Ligjerata 7

Dr. Fisnik Dalipi

1

Permbajtja

• Hyrje në Javascript• Çka paraqet Javascript• Qëllimi javascript-it• Mënyrat e vendosjes së Javascript në XHTML• Përdorimi karaktereve dhe simboleve në

Javascript

- Deitel, Deitel, and Nieto, (2007) Internet & World Wide Web How to Program, Prentice Hall; 4 edition- W3C Tutorial për JavaScript. http://www.w3schools.com/js/default.asp

2

Hyrje në JavaScript

• Sot JavaScript përdoret nga miliona web faqe për rregullimin e pamjes, validim të formave dhe shumë gjëra tjera

• Fillimisht u dizajnua nga Netscape• Microsoft-i më vonë prezantoi verzionin e vet të

quajtur Jscript• Më vonë JavaScript/JScript u standardizua nga

ECMA (European Computer Manufacturers Assocoation) si ECMAScript

3

Ç’është JavaScript

• JavaScript është dizajnuar t’ju jep interaktivitet HTML/XHTML dokumenteve

• JavaScript paraqet gjuhë skriptuese që paraqet një formë e lehtë (lightweight) e “gjuhës programuese”

• JavaScript paraqet bashkësi rreshtash të kodeve kompjuterike që ekzekutohet

• Javascript vendoset (nderthuret) në HTML/XHTML dokument

• JavaScript paraqet gjuhë interpretuese. Kodi interpretohet rresht për rreshti në vend që të kompajlohet si tërësi

4

Ç’është JavaScript (2)

• JavaScript funksionon dhe ekzekutohet në anën e klientit (browser-it)

• Çdokush mund ta përdorë JavaScript-in pa kërkuar dhe blerë licencë për të

• JavaScript përmbahet nga shumica e browserëve si: Internet Explore, Netscape, Mozilla, Safari etj.

5

Çka mund të bën JavaScript?

• JavaScript u jep web dizajnuesve një mjet programues– HTML/XHTML dizajnuesit në shumiën e rasteve nuk janë programues.

Por, JavaScript ofron sintaksë të thjeshtësuar.

• JavaScript mund të vendos tekst në browser në mënyrë dinamike

• Mund të reagon në ngjarje (events)• Mund të lexon dhe ndryshon përmbajtjen në HTML/XHTML• JavaScript mund të validon të dhëna

6

Vendosja e JavaScript kodit në XHTML

• Vendosja e JavaScript kodit në XHTML mund të bëhet në head seksionin sikursepër CSS ose edhe në body

• Këtu në vend të <style> tag-ut përdoret• <script> tag-u si në shembullin në vijim:

7

Vendosja e JavaScript kodit në XHTML(2)

• Skripta që do të vendoset në head sekcionin do të ekzekutohen kur të THIRRET (Shfrytëzuesi thirr një ngjarje)

• Skripta që do të vendoset në body sekcionin do të ekzekutohen kur të NGARKOHET faqja

• Skripta që vendoset në head sekcionin duhet të ngarkohet para se dikush ta përdor

8

JavaScript Kodi

• Kodi i mësipërm do ta vendos fjalën Miresevini ne JavaScript në browser

• Kodi i mësipërm mundëson shkruarjen e diçkahit në browser

• Shumica e programuesve përdorin ; pas rreshtit të shkruar

• Nëse kemi të vetmin rresht si në kodin më lartë kjo • është opcionale• Nëse ka më tepër rreshta ato preferohen të ndahen me• ;

9

JavaScript dhe browser-ët e vjetër

• Ndonjëherë ndodh që browser-ët e vjetër mos ta interpretojnë JavaScript kodin direkt

• Shpeshherë kodin e hudhin në browser si tekst• Për tu evituar kjo përdoren komentet në XHTML

10

Vendosja e JavaScript

• JavaScript thamë që mund të vendoset në head ose në body sekcionin në XHTML

• Numri i kodeve që mund të vendoset në këto sekcione është i papërcaktuar, pra mund të vendosim sa të duam kode në këto sekcione

• Madje mundemi edhe t'i kombinojmë të dy sekcionet

11

Thirrja e JavaScript-it të jashtëm

• Ndonjëherë nevojitet, që njëlloj si në CSS, të thirret një JavaScript dokument nga jashtë

• Kjo mundëson manipulim me më tepër XHTML dokument nga një fajll i vetëm JavaScript

• Dokumenti i jashtëm JavaScript nuk duhet të përmban script sekcionin, por vetëm JavaScript komandat përkatëse

12

Thirrja e JavaScript-it të jashtëm - Shembull

13

Disa rregulla në JavaScript

• JavaScript kodi është Case Sensitive• Variabla, objekti ose funksioni test nuk është e njëjtë me

Test ose tEsT• Simbolet që happen siç janë ( { [ ” ‘ , duhet ta kenë

,edhe pjesën mbyllëse të saj “ ‘ ] } (• Vendi i zbrazët në JavaScript injorohet• Thyerja e rreshtit në mes të stringut mund të bëhet

përmes \ simbolit. Shembull:• document.write(“Miresevini ne \• JavaScript”);

14

Escape karakteret

• Si do ti përdorim simbolet , } ] ‘ “ & \ si• karaktere ?!?!• Sepse ato përdoren nga JavaScript si pjesë e kodit• Mjafton që para simbolit të qëndron shenja \• Pra teksti: Une bleva librin “AdvancesData Structures&Algorithms” . Në JavaScript do shkruhet si

15

Disa escape karaktere

16

Komentet në JavaScript

• Komentet në JavaScript janë të ngjashme si në• CSS• Për komente përdoren /* dhe */ simbolet

sum = a + b /*Kalkulimi i shumes*/• Gjithashtu përdoret mënyra me simbolin // ku

këtu vendoset komenti vetëm për një rreshtsum = a + b //Kalkulimi i shumes

17

Debugg-im në JavaScript

• Gjatë shkruarjes së kodit në JavaScript, janë të pashmangshme gabimet

• Aftësia e evitimit dhe përmirësimit të gabimeve (debugging) është një mjeshtri që fitohet me kohë

• Disa kërkues ofrojnë konzola që tregojnë se ku ka ndodhur gabimi

• Një mënyrë e evitimit të gabimeve është testimi i kodit rresht për rreshti në browser

18

Debugim-i në JavaScript

• IE ofron mënyrë për debugim ku tregon rreshti ku ka ndodhur gabimi

• Disa browser as qe tregojnë ku gjendet gabimi, por interpretojne XHTML dokumentin pa JavaScript kodin (Firefox)

19

20

21

22

23

PYETJE???

Thank You!Thank You!