RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I...

24
PENSION I ULET, SI TE RRISNI MASEN E SI PLOTESOHET KERKESA (Në foto) Pensionistë (foto ilustruese) “Në burg, kush është përfshirë në skemën korruptive” Unaza, kreu i PD: Zgjidhja, ndalimi Unaza, kreu i PD: Zgjidhja, ndalimi i projektit dhe hetimi i plotë i projektit dhe hetimi i plotë Banorët e “Astirit” bllokojnë rrugën, Basha: Ka vepër penale, Marku poshtë ‘tavolinës’ Kryeredaktor: Erl MURATI Zv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:[email protected] Viti XXIV - Nr. 7727 E hënë 3 Dhjetor 2018 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro) RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat e mjekut Merja për përdorimin DRRASA: BIÇIKLETA SHKAKTON IMPOTENCE Suplement Vijon në faqen 20 Nga JORGJI KOTE T ë hënën/të martën e kaluar, ka- limtarëve të shumtë në “Place de Luxembourg” përpara selisë së Parlamentit Evropian në Bruksel u binte në sy ... Për diplomacinë kulturore në Bruksel Opinioni Ditës i Vijon në faqen 21 Nga ILIRIAN AGOLLI Z ëri i Amerikës: Zoti Berisha! Këto ditë ka ndërruar jetë në SHBA presidenti amerikan Xhorxh Bush. Ju jeni ndër politikanët e pakët shq- iptarë ... “Bisedat e rralla me Bush”, Berisha flet për mikun e shqiptarëve Intervista Ditës e Në faqen 12 Në faqen 9 U arratis bujshëm tri vite më parë, pranga të riut që kërkohej nga Italia “ARTISTI I MERITUAR” HISTORIA E ZEFIT Kinematografia në zi, ndahet nga jeta aktori i mbi 90 roleve, Luan Qerimi Amnistia në burgje rrezikon të dështojë, mazhoranca nuk i ka 84 votat që i duhen SITUATA NE KUVEND Në faqen 4 Nga DASHNOR KALOÇI Në faqet 6-7 EKSKLUZIVE Historia e panjohur e djaloshit kuksian nga radhët partizane, në Fakultetin e Mjekësisë Fadil Spahiu, mjeku i diplomuar në Moskë, që vuajti burgjeve Në faqet 10-11 Artikulli i gazetës “Pravda” për studentin shqiptar, që mahniti profesorët rusë rezultate të shkëlqyera dhe për të shkruanin gazetat më të mëdha të Bashkimit Sovjetik të asaj kohe. Pas diplomimit, ai u kthye në Shqipëri dhe vazhdoi punën plot pasion, duke ëndërruar që të bëhej një mjek i aftë dhe t’u shërbente bashkatdhetarëve ... F adil Spahiu është një nga ata dhjetëra shqiptarë që gjatë periudhës së regjimit komunist të Enver Hoxhës patën rastin të studi- onin në universitetet e vendeve të Europës Lindore, ku falë aftësive të tij u diplomua me ISSH: Dokumentacioni që duhet të dorëzojnë kandidatët në “e-Albania”: Mund të merrni pagesë më të lartë dhe zgjatje të afatit të përfitimit Banorët e zonës së “Astirit” në Tiranë dolën sërish dje në protestë për banesat që do të shemben nga projekti i Unazës së Re, duke bllokuar rrugën. Protestës së banorëve pasditen e djeshme iu bashkua edhe kreu i opozitës, Lulzim Basha, si mbështetje të opozitës në mbrojtje të banesave të tyre. Sipas tij, zgjidhja e situatës ... Në faqen 3 Zgjedhjet, opozita cakton kandidatët, Aurel Bylykbashi: Do kandidoj për Elbasanin FLASIN SHEHI E KRYEMADHI Në faqen 2

Transcript of RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I...

Page 1: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

PENSION I ULET, SI TE RRISNIMASEN E SI PLOTESOHET KERKESA

(Në foto) Pensionistë (foto ilustruese)

“Në burg, kush është përfshirë në skemën korruptive”

Unaza, kreu i PD: Zgjidhja, ndalimi Unaza, kreu i PD: Zgjidhja, ndalimi i projektit dhe hetimi i plotëi projektit dhe hetimi i plotë

Banorët e “Astirit” bllokojnë rrugën,

Basha: Ka vepër penale, Marku poshtë ‘tavolinës’

Kryeredaktor: Erl MURATIZv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA

Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:[email protected]

Viti XXIV - Nr. 7727 E hënë 3 Dhjetor 2018 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI

Pelini i ëmbëlshëron kancerin,

këshillat e mjekutMerja për përdorimin

DRRASA: BIÇIKLETASHKAKTON IMPOTENCE

Suplement

Vijon në faqen 20

Nga JORGJI KOTE

Të hënën/të martën e kaluar, ka-limtarëve të shumtë në “Place

de Luxembourg” përpara selisë së Parlamentit Evropian në Bruksel u binte në sy ...

Për diplomacinë kulturore në Bruksel

Opinioni Ditësi

Vijon në faqen 21

Nga ILIRIAN AGOLLI

Zëri i Amerikës: Zoti Berisha! Këto ditë ka ndërruar jetë në SHBA

presidenti amerikan Xhorxh Bush. Ju jeni ndër politikanët e pakët shq-iptarë ...

“Bisedat e rralla me Bush”, Berisha flet për mikun e shqiptarëve

Intervista Ditëse

MES TYRE, BIRRA “KORÇA”

Në faqen 12

Në faqen 9

U arratis bujshëm tri vite më parë, pranga të riut që

kërkohej nga Italia “ARTISTI I MERITUAR”

HISTORIA E ZEFIT

Kinematografia në zi, ndahet nga jeta

aktori i mbi 90 roleve, Luan Qerimi

Amnistia në burgje rrezikon të dështojë, mazhoranca nuk i ka 84 votat që i duhen

SITUATA NE KUVEND

Në faqen 4

Nga DASHNOR KALOÇI

Në faqet 6-7

EKSKLU

ZIVE

Historia e panjohur e djaloshit kuksian nga radhët partizane, në Fakultetin e Mjekësisë

Fadil Spahiu, mjeku i diplomuar në Moskë, që vuajti burgjeve

Në faqet 10-11

Artikulli i gazetës “Pravda” për studentin shqiptar, që mahniti profesorët rusërezultate të shkëlqyera dhe për të shkruanin gazetat më të mëdha të Bashkimit Sovjetik të asaj kohe. Pas diplomimit, ai u kthye në Shqipëri dhe vazhdoi punën plot pasion, duke ëndërruar që të bëhej një mjek i aftë dhe t’u shërbente bashkatdhetarëve ...

Fadil Spahiu është një nga ata dhjetëra shqiptarë që gjatë periudhës së

regjimit komunist të Enver Hoxhës patën rastin të studi-onin në universitetet e vendeve të Europës Lindore, ku falë aftësive të tij u diplomua me

ISSH: Dokumentacioni që duhet të dorëzojnë kandidatët në “e-Albania”: Mund të merrni pagesë më të lartë dhe zgjatje të afatit të përfitimit

Banorët e zonës së “Astirit” në Tiranë dolën sërish dje në protestë për banesat që do të shemben nga projekti i Unazës së Re, duke bllokuar rrugën. Protestës së banorëve pasditen e djeshme iu bashkua edhe kreu i opozitës, Lulzim Basha, si mbështetje të opozitës në mbrojtje të banesave të tyre. Sipas tij, zgjidhja e situatës ...

Në faqen 3

Zgjedhjet, opozita cakton kandidatët,

Aurel Bylykbashi: Dokandidoj për Elbasanin

FLASIN SHEHI E KRYEMADHI

Në faqen 2

Page 2: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 20182 -

REDAKSIA: Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Dossier: Iv Kaloçi, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli,Art Designer: Nevila SAMARXHI. ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0682074415-email:[email protected], ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës

së Autotraktorëve, Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: www.balkanweb.com, Email: [email protected]; [email protected], SHTYPUR në “Klasik”Shpk

FAQJA E PARE

OPOZITAZGJEDHJET

Kryemadhi: Po kërkojmë një kandidat të fortë për Tiranën. Shehi: Duhet njeri politik

Zgjedhjet, në janar opozita zgjedhkandidatët, Mediu: Jo të njëanshëmBylykbashi: Do kandidoj për Elbasanin

Opozita e bashkuar nëmuajin janar do tëshpallë zyrtarisht

listën e kandidatëve për drej-tues të rinj të pushtetitlokal. Por, përgatitjet përzgjedhjet e ardhme lokalekanë nisur prej javëshndërkohë që PD, e cila drej-ton aleancën e djathtë poshkon drejt zyrtarizimit tëkandidaturës së parë. Bëhetfjalë për garën e Bashkisë sëElbasanit. Ish-deputeti i PD,Aurel Bylykbashi ka dhënëdorëheqjen nga drejtimi idegës se PD në Elbasan. By-lykbashi e njoftoi dorëheqjenparaditen e djeshme gjatënjë fjalimi në Kuvendin ePD-së. Ish-deputeti falën-deroi demokratët, ndërsatheksoi se është koha për njëdrejtim të ri të partisë. By-lykbashi mësohet se kafalënderuar demokratët eElbasanit për besimin edhënë dhe ka theksuar seështë koha për një drejtim tëri të partisë. Mësohet se By-lykbashi do të kandidojë përkryetar Bashkie në Elbasannë zgjedhjet e ardhshme,për këtë arsye ështëtërhequr nga drejtimi idemokratëve të Elbasanit.Në Elbasan, Eguen Isai uzgjidh kryetar i ri i PartisëDemokratike me 378 vota.Përballë tij garonte ZamirMuzhaqi, i cili fitoi vetëm 80vota. Mësohet se vendimi iish-deputetit Bylykbashi përt'u tërhequr nga drejtimi iPD në Elbasan lidhet meambicien e tij për të garuarnë zgjedhjet vendore përBashkinë Elbasan. Gjithash-tu, bëhet e ditur se prej disamuajsh Bylykbashi popunon me një staf të ngush-të për përgatitjen e fushatës.Sipas të njëjtave burime,mësohet se Bylykbashi do tëkandidojë edhe nëse opozitanuk do të nominojë emrin etij si kandidat.ALEATËT

Me zgjedhjet elektoralenë prag, për republikanëtbashkimi i së djathtës ështëi rëndësishëm, ndërsa sa itakon përzgjedhjes së kandi-

Valentina Madani

datëve për kryebashkiakë,kreu republikan, FatmirMediu kërkon që procesi tëmos jetë i njëanshëm. Thel-bi sipas tij është organizimimë i mirë i opozitës, dukemos shmangur kritikat përsjelljen e deritanishme. "Or-ganizimin e opozitës si forcënë ide, por edhe në protestëpërballë qeverisë, por dukefilluar në radhë të parë nëTiranë. Është shumë erëndësishme që opozita tëlidhet me masën e vet tëanëtarësisë, por edhe memasën e gjerë të qytetarëveshqiptarë", deklaroi z.Mediu.Bashkia e Tiranës ështëbeteja më e rëndësishmezgjedhore, pasi ajo do të shi-het si një test edhe përzgjedhjet e ardhshme par-lamentare. Demokratët endenuk kanë nisur negociatatme aleatët për mënyrën epërzgjedhjes së kandi-

datëve, apo të kushteve që dotë kenë LSI, PDIU për të pa-sur kandidatë të tyre nënsiglën e koalicionit opozitar.Beteja për Tiranën duket sedo të fokusohet më tepër tepërzgjedhja e një kandidatibrenda PD-së, pasi të gjithëaleatët në koalicionin janë tëbindur se emri duhet të dalëbrenda partisë më të madhetë koalicionit. Kjo u tha edhenga vetë Kryemadhi, e cilatheksoi: "Ne jemi dukekërkuar për një kandidatshumë të fortë përballë Velia-jt, që është kandidati më ifortë i PD". Nisur nga kjo de-klaratë, LSI ia lë "përgjegjës-inë" e zgjedhjes së kandidatitPD-së, e cila duhet të zgjedhënjë emër të fortë përballëkandidatit socialist, i cili si-pas të gjithave gjasave, deritani mendohet të jetë përsëriErion Veliaj. Nga radhët edemokratëve kanë nisur të

përfliten emrat e parë përBashkinë e Tiranës.Dashamir Shehi është njënga emrat që përflitet për tëqenë kandidat i opozitës.Kreu i LZHK-së, tashmë de-putet i PD-së, shihet kandi-dat potencial për shkak tëstaturës së tij dhe mbi tëgjitha si një qytetar i vjetër iTiranës. "Unë nuk e përjash-toj. Unë gjykoj se Bashkia eTiranës ka funksion politik,për hir të eksperiencës do t'ibëja më mirë punët. A do eshtyjmë Ramën tutje? Po, përkëtë arsye do e pranoja.Halim Kosova ishte burrë imirë, kandidatura duhet tëjetë politike. PD ka vënë per-sonazhe të pavlera, ndaj kahumbur. Janë zgjedhje poli-tike. Kaq. Personazhi më irëndësishëm politik duhet tëishte sot. Vumë një burrë tëmirë, por na duhet një politi-kan. Nëse Basha do të bëjëpolitikë, duhet të merret mepersonazhe politikë. S'kanevojë ta zgjedhin seksionetkryetarin, mjaftojnë disasondazhe. Basha bazohet teksondazhet që prej 10 vitesh.Nuk përjashtoj asnjë mundë-si që i jep shans këtij venditë shtyjë jashtë regjimin eEdi Ramës. Pse është më ifortë Veliaj? Unë them se kyështë personazh negativ, mënegativi. Sa ka ai jetë, unëkam punë. Ai është nxënës,s'ka çfarë më mëson", ushpreh Shehi.

SHKURT

Zgjedhjet në PD, kryetarët e rinj nëElbasan, Berat, Kukës dhe Kuçovë

Degët e Partisë Demokratike në Elbasan, Kukës dheKoçovë kanë tashmë kryetarët e tyre të rinj. Në El-

basan, Eguen Isai u zgjodh kryetar i ri i Partisë Demokra-tike me 378 vota. Përballë tij garonte Zamir Muzhaqi, icili fitoi vetëm 80 vota. Në Kukës u rikonfirmua si kry-etar Arif Rexhmati. Ai arriti mori 118 vota, duke mposh-tur kështu sekretarin organizativ të degës, Fasli Ger-mizin, i cili mori 16 vota. Në Koçovë, Vehbi Luzi dhe IlirKoxhai. Në përfundim të votimit fitoi Vehbi Luzi me difer-encë prej 8 votash për kryetar partie të PD, ku votuan180 persona. PD ka zgjedhur për një mandat të dytëGazmend Azizin, i cili fitoi garën brenda kampit ndajShkëlqim Hysit. Azizi mori 172 vota, kurse rivali i tijShkëlqim Hysi, vetëm 108 vota. Partia Demokratike vi-jon procesin e zgjedhjeve brenda saj, duke shtruar tra-senë për zgjedhjet lokale të vitit 2019, të cilat janë de-kretuar nga Presidenti i Republikës, Ilir Meta më datë30 qershor. Partia më e madhe opozitare ka përfunduarkëtë proces edhe në disa qytete të tjera të Shqipërisë,veprim të cilin po e përdor si model për të transformuarnë kohë Partinë Demokratike për testin e zgjedhjevelokale.

FATMIR MEDIU"Organizim i opozitëssi forcë në ide, poredhe në protestëpërballë qeverisë, porduke filluar në radhëtë parë në Tiranë. Njëopozitë, e cila nëmënyrë parazitarepretendon që duhet tëvendosë për çdo gjë,duke shpërfillur zërine qytetarëve. Ështëshumë erëndësishme qëopozita të lidhet memasën e vet tëanëtarësisë, por edheme masën e gjerë tëqytetarëve shqiptarë",tha z.Mediu.

DASHAMIR SHEHI"Do ta gjykojmë kur t'i vijë koha. Unë nuk epërjashtoj. Bashkia e Tiranës ka funksion politik,për hir të eksperiencës, do t'i bëja më mirë punët.A do e shtyjmë Ramën tutje? Po, për këtë arsye doe pranoja. Halim Kosova ishte burrë i mirë,kandidatura duhet të jetë politike. PD ka vënëpersonazhe të pavlera, ndaj ka humbur. Janëzgjedhje politike", tha kreu i LZHK-së.

MONIKA KRYEMADHI"Ne jemi duke kërkuar për një kandidat shumë tëfortë përballë Veliajt. Edi Rama do të kërcënohetpolitikisht për të kandiduar Veliajn. Nëse aikandidon sërish për kryetar bashkie, shanset eErion Veliajt për t'u bërë kryetar i PS-së do të ishinshumë të mëdha, sepse vetë partia brenda kërkonnjë rilindje dhe një njeri që t'i pastrojë nga krimi iorganizuar. Ne kemi disa kandidatura shumë tëmira për të qenë përballë Veliajt", theksoiKryemadhi..

Krerët e opozitës sëbashkuar

Gjatë protestës sëbanorëve të ‘Astirit’

Page 3: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 2018 - 3 FAQJA E PARE

Banorët e "Astirit" bllokojnë rrugën, kreu i PD: Ka vepër penale, Marku poshtë 'tavolinës'

Unaza, Basha: Zgjidhja, ndalimii projektit dhe hetimi i plotë

"Në burg kush është përfshirë në skemën korruptive"

Banorët e zonës së "Astirit" në Tiranë dolën sërish dje në protestë për

banesat që do të shemben ngaprojekti i Unazës së Re, dukebllokuar rrugën. Protestës sëbanorëve pasditen e djeshmeiu bashkua edhe kreu iopozitës, Lulzim Basha, simbështetje të opozitës nëmbrojtje të banesave të tyre.Sipas tij, zgjidhja e situatësështë ndalimi i zbatimit të pro-jektit dhe hetimi i plotë.Z.Basha e quajti megaaferëprojektin për ndërtimin e Un-azës së Madhe të Tiranës dhetha se prokuroria e drejtuarnga Arta Marku nuk ka vepru-ar, megjithëse janë kryer veprapenale. Basha akuzoi kryemi-nistrin Rama se nuk ka ndër-mend të bëjë projekte aporrugë, por ka si qëllim tëvjedhë qytetarët. Kreu iopozitës dënoi ashpër edhedhunën e ushtruar nga policiandaj kameramanëve dheqytetarëve. "Është shkelurligji për pronën publike, ësh-të shkelur Kushtetuta dhe podhunohen çdo ditë qytetarëtqë Edi Rama të grabisë njëshumë astronomike, patreguar asgjë për projektin.Pse po investohet në këtë pjesëtë Unazës? Pse një nga ko-mpanitë është regjistruar nëparajsë fiskale, kush fshihetpas kësaj kompanie? Këto janëpyetjet që kam sot unë dhe juftoj ju si media të hetoni. Duatë dënoj dhunën mbi kamera-manët dhe mbi gazetarët, sidhe shoqërimin e 5 protes-tuesve ditën e djeshme. Kjo qëpo ndodh këtu ka të bëjë jothjesht me fatin e këtyre famil-jeve, këtu po bëhet autopsia eregjimit të Rilindjes. Këtu potregohet se si ka rënë Kush-tetuta. Prokurorja e Përgjiths-hëm është fshehur dhe nuk re-agon për denoncimin e bërënga qytetarët. Kjo është pas-qyra e vërtetë se ku ka përfun-duar Shqipëria me një tëçmendur, që kërkon të plaçkitëshqiptarët. Ne jemi në krahëtë tyre, për t'u dhënë forcë, përt'u dhënë kurajë", deklaroiBasha. Kreu i PD-së denoncoise me urdhër politik janë sho-qëruar pesë qytetarë ngaforcat e policisë. Sipas tij, ësh-të shkelur ligji për pronat dhenuk ka pasur garë për projek-tin. "Agai i Surrelit, Edi Rama,po harxhon këtu aq lekë sanuk investohen për arsimin nëShqipëri", - theksoi kreu i PD-së. Z. Basha hodhi akuza edhendaj kryeprokurores ArtaMarku, sipas të cilit ajo duhej

të kishte nisur hetimin për atëçfarë po ndodh në Unazën eMadhe. "Unë do ta anuloja këtëtender korruptiv, do të hetojadhe do të çoja para drejtësisëdhe në burg të gjithë ata që janëpërfshirë në këtë skemë tëmadhe korrupsioni. Këtu potregohet sesi po shkelet Kush-tetuta dhe sesi shteti ka rënë.Prokurorja Arta Marku është

Kreu i PR: Opozita e ka vendin në parlament

Mediu: Qeveria duhet t'i shpronësojëbanorët e Unazës së Re

fshehur, është futur poshtë tav-olinës dhe ka frikë të nxjerrëfytyrën për kallëzimin që kanëbërë qytetarët", deklaroiz.Basha. Banorët kërkojnëshpronësim dhe dëmshpër-blim, ndërkohë që Bashkia Ti-ranë u ka ofruar atyre një bo-nus qiraje për 3 vite. Para dyditësh policia shoqëroi 5 pro-testues, të cilët dyshohet se

ishin protagonistë në aktet van-dale të protestës së pak ditëvemë parë, ku u dogjën goma dheu bllokua rruga për disa orë.Protesta e banorëve të "Astir-it" vijon paralelisht me ndë-rhyrjen që IKMT-së po zhvillonduke shembur objektet e ndër-tuara pa leje në këtë zonë përt'i hapur rrugë ndërtimit të Un-azës.

Kreu i Partisë Republikane, Fatmir Mediu, i

kërkoi dje qeverisë "Rama"që të shpronësojë familjetqë po u shemben shtëpitënë zonën e "Astirit". ParaAsamblesë Kombëtare tëPR-së, Mediu njoftoi se e karaportuar protestën e ban-orëve të "Astirit" gjatëtakimit të nivelit të lartë nëParlamentin Europian, nëBruksel. Ai kërkoi që qever-ia t'i shpronësojë banorët eUnazës së Re, banesat dhebizneset e të cilëve prekennga ndërtimi i projektit tëUnazës së Madhe. "Në këtëtakim fola edhe për pro-testën e banorëve të Un-azës, cenimin e jetës dhepronës. Pse protesta e tyreështë e drejtë? Sepse Ramaka premtuar legalizimin ebanesave bizneseve në çdozonë informale. Një qeveriqë përbuz qytetarët e vet,meriton përbuzjen e të

gjithë qytetarëve. Këto legal-izime janë kryer në pronapublike, ndaj është e pamor-alshme. Së katërti, shteti kamarrë përsipër legalizimin emirëfilltë për përfitime poli-tike. Përfundimisht, në men-dimin tim qeveria duhet t'ishpronësojë këta banorë nëvlerat e tregut", u shprehkreu i PR-së. Mediu bëri tëditur se një tjetër çështjeproblematike e raportuar ngaai në Parlamentin Europianështë ajo e mungesës sëGjykatës Kushtetuese. Kreu

i PR-së quajti të paprece-dencë kolapsin në sistem-in gjyqësor. Por me ngush-timin e afatit kohor për dj-egien e mandateve, repub-likanët ishin të parët tëcilët i kërkuan LulzimBashës të thyejë bojkotin.Nga asambleja e partisë,Fatmir Mediu i kërkoi lid-ershipit demokrat të refle-ktojë për qëndrimet qëopozita duhet të mbajë meparlamentin. "Parlamentinuk është parlamenti i EdiRamës. Parlamenti përopozitën duhet të jetë zërii së vërtetës, zëri i qyteta-rëve. Ai është i vetmi in-stitucion ku edhe ngapikëpamja formale, opozi-ta është pjesë", thaz.Mediu. Republikanëtkëmbëngulin në ndry-shimin e sistemit zgjedhor,duke mbështetur idenë enjë sistemi proporcional,me lista të hapura.

Valentina Madani

AKUZAZ.Basha tha se meurdhër politik janëshoqëruar pesëqytetarë ngaforcat e policisë.Ai akuzoi se ështëshkelur ligji përpronat dhe nuk kapasur garë përprojektin. "Agai iSurrelit, EdiRama, po harxhonkëtu aq lekë sanuk investohen përarsimin nëShqipëri", -theksoi kreu i PD-së.

Në një kohë kur banorët e "Astirit" prej 29 ditëshjanë në protestë kundër shembjes së banesave

të tyre, kantieri i ndërtimit për rikonstruksionin esegmentit të Unazës së Re, nga Shkolla Teknologjiketek sheshi "Shqiponja" vazhdon prej disa ditësh.Bashkia është në përfundim të shkuljes së pemëvedhe heqjes së shtyllave të ndriçimit e më pas këtohapësira do të shfrytëzohen nga firmat ndërtuese.Në fazën e parë kantieri do të ngrihet në pjesënndarëse të rrugës dhe ngushtimi i korsive është nëpërfundim për gjatë gjithë gjatësisë. Bashkia e Ti-ranës ka deklaruar se trafiku do të menaxhohet nëmënyrë që fluksi të reduktohet në pjesën e Unazësgjatë kohës që kryhen punimet. "Kemi bërë një planmenaxhimi që do t'i japë prioritet rrugës 'DritanHoxha' dhe Rrugës së Kavajës, ndërsa jemi dukepunuar shumë fort me rrugët alternative, siç ështërruga 'Tre Dëshmorët', që i shërben zonës së Kasharitdhe me mbylljen e rrugës 'Teodor Keko', do jetë njërrugë e rëndësishme përsa i takon volumit të trafikut.Ne besojmë që nuk do të ketë bllokim trafiku, por dotë ketë mbingarkesë dhe qytetarët duhet të kenëmirëkuptim, pasi është një nga akset kryesore të qy-tetit të Tiranës, që i shërben të gjithë qytetit, jovetëm zonës aty", deklaroi drejtori i Transportit nëBashkinë e Tiranës, Enton Punavia për "Top Chan-nel". Volumi më i madh i punimeve do të bëhet nësheshin "Shqiponja", me ndërtimin e mbikalimit.Gërmimet kanë nisur, ndërkohë në fazën e parë tëpunimeve, trafiku në këtë nyje do të ketë devijim tëpjesshëm, duke i detyruar mjetet që vijnë nga La-praka dhe që duan të futen në Unazën e Re, qëkthesën ta bëjnë tek mbikalimi i Kamzës.

Punimet tek Unaza e Re devijojnëqarkullimin, ja rrugët alternative

Kreu i PD dje mes protestuesvetë zonës së ‘Astirit’

Page 4: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 20184 - POLITIKE

VOTIMIAMNISTIA

Manjani: Rama po bën lojë të pisët me amnistinë, kërkon të joshë opozitën

Amnistia rrezikon të dështojë,mazhoranca nuk i ka 84 vota

Ligjet për amnistinë miratohen me tre të pestatQeveria ka përgatitur

ligjin për amnistinë efundit të vitit 2018 dhe

ia ka nisur për dhënie mendi-mi Ministrisë së Brendshmedhe Prokurorisë së Përgjiths-hme për të dalë në një versionpërfundimtar dhe të pran-ueshëm për personat që do tëpërfitojnë. Por ky projektligjrrezikon të mbetet thjesht nëletër. Kjo, pasi mazhoranca nëparlament nuk i ka votat përta miratuar. Sipas Kush-tetutës, në nenin 81 të saj nëpikën 'ë', thuhet se ligjet përamnistinë miratohen me tretë pestat e anëtarëve të gjithëanëtarëve të Kuvendit, pra 84vota, që Partia Socialiste mealeatët nuk i ka. Sipas "OraNews" për të votuar ligjin eamnistisë, do të duhet që so-cialistët të arrijnë konsensus-in me opozitën ose t'i rrëmbe-jnë asaj 5 deputetë. Konsensu-si me opozitën nuk duket i le-htë, sepse prej 4 muajsh tash-më, deputetët e PartisëDemokratike dhe të LëvizjesSocialiste për Integrim kanëbojkotuar parlamentin dhekanë vënë si kusht vetingune politikanëve për rikthimin etyre. Në këto kushte, shpresambetet tek Komisioni i Vene-cias, i cili më datën 14 dhjetormiraton opinionin për projek-tligjin e propozuar nga PartiaDemokratike për vetingun nëpolitikë. Kjo do të thotë se palëtpolitike do të kenë një doku-ment mbi të cilin do tëpunojnë dhe kjo mund të jetënjë arsye për kthimin eopozitës në Kuvend. Një tjetërligj i rëndësishëm, i cili do tëduhet të kalojë është ligjizgjedhor, për të cilin palët kanëbërë përparime dhe vijojnë ne-gociatat për të përmbyllur dhepikat e fundit. Ky ligj mund tëkalojë në parlament në fund tëdhjetorit dhe sërish kërkon 84vota. Mbi 600 persona që vua-jnë dënimin e tyre mund tëmos e gëzojnë lirinë ose uljene dënimit për shkak të mos-marrëveshjeve politike mesqeverisë dhe opozitës. Amnis-tia e fundit është kryer në fun-din e vitit 2016, ku PS dhe LSIsë bashku me PBDNJ ishinbashkë në një koalicion dhekishin 88 vota. Atë kohë votate pozitës nuk ishin tënevojshme, edhe pse PD ishtekundër amnistisë së atij viti.AKUZA

Ish-ministri i Drejtësisë,

Ylli Manjani e cilësoi një lojëtë pistë politike vendimin përamnistinë për të dënuarit.Përmes një postimi në "Face-book", Manjani thekson seqeveria ka përgatitur am-nistinë, por nuk i ka 84 vota nëKuvend për ta kaluar. SipasManjanit, qeveria kërkon tëjoshë opozitën që kjo e fundittë braktisë bojkotin parlamen-tar. "Loja e pisët me amnistinë.

Qeveria ka përgatitur një am-nisti për disa të dënuar, pornuk i ka 84 vota në Kuvend përta kaluar. Në këto kushte, am-nistia e propozuar nuk motivo-het nga humanizmi, porthjesht nga loja politike.Qeveria kërkon të joshëopozitën të braktisë bojkotinparlamentar. Të fshijë nga ax-henda politike e saj kërkesatpër dekriminalizim të poli-

tikës, garantimin e zgjedhjevetë ndershme dhe drejtësinë eçliruar nga qeveria. Në rastinmë të mirë për qeverinë, njëpërçarje e mundshme eopozitës do ishte rezultati mëi preferuar. Pra, një pjesë edeputetëve të paraqiten për tëvotuar amnistinë, në emër tëhumanizmit, është qëllimi ipreferuar i qeverisë. !", shpre-het ish- ministri i Drejtësisë.

Indeksi i skllavërisë moderne në Shqipëri

Trafikimi i qenieve njerëzore,Çupi: Duhet të ndërgjegjësohemi

Deputetja e PD-së,njëherësh kryetarja e

Aleancës së Grave Par-lamentare, Dhurata Çupireagoi dje në lidhje meraportin e fundit, që e ren-dit Shqipërinë në vendete fundit, ku është shumëprezentë skllavëria mod-erne. "Sipas Indeksit Glo-bal të Skllavërisë Moderne2018, i Fondacionit 'WalkFree', Shqipëria renditet e43 nga 167 ekonomi tëanalizuara. Ku të paktën20 mijë shqiptarë mund tëquhen skllevër të kohëvemoderne, e për këtë 'mer-itat' i ka qeveria që 'pomerr masat' që tëvarfërojë gjithnjë e mëshumë shqiptarët. Tëdhënat e këtij indeksi u

referohen çështjeve sitrafikimi i njerëzve, puna edetyrueshme, martesa edetyruar, apo shitja dheshfrytëzimi i fëmijëve",shprehet zj.Çupi. Sipas saj,në këtë mënyrë e rilindiShqipërinë Edi Rama, dukeu sjellë si pasha në tokën etij, ndërsa po detyron tëshkojë nga sytë këmbëtpopullin e tij. "Nuk e dinëse kryeministri i ka lex-uar të dhëna të tilla alarm-ante, por di që edhe po t'ilexonte, nuk i bën përsh-typje. Kjo, sepse ai skl-lavërimin ndaj të pamun-durve e ka mënyrë qever-isjeje. Duke i blerë sh-qiptarët në çdo palëzgjedhjeje, Rama u merrdinjitetin dhe u lë vetëm

frymën për të jetuar. Sh-qiptarët duan punë, din-jitet e mirëqenie. Sh-qiptarët nuk duan lë-moshë dhe nëpërkëmbje.Me politikat e ndjekuranë këto 5 vite, qeveria jovetëm që është treguar epamëshirshme ndaj të pa-mundurve, duke u hequrndihmën ekonomikemijëra familjeve, poredhe kur punojnë, atavërtetë nuk munden tëpaguajnë taksat e kripuraçmimet e larta të ujit edritave. Duhet tëndërgjegjësohemi tëgjithë së bashku çdo ditë,jo vetëm sot si DitaNdërkombëtare e LuftësKundër Skllavërimit Mod-ern".

"Lajmet e rreme", Edi Rama sfidonportalet: Gjobë për shpifësit

Në një konferencë mbrëmjen e djeshme, kryeministri EdiRama paralajmëroi se të gjitha ato media, portale, të cilat

bëjnë lajme të rreme, "fake",do të ndëshkohen rreptë-sisht dhe po i njëjti ndësh-kim do të jetë edhe për tëgjitha ato portale që e mar-rin nga media e origjinës.Kryeministri Rama dek-laroi se lajmet e rreme poshpërndahen me shpejtësifalë kontributit edhe të nd-jekësve. Kjo sipas shefit tëqeverisë do të luftohetpërmes përmirësimit tëlegjislacionit, duke përdorur edhe mjetet e dënimit tëshpifësve përmes gjobës. "Lajmet e rreme dhe shpifjet kishinnjë ndjekje më të madhe dhe ishin disafish më të përhapurame kontributin e ndjekësve se sa lajmet e vërteta. Natyra etërheqjes së shpifjes, sponsorizimi i lajmeve nga faktorë ngamë të ndryshmet. Edhe ne e kemi përjetuar pjesën e kësajhistori të hidhur. Shqipëria e dalë nga vite të tëra izolimi, kaqenë një vend goxha pjellor për sa u takon shpifjeve dhelajmeve të rreme", tha Rama.PËRMIRËSIMI I LEGJISLACIONITGjithashtu, Rama theksoi faktin se krahas masave për tëparandaluar shpifjet, autoritetet përkatëse do hartojnë poli-tika për të përmirësuar legjislacionin e platformave 'online'.Sipas tij, këto platforma nuk dihet se nga kush financohendhe për çfarë qëllimi marrin para. Rama paralajmëroi gjith-ashtu masa për të garantuar të drejtën e autorit në media."Në gjashtë vitet e fundit janë hapur më shumë se 600 meparashtesën 'al'. Nuk dihet se kush i financon dhe cilat janëedhe qëllimet e hapjes së tyre. Ne do të vendosim rregulla, qëduke bërë disa ndërhyrje nuk do të jetë me prekje të KoditPenal apo Civil, por një përditësim të legjislacionit ekzistues.Do të rrisim gjobat për lajmet e rreme. Të garantojmë të drejtate autorit. Do ndëshkojmë përhapësin e shpifjeve, cilido që emerr dhe e replikon është po aq përgjegjës sa media e fillim-it", shtoi kryeministri Rama.

VOTIMIProjektligji përamnistinë rrezikontë mbetet në letër.Kjo, pasimaxhoranca nëparlament nuk i kavotat për tamiratuar. SipasKushtetutës, nënenin 81 të saj, nëpikën 'ë', thuhet seligjet për amnistinëmiratohen me tretë pestat e tëgjithë anëtarëve tëKuvendit, pra 84vota, që PS mealeatët nuk i ka.Vendet bosh të

opozitës në Kuvend

Page 5: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 2018 - 5POLITIKE

Eurodeputeti: Pikat ku ne do të donim të shihnim më shumë rezultate

Fleckenstein, BE-së: Hapni negociatat,ose humbisni besueshmërinë

"Nëse shtyhen sërish, pasoja negative për rajonin"

Knut Fleckenstein, raportuesi për Shqipërinë në

Parlamentin Europian i bënthirrje Bashkimit Evropianqë të hapë negociatat meShqipërinë qershorin e vitittë ardhshëm, në të kundërtsipas tij, Evropa do të hum-basë besueshmërinë. Madje,Knut Fleckenstein parala-jmëron se nëse Shqipërisë ishtyhen sërish negociatatpër anëtarësim në qershor të2019-ës, atëherë do të kishtejo vetëm pasoja negative përrajonin, por vetë institucio-net europiane do të humb-nin besueshmërinë. Fleck-enstein shprehet për TV"Klan" se me raportin që har-toi për ecurinë e reformavenë Shqipëri e që mori mira-timin e Parlamentit Europi-an javën e shkuar, kërkohejt'i përcillej një mesazhKëshilli të Ministrave të BE."Mesazhi kyç për Shqipërinëështë: Vazhdoni kështu, porka gjithashtu disa pika, kune do të donim të shihnimmë shumë rezultate. Por ish-te një mesazh drejtuar gjith-ashtu Këshillit të Minis-trave, që ne i mbahemi ven-dimit tonë dhe mbështesimKomisionin Europian përhapjen e negociatave dhekërkojmë që ato të hapenvitin e ardhshëm. Nëse kjonuk ndodh, nuk do ketërrjedhoja negative vetëm përrajonin, por edhe për insti-tucionet europiane. Nëse atonuk janë të besueshme,atëherë harroji ato", dek-laroi z. Fleckenstein.VETINGU

Eurodeputeti KnutFleckenstein shpreh sigur-inë se procesi i vetingut përprokurorët dhe gjyqtarëtduhet të vijojë si dhe duhettë plotësohen vendet va-kante në sistemin e drejtë-sisë. Vetingu do të vijojë dhepostet vakante do të mbush-en. Sipas tij, duhet durim,pasi problemet nuk mund tëzgjidhen të gjitha njëkohë-sisht. për Fleckenstein, nëseBE-ja nuk hap negociatat eanëtarësimit vitin e ardhs-hëm, kjo nuk do të ketëvetëm pasoja negative përrajonin, por edhe humbje tëkredibilitetit të institucion-eve europiane. "E kuptoj qëështë një situatë e vështirë,por kjo mund të ndodhë nënjë fazë të tillë tranzitore.Problemet nuk mund tëzgjidhen të gjitha njëkohë-

sisht. Duhet pak durim përkëtë. Nga ana tjetër ështëabsolutisht e nevojshme, qëgjykatat dhe prokuroritë tëfunksionojnë dhe që këtoposte vakante të mbushen",theksoi z. Fleckenstein. Nëraportin e miratuar nga Par-lamenti Europian i kërkohejklasës politike në Shqipëri tëmiratonin reformën zgjed-hore si dhe të bashkëpun-imin në parlament për refor-mat që kërkohen nga vendiynë për t'u çelur negociatat.

Me hyrjen në fuqi të ndryshi-meve të reja kushtetuese, si-domos Reformës në Drejtësimori jetë një nga organet mëtë rëndësishme të kësaj re-forme, e cila do të kalonte nësitë emrat e gjyqtarëve dheprokurorëve që kanë ushtru-ar profesionin përgjatë vitevetë pluralizmit në vendin tonë.Më 19 janar të 2018-ës, nënasistencën e ekspertëveamerikanë dhe Bashkimit Eu-ropian nisi procesi i vetingut,vendimtar për të pastruar

sistemin e drejtësisë ngagjyqtarët dhe prokurorët ekorruptuar. Kështu, Komisio-ni i Pavarur i Kualifikimitnisi kontrollin e 794prokurorëve dhe gjyqtarëvepër të tria kriteret, pasurinë,figurën dhe integritetin pro-fesional. Prioritet nga ana eKomisionit të Pavarur të Kual-ifikimit u është dhënë subjek-teve rivlerësuese, që janëedhe kandidate për organet ereja të drejtësisë, KLGJ-së,KLP-së dhe KED-së.

Valentina Madani

"Ish-sigurimisat udhëheqin në majat e shtetit"

Bylykbashi: Turp, Rama po rikthen nëdrejtësi ish-xhelatët e komunizmit

Deputeti i PD-së, OerdBylykbashi, shpreh

shqetësimin se kryeminis-tri Edi Rama po rikthen nësistemin e drejtësisë ish-xhelatët e diktaturës, tëcilët firmosën pushkatimindhe persekutimin e mijërashqiptarëve të pafajshëm.Përmes një statusi në "Fa-cebook", Bylykbashi kujtonse: "Shqiptarët njohënformën më kriminale të ko-munizmit për gjysmë shek-ulli nën thundrën e EnverHoxhës.? Mijëra të vrarët etë zhdukurit me gjyq e pagjyq në Shqipëri, foshnjate vdekura nga uria, dizan-teria dhe vuajtjet në kamp-in e Tepelenës, dhjetëramijëra të burgosurit dhe të

internuarit politikë, qindramijëra jetët e familjarëve tëshkatërruara përgjatë njëgjysmë shekulli ngakriminelët e komunizmitshqiptar, janë jo thjesht ish-të përndjekur. Nuk janë listëemrash për dëmshpërblim.Janë monument i gjallë ul-ëritës i kujtesës së krimevekundër njerëzimit që kanëkryer hierarkët e byrosëpolitike, xhahilët në Sig-urim, gjykata, prokurori dhehetuesi që sot po na kthe-hen në drejtësi përmes re-formës se Edi Ramës, bash-këpunëtorët që dëshmuanpër t'i dënuar të pafajshmit,komandantët dhe gardianëte burgjeve dhe kampeve tëpërqendrimit dhe që ende

nuk kanë njohur ndësh-kimin e drejtësisë përkrimet e tyre kundër njerë-zimit", shprehet deputeti iPD-së. Ai përmend me tej:"Mbi 30 anëtare byrojepolitike dhe zyrtarë të lartëtë komunizmit u dënuanpër krime kundër njerëz-imit midis 1992 dhe 1997,por pasuesit e komu-nistëve i falën dhe u dhanëpara si dëmshpërblim,sepse ata kriminelë na ish-in dënuar 'pa të drejtë'. Sotdisa prej tyre, apo ata pa-sues krenarë të tyre,udhëheqin në majat e sh-tetit. Turp! Sa kohë nuk kadrejtësi për këto krime,nuk do të ketë paqe so-ciale".

VETINGU"Nuk kam dyshim seprocesi i vetingut dotë vazhdojë dhe sepostet vakante do tëmbushen. E kuptojqë është një situatë evështirë, por kjomund të ndodhë nënjë fazë të tillëtranzitore. Problemetnuk mund të zgjidhentë gjitha njëkohësisht.Duhet pak durim përkëtë. Nga ana tjetërështë absolutisht enevojshme qëgjykatat dheprokuroritë tëfunksionojnë dhe qëkëto poste vakante tëmbushen", thaFleckenstein.

MESAZHI"Ishte një mesazh drejtuar gjithashtu Këshillit tëMinistrave, që ne i mbahemi vendimit tonë,mbështesim KE-në për hapjen e negociatave dhekërkojmë që ato të hapen vitin e ardhshëm. Nëse kjonuk ndodh, nuk do ketë rrjedhoja negative vetëm përrajonin, por edhe për institucionet europiane. Nëse atonuk janë të besueshme, atëherë harroji ato", deklaroiz.Fleckenstein.

SHKURT

Meta: T'i jepet fund plagëssë skllavërisë moderne

Presidenti Ilir Meta bën apel të fortë për të mbështeturviktimat e skllavërisë moderne dhe jo të trajtohen si shi-

fra nëpër raporte. Në Ditën Botërore për Zhdukjen e Skl-lavërisë, kreu i shtetit shqiptar shprehet se kjo është një plagëqë shkatërron familjen e shoqërinë dhe ndihmon krimin eorganizuar. Sipas Metës, këta njerëz nuk duhet që të trajto-het vetëm si shifra nëpër raporte dhe t'u jepet fund plagëvetë kësaj skllavërie që shkatërron jetë. "Në Ditën Botërore përZhdukjen e Skllavërisë apeloj fort për të menduar për mbësh-tetjen dhe rehabilitimin e viktimave të skllavërisë moderne,të cilët janë njerëz dhe nuk meritojnë të trajtohen si shifranëpër raporte. Fund plagës së skllavërisë moderne që shkatër-ron jetë, familje e shoqërinë dhe ushqen krimin e organizuarnë kurriz të stabilitetit, sigurisë e sundimit të ligjit", shkruanpresidenti në "Facebook".

"Kaçifas", Omonia: Kërkojmëhetime për ngjarjen

OMONIA e Korçës iu rikthye sërish dje vrasjes së Kostandin Kaçifas në Bularat të Gjirokastrës. Kreu i OMONIA-

s, Ligoraq Karamelo tha se vrasja e Kaçifas është ngjarjetragjike dhe e shëmtuar. Kërkojmë nga shteti shqiptar të zbard-het e vërteta. Sipas Karamelos, policia tejkaloi kompetencatdhe shkeli të drejtën e jetës së një qytetari të minoritetit grek,ndaj duhet transparencë për ecurinë e hetimeve të vrasjessë Kaçifas dhe shkaqet pse ndodhi ngjarja. Karamelo gjith-ashtu tha se, "kërkojmë sqarime nga Ministria e Brendshmedhe e Jashtme, për vendimin ekstrem të shpalljes non gratatë eurodeputetes qipriotë, Theoharos dhe 52 personave tëtjerë".

Knut Fleckenstein, raportuesi përShqipërinë në ParlamentinEuropian

Page 6: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 20186 - SOCIALE

RISHQYRTIMI NGA ISSHMASA E PENSIONEVE

"e-Albania": Mund të merrni pagesë më të lartë dhe zgjatje të afatit të përfitimit

Ja si të rrisni masën e pensionit,procedura e rishqyrtimit dhe aplikimiISSH: Dokumentacioni që duhet të dorëzojnë kandidatët

Pas mbushjes së moshëssë përcaktuar, tëmoshuarve iu lind e

drejta për të përfituar pen-sion pleqërie. Por, pas caktim-it të masës së pensionit, jopak përfitues shfaqin pa-kënaqësi në lidhje me pag-esën do të marrin për vitetqë kanë punuar me kontrib-ute. Për të gjithë të intere-suarit, "Gazeta Shqiptare"publikon sot procedurën qëduhet të ndjekin pension-istët për të rritur masën epensionit. Instituti i Siguri-meve Shoqërore thekson separaprakisht duke bërë njëkërkesë në portalin qeveritar"e-Albania" si dhe dokumen-tacionin e plotë që duhet tëdorëzojnë të interesuarit.APLIKIMI DHEKËRKESA

Pas marrjes së vendimit tëcaktimit të pensionit, për-fituesi ka të drejtë të aplikojëpër rishqyrtim pensioni përtë dorëzuar dokumentacionshtesë, për një masë më tëlartë përfitimi, ose për zg-jatjen e afatit të përfitimit përpensionet invalid, familjardhe suplementar të parakohs-hëm. "Ky shërbim ju ofronmundësinë për të plotësuarnjë kërkesë 'online' përrishqyrtimin e përfitimittuaj (sipas Ligjit nr. 7703, datë11.5.1993 'Për sigurimet sho-qërore në Republikën e Sh-qipërisë', të ndryshuar)", -theksohet në portalin qever-itar "e-Albania". Për të pasurakses në këtë të fundit, të in-teresuarit duhet të regjistro-hen si qytetarë në portal dhetë plotësojnë formën për-katëse për këtë kërkesë, e cilado të hapet menjëherë pasklikimit të butonit "Përdor"në krah të këtij shërbimi. Mëtej në portal bëhet me dije senumri i sigurimit plotësohetparaprakisht në momentinqë aplikanti hyn në portal mekredencialet e tij përkatëse.

"Me informacionin e numrittuaj të sigurimit plotësohenautomatikisht edhe tëdhënat e tjera nga Instituti iSigurimeve Shoqërore. Juduhet të plotësoni formu-larin sipas fushave. Numridhe data e protokollit doplotësohet nga punonjësittanë. Ju mund ta ruaniformën si draft për të vazhd-uar në një moment tjetër osemund ta dërgoni menjëherëpër procesim në serverin eInstitutit të Sigurimeve Sho-qërore", - nënvizon "e-Alba-nia" për të gjithë pension-istët që dëshirojnë të ap-likojnë për rishqyrtim tëmasës së pensionit. Ndërko-

hë, të gjithë aplikantët pasitë kenë përdorur këtë shër-bim elektronik, duhet tëparaqiten në zyrat e agjen-cive lokale për të dorëzuardokumentacionin e kërkuar.DOKUMENTACIONI

Dokumentet e nevojshmepër rishqyrtim janë në varë-si të objektit të rishqyrtim-it. Por, aplikantët duhet tëkenë parasysh që të dorë-zojnë një kopje të kartës sëidentitetit ose certifikatëpersonale, një certifikatëfamiljare, vërtetim për pagatpas vitit 1993, vërtetim ngaarshiva e ISSH-së, DRSSH-sëpër vjetërsi në punë, vër-tetim për kontributet si i

HAPAT E PROCEDURËS

Për të përdorur shërbimin, duhet të regjistroheni si qytetar në portal dhe tëplotësoni formën përkatëse për këtë kërkesë, e cila hapet menjëherë kur klikonibutonin "Përdor" në krah të këtij shërbimi. Numri juaj i sigurimit plotësohet paraprakisht në momentin që ju hyni në portalme kredencialet tuaja. Me informacionin e numrit tuaj të sigurimit plotësohen automatikisht edhe tëdhënat e tjera nga Instituti i Sigurimeve Shoqërore. Ju duhet të plotësoni formularin sipas fushave. Numri dhe data e protokollit do plotësohet nga punonjësit tanë.Ju mund ta ruani formën si draft për të vazhduar në një moment tjetër, osemund ta dërgoni menjëherë për procesim në serverin e Institutit të SigurimeveShoqërore.

Kopje e kartës së identitetit ose certifikatëpersonale. Certifikatë familjare. Vërtetim për pagat pas vitit 1993. Vërtetim nga arshiva e ISSH-së, DRSSH-së përvjetërsi në punë. Vërtetim për kontributet si i vetëpunësuar nëbujqësi. Vërtetim për kohën e kryerjes së shërbimitushtarak. Vërtetim nga shkolla, kur fëmija është 18 vjeç-25vjeç. Vërtetim nga Tatim-Taksat për pjesëtarët që ka nëngarkim. Vërtetim nga Zyra e Punës si punëkërkues. Fotokopje të kontratës me KESH-in. Dëshmi penaliteti për të përndjekurit politikë. Vërtetim i kohës së vuajtjes së dënimit (tëpërndjekurit politikë). Diplomën e shkollës së lartë. Fletëdrejtimi për në KMCAP dhe fletëdaljet ngaspitali. Analiza mjekësore sipas diagnozës. Vërtetim identiteti. Aktverifikim. Vendim gjykate. Deklaratë individuale për punësim (e përvitshme)mod. 09. Deklaratë individuale që nuk jam i punësuar (mod.08). Vërtetim i pagës referuese modelar nr.02. Vërtetim i pagës mesatare referuese modelar nr.03. Vërtetim i viteve të shërbimit modelar nr.03. Vërtetim për derdhje të kontributit suplementarnr.08. Vërtetim page referuese të përfitimit shtetërorsuplementar. Vërtetim për periudhën e shërbimit në funksion apodetyrë. Vërtetim për derdhje të kontributit suplementar. Vërtetim i pagës referuese. Vërtetim për periudhën e shërbimit.

vetëpunësuar në bujqësi,vërtetim për kohën e kry-erjes së shërbimit ushtarak,vërtetim nga shkolla, kurfëmija është 18 vjeç-25 vjeç,vërtetim nga Tatim-Taksatpër pjesëtarët që ka nëngarkim, si dhe një vërtetimnga Zyra e Punës sipunëkërkues. Ndërkohë, tëinteresuarit duhet të dorë-zojnë edhe një fotokopje tëkontratës me KESH-in, dësh-minë e penalitetit për tëpërndjekurit politikë, vër-tetim i kohës së vuajtjes sëdënimit (të përndjekuritpolitikë), diplomën e shkollëssë lartë, fletëdrejtimi për nëKMCAP dhe fletëdaljet ngaspitali, analiza mjekësore si-pas diagnozës, vërtetim iden-titeti, aktverifikim, vendimgjykate, deklaratë individu-ale për punësim (e përvit-shme) mod. 09, si dhe një de-klaratë individuale që nukështë i punësuar (mod. 08).Gjithashtu, pensionistët du-het të paraqesin pranë zyravepërkatëse edhe vërtetimin epagës referuese modelarnr.02, vërtetim i pagës mesa-tare referuese modelar nr.03,vërtetim i viteve të shërbim-it modelar nr.03, vërtetim përderdhje të kontributit suple-mentar nr.08, vërtetim pagereferuese të përfitimit sh-tetëror suplementar, vër-tetim për periudhën e shër-bimit në funksion apo detyrë,vërtetim për derdhje të kon-tributit suplementar, vër-tetim i pagës referuese, sidhe një vërtetim për peri-udhën e shërbimit.

Voltiza Duro

APLIKIMIPas marrjes sëvendimit të caktimit tëpensionit, përfituesika të drejtë të aplikojëpër rishqyrtimpensioni për tëdorëzuardokumentacionshtesë, për një masëmë të lartë përfitimiose për zgjatjen eafatit të përfitimit përpensionet invalid,familjar dhesuplementar tëparakohshëm.

DOKUMENTET QË MUND TËDORËZOHEN JANË:

Page 7: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 2018 - 7SOCIALE

"Kufijtë e pagesës që mund të kryeni dhe tarifat mujore. Si të merrni më shumë të ardhura"

ISSH: Si të përfitoni pension pleqërienëpërmjet sigurimit vullnetar

"Ja zbritjet që mund të keni nga parapagimet"

Të gjithë ata që nuk ikanë plotësuar vitet epunës me kontribute

për të përfituar pension,tashmë kanë një zgjidhje.Instituti i Sigurimeve Sho-qërore bën thirrje jo vetëmpër të moshuarit që nuk ikanë plotësuar vitet e punës,por edhe për ata që dëshi-rojnë të marrin një pensiontë plotë që të bëjnë sigurimvullnetar. Ndërkohë, ISSHbën me dije për të gjithë tëinteresuarit se pensioni iplotë i pleqërisë përfitohetme 36 vite e 4 muaj punë tësiguruar, ndërsa pensioni ipjesshëm kërkon minimal-isht 15 vite pune me sig-urime. Për të përfituar pen-sion nga shteti shqiptar, em-igrantët duhet të paguajnënjë pagesë kontributi prej5184 lekësh në muaj. "Nësedo të parapaguani në fillimtë periudhave do të ketëzbritje: 6% mbi shumën përnjë pagesë vjetore, 3% mbishumën për një pagesë 6-mujore, dhe 1.5% mbishumën për një pagesë 3-mujore. Ju mund të siguro-heni edhe për vitet e kaluaradhe mund të futeni në këtëskemë pa qenë të siguruarmë parë. Kontribuoni për tëkaluarën dhe të tashmen,t'ju sigurojmë të ardhmen!",- bën thirrje Instituti i Sig-urimeve Shoqërore.Nëpërmjet sigurimit vullne-tar, mund të përfitojnë jovetëm emigrantët shqiptarë,por të gjithë qytetarët që je-tojnë në Shqipëri e dëshi-rojnë të kenë një masë pen-sioni më të lartë se ai që ësh-të paracaktuar më parë.KUSHTET

Në skemën e sigurimitvullnetar përfshihen shteta-sit shqiptarë që kanë mbush-ur moshën 18 vjeç dhe ako-ma nuk iu ka lindur e drejtapër ndonjë përfitim nga ske-ma e sigurimit të detyruar,ata që për një kohë dhe sh-kaqe të caktuara nuk mundtë sigurohen nga skema esigurimit të detyrueshëm sidhe personat që janë të sig-uruar në skemën e sigurim-it të detyrueshëm dhekërkojnë që nëpërmjet sig-urimit vullnetar të rrisin tëardhurat e tyre. Sipas Insti-tutit të Sigurimeve Sho-qërore edhe personat që nukjanë pjesëmarrës në skemën

e të vetëpunësuarve nëbujqësi, ose në rastet kurindividi i interesuar ka lënështetësinë shqiptare, mundtë bëjë sigurim vullnetarvetëm për periudhën nga1.1.1994 deri në datën që kalënë shtetësinë shqiptare."Personi që ka paguar kon-tribut për sigurim vullnetar,pasi plotëson kushtet e për-caktuara në Ligjin nr. 7703,është përfitues, sipas rastit, i:pensionit të plotë të pleqërisë,pensionit të pjesshëm tëpleqërisë, pensionit të reduk-tuar të pleqërisë, pensionit tëinvaliditetit, pensionit tëpjesshëm të invaliditetit", -thekson ISSH. Ndërkaq, nësigurimin vullnetar, sipasligjit "Për sigurimet sho-qërore në Republikën e Sh-qipërisë", bën pjesë edhepensioni familjar. Kontribu-ti vullnetar llogaritet nëkufijtë e pagës minimale dhemaksimale të caktuar ngaKëshilli i Ministrave dhepaguhet nga personi i sigu-ruar në shumën dhe afatin epërcaktuar në kontratën esigurimit vullnetar. Nëpërm-jet sigurimit vullnetar mbu-lohen katër fusha të kësajskeme që janë: sigurim vull-netar për vitin korrent, sig-urim vullnetar për periudhatë kaluara, sigurim vullne-tar për më shumë të ardhu-ra si dhe sigurim vullnetarpër degët e tjera të sigurim-it.SIGURIM VULLNETARPËR PERIUDHA TËKALUARA

Sigurimin vullnetar përperiudhat e kaluara mund tapaguajnë të gjithë shtetasitshqiptarë që kanë mbushur

moshën 18 vjeç dhe që nukiu ka lindur e drejta përndonjë përfitim nga skema esistemit të detyruar si dheshtetasit shqiptarë meshkujpër periudhën e studimeveuniversitare, pasi periudhapas universitare është mepagesë. Ndërkohë, ky sig-urim për periudhat e kalu-ara mund të bëhet edhe ngashtetasit shqiptarë që kanëperiudha të pambuluara ngasistemi i sigurimit tëdetyrueshëm dhe dëshi-rojnë t'i plotësojnë atonëpërmjet sigurimit vullne-tar, si dhe personat që kanëlënë shtetësinë. Masa e kon-tributit që duhet të paguhetpër sigurim vullnetar ngapersoni i interesuar përmbulimin e periudhave tëkaluara përcaktohet ngakoha kur bëhet pagesa. Pag-esa aktuale për të mbuluarperiudha të kaluara bëhetvetëm në kuotën minimaledhe është 5 184 lekë për njëmuaj sigurim vullnetar, pornë këto pagesa nuk apliko-hen zbritje.SIGURIM VULLNETARPËR VITIN KORRENT

Instituti i SigurimeveShoqërore bën me dije semasa e kontributit që duhettë paguhet për siguriminvullnetar për vitin korrentnga personi i interesuar ësh-të e barabartë me masën qëpaguhet për degën e pen-sioneve, sipas pagës mini-male të miratuar në peri-udhën kur bëhet pagesa."Kuota mujore e sigurimitvullnetar për vitin 2017 ësh-të 5 184 lekë, që i korrespon-don pagës minimale mujore:24 000 lekë x 21.6%. Për pag-

esat paradhënie, aplikohenzbritje në varësi të kohëskur kryhet pagesa. Kështu,nëse do të parapaguani përvitin në vijim në fillim tëperiudhave, do të ketëzbritje: - 6% mbi shumën përnjë pagesë vjetore (me kushtqë pagesat të realizohenbrenda muajit janar); - 3%mbi shumën për një pagesë6-mujore (me kusht që pag-esat të realizohen përparafillimit të periudhës 6-mu-jore, që do të mbulohet mesigurim vullnetar); - 1.5%mbi shumën për një pagesë3-mujore (me kusht që pag-esat të realizohen përparafillimit të periudhës 3-mu-jore, që do të mbulohet mesigurim vullnetar)", - thek-sohet në faqen zyrtare tëISSH-së. Gjithsesi, pagesate vitit korrent mund tëbëhen edhe me shumëfish-in e kuotës minimale mu-jore, 5 184 lekë, deri në kufitë pagës maksimale.SIGURIM VULLNE-TAR PËR MË SHUMËTË ARDHURA

Sigurim vullnetar përmë shumë të ardhura mundtë paguajnë të gjithë per-sonat ekonomikisht aktivëtë vetëpunësuar, të punë-suar dhe punëdhënësit, tëcilët duhet të jenë të siguru-ar si të tillë në skemën edetyrueshme të sigurimeveshoqërore dhe shëndetësore.Ky sigurim bëhet vetëm përvitin korrent në kufijtë epagave minimale dhe maksi-male, 24 000 dhe 105 850 lekë(qytetari ka të drejtë tëzgjedhë një pagë brendakëtij kufiri). ISSH bën medije se personat e vetëpunë-suar sigurohen me pagë min-imale mujore 24 000 lekë embi këtë pagë çdo person katë drejtë të sigurohet vull-netarisht deri në kufirin epagës maksimale 105 850lekë. Ndërkohë, punëmar-rësit që sigurohen në bazëtë kontratës të nënshkruarme punëdhënësin kanë tëdrejtë të sigurohen vullne-tarisht për më shumë tëardhura mbi pagën që atamarrin deri në nivelin epagës maksimale 105 850lekë. Çdo punëdhënës qësigurohet nën nivelin epagës maksimale ka tëdrejtë të sigurohet vullne-tarisht deri në kufirin ekësaj page, ndërsa çdo kon-tribuues vullnetar për vitinkorrent ka të drejtë të sig-urohet për më shumë tëardhura.

PERIUDHAT E KALUARASigurimin vullnetar për periudhat e kaluara mundta paguajnë të gjithë shtetasit shqiptarë që:Kanë mbushur moshën 18 vjeç.Që nuk iu ka lindur e drejta për ndonjë përfitimnga skema e sistemit të detyruar.Shtetasit shqiptarë meshkuj për periudhën estudimeve universitare, pasi periudhapasuniversitare është me pagesë.Ky sigurim për periudhat e kaluara mund tëbëhet edhe nga shtetasit shqiptarë që kanëperiudha të pambuluara nga sistemi i sigurimit tëdetyrueshëm dhe dëshirojnë t'i plotësojnë atonëpërmjet sigurimit vullnetar si dhe personat qëkanë lënë shtetësinë.Masa e kontributit që duhet të paguhet përsigurim vullnetar nga personi i interesuar përmbulimin e periudhave të kaluara përcaktohet ngakoha kur bëhet pagesa.Pagesa aktuale për të mbuluar periudha tëkaluara, bëhet vetëm në kuotën minimale dhe është5 184 lekë për një muaj sigurim vullnetar, por nëkëto pagesa nuk aplikohen zbritje.

ZBRITJEPARAPAGESË 1 VIT"Nëse do të parapaguani në fillimtë periudhave, do të ketë zbritje6% mbi shumën për një pagesëvjetore", - bën me dije Instituti iSigurimeve Shoqërore në faqen etij zyrtare.

6%

ZBRITJEPARAPAGESË 6 MUAJISSH bën me dije se pensioni iplotë i pleqërisë përfitohet me 36vite e 4 muaj punë të siguruar.Nëse do të parapaguani në fillim tëperiudhave, do të ketë zbritje 3%mbi shumën për një pagesë 6-mujore.

3%

Voltiza Duro

Page 8: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 20188 - AKTUALITET

Në sitë 1136 subjekte, dyqane, supermarkete dhe tregje të shumicës

Policia, kontroll në tregjepër kapsolla e lëndë plasëseMasat, pas plagosjes së polices në protestë

Policia nis kontrolletnë tregje për lëndëtplasëse, përfshi edhe

kapsollat. Situata erdhi ngangjarja e fundit, ku gjatënjë proteste para parla-mentit mbeti e plagosurnga një kapsollë efektivjaIna Nuka, e cila humbi dygishtat e dorës. Policia eShtetit ka ndërmarrë njëplan masash për parandal-imin dhe sekuestrimin ekapsollave dhe lëndëvepiroteknike me rreziksh-mëri për jetën e qytetarëve.Që prej disa ditësh vijonzbatimin e detyrave të për-caktuara në planin emasave për kontrollin etregjeve dhe bizneseve qëkryejnë aktivitet nëtregtimin e lëndëvepiroteknike dhe fishekzjar-rëve. "Në këtë kuadër, ba-zuar edhe në Ligjin nr.9126,datë 29.07.2003 'Për për-dorimin civil të lëndëveplasëse, lëndëve pirotekni-ke e fishekzjarrëve në Re-publikën e Shqipërisë' sidhe Urdhrit të MB nr. 229,datë 08.05.2015 'Për mira-timin e rregullores përmënyrën, kushtet dhe kri-teret e magazinimit dhepërdorimit të lëndëvepiroteknike e fishekzjar-rëve', gjatë ditëve të funditnë të gjithë vendin ngastrukturat e policisë ështëushtruar kontroll në sub-jekte (dyqane dhe tregje),'Për mënyrën, kushtet dhekriteret e magazinimit e për-dorimit të lëndëve pri-toteknike e fishekzjarrëve'.Janë kontrolluar 1136 sub-jekte (dyqane të ndryshme,markete apo supermarkete)si dhe tregje të shumicës. Sirezultat i kontrolleve janësekuestruar 643 kapsolla, sidhe 487 fishekzjarrë, që dy-

shohet se kanë në përbërjelëndë shpërthyese me rrez-ikshmëri për jetën. Janëdërguar materialet përvlerësim në prokurori për 3subjekte, ku janë gjetur dhesekuestruar kapsolla. Kon-trollet janë përqendruaredhe në verifikimin e plotë-simit të masave shtesë tësigurisë, si kamera dhe fiksezjarri. Policia e Shtetit ubën thirrje të gjitha bi-zneseve që të mos tregtojnëkapsolla apo lëndëpiroteknike, si dhe të plotë-sojnë kushtet dhe kriteret

për magazinimin dhetregtimin e lëndëvepiroteknike dhe fishekzjar-rëve, konform ligjit. Policiae Shtetit u bën thirrjeprindërve që mos të lejojnëfëmijët të përdorin të tillamjete shpërthyese, pasi janërrezik potencial për jetën etyre dhe të të tjerëve, si dhefton qytetarët për të denon-cuar çdo rast të tregtimit tëlëndëve të mësipërme nënumrin pa pagesë 112 aponë aplikacionin 'Komisar-iati Dixhital'", thuhet nënjoftimin e policisë.

USHTARËT SHQIPTARË SHPËTOJNË 84 EMIGRANTË NË EGJEAnija e Forcës sëArmatosur "Lissus" kashpëtuar 84 personanë dy operacione tënjëpasnjëshme nëdetin Egje. Në kuadërtë parandalimit dheshpëtimit tëemigrantëve,operacioni i parë uzhvillua të shtunën nëorën 21:35 dhe i dyti tëdielën në orën 10:25.Sipas informacioneveqë përcjellë Ministria eMbrojtjes, në gomonene parë kishte 39persona në bord, 31palestinezë dhe 8sirianë. Ndërkohë, nëgomonen e dytë kishte45 persona në bord; 31burra, 5 gra dhe 9fëmijë.

MASATPolicia e Shtetit kandërmarrë një planmasash përparandalimin dhesekuestrimin ekapsollave dhelëndëvepiroteknike merrezikshmëri përjetën e qytetarëve.Që prej disa ditëshvijon zbatimin edetyrave tëpërcaktuara nëplanin e masavepër kontrollin etregjeve dhebizneseve qëkryejnë aktivitet nëtregtimin e lëndëvepiroteknike dhefishekzjarrëve.

KONTROLLETJanë kontrolluar1136 subjekte(dyqane tëndryshme, marketeapo supermarkete)si dhe tregje tëshumicës. Sirezultat i kontrollevejanë sekuestruar643 kapsolla, si dhe487 fishekzjarrë, qëdyshohet se kanënë përbërje lëndëshpërthyese merrezikshmëri përjetën. Janë dërguarmaterialet përvlerësim nëprokurori për 3subjekte, ku janëgjetur dhesekuestruarkapsolla.

FOTOLAJM

Foto Illustruese

TENDER OPPORTUNITY FOR DUTY FREE BUSINES atTIRANA INTERNATIONAL AIRPORT SHPK (TIA)

Tirana International Airport (TIA) would like to inform the interested parties about the following tenderopportunity at the Terminal Building, Departure Area. The airport is a transportation hub for Albania andit represents a unique and highly attractive location for all retailers and caterers with a double digit growthin passengers.

DUTY FREE• Approx. 282 m2;

Prospective tenants are expected to meet the following requirements:

• Qualification and Experience with the object “Duty Free Management” (interested parties must provideexamples / references); Information must be provided on similar current activities, number, size andlocation of outlets, years of operation, annual turnover in the last three years (or from the date of operation),total number of employees;

• Financial solidity, excellent standing and capability of the company; minimum relevant turnover in thelast financial year of EUR 1,000,000 in the relevant field (interested parties must provide Profit & Lossstatement of last three years);

• Relevant software/IT and data management experience concerning the Duty Free system used in theduty free areas managed by the company (interested parties must provide examples / references);

• To participate in this process interested parties will need to retrieve the Request for Proposal and signthe Confidentially Commitment Document, which can be retrieved at Tirana International Airport,Administration Building, Rinas;

• Only to the companies that will submit the confidentiality commitment will be given the respective setof tender documents that contain the full information for submission of the proposals;

• The Request for Proposal will be distributed only on 07 December 2018 up to 14:00 Eastern Time,which, documents will be delivered in a CD, free of charge.

All inquiries and the Expression of Interest shall be addressed by hand or to all the following emailaddress not later than 07 December 2018 up to 14:00 Eastern Time:

Tirana International Airport N‘n‘ Tereza SH.P.KAdministration BuildingCommercial & Property DepartmentRinas, Albania

Emails:Commercial Department Alisa Gjinari [email protected] Department Ilir Alimema [email protected] Department Albi Palushi [email protected]

Page 9: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 2018 - 9AKTUALITET

Historia e të riut që kapërceu kangjellat e komisariatit

U arratis bujshëm tri vitemë parë, pranga Bledar Zefit

29-vjeçari është dënuar 10 vite në ItaliBledar Zefi është 29-vjeçari, i cili u arrestua ditën e diel

për llogari të shtetit ital-ian, pasi ishte dënuar me10 vite burg për pjesëmar-rje në një bandë krimina-le. I riu u arrestua mëherët edhe në 2015-ën ngaforcat e policisë, por vetëmdy orë pas prangosjes, aimundi të arratiset nga am-bientet e komisariatit. Nënëntor të vitit 2015, Ble-dar Zefi u shpëtoi efek-tivëve dhe u arratis. Sot,tri vite nga largimi i Ble-dar Zefit, 29-vjeçari u ar-restua sërish për llogari tëItalisë, për veprën penalevjedhje me armë të orga-nizuar në grup kriminal.Ai është i dënuar në shte-tin fqinj me 10 vite burgimnga Gjykata e Xhenovës.Bledar Zefi do të ekstra-dohet në Itali për të vuaj-tur dënimin.ARRATISJA E ZEFIT

Në nëntor të vitit 2015,Bledar Zefi u shpëtoi efek-tivëve dhe u arratis ngakomisariati nr.3 i Policisësë Tiranës. Ai ishte arres-tuar po atë ditë si person ishpallur në kërkimndërkombëtar nga Italia.Por vetëm dy orë më vonëpas arrestimit, u arratisnga ambientet e komisari-atit. Bledar Zefi, në atëkohë 26 vjeç, shfrytëzoikohën për të dalë nga dho-ma e shoqërimit për nevo-ja personale dhe dukeshfrytëzuar neglizhencëne efektivëve përgjegjës ar-riti të largohej. Ai goditishoqëruesit dhe kapërceukangjellat e komisariatit.Kujtojmë se komisariatisapo ishte inauguruar ngaministri i Brendshëm iasaj kohe, Saimir Tahiri.Lidhur me këtë ngjarje uarrestuan edhe dy punon-jës policie, Arsela Hajdi-naj, me detyrë trup shër-bimi patrulle dhe BajramElezi , me detyrë ndih-mësspecialist dhepërgjegjës i dhomave tësigurisë për veprën penaletë "shpërdorimit tëdetyrës", por më pas ata ulanë të lirë.

Të rinjtë: E bëmë për të shlyer borxhet që kishim kur erdhëm emigrantë

Rrisnin drogë në restorant,burg dy shqiptarëveDy shqiptarë janë dënu

ar me 3 vite burg nëAngli për shkak të përf-shirjes në rritjen e drogës,kryesisht të kanabisit. Atajanë dënuar pasi u kapënduke rritur mbi 1400 rrën-jë kanabisi, vlera e të cilitnëse do dilte në treg përllog-aritej rreth 1 milion sterli-na. Gjykata e qytetit Hull nëveri të Anglisë dha vendi-min për dy shqiptarët eidentifikuar si Ervis Bashl-lari si dhe Puton Kamberi,njëri 31 vjeç dhe tjetri 21vjeç. Sipas mediave angleze,shqiptarët kishin hyrë nëkëtë aktivitet për shkak tëborxhit, pasi kishin paguarplot 11 mijë sterlina për tëhyrë ilegalisht në tokën an-gleze. Fabrika e kanabisit ugjet në bodrumin e njërestoranti indian, ndërsaprokurori i çështjes e kon-sideroi operacionin krimi-nal dhe të sofistikuar. Gjatë

kontrollit në vendin ku ugjet sasia e kanabisit, njëpjesë e lëndës ishte gatipër të dalë në treg, por dyshqiptarët nuk i shpëtuandot arrestimit nga shër-bimet e policisë britanike.Njëri prej tyre deklaroipara hetuesve se ujistesasinë e kanabisit dhe përkëtë paguhej 100 sterlinanë ditë, por edhe këto nuki kishte marrë dot nga pr-onarët e kanabisit. Njëriprej tyre tha se është ifrikësuar për jetën e famil-jes pas arrestimit. "Pas ar-restimit tim dhe shkatër-rimit të bimëve tëkanabisit jam i frikësuarpër jetën e familjes simenë Shqipëri". Pas kryerjessë dënimit me 3 vite burg,të dy shqiptarët do tëdëbohen nga Anglia përnë Shqipëri.

VENDIMIGjykata e qytetit Hull nëveri të Anglisë dhavendimin për dyshqiptarët e identifikuarsi Ervis Bashllari si dhePuton Kamberi, njëri31 vjeç dhe tjetri 21vjeç. Sipas mediaveangleze, shqiptarëtkishin hyrë në këtëaktivitet për shkak tëborxhit, pasi kishinpaguar plot 11 mijësterlina për të hyrëilegalisht në tokënangleze. Fabrika ekanabisit u gjet nëbodrumin e njërestoranti indian,ndërsa prokurori içështjes e konsideroioperacionin kriminaldhe të sofistikuar.

ARRATISJANë nëntor të vitit 2015,Bledar Zefi u shpëtoiefektivëve dhe uarratis nga komisariatinr.3 i Policisë sëTiranës. Ai ishtearrestuar po atë ditë siperson i shpallur nëkërkim ndërkombëtarnga Italia. Por vetëmdy orë më vonë pasarrestimit, u arratisnga ambientet ekomisariatit. BledarZefi, në atë kohë 26vjeç, shfrytëzoi kohënpër të dalë ngadhoma e shoqërimitpër nevoja personaledhe duke shfrytëzuarneglizhencën eefektivëve përgjegjësarriti të largohej.

RRIHETSHQIPTARINjë 28-vjeçar karënë pre e dhunësnga disa persona,pasi ishin zënë përrregullat eqarkullimit. Ngjarjandodhi të shtunënmbrëma në Firencetë Italisë. Mediatitaliane raportojnëse i riu shqiptarështë ndjekur nga 3afrikanë në një lokalnë vendin e tij tëpunës dhe më pasështë sulmuar."Ansa" shkruan se28-vjeçarit i kashkuar në ndihmëedhe shefi i tij, i cilipo ashtu ka rënëpre e dhunës.I arrestuari Bledar Zefi

Shitje me Ankand te trete nga Studio Permbarimore L.D.C

-1. “Ndertese”, me siperfaqe 600 m2, me Nr. Pasurie 495/15, Volum 5, faqe 83, ndodhurne Zonen kadastrale 3426 me adrese ne Tufine, Tirane. Regjistruar ne Zyren VendoreRegjistrimit Pasurive Paluajtshme Tirane,Çmimi fillestar per shitje eshte 2.116.800leke.

Data e shpalljes 30.10.2018Data e zhvillimit 03.11.2018 deri ne oren 16.00

Ankandi zhvillohet ne ambjentet e Studios Permbarimore L.D.C me adrese Rruga“Myslym Shyri” Vila 8/1, kati 1 Tirane.

REPUBLIKA E SHQIPERISEZyra permbarimore “Best 2010” SHPALLJE ANKANDI

Më datë 28 dhjetor 2018 nga ora.08.00-ora.16.00 tek kjo zyrë përmbarimore dozhvillohet seanca e fundit e mbledhjes së ofertave për ankandin e III-të, përshitjen e pasurisë “MUSHIQI” shpk të ndodhur në L.13, ZK 8518, Plazh, Durrës.Prona përbëhet nga dy dyqane (gjithsej rreth 245 m2) dhe tre apartamente(gjithsej rreth 245 m2) dhe mbi këto prona nuk rëndon barrë hipotekore aponuk janë të kufizuara nga detyrime të tjera.

Çmimi fillestar për çdo apartament do të jetë 34.000 lek/m2, ndërsa çmimifillestar për dyqan do të jetë 51.000 lek/m2.Për sqarime të mëtejshme kontaktoni në tel: 052226000 ose cel: 0692075 644

SHPALLJE ANKANDIZyra Permbarimore "E.G Bailiff Service" me përmbarues gjyqësor Enuar Merko me adreseRr Ibrahim Rruova, Pall 64, Hyrja 8, Ap 1, Tirane, njofton se më datë 14.12.2018 ora 8 ºº - 16ºº ne ambjentet e saj, do te zhvillohet: Ankandi i I-rë për shitjen e pasurisve të paluajtshme,Truall me sipërfaqe totale 112 m², rregjistruar në Z.V.R.P.P Durrës me Nr.pasurie 16/136, Vol.6,Fq.122, ZK.8516 në pronësi të Shoqëria “ADRIATIKA BETON’’ Sh.P.K. me vlere fillestare neankand 11.648 (Njëmbëdhjet mijë e gjashtëqind e dyzet e tetë) EURO dhe Pasuri e paluajtshme,Truall me sipërfaqe totale 1260 m², rregjistruar në Z.V.R.P.P Durrës me Nr.pasurie 16/235,Vol.7, Fq.236, ZK.8516 në pronësi të Shoqëria “ADRIATIKA BETON’’ Sh.P.K. me vlere fillestarene ankand 131.040 (Njëqind e tridhjet e një mijë e dyzet) EURO. Të interesuarit të kontaktojnënë nr. e telefonit 0672027580, +355 4 22 31 888. email [email protected]

Page 10: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 201810 - DOSSIER

HISTORIABURGJET NE KOMUNIZEM

Ekskluzive/ Historia e panjohur e djaloshit kuksian, nga radhët partizane, në Fakultetin e Mjekësisë në Bashkimin Sovjetik

Fadil Spahiu, mjeku i diplomuar në Moskë,që vuajti burgjeve të regjimit komunist

Artikulli i gazetës "Pravda" për studentin shqiptar, që mahniti profesorët rusë

Fadil Spahiu është një nga atadhjetëra shqiptarë që gjatëperiudhës së regjimit komu-

nist të Enver Hoxhës patën rastintë studionin në universitetet evendeve të Europës Lindore, kufalë aftësive të tij u diplomua merezultate të shkëlqyera dhe për tëshkruanin gazetat më të mëdha tëBashkimit Sovjetik të asaj kohe.Pas diplomimit, ai u kthye në Sh-qipëri dhe vazhdoi punën plot pa-sion, duke ëndërruar që të bëhejnjë mjek i aftë dhe t'u shërbentebashkatdhetarëve të tij me tëgjitha mundësitë që kishte. Dhe aifillimisht ia arriti kësaj, duke ubërë një nga mjekët më të njohurnë Shqipëri, por ëndrra e tij papri-tur u këput në mes dhe "një ditë tëbukur", ai e pa veten në pranga, nëburgjet e regjimit komunist tëEnver Hoxhës, i akuzuar si "agjenti sovjetikëve" etj., akuza të montu-ara nga Sigurimi i Shtetit. Lidhurme këtë dhe në përgjithësi jetën eFadil Spahiut, po ju njohim në këtëshkrim nga të dhënat që kemimundur të mbledhim nga të afër-mit e tij, pasi vetë Fadili, tashmënë moshën 92-vjeçare, nuk kadashur dhe nuk ka pranuar kurrëqë të flitet për të, edhe pse ka qenënjë nga mjekët më njohur të Sh-qipërisë.KUSH ËSHTËFADIL SPAHIU?

Fadil Spahiu ka lindur në Koles-jan të qarkut të Kukësit në vitin1926, në një familje patriotike lum-jane. I ati, Rifati, ishte burrë meemër në të gjithë krahinën e Lumëse më tej, një vazhdues i denjë i tra-ditave atdhetare dhe arsimdashësetë fisit të vet. Kishte mbaruar sh-kollën Normale të Elbasanit dhepër vite me radhë ai punoi si ar-simtar në qytete e fshatra të Sh-qipërisë. Rifati ka qenë kryetar iKëshillit të Qarkut të Kukësit men-jëherë pas luftës (nëntor 1944), kurpërfshihej nën juridiksion e tijedhe Prizreni.GJIMNAZIST NË SHKODËR,SHOK ME EMIN DURAKUNNË KONVIKTIN "MALETTONA"

Shkollën fillore Fadili e kreu nëvendlindjen e tij dhe në vitin 1937filloi studimet në gjimnazin e Sh-kodrës. Këtu ai shumë shpejt ak-tivizohet me grupet rinore të qy-tetit dhe merr pjesë në demon-

Dashnor Kaloçi

stratën e parë kundër pushtimitfashist më 28 nëntor 1939 dhe nji-het me një nga organizatorët e saj,Emin Duraku. Aty bie në sy të au-toriteteve për guximin dhe ven-dosmërinë e tij për të zhvilluaraktivitete antifashiste. Forcat qe-veritare arrijnë t'i shpërndajnëdemonstruesit dhe Fadil Spahiunsë bashku me disa shokë të tjerë,midis të cilëve dhe nxënës të kon-viktit "Malet Tona" i arrestojnë.Ende kur ishte në vit të dytë, rreth14-15 vjeç, e përjashtojnë nga sh-kolla dhe e përplasin në birucat eburgut të Shkodrës. Prej këtej, merreth 16 të arrestuar të tjerë e ni-sin për në burgun e Tiranës dhepas pak ditësh e çojnë në burgun eBurrelit. Babai i Fadilit, që në atëvit ishte mësues në fshatin Kastri-ot të Peshkopisë, kërkon që t'ia sjell-in të birin në konviktin e shkollëssë fshatit. Fadilin e sjellin pranë tëatit me detyrimin për t'u paraqiturçdo ditë në policinë e fshatit.PËRJASHTOHET NGA TËGJITHA GJIMNAZET SIANTIFASHIT DHE DEL PAR-TIZAN

Në pranverë të vitit 1940 nëgjimnazin e Shkodrës fillon një re-voltë brenda shkollës, ku nxënësitkërkojnë kthimin e 16 shokëve tëtyre, që ishin arrestuar në demon-stratë. Kishin kaluar rreth 3-4 muajdhe Fadilin e kthejnë në bankat eshkollës. Këtu përfundon vitin edytë. Për të shmangur kontaktet etij me elementë revolucionarë tëqytetit, atë e nisin për nëGjirokastër që të vazhdojë vitin etretë. Këtu ai shumë shpejt bëhetanëtar i organizatës antifashiste tërinisë gjirokastrite dhe vihet nëkrye të protestave antifashiste, qëu bënë në Gjirokastër më 28 nëntor

1941. Për këtë arsye, në fund të vitit1941 Fadilin e përjashtojnë nga tëgjitha shkollat e Shqipërisë pa embaruar vitin e tretë të gjimnazit.Kështu detyrohet të largohet ngaGjirokastra për të shmangur njëarrestim të dytë dhe niset për nëvendlindje. Me ndërhyrjen eprindërve shkon në Prishtinë tekdisa miq të babait që të vazhdojëgjimnazin, por edhe këtu ai fillonsërish aktivitetin revolucionar,duke shtypur dhe shpërndarëtrakte të organizatës së PartisëKomuniste të Prishtinës. Kur kyaktivitet bie në sy të organeve sh-tetërore, ai detyrohet të kthehet nëvendlindje, ku sapo është krijuarçeta e Lumës dhe aty regjistrohetsi partizan i saj. Më pas, Fadili kaloisi efektiv i batalionit të Lumës dheluftoi në këtë formacion partizanderi në çlirimin e kryeqytetit, Ti-ranës më 17 nëntor 1944. Menjëherëmbas çlirimit të Tiranës, ai punoisi anëtar i Komitetit Qarkorë tëRinisë Antifashiste të Kukësit. Nëverën e vitit 1945 vjen në Tiranë përtë ndjekur kursin veror që organi-zohet në shkollën "NënaMbretëreshë" me nxënës që i kish-in humbur vitet e gjimnazit. Këtumbaron vitin e tretë, ndërsa vitin ekatërt e përfundon në Gjirokastër,duke marrë diplomën në maj tëvitit 1946. Mbas pjesëmarrjes sivullnetar për ndërtimin e heku-rudhës Brçko-Banoviç në Bosnje,në shtator të vitit 1946, ai filloi stu-dimet e larta në Fakultetin eMjekësisë në Sarajevo, në degën eMjekësisë së Përgjithshme.STUDENT I MJEKËSISË NËJUGOSLLAVI DHE NËBASHKIMIN SOVJETIK

Në vitin 1948, pasi u prishënmarrëdhëniet me Jugosllavinë e

Titos, ende pa mbaruar akomavitin e dytë, Fadilin së bashku mestudentët e tjerë shqiptarë që ish-in në Jugosllavi, i kthejnë në Sh-qipëri. Fillimisht i grumbullojnënë plazhin e Durrësit, ku presin tënisen sërish me studime, por këtëherë duke i dërguar në BashkiminSovjetik, në qytetin Gorki. Ish-kolegë dhe shokë të tij tregojnë seFadili ishte student që binte në sypër karakterin e tij, ai ishte tepër izellshëm dhe aktiv në mësime.Duke parë aftësitë dhe këmbëngul-jen e tij për të mësuar gjithçka,mjekët pedagogë e aktivizojnë nëoperacione në Institutin e Kiru-rgjisë Restauratore që merrej krye-sisht me invalidët e luftës dhe trau-mat e tyre. Fadili si student ishtemë i miri. Pedagogët, që ishin she-fa klinike, vazhdimisht e marrinsecili në klinikën e vet duke i be-suar operacione specialiteti, siortoped, operacione në veshka,stomak dhe mushkëri, etj.

Në vitin 1953, ndërsa frekuen-tonte rregullisht studimet, profe-sori i tij, Bllohin, që ishte drejtori përgjithshëm i institutit, i besoidhe i propozoi temën shkencorembi zëvendësimin e kyçeve meproteza metalo-plastike dhe këtëpunë ai e ka kryer vullnetarisht,jashtë orareve të mësimeve. Nëvitin 1954, kur u diplomua simjek, kishte arritur të kryente 8eksperimente në qen duke zëv-endësuar kyçin e gjurit të këm-bës së pasme me protezë metalo-plastike të konstruktuar prej tijdhe të aprovuar nga këshilli sh-kencor i institutit. Ky institutaprovoi mundësinë e projektimitdhe aplikimit të kësaj proteze tenjeriu. Udhëheqësi shkencor,prof. N. N. Bllohin, i dha me sh-krim mendimin se realizimi ikësaj proteze te njeriu do të shër-bente si një punim i mirëfilltë sh-kencor për marrjen e gradës "Kan-didat i shkencave të mjekësisë".Në përfundim të studimeve merezultate shumë të mira në univer-sitetin 'Gorki'-j, Fadili diplomohetsi mjek kirurg dhe në vitin 1953kthehet në Shqipëri. Në fillim aipunon si mjek i përgjithshëm nëpavionin e tretë të spitalit civil Ti-ranë, ku bie në sy puna e tij si kiru-rg. Ai kryente operacione të vësh-tira dhe kjo bëri që emri i tij tëbëhet i njohur shumë shpejt jovetëm në Tiranë, por edhe në tëgjithë Shqipërinë. Pas pak kohësh,ai transferohet në spitalin e Dur-rësit, ku kryen edhe këtu operacio-net duke qenë mjek i përgjithshëm.

PROFESORËT RUSË EVLERËSOJNË SI"KANDIDAT I SHKENCAVEMJEKËSORE"

Rekomandim i profesorëve rusëinfluencoi pozitivisht tek udhëheq-ja e PPSH-së së asaj kohe në Sh-qipëri dhe kështu Fadilit i jepet edrejta e kryerjes së studimeve tëaspiranturës. Për këtë qëllim dër-gohet në Moskë në Institutin Sh-kencor të Luftës kundër Kanceritpranë Akademisë së ShkencaveMjekësore të Moskës, ku punonteudhëheqësi i tij shkencorN.N.Bllohin. Në vitin 1956 ai reali-zon me sukses për herë të parë nëbotë, zëvendësimin e kyçit të bër-rylit me protezë të brendshme met-alo-plastike tek njeriu, që ishte njëngjarje e rrallë për mjekësinë evro-piane të kohës. Trupa pedagogjikee pranon dhe e vlerëson me notamaksimale këtë rezultat të ri tëkirurgut shqiptar. Kështu, ai fitoigradën e kandidatit të shkencavemjekësore. Përveç operacioneveortopedike në këtë institucion, aioperon edhe të sëmurët me kanc-er. Në përfundim të studimeve 3-vjeçare në Moskë, në vitin 1957 aikthehet në Shqipëri me titullin"Kandidat i Shkencave Mjekë-sore", titull të cilin në atë kohënuk e kishte asnjë mjek tjetër sh-qiptar.MJEK KIRURG NËSPITALIN E TIRANËS

Në vitin 1957, Fadili fillon punënsi mjek kirurg në spitalin e Ti-ranës, me një besim dhe përvojëdisavjeçare. Ai punoi me njëdëshirë të veçantë për të krijuarrepartin e ortopedisë dhe falë aftë-sive të tij e krijoi menjëherë atë dheemërohet shefi i parë i kësaj klini-ke. Krahas punës në klinikë, aishërbeu edhe si pedagog në Fakul-tetin e Mjekësisë të Universitetittë Tiranës, ku ka dha lëndët e Or-topedisë dhe Onkologjisë. Pas dyvjetësh u krijua edhe Klinika eOnkologjisë dhe të dyja këto klin-ika ai i ka drejtoi deri në vitin 1965.Këto vite ishin vitet e suksesit mëtë madh në punën e tij dhe krahaskësaj, ai punoi edhe si kryeredak-tor i Buletinit të Mjekësisë, që bot-onte Fakulteti i Mjekësisë dheanëtar i këshillit shkencor të uni-versitetit. Në klinikën e Ortope-disë dhe të Onkologjisë që drejton-te Fadili filloi zbatimi i operacion-eve në të gjitha nivelet, por kjo gjënuk vazhdoi gjatë. Për të filluan tëthurnin intriga e shpifje, të bëninraportime në organizatën e par-tisë. Ai po etiketohej si "armik i

Fadil Spahiu

Page 11: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 2018 - 11

partisë" dhe të ndiqej nga Siguri-mi i Shtetit. Pas kësaj thirret meurgjencë mbledhja e organizatësbazë të partisë të Spitalit nr. 2 dhenë vitin 1964, mbledhja e përgjiths-hme vendos përjashtimin e tij ngapartia duke u akuzuar si "i infek-tuar nga ideologjia e armikut". Egjitha kjo ndodhi pasi u përgatitterreni me presione, shtrëngimedhe kërcënime nga dora e Sigurim-it të Shtetit. Kur e përjashtuan ngapartia, ai largohet nga Tirana dheçohet mjek në spitalin e Elbasan-it. Por as këtu nuk punoi mëshumë se dy javë, pasi i hodhënprangat në duar dhe e burgosën.Kur del nga burgu pas dy vjetësh,e dërgojnë si mjek në spitalin eGramshit. Edhe pas daljes ngaburgu, Fadili punoi me përkush-tim në spitalin e vogël të qytetittë Gramshit për ta rimëkëmburatë. Me punën e tij të drejtpër-drejtë, ai e transformojë spitaline Gramshit, duke e bërë atë njëndër spitalet më të mira rajonaletë kohës. Në sajë të përkushtimitdhe meritave profesionale, emri itij përmendej kudo si një ngamjekët më të mirë të vendit. Ni-sur nga kjo, aty vinin për opera-cione nga e gjithë Shqipëria, melloj-lloj diagnozash dhe ai i ku-ronte me shumë kujdes. Në rre-thin Gramshit Fadili punoi përrreth 10 vjet deri në vitin 1976.Edhe pse rezultatet e punës sikirurg ai i kishte të jashtëzakon-shme, papritur një ditë bëhet njëmbledhje e komitetit ekzekutiv tëqytetit të Gramshit, ku objektikryesor është doktor Fadili. Atëe cilësojnë si "armik të pakorrig-jueshëm, që sillet keq me njerëz-it, të aftë për të kompromentuarkuadro të larta të partisë dhepushtetit në rrethe". Pas kësaj eheqin nga Gramshi dhe e dër-gojnë në fshatin Progonat të Kur-veleshit, gjoja në ndihmë tësëmurëve dhe familjarisht i fusin

DOSSIER

Në fillimin e muajit, nëgazetën "Pravda" të qytetit Gorki u botua

njoftimi se më datën 21 dhjetor,në Institutin e Mjekësisë do tëzhvillohej mbrojtja e diserta-cionit për marrjen e gradës sh-kencore të kandidatit të shken-cave mjekësore, Fadil Spahiu.Oponentët zyrtarë të mbrojtjesjanë: Mjeshtri i Merituar i Sh-kencës Profesori E. M. Berezovdhe doktori i Shkencave Mjekë-sore Profesori B. A. Korolev. Nena interesoi familja e disertan-tit Fadil Spahiu. A është vallëai djaloshi me sy të zi nga Sh-qipëria, i cili së bashku megrupin e shokëve të tij kambaruar studimet në vitin 1953në Institutin tonë të Mjekësisë?Ne e kemi takuar atë në klini-kat mjekësore, në bibliotekat einstitutit si dhe në kolektivat egrupeve amatore artistike, kukëngët ruse këndoheshin sëbashku me këngët shqiptare.Pardje, ditën kur erdhi Fadili,të gjitha përpjekjet për ta gje-tur atë në hotelet e qytetit rezu-ltuan pa sukses. Në Institutin eMjekësisë na thanë: "E njohimFadilin, si gjithmonë i palodhs-hëm. Në qytetin Gorki ai kashumë miq dhe është vështirëtë themi ku është tani". Në fakt,që nga stacioni i trenit ai shkoinë Institutin e Kirurgjisë. Atjena thanë: "Po, Fadili ishte këtu.Pastaj shkoi në Klinikën e Kiru-rgjisë të spitalit Nr.5". Atje egjetëm më në fund mjekun e rishqiptar së bashku me një grupshokësh të ngushtë të institutit.Atij i bënin pyetje si është Ba-jram Preza, ku punon FiqriBasha. Fadili tregon se shokëte grupit të tij tani punojnë nëShqipëri: Bajram Preza ështëneuropatolog, Bashkim Çuberiështë ekspert mjekësor në Ti-ranë, Fiqri Basha është anato-mist në Institutin Shqiptar tëMjekësisë.

Duke buzëqeshur, Fadilithotë: "Këtë vit Instituti ynë iMjekësisë nxjerr nga shtypinumrin e parë të Revistës Sh-kencore, a e kuptoni, numrin eparë. Ky institut është themelu-ar me ndihmën e Bashkimit Sov-jetik dhe aty japin mësim spe-cialistët tuaj të shkëlqyeshëm".Biseda vetvetiu kalon në gjend-jen e mjekësisë në RepublikënPopullore të Shqipërisë. F. Spah-iu jo pa mburrje thotë: "Më parëtë gjitha shpresat për problemetmjekësore ishin te puna emjekëve të veçantë. Tani në ven-din tonë të vogël, mjekësia ësh-të vendosur në baza të shën-dosha shkencore, te ne mjekësiaështë bërë vepër e përgjithshmeqeveritare. Në çdo hap ne ndje-jmë ndihmën shumë të çmuar tëmiqve sovjetikë. Për këtë arsye,populli shqiptar ju është shumëmirënjohës". Të gjithë pjesëmar-rësit e bisedës natyrshëm in-teresohen për ndryshimet e jetëssë vetë Fadil Spahiut. "Po çfarë

mund të ju them. Ju e kuptoni satë vështirë e kisha në fillim, nukdija asnjë fjalë të gjuhës ruse dhetani - në fytyrën e tij zeshkanepërsëri u shfaq buzëqeshja - mendihmën tuaj, e mësova shumëmirë rusishten. Kur u ktheva nëatdhe, punova si kirurg në Ti-ranë. Gjatë gjithë kohës vazhdo-va të punoja për temën e diserta-cionit, të cilën ma pat dhënë N.N.Bllohin-i që kur isha student nëGorki. Është fjala për zëvendë-simin e kyçit të bërrylit me mate-rial plastik. Ishte një punim i ri, ivështirë, por që unë e pëlqeva.Qeveria jonë më dha mundësinëpër të ardhur si punonjës shken-cor në Institutin e Patologjisë dheTerapisë Eksperimentale të Aka-demisë së Shkencave të Bashkim-it Sovjetik. Udhëheqësi im shken-cor ishte N. N. Bllohin. Ju e njihnikëtë njeri, një shkencëtar i shquardhe shumë egzigjent. Punimi i di-sertacionit tim ka përfunduar dhee kam sjellë atë për vlerësim nëqytetin që është bërë tashmë aq iafërt dhe i dashur për mua". Ne epyetëm F. Spahiun për planet e tijpër të ardhmen.

"Duhet të kaloj disa muaj nëMoskë dhe pastaj do të kthehem

në atdhe. Në vendimtuaj kam kaluar njëshkollë të madhe dhetë bukur. Asnjëherënuk do ta harrojë atë,asnjëherë".

* * *Mbrëmë në Insti-

tutin e Mjekësisë u zh-villua mbrojtja e dis-ertacionit të FadilSpahiut. Në sallë ish-in profesorë, peda-gogë, mjekë të rinjdhe studentë. Sekre-tari i Këshillit Shken-cor infor moi përbiografinë e disertan-tit: ai është 30-vjeçar,është anëtar i Partisësë Punës së Sh-

qipërisë, ish-luftëtar aktiv në rep-artet partizane dhe është dekoru-ar me Medaljen e Punës. F. Spahiuka mbaruar me rezultate të sh-këlqyera studimet në Institutin eMjekësisë, në Gorki dhe ka kryerdy punime shkencore.

Fjala e disertantit u ndoq mevëmendje të madhe.

Anëtari-korrespondent i Aka-demisë së Shkencave Mjekësore tëBashkimit Sovjetik, N. N. Bllohin,dëshmoi përkushtimin e tij tëmadh për punën: "Jemi të gëzuarqë në Shqipëri kthehet kirurgu iaftë, i cili tashmë mund të kryejënë mënyrë të pavarur operacionetë vështira në çdo pjesë të trupit".

Oponentët zyrtarë, E. L. Bere-zov dhe B. A. Korolev dhanë vlerë-simin e lartë të punës së F. Spah-iut, duke theksuar rëndësinëshumë të madhe të saj. Kryetari iKëshillit Shkencor deklaroi se F.Spahiut në mënyrë unanime i jepetgrada shkencore e Kandidatit tëShkencave Mjekësore. Shkencë-tarit të ri i shtrënguan dorën dh-jetëra veta. Kurse ai, i prekur dhei entuziazmuar përsëriste vetëmnjë fjalë që dilte nga zemra e tij:Faleminderit!

A.A.A.A.A. LitvinLitvinLitvinLitvinLitvin

Artikulli i gazetës ruse, "Pravda", për mjekun diplomant shqiptar

"Fadil Spahiu mbron disertacionin"(Mbrëmë në Institutin e Mjekësisë)

Fadil Spahiu me udhëheqësin e tijshkencor, N. N. Bllohin, Doktor iShkencave Mjekësore, Profesor.Fotografitë nga P. Mazzhuhin

Në Repartin e Kirurgjisë të Spitalit Nr. 5,Fadil Spahiu (djathtas) takohet meshokët e tij të Institutit të Mjekësisë, V.N. Çinenkova, që është asistente eKatedrës së Kirurgjisë Spitalore dhe M.S. Lebedev, mjek kirurg.

në një stallë lopësh për të banu-ar. Kjo gjendje nuk vazhdoi gjatë,sepse pas dy javësh atë e arres-tojnë. Ndërsa gruan bashkë medjemtë i çojnë në Memaliaj.AKUZOHET SI AGJENT IRUSËVE DHE DËNOHET18 VJET BURG

Në hetuesinë e Gramshit,Fadilit i kërkojnë që të pranojëse "është armik i partisë dheagjent i rusëve, se është armik ipopullit, se nuk është dakord mevijën e partisë" e të tjera akuza.Procesi hetimor ndaj tij ishte iegër dhe zgjati katër muaj. PastajFadilin e nxjerrin në gjyq dhe edënojnë me 18 vjet heqje lirie, melloj-lloj akuzash të montuara. Nëfillim atë e çojnë në burgun nëBulqizës dhe më pas e transfer-ojnë në burgun e Spaçit, ku Fadiliushtroi detyrën e mjekut duke iugjendur në çdo moment bashkë-vuajtësve të tij. (Në këtë kohë bash-këshortja e tij e kishte divorcuar).Në vjeshtën e vitit, 1986 kur ishte60 vjeç lirohet nga burgu, i rraska-pitur por ende kishte një besim semund ta ndihmonin të rinistepunën nga e para si mjek. Nukdonte ta pranonte akoma moshëne pensionit. Besonte tek ata të pa-ktë shokë të dikurshëm që kishinmundur t'i mbijetonin diktaturës.Në të vërtetë askush nuk mundita ndihmonte. Që nga ajo kohë, aijeton me një pension të vogël nëapartamentin e tij diku afër RadioTelevizionit Shqiptar, ku edhe psetashmë në moshën 92- vjeçare dheme një jetë plot vuajtje dhe peripe-ci, ai nuk i heq nga dora librat dheleksionet e mjekësisë, të cilës ikushtoi gjithë jetën e tij.

Faksimile e gazetave ruse

Page 12: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 201812 - SPECIALE

Mediat e huaja vijojnë t'u bëjnë jehonë ndryshimeve

që kanë ndodhur 3 vitet efundit në Tiranë, por edhe tapromovojnë atë si një desti-nacion turistik, që po merrvëmendje të zgjeruar në Eu-ropë. Gazeta e njohur ital-iane, "Corriere della Sera", erendit Tiranën si destinacio-nin më të mirë për turistëtitalianë për festat e fund-vitit, duke e cilësuar si njënga qytetet më të reja, me al-ternativa dhe kosto të ulët,në Europën e re. "Nga treg-jet e vogla përreth pemës sëmadhe në Sheshin 'Skënder-bej', tek ndriçimi i kudogjen-dur - shkruan gazetarja e njo-hur Fancesca Masotti - bënqë Krishtlindja të ndihetkudo". Në suplementin e saj,"Corriere della Sera" eviden-ton nismën e ndërmarrë ngaBashkia e Tiranës për PyllinOrbital për gjelbërimin ekryeqytetit, si dhe trans-formimin e sheshit "Skënder-bej", Pazarit të Ri dhe Pira-midës, që do të nisë së shpe-jti. Fancesca Masotti shkru-an se "grisë dhe frikës së dh-jetëvjeçarëve të regjimit ko-munist, Tirana i përgjigjetme ngjyra dhe shije të fortanë rrugët e saj".

REVOLUCION NËTIRANË

Një fundvit me surprizanë kryeqytetin shqiptar, njëqytet i ri dhe "low cost", qëndjek gjithë fantazi të ardh-men. Mes muzeve të rinj dherampave të 'Skatebord-it'mbi simbolet e së shkuarës.

*Nga Fancesca Masotti**Nga Fancesca Masotti**Nga Fancesca Masotti**Nga Fancesca Masotti**Nga Fancesca Masotti*

Sfida e radhës ka nisur,prej nëntorit Tirana ështëzyrtarisht kandidate përKryeqytetin Evropian tëKulturës 2024. Vjen simirënjohje për një nga qyte-tet më të reja, alternativedhe 'low cost' e Europës sëre, që udhëheq një vend qëka si moto turistike "Go yourown way". (Ndiq rrugëntënde. Udhëto sipas mënyrëstënde). Kryeqyteti shqiptar,ku mosha mesatare, siç e de-klaron kryebashkiaku ErionVeliaj është 27 vjeç, ka katër-fishuar popullsinë në 20 vite,është në rritje ekonomikedhe po përjeton një revolu-cionin "e gjelbër". Nga sh-tëpizat e vogla (të bukuraprej druri, ngjyrë bakri dhealabastre) përreth pemës sëmadhe në sheshin "Skënder-bej", tek ndriçimi i gjithëp-ranishëm bëjnë që atmosferae Krishtlindjeve të ndihetmë shumë se kudo. E kup-tueshme për një vend të dalënga diktatura komunistevetëm në fillim të viteve '90.Por, vlera e vërtetë e shtuar

e një fundjave në qytet ësh-të të ndjesh "urinë e saj përtë ardhmen". Mes arkitek-turës otomane, fashiste, ko-muniste, qiellgërvishtësvetë rinj dhe gjelbërimit nëzona dikur të braktisura.

MES BUNKERËVEDHE AROMAVE TËFORTA

Për ta kuptuar vërtet Ti-ranën, duhet të kalosh ngaBlloku. "Ish-lagjja e ndaluar,e rezervuar në atë kohë përelitat e regjimit, sot ështëmbretëria e të rinjve", tre-

"Corriere della Sera", jehonëndryshimeve në kryeqytetin

shqiptar: Revolucion në Tiranë

gon Alice Ophelia Taylor,shkrimtare, gazetare dheaktiviste angleze, që prej njëviti jeton këtu (blogu i sajthebalkanisto.com ështëndër më të lexuarit në Ball-kan). Atje ndodhet GaleriaFab, në pronësi të Fakultetittë Arteve, ku shpaloset kri-jueshmëria më e fundit dhemë e mira e artit të rrugësnë Shqipëri, e promovuarnga administrata lokale meprojekte të tilla si 'MurAl',një bashkëpunim mes bash-kisë dhe laboratorit të Leçes"Rruga 167/B", që në 2018-ën

bëri bashkë mjeshtra të mu-raleve italianë, francezë, ser-bë dhe uruguaianë. Emandej bare, pub-e, galeriarti dhe studio arkitektur-ore, të hapura nga ata qëkanë ndjekur kurse nëLondër apo Milano e që kanëvendosur të kthehen.

LUFTA KUNDËRSMOGUT

Prej qershorit, në qytetjanë hedhur në qarkullim 4mijë biçikleta të markës 'Mo-bike', përkrah biçikletave të

'EcoVolis', që ka startuar në2011. Një ide e përkryer përnjë qytet të sheshtë dhe medimër të butë. Projekti "Ti-rana 2030-TR030" parash-ikon një brez pyjesh përrethqytetit. Studioja holandeze"Mvrdv" parashikon gjith-ashtu rikonstruksionin e Pi-ramidës, mauzoleumitfamëkeq, i ndërtuar ngafamilja e diktatorit EnverHoxha në vitin 1988. Njëherëbazë e NATO-s për luftën nëKosovë, pastaj klub nate dhetani është një rigjetje për"skater" (patinazh). "Do tëmbetet një hapësirë për tërinjtë", thekson kryebashki-aku 39-vjeçar. "Një qendërmultifunksionale përedukimin teknologjik, menjë teatër dhe një librari. Dotë jetë gati për qershorintjetër". Ndryshimi ndihetkudo në sheshin "Skënder-bej", zemra e qytetit ështërikonstruktuar dhe ështëkthyer në pedonale, dukemirëpritur oncerte falas. Për-reth janë mbjellë qindrapemë. Për gazetarin StephenBurgen, të gazetës angleze"The Guardian", e bukura eTiranës qëndron në kaosin esaj, godina të viteve '40, tësuvatuara me suva fos-foreshente, xhami dhe kishaortodokse. Pasqyrë e një his-

torie torture. Për të prenotu-ar turin "Communist Tira-na" (Tirana komuniste) të"Good Albania", do të thotëtë vizitosh vendet që për-doreshin për t'u shpëtuarsulmeve, si "BunkArt" dhe"BunkArt2", "Shtëpia eGjetheve", që rrëfejnë aktiv-itetin e ish-policisë sekrete.Grisë dhe frikës së atyre dh-jetëvjeçarëve, Tirana ipërgjigjet me ngjyra dheshije të forta në rrugët e saj.Këto elemente ndeshen tePazari i Ri, një pazar i rikon-struktuar në vitin 2017, nëverilindje të sheshit"Skënderbej", ku gjenjaprakë me oriz, të mbësh-tjellë me gjethe dhe specame gjizë. Po kështu, zbulo-hen shije të reja edhe nëlokalet e tjera, si "Mullixh-iu", apo në vendet ku gjithç-ka është bio dhe me pro-dhime lokale, si në Fishtë,një orë larg nga Tirana.Këtu, agroturizmi, si tek"Mrizi i Zanave" bën që lën-da e prodhuesve të vegjël tëkthehet në një kryevepër,duke shoqëruar vreshtarinëautoktone, si Kallmet Pres-tigj. Niset nga tradita antike,shpesh e varfër, për të kalu-ar tek tendencat e reja. Paka shumë, si ky qytet./tvklan.al/

Kinematografia në zi,ndahet nga jeta aktori Luan QerimiËshtë ndarë nga jeta aktori Luan Qerimi, në

moshën 89-vjeçare. Aktori kaqenë shumë idashur për shikues-it, pasi ka luajturmbi 70 role nëteatër dhe kine-matografi, por prejvitesh Qerimi utërhoq nga jeta ar-tistike. Edhe pseprania e tij me roleka munguar vitet efundit, ai ka lënëkujtime të pashlyera në mendjen e shumë art-dashësve. Aktori Qerimi ka luajtura në disa role,konkretisht si "Arturo Ui", "Otello", "Orët e Krem-linit", "Gracka", "Vdekja e kalit", e shumë eshumë role të tjera. Ai lindi në Lushnjë, në 15tetor 1929 dhe i hyri botës së aktrimit, fillimishtme lëvizjen amatore, për t'u aktivizuar në Teat-rin e Ushtrisë, ku talenti i tij do të spikaste. Ish-te 25 vjeç, kur në vitin 1954 do të hynte në Teat-rin Popullor, që ishte ëndrra e çdo të riu që dëshi-ronte të bëhej aktor. Aktori i mirënjohur ka luaj-tur një sërë rolesh, duke spikatur në film edhenë teatër, ndërsa ai ka interpretuar edhe në film-in artistik. Që nga viti 1989, aktori tashmë i nd-jerë mbante titullin "Artist i Merituar".

Page 13: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 2018 REDAKTOR: VOLTIZA DURORRO

Life Suplementpages

MJEKU POPULLOR

KESHILLA

Ylli Merja: Luftoni kancerin

me bimën e pelinit të ëmbël

“Shfaqen çrregullime në traktin urinar dhe prostatë”

Mjeku urolog dhe seksolog: 85% e rasteve, dëmtime kronike në pjesë të ndryshme në trup

7 bimët që ndihmojnë aktivitetin e trurit

Përdorimi i tepërt i biçikletës shkakton impotencëSi të parandaloni

infl amacionin e bajameve

MjeMjdhe85%rasdëmkronpjesndrytttttttttttttttttttttttttttttttrup

KIM DRASA:

Page 14: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 201814

Mjeku urolog dhe seksolog: 85% e rasteve, dëmtime kronike në pjesë të ndryshme në trup

"Shfaqen çrregullime në traktin urinar dhe prostatë"

Përdorimi i tepërt i biçikletësshkakton impotencë

Kim Drasa:Përdorimi i biçikletës

është një mënyrëshumë e mirë për një

jetesë të shëndetshme, pormund të shkaktojë edheprobleme seksuale,veçanërisht te meshkujt.Në një intervistë për suple-mentin "Life Pages" në"Gazeta Shqiptare", mjekuurolog dhe seksolog, prof.dr. Kim Drasa tregon se pa-sojat e pedalimit të tepërtmund të çojnë deri në im-potencë te meshkujt. Mëtej, mjeku thekson se ngapërdorimi i tepruar ibiçikletës, deri në 85% tërasteve (meshkuj-femra)mund të pësojnë dëmtimekronike në disa pjesë tëtrupit si qafë, duar, kyçe tëduarve, fundin e kurrizit(kërbishte), gjunjë dhe mol-laqe (glutealet) ose zonën etrupit që rri mbi shalën ebiçikletës.Cilat janë përfitimet e për-dorimit të biçikletës nëshëndetin e njeriut?Biçikleta (çiklizmi apo ped-alimi) është një formë eaktivitetit fizik, e cila pro-movon shëndet në mënyratë panumërta, duke rezul-tuar në reduktimin e tëgjitha shkaqeve të mortali-tetit, në individë të ndry-shëm, të cilët/at përdorinbiçikletën rregullisht.Biçikleta po shndërrohetnë metodën popullore tëtransportit, për fizkulturëdhe kalimin kohës së lirë.A shkakton dëmtime për-A shkakton dëmtime për-A shkakton dëmtime për-A shkakton dëmtime për-A shkakton dëmtime për-dorimi i saj?dorimi i saj?dorimi i saj?dorimi i saj?dorimi i saj?Me gjithë benefitet e njohu-ra, në të mirë të shëndetit,duhet të dini se përdorimi itepërt i biçikletës shkak-ton edhe dëmtime trupore.Deri në 85% të rasteve(meshkuj-femra) nga për-dorimi i tepruar i biçikletësmund të pësojnë dëmtimekronike në disa pjesë tëtrupit si në: qafë, duar, kyçetë duarve, fundin e kurriz-it (kërbishte), gjunjë dhemollaqe (glutealet) osezonën e trupit që rri mbishalën e biçikletës. Impak-ti i përdorimit të biçikletësmbi shëndetin seksual përshkak të presionit të zgja-tur mbi zonën perineale(pjesa e poshtme e trupit, ecila rri mbi shalë) ka mar-rë vëmendjen e duhur dheshumë studime kanë rapor-tuar për efektet negativembi organet seksuale. Pje-sa më e madhe e studimevejanë bërë në ata persona, tëcilët përdorin biçikletën nëdistanca të gjata. Për mëtepër, studimet kanë rapor-tuar edhe për dëmtime tëtjera si simptoma në trak-

Voltiza Duro

tin e poshtëm urinar, çrregullimetë urinimit), prostatitis kronik(infeksion kronik të prostatës),sindromin e dhimbjeve kronikepelvike (CPPS), apo dhe struk-turën e uretrës.Cilat ishin metodat e përdoruraCilat ishin metodat e përdoruraCilat ishin metodat e përdoruraCilat ishin metodat e përdoruraCilat ishin metodat e përdoruragjatë studimit?gjatë studimit?gjatë studimit?gjatë studimit?gjatë studimit?Fillimisht u bë rekturtimi i 14.333çiklistëve anonimë. Në pyetësoru përcaktuan: tipi i biçikletës, tipii shalës, këndi i shalës, frekuen-ca e veshjeve të mbushura, të sh-kurtra, gjatë pedalimit. Gjithash-tu, u përcaktua koha që rri pahipur në shalë, lartësia e timonit,tipi i sipërfaqes (tokës) ku atapedalonin/garonin. Gjithashtu,çiklistët u ndanë në dy grupe:çiklistë me intensitet të lartë tëpërdorimit të biçikletës (ata membi dy vite dhe më tepër se triherë në javë, me një mesatare mëtepër se 25 milje) dhe çiklistë meintensitet të ulët, përcaktuar siata, të cilët nuk arrijnë kriteretme intensitet të lartë si çiklist.Cilat ishin konkluzionet e arrit-Cilat ishin konkluzionet e arrit-Cilat ishin konkluzionet e arrit-Cilat ishin konkluzionet e arrit-Cilat ishin konkluzionet e arrit-ura pas studimit?ura pas studimit?ura pas studimit?ura pas studimit?ura pas studimit?Mbi katër dëmtimet madhore, tëcilat shkaktohen tek përdorues-it e rregullt të biçikletës janë:dysfunksioni erectile, mpirja eorganeve gjenitaleve, shfaqensimptomat e traktit të poshtëmurinar si dhe striktura e uretrës.Pra, mund të themi se përdorimii biçikletës shkakton impotencë?Kompresioni i strukturave neu-ro-vaskulare midis shalës sëbiçikletës dhe symphyzis pubika(pjesa e përparme e kockave tëlegenit), gjatë pedalimit tëbiçikletës, shkaktojnë rënien efluksit të gjakut dhe si rrjedhojëe kësaj jep ulje të oksigjenimit tëpenisit dhe logjikisht kjo ndodhinegative rezulton në dysfunksionerektil apo impotencë (nuk forco-het penisi). Kjo është konfirmuaredhe nga shoqata amerikane eurologjisë (AUA), në kongresetvjetore të viteve 1998 dhe 1999,respektivisht, duke pranuarlidhjen dëmtuese midis çiklizmitdhe dysfunksionit erektile.Konkretisht, ky dëmtim u kon-statua në 13% të 160 çiklistëve, tëcilët pedaluan në një tur 540 km.Për më tepër, ky dëmtim seksualu pa se zgjati më tepër se një javëdhe më tepër se një muaj, në

6.95% dhe 1.9%, respektivisht,mbasi çiklistët mbaruan këtë turdhe ndenjën pushim. Përveçkësaj, pothuaj asnjë çiklist nukpati simptoma të dëmtimeve sek-suale, pas më pak se 200 km ped-alimi, gjatë këtij turi. Kjo tregoise presioni i krijuar midis shalësdhe organeve gjenitale nuk ësh-të i mjaftueshëm për të shkaktu-ar dysfunksion erektile persis-tent, por përkundrazi, vetëmpërkohësisht dhe në situatë ek-streme, pra në pedalim për distan-ca të largeta (siç janë turet).Studimet më të mëdha në numërtë njerëzve, të cilët përfshihen nëstudime për meshkujt, kryhennga studimi i meshkujve nëplakje, në Massachutes ku janëkrahasuar rastet e përdoruesvetë biçikletës në dy ndarje: në atapërdorues të moderuar tëbiçikletës nën 3 orë dhe në atapërdorues sporti si çiklist, mbitre orë. Ky krahasim tregoi se kadiferencë mes dy grupeve, në sh-kaktimin e probleme seksuale.Studimi 'Angles' për shëndetin nëçiklizëm (5.282 çiklistë) konfir-muan se kanë probleme seksuale.Si ndodh mpirja e organeve gjen-Si ndodh mpirja e organeve gjen-Si ndodh mpirja e organeve gjen-Si ndodh mpirja e organeve gjen-Si ndodh mpirja e organeve gjen-itale nga pedalimi?itale nga pedalimi?itale nga pedalimi?itale nga pedalimi?itale nga pedalimi?Mpirja e organeve gjenitale ësh-të dëmtimi i dytë nga përdorimi ibiçikletës. Ky konkluzion u arritnga studimi transkutan i pre-

sionit të oksigjenit në Glans pe-nis (koka), në 20 çiklistë potentë,me katër tipa të ndryshme tëshalës së biçikletës. Ata zbuluanulje të perfuzionit (kalimit) tësasisë së oksigjenit, ndërsaçiklisti rrinte i ulur mbi shalë.Presioni normal i oksigjenit nëpenis u mat pas 10 minutash qëçiklisti qëndroi pushim, pra jombi shalë. Konkretisht, kuptohetse efekti i presionit të lartë tëshalës mbi vazat e gjakut dhenervat është vetëm i përkohshëm,pra për aq kohë sa rrini mbishalën e biçikletës. Kuptohet sepërdoruesit e biçikletës, të cilëtqëndrojnë më tepër se 20% të ko-hës duke pedaluar, e kanë më tëpaktë mpirjen gjenitale sesa ataçiklistë, të cilët "kurrë" nuk push-ojnë së pedaluari. Pulsimi, i cilindodh mbi nervin Pudental (nervii legenit), është akoma i pakompl-etuar sesi ndodh realisht. Kyfenomen është emërtuar me kohëme termin "Alcock syndrome" dheështë menduar se ndodh për sh-kak të forcës, e cila aplikohet mbinervin Pudental, brenda kanalitAlcock. Për të dyja gjinitë, burradhe gra, nervi Pudental do të jetëi prekur, ndërsa kalon përmeskanalit Alockc, gjatë rritjes sëpresionit, i cili mund të shpjegojëmpirjen gjenitale, e cila është një-soj në të dyja gjinitë. Për gratë,

ajo mundet gjithashtu të shpje-gojë burimin (shkaktarin) e avar-is, dëmtimit të lëkurës, e cila ten-ton të ndodhi në labiat e vulvës(pjesa e jashtme e organeve gjeni-tale te gratë) duke krijuar nodule(kokrra) hyperplastike.Si shkaktohen çrregullimet nëSi shkaktohen çrregullimet nëSi shkaktohen çrregullimet nëSi shkaktohen çrregullimet nëSi shkaktohen çrregullimet nëtraktin e poshtëm urinar ngatraktin e poshtëm urinar ngatraktin e poshtëm urinar ngatraktin e poshtëm urinar ngatraktin e poshtëm urinar ngapërdorimi i biçikletës?përdorimi i biçikletës?përdorimi i biçikletës?përdorimi i biçikletës?përdorimi i biçikletës?Simptomat e traktit të poshtëmurinar (LUTS) janë pothuaj tëvërtetuara në përdoruesit ebiçikletës, por edhe këto simpto-ma urinare (çrregullime) janë mëtë shprehura në ata përdorues mekohë më të gjatë të biçikletës.Striktura e uretrës është ngush-timi i tubit ku kalon urina, ngaqafa e vezikës urinare deri në dal-je-jashtë trupit. Përdoruesit ebiçikletës me kohë të plotë ose tëkufizuar (me intensitet të ulurpërdorimi) kanë sinjifikatishtshanset negative, më të larta përtë pasur strikturë uretre, e cilaklasifikohet te dëmtimet më seri-oze urologjike. Ky përfundim për-forcohet pasi ata meshkuj, të cilëtnuk përdorin biçikletën, nukkanë asnjëherë dëmtime të ure-trës deri në ngushtim (stricture)të saj. Prevalenca e strikturaveuretrale bëhet më e lartë në pesëpërqindshat e dytë dhe të tretë, tëkohës së përdorimit të biçikletës.Striktura e uretrës është i vetmipërfundim në të cilën arrijnë, nëunison, të gjitha studimet për dëm-timet nga përdorimi i rregullt ibiçikletës. Mikro-traumat endodhura nga dëmtime tëpërsëritura, me intensitet të ulët,në zonën gjenitale janë menduarsi mekanizmi i shkaktimit të dëm-timeve të tepruara genito-urinare. Burrat të cilët përdorinbiçikleta me timon më të lartë seniveli normal i krahëve dhe du-arve, kanë më pak rrezik për t'iushfaqur dëmtimet e mësipërme.Burrat të cilët përdorin biçikletame timon në nivel më të ulët seshala, janë më të rrezikuarit përshfaqjen e katër dëmtimeve tëmësipërme. Njerëzit, që nuk kanëmundësi ekonomike për të blerëbiçikleta speciale, atëherë tëbëjnë këto dy veprime: shalën taulin në maksimum, derisa e lejonlloji i biçikletës dhe timonin tangrenë në maksimum.

Mjeku urolog dhe seksolog, prof. dr. Kim Drasa

Page 15: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

15E hënë 3 Dhjetor 2018

Artemisia është ndër bimëtmë të përdorura në lashtësi, kundër kafshimeve nga

kafshët e ndryshme. Bima ka lin-dur në Europën Jugore duke përf-shirë Shqipërinë, Bulgarinë, Rus-inë, Serbinë etj., dhe pastaj ështëpërhapur edhe në Azi, Vietnam,Indi, Kinë etj. Artemisia ështëpjesë e familjes Asteraceae, bimënjëvjeçare, e cila rritet 30-100 cmgjatësi. Gjethet e bimës janë 3-5 cmdhe ndahen me gjethe të vogla.Aroma e fortë e bimës vjen ngaArtemisina që përmban bima, dhendodhet nga 0-1.5%. Bimët e kulti-vuara mund të arrijnë deri në 2%.Artemisina mendohet se shkak-ton dëmitime në organizmin eparazitëve të ndryshëm dhe i sh-katërron e madje prodhonradikale të lira, duke shkaktuarkëputje në urat e endoperoxidevenga hekuri. Kjo prodhon radikaletë lira, që çon në stres oksidues nëqelizat e parazitëve dhe qelizattreten nga vetvetja dhe si pasojëngordhin parazitët. Është për-dorur në ilaçet që kurojnë malar-ien dhe sëmundje të tjera viraledhe bakteriale.VETITË KIMIKE TË BIMËSArtemisia annua L. është bimëbarishtore njëvjeçare e gjinisëArtemisia, familja Asteraceae(Compositae). Rritet zakonisht nëvende të thata ose gjysmë të tha-ta. Njihet vetëm një varietet ikësaj specie. Pelini i ëmbël ështënjë bimë shumë e studiuar kohëte fundit, sidomos për veprimin esaj mbi kancerin. Mendohet selufton kancerin e gjirit, tiroideve,dhe leuçeminë. Vetitë anti-kancerogjene të bimës janë përshkak të përbërësit Artemisindhe përbërësve që derivojnë ngaajo si dihydroartemisinin,arthemether, artheether dhe arte-sunate. Artemisia nëse përdoret4-7 ditë, mund të përmirësojë këtosimptoma: anoreksia, infeksionebakteriale, kolla dhe i ftohti, di-arre dhe kapsllëk; probleme mestomakun dhe tretjen, psoriasis,tuberkulozin. Artemisia ështëshumë efektive kundërparazitëve dhe mykut në zorrë,Artesunate, një derivat i artemis-inës ka qenë shumë efektive nëkura kundër leuçemisë dhe kan-cerit në shtyllën kurrizore. Ësh-të vërtetuar eksperimentalishtefekti antiviral i artemisinës,pasi ajo ndalon qelizat e virusittë riprodhohen, ndalon që ai të li-rojë ADN e tij në qelizën që push-ton. Artemisina bllokon punën e

YLLI MERJA:Mjeku popullor: Ndihmon për kurimin e të ftohtit, parazitëve dhe mykut në zorrë

"Si të përgatisni çajin çudibërës, efektet në organizëm"

Luftoni kancerin mebimën e pelinit të ëmbël

Ylli Merja

Voltiza Duro

enzimave si Citokromoksidaze nëmitokondri në qelizat e bakterevedhe organizmave njëqelizore siPlasmodium.PËRBËRËSIT FITOKIMIKËPërbërësi kryesor i Artemisinësështë një seskuiterpen. Përmbajt-ja e vajit eteror në pjesën mbitokë-sore të bimës është 0.2 - 0.25%. Për-bërësi kryesor i vajit eteror ështëkamfeni. Janë të pranishëm edheizoartemisina ketone, kamfor, ?-pineni. Vaji esencial është rreth3% në gjethet e bimës, porkërkime të mëtejshme duhen bërëpër vetitë e kësaj bime. Këto për-bërës i japin vetitë antibakterialebimës.Studimi i artemisinës për për-dorim në kimioterapiMundësia e përdorimit të artemis-inës në kimioterapi bazohet në ve-

primin e artemisinës me hekurin,i cili në qelizat kancerogjene ndod-het në nivele të larta. Nga provate kryera është dalë në përfundi-min se dimerët dhe trimerët e ar-temisinës, të përftuar si moleku-la hibride të artemisinës me mole-kula të tjera, janë më veprues.Megjithatë, analogët e artemis-inës janë më pak veprues sesa bar-nat e tjera citostatike.KUJDES!Gratë shtatzëna dhe me fëmijë nëgji nuk duhet ta përdorin këtëbimë. Gjithashtu, njerëzit me dia-bet nuk duhet ta konsumojnë.Çaji i pelinit është i përbërë ngagjethe dhe lule prandaj nuk duhetvaluar, pasi i degradohen shumë

shpejt vetitë. Kjo bimë du-het hedhur në ujë të valu-ar. Dozimi i rekomanduarpër bimën është 4.5-9gramë në ditë për të rritu-rit, hidhet në ujë të valuar,lihet të qëndroje 5-6 minu-ta dhe pastaj konsumohet.Është mirë që të konsumo-ni 2 gota në ditë nga ky çaj.

“Mendohet selufton kancerin egjirit, tiroideve,dhe leuçeminë.Vetitëantikancerogjenetë bimës janë përshkak të përbërësitArtemisin dhepërbërësve qëderivojnë nga ajosidihydroartemisi-nin, arthemether,artheether dheartesunate.

Page 16: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 201816

Bajamet kanë funksion mbrojtësshumë të rëndë-

sishëm në organizëm.Mirëpo, nëse shpesh apovazhdimisht janë të pez-matuara, janë rrezik përorganizmin dhe duhenhequr. Inflamacioni i ba-jameve vetvetiu kalonpas katër apo pesëditësh. Mirëpo duhetshumë kujdes në qoftëse inflamacioni shpeshparaqitet nga fillimi, mad-je me qelbëzim, i sho-qëruar me temperaturëtë lartë. Në qoftë se in-flamacioni i bajameveështë kronik, pas njëkohe mund të shkaktojësëmundjen reumatike tënyjave dhe të zemrës apotë dëmtojë veshkat. Nëraste të tilla operimi i ba-jameve është i domos-doshëm. Mirëpo, opera-cionin duhet bërë kur ba-jamet janë të zmadhua-ra dhe kur vështirësojnëpërpirjen apo bëhen sh-kaktare të gërhitjes. Nëraste të shumta si shkak-tarë përmenden strep-tokokët e ndryshëm, sta-filokokët, pneumokokët,adenoviruset, mikozat etj.Fyti është vendi ku kryqë-zohen sistemet e tretjesdhe të frymëmarrjes, tëcilët janë në kontakt tëvazhdueshëm me mjedi-sin e jashtëm. Në të janëtë vendosura disa grum-bullimesh indesh, qëpërngjajnë me ato tëgjëndrave limfatike. Njëgrumbull tjetër është ivendosur prapa hundësqë janë anedoidet, në gju-hën popullore quhen"mish në hundë", dygrumbullime të tjera janëtë vendosura në dy anëte fytit, që janë tonsilit pa-latine ose "bajamet". Nërrënjën e gjuhës ështëvendosur një tjetër grum-bull indesh të tilla që qu-het "bajamja" e gjuhës. Tëkatërta grumbullimet qëthamë më lart luajnë njërol të rëndësishëm përorganizmin e njeriut,sepse kontrollojnë çdogjë që kalon në rrugën eushqimit dhe të ajrit.Përveç funksionit që për-mendëm, bajamet prod-hojnë edhe disa qeliza tëgjakut që quhen limfo-cide. Ato kanë vetimbrojtëse. Kur bajametsëmuren, këto kthehennë qeliza gllabëruese për

KËSHILLAKËSHILLAKËSHILLAKËSHILLAKËSHILLApër parandalimin epër parandalimin epër parandalimin epër parandalimin epër parandalimin e

inflamacionit të bajameveinflamacionit të bajameveinflamacionit të bajameveinflamacionit të bajameveinflamacionit të bajamevemikrobet, duke i shkatërruar ato.Tjetër rol i rëndësishëm i ba-jameve është se këtu prodho-hen të ashtuquajturat trupëzambrojtëse (antikorpe), të cilatshkatërrojnë mikrobet dhe hel-met e tyre. Shkaktarë tëshfaqjes së këtij shqetësimijanë mikrobet e ndryshme, qëfavorizohen nga i ftohti dhe ngaulja e rezistencës së orga-nizmit. Shenjat e para tësëmundjes janë dobësi epërgjithshme, tharje dhe dhim-bje fyti, temperatura që rritet derinë 38-39 gradë. Fëmijët e veg-jël veç të tjerash refuzojnë ush-qimin dhe ankohen shpesh përdhimbje barku. Ndërlikimet eanginave janë lokale dhe tëpërgjithshme. Kalimi në formënkronike të sëmundjes ështëndërlikimi më i shpeshtë lokalqë është quajtur tonsiliti kronik.Veç kësaj, mund të kemi grum-bullimin e qelbit përreth ba-james që quhet abces periton-silar. Në qoftë se grumbullimi iqelbit bëhet në thellësi të qafës,quhet flegron dhe ky është ndër-likimi më i rëndë që shoqërohetme zmadhimin e gjëndrave lim-fatike në fyt. Ndërlikimet epërgjithshme të anginave janëreumatizma, sëmundjet e vesh-kave dhe të zemrës. Shenja

kryesore e kësaj sëmundjejeështë dhimbja, vështirësi nëgëlltitje dhe të folurit karakteris-tik sikur ka diçka në gojë. Ton-siliti kronik shpesh nuk ka shen-ja të qarta, por vetëm njëshqetësim të papërcaktuar nëgrykë, nganjëherë vështirësi nëgëlltitje, kur bajamet janëshumë të zmadhuara, si dheerë të keqe nga goja. Disa tësëmurë kanë ngritje të lehtë tëtemperaturës, që nganjëherëmund të vazhdojë për shumëkohë. Shenjë më e sigurt përnjë tonsilit kronik është shfaqjae anginave të shpeshta, të sho-qëruara dhe me rritjen e gjën-

drave limfatike të fytit dhe tëqafës.A DUHEN OPERUARBAJAMET?Pyetjes nëse duhen operuarbajamet, ende shkenca sot nuki ka dhënë një përgjigje plotë-sisht të saktë. Bajamet nëpërgjithësi operohen pasmoshës 3 vjeç, me ndonjë për-jashtim të veçantë dhe përparakësaj moshe. Bajamet hiqenkur sëmuren shpesh, ose kurformojnë vatër infeksioni përsëmundje të ndryshme. Ndodhqë bajamet të jenë të zmadhua-ra, por nuk do të thotë se du-hen hequr si të sëmura, pran-

daj këto lloj bajamesh hiqenvetëm atëherë kur ato japinshqetësime të tilla si dhimbjeveshësh apo ulje të dëgjimit,zmadhim të gjëndrave limfatiketë qafës, fytit, vështirësi nëfrymëmarrje, në gëlltitje dhe tëfolurit e fëmijës.PARANDALIMIBajamet janë barriera e parëpër mikrobet që hyjnë në orga-nizëm dhe vendi ku asgjësohenpa kaluar më tej në organizëm.Kjo është arsyeja që personatqë kanë hequr bajamet prekenshpesh dhe shpejt nga faring-itet. Së pari, mjekët këshillojnëqë për fëmijët e predispozuarpër t'u prekur nga bajamet të tre-gohet një kujdes maksimal ndajveshjes, qëndrimit në ambientine jashtëm, sidomos në ditët eftohta, por edhe në ato të nxehta,pasi fëmija nga lëvizja e tepërmund të djersitet shumë dhe kjobëhet shkak për ftohje. Gjithash-tu, duhet të përdoren ushqimedhe pije në një temperaturë nor-male. Në të njëjtën kohë mund tëkëshilloja kufizimin në maksimumnga fëmijët të pijeve të gazuarasi "Coka-Cola", sidomos kurkanë bajame të sëmura (të sku-qura, të qelbëzuara), sepse këtopije mund të përkeqësojnë sta-din e sëmundjes.

Page 17: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

17E hënë 3 Dhjetor 2018

Efektet emrekullueshmetë kurës me limone hudhër

Kura me limon dhe hudhër është efikase nëeliminimin e depozitave të yndyrës në organizëm.Këto përbërës ulin kolesterolin e keq dhe pakë-sojnë numrin e triglicerideve në gjak. Limoni dhehudhra parandalojnë trombozën, ulin tensionine gjakut dhe përmirësojnë funksionet e mëlçisëdhe aftësinë e saj për të pastruar gjakun. Për mëtepër, limoni me hudhrën përmirësojnë funksio-nin e veshkave dhe qarkullimin e gjakut. Sistemiimunitar është më i fortë, ndërkohë që hudhradhe limoni parandalojnë radikalet e lira. Qelizatjanë më të mbrojtura dhe plot gjallëri falë antiok-sidantëve që gjenden tek limoni dhe hudhra. Kurapastruese rekomandohet për të parandaluarsëmundjet, ose për të pastruar organizmin. Ajoduhet shfrytëzuar një herë në vit. Kjo kurë ështëshumë e dobishme nëse vuani nga: mbipesha,ishemia, sinoziti, sëmundjet e rrugëve të frymë-marrjes, dhimbjet e kokës, artriti, reumatizma,gastriti, hemorroidet, problemet me shikimin dhedëgjimin, anemia. Për kurën me limon dhehudhër ju nevojiten: 4 limonë, 4 thelpinj hudhër,3 litra ujë të zier të ngrohtë. Zgjidhni limonë or-ganikë që të përdorni agrume me gjithë lëkurë tëpastër dhe të paprekur nga pesticidet. Qëronihudhrat, merrni 4 thelpinj dhe ndajini thelbinjtënë gjysma. Lajini limonët me ujë të bollshëmdhe prijini në copa të vogla. Hidhini në një enëme ujë të ngrohtë të zier paraprakisht dhe të gjithëmasën ndajeni në kavanozë qelqi. Mbyllini kapa-kët dhe futini në frigorifer për tri ditë. Më pas,kullojeni lëngun dhe futeni sërish nëpër ka-vanozë në frigorifer. Në ditët e para duhet të mer-rni nga një lugë gjelle gjysmë ore përpara çdovakti. Nëse nuk vini re ndonjë efekt anësor,atëherë duhet ta rrisni dozën në dy lugë e mëshumë deri sa të arrini të konsumoni 50 ml triherë në ditë. Kjo kurë duhet të zgjasë për 40 ditëdhe është pastruese dhe në ditët e para mund tëpërballeni me simptoma si sekrecione ose dhim-bje koke, të cilat janë normale sepse tregojnë setrupi po largon toksinat.

Aktiviteti i trurit është unik tekçdo individ dhe mund të

krahasohet me gjurmët e tij tëgishtave. Kur njeriu zgjohet ngagjumi, truri i tij arrin të prodhojëmjaftueshëm elektricitet sa tëndezë një llambë të vogël. Truriështë organi me përmbajtjenmë të madhe yndyrore, që ar-rin deri në 60%. Kjo është ar-syeja përse një regjim ushqi-mor i pasur me acide yndyrore,siç janë omega-3 dhe omega-6 është thelbësor për shënde-tin e trurit. Përveç acideveyndyrore, truri ka nevoja tëmëdha, të cilat plotësohenedhe nëpërmjet barishteve dheerëzave. Më poshtë po listojmëdisa nga bimët dhe erëzat mëtë mira për trurin tuaj.TRËNDAFILI I EGËRKokrrat e trëndafilit të egër janënga bimët medicinale me efek-tet më të fuqishme në orga-nizmin e njeriut. Trëndafili iegër është një nga elementëtqë duhen përdorur në me-kanizmat mbrojtës të trupit.Mund ta përdorni si çaj, dukeshtypur 4-5 kokrra trëndafili tëegër e t'i zieni më pas në një

7 bimët që ndihmojnëaktivitetin e trurit

gotë ujë.SHEREBELASherebela është një bimëmjekësore shumë e mirëpër kujtesën. Studimet më tëfundit mjekësore kanë kon-firmuar se sherebela ështëe rëndësishme për shënde-tin e njerëzve që vuajnë ngaAlzheimeri.Sherebelën mund ta konsu-moni në formën e çajit, dukezierë në një filxhan çaji ujë7-8 gjethe të freskëta shere-bele ose 2 lugë çaji gjethe tëthata. Nëse preferoni, mundta ëmbëlsoni me mjaltë.BARI I BLETËSSipas të dhënave, bari ibletës është një barishteshumë e mirë për përmirë-

simin e funksionit dhe aftësivetë trurit. Ai rekomandohet edhekundër ankthit dhe pagjumë-sisë.KANELLAKjo erëz e superfuqishme përm-ban shumë antioksidantë.Ajo lufton inflamacionin dhe ebën njeriun më të vëmendshëmdhe vigjilent. Thjesht aroma ekanellës ka aftësi të përmirësojëfunksionet e trurit. Ajo konsid-erohet si një element i mirë nëtrajtimet kundër sklerozës.Mund ta përdorni në çaj.PIPERI I ZIPiperi i zi përmban piperinë, njësubstancë natyrale që përmirë-son funksionin e trurit dhe zbutsimptomat e depresionit.MAJDANOZI DHE TRUMZAKëto barishte përmbajnë api-geninë, e cila është shumë erëndësishme për formimin eneuroneve. Sipas studimeve,rekomandohet përfshirja e tyresi çaj në trajtimet kundër depre-sionit dhe Alzheimerit.ROZMARINAAroma e rozmarinës i jep sh-tysë pozitive trurit me një nu-hatje të vetme. Acidi karnosik,që është përbërësi aktiv irozmarinës e mbron trurin ngaradikalet e lira dhe nga ishemia.

Page 18: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 201818 - RAJON&BOTE

Me 67 vota "pro", Kuvendi miraton 4 ndryshimet kushtetuese

Maqedoni, votohet draft-amendamenti për ndryshimin e emritHapet "drita jeshile" për integrimin në BE dhe NATOKuvendi i Maqedo

nisë ka votuarditën e djeshme

draft-amendamentin përndryshimin e emrit. Me 67vota 'pro', 23 'kundër' dhe4 'abstenim', Kuvendi djevotoi draft-amendamentetkushtetuese për ndry-shimin e emrit. Në amen-damentin e parë parashiko-hej që në Kushtetutë emriRepublika e Maqedonisë tëzëvendësohet me fjalët Re-publika e Maqedonisë sëVeriut. Mediat maqedo-nase raportojnë se qëllimii këtyre ndryshimevekushtetuese është imple-mentimi i Marrëveshjesme Greqinë, e cila duhet tëmundësojë integrim të Re-publikës së Maqedonisë nëBashkimin Evropian dheNATO. Hyrja në fuqi eamendamenteve kush-tetuese do të nisë me hyr-jen në fuqi të marrëveshjespërfundimtare përzgjidhjen e dallimeve tënënshkruara me rezolutën817 (të vitit 1993) dhe 845(të vitit 1933) në Këshilline Sigurimit të Kombeve tëBashkuara, për ndërpre-rjen e vlefshmërisë së Mar-rëveshjes së Përkohshmetë vitit 1995 dhe për ven-dosjen e partneritetitstrategjik të të dyja palëvedhe ratifikimin e protokol-lit për anëtarësim nëNATO nga Republika e Gre-qisë. Si përfaqësues tëqeverisë do të jenë krye-tari, Zoran Zaev; zëv-endëskryeministri përÇështje Evropiane, BujarOsmani dhe ministri iPunëve të Jashtme i Maqe-donisë, Nikolla Dimitrov.Më 11 nëntor, në Komisio-nin për Çështje Kush-tetuese përfundoi diskuti-mi dhe iu dha dritë jeshilekatër draft-amendamentetkushtetuese të Maqedo-nisë. Diskutimi dhe mira-timi i draft-amendament-eve në komisionin kuven-dar dhe votimi i dytë vjenpas fazës, që rezultoi mehapjen e Kushtetutës sëMaqedonisë, më 19 tetor të2018-ës, në Kuvendin eMaqedonisë, që u mundë-sua me votën "pro" të 80 de-putetëve të Kuvendit tëMaqedonisë, përfshirëedhe 8 deputetë të VMRO-DPMNE-së, të cilët pasi qëu përjashtuan nga partia,në Kuvendin e Maqedonisëveprojnë në kuadër tëgrupit parlamentar të pa-varur, për të cilin u formuaKomision për Pajtim Na-cional. Ndërkaq, kujtojmëse me 69 vota pro dhe asn-

jë kundër apo abstenim, nëKuvendin e Maqedonisë uratifikua marrëveshja eemrit me Greqinë në fundtë shtatorit. Në fjalimin nëfillim të seancës plenare,kryeministri i Maqedo-nisë, Zoran Zaev deklaroise me ratifikimin e mar-rëveshjes së emrit me Gre-qinë ruhet identiteti sh-tetëror dhe kombëtar iMaqedonisë, ndërkohë qëtha se, "duhet të bashkohe-mi që në Bruksel të valojëflamuri i Maqedonisë. Mekëtë vendim, jo vetëm fi-

tojmë një mik, partnerstrategjik; jo vetëm që ga-rantojmë edhe sigurinë, porrealizojmë edhe aspiratënshekullore të paraardhësvetanë, që përfundimisht tëpranohet në botë një shtetnë të cilën flasin gjuhënmaqedonase. Për këtë çësh-tje të rëndësishme", thaZaev pas përfundimit tënënshkrimit të mar-rëveshjes. Ratifikimi i mar-rëveshjes së emrit me Gre-qinë vjen si "dritës jeshile"për anëtarësimin e Maqedo-nisë në BE dhe përmirë-

simit të marrëdhënieve mendërkombëtarët. Ndërkohëqë kujtojmë se vetëm njëmuaj më parë qeveria eMaqedonisë pas shumë de-bateve ia ka dalë që tëmiratojë nismën për ndry-shimet kushtetuese që ihapin rrugë ndryshimit tëemrit nga Republika eMaqedonisë, në Republikae Maqedonisë së Veriut.Nisma u miratuan me 80vota pro dhe 39 kundër.Shumica qeverisëse nuk ikishte votat e mjaf-tueshme, por rrjedhja nga

Kërkim për naftë e gaz në Jon, Greqia gati 500 mln euro investim

Për 7-8 vite, kompanitë e hidrokarbureve,shpime në det në thellësi deri në 3 mijë metra

Kompanitë që kërkojnënaftë dhe gaz në tokë

dhe në det në pjesënperëndimore të Greqisëdo të investojnë 500 mil-ionë euro në 7-8 vitet eardhshme, sipas kreut tëkompanisë shtetërore qënegocion licencat e ek-splorimit. Sipas gazetës"Kathimerini", YannisBassias, president dhedrejtor ekzekutiv imenaxhimit të "HellenicHydrocarbon Resources"(HHRM) foli për madhës-inë e investimeve dhemundësitë që ofron Gre-qia në Forumin e Fundittë Mesdheut Lindor mbi

ligjin e energjisë të organi-zuar në Athinë. Bassiastheksoi se disa kompanikanë teknologji dhe njohu-ri për të kërkuar nëthellësitë e detit Jon dheKretës, ndërsa teknologjiaqë do të lejojë shpime nëthellësi më të mëdha se3.000 metra pritet të jetë nëdispozicion në atë kohë kurdo të vendoset nëse prodhi-mi i naftës dhe gazit ështënë të vërtetë i realizue-shëm. Pra, Greqia do tëshërbejë si një terren pro-vues për teknologjinë e re.Ndërsa kapaciteti i GreqisëPerëndimore, në perëndim

të Korfuzit për tëprodhuar hidrokarburetështë duke u hulumtuar,rezerva të provuara janëgjetur në detin Mesdhemidis Qipros, Egjiptit dheIzraelit dhe në Detin e Zi.Parlamenti grek pritet tëratifikojë kontratat e li-cencimit për eksplorimine hidrokarbureve në detinJon, në perëndim dhe nëveriperëndim të Kretës.Ajo që do të pasojë ështënjë përpjekje për të bin-dur kompanitë që tëshikojnë fushat, të cilatende nuk kanë tërhequrinteresin e investitorëve.

Taksa 100%, Serbiambyll terminalin

doganor në Preshevë

Qeveria e Serbisë kambyllur dje termi-

nalin doganor në Pre-shevë, duke e zhvendo-sur në Vranjë, 40 kilo-metra larg kufirit. Ven-dimi në fjalë erdhi mearsyetimin se ka rënëimporti dhe eksporti.Mediat kosovare rapor-tojnë se mbyllja e këtijterminali ka ngjallurreagime në Luginën ePreshevës. Ministria eFinancave dhe Ekono-misë e Republikës sëSerbisë, Bordi i Doga-nave bëri të ditur se dotë mbyllet Terminalidoganorë në Preshevë.Besnik Sadiku, krye-shef i shërbimit të Fi-nancave në Komunën ePreshevës, e ka vlerë-suar të dëmshëm mby-lljen e terminalit doga-nor.

KATHIMERINIYANNISBASSIAS"Disa kompanikanë teknologji dhenjohuri për tëkërkuar nëthellësitë e detitJon dhe Kretës,ndërsa teknologjiaqë do të lejojëshpime në thellësimë të mëdha se3.000 metra pritettë jetë nëdispozicionatëherë kur tëvendoset nëseprodhimi i naftësdhe gazit është nëtë vërtetë irealizueshëm", thapresidenti i'HHRM'.

opozita solli miratimin emarrëveshjes me Greqinë.Tetë ishin deputetët eVMRO DPMNE-së, që votu-an pro ndryshimeve kush-tetuese, që i hapin rrugëemrit të ri të Maqedonisë,por edhe integrimit nëNATO. Deputetët e opozitësqë votuan 'pro' janë Vl-ladanka Aviroviç, SasheVasilevski, ElizabetaK a n ç e v s k a - M I l e v s k a ,Kërste Mukovski, EmilijaAleksandrova, Ljuben Ar-naudov, Nola Ismailovskadhe Zeqir Rançilloviç.

Page 19: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 2018 - 19RAJON&BOTE

Rritja e taksës së naftës, "jelekët e verdhë" përplasen me policinë në Paris

Protestat për karburantin, Macron mundtë shpallë gjendjen e jashtëzakonshmePa lider në krye, vijojnë dëmet e mëdha materiale nga të rinjtëPas vijimit të

protestave nëkryeqytetin e

Francës, presidenti francez,Emmanuel Macron kakonsideruar të shpallëgjendje të jashtëzakon-shme për të parandaluarpërsëritjen e protestave tëdhunshme si dhe ka bërëthirrje për bashkëbisedimme protestuesit. Grupe tëtë rinjve me maska në fy-tyrë, si dhe mjete të fortakanë protestuar në rrugëte Parisit, duke shkaktuardëme të mëdha materialenë makina dhe ndërtesa."Duhet të mendojmë përveprimet që duhet të ndër-marrim për të mos përsëri-tur këto incidente", thaGriveaux. Autoritetet uzunë në befasi nga përsh-kallëzimi në dhunë pas dyjavësh protesta në të gjithëFrancën kundër ngritjes sëtaksës së naftës. Presiden-ti Emmanuel Macron do tëmbajë një takim me kryem-inistrin dhe ministrin eBrendshëm francez për tëdiskutuar rreth protestavedhe dialogut të mundshëmme protestuesit të njohursi "xhaketat e verdha", qënuk kanë lider apoudhëheqës, por u mobili-zuan përmes rrjeteve so-ciale. Protestat filluan më17 nëntor dhe shumë shpe-jt u rritën në numër, dukebllokuar rrugët në të gjithëFrancën si dhe qarkulliminnë shumë vende publike.Ndërkaq të shtunën, për tëtretën fundjavë radhazi,Parisi shndërrohet në bete-jë përplasjesh mes protes-tuesve dhe policisë. Mëshumë se 5500 manifestuestë njohur si "jelekët e ver-dhë" pushtuan rrugët ekryeqytetit francez, në pro-testën kundër rritjes sëçmimit të karburantit. Mbi100 prej tyre u arrestuan."Harku i Triumfit" në shëti-toren "Champs-Élysée" ukthye në qendrën e për-leshjeve mes protestuesvedhe policisë. Forcat e ren-dit përdorën gaz lotsjellësdhe ujin me presion përshpër ndarjen e tur mës.Manifestimet janë shtrirënë të gjithë Francën, kumbi 30 mijë protestueskanë bllokuar akset krye-sore rrugore dhe autostra-dat. Ata kërkojnë anulimine masës së ndërmarrë ngapresidenti Emmanuel Ma-cron. Mbështetje për "jele-kët e verdhë" erdhi edhenga Brukseli, ku qindraprotestues u përplasën mepolicinë dhe dogjën disa

makina në rrugët e kryeqy-tetit belg. Ndërkaq, kuj-tojmë se në 17 nëntor, rreth300 000 "jelekë të verdhë",të emërtuar kështu për sh-kak të xhaketave fosforesh-ente që mbajnë veshur,mbushën rrugët dhe au-tostradat e vendit,aeroportet dhe tunelet. Tëfurishëm ndaj planit tëqeverisë për të rritur tak-sat e karburantit në janar,ata arritën të bllokonin,kryesisht me barriera met-alike, më shumë se 2 000

rampa hyrjeje, rreth-rrot-ullime dhe ura. Pasojat qërezultuan nuk ishin tëmëdha, (së bashku mekaosin në trafik pati mëshumë se 400 lëndime dhenjë vdekje) por edhe poli-tike. Të shtunën që pasoi,ai që organizatorët e kish-in cilësuar si akti i dytë,ndodhi. Në vend që të ngri-nin bllokada nëpër Francë,ata e bënë Parisin qendër tëtakimit të tyre. Megjithëseqeveria u dha atyre leje përtë përdorur "Champ de

Mars", parkun e madh tëkufizuar nga Kulla Eifel dheLes Invalides, protestuesitmorën një drejtim tjetër tënjohur, që u ishte ndaluar"Champs-Élysées". Ndërko-hë që shumica dërrmuesee 8 000 apo më shumë pro-testuesve ishin paqësorë,disa grupe ose hajdutë eshndërruan zonën his-torike në një fushë betejeme policinë. Kur retë egazit lotsjellës dhe ato tëtymit të barrikadave nëflakë u shpërndanë, repub-lika qëndronte akoma nëkëmbë, por pasojat e kanëlënë qeverinë të tronditur,kur për më tepër organiza-torët kanë bërë thirrje përaktin e tretë të së shtunëssë ardhshme. Në mënyrëtë parashikueshme, Ma-cron dhe ministrat e tij ijanë referuar të kaluarës,në mënyrë që të kapin oseizolojnë natyrën e kësajlëvizjeje. Në ditët që prinëprotestën, Macron parala-jmëroi vendin kundër një"forme bashkëkohore tëpoujadizmit". Termi i refer-ohet një lëvizjeje populisteqë shpërtheu papritmasnë vitet 1950 në Francë dheu drejtua nga Pierre Pou-jade, një tregtar i vogël mezë të fortë nga pjesa ruralee Francës. Antirepublikan,antisemit dhe kundër tak-save, ilaçi i tij për sëmund-jet që kishin prekurFrancën rurale ishte"Sortez les sortants" ose"Hidhi përjashta të brakti-surit". Me gjithë filliminpremtues në vitin 1956, kur

ZËDHËNËSI IPRESIDENTIT"Presidentifrancez,Emmanuel Macronka konsideruar tëshpallë gjendje tëjashtëzakonshmepër të parandaluarpërsëritjen eprotestave tëdhunshme si dheka bërë thirrje përbashkëbisedim meprotestuesit", kathënë zëdhënësiBenjaminGriveaux.

Iran, prezantohetarma e re

shkatërruese

Ditën e djeshme,në një ceremoni

të transmetuar direktnë televizionin pub-lik, kjo armë u bë pjesëe ushtrisë së Iranit nënjë bazë në BandarAbbas. Shkatërruesi iquajtur Sahand, kanjë kuvertë për he-likopterë, lëshues ra-ketorë, anti-sulmuesajror dhe anti-sul-mues nga anijet. Iranika çuar pajisjen e parëshkatërruese më 2010në Gjirin Persik.Raportohet se Iraniposedon edhe pesë tëtjerë. Më 20 nëntor,ushtria iraniane kanjoftuar për blerjen edy nëndetëseve përmisione nënujore, siato në Gjirin Persik.Këto njoftime preten-dojnë të rrisin figurëne ushtrisë së Iranit nëkohën kur mar-rëdhëniet me Shtetete Bashkuara janë ten-sionuar, pas rikthimittë sanksioneve që ish-in tërhequr me mar-rëveshjen bërthamoretë vitit 2015. Presiden-ti amerikan, DonaldTrump, kishte thënëse marrëveshja ështëtërhequr për shkak tëndikimit të Iranit nëSiri, Jemen, Libandhe Irak si dhe krijim-it të ar mëvebërthamore.

FILLIMI I PROTESTAVE

Protestat filluan më 17 nëntor dheshumë shpejt u rritën në numër, duke

bllokuar rrugët në të gjithë Francën sidhe qarkullimin në shumë vende

publike. Ndërkaq të shtunën, për tëtretën fundjavë radhazi, Parisi

shndërrohet në betejë përplasjesh mesprotestuesve dhe policisë. Më shumë

se 5500 manifestues të njohur si"jelekët e verdhë" pushtuan rrugët e

kryeqytetit francez, në protestënkundër rritjes së çmimit të karburantit.Mbi 100 prej tyre u arrestuan. "Harku i

Triumfit" në shëtitoren "Champs-Élysée" u kthye në qendrën e

përleshjeve mes protestuesve dhepolicisë.

“fitoi disa vende në parla-ment, partia e Poujades udëshmua jetëshkurtër. Nëvitin 2003, Poujade vdiq nëerrësirë - aq keq saqë njëprej "jelekëve të verdhë"është shprehur pas vëre-jtjeve të Macronit se ai du-hej ta kërkonte emrin e Pou-jades në fjalor. MegjithëseMacron pretendon se e kup-ton zemërimin që nxit këtoprotesta, ai gjithashtu duketsikur synon dënimin e "jele-këve të verdhë". E njëjta gjëmund të thuhet edhe përBernard-Henri Lévy, i cili kabërë një krahasim historik tëvetin. Në një artikull për "LaRégle du jeu", ky intelektu-al mbarëkombëtar i së ma-jtës sugjeron se trazirat e 6shkurtit 1934 i parashiko-nin ngjarjet e së shtunës sëkaluar. Në atë natë fatale,disa lëvizje nacionalisteekstreme të djathta, më sëshumti aksioni francez iCharles Maurras, u ko-mbinuan dhe marshuan nëDhomën e Deputetëve.Duke u frikësuar nga njëgrusht shteti fashist,qeveria u përgjigj me forcëvdekjeprurëse; betejat qëpasuan në rrugë lanë 16protestues të vdekur dhemijëra të plagosur. PërLévy-n, sloganet e vitit1934 dhe ato të vitit 2018janë të ngjashme, të paratme thirrje për të marshuarnë Dhomën e Deputetëve,të fundit për të marshuarnë Pallatin Elysee. "Ky ësh-të një moment dhe men-talitet, që mund të lindëmonstra", përfundon ai.

Page 20: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 201820 - OPINION

Për diplomacinëkulturore në Bruksel

Opinioni i Ditës

Nga Jorgji Kote

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

... autobusi i Institutit Kulinar"Neranxi", që kishte zbarkuarnga Tirana për një minipanairgastronomik, prirë nga flamuriynë kombëtar. Një nismëmodeste, por pozitive e ministrittë Diasporës, Pandeli Majko, qëkërkon përpunim dhe mbësh-tetje të mëtejshme.

Përpara saj, ambasadorja Sue-la Janina organizoi pritjentradicionale për trupin e huajdiplomatik. Këtë radhë ishin ftu-ar nga Tirana "delikatesa" tëmuzikës sonë elitare. Ambasa-dorë, europarlamentarë, zyrtarëtë lartë belge e të tjerë u mrekul-luan me këngët tradicionale dhetë repertorit të huaj të interpre-tuar me mjeshtëri të lartë nga dyelitare të muzikës sonë klasike,Vikena Kamenica dhe pianistjaMerita Tërshana.

Ndërsa më 28 Nëntor, Ditën eFlamurit bashkatdhetarët tanëfestuan në "shtëpinë e tyre", nëselinë e Misionit tonë pranë BE-së mes ritmit të këngëve dhevalleve popullore dhe pakkuzhinë shqiptare. Mbresat ngakëto pritje të shoqëruara me kul-turë mbeten për shumë kohë dheshpesh takimet/bisedat diploma-tike hapen pikërisht me këto kuj-time të pashlyeshme kulturore.

Prandaj është i gabuar mendi-mi se pritjet për festën janë rutinëdiplomatike, pa ndonjë vlerë kul-turore dhe imazhi për vendin.

Ndaj, po veprohet drejt që fon-di i destinuar për Festën Ko-mbëtare po rivendoset sërish, aqmë tepër kur ndikimi i tij në fi-nancat e MPJ-së është i papër-fillshëm. Gjithsesi, kjo do plotë-suar më tej me furnizimin të pa-ktën të disa prej përfaqësive krye-sore diplomatike me sasi pijeshtona tradicionale dhe delikatesakulinare, për t'i bërë plotësisht"shqiptare" këto dhe të tjera vep-rimtari. Sepse sot, kulinaria dhepijet janë bërë "ingredient" i do-mosdoshëm i diplomacisë kultur-ore. Kjo e fundit shton efektivi-tetin dhe besueshmërinë e aktiv-itetit tonë diplomatik, ajozgjeron praninë e të huajve dhepër rrjedhojë, kontaktet fizike qënë diplomaci, pavarësisht ngarritja e rolit të dixhitalizimitmbeten jetike.

Ja pse ambasada/misionipranë BE-së në Bruksel e kanëvlerësuar dimensionin kulturor,jo si shtojcë apo luks, as thjeshtsi argëtim e dëfrim, por si një fak-tor jetik për realizimin e objekti-vave madhore diplomatike dhe nëradhë të parë, të çeljes së negoci-atave të anëtarësimit. Kultura kapjesën e vet të ndjeshme në suk-sesin e punës së saj dhe mëkonkretisht për rekomandimin eKomisionit dhe të ParlamentitEvropian për çeljen e këtyre ne-gociatave, krahas Belgjikës dheLuksemburgut, që kjo Përfaqësimbulon; ndonëse ka "portofolin"më të gjerë dhe ngarkesën më tëmadhe, me një personel prej dyvetash për pjesën e ambasadësdhe vetëm shtatë për misioninpranë BE-së. Pavarësisht nga

mungesat financiare, në vend tëqarjeve dhe ankesave, në bash-këpunim me pushtetin lokal belgdhe komunitetin tonë, ajo kashfrytëzuar mundësitë, dukekonkurruar denjësisht me vendete tjera dhe fqinjët tanë, edhe psekëto të fundit, ndryshe nga ne,kanë agjenci dhe institute tëveçanta biznesi, kulturore dheartistike edhe në Bruksel.

Natyrisht, ka ndihmuarshumë këto vitet e fundit përbër-ja e Përfaqësisë me 100 për qindme diplomatë karriere, profesion-istë dhe të përkushtuar, ku mbi-zotëron dukshëm gjiniafemërore.

Por, shembujt e lartpërmendurnuk janë as të vetmit dhe as tëfundit në këtë katalog të pasurkulturor. Një vit më parë, flamuriynë kombëtar u ngrit për herë tëparë mes këngësh e vallesh nëmajë të shenjës dalluese të Bruk-selit, Atomiumit të famshëm. Poatë ditë, për të tretin vit radhazi,Manekin Pis, statuja simbol eBrukselit që ndodhet në zemër tëtij u vesh me kostumin tradicio-nal shqiptar dhe tani është pjesëe muzeut të tij.

Këto dy ngjarje i paraprinëpranisë për herë të parë të Ti-ranës vitin e kaluar si mysafirenderi në "Panairin e Kënaqësivetë Dimrit", më i madhi që zhvillo-het prej dekadash në Bruksel.Ajo u organizua me nismën ekryebashkiakut Erion Veliaj,bashkëpunimit me Bashkinë eBrukselit, mbështetjes së depu-tetit Ahmet Gjanaj dhe komuni-tetit shqiptar. Për mbi një muaj,qytetarët belgë dhe të huaj e jovetëm shqiptarë dëgjuan, panëdhe shijuan perla të muzikëssonë të bukur popullore të inter-pretuar nga këngëtarë të njohurdhe grupe muzikore nga të gjithatrevat e vendit, të shoqëruara mepijet dhe kulinarinë e pasur sh-qiptare, vlerat dhe atraksionettona turistike, etj.

Këto veprimtari ishin preludimë i bukur dhe me jehonë përlançimin e Vitit Mbarëkombëtartë Skënderbeut, ku krahaspërkujtimit të veprës së tij tëpavdekshme në mbrojtje tëqytetërimit evropian, u ekspo-zuan edhe shumë vlera të kulturëstonë kombëtare. 10 shoqatat kul-turore shqiptare zhvilluan vep-rimtari nga më të ndryshmet, pro-movime librash, çelje ekspozitash,

koncerte, shfaqje teatrore dhe re-citime etj.. "Qershiza mbi tortë"ishte ansambli artistik i Shoqatës"Vatra" me valltarë/e të talentu-ara që i japin dritë dhe ngjyra tëbukura çdo feste dhe veprimtarienë Bruksel dhe gjetkë. Natyrishtqë ky vit filloi atje, të statuja eHeroit tonë Kombëtar në Komu-nën Schaerbeek, për të cilin am-basada në bashkëpunim me komu-nën ishin kujdesur më parë për re-habilitimin dhe rinovimin e tij.Për të vijuar me aktivitete shken-core dhe tematike që kulmuan membrëmjen shkencore kushtuarHeroit tonë Kombëtar në qytetine Namurit në fund të shtatorit.Aty ligjëruan njohës të kësaj fig-ure, si publicisti Safet Kryemadhidhe veterani 88-vjeçar Lek Per-vizi. Ky i fundit, me revistën e tij"Kuq e Zi", në nëntor festuan 25-vjetorin e krijimit dhe numrin esaj jubilar të 130. Vështirë të ketërevistë tjetër që të ketë botuar për12 muaj rresht 100 shkrime, kr-ijime, poezi, kujtime dhe foto mbiSkënderbeun.

Viti jubilar u pasqyrua denjë-sisht edhe në edicionin e 12 të festi-valit më të madh kulturor të ra-jonit tonë në Bruksel, "BallkanTrafik" në muajin prill. Veç tëtjerash, aty jehoi kënga, vallja dhetalenti i artistëve të Ansamblit tonëtë Këngëve dhe Valleve Popullore esidomos e interpretuesit emblema-tik të polifonisë, Hysni Zela.

Duke e vlerësuar këtë veprim-tari, më e madhja e këtij lloji nëEvropë kushtuar Ballkanit, porkur "gjeografia" e tij ështëzgjeruar me grupe nga SHBA,India etj., me gjithë vështirësitëe mëdha, sidomos financiare,ambasada jonë me mbështetjen eMinistrisë së Kulturës ka meritënse nuk e ka ndërprerë asnjë vitpraninë në këtë festë të kulturës.Vlerë e shtuar është se grupet tonapjesëmarrëse janë të ftuara nderinë Manifestimin e Madh Popullormuzikor, në sheshin më të fam-shëm të Evropës, "Grande Place".

Drejtori i përgjithshëm, Nico-las Wieërs, dashamirës i vendittonë, që ka mbështetur edhe fi-nanciarisht grupet tona, kaplane dhe projekte të tjera përta çuar këtë festival dhe aty në"sofrën ballkanike", duke filluarnga Tirana. Në gusht, ai ishteedhe në Gjirokastër, ku patishumë takime me drejtues tëqarkut, artistë, etnologë, pik-

torë, etj. Ai ka shprehur me kohëzyrtarisht dëshirën të takohet nëTiranë me drejtuesit e lartë tëMinistrisë së Kulturës dhe ështëende në pritje.

Veç kësaj, krahas metropolevetë tjera, sidomos Parisi, Berlini,Londra, Roma, ka ardhur kohaqë të vlerësohet shumë më tepërprania jonë kulturore, artistike,kinematografike etj., në Bruksel.Jo vetëm se aty janë institucio-net e BE-së, NATO-s dhe organi-zatave të tjera ndërkombëtare,por edhe përfaqësuesit e komu-nitetit botëror mediatik dhe kul-turor me rrezatim planetar.Brukseli është kthyer në qen-drën më të madhe politike,ekonomike, sociale dhe kultur-ore, gastronomike etj. Ndaj, thu-het shpesh se "Brukseli ështëvendi ku duhet të jesh" dhe "nërast se do të dëgjohesh, eja nëBruksel".

Gjithsesi, me gjithë këtë bi-lanc të pasur, ndihet nevoja eshtimit të tyre për të përballuarsfidat e imazhit dhe për ta kthy-er në konstante të përhershmediplomacinë kulturore. Dukemirëkuptuar kufizimet financia-re të MPJ-së, ajo sërish mund tëkontribuojë më shumë dukekonkretizuar marrëveshjet qëka nënshkruar me Dhomën eTregtisë dhe firma të ndryshme,të cilat mund të lehtësonin edhebarrën financiare si pengesakryesore në këtë fushë, siç ve-projnë vendet e tjera të rajonit.Sot prirja është bashkëpunimiefektiv ndërmjet diplomacisëekonomike dhe kulturore, në njësinergji aktive. Misionetekonomike belge psh., vetëm em-rin kanë të tillë, në fakt ato janënë radhë të parë misione kultur-ore, artistike, kulinare dhepastaj tregtare.

Për një efektivitet më të madhtë diplomacisë kulturore, ështëe nevojshme që Ministria e Kul-turës të tregojë kujdes më tëmadh për një planifikim më tëhershëm të fondeve për aktivite-tet jashtë vendit e sidomos nëBruksel. Duke qenë diplomatderi para dy vitesh në këtë am-basadë, por mesa di edhe për-faqësitë e tjera, Ministrisë sëKulturës i dërgohen me kohëdatat e sakta, programi dhe fon-det minimale që kërkohen përveprimtari madhore qëpërsëriten, madje me tarifa min-imale, ku ndonjëherë kërkohenvetëm navllot e udhëtimit, si nërastin e festivaleve kine-matografike. Kështu janëmundësitë që të shmangen vone-sat dhe veprimet e minutave tëfundit me partnerët e huaj, tëcilat jo vetëm zbehin cilësinë, pordhe rrezikojnë praninë tonë nëkëto veprimtari.

Së fundi, megjithëse si Minis-tria e Jashtme dhe ajo e Kulturësnë përgjithësi janë treguar bash-këpunuese, sipas shembullit tëvendeve të tjera, për mënjanimine defekteve dhe mungesave nëkëtë fushë mund të ndihmonteedhe krijimi i një KomitetiNdërqeveritar të DiplomacisëKulturore, i përbërë nga përfaqë-sues të kulturës, arteve, diploma-cisë, agjencive ekonomike etj.

Ashtu si në ëndrra, situata roman-tike do jetë e mbushur me surpri-za emocionale. Planetët dondikojnë pozitivisht te financattuaja.

DEMI

Mos kërkoni gjëra të pamun-dura në dashuri, sepse rrez-ikoni të mbeteni vetëm. Në pla-nin financiar situata do jetë eekuilibruar.

UJORI

BRICJAPI

SHIGJETARI

AKREPI

PESHORJA

LUANI

V I R G J E R E S H A

GAFORJA

BINJAKET

DASHI

PESHQIT

Siguria është ajo për të cilën kenimë shumë nevojë, si në aspektinprofesional, ashtu edhe në atëemocional. Sa i përket aspektitekonomik, gjërat nuk po shkojnësipas pritshmërive.

Jeni me shumë fat që rrethohe-ni nga njerëz pozitivë. Personatqë nuk janë në një l idhje, domund të bëjnë takime intere-sante sot. Me financat tregonikujdes.

Përballë problemeve me tëc i la t përbal len i , keni a fërnjerëz që ju ndihmojnë. Njeriujuaj i zemrës do të jetë atygjithmonë për ju.

Mos lejoni ndjesinë e plogështisëqë t'ju pengojë në përditshmërinëtuaj. Financat nuk do jenë të kë-qija, nëse nuk e teproni meshpenzimet.

Është më mirë që të përballeni metë vërteta të hidhura sesa megënjeshtra të bukura. Financat dovinë duke u përmirësuar në mënyrëtë ndjeshme.

Për beqarët nuk do jetë aspak njëditë me fat, prandaj më mirë tëmos marrin vendime sot për tëardhmen. Shmangni një debatme partnerin.

Kushtojini më shumë vëmendje in-teresave tuaja. Mos i lini pas doreaktivitetet që i keni pasion. Nëdashuri tregohuni më besnik.

Ju mungon qetësia shpirtërore këtoditë. Merrni më shumë kohë për vet-en tuaj. Një vrap në natyrë mund tandryshojë gjendjen tuaj emocionale.

Problemet në çift mund të zgjidhenfalë një komunikimi të qetë. E rëndë-sishme është që të mos lini pasdore bashkëbisedimin me partnerin.

Mund të krijoni një lidhje të qën-drueshme falë aspektit planetartë favorshëm. Edhe situata finan-ciare parashikohet të jetë shumëpozitive.

Page 21: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 2018 - 21OPINION

"Bisedat e rralla me Bush",Berisha flet për mikun e shqiptarëve

Intervista e Ditës

Ish-presidenti i ndjerë XhorxhIsh-presidenti i ndjerë XhorxhIsh-presidenti i ndjerë XhorxhIsh-presidenti i ndjerë XhorxhIsh-presidenti i ndjerë XhorxhBush kishte jo pak miq edhe nëBush kishte jo pak miq edhe nëBush kishte jo pak miq edhe nëBush kishte jo pak miq edhe nëBush kishte jo pak miq edhe nëShqipërinë e sapodalë nga diktat-Shqipërinë e sapodalë nga diktat-Shqipërinë e sapodalë nga diktat-Shqipërinë e sapodalë nga diktat-Shqipërinë e sapodalë nga diktat-ura komuniste në fillim të viteveura komuniste në fillim të viteveura komuniste në fillim të viteveura komuniste në fillim të viteveura komuniste në fillim të viteve'90. Më i spikaturi midis tyre ësh-'90. Më i spikaturi midis tyre ësh-'90. Më i spikaturi midis tyre ësh-'90. Më i spikaturi midis tyre ësh-'90. Më i spikaturi midis tyre ësh-të ish-Presidenti i Shqipërisë,të ish-Presidenti i Shqipërisë,të ish-Presidenti i Shqipërisë,të ish-Presidenti i Shqipërisë,të ish-Presidenti i Shqipërisë,Sali Berisha, i cili kujton me de-Sali Berisha, i cili kujton me de-Sali Berisha, i cili kujton me de-Sali Berisha, i cili kujton me de-Sali Berisha, i cili kujton me de-taje bisedat me zotin Bush përtaje bisedat me zotin Bush përtaje bisedat me zotin Bush përtaje bisedat me zotin Bush përtaje bisedat me zotin Bush përKosovën, Shqipërinë si dheKosovën, Shqipërinë si dheKosovën, Shqipërinë si dheKosovën, Shqipërinë si dheKosovën, Shqipërinë si dheforcimin e demokracisë dheforcimin e demokracisë dheforcimin e demokracisë dheforcimin e demokracisë dheforcimin e demokracisë dhepaqes në rajon.paqes në rajon.paqes në rajon.paqes në rajon.paqes në rajon.

INTERVISTA E PLOTË... që e keni takuar qysh nga filli-

mi i pluralizmit shqiptar, në fillimtë viteve '90. Çfarë menduat atëmoment dhe si e përjetuar lajminpër ndarjen nga jeta të presidentitBush?

Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha: Për mua, lajmi përndarjen nga jeta i presidentit Bushishte një lajm i hidhur, i trishtuar.Presidenti Xhorxh Bush ka qenëpolitikani, me të cilin unë kam pa-sur marrëdhëniet më miqësoregjatë gjithë karrierës sime poli-tike. Qysh nga dy muajt e parë tëmandatit tim si President i Sh-qipërisë, nga pranvera e 1992 e deripak muajsh, unë kam ruajtur njëkomunikim të vazhdueshëm me të.Kam pasur fatin e madh, privi-legjin e veçantë të gëzoj miqësinë etij. Ky është një lajm shumë ihidhur dhe i trishtuar.

Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës: Çfarë kujto-ni nga takimi i parë me presiden-tin Bush?

Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Nga takimi i parëme presidentin Bush, përshtypjamë e madhe ishte thjeshtësia metë cilën ai më priti. Xhorxh Bushnë të vërtetë i përkiste pa diskutimfisnikërisë më të lartë të kohës, pornga ana tjetër, ai ishte edhe njeriumë tokësor që mund të takoje nëqarqet politike amerikane dhebotërore. Ftesa dhe pritja nëDhomën Ovale ishte një momenthistorik për jetën time, por bren-da pak çastesh gjithçka u bëshumë e thjeshtë në komunikim.Presidenti Bush filloi bisedën meKosovën. Ajo që më bëri shumëpërshtypje, por që edhe ishte prob-lemi më kryesor. Ai u ngrit, morinjë atlas në zyrën e tij, e hapi atla-sin dhe u ulëm e folëm për Kos-ovën. Më pyeti: Çfarë mendon? Unëi shpjegova, e i thashë se plani iMilosheviçit është spastrimi etniki Kosovës dhe ndarja e saj.

Në atë kohë plani i Milosheviçitpër ndarjen e Kosovës i binte mespër mes Prishtinës, e kishte pakmë të madh planin se sa e kanë këtasot Milosheviçët e rinj. I thashëzotit Bush se Milosheviçi synon qëqindra e mijëra shqiptarë që janëbanorë në zonat e tyre prej mijëravitesh t'i shpërngulë, t'i sjellë nëpjesën tjetër dhe pastaj thotë le tëbëjnë çfarë të duan, le të bashko-hen me Shqipërinë ose le të bëjnëtjetër çfarë të duan. - Por kjo, ithashë unë, krijon luftë. - Pse, tha,krijon luftë? - Ne, i thashë unë, nuke sulmojmë Jugosllavinë, por nëseMilosheviçi e ndërmerr një plan tëtillë, kufi më nuk do të ketë. Ndajdua të jem i sinqertë; edhe nësedëshiroj të parandaloj një konfliktnë shkallë të gjerë midis sh-qiptarëve dhe serbëve, nuk do tëmund ta parandaloj atë.

As nuk mund ta ndërmarr njëgjë të tillë, përkundrazi, unë do tëhap kufirin dhe do të bëj gjithçkaqë ata njerëz të qëndrojnë në sh-tëpitë e tyre. - Right point, më thaBush. - Ke të drejtë, është çështje e

drejtë. Mënyra se si e parashtrovame vërtetësi çështja u pranua ngapresidenti Bush. Pas kësaj ai luaj-ti një rol kapital në bllokimin ekëtij plani, pasi në dhjetor ai i dër-goi një ultimatum Milosheviçit menjë të dërguar special, ku ia qartë-soi që në rast se ti zbret ushtritënë Kosovë (sepse korparmatën ekishte në Nish dhe ishte bërë gatitë zbriste), ti do të përballesh mebombardimin me të gjitha llojet earmëve amerikane, përveç atyre tëshkatërrimit në masë, përveçarmëve nukleare. Në të vërtetëMilosheviçi nuk e lëvizi ushtrinë.

Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës: Po për rajo-nin më gjerë?

Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha: Përveç Kosovës,një vendim morën SHBA-të edhepër Maqedoninë, …sepse Maqe-donia fillimisht nuk ishte bindëse,ndaj SHBA-të nuk e kanë njohurfillimisht Maqedoninë, por e njo-hën më vonë. SHBA-të bënë një gjëshumë të madhe: SHBA ndërhynënëpërmjet OKB-së dhe shpalosëndy batalione ushtarësh; një batal-ion ushtarësh amerikanë në fla-murin e OKB-së dhe një bataliontjetër me ushtarë të vendeve nor-dike. Milosheviçi fillimisht beson-te se e ka në xhep Maqedoninë dhee kishte këtë plan, por SHBA-të iadështuan këtë plan. Ishin SHBA-të dhe mençuria e Presidentit Gli-gorov bënë që Maqedonia të mbe-tet, të mos sulmohet e të ndahetpaqësisht nga federata jugosllave.

Në atë periudhë kam lobuar, mesa kam pasur mundësi, të mos lejo-het Millosheviçi të zbresë në Maqe-doni dhe të krijohej një konflikt nëMaqedoni, i cili do të ishte më itmerrshëm se sa konfliktet në veri.Interesi i administratës së presi-dentit Bush për rajonin ishte jash-tëzakonisht i rëndësishëm. Ameri-kanët po studionin, siç ma kishtethënë Igëllberger, nëse rajoni kaapo jo interes strategjik për SHBA-të për paqen, sepse SHBA-të gjith-një kanë përparësi ruajtjen e paqesdhe promovimin e demokracisë nëbotë.

SHBA-të konkluduan që rajoniështë i një rëndësie strategjike përSHBA-të dhe u angazhuan. Presi-denti Bush është arkitekt i kësajpolitike të vazhduar pastaj ngapresidenti Klinton, i cili e rimorinë mënyrë eksplicite pas inau-gurimit vijën e kuqe të hequr ndajMillosheviçit, mbajti qëndrimeshumë të qarta për papreksh-mërinë e Maqedonisë. U bë kështunjë kuadër i rëndësishëm ndërko-

mbëtar, i cili pengoi përhapjen eluftës në jugun e Ballkanit.

Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës: Zoti Berisha,çfarë keni biseduar me presiden-tin Bush në këto takime të paranë fillim të viteve 90 lidhur membarëvajtjen e demokracisë së reshqiptare pas gati gjysmë shekul-li diktaturë komuniste?

Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Pas pritjes sëparë në Shtëpinë unë pata edheshumë takime me presidentinBush. Në këto takime presidentiBush ishte mjaft i habitur dhendjente keqardhje të thellë për atëqë kishin pësuar shqiptarët gjatëdiktaturës. Një nga aktet e tij ish-te kur na dha klauzolën e kombitmë të favorizuar në tregti. Përtejeksporteve të papërfillshme të Sh-qipërisë, ai ishte një gjest inkura-jues shumë miqësor që të ngjallteoptimizëm.

Ndërkohë, temat kryesore kish-in të bënin me demokracinë. Mestë tjerash, ai më kishte treguar sesi në kohën kur ishte ambasadornë Kinë zoti Bush në pritje diplo-matike përpiqej të komunikonteedhe me ambasadorin shqiptar, icili çuditërisht i largohej dhe nukpranonte të komunikonte me të.Si drejtues i agjencisë së informa-cionit ai kishte njohuri të gjerapër Shqipërinë, sepse përbënteshembullin më të zi të pasojave tënjë diktature e të një regjimi. In-teresimi i tij ishte i madh dhembështetja e tij politike kishterëndësi shumë të madhe.

Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës: Zoti Berisha,çfarë ndihmese mendoni ju se kadhënë presidenti Bush në fillimindhe më tej në fuqizimin e mar-rëdhënieve shqiptaro-amerikanenë shumë fusha?

Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha: Presidenti Bushka vendosur themelet e reja nëmarrëdhëniet e shkëlqyera midisdy vendeve. Në atë periudhë kapasur një dialog shumë intensivmidis qeverisë shqiptare dheqeverisë së SHBA-ve për të gjithazhvillimet në rajon. U krijuan ba-zat e një bashkëpunimi shumë tëmirë në shumë fusha, midis tyreedhe në fushën e sigurisë.

Të mos harrojmë se dronët eparë në Europë janë vendosur nëGjadër. Ato ishin drone, të cilatmbikëqyrnin me një precizion, fo-tografonin me një precizion shumëtë madh të gjitha zhvillimet nëluftën e Bosnjës dhe i transmeto-nin në kohë reale në qendrën etyre. Pra, atë kohë dhe më vonë uvendos një bashkëpunim sensitiv

në fushën e sigurisë, ushtrisë e nëtë gjithë fushat.

Zëri i Amerikës: Zëri i Amerikës: Zëri i Amerikës: Zëri i Amerikës: Zëri i Amerikës: A kujtonindonjë detaj të veçantë nga taki-mi që keni pasur më vonë në Vlorëme Presidentin Bush dhe me sek-retarin Powell?

Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Para se të vintenë Vlorë, ai erdhi në Tiranë. Presi-denti Bush, si ish-president kaardhur dy herë në Shqipëri. Në tëdy herët ai ka ardhur në mbësh-tetje të demokracisë shqiptare. Nëvizitën e tij në Tiranë unë i kamakorduar Medaljen e Lirisë, në atëkohë ishte titulli më i lartë. Pastajmë ftoi në Texas, dhe unë shkovanë Hjuston, mik i tij në familje.Edhe unë e ftova të vijë prapë. Aierdhi në Vlorë me të gjithë dinas-tinë Bush, përveç Xhorxh W. dheme sekretarin Powell.

Kjo ishte një vizitë miqësore,ishte një udhëtim turistik me jah-tin Alexander. Ndalimi në Vlorëishte një gjest miqësor ndaj Sh-qipërisë dhe ndaj meje. Unë e njo-ha atë me të gjithë zhvillimet dheproblemet që përballje Shqipëria.Unë mund të them se kam pasurgjithnjë mbështetjen e tij. Edhe ajovizitë synonte një mbështetje, pasiai kishte besim tek unë në bisedatdhe në paraqitjen që unë u bëjaproblemeve.

Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës: Shumë njerëzbesojnë se presidenti Bush erdhinë Vlorë të bisedonte me ju përzhvillimet e brendshme të Sh-qipërisë.

Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha: Pa diskutim qëedhe ato ishin dhe ai erdhi për tëshprehur mbështetje ndaj Sali Ber-ishës. Kjo është e vërteta. Erdhi metë gjithë familjen dhe me sekretar-in Powell në vilën e Vlorës. Pastajai shtroi një darkë në jahtin Alex-ander, ku ishin Xhef Bush dhedjemtë e tjerë, përveç Xhorxh W.Kaluam një pasdite dhe një darkëtë paharrueshme në Vlorë dhe nëjahtin me të cilin ata erdhën.

Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës: Zoti Berisha,përmendet pak më parë fisni-kërinë e presidentit Bush dhemiqësinë dhe bashkëpunimin e tijme presidentin Klinton më pas.Çfarë mund të mësojë politika sh-qiptare nga fisnikëria e presiden-tit Bush dhe bashkëpunimi i tij medemokratët? Politikanët shqiptarëjanë shumë agresivë, gjuha e tyreështë shumë e ashpër. Si mund tëpërfitojë politika shqiptare ngakjo përvojë e presidentit Bush?

Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Sali Berisha: Mendësi tjetër ajoe politikanëve amerikanë. Kurse

këtu dominon një mendësi funda-mentaliste. Konstatohet letë se tëgjithë qëndrimet e sotme bëjnëgjithçka që të nxijnë me çdo gjë tëdjeshmen dhe përpiqen të paraqes-in se gjithçka fillon me ta. Kjo tërikujton historinë e vjetër tëudhëheqjes shqiptare që bënte çdogjë për të demonizuar mbretërinë,në mënyrë që të mos kishin refer-encë. Faktikisht këtë mentalitet etrashëgon sot edhe kjo max-horancë me në krye Edi Ramën.Nuk ndërtohet duke mohuar. Nëradhë të parë duhet të ndërtosh.Mënyra më e mirë për të folur ësh-të se duhet të flasësh me vepra. Porsot nuk flitet me vepra.

Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës: Si mund tëdalë Shqipëria dhe politika e sajnga kjo vorbull e nihilizmit dhe emohimit të rezultateve tëpararendësve dhe si mund të bëhetpolitika më të dobishëm përqytetarët?

Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha: Pavarësisht ngamomentet e acarta që kanë ekzis-tuar në marrëdhëniet midis forcatë mëdha politike, e vërteta ështëqë konstantja e tyre ka qenë bash-këpunimi. Kjo sot nuk është kup-tuar nga Edi Rama, që bashkëpun-imi midis forcave të mëdha politikeështë jetik, por që të bashkëpunojëqeveria me opozitën kjo ka njëkusht themelor: Qeveria detyri-misht duhet të ndjejë domosdosh-mërinë e këtij bashkëpunimi. Kjoqeveri nuk e ndjen këtë domos-doshmëri.

Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës: Për shkak tënumrave në parlament?

Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha: Në radhë të parëpër shkak të mendësisë. Le të kra-hasojmë dy periudha: në peri-udhën 2007 unë kisha votat dhenuk kisha shtrëngicë për numra.Por për të ecur drejt NATO-s paopozitën nuk ecje dot. Një ditë mëerdhi në zyrë Marsi Ris, ambasa-dorja amerikane dhe më thotë: -Zoti Berisha ka shumë kohë qënuk bëni më politikë. I them: - Zon-ja ambasadore, ashtu është, porqëllimi im kryesor është të reali-zohet ajo vizitë e presidentit Bushnë Shqipëri dhe nuk doja që të kish-te sherre midis, përkundrazi dojaqë atë ta përjetonim të gjithë si njëngjarje të madhe.

Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës:Zëri i Amerikës: Ndërsa sot…?Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha:Sali Berisha: Sot kreu i max-

horancës bën gjithçka për të deni-gruar, për të kufizuar, për të demon-izuar opozitën. Ai nuk ndjennevojën, ai nuk kupton se ështëpikërisht kjo betejë e tij që bëri qëShqipëria të humbasë dy herë tre-nin e BE-së: një herë në 2016 dukemos hapur negociatat, dhe në 2018të mos hapë negociatat sërish. Aifajëson opozitën, duke thënë se"është opozita që trillon dhepërcjell tek të tjerët, tek ndërko-mbëtarët, një situatë që nuk ekzis-ton në Shqipëri". Në të vërtetë ësh-të ai që nuk percepton realitetinshqiptar ashtu si është.

Ka një problem madhor Sh-qipëria për të gjithë partnerëtndërkombëtarë nga Uashingtoni eme radhë: Krimi i organizuar, i ciligjendet kudo në botë. Në Shqipëriai është në kulme, por Shqipëriaka një kryeministër, që është i vet-mi në botë që thotë se ne Shqipërinuk kemi banda, kemi keqbërës,por banda nuk kemi(!). Ky shem-bull tregon se ku gjendet Rama nëraport me realitetin shqiptar. Edheopozita për të nuk ka asnjë vlerëdhe duhet vetëm denigruar/VVVVVOOOOOA/A/A/A/A/

Page 22: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 201822 - SPORT

Është hedhur dje nëDublin të Irlandësshorti për kuali-

fikueset e "Europianit2020". Mund të konsidero-het një short pa fat për ku-qezinjtë e Shqipërisë, dukeqenë se goglat i kanë rezer-vuar kundërshtarë relativ-isht të vështirë në letër.Shqipëria, që bënte pjesënë vazon e katërt në këtëshort, është shortuar përeliminatoret e "Euro 2020"në grupin H, aty ku janëedhe 5 skuadra të tjera. Sëbashku me Shqipërinë nëgrup, janë edhe Franca, Is-landa, Turqia, Moldaviadhe Andorra. Në faktmund të kishte dhe shortmë të lehtë për kuqezinjtë,ashtu siç mund të kishteedhe shumë më të vështirëse ky. Kujtojmë që ndajTurqisë, Shqipëria ePanuçit ka luajtur në njëndeshje miqësore ku edheka fituar, ndërkohë që taniështë prova e vërtetë për

Me Islandën, Moldavinë dhe Andorrën, kuqezinjtë do të kërkojnë një nga dy biletat për në Europian

Shqipëria, në grup meFrancën dhe Turqinë

Panuçi: Mund të shkonte më keq se kaq

Jeton Selimi

tanët, në ndeshje zyrtare.Panuçi e sheh gotën

gjysmë plotTrajneri i Kombëtares,

da, dy skuadra të forta, tëcilat janë për vendin e dytë.Gjëja më e rëndësishme ësh-të të rikuperoj të gjithëlojtarët, se juve në Shqipërinuk ju intereson përlojtarët, por për rezultatin.Po nuk pata lojtarët, nukmund të bëj rezultat. Neduhet të shkruajmë his-torinë tonë dhe të bëjmë njëarritje të madhe.Shpresojmë të jenë të gat-shëm dhe të kemi mundësitë zgjedhim mes shumëlojtarësh dhe të mos jemi tëdetyruar të bëjmë zgjedhjetë sforcuara. Me të gjithë nëdispozicion e shoh të luftojëme Islandën e Turqinë dhemundohet për të arritur edyta, se Franca është favor-ite", u shpreh Panuçi.

TRAJNERI I FRANCËS

Deshamp: Me Shqipërinë kemihasur vështirësi në të shkuarën

TRAJNERI I TURQISË

Luçesku: Franca rivali ynë,ndaj Shqipërisë s'do jetë e lehtë

TRAJNERI I KOSOVËS

Shaland: Jemi në grup të fortë,por nuk duam të ndalemiKosova do të luajë në

Grupin A, me An-glinë, Malin e Zi, Çekinëe Bullgarinë, raporton."Dardanët" mund të jetëe kënaqur me shortin,duke marrë parasysh seka mundur të ketëkundërshtarë më tëfortë se ekipet që pati fatt'i ketë në grup. Në ndry-shim nga Anglia dheÇekia që shihen sikundërshtarë më tëfortë, Kosova pritet taketë më të lehtë ndajBullgarisë dhe Malit tëZi dhe mund tëshpresojë për një kuali-fikim në "Euro 2020".Njeriu që e udhëhoqiKosovën drejt një fush-ate shumë të suk-sesshme në Ligën e Ko-

mbeve, duke e promovuarnga Liga D në Ligën C dheduke i siguruar një vend në'play-off' për kualifikime në"Euro 2020", Bernar

Trajneri i Francës, Didier Deshamp e ka

cilësuar të vështirëgrupin në të cilin Francabën pjesë së bashku meShqipërinë, Islandën eTurqinë. "Është një grup,ai që është. Shqipërinë enjohim, pasi jemi përbal-lur disa herë. Më vjenmirë që përballem me

Panuçin, pasi njihemi. Enjoh mirë si lojtar kur ishate Monako. Tani presim kal-endarin për të ditur se kurluajmë. Kemi hasur vësh-tirësi me Shqipërinë dhekam respekt të madh përkëtë skuadër. Shumë lojtarëpo luajnë mirë me klubet etyre. Duhet përqendrim dhekujdes për të parë të gjitha

detajet. Është shumë evështirë, por ajo që është esigurt është që Islanda merezultatet në Francë kabërë shumë mirë dhe do tëjetë kaq e fortë apo jo nuk edimë. Turqia është e fortë,por edhe Shqipëria. Nuk iveçojmë dot, por në fushëdo të kemi ndeshje të vësh-tira", u shpreh Deshamp

Trajneri i Turqisë,Mirçea Luçesku, foli

pas shortit në grup meShqipërinë, Francën, Is-landën, Moldavinë dheAndorën, ku u shpreh:"Sigurisht, me Francënnuk është e lehtë. Dodoja që të mos e luanimndeshjen e parë kundërtyre. Ne do të futemi nëfushë për të fituar.

Shpresoj që ekipi ynë i ritë tregojë një perfor-mancë të mirë. Na duhenpatjetër fitore me Mold-avinë dhe Andorrës. NdajIslandës kemi avantazhinqë e njohin dhe lojtarët etyre nuk kanë ndryshuarshumë. Nuk kanë më atëperformancë si në Botëror

dy vite më parë. Ne kemiformuar një skuadër të renë 7 muaj. Po rinovojmëekipin, nga gabimet indi-viduale. Shqipëria gjith-ashtu është një skuadër emirë. Tashmë do të jetë njëatmosferë ndryshe në njëkompeticion të ri", - dek-laroi Mirçea Luçesku.

duke u shprehur se mundtë kishte edhe më keq,ndërkohë që ka pranuar seskuadra do të luftojë përvendin e dytë. "Mund tëshkonte më mirë, poredhe më keq, gjithsesi epranojmë se mund tëbëhemi gati për të bërë mëtë pamundurën. Francaështë favoritja e madhe,pastaj janë Turqia e Islan-

EURO 2020

GRUPI HFrancëIslandëTurqiShqipëriMoldaviAndorrë

GRUPI AAngliÇekiBullgariMali i ZiKosovë

Kristian Panuçi ka komen-tuar shortin e Europianit,

KATEGORIA SUPERIORE

Laçi e Kamza ndahen nëpaqe, Kastrioti thyen FlamurtarinLaçi dhe Kamza u ndanë

në një barazim pagola, në sfidën e javës së 15-të në Kategorinë Superi-ore. Sfida e luajtur në sta-diumin e kurbinasve patishumë pak raste, për tëpretenduar 3 pikët. Pjesae parë pa vetëm një rast tëBoninit me kokë, ndërsamë shumë pati përplasje tëashpra në mesin e fushës.E dyta nisi me Kamzën mëkërkuese, por nuk shfrytë-zoi dot rastet me Plakun.Mersinaj provoi në mo-mentet e fundit të lojës mekokë, por Avdyli kontrolloigjithçka me duar dhe,edhe lëvizjet e të dy tekni-këve, Memelli dhe Gjokanuk sollën ndonjë realiz-im. Në fund 0-0, dhe të dyjaekipet që ndajnë nga një

pikë. Kastrioti ka befasuarFlamurtarin, duke e mun-dur me rezultatin e ngushë1-0 në takimin e vlefshëm përjavën e 15 të Kategorisë Su-periore. Goli i shënuar ngaOkebuku në pjesën e parë kamjaftuar për krutanët që tëmarrin 3 pikëshin e tretë nëkëtë sezon, duke i afruartashmë Tiranës, pasi diferen-ca është vetëm 1 pikë. Mekëtë fitore të arritur, Kastri-oti i largohet vendit të fun-dit, duke ia kaluar Kamzësdhe tashmë ka hyrë në lojëseriozisht për mbijetesë. Ngaana tjetër, Flamurtari ren-ditet në vendin e 6, nëkuotën e 22 pikëve.

SUPERLIGATË PREMTENPartizani - Tirana 2-1TË SHTUNËNLuftëtari - Kukësi 0-1Skënderbeu - Teuta 0-1TË DIELËNLaçi - Kamza 0-0Kastrioti - Flamurtari 1-0

RENDITJASkuadra N PPartizani 15 34Skënderbeu 15 30Teuta 15 28Kukësi 15 27Laçi 15 26Flamurtari 15 22Luftëtari 15 13Tirana 15 11Kastrioti 15 10Kamza 15 9

Shaland, ka besim se ver-dhekaltrit mund t'ia dalinedhe këtu. "Nuk ështëgrup i lehtë, por ne jemiKosova. Nuk mund tëmendojmë se jemi në njëgrup të lehtë, pasi Angliaështë skuadër shumë efortë dhe këtë e dimë. Porme skuadrat e tjera ështëe mundur, kam besim nëekipin tim, i cili ështëshumë mirë para ndeshjesme Maqedoninë". Në"Euro 2020" do të kuali-fikohen dy ekipet e paranga secili prej 10 grupeve.Fushata e kualifikimevenis në ndeshjet e para, më21 dhe 23 mars të vitit2019.

Page 23: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 2018 - 23ZBAVITJE

AAAAArgëtimrgëtimrgëtimrgëtimrgëtimfilozofikfilozofikfilozofikfilozofikfilozofik

-Dikush mund të pretendojë se kazemër, por jo shpirt.

-Çdo e vërtetë kalon nëpër trefaza: në fillim e sulmojnë duke eparaqitur atë si marrëzi, atëherë epranojnë se është ndoshta esaktë por e parëndësishme.Përfundimisht e njohin rëndësinëe saj dhe pastaj ish-kundërshtarëtfillojnë të pretendojnë nderin ekampionit.

-Një grua hyn në jetën tuaj. Kjoështë e mrekullueshme. Del ngaajo. Është një dhuratë hyjnore.

AAAA Argët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikFJ

ALEK

RYQI

(1)

FJAL

EKRY

QI (2

)

PËRG

JIGJ

ET E

FJA

LËKR

YQEV

E TË

NUM

RIT

TË K

ALUA

R

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

SUDOK Përgjigje e sudokut të numrit të kaluar

KRIPTOSKEMEPërgjigja e numrit të djeshëmKRIPTOSKEME

Fjalëkryqi (1) Fjalëkryqi (2)HORIZONTAL1. Një sportist në pistë.5. Philippe në një markë ore.9. Chris këngëtar.10. Fillojnë aksionin.12. Ato historike përkujtohen.14. Një vit që parashikohet.15. Janë shkronjat e mëdha.17. Këndohet në opera.18. Eshtë shumë e brinjëve të katrorit.20. Dhjetë angleze.21. Këndohen poshtë ballkonit.22. Mbyllin një studim.23. Eshtë shpend lagune.24. Në radhë të parë.26. Komisari... i Dritëro Agollit.28. Eshtë budallaqja.30. Janë si vegla.32. Mund të jenë autonome të tilla.

Gjeni ndryshimin

Dy figurat kanë ndryshime nga njëra-tjetra

Përgjigja, ja cilat janë ndryshimet e figurave

HORIZONTAL1. Eshtë intensive ne shumë barna.8. Inicialet e Basinger aktore.10. Alikaj aktore.13. Eshtë edhe ai tretës.14. Ishte muza e astronomisë.16. Një është për të lidhur.17. U hodhën ngë Tartar nga Zeusi.19. Diku në qendër.20. Gjysmë tatimi.22. Janë shemra.25. Janë pallto ushtarësh.27. Fillojnë titrat.28. Një garë e gjatë.30. Janë në modë.32. Qarkullon në SHBA.33. Një pjesë elementare.35. Mund të jetë e shkencave dhe ushtarake.38. I famshmi Pacino.40. Inicialet e Morricone-s.41. Eshtë edhe ai i Zi.

TTTTThëniehëniehëniehëniehënietë mençuratë mençuratë mençuratë mençuratë mençura

34. Një ushtarak i ulët.36. Një shok armësh.37. Grazia Cucinotta aktore.39. U shkrua nga Zola.41. Kapen të parat.42. Një pjesë e tingullit.43. Eshtë thënie e famshme.44. Një pjesë e parlamentit.45. Mund të jetë çiklistik46. Fillojnë takimin.47. Kërkojnë talent të tilla.

VERTIKAL

1. Mund të përbëjnë një arsenal.2. Duhet vërtetuar një e tillë.3. Eshtë alfabeti ynë4. Një pjesë e taktikës.5. Janë për të rrëshkitur në akull

6. Ishin kapo kozakë.7. Ishte filozof i Miletit.8. Ndiqet nga e nënta.11. Mund të jenë republike12. Janë shtylla me vela13. Kush ka do të hajë.16. Përfshijnë edhe karotat.19. Rotor pa zë.21. Fillojnë sefte.23. Eshtë ariu i bardhë.25. Eshtë libri i parë.27. Një fjalë si tutje.29. Një franceze.31. Maria Remarque shkrimtar.32. Tase e volejbollit.33. Përplasen me gatitu.35. Kusturica regjisor.36. Panik pa kufij.38. Zanore për alibi39. King Cole i muzikës.40. Ai dhe ajo.42. Në krtye të trupave.44. Fillojnë profesionin.

42. Me të bëjnë tortë.43. Vanessa violiniste.45. Ishte lumi i harresës.46. Një pjesë e nergjive.47. Një markë makine amerikane.50. I famshëm ai i mjelmave.53. Shkruhet në korrik.54. Janë si zakone

VERTIKAL1. Ishte muz e komedisë.2. Eshtë shkrimi me kreshnikët3. Rastet pa set.4. Nuk i tregohen babait.5. Nuk lejohet një i tillë në kthesë.6. Në fund të fundit7. Agjenci Informative italiane.8. Mbushen me vota.9. Eshtë sekrete në derë.10. Enti italian i energjisë elektrike.11. Kujtohen me nostalgji ato të rinisë.

12. Dy asa.15. France shkrimtar.18. Janë tallës.21. Eshtë si baba.23. Janë tituj në ekran.24. Një konfuzion total26. Lasgushi poet.28. Ekstreme në minifund.29. Role pa zë.31. Mundohen ti largojnë ekzorcistët.33. Luarasi aktore.34. Mund të jetë pushimi.36. U printe hunëve.37. Grandi këngëtare.39. Shteti me Vientianë.44. Ente Ndërkombëtare Humanitare.45. Pak latinisht.46. Ente Qëndrore Ekonomike.48. Kufizojnë trotuaret.49. Inicialet e Asimov.51. Fillojnë ideologjinë.52. Inicialet e Turgeniev.

-Pas rënies së Murit të Berlinit, kuptuam se çdo gjë qëna u tha për socializmin ishte një gënjeshtër dhe tëgjitha ato që na thanë për kapitalizmin ishin të vërteta.

-Magjia e jetës është paparashikueshmëria e saj.

-Kur të tjerët të kuptojnë vlerën tënde tëvërtetë...ti do të jesh me persona që tashmë edinë!!!

-Nëse sot nuk bëj asgjë për ty, është sepse djebëra gjithçka që munda!!!

S K U N E R S H T A R E T

A K I R A A T E R R E N E

R A M F K M E R I T A

A L P A L A D I N E E T

H E M A T O M A T S E T E

M I N A R E T T E T D R

M I N I M A L E D I O R I

A A N A I R R O M M E L

N T E N D E R I E V E

D E O E R E N E T A H

A R R A T I A E I I R U N A

T R I O N G J A R J A R

P I L A M B A R A K A T

A D A K A Z A N E T R A

S E V A L E R O M A R

A T A P O L I F E M I I

P E R S E R I T E S I T F

O T E L E G O N I O P A

R R E Z E T N O A L I

T R O T M M O T O R I

A M I N M O D E M G A S

T A A R N E N E J T E

D L A R E N G R I E R

K E N E T A T K A M A T E

H A R E M P A G F A T

E R I K D A R T A K A

N A M P E R I M E T E R

D T G E N E L U N O

E K A P I T A L I S T E

K E E A P R I L S R P

E E M A O K A T E I

T B A R B O R E G T

F O R D E M I L T E

H A R I E N I I N A T

A L E A T E N K A M A R E

T L T B E N E S A T I T

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

13 14 15

16 17 18

19 20 21 22 23

24 25 26 27

28 29 30 31

32 33

34 35 36 37

38 39 40 41 42

43 44 45 46

47 48 49 50 51 52

53 54

1 2 3 4 5 6 7 8 9

9 10 11 12 13

14 15 16

17 18 19

20 21

22 23 24 25

26 27 28 29

30 31 32 33

34 35 37 36

37 38 39 40 41

42 43 44

45 46 47

4 7 1 11 11 10 7 9 5 14 7

19 2 13 4 1 7 15 7 14 7 4

15 10 7 1 5 6 12 5 13 13 7

12 5 8 2 11 4 5 2 12 7 4

1 7 10 2 1 4 7 4 8 5 2

16 7 1 7 13 13 5 1 13

10 2 1 7 4 4 1 19 13 7 4

5 19 5 16G 6 O 2 A 14L 13 1 2

1 14 10 2 1 5 9 7 4 15

6 14 2 4 5 4 2 8 7 18 5 14 2

16 7 13 19 8 5 4 7 4 18 6 1

2 5 13 1 2 9 7 1 16 2 4 5

Page 24: RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE ...2018/12/03  · RISHQYRTIMI NGA INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQERORE, ÇFARE DUHET TE DINI Pelini i ëmbël shëron kancerin, këshillat

E hënë 3 Dhjetor 201824 - REKLAME