1

The Borgias

Episode 101

Rim 1492Centar na hristijanskiot svet.Sedi{te na Svetata Stolica.

Papata imal mo} da krunisuva kralevi i da ja odzema krunata.Da ja menuva sudbinata na kralstvata.

Crkvata bila potonata vo korupcija.Papata Inocent VIII umiral,

a prestolot na papata bil posakuvan od site.

SCENA 1: PAPATA INOCENT, BORXIJA, RODRIGO, KARDINAL ORSINI, KARDINAL SFORCA, KARDINAL KOLONA, DELA ROVERE

PAPATA INOCENT: Se pla{ite da vlezete. No morate. Naskoro }e go zapoznaam mojot sozdatel. Se ispovedav. I priznavam deka sum mnogu upla{en. Kolona. Sforca. Orsini. Borxija.

BORXIJA: Va{a svetost.

PAPATA INOCENT: Dela Rovere. Site }e se borite kako ku~iwa nad ova telo {to go ostavam. Za tronot na sveti Petar. Porano be{e ~ist. No site nie go izvalkavme so na{ata al~nost i razvrat. Koj od vas }e go izmie?

RODRIGO: ]e bide pro~iesten, Va{a Svetost, so solzite koi gi leeme za vas. Se kolnam pred Boga.

KARDINAL ORSINI: Se kolne{ kako {pansko kopile na bel Mavar?

RODRIGO: Kako vicekancelar. Se kolnam pred Boga!

KARDINAL SFORCA: Isto i jas, Va{a Svetost.

KARDINAL KOLONA: I jas, Va{a Svetost.

2

KARDINAL ORSINI: I jas...

DELA ROVERE: Bidete uvereni, va{a svetost, slavata na na{ata sveta majka Crkva }e bide obnovena za vreme na mojot `ivot.

PAPATA INOCENT: Te molam... Gospodi...

SCENA 2: ^EZARE, @ENA

^EZARE: Odzadi ima vrata... izleguva na ulicata.

@ENA: Zadniot izlez?

@ENA: Ti si sve{tenik?

^EZARE: Zarem ne zabele`a?

@ENA: Nema{e ni{to produhoveno sino}a kaj tebe.

^EZARE: Nave~er... nave~er sum ona {to sakam da bidam. Preku den sum ova.Lukrecija!

SCENA 3: ^EZARE, LUKRECIJA

^EZARE: Sestro!

LUKRECIJA: Vidov `ena... u{te edna!

^EZARE: Postoi kazna za {pionirawe.

LUKRECIJA: Kakva?

^EZARE: Mislam deka znae{!

LUKRECIJA: Ne!

LUKRECIJA: Mo`e li da dojdam na tvojata svadba?

^EZARE: Nikoga{ nema da imam svadba. Go znae{ toa.

LUKRECIJA: Ne, ti si veten na Boga.

3

Zarem ne go saka{ Bog, ^ezare?

^EZARE: Pove}e otkolku {to te sakam tebe?

LUKRECIJA: Nemoj da bide{ ta`en, brate. Mo`ebi tato }e stane papa i }e mo`e{ da bide{ ona {to saka{ da bide{.

^EZARE: Ako stane papa, }e bidam ona {to toj saka da bidam.

LUKRECIJA: Mo`e li papata da ima deca, ^ezare?

^EZARE: Sum slu{nal glasini deka papata Inocent ima 12.

LUKRECIJA: No jas isto taka slu{nav glasini deka toj umira.

^EZARE: Toa ne e ni{to novo. Umira ve}e so nedeli.

LUKRECIJA: Ako umre, }e ja nosi li na{iot tatko negovata kruna?

^EZARE: Noviot papa }e go izbere Kardinalskiot sovet, qubov moja. A samo Bog mo`e da go predvidi ishodot.

LUKRECIJA: Bidej}i ti nema da ima{ ven~avka, }e se molam na Boga da go izbere tato. Sakam da nosam prekrasen bel prevez na negovoto krunisuvawe.

^EZARE: Toga{ na Bog }e mu treba pomo{.

SCENA 4: ^EZARE, STRA@AR

^EZARE: [to slu{nale?

STRA@AR: Papata e na smrtna postela.

^EZARE: Boga neka mu ja pomiluva du{ata.

SCENA 5: ^EZARE, RODRIGO

RODRIGO: Morame da te izneseme odovde pred da gi zaklu~at vratite.

^EZARE: Zna~i po~nuva.

RODRIGO: Znae{ {to da pravi{?

4

^EZARE: Da, tatko.

RODRIGO: ^uvaj go na{eto semejstvo. Se duri ne bide izbran noviot Papa, vo Rim }e vladee anarhija. Sekoja frakcija }e se bori za svojot kandidat. A ako po prvoto glasawe dimot e crn...

^EZARE: Kako {to ka`a, tatko, znam {to da pravam.

RODRIGO: Cel `ivot go ~ekam ovoj moment. ]e go povtorime u{te edna{. Ako ne uspeeme pri prvoto glasawe, }e ispratam poraka...

^EZARE: So gulab.

RODRIGO: ...so imiwata na onie kardinali koi treba da se ubedat.

^EZARE: So imotot, privilegiite i ako treba so zlato. Toa go narekuvaat simonija, tatko.

RODRIGO: Bog }e ni prosti, sinko. No nema da prifatam neuspeh od tebe ili od tvojot brat. Jasno li ti e?

^EZARE: Nema da te izneverime, tatko.

RODRIGO: Odi sega.

SCENA 5: ^EZARE, VITORIO KOLONA, HUAN

VITORIO KOLONA: Vrati se vo [panija, Borxija! Zavr{i tvoeto vreme vo Rim. Pove}e ne mo`e{ da dobiva{ uslugi od mrtov papa...

HUAN: Roden sum tuka i kolku {to znam...

VITORIO KOLONA: Ako sviwata se rodi vo {tala, dali toa ja pravi kow?

VITORIO KOLONA: Rim sega e na Rimjanite. Noviot Papa }e se pogri`i za toa.

HUAN: A ako noviot Papa e [panec?

VITORIO KOLONA: A majka mi e Deva Marija.

HUAN: Deva Marija bila rimska kurva? Ne go znaev toa.

5

^EZARE: Izvinete.

^EZARE: Na brat mi jazikot mu e pobrz od umot.

^EZARE: Ve moli za pro{ka.

^EZARE: Treba{e da gi ostavam da go napravat toa.

HUAN: Da me ubijat? Tvojot pomal brat? Tatko nikoga{ nema{e da ti prosti.

SCENA 6: ^EZARE, VANOCA, XOFRI, HUAN, LUKRECIJA

^EZARE: Slu{na?

VANOCA: Duri i Xofri slu{nal. Zarem ne?

XOFRI: Papata e mrtov.

^EZARE: Znae{ {to zna~i toa?

VANOCA: Znam deka }e ima izbori.

HUAN: A vo gradot }e vladee haos dodeka ne zavr{at.

LUKRECIJA: Misli{ li deka na{iot tatko mo`e da pobedi, Huan?

HUAN: Dozvoleno li e da me~taeme, majko?

VANOCA: Va{iot tatko najde na~in da ne saka i da se gri`i za nas vo ovaa ku}a, no ne sum sigurna deka mo`e da go pravi toa i kako Papa.

HUAN: Kako papa, mo`e da pravi {to saka.

VANOCA: Siguren si? Kralevite i papite i carevite im pripa|aat na svoite narodi, ne na semejstvata...

^EZARE: Toga{ }e ostavime izborite da si te~at po svojot tek i toj nema da stane papa.

VANOCA: A koj tek e toa? Toa e vo bo`ji race.

6

^EZARE: Toa e vo racete na Kardinalskiot sovet, majko. Toa ne e ba{ isto.

^EZARE: Ovaa.

SCENA 7: DELA ROVERE, RODRIGO

DELA ROVERE: Kardinalu Borxija.

RODRIGO: Lordu kardinalu.

DELA ROVERE: Koj i da pobedi vo ova natprevaruvawe...

RODRIGO: Izbori!

DELA ROVERE: Ako bevte poinakov ~ovek, mo`ebi i }e glasav za vas. Odli~no ja izvr{uvavte va{ata dol`nostna vicekancelar. Crkvata ima potreba od va{ata genijalnost za organizacija.

RODRIGO: No...

DELA ROVERE: Ima i drugi potrebi.

RODRIGO: A tie se?

DELA ROVERE: ^esnost, postojanost, dobrina.

RODRIGO: Mislite deka jas gi nemam tie kvaliteti?

DELA ROVERE: Da. I zatoa }e se boram protiv vas. Do kraj, a i pove}e od toa, dokolku ima potreba. So site sredstva koi mi stojat na raspolagawe.

RODRIGO: Nastojuvam da pobedam vo site bitki koi gi vodam. No zo{to zboruvame za borba? Se e vo bo`ji race. Dobra no}, lordu.

SCENA 8: KARDINAL

KARDINAL: Kardinalot Rodrigo Borxija, ~etiri glasa. Kardinalot Askanijo Sforca, {est glasa. Kardinalot Xulijano Dela Rovere, sedum glasa. Kardinalot Orsino Orsini, {est glasa. Nikoj go nema potrebnoto mnozinstvo.

7

SCENA 9: KARDINAL VERSU^I, RODRIGO

KARDINAL VERSU^I: Po smrtta na papata Sikst, ne dr`ea ovde eden mesec.

RODRIGO: U`asno.

KARDINAL VERSU^I: Dru{tvoto be{e podnoslivo, no hranata... Jas morav da go predvodam buntot, insistiraj}i hranata da bide nosena odnadvor.

RODRIGO: Mnogu mudro.

KARDINAL VERSU^I: A sega ima tro{ki vo mojata supa.

RODRIGO: Ve molam, poslu`ete se so mojata, Va{a Milost.

RODRIGO: Ne go pijte ova. Ova e ocet, go probav. Od moite lozja vo Valensija.

KARDINAL VERSU^I: Kako da vi se zablagodaram?

RODRIGO: Se pra{uvam...

SCENA 10: RODRIGO, BURHARD

BURHARD: Pravilata se jasni. Kontakt so nadvore{niot svet ne e dozvolen vo nitu eden slu~aj.

RODRIGO: No znaete deka stomakot na kardinalot Versu~i e mnogu delikaten.

BURHARD: Zatoa i dobiva zaja~ko gotveno vo mleko.

RODRIGO: Dobro. A kardinalot Pikolimini?

BURHARD: Prase~ko so ruzmarin.

RODRIGO: Sekako. Blagosostojbata na kurijata e od najgolema va`nost. Kako vicekancelar, nivnoto zdravje e moja gri`a. Zdrav duh vo zdravo telo.

BURHARD: Mislam deka sveti Avgustin ne bi se soglasil so vas. Toj vele{e deka postewe e doblest.

RODRIGO: Sveti Avgustin nikoga{ ne moral da glasa vo konklava.

8

SCENA 11: RODRIGO

RODRIGO: Dragi moi sinovi, kardinalite Versu~i, Pikolimini i Sanso, dajte im nekoi tituli i privilegii od opatiite, manastirite i biskupiite na Borxija.

SCENA 12: ^EZARE

^EZARE: Na Xulius Versu~i... site prava na opatijata sveta Katarina Sienska. Na kardinalot Alesandro Pikolomini...SCENA 13: ^EZARE, GOTVA^

GOTVA^: Prase~ko za kardinalot, pe~eno.

^EZARE: Pe~eno i polneto.

HUAN: Kardinalot Xulius Versu~i.

GOTVA^: Ah, zaja~ko. Zaja~ko pe~eno vo mleko.

SCENA 14: KARDINAL PIKOLOMINI, KARDINAL

KARDINAL PIKOLOMINI: Vkusno.

KARDINAL: Kardinalot Xuliano Dela Rovere dobi deset glasovi. Kardinalot Askanijo Sfroza, pet. Kardinalot Rodrigo Borxija dobi 8 glasovi. No nikoj go nema potrebnoto mnozinstvo.

SCENA 15:

RODRIGO: Drag sine, na ~ekor sme od na{ata cel, no sega morame da gi udvoime na{ite napori. Prati go brat ti vo crkvite na Borxija da gi isprazni od zlato, nakit i skapoceni kamewa.

SCENA 16: HUAN, ^EZARE

HUAN: Gi isprazniv crkvite vo Romawa. Gi sogoliv oltarite. Bea gnili od zlatni ukrasi.

^EZARE: Ti si vistinski reformator, brate.

HUAN: Ovie kardinali ne znaat za zavetot na siroma{tvo.

SCENA 17: ^EZARE, LUKRECIJA

9

LUKRECIJA: Zo{to gulab, ^ezare?

^EZARE: Ima dvojna namena, qubov moja. Kako i mnogu ne{ta vo `ivotot. Slu`i i kako simbol i kako glasnik.

LUKRECIJA: Simbol na {to?

^EZARE: Na nevina du{a.

LUKRECIJA: A glasnik na {to?

^EZARE: Na korupcija.

LUKRECIJA: Saka{ da ka`e{ deka nosi vesti za toa kolku glasovi treba da kupime vo izborite za Papa?

^EZARE: Ti si kriminalno dobro informirana, sestro. No veruvam deka tvojata du{a i ponatamu e ~ista.

LUKRECIJA: Kolku glasovi mora da kupime, ^ezare?

^EZARE: Ve}e znae{ premnogu, zarem ne?

LUKRECIJA: Gre{i{. Znam premalku...

^EZARE: Drag tatko, devet muli natovareni so zlato i bogatstvo se raspodeluvaat niz palatite na slednite kardinali...

SCENA 18:

KARDINAL: Kardinalot Xulijano Dela Rovere dobi... Kardinalot Askano Sforca dobi ~etiri, kardinalot Rodrigo Borxija dobi deset glasovi. Nikoj go nema potrebnoto mnozinstvo.

SCENA 19: RODRIGO, KARDINAL SFORCA

RODRIGO: Sekako, kardinalu Sforca, celata konklava znae deka ne mo`am da bidam i vicekancelar i Rimski Papa.

KARDINAL SFORCA: Toga{ pove}e ne mo`e{ da bide{ vicekancelar.

RODRIGO: Smetate deka sepak bi mo`el da stanam papa?

10

KARDINAL SFORCA: Ako mo`ete da najdete soodveten vicekancelar.

RODRIGO: A kako bi gi opi{ale kvalitetite koi treba da gi poseduva vicekancelarot, kadinalu Sforca?

KARDINAL SFORCA: Diskrecija. Lojalnost. I odreden vid mudrost.

RODRIGO: Mo`e li da bidete pokonkretni?

KARDINAL SFORCA: Bi rekol deka onoj koj bi bil soodveten za vicekancelar, bi bil mudar da go poddr`i vicekancelarot koj }e stane papa.

RODRIGO: A jas bi rekol deka se razbirame.

SCENA 20: KARDINAL, DELA ROVERE, RODRIGO, KARDINAL ORSINI

KARDINAL: Kardinalot Xulijano Dela Rovere dobi sedum glasovi. Kardinalot Alberta Kolona, dva. Kardinalot Rodrigo Borxija, ~etrnaeset. Kardinalot Borxija go ima potrebnoto mnozinstvo.

DELA ROVERE: Popravka. Kardinalot Borxija go kupi potrebnoto mnozinstvo.

KARDINAL: [to implicirate?

RODRIGO: Implicira deka prestolot na sveti Petar e na proda`ba.

KARDINAL ORSINI: I go kupi [panec koj do laktovite e vo simonija!

RODRIGO: Taka zna~i. Pove}e sakavte da be{e kupen od Italijanec?

KARDINAL ORSINI: Od nekoj barem pribli`no dostoen da bide papa.

RODRIGO: Toga{ mojata prva odluka kako papa }e bi da pokrenam istraga za izborniot proces. Vtorata odluka, se razbira, }e bide da nazna~am vicekancelar. Najgolemata polo`ba so najgolemi prihodi vo mojot domen. Postojat dva o~igledni izbori. Kardinalite Dela Rovere i Orsini. No papata ne mo`e da go imenuva onoj koj se somneva vo negovata pravo da bide papa.

DELA ROVERE: Toa ne be{e mojata namera.

11

KARDINALOT ORSINI: Nitu moja.

RODRIGO: Sfa}am. A {panskiot narod vi e najblizok na srceto? Mo`eme li da prodol`ime?

KARDINAL: Da zaklu~ime. Kardinalot Borxija go ima potrebnoto mnozinstvo. Nu`no e da se napravi "proverka na ma{kosta".

RODRIGO: A kardinalot Borxija so zadovolstvo se soglasuva.

SCENA 21: DELA ROVERE, KARDINAL ORSINI, KARDINAL SFORCA, RODRIGO, SVE[TENIK

DELA ROVERE: Postoi li somne` deka dobriot kardinal e ma{ko?

KARDINAL ORSINI: Ne ako gi broime negovite deca.

KARDINAL SFORCA: Onie bez deca neka go frlat prviot kamen.

KARDINAL ORSINI: Sum slu{nal glasini za nosorogov rog.

KARDINAL SFORCA: Tolku mal?

RODRIGO: Pobrzo malku. Napnatosta gi ubiva.

SVE[TENIK: Ima dva testisi i dobro visat.

KARDINAL ORSINI: Zna~i ima dva testisi i dobro visat.

KARDINAL SFORCA: Fala mu na Boga.

SCENA 22:

KARDINAL: Imame papa!

SCENA 23:

RODRIGO: Vo ime na Otecot i Sinot i Svetiot Duh. Amin.

SCENA 24: HUAN, PROSTITKA

HUAN: Smiluvaj se, Gospodi. Vo ime na Otecot i Sinot i Svetiot Duh. Amin. Va{ite grevovi se prosteni, sestri.

12

PROSTITUTKA: Od kopileto na papata?

HUAN: Sin! Negoviot omilen sin!

SCENA 25: ^EZARE, RODRIGO

^EZARE: Moram da vi se ispovedam, svet Otecu, bidej}i gre{ev.

RODRIGO: Kako si gre{el, sinko?

^EZARE: Ja ocrniv svojata du{a, vetuvav imot, zamoci, privilegii na va{ite bra}a kardinali i prenesuvav dokumenti vo utrobite na pe~eni `ivotni. Se za da go osiguram va{iot izbor na papa.

RODRIGO: I Bog desetkratno }e ni vrati.

^EZARE: Mora{ da me ute{i{, tatko. Mo`e li semejstvo kako na{eto da pre`ivee takva nagrada? Nie sme [panci. Ne mrazat. Brojot na neprijateli }e ni se zgolemi, desetkratno.

RODRIGO: Bog }e go za{titi svojot glasnik na zemjata, ^ezare, kako i negovite najbliski.

^EZARE: ]e go izvesti{ li Bog za negovite dol`nosti vo toj pogled?

RODRIGO: Zo{to takov bogohulen ton, sinko?

^EZARE: Bidej}i se kolnam, ako Bog ne ne za{titi, jas }e go storam toa.

RODRIGO: Ti si biskup, ^ezare. Ne ti trebaat takvi prizemni misli.

^EZARE: Ti ja stavi ovaa jaka okolu mojot vrat, tatko. Ti napravi Bog da bide mojot poziv. No grevovite koi gi napraviv za tebe sigurno te uverile deka crkvata ne e mojot poziv. Te prekolnuvam da me oslobodi{ od moite zaveti. Dozvoli mi da `iveam kako laik. Kako vojnik. Taka }e mo`am da go za{titam na{eto semejstvo od burata koja sigurno }e dojde.

RODRIGO: Ti si mojot najstar sin, ^ezare. Predodredeno ti e da bide{ lider na Crkvata.

^EZARE: Poprvo bi bil lider na dr`avata, tatko. I mislam deka go znae{ toa.

13

RODRIGO: Vojskata na papata e mala, ^ezare. Bitkite koi }e gi vodam }e bidat vnatre ovie sveti yidovi. Tuka }e mi bide potrebna tvojata pomo{. Huan mo`e da bide vojnikot vo semejstvoto Borxija i da ja predvodi vojskata na Papata. I pove}e nema da se preispituva mojot avtoritet vo vrska so toa!

RODRIGO: Te osloboduvam od site tvoi grevovi. Vo ime na Otecot i Sinot i Svetiot duh. Amin.

SCENA 26: HUAN, ^EZARE

HUAN: Misli{ deka mi prilega, brate?

^EZARE: Ima{ {iroki ramewa.

HUAN: Isto kako i ti. No nedostigaat oznaki. Mislev na nametka koja }e go pokrie oklopot. So bikot na Borxija, vo svetlo`olto.

^EZARE: Jas pove}e sakam crna.

HUAN: Crna e za sve{tenici. No za vojnik, razjaren bik vo `olta. Ili mo`ebi crvena? Crna... ti prilega tebe.

SCENA 27: LUKRECIJARODRIGOVANOCA

LUKRECIJA: Dobredojde, tato.

RODRIGO: Oh, mi nedostiga{e.

VANOCA: Zna~i pobedi.

RODRIGO: Da, pobediv.

VANOCA: Go dobi ona {to otsekoga{ go saka{e. Ti ~estitam.

RODRIGO: I izgubiv.

VANOCA: [to izgubi, qubov moja?

14

RODRIGO: Tebe.

VANOCA: Mene nikoga{ nema da me izgubi{.

RODRIGO: So duhot mo`ebi ne. No so teloto, mo`ebi }e moram.

VANOCA: Papata ne smee da saka?

RODRIGO: Papata mo`e da go saka Bog. No nezamislivo e da go vidat kako saka nekoj drug.

VANOCA: ]e najdeme na~in da se prilagodime na toa. Kako {to otsekoga{ pravevme.

RODRIGO: Cel Rim znae deka ti si majka na moite deca. Papata ne samo {to mora da bide ~eden, tuku mora taka i da izgleda.

VANOCA: Decata? Mo`e{ da bide{ viden kako gi saka{ niv?

RODRIGO: Sekako!

VANOCA: Otsekoga{ znaev deka }e dojde ovoj den. Se dodeka si so mene so duhot...

RODRIGO: Sekoga{ }e bidam.

VANOCA: I so nitu edna druga.

RODRIGO: Toa e podednakvo nevozmo`no, Vanoca.

VANOCA: Toga{ }e se zavetuvame na ~ednost koja odi zaedno so na{iot nov status. Morame li da se zavetuvame i na siroma{tija?

RODRIGO: Siroma{tija? Bog da ~uva.

SCENA 28:

BURHARD: Za ceremonijalnata povorka, kowi, oru`je i hrana za 700 sve{tenici i 23 kradinali so svojata pridru`ba, vitezi i gosti. Za papata Aleksandar, ceremonijalen prestol napraven od fiorentinskite majstori, oblo`en so zlato i srebro...

SCENA 29:

15

BURHARD^EZAREVANOCA

BURHARD: Za semejstvoto Borxija, ko~ija presvle~ena vo brokat, pozlatena i ukrasena vo Venecija.

^EZARE: Izgleda{ prekrasno, majko. No mora{ da se obide{ da se seti{ deka ne `ali{.

VANOCA: No mo`ebi `alam.

^EZARE: Deka go gubi{ semejstvoto? @ivotot {to go imavme?

VANOCA: [to dobivame?

^EZARE: Idninata.

SCENA 30:KARDINALLUKRECIJA^EZARE

KARDINAL: Zemi ja tijarata ukrasena so tri kruni i bidi svesen deka si tatko na kralevi i monarsi, gospodar na svetot, namesnik na zemjata na na{iot Bog Isus Hristos, na{iot iskupitel, ~ija mo} i slava e za vek i vekovi. Amin. Negovata Svetost, papata Aleksandar [esti.

LUKRECIJA: Toa se mnogu tituli, ^ezare. Kako }e go narekuva sega negovoto semejstvo?

KARDINAL: Na{iot Svet Otec...

^EZARE: Svet Otec.

KARDINAL: ...papata Aleksandar.

LUKRECIJA: Svet Otec.

KARDINAL: Gospod Bog...

LUKRECIJA: Toa e lesno. Duri i jas mo`am da go zapomnam.

16

KARDINAL: ...i site ovde prisutni, pro{tevaat...

LUKRECIJA: Ka`i mi, mil brate...

^EZARE: [to, sestro?

LUKRECIJA: Kako da se narekuvam sebesi? Sveta }erka?

^EZARE: Se u{te si Lukrecija Borxija, qubov moja. Imeto }e go promeni{ samo koga }e se oma`i{.

LUKRECIJA: A koga }e se oma`am?

^EZARE: Nikoga{, ako jas se pra{uvam.

LUKRECIJA: No sigurno e ubavo da se bide vo brak, ^ezare?

^EZARE: Kako }erka na papata, site princevi vo Evropa }e ja baraat tvojata raka. Mo`ebi nema da im bide va`no tvoeto srce.

LUKRECIJA: Mo`ebi bi trebala da go napravam istoto {to i ti, brate. Da se zamona{am. Da mu go dadam srceto na Boga.

^EZARE: Toa mo`ebi e najsigurnata opcija.

LUKRECIJA: Dali tato ima mnogu neprijateli?

^EZARE: Kako na{ tatko, mo`ebi ne. No kako papa...

SCENA 31:ALEKSANDAR^EZARE

ALEKSANDAR: Pove}e ne sum Rodrigo Borxija. Jas sum Aleksandar [esti.

^EZARE: No znae{ koj si. Moj tatko, se u{te.

ALEKSANDAR: Pove}e ne sum jas. Jas sum nie. Se ~uvstvuvavme tolku osameni tamu, koga krunata ni ja dopre glavata. Ponizno, duri i upla{eno.

^EZARE: Me iznenaduva{, tatko.

17

ALEKSANDAR: I samiot bi se iznenadil da te dopre{e takva sudbina. Sosema sam. Samo... ti{inata Bo`ja kako tvoj svedok.

^EZARE: Mora da e ve}e zadovolen, Svet otecu.

ALEKSANDAR: Navistina. Zo{to?

^EZARE: Zatroa {to zemjata se u{te ne ne progoltala.

ALEKSANDAR: Povelete. Mora{ da mi pomogne{, ^ezare. Mora{ da mi pomogne{ da ja protolkuvam golemata bo`ja ti{ina.

^EZARE: ^ekaj! Dozvoli mi! Ajde.

ALEKSANDAR: Pomogni mi da ja sprovedam Negovata volja. Dovereni ni se klu~evite na Negovoto Kralstvo.

SCENA 32:DELA ROVEREFRANCUSKI AMBASADOR

DELA ROVERE: Francuskiot kral, ambasadore, mora da bide svesen deka papstvoto go predadovme vo racete na majmun.

FRANCUSKI AMBASADOR: Se nadeva, kardinalu, deka polo`bata }e mu donese milost i deka Bo`jata milost mo`e da gi preobrati i najlo{ite lu|e.

DELA ROVERE: A ako ne go stori toa?

FRANCUSKI AMBASADOR: So interes }e sledime kolku {teta mo`e da napravi majmunot.

SCENA 33:ALEKSANDARKARDINALIKARDINAL ORSINI^EZAREKARDINAL SFORCADELA ROVERE

ALEKSANDAR: Poziciite gi dodeluvame o~ekuvaj}i deka “e bidat mudro koristeni za da povrati ~esta na na{ata sveta majka Crkvata. Bog neka ni e napomo{.

18

KARDINALI: Bog neka ni e napomo{.

ALEKSANDAR: I za kraj, najvisokata pozicija koja mo`eme da ja dademe. Pozicijata na vicekancelar. Pozicijata koja bara mudrost vo slu`ba na papata, ja dodeluvame na najblagorodniot, najcenet kolega, najsvetlata nade` za idninata na Crkvata... kardinalot Askanija Sforca.

KARDINAL ORSINI: Simonija! Ve obvinuvam sega! Javno! Za trguvawe so sveti pozicii kako uli~en prodava~!

^EZARE: Mo`e li da go potsetam kardinalot deka e vo konzistorium?

ALEKSANDAR: Mo`ebi pogre{no go slu{navme.

KARDINAL ORSINI: Taa pozicija mi be{e vetena mene.

ALEKSANDAR: Ah. Plativte li za nea?

KARDINAL ORSINI: So prifa}awe na va{iot namesten izbor.

ALEKSANDAR: Koga papata }e veti deka }e ja iskoreni seta somne` za simonija od Kardinalskiot sovet, toj go odr`uva svojot zbor! Bog ne izbral kako nova metla koja }e go is~isti Vatikan od korupcija. I tokmu zatoa go izbravme onoj koj ne o~ekuva napreduvawe - kardinalot Sforca.

KARDINAL SFORCA: Se molam deka }e se doka`am dostoen na ~esta.

DELA ROVERE: I jas isto taka se molam za toa. Vsu{nost, celosno ja odobruvam negovata nova metla.Bakni go prstenot, budalo.

KARDINAL ORSINI: Isto i jas. I dlaboko `alam za mojot neodamne{en ispad. Vo ~est na negovoto nazna~uvawe, go pokanuvam kardinalot Sforca i Va{ata Svetost i Kardinalskiot sovet na banket vo mojata palata za dva dena.

SCENA 34:ALEKSANDAR^EZARE

ALEKSANDAR: ]e go spodeli{ li toa so mene?

19

^EZARE: [to da spodelam, Svet Otecu?

ALEKSANDAR: Zo{to nosi{ majmun na banketot?

^EZARE: Se pla{am deka ostanatite kardinali ne ja spodeluvaat tvojata `elba za reformi.

ALEKSANDAR: A tvojot majmun ja spodeluva?

^EZARE: Da. Toj odli~no gi procenuva `elbite.

SCENA 35:ALEKSANDARKARDINAL ORSINI^EZAREDELA ROVERE

ALEKSANDAR: Reformite na na{ata sveta majka Crkva mo`ebi }e odat bavno, no Bog mi se obrati, isto kako {to mu se obrati i na mojot prethodnik Inocent i smetam deka toa treba da se slu~i.

KARDINAL ORSINI: ]e ve~erame li toga{ ka{a, Va{a Svetost? Mo`am da gi izvestam moite gotva~i...

ALEKSANDAR: Ve~erva sme tvoi gosti, kardinalu. ]e ve~erame spored tvojot izbor.

KARDINAL ORSINI: Fala mu na Boga. Mo`am da naredam da nato~at vino.

^EZARE: Dajte mi da go probam.

KARDINAL ORSINI: Berbata e odli~na, lordu.

^EZARE: Ne se somnevam.

DELA ROVERE: I kakvo mu e vinoto?

^EZARE: Izvonredno. Vi ~estita na dobriot vkus.

KARDINAL ORSINI: Blagodaram.

DELA ROVERE: Odli~no vino, kako i samoto papstvo. Zrelo, zaokru`eno, so korewa vo zemjata, so cvet na neboto. A go konzumira majmun.

20

ALEKSANDAR: Pretpostavuvam deka zad toa se krie metafora, kardinalu?

DELA ROVERE: Nie sme samo `ivotni, blagosloveni so ve~na du{a. Nie }e bevme ona ako ne be{e milosta bo`ja.

^EZARE: Izgleda deka prirodata, a ne metaforata, go vika. Ve moli da go izvinite. Izvinete... izvinete, mojot majmun.

SCENA 36:

^EZARE: Zo{to tolku brzawe?

SCENA 37:^EZAREMIKELETO

^EZARE: Gospodi, kolku si brz!

MIKELETO: Za gotva~. A vie, sve{teniku?

^EZARE: Na dol`nost vo kujnata?

MIKELETO: Ve~erva.

^EZARE: Koj te pla}a?

MIKELETO: Kardinalot Orsini.

^EZARE: Kolku i da te pla}a, }e ti dadam dvojno. Dobro bi mi do{ol nekoj tolku brz.

MIKELETO: Navistina?

^EZARE: No ne tolku glupav!

MIKELETO: Daleku e toa od glupost, gospodine. Pretpostavuvam od va{ata ponuda deka vi trebam, taka? Zatoa da go ubiete slugata koj vi e potreben navistina bi bilo glupavo.

^EZARE: Toga{ nare~i me glupav. Ka`i mi, ka`i mi zo{to da ne te ubijam?

MIKELETO: Zaradi {estata bo`ja zapoved, nemoj da ubiva{.

21

^EZARE: ]e mi bide prosteno. Papata e mojot ispovednik.

MIKELETO: Zatoa {to nikoga{ nema da najdete drug ubiec kako mene.

^EZARE: Siguren si?

MIKELETO: Da.

MIKELETO: Razgovaravme za uslovite, taka?

^EZARE: Razgovaravme?

MIKELETO: So zadovolstvo bi rabotel za papata ili za sinot na papata. Bidej}i kardinalite, kako {to znaete, znaat da bidat prevrtlivi. A mi se ~ini deka na nekoj bezmilosen kako vas...

^EZARE: Da?

MIKELETO: ...mu treba nekoj bezmilosen kako mene.

^EZARE: Objasni.

MIKELETO: Sum gu{el bebiwa vo kolevka. No samo koga roditelite mi pla}ale.

^EZARE: A {to ima vo pravot?

MIKELETO: Ve~en `ivot.

^EZARE: Za kogo?

MIKELETO: Za vas, za va{iot tatko...

^EZARE: Ne e mnogu suptilno.

MIKELETO: Nema potreba od suptilnost ve~erva. Site ve sakaat mrtvi.

^EZARE: Poslu`i mu go toa na Orsini.

SCENA 38:DELA ROVERE^EZARE

22

KARDINAL ORSINIKARDINALALEKSANDAR

DELA ROVERE: Va{a Milost! Krvarite.

^EZARE: Proklet majmun! Me grizna.

DELA ROVERE: @ivotnite go pravat toa. Im nedostiga du{a.

KARDINAL ORSINI: Predlagam zdravica. Za harmonija... me|u nas, bo`jite slugi.

KARDINAL: Harmonija.

ALEKSANDAR: Za zaednicata na svetci i prostuvawe na grevot.

DELA ROVERE: Amin.

DELA ROVERE: Sakam da predlo`am u{te edna zdravica. Za metaforite.

^EZARE: Zo{to za metaforite?

DELA ROVERE: Bidej}i se beskrajno primenlivi. Vo eden moment princ, vo sledniot majmun. A samo Bog vo svojata beskrajna mudrost go znae nivnoto skrieno zna~ewe.

^EZARE: Jas predlagam druga zdravica. Za majminite.

KARDINAL ORSINI: Za majmunite?!

^EZARE: Vo eden moment vi ja li`at rakata, vo sledniot vi go grizat vratot. A site znaat {to se pravi so majmun koj ve grize.

DELA ROVERE: A {to se pravi so majmun koj ve grize?

^EZARE: Mu se kr{i vratot.

KARDINAL ORSINI: Otrov...

ALEKSANDAR: Otrov?!

KARDINAL ORSINI: Gi obvinuvam...

23

^EZARE: Gotva~ite?

KARDINAL: Povikajte pomo{!

SCENA 39:^EZAREALEKSANDAR

^EZARE: Otrovot be{e namenet za nas.

ALEKSANDAR: Toa e nevozmo`no!

^EZARE: Te spasi majmunot, tatko.

ALEKSANDAR: Ne se true papata!

^EZARE: Znae{ kako te narekuvaat vo glasinite? Majmunot so kruna. Polovina Rim ~eka{e da go proslavi ovoj ishod...

ALEKSANDAR: Se true staor, se true besnoi ku~e, no ne rimskiot vikar! Ne naslednikot na sveti Petar!

^EZARE: Te navreduva toa?

ALEKSANDAR: Me navreduva mene, prirodata i samiot Bog!

^EZARE: Toga{ Bog }e se osveti...

ALEKSANDAR: Da, }e se osveti! So na{a pomo{!

^EZARE: Odi!

KRAJ