Mustafa Sezer PEHLİVAN · 2018-10-05 · ÇARPANLARA AYIRMA VE ÖZDEŞLİKLER Bir polinomu, iki...
Transcript of Mustafa Sezer PEHLİVAN · 2018-10-05 · ÇARPANLARA AYIRMA VE ÖZDEŞLİKLER Bir polinomu, iki...
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Yüksek İhtisas Üniversitesi
Beslenme ve Diyetetik Bölümü
*
Doğal Sayılar, N={0,1,2,3,…,n,…}
Tam Sayılar, Z={…,-3,-2,-1,0,1,2,3,…}
Rasyonel Sayılar, Q={p/q: p,q Z ve q≠0}
İrrasyonel Sayılar, I= {p/q şeklinde ifade edilemeyen sayılar }
Reel Sayılar R=QUI
NZQR
SAYILAR
Mustafa Sezer PEHLİVAN
a ve b iki reel sayı ve a<b olsun.
{x R: a<x<b} şeklinde tanımlanan reel sayı kümesine a
ve b sayıları ile belirtilen açık aralık denir ve (a,b)
şeklinde gösterilir.
{x R: a≤x≤b} şeklinde tanımlanan reel sayı kümesine a
ve b sayıları ile belirtilen kapalı aralık denir ve [a,b]
şeklinde gösterilir.
(a,b]={x R: a<x≤b}
[a,b)={x R: a≤x<b}yarı açık aralık denir.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
a ve b sayısı iki reel sayı olsun. a + r = b olacak şekilde
pozitif bir r sayısı mevcut ise;
a sayısı b’den küçüktür veya b sayısı a’dan büyüktür
denir ve a<b ile gösterilir.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Teorem:
1) a<b ise a+c<b+c
2) a<b ise a-c<b-c
3) a<b ve c>0 ise a.c<b.c
4) a<b ve c<0 ise a.c>b.c
5) a<b ve a.b>0 ise1
𝑎>
1
𝑏
6) a<b ve c>0 ise𝑎
𝑐<
𝑏
𝑐
c<0 ise𝑎
𝑐>
𝑏
𝑐
Mustafa Sezer PEHLİVAN
EBOB / OBEBEn Büyük Ortak Bölendir – Ortak Bölenlerin En Büyüğü
Büyük parçalardan küçük küçük parçalar elde ediliyorsa yani
büyükten küçüğe gidiliyorsa ebob/obeb bulunur. Verilen sayılar
asal çarpanlarına ayrılır ve ortak bölen sayılar çarpılıp ebob/obeb
bulunur.
Örnek: 80 cm ve 120 cm uzunluğunda iki demir çubuk, boyları
birbirine eşit parçalara ayrılacaktır. Bir parçanın uzunluğu en fazla
kaç cm olur?
ebob/obeb (80,120) = 2.2.2.5 = 40 cm Mustafa Sezer PEHLİVAN
EKOK / OKEKEn Küçük Ortak Kat – Ortak Katların En Küçüğü
Küçük küçük parçalardan büyük parçalar elde ediliyorsayani küçükten büyüğe gidiliyorsa ekok/okek bulunur.Verilen sayılar asal çarpanlarına ayrılır, bölenlerin hepsiçarpılır ekok/okek bulunur.
Örnek: Bir hastanede hasta yatakları katlara 4'er , 5'er , 6'şarolarak dağıtıldığında her defasında 1 yatak artıyor. Bunagöre, en az kaç tane yatak vardır?
ekok/okek (4,5,6) = 2.2.3.5 = 60
60 + 1 = 61 yatakMustafa Sezer PEHLİVAN
Bir a reel sayısının mutlak değeri,
= + 𝑎, 𝑎 > 0
= - 𝑎, 𝑎 < 0 şeklinde tanımlanır.
a ister negatif ister pozitif olsun tanıma göre 𝑎 daima pozitiftir.
Ayrıca 𝑎 2 = 𝑎2 ve 𝑎 = 𝑎2 yazılabilir.
Mutlak değer, sayının sayı doğrusu üzerinde sıfıra olan uzaklığını
ölçer.
𝑎
MUTLAK DEĞER
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Teorem:
𝑎 ≥ 0
− 𝑎 ≤ 𝑎 ≤ 𝑎
−𝑎 = 𝑎 ve 𝑎 − 𝑏 = 𝑏 − 𝑎
𝑎 − 𝑏 ≤ 𝑎 + 𝑏 ≤ 𝑎 + 𝑏
𝑎. 𝑏 = 𝑎 . 𝑏
𝑎𝑛 = 𝑎 𝑛
𝑎
𝑏=
𝑎
𝑏, b≠0 olmak üzere
Her p pozitif sayısı için,
𝑎 = 𝑝 ise 𝑎 = 𝑝 veya 𝑎 = −𝑝
𝑎 < 𝑝 ise −𝑝 < 𝑎 < 𝑝
𝑎 > 𝑝 ise a < −𝑝 𝑣𝑒 𝑎 > 𝑝 Mustafa Sezer PEHLİVAN
ÜSLÜ VE KÖKLÜ SAYILARa herhangi bir sayı ve n pozitif bir tamsayı olmak üzere;
𝑎. 𝑎. 𝑎 … 𝑎 çarpımına 𝑎’nın n-inci dereceden kuvveti denir
n tane
ve 𝑎𝑛 olarak gösterilir.
𝑎 ≠ 0 olmak üzere 𝑎−𝑛 =1
𝑎𝑛 ve 𝑎0 = 1 olarak tanımlanır.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Buna göre;
24 = 2.2.2.2 = 16
(−2)3= −2 . −2 . −2 = −8
5−3 =1
53=
1
5.5.5.=
1
125
70 = 200 = (−10)0= 1
olur.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Teorem:
a, b ∈ 𝑅+ ve m, n ∈ 𝑁 için
𝑎𝑚. 𝑎𝑛 = 𝑎𝑚+𝑛
𝑎𝑚
𝑎𝑛 = 𝑎𝑚−𝑛 (𝑎 ≠ 0)
(𝑎𝑚)𝑛= 𝑎𝑚.𝑛
(𝑎. 𝑏)𝑛 = 𝑎𝑛. 𝑏𝑛
Pozitif sayıların bütün kuvvetleri pozitiftir.
Negatif sayıların; çift kuvvetleri pozitif, tek kuvvetleri
negatiftir.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
n bir tamsayı ve a reel bir sayı olmak üzere,
1) (−𝑎)2𝑛= 𝑎2𝑛 ifadesi daima pozitiftir.
2) (−𝑎2𝑛) = −𝑎2𝑛 ifadesi daima negatiftir.
3) (−𝑎)2𝑛+1= −𝑎2𝑛+1
ifadesi a pozitif ise negatif, a negatif ise pozitiftir.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
a≥0 ve n herhangi bir pozitif tamsayı olmak üzere, n-inci
kuvveti a olan bir tek pozitif reel sayı vardır. a’nın n-inci
kuvvetten kökü denilen bu sayı 𝑛 𝑎 ile gösterilir.
Teorem:
𝑎, 𝑏 ∈ 𝑅+ 𝑣𝑒 𝑚, 𝑛 ∈ 𝑁 için
𝑛
𝑎𝑛 = 𝑎
Mustafa Sezer PEHLİVAN
𝑛
𝑎. 𝑏 = 𝑛 𝑎𝑛
𝑏
𝑛 𝑎
𝑏=
𝑛 𝑎𝑛
𝑏, (b ≠ 0)
𝑚 𝑛 𝑎 = 𝑚.𝑛 𝑎
Eğer n tek ise, a’nın negatif değerleri içinde 𝑛 𝑎tanımlanabilir. Bu durumda 𝑛 𝑎, n- inci kuvveti a olan birnegatif sayıdır.
3−8 = −2
5−32 = −2
7−1 = −1
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Verilen bir köklü sayıyı kökten kurtarmak için çarptığımız
sayıya, verilen köklü sayının eşleniği adı verilir. Bazı köklü
sayıların eşleniği aşağıdaki gibidir;
𝑎 eşleniği 𝑎
𝑎 + 𝑏 eşleniği 𝑎 − 𝑏
𝑎 + 𝑏 eşleniği 𝑎 − 𝑏
𝑎 + 𝑏 eşleniği 𝑎 − 𝑏
𝑎 𝑏 + 𝑐 eşleniği 𝑎 𝑏 − 𝑐
Not: Eşlenik çarpımı sonucu iki kare farkı elde edilir. 𝑎 + 𝑏 . 𝑎 − 𝑏 = 𝑎2 − 𝑏2
Mustafa Sezer PEHLİVAN
İÇ İÇE KÖKLER
𝑚
𝑎𝑛
𝑏𝑘 𝑐 =𝑚.𝑛.𝑘.
𝑎𝑛.𝑘 . 𝑏𝑘 . 𝑐
𝑚 𝑛 𝑘 𝑎 = 𝑚.𝑛.𝑘. 𝑎
𝑎. 𝑎. 𝑎 … 𝑎 = 𝑎2𝑛−1
22
n tane 𝑎
Mustafa Sezer PEHLİVAN
SONSUZ KÖKLER
𝑛
𝑎.𝑛
𝑎. 𝑛 𝑎 … = 𝑛−1 𝑎
𝑛
𝑎:𝑛
𝑎: 𝑛 𝑎: … = 𝑛+1 𝑎
𝑛
𝑎.𝑚
𝑎.𝑛
𝑎. 𝑚 𝑎 … =𝑚.𝑛−1
𝑎𝑚+1
𝑛
𝑎.𝑚
𝑏.𝑛
𝑎.𝑚
𝑏 … =𝑚.𝑛−1
𝑎𝑚. 𝑏
𝑛
𝑎 +𝑛
𝑎 +𝑛
𝑎 + ⋯ =1+ 4𝑎+1
2
𝑛
𝑎 −𝑛
𝑎 − 𝑛 𝑎 − ⋯ =−1+ 4𝑎+1
2Mustafa Sezer PEHLİVAN
1) 1 − 𝑥 = 2 ise x=? 7) (32) Τ4 5. (16) Τ5 4işleminin sonucunu
hesaplayınız.
2) 𝑥 − 1 ≤ 3 ise x’in aralığını bulunuz. 8) 12 − 3 =? işleminin sonucunu
hesaplayınız.
3) 3𝑥 + 12 > 0 ise x’in aralığını
bulunuz.9) 2 108 + 3 75 = 𝑎 27 ise a’nın
değerini hesaplayınız.
4) 16.4.36 =? işleminin sonucunu
hesaplayınız. 10)
3
2−
5
8
6− 5= ? işleminin sonucunu
hesaplayınız.
5) −0,00001 =? işleminin sonucunu
hesaplayınız.11)
8+ 12
12− 8− 6 işleminin sonucunu
hesaplayınız.
6) (8𝑎6) Τ4 3 işleminin sonucunu
hesaplayınız.12)
1
3+1+
1
5+ 3+
1
7+ 5+
1
7+3
işleminin sonucunu hesaplayınız.
CEBİR
Matematiğin en önemli konularından olan cebir, özellikle
sayısal işlem yapma, verilen bir bağıntının uygulanması,
bağıntılarda bir değişkenin belirlenmesi gibi çok sayıda
konuyu içermektedir.
Değişken, sabit, parametre ile bunların toplamlarını,
farklarını, çarpımlarını ve bölümlerini içeren, üslü, köklü
ifadeleri de bulunduran fakat eşitlik veya eşitsizlik
içermeyen ifadelere cebirsel ifade denir.Mustafa Sezer PEHLİVAN
Değişken: Farklı değerler alabilen büyüklüktür. 𝑥, 𝑦, 𝑧 gibi
Sabit: Her zaman aynı kalan büyüklüktür. 5, 10 , 12, −7 gibi
Parametre: Bazen sabit, bazen de değişken olarak işlem
gören büyüklüğe denir.
𝑚𝑥 + 8 m: parametredir, her türlü değer alabilir.
x: değişken
8: sabittir.
3𝑥 − 7 3: parametre, x: değişken, -7 sabittir.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Sayılarda 4 işlem (toplama, çıkarma, çarpma ve bölme)
yapılırken işaretlere dikkat edilmesi gerekiyor.
Toplama ve çıkarma yapılırken, aynı işaretli sayılar kendi içinde
toplanır, farklı işaretli sayılarda ise mutlak değerce büyük
olandan küçük olan çıkarılır ve büyüğün işareti verilir.
Çarpma ve bölme işlemlerinde aynı işaretli olanların çarpımı
veya bölümü pozitif, farklı işaretli olanların çarpımı veya bölümü
negatiftir.
CEBİRSEL İŞLEMLER
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Not: Dört işlemden önce varsa kuvvet alma işlemi
gerçekleştirilir. Parantezli ifadelerden kurtulduktan
sonra işlemlere geçilir.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
1) −89+9 :(−2)2+ −2 .(−5)
−1.(−10) :10=? işleminin sonucunu hesaplayınız.
2) −4 + 3 − 11 − (−10) : −6 − −1 + (−2)2 =? işleminin
sonucunu hesaplayınız.
3) −136 :(34) . −11 − −5 +(−2)2
−6 − −1 +(−1)200 =? işleminin sonucunu hesaplayınız.
4) (−1)121+(−2)3−10
− 141 0+ −3 .(−2)
5
=? işleminin sonucunu hesaplayınız.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Harfli işlemeler yapılırken de aynı mantıkla çözümlenir.
5) 2𝑚− 𝑚− 2𝑚−𝑛 −𝑛 −3𝑚
− 𝑚−𝑛 − − 2𝑚−𝑛 −3𝑛 −𝑚=? işleminin sonucunu hesaplayınız.
6) 2𝑟− 𝑝−3 𝑟−2𝑝 −2𝑟 −7𝑟
− 𝑟−𝑝 − −𝑝− 2𝑝−3𝑟 +4𝑟=? işleminin sonucunu hesaplayınız.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
İstenileni diğer değişken türünden yazmak.
7) x − 2y =4𝑥−3𝑦
5ise x’in y türünden değerini hesaplayınız.
8) a, x ∈ 𝑅 olmak üzere 2𝑎−𝑥
3−
𝑥+3𝑎
4=0 ise x’in değerini a türünden
bulunuz.
9) 𝑥 − 𝑥.𝑦
𝑥− 1 − 𝑦 𝑥 + 1 = 0 ise y’nin değerini hesaplayınız.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
ÇARPANLARA AYIRMA VE
ÖZDEŞLİKLER
Bir polinomu, iki veya daha çok polinomun çarpımı biçiminde
yazmaya, verilen polinomu çarpanlara ayırma denir.
Çarpanlara Ayırma Metodları
Çarpanlara ayırma konusu ile ilgili soruları birkaç metod ile
çözebiliriz.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
1. Ortak Çarpan Parantezine Alma
Her terimde ortak olan çarpanlar, bütün çok terimlinin ortak
çarpanı olarak yazılır.
Ortak çarpan; terimlerin katsayılarının O.B.E.B.’ i ile ortak
harflerin üssü en küçük olanlardan oluşur.
𝑥𝑎 ± 𝑥𝑏 ± 𝑥𝑐 = 𝑥(𝑎 ± 𝑏 ± 𝑐)
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Örnek:
12𝑥2𝑦2 − 6𝑥𝑦3 + 18𝑥4𝑦4 ifadesini çarpanlara ayıralım.
Çözüm:
Katsayıları 12, -6 ve 18’dir.
(12, -6, 18) = 6 dır.
Ortak harfler x ve y’dir. x’lerin üssü en küçük olanı x,
y’lerin en küçük olanı 𝑦2 dir.
O halde; ortak çarpan 6𝑥𝑦2dir.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
2. Gruplandırma Yöntemi
Tüm terimler; aynı ortak çarpan parantezine sahip değilse,
terimler uygun şekilde (ortak parantez olacak şekilde)
ikişerli, üçerli… v.b gruplara ayrılır.
Her grup kendi ortak çarpan parantezine alınarak işleme
devam edilir.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Örnek:
ax + bx + ay + by = x.(a + b) + y.(a + b)
=(a + b).(x + y)
Örnek:
2x-2ax-3a+3 𝑎2 = 2x.(1 - a) - 3a.(1 - a)
= (1 - a).(2x - 3a)
Mustafa Sezer PEHLİVAN
3. Tam Kare Şeklindeki İfadelerin Çarpanlara Ayrılması
Örnek:
9𝑥2 + 12𝑥𝑦 + 4𝑦2 ifadesini çarpanlara ayıralım.
Çözüm:
9𝑥2 + 12𝑥𝑦 + 4𝑦2
9𝑥2 = 3𝑥 4𝑦2 = 2𝑦
2. 3𝑥 . (2𝑦) (2. terim)
Böylece;
9𝑥2 + 12𝑥𝑦 + 4𝑦2 = (3𝑥 + 2𝑦)2
Mustafa Sezer PEHLİVAN
4. 𝒙𝟐 + 𝑴𝒙 + 𝑵 Şeklindeki İfadelerin Çarpanlara Ayrılması
𝑥1. 𝑥2 = 𝑁𝑥1 + 𝑥2 = 𝑀
olacak şekilde 𝑥1 ve 𝑥2 sayıları bulunabilirse
𝑥2 + 𝑀𝑥 + 𝑁 = 𝑥 + 𝑥1 . 𝑥 + 𝑥2
şeklinde çarpanlara ayırma işlemi yapılır.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
𝑥2 − 7𝑥 + 10 ifadesini çarpanlara ayırınız.
(-2)+(-5) (-2).(-5)
-7 ve 10 sayıları yukarıdaki biçimde yazılabildiğinden ifade
𝑥2 − 7𝑥 + 10 = x − 2 . (x − 5)
şeklinde yazılabilir.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
𝑥2 − 5𝑥 − 6 ifadesini çarpanlara ayırınız.
(-6)+(+1) (-6).(+1)
𝑥2 − 5𝑥 − 6 = x − 6 . (x + 1)
şeklinde yazılabilir.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
5. 𝒂𝒙𝟐 + 𝒃𝒙 + 𝒄 Şeklindeki İfadelerin Çarpanlara Ayrılması
𝑎𝑥2 = 𝑝𝑥. 𝑞𝑥𝑐 = 𝑚. 𝑛
𝑏. 𝑥 = 𝑚. 𝑝 + 𝑛. 𝑞 . 𝑥
olarak yazılabilirse
𝑎𝑥2 + 𝑏𝑥 + 𝑐 = 𝑝𝑥 + 𝑛 . (𝑞𝑥 + 𝑚)
şeklinde yazılabilir.
ve
NOT: 1.terimin çarpanları ile 3. terim çarpanları seçilir. Bu çarpanlar, çapraz çarpılıp
toplandığında 2. terimin işareti ile birlikte veriyorsa seçimler doğru yapılmıştır.Mustafa Sezer PEHLİVAN
Örnek:
3𝑥2 − 𝑥 − 2 ifadesini çarpanlara ayıralım.
3𝑥2 = 3𝑥. 𝑥−2 = +2 . (−1)
−𝑥 = 3. −1 + 2.1 . 𝑥
elde edildiğinden
3𝑥2 − 𝑥 − 2 = 3𝑥 + 2 . (𝑥 − 1)
Mustafa Sezer PEHLİVAN
6𝑥2 − 13𝑥 + 6 ifadesini çarpanlara ayıralım.
3x -2
3x.(− 3)+2x.(− 2)=(− 9x)+(− 4x)= − 13x
2x -3
6𝑥2 − 13𝑥 + 6 = 3𝑥 − 2 . (2𝑥 − 3)
olarak yazılır.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
6. İki Kare Farkı Şeklindeki İfadelerin Çarpanlara
Ayrılması
𝑎2 − 𝑏2 = 𝑎 − 𝑏 . (𝑎 + 𝑏) eşitliğine iki kare farkı denir.
Örnek:
𝑥2 − 25 = 𝑥2 − 25= 𝑥 − 5 . 𝑥 + 5
İki kare farkında, ifadelerinin köklerinin toplamları ve
farkları çarpan olarak yazılır.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
7. İki Kare Farkına Dönüştürerek Çarpanlara Ayırma
Verilen çok terimli; terim ekleme ve çıkarma veya
gruplandırma ile iki kare farkı biçimine getirilerek
çarpanlara ayrılır.
𝑎2 − 𝑏2 − 4𝑎 + 4 ifadesini çarpanlarına ayıralım
𝑎2 − 𝑏2 − 4𝑎 + 4 = 𝑎2 − 4𝑎 + 4 − 𝑏2
= (𝑎 − 2)2−𝑏2
= 𝑎 − 2 + 𝑏 . 𝑎 − 2 − 𝑏
Tam kare ifadesi
İki kare farkı
Mustafa Sezer PEHLİVAN
8. İki Küp Toplamı veya Farkının Çarpanlara Ayrılması
𝑎3 + 𝑏3 = 𝑎 + 𝑏 . (𝑎2 − 𝑎𝑏 + 𝑏2)𝑎3 − 𝑏3 = 𝑎 − 𝑏 . (𝑎2 + 𝑎𝑏 − 𝑏2)
Örnek:
𝑎3 + 8 ifadesini çarpanlara ayıralım.
𝑎3 + 8 = 𝑎3 + 23
= 𝑎 + 2 . (𝑎2 − 2𝑎 + 4)
Mustafa Sezer PEHLİVAN
9. Tam Küp Biçimindeki İfadelerin Çarpanlara Ayrılması
(𝑎 + 𝑏)3= 𝑎3 + 3𝑎2𝑏 + 3𝑎𝑏2 + 𝑏3
(𝑎 − 𝑏)3= 𝑎3 − 3𝑎2𝑏 + 3𝑎𝑏2 − 𝑏3
eşitlikleri vardır.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
NOT :
İki sayının küpler toplamı ile bu sayıların toplamının küpü
birbirine eşit değildir.
𝑎3 + 𝑏3 ≠ 𝑎 + 𝑏 3
İki sayının küpler farkı ile bu sayıların farkının küpü
birbirine eşit değildir.
𝑎3 − 𝑏3 ≠ (𝑎 − 𝑏)3
Mustafa Sezer PEHLİVAN
10. 𝒂𝒏 − 𝒃𝒏 ve 𝒂𝒏 + 𝒃𝒏 İfadelerinin Çarpanlara Ayrılması
𝑛 ∈ 𝑁+ ise
𝑎𝑛 − 𝑏𝑛 = 𝑎 − 𝑏 . (𝑎𝑛−1 + 𝑎𝑛−2. 𝑏 + ⋯ + 𝑏𝑛−1)
𝑛 ∈ 𝑁+ ve n tek ise𝑎𝑛 + 𝑏𝑛 = 𝑎 + 𝑏 . (𝑎𝑛−1 − 𝑎𝑛−2. 𝑏 + 𝑎𝑛−3. 𝑏2 − ⋯ + 𝑏𝑛−1)
Not: n çift sayı ise 𝑎𝑛 + 𝑏𝑛 ifadesi çarpanlarına ayrılmaz.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Örnek:
𝑎5 − 1 = 𝑎 − 1 . (𝑎4 + 𝑎3 + 𝑎2 + 1)
𝑎5 + 32 = 𝑎 + 2 . (𝑎4 − 2𝑎3 + 4𝑎2 − 8𝑎 + 16)
𝑥3 − 𝑦3 = 𝑥 − 𝑦 . (𝑥2 + 𝑥𝑦 + 𝑦2)
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Önemli Özdeşlikler
(𝑎 + 𝑏)2= 𝑎2 + 2𝑎𝑏 + 𝑏2
(𝑎 − 𝑏)2= 𝑎2 − 2𝑎𝑏 + 𝑏2
(𝑎 + 𝑏)3= 𝑎3 + 3𝑎2𝑏 + 3𝑎𝑏2 + 𝑏3
= 𝑎3+𝑏3 + 3𝑎𝑏(𝑎 + 𝑏)
Mustafa Sezer PEHLİVAN
(𝑎 − 𝑏)3= 𝑎3 − 3𝑎2𝑏 + 3𝑎𝑏2 − 𝑏3
= 𝑎3−𝑏3 − 3𝑎𝑏(𝑎 − 𝑏)
(𝑎 + 𝑏)2= (𝑎 − 𝑏)2+4𝑎𝑏
(𝑎 + 𝑏 + 𝑐)2= 𝑎2 + 𝑏2 + 𝑐2 + 2(𝑎𝑏 + 𝑎𝑐 + 𝑏𝑐)
Mustafa Sezer PEHLİVAN
1) 𝑥 = 196, 𝑦 = 4, 𝑎 = 38 𝑣𝑒 𝑏 = 2 için𝑥2+2𝑥𝑦+𝑦2
𝑎3+3𝑎2𝑏+3𝑎𝑏2+𝑏3 ifadesinin değeri
kaçtır?
2) x ve y pozitif gerçel sayılar olmak üzere;
3𝑥2 + 2𝑥𝑦 − 8𝑦2 = 0 olduğuna göre6𝑥+𝑦
3𝑥−𝑦işleminin sonucunu hesaplayınız.
3) x pozitif gerçel sayı olmak üzere, 𝑥4 − 7𝑥2 + 1 = 0 ise 𝑥3 +1
𝑥3 işleminin
sonucunu hesaplayınız.
4) 𝑥2𝑦 − 𝑥𝑦2 = 0 𝑥. 𝑦 = 2 olduğuna göre (𝑥 + 𝑦)2 işleminin sonucunu
hesaplayınız.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
5) 𝑥 + 𝑦 + 𝑧 = 6 𝑣𝑒 𝑥𝑦 + 𝑦𝑧 + 𝑥𝑧 = 12 olduğuna göre 𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2 toplamı
kaçtır?
6) 𝑥 −1
3𝑥= −6 ise 𝑥3 −
1
𝑥3 kaçtır?
7) 𝑥 − 2𝑦 = 5 ve 𝑎 + 3𝑏 = 6 olduğuna𝑎𝑥−2𝑎𝑦+3𝑏𝑥−6𝑏𝑦+12
6𝑦−3𝑥+9ifadesinin
sonucunu hesaplayınız.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
8) 𝑎3 − 3𝑎2𝑏 + 3𝑎𝑏2 − 𝑏3 = 125 olduğuna göre𝑥2𝑎−𝑎+𝑏−𝑥2𝑏
8𝑥2−8işleminin
sonucunu hesaplayınız.
9) 𝑥2− 𝑎−3 𝑥−3𝑎
𝑥2−𝑎2 :𝑥2+𝑎𝑥+𝑎2
𝑥3−𝑎3 ifadesinin sadeleşmiş biçimini hesaplayınız.
10) 3𝑎2 − 6𝑎 − 2 = 0 olduğuna göre 27𝑎3 −8
𝑎3 kaçtır?
Mustafa Sezer PEHLİVAN
*: Ders notları, ilk hafta verilen kaynaklar üzerinden
öğrencilerin yararlanması amacıyla hazırlanmıştır.
Mustafa Sezer PEHLİVAN
Mustafa Sezer PEHLİVAN