Mirovne operacije

Vrste mirovnih operacija

Mirovne operacije Ujedinjenih nacija obuhvataju etri osnovne aktivnosti: Operacije odranja mira (Peacekeeping Operations). Ovaj termin se u generikom znaenju koristi da oznai itav niz aktivnosti koje se nazivaju operacijama stabilizacije i rekonstrukcije. Bivi generalni podsekretar operacija mira Marak Gulding predloio je 1993. Godine ovu definiciju operacija odranja mira: To su operacije na terenu za koje su pokrenule Ujedinjene nacije i za koje su saglasnost dale sukobljene strane u pitanju, kako bi se pomoglo da se sukob izmeu njih kontrolie i razrijei, a pod komandom i kontrolom Ujedinjenih nacija.. One nenormalno ukljuuju vojno i/ili policijsko osoblje Ujedinjenih nacija, a esto i same civile. Odranje mira jeste tehnika koja proiruje mogunosti kako za sprjeavanje sukoba, tako i za uspostavljanje mira.Stvaranje mira (Peacemaking Operations) odgovara na sukobe koji ve traju i ima za cilj dovesti do njihovog zaustavljanja uz upotrebu posredovanja i diplomatije. Svrha je, prema tome, strane koje se nalaze u nekoj vrsti spora dovesti do sporazuma putem pregovaranja. Mirotvorci u tom sluaju mogu biti izaslanici, vlade, skupine drava, regionalne organizacije, ili same Ujedinjene nacije.Izgradnja mira (Peacebuilding Operations) pojam je novijeg datuma koji oznaava UN-ove aktivnosti za uspostavu temelja mira i pruanje niza razliitih mehanizama za izgradnju tih temelja. Izgradnja mira obuhvataju reitegracije demobilisanih vojnika u civilno drutvo, aktivnosti koje su usmjerene na reformu sigurnosnog sektora, jaanje vladavine prava, poboljanje potivanja ljudskih prava, pruanje tehnike potpore demokratskom razvoju i unapreivanju tehnika rjeavanja sukoba i pomirenja.

Nametanje mira (Peace enforcement Operations) je jo jedan oblik mirovnih misija karakteristian za posthladnovsko razdoblje. Ova vrsta mirovnih misija podrazumjeva primjenu niza prinudnih mjera, ukljuujui upotrebu vojne sile, uz ovlatenja Vijea sigurnosti Ujedinjenih nacija. Takve mjere se odobravaju i poduzimaju u svrhu obnove meunarodnog mira i sigurnosti u situacijama kada Vijee sigurnosti utvrdi da postoji prijatnja miru, da je dolo do krenja mira ili agresije. U mnogim sluajevima, mandat za provoenje ovih mjera Vijee sigurnosti prenijelo je na reginalne organizacije i agencije (npr. Prenoenje mandata NATO u Bosni i Hercegovini)

Mirovne operacije Ujedinjenih nacija u Bosni i Hercegovini

UNPROFOR (United Nations Protection Force)

UNPROFOR je kreiran Rezolucuijom 743 Vijea sigurnosti Ujedinjenih nacija 21. februara 1992. godine tokom hrvatskog rata za nezavisnost. United Nations Protection Force (UNPROFOR) - Snage za zatitu Ujedinjenih nacija su bile prve snage Ujedinjenih nacija za ouvanje mira u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini tokom jugoslavenskog rata. Snage su formirane u februaru 1992. godine i njihov mandat je zavrio u martu 1995. godine. Snage su djelovale na prostoru Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Federalne republike Jugoslavije (Srbija i Crna Gora), te na prostoru bive jugoslavenske republike Makedonije. tab UNPROFOR-a se nalazio u Zagrebu, Hrvatska. Do marta 1995. godine snage su imale 38,599 pripadnika vojnog osoblja, ukljuujui 684 vojna posmatraa Ujedinjenih nacija; snage su takoer ukljuivale 803 pripadnika civilne policije, 2017 pripadnika ostalog internacionalnog civilnog osoblja, te 2615 pripadnika lokalnog osoblja. Smrtno stradalih osoba tokom misije bilo je 167 (3 vojna posmatraa, 159 vojnih pripadnika, 1 civilni policajac, 2 internacionalna civilna slubenika i 2 lokalna slubenika).UNPROFOR- ov mandat u Bosni i Hercegovini je bio da odri stanovnitvo ivim dok se rat ne zavri. Mandat u sutini je bio podijeljen u etri faze:Faza I: Pomo Sarajevu - poevi 5. juna. 1992. godine;Faza II: Pratnja humanitarne pomoi - 14. septembra 1992. godine;Faza III: Zatita sigurnosnih zona; i Faza IV: Nadgledanje muslimansko-hrvatske federacije i zona isljuivanja UNMIBIH (United Nations Mission in Bosnia and Hercegovina)

UNMIBIH (misija UN-a u BiH) osnovan je 21.12.1995. godine Rezolucijom 1035 Vijea sigurnosti UN-a. Bila je planirana da traje tri godine, ali je misija produavana nekoliko puta. Tri osnovne komponente UNMIBIH su: 1. Meunarodne policijske snage; 2. Ured za civilne poslove; i 3 Centar za uklanjane mina.Misija UN-a u BiH izvravala je veliki broj zadataka vezanih za uspostavu pravnog sistema i reformu policije u BiH. Uz to misija uestvuje u koordinaciji dostave humanitarne pomoi, pomoi izbjeglicama, provedbi ljudskih prava, demokratskih izbora, te obnovi infrastrukture i ekonomskog oporavka zemlje. Smatrajui da je mandat uspjeno izvren UNMIBIH je zakljuen 31.12.2002. godine.

SFOR (Multinational Stabilization Force in Bosnia and Hercegovina)

SFOR (Stabilization Force Stabilizacijske snage) je bila multinacionalna vojna snaga u Bosni i Hercegovini pod komandom NATO-a, a iji glavni zadatak je bio zatita Dejtonskog sporazuma. SFOR se aktivirao 20. decembra 1996. Godine, na datum kada IFOR-u istie mandat, a zamjenjen je EUFOR-om 2. decembra 2004. godine. Uloga SFOR-a (Operation Joint Guard / Operation Joint Forge) je bila da stabilizuje mir. Njegovi specifini zadaci su: Da odvrati ili sprijei obnavljanje neprijateljstva ili nove prijetnje miru; Da promovie takvu drutvenu klimu u kojoj mirovni procesi mogu da nastvae da se kreu prema naprijed Da prui podrku civilnim organizacijama u skladu sa svojim mogunostima.

IFOR (Implementation force)

Sile implementacije (IFOR) je bila prva mirovna operacija sprovedena od strane NATO-a i predstavljala je ogromni tekst za savez operacija je nazvana Operation Joint Endeavour (Operacija Zajedniki Poduhvat) i njen mandat je trajao od 20. decembra 1995. godine do 20. decembra 1996. godine. Trupe su ule u Bosnu i Hercegovinu januara 1996. godine i malo kasnije, dostigle su snagu od 60 000 vojnih pripadnika. Ovo su bile najae mirovnjake snage ikada, u smislu brojnosti trupa, njihove snage, obuenosti i opremljenosti. IROF je bio obavezan da obezbjedi sprovoenje vojnih zahtjeva iz Dejtonskog mirovnog sporazuma (Aneks I), ali ne i civilnih zahtjeva. IFOR je mogao pomoi civilnim agencijama ukoliko bi tako odluio. Isto tako IFOR je bio voljan da omogui i prostornu sigurnost ali je rekao da nije odgovoran za sigurnost pojedinca.Mandat IFOR-a je zavrio 20. decembra 1996. dodine, kada ga je naslijedio SFOR.

Operacija EUFOR ALTHEA

Snage Evropske unije (EUFOR) naziv je za vojsku u Bosni i Hercegovini koja nadgleda implementaciju Dejtonskog mirovnog sporazuma. Njihova zamjena SFOR-a u najveoj mjeri, bila je samo promjena komandira. ak 80% svih trupa ostalo je na istim poloajima nakon zamjene.Vojna operacija Althea u Bosni i Hercegovini pokrenuta je 2. decembra 2004. godine i od tada doprinosi odravanju sigurnog i stabilnog okruenja u BiH. Operacija Althea pokrenuta je nakon odluke NATO-a da okona operaciju SFOR-a i usvajanje Rezolucije br. 1575 Vijea sigurnosti UN-a, kojom je doobreno rasporeivanje snaga EU (EUFOR) u BiH.EUFOR Althea najstarija je misija u okviru Zajednike sigurnosne i odbrambene politike Evropske unije (CSDP). To je ujedno, jedina vojna misija Evropske unije koja se odvija pod Berlin-plus sporazumima. Berlin-plus znai da se Althea nalazi pod upravom Evropske unije, ali da se u isto vrijeme moe osloniti na sredstva i snage NATO-a. Althea djeluje sa svojim mandatom za provedbu mira prema oredbama Poglavlja VII Povelje UN-a. Kako je to i precizirano u najnovijoj Rezoluciji Vijea sigurnosti UN-a br. 2183 iz 2014. godine.Glavni ciljevi operacije Althea u Bosni i Hercegovini mogu se svrstati u tri kategorije i to:1. Osigurati osposobljavanje i obuku Oruanih snagama Bosne i Hercegovine;2. Podravati napore Bosne i Hercegovine na odravanju sigurnog i stabilnog okruenja u Bosni i Hercegovini; i3. Podrati sveobuhvatnu strategiju EU za BiH.

Historija mirovnih operacija Ujedinjenih nacija na tlu Bliskog istoka

- estodnevni rat

Datum: 29.10-7.11.1956. godine;Drave: Izrael, Egipat, Jordan, Sirija, Irak;Uzrok sukoba: odluka predsjednika Nasera (Gamal Abdel Naser) da izvri nacionalizaciju Sueckog kanala koji je do tada bio u rukama zapadnih kompanija;Mirovna misija UN: UNEF I ( United Nations Emergency Force)

estodnevni rat je naziv za sukob voen na tlu Bliskog istoka, to je za konaan ishod imalo teritorijske promjene na kartama zemalja uesnica i stvaranje saveza sa zapadnim silama od strane Izraela u vidu panarapske solidarnosti sa arapskim zemljama uenicama u sukobu.Izrael je zapoeo ofanzivna borbena dejstva 1956. godine, zauzimajui tlo Gaze, te prodirui prema Sueckom kanalu.Mirovna operacija je trajala do 1967. godine, sa slubenim nazivom UNEF I. Mandat UNEF I je trajao do 10. novembra do juna, 1967. godine po zahtjevu Egipta. Za vrijeme mandata UNEF I je doneeno 13 rezolucija UN-a, od kojih su najbitnije odluke o slobodnom prolazu kro Suecki kanal, bez obzira na politike i tehnike stvari, da nezavisnost Egipta treba biti potovana, pregovori izmeu zaraenih zemalja, te pokuaj stabilizacije mira na tlu Izraela.- Libanonska kriza

Datum: 15. juli - 25. oktombra, 1958. godine;Drave: Libanon (civilni rat);Uzrok: Sukob Katolika i Muslimana, tenzije sa Egiptom za vrijeme Suecke krize, prisnost libanonske vlasti (Camille Chamoun) sa Bagdadskim paktom i zapadnim zemljama;Mirovna misija UN-a: UNOGIL (United Nations Observation Group in Lebanon) u prevodu Zapaanje grupa Ujedinjenih nacija u Libanonu.

Libanonska kriza je naziv za oruani sukob unutar Libanona izmeu dvije frankcije, izmeu pristalica predjsednika Camille Chamouna i muslimanske opozicije. Uzrok se moe sagledati i u neslaganju muslimanskog stanovnitva sa reizborom predsjednika Camille Chamouna, katolika, na mjesto predsjednika.Generalna skuptina UN-a 22.maja, na zahjtev predsjednika, zasjeda u svrhu donoenja rezolucije koja e sluiti kao spona izmeu zaraenih frankcija. 27-og maja, Generalna skuptina od Arapske lige zahtjeva pronalazak rjeenja libanonskog sukoba. Nakon zasjedanja, Arapska liga ne nalazi rjeenje, te Generalna skuptina UN-a preuzima sluaj i usvaja Rezoluziju 128, u kojoj se nalae slanje mirovnih trupa na tlo Libanona. Rezolucija je podrana od Libanona i Arapske lige.UNOGIL poinje sa djelovanjem 12.juna, 1958. godine, te prestaje sa radom u decembru, 1958. godine. UNOGIL je uspostavio mir izmeu opozicije i pozicije.

- Jemenski civilni rat

Datum: septembar, 1962. godine;Drave: Jemen (civilni rat), Saudijska Arabija i Egipat;Uzrok: Jemensko prikljuivanje Egiptu 1958. godine, te ponovno odvajanje, to je izazvalo konflikt.Mirovna misija UN-a: UNYOM (United Nations Yemen Observation Mission)

Jemenski civilni rat je dostigao i vid internacionalne dimenzije zbog involviranosti Saudijske Arabije i Egipta. 19. septembra, 1962. godine, dolazi do nasljeivanja predsjednika Imama Jahje od strane njegovog sina Imama Muhameda El- Badra (Mohammad Al- Badr), to je dovelo do organiziranja pobunjenika za svrgavanje novog predsjednika i proglaenjem Jemenske Arapske republike. Zbog straha od internacionalnog incidenta, Generalna skuptina UN-a zasjeda, te alju mirovnu misiju na tlo Jemena pod nazivom UNYOM, 29. aprila, 1963. godine. Prvobitni zadatak mirovne misije je da prati involviranost Saudijske Arabije i Egipta, da ne doe do konflikta te dodatnog ugroavanja Bliskog istoka. Uslovi za Saudijsku Arabiju su bili da prestane naoruavati i pomagati rojalite, te da se povue iz sukoba u Jemenu. U posljednjem izvjetaju, 2.septembra, 1964. godine, sekretar Generalne skuptine Ujedinjenih nacija je obznanio da drave nisu uspjele da se dogovore, te da su jemenski rojalisti zadrali pomo od drave. Konani zakljuak je bio da je UNYOM uspio monitoring samo limitiranih stavki ugovora, koje su rezultirale i implementaciom istih. 4. septembra, 1964. godine, UNYOM se povlai i odluuje prepustiti dravama konano rjeavanje problema.

- Jom Kipurski rat

Datum: 6.-25.10,1973. godine;Drave: Izrael, Egipat;Uzrok: Proli arapsko-izraelski ratovi, odbijanje Izraela za mirovni sporazum iz 1967. godine.Mirovna misija UN-a: UNEF II

etvrti arapsko-izraelski sukob je dobio naziv Jom Kipurski rat zbog poetka rata na Dan oprosta (Yom Kippur) koji je najsvetiji dan Judaizma. U arapskom svijetu, rat nosi naziv Ramazanski rat, to je ekvivalent sa poetkom najsvetijeg muslimanskog mjeseca Ramazana.Mirovna misija UNEF II je nastala kao mirovna misija Ujedinjenih nacija u Jom Kippurskom ratu, a proizala je iz Rezolucije 340, koja je za cilj imala rapidno zaustavljanje oruanih dejstava izmeu Egipta i Izraela, te vraanje okupiranih teritorija na datum prije sukoba. Izrael i Egipat su potpisali mirovni sporazum koji je podrazumjevao vraanje teritorije i prekid sukoba na Sinaju, januara, 1974. godine.Trajala je od oktobra, 1973. godine pa sve do jula, 1979. godine. Mandat je bio usaglaen na prvih est mjeseci, te je opozvan osam puta. Za to vrijeme Generalna skuptina Ujedinjenih nacija je odluila da produi mandat, te je on trajao do 24. jula, 1979. godine (Rezolucija 438). Vojni posmatrai mirovne misije na Bliskom istoku, proizali iz ove operacije, su sada preimenovani u UNTSO (United Nations Truce Supervision Organisation), te se trenutno stacionirani u Egiptu.

- Iransko-Iraki rat

Datum: 1980-1988. Godine;Drave: Irak, Iran;Uzrok: supermacija iranskog oruja naspram Iraka;Mirovna misija UN-a: UNIIIMOG

1980-e godine, izbio je sukob izmeu Irana i Iraka, koji je rezultirao poetkom rata izmeu ove dvije zemlje. Kompletan sukob pratila je netrepljivost izmeu lidera obje drav: Husseina (Irak) i Homeinija (Iran). Mirovna misija Ujedinjenih nacija poinje u augustu, 1988. godine i zavrava se u februaru, 1991. godine, pod nazivom UNIIIMOG. Problem ove mirovne misije je to to je bila izmeu politikih sjedita obje drave, sa prvenstvenim zadatkom monitoringa i uspostave mira. Takoer u ovom ratu, Iran je prvi put upotrijebio bioloko oruje, to je i prvi zabiljeeni sluaj u historiji. U januaru, 1991. godine obje strane su se sloile da kroz posredovanje Ujedinjenih nacija, dogovore bilateralni sporazum o miru. U decembru 1991. godine, Generalni sekretar Ujedinjenih nacija je referirao Rezoluciju 598 iz 1987. godine, te spomenuo znaaj njene pune implementacije. 1992. godine, Bagdad i Teheran uspostavljaju konani mir, te trenutna misija Ujedinjenih naroda postaje glavni kanal razmjene informacija izmeu ovih drava, te do konane uspostave Rezolucije 598.

- Zaljevski rat

Datum: 2.8.1990 28.2.1991. godineDrave: Irak, Kuvajt;Uzrok: indirektna involviranost prolog Irako-Iranskog rata, strah od supermacije Irana na tlu Bliskog istoka;Mirovna misija UN-a: UNIKOM

Zaljevski rat predstavlja sukob Kuvajta i Iraka, prvenstveno kao konanica rata izmeu Irana i Iraka, ali isto tako i rat zbog iscrpljenosti naftnih rezervi. Sredionom januara, Irak je aneksirao Kuvajt, pri emu Kuvajt postaje pokrajina Iraka. Generalna skuptina Ujedinjenih nacija osuuje napad Iraka na Kuvajt, pri emu se uvode sankcije Iraka, te Ujedinjene Amerike Drave okupljaju vojnu koaliciju protiv Iraka, sa namjernom oslobaanja Kuvajta.Mirovna misija Ujedinjenih nacija pod nazivom UNIKOM, nastaje Rezoluzijom 687, koja je podrazumjevala demilitarizaciju zona du granice Iraka i Kuvajta, te monitarnog UN-a koji je trebao podsticati mir izmeu zaraenih strana. UNIKOM poinje sa djelovanjem 1991. godine, a 6.maja je u potpunosti poela sa radom 3. jula, 2003. godine . Vijee sigurnosti UN-a, Rezolucijom 1490, odluuje da nastavi mandat UNIKOM-a, do oktobra iste godine. Takoer, rezolucijom je navedeno da se prekine demilitarizovanje zone izmeu Iraka i Kuvajta, te kraj misije. Poseban ponos za ovu mirovnu misiju, iznio je tadanji sekretar Kofi Annan, koji je rekao da Ujedinjene nacije mogu biti ponosne na postignua UNIKOM-a.

- Sirijski civilni rat

Datum: 2011-danasDrava: SirijaUzrok: sukob pobunjenika i pristalica trenutnog predsjednika Baar Al-Asada Arapsko proljeeMirovna misija UN-a:

Civilni rat u Siriji poinje sa revolucijom u toj zemlji, kada je opozicija i narod, elili svrgnuti trenutnog predsjednika Sirije Baar Al- Asada. Sukob je trenutno aktuelan, a mirovna misija Ujedinjenih nacija poinje 21. aprila, 2012. godine, sa Rezolucijom 2043. 25.marta, 2012. godine, Sirijska vlada pristaje na est taaka plana koji je predloen od strane Ujedinjenih nacija i Arapske lige, kao plan implementacije mira. Trajanje misije je bilo odreeno na tri mjeseca, da bi se istraila upotreba biolokog oruja od sirijske vlade nad civilima i pobunjenicima, a samim tim i implementirao mir i prestanak sukoba 15. juna, 2012. godine, misija je prekinuta zbog porasta ratnih dejstava to je onemoguilo dalji rat na miru i zaustavljanju sukoba.

Trenutne mirovne operacije na Bliskom istoku

Bliski istok; mirovna misija UNTSO

Novembra 1947. godine, Ujedinjene nacije su oformirale plan za kreiranje arapske drave i jevrejske drave, sa Jerusalimom kao glavnim gradom obje drave. Plan je odbijen od strane Arapa i Arapskih drava, to je rezultiralo ukidanjem mandata Britanije na tlu Palestine i novoformiranog Izraela, 1948. godine. Odlazak Britanije sa tla Izraela i Palestine je dovelo do otvorenog neprijateljstva izmeu Arapa i Izraelana, pri emu Vijee Sigurnosti Ujedinjenih nacija, u svojoj rezoluciji 50. (1948. godine) odluuje poslati mirovnu misiju na tlo Izraela, zajedno sa svojim posmatraima.Naziv misije UNTSO, a djeluje i danas, zajedno sa mirovnim misijama na Sinaju i Libanonu, sa radnim nazivima UNDOF i UNIFIL.

Mirovne operacije u istonom Timuru i Sudanu

Mirovna misija UNMISS

Mirovna misija UNMISS-a u Sudanu je oformljena 2005. godine, te je rezolucija o uspostavljanju mandata mirovne misije nazvana Rezolucija 1590:Prema rezoluziji mandat propisuje da se:a) potuje implementacija mirovnog ugovora prema sljedeim uslovima:1) monitoring i verifikacija implementacije ugovora o prekidu oruanog sukoba i istragu o nasilju;2) opservaciju i monitoring kretanja naoruanih grupa, te njihovo razmjetanje prema postignutom dogovoru u sporazumu o prekidu vatre;3) garantovanje sprovedbe osnovnih ljudskih prava, jurisdikciju nad sprovedbom transparentnih zakona i strategijom dugorone stabilnosti u Sudanu to propisuje legalan okvir djelovanja mandata UN Ujedinjenih nacija na prijedlog generalnog sekretara, donosi rezoluciju 1547, kao specijalnu politiku misiju (UNAMIS) iji je mandat bio da odrava odnose i kontakte sa partijama koje su ukljuene u mirovni proces podupiranja mandata misije Ujedinjenih naroda. Namjesnik je bio Jan Pronk, te su djelovali na medijaciji razgovora o Darfuru.Darfur zauzima vrlo vano mjesto u mandatu UNMISS-a i razgovora Ujedinjenih nacija o Sudanu. Izbijanjem krize u Darfuru, Vijee sigurnosti prepisuje dodatne zadatke UNAMISu vezane za Darfur kao arite lokaliziranog nasilja. Ujedinjene nacije su doprinjele skupljanju humanitarne pomoi, konstantno traei soluciju za sukob.Nezavisnost Junog Sudana je bila prva velika zadaa UNMiSa nakon niza diplomatskih sporazuma i mirovnih ugovora. Vijee sigurnosti, 9 Jula, 2011. godine, uspostavlja jednogodinji mandat UNMISS-a u Junom Sudanu, to je trebalo da osigura mir i demokratski dobre odnose sa komijama.U mandat Ujedinjenih nacija (UNMIS) u junom Sudanu je zavrio svoj mandat. 17 Maja, 2011. godine, generalni sekretar je objasnio da je period mandata popraen traenjem zajednikog rjeenja i mirovnog ugovora za obje strane, te monitoring granice radi oruanih dejstava.

Mirovna misija UNISFA

U rezoluciji iz 27 Juna, 2011. uspostavljen je UNISFA (Sigurnosne snage za Abyei Ujedinjenih nacija) Zbog zabrinutosti Vijea sigurnosti zbog rasta tenzija i nasilja, mandat ove operacije je imao zadatak da vri nadgledanje granice izmeu sjevera i juga, te da titi civile i humanitarne radnike u Abijei. Sudan i juni Sudan, sticanjem nezavisnosti i potivanju mirovnih ugovora na obje strane, mogu postii konsenzus o nenasilnoj suradnji i djelovanju kroz procese Ujedinjenih nacija i podrku tranzicijskim procesima potivanja ljudskih prava i odredbi ugovora. Zatita civila od naoruanih grupa i pobunjenika, predstavlja znaaj ouvanja civilnog drutva u promoviranju ljudskih prava, te Sudan i juni Sudan kao najmlaa drava na svijetu, trebaju zamrznuti konflikt konano privesti kraju i vriti transparentno djelovanje za napredak stanovnitva u cjelini, bez obzira na vjersku, nacionalnu i plemensku pripadnost, to zapravo i jeste cilj Ujedinjenih nacija kao organizacije koja je globalna i kosmopolitska.

Mirovna misija UNAMET

Vijee Sigurnosti donosi rezoluciju pod brojem 1246. koja je autorizovala mandat misije Ujedinjenih naroda u istonom Timoru (UNAMET United nations mission in East Timor). Mandat je poeo 11 juna, 1999 godine. Mandat je sadrao tranzicijski period implementacije odluke naroda Istonog Timora. 30 augusta, na odranom referendumu, preko devedeset posto ljudi je odluilo da postane nezavisna republika. Izbijanjem nasilja u dijelu Istonog Timora, diplomatskim konsultacijama i slanjem diplomatskih dogovora vladi Indonezije da je duna zaustaviti nasilje i osigurati mir i sigurnost graanima Timora, jer oni imaju pravo na nezavisnost. Indonezijska armija tada, zajedno sa policijskim snagama, te uredima indonezijskih vlasti, naputa teritoriju Timora, te se sastaje 28. septembra na pregovorima sa Portugalom u sklopu Ujedinjenih Nacija.Ponovo su aranirali svoj ugovor i prenjeli autoritet istonog Timora na Ujedinjene nacije, koje su postale glavna institucija Istonog Timora. Oktobra 1999. godine, Indonezijski graanski asembl je oficijalno priznao rezultate konsolidacije Portugala i Indonezije, te se Ujedinjene nacije obavezuju da uspostave ured za administraciju u Istonom Timoru (Rezolucija 1272.). Njegov mandat je imao zadatak da integrira i operira ouvanjem mira ime je automatski postao odgovoran za stanje u istonom Timoru nakon priznanja nezavisnosti. Takoer, jedna od zadaa je bila da se osigura mir i sigurnost, te provoenje prava i zakona koji su opteprihvaeni u svijetu. 30 augusta, 2001. godine, narod je prihvatio novu konstituciju za budue izbore, te izglasalo tranziciju na putu do potpune neovisnosti.

Postmandat UNOTIL-a

Postmandat UNOTIL-a, preuzima sadanji UNMIT (United nations integrated mission in Timor Leste). Vanost ouvanja mira u Istonom Timoru mandatom mirovnih misija Ujedinjenih naroda su kohezivno pruale podrku nacionalnog pomirenja i jedinstva. Prema izvjetajima organizacije za ljudska prava, preko pola miliota Timoraca je ubijeno za vrijeme aneksije indonezijskih snaga. Indonezijska okupacija Istonog Timora je jedna od najgorih deavanja poetkom dvadeset i prvog stoljea. Mirovne operacije na Kosovu

Rezolucija-1244

Rezolucija Vijea sigurnosti organizacije Ujedinjenih naroda 1244usvojena je10. juna1999.godine, odmah nakon zavretkarata na Kosovu, kako bi se uspostavio temelj za stvaranje poratne kosovske uprave i odreivanje budueg politikog statusa Kosova. Zahtjev daSavezna Republika Jugoslavijaodmah prekine nasilje i represiju na Kosovu; Potpuno povlaenje s Kosova svih srpskih vojnih, policijskih i paravojnih snaga; Postavljanje Kosova pod privremenu upravu UN-a,UNMIK-a; Osnivanje mirovnih snagaKFOR, predvoenihNATO-om; Doputenje povratka dogovorenom broju srpskih kadrova za odravanje prisutnosti na srpskom nasljea i kljunim graninim prijelazima; Uspostava privremene institucije lokalne samouprave na Kosovu; Potvrda suvereniteta i teritorijalnog integriteta Savezne Republike Jugoslavije (naslijednoRepublike Srbije); Osiguranje sigurnog i neometanog povratka svih izbjeglica i prognanika u svoje domove na Kosovu, te osiguranje uvjeta za miran i normalan ivot za sve stanovnike Kosova; Zahtjev daOslobodilaka vojska Kosovai druge naoruane skupine kosovskih Albanaca budu demilitarizirane; Ovlauje Ujedinjene narode za olakavanje politikog procesa utvrivanja budueg statusa Kosova pri emu treba uzeti u obzir Rambouillet sporazum, kojeg je Srbija odbila potpisati1998., a koji poziva na "volju naroda Kosova".

Mirovna misija UNMIK

Privremena administrativna misija Ujedinjenih naroda na KosovuiliUNMIKje privremena civilna uprava naKosovu pod vodstvomUjedinjenih naroda. Misija je osnovana10. juna,1999.rezolucijom 1244Vijea sigurnosti Ujedinjenih naroda.UNMIK je podijeljen u etiri sektora koja se nazivaju stupovima. To su:Stup I: Policija i pravosue (pod vodstvom Ujedinjenih naroda)Stup II: Civilna administracija (pod vodstvom Ujedinjenih naroda)Stup III: Demokratizacija i izgradnja institucija (pod vodstvomOrganizacije za evropsku saradnju Stup IV: Rekonstrukcija i ekonomski razvoj (pod vodstvomEuropske unije )NATO predvodi postrojbe nazvaneKFOR ime je osigurano prisustvo meunarodnih mirovnih snaga koje podravaju rad UNMIK-a.

KFOR

KFOR(Kosovo Force) ili snage na Kosovusu meunarodnemirovne snage pod vodstvomNATOsaveza. Zadatak KFOR-a je uvanje reda, mira i stvaranja sigurnosti na Kosovu nakon kosovskog rata. Glavo sjedite KFOR - a nalazi se u glavnom graduRepublike Kosova,Pritine. KFOR na Kosovu djeluju od 12. juna1999., a temelji se naRezoluciji Vijea sigurnosti UN 1244. Trenutno KFOR broji oko 16.000 vojnika.OESS

Organizacija za europsku sigurnost i suradnju (OESS),jestmeunarodna organizacija. Osnovana je1973.godine pod nazivom Konferencija za europsku sigurnost i suradnju (KESS).Bavi se nizom sigurnosnih pitanja. Najznaajnija su: kontrolanaoruanja,diplomacija, mjere za izgradnju povjerenja i sigurnosti,ljudska prava,demokratizacija, nadzorizboraiprivredete zatitaokolia. OESS je najvea regionalna sigurnosna organizacija na svijetu. Meu 56 zemalja koje sudjeluju nalaze se drave izEurope, sredinjeAzijeiSjeverne Amerike.OESS igra ulogu u kriznim podrujima gdje njegove misije nastoje sprijeiti ili pridonositi rjeavanju sukoba i nalaenju politikog dogovora, te jaanju civilnog drutva ivladavine prava.Hrvatskaje sudionica OESS-a od oujka1992.Aktivno sudjeluje u procesu jaanja sigurnosti, poticanja suradnje, meusobnog povjerenja i jaanju preventivne diplomacije.

14