Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

60
Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit Driton R. Kryeziu 1 Fisnik Kadiu 2 Abstrakt: Duke ditur që betoni është njëri ndër materialet më të përdorura në ndërtimin e strukturave, të cilat përditë e më tepër po bëhen objekt i arritjeve shkencore në inxhinierinë e ndërtimit si në aspektin e lartësisë (etazhitetit), e po ashtu edhe alpikimin e betoneve “të reja”speciale. Në këtë punim duam të paraqesim të dhëna në lidhje me prodhimin dhe përdorimin e betoneve të lehta LC. Sipas SK EN 206-1, Betonet e lehta janë betonet që i karakterizon masa vëllimore, në gjendje të thatë e cila është jo më e vogël se 800 kg/m 3 dhe jo më e madhe se 2 000 kg/m 3 që për prodhimin e tyre përdoret i gjithi ose pjesësrisht agregat i lehtë nga sasia e përgjithshme e agregatit. (light-weight concrete), concrete having an oven-dry density of not less than 800 kg/m 3 and not more than 2 000 kg/m 3 . It is producedusing light-weight aggregate for all or part of the total aggregate)[1]. Mirëpo edhe pse konsiderohen të lehta, këto betone kanë soliditet të lartë në shtypje dhe atë duke filluar nga LC8/9 e deri në LC80/88. Edhe pse kostoja fillestare e prodhimit për një m 3 e betonit të lehtë, mendohet të jetë më e madhe se sa e betonit të zakonshem, ne mendojmë se nuk duhet shikuar vetëm nga ky aspekt. Të shumëta janë përparësitë të cilat duhet ta bejnë investitorin për ta analizuar më tepër para se të vendosi për zgjedhjen e duhur të materialit fazën e projektimit dhe pas edhe ndërtimin e strukturës. Aftesitë termoizoluese dhe zëizoluese që kanë betonet e lehta me argjilë të ekspanduar janë vetitë që duhet vlerësuar karshi betonit të zakonshem sikundër, nuk duhet lënë anash edhe aspektin ekonomik që lidhet direkt me koston e transportit në krahasim me produktet nga betoni i zakonshem mund jenë: Shtylla dhe trarë parapërgatitur, elemente muri parapërgatitur, elemente meskati e deri tek shkallet e gatshme dhe blloqe për muratim. Ekspresioni, shpërfaqja e arkitektit duke konsideruar betonin e lehtë si zgjidhje efiçente i mundëson atij projektim ndryshe të strukturave, pa u kufizuar në numirn e kateve, pa u kufizuar në hapësira në formë konsolash e deri në shtimin e kateve tek objektet ekzistuese. Pra, argjila e eksapnduar ose gurargjila, është materiali që për ditë e më shumë në shumë vende të Evropës përdoret si agregat për prodhimin e betonit dhe jo vetëm. Për më tepër në vazhdim të ketij punimi do të njiheni me përparësite e shumëta dhe të metat e vogëla të betoneve të lehta nga gurargjila. 1 PhD. Student, MSc. Driton R. KRYEZIU, ing.dipl.ndërt,QM-EOQ 2 Prof. Asoc. Dr.Sc. Fisnik Kadiu, ing.dipl.ndërt.

description

fgghi

Transcript of Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Page 1: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dheaplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu1 Fisnik Kadiu2

Abstrakt:Duke ditur që betoni është njëri ndër materialet më të përdorura në ndërtimin e strukturave,të cilat përditë e më tepër po bëhen objekt i arritjeve shkencore në inxhinierinë e ndërtimit sinë aspektin e lartësisë (etazhitetit), e po ashtu edhe alpikimin e betoneve “të reja”speciale.Në këtë punim duam të paraqesim të dhëna në lidhje me prodhimin dhe përdorimin ebetoneve të lehta LC.Sipas SK EN 206-1, Betonet e lehta janë betonet që i karakterizon masa vëllimore, në gjendjetë thatë e cila është jo më e vogël se 800 kg/m3 dhe jo më e madhe se 2 000 kg/m3 që përprodhimin e tyre përdoret i gjithi ose pjesësrisht agregat i lehtë nga sasia e përgjithshme eagregatit. (light-weight concrete), concrete having an oven-dry density of not less than 800kg/m3 and not more than 2 000 kg/m3. It is producedusing light-weight aggregate for all orpart of the total aggregate)[1].

Mirëpo edhe pse konsiderohen të lehta, këto betone kanë soliditet të lartë në shtypje dhe atëduke filluar nga LC8/9 e deri në LC80/88. Edhe pse kostoja fillestare e prodhimit për një m3 ebetonit të lehtë, mendohet të jetë më e madhe se sa e betonit të zakonshem, ne mendojmëse nuk duhet shikuar vetëm nga ky aspekt. Të shumëta janë përparësitë të cilat duhet tabejnë investitorin për ta analizuar më tepër para se të vendosi për zgjedhjen e duhur tëmaterialit në fazën e projektimit dhe më pas edhe ndërtimin e strukturës. Aftesitëtermoizoluese dhe zëizoluese që kanë betonet e lehta me argjilë të ekspanduar janë vetitëqë duhet vlerësuar karshi betonit të zakonshem sikundër, nuk duhet lënë anash edhe aspektinekonomik që lidhet direkt me koston e transportit në krahasim me produktet nga betoni izakonshem që mund të jenë: Shtylla dhe trarë të parapërgatitur, elemente muri tëparapërgatitur, elemente meskati e deri tek shkallet e gatshme dhe blloqe për muratim.

Ekspresioni, shpërfaqja e arkitektit duke konsideruar betonin e lehtë si zgjidhje efiçente imundëson atij projektim ndryshe të strukturave, pa u kufizuar në numirn e kateve, pa ukufizuar në hapësira në formë konsolash e deri në shtimin e kateve tek objektet ekzistuese.Pra, argjila e eksapnduar ose gurargjila, është materiali që për ditë e më shumë në shumëvende të Evropës përdoret si agregat për prodhimin e betonit dhe jo vetëm. Për më tepër nëvazhdim të ketij punimi do të njiheni me përparësite e shumëta dhe të metat e vogëla tëbetoneve të lehta nga gurargjila.

1 PhD. Student, MSc. Driton R. KRYEZIU, ing.dipl.ndërt,QM-EOQ2 Prof. Asoc. Dr.Sc. Fisnik Kadiu, ing.dipl.ndërt.

Page 2: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 1

Historiku i betoneve me agregate të lehta

Betonet me masë vëllimore të lehtë LWC, ose betonet me agregate të lehta (LWAC),datojnë pothuajse mbi 3000 vite para Erës së Re. Në këtë periudhë janë ndërtuarvendbanimet e famshme të “Mohenjo-Daro” dhe “Harappa”, vendbanime këto ndërtuarnë kohen “Indus Valley Civilizations” Civilizimet e luginës Hinduse, në kontinentin Aziatikrespektivisht PAKISTANIN e sotëm. Edhe sot e kësaj dite ekzistojnë gjurmet e këtyre dyvendbanimeve të cilat janë nënë mbrojtjen e UNESCOS, shih figurën 1. [2]

Kjo më së miri deshmohet nga ndërtimet e asaj kohe, ngase agregati i përdorur ishte meorigjinë Vullkanike. Këto vendbanime janë ndërtuar nga TULLA POROZE NGA ARGJILA -Porous clay bricks.

Figura 1. -Zbulimi i rrënojave në Mohenjo-Daro- në e sotme Sindh, Pakistan.

Drejtë nga Romakët e vjetër ...

Në Evropë, përdorimi më i hershëm i LWAC konsiderohet të ketë ndodhur rreth dy mijëvjet më parë, kur Romakët ndërtuan Pantheon-in. Eshtë interesante të theksohet se tufa e

Page 3: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 2

përdorur në ato kohë, ende sot përdoret, si agregat për struktura betoni në disa vende,të tilla si: Gjermania, Italia, Islanda, dhe Japonia.

Prandaj, betoni i lehtë nuk është një shpikje e kohëve moderne: Qysh në kohët e Romësantike, betoni i lehtë, i quajtur "opus caementium", hyri në perdorim.

Ndër objektet më të rendesishme të asaj kohe sikurse permendëm më lartë ështëPantheoni në Romë, ndërtuar në mes të 118 dhe 128 pas Erës së Re. Ndërimi si i tillë,përbën një sfidë në aspektin konstruktiv, gjë që deshmon për një talent të rrallë dhemjeshtri të madhe të ndërtuesve të asaj kohe. Sfida që ndërtuesit duhet ta kalonin ishtendërtimi i kupoles me lartesi 43 m’ dhe diameter po 43 m’, si në figurën 2.

Sipas kushteve dhe vlerësimeve të periudhës së ndërtimit një gjë e tillë ishte e pamundurtë realizohej me blloqe nga guri natyror, si rrjedhojë Romaket e vjetër si mjeshtër që ishinzhvilluan të ashtuquajturin “tuff-lightweight concrete”, “tufë-betoni i lehtë”

Figura 2. -PANTHEONI I ROMËS, ( mbulesa-kupola, ndërtuar nga “tufë-betoni i lehtë”.

Nga sa thamë më lartë e deri më sot, janë të shumta veprat ndërtimore të ndërtuara ngabetoni i lehtë. Normalisht në vende dhe kohëra të ndryshme janë përdorur agregate tëndryshme. Zakonisht betonet e lehta prodhohen nga agregate të lehta që mund të jenënga burimet natyrore dhe artificiale :

Page 4: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 3

1. Agregati nga argjila e ekspanduar ose gurargjila;2. Agregati nga skoriet e qymyreve;3. Agregati PUMIÇE;4. Agregati nga skoriet metalurgjike;5. Agregati nga qelqi i ekspanduar;6. Perliti;7. Vermikuliti;8. Stiropori i granuluar etj.

Me kalimin e kohës , kërkesa për LWAC ështe rritur dhe janë zhvilluar teknologjitë për tëprodhuar agregate të lehta në linja prodhimi/fabrika .

Sot, agregatet e lehta janë në dispozicion me gamë të gjerë prodhimi, si në formën dhemadhësinë e kokërrzave e po ashtu edhe vetive tjera mekanike.

Kjo bën të mundur prodhimin e betonit me një spektër shumë të gjerë. Beton me masëvëllimore të vogël për arsye termoizolimi dhe të njejtën kohë një beton me soliditet shumëtë lartë në shtypje mbi 80 MPa kur kërkohet për struktura betoni [2].

Ndër vetitë themelore e LWAC është masa vëllimore e vogël, e cila në strukturat ebetonit e zvogëlon ne masë të konsiderueshme peshën vetjake të konstruksionit dhe në tënjejtën kohë është i lehtë për manipulim gjatë ndërtimit, siguron në masë të madheobjektin nga ndikimi temperatural, (në aspektin e termoizolimit), siguron nga ndotjaakustike, (izolimi zanor) sikurse edhe nga qëndresa ndaj zjarrit.

Me gjithë përdorimin në rritje dhe kërkesat që çdo ditë vijn e shtohen për t’u aplikuar, kaende mangësi dhe shpjegime të mjaftueshme për të kuptuar mekanizmat përgjegjës përsoliditetin mekanik por edhe të jetëgjatësisë së betoneve të lehta, LWAC.

Prandaj, angazhimi dhe puna jonë modeste nepërmjet këtij punimi jep një tablopërmbledhëse që nga e kaluara historike, prodhimi i gurargjiles, kërkesat sipas standarditEN 13055-1 të agregateve të lehta për beton, llaçe dhe masave për injektim, prodhimi ibetoneve të lehta, aplikimi i tyre në praktik, me theks të veçant në struktura betoni.

Page 5: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 4

Prodhimi i gurargjiles si agregat i lehtë

Gurargjila, argjila e ekspanduar mendohet të jetë zhvilluar për herë të parë në Kansas City,Missouri të Amerikës, diku rreth vitit 1917. Ky produkt njihej me emrin Haydite, ndërsa nëEvropë mund të hasej me emra të ndryshëm të asaj kohe.

Në evropë, gjermanët konsiderohën të paret që filluan prodhimin e agregatit të lehtë siprodhim komercial, diku rreth vitëve 1935 dhe 1939 në Sommerfeld / Niederlausitz dhe nëRudersdorf pranë Berlinit. Mirëpo, testet e realizuara nga Instituti Shtetëror i Materialevenë vitin 1938 nuk rezultuan të mira në lidhje me vlerësimin e përshtatshmërisë së produktitpër përdorim si agregat i lehtë për prodhimin e betonit. Ky material ishte përfituar ngambetjet e procesit të prodhimit të rrasave/mbulesave të çative [2],[6]. Gjithësesi rezultatetnuk ishin të kënaqshme, me ç’rast u rekomanduan analiza dhe studime shtesë.

Në përgjithësi, megjithatë, Danimarka mund të shikohet si vendëlindja e gurargjiles. Nëvitin 1939 në Rösnes afër Kalundborg hapet fabrika për prodhimin e LECA (Light ExpandedClay Aggregate-Agregatet e lehtë nga Argjila e Ekspanduar). Furra rrotulluese e asaj koheishte me kapacitet vjetor 20.000m3 LECA. Për të treguar se si duket një furrë rrotulluesepër prodhimin e gurargjiles shih. figurën 3.

Figura 3. -Fabrika për prodhimin e LECA (Light Expanded Clay Aggregate), në IRAN

Më vonë, kjo furrë u mbyll për të rifilluar në vendin e quajtur HINGE, me gjashtë të tjeradhe me një kapacitet prej 1.3 milion m3 në vit. Sot, LECA ka numrin më të madhë tëfurrave në mbarë botën për prodhimin e gurargjiles me mbi 35 sosh me kapacitet total

Page 6: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 5

mbi 6 milion m3. Në Gjermani, qendra e parë LECA ka filluar më punë në shkurt të vitit1956 pranë Itzehohe / Mittelholstein.

Prodhuesi i njohur Liapor, që konsiderohet si njëri ndër prodhuesit më të mdhenjë nëEvropë, fillon prodhimin në Gjermani (1967, 1969), Francë (1970), dhe Spanjë (1973). Nëshumë vende të tjera, prodhuesit Liapor filluan në të njëjtën kohë ose edhe më herët, përshembull, vendet Skandinave.

Ndërsa në vendet si Italia prodhimi i argjilës së ekspanduar fillon më vonë. Sipasstatistikave, gjithandej nepër botë është i madh numri i fabrikave që merren me prodhimine agregateve të Lehta. Këto të dhëna janë prezantuar në tabelën e mëposhtme [7].

Tabela 1. Përmbledhje e prodhuesve të LWA në mbarë botën. Total:

Ish-Bashkimi Sovjetik Rusia >53

>71

Ukraina 16

Vende tjera >2

Evropë Argjilë, shiste argjilore, 32

37Fly ash 5

Afrikë >2

35

Amerikë Veriore 25

Jugore 2

Azi Japoni >2

Vende tjera >4

Australia ?

Total: 143

Page 7: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 6

Betonet e lehta nga gurargjilaÇka janë betonet e lehta? – Betonet e lehta, strukturor ose jo strukturormund të përkufizohen betonet me strukturë të mbyllur ose të hapur që në përbërjen etyre përmbajnë të gjithë, ose sasi të konsiderueshme të agregatit të zakonshëm dheagregatit LECA (Light Expanded Clay Aggregate). Ndryshe, betonet e lehta janë betonet që ikarakterizon masa vëllimore, në gjendje të thatë, e cila është e barabart ose më e vogël se2000 kg/m3. Megjithatë, ekziston një ndarje sipas, (Asgeirsson 1994), qe është paraqitur nëfigurën 4, Në këtë figurë është prezantuar ndarja sipas Asgeirssonit e betoneve të lehtanë bazë të masës vëllimore në varësi të llojit të agregatit të përdorur.

Figura 4. -Ndarja sipas Asgeirsson e betoneve të lehta 1994.

Duhet theksuar që në shumë vende, betoni i lehtë konsiderohet në qoftë se masavëllimore në gjendje të thatë është e barabartë apo më e vogël se 2000 kg / m³.

Vendet anëtare të Bashkimit Evropian sipas EN 1992-1 (CEN 2004a), ku betoni i lehtë kastrukturë të mbyllur, vlera e masës vëllimore nuk është më e madhe se 2000 kg / m³, që

Page 8: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 7

përbëhet ose përmban një sasi të agregateve natyror apo artificiale të lehta me densitet tëkokërrzave më të vogël se 2000 kg / m³[3].

Gjithashtu, SK EN 206-1 : 2005 e përkufizon BETONIN ME MASË VËLLIMORE TË LEHTË, nëgjendje të thatë ≥800 kg/m³ dhe më të vogël ose të barabart me 2000 kg/m³, për betontë prodhuar nga agregt i lehtë ose pjesërisht i prodhuar nga agregat i lehtë. Po sipasSK EN 206-1, në tabelën 2(8) të standardit janë paraqitur edhe klasat e soliditetit në shtypjetë betonit të lehtë, ndërsa në tabelën 3(9) janë paraqitur klasat e betoneve të lehta sipasmasës vëllimore [1].

Tabela 2. -Klasat e soliditetit në shtypje për betonet e lehta [1].

Tabela 3. -Klasifikimi i betoneve të lehta sipas masës vëllimore [1].

Klasa e Densitetit D1,0 D1,2 D1,4 D1,6 D1,8 D2,0Rangu i Densitetit( kg/m³)

≥ 800 dhe≤ 1000

> 1000 dhe≤ 1200

> 1200 dhe≤ 1400

> 1400 dhe≤ 1600

> 1600 dhe≤ 1800

> 1800 dhe≤ 2000

Shënim: Kur densiteti është specifikuar si vlerë e planifikuar, mund të aplikohet një tolerancë 100 kg/m3.Densiteti i betonit apo masa vëllimore e betonit të njomë shprehet me saktësi prej 10 kg/m3.

Klasat esoliditetit nështypje

Soliditeti minimal karakteristiknë mostra cilindrike

fck,cylN/mm

2

Soliditeti minimal karakteristiknë mostra kubike

fck,cubeN/mm

2

LC8/9 8 9LC12/13 12 13LC16/18 16 18LC20/22 20 22LC25/28 25 28LC30/33 30 33LC35/38 35 38LC40/44 40 44LC45/50 45 50LC50/55 50 55LC55/60 55 60LC60/66 60 66LC70/77 70 77LC80/88 80 88a Vlera të tjera mund të përdoren nëse marrëdhënia midis këtyre dhe referencës nëmostra cilindrike është vendosur me saktësi të mjaftueshme dhe është e dokumentuar.

Page 9: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 8

Përfitimi i Argjiles së Ekspanduar-GurargjilësNdër kërkesat kryesore për prodhimin e Argjilës së Ekspanduar është që; lënda e parëArgjila të jetë natyrale dhe me cilësi shumë të lartë. E rendësishme është lënda e parë.Vlenë të përmendet që prodhuesi Liapor përdor argjilat e Moshes së “LIAS” që janë argjilame mbi 180 milion Vite. Kësisoji produkti Liapor nuk është vetëm një produkt me cilësishumë të larta, por edhe emertimi i tij është emërtuar nga LIA : “LIAPOR”.

Nga natyra Nga teknologjia Në agregat

Figura 5. -Nga natyra deri në agregat të lehtë

“Born in fire” Lindur nga Zjarri……

Argjila mbetet natyrale edhe gjatë transformimit të saj të mëtejshëm në sfera argjile osekokërrza. Temperatura, gjegjesisht zjarri është element përcaktues në procesin e përfitimit.

Ajo përftohet nga pjekja në temperaturë të lartë 1100-1200 °C e argjilave me vetimbufatëse dhe me tregues të lartë plasticiteti. Gjatë pjekjes së gurargjilës formohen gazetë cilët bëjnë që masa e shkrirë të fryhet, d.m.th. të formojë pore. Pjekja dhe formimi iporeve arrihen në periudhën e çlirimit më të madh të gazeve.

Figura 6. -Kokërrza prej gurargjile, (majtas), pas procesit të përfitimit

Page 10: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 9

Në varësi të cilësisë së argjilës natyrale varet edhe sasia dhe cilësia e produktit final,sigurisht shtuar ketu edhe procesin e gjithëmbarshëm teknologjik. Deri në pesë metra kubkokërrza-sfera argjile mund të dalin si produkt final nga një metër kub argjile, falë vetivenatyrore mbufatëse të lëndëve të para dhe të një metode të optimizuar të procesit tëprodhimit.

Ndërsa me shfrytëzimin efikas të lëndës së parë ndikohet drejtëpërsëdrejti edhe nëaspektin ekologjik dhe mjedisor. Kushti kryesor dhe i domosdoshëm për të realizuarmbufatjen e argjilës është prania e një sasie të konsiderueshme lëndësh organike, si dhe epërbërësve të shkrirshëm në sasi 6-12%, kryesisht okside të hekurit. Argjilat me përmbajtjeoksidesh hekuri me më pak se 6% dhe që nuk përmbajnë lëndë organike nuk mbufatenmirë ose aspak. Procesi i mbufatjes realizohet vetëm në një mjedis reduktues, d.m.th. tëpasur me oksid karboni. Hipoteza kryesore e dukurisë së mbufatjes qëndron në faktin segjatë pjekjes së argjilave, oksidi i karbonit e kthen oksidin e hekurit në oksid hekuritrevalent dhe pastaj në FeO, si më poshtë [5].:

3Fe2O3 + C = CO + 2Fe3O4

2Fe3O4 + 2CO = 2CO2 + 6FeO

Mbufatja e argjilave ndodh edhe për arsye se në sipërfaqe formohet një cipë kompaktedhe e fortë e cila, gjatë pjekjes, nuk lejon daljen e gazeve të formuara, për pasojë vëllimi iargjilës rritet shumë[5].

Oksidi i Hekurit (FeO) bashkëvepron me SiO2 të argjilës dhe formon produkte që kanëaftësi të shkrijnë shpejt, për pasojë në sipërfaqe të kokërrzave formohet një cipë viskozeelastike që tërhiqet nga presioni i brendshëm i gazeve, pra kokërrzat vazhdojnë të rritinvëllimin e tyre.

Proçesi i çlirimit të gazeve që siguron mbufatjen duhet të zhvillohet me shpejtësi dhe nënjë interval kohe të shkurtër, në të kundërtën, në temperaturën 900 oC do të largohej CO eCO2 dhe nuk do të formohej FeO, pra nuk do të realizohej cipa e fortë e gurargjilës [5].

Si lëndë për formimin e gazeve të mbufatjes së argjilave përdoren qymyri i drurit, tallashi idrurit, mazuti, nafta etj., që shtohen në përzierjen e argjilës.

Page 11: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 10

Figura 7. -Fabrikë për prodhimin e gurargjilës - LIAPOR

Procesi teknologjik i prodhimit të gurargjilës përbëhet nga këto operacione kryesore:shkriftimi i argjilës; përzierja me ujë dhe me shtesat e ndryshme organike; formimi ikokërrzave me përmasa me diametër 4-10 mm, pudrosja me pluhur argjile të thatë; tharjaparaprake e materialit në temperaturë 200-300 oC; pjekja (mbufatja) e argjilës nëtemperaturë 1100-1200 oC.

1. Furra e parë tharëse;2. Furra për ekspandim;3. Cilindri për ftohje

Figura 8. -Procesi teknologjik për prodhimin e gurargjilës - LIAPOR

Page 12: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 11

Furrat që realizojnë tharjen dhe pjekjen e argjilës kanë gjatësi 10-40 m dhe vendosen nëpjerrtësi me kënd 3°-5°, rrotullohen me nje shpejtesi 1-3 rrot/min. Nëpërmjet këtij procesiteknologjik kokërrzat e argjilës pësojnë rritje të vëllimit ose, siç flitet në gjuhën epërditshme, mbufaten.Agregati që përftohet është i lehtë dhe në grumbull masa vëllimore luhatet nga 300-950kg/m3. Mbufatja ndodh si pasojë e çlirimit të produkteve të gazta që prodhohen në çdokokërrzë argjile. Rëra prej gurargjile (kokërrza deri 8 mm) fitohet gjatë prodhimit të zallit tëgurargjilës (si rregull, në sasi jo të mëdha), si dhe nga copëtimi i kokërrzave të zallit tëgurargjilës [5].

Figura 9. -Produkti final gurargjila si agregat i lehtë për prodhimin e betoneve të lehta-LWC

Page 13: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 12

Përshtatshmëria e agregateve të lehta përprodhimin e betoneve strukturorProdhimi i betoneve strukturor dhe jo vetëm, kërkon agregate të përshtatshëm.I përshtatshëm konsiderohet agregati i cili duhet të jetë në përputhje të plotë meSK EN 12620 dhe SK EN 13055-1. Sipas kërkesave të SK EN 13055-1 agregat i përshtatshëmështë përkufizuar agregati me densitet të kokërrzës më të vogël se 2.0 Mg/m3 osedensitet vëllimor në gjendje grumbull/të shkrift dhe të thatë më të vogël se 1200 kg/m3.Për struktura betoni, agregate të përshtatshëm konsiderohen agregatet që kërkojne sasi tëvogël të pastës së çimentos dhe të njëjtën kohë agregate që kanë ujëthithje të vogël [9].

Metoda më e përshtatshme për vlerësimin e densitetit të kokerrzes në betonin strukturorështë krahasimi në mes të densitetit të kokërrzes me atë të agregatit tipik, natyror si, p.sh.me një 'densitet referent ' të kokërrzës prej 2.6 Mg/m3 [9].

Dihet që përbërja mineralogjiko-petrografike e dallon një agregat tipik me masë vëllimoremë të lehtë ose jo nga një agregat tjetër, dhe ky dallim është shumë i vogël tek agregatete zakonshme tipike për prodhimin e betonit. Ky dallim në masë të madhe varet ngavëllimi i poreve të mbyllura, prandaj gurargjila duke patur në strukturen e sajë një vëllim tëkonsiderueshem të poreve mundëson prodhimin e betonit strukturor më masë vëllimoremë të vogël se 2000kg/m3.

Për konstruksione betoni ose betone strukuror kërkesat që duhet t’i plotësoj një agregat ilehtë janë si më poshtë:

1. Rezistencë të mjaftueshme ndaj thyerjes, Anexi A, (SK EN 13055-1);2. Mundëson përfitimin e betonit me soliditet më të lartë se 20 MPa dhe3. Mundëson përfitimin e betonit me masë vëllimore në gjendje të thatë nga 1500-

2000 kg/m3.

Përveç këtyre kërkesave të cilat konsiderohen edhe kërkesa më të rëndësishme qëduhet t’i plotësojnë agregatet e lehtë, në varësi të kushteve mjedisore të betonitstrukturor është mirë të dihen edhe kërkesat shtesë sikurse janë:

a. Përcaktimi i rezistencës ndaj shpërbërjes, Anexi B, (SK EN 13055-1);b. Përcaktimi i rezistencës ndaj cikleve ngrirje-shkrirje, Anexi C, ( SK EN 13055-1);c. Metoda për konvertimin e njësive masë në njësi vëllimi, Anexi D, (SK EN 13055-1).

Page 14: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 13

Në tabelën e mëposhte janë dhënë kërkesat që parasheh SK EN 13055-1, për prodhimin eagregateve të lelhta për beton, llaçe dhe masa për injektime. Tab.F.1

Tabela 4. Frekuenca minimale e ekzaminimeve [4].

Karakteristika Klauzola Vërejtje Metoda e testimit Frekuencaminimale etesteve

1 Masa vëllimore në gjendjegrumbull/të shkrift

4.2.1 EN 1097-3 1 për çdo ditë ose1 për çdo 1000 m3

2 Densiteti i kokërrzave 4.2.2 EN 1097-6:2000,shtojca C 1 për çdo muaj ose1 për çdo 20 000 m3

3 Granulometria/Kategorizimi 4.4 EN 933-1 1 për çdo javë ose1 për çdo 5000 m3

4 Imtësia 4.6 EN 933-1 1 për çdo javë ose1 për çdo 5000 m3

5 Kategorizimi i filerit 4.7 EN 933-10 1 për çdo javë

6 Absorbimi i ujit 4.8 EN 1097-6:2000,shtojca C 1 për çdo muaj ose1 për çdo 20 000 m3

7 Përmbajtja e ujit 4.9 EN 1097-5 1 për çdo ditë ose1 për çdo 1000 m3

8 Rezistenca e thyerjes 4.10 shtojca A 1 për çdo muaj ose1 për çdo 20 000 m3

9 Përqindja e kokërrzave të thyera 4.11 EN 933-5 2 për çdo vit

10 Rezistenca ndaj shpërbërjes 4.12 Përcaktohet, vetëmnë mungesë tëpërvojës afatgjate

shtojca B 2 për çdo vit

11 Rezistenca ngrirje-shkrirje 4.13 Përcaktohet, vetëmnë mungesë tëpërvojës afatgjate

shtojca C 2 për çdo vit

12 Kloruret 5.2 EN 1744-1:1998,klauzola 7 2 për çdo vit

13 Acidi sulfurik i tretshëm 5.3.1 EN 1744-1:1998,klauzola 12 2 për çdo vit

14 Përmbajtja e sulfurit total 5.3.2 EN 1744-1:1998,klauzola 11 2 për çdo vit

15 Humbja në përcëllim(vetëm për Hirat)

5.4 EN 1744-1:1998,klauzola 17 2 për çdo vit

16 Ndotësit organik 5.5 EN 1744-1:1998,15.3 2 për çdo vit

17 Reaksioni alkalo-silikat 5.6 b Kur kërkohet ose nërast dyshimi

18 Substanca të rrezikshme c

Në veçanti:Emisioni radioaktivLirimi i metaleve të rëndaLirimi i karbonit polyaromatic

F.3.3F.4

c Kur kërkohet ose nërast dyshimi

a Në pajtim me dispozitat e vlefshme në vendin e përdorimit.

b Kur përmenden dy frekuenca testimi, vlera minimale vlenë.

c Përveç nëse specifikohet ndryshe, vetëm kur është e nevojshme për qëllime shënimi CE (shih shtojcënZA).

Page 15: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 14

Sipas kërkesave të SK EN 13055-1, Aneksi ZA [4].Agregati i lehtë për beton, llaçe dhe masapër injektime duhet të vlerësohet sipas sistemeve të vlerësimit të konformitetit me 2+ sipaskërkesave në tab. ZA.2a. Rasti kur janë të larta kërkesat e sigurisë, ( kërkohet PALA ETRETЁ), dhe në rastin kur nuk kërkohet Pala e Tretë, respektivisht nuk janë të larta kërkesate sigurisë, me sistemin 4 të vlerësimit të konformitetit [4].

Tradicionalisht, prodhuesit e agregatëve te lehtë janë të kufizuar jo vetëm nga kufizimet elëndës së parë dhe mënyra e përpunimit, por edhe nga kërkesat e tregut. Vetitë e betonittë lehtë, dhe kështu agregatit të lehtë, mund të shfrytëzohen në elemente dhe mënyra tëndryshme nga aspekti i përdorimit. Agregatet e lehta, mund të përdoren fare mirësidomos për mbushje poshtë themeleve për rritjen e izolimit tërmik, sikurse edhebetonimin e themeleve me beton të lehtë strukturor, mund të përdoren për mbushje rrethmureve të objekteve, në bodrume për zvogëlimin e presionit në mure, mund të përdorenpër mbushje të kanalizimeve, mund të përdoren për mbushje në rrugë, në ura tekshpatullat bregore, mund të përdoren për pllakën e kulmeve për efekt tërmoizolimi etj.Mbi vendin dhe mënyren e përdorimit shih, fotot në vazhdim Fig. 10.

Figura 10. -Mbushja me argjilë të ekspanduar-gurargjilë “LIAPOR” e hapsirave në mesë tëthemeleve të objekit ndërtimor dhe betonimi i pllakës së kulmit.

Page 16: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 15

Përbërësit e betoneve të lehta nga gurargjila përperdorim strukturorNdër kërkesat kryesore për prodhimin e betoneve strukturore nga gurargjila është masavëllimore në gjendje të thatë që të jetë në mesë të 1500-2000 kg/m3, dhe normalisht edhesoliditeti në shtypje fck,cyl >15 MPa. Këto kërkesa janë kërkesa të relative, ndryshe vende tëndryshme i kanë të ndryshme këto kërkesa, si.p.sh:

Në Norvegji, prodhimi i betoneve strukurore me agregat kokërrmadh dhe rërë tëzakonshme duhet të ketë masë vëllimore në gjendje të thatë nga 1200 – 2200 kg/m3 dhesoliditet në shtypje jo më të madhë se fck,cyl≤ 80 MPa [8].

Në SHBA, betonet e lehta strukturore konsiderohen të jenë me masë vëllimore të thatëme më pak se 1810 kg/m3. Australia gjithashtu, aplikon betonin strukturor nga agregati ilehtë kokërrmadh dhe rëra e zakonshme me masë vëllimore në gjendje të thatë jo më tëvogël se 1800kg/m3. Provat tona në laboratorin e kompanisë “ VЁLLEZЁRIT E BASHKUAR”Sh.p.k kanë rezultuar me masë vëllimore nga 1800-1900 kg/m3.

Për përgatitjen e betoneve të lehta strukturore një rol të veçantë zë edhe lloji dhe sasia erërës/agregatit kokërrimet.Zakonisht, përdoret rëra e thyer ose edhe ajo e lumit mefraksion 0/4 mm, me kategori GF 85 e cila duhet të jetë në përputhje me kërkesat estandardit SK EN 12620. Agregati kokërrmadh preferohet të jetë i lehtë nga gurargjila mefraksion 2/8, 4/8, 2/10, 8/16 etj. Në të njëjten kohë agregati nga gurargjila duhet të jetësipas SK EN 13055-1.

Çimentoja, në kushte normale, zakonisht preferohet të jetë CEM II 42.5 N, ndërsa nekushte të veçanta sikurse mund te jetë betonimi gjatë stinës së dimrit ajo mund të jetëedhe CEM II 42.5 R ose edhe CEM I 52.5 N dhe 52.5 R. Çimentoja duhet të jetë nëpërputhje me SK EN 197-1. Uji i përzierjes duhet të jetë i pastërt dhe mos të ketë materie tëdëmshme dhe në përputhje me SK EN 1008. Aditivet mund të përdoren si shtesa mineralenë formë pluhuri sikundër edhe kimike në gjendje të lëngshme dhe në perputhje me SKEN 934-2. Në rastet e betoneve të lehta strukturore dhe jo strukturore, (rasti si ne Fig. 11,veshje fasade) me ngjyrë, që ndryshe quhen BETONE ARKITEKTURALE, në të tilla rastepërdoren edhe pigmentet që duhet të jenë në përputhje me SK EN 12878. Në figurën nëvazhdim është dhënë një pamje e fasadës së objektit me beton të lehtë më ngjyrë të zezëFig.11.

Page 17: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 16

Kur kërkohen betone të klasave të larta mbi LC40/50 e deri në LC80/88, përveç çimentosme klasë CEM I 52.5 R, në përbërjen e betonit duhet shtuar edhe Hira Teci, Silica Fume oseedhe Pluhur Guri.

Figura 11. -Muri i fasadës, me beton të lehtë me ngjyrë të zezë nga “LIAPORI” BerlinLinienstraße 40, matja e konsistencës sipas metodës së përhapjes. SK EN 12350-5.

Page 18: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 17

Mix-Design, për betonet e lehta strukturornga argjila e ekspanduarMIX - DESIGN SI NJЁ PROCES:

Procesi i përzgjedhjes së përbërësve të betonit e deri tek projektimi “Mix-Design-it”,“përzierjes së projektuar” është një proces relativisht i vështirë. Me këtë procesnënkuptohen një mori aktivitetesh që duhet kryer përpara se betoni të jetë i gatshëm përt’u vënë në vepër, gjegjësisht në strukturë. Ky proces varet nga lloji dhe kompleksiteti istruktures si dhe nga kërkesat që duhet t’i plotësoj betoni i kërkuar në projektin ekonstruksionit. Si i tille, ky proces shpesh here është i lehtë dhe herë të tjera më i vështirëdhe kompleks.

Faktoret që ndikojnë drejtëpërsëdrejti në një Mix-Design dhe që e bëjnë të lehtë ose tëvështirë procesin e nje Mix-Designi janë:

Soliditeti mekanik; Punueshmëria; Qëndrueshmëria -Jetëgjatësia e strukturës; Dukja ose aparenca; Kërkesa shtesë dhe Aspekti ekonomik ose kostoja e betonit.

Në bazë të standardit SK EN 206-1 dhe Udhezimit Administrativ, Nr. 2008/22BETONI DHE KONSTRUKSIONET E BETONIT , ( Shtojca A, BETONI), vetitë teknike tëbetonit duhet t’i plotësojnë kërkesat e përgjithshme dhe të veçanta për qëlliminpërfundimtar të betonit dhe duhet të jenë të specifikuara sipas standardit SK EN 206-1 dheshtojcës A të UA, Nr. 2008/22.Sipas kërkesave të këtyre dy dokumenteve relevante, në përgjithësi betoni prodhohet si:

Designed concrete/Beton i projektuar–Përzierje e projektuar: Betoni për të cilinkërkohen vetitë dhe karakteristikat shtesë që janë specifikuar tek prodhuesi i cili ështëpërgjegjës për përcjelljen e konformitetit të betonit sipas vetive të kërkuara dhekarakteristikave shtesë.

Prescribed concrete/Beton i përshkruar- Beton me përbërje të dhënë, sipas porosisë:Betoni për të cilin përbërja e tij dhe e materialeve përbërse që do të përdorën janëspecifikuar tek prodhuesi i cili është përgjegjës për përcjelljen e betonit me të gjithaspecifikat e kërkuara, dhe

Page 19: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 18

Standardizet prescribed concrete/Beton standard me përbërje të dhënë-Beton ipërshkruar standard: Betoni i përshkruar për të cilin përbërja është dhënë estandardizuar për vendin ku do të përdoret betoni.

Specifikimi i betonit zakonisht bëhet nga ekspertet e fushës. Ata mund të jenë teknolog,inxhinier materialesh dhe ekspert tjerë me specializime në sferën e betonit si produktndërtimi. Për çdo Mix-Design, të dhënat për përbërsit e betonit duhet verifikuar meprova parapraka. Në varësi të rendësisë së objektit, provat paraprake bëhen për secilinnga tre llojet e betoneve të lartëpërmendura, p.sh: Për betonin e projektuar “përzierje tëprojektuar”, për të cilin projektuesi ka përgjegjësinë t’i përcaktojë qartë vetitë e kërkuarapër të cilat prodhuesi është përgjegjës, si për prodhimin dhe/ ose furnizimin e njëpërzierje në përputhje me vetitë e kërkuara, ashtu dhe për karakteristikat e mëvonshme,kuptohet nëse prodhuesi e bënë vetë edhe furnizimin por dhe vëndosjen e betonit nëvepër.

Ndryshe prodhuesi është përgjegjës vetëm për prodhimin e betonit në fabrikë dhe ështëpërgjegjesi e tij për të dokumentuar provat paraprake.

Në rastin e betonit me përbërje të dhënë ose sipas kërkesës së përdoruesit, detyrimishtduhet të paraqitet një dokumentacion i provave paraprake të kryera, për të garantuar qëpërbërja e kërkuar, është e përshtatshme për të kënaqur të gjitha kërkesat që kanë tëbëjnë me vetitë e brumit të betonit të përgatitur dhe të ngurtësuar, duke pasur parasyshmaterialet përbërëse të përdorura dhe kushtet e veçanta të kantierit.

Ndryshe, me beton me përbërje të dhënë sipas kërkesës së përdoruesit ose “përzierje tëporositur” kuptohet betoni, për të cilin projektuesi përcakton paraprakisht, përbërjen epërzierjes dhe materialet që do të përdoren duke përshkruar përbërjen në bazë tërezultateve të provave paraprake, të zbatuara sipas procedurave të përcaktuara ose nëbazë të eksperiencës afatgjatë me betone që kanë karakteristika të ngjashme.

Zakonisht për Beton të përshkruar- Beton me përbërje të dhënë, sipas porosisë dhe Betonstandard me përbërje të dhënë-Beton i përshkruar standard klasa maksimale e betonitështë deri në C16/20.

Sipas Udhëzimit Administrativ: BETONI DHE KONSTRUKSIONET E BETONIT Nr. 2008/22Karakteristikat e betonit të ngurtësuar duhet specifikuar në mënyrë të saktë në projektin ekonstruksionit dhe këto jepën nga projektuesi i projektit të strukturës.Keto të dhëna janë tregues në të gjitha rastet, për betonet me veti të garantuara dhepërfshijnë:

Page 20: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 19

klasën e soliditetit në shtypje; klasën e konsistencës; përshkrimin e përbërjes së betonit në bazë të qëllimit të përdorimit (p.sh. klasën e

ekspozimit ambiental, beton i thjeshtë ose i armuar, normal ose i paranderur); përmasat maksimale nominale të agregatëve;Kur kërkohen edhe karakteristikat e betonit të ngurtësuar:

rezistenca ndaj penetrimit të ujit deri në fazën e përshkueshmërisë; rezistenca ndaj ciklit ngrirje-shkrirje; rezistenca ndaj aksioneve të kombinuara të ngrirjes dhe agjentëve shkrirës; rezistenca ndaj veprimeve kimike; kërkesa teknike shtesë.

Derisa vetitë e betonit të ngurtësuar i jep projektuesi, karakteristikat e betonit të njomë ijep punëkryesi i objektit që ndërtohet. Vetitë e caktuara të betonit të njomë, kur kjo ështëe nevojshme varësisht prej kushteve të vuarjes në vepër dhe përdorimit të betonit,specifikohen në projekt të konstruksionit të betonit, (PROJEKTI I BETONIT).Vetitë tjera të betonit të projektuar, nëse është e nevojshme, duhet specifikuar në pajtimme SK EN 206-1: - Karakteristikat e përzierjes:

lloji i çimentos; klasa e konsistencës; përmbajtja e ajrit; spërmbajtja e klorureve; çlirimi i nxehtësisë gjatë hidratimit; kërkesa të veçanta në lidhje me agregatet; kërkesa të veçanta në lidhje me rezistencën ndaj reaksionit alkalo- silikat; kërkesa të veçanta në lidhje me temperaturën e përzierjes; kërkesa teknike shtesë.

Page 21: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 20

Njëtrajtshmëria e prodhimit të betonitKlasa e betonit, gjegjësisht soliditeti në shtypje i tij, në masë të madhe varet nga raportiW/Ç. Pra, kushti i parë që të prodhohet beton me soliditet të njëtrajtshëm është, tëpërdorim një raport të pa ndryshueshëm W/Ç .Sasia e çimentos gjatë dozimit mund të matet me saktësi, prandaj që të kemi një raportuniform W/Ç duhet të kontrollojmë në mënyrë të tillë edhe përmbajtjen e ujit. Por, shpeshherë ky problem vështirësohet nga ndryshimi i sasisë së lirë të ujit në agregat (ujit nësipërfaqe të tyre). Pra, njëtrajtshmëria e betonit do të varet nga ajo e agregateve, çimentosdhe shtesave të tjera, të cilat kontribuojnë në ndryshimin e soliditetit në shtypje dhe vetivetjera të betonit, si në fazën fillestare, derisa ai është në gjendje të njomë, por edhe pasngurtësimit të tij gjatë fazës së shfrytëzimit. Për një konsistencë të dhënë, temperatura ebetonit të njomë ndikon mbi raportin W/Ç, si rrjedhojë edhe në fillimin e lidhjes së betonit,e cila pastaj manifestohet edhe në ndryshimin e soliditetit në shtypje.

Mangësitë që shfaqen gjatë ndërtimit, si p.sh: përzierja e pamjaftueshme, ngjeshja jo emirë, vonesat gjatë transportit dhe vendosja jo në rregull e betonit në vepër, mund tëshkaktojnë gjithashtu defekte në vetitë e betonit.

Element tjetër është edhe përdorimi i lëndëve shtesë në beton, qofshin ato shtesaminerale apo kimike, të cilat mund të krijojnë probleme në njëtrajtshmërinë e prodhimit tëbetonit, të cilat pastaj do të ndikonin në vetitë finale të betonit. Këto shtesa shtojnë njëvariabël tjetër në beton, që do të thotë, çdo ndryshim i rastit do të ndikojë në ndryshimin emadhësive fizike dhe mekanike të betonit. Madhësia e këtyre ndryshimeve varet ngashkalla e kontrollit të cilësive të materialeve, kontrollit të teknologjisë së prodhimit dheverifikimeve në përputhje me standardet përkatëse kombëtare dhe Evropiane.

Si pasojë e mungesës së një kontrolli jo serioz, do të kemi:

1. Ndryshime në raportin W/Ç: nga mos kontrolli i përmbajtjes së lagështisë; nga ndryshime të mëdha të lagështisë së rërës dhe gurargjilës me ato të pranuar në

recetën e përgatitjes së betonit.2. Ndryshime në kërkesa për ujë shtesë: nga ndryshimet e granulometrisë së agregatit; nga materialet jo të njëtrajtshme; nga ndikimi temperaturave;

Page 22: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 21

nga transporti në largësi të mëdha, etj.3. Ndryshime në vetitë dhe përqindjet e materialeve: si rërës, gurargjilës, çimentos,

shtesave dhe ujit;4. Ndryshime në proceset e transportit, vendosjes në vepër dhe mënyrës së ngjeshjes;5. Ndryshime në temperaturën e ambientit, shpejtësinë e erës, mënyrën e vendosjes në vepër

të betonit dhe mirëmbajtjen e betonit të njomë pas vendosjes dhe përpunimit sipërfaqësor;6. Ndryshime në metodat e kontrollit dhe pajisjeve laboratorike të përdorura: marrja në mënyrë jo të rregullt e mostrave ”përfaqësuese” të provave; nga ndryshimi i metodës së përgatitjes së provës; sasia dhe koha e ngjeshjes; përpunimi i mostrave dhe; kujdesi dhe ruajtja e mostrave deri sa betoni është ende i freskët, etj.

Duke u mbështetur ne gjithë atë që thamë me lart në përzierjen e betonit, respektivishtbetonin e freskët, në mënyrë permanente duhet të përcaktohen këto veti:

1. Temperatura e brumit të betonit të njomë;2. Konsistenca e përzierjes së betonit;3. Densiteti apo masa vëllimore e betonit të njomë në gjendje të ngjeshur;4. Poroziteti apo sasia e ajrit në betonin e njomë dhe5. Përmbajtja e ujit në beton, raporti W/Ç dhe sasia e çimentos.

Page 23: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 22

Edukimi i personelit përgjegjës dhe kalibrimi ipajisjeve për ekzaminimMenaxhmenti i kompanisë prodhuese të betonit duhet të synoj në ngritjen e kapacitetevehumane duke patur si qëllim edukimin e vazhdueshëm të personelit. Njohuritë, trajnimetdhe eksperienca e personelit që merr pjesë në procesin e prodhimit dhe kontrollit të tijduhet të përvetësohet me tipin, llojin dhe klasën e betonit, p.sh. betonet me soliditet tëlartë, betonet e lehta, betonet e aeruara etj. Këtij synimi duhet ti paraprij një regjistrim tek icili çdo punonjës është i evidentuar në lidhje me edukimin dhe trajnimet që ka ndjekursecili nga ta.Regjistrimi i përvetësuar i planit të trajnimit dhe eksperienca e personelit që merr pjesë nëprodhimin dhe kontrollin e prodhimit duhet të mirëmbahet [1],[10].

Të gjitha pajisjet e domosdoshme dhe instruksionet për përshtatshmëri të tij do të jenë tëvlefshme për përdorim kur kërkesat për inspektim dhe ekzaminime te pajisjet, materialetpërbërëse dhe betonit si produkt final plotësohen. Të gjitha pajisjet të cilat ndikojnë nëcilësinë e betonit duhet të jen të kalibruara, me fjale të tjera prodhuesi duhet të posedojnjë regjistrim të veçantë për mirëmbajtjen e pajisjeve dhe kalibrimin e tyre.

Ekzaminimet nga prodhuesi i betonit duhet të kryhen duke u bazuar në metodat e dhënasipas standardeve respektive SK EN (metodat referente të ekzaminimeve) apo metodatjera të ekzaminimeve që mund të përdoren në lidhshmëri apo relacion të sigurt në mesrezultateve të këtyre metodave dhe metodave referente të përcaktuara [1],[10].

Page 24: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 23

Përzierja e materialeve përbërëseNjë dokument mbi instruksionet e përzierjeve jep detajet e tipit dhe sasisë së materialevepërbërëse që do të jenë të përshtatshme për vënien në vepër të betonit.Tolerancat e komponentëve përbërëse të përzierjeve nuk duhet të kalojnë kufijtë e dhënënë Tabelën 21 të SK EN 206-1 për të gjitha sasitë e betonit për një e më tepër m3.Tolerancat në Tabelën 5, respektivisht 21 , aplikohen në një përzirje, ngarkesë gjegjësishtauto betonierë.

Tabela 5. (21). Tolerancat për materialet përbërëse të përzierjes së betonit

Materialet përbërëse Toleranca

Çimentoja,Uji,Agregati (rëra dhe zhavorri),Për shtesa të përdorura > 5% nga sasia e çimentos

± 3% nga sasia e kërkuar

Për shtesa minerale dhe aditive të përdorura ≤ 5% ngasasia e çimentos

± 5% nga sasia e kërkuar

Vërejtje: Toleranca është ndryshimi në mes vlerës së kërkuar dhe asaj të matur

Çimentoja, agregatet dhe shtesat në formë të pluhurit do të përzihen në masë; metodattjera janë të lejuara nëse tolerancat e kërkuara për përzierje mund të arrihen dhe është edokumentuar.Uji për përzierje, agregati i lehtë, aditivët dhe shtesat tjera kimike në gjendje të lënget osepluhuri mund të përzihen në masë apo njësi vëllimi. Përzierja e materialeve përbërëse dotë behet në një përzierëse konform 9.6.2.3. të SK EN 206-1 dhe do të vazhdoje përderisabetoni arrin një formë-dukje uniforme.Përzierësja nuk do të ngarkohet në atë masë sa qëtë tejkaloje kapacitetin e përzierjes. Kur përdoren aditivët, ato mund të shtohen gjatëprocesit të përzierjes, për dallim nga reduktuesit e lartë të ujit që mund të shtohen edhepas përzierjes bazë.

Vërejtje: Në mikserin transportues ose auto betonierë, ri përzierja, pas procesit kryesor tëpërzierjes nuk duhet të jetë më pak se 1 min/m3, dhe jo me pak se 5 minuta pas shtimit tëaditivëve [1].

Page 25: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 24

Marrja e mostrave për ekzaminime-Mostrimi,SK EN 12350-1Se sa do të jenë rezultatet e sakta dhe të besueshme varet nga mostrimi dhe marrja emostrës “përfaqësuese” për ekzaminime. Një mostër përfaqësuese dhe e denjë do tëzvogëlonte shmangiet apo defektet eventuale. Është në lirinë dhe dëshirën e menaxherittë cilësisë apo personit përgjegjës të vendosë nëse do të marrë një mostër të rastit, aponjë seri mostrash. Sasia e betonit që do të veçohet, do të jetë së paku sa 1.5 herë e sasisëqë kërkohet për ekzaminim ose testim [1],[10]. Në Figurën. 12 shohim disa momente tëmarrjes së mostrave për kontrollin e cilësisë së betonit.

Figura 12. -Marrja e mostrës përfaqësuese

Përfitimi i mostrës kompozite

Të gjitha pajisjet, të cilat do të përdoren gjatë ekzaminimeve duhet të jenë të kalibruaradhe të pastërta. Qëllimi i marrjes së një numri të inkrementeve është që të jetë përfaqësimii njëjte nëpër të gjithë përzierjen. Kur mostrimi bëhet nga zbrazja e pandërprerë e betonitnga një pikë e caktuar apo nga mikseri; nuk merret parasysh pjesa e parë krejt fillestare sidhe pjesa e fundit krejt përfundimtare. Mostra e rastit do të merret pasi të jetë zbrazurnga auto betoniera rreth 0.3 m3, sipas SK EN 12350-1.Nëse përzierja është depozituar në grumbull apo grumbuj të betonit, merren mostra atjeku është e mundur, si në thellësi të grumbullit të betonit, e po ashtu edhe në sipërfaqen eekspozuar; në minimum pesë vende të ndryshme. Kur mostrimi bëhet prej një zbrazjeje tëmenjëhershme, merren mostra në atë mënyrë që të përfaqësohet e terë masa e përzierjessi në thellësi ashtu dhe gjerësi të grumbullit. Sasitë e përzgjedhura depozitohen nëkontejner dhe riperzihen sikur është dhënë në Figurën 13.

Page 26: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 25

Figura 13. -Përfitimi i mostrës kompozite apo mostrës përfaqësuese

Është mjaft e rëndësishme të theksohet se secila mostër do të shoqërohet me një raportteknik prej personit përgjegjës për marrjen e mostrave. Raporti në përgjithësi duhet tëpërmbajë:

identifikimin e mostrës; tipin e mostrës (kompozite apo e rastit); përshkrimin se ku është marrë mostra; datën dhe kohën e mostrimit; ndonjë devijim prej metodës standarde për mostrim; deklaratën nga personi teknikisht përgjegjës, që mostra është marr sipas këtij standardi,

përveç ndonjë shënimi eventual kur kemi ndonjë shmangie nga metoda standarde.

Në raport mund të përfshihen edhe temperatura e mostrave të betonit dhe kushtetklimatike dhe ambientale [1],[10].

Temperatura e brumit të betonit

Element shumë i rëndësishëm gjate procesit të ngrirjes dhe ngurtësimit të betonit ështëtemperatura e brumit të betonit. Temperatura e betonit duhet matur menjëherë pasprocesit të prodhimit sikurse edhe në momentin e zbrazjes nga auto betoniera d.m.thpara vendosjes në vepër.

Page 27: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 26

Temperatura e betonit të njomë gjatë stinës së dimrit nuk duhet të jetë më e ulet se +50Cgjatë kohës së dërgimit (transportimit) dhe temperatura e mjedisit jo më pakë se - 3 ºC,ndërsa gjatë stinës së verës temperatura e betonit të njomë nuk duhet të kalojë mbi + 30ºC [2].Në raste kur kemi një ndryshim të temperaturave nga vlerat sa u tha më lart, duhet marrëmasat mbrojtëse, si gjatë stinës së verës e po ashtu edhe gjatë dimrit kur betoniprodhohet dhe vendoset nën ndikimin e temperaturave të ulëta [5].Ndonjë kërkesë për “ftohje apo ngrohje artificiale të betonit” me prioritet gjatë dërgimitduhet të jetë në marrëveshje në mes prodhuesit dhe përdoruesit [1],[10].

Figura 14. -Matja e temperaturës së betonit të njomë.

Punueshmëria dhe konsistenca e betonit të lehtëNuk ka dallim në përcaktimin ekonsistences së betonit të lehtë ndaj betonit të zakonshëm.Edhe metodat e testimit janë të njëjta, sikur tek betoni i zakonshëm. Procesi i ngjeshjes sëbetonit qëndron në nxjerrjen e ajrit që bllokohet në beton derisa ky të marrë formën edhënë në kallëp pa shkaktuar ndarje apo segregim.Gjendja e betonit të freskët përcaktohet nga treguesi fizik konsistenca, e cila shpreh vlerëne deformimit të betonit shkaktuar nga veprimi i masës së tij. Në të njëjtën kohëkonsistenca paraqet shkallën e plasticitetit të betonit. Konsistenca e betonit mund tëpërcaktohet me njerën nga këto metoda:

Page 28: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 27

Metoda e uljes sipas - SK EN 12350-2 Metoda e Vebe-së sipas – SK EN 12350-3 Metoda e ngjeshjes sipas - SK EN 12350-4 Metoda e përhapjes sipas – SK EN 12350-5 Metodat e veçanta që janë në marreveshje në mes specifikuesit dhe prodhuesit për

aplikime të veçanta ,( p.sh. betoni me lagështi të tokës).Zakonisht në Shqipëri por edhe në Kosovë ka gjetur zbatim dhe aplikohet matja ekonsistencës së betonit me metoden e uljes sipas konit Abrams, kjo për arsye tëthjeshtësisë dhe shpejtesisë së matjes.Konsistenca e betonit caktohet apo ekzaminohet në kohen e përdorimit të betonit apo nëbetonin e gatshëm në kohën e dërgimit t [1].

Figura 15. -Matja e konsistences së betonit të lehtë në momentin e prodhimit sipas SK EN12350-2 dhe SK EN 12350-5.Nëse betoni është transportuar me auto betonierë apo me ndonjë pajisje tjetër lëvizëse,konsistenca mund të matet në një mostër të rastit të marrë prej zbrazjes fillestare.

Konsistenca mund të specifikohet në ndonjerën nga klasat e konsistencës referente sipas4.2.1, të standardit SK EN 206-1. Standardi Evropian SK EN 206-1 klasifikon konsistencën ebetonit në vartësi të metodave që përdoren, (Shih tabelat në vazhdim).

Të dhënat në tabelat 3 apo 6 sipas SK EN 206-1 nuk janë në relacion direkt mes vete. Përbeton me lagështi sikurse të dheut apo raport të vogël W/Ç, rasti i prodhimit tëelementeve të parapërgatitura si: Gypa betoni, Gurë anësor, Blloqe për shtrim, Blloqebetoni dhe të tjera të ngjashme me to, kur procesi i prodhimit dallon nga teknologjia epërdorur, sepse kemi proces prodhimi me shtypje dhe vibrim, proces vetëm me vibrim oseedhe proces me centrifugim, prandaj për këto lloje betonesh konsistenca në standardin SKEN 206-1 nuk është e klasifikuar.

Page 29: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 28

Tabela 6. (3 dhe 6 ). Klasat e konsistencës së betonit sipas metodës së Uljes dhe Përhapjes.

Masa vëllimore e betonit të lehtë në gjendje të njomëdhe të ngurt sipas SK EN 12350-6 dhe SK EN 12390-7

Densiteti, apo masa vëllimore e betonit të lehtë por në gjendje të njomë është një treguesshumë i rëndësishëm, i cili dëshmon në masë të konsiderueshme se cilat do të jenë vetitëe tjera të betonit pas ngurtësimit të tij; duhet kujtuar soliditetin në shtypje te betonet e paaeruara ose edhe përmbajtja e ajrit tek betonet e aeruara [1]. Me ndihmën e kësaj prove,njëkohësisht ne bëjmë edhe vlerësimin e recetës së projektuar të betonit, gjegjësisht

masën vëllimore të projektuar

3mkg

proj me masën vëllimore të betonit të njomë

3mkg

njome [4].

Densiteti, apo masa vëllimore në gjendje të njomë sipas standardit SK EN 206-1 është ipërkufizuar si për betonin e zakonshëm, betonet e lehta ashtu dhe për betonet me masëvëllimore mbi 2600 kg/m³ apo betonet e ashtuquajtura të rënda.

Page 30: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 29

Për betonet e lehta, densiteti apo masa vëllimore në gjendje të njomë, do të jetë në vleratkufitare për klasat e specifikuara si në Tabelën 7 (9) të SK EN 206-1.

Tabela 7. - Klasifikimi i betoneve të lehta sipas densitetit

Klasa e Densitetit D1,0 D1,2 D1,4 D1,6 D1,8 D2,0Rangu iDensitetit ( kg/m³)

≥ 800 dhe≤ 1000

> 1000 dhe≤ 1200

> 1200 dhe≤ 1400

> 1400 dhe≤ 1600

> 1600 dhe≤ 1800

> 1800 dhe≤ 2000

Shënim: Kur densiteti është specifikuar si vlerë e planifikuar, mund të aplikohet një tolerancë 100 kg/m3.Densiteti i betonit apo masa vëllimore e betonit të njomë shprehet me saktësi prej 10 kg/m3.

Masa vëllimore e betonit të lehtë por në gjendje të ngurtë realizohet sipas SK EN 12390-7për betonet e lehta. Mostra e betonit pas ngurtësimit duhet të thahet në furrë tharëse nëtemperaturë 105 (± 5 ° C) deri në masën konstante.

Përcaktimi i masës vëllimore bëhet sipas ekuacionit:

3,mkg

Vm , ..................................................................................................................................(1),

r-masa vëllimore e betonit të lehtë në gjendje të ngurte dhe të thatë deri në masënkonstante,m, - masa e mostrës së ekzaminuar në gjendje të thatë, (kg);V, -vëllimi i mostres, (m3)

Përmbajtja e ajrit në betonin e njomë - Metoda eshtypjes sipas SSH EN 12350-7

Ndër kërkesat dhe ekzaminimet e nevojshme për betonin e njomë, e sidomos për betonete aeruara, kur përveç soliditetit në shtypje kërkohet që betoni të jetë i rezistueshëm edhendaj veprimeve agresive të rrethinës siç mund të jetë ndikimi i kripërave, ose edhe i ciklevengrirje- shkrirje, lypset edhe përcaktimi i përmbajtjes së ajrit në vëllimin e betonit [1],[10].Kjo arrihet me shtimin e aditiveve në brumin e betonit të ashtuquajtura AERANTE, të cilat

Page 31: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 30

mundësojnë krijimin e mikroporeve brenda përbrenda strukturës së betonit [5]. Një beton itillë; me këtë përmbajtje ajri do të jetë i rezistueshëm ndaj këtyre ndikimeve. Për këtë arsyenevojitet të dihet përmbajtja e ajrit në vëllimin e betonit. Kjo përcaktohet sipas SSH EN12350-7 për beton të zakonshëm dhe beton të rëndë dhe sipas ASTM C 173 për betonetë lehta. Me ndihmën e kësaj prove ne mund njëkohësisht të caktojmë edhe densitetin e

betonit apo masën vëllimore të tij në gjendje të njomë, por të ngjeshur

3mkg

njome .

Përmbajtja e ujit në beton, raporti W/Ç dhe sasia eçimentos - Metoda me mikrovalë

Kërkesa kryesore për njëtrajtshmëri të betonit apo uniformitet të rezultateve pas testimitështë kontrolli i sasisë së ujit total në përzierjen e betonit të njomë, raportit W/Ç dhenjëkohësisht harxhimit të çimentos në vëllimin e betonit. Me ndihmën e kësaj prove, ne jovetëm që do të realizojmë beton cilësor dhe uniform, por do të kontribuojmë edhe nëkoston e përgjithshme të prodhimit të betonit duke korrektuar kështu recetën ditore dhekursyer sasinë e çimentos, e cila mund të ndikoj jo vetëm në çmimin e betonit, por edhenë vetitë e tij reologjike.Kur çimentoja, uji apo përmbajtja e shtesave do të përcaktohet, paraprakisht kërkohensasitë e regjistruara nga tekniku në pultin komandues i fabrikës së betonit dhe pastaj bëhetkrahasimi dhe eventualisht korrektimi i recetës ditore.Një ndër metodat më të shpejta për përcaktimin real të raportit W/Ç dhe sasisë së vërtettë çimentos në vëllimin e betonit është metoda me mikrovalë sipas AS 1012.1 [7].Ky raport llogaritet në bazë të përcaktimit të përmbajtjes së çimentos dhe përmbajtjes sëujit efektiv. Uji efektiv (Weff) është; ndryshimi në mes të ujit total në betonin e njomë dheujit të absorbuar nga agregatet dhe shprehet sipas ekuacionit 2.

abstoteff WWW , ..................................................................................................................................(2),

Page 32: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 31

Kontrolli i prodhimit të betonit të lehtë

Kontrolli i prodhimit të betonit do të rishikohet së paku çdo dy vite nga menaxhmenti iprodhuesit me qëllim që të sigurojë një përshtatshmëri dhe efektivitet të sistemit.Regjistrimet e disa rishikimeve do të ruhen së paku 3 vite nëse kërkesat ligjore nukkërkojnë një periudhë më të gjatë [1].

Sistemi i kontrollit të prodhimit do të përmbajë procedurën adekuate të dokumentimit dheinstruksioneve të nevojshme. Kjo procedurë do të respektohet dhe dokumentohet sëbashku me kërkesat e kontrollit të materialeve përbërëse, pajisjeve, kontrollit të prodhimitdhe vetive të betonit siç janë dhënë në Tabelat 22,23 dhe 24 te SK EN 206-1[1]. Në kuadërtë këtij kontrolli prodhuesi i betonit duhet t‘i dokumentoj dhe regjistroj edhe frekuencat emenduara të ekzaminimeve dhe inspektimeve të nevojshme.

Kjo zakonisht, realizohet me ndihmën e procedurës së ashtuquajtur (Kontrolli idokumenteve dhe regjistrimeve) një nga procedurat bazë të ISO 9001:2000.Të gjitha të dhënat relevante nga kontrolli i prodhimit duhet të regjistrohen, sikurse nëTabelen 8, respektivisht Tabelën 20, të SK EN 206-1. Regjistrimet e kontrollit të prodhimitduhet ruajtur së paku 3 vite, nëse nuk kërkohet ndryshe me ligj apo akte tjera juridike.

Page 33: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 32

Tabela 8. (20)- Regjistrimi i të dhënave dhe dokumenteve tjera relevante

Temat Të dhënat e regjistrimeve dhe dokumenteve

Kërkesat e specifikuara Specifikimet e kontratës ose përmbledhja e kërkesave.

Çimentot, agregatet, aditivët aposhtesat

Emri i furnizuesve dhe origjinës së mallit.

Testet për ujin e përzierjes(nuk kërkohen për ujë të pijshëm)

Data dhe vendi i mostrave.Rezultatet e testeve.

Testet për materialet përbërëse Data dhe rezultati i testeve.

Përbërja e betonit Përshkrimi betonit.Regjistrimi i masave të përbërësve në përzierje apo ngarkesë (psh.Përmbajtja e çimentos)Raporti ujë/çimento;Përmbajtja e klorureve apoKodi i anëtarit të familjes.

Testet e betonit të njomë Data dhe vendi i mostrave.Lokacioni në strukturë, nëse dihet.Konsistenca ( metoda e përdorur dhe rezultatet).Densiteti, ku kërkohet.Temperatura e betonit, ku kërkohet.Përmbajtja e ajrit, ku kërkohet.Vëllimi i përzierjes së betonit ose ngarkesës së testuar.Raporti ujë/çimento, ku kërkohet.

Testet e betonit të ngurtësuar Data e testimit.Kodi dhe vjetërsia e mostrave.Rezultatet për densitet dhe soliditet.Vërejtje të veçanta (psh. Dështime të pazakonshme të mostrave).

Vlerësimi i konformitetit Konformiteti/ jo konformiteti me specifikimet e nevojshme.

Në mënyrë shtesë për beton tëgatshëm

Emri i blerësit.Lokacioni i punimeve , vendi i konstruksionit.Numrat dhe datat e fletë dërgesave të furnizimit që kanë të bëjnë metestet.Etiketat e furnizimit.

Në mënyrë shtesë për beton tëparafabrikuar

Të dhëna shtesë apo të ndryshme mund të kërkohen sipas standarditrelevant të produktit.

Page 34: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 33

Tabela 9. (22)- Kontrolli i materialeve përbërëseMaterialipërbërës

Inspektimi/testi Qëllimi Frekuenca minimale

1 Çimentot a Inspektimi i fletëdërgesës d sëfurnizimit parashkarkimit

Për të konstatuar nësedërgesa eshtë siç ështëporositur dhe ngaburimi i saktë

Çdo furnizim

2 Agregatet Inspektimi fletëdërgesës b d sëfurnizimit parashkarkimit

Për të konstatuar nësedërgesa është siç ështëporositur dhe ngaburimi i saktë

Çdo furnizim

3 Inspektimi iagregatit parashkarkimit

Për krahasim medukjen normale sipasformës së gradimit dhepapastërtive

Çdo furnizim.Kur furnizimi bëhet me shiritatrasnportues,Në mënyrë periodike, varësisht ngakushtet dhe furnizimi lokal

4 Testet përgranulometrisipas EN 933-1

Të vlerësohet përputhjame standardin osekategorizimin

Dërgesa e parë nga furnizuesi i ri kukjo informatë nuk është e mundurnga furnizuesi i agregatit.Në rast dyshimi, pason inspektimivizuel. Në mënyrë periodike, varësishtnga kushtet dhe furnizimi lokal e.

5 Testi për papastërti

Testi për vlerësimin epranisë dhe sasinë epapastërtive

Dërgesa e parë nga furnizuesi i ri kukjo informatë nuk është e mundurnga furnizuesi i agregatit.Në rast dyshimi, pason inspektimivizuel. Në mënyrë periodike, varësishtnga kushtet dhe furnizimi lokal e.

6 Testi për absorbimtë ujit në përputhjeme EN 1097-6

Të vlerësohet sasiaefektive e ujit, shih5.4.2

Dërgesa e parë nga furnizuesi i ri kukjo informatë nuk është e mundurnga furnizuesi i agregatit..Në rast dyshimi, pason inspektimivizuel.

7 Kontrollishtesë përagregate mepeshë tëlehtë ose tërëndë

Percaktimi idensitetit dhethithshmerise se ujitEN 1097-3

Matja e densitetit tëmasës së lirë

Dërgesa e parë nga furnizuesi i ri kukjo informatë nuk është e mundurnga furnizuesi i agregatit. Në rastdyshimi, pason inspektimi vizuel. Nëmënyrë periodike, varësisht ngakushtet dhe furnizimi lokal e.

8 Aditivët c Inspektimi i fletëdërgesës dheetiketës nëkonteinerd para

Të konstatohet nësedërgesa është siç ështëporositur dhe emarkuar

Çdo furnizim.

Page 35: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 34

Tabela 10. (23)- Kontrolli i pajisjeve

shkarkimit

9 Testet përidentifikim sipas EN934-2, psh.Densiteti, infrakuqe

Për krahasim me tëdhënat e deklaruaranga prodhuesi

Në rast dyshimi.

10 Shtesatpluhur c

Inspektimi i fletëdërgesës d parashkarkimit

Për të konstatuar nësedërgesa është siç ështëporositur dhe ngaburimi i saktë

Çdo furnizim.

11 Testi i humbjes nëndezje i hiritelektro-filtër

Të identifikohenndryshimet përpërmbajtje të karbonit,që mund të ndikojë nëbetonet aerante

Të përdoet çdo furnizim për betonete aeruara ku kjo informatë nuk ështëe mundur nga furnizuesi.

12 Shtesat nësuspension c

Inspektimi i fletëdërgesës d parashkarkimit

Për të konstatuar nësedërgesa është siç ështëporositur dhe ngaburimi i saktë

Çdo furnizim.

13 Testi për desnsitet Të konstatohetuniformiteti

Çdo furnizim dhe në mënyrëperiodike gjatë prodhimit të betonit.

14 Uji Testi sipas EN 1008 Të konstatohet nëse ujinuk përmban përbërëstë dëmshëm nëse ujinuk është i pijshëm

Ku përdoret një burim i ri i papijshëmpër herë të parë.Në rast dyshimi

a Rekomandohet që mostrat të merren një herë në javë për çdo tip të çimentos dhe të ruhen për tesim në rastedyshimi.bEtiketa e furnizimit ose specifikimi i produktit duhet të përmbajnë informatat për përmbajjen maksimale tëklorurureve dhe të identifikojë klasifikimin në lidhje me reaksionin ndaj mikrosilikës në përputhje me dispozitat valide nëvendin e përdorimit të betonit.cRekomandohet që mostrat të merern për çdo furnizim dhe të ruhen për një periudhë.dEtiketa e furnizimit duhet të përmbajë ose të shoqërohet me çertikaten e deklaratës së konformitetit siç kërkohet nëstandardin ose specifikimin relevant.e Kjo nuk është e nevojshme kur kontrolli i produktit për agregat është i çertifikuar.

Page 36: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 35

Tabela 10. (23)- Kontrolli i pajisjeve

Pajisjet Inspektimi/testi Qëllimi Frekuenca minimale

1 Stoqet, cisternatetj,

Inspektim vizuel Të konstatohetkonformiteiti me kërkesat.

Një herë në javë

2 Pajisjet matëse Inspektim vizuel iperformansës

Të konstatohet që pajisjetmatëse-peshoret janë tëpastërta dhe funksionojnësaktë

Çdo ditë

3 Testi i saktësisë së matjessë peshës

Të konstatohet saktësia nëpërputhje me 9.6.2.2

Në vendosje.Periodikishta, varësisht ngadispozitat shtetërore.Në rast dyshimi.

4 Shpërndarësit eAditivave(përfshirë edhe atanë automikser)

Inspektimi vizuel iperformansës

Të konstatohet që pajisjetmatëse janë të pastërta dhefunksionojn saktë

Përdorimi parë i ditës për çdo aditiv

5 Testi i saktësisë Të evitohet furnizimi ipasaktë

Në vendosje.Periodikishta, pas vendosjes.Në rast dyshimi.

6 Matësi i ujit Testi i saktësisë së matjes Të konstatohet saktësia nëpërputhje me 9.6.2.2

Në vendosje.Periodikishta, pas vendosjes.Në rast dyshimi

7 Pajisjet për matjetë vazhdueshme tëpërmbajtjes së ujittë agregatitkokërrimët

Krahasimi i sasisë sëvërtetë me atë që tregonmatësi

Të konstatohet saktësia Në vendosje.Periodikishta, pas vendosjes.Në rast dyshimi.

8 Sistemi i përzierjes Inspektim vizuel Të konstatohet që sistemi ipërzierjes funksionon saktë

Ditor

9 Krahasimi (me metodë tëpërshtatshme varësishtnga sistemi i përzierjes) imasës së vërtetë tëpërmbajtjes në përzierjeme masën e planifikuardhe në rastin e regjistrimitautomatik me masën eregjistruar

Të konstatohet saktësia epërzierjes sipas Tabelës 21

Në vendosje.Periodikishta, pas vendosjes.Në rast dyshimi.

10 Aparatet testuese Kalibrimi sipas standarditrelevant shtetëror oseEN STANDARDEVE

Të kontrollohet konformiteti Periodikishta.Për aparetet e testimit të soliditeit,së paku një herë në vit.

11 Përzierset(përfshirëautomikserat)

Inspektim vizuel Të kontrollohetshfrytëzimi/mbajtja epajisjeve përzierëse

Periodikishta.

a Frekuenca varet nga lloji i pajisjes, ndjeshmëria e saj në përdorim dhe kushtet e prodhimit të impiantit

Page 37: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 36

Tabela 11. (24)- Kontrolli i procedures së prodhimit dhe vetive të betonitTipi i testit Inspektimi/testi Qëllimi Frekuenca minimale

1 Vetitë e betonittë dizajnuar

Testi fillestar(shih Annex A)

Të sigurohen prova qëvetitë e specifikuarapërmbushën ngadisajnimi i propozuarme kufijt e duhur

Para përdorimit të betonit mepërbërje të re.

2 Përmbajtja e ujittë agregatitkokërrimët

Sistemi kontinuel imatjes, testi itharjes apoekuivalent

Të përcaktohet masa ethatë e agregatit dhe ujiqë duhet shtuar

Nëse nuk është i vazhdueshëm,çdo ditë, varësisht nga kushtetlokale dhe atmosferike, mund tëkërkohen ndoshta edhe më shumeteste.

3 Përmbajtja e ujittë agregatitkokërrmadh

Testi i tharjes apoekuivalent

Të përcaktohet masa ethatë e agregatit dhe ujiqë duhet shtuar

Varësisht nga kushtet lokale dheatmosferike

4 Përmabjtja e ujitnë betonin enjomë

Kontrolli i sasisë sëujit të shtuar a

Të sigurohen të dhënalidhur me raportin w/ç

Çdo përzierje

5 Përmbajtja eklorureve nëbeton

Përcaktimi fillestarme llogaritje

Të sigurohet që nuktejkalohet përmbajtjamaksimale e klorureve

Kur kryhen teste fillestare.Në rastet e ndonjë rritje nëpërmbajtjen e klorureve tëpërbërësve.

6 Konsistenca Inspektimi vizuel Për krahasim me dukjennormale

Çdo përzierje

7 Testi i konsistencëssipas EN 12350-2, -3,-4 ose -5.

Të vlerësohet arritja evlerave të specifikauratë konsistencës dhe tëkontrollohet ndonjëndryshim i mundshëm ipërmbajtjes së ujit

Ku është e specifikuar, si nëTabelën 13 për soliditet në shtypje.Kur testohet përmbajtja e ajritNë rast dyshimi, pason inspektimivizuel.

8 Densiteti ibetonit të njomë

Testi i densitetitsipas EN 12350-6

Për betone të lehta dhetë rënda për mbikëqyrjetë përzierjes dhekontrollit të densitetit

Çdo përzierje

9 Përmbajtja eçimentos nëbetonin e njomë

Kontrollli i masës sëçimentos së përziera

Të kontrollohetpërmbajtja e çimentosdhe të jepen të dhënapër raportin w/ç

Çdo përzierje

Page 38: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 37

10 Përmbajtja eshtesave nëbetonin e njomë

Kontrolli i masës sështesave të përziera

Të kontrollohetpërmbajtja e shtesavedhe të jepen të dhënapër raportin w/ç(shih 5.4.2)

Çdo përzierje

11 Përmbajtja eshtesave nëbetonin e njomë

Kontrollli i masësose vëlimit tëaditivave të përziera

Të kontrollohetpërmbajtja e aditivave

Çdo përzierje

12 Raportiujë/çimento nëbetonin e njomë

Me llogaritje oseme metoda testimi,shih 5.4.2

Të vlerësohet arritja evlerave të specifikuaratë raportit w/ç

Çdo ditë, ku specifikohet

13 Përmbajtja e ajritnë betonin enjomë, kuspecifikohet

Testi sipas EN 1235-7 për betone mepeshë normale dhetë rënda ASTM C173 për betone tëlehta

Të vlerësohet arritja evlerave të specifikuaratë përmbajtjes së ajrit tëfutur

Për betone që përmbajnë ajër:përzierja e re apo ngarkesa e çdoprodhimi ditor derisa tëstabilizohen vlerat.

14 Temperatura ebetonit të njomë

Matja etemperaturës

Të vlerësohet arritja etemperaturës minimaleprej 5˚ C ose limiti ispecifikuar

Në rast dyshimi.Ku specifikohet temperatura:- periodikisht, varësisht nga situata;- çdo përzierje ose ngarkesë kutemperatura është afër limitit.

15 Densiteti ibetonit tëngurtësuar;peshë të lehtëose rëndë

Testi sipasEn 12390-7 b

Të vlerësohet arritja edensitetit të specifikuar

Ku specifikohet densiteti, aq shpeshsa edhe testet për soliditet.

16 Testet përsoliditet nështypje nëmostrat e betonit

Testi sipasEN 12390-3

Të vlerësohet arritja esoliditetit të specifikuar

Ku specifikohet soliditeti në shtypje,aq shpesh sa edhe për kontrollin ekonformitetit, shih 8.1 dhe 8.2.1.

a Ku nuk përdoret pajisja për regjistrim dhe tolerancat e përzierjës për përzierje ose ngarkesëjanë tejkaluar, regjistro sasinë e përzierjës në regjistrin e prodhimit.bMund të testohet në kushte të lagështisë, ku një marëdhënie e sigurt e densitetit të tharëështë marrur.

Page 39: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 38

Llogaritja e strukturave nga betoni i lehtë istrukturorStudimet e fundit të grupit punues të përbashkët CEB/FIP (tash FIB) i cili publikoi në vitin1999 FIB Buletinin 4 : “Betoni me agregate të lehtë, Kodet dhe Standardet”, një raport iplotësuar duke dhënë një pasqyrë të mirë të praktikave të përbashkëta në lidhje mepraktikën e projektimit në vende të ndryshme, tregojnë që vetitë e betonit me agregate tëlehtë pothuajse janë të ngjashme me vetitë e betonit me agregat të zakonshëm.

Dallimi është në faktorët e mëposhtëm që janë futur për t’i llogartiur vetitë e betonit memasë vëllimore të lehtë ndaj atyre me peshë normale:

ŋE faktori konvertimit për llogaritjen e modulit të elasticitetit;

ŋ1 koeficienti për përcaktimin e rezistencës në tërheqje;

ŋ2 koeficienti për përcaktimin e koeficintit të zvarritjes;

ŋ3 koeficienti për përcaktimin e tkurrjës;

ρ masa vëllimore në gjendje të thatë i betonit me agregate të lehtë ( kg/m3)

Soliditeti në shtypje i betonit të lehtë dhe relacionisforcim-deformim

Nga sa kemi parë më lartë, klasat e soliditetit për betonet me agregate të lehtë janë nga

LC 12/15 deri LC 80/95, ku vlera e parë tregon soliditetin karakteristik në shtypje në mostra

cilindrike ndërsa vlera e dytë soiliditetin karakteristik në mostra kubike. Studimet kanë

treguar që betoni i lehtë i me klasë soliditeti të njejtë, është më i brisht-më lehtë i

thyeshëm/brittle se sa betoni i zakonshëm, kjo është reflektuar duke shtuar faktorin ŋ1.

Page 40: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 39

Sforcimi maksimal në diagram është llogaritur duke shumëzuar soliditetin karakteristik tëmostrave cilindrike me faktorin αcc=0.85 dhe duke pjestuar me faktorin parcial të sigurisëϒc për materialin me 1.5, ku fcd=0.57fck.Për beton të zakonshem faktori αcc në vende të ndryshme mund të sillet nga 0.8-1.0,

përveç nëse specifikohet ndryshe ( pika 3.5 (1P)) EC 2, rekomandohet αcc=1 .

Figura 16. -Diagrama sforcim-deformim në shtypje e betonit

Në betonet e lehtë, megjithate, rritja e soliditetetit pas 28 ditësh është më e vogël se rritja

e soliditetit tek betonet e zakonshem. Për më tepër mendohet se efekti i faktorit αcc është

më shumë i theksuar se në betonet e zakonshem. Weigler, pohon se soliditeti i betonit me

masë vëllimore të lehtë nën ngarkesën afatgjatë ishte vetëm 70-75% e soliditetit afat

shkurtër. Rezultate të ngjashme janë shpjeguar edhe nga Smeplass. Rezultatet janë

shpjeguar nga zvarritja e matrices, mbingarkesa e agregateve. Ky fenomen ndodhe si

pasojë, kur soliditeti i agregateve shfrytezohet në maksimumin e aftësisë mbajtëse.

Page 41: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 40

Soliditeti në tërheqje dhe çarje i betonit të lehtë

Soliditeti në tërheqje mund të merret duke shumëzuar rezistencën përkatese të betonit të

zakonshem të së njejtës klasë soliditeti me faktorin:

ŋ1 = 0.40 + 0.60ρ/2200

ku ρ është kufiri i sipërm i masës vëllimore në gjendje të thatë.

Këtu duhet theksuar se rezistenca mesatare në tërheqje fctm e betonit të zakonshem rrjedh

nga:

fctm = 0.30 fctk2/3 për betonet <C50/60dhefctm = 2.12 ln (1+fcm/10) për betonet >C50/60

vlera karakteristike ( 5% ) rrjedh nga, fctk = 0.7 fctm

Soliditeti në çarje i betonit të lehtë sipas DIN 1045-1, përcaktohet në mostra cilindrike me

dimensione standarde d=150 mm dhe h=300 mm sipas ekuacionit:

flctm = η1 0.30 flctk2/3

flct, sp=(flctm/0.9)

ŋ1 = 0.40 + 0.60ρ/2200

Nga kemi:

ρ, masa vëllimore në gjendje të thatë;

η1, Faktori i konvertimit;

Page 42: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 41

flck, Soliditeti karakteristik në shtypje i betonit të lehtë në mostra cilindrike;

flct, sp , Soliditeti në çarje i mostrave të betonit të lehtë;

flctm , Soliditeti në çarje mesatar në qendër i mostrave të betonit të lehtë;

Figura 17. -Përcaktimi i soliditetit në çarje dhe tërheqje të betonit të lehtë

Moduli i Elasticitetit

Moduli i Elasticitetit të betonit të lehtë ështe një karaktersistikë që duhet përcaktuar.

Zakonisht përcaktohet në mostra standarde cilindrike me d=150 mm dhe h=300 mm.

Një vlerësim të vlerës mesatare të modulit Elcm për LWAC mund të merret duke shumëzuar

vlerat përkatëse për beton të zakonshem me koeficientin:

ŋE = (ρ/2200)2

Ky ekuacion, është elaboruar edhe në pjesën e Eurocodit, EN 1992-1-4

“Rregullat e përgjithshme për beton me masë vëllimore të lehtë dhe strukturë të mbyllur”.

Page 43: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 42

Për betonin e zakonshëm, sipas kapitullit 3.1, E-moduli është llogaritur nga:

Ecm = 9500(fck+8)1/3

Elcm=ŋE x Ecm

Ku me:

Ecm, ...........Moduli i elasticitetit për betonin e zakonshëm;

fck,..............Soliditeti karakteristik në shtypje i betonit në mostra cilindrike;

ŋE, ..............Faktori konvertimit;

Elcm, ............Moduli i elasticitetit të betonit të lehtë

Page 44: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 43

Figura 18. -Përcaktimi i modulit të elasticitetit të betonit të lehtë në mostra cilindrike

Gjendja kufitare e thyerjes

Gjendja kufitare mbajtëse ka të bëjë me humbjen e ekuilibrit të tërë strukturës ose thyrjeve,deformimeve të mëdha të elementeve të strukturës që si pasojë rrezikohet jeta e njerëzveose siguria e tyre.

Për verifikimin e gjendjes strukturore nuk duhet tejkaluar vlerat llogaritëse të rezistencës sëstrukturës.

Fundi i aftësisë mbajtëse të strukturës nënkupton paraqitjen e deformimeve të mëdha nëvende të caktuara (sharnirët plastikë), ku formohet mekanizmi i thyerjes së mbajtësitstatikisht të papërcaktuar (kalimi i strukturës në mekanizëm-llogaria sipas teorisë sëplasticitetit), si dhe nëse vie deri te gjendja e humbjes së ekuilibrit të elementeve,jostabiliteti i fituar nga deformimet dhe zhvendosjet e mëdha (Teoria e rendit të dytë).

Gjendja kufitare e shfrytëzimit

Page 45: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 44

Gjendja kufitare e përdorimit korrespondon kushtet përtej të cilave kërkesat për shfrytëzimtë pakufizuar të elementeve të strukturës ose strukturës në përgjithësi nuk i plotëson. Memostejkalimin e kufijve të përdorimit shkaktohen dëmtime kufitare në struktura, gjë qënënkupton se struktura plotëson kërkesat për shfrytëzim.

Kjo gjendje përkon me shfrytëzimin dhe dukjen e elementeve apo strukturës në tërësi(llogaritja e deformimeve), me gjendjen kufitare të vibrimeve dhe plasaritjeve të cilatndikojnë në dukjen dhe jetëgjatësinë e strukturës, me vërtetimin e distancës dhe hapjes sëplasaritjeve në zonën e tërhequr të betonit. Më këtë gjendje kufitare përfshihen edhenderjet lokale në shtypje, ku për shkak të koeficientit të Poisson-it paraqiten nderjettërheqëse tërthore.

Koncepti i sigurisë për shfrytëzueshmërinë e objektitShkalla e sigurisë në kushtet e llogarisë për aftësinë mbajtëse të strukturës sipas gjendjeskufitare është domosdoshme për arsye të përmbushjes së kushteve të shfrytëzimit tëobjekteve. Në fillim shkalla e sigurisë së strukturave (objekteve) është caktuar sipas intuitës,ndieshmërisë dhe përvojës së projektuesit. Me aplikimin e teorisë së elasticitetit dherezistencës së materialeve te llogaria e strukturave dhe konceptit të pasqyrimit të nderjeveështë pranuar koncepti i sigurisë së mjaftueshme. Me aplikimin e llogarisë sipas gjendjeskufitare për ngarkesat më të disfavorshme, koncepti i sigurisë fiton pasqyrë të caktuaredhe pse modeli matematik llogaritës mbetet i njëjtë sikurse edhe te llogaria sipas teorisëklasike.

Problemi i sigurisë nuk është çështje vetëm e projektuesit, i cili e analizon strukturën, porproblem më i komplikuar që manifestohet gjatë ndërtimit dhe shfrytëzimit të strukturës.

Faktorët e shumtë që ndikojnë në sigurinë e strukturës për shkak të mosnjohjes së tyre,janë:

Vetitë karakteristike fiziko-mekanike të materialit me të cilin është i ndërtuarkonstruksioni,

Madhësia dhe mënyra e veprimit të ngarkesave si dhe mundësia e veprimit simultiv tësaj,

Page 46: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 45

Ndërrimi i vetive fiziko-mekanike të materialit varësisht nga kushtet klimatike dhekushtet tjera gjatë ndërtimit dhe eksploatimit të strukturës,

Rrethanat e paparapara gjatë ndërtimit, Mossaktësia gjeometrike (ndërrimi i dimensioneve vertikale etj.), Krijimi i pasaktë i modelit dhe sjellja e vërtetë e strukturës, si dhe devijimi gjatë

llogarisë së gjendjes së nderjeve të elementeve të strukturës.

Të gjithë faktorët e lartpërmendur mund të veprojnë në mënyrë të kombinuar sipas ligjit tëinteraksionit. Konceptimi i ri i sigurisë fillon prej qasjes së re gjatë projektimit, punëvendërtimore, kontrollit të kualitetit dhe mirëmbajtjes, gjë që me këtë rast duhet pasurparasysh porosi:

Të gjithë parametrat të cilët ndikojnë në sigurinë e strukturës trajtohen si proces i rastitapo proces rastësisht i ndryshuar.

Problemi i sigurisë trajtohet më tepër si problem i gjasës e jo si problem i mekanikës. Problemi i sigurisë nuk është vetëm problem i llogarisë, por për më tepër problem i

ndërtimit, kontrollit të kualitetit dhe mirëmbajtjes së strukturës.

Koeficienti i sigurisë së thyerjesLlogaritja sipas gjendjes kufitare përfshinë provën e gjendjes mbajtëse të prerjes sëelementit të strukturës, ku është arritur:

siguria e mjaftueshme në thyerje për ngarkesën dhe rezistencën kufitare, sigurimi i aftësisë mbajtëse për ngarkesat eksploatuese me kufizim maksimal të

paraqitjes së plasaritjeve të lejuara, llogaria e deformimeve nga të gjitha ndikimet, duke përfshi edhe ndikimet nga

deform-koha e betonit, tkurrja dhe temperatura, kufizimet e nevojshme, me çkaarrihet jetëgjatësia e strukturës.

Varësisht nga ngarkesa dhe materialet të cilat shfrytëzohen, koeficienti i sigurisë duhet tëmbulojë:

Vlerësimin e pasaktë të ngarkesës së përhershme dhe shfrytëzuese që mund të vijë mendërrimin e dimensioneve të prerjes së projektuar dhe ndërrimin e peshës vëllimore tëbetonit, pasaktësi e cila varet prej formës dhe dimensioneve të prerjes tërthore tëelementeve dhe sillet deri në 10%, si edhe të peshës vëllimore që sillet deri në 10%.Ngarkesat shfrytëzuese kanë dispersion të intensitetit dhe varen prej llojit të objektit(banim, industrial etj.), dhe sillen deri në 15%.

Page 47: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 46

Në raport me materialet beton-çelik, koeficienti i sigurisë duhet të mbulojë pasaktësinë erezistencës dhe deformimeve të materialit, mundësinë e dispersioneve të rezultateve nëmostra dhe në strukturë, çka rezulton në paraqitjen jo të plotë të nderjeve në llogarinëstatike dhe në dimensionim, ku llogaria bazohet në supozimet e idealizuara.

Koeficienti i sigurisë, gjithashtu, duhet të mbulojë:

mospërvetësimin e saktë të sistemit statik, devijimin në sjelljen e materialit në strukturë dhe në mostra, gabimet toleruese në llogari, gabimet në caktimin e prerjes kritike gjatë dimensionimit të elementeve të strukturës, ndikimet e deform-kohës dhe tkurrjes së betonit në rezistencën përfundimtare, si dhe

shpërfilljen e ndryshimit jo të njëtrajtshëm të temperaturave në aftësinë mbajtëse tëprerjes,

pasaktësinë gjatë ekzekutimit, devijimin tolerues të vertikalitetit të elementit,pasaktësinë e dimensioneve të prerjes etj.,

ndryshimin e mundshëm të pozitës së armaturës, sidomos devijimin në shtresënmbrojtëse ndaj lartësisë statike të projektuar të prerjes,

mundësinë e korrodimit të betonit dhe armaturës, me çka vie deri te zvogëlimi eaftësisë mbajtëse,

kufizimin e llogarisë në sistemet plane, duke mos marrë parasysh ndikimet hapësinoretë strukturës dhe gjendjen e nderjeve hapësinore në fortësi.

Page 48: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 47

Projektimii betonit,sipas Qasjes sëReShembull: Bazuar në kërkesat e EUROCOD 2 dhe SK EN 206-1, sikurse edhe tëUdhezimit Administrativ Nr: 2008/22 BETONI DHE KONSTRUKSIONET E BETONIT,kërkohet projektimi i “Mix Designit” Betoni nga gurargjila ose Argjila e Ekspanduar meklase LC 25/28 sipas kërkesave të projektit të konstruksionit.

Të dhenat bazë për elementin strukturor:

Betoni, LC 25/28 për betonimin e pllakës së kulmit të rrafsht për objekt banimi; Nga projekti i konstruksionit:

Pllaka ka një siperfaqe prej 135 m2 dhe trashësi 20 cm

Page 49: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 48

Figura. 19 -Pllaka e objektit për të cilin kërkohet projektimi i betonit

QASJAE RE,

SIPAS

JETЁGJATЁSISЁ SЁ STRUKTURES

Page 50: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 49

Jetëgjatësia projektuese e përdorimit është periudha gjatë së cilës supozohet se njëstrukturë ose pjesë të saj përdoren për qëllimin e planifikuar, me mirëmbajtje tëparashikuar, por pa pasur të domosdoshme riparime të mëdha. Jetëgjatësia e betonitështë një nga kerkesat më të rëndësishme qe duhet vlerësuar në projektimin e strukturavetë reja dhe vlerësimit të gjendjes së strukturave ekzistuese.Jetegjatesia e betonit varet nga qendrueshmeria ndaj cikleve ngrirje-shkrirje, veprimevekimike, abrazionit dhe ndikimeve tjera degraduese te betonit.Në varësi të kushteve te ekspozimit mjedisor, betone të ndryshme me veti te ndryshmekërkojnë shkallë të ndryshme të Jetëgjatësise.Prandaj per t’ia shtuar jeten struktures duhet bazuar ne: Qasjen “Përshkruese”Në qasjen "Përshkruese", projektuesit specifikojnë materialet, përbërësit, dhe metodat endërtimit në bazë të parimeve dhe praktikave themelore që shfaqin performancë tëkënaqshme. Qasjen e ” Bazuar në Përformacë”Qasja, ” Bazuar në Përformacë”, nenkupton identifikimin e kerkesave funksionale nga ana eprojektuesve sikurse jane: soliditeti mekanik, qendrueshmeria dhe ndryshimi vellimor dukekerkuar dhe mbeshtetur prodhuesit e betonit dhe ndertuesit per te zhvilluar perzierjet ebetonit me qellim permbushjen e ketyre kerkesave.

Figura. 20 Procedura për QA/QC, si një proces, drejtuar Jetëgjatësisë

Soliditeti mekanikPunueshmëria Jetëgjatësia Kërkesa shtesë

Hapat, sipas procedurës për QA/QC

KarakteristikatGjeometrike

QC- Kontrolli i Cilësisë në punishte paravendosjes së betonit në veper

Vendosja e betonit në vepër

Kontrolli pas betonimitVendosjes në vepër

Page 51: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 50

Figura 21. Klasat e ekspozimit në funksion të kushteve ambientale

Sipas projektit te konstruksionit, shohim qe objekti eshte i ekspozuar korrodimit tearmatures shkaktuar nga karbonatimi i betonit. d.m.th i pergjigjet klases XC1,

Ne tabelen 1. Te standardit SK EN 206-1, shohim qe pllaka e betonit eshte e rrezikuar ngakorozioni i ndikuar nga karbonatimi:

Klasa Ambjenti i ekzpozimit Shëmbuj për konditat ambjentaleXC1 i thatë ose gjithemonë i lagur Betoni brenda objekteve me lagështi relative

shumë të ulët. Beton gjithemone nene uje.XC2 i lagur, rrallherë i thatë pjesë të struktures në kontakt afategjate me

uje, themeletXC3 lagështi mesatare Banesa me lagështi relative nga e moderuar

në të lartë; beton i mbrojtur nga shiratXC4 tharje e lagie ciklike Sipërfaqe në kontakt me ujin, nuk përfshihen

në klasën XC2

Kerkesat e Mix Design-it bazuar ne Jetegjatesi-Durability, ku sipas standardit SK EN 206-1,per kushtet e jetegjatesise sipas XC1 rekomandon:

Page 52: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 51

Tabela 12. (F.1). Vlerat e rekomanduara që kufizojnë përbërjen dhe vetitë e betonit

Klasa eEkspozimit

Raportimaksimal

w/c

Klasa minimale ebetonit

Sasiaminimale eçimentos(kg/m3)

Sasiaminimale epërmbajtjessë ajrit (%)

Kërkesashtese

Procesi i shkatërrimit i ndikuar nga karbonatimi:

XC1 0.65 C20/25 - C25/30* 260 -XC2 0.60 C25/30 280 -XC3 0.55 C30/37 280 -XC4 0.55 C30/37 300 -

C25/30* - Eshtë përvetesuar nga, tabela H.2: Shkallët e ekspozimit dhe shkallët esoliditeteve më të vogla të betonit sipas ( UA Nr. 2008/22), SHTOJCA. HProjektimi i konstruksioneve të betonit në pajtim me rregullat teknike të aprovuara

Përfundimisht zgjedhim: LC25/28;XC1;Cl-0,2;S4;Dmax10 mm;

Përcaktojmë shtresën mbrojtëse të betonit:

Tabela 13. (H.3): Vlerat më të vogla të shtresës mbrojtëse për mbrojtjen nga korrozioni dhedevijimet e lejuara të shtresës mbrojtëse.

Shkalla eekspozimit

Shtresa më e vogël mbrojtëse,cmin në mm

a)b)për: ArmaturëDevijimet e lejuara të shtresësmbrojtëse Δc, në mm

1 XC1 20 102 XC2 35 153 XC3 35 154 XC4 40 15

Shtresa nominale mbrojtese e betonit:

cnom=cmin+ Δc (mm)

Page 53: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 52

Agregati: Agregati i përdorur, rëra-agregati kokërrimet është me prejardhje natyrore

dhe në përputhje me SK EN 12620.

Rëra, Fr. I. 0/4 mm, nga prodhuesi “VЁLLEZЁRIT E BASHKUAR” Sh.p.K, Prizren

Agregati kokërrmadh është argjila e ekspanduar –gurargjila nga prodhuesi “Liapor GmbH& Co. KG” AUSTRI dhe në përputhje me SK EN 13055-1.

Tabela 14. Perqindja e kalimit neper sita e agregatit sipas SK EN 933-1

Page 54: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 53

Sitat (mm) Fraksioni Fr.I. 0/4 (mm)(%)

Fraksioni Fr.II. 2/10 (mm)(%)

31.5 100 10016 100 1008 100 97.74 99.9 14.52 71.3 1.01 44.5 00.5 24.2 00.25 11.85 00.125 6.3 0Mbetja 0 0

Fraksioni(mm)

Kalimi neper sita ne (%)0 0.125 0.25 0.5 1 2 4 8 16

0/4 1.6 6.3 11.85 24.2 44.5 71.3 99.9 100 1002/10 0 0 0 0 2 5 14.5 99.8 100

Tabela 15. Lakoret granulometrike te betonit sipas, DIN 1045-2

3-A 8 0 2 5 14 21 36 61 60 1004-B 8 0 6 11 26 42 57 74 100 1005-C 8 0 8 21 39 57 71 85 100 100

Fraksioni Rere e thyer mali (0/4) Liapor 6.5 (2/10)Absorbimi i ujit(%) 1.4 W60=9±4 %Lag. në agregat (%) 1.2 0

Page 55: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 54

Tabela 16. Materialet me vetite e tyre fizike nga prodhuesi “ LIAPOR”

Page 56: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 55

Figura 22. Diagrama e rrjedhës së procesit për projektimin e betonit sipas QASJES SЁ RE!!

Page 57: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 56

Tabela 17. Paraqitja e të dhënave hyrëse dhe rezultateve dalëse të betonit të lehtë-ProvatLaboratorike

Komponentet përbërse të Betonit Receta I Receta II Receta III Njësiamatëse

Shenja e përzierjes dhe përbërit e betonit: DK-PROVA I DK-PROVA II DK-PROVA III

Klasa e synuar e betonit të lehtë: LC 30/33 LC 30/33 LC 30/33

- Agregati: Rere mali e thyer 0/4 614 570 623 kg/m³

- Gurargjila: Liapor 6.5 2/10 608 564 617 kg/m³

- Çimento: CEM II 42.5 N 430 450 /// kg/m³

- Çimento: CEM I 52.5 N /// /// 400 kg/m³

- Uji i Pusit: I lire nominal 215 225 200 lit/m³

- Uji i Absorbuar nga Agregati 81.5* 75.7* 82.8* lit/m³

- Shtesat ( Aditivet ) HiperPlast 179 2.58 2.7 2.4 kg/m³

-Raporti: W/Ç= 0.5 0.5 0.5

-Raporti: Weff/Ç= 0.32 0.34 0.30

Masa vëllimore e betonit rproj= D 1.8 D 1.8 D 1.8 kg/m³

Ekzaminimet e brumit të betonit: Rezultatet e arritura: Njësiamatëse

Temperatura e betonit të njomë: 21 23 25 °c

Slump Test -SK EN 12350-2 h - (mm) 230 225 210 mm

Slump Test -SK EN 12350-2 h - (mm) t=30 min 200 195 180 mm

Slump Test -SK EN 12350-2 h - (mm) t=60 min 160 150 150 mm

Masa vëllimore e betonit rnjome= 1860 1820 1840 kg/m³

Ekzaminimet e betonit të ngurtësuar:

Masa vëllimore mesatare e betonit tëngurtësuar rng= 1820 1810 1810 kg/m³

Soliditeti në shtypje: Pas 2( dite )

Pas 7( dite )

Pas 28( dite )

Dite

DK-PROVA I: Mostrat I-LWC I,II,III 17.4 29.4 42.5 N/mm²

DK-PROVA I: Mostrat I-LWC IV,V,VI 19.2 31.6 44.3 N/mm²

DK-PROVA II: Mostrat II-LWC I,II,III 19.6 28.8 45.8 N/mm²

DK-PROVA II: Mostrat II-LWC IV,V,VI 20.9 30.4 45.1 N/mm²)

DK-PROVA III: Mostrat III-LWC I,II,III 22.5 36.7 48.0 N/mm²

DK-PROVA III: Mostrat III-LWC IV,V,VI 23.7 37.2 46.3 N/mm²)

Page 58: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 57

Aspekti ekonomik, përparësitë dhe të metatDuke pasur para syshë mjaftë faktor të rëndësishëm që e bëjnë këtë material tëçmueshëm, por edhe vetitë e shumta ndaj betoneve të zakonshme, Betonet e lehta duhetavansuar edhe tek ne.Betonet e lehta nga gurargjila, në pamje të parë dukën sikur janë shumë më të shtrenjtë sebetonet e zakonshëm. Kjo për shkak të kostos së gurargjilës e cila për fatë të keq nukgjindet në tregun vendor. Duke ditur vlerat shtesë që ka betoni i lehtë nga gurargjila ndajbetonit të zakonshem kjo diferencë në çmim bie jashtëzakonisht shumë.

Përparësitë e betonit të lehtë ndaj betonit të zakonshem janë:

1. Masa vëllimore më e lehtë-Peshë më të vogël ( efektet sizmike më të vogla) ;2. Koeficient të përcjellshmërisë tërmike shumë më të vogël;3. Material zëizolues-Efekt Arkitektonik;;4. Rezistent ndaj zjarrit;5. I papërshkueshëm nga Uji;6. I qendrueshem ndaj ujit te detit dhe atij atmosferik;7. Nuk dekompozohet.

Për shkak të këtyre vetive dhe të tjarave sot, Betoni i lehtë nga gurargjila përdoret në masëtë madhe në:

Objektet e banimit; Objektet administrative; Shkolla; Ura; Viadukte; Platforma nafte/Offshore; Stadiume; Elemente të parapërgatitura; Mbushje dhe aplikme gjeoteknike; Kulme të gjelbërta dhe Ortikulture etj.

Page 59: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 58

Jo gjithëmon çmimi dikton ndërtimin e objektit. Prandaj duke bërë një krahasim në mes tëçmimit kushues të 1 m³ betoni të zakonshëm dhe 1 m³ të betonit të lehte por duke mos ilënë anash përparësit tjera të LWC ndaj ati të zakonshëm cilin beton do të përdorim ?...

Sidomos kursen para në: Themel pllakë; Celikun për armim; Sasinë e betonit; Teksturë të fasadave dhe mureve; Transport; Kohën e ndërtimit dhe kosto laboratori.

Të metat e betonit të lehtë ndaj betonit të zakonshëm:

Çmimi fillestar më i shtrenjtë; Kujdesi që duhet patur në kontrollin e cilësisë së prodhimit të betonit; Mungesa në tregun vendor!!!

Tabela 18. Çmimi kushtues i Betonit të Zakonshëm dhe Betonit të Lehtë

Betoni i Zakonshëm Betoni i LehtëKlasa e Betonit C 30/37 Nj.m Çmimi LC 30/33 Nj.m Çmimi

Agregati 1780 kg/m³ 18 Є 610 kg/m³ 7 ЄGurargjila 610 70 ЄÇimentoja 400 kg/m³ 32 Є 430 kg/m³ 34.4 ЄUji ~210 lit/m³ 0.5 Є ~210 lit/m³ 0.5 ЄAditivi 2 kg/m³ 4 Є 2.5 kg/m³ 5 Є

Çmimi për 1 m³ pa TVSH!!!! 54.5 Є 116.9 Є

Krahasim i çmimeve: “TransBeton GASSER dhe Beton EISACK”- ITALIKlasa e Betonit C 30/37;S3;XC4;Dmax32mm Çmimi LC 30/33;D1.8;Dmax16mm Çmimi

Çmimi për 1 m³ pa TVSH!!!! 107.0 Є 145.0 Є

Page 60: Punimi d Kryeziu Dhe Fisnik Kadiu 2016

Betonet e lehta nga gurargjila, trajtimi dhe aplikimi i tyre në inxhinierinë e ndërtimit

Driton R. Kryeziu Tiranë, 2014 59

REFERENCAT

[1]. SK EN 206-1 – Concrete. Part 1: Specification, performance, production andConformity.[2]. Satish Chandra and Leif Berntsson., Lightweight Aggregate Concrete, Science Technology andApplications, Chalmers University of Technology Göteborg, Sweden (ISBN: 0-8155-1486-7).[3]. Maria Isabel Brito Valente, Experimental Studies on Shear Connection Systems in Steel and LightweightConcrete Composite Bridges, University of Minho, Portugal-April 2007.[4]. SK EN 10355-1- Lightweight Aggregates: Part 1, Lightweight Aggregates for Concrete mortar and grout,28 May 2002.[5]. F.KADIU,…. D.Kryeziu , Shkenca dhe Teknologjia e Materialeve, Tirane 2013[6]. Staatliches Materialprufungsamt in Berlin-Dahlem, Prufungszeugnis II/3077 vom (Aug. 16, 1938);[7]. Spitzner, J., A Review of the Development of Lightweight Aggregate, History & Actual Survey, Proc. Int.Symp. Structural Lightweight Concrete, Sandefjörd, Norway,(Jun. 20–26, 1995)[8]. John Newman, Ban Seng Choo, Advanced Concrete Technology, Processes (First published 2003, ISBN 07506 5105 9)[9]. John Newman, Ban Seng Choo, Advanced Concrete Technology, Constituent Materials (First published2003, ISBN 0 7506 5103 2)[10].EN 197-1, Cement — Composition, specifications and conformity criteria Part 1: Common cements[11].EN 12620, Aggregates for concrete including those for use in roads and pavements[12].EN 1008, Mixing water for concrete — Specifications for sampling, testing and assessing the suitability ofwater, including wash water from recycling installations in the concrete industry, as mixing water for concrete[13].EN 934-2, Admixtures for concrete, mortar and grout — Part 2: Concrete admixtures — Definitions andrequirements[14].EN 450, Fly ash for concrete — Definitions, requirements and quality control[15].EN 13263, Silica fume for concrete — Definitions, requirements and conformity control[16].European Union – Brite EuRam III, STRUCTURAL LWAC Specification and guideline for materials andproduction, EuroLightCon Economic Design and Construction with Light Weight Aggregate Concrete,Document BE96-3942/R14, May 2000,

[17].European Union – Brite EuRam III, Light Weight Aggregates EuroLightCon, Economic Design andConstruction with Light Weight Aggregate Concrete,Document BE96-3942/R15, June 2000

[18]. Thomas A. Holm, "Lightweight Concrete and Aggregates,"in Significance of Tests and Properties ofConcrete and Concrete-Making Materials, STP 169C, ASTM, Philadelphia, 1994,pp. 522-532.

[19]. Lightweight Concrete, Expanded Shale Clay and Slate Institute,Salt Lake City, 1971, p. 33 and p.16.

[20]. FIP, Manual of Lightweight Aggregate Concrete, 2nd Ed., Surrey University Press, UK (1983)

[21]. Kimura, S., Kaniva, H., Horio, M., and Kimura, K., A Novel Fluidized Bed Manufacturing of HighPerformance Artificial Lightweight Aggregate, Proc. 2nd Int. Symp on Structural Lightweight AggregateConcrete, Kristiansand, Norway, p. 613 (Jun. 18–22, 2000)

[22]. Dhir, R. K., Jones, M. R., and Munday, J. G. I., A Practical Approach to Studying Carbonation ofConcrete, Magazine of Concrete, pp. 32–34 (Oct. 1985)

[23]. Dhir, R. K., Munday, J. G. I., and Cheng, H. T., Lightweight Concrete, Permeability and Durability, Constr.Weekly, 1, 22, pp. 10–13 (Aug. 1989)

[24]. Abdullah, A. A. A., Palm Oil Shell as Aggregate for Lightweight Concrete, Waste MaterialsUsed inConcrete Manufacturing, (S. Chandra, ed.) Ch.