KAPITULLI 6 MBIKËQYRJA

Lënda: Metoda Kërkimi ShkencorM.Sc. Sokol Luzi

Përmbatja

Kuptimi i mbikëqyrjes1

Teknikat e mbikëqyrjes2

Përparësitë e mbikëqyrjes3

Mangësitë e mbikëqyrjes4

Mbikëqyrja përmes paneleve5

Dallimet ndërmjet mbikëqyrjes dhe intervistës6

1. Kuptimi i mbikëqyrjes

Mbikëqyrja mund të jetë një mjet shkencor kur përdores si:

a. metodë e mbledhjes së të dhënave parësore për kërkuesitb. kur i shërben një qëllimi ose objektivi të formuluar të kërkimit shkencorc. është e planifikuar dhe regjistrohet në mënyrë sistematike dhe mund t’i nënshtrohet kontrolleve

të herëpashershme për vlefshmërinë dhe besueshmmërine e saj.d. një mënyrë ku informacioni sikgurohet drepërdrejt pa pyetur të mbikëqyrurin.

1. Kuptimi i mbikëqyrjes - Epërsitë

Shmang paragjykimin subjektiv.

Pasqyron realitetin pa ndërlikime të së shkuarës apo të ardhmes.

Ka pavarësi nga vullneti i të vrojtuarve për një bashkëpunim aktiv

Ndihmojnë subjekteve të cilat nuk gjenerojnë dot raporte verbale

1. Kuptimi i mbikëqyrjes - Kufizimet

Informacionet e mbledhura janë të kufizuara.

Mund të ketë ndërhyrja nga faktorë të paparashikuar.

Është një metodë e shtrenjtë.

Krijimi i pengesave nga mosdisponueshmëria e njerëzve.

1. Kuptimi i mbikëqyrjes - Llojet e mikëqyrjes

Mbikëqyrje e strukturuar & Mbikëqyrje e pastrukturuar

Mbikëqyrje me pjesëmarrje & Mbikëqyrje pa pjesëmarrje

Mbikëqyrje e maskuar

Mbikëqyrje të kontrolluara & Mbikëqyrje të pakontrolluara

1. Kuptimi i mbikëqyrjes - Roli i mbikqyrësit

Mbikëqyrësi nuk është i dukshëm

Mbikëqyrësi e lajmëron subjektin për veprimin e tij, pastaj përpiqet ta bëjë atë që ta harrojë

Mbikëqyrësi bëhet i pranishëm, përpara se të ndërhyjë

Mbikëqyrësi provon ndryshime në sajë të ndërhyrjes së tij

2. Teknikat e mbikëqyrjes

Mbikëqyrje e thjeshtë

Mbikëqyrje e verbalizuar

Mbikëqyrje e aparatizuar

Mbikëqyrje e objekteve fizike

Mbikëqyrje fiziologjike

Mbikëqyrje e strukturuar

Mbikëqyrje natyrale

2. Teknikat e mbikëqyrjes - Mbikëqyrja e thjeshtë

1. Shënimi i drejtpërdrejtë: ku mbikëqyrësi ka në dorë një matricë, që përmbledh variablat manaxherialepasi të jenë matur, të tillë si numri i makrave të ndryshuara apo numri i produkteve të referuara.

2. Ndjekja e sjelljes: është një metodë e cila qëndron në ndjekjen e blerësit përgjithësisht pa dijeninë e tijdhe në shënimin në matricë të fakteve të ndryshme të studiuara.

2. Teknikat e mbikëqyrjes - Mbikëqyrja e verbalizuar

1. Protokollet verbale: ku mbikëqyrësi i kërkon subjektit “të komunikojë mendimet e tij gojarisht me zë tëlartë”. Metodat aplikohet në pikat e shitjes ku mbikëqyrësi merr kontakt me individin në hyrjen e dyqanit,pastaj e vrojton atë gjatë gjithë veprimeve të tij të blerjes.

2. Blerjet fiktive: është një metodë e cila aplikohet në pikat e shitjes, ku mbikëqyrësi hiqet si blerëspotencial i një produkti ose i një marke.

2. Teknikat e mbikëqyrjes - Mbikëqyrja e objekteve fizike

1. Garbologjia: disiplina sociologjike që ka në thelb studimin e përmbajtjes së koshave shtëpiakë tëmbeturinave për të analizuar modelet e konsumit të ekonomive familjare.

2. Numëratorët e trafikut: është një teknikë që shitësit me pakicë mund ta përdorin për të analizuarmënyrën se si konsumatorët vizitojnë pikat e shitjes.

3. Monitorimi i faqeve të internetit: ku shihen tregues të tillë si koha gjithësej e shpenzuar për faqe; numrii faqeve të shikuara; numri i shikimeve të përsëritura në muaj etj.

4. Skanderat e pikave të shitjes: përdorën nëpër supermarkete dhe pika të ndryshme të shitjeve, kryesishtnë sportelet arka, të cilat identifikojnë kodet universale të produkteve dhe veprimet e realizuara me to.

2. Teknikat e mbikëqyrjes - Mbikëqyrja fiziologjike

1. Ndjekjen e syve: ndjekja e lëvizjes së syve mund të regjistrojë të dhënat e sekuencave në të cilat njerëzitpërqëndrohen gjatë kohës që lexojnë apo shohin një spot publicitar.

2. Pupilometri: ndjek dhe regjistron ndryshimet në diametrin e bebes së syrit të njerëzve, mund të përcakojë nëse ajo çfarë ata janë duke parë është me interes të madh apo të vogël për ta.

3. Psiko-galvanometri: teknologjia e përgjigjes së panatyrshme të lekurës funksionon pothuajse si një detektor i testit të së vërtetës, duke përcaktuar që sa emocionues është një spot.

4. Volumi i zërit: është një tjetër mënyrë për të matur reagimet emocionale të konsumatorëve.

2. Teknikat e mbikëqyrjes - Mbikëqyrja e strukturuar

Në mbikëqyrjen e strukturuar, kërkuesit krijojnë një mjedis artificial, të tillë si në rastin kur konsumatorëveu tregohen më parë disa spote publicitare për pije dhe më pas u lejohet të zgjedhin njërën nga pijet.

Një lloj tjetër i mbikëqyrjes së strukturuar është blerja e mistershme ose “klienti fantazmë”, ku shitësit mepaicë dhe ofruesit e tjerë të shërbimeve shpesh nënkontraktojnë me qirë “blerësit misteriozë” për t’indihmuar ata në vlerësimin e cilësisë së shërbimit.

2. Teknikat e mbikëqyrjes - Mbikëqyrja natyrale

Mbikëqyrja natyrale synon të shmangë problemet e paragjykimeve laboratorike.

Karakteristikat dalluese të mbikëqyrjes laboratorike janë:

1. Sjelljet e njerëzve studiohen në një mjedis, në të cilin ato ndodhin natyrshëm.

2. Instrumenti i matjes është një qënie njerëzore

3. Mbështetet në variueshmërinë maksimale të zgjedhjes

4. Kërkon një analizë induktive dhe jo deduktive të të dhënave

3. Përparësitë e mbikëqyrjes

a. Komunikimi i drejtpërdrejtë me të vrojtuarit është i panevojshëm.

b. Kërkuesi mbledh të dhëna, pa shtrembërimet e shkaktuara nga paragjykimetvetëraportuese të të vrojtuarit.

c. Kërkuesi nuk ka nevojë të mbështetet në kujtimet e të vrojtuarve

d. Kërkuesit mund të vrojtojnë sjelljet joverbale

e. Kërkuesit mund të marrin të dhënat e duhura në një kohë shumë të shkurtër

f. Kushtet e mjedisit të vrojtimit mund të regjistrohen

g. Kërkuesi mund të ndërthurë rezultatet e mbikëqyrjes me një sondazh për tësiguruar fakte dhe dëshmi plotësuese.

4. Mangësitë e mbikëqyrjes

a. Dukuritë njohëse janë të pavëzhgueshme

b. Interpretimi i të dhënave mund të jetë problematik

c. Nuk mund të regjistrohet e gjithë veprimtaria

d. Janë të mundëshme paragjykimet e mbikëqyrësit

e. Është i mundur cënimi i privatësisë

5. Mbikëqyrja përmes paneleve

a. Paneli konsumator:

b. Paneli shpërndarësve

1. Përcakton pjesën e tregut në sasi dhe vlerë

2. Depërtimin e segmentit

3. Profilin e blerësve dhe besnikërinë e markave

1. Njihemi me vëllimet, çmimet, pjesë e tregut të markave

2. Depërtimi i makrës në kanalet e ndryshme të shpërndarjes

3. Ndjekja e ecurisë së shpërndarjes

4. Të njohë ofertën që është në zotërim në pikën e shitjes

6. Dallimet ndërmjet mbikëqyrjes dhe intervistës

a. Mbikëqyrja përdoret veçanërisht në dy situata:

1. Mbikëqyrja është e vetmja metodë shqyrtimi, që përdoret në rastet kur nuk kuptohet gjuha.

2. Zëvendëson rastet kur teknikat klasike të intervistës janë të dyshimta.

b. Dallimet mes mbikëqyrjes dhe intervsitës përfshijnë

1. Subjektiviteti dhe vështirësitë e interpretimit. (efekti Halos, kavies apo përqëndrimit të mbikëqyrësit.

2. Siguria funksionale e numrit të variablave të matshëm.

3. Vështirësia dhe kostoja.

Faleminderit