Ouderen veilig op de fiets

‘Dat zie je zelfs in de Tour de France, al die valpartijen’.Een framing- en discoursanalyse naar de constructie van veilig fietsen onder ouderen.

Anita van Essen, Irene Kelder, Reint Jan [email protected]/01/2017

Lectoraat Crossmediale Communicatiein het Publieke Domeinwww.publab.hu.nl

date26/01/2017

Etmaal 2017Framing en Discoursanalyseveilig fietsen ouderen

Aanleiding


date26/01/2017


Project veilig fietsen


date26/01/2017


Ontvankelijkheid?

“Fietslessen? Dat is voor de kleinkinderen, ik fiets al mijn hele leven."


date26/01/2017


Effectieve communicatie

• Inzicht krijgen in waar burgers gevoelig voor zijn en hoe het beste benaderen (Aarts & van Woerkum, 2008)

• Aansluiten op de huidige discours van de ouderen

• Rekening houden met de gevoeligheden rondom onderwerp

• Om kans op ontvankelijkheid te vergroten


date26/01/2017


Framing en discoursanalyse

• Framing-analyse, framing als een interactioneel proces: frames worden in gesprekken tussen mensen geconstrueerd (Dewulf et al, 2009).

• Discours analyse volgens de discursieve psychologie: mensen gebruiken gesprekken en hierin taal om iets in interactie te bereiken (Edwards en Potter, 2001).


Onderzoeksvraag

Op welke manier construeren oudere fietsers

in interactie

het onderwerp fietsveiligheid en ouder worden?

date26/01/2017



Opzet en analyse

• 12 geïnterviewde ouderen: duo interviews

• Framing-analyse: inductieve analyse, coderen typen frames (Dewulf et al., 2009)– Identity framing– Issue framing– Expert framing– Social & relationship framing

• Discours analyse: inductieve analyse (Edwards & Potter, 2001)– Dominante patronen in gesprekken– Gesprekszorgen

date26/01/2017



Resultaten

Fiets-veiligheid en ongelukken

Energieke identiteit

Sociale validatie

Framing Issue framing Identity framing

Expert framingRelationship framing

DP Patroon 1Patroon 2

Patroon 3

• Framing: 4 typen • Discours: 3 patronen en bijbehorende gesprekzorgen

date26/01/2017



date26/01/2017


Thema Fietsveiligheid en ongelukken

• Issue framing: veiligheid rondom fietsen wordt niet als een probleem geframed.

• Men benadrukt dat men ‘nog wel weet wat men doet’, ‘onveiligheid is onzekerheid’.

X: En nou u zei het al een beetje aan het begin dat u zich een beetje onveilig voelt soms op de fiets. Y1: Ja onzeker. X: Onzeker is dat iets anders dan onveilig? Y2: Vind ik wel.


date26/01/2017



• Issue framing: veiligheid rondom fietsen wordt niet als een probleem geframed.

• Men benadrukt dat men ‘nog wel weet wat men doet’, ‘onveiligheid is onzekerheid’.

‘Ik doe dat alleen in noodgevallen (afstappen), maar ik weet ook wel m’n beperkingen’


date26/01/2017



• Patroon 1: problemen en ongelukken buiten zichzelf stellen

“Gelukkig was er een vriendin want hij zegt jij bent natuurlijk weer onvoorzichtig geweest. Maar een vriendin die fietste en die zei nee hoor want ik heb er vlak achter gefietst maar die man voor haar die stopte ineens en toen moest zij er af springen.”


date26/01/2017



• Patroon 1: problemen en ongelukken buiten zichzelf stellen

• Gesprekszorg: mogelijk beschuldigd worden van onvoorzichtig of roekeloos fietsen


date26/01/2017



• Patroon 2: problemen en ongelukken op anderen betrekken

“Want dan moet je allebei… maar goed dat zie je zelfs in de Tour de France al die valpartijen als je een beetje onzeker wordt in het stuur dan zit je zo tegen elkaar aan.”


date26/01/2017



• Patroon 2: problemen en ongelukken op anderen betrekken

• Gesprekszorg: tegemoet komen aan de beschuldiging dat men meer risico’s zou lopen dan anderen


date26/01/2017


Thema Energieke identiteit

• Identity framing: ‘als senior doe je mee’, ‘ik maak nog steeds mijn eigen keuzes’

Y1: Daar zou ik best, als ik als senior doe je nog meeY2: Als senior doe je nog mee in de maatschappij en ouderen, die zitten in zo’n rollatortoestand.Y1: Je voelt je afgeschreven, dan ben je afgeschreven. Maar een senior is nog actief.


date26/01/2017



• Patroon 3:constructie van een actieve en energieke identiteit

Y2: Maar bijvoorbeeld naar de tennisclub haal ik mijn accu er wel eens uit. Y1: Dan fietst hij zonder accu. Y2: Omdat het een kort stukkie is. Y1: En dan is de fiets wat…want zo’n accu is nog 4,5 kilo hè. Y2: Jawel maar als ik die accu erop heb dan kan ik de motor aanzetten. Y1: Ja dan kom je ook niet in de verleiding. Het is ook niet zo ver weg hoor.


date26/01/2017



• Patroon 3:constructie van een actieve en energieke identiteit

• Gesprekszorg: tegemoet komen aan de beschuldiging dat ze fysiek minder sterk of lui of laks zijn


date26/01/2017


Thema Sociale validatie

• Expert frame: vrienden en kennissen zijn experts om keuzes mee af te wegen, onderwerp bespreekbaar te maken

‘We hebben het er wel eens met vrienden over…en zij was gevallen, dan krijg je een gesprek over dat soort dingen (veilig fietsen)’


date26/01/2017


Thema Sociale validatie

• Expert frame: vrienden en kennissen zijn experts om keuzes mee af te wegen, onderwerp bespreekbaar te maken

• Relationship frame: sociale omgeving is een validatie voor de gemaakte keuzes

‘Ja, nou mijn broer had er al één en ik zou nou toen ach, heb ik niet nodig. Maar, inderdaad voor als je wat langere tochten wil maken dan is het echt ideaal.’


date26/01/2017


Conclusies

• Thema fietsveiligheid en ongelukken: – Onzekerheid is een ingang voor fietsveiligheid – Gesprekszorg: gevoelig zijn voor beschuldiging dat

ouderen meer risico lopen en zelf ongelukken veroorzaken

• Thema Energieke identiteit: – In communicatie deze identiteit bekrachtigen– Gesprekzorg: gevoelig zijn voor beschuldiging dat

ouderen lui of laks zijn

• Thema Sociale validatie– Concrete voorbeelden uit de sociale omgeving

gebruiken

Ouderen veilig op de fiets

Education

Transcript of Ouderen veilig op de fiets