Vanwaar het idee om in een ziekenhuis een

initiatief rond onrustwekkende verdwijnin-

gen op te starten?

Nathalie Nelles: “Tijdens een studiedag vo-

rig jaar in september kwam Patrick Crabbé,

hoofdinspecteur van de politiezone HeKLA

(Hove, edegem, Kontich, Lint en Aartselaar),

een project toelichten dat zij hierover hadden

uitgewerkt met de woon- en zorgcentra. in

ons ziekenhuis gebeurt het ook wel eens dat

een dementerende of verwarde patiënt van

de afdeling verdwijnt. Tot nu toe werden die

patiënten altijd snel terug gevonden, maar je

denkt dan toch: wat als...? We kunnen binnen

onze eigen dienst of ziekenhuis zoeken, maar

hoe doe je dat dan best? en hoe pakt de po-

litie zoiets aan? Wanneer schakelen we hen

best in? Met deze vragen in het hoofd zijn we

vorig jaar naar de politie gestapt om te kijken

wat de samenwerkingsmogelijkheden waren.”

Komen onrustwekkende verdwijningen bij

verwarde volwassenen dan zo vaak voor?

Carlo Jansen: “Toch niet. in de eerste helft van

dit jaar hebben we binnen de zone HAZoDi

(Hasselt, Zonhoven, Diepenbeek) 125 PV’s

van onrustwekkende verdwijningen opge-

maakt, waarvan 100 bij minderjarigen. Van

de 25 meerderjarigen ging het slechts in één

geval om een persoon met dementie. Maar net

omdat het niet vaak gebeurt, hadden we bin-

nen de politie tot nu toe weinig expertise wat

deze doelgroep betreft. Daarom vonden zowel

onze korpschef Philip Pirard als ikzelf het be-

langrijk om concrete afspraken te maken zodat

we snel en gericht een zoekactie kunnen star-

ten op het ogenblik dat dit nodig is.”

Wat houden die afspraken in?

Nathalie: “er zijn duidelijke richtlijnen opge-

steld over wie wat doet, wanneer en hoe. ook

binnen Jessa hebben we daarvoor een hele

procedure uitgewerkt. Daarin staat bijvoor-

beeld gedetailleerd beschreven dat we bij een

vermissing eerst medepatiënten bevragen en

binnen de 5 minuten starten met alle ruimten

op de eigen afdeling te doorzoeken. is de pa-

tiënt na 15 minuten niet terecht, dan bellen

we onze securityafdeling en starten samen

een zoektocht - met foto van de vermiste

persoon - in het ziekenhuis. De procedure be-

schrijft hoe je dit doet en wie je moet verwit-

tigen. Na 20 minuten schakelen we altijd de

politie in. Tijdens nachtshiften kan dit al eer-

der omdat we dan niet zomaar onze afdeling

kunnen verlaten.”

Carlo: “er zijn continu minstens vijf van onze

politieteams op de baan. Hierdoor kunnen we

steeds een snelle interventie garanderen. er

is trouwens ook een zo volledig mogelijk aan-

gifteformulier voor verdwijningen ontwikkeld

en een folder met preventieve en reactieve

tips die we nog gaan verspreiden onder de

partners. intussen is er ook een samenwer-

kingsprotocol waarin alle partners binnenkort

hun engagement om samen te werken for-

meel zullen vastleggen.”

Wie stapt er allemaal mee in het project?

Carlo: “Het protocol wordt hoogstwaarschijn-

lijk eind september of begin oktober onder-

tekend door de burgemeesters van Hasselt,

Zonhoven en Diepenbeek, de procureur des

Konings, de korpschef van de politiezone

HAZoDi, de Hasseltse campussen van het

Jessa Ziekenhuis, het expertisecentrum De-

mentie Contact, en woonzorgcentra en dag-

verzorgingscentra uit de drie deelnemende

gemeenten.”

Nathalie: “Via onze goede contacten met

rustoorden proberen we mee te stimuleren

dat ze in het project stappen. We stellen bij-

voorbeeld de procedure ter beschikking die

voor Jessa is uitgewerkt. Die kunnen ze dan

aanpassen op maat van hun organisatie. ook

onze campus in Herk-de-stad heeft interesse,

maar voor hen zijn er afspraken nodig met de

politiezone Herk-de-stad.”

PSyCHOgERIATRIE

Politie en Jessa werken samen project ‘onrustwekkende verdwijningen’ uit

JESSALINEA20

In het najaar start het Jessa Ziekenhuis in samenwerking met de po-

litiezone HAZODI en een aantal andere partners een project rond on-

rustwekkende verdwijningen. Het project omvat zowel preventieve

maatregelenalseensnelleenefficiënteaanpaknaeenverdwijning.

Carlo Jansen, commissaris politiezone HAZODI, en Nathalie Nelles,

hoofdverpleegkundige afdeling psychogeriatrie Jessa, geven tekst

en uitleg.

Nathalie Nelles, hoofdverpleegkundige psychogeriatrie en Carlo Jansen, commissaris politiezone HAZODI

Er zijn continu minstens

vijf politieteams op de baan.

Hierdoor kunnen we steeds

een snelle interventie

garanderen.

"

"

Zijn er typische richtlijnen die jullie hante-

ren bij zoekacties naar personen met de-

mentie?

Carlo: “Die zijn er inderdaad. Heel vaak vinden

we deze mensen terug op een stille plaats of

in een leeg gebouw op wandelafstand. Verder

hebben we oog voor natuurlijke hindernissen

zoals water of hagen omdat personen met de-

mentie daar vaak tot stilstand komen. soms

gaan ze ook terug naar hun geboortehuis of

een plaats waar ze als kind vaak kwamen. Het

is daarom belangrijk dat we meteen over dat

soort informatie kunnen beschikken.”

Is die informatie beschikbaar op het ogen-

blik dat een zoektocht moet gestart?

Nathalie: “Ja, ook dat is in de procedure opge-

nomen. Bij mensen met risico voor dwaalge-

drag wordt dergelijke informatie in het intake-

gesprek met patiënt en familie bevraagd. We

zorgen er dan meteen voor dat er een recente

foto in het dossier beschikbaar is en vullen

preventief al een aangifteformulier verdwij-

ning in met alle gegevens die we ter beschik-

king hebben. Hiervoor is een formulier in C2M,

het elektronisch medisch dossier, voorzien.

Het uitwisselen van deze informatie met de

politie gebeurt trouwens met schriftelijke

toestemming van patiënt of familie.”

Beperkt het project zich tot verdwijningen

bij personen met dementie?

Nathalie: “Nee, zeker niet. Het start binnen

Jessa wel op de afdeling psychogeriatrie op,

maar na een proefperiode is het de bedoeling

om dit verder uit te rollen naar bijvoorbeeld

PAAZ, kinderafdeling en andere afdelingen in

het ziekenhuis op vrijwel alle afdelingen in

het ziekenhuis liggen wel eens patiënten die

verward zijn en daardoor kunnen gaan rond-

dwalen.”

Carlo: “Vanuit de politie denken we aan uit-

breiding naar instellingen voor minderjarigen.

Het aantal minderjarige weglopers groeit

gestaag, dus daar wilden we sowieso al iets

voor ontwikkelen. Door de vraag die zorgma-

nager Anita Jans vanuit het Jessa Ziekenhuis

stelde, kunnen we dit nu combineren.”

Politie en Jessa werken samen project ‘onrustwekkende verdwijningen’ uit

JESSALINEA 21

De politie HAZODI ontwikkelde een handige folder met tips voor familie-

leden. Ook voor (huis)artsen kan het nuttig zijn om deze tips te overlopen

met partner of familieleden van dementerende patiënten. De 9 tips in een

notendop:

1. Stel je doolgedrag vast bij een familielid? Raadpleeg de huisarts. Een

juiste diagnose zorgt voor meer begrip (zie ook www.dementie.be).

2. Is de diagnose dementie gesteld? Contacteer CARA (afdeling Belgisch

Instituut Verkeersveiligheid). Zij controleren de rijgeschiktheid en be-

kijken of er aanpassingen nodig zijn om veilig een voertuig te kunnen

besturen. (02 244 15 52, cara@bivv.be, www.bivv.be)

3. Communiceer met de politie over het verontrustend gedrag. Als het la-

ter fout gaat, bespaart dit veel kostbare tijd.

4. Bewaar een recente kleurenfoto, liefst ook digitaal, in de zorgkaft.

5. Noteer belangrijke ankerpunten uit het leven van de persoon met de-

mentie. Waar vertelt zij of hij vaak over? Waar gaat zij of hij vaak naar

toe: ouderlijk huis, vroegere werkplaats, kerkhof,...

6. Beperkhetrisicoopweglopendoorbv.eenveiligeomheiningrondde

tuin, een goed sleutelbeheer, ...

7. Bevestig labels in de kledij met naam van de persoon en telefoonnum-

mer van een contactpersoon.

8. Kan je familielid het huis verlaten? geef een ingeschakelde en opgela-

den gsm mee en laat haar of hem hier tijdig aan wennen.

9. Bewaar een kopie van de identiteitskaart in een plastic mapje. Het rijks-

registernummer versnelt de zoekprocedure.

preventieve tips

Op vrijwel alle afdelingen in het ziekenhuis

liggen wel eens patiënten die verward zijn

en daardoor kunnen gaan ronddwalen.

""