'Από τόν όρθρο τοv Μ. Σαββάτου. ΑΝΟΙΞΗ 1966 · ' ' ' ' tl...
Transcript of 'Από τόν όρθρο τοv Μ. Σαββάτου. ΑΝΟΙΞΗ 1966 · ' ' ' ' tl...
·Ωσπερ Πελεκάν, τετρωμένος τήν πλεv
ράν Σοv, Λόyε, σοvς θανόντας παίδας έ
ζώωσας, έπιστάξας ζωτικούς αύτοίς κροvvοvς.
'Από τόν όρθρο τοv Μ. Σαββάτου.
ΑΝΟΙΞΗ 1966 · Αριθ. Δελτlου 30
Π Ε Ρ Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α
- =ΞΙΑΤΙΚΗ ΠυΙΗΣΗ
'Μκη ΣωηJQχου lτ:μη,Qη κάββουQα
1
.lγί.c:t'ίας .zάννου
Δίδαξέ με 'π Qοδ ιά -Στό περιβόλι ,σονέτο)
ΜΕΓ ΑΛΗ ΒΔ υΜΑΔΑ ΚΑΙ ΠΑΣΧΑ
Τζοβάννι Παπίνι Ντάγκ ΧιχμμεQσελντ
, , -
Μ. ντε Ουναμουνο
'Άλφρεντ Νόϊζ Όλγας Βότση
., -
ΤσCΧQλς ΛεντμπητεQ ΣΚΛΑΒΕΣ ΚΑΙ
, Δ , Κυρου ανsζη
Νικολάr ΜπεQντιJγεφ , χ, Νταγκ αμμερσελντ
Λοvκ� Άκρ ί ;αΡομαιν Ρολλαν Ο.Λ. Φορέλ
'Άγγελου Σικελιο:νου κώο-τα Βά«ναλ η
, , ' - , Πιετε εξ αυτου παντες Ή σκοτεινή νύχτα της Γ ε&σημανη Ό άyαπημένος μοv εΙνο:ι ασπρος
ί,στίχοι) Τ�αγούδι_(πο(ημα) Φ εγγος τι·,ν λεξεων
, ΠΧcrχα ΛΕΦΤΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ
Φ ραγμ ο ί , πο ί ημα)
Σκtφε ι ς
Λεφτεριά (στίχοι)
ί, ποίημα)
Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΞυΥΣΙΑ
σεt.
1 2 2
3
4
5
6
6
7
9
9
10 10
Σοφοκλη ....... ' ' ' ' 11tl Αντιγονη μπροστα �τον Κοεοντα Ζd.ν Άνούϊγ
, , ,,, , , t , 1 , 1 Η Ζαν ντ Αρκ και η Ιερη εξεταση 3
ΕΚΑΤι) ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ TtYY ΡυΜΑΙΝ ΡΟΛΛ
Μαρίας οίκονόμου , Ρ
, Ρομαιν ολλαν , Ρ
, Ρομαιν ολλαν , ' , Θεος αγωνιστης
ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΦΕΥΓυΥΝ
Λεωνίδας ΠολυμεQόπουλος
Η Ζ' ΓΕΝΙΚΉ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ Θ. ΕΝ. ' •; , Αγλαιας Ζαννου Τ, Τ
, ι ειναι Θεοσοφια
Η Ζ' ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ Θ. ΕΝ.
Άyλα·( ας Ζctννου 'Υ. ελ ι σσιχν&ης. ΠF.ΛΕΚΛΝ
- , , ; , Φως απ το σκοταδιΛίγα λόγια γιά τό "ΝctQκισσο"
, , , ,,, , , Λιγα λογια για τ αλλα τ ανα-γνωσματα
16 �1
21
22
29 30
31
i. • •
•• ·1
� • •
• . ., .� ..... ,,. . ..
nEJ\EKAN ΠΕΡΙΟΑΙΚΟΝ ΔΕλ ΤΙΟΝ ΘΕΟΣΟΦΙΚΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ
ΣΟΛQΜΟV 4 (-tος ΟΡΟΦΟΣ) Α8ΗΝΑΙ Τ. Τ. i48
Διεvθννεται wo Σvvτακτικης Έ,τιτροττης Ύτrεvθvvος Συντάξεως 'λyλ. Ζcχννοv Καρνεάδοv 43 Ύτrεvθvνος Τv,τοyραφείοv Ν. Παναyό,τοvλος Άy. Κωvc,ταντίνοv i4 Διανiμεται Δωρεάν - 'Εκδίδεται άνά τριμηv{αν
'λριθ. Δελτ. 30 •λνοιξη 1966
Όκτ. - Ίοόν. Κ60ε Τρ/τη και ΠαρασιcεuιΊ όμιλlε� 6nό τις 8 μ. μ. Τό yραιpεια
όνοιχτό 7 - , μ. μ.
,, � , . , ( 'Α , Μέσ απ τη Στcχυρωση η νασταση>, 1, I , , C ,
μεσ απ τον πονο η χαρα, , , , , t ,
απ τη σκλαβιά η λευτεριά, 1 , , , t υ
απο τη Νυχτα ο Ηλιος.
ΑΝΟΙΞΙΑΤΙΚΗ ΠΟ\ΗΣΗ
Α' ΔΙΔΑΞΕ ΜΕ
, , ,, - , -Δ ιδαξε με αστρο της cωγης , , , , -
κ�α1ησε μ: κα�αρο ,κα� πρα�να υπηρετω στο ναο της ποιησης.
, , Ι Ι
fεμtσε τα στη&ια μου σιωπη γιcί νcί τοcιγουδω
, '), ' , μοναχα την cιγαπ1J• , , Πεοιμένω κ&&ε νυχτα το χερι σου
'"" , , , , , , ,, ν'απλω&εί πανω απ το χαος σαν γεψυρι
' ' " ' δ ' - ιcί. για τα ονειρα που εν χωρουν π1 ' Δ 'δ i:-'
στην καρδ ια μου. ι α�ε με , , , , , , , λ ς να σβηνω τα δακρυα και τις π ηγε
, ι, , , , και ν ανεβαινω σιγα - σιγα. στή βουνοπλαγιct της 'Άνοιξης.
Τάκης Σωτηρχος , , , , "Μ , ,.,ιr Απο τη συλλογη ετοικεσι�
- 2 -
Β' Η ΡΟΔΙΑ
Σταλαγμα�ιά σταλαγματιά σάν της δρασιας τό δάκρυ ',, , , ,, ., , t ζ ,
σ α:φηνε κc�t δεν τονοιω&ες, αχορ·τα:γη η ωη.,.., ••r , ί, - , , ., , , " 11. ι οσο μποQουσες κρ εμα:γες καρπους κι α:ν&ους στην ακρη
, , ' ζ , ,
, πο� λιγοστη ξεχειλt' ε· για σενανε πνοη.
Καρτερ ι1ιή κι' έπίμονη σάν κορασιά στόν κηπο , -ι , , ,, , , , -δεν ηταν και μιαν α:νοιξη που να μη στολιστης
μέ τ�ς φωτιας τά χρώματα; μέ της κα�διας τό χτύπο γελουμενη σ�ν uΕρωτας, φως ζήταες να λουστης.
Σά νανοtωtες τούς γύρω σου, γιά σέ μιλουσαν �λοι , , , , , ζ , , ' �κα:ι για σοφη σε λογια αν στην·τοση σου ομορφια, , , t , , - , , .
σαμπως και νατανε η ζωη σαν τουτο το πεοβολι , , , ι , "
Τ' , '"'
, και συ μια ολακερη ·υπαρξη: ο πνεμα κι η �ώρια.
Γιά νά καρπίση� σ'εφτανε καί τό πού ;πάρχεις μόν� γιά νά χαρης, η 'Άνοιξη δέ σούλειφε ποτές,
' 1 , δ , , , tι Ι , Ι
τ αν&ρω;:ου ε δοκ ιμασες την εγνο ια και τον πονο CΙ ....,
,ι
'ζ , Ι - Ι Ι οπου ξεχνα: �t ναι η ωη που ζεις καποιες στιγμες.
κ ' , , , , , , ,, , , t εγω που δεν το λογιασα: πως εφταναν δυο μονα, , ,, , , , ,t ,
κα:κα να σ αφανισουνε - τα χιονια κι ο κα:ιρος -κλειω στ�ν φυχή μου άνήλιαγο τό �ετινό χειμ�να:, , , ,, , , ( , ' ,
σα ναταν διχως Ανοιξη για μενα ο Μαης �υτος.
Δημήτρης κάββουρα:ς
Γ' ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ
ΓGρω στή ροδοπέταλη τριανταφυλλιά, , , ( , -
τα χρυσα χνουδια τους οι μελισσες σκορπουνε, , , J , ι , -στα δειλινα και στα αιγοκληματα με&ουνε
ρουφώντας της καρδιας τους τή δροσοσταλιά.
Χρυσόμυγες, μαμούδια:, στήν ξαν&ή άντηλιά J , , , -
τα παρδαλα: φτερουγια το.υς ανοιγοκλειουνε, 'ζ , , , -κα:ι αλισμενα πεφτουνε να κοιμη&ουνε
c,-των λουλουδιων μ_ές στή βελούδινη άγκαλιά.
Κανείς ••• Μακριά του άν&ρώπου ή βάρβαρ� βοή. κ , , , , } ανεις; Μπροστα: μου σπαρταραει τρελλη η Ζωη. Τό dπόκρυ90 τραγούδι άκούω των μαμουδιων,
, , ·, , , , -
τις μελtσuες που μες στα πεταλα φιλιουνται,, , , , ( , -και γυρω c�ναλαφρες οι μυρωδιες πλανιουντα:ι,
t , , - -
οι μυροστο:λαχτες φυχες των λουλουδ ιων. ' ., . ' 'Α ' ' ' ι , ιι Αγι.cι ιu. 1,αννου. πο τη συλλογη 'Πο ι ηματα
ΜΕΓ ΑλΗ ΒΔΟΜΑΔΑ ΚΑΙ ΠΑΣΧΑ
Σαλβατόρ Νταλί D ΜΥΣΤfΚΟΣ ΔΕIΠΝΟΣ
Α1 ΠΙΕΤΕ ΕΞ· ΑΥΤΟΥ ΠΑΝΤΕΣ
3 -
Ίί_. , C , - , , Ι , , , ,
.=t ο Ιηαους γιομιζοντας για τριτη φορα την κουπα την , , , , •• Ι
κοινη την προτεινει ατον πλαινο του. , ., , , ; , t , τ -
- Πιετε �λοι. Αυτο ειναι το αιμα μου, το αιμα της Συμ-, , ί , , , - , ;> ,, ,
φωνιας, 10 αιμα που χυνεται για αας και γι αλλους πολλους. , C , t/ , Ι I - I - Ι ' ' Ι
Το αιμα του δεν εχει ακομα πεαει κει στη γη, κατω απ τις 'Ε ' ' ' ' ι ' Δ ' ' ' ' ' ' ' 'λιες, ποτί,σμενο με τον ιδρωτα του. εν κυλησ'ε ακομα απο το δρόμο των καρφ ιων στου Γ ολγο&α τό χωρο. Μc.ί ή πt&υμ ιct τοv ζωή
, , , , , , ζ , , , , , , (, να δωση με τη δ ικια του τη ωη, να ξcχγοραση με τcχ πα&η του ο-- , , , , , , , l , ,
λου του κοσμου τον πονο, να μετcχδωση κατι τουλcχχιστο απο την , , , , , , , t
ουσιcχ του στους κοντινους του κληρονομους, αυτη του η πι&υ -,
ι , , , , , -,
τ μια ολά1tερος στους αγαπημενους του νcχ πcχραδο-Θ-η, τοοΌ ε νcχι , , , , , , , , , δυνατη που τη &υσια νοιω&ει τελειωμενη κάt την προσφορcχ του
, μποοετη. ,>Αν ο' 'Άρτος εΤναι τό σωμcχ, τό Afμcx ετν�ι τό πνευμcχ. 11Μ.ήν
, - , , ; , , , ; • ; Τ το τρωτε το κρεcχς με το αιμα του, που ειναι η φυχη του" ειχε - ' Κ' ' Ν·- Μ ' ' ' ' 7 ' • ' ' ' -
πη ο υριος στο ωε. ε το cχιμcχ, που ειναι � ορcχτη εικονcχ τηςζωης, d Θεός του Άβρcχάμ κcχί του 'Ιακώβ &εμελιωσε τή συμφω -
, , , , - , - v
o tS ' , , ,
νιcχ με το λαο της εκλογης του. ταν ο Μωυσ�ς πcχρcχλcχβε το Νο-; � ,, , , , τ , ,
μο, μοσχο.ρια πολλcχ εσφαξε και μοιρασε το αιμα τοΗς, μισο γιd. Ι
, , , , ,
, , ,
, ,.. Τ' ' να ραντιση το λαο και μισο για να ακορπιση στο pωμο. οτε ο
- 4 -
Μ , - , ,. - ; t' ; ωυe1ηs Π!}Qε ιtπο ΚΕ;tνο το αtμα, _Qαντ1C1ε"Νά 'το <ό ίμιχ της Σ,ψ.φωνf ας πού ο Κύq ι-ος
τό λαό του καί εΙπε: εκ.αμ ε ·μe!ζ ί σα� γ ι J. να
γίνουν οe1ιχ ε l πώ.&'f.'Ικιχν" • . 'Α ,,, Ι, , ,, ,., ; , -λλcί επειτιχ ιχπο πειqαμιχ ιχιωνων αναγ1ειλε με τους πQοφ�τες
.πώς αλλη·αυμφωνία χqειιχtό·τανε πι&. Τό ιχφα των ζώων εlχε χά-., . , , , 1'p_. tι Τ , , , -
( trει. πt<Χ. την αqετη του. rι:ιvα αλλο αψcχ, πολυ πιο εκλεχ-ιης κιχ πολύτιμ
ης 1Jaης
,χ
�ε
ιJατηκε γιά τ
ήν καινούQγ
,α
·Συμφωνίιχ
••• * ' , ) . , 1' , t - , , • , .: Δυ-το ε 'νtΗ. το αιμcχ μου, το αιμιχ -της e1υμφωνιας, -το αφα που ,.· '· , -
. χυνε-.«:ι γ r.α -c1ας..,, ..... ,· . , , •. , , τ , - ρ , , · Ο,χ<t .,μονο γι·α. 't'ους α-ωδ-εκα .που ε \Ιιχt· εκει. Αυ�ο ι ανττπqοαω-·
.,·' , ., . . t, , • , , , - .., πε��νν στα μιχτ1ά του ολη -την αν&Qωποτητα που -τοτε ζη κι ολη, . , . , . . , r , - , 1' , ,, , την αν-&qωποτητα,που. ·ε ναι· να γεννη&η. Το αιμα που αυqιο &<i Ο'Κο-Qπtστη ctτό aόφο του ΓολΥο&& εfνα·.ι . αlμα καε.αρό, άλη&ι·νρ,φλο-. 1 ,. , 'δ α , β ',1; , Σ ,. , ., , δ , . -γεq� και_με·.��λs,jι'ες vα,., �Ψ!) �� ;α-υQο π�u ολα τα, α��uα_,. !ων Χ�τ.ct.τιανων δεv. &α μπ<>Qεcr.ουν. νr:J. τις ξεπλυνουν ποτε. Μιχ εκεινο το' αcμα εΤναι ή μο·Qφ� ·μιας φυχης πού Π:QΟΟ'ψΟQc:ε όλάκεQΤ) εγινε..
'δ' ., , ,. J , ' , ,
, .., Που ο&ψιε για να αυνταυτ:ση με τον εαυ-rο -της τις φυχες τ .ις
, , , , - ., , • . , , , . i'.I φυ-λαΚtσ'J-!-ενες στα- σωματα τω,, α·\i&Qωπων .. Που προό'cpε�&ηκε σε κετ---ιοuς πού τή ζη-τήctανε κα{ αέ κε{νους πού τήν άποφυγανε. ποJ π.ονεcrε γιά �ιείνο·υς πού -.ή δέχ-τη,ιαν κα'ί γιά κείνους πού τή �λα -
.., ., , -, , ." Τ , , , - , ., σ-rημ�Ο'αν. Αυ-rο το βαφ't'ιαμα στο αιμα, που ακολου�ησ'ε του Ιωαv-νη τ� �1Xj't'10'JJ,α �τό νε�ό, ,καf ';ό βαφτιgμα στά 9άκQ�α ;ης γυ'Jα{καc. α.π τη Βη&ννια, καt το βαφ-=ισμα α-rις
tτνctιες των Ιονδαιων
} - , , , , , ,- , ; Ι ,και των Ρωμαιων, αυτο στο βαφ-rισμα ctτo α μα -ro κοκκινο σαν τ� �ωτιά �ο� ΠQομ-α-ν�εφε ό Προφή�ης της Φωτιας1 , dτό αfμα πού & ανακατω&� μ.έ οe1α δακουα χναουν 01' γυναϊκες πάνω ct-rό ματωμένο
, '7 , t ') , , ... , , λειφανο, ειναι -ro υπερτα-rο μνctτηQtο που ο προδομενος μεταδι -δει ct-τούς προδότες του.
Τζοβαννt η<tπίνι ( Giovanni Papini , 1 881-1 956), λογοτεχνης. Άπό τήν '' ΊctτOQ ία τον Χρ ιctτον"
Μετάφραση ΧQνσης kφ�λοπούλου
Β' Η ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΝΎΧΤΑ ΤΗΣ ΓΕΘΣΗΜΑΝΗ
, , ιταλος
h 2 � , , - - . , en una noc e oscura. •. n Ο'κοτεινη ννχτc( της φυχης-η· τοσο , , ,, 'φ' δ' - , - , ., �κοτ�ινη π�υ ουτε να _άξου�ε ,ε,μπορονμε_να β�ουμε,την π1ατ�.
Η νυχτα της Γε&ctημανη, που κ οι �ελεu�αιοι φιλοι αποκοιpη�η-.v , , , • , , κ�νε κι ολοι γυqευοuνε το χιφο μας κι ο θ ε ο ς e1 ω π α ι -,. ., , , , ν ε ι την ωQα που γινεται ο γαμος.
ΝτάΊΧ Χιχμ;ι,εQe1ελντί,Dag IJ�DUJ1er1R.jf>ld, ) Ο'νγχρονος σουηδός πολι -τικος κα.ι συr,ιραφεας;. Απο τα II Οροι1ημα" . ί,
·___ Μετσ.φqαctη Σοφίας Σουλιώτη τ: Σημ. μετ. --,η-'"'ϊωαννη?οΕuαγγελ t στη'ς. 2 Σ 'Ι , � , ,. , -· ,. , • ημ. μετ. Μεe1α σε μια e1κοτεινη νυχτα. ΦQαση του Attoυ Ιωάννη το� Σταυρον ( San ι:Tuan de la (.;ruz, 1542-1592), ι'e1πανον ι,.υ..::τιuου.
Γ' Ο ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ M·JY ΕΙΝΑΙ ΑΣΠΡΟΣ
, , 'τ;,_ , , χ , Τι αυλλογιεααι �υ, πε&αμενε ριατε μου; r , , , t , - - , ιατι αυτος ο πεπλος της ακοτεινης νυχτας , , , , , -Ν , απο την πλουαιο: κομη Σου του αζωραιου πέφτει ατό μέτωπό Σου; Κοιτάζεις μέσ"α Σου νd. δεις που βρίσ"κεται του Θεου τό βααίλειο πού γλυκοχαράζει d αίώνιος ηλιος της ζωντανης φυχης; ,, ; ; , , ,.. , , , Ασ'προ ειν το κορμι Σου σ"CXV τον κα&ρεφτη του ηλιου του ζωοποιου, του φωτός τόν πατέρα.
,, 7 , , , ,. , , Ασ'προ ειν το κορμι Σου σ'CΧν το φεγγαρι ; , , , ,,; , . που c;:τρ εφ ει ν ε�ι�ο γυρω απ τη μανα του
τή βαλαντωμένη ο:λήτισσ"α γη μαc. ,, ; , ., , Σ , "> ,, Ασ'ποο ειν το κορμι ου σ"αν την οσ"τια
, ) - , ,, , τ ουρανου σ"την αφεντtσ'σ'CΧ νυχτα,Ι ' - - , , , Τ ,, τ ουρ�νου του τοαο μαυρου που ειναι ιδιος , , , - , , Σ με τοΥ πεπλο της πλουσ"ιας κομης ου
του Νc:ζωρα ίου. , , χ
, t , ,,
Γιατι εισαι, ριατε, ο μονος αν&ρωποςπού ύ1:όκυφε μέ ολη τή θέλησή του, &ρ ιαμ(;ευτής του {}ανάτου, πού κ,,ουφή της ζωης έξ αίτίας Σου μένει.
'Ε • '> Σ ' ' ' ' ' - -ξ αι·,:ιας ου απο τοτε ο &ανατος μaς ζωογονει.
Έξ αί�ίας Σου d -&άνατος γίνεται γλυκειά παρηγόρια πού τ(ς πίκρες της ζωης ,jμερεύει.
'Ε , , ι , ,, , , 'ξ αιτιας Σου ο νεκρος αν&ρωπος δεν πε&αινει,,, , , , , - , ασ"προς μενει σ"αν το φεγγαρι της νυχτας. Ε 'Τ ,ι "{r , t , t , , ,
ιναι ονειρο, .n.ριατε, η ζωη κι ο &άνατος αγρυπνια. Ένω ή γη ατή μοναξιά �νειρεύετaι,
,ι , , , , , -ασπρο το φεγγαρι στη νυχτα αγρυπνα.
' - ι " , , , , Αγρυπνα ο Αν&οωπος απο·το σταυρο του,
, _ ι ; ) , , ενω ο κοσμος 1tο:τω ονειρευεται. , - t ,, , 1' Άγρυπνο: ο Αν&ρωπος διχως αιμα, ό ασπρος αν&ρωπος σάν τό φεγγάρι
- C # ,
της ολοσκοτεινης νυχτας., - t ,, , ,, , τ υ
Αγουπνα ο Αν{}ρωπος που εδωσε το αιμα του ολο} ,
-t ,
υ 7 " για να πληροφορη&ουν οι πολλοι οτι ειναι ανθρωποι.
Έαύ �σωσες τό -&άνατο. Κι άνοίγεις τά χέρια Σου στή νύχτα
, 7 , , Ι ι. , που ειναι γεμο:τη σκοταδι κι ομορφια καθώς ό ηλιος της ζωης τήνε κοίταξε, , , , , , με τα ματια του απο φωτια. Γ , - , , , , ια τουτο τη νυχτα τη μελαχροινη
ι u , ,, , t , ο ηλιος την εκανε τοαο ωραια. Κι:tί εfνο:ι �ραίο τό μcvο:χικό φεγγάρι; ,,, , , ,, , το ασπρο φεγγαρι ατην εναστρη νυχτο:
- 5 -
- 6 -
, , , , ; , τη μαυρη σαν την πλουσια κομη Σου του Ναζωραίου.
"Α ' ' ' ' ' _,Α ' ' ' σπρο το ψεγγαρι σαν το κορμι του' ν&ρωπου στο στανQο,κα&ρέψτης του ηλιου της μέρας πού δέν πε�ίνει. οί ά�τίνες, Δάσκαλε, του γλυκου ψωτός Σου μας οδηγοϋν στή νύχτα του κόσμου αύτου δ ., , , , , , - ,, ιαπερνωντας μας με τη στερεα ελπιδα·μιας ζωης αιωνιας. Νύχτα πολυαγάπητη, 7 , - - , , ω νυχτα των τρυψερων ονειρων, μάνα της έλπίδας, γλυκει� νύχτα, νύχτα της φυχης σκοτεινή έσύ τρέψεις τήν �λπ.ίδα στό Σωτήρα Χριστό.
Μιγέλ ντέ Ούναμουνο (Miguel de Unamuno, 1864-1936) ι·;πrJ-νό ς λογοτέχνης κα ί στοχι�στής. 'Από τό 11Χρ ιστό του Β ελά�κε&"
, � , , 'δ Μεταψραση Ιουλιας Ιατρι η
Δ' ΤΡΑΓΟΥΔΙ
11 Τί κρύβεται .μές στήν καρδιά του Ρόδόυ Ι!άνα μου;"
, 7 , , , , "Ποιος ειναι μπορετο να �ερει, ποιος; , , , , , , , , ; Κάποιος που πε&ανε πα σ ενα λοψο απομα,tρο, μοναχικο
tσως μπορεί νά σου τό πεί. Κι:tνένας αλλος , γιοκα μου".
Γι� νά ψτιαχτεί τό Ρόδο τί χρειάζεται μανούλα μου;"
, , t , , , , "Το ξερει ο Θεος που απο&ανε. , t ,, , - ,
Χρειαζονται οι αιωνιοι πολεμοι του κοο-μου μας tJ ,, , , ' - , , ,
,ιι ολα τ αστερια τ ουρανου και το φεγγαρι. Ή δύναμη χρειάζεται της κόλασης κσ.ί του παρ&δεισου
, , , , ; t , , , , , κι ακομα κατι πιο τρανο, η ατελειωτη η Αγαπη, , , γιοκα μικQε μο,,".
"Αλψρεντ Ηό'iγ ( Alfred Noyes) 'Άγγλος ποιητής (γεν,στά Ι88Ο) ΆπόδοΟ'η Λημήτρη θεοδωρ ίδη
Ε' ΦΕΓΓΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
φέγγος των λέξεωνl , , , - , , , , , -αγαπη, &υσια της υπαρξης,ανεβιχσμα στο _βουνο του στιχνρου, , .,. , , - � , σιωπηλη με κανετε να κοιτω την καοδια μου,
, δ , ,, - ' , ), -σε ρομους ερημους μου ανοιγετε να π�τω. 'Εκεί πού μονάχα διαλεχτοί περπατοϋνε μέ ματωμένα τά πόδια τους, μ � χ�ωμ ιασμ �νη τ�ν qφη
7κα ί τήν �αρδ ιcί τους.
�Jcι σας ,σα�κωσω μ,ε το �ιμα μο� &�λω,· ά�ιcι να γ�νω στq κρυ�ο �ου �ο καλ�σ��, την πονεμενη μοιρα των αν&ρωπων να ί,ησω. " Β ' ' ' ' ' ('y ' ' Ολγu. οτση. Απο τη συλλογη " παρξη και σιωπη"
-- 7 -
G1
Π Α Σ Χ Α
·π • , , ( ,. ) ., • , ,
σ.γγλrκ� λεξη Easter llie1χσ. πcιοερχετσ.ι σ.πο το Eostre,τΌνομα της αγ1λοe1αξονικης &εας τη� �νοιξης. Τό Eostre εΙναt πσ.cιαλλαγή του Ιστάρ η Άe1τα��τ η Αe1τάρτη, της όνομαe1(ας της βαe1ίλιe1σσ.ς τ'ούρανουο Κι αύτα πάλι τά όνόματα ερχονται άπό τ� σανe1κριτική λεξη Ους, πού &ά πεί φως. Άπό τό Ους βγσ.(νει ο
, , ; , , ; ' , , , -, Β' τιτλος Ουσας, που τον ειχαν οι σ.υγινε}
κ�ρασιες, e1τις εδες. , , , J._ , Ι' ι , , �
Βαe1ικα λοtπον το Eas-wr , το llie1χα, ε νσ.ι η μεγαλη γιορτη για ,
- , , - , , ,
, Γ ',
- -,
το τως� Για το φως που ανσ.τελλει παλι. ισ. το φως του κοe1μου. Ολα τά e1ύμβολσ. της Jξέλιξής μας κέντρο εχουνε τήν πηγή,τήν
, , - , , , ' ' Θ , , , πcιοελευe1η τουτης της εξελιξης, την Ηλιακη εοτητα, που στην έλληνική �ιλοe1οφ(α όνομάζεται Λόγος •
••• Σ '�λες τ(ς &οηe1κεϊες � Θεός'Ήλιος γεννιέται τό μεcrοχεί-, , ,ι 1 � , , ; ,
Γ , , ,
μωνο, αμεe1ως επειτα απο την πιο ftΚQη μερα. εννιεται τα μεσα-νυχτα της 24 του Δεκέμβρη,�ταν ο άe1τερισμός της Παρ�ένου εlναι
, < , r ' ' ' , , , ) , , , ,στον ορ ιζοντα ο ι αυτο λενε πως -νεννη&ηκε απο την Πctρ�·ενct κσ.ι
, t, , , , , t/ \ tι- ,, , ,.. , ,
hως υe1τεcια απο τη γεννηe1η, οτα� ο Ηλιος εχει ανεβει στον ου-, t , , , ι ,, , , ,
ρσ.νο, ο σ.e1τερισμος μενει η αχραντη ου-ρσ.νια Τhχο&ενα c
'ο C\ Ι V Ι Ι , " Ι Ι υεος Ηλιος ξαναγεννιετσ.ι γιατι περαe1ε η μικροτερη μεοα
ι
, , , ,
)
, t , C/ ) ,e1το βορειο γεωγραφικο πλατος . ΙΙQωτυτερα οι νυχτες ολο και
, , , , , ς , - -j.J.tκQαtνανε, λες και τονε νι�ιουe1ανε οι δυναμεις του σ1ιοταδιου. , , , , , , . , t , ,, , , ,
Μα τωρα αυτο το λιγοστεμα .ν.ικη&ηκε. Ο Θεος Ηλιος αρχ,ναει να ... , , 1 , . , , , , , , ,
;αναβcιιe1κει τη δυναμη του. Κ η νυχτα ·αγαλια αγαλια πιe1ωδοομι-� , "Ε • , Ω , 'Ή , , • ") • �ει μπροe1τα του. •χει ακομα σ uεο� λιος να περασει απο τ �νεμόβροχα καί �'ά�τραπόβQοντα, άπο τίς δοκιμαe1ίες του χειμαι-νσ.. Νά γιατί σ'ολες τίς &ρησκείες τά πρωτα χρόνια -.ης ζωης τοϋ _ _ v , , , , , , , ι , �εου Ηλtου τα περιζωνουν ανταρες, λυπες και βασανα. Ο Κρισ-�ας πέραe1ε άπό κατατρεγμούς πολλούς. Καί χοειάστηκε νJ κρύβε-
, , , ,, , ") , ( , �αι στους γελαδαρηδες e1αν ητανε μικρο παιδι, γιατι ο βασιλιας , , , , Τ' , ι,..,, , -χ
, , γ•.ιρευε να τον ξεπσ.στρεφει. ον Κυριο ημων Ιησου ρι·στο τον κυ--, < .,_, , , ,, ' Τ' , ,,., , �τ.yησε ο nρωδης, γιατι η&ελε να ον ξεκανει. Σ ολες τις &ρη-
- � , ,, _ , , , 1 1 1t, , ι �•ειες βλεπουμε το ιδιο νημα να περναει μεσ απ ολες τις ιe1το-, - - ζ - Τ' " 'δ
' ' <ιες της ΧQtο'τt�ιης ωης. ον Οσιοη χιλια ες χρονια πtο μπρο-, , , ' } , , , ) , , υ
�-:% τον κοματιασε ο Σετ και τον αcpσ.νισε. Και μονο υστεοα e1υμ -, , , ' , , , , Ai> 'r�;ωχτηκανε τα μελη του κι αναστη&ηκε. Στην αQχαια tγυπτο ο
, - , , , - ,, ,, - , ,Α4ος πεν&ουσε για το -3-άνατο του Οe1ιρ�, οπως πεν&οο/ε για το kv.ιτο του χ� ιστοϋ τή 11εγάλη Τhχρασκευη. Κιχ ( μ έ χαρcι ε,ιανε γιορ�έ; μεγάλες επειδή crυμμαζωχτήκανε τά μέλη του, ;πως φεϊς πα-τ:r�ρίζουμε τό Πιχσχα. Κείνες ο; παλιές οι &οησκείες δtδάσκανε , "δ ' , , δ ' ' '"1- ) ' 7 ' �ι; ι ιες αλη&εtες που δι ασκουμε τωρα. n αλη&εια ειναι μια,
.. Τ ' κ· ( ' ' ' -ι %ς ε ναι πολυπλευρη. οι &εαματικες τελετες εκεινου του _δ, 7 ' , • , • , , , , ι�ου εν ηταν αλλιωτικες απ αυτες που βλεπουμε σημερα. 7 , • , , , ι , - , Ειναι μεγc,λες οι ανεμοζαλες κ οι τcλαιπωριες του χειμωνα.
- 8 -
Μά ο· Θεός ·Ήλιος έπιζεϊ: &tί ή δύναμή του ατα&ερcχ· μεγ_αλώνεt t/ , t , c, , t 9 ,. _ ,,
οαο μακραινουν οι μεQες,οαο ζυγωνει η ιαημερια· της ανοιξης. Στ1ν ίαημ.εQ ία, οπως δείχνει -ή 'tέ�η, ή μέρα κα t ,-j νύχτα εl
να ι rlπολυτα 'ίαε'-ί• 'ΎατεQα περνάει ο ηλιος τή γραμμ1 καί οι' μέρες ατό βόQεtο ημιαφιtίQ tο μεγαλώνουνε. Κά-ί αtγουοευεταt ή νί.-, , , , Θ
, t , � V ,� κη του εναντιιt <1τ� νυχτα. Q tαμβευτικα υφωνεταt. ο ηλιος πανω άπ'τ11 γραμμή της ισημερίας κι ci.νεβαίνει φ_ηλά ατόν ούρανό. :κά:...
, , , , , ,t
,.. .. - , J' � νει το αταρι και τ ο σταφυλι να ωρψetdουνε • .:!.εχυν.ει τη ζωη Του ' ' ·, ' t ,.
τr _. ' ' ' ' ' ,,_ ' μεσα τουc για να γινουνε οι χυμο·ι: τους. u.σ.ι μεαα α.π αυτα δι. -
' Ί 'Τ ' ' Τ νει τον εαυτο ου στους λατQευτες ου.θ,. , ,. , t , , , , ,.. αρ&ει για τον κα&ενα μας η αειρα να πεοααεr τους πονους , , t , Θ' _ , , t , �ου αυμβολιζει ο αταυρος. "α χρεια�τει να μα&εt ο κα&ενας μας
, � , , t , , , ,, , , Ρ Μ' , �α οινει τον εαυτο του για τους ο:λλους περα για πεQ�. α γιαΙ Ι ', , t .1 _ p - , , t
1�ν κα&ενα μάς ειναι και η δοξα του Πciαχα, της Αναατασης, η ι
t , , , , , , c.ι
νικη, ο �ριαμβος ατbν αγωνα με την υλη. ' , , , Ρ $ Ρ ., , , Ί
t , -
Αυτο· μενει για παντα αλη�ινο� αυτη tα ε�ναι η δοξα του , , , , ,
Ζ
, Α' , , , αν&ρωπου., Να νι,ιηαει :ην κατu,-;.ερη φυαη του ., υτο πρεπει νσ. ,ια-, t ,. - , - j) , , , , t
το�&ωαει η ζωη του κα&ε ΧQ ισ-ι �ο:νου. Πρεπει νcι.ρ&ει γι αυτον η αηνμή νά-τή νικήσει τήν ,�ατ��:ερη φύση του ,ια{ ·..ι'άνυφω&εί άπ'
Ι � Ι ,ν t , , ,ν tι Ι' - - Ι Ι �ο σ�"Κοταδι της αμαρτιας και 1ης ο:γνοιας ατο φως της σοφιαςκαι - ) , Ρ t , - Τ' , , , .., , �ης ανωτερης και αγνοτερης ζu.:ης. ο Πciσχα λοιπον δεν ειναι μο-,, , , , , , � � , νο κcxt μονο αναμνηατικη γιορτη για κατι πουγtνε αε πεQο:αμε να
χρόγ�c< μακQινά. Ε!ναι καί μέQ:ι δοξολογίας κο:ί εJχ(Χρι"ατ{άς γιά
, , C ,ι ,,. , , , , , τη ν κη που ο αν&Q ωπος κερδιαε και κερδιζει καt &α κερδιζε ι .( ' - 'ζ , , , , • , ατο:ι,ις c,ιωνες, δαμα οντας το κ,:τωτερο, το λιγοτε:Qο αναπτυγμενο.
, � ι , C ι• , c ,
t x , "J' tιτο� κα-&ενα μας υπcχρχει η -&ει;ιια η_ σπι&α. Ο Qιατος ειπε: Ω. ( ' ' 1 ' ' ' ' ' ' ' •• ' 7
ι ' Ηvερ, εστε" • Στον κcχ&ενα μας αυτη η σπι&α η -8·εικια ειναι ο α-1 t ,ι I C , I , , ., , r-η-&�νaς ο αν&ρωπος. Και η απι&α εκδηλωνεταt σε κατωτεQα πεδ·ια,
,· , - , , , , , , , , , , , , , dΈην φυχη του αν&οωπου, ατο εγω. Και το εγω εκδηλωνεται σε cχ-ι ;. t., , , , l , ,. �qμμ �κcι.τ�τε�α πεu ι�, _ ατΊJν προαωπ ι κοτητα μ.οις, στο μονο μας _τον
ε�υτο που ξεοουμε εδω κατω... π,.. � ) , - , , , • , , '11.
• , , . ... f\,{επεt κ_ εμεις να τα περααουμε αυτα τα αταυια, <Χυτα τα.αwχ-, , , ' χ , , 'Τ , , , , �ια που περααε ο ριστος. Πρεπεt μαζι ου να νιωσουμε τη &λι-
φη καί τόν π;νο της βδομ�δας των Πα&ων-άλη-&ινή σταύρωση �λω ν tι , , " , , , ; , , ι , , ι οr1α ψανταζετα-ι ο αν&ρωπος πως αξ ιζουνε. Μα σ αυτον που &<Χ υπο-
, _, , , , , , , , , , , , , μειν�t ως το τελος, α αυτον που &α την περααεt ετουτη τη δοκι-, 1 &Ι # , , , ; ιw· t , -μ�αια όπως πρεπει να την περασει, &α φανεQω&ει η δοξα �ou
lliσχα. Τe1cχρλς ΛεντμπητεQ ( · Charles Leadbeater )
,Αποσπ�σματα ciπό τήν ,Ι'Απόκρυφη πλευq& των χρ ιστιαν ικων γιοqτων" Μετάφραση Μαρ{ας Οικονόμου
--------
1. Σημ, μετ. Βλ. Ίω. 1 '34 •. '
- 9 -
ΣΚΛΑΒΕΣ ΚΑΙ ΛEffiTEPEΣ WΥΧΕΣ
'Άνοιξη γ ιορτccζετα ι ,j Έλλην ική Έπανάe1ταe1η, άφοu τό λάβαρόι, , , , , , , , ' , , �ης υφω&ηκε την εποχη που λιωνουνε τα χιονια κι αρχιζουνε να _ , , , "Α " t ., , , t , , �εμυτιζουνε τα μπουμπουκια. �οιξη,οπως η Σταυρωe1η και η Ανα-
τr_.' , , - , , - , , , , , :1ταe1η • .ο.υ. ι φερνε ι e1το νου μας τους αγωνες και τις &υσ ι ες που κα-,,, , , t ,, , , - , , ,
νανε κ εχουνε να κανουν οι αν&ρωποι για να λεφτερω&ουνε απο κα-ε μοQ<pη e1κλαβιας.
Α' ΦΡΑΓΜΟΙ
Του κήπου e1ου του μυστικου τή e1τQάτα άκολου&ω, , c, ,, , ,, , ,, - , ' t ,
Μα οπου κι αν e1τQεφω ουτε φωνη ουτε φως να μ οδηγηe1�. φ , ' , , ,,, , ραχτες ασαλευτοι, πυκνοι μ εχουν καταπονηe1ει, Κα ί μ έ σφιγμένη τήν φυχή, δειλός, πι σωστρατω.
Δουλεία οί μέρες πού πεQνω. Κι �σο πού προσπα&ω, Κανένας μόχ&ος δέν μπορεί τούς ψQάχτες νά νικήση. r , , , , , , , , , ,, , ,
ια με το ξεqω που ανοιχτη την πορτα εχεις αφησει, # V t # "f # Ι Ι _ JI
Μα ολοι μου οι δρομοι ειναι κλειστοι και δεν μπορω ν αρ&ω.
Κύρος Δανέζης
Β' ΣΚΕΨΕΙΣ
, , , - 'δ , , - (. , ,
1. Ο Θεος δεν απαιτει το ουλικο &αυμασμο του υποδουλου αν-, • , Ι ι , -; ,, , , , 'Υ ' ι �eωπου. Ο Θεος ε ναι ελευ&ερια. Ειν ο ελευ&ερωτης, δεν ειν ο
.. ' 11i1..
. ' , '' - ' , ,ι - t �·Jναστ'!)ς• "'-1-'-πνεει το αισ&ημα της ελεv&εριιις κι οχι της υποτα -γτ,ς;' Ε[ναι Πνευμα. Καί τό Πνευμα μήτε άφέντη γνωρίζε1. μήτε δotW>.
-Ίκολιχ'ϊ ΜπεQντιάγεφ (1874-1948), ρωσος �ιλόσοφος\ άντιπρόσωπος�ο; σ-vγχρονου χοιστιανικου �παρξισμου. Από τό " Η c::κλαβιά καt • , _ ') , ,! • , -; ί.εφτερια των e.ν&ρωπων". Μετ. !νΊαρ. Οικονομου.
, , ' , , t , , ' , 'δ 2. Να γινεις ελευ&ερος και υπευ&υνος. Μονο γι αυτο ημrουρ-
, t J/ V δ
# # # # 1 δ
, y�,_,ηκε ο αν&ρωπος. Κι οπο ιος εν κατορ�νει να παρ ει το ρομο
, , - , , δ , .,. , , , -=o·J $ά μπορουσε να γινει ικος του ειναι χαμενος για παντιχ.-
_--::Ι_-,κ Χάμμ,ερσελντ,σύγχρονος σουηδός πολιτικός Κd.ί σ·υγγραφέας. • > , ' ' Σ ' Σ ' λ--;ο τα " Οροσημα" Μετ. οφιας ουλιωτη
3. Των σκλάβων ή ζωή βρισιά τον άν&ρωπου.
��χτ,ς 'Ακρίτας, σύγχρονος �λληνας ".ι-=ό �ό &εατQικό εργο 11 'Όμηροι".
, , , λογοτεχνης και πολtτευτης.
V , , Τ , �. Οποιος �ελει να ειναι χοησιμος . ,.., , τ , , , , , � ��vολα να ε νάι ελευ�ερος·ακομα και
•. , Ι Ι , , ΙS.;-� ο"ιχν ε ναι αγαπη δουλου.
, ,, , -στους αλλους πQεπεt πρω-c , , , ,, , η αγαπη δεν εχεt καμμtα
' Ρ ' (1 1 ) ' ' ' ' ' " '- _::.:ν ολλd.ν 866- 944 ,γαλλος λογοτεχνης. Απο την ειο-αγ:ωγη=-=' -�"ισ-;όρημα "ΚλεQάι,tπώ". 11ετ. Μίνας Ζωγράφου-Κ.Μεραναίου
-ϊ... �ό 11 Ρομα ί ν Ρολλιχv" του Στέφαν ΤΟ'βιχ°ίχ).
' '
- 10 -5. 'Άν τό κέντρο της βαρύτητάς σου, τό τοπο&ετήσεις εξω άπό
σένα, i}(Χ εΙcrαι ο ο"κλcίβος του κόσμου. 'Άν τοπο-&ετήσεις τόν �αυτό σου στήν lπιδερμίδα σου, ή έπιδερμίδα σου &ά crέ κάνει άκλd.�ο της. "Αν τοπο&ετήσεις τόν w.uτό· σου μέσα σου, &ά σοϋ ιχνήκει μιά πηγή
, , δ,
, που ποτε ε crτερεuει.
Ο.Λ.Φορέλ (o.L. Forel), σύγχρονος γαλλοελβετός ψυχολόγος κα( , ' , , , , .ι.. , , φυχιατρος.· Απο τους II Αφορισμους11 • Μετ.ω.αρ.· Οικονομο\..
Τ, • , , , , τ ,, ,'.:' 6. ι η λευτερια πιο δvσκολοφταστ ε ν απ ολα, , , , , ,
'δ , και πρεπει πριν να τη λογιασεις για ικη σουν'άγωνιe1τεϊς νά τ ήν κερδίι1εις γιά τούς αλλους
''Α Σ λ ' 'Α ' ' λ , δ ' 11 Σ ι"β'•λλ" " γγελος ικε ιανος, πο το υρικο ραμα ν �
Γ' ΛΕΦΤΕΡΙΑ
ι1t σένα πού δεσμά δέν ξέρεις, Νύχτα όνειρομάνα, φηλά στήν ξαγναντη κορφή·
ριγος , ,, , - .,
δ , , , , κοινο εκρουε τα πευκα, την καρ ια μου και το μεγα , - ,, ,δ
, , χορο των αι1τρων σου, α ερφη.
Σ , , , , , , ,
, , τα νuχια απανου, τρεμουλο τανυctα το λιανο κορμι μου , , , , ,
την αγκαλια νοιξα ctταυρο ,,, ,v , , , ,, , κ εκραξα μ οσ� δυναμ� αφησαν αφ&αρτη οι πονοι
κ Όι αϊ.ο&υμιες μέ τόν καιρό.
Κ'ετσι σέ κοίταξα πολύ, πού γέμιctαν νεοά καί σπί&ες , , υ , , > τα ματια - ολο ctτα νυχια τανυστος
κ 'ενοιωσα οί ρίζες μου της ζωης νά ξεκολλαν καί νά β�&ανε μές ctτό κα&άριο Πνέμα τοϋ Παντός.
' Ω ,, ,, ',, δ , , , , ς εκρα�α ετσι κ εγινε: cπλα φτεqουyια με σηκωναν
η ίδια μου άνάι1α μέ �φωνε ως Έκεϊ· σπαράζοντας μέρες πολλές τό 'χα μελετήσει
,, , � , ημουνα λευτερη ψυχη.
Μά �ς εκαμα νά κατ�βω στόν Κόσμο τή χαρά νά δωσω, δαυλόν πού η φ λόγα δέν τόν καταλεϊ,
τά πόδια αίσ&άν&ηκα στό χωμα καρφωμένα καί τά χέρια t , , , , αλυσιδες τριπλες, βαρος πολυ.
κ ,,, , , , , t , , εκλαφα. Πocro; Στα βα&ια λαληctε ο κοκκορας στ άλώνια
,, ,, , , , , κι ακουσα ν ανεβαινει μ,ιαν ηχη: τή λευτεριά δέν τή ζ�τaν μέ παρακάλια: τήνε παίρνουν
μέ τά ίδια χερια μον«χοί. . . , .
Τ' ' , , , , , , , , , ην υπαρξη �ου τ�ν �κν� �ια να �λαται�εις, να βα&αινεις, , �με�ξε με 1ον αμ�τρτ;το,, Αρι&ν;ο• , μει1α στου Πόνου που βογγα την ασωτη Αβυσσο κατεβα,
. καί Ό-ά'βρεις της Άλή&ειας,τό Ρυ�{. Αποσπιχc1ματιχ
Κώι1τας Βάρναλ,:ις
1 \
- 11.
� Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤQΠΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ
α Η ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΝ ΚΡΕΟΝΤΑ
ΚΡ. •••
ΑΝΤ.
ΧΟΡΟΣ
ΚΡ.
Λ, ' ' , , ,, , , εγ εσυ τωρα κι οχι πολλα λογια μά σύντομα· ηξερες τό κ1ρυγμα πού πρόσταζε μήν κάμη αυτό κανένας; Τ, ., - , , Γ , -r ,., ο ηξερα, πως να μη; νωστο ηταν σ ολους. Κι:ι.ί τόλμησες λοιπόν νά παραβης
, , , , άυτο το νομο; Ναί, γιατ( δέν ηταν
' Δ' , - , ' ' , , ο tα�, που μου τα χε αυτα κηρυξει,
ουτε � συγκάτοικη μέ τούς &εούςτου Κάτω κόσμ·ου, ή Δίκη, αύτούς τούς νόμους
, , ' , ,, . , , μες στους αν&ρωπους οοισεν και μητε , , , ) ,, πιστευα τοση δυναμη πως ναχουν
, , , (/ , , ..., "1 τα δικα σου κηQυγματα, ωστ ενω εισαι &νητός νά μ�ορης των &εων τούς νόμους τούς αγραφτους κι άσάλευτους νά β ιάζης•
, ,ι , . , , , , , γιατι οχι σημερα_ και χτες, μα αιωνια κο. ί κανείς δ έν τό γνωο ίζε ι , , , , . ,) , απο ποτε φανηκα.νε κ εγω ποτέ δ.έ &α μπορουσε νά τρομ&(ω
, .,, , , , ,. , &ελημ αν&ρωπου κανενος και οωσω , , δ' , " •crτους &εους ικη, πcχQιχβαtνοντας τους
πώς &ά πε&άνω τοξερα· πως ��ι; κcc ί δίχως τά κηρύγματά σου εσένα
,ι , , , _ υ
κ-ι rJ..ν &α πε&ανω πριν της ωρας μου, κέQδος έγώ τό λέω αύτό, γιατΌποιος
- , , , υ , , , ζη μες σε το&η οση εγω δυστυχια, - , , - ; t , , , πως να μην του ειναι ο &ανατος •ev ••flδος;,ι , , , , , , " ετσt κ εγω τιποτα δεν ·τον εχω
, , - , , ..... , ,, ,, τον πονο του &ανατου αυτου μα αν ηταν
, , ' , ,, , , και το ανεχομουν αταφος να μεινη - · , t , , , , τ�ς μητερας μου ο γυιος στο &ανατο του,
c:υτό &ά μου ½ταν πόνος Ύ 1 • αύτά τ 'αλλα η.
, δ , - • ,,
, , ,�tσ."'ολου εν πονω κι αν τωρα εσυ
, ,, , - J , , , ,
1ια αμυαλη με περνας γι αυτα που κανω, t/ λ Ν ttι λ , , ο αμυα ος ισως γι αμυα η με παιρνει
Δ ,
., ' , , , - , ειχνει τ ωμο το φυσικο της κορης , Ι , , , , ,. , , πως ε ναι απο πατερα ωμο δεν ξερεt
νά γέρνη μές στίς δυστυχίες κεφάλι. ,.., , , ι , , ι _ Μα ξερε πως οι πιο σκληρες οι γνωμες
, , Τ , , , , αυτες ειναι που πιοτερο και πεφτουν ι, , , , , , , κι οαο γερο το σιδερο και να ναι
tΙ , , - - ._ -'
οτc:ν στην πυρct. της φωτιας σκΛηρυνη,
- 12
ΑΝΤ. ΚΡ. ΑΝΤ•
ΚΡ.
ΑΝΤ.
ΚΡ.
ΑΝΤ.
ΚΡ.
ANT Q
ΚΡ.
ΑΝΤ.
ΚΡ.
ΑΝΤ�
ΚΡ.
τότε {}ά δης πως σπάνει καί ραγίζει· �αί ταλογα τά πιό βα�βάτα,ξέρω, ενα μικρό χαλινάρι τα σιάζει· rιατί δέν πάει νά μεγαλοφέρνη οταν εΙναι κανείς δοϋλος των aλλων. κ , , ,, , , , , ι αυτη ηξερε το &ρασος της να δειξη , , , , , -και τοτε που τους νομους μας πατουσε, καί δεύτερο αύτό &ράσος της άφου εχει κάμη τήν πράξη καί νά τήν καυχιέται κα[ νά γελα μέ τό κατόρ&ωμά τηc. Δ, ; , , , , , , i ,, εν ειμαι εγω, αυτη ναι τωρα ο αντρας, ,, ' , ,, , , αν �τιμωρητα ετσι την κρατησn
, , , , ,. J,ι , ; ' την εξουσια αυτη μ ας παη να ναι παιδί της άδερφης μου, ας πctη νά 'ναι
( , , , , ί ,
η τιο στενη απο αιμα συγγενη� μου • . , . . .. . .. .
Σκότωσε με λοιπόν, G-ές τί 11οτ άλλο9 'Εγ �
, , ,,
' ,
,, ω; μα τιποτα·�χω αυτο, ολα ταχω. Τ{ , - ,
, , , , αργεις λοιπονξ γιατι καμια δε βρισκω
, , , , , ,, στα λογια σου ευχαριστησn μητε ει&ε νά βρω ποτέ �ου έγώ•τό ϊδιο καί σένα εύχάριστες ο; πράξεις μοv δέ σου εΤναι.
'Άν Μ.ί άπό που &έ νά 'χα πιό μεγάλη δόξα άποχτήση, παρά &άβο\τάς
, ,, , , , t .....
τον ιδιο μου, αδερφο; &α ομολογουσαν κι �λοι αύτοί έδω π'έπιδcκιμάζουν, ;ν ψJβος δέν τούς εκλεινL τ� γλώσσά�
, ι - , , ' , ,, , μα οι βασιλειες, εχτος αrο αλλα τοσα πού εχουν να χαίρουνται άγα&ά� μπορουνε
, f , , , tl , να λενε και να καν9,υν ο,τι &ελουν. , , ' , , , , , , , ,
Αυτο εσυ μονη απ ολους αυτους βλεπεις. Β , ' ,. , J , -λεπουν κι αυτοι μα εμπρος σου κλειουν Καί δέν ντοεπεσαι έσύ χωριστή ναχης , , , ) , γνωμη απ αυτους�
,_ Ι
τη γλωσσα.
ΗΟχι ντροπi δέν τοχω νά τ ιμω αύτούς πού ε'ίμαστε απ' τό 'ίδιο σπλάχνο. Κι dπ'τό 'ίδ.ιο σπλάχνο δέν ηταν καί κείνος ποπεσε πολεμόντας μπρός στόν αλλο;
' ? , ,, ' , , , , ,
Απ το ιδιο, απο μια μανα και πατε�α. �
, , , ι , , JJWς λοιπον προσφερες τιμες οπου εινα:ι , "'β
, -ασε εια για κεινον;·
Τ, , fiτoto πραμα
δ, , , , , ε tα το μαρτυρηση ο πε&αμενος. Άφου �μοια τόν τιμας μέ τόν άνόσιο; Σ , ,, ; , ' , κοτω&ηκε οχι σκλαβος, μα αδερφος του, Ί\ου(?σεύον-rας τ·,1 χώρα -του� ένω �κεινοc::
'ζ , v�εραuπr οντα:ς την ν
λΝΤ ,.
ΚΡ.
t, t ,, Ομως ο Αδης ,, , υ - , , ιαους για ολους πο&ει ·τους νομους
, c, , , , t , , Μα ομοιος με τον καλο ο κακος δεν, " ,, -για νάχουν ισο κληρο.
ΑΝΤ Ποιός ξέρει ,, ,, , , , , - ,
, ,, που εχει.
; ειναι
αν εχουν αυτα πεeαση εκει κατω; ΚΡ. Πeτέ μου έχ&ρός δέ �έ &ά γ{νη φίλος
ούτε ·,tt cχψου πε&Jνη. Έ ' ' Ι ΑΝΤ. γω δεν ε μαι , , 'ζ
,, , , , , για να μοιρα ομαι εχ&ρες� αλλ αγαπη, ΚΡ. Σάν πας. λο"ι.�-όν κάτω άπ'τή· γη, άφου πQέπει
, , , � - ' Ί; , , και κάλά ν rtγαπας, αγσ.-1tα εΚ'ε ι νους ,, ι - , • , υ , , , ,, που ναι εκει_ κατω μα οσο εγω &ε να μαι 'ζ , .,
, , , , στη ωη, γυναικ� δε &α εξουσιαση.
Σοφο;ιλης. Άπό τήν i, Άντιv�ν"Ι"Ι11
- 13 -
-"Επεισόδιο Β'στ. 446-5i5 Έλεύ&ερη άπόδ. Ι.Ν οΓQυπάρη
β' Η ΖΑΝ ΝΤΆΡΚ ΚΑΙ ΟΙ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΕΣ t
, , , ' t.ι , ' , ΚΩΣΟΝ. Η Στρατευομενη Εκκλησια ειναι ενας στρατος α αυ-, Ι - Ι 7 , Ι Ι ,ι Ι Ι --;-η τη γη> πο·υ ειναι ακομα γεματη απιστους και δυναμεις του κct,-- "
Εχ Ι , t ι ι υ Ι ,Ι Ι V κου. • ει χρεος να υπακουει τον Αγιο Πα�ερα μας τον Πάπα,οπως
t - ,,. , , t - , , , , .
ο: στρατιωτες σου ειχανε χρεος να υπακόυν εσενα και τους λοχα-, , , , , , •) - , , " �·ους σου. Και το στρατιωτη που το πρωι της επι&εσης ερχεται , , , ,, . , , , , , , , και λεει πως ακουσε φωνες να τον συμβουλευουνε να μην επιτ� -- :, V Ι Ι - Ι Ι Ι Ι Ι
&ει, σ ολους τους στρατους του κοσμου - και στο_δικο σου το , - , , , , , , , , , , ::;-τρατο-:-του κλεινουνε το στομα. Και με πολυ πιο σκληρο τροπο α-
, - , δ 'ζ , ,
, , -
�ο μας, που οκιμα ουμε να σε κανουμε να λογικευτειςc
ΙΩΑΝΝΑ( μαζ εμ ένη, σέ στάση άμυντική). Χτυπατε δυνατά,δι ' '. 'Ε ' ' ' Ι ' ' ' ' -Υ..αιωμα σ�ς. 'μενα δικαιωμα μου ε ναι να πιdτευω και να σας. , " .
•.c:ω: οχ ι. ΚΩΣΟΝ. Μήν κλείνεσαι μέσα στήν περηφάνεια σου, Ίωάννα c Τό
, , , , , ,, , , t , δ' χαταλαβαινεις καλα πως και σαν αν&ρωποt και σαν ιερωμενοι εν.. , , , , , .. , , - , �ι.ουμε σοβαρο λογο να πιστευουμε στη &εικη προελευαη της απο-
- 'Ε , , , , , , ,, �-=ολης σου. 'συ μο\•αχα πιστευειs- σε ρ-πρωχνει διχως άλλο ο ... , , , , , , , , - , , ��ιμονας π�υ �ελει το χαμο σου - εσυ και κεινοι που cε χρησι-
-, , .....
, \ , ,, , , , , , �ο�οιουνε οσο τους συμφερει. Μα οι πιο εξυπνοι απ ο.ντους ποτε. , , Τ' ; t , , ι υ , -:.ε•, πιστεφι:χνε. ο δειχνει η αταση που κοιχτησανε οταν αιχμαλω-
, ι < , , ,
,r_. "> , δ , , , �:�τηκες και η ρητη τους αποκηQυξη. nυ.νενας πια ε σε πιστευ-$ , " , , - , • y' , V , ,
�1, Ιωcιννα., αν εξαιρεσοuμε το λαοuτ..,ικο,. που όλct τα πιστευει, , ,, , .. .. " Ε' λ ' �ο:, αυρ ι·ο &ί πιστεφει μ tctν αλλΤ). ισα ι ο ομοναχη.
ι <τ.. 'Ι , , , , τr _,. ζ , , , , .11 ωαννα δεν αποκ(μ νεται • .υ.α&εται· μα εμενη, μι1<.ρη μικρη, , , , υ ) ���εαα σε ολους τους •••
Ο ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΠΣ. 'π Ίερή 'Εξέταση ''εχε ι νά προc;τατέφε ι κcίτι
- 14
, , , , , , , , , , , , , ανωτερο και JtO μυστικο απο την εγκοσμια ακεραιοτητα της Εκκλη-σίας. Παλεύει μέσα στό αγνωστο, κρυφά, μ 'εναν έχτρό πού α�τ1 μονάχα ξέρει νά τόν ξετρυπώνει, πού αύτή μονάχα ξέρει πόσο επιφοβο) εΙναι� Της τυχα�νει ,ν'�ρ�ατω&�ϊ γιά νά,τά βάλε! μ ·;�αν�� τοκρατορα. Αλλες φορες με το ιδιο επιβλητικο μεγαλειο, με το " ,, , , υ , , ,, ,, ιδιο αγρυπνο ματι, πολεμαει ενα σοφο φαινομενικα αβλαβο, ενα τσο-πανόπουλο άπόμερου βουνίσιου· χωριου, μιά κοπέλα. οί ήγεμόνες της γης ξεκαρδίζονται στά γέλια βλέποντάς τ�ν Ίερή 'Εξέταση νά κά -νει τόσους καί τόσους κόπους έκεϊ πού &ά τούς ε9τανε ενα κομάτι σκοινί κ'ή ύπογραφή κάποιου λοχία κάτω άπό μιά �ανατική καταδίκη. \.τ \\,.- , � , , Ι
, , - _,
,, ,
n �ερη Εξετ�ση τους αφηνει να γελάνε ••• �ερει ν αναγνωρισει , , , ' , , , , tl , , , - t
�άι �α μην υ�οτ�-�ησει ,τον,εχτρο τ11ς ο�ου και ,να τον �ρει. �ι ο εχτρος της δεν.ειναι ο διαβολος, ο διαβολος ο τραγοποδης,που τρο-
, ,,, ;, .., , , , ι , , , , - t μαζεt τ αταχτα παιδια.- Και που ο εισηγητης τον βλεπει παντου. Ο , , t , � ' . , ; t ,ι εχτρος της, ο μονος της εχτρος, ·ειναι ο αν&ρωπος •••
ΚΩΣΟΝ. Άποκήρυξε;, Ίωάννα. Μονάχα -γιά χαρη έ1ιεινων πού προδώσανε άντ ι'στεκεαα ι. 'Έλα νά ξαναμπεί ς στούς 1ιόλπους της τέρας σου, τηg"-''Εκκλη::r."ίας. Ταπεινώσου. eά σου δώσει τό χέρι ξανασηκω-0-εt<;;_. Ε!μα.(σ'ί_γουρος οτι στό βά&ος της κctρδιcϊς σου ,, , , , - 'Ε , επαφες να εισαι τεκνο της κκλησια.ς.
, Τ , - 'Ε ,
,σε Μη -
, Vά
δέν
ΙΩΑΝΝΑ. Ναι, ειμαι τεκνο της κκλησιας. ΚΏΣΟΝ. Έμπιστέφου την, Ίωάννα, τή μητέρα croυ άνεπιφJλαχτα.
, , , , ,
, , , ,, ,
'· ζ , , , Θα crε λεφτερωσει α.πο την αγωνια οπου βρισκεcrα.ι ητωντα.ς να την
κρίνεις έσύ.,Δ.έ _,&_ά εχεις πιά νά σκεΦτέίς τίποτα. (-,"·..:. , , ,, ) ι., , , , , ΙΩΑΝΝΑ .αφου.σωπασε λιγη ω�α{,. Οσο για την πιστη μου, την
�μπιστεύομcιt.,q:cήν Έκκλησία. Μα οσο γιά ο,τι εΚάνα, δέ &ά τ'άποκηρύξω ποτε ,μου !
(κίνηση ·ατούς ίερωμένους. Ό 'Ιεροεξεταστής ξεσπάει) • ... , , , � ,, , , , ΙΈΡΟΕΞΝ.ΓΑΣΤΗΣ. Τον βλεπετε, τον αν&ρωπο, που σηκωνει κεφαλι.
Καταλαβαίνετi τώρα π ο ι ό ν δικάζετε ••• Κοιτάχτε τον άλυσοδε-, , , , , , , , , ,
μ �νο, ξαρ��_τωτο � πα�ατημε�ο �π τους δ �κο�ς ::o·J και, κα&�λου π �α.,σιγου�ο -ετσι δεν ειναι, Ιωαννα; - πως εκεινες οι φωνες, που εδω και τόσον καιρό βουβα&ήκανε, του μιλήσανε κάποτε στ' άλή&εια. Σωριάζεται τά;α; Δέεται στό Θεό για νά τόνε ξαναπάρει ό Θεός στό χέρι Του: Ζηταει τουλάχιστο νά του ξανάρ&ουν οί φωνές του καί να
, ; , ,, Γ 'ζ , , ,, , , , φωτισουνε �ο δρομο του; Οχι. υοι ει κατα την αλλη τη μεριά, α-, , ,. , > , , , τr-, , φηφαει τα βαdανιστηρια, την ταπεινωση και τα χτυπηματα. -Wλt μες
.., , , , , , ι , ,, , -στη σκυλιdtα την καταντια του, πανω στο υγρο τ αχεροστοωμα . της - - , , , , , , , , · �σκοτεινης του φυλακης σηκωνει τ� ματια και κοιτσ.ει αυτη την άνι-
, , , - ι -κητη την ει1ιονct του εαυτου του •••
(Βροντοφωνάζ� ι) , Τ t , , , , , , - , ,
••• που ειναι ο μονος ctλη&ινος Θεος του. Να τι φοβαμαι. Και ct -, , J , , , t , , , -πανταει, ξαναπες το, Ιωtιννα- σε καιει η λαχταρα να το ξαναπεις:
ιι "ο , υ ,, fl σο για ο,τι εκανα •••
-- -- - , . . -···-- -�--,-..--
. -�
- 15 -
ΙΩΛι.'mΑ (μαλ�κ-cί.) •. Δέ -&c:·τ'άπο1ιηρύξ� πvτέ,ϊί��; Ο ΙΕΡΟΕΞΕΤΛtΤΗΣ (τό ξαναλέει r:χγριεμένος άπό_--τ�·μίσος). 11 'Ό-
, t/ ,, .. -τ δ , ; ' , , , .-:: c, για ο,τι εκαyα,-_ ε -&α τ αποκηρυξω ποτε μου •• _ .. ':, ' - , f· , ,
' , , ;· ; . t, .. ·: ; , , , 1' ακουτε αυ:."<Χ -Vfi. λογια, που. τct ειπαν ολοι τους απανω crτις-, ,, � ,
.,
, ; -β .,
.,
-::ι�ες, crτα ικριr:ιμα:,τα, ,μ,tς cr .τις καμαρες του ασcχ:'J•ιστηριου, όσες , , . , , , Τ , , , . ο. , - c, :ο�ες μπορεσαμεt-να τους τσctκωσουμε� α λογιct που -.rά ξαναπουν v-::-:ερα άπό αίωνεζ μέ. τήν 'ίδια άδιctντροπιά, γιctτί τό κυνήγι του. , , , , . , ., ,. , ,_ �· , :.•ι ρωπου δε &α ;.ελειωσει ποτ.ε. Οση εξ,t>υσια και.,,:9 �ποχτησουμε -�:ί. μέρα μέ τή �ιά·μορφή η μέ :t'Τ)'ν αλϊή�'ϊ'οσο βά�ιά κ'αί νά πλάκώ-
, , t• , , fJ , , , . , , , ::ε! τ�ν κοσ�ο ,η�- ,Ιδεe;,, οσο Κf;ι ,vq γιν�:ι,ανελεη_,τ-�,.,,μαστο�ικη, .,-:οί.νμηχανη η οqγανωc:η της και η σ.στ�Vόf.Ηά της, &cι εχει πctντα κα-· -ο·J νά κυνηγήσε;! εναν αν&ρωπο ·πού &ά τ�ς ξεφύγ.ε.ι 'κά ί πού τελ ι-� $« τόν-πιάσο\,νε 1ιαί -&ιχ τόν σκοτώσQJtέ,.'�Καί πού αλλη μιά φο�� &ά ταπ_t"ινώσ�. τήν 'ΙδέG< στό �φος "ϊης &ύν�μή5 της_ �πειδή -&ά-εϊ 11 οχ'i 11 Άδ{χως� vrf. χαμηλωσε.ι τά μάτι_�:.·.: . .
(Σφν.Q(ζϊi;.'iχ;νάμεσcι. στά δόντια τον;. 8'λο μίσος κοιτώv-ccι;ς τήν 11ω�ννc:). � · . -"Εχετε άνάγκ� νi τ·ην άνcι;κρίνετε αλλο; Νά τή ρωτήσετε γιctτί
, , , ι, , ., . , ,.. " ,; , , , �:χ-:ηκε ά1cο .φηλα,-----«πο-�ο κctστ.ρο οπου ητctνε φ.υ.λακισμενη, γιcι; να, ,, ' , , , , ' ' , , , - 0 - ,:•.ηει η νι, γινει �ισματι_cι;, ctντι&ετά απ τις εντολες του ·εου; Νcι;, , , , , , , , , , -:r Qωτησε�ε γιατι πctρα�ησε τον πατερcι; της κcι;ι τη μctνα της και :όρ εσε το�τά τ 'άντρ ί,ι tά τά ρουχά κcι; ί δ έ &έλε ι νά τά βγάλει, άv-, ' .. , ' , - 'Ε , , - , , , -::"ετα απ τις εντολες της κκλησιας; Θα σας δωσει παντα τουτη
, , , , , , ι, " ,, Τ , -:-�-ι ctπαντ�1ση την αντρικιά. 11 Ο,τι εκανά εκανcι;. Ειναt δικο μου. �νένας δ�_μrtορεί νcί. μου τό πcχρεt πίσω. Καί δέ -&ά τ'ιiποκηρύξω. _, , ,_ - , , ; , , , , , , �ο μονο που μπορειτε να κcι;νετε εινcι;ι να με σκοτωσετε, νcι; με κα-, , .- , , , ,, , , .., �� , , ,ε-:ε με τcι; βασάνιστη�ιcι; νά φωναξω ο,τι κctι νά εινctι. Μά νά με 1ι:1Vετε V(I. ΠUJ 11 ναί11 δε μπορειτε11
ο
(Τούς φωνάζει) 'Έ λοιπόν, σεβctσμιώτατοι, μέ τόν εναν τρόπο η μέ τόν αλλονε ι, , ,, : - , , ' , , , , , , �: οσο κcι;ι ν cι;κριβοπληρω-&εί αυτο απ την αν&ρωποτητcι;, πρεπεt να
_;"ουμε ν 'άναγκιχζουμε τόν αν-&qωπο νι1. λέει 11 vcι;ίtι. ·Όσο μένει κ' !ν.χς αν&qωπος άcrύντριφτος, ή Ιδέα, άκόμα κι αν ε�ει γίνει κυτ:�ρχη, ακόμα κι αν εχει Ο'υντρίφει ολο τόν αλλο κοσμο, �-ά βρί-
,
, ,
(l -
,
.
, ζ , ,, - • , ��ε-:αι στον κιντυνο νά χct-.rει. Να γιατι ηταω ν αφορtστει η Ι-, ,, _,, , , - , , , , -�ννα, να εξο�τοακιστει ctπo τους κολπους της Εκκλησιάς κάt να t. - , ) , , , , , , , , , -��!Xuo&ε·t στην εξουσtά την εγκοcιμ ια κ t απ ctυτη να χτυπη{}ει. Ζσ.ν· Άνού'ϊγ ( Jean Anouilh), �νομαστός crύγ�ονός μας γάλ δ , ' , , , ,ι C , ο; ραμcι;τογραφος. Λπο το &εατρ ικο του εργο 11 Ο κορυδαλος11 • , , , , Μεταφραση Mctρ ιcις Οικονομου
- 1.6 -
ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΡΟΜΑΙΝ ΡΟΛΛΑΝ
ΡΟΜΑΙΝ ΡΟΛΛΑΝ
χ , , , , ' - , , λωμο και λtγοσαρκο προσωπp ασκ�τη κι ονειροπαρμενσυ.Κον-τοκομένο μουστάκι ξαν&ό. Μαλλίά φαρα καί ϊaια. Δυρ μεγάλα
, , • , 'ζ ,. , 'δ 'ζ �κ�ιζογαλ�να μ�τια αστ�αφτε�α - δυ� ωντ�νες αχτι ε�•που, ωη-
ρευανε καt φωτιζανε κεινο το πονεμενο προσωπο. Κορμι φ�λολι -, , , " •. , , ,, . 1. ,
γνο ,ωι λιγο σκυφτο. Υφος συyκρατημενο. Κινησεις ατολ-μες και , , , , , , , , -r Τ , καπως αδεξιες. Φωνη φιλη κι αδυναμη
)που ωρες ωρες γινοτανε πυ-
οετι,ι11 παίρνοντQΑ:ς φόοα γιά νά βεβαιώσει μιά άλή&εια. Νά ποιές Ί ς - J ) , , , , , , Ρ ,ηταν οι πρωτες εντυπωσεις απ το μεγαλο γαλλο λογοτεχνη ομαιν Ρολ"}..ιj.ν ( Romain Rolland, 1866-1944), τόν 1Qt:Ηκό άπόστολο της εί�ήνης καί της συναδέλ�ωσης των λαων, που στίς 29 του περα -σμενου Γενάρη κλείσανε εκατό χρόνια �πό �ή γέννησή του.
\.-τ ' - Ρ ' Ρ ' ' ' ' ' ' u ζωη του ομαιν ολλαν ερμηνευει και περιεχει το συγγρα-, ,, , , ,, , ., , , - , φικο του εργο. Και το εργο του κλεινει μεσα του κ εξηyει τη
ζωη του. r 'ο. ' ' - Β δ ' 'Ε - ' 'εννηvηκε στο Κλαμεσυ της ουργουν ιας. κει περασε τα
παιδι,ιά καί τά �φηβικά του χρόνιcχ. Άπό μικρό. τόν αρχισε πιά-ι , , ,, λ , , , -νο η μητερα του, που ητανε πια.νισ'tα. Ο πρωτογνωρος κοσμος της
μουσι,tης αγγιξε βα&ιά τήν τρυφερή,: τ,ήν παιδική φυχή του. 'ίιπό τότες ολο ·ιιcι.ί πλατύτερους πνευματικούς �ρίζοντες του cί.νοιγε
·- 17 -
., , , "δ' , , , _ � ,�·,τας το� dΊη γλωdcr/1. ;�ης τη ., ι χω� 1aνα) την ,παναν-&qω1; ι ν,;. -J�επαιρνε αογοτεοα τον εφηβο περα απ το crπιτικο του, απ την ,. , ) , -, ) , , , ,, , ' � , , -ο�η του, απ την επαρχια του, απ το ε&νος του, απ την εποχη το�-�Qφιcrμα φραγμων, γέννηcrη νέου καί βαθύτερου crυναιcr&ηματικου
ό::rμου, dπορά 0!1tουμενικης crυνείδηdης, πρωιμη �crώφυχη φώτιctη, ' , , , , , ,, J , , , ' , ,-ε<� απο λογια, πεοα απο εννοιες, περα απο μα&ηcrη. Αλη&ινη μυ-
, - ' ) ο. - , δ - , ,, , , -=τ:.'Όυ μα-θ-ειν αλλa παvειν και ιατε&ηναι" δεν ητανε για τους, , , . , , , , - t -JΟνμενους ctτα ελευcrινιd. μυcrτηρια πρωταρχικος ctκοπος των ιερων
�ci.ετων;.καί φύτρωσε � ,σπόρος crτό ζωντανό χωμα του πνευματι1tου του
, Β '
, , , , ., , , , , ., 'ΙL-«��ου. λαcrτηcrε η φλογερη αγαπη για την αλη&εια και για τη , , , , t , , , - ,
�ε.;�εριa, ριζες πεταξε βα&ιες η μυcrτικη επιγνωcrη της παγκοcrμι-:; άδερφοcrύνης. Τό πνευμα της μ·ουcr ικης ο'ψράγ tο'ε τή ζωή του κ' i��:rε πνο� crτ� δημιουογία του.
., > , ) ' p , Ρ , , , , Αμα τε�ειωcrε το λυκειο ο ομαιν ολλαν εγκαταcrτα-&ηκε μαζι_ , , ' , , , ; , - , , , , ε �ην οικογενεια του στο -�ριο'ι και μπηκε στην Βιtολ Νορμαλ. � , . �δ , δ , Τ t t , , , , ,-ασ ικος 1tλα ος που ιαλεξε ητd.ν η ιcrτορ ια. Ιδ ια ι τερα τον
.., , ς , , - ο. - , tι ,, , , �i��ηξανε οι εποχες των vρησκευτικων �ολεμων οπου εβλεπε τον,,-ος; �:rμό'καί τ-ό πνευμα τη:ς θυσίας νά &οιαμβεύουνε. Mc< ποτέ δέν ε-, , ,, , , , ) , , , -:-ε με πα&ος ν αγαπαει και να μελεταει τη μουσικη. Παραλληλα. - < , ..., , ) , , ε,.ετουο'ε ιστορια της τεχνης, γεωγραφια, φιλοcrοφια, βιολογια,
,ική. Μέ τούς'dυμμα&ητές του Πωλ Κλωντέλ, Σcχρλ Πεγκύ καί Άν-, , , , , , ,, , ,
��ε Συαρες, που 1tι αυτοι διακ�ι&ηκανε υο'τερα στη λογοτεχνια, �ο. �νωcrε φιλία στενή, γεννημενη άπ'τό κοινό τους πά&ος γιά τό, - ,,.-:rι.ν.
, , ;
, ,ι
, , ι
' δ rον καιρο που σπουδαζε εγ�αφε μια crειρα ιcrτορικες ιατρι Ε- καί μιά σειρά μουσικά δοκιμια. Καί crάν τέλειωσε τίς crπου , ,, t/ 7 , - , - , , _ε; �ου εγραφε �να ειδος η&ικης και φιλοο'οψικης εξομολογηcrης.
• - , . ( , , τ , ) ,5 �ι το credo quia. absurdum πtο'τευω γιατι ειναι παραλογο tπου
--- ,, , , δ - , Τ , , , V ' . =�; ητανε ν α�ο ο&ει στον ερτυλλιανο και στον Λγιο Αυγου -Ι , - , ( , , τ :,:�ο, το μεταποιει ο'ε credo quia verum πιcrτευω γιατι ειναι • • , ...
) , , ( , ,, t , ) -
Τ""tια και το cQgito ergo sum crκεπτομαι αριχ υπαοχω του Ντe-, , .
( , ,, (
, )
, ) ( , , t.2�� ι1ε cogi to ergo est crκεπτομαι αρα υπαρχιι- • Αυτες οι δυο αρ-
• , , - ο. , ' - β ο. , it; γινονται ατηριγματα της κοσμοvεωριας του και της ιοvεωqι-
, , , - δ - , , , ζ χ; ,ου. Με τη "διανοια τη) καρ ιας" μπαινει βα&ια στις" ωντα-έ; ά;.ή&ειες", πιό βα&ιά_από τούς συστηματικούς φιλοσόψους.πά
:�ό τίς πραγματεϊες του μετεωριζόταν ενα διπλό ονεtQΟο Νά, ; , , ; , , , , ,υ �;..ει μουσικα δραματα ctαν το Βαγκνερ και να γραφει 1t ενα μυ -, , tl ,, , , , , , , , =�ορημα για ενcι.ν αξιο μουcrtκο που παλεφε με τον ,tσαμο και νι-
, . , , � - , , � " � ·�ε απο τον κοΟ'μο. Κεινο τον καιρο τον επιασε συγγQαφtκος_ , .�ε�ος.
π�ωτα π�ωτα κaταπιάcrτηκε μέ τή δραματογραφία. πικqαινό1ανε - t�Ψt-ι:ις το γαλλικό &έατρο της έπο_χης του νά πάι1χε ι από J.να ι-
, . , ; :, , , t , , ' , -:. �.α ειναι c:ποκλειcrτικα του &εματα 1J μοιχεια; τα ερωτικα --<:�ο-ια, οι' μt1ιροκαβγcχδες κι αλλες τετοιες μηδαμινότητες.
· - 18
Σ�ε<qτόταν πως ό λαός χοειάζεται &εατρικά εργα προσιτά σέ ολους ,-.ι, , , , , ' Ρ , , , , -μα οχι και ρηχα. Δεν το&ελε ο ολλαν το &εατρο τεχνη των crιtλo -
νιων, τό�ελε &έciτρο τον λαοu.- Νά �ξεuγεν{ζει τό &εατή, παρου·σι� # , " ' , - , V , J - t ζοντας του τον αν&Qωπο αντιμαχο της μοιρας ο;τως το αQχCΧιο ελλη-
, , , --δ, , , ,, , , - .,., νικο &εο:τρο. Να του. ινει ευκαιριες ν ακονιζει το νου του. Με έξυφωτικές ο-υγκινήσεις, μέ παοαδε{γματα ήρωισμου 10. αJτο&υο-ίας
, - , , , , , ) , , - -, • � » .,να του εμπνεει το πα&ος για το η&ικο μεγαλεtο. Μερικ� α.πο � εq-γα πού εγραφε
,πή�ανε &�ματα άπό ·τή Γ�λ:λ,κ1 '�πανάσ-;αση. Δειχν-ο'Ι)
νε παραστατικα_τις μεγαλες της ο-τ.ιγμε:ς και τις μεγαλες της μορ-, φες •
. , . , ,, , , , -, , , , δ ,Μα κανενα του εργο δεν κρατη&ηκε στη σκηνη παραπανω απο υοτρία βρciδυα. Τό κοινό τό κακομα&ημένο καί ρουτινtέQι-κο η&ελε τψ
,, , J t - , ,, , ΤΗ ' ευκολη διασκεδαση Κ; οι.&εατρωνες το_·ευκολο κερδος. �αν αντιεμ--, ' " - Ρ ' Ρ ' (,,,. ' ' • ' ,. πορικα τα εργα του ;Θ_μαιν ολλαν • .ιi κριτικη στα�ηκ-ε εχτρικη rί:,-
πό ο-υμφεροντολικά έλατήρια. ';Ισώς καί νάταν ένοχλητι� τά Ο'υνtιδηο-ιακά διλήμματα πού ε&ετε ό·δραματοποιός. Tci έ�νικά c1υμφέρον-
,, , t , , , , ; - - '-'τ , τα η τα υπερε&νικα ιδανικο: σ"tο "Θριαμβο της λογ�κης". n πατρι-δ ,., ' ; , Ν , , , , , ,, α η η δ t�ιcr.ιοσ'υνη στο " ταντοv 11 και πιο. ξεκα&αρα στους "Λυκους" -&<tυμαc;τή μετά&εση της ύπό&εο-τ;ς Ντοέϋφους", οπου ό Ρολλάν πηγε
, , ,
- 'δ , , ) , , , , με το μερος του α ικημενου- και στο "Θαρ&ει,κο:ιρος", δραμα εμ
, ,, , , - , πνευσμενο απο τον πολεμο των Μποερς. Άcηότερα δίδαξε στήν Έκόλ �ορμάϊ ι'στορ ία της τέχνης .. Κι ά
κόμα ά�γ4τ�ρ';, στή Σοqβtνν� ι'c1�0Q ία τ�� μουσ ικης � Τότε_ πρωτο'�δρf &ηκε αυτη η εδρα. Στα μα&ηματσ. του μ εν&ουσιασμο μιλουσε για τη·
, v /' J .,... t, - , _ υ -μουσικη, οπου κα&ρεφτιζεται το πνευμα ολων των ε&νων ,κι �λων των έποχων. Τ·,1ν ελεγε άν&ό της ι'σ...ορ{ας -κ-αί τραγούδι των αίώνων. Μιχ
t , , , , c., , , " , , η αγαπη του αγκαλιαζε ολες τις τεχνες κ� ολους τους πολιτιcrμου� ,,, ,, ' δ , ; ι, - , , , , Κ ητανε αc1βηστη η ιφα του για συν&εση. �εκι-vωντας απ τη μουιΗ-
κή �δειχνε ο,τt μεγάλο· καί κα&ολικό δώσανε στην :tt\/�_.Qωποτητα οί διάφοροι λαοί κΌί διάφοροι καιροί. Τόνιζε πως το μεγιχλείο δέν
Τ t , - , , - ,ι - , - ., t t , ειναι ενος λαου αποκλειc1τtκος κληρος η μιας εποχη�, πως η ιερη , , , ' , , , , ,_
φλογ,α του λαμπει πανω απο συ��ρα κι απο αιωνες. Ύστερα άπό -την "!t1t0τ'Ux1α της πρώτ1;ς του &εατ� t1ιης προc1πά&ε ι
ας β<:tλ&-ηκε �- Ρολλιχν ν • άνυφώσε ι τό φρονημα του �tοσμο-υ γράφοντας · ι, , , , , ,, , , Θ' ,κριτικεc β1ογραφιες α�&ρωπων που ειχανε μεγαλη φυχη. ελησε ν
, i , , , . ' , , , , , κουσει ο 1tοσμος τη φωνη τους, κι ο πονος τους 'Vtt -δ�l;ει τον κο-σμο. Διάλεξε τρε1ς μεγαλουργοJς, iναν τ�ς μοuc1ιiης, ;ναν των ε� καcrτικων τεχνων κ ·�� -της λ-οΎοτεχν ίας. Τό Μπέτόβεν, τό Μιχαη -λcχγγελο καί τόν Τολστόϊ. ·
'Άρχισ'ε με τό Μπετοβεν.., μέ τ1 μεγαλοφυία πού ο-τό μεσ'ουράνημά της καταδικάστηκε νσ. στερ-η&ε ί την αμ εση �παφ1J μf! τό φυct ι κό της
- , - -π , , , , - ,, ., , , -,-στοιχειο; να κλειστει εξω απο τον κοσμο των ηχων. Μα που με τη, - , , , .. , , , - , . , , δυν�μη της �ε�η�ης μπο�εσε ,απο,το �α&�ς του π�ν2υ γιd_το χα�ενο
παραδεισο νa υφωσει προς τον ου�ανο το μουσικο υμνο της χαρας. 'Έπειτα ό.πό τή 11 Ζω11 του 1'.1πετοβεν" εγQαφ-έ τ� 11 Ζωή του Μιχαη -
- 19 ,,,_
ί.σ.γγελου11 ,τή συγv..ινητική βιοr,ραφία του καλλιτέχνη πού η δυΟ'τυχίο: , ζ' '
δ' .,
, , , , ,του γεννη&ηκε μο: ι του κο:ι εν τον αποχωριΟ'τηκε ως το στερνο το
χτύπο της Ο'παραγμένης κο:οδιας του. Α�του του πονεμένου, πού τή ,. , , ), , t , υ t ..,, , ,
δυΟ'τυχιο: του τ1) σηκωνε e1α ο-το:υρο κι ολοενα, οπως ο Σισυφος το βQά-χο του, τήν άνcβαζε φηλά, πρός τ ίς βουνοκορφες τ ης τέχνης.
V τ
, ι , _ t , tl , #
Υμνοι ε ναι 1ιαι οι δυο τουτες οι βιογραφιες,υμνοι στη νικη της �έληΟ'�ς. Θριαμβε�τικqς �μ�ος � πρώτη�_pελαtχολι�ός ή,δεύτεοη. Η τριτη βιογ,ραφια, η 11'l.J.Ιη του- Τολο-τοι", ει ναι ενα ρεκβιεμ,t) , , , ,, t , , , , t J
ενας νεκρωο-ιμος υμνος. Την εγραφε ο Ρολλο:ν τοτε� πού πε&ανε ο α-γαπημένος του συγγραφέας ο-τήν ακρη ·του δρόμου. Ο ΤολΟ'τό'ϊ παοά-
, , , , , , , J , , ") �ηο-ε τις ανεο-εις του και την οικογενειακη του ευτυχιο: σαν τον , , , , vA Φ , - , , ι , , , Βουδδα και σαν τον γιο ρο:γκισκο της ΑΟ'ιζ�ς. Ως και την τε-χνη του τήν 7\έταξε Ο'd.ν άποφόρ ι. Καί πηρε τό ερημ ι-κό μονοπάτι του - ο ' , , ,. , , , 1 , t , , :.:ροσκυνητη. εχτρος που ειχε νο: νικηο-ει δεν ηταν η εξωτερικη
, ι, t ,,, υ - , ) , , ι
,.:.ο ιρα ο πως οι· δυο αλλο ι ηρωες του πνευμο:τος που τουs JιuγραφηΟ'εο , Τ c , , , , 7 ι ι ,
Ρολλαν. Ηταν η μοιοα η εο-ωτε@ικη,ηταν ο εο:υτος του. Σ, J ") ; , ., 7 , , , ε μουΟ'ικους ,ιαι ο-ε μουσικα &εματο: ειναι αφιερuιμενα δυο Ο'που-
�αϊα τεχνοκριτι1ιά βιβλία του Ρολλάν οι' "'Αλλοτινοί μουσικοί"(ο; ' ' ' ' 1 Ο) ' ' Τ ' ' 1 ' " ' ' ' 1 ;Ί :.:ρ.ιν απο το 87 και οι " ωρινοι μουο-ικοι" ,οι επειτα απ το 870;.
Τά άποτελουνε μουσικοκριτικά αρ&ρο:. Ή μουι1 ική, 1cού πάν το: ,κυβερνουσε τή ζωή του, εy ι νε ή δόξα -τυu
Γιατί του Jπαγόρεφε τίς υπέροχες τίς λογοτεχνικές ο-ελίδες του 11 '1:J.ν κ , ,r' , , , , ,, , ,
'Τ ,
'-ττ ρ ι Ο'τοφ" • .n.υτο το μ εγο:λοπνοο το εργο το δ εκατομο ει ναι μια .nρω-, , , ζ' , , , ,, ικη συμq,ωνια" λογοτεχνικη. Προορι οτανε για μυ&ιΟ'τορημα, μα ε -"#
, -
, Ε' , , ��Ο:Ο'ε τα πλο:ισια της μυ&ιο-τοριογοο:φιας. 'ινο:ι κατι πο:ρο:πανω κι
, , , , , '> - - Ε' ο:πο ρω�ο:ντικη και κοιτικη βιογρφιο: φο:ντο:Ο"τtκου μουσtκου. ινο:ι
� , Ε' ' ζ , t , , , , , , , �ωη. ιναι η ωη ενος ο:ν&ρωπου προικισμενου με μεγαλοφυιο: που ,. > 'ζ , , , , , , , , , �α&αινει να ννωρι ει τον κοσμο και να τον μετουο-ιωνει σε εσωτε-�. Ε' , ' ζ , - , , ,
<r, πραγματtκοτητο:. ιναι και η ωη του γυρω του κοσμου, πολλο:πλη .,,, , , , , , , , ..,ωη, πολυμορφη 1tciι πολυτροπη, ·ποτε τρ ικυμ ισμενη ποτε γ,αληνεμεν'!,j•Ή εJρωπα'ι'κή ιστορία της γενιιϊς του λογοτέχνη. ΕΤνcι.ι �να νέο εl-- , , , ,, - - , -
�ος λογοτεχνιο:ς, γραμμενο r10:ν εργο ο-υμφωνικης μουΟ'οtης,με φουγ -ιες κq.ί μέ πρελούντιο: κο:ί μέ λίντερ.
Δ, - , - , ( Ζ' Ί(Λ , 'Τ ,, ,
ε .μποροuμε να πουμε πως ο " αν �tστοφ"ειναι εργο κα&εαυτο J Ι , 1 Ι t " t , ,
α�τοβιογρο:φικο και εξομολογητικο. Ο ηρωας, ο γερμανος μουr11κος7 � 1r Λ
;, Jl".Λ , , , • , , • , (1 -Dα.ν �\dτοφ οU\!αφτ, ο:ρχικο: &υμιζει το Μπετοβεν. Κι οο-ο προχωρει � διήγηση της ζωης του καί ή περιγ�αφή της πQοΟ'ωπικότητάς του , ... �ς ψέονει στό νου τό Ι:'κ·λQJκ, τό Βιiγκνερ, τό Χαϊντελ,μερικές φο-
, ) > - , 'Μ; ,, , , <ες και το Σουμπερτ κq:ι το Ότο-αοτ κι ο:λλους μεγαλους μουσικους •• , t , t , t ) , , , ,
Α�τος κι ο γαλλος ο φιλος του ο Ολιβιε Ο'χημο:τιζουνε το φυχικο _ _ , t ι , « , t
το!!τραιτο του ο-υγ!qαφεα·. Ο Ολιβιε,_ο διο:νC\ητικ-ος·, ο r1τοχο:Ο'τι -, ι ,, ςp , .., ,, t , , t -..ος) ο α-rόλμος, ε ναι ο ο-λλαν οπω.ς τ�το:νε. Ο Ίάν Κρ ιστοφ, ο συναι-
, , , , , , ·ι , , , : φο:τικος-, 'Q ο�μητικΌς,ο τολμ'!}Qος, ο μο:χητικος κι cι.διαλλο:χτος, t!�αι ό Ρολλάν οπως η�ελε νά εlναι.νΟπως η&ελε νά εΙνάt γιά νά
. , � ::ι,.ε,-,ε ι-.
' Ρ '
Ρ ' ' '' - ' ' ' ' , t Ο ομαιν ολλαν λαχταραει ν αγωνιατει για τις ιδεες του.Μα οι
αν&ρωποι φοβουνται τήν περιπέτεια καί. προτιμανε τίς άνέαε,ς τους καί τ(ς συνή&ειές τους. 'Αντίπαλο εχει τήν Κατωτερότητα, τ� μtΚQ(}τητα. Τήν ct.λή&εtα · &έλει καί μόνο τήν ιχλή&εια. οϋτε ατόν έαυτό τ.ου
, , t , ,ι , ,, ,, , , " ; &ελεί να· λεει φεματα ουτε στους αλλους. Ουτε τα ματια εχει τ� δι-, , , , , , δ - , , ,, ,. ; , , , καιωμα ν(Ι. κλειο'ει για ν(Ι. μη ει το κακο ουτε το dτομ.α γt(Ι. να μ.η ν , , , , Σ , , , - " rι �� rr"' , ,. , " π-τ ο φανερωαει το κακο. τον πεμπτο τομο του uσ.ν � ιατοφ .. , στο L.ιυ.-
, , , ,., , \Ι , , , , , , , ν11γυρt στην πλατει!'(", βανει τον ηρωα ν(Ι. κανει αυτσ που λεει. πωςκαν ει ο' Λαο"ιtdοάτος στά 11.Μυατήρ ια τ�ς Κεcpαλλον ιiχς". Νά ξεcrκεπ&'(εt
,. , ') , , 'Η ' .., ,,, ,.,. τις π λη-γες και να ζ"}
ταει γιατρεια. τεχνη ειναt γt ο:υτον ιερη κοι... νωνική λειτουργία. Αδιαφορεί γιά τίς κα&ιεοωμένες &εωρίες, περι-
- , t/ , , , ') �
'ζ , ,, φρονει τιc ετοιμες τις τεχνικεc crυνταγες που εξασφ�λι ουνε την εu-
, , , , 1 , , Τ , , '' κολη την επιτυχια. Χρεος του αιcr�νεται πως ειναι νσ. πολεμησει ο;π
- , , , 'Α , , , , &εωQεt φευτικο και παQαπλανητικο. λυπητα χτυπαει τους λογοκο -, , # , . , , , πους, τους προχειρολογους και τους εκμεταλλευτ.ες, που ντQοπιαζου-
, ' Τ ' ' ' ζ ' ' ' Τ 'νε την τεχνη. ους καμποτινους, που ρε ιλευουνε το &εατQο. ους , , ζ , , , , , , ' φιλοσοφους που μουτ ουρωνουνε το χαρτι με ακαταλαβιστικ.ες αερολο-, , , , , , Τ' ' , , γιες προο�ιαμενες ταχα για τους λιγους. ους ιατορικους που ξεπο�
- , , , , λανε την tο'τορtκη αλη&εια. � ' ' ' ' ' rJ' Κ ' ,,, - Ρ ' ' Σαν ο�οκΛηρω&ηκε ο 11bαν ριατοφ", τ ονομα του ομαιν Ρολλαν,
, , , , Τ ι ,. , , , , Ι , , που πολυ λιγο γνωατο ηταν ως τοτες, αποχτηαε μεγαλη φημη απο τη μιιχ μ�ρα α;ήν aλλ�. Στό έξω�ε'{tκό πρ�ν άπ'τή Γα�λί�. 'Άρ�ριχ,�ημοαιευμενα σε ο'οβαρα περιοδικα ελβετικα, γερμανικα, ιταλικα, αγγλι-, , , , , , ,, - , ' κα πληροφορουαανε τους γαλλους για την αξια του dυγγραφεα τους. Ο
11·7/1.ν Κριστόφ" δέν αργηαε νά μεταψQαατεί άγγλικά.,. γερμανικά,ίαπανι-, t , ' , Ι Ι 7, Ι Ι κα, ολλανδι;ιcι., ιταλικα, δανικα, πολωνικα, ρωαικα, αουηδικα. Στα
1913 πηρε τό tiεγαλο βραβείο της Γαλλικ�ς Άκαδημίας. Μ'έν&ουαια -αμό έκφραcrτήκανε τά. μέλη της κριτικης επιτρο�ης4 Τόν εϊπανε ποίt - , , , ,, , - , μα της αισ�cι.ντtκοτητας, &αυμααα_νε τον εξαιρετικο του πλουτο σε -δέες, σέ ακέφεις, crέ αίcr&ήματα� 'Ιδιαίτερα έκ&ειάσc<νε τήν_ ιχγά.πη πού έκφράζει γιά �λες τίς μοοφές της ζωης.
' p ' Ρ , -ι , ') , , , ,, , Ο ομαιν ολλαν ειχε αρχιcrει κιολας να γραφει αλλο λογοτεχνη-, � \ι{ , ( ) tι , .- ,μα, τον "Κολα 1,ιποεν ιον" "Colas Breugnon 11 , ενα β ιβλtο γελαατο κιχ, ,. ,, ) , , , , , , , , ' , , ξεγνοιαατο, εξω απο την πολιτικη, απο ή&ικα προβλημc!τcι και ιδεο -
, � - t, , , , (/ , , λογtκους αγωνες. Ενα ιντερμετζο χαρουμενο. Ενα. σΧερτcrο εμπνευ -crμένο ά.πό πcι.ιδικtς &ύμησες, άπό τήν Jτμόσcpαιqα το·υ Κλαμεσύ�της παλιας βουργουνδι_κης πόλης;, της ίδιαίτερη� -πατρίδcχς του crυγγραφtσ. .. Ό τίτλος είναι τ'ονοιια · τ ου κεντρικοu ήρωα, του χωρατcιτζη καί &� , , Ε'τ ' , , ' ττ_ , , ,, μοσοφου ξυλογλυπτη. ιναι cιλη&ινος καλλιτεχνης ο .υ.ολιi Μπρενιον,ε-
, ' - ' Σ ' ., - Ρ ' ' ' " χει το μερα,ιι της τεχνης. τη ακεφήΌτου ολλαν αντtπροαωπευεt. ολονς , , , , - , - - , , ,. τους cχνωνυμους τεχνιτες του αλλοτινου κcχιρου που 't'α μικροτsχ�ημα-
τά τους εΙναι άτίμητοι &ηcrαυροί των κα&εδρικων νcχων. Δ.' τ , , - ' , , υ , εν ε χε προφταcrει να τυπω&ει ο "Κολα Μπρενιον" οταν κη�υχ'\'.ηκε
� πρ�τος 7,αγ�ιόσμ ι ο� π4λεμος �Κι �πωι; λέ� t ο' Στ;φαν _Τσβάϊχ cr:ιη μονο-::γραcpια πουγρc!φε για το Ρομαιν Ρολλαν,οt βρ.οντες των »ανονιων ο-κεπα
' - Ζ' Κ ' ' ' ' ' ' - Κο "'Μ Ο'CΧ�ε κcχ� τ�υ II αν �ια1οφ"τ� εyερτ11ριο α�λπιcr�α και του" λα !(Qε-ν ιον" το 1ιαλεe1μα για τη χαρα της ει ρην tκr)ς ζωης.
(iυνεχίζεται) Μαρί ι;t οίκον9 μου
- 21 -
ΘΕΟΣ ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ
' , , 'Θ ' , , ,. , , , , , , , Ο Θεος ποναει, ο εος (Ι.γωνιζετ(Ι.ι. }.i(Ι.ζι μ αυτους που αγωνιζον-; , , , , - Γ , τ ' , ' , -:αι και γι αυτους πο-υ πονσ.νε. ιατι ειναι η Ζωη, η c;,ωτοΟ'τct.λιδ(Ι.
, , , , t , , , , , ., ( , -:ουπεΟ'ε μες Ο'τη νυχτ(Ι. κι απλωνεται και πινει τη νυχτα. Μα η νυ-τ , ,, , ' . . , , , , , , 7.--:α ειναι διχως ορια κ η &εtκη μαχη δε crταματαει ποτε. Κάι ·κα -
, , - , , , , ,, � ' , - t,.,. -·,ενας δε μπορει να ι:ερει· ποιο �ν(Ι.ι τ απο-τελε<1μα της nρωικ ης , V , ":i Ι , Ι Ι Ι ��μφωνι(Ι.ς, οπου κ οι παραφωνιες, που crυγκρουονται κι ανακατω -
, , , , ., t , ' , ·.ονται, Ο'χηματιζουνε μια γαληνια Ο'υναυλια. Οπως ο λογγος απο, - , , , , , , , ,, , t , ο;υες μες crτη dιωπη δινει μαχες μανια<1μενες, ετΟ'ι ·Κ η Ζωη πο -
., , , ,; , , , ί.ε1--αει μες dτην αιωνt(Ι. την ειρηνη. !Ρομαίν Ρολλrί.ν (Romain Rolland)
11 Ζrί.ν. Κρ ιcrτόφ" (βιβλίο Θ ': 11 Ή φλεγομ ένη\. ,. \. ; . , mεταφρααη mαριας Οικονομου
Άπό τό βcχτος") ---------------------·-···-····-------------
ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ illEYΓOYN
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΟΛΥlVΙΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
\. r , , , , , t , .uε βα&ι.α cυγκινη<1η "(Qαφονται αυτες οι γραμμες,. Στίς 14 τοϋ Γεναρη η Θ.ΕΝ crτερή&ηκε �ν(Ι. πολύτιμο στέλεχος t , υ , , , J , , � , ο Πελεκαν ενά\Ι.πtστο κι αφοσιωμενο αναγνωcrτη, τον αγαπtJμε νο
_:; άδελφό Λεωνίδα Πολυμερόπουλο, πρόεδρο της στοας Δημόκριτος, il , , - , - , :�ο�ρασtο μελετητη της εσωτερικ�ς φ·ιλοσοφιας. Ε�καιρίες εϊχαμε πολλές νά εχτιμήcrουμε τίς πλούσιες γνώσεις , , , , , , , , , , �ο�, τους λεπτους του τροπους, την ευγενεια και την ειλικρινεια
-=-·. αίcr&ημιχτων του, τήν εJ&ύτητα καί τή στα&ερότητα του χαρα -, ,, , , , , , , Σ. ,--:-;<α του .• Στ αλη&ε ια π ιστος κι αφοΟ' ιωμ ενος crτα&ηκε παν τα. τη
, , ,
, , ,tι ,, , εο�οφια, στο ροδοσταυρισμο, crτον τεκτονισμο. Σ ολα ocrα πιστευ
- ., , , , , , , , δ' ' , , ---:ο �ιλο, στο συνεργατη. Μακρια απο κα&ε παλινω ια, απο κα&ε. ::ι:<οcrκοπία, άπό κcχ&ε διπροσωπία. Έξασφαλιt1μfνη ητανε η συμπα-! " , , , 'δ'
, ί �%=�ση του Χάt στις πιο υσκολες στιγμες. ι Γ ) , ' , , , , , , , 'ια την cι.ξtολογη προσωπικοτητα του και για την πολυπλευρη
• , , ι • 'Α ., ΓJ ' ' , , Γ , Σ Ι �<:χ�η του μιληcε η αδ. γλαια Dαννου στη φετινη τη ενικη υν-!-,,,.
- Θ ' ε· ε-J:1η της .,ΕΝ.
'ο ' ' ' ' ' - ' ' ' ' Τ ' 'Πελεκαν με αγαπη &α &υμαται παντα την αγαπη του. α καλό: . , , , , ; , , - • ι.ογιr1., τις χ�ησιμες συμβουλες του, τι·ς φροντιδες του για.' �1άδοcrή του. Ολόψυχα συμμερίζεται τή &λίφη των δικων του.
Ι - ,1 , ,
, J , Ι tι "..ο�·Jχα του ευχεταt να γtνονται στουc ψωτεινοτερους ΚΟΟ'μους ·Ο-ι , � t , � , υ , , �ι πλατυτεροι οι πνευματικοι του ορι,οντες,ολο και πιο πο-, , - , , , ·.:χ r:ραγμcι.τοποιει τις δυνατοτητες του.
- Μ' , ' , ' , ,ν , , , , , _-<1· , ε το αποσπασμα αυτο μ(Ι.ςφερvε ι στ-ο νου βασικες ι δεες της .. -�.::,ι..ητικτjς" του Ν. Καζαντξάκη.
- 22 -
Η Ζ' ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ 8, ΕΝ.
Στίς 18 του Γενάρη εγινε ή Ζ'Γενική Συνέλευuη της Θ.Ε Ν. Έ ' Δ 'Α ' ' • ' Κ' �, ' -αδ. ιαχειρ. γλ. Ζαννου και ο αδ. ωcrτας .=.υνδας, Προεδρος της Στοας Πλάτων, μίλησαν γιά τόν ά-γαπ1JΙ!ένο μας άδελφό Λεωνίδα Πολυμερόπουλο, ΙΙQόεδρο της Στοας Δημοκριτος, ποv εφυγε άπ'αύτότόν κόσμο. "Εγινε δυό λεπτων σιγή γιά τήν άνάπαυση κσ.ί τήν ανοδοτης φυχης του. Κ 'επειτα, άψου δ ιαβt1.στηκαν τά ΠQΟ:Κτι,ιά της ΠQοηγού-, , . .. , . r ' Χ - , ., μ ενης �υνελευcrης απο την αδ.. ραμματεα ρυcrη Rαφαλοπουλου, η αδ.
� ,, - , .. , , " , δ , , ι Ζαννου ε,ιανε πρωτα μια ομιλια κ επειτα το ιοικητικο και οι·κο-, ' , - -νομικο απολογιcrμο της χρονιαςο
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΟΛΥΜΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
Προτου αρχίσουμε τή Γεν�κή μας Συνέλευση, μέ πολύ μεγάλη λ;_ πη � cra� J.ναγγείλω πώς� άγαπητός μας Πρόεδρος της Στοας Δημό-
, , , Λ , , ,, , , κριτος, ο ,ιαλος μας αδελφος εωνιδας Πο�υμερόπουλος, εcpυγε απ ' , ,, , αυτον τον ,ιοcrμο. Άξlχαc1τ1 � μας μείνει γιά πάντα η μνήμn τουe πάντα &ά &υ -
μόμαcrτε τό αγα&ό του χαμόγελο� πού εδειχνε ρλη τήν άπέραντη κα-, ;ν ,_ , Ι , , "' j , V , , λοσυνη της ,ιαρδιας του, την αγ.χπη που ειχε για. ολους και συναμα
, , , ι , 7 tι , , , t , , _ και τη μεναλη του απλοτητα. Ήταν ενα απ τα ιδρυτικα μελη της. Θ , 't , , , c, , , , -.ΕΝ. Σε ορισμενες περισταcrεις &αυμασαμε ολη την ευ&υτητα του
, . υ , , , , , ' , χαρακτηρα του. Κι οσο ι τον γνωQ ι σαμ ε κι ακουσcψ ε τις ομ ι λ ι ες του Ι Ι I Ι , ,.,. 1' V t ) Ι ,
ξερομε κο.ι πocro βα&ος και πλουτο ειχαν ολες οι αμετοητες γνω -' Τ' Ρ ' ' � ' ' crεις του. Θεοσοφος, εκτων, οδοσταυρος, Πλατεια και μεγαλη δρα-ση κα[ στούς τρείς αJτούς τομείς. 'ομιλίες καί �δ�,στή Στοά Δη-
; ' ' Τ ' ' ' Ρ ' ' 'μοκριτο�, ,ιc!ι στον εκτονισμο, και στον οδοcrταυρικο κυκλο που αJτός ειχε δημιουργήσει.
, ' Ι t , 'δ ' ,ι Ι Παραλληλα με τις ομιλιες και ιδασκαλιες του εγραφε και βι-βλία, τήν 11 Τέχνη της Ροδοσταυρικης &εραπε[ας11
.,
11 Τci �ειρόγραφατης Ν εκρας &αλάσσης", πού γι α�τά πηρε συγχαρητήρ ιct άπ τόν πάπα κα ίΠα�ριάρ;η Άλεξ�νδ�είας κ�ί,,πάσης Αί1ύτcτοv,κ�ί τελευτ�ϊα τό β�βλιο "Πιcrτις - �οφια", ποv οπως διctβασαμε στο τελευταιο Πελεκαν εiv�t μG,άφQcιct� το� περίφημου Γνωστικου μετά τήν 'Ανάσταση Εύαγ-
, - 'Α , ; , , , , , , γελιου της. ποκαλυφης, με προλεγομενα, σχολια και εισαγωγη στον Γ ' _ , - Λ ' Γ ' ' ' , , • ' νωcrτικισμο του αδελφου μας εωνιδα. ια το βιβλιο αυτο ο Πιχπας
' ' 'Α δ ' " ' ' ' ' ' ,, και Ιfu:τριαρχης λεξαν ρειας εδωσε στον αγαπημενο μας αδελφο τοιtνώτατο παράσημο του Άπόστολου, Εύαγγελιστη ·.ιcι.ί Αγίου Μάρκου.
'Ε , ,, - , ι , , , , , ' . πιcrης εχει βραβευ&ει και η ανεκδοτη μελετη του για τον Α-, J'
, , , , , , , -β�ααμ �,νκολν. Βραβευ&ηκε απ την Εμπορικη Τραπεζα της Θεσσαλο-, β β λ , ff � , , , β , ' , -νικης το ι ιο του 11 οικονομικη και ιομηχανι1ιη αναπτυξη της 'Ελλάδος"•
Παράλληλες μ � , ι , , κ η κοινωνt�η κ η
τήν πνευματική κα ί δ ιανοητοιή του δράση �ταν 'Ι. �. α ' δ ' ΤΗ Δ ' ' φι/1.tkν��ωπικη του ραση. τάν ιευ&υντης στην
- 23 -
'Ε3νική ΤQάπεζα 1tαί εφεδρος ιχξιωματικός του Στρατου μας. Πηρε ' ' ' - 1 Ο 1 1 'Η ' ' ' '
μερος στον πολεμο του 94 - 94. ταν και αντιπροεδρος στο ' " Β' ' Β ' Σ ' ' 'φιλ�ν&ρωπικο Ασυλο ολου, στον ρεφικο μας τα&μο και στο
Π1ΕΙJΑΚ; ,, ,, ' ' , , � , , , ετσι επειτα απ την τοσο πλατεια του δραση και στην κοι-
, , , , , , , ζ ' ' ; νωνικη και στην ψυχικη και στην πνευματικη του ωη ο καλοςμας • , Λ 'δ ' " , ' ' , , , ' ' αδελφος εωνι ας Πολυμεροπουλο� εφυγε απ αυτον τον κοσμο μ α-•ιcιπαυμένη τή aυνείδησή του, κ'η φυχή του &'άνεβα.ίνει aέ �λοwχί, , ,,. �ιο φωτεινους κοσμους.
Άξέχα.στη &.ί μας μείνει , Τ ' , , 3ά ειναι η ευγνωμοσυνη μας
, , , ,, , για παντα η μνημη του κι απεραντη
, ς, , , , για ολη τη μεγα.λη προσφορd του. '
Ζ, Αγλ. αννου
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ
Μέ άφάνταστη πικρία δεχ&-1}κα.με τήν εϊδηση γιά τt χαμό δεύ-, - "Ε , ' , , ·ερου διδασκαλου �ης νωσης μα.ς, του αγαπημενου μας Λεωνιδ�
:lολυμ ερό·,cουλο·υ. Μας uφησε κενό κα ί �ς άδ ελφός κα ί Jς αν&ρωπος, Έ πραότης
, , , - - , ι , , , , χαι το μr:ιλιχιον του χαQακτηρος του κα.ι η αγα.πη του για τους , ' , , "Ε , ::·Jναν&ρω·:ους του ησαν τα χαρακτηριστικα του. φυγε σε φωτει-·.ότερες ι:φrχϊρες γιά νά �ξακολου&ήσει τό άνορ&ωτικό εργο του.
, Εμ - , ,, , , , , , , ' , εις &α. ειμε�α κοντα του με τη σκεφη μα.ς και την αγαπ η _2ς νά τ;ν βοη&ήσουμε στόν δρόμο τ�ς �ξέλιξής του.
Ι j , , , 1 ,ι , , , ,, ,
Πορευου, αδελφε Λεωνιδα, με τ ην ιδια. πιστη, με το ιδιο &� , ι, ' ' " Cl
' - ' δ ; " �ος, και οπως στον κοσμο μας εφvασες σε σημειο να. ιδα.σκεις αλ-• ,, , , , 4, δ , , , , , , J.o•Jς, ετσι να εξcικολου&ησεις, α.πο εσμευμενος πια. απο το σα.ρκι-, , ' , , ,, - , - -
ο κορμι σου, να ανερχεσαι στο αιωνιο φως, στο &ειο φως.
Κώστας Ξύνδας
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΘΕΟΣCΦΙΑ
1 ,ι Ι (Ι I Ι I ,. , Ση�ερα ,:Χομει ,τη� εβδ�μη,Γενικ"J μας Συνε�ε�ση:,
Σαν �&ε ,Χ<ονο ας δουμε και παλι πως εργαστηκαμε κι αυτη τη χρονια., τι
, , t, ,, , , , ,
τε-:<αδcικια προσ-&εσαμε, οπως ειr:αμε και περσι, στο ιιεγcι.λο Μω -.:-:1":'χό τοϋ Θείου Σχεδιου της Θεοσοφίας. Θεοσοφία, ;;';ως τόσες
, , ,, - , 'Τ , C , Θ , ο�ες το εχω ξαναπει, δεν ειναι μοναχα � γνωστη μας εοσοφικη .. , , -ι , ,,, - , ,, .�ασκα.λια, δεν ε ναι μονα.χα τα. εργιι: των μεγαλων &εοοΌ<ρων συγ,.
, , t -, , , - , ,, , 7
?��:εων που οι περισσοτεροι απο μα.ς τα εχομε διαβασει,εινα.ι ) , , , , , , δ 'ζ , , , , ,,. -=�� ιδεα, κα&� σκεφη που τις ιαβα ομε και στα βιβλια και i:iλ.-
, , Τ " , , , , , -� ��γγραφεων, που ειναι ομοιες, συγγενικες με τις ιδεες των - ' ' Τ'Θ ' ' ' ' �,ι.ιν μας &εοσοφων συγγοαφεων. η εοσοφια τη βρισ1ιομε στο • ;
'ζ ") , , , , , ., , , - ... � τι που κα&ρεφτι ει τη,J Αλη&εια, την Αγαπη,την Ομορφια,' - . . ' ' ' ' ' 'Ε ' Γ ' 0 ' � ��ικια Σοφια, την πραγματικ� λευ&ερια. ιατι ·εοσοφια
Ζ, \.τ , , e ·· , . , , , s: ,:χι ωη. n Θεοσοφια, δηλαδη η εικια Σοφια J βρtuϊtετcι.ι μεσα
- 24
στά' πάντα. ΕΙναι καί τό 'Ανεκδήλωτο καί ή 'Εκδήλωση. Μά θε�σοφία εΙναι ;�αί � "Ερευνα καί η Άποκάλυφη τηc Άλή&ειας, της Θε'ίκιιϊς:-, , ) , - ; , , , - _ , Σοφιcις, που βρισκεται παν-του. Ειναι το ερευνητικο πνευμα του αν-
� , , , , , , - 'δ , , &ρωπου ·που εξεταζε ι το κα-&ε τι, που προdπα-&ε ι να ιαπερασε ι τα, , ι , , , ,, , 'δ , φαινομενα, τους ορατους και τους αορατους κοσμους, να ιrι.κρινει
' ' ' ' 'Ε ' ' δ ' ' ' ' ' 'Ε -
την Ουσια, την νεργεια που ινει την κινηση στα παντα. ρευνα, , , , , , , , , ; , , δ' και το εκδηλωμενο και το ανεκδηλωτο, τα φrι.ινομενα και τη υναμη' ' ' ' ' ' ' ., ' 'Ε ' Ν -που παλλει μεσα τους, το σχετικο και το απολυτο. νεργεια, ους,
, , , , τ Θ , Άγαπη, τα π α ν τ α, ειναι εοσοφια, , , ι , , , , , , - _ , , Φτrι.νει να υπαοχει το ερευνητικο, ανησυχο πνευμα του αν-&ρωπου
, - , , , , , , , , , , , ,
που προσπα&εί να εξετασει και να αποκαλυφει τι κρυβεται πισω απ , , , , , 7 ' •' , - ζ - , • τα εξωτερικα φαινομενα, ποια ειναι η αιτια της ωης, ποια η πραγ-
, ματοtοτητα.Θ εodo<p ία δ έν ε Ι να ι
σόφων, μά έξ ετάζει κα ίο' στειρος δ ιανοητt�ιός νους πολλων φ tλο -
_ , ,
tι , , μ·ελετα κα-&ε φιλοσοφια, οπως και ,ια-&ε -&ρη-
, σκειrι. ..� , ι )ι , , , , , , , , ,n θεοσοφια, η ερευνα, περα απ τη στεγνη διανο�ση,π�γαζει απ
τί) ·βα.(}ύτερες δυνάμεις του άν&ρώπου, �που � Νους, η Δ.ιαισ'-&ηση κι ή Αγάπη συνεργάζονται μαζί.
'y , ,, , , , , , , , , , παρχουν αν-&ρωποι με εξαιρετικα λεπτες κ ευαισ-&ητες αισ&ησει� , , , , , δ' , - , J , ,
που παλλουν με την κα&ε ονηση που συναντουν, και αισ&ανονται και , ; , ι , ,, , - ; , , βλεnουν πραγματα που ο συνη-&ισμενος αν-&ρωπος δεν μπορει να τα αν-
τιλ1ιφ-&ει. Υ , ,, , , , ""fi'.. , to , πu.ρχουν αν&ρωποι που σε στιγμες ιηιdτασης και ραμrι.τισμου α-
, ' 'Α ' "Α ' ' ' ποκ�λυφαν βα-&υτατες λη-&ειες. ν&ρωποι που κατορ&ωσαν, με δυνα-τή ο·υνεχη προdπά'&εια, νά ξυπνήσουν διάφορες δυνάμεις μέσα τους mί
'δ - ο. , , , ; , , , , , να ουν καvαρα πραγματα που το συνη&ισμενο uν-&ρωπινο ματι δεν μπο�ρεϊ νά τά δεί. Σχίζουν τό Πέπλο πού σκεπάζει τό δικό μας κόσμο, , , , 'Μ , , - , , , και πισω απ το υστηριο που μας περιβαλλει βλεπουν ••• Μυστικιστες, π - 'Ε ' Δ ' ' •τ:1 ' Φ ' ροφητες, νορατικοι, ιορατικοι, μεγαλοt .!!ιμπνευσμενοι, ιλοσο-φοι, Ποιητές, Μουσικοί, Ζωγράφοι, Γλύπτες, πού σέ dτιΎμές -&ε'ίκιας" 'ο , , , , , , ,, , εμπνευσης προσπαvησαν ν αποτυπωσουν με λογιrι.
,. στιχους, ηχους, χρω�
; , ι, , , , , ,, ι , , ματ� κσ. ι γραμμ ες, ο, τι αποκαλυφαν απ αλλους υπερτατους κοσμους.
Ολ 1 Θ ' Θ ' δ ' -ί ' ' δ ' ' οι ει ναι εοσοφο ι. εοσοφος εν ε ναι ο φυχρος ιανοητης ΤΙDυ δ , βλ , , , , , , , , ι ' , ,
εν _επει παρα μονο τα εξωτερικα φαινομενα, ·μα ο ερευνητης που '� λ , ' ,
β " , ' , - - , , , , πα,, ει απ τη αvυτερη ενεργεια της Ζωης, που γεματος ανησυχια κι , , , , , ψ , , , ,, t , αγαπη rι.πουραστα φrι.χνει ••• αχνει το κα-&ε τι. Ασβυστη η διφα του.
�Α , t , , , , , , ,
νι�ι<Χνοποιητη η φλογα που τον καιει νυχτα �ιαι μερα.Β , i , , , , , , υ ,, , α&υτατη η αγαπ� του για την αν&ρωποτητά, για ολα τ αδελφια
του ποv ζουν όλόγυρα του, ε'ί τε ι'tν-&ρωπο ι ε'ίτε ζωα, ε'ί τε κά�ε έκδήλωση της ζωης.
25 -Ι Ι Ι F - Ι Ι Ι - cι,:
Χαιρεται με τη χο:ρα τους, πονει με τον πονο ·,cυς. Πως ""' -:ο�ς βοηθήσει, πως &ά τούς έμφυχώσει, πως &ά τούς φωτίσει καί
'διαλύσει τόν πόνο;1Κι ό 'ίδιος πως μπορεί' νά ήσυχάσει άπ'τόν
-: ο πού βράζει μέσα �ου προτου δει, προτου �ντιληφθει ποιό ε�, , , _ , , , - z ' το kυστηριο που μας περιβαλλει, τι θα πει ωη; Ζουμε κάθε μέρα, ζουμε �λοι μας, μcχ σκεφθή,ιαμε ποτέ τί θά
-ε: ν ά ζ ο υ μ ε; Ι!ως ζουμε, γιατί ζουμε, γιατί Jπάρχουμε," , - ., 'Ε , , 'ζ , ,, cι
, �- 8α πει Υπαρξ�; •ρωτηματα που συνταρα ουν τον ανvρωπο που . -ε� ε·Jνα. , , , , - β
1λλ ' ,, ,Βαθυ το μυστηριο που μας περι α ει ••• Κι ο ανθρωπος πουΤ , Ι , , , , , , , , , ε.��ι τωρα σκοτισμενος κατω απ το πυκνο πεπλο που τον ακεπα -
� ι ,ι , , , 'δ δ , , ,, cι �ε:, ο αν&ρωπος που ατο βαθυ ακοτα ι εν βλεπει τιποτ�, ηαυ -• , 'ζ , , , , ,, , , J.o;, ι,ια:νοτ.; ιημενος, φαντα εται πως ξερει τc: παντα� η παλι λε-
; , , , , ..., , , , Τ' ,, ει: 11 Δεν ξερω τιποτα, μα δεν μπορω να μαθω τιποτα. ο Αγνω -=�ο 3d μείνει πάντα 'Άγνωστο. Γιατί νά χαλω τήν ήαυχία μου,γι�
, , , ,, , δ , , 'ο. -: •,σ. ακ επτοr�α ι αδ ι κα; Πο·.ε εν θ<i μαvω". , ι ,ι , , , ., Ι' t 'δ , -.α ο ανθρωπος που νιω&ει το Μυατηριο, τις αλυαι ες που του
, , J' Ι' ,.. , - , , , - ::\ ,ι -: :γγουν τα %εQ ια, τη φυλακη που του κοβ ει την ·πνοη, τiυ vω;\.ω-ε. �ό νου κ�ί αβJνει τ�ν �γiπη του, � ;νθρωπος πού νι�θει
, , , ι, , , , ; , ' ' , , -::.γ-μες ατιγ;.ιες ααν ενα δQοσερο αερα να κατεβαινει απ το βουνο� - , � ( , , _ , , , ..... ? ,
<�ι π:
� νι.
11ο·υ-;sασει, να κοιμη&ει αμεριμνα, να πει 11 δεν ξερω
• ουτε θελω να ξερω";.. ,, ' , δ' - , , , δ' -, g αν&�ωπ)ς �υτος ε� μ�ορει �πια ν� α1α.ματηα�ι, ε� μπορει�ει πισω; δεν μπορει να. κλειαει τα ματια. Πα.ντα θα προχω -
- , , , ζ- , -τ • Ζ , , ,
-ε •. θα φαχν�ι. 11 Γιατι ω; Ποια ειναι η ωη; Αιο-&ανομαι, πονω, ' ' - ' ' Γ ' T s ' ' ' ' ε-:�ομαι, αγαπω, υπαQχω •••• ιατι; 11 ο μεγαλο ερωτημα. 11 Ποιος, τ
) , , , - , - , , ,.J � ��ι; Ποιος ε μαι εγω που ο-κεπτομαι, πονω κι αγαπω; Απο που - , - , , ;.;,. , , , ' ι , , ' -�·.,-;ρωο-α; Πως υπαρχω; Που πηγαινω; Υπαρχει αρχη και τελος; Υ-
• , ,ι CΙ δ Ι j Ι Ι Ι V , �χει Σκοπος; Η ολα εν ειναι παρα Τυχη, τυχαια ενωο-η διαφο-• ,.ορίων της ϋλης πού άπ'αύτή εγινε ή Δημιουργία; 11
ά ο' αν-ίtρωπος πού εν ιωο-ε μέο-α του "tόν παλμό της Ζωης 'iιατά-, , , - δ' ι ,
, , ιι "
, ε -:τως τιποτα το τυχαιο εν υπαρχει και πως ολα εχουν μια βα-• u ,
-:=-:-η εννοια. Ποια; . , , , , ; . , , - \.-,, , , Ακου�ασ�ος εqευν�της θ� φαχν
1ει �ς ΠΟ'!_ να βρει. 1ις πο·cε;
π-,,-1αο-ια εχει ως ποτε κιΧι τ .ι � β�ει; , , , ,, , 1 , , , , , , Αuτο που εχεt ο-ημασια εινα.ι να φαχνει παντα, ποτε να μη , :ιτηο-ε ι.
�έν &« ο-τα.ματήο-ει ποτέ, παρά τή στιγμή πού μέ άτράντα.χτη , α.' - ιι-' " Τ' , , α.' - Δ.' • , ιοτητα vα πει: �ερω , η ο-τιγμη που vα πει; εν υπαρχει , 1 1 ,
ΕΙ , , , - , ,κ Εαυ. μ α ι. Κανενα προο-διοριο-μο δε μπορει να δω , . , ,
Ι , - , , j , , � αυτο το "Ε μαι 11 , αφου αυτο ει ναι τα πα ντα. ά τώρα πού� Έρευνητής δέν εχει δει άκόμα, δέν ξέρει, 1 ι υ , , , , , , , ειναι παρα �να ξεχω�ιο-το μο�ιο μεσα ο-την απεραντη κινηο-η
- ·λ�ειρου, τώρα μέ τα μάτια ορθάνοιχτα, μέ τό νου τεντωμένο i::(γαο-τη τή φλόγα τ�ς J.yάπης του δέν μπορε'ϊ νά μένει α;ιίνη-
, 'ζ , ) , , , , ,
j - �: ψωνα ει το cιτελειωτο ερωτημα του 11 ποιος εψιχι;"
26 -t � , , , "'f , , ,. , � Ερευνητnς cιυτος εινcιι πρcιγμcιτικος Θεοσοψος, που δεν στα-- , ; ,
'ζ , ' , , - z-
μcιτα ποτε, που δεν περtοQt εται σε ΟQtσμενες μορφες της ωης,, , , , ,, , "δ , t , ,
δεν σκλcιβωνετcιι σε τιποτcι, ουτε στον ι ιο τον εcιυτο του και , , / , ,(\
- , , , ,
γυμνος, χωρις κcιν·ενcιν προσωπικο ποvο, προχωρει -μ� ανcιμενη τη δάδα του Νοϋ )ιcιί της Καρδιiiς του, πού &ά φωτίσει τό σ'ΙΙ.οτάδι
, , .• , που τον τυλιγει. ,, , , ,. - ,ι. ,, , ο , " ,, Ετσι λοιπον και μεις ας. ειμαστε πρcιγμcιτικοι οεοσοφοι,ας ει-
μαστε ξυπνητοί� μ'άνοιχτό νοϋ, μ'άνοιχτή κcιQδιά ,' μ'άctίγαctτη τή , - ' , , , ,
'ζ , , , t , 1,λοι;α της_αγα�ης
,μας,πο�- ν cιγ�cι_λιcι ε� το κcι!ε τι που υπαρχει κι
ας εqευνουμε αδιακοπcι,,οσο πιο βα&ειcι μπορουμε.
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
ΕFΓΑΣ I ΕΣ ΤΩ"J ΣΤΟΟΝ
οι' ' Σ ' δ ' ' '(, m ' , τ·ε(:fσ'ερις τοες μας <1υνε ριcισcιν τcι,ιτ·ικcι κα"·ε 1qιττι,κcιι r.rc�-Qιχσκευή uέ ο'μ�λ{ες των ΠροέδQ..ων τοΗς κα&ώc -w.cιί: #.λλων �μιλ;-ητων.
Στή Στοά Πλάτων επει.τα απ'τήν περσινή Γενι?<,ή·Συνέλευση μίλη--' 'δ • ' "Ι β ' ' ' ' - '
. ' σε η cι • Αιμιλιιχ ου για τη-ι II Ασκλητt;κη11 του Ι�ζcιντζιχκη, ο 'δ Θ 'δ ' ' ' ' - " • cι • εο ωρος Μητσοπουλος για το συμβολι.σμο της Πανσεληνου, η 'δ Μ ,. ' Β ' ' ' ' ' ' ' ' α • αιρη λαχου με &εμα: θεο,rοφια και Νεοπλcιτωνtσ"μος,. ο αδ.
Λουκiiς Λινcιρας γιά τή Γιόγκα ·,ιαί γιά τή· Συνείδηση, ό άδ. Νίκος ' λ ., 'Δ # t' ' ' ' Πιχναγοπου ος γιιχ το ιcιλογιcφο, η αδ. Σοφια πcιπαναστασιου. γι.(J.
τόν Γκιχίτε. Μετά άπ'τ[ς κιχλοκ<!tριατικες διακοπές στήν ενιχρξη �ωνέργιχσ ιων μας μ ίλησιχ έγώ μ έ &έμχ:: Έλευ&.ερ ία κα ί Εί ρήνη, δυό <ρο -
, • 'δ , -. , t.. , , α - - Γ ,. α , ρες ο α • Κωσ-τcις .::.υν'-'ας γ·ια τ.ς vεQ,cιπει·ες -;;μ1ν ιογ1tι, κιχvως κι,, , , , , ,� • /ff ,. ,
, )
, , , αλλη μια cιπο το βι�λιο ''V{hite Eagle II ϊΛευκος Αετος" κ εγω , � , t , , , , -διαβασα την πρωτη ομιλια μου γι� το Τζορντιχνο Μπρουνο.
Στή Στοά 'Άριχντεηλ μετιχ 't11ν περσινή Γενική Συνfλευση ο' άδ. Τάσος Βαλιχδωρος τέλειωσε τ·ί:ς εντυπώσεις του άπ'τό 'Άγιον 'Όρος:' ,,Ε ' ' Σ ' ' ' ' ' Δ ' ' ' πειτα η αδ. οφια ΙΤ.απcι�αστασιου μιλησε για τον ιονυσο,ο αδ. Κώ<1τας Στεφιχν{δης εκανε δυό όμ.ιλίες γι(!. τό Μπάρντο Γκοντόλ, .ό·Βιβλίο των Νε,tρων του Θιβέτ, ό άδ. Λ. Λιναρcχς εlπε τή δεύτερη ο'μιλία του γιrf. τή Γιόγκα, ή άδ. Αίμιλίcι "Ιβου μ(λησε γ·ι;ά: τή Mαer γιχρίτα Άλμπά-να Μηνιατη. Μετά εγινε τj Έορτή του Λευκοϋ Λωτου κ αί μετά μίλησε ο' ιl.δ. Θ.·Μ.ητ<1όπουλος γuρω ciπ'τήν έορτή· τοϋ Βε<1άκ κ' •
, δ 'β , , , • , , , . - - \... , εγω· ιιχ ασcι μιιχ μετιχφραση μου ά"t το βιβλιο του Λεντμπητερ 11 .t1 α-ι- , - - - J , , , \.-, "Τ π.οκqυφη πλευρα των χριστιανικων νιοeτων11 , απο το κ.εφαλαιο 11 .t1 11-, - - ,, � , , ο , , , . μεοιχ των νεκρων'� Επειτα απ τις κιχλοκαιριcιτικες δια1ιοπες μιλησε
ι .)δ , , , � • , • • , ο α • Ν. πανcιγοπουλος με &εμα: 11 n αγαπη11 , ο αδ. κ. Στεφιχν ιδης , , �Τ , t fJ � J , _. , , με &εμιχ 1
1 .11 προσωπικοτης ως οργcινον και εμποδιον της εξελιξεως κιχί έγώ διάβασα τή δεuτερΤ) όμιλία μου γιά τό Τζορντcίyο Μπρουνο.
Σ ' Σ ' Μ 'ζ ' δ δ. ' ' ' ' ' ' τη τοα πε cιντ περσι, 1Jλcι η πριν απ τις καλο1�αιριιχτικες διαΥ..οπές, 1ιcί-Θ-ε δεκαπέντε μέρες Πο:ρcιctκευή δ.ιctβαζο: cμιλί'ες του
- 27
, , ., , , , , , , -,��ναμουρτι και οταν ξαναρχισαμε τις εργασιες μας, επειδη ο �- Λεωνίδας Πολυμερόπουλος, � πρόεδοος της Στοας Δημόκριτος, .. ,, t , '
ζ ) , , , ":'%� αρρωστος, η Στοα Μπε αντ -σuνεδριασε κα&ε Π�ρασκευη. Τη
, , , , , t , - , ; , ,, % �ορα διαβαζω και παλι ομιλιες του Κρισναμουρτι και την αλ-
;�ν<ιρχισα τή σειρά των όμιλιων μου γιά τή Θεοσοφική ΔιδασΜ,-, :ι. , , , ( • • , , • 'δ , Σ�η Στοα Δημοκριτος πρ ν απ τις διακοπες ο α • Λεωνιδας-Πο-, �( ζ
, , , , t , -ε�οπουλος διαβα ε τη μελετη του για την ερμηνεια της Μπαγκιk-
ι11 ; , ,, ., t , , Α ΙΙ , , , , � Γκιτα·και �κανε και ομιλιες για την σημερια και για τη
, , , ι _( ,., Χ -
��Qωση και την Ανασταση �ου ριστου.
Ο ΠΕΛΕΚΑΝ
Έχτός_ ι:ί.π'τ{ς Συν.εδριάσεις ,;ων Στοων ή li.λλη δριlση της Θ.:ΕΝ". , δ J. ,
, υ
, , , & v.χι το περιο ικο μας Πελεκαν, που οπως παντα βχαινει τακτικα
'ε τρεϊc μηνες. Στό·περιοδικό μας δημοσιεύομε άρ&ρα, λογοτε-, , , , , , , , , , 'Ε , � tti, αποσπασματα άπο βιβλια, που γραΦουν για την λευ&ερια,, ,, , , , , , , , \ , , , . .-:ην Αλη&εια, για την Αγαπη, για την Ομορφιcι,για τον Ηυστι-
, , , , ; -'ti1� , , , , . , ,
-ro και γειι,ι ικα·Ύ ια τον .ι.:,οωτερ ισμο, για τη Ο'υμπον ια π�ος τα;.:, yιι1. τ�ν άδικία των φυλετικων διακρίσ"εων, γιά τή φρικη της
e,.. - , , ,,, ) , , 'ζ
,�ικης ποινης και για αλλα αναλογα &εματα. Στιγματι ομε τη
- , il' ,, ' δ , , , , , .. <οτητα οτ ου κι αν εκ ηλωνετα ι, τον εγω ισμο; τη στενοκεφα -, τόν χωρισμό του άν�οώπου άπ'τόν αν&ρωπο καί δείχνομε μέσα . , , , ) , , - ' , Ρ Έ ' -::ι δημοσιευματα μας·την αλληλεγγυη των αν&ρωπων, την νο -
--:::: της παγ�όσμιας Ζωης� .. τ , , , , v , - , , , 0-:ως ε .πο και στην ο.ρχη, ο,τι καλο βρουμε που να πραγμιt.τευ-, 't , , , - , , , , , r=: τα &εμα,-α αυτα το Ό-εωρουμε αλη&ινα &εοσοφικο και τον Ο'υγ--
, .. , tl , - , ,
'ζ ,?==ε� του πραγματικο �εοσοφο, αν και μπορει να μη γνωρι ει τη �οcική Διδασκαλία της Μπλαβάτσκυ καί των όπαδων της. Γιατ{ , , ,. τ - , , , ,�σοφικες αλη&ειες ε ναι παντου σκορπισ'μενες μεσα στη ζωη,, , , - , ; , , , :) :χ-J�ες φαχνομε να βρουμε για να τις παρουσιασ'ουμε στους r1.να-
, , , , , , ' , , , ,�::ς μας, να νιωσουν ,ιι αυτοι μεσ'α τους την ανταυγεια απ το 88ι; �-ς παγκόσμιας Άλή&ειας, Όμορφιας κι Άγάπης.
ΑΡΧΑΙΡΕΣΙΗ
, , t , � , , , - ' Φ::τος συμπληρω&ηκε η δευτερη τριετια απ τις πρωτες μας Αρ-
, " , - t, , , , <ε.:1ιες. Οπως &ά &υμrJ.στε κι οπως γραφει το Καταστατικο μας, , , , , , , "Ε , . ,λqχαιρεσ'ιες γινονται κιt&ε τρια ΥQονια. τσι λοιπον στη ι , 'r . , , , '} δ ' ' 'δ Τ , - , !"'λά-rων ε<:>ελεγηι::αν ,ιαι παλι: Προε. ρος ο α • 1�.ωστας .:.υν -
1.Λντιπρι;εδρος ή άδ. Χοιστίνα Δουρ·έντη, Γραμματεύς καί Trk-,. '• ' _, Σ ") Σ '" ' '' •; η σ.δ. Ν.τσα .:.υνδα. 1η τοα Α�αντεηλ: Προεδρος TJ αδ. l\/Χk--ττ: Κουτσο·.rιcχννη, 'Αντιπρόεδρος η' αδ. Χρυση Ιώφαλοπουλου,
_:ι.cύς ή άδ. Μαίρη Λεβέντη καί Ταμίας ή ιiδ. Άντέλα πσ:λcι-Σ, , , , ,, ' , t l . -. τη Στοα Μπεζαντ: Προεδρος εγω > Αντιπροεδρος η αδ, Τε-
- 28
'ζ ,, δ ' Γ ' ,.. rn ' ι 'δ 0 ' Δ - ' ρε α ι..ειρcι. α:ιη, ραμμα-.εvς κα� J.αμιας η α ο _•αλεια ιcι.λετη. Στη Στοά Δημόκριτος: .Πρόεδοος ο' cχδ. Λεων. JΤολυμερόπουλος, Άντιπρόε-
, , ,) , , ι , 'Τ , •δρος και Γραμματευς η αδ. Εύλαμπια Ιερομνημονος και αμιας ο, ,
, , , ι 'Δ , , ; , αδ. Ιωαννης Γιαλιρακ·1)ς. Τωρα η Στοα ημοκριτος δεν &α κλεισει
καί &ά περιμένει νrί. βοεϊ τόν καινούργιο της Πρόεδρο. " ' ' Δ ' Σ ' ' - ' ' ' Οπως γνωριζετε, το ιοικητικο υμβοuλιο αποτελειται απο ε -
πτά μέλη. Άπ, τούς τέσσερις Προέδρους των Στοων %Cl.t τρία πρόσεδοα μέλη. οί τέσσερις Ποόεδροι φηφίζουν τά τρία πρόσεδQα μέλη. φ' , ' ' ) ' ' Χ - τr� ' ' ετος φηφισcφε τις αδ. Αντc-λσ. Παλcι.μαρα, Qυση -=Φαλοπουλου και
, ., " ., .t , � , 'ζ ., Δ Μαιρn Λεβεντη. Ολο το Qιοικητικο Συμβουλιο φη�ι ει τον ιαχει-; ' ' ' ' Τ " ' ' ., ., Δ Qιστη, τον Γραμμο:τεα και τον αμια. Εξελεγησcι.ν 1tυ.ι πο-:λι: ια -
�ει�ιστ1ς έγώ, Γ�αμματεύς ή άδ. Χρυση Κο:φαλοπούλου καί Το:μίcι.ς ή cι.δ. Αντελcι. Παλαμcι.ρα.
ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΣ
Πο�τα �π';λα d ΠελεκJν �χ�ράζει τή &ερμή του ευγνωμοσύνη p ) ,, , , ,
, , ;ι � ; , , στ�ν α�ελφ� Λνωνυμ� �ου χρc�:α τωρ� με τι� �υ�νες κ�ι τοσο ,Ύε-r
νcι.ιες δωρεες του του εδωσε τη δυνατοτητα � αυξηαει τις σελιδες ., , •• .• V ; Ε, - , , 'δ του κcι.ι να αυνεχιζει την ε1;.δο,:η του. υχαριστει �ιο:ι ":ους ο: •, , " - " -. , , , , , 11cι.ι�η Λεβεντη, Λάμπη Λουκο κα >-ταμ, Κουκη γιο: την εισφορο: τους.
'Η Θ. ΕΝ"• ευχο:ριστεϊ τ(ς cχδ 11cι.ρία Σ.:ρέγλου καί ϊiαίρη Λεβέντη , ; ,, ' , γιcι. τις ε1ιτι:.ι1ιτες εισφορες του·;.
Τόσο ό Πελεκάν οσο κcι. ί ή Θ. lll. εύχcι.ρ ιστουν &ερμότατα τήν άδ., , , , , ; , ,, , Αντελcι Παλαμο:ρα για :-ις συχν.:ς ,ιαι γενναιες χρηματικες ενισχυ-σεις της.
την
Η Ζ' ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ Θ. ΕΝ.
Στ!ς 8 του Φλεβάρη γιορτάσαμε στή Θ.ΈΝ. τά έψτά χρόνια άπό c, , · , , - - Τ ιδουση της. Το προγραμμα της γιορτης ειχε: , " , - , Δ , , , ; Φ- , • ,Α Ομιλια της αδ. ιαχ. Αγλ. Ζαννου με τιτλο II ως απ το
σκοτιiδ ι Β' Τα' '
' ., πι:.ιρακατω αναγνωσματα:
1 , , ι , )• Ηελισσαν&ης Να�κισσο�� ,πο�ημα Διαβασε η ποιητρια.
, χ, t , ,, 2. -Νταγκ αμμερσελντ Ο Ναρκισσος εσκυφε Δ , • , • ., , ιαβασε η αδ. Αγλαια Ζαννου.
3. ΡΕντουdρ Συρέ Όρφέας · Διάβασε ή άδ. Χρυση ΙCαφαλοπούλου,
4. �T)μt)TQT) θεοδωρ ίδη Λητώ ( πο ί ημ<i)
5-. Μωρ ί ς Μcχγκρ
6 .'ΊιρS·ρουρ Στάνλυ
7. θc:γ ι ουμαναβάρ
Δ , • , ιαβασε ο ποιητης.Τό έσωτε�ικό τζαμί ,Δ ισ.βασε η ,άδ. Ευη Όρ�σταϊν. Ο gαλτι μ1ψ"κος ( πι:.ι�οψt1-θ-ι) _ Διο:βασε ο αδ. Λουκαf Λιναρ)ς.
t , , , Ο σιωπηλος γκουρου σ�ιχοι Διάβασε ή J.δ. 1ι1ι:.ιρίcι. οί1ωvόμου.
- 29 -
ΦΩΣ ΑΠ'ΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ , , t , , , , , ; t , t
Κλειe1ανε κιολας εφτα 'YQOV ια απο τοτε πον ιδQν&ηκε η Θεοe10-, "Ε 'Η1"" , ·; ι ι
, ,
, ,,
, τ- ;.:ας •vωση • ....,,τα χqονια. Ο ιεQος αQt&μος. Ας νι·ωσονι.ιε ι ί,lGtς τόν συμβολισμό του άρι&μου αύτοϋ, ας νιώσουμε τήv ί-
1 - ,ι Τ - ., / Ι I ; ,,
-:τ;-:-α τον εQγον μας. ον εργον πον ε ναι να διαδωσονμε οσο
-, , ,
Q , 'δ , j , , , <ο��ε πιο πλατεια τις �εοe1οφικες ι εες, τις βα&ειες αλη-
, 7 , ,. , , , , , , , -• ε; ;:ον ει ναι και φανεQ ες και ΚQνμμ ενες πι e1ω απ το πεπλο της , - , , - _ , - - ,
��, της πλανης και τον φαινομενικον κοe1μον της μοQφης και , , Κα' , - t, , , -�"Jγκεκρ ιμ ενης e1κεφης. ι να μπονμ ε οσο πιο πολν μπόQονμε
, β (\_ , ,, - , ) , - , - -��ις αvειες εννοιες της αφηQημενης e1κεφης, των ιδεων,των ,
Ν' , , ι , , , , , ,, , , - ε-:-"Jπων. α νιωσονμε την Ενοτητα πον ν παοχει πισω απ τον
, , , , , , , } , , ,,.. εν ι κο χωQ ι σμο, την αγαπη πον σννδ εε ι τα πα ντα. Και τη
, , , , tι , t , , , , r μας και την αγαπη μας κι ο,τι βα&ντερο νπαQχει να τα ε'Ιt-
,. t , , , , t ,, ι , , ,
:n·.ri1ε ολογνοα μας, να γινονν η ιδια η ζωη ·μας. Τοτε μονα-� ' J ο. 'Θ' Γ 1 " " 'Ι' -..- γι νανμ ε αλ_ηv ι νο ι εοσοφο ι. · ιατ ι, ο πως κι αλλοτε ει πα ,
, Τ , - , ι , , , , , , , =ο-ος ειναι εκεινος πον ολοκληρωνει την ιδεα και το βα&ν -�"Jνα ί cr&ημα e1τ�ν πρdξ 1J. ·
·_ς 6ουμε τίς πραξεις μας ετe1ι οπως είναι, τίς έγω"ίστικές,πQά-- .-:ις του χωQιctμοϋ καί της άντιπά&ειας. Νά τίς δοϋμε έτσι όπως
' υλ ,
λ , r υ
λ ι ' , " JΙ -·· ; ο ο τονς το ρεα ισμο,μ ο η τονς την ασχημια. Κι αν εχον-
• # , , , , , ,· , , ' , ,
�ρρος �α κοιτα�ονμε με�α κ�ι περα,απ υτην αe1�ημια, ,μονα�α� � ::.ιν-:-ικρυσουμε -την ΚQυμμενη Ομορφια. Οπως ειπα και e1την • Ι , , , Ι Ι 1 J Ι Ι ')' I t • �1σω απ τα φαινομενα, πισω απ τη πλανη, ειναι κρυμμενη η
-�:α, ή 'ομορφιά. Μά εχομε τή γενναιότητα νά κοιτάξουμε πρίί}..-; �σχήμια γιά vά μπορέσουμε επειτα άπό πολύ ψάξιμο, άπό βα-,:ιι.;�1�0, v'άvακαλύφουμε τήν 'ομορφιά;
� �η τήΥ Όμοqφιά φdχνει πd.vτα � αν$Qωπυς. Αυτή τήν ΌμοQ-t , _ Ι , ; , tl ; ,..,
t-7,.γ_νε κι ο Ναρκισσος τον αQχCΧtΟ'ν μν&ον. Μα ο πως &α δονμε, , , , - , , ιΝ, -��� αvαγνωσματα πον �α διαβαστονν σε λιγο, ο σ.ρκισσος
... , - ,. , , , , , , ; , , , - �-::ι; να δει την ομοQψια την ασχημια αντικονσε, την ανα -
., ' , , r , ; , ) 'ξ ----� �ο� εικονα. Μα ειχε τη γενναιοτητα να την κοιτα ει κα-
,,, , , , , , , , , , -:: � ενιωσε μεσα τού και απελ πισια και χαQα, την αμετQη-
, ι , ; t Ι t ; .- ι t ;
��� �ου δινει παντα η γενναιοτητα, η νικη τον φοβον. Ο φο-1 , ι , , 7 t ι ; - - "Εχ
�ονος, ο εγωισμος ειναι η ασχημια της ζωης μας. ομε , , '? , ; ; , , 'δ
, <�ος να τ · αντικQνσον,με και κατα crννεπεια να τα ιαλνσον-
• t , - , , , - , , , , ,, ,,
r χαQσ. τον αγωνα, η χαοα τηc νικ�. Τι σημαc,ιct. εχ-ει αν#
, , , ' ) 't . ζ , , , ο.' α; &<t 9εQει δακQνα, ·ιδQωτα,αιμα; ωη νικαει το vανα-, - , / , ' , , · '
• χαQα της νικfiς σαν λαμπεqο αστεQt στεκει μ�Qοctτα μας • , , iJ ' ,, , - 1Τ .!. ο. , 'δ .� �:χη, γιατι αμα ο αν&Qωπος &ελει μποQει. =vε εμπο ιο
, , , t , , - , -
---�.;ε�αι μπρος στην νπεQαν&Qωπη δνναμη της �ελησης, της -��ς ;��; το� Θεο�.
· · . , - ' ,, , , . , , , ' , 'δ
, ' - � δονμε e1 αλλο μας αναγνωσμα, μεσ απ τα crκοτα ια,μεσ
• - ,- , , , , , , , , -
- ��εια Ννχτα,γεννιεται ο Απολλωνας, γεννιεται το φως •., ; , , , , , , , , - ,
� �ί.ια l.ίνaτ1)(,1ια κ οι ·Μυησεις αντη τη γεννηση τον φωτος,
- , , , , t , , , ς, t , , 't
του Απολλωνα, παριστανουν με ιερες τελετες. Κ οι εφτα χορδες,ο t , , , ) - , - , , , 'ζ
, ) ι �ρος qρ ι;Οι-;ος τ,ις λυρ�ς τ�υ ·�πο�λωνα αγ�αλ�α ο�ν το συμπ�ν· •Ειναι η υπερτατη Αρμονια κα&ε εκδηλωσης της αν&ρωπινης φυχ�ς • h!ά κα ί ·ή · Λρμον ία ·κα ί τό Φως κα ί ή Χαρά βγηκαν άπ 'τή μαύρη αγ -καλιά του -'Άγνωστου RΙναι, τ�ς άπέραντης Νύχτας, της γεννήτρας του κά.Ο-ε τι πού γνωρ ίζουμεο Μα μέσα ατό δικό μciς εΙνα ι &ά δουμε
, , , , , , , α
' , , , ,
και τη Νυχτα και τη Μεραο Μεσα μας να χτισουμε τον πυρvο μας,το , , , , 'δ , , , , � Ναο μας, με το γερο του, το υνατο του &ολο και το φηλο καμπανα-, ,, , , , , , , t , , - , ,
ριο η τον φηλο του μιναρε, που ξεπετιεται κ ενω_νει τη γη με τον J , t , , , , , , , , , _ ,
ουρανο, η βα&υτερη κατανοηση που ξεπηδαει απ ·την ασχημια του ε-, , , , t , 'ο ,
γω μας κα·ι φτανει στην vπερτατη μορφια. � , , . , , , π' - ,.uως -Οά μπορεσει ο κα&ενας μας να προχωρησει; οσο πονουν τα
, , , . , , , δ ζ; , , ποδια και πεφτοvμε στο δρομο. Αναπο ογvρι ομαστε και κανομε , - , , , - - , , , α'' ,και μεις, σαν τον σαλτιμπαγκο του παραμv&ιοv που σε λιγο ν ακοv-, , , - , , , , , , σουμε, τις δικες μας τις τοvμ�ες. Μα μονο με το δικο μας τροπο,
, , , , . , ο. , , , ,, με τα δ ικα μας παραμορφωμ ε_να 1cοδ ια, να προχωρησουμ ε ο Να ε ιμαστε, , _ ,, , - , , ,, � , ., γνησιοι εμεις κι οχι να προσπcι&οvμε να γινομε αλλοι, κατι που ει-
,,, , , - . ;/ , , , - , , c ,,o. ναι εξω απο ι�ας ο Με τη μ,ιμηση δεν μπορει να προχωρησει ο αννρω-
, \, , t ,, t t , c, , , πος. 11ονcιγα οταν γινει ο ιδιος ο εαυτος του, κι οταν μπσρεσει να
, Ί
, ,
, ,,
, , , τ
, λατρ εφε ι αλη& ι να και να ·προσφ-::ρ e ι ·το πι ο βα&υ του ε ναι, μονα-χα τότε &'άκούσει τή φωνή της Παναγιας καί των άγγελων τό τρα -
, , , - , . t , , - t
γουδι να τον καλουν. Μοναχα τυτε η χαρη &α φανερω&ει, ο σιωπη -, , , , ,, ,,) , , , , -λος Γκοvρου, που μιλαει γι αυcον το αποσπασμα απο το ποιημcι τουίνδου αγιου Θαγιουμαναβάρ. Κα[ &'άκούσοvμε τήν ίερή φωνή .νά λέ-
Δ ' -, ' 'δ '' ' ' ' Ε-, ' ' γει: 11 εν εισαι χερ ια, πο ια, οvτε μυαλο και σκεφη ••• • ισαι αγνη
, , , , - ; φ , , ,, συνειδηση •• c Κοιτα�ε. το δοομο της αοv δειχνω ••• τασε στην ιδια c , , 1 � i "> ,, , ,, J , σου αγνη ,ιαρδ t α, κ οι αλυσ ιδ ες σου ας σπασοvν"... Ετσ ι μες στη βα&ύτατη 'dιγή & 'άκούσουμε τήν :ερή Φωνή νά μας καλεί. 'Άς &ελή-; , • , "Λ , , -
Ν' - • ,σουμε να την ακοvσουμε. n.c &ελησουμε να δοvμε. α δοvμε αυτο , t , Τ' ,, ϊ , , Ι , , ' , , Τ' που vπαρχει. η μορφη κι αvτο .που ε ναι περα απ τη μορφη. ο γνω-
στό κ·αί τό άγνωστο. Τή μfρα καί τή νύχτα πού βρίσκονται σφιχταγ-, ' ' " ' Εί " " ' ' 'καλιασμενες μες στο ιδιο μας το ναι. Ας εχουμε το &αρρος να
κοιτάξουμε κι ας νιώσουμε βα&ειά χαρά γιά �,τι κι αν δουμε. 'Άς εχουμε πάντα �ρ&άνοιχτα τά μάτια της φvχης μας •••
1 ., Γ/_� Αγλα ια .uαννοv
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ
1. Ο "ΝΑΡΚ I ΣΣΟΣ:11
Μέ τή γλώσσα της ποίησης λέγονται σvνή&ως πράγματα πού δtν - , , - , , , i , ''Α • ,, Ι ,
μπορουν να ειπω&ουν με την κοιν� ομιλια. ν αυτο ε ναι δvνατον,, , , , , ,. Γ , , , ', , , τοτε σε τι Μ χρηcrιμεvε η ποιη·ση; · t αvτο κι οι εξηγησεtς πανω ,, , δ' - , - , , , , , στην ποιηση εν μπορουν να u.ας δωσουν το καλvτερο που κρvβεται , , , , , {-.;,
σ αυτην-τη μαγεια της.
Ι· Σημ. σύντ. Τό ποίημα πού δημοσιεύεται στή σελ. 33
31
Θά προcr-;τ:α&ήσουμε νά έξηγήσουμε τό ποίημα 11Νάρκισcrος" χωρίς 'Jι:1. καταο-τρέφουμε τή μαγεία του.
" Ολοt γνωρίζουμε τό μύ&ο του Νά'ρκιcrσου, πού πνίγηκε μές ατό , ' , , , , , - '
Ομ - � , , ι νερο, ερωτευμενος με την εικονα τΊς ορφιας του. Στο ποιημα ο
:Jρκισσος πνίγεται άπό άπελπισία αντικρύζοντας τήν είκόνα του, , Τ , ιι c. , - , , , , , , �ου ειναι το ειδωλο ενος νεκρου. Απο μια περιεργη crυμπτ�η α -
Α.λογη άνάπλαcrη του μύ&ου ο-υναντουμε στό crυγγρ_αφέα Χάμμερσελντ. 'Ή άλλοίωο-η του μύ&ου φανερώνει �τι ά�οομή του ποιήματος; -
-,
,, ,
, ,
κ ' ')) ,
_ ; τ �ηρξε μια αναλογη βιωματικη εμπειρια. ι αυτο που �ας πει&ειε -, ,
, , ,
, τ
, r· , .
�αι η αυγκινηαη με την οποια ε ναι φορτιαμενο κα η δυναμη υπο-βολης- του,
Τό παρcψσρφωμ ένο κα ί φαγωμένο άπό τή ο-ήφ"J χ�crαου (μας λέει τό ποίημα) μεταμορφώνεται με -:�νό�
, - , προσωπο του Ναρ -τό &άνατο crέ ζων-
Τό νερό πού κα&ρεφτίζεται � Νσ.ρκιααος εΤναι crά'ν �να φράγμα , , , , - , , , , - 'ζ , , , ι , �ο� χωρ_ιζει το ε δ ω απο το ε κ ε ι, τη ωη απ το &ανατο"
ι , , c, , , , , J , , Ο Ναρκιααος πtΟ'τευει οτι το αλη&ινο του προαωπο ανηκει α�ο
'�νατο,γιατί στέκει δω&ε,καί βλiπει τ� μιcrή μόνο άλή&εια της �..�-ς καί ι.ιάλιατα άνεσι!ραμένη,vΟμως,αυτό-πού φαίνεται crάν &άνιχ-
τ ζ , ' > - , , , , , -:ο; ε ναι ωη.Στον πνευματικο χωρο το &ετικο 9αινεται αρνητtκοοΙV t , ,.,,, ι.ι , ; , 1 ; ; τ Χ: οταν ο Ncι.ρY.tcrcroς πνιγει, οταν δηλαδη με την επιγνωcrη,που ε -
-�ι �να εΤδος &ανάτου του �αυτοϋ, διαβεί τό φράγμα πού τοϋ δεί_.ει τή μιcrήν είκόνα, τότε ·μα&αίνει καί τήν αλλη μιαήν άλή&εια
, , c., , , , , , - , , �1: καταλαβαινει οτι αυτο που φαινεται &ανατος μπορει να ο-ημαι-.ε ι zωή.
Μελιαcrάν&η
2. Ο "ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ" ΤΟΥ ΝΤΑΓΚ ΧΑΜν1ΕΡΣΕΛΝΤ
"Εχ ει μι λ ήcr ει γι ά. τό Νά'ρκ ι ααο του άρΎα ίου μ ύ-&ο υ κι ο' άξ έχα -' ' ' ' ιrr ' r ' -:-:σς Σουηδος πολι:�κος κα� crυγγ�αφεας, ,ο ενικος, �αμματ�ας το�
CEE Da� HαιnmerskJold ,που σκοτω&ηκε πεφτοντας με αεροπλανο. Τα , .. r , ., τ
,, , , , , , .'ι'!t Λογια που ειπε ε ναι απ το ημερολογιο του, που δημοcrιευ
ιι , , , , , ,. , ι , , �-,:: υcrτερα απο τον τοαγικο του &ανατο με τον τιτλο 11 Οροcrημιχ't. 'τit. - C. ,,. } , , , , , ' , J..,Qω ο Ναρκιααος πεφτει crτo νερο και πνιγετιχι μαγεμενος απ
, , , , , , , , , , -·. αο-κημ·ια του κι απ την τολμη του να την κοιταξει.
::S. Ο ΟΡ(Ι)ΕΑΣ ΤΟΥ ΕΝΤΟΥΑ 18 ΣΥΡΕ
'ο 'ο ' 1 ' ' ' ' ' ' ' ' qφεας ειναι αποcrπαcrμα απο το 1νωcrτο γοητευτικο βιβλιο
- Ύ':1.λλου συγγQ.αφέα Edouard Schure"Ot μεγάλοι μύστες'ίάπό τό•-::ίi.:ιιο τό άφιερωμένο στόν Όρφέα, ατό uεγσ.λο μυcrταγωγό της
Ι \,-:ι , , (. , ,ι / , Σ::ις �λλαδας, που η φυχη του εγινε η φυχη της.
-32
Τόν εχει παραστήσει ή άρχαία �λλ�νική τέχν� νά παίζει τή λύρα του κα( μέ τtς μελωδ(ες της νά ήμερεύεt τά θηρία. Καίμε τ�ν Ίδια συμβολική ΠάQ�σταση του Όρφέα ο; πρωτοι χριστιανοί εικονίζανε τόν καιρό των διωγμων μέσα στίς κατακόμβες τό Χρι-
, , , , , δ δ , . , ,;, , στο, που με τη γλυκια του ι ασκαλια γαληνευεt τ αγρια πα&η.
4, Η "ΛΗΤΩ' 1 ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΘΕΟΔΩΡIΔΗ
ΊΙ Λητώ εΙναι ποίημα του Δημήτρη Θεοδωρίδη άπό τή συλλογή 11 Άντίλαλο ι11 •
' 'Α , , - ,, , , , , ; ,Ο πολλωνας, το φως, εχει μανα τη Λητω, τη Νυχτα,τη σκο -τεινιά,τό 11 μή φως11 ,τήν ;λλη μεριά της ζω�ς,τ�ν ξεχασμένη αύ��
, , , - Γ , , - , - , ,t-t , , , -�τιγμη απ� μας. �α ν� β;;ει το fως�πρε�ει ,να .,υπαρχεt· το μη φως,η σ;ιοτεtνη νυχτια,"της αγιας της Σιωπης η μανα11 •
5. το "ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΖΑΜΙ ΤΟΥ ΜΩΡΙΣ ΜΑΓΚΡ
Τ , , , , 1' c, J , , , , ο εσωτε�ικο τζάμι εινάt ενα απο τα αυντομα πεζοτραγουδά πού άποτελουνε 11 Τό βιβλίο των μισόκλειστων λωτων11 του γάλλου λο-, . ,,, , , , , , γοτεχνη Maurice �agre,πoυ εχει μελετηαει πολυ τον εσωτερισμο καί �υμάζει τήν πνευματικότητα της Άvατολης.
- , , .. , r c , � ' Ι ,Της γνησιάς λατρειας ο τοπος ειναι � φυχη. n φυχ� ε ναι ο ν�ός του Θεου. Ό κα&ένας·χτίζει τό δι,ω του τό·ναό. ο''ίδιος-Μ
- , , t , 1ι.
, , - , , , ,
βρει μεσα του τα υλικα. J.Υlεσα. του &α βρει ,tάt τη δυναμη να στα--
, , , , , , (�λ� , , ; , , , &ει γερα κα.ι τη δυναμη να πεταξει. Ό{J, χτισει το &ολο και το μι
, ναρε.
6. Ο ΣΑΛΤΙΜΠΑΓΚΟΣ ΤΟΥ ΑΡθΡΟΥΡ ΣΤΑΝΛΥ
Ό σαλτιμπάγκος εΙναι πά�αμύ&ι του �γγλου λογοτέχνη Arthur
Stanley βα.σισμένο σέ παλιο γαλλικό ποίημα. t , , , , , ,. Ο σάλτιμπαγκος που καλογερεφε λυτρωνεται λατρευοντας τη·νπα-, , ,, ' , , , , , , -
να.γι� με τροπο άσυνη&ιστο, πρωτοτυπο, με το δικο του τον πηγαιο > , , , - , , , ' ' Τ τροπο, με τις ξεφρενες τουμπες του. Κιχt δεχεται την ευλογια ης
για τήν αύ&όρμητη, τή γνήσια λατρεία του.
7. Ο "Σ ΙΩΠΗΛΟΙ ΓΚΟΥΡΟΥ ΤΟΥ θΑΓΙ ΟΥΜΑΝΑΒΑΡ"
ιι'Q , , Τ , , ' , , , Ο'tωπηλος γκουρου 11ειναι αποσπασμα απο πολυcrτιχο ποιημα τουΘαγι·ουμαναβάρ, ίνδου �γίου του ΙΗ"αίώνα.
Ot ,
, , J ,
, , , , ι στιχοι αυτοι εκφραζουνε με τροπο Χάταπληχτικα ξεκα&αρο,τολ-
μηρό ;cαί έπιβλητικό, μέ άλη&ινό μεγαλείο, τή μυστικιστική έμπει...:.
ρ tά. Στό περιοδικό μαc εχουμε βάλει λόγια καί ποιήματά μυστικων.
"Α , , , ' , , , , - , � ' ν τα παριχβαλουμε μ ιχυτους τους στιχους, &ά μας κανει μεγαλη εν-, t , _ , - - , � , ,
τ�πω�η 11 συγγε�εια,τ�υ ινδι';ου μ�στικισμου μ: το �ρ�στιαν�κο κάιμε τον tσλαμικο. Οι ερευνητες του μυστικιαμου, που ολο και πλη -
33
, 'ζ ,, , , , 7 , ,, ' ,, �ινουνε, τονι ουν οτι το μυστικιστικο βιωμα ειναι το ιδιο σ ο-. , , ,., , , , ," , , ι.ο'Jς τους τοπους1 σ ολους τους λαους και σ ολους τους καιρους • ... , , r '
r:' - , • ,
r>ι:ι:1ικα του γνωρισματα ε ναι το "'υπνημα μιας νεας κι ανειπωτης , , t ,, , , t , .
�'Jνειδησης και η αισ&ηση αδιαφοροποιητης ενοτητας. Ο ΠΕΛΕΚΆΝ
Ι. ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ π -· , , , , , , ' , , .uα.νεις δεν ξεοει την αλη&ινη ιστορια του Ναρκισσου. , , ) , , Ονειρευοταν την ομοοφια
,, , , , ) ,κι εσκυβε πανω απ το νερο , , , , , ,
να τη γνωριση στο προσωπο του. ''Έ , ' , ,
'βλεπε φυλλα κι ανταυγειεc c, , , • , Ί , εναν αναστροφο, υδατινο ουρανο, σκιές κα( λάμφειc Jπατηλές . , ) κι .ον ει ρ ευοταν παν.τα.
, , , Κάποτε τρομαξε τοσο
, ί
, '
, ,
, σαν ε δε τ�ν αναστροφη του εικονα -μέσα σέ κυκλο κλειστό βλεμμα άκίνητο, παγωμένο στό &άνατο δοσμένο, πρόσωπο .· πc<ραμορφωμ ένο, φαγωμένο άπό τή σήφ:η. Τόν λύγισε τόσο βα&ειά ή άπελπισία
, , , , , που πνιγηκε μεc στο νερο. Σ, , , j
, , ,
αν 9ανηκε το απελπισμενο π�οσωπο του στό Ό-ctνατο, ητανε πράγματι ωραίο άλλοιώτικα ζωντανό.
, ,, , ,, J ,
Γιατι οπως στα ονειρα και στους ι, _ , , , , μύ&ους
ολα μπορει να κρυβουν μια διπλη t , , , ,
-κι ο &ανατος να σημα�νει ζωη -
, σημασια
Μ� , Ι V Ι Ι - Ι
ες στην φυχη μας, οπως στην φυχη του κοσμου, ;{λα 1ια&οεφτ ίζοντα ι άνάστροφα
, )δ, , , ;ια&ως τα εντρα στο ποταμ ι.· ' α 'Α ' ' ' Τ' ' -• ει. ι σσαν'\Ι'η. πο τη συλλογη II ο φραγμα της a tωπης"
2. Ο ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ ΕΣΚΥΨΕ ΠΑΝΩ ΑΠ' ΤΟ ΝΕΡΟ
'οΝ' " '
αοκισσος εσκυφε πανω , , , , , , , , , ,,
) , , , απ το νερο μαγεμενος απ το μονο αν-, ·r , , , ,
�ο �ου μες στα ματια του , . ,
τολμησε κ ε χε την τυχη να ξεχα.σε ι -. εcωτο του.
' '\.ΤΙ tι Ι Ι Ι Ι Ο �,αοκισσος εσκυφε πανω απ το
, ) , , , , • την ασκημια, που καμαρωνε πως
q-:ει.
νερό γ�ητευμ�νος ά�·τ1 δικι& εΤχε το κουραγιο να την παρ�
_·-:Jγκ χάιιμ ερσελντ (Dag Hammerskj old ι , , ι , .Λ.--:ο -:c: 11 Οροσημα"
11ετctφραση Σοφίας Σουλιώτη
- 34 -3. ΟΡΦΕΑΣ
Μ, , ( , - , , , , , , , , εσα στα ιερα του Απολλωνα, που κρατουσανε την ορφικη παρα-, , , , _ ,, _ , , , δοση, utα μυστηριακη γιορτη γινοτανε στης_ανοιξης την ισημερια:. '1rτ �-- , , ι , , , δ , - , , nταν ο καιρος που οι ναρκισσοι αν&ιζανε ιπλα στης Κιχσταλιας�ην
, ι , ι , _ _ , , ι πηγη. ·Οι τριποδες, οι λυρες του ναου μοναχα τους δονουσανε κι οj , , ι., , , , , , , ,,. , , , , αορατος Θεος, οπως λενε, ερχοταν απ την χπεοβορεια χωρα πανω στο,, , , , - , ' , "'- � , ' , αρμα που κυκνο ι το τοαβουσαν. Τοτε η μεγαλη ·ιερεια ντυμενη ωσαν
, , ) , , , , , , ι ; Μουσα, στεφανωμενη με δαφνες και το ·μετωπο ζωσμενο με ιερες ται-, ι - ; , , , , _ , , - -ν ιες, υμνουσε μπροστα στους μυστες τη γεννηση του Ορφε:ct,γιουτου
'Απόλλωνα καί μιας ;έρειας του Θεου� Έπικαλουσε τήν Λ,υχ� του'ορ-, � , , - , - , , ,,ο ·t , φεα, πατερcχ.κα&ε μυστη, μελωδικαJσωτηρα των αν&ρωπων� υπερτα -'ο Ι Ι ,, Ι ...., ,ι , ι Ι Ι τος ρφεας, α&α:νατος και τρεις φορες στεφανωμενος, μεσα στην κο-
, , - , , , , , , ,υ ,, , λαση, πανω στη γη και φηλα στον ουρανο, πηγαινει μ ενα αστρο στο, , , ,, , , , Θ , μετωπο, αναμεσα στ αστερια και pτους ·εους.
Ό μυστικιστικός �μνος της ιέρει�ς των Δελφων ξεσκεπάζε·ι εvα, , , , , , , ' -
_ , , , ,απ τα πολλα μυστικα που φυλαγαv οι ιερεις του Απολλωνα και που t , , , , , , , l , , ,
ο κοσμος δεν τα γνωριζε. Ο Ορφεας ·ητ,ι-ν ο μεγαλοπνευστος εμψυχω-τής της ι'εοτjς 'Ελλάδας, �κε:ϊνος πού ι;;uπνησε τή &ε"ι'κ,ι<:t της Φυχή. 'π
, ) , t , , , , Ί , Η ' , λυρα του με τις επτα χορδες αγκαλιαζει 'tQ συμπαν. κα&ε μια τους , , , , ''φ - •
, 1 - , - , , ανταποκρ ι νετα ι σε μια ο η της αν&ρωπ ι ντις ψυχης κα·ι ·κρατα το νομο - ,
, ,, - , ''Εχ ι , , c., _ , μιας επιστημης η μιας τεχνης. ομε χασει το κλειδ� ολης της αρ-
μονίας της, μά οι' &ιάφοροι τόνοι δlν πάφαν ν'άντηχο·ϋν στ'αύτ1ά Η , , , ,, , -t '
, ,
,
�ς
. &εουργικη και διονυσιακη ω&ηση που ο Ορφεας διεδωctε στην
, , , , , , '" , Ε; , ' , , λαδd μεταδο&ηκε απ αυτη ο' ολη την υψ
ωπη. Η σημερινη μας επο-� � , , , , ·7 , , , } ,, , χη δεν πιστευει πια στην ομορΨ.ια που ε ναι μεσα.στη ζωη. Κι αν α-J - � , , , ,, � , , , ' κομα της μενει μια μακρινη αvαμνηση, μια μυστικη ακατανικητη &λ-(
, , , , , , t ; ' , ,, , π δα, το χρωσταει σ αυτον τον υπεροχο εμπνευσμενο. Ας χαιοε�� , , ; _ 'Ε , ; , - ) σουμε τον μεγαλο μυστα-ςωγο τ"lς · λλαδας, τον π�ογονο της Ποιησηςκα( της Μουσικης,πού αποκαλυφανε τήν αίώvια �λή&εια.
Έvτουάρ Συρέ (Edouard Schure) Άπό τούς "�iεγάλους Μύστες" Μετάφραση Άγλ .. ·Ζάvνου
4. ΛΗΤΩ
"ΩΣ 'Ν ' κοτε ι νη υχτ ια,
, , . , , , Θεα πανωρια, αγεννητη κι α&<χνατη, , , - J> - -πανω στα μαυρα χωματα των λειβαδιων σου
, ·χ ,
, , &εμελιωσε ο τιστης τον Παραδεισοtι , , ,, κι ολους τους κοσμους εχτισε •
• Ε!σα� του �έvτ�ου ;τiς Ζω�ς τ'J.�όσκιο,τ�ν ιt,στεριω� τ�ν μ�ρι�ν "1 γε-vνητρα, της αγιας της Σιωπης η μανα )
της κχ!&ε σκέφης φωτερης, Θ - Ι , C 1 εων κι αν&ρωπων, η πηγη.
'!; , δ , , Α e;; ctτ ι ς σκο τα εQ ες σπηι,. ι ες σου ι , , ,. ·ι , , ο κα&ε αντιλαλος κι ο κα&ε ψ&ογγος tJ ,, , , ολο ι εqχον't'α ι να ξαπο·στασουνε
,, , ..
, κι ετσι γεννιεται η Μουσικη . ' .
, - , κι η Αqμονια των κοσμων •.
Πάνω στούς μαύqους βcμtχους του νηct ιου της Δ.ήλου. , , , - ,, μερες εννια κοιλοπονουσες απαυστα
δεiγ�α μικqό γιά νi μ;ς ψτιάσεις του Ηλιου του Ά&ώρητου,
, , ,
μεσα στα ctπλαχνα σου , φ - , , το οιβο να γε1νησε�ςο
'1 , , , - , ,Αοναχα εσυ μπο�εις κα&ε βραδιαμέσα στή μάύρη σου άγκαλιά τόν 'Ήλιο νά τρcι.βήξεις 1trι.ί μέ νανούρισμα γλυκό σf φ&όγΥους σιωπηλούς
, , i , ν� τον αποκοtμισεις.
'Ό\ου του κόσμου οι' ποιητές σέ λάτρεφ(tν πολύ c, , , ο�ο καμμ�α γυναικα. κι C:νόματα σου δώσανε πολλά μη� �μ�οqοντας νά ξ�γήσουν ,τό μυ�τήqιο,του εβενινου κορμιου σου τη λαχταρα,
, _, - C , • - '
την ελξη των ολομαυρων ματιων σου. Ν
, , υχτια τρανη,.
ταχύ ταχύ κα&ημερνά παραμεριάζεις σιωπηλά τόπο ν'άφήσεις στήν Α�γή, στήΜέρα καί ,(Jτό 'Ηλιοβασίλεμα.
Ναί, Σκοτεινή Νυχτiά, πανώρ ι� μου &εά, Σ, ;. ,,
υ μοιαζεις να σαι C , Ι , I , η μονη αγεννητη κι α&ανατη ,, , , ,
, eξω απ τον Πλαστη.
- 35 -
Δημήτρης Θεοδωρίδης τό "Στου σύ&αμπου τή σιγαλιά" της συλλογης 11 'Αντίλαλοι"
5. ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΖΑΜΙ\.r , V , , , , Ι , , 1
1παρχει ενα συναφι χτιστεc που πηγαινει απο πολιτεια σε πο-, , , , ζ , J ,
, , , , , �-=εια για να rιισει τ αμ,ια απο μαρμαρο και πε1ρα με &ολους βι:k-
ε:ς σά δάση και μιναρέδές λυγερούς σάν κοριτσόπουλα. ' , ι ,
1 ,, - v -· , , ' ' ; - ,
λυτοt οι χτιστες ε ναι αν&ρωποι &ρησκοι; o.u.t τι μ αυτο; �ε-, , , - - Τ , .,, , ,� •.,,; σε ;co ιο μ ερος του βουνου ε ναι κρυμμ ενη η ομορφη πετρα που
- 36 -
άντέχει στό πέρασμα: του χρόνου κα.ί τό Jκηλίδωτο μάρμα:�ο πουνα:ι σάν τό μέτωπο του τίμιου νέου. Πα;ιε κα:ί .στήνουν τόν τοπο της προσευχης πού βάζει σέ �πικοινωνια: τούς άν&ρώπους μέ τό Θεό.
ψ } , , , , , , - - ,, , υχη μου, χινε κα:ι συ σα:ν το συνα:φι .των χ-:�;ιστων. Αν μεdαι , \ , , ; ' - ,. ,. , , , σου υπα:ρχει η υποφια:, μην την α:κους, κα:ι χτιζε •. rια: να: χτισεις τή γερή σ-ιtέφη, ·κοίταξε ν'άνα:καλύφεις μέσα στό βουνό τό μα:ομά -
, ,, , t , , - ' ) ρινο τ�α:γουδι οπου τρεχουν οι γαλ�ζωπες φλεβες της α:ρμονια:ς. Χτιό'ε τ.όν πύρ_γο σου φηλά ·κι ·�_λό πιό φήλd; Τόν πύργο τόν πνω-
, , , , , ,ι Γ , • , , ,1, μα:τι,tο που .πετιετα:ι στον ουρα:νο., ια:τι ο κα&ενα:ς,πρεπει να: ι;ε-ριζώσει τήν ασπρη πέτρα: της άλή�ειάς άπό- τή γη της πλάνης,� κα: -
, , , δ Ι ; ''i.. , - , ; .
; θενα:ς πρεπει να: ουλεφει το &ό�ο, που αυγκρατει,κα:ι το μινα:ρε, , , ., , , 'ο , , , , , ,που πετιεται στον ουρα:νο. καθενα:ς μα:ς πρεπει να: χτισει μεcr , , ., , , , . , στην φυχη του ενα: δ ικο του ·εσωτερ ικο τζα:μ ι •.
. λiωρ ί ς Μάχκρ (Yaurice Uagre) 'Α ' 1 Τ' ' - ' -πο I ο β.ιβλιό ταιν· μισοκλειστων λωτων11
, . :, . , , Μεταφρ. Κλεο Αρα:π ιδtΗJ'
6. ΣΑΛΤΙΜΠΑΓΚΟΣ
πα:ράμύ&ι βα:σι�μένο σέ ;�λιό γαλλικό ποίημα�·
κάποιος σαλτιμπάγκος πού 'χε γίνει ξακουστός σ'-:;.ϊη τή- Γαλλία γιά τίς άπα:ράβαλτες άκροβασίες κα:ί τουμπες του κ�υράστηκε
, , - , , , , , , , , ,. .,., .,πολυ να ζει σα:ν α:λτ;της πηγα:ινοντα:ς απο μερος σε μερΌς σ ολητηχώρα:. ilιά χινοπωρια:τικη βρσχε�ή μέρα: ελαχε νά βQεθεί στό με -γάλο μοναστήρι του Κλα:ιρβώ. Οι άγα:&οί καλόγερο-ι .. δια:σκέδαe1άν μt,
, ,, ; , , , ( , , ,..., , τα εξυπνα: κολπα: του, μα σαν τελειωσε η πα:ρα:crταcrη δεν πα:ρα:-ι..εt- !--.
φαν νά του Jποδείξουν πόσο διαφορετική καί πολύ π�ό πνευματι-, , , , , , , )· , , ,. ,.
κη ζωη περνουσ�νε αυτοι σε συγκριση με τη δικια του,�ρα:μα: που ) ' - \ ,, , , ,ι , � το χ� δει κι ο ιδιος, γιατι τα:νε α:νθρωπος ξυπνιος και παρα -
, Τ' , , , , , , , τrρητικος. οτες α:υτος τους ξομολογηθηκε πως στο πουγγι του(Ι ; ; 1 ; ; ; ; ; I ;
ε γε ενα καλουτσικο ποσο απο χρυσα: φλουρια: που τα οικονομησε , ., , , - - , , , , , , κ, απο τα κερδη της δουλειας του και πως θα: τα χαριζε στον υ -
J , υ , 11 , , ·, , ι , ριο και στην Αγια Μητερα αν τον δε�οντουσαν για τα υπολοιπα: , - ζ - , , ο \.τ , , , -ΧQονια της ωης του στο μονα:στηρι. nyου�ενος τοτεc, α�ου
, , .. , τ , , ,, , , , μετρησε ποσα φι-.ουρια ειχε στο πονγγι του, ε;ιπε πως το &ελημα του Θεοu ητανε ό καλός αύτός άν&Qωπος νά μείνει κοντά τοvς.
"ιιι '- r , , , ,_, ; , , �τσι ο �αλτιμπαγκος φορεσε το ρασο κι αρχισε σιγα σιγα να , , , , ιΗ , ι , _ βολευετcι.ι στην καινουργια: -του ζωη. ταξη κι η πει&αρχια τον
- - , ζ , ,, ι,
- • , ί , μοναστηρ ιου του χα:ρ ι α:ν το αισ\)'ημα της ασφαλειας κι ε χε την , , J , , ., , , - -
κα:ρδια του γιοuα:τη α:πο γαλην� οτανε δουλευε στον κfπο τοv μο-- ι .. , - , t, υ , ,, ναστηQιου. Μα οπως περνουσε ο κα:ιρος αρχισε ολο κα πιο εντο-
' , , , , ( ,, , , να να νοιωθει &λιφη στην κα:ρδια τομ για:τ αρχισε να νομιζεf
., t t , , , , � " , , πως οι υπηοεσιες που προσφερε στο μονα:στηρι ητανε πολυ φτωχες.
'Ά , (\_ ) . , " , , ,ι , , ντ tvετα: με τους αλλους κα:λογε·ρους, που ητανε πολυασχολο ι με
1--:-Ί;ημ-:�ε�-Διήγημα βασισμένο στήν ί'δια παράδοση έγραφε ό γάλλος λο. γοτεχνης '.,ινατόλ Φράνς( (Anato le Francer844-I924) μέ τίτλο " Ό
σαλτιμπάγκος ττjς Παναγιας"(ττjς .:.rνλλογτjς 11 Ή συντεφένια θήκη")
- 3'{ -.. , , , ,, δ , - , , , ,, -:,.,.:.ους ίtαι προσευχες η ιαβαcrμα σοcρων βιβλιων, αυτος εκαvε χον-
�ο5ουλειcς, ταπεινές,_άνάξιες γιι:ί. τόν.Κύριο καί τήv 'Ά.για :Μη�ε<-:ι Του. ιr , , , , , ι , , ' ,
'Φ , :.1ια μερα, aυνεπαρμενος απ αυτες τις ανυποφερτες σκε εις,πε-
-::..;ε τό φτυάρι του καί κατεβαίνοντας τρεχαλητά τά σκαλοπάτια- , - - - ,, , , , -:τ; κρυπτης του μοναστηριου πηγε κι επεσε στα γονατα του μπρο-, '" , ,, - - , - , , ,
:-:χ σ ενα παλιο αγαλμα της Παναγιας καποιου βωμου που δεν τον , , ' ,, , '1.'_. - ,, , --�ιμοποιουσανε πι• οι αλλοικαλόγεροι • .&:1)1.ει �νοιξε την καρ -, Ι , , , , , , , , ,, : �ου κι ε πε τη &λιβερη του ιστορια, που με λιγα λογια ητα-
" , , , J vA
, ,. , , , οτι με πα&ος λατρευε την γι·α t11ητεοc.t και πολυ &λιβοτc.tνε rου ,. Ι , " , - , �") , , r-. :: χε τιποτα αξιο να της χαριaει. '-αν τελειωαε λεγοvτας κλαι-, , , , , , , , δ' , , :<ικα το παραπονο του, σηκω&ηκε για να φυγει ιχως να νοιω -
J , , , , , , , , , ,
- .. , αλz ιμονο � καν ε�α ξαλαφρυy� �την καρδ ια τ�υ τη 1
βα� ια �πο ;11t�η, οτcι.ν ξαφνου ακουcrε μια αποκοσμα γλυκιc.t φωνη νa του λε-
Δ, V ,, Α' • , , ' , • Ε : " ινε ο,τι εχεις11 • " • " aπαvτησε τοτες ο σαλτιμπαγκος'' a-, , ,, , , , , , ι ' , .,..ονο, δεν εχω πιc.t τιποτες να δοσω γιάτι οι· οικονομιες μου
• Τ , , , , ,. , ιι Ι ,, r-. εινάι πλιο δικες μου�και τοιμαστηκε να φυγει οταν παλι α-, ,, , , , , ,, , Σ , , ,-ε την ιδια φωνη να λ�εt τα ιδια λογια. τa&ηκε τοτες πολλη
- , , , ,, ζ , , , - , ,: ,..�ροστa στο βωμο κι εctπc.t ε το κεφαλι του να βρει κατι που- , , ,. ,Ι t , , - , ( ,, ,..�ορει να χαρισει στην Πο:νc.tγια οποταν ξαφνου του ρ&ε η εμ-
, , ί , , , Τ'
- , - ι , ε·.:::'1). Και βεβαια ε χε ακομα κατι.- ο τελευτd.tο που του ctπo -
r.ε, τ�ν ξακουσμένη τέχνη του.Ι Ι Ι Ι Ι ,- Ι 1 1 Ι Ι ½εc:ως πεταξε τα ρασct του και ξctλctφρωμενος απο ρουχικα κctι , , . , , . ,, , , , , ,·.Ξ:·J-:ερα χεριct και ποδια.αρχι_σε νa κανει τις περιφημες και
, , , , , , - , j ,, �οσο γελιο φερνανε στον κοσμο τουμπες του μπροστα στ αγctλ-�; Πιχναγιiχς • • Ε J ,
, ,
, , - , ,
�ας απο τους καλογερους, βλεποντας στον κη�ο-10 φτυαρι π� ., , , , - ,, , , , , , ::·,c ;:eνω στο νιοσκαμενο χωμα, c.tQχισ·ε-να χτυπαει δυνατctτοση-�ο �ου μονc.tι1τηριου ξεφωνίζοντας .μ ·�λη του τή δύναμη πώς ο
'- i.ος εΙχε δίχως αλλο ρ&εϊ καί πώς; κατάφεQε νά 1ραβήξει τόν , , , ( \.-τ , , ' , u �: ,..-::αγ��ο καλογερο μαζι του. Ο nγουμενος τοτες·μctζι μ ο-, , ,, , , - , -�ο·Jς κc.tλογερους α�χ ι ι1αν νc.t· φct·,ινουν πα ντου κά ι τελευτct ια , , , , , , , , --� v.eι στην κρυπτη οπου βρηκc.tνε τον σαλτιμπαγκο να καvαaυν-, - ι , , � ,, - ., Ε.: �ις τουμπες κι ακροβασιες του μπροστά στ αγctλμα της Α -
, , . t, ' ΊΙ , , , , - :iιιρ�ενας Μητεοας. Κι οπως ο γ,ουμενος τοιμαζοτανε νάβα-
, , ) , , , , ' δ , ,, ,, , -::; 9ωνες γι αυτη την aσεβει-α,- ο ολιος ανθQωπος επεσε κα-; � ός άπό τήν κο ύρα.<1η της τόσο πρ-ωτό τυπης κι άσυνή& ι στης NJ.-, - ::- -:ου.
- , , ,, , , c.,.y , t ,, , : �οτες εγινε το �μα. n Πο:νctγια η ιδια παρουι1ιαστηκε
Ι , , , ,ι , Ι Ι Ι � -:ολλους λαμπροφορεμενους αγγελους Y,c.t ι με το μαντηλι 'Ω')ς -:-ης ε�ανε άγέρα στό λι�οθυμιι1μένο σαλτιμπάγκο. ε-:�ι ο σαλτιμπάγκος, συμΨ.ωνα μέ την dπο&υμιi του, τέ --:ίς μ&ρες του στό μονctστή�ι του :f'λα·ιρβω κι �τάν τά στερ-
, , δ' Τ λ , ,
γ' , -�-:οτ�ς φτασανε� εν ηρ&ε ο �ι�βολος να περιμα�εφει την - ·- .:.ά η Πο:ναγ ιά η 'ίδια μαζί. μ Όλους τούς ·λαμπροφορεμένον;;
.... ι:.i.�; "? ς • -ο·;� ΣτάνλυtΑrthur Stl\D.lcy, 1815-1801),Υ.r.γλος .:Jυγγραφέα.ς,
�--�· �-ος θεολ6γος καί κληρικός. Διασκευ� Δημ�τρη Θεοδωρίδη
- 38
7. Ο ΣΙΩΠΗΛΟΣ ΓΚΟΥΡΟΥ
Γιά τή δική μ,ου φώτιση εγινε τό &αυμα, πηρε μορφήν ή Χάρη. Μ 'δ
, } 'δ , ο�φη ,ικη μ�υ, σά� τη ι�η μου� · , , που τοωει και κοιμαται και γνωοιζει πονους και
, ) ,, - , ' t) , ,,
, χαρες. , ΚC(t ,ιαπου εχει γεννη&ει και σ ενα κάποιο ονομά ' χ, ; ακουει;
�η αρη φανερω&ηκε, � ·σιωπηλός Γκουρού·
, ζ, , -και ητησε το σωμα μου •" Ί' ) ' - , , , κι ο,τι ειχα κι αγαπουσα κι αυτη
, , \ , . με γυμνω�εν ολοτελα μου άκόμα τή ζωή"
' τ , 'δ
,, , , ,
"δεν ε σαι χερια, πο ια ουτε μυαλο και σκεφη ' ,, , J , , / , ,, tJ , ,
ζ , κι ουτε κανενα απ αυτά κι ουτε ολά αυτC( μα υ,' .. , , ,, , ,, ; -ουδ αγνωσιά η γνωση, ουτε και σωμα, τ ' , ,
Ε σC(ι αγνη συνειδηση άκέραιη κι 'έλεύτερ�, κα&άρια σάν τό κρύσταλλο, πού συλλογιέτσ.ι βλεποντας τά νύοω σκηνικά,
, , , , ί t ), , γιατι το πιο βα&υ σου ε vαι ειμ εγω , ,. , τ ,, , , ,και νιω&οντας πως ε σαι ετοιμος γι αυτη
σου δείχνω τήν άλή&ειά. , , , , " ' ' ' 'Σ ;δ -Αν &ες να φτασεις τη υνει ηση, πουναι ευτυχια αιωνια' 7 \ ,, (. , - , , κι ειναι η ιδια η καρδια του κα&ενος και ολων
, , , τ ''δ , ,,που μεσα της βα&εια ε ν ·η ροσια σου ω, χ, &εια αρη, , , , - δ , κοιταξε, το δρομο της σου ειχνω.
, ) ,ι ι , δ ' Φτασε την ιδια σου αγνη καρ ια ,,, , , , , , ,κι ας γινει αυτη παντοτινά το σπιτικο'π παχυλή σου ctγνωσιά ας διαλυθεί
' t t , ,, , κι οι αλυσιδες σου ας σπάσουν".
''Ε ,
των
,σου.
ctν&ρώπων
τσι σκορποντας τή γνώση τήν άλη&ινή της καταλύτρας των δεσμων μοναδικης Σιγης, οπου δέν εΙναι
, ., , τ :J , , , ,, , ,, , στοχασμος, ο που δεν ε ναι "εγω" και II συ" η δ ιαστημα η χρονος,, , , ,, , ,,, , ουτε καμμια δια�ορα ουτ εκφραση καμμια ,, ,, , ,, '1 ,, ) ,
ουτε η μερα η νυΎτα, ουτε κατευ&υνση, συνταιριασμος υ , 7 "} , , , , , , " , οπου δεν ειναι τελος, ουδε αρχη και μεση, ουτε μεσιχ ουτε κανενός πράγματος σύν&εση.
'Ι , ; t , , ; , ,
Κι ε πεν ακομα ο Γκουρου μες σε βα&υτατη σιγη , u ., , , -πωc .οταν ολιιι αυτα σβυστουν
"Α1 ,,. , , , υτο που μονο μενει
δ,. τ , , , εν ε ναι κατι το κενο,τ , Τ , ,, , , , , ε ναι το Ειναι το αιωνιο και το C(λη&ινο,
,, , η στερησηο�τε εξω,
·., :•
.. '-· .. '
' ,· ί, ;,_; 39. ::..,;',. -- . � r:2ύ οι' λέ�εις δέν μπορουν νσ. τό χω�έc:rουν· , .. ,. ε[ναι αύτο πού τ'άγκαλιάζει ολα" είναι τό πραγματικό·
, , , , , ., , , ' , ,. .το που τη� αγνωσια� οπως τη �υχ�α η μερα, ,κα1απν�γει -μ,εταμορ�ωνοντας το είναι ο-τον ιδιο του τον εctυτο, �ές ο-τή άιγή φωτίζει μέ τό φως του.
� V ' , -
Κι οταν Λυτο φανερω&ει, " , , , ολα τα παντα ο-βυνουν
, , , ,. - , , , , �α� κ�μφορq �ου σαν κα=ι ,καμμ,ια �ε��ενει λαμ,φη χιχι μονο Αυτο λαμποκοπα ως περα απ οποιον βλεπει
, Ι , Ιυ , ΧΙΧι περα απ οποιον ξερει , , , , , , , , Jι, , , κα: πε�α απο τ� γν�ο-η,κι ,απ �,τι πρεπει να γνωστει.
Τουτο ομως ποιος &ε να το πει; , , , , , , ,χ.αι με ποιες λεξεις; και ο-ε ποιον;
• • • • • • ο • • • • • • • • • • • e
, Ί , υ - , ,, θαγιουμαναβαρ, ινδος αγιος του ΙΗ αιωνα kετσ.φραση κώο-τα Στεφανίδη
Μ Υ Σ Τ κ Σ Μ Ο Σ
Α' ΣΚΕΨΕΙΣ
1 Ιυ ι 1' t , - , , , r • � ολο που ειναι ο Θεος "πανταχου παρων", σε σενα ε ναι
, , , . , , , , , , , , -•, μοναχα,μεσα στο πιο βα&υ και το πιο κεντροtο μερος της
�;σου.Τα φυο-ικσ. αίο-&ητήρια δέ μπορουνε νά κατέχουνε τό Θεό :1έ ένώσουνε μ Άύτόν. Οι' έο-ωτερι.κέc- σου δυνάμεις της κατανό-- , , _ , � , , , ,
; ! ,ης &ελησης και της μνημης μπορουνε να τεινουνε προς το , , , - , , . , (/ , , ,
�α δε μπορουνε να γινουν ο τοπος οπου &α κατοικησει μεσα .., ' , , 'ζ υ , , , tι -• Ομως υπαρχει μια ρι α σου, ενα βα&ος c:roυ απ οπου ξεκινανε, , 'δ , υ t , - , , υ ,
_ ���ες οι υναμεις, οπως οι γραμμες ξεκινανε απο ενα κεντρο, �J κλαριά ξεκιν<ϊνε άπ'τόν -κορμό του δέντρου. Λύτό τό βσ.&ος
t t , ... , , ,, - , t , , -
-· τ, ενοτητα, η αιωνιοτητα -ας πω καλυτερα η απεραντοσυνη-της - , 7 , , , , , ι Ί ; :1ου. Γιατι ειναι τοο-ο απεραντη που χορτασ�ο κι αναπαμο -�ί νά της δώσει μόνο ή άπεραντοο-ννη του Θεου1.
ούϊλλιαμ Λω (Williaιa Law, 1686-1761) αγγλος &ρησκευτικός συγγραφέας καί μυστικός
:r, , , , , t , , , , , , ,
ιρηνη κανε με τον εαυτο σου και ειρηνη &α κλεισουνε μαζι iu: ό ούρανός καί ή γη •. Κοίταξξ: νά μπείς μές ο-της καοδιίtς
, , , , , - , - , , , ) , � ::ιο κρυι;,ο κελλι -και κει &α Βρεις τον ουQανο. Γιατι κι αυ-, , , c., t r, t , ,
τ . ., r�α ο-ου ουρανος, οπως κι ο άλλος, ο εξωτερικος, ε ναι ενα. , c, - , , , ,, 2 �τον ενα μπεις, βριο-κεσαι· και ctτον αλλον •
., , , t ,
ιιι--------------- Αγιος_Ιaαακ ο ΣυQος , , , Ι , �-=;;ραaη 11αριας Οικονομου, Δ. , , ����Q��η ημητρη Θεοδωριδη
.. , ...
- 40,..., , t , 'Τ , , , ,...
3! Ο πάQάδεισος κάι η κολάση εινα:ι μες στη'ΙΙ._ φυχη ,του , , , , , - 'δ . , δ , -που. Κάι · τcχ δυο τα δεντQά -του πά�ά εισου, το·. εντQο της του καλοϋ κα{ του ΚάΚΟυ κcχί .τό δεντqο. τη,ς Ζωης, άν�ίζουνε • , , 1cχν&Qωπιν't') φυχη
Βαλεντίν Βά'ι'γκελ (Valentin Weigel, Ι5.33-Ι588) ,
, , , , 'Λ , , • ,
γεQμανος μυστικος. Απο το " ναγνωQtΟ"ε τον εαυτο e1ου11
4. vΟλά �Ο'ά γ{νοντάι μέσcχ e1τό ΧQόνο κα{ πάνω. στή γη βQίe1κον-vαι , , , , , , , , 2 επισης uτην cχιωνιοτητά κάι e1τον πctQάδειe10 •
Νι ,tολιχ'ί l�ι1περντιάγεφ (_ 1874-1948), ρωσος ψ ιλόσοφος
u 4. Ψό τοιcχντcχφυλλο π�ύ βλέπει τό �ξωτερικό σου τό' , ") , ,, , , , , ,
α ολη την αιωνιοτητα εχει αν&ι�ει μεαα ατο Θεο • Γιόχαν JΣέφλεQ {J�hann Schfffle,r, ,I6�
0t-J;677,)
γερμάνος μυατ ικος, γνωατος και με τ ονομα Αγγελος Σ ιλέu ιος {Angelus Silesius) ·
, .,ματι ομοιct
β. Τό �γ� μου εlναι � Θε5ς, κι Ό�τε ξέQω κανένα ;λλο �γ� ,·,, 'Θ; 3 παQα · οωτον το "εο μου • .
, . , , ; Άγία: Α{κcχτεQ{νη της Γενουας, ιταλιδct μυστικη
. , , , , , , , , , , , , , , , ,7. Ποαο κcχ�οο ct.κομα το εγω και το εαυ � στεκεται ανcχμεσο μας; , , , , ) , , , , , . , , ,
Σηκωαε απο τη μεση το εγω μου και ξcχφανισε την προαωπικοτητα μου� Βctγιο.ζήτ �λ Μπισταμ{, αQαβας μυστικός
� , , Τ ι , , tι t , , Τ , 8. tl cχγcχπη �ιναι ενοτητ� κι ολη της η αποστολη .ειναι να πQάγ-; t , (/ . ,.. , .. , \· ς- , ,
μcχτοποιησει ενοτητα. Οσο μεγαλυ-v�ρη και κω.υτεQ_η η ενοτητα, τοe10 λ , ; , "ξ ι , , 3· μεγα υτεQη και πιο ε οχη η αγαπη • Λού'ί& ντέ Λεόν ( Luiz de Leόn, Ι528-Ι5-9Ι ),
, , , , •• 1
μυστικος, αυγουατι νιανος μοv�χος
Β' ΟΙ ΤΡΕΛΛΑΚΗΔΕΣ
, , , Β
, • , , :> , , , • ,,, Στην επαρχια εγγαλη υπαρχουνε μερι_,κ,οι ι-yδοι γνωστ.οι·-ιι-ε τ ο -νομcχ ΤQελλάκηδες (Μπάουλ). Ή πίστη τους efναι: d.πλή κα{ εΙ:ναι: αυy-, , , ,
'ζ , - ,. ,, -
κινητικο με ποιο τροπο κοιτά ουν νcχ βρουν τον" λ_\Ι&ρωπο. της καρ -δ ιας τους" δηλcχδή τό Θεό.
Τ, , , ,
, α κυρια χαρα;τηριατικα της πιατης των Τ�ελλιχj!..ηδων Ναραχα.ρ ι-.. ,, εγ t Vά •
τα βρεί κανείς ατο τQαγούδι του Μπάουλ Καί νά γιατί άδερφέ μου τQελλάκιας Σέ άφέντη έγώ δέν ύπακούω
δ, , , , , , μη ε σε ποοαταγες, κανονες για συνη�ειες.
μπορει
τr_, ' 1 ) " ' ' - ' , .ιw.μμια απο αν&Qωπο φκιαγμενη διακρcση δεν παρcχδεχομαι. χ , ; , ., •• , τ , ,
,
ν-ά
�ιρομ�ι jη,χαρα,πο� �π το ε ναι μ,ου �νUβρυζ�ι. , Ηες στην αγαπη δεν υπαQχει χωQισμος μα συναπάντημα παντοτινο.
,, ι, ,, ) , ,. Κι ε,σι �� το τρα1ου�ι ;αιρομ�ι τρελλα. χο qε-qω ,μ ,ολου� και �ε τον κα&ε�cχ. Γι αυτο αδεQψε μου εγινά τρελλακιας�
--------------------�------------------1. ΜετiφQ�dη �αρζας Οικον�μg�2. λlετψ?Qαση Δημητρη ΘεοδωQ ιδη3. λlετω;ρααη Κ, Ν, Πλατη
- 41 -
; ; ,
, ; t 'ο.
. , Ί' ; , , , Τη λευτερια· του �ηταει ο καqε Μπαουλ. Ει ναι λευτερια απο κα-ε έξωτεοικό καταναγκασμό. Γιά νά τό-πετύχει αύτό χρειάζεται σάν
), ,, ,- , , , , , , , , , -..οινωνι-κο ον να πε&ά.νει μεσα στην κοινωνια. Αυτο το λενε 11cpανα"
7 ιι , , ,ι , t t.Ι , v , t ειναι ορος που τον εχουνε και οι αγιοι σουcpι οπως και οι μυ, :::-:ι κ ιcrτες. Στ/.ν κ ι'νη�η τω-ν �1π,:ουλ ' ' ' ' ,
., ' ., v � � �ρισκονται ινδοι απ ολες τις κοινω -
, , \ι , , - , t , �ιχες ταξεις, νοικοκυραίοι οπως και αλητες. Δεν υπαρχουν κοινω-·.:κές διακρίσεις, κάστες η τάξειc, είδικές &εότητες η ναοί. Λέ-
, , , , 1 - t , ,, J> , , ,ε: Τι χρειαζομαστε τους ναους, αφου ο κα&ενας εχει για ναο το=+α του, �που τό πνευμα κατοικεί; Ό -κά&ε πιστός εχει μέσα του
'" Γ ' Ι ' ' ' ' - ζ- ,�ν Αγια ραφη, κι ε ναι γραμμενη με τα γραμματα της ωης. Μ ��οίμονο λίγοι �νδια9έρονται νά τη διαβάσουνε. ο? περσότεQ)t·ο�λ�νουνε τ'αJτι� τους στό μηνυμα της καρδιaς. t , , , , , , , , - , _Ο.ι Μπαουλ αρνιονται να φορεσουνε το κιτρινο ρασο των ινδων
- , ο•,ιαχων. Λενε:, ; - , - , , , , , , 7 Μα τι μπορει,_ το χρωμα το εξωτερικο να κανει; Σωστο ειναι - , , , - - ,,, πρωτα το μεσα μας να χρωματιστει. Μπορει ποτε να. κανουμε, -το φρουτο , \ ,
'ζ ; 'δ να ωρ�μασει μπογιατι οντας τη φλου α του; , �ι\έν ε'.:ν�ι γνωστό πω<; καί πο� αρχtσΕ; η' �ίνηση των 1Jπ�ουλ,γι�
-:. Ωεν βρ�&ηκανε που&ενα σχετικα γραφτα κειμενα. Κι αυτο για δυο, � , , , , ,ι . � ? , ;, υ γ�υς. Ο·.,πιο .τολλοι �πο τq'Jς)ιiπαουλ E;tVC:St αγραμμ�τοι,κι �στε�α
:ι:ι&ουν ,;.απο ια. προκατο:ληφη εναντ ια στο κα&ε γραcpτο τ:ου τους κα-, _, , ... -\ t , V ; , ει ναμη &,:λουνε να '(.ραφτει τ1 ιστορια τουc. Οταν ρωτησανε καποτfr-• } ' , (\ ., .) , ? - , , , � :ι 11παουι'. που 1tcωοτανε στην .ακροποταμια πως e1υμβαινει να μ�ν '\r
-:;χουνε γραφτά κείμενα σ:,rετικά μέ τήν ι'στορία των Μπάουλ, απάν-. , R,
- , ·J ι , , " , , , ... �::ε: ·' "4-·εις παιρνουμε τον απλο δρομο κι ετσι διολου δεν αφη -· __ c: χνάρια πίσω μας". Κείνη την ωρα ητανε φυρονεριά καί στην��η του ποταμιου δέν ύπη�χε πολύ νερό. Λίγοι βαρκάρηδες σέρ -
- ε τη βάρκα τους πάνω e1τη λάσπη άφηνοντας πίσω τους βα&ιές χd:,:-.:ές. ΌΜπάουλ �ώτησε: 11 'Αφηνουv χνάρια πίσω τους οι' βάρκες
: -:λένε στά βα.(}ια νερά; Μοvά:,rα αύτές πού βρέ&ηκαν πάνω στή λά-' , , , , Ί - , t , , �
-- �9ηνουνε χνα
fια γιατι δεν ακολου&ουνε τον απλο δρομο.
n σ
ω-1 'n , , , , , - --:- -:ροσπαqεια ε νο:ι να κοατιεσαι στην επιφο:νει·α του ποταμιου - .. , , , ) , , , ζ ' - - , , ,-; ι.ατρειας που τρεχει uεσα απο τις ωες των πιστων και να σμι-
'δ , ,. , , , , , , t.; -:η ικια σου λατρεια με τις δικες τους. Στουc λf..:αουλ &α_ -,Q_ , , , , , , , ., t , ι.; αvqοωπους απο πολλες ταξεις, μα ολοι τους ειναι μοναχα , Τ
) " δ , , , , ,, c , ιι , ιποτα αλλο εν πετυ:,rαν και δεν εχουνε Cστοοια. Ολα τα, , , , Γ "J , , ; ) , t -:-:.�κtα που χυνονται στο αγγη κανουν το Γαγγη και γινεται ο , ,τ:ς" 1 • • -:αν ρωτήσανε γιατί οι Μπάουλ δέν παραδέχονται τίς �λγιες, , , , , , , ,, t;, καποιος llπαουλ απάντησε πεtραγμενος: "Σκυλια ειμαστε - , . , ,, , - ,, , , ,, , -� '(λυ<pουμε τ αποφαγια των αλλων; Αυτοι που χουνε κοτσια
, , ' δ , , • , τ .. ·.�αι με τις ικες τους δημιουργιες. Οι φοβι:rσαρηδες ε ναι; δ ' γ
, , , , , -)�-:,;ιμ.ενοι οξα1.:,ον-;:ας; το11ς πρcηονους τους γ�α1ι δεν ξερουνε � �(ναι δημιουργικ::,ι για δικο τους λογαριασμο" ..
- ·4.2 -
οι' 11πάουλ δέν ένδ ιαφεροντα:ι οϋτr:: γιά τή δικιά τους μα ό:ϋ·τε γιά των αλλων -.ήν ι'ατορία. Τήν 'ίδια άδιαφορίci. δείχνουνε κα"ί ,γι;ά
' ' ' " Τ' Τ δ -το προακυνημα α-.ους Αγιους οπους. ραγου ουνε: , t , , , , Θα υπακουές καρδια μου αταν γκουQου αου; , , - , , -, , , Στο �α&ε βη�α πανω ατο ατρατι κοντα αου βριακεται.
, , 1 • , Αμετοητοι ειναι οι γκουρον αου. ,; ') , , , , t , Σε ποαους απο δαυτοuς να: υπακουαεις�
, τ , .. , Jι t , , Γκουρου αου ε ναι και η χαρα σου και η αγωνια αου , , , - - , , , κι ο κα&ε πονος της καρδιας που φερνει δακρυα.
, , ι � /ι � - , , ιι , ft , Πολλες φορες οι Μπαουλ αποκαλουνε τον γκουρου σοννυα � που , , δ , ,, , , , , , , - " C1ί)μαινει κυριολεχτικα μη εν η κενο. Αυτο δεν παει να πει ο-.ι πι-, ι , , , , ( , , , ,, , , στευουνε πως δεν υπαρχουνε γκουρου γ ιατι με την ιδ ια λεξη "α_ο�
,1 • - ' ' \.. ' ) π! ' - " δ ' ' νυα αποκαλουνε και τον rπερτατο .·.uu.ει να πει οτι εν πιστευ-, . ,
r , , , , , " ουνε πως η παρουαια τους ε ναι διχως διακοπη. Στην πραξη ομως,
ν " ., t , δ , , , , , οπως αλλωστε ολοι οι ιν οι, δειχνουνε για τους δαακαλους :τουςμ εγcχλο αεβααμό.
C • 1 , 7 , Ι 1 ., I , -Οι }Jπαουλ δεν ειναι τυποι αακητι-.�οι κι ουτε πιατευουνε e1την , . , , , - , , t , , :ι., ο:γαμια. Στην πραγματικοτητα μας βεβαιωνουν πως η γηινη �γαπ.η
, , , , , , ., ., , . , ' . , . ' φ., το.υς βοη&αει να νο ιω&ουνε πιο γεματα τη Θεια αγαπη. Αυτη η πι -, �, , , ' , ,, , ), στη τους αποδεικνυεται συχνα λιγο c:τι�ιινδυνη κι εχει απ:οτελε-σμο:
τή δυαφήμηαη της �λης κίνηαης των Υιπάουλ • . ν " , , - ,, , Τ t , , ., ' Μια αλλη ο:ρχη των liπο:ουλ ειναι η Τρικο:λα γιογκα δηλαδη η
,t , ' -, , , , , , , . , ο:ρμονια ανα:μεσα ατcχ περασμενα, στο σημερα )tαι ατα μελλουμενα • ., Ι Ι , , Ι Ι Ι Α " Ι , Ι Ι Συμφωνα μ αυτη την αρχη ο ο:ν&οωπος μη δtνοντας την πρεπουμενη
, , , , - ) , , , , προαοχη ατο κα:&ε μ ερος του χρονου ,ι ι νδυνευε ι να καταατρεφε t τη αυνέχεια της ζωης του. 11 'π ζωή σου εlναι μιά άνεχτίμητη μο:ρμά -Q ι νη γέφυρα: πού άλο ίμονό αου αάν δέ μ..:οQέσε·ι '1(1. αυνδεαε ι .του) οχτους του ποταμ ι.οv"'. Οι' Μπάουλ έπtσης lμφατικά τον ίζουνε την α-
, " , , , , t , , , , ι �,, ναγκη αρμονιας αναμεσα ι1τις υλικες ;ιcι.ι στις πνευμα:τι,ιες αναγκες. ' , , "Υ , , , , ' , ., , Οι Μπαουλ δεν ειναι τοι10 γνωστοι για τις αρχες τους οαο vια
, , , , \-τ , , - , 7 ι , � τα απλα τραγουδια τους. u ουαια της πιατης τους ειναι η μη α -, - ' - - , ' , , ; tl ' ναγνωριαη των ιερων γραφων και η κατα το δυνατον αμεαη επικοι -
, , , , νων ια με το Θεο. , ' , , t. , ,v , , , Καπο ι ος ι ερωμενος καποτε <:J ιαβααε α ενα: 11παουλ μια μ εγαλη πε-, , , ' Γ , , , , _ , , ρικοπη απο τιc ραψες που ποαγματευοτανε το πως πρεπει να &ρη -
; ) t , ') , ,, , - , σκευεται κανεις. Ο Μπcχουλ απροαμενα γι α:παντηση του τραγουδηαε: - , 1' ο. • , , - , , Θαορω πως ηρυε ο χρυσικος στον ;ιηπο το λουλουδ ισμενο
) , , , _ , , , παινιες πολλες να ειπει για το λωτο , , , , , , ,
,,στη μαλα:μ?,πετ�α τα κ: τρ ι ν� τα .φυ�λα τρ �βοντας. _ , Οποια κι αν εινα:ι του κα&ενα η πιστη δυακολα μπορει κανεις,, - , , - - - , , ν αρνη&ει τη γοητεια των τραγουδtων των τρελλακηδων που χα:ραχτη--, , , ' , , , , , , , , .. , ριζονται για την απλοτητα και την ευ&υτ�τα και την αια&αντικο -
.τητα. Δ.έν εΊνα:ι λο-ιπόν παράξενο οτι μεγα:λοι ποιητές l>πως ο' Ρ
, , ,, • - , , , , , , .,αμπιντρα:να& Ταγ1tορ εχουνε ετ-:ηρεα:στει απ αυτα τα 1ωιηματα: · που
- 43
, , , � , , - , φτιαχτηκανε απο τη σκεφη της πιο χαμηλης _κοινωνικης ταξης τηςΊνδίας.
'Ώ που μπορω νιJ. Τόν εJρω τόν 'Άν&ρωπο τ.�ς δόλιας μου καρδ ιας;
Άλοίμονο άπό τη στιγμή πού Τόν έχασανε τα μάτια μου γυqνω παντου άναζητώντας Τον , , - , , , πανω σε χωρες κοντινες και μακρινες ·
Κσίτι Μοχcί'ν Σέν, σύγχρονος ίνδός φιλόλογος κά( λαογράφος' ' ' ' '. ' ' Δ. ' Θ δ 'δ Απο τον " Ινδουtσ'μο". Μεταφραση ημητρη •εο ωqι η
ΜΥΣΤΙΚΙΣΤ1ΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
Α' ΓΥΜΝΉ
Στt �ως μιας άστραπης, , , , " καnοιας ανταριασ'μενης ωρας σκοτεινης, της τωqινης ζωης μου, ' ,
αλ ιμ_ονο, � , , , γιά μια στιγμη μοναχα,
' Τ ; σ ειδα, καρδια μου,
t ; , ,
ολογυμνη, πανωρια λυγερη -ο:i&ερια,δiάφανη κα( φωτεινή, , ν� πεqιμενεις. Ποιον;
Δέν πqόφτασα δυό λόγια να σ'ου πω, , ,
μα συμ έ ά ν εμ ελ t ά πα ι δ ι ου γιά τη γυμνότητα την πλέρια του κορμιου σου, μ,ου χαμογέλασες γλυκιt
\ , , , - , ( , απλα για να μου δειξεις κι ολοφανερα
, Ι Ι , ; πως μηδεμια δε νοιω&εις κακι-ο: γιά τόν dγροικο δεσ'μοφύλct'Κα σ'ου, έμέ.
πές μου, �αρδια μου, , , , J τι γιναν τα κουρελια σου,
πού σου 'δοσα να τά φορας � , , , , ilως μπορεσες να λυσεις τα
στή φυλακή;δεσμά σου
κ ι εξω νcί. βγεις , ,, - - , , στον αχqονο της λευτεριας τον Κοσμο;
t τ δ , Σε δα, καρ ια μου, ' , , αλιμονο. , , , , για μια στιγμη μοναχα.
Δημήτρης Θεοδωρίδης Άπό τούς 11 '.Αντίλαλους της καρδιας"της συλλογης II Άντίλάλοι"
- 44Β' ΞΗΜΈΡΩΜΑ
Μές ατά π�χτά ακοτάδια βρίcrκεται ή κα�διά μου,φαχουλευτα τό μονοπάτι παίρνω τό στενο, ιr�' ''Τ' , , Τ' - ,, , Α(,\ι να. ο �μα γινηχε. ο φ�ς εχω μπQοctτα μου. �έαα crτό χωQο τόν άβράδιαατο τώQσ. αίώνια ζω.
Τζαλαλουντί ν Ρούμι { 1207-1273), , , πεQαης ποιητης·αουφι Άπόδοαη ΔημήτQη θεοδωQίδη
Γ' ΜΕΣΑ ΜΟΥ
, , , , , Μες crτo αταμν ι το χωματεν ιο
, , β�ίcr�ονται. τά,δεντριάκαι μεcrα εκει κι ο Πλαατης. , ,,, ,, .,, ,Μεcrα α αυτο οι εφτα ωκεανοι
,, , ,, , τ αμετρητα τ αcrτερια C , C Ι ,
η μc.ιλαμοπετρα κι ο εχτιμητης
Κεί μέcrα τό Α ίών ι� άχεί
, ,,, και τ αλcrη
καί της πηγούλας τό νερό άναβρύζει. Λ,.
ι , εει ο l{ιχμπιQ: ,, , , · Α,c.ου με φ ιλε.
C , , C Ι
Ο Κυριος μου ο λατQευτος μέαα μου βρίακεται.
Καμπίρ, ίνδός ατοχαcrτής καί &ρηακευτικός ποιητής του ΙΕ'αifuνα 'Α ' Δ ' ' ποδοctη ημητρη θεοδωριδη
Δ' ΡΑΙΝΕΡ ΜΑΡΙΑ ΡΙΛΚΕ
crυνέχεια άπό τό προηγούμενο Δελτίο • Ρ' , , , , , , , , , , , Ο ιλκε περααε απ τη ζωη τοαο αναλαφρα, διακριτικα,ααν μια
,, , , ) δ , , ,
Ι Ι ,,.,, , , υπαρξη crχεδον μαγικη. Με ακ�υα γεμιζαν τα ματια αυτ�ν που τον
εβλεπαν ατά τελευταία του χρονια. Σή�ωcrε βαρύν πάνω crτούς ωμους " , , , , � , , , � ., ,.,, του, οχ ι μονο τον δ ι κο του το crταυρο, μα και το crταυQο ολης της ά ν&ρωπότητας.
, ι , , , , , , - , Μετc.ιτοπιζοταν ολοενα και καλυτε�α πQος το Dαcrιλειο του πνευ-ματος. Σάν ενας 'ορφέας περνονcrε άπ τόν �ρατό κόcrμο της uλης
, , ., , _ , ι, , , , , t crτον αορατο κοcrμο του πνευματος. Ολα ξαφνιαζαν α αυτον, η με-, , J C J 1 7 1 , I - Jtl 1 γαλη του λεπτοτητα κι η ευγενε ια ηταν ασ.ν ν ανηκσ.ν Ο' εναν · κο-
, , , , , , , , '-ν--τ , , crμo φανταατικον, ιδωμενον μονον απ αυτον. n κλιαη του πρ ο ς, • , , , , , , , ; , 7 . , την ερημια και τη μονωcrη δεν τον εμποδιζει ·να ειναι αφοcrιωμε -, , • , ' Ι , ,
, νος crτους·crυναν&Qωπους του. " Οφειλω να ε μαι προ&υμος crτσ. ε -, , 'Α - , , , , ,, αωτερ ικα μου βαρη". λληλογραφει ακουραcrτα με νεαρους αcrημους, , , , , , , - , , ,ποιητες, με νεct.Qους εργατες, με νεες γυναοtες 1ιαι μητερες, που, , , , , , , , , , καταφευγουν α αυτον για μια αυμβουλη, μια παρηγορια. Απααχο -
45 -- , , , , , , , - , » �:�t με αψανταστα σνγκι·νητικες αγα&οεργιες. Τον βλεπονν να
, β ,,. , β , , , , , 121Qεταεt γα�οντας με σε. ασμο το καπελλο του στην τρελλη του ���ιοϋ, ατούς ζητιάνους, στούς βοσκούς πού πανε τά ζωα τους :τη βQύση, τούς χωοικούς πού σνναντα στούς άγQοuς.
κ ,, , " ,, , , , - , ,. , ,ι οχ t μονον οι αν&ρω1tο ι , μα και τα ζωα και τα φντα και· , , , , .... , δ' - , , , , , τ<ο παντος τα παχεt·α αιωνοβια εντρα,τον εμπνιa;ουν αγαπη και σe-
. , Τ' , , � - , ;ι • , , , - , :.ιs....-,io. ελος την εργασ.ια &εωρει σαν μια ιερη αποσ.τολ� του αν-_.cs=:ου πάνω 15τή γη •• 'Όγ ι μόνον έργασία ποός τςf: ε.ι=-ω d.λλi. πα -., , , , Ί ''J , , � �- 7 · , <:χλληλ� εσω1ερικη εργασια για τη δημι-ονργια και την τελειοποι-�η του πνενματος.
'ο Ρ , , -r :ι u ; , υ "' ιλ1ιε δεν ε·ιναι βεβαι.α ενας φιλοσοφος. Ειναι ομώς ενας, " Ε .,. t , , , ,, , ,. ::--:οχαστης. 'τσ ι ει.ναι· επομ ενο μ;ες σ·�:ο e;ργο τον να δ ιαγοαψε-
, ', , ,. . , ι..τ ) --::χ: καιν αναπτυσσεται καποια Χοσμο&εωρ:α. n κοσμο&εωρια τον ? ' - ' - ' ' . ' 'ο Θ '' -r 'ιλΥ.ε μποοει. να συσχετ.c. σ&η_ με· τον 11νe1τt,κισμοΌ 'εος ειναι ο w' ) ,... , ( , / ,, ' . , , , , , �ρρητ.ος εφοσο·ν δεν υπο:ρχ:ε;,-t καμμια ε.νν.οια γ-ια _γα τον εκφρασει. =Ινα 1
• ό αί'νιγματωδης -λόγος της δ,;μ:Όνργίας:, πού κρύβει τόν �--, Ρ - ? ,.._ j Ρ ; -ί , ' , :::\!το τ.ον καt 1tατ.οικει με:ς στ:ην αιωνια σι-γη. Ε ναι το απολντ,-Q. , , , - ,� , ( , , , , .
.aι.ηδεν. Στ11 δ')μtουργια του κοσμον προεβη ο Θεος επειδη δ�ν μ-πο--�οϋσε νrf. υποJ.εί νε ι η1ν έρημ ία της �παρξής του. 11 Τό μηδ εν σάν , 1' ')" , , , , - , , , , , ,:. ιιχ πληγη ·η-τ,�ν ;για σενα που με του κοσ.μου τη δροσισες το πλα-
� tμo 11'a "ο- Ρίλκε ·χναζητεί τ6. Θεό·�. Τό βίωμά -τον πλημμυρίζει ο\οένα
, , , , ; ly
- - , -:ην τρυφεQ� νεανικη φυχ:η του. Τον ανα'οητει παντου, προσευ;ε --:α-ι πρός αυ-τόν, μέσα στί-ς μακρυές νύχτες τόν νοιώ&ει κοντα του,
,. ι -τον υμν ει:
ι, Ι , Ι , , , Ι I , 11 Οσο πιο πολυ γεονει προς το βραδυ με ασ&ενεΟ'τερη
, ι , "). , , , ι , 1 λαμφη η μεQα, τοσο και πtο πολu υπαρχεις Θε�� ί , � , ,. , , , , ' , Ειναι γι αυτον ο πραοτατοc νομος ·πον μεσα του ωριμαζονμε,
Ι ' , , i. ,.,
,. ι ε ναι η μεγαλη νοσταλγια μας, ο τρομε�ος ασννεtδ�τος, η σκο -τεινή μας ρίζα, τό μεγα'λο αγνωστο δ�σος πού μας αποπλανα καί μας πεQtπλέκεt.
, ι , , , , ,, - , Τον ανακαλνπτει, νοιω&ει την παρουσια του, ενας τοtχος τω-,. ,. C/ , ,ι , , , , , , Qct τον χωQtζε.ι, ενας πεπλος αλ�οτε,. για να τον χαση παλι σε
, Τ,. , , , ,. "
t. , λιγο. ον ξαναβQtΟ'κει και τον ξαναχανει, ολα σκοQποuν, utαλν-
οντα ι σ 'ασχετες μεται:-ύ τους λεπτομl°Qει ες. Τ , . , � , , , , 'Ε ,ιt ρομεοα μακρνς ο δρομος που φεονει προς σε
, ) , , , , , ) , , και σαν cι.πο και·ρ-ο κανεις δεν τον επατησε, δνΟ'κολοπέqαστο�"� , ,
Τό 11Βιβλίο των 11Qων11 εlναt· γεμάτο άπό τίς &ανμιtσιες ι .... , � ' θ ' ,
, , •
, αuτες
r.ροσευχε� του Ριλκε ·ποος τον εο πον κρυβει τον εαυτο του - , , ")
χιχτο ικε ι μες στη_ σ tγη.
, και
Τίς μνστt,ιές έξιiρσεις του ποtητη_διαδέχονται μέρες κα"ίχρόνοι κενοί, πού ;Jν κρατουν σιωπηλό, βυ&ισμένο στήν αvνοια καί
, , ο -;ο Ο'Κοτος.
- 46 -Σ 'αύτή ο:κριβως τή στιγμή εQχετο:t ή γν,•.'ρ�μιc.ί' μέ τόν J:Ίodin.
κ , , ,..
, , ;-δ - ι lJ F , , " r , "' ο:τω απο την επι ρασ·η .:oυRodin ο --ιλ;:,ε & αρχ,c,η ;ω� πάλιν· άναζητει τό Οεό, μtt τή φοQά αύτ·ή ο·χι αμεσα: �πως �Qίν ιχλλιi εμ-' Θ ; , , c ,, ; ,ι ,, , , , μεdαa Ο "εος cωτος ο ιδιος ειναι ΑρQητος, Αφ&αρτος,μια απρο-
, , ,, ( , (/ t , t , , σιτη, ctκαταληπτη εννσια. Υπαρ,χει ομως ο κοc1μος,η δημ ιουργιο:κι:ιι ' , t, , ,, - , , - , , ; Ρ "Θ , ; η ζωη. Ολα· -.α οντα του κο·ο'μου, αφου προερΎονται ο:πο το εο,ει-· tι , , - - , ,, ,., ι , �αι ο αντικατοπτριο'μος του Θεου, πqεπει να τον υπεν&υμιζουν
' ' ' ' 'ζ 'Α - ' δ ' ' ' ζ ' 7 �αι να τον �κ9ρα ο�ν., φ2υ λοιπον � ημ�ουQγ�α κι,η �η ,ειναιεκφραση Θεου,μπορει να μα:ς χρηο'ψευο'η,ο-αν τροπος εκφρασεως του., ' , ,,, , , , , , , -Συγκλονισμενη η φυχη του απ το βα&υ αυτο βιωμα,δεν &α ρωτα
, • ., , , 1 'Θ ' , - 1 Τ- ' - , πια 1 οπως ·πριν ποιος ειναι ο εος και που ειναι. ου αρκει τωρα ι , tι ι , _ , , tι , ,, _ ; η συναtο'&ηση οτι ο Θεος ζει· μεο'α Ο' ολα τα οντα της δημιουργιας, μέο'α σ·αύτόν τόν �διο:
ΙΙ Σε ο'υναντω στά ΠQΙΧγμο:τα :;λο: αJτ� ? , , ')' " , , ι J Ι που τους ειμαι καλος κt ως αδελφος. ΣJν σπόQος λιάζεσαι ο' 'σλ-α· τά έλcχχ ι στα. Κcιί στά μεγJλα δίνεσαι μεγd.λος. � ' ' ' C ' ' 'δ ' ' '' 'φ ' Αυτον λοιπον τον �ο τον εν οκοο'μtκο &ελει ν ανακαλυ η τωρα,, , , , , , , , να τον ελευ&ερωση και να τον λυτοωαη.
"Ε ' ' ' ' ' δ ' ' Θ ' ' ' ' δ ' τe1ι & ιχρχιση μια κα&ο ος προς τον. εο, με την κα&ο ο μεσζt , ,, , t , στον ιδ ιο τον εαυτο του., .. , ,, , , , , , ,, ,, ΙΙρεπει ν αποχωQηση ολομοναχος μεσα ο'τη σκοτεινη, αγνωστη ε-
ρημο του έαυτοϋ του, :;πο·υ κατο ικε'ί � Θεός του. Μέσα <1τήν τέλεια , , , , _ , , , ι , 1 μονω<1η, βυ&ισμενος στα κQγ,φια του eνδομυχου κοσμου του ο Ριλκε
εχει βα&ειά τή συναίσ&ηση οτι �πιτελεί �να έπιτακτικό κα&ηκόν , - ,, j - , , , F , Γ , , , που του εχει ανατε&η απο τη γεννηση του. ρ_αφει στη γuναικα του:
Ν , ,, , - , - , , , , J , , ,,
11 αι ημουν εκει, στο &ειον παντοτε, απο παιδι ακομη, κι ερχομαι άπό κει δ ιαρκως".
ι ; ,... 7 ; ; ; Ι ; ; t, V Η μονωση του �ιναι μια βα&εια φυχικη αναγκη. Νοιω&ει οτι ο-ι , , , , ,, J , J , ; , λοι ·μας ως προς τα ουσιωδη ειμ,α<1τε αφανταστα κι <1.νεκφQαστα μονοι.
ι Ι , ; J - ")' • ι ; •• , , ; Ι Η ερημια που επιζητει ειναι η απαοαιτητη προυπο&εση για την αυ-, ' δ ' Γ ') ' ; ' ' 'ζ ' τvσυγκεντρωση προς ημιουργια. ι αυτο και τ�ν παQομοια ει με εύερr.ετική βροχή, πού γονιμοποιεί καί κάνει ν άναβλαc1τήe1η μέσα
t _ , C ; ; ; ; , μας ο &ειος σποqος. Ο Θεος βρισκεται στον σκοτεινο πυρηνα του Τ
, , t _ - , , , , , , ε ναι· μας προς τον οποιον μ.πορει να φ&αση κανεις με την αυτοσυγ-, κεντρωση. Πως έννοεί τή μόνωση ο' Ρίλκε;. 'Όχι βέβαια κλείσιμο της φυγης Ι ; ; , ΤΤ _. ; t ; ,, J #J μας απε�αντ� στον κ�σμο. ,.w.ι,μμια ηο'υ�ασ;ικη η �οιqολατ�ικη �α;α; Ο"ταση. Αντι&ετα δQ<Xctη, ενεQγεια,· ου<1ιωδης ζωη, εργασια για ωρι-, , μανe1η και τελειοποιηΟ"η. , ·
,
t/ ,
,
'ζ , , , , , , Για ολα αυτα χqεια εται κ οπος και μοχ&ος και υπομονη. Πρεπει , ' , , , " , , ., , ,, , , να ωqιμασουμε σιγα-σιγα,οπως το δεντqο, οπως το αν·&ος, που δεν , , ,, • ,, '" t , , , , βιαζονται �ριν ελ&η η ανοιξη. Κι οταν ωqιμαο'ουμε,τοτε &α νοιω
σουμε πώς ο χρόνος της μόνωσης καί της ·Ο"ιωπης δέν �ταν χρόνος χαμένος άλλα ;τολύτιμος χρόνος δημιουργικης έργασίας.,
ί, Σ 'Q v εχ ί ζ ε τα ι )Αί,μιλία "Ιβου
- 47
ΜΥΗΤ I ΚΗ ΤΕΧΝΗ ι: ΑΡΧ I ΤΕ ΚΤΟΝ I ΚΗ
Ο ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΚΟΒΕΝΤΡΥ
Ε�ΟΧΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΙ , , , , , λ , συνεχεια απο το προηγουμενο �ελτιο
Πολλές cίντιλεγόμενες κ�{σεις εχουν διατυπω&εϊ γιr:1. τ�ν καλ�ιτεχνική άξία αJτον του ταπητα, ομως εΤναι φανεQό πώς ο σχε -. , , , , , , Ί , , ,�ιαστης του, με μtα πολυ μοντεQνα συν&ετικη αντιληφη, &ελησε να • , , - , , , , t , ζ' -εΧ9Qασει το μεγαλειο, την καλωσυνη και την απλοτητα μα ι της�οQφης του Χριστοϋ. Ή άπόλυτα συμμετρική τσπο&έτηση των λεπτο-
- t , , , , , 'ζ , , -�ερειων, ως πQος τη μ-ε&οδο τουλαχιctτο, &υμι ει τη συμμετQια του, ι - Δ , 11 -Ν •1 , , --:εQιφημου '11.ινlυστικου ειπνου του ταλι, στην Πtνακο&ηκη της,, , t , , , , , ; , - , JΙ(Χσιγκτων, �ωQις ωστοσο να εκπεμπει και τη μαγεια του μεγαλο�
έ"ΙΙ.,-.εντρ ικοϋ Ισπανο-ν ζωγράφου. Ή crύν&εση παQ ιστάνε ι τόν Χρ t -=-:ό "κα&ήμενον έν δόξυ" μέ_ μιά μικροσκοπική φιγούρα γυμνοϋ άν-
, "j ,
, 'δ , , , , , , , •<�που, αναμεctα στα πο ια του, που δε φτανει φηλοτερα απο τους
ά.�-:Qαγιtλους. Στίς δυό πλευρές του ΧQιστοϋ, συμμετρικά έπ{σης το-, 7 , , , , , , �ο&ετημενα, ειναι τεσσε�α ταμπλω, π9υ παριστανουν τα τεctσερα
;;.χ της ΆποκcχλυΦης. Και crτή βr:1.crη του τJπητα, μέ σκοτεινόύς τό-,,, , , , ,. , - -�o�c γκQt�ου και μαυQου, παQιστανεται η ctταυQωση του Χριστου, , � δ , , - _ J , , , , ,=ε ενα ραματικο κρεμασμα του κοQμιου απο τα λιγνα χερια. Και
. , ,, }•, , , , , , ; , :Jo αγγελοι πλαι κρυβουν το προσωπο τους μπρος στο φοβερο μαρ--:-;� ιο.
� , , , 'ζ , , , - , , , , n αποσταση που χωρι ει το μεγαλο τζαμωτn της εισοδου απο ' ' - Χ - -ί Ο ' ' Τ' ί ' ' •ο·; ταπητα του ριστου ε ναι 9 περιπου μετρα. οσο ε ναι το μα-
., - , , Τ' , ,. , , �ος ολης της εκκλησιας. ο πλατος της ειναι 27 περιπου μετQα
,,, , , - } u , t , , -
� �λλο τocto ακριβως το υφοc. Διαcrτασεις ενος αλn&ινου Κι:ι&εδρι-- Ν - 'Ο ' ' ' i - ' ' ; ' ' � αου. λοκληρος αυτος ο χωρος καλυπτεται απο μια τεραcrτια
, , , 'δ , , , , , - , 1�η, που στηQιζεται σε υο παQαλληλες σει�ες απο λειες τσιμεν-
-��ιες κολωνες,πού τίς διατQέχουν σ'�λο τό �φος τους κατακόρυ-, • , ΕΤ , , , , , \ γωνιασμενα αυλα�ια. 'ναι τοσο φινες και τοσο κομφες οι κο-
- ες τουτες,πού δ{νουν τ�ν αΎσ&ηση μιaς άνε{πωτης :λαφρ&δας,�-, , , , , ; ' , , ) - t S"":ε ο ανιδεος απο στατικους υπολογισμους αναρωτιεται πως οι λι-, -
'δ , δ , 'ζ , , . , , , , ε; τουτες λαμπα ες,που ε στηρι ονται καν στο δαπεδο,αλλα α-- , , , , , , , ζ , -:ουνε με τη βαση τους πανω σε χοντρα μπρουντ ινα καρφια,βα-
- c, , ; , ; , ι , , ι , ; , -�ε ολη τουτη την απεραντη ctτεγη. Αλλα και η οροφη δινει .ι, • • " ' ; 7 , , ; iJ , ιtια αισ&ηση ελαφραδας. Ειναι καμωμενη απο eνα συμμετ�ι κο
# �� λεπτων τσιμεντένιων δοκαριων, πού σχηματίζουν τετραγωνα - - , ) , , - , � , π�, • �::;οειδη φατνωματα, γεμισμενα με λεπτες πηχες απο ξυλο • .uυ.t• ,, , ,c, , , , , ,
�i�<� ανοιγματα που υπαQχουν μεσα στα φατνωματα επιτρεπουν ';:..εγχο της άκουστικης καί του νυκτερινοϋ φωτισμου.
' Β ' ' ' -
3 .��ντ. λ.την εικονα της σελ • •
48 -
' , , - - , ι , , , Οι δυο πλαγινο� τοιχοι της εκκλησιας βαινουν κατα τε&λαcrμε-, , , , , , ,, , , υ . νη γQαμ,1;:η,που μεσα στα σπασιματα τους,σ ολοκλ�ρο το υφος τους,
σχηματιζονται πέντε μεγαλόπQεπα παQά&υρα ·σέ κα&ε πλευQά. Κα&ώς , � , , , , , , , ' Τ μπαινει κανεις στην εκκλησια δε βλε1tει τα παρα&υQα, γιατι ε ναι
, , , , , - , Β ' , , βαλμενα στο αντι&ετο σπασιμο των τοιχων. λεπει μοναχα τις ΧQω-,
, , - γ - ι, , , ; , , ματιστες ανταυγειες των τ�αμιων, εναν καταυγασμο απο τη δια&λα-
- , , , , , ,, , , , , σ� του ουρανιου τοξου, που διαχυνεται σ ολοκλη�η την εκκληaια,. Τα παρά&υρα φαίνονται κα&αρά, μονάχα �ταν- κανεις πQοχωρήσει ως τό βα&�ς τ�υ �εγαλο� &υσιαa;ηρίου κ�·άπό �κεϊ στ�έΦ;ι τό βλέμμα του προς τα πισω. Οι καλλιτεχνες που σχεδιαaαν τις εγχQωμες παQCCστάaεις των τζαμιων'&tλησαν να παQουσ'tc:tσουν τίς διάφορες φα -σεις τ ης ζωης του άν&ρώπου πάνω στή γη καί νά έ1ιφρασουν τό �πος του μπρός στήν άποκάλυφη του �εου. Κι 'άλη&ινά � συνδυασμος των χρωμάτων, πού γ ίνετα. ι κατά τόν τρόπο της 11 c:ίφα ιρεμένης ζωγραφ ικης", δημιουργεί στήν φυχή του &εατη ενα c:tπροcrδόκητο συναίσ&η-, , , , " - , μα, που εγγιζει τα ορια της κατανυξης.
� tl ; - ; Ι Ι ; ; ; -,) Στα αλλα crπασιματα των τοιχων., που αντικρυζουν τα παρα&υρα,ε-- , , ) , , , , χουν τοπο&ετη&ε t, σε κα&ε πλευρα, τεaaαρ ες μ εγc�λες πλακες, που
' 7 ' - Λ' , , , , Ι , , τις ειπαν "Πλακες του ογου". Πάνω σ' αυτες ε ναι σκαλισμενα δια-φορα &ρησκευτικά άποφ&έγματα. ο; εγγλυφες αJτές πλάκες dρμονίζοντ�ι �τό �νευμα �ού σ'υ�έλα�ε τ� μεγαλ� aύν�ε�η,της έκκλησίας_γ1ατt το κειμενο των ρητων ειναι χαραγμενο με ασυμμετρα κεφαλαια γQαμματα, άκριβως για να �ποδηλω&εί πώς είναι εργο των χεριωντοϋ άν&ρώπου ν.cι.ί οχι της μηχανης, πού τα πάντα 'τυποποιeί σε μιάν J. -
, , , κ '' ' , , - , t ,, , φορητη ομοιομορφια. ι ακομα για να τονισ&ει πως ο αν&ρωπος �αι μέσα στό- μοντέρνο τουτο ναό βρίσκεται άντιμέτωπος στίς άρχέγονες , , - , , αλη&ειεc της εκκλησιας.
, 1 ) ,, , - , , , , , Το εντυπωσιακωτε�ο ισως μερος της εκκληaιας, μετα τον ταπητα
του Χριστοϋ, είναι το μεγάλο παρά&υ�ο του βαπτιcrτ�Qίου, πού Jφώνεται, αέ aχημα κοίλης κυλινδρικ�ς επιφάνειας, στην άρχή της δεξιας πϊ.ευρας του τοίχου. Πιάνει ολόκληοη τήν εκταaη της πλευρας
, 1 ; ; ; t � J ; jι) .:ι ) ;
τουτης, e,:πο το πατωμα ως την οροψη, σ' ενα υφος 27 περιπου μετρων ' ' 1 Εί ' ' ' ' ' - ' και πλατος 7. ναι αναμφιcrβητητα το μεγαλυτερο παρα&υρο του κο·
Jtl ; CΙ ; I ; ; -σμου. "i. ολο το υφος του διατρεχεται απο τεραcrτιες e1υμπαγεις ραβ-δ, • , , • - Ι , , , -ωσεις, ο.ναμεσα e1τις οποιες ε ναι βαλμενα, σε στενομακρο crχημα ,α-
-, - , ,
δ , , , , τρικιου με σνμπαγεις επιe1ης ιαχωριστικες επι9c�νειες, τα χρωματι-
, ,.,., κ·Ι
' ' , , '1 ' - ' " στα. τ1.οαμια. ε ναι το κα&ενα απο τα 95 συνολο�α τουτα τζαμια ι-, , , 1 , ι , 1 , ι t.J , , σο περιπου με το αναστημα ενος αν&ρωπου. Η ολη χρωματικη συν&ε-
-,
, Q.
δ , ,, , , , σ'Τ) του τεραστιου παραvνοου · εν εχει καμμια συγκεκριμενη παραaτα-Ετ
, , > ., ,. ,, � ' crη: ιναι καταστικτο απο ενα συστημα ανισων πολυχρωμων επιφανει-
- , , 'ζ
, , , , , - , , , ων, που αρχι ονν απο τις τεσσαρες πλευρες του παρα&υρου με τους Rα&ύτερους τόνους καί προχωρουν μέ άνοιΎτότερους πρός τό κέντρο, &
'ζ , , , , ο t ,, , οπου σχημ,ατι εται μια εξαιaια φ,ωτεινη "αλως". Ο εκπληκτος &εατης,
μπρός στό συναρπαστικό τουτο &έαμα άπό ψως καί χρωuα, εΎεt τήν ,,, , Ι' , - - , , / , ,. 'Ι ,., ,
c.<ιcr{)-ηcιη πι;Jς το μα.τι του Θεου εποπτευει τα πσ.ντc: μεσα α.πο το φωτε,-
- 49 -
, - , , δ, 'y , , χεντQο του παρα�υQου. Κιχι ε χQεια�εται μεγαλη πQοc:πα�εια
i vά δεχ&εί κανείς τήν πρό&εση του καλλιτέχνη, �τι με τουτο • τχtQά&νqο &έλησε νr:1. σνμβολίσει τήν άκτινοβολ(α τοϋ Λv{ον
, ι , , , , , � , _ , , c,,ματος στον κοctμο, μεσα απο τα πολνχQωμα σχεδια τον αν&Qω-
, , - , ; ,., , , , Στη βααη τον παQα&υQου, πανω σ ενα μεταλλικο ποδι, βοιακε• , ' , �r ., ι
, ,
, l
, ι �τημενη η κολνμβη&ρα. Ε ναι εvας απλος ακατεργαστος ογκο-1 - , , , , , , ., , �, σε σχημα πεQtπον c1τρογγνλό, φε<?μενος απο τους cιvιονςτο-
- Τι.,. , Γ7 'Υ
1 1 , - , Κ 1 ,� της �,ι&λεεμ. �υγι�ει πανω απο τQεtς τοννους. ι ετσι,κα-J ' , , , , , , . , �τεκεται ο βραχος αντος γνμνος, στη φνσικη τον κατασταση,
, - - , , } , - - , , . , , α,ιq ι βως βγψtε απ-ο τα σπλαχνα της γης, εκ τος απο μια ακα-, ι , ι , - , , ,, �ενη κουφαλα ατο κεντρο του, αποτελει μια κρανγαλεα αρνηση
- , , , ' , , , , " �qαδομενον ,ιαt μτα υπομνηαη προς τον "μοντερνp" αν&Qωπο C ,- l
y
β } , Ι Ι - -οι πρωταοχι�tεc του ο,�ες Qtctκονται μεc1α crτα crπηλα.ια τηςγης. , } 1 J - , , , ,, t t ,
Σ<tις μεγαλες εκ�tληcrιες της Δυcrης το &υσιαcrτηQtο η η αγια 'τεζα τοπο&ετείται ατό �νατολ�κό ακρο, κοντά ctτ�� κόγΎη του
, ι 'ο - , , , , ., ,., :ou Βηματος. χωρος αυτος crννη&ως δ ιαρρυ&μ ιζετα ι c:ι:: μ ι;ι�" ' - ' τr�; ' π� !Ι. 'Ν ' - τr� -cχχληcrι της Πι:tv�γιας. =t crτον .w..&εuρικο αο �ου u.οβεντQν
, ι 1 ο. � , , , , �εγαλο �υcrιαcrτηριο ε ναι τοποvετ�μενο προς το κεντρο πριν Ι -:ό χωρο του Lady Chapell • 'Απανω crτό &νσ' t αστήρ ιο ;φώνε-
ν , , , , , , , , , , ενcις τεQGtctτιος c:ταυρος απο κ<t&c:tρn ΙΧΟ'ημ ι, ετ:ιχq ιcrμεvος με ' '
5 λ' ' ' ')' ' '_.,:;aφι • Ζυγιζει 2 Ο κι α περιπου κ εινιχι Ο'χεδtιχΟ'μενος Ο'ε - :χ ciνώμαλυ κι, άcrύμμετρο' άκQ t βως γ tα νci &υμ ίζ,ε·ι τόν αλλον'.. ., "Κιχμμ ιΞνο Στανqό", πού ε Τχε crχηματι cr&εί άπt τά καρβουν ι·α -
, ' - - ' ' τr__,,' � ' - ' ε'ιι!t δοκαρια της π��ιας �κληcrιας • .υ.αt crτo κεντοσ του μεγα-, - 'c} , , , tι ,, • -:ουτου crταυρου, οπου οι βQαχιονες του σχηματιζο�ν ενα α-
, Ι - 1 ; tι tl , Ι �;α σαν παλαμη χεριον,ε Ύαι μπηγ;.ιενο} ενας αλλος μικρος αν-ηκός "Σταυρός των ΚGtοφιων". Στις δυο πλευρές τον &υc:ια -
, Τ , ) , , Φ , , ,. , • (ίtον ε ναι στημενα τρtα τεραcrτια κηροπηγια, ηλοτε1α αποτο·• ,. ' ' ' - ' 1δ - Ε ' ττu.ιcι εvος αν�ρωπου, crε crχημα ξ νλ ι νον α Qαχτ ιου. ' ναι το 1' ,· , 1 ( , ) λυτερο κηροπηγιο crτo ε δος τον. Σννεχιζεται
r.e. Βαφόπουλος • Ι , , ,, ; δ , , t. , Ν , 'Ε Αzοσπαctμα απο αρ&ρο πον ημοe1ιευτ�κε crτo περιοuικο εα -.i2 της 1 Ίουv·(ου 1965 (ετος Λθ'τομ. 77ος,τευχος 910)
ί,'ΥΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ι·ι: ΜΥ80Σ: ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥ81 Α' ΚΡΙΣΝΑ
,ι
εμμετρος ·μύ-&ος , ,., , , Δ , συνεχεια απο το προηγουμενο ελτιο
, ' , , , , -k�t'{Vct 1η χαρδια μου -;ρεμει cr:::o σκοταδι
κ οι μερες μον βαοειες πεονουν , , , ., , ' , � -α._. , α� �η �τιγμ� που ο �αγος ο �crιcrτας
μες c:το παλατι μου ηρ&ε. ':Ει.α μο.ζ(;�ου ο-τ,;ρμα μου κι �δήγησ'έ το. n ; , , ; , , --'V:-Ό-ει� μ:ες στο παρ&ενο δαο-ος -� τον βρουμε
- 50 -
, , , - --το μυστικο του να σου πε�, που νάκρuφε της Jδελφης μου τ.ό πο:ιδ{,
, , , και. σκοτωσε τον. Τ' • , , ,.. , Qt�oυ� οι;-�οδ'ες σ� ξερ�',,κλαδι·α __κι ορ&ος ο α�ματη_λιrτης τ αλογα χτ:υπα. -!i(Χνσα' γ ι·J. ·ιδ ές :ώ. σύννεφο: πως. π·eφτουνε,: , - , ' , λυγιζουνε των δεντρων ot ΚΟQψες,�ιι riκου τοϋ δJ.σους τJ. στοιχειά
, , ' 'ζ που διπλά μας ουρλια ουν. -Μή σταμ<�τ-ας.,, κ , κ ,
• , β-Ω_ ρισ�α, ρι.σνα,εσυ φο,ασαι;
-7Πταν αλυγιστη η καρδια μου
μπροστά στό φίδι ·της Καλί,, , , ; , το φοβο δεν τον ξερω. ', - , , 'ζ lI ακους; Τα δ·εντρα σπα ουνε , t , -
κ οι κεραuνοι ξεσποuν. , , t , tB ,
Ποιο� νανο:ι ο μαγος ο ο:σιστας, πού ο ''�ντρας προστα't'ε.ύει; - �\.Q (σ να·' κατ έβο: ' φ τιί·σαμ ε. • • Τ , - ,. ,._ δ
, ·ρεχα γεννο:ιε, κ η δοξα_ μου ικια σου
σωτήρας μου σάν &«· γενείς • . ; ,, , 'D , l.lοναχος του κι ατο:ρο:χος περ ίμ εv-ε ο rι.σ ιστο:ς •
Τυ�λός� τtν εβλεπε πού έρχότανε,,, ,. , - -με ολανοιχτα τα ματια της φυχης του.'ο 'Α ' " γαπημ ενος εφτa:νε. ••• 'Ε , -r -r " r , 'Ε ,. - 'ctu εισαι ••• ω αγιέ. εροντα ••• 'συ;
Σέ βρr,κq., πού σέ γύρευα παντου, , δ,
, , στα αση, στις κορφες;Τ, , , , α γονατ.α του λυγισαν
, , t , , , , , και σκ ιρτησε η κο:ρδ ι α του απ τη χο:ρα. Ήουβή λατρεία..- Οι� δυό φυχές τους γ{'Jαν 'Ένα.
,, , ' τι_. , - Ωομ ••• μουρμο�ρισε ο .uασιστας. κ ,
,. · , , • , - ρισνrι., γονατιστος �προς στον εχ&ρο μου;TJ μάτια μου μ� μέ γελοϋνl
"Ε , - Τ , , Ι . , ι,. - 'λα κοντα του αυρου γιε και σε πQοσμενω,
, , , , , , Ι εσυ που την φυχη μου &ο: λuτρωσεις Jπ'τό φ&αρτό μου σωμο:. Κοίτα, στά πόδια μου γονατισμένος
t i , t ,
ο α:γαπητος aου·α�ματηλα:της, της άδελφης σου ·ο γιός. Ό βασιλιάς κιτρί:�ισε
'n C , - , Ι , , κ',ετ{!tξ� η_χοqδη τ�υ τοξον, του σ�α δαχτυλα τουτον γιο της αδελφ�ς του να σκοτωσει. l.lci c1του Βασίι1τα: την κα:ρδ ιά τό βέλος μπηκε.
- 51 -
Μέ μ,ιά ψωνή.d Κρίσνα ξεπετάχτηκε • ; - , '1 , κι ο πονος το·υ Βασισ_τα ηταν δ ικος του,
, , δ ' , , ,και ·στην καρ ια του περασε σαν μαχαιρια ιι ,.,. ., t ,
ολου του κοσμου ο Πονος. -Κοίσνα γιατ(;
Τ) ; , , , ,ο β,ελος δε σκοτωνει την φυχης
� , , κ ι ο νικ η της , το &υμα.Κα ί ·τώρα έλεύ&ερος ξαναγυ�νω σ •α'Έκεiνον πού ποτέ του δεν άλλάζει.,, . , - .. , , ( , , Μα εσυ, του mαχαντεβα το ιερο παιδι,
, , t , ) ,
πηγαινε, τρεξε, ο κοσμος αε προσμενει •Τό δάαος ελαμφε στης άστραπης τή φλόγα,
, , , - , -κι αφηνοντας το σωμα του στη γη,ζ, , , , , ι , μα ι με τον Βασιστα πεταξε κι ο ΚQισνα
στόν εβδ_ομο ούρανό του Μαχαντέβα., , - , φ- , , , , ιΙεο'α στο &ειο το ως κι αναμεσα στους Ντεβας,
πού σκύβανε γονατιστοί μπροστά της,Θεc: του ,<.όσμου,
ϊ , , , , ειδε τη μανα του τη Ντεβακη.-Έσύ, τό ,άγαπημένο μου παιδί,τρέξε καί σκόρπισε τό Φωςστου ματωμένου κόσμου τήν καρδιά •.�'
'Ε ' Ι · r ' .:.υπνα.... συ ε σαι ο ιος. \Συνεχίζεται)
Άγλ. Ζάννου. 'Από.τή συλλογή "rι:οι�ματα11
Β' Ο ΑΜΠΟΥ ΜΠΕΝ ΑΝΤΕΜ
' • , έ ,, , , , , , - -Κι ο Αμπου μπ ν Αντεμ ξαψνου ξυπνησε και μες στο φως του ,.,. , C/ 11 , , , , , , "'J' J·- r�ριου, που ολα οσα βρισκονταν στην καμαρα του αο'ημωνε,ειδ ,, , , , , , , , ς , �-. σ.γγελο 1ιu.τι να γραψει μες o'ctΌ τεφτερι του τ ολοχρυοΌ.
lίχως ό 'Αμπού νά νοιώσει ψόβο &αορετά τόν ρώτηο'ε: "Τί γρά-, , δ
, 'λ ')' , " ... , , -::.; με το ιαμccντενιο σου κοντυ ι ο'το τεψτερι σου; Ααι κεινος
- :χ.:οκρ ί&ψε: "Γράψω τά �νόματα κει νων πού τό Θεό λατq.εύουν� -Κι εfν τό δικό μου άνάμεσά σ'αύτά; 11 ξαναρωτάει όΆμπού •• , - , , t ,, , ;
Οχι11 του απανταει ο αγγελος 11 δεν ειναι".
Γιά vράφε σέ παρακαλω μές στό χρυσό τεφτέρι σου καί τό δι-, , /, , , ι , ; ,ι , - , - t
-o·J τ ονομα, ξ,:ποντας πως εγω τον αν&ρωπο αγαπω11• Κι αφου ο
�i.ος τού;ιανε το χατήρι του, ϋστερα χά&ηκε. , , , ; , , } t , �
�� την κατοπινη νυχτια και παλι ξαναφανηκε η φωτερη μορφη ... , , , , , , , , , , , , , ��ειξε στον Αμπου τα ονοματα που απ το Θεο βλογη�ηκαν και
., , - - , , , , ,, , , • -:ο πρωτο πρω·το μες ο'τα ονοματα ητανε το δ ικο του.
τ;fημς Χένρυ Λη Χάντ - ; Ι , :�vλος ποιητης και δοκιμιογραψος
Λεύτερη άπόδοση Δημήτρη Θεοδωρίδη
- 52 -
Γ' ΖΗΤΑΣ ΕΝΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ' , ,, 1 , • , , ο.' -Ο μεγάλος Λκμπα� , κουQct.σμενος απο τα \/'ε.λγητρα του χαQε -
μιου, βαQιεcrτημένος από τούς στίχους των πο�ητων 1tαί ζαλισμένος ,, , , - - , , , , Σ ,απο τις σοφιες των σοφων, στραψηκε στο νεοφεQμε· ο !εQο αφικ,
, , , 'ζ
, , ,. , , , -που αλητευε γυQι οντας απο χωρα σε χωρα, και του ε πε: ,, , , tι ; , , υ J.. , ιι , i , ' '
- Αν αλη&ευει οτι ξεQεις τοσιχ οαα 11 φη μη εφεQεcr-:.rη χωQα πριν απ , Ι , I Ι
τον ερχομο σου,πες μου κατι: , 7 , , t - , .ι -ι , , , ,, , ,,
που ναναι αλη&ινα ωQctto μα η ομοQφια του να μην εχει το αγ-γιγμα της διαφ&,οοας,. , ) , , , , - δ δ ,
ναχει βα&ια η&ικη χωρις την πληξη της t αcrκαλιας,7 , J , , ,, , , ,.,, Ι ναναι croφo, μα να μην εχει τη crχολαcrτικοτητα της φιλοσοφιας,
νάνάt εJχάQtστο σάν μιά γυναίκα, άλλά νά μήν κουράζει οπως ' , αυτη,
7 / tι , , , ., , ,... , , ναναι μεtυQ'τικο οπως το ΚQάσt, χωρ�ς _ομως να σου &ολωνει το μυαλJ,
, λαο, πού τίποτα δέν
ν'άQέσει crτό βασιληά,. ατούς ;ρχοντες κάί στό σ'άν&Qώπους πού ξέρουν πολλά κάί cr'άν&ρώπους
ξέρουν, , , ,. , - ; υ , , , , , π�ς μ�ς ,ιατι 7,ου νά,,μπορει ν�ναι ο;ιοια αγ�π.ητο ,σε �νη,-ικα
παιδ ια, σε ,μυαλ�ενους αντρε�, σε γεμάτους crκεφη γεροντες. "όλοι γυρω σωπασαν καί e1κεφτηκαν πώς ό μέγας ".ιικμπαρ ,ζητάει, , δ , ( , , t , , , , ; ., ·; κατι που εν υπάρχει. Μα ο crοφος γερο Σαφικ ειπε άQΥ� crτov ξα
, ; κουcrτο ,βα�ιληα: , ,, . _ ,, ;
�1ά τοτε μ εγαλε ΑκμπάQ ζητα� ενα παραμυ& ι. Άπό τούς ΙΙ Θρύλους των λαωv"
'Έίπ ιμ έλε ια'Άλκη Παπiχ
Δ·' Η ΣωΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ
Τ·, ; ,, , , - ,, , r"" α παραμυ&ια εχουv την λογικην της παναρχαιας πειρας των λα-
ων. ΕΙνε τό άπόαταγμα των ποοιcrμάτων της ζωης, της e1υνειδητης, , , , ,_ , ') , , , , αναμεαα crτους αιωνας. Κιtι ΚQυβουν, τις περιcrσοτερες φορες, βα&υ-τατες άλή&ειες, πού μπορουν csάν φάροι, άπό έπικίνδυνες ξέρες, νιΖ
, , , , , , t, t ,, �ειξουν �ο δρ�μ� ατ�υ� π�οcs;κτικους �οντοπ�ρους ,οταν ,.οι �νεμο ι , αντιπαλευουν επανω απο την αβucrcroν των νερων και κανεvα αατρο δ�
, , , , , , φωτιζει τα νυκτια crκοτη τα πηκτα.
Νίκος Καρβούνης '.ι..,,,.' ' 11 'Ε λ ' ' ' 'J/
( ) ______________ . �':?_-την κ ογη cιπο το ερyο του" σελ_.93 1 Σ ' ' " " ' ' ' ' ( • ημ. crυντ, Ο Λκμπα� ητανε βαcsιλ�ας ινδος μουσουλμανος 1542-1605), μεγάλος πολεμιατης, πολιτικός καί μεταρQυ-Ομιατής. Μ'ολο , 1' • , 1' , , , • , που ηταν αγραμματος, ειχε πολυ ζωηρα πvευματικα ενδιαφεροντα.Μυ-'ο.
, β , , , ,. , , • ην'ηκε στο ραχμανισμο, crτον παραισμο και' crτo χριστιανιι::rμο. Λπο-, , t , , , , , , ,φασιαε να ενοποιηcrει τη χωρα του κα&ιερωνοντας μια &οηακεια που , :-s,. 'ζ , , , ' , , } , να crυνuυα ει τις προηγουμενες. Μα η προσπα&εια του δε αυνεχιστη-, , , , κε απο τους διαδοχους του.
Π Ε Ρ
Μελ ι σσcί. ν&ης �τάγκ Χcί.μμεοσελντ 'Ε Ι Σ , ντουαρ υρε lημ1τρη ,Θεοδωρίδη Μωρ ις Μαγκ�
w.\q&oυ�· Στανλυ Βιχγ ι ουμαναβάρ
ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ
οJ'ι'λλ ιαμ Λω
Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α
(συνέχεια)
Νάρκισσος tποίημα) Ό Νάρκισσος εσκυφε πάνω άπ'τό '-Ορφέας Λητώ ί,πο ί ημα) Τό έσωτερικό τζαμί
( , , ) Ο σαλτιμπαγκος tπαραμυ&ι Ό σιωπηλός γκουρού (στίχοι)
'.λγ ίου Ίaαtίκ του Σύρου Β<tλεντίν Βάϊγκελ
�- , , _; tΥ.ολα � Μπερντιαγεφ Σκεφε ι ς .ϊιόχαν Σέφλερ Ά.γίας Λί1ιατερίνης της Γένουας :Βαγιαζήτ άλ Μπισταμ ί :.ούϊ& ντέ Λεόν -�ίτι ΜοχJν Σέν οί τρελλάκηδες
ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΙΚh ΠΟΙΗΣΗ
Γυμνή - , .::.ημερωμα Μέσα μου Ρcf
°
ι'νερ _Μαρ ίr1.. Ρίλκε (μελέτη)
ΜΥΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Ι: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉ
Θ. Βαcpόπουλου Ό καθεδρικός ναός του κόβεντρυ ΜΥΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΙΙ:
• ... Γ1 .! ,,.'1. ιας .ι.ισ.ννου .,
Χ' -χ' ,εwς ενρυ Λη αντ
ό τούς "Θρύλους των • �ρβούνη
' , ι" , ) Ο Κρtσνα ,εμμετρος μυ&ος -Ό ,Αμπού μπέν 'Άντεμ
( παρσ:μ ύ& t) λαων" Ζητας ενα παραμ ύ-& ι
1Ι σοφία των παραμυ&tων
Ε Κ Ο Ν Ε Σ:
Ό Μυστικός Δείπνος Ό t'ομα ί ν Ρολλcχν
σελ.
νερο 33 33
36
38
39
39
40
40
43
44
44 44
47
49
51 52 52
3 1ϋ
b
.ο
. � ο