OSMANLI DEVLETĠNDE

KÜLTÜR VE MEDENĠYET

PADĠġAH

• PadiĢahların BaĢa Geçmesi

(Veraset Sistemi)

Osmanlı ailesinin bütün erkekleri taht

üzerinde hak sahibi idiler.Eski Türk Devlet

geleneğinden kaynaklanan bu sistem(Kut

anlayısı)taht kavgalarına neden oluyordu.

Veraset Sistemindeki Değismeler:

* Fatih Sultan Mehmet bu sakıncayı ortadan

kaldırmak için tahta geçme yöntemini

belirleyen bir kanunname düzenledi.

Bu kanunla Fatih'in amacı:

1 -Taht kavgasına son vererek,ülkenin

birlik ve bütünlüğünü sağlamak,

2- En GÜÇLÜ olanın padisah olmasını

sağlamaktı.

*I.AHMET zamanında yapılan değisiklikleEN YASLI ve AKILLI olanın (EKBER VE

ERSED) padisah olmasıesası benimsendi.

AÇIKLAMA: Ekberiyet sistemi Sehzadelerarasındaki rekabet duygusunu ortadan

kaldırması bakımındanOLUMSUZ,taht kavgalarına son vermesi

bakımından da OLUMLU sonuçlardoğurmustur.

PadiĢahların YetiĢmesi:

16. yüzyılın sonlarına kadar sehzadeler

14-15 yaslarına gelince, Anadoludaki sancaklara

SANCAKBEYĠ olarak gönderilirlerdi.

Burada bir LALA'nın yanında devlet

yönetiminde tecrübe kazanmaları sağlanırdı.

III. Mehmet'ten sonra sehzadelerin SANCAĞA

ÇIKMA usulü kaldırıldı.

(Sehzadeler sarayda KAFES HAYATI

yasadılar.)

MERKEZ TEġKĠLATI

SARAY

DĠVAN-I HÜMAYUN

SARAY

Enderun (Ġç Saray)

Birun (DıĢ Saray)

Harem-i Hümayun

Enderun

Saray okuludur.

Birun

Devlet meselelerinin görüĢüldüğü

kısımdır.

PadiĢahın resmi hayatı burada geçerdi.

Harem-i Hümayun

PadiĢahın aile hayatının geçtiği

bölümdür.

DĠVAN-I HÜMAYUN

DĠVAN-I HÜMAYUN

Osmanlı Devleti’nin merkez teĢkilatının en

önemli organıdır.(Orhan Bey)

Siyasi, Adli, Askeri, Mali iĢler görüĢülürdü.

Günümüzdeki bakanlar kuruluna benzemekle

birlikte Ģikayet ve davalara bakması özelliğiyle

bakanlar kurulundan ayrılır.

DĠVAN-I HÜMAYUN’UN

DOĞAL ÜYELERĠ

• Sadrazam

• Vezirler

• Defterdar

• NiĢancı

• Kazasker

• ġeyhülislam

SADRAZAM

Ordulara komutanlık ederdi.

(Serdar-ı Ekrem)

Diğer vezirleri ve devlet adamlarını denetlerdi.

Sadrazamlık makamına “PaĢa Kapısı” ya da Bab-ı Ali adı verilmiĢtir.

Bu günkü baĢbakan gibidir.

Kazasker

(Kadıasker)

Askeri davalardan ve adalet iĢlerinden

sorumludur.

I. Murat

Kadı ve müderrislerin atamalarını

yapar, görevden alırdı.

Rumeli kazaskeri kıdem bakımından Anadolu

kazaskerinden daha önde yer almıĢtır.

BaĢkent Kadısı PadiĢah

Defterdar

Anadolu ve Rumeli defterdarı olmak üzere iki

defterdar vardır.

Devletin mali iĢlerinden sorumludurlar.

Bu günkü Maliye Bakanı’dır.

NĠġANCI

PadiĢahın ve divanın yazıĢmalarını yapardı.

Ferman ve beratların üzerine padiĢahın

tuğrasını çekerdi.

Fethedilen toprakları gelirlerine göre defterlere

kaydederdi. (Tahrir Defteri)

PadiĢahın emriyle dirliklerin dağıtımını yapardı

Reis’ül Küttap

Önceleri niĢancıya bağlı iken XVII. Yüzyıldan

itibaren dıĢ iĢlerden sorumlu hale getirilmiĢtir.

ġEYHÜLĠSLÂM

ġeyhülislâm, Osmanlı Devleti kurulduğu

zamanlarda divan üyesi değildi.

Kanunî döneminden itibaren divan üyesi oldu.

Din, adalet ve eğitim iĢlerine bakardı.

Divanda alınan kararların Ġslâm dinine uygun

olup olmadığı konusunda fetva verirdi.

KAPTAN-I DERYA

Osmanlı donanmasının baĢkomutanıydı.

Ġstanbul’da bulunduğu zamanlarda toplantılara

katılırdı.

Donanma ve tersanelerle ilgilenirdi.

Yeniçeri Ağası

Divanda alınan kararları yeniçerilere bildirmek

üzere divan toplantılarına çağrılır ve görüĢleri

alınırdı.