RISKU DHE KTHIMI

Mr.sci. Drita Krasniqi

RISKU DHE KTHIMI

Perkufizimi i riskut

Kuptimi i pare i riskut eshte i lidhur me faktin se çdo mjet ,veçanarisht mjetet financiare gjate procesit te perdorimit te tyre sigurojn fitim,rendiment,divident apo forma tjera perfitimesh.

Ky fitim,rendiment apo divident mund te jete:a)Fitim potencial-eshte madhesi e shpresuar apo e

priturb)Fitim faktik -qe eshte madhesi e realizuar ne faktNe praktike ekziston rasti kur firmat kan pak fitim

dhe kur rezulton me humbje

RISKU DHE KTHIMINe praktike ekziston rasti kur firmat kan pak fitim

dhe kur rezulton me humbje.Kuptimi baze i riskut ne kete rast lidhet ne

pamundesin per te realizuar fitim,ne pergjithesi parametrat e pritur.Risku percaktohet si mundesi per te humbur ose frike se nuk do te realizohet niveli parashikuar i fitimit

Risku-ekziston dhe eshte i lidhur me faktin se drejtusit qe marin vendime vleresojn me probabilitetin e larte nivelin e rezultateve te ndrushme qe ata presin,

Pasiguria-ka te beje me ate kut drejtusi i firmes qe mer vendime nuk ka mundsei te llogaris sakt mbi faktin se ndodh me te vertet apo jo fenomeni i caktuar.

RISKU DHE KTHIMI

Burimet e riskutBurimet e riskut jan te shume llojshme .Ne grupin e pare:Prirja ne rrritje ose ne renie te ekonomiseLuhatja e normave te interesitHumbja e fuqise blerese te monedhes nga

inflacioni Luhatja e kurseve te kembimitLuhatja e çmimeve te letrave me vlereNe gruptin dyte perfshihen te gjitha

burimet qe veprojn mbi nji subjekt mikrroekonimik mbi ndermarr.aktivitetin apo menyren e financ.te saje

RISKU DHE KTHIMI

Llojet e riskut a)Risku sistematik ka efekte mbi te gjitha

subjektet ne menyre sistematike.Brenda kuadrit te nje ekonomierisku sistematik konsiderohet si risk ndaj te cilit nuk mund te mbrohesh(si risk qe tani per tani nuk mund te evitohet)

b)Risku jo sistematik ose specifik-ka efekte te veçanta vetem per nje ndermarrje.Keto jan efekte qe mund te parashikohen e ndaj te cilave mund te meren masa preventive reduktimi apo edhe menjanimi

RISKU DHE KTHIMI

Risku individual dhe ai i pergjithshem

Duhet theksu se ndermarrjet jan bashkim dhe kombinim i harmonizuar aktivitetesh dhe mjetesh.Çdo njera prej tyre ka specifikat e veta dhe si pasoj edhe risqet e veta.Ky lloj risku lidhet me nje mjet te vetem ose me nje numer te kufizuar mjetesh qe quhet risk individual.

Ndersa bashkimi I riskut sistematik me ate jo sistematik formon riskun e pergjithshem.

Çmimi i aksioneve A,B,C dhe rezultantes ne E,per kater v Vitet AksioniA AksioniB AksioniC Rezultantj

a

0 6 5 4 5

1 2 6 6 4,667

2 4 4 5 4.333

3 6 5 6 5.667

4 5 8 5 6

RISKU DHE KTHIMIDallimi midis fitimit te pritur dhe atij te kerkuar

Fitimi i pritur-eshte fliksi neto ite ardhurave nga nje aktivitet i çfardoshemNje investim apo aktiv mund te ofroj fitme njekohesisht prej dy burimeve ose prej sewcilit veç e veç.Burimi i pare eshte fluksi i T.A neto nga venia ne perdorim e objektit per te cilin eshte investuar(p.sh fitmi i pritur nga nje farmaci eshte fluksi neto nga T.A eshitjes se barnave) .Flukse te tilla krijon çdo lloj investimi.

Fitimi i kerkuar eshte fluksi neto i synuar apo i deshiruarp.sh deshirojm te marim 15 fitim mbivleren e aktiveve te ndermarrjes.

RISKU DHE KTHIMIMatja e riskutFitimi i realizuar ka luhatje te medhe ne

krahasim me fitimin e kerkuar.Keshtu matja e ndryshushmeris ,intensitetit apo luhatjeve te madhesis se fitimit nuk eshte gje tjeter veq se shprehje e mases se riskut

Duke u bazu te ndryshushmeria ,risku matet me diapazanin e ekstremit te rezultateve ose vlerave te mundeshme qe mer fitmi i pritshem nga nji investim i caktuar.Prandaj rezultatet e parashukuara ne raport me rezultate e kerkuara vleresohen si vijon:

RISKU DHE KTHIMI

Ne grupin e pare-perfshihen rezultate qe jan te peraferta me ato qe kemi kerkuardhe vlersohen si te kenaqeshme ose te pritshme.

Ne grupin e dyte-perfshihen rezultatet me te mira se ato te pritshme ,vleresohen si optimiste

Ne grupin e trete-perfshihen rezultatet me te keqija se ato te pritshme dhe vleresohen si pesimiste

Shembull:

RISKU DHE KTHIMI

Investimi ,kthimi dhe ndryshushmeria per dy projektetA,B

RISKU DHE KTHIMI

Logaritjet e kthimeve te ponderuara me probabilitetin tyreInvestimi Vleresimet Probabilitet

iKthimi ne %

Kthimi I ponderuar prej probabil.

a b 1 2 3

Furre BukeInvestimi A

_Pesimiste _Te pritshme _OptimisteShuma

0.250.500.251.00

13 15 17

3.25 7.50 4.25 15.00

Fabrike birreInvestimi B

_Pesimiste _Te pritshme _OptimisteShuma

0.250.500.251.00

71523

1.757.505.75

RISKU DHE KTHIMI

Shperndarja e probabiliteteve

Paraqitja ne grafik e probabilitetit dhe kthimet vetem per tri vlera

Shperndarja e vazhduar e probabiliteteve

Devijimi standad dhe koeficenti i variacionitRisku dhe koha