Sağlık Politikalarında Yönelim

“Sürdürülebilir Bir Sağlık Sistemi”

Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA

• Global Sağlık Gündemi: Bizleri Neler Bekliyor?

• Geleceğin Tıbbi Uygulamalarından Ne Beklenmeli?

• Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Neler Olabilir?

• Sağlık Sistemlerinde Değişimi Zorlayan Nedenler ve Çözümleri Var mı?

Global Sağlık Gündemi

• Bulaşıcı hastalıklar,

• Anne ve çocuk sağlığı,

• Afet, kaza, şiddet ve savaşlara bağlı yaralanmalar,

• Kronik hastalıklar,

• “Eko-Sağlık” konuları (iklim değişikliği, şehirleşme, yaşlı nüfus).

King Holmes, Global Health Agenda, Keynote Lecture, 49th ICAAC, San Francisco, September 2009

Dört hastalık Kanser Kardiyovasküler hastalıklar Kronik obstrüktif akciğer hastalığı Diabet Dört risk faktörü Tütün kullanımı Sağlıksız beslenme Zararlı alkol kullanımı Fiziksel inaktivite

Dünya Sorunu

• Dünya Sağlık Örgütü (WHO) raporlarına göre kronik hastalıklar dünyada tüm ölümlerin %60’ından (36 milyon kişi) sorumludur.

• Kronik hastalıkları olan kişilerin %80’i düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşamaktadır. Ölümlerin %50’si 70 yaş ve altındadır. Bu hastalıkların görülme sıklığı ve ölüm oranları kadın ve erkeklerde eşittir.

• Kardiyovasküler ve diabete bağlı ölümlerin %80’i, KOAH’a bağlı ölümlerin ise yaklaşık %90’ı düşük ve orta gelirli ülkelerde olmaktadır.

• Türkiye’de 22-28 milyon kronik hastalığı olan kişi olduğu tahmin ediliyor.

Geleceğin Tıbbi Uygulamalarından Ne Beklenmeli?

• “Genomics”“Personalized medicine”-Kişisel tıp/tedavi

• Koruyucu/önleyici tıbbi uygulamalar

• Hücre, doku, organ yenileme

• Elektronik hasta kaydı/Diğer yeni teknolojiler

• Hasta güvenliği ve kalite iyileştirme

The Future of Medicine: Megatrends in Medicine that Will Improve Your Health Care & Your Quality of Life, Stephen C. Schimpff, MD, FACP, 2007

Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor

• Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya sorunu)

• Kronik hastalıklarda artma (dünya sorunu, WHO)

• Yaşlanan nüfus (dünya sorunu)

• Akut müdahale merkezleri (kalp krizi ve inme merkezleri)

• Yüksek-teknolojili hastaneler (her hastaneye gerekli mi?)

• Hasta-odaklı sağlık hizmeti sunumu (hekim-odaklılık?)

• Hekim ve sağlık çalışanı ihtiyacında artma (dünya sorunu)

• “Değer” ağırlıklı performans ölçümü (nicelik mi-nitelik mi?)

Sağlık Sistemlerinde Değişimi Zorlayan Nedenler

• Global ekonomik zorluklar (underperforming economy)

• Yaşlı nüfus ve kronik hastalıklarda artış

• Hızla ilerleyen biomedikal teknoloji

• Artan sağlık hizmeti ihtiyacı

• Sağlık sistemlerinin bu zorlamalara ayak uyduramaması

(underperforming health systems)

Geleceğe Yönelik Sorular:

– Sağlık sistemi ve harcamaları sürdürülebilir mi?

– İhtiyaç içinde olanlara sağlık hizmeti nasıl verilebilecek?

David Blumenthal, Driving Health System Transformation, The Commonwealth Fund 2011 International Symposium on Health Care Policy, Washington, D.C., 5 December 2011

Uygulanabilecek Stratejiler

• Sağlık hizmeti sunucularına yapılan ödemelerin

düşürülmesi (sağlık çalışanı, sağlık kurumu gibi),

• Maliyetlerin tüketiciye transferi (katkı payı, cepten

ödemelerin artırılması gibi),

• Sağlık sisteminin performansını iyileştirme (high

performing healthcare systems).

David Blumenthal, Driving Health System Transformation, The Commonwealth Fund 2011 International Symposium on Health Care Policy, Washington, D.C., 5 December 2011

Değişimin Ana Konuları

• Performans değerlendirilmesinde “hacim” (volume) değil,

“değer” (value) ön plana alınmalı,

• Birinci basamak sağlık hizmetinin (“primary care, general

practice” veya aile hekimliği) yeniden yapılandırılması,

– Kalite, koordinasyon ve hasta mutluluğu

• Kültür değişimi (hesap verebilirlilik, hasta güvenliği, “high

performing healthcare system” olma özellikleri)

• IT (integre elektronik sağlık kayıt sistemleri, “meaningful use” kavramı)

David Blumenthal, Driving Health System Transformation, The Commonwealth Fund 2011 International Symposium on Health Care Policy, Washington, D.C., 5 December 2011

11/24/2012 Akalın

11/24/2012 Akalın

Performans Sistemi

• Performans değerlendirme nitelik bazlı yapılmalıdır, nicelik (sayı) değil!

• Ücretlendirme, kalite iyileştirmeye dayalı performans kriterlerinin değerlendirilmesi ile yapılmalıdır.

• Parça başı ücretlendirme (fee-for-service), gereksiz tetkik ve tedaviyi teşvik ederek, sağlık harcamalarının artmasına neden olur.

• Hizmet karşılığı ücretlendirme etik dışı davranışları teşvik edebilir.

• Hekimin ücretlendirilmesinin nicelik bazlı performansa bağlanması, hekim-hasta iletişimini azaltır, güven duygusunu zedeler (ABD’de birliktelik süresi ortalama, genelde 16.3 dakika, iç hastalıkları ve benzeri dallarda 18.7 dakika).

• Kısa sürede çok hasta görmeye iten sistemler, hekimi defansif tıp uygulamaya zorlar, bu da gereksiz tetkik, işlem yapılmasına ve ilaç kullanımına yol açar.

11/24/2012 Akalın

Volüme Dayalı Performans Sistemi

• Bu sistem:

– Her türlü volümü arttırır,

– Daha fazla test,

– Daha fazla görüntüleme,

– Daha fazla yan dal

konsültasyonu,

– Daha fazla hastane yatışı

– Daha fazla ilaç kullanımına

neden olur.

• Ancak kalite ve değeri düşürür.

– Kalite ölçümü yoktur.

– Gereksiz test ve görüntüleme sorgulaması yoktur.

– Klinik sonuçlar sorgulanmaz (değerlendirilmez).

– Daha fazla hasta güvenliği ihlallerine (tıbbi hataya) yol açar.

– Daha kaliteli hizmet vermek isteyen ve veren hekimleri cezalandırır.

Bu sistem sağlık harcamalarını arttırırken, sağlık hizmeti kalitesini azaltmaktadır.

11/24/2012 Akalın

11/24/2012 Akalın

Key Elements of Health Reform in the U.S. and England Payment reform. Both the U.S. and England are seeking to reduce the growth in expenditures to sustainable levels—ideally close to or no higher than growth in GDP. In addition, both countries are introducing similar revisions to existing payment schemes. In the U.S., the Affordable Care Act allows for bundling of payments for inpatient physician services and postacute care, with an ultimate goal of improved coordination across care settings. England is experimenting more tentatively with bundling payments for hospitals to include preadmission and postdischarge care. The two countries are also instituting value-based purchasing, which reward hospitals for improved quality of care and penalize low-performing institutions. Organizational changes. Both England and the U.S. are working to strengthen their primary care systems and have invested in developing and testing innovative models of care. Information technology and management. England is well ahead of the U.S. in the adoption of EHRs in the primary care sector, but has struggled to create a hospital system and to link inpatient and outpatient care electronically. In the U.S., even before passage of the Affordable Care Act, the country invested up to $30 billion for the promotion of adoption and meaningful use of EHRs, with an end goal of creating a nationwide, secure, interoperable system. In addition, the health care law creates a new independent Patient-Centered Outcomes Research Institute, which will support comparative effectiveness research with funds from public and private sources expected to total nearly $500 million annually.

David Blumenthal, M.D., and Jennifer Dixon, MbChB, The Lancet, Oct. 13, 2012 380(9850): 1352–1357

“Sürdürülebilir Bir Sağlık Sistemi İçin” Değişimin Ana Konuları

• Performans değerlendirilmesinde “hacim” (volume) değil,

“değer” (value) ön plana alınmalı,

• Birinci basamak sağlık hizmetinin (“primary care, general

practice” veya aile hekimliği) yeniden yapılandırılması,

– Kalite, koordinasyon ve hasta mutluluğu

• Kültür değişimi (hesap verebilirlilik, hasta güvenliği, “high

performing healthcare system” olma özellikleri)

• IT (integre elektronik sağlık kayıt sistemleri, “meaningful use” kavramı)

David Blumenthal, Driving Health System Transformation, The Commonwealth Fund 2011 International Symposium on Health Care Policy, Washington, D.C., 5 December 2011

DÖRT MEVSİMLER

Teşekkür ederim!