, კრიტიკოსის და დრამატურგის საქართველოში ყოფნის პერიოდის პუბლიცისტური შემოქმედების ანალიზი (1910 _

1923). 1532. მარგიანი თ. გრიგოლ ხუცესის «გრიგოლ ღვთისმეტყველის ცხოვრების“ ეფრემ მცირისეული თარგმანი ძველ ქართულ ხელნაწერებში // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 221 – 224. რეზ. ფრ. ენაზე. 1533. მაღლაფერიძე ნ. ა. ცაგარელის ვოდევილები // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 103 _ 106.

«ჭკუისა მჭირს” და «როგორც მოხვალ სვინაო, ისე წახვალ შინაო” – განხილვა. 1534. მაჭავარიანი მ. ბიბლიური ციტაცია გრიგოლ ნაზიანზელთან და მისი თხზულებების დავით ტბელისეულ თარგმანებში // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 277 _ 290. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1535. მაჭავარიანი მ. ეფრემ მცირის დამოკიდებულება «გარეშე” სიბრძნისადმი გრიგოლ ღვთისმეტყველის იმპერატორ ივლიანესადმი მიძღვნილი მეორე განმაქიქებელი სიტყვის (or . 5) მიხედვით // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 89 – 95. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ეფრემ მცირის ნეიტრალური დამოკიდებულება «გარეშე” სიბრძნისა და ცოდნისადმი, ეფრემის იდეოლოგიური და კულტურული ორიენტაცია მისი შემოქმედების ე.წ. პრეელინოფილურ პერიოდში. 1536. მაჭარაშვილი ნ. «არტისტული გადატრიალება” // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . გვ. 181 _ 183. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ოთარ ჩხეიძის რომანის პრობლემატიკა. 1537. მახათაძე ნ. ვახტანგ კოტეტიშვილი და ძველი ქართული მწერლობის საკითხები // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 131 _ 138. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ძველი ქართული ლიტერატურის პრობლემების კვლევა ლიტერატორის, ფოლკლორისტის და კრიტიკოსის ვახტანგ კოტეტიშვილის ნაშრომში «ქართული ლიტერატურის ისტორია” (ნაწ. 1-ლი, ნაწ. მე-2, ნაწ. მე-3. ქუთაისი, 1925 _ 1927 წწ.). 1538. მახარაშვილი ს. თეოფილე ხუცესმონაზონი და ეფრემ მცირე // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 84 _ 91. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ეფრემ მცირესა და თეოფილე ხუცესმონაზვნის პარალელურ თარგმანთა ურთიერთშედარება სვიმეონ ლოღოთეტის მეტაფრასიული ტექსტის «მინა მეგვიპტელის წამების” თარგმანის მაგალითზე. 1539. მახარაშვილი ს. თეოფილე ხუცესმონაზვნის ლიტერატურული მემკვიდრეობისათვის // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . _ გვ. 108 _ 111. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პოეტი, მწერალი, რედაქტორი, მწიგნობარი და მთარგმნელი (XI ს.). 1540. მახარაშვილი ს. ქართული მესიანიზმის სათავეებთან // კრიტერიუმი . – 2001 . - №3 . – გვ. 95 _ 102.

იდეის ჩანასახები და ეროვნული იდეალების გაცხადება იოანე საბანისძის «აბო

თბილელის მარტვილობაში” და ყველაზე ადრეულ მესიანისტური ხასიათის ძეგლებში – «ქებაი და დიდება ქართული ენისა” და «ილარიონ ქართველის ცხოვ-რება”. 1541. მახარაძე ი. რობაქიძე და კაზანძაკისი: (პარალელები) // კრიტერიუმი . – 2001 . - №3 . – გვ. 86 _ 89.

ბერძენი მწერლის ნიკოს კაზანძაკისისა და გრიგოლ რობაქიძის ურთიერთდამოკიდებულება, მიმოწერა. 1542. მახაჭაძე შ. თავისუფლებადაკარგული ხალხის ტრაგედია : ოთარ ჭილაძის რომანის «გზაზე ერთი კაცი მიდიოდა” მიხედვით // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 132 – 135 . (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. რუს. ენაზე. 1543. მახაჭაძე შ. სულთა გადაძახილი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - №6 . – გვ. 72 _ 76.

ნოდარ დუმბაძის შემოქმედების სულიერი სიახლოვე რუსთაველის «ვეფხისტყაოსანთან”. 1544. მელიქიშვილი ნ. ეფრემ მცირის მთარგმნელობითი მეთოდი წმ. გრიგოლ ნაზიანზელის არალიტურგიკული სიტყვების მიხედვით // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 225 _ 235. რეზ. ფრანგ. ენაზე.

ტექსტის გავრცობა, შეჯერება-განმარტება, აზრობრივი ცვლილებების შეტანა, ბიბლიური ციტატების გამოყენება. 1545. მეტრეველი ფ. მხატვრული სიტყვის ტრანსფორმაცია იოანე საბანისძის «წმინდა აბოს წამების” მიხედვით // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 50 _ 62. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1546. მეფარიშვილი ნ. «მე ტკივილი მალაპარაკებს” // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ. 192 _ 194. რეზ. რუს. და ინგლ. ენაზე.

სატირული კომედიის ხერხები ნოდარ დუმბაძის შემოქმედებაში. 1547. მეძველია ზ. იოსებ გრიშაშვილის წერილები // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 119 _ 120.

პოეტის ბარათები მიძღვნილი მართა ილიას ასულ მაჩაბელ _ ჯანაშიასადმი 1928 _ 1930 წწ.-ში. 1548. მილორავა ი. მითის ტრანსფორმაცია მოდერნისტულ მოთხრობაში // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 79 _ 87.

მითის მხატვრულად გარდასახვა XX ს.-ის პირველი ნახევრის ქართულ პროზაში, გ. რობაქიძის, კ. გამსახურდიას, დ. შენგელაიას, ნ. ლორთქიფანიძის და სხვათა შემოქმედების მიხედვით. 1549. მილორავა ი. «ნივთის” ფუნქცია მოდერნისტულ მოთხრობაში // ლიტერატურული ძიებანი : 23. – 2002. - გვ. 315 _ 317. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ნივთები, როგორც დროის მსვლელობის, მისი ფუნქციისა და დროთა კავშირის გამომხატველი საშუალება კონსტანტინე გამსახურდიას, ვასილ ბარნოვისა და ნიკო ლორთქიფანიძის მოთხრობებში. 1550. მილორავა ი. სიკვდილი ლეო ქიაჩელის მოთხრობებში // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 73 _ 79.

სიკვდილის არსის ესთეტიკურად ასახვისა და გამოსახვის მოდერნისტული ხერხები ნაწარმოებებში: «თავადის ქალი მაია”, «ჰაკი აძბა”, «ისკანდერი”, «ალმასგირ კიბულანი”. 1551. მიქაძე თ. იოსებ ბაქრაძის მთარგმნელობითი მოღვაწეობიდან // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 104 _ 106.

მწერლისა და პუბლიცისტის იოსებ ბაქრაძის მიერ რუსულიდან შესრულებული თარგმანები ლიტერატურულ მუზეუმში დაცული საარქივო მასალების მიხედვით. 1552. მიქელაძე დ. ევროპული ნაკადი XIX საუკუნის ქართულ ლიტერატურულ-კრიტიკულ აზროვნებაში // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4. – გვ. 185 – 187 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

«ევროპეიზმის” დამკვიდრება ქართულ კულტურულ ცხოვრებაში, პროფესიული თეატრის აღორძინება, ლიტერატურული სალონების შექმნა, დასავლეთთან სავაჭრო-ეკონომიკურ ურთიერთობათა განვითარება, რაც განპირობებული იყო საქართველოს რუსეთთან შეერთების შემდეგ დეკაბრისტებისა და სხვა პროგრესულად მოაზროვნე ფენის გადმოსახლების ფაქტორით. 1553. მიწიშვილი ნ. ლეგენდები დამაარსებლებზე და «ცხოვრება ფარნავაზისი” // კლიო . – 2002 . _ № 14 . – გვ. 23 _ 33. რეზ. რუს. ენაზე.

ნაშრომში «მეფეთა ცხოვრება” მოთხრობილი ფარნავაზის ლეგენდისა და მახლობელი აღმოსავლეთის დინასტიათა დამაარსებლებზე არსებული ლეგენდების მონაცემთა ანალიზის საფუძველზე გამოყვანილია სამეფო ხელისუფლების სიმბოლიკის ძირითადი საერთო მახასიათებელი: ღმერთი – მხსნელი – მეფე. 1554. მღებრიშვილი ა. ცხინვალური ქართულ-ებრაული ურთიერთობის პარადიგმა // ქართლი . – 2003 . - № 3 . – გვ. 114 – 119.

ცხინვალში დაბადებულ ებრაელ შემოქმედთა დავით და გერცელ ბააზოვების, აბრამ და იცხაკ მამისთვალოვების და სხვათა ღვაწლი ქართველი ებრაელობის კულტურული ფორმირების საქმეში და ისრაელში გადასვლის შემდგომ ქართველი ერისადმი გამოთქმული სიყვარული და მადლიერება. 1555. მჭედლიშვილი გ. «ვეფხისტყაოსნის” წინააღმდეგ ბრძოლის იდეური მოტივები შუა საუკუნეების ქართულ საზოგადოებაში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . _ № 10 . – გვ. 45 _ 50. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს საშინაო და საგარეო ვითარების ძირეული შეცვლა XV _ XVIII საუკუნეებში ისტორიული კატაკლიზმების შედეგად. «ვეფხისყაოსნის“ და მისი ავტორის დევნა ქართული მწერლობის ე.წ. აღორძინების ხანაში.

1556. მჭედლიშვილი გ. «ვეფხისტყაოსნისა” და მისი ავტორის დევნის შესაძლებლობის საკითხი ქართულ აზროვნებაში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . _ № 9 . – გვ. 83 _ 91. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პასუხის ძიება კითხვაზე: როდის და რა ვითარებაში უნდა დაწყებულიყო ბრძოლა «ვეფხისტყაოსნის” წინააღმდეგ, რუსთაველის სიცოცხლეშივე თუ შემდგომ პერიოდში. 1557. მჭედლიშვილი გ. შოთა რუსთაველი და ქართველთა ჯვარის მონასტერი იერუსალიმში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 116 _ 122. რეზ. ინგლ. ენაზე.

შოთა რუსთაველის იერუსალიმში გამგზავრება (1192 წ.) და მისი აღბეჭდვა ჯვრის მონასტრის ფრესკაზე რუსთველოლოგიის მკვლევართა მასალებისა და თამარის დროის საქართველოს საზოგადოებრივ-პოლიტიკური ვითარების ანალიზის მიხედვით. 1558. ნასყიდაშვილი ნ. 1880-იანი წლების ლიტერატურული კრიტიკიდან // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 99 _ 102.

განხილულია «მნათობში” (1872 წ.) დაბეჭდილი ანტონ ფურცელაძის წერილი «საწყალი კუდაბზიკა” («კრებული _ დროება” და იმათი ყვინჩილობა”), რომელიც წარმოადგენს პასუხს ნ. სკანდელის წერილზე «ჩვენი მწერლობა” («კრებული”, 1872, № 10 - 12). 1559. ნასყიდაშვილი ნ. «დროების” ლიტერატურული კრიტიკიდან // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . გვ. 189 _ 191. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

გაზ. «დროების” კრიტიკული განყოფილების გამგის გიორგი თუმანიშვილის გამოკვლევა _ «ნ. ბარათაშვილის ლექსები”. 1560. ნაფეტვარიძე თ. «ვეფხისტყაოსნის” სამასი მეომრის სიმბოლიკა // კრიტერიუმი . – 2002 . _ № 6 . – გვ. 106 _ 110.

ავტორის აზრით «ვეფხისტყაოსნის” გმირების მოსაზრება ქაჯეთის ციხის 300 მეომრით აღების შესახებ სიმბოლურად მიანიშნებს ბიბლიაში მოთხრობილ ორ გამარჯვებაზე; აბრაამისა – 318 კაცით და გედეონისა – 300 კაცით. 1561. ნიკოლაძე ნ. ნიკო ნიკოლაძე – კრიტიკოსი // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 92 _ 94.

ნიკო ნიკოლაძის მიერ XIX საუკუნის პრესაში გამოქვეყნებული სტატიები ქართული ლიტერატურის და კრიტიკის დანიშნულების შესახებ. 1562. ნინიძე მ. გრიგოლ რობაქიძის წერილები დავით კლდიაშვილისადმი // კრიტერიუმი . – 2003 . - №8 . – გვ. 129.

1927 და 1930 წლებით დათარიღებული წერილები ინახება საქართველოს ლიტერატურისა და ხელოვნების ცენტრალურ არქივში. 1563. ნინიძე მ. დასავლეთევროპული კულტურა გრიგოლ რობაქიძის ესეებში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 198 _ 202. რეზ. ინგლ. ენაზე.

განხილულია გრიგოლ რობაქიძის ესეები და წერილები: «შეფერილი სმენა”, «მალარმე და ნოვალისი”, «იმპრესიონიზმი”, «ოგიუსტ როდენი” და სხვ. 1564. ნინიძე მ. ილია ჭავჭავაძის მიერ ნათარგმნი ნოველისა და მისი უცნობი ავტორის შესახებ // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 273 _ 284. რეზ. ინგლ. ენაზე.

1878 წელს ჟურნალ «ივერიაში” გამოქვეყნებული ნოველა – «უბინაო კაცი ნიუ-იორკში”. 1565. ნინიძე მ. კონსტანტინე გამსახურდიას ადრინდელი ნაწარმოებები // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 87 _ 88.

1911 _ 12 წწ. «ნაკადულში” გამოქვეყნებული კ. გამსახურდიას რამდენიმე ლექსის, ნოველისა და შარადის შესახებ, რომლებიც მწერლის ტომეულებში არ შესულა. 1566. ნინიძე მ. «რამოდენა ღონე ყოფილა შექმნისა... გიორგი...” // ლიტერატურული ძიებანი : 22. – 2001. - გვ. 206 _ 222. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ილია ჭავჭავაძის «ოთარაანთ ქვრივის” ერთ-ერთი მთავარი პერსონაჟის – გიორგის დახასიათება. 1567. ნიშნიანიძე რ. სიზმრის სიმბოლიკა ქართულ ემიგრანტულ პოეზიაში // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 377 _ 391. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გივი შაორელის (კობახიძის), სოსო ჟორჟოლიანის, გიორგი გამყრელიძის, სიმონ ბერეჟიანის, გ. ყიფიანის ლექსების მაგალითზე. 1568. ნოზაძე ვ. პარალელები «ნიბელუნგებსა” და «ვეფხისტყაოსანს” შორის: შესავალი // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 607 _ 615.

ანტიკური და დასავლეთის სამყაროს რუსთაველზე შესაძლო გავლენის შესახებ. 1569. ნუცუბიძე თ. ნ. ბარათაშვილის «ქეთევანის” ინტერპრეტაციისათვის // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 430 _ 432. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ევროპული პრერომანტიკული და რომანტიკული ლირიკის გავლენა ნ. ბარათაშვილის ლექსზე. 1570. ოთარაშვილი ნ. «ბანოვანი” და ბანოვანელები // ქართლი . – 2003 . - № 3 . – გვ. 120 – 121 .

1987 წ. გორში ჩამოყალიბებული პოეზიის მოყვარულ მანდილოსანთა კლუბის «ბანოვანის” საქმიანობა. 1571. ოთხმეზური თ. კვლავ ფსევდონონეს მითოლოგიურ კომენტართა შესახებ // მრავალთავი . – 2001 . - № 19. – გვ. 236 _ 257. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ფსევდონონეს მიერ შედგენილი გრიგოლ ნაზიანზელის თხზულებათა განმარტებების კრებულის (VI ს.) ექვთიმე ათონელის (X ს.) და ეფრემ მცირის (XI ს.) მიერ ბერძნული ტრადიციების მიხედვით შესრულებულ თარგმანთა ანალიზი. 1572. ორჯონიკიძე ე. 1832 წლის შეთქმულება და ალექსანდრე ჭავჭავაძე // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 56 _ 92. რეზ. რუს. ენაზე.

პოეტის შეთქმულებაში მონაწილეობის შესახებ. 1573. ოღაძე კ. თეოდორიტე კვირელის სახელით ცნობილი ერთი დოგმატიკური ძეგლი // ამირანი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 190 – 196. რეზ. ინგლ. ენაზე.

V საუკუნეში მოღვაწე წმინდა მამის თეოდორიტე კვირელის ხელნაწერი თხზულების «აღსარებაჲ მართლისა და უბიწოისა ქრისტიანეთა სარწმუნოებისაБს“ თეოფილე ხუცეს-მონაზონის მიერ შესრულებული თარგმანის ანალიზი. 1574. პაოლო იაშვილი – 110 : პაოლო იაშვილის რუსულენოვანი ლექსები / პუბლიკაცია მოამზადა და კომენტარები დაურთო ზეინაბ ლომჯარიამ // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 622 _ 623. 1575. პაპასქირი ზ. საქართველოს ისტორიის ზოგიერთი საკითხის კონსტანტინე გამსახურდიასეული გააზრება // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 295 – 304 . რეზ. რუს. ენაზე.

XI ს. I მესამედის საქართველოს ისტორიის უმნიშვნელოვანესი მოვლენები «დიდოსტატის მარჯვენაში” და მათი კ. გამსახურდიასეული ხედვა. 1576. პატარიძე ნ. მიხეილ ნასიძის ლიტერატურულ-კრიტიკული მემკვიდრეობა // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 373 _ 382. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XIX ს. მეორე ნახევარში მოღვაწე ლიტერატორის მიხეილ ნასიძის კრიტიკული მემკვიდრეობის ფილოსოფიურ-ესთეტიკური მრწამსი და პუბლიცისტურ-საზოგადოებრივი ჟღერადობა. 1577. პოპიაშვილი ნ. მხატვრულ პორტრეტთა სტუქტურის სქემა «სიბრძნე სიცრუისაში” // ენა , თარგმანი , ლიტერატურა : 6 . – თბ. , 2001 . – გვ. 160 _ 164. რეზ. გერმ. ენაზე.

სულხან-საბა ორბელიანის პერსონაჟთა შინაგანი სამყარო. 1578. პოპიაშვილი ნ. პერსონაჟები და ხასიათთა ურთიერთმსგავსება «სიბრძნე სიცრუისას” მიხედვით // ენა , თარგმანი , ლიტერატურა : 8 . – თბ. , 2002 . – გვ. 26 _ 32. რეზ. გერმ. ენაზე.

ერთგვარი სიუჟეტების, ცალკეული ეპიზოდებისა და იდენტური ხასიათების თანმხვედრი პარალელები რუსთაველის «ვეფხისტყაოსანსა” და სულხან-საბას აღნიშნულ ნაწარმოებში. 1579. პოპიაშვილი ნ. შიდატექსტური შრეები «სიბრძნე სიცრუისაში” // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 107 - 109.

ნაწარმოებში პერსონაჟების ურთიერთობისას ჩამოყალიბებული რაიმე ამბავი, თვალსაზრისი ან ცხოვრებისეული მაგალითი. 1580. რაფავა მ. ერთი უცნობი პერსონალია გრიგოლ ნაზიანზელის პირველი საღვთისმეტყველო სიტყვის (Or 27) ქართულ-სომხურ თარგმანებში // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. – 213 _ 220. რეზ. ფრანგ. ენაზე.

გრიგოლ ოშკელის ხელნაწერი ტექსტისა და სომხური თარგმანის შედარება ბერძნულ ორიგინალთან.

1581. რეისნერი ო. Oორი სამყაროს მგზავრი – თერგდალეულთა პიროვნების კონფლიქტი და ეროვნული ცხოვრება // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 – 74 . – გვ. 84 – 90.

გერმანელი ქართველოლოგის ნაშრომი ქართულ ენაზე. თარგმნა ანა ამირიძემ. 1582. რობაქიძე მ. «გული კაცისა მოსაგვარებლად ძნელია” // კრიტერიუმი. – 2001 . - № 2 . – გვ. 112 _ 115.

ემოციური ფაქტორები «ვეფხისტყაოსნის” გმირებში. 1583. რობაქიძე მ. ვეფხისტყაოსნის «კარგი ყმა”: (კულტუროლოგიური ასპექტი) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები. – 2001 . - № 10 . – გვ. 50 _ 54. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«კარგი ყმის” _ როგორც რაინდულ-ფეოდალური საზოგადოების წარმომადგენელის შინაგანი ზნეობრივი კოდექსი, ქცევის წესები, გმირული სულისკვეთება და ზნეობრივი სიწმინდე. 1584. სამსონია ნ. «გილგამეშის ეპოსის” მ. წერეთლისეული თარგმანი // კლიო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 27 _ 41. რეზ. რუს. ენაზე.

მიხაკო წერეთლის მიერ 1924 წ. შესრულებული თარგმანის თავისებურება, გილგამეშის პიროვნების ასახვა ისტორიულ წყაროებში, პოემის ვერსიები, ეპოსის დათარიღება. 1585. სამსონია ნ. წარღვნის ეპიზოდი «გილგამეშის ეპოსში” // კლიო. – 2002. - № 15. – გვ. 42 _ 49. რეზ. რუს. ენაზე.

ეპიზოდი განხილულია მიხაკო წერეთლისა და ზურაბ კიკნაძის თარგმანების მიხედვით. 1586. სანდოძე დ. ქართულ-უკრაინული ურთიერთობანი XX საუკუნის 30-იან წლებში // ამირანი . – 2001. - № 4 _ 5. – გვ. 185 _ 189. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მრავალმხრივი კონტაქტები ლიტერატურისა და ხელოვნების დარგში. 1587. სარია ზ. ერთი ლექსის სამყარო : (გალაკტიონის «სილაჟვარდე ანუ ვარდი სილაში”) // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები : 1 . – 2002 . – გვ. 178 _ 181. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1588. სარია ზ. ძველის გამოხმობა ახლის შესაქმნელად : (პოსტმოდერნული შტრიხები გალაკტიონის პოეზიაში) // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 7 . – გვ. 93 _ 97. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1589. სარჯველაძე _ ხუჭუა თ. გორდელების საგა // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 95 _ 96.

გურამ ფანჯიკიძის ინტელექტუალურ-ფსიქოლოგიური ხასიათის რომანი «ეშმაკის ბორბალი”. 1590. სვანიძე ნ. გურამ გეგეშიძის «სტუმარი”: გაუცხოების ტრაგედია // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7. – გვ. 92 _ 94.

რომანის ანალიზი. 1591. სვანიძე ნ. ცოდვის პრობლემა გ. გეგეშიძის რომანში «ცოდვილი” // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 93 _ 96.

ბედისწერის გარდაუვალობის შეგრძნება და ცოდვის საკითხი, სიკვდილ-სიცოცხლის გამოუცნობი ფენომენი და მისი ბუნებასთან დამოკიდებულების გააზრება გ. გეგეშიძის შემოქმედებაში. 1592. სიგუა ს. კონსტანტინე გამსახურდიას უცნობი წერილები : გერმანული და რუსული ბარათები რებეკა ვაშაძისადმი // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 113 _ 118.

მწერლის მიერ გერმანიაში ტყვეთა ბანაკიდან მიწერილი წერილები მეუღლისადმი 1914 წელს. 1593. სიგუა ს. კონფლიქტი მოდერნისტების ბანაკში : (წიგნიდან «ქართული მოდერნიზმი”) // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ. 44 - 48.

«ცისფერყანწელების” (გრ. რობაქიძე, პ. იაშვილი, ტ. ტაბიძე) პოლემიკა გალაკტიონთან, ი. გრიშაშვილთან, კ. გამსახურდიასთან. 1917 _ 1922 წწ. 1594. სიგუა ს. ქრისტიანული და წარმართული მოტივები : (წიგნიდან _ «ქართული მოდერნიზმი”) // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 267 _ 284. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბიბლიური პერსონაჟები და წარმართული მოტივები ქართველ მოდერნისტთა შემოქმედებაში: (გალაკტიონი, გრ. რობაქიძე, კოსტანტინე გამსახურდია, ალ. აბაშელი და სხვა.) 1595. სოზაშვილი ნ. აკაკის «მომაკვდავის ჩვენება” // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 124 – 126.

პოემის ფოლკლორული პასაჟები. 1596. სორდია ლ. გალაკტიონ ტაბიძის «ვერხვების” პრობლემატიკისა და სახეების შესახებ // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები : 1 . – 2002. – გვ. 164 _ 169. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1597. სოსელია მ. «ყივჩაღის პაემანი” // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 159 _ 162. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

გ. ლეონიძის ლექსის «ყივჩაღის პაემანი” და ხალხური ბალადის «შემომეყარა ყივჩაღი” პარალელური განხილვა. 1598. სულავა ნ. «გიხაროდენ, ღვთისმშობელო მარიამ!” // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ. 101 _ 107.

ხარების თემა ბორენა დედოფლის, დემეტრე მეფისა და არსენ ბულმაისიმისძის თითოსტროფიან იამბიკოებში. 1599. სულავა ნ. «მთვარესა მცხრალსა” // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 175 _ 183. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მთვარის მეტაფორული გააზრება, მთვარის ფაზების ასახვა «ვეფხისტყაოსანში”.

1600. სულავა ნ. შოთა რუსთაველის «ვეფხისტყაოსანი” და თამარ მეფის იამბიკოები : (პარალელები და შენიშვნები) // ACADEMIA : ისტორიულ – ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 4 . – გვ. 53 – 61 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

«ვეფხისტყაოსნისა” და თამარ მეფის იამბიკოების შედარებითი შესწავლა. 1601. სულხანიშვილი ლ. სახალხო სცენების მხატვრული ფუნქცია ალექსანდრე ყაზბეგის შემოქმედებაში // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 292 _ 306. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1602. სულხანიშვილი მ. ტიციან ტაბიძე – დემონის პირისპირ // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 83 _ 85.

მისტიური, სულიერი შემეცნება და მომავლის განჭვრეტა პოეტის შემოქმედებაში («წყნარი ღამეა დუმილი სუფევს”, «ცხენი ანგელოსით”). 1603. სურგულაძე მ. სოციალური მეხსიერების ფაქტები «ნინოს ცხოვრებაში” // მრავალთავი . – 2001 . - № 19. – გვ . 316 _ 322. რეზ. რუს. ენაზე.

საზოგადოების ცნობიერებაში არსებული უძველესი სარწმუნოებრივი გამოცდილების წარმოჩენა თხზულების ცალკეული ეპიზოდების მითოსურ შინაარსში. 1604. ტატიშვილი ქ. დავით აღმაშენებლის განგების მიმართება ბიბლიურ წიგნებთან // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9. – გვ. 168 _ 170. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ანტონ I კათოლიკოსის მიერ შედგენილ საგალობელში «დავით აღმაშენებლის განგება”, წმინდა წერილიდან აღებული სიუჟეტებისა და ბიბლიური სახესიმბოლოების გამოყენება; ანალოგიები ბიბლიურ ტექსტებთან. 1605. ტყეშელაშვილი გ. ლიტერატურული კრიტიკა გ. ტაბიძის 30-იანი წლების შემოქმედების შესახებ // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი . – 2000 . – გვ. 111 – 115. რეზ. ინგლ. ენაზე

განხილულია გ. ტაბიძის პოემა «რევოლუციონური საქართველო” (გამოქვეყნდა 1930 – 31 წლებში ჟურნალ «მნათობში”). 1606. ფანჩულიძე ფ. დავით გურამიშვილის რელიგიურ-მისტიკური ნაწარმოებები // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 113 - 115.

«დავითიანის” ლირიკა: «შესხმანი”, «სიტყვა ესე ღვთისა”, «ძირს ვედრება დავითისაგან”... 1607. ფანჩულიძე ფ. სახოტბო პოეზია, ოდის ჟანრი აღორძინების ხანის ქართულ მწერლობაში : (თეიმურაზ I (1589 – 1663) // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი . – 2000 . – გვ. 106 – 110 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

თეიმურაზ I-ის ოდებისა და ხოტბების კრებულის «მაჯამა”-ს მიხედვით. 1608. ფართლაძე დ. მე ჩანგური მისთვის მინდა, რომ სიმართლეს მსახურებდეს // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ . 191 _ 193. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

აკაკი წერეთლის მართლის თქმის პრინციპი და ამ პრინციპის დადებითი შეფასება XX ს. 50-იანი წლების ლიტერატურის კრიტიკოსების მიერ (იპ. ვართაგავა, ლ.

ასათიანი, შ. რადიანი, გ. ნატროშვილი, მ. ჩიქოვანი და სხვ.). 1609. ფერაძე გ. ვინ არის ჩვენთვის შოთა რუსთაველი? // არტანუჯი . – 2003 . - № 11. – გვ. 63 _ 64. 1610. ფერაძე გ. როგორ უნდა აღვნიშნოთ ემიგრაციაში შოთა რუსთაველის იუბილე? // არტანუჯი . – 2003 . - № 11 . – გვ. 57 _ 58.

ავტორის აზრით შესწავლილი უნდა იქნას პოემაში გამოყენებული წმინდა წერილისა და ლიტურგიკული ლიტერატურის ნიმუშები, იერუსალიმის ჯვრის მონასტერში არსებული ხელნაწერები და კედლებზე შემორჩენილი ქართული წარწე-რები. 1611. ფერაძე გ. შოთა რუსთაველის რელიგია // არტანუჯი . – 2003 . - № 11 . – გვ . 59 _ 62. 1612. ფირცხალაიშვილი რ. «ვეფხისტყაოსნის” ეპილოგის «ზარი” // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 149 - 160. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ზარის მეტაფორა რუსთაველის პოეტიკაში. «ვეფხისტყაოსნის” ეპილოგის «ზარი”, როგორც აღმოსავლეთიდან ღვთის ცხებულის გამოცხადების, განკითხვის და ღვთის ერის გადარჩენის მაცნე. 1613. ფირცხალაიშვილი რ. პირველი მეცნიერული სიტყვა რუსთაველის შესახებ // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 206 _ 214. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XV _ XVII სს. მოღვაწე სვიმეონ შოთაძის თხზულება «ქება სადგრის წმინდა გიორგისა”, რომელიც შეიცავს ცნობებს რუსთაველის შესახებ. 1614. ფხაკაძე თ. «ვეფხისტყაოსნის” მეცხრე სტროფი და ჯალალედინ რუმის «ხალითა და აიაზი” // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2. – გვ. 110 - 111.

ჯალალედინ რუმის (1201 _ 1273) ლექსის «მაჰმუდი და აიაზის” შინაარსის ანალოგია «ვეფხისტყაოსნის” მეცხრე სტროფთან. 1615. ქაჯაია ლ. წმ. კვიპრიანესა და იუსტინეს წამების ხანმეტი რადაქცია // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ . 291 - 297. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მოსაზრება თხზულების (V ს.) ქართული თარგმანის პალესტინის ქართულ სავანეში შექმნის შესახებ. 1616. ქებულაძე კ. კიტა აბაშიძე «ივერიის” თანამშრომელი // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი . – 2000 . – გვ. 92 – 96 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

საზოგადო მოღვაწის, ლიტერატურათმცოდნის და კრიტიკოსის კ. აბაშიძის (1870 – 1917) მოკლე ბიოგრაფიული მონაცემები და პუბლიცისტური მოღვაწეობა. 1617. ქობალიანი გ. ია ეკალაძე და ცისფერყანწელები // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3. – გვ. 90 _ 91.

ია ეკალაძის უარყოფითი დამოკიდებულება ცისფერყანწელებისადმი.

1618. ქურდოვანიძე თ. ერთი ხალხური თქმულების ვაჟასეული «გარდათქმა” // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ . 4. – გვ. 352 – 358 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხალხურ თქმულებაზე დაფუძნებული ვაჟა-ფშაველას მოთხრობა «როგორ გაჩნდნენ ბუები ქვეყანაზედ?”. 1619. ქურთიშვილი შ. პაოლო იაშვილის ლექსწყობა // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ . 91 - 93.

რიტმულ-ინტონაციური ძიებები პ. იაშვილის შემოქმედებაში. 1620. ღაღანიძე ე. გაფრენილი ქაღალდის თვითმფრინავები // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ . 75 _ 78.

განხილულია ბესო ხვედელიძის მოთხრობა «ქაღალდის თვითმფრინავები”. 1621. ყამბარაშვილი ნ. ფიქრი ფიქრს აჰყვა [ლექსები]. – თბ. , 2001 . – 72 გვ.

რეც. : ზეინაბიშვილი რ. «აქ სხვა ზვარაკია...” // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 135 – 136. 1622. ყანჩაშვილი მ. «ცოდოსა” და «განგების ეთიკის” კონცეფცია მიხეილ ჯავახიშვილის შემოქმედებაში // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 254 - 258. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«ცოდოს” ფენომენი და მისი მიმართება «განგების ეთიკისა” და «ბედი მდევარის” კონცეფციასთან მ. ჯავახიშვილის შემოქმედებაში მოთხრობების: «ჯილდო”, «ორი განაჩენი”, «ლამბალო და ყაშა”, «ცოფიანი” და რომან «ჯაყოს ხიზნების” მიხედვით. 1623. ყურაშვილი თ. რეფრენები კ. გამსახურდიას «დიდოსტატის მარჯვენაში” // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10. – გვ . 185 _ 187. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

«რეფრენი” (ფრანგულიდან-დამსხვრევა) – სტილისტური მეთოდი, რომლის დროსაც ტაეპები ლექსში გარკვეული წესით მეორდება. 1624. შავგულიძე ლ. გიორგი ლეონიძის გამოუქვეყნებელი კინოსცენარი «გიორგი სააკაძე” // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 422 _ 425. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ტექსტოლოგიური ანალიზი. 1625. შავგულიძე ლ. გიორგი ლეონიძის «ფიროსმანი” // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ . 86 - 88.

საქართველოს საარქივო დეპარტამენტში დაცული მწერლის მიერ 1965 _ 66 წლებში დაწერილი დოკუმენტურ-მხატვრული კინოსცენარის თაობაზე. 1626. შათირიშვილი ზ. სასახლის პოეტის დიდება : (გ. ტაბიძის არტისტული ყვავილების მოტივური ინვარიანტებიდან) // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 3 . – გვ. 37 – 43 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

არტისტულ ყვავილებში მოცემული პარადიგმული სურათი – სასახლე, როგორც ძალაუფლების, ეროტიზმისა და პოეზიის გადაკვეთის წერტილი. 1627. შათირიშვილი ლ. ბასილი ანკვირიელის თხზულება და მისი ქართული თარგმანი // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ . 186 - 200. რეზ. ფრანგ. ენაზე.

«ქალწულებასა შინა ჭეშმარიტისა უხრწნელებისათვის” (IV ს.) ქართულ თარგმანთან (XI _ XII სს.) შეჯერების შედეგად გიორგი მთაწმინდელის მთარგმნელად მიჩნევა. 1628. შათირიშვილი ლ. ბიბლიური ციტაცია ბასილი ანკვირიელის თხზულებაში «ქალწულებასა შინა ჭეშმარიტისა უხრწნელებისათВს” და მის ქართულ თარგმანში // კავკასიის მაცნე. – 2004. - № 9. – გვ. 199 _ 200. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

გიორგი ათონელის (მთაწმინდელი) მიერ გამოყენებული მეთოდი ბასილის წმინდა წერილის თარგმანის დროს. 1629. შათირიშვილი ლ. ცნობები IV საუკუნის ბიზანტიელი მოღვაწის ბასილი ანკვირიელის შესახებ // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ . 6. გვ . 208 – 214. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული სასულიერო მწერლობის ერთ-ერთი ძველი ხელნაწერი თხზულების – «ქალწულებასა შინა ჭეშმარიტისა უხრწნელებისათვის” ავტორად ანკვირიის ეპისკოპოსის ბასილის მიჩნევა. 1630. შელეგია მ. გალაკტიონის «ოთხი დემონი” // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 371 _ 376. რეზ. ინგლ. ენაზე.

1927 წელს გამოცემულ «ზარნიშნიან წიგნში” შეტანილი ნაკლებად ცნობილი ლექსის განხილვა. 1631. შელეგია მ. ნიკო ლორთქიფანიძის ბიოგრაფიის უცნობი ფაქტები // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 290 _ 295 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული ლიტერატურის მუზეუმში დაცული ი. ჟღენტის მოგონება ნ. ლორთქიფანიძის ავსტრიის ქალაქ ლეობენში სწავლის პერიოდის ნაკლებად ცნობილი ფაქტების შესახებ (1902 _ 1907 წწ.). 1632. შურღულაია ი. გრეგორ ზამზა და ლუარსაბ თათქარიძე // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 78 - 80.

პარალელები ფ. კაფკას «მეტამორფოზას” გმირსა და ილია ჭავჭავაძის ლუარსაბს შორის; ადამიანის ცხოველად გარდასახვის პრობლემები. 1633. შურღულაია ი. სიყვარულის პეტრარკასეული მოდელი // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ . 51 _ 56.

სიყვარულის კონცეფციის სხვადასხვა მოდელი და მისი გამოხატვის საშუალებები ევროპულ პოეზიაში. პარალელი გალაკტიონის შემოქმედებასთან. 1634. ჩიკვატია ნ. იოანე დამასკელის ერთი თხზულების უცნობი ქართული თარგმანი // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 201 _ 205. რეზ. რუს. ენაზე.

იოანე დამასკელის «შეკრებაი შჯულთაჲ” და მისი არსენ იყალთოელისეული ქართული თარგმანის ტექსტობრივი შედარება. 1635. ჩილაჩავა ე. იაკობ მანსვეტაშვილის მოთხრობები // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 83 _ 85.

ქართველ ხალხოსან მწერალთა ერთ-ერთი წარმომადგენლის ი. მანსვეტაშვილის ორი გამოუქვეყნებელი მოთხრობის მიმოხილვა (დაცულია ლიტერატურის

მუზეუმში, მწერლის ფონდში). 1636. ჩიტაური ნ. ვაჟა-ფშაველას შემოქმედების ერთი საინტერესო მხარე // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 285 _ 292. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პიროვნებისა და ერის თავისუფლება ვაჟას შემოქმედებაში. 1637. ჩიტაური ნ. კვლავ ილიას «განდეგილის” შესახებ // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 223 _ 229. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«განდეგილის” პრობლემათა გააზრება მსოფლიო ლიტერატურასთან კავშირში. «განდეგილისა” და გერმანელი მწერლის გეორგ ებერსის რომანის “ომო შუმ”-ის ილიასეული თარგმანის შედარება. 1638. ჩიტუნაშვილი დ. აპოფთეგმურ კრებულთა ქართული თარგმანების (N / Sin 67, Ath 17) უცნობი ავტორები // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 206 _ 212. რეზ. ფრანგ. ენაზე.

ქართველი მთარგმნელ-რედაქტორების მიერ კრებულებში ჩამატებული პატერიკების ავტორთა ვინაობის კვლევა: სამუელ ქართველი, ბასილი, ილარიონი, ილარიონ _ ჯუანშერი. 1639. ჩიქობავა კ. ნიცშესა და გრანელის სულიერი ნათესაობის ზოგიერთი ასპექტისათვის // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები : 1 . – 2002 . – გვ . 142 _ 150. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გერმანელი ფილოსოფოსისა და ტერენტი გრანელის რელიგიური მსოფლგანცდის საერთო მახასიათებლები. 1640. ჩიჩუა შ. თანამედროვე ქართული დრამატურგია : (წერილი პირველი) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 392 _ 409 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

თამაზ ჭილაძის პიესების – «ბუდე მეცხრე სართულზე”, «ნახვის დღე” და «როლი დამწყები მსახიობი გოგონასათვის” ანალიზი. 1641. ჩუბინიძე მ. მინიატურის სამყაროში // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 303 _ 309. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მინიატურული პროზის ჟანრის გავრცელება და განვითარება საქართველოში XX საუკუნის პირველ მეოთხედში. 1642. ჩხარტიშვილი მ. დავით გარეჯის ქვაბოვანი მონასტრის ისტორიის ჰაგიოგრაფიული წყაროები // ANALECTA IBERICA . – 2001 . - № 1 . – გვ. 136 – 145. რეზ. ინგლ. ენაზე.

შესწავლილია წმ. დავით გარეჯელის «ცხოვრების“ შემორჩენილი რამდენიმე რედაქცია, მათ შორის ურთიერთმიმართება და კავშირი წმინდა ასურელი მამების ცხოვრებათა ციკლის სხვა თხზულებებთან. 1643. ცარციძე ნ. დათა თუთაშხია – სრულყოფილების მაძიებელი // კრიტერიუმი . – 2002. - № 7 . – გვ. 97 _ 98.

პიროვნების სრულყოფის ამაღლებული პრინციპები ჭაბუა ამირეჯიბის რომანში «დათა თუთაშხია”.

1644. ცარციძე ნ. დათა თუთაშხიას ზნეობრივი იმპერატივი // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 34 _ 36.

ჭაბუა ამირეჯიბის რომანის «დათა თუთაშხიას” მთავარი გმირი, როგორც სიკეთის, თავისუფლებისა და ზნეობის იდეალი. 1645. ცერაძე თ. რამდენიმე უცნობი იერუსალიმური ფრაგმენტის იდენტიფიკაციისათვის // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 2 . – გვ. 38 – 44. რეზ. ინგლ. ენაზე.

იერუსალიმის ქართულ ხელნაწერთა კოლექციაში დაცული ორი ხელნაწერი ფრაგმენტის შესახებ, რომელიც ავტორის მოსაზრებით გრიგოლ ნაზიანზელის თხზულებათა უძველეს ქართულ თარგმანს წარმოადგენს. 1646. ცინცაბაძე მ. «წამება ქეთევან დედოფლისა” და თეოლოგიური პრობლემატიკა // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 106 _ 111.

თეიმურაზის ნაწარმოებში წარმოდგენილი ქრისტიანული თეოლოგიის ერთ-ერთი ურთულესი საკითხი – «ოთხთა კავშირის რღვევისა”, «სულისა და ხორცის გაყრის” პრობლემა. 1647. ცოტნიაშვილი ზ. თანამედროვე ქართული ნოველის მხატვრულ თავისებურებათა შესახებ // ქართლი . – 2000 . - № 2 . – გვ. 87 – 103.

XX საუკუნის 90-იანი წლების ქართული ნოველის დამახასიათებელი ნიშნები: მდიდარი მხატვრული ფერები, მოვლენათა «ცხელ კვალზე” აღქმა, ორიგინალური მხატვრული ფორმით გადმოცემული ტევადი შინაარსი. 1648. ცოფურიშვილი თ. კირილე ალექსანდრიელის «ცხოვრებები“ ქართულ ხელნაწერებში // ამირანი . – 2005 . - № 13 . – გვ. 146 – 151. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ალექსანდრიის პატრიარქის ქართულ ენაზე შემონახული ბიოგრაფიები: გიორგი ათონელის «დიდ სვინაქსარში“ დაცული ცნობები, კირილეს ბიოგრაფიის პირველი ნაწილის ტექსტი. 1649. ცხადაძე ე. გ. დოჩანაშვილის «მხოლოდ ერთი კაცი”: ქაოსის გამგებლები // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 97 _ 99.

წარმართულ-მრავალღმერთიანისა და თანამედროვე-ქრისტიანულის ასახვა გ. დოჩანაშვილის ნაწარმოებში. პერსონაჟების მოკლე დახასიათება. 1650. ცხადაძე ე. ეგვიპტური მითოლოგიის სახე-სიმბოლოები გრ. რობაქიძის ტექსტებში // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3. – გვ . 279 _ 282. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ნაწარმოებებში: «ჩაკლული სული”, «ლონდა”, «ფალესტრა”, «მალშტრემ”. 1651. ცხადაძე ე. თავშეწირვის მისტერია გრიგოლ რობაქიძის «გველის პერანგში” და პერსონაჟის ხატვის ზოგი თავისებურება // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . - გვ. 318 - 320. რეზ. ინგლ. ენაზე.

1652. ცხადაძე ე. თამაში ზომბების ქალაქში // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 62 _ 65.

აკა მორჩილაძის რომანის «აგვისტოს პასიანსის” განხილვა. 1653. ცხადაძე ე. თანამედროვე ქართული ინტელექტუალური პროზის სტილური თავისებურება : (გრიგოლ რობაქიძე) // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 183 _ 190. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1654. ცხადაძე ე. იბერიულ-კავკასიური მითოსის გმირის ხოგაის მინდიას ლიტერატურული ვარიაციები // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ . 163 - 168. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ვაჟა-ფშაველას «გველისმჭამელი”, გრ. რობაქიძის «ლამარა”, და კონსტანტინე გამსახურდიას «ხოგაის მინდია”. 1655. ცხადაძე ე. ინტელიგენცია «თეთრ დათვში” // კრიტერიუმი. – 2002 . - № 6 . – გვ. 73 - 76.

ოთარ ჩხეიძის რომანის «თეთრი დათვი” განხილვა. 1656. წაქაძე ი. «ვეფხისტყაოსნის” ხელნაწერ ლექსიკონთა ურთიერთმიმართებისათვის // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 185 _ 190. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«ვეფხისტყაოსნის” პირველ ბეჭდურ გამოცემაზე დართული ვახტანგ VI-ის კომენტარების გავლენა პოემის სხვა ხელნაწერ ლექსიკონებზე. პირობითად A და B რედაქციულ ჯგუფებად დაყოფილ ლექსიკონთა შედარება. 1657. წაქაძე ი. რამდენიმე შტრიხი პეტრე ლარაძის ცხოვრებიდან და შემოქმედებიდან // ლიტერატურული ძიებანი: 23 . – 2002 . – გვ . 157 _ 174. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მწერლის გენეალოგია, ლიტერატურული მემკვიდრეობა: პოემა «დილარიანი”, თხზულება «სახე მგოსანი” (XVIII ს. მიწურული და XIX ს. პირველი ნახევარი). 1658. წერილები შოტლანდიიდან // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 622 _ 623. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ინგლისურ ენაზე «ვეფხისტყაოსნისა” და «ამირან-დარეჯანიანის” მთარგმნელის რობერტ სტივენსონის წერილი სერგო თურნავასადმი, რომელშიც გაცხადებულია ავტორის დიდი ინტერესი ქართული ლიტერატურისადმი. 1659. წითაშვილი ი. ბიბლიური სახეები ტერენტი გრანელის ლირიკაში // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 25 _ 26. 1660. წიფურია ბ. «მიწასთან დაბრუნება” კრიტერიუმი . – 2001. - № 4. – გვ . 22 _ 24.

ქართული მწერლობის ახალი ორიენტაცია საბჭოთა იდეოლოგიის პირობებში. 1661. წიფურია ბ. სიტყვის სახელდებითი ფუნქცია სიმბოლიზმში და გრიგოლ რობაქიძის «სიტყვის როია” // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 247 _ 253. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სიტყვის არსი და ბუნება გრიგოლ რობაქიძის «სიტყვის როიას” მიხედვით (ესსე

«სიტყვის როია” დაიბეჭდა 1923 წელს ჟურნალ «მეოცნებე ნიამორების” მე-8 ნომერში). 1662. წიქარიშვილი ლ. მიხეილ ჯავახიშვილის «ქალის ტვირთის” სახისმეტყველებისათვის // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 339 _ 356. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1663. ჭამპურიძე ნ. ალ. ჭავჭავაძის «გუთნის დედის” ინტერპრეტაციისათვის // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 86.

ალ. ჭავჭავაძის ლექსის ალეგორიული ხასიათი, მისი მჭიდრო კავშირი ქართულ ფოლკლორთან, გუთნის დედისადმი მიძღვნილ ხალხურ ლექსებსა და სიმღერებთან. 1664. ჭანტურია ნ. აკაკის აკრძალული ფონდის წერილები // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . – გვ . 102 _ 103.

აკაკი წერეთლის სატრფიალო წერილების შესახებ ანასტასია მაჩაბლისადმი. 1665. ჭითანავა ლ. ქართველი საზოგადო მოღვაწეები უორდროპების შესახებ // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები : 1 . – 2002 . – გვ. 182 _ 188.

ქართველ მოღვაწეთა (ი. გოგებაშვილი, ივ. მაჩაბელი, ი. ჭავჭავაძე., ალ. ცაგარელი და სხვ.) ურთიერთობები და მიმოწერა ინგლისელ ქართველოლოგებთან, და-ძმა მარჯორი და ოლივერ უორდროპებთან. 1666. ჭოხონელიძე გ. აკაკი წერეთლის ერთი მივიწყებული პუბლიკაცია // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 132 _ 133.

«პატარა გაზეთის” 1906 წ. № 2 _ ში გამოქვეყნებული წერილი, რომელშიც გადმოცემულია პოეტის მოსაზრება გაზეთის დანიშნულებაზე, «კაცობრიობის”, «პროლეტარიატისა” და «ერის” ინტერესთა ურთიერთმიმართებაზე და სხვ. 1667. ჭოხონელიძე გ. გოეთეს ტექსტი «ბედი მქადაგებლის” ილიასეულ თარგმანში // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 130 _ 132.

განხილულია გოეთეს ლექსის «მგზავრის ღამეული სიმღერა” ილიასეული თარგმანი. 1668. ჭოხონელიძე გ. «მგზავრის ღამეული სიმღერის” გამო // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 46 _ 48.

თვალსაზრისი გოეთეს ლექსის ქართულ თარგმანებზე; ლექსის “Wand’rers Nachtlied” თარგმანის ავტორისეული ვარიანტი. 1669. ჭოხონელიძე გ. პაოლო იაშვილის პოეზიიდან // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ . 127 _ 128.

პოეტის ლექსების «Завет Прометея” (დაიბეჭდა 1911 წ. ჟურნალში «Стрелы Колхиды”, შენიშვნებში ინფორმაცია ჟურნალთან დაკავშირებით) და «წითელ საქართველოს” (პირველად გამოქვეყნდა 1926 წ. გაზეთში «ახალი საქართველო”) შესახებ.

1670. ჭოხონელიძე გ. «სულით სულში ჩახედვის ნიჭი” // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2 . – გვ . 128 _ 129.

გალაკტიონის არქივში დაცული გერონტი ქიქოძის პოეტისადმი გაგზავნილი წერილის სრული ტექსტი, რომელშიც ჩანს კრიტიკოსის პატივისცემა და მოკრძალება გალაკტიონისადმი. 1671. ჭურღულია ო. გურამიშვილის ერთი სტროფის ინტერტექსტისათვის // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 112 _ 113.

ეხება სტროფს – «ქართლის ჭირსა ვერვინ მოსთვლის, თუ არ ბრძენი, ენამჭევრი, იფქლი ღვარძლად გარდაიქცა, ზედ მობრუნდა ცეცხლის კევრი”. 1672. ხაბულიანი ნ. რევაზ ჯაფარიძის «მხევალი უფლისა” // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . – გვ. 89 _ 91.

ისტორიული რომანი. განხილვა. 1673. ხაბულიანი ნ. «ჯარისკაცის ქვრივი” – სულიერი დრამა // კრიტერიუმი. – 2002. - № 7. – გვ. 89 - 91.

რევაზ ჯაფარიძის რომანის ანალიზი. 1674. ხალვაში რ. «ცხენთა შეჯიბრების” ინტერტექსტი ქართულ პოეზიაში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 97 – 101 . (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

ცხენის მხატვრული სახის გააზრებანი პოეტურ ინტერტექსტში შოთა რუსთაველის, არჩილ II-ის, მამუკა ბარათაშვილის, დავით გურამიშვილის, ნიკოლოზ ბარათაშვილის და გალაკტიონ ტაბიძის ნაწარმოებთა მაგალითზე. 1675. ხვედელიანი თ. ზღაპრული პერსონაჟები «ვეფხისტყაოსანში” და მათი მხატვრული ფუნქცია // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 145 _ 148. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დადებითი გმირების ბრძოლა მოუხმარებელი სიმდიდრის სიკეთის სამსახურში ჩაყენებისათვის. 1676. ხვედელიანი თ. «რასა ვინ ეძებთ, რას აქმნევთ? ბედია მაყივნებელი”: (ბედისწერა «ვეფხისტყაოსანში”) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 243 _ 246. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1677. ხვიჩია ნ. «მეგობრობის ძალა”: (პიესა პატარებისათვის და დიდებისათვის ანუ ზღაპარი გრძელდება) // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 6 . – გვ. 119 - 123.

ვახტანგ ახვლედიანის პიესა-ზღაპრის «მეგობრობის ძალა” ანალიზი და მისი წარმატება თოჯინების თეატრების საერთაშორისო ფესტივალზე. 1678. ხინთიბიძე ა. «ეპიტაფია დავით აღმაშენებლისა” // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 2. – გვ 119 - 122.

საერო პოეზიის ძეგლის «ეპიტაფია დავით აღმაშენებლისა” მხატვრული ღირსება.

1679. ხინთიბიძე ა. «მშვიდობის წიგნის” ინტერპრეტაციისათვის // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . - გვ. 296 - 302. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გალაკტიონ ტაბიძის ერთ-ერთი ბოლო პოემის «მშვიდობის წიგნის” განხილვა. 1680. ხინთიბიძე ა. ჩახრუხაძის რითმა // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 440 – 448 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ჩახრუხაძის «თამარიანისა” და იოანე შავთელის «აბდულმესიანის” შედარებითი ანალიზი. 1681. ხინთიბიძე ზ. მარტივი კონტაქტური პარალელიზმი და მისი ფუნქცია ევროპულ ეპიკურ ტრადიციებში : (არქაული ხანის ანტიკური ეპოსი – შუა საუკუნეების დასავლეთ ევროპული საგმირო ეპოსი – «ვეფხისყაოსანი”) // ამირანი . – 2002 . – №6 . – გვ. 114 _ 174. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ვეფხისტყაოსნის ტექსტში გამოვლენილი კომპოზიციური პარალელიზმის შემთხვევები და მათი დაკავშირება ტიპოლოგიური თვალსაზრისით ევროპულ ეპიკურ ეპოსთან. 1682. ხომერიკი მ. ქალი და დიაცი «ვეფხისტყაოსანში” // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 3 . – გვ. 69 – 77 .

ქალის კულტი «ვეფხისტყაოსანში”; პოემის პერსონაჟთა შეხედულებები ქალის მშვენიერებაზე, სოციალურ ფუნქციასა და ბუნებაზე. 1683. ხოფერია ლ. თავისუფალ და ზუსტ თარგმანთა ზოგიერთი თავისებურებანი ერთი ტექსტის ორი ქართული თარგმანის მიხედვით // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ . 117 _ 138. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მაქსიმე აღმსარებლის «პიროსთან სიტყვისგების” ეფთვიმე ათონელისა და უცნობი ავტორის მიერ (XII ს.) შესრულებული თარგმანები. 1684. ხუბაშვილი ლ. წმინდა გრაალი და მისი ინტერპრეტაცია ევროპულ და ქართულ ცნობიერებაში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - №13 . – გვ. 192 _ 200. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გრაალის თემა XI _ XV საუკუნეების ევროპულ ლიტერატურაში და XX ს-ის ქართულ მწერლობაში. 1685. ხურცილავა ბ. «თავი იგი ეპისკოპოსთაი სამოველ”-ის ვინაობის შესახებ // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 15 - 24. რეზ. რუს. ენაზე.

იაკობ ხუცესის თხზულებაში «შუშანიკის წამება” მოხსენებული სამოველის პიროვნება სხვადასხვა წყაროების და ისტორიული საბუთების მიხედვით. 1686. ხურცილავა ბ. «შუშანიკის წამების” ქრონოლოგიისათვის // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ . 62 - 86. რეზ. რუს. ენაზე.

გამოთქმულია ვარაუდი, რომ «შუშანიკის წამების” ტექსტში მოხსენებული თარიღები შეცვლილი უნდა იყოს IX ს-ში. შუშანიკი აწამეს 464 _ 470 წწ. ავტორის აზრით ნაწარმოებიც 470 წელს უნდა იყოს დაწერილი.

1687. ჯალიაშვილი მ. ბედისწერის ორი ინტერპრეტაცია: (ჯავახიშვილი და კამიუ) // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 – გვ. 71 - 73.

ბედისწერის, როგორც ამოუხსნელი ფენომენის რაობა, ადამიანისა და ბედისწერის რთული ურთიერთდამოკიდებულება მწერალ მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობის «ორი შვილისა” და ფრანგი მწერლის ალბერ კამიუს (1913 _ 1960) პიესის «გაუგებრობის” მიხედვით. 1688. ჯაყელი ჯ. გამზრდელი ნინო // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 6 . – გვ. 77 _ 81.

ალ. ყაზბეგის ძიძა – ნინო ალიბეგაშვილი და მისი სახელის გამოძახილი მწერლის შემოქმედებაში. 1689. ჯაყელი ჯ. ზღაპრული სცენები ალექსანდრე ყაზბეგის ნაწარმოებებში // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 7 . – გვ. 74 _ 76. 1690. ჯაყელი ჯ. «მამის მკვლელი” // ლიტერატურული აჭარა. – 2001 . - № 10 . – გვ. 74 - 80.

ფოლკლორული საფუძვლები ალ. ყაზბეგის ნაწარმოებში «მამის მკვლელი”. 1691. ჯაყელი ჯ. «შიოლა ღუდუშაურის” ფოლკლორული წყაროებისათვის // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 8 . – გვ. 94 _ 96.

ალექსანდრე ყაზბეგის ერთ-ერთი დაუმთავრებელი მოთხრობის «შიოლა ღუდუშაურისა” და მისი ფოლკლორული ვარიანტების შესახებ. 1692. ჯინჭარაძე დ. ქართულ-რუსული სატირული პარალელები // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 108 - 109.

ქართული მწერლობის სატირული თემატიკის ანალოგიები რუსულ ნაწარმოებებში (XIX ს.). 1693. ჯინჯიხაძე ლ. ფესვების ძიება გრიგოლ რობაქიძის «ენგადის” მიხედვით // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 10 . – გვ . 199 - 206. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართველთა ყოფის თაურარსის, ანუ მსოფლხატის გაცნობიერება გრ. რობაქიძის ნოველაში, მისი მითოსური ფესვების ძიება, შინაგანი უხილავი სამყაროს გახსნა. 1694. ჯოხაძე ლ. სიტყვა კონცეპტი ჰაგიოგრაფიული ტექსტების თარგმნისას: (დავით აღმაშენებლის «გალობანი სინანულისანის” თარგმანები) // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ . 240 _ 251. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1695. ჯღამაია ლ. აბოსადმი მიძღვნილი იოანე მინჩხის საგალობელი // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 13 - 20. რეზ. რუს. ენაზე.

ათონურ ხელნაწერთა კოლექციაში გიორგი მთაწმინდელის რედაქციის თუენის ავტოგრაფულ ნუსხაში გამოვლენილი X ს. პირველი ნახევრის მოღვაწე ჰიმნოგრაფის იოანე მინჩხის საგალობლის ტექსტოლოგიური შესწავლა.

1696. Абзианидзе З. Незатухающая искра : Георгий Леонидзе – 100 //Литературная Грузия . – 2000 . - № 1 - 6 . – с. 5 – 11.

Грузинские черты, восприятие историзма и романтический оттенок любовной лирики в творчестве поэта. 1697. Бенашвили Г. Великий художник: Георгий Леонидзе – 100 //Литературная Грузия . – 2000 . -№ 1- 6 . – с. 12 – 22.

Творческая индивидуальность поэта. 1698. Беставашвили А. «Не уезжай, голубчик мой...» // Литературная Грузия . – 2002 . - № 7 - 12 . – с. 224 – 233.

Творческий путь и переводческая деятельность поэта Ильи Дадашидзе. 1699. Бибилури Т. «Древо желания» - роман: Георгий Леонидзе – 100 // Литературная Грузия . – 2000 . - № 1 - 6 . – с. 23 – 32.

Художественная реальность романа Г. Леонидзе «Древо желания». 1700. Гавашели Г. Живые герои: (Азербайджанская тема в творчестве Михаила Джавахишвили) // Литературная Грузия . – 2002 . - № 7 - 12. – с. 194 – 201.

Правдивые образы в произведениях М. Джавахишвили на примере «Чанчура», «Сапожник Габо», «Свадьба Курки», «Ломбало и Каша», «Праведный Абдула» и др. 1701. Дадашидзе И. Одна из лучших// Литературная Грузия . – 2000 . - № 1 - 6 . – с. 152 – 153.

Переводческая деятельность Анаиды Беставашвили по поводу 60-летия со дня рождения . 1702. Джанелидзе Л. Питающее русло// Литературная Грузия . – 2000. - № 1- 6 . – с. 321 – 326.

Торжества в Грузии, посвященные 200-летию со дня рождения А. С. Пушкина . 1703. Емельянова И. Комната на дне души: (Грузия в жизни моей семьи) // Литературная Грузия . – 2002 . - № 7- 12 . – с. 116 – 129.

Воспоминания о дружбе Б. Пастернака с женой Т. Табидзе Нино Александровной, а также творческие связи и дружба Вадима Козового с Акакием Гацерелия. 1704. Из редакционного архива // Литературная Грузия . – 2000 . - № 1 - 6 . – с. 232 – 233.

Русские переводы стихотворений Галактиона Табидзе, выполненные Звиадом Гамсахурдиа, хранящииеся в редакционном архиве журнала «Литературная Грузия». 1705. Имнадзе Э. Анна Каландадзе: ( Библиография ) // კავკასიის მაცნე. – 2002. - № 6. – გვ. 222 – 226. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე. 1706. Квачантирадзе М. Художественный мир Отара Чиладзе // Литературная Грузия . – 2000 . - № 1- 6 . – с. 213 – 231.

Художественные модели времени и пространства в творчестве писателя. 1707. Квливидзе М. «Как мы пишем»: На вопросы нашей анкеты отвечает писатель Михаил Квливидзе // Литературная Грузия . – 2000. - № 1- 6 . – с. 104 – 106.

Процесс работы над произведением. 1708. Курдиани М. Футуризм и другое // Литературная Грузия . – 2002 . - № 1 - 6 . – с. 13 – 27.

О выходе в свет «Первого манифеста футуризма», грузинский футуризм и его представители : Симон Чиковани, Николоз Шенгелаиа, Ниолог (Николоз) Чачава, Жанго (Иван) Гогоберидзе, Демна Шенгелаиа, Акакий Белиашвили. Роль «Голубых рогов» в пропаганде футуризма. 1709. Кшондзер М. М. Ю. Лермонтов в культурологической концепции Григола Робакидзе // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 188 - 191.

Эссе Григола Робакидзе “Маска Лермонтова”. 1710. Модебадзе И. Процесс становления нравственного кодекса советского человека и седьмая заповедь : (На материале русской и грузинской прозы 20-х годов XX века) // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 232 - 238. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე. 1711. Николеишвили А . Симон Чиковани и грузинский футуризм // Литературная Грузия . – 2002 . - № 1- 6 . – с. 28 – 40.

Творческая биография поэта С. Чиковани и эстетическо-мировоззренческие убеждения грузинских футуристов, отраженные в журнале “H2SO4” (1924 г.) 1712. Никольская Т. И. Терентьев и грузинские футуристы: (Предварительные заметки) // Литературная Грузия . – 2002 . - № 1- 6. – с. 70 – 73.

О пребывании русского поэта И. Терентьева в Грузии и его политические выпады против грузинских поэтов из группы «Голубые роги», а также отклики в Грузии на блефовскую публикацию Терентьева. 1713. Никольская Т. О культурной жизни русской диаспоры в Независимой Грузинской Республике : (1918 – 1921) // Литературная Грузия . – 2002 . - № 1 - 6 . – с. 57 – 65.

Контакты русских деятелей искусств с орденом «Голубые роги» и другими литературными кружками. Их интерес к грузинской культуре и истории. 1714. Никольская Т. От «Фантастического кабачка» до «Химериона: (Из истории культурной жизни Независимой Грузинской Республики) // Литературная Грузия . – 2002 . - № 1- 6 . – с. 41 – 57.

Очаги культуры в столице в 1917 – 1920 годах. Деятельность поэтического ордена голубороговцев, создание кружков и салонов деятелей искусств: «Павлиный хвост», «Фантастический кабачок», «Малый круг», «Ладья аргонавтов», «Химериони» и др.

1715. Никольская Т . Рецензия идей ОПОЯЗа в Грузии // Литературная Грузия . – 2002 . - № 1- 6 . – с. 65 – 70.

Деятельность грузинских футуристов (С. Чиковани, В. Жгенти, А. Асатиани, Н. Шенгелаия и др.) в деле распространения идей ОПОЯЗа (о поэзии и заумном языке) в Грузии. 1716. Нинидзе М. Достоевский в Грузии: (20-е годы XX столетия) // Литературная Грузия . – 2001 . - №1 - 6 . – с. 163 – 171.

Интерес грузинских литераторов 60-х годов XIX века к творчеству Достоевского и юбилейный вечер (100-летие) в Тбилиси в 1922 году, приуроченный ко дню рождения писателя. Активный отклик грузинской прессы 20-х годов XX века на это событие. 1717. От редакции // Литературная Грузия . – 2000 . - № 1 - 6 . – с. 299.

Литературное наследие Реваза Джапаридзе по поводу его кончины. 1718. Робакидзе Гр. Натура Акакия // Литературная Грузия . – 2001 . - № 1 - 6 . – с. 5 – 6.

Личность и творчество Акакия Церетели. Робакидзевская параллель: Акакий и Пушкин. Статья перепечатана из газеты «День Акакия в Грузии» №1, 1908 г. 1719. Робакидзе М. К идее «целостности» и «узости» человека в поэме Шота Руставели «Вепхисткаосани»: («Витязь в тигровой шкуре») // კავკასიის მაცნე . – 2001. - № 3. – გვ. 262 - 265. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Целостность феномена «узость» человека в поэме Шота Руставели «Витязь в тигровой шкуре». 1720. Слово прощания // Литературная Грузия . – 2000 . - № 1 - 6 . – с. 327.

По поводу кончины переводчика, лауреата премии Иванэ Мачабели, Элизбара Георгиевича Ананиашвили. 1721. Химшиашвили-Вадачкория Д . Два рассказа // Литературная Грузия . – 2000 . - № 1- 6 . – с. 63 – 64.

Страницы жизни писателя Коте Химшиашвили и его рассказы «Черный скрипач» и «Колос созрел». Воспоминания сестры писателя. 1722. Хихадзе Л. Метафизика гибельного полета: («Демон» Лермонтова и «Мерани» Бараташвили) // Литературная Грузия . – 2001. - № 1 - 6 . – с. 155 – 162.

Формы соприкосновения лирических миров, общность типов художественного мышления, тем и образов Н. Бараташвили и М. Лермонтова на примере «Мерани» и «Демона». 1723. Ципурия Б. Дадаизм и «Голубые Роги» // Литературная Грузия . – 2002 . - № 1 - 6 . – с. 74 – 84.

Отношения «Голубых рогов» к дадаизму и заинтересованность поэта-символиста Тициана Табидзе авангардизмом, дадаизмом.

1724. Цицишвили Т. Из истории критического восприатия раннего творчества Михаила Джавахишвили //კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 141 - 144. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Критические оценки литературоведа К. Абашидзе ранных рассказов классика грузинской литературы М. Джавахишвили: «Чанчура», «Бездомный», «Сапожник Габо» и «Самозабвение» (1903 - 1905 гг.). 1725. Чарквиани Г. В полный голос // Литературная Грузия . – 2002 . - № 1 - 6 . – с. 5 – 10.

Краткий обзор авангардного направления начала XX в. – футуризма в грузинской литературе и изобразительном искусстве. 1726. Чхеидзе Р. Истоки искренности // Литературная Грузия . – 2002. - № 7- 12 . – с. 183 – 193.

Гражданская смелость и художественное мастерство в произведениях Тамаза Бибилури. 1727. Cherchi M. Die “Divina Commedia” in der georgischen ьbersetzung von Konstantine Gamsaxurdia und Konstantine Čičinaze // GEORGIA . – 2001 . - № 24 . – გვ. 84 - 100.

დანტე ალიგიერის «ღვთაებრივი კომედიის” კ. გამსახურდიასეული და კ. ჭიჭინაძისეული ქართული თარგმანი: პოემის ერთი ნაწილის ‘ჯოჯოხეთის” კ. გამსახურდიასეული თარგმანის ანალიზი. 1728. Chkartishvili M. Non-native Ecclesiastics of Georgian Church : St. David from Gareji // მესხეთი : 4 . – 2001 . – გვ. 36 – 46. რეზ. ქართ. ენაზე.

მარიამ ჩხარტიშვილის სტატია ეხება წმიდა მამა დავით გარეჯელის მოღვაწეობისადმი მიძღვნილი ჰაგიოგრაფიული ციკლის ტექსტოლოგიურ ანალიზს. 1729. Gelaschwili N. (Hrsg.); Georgische Erzдhlungen des 20. Jahrhunderts, Frankfurt am Main: SuhrkampTaschenbuch Verlag 2000, 299s. – Besprochen von Jens Jдger, Jena // GEORGICA. – 2001. - № 24. – გვ. 136 - 137.

ნ. გელაშვილის ფრანკფურტში 2000 წელს გამოცემული წიგნის «XX საუკუნის ქართული მოთხრობები” შესახებ. 1730. Glonti M. For the choice of the Author of the “Wisdom of Fiction” // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 157 _ 159. რეზ. ქართ. და რუს. ენებზე.

სულხან-საბა ორბელიანის «სიბრძნე სიცრუისას” არაკების მთქმელთა რიტმულ-თანმიმდევრობითი მონაცვლეობისა და ამ არაკთა პერსონაჟებზე განაწილების ანალიზი. 1731. Gogočuri G. : Germanuli romantikuli poeziis antologia (Anthologie der deutschen romantischen Lirik), Tbilisi: Merani 1999, 575 s. Besprochen von U. Rieger, Jena // GEORGICA . – 2001 . - № 24 . – გვ . 137 - 138.

გ. გოგოჭურის თბილისში 1999 წელს გამოცემული წიგნის – «გერმანული რომანტიკული პოეზიის ანთოლოგია” – შესახებ.

1732. Kakabadze N. Ein цsterreichischer Roman ьber einen georgischen Widerstandskдmpfer gegen die Bolschewiki // GEORGICA . – 2000 . - № 23 . – გვ. 103 - 107.

ავსტრიელი მწერლის რობერტ ნოიმანის რომანი “Die Macht”, რომელშიც აღწერილია ბოლშევიკების წინააღმდეგ მებრძოლი ქართველი ემიგრანტების მონაწილეობა ავსტრიაში ყალბი ფულის აფიორაში. 1733. Khintibidze E. Lancelot and Avtandil // ქართველოლოგი . – 2002 . - № 9 . – გვ. 30 - 46.

ავთანდილისა და ფატმანის ინტიმური შეხვედრების მორალური მხარის განხილვა. 1734. Magarotto L. Der Sturmlauf des Merani // GEORGICA . – 2001 . - № 24 . – გვ . 101 _ 108.

ნიკოლოზ ბარათაშვილის შემოქმედებითი ბიოგრაფია. ლექსის «მერანი” ანალიზი. 1735. Manning H. P. Describing dialect and defining civilization in Ilia Chavchavadze’s მგზავრის წერილები = მანნინგი პ. კილოს აღწერა და ცივილიზაციის დეფინიცია ილია ჭავჭავაძის «მგზავრის წერილებში” // ამირანი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 97 _ 126. რეზ. ქართ. ენაზე.

ქართული ხალხური კილოს – მოხევურის რეალისტური აღწერა და ცივილიზაციის დეფინიცია ილია ჭავჭავაძის «მგზავრის წერილებში”. 1736. Mtchedlishvili G. Medieval Georgian Political Thought and ”The Knight in the Panther’s Skin” // ამირანი . – 2001 - № 4 – 5 . – გვ. 95 - 112. რეზ. ქართ. ენაზე.

შოთა რუსთაველის «ვეფხისტყაოსანი” და შუა საუკუნეების ქართული საზოგადოებრივ-პოლიტიკური აზრი. 1737. Verses in Translation = ლექსები თარგმანში // ქართველოლოგი . – 2002 . - № 9 . – გვ . 5 - 21. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე.

ანა კალანდაძისა და მუხრან მაჭავარიანის რამდენიმე ლექსის ინგლისური თარგმანი და ზოგიერთი ცნობა ინგლისელი მთარგმნელის ანტონ სტობარტის შესახებ. 1738. Zeteishvili I., Archpriest. On the Life of Grigol Khandzteli = ზეთეიშვილი ი. , დეკანოზი. გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრების შესახებ // ქართველოლოგი . – 2001 . - № 8 . – გვ . 38 _ 47. – ტექსტი ინგლ. და ქართ. ენებზე.

გიორგი მერჩულეს «გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრების” მიხედვით.

ფ ო ლ კ ლ ო რ ი 1739. ახვლედიანი გ. ქართული ლიტერატურა და ფოლკლორი . – თბ . , 2002 . – 271 გვ.

ძველი ქართული ლიტერატურის ძეგლებში დაცული ფოლკლორული ჟანრები, ხალხური და ლიტერატურული ლექსის ურთიერთობა, საწესჩვეულებო პოეზიისა და მითოლოგიის საკითხები, ძველი მწერლობის ძეგლების ენისა და სტილის ანალიზი;

გ. ტაბიძის, გ. ლეონიძის და ლ. გოთუას დამოკიდებულება ხალხურ სიტყვიერებასთან. 1740. კიკნაძე ზ. ქართული ხალხური ეპოსი . – თბ . : ლოგოს პრესო , 2001 . – 136 გვ.

სამი ეპიკური ტექსტის: «ამირანიანის”, «ეთერიანისა” და «არსენას ლექსის” ანალიზი. 1741. სპარსიაშვილი ზ. საჩუქარი ქართულ ფოლკლორში . – თბ . , 2002 . – 19 გვ.

დასაჩუქრების (დაჯილდოების) ტრადიცია საქართველოში. ჯილდოს სახეობები: სალექსო, უსახელო, სამახარობლო და სხვ. 1742. შიოშვილი თ. ქართული ფოლკლორის ზნეობრივი სამყარო : წიგნი პირველი . _ ბათუმი , გამომც. აჭარა , 2002 . – 437 გვ.

სიკეთე და ბოროტება, სიკვდილ-სიცოცხლის პრობლემა, ჰუმანიზმი და შრომის საკითხი ქართულ ფოლკლორში. 1743. ჩხეიძე რ. მოყმე, ვეფხვი, ყივჩაღი : ლიტერატურულ- ფოლკლორული ცდა . – თბ . : ლომისი , 2001 . – 104 გვ.

ბალადების: «ვეფხვი და მოყმე”, «შემომეყარა ყივჩაღი” ანალიზი. 1744. Mingrelische Marchen / Deutsch von Heinz Fahnrich . – Jena . – 2001 . – 184 s.

მეგრული ზღაპრები გერმანულ ენაზე. 1745. არაბული ა. ბაგრატიონთა საგვარეულოს «ღვთისნებითობის“ თეორია და ხალხური სიტყვიერება // ლიტერატურული ძიებანი : 23. – 2002. - გვ. 507 _ 517. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბაგრატიონთა საგვარეულოს Gღვთიური წარმომავლობისა და განსაკუთრებული დანიშნულების იდეის ჩასახვა-განვითარება ხალხურ სიტყვიერებაში, ქართულ ფოლკლორულ ტრადიციაში. 1746. ახვლედიანი გ. ამინდის ღვთაებები ძველ ქართულ მწერლობასა და ფოლკლორში // ლიტერატურული ძიებანი : 22. – 2001. - გვ. 420 - 426. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ელია, ტაროსი, ლაზარე, ვობი და მათი სადიდებელი საგალობლები და დღესასწაულები. 1747. ახვლედიანი გ. მზის ღვთაებათა საგალობლები // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 518 - 526. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«მზე შინა” და «მზე გარეთა”, «ლილე”, «ადიდე”, «ნანა” და სხვ. 1748. ბაკურაძე მ. დიკლო-შენაქოს ტრაგედია ხალხურ სიტყვიერებაში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 74 – 77 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ღვთისია გოჩიშვილის ტრაგედიის ასახვა ხალხურ თქმულებებში; მოსაზრება ვაჟა-ფშაველას ბალადის «ბაკურის” პირველწყაროდ ამ ტრაგედიის გამოყენების შესახებ.

1749. ბალანჩივაძე ნ. ღვთიური არსის გამოხატვა ქართულ თეოგონიაში // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 412 - 419. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ღმერთებისა და ღვთიური არსებების წარმოშობის საკითხი და ფერთა სიმბოლიკა ხევსურეთში 1891 წელს ჩაწერილი მითის «ღვთიშვილთ დაბადების” მიხედვით. 1750. ბაყაშვილი მ. დევი ოჯახში // კავკასიის მაცნე . – 2003. - № 7 . – გვ. 40 – 46 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

დევ-კერპები ქართველ მთიელთა და, საერთოდ, კავკასიელი ხალხის მითოლოგიაში ზეპირსიტყვიერი ტექსტების მიხედვით. 1751. ბაყაშვილი მ. წყევლა-შელოცვის შედეგები კავკასიურ ფოლკლორში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 30 - 34. რეზ. რუს. ენაზე. 1752. ბახია – ოქრუაშვილი ს. აფხაზთა ეთნიკური ისტორიის საკითხები ნართულ ეპოსში // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 21 – 27 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ნართული ეპოსის ჩრდილოკავკასიური წარმომავლობა; ავტორის მიერ გამოთქმული მოსაზრება, რომ აფხაზეთის ტერიტორიაზე ნართული ეპოსის თქმულება გავრცელებულია XVI ს-დან, ჩამოსახლებული მოსახლეობის მიერ. 1753. ბედიანიძე დ. ამირანის მითი და ქართული ხალხური ზღაპრები // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 127 - 131.

ზღაპრისეული მოტივები ამირანის მითის ზოგ ვარიანტში. 1754. ბედიანიძე დ. ოსკარ უაილდი და ერთი ქართული ზღაპარი // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . გვ. 118 - 120.

ინგლისური ზღაპრის «თავკერძა გოლიათი” სიუჟეტური მსგავსება მეგრულ ზღაპართან «ბავშვები და დევი”. 1755. გაბური მ. ჯვარიონის სტუმრობა და დროშის პატივისცემა ხევსურეთში : (ბესარიონ გაბურის მასალების მიხედვით) // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . გვ. 111 _ 113.

ქართველი მთქმელის და ზეპირსიტყვიერების შემკრების ბესარიონ გაბუურის (გაბური) (1889 _ 1953) მიერ მოძიებული ზოგიერთი ტექსტის მოკლე მიმოხილვა. 1756. დოლიძე თ. საფერხულო მოტივები წარმართულ ცეკვა _ სიმღერებში // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . გვ. 123 _ 125. ფოლკლორული მასალები. 1757. ზანდუკელი ფ. ქართული ხალხური ფილოსოფიური ლირიკა და მისი ვარიანტული თავისებურებანი // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 442 _ 451. რეზ. ინგლ. ენაზე.

რეგიონის სპეციფიკის, ყოფის, აზროვნების თავისებურების და ცხოვრების წესის ინდივიდუალურობის ზეგავლენა ფილოსოფიურ ლირიკაზე. 1758. ივანიძე მ. მესხეთ _ ჯავახეთის მითოლოგიური ლექსები // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 9 . გვ. 124 _ 126.

1759. იველაშვილი თ. ქალი ქართულ მითოლოგიასა და ხალხურ თქმულება _ გადმოცემებში // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 178 _ 184. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქალის საზოგადოებრივ-პოლიტიკური და უფლებრივი მდგომარეობის ასახვა ქართველი ხალხის უძველეს რწმენა-წარმოდგენებსა და მითოლოგიაში. 1760. ინწკირველი ე. აბრაამის ამბავი ქართულ და ებრაულ ფოლკლორში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 98 _ 103. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ებრაული ხალხური კულტურის გამოვლენა ქართულ ზეპირსიტყვიერებაში «აბრამის ლექსის” კონკრეტული მაგალითების საფუძველზე. 1761. კუჭუხიძე გ. მოარული სალოცავი // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 116 _ 117.

ზღაპარ «სიზმარას” ფოლკლორული პასაჟები და სიუჟეტური პარადიგმები ბიბლიურ სამყაროსთან. 1762. მაკალათია მ. ამირანის მითის ჭექა-ქუხილის უსახელო ღვთაება // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - ¹ 1. – გვ . 164 _ 170. რეზ. რუს. ენაზე.

ციური წყლების განმგებელის, წმ. ილიას კულტის ასახვა ხალხურ რწმენა-წარმოდგენებში. 1763. მაკალათია მ. წყლის სტიქიასთან ასოცირებული ანთროპომორფული ღვთაებები _ მესეფენი და წყლის სტიქიისა (ზღვა) და ნადირთ სამყაროს ღვთაებათა ერთიანობის იდეა // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2000 . - № 1 . – გვ. 75 _ 92. რეზ. რუს. ენაზე.

მესეფეთა და ჭინკების კულტთან დაკავშირებული ფოლკლორული მასალის განხილვა. 1764. მახარაშვილი გ. მცირე წარღვნის ლეგენდა აჭარის ზეპირსიტყვიერებაში : (ვერნების ტბა) // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4. – თბ. , 2002 . – გვ . 147 – 148 . (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია).

ვერნების ტბის ლეგენდასთან დაკავშირებული რამდენიმე ვარიანტის განხილვა. 1765. მოსია ბ. მზის ფუნქციური მრავალმხრივობის საკითხი ქართულ ფოლკლორში // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 527 _ 529. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მზის, როგორც ქართველთა უძველესი ღვთაების მნიშვნელობა ხალხურ სიტყვიერებაში. 1766. მჟავანაძე ვ. მედეა, როგორც მითიურ-სიმბოლური სახე // ხელოვნება . – 2002 . - № 3 – 4 . – გვ . 10 _ 23.

მედეას, როგორც არქეტიპის (პირველხატის) თუ მითიური სიმბოლოს განხილვა სამი განსხვავებული რაკურსით: მედეა _ ჯადოქარი, მედეა _ ქალი, მედეა _ დედა. 1767. ნოღაიდელი ნ. ჯემალ ნოღაიდელის ეპისტოლარული მემკვიდრეობიდან // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 6 . – გვ. 66 _ 71.

ფოლკლორისტ ჯემალ ნოღაიდელის პირად არქივში დაცული მეცნიერთა და

საზოგადო მოღვაწეთა წერილების მიმოხილვა. 1768. ონიანი ო. ამირანის გმირობის უმთავრესი თვისებები // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ . 163 _ 165. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სვანური ზეპირსიტყვიერების მიხედვით. 1769. ონიანი ო. ამირანის ჩამომავლობა // კრიტერიუმი . – 2003. - № 9 . – გვ . 118 - 123.

სვანეთში აღმოჩენილი ახალი ვარიანტების და მოტივების მიხედვით. 1770. ონიანი ო. დალის საჩუქარი // კავკასიის მაცნე . – 2003. - № 8 . – გვ . 160 -162 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საჩუქრის მაგიური ძალა დალისა და მონადირის ურთიერთობაში (ფოლკლორული მასალების მიხედვით). 1771. ოჩიაური თ. ანდრეზი და სინამდვილე // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 274 – 279 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ანდრეზი (თქმულება-გადმოცემები), როგორც ისტორიული ყოფის ამსახველი ზეპირსიტყვიერების ჟანრი. 1772. სახეიშვილი თ. ეპიტაფია როგორც მემორიალური პოეზიის ლაპიდარული ფორმა : (ისტორიული ასპექტები) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 299 – 305 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

რელიგიურ-ისტორიული და სოციალური ყოფის ამსახველი ეპიგრაფიკული (საფლავის ქვაზე წარწერილი მოკლე მინიატურული ნაწარმოები) ნიმუშები საქართველოში და მათი განხილვა. 1773. სიხარულიძე ქ. ამირანის თქმულების ქრისტიანიზაციის საკითხისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . – გვ . 210 - 214. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ამირანის ეპოსთან დაკავშირებულ სიუჟეტებში არსებული ქრისტიანობის დეტალები. 1774. სიხარულიძე ქ. გველთმებრძოლობის არქეტიპული სიუჟეტი კავკასიურ ფოლკლორში // ქართველური მემკვიდრეობა. – 2002 . – ტ. 6 . – გვ 149 _ 154. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აღმოსავლეთ საქართველოს მთიელთა ზეპირსიტყვიერების ერთ-ერთი პოპულარული გმირის – თორღვა ძაგანისძის სახელთან დაკავშირებული ლექსებისა და გადმოცემების ციკლის მიხედვით. 1775. სიხარულიძე ქ. კავკასიური ფოლკლორის პერსონაჟები და მათი დინამიკა // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 307 – 311 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართულ და ჩრდილოკავკასიაში მცხოვრებ ხალხთა ფოლკლორში არსებულ პერსონაჟ ქალთა მსგავსება. 1776. სურგულაძე ი. ტყავის სიმბოლიკა და ტყაოსნის მითოლოგემა ქართულ მითოსში // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის . – 2001 . – 24 . – გვ . 138 – 170 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ტყავისა და ბეწვის (თმის, მატყლის) სარწმუნოებრივ-მითოსური მნიშვნელობა. გარეულ და შინაურ ცხოველთა საკულტო ღირებულებები ხალხური ზეპირსიტყვიერებისა და სალიტერატურო წყაროების მიხედვით. 1777. ქურდოვანიძე თ. სტადიალური ცვლილებები რიტუალურიდან ჰაგიოგრაფიამდე // ქართველური მემკვიდრეობა. – 2001. – ტ . 5 . – გვ. 258 - 264. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ვეშაპისათვის ქალიშვილის მსხვერპლად შეწირვის რიტუალი პერევსის მითის (ბერძნული), ქართული ზღაპრისა და წმ. გიორგის «წამების” ქართული თარგმანის, კერძოდ, კიმენური ტექსტის საერთო სიუჟეტური ანალიზის მიხედვით. 1778. ქურხული ბ. შიოლა ღუდუშაურისა და მთრეხელის ამბავი // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ . 114 - 117.

ერისთავების მიერ «გააზნაურებული”, თანამოძმე მთიელების წინააღმდეგ მებრძოლი შიოლა ღუდუშაურისა და მისი მკვლელის ხევსური მთრეხელის შეხვედრა ხალხურ ლექსებსა და თქმულებებში. 1779. შილაკაძე მ. ქართულ-ჩრდილოკავკასიური ეთნოკულტურული ურთიერთობანი ხალხური ინსტრუმენტული მუსიკის მონაცემების მიხედვით // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის . – 2001 . – 24 . – გვ . 171 _ 181. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველი და კავკასიის ხალხთა ფოლკლორული საკრავიერი ინსტრუმენტებისა და შესრულებული სიმღერების შედარებითი ანალიზი მკვლევართა მასალების მიხედვით. 1780. შიოშვილი თ. კეთილისა და ბოროტის პრობლემისათვის : (აჭარული წარღვნის ლეგენდის – «ნოვეს გემის” _ მიხედვით) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 223 _ 226. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ზნეობრივ-რელიგიური შინაარსის ეპიზოდებისა და უძველესი ეტიოლოგიური რწმენა-წარმოდგენების ორგანულად შერწყმა 1974 წელს ქობულეთის რაიონში ჩაწერილ ლეგენდაში «ნოვეს გემი”. 1781. შიოშვილი თ. მაცხოვრის ხატი ქართულ ფოლკლორში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . – გვ. 288 _ 293. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართული ხალხური სასულიერო ლირიკის მიხედვით. 1782. შიოშვილი თ. საისტორიო ფოლკლორის ზნეობრივი მრწამსი: (რუსეთ-თურქეთის ომებისა და აჭარელთა მუჰაჯირობის ამსახველი მასალის მიხედვით) // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 365 – 372. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აჭარის მისახლეობის ყოფა-ცხოვრებაში დამკვიდრებული მაღალზნეობრივი მოქალაქეობრივი ტრადიციები საისტორიო ზეპირსიტყვიერების მიხედვით. 1783. შიოშვილი თ. სტუმრის ზნეობრივი პორტრეტისათვის ქართულ ზეპირსიტყვიერებაში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002. – გვ. 110 – 116 . (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

სტუმარმასპინძლობისადმი მიძღვნილი ქართული ზეპირსიტყვიერების ნიმუშების მიხედვით. 1784. შიოშვილი თ. ქართული ხალხური დალოცვა-სადღეგრძელოების ზნეობრივი მრწამსი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 4 . – გვ. 73 _ 78.

განხილულია ქართულ ტრადიციულ ლხინში (ძეობა, ქორწილი, ნათლობა) დალოცვა-სადღეგრძელოების პოეტური ნიმუშები, გამოყოფილია მათი უმთავრესი მისია – ადამიანის გაკეთილშობილება და ჯანსაღი მომავალი თაობის აღზრდა. 1785. შიოშვილი თ. ქართული ხალხური პატრიოტული ლირიკის ზნეობრივი მრწამსი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 8 . – გვ. 97 _ 101. 1786. ჩოლოყაშვილი რ. ცხოველთა ეპოსის კლასიფიკაცია და სიუჟეტური საძიებელი : (ეტიმოლოგიური გადმოცემები) // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ . 427 - 434. რეზ. ინგლ. ენაზე. _ დასაწყისი.

კრებულში «ცხოველთა ეპოსი” შესული მასალის კლასიფიკაცია, ზღაპრების სიუჟეტების, პასპორტების, მათი გამოცემებისა და საერთაშორისო ნომრების ჩამონათვალი. 1787. ჩხეიძე ე. რიცხვთა სიმბოლიკა ქართულ ფოლკლორში // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 435 _ 441. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული ზეპირსიტყვიერებისათვის დამახასიათებელი სამი ძირითადი რიცხვის: სამის, შვიდისა და ცხრის სიმბოლიკა. 1788. წოწერია ნ. ტაბუს როლი ხელოვნების სინკრეტიზმის განვითარებაში // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 84 - 91. რეზ. რუს და ინგლ. ენებზე.

ქართული ხალხური ეპოსი, შელოცვები, ეტიმოლოგიური მითები თუ ზეპირსიტყვიერების სხვა ჟანრები ტაბუსთან მიმართებაში. 1789. ხანგოშვილი მ. ქართულ-ვაინახური ურთიერთობები // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 120 - 121.

არქიტექტურული ძეგლების, ხალხური ზეპირსიტყვიერებისა და ფოლკლორული მასალების მსგავსება. 1790. ხუხუნაიშვილი _ წიკლაური მ. ქართული ჯადოსნური ზღაპრის მითოსური ძირების შესწავლისათვის // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ . 536 _ 537. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული ხალხური ზღაპრის «ივანე ცისკრის” ანალიზი.

1791. ჯაყელი ჯ. მ. ლერმონტოვის «მწირის” ქართული ხალხური საწყისები // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 1 . – გვ. 48 _ 51.

პოემაში გამოყენებული ვეფხვისა და მოყმის, ტარიელისა და ვეფხვის ჭიდილის, ბერ-მონაზვნებზე თქმულებების და სხვა ქართული ხალხური ნიმუშების გადამუშავებული ვარიანტები.

1792. ჯღარკავა მ. კოლხური (მეგრულ-ლაზური) სააკვნო ლექს-სიმღერები // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 117 – 131 . (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

ლაზური და მეგრული საძეობო და სააკვნო ლექს-სიმღერების განხილვა. 1793. Fдhnrich H. Lasische Mдrchen und Geschichten. Aachen, 1995 . – 132 s.

რეც. : Lasische Mдrchen und Geschichten. Ьbertragen von Heinz Fдhnrich. Verlag Schaker, Aachen, 1995 . 132 s. [გერმანელი ქართველოლოგის წიგნი «ლაზური ზღაპრები”] // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000. - ¹3 . – გვ. 82 – 85.

ი ს ტ ო რ ი ა 1794. აკიშბაია ო . გალი . – თბ . , 2001 . – 402 გვ.

ისტორიულ-პუბლიცისტური ნარკვევების კრებული აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ერთ-ერთი რაიონული ცენტრის გალის წარსულისა და ტრაგიკული აწმყოს შესახებ. 1795. ამაღლობელი ხ. დავით აღმაშენებელი – საქართველოს სულიერი ერთიანობის სიმბოლო . – თბ . : სახ . უნ-ტი , 2002. – 18 გვ.

დავით აღმაშენებელი – ქრისტიანობის დამცველი, საქართველოს გამაერთიანებელი, ქვეყნის პოლიტიკური და ეკონომიკური ძლიერების გარანტი. 1796. ანთელავა ი . საქართველოს საისტორიო-წყაროთმცოდნეობითი ძიებანი . – თბ . : არტანუჯი , 2002 . – 517 გვ.

ნაშრომები საქართველოს სახელმწიფოსა და მმართველობის ინსტიტუტების შესახებ. 1797. არველაძე ბ. დაშნაკებს არც არაფერი დავიწყებიათ და არც არაფერი უსწავლიათ . – თბ . , 2002 . – 27 გვ.

სომეხი მეცნიერების ტენდენციურობა საქართველოს ისტორიისადმი. სხვადასხვა ენაზე გამოქვეყნებულ ნაშრომებში და რუკებზე საქართველოსა და სომხეთის საზღვრების შეგნებული დამახინჯება. 1798. არისტოტელეს სახელობის ბერძნულ-ქართული უნივერსიტეტის სტუდენტთა კონფერენციის მასალები . – თბ . : მერანი – 3 , 2001 . – 29 გვ.

ნაშრომები საქართველოს ეკლესიის, ანტიკური ნაქალაქარის – ვანის, ფეოდალურ საქართველოში ათაბაგობის ინსტიტუტის და მსოფლიო პოლიტიკაში საქართველოს ადგილის შესახებ. 1799. არჩემაშვილი ხ. კაცური ცხოვრების გზაზე : პროფესორი ამირან მექვაბიშვილი . – თბ . , 2001 . – 77 გვ.

ისტორიკოს ამირან მექვაბიშვილის ღირსების ორდენით დაჯილდოება. მეცნიერთა მილოცვები და დაჯილდოებასთან დაკავშირებული საუბარი პროფესორთან მისი ბიოგრაფიისა და სამეცნიერო-პედაგოგიური მოღვაწეობის შესახებ.

1800. ასათიანი თ. საქალაქო გერბები ქართულ ჰერალდიკაში . – თბ . , 2001 . - 36 გვ.

დღეისათვის ცნობილი საქართველოს საქალაქო გერბების აღწერილობა და შექმნის ისტორია. 1801. ახალგაზრდა ისტორიკოსთა შრომების კრებული : მიძღვნილი ნოდარ (ნუკრი) შოშიაშვილის ხსოვნისადმი . – თბ. : სახ . უნ-ტი , 2002 . – 262 გვ.

ნაშრომები IX _ X სს. ქართლის საერისთავოების, ქართული ჰაგიოგრაფიული თხზულების, ხევისბერის ინსტიტუტის, საქართველო-იაპონიის ურთიერთობისა და სხვ. საკითხებზე. 1802. ახალციხე-ყარსი : (სიმპოზიუმის შრომები) . – ახალციხე-ყარსი, 2001 . – 286 გვ.

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ახალციხის ფილიალისა და ყარსის კავკასიის უნივერსიტეტის ისტორიკოსთა სამეცნიერო სიმპოზიუმზე (2001, 23 – 24 მაისი) წაკითხული მოხსენებები რეგიონის წარსულის, ეთნოლოგიის, ენათმეცნიერებისა და ფილოლოგიის შესახებ. 1803. ბეთხოშვილი დ. «წამებული დედა ქართველთაჲ”. – თბ ., 2002 . – 48 გვ.

თეიმურაზ პირველის დედის – ქეთევან დედოფლის მოწამებრივი ცხოვრება. 1804. ბენდიანიშვილი ა. საქართველოს პირველი რესპუბლიკა (1918 – 1921 წწ.). – თბ . : მემატიანე , 2001 . – 366 გვ.

ქართველი ხალხის განმანთავისუფლებელი მოძრაობა პირველი მსოფლიო ომისა და რუსეთის იმპერიის მეორე რევოლუციის პერიოდში. ეროვნული სახელმწიფოს აღდგენის პროცესი, საქართველოს პირველი რესპუბლიკის ხელისუფლების საშინაო და საგარეო პოლიტიკა და სხვ. 1805. ბურჯაევი თ. და სხვ. ინგილოდ წოდებულ ქართველთა ტრაგედია . – თბ . , 2001 . – 50 გვ.

კახეთის სამეფოს კაკ-ელისენისა და ჭიაურის სამოურავოების ქართველობა XVIII _ XX საუკუნეებში. 1806. გაბაშვილი ვ. შრომები : ტ . 1 . – თბ . : ქრონოგრაფი , 2001 . – 441 გვ.

ტომი შეიცავს პირველად, 1958 წელს გამოცემულ მონოგრაფიას «ქართული ფეოდალური წყობილება XVI _ XVII საუკუნეებში”. 1807. გაბედავა მ. , ჟორდანია ო. ევგენი ვეიდენბაუმი და საქართველოს ისტორიის საკითხები. – თბ . : სახ . უნ-ტი , 2001 . – 30 გვ.

კავკასიოლოგ ევგენი ვეიდენბაუმის ცხოვრება, სამეცნიერო საქმიანობა და წვლილი საქართველოს ისტორიისა და კულტურის საკითხების შესწავლის საქმეში. 1808. გამყრელიძე გ. კოლხეთი: კულტურულ-ისტორიული ნარკვევები. – თბ . : ლოგოსი , 2002 . – 264 გვ.

სამეცნიერო სტატიები დასავლეთ საქართველოს ისტორიის, არქეოლოგიის, გეოგრაფიის, მითოლოგიის, არქიტექტურისა და წერილობითი წყაროთმცოდნეობის საკითხებზე.

1809. გვაქვს თუ არა ისტორიის ფილოსოფია? (პოლემიკა პროფ. გურამ ყორანაშვილსა და პროფ. ედუარდ კოდუას შორის). – თბ . , 2001 . – 53 გვ.

ბროშურის უმთავრესი ნაწილი ეთმობა პოლემიკას, რომელიც გაიმართა გაზეთ «თბილისის” ფურცლებზე 1999 წლის თებერვალ-მაისში. 1810. გივი ჟორდანია 90. – თბ . : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 411 გვ.

ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორ გ. ჟორდანიას სამეცნიერო, პედაგოგიური და საზოგადოებრივი მოღვაწეობა. 1811. გიორგაძე გ. უძველესი ახლოაღმოსავლური ეთნოსები და ქართველთა წარმომავლობა. – თბ . : პედ . უნ-ტის გამ-ბა, 2002 . – 210 გვ.

საქართველო და გარესამყარო ძვ. წ. III _ II ათასწლეულში. ქართველთა წარმომავლობა. 1812. გოგიაშვილი ო. , ბატიაშვილი ე. ქართული სახელმწიფოს იდეოლოგები . – თბ . : სახ . უნ-ტი , 2002 . – 98 გვ.

ივანე ჯავახიშვილის მონოგრაფიის «ილია ჭავჭავაძე და საქართველოს ისტორიის” საფუძველზე ეროვნული მემკვიდრეობის და ახალი ქართული სახელმწიფოს მშენებლობის პრობლემების გაშუქება. 1813. გოგიტიძე ს. აჭარის ტერიტორიაზე მოსახლე ტომის ვინაობის საკითხისათვის. – ბათუმი : ბათუმის უნ-ტი , 2002 . – 140 გვ.

აჭარის ტერიტორიაზე მოსახლე ტომის ეთნიკური კუთვნილების, სახელწოდება «აჭარას” წარმომავლობის და სხვ. საკითხების გარკვევა-დაზუსტების მცდელობა. 1814. დვალი ი. ჩემი სოფელი . – თბ . , 2000 . – 92 გვ.

ამბროლაურის რაიონის სოფ. ზედა შავრას ისტორია, ადგილმდებარეობა, საზღვრები, ბუნებრივი სიმდიდრეები, ეკლესიები, სოფლის გამოჩენილი ადამიანები. 1815. დრანსე ა. შამილის ტყვე ქალები. – თბ. : ინტელექტი, 2002 . – 125 გვ.

კავკასიის ხალხების ისტორია, ეთნოგრაფია, მათი ურთიერთობები, შამილის, გრ. ორბელიანის, დ. ჭავჭავაძის და სხვ. პორტრეტები 1857 წელს პარიზში გამოცემულ ნაშრომში. 1816. ვალერიან მაჭარაძის 80 წლისთავისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო ნაშრომთა კრებული. – თბ. : სახ . უნ-ტი , 2001 . – 316 გვ.

ნაშრომები ვანის ქვაბთა მონასტრის, ქართლისა და კახეთის საგარეო პოლიტიკური ორგანიზაციის, VIII საუკუნის მეორე ნახევრის საქართველოს ეკლესიის ისტორიის და მოგონებები ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორ ვალერიან მაჭარაძის შესახებ. 1817. ვაშაყმაძე ნ. სახელმწიფოებრივი საზღვრების საკითხი საქართველო-სომხეთის ურთიერთობაში 1917 – 1921 წწ. – ქუთაისი: «საქართველო” ქუთაისის ფილიალი, 2002 . – 159 გვ.

საარქივო დოკუმენტების, პერიოდული პრესისა და სხვა მასალების ანალიზის

საფუძველზე საქართველო-სომხეთის საზღვრების ირგვლივ არსებული წინააღმდეგობები. 1818. ვაჩნაძე მ. , გურული ვ. საქართველო-რუსეთის ურთიერთობა : ისტორია. შედეგები . გაკვეთილები . – თბ. , 2001 . – 55 გვ.

ორი მეზობელი სახელმწიფოს ურთიერთობის ისტორიის ახლებური გაანალიზება. ტექსტი ქართულ და რუსულ ენებზე. 1819. თამარ მეფის დროინდელი მატიანე : («ცხოვრება მეფეთ მეფისა თამარისი”). ტექსტი გამოსაცემად მოამზადა, გამოკვლევა და საძიებლები დაურთო მარინე ქადაგიძემ . – თბ. , 2001 . – 228 გვ.

XII _ XIII საუკუნეების საქართველოს სოციალურ-პოლიტიკური, ეკონომიკური და კულტურული ყოფის შესწავლის მცდელობა. 1820. თევდორაძე გ. ისტორიის ერთიანობის იდეა «ქართლის ცხოვრების” მიხედვით . – თბ. : ცოდნა , 2001 . – 32 გვ.

ფილოსოფიური იდეები «ქართლის ცხოვრების” სხვადასხვა ვარიანტში. 1821. თოფჩიშვილი რ. საქართველოში ოსთა ჩამოსახლებისა და შიდა ქართლის ეთნოგრაფიის საკითხები . – თბ. , 1997.

რეც. : ითონიშვილი ვ. დვალეთის ისტორიის საკითხები მრუდე სარკეში: (რონალდ თოფჩიშვილის სუროგატის გამო) . – თბ. , 2002 . – 124 გვ. 1822. თურმანიძე ო. საადგილმამულო ურთიერთობანი სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში ოსმალთა ბატონობის ხანაში (XVI ს. – 1878 წ.). – ბათუმი : ბათუმის უნ-ტი , 2001 . – 105 გვ.

ოსმალთა ბატონობის ხანა, მიწათმფლობელობის ოსმალური წესების შემოღება, საადგილმამული რეფორმა და ოსმალური ბეგარა-გადასახადები სამხრეთ საქართველოში. 1823. ივანე ჯავახიშვილი : ალმანახი . – თბ. , 2000 . – 166 გვ.

ივანე ჯავახიშვილის მიმოწერა, მოგონებები და საზოგადოებისათვის უცნობი წერილები. 1824. ივანე ჯავახიშვილი : ენციკლოპედიური ლექსიკონი . – თბ. , სახ. უნ-ტი, 2002 . – 797 გვ.

ცხოვრება, საქმიანობა, გენეალოგია, ცნობები მშობლებისა და ახლობლების შესახებ, მემორიალები, შრომები და მისი წვლილი ცალკეული მეცნიერების განვითარებაში. 1825. ითონიშვილი ვ. აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთის მოსახლეობის სოციალური სტრუქტურა XIV _ XVIII საუკუნეებში: (მთიულეთი და გუდამაყარი). – თბ . : არტანუჯი, 2001 . – 192 გვ.

შესწავლილია ქართული სამართლის ძეგლები, ისტორიული დოკუმენტები, ეთნოგრაფიული, ფოლკლორული, ტოპონიმიკური, ონომასტიკური მონაცემები და სპეციალური ლიტერატურა.

1826. ითონიშვილი ვ. ნარკვევები კავკასიის ისტორიიდან . – თბ. : არტანუჯი , 2002 . – 284 გვ.

საქართველოს ისტორიისა და თანამედროვეობის მტკივნეული პრობლემები. რუსეთის იმპერიის თანადგომით წარმოქმნილი ოსური ნაციონალური სეპარატიზმის არსი და საქართველოს ერთიანი სახელმწიფოებრიობა. 1827. ისტორიის ინსტიტუტი 60 წლისაა : სამეცნ. სესია, მიძღვნილი ისტორიის ინ-ტის დაარსების 60 წლისთავისადმი. – თბ. : მემატიანე , 2001 . – 151 გვ.

კრებულში წარმოდგენილია გრიგოლ გიორგაძის, ოთარ ლორთქიფანიძის, მერი ინაძის, ნანა ხაზარაძის, ირაკლი სურგულაძის, ნუგზარ მგელაძისა და სხვათა მოხსენებების მოკლე შინაარსები. 1828. ისტორიულ-ეთნოგრაფიული შტუდიები . კრ. 5. – თბ. : მემატიანე , 2002 . – 394 გვ.

თბილისის სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტებისა და უმაღლესი სასწავლებლების ახალგაზრდა მეცნიერ-თანამშრომლებისა და ასპირანტების: ქ. მანიას, ნ. გურგენიძის, ნ. ბახსოლიანის, ქ. ქუთათელაძის და სხვათა სტატიები, მიძღვნილი ისტორიის, ისტორიოგრაფიის, წყაროთმცოდნეობისა და ფილოსოფიის პრობლემებისადმი. 1829. კანდელაკი დ. გერმანული წყაროები საქართველო-რუსეთის ურთიერთობის შესახებ (XVIII საუკუნის II ნახევარი) . – თბ . : სახ . უნ-ტი , 2002 . – 64 გვ.

საქართველო-რუსეთის ურთიერთობები გერმანელ მეცნიერთა და მოგზაურთა შრომებსა და გერმანული პერიოდული გამოცემების ფურცლებზე. 1830. კანდელაკი დ. მასალები საქართველო-რუსეთის ურთიერთობის შესახებ გერმანულ პერიოდულ გამოცეებში : (XIX საუკუნის პირველი ნახევარი). – თბ . : სახ . უნ-ტი , 2001. – 44 გვ.

ა. ლ. შლოცერის «საქართველოს ისტორია”, უცნობი ავტორის «ჩანაწერები საქართველოდან”, ფონ ზახის «ისტორიულ-სტატისტიკური სიახლეები საქართველოს შესახებ” და უცნობი ავტორის «რუსეთის პროვინცია გრუზია, იგივე საქართველო” _ განხილვა. 1831. კრებული მიძღვნილი უშანგი სიდამონიძის ხსოვნისადმი : IV . – თბ. : სახ. უნ-ტი . – 2002 . – 167 გვ.

ისტორიკოს უშანგი სიდამონიძისადმი მიძღვნილი თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ევროპისა და ამერიკის ქვეყნების ახალი და უახლესი კათედრის შრომების მეოთხე კრებული. 1832. კუხალაშვილი დ. საქართველოს დამოუკიდებელი რესპუბლიკის შექმნა და მისი სოციალურ-პოლიტიკური სიძნელეები. – თბ. , 2002 . – 15 გვ.

საქართველოს დამოუკიდებელი ეროვნული სახელმწიფოს ჩამოყალიბების პირობები, სოციალურ-პოლიტიკური სიძნელეები და მათი გამომწვევი მიზეზები. 1833. კუხალაშვილი დ. უცხო ქვეყნების მტრული საქმიანობა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის წინააღმდეგ. – თბ. , 2002 . – 15 გვ.

საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის შექმნა 1918 წელს; რუსეთის, ინგლისის, ოსმალეთის, სომხეთის, აზერბაიჯანისა და გერმანიის საქმიანობა დამოუკიდებელი საქართველოს წინააღმდეგ. 1834. ლეკვეიშვილი ს. მშობელ მიწაში გვიდგას ფესვები . – ბათუმი : მწიგნობარი, იურიდიული ლიტერატურა, 2001 . – 202 გვ.

იმერეთის ერთ-ერთი სოფლის – იანეთის ისტორია, იქ მცხოვრები ლეკვეიშვილების გვარის წარმომავლობა. 1835. მაისურაძე გ. ნარკვევები საქართველოსა და სომხეთის ურთიერთობის ისტორიიდან IV _ XII სს-ში. – თბ. : მეცნიერება , 2002 . – 274 გვ.

ორი სახელმწიფოს ურთიერთობები ბიზანტია-ირანის მეტოქეობის, კავკასიაში არაბთა ბატონობის, ბიზანტიის აგრესიისა და თურქ-სელჩუკთა შემოსევების დასაწყისში, სომხეთის სტატუსი შუა საუკუნეების საქართველოს მონარქიის შემადგენლობაში. 1836. მალაზონია დ. ქართული ისტორიოგრაფიული აზროვნება XIX საუკუნის მეორე ნახევარში. – თბ. : ქრონოგრაფი , 2001. – 409 გვ.

თერგდალეულთა მსოფლმხედველობა, მისი პროგრესულობა, სოციალურ-ეკონომიკური შეხადულებები; ქართველ სწავლულთა დამოკიდებულება ისტორიისადმი. 1837. მარგოშვილი ლ. პანკისის ხეობა: (ისტორიულ-ეთნოგრაფიული გამოკვლევა). – თბ. , 2002 . – 228.

ავტორის საველე-ეთნოლოგიური მუშაობის ანალიზი. 1838. ნაჭყებია ი. ნარკვევები საფრანგეთ-ირანის დიპლომატიური ურთიერთობების ისტორიიდან (XIX საუკუნის დასაწყისი). – თბ. , 2002 . – 167 გვ.

ნაპოლეონის დიპლომატიური მისიები ირანსა და საქართველოში, საქართველო ფინკენშტეინის ხელშეკრულებაში, ფრანგ რეზიდენტთა ცნობები საქართველოზე, ალექსანდრ რომიესა და ამადე ჟობერის ცნობები საქართველოზე და სხვ. წერილები. 1839. ოკუჯავა კ. აფხაზეთი XVII საუკუნეში. – თბ. , 2002 . – 151 გვ.

XVII საუკუნეში აფხაზეთში მიმდინარე ისტორიულ-ეთნოლოგიური პროცესები. 1840. ჟორდანია ო. ისტორიკოსი სიმონ ესაძე. – თბ. : სახ . უნ-ტი . – 2001 . – 35 გვ.

სამხედრო ისტორიკოსის და კავკასიოლოგის ცხოვრება, მეცნიერული მემკვიდრეობა და მოღვაწეობის მთავარი მომენტები. 1841. რაზმაძე ბ. სოფელი მეჯვრისხევი. – თბ. , 2001 . – 308 გვ.

მონოგრაფია საარქივო მასალების, ისტორიული საბუთების, სამეცნიერო ლიტერატურის, არქეოლოგთა და ეთნოგრაფთა გამოკვლევების, ეპიგრაფიკული მასალების, მოსახლეობაში შემონახული ზეპირი გადმოცემების საფუძველზე აშუქებს გორის რაიონის ერთ-ერთი სოფლის ისტორიულ წარსულსა და დღევანდელ ვითარებას.

1842. საქართველოს ახალი ისტორიის საკითხები. კრ. V. – თბ. : მემატიანე , 2001 . – 386 გვ.

რუსეთის ცარიზმის კოლონიური პოლიტიკა, ქართველი ხალხის ეროვნულ-განმანთავისუფლებელი მოძრაობა, ქართული პარლამენტი და პოლიტიკური პარტიების პოზიცია. 1843. სობჩაკი ა. თბილისის ჟამტეხილი ანუ 1989 წლის სისხლიანი კვირა. – თბ. : სამშობლო , 2000 . – 272 გვ.

წიგნი შექმნილია 1989 წლის 9 აპრილის ტრაგედიის გამომწვევი მიზეზების შესწავლისა და ანალიზის საფუძველზე. მასში გამოყენებულია სსრ კავშირის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის კომისიისა და სსრ კავშირის სახალხო დეპუტატთა პირველი ყრილობის მასალები და სხვ. 1844. სოფელი როხი: წარსული და თანამედროვეობა. – თბ . : ქრონოგრაფი , 2001 . – 220 გვ.

ბაღდადის რაიონის ერთი სოფლის ისტორია, გეოგრაფიული მდებარეობა, სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობა და კულტურულ-საგანმანათლებლო საქმიანობა. 1845. სურმანიძე რ. სურმანიძეები. წიგნ. 1. (გვარის ისტორია მე-13 საუკუნიდან 1945 წლამდე). – ბათუმი : ალიონი , 2001 . – 250 გვ.

ნაშრომი ეყრდნობა წერილობით წყაროებს, ოფიციალურ საბუთებს, ზეპირ გადმოცემებსა და სამეცნიერო ლიტერატურას. 1846. ღვინჯილია ჯ. თხზულებანი 4 ტომად. ტ. 1. ღვთისმშობლის წილხვდომილი ქვეყანა; ქართველი კაცის სინამდვილე. – თბ. : საქართველო , 2001 . – 847 გვ.

საქართველოს ისტორიის ანალიზი და წერილები თანამედროვე პრობლემებზე. 1847. ღვინჯილია ჯ. თხზულებანი 4 ტომად. ტ. 2. სული აღმაშენებელი; გიორგი სააკაძის პიროვნება; კვლავ გიორგი სააკაძის ფენომენზე საპოლემიკოდ . – თბ. : ჯანსუღ ღვინჯილია, 2002 . – 823 გვ.

ნაშრომებში წარმოჩენილია დავით აღმაშენებლის და გიორგი სააკაძის პიროვნებები, მათი პერიოდის საქართველო. 1848. ყორანაშვილი გ. საქართველოს ძველი ისტორიის პრობლემები . – თბ. : საქართველო , 2002 . – 479 გვ.

ქართველთა ეთნოგენეზისის საკითხი, საქართველოში სოციალური კლასებისა და სახელმწიფოს წარმოშობის შესახებ ივ. ჯავახიშვილისა და ს. ჯანაშიას ნაშრომების განხილვა, რეცენზიები და გამოხმაურებები მათზე. 1849. შურაშვილი ნ. ანაკლია : ნარკვევები სოფლის ისტორიიდან. – თბ. , 2001 . – 512 გვ.

ზუგდიდის რაიონის ერთი სოფლის ისტორია. მის ტერიტორიაზე მოსახელე გვარების წარმოშობა. მოსახლეობის ხსოვნაში შემონახული გადმოცემები სოფლის ტოპონიმიკასა და მკვიდრთა წარმომავლობაზე.

1850. ჩვენო საქართველო : ივანე ჯავახიშვილი აფხაზეთის შესახებ . – თბ. , 2002 . – 76 გვ. 1851. ჩიტაია დ. აფხაზეთის სოციალ-ეკონომიკური და პოლიტიკური მდგომარეობა XX საუკუნის პირველ ოცეულში. – თბ. 2002 . – 74 გვ. 1852. ჩიქოვანი ი. თავადი ჭავჭავაძეები : [ისტორიული ნარკვევი]. – თბ. : არტანუჯი , 2002 . – 63 გვ.

კვლევის შედეგად წარმოჩენილი პიროვნებების ფოტოები და მოკლე ბიოგრაფიული ცნობები. 1853. ძამუკაშვილი ნ. დავით აღმაშენებლის ცხოვრება და მოღვაწეობა : (სალექციო კურსი) . – თბ. , 2002 . – 256 გვ. 1854. ჭოლოკაური შ. წმიდა მოწამე მეფე ქართლისა არჩილ მეორე . – თბ. : საქ. საპატრიარქო , 2001 . – 91 გვ.

არჩილ მეორის ცხოვრება და საქმიანობა (VII _ VIII სს.). 1855. ხაზარაძე ნ. ძველაღმოსავლური და ქართველოლოგიური ძიებანი. – თბ . : მემატიანე , 2001 . – 446 გვ.

ძველი წინა აზიისა და სამხრეთ კავკასიის ისტორიული გეოგრაფიის, ეთნოლინგვისტური, ონომასტიკური, ეთნოკულტურული, პოლიტიკური და სოციალური ისტორიის პრობლემატიკა. 1856. ხორავა ბ. დადიანთა სამთავრო სახლის ახალი დინასტია . – თბ. : უნივერსალი , 2001 . – 99 გვ.

დადიანთა საგვარეულო საქართველოს სახელმწიფოებრივ და კულტურულ ცხოვრებაში. 1857. ჯაფარიძე ა. აფხაზეთი: ქართველთა გააფხაზება. – თბ. : საქ . საპატრიარქოს მანგლის-წალკის ეპარქია, 2001 . – 89 გვ.

აფხაზეთი ძველქართული წყაროების მიხედვით, ქართველი ისტორიკოსები აფხაზეთის ეთნიკური შემადგენლობის შესახებ, აფხაზეთის ტოპონიმები, ქვემო იბერიის, ანუ აფხაზეთის საკათალიკოსო, მთიელი ტომების ჩამოსახლება აფხაზეთში და გააფხაზებული გვარები. 1858. ჯომიდავა ნ. 3000 მეგრული გვარსახელი . – თბ. , 2001 . – 364 გვ.

ისტორიკოსის მიერ შეგროვილი მეგრული გვარ-სახელები და მისეული ენათმეცნიერული ანალიზი. 1859. Папаскири З. От Давида до Давида : Из истории международных отношении Грузии 70-е годы X – 80-е годы XI вв . – Тб. , 2001 . – 115 с.

Внешнеполитическая история Грузии с эпохи Давида Великого Куропалата вплоть до воцарения Давида Строителя. Роль и место Грузинского царства на международной арене.

1860. Popkhadze N. Racism, terror, genocide against Sacartvelo. – Tb. , 2002 . – 30 p.

საქართველოს უახლესი ისტორიის მნიშვნელოვანი ფაქტებისა და მოვლენების ანალიზი ნათელა ფოფხაძის წიგნში «რასიზმი, ტერორი, გენოციდი საქართველოს წინააღმდეგ”. 1861. Popkhadze N. Attitude to Georgia i. e. Sacartvelo. The land of the Golden Fleece. – Tb. : 2002 . – 20 p.

ცნობები ჩრდილოეთ კავკასიის მომთაბარე ტომის – აფსუების წარმომავლობის, ენის, განსახლების ადგილისა და აფხაზეთში მათი მიგრაციის შესახებ. აფსუებისა და ეთნიკური აფხაზების განმასხვავებელი ნიშნები. 1862. აბაშიძე ა. ვამაყობ ჩემი დიდი პაპით // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 9 . – გვ. 3 – 4.

მემედ აბაშიძის შესახებ. 1863. აბაშიძე შ. საუკუნეთა სიღრმიდან – ქართული სახელმწიფოებრიობის 3000, ქრისტეშობის 2000 წელი და აჭარა // საისტორიო მოამბე . - 2000 – 2001 . - № 73 – 74. – გვ. 11 – 15.

ქართული სახელმწიფოებრიობის შენებისა და ქართული ეროვნული ორგანიზმის გამთლიანებისათვის ბრძოლის ხანგრძლივი ისტორიული პროცესის მოკლე მიმოხილვა. 1864. აბზიანიძე მ. «ჩაუშესკუ” – «ჩაუშესკუ” : (გადატრიალებების ტექნოლოგია საქართველოში) // ამირანი . – 2005 . - № 12 . – გვ. 82 – 117.

1991 – 1992 წლების მოვლენების ანალიზი. 1865. ათანელიშვილი ა. საქართველოს 1924 წლის აჯანყება უცხოელ მკვლევართა შრომებში // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 159 – 167. რეზ. რუს. ენაზე.

ფრანგი მწერალი ანრი ბარბიუსი, პარიზის უნივერსიტეტის საერთაშორისო სამართლის პროფესორი ლუი ლეფური, ლონდონის უნივერსიტეტის პროფესორი ჰიუ სეტონ-უოტსონი, ინგლისელი ავტორი უესტვუდი და სხვა უცხოელი მკვლევარები საქართველოს 1924 წლის აჯანყების მიზეზებისა და წარმმართველი ძალის შესახებ. 1866. აკადემიკოსი გიორგი ალექსანდრეს ძე მელიქიშვილი // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 112 – 114. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ნეკროლოგი. ბიოგრაფია და მრავალმხრივი მაცნიერული მოღვაწეობის დახასიათება. 1867. ალასანია გ. ბარათაშვილების წარმომავლობისათვის // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 10 – 15. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

გვარის ისტორია: ცნობები ორბელთა გვარის წარმომავლობაზე. მისი დაკავშირება ქაჩიბაძეებთან და ბარათაშვილებთან.

1868. ალასანია გ. ქართული წერილობითი წყაროების «დასავლეთი” და «აღმოსავლეთი” // ქართველური მემკვიდრეობა. – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 21 _ 26. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გაერთიანებული საქართველოს მეფეთა ტიტულატურაში დადასტურებული ტერმინების ანალიზი. 1869. ალექსიძე მ. სააქტო დოკუმენტების ერთი სახეობა «ქართულ საქმეებში” // ენათმეცნიერების საკითხები . – 2000 . - № 3 . – გვ. 18 – 21.

განხილულია XVII ს. რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობების ამსახველი საარქივო მასალების _ «ქართულ საქმეთა” – დოკუმენტების (საჩივარი, წერილობითი თხოვნა) სტრუქტურული ელემენტები. 1870. ანდღულაძე ლ. მოღვაწენი ქსნის ერისთავთაგან // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 132 – 134.

ისტორიულ წყაროებზე დაყრდნობით წარმოდგენილი მონაცემები ერისთავების შესახებ. 1871. ანრი ალექსანდრეს ძე ბოგვერაძე // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 114 – 115. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ნეკროლოგი ისტორიკოსის მოკლე ბიოგრაფიული მონაცემებით და სამეცნიერო სტატიების ჩამონათვალით. 1872. ანჩაბაძე ჯ. საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის საშინაო პოლიტიკის ზოგიერთი საკითხი // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 107 – 112. რეზ. რუს. ენაზე.

დამოუკიდებელი ქართული სახელმწიფოს მშენებლობის პროცესში დაშვებული შეცდომების შესახებ. 1873. არახამია გ. ოდიშის ერისთავთა ქრონოლოგიის საკითხისათვის // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 98 – 113. რეზ. რუს. ენაზე.

ჩამონათვალი ოდიშის ერისთავთა ანუ დადიანთა გვარის იმ განშტოების წარმომადგენლებისა, რომლებიც მემკვიდრეობით ფლობდნენ ამ მხარის ერისთავობას XII ს. 80-იანი წლებიდან 1557 წლამდე. 1874. არახამია გ. ოდიშის საერისთავოს ისტორიისათვის // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები : 1 . – 2002 . – გვ. 123 – 137. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ოდიშის საერისთავო, როგორც ქართული ფეოდალური სახელმწიფოს ერთ-ერთი ტერიტორიულ-ადმინისტრაციული ერთეული და «დადიანის” ეტიმოლოგიისა და შინაარსის გააზრების რამდენიმე ვარიანტი. 1875. არღვლიანი ი. ბიზანტიური წყაროები მისიმიანთა ტომის შესახებ // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 32 – 42. რეზ. რუს. ენაზე.

მისიმიანთა ტომის განსახლების არეალი და ეთნიკური კუთვნილება. ქართველი მეცნიერის მიერ მისიმიანთა ქართველური (სვანური) წარმომავლობის დასაბუთება.

1876. ასათიანი თ. რამდენიმე პარალელი შუა საუკუნეების ქართულ და დასავლეთ ევროპულ ფეოდალურ ტიტულებს (წოდებებს) შორის // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . _ № 13 . – გვ. 20 – 30. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ტერიტორიული დაშორებისა და ეთნიკური სხვაობის მიუხედავად საქართველოსა და ევროპის ქვეყნების ფეოდალური ტიტულების ტიპოლოგიური, საერთო მსგავსება. 1877. ახვლედიანი გ. გიორგი სააკაძე ხალხურ სიტყვიერებაში // კრიტერიუმი . – 2003 . - ¹ 8 . – გვ. 107 – 110.

ფოლკლორული მასალის მნიშვნელობა დიდი მოურავის ფენომენისა და XVII ს-ის საქართველოს ისტორიული მოვლენების შესწავლის საქმეში. 1878. ახლოური დ. ახალგორი გიორგი ყულარაღასის დროს // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორრიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 56 – 62. რეზ. რუს. ენაზე

XVIII ს. 70-იანი წლების ქსნის ერისთავის გიორგი ყურალაღასის მოღვაწეობა, პოლიტიკური მრწამსი, ქართლ-კახეთის სამეფო კართან ურთიერთობა; სპარსული ტიტულის ყულარაღასის მნიშვნელობა; ქსნის საერისთავოს გაუქმება, რის შედე-გადაც ახალგორმა დაკარგა ერისთავთა რეზიდენციის როლი; ქსნის საერისთავოს პოლიტიკური ცენტრის მნიშვნელობა. 1879. ბაბუნაშვილი შ. 394-ე ქართული მსროლელი დივიზიის მონაწილეობა კავკასიისათვის ბრძოლებში: (1942 – 1943 წწ.) // კლიო . – 2004 . - № 21 . – გვ. 124 – 142. რეზ. რუს. ენაზე.

ავტორს გამოყენებული აქვს საარქივო დოკუმენტები, ომის პერიოდის მემუარული ლიტერატურა, საბჭოთა კავშირის თავდაცვის სამინისტროს მონაცემები და პრესის ფურცლებზე გამოქვეყნებული მასალა. 1880. ბაბუნაშვილი შ. 351-ე ქართული მსროლელი დივიზიის საბრძოლო გზა // კლიო . – 2004 . - ¹ 22 . – გვ. 170 – 179. რეზ. რუს. ენაზე.

დივიზიის მონაწილეობა კავკასიისათვის ბრძოლებში მეორე მსოფლიო ომის დროს. 1881. ბაბუციძე მ. საქართველოს გაერთინების საკითხი XVIII საუკუნის 90-იან წლებში და სოლომონ ლიონიძე // კლიო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 128 – 132. რეზ. რუს. ენაზე.

ქართლ-კახეთის და იმერეთის სამეფოს გაერთიანების საკითხი დასმული 1790 წ. ერეკლე II-ის მიერ მოწვეულ თათბირზე; მეფის უახლესი მრჩევლის, სახელმწიფო და საზოგადო მოღვაწის სოლომონ ლიონიძის მონაწილეობა და მის მიერ დაფიქსირებული პოზიცია. 1882. ბაინდურაშვილი ხ. არაბთა რელიგიური პოლიტიკა საქართველოში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . , 2003 . – გვ. 555 – 572. რეზ. ინგლ. ენაზე.

VII – XII საუკუნეები.

1883. ბარამიძე რ. ეროვნული ცნობიერების გამოვლენის ზოგიერთი ასპექტი თეიმურაზ I-თან: (ისევ თეიმურაზ პირველის გარშემო) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 112 – 118 . რეზ. ინგლ. Eენაზე.

თეიმურაზის შემოქმედების გარშემო არსებული გაურკვევლობა და თანამედროვე ლიტერატურათმცოდნეების მიერ მისი შემოქმედების ღირსეული დაფასება. 1884. ბაქრაძე ა. კონსტანტინე მუხრანბატონის ბეჭდები // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 17 – 21. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში სახლთუხუცეს კონსტანტინე მუხრანბატონის სამოხელეო ბეჭდების არქეოგრაფიული აღწერილობა – ფორმა, დამწერლობის სახე და მოხმარების ქრონოლოგიური ფარგლები. 1885. ბაქრაძე ა. წერილები ივ. ჯავახიშვილის პირადი არქივიდან // ანალები . – 2003 . - № 2 . – გვ. 70 – 75. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

რამდენიმე წერილის პუბლიკაცია საქართველოს ხელნაწერთა ინსტიტუტში დაცული ივ. ჯავახიშვილის პირადი არქივიდან. 1886. ბეგლარაშვილი ლ. თემურ-ლენგსა და საქართველოს შორის დიპლომატიური ურთიერთობის ისტორიიდან : (XIV – XV სს. მიჯნა) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8. – თბ. - 2001 . - გვ. 527 – 534. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მოკვლეული ისტორიული წყაროების შესწავლა-ანალიზის მიხედვით. 1887. ბეგლაროვა – ღამბაშიძე ე. რაც გამახსენდა // ქართლი. – 2000 . - № 2 . – გვ. 107 – 118.

გორის ახლო წარსულიდან: მოსახლეობა, ყოფა-ცხოვრება. 1888. ბერაძე თ. ოდიშის მთავართა ქრონოლოგიური სია // ანალები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 26– 36. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე

სია შედგენილია მარი ბროსეს მიერ შემოტანილი სქემის გამოყენებით და დაზუსტებულია ახალი ისტორიული მონაცემებით. 1889. ბექირიშვილი ი. რას ნიშნავს გეორგია და გრუზია? // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 2 . – გვ. 104 – 109.

მოსაზრება იმის შესახებ, რომ გეორგია მიწის სიყვარულსა და დიდმოწამე გიორგის სახელთან კი არ არის დაკავშირებული, არამედ სპარსულ-არაბულ ჯურ – ჯურჯურიდან და გურჯი – გურჯისტანიდან მომდინარეობს. 1890. ბექირიშვილი ი. საიდან მომდინარეობს სახელწოდება «გეორგია”? // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 8 . – გვ. 102 – 112.

ისტორიული წყაროების, თქმულებებისა და თანამედროვე მეცნიერთა მოსაზრებების მიხედვით. 1891. ბიბილაშვილი ა. თეიმურაზ II-ისა და მისი ელჩობის ყიზლარიდან მოსკოვამდე მგზავრობა : (პოდპოლკოვნიკ კ. კოპიტოვსკის დღიურის მიხედვით) // მესხეთი : 4 . – 2001 . - გვ. 151 – 163. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველთა ელჩობის (1760 წ.) მთავარი მიზანი – რუსეთის დახმარებით მთიელთა (ლეკთა) ლაშქრობების ალაგმვა საქართველოში. 1892. ბიბილაშვილი ა. ქართლის ტახტისათვის ბრძოლა XVIII საუკუნის 30 – 40-იან წლებში // მესხეთი : 4 . – 2001 . - გვ. 132 – 150. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კახეთის ბაგრატიონთა მიერ ქართლში საერო ძალაუფლების ხელში ჩაგდება. 1893. ბიბილეიშვილი ი. მემედ აბაშიძის ანდერძ-ნამაგი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 9 . – გვ. 73 – 76.

მემედ აბაშიძის ეროვნული კონცეფცია. 1894. ბიბილეიშვილი ც. ბარონ ნიკოლაის წერილი ლეონტი ნიკოლაისადმი // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 363 – 365. რეზ. ფრანგ. ენაზე.

1853 წლის 11 დეკემბრით დათარიღებული კავკასიის მეფისნაცვლის სალაშქრო კანცელარიის დირექტორის, სოფიო ჭავჭავაძის მეუღლის ბარონ ნიკოლაის წერილი ძმისადმი, ლეონტისადმი, რომელშიც აღწერილია გენერალ ივანე ანდრონიკაშვილის თბილისში ჩამოსვლა და ქართული საზოგადოების მიერ მისთვის მოწყობილი გულთბილი შეხვედრის დეტალები. 1895. ბოგვერაძე ა. VI საუკუნის ქართლის სამეფოს ისტორიის საკითხები 90-იანი წლების ქართულ ისტორიოგრაფიაში : (კრიტიკული მიმოხილვა) // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 70 – 76. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართლში მეფობის გაუქმების დროისა და მისი ხანგრძლივობის საკითხთან დაკავშირებით გამოთქმული ვ. გოილაძის, მ. სანაძის და მ. ჩხარტიშვილის მოსაზრებების გამო. 1896. ბოგვერაძე ა. VIII საუკუნის ქართლისა და ეგრის-აფხაზეთის ისტორიიდან // ანალები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 20 – 23. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

დასავლეთ საქართველოში მიმდინარე ბრძოლები არაბებსა და ბიზანტიელებს შორის; ისტორიულ წყაროებზე დაყრდნობით დასავლეთ საქართველოს გამაერთიანებლად აფხაზეთის მთავარ ლეონ I-ის და არა ლეონ II-ის მიჩნევა. 1897. ბოგვერაძე ა. ფავნელის მღვიმისადმი დაწერილის დათარიღებისათვის // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . _ № 73 _ 74. – გვ. 38. – 46.

ქართული დიპლომატიკური ძეგლი და მასში დაცული ცნობები. ბაგრატ I-ის და კონსტანტინე III-ის მმართველობის პერიოდი (IX ს.). 1898. ბურჭულაძე რ. ორი «იბერია” // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 12 . – გვ. 60 – 64. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ეთნონიმ იბერი-ს ისტორიულ ჭრილში გააზრება. პირენეის და კავკასიის იბერთა ნათესაობის ჰიპოთეზის განხილვა. 1899. ბუხრაშვილი პ. ქართულ-სომხური ურთიერთობების გააზრებისათვის : (მასალა კონსპექტისათვის) // ამირანი . – 2001 . - № 4 – 5. გვ. 113 – 138. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ისტორიული ურთიერთობები ძველი დროიდან XVIII ს. ჩათვლით.

1900. ბუხრაშვილი პ. ქართლ-კახეთი XVIII ს-ის უკანასკნელ მეოთხედსა და XIX ს-ის დამდეგს : (მასალა კონსპექტისათვის): // ამირანი . – 2001 . - № 4 – 5 . – გვ. 139 – 164. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ისტორიული მიმოხილვა. 1901. გაბუნია გ. საქართველო ევრაზიულ გეოპოლიტიკურ სივრცეში (X – XIII სს.) : ისტორიული, ისტორიულ-გეოგრაფიული და გეოკულტურული ასპექტები // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2001 . – ტ. 5 . – გვ. 74 - 84. რეზ. ინგლ. ენაზე. რუკა – გვ. 88. 1902. გაბუნია გ. საქართველოს ერთიანი სახელმწიფოს შექმნის ისტორიიდან : (ისტორიული აფხაზეთის მოსახლეობა, მისი ეთნიკური შემადგენლობა, წარმომავლობა და კუთვნილება) // კლიო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 65 – 86. რეზ. რუს. ენაზე. ტერმინების – «აფხაზი” და «აფხაზეთი” მნიშვნელობა სხვადასხვა ეპოქაში: (VIII – XVII სს.). 1903. გაბუნია გ. საქართველოს პოლიტიკური გაერთიანების საკითხები ვახუშტი ბაგრატიონთან // კლიო . – 2001 . - № 12. – გვ. 30 – 33 . რეზ. რუს. ენაზე.

მისი თხზულების «აღწერა სამეფოსა საქართველოსა” მიხედვით. 1904. გაბუნია გ. უფლისციხის 975 წლის მოვლენების პოლიტიკური შეფასების საკითხისათვის // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 46 – 55 . რეზ. რუს. ენაზე.

975 წელს მოწყობილი პოლიტიკური აქცია, რომელიც გაერთიანებული ქართული სახელმწიფოს შექმნას უსწრებდა წინ. 1905. გაიპარაშვილი ზ. ღირსების ნიშანთა კრებული // ამირანი. – 2005 . - № 12 . – გვ. 45 – 60. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართული ჰერალდიკის ისტორიის წყაროები. «გერბების საერთო კრებულში” შესული საგვარეულო გერბების მიმოხილვა. 1906. გასვიანი გ. ვახუშტი ბაგრატიონი (ბატონიშვილი) სვანეთის შესახებ // ანალები . – 2003 . - № 1 . – გვ. 10 – 18. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სვანეთის ადგილმდებარეობა, მოსახლეობა, ისტორია გამოჩენილი ისტორიკოსისა და გეოგრაფის ნაშრომის «აღწერა სამეფოსა საქართველოს” (1745 წ.) მიხედვით. 1907. გასვიანი თ. ამერიკის შეერთებული შტატების დამოკიდებულლება საქართველოსადმი XX ს-ის დასაწყისსა და 1990 _ 92 წლებში // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 5 . – გვ. 48 _ 53. რეზ. რუს. Dდა ინგლ. ენებზე. 1908. გელაშვილი ა. კავკასიის ხალხთა მონაწილეობა 1812 წლის კახეთის აჯანყებაში და მისი საერთო კავკასიურ ომში გადაზრდის ცდები // კლიო . – 2003 . - № 17 . – გვ. 122 – 145. რეზ. რუს. ენაზე.

1909. გელოვანი ა. ზოგიერთი რამ რუსეთის მიერ სვანეთის ბუნებრივი რესურსების მითვისებისათვის ბრძოლის ისტორიიდან : (XVIII – XIX ს.) // კლიო . – 2004 . - № 22 . – გვ. 40 – 49 . რეზ. რუს. ენაზე.

სვანეთის ტყეების ექსპლუატაციისა და საძოვრების გამოყენების საკითხი. 1910. გელოვანი ა. თავადი თენგიზ დადიშგელიანის როლი ხალდეს ტრაგედიაში // კლიო . – 2004 . - № 21 . – გვ. 92 – 107. რეზ. რუს. ენაზე.

სოციალურ-პოლიტიკური ვითარება სვანეთში XIX ს. 70-იან წლებში. სოფელ ხალდეს აჯანყება რუსეთის იმპერიის მონობისაგან თავდასახსნელად. თენგიზ დადეშგელიანის უარყოფითი როლი ამ მოვლენაში. 1911. გელოვანი ა. თავადი ჯანსუხ დადიშგელიანის მკვლელობის ისტორიიდან // კლიო . – 2002 . - № 14 . – გვ. 63 – 81 . რეზ. რუს. ენაზე.

სამეცნიერო ლიტერატურასა და საარქივო მასალაზე დაყრდნობით მიმოხილულია სვანეთის სამთავროს ეცერის სადადიშგელიანო სახლის მფლობელის ჯ. დადიშგელიანის მკვლელობაში (1855 წ. სოფ. ლახამულა) ადგილობრივი გლეხობის მონაწილეობის სოციალური მოტივები. 1912. გელოვანი ა. სვანეთის სოციალური სტრუქტურა XIX საუკუნეში : (ქვემო ანუ «სადადიანო სვანეთი”) // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 126 – 143 . რეზ. რუს. ენაზე.

დავა იმერეთის სამეფოსა და სამეგრელოს სამთავროს შორის ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის დაქვემდებარებისათვის. 1913. გელოვანი ა. «ტყვის სყიდვა” XIX საუკუნის სვანეთში // კლიო . – 2002 . - № 14 . – გვ. 49 – 62 . რეზ. რუს. ენაზე.

საარქივო და სალიტერატურო წყაროების მიხედვით მიმოხილულია ყმა გლეხის უცხოეთში გაყიდვის ტრადიცია XVII _ XIX სს. საქართველოში, მისი გამომწვევი მიზეზები და ეკლესიისა და პროგრესული მებატონეების ბრძოლა ამ პროცესის წინააღმდეგ. 1914. გვარაძე ხ. ადრეფეოდალური ხანის მამასახლისის ინსტიტუტისათვის // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 22 – 30. რეზ. რუს. ენაზე.

არმაზის, ატენის, წრომის, ხატისოფლის, არადეთის ეპიგრაფიკულ ძეგლებში მოხსენიებული ტერმინის «მამასახლისის“ განხილვა. აღნიშნავდა ხევის უფალს ანუ იმ მთავარს, რომელიც ხევის პატრონად, გამგებლად იქცა. 1915. გვარაძე ხ. მამასახლისის ინსტიტუტისათვის აღმოსავლეთ საქართველოში : (უძველესი დროიდან XVIII საუკუნის დასასრულამდე) // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 31 – 39. რეზ. რუს. ენაზე.

მოსაზრებები აღნიშნული ტერმინის შესახებ სამეცნიერო ლიტერატურის და არქეოლოგიური მასალის, სოციალური ტერმინოლოგიის მონაცემების, დოკუმენტური და ნარატიული წყაროების საფუძველზე; მასალები ადგილობრივი ადმინისტრაციული თანამდებობების: «მამასახლისის”, «მეჯიქის”, «ქევხას” და «ხოჯას” შესახებ.

1916. გვარაძე ხ. «მცხეთელი მამასახლისის” საკითხისათვის ლეონტი მროველის თხზულებაში – «მეფეთა ცხოვრება” // კლიო . – 2002 . - № 14 . – გვ. 34 – 48 . რეზ. რუს. ენაზე.

სხვადასხვა მეცნიერთა მოსაზრებები ლეონტი მროველის კონცეფციაზე ხელისუფლების არსის შესახებ; ისტორიკოსის თანამედროვე პოლიტიკური სიტუაციისა (XI ს.) და მამასახლისობის ხანაში ქართლში არსებული ვითარების (ძვ. წ. VI ს.) გათვალისწინებით. 1917. გვენეტაძე ე. დასავლეთ საქართველო ანტიოსმალურ კოალიციაში : (XV ს. 50-იანი წლები) // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 98 – 110. რეზ. რუს. ენაზე.

გაერთიანებული საქართველოს მეფის გიორგი VIII-ის მეფობის პერიოდში ქვეყნის შიგნით არსებულ რთულ პოლიტიკურ მდგომარეობაზე, საერთაშორისო ვითარებასა და გიორგი VIII-ის როლზე ანტიოსმალური კოალიციის შექმნაში. 1918. გვენეტაძე ე. პოლიტიკური კრიზისი საქართველოში XV ს. II ნახევარში და ერთიანი ქართული სახელმწიფოს დაშლა // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 76 – 98. რეზ. რუს. ენაზე.

პოლიტიკური დეცენტრალიზაციის შეუქცევადი ხასიათი XV ს. საქართველოში. ერთიანი ქართული სახელმწიფოს სამეფო-სამთავროებად დაყოფის მიზეზები. 1919. გოგიტიძე ს. აჭარა ძვ. წ. VI _ IV საუკუნეებში წერილობითი წყაროებისა და არქეოლოგიური მასალის მიხედვით // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 1 . – გვ. 62 – 67.

აჭარის ტერიტორიაზე განსახლებული ტომების და მათი განვითარების შესახებ. 1920. გოგოლიშვილი ო. ანტისაბჭოთა მოძრაობა აჭარაში მე-20 საუკუნის დასაწყისში // ლიტერატურული აჭარა . – 2001. - № 1 . – გვ. 69 – 76.

ბათუმის პოლიტიკური ცხოვრება და სოციალ-დემოკრატიული ორგანიზაციის საქმიანობა. 1921. გოგოლიშვილი ო. აჭარა 1924 წლის აგვისტოს დღეებში // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 115 – 122. რეზ. რუს. ენაზე.

აჭარის საგანგებო კომისიის და საბჭოთა ხელისუფლების მიერ აჯანყების მცდელობის აღმკვეთი ღონისძიებების გატარება; აჭარაში ანტისაბჭოთა გამოსვლების ისტორია ახალი საარქივო მასალების საფუძველზე. 1922. გოგოლიშვილი ო. ბათუმის ოლქი საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის შემადგენლობაში // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 124 – 145. რეზ. რუს. ენაზე.

1920 წ. ივლისი – 1921 წ. მარტი. 1923. გოგოლიშვილი ო. ეროვნული მოძრაობისა და სოციალური მდგომარეობის გავლენა ბათუმის ოლქის სტატუსის შეცვლაზე : (1900 – 1904 წლები) // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 10 . – გვ. 81 – 87

ბათუმის ოლქში განვითარებული მოვლენები და მისი ქუთაისის გუბერნიიდან გამოყოფისა და დამოუკიდებელ გუბერნიად ჩამოყალიბების საკითხი.

1924. გოგოლიშვილი ო. სოციალური და ეროვნული მოძრაობა სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში : (ბათუმის ოლქი) 1905 – 1907 წლებში // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 5 . – გვ. 95 – 101. 1925. გოგოლიძე ი. პოლიტიკურ ძალთა დაპირისპირება და ბათუმის საკითხი 1918 - 1920 წწ. // კავკასიის მაცნე . – 2004 . -№ 9 . – გვ. 79 - 83. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 1926. გოცირიძე ბ. მამულს შეწირულნი // ქართლი . – 2000 . - № 2 . – გვ. 118 – 124.

1924 წლის აჯანყების გამოძახილი გორის მაზრაში: ცნობები ამ დროს დახვრეტილი გორელების – პედაგოგისა და საზოგადო მოღვაწის ზაქარია ქიტიაშვილის, 19 წლის თავად ოთარ გიორგის ძე ამილახვრისა და ალექსანდრე ალექსანდრეს ძე ქარუმიძის შესახებ. 1927. გოცირიძე გ. კვების ხალხური სისტემის შესწავლის ზოგიერთი საკითხი ივ. ჯავახიშვილის ნაშრომებში // ანალები. – 2000 . - № 2 . – გვ. 51 – 55. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ივ. ჯავახიშვილი პირველი მეცნიერი მკვლევარი, რომელმაც ხალხური კულტურის ეთნოგრაფიულ შესწავლას დაუდო საფუძველი საქართველოში. 1928. გურგენაძე ვ. ფოთის შეთანხმება : (1918) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . - თბ . – 2003 . – გვ. 496 – 507. რეზ. ინგლ. ენაზე.

1918 წლის 28 მაისს გერმანიის მთავრობასა და საქართველოს დემოკრატიულ რესპუბლიკას შორის დადებული ხელშეკრულების ანალიზი. 1929. გურული ვ. საქართველოს საგარეო-პოლიტიკური ორიენტაცია : (1917 წლის მარტი – 1918 წლის მაისი) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 9 . - თბ . – 2002 . - გვ. 5 – 44. რეზ. ინგლ. ენაზე.

რთული სამხედრო-პოლიტიკური ვითარება ამიერკავკასიაში. ანტირუსული მოძრაობის გაძლიერება საქართველოში 1918 წელს. პროდასავლური ორიენტაციის რეალიზების მცდელობა ქართული პოლიტიკური ელიტის მიერ. 1930. დავლიანიძე ლ. ერთი თავი აბრაამ კრეტელის «მემუარებიდან”: (ქართული თარგმანი) // ანალები . – 2003 . – № 1 . – გვ. 103 – 105. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

XVIII ს-ის სომეხი ავტორი ირანის სარდლის ნადირ ხანის ლაშქრობაზე ამიერკავკასიაში ოსმალების წინააღმდეგ; ნაშრომში მოცემულია საქართველოს ისტორიის მნიშვნელოვანი დეტალები. 1931. დავლიანიძე ლ. მანუელ ალთუნიანის მოთხრობა «1797 წ. თბილისში გაჩენილი შავი ჭირის შესახებ და მეფე გიორგი XII-ის მიერ ეჩმიაძინის კუთვნილი წმინდა ლახვარის შეყოვნება საქართველოში” // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 77 – 81. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სომეხი მწერლის (1768 – 1843 წწ.) ისტორიული მოთხრობის ქართული თარგმანის პუბლიკაცია.

1932. დანელია ფ. სიმონ ჯანაშია და არქივმცოდნეობა: დაბადების 100 წლისთავი // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 - 74. – გვ. 131 - 136.

აკადემიკოს სიმონ ჯანაშიას ღვაწლი საქართველოს ისტორიის დამხმარე დისციპლინების – არქივმცოდნეობის და არქეოგრაფიის განვითარებაში. 1933. დარჩაშვილი მ. პირველი მსოფლიო ომი და ერთაშორისი ურთიერთობების საკითხი საქართველოში // კლიო . – 2004 . - № 24 . – გვ. 141 – 152. რეზ. რუს. ენაზე

თვითმპყრობელობის მიერ ერთაშორისი ურთიერთობების ხელოვნურად დაძაბვა და ქართველი დემოკრატიული საზოგადოების ბრძოლა ერთაშორისი მშვიდობიანი ურთიერთობის შენარჩუნებისათვის, რაშიც წამყვანი როლი ქართულმა პრესამ ითამაშა. 1934. დარჩიაშვილი შ. სომხური ეპიგრაფიკა და «ქართლის ცხოვრება” XII საუკუნის ზოგიერთი ქართველი და სომეხი ისტორიული პირის მცდარი «იდენტიფიკაციის” შესახებ // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – 2003 . – გვ. 520 – 536. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«ლურჯი მონასტრის” XII ს-ის ქართული წარწერების შემსრულებელი ბასილი ქართლის მთავარეპისკოპოსის იდენტიფიკაცია სომხური მონასტრის წინამძღვარ ბარსელთან, ხოლო «ქართლის ცხოვრებაში” უცნობი ისტორიკოსის მიერ მოხსენიებული «ქართლისა და ტფილისის ამირა” აბუსალანისა სომეხ დიდებულ ამირ ქურდ არწხუნთან. 1935. დაუშვილი ა. 1907 წლის დიდი ექსპროპრიაცია თბილისში // კლიო . – 2003 . - № 20 . – გვ. 77 – 94 . რეზ. რუს. ენაზე.

სოციალ-დემოკრატებისა და ი. ბ. სტალინის მონაწილეობა 1907 წლის 13 ივნისს ერევნის მოედანზე სახაზინო ფულის გადამტან კორტეჟზე განხორციელებულ შეიარაღებულ თავდასხმაში, საარქივო მასალებზე დაყრდნობით. 1936. დაუშვილი ა. აჭარის ავტონომიის შექმნის საკითხისათვის // კლიო . – 2004 . - ¹ 22 . – გვ. 90 – 112 . რეზ. რუს. ენაზე.

მაჰმადიანი მოსახლეობისათვის ავტონომიის შექმნის იდეა მემედ აბაშიძის პოლიტიკურ დაჯგუფებაში; ი. სტალინის მონაწილეობა ავტონომიის სტატუსის განსაზღვრაში 1921 წ. 1937. დაუშვილი ა. დეცენტრალიზაციის პროცესები საქართველოში XX საუკუნის 20 – 30-იან წლებში // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 145 – 180.

XX ს. 20 – 30-იან წლებში მეგრელთა ერთი ჯგუფის მიერ სამეგრელოს ავტონომიზაციის მოთხოვნა და ამ საკითხთან დაკავშირებით პრესაში გამოქვეყნებული მასალებისა და ზუგდიდის მაზრის პარტიული უჯრედების სხდომების, კონფერენციებისა თუ პლენუმების ოქმების მიმოხილვა. 1938. დაუშვილი ა. საქართველოში კომუნისტური ტერორის ისტორიისათვის : (ლ. ბერიას საიდუმლო წერილი) // ანალები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 96 – 99. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

1937 წ. ოქტომბერში ი. ბ. სტალინისადმი გაგზავნილი წერილი-ანგარიში მასობრივი რეპრესიების მიმდინარეობის შესახებ.

1939. დაუშვილი ა. , კუპატაძე ე. ღირსეული მეცნიერი და მოქალაქე // კლიო . – 2001 . - № 12 . – გვ. 187 – 192 . რეზ. რუს. ენაზე.

ისტორიულ მეცნიერებათა დოქტორის, პროფ. მაყვალა ნათმელაძის დაბადების 70 წლისთავის გამო. მოღვაწეობა. 1940. დაუშვილი ა. ხულოს ამბოხება // კლიო . – 2002 . - № 14 . – გვ. 180 – 202 . რეზ. რუს. ენაზე.

ნაშრომში განხილულია მეცნიერთა მიერ გამოთქმული მოსაზრებანი აჭარაში 1929 წლის ანტისაბჭოთა აჯანყების გამომწვევ მიზეზებზე, მიზნებსა და შინაარსზე. 1941. დაუშვილი რ. მიხეილ კედია – ქართველთა ინტერესების დამცველი // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 31 - 37. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მეორე მსოფლიო ომში გერმანელების მხარეზე მებრძოლი ქართველი ემიგრანტის მიხეილ კედიას ბიოგრაფია და მოღვაწეობა. 1942. დაუშვილი რ. საქართველოს ლეგაცია და საელჩოები // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001. – გვ. 340 – 351 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს საელჩოებისა და წარმომადგენლობების ამოქმედება სხვადასხვა სახელმწიფოში ქვეყნის დამოუკიდებლობის გამოცხადებისა და მისი ცნობის კვალდაკვალ (1918 – 1921 წწ). მათი საქმიანობა რუსეთის მიერ საქართველოს ოკუ-პაციის შემდგომ პერიოდში. 1943. დემეტრაშვილი კ. პაპუნა ორბელიანის «ამბავნი ქართლისანი” ირან-ოსმალეთის პოლიტიკური ურთიერთობის შესახებ // კლიო . – 2003 . - № 17 . – გვ. 82 – 96 . რეზ. რუს. ენაზე.

XVIII ს. ისტორიკოს-მემატიანის პაპუნა ორბელანის ნაშრომი «ამბავნი ქართლისანი”, რომელიც მოიცავს 1739 – 1758 წლების აღმოსავლეთ საქართველოს ისტორიას. 1944. დიასამიძე ა. გრიგოლ გურიელის ექსპედიცია სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში 1874 წელს : (ზემო აჭარა, შავშეთი, არტანუჯი, ლივანა, ლაზეთი) // კლიო . – 2003 . - № 18 . – გვ. 72 – 94 . რეზ. რუს. ენაზე.

გრიგოლ გურიელი (1819 – 1891) – XIX საუკუნის სამხედრო და საზოგადო მოღვაწე, ეროვნულ-განმანთავისუფლებელი მოძრაობის ლიდერი სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში. ექსპედიციის ერთ-ერთი წევრი რუსეთის სამხედრო მოხელე – გიორგი ყაზბეგი. 1945. დიასამიძე ა. ეროვნულ-განმანთავისუფლებელი მოძრაობის ლიდერი სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 - 74. – გვ. 58. – 64.

პოლიტიკოსის და დიპლომატის გრიგოლ დავითის ძე გურიელის (1819 – 1891) მოღვაწეობა.

1946. დიასამიძე ა. ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების თანამდგომი და ქართულ სიძველეთა დიდი ქომაგი // კლიო . – 2003 . - № 18 . – გვ. 99 – 109. რეზ. რუს. ენაზე.

გრიგოლ დავითის ძე გურიელის (1819 – 1891) საზოგადოებრივი და საქველმოქმედო საქმიანობა. 1947. დუმბაძე ი. წინაპართა ღვაწლის უკვდავსაყოფად // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 7 . – გვ. 118 – 119.

ზემო აჭარის მმართველის შერიფ-ბეგ ხიმშიაშვილის პიროვნებისა და მისი საფლავის შესახებ. ხიმშიაშვილების საზაფხულო სარეზიდენციო დასახლება ქოჩახში (სოფ. ბაკო, ხულოს რ-ნი). 1948. დუმბაძე ს. 1956 წლის მარტის მოვლენები და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ხელმძღვანელობა // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 4 . – გვ. 79 – 82.

ისტორიკოსის იური ბიბილეიშვილის მოგონებები 9 მარტის მოვლენებთან დაკავშირებით. 1949. დუმბაძე ს. აჭარის ავტონომიის ისტორიიდან // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 6 . – გვ. 105 – 107.

ავტონომიის მნიშვნელობა აჭარის აღორძინებისა და კულტურულ-ეკონომიკური განვითარების საქმეში. 1950. დუმბაძე ს. ცოტა რამ აჭარის ავტონომიის შესახებ // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. 2002 . – გვ. 226 – 229 . – (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია)

აჭარისთვის ავტონომიის სტატუსის მიცემის მიზეზები (1921 წ.). 1951. ებანოიძე მ. რამდენიმე ცნობა ქართველთა შესახებ წმ. მიწაზე მე-17 – 18 საუკუნეების ინგლისელი მოგზაურების მიხედვით: (ზოგადი მიმოხილვა) // მრავალთავი . – 2001 . - № 19. – გვ. 366 – 372. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ინგლისელი მოგზაურები (ტომას შო, ჩარლზ ტომპსონი, რიჩარდ პოუკოკი, ჩარლზ პერი, ჰენრი მონდრელი, ჯორჯ სანდისი) იერუსალიმში, პალესტინასა და სირიაში. 1952. ენდელაძე თ. საბჭოთა ძალოვანი სტრუქტურების ბრძოლა 1924 წლის აჯანყების ჩახშობისათვის // კლიო . – 2003 . - № 20 . – გვ. 142 – 154 . რეზ. რუს. ენაზე.

აჯანყების ჩახშობას ხელმძღვანელობდნენ ს. ორჯონიკიძე, მ. ორახელაშვილი, მ. ცხაკაია, ფ. მახარაძე და სხვა პარტიული მუშაკები. 1953. ერკოლინო ე. ქართველები ოტომანთა იმპერიაში // ქართველოლოგი . – 2002 . - № 9. – გვ. 72 – 77.

ქართველ-აფხაზთა მოღვაწეობა კონსტანტინეპოლში, იერუსალიმსა და პალესტინაში XV – XIX სს. ისტორიული წყაროების მიხედვით; ბერძნული და სომხური ეკლესიების გავლენა ქართულ მართლმადიდებლურ ეკლესიაზე; ცნობები იმპერიაში დაფუძნებული კათოლიკებისა და ებრაელების შესახებ.

1954. ვარშალომიძე ა. ბათუმის ოლქის საკითხი ბრესტ-ლიტოვსკის საზავო კონფერენციაზე // ლიტერატურული აჭარა. – 2001 . - № 1 . – გვ. 77 – 84.

ყარსის, არტაანისა და ბათუმის ოლქების რუსეთისთვის ჩამორთმევა 1918 წლის 2 მარტის ხელშეკრულების მიხედვით. 1955. ვარშალომიძე ა. ბათუმის ოლქის საკითხი ტრაპიზონის საზავო კონფერენციაზე // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 4 . – გვ. 83 – 90.

ამიერკავკასიისა და ოსმალეთის მთავრობას შორის გამართული საზავო კონფერენცია 1918 წლის მარტში. მოლაპარაკების პერიპეტიები და მისი შედეგები. 1956. ვარშალომიძე დ. პირველი მესაძირკვლენი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 9 . – გვ. 97 – 98.

ბათუმში უმაღლესი განათლების ამაგდარის, ისტორიულ მეცნიერებათა დოქტორის ნიკოლოზ ჭეიშვილის ღვაწლი. 1957. ვოლბორდი მ. სევდა და იმედი ალ. ფრონელისა: (შოთა რუსთაველის ძეგლის გამო) // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 68 – 71. რეზ. რუს. ენაზე.

ისტორიკოსისა და საზოგადო მოღვაწის ალ. ფრონელის (ალ. ყიფშიძე, 1862 – 1916) ორი პუბლიკაცია: «დიდებული მესხეთი” და «შოთა რუსთაველი”, რომლებიც ჟურნალ «მოამბესა” და «ივერიაში” გამოქვეყნდა. მათში გამოთქმულია შოთა რუსთაველისადმი პატივის მიგებისა და მისი ძეგლის დადგმის სურვილი, გამოხატულია გულისტკივილი სამხრეთ საქართველოს სავალალო მდგომარეობის გამო. 1958. ზარნაძე თ. მარი ბროსეს სამეცნიერო კონტაქტები ქართველ მოღვაწეებთან : (პლატონ იოსელიანი) // ამირანი . – 2004 . - № 10 . – გვ. 40 – 47. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს ისტორიის მკვლევარის პლატონ იოსელიანისა და ევროპაში მეცნიერული ქართველოლოგიის ფუძემდებლის მარი ბროსეს მიმოწერა, მათი მეცნიერული ურთიერთობის მნიშვნელობა ქართულ სიძველეთა ძიებისა და პოპულარიზაციის საქმეში. 1959. ზაქარაია დ. პოლიტიკური ვითარება აფხაზეთში XVIII ს. ბოლო მეოთხედში: ქელეშ-ბეი შარვაშიძის პოლიტიკური მოღვაწეობის პირველი პერიოდი. 1774 – 1800 წ. // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 62 – 91. რეზ. რუს. ენაზე.

აფხაზეთის მთავარ ქელეშ-ბეი შერვაშიძის ბიოგრაფიის ზოგიერთი ფაქტის დაზუსტება. სამთავროს გაერთიანებისა და მთავრის ხელისუფლების გაძლიერების ტენდენციები მისი მმართველობის პირველ პერიოდში. ქელეშ-ბეი შერვაშიძის მოღვაწეობის არაერთგვაროვანი შეფასება ქართულ ისტორიოგრაფიაში. 1960. ზერეკიძე ლ. გორის მაზრის ინტელიგენციის ანტირეჟიმული მოძრაობის წარსულიდან // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 – 74. – გვ. 117 – 120.

ეროვნულ-განმანთავისუფლებელი ბრძოლის გაძლიერება გორის მაზრაში XIX – XX საუკუნეების მიჯნაზე და ინტელიგენციის როლი ამ მოძრაობაში.

1961. ზოსიძე ნ. პოლიტიკური მდგომარეობა ბათუმის ოლქში 1920 წლის პირველ ნახევარში // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. 2002 . – გვ. 230 – 235 . – (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია)

ანტანტის სახელმწიფოთა პოლიტიკის გააქტიურება ამიერკავკასიაში. საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობის ძალისხმევა ძირძველი ქართული ტერიტორიის შენარჩუნებისათვის. სამუსლიმანო საქართველოს ერთიან ქართულ სახელმწიფოებრივ სივრცეში დამკვიდრების პროცესის წინააღმდეგობრივი ხასიათი. 1962. თვარაძე ალ. ფარსმან ქველის წერილი იმპერატორ ადრეანისადმი : (სადაც მოთხრობილია მეფე ფარსმანის მოგზაურობა და აღმოსავლეთის საოცრებათა ამბები) // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 4 . – გვ. 43 – 52. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დასავლეთევროპულ მეცნიერებაში იბერიის მეფე ფარსმანის წერილის სახელით ცნობილი ლიტერატურული ძეგლი (ტექსტი ლათინური ორიგინალიდან უნდა მომდინარეობდეს და უნდა შექმნილიყო II _ IV საუკუნეებში). სტატია გვაცნობს წერილის ქართულ თარგმანს ავტორის კომენტარებით. 1963. თოდუა თ. აღმოსავლეთ შავიზღვისპირეთი ბიზანტიური სამყაროს სისტემაში: (ახ. წ. VI ს.) // კავკასიის მაცნე . – 2001. - № 3 . – გვ. 56 _ 59. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

საქართველოს გეოსტრატეგიული და გეოპოლიტიკური როლი ბიზანტიის იმპერიის სამყაროში. 1964. თოდუა თ. საქართველოს შავიზღვისპირა ცენტრების სტატუსი : (ახ. წ. V – VI სს.) // ამირანი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 32 _ 40. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფასისში, აფსაროსში, პეტრაში, სებასტოპოლისსა და პიტიუნტში ბიზანტიური სამხედრო შენაერთების დისლოცირებისა და აღნიშნული პუნქტების სტატუსის საკითხი. 1965. თორია მ. ისტორიზმი თუ აისტორიზმი XI საუკუნის ქართულ წერილობით წყაროებში : (ო. შპენგლერის სქემის მიხედვით) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები. – 2003 . - № 14 . – გვ. 171 – 179. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საისტორიო თხზულებათა ანალიზის საფუძველზე დასაბუთებულია, რომ მათი ურთიერთდაკავშირება ხდებოდა დროის პერიოდების გათვალისწინებით, ანუ «ქართლის ცხოვრება” ივსებოდა «ჟამით-ჟამად”, რაც ქართულ კულტურაში «ისტორიზმის პრინციპის” არსებობაზე მეტყველებს. 1966. თოფჩიშვილი რ. ქართული ანთროპონიმული მოდელი წარსულში, აწმყოსა და მომავალში // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 169 _ 187. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართულ გვარ-სახელთა სისტემა საისტორიო საბუთების მიხედვით და სამწევრიანი ანთროპონიმული მოდელი. 1967. თოფჩიშვილი რ. ცენტრალური კავკასიის ეთნიკური ისტორიისათვის // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 16 – 20. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ცენტრალურ კავკასიაში (XVI ს.) მცხოვრები ქართველური ტომის – დვალების ასიმილირება ირანულენოვან მიგრანტ ოსებთან; ოსი მეცნიერების მიერ დვალთა მიჩნევა ოსურ ეთნიკურ ელემენტად. ამ აზრის უარყოფა ჩრდილოეთ კავკასიაში გავრცელებული მატერიალური კულტურის ძეგლების – აკლდამების არსებობით. 1968. ითონიშვილი ვ. დვალური წარმომავლობის ზოგიერთი გვარის შესახებ: (კასრაძეები, ხაჩიძეები) // ახალგაზრდა მეცნიერთა კლუბის ბიულეტინი . – 2001 . - № 1 . – გვ. 70 – 74. 1969. ინაძე მ. არქაულ ხანაში კოლხეთის საგარეო ეკონომიკური ურთიერთობების ზოგიერთი ასპექტი // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 3 – 8. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ძვ. წ. VIII _ VII სს. ბერძნულ-ქართული ეკონომიკური ურთიერთობების დადგენა კოლხეთში არსებული ბერძნული წარმოშობის ტოპონიმების დამოწმებით («სიდა”, «იდი”). 1970. ისტორიის ინსტიტუტი 60 წლისაა // ანალები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 3 – 8. ტექსტი რუს. და ინგლ. ენებზე.

1941 წელს «ენიმკი”-ს ბაზაზე დაფუძნებული «ისტორიის ინსტიტუტი”-ს (ივ. ჯავახიშვილის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი) შექმნა და საქმიანობა. 1971. კავთიაშვილი ვ. საქართველო უცხოელის თვალით // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 99 – 100.

გერმანელი მწერლის კლემენს აიხის წიგნის «ქართული ჩანახატების” ანალიზი, რომელიც 90-იანი წლების ბოლო პერიოდს ეხება. 1972. კალანდაძე რ. სერგო ქავთარაძის მოგონებები ნოე ჟორდანიასთან შეხვედრის შესახებ პარიზში // კლიო . – 2001. - № 10 . – გვ. 160 – 167 . – რეზ. რუს. ენაზე.

პარიზში 1946 წ. საზავო კონფერენციაზე რუმინეთში საბჭოთა კავშირის ელჩის სერგო ქავთარაძის შეხვედრა ქართული ემიგრაციის წარმომადგენლებთან. 1973. კაპანაძე კ. საქართველოში რუსების ჩამოსახლების ისტორიიდან // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 184 – 192.

XIX _ XX სს. 1974. კაციტაძე გ. საქართველო-ირანის ურთიერთობისათვის // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001. – გვ. 453 – 467 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ირანის ისლამური რესპუბლიკის და საქართველოს დღევანდელი კავშირები, სამომავლო ურთიერთობათა პერსპექტივები. 1975. კაციტაძე დ. მე-18 საუკუნის სპარსული დოკუმენტური წყაროები ირან-საქართველოს ურთიერთობის ისტორიის შესახებ // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ. – 2001 . – გვ. 157 – 173. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ირანის შაჰების ურთიერთობის ასახვა ქართველ საერო და სასულიერო ფეოდალურ არისტოკრატიასთან, ქართულ ეკლესიასთან მე-18 საუკუნის სპარსულ დოკუმენტებში.

1976. კახაძე კ. დასავლეთ საქართველოს «უცნობი მეფეები” // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 45 – 60. რეზ. რუს. ენაზე.

ჩამონათვალი XIV _ XV სს. მოღვაწე მეფის ტიტულის მქონე ცენტრალური (აღმოსავლეთ საქართველოს) სამეფო კარის წარმომადგენლებისა – უფლისწულების თუ სამეფო სახლის სხვა წევრებისა, რომლებიც ფაქტიურად მეფისნაცვლის სტატუსით განაგებდნენ დასავლეთ საქართველოს. 1977. კახაძე კ. დასავლეთ საქართველოს ფეოდალური ლაშქრის შესახებ XIII – XVII საუკუნეებში // კლიო . – 2001 . - № 12. – გვ. 35 – 49 . რეზ. რუს. ენაზე.

სოციალურ-ეკონომიკური და პოლიტიკური ვითარების გათვალისწინებით წარმოდგენილია ამ ეპოქის ზოგადი დემოგრაფიული საკითხები, ფეოდალური საზოგადოებისა და ლაშქრის სოციალური სახე. 1978. კახაძე კ. მსახურთა ფენა ქართულ ფეოდალურ ლაშქარში // კლიო . – 2004 . - № 21 . – გვ. 22 – 34. რეზ. რუს. ენაზე.

მსახურთა სოციალური ფენის წარმოშობა, მისი გაძლიერება, მასიურობა, სტატუსი XII _ XVIII სს. საქართველოში. 1979. კახაძე კ. 2004 წლის 8 ნოემბერს უშანგი სიდამონიძეს 75 წელი შეუსრულდებოდა // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 5 _ 7.

ისტორიკოს უ. სიდამონიძის გახსენება დაბადების 75 წლისთავის გამო. 1980. კახაძე კ. სათავადოთა შესახებ დასავლეთ საქართველოში // კლიო . – 2003 . - № 18 . – გვ. 53 – 59 . რეზ. რუს. ენაზე.

მიწათმფლობელობის საკითხები ფეოდალურ საქართველოში. 1981. კახაძე კ. «საკარგავი” მიწათმფლობელობის შესახებ ფეოდალურ საქართველოში // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 22 – 25. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

XI _ XII საუკუნეების საქართველოს სახელმწიფო წყობის ისტორიიდან. ტერმინ საკარგავის შინაარსი და მნიშვნელობა. 1982. კბილცეცხლაშვილი ნ. იოანე ბატონიშვილის მიერ ქართულ ისტორიოგრაფიაში შეტანილი სიახლენი // კილო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 116 – 127 . რეზ. რუს. ენაზე.

ძველ ქართულ ისტორიოგრაფიაში (ჟამთააღმწერელი ვახუშტი) გამოთქმული შეხედულებები ლაშა გიორგის (XIII ს.) შესახებ; იოანე ბატონიშვილის მიერ თავის ნაშრომში «ისტორია ქართლისა” (ხელნაწერთა ინ-ტი), ლაშა გიორგის პიროვნების რეაბილიტაცია და ისტორიული ფაქტების ახლებური ინტერპრეტაცია. 1983. კელაპტრიშვილი ზ. საქართველო-დაღესტნის ისტორიიდან // კლიო . – 2004 . - № 24 . – გვ. 59 – 68. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოსა და დაღესტნის ისტორიული საზღვრები, დამაკავშირებელი სატრანსპორტო გზები, ბილიკები. 1984. კელაპტრიშვილი ზ. საქართველო-დაღესტნის სამხრეთიდან ჩრდილო-აღმოსავლეთ რეგიონების დამაკავშირებელი გზა-ბილიკები // კლიო . – 2004 . - № 24 . – გვ. 70 – 80. რეზ. რუს. ენაზე.

წერილობით წყაროებსა და ისტორიულ-ეთნოგრაფიულ მასალაზე დაყრდნობით განხილულია საზღვარი, მათი დამაკავშირებელი სატრანსპორტო გზები და მთის ბილიკები, ამ გზების მრავალფუნქციური ხასიათი. 1985. კვარაცხელია ბ. ზოგი რამ გულრიფშის რაიონის ისტორიულ წარსულზე // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6. – გვ. 179 – 188. რეზ. რუს. ენაზე.

ისტორიულ მხარეთმცოდნეობითი დაკვირვებები გულრიფშის რაიონის დასახლებულ პუნქტებზე. რაიონის ეთნო-ენობრივი იერსახის ქართული ხასიათი. 1986. კვარაცხელია ბ. კვარაცხელიების საგვარეულოს ისტორიიდან // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 244 – 454. რეზ. რუს. ენაზე.

გვარი, როგორც ისტორიული და ეთნოგრაფიული ფენომენი. კვარაცხელიების გვარის წარმომავლობა და სადაურობა. 1987. კვარაცხელია ბ. ღვაწლმოსილი მეცნიერი და მოღვაწე: შოთა ბასილაია // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 391 – 395.

ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორ შოთა ბასილაიას ბიოგრაფია და სამეცნიერო მოღვაწეობა. 1988. კვაჭანტირაძე ე. სომეხთა ეროვნული საბჭოს საქმიანობის ასპექტები საქართველოში // ამირანი . – 2005 . - № 13 . – გვ. 125 – 132. რეზ. ინგლ. ენაზე.

1917 წლის ოქტომბერში, ეროვნული ყრილობის გადაწყვეტილებით შექმნილი «სომეხთა ეროვნული საბჭოს” პოლიტიკური მოღვაწეობა საქართველოში. 1989. კილასონია ა. ტყვეთა გამოხსნის საშუალებები და მისი სამართლებრივი რეგულირება საქართველოში XVIII საუკუნეში // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 229 – 240. რეზ. რუს. ენაზე.

ადამიანთა გატაცებისა და ტყვეებით ვაჭრობის კატასტროფული მაშტაბები გვიანი შუა საუკუნეების საქართველოში. სახელმწიფოებრივი ინსტიტუტებისა და ეკლესიის მესვეურთა ზრუნვა ტყვედ ჩავარდნილ ადამიანებზე. 1990. კლდიაშვილი დ. ერთიანი საქართველოს სახელმწიფო გერბი და დროშა: (XII _ XIV სს.) // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 1 . – გვ. 62 – 67. რეზ. ინგლ. ენაზე. 1991. კომახიძე თ. აჭარა წარსულის გადასახედიდან. – ბათუმი, 2000 . – 608 გვ.

რეც. : ცინარიძე ო. «აჭარა წარსულის გადასახედიდან” // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 4 . – გვ. 60 – 64. 1992. კომახიძე თ. სამშობლოს მონატრებული // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 9 . – გვ. 69 – 72.

ბიოგრაფიული ცნობები მემედ აბაშიძის და-ძმების (ხასანის, მამედი [მაჰმუდი], ასლანი და მინარე) შესახებ.

1993. კოშორიძე თ. მარი ბროსე და დიმიტრი მეღვინეთხუცესიშვილი // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 64 - 67. რეზ. რუს. ენაზე.

ფრანგი ქართველოლოგის გორის მაზრაში მოგზაურობა 1848 წელს, მისი შეხვედრა იმ დროისათვის განათლებულ პიროვნებასთან დიმიტრი მეღვინეთხუცესიშვილთან მის მამულში, სოფ. ხიდისთავში და მათი შემდგომი ურთიერთობა. დ. მეღვინეთუხუცესიშვილის მოგზაურობა საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში ისტორიული სიძველეების შესაგროვებლად, რომელსაც ის მ. ბროსეს პეტერბურგში უგზავნიდა. 1994. კოხრეიძე ა. სიმონ ხუნდაძე და საქართველოში გლეხთა მოძრაობის ისტორიის პერიოდიზაცია // ანალები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 48 – 57. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ჟურნალ «რევოლუციურ მატიანეში” (1939 წ. № 2) დაბეჭდილი სიმონ ხუნდაძის ნარკვევის «გლეხთა მოძრაობა საქართველოში” შესახებ. 1995. კუბლაშვილი თ. XX საუკუნის პირველ მეოთხედში დადებული ზოგიერთი ზავის შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 68 _ 78. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართულ-ოსმალური ურთიერთობები და რუსეთის იმპერია-ლისტური ზრახვები. 1996. კუპატაძე ბ. I მსოფლიო ომი და რუსეთის IV სათათბიროს ქართველი დეპუტატები // ქათული დიპლომატია : წელიწდეული: 8 . – თბ . – 2001 . – გვ. 65 – 87 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

სახელმწიფო სათათბიროს მუშაობის სტილის კარდინალურად შეცვლა I მსოფლიო ომის დაწყებასთან დაკავშირებით. ქართული პოლიტიკური ძალების არაერთგვაროვანი დამოკიდებულება ომისადმი. ქართველი დეპუტატების აქტიური მონაწილეობა სათათბიროს მუშაობაში. 1997. კუპატაძე ბ. ქართველი დეპუტატები რუსეთის IV სახელმწიფო სათათბიროში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001 . – გვ . – 363 – 392 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველი დეპუტატების კარლო ჩხეიძის, აკაკი ჩხენკელის და ვარლამ გელოვანის მოღვაწეობა IV სახელმწიფო სათათბიროში. 1998. კუტალია გ. ინგლისურ-ქართული ურთიერთობის სათავეებთან // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 9 . – თბ. – 2002 . – გვ. 150 – 160. რეზ. ინგლ. ენაზე.

შუა საუკუნეების ინგლისელი ავტორების ბართლომე ინგლისელის, მატე პარიზელის და როჯერ ბეკონის ცნობები საქართველოს შესახებ. 1999. კუჭუხიძე გ. არის თუ არა თამარი მეოთხე ჰიპოსტასი // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 3 . – გვ. 103 – 105.

საკითხის განხილვა იმ იდეოლოგიურ საფუძვლებზე დაყრდნობით, რომლებსაც იყენებდნენ თამარ მეფის მეხოტბენი. 2000. ლაშხი დ. ზურაბ არაგვის ერისთავი ქართულ ისტორიოგრაფიასა და ფოლკლორში // ამირანი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 75 – 92. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ზურაბ არაგვის ერისთავის (XVII ს), როგორც პიროვნებისა და პოლიტიკური ფიგურის შეფასება. 2001. ლეჟავა ა. ერთი ეპიზოდი ქართველი და უკრაინელი ხალხის თანამეგობრობის ისტორიიდან // კლიო - 2002 . - № 14 . – გვ. 123 – 134 . რეზ. რუს. ენაზე.

ქართველი ჯარისკაცების (ფ. მგალობლიშვილი, ი. სიხარულიძე, ნ. ტუღუში და სხვა) მონაწილეობა 1907 წ. 4 ივნისის კიევის სამხედრო აჯანყებაში მეფის თვითმპყრობელობის წინააღმდეგ. 2002. ლომიძე დ. თეიმურაზ II-ის 1740 წლის საბუთი ქართლში სამეფო ხელისუფლების აღდგენის შესახებ // მრავალთავი . – 2001 . - № 19. – გვ. 385 – 400. რეზ. ინგლ. ენაზე. 2003. ლომიძე დ. საქართველო რუსეთისა და ირან-ოსმალეთის ინტერესების ცენტრში 1741 – 1743 წლებში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ . – 2003 . – გვ. 121 – 137 . რეზ. ინგლ. ენაზე. 2004. ლომოური ნ. პასუხად პროფესორ შ. ინალ-იფას // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 339 – 359. რეზ. რუს. ენაზე.

გამოხმაურება აფხაზი მეცნიერის შალვა ინალ-იფას წერილზე «ჩემი ხალხის, მისი ისტორიისა და სამშობლოს შესახებ” (1989, 16 სექტ. «სოვეტსკაია აფხაზია”) 2005. ლომჯარია ზ. მზითვის წიგნი // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 476 – 488. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XIX საუკუნის 50-იან წლებში შედგენილი მართა იოვანეს ასულ აბაშიძის და დარია ალექსანდრეს ასულ ორბელიანის მზვითვის წიგნები. ცნობები მათი ოჯახის წევრების შესახებ. 2006. ლორთქიფანიძე მ. სახელმწიფოებრიობის საკითხის ისტორიისათვის საქართველოში // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 - 74. – გვ. 7 – 10.

სახელმწიფოს ჩამოყალიბების ხანგრძლივი ისტორიული პროცესის მოკლე მიმოხილვა. 2007. მათიაშვილი ნ. კოლხეთის სამეფოს ისტორიისათვის // ძიებანი : დამატებანი 4 . ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 70 – 73. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თანამედროვე დასავლეთ საქართველოს ტერიტორიაზე ძვ. წ. VI ს. ჩამოყალიბებული სახელმწიფოებრივი გაერთიანება. 2008. მაისურაძე გ. ივანე გვარამაძე და საქართველოსთან აჭარის დაბრუნების საკითხი // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . _ № 73 _ 74. – გვ. 65 – 71.

აჭარისა და საერთოდ თურქეთის ტერიტორიაზე მყოფი სამხრეთ საქართველოს თემა – საზოგადო მოღვაწის, ისტორიკოსის, მწერლის და პუბლიცისტის ივანე გვარამაძის (1831 – 1912) შემოქმედებაში.

2009. მაისურაძე გ. რამდენიმე ეპიზოდი დავით დიდი კურაპალატის დიპლომატიური ძალისხმევიდან // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 9 . – 2002 . – გვ. 161 – 180 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ტაოს მეფის დავით კურაპალატის (მეფობდა (966 – 1001 წწ.) გამაერთიანებელი პოლიტიკის ძირითადი ასპექტები. კავკასიაში ერთიანი ქრისტიანული სახელმწიფოს შექმნის მცდელობა დავით კურაპალატის დროს. 2010. მამისთვალიშვილი ე. ქართლის სამეფოსა და იერუსალიმის საპატრიარქოს ურთიერთობის ისტორიიდან : (XVII საუკუნის მეორე ნახევარი) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001 . – გვ. 328 – 339 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველი მეფეების და დიდებულების მნიშვნელოვანი ძალისხმევა იერუსალიმის ქართული ეკლესია-მონასტრების შენარჩუნებისათვის. 2011. მამისთვალიშვილი ე. შაჰ აბასის ქართველი ელჩი მოსკოვში // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : I . – 2001 . – გვ. 19 – 24. რეზ. ინგლ. ენაზე.

შაჰ აბასის მიერ საქართველოდან წაღებული ქრისტეს კვართის რუსეთის სახელმწიფოსა და პატრიარქისათვის გაგზავნა თავისი ელჩის, წარმოშობით ქართველი, ურუსან ბეგის ხელით. რუსულ წყაროებში შემონახული ზოგიერთი ცნობა ქართველი ელჩის შესახებ. 2012. მამისთვალიშვილი ვ. იერუსალიმის პატრიარქი თეოფანე II და საქართველო // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 13 – 20. რეზ. რუს. ენაზე

პატრიარქის მოგზაურობა საქართველოში XVII ს. , ზეგავლენა კახეთის მეფის თეიმურაზ I-ის კარზე, ურთიერთობა იერუსალიმში მოღვაწე ნიკიფორე ირბახთან (ნიკოლოზ ჩოლოყაშვილთან). 2013. მამულაშვილი მ. XI _ XIII საუკუნეების ქართული სახელმწიფოს კულტურული და პოლიტიკური ორიენტაციის საკითხისათვის // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 9 . – გვ. 48 – 54. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს ერთიანი ფეოდალური მონარქიის კულტურული ფენომენი, ე. წ. «ვეფხისტყაოსნის კულტურა” და ამ ეპოქის საქართველოს კულტურისა და პოლიტიკის ძირითადი ასპექტები. 2014. მანველიძე ი. 1927 წლის მღელვარება ზემო აჭარაში // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 4 . – გვ. 91 – 93.

საარქივო მასალაზე დაყრდნობით გაანალიზებულია 20-იან წლებში აჭარაში გლეხთა მძიმე სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობა და ამ ნიადაგზე გაჩაღებული ანტისაბჭოთა მოძრაობის ერთი კონკრეტული ფაქტი – 1927 წლის მღელვარება. 2015. მანველიძე ი. კავკასიის დამოუკიდებლობის კომიტეტი : 1924 – 1928 წწ. // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 3 . – გვ. 88 – 92.

1924 წლის წარუმატებელი აჯანყების მიზეზები. ამავე წლის ნოემბერში სტამბოლში ჩამოყალიბებული «კავკასიის განმანთავისუფლებელი კავშირი”, მისი მიზნები და ამოცანები.

2016. მანველიძე ი. პოლიტიკური მღელვარება აჭარაში 1922 – 1925 წლებში // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – გვ. 196 – 198. (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. ინგლ. ენაზე.

რეგიონის ავტონომიურ მმართველობასთან დაკავშირებული პოლიტიკური პროცესები. 2017. მარიამ ლორთქიფანიძე – 80 // ანალები . – 2002 . - № 2. – გვ. 73.

ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტის კოლექტივის მისალოცი წერილი ისტორიკოს მარიამ ლორთქიფანიძის დაბადების ოთხმოც წლისთავთან დაკავშირებით. 2018. მარუაშვილი ა. შვიდი სამეფო ტიტული – ქვეყნის ერთიანობის სიმბოლო // კლიო . – 2003 . - № 20 . – გვ. 33 – 40 . რეზ. რუს. ენაზე.

XI – XII სს. ქართველ მეფეთა და ერისთავთა მიზანმიმართული პოლიტიკური ქმედებები ქვეყნის გაერთიანებისა და სახელმწიფოს საზღვრების ჩამოყალიბებისათვის. ერთიანი საქართველოს არსებობის პერიოდში შექმნილი ქართველ მეფეთა ტიტულატურა. 2019. მარუაშვილი ს. ერთიანი საქართველოს მეფეების შვიდი ტიტული // კავკასიის მაცნე . – 2002 . -№ 5 . – გვ. 54 _ 56. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

XI – XII სს. Mმიჯნაზე საქართველოს განთავისუფლება ბიზანტიის იმპერიის პოლიტიკური გავლენისაგან, ქართული სამეფოების შემომტკიცების შედეგად ერთიანი საქართველოს მეფის ტიტულის ჩამოყალიბება – «მეფე აფხაზთა ქართველთა, რანთა, კახთა, სომეხთა, შარვანშა და შაჰანშა”. 2020. მაცაბერიძე მ. ქართული სახელმწიფო ახალი ათასწლეულის ზღრულბზე // ახალი დროება . – 2000 . - № 1 (7) . – გვ. 7 – 11.

დამოუკიდებელი საქართველოს სახელმწიფოებრივი განვითარების ეტაპები. 2021. მაჭავარიანი მ. პირველი მსოფლიო ომის დასაწყისი და ქართული პრესა : (ჟურნალი «თეატრი და ცხოვრება”, 1914 წლის აგვისტო – დეკემბერი) // კლიო . – 2004 . - № 21 . – გვ. 144 – 154 . რეზ. რუს. Eენაზე.

ომში მონაწილე ქართველები, საომარი მოვლენები თუ სხვა სახის ინფორმაციები ჟურნალის ფურცლებზე. 2022. მახათაძე ნ. დავით ბაგრატიონი // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 153 – 156.

საქართველოს ისტორიის მკვლევარი დავით გიორგის ძე ბაგრატიონის (ერეკლე მეორის შვილიშვილი) ცხოვრება და მოღვაწეობა. 2023. მეგობრის ხსოვნა : ირინე ჯუკაშვილი // ანალები . – 2003. - № 1 . – გვ. 107. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტის მეცნიერ-თანამშრომელი. ნეკროლოგი. 2024. მენაბდე დ. პაპუნა ორბელიანის «ამბავნი ქართლისანი” // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 107 – 113. რეზ. ინგლ. ენაზე.

XVIII ს. ისტორიკოსის პაპუნა ორბელიანის თხზულების მნიშვნელობა XVIII ს. 30 – 50 წლების აღმოსავლეთ საქართველოს სახელმწიფოებრივ-პოლიტიკური, სოციალ-ეკონომიკური და კულტურული ცხოვრების კვლევისათვის. 2025. IV საერთაშორისო ქართველოლოგიური სიმპოზიუმი = The Fourth International Symposium on Kartvelian Studies // ქართველოლოგი . – 2002 . - № 9 . – გვ. 47 – 71.

სიმპოზიუმზე წარმოდგენილი ნაშრომების ჩამონათვალი და მოხსენებების რეზიუმეები. 2026. მერკვილაძე დ. თბილისის ამირა საჰაკისა და მუჰამედ იბნ ხალიდის ბრძოლის ადგილის ლოკალიზაციისათვის // ამირანი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 64 – 74. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცენტრალური ხელისუფლებისაგან განკერძოების ტენდენცია არაბული სახალიფოს განაპირა მხარეებში. ხალიფას მიერ გამოგზავნილი სადამსჯელო ექსპედიციის ხელმძღვანელის მუჰამედ იბნ ხალიდისა და თბილისის განდგომილი ამირა საჰაკის ბრძოლის ადგილის განსაზღვრა. 2027. მესხია ე. ბათუმის ოლქი საგანგებო მმართველობის პერიოდში // კლიო . – 2003 . - № 20 . – გვ. 115 – 125 . რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს იურისდიქციის აღდგენის შემდეგ განსაკუთრებული რეჟიმის შემოღება ბათუმის ოლქში 1920 წლის 7 ივლისს. საგანგებო კომისრად ბ. ჩხიკვიშვილის დანიშვნა, რომელიც გართულებული სოციალურ-პოლიტიკური სიტუაციის გამო შეცვალა გრ. გიორგაძემ. 2028. მესხია ე. ბათუმის საკითხი საქართველო-გერმანიის ურთიერთობაში 1918 წელს // კლიო . – 2003 . - № 18 . – გვ. 152 – 162. რეზ. რუს. ენაზე.

რთული სამხედრო-პოლიტიკური ვითარება ამიერკავკასიაში 1918 წელს. გერმანიის მნიშვნელოვანი როლი თურქეთის ექსპანსიონისტური პოლიტიკის შეზღუდვასა და საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის დაცვის საქმეში. 2029. მესხია ე. საქართველოს ერთიანობისათვის ბრძოლა // კლიო . – 2003 . - № 20 . – გვ. 129 – 140. რეზ. რუს. ენაზე.

1919 წ. 30 აგვისტოს ბათუმის ოლქის მოსახლეობის წარმომადგენელთა ყრილობაზე არჩეული მეჯლისი და მიღებული მნიშვნელოვანი რეზოლუცია – ბათუმის ოლქის სამშობლოსთან შემოერთების თაობაზე. 2030. მიქაძე მ. თურქეთის მიერ სამხრეთ საქართველოს ტერიტორიების დაკავება და დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობის ღონისძიებები მათი განთავისუფლებისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2003 . - № 8 . – გვ. 26 - 29. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 2031. მიქელაძე ნ. დმანისის სავაჭრო გზა // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 34 – 49. რეზ. რუს. ენაზე.

შუა საუკუნეების საქართველოს ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ქალაქის, მისი სამიმოსვლო გზების, ციხეების და საბაჟოების შესახებ.

2032. მიქიაშვილი ლ. XVIII საუკუნის მეორე ნახევრისა და XIX საუკუნის დასაწყისის ქართული ისტორიოგრაფია 1783 წლის გეორგიევსკის ტრაქტატის შესახებ // კლიო . – 2004 . - № 21 . – გვ. 156 – 169 . რეზ. რუს. ენაზე.

პოლიტიკური სიტუაცია საქართველოში XVIII საუკუნის ბოლოს და ის მიზეზები, რომლებმაც ერეკლე II ამ ხელშეკრულებამდე მიიყვანა. 2033. მიწიშვილი ნ. «დიდი მეფე” ვახტაგ გორგასალი : (ქართლი და ირანი V ს. მეორე ნახევარში) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ . – 2003 . – გვ. 408 – 420 . რეზ. ინგლ. ენაზე. 2034. მუმლაძე დ. რწმენით განვლილი გზა. – ბათუმი , 2000 . – 165 გვ.

რეც. : ჩავლეიშვილი მ. «რწმენით განვლილი გზა”: [წიგნი ეხება აჭარის საბჭოთა ხელისუფლების დროინდელ ისტორიას] // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 5 . – გვ. 104 – 111. 2035. მუსხელიშვილი დ. «ასე ამბობდა ზარათუშტრა”! // ანალები. – 2001 . - № 2 . – გვ. 63 _ 66. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართულ ისტორიოგრაფიაში არსებულ «შემაშფოთებელ” სიტუაციაზე _ პასუხი ფილოსოფიის მეცნიერებათა დოქტორის გ. ყორანაშვილის წერილზე («თბილისი”, 2001, 1 დეკ.), რომელიც ეხება ავტორის სტატიას «საქართველოს სახელმწიფო ტერიტორიის წარმოქმნის ისტორიულ-გეოგრაფიული და ეთნიკურ-კულტურული საფუძვლები” («ანალები”, 2001, №1). 2036. მუსხელიშვილი დ. ვახტანგ გორგასლის სახელმწიფოებრივი მოღვაწეობის ისტორიიდან // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის . – 2001 . – № 24 . – გვ. 12 – 27. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პოლიტიკური, ეკონომიკური, სოციალური და კულტურული ღონისძიებები ისტორიული წყაროებისა და დოკუმენტების მიხედვით. 2037. მუსხელიშვილი დ. რევოლუცია ქართულად? // ანალები. – 2003 . - № 2 . – გვ. 3 – 5 . – რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე

2003 წლის ნოემბრის რევოლუციის ობიექტური კანონზომიერება. 2038. მუსხელიშვილი დ. საქართველო IV _ VIII საუკუნეებში. – თბ. , 2003 . – 462 გვ.

რეც. : დ. მუსხელიშვილი – «საქართველო IV – VIII საუკუნეებში” , თბილისი , 2003 წ. გამომცემლობა «მემატიანე” : [ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტში მონოგრაფიის განხილვაში მონაწილე ისტორიკოსების – დ. ბერძენიშვილის, გ. ჯამბურიას, ნ. ხაზარაძის, ე. ხოშტარია – ბროსეს და გ. მაისურაძის მოხსენებათა პუბლიკაცია] // ანალები . – 2003 . _ №2 . – გვ. 39 – 56. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე 2039. მუსხელიშვილი დ. სოციალური ვითარება IV _ V საუკუნეების ქართლში // ანალები . – 2002 . - № 1 . – გვ. 9 – 17. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ფეოდალური ურთიერთობების ჩამოყალიბება. საზოგადოების სოციალური დიფერენციაცია და აღნიშნული ეპოქის სახელმწიფოებრივი წყობა ქართული და უცხოური წყაროების მიხედვით.

2040. მჭედლიშვილი გ. ევროპა საქართველოსთვის – თავშესაფარი თუ ისტორიული ადგილი?! // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 106 – 115. რეზ. ინგლ. ენაზე.

პასუხი კითხვაზე რომ საქართველო არათუ არის ევროპის ნაწილი, არამედ ისტორიული ფაქტებით იგი ემყარება ევროპული კულტურისა და დასავლური ცივილიზაციის საერთო საფუძვლებს. 2041. მჭედლიძე გ. გერმანოზიშვილთა საგვარეულოს ისტორიიდან // მრავალთავი .- 2001 .- № 19 . – გვ. 401 – 405. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქვემო ქართლის ბარათაშვილების ერთ-ერთი დიდი განშტოების საგერმანოზიშვილოს სათავადოს ისტორია. 2042. ნადირაძე ე. დავით აღმაშენებლის 1123 / 24 წლის ანდერძში ნახსენები «მატურის” რაობისათვის // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 3 – 15. რეზ. რუს. ენაზე.

ტერმინი «მატური” სამეცნიერო ლიტერატურაში ცნობილია, როგორც სოფლის სახელწოდება, მაგრამ სტატიის ავტორი და ისტორიკოსი დ. მეგრელაძე ერთმანეთისაგან დამოუკიდებლად მიდიან დასკვნამდე, რომ ეს ტერმინი საგვარეული სასაფლაოს ნიშნავს. 2043. ნადირაძე ე. , შოშიტაიშვილი ნ. მიხეილ ჩართოლანი სვანეთის მკვლევარი და მოჭირნახულე (1913 – 2002) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 269 – 272.

ეთნოგრაფ მ. ჩართოლანის ცხოვრება და მოღვაწეობა. 2044. ნათმელაძე მ. მეორე მსოფლიო ომში საქართველოდან დაღუპულ და უგზო-უკვლოდ დაკარგულ მეომართა რიცხვის დადგენის შესახებ // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 48 – 51. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 2045. ნარიმანიძე ე. 1922 წლის თებერვალი დაპყრობილ საქართველოში : (ქ. თბილისი , 11. 02. – 14. 02. 1922 წელი) // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 148 – 174. რეზ. რუს. ენაზე.

მშვიდობიანი მიტინგები საქართველოს ეროვნული სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობისა და დემოკრატიული რესპუბლიკის (1918 – 1921 წწ) აღდგენისათვის. 2046. ნარიმანიძე ე. 1922 წლის 26 მაისის დღესასწაული თბილისში // კლიო . – 2003 . - № 19 . – გვ. 139 – 156 . რეზ. რუს. ენაზე.

ჰარვარდის უნივერსიტეტში დაცული სოციალ-დემოკრატიული პარტიის საარქივო მასალებზე დაყრდნობით. 2047. ნარიმანიძე ე. «მუშათა, გლეხთა და ჯარისკაცთა” საბჭოების არჩევნები დაპყრობილ საქართველოში : (აღმ. საქართველო, 1921 წ. დეკემბერი – 1922 წ. იანვარი) // კილო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 89 – 108 . 2048. ნასიძე მ. გრაფიტო – ძველი ბერძნული კულტურის მცირე ასპექტი // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 116 – 120. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბერძნული წყაროების მეშვეობით ძვ. წ. VI _ V სს. კოლხურ ღვთაებათა მიმოხილვა; საირხეში აღმოჩენილი ვერცხლის თასი (ძვ. წ. IV ს), რომელზეც გრაფიტოა მოთავსებული; გრაფიტოს წაკითხვის შესაძლო ვერსია. 2049. ნაცვალაძე მ. ევფიმი ბოლხოვიტინოვის თხზულების «საქართველოს ისტორიული სურათის” შექმნის სუბიექტური ფაქტორებისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 60 _ 66. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

XIX ს. დასაწყისში (1802 წ.) სანკტ – პეტერბურგში ანონიმურად გამოცემული თხზულების ანალიზი. 2050. ნაცვალაძე მ. ევფიმი ბოლხოვიტინოვის «საქართველოს ისტორიული სურათის” თარგმანებისა და რეცენზიების ზოგიერთი ასპექტის განმარტებისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 51 _ 57. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ნაშრომი დაიბეჭდა ანონიმურად სანკტ – პეტერბურგში 1804 წ. სტატიაში განხილულია გერმანელი მეცნიერის ლუდვიგ შლეცერის, ფრანგი მალტ ბრენის რეცენზიები მოცემულ ნაშრომზე, აგრეთვე სხვადასხვა ევროპულ ენებზე გამოცემული თარგმანები, რომელთა მეშვეობითაც ე. ბოლხოვიტინოვის თხზულებამ პოპულარობა მოიპოვა ევროპის ქვეყნებში. 2051. ნაჭყებია ი. საქართველო ფინკენშტეინის ხელშეკრულებასა და “Journal d’Empire”-ის ფურცლებზე: (1807 წ) // ლიტერატურული ძიებანი : 23 . – 2002 . – გვ. 538 – 543 . რეზ. ინგლ.Eენაზე.

ნაპოლეონის მიერ ირანთან დადებული სამოკავშირეო ხელშეკრულება, რომლის მე-3 და მე-4 მუხლები საქართველოს ირანისთვის დაბრუნებას ითვალისწინებდა. 2052. ნიკოლოზიშვილი ნ. ალექსანდრე მაკედონელი და «ნასტაგისი” // კლიო . – 2003 . - №¹ 20 . – გვ. 3 – 20 . რეზ. რუს. ენაზე.

ნასტაგისის არხის (სარწყავი არხი ქართლში) კავშირი ალექსანდრე მაკედონელის საქართველოში ლაშქრობასთან ისტორიული და ფილოლოგიურ-ტერმინოლოგიური მონაცემებით. საირიგაციო ტერმინების – «რუ” და «სტაგი” ეტიმოლოგია და მნიშვნელობა. 2053. ნიკოლოზიშვილი ნ. ტყვე განმანათლებლები : («მოქცევაჲ ქართლისაჲ”-ს ერთი ბუნდოვანი ადგილის განმარტებისათვის) // კლიო . – 2003 . - № 20 . – გვ. 21 – 32 . რეზ. რუს. ენაზე.

მემატიანის შატბერდული რედაქციის მეორე თავის ბოლოს წმ. ნინოს ცხოვრების უკანასკნელ ეპიზოდში მოხმობილი ფრაზის «ვითარ იტყვ, ვითარმედ: ტყუე ვარი მე, ანუ ვითარცა ჰინდოეთს თუ?” განმარტებისათვის. 2054. ნინიძე დ. იერუსალიმის ჯვრის მონასტრისადმი ბოძებული სიგელი მეფე კონსტანტინეს ვინაობისათვის // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიანტ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . - № 4 . – გვ. 23 – 25. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბაგრატიონების სამეფო გვარის გამორჩეული დამოკიდებულება იერუსალიმის ჯვრის მონასტრისადმი, კონსტანტინე მეფის (1293 – 1327) მონასტრისადმი შეწირული წიგნისა და მისი ვინაობის შესახებ.

2055. ნინიძე დ. XIII საუკუნის «ტეხილის” გაგებისათვის // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – 2003 . – გვ. 243 – 253 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

XI _ XII საუკუნეების წარმატებული ქართული სახელმწიფოს XIII საუკუნეში დაცემის მიზეზების ახსნა. 2056. ნინიძე მ. ამერიკის შეერთებული შტატებისა და საქართველოს ურთიერთობა 1917 – 1920 წლებში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ. – 2001 . – გვ. 352 – 362 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ამერიკის მთავრობის დამოკიდებულება საქართველოს სუვერენიტეტისა და რუსეთის იმპერიის მთლიანობის საკითხების მიმართ. 2057. ოთხვანი ნ. სამეფო ხელისუფლების პოლიტიკური ხედვის ფორმირების საკითხისათვის XI _ XII ს. საქართველოში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2003 . - № 14 . – გვ. 93 – 100. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გაერთიანების პროცესში მყოფი საქართველოს პრიორიტეტების მიმოხილვა; პიროვნებისა და სახელმწიფოს ურთიერთმიმართება. 2058. ოთხოზორია ნ. ნ. ნიკოლაძე და ქალაქი ფოთი გაზ. «ივერიის” ფურცლებზე // ამირანი . – 2005 . - № 12 . – გვ. 68 – 74. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ფოთში მიმდინარე მოვლენებისა და ქალაქის თავის ნიკო ნიკოლაძის მრავალმხრივი მოღვაწეობის აქტიური გაშუქება ილია ჭავჭავაძის გაზეთ «ივერიის” ფურცლებზე. 2059. ოკუჯავა კ. ეთნომიმ «საძი”-ს ისტორიიდან // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 219 – 229. რეზ. რუს. ენაზე.

ცნობები აფხაზეთის ტერიტორიაზე მოსახლე ტომის – საძების შესახებ XVIII _ XIX საუკუნეების მეცნიერთა და მოგზაურთა ნაშრომებში. ეთნონიმ «საძის” მნიშვნელობა და გავრცელების არეალი. 2060. ორჯონიკიძე ე. 1819 – 1820 წლების დასავლეთ საქართველოს ხალხთა აჯანყება // კლიო . – 2003 . - № 19 . – გვ. 61 – 114 . რეზ. რუს. ენაზე.

იმერეთის, გურიის და სამეგრელოს აჯანყების ზოგიერთი დეტალი, მისი საყოველთაო ხასიათი. 2061. ორჯონიკიძე ე. სოლომონ რაზმაძის ერთი წერილის გამო // ანალები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 47 – 50. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

პეტერბურგში, თეიმურაზ ბატონიშვილის კარზე აღზრდილი, 1832 წლის შეთქმულების მონაწილის სოლომონ რაზმაძის დიმიტრი ბატონიშვილისადმი მიწერილი ალეგორიული ხასიათის წერილი, რომელმაც პეტერბურგელ ბატონიშვილებს შეთქმულების საქმიანობა გააცნო. 2062. ოქროპირიძე უ. ბრძოლა ბათუმის ოლქის საქართველოსთან საბოლოოდ შემოსაერთებლად // ამირანი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 63 – 86. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თურქეთის მიერ ოკუპირებული ამ ოლქის ისტორია საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის გამოცხადებიდან მის შემოერთებამდე: რუსეთის, ინგლისისა და თურქეთის ინტერესები, ბათუმის საკითხის დასმა 1920 წლის

ლონდონის კონფერენციაზე, ე.წ. ყარსის ხელშეკრულება. 2063. ოქროპირიძე უ. ეროვნული იდეა და სამუსლიმანო საქართველო : (აჭარაში ეროვნული იდეალების აღორძინებისათვის ბრძოლის დაწყების ისტორიიდან) // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 7 . – გვ. 90 – 97.

მე-19 საუკუნე. 2064. ოქროპირიძე უ. მემედ აბაშიძე და სამუსლიმანო საქართველოს განმანთავისუფლებელი ბრძოლის პროგრამა // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 9 . – გვ. 79 – 81. 2065. ოჩიაური თ. ინტერვიუ ქ-ნ თინათინ ოჩიაურთან // ამირანი. – 2004 . - № 10 . – გვ. 102 – 112.

ისტორიულ მეცნიერებათა დოქტორი, პროფესორი თინათინ ოჩიაური – ფშაველთა, ხევსურთა და ვაინახთა ყოფა-ცხოვრების შესახებ. 2066. პაიჭაძე დ. რამდენიმე დოკუმენტი საქართველოს პირველი რესპუბლიკის საგარეო პოლიტიკის შესწავლისათვის // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 9 . – 2002 . – გვ. 130 – 149 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

გერმანია-საქართველოს არშემდგარი დიდი ხელშეკრულება (1918 წ.) და მისი მნიშვნელობა ქართული ისტორიოგრაფიისა და დიპლომატიური კორპუსისათვის. 2067. პაიჭაძე დ. საქართველოს ისტორიის პოლიტიკური ასპექტები // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 3 – 11. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საგარეო-პოლიტიკური ფაქტორის განსაკუთრებული მნიშვნელობა საქართველოს ისტორიაში; ქართველ მეფეთა მცდელობა მიეღწიათ დინამიური ბალანსისათვის დასავლეთსა და აღმოსავლეთის სამყაროებს შორის დამოუკიდებლობის შესანარჩუნებლად და შემდგომი სულიერი განვითარებისთვის; 1918 – 1921 წწ. საქართველოში მიმდინარე პროცესებისა და პირველი რესპუბლიკის ისტორიის კრიტიკული ანალიზი. 2068. პაპასქირი ზ. გამოჩენილი მეცნიერი, ღირსეული მამულიშვილი // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 382 – 390.

ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორ, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის წევრ-კორესპონდენტ ზურაბ ანჩაბაძის ცხოვრება და მოღვაწეობა. დაბადებიდან 80 წლისთავის გამო. 2069. პაპასქირი ზ. მურმან ბერია წავიდა // საისტორიო ძიებანი. – 2001 . - № 4 . – გვ. 360 – 364.

აფხაზეთის ქართული ინტელიგენციის წარმომადგენლის, მეცნიერ-ისტორიკოს მურმან ბერიას ცხოვრება და მოღვაწეობა. 2070. პაპასქირი ზ. ნაშრომი საქართველოს პოლიტიკური გაერთიანების საკითხებზე : რეცენზია გურამ გაბუნიას სადოქტორო დისერტაციაზე: «საქართველო X საუკუნის ბოლო მეოთხედსა და XI ს. დასაწყიში : (საქართველოს სახელმწიფოებრივი

გაერთიანების პრობლემური საკითხები) // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 305 – 326. 2071. პაპასქირი ზ. საქართველოს ტერიტორიული და სახელმწიფოებრივი მთლიანობის პრობლემა უძველესი დროიდან დღემდე // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 3 – 16. რეზ. რუს. ენაზე.

სტატიაში ქართული ისტორიოგრაფიული მემკვიდრეობის კრიტიკული ანალიზის საფუძველზე მიმოხილულია ერთიანი სახელმწიფო ტერიტორიის ფორმირების პროცესი. ძირითადი ყურადღება ექცევა ტერიტორიული და სახელმწიფოებრივი მთლიანობის დარღვევის ფაქტებს. 2072. პაპასქირი ზ. სახელოვანი მეცნიერის სახელოვანი იუბილე // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 380 – 390.

ისტორიკოს მარიამ ლორთქიფანიძის დაბადების 80 წლისთავის გამო. ბიოგრაფია და სამეცნიერო მოღვაწეობა. 2073. პაპაშვილი მ. ლევან II დადიანის ვატიკანთან ურთიერთობის ისტორიიდან // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : I . – 2001 . – გვ. 3 – 10. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თეატინელთა მისიონის დაარსება სამეგრელოში; კათოლიკე მისიონერების დონ არქანჯელი ლამბერტისა და დონ ჯუზეპე ჯუდიჩის ჩამოსვლა და მოღვაწეობა. ლევან II დადიანის მიერ 1643 წელს პაპ ურბან VIII-სთან გაგზავნილი ელჩობა და ორი ყმაწვილის ანტონიისა და ანდრიას გაყოლება სასწავლებლად. 2074. პაპაშვილი მ. მადმუაზელ მარი პეტი – ლუი XIV-ის თვითმარქვია ელჩი ირანში და მისი სტუმრობა საქართვველოში // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები : . – I . – 2002 . – გვ. 85 – 98. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საფრანგეთ-ირანის სავაჭრო-პოლიტიკური ურთიერთობა, მარი პეტი დე მულენის (1665 – 1720) ე.წ. დიპლომატიური მისია ირანში და მისი სტუმრობა საქართველოში ვახტანგ VI მეფობის დროს (1707 წ.). 2075. პერტაია დ. დამოუკიდებელი საქართველო და ინგლის-საფრანგეთის გეგმები (1918 – 1921 წწ.) // საისტორიო ძიებანი. – 2000 . - № 3 . – გვ. 123 – 136. რეზ. რუს. ენაზე.

ინგლისისა და საფრანგეთის პოლიტიკური და ეკონომიკური ინტერესები ამიერკავკასიაში. ამიერკავკასიის ქვეყნების სამხედრო-პოლიტიკური ბლოკის შექმნის უშედეგო მცდელობა. საქართველოზე რუსეთის გავლენის ოფიციალური აღიარება მოკავშირეების მიერ. 2076. პროფესორი გიორგი გოზალიშვილი // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 5 – 6 .

ისტორიკოს გ. გოზალიშვილის მოკლე ბიოგრაფია და ძირითადი სამეცნიერო შრომების ჩამონათვალი. დაბადებიდან 100 წლის შესრულებასთან დაკავშირებით. 2077. ჟველია ნ. დასავლეთ საქართველოს სამეფო-სამთავროები XIX ს. დასაწყისში და მეფის რუსეთი // კლიო . – 2003 . - № 17 . – გვ. 97 – 110 . რეზ. რუს. ენაზე.

დავა იმერეთის სამეფოსა და ოდიშის სამთავროს შორის ლეჩხუმის ტერიტორიის

მიერთებისათვის. 2078. ჟველია ნ. ოდიშის (სამეგრელოს) სამთავრო 1846 – 1867 წლებში // კლიო . – 2003 . - № 18 . – გვ. 61 – 71 . რეზ. რუს. ენაზე.

დავით დადიანისა და ეკატერინე ჭავჭავაძის მთავრობა და დედოფლობა სამთავროში. 2079. ჟველია ნ. სამეგრელოში გლეხთა აჯანყების ზოგიერთი უცნობი ეპიზოდი // კლიო . – 2004 . - № 21 . – გვ. 56 – 74 . რეზ. რუს. ენაზე.

1853 – 1869 წწ. გლეხთა პოლიტიკურ-ეკონომიკური მდგომარეობა, ამბოხება უტუ მიქავას ხელმძღვანელობით, ყირიმის ომი, ეკატერინე დადიანის მმართველობის დასასრული. 2080. ჟორდანია გ. ჩვენ შეგვეძლო ომის მოგება, თუ ეროვნული მთავრობა გვეყოლებოდა // ახალი დროება . – 2000 . - № 1 (7). – გვ. 12 – 16.

მე-11 არმიის შემოჭრა საქართველოში 1921 წელს. ავტორის შეხვედრა გენერალ გიორგი კვინიტაძესთან საფრანგეთში, 1966 წელს. 2081. ჟუჟუნაშვილი გ. პროფესორი ვალერიან მაჭარაძე // მესხეთი : 4 . – 2001 . - გვ. 199 – 201.

ისტორიკოსის სამეცნიერო-პედაგოგიური მოღვაწეობა (გახსენება). 2082. რამიშვილი შ. საქართველოს დამოუკიდებლობის საკითხი და საბჭოთა რუსეთი : (1918- 1919 წწ.) // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 69 _ 78. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 2083. რუხაძე ლ. შტრიხები პორტრეტისათვის – ქართლის მოლარეთუხუცესი, ისტორიკოსი სეხნია ჩხეიძე // ლიტერატურული ძიებანი : 22 . – 2001 . – გვ. 114 – 120. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცხოვრება მეფეთას ავტორის სეხნია ჩხეიძის როლი XVII – XVIII სს. საქართველო-სპარსეთის პოლიტიკური სპექტრის შესწავლისა და ვახტანგ VI-ის, როგორც ერთიანი ქართული სახელმწიფოს ხელისუფლის წარმოჩენის საქმეში. 2084. საითიძე გ. ერთი საბუთი კახეთის მეფე თეიმურაზ I-ის რუსეთის სამეფოსთან დიპლომატიური ურთიერთობის ისტორიიდან : (XVII საუკუნის 60-იანი წლები) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . - 2001 . – გვ. 174 – 182. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თეიმურაზ I-ის მიერ რუსეთის ხელმწიფის ალექსანდრე მიხეილის ძისათვის გაგზავნილი სიგელის შინაარსი და ისტორიული მნიშვნელობა. საბუთი დაცულია ქ. მოსკოვის ძველი აქტების ცენტრალურ სახელმწიფო არქივში. 2085. საითიძე გ. ეტიუდი საქართველოსა და საილხანოს შორის დიპლომატიური ურთიერთობის ისტორიიდან : (გვანცა დედოფლის გარდაცვალების საკითხი) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. , 2003 . – გვ. 537 – 548. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დავით VII ულუს მეუღლის – გვანცას გარდაცვალებასთან დაკავშირებული სხვადასხვა მოსაზრება (XIII ს.).

2086. საითიძე გ. მასალები საქართველო-რუსეთის დიპლომატიური ურთიერთობის ისტორიისათვის : (XVII ს-ის 70 – 80-იანი წლები) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 9 . – 2002 . – გვ. 83 – 111 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

განხილულია ქ. მოსკოვის ძველი აქტების ცენტრალურ სახელმწიფო არქივში დაცული დოკუმენტები. 2087. სამსონაძე მ. დედოფალი თამარ, ვახტანგ VI ასული // ანალები . – 2003 . - № 1 . – გვ. 54 – 58. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ვახტანგ VI-ის ქალიშვილი, კახეთის მეფის თეიმურაზ II-ის მეუღლე და ერეკლე II-ის დედა; მისი ადგილი და მნიშვნელობა საქართველოს ისტორიაში. 2088. სამსონაძე მ. საქართველოს პოლიტიკური გაერთიანების ცდები XVIII ს. II ნახევარში // კლიო . – 2003 . - ¹ 19 . – გვ. 3 – 16 . რეზ. რუს. Eენაზე.

კახეთის მეფის სოლომონ I-ის მიერ გადადგმული ნაბიჯები ქვეყნის გასაერთიანებლად. 2089. სამსონაძე მ. ქართლ-კახეთის სამეფოს გაუქმების თანმიმდევრობა XVIII საუკუნეში // ანალები . – 2001 . - № 2. – გვ. 28 – 33. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

რუსეთ-საქართველოს პოლიტიკური ურთიერთობა. 2090. სამუშია ჯ. ბუღა თურქის თბილისზე ლაშქრობის ისტორიიდან : (ატ-ტაბარის ცნობის მიხედვით) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. , - 2003 . – გვ. 365 – 384. რეზ. ინგლ. ენაზე.

X საუკუნის არაბი ისტორიკოსი 853 წლის 5 აგვისტოს მომხდარი თბილისის აოხრების შესახებ 2091. სამუშია ჯ. ქართველები ბიზანტიის იმპერიის მმართველ ელიტაში : (ივანე ლიპარიტის ძე ბიზანტიაში) // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 35 – 45 . რეზ. რუს. ენაზე.

XI ს. 50-იან წლებში ბაღვაშთა კლანის განადგურების შემდეგ ივანე ლიპარიტის ძის სამწლიანი წარმატებული ემიგრაცია ბიზანტიაში და მისი დაბრუნება საქართველოში. 2092. სანაძე მ. ერისმთავრები მირი და არჩილი და ქართლის ცხოვრება // მესხეთი : 4 . – 2001 . - გვ. 71 – 88. რეზ. ინგლ. ენაზე.

«ქართლის ცხოვრებაში” აღწერილი ერისმთავრების ცხოვრების, არაბთა ორი სხვადასხვა პერიოდის შემოსევის (713 – 714 წწ. 729 – 731 წწ.) ამსახველი გაერთიანებული ქრონიკა; ავტორის მიერ ქრონიკების ერთმანეთისაგან გამიჯვნა და მოვლენათა ქრონოლოგიური თანმიმდევრობის აღდგენა. 2093. სანდოძე დ. უკრაინის არქივები და საქართველო // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 – 74. – გვ. 111 – 113.

ქართველი და უკრაინელი ხალხების მრავალსაუკუნოვანი ურთიერთობის ისტორიიდან.

2094. სარალიძე ლ. საქართველო-საფრანგეთის ურთიერთობის საკითხისათვის 1918 _ 1921 წლებში // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 32 – 38.

საფრანგეთის მთავრობისაგან საქართველოს დამოუკიდებლობის საერთაშორისო აღიარება და მხარდაჭერა რუსეთის მიერ საქართველოს ოკუპირების შემდგომ. 2095. სართანია დ. ივანე ჯავახიშვილი და ქართული ეტიკეტის ისტორიის საკითხები. – თბ. , 2002 . – 392 გვ.

რეც. : სამსონაძე მ. ზოგიერთი მოსაზრება დავით სართანიას ნაშრომზე «ივანე ჯავახიშვილი და ქართული ეტიკეტის ისტორიის საკითხები” // ანალები . – 2003 . - № 2 . – გვ. 66 – 69. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 2096. სართანია დ. ივანე ჯავახიშვილი ქართული ეტიკეტის ისტორიის შესწავლის სათავესთან // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 117 – 127. რეზ. რუს. ენაზე.

ივანე ჯავახიშვილის არქივში დაცული გამოუქვეყნებელი ნაშრომი, ორ ტომად აკინძული მონოგრაფია – «ყოფა-ცხოვრების წესებისა და ზნე-ჩვეულებების და ნივთიერი კულტურის ისტორია”. 2097. სართანია დ. ივანე ჯავახიშვილის უცნობი ნაშრომი: «ყოფა-ცხოვრების წესებისა და ზნე-ჩვეულებების და ნივთიერი კულტურის ისტორია” // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 128 – 137. რეზ. რუს. ენაზე.

მეცნიერის არქივში დაცული ხელნაწერი, რომლისთვისაც ივ. ჯავახიშვილს თავდაპირველად «ქართული ხელოვნების ისტორია” უწოდებია და რომელის შეცვლილი სათაურის გამო დაკარგულად იყო მიჩნეული. 2098. სვანიძე მ. 1588 წელს ქართლის მეფე სიმონ I-ისა და ოსმალეთის სარდალ ფერჰარდ ფაშას შორის დადებული საზავო ხელშეკრულება // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. – 2003 . – გვ. 138 – 153 . რეზ. ინგლ. ენაზე. 2099. სვანიძე მ. დიპლომატიური ბრძოლა ბათუმისა და ბათუმის ოლქისათვის 1918 – 1921 წლებში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ., 2003 . – გვ. 154 – 189. რეზ. ინგლ. ენაზე. 2100. სვანიძე მ. საქართველო-ოსმალეთის ურთიერთობის ისტორიიდან XV საუკუნის მეორე ნახევარში : (1479 წელს ოსმალთა თავდასხმა ქართულ მიწა-წყალზე) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001 . – გვ. 203 – 219 . რეზ. ინგლ.Eენაზე.

თურქული და სპარსული წყაროების მიხედვით. 2101. სილოგავა ვ. ფეოდალური საქართველოს პოლიტიკური გაერთიანებისათვის ბრძოლის ქრონოლოგიიდან : (კახეთის შემოერთება 1003 წ.) // მრავალთავი . – 2001 . - № 19. – გვ. 351 – 357. რეზ. რუს.Eენაზე. 2102. სიხარულიძე ი. აფსარ-გონიის სიწმინდენი // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 7 . – გვ. 81 – 82.

ბიზანტიელი აგიოგრაფი იოანე ქსიფილინოსის (XI ს.) ძეგლის ქართული თარგმანის (XII ს.) ერთ-ერთი თხზულების ხელნაწერის მიხედვით წმ. მოწამე ანტიოქიელი მხედრების აფსაროსის ნაქალაქარში განსასვენებლების თაობაზე. 2103. სიხარულიძე ი. აღზევანი : (ძველი საქართველოს ქვეყნები) // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 9 . – გვ. 77 – 78.

სამხრეთ საქართველოს ისტორიული ქვეყნის აღზევანის მნიშვნელობა და როლი ძველი საქართველოს ეკონომიკურ და სამხედრო-პოლიტიკურ ცხოვრებაში. 2104. სიხარულიძე ი. ბაგრატ II _ «დიდი ხელმწიფე” // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 3 . – გვ. 82 – 83.

ბაგრატ ერისთავთ-ერისთავის (X ს.) პოლიტიკური და ლიტერატურული მოღვაწეობა. 2105. სიხარულიძე ი. ქართული საგვარეულო საკითხები : (ვარშალომიძე) // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 2 . – გვ. 110

გვარის წარმოშობა, მისი ისტორია. 2106. სიხარულიძე ფ. იბრძოდა ლექსითაც // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 10 . – გვ. 60 – 66.

ვახუშტი ბატონიშვილის (ბაგრატიონის) (XVIII ს.) რუსეთში ოცდაათი წლის შემოქმედებითი მოღვაწეობის ანალიზი. 2107. სიხარულიძე ფ. სამხარეთმცოდნეო ძიებანი : (ბათუმის ოლქი გარდამავალ ხანაში) // // ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. – 2002. – გვ. 165 – 170. (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია).

აჭარის ისტორიული და სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობა XIX ს. 70-იან წწ. და XX ს. დამდეგს. 2108. სოლოღაშვილი ნ. ქართლ-კახეთი XVII ს.-ის 35 – 40-იან წლებში // ამირანი . – 2005 . – №13 . – გვ. 61 – 82. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აღნიშნული პერიოდის წყაროებისა და ლიტერატურის შეჯერების შედეგად XVIII ს. 30 – 40-იანი წლების ქართლ-კახეთის პოლიტიკური მდგომარეობის წარმოჩენა. 2109. სონღულაშვილი ა. საქართველოს «საბჭოთა პერიოდის” ისტორიის პრობლემები // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 109 – 136.

საბჭოთა პერიოდის ისტორიის, კომუნისტური მოძრაობის, ტოტალიტარული რეჟიმის ქართული თავისებურებების გააზრების ცდა. 2110. სოსიაშვილი გ. სამაჩაბლოს სოციალური ურთიერთობის ისტორიიდან: (გლეხები) // კლიო . – 2003 . - № 18 . – გვ. 45 – 52 . რეზ. რუს. ენაზე.

გლეხთა მდგომარეობა სამაჩაბლოში, მათი ურთიერთობა სათავადო სახლის წევრებთან: (XVII – XIX სს.).

2111. სტეფნაძე გ. საქართველო-ეთიოპია: აბრეშუმის გზის ორი რგოლი (VII საუკუნის არაბული სიგელის ფონზე) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 152 – 164. რეზ. ინგლ. ენაზე.

არაბთა ხალიფის მცდელობა აღეკვეთა ბიზანტიისათვის აღმოსავლეთთან სავაჭრო ურთიერთობები; 638 წ. ხალიფა ომარის მიერ გამოცემულ სიგელში ასახული ქართველთა და ეთიოპელთა პრივილეგირებული მდგომარეობა იერუსალიმის წმინდა მიწაზე. 2112. სტეფნაძე ჯ. მეფე გუბაზ II ორი ცივილიზაციის ჭიდილში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 165 – 168. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გუბაზ II-ის მეფობის ხანა (540 – 554 წწ.); ეგრისი, როგორც ბიზანტია – ირანის პოლიტიკურ-ეკონომიკური მიზნების შეჯახების ასპარეზი. 2113. სტეფნაძე ჯ. მძევლის ინსტიტუტი საქართველოში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 9 . – თბ . – 2002 . – გვ. 257 – 297 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

მძევლის, როგორც ქვეყნებს შორის ურთიერთობის მოგვარების მნიშვნელოვანი ინსტიტუტის დახასიათება ქართული და უცხოური ისტორიული წყაროების მიხედვით. 2114. სტეფნაძე ჯ. ორგული უფლისწულები და მათი ადგილი საქართველოს საგარეო ურთიერთობებში : (უძველესი დროიდან ახ. წ. აღ-ის XV ს.-ის მეორე ნახევრამდე) // ანალები . – 2003. - № 2 . – გვ. 12 – 17. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. 2115. სტეფნაძე ჯ. ორგული უფლისწულები და მათი ადგილი საქართველოს საგარეო ურთიერთობებში : (XV _ XVIII სს.) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. , 2003 . – გვ. 80 – 103. რეზ. ინგლ. ენაზე. 2116. სტეფნაძე ჯ. ჯალალ ად-დინის ერთი წერილის შესახებ // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001 . – გვ . 137 – 156 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

განხილულია აზერბაიჯანის ქალაქ მარაღიდან რუმის სულთან ალა ად-დინ ქაი-ქუბათ-თან გაგზავნილი წერილი, რომელიც XIII საუკუნის პირველი ნახევრის საქართველოს ისტორიის მნიშვნელოვან წყაროს წარმოადგენს. 2117. სულაბერიძე ზ. ერთი დოკუმენტი 1768 – 1774 წლების რუსეთ – თურქეთის ომის საკითხისათვის // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 13 . – გვ. 357 – 366.

ინფორმაცია რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს არქივში დაცული დოკუმენტის შესახებ, რომელშიც ასახულია რუსებისა და ქართველების გაერთიანებული ლაშქრობა ფოთზე გენერალ სუხოტინის მეთაურობით 1771 წ. 2118. სულაბერიძე ზ. რუსეთ-იმერეთის დიპლომატიური ურთიერთობების ისტორიისათვის XVIII საუკუნის 80 – 90-იან წლებში // კლიო . – 2001 . - № 11 . – გვ. 222 – 230. რეზ. რუს. ენაზე.

იმერეთის ელჩობის ისტორია რუსეთში 1784 – 1785 წლებში.

2119. სურგულაძე მ. ბაგრატიონთა წარმოშობის ბიბლიური ლეგენდა // კლიო . – 2004 . - № 22 . – გვ. 3 – 18 . რეზ. რუს. ენაზე.

ქართულ, ბიზანტიურ და სომხურ წყაროებში არსებული ცნობები ბაგრატიონთა დინასტიის წარმომავლობაზე. 2120. სურგულაძე მ. უორდროპი და მისი «საქართველოს სამეფო” // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 191 – 198. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ინგლისელი ქართველოლოგის ოლივერ უორდროპის სტუმრობა საქართველოში და მისი ნაშრომის “The Kingdom of Georgia”-ს («საქართველოს სამეფო”) განხილვა. 2121. სურმანიძე რ. წინა კაცი – დიმიტრი ბაქრაძე : (ციკლიდან «ქართველი მწერლები და აჭარის კულტურული აღდგენა-დაწინაურება”) // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 7 . – გვ. 63 – 70 . №8 . – გვ. 72 _ 82.

ისტორიკოსისა და არქეოლოგის დ. ბაქრაძის ღვაწლისა და მისი ნაშრომის «არქეოლოგიური მოგზაურობა გურიასა და აჭარაში” (სანქტ-პეტერბურგი, 1878 წ. რუს. ენაზე) შესახებ. 2122. სუხიტაშვილი ვ. ალექსანდრე ბატონიშვილის მოღვაწეობიდან // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - № 9 . – გვ. 84 - 86. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

1813 – 1815 წწ. ალექსანდრე ბატონიშვილის მიერ ქართლის მთიანეთში გაგზავნილ მოწოდებებსა და ეპისტოლეებში გადმოცემული საქართველოს სახელმწიფო წყობილების აღდგენის ფართო გეგმის მიმოხილვა. 2123. ტატიშვილი ქ. დავით აღმაშენებლის ანტონისეული განგება // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 30 – 38. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ანტონ I კათოლიკოსის მიერ შედგენილი წმინდანად შერაცხული მეფის მოღვაწეობის ამსახველი განგების ტექსტის შედარება დავითის ცხოვრებისადმი მიძღვნილ სხვადასხვა თხზულებებთან, თუ რამდენად ასახავს ანტონისეული საგა-ლობელი ისტორიულ სინამდვილეს. 2124. ტოტოჩავა კ. უბედურება – ტერიტორიის «გაჩუქება”-დატაცებით დაიწყო // ახალი დროება . – 2000 . - № 1 (7) . – გვ. 25 – 31.

საქართველოს ტერიტორიის გადანაწილება-ჩამორთმევა 1921 – 1927 წლებში. 2125. ურუშაძე ლ. კავკასიის ხალხთა ერთობის საკითხის ისტორიისათვის // ამირანი . – 2005 . - № 13 . – გვ. 109 – 124. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კავკასიელი ხალხის ისტორიის კვლევა ქართველი და უცხოელი მეცნიერების მიერ. რეგიონის ძველი და ახალი ისტორიის საკითხების გაშუქება როგორც ემიგრანტულ, ისე დასავლეთისა და აშშ-ის გამოცემებში. 2126. უსტიაშვილი მ. გარე კახეთის გვარსახელები ისტორიულ-ეთნოლოგიური ასპექტით // კლიო . – 2001 . - № 12 . – გვ. 148 – 158 . რეზ. რუს. ენაზე.

ეთნოგრაფიული და საისტორიო მონაცემების მიხედვით გადმოცემულია სოფ. პატარძეულში განსახლებული გვარების ისტორია.

2127. უსტიაშვილი მ. საგარეჯოში განსახლებული ზოგიერთი გვარის ისტორიისათვის // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 218 – 229. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საგარეჯოს (ადრინდელი სახელწოდება «თვალი”) მოკლე ისტორია და იქ მაცხოვრებელი ზოგიერთი გვარის (ქვლივი- ძეები, ქურხულები, ყორღანაშვილები, ქურდოვანიძეები, მეზვრიშვილები, დარბაისლები, არჩუაძეები და სხვ.) ეთნოისტორია. 2128. ფიფია კ. ანტონინუს პიუსის მიერ ლაზებისათვის «მეფის” დანიშვნის დროის საკითხისათვის // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 17 – 24. რეზ. რუს. ენაზე.

ახ. წ. II ს. ლაზთა «სამეფოს” ურთიერთობა რომის იმპერიასთან. იულიუს კაპიტოლინუსის ცნობებზე დაყრდნობით რომის იმპერატორის მიერ ლაზებისათვის «მეფედ” პაკორის დანიშვნა (141 – 144 წწ.) 2129. ფიფია კ. კოლხეთი რომის იმპერიის პროვინციულ სისტემაში // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 189 – 198. რეზ. რუს. ენაზე.

იმპერატორ ნერონის (54 – 68 წწ.) მიერ კოლხეთის სამეფოს ოკუპაცია; პროვინციის ადმინისტრაციულ-პოლიტიკური სტრუქტურა. 2130. ფიფია კ. მაკრონ-ჰენიოსების «სამეფო” – რომის მოკავშირე აღმოსავლეთში: ახ. წ. II ს. // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 48 – 70. რეზ. რუს. ენაზე.

ისტორიული კოლხეთის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი ეთნო-პოლიტიკური გაერთიანება. მაკრონ-ჰენიოსების «სამეფოს” როლი დასავლეთ საქართველოს პოლიტიკურ ცხოვრებაში, რომის პოზიციების გამყარება აღმოსავლეთში. 2131. ფიფია კ. რომის მიერ აღმოსავლეთ შავიზღვისპირეთის ეთნო-პოლიტიკურ გაერთიანებათა მმართველისათვის «სამეფო ხელისუფლების” გადაცემის დროის საკითხისათვის // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . – № 3 . – გვ. 60 – 75. რეზ. რუს. ენაზე.

აღმოსავლეთ შავიზღვისპირეთის ტერიტორიაზე არსებული ეთნო-პოლიტიკური გაერთიანებების რომის მიერ ოფიციალური ცნობისა და მათი მმართველებისათვის «სამეფო ხელისუფლების” გადაცემის კონკრეტული თარიღების შესახებ. 2132. ფოფხაძე გ. მიწის მუნიციპალიზაციიდან – კერძო საკუთრებამდე // მესხეთი : 4 . – 2001 . - გვ. 172 – 175. რეზ. ინგლ. ენაზე.

1900-იან წლებში ქართველი სოციალ-დემოკრატების მცდელობა განხორციელებულიყო რსდმპ IV (გამაერთიანებელი) ყრილობის მიერ მიღებული მუნიციპალიზაციის პროგრამა. 2133. ფსუტური ნ. , შიოლაშვილი ნ. ამაგდარი მეცნიერი // კლიო . – 2002 . - № 22 . – გვ. 180 – 182 . რეზ. რუს. ენაზე.

ისტორიკოს დარეჯან მეგრელაძის დაბადების 80 წლისთავის გამო. ბიოგრაფია და სამეცნიერო მოღვაწეობა. 2134. ფუტკარაძე შ. სამშობლოს არ ეღალატების // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 8 . – გვ. 117 – 123.

მემედ აბაშიძის ასულის იფფეთისა და ენვერ ხიმშიაშვილის უიღბლო სიყვარულის ისტორია.

2135. ფხაკაძე ო. ქუთაისის მოლაპარაკება: (1921) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ . – 2003 . – გვ. 508 – 519 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობასა და «რევკომს” შორის ქუთაისის მოლაპარაკების დროს ხელმოწერილი დროებითი საზავო ხელშეკრულება, რომლის მიზანი იყო ოსმალური აგრესიის დაუყონებლივ აღკვეთა და ბათუმის ოლქის შენარჩუნება. 2136. ქართველი ელჩის მემორანდუმი // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 .- № 73 - 74 . – გვ. 198 – 199.

გერმანიაში 1918 – 1923 წლებში საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩის ვლადიმერ (ლადო) ახმეტელის მემორანდუმი გერმანიის საგარეო საქმეთა სამინისტროსადმი. დოკუმენტი დაცულია გერმანიის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პოლიტიკურ არქივში (ბონი). დათარიღებულია 1933 წლის 14 ივლისით. 2137. ქართველი სტუდენტების მიმართვა / პუბლიკაცია მოამზადა მალხაზ მაცაბერიძემ // ახალი დროება . – 2000 . - № 1 (7) . – გვ. 32 – 35.

ქართველ სტუდენტთა მიმართვა ევროპისა და ამერიკის ახალგაზრდობისადმი (1922 წლის 22 მარტი), რომელშიც ასახულია ქართველი ხალხის ბრძოლა ბოლშევიკური რეჟიმის წინააღმდეგ. ახლავს მიმართვის ტექსტი. 2138. ღუდუშაური გ. აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთის ყოფაში გზა-ბილიკების საკითხისათვის // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . , 2003 . – გვ. 573 – 583. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სამიმოსვლო გზები, მათი როლი მთიელთა ყოფა-ცხოვრებაში, მათ სოციალურ წყობაში, თემთა შორის კავშირ-ურთიერთობის დამყარება-განმტკიცების საქმეში. 2139. ღუნაშვილი ვ. ქსნის ერისთავები და ქართლში მიმდინარე პოლიტიკური პროცესები : (1675 – 1716 წწ.) // კლიო . – 2003 . - № 19 . – გვ. 17 – 32 . რეზ. რუს. ენაზე.

იესე, დავით, დათუნა ერისთავები ვახტანგ V-ის, გიორგი XI -ის და ვახტანგ VI-ის კარზე. 2140. ყანჩაველი ნ. საქართველო-დაღესტნის ურთიერთობის ისტორიიდან : (ერეკლე II-ის რამდენიმე წერილი დაღესტნური ჯამაათებისადმი) // მრავალთავი . – 2001 .- № 19 . – გვ. 358 – 362. რეზ. რუს.Eენაზე. 2141. ყაუხჩიშვილი თ. , დავლიანიძე ლ. , მუსხელიშვილი დ. მამისა ბერძნიშვილის 75 წლისთავის გამო // ანალები . – 2001. - № 2 . – გვ. 89 – 92. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორის მრავალმხრივი სამეცნიერო მოღვაწეობა. 2142. შავიანიძე დ. ოკრიბულ გვარსახელთა ისტორიისათვის // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2000 . – ტ. 4 . – გვ. 359 – 363. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ოკრიბულ გვარ-სახელთა ეტიმოლოგია ისტორიული წყაროებისა და ეთნოლოგიური მასალის მიხედვით.

2143. შამილაძე ვ. ლიტერატურული ტრადიციები კავკასიის ხალხთა ერთიანი წარმომავლობის შესახებ პალეოანთროპოლოგიური და ეთნოარქეოლოგიური მინაცემების შუქზე // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის . – 2001 . - 24 . – გვ. 95 – 107. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქართველი და კავკასიელი ხალხის ეთნოგენეზის საკითხები ლეონტი მროველის კავკასიელი ხალხის გენეალოგიის სქემისა («ქართლის ცხოვრება”) და XIX – XX სს. ისტორიოგრაფთა მასალების მიხედვით. 2144. შამუგია მ. მასალები XX საუკუნის ოთხმოციანი წლების საქართველოს ეროვნული მოძრაობის ისტორიის შესწავლისათვის : (1988 წელი) // ამირანი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 87 – 102. რეზ. ინგლ. ენაზე. 2145. შაშიკაძე ზ. ოსმალური გადასახადები აჭარაში : («ზემო აჭარის ლივის ვრცელი დავთრის” მიხედვით) // ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4. – თბ. 2002 . – გვ. 215 – 225. (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). რეზ. რუს. ენაზე.

«დავთარში” დამოწმებული გადასახადების (ისფენჯი, თაფუ-დეშთიბანი, ბადჰავა და საქორწინო, საკომლე, გამოსაღები ღორზე, ცხვარზე და სხვ.) ანალიზი. 2146. შენგელია გ. ქართველი სტუდენტობა განმანთავისუფლებელ მოძრაობაში // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 _ 74 . – გვ. 105 – 107.

ქართველი სტუდენტების აქტიური მონაწილეობა ცარიზმის წინააღმდეგ ბრძოლაში: (1905 – 1907 , 1914 – 1916 წწ.). 2147. შენგელია ლ. საქართველოს რუსეთთან შეერთების გამოძახილი ირანულ ისტორიოგრაფიაში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – 2001 . – გვ. 190 – 202 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ირანელი ისტორიკოსების მოსაზრებანი ამ საკითხთან დაკავშირებით. რიგი ისტორიული ფაქტებისა და მოვლენების ტენდენციური გაშუქება ირანელი ისტორიკოსების მიერ. 2148. შენგელია ნ. 1574 წლის «გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი” // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001 . – გვ. 101 – 136 . რეზ. ინგლ.Eენაზე.

თურქი მეცნიერის პროფესორ ომერ ლუთფი ბარკანის მიერ აღმოჩენილი დავთარი შედარებულია ქართულ სამეცნიერო ლიტერატურაში ცნობილ 1595 წლის «გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთართან”, რომელიც ქართულად თარგმნა და გამოაქვეყნა აკადემიკოსმა სერგი ჯიქიამ. 2149. შენგელია ნ. 1574 წლის «გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი”, როგორც წყარო სამხრეთ საქართველოს ისტორიისათვის // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ . – 2003 . – გვ. 443 – 450 . რეზ. ინგლ. ენაზე. 2150. შენგელია ნ. ოსმალური დოკუმენტები ანაკლიისა და რუხის ციხეების შესახებ // ი . ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები: I . – 2002 . – გვ. 99 – 119. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ოსმალური ხელისუფლების მიერ ოსმალური სოციალურ-პოლიტიკური ტერმინოლოგიის დანერგვის მცდელობა საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში. სტატიას ახლავს ამ დოკუმენტების ქართული თარგმანები. 2151. შენგელია ნ. ფაჰრედდინ კირზიოღლუს მონოგრაფიები // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001. – გვ. 243 – 265 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

თურქი ისტორიკოსის მონოგრაფიების «ოსმალთა მიერ კავკასიის ხალხთა დაპყრობა (1451 – 1590)” და «ყივჩაღთა შესახებ” – მნიშვნელობა საქართველოს და კავკასიის ისტორიის შესაწავლის საქმეში. 2152. შენგელია ნ. «ხაზინის თესქერეები” ახალციხის ციხის შესახებ // მესხეთი : 4 . – 2001 .- გვ. 96 – 131 . რეზ. ინგლ.Eენაზე.

სტამბოლის მინისტრთა საბჭოს არქივში დაცული დოკუმენტები _ «ხაზინის თესქერეები” (განკარგულებები, ბრძანებები) გაცემული ახალციხის ციხეში ჩაყენებული ოსმალური გარნიზონების მეთაურებისადმი. საბუთები საინტერესო წყაროს წარმოადგენენ საქართველოში ოსმალთა მიერ XVI – XVIII საუკუნეებში დაპყრობილი ტერიტორიების მდგომარეობის შესასწავლად. 2153. შველიძე დ. , რამიშვილი თ. ვინ იყო გიორგი ანდრონიკაშვილი? // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული: 10 . – თბ. – 2003 . – გვ. 354 – 364 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

გიორგი ზაქარიას ძე ანდრონიკაშვილი. 1905 – 1907 წლების რევოლუციური მოძრაობების მონაწილე. 2154. შველიძე დ. , შველიძე ე. საინტერესო მოგონება კომანდო (გიორგი) გოგელიას შესახებ // კლიო . – 2001 . - № 10 . – გვ. 132 – 136.

ანარქისტული მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერის მოღვაწეობა (1898 – 1920 წწ.). ქვეყნდება 1925 წ. ჟურნალ «კატორგა და სილკაში” დაბეჭდილი რუსი რევოლუციონერის ელენე კოვალსკაიას მოგონება მის შესახებ. 2155. შველიძე დ. «ქართველი ხალხის უფლებების დაცვის კავშირის” ისტორიისათვის // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ. – 2001 . – გვ. 23 – 32 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

კავშირის ჩამოყალიბება 1912 – 1913 წლებში. მისი როლი საქართველოში და საზღვარგარეთ ქართველი ხალხის პოლიტიკური უფლებების დასაბუთებისა და პროპაგანდის საქმეში. 2156. შილაკაძე მ. საშემსრულებლო ხელოვნება შუა საუკუნეების საქართველოში : (მესაკრავე) // ანალები . – 2001. - № 1 . – გვ. 31 – 36. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სამუსიკო ინსტრუმენტებთან დაკავშირებული გვარსახელების წარმოშობის ისტორია (მაქანდარაშვილი, მებუკე, ოთხმეზური, საზანდარიშვილი და სხვა). 2157. შუბითიძე ვ. ნოე ჟორდანიას წვლილი ებრაელი ემიგრანტების გადარჩენის საქმეში // კავკასიის მაცნე . – 2003. _ № 7 . – გვ. 53 _ 54. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ნ. ჟორდანიას და მისი მთავრობის წევრთა წვლილი საფრანგეთში მცხოვრებ

ებრაელი ემიგრანტების გადარჩენის საქმეში მეორე მსოფლიო ომის წლებში. 2158. შურღაია გ. დასავლეთ ევროპაში ნიკიფორე ირბახის მისიის უცნობი ფურცლები : წმინდა კონგრეგაცია პროპაგანდა ფიდეს ისტორიულ არქივში ახლახან აღმოჩენილი დოკუმენტის გამო // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ. – 2003 . – გვ. 317 – 353 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

ვატიკანის არქივში დაცული დოკუმენტის – კახეთის მეფის, თეიმურაზ I (1606 – 1648) ელჩის ნიკიფორე ირბახის დიპლომატიური მისიის შესახებ. 2159. ჩაგუნავა რ. «მოქცევაი ქართლისაის” ქრონოლოგიისათვის // მრავალთავი . – 2001 . - № 19 . – გვ. 407 – 417. რეზ. ინგლ. ენაზე. 2160. ჩიქოვანი ო. , ჯიქია ნ. ისტორიის მტკივნეული ფურცლები : (სომხეთ-საქართველოს 1918 წლის ომი) : (ნაწილი პირველი) // კავკასიის მაცნე . – 2004 . - №10 . – გვ. 60 – 65. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სომეხთა ტერიტორიული პრეტენზიები საქართველოსადმი უძველესი დროიდან XX საუკუნემდე. 2161. ჩიჩუა თ. ჰერაკლე კეისრის ლაშქრობა თბილისში საქალაქთმშენებლო თავისებურებათა შუქზე // კავკასიის მაცნე (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 .- გვ. 12 – 22. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე

ქართულ და სომხურ წყაროებში გადმოცემული ზემოაღნიშნული ლაშქრობის (627 წ) განხილვა ვახუშტი ბატონიშვილის მიერ 1730-იან წლებში შესრულებული თბილისის გეგმის მიხედვით. 2162. ჩოჩიშვილი დ. ებრაელთა სოციალური მდგომარეობისათვის ანტიკურ საქართველოში // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : I . – 2001 . – გვ. 66 – 71. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბერძენი გეოგრაფის სტრაბონის ცნობები იბერიის მოსახლეობის ოთხ გენედ (ფენად) დაყოფის შესახებ, რომელზე დაყრდნობითაც დაშვებულია მოსაზრება, ებრაელთა მცირე ნაწილის მხედართა და მიწათმოქმედთა გენეს, ხოლო უმეტესი ნაწილის ლაოების (სამეფო მონების) კუთვნილების შესახებ, რომლებიც მისდევდნენ ხელოსნობას, ვაჭრობას და აკეთებდნენ ყველაფერს, რაც ცხოვრებისთვის იყო საჭირო. 2163. ცინცაძე ზ. საინგილოს ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული მოწყობის ისტორიიდან XIX საუკუნეში და XX საუკუნის ათიან წლებში // ანალები . – 2003 . - № 2 . – გვ. 35 – 38. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ადმინისტრაციული ერთეულები ლეკებისა და რუსეთის ბატონობის პერიოდში. 2164. წაველიძე ხ. ვახტანგ გორგასლის სამხედრო მოღვაწეობა // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 40 – 44. რეზ. რუს. ენაზე.

მონაწილეობა ირანის დროშის ქვეშ შორეულ ლაშქრობებში ჯუანშერის თხზულების «ცხოვრება ვახტანგ გორგასლისას” მიხედვით. ისტორიკოსთა განსხვავებული მოსაზრებები ამ საკითხთან დაკავშირებით.

2165. წიტაიშვილი დ. ვახუშტი ბაგრატიონი და იმერეთის საისტორიო გეოგრაფიის საკითხი // კლიო . – 2004 . - № 24 . – გვ. 81 – 96. რეზ. რუს. ენაზე.

მისივე ნაშრომის «საქართველოს ცხოვრების” მიხედვით, სადაც გადმოცემულია საქართველოს ისტორია უძველესი დროიდან XVIII საუკუნის მეორე ნახევრამდე. 2166. წურწუმია ზ. აფხაზეთის ისტორიის ზოგიერთი საკითხი თურქულ ისტორიოგრაფიაში // საისტორიო ძიებანი . – 2002. - № 5 . – გვ. 122 – 133. რეზ. რუს. ენაზე.

აფხაზეთის (დასავლეთ საქართველოს) და ოსმალეთის იმპერიის ურთიერთობა ოფიციალურ დოკუმენტებზე და თურქი ისტორიკოსების ნაშრომებზე დაყრდნობით, დაწყებული 1453 წლიდან, ოსმალეთის იმპერიის შექმნისთანავე და დამთავრებული 1810 წლით, როცა აფხაზეთის სამთავრო რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში შევიდა. 2167. ჭანტურია ნ. ტრაპიზონის კონფერენციის საკითხი ეროვნული საბჭოს სხდომებზე // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 115 – 131. რეზ. რუს. ენაზე.

ამიერკავკასიის სეიმის გადაწყვეტილება თურქეთთან საზავო მოლაპარაკების დამოუკიდებლად წარმოების შესახებ. საქართველოს ეროვნული საბჭოს სხდომებზე ტრაპიზონის საზავო კონფერენციის (1918 წ. თებერვალ-მარტი) მსვლელობისა და ამიერკავკასიის დელეგაციის მიერ გამოგზავნილი ცნობების საფუძვლიანი განხილვა. 2168. ჭეიშვილი გ. ძველი ბერძნების თვალით დანახული ისტორიულ-გეოგრაფიული პროცესები : (ქსენოფონტე და მისი «კიროპედია”) // ანალები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 9 – 11. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ბერძენ-რომაელი ისტორიკოს ქსენოფონტეს ნაწარმოებში «კიროპედია” ასახული ძვ. წ. I ათასწლეულის შუა ხანების ისტორიულ მესხეთში, კერძოდ, ჭოროხის ხეობაში მიმდინარე ისტორიული პროცესები. 2169. ჭელიძე ფ. ტერიტორიული მთლიანობის და დამოუკიდებლობისათვის ბრძოლაში // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 - № 73 _ 74 . – გვ. 16 – 18.

ზოგადი მიმოხილვა. 2170. ჭინჭარაული ლ. ბაგრატიონთა წარმოშობის ზოგიერთი ასპექტი // კლიო . – 2004 . - № 23 . – გვ. 8 – 17. რეზ. რუს. ენაზე.

ბაგრატიონების ფარნავაზიანთა დინასტიასთან კავშირისა და სომეხი ბაგრატუნების წარმოშობის საკითხი. 2171. ჭუბაბრია რ. სამი წერილობითი წყარო არზრუმელ სომეხთა ახალციხეში ჩამოსახლების შესახებ // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ. – 2001 . – გვ. 535 – 547 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

დაბეჭდილია «სომხეთის საარქივო მაცნის” 1973 წლის მეორე ნომერში, ავტორი – სომხეთის საბჭოთა ენციკლოპედიის სწავლული მდივანი მ. დარბინიანი. წარმოდგენილია სამივე ტექსტის ქართული თარგმანი. 2172. ჭუმბურიძე დ. დამოუკიდებლობის დასასრული და დიპლომატი გერასიმე თომას ძე მახარაძე // კლიო . – 2001 . - № 10 . – გვ. 95 – 131 . რეზ. რუს. ენაზე.

პოლიტიკური სიტუაცია საქართველოში 1920 წლის ბოლოსა და 1921 წ. დასაწყისში. სოციალ-დემოკრატის, მოსკოვში საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის წარმომადგენლის გ. მახარაძის ბრძოლა დიპლომატიური გზებით წინ აღდგომოდა საქართველოს დამოუკიდებლობის დაკარგვას. 2173. ჭუმბურიძე დ. სოციალისტური იდეოლოგია და საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა: (1918 – 1921 წწ.) // ამირანი . – 2001 . - № 4 – 5 . – გვ. 165 – 174. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საზოგადოებრივ-პოლიტიკური ვითარება საქართველოში 1918 – 1921 წლებში. დემოკრატიული რესპუბლიკის დამარცხების მიზეზები. 2174. ხაზარაძე ნ. , მუსხელიშვილი დ. მეცნიერი, პედაგოგი, მამულიშვილი გრიგოლ გიორგაძე _ 75 // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 74 – 80.

ისტორიკოს გრიგოლ გიორგაძის ორმოცდაათწლიანი სამეცნიერო-პედაგოგიური მოღვაწეობა. 2175. ხომერიკი მ. 1832 წლის შეთქმულების მონაწილე თამარ ბატონიშვილი // კლიო . – 2002 . - № 16 . – გვ. 24 – 34 . რეზ. რუს.ენაზე.

მეფე ერეკლე II-ის შვილიშვილი თამარ იულონის ასული ბაგრატიონი (1791 – 1857); დაკითხვების შედეგად მის შესახებ მოპოვებული ინფორმაცია 1833 წელს გენერალ-მაიორ ჩევკინის მიერ შედგენილი ჩვენებებისა და განმარტებების კრებულიდან. 2176. ხორავა ბ. 1830 წლის აფხაზეთის ექსპედიცია // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 92 – 114. რეზ. რუს. ენაზე.

ირანთან და თურქეთთან ომებში გამარჯვების შემდეგ რუსეთის ჯარების გააქტიურება ჩრდილოეთ კავკასიაში და შავი ზღვის ჩრდილო-აღმოსავლეთ სანაპიროზე. აფხაზეთის ექსპედიციის მიზნები და მიმდინარეობა. თავდაპირველი წარმატების შემდეგ რუსეთის ჯარების წინსვლის შეფერხება გაგრასთან ჯიქებისა და უბიხების მედგარი წინააღმდეგობის გამო. 2177. ხორავა ბ. აფხაზეთის სამთავროს გაუქმება და აფხაზეთის კოლონიზაციის ზოგიერთი საკითხი XIX ს. 60 – 70-იან წლებში // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 134 – 148. რეზ. რუს. ენაზე.

ცარიზმის სპეციალური გეგმის შესახებ, რომელიც ითვალისწინებდა მკვიდრი მოსახლეობის განდევნას აფხაზეთის სანაპიროდან და იქ კაზაკების ჩასახლებას. 2178. ხოშტარია – ბროსე ე. გრიგოლ მარგიანი – საქართველოს სამრეწველო განვითარების ისტორიის მკვლევარი // ანალები. – 2003 . - № 2 . – გვ. 83 – 85. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი – დაბადების 80 და გარდაცვალებიდან 10 წლისთავის გამო: ცხოვრება და სამეცნიერო მოღვაწეობა. 2179. ხოშტარია – ბროსე ე. კვლავ VII საუკუნის ქართული მატიანის შესახებ // მრავალთავი . -2001 . - № 19 . – გვ. 380 – 384. რეზ. რუს. ენაზე.

«მოქცევაიтქართლისაის” ქრონიკის, ფსევდო ჯუანშერის თხზულებისა და სუმბატ

დავითის ძის ნაწარმოების «ცხოვრებასა და უწყებაში ბაგრატიონთა....” საერთო წყარო. 2180. ხოშტარია – ბროსე ე. «საყდრიშვილების” საკითხისათვის // ანალები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 25 – 30. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

XI ს. საქართველოში საეკლესიო აზნაურების ანუ «საყდრისშვილების” (კერძოდ «მცხეთისშვილების”) ინსტიტუტის არსებობის, მისი არსისა და მნიშვნელობის ამსახველი დოკუმენტების მიმოხილვა. 2181. ხურცილავა ბ. “მოქცევაი ქართლისაის” ერთი ფრაგმენტის აღდგენისათვის // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 25 – 34 . რეზ. რუს. ენაზე.

მოსაზრება რევ მართლისა და მირიან მეფის იდენტიფიკაციის შესახებ. 2182. ხუციშვილი გ. 1905 წლის რევოლუციაში ქართველი ინტელიგენციის მონაწილეობის ისტორიიდან // საისტორიო მოამბე . – 2000 – 2001 . - № 73 - 74 . – გვ. 108 – 110. 2183. ხუციშვილი გ. ქართველი ინტელიგენციის განმანთავისუფლებელი მოძრაობის ისტორიიდან: (1906 – 1907 წწ.) // კლიო. – 2001 . - № 12 . – გვ. 181 – 185. რეზ. რუს. ენაზე.

1905 წ. რევოლუციის დამარცხების შემდეგ კავკასიის ადმინისტრაციის მიერ შექმნილი ე. წ. «პატრიოტული საზოგადოებები” და ქართველი ინტელიგენცია. 2184. ხუციშვილი ნ. მარი ბროსეს მეცნიერული მემკვიდრეობა გაზეთ «კავკაზის” ფურცლებზე // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 . – გვ. 138 – 145. რეზ. რუს. ენაზე.

ფრანგი ქართველოლოგის სტატიები თბილისში 1846 – 1918 წლებში გამომავალ რუსულენოვან ჟურნალში, რომლებიც მოიცავენ ქართული ისტორიული მეცნიერების თითქმის ყველა ძირითად მიმართულებას – ეპიგრაფიკას, ნუმიზმატიკას, ნარატიულ და დოკუმენტურ ძეგლებს, გენეალოგიას და სტატისტიკას. 2185. ჯავახია ბ. გოთები და «დიდი ომიანობა” ეგრისში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 208 – 214. რეზ. რუს. ენაზე.

ბიზანტია-ირანის ურთიერთობათა ფონზე VI საუკუნის შუა ხანებში ეგრისში მიმდინარე მოვლენების განხილვა. 2186. ჯავახიშვილი ლ. საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიანტი ახალგაზრდა ისტორიკოსები // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიანტ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . - № 4 . – გვ. 67 – 69.

ლევან გორდეზიანი, თედო დუნდუა, ეკა კვაჭანტირაძე, ზვიად კვიციანი, დავით ნინიძე, გოჩა საითიძე, ნინო სილაგაძე, ნიკო ჯავახიშვილი – მოკლე ბიოგრაფიული ცნობები.

2187. ჯავახიშვილი ლ. საქართველოს ურთიერთობა ერთა ლიგასთან და ქართული პრესა 1919 – 1920 წლებში // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001 . – გვ. 393 – 406 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

სახელმწიფოთა პოლიტიკური თანამშრომლობის პირველი საერთაშორისო სამთავრობო ორგანიზაციის – ერთა ლიგის დაარსება. ახალგაზრდა ქართული სახელმწიფოს მესვეურების ენერგიული მუშობა ერთა ლიგაში საქართველოს გასაწევრიანებლად და ამ პროცესის ასახვა ქართულ პრესაში. 2188. ჯავახიშვილი ლ. , ჯავახიშვილი ნ. ქართულ-ოსმალური ურთიერთობები 1918 წლის I ნახევარში : (ქართული პრესის მიხედვით) // საქართველოს პრეზიდენტის სტიპენდიანტ ახალგაზრდა მეცნიერთა შრომები . – 2002 . - № 4 . – გვ. 48 – 54. რეზ. ინგლ. ენაზე.

განხილულია გაზეთების «საქართველოს” და «სახალხო საქმის” პუბლიკაციები. 2189. ჯავახიშვილი ნ. ნაშრომი «თეთრი მოძრაობის” შესახებ // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001. – გვ. 552 – 562 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

განხილულია ვალერი შამბაროვის წიგნის «თეთრგვარდიელობა” (მოსკოვი, გამ-ბა «ალგორითმი”, 1999 წ) ის მონაკვეთები, სადაც საქართველო ან ქართველობა არასახარბიელო კონტექსტში არის მოხსენიებული. 2190. ჯავახიშვილი ნ. ესპანეთის სამოქალაქო ომი და ქართული ემიგრაცია: (1936 – 1939) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10. – თბ. – 2003 . – გვ. 469 – 480 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

გენერალ ფრანკოს მხარეზე მებრძოლი ქართველი მოხალისეები: საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის არმიის პოლკოვნიკი ფრიდონ წულუკიძე, საიმპერატორო გვარდიის პოლკოვნიკი ალექსანდრე ამილახვარი, ილარიონ მაღალაშვილი და სხვები. 2191. ჯავახიშვილი ნ. წარუშლელი ფურცელი საქართველო-პოლონეთის ურთიერთობის ისტორიაში : (1918 – 1921 წწ) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ. – 2001 . – გვ. 548 – 551 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოში განთავსებული პოლონელთა ეროვნული ბრიგადის მონაწილეობა სახელმწიფო ობიექტების დაცვაში 1918 წლის პირველ ნახევარში. ბრიგადის ფინანსური და სასურსათო უზრუნველყოფა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობის მიერ. 2192. ჯაიანი ნ. «ბიჭვინთის იადგარის” ერთი ცნობის გაგებისათვის // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : I . – 2001 . – გვ. 91 – 94.

იმერეთის მეფის გიორგი II-ის (1565 – 1585 წწ.) მიერ აფხაზეთის (დასავლეთ საქართველოს) საკათალიკოსოსადმი გაცემული წყალობის შესახებ; ხოშტიბელის სასახლის (მისი «შემავალი” გლეხებით და სოფელ ჩუნეშში მოსახლე გლეხებით) შეწირვის თაობაზე გაცემული დოკუმენტის განხილვა. 2193. ჯაიანი ნ. «ბიჭვინთის იადგარის” შესწავლის ერთი საკითხი // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 114 – 121. რეზ. რუს. ენაზე.

ცნობები აფხაზეთის (დასავლეთ საქართველო) საკათალიკოსოსათვის მეფე – მთავართა (დადიანების და გურიელების) შეწირულობების შესახებ ქართული დიპლომატიკის ერთ-ერთი საყურადღებო ძეგლის «ბიჭვინთის იადგარის” მიხედვით. 2194. ჯაიანი ნ. «ბიჭვინთის იადგარის” შესწავლისათვის : (ცნობები იმერეთის მეფის ბაგრატ III შეწირულობათა შესახებ) // ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები : 1 . – 2002 . – გვ. 138 – 141. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცნობები ეხება მეფის მიერ აფხაზთა საკათალიკოსოსადმი ბოძებულობებს და შესულია ქართული დიპლომატიკის ძეგლში «ბიჭვინთის იადგარი”. 2195. ჯანაშია რ. ქართულ-ჩერქეზული ურთიერთობათა ისტორიიდან // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის . – 2001 . – № 24 . – გვ. 287 – 293 . რეზ. ინგლ. ენაზე.

სიმონ ჯანაშიას არქივში დაცული მისი ჩერქეზი მეგობრებისა და კოლეგების იბრაჰიმ ნავრუზის, ასლანბეკ ბჟასოს და იბრაჰიმ ცეის წერილების მოკლე მიმოხილვა. 2196. ჯანაშია რ. ძველი მაგისტრალები ს. ჯანაშიას ჩანაწერების მიხედვით // ქართველური მემკვიდრეობა . – 2002 . – ტ. 6 . – გვ. 274 - 280. რეზ. ინგლ. ენაზე.

1932 წელს ზემო იმერეთში მოწყობილი ექსპედიციის დღიურის განხილვა. ექსპედიციის მიზანი – ძველი სამიმოსვლო გზების საკითხი. 2197. ჯანელიძე გ. გერმანია-თურქეთის წინააღმდეგობანი და ისტორიული ქართული მიწების საკითხი ბრესტის ზავის წინ : (1917 წ. დეკემბერი) // კლიო . – 2001 . - № 13 . – გვ. 99 – 105. რეზ. რუს. ენაზე. 2198. ჯანელიძე გ. ვარშავის შეხვედრა _ თურქეთ-საქართველოს დაახლოების ცდა : (1918 წ 4 – 5 თებერვალი) // კლიო . – 2001. - № 13 . – გვ. 93 – 98. რეზ. რუს. ენაზე.

ევროპაში მოღვაწე ქართველი ემიგრანტების ორგანიზაციის «საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტი” – წევრ გიორგი მაჩაბლისა და ბრესტ-ლიტოვსკის მოლაპარაკებებზე ოსმალეთის დელეგაციის მეთაურის დიდვეზირ თალაათ ფაშას -შეხვედრა – საფუძველი საქართველო-თურქეთის შემდგომი თანამშრომლობისა. 2199. ჯაფარიძე გ. , ბუაჩიძე გ. მამლუქი სულთნების ორი ბრძანებულება იერუსალიმის ბერძნული მართლმადიდებლური საპატრიარქოს კოლექციიდან // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ . – 2001 . – გვ. 220 – 242 . რეზ. ინგლ.Eენაზე.

ბრძანებულებები გაცემულია იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის ქართველი ბერების მიერ სულთნის კარზე წარდგენილი საჩივარ-პეტიციების პასუხად და იცავს მათ ინტერესებს. 2200. ჯელია კ. რაინდობა, ტამპლიერები და საქართველო // კრიტერიუმი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 100 – 106.

ისტორიული საქართველო – ევროპაზე ორიენტირებული ჯვაროსნული და

რაინდული ქვეყანა. რაინდული სულისა და ტრადიციების ღრმა ფესვები საქართველოში. ვარაუდი რაინდ – ბერ ტამპლიერთა ორდენსა (დაარსეს ფრანგმა რაინდებმა იერუსალიმში დაახლოებით 1118 – 19 წწ.) და საქართველოს შორის მჭიდრო კავშირის არსებობის შესახებ. 2201. ჯიბაშვილი ო. კრწანისის ომის საკითხისათვის // ლიტერატურული აჭარა . – 2001 . - № 6 . – გვ. 95 – 104.

ერეკლე მეფის დამარცხების მიზეზების (მეზობელთა გეოსტრატეგიული ინტერესები და ქვეყანაში ხელოვნურად შექმნილი ქაოსი) ანალიზი; რუსეთის ფაქტორი. 2202. ჯიქია ნ აფხაზეთის სამთავროს წარმოქმნის საკითხისათვის // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 120 – 142. რეზ. რუს. ენაზე.

აფხაზეთის სამთავროს ფორმირების პროცესთან დაკავშირებით ქართულ ისტორიოგრაფიაში არსებულ მოსაზრებათა კრიტიკული ანალიზი. 2203. ჯიქია ნ. გენუის ფაქტორიები საქართველოს შავიზღვისპირეთის აფხაზეთის სანაპიროზე // საისტორიო ძიებანი. – 2002 . - № 5 . – გვ. 88 – 97. რეზ. რუს. ენაზე.

იტალიელთა სავაჭრო კომუნიკაციები შავ ზღვაზე XIII ს. 2204. ჯიქია ნ. პოლიტიკური პროცესები ლიხთიმერეთში XIII საუკუნეში და აფხაზეთი // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 72 – 87. რეზ. რუს. ენაზე.

რუსუდანის მეფობის პერიოდი (1222 – 1245), მონღოლების ბატონობის ხანა, ორმეფიანობა საქართველოში (დავით ნარინი, დავით ულუ) აფხაზეთისა და დასავლეთ საქართველოს განუყოფლობა. 2205. ჯიჭონაია ი. ისტორიკოს სუმბატ დავითის ძის ცნობები საქართველო-ჩრდილოეთის ქვეყნების ურთიერთობების შესახებ // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 87 – 97. რეზ. რუს. ენაზე.

ურთიერთობა ხაზარებთან, ძველ რუსებთან და ჩრდილო კავკასიის ხალხებთან «ქართლის ცხოვრების” ერთ-ერთი მატიანის, XI საუკუნის ქართველი ისტორიკოსის სუმბატ დავითის ძის თხზულების «ცხოვრებაი და უწყებაი ბაგრატიონიანთას” მიხედვით. 2206. ჯიჭონაია ი. ქართული საისტორიო ტრადიცია დავით-სოსლანის ბაგრატიონობის შესახებ // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 25 – 42. რეზ. რუს. ენაზე.

დავით-სოსლანის წარმომავლობის საკითხი XII _ XIII სს. მემატიანეთა და XVIII _ XIX სს. მოღვაწეთა შეხედულებებით. 2207. ჯორბენაძე ხ. დიმიტრი ბაქრაძის და მარი ბროსეს სამეცნიერო ურთიერთობისათვის // ამირანი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 72 – 78. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ფრანგი და ქართველი მეცნიერების მარი ბროსესა და დიმიტრი ბაქრაძის თანამშრომლობა ქართულ სიძველეთა მოძიებასა და შესწავლაში. მათი ღვაწლი XIX საუკუნის ქართული ისტორიოგრაფიის ჩამოყალიბებისა და განვითარების საქმეში.

2208. ჯოჯუა დ. იტალია-საფრანგეთის წინააღმდეგობანი და «საქართველოს საკითხი” 1919 – 1920 წლებში // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 272 – 299. რეზ. რუს. ენაზე.

«საქართველოს საკითხში” იტალია-საფრანგეთის დაპირისპირების სტრატეგიული და პოლიტიკური ასპექტები, «საქართველოს საკითხის” ჩართვა ახალი ომის შემდგომი მსოფლიო სისტემის სტრუქტურების პროექტებში. 2209. ჯოჯუა დ. საქართველო და აშშ-იტალიის ურთიერთობის ზოგიერთი საკითხი 1919 წელს // საისტორიო ძიებანი . – 2000. - № 3 . – გვ. 289 – 298. რეზ. რუს. ენაზე.

აშშ-ს ადმინისტრაციის უკმაყოფილება ამიერკავკასიის სუბრეგიონალურ დონეზე იტალიის გააქტიურებასთან დაკავშირებით. იტალიის მიერ საქართველოში საექსპედიციო კორპუსის გაგზავნაზე უარის თქმის მიზეზები. «საქართველოს საკითხის” აქტუალობა იმდროინდელი საერთაშორისო სისტემის განვითარების პროცესში. 2210. ჯულიეტა რუხაძე – 80 // ანალები . – 2001 . - № 2 . – გვ. 82 – 88. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ქართული ეთნოლოგიური სკოლის წარმომადგენლის, ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორის, პროფესორ ჯ. რუხაძის სამეცნიერო მოღვაწეობა. 2211. Богверадзе Г. К вопросу ратификации грузино-азербайджанского военного договора 1919 года // კავკასიის მაცნე . - 2001 . -№ 3 . – გვ. 41 _ 44. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე. 2212. Гогитидзе С. Локализация «стран» Даиаэн– Диаоха // ამირანი . – 2002 . - № 6 . – с. 53 – 62. რეზ. გერმ. და ქართ. ენებზე.

Определение расположения исторических стран юга Грузии входящих в объединение Даиаэн – Диаоха. 2213. Гоголишвили О. Англичане в Батуми: (ноябрь 1918 года – июль 1920 года ) // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 143 _ 145. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე. 2214. Гоголишвили О. Батумская область – объект инностранной разведки // კლიო . – 2000 . - № 9 . – გვ. 137 – 144.

Деятельность турецких эмиссаров в Аджарии и политические вопросы взаимоотношении с Турцией в 1910 – 1914 гг. 2215. Даушвили Р. Кавказская конференция // კავკასიის მაცნე . -2001 . - № 3 . – გვ. 130 - 133. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Формирование антибольшевитского фронта кавказскими эмигрантами в 1921 году в Париже; Основы конференции; Кавказский союз и деятельность исполнительного комитета с целью развития национально-освободительного движения на Кавказе; Выступление перед Лигой наций 25 сент. 1936 года.

2216. Ивелашвили Т. Этно-социальное положение населения Джавахети по «Пространному Реестру Гюрджистанского вилайета» // კავკასიის მაცნე . – 2002 . - № 6 . – გვ. 38 – 43. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Изучение вопроса по памятнику XVI в. «Пространный Реестр Гюрджистанского Вилайета» 2217. Инадзе М. П. О монографии Ю. Н. Воронова «Колхида на рубеже средневековья, 1982» (Рукопись) // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 367 – 380.

Политическая история Колхиды в I – VIII вв. , экономика, культура, социальные отношения племен и народов, проживавших на территории Восточного Причерноморья. Рецензия на книгу Ю. Н. Воронова «Колхида на рубеже средневековья».

2218. Исаев Ш. О двух письмах от Ираклия II дагестанским обществам Чамалал и Тинди // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 119-121. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

В письмах (написанных на арабском языке) одобряется намерения Тиндинцев и Чамалинцев заключить мир с царем Ираклием. 2219. Квачантирадзе Э. Некоторые вопросы грузино-армянских отношений : (1918 г.) // კავკასიის მაცნე . – 2001. - № 3 . – გვ. 51 - 55. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Грузино-армянский конфликт; переговоры по вопросам государственной границы; I конференция республик Кавказа. 2220. Мархулиа Г. Армяно-грузинская конференция 1919 года и территориальный спор между Грузией и Арменией // საისტორიო ძიებანი . – 2002. - № 5 . – გვ. 170 – 203. რეზ. ქართ. ენაზე. 2221. Мархулиа Г. «Красная» и «Белая» Россия против независимости Грузии (1918 г.) // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 113 – 122. რეზ. ქართ. ენაზე.

Международное признание Грузинской Демократической Республики и грузино-русские отношения в 1918 г. 2222. Мархулиа Г. Территориальные претензии дашнаковцев и т. н. вопрос «раздела Армении» в политических кругах Турции, Грузии и Азербайджана // საისტორიო ძიებანი . – 2003 . - № 6 . – გვ. 132 – 246. რეზ. ქართ. ენაზე.

Тщетные попытки армянских националистов создать государство в пределах Турции. Предъявление территориальных претензий к сопредельным государствам и развязывание войны против Грузии, Азербайджана и Турции дашнакским правительством Армении. Поражение дашнаковцев и крах идеи востановления «Великой Армении» в 1920 г. 2223. Намталашвили Г. Прагматизм с эмоциональным подтекстом // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 12 . – გვ. 14 – 20.

Уникальныий опыт многовекового существования общины евреев Грузии , никогда не знавшей фактов гонений и физического истребления. Значение развития грузино –

израельских контактов – межгосударственных, экономических, деловых и культурных в наши дни. 2224. Сандодзе Д Ранние отношения Грузинского царства и Киевского княжества // ამირანი . – 2002 . - № 7 . – გვ.с 93 – 96. რეზ. ქართ. ენაზე.

Исторические факты об участии дружин из Киевской Руси в рядах Византийского войска в битвах 1021 – 1022 годов между Василием II и Георгием I, которая шла у Ширима и Басиани. 2225. Сихарулидзе П. Задача изучения Южного Кавказа // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 67 – 72. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Публикуется переписка Д. Бакрадзе с кавказоведом Мари Броссе в 1872 – 1874 гг. в период научной экспедиции в Аджарию и Гурию. 2226. Сулаберидзе З. «Южные осетинцы» по описанию известного русского кавказоведа П. Г. Буткова // საისტორიო ძიებანი . – 2002. - № 5 . – გვ. 356 – 379. რეზ. ქართ. ენაზე.

В документе, под заглавием «Южные Осетинцы», дается подробное описание жизни, деятельности и этнографические особенности осетин, проживающих на территории Грузии. 2227. Сулава И. Ямбы царицы Тамар // Литературная Грузия . – 2001. - № 1 – 6 . – с. 57 – 64.

Историко-филологический, теолого-философский и художественный анализ ямбических стихов «Небесам небесным» и «Девственная кровь», приписываемых царице Тамар грузинскими литературными и историческими источниками. 2228. Цинцабадзе М. Царица Кетеван и христианская культура: (на материалах XVII, XVIII и первой половины XIX вв) // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 266 – 273. რეზ. ქართ. Dდა ინგლ. ენებზე. 2229. Blankoff - Scarr Goldie. Einige ьberlegungen zum Wertesystem der Georgier // GEORGIKA . – 2001 . - № 24 . – გვ. 123 – 134.

ეთნოსოციოლოგიური გამოკვლევა ქართული ხასიათის, მისი ისტორიის, კულტურის, ხელოვნების და ლიტერატურის შესახებ. 2230. Kalandaze M. Die Anfange des Studiums der mittelalterlichen und neuern Geschichte Westeuropas in Georgien // GEORGIKA . – 2000. - № 23 . – გვ. 48 – 57.

დასავლეთ ევროპის შუასაუკუნეებისა და ახალი ისტორიის სწავლება საქართველოში მე-20 ს-ის პირველ ნახევარში: თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში იმ პერიოდში მოღვაწე ისტორიკოსების – ნიკოლაი დუბროვსკის, გრიგოლ ნათაძისა და ალ. ნამორაძის ბიოგრაფიები. 2231. Kalandaze R. Irakli (Kaki) Ceretelis Anschauungen ьber den Aufstand des Jahres 1924 in Georgien // GEORGIKA . – 2000 . - № 23 . – გვ. 29 – 34.

ირაკლი (კაკი) წერეთლის შეხედულებები 1924 წლის აჯანყებაზე საქართველოში.

2232. Suttner, Berta von: Kartvelebtan da sakartveloљi, herausgegeben, ubersetzt und eingeleitet von Nodar Kakabaze, Tbilisi: Kavkasiis saertaљoriso kulturuli programebis biuro 1999, 89 s. – Besprochen von Maria Sauna, Venedig // GEORGIKA . – 2001 . - 24 . – გვ. 135 - 136.

ინფორმაცია ნ. კაკაბაძის მიერ თარგმნილ ბერტა ზუტნერის წიგნზე «ქართველებთან და საქართველოში”. 2233. Tuite, K. Real and Imagined Feudalism in Highland Georgia = თუითი, ქ. რეალური და წარმოსახვითი ფეოდალიზმი საქართველოს მთიანეთში // ამირანი . – 2002 . - № 7. – გვ. 25 – 43.

ფეოდალიზმის, როგორც მიწათმფლობელობისა და პოლიტიკური ორგანიზაციის სისტემის გავლენა შუასაუკუნეების საქართველოს მთიანეთის მხარეების ფხოვისა (ფშავ-ხევსურეთი) და სვანეთის მოსახლეობის სოციალ-ეკონომიკურ ურთი-ერთობებზე. 2234. Veroffentlichungen der Jenaer Kaukasiologie 1990 – 2000 // GEORGIKA . - 2001 . - № 24 . – გვ. 147.

იენის ფრიდრიხ შილერის უნივერსიტეტის კავკასიოლოგიის განყოფილების 1990 – 2000 წლების პუბლიკაციები საქართველოს შესახებ.

ა რ ქ ე ო ლ ო გ ი ა 2235. აბრამიშვილი გ. ატენის უძველესი «დრომიკე” // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - № 2 . – გვ. 150 – 161. რეზ. გერმ. ენაზე.

1969 წ. ატენის სიონის ტერიტორიაზე ჩატარებული არქეოლოგიური გათხრების შედეგად გამოვლენილი თავდაპირველი ეკლესიის არქიტექტურის ტიპი, უძველესი «დრომიკე”-ს ნანგრევებზე აგებული ცენტრალურგუმბათიანი ტაძარი, ატენის თავდაპირველი ბაზილიკის რელიეფური ქანდაკებები (V ს.). 2236. ავალიშვილი გ. , მაისურაძე ბ. ოთარ ჯაფარიძე 80 წლისაა // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 7 – 8.

ცხოვრება და სამეცნიერო მოღვაწეობა. 2237. აკობია ბ. ერგეტის სამაროვნები // გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : I . – 2001 . – გვ. 73 – 80. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აღმოჩენილი ორი სახის სამარხები: კოლექტიური და ინდივიდუალური, რომლებიც ერთი ხანით, ძვ. წ. VII _ VIII სს. თარიღდება; სამაროვნებში მოპოვებული ნივთიერი მასალის – თიხის ჭურჭლის, ბრინჯაოს და რკინის საბრძოლო, სამეურნეო და სეგმენტური იარაღის აღწერილობა. 2238. ასლანიშვილი ვ. არაგვის აუზის უძველესი მოსახლეობა : (კრანიოლოგიური მონაცემების მიხედვით) // ანალები . – 2000 . - № 2 . – გვ. 71 – 78. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

1982 – 89 წლებში დუშეთის რაიონის ტერიტორიაზე ჩატარებული არქეოლოგიური

გათხრების, ენეოლოთი – ადრე ანტიკური პერიოდის არაგვის აუზის კრანიოლოგიური მასალების გამოკვლევის შედეგები. 2239. ასლანიშვილი ვ. სამხრეთ საქართველოს შუა ბრინჯაოს ხანის მოსახლეობის ანთროპოლოგიური გამოკვლევა // კლიო . – 2002 . - № 15 . – გვ. 156 – 163 . რეზ. რუს. ენაზე.

2001 წ. ახალციხის რ-ნის სოფ. აწყურში, შემთხვევით გახსნილი სამარხიდან მოპოვებული ადამიანთა ძვლოვანი ნაშთები, გამოკვლევის შედეგები. 2240. ასლანიშვილი ლ. თავის ქალა სკვითური სამარხიდან // კლიო . – 2001 . - № 10 . – გვ. 38 – 40.

აღნოჩენილი 1973 წელს ივ. ჯავახიშვილის სახ. ისტორიის, არქეოლოგიისა და ეთნოგრაფიის ინსტიტუტის კახეთის არქეოლოგიური ექსპედიციის მიერ სიღნაღის რაიონში. 2241. აფაქიძე ჯ. თრიალეთისა და კოლხური კულტურის შუა, გვიანბრინჯაოსა და ადრერკინის ხანის საიუველირო ხელოვნებისა და საგარეო კავშირურთიერთობების ზოგიერთი საკითხი // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე - 2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 5 – 6.

თრიალეთის ყორღანში აღმოჩენილი ძვ. წ. XVIII _ XVII სს.-ით დათარიღებული ოქროს თასისა და კოლხეთის ნამოსახლარებზე ნახევრადძვირფასი ქვების მძივ-სამკაულების საწარმო-სახელოსნოების აღწერილობები. 2242. აფაქიძე ჯ. კოლხეთის გვიანბრინჯაოსა და ადრერკინის ხანის დასახლებათა ტიპოლოგიური და ქრონოლოგიური კლასიფიკაციის საკითხები // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით-ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 131 – 139. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ძვ. წ. XII _ XI სს. 2243. აფაქიძე ჯ. კოლხური კულტურის მხატვრული ხელოსნობის ძეგლების დათარიღებისათვის ნაოხვამეს ბორცვის მიხედვით // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე-2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 6 – 7.

კოლხეთში ნაოხვამეს ბორცვის მესამე (ზედა) ფენაში აღმოჩენილი შუბისპირი, ბრინჯაოს მასრიანი ისრისპირი, ბრინჯაოს ხვიისებრი და სოკოსებურთავიანი ქინძისთავები და მათი აღწერილობები. 2244. აფაქიძე ჯ. კოლხური კულტურის ხელოვნური ნამოსახლარი ბორცვის ნაოხვამეს დათარიღებისათვის // ამირანი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 28 – 65. რეზ. გერმ. ენაზე.

სენაკის რაიონში აღმოჩენილი ძეგლის ქვედა, შუა და ზედაფენების მასალის არქეოლოგიური და ქრონოლოგიური დახასიათება. ახლავს ტაბულები. 2245. ახვლედიანი დ. ძვ. წ. V _ III სს-ის კოლხეთის მდიდრული სამარხების სოციალური დეფინიცია // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 21 – 25. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კოლხეთის სოციალური ისტორიის ამსახველი მრავალფეროვანი წყაროების

ერთმანეთთან შეჯერება და მათი შესწავლის შედეგად მიღებული დასკვნების მორგება ძვ. წ. V _ II სს. კოლხეთის რეალიებზე. 2246. ბახტაძე ნ. წინაქრისრიანული ხანის ქართული კლდის ძეგლები საზღვარგარეთული ანალოგების ფონზე // ANALECTA IBERICA . – 2001 . - № 1 . – გვ. 6 – 14.

წინაქრისტიანული ხანის ზოგიერთი ქართული კლდის ძეგლის (კასპის ნეკროპოლი, თხოთის მთის ქვაბთა კომპლექსი) ხუროთმოძღვრულ-არქეოლოგიური კვლევის შედეგები და მათი მიმართება საზღვარგარეთის ანალოგიურ ძეგლებთან. 2247. ბერიკაშვილი დ. ზემო იმერეთის ადრე და შუა ბრინჯაოს ხანის სამარხთა პერიოდიზაცია // არქეოლოგიური ჟურნალი. – 2004 . - № 3 . – გვ. 20 – 23. რეზ. გერმ. ენაზე.

საჩხერის რაიონში წარმოებული არქეოლოგიური გათხრების მასალები. 2248. ბერიკაშვილი დ. თრიალეთის კულტურის კერამიკის ორნამენტიკა // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე-2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 8.

თრიალეთში აღმოჩენილი კერამიკული ნაწარმის ფორმებისა და ორნამენტის აღწერილობა. 2249. ბიბილური თ. ბრინჯაოს ქართული ჭვირული ბალთების დანიშნულების შესახებ // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე-2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 9 – 11.

ლითონმქანდაკებლობის აღნიშნული ჯგუფის დანიშნულებისა და მოტივაციის შესახებ; მკვლევარ გ. ყიფიანის მიერ წამოყენებული რამდენიმე დებულების ანალიზი. 2250. ბრაგვაძე ზ. გვიანანტიკური ხანის კომპლექსები საირხიდან // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2004 . - № 3 . – გვ. 120 – 124. რეზ. გერმ. ენაზე.

საქართველოს ხელოვნების მუზეუმის წინაქრისტიანული ხანის ხელოვნებისა და არქეოლოგიის განყოფილების ფონდში დაცული საირხის სამარხეული კომპლექსების ნაშთების აღწერილობა. 2251. ბრაგვაძე ზ. გვიანანტიკური ხანის სამარხი საირხიდან // კავკასიის მაცნე . – 2003 . -№ 8 . – გვ. 80 - 83. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მდინარე ყვირილის ხეობა. 2252. ბრაგვაძე ზ. , გაგოშიძე გ. საირხის ადრე შუა საუკუნეების ნამოსახლარი // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - № 2 . – გვ. 142 – 149. რეზ. გერმ. ენაზე.

1987 წ. საირხის ნაქალაქარის ტერიტორიაზე (საჩხერის რ-ნი), მარნიგორის ბორცვის დასავლეთ ფერდზე გამოვლენილი არქეოლოგიური ფენის ნაშთები: კერამიკის თხუთმეტიოდე ნატეხი, რკინის ეჩო, თიხისგან დამზადებული ცხენის ქანდაკება (IV _ VI სს.).

2253. ბრაგვაძე ზ. , ჩიგოგიძე ქ. მოდინახეს სამაროვანი // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - № 2 . – გვ. 91 – 141. რეზ. გერმ. ენაზე.

მოდინახეს ციხის (საჩხერის რ-ნი) სამხრეთ ფერდზე გამოვლენილი ფართო ქრონოლოგიური დიაპაზონის მომცველი სამარხეული კომპლექსების დეტალური აღწერა. 2254. ბრინჯაოს ხანის ახალი არქეოლოგიური აღმოჩენა მდ. ენგურის აუზიდან / ხვისტანი რ. , ჯიბლაძე ლ. , პაპუაშვილი რ. , ფიფია კ. // საისტორიო ძიებანი . – 2002 . - № 5 . – გვ. 237 – 239. რეზ. რუს. ენაზე.

შემთხვევით აღმოჩენილი რამდენიმე ბრინჯაოს ნივთის აღწერა. 2255. ბუხრაშვილი პ. ბრინჯაოს ხანის «დროშები” (?) და ხევისბრის ინსიგ-ნიები (?) ზემო ზგიდიდან (დიგორიდან) // ამირანი . – 2004 . - № 10 . – გვ. 7 – 21. რეზ. გერმ. ენაზე.

პარალელები ოსეთში მოპოვებული უძველესი ნივთების კოლექციის ზოგიერთ ნიმუშსა და აღმოსავლეთ საქართველოს ეთნოგრაფიულ მასალას შორის (კოლექცია დაცულია ბერლინის წინარე და ძველი ისტორიის მუზეუმში). 2256. გაგოშიძე ი. წმინდა მიწაზე ქართული სიძველეების არქეოლოგიური გათხრების პერსპექტივები // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2003 . – ტ. 5 (A) . – გვ. 12 – 14.

წმინდა მიწაზე არსებული ქართული ნამონასტრალების აღწერილობა და ზედაპირული არქეოლოგიური დაზვერვის შედეგები. 2257. გამყრელიძე გ. ნავთობის ტრანსპორტირების შესახებ ფასის – ფოთში : (არქეოლოგიური მონაცემების მიხედვით) // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 26 – 32. რეზ. ინგლ. ენაზე.

შავიზღვისპირეთის ჰიდროარქეოლიგიური ექსპედიციის მიერ პალიასტომის ტბის მცირე ყურეში მიკვლეული ამფორების ფსკერზე დაფიქსირებული ბიტუმისებური მასის ანალიზის შედეგები. 2258. განახლებული არქეოლოგიური ექსპედიცია ძუძუანაში : (2000 წლის საველე სამუშაოების შედეგები) / მეშველიანი თ., ჯაყელი ნ. , ბარ-იოზეფი ო. , ბელფერ-კოენი ა. // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 3 . – გვ. 29 – 32. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ჭიათურის რაიონში მდებარე ძუძუანის გამოქვაბულის აღწერილობა და იქ აღმოჩენილი ნივთები (ერთ-ერთი მათგანის HOMO Sapiens -ის კბილის აბსოლუტური თარიღია 22 ათასი წელი B. P.). 2259. გაფრინდაშვილი ნ. ნეკრესის არქეოლოგიური გათხრებისას აღმოჩენილი მთვარე-მზის ძველი ქართული წარმართული კალენდარი // ამირანი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 135 – 189. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მთვარე-მზის წარმართული კალენდრის არსებობის დასაბუთება, მნიშვნელობა და დანიშნულება.

2260. გიგოლაშვილი ე. ომფალოსიანი ფიალები ვანის ძვ. წ. IV ს-ის მდიდრული სამარხიდან // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 33 – 36. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ძვირფასი ლითონისგან დამზადებული სპეციალური სარიტუალო ჭურჭლის, ომფალოსიანი ფიალების ორნამენტული გამოსახულებების აღწერა. 2261. გოგაძე ე. ოთარ ჯაფარიძე ქართული არქეოლოგიის ახალ აღმოჩენათა გზებზე // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 14 – 18. რეზ. ინგლ. ენაზე.

არქეოლოგის კვლევა-ძიებანი თრიალეთში. 2262. გოგინაშვილი ნ. რკინის არქეოლოგიური ნივთების გაწმენდა – კონსერვაცია // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - № 2 . – გვ. 169 – 172. რეზ. გერმ. ენაზე.

ქიმიური და მექანიკური დამუშავების მეთოდების განხილვა საირხეში წყაროსთავის გორაზე აღმოჩენილი ნივთების (ძვ. წ. III _ II სს.) კონსერვაციისთვის ჩატარებული სამუშაოს მიხედვით. 2263. დავითაშვილი ქ. მცხეთიჯვრის სამაროვნის ადრეანტიკური ხანის სამარხები // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - № 2 . – გვ. 29 – 58. რეზ. გერმ. ენაზე.

სოფ. მცხეთიჯვარში (ხაშურის რ-ნი) ადგილ ნაურიალში გამოვლენილი მრავალფენიანი სამაროვნის ადრეანტიკური ხანის კომპლექსები; ნაურიალის სამარხების და სამარხეული მასალის აღწერა (ძვ. წ. VII _ VI სს.). 2264. ებრალიძე ტ. იმპორტული კერამიკა მახვილაურის გორასამოსახლოდან // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 28 – 35. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხელვაჩაურის რაიონში არქეოლოგიური გათხრების შედაგად აღმოჩენილი გვიანელინისტური ხანის წითელლაკიანი კერამიკის ნიმუშების აღწერილობა (ძვ. წ. II ს. მეორე ნახევარი და ძვ. წ. I ს). 2265. ვარშალომიძე ი. ახ. წ. I საუკუნის მონეტები გონიო-აფსაროსიდან // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები. – 2002 . - № 12 . – გვ. 107 – 111.

1995 – 2000 წწ. გონიო – აფსაროსის არქეოლოგიური შესწავლის დროს აღმოჩენილი რომაული მონეტების აღწერილობა. 2266. თვალჭრელიძე ზ. , სხირტლაძე ზ. ლითონის ახლადგამოვლენილი ნივთები გარეჯის წმ. იოანე ნათლისმცემლის მონასტრიდან // კავკასიის მაცნე . – 2004 . -№ 9 . – გვ. 87 - 93. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

არქეოლოგიური გათხრების შედეგები. 2267. თოდუა თ. საკიდი-მედალიონი და ოქროს ვარდულიანი საყურე ბიჭვინთის სამაროვნიდან // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 214 – 218. რეზ. რუს. ენაზე.

ახ. წ. II _ III საუკუნეებით დათარიღებული ნივთების აღწერილობა.

2268. თოდუა თ. საქართველოს შავიზღვისპირეთის ეთნოკულტურული ისტორიის ზოგიერთი საკითხი ახ. წ. II _ IV სს.-ის სამარხეული ძეგლების მიხედვით // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 189 – 204. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს შავიზღვისპირეთის ეთნოკულტურული ისტორიის რეკონსტრუქცია სამარხეული ძეგლების ანალიზის საფუძველზე. ბერძნულ-რომაული მოსახლეობის დომინანტური როლი ზღვისპირა ცენტრებში. 2269. თოლორდავა ვ. ვანის ძვ. წ. VIII _ VII საუკუნეების საკულტო კომპლექსი : (ქრონოლოგიისათვის) // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 37 – 47. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ვანის ნაქალაქარის ცენტრალურ ტერასაზე გამოვლენილი საკულტო-სარიტუალო კომპლექსის ტერიტორიაზე მიკვლეული თიხის ჭურჭლის ნიმუშების აღწერა. 2270. თუშაბრამიშვილი ნ. პირველი სიგნალი ჯიეთის პალეოლითური ღია სადგომიდან : (წინასწარი კვლევის შედეგები) // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2004 . - № 3 . – გვ. 5 _ 19. რეზ. გერმ. ენაზე.

ჯიეთის ნაქალაქარის ტერიტორიაზე (ზემო იმერეთის პლატო) აღმოჩენილი პალეოლითური მასალის აღწერილობა. გათხრებს აწარმოებდა საქართველოს ხელოვნების მუზეუმის ყვირილის ხეობის არქეოლოგიური ექსპედიცია (ხელმძღვანელი ჯ. ნადირაძე) 1976 – 81 წწ. 2271. თუშაბრამიშვილი ნ. საქართველო – შუა პალეოლითური კულტურების გზაჯვარედინი // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - № 13 . – გვ. 62 – 70. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს ტერიტორიაზე დადგენილი ლოკალურ-კულტურული ჯგუფების განსხვავება ქვის პირველადი და მეორადი დამუშავების მიხედვით – ლევალუაური, არალევალუაური და ლამელარული ტექნიკით დამზადებული ნივთების დათარიღება. 2272. თუშაბრამიშვილი ნ. საქართველოს პალეოლოთის ლევალუაური ინდუსტრიები // ACADEMIA : ისტორიულ – ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 4 . – გვ. 25 – 42. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ლევალუაური ტექნიკა, როგორც ქვის დამუშავების ერთ-ერთი მეთოდი; რიონ-ყვირილას აუზში (ჯრუჭულას მღვიმე – ჭიათურის რ-ნის სოფ. ქვემო ზოდის ტერიტორია), ცხინვალის რეგიონში არსებული მღვიმეები და ღია სადგომები, როგორც ლევალუაური ტექნიკის მატარებელი ძეგლები. 2273. იზორია მ. აგცას მღვიმის ზედა პალეოლითის ხანის გრაფიკული გამოსახულებები // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 1 . – გვ. 68 – 72. რეზ. ინგლ. ენაზე.

აფხაზეთში, დაბა ანუხვასთან მდებარე აგცას მღვიმის გრაფიკული ნახატების ანალიზი მოპოვებული არქეოლოგიური მასალის საფუძველზე. 2274. ითხვისის ნამოსახლარი / გაგოშიძე ი. , მახარაძე გ. , ქორიძე ე. , გოგიბერიძე ნ. // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2004 . - № 3 . – გვ. 73 – 113. რეზ. გერმ. ენაზე.

ჭიათურის რაიონის სოფელ ითხვისის (ჩილათის) ნამოსახლარის კულტურული ფენებიდან მომდინარე მასალის აღწერილობა (ბერძნული კერამიკა). გათხრებს

აწარმოებდა საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის არქეოლოგიური ექსპედიცია როსტომ აბრამიშვილის ხელმძღვანელობით. 2275. ინანიშვილი გ. , მაისურაძე ბ. გვიანბრინჯაოს ხანის სამთამადნო წარმოების ძეგლების ისტორიულ-ეკონომიკური შესწავლის საკითხისათვის // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით-ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ 140 – 142. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს ტერიტორიაზე განლაგებული მძლავრი სამთამადნო კერის მთიანი რაჭის სამთო-მეტალურგიული კომპლექსის ეკონომიკური ანალიზის შედეგები. 2276. ინაძე მ. ჩრდილოეთ კოლხეთის ქალაქების გენეზისის საკითხისათვის // მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის. – 2001 . – 24 . – გვ. 47 – 53 რეზ. ინგლ. ენაზე.

ძვ. წ. VIII – VII სს. კოლხეთის სამეფოსა და მისი ქალაქების ჩამოყალიბების კონკრეტული გზების, დროისა და ვითარების შესახებ რიონ-ენგურისა და ენგურ-კოდორის ნამოსახლარებზე მოპოვებული მასალების შესწავლის საფუძველზე. 2277. კაჭარავა დ. წვრილფიგურული კილიკები სიმაგრის ნამოსახლარიდან // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 48 – 54. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ფოთის მახლობლად აღმოჩენილი ძვ. წ. VI საუკუნის ატიკური მხატვრული (შავფიგურული) კერამიკის ნიმუშების აღწერა. 2278. კვირკველია გ. ანტიკური ხანის ცხენის საშუბლე ბაღლანიდან // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 55 – 61. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ოჩამჩირის რაიონში არქეოლოგიური გათხრების შედეგად აღმოჩენილ ძვ. წ. III _ II სს. სამარხებში მიკვლეული ნივთების აღწერა. 2279. კლდიაშვილი ა. ბორჯომის ხეობის ბრინჯაოს დისკოების ფუნქციისათვის // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 2 . – გვ. 55 – 65. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ბორჯომის ხეობაში გვიანბრინჯაოს ხანის დასაწყისში არსებული ძლიერი სამისნო ცენტრი, რასაც ადასტურებს სამარხებში აღმოჩენილი დისკოები, რომლებიც წინასწარმეტყველების ინვენტარს წარმოადგენდნენ. 2280. კუპრავა მ. გრაფიკული დეკორით შემკული კოლხური კულტურის ბრინჯაოს ნაკეთობათა სამხრეთით გავრცელების საკითხისათვის // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე - 2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 13 – 14.

კოლხურ – ყობანური ბრინჯაოს კულტურა და მისი გავრცელების არეალი არქეოლოგიური მასალების მიხედვით. 2281. ლეკაშვილი დ. მცხეთაში აღმოჩენილი მძივების სახეხი ქვის იარაღი // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე - 2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 14 – 15.

1993 წელს მცხეთაში, არმაზციხის უბანზე № 2 აბანოს გათხრისას აღმოჩენილი III _ IV სს. დათარიღებული დაღარული რიყის ქვა და მისი აღწერილობა. 2282. ლიჩელი ვ. კოლხეთის პალეოეკონომიკის ზოგიერთი საკითხი // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 62 – 69. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კოლხეთის ეკონომიკური ცხოვრების ინტენსივობის მიმოხილვა კოლხეთისა და იბერიის ტერიტორიაზე ძვ. წ. III _ I საუკუნეების ნამოსახლარებში გამოკვლეული მასალების მიხედვით. 2283. ლომთაძე გ. მოდინახეს გვიანი ბრინჯაოს ხანის სამარხები : (კატალოგი) // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2004 . - № 3 . – გვ. 48 – 72. რეზ. გერმ. ენაზე.

მოდინახეს სამარხების აღწერილობა აღმავალი ნუმერაციით. 2284. ლომთაძე გ. მოდინახეს შუა ბრინჯაოს ხანის სამარხები // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - № 2 . – გვ. 5 – 15. რეზ. გერმ. ენაზე.

1968 – 72 წლებში, მოდინახეს (ზემო იმერეთი, ყვირილის ხეობა) არქეოლოგიური გათხრების შედეგად გამოვლენილი სამარხეული კომპლექსები; სამარხების აღწერა. 2285. ლომიტაშვილი დ. «ლიდიური ქვები” და ძველი კოლხეთის სოციალ-ეკონომიკური განვითარების ზოგიერთი ასპექტი // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე-2 სამეცნიერო სესია . მასალები. – 2001 . – გვ. 15 – 16.

ნოქალაქევში გამოვლენილი მუქი შავი ფერის ქვისგან დამზადებული ნივთების რაობის გარკვევა. 2286. ლომიტაშვილი დ. ნოქალაქევი – I, საწარმო – ნამოსახლართა კულტურა : (მძივების დასამზადებელი სახელოსნო ნოქალაქევიდან, კოლხურ-ეგვიპტური ანალოგები) // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2002 . - ¹ 13 . – გვ. 87 – 97. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ნოქალაქევის (სენაკის რ-ნი), მუხურჩის (მარტვილის რ-ნი), ოჩხომურის (ჩხოროწყუს რ-ნი) ტერიტორიაზე აღმოჩენილი სახელოსნოების ნაშთები; მოპოვებული ნივთების დამზადების ტექნოლოგია (ძვ. წ. VIII _ VII სს). 2287. ლორთქიფანიძე გ. ფასისის თვითმმართველობის ისტორიიდან : (ფასისის პროქსენია) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 8 . – თბ. – 2001 . - გვ. 88 – 99. რეზ ინგლ. ენაზე.

არისტოტელეს ცნობები და არქეოლოგიური მასალები კოლხეთის მნიშვნელოვანი საზღვაო და სამდინარო ნავსადგურის ფასისის შესახებ. საზოგადოებრივი სტუმართმოყვარეობის ტრადიციული სამართლებრივი ნორმის არსებობა ფასისში. 2288. ლორთქიფანიძე ო. «განძები” კოლხური ბრინჯაოს კულტურაში : (ფუნქციის დეფინიციისა და კულტურულ-სოციოლოგიური ინტერპრეტაციის ცდა) // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 178 – 194. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კოლხური კულტურის ბრინჯაოს «განძების” ფუნქციის განსაზღვრა, გავრცელების

არეალი და შემადგენლობა. 2289. მამაიაშვილი მ. , ფიცხელაური კ. სიახლეები იორ-ალაზნის აუზის ძვ. წ. II _ I ათასწლეულთა არქეოლოგიურ კულტურებში // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით-ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 174 – 177. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საგარეჯოს სამაროვანზე აღმოჩენილი სრულიად განსხვავებული ხასიათის თიხის ჭურჭლის აღწერილობა. 2290. მამულაძე შ. , კახიძე ე. , ხალვაში მ. რომაელები სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2001 . - № 10 . – გვ. 163 – 177. რეზ. ინგლ. ენაზე.

სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში ერთადერთი მნიშვნელოვანი რომაული ციხე-სიმაგრის აფსაროსის აღწერილობა ისტორიული და არქეოლოგიური მონაცემების მიხედვით. 2291. მაქაცარია ი. ღმერთების «დიდი დედის”კულტი საქართველოში // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2000 . - № 8 . – გვ. 84 – 100. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოში წინწილის, (მუსიკალური ინსტრუმენტი) არსებობის დამადასტურებელი წერილობითი წყაროები (XIII ს. ქართული ფსალმუნის ხელნაწერის მინიატურა, შავთელის «აბდულ მესია”) და არქეოლოგიური მასალები – რეა კიბელეს ქანდაკებებით (საჩხერეში მოდინახეს სამარხი, ჟინვალის ნაქალაქარის, უქიმერიონისა და არმაზის ციხის სამარხები). 2292. მახარაძე გ. , ბერიკაშვილი დ. აღმოსავლეთ და დასავლეთ ქართულ კულტურათა შეხვედრა ზემო იმერეთის ტერიტორიაზე: (ძვ. წ. II ათასწლეულის პირველი ნახევარი) // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2004 . - № 3 . – გვ. 29 – 47. რეზ. გერმ. ენაზე

მტკვარ-არაქსის კულტურათათვის დამახასიათებელი მასალა მოდინახეს, ჯიეთისა და საირხის ნაქალაქარის ტერიტორიაზე. 2293. მახარაძე გ. , წერეთელი მ. ძვ. წ. I ათასწლეულის მეორე ნახევრის სამარხები საჩხერიდან // არქეოლოგიური ჟურნალი. – 2002 . - № 2 . – გვ. 59 – 80. რეზ. გერმ. ენაზე.

საჩხერის რაიონში, მოდინახეს ციხის ტერიტორიაზე სოფ. საირხეში გამოვლენილი სამარხების ინვენტარის აღწერა-დათარიღება. 2294. მენაბდე მ. , კიღურაძე თ. ნეოლოთისა და ენეოლითის პერიოდების განსაზღვრისათვის საქართველოში // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 19 – 23. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ნეოლითური და ენეოლითური ძეგლების შესწავლის ეტაპები. 2295. მიზანდარი მ. ანტიკური ხანის ტერაკოტული ქანდაკებანი სარკინედან // ქართული ხელოვნება . – 2001 . - № 11 . – გვ. 44 – 60.

1971 წელს არქეოლოგიური ექსპედიციის მიერ (ხელმძღვანელი ალ. ბოხოჩაძე) ქართლში, მდ. მტკვრის ნაპირას, სარკინეს ნაქალაქარის ცენტრალურ ტერასაზე

აღმოჩენილი ქანდაკებანი. 2296. მინდორაშვილი დ. უფლისციხური დერგები // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - № 2 . – გვ. 162 – 168. რეზ. გერმ. ენაზე.

უფლისციხის გათხრებისას გამოვლენილი შუა საუკუნეების სამეურნეო კერამიკის შემადგენელი ერთი ნაწილის, დერგების (ტევადი ჭურჭელი) დაჯგუფება ორ ძირითად ტიპად – დატვირთულ და დაუტვირთავ დერგებად და მათი დაწვრილე-ბითი აღწერა. 2297. მირცხულავა გ. ადრესამიწათმოქმედო კულტურების ნამოსახლართა განვითარების ზოგიერთი საკითხი // ძიებანი: დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 40 – 45. რეზ. ინგლ. ენაზე.

მეურნეობის განვითარების დონის, გეოეკოლოგიური გარემოსა და ეთნიკური ტრადიციების გავლენა უძველესი დროის საცხოვრებელი ნაგებობების არქიტექტურულ ფორმებზე – არქეოლოგიური მასალების მიხედვით. 2298. ნემსაძე გ. , აფხაზავა ნ. ადრეული შუასაუკუნეების სამარხული კომპლექსი ზღუდერიდან // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . – ტ. 3 . – გვ. 33 – 36. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ადრექრისტიანული ეპოქის ქართული სულიერი კულტურის ამსახველი ნივთების აღმოჩენა ძამას ხეობის სოფელ ზღუდერში. 2299. ნიკოლაიშვილი ბ. , ხუნდაძე ნ. ბამბების სამაროვნის ზოგიერთი სამარხის თარიღისათვის // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - № 2 . – გვ. 81 – 86. რეზ. გერმ. ენაზე.

მდინარე მტკვრის მარცხენა ნაპირზე, ნაქალაქარ უფლისციხის დასავლეთით 1957 _ 99 წწ.-ში წყვეტილად ჩატარებული გათხრების შედეგად გამოვლენილი ელინისტური ხანის დასახლება და ოცდასამი ორმოსამარხი – უმრავლესობა დათარიღებული ძვ. წ. II _ I სს. 2300. ნიკოლაიშვილი გ. კარსნისხევის მეთუნე-ხელოსანთა დასახლება // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [1]). – 2002 . - გვ. 51 - 53. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

მცხეთის შემოგარენში აღმოჩენილი I – IV საუკუნეების ნამოსახლარი, სახელოსნო უბანი და მარნები. 2301. ნიკოლაიშვილი ვ. ქალაქი მცხეთა ახ. წ. III – VI სს.-ში (არქეოლოგიური მონაცემების მიხედვით) // კავკასიის მაცნე : (სპეციალური გამოცემა [3]) . – 2004 . – გვ. 39 _ 43. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

სხვადასხვა დროს ჩატარებული გათხრების შედეგად გამოკვეთილი ძველი ქალაქის კონტურები – კვარტლების, ქუჩების ნაწილები – პირველხარისხოვანი მასალა ქალაქის გეგმარების აღდგენისათვის. 2302. ოთარ ლორთქიფანიძე – სამეცნიერო მოღვაწეობის გზა // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 7 – 8.

არქეოლოგის, აკადემიკოს ო. ლორთქიფანიძის ბიოგრაფია.

2303. ორჯონიკიძე ალ. რეგიონათშორისო კავშირები ადრებრინჯაოს ხანის საქართველოში // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 88 – 94. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს მხარეებს შორის ადრებრინჯაოს ხანაში არსებული კავშირ-ურთიერთობების ანალიზი მტკვარ-არაქსის კულტურის თიხის ჭურჭლის ფორმისა და ორნამენტის შეჯერების საფუძველზე. 2304. რამიშვილი ალ. კოლხური და შიდა ქართლური კულტურების ურთიერთობის საკითხები ნაცარგორის სამაროვნის მიხედვით // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით-ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 156 – 170. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ცხინვალის რაიონი. 2305. რამიშვილი ქ. ცხოველსახოვანი შესაბნევები არაგვის ხეობიდან : (ირემი) // ამირანი . – 2001 . - № 4 – 5 . – გვ. 19 – 38. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ხეობაში აღმოჩენილი ირმის გამოსახულებიანი შესაბნევების (ახ. წ. III _ IV სს.) აღწერილობა და ირმის კულტი აღმოსავლეთ საქართველოში. 2306. რჩეულიშვილი მ. დიდი მცხეთის მოსახლეობა ბრინჯაო-რკინის ხანაში : (პალეოანთროპოლოგიური კვლევის შედეგები) // კლიო . – 2002 . - № 16 . – გვ. 92 – 103 . რეზ. რუს. ენაზე.

დიდი მცხეთის ტერიტორიაზე არსებული სამაროვნების (სამთავრო, წეროვანი I და II, ნატახტარი, მუხრანის ველი, მუხათგვერდი II, ნიჩბისხევი, ხეკორძულას ხევი, ნაბაღრები, ნარეკვავი და წიწამური) არქეოლოგიური გათხრების შედეგად შესწავლილი ადგილობრივი მოსახლეობის ტიპი. 2307. სანიკიძე თ. უფლისციხის განძის შესახებ // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე - 2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 16 – 18.

1977 – 87 წლებში აღმოჩენილი შენობის ნაშთები განძითა და ოთხი ბორბლის რკინის სალტეებით, მათი დანიშნულება და აღწერილობა. 2308. სახაროვა ლ. ბრინჯაოს ცულების ერთი ჯგუფის შესახებ // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით-ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 171 – 173. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კოლხური და აღმოსავლეთ-ქართული არქეოლოგიური კულტურების შეხვედრის ზონაში აღმოჩენილი ცულების განსხვავებული ჯგუფის დახასიათება. 2309. სიხარულიძე ა. ფასანაურის განძის ცული // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე-2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 18 – 19.

ფასანაურის სამაროვნებზე არქეოლოგიური გათხრებით აღმოჩენილი კოლხური ცული (ძვ. წ. VIII _ VII სს.) და მისი აღწერილობა.

2310. სულავა ნ. კიდევ ერთი ნავისებური ფიბულა აფხაზეთის სანაპიროდან // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 74 – 76. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ერმიტაჟის კოლექციაში დაცული ბრინჯაოს ფიბულა გუდაუთის რაიონის სოფ. ფსირცხადან, მისი ტიპოლოგიური ნიშნების აღწერა და შედარება ახალი ათონის ფიბულასთან. 2311. სულავა ნ. ურარტული ფიბულები საქართველოში // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 1 . – გვ. 56 – 59. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოში გავრცელებული ორწილადი რკალისებური ბრინჯაოს ფიბულების ორი ტიპის დახასიათება. 2312. სხირტლაძე ზ. , თვალჭრელიძე ზ. გამოქვაბული სამარტვილე წამებულში // ACADEMIA : ისტორიულ-ფილოლოგიური ჟურნალი . – 2001 . – ტ. 1 გვ. 50 – 53. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გარეჯის მრავალმთის წამებულის მონასტრის დასაკრძალავი გამოქვაბულის არქეოლოგიური კვლევის შედეგად მოპოვებული მასალები. 2313. ფანცხავა ლ. , მაისურაძე ბ. ბრინჯაოს ანთროპომორფული ფიგურები შილდის სამლოცველოდან // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით-ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები. – 2001 . – გვ. 147 – 155. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ყვარლის რაიონის შილდის სამლოცველოში (ძვ. წ. XIV _ XII სს.) აღმოჩენილი ფიგურების მხატვრულ-სტილისტური თავისებურებები. 2314. ფირცხალავა მ. საქართველოს ე. წ. სკვითურინვენტარიანი არქეოლოგიური კომპლექსების დათარიღების საკითხისათვის // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 77 – 86. რეზ. ინგლ. ენაზე.

საქართველოს სკვითურინვენტარიან სამარხებში მოძიებული მასალის სხვა ქვეყნების ანალოგიურ მასალასთან შეჯერების საფუძველზე ავტორი ასკვნის, რომ სკვითური ტიპის ნივთების საქართველოში გავრცელების თარიღია ძვ. წ. VII _ VI სს. მიჯნა და ძვ. წ VI ს. 2315. ფიცხელაური კ. ცენტრალურ ამიერკავკასიური ბრინჯაოს ლაგმები // ამირანი . – 2005 . - № 12 . – გვ. 7 _ 18.

ცენტრალურ ამიერკავკასიაში აღმოჩენილი უძველესი ბრინჯაოს ლაგმების წარმომავლობა, გავრცელების არეალი, კონსტრუქცია. ახლავს ტაბულები. 2316. ფუთურიძე მ. თრიალეთური კულტურის ოქრომჭედლობის ნაწარმის ერთი ტიპის კვლევისათვის // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 117 – 122. რეზ. ინგლ. ენაზე.

თრიალეთური ოქროს მძივების ტიპები, მათი ფორმები და სტილისტური სხვადასვაგვარობა. 2317. ფუთურიძე რ. გვიანანტიკური – ადრე შუა საუკუნეების წებელდური ამფორები // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 87 – 90. რეზ. ინგლ. ენაზე.

დასავლეთ საქართველოში ამფორების წარმოების საკითხი, რომელთა რიგს,

სავარაუდოდ, ორნამენტების შესწავლის საფუძველზე, მიეკუთვნება აფხაზეთში, წებელდის სამაროვნებზე აღმოჩენილი ამფორები. 2318. ფხაკაძე გ. , ბარამიძე მ. ახალი არქეოლოგიური მონაპოვარი გალის რაიონში // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 125 – 130. რეზ. ინგლ. ენაზე.

გალის რაიონის სოფ. ფიჩორთან აღმოჩენილი ბრინჯაოს ნივთების კოლექციის აღწერილობა. 2319. ქემერტელიძე თ. მოდინახეს წინარეანტიკური ხანის ნამოსახლარი // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - ¹ 2 . – გვ. 25 – 28. რეზ. გერმ. ენაზე.

საჩხერის რაიონში მოდინახეს ციხის ფერდობზე გამოვლენილი სამფენიანი წინაქრისტიანული ხანის ნამოსახლარი; წინარეანტიკური ხასიათის (ძვ. წ. VIII _ VII სს.) სამეთუნეო ნაწარმის განხილვა ჯ. ნადირაძის (1968 – 72 წწ. ექსპედიციის ხელმძღვანელი) ნაშრომის გამოუქვეყნებელი ნაწილის მიხედვით. 2320. ქუთათელაძე მ. მითრას კულტი საქართველოში: (არქეოლოგიური მასალის მიხედვით) // კლიო . – 2004 . - № 24 . – გვ. 18 – 33. რეზ. რუს. ენაზე.

საქართველოს სხვადასხვა ტერიტორიაზე სამარხებში აღმოჩენილი ვერცხლის პინაკები, გემები, ბეჭდები და სხვადასხვა ნივთები. 2321. ღლონტი ლ. , დავლიანიძე ც. საკინძეები ქვაცხელას ნამოსახლარიდან // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 95 – 100. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ქარელის რაიონის სოფ. ურბნისის მახლობლად ქვაცხელას ნამოსახლარზე გამოვლენილი ლითონის სამკაულების აღწერილობა. 2322. ყიფიანი გ. მცხეთის აკლდამა : (ხუროთმოძღვრული მოდელი და თავისებურებანი) // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე - 2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 20 – 22.

1951 წ. მცხეთის არქეოლოგიური ექსპედიციის მიერ გამოვლენილი აკლდამა. 2323. ყიფიანი გ. ო. ლორთქიფანიძე // კავკასიის მაცნე . - 2002 . - ¹ 6 . – გვ. 239 _ 240. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

არქეოლოგ ოთარ ლორთქიფანიძის გახსენება. გარდაცვალების გამო. 2324. ყიფიანი გ. უფლისციხის უადრესი კარიბჭე // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 91 – 96. რეზ. ინგლ. ენაზე. 2325. ყიფიანი ნ. მითრა-ატისის ტერაკოტული გამოსახულება საქართველოს ხელოვნების მუზეუმიდან // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2002 . - ¹ 2 . – გვ. 87 – 90. რეზ. გერმ. ენაზე.

საგანძურის განყოფილებაში დაცული ძვ. წ. I ს. I ნახევრის ნიმუში, მითრა-ატისის ქანდაკება. ატისის, შეყვარებული ფრიგიელი მწყემსისა და მითრას, ირანული სამყაროს უძლეველი გმირისა და ღვთაების სინკრეტიზაცია.

2326. ყიფიანი ნ. წითელფიგურული კრატერი საირხიდან // არქეოლოგიური ჟურნალი . – 2004 . - № 3 . – გვ. 114 – 119. რეზ. გერმ. ენაზე.

საირხის ნაქალაქარზე, წყაროსთავის გორის ჩრდილოეთ ფერდობზე აღმოჩენილი წითელფიგურული ჭურჭლის აღწერილობა. ძვ. წ. V ს. დასაწყისი. 2327. შალიკაძე თ. გვიანანტიკური და ადრეშუასაუკუნეების მინის ნაწარმი ფიჭვნარის სამაროვნიდან // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . - 2000 . - № 8 . – გვ. 36 – 44. რეზ. ინგლ. ენაზე.

ფიჭვნარის კოლხურ და ბერძნულ სამაროვანზე აღმოჩენილი ახ. წ. IV _ V სს. მინის სანელსაცხებლებისა და ჭიქების აღწერილობა. 2328. შუა ბრინჯაოს ხანის შემთხვევითი არქეოლოგიური აღმოჩენა მდ. ენგურის აუზში / ხვისტანი რ. , ჯიბლაძე ლ. , პაპუაშვილი რ. , ფიფია კ. // საისტორიო ძიებანი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 208 – 213. რეზ. რუს. ენაზე.

ძვ. წ. II ათასწლეულის შუა ხანების საყოფაცხოვრებო ნივთების აღწერილობა. 2329. ჩიგოშვილი თ. «აბაჟუს” ნამოსახლარი // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე - 2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 22 – 26.

გალის რაიონის სოფ. პირველში “აბაჟუს” სამოსახლო ბორცვზე აღმოჩენილი უცნობი ტიპის ნაგებობა (ქვაბული) და მისი აღწერილობა. 2330. ცინცაძე ხ. ჭრაქი: (საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის არქეოლოგიისა და ეთნოგრაფიის განყოფილებათა ფონდების მიხედვით) // ეთნოლოგიური ძიებანი . – 2003 . - № 2 . – გვ. 247 – 253. რეზ. რუს. ენაზე.

თიხის ან ლითონისაგან დამზადებული გასანათებელი მოწყობილობის განვითარების ეტაპები. განხილულია სხვადასხვა არქეოლოგიური გათხრების შედეგად მოპოვებული მასალა. 2331. წერეთელი მ. გველის გამოსახულება ძეგლებზე : (ძვ. წ. I ათასწლეულის პირველი ნახევარი) // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება I : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე - 2 სამეცნიერო სესია . მასალები . – 2001 . – გვ. 26 – 27.

გამოსახულების სიმბოლური მნიშვნელობის სხვადასხვა ასპექტები (მითოლოგიური, კოსმოგონიური, რელიგიური, მაგიურ-აპოთროპული). 2332. წითლანაძე ლ. ანთროპომორფული ქანდაკებები მჭადიჯვრის გორანამოსახლარიდან // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 143 – 146. რეზ. ინგლ. ენაზე.

70 – 80-იან წლებში, დუშეთის რაიონის არქეოლოგიური ძეგლის მჭადიჯვრის გორის გათხრების შედეგად აღმოჩენილი ორი ქანდაკების აღწერილობა. 2333. ჭყონია ა. რელიგიური ასპექტი კოლხურ ოქრომჭედლობაში // ძიებანი : დამატებანი 4 : ანტიკური ხანის კოლხეთის არქეოლოგიური საკითხები . – 2001 . – გვ. 97 – 105. რეზ. ინგლ. ენაზე.

კოლხეთის ტერიტორიაზე აღმოჩენილი ოქროს სამკაულებში ჩადებული ინფორმაცია ძველი კოლხების რელიგიური შეხედულებების შესახებ. 2334. ხიმშიაშვილი კ. მცხეთაში, ბაიათხევის სამაროვანზე აღმოჩენილი ნიჟარის შესახებ // არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება 1 : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე-2 სამეცნიერო სესია : მასალები . – 2001 . – გვ. 27 – 28.

ნიჟარაზე ამოტვიფრული გამოსახულება, რომელიც ნაგებობის ფასადს წარმოადგენს: მსჯელობა ნაგებობის ფუნქციურ ინტერპრეტაციაზე. 2335. ჯაბაშვილი ლ. კოდისწყაროს სამაროვანი // ამირანი . – 2005 . - № 13 . – გვ. 7 – 19. რეზ. გერმ. ენაზე.

დავით გარეჯის უდაბნოში მდებარე სამი ყორღანული გორასამარხის აღწერილობა და ტაბულები. 2336. ჯიბლაძე ლ. კიდევ ერთხელ კოლხეთის შუა და გვიანბრინჯაოს ხანის კულტურათა ურთიერთმიმართების საკითხზე // ამირანი . – 2001 . - № 4 – 5 . – გვ. 7 – 18. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

არქეოლოგიური გათხრების შედეგად მოპოვებული ბრინჯაოს ყუამილიანი და კოლხური ცულების სხვადასხვა სახეობების და კერამიკული მასალის განხილვა – გენეტიკური კავშირების არსებობის დასაბუთება შუა და გვიანბრინჯაოს ხანის კულტურათა შორის. 2337. ჯიბლაძე ლ. , ძიძიგური ლ. , მურვანიძე ბ. კოლხეთის დაბლობის ბრინჯაო-ადრერკინის ხანის უძველეს დასახლებათა ერთი ტიპის შესახებ // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 37 - 40. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე.

ძვ. წ. XIV, XIII – VIII, VII სს. განხილულია სამოსახლოდ გამოყენებული ხელოვნურად გამართული ბორცვები. 2338. ჯიბლაძე ლ. ბ. კუფტინი და კოლხეთის დაბლობის ბრინჯაო-ადრერკინის ხანის ნამოსახლარები // ამირანი . – 2003 . - № 8 . – გვ. 66 – 71. რეზ. გერმ. ენაზე.

რუსი არქეოლოგისა და ეთნოგრაფის ბ. კუფტინის მონაწილეობა დაბლაგომისა და ოჩამჩირის ნამოსახლარების გათხრებში. აღნიშნულ ძეგლთა სრული სტრატეგიული დახასიათება, მოპოვებული მასალების მეცნიერული განზოგადოება და ანალიზი მის ორ ტომად გამოქვეყნებულ ნაშრომში. 2339. ჯიბლაძე ლ. ქვის იარაღების ერთი ჯგუფი ჩრდილო-დასავლეთ კოლხეთის (აფხაზეთი) ტერიტორიიდან // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 181 – 184. რეზ. რუს. ენაზე.

გალის რაიონის სოფელ ფიჩორის ნამოსახლართა სისტემის ბორცვებზე აღმოჩენილი ყუახვრელიანი ცულების აღწერილობა. 2340. ჯიბლაძე ლ. , ჩიგოშვილი თ. , ხვისტანი რ. «წიფურიას” მრავალფენიანი ნასახლარი // საისტორიო ძიებანი . – 2000 . - № 3 . – გვ. 185 – 188. რეზ. რუს. ენაზე.

გალის რაიონის სოფ. თაგილონის ტერიტორიაზე აღმოჩენილი ნასახლარის ოთხი ფენის დახასიათება.

2341. ჯიქია ლ. რკინის ინვენტარიანი ქვევრსამარხი მაღლაკიდან // ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი . – 2000 . – გვ. 81 – 86. რეზ. ინგლ. ენაზე.

წყალტუბოს რაიონის სოფელ მაღლაკში 1973 წელს აღმოჩენილი ქვევრსამარხის სამარხეული ინვენტარის აღწერილობა. 2342. Ахметели Н. , Лордкипанидзе Б. К вопросу участия индоевропейского этноса в Куро-Араксской культуре : (По археологическим данным) // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 88 - 92. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Характерные черты индоевропейского этноса в Куро-Араксской культуре по археологическим раскопкам. 2343. Бадалян Р. С. Обсидиан Южного Кавказа: эксплуатация источников и распрострфнение сырья // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები. – 2001 . – გვ. 29 – 39.

Исследование источников обсидиана археологических памятников Кавказа. 2344. Бибилури Т., Новиков Е. Серьги позднеантичной эпохи из Самтаврского могильника // კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები . – 2003 . - № 14 . – გვ. 11 – 17. რეზ. ინგლ. ენაზე.

Подробное описание серьг. 2345. Джибладзе Л., Дзидзигури Л. Об одном типе каменных орудий бронзовой эпохи на территории Колхидской низменности // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 4 . – გვ. 68 – 71. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Датировка и происхождение проушных каменных топоров, обнаруженных в басейне нижнего течения р. Ингури близ с. Пичори. 2346. Кушнарева К. Х. , Рысин М. Б. Новые данные к проблеме датировки памятников «цветущей поры» Триалетской культуры // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 101 – 116.

Характеристика погребальных памятников среднебронзового периода. 2347. Мишвеладзе М. О нескольких геммах из Национальной Библиотеки Франции , найденных на территории Грузии // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 161 – 167. რეზ. ქართ. და ინგლ. ენებზე.

Материал позднеантичной эпохи, выявленный на территории Восточной Грузии (Урбниси). 2348. Хохобашвили Т. Первоисточник этнической и социально-экономической истории древнеиберийского царства: (Погребальный обряд) // კლიო. – 2004 . - № 24 . – გვ. 34 – 49. რეზ. ქართ. ენაზე. 2349. Чхеидзе Л. Производительность труда древних земледельцев на территории Восточной Грузии // ძიებანი : დამატებანი 6 : კავკასია ნეოლით – ბრინჯაოს ხანის არქეოლოგიის საკითხები . – 2001 . – გვ. 24 – 28.

По материалам археологических раскопок холма Арухло. 2350. Gamkrelidze G. Zur Identifikation der Kolcherin Medea auf einem Stelenrelief von Suchumi // ამირანი . – 2002 . - № 6 . – გვ. 20 – 30. რეზ. ქართ. ენაზე

კოლხი მედეას იდენტიფიცირება ქ. სოხუმთან მდებარე ყურის ფსკერზე აღმოჩენილ მარმარილოს ბარელიეფიან სტელაზე გამოსახულ ყუთით ხელში მდგომი ქალის ფიგურასთან, მის ნიჭზე, მიცვალებულის გაცოცხლების უნარზე. 2351. Mamaiaљvili N. Zur Chronologie und Topographie der Stadt Čeremi // GEORGIKA . – 2000 . - № 23 . – გვ. 5 – 13.

ციხე-ქალაქი ჭერემი გურჯაანის რაიონში: ჭერემის არქეოლოგიური ძეგლების ქრონოლოგია და ტოპოგრაფია. 2352. Mamulaze Љ. , Kaxize E. , Xalvaљi M . Die Rцmer in Sьdwestgeorgien // GEORGIKA . – 2001 . - № 24 . – გვ. 35 – 46.

რომაელები სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში: ისტორიული და არქეოლოგიური მასალა რომაული გარნიზონების (ლეგიონების) არსებობის შესახებ ციხე-სიმაგრე აფსაროსში. (გონიო). ახ. წ. I ს. 2353. Mindoraљvili D. Ein frьhmittelalterliches Grдberfeld in der Darial – Schlucht // GEORGIKA . – 2000 . - № 23 . – გვ. 21 – 29.

ადრეული შუასაუკუნეების არქეოლოგიური მასალა დარიალის ხეობიდან: გველეთის ციხის მახლობლად მდინარე თერგის მარცხენა ნაპირზე აღმოჩენილი სამაროვანის აღწერილობა. 2354. Narimaniљvili G. , Љanљaљvili N. Zu den “ziklopischen” Sidlungenin Trialeti // GEORGIKA . – 2001 . - № 24 . – გვ. 5 – 34.

თრიალეთის ციკლოპური ნაგებობები: არქეოლოგიური ექსპედიციის მიერ მოპოვებული მასალის ანალიზი და სქემები. 2355. Orthmann W. , Picxelauri K. , Qvavaze D. Ausgrabungen in Ananauri 1999 // GEORGIKA . – 2000 . - № 23 . – გვ. 14 – 20.

ქართულ-გერმანული არქეოლოგიური ექსპედიციის მიერ ანანურში გათხრილი სამარხები: ექსპედიციის პროგრამა, მიმდინარეობა და აღმოჩენილი მასალა.

გ ე ო გ რ ა ფ ი ა

2356. ბექირიშვილი ი. აჭარის გეოგრაფიულ სახელთა ლექსიკონი. – ბათუმი : აჭარა , 2001 . – 352 გვ.

აჭარის ტოპონიმების წარმომავლობა, ისტორია და ეტიმოლოგია.

2357.გვასალია ჯ. საქართველოს მოკლე ისტორიულ-გეოგრაფიული მიმოხილვა. – თბ. , 2001 . – 30 გვ.

2358. გოგიტიძე ს. სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს საისტორიო გეოგრაფია: (ძვ. წ. XII – IV სს.) . – ბათუმი : ს.ს. გამოც. აჭარა , 2002 . – 264 გვ.

სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში მოსახლე ქართველ ტომთა ისტორიის და ეთნიკური კუთვნილების განსაზღვრა ძველ ბერძნულ, რომაულ და სხვა წყაროებზე დაყრდნობით.

2359. გოიშვილი ბ. , ჩხეიძე ვ. საქართველოს სასაზღვრო სივრცის გეოგრაფია. – თბ. : განათლება , 2001 . – 244 გვ.

საქართველოს გეოგრაფიული მდებარეობა, საზღვრების ისტორიულ-გეოგრაფიული და კარტოგრაფიული აღწერა, სასაზღვრო სივრცის ბუნებრივი პირობები და მოსახლეობა.

2360. კანდელაკი დ. გერმანელ მეცნიერთა და მოგზაურთა შრომები საქართველო-რუსეთის ურთიერთობის შესახებ ( XIX საუკუნის I ნახევარი ) . – თბ. : სახ. უნ-ტი , 2001 . – 80 გვ. თ. ფ. ეერმანის, ი. ფონ კლაპროთის, მ. ფონ კოთცებუს, ვითცლებენის, ბ. იეგერის, ე. აიხვალდის, კ. ფ. ნოიმანის, ი. გ. კოლის, ა. ფონ ჰაქსთჰაუზენის და ჰ. ე. ჰოსლერის ნაშრომების განხილვა. 2361. მორიც ვაგნერი საქართველოს შესახებ. – თბ. : არტანუჯი, 2002 . – 183 გვ. XIX საუკუნის პირველი ნახევრის საქართველო გერმანელი მეცნიერისა და მოგზაურის მორიც ვაგნერის წიგნში «მოგზაურობა კოლხეთსა და კავკასიონის იქითა მხარეს მდებარე გერმანულ კოლონიებში”. 2362. რაინეგსი ი. მოგზაურობა საქართველოში. – თბ. : არტანუჯი , 2002 . – 333 გვ. საქართველოს ისტორია, ეთნოგრაფია და ეკონომიკა 1778 – 1781 წლებში ერეკლე მეორის კარზე მოღვაწე გერმანელი მოგზაურის ნაშრომში. 2363. საქართველოს გეოგრაფია: სახელმძღვ. უმაღ. სასწ. სტუდენტთათვის. – თბ . , 2000 . – 336 გვ. საქართველოს მდებარეობა, ბუნებრივი პირობები, რესურსები, მოსახლეობა, მეურნეობა, ეკოლოგიური პრობლემები და სხვ. 2364. უორდროპი ო. საქართველოს სამეფო: მოგზაურობა ბანოვანთა, ღვინისა და სიმღერის ქვეყანაში. – თბ. , 2001 . – 212 გვ. 1919 – 1921 წლებში საქართველოში ინგლისის სრულუფლებიანი წარმომადგენლის, საზოგადო მოღვაწისა და მთარგმნელის – ოლივერ უორდროპის «საქართველოს სამეფო“-ს პირველი თარგმანი. 2365. ადამია ნ. საქართველო ჰოლდერლინის შემოქმედებაში // კრიტერიუმი . – 2001 . - № 4 . – გვ. 101 – 102. გერმანელი პოეტის ფრიდრიჰ ჰოლდერლინის (1770 – 1843) სულიერი სწრაფვა საქართველოსკენ და მისი ორტომეულის «მოგზაურობა“ შესახებ. ავტორი საუბრობს გერმანელთა დასახლებაზე კავკასიაში.

2366. გეთია დ. ჯერომ ჰორსეის ერთი ცნობა საქართველოს შესახებ // I . ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი შრომები : 1 . – 2002 . – გვ. 120 – 122. რეზ. ინგლ. ენაზე. XVI ს. ინგლისელი მოგზაურისა და დიპლომატის ცნობა საქართველოს შესახებ გამოქვეყნებულ მისივე კრებულში “Russia at the close of the sixteenth century … and the travels of sir Jerom Horsey” . – London . – 1856 . სტატიას ახლავს ამ ცნობის ქართული თარგმანი. 2367. კურტინი ი. მოგზაურობა კავკასიაში // კრიტერიუმი . – 2002 . - № 7 . – გვ. 99 – 105. ამერიკელი მეცნიერის შთაბეჭდილებები საქართველოში მოგზაურობის (1867 წ.) შესახებ. 2368. მგალობლიშვილი მ. , მიქიაშვილი ლ. ფრედერიკ დიუბუა დე მონპერეს ცნობები ახალციხის შესახებ: ( XIX ს. 30-იანი წლები ) // ანალები . – 2002 . - № 2 . – გვ. 58 – 64. ფრაგმენტი ფრანგი მეცნიერის ნაშრომიდან «მოგზაურობა კავკასიაში“ შესაბამისი კომენტარებით. 2369. მგალობლიშვილი მ. , მიქიაშვილი ლ. ფრედერიკ დიუბუა და მონპერეს ცნობები გელათის შესახებ // ანალები . – 2000. - № 2 . – გვ. 79 – 88 . რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. ცნობილი მეცნიერ-მოგზაურის, შვეიცარიელი ფრანგის, გეოლოგის და არქეოლოგის ჩამოსვლა საქართველოში (1833 – 34 წლებში) და მისი ექვსტომიანი ნაშრომი «მოგზაურობა კავკასიაში...” (Frederic Dubois de Montpereux, “Voyage autour du Caucase, chez les Tcherkesses et les Abkhases, en Georgie, en Armenie et en Crimee t. I – VI, Paris, 1859 ). 2370. მგალობლიშვილი მ. , მიქიაშვილი ლ. ფრედერიკ დიუბუა და მონპერეს ცნობები თბილისის შესახებ // ანალები . – 2000. - № 1 . – გვ. 92 – 103. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. მე-19 საუკუნის ფრანგი მეცნიერის და მოგზაურის ნაშრომი «მოგზაურობა კავკასიაში“, სადაც მნიშვნელოვანი ადგილი ეთმობა თბილისის აღწერილობას. 2371. მერკვილაძე დ. «ზენა სოფლიდან” – «შიდა ქართლამდე”: (აღმოსავლეთ საქართველოს ისტორიული გეოგრაფიიდან) // ამირანი . – 2001 . - № 4 – 5 . – გვ. 80 – 94. რეზ. ინგლ. ენაზე. ტერმინების წარმოშობისა და შემდგომი ტრანსფორმირების შესახებ. 2372. მინდორაშვილი დ. ვახუშტი ბაგრატიონის ერთი ცნობის დაზუსტებისათვის // კავკასიის მაცნე . – 2001 . - № 3 . – გვ. 45 _ 49. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. თხზულებაში «აღწერა სამეფოსა საქართველოსა” დავითის ციხის ანუ დარიალის ციხის მდებარეობის დაზუსტების საკითხი და მისი ადგილმდებარეობა ვახუშტი ბაგრატიონის მიერ შედგენილ რუკაზე.

2373. მუსხელიშვილი დ. საქართველოს სახელმწიფო ტერიტორიის წარმოქმნის ისტორიულ-გეოგრაფიული და ეთნიკურ-კულტურული საფუძვლები // ანალები . – 2001 . - № 1 . – გვ. 12 – 20. რეზ. რუს. და ინგლ. ენებზე. ისტორიული წყაროების მონაცემების მიხედვით. 2374. ნინიძე დ. ევროპული ისტორიული რუკები გვიანი შუა საუკუნეების საქართველოს შესახებ: (№ 1 – მორდენი, ეროუსმიტი) // ქართული დიპლომატია : წელიწდეული : 10 . – თბ., 2003 . – გვ. 584 – 591. რეზ. ინგლ. ენაზე ინგლისელი გეოგრაფების რუკები: რობერ მორდენის «თურქეთის იმპერია და აზია” (1687 წ.) და ეროუსმიტის «ევროპა” (XVIII ს.).

პ ი რ თ ა ა ნ ბ ა ნ უ რ ი ს ა ძ ი ე ბ ე ლ ი

ა აბაკელია ნ. 174 , 550 , 551 აბაშელი ალ. 1369 აბაშელი ალ. (მასზე) 1594 აბაშია რ. 1073 – 1075 აბაშიძე ა. 1862 აბაშიძე გ. (მასზე) 131 , 1571 აბაშიძე ე. 175 აბაშიძე ი. (მასზე) 1331 აბაშიძე კ. (მასზე) 84 , 1616 აბაშიძე მ. (მასზე) 744 , 1862 , 1893 , 1936 , 1992 , 2005 , 2064 , 2134 აბაშიძე ქ. 799 აბაშიძე შ. 1863 აბდალაძე გ. 352 აბდუშელიშვილი ლ. 1370 აბესაძე ი. 756 , 931 , 932 აბზიანიძე გ. 1371 აბზიანიძე მ. 1864 აბიბოს ნეკრესელი (მასზე) 230, 1352 აბო თბილელი (მასზე) 1375 , 1695 აბრაამი 176 აბრამიშვილი გ. 792 , 2235 აბრამიშვილი გ. (მასზე) 818 აბრამიშვილი ვ. 800 აბრამიშვილი მ. 862 აბულაძე დ. 863 აბულაძე ი. (მასზე) 50 აბულაძე მ. 864 , 801 აბულაძე ქ. 177 , 353 აბულაძე ც. 178

ადამია ნ. 2365 ადეიშვილი ლ. 444 ავალიანი თ. 1076 ავალიანი ი. 504 ავალიანი ლ. 1077 , 1367 , 1372 ავალიშვილი გ. 2236 ავენ ეზერი იხ. : შარვაძე ბ. ავსაჯანიშვილი ე. 1373 აზარაშვილი ვ. (მასზე) 1027 , 1029 აზიანი ნ. 1307 აზიკური ნ. 552 აზიმოვი ჰ. (მასზე) 834 ათანელიშვილი ა. 354 , 1865 აიხვალდი ე. (მასზე) 2360 აიხი კ. (მასზე) 1971 აკიშბაია ო. 1794 აკობია ბ. 2237 ალადაშვილი ნ. 754 , 757 ალასანია გ. 179 , 355 , 453 , 1867 , 1868 ალდამიძე თ. 502 ალექსანდრე ბატონიშვილი (მასზე) 2122 ალექსანდრე მაკედონელი (მასზე) 2052 ალექსანდრე II (მასზე) 257 ალექსი ბერი (მასზე) 243 ალექსი – მესხიშვილი გ. 934 ალექსი – მესხიშვილი გ. (მასზე) 942 ალექსიძე ზ. 118 , 180 , 1375 ალექსიძე ლ. 147 ალექსიძე მ. 1340 , 1869 ალთუნიანი მ. (მასზე) 1931 ალიბეგაშვილი გ. 758 , 1376 , 1377 ალიბეგაშვილი ნ. (მასზე) 1688 ალიგიერი დ. (მასზე) 1727 ამაღლობელი ხ. 1795 ამაშუკელი გ. 356 ამაშუკელი გ. (მასზე) 949 ამაშუკელი ე. 928 ამაშუკელი ვ. (მასზე) 981 ამბოკაძე მ. 139 ამბროსი ნეკრესელი (მასზე) 233 , 234 ამილახვარი ალ. (მასზე) 2190 ამილახვარი ო. (მასზე) 1926 ამირანაშვილი შ. (მასზე) 216 , 217 ამირეჯიბი დ. 865 ამირეჯიბი კ. 866 ამირეჯიბი ნ. 965

ამირეჯიბი ჭ. 928 ამირეჯიბი ჭ. (მასზე) 1346 , 1407 , 1410 , 1643 , 1644 ანდრია კრიტელი (მასზე) 134 ანდრია პირველწოდებული (მასზე) 1257 , 1505 ანდრიაძე დ. 933 , 934 ანდრონიკაშვილი გ. (მასზე) 2153 ანდრონიკაშვილი ი. (მასზე) 1894 ანდრონიკაშვილი ლ. 867 ანდრონიკაშვილი მ. 1080 ანდრონიკაშვილი მ. (მასზე) 1221 , 1263 , 1264 ანდღულაძე გ. (მასზე) 499 ანდღულაძე ლ. 1870 ანდღულაძე ს. 1006 ანთელავა ი. 1796 ანთია ე. 509 ანტონ I , (მასზე) 54 , 255 , 1162 , 1392 , 1604 , 2123 ანტონ II , (მასზე) 160 ანჩაბაძე ზ. (მასზე) 2068 ანჩაბაძე ჯ. 417 , 1872 ანჯაფარიძე ვ. (მასზე) 963 , 987 ანჯაფარიძე შ. 1378 არაბული ა. 1745 არაბული ბ. (მთარგმნ.) 1418 არაბული გ. 1379 , 1380 არაგვისპირელი შ. (მასზე) 1509 არაყიშვილი დ. (მასზე) 1008 არახამია გ. 1873 , 1874 არდოტელი ნ. 1081 არველაძე ბ. 1054 , 1797 არონია ი. 1082 , 1083 არსენ ბულმაისიმისძე (მასზე) 1598 არსენ იყალთოელი (მასზე) 1634 არუთინიანი ო. 1381 არღვლიანი ი. 554 , 1875 არჩემაშვილი ხ. 1799 არჩვაძე ნ. 1382 არჩილი , ერისმთავარი (მასზე) 2092 არჩილ II (მასზე) 1328 , 1457, 1514 , 1674 , 1854 არჩუაძეები (მათზე) 2127 ასაევი რ. 1383 ასათიანი ა. 1384 ასათიანი გ. 1322 ასათიანი თ. 1800 , 1876 ასათიანი ი. 1084 ასათიანი ლ. 1007 ასათიანი ლ. (მასზე) 1426

ასათიანი ნ. 935 ასლანიშვილი ვ. 2238 , 2239 ასლანიშვილი ლ. 708 , 2240 ასფალგი ი. (მასზე) 25 , 1147 ატ-ტაბარი (მასზე) 2090 აფაქიძე ჯ. 2241 - 2244 აფციაური ვ. 869 აფციაური მ. 181 , 555 , 556 აფხაზავა ნ. 2298 აფხაძე ზ. 83 , 84 აქუბარდია ი. 445 ახალაძე ლ. 1085 - 1087 ახალკაცი ნ. 272 , 558 - 560 ახვლედიანი გ. 1088 , 1739 , 1746 , 1747 , 1877 ახვლედიანი გ. (მასზე) 1140 ახვლედიანი დ. 2245 ახვლედიანი ე. (მასზე) 935 , 947 , 948 ახვლედიანი ვ. (მასზე) 991 , 1677 ახვლედიანი ნ. 1089 ახლოური დ. 1878 ახმეტელი ვლ. (მასზე) 2136 ახობაძე ლ. 1385 აჰმედოვი შ. 834

ბ ბააზოვი გ. (მასზე) 1554 ბააზოვი დ. (მასზე) 1554 ბაბლოვანი ც. 1386 ბაბლუანი თ. (მასზე) 971 ბაბუნაშვილი ე. 1065 , 1090 ბაბუნაშვილი შ. 495 , 1879 , 1880 ბაბუნაშვილი ხ. 1008 ბაბუციძე მ. 1881 ბაბუხადია მ. 1091 ბაგრატ I (მასზე) 1897 ბაგრატ II (მასზე) 2104 ბაგრატ III (მასზე) 24 , 2194 ბაგრატიონები (მათზე) 2170 ბაგრატიონი გრ. (მასზე) 1412 ბაგრატიონი დ. იხ. : დავით ბატონიშვილი ბაგრატიონი ე. 928 ბაგრატიონი ვ. იხ. : ვახუშტი ბატონიშვილი ბაგრატიონი თ. იხ. : თამარ ბატონიშვილი ბაგრატიონი თ. 1009 ბაგრატიონი თ. (მასზე) 544 , 1335

ბაგრატიონი ი. იხ. : იოანე ბატონიშვილი ბაზღაძე მ. 1387 , 1388 ბათიაშვილი გ. 1389 ბაი დე ბარონ (მასზე) 239 ბაინდურაშვილი ხ. 182 , 1882 ბაკი ი. 1000 ბაკურაძე დ. 1092 ბაკურაძე მ. 1390 , 1748 ბალაბუევი ალ. (მასზე) 938 ბალანჩივაძე ა. (მასზე) 1029 ბალანჩივაძე მ. (მასზე) 1008 ბალანჩივაძე ნ. 1749 ბალანჩივაძე რ. 506 ბალხამიშვილი ბ. 1391 , 1392 ბარ – იოზეფი ო. 2258 ბარათაშვილები (მათზე) 1867 ბარათაშვილი მ. 1393 ბარათაშვილი მ. (მასზე) 1674 ბარათაშვილი ნ. (გენერალი) იხ. : ბარათოვი ნ. ბარათაშვილი ნ. (მასზე) 1310 , 1340 , 1559 , 1569 , 1674 , 1734 ბარათაშვილი ს. იხ. : ბარატაევი ს. ბარათოვი ნ. (მასზე) 499 ბარამიძე ა. 1394 ბარამიძე ალ. (მასზე) 1308 ბარამიძე გ. 1309 ბარამიძე ლ. 1093 ბარამიძე მ. 2318 ბარამიძე ნ. 322 , 715 ბარამიძე რ. 1364 , 1395 , 1883 ბარამიძე შ. 1094 , 1396 , 1397 ბარატაევი ს. (მასზე) 497 ბარბაქაძე დ. 1306 ბარბაქაძე დ. (მასზე) 1520 ბარბაქაძე თ. 1398 , 1399 ბარბაქაძე ც. 1095 ბარბიუსი ა. (მასზე) 1865 ბარდაველიძე ვ. (მასზე) 550 , 645 ბართაია ნ. 15 , 1096 ბართლომე ინგლისელი (მასზე) 1998 ბარიხაშვილი მ. 510 ბარკალაია 1044 ბარკანი ომერ ლუთფი (მასზე) 2148 ბარნაბიშვილი ლ. (მასზე) 925 ბარნოვი ვ. (მასზე)1345 , 1390 , 1483 , 1507 , 1549 ბასილაძე ნ. 1400 ბასილი (მასზე) 1638

ბასილი ანკვირიელი (მასზე) 1627 - 1629 ბასილი დიდი (მასზე) 779 ბასილი , ეპისკოპოსი (მასზე) 1934 ბასილია შ. (მასზე) 1987 ბატიაშვილი ე. 1812 ბაქრაძე ა. იხ. : ალექსი ბერი ბაქრაძე ა. 323 , 759 , 1097 , 1884 , 1885 ბაქრაძე ა. (მასზე) 278 , 1323 , 1344 ბაქრაძე დ. (მასზე) 2121 , 2207 ბაქრაძე ე. (მასზე) 1365 ბაქრაძე ი. 1480 ბაქრაძე ი. (მასზე) 287 , 1551 , 1344 ბაქრაძე კ. (მასზე) 142 ბაღათურია გ. 337 ბაღაური ლ. (მასზე) 1347 ბაღჩინიანი ფ. (მასზე) 1418 ბაყაშვილი მ. 1750 , 1751 ბახია – ოქრუაშვილი ს. 1752 ბახსოლიანი ნ. 1828 ბახტაძე გ. 1401 ბახტაძე დ. 1098 ბახტაძე ვ. (მასზე) 805 , 841 ბახტაძე ლ. 418 ბახტაძე ნ. 802 , 2246 ბებია ი. 1099 , 1100 ბეგთაბეგიშვილი ბ. 1523 ბეგლარიშვილი ლ. 1886 ბეგლაროვა – ღამბაშიძე ე. 1887 ბედიანიძე დ. 1402 , 1753 , 1754 ბედიაშვილი თ. 157 ბედუკიძე ლ. 561 , 562 ბეზარაშვილი ქ. 1364 , 1403 , 1404 , 1405 ბეზარაშვილი ც. 563 , 564 ბეთხოშვილი დ. 1406 , 1803 ბეკონი რ. (მასზე) 1998 ბელფერ – კოენი ა. 2258 ბენაშვილი ა. (მასზე) 1010 ბენაშვილი გ. 357 , 1310 , 1363 , 1364 , 1407 - 1410 ბენაშვილი გ. (მასზე) 1335 ბენდელიანი ა. 1411 ბენდელიანი მ. 158 , 183 , 184 ბენდელიანი ც. 1101 , 1102 ბენდიანიშვილი ა. 85 , 1804 ბენდიანიშვილი ლ. 739 ბენდუქიძე ა. (მასზე) 1 ბეპიევი ნ. 1103 , 1412 , 1413

ბეჟანაშვილი გ. 148 ბეჟანიშვილი თ. 1104 ბეჟუაშვილი გ. 454 ბერაძე თ. 1888 ბერაძე ი. 1414 - 1416 ბერეკაშვილი პ. 503 ბერეჟიანი ს. (მასზე) 1347 , 1567 ბერია ლ. (მასზე) 1938 ბერია მ. (მასზე) 2069 ბერია ნ. 149 ბერიაშვილი დ. 1105 ბერიაშვილი ლ. 566 , 740 ბერიაშვილი ლ. (მასზე) 565 ბერიკაშვილი დ. 185 , 2247 , 2248 , 2292 ბერიძე გ. 870 ბერიძე ვ. (მასზე) 781 ბერიძე თ. 871 ბერიძე ნ. 318 ბერიძე ს. 1417 ბეროზაშვილი ნ. 966 ბერძენიშვილი ბ. (მასზე) 944 ბერძენიშვილი დ. 803 , 2038 ბერძენიშვილი ე. 928 ბერძენიშვილი მ. 1418 ბერძნიშვილი მ. 1106 ბერძნიშვილი მ. (მასზე) 2141 ბესიაშვილი მ. 49 ბესიკი (მასზე) 1328 ბექირიშვილი ი. 722 , 1311 , 1889 , 1890 , 2356 ბიბილაშვილი ა. 1891 , 1892 ბიბილაშვილი ნ. 1419 ბიბილეიშვილი ი. 358 , 956 , 1420 , 1893 ბიბილეიშვილი ი. (მასზე) 1948 ბიბილეიშვილი მ. 1421 ბიბილეიშვილი ც. 1894 ბიბილური თ. 567 , 2249 ბითაძე ლ. 710 ბიძინაშვილი ნ. 473 ბლაიხშტაინერი რ. (მასზე) 1302 ბლანკოფ – შარი გ. (მასზე) 102 ბლუაშვილი უ. 324 ბოგვერაძე ა. 1422 , 1895 – 1897 ბოგვერაძე ა. (მასზე) 1871 ბოგვერაძე გ. 496 ბოედერი ვ. 1107 ბოედერი ვ. (მასზე) 1270 , 1276 , 1281

ბოკუჩავა ა. 186 ბოკუჩავა მ. 568 , 569 ბოლდირევი ალ. (მასზე) 1316 ბოლოთაშვილი გ. 359 ბოლქვაძე გ. 862 ბოლქვაძე თ. 8 , 1108 ბოლქვაძე თ. (მასზე) 991 ბოლქვაძე ნ. 1312 ბოლხოვიტინოვი ე. (მასზე) 2049 , 2050 ბორენა დედოფალი (მასზე) 1598 ბოჭორიშვილი გ. (მასზე) 718 ბჟასო ა. (მასზე) 2195 ბრაგვაძე ზ. 2250 - 2253 ბრეგაძე ლ. 1109 , 1325 ბრეგაძე ნ. 187 , 188 , 570 , 571 , 716 , 1423 ბრენი მ. (მასზე) 2050 ბროსე მ. (მასზე) 1176 , 1243 , 1888 , 1958 , 1993 , 2184 , 2207 ბუაჩიძე ა. 1409 ბუაჩიძე გ. 2199 ბუაჩიძე დ. 189 ბუაჩიძე კ. 540 ბუბულაშვილი ე. 160 , 190 ბუკია თ. 419 ბუკია მ. 1110 - 1112 ბურდული მ. 717 ბურჭულაძე გ. 1113 , 1114 , 1157 ბურჭულაძე რ. 804 , 1115 , 1898 ბურჯაევი თ. 1805 ბუღა თურქი (მასზე) 2090 ბუღაძე გ. (მასზე) 937 ბუცხრიკიძე მ. 1116 ბუჭუხიშვილი მ. 446 ბუხრაშვილი ე. 501 ბუხრაშვილი პ. 360 , 572 , 573 , 1899 , 1900 , 2255 ბუხრაძე ნ. (მთარგმნ.) 1487

გ გაბაიძე მ. (მასზე) 991 გაბარაშვილი თ. (მასზე) 1017 გაბაშვილი გ. (მასზე) 932 გაბაშვილი ვ. 1806 გაბაშვილი რ. 22 გაბედავა მ. 53 , 1807 გაბიჩვაძე რ. (მასზე) 1029 გაბიძაშვილი ე. 119

გაბოძე ჯ. 1424 გაბრიელ ეპისკოპოსი (მასზე) 162 , 278 გაბრიჩიძე ნ. 1117 გაბუნია გ. 24 , 1425 , 1901 - 1904 გაბუნია კ. 1118 , 1119 გაბუნია ლ. 86 , 574 , 575 გაბუნია ნ. (მასზე) 1007 , 1027 , 1029 გაბუნია ქ. 1120 გაბური ბ. (მასზე) 1755 გაბური მ. 1755 გაგარინი გრ. (მასზე) 812 გაგნიძე ზ. 1313 გაგნიძე თ. 576 გაგოშაშვილი ნ. 1364 გაგოშიძე გ. 1121 , 2252 გაგოშიძე ი. 760 , 2256 , 2274 გაგუა ვლ. (მასზე) 506 გაგულაშვილი ი. 1314 გაგულაშვილი ი. (მასზე) 48 გადილია ი. 1426 გაზდელიანი ე. 1260 გაიპარაშვილი ზ. 1905 გალდავაძე მ. 1122 გამსახურდია ზ. (მასზე) 357 გამსახურდია თ. (მასზე) 1337 გამსახურდია კ. (მასზე) 21 , 1477 , 1496 , 1313 , 1330 , 1334 , 1337, 1347 , 1357 , 1389 , 1548 , 1549 , 1565 , 1575 , 1592 , 1593 , 1594 , 1623, 1654 , 1727 გამყრელიძე ბ. 361 გამყრელიძე გ. 1808 , 2257 გამყრელიძე გ. (მასზე) 1567 გამყრელიძე თ. 25 , 1065 , 1123 , 1124 , 1188 გამხიტაშვილი ვ. (მასზე) 1046 განგებლიძე ს. იხ. : განგებლოვი ს. განგებლოვი ს. (მასზე) 497 გარაყანიძე გ. 577 გარიშვილი მ. 455 , 456 გასვიანი გ. 62 , 1125 , 1906 გასვიანი თ. 1907 გაული ვ. 447 გაფრინდაშვილი ვ. (მასზე) 1506 გაფრინდაშვილი ნ. 2259 გაფრინდაშვილი ქ. 1428 გაჩეჩილაძე ე. 936 გაჩეჩილაძე მ. 1429 გაჩეჩილაძე მ. 87 , 1429 გაწერელია ა. 1430

გეთია დ. 2366 გეგეშიძე გ. 1367 გეგეშიძე გ. (მასზე) 1590 , 1591 გეგეშიძე მ. (მასზე) 627 გეგეჭკორი ა. 578 , 579 გეგეჭკორი გ. 984 გეგეჭკორი გ. (მასზე) 957 გეგუჩაძე ლ. 1055 გელაშვილი ა. 1908 გელაშვილი გ. 362 გელაშვილი ი. 805 გელაშვილი ნ. 580 , 581 , 761 , 762 გელაშვილი ნ. (მასზე) 1339 გელაძე თ. 582 გელენავა ი. 26 , 27 გელოვანი ა. 305 , 420 , 1909 - 1913 გელოვანი გ. (მასზე) 133 გელოვანი ვ. (მასზე) 1997 გენგიური ნ. 806 , 872 გენძეხაძე ც. 1431 , 1432 გერგაია პ. 457 გერგედავა თ. 421 გერგედავა – ჭელიძე ზ. 363 , 364 გერმანოზიშვილები (მათზე) 2041 გერმოგენი , ბერი იხ. : აბაშიძე , გ. გერსამია რ. 1126 გვალია ნ. 448 გვანცა დედოფალი (მასზე) 2085 გვანცელაძე თ. 192 , 1127 - 1129 გვარამაძე ი. (მასზე) 533 , 2008 გვარაძე ხ. 120 , 1914 - 1916 გვარიშვილი ო. (მასზე) 1441 გვასალია ჯ. 565 , 807 , 2357 გვახარია ა. 1316 , 1363 გვახარია ა. (მასზე) 1151 გველესიანი მ. 193 , 194 , 1433 გვენეტაძე ე. 1917 , 1918 გვერდწითელი გ. 1317 გიგაური გ. 711 გიგაშვილი ქ. 1130 გიგოლაშვილი ე. 2260 გივი შაორელი იხ. : კობახიძე გ. გილაური ნ. 1434 გიორგაძე გ. 1811 გიორგაძე გრ. 1827 გიორგაძე გრ. (მასზე) 2027 , 2174

გიორგაძე დ. 583 , 584 , 585 გიორგაძე ნ. (მასზე) 885 გიორგი II (მასზე) 2192 გიორგი VIII (მასზე) 1917 გიორგი XI (მასზე) 2139 გიორგი XII (მასზე) 1931 გიორგი ათონელი იხ. : გიორგი მთაწმინდელი გიორგი კორნაპელი იხ. : კაპანაძე გ. გიორგი მერჩულე (მასზე) 1364 , 1395 , 1422 , 1738 , 1474 , 1493 გიორგი მთაწმინდელი 1317 გიორგი მთაწმინდელი (მასზე) 134 , 1343 , 1627 , 1628 , 1648 , 1695 გიორგი ყურალაღასი (მასზე) 1878 გიორგობიანი კ. 873 გიულდენშტედტი იოჰან – ანტონ (მასზე) 239 გიცბა თ. 28 გობეჩია ი. (მასზე) 110 გოგატიშვილი გ. 1131 გოგაშვილი დ. 586 გოგაძე ე. 2261 გოგბაიძე მ. 1319 გოგებაშვილი ი. (მასზე) 504 , 520 , 1016 , 1665 გოგელია კ. (მასზე) 2154 გოგია ხ. 195 , 587 გოგიაშვილი ა. 588 , 589 გოგიაშვილი ნ. 1436 , 1437 გოგიაშვილი ო. 1438 , 1812 გოგიბერიძე მ. 365 გოგიბერიძე ნ. 2274 გოგინაშვილი ნ. 2262 გოგიტიძე მ. 497 გოგიტიძე ს. 1132 , 1813 , 1919 , 2358 გოგიტიძე ფ. (მასზე) 722 გოგიშვილი მ. 885 გოგიჩაიშვილი ფ. ( მასზე) 365 გოგნიაშვილი რ. (მასზე) 1008 გოგოლაშვილი გ. 504 გოგოლაძე თ. 1439 , 1440 გოგოლაძე მ. 196 გოგოლიშვილი ო. 306 , 1920 – 1924 გოგოლიძე ი. 1925 გოგოძე ო. 458 გოგუა დ. 1011 გოგუა მ. 459 გოგუაძე ო. 1441 გოეთე ვ. 1320 გოეთე ვ. (მასზე) 1320 , 1667 , 1668

გოზალიშვილი გ. (მასზე) 2076 გოთუა ლ. (მასზე) 1739 გოილაძე ვ. 172 გოილაძე ვ. (მასზე) 1895 გოიშვილი ბ. 2359 გოკიელი გ. 1340 გონჯილაშვილი ნ. 1442 გორგაძე რ. 1133 გორდეზიანი ლ. (მასზე) 2187 გორდელი ო. (მასზე) 1026 , 1029 გოშაძე ლ. 874 გოჩიშვილი ღ. (მასზე) 1748 გოცირიძე ბ. 1926 გოცირიძე გ. 590 , 591 , 592 , 593 , 1927 გოცირიძე მ. 1134 გრანელი ტ. (მასზე) 1639 , 1659 გრიგალაშვილი ი. 1443 გრიგოლ დიდი (მასზე) 166 გრიგოლ დოდორქელი (მასზე) 1391 გრიგოლ ნაზიანზელი (მასზე) 1534 , 1544 , 1571 , 1580 , 1645 გრიგოლ ნოსელი (მასზე) 1343 , 1377 გრიგოლ ოშკელი (მასზე) 1580 გრიგოლ ღვთისმეტყველი (მასზე) 1535 , 1405 გრიგოლია თ. 366 , 367 , 422 , 423 , 725 გრიგოლია მ. 793 გრიშაშვილი ი. (მასზე) 1547 , 1593 გუბაზ II (მასზე) 2112 გუგულაშვილი ი. 1444 გუგუტიშვილი მ. 197 გუგუშვილი მ. 1135 , 1321 , 1445 გუგუშვილი ნ. 594 , 595 გუდიაშვილი ლ. (მასზე) 953 , 954 გუდიაშვილი ნ. (მასზე) 1026 , 1027 , 1029 გულუა ნ. 1136 გუნთაიშვილი ე. 937 გუნია ვ. (მასზე) 981 , 1429 გუნია ი. 808 გუნია მ. 932 გურაბანიძე მ. 13 გურაბანიძე ნ. 958 , 967 , 968 , 969 გურამიშვილი დ. (მასზე) 1334 , 1469 , 1340ა , 1606 , 1671 გურასპაშვილი ი. 1446 გურგენაძე ვ. 1928 გურგენიძე ნ. 1828 გურგენიძე ე. 1447 გურიალოვი ს. იხ.: გურიელი ს.

გურიელი გრ. (მასზე) 1944 , 1945 გურიელი ს. (მასზე) 497 გურული ვ. 1818 , 1929 გუჯაბიძე ი. 809 გურჯიევი გ. (მასზე) 154 გუჯეჯიანი რ. 198

დ დადიანები (მათზე) 1857 დადიანი დ. (მასზე) 2078 დადიანი ე. 1137 , 1254 დადიშგელიანი თ. (მასზე) 1910 დადიშგელიანი ჯ. 1911 დავით აღმაშენებელი (მასზე) 1604 , 1678 , 1694 , 1795 , 1853 , 2042, 2123 დავით ბატონიშვილი (მასზე) 455 , 456 , 1340 დავით ერისთავი (მასზე) 2139 დავით კურაპალატი (მასზე) 2008 დავით – სოსლანი (მასზე) 2206 დავით ტბელი (მასზე) 1534 დავით VII ულუ (მასზე) 2085 დავითაია ვ. 868 დავითაია მ. 810 , 875 , 876 დავითაშვილი გ. 460 , 541 , 992 დავითაშვილი ზ. 368 დავითაშვილი ი. (მასზე) 1502 დავითაშვილი ქ. 2263 დავლიანიძე ლ. 1930 , 1931 , 2141 დავლიანიძე ც. 2321 დათიაშვილი ლ. 1448 , 1449 დათუკიშვილი მ. 811 დათუნა , ერისთავი (მასზე) 2139 დანგაძე ნ. 763 დანელია ფ. 1932 დარბაისლები (მათზე) 2127 დარბინიანი მ. 2171 დარსანია ნ. 369 , 370 , 371 დარჩაშვილი მ. 88 , 372 , 1933 დარჩია ბ. 1450 დარჩიაშვილი ვლ. (მასზე) 88 დარჩიაშვილი შ. 1934 დაუშვილი ა. 373 , 401 , 1935 – 1940 დაუშვილი რ. 89 , 374 , 110 , 1941 , 1942 დგებუაძე მ. 29 დევაძე ა. 424 , 426 დევდარიანი დ. 596

დევდარიანი რ. 1324 დემეტრაშვილი კ. 1943 დემეტრე მეფე (მასზე) 1598 დვალი ი. 1814 დვალიშვილი ა. 984 დვალიშვილი უ. 597 , 598 დიასამიძე ა. 1451 , 1944 - 1946 დიასამიძე ბ. 161 , 199 დიასამიძე თ. (შემდგ.) 472 დიასამიძე ფ. 461 დიდებულიძე გ. (მასზე) 278 დიდებულიძე მ. 764 , 765 დიმიტრიადი ნ. 1000 დიონისე არეოპაგელი (მასზე) 147 დირი ა. (მასზე) 667 დიუბუა დე მონპერე ფ. (მასზე) 2368 - 2370 დოდაშვილი ს. 138 დოიაშვილი თ. 1325 , 1452 - 1457 დოლიძე ა. 376 დოლიძე ა. (მასზე) 360 დოლიძე ვ. (მასზე) 1008 დოლიძე თ. 1756 დოლიძე ი. 812 დოლიძე ნ. 1138 , 1139 დომენტი III , კათალიკოსი (მასზე) 760 დომენტი IV , კათალიკოს - პატრიარქი (მასზე) 264, 247 დოღონაძე შ. 377 დოჩანაშვილი გ. 1367 დოჩანაშვილი გ. (მასზე) 1382 , 1339 , 1444 , 1649 დრანსე ა. 1815 დუბროვსკი ნ. (მასზე) 2230 დუმბაძე ი. იხ. : იაკობ შემოქმედელი დუმბაძე ი. 1947 დუმბაძე ნ. (მასზე) 988 , 1400 , 1543 , 1546 დუმბაძე ს. 307 - 310 , 700 , 1948 , 1950 დუნდუა თ. (მასზე) 2187

ე ებანოიძე მ. 1951 ებერსი გ. (მასზე) 1637 ებრალიძე ტ. 2264 ედილაშვილი ც. 162 ეერმანი თ. (მასზე) 2360 ეკალაძე ი. 1617 ელანიძე ვ. 542

ელანიძე რ. (მასზე) 1386 ელაშვილი ქ. 1364 , 1458 - 1460 ელენე დარიანი იხ. : ბაქრაძე ე. ელია წინასწარმეტყველი (მასზე) 275 ელიზბარაშვილი ი. 813 ელიკაშვილი ნ. 1461 ელიოზიშვილი მ. (მასზე) 1312 ელისაბედ პეტრეს ასული (მასზე) 257 ენდელაძე თ. 378 , 1952 ერეკლე II (მასზე) 1413 , 1881 , 2032, 2140 , 2201 , 2362 ერიაშვილი ჟ. 599 ერისთავები (მათზე) 1870 , 1873 ერისთავი ალ. (მასზე) 499 ერისთავი ე. 970 , 971 ერისთავი ვ. (მასზე) 190 , 191 ერკმან – შატრიანი (მასზე) 1415 ერკოლინო ე. 1953 ესაძე ს. (მასზე) 1840 ეფთვიმე მთაწმინდელი (ათონელი) (მასზე) 1505, 1508 1571, 1683 ეფთვიმე I , კათალიკოსი (მოქველი) (მასზე) 123 ეფრემ ასური (მასზე) 1165 , 1448 ეფრემ მცირე (მასზე) 1106 , 1165 , 1343 , 1404 , 1448 , 1449 , 1532 , 1535, 1538 , 1544 , 1571 ეძგვერაძე ლ. 200 , 814 ვ ვაგნერი მ. (მასზე) 2361 ვადაჭკორია შ. 462 ვაჟა – ფშაველა (მასზე) 1310 , 1321 , 1328 , 1334 , 1374 , 1419 , 1429, 1528 , 1618 , 1636 , 1654 , 1748 ვარდოსანიძე ვ. 311 ვარდოსანიძე ლ. 877 ვართაგავა ი. (მასზე) 1608 ვარშალომიძე ა. 1954 , 1955 ვარშალომიძე დ. 815 , 816 , 1956 ვარშალომიძე ი. 2265 ვარშალომიძეები (მათზე) 2105 ვაშაკიძე ვ. 1251 ვაშაკიძე ი. 1064 ვაშაკიძე ს. 878 ვაშაყმაძე ნ. 1817 ვაშაძე მ. (მასზე) 978 ვაშაძე რ. (მასზე) 1592 ვაჩეიშვილი ნ. 817 ვაჩეიშვილი ს. (მასზე) 929 ვაჩნაძე დ. 818

ვაჩნაძე მ. 1818 ვაჭრიძე გ. 90 , 425 , 426 ვახანია ნ. 1462 , 1463 ვახტანგ გორგასალი (მასზე) 1378 , 2033 , 2036 , 2164 ვახტანგ V (მასზე) 2139 ვახტანგ VI (მასზე) 247 , 264 , 2087 , 2139 ვახტანგიშვილი შ. 1464 , 1465 ვახუშტი ბატონიშვილი (მასზე) 1092 , 1906, 2106 , 2165 ვეიდენბაუმი ე. (მასზე) 1807 ვოლბორდი მ. 1957 ვოლსკაია ა. 819

ზ ზაგურსკი ლ. (მასზე) 667 ზაზიაშვილი გ (მასზე) 941 ზაკაშვილი თ. 972 ზამბახიძე ა. 76 ზანდუკელი მ. 600 , 601 ზანდუკელი ფ. 1757 ზარანდია თ. 463 , 465 ზარდიაშვილი ე. 1466 , 1467 ზარიძე ხ. 1326 , 1364 , 1468 ზარნაძე თ. 1958 ზარნაძე მ. 30 , 91 ზარნაძე ნ. (რედ.) 18 ზარქუა გ. 51 , 511 ზაქარაია დ. 1959 ზაქარაია პ. 792 ზაქარაია პ. (მასზე) 818 ზაქარაძე ლ. 1469 ზაქარაძე მ. 1140 ზაქარიაძე ს. (მასზე) 987 ზდანევიჩი ი. (მასზე) 111 ზდანოვიჩი გ. 1480 ზდანოვიჩი გ. (მასზე) 287 , 365 ზედანია გ. 1470 ზეთეიშვილი ი. 1364 ზეინაბიშვილი რ. 1621 ზერეკიძე ლ. 1960 ზვიადაძე გ. 1364 ზვიადაძე ც. 92 ზიბილაშვილი ნ. 1471 ზინობი , დეკანოზი 201 ზოიძე ბ. 464 ზოიძე ბ. (მასზე) 465

ზოიძე ზ. 1472 ზოიძე შ. 1327 , 1473 ზოსიძე ნ. 1961 ზურაბ არაგვის ერისთავი (მასზე) 2000

თ თავართქილაძე ნ. 326 თავდგირიძე ლ. 512 თავდგირიძე ნ. (მასზე) 744 თავდგირიძე ხ. 602 თათარაშვილი კ. (მასზე) 1529 თათარაშვილი ნ. 820 , 879 თალაათ ფაშა (მასზე) 2198 თამაზაშვილი ნ. 1319 თამარ ბატონიშვილი (მასზე) 2175 თამარ დედოფალი (მასზე) 2087 თამარ მეფე (მასზე) 1600 , 1819 , 1999 თანდილავა ლ. 1142 თარხან – მოურავი რ. (მასზე) 928 თაქთაქიშვილი – მაჩაბელი მ. (მასზე) 612 თაქთაქიშვილი ო. (მასზე) 1021 , 1032 , 1041 თაყაიშვილი ე. (მასზე) 1344 თედორაძე დ. (მასზე) 1472 თევდორაძე გ. 766 , 1820 თევზაძე გ. 150 თევზაძე გ. (მასზე) 148 თევზაძე დ. 973 თევზაძე ე. 880 თევზაძე ვ. 1474 თევზაძე თ. (მასზე) 885 თევზაძე მ. 513 , 514 , 515 , 701 , 1475 თეიმურაზ I (მასზე) 1457 , 1607 , 1646 , 1883 , 2012 , 2084 , 2158 თეიმურაზ II (მასზე) 1891 , 2002 თემურ – ლენგი (მასზე) 1886 თეოდორიტე კვირელი (მასზე) 1573 თეოფანე II (მასზე) 2012 თეოფილე ხუცესმონოზონი (მასზე) 1385 , 1538 , 1539 , 1573 თვალჭრელიძე ალ. (მასზე) 705 თვალჭრელიძე ზ. 821 , 2266 , 2312 თვარაძე ალ. 1962 თვარაძე ზ. (მასზე) 1407 თვარაძე რ. 1329 თინიკაშვილი ბ. 881 თოდაძე ხ. 466 თოდუა თ. 1963 , 1964 , 2267 - 2268

თოდუა ნ. 427 თოიძე გ. (მასზე) 955 თოიძე მ. (მასზე) 932 თოლორდავა ვ. 2269 თორაძე ლ. (მასზე) 1013 თორდია რ. (მასზე) 945 თორია მ. 1965 თოფურია გ. 1143 თოფურია გ. (მასზე) 1157 თოფურია ვ. 1144 თოფურია ვ. (მასზე) 62 , 1090 , 1113 , 1114 , 1214 , 1242 თოფურია მ. 1330 , 1477 თოფურიძე ქ. 93 თოფურიძე ც. 1478 თოფჩიშვილი ნ. 202 თოფჩიშვილი რ. 302 , 543 , 1145 , 1966 , 1967 თოფჩიშვილი რ. (მასზე) 603 , 1821 თუთაშვილი ნ. 1479 თუთბერიძე ი. 312 , 313 თულაშვილი ე. 938 თუმანიშვილი გ. (მასზე) 1559 თუმანიშვილი დ. 870 , 882 თუმანიშვილი ე. 974 თუმანიშვილი ლ. 883 თუმანიშვილი მ. 884 , 1146 თურმანიძე ო. 5 , 1050 , 1822 თურნავა ს. (მასზე) 1658 თუშაბრიშვილი ნ. 2270 - 2272

ი

იაკობ სპარსი (მასზე) 1387 , 1388 იაკობ შემოქმედელი , (მასზე) 265 იაკობ ცურტაველი (მასზე) 1344 , 1685 , 1686 იაკობ ხუცესი იხ. : იაკობ ცურტაველი იამანიძე ნ. 767 , 768 იაშვილი პ. (მასზე) 1358 , 1497 , 1523 – 1525 , 1574 , 1593 , 1619 , 1669 იაძე ო. 1046 იგნატოვი ნ. 943 იეგერი ბ. (მასზე) 2360 იესე , ერისთავი (მასზე) 2139 იესო ქრისტე (მასზე) 275 ივანე ლიპარიტის ძე (მასზე) 2091 ივანიძე გ. 604 ივანიძე მ. 1758 იველაშვილი თ. 605 , 1759

ივერიელი ნ. (მასზე) 1016 ივლიანე იმპერატორი (მასზე) 1535 იზორია ი. 17 იზორია მ. 2273 ითონიშვილი ვ. 1821 , 1825 , 1826 , 1968 ითონიშვილი ვ. (მასზე) 627 ითონიშვილი მ. 975 ილარიონ – ჯუანშერი (მასზე) 1638 ილარიონი (მასზე) 1638 იმენდორფი ი. (მასზე) 933 იმნაიშვილი ვ. 63 , 117 , 1147 - 1149 იმნაიშვილი ი. (მასზე) 70 , 1213 , 1274 ინალ – იფა შ. (მასზე) 2004 ინანიშვილი გ. 2275 ინანიშვილი რ. 1362 , 1367 , 1386 ინასარიძე შ. 750 , 976 ინატაშვილი დ. 1482 ინაური ვ. 1331 , 1483 ინაძე მ. 1251 , 1827 , 1969 , 2276 ინოკენტი IV (მასზე) 241 ინწკირველი ე. 1760 იოანე ბატონიშვილი (მასზე) 181 , 544, 555 , 1982 იოანე დამასკელი (მასზე) 1634 იოანე ზოსიმე (მასზე) 135 , 150 , 1314 იოანე მინჩხი (მასზე) 1695 იოანე ოქროპირი (მასზე) 217 , 1335 იოანე პეტრიწი (მასზე) 149 , 155 , 1030 იოანე საბანისძე (მასზე) 1384 , 1540 , 1545 იოანე ქსიფილინოსი (მასზე) 126 , 2102 იოსებიძე დ. 917 იოსელიანი ალ. (მასზე) 230 იოსელიანი ო. (მასზე) 983 , 965 , 1362 , 1386 იოსელიანი პ. (მასზე) 1959 ირემაშვილი ნ. 94 ისაკაძე ლ. 1001 იუტკევიჩი ს. (მასზე) 987

კ კავთიაშვილი ვ. 1320 , 1484 , 1485 , 1971 კაზანძაკისი ნ. (მასზე) 1541 კაკაბაძე ბ. 18 კაკაბაძე დ. (მასზე) 926 , 953 კაკაბაძე ნ. (მასზე) 102 კაკაბაძე პ. (მასზე) 1407 , 1421 კაკაბაძე რ. (მასზე) 1012

კაკაბაძე ც. 606 , 607 , 1012 კაკაურიძე ე. 1486 კაკოიაშვილი ი. 121 კაკულია ლ. 1013 კალანდარიშვილი მ. 977 კალანდაძე ა. 1487 კალანდაძე ა. (მასზე) 1327 , 1366 , 1473 , 1737 კალანდაძე ე. 928 კალანდაძე – მახარაძე ნ. 1014 კალანდაძე რ. 1972 კალანდია ა. 1150 კალანდია რ. (მთარგ.) 1418 კალაძე კ. (მასზე) 948 კალია ა. (მასზე) 298 კამენსკი ვ. (მასზე) 1434 კამიუ ა. (მასზე) 1687 კანდელაკი დ. 1829 , 1830 , 2360 კანდელაკი თ. 868 , 885 კანდელაკი თ. (მასზე) 885 კანდელაკი მ. 608 კანკავა გ. 1488 , 1489 კანტი ე. (მასზე) 139 კაპანაძე გ. 95 - 96 კაპანაძე გ. (მასზე) 1339 კაპანაძე კ. 203 , 1973 კარანაძე მ. 751 , 769 კარბელაშვილი ვ. 1006 კარბელაშვილი მ. 939 , 1364 , 1490 , 1491 კარგარეთელი ი. (მასზე) 1008 კარმელი შ. (მასზე) 1371 , 1436 , 1437 კარტოზია გ. 1151 , 1492 კასრაძეები (მათზე) 1968 კასტელი დე ქრისტოფორო 649 კაფკა ფ. (მასზე) 1496 , 1632 კაშია ჯ. 1152 კაციტაძე გ. 379 , 1974 კაციტაძე დ. 1975 კაჭარავა დ. 2277 კახაბრიშვილი ც. 1493 კახაძე ი. 1332 კახაძე კ. 1976-1981 კახაძე ო. 1154 , 1155 კახიძე ე. 380 , 1156 , 2290 კახიძე მ. 327 კახიძე მ. (მასზე) 1366 კახიძე ნ. 609

კბილცეცხლაშვილი ნ. 1982 კედია მ. (მასზე) 1941 კედია ს. (მასზე) 341 კევლიშვილი მ. 97 , 610 კეკელიძე კ. (მასზე) 1406 კელაპტრიშვილი ზ. 1983 , 1984 კენჭოშვილი ი. 1494 , 1495 კერესელიძე ჯ. 752 კეცხოველი ი. 702 კვანტალიანი ს. 1496 კვანტალიანი შ. 357 , 1497 , 1498 კვანტიძე გ. 611 , 612 კვარაცხელია ბ. 1985 - 1987 კვარაცხელია გ. 1157 კვარაცხელია ნ. 613 , 741 , 770 კვარაცხელიები (მათზე) 1986 კვასხვაძე მ. 1158 კვატაია მ. 151 , 1499 კვაჭანტირაძე ე. 314 , 727 , 822 , 1988 კვაჭანტირაძე ე. (მასზე) 2186 კვაჭატაძე ე. 771 კვაჭაძე ლ. 1159 კვირკველია გ. 2278 კვიტაიშვილი ე. 1500 - 1502 კვიციანი ზ. 728 კვიციანი ზ. (მასზე) 2186 კვიციანი ტ. 206 , 516 კიზირია დ. 1160 , 1503 კიკვიძე ზ. 1161 კიკილაშვილი ვ. 428 კიკნაველიძე ა. (მასზე) 924 კიკნაძე ვ. 207 , 208 , 978 კიკნაძე ვ. (მასზე) 977 კიკნაძე ზ. 1740 კიკნაძე ზ. (მასზე) 1585 კიკნაძე ლ. 1162 კიკნაძე მ. (მასზე) 724 კილასონია ა. 1989 კილაძე ე. 886 კილაძე ს. 64 კილაძე ც. 772 - 774 , 823 , 824 კინწურაშვილი ს. (მასზე) 860 კირაკოსოვა მ. 1015 კირვალიძე ს. 979 კირზიოღლუ ფაჰრედინ (მასზე) 2152 კირილე ალექსანდრიელი (მასზე) 1648

კირიონ II , კათალიკოსი (მასზე) 189 , 191 , 207 , 208 , 287 კიღურაძე თ. 2294 კიღურაძე ნ. 928 კეკელია ი. 204 კეკელიძე კ. (მასზე) 44 კელენჯერიძე მ. 205 კელენჯერიძე მ. (მასზე) 167 კერესელიძე ი. (მასზე) 130 კილაძე ს. 17 კლაპროთი ი. (მასზე) 2360 კლდიაშვილი ა. 775 , 2279 კლდიაშვილი დ. 1990 კლდიაშვილი დ. (მასზე) 1357 , 1562 კლდიაშვილი ი. 1504 კლდიაშვილი ს. (მასზე) 990 კობაიძე მ. 1163 კობახიძე გ. (მასზე) 1567 კობახიძე ზ. 429 კობახიძე თ. 209 , 210 კობიაშვილი კ. 467 კობიაშვილი მ. 211 , 1505 კოდუა ე. 141 , 1809 კოვალსკაია ე. (მასზე) 2154 კოთცებუ მ. (მასზე) 2360 კოლი ი. (მასზე) 2360 კომახიძე ზ. 517 კომახიძე თ. 2 , 1991 , 1992 კომახიძე მ. (მასზე) 2 კონსტანტინე III (მასზე) 1897 კონსტანტინე მეფე (მასზე) 2054 კოპალიანი მ. 614 კოპაძე ქ. 31 , 98 , 99 , 1016 კოპაძე ხ. 100 კოპიტოვსკი კ. (მასზე) 1891 კოროსტილევი ვ. (მასზე) 1526 კორძაია ჯ. 139 კოტეტიშვილი ბ. 1014 კოტეტიშვილი ვ. (მასზე) 1537 კოტეტიშვილი ლ. (მასზე) 715 კოტეტიშვილი ც. 615 კოტორაშვილი თ. 1506 კოშორიძე თ. 1993 კოშუტი ს. 1507 კოჭლამაზაშვილი ე. 212 კოჭლამაზაშვილი თ. 1508 კოჭლოშვილი ნ. 1509

კოხრეიძე ა. 1994 კოჯიმა ი. 825 , 1164 კრებერნიკი მ. (მასზე) 102 კრეტელი ა. (მასზე) 1930 კუბლაშვილი თ. 101 , 1995 კუდავა ბ. 213 კულიევა ნ. 616 კუპატაძე ბ. 1996 , 1997 კუპატაძე ე. 1939 კუპრავა მ. 2280 კუპრაშვილი ნ. 1510 კუპრაშვილი ჰ. 381 კუპრეიშვილი ნ. 1511 კუროკავა კ. (მასზე) 875 , 876 კურტანიძე ლ. 214 კურტინი ი. 2367 კუსრაშვილი რ. 1512 კუტალია გ. 1998 კუფტინი ბ. (მასზე) 2338 კუჭუხიძე გ. 215 , 216 , 1165 , 1364 , 1513 – 1515 , 1761 , 1999 კუხალაშვილი დ. 450 , 1832 , 1833 კუხიანიძე ბ. (მასზე) 1010 კუხიანიძე ლ. 1516

ლ ლალიაშვილი შ. 712 ლამბერტი ა. (მასზე) 2073 ლამპარაძე თ. 991 ლარაძე პ. (მასზე) 1657 ლატარია ნ. 1517 ლაშა – გიორგი (მასზე) 1982 ლაშხი დ. 2000 ლებანიძე მ. 1333 ლებანიძე მ. (მასზე) 1366 , 1407 ლეგენი თ. (მასზე) 296 ლევან II დადიანი (მასზე) 2073 ლევან, კახთა მეფე (მასზე) 791 ლევიძე ლ. 617 ლეკაშვილი დ. 2281 ლეკაშვილი ე. 416 ლეკბორაშვილი მ. 980 ლეკვეიშვილი ს. 1834 ლეკიშვილი ა. (მასზე) 627 ლელაშვილი მ. 618 ლემონჯავა ნ. 1334

ლეონ I (მასზე) 1896 ლეონ II (მასზე) 1896 ლეონიძე გ. (მასზე) 1383 , 1597 , 1624 , 1625 , 1739 ლეონიძე თ. 1518 ლეონტი მროველი (მასზე) 13 , 578 , 1916 , 2143 ლეჟავა ა. 32 , 430 , 518 , 2001 ლეჟავა ვ. 887 ლეჟავა ს. 870 , 888 – 890 ლერმონტოვი მ. (მასზე) 1791 ლეფური ლ. (მასზე) 1865 ლილუაშვილი მ. 218 , 519 , 729 ლიონიძე ს. (მასზე) 1881 ლიპარიტ II დადიანი (მასზე) 291 ლიჩელი ვ. 9 , 33 , 2282 ლობჟანიძე ბ. 891 ლობჟანიძე გ. 451 ლოლაშვილი თ. 1336 ლოლაძე დ. 1047 ლოლაძე ნ. 1166 ლოლუა დ. 1337 ლოლუა ძ. (მასზე) 27 ლომაია შ. 1167 , 1168 ლომთათიძე თ. 619 ლომთათიძე ქ. 1174 ლომთათიძე ქ. (მასზე) 1334 ლომთათიძე ჭ. (მასზე) 1345 ლომთაძე ა. 1169 – 1171 ლომთაძე გ. 2283 - 2284 ლომთაძე თ. 1172 , 1173 ლომიტაშვილი დ. 219 , 2285 - 2286 ლომიძე გ. 102 , 1320 , 1519 , 1520 ლომიძე დ. 2002 , 2003 ლომიძე თ. 1521 ლომოური ნ. 1338 , 2004 ლომოური ნ. (მასზე) 1414 , 1415 , 1416 ლომსაძე შ. (მასზე) 1331 ლომჯარია ზ. 1522 , 1523 , 1524 , 1525 , 1574 ლომჯარია ზ. 2005 ლორთქიფანიძე ა. 620 , 1175 ლორთქიფანიძე ბ. 219 ლორთქიფანიძე გიგა 984 ლორთქიფანიძე გიგა (მასზე) 967 ლორთქიფანიძე გრ. (მასზე) 51 , 325 , 405 ლორთქიფანიძე გულქან (მასზე) 131 ლორთქიფანიძე გურამ 826 , 2287 ლორთქიფანიძე ი. 940

ლორთქიფანიძე კ. (მასზე) 86 , 90 – 92 ,104 , 106 – 107 , 110 , 1345 ლორთქიფანიძე მ. 2006 , 2017 , 2072 ლორთქიფანიძე ნ. (მასზე) 1357 , 1548 , 1549 , 1631 ლორთქიფანიძე ო. 1827 , 2288 ლორთქიფანიძე ო. (მასზე) 66 , 2302 , 2323 ლორია ა. 1017 ლორია მ. 752 , 1037 ლუარსაბიშვილი გ. (მთარგ.) 1418

მ მაგაროტო ლ. (მასზე) 102 მათიაშვილი ნ. 2007 მაისურაძე ბ. 2236 , 2275 , 2313 მაისურაძე ბ. (შემდგ.) 67 მაისურაძე გ. 1176 , 1835 , 2008 , 2009 , 2038 მაისურაძე დ. 468 , 469 მაისურაძე მ. (მასზე) 1526 , 1527 მაისურაძე ნ. 220 , 1018 მაკალათია მ. 621 , 1762 , 1763 მალაზონია დ. 1528 , 1835 მალაყმაძე რ. 622 მამია III დადიანი (მასზე) 291 მამაიაშვილი მ. 2289 მამარდაშვილი ნ. 1529 მამაცაშვილი მ. 1530 მამისეიშვილი ნ. 1177 მამისთვალიშვილი ე. 163 , 221 , 2010 , 2011 , 2012 მამისთვალოვი ა. (მასზე) 1554 მამისთვალოვი ი. (მასზე) 1554 მამულაშვილი მ. 222 , 2013 მამულაძე შ. 827 , 2290 მანგოშვილი თ. 1531 მანველიძე ი. 742 , 2014 - 2016 მანია ქ. 223 , 1828 მანიჟაშვილი ი. 1178 , 1179 მანსვეტაშვილი ი. (მასზე) 1635 მარგველაშვილი მ. 1180 მარგველაშვილი პ. 926 მარგიანი გრ. (მასზე) 2178 მარგიანი თ. 1532 მარგიანი რ. (მასზე) 1366 მარგოშვილი ლ. 1837 მარი ი. (მასზე) 1316 მარი ნ. (მასზე) 645 , 1061 , 1091 , 1135 , 1293 , 1316 მარსაგიშვილი გ. (მასზე) 805 , 841

მარსიანი 1339 მარუაშვილი ა. 2018 მარუაშვილი ლ. 1340 მარუაშვილი ს. 2019 მარშევი ი. 27 მარჯანიშვილი გ. 893 მარჯანიშვილი კ. (მასზე) 948 , 974 , 992 მატე პარიზელი (მასზე) 1998 მაქაცარია ი. 1019 , 1020 , 2291 მაქსიმე აღმსარებელი (მასზე) 121 , 1683 მაღალაშვილი ი. (მასზე) 2190 მაღლაფერიძე ნ. 1533 მაღრაძე დ. 894 მაღრაძე კ. (მასზე) 1010 მაყაშვილი კ. (მასზე) 1345 მაჩაბელი გ. (მასზე) 2198 მაჩაბელი ი. (მასზე) 1665 მაჩაბელი კ. 753 , 776 მაჩაბელი – ჯანაშია მ. (მასზე) 1547 მაცაბერიძე მ. 2020 მაჭავარიანი ა. 1000 მაჭავარიანი ა. (მასზე) 1013 მაჭავარიანი ე. 122 , 777 , 1117 მაჭავარიანი მ. 1534 , 1535 , 2021 მაჭავარიანი მ. (მასზე) 1366 , 1737 მაჭარაშვილი გ. 224 მაჭარაშვილი ნ. 1536 მაჭარაძე ვ. (მასზე) 1816 , 2081 მახათაძე ნ. 1537 , 2022 მახარაშვილი გ. 896 , 1764 მახარაშვილი თ. 895 , 896 მახარაშვილი ს. 1538 - 1540 მახარაძე ა. 1181 მახარაძე გ. 2274 , 2292 , 2293 მახარაძე გ. (მასზე) 2172 მახარაძე ი. 1048 , 1541 მახარაძე კ. 959 მახარაძე კ. (მასზე) 958 , 962 , 975 მახარაძე ფ. (მასზე) 1952 მახარობლიძე ე. (მასზე) 245 მახაჭაძე შ. 1542 , 1543 მგალობლიშვილი ა. 941 მგალობლიშვილი თ. 225 , 226 , 828 მგალობლიშვილი მ. 2368 მგალობლიშვილი ს. (მასზე) 1401 მგალობლიშვილი ფ. (მასზე) 2001

მგელაძე ნ. 227 , 623 , 1182 , 1827 მდივანი ო. (მასზე) 1445 მეგრელაძე დ. (მასზე) 2133 მეგრელიძე დ. 624 მეგრელიძე დ. (მასზე) 52 მეზვრიშვილები (მათზე) 2127 მელიავა გ. 928 მელიქიშვილი გ. (მასზე) 1866 მელიქიშვილი ი. 1183 , 1184 მელიქიშვილი ლ. (მასზე) 627 მელიქიშვილი ნ. 1544 მელიქიძე ს. 1185 , 1186 , 1187 მელიქსეთ – ბეგი ლ. (მასზე) 230 , 1054 მელქაძე გ. (მასზე) 897 მელქაძე ვ. (მასზე) 415 მელქაძე მ. 829 , 897 , 898 , 899 მემმედლი შ. 1341 მენაბდე დ. 2024 მენაბდე ლ. (მასზე) 230 , 1363 მენაბდე მ. 2294 მეჟელაიტისი ე. (მასზე) 1381 მერაბიშვილი პ. (მასზე) 719 მერეჟოვსკი დ. (მასზე) 1507 მერკვილაძე დ. 228 , 229 , 230 , 2026 , 2371 მესხი ს. 77 მესხი ს. (მასზე) 80 , 1528 მესხია ა. 625 მესხია ე. 2027 – 2029 მეტერლინკი მ. (მასზე) 1421 მეტრეველი ნ. 942 მეტრეველი რ. 1188 მეტრეველი ფ. 1364 , 1545 მეფარიშვილი ნ. 1546 მეფისაშვილი რ. 778 მექვაბიშვილი ა. (მასზე) 1799 მეშველიანი თ. 2258 მეძმარიაშვილი ლ. 900 მეღვინეთხუცესიშვილი დ. (მასზე) 1993 მეძველია ზ. 1547 მიზანდარი მ. 2295 მილაშვილი მ. 435 , 901 მილორავა ი. 1548 , 1549 , 1550 მიმინოშვილი ო. 544 , 545 , 546 , 626 , 627 , 1342 მინდაძე ნ. 628 , 629 , 630 , 631 მინდორაშვილი დ. 2296 , 2372 მირი , ერისმთავარი (მასზე) 2092

მირიან ბატონიშვილი (მასზე) 1413 მირიანაშვილი გ. 908 მირიანაშვილი ლ. 231 , 232 მირიანაშვილი მ. 520 , 730 მირიანი , მეფე (მასზე) 1376 , 1378 , 2181 მირცხულავა გ. 2297 მირცხულავა დ. (მასზე) 1004 მიქაბერიძე ა. 123 მიქაელი , დეკანოზი 233 , 234 მიქავა ნ. 943 მიქავა უ. (მასზე) 2079 მიქაუტაძე მ. 10 , 1189 მიქაძე თ. 1551 მიქაძე მ. 235 , 704 , 2030 მიქელაძე დ. 1552 მიქელაძე დ. (მასზე) 1401 მიქელაძე ნ. 2031 მიქიაშვილი ლ. 2032 , 2368 - 2370 მიქიაშვილი ო. 103 , 1057 , 1190 , 1191 მიშველაძე რ. 1367 მიშველაძე რ. (მასზე) 1362 მიწიშვილი ნ. 1553 , 2033 მიწიშვილი ნ. (მასზე) 1347 მოდებაძე ი. 236 მოლოდინი ლ. 632 მომცემლიძე გ. 382 მონასელიძე ლ. 708 , 709 მონასელიძე მ. 1058 მონდრელი ჰ. (მასზე) 1951 მორბედაძე დ. (მასზე) 885 მორდენი რ. (მასზე) 2374 მორჩილაძე ა. (მასზე) 1372 , 1407 , 1652 მოსია ბ. 1765 მჟავანაძე ვერა 1766 მჟავანაძე ვასილ (მასზე) 327 მჟავანაძე ნ. 327 მრევლიშვილი ნ. 1343 მრევლიშვილი ს. 984 მულენი მ. პ. (მასზე) 2074 მუმლაძე დ. (მასზე) 2034 მუმლაძე ც. 104 მურვანიძე ბ. 2337 მუსხელიშვილი დ. 2035 , 2036 , 2037 , 2039 , 2141 , 2174 , 2373 მუსხელიშვილი დ. (მასზე) 2038 მუშკუდიანი ქ. 200 , 730 , 814 მუხიანელი ს. იხ. : წერეთელი ა.

მუხრან – ბატონი კ. 1884 მუჯირი ლ. (მასზე) 990 მუჰამედ იბნ ხალიდი (მასზე) 2026 მღებრიშვილი ა. 34 , 1554 მღებრიშვილი ლ. 633 , 634 მშველიძე შ. (მასზე) 1013 მშვილდაძე მ. 237 მჭედლიშვილი გ. 383 , 1555 – 1557 , 2040 მჭედლიშვილი თ. 1192 მჭედლიშვილი ლ. 148 მჭედლიძე გ. 2041 მჭედლიძე თ. 521

ნ ნადარეიშვილი ზ. (მასზე) 1029 ნადარეიშვილი ლ. 961 ნადირ ხანი (მასზე) 1930 ნადირაძე ე. 328 , 547 , 548 , 635 , 830 , 2042 , 2043 ნადირაძე ჯ. (მასზე) 2270 ნავრუზი ი. (მასზე) 2195 ნათაძე გრ. (მასზე) 2230 ნათმელაძე მ. 303 ნათმელაძე მ. (მასზე) 315 , 1939 , 2044 ნაკანი ნ. 1193 , 1254 ნაკაშიძე პ. (მასზე) 106 ნაკაშიძე ქ. 636 ნაკაშიძე ჯ. 384 ნაკუდაიძე ნ. 1194 ნამორაძე ალ. (მასზე) 2230 ნარაკიძე ც. 1195 , 1196 , 1197 ნარიმანიძე ე. 385 , 2045 – 2047 ნასიძე მ. 2048 ნასიძე მ. (მასზე) 1198 , 1576 ნასიძე ს. (მასზე) 1026 ნასყიდაშვილი ნ. 1558 , 1559 ნატროშვილი გ. (მასზე) 1608 ნაფეტვარიძე თ. 1560 ნაცვალაძე მ. 2049 , 2050 ნაჭყებია ი. 1838 , 2051 ნებიერიძე ლ. 637 ნებიერიძე მ. 105 , 238 , 239 , 831 ნებიერიძე – ვაჩნაძე მ. იხ.: ნებიერიძე მ. ნეიჰაუზი გ. 1000 ნემსაძე გ. 2298 ნეოფიტე ურბნელი (მასზე) 255

ნიკიფორე ირბახი (მასზე) 2012, 2158 ნიკოლაი ალ. (მასზე) 1894 ნიკოლაი ლ. (მასზე) 1894 ნიკოლაიშვილი ბ. 2299 ნიკოლაიშვილი გ. 2300 ნიკოლაიშვილი ვ. 2301 ნიკოლაძე ი. (მასზე) 932 ნიკოლაძე ნანა 1561 ნიკოლაძე ნიკო (მასზე) 106 , 342 , 459 , 736 , 1016 , 1528 , 1561 , 2058 ნიკოლეიშვილი ა. 329 , 1345 , 1346 ნიკოლეიშვილი მ. 106 , 1199 ნიკოლოზიშვილი ნ. 240 , 2052 , 2053 ნინიკაშვილი კ. 962 ნინიძე დ. 241 , 2054 , 2055 , 2186 , 2374 ნინიძე მ. 1562 – 1566 , 2056 ნინიძე ჯ. 424 ნიჟარაძე ალ. (მასზე) 1000 ნიჟარაძე ზ. 928 ნიშნიანიძე რ. 1347 , 1567 ნიშნიანიძე შ. (მასზე) 1366 , 1381 ნიცშე ფრ. (მასზე) 1639 ნოზაძე ვ. 152 , 1568 ნოზაძე ვ. (მასზე) 151 , 1499 ნოზაძე ლ. 1200 , 1201 ნოიმანი რ. (მასზე) 1732 ნოღაიდელი ნ. 1767 ნოღაიდელი ჯ. (მასზე) 1767 ნუცუბიძე თ. 1569 ნუცუბიძე შ. (მასზე) 146 , 1316

ო ოდიშარია კ. 381 ოთარაშვილი ა. 431 , 432 , 743 ოთარაშვილი ნ. 1570 ოთინაშვილი ნ. 1059 , 1202 ოთხვანი ნ. 386 , 2057 ოთხმეზური გ. 1203 ოთხმეზური თ. 1571 ოთხოზორია ნ. 731 , 2058 ოიკაშვილი ზ. 1021 ოკინაშვილი ნ. 638 , 639 ოკუჯავა კ. 1204 , 1839 , 2059 ოკუჯავა ნ. 1022 ომარი , ხალიფა (მასზე) 2111 ონიანი ა. 1205 , 1206 , 1207

ონიანი ალ. (მასზე) 68 , 1212 ონიანი ე. 242 ონიანი ო. 1768 – 1770 ონიანი შ. 1364 ოპერმანი ალ. (მასზე) 1518 ორახელაშვილი მ. (მასზე) 1952 ორბელები (მათზე) 1867 ორბელიანი ალ. (მასზე) 1439 , 1461 - 1463 ორბელიანი ანა (მასზე) 1393 ორბელიანი ანასტასია (მასზე) 1010 ორბელიანი გრ. (მასზე) 1378 , 1518 , 1815 ორბელიანი დავით იხ. : ორბელიანოვი დ. ორბელიანი დარია (მასზე) 2005 ორბელიანი პ. (მასზე) 1943 , 2024 ორბელიანი ს. – ს. (მასზე) 1577 – 1579 , 1730 ორბელიანი სტ. (მასზე) 175 ორბელიანოვი დ. (მასზე) 497 ორჯონიკიძე ალ. 2303 ორჯონიკიძე ე. 1572 , 2060 , 2061 ორჯონიკიძე ს. (მასზე) 1952 ოსეფაშვილი ლ. 779 ოქრომჭედლიშვილი ნ. (მასზე) 157 ოქროპირიძე უ. 470 , 2062 - 2064 ოქრუაშვილი ი. 35 , 640 ოქუაშვილი ნ. 903 ოღაძე კ. 1573 ოჩიაური თ. 641 , 642 , 1771 , 2065 ოცხელი პ. (მასზე) 974

პ

პაატაშვილი გ. 1051 პავლიაშვილი დ. 832 პავლიაშვილი ლ. 522 , 523 , 524 , 525 პავლიაშვილი ქ. 243 , 244 პაიჭაძე დ. 471 , 2066 , 2067 პალადი ჰელენეპოლელი (მასზე) 1449 პაპავა ა. (მასზე) 1531 პაპავა მ. (მასზე) 987 პაპასქირი ზ. 387 , 526 , 643 , 833 , 1575 , 2068 - 2072 პაპაშვილი მ. 472 , 2073 , 2074 პაპინაშვილი გ. (მასზე) 936 პაპუაშვილი თ. 794 , 834 პაპუაშვილი რ. 2254 , 2328 პატარიძე ლ. 246 პატარიძე ნ. 1576

პაჭკორია ე. 247 პერესტიანი ი. (მასზე) 986 პერი ჩ. (მასზე) 1951 პერტაია დ. 483 , 2075 პეტრარკა ფ. (მასზე) 1633 პოპიაშვილი ნ. 1577 – 1579 პოუკოკი რ. (მასზე) 1951

ჟ ჟევახოვი ფ. (მასზე) 497 ჟვანია ნ. 719 ჟველია ნ. 2077 – 2079 ჟორდანია გივი (მასზე) 1810 , 2080 ჟორდანია გიზო 969 ჟორდანია ი. (მასზე) 1522 ჟორდანია ნ. (მასზე) 394 , 1972 , 2157 ჟორდანია ო. 53 , 1807 , 1840 ჟორჟოლიანი ს. (მასზე) 1567 ჟუჟუნაშვილი გ. 2081 ჟურული გ. (მასზე) 932 ჟღენტი ბ. (მასზე) 1446 ჟღენტი დ. 1208 ჟღენტი თ. 153 ჟღენტი ი. (მასზე) 1631 ჟღენტი ო. 981 , 982

რ

რადე გ. (მასზე) 42 რაზმაძე ბ. 1841 რაზმაძე ნ. 1052 რაზმაძე ს. (მასზე) 2061 რაინეგსი ი. 2362 რამიშვილი ალ. 2304 რამიშვილი ბ. (მასზე) 141 რამიშვილი გ. 505 რამიშვილი თ. 2153 რამიშვილი ქ. 2305 რამიშვილი შ. 2082 რატიევი დ. (მასზე) 497 რატიშვილი დ. იხ. : რატიევი დ. რაფავა მ. 1580 რევ მართალი (მასზე) 2181 რეისნერი ო. 1581 რეხვიაშვილი მ. 1348

რობაქიძე ა. (მასზე) 627 რობაქიძე გ. 944 რობაქიძე გრ. (მასზე) 21 , 1060 , 1320 , 1345 , 1347 , 1408 , 1484 , 1486, 1511 , 1541 , 1548 , 1562 , 1563 , 1593 , 1650 , 1651 , 1653 , 1654 , 1661 , 1693 რობაქიძე მ. 1582 , 1583 რობერტსი ს. 154 როგავა გ. 164 , 248 , 527 როგავა ვ. 1209 როლოვი ა. (მასზე) 752 რონდელი დ. (მასზე) 990 როსებაშვილი კ. 1027 , 1029 როსტიაშვილი ნ. 29 რუსაძე ი. 107 რუსთაველი შ. (მასზე) 1311 , 1321 , 1326 , 1335 , 1340 , 1348 – 1380, 1403 , 1406 , 1423 , 1450 , 1468 , 1490 , 1492 , 1498 , 1499 , 1543 , 1555 – 1557 , 1560 , 1569 , 1578 , 1582 , 1583 , 1599 , 1600 , 1609 – 1614 , 1656, 1674 – 1676 , 1681 , 1682 , 1733 , 1736 , 1957 რუსიშვილი რ. (შემდგ.) 67 როტი ჰ. (მასზე) 940 რუხაძე ლ. 2083 რუხაძე ჯ. 644 _ 646 რუხაძე ჯ. (მასზე) 2210 რჩეულიშვილი ლ. 780 რჩეულიშვილი მ. 2306

ს სააკაშვილი მ. 330 სააკაძე გ. (მასზე) 1847 , 1877 სააკაძე ი. იხ. : წმ. იოანე მანგლელი საამიშვილი მ. 490 საბინინი მ. (მასზე) 208 , 230 საითიძე გ. 249 , 250 , 2084 – 2086 , 2186 სალაგაშვილი ს. იხ. : სალაგოვი ს. სალაგოვი ს. (მასზე) 497 სალია მ. 1210 სალხინაშვილი მ. 473 სამადაშვილი მ. 1349 სამადაშვილი ნ. (მასზე) 1347 , 1349 სამსონაძე მ. 108 , 2087 – 2089 , 2095 სამსონია ნ. 1584 , 1585 სამუელ ქართველი (მასზე) 1638 სამუშია ჯ. 2090 , 2091 სამყურაშვილი ლ. 124 სანადირაძე ნ. 983 სანაძე მ. 2092 სანაძე მ. (მასზე) 1895

სანდისი ჯ. (მასზე) 1951 სანდოძე დ. 251 , 528 , 1586 , 2093 სანიკიძე თ. 36 , 835 - 837 , 1065 , 1211 , 2307 სანიკიძე ი. 109 სარალიძე ლ. 2094 სართანია დ. (მასზე) 2095 – 2097 სართანია ტ. 1350 სარია ზ. 1351 , 1587 , 1588 სარჯველაძე – ხუჭუა თ. 1589 სარჯველაძე ზ. 1188 , 1212 – 1219 სატურნი იხ. : აბაშელი ალ. საღლიანი მ. 1220 საყვარელიძე ე. იხ. : ექვთიმე I , კათალიკოსი საყვარელიძე თ. 781 საძაგლიშვილი გ. იხ. : კირიონ II სახაროვა ლ. 2308 სახეიშვილი თ. 1772 სახოკია მ. 1221 საჰაკი , ამირა (მასზე) 2026 სევაკი პ. (მასზე) 1381 სეიდიშვილი ლ. (მასზე) 1417 სენ – კვენტინი ს. (მასზე) 241 სეტონ – უოტსონი ჰ. (მასზე) 1865 სეხნიაშვილი ი. 1222 სვანიძე მ. 2098 – 2100 სვანიძე ნ. 1590 , 1591 სვიმეონ ლოღოთეტი (მასზე) 1538 სიგუა ს. 1352 , 1353 , 1592 – 1594 სიდამონიძე უ. (მასზე) 1831 , 1979 სიდლინი მ. 984 სილაგაძე ნ. 647 სილაგაძე ნ. (მასზე) 2186 სილოგავა ვ. 2101 სიმაშვილი თ. 388 , 474 სიმონ I (მასზე) 2098 სიორიძე მ. 316 სირაძე რ. 155 სირია დ. 252 სიხარულიძე ა. 2309 სიხარულიძე ი. 744 , 2102 – 2105 სიხარულიძე ი. (მასზე) 2001 სიხარულიძე ლ. 125 , 720 სიხარულიძე ფ. 253 , 2106 , 2107 სიხარულიძე ქ. 648 , 1223 , 1773 – 1775 სკანდელი ნ. (მასზე) 1558 სკუდიერი ჯ. (მასზე) 812

სობჩაკი ა. 1843 სოზაშვილი ნ. 1595 სოლომონ I (მასზე) 2088 სოლოღაშვილი ნ. 649 , 650 , 2108 სონღულაშვილი ა. 317 , 529 , 2109 სორდია ლ. 1596 სოსელია ლ. 651 სოსელია მ. 1597 სოსიაშვილი გ. 745 , 2110 სოხაძე ნ. 166 სოხაძე ქ. 1224 , 1225 , 1226 სპარსიაშვილი ზ. 1741 სტალინი ი. (მასზე) 322 , 329 , 331 , 332 , 373 , 385 , 404 , 1935 , 1936, 1938 სტეფანე მტბევარი (მასზე) 1443 სტეფნაძე გ. 2111 სტეფნაძე ჯ. 11 , 603 , 2112 – 2116 სტივენსონი რ. (მასზე) 1658 სტურუა რ. (მასზე) 942 , 985 სულაბერიძე გ. 1023 , 1024 სულაბერიძე დ. 838 სულაბერიძე ზ. 2117 , 2118 სულავა ნ. 1364 , 1598 – 1600 , 2310 , 2311 სულაკაური ა. 1355 , 1367 სულაძე გ. 333 სულხანიშვილი ლ. 1601 სულხანიშვილი მ. 1602 სუმბატ დავითის ძე (მასზე) 2179 , 2205 სუმბაძე ლ. (მასზე) 550 , 892 სურამელაშვილი მ. 904 სურგულაძე გ. 389 , 390 სურგულაძე ი. 254 , 652 , 1776 , 1827 სურგულაძე მ. 1603 , 2119 , 2120 სურმანიძე ლ. (მასზე) 19 სურმანიძე რ. 491 , 1845 , 2121 სურმანიძეები (მათზე) 1845 სუხიტაშვილი ვ. 2122 სუხიშვილი მ. 1227 სუხოტინი (გენერალი) (მასზე) 2117 სხირტლაძე ზ. 839 , 2266 , 2312 სხირტლაძე ს. (მასზე) 507

ტ ტაბატაძე კ. (მასზე) 453 ტაბატაძე ლ. 506

ტაბიძე გ. (მასზე) 1315 , 1320 , 1321 , 1334 , 1347 , 1351 , 1354 , 1357, 1369 , 1427 , 1455 , 1456 , 1479 , 1484 , 1485 , 1494 , 1495 , 1501 , 1503, 1522 , 1587 , 1588 , 1593 , 1594 , 1596 , 1605 , 1626 , 1630 , 1633 , 1670, 1674 , 1679 , 1739 ტაბიძე მ. 192 , 1228 , 1229 ტაბიძე ნ. (მასზე) 78 - 79 ტაბიძე ტ. (მასზე) 1358 , 1464 , 1465 , 1593 , 1602 ტაბლიაშვილი მ. 1025 - 1029 ტაკიძე ა. (მასზე) 956 ტარიელაშვილი გ. 126 ტატიშვილი ქ. 255 , 1604 , 2123 ტიერი მ. (მასზე) 831 ტიერი ნ. (მასზე) 831 ტოვსტონოგოვი გ. (მასზე) 984 ტოლიაშვილი კ. 256 , 257 , 258 ტომპსონი ჩ. (მასზე) 1951 ტოტოჩავა კ. 2124 ტუნაძე თ. 227 , 653 , 654 , 655 ტუღუში ნ. 2001 ტყავაშვილი მ. 732 ტყემალაძე ა. 139 ტყეშელაშვილი გ. 1605 ტყეშელაშვილი ს. 1230

უ უაილდი ო. (მასზე) 1754 უბილავა ნ. 945 უგრეხელიძე თ. 721 უზნაძე დ. (მასზე) 153 უზუნაძე რ. 723 უთურგაიძე თ. 1065 , 1090 , 1231 უმიკაშვილი პ. (მასზე) 1016 უორდროპი მ. (მასზე) 1665 უორდროპი ო. (მასზე) 239 , 1665 , 2120 , 2364 უროტაძე ე. 427 ურუსან ბეგი (მასზე) 2011 ურუშაძე ლ. 2125 ურუშაძე ნ. 963 , 984 ურუშაძე პ. 985 უსტიაშვილი მ. 2126 , 2127 უტიე ბ. (მასზე) 75

ფ ფალავანდიშვილი მ. (მასზე) 1337 ფალიაშვილი ა. 475

ფანასკერტელი – ციციშვილი დ. (მასზე) 544 ფანასკერტელი – ციციშვილი ზ. (მასზე) 720 ფანასკერტელი – ციციშვილი ო. 167 ფანჩულიძე ფ. 1606 , 1607 ფანცხავა ლ. 2313 ფანჯიკიძე გ. (მასზე) 1447 , 1589 ფანჯიკიძე დ. 1063 ფართლაძე დ. 1608 ფართლაძე მ. 530 , 531 ფარნავაზი , მეფე (მასზე) 1378 , 1553 ფარსმან ქველი იხ. : ფარსმანი , მეფე ფარსმანი , მეფე (მასზე) 1962 ფარჯიანი ი. (მასზე) 946 ფაღავა მ. 1232 ფეიქრიშვილი მ. 1233 ფენრიხი ჰ. 1079 ფენრიხი ჰ. (მასზე) 102 , 1188 ფერაძე გ. 1609 - 1611 ფერაძე გრ. 259 , 260 , 261 , 262 ფერაძე გრ. (მასზე) 249 , 250 , 277 , 288 ფერაძე პ. (მასზე) 250 ფირჩხაძე მ. 840 ფირცხალავა მ. 2314 ფირცხალავა ნ. 1030 ფირცხალაიშვილი რ. 1612 , 1613 ფირცხელანი დ. 656 ფიფია გ. 733 , 734 , 735 ფიფია თ. 334 ფიფია კ. 2128 – 2131 , 2254 , 2328 ფიცხელაური ალ. იხ. : ფიცხელაუროვი ალ. ფიცხელაური კ. 2315 ფიცხელაუროვი ალ. (მასზე) 499 ფოფხაძე გ. 2132 ფოცხვერაშვილი კ. (მასზე) 1008 ფოცხიშვილი მ. (მასზე) 1366 ფრონელი იხ. : ყიფშიძე ალ. ფრუიძე ი. 507 ფრუიძე ლ. (მასზე) 627 ფსევდონონე (მასზე) 1571 ფსუტური ნ. 2133 ფუთურიძე მ. 2316 ფუთურიძე რ. 2317 ფურცელაძე ა. (მასზე) 1558 ფუტკარაძე თ. 304 , 318 , 657 , 746 , 1265 ფუტკარაძე ი. 476 ფუტკარაძე ტ. 1234 - 1238 , 1254

ფუტკარაძე შ. 2134 ფხაკაძე გ. 2318 ფხაკაძე თ. 1614 ფხაკაძე ო. 2135 ფხალაძე თ. 263

ქ ქადაგიძე ე. 1356 ქადაგიძე მ. 127 ქავთარაძე ე. 391 ქავთარაძე მ. 1031 , 1032 ქავთარაძე ნ. (შემდგ.) 1000 ქავთარაძე ს. (მასზე) 1972 ქავთარია მ. 264 ქათამაძე დ. 434 ქალდანი მ. (მასზე) ქამუშაძე გ. 1239 ქანთარია მ. 37 , 658 , 659 ქართველიშვილი თ. 265 ქართველიშვილი შ. (მასზე) 1497 ქარუმიძე ალ. (მასზე) 1926 ქარქაშაძე გ. 986 , 987 ქარჩხაძე ჯ. 1367 ქარჩხაძე ჯ. (მასზე) 1339 ქაფიანიძე მ. 660 ქაჩიბაძეები (მათზე) 1867 ქაცარავა მ. 1064 , 1065 , 1242 ქაჯაია გ. 713 ქაჯაია ლ. 1615 ქაჯაია ნ. 266 ქებულაძე კ. 1616 ქებულაძე მ. 267 ქებურია ს. 123 ქევანაშვილი მ. 661 , 747 ქეთევან დედოფალი (მასზე) 1803 ქემერტელიძე თ. 2319 ქვლივიძე მ. (მასზე) 1359 , 1526 , 1527 ქვლივიძე ჟ. 988 ქვლივიძეები (მათზე) 2127 ქიაჩელი ლ. (მასზე) 1335 , 1357 , 1550 ქირია ზ. 532 ქირია ჯ. 1367 ქიტიაშვილი ზ. 1926 ქიქოძე გ. იხ. : გაბრიელ ეპისკოპოსი ქიქოძე გერონტი (მასზე) 106 , 1670

ქიქოძე მ. 1243 ქიქოძე შ. (მასზე) 953 , 954 ქობალავა ი. 1244 ქობალიანი გ. 1617 ქორთუა ზ. 392 ქორიძე ე. 2274 ქორიძე თ. 268 , 269 ქორიძე ფ. (მასზე) 1010 ქოჩიაშვილი გ. 131 ქოჩლაძე ნ. 435 , 901 ქსენოფონტე (მასზე) 2168 ქუთათელაძე მ. 2320 ქუთათელაძე რ. 1033 ქუთათელაძე ქ. 1828 ქუთელია ნ. 1245 , 1246 ქურდიანი ა. (მასზე) 915 , 916 ქურდიანი მ. 202 , 1247 – 1249 ქურდოვანიძე თ. 1618 , 1777 ქურდოვანიძეები (მათზე) 2127 ქურთიშვილი შ. 1619 ქურხულები (მათზე) 2127 ქურხული ბ. 662 , 1778 ქუფარაშვილი ზ. 842 , 843 ქუჩიშვილი გ. (მასზე) 1419

ღ ღამბაშიძე ნ. 663 ღაღანიძე ე. 1620 ღაღანიძე მ. 1340 ღაღანიძე ნ. 946 ღვინიანიძე თ. 270 ღვინიაშვილი დ. 906 ღვინჯილია გ. 782 ღვინჯილია ჯ. 1360 , 1846 , 1847 ღვინჯილია ჯ. (მასზე) 1331 ღლონტი თ. 737 ღლონტი ლ. 2321 ღლონტი ხ. 1250 ღუდუშაური გ. 319 , 320 , 664 , 665 , 2138 ღუნაშვილი ვ. 2139

ყ ყაზბეგი ალ. (მასზე) 1342 , 1370 , 1373 , 1517 , 1344 , 1601 , 1688 – 1691 ყაზბეგი გ. (მასზე) 1944

ყამბარაშვილი ნ. (მასზე) 1621 ყანჩაველი ნ. 2140 ყანჩაშვილი მ. 1622 ყაუხჩიშვილი თ. 2141 ყაუხჩიშვილი თ. (მასზე) 1251Y ყენია რ. 754 ყიფიანი გ. 796 , 844 – 846 , 2322 – 2324 ყიფიანი გ. (მასზე) 1567 ყიფიანი დ. (მასზე) 82 , 1045 ყიფიანი მ. 1427 ყიფიანი ნ. 111 , 783 , 907 , 2325 , 2326 ყიფიანი პ. (მასზე) 627 ყიფშიძე ალ. (მასზე) 1957 ყიფშიძე ი. (მასზე) 1231 ყორანაშვილი გ. 1809 , 1848 ყორანაშვილი გ. (მასზე) 2035 ყორღანაშვილები (მათზე) 2127 ყრუაშვილი ნ. 533 ყულიჯანაშვილი ა. 20 ყურაშვილი თ. 1623

შ შადური ი. 1252 შავგულიძე ლ. 1624 , 1625 შავგულიძე ქ. 947 , 948 , 989 შავერზაშვილი ა. (მასზე) 1026 , 1027 , 1029 , 1039 , 1040 შავიანიძე დ. 666 , 2142 შავიშვილი ნ. 908 შავიშვილი ხ. (მასზე) 393 შავხელიშვილი ა. 738 შაიშმელაშვილი გ. 909 შათირიშვილი ზ. 1626 შათირიშვილი ლ. 1627 – 1629 შალიკაშვილი ა. (მასზე) 939 შალიკაშვილი ვ. (მასზე) 973 შალიკაძე თ. 2327 შამბაროვი ვ. (მასზე) 2189 შამელაშვილი – ზექალაშვილი რ. 1253 შამილაძე ვ. 545 , 2143 შამილაძე ვ. (მასზე) 627 შამილი (მასზე) 1815 შამილიშვილი მ. 112 შამუგია მ. 2144 შანავა ნ. 477 შანიძე ა. 1374

შანიძე ა. (მასზე) 1079 შანიძე მ. (მასზე) 65 , 1216 შაორშაძე მ. 170 შარაბიძე ალ. (მასზე) 1316 შარაბიძე ი. (მასზე) 1010 შარაშენიძე თ. 381 შარაშიძე გ. 667 , 668 შარაძე გ. 81 შარაძე რ. 393 შარდენი ჟან (მასზე) 239 შარვაშიძე ქელეშ – ბეი (მასზე) 1959 შარვაძე ბ. 143 , 1306 შარიქაძე თ. 38 შატაიძე ნ. (მასზე) 1362 შატბერაშვილი გ. 1435 შატბერაშვილი გ. (მასზე) 1386 შაშიკაძე ზ. 2145 შაჰ აბასი (მასზე) 2011 შაჰნაზარი გ. (მთარგ.) შევარდნაძე დ. (მასზე) 940 შევარდნაძე ე. (მასზე) 337 შელეგია მ. 1630 , 1631 შენგელაია გ. (მასზე) 983 შენგელაია დ. (მასზე) 1345 , 1348 შენგელაია ე. (მასზე) 970 შენგელაია ნ. (მასზე) 986 შენგელია გ. 2146 შენგელია ვ. 1242 შენგელია ლ. 2146 შენგელია ნ. 113 , 2148 - 2152 შერვაშიძე ნ. 784 შერვაშიძე ყ. (მასზე) 491 შეროზია რ. 192 , 1255 შექსპირი უ. (მასზე) 1482 შველიძე დ. 335 , 2153 – 2155 შველიძე ე. 2154 შილაკაძე მ. 1034 , 1035 , 1779 , 2156 შიოლაშვილი ნ. 271 , 669 , 2133 შიოშვილი თ. 1036 , 1742 , 1780 – 1785 შლეცერი ლ. (მასზე) 2050 შლოცერი ა. (მასზე) 1830 შმერლინგი რ. (მასზე) 780 შო ტ. (მასზე) 1951 შოთაძე ს. (მასზე) 1613 შოშიაშვილი ნ. (მასზე) 1801 შოშიტაიშვილი ნ. 2043

შოშიტაშვილი ნ. 39 , 272 , 635 შუბითიძე ვ. 394 , 2157 შულენბურგი (მასზე) 374 შურაშვილი ნ. 1849 შურღაია გ. 2158 შურღულაია ი. 1632 , 1633

ჩ ჩაგუნავა რ. 2159 ჩაგუნავა შ. (მასზე) 990 ჩავლეიშვილი მ. 2034 ჩანტლაძე ი. 1260 , 1261 ჩანტლაძე – ბაქრაძე გ. 1256 - 1259 ჩარექიშვილი ნ. 273 ჩართოლანი მ. (მასზე) 2043 ჩარკვიანი ჯ. (მასზე) 1366 ჩაჩანიძე რ. (მასზე) 1386 ჩაჩხუნაშვილი ც. 910 ჩახავა მ. (მასზე) 960 ჩახრუხაძე (მასზე) 1680 ჩერეპნინი ა. (მასზე) 1015 ჩერკი მ. (მასზე) 102 ჩერქეზიშვილი ვ. (მასზე) 335 ჩიგოგიძე ქ. 2253 ჩიგოშვილი თ. 2329 , 2340 ჩიკვაიძე ე. 274 ჩიკვატია ნ. 1634 ჩიკვილაძე ფ. (მასზე) ჩილაჩავა ე. 1635 ჩინჩალაძე გ. 670 - 672 ჩინჩალაძე ნ. (მასზე) 627 ჩირგაძე ნ. 673 ჩიტაია გ. (მასზე) 627 ჩიტაია დ. 336 , 395 , 1851 ჩიტაური ნ. 1636 , 1637 ჩიტუნაშვილი დ. 1638 ჩიქობავა ა. (მასზე) 645 ჩიქობავა კ. 1639 ჩიქოვანი გ. 1123 ჩიქოვანი ვ. (მასზე) 627 ჩიქოვანი ი. 1852 ჩიქოვანი ლ. 436 , 736 ჩიქოვანი მ. (მასზე) 1608 ჩიქოვანი ნ. 40 – 41 , 1262 ჩიქოვანი ო. 437 , 990 , 2160

ჩიქოვანი ს. (მასზე) 1345 ჩიჩუა თ. 847 , 848 , 2161 ჩიჩუა შ. 1640 ჩიხლაძე დ. (მასზე) 1519 ჩოლოყაშვილი კ. 674 ჩოლოყაშვილი ნ. იხ. : ნიკიფორე ირბახი ჩოლოყაშვილი რ. 1786 ჩორგოლაშვილი ლ. 478 ჩოჩიშვილი დ. 275 , 2162 ჩოხელი გ. (მასზე) 971 ჩუბინიძე მ. 705 , 1641 ჩხაიძე ა. 1048 ჩხაიძე გ. 42 - 43 ჩხაიძე მ. 911 ჩხაიძე ნ. 887 ჩხარტიშვილი ი. 197 ჩხარტიშვილი ლ. 991 ჩხარტიშვილი მ. 276 , 277 , 1642 ჩხარტიშვილი მ. (მასზე) 1895 ჩხარტიშვილი რ. (მასზე) 1420 ჩხარტიშვილი ც. 278 ჩხეიძე დ. 992 ჩხეიძე ე. 1787 ჩხეიძე ვ. 2359 ჩხეიძე თ. 279 , 1263 , 1264 ჩხეიძე თ. (მასზე) 972 ჩხეიძე კ. (მასზე) 1997 ჩხეიძე ო. (მასზე) 1516 , 1536 , 1655 ჩხეიძე რ. 1340ა , 1361 , 1743 ჩხეიძე ს. (მასზე) 2083 ჩხენკელი ა. (მასზე) 363 , 364 , 1997 ჩხენკელი ვ. (მასზე) 868 ჩხენკელი ნ. 14 ჩხიკვაძე ვ. (მასზე) 1362 ჩხიკვაძე რ. (მასზე) 968 ჩხიკვიშვილი ბ. (მასზე) 2027

ც ცაგარეიშვილი ე. 280 ცაგარელი ალ. (მასზე) 1665 ცაგარელი აქვსენტი (მასზე) 1533 ცანავა რ. 281 ცარციძე ნ. 1643 , 1644 ცეი ი. (მასზე) 2195 ცერაძე თ. 128 , 131 , 282 , 1645

ცეცხლაძე ნ. 1265 , 1266 ციმბურსკი ვ. (მასზე) 386 ცინდელიანი უ. 129 ცინცაბაძე ნ. 912 , 1646 ცინცაძე ა. 337 ცინცაძე ვ. 849 ცინცაძე ზ. 2163 ცინცაძე კ. (მასზე) 184 ცინცაძე ს. (მხატვ.) 331 ცინცაძე ს. (მასზე) 1026 , 1027 , 1028 , 1029 ცინცაძე ხ. 675 , 2330 ციციანოვი პ. (მასზე) 497 ციციშვილი გ. (მასზე) 1476 ციციშვილი ე. 868 , 913 ციციშვილი ი. 792 , 914 ციციშვილი ი. (მასზე) 818 , 905 ციციშვილი მ. 928 ციციშვილი პ. იხ. : ციციანოვი პ. ციცხვაია ლ. 850 ცოტნიაშვილი ზ. 396 , 1362 , 1647 ცოფურაშვილი თ. 71 , 130 ცოფურიშვილი თ. 1648 ცხადაია პ. 1267 ცხადაძე ბ. 1268 , 1269 ცხადაძე დ. 131 ცხადაძე ე. 1649 – 1655 ცხაკაია მ. (მასზე) 1952

ძ ძაგანია ბ. 479 – 481 ძამუკაშვილი ნ. 1853 ძიძიგური ლ. 2337 ძიძიგური მ. 915 - 918 ძიძიგური შ. (მასზე) 1065 , 1334 ძოწენიძე ლ. 1135 ძოწენიძე ქ. 534

წ წაველიძე ხ. 2164 წანაწყენიშვილი გ. 919 წაქაძე ი. 1656 , 1657 წენგუაშვილი კ. 44 - 45 წერედიანი ნ. 676

წერეთელი ა. (მასზე) 981 , 1016 , 1319 , 1321 , 1396 , 1397 , 1401 , 1419 , 1424 , 1425 , 1429 , 1466 , 1467 , 1471 , 1500 , 1595 , 1608 , 1664, 1666 წერეთელი გ. (მასზე) 838 , 1401 , 1414 , 1528 წერეთელი გრ. (მასზე) 1056 , 1181 წერეთელი ი. 362 წერეთელი ი. (მასზე) 2231 წერეთელი კ. 1066 წერეთელი კ. (მასზე) 61 , 1078 , 1123 , 1134 წერეთელი მ. 2331 , 2293 წერეთელი მ. (მასზე) 356 , 457 , 471 , 1584 , 1585 წვერავა ვ. 283 წიბახაშვილი გ. 1067 წითაშვილი ი. 1659 წითლანაძე ლ. 2332 წიტაიშვილი დ. 2165 წიფურია ბ. 1270 , 1660 , 1661 წიქარიშვილი ლ. 1662 წმ. ანდრია პირველწოდებული (მასზე) 211 წმ. დავით გარეჯელი (მასზე) 1642 , 1728 წმ. იაკობ დაჭრილი (მასზე) 232 წმ. იოანე ზედაზნელი (მასზე) 210 წმ. იოანე მანგლელი (მასზე) 170 წმ. კირილე ალექსანდრიელი (მასზე) 71 წმ. ნინო (მასზე) 13 , 173 , 195 , 205 , 223 , 271 , 284 , 1324 , 1376 , 1433 , 1459 , 1513 , 1603 , 2053 წმ. სვიმეონ მესვეტე (მასზე) 774 , 824 წოწერია ნ. 1788 წულაძე ი. 397 წულუკიძე ა. (მასზე) 1013 , 1031 , 1033 , 1038 წულუკიძე ვ. 508 , 535 წულუკიძე ვ. (მასზე) 517 წულუკიძე ფრ. (მასზე) 2190 წურწუმია ზ. 2166

ჭ ჭავჭავაძე ალ. (მასზე) 1572 , 1663 ჭავჭავაძე დ. 1815 ჭავჭავაძე ე. (მასზე) 2078 , 2079 ჭავჭავაძე ი. (მასზე) 425 , 436 , 737 , 1261 , 1310 , 1321 , 1350 , 1402, 1411 , 1416 , 1438 , 1442 , 1475 , 1488 , 1489 , 1528 , 1564 , 1566 , 1632, 1637, 1665 , 1667, 1735 , 1812 , 2058 ჭავჭავაძე ნ. (მასზე) 139 , 140 ჭავჭავაძე – მირცხულავა ნ. 1004 ჭავჭავაძეები (მათზე) 1852 ჭალაშვილი ე. (მასზე) 127 ჭამპურიძე ნ. 1663

ჭანიშვილი რ. 1005 ჭანტურია გ. (მასზე) 358 ჭანტურია თ. 901 , 902 ჭანტურია ნ. 482 , 498 , 1664 , 2167 ჭანტურია რ. 1163 , 1228 ჭანტურიძე ე. 284 ჭანჭალეიშვილი ლ. 285 , 286 ჭაჭია ა. 338 ჭეიშვილი გ. 2168 ჭეიშვილი ნ. (მასზე) 1956 ჭელიძე მ. 144 , 992 ჭეიშვილი რ. 1367 ჭეიშვილი რ. (მასზე) 1362 ჭელიძე ე. (მასზე) 1422 ჭელიძე ს. 992 ჭელიძე ფ. 2169 ჭიაურელი მ. (მასზე) 986 ჭითანავა ლ. 1665 ჭილაშვილი ლ. 1068 ჭილაძე თ. (მასზე) 1407 , 1640 ჭილაძე ო. (მასზე) 1407 , 1542 ჭინჭარაული ა. 1271 ჭინჭარაული ლ. 2170 ჭიჭინაძე ზ. (მასზე) 238 , 1246 ჭიჭინაძე კ. (მასზე) 1727 ჭოლოკაური შ. 1854 ჭონქაძე დ. (მასზე) 1470 ჭოხონელიძე გ. 287 , 1369 , 1480 , 1666 - 1670 ჭოხონელიძე ნ. 1272 ჭრელაშვილი კ. 1069 ჭუბაბრია რ. 2171 ჭუმბურიძე დ. 2172 , 2173 ჭუმბურიძე ზ. 1273 , 1274 , 1275 , 1276 ჭუმბურიძე ზ. (მასზე) 132 , 1215 ჭუმბურიძე თ. 288 ჭუმბურიძე კ. 676 ჭურღულია ო. 1671 ჭურღულია ხ. 928 ჭყონია ა. 2333 ჭყონია ი. 678 ჭყონია ლ. 591

ხ ხაბაძე ს. 398 , 1037 ხაბულიანი ნ. 1672 , 1673

ხაზარაზე გ. (რედ.) 331 ხაზარაძე მ. 679 - 682 ხაზარაძე ნ. 1198 , 1827 , 1855 , 2038 , 2174 ხალვაში მ. 2290 ხალვაში რ. 1674 ხანანაშვილი მ. (მასზე) 714 ხანგოშვილი მ. 1789 ხარისჭირაშვილი პ. (მასზე) 214 , 296 , 298 ხარჩილავა ნ. 683 ხატიაშვილი ნ. 714 ხაჩიძეები (მათზე) 1968 ხაჭაპურიძე ლ. 1277 - 1279 ხაჭაპურიძე რ. 684 , 685 ხახუტაიშვილი მ. 133 ხევსურიანი ლ. 134 - 135 ხელაია ა. (მასზე) 207 ხეცურიანი ნ. 1280 ხეცურიანი ჯ. 289 , 483 ხვედელიანი თ. 1675 , 1676 ხვედელიძე ბ. (მასზე) 1620 ხვთისიაშვილი მ. 1038 ხვისტანი რ. 851 , 2254 , 2328 , 2340 ხვიჩია ნ. 1677 ხიდაშელი მ. 686 ხიზანიშვილი მ. 687 , 688 ხიზანიშვილი ნ. (მასზე) 444 ხითარიშვილი ა. (მასზე) 296 , 298 ხიმშიაშვილები (მათზე) 1947 ხიმშიაშვილი კ. 852 , 853 , 2334 ხიმშიაშვილი შერიფ-ბეგ (მასზე) 1947 ხინთიბიძე ა. 1678 - 1680 ხინთიბიძე ე. 1281 , 1363 ხინთიბიძე ზ. 1681 ხმიადაშვილი ს. 1039 , 1040 , 1041 ხოზრევანიძე მ. (მასზე) 339 ხომერიკი გ. 724 ხომერიკი მ. 1682 , 2175 ხორავა ა. (მასზე) 986 , 987 ხორავა ბ. 290 , 291 , 1856 , 2176 , 2177 ხოტივარი – იუნგერი შ. 21 ხოტივარი – იუნგერი შ. (მასზე) 1305 ხოფერია კ. (მასზე) 991 ხოფერია ლ. 1683 ხოშტარია დ. 292 , 817 , 854 , 920 ხოშტარია – ბროსე ე. 2038 , 2178 - 2180 ხოშტარია თ. 1053

ხოჭოლავა ვ. 340 ხოჭოლავა ნ. 1282 ხუბაშვილი ლ. 1684 ხუნდაძე თ. 785 ხუნდაძე ნ. 2299 ხუნდაძე ს. (მასზე) 1994 ხურცილავა ბ. 7 , 1685 , 1686 , 2181 ხურცილავა ბ. (მასზე) 11 ხუსკივაძე ი. 786 ხუსკივაძე ლ. 787 , 788 ხუციშვილი გ. 2182 , 2183 ხუციშვილი ლ. 689 , 690 , 293 ხუციშვილი ნ. 949 , 2184 ხუციშვილი ქ. 294 , 295 , 399 , 691 , 692 ხუხუნაიშვილი – წიკლაური მ. 1790

ჯ ჯაბადარი ალიყული – ბეგ (მასზე) 761 , 762 ჯაბაშვილი ლ. 2335 ჯავაშვილი გ. 993 ჯავახაძე ვ. (მასზე) 1491 ჯავახია ბ. 2185 ჯავახიშვილი ალ. (მასზე) 2 ჯავახიშვილი გ. 1365 ჯავახიშვილი ივ. (მასზე) 249 , 645 , 1374 , 1812 , 1823 , 1824 , 1848 , 1850 , 1885 , 1927 , 2095 – 2097 ჯავახიშვილი ლ. 2186 - 2188 ჯავახიშვილი მანანა 296- 298 ჯავახიშვილი მიხეილ (მასზე) 1335 , 1356 , 1357 , 1431 , 1458 , 1504 , 1512 , 1622 ,1662 , 1687 ჯავახიშვილი ნიკო 438 - 440 , 499 , 2188 - 2191 ჯავახიშვილი ნინო (მასზე) 2 ჯავახიშვილი ფ. იხ. : ჟევახოვი ფ. ჯაიანი ნ. 2192 – 2194 ჯალალ ად – დინი (მასზე) 2116 ჯალალედინ რუმი (მასზე) 1614 ჯალიაშვილი მ. 1687 ჯამბურია გ. 208 ჯამბურია ზ. 855 ჯანაშია რ. 2195 , 2196 ჯანაშია ს. (მასზე) 230 , 1848 , 1932 , 2195 , 2196 ჯანაშია ჯ. 400 ჯანგიძე ვ. 59 ჯანდიერი კ. (მასზე) 1407 ჯანელიძე გ. 2197 , 2198

ჯანელიძე ო. 315 , 341 , 402 , 536 ჯანელიძე ო. (მასზე) 401 ჯანიაშვილი ლ. 403 , 693 ჯანშიაშვილი რ. 856 ჯანჯალია მ. 764 ჯაფარიძე ა. 172 , 1857 ჯაფარიძე გ. 2199 ჯაფარიძე ზ. 1141 ჯაფარიძე მ. 441 ჯაფარიძე ო. (მასზე) 67 , 2236 , 2261 ჯაფარიძე რ. (მასზე) 1672 , 1673 ჯაფარიძე შ. 114 , 299 ჯაყელი ა. 700 ჯაყელი ნ. 2258 ჯაყელი ჯ. 1366 , 1688 – 1691 , 1791 ჯაჯანაშვილი ა. (მასზე) 87 ჯელია კ. 2200 ჯიბაშვილი ო. 2201 ჯიბლაძე ლ. 2254 , 2328 , 2336 - 2340 ჯიბლაძე ნ. 60 ჯიბლაძე ჯ. 868 ჯინჭარაძე დ. 1692 ჯინჯიხაძე ლ. 1070 , 1693 ჯინჯიხაძე ჯ. 1283 ჯინჯოლავა ზ. 484 ჯიქია ა. 485 , 1364 ჯიქია ლ. 2341 ჯიქია მ. 748 ჯიქია ნ. 990 , 2160 , 2202 – 2204 ჯიქია ს. 2148 ჯიქია ქ. (მასზე) 1003 ჯიჭონაია ი. 2205 - 2206 ჯიჯეიშვილი ქ. 342 ჯობაძე ვ. 857 ჯობაძე ნ. 868 ჯოლოგუა თ. 82 ჯომიდავა ნ. 1858 ჯორბენაძე ხ. 2207 ჯორჯაძე ა. (მასზე) 85 , 342 , 365 ჯორჯიკია ნ. 6 , 404 , 405 ჯოხაძე ლ. 1694 ჯოჯუა დ. 406 , 2208 - 2209 ჯოჯუა თ. 1284 ჯუანშერი (მასზე) 2179 ჯუდიჩი ჯ. (მასზე) 2073 ჯუკაშვილი ი. (მასზე) 2023

ჯღამაია ლ. 1695 ჯღარკავა მ. 1285 , 1792

ჰ ჰამსუნი კ. (მასზე) 1430 ჰანთინგთონი ს. (მასზე) 352 , 386 ჰარტმანი თ. (მასზე) 1015 ჰაქსთჰაუზენი ა. (მასზე) 2360 ჰერაკლე კეისარი (მასზე) 2161 ჰოლდერლინი ფ. (მასზე) 2365 ჰორსეი ჯ. (მასზე) 2366 ჰოსლერი ჰ. (მასზე) 2360

А Абаев В. (о нем) 1201 , 1287 Абашидзе В. (о нем) 995 Абашидзе З. 407 Абашидзе К. (о нем) 1724 Абзианидзе З. 1696 Аджиашвили Д. 408 Азимов Г. (о нем) 858 Алилуева Н. (о ней) 349 Ананиашвили Э. (о нем) 1720 Анджапаридзе В. (о нем) 998 Асатиани А. (о нем) 1715 Ахвледиани М. 1286 Ахмедов Ш. (о нем) 858 Ахметели Н. 2342 Ахметели С. (о нем) 998

Б Багратиони Ал. (о нем) 500 Багратиони П. (о нем) 500 Бадалян Р. 2343 Бакрадзе Д. (о нем) 2225 Басиладзе Н. 537 Бараташвили Н. (о нем) 1722 Белиашвили А. (о нем) 1708 Бенашвили Г. 1697 Бербичашвили М. 410 Бердзенишвили Б. (о нем) 952 Беридзе Ц. 1042 Бесолов В. 921

Беставашвили А. 1698 Беставашвили А. (о нем) 1701 Бибилури Т. 1699 , 2344 Бибилури Т. (о нем) 1726 Богверадзе Г. 2211 Броссе М. (о нем) 2225

В Вардосанидзе С. 300 Васадзе А. (о нем) 998 Василий II (о нем) 2224 Воронов Ю. (о нем) 2217

Г Габуния Н. (о нем) 996 Гавaшели Г. 1700 Гаджиев К. 344 Гамбашидзе Ш. (о нем) 998 Гамсахурдиа З. (о нем) 1704 Гарсеванишвили Н. (о нем) 500 Гацерелия А. (о нем) 1703 Гвахария А. 1287 Георгий I (о нем) 2224 Гогебашвили Я. (о нем) 538 Гогитидзе М. 500 Гогитидзе С. 2212 Гогоберидзе Ж. (о нем) 1708 Гоголишвили О. 409 , 2213 - 2214 Годзиашвили В. (о нем) 998 Горгиладзе И. 410 Гугушвили М. 1290 Гудиашвили Л. (о нем) 950 Гургенидзе В. 486

Д Давид Куропалат (о нем) 1859 Давид Строитель (о нем) 1859 Дадашидзе И. 1701 Дадашидзе И. (о нем) 1698 Даушвили Р. 2215 Джавахишвили М. (о нем) 1700 , 1724 Джанелидзе Л. 1702 Джанелидзе Р. 1288

Джапаридзе Р. (о нем) 1717 Джеиранашвили Т. 922 , 923 Джибладзе Л. 2345 Джикия Н. 694 Дзидзигури Л. 2345 Дзоценидзе Л. 1290 Додаева – Магарская А. 145 Додашвили С. (о нем) 145 Достоевский Т. (о нем) 1716 Дуларидзе Т. 301

Е Емельянова И. 1703

Ж Жгенти В. (о нем) 1715 Жоржолиани Г. 345

З Зданевич К. (о нем) 950

И Ивелашвили Т. 695 , 2216 Имнадзе Э. 1705 Инадзе М. 2217 Иоселиани Дж. 346 Ираклий II (о нем) 2218 Исаев Ш. 2218

К Какабадзе Д. (о нем) 950 Каландадзе А. (о нем) 1705 Квачантирадзе М. 1706 Квачантирадзе Э. 2219 Квливидзе М. 1707 Кетеван , царица (о нем) 2228 Кикилашвили В. 703 , 1289 Кикодзе Ш. (о нем) 950 Колодный Л. 930 Курашвили К. 487 Курбас Л. (о нем) 998

Курдиани М. 1708 Кушнарева К. 2346 Кшондзер М. 1709

Л Лежава С. 46 Леонидзе Г. (о нем) 1696 , 1697 , 1699 Лермонтов М. (о нем) 1709 , 1722 Ломоури Н. 12 Лордкипанидзе Б. 2342 Лордкипанидзе М. 411

М Марджанишвили К. (о нем) 997 , 998 Марр Н. 1290 Мархулия Г. 2220 - 2222 Мгеладзе А. 347 Медзмариашвили М. 950 , 951 Меликишвили Л. 696 Мишвеладзе М. 2347 Модебадзе И. 1710

Н Надареишвили З. (о нем) 1043 Надареишвили М. 1043 Намталашвили Г. 2223 Николеишвили А. 1711 Никольская Т. 1712 – 1715 Нинидзе М. 1716 Ниорадзе В. (о нем) 539 Новиков Е. 2344

П Панчулидзе С. (о нем) 500 Папаскири З. 1859 Папуашвили Т. 858 Пастернак Б. (о нем) 1703 Перадзе Гр. (о нем) 301 Пиросмани Н. (о нем) 950 Пушкин А. (о нем) 1702

Р

Ратиль И. (о нем) 1042 Робакидзе Гуранда 952 Робакидзе Гр.1718 Робакидзе Гр. (о нем) 1709 Робакидзе М. 1719 Росляков Ал. (о нем) 411 Руставели Ш. (о нем) 1719 Рысин М. 2446

С Сандодзе Д. 2224 Сафарова – Абашидзе М. (о нем) 994 Сигуа С. 115 Сихарулидзе П. 2225 Сохадзе К. 1291 Сталин И. (о нем) 347 Сулаберидзе З. 2226 Сулава И. 2227 Сухомлинский В. (о нем) 537

Т

Табидзе Г. (о нем) 1704 Табидзе Н. (о нем) 1703 Табидзе Т. (о нем) 1723 Тамар , царица (о нем) 2227 Тангивердиева Э. 116 Терентьев И. (о нем) 1712 Торнау Ф. 494 Трифонова О. 349 Турчанинов Г. Ф. (о нем) 12

У Урушадзе Н. 994 , 995 , 996 Урушадзе Т. 997

Х Хачатурян Г. (о нем) 951 Химшиашвили – Вадачкория Д. 1721 Химшиашвили К. (о нем) 1721 Хихадзе Л. 1722 Хорава А. (о нем) 998

Хохобашвили Т. 2348 Хоштария – Броссе Э. 411 , 412 Хускивадзе Л. 789 Хьюит Дж. (о нем) 413

Ц Церетели А. (о нем) 1718 Церетели З. (о нем) 930 Цинцабадзе М. 2228 Цицианов П. (о нем) 500 Ципурия Г. 1723 Цицишвили Т. 1724 Цулукидзе Дж. 488 , 489 Цулукидзе Т. (о нем) 998

Ч Чарквиани Г. 1725 Чачава Н. (о нем) 1708 Чиковани Н. 47 Чиковани С. (о нем) 1708 , 1711 , 1715 Чиладзе О. 413 Чиладзе О. ( о нем) 1706 Чихаиа Д. 350 Чихладзе Н. 790 Чичинадзе Х. (о нем) 998 Чхеидзе Л. 2349 Чхеидзе Р. 1726 Чхеидзе У. (о нем) 998

Ш Шалуташвили Н. 998 Шанава А. 538 , 539 Шеварднадзе Э. (о нем) 408 Шенгелаия Д. (о нем) 1708 Шенгелаия Н. (о нем) 1708 , 1715

Ю Юнусов А. 351

A

Arseniљvili I. 953 , 954

Asfalg J. ( pers.) 72

B Baratashvili N. (pers.) 1734 Bernard O. (pers.) 75 Blankoff – Scarr L. 2229 Boeder W. 1292 Bukhrashvili P. 699

C Cereteli I. (pers.) 2231 Chavchavadze I. (pers.) 1735 Cherchi M. 1727 Chkartishvili M. 1728 Chilasvili L. 1294 Cičinaze (pers.) 1227 Christophe B. 74 , 414

D Deeters G. 1293

F Fдhnrich H. 1295 , 1296 , 1793 Fдhnrich H. (pers.) 73

G Gabashvili R. 22 Gabeskiria G. 23 Gačečilaze E. 995 Gamgrelize G. 2350 Gamgrelize T. 1297 Gamsaxurdia K. (pers.) 1727 Gelashvili N. 1729 Gippert J. 1298 Goderziљvili K. 1299 Gogočuri G. 1731 Glonti M. 1730 Gubeladze D. 442

K

Kalandaze A. (pers.) 1737 Kalandaze M. 2230 Kalandaze R. 2231 Kakabaze N. 999 , 1732 Kakabaze N. (pers.) 2232 Kaxize E. 2352 Khintibize E. 136 , 1733 Krebernik M. 1300 Kviciani I. 697

M Machavariani M. (pers.) 1737 Magarotto L. 1734 Mamaiaљvili N. 2351 Mamulaze S. 2352 Manning H. 1735 Marchev Y. 74 Mattissen I. 1301 Merchule G. (pers.) 1738 Mindaze I. 698 Mindoraљvili D. 2353 Mtchedlisvili G. 1736 Mьhfried F. 1302

N Narimaniљvili G. 2354 Nikolaishvili M. 1072

O Orbeliani S.-S. (pers.) 1730 Orthmann W. 2355 Outtier B. (pers.) 75

P Picxelauri K. 2355 Popkadze N. 1860 , 1861

Q Qvavadze D. 2355

R

Rustaveli Sh. (pers.) 1733 , 1736

S Santa Nino (pers.) 173 Sarћvelaze Z. 1303 Љanљaљchvili N. 2354 Schiemenz G.P. 791 Shanidze M. 137 Shurgaia G.173 Soselia E. 1304 St. David from Gareji (pers.) 1728 Suttner B. 2232

T Toidze G. 955 Tuite K. 699 , 2233

V Vadachkoria M. 749 Vadachkoria R. 749

W Weber F. 1305

X Xalvaљi M. 2352

Z Ћavaxiљvili N. 443 Zeteishvili I. 1738

აღწერილი ჟურნალებისა და კრებულების სია 1.ადამიანი და კონსტიტუცია

2001 №№ 1 , 2 , 3 , 4 2002 №№ 1 , 2 , 3 , 4

2. Akademia : ისტორიულ – ფილოლოგიური ჟურნალი 2001 ტ. 1 , ტ. 2 2002 ტ. 3 , ტ. 4 2003 ტ. 5 (A)

3. ამირანი

2001 № 4-5 2002 №№ 6 , 7 2003 №№ 8 , 9 2004 №№ 10 , 11№ , 11І 2005 №№ 12 , 13

4. ანალები 2000 № 2 2001 №№ 1 , 2 2002 №№ 1 , 2 2003 №№ 1 , 2

5. Analecta Iberica 2001 ტ. 1

6. არტანუჯი

2003 № 11 7. არქეოლოგიური ჟურნალი

2002 № 2 2004 № 3

8. არქეოლოგიური ჟურნალი : დამატება 1 : წინაქრისტიანული ხანის ქართული ხელოვნება : მე – 2 სამეცნიერო სესია : მასალები . – 2001 9. ახალგაზრდა მეცნიერთა კლუბის ბიულეტენი 2001 № 1 10. ახალი დროება 2000 № 1 11. ბათუმის შ. რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტი : შრომები : 4 . – თბ. , 2002 . – (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია) 12. გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომათა კრებული : ისტორიის სერია : 1 . – 2001 13. გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები : ისტორიის სერია : 2 . – 2002 14. ეთნოლოგიური ძიებანი

2000 ტ. 1

2003 ტ. 2 15. ეკოლოგიის საკითხები : 1 . – 2002 16. ენა , თარგმანი , ლიტერატურა :

5 . – თბ. , 2000 6 . – თბ. , 2001 7 , 8 – თბ. , 2002

17. ენათმეცნიერების საკითხები

2000 №№ 2 , 3 , 4 2001 №№ 1 , 2 , 3 , 4

18. ი. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზუგდიდის ფილიალი : შრომები 1 . – 2002 19. ილიაზდი

2002 № 1 20. კავკასიის მაცნე

2001 . - №№ 3 , 4 2002 . - №№ 5 , 6 , სპეციალური გამოცემა [1] 2003 . - №№ 7 , 8 , სპეციალური გამოცემა 2 2004 . - №№ 9 , 10 , სპეციალური გამოცემა 3

21. კლიო

2000 № 9 2001 №№ 10 , 11 , 12 , 13 2002 №№ 14 , 15 , 16 2003 №№ 17 , 18 , 19 , 20 2004 №№ 21 , 22 , 23 , 24

22. კრიტერიუმი

2001 №№ 2 , 3 , 4 2002 №№ 5 , 6, 7 2003 №№ 8 , 9

23. კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები

2000 №№ 8 , 9 2001 № 10 2002 №№ 11 , 12 , 13 2003 № 14

24. ლიტერატურული აჭარა 2001 №№ 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10

25. ლიტერატურული ძიებანი :

22 – 2001 23 – 2002

26. მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის

2001 ტ. 24 27. მესხეთი : 4 . – 2001 28. მრავალთავი

2001 ტ. 19 29. საისტორიო მოამბე

2000 – 2001 № 73 – 74 30. საისტორიო ძიებანი

2000 ტ. 3 2001 ტ. 4 2002 ტ. 5 2003 ტ. 6

31 საქ. პრეზიდენტის სტიპენდიატ ახალგ. მეცნ. შრ.

2002 ტ. 4 32. ქართველოლოგი

2001 № 8 2002 № 9

33 ქართველოლოგიური კრებული

2002 ტ. 1 34. ქართველური მემკვიდრეობა

2000 ტ. 4 2001 ტ. 5 2002 ტ. 6

35. ქართლი

2000 № 2 2003 № 3

36. ქართული დიპლომატია : წელიწდეული :

8 . – თბ. , 2001 9 . – თბ. , 2002 10 . – თბ. , 2003

37. ქართული ხელოვნება

2001 № 11

38. ქუთაისის მუზეუმის მასალები : კრებული 12 . – ქუთაისი , 2000 39. ქუთაისის მუზეუმის შრომები : კრებული 13 . – ქუთაისი , 2001 40. ძიებანი : დამატებანი 4 . – 2001

დამატებანი 5 . – 2001 დამატებანი 6 . – 2001

41. ხელოვნება

2001 №№ 1 – 2 , 3 – 4 2002 №№ 1 – 2 , 3 – 4 , 5 – 6

42. Литературная Грузия

2000 № 1 – 6 2001 № 1 - 6 2002 №№ 1 – 6 , 7 – 12

43. Georgica

2000 . - 23 2001 . - 24

შ ი ნ ა ა რ ს ი

მეცნიერება. დამწერლობა. ინფორმაციული ტექნოლოგიები. კულტურა. სამუზეუმო საქმე. ენციკლოპედიები. ცნობარები. ლექსიკონები. ბიბლიოგრაფიები. ჟურნალისტიკა. ხელნაწერები. ფილოსოფიური მეცნიერებები. რელიგია. სტატიკა. დემოგრაფია. პოლიტიკა. პოლიტიკური პარტიები. ეკონომიკა. ბიზნესი. ფინანსები. მარკეტინგი. სახელმწიფო და სამართალი. სამხედრო საქმე. სოციალური უზრუნველყოფა და დაზღვევა. განათლება. ეთნოგრაფია. ქალთა საკითხი.

გეოლოგია. ბიოლოგია. სამედიცინო ლიტერატურა. სასოფლო-სამეურნეო ლიტერატურა. ხელოვნება. საერო და საეკლესიო ხუროთმოძღვრება. თანამედროვე ფერწერა და ქანდაკება. კინო. თეატრი. მუსიკა. ქორეოგრაფია. სპორტი. ტურიზმი. ფილოლოგიური მეცნიერებანი. ლიტერატურის ისტორია და კრიტიკა. ლიტერატურის თეორია. ფოლკლორი. ისტორია. არქეოლოგია. გეოგრაფია. პირთა ანბანური საძიებელი. აღწერილი ჟურნალებისა და კრებულების სია.