REPUBLIKA E SHQIPRIS

KUVENDI

LIGJ

Nr. 138/2013

PR BURIMET E ENERGJIS S RINOVUESHME1

N mbshtetje t neneve 78 dhe 83 pika 1 t Kushtetuts, me propozimin e

Kshillit t Ministrave,

K U V E N D I

I REPUBLIKS S SHQIPRIS

V E N D O S I:

KREU I

DISPOZITA T PRGJITHSHME

Neni 1

Qllimi

Qllimi i ktij ligji sht:

a) t ndihmoj n prdorimin ekonomik t burimeve natyrore dhe zhvillimin e

qndrueshm n Republikn e Shqipris;

b) t nxit prdorimin e teknologjive dhe novacioneve pr prodhimin e energjis

elektrike dhe nxehtsis nga burime t rinovueshme energjie, pr t siguruar nj

zhvillim t qndrueshm t vendit;

c) t zvogloj importin e lndve djegse organike, t zvogloj gazet me efekt

serr dhe t mbroj mjedisin, n zbatim t detyrimeve ndrkombtare t Republiks

Shqipris nga marrveshjet dhe traktatet ndrkombtare t energjis;

) t rrit llojshmrin e prdorimit t burimeve t energjis dhe sigurin e

furnizimit me energji n Republikn e Shqipris;

d) t nxit zhvillimin e tregut t brendshm t energjis dhe integrimin e tij n

at rajonal;

1 Ky ligj sht prafruar plotsisht me:

Direktivn 2009/28/KE t Parlamentit Europian dhe t Kshillit, dat 23 prill 2009 Mbi

promovimin e prdorimit t energjis nga burime t rinovueshme, si dhe ndryshimin dhe shfuqizimin e

direktivave 2001/77/KE dhe 2003/30/KE. Numri CELEX: 32009L0028 , Fletorja Zyrtare e Bashkimit

Europian, Seria L, Nr. 140, dat 5. 6. 2009, faqe 16 62.

2

dh) t rrit numrin e prodhuesve t pavarur t energjis dhe t nxit zhvillimin e

ndrmarrjeve t vogla e t mesme;

e) t nxit zhvillimin rural dhe t zonave t izoluara, duke prmirsuar

furnizimin me energji t ktyre zonave.

Neni 2

Objekti

Ky ligj prcakton:

a) kuadrin ligjor pr nxitjen e prodhimit t energjis nga burimet e rinovueshme

t energjis;

b) objektivat kombtar t detyrueshm pr kontributin e burimeve t

rinovueshme n konsumin prfundimtar bruto t energjis;

c) prparsin e lidhjes n sistemet e rrjetit t energjis elektrike t centraleve,

q prdorin burime t rinovueshme energjie brenda territorit t Republiks s

Shqipris;

) prparsin e blerjes dhe pagess nga blersi t energjis elektrike, t

energjis s prodhuar nga burimet e rinovueshme t energjis;

d) kuadrin ligjor pr procedurat e autorizimit, licencimit dhe t plotsimit t

krkesave pr marrjen e lejeve prkatse;

dh) rregullat pr garancin e origjins, koordinimin e krkesave pr licencimin

dhe lejet;

e) mnyrat e nxitjes s prdorimit t sistemeve pr ngrohjen e ujit nga energjia

diellore;

) kuadrin ligjor pr prdorimin e energjis s burimeve t rinovueshme pr

transport.

Neni 3

Prkufizime

1. N kt ligj termat e mposhtm kan kto kuptime:

a) Biokarburant sht lnda djegse, n trajt t lngt ose t gazt, e prodhuar

nga biomasat, pr tu prdorur n sektorin e transportit.

b) Biogaz sht lnda djegse e gazt, e prodhuar nga biomasat ose nga

shprbrja e mbeturinave organike, industriale dhe urbane, t shprbshme

biologjikisht, t cilat mund t pastrohen dhe t prmirsohen deri n cilsin e gazit

natyror, pr tu prdorur si biokarburant, si dhe gazi me prejardhje nga drut e zjarrit.

c) Biolngje/lnd djegse e lngt nga biomasat jan lnd djegse t lngta,

t prodhuara nga biomasa, q prdoren n prodhimin e energjis, n fushn e nxehtsis

(temperatura t larta) ose t ftohtit (temperatura t ulta), prjashtuar fushn e

transportit.

) Blers i energjis elektrike nga burimet e rinovueshme t energjis sht

subjekti prgjegjs pr blerjen e energjis elektrike nga burime t rinovueshme t

energjis, sipas neneve t parashikuara n kt ligj dhe n ligjin nr. 9072, dat

22.5.2003 Pr sektorin e energjis elektrike, t ndryshuar.

3

d) Biomasa sht pjesa e biodegradueshme e produkteve, mbeturinave dhe

mbetjeve me origjin biologjike nga veprimtaria bujqsore (prfshir lnd bimore dhe

shtazore), pyjore dhe nga industri t lidhura me to, duke prfshir peshkimin dhe

akuakulturn, si edhe pjesa e biodegradueshme e mbeturinave industriale, urbane dhe

rurale.

dh) Central jan t gjitha pajisjet dhe sistemet e nj centrali gjenerues t

energjis elektrike dhe t nxehtsis, q shfrytzojn burimet e rinovueshme t

energjis.

e) Central elektrik termik me disa lnd djegse sht do central q prodhon

energji elektrike ose nxehtsi apo centrale, q punojn me nj ose m shum lloje t

lndve djegse, nga t cilat t paktn njri sht burim i rinovueshm energjie.

Centralet elektrike termike q nuk prdorin asnj lnd djegse ose energji nga burime

t rinovueshme energjie, nuk kualifikohen si centrale elektrike termike me disa lnd

djegse, sipas ktij ligji.

) Energjia e mjedisit t jashtm sht energjia e akumuluar n form

nxehtsie n ajrin e mjedisit t jashtm.

f) Energjia e prodhuar nga burime t rinovueshme t energjis sht energjia e

prodhuar nga centrale, q prdorin vetm burime t rinovueshme energjie dhe jo lnd

djegse, t emrtuara si energjia hidrike, energjia e ers, energjia diellore, energjia e

ajrit t mjedisit t jashtm, energjia gjeotermike, energjia hidrotermike, energjia e

valve t detit, energjia e batics dhe zbatics, si dhe energjia e mbetjeve urbane e atyre

industriale, t prbrsve t tyre t shprbshm.

g) Energjia elektrike e prodhuar nga burime t rinovueshme energjie sht

energjia elektrike e prodhuar nga centrale elektrike, t cilat prdorin ose vetm burime

t rinovueshme t energjis, ose nj pjes t burimeve t rinovueshme t prodhuara n

centralet, q punojn me disa lnd djegse, prfshir dhe ato konvencionale dhe q

prfshijn n to sasin e energjis s rinovueshme pr mbushjen e rezervuarve

grumbullues t siprm t hidrocentraleve me pompa dhe prjashtojn energjin elektrike

t prodhuar si rezultat i mbushjes s rezervuarve t siprm t grumbullimit.

gj) Energjia e faturuar sht sasia e energjis q i korrespondon nj centrali

prodhues dhe sht e barabart me:

i) sasin e energjis s prodhuar, n rastet kur vlersimi i cilsis s shrbimit

nga ana e rrjetit nuk prfshihet n kontratn e shitblerjes s energjis dhe n

marrveshjen e lidhjes me rrjetin;

ii) energjin e prodhuar, e cila sht korrigjuar n prputhje me vlersimin e

cilsis s shrbimit nga ana e rrjetit, kur kjo e fundit sht prfshir n kontratn e

shitblerjes s energjis dhe n marrveshjen e lidhjes me rrjetin.

h) ERE sht shkurtimi i emrtimit t Entit Rregullator t Energjis, si

prkufizohet n ligjin nr. 9072, dat 22.5.2003 Pr sektorin e energjis elektrike, t

ndryshuar.

i) Garancia e origjins s energjis elektrike sht dokumenti elektronik, i cili

ka vetm nj funksion, at t vrtetimit se sasia ose nj pjes e caktuar e energjis

elektrike t prodhuar sht prodhuar n nj central me nj kapacitet prodhues t

prcaktuar dhe q prdor burime energjie t rinovueshme, sikurse sht prcaktuar n

ligjin pr sektorin e energjis elektrike.

j) Impiant koogjenerimi sht nj central, q prodhon njkohsisht energji

elektrike dhe termike, duke prdorur nj lnd djegse t vetme, q mund t jet gaz

natyror apo biomas.

4

k) Kapaciteti, fuqia e instaluar sht sasia e energjis q mund t prodhohet n

njsin e kohs nga nj central elektrik. Fuqia neto e prodhuar (energjia neto n njsin

e kohs) zvoglohet me vlern e humbjeve n elemente t ndryshme t centralit.

l) Kapacitet ose fuqi gjeneruese sht kapaciteti ose fuqia efektive e energjis

elektrike, q mund t realizoj nj central gjat operimit t rregullt pa kufizime,

pavarsisht nga ndryshimet n periudha t shkurtra kohe.

ll) Kontrata e lidhjes me rrjetin sht kontrata e nnshkruar ndrmjet nj

prodhuesi dhe operatorit t sistemit t rrjetit, me qllim q t bj t mundur lidhjen e

centralit me Rrjetin Elektrik Kombtar.

m) Konsumi prfundimtar bruto i energjis sht e gjith sasia e energjis e

furnizuar si e till pr industrin, transportin, pr sektorin familjar, pr shrbimet e

ndryshme, prshir shrbimet, publike dhe private, bujqsin, pyjet dhe peshkimin,

prfshir konsumin e energjis elektrike dhe t nxehtsis edhe pr autokonsum n t

gjith sektort e energjetiks, si dhe humbjet e energjis elektrike dhe t nxehtsis n

sistemin e prodhimit, transmetimit dhe shprndarjes.

n) Marrveshje pr blerjen e energjis elektrike sht marrveshja tip e

miratuar nga ERE ndrmjet blersit t energjis elektrike nga burimet e rinovueshme t

energjis dhe prodhuesit q ka prparsi pr blerjen e energjis elektrike, t prodhuar

nga nj central ose impiant i prodhimit t energjis.

nj) Ministria prgjegjse pr energjin sht aktualisht Ministria e Ekonomis,

Tregtis dhe Energjetiks ose cilado ministri pasardhse, prgjegjse pr energjin.

o) Operatort e sistemit t rrjetit jan operatort e sistemeve t rrjetit t t

gjitha niveleve t tensionit, t rrjeteve transmetuese dhe shprndarse t energjis

elektrike.

p) Operatori i Sistemit t Shprndarjes sht nj person juridik, prgjegjs pr

operimin, sigurimin e mirmbajtjes dhe, nse sht e nevojshme, zhvillimin e sistemit t

shprndarjes s energjis elektrike n nj zon t caktuar dhe, kur sht rasti, personi

prgjegjs pr realizimin e lidhjeve t tij me sistemet e tjera, si dhe sigurimin e aftsis

afatgjat t sistemit, pr t prmbushur krkesat e arsyeshme pr shprndarjen e

energjis elektrike.

q) Operator i Sistemit t Transmetimit sht nj person juridik prgjegjs pr

operimin, dispeimin, sigurimin e mirmbajtjes dhe, nse sht e nevojshme, zhvillimin

e sistemit t transmetimit n nj zon t caktuar, prfshir interkoneksionin e tij me

sistemet e tjera, si dhe pr sigurimin e aftsis afatgjat t sistemit pr t prmbushur

krkesat e arsyeshme pr transmetimin e energjis elektrike.

r) Prodhues sht do person, fizik apo juridik, pavarsisht nga pronsia, i cili

prdor nj central pr t prodhuar energji elektrike ose termike nga burime energjie t

rinovueshme.

rr) Prodhues q ka prparsi sht do prodhues i energjis elektrike nga

burime t rinovueshme, me fuqi t instaluar deri n 15 MW pr t gjitha centralet e

ndrtuara prej shoqris, i cili prfiton nga (i) mekanizmi i tarifs fikse t shitjes (feed-

in tariff) dhe (ii) q kan nnshkruar marrveshjen pr blerjen e energjis (PPA) me

kompanin q ka detyrimin t blej energjin elektrike t prodhuar nga burimet e

rinovueshme.

s) Prodhues q nuk ka prparsi sht do prodhues, i cili nuk prfiton nga

mekanizmi i tarifs s futjes s energjis elektrike n rrjet.

sh) Sistemi i rrjetit jan t gjitha pajisjet teknike t prdorura pr transmetimin

dhe shprndarjen e energjis elektrike.

5

t) Sistem diellor pr prodhimin e ujit t ngroht sht nj pajisje ose impiant,

q prdoret pr t transformuar energjin diellore n energji termike pr ngrohjen e ujit.

th) Skem mbshtetse sht do instrument, skem ose mekanizm i zbatuar

nga Qeveria Shqiptare pr nxitjen e shfrytzimit t burimeve t rinovueshme, detyruese

pr plotsimin e objektivave t burimeve t rinovueshme t Shqipris, t siguruar sipas

nenit 7 t ktij ligji, duke prfshir, por duke mos u kufizuar vetm n: tarifat e futjes s

energjis elektrike n rrjet, prjashtimin ose reduktimin e taksave, rimbursimin e

taksave, ndihm me investim (grant), karakteristikat e burimeve t ndryshme t

rinovueshme, karakteristikat e impianteve q prdorin burime t ndryshme t

rinovueshme, pozicionin gjeografik, madhsin e impiantit, n kuptimin e fuqis s

instaluar dhe do skem tjetr mbshtetse.

u) Tarifa e energjis elektrike n rrjet sht mimi i blerjes s energjis

elektrike, i miratuar nga ERE, n prputhje me nenin 17 t ktij ligji, q do t paguhet

pr energjin elektrike t prodhuar nga centrale q prdorin burime energjie t

rinovueshme dhe q do t paguhet nga konsumatort fundor, n prputhje me Modelin

Shqiptar t Tregut t Energjis Elektrike.

v) Vlersim i cilsis s shrbimit n rrjet sht nj mekanizm nxits i

prfshir n kontratn e lidhjes n rrjet dhe n marrveshjen pr blerjen e energjis

elektrike, q bazohet n rregulloren e miratuar Pr vlersimin e cilsis s shrbimit n

rrjet , sipas piks 3 t nenit 12 t ktij ligji.

2. Pr fjalt dhe termat, q nuk jan prmendur shprehimisht n listn e prkufizimeve

t prfshira n pikn 1 t ktij neni, referenc do tu bhet termave dhe prkufizimeve t

prcaktuara n ligjin nr. 9072, dat 22.5.2003 Pr sektorin e energjis elektrike, t

ndryshuar.

KREU II

OBJEKTIVAT KOMBTAR DHE MASAT PR SHFRYTZIMIN E ENERGJIS

NGA BURIMET E RINOVUESHME T ENERGJIS

Neni 4

Objektivat kombtar pr prdorimin e energjis nga burime

t rinovueshme energjie

Kshilli i Ministrave prcakton objektiva t veant t detyrueshm kombtar

pr pjesn e energjis s prdorur nga burime t rinovueshme t energjis n konsumin

prfundimtar bruto t energjis, t llogaritur n prputhje me nenin 6 t ktij ligji.

Neni 5

Plani Kombtar i Veprimit pr Burime t Rinovueshme t Energjis

1. Ministria prgjegjse pr energjin, n vijim t propozimit t agjencis

prgjegjse pr burimet e rinovueshme t energjis, harton nj plan veprimi pr burimet

e rinovueshme t energjis.

2. Plani Kombtar i Veprimit pr Burimet e Rinovueshme t Energjis prcakton

objektivat kombtar pr pjesn e energjis nga burimet e rinovueshme, q do t

6

prdoret pr prodhimin e energjis elektrike, n transport dhe pr prodhimin e energjis

termike pr ngrohje e ftohje n vitin 2020 dhe masat e prshtatshme, q do t merren

pr t arritur objektivin e prgjithshm t detyrueshm kombtar, t vendosur n nenin 4

t ktij ligji. Ktu prfshihet dhe bashkpunimi me institucionet kombtare rajonale dhe

lokale, si edhe institucione e autoritete t vendeve fqinje, shtete q jan pal

kontraktuese t Traktatit t Komunitetit t Energjis dhe shtete antare t Bashkimit

Europian, veanrisht lidhur me mekanizmat fleksibl t bashkpunimit, t prmendur

n pikn 2 shkronja b t nenit 7 t ktij ligji.

3. Plani Kombtar i Veprimit pr Burimet e Rinovueshme t Energjis miratohet

nga Kshilli i Ministrave dhe monitorohet nga agjencia prgjegjse pr burimet e

rinovueshme t energjis.

4. Brenda dats 30 shtator t do viti, duke filluar nga viti 2014, ministria

prgjegjse pr energjin do tu paraqes Kshillit t Ministrave dhe Komisionit pr

Veprimtarit Prodhuese dhe Mjedisin t Kuvendit t Shqipris, nj raport t

hollsishm pr zbatimin e Planit Kombtar t Veprimit pr Burimet e Rinovueshme t

Energjis dhe plotsimin e objektivave prkats, t prcaktuar sipas nenit 2 t ktij ligji.

Neni 6

Llogaritja e pjess s energjis nga burimet e rinovueshme

1. Pjesa e energjis, e prodhuar nga burimet e rinovueshme llogaritet duke

pjestuar vlern e konsumit prfundimtar bruto t burimeve t rinovueshme t energjis

me konsumin prfundimtar bruto t energjis nga t gjitha burimet. Rezultati jepet n

prqindje.

2. Vlera e konsumit prfundimtar bruto e energjis nga burime t rinovueshme

sht shuma e:

a) konsumit prfundimtar bruto t energjis elektrike, t prodhuar nga centrale

elektrike, q prodhojn energji, duke prdorur burime t rinovueshme energjie;

b) konsumit prfundimtar bruto t energjis s prodhuar nga centrale, q

prdorin burime t rinovueshme energjie pr t prodhuar energji termike pr ngrohje

dhe ftohje;

c) konsumit prfundimtar t energjis nga burime t rinovueshme, t prdorura

n sektorin e transportit.

3. Biogazi dhe energjia elektrike e prodhuar nga burimet e rinovueshme t

energjis duhet t konsiderohen vetm ato pjes t shprehura n pikn 2 t ktij neni,

llogaritur pr pjesn e konsumit final t burimeve t rinovueshme t energjis.

4. Pr qllimin e shkronjs a t piks 2 t ktij neni:

a) konsumi prfundimtar bruto i energjis elektrike t prodhuar nga burimet e

energjis s rinovueshme llogaritet si sasia e energjis elektrike t prodhuar nga

centralet elektrike t vendit, q prdorin burime t rinovueshme energjie, duke

prjashtuar at pjes t prodhimit t energjis elektrike nga HEC-et me pompim, q ka

ardhur nga energjia q sht harxhuar pr pompimin e ujit nga baseni i poshtm n

basenin e siprm t centralit;

b) n rastin e centraleve me shum burime energjetike merret n konsiderat

vetm ajo pjes q bazohet n shfrytzimin e burimeve t rinovueshme t energjis pr

prodhimin e energjis elektrike;

7

c) n rastin e centraleve me shum burime energjetike, q prdorin burime

konvencionale dhe t rinovueshme, llogaritet vetm pjesa e energjis elektrike t

prodhuar nga burimet e energjis s rinovueshme. Pr qllimet e ksaj llogaritjeje,

kontributi i secilit burim energjie llogaritet n baz t prmbajtjes s tij t energjis,

prkundrejt sasis gjithsej t t gjitha burimeve energjetike q shfrytzohen.

5. Energjia elektrike e prodhuar nga hidrocentralet dhe centralet e ers llogaritet

n prputhje me rregullat e miratuara nga Kshilli i Ministrave.

6. Pr qllimet e shkronjs b t piks 2 t ktij neni:

a) konsumi prfundimtar bruto i energjis s prodhuar nga centralet e

prqendruara, q prdorin burime t rinovueshme pr energji termike pr ngrohje dhe

ftohje, llogaritet si sasia e energjis termike pr ngrohje dhe ftohje, e prodhuar nga

burime t rinovueshme, duke shtuar konsumin e energjis tjetr, t prodhuar nga burime

t rinovueshme n sektort e industris, familjar, shrbimeve, bujqsis, pyjeve dhe

peshkimit pr qllime ngrohjeje, ftohjeje dhe proceseve t prpunimit termik;

b) n rastin e centraleve me shum burime energjetike, q prdorin burime

energjetike konvencionale dhe t rinovueshme, llogaritet vetm pjesa e energjis

termike e ngrohjes dhe ftohjes, e prodhuar nga burime t rinovueshme energjie. Pr

qllimet e ksaj llogaritjeje, kontributi i secilit burim energjie llogaritet n baz t

prmbajtjes s tij t energjis prkundrejt sasis gjithsej t t gjitha burimeve

energjetike q shfrytzohen;

c) merret n konsiderat pr ngrohje ftohje energjia e mjedisit t jashtm,

energjia gjeotermike dhe energjia hidrotermike e prftuar nga pompat e nxehtsis, me

kusht q prodhimi prfundimtar i energjis t tejkaloj ndjeshm energjin primare t

shpenzuar pr t vn n pun pompat e nxehtsis. Sasia e energjis termike, e

konsideruar si energji nga burimet e rinovueshme, pr qllimet e ktij ligji, duhet t

llogaritet n prputhje me metodologjin e llogaritjeve termike t pompave t

nxehtsis, q duhet t miratohet nga ministria prgjegjse pr energjin;

) nuk merret n konsiderat energjia termike e prodhuar nga sisteme diellore t

shfrytzimit t energjis n form pasive, n t cilat konsumi i ult i energjis n

ndrtes arrihet n mnyr pasive, bazuar n projektimin e ndrtess ose nga nxehtsia e

prodhuar nga energji prej burimeve t parinovueshme.

7. Pr qllimet e piks 2 shkronja c t ktij neni, konsumi prfundimtar i

energjis nga burimet e rinovueshme, t prdorura n sektorin e transportit, llogaritet n

prputhje me dispozitat dhe krkesat e ligjit nr. 9876, dat 14.2.2008 Pr prodhimin,

transportin dhe tregtimin e biokarburanteve dhe t lndve t tjera djegse, t

rinovueshme, pr transport.

8. Brenda dats 1 qershor t do viti, agjencia e autorizuar dhe prgjegjse pr

burimet e rinovueshme t energjis duhet t dorzoj n ministrin prgjegjse pr

energjin dhe n ERE nj vlersim pr pjesn e energjis s prodhuar nga burimet e

rinovueshme t energjis, pjes e konsumit bruto t prfshir n bilancin energjetik t

vitit paraardhs.

8

Neni 7

Masat pr shfrytzimin e energjis s prodhuar nga burimet e rinovueshme

1. Kshilli i Ministrave autorizohet t miratoj masa efektive pr t siguruar q

pjesa e energjis nga burimet e rinovueshme t arrij ose t tejkaloj objektivin e

prcaktuar n Planin Kombtar t Veprimit pr Burimet e Rinovueshme t Energjis.

Masat e ndrmarra duhet t jen n prputhje me legjislacionin prkats t ndihms

shtetrore.

2. N mnyr q t arrihen objektivat e prcaktuar n prputhje me nenet 4 e 5 t

ktij ligji, prve mbshtetjes q jep ky ligj, Kshilli i Ministrave mund t zbatoj kto

masa:

a) skema t tjera mbshtetse krahas atyre q jep ky ligj dhe neni 2 i ligjit nr.

8987, dat 24.12.2002 Pr krijimin e kushteve lehtsuese pr ndrtimin e burimeve t

reja t prodhimit t energjis elektrike;

b) masa bashkpunimi me cilindo shtet antar t Bashkimit Europian pr t

arritur objektivat e tyre kombtar, n prputhje me legjislacionin e Bashkimit

Europian, pr nxitjen e shfrytzimit t energjis nga burime t rinovueshme.

Bashkpunimi me cilindo shtet antar t Bashkimit Europian nuk duhet t ndikoj

negativisht n arritjen e objektivave t vendosur pr Shqiprin n Planin Kombtar t

Veprimit pr Burimet e Rinovueshme t Energjis;

c) do skem tjetr mbshtetse q parashikohet n Planin Kombtar t Veprimit

pr Burime t Rinovueshme Energjie.

3. Prodhuesit, q prdorin burime energjie t rinovueshme, q prfitojn nga

skemat mbshtetse, sipas neneve 14 dhe 15 t ktij ligji, nuk prfitojn prej asnj

skeme tjetr mbshtetse, q i referohet shkronjs a t piks 2 t ktij neni.

Neni 8

Informacioni dhe trajnimi

1. Ministria prgjegjse pr energjin, nprmjet agjencis s autorizuar

prgjegjse pr burimet e rinovueshme t energjis, e varur prej saj, siguron q t gjith

t interesuarve, t till si konsumator, zhvillues, planifikues, sponsorizues, investitor,

institucione financiare, ndrtues, instalues, arkitekt, furnitor t pajisjeve dhe

sistemeve t ngrohjes dhe ftohjes, pajisjeve t energjis elektrike dhe pajisjeve t tjera

q prdorin energji t rinovueshme, tu vihet n dispozicion informacioni pr masat

mbshtetse pr centralet q prdorin burime t rinovueshme energjie.

2. Ministria prgjegjse pr energjin ose agjencia prgjegjse pr burimet e

rinovueshme t energjis, n varsi t saj, duhet t zhvilloj programe t prshtatshme

pr trajnime ose udhzime, sensibilizimi e informimi, n mnyr q t informohen t

interesuarit dhe shtetasit pr prfitimet, kostot dhe prakticitetin e zhvillimit dhe

prdorimit t energjis nga burime t rinovueshme.

3. T gjitha subjektet, q shfrytzojn energjin e burimeve t rinovueshme, jan

t detyruara t paraqesin pran Agjencis Kombtare t Burimeve t Natyrore bilancin

vjetor t prodhimit t energjis, i cili shrben si baz pr monitorimin e ecuris s

objektivave t prodhimit t energjis nga kto burime.

9

Neni 9

Detyrat dhe prgjegjsit e agjencis s autorizuar, prgjegjse pr burimet

e rinovueshme t energjis

1. Agjencia e autorizuar, prgjegjse pr burimet e rinovueshme t energjis,

sht Agjencia Kombtare e Burimeve Natyrore, e cila, prve detyrave dhe

prgjegjsive t parashikuara n ligje t tjera, duhet t ket, gjithashtu, edhe kto detyra

kryesore, n prmbushje t ktij ligji:

a) regjistrimin e bilancit t t gjitha subjekteve q operojn n shfrytzimin e

energjive t rinovueshme;

b) hartimin dhe dorzimin n ministrin prgjegjse pr energjin t projektit t

Planit Kombtar t Veprimit pr Burimet e Rinovueshme t Energjis n afatet e

prcaktuara nga kjo ministri;

c) monitorimin e zbatimit t Planit Kombtar t Veprimit pr Burimet e

Rinovueshme t Energjis, miratuar nga Kshilli i Ministrave;

) zhvillimin dhe dorzimin n ministrin prgjegjse pr energjin t

rregullores q prcakton rregullat e prodhimit t energjis elektrike nga HEC-et dhe nga

centralet e ers, sipas piks 5 t nenit 6 t ktij ligji;

d) zhvillimin dhe dorzimin n ministrin prgjegjse pr energjin t

metodologjis pr llogaritjen e energjis s prodhuar nga pompat e nxehtsis, sipas

piks 6 t nenit 6 t ktij ligji;

dh) dorzimin n ministrin prgjegjse pr energjin dhe n ERE, brenda dats

1 qershorit t do viti, t vlersimit t pjess s energjis s prodhuar nga burimet e

energjis s rinovueshme, prkundrejt totalit t konsumit bruto t energjis s vitit

paraardhs, sipas piks 8 t nenit 6 t ktij ligji;

e) zhvillimin e t gjith dokumentacionit t krkuar dhe dorzimin e tij pr

miratim n ministrin prgjegjse pr energjin, sipas nenit 8 t ktij ligji;

) zhvillimin dhe dorzimin n ministrin prgjegjse pr energjin t rregullave

specifike pr llogaritjen e sasis s nxehtsis t prodhuar nga impiantet koogjeneruese,

n mbshtetje t piks 2 t nenit 19 t ktij ligji;

f) hartimin e udhzuesve t procesit t autorizimit, dhnies s lejeve, certifikimit

dhe licencimit pr projektet e centraleve t reja prodhuese, me qllimin nxitjen e

prdorimit t burimeve t rinovueshme t energjis;

g) monitorimin e fondit t burimeve t rinovueshme;

gj) monitorimin e subjekteve q kryejn testimin e paneleve diellore.

2. Kshilli i Ministrave, pr arritjen e objektivave t ktij ligji, brenda 6 muajve

nga hyrja n fuqi e tij, ngarkon Agjencin Kombtare t Burimeve Natyrore, si

prgjegjse pr burimet e rinovueshme t energjis, me detyra t tjera, prve atyre t

prmendura n pikn 1 t ktij neni, si dhe t prcaktoj afatet pr realizimin e detyrave.

10

KREU III

NXITJA E PRODHIMIT T ENERGJIS ELEKTRIKE NGA BURIMET E

ENERGJIVE T RINOVUESHME

Neni 10

Mbshtetja pr koordinimin e krkesave t licencimit dhe lejeve

1. Kshilli i Ministrave miraton procedurat e thjeshtzuara t marrjes s

licencave dhe autorizimeve t nevojshme pr prodhuesit e energjis. 2. ERE miraton procedurat dhe dokumentacionin e nevojshm pr lidhjen e objekteve

gjeneruese n rrjet, sipas kritereve t vendosura n ligjin nr. 9072, dat 22.5.2003 Pr

sektorin e energjis elektrike, t ndryshuar.

Neni 11

Lidhja dhe operimi n rrjet

1. Me krkesn e nj prodhuesi, operatort e sistemit t rrjetit lidhin centralin q

plotson kushtet teknike, n qoft se kta operator nuk kan zgjidhje tjetr me efienc

m t lart ekonomike pr pikn prkatse t lidhjes. N zgjedhjen e ksaj pike m t

mir dhe m t prshtatshme, operatori i sistemit t rrjetit duhet t marr n konsiderat

kufizimet teknike t rrjetit dhe efikasitetin ekonomik t piks ku do t realizohet lidhja.

2. Operatort e sistemit t rrjetit, me krkesn e prodhuesit q ka prparsi, bjn

lidhjen e centralit me pikn e tij n sistem, n variantin m t mir t mundshm, lidhur

me largsin dhe krkesat teknike t centralit, n qoft se sistemi i rrjetit nuk ka nj pik

tjetr lidhjeje m t favorshme. N zgjedhjen e ksaj pike m t mir dhe m t

prshtatshme operatori i sistemit t rrjetit duhet t marr n konsiderat kufizimet

teknike apo dhe efiencn teknike t piks ku do t realizohet lidhja.

3. Me krkesn e prodhuesit, i cili krkon lidhjen n rrjet, dhe pas dorzimit prej

tij t projektit t burimit gjenerues dhe t projekt-propozimit t lidhjes s burimit me

rrjetin e transmetimit, si dhe t preventivit t realizimit t ksaj lidhjeje, operatort e

sistemit t rrjetit i sigurojn atij informacionin e nevojshm q prfshin:

a) kostot shoqruese pr lidhjen n rrjet, prfshir ktu edhe do kosto tjetr, q

krkohet pr prmirsimin e rrjetit, t cilat duhet t mbulohen nga prodhuesi i cili ka

krkuar kt pik lidhjeje;

b) afatin kohor t sakt pr marrjen dhe prpunimin e krkess s lidhjes n rrjet;

c) periudhn kohore t prafrt t propozuar t lidhjes n rrjet.

4. Informacioni pr shkronjata, b dhe c t piks 3 t ktij neni duhet t

sigurohet nga operatori i sistemit, n prputhje me afatet dhe parashikimet e kodit t

transmetimit dhe kodit t shprndarjes.

5. ERE, pas konsultimit me operatort e sistemit t rrjetit, miraton rregulloren q

ka t bj me t drejtn n sistemin e rrjetit pr prodhuesit me dhe pa prparsi, t cilt

duhet t prmbushin, ndr t tjera:

a) krkesat teknike pr lidhjen n rrjet;

b) kushtet apo kufizimet pr fuqin e instaluar t centraleve, q do t lidhen n

sistemin e rrjetit; si dhe

11

c) kufizimet, lidhur me zona t veanta gjeografike brenda Republiks s

Shqipris, bazuar n ndikimin q kta prodhues mund t ken n sigurin e sistemit

energjetik. Kto rregullore jan subjekt i rivlersimit n do vit dhe miratohen e

publikohen n fund t do viti.

6. Lidhja n rrjet dhe ndrtimi i pajisjeve t tjera ndihmse t nevojshme pr

sigurin e sistemit elektroenergjetik duhet t plotsojn krkesat teknike t operatorve

t sistemit n kt rast, si edhe ato t prcaktuara n seksionet prkatse t kodit t

transmetimit ose t kodit t shprndarjes, n varsi t piks s lidhjes.

7. Transmetimi dhe shprndarja e energjis elektrike, e prodhuar nga burimet e

rinovueshme nga prodhuesi me prparsi, sht i garantuar. Operatori i Sistemit t

Transmetimit, gjat dispeerimit, duhet ti jap prparsi centralit, i cili prodhon energji

nga burime t rinovueshme, pr aq koh sa e lejon siguria e sistemit kombtar t

energjis elektrike dhe bazuar n kriteret e transparencs dhe t mosdiskriminimit.

8. Operatort e sistemit t rrjetit duhet t optimizojn, t zgjerojn dhe t

prmirsojn sistemin pr lidhjen dhe transmetimin e energjis elektrike nga centralet e

reja, q prdorin burime t rinovueshme energjie, n prputhje me Planin Kombtar t

Veprimit pr Burimet e Rinovueshme t Energjis, masterplanet e operatorve t

sistemit pr zgjerimin e sistemit t rrjetit apo do dokument zyrtar n fuqi. Kto plane

pr optimizimin, zgjerimin dhe rikonstruksionin e sistemit t rrjetit, kur sht e

prshtatshme, duhet t prfshijn edhe kapacitetet e interkoneksionit, rrjeteve

inteligjente dhe kapacitetet akumuluese, me qllim q t sigurojn operimin e operatorit

t rrjetit, si dhe prshtatjen e zhvillimeve t mtejshme pr prodhimin e energjis

elektrike nga burimet e rinovueshme t energjis.

9. Operatort e sistemit t rrjetit duhet t prpilojn dhe t bjn publike

rregulloret standarde pr llogaritjet dhe ndarjen e kostove, lidhur me lidhjet e reja n

rrjet, prmirsimin dhe rinovimin e rrjetit, prmirsimin e operimit t rrjetit dhe

rregullat pr implementimin pa diskriminim t kodeve t rrjetit, t nevojshme pr

integrimin e prodhuesve t rinj n rrjet. Kto rregullore duhet t bazohen n kriterin e

mosdiskriminimit, objektivitetit dhe transparencs, duke marr parasysh t gjitha kostot

dhe prfitimet e lidhjes s prodhuesve n rrjet dhe rrethana t veanta t prodhuesve n

zona periferike dhe ato me dendsi t ult popullsie.

10. Kostot pr realizimin e lidhjes s centralit, q prdor burime t rinovueshme

energjie, n pikn m t prshtatshme teknike dhe ekonomike t rrjetit elektrik, paguhen

nga prodhuesi, prve rasteve kur kostoja e lidhjes s tyre prballohet nga operatori i

rrjetit apo nprmjet nj investimi privat, sipas dispozitave t ligjit nr. 9072, dat

22.5.2003 Pr sektorin e energjis elektrike, t ndryshuar.

11. Kostot e shoqruara me zgjerimin dhe rikonstruksionin e sistemit ekzistues

t tensionit t ult dhe t mesm, si dhe t nnstacioneve pr pjest q do t

shfrytzohen nga prodhuesi, prcaktohen mbshtetur n pikat 8 dhe 9 t ktij neni.

12. Kufijt e pronsis ndrmjet operatorve t sistemit dhe centralit duhet t

prcaktohen n marrveshjen e lidhjes n rrjet. N rast mosmarrveshjeje, kufijt e

pronsis dhe detyrimet e ndrsjella pr mirmbajtjen e rrjetit prcaktohen nga ERE.

12

Neni 12

Rregullat q zbatohen pr lidhjen n rrjet

1. ERE, pas marrjes s mendimit nga operatort e sistemit t rrjetit, miraton

rregullore specifike dhe nj model pr marrveshjen tip pr lidhjen n rrjet, n t cilat

prcaktohen kushtet ekonomike dhe teknike pr ofrimin e shrbimeve pr lidhjen n

sistemin e rrjetit t centraleve, q prodhojn energji elektrike nga burime t

rinovueshme t energjis, me shfrytzimin e rrjetit.

2. Rregulloret e prmendura n pikn 1 t ktij neni:

a) sigurojn standardet teknike t ndrtimit t centralit dhe t pajisjeve t lidhjes

deri te rrjeti i operatorve t rrjetit;

b) vendosin rregullat, n prputhje me t cilat punimet pr lidhjen n rrjet mund

t realizohen trsisht ose pjesrisht nga prodhuesi, duke parashikuar edhe kushtet kur

lidhja bhet nga operatori i rrjetit apo nga nj investim privat, duke prcaktuar dhe

krkesat teknike pr pajisjet, q duhet t instalohen n pikn e lidhjes nga ana e

prodhuesit;

c) parashikojn publikimin e kushteve ekonomike dhe teknike t nevojshme pr

kryerjen e do punimi, q ka t bj me infrastrukturn e rrjetit, t prshtatshm pr

lidhjen e centraleve t reja me operatort e sistemit t rrjetit.

3. ERE, pas konsultimit me operatort e sistemit t rrjetit, duhet t miratoj

rregulloren Pr vlersimin e standardeve t cilsis s shrbimit n rrjet, q prcakton

vlerat standarde t ndrprerjeve vjetore pr do nivel tensioni dhe pr do tip t rrjetit.

Kto vlera duhet t prfshijn ndrprerjet totale gjat nj viti (t parashikuara apo t

paparashikuara), t shkaktuara nga operatort e sistemit t rrjetit, duke prcaktuar

kshtu edhe cilsin e shrbimit n rrjet. Vlerat standarde t ndrprerjeve vjetore

prdoren nga prodhuesit me prparsi dhe operatort e sistemit t rrjetit pr t rn

dakord lidhur me alokimin mujor t tyre, n rast se ekziston vlersimi i cilsis s

shrbimit n rrjet, prcaktuar n marrveshjen e lidhjes n rrjet dhe kontratn e

shitblerjes s energjis. N kto dokumente prcaktohen dhe detyrimet e operatorve t

rrjetit, n rast se nuk plotsojn detyrimin pr transmetimin e energjis elektrike t

planifikuar.

4. Me krkes t prodhuesit me prparsi, operatort e sistemit t rrjetit jan t

detyruar t hyjn n marrveshjen e lidhjes n rrjet, q prfshin vlersimin e cilsis s

shrbimit n rrjet.

5. Marrveshja standarde e lidhjes n rrjet duhet t prmbaj detyrimin e

operatorit t sistemit t rrjetit pr t transmetuar energjin elektrike t prodhuar nga

centrali.

6. Marrveshja standarde e lidhjes n rrjet, ndr t tjera, duhet t specifikoj q

operatori i sistemit t rrjetit lejohet t ndrpres lidhjen:

a) pr nj periudhe t arsyeshme kohe, pr punime mirmbajtjeje t nevojshme

ose pr ndrhyrje t tjera teknike. T tilla ndrprerje prcaktohen n standardin e

vlersimit t cilsis s shrbimit n rrjet;

b) n prputhje me kontratn e lidhjes n rrjet, n rastet e mosplotsimit t

kushteve teknike t krkuara, sipas kodeve t transmetimit dhe t shprndarjes;

c) n rastin e forcave madhore;

) n rast t rrezikimit t jets s njerzve apo t dmtimit t prons apo

pasuris.

13

7. Operatort e sistemit t rrjetit jan t detyruar ti ofrojn prodhuesit, i cili

krkon lidhje n rrjet pr nj central, nj zgjidhje t prshtatshme, brenda nj afati kohor

t arsyeshm, t prcaktuar nga rregullat e referuara pikn 2 t ktij neni, pr lidhjen n

rrjet.

8. Operatort e sistemit t rrjetit i vn n dispozicion nj prodhuesi, i cili

dshiron t lidhet n sistem, informacionin e nevojshm dhe t gjer, me shkrim,

veanrisht lidhur me kapacitetet e sistemit t rrjetit, prfshir krkesat dhe kushtet

teknike dhe ekzistencn e pikave t lidhjes n rrjet, n nj zon t dhn gjeografike.

Neni 13

Zgjidhja e mosmarrveshjeve pr lidhjen n rrjet

1. Secila nga palt, pr do mosmarrveshje ndrmjet nj operatori t sistemit t

rrjetit dhe nj prodhuesi, q krkon nj lidhje n rrjet, q lind n baz t dispozitave t

nenit 11 t ktij ligji, mund ti drejtohet ERE-s pr zgjidhjen e mosmarrveshjes.

2. Mosmarrveshja zgjidhet me vendim t ERE-s. Praktika dhe procedura q do

t ndiqet n lidhje me kt vendim do t jen sipas rregullave dhe praktikave

procedurale t ERE-s.

3. Mosmarrveshja, q lind n baz t ktij neni, dhe q ka t bj me kryerjen e

nj lidhjeje t nj centrali n nj sistem rrjeti, duhet ti paraqitet ERE-s brenda 12

muajve nga data kur sht br lidhja. Mosmarrveshjet, q paraqiten pas ktij afati, nuk

merren n shqyrtim nga ERE.

4. ERE mund t jap udhzime pr sa u prket rrethanave dhe termave, n baz

t t cilave operatori i sistemit t rrjetit kryen, ose, sipas rastit, mban nj lidhje n pritje

t zgjidhjes s nj mosmarrveshjeje. Vendimi i ERE-s duhet t jet n prputhje me

dispozitat e Kodit t Procedurave Administrative. N rast se ndonjra nga palt nuk

sht dakord me vendimin e ERE-s, ajo mund ti drejtohet gjykats, q merret me

trajtimin e ktyre mosmarrveshjeve.

5. N vendimin e ERE-s prcaktohet dhe mnyra e pagess s shpenzimeve q

kryhen nga ERE pr kt procedur.

Neni 14

Detyrimi pr t bler energji elektrike t prodhuar nga burime

t rinovueshme energjie

1. Blersi i energjis elektrike t prodhuar nga prodhuesi q ka prparsi, nse

krkohet nga ky i fundit, sht Furnizuesi Publik me Shumic.

2. ERE duhet t miratoj rregullat specifike dhe nj model pr nj marrveshje

tip pr blerjen e energjis elektrike, q lidhet ndrmjet blersit t energjis s

prodhuar me burime t rinovueshme t energjis dhe prodhuesit q ka prparsi, me nj

afat maksimal deri n 15 vjet.

3. Me krkesn e prodhuesit q ka prparsi, blersi i energjis elektrike nga

burimet e rinovueshme t energjis sht i detyruar t nnshkruaj marrveshjen pr

blerjen e energjis elektrike, q t blej energjin e prodhuar nga centralet q

shfrytzojn vetm burime energjie t rinovueshme, n baz t energjis s faturuar.

14

4. N rastin e centraleve koogjeneruese, detyrimi pr blerjen e energjis

elektrike, sipas piks 2 t ktij neni, duhet t kufizohet n blerjen e energjis s faturuar,

t prodhuar vetm nga pjesa e shfrytzimit t burimeve t rinovueshme t energjis.

5. Pr centralet me disa burime energjetike, detyrimi pr t bler energji

elektrike, si parashikohet n pikn 2 t ktij neni, kufizohet n blerjen e energjis

elektrike, q vrtetohet se sht prodhuar nga burime t rinovueshme energjie.

6. Marrveshja tip e blerjes s energjis elektrike prmban, t paktn:

a) termat e detyrueshm pr blersin e energjis s prodhuar nga burime t

rinovueshme t energjis pr t bler dhe paguar energjin elektrike t faturuar;

b) aplikimin e tarifs fikse pr kWh, sikurse prcaktohet nga ERE;

c) lidhjen dhe operimin e centralit apo impiantit dhe prshkrimin e parametrave

prkats;

) vlersimin e cilsis s shrbimit n rrjet, n qoft se sht prfshir n

kontratn e shitblerjes s energjis elektrike, prfshir edhe formuln e prcaktimit t

energjis elektrike t faturuar;

d) prcaktimin e or-ndrprerjeve mujore dhe or-ndrprerjeve vjetore standard

dhe pagesn e faturs prkatse;

dh) rregullat e matjes, pronsis, provat dhe specifikimet teknike t sitemit t

matjes q duhet t prdoret;

e) mnyrn e faturimit dhe termat e pagesave;

) detyrimet kryesore t blersit t energjis s rinovueshme dhe prodhuesve q

kan prparsi;

f) dispozitat n lidhje me dmshprblimin dhe prgjegjsit;

g) prcaktimin e forcs madhore;

gj) dispozitat prkatse pr zgjidhjen e mosmarrveshjeve;

h) hyrjen n fuqi, zgjatjen dhe dispozitat e mbylljes s kontrats.

7. Blersi i burimeve t rinovueshme t energjis duhet t jet prgjegjs pr do

kosto q lind si rezultat i disbalancs ndrmjet prodhimit t parashikuar dhe atij q

ndodh aktualisht n centralet q kan prparsi, si edhe detajohet m tej n ligjin e

sektorit t energjis elektrike dhe modelin e tregut t energjis elektrike n Shqipri.

8. Centralet q nuk kan prparsi i mbulojn vet kostot pr energjin

balancuese.

Neni 15

Tarifat fikse t energjis elektrike t prodhuar

1. Kshilli i Ministrave, me propozim t ERE-s, miraton metodologjin e

prcaktimit t tarifave fikse t energjis elektrike, q do ti paguhet prodhuesit me

prparsi, pr t gjitha llojet e centraleve, q shfrytzojn burime t rinovueshme

energjie.

2. Metodologjia:

a) lejon rikuperimin e investimeve t prodhuesit me nj norm fitimi t

arsyeshme;

b) prcakton kapacitetin maksimal t instaluar pr secilin lloj burimi t

rinovueshm energjie, q do t prfitoj nga tarifa fikse;

c) merr n konsiderat impaktin social dhe ekonomik, q do t rezultoj pr

konsumatort fundor nga zbatimi i skems s tarifs fikse;

15

) merr n konsiderat indeksin e inflacionit, pr t mbuluar inflacionin e kursit t

kmbimit nga lek n euro pr do vit, bazuar n kriteret e prcaktuara nga ana e Banks s

Shqipris;

d) prcakton nj formul pr llogaritjen e do mbingarkese nga energjit e

rinovueshme n mimin e konsumatorit fundor, pr t gjith konsumatort e energjis

elektrike n Shqipri.

3. ERE, n prputhje me metodologjin e hartuar pr tarifn fikse, do fund viti,

miraton vlerat prkatse t tarifave fikse, q duhet t paguhen pr prodhuesit me

prparsi, duke i ndar ata n tre grupe pr hidrocentralet: grupi i par: nga 0 deri n

2000 kW, grupi i dyt nga 2001 deri n 5000 kW dhe grupi i tret nga 5001 deri n

15000 kW.

Tarifat fikse pr hidrocentralet, sipas grupeve, aplikohen me t njjtn vler,

edhe pr t gjitha llojet e tjera t burimeve t rinovueshme t energjis.

4. Tarifa fikse, q i paguhet prodhuesit q ka prparsi, sipas nj kontrate

shitblerjeje t energjis elektrike, sht nj tarif e zbatueshme n ditn e plotsimit dhe

nnshkrimit t ksaj kontrate ndrmjet blersit t energjis nga burimet e rinovueshme

t energjis dhe prodhuesve q kan prparsi. Tarifa e vendosur n kontratn e

shitblerjes s energjis sht maksimumi, deri n 15 vjet dhe prditsohet pr do vit.

5. Formula e mposhtme zbatohet nga ana e ERE-s pr t br t mundur

prcaktimin e tarifs fikse pr seciln teknologji t burimeve t rinovueshme, me t

gjitha kostot q varen n mnyr specifike nga teknologjia pr realizimin dhe operimin

e projektit pr nj periudh 15-vjeare. Kriteret e msiprme merren n konsiderat n

formuln e llogaritjes s tarifs fikse, q, n form t prgjithshme, sht si m posht:

]/[

)1(

11

MWhLekcFLH

c

WACC

WACC

FLH

IFit V

F

T

Ku:

Fit jan mimet e energjis elektrike t shitjes (tarifat fikse), duke prdorur

burimet e energjive t rinovueshme (lek/MW) pr secilin nga tre grupet e

siprprmendura.

I sht kostoja mesatare specifike e investimeve (lek/MW) pr secilin nga tre

grupet e siprprmendura, q prcaktohet nga ERE do tre vjet.

FLH jan ort mesatare t puns me fuqi maksimale n vit (or pr vit) pr

secilin nga tre grupet e siprprmendura;

WACC sht norma mesatare e ponderuar e kostos s kapitalit, q merr

parasysh normat mesatare t huas n tregun shqiptar, normn e interesit t equities

(kapitalit t vet investitorve), si dhe strukturn e kapitalit (equity/hua) q prcaktohet

nga ERE do tre vjet;

T sht kohzgjatja e mimit t garantuar, n vite (15 vite pr prodhuesit me

prparsi).

CF jan kostot mesatare specifike t operimit dhe menaxhimit (lek/MW/vjet)

pr secilin nga tre grupet e siprprmendura, q prcaktohet nga ERE-ja do tre vjet.

CV jan kostot mesatare t lnds djegse dhe kostot e tjera t ndryshueshme

t menaxhimit (q prdoret si term vetm pr centrale me dy lnd djegse q prdorin

edhe nj sasi t vogl lnde djegse pr stabilitetin e flaks) (lek/MWh), pr secilin nga

tre grupet e siprprmendura, q prcaktohet nga ERE do tre vjet.

16

6. ERE, bazuar n planin e veprimit t burimeve t rinovueshme t Energjis,

prcakton, do tre vjet, kapacitetin total maksimal/t siprm t instaluar pr do

teknologji t burimeve t rinovueshme.

7. Prodhuesit me prparsi, t cilt kan fituar t drejtn pr ndrtimin e

burimeve q shfrytzojn energjin e rinovueshme, kan t drejt t krkojn aplikimin

e formuls s msiprme, pr shitjen e energjis elektrike t prodhuar nga objektet e

tyre.

8. Krkesa nga prodhuesit me prparsi, sipas piks 7 t ktij neni, mund t

bhet vetm nj her.

Neni 16

Informacioni dhe vlersimi periodik

1. T gjitha subjektet, q prodhojn energji nga burimet e rinovueshme, jan t

detyruara q, brenda tremujorit t par t vitit pasardhs, t paraqesin pran ERE-s dhe

Agjencis Kombtare t Burimeve Natyrore bilancin vjetor t nj viti m par.

2. ERE, n raportin vjetor q drgon n Kuvendin e Republiks s

Shqipris, duhet t prfshij dhe nj vlersim t pjess s energjis s prodhuar nga

burimet e energjis s rinovueshme, prkundrejt konsumit gjithsej t energjis pr vitin

prkats kalendarik. Gjithashtu, n kt raport duhet t jap dhe efektet, q kan ardhur

nga nxitja e prdorimit t burimeve t rinovueshme t energjis n tarifn e

prgjithshme mesatare t konsumatorve fundor pr vitin e mparshm.

Neni 17

Dispozita specifike pr centralet me disa burime energjetike

1. Prodhuesit, q prodhojn energji elektrike nga centralet me disa burime

energjetike, nga przgjedhja e burimeve t rinovueshme dhe jo t rinovueshme, jan t

detyruar t paraqesin matjet dhe llogaritjet e energjis elektrike, t prodhuar nga burimet

e rinovueshme, n prputhje me metodologjin e prcaktuar n rregulloret e miratuara

nga ERE.

2. Prodhuesi, q prodhon energji elektrike dhe/ose termike nga prdorimi i

kombinuar i biomass dhe i burimeve jo t rinovueshme nga nj central koogjenerues, i

raporton brenda 3-mujorit t par t vitit pasardhs:

a) ERE-s, agjencis prgjegjse pr monitorimin e prdorimit t burimeve t

rinovueshme, bilancin vjetor t nj viti m par dhe blersit t burimeve t rinovueshme

t energjis, sasin e energjis elektrike dhe/ose termike t prodhuar nga burimi i

rinovueshm;

b) agjencis s autorizuar dhe prgjegjse pr monitorimin e prodhimit nga

burimet e rinovueshme t energjis, sasin e nxehtsis t prodhuar nga burimi i

rinovueshm i energjis, si dhe sasin dhe cilsin e biomass s prdorur pr kt

qllim. Pr qllime t ksaj llogaritjeje, kontributi i do burimi energjie llogaritet mbi

bazn e prbrsve t saj.

3. Me propozim t ERE-s, pas marrjes s mendimit nga agjencia e autorizuar

dhe prgjegjse pr trajtimin e burimeve t rinovueshme t energjis, ministria

prgjegjse pr energjin miraton nj rregullore t posame. Rregullorja duhet t

17

prcaktoj rregullat pr matjen dhe llogaritjen e sasis s energjis elektrike, t prodhuar

nga burimet e energjis s rinovueshme, t prdorura pr prodhim energjie elektrike dhe

termike n centrale me disa burime t rinovueshme energjie, n prputhje me pikn 1 t

ktij neni, dhe pr prodhimin e energjis elektrike dhe/ose termike n centralet me

koogjenerim pr qllimet e piks 2 t ktij neni. Pr qllim t ksaj llogaritjeje,

kontributi i do burimi energjie bhet mbi bazn e prbrjes s energjis s tij.

KREU IV

GARANCIA E ORIGJINS S ENERGJIS ELEKTRIKE

T PRODHUAR NGA BURIMET E RINOVUESHME T ENERGJIS

Neni 18

Garancia e origjins

1. ERE, me krkesn e prodhuesit, i cili ka marr nj leje ose autorizim pr

ndrtimin apo rehabilitimin e nj centrali, q shfrytzon burime t rinovueshme t

energjis, lshon nj garanci origjine pr do njsi t energjis elektrike ose termike t

prodhuar nga centrali. Pr nj njsi gjeneruese t energjis lshohet vetm nj garanci

origjine.

2. Garancit e origjins jan pr nj njsi t energjis elektrike standard prej

1MWh dhe specifikojn:

a) emrin dhe adresn e prodhuesit;

b) burimet e energjis, nga t cilat sht prodhuar energjia elektrike, t listuar

sipas llojit dhe prbrsve kryesor, prfshir edhe informacionin se n far mase

energjia elektrike sht prodhuar nga burimet e rinovueshme t energjis;

c) vendndodhjen, kapacitetin dhe datn e vnies n pun t centralit;

) periudhn kohore kur sht prodhuar energjia dhe deri n far mase

prodhuesi ka prfituar, n prputhje me nenin 15 t ktij ligji, si dhe deri n far mase

ky central ka prfituar nga mbshtetja pr investime, si dhe n far mase ka prfituar

nga skema t tjera kombtare mbshtetse;

d) datn, shtetin q ka lshuar garancin dhe numrin unik t identifikimit.

3. ERE mbikqyr lshimin, transferimin dhe anulimin e garancive t origjins,

n prputhje me dispozitat e rregullores s nxjerr sipas piks 9 t ktij neni, dhe

siguron q e njjta njsi e energjis elektrike, e prodhuar nga centrale me burime t

rinovueshme energjie, sht marr n konsiderat vetm nj her.

4. Garancit e origjins lshohen n baz t t dhnave t gjithanshme dhe

informacionit t prshtatshm pr t vrtetuar origjinn e energjis elektrike t furnizuar

nga prodhuesi, si dhe t dhna matjesh, t vrtetuara nga operatori i sistemit t rrjetit.

Garancit e origjins lshohen vetm pasi prodhuesi paraqet gjith informacionin e

krkuar n pikn 2 t ktij neni.

5. do prdorim i nj garancie origjine bhet brenda 12 muajve nga data e

prodhimit t njsis korresponduese t energjis elektrike. Garancia e origjins anulohet

menjher pasi sht prdorur.

6. Nse energjia elektrike sht prodhuar nga nj hidrocentral me sistem me

cikl pompimi, q bn t mundur ngritjen e ujit n basenin e siprm, pra kur turbinat

kan punuar n regjim pompe, garancia e origjins lshohet vetm pr sasin e energjis

18

elektrike q i korrespondon diferencs ndrmjet energjis elektrike t prodhuar nga

hidrocentrali dhe energjis elektrike t konsumuar pr pompimin e ujit n rezervuarin e

siprm.

7. Nse energjia elektrike sht prodhuar nga mbetjet urbane dhe industriale,

garancia e origjins lshohet vetm pr sasin e energjis q i korrespondon pjess s

tyre t biodegradueshme, si sht prkufizuar n shkronjn d t nenit 3 t ktij ligji.

8. ERE prgatit nj regjistr elektronik t garancive t origjins, me nj

mekanizm t prshtatshm pr prpunimin e t dhnave, pr t siguruar q kto garanci

do t lshohen, do t transferohen dhe do t anulohen n mnyr elektronike dhe q do

t jen t sakta, t besueshme dhe rezistente ndaj falsifikimit. Palt e interesuara kan t

drejtn e hyrjes s lir n kt regjistr.

9. ERE miraton nj rregullore t posame pr procedurn e aplikimit pr garanci

origjine. Rregullorja, prve t tjerash, parashikon n veanti:

a) dokumentacionin q do t paraqitet nga prodhuesi pr kualifikimin teknik t

centralit t tij si central q prodhon energji elektrike ose termike nga burime t

rinovueshme energjie;

b) procedurn e kualifikimit teknik dhe veanrisht afatin kohor, brenda t cilit

ERE-ja duhet tu prgjigjet aplikimeve t paraqitura, si dhe pasojat juridike pr rastet

kur nuk plotsohet ky detyrim;

c) procedurn e aplikimit pr lshimin, regjistrimin, transferimin ose anulimin e

garancive t origjins;

) procedurn e monitorimit t zbatimit t ktyre detyrimeve nga subjekti;

d) shtjet lidhur me bashkpunimin ndrmjet autoriteteve kompetente t

shteteve antare t Bashkimit Europian dhe vendeve t tjera, me t cilat ka marrveshje

t nnshkruar pr njohjen e ndrsjell t garancive t origjins.

10. ERE sht e autorizuar dhe prgjegjse pr t ndryshuar do rregullore dhe

procedur t mparshme, q ka t bj me garancit e origjins, pr t reflektuar

dispozitat e parashikuara n pikn 9 t ktij neni.

Neni 19

Procedura e monitorimit

1. N mnyr q t sigurohet se jan plotsuar kushtet e lshimit t garancive t

origjins dhe se t dhnat e informacioni, n baz t t cilit jan lshuar ato sht i

sakt, prfaqsuesit e ERE-s dhe do person i autorizuar prej saj, pa paragjykuar

respektimin e sekreteve t biznesit, kan t drejt hyrjeje t lir n centralin prodhues

prkats dhe n t gjitha t dhnat e informacionin, q lidhen me at central. Prodhuesi

sht i detyruar t lehtsoj punn e prfaqsuesve t ERE-s dhe t personave t

autorizuar prej saj. ERE mund t refuzoj njohjen e nj garancie origjine vetm kur ka

dyshime t bazuara pr saktsin, besueshmrin apo vrtetsin e saj.

2. Energjia elektrike e prodhuar nga burimet e rinovueshme t energjis dhe pr

t ciln sht lshuar nj certifikat origjine nuk mund t shitet te konsumatort fundor

si energji elektrike e prodhuar nga burimet e rinovueshme t energjis.

19

Neni 20

Bashkpunimi ndrkombtar pr garancit e origjins

1. Nj garanci origjine pr energjin elektrike t prodhuar nga burime energjie t

rinovueshme, e lshuar nga nj shtet q sht antar i Bashkimit Europian, ose pal

kontraktuese e Traktatit t Komunitetit t Energjis t Europs Juglindore, njihet edhe

n Republikn e Shqipris.

2. Kshilli i Ministrave mund t hyj n marrveshje me cilindo shtet antar t

Bashkimit Europian ose shtete pal kontraktuese t Traktatit t Komunitetit t Energjis

t Europs Juglindore, pr njohjen e ndrsjell t garancive t origjins, pr qllimet e

monitorimit t prmbushjes s krkesave t nenit 4 t ktij ligji, lidhur me objektivat e

prgjithshm kombtar pr burimet e rinovueshme t energjis.

3. ERE bashkpunon me t gjitha autoritetet q lshojn garancit e origjins t

vendeve antare t Bashkimit Europian dhe me do shtet q sht pal kontraktuese e

Traktatit t Komunitetit t Energjis t Europs Juglindore, me qllim q t siguroj

konsumatort fundor pr sasin e energjis s prodhuar nga burime t rinovueshme, n

krahasim me t gjith energjin q furnizohet.

KREU V

NXITJA E PRDORIMIT T SISTEMEVE T PANELEVE DIELLORE PR

PRODHIMIN E UJIT T NGROHT

Neni 21

Objektivat minimal pr shfrytzimin e energjis diellore

1. N kuadr t detyrimit kombtar pr burime t rinovueshme t energjis, t

vendosura sipas nenit 4 t ktij ligji, Kshilli i Ministrave duhet t vendos treguesit

minimal pr prodhimin e ujit t ngroht sanitar n stokun e ndrtesave dhe pr procese

teknologjike, t siguruara nga sistemet e paneleve diellore.

2. Treguesi minimal i shfrytzimit t energjis diellore, i vendosur n pikn 1 t

ktij neni, vendoset duke marr n konsiderat rrezatimin diellor n zona t ndryshme t

vendit.

3. Kshilli i Ministrave duhet t miratoj kritere specifike pr llogaritjen e

kontributit t energjis diellore pr prodhimin e ujit t ngroht ose vemas ose si pjes e

kodit energjetik t ndrtess, duke marr n konsiderat standardet m t fundit t

Bashkimit Europian t miratuara pr kt qllim.

Neni 22

Instalimi i detyrueshm i sistemeve t paneleve diellore pr prodhimin

e ujit t ngroht

1. Kshilli i Ministrave duhet t prshtat politikat dhe t ndrmarr masa pr

rritjen e shfrytzimit t energjis diellore n stokun e ndrtesave, si pr ato ekzistuese,

ashtu dhe pr ndrtesat e reja dhe ndrtesa publike ose private, pr t instaluar sisteme

20

diellore t ujit t ngroht, pr t plotsuar objektivat/caqet e vendosura pr rritjen e

kontributit t energjis diellore n konsumin total energjetik t vendit.

2. Kshilli i Ministrave, me propozim t ministris prgjegjse t energjis,

duhet t prcaktoj sektort ekonomik dhe kategorit e ndrtesave, siprfaqen

minimale ose kapacitetin e sistemeve t paneleve diellore t prodhimit t ujit t ngroht

q duhet t instalohet n to, krkesat teknike pr sistemet e paneleve diellore q do t

instalohen, si dhe procedurat specifike e kriteret q duhet t ndiqen n lidhje me

prforcimin e zbatimit t ktyre detyrimeve dhe monitorimin e tyre nga institucionet

prgjegjse.

3. do detyrim pr instalimin e sistemeve t paneleve diellore, n prputhje me

pikat 1 dhe 2 t ktij neni, merret parasysh n lshimin e certifikats s performancs s

energjis n ndrtesa q do t lshohet n prputhje me nenet prkatse t ligjit nr.

9379, dat 28.4.2005 Pr efiencn e energjis.

4. N vendosjen e detyrimeve t dhna n pikat 1 dhe 2 t ktij neni, ndrtesat

publike duhet t tregojn nj rol parsor, duke filluar instalimin e sistemeve t paneleve

diellore nga viti 2013 dhe n vazhdim.

Neni 23

Certifikata dhe etiketa e sistemeve t paneleve diellore pr prodhimin

e ujit t ngroht

1. T gjitha sistemet e paneleve diellore t prodhimit t ujit t ngroht q

prodhohen n vend ose q importohen dhe q jan instaluar pr t plotsuar objektivat,

sipas nenit 24 t ktij ligji, ose q mbshteten nga do lloj skeme nxitse publike, duhet

t plotsojn minimumet teknike q duhet t prgatiten n mnyr t qart nga Kshilli i

Ministrave. N ato raste kur standardet europiane ekzistojn, t tilla specifikime teknike

duhet t jen n harmoni me ato standarde.

2. Testimi i sistemeve t paneleve diellore duhet t kryhet nga nj person juridik

i akredituar, n prputhje me ligjet n fuqi dhe procedurat e testimit duhet t plotsojn

standardet europiane specifike t testimit q zbatohen pr prodhime t tilla. N t

kundrt, rregullat teknike specifike t adoptuara nuk duhet t prshkruhen n ato raste

kur pajisjet dhe sistemet diellore duhet t certifikohen dhe nuk duhet t pengojn tregun

e brendshm.

3. Kshilli i Ministrave duhet t miratoj skemat certifikuese ose skemat

ekuivalente kualifikuese, pr instaluesit e sistemeve t paneleve diellore, t hartuara nga

Agjencia Kombtare e Burimeve Natyrore. T tilla certifikata u krkohen edhe

instaluesve t sistemeve t paneleve diellore, q instalohen pr plotsimin e treguesve

n fuqi dhe atyre q prfitojn nga skemat e nxitjes publike.

4. do subjekt sht i detyruar t regjistroj n Agjencin Kombtare t

Burimeve Natyrore do sistem t paneleve diellore t ujit t ngroht, t prodhuar n

vend apo edhe t importuar n tregun vendor. Ato duhet t sigurojn pr konsumatort

t gjith informacionin e krkuar, ashtu edhe si krkohet n nenin prkats t

etiketimit, n lidhje me efiencn e pajisjeve energjetike, sipas ligjit t efiencs s

energjis.

21

Neni 24

Prjashtime nga taksat

1. do person q prodhon ose monton sisteme t paneleve diellore pr

prodhimin e ujit t ngroht prjashtohet nga tarifat doganore dhe TVSH-ja pr kto

sisteme t paneleve diellore.

2. do person q prmbush krkesat e vendosura n nenin 23 t ktij ligji

prfiton duke iu hequr taksat e msiprme, sipas piks 1 t ktij neni.

3. do person q prodhon apo monton sisteme t paneleve diellore pr

prodhimin e ujit t ngroht pr qllime sanitare n ndrtesa apo pr procese teknologjike

n industri duhet ti rimbursohet taksa doganore pr lndt e para t importuara pr

prodhimin apo montimin e ktyre sistemeve, me kushtin q sistemi i paneleve diellore i

prodhuar t plotsoj kushtet e vendosura n nenin 25 t ktij ligji dhe t provohet

prodhimi apo montimi me fatur shitjeje.

4. Kshilli i Ministrave, me propozim t ministris prgjegjse pr energjin,

miraton rregullat dhe procedurat e rimbursimit pr taksn doganore t paguar pr lndt

e para dhe materialet e importuara pr prodhimin ose montimin e sistemeve diellore t

ujit t ngroht sanitar dhe pr procese teknologjike.

5. T gjith prodhuesit dhe instaluesit e paneleve diellore duhet t raportojn tek

Agjencia Kombtare e Burimeve Natyrore, jo m von se 3 muaj nga data e prodhimit

apo montimit, sasin e paneleve q ata prodhojn ose montojn, si dhe tipin e

karakteristikat teknike t paneleve, t vrtetuara me fatur shitjeje.

KREU VI

ENERGJI NGA BURIME T RINOVUESHME N SEKTORIN

E TRANSPORTIT

Neni 25

Parashikime specifike lidhur me shfrytzimin e burimeve t rinovueshme

t energjis n transport

1. Kshilli i Ministrave miraton nj rregullore t hartuar nga strukturat e

Ministris s Punve Publike dhe Transportit. N kt rregullore duhet ti jepet

informacion publikut pr disponimin dhe prfitimet mjedisore nga t gjitha burimet e

ndryshme t rinovueshme t energjis, q prdoren n sektorin e transportit. Rregullorja

duhet t parashikoj dhe detyrimin pr t treguar pikat e shitjes ku prmbajtja e

biokarburanteve, t tretura n nnproduktet e nafts, e kaprcejn kufirin e vendosur n

prqindje, sipas prcaktimeve t br nga ERE.

2. Pr qllimin e demonstrimit t zbatimit t detyrimeve kombtare pr burime

t rinovueshme t energjis, q u jan vn operatorve dhe t objektivave pr

shfrytzimin e burimeve t rinovueshme t energjis, n t gjitha format q mund t

prdoren n sektorin e transportit, t referuara n objektivat kombtar pr prdorimin e

burimeve t rinovueshme t energjis, n prputhje me nenin 4 t ktij ligji, kontributi

nga biokarburantet e prodhuara nga mbeturina, mbetje, materiale celulozike

22

joushqimore dhe materialet linjo-celulozike, konsiderohet t jet dyfishi i asaj t

prodhuar nga biokarburantet e tjera.

KREU VII

DISPOZITA T FUNDIT

Neni 26

Sanksionet administrative

1. Shkelja e detyrimeve t prcaktuara n pikn 2 t nenit 19 t ktij ligji prbn

kundrvajtje administrative dhe dnohet me gjob 300 000 lek.

2. Kur subjektet nuk paraqesin bilancin vjetor t prodhimit t energjis nga

burimet e rinovueshme, sipas prcaktimit t piks 3 t nenit 8 t ktij ligji, prbn

kundrvajtje administrative dhe dnohet me gjob 100 000 lek.

3. Kur subjektet nuk regjistrojn dhe nuk raportojn panelet diellore q

instalojn, sipas prcaktimit t piks 4 t nenit 23 t ktij ligji, prbn kundrvajtje

administrative dhe dnohet me gjob 200 000 lek.

4. Autoriteti administrativ pr ekzekutimin e gjobave sht ERE.

5. T ardhurat nga gjobat shkojn n Buxhetin e Shtetit.

Neni 27

Aktet nnligjore

1. Ngarkohet Kshilli i Ministrave q, brenda 12 muajve nga hyrja n fuqi e ktij

ligji, t nxjerr aktet nnligjore, n zbatim t neneve 4, 5 pika 3, 6 pika 5, 7 pika 1, 21

pika 3, 23 pika 3 dhe 25 pika 1 t ktij ligji.

2. Ngarkohet Kshilli i Ministrave q, brenda 6 muajve nga hyrja n fuqi e ktij

ligji, t nxjerr aktet nnligjore, n zbatim t neneve 10 pika 1, 15 pika 1, 22 pika 2 dhe

24 pika 4 t ktij ligji.

3. Ngarkohet ministria prgjegjse pr energjin q, brenda 12 muajve nga hyrja

n fuqi e ktij ligji, t nxjerr aktet nnligjore, n zbatim t neneve 5 pika 1 dhe 17 pika

3 t ktij ligji.

4. Ngarkohet Enti Rregullator i Energjis q, brenda 12 muajve nga hyrja n fuqi

e ktij ligji, t nxjerr aktet nnligjore, n zbatim t neneve 12 pika 3, 17 pika 3 dhe 18

pikat 8 dhe 9 t ktij ligji.

5. Ngarkohet Enti Rregullator i Energjis q, brenda 6 muajve nga hyrja n fuqi

e ktij ligji, t nxjerr aktet nnligjore, n zbatim t neneve 10 pika 2, 11 pika 5, 12 pika

1 dhe 14 pika 2 t ktij ligji.

23

Neni 28

Hyrja n fuqi

Ky ligj hyn n fuqi 15 dit pas botimit n Fletoren Zyrtare.

K R Y E T A R E

Jozefina TOPALLI (OBA)

Miratuar n datn 2.5.2013