เมอง เมอง ปรบตว รบมอปรบตว รบมอ

ปท 5 ฉบบท 20 เมษายน - มถนายน 58

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศwww.thaicity-climate.org

M-BRACE

เครอขายเมองในเอเชย รวมแลกเปลยนเรยนรฯ

UCRSEA จดสมมนาวชาการ พรอมรบมอการเตบโตของเมอง

การสรางวสยทศนรวมกนในการวางแผนพฒนาเมองอดรธาน

ทกทาย

City Updateการสรางวสยทศนรวมกน

ในการวางแผนพฒนาเมองอดรธาน

City Activity @ACCCRN โครงการ UCRSEA จดสมมนาวชาการพรอมรบมอการเตบโตของเมอง

City Activity @M-BRACE เมองอดรธาน เปดรบแนวทาง

ออกแบบเมองยงยน พรอมรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

City Storyเครอขายเมองในเอเชยรวมแลกเปลยนเรยนรรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

โดย กนกวรรณ พาลกา

Climate Talkวกฤตนำา 58! ดนบรหารนำา

วาระแหงชาต แกปญหายาวถงป 69

สารบญContents

เมอง ปรบตว รบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

ทปรกษา ดร.ผกามาศ ถนพงงา

จดทำาโดยโครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

(Asian Cities Climate Change Resilience Network - ACCCRN)

โครงการเสรมสรางการรบมอของเมองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

(Mekong Building Climate Resilient Asian Cities - M-BRACE)

ปท 5 ฉบบท 20 ประจำาเดอน เมษายน - มถนายน 58

Editor’s Note

2

9

12

11

หนา

หนา

หนา

หนา

หนา

โดยความรวมมอระหวางสถาบนสงแวดลอมไทย เทศบาลนครเชยงราย เทศบาลนครหาดใหญ

เทศบาลนครภเกต เทศบาลนครอดรธาน ISET

สารเมอง...ปรบตว...รบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ฉบบท 20 ประจำ�เดอนเมษ�ยน ถง มถน�ยน 2558 นำ�ส�ระดๆ ด�นก�รรบมอของเมองตอก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศม�ใหท�น ผอ�นไดเพลดเพลนอกครง ฉบบน City Update นำ�เสนอเครองมอ Shared Vision Planning สร�งแบบจำ�ลองท�งเลอกเฉพ�ะของเมองอดรธ�นเพอรวมกนว�งแผนพฒน�เมองก�วสเมองรบมอกบก�รเปลยนแปลงสภ�พ ภมอ�ก�ศ สวนคอลมน City Activity พบกบข�วคร�วคว�มเคลอนไหวจ�กกจกรรมในพนทนำ�รองทงจ�กโครงก�ร ACCCRN ในเชยงร�ย ห�ดใหญ อดรธ�นและภเกต และ บทคว�ม “เครอขายเมองในเอเชย แลกเปลยน เรยนร รบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ” ก�รดำ�เนนง�นสร�งเครอข�ยเมอง ในพนท และสงท�ยดวย Climate Talk กบแนวท�งจดก�รและรบมอวกฤตภยแลงจ�กภ�ครฐ และเชนเคย ห�กท�นผอ�นมขอเสนอแนะและขอตชมใดๆ ส�ม�รถตดตอม�ทเร�ไดท thaicityclimate@hotmail.com หรอ /UrbanClimateResilienceThailand พบกนใหมฉบบหน� สวสดคะ

กองบรรณาธการ

กรณา

กรองจต

สวรรณภา

รจนา

อำามาตย

ศรลกษณ

ขวญเรอน

คำาสงหนอก

กตกาศ

หอมชน

นลมานนท

ไชยทววงศ

บอสราง

ยอดคำา

พาลกา

บรรกษ

สทองด

สมใจ

โพธศร

ควรอาจ

ศรพล

กนกวรรณ

วราภรณ

ปารสทธ

เปรมกมล

อนสรา

วรรโณบล

จตลดดา

6

City Update

9

การสรางวสยทศนรวมกนในการวางแผนพฒนาเมองอดรธานท สอดคลองกบการเปล ยนแปลงสภาพภมอากาศ

เมองอดรธาน ในอดตเปนเพยงเมองขนาดเลก แตมการพฒนาอยางตอเนองเพอตอบสนองตอนโยบาย พฒนาเมองระดบประเทศ ภมภาค และระดบจงหวด ซงปจจบนมความเจรญทางดานเศรษฐกจสงเปนอนดบ 3 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงผลใหเกดการเพมขนของประชากรและเมองมการขยายตวเพอเพมทอยอาศยและโครงสรางพนฐาน โดยการวางแผน ยทธศาสตรหลกมงเนนพฒนาในดานตางๆ ทตงอยบน พนฐานของระบบโครงสรางทางเศรษฐกจเปนหลก พจารณาจากดชนชวดจากคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศ หรอ GDP เปนหลก โดยแผนยทธศาสตร การพฒนาจงหวดอดรธาน ในป 2557-2560 มวสยทศน คอ เมองนาอย ศนยกลางอนภมภาคลมนำาโขง แตการวางแผนบรหารจดการทผานมา เกดจากหนวยงานสวนกลาง สงมาสจงหวด และทองถน ซงมการดำาเนนงาน แบบแยกสวนตามความรบผดชอบ ซงขาดการบรณาการ ดานขอมลและการมสวนรวมของทกภาคสวน ทำาใหสงผลกระทบตอระบบตางๆ ของเมอง โดยเฉพาะ 2 ระบบสำาคญ คอ 1) ระบบทดน ซงเปลยนแปลงอยางรวดเรว เกนกวาทผงเมองกำาหนด ซงสงผลใหเกดการรกลำาเขาไปในพนทสเขยวและพนท เกบกกนำาตามธรรมชาตของเมอง 2) ระบบอทกวทยา โดยเฉพาะการรองรบและระบายนำา สงผลใหเกดปญหานำา ไมเพยงพอตอความตองการและนำาทวม ซงปญหาเหลาน ไดสะทอนกลบมาสเมองอดรธาน นอกจากนเมองไมได ใหความสำาคญกบผลกระทบทจะเกดขนกบคนในพนท บางกลมอยางมากนก อาจสงผลใหกลายเปนกลมเปราะบาง ใหมๆ ทเมองขยายพนทไปถง อกทงปจจบนและอนาคต เ มองอดรธานมแนวโนมการเปล ยนแปลงสภาพ ภมอากาศทมความไมแนนอน คาดการณสถานการณ

ไดยากขน และมความรนแรงมากขน ซงทำาใหเกดความเสยหายสงผลกระทบรนแรงขน และสะทอนกลบมาสประชากรและเมองอดรธาน ทงน โครงการเสรมสรางการรบมอของ เมองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Mekong-Building Climate Resilient Asian Cities: M-BRACE) ซงคดเลอกเมองอดรธานเปนหนงในพนทนำารองในการดำาเนนโครงการ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาศกยภาพ เสรมสรางความร ความเขาใจ เก ยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ รวมทงความเสยงและผลกระทบทเมองจะไดรบในการกำาหนดประเดนยทธศาสตร เพอผลกดนเขาสการบรรจ ในแผนยทธศาสตรของเมอง ไดรวมกบทกภาคสวน ของเมองหาแนวทางการลดความเปราะบาง เพอเสรมสรางการรบมอของเมองอดรธาน ซงแนวทางหนง คอ การเพมขอมล โดยทกภาคสวนของเมองควรรวมมอ รวมแลกเปลยนขอมลและความร รวมกนวางแผนการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทเหมาะสม อกทงเผยแพรใหเปนสาธารณะทกคนสามารถเขาถงได

/UrbanClimateResilienceThailand 3

เมองอดรธาน มพนทเมองขยายเกนกวาเทศบาลนคร อกทงมการบรหารจดการจากหลายภาคสวน ซงมองคความรและความเชยวชาญทแตกตางกน ทงภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน ภาคการศกษา และองคกรปกครอง สวนทองถน ซงแตเดมไมเคยทำางานรวมกนมากอน ทงนการวางแผนวสยทศนของเมองอดรธานจำาเปนตองดงใหทก ภาคสวนทเกยวของ ไดเขามารวมกนดำาเนนกนแลกเปลยนความคดเหน และขอมล โดยดำาเนนการผานกระบวนการเสวนาเพอแลกเปลยนความคดเหน (Shared Learning Dialogues) ซงเปนกระบวนการททำาใหมองเหนภาพเสมอนจรงไดทกภาคสวนมความเทาเทยมกน ซงกอใหเกดการมองถงปญหา วธการแกไข อยางยตธรรมและเทาเทยม จนกระทงนำาไปสการสรางวสยทศนใหเปนไปแนวทางรปแบบเดยวกน อกทงดำาเนนงานรวมในทกกระบวนการเพอให วางวสยทศนการพฒนาเมองภายใตการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพอากาศอยางเปนรปธรรมและเหมาะสม สามารถผลกดนเขาสนโยบายระดบเมองไดตอไป

3.1 การมสวนรวมของทกภาคสวน

การสรางวสยทศนรวมในการวางแผนพฒนาเมองอดรธาน จำาเปนตองรวบรวมขอมลทกระจดกระจายจากหนวยงานทเกยวของกบการพฒนาเมอง รวมทงเพมขอมลในสวนทยงขาดหรอไมเพยงพอ โดยเฉพาะขอมลเกยวกบการเตรยมความพรอมรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ทมความไมแนนอน คาดการณสถานการณไดยากขน และมความรนแรงมากขน ซงเปนอกแรงผลกดนหนงกอใหเกดความเสยหายสงผลกระทบตอระบบ ทำาใหเกดวกฤตแกเมองเขามารวมในการวเคราะห โดยใหทกภาคสวนทเกยวของไดเกดความร ความเขาใจเกยวกบวาเปนปจจยสำาคญ และใชประกอบในการสรางวสยทศนรวมในการวางแผนพฒนาเมอง

3.2 การรวบรวมขอมลและองคความร

ประการหนงทสำาคญในการทำาใหความสำาเรจกระบวนการสรางวสยทศนรวมในการวางแผนพฒนาเมองอดรธาน คอ ทำาใหผนำา และผมอำานาจตดสนใจของเมองสามารถไดเขาใจถงปญหา และเหนความสำาคญในกระบวนการสรางวสยทศนฯ ทตองมสวนรวมจากทกภาคสวนทเกยวของ และผลกดนเขาสแผนการพฒนาเมอง ซงจะทำาใหเกดความเปนรปธรรมอยางชดเจน

3.3 การใหผนา และผมอา นาจตดสนใจเขามามสวนรวม

นอกจากน การลดผลกระทบจากการพฒนาเมองอดรธานแบบเดมๆ จำาเปนตองมการปรบเปลยนกระบวนการสรางวสยทศนรวมในการวางแผน โดยมแนวทางการดำาเนนงาน ซงสามารถแบงออกเปน 3 ขนตอน ดงตอไปน

www.thaicity-climate.org4

อนง การทำาใหกระบวนการสรางวสยทศนรวมกนในการวางแผนพฒนาเมองอดรธานสามารถเปนรปธรรมไดนน ทง 3 ขนตอน ควรมการดำาเนนงานอยางตอเนองเพอปรบปรงกระบวนการอยเสมอ เนองจากเมองอดรธานมการพฒนาแบบพลวตรทมการเปลยนแปลงไมหยดนง ซงสามารถแสดงไดดงรปตอไปน

ทงนแนวทางเลอกหนงทจะทำาใหการพฒนาเมองอดรธานเปนไปอยางเหมาะสมได คอ การนำาเครองมอการสรางวสยทศนรวมกน Shared Visioning Tool ทถกพฒนาขนจาก US Army Corps of Engineers Institute for Water Resources (USACE) ของประเทศสหรฐอเมรกามาชวยสรางแบบจำาลองทางเลอก (Scenario) เฉพาะของเมองอดรธานโดยการสรางวสยทศนรวมกนจากทกภาคสวนเกยวของทงภาครฐ องคกรปกครองสวนทองถน ภาคเอกชน ภาคการศกษา และภาคประชาชนเขามารวมแลกเปลยนขอมล ความคดเหนและประสบการณ เพอรวมกนวางแผนพฒนาเมอง โดยผานกระบวนการเสวนาเพอแลกเปลยนความคดเหน (Shared Learning Dialogues) เพอใหการพฒนาและปรบปรงแผนเปนไปในทศทางเดยวกน จนสามารถขยายผลไปสการสรางยทธศาสตรการรบมอของเมองอดรธานตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดอยางเหมาะสม

สรปไดวา กระบวนการสรางวสยทศนรวมในการวางแผนพฒนาเมองอดรธานจะสามารถดำาเนนการอยางเปน รปธรรมและยงยนไดตองมพนฐานมาจากการเกบรวบรวมขอมลสำาคญในการประกอบการวางแผนใหครอบคลม สำาหรบการใชประกอบการวเคราะหใหครบในทกดาน ทงการพฒนาเมองและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ รวมทง ตองมการสรางการมสวนรวมของทกภาคสวนทเกยวของ โดยผานกระบวนการแลกเปลยนเรยนรรวมกน เพอนำาไปสการวางวสยทศนการพฒนาเมองภายใตการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศอยางเปนรปธรรมและเหมาะสม

/UrbanClimateResilienceThailand 5

@ACCCRNCity ActivityUCRSEA จดสมมนาวชาการพรอมรบมอการเตบโตของเมอง

กบการเปล ยนแปลงสภาพภมอากาศ

สถาบนสงแวดลอมไทยและสถาบนเพอการเปลยนแปลงทางสงคมและสงแวดลอม สำานกงานภมภาค (ISET-International) รวมกบ มหาวทยาลยโตรอนโต มหาวทยาลยยอรก และมหาวทยาลยออตตาวา ประเทศแคนาดา รวมจดงานสมมนาวชาการนานาชาต (National Academic Seminar) ขนภายใตโครงการพนธมตรเพองานวจยดานการรบมอของเมองในเอเชยตะวนออกเฉยงใตตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ หรอ UCRSEA (Urban Climate Resilience in Southeast Asia Partnership) เพอสงเคราะหประเดนและโจทยวจยในประเดนการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Urban Climate Resilience) การพฒนาเมองทสมพนธและเชอมโยงกบการเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจและสงคมภายในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

งานสมมนาวชาการครงท 1 จดขนภายใตหวขอ “การเตบโตของเมองกบการรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ” ณ มหาวทยาลยมหาสารคาม ซงเปนพนธมตรหลกในการขบเคลอนโครงการฯ ในประเทศไทย ใหคำาปรกษางานวจยดานการรบมอของเมองตอการ เปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และกำากบดแลการดำาเนนงาน ใหตรงตามเปาหมายโครงการฯ และครงท 2 จดขนท มหาวทยาลยเชยงใหม ภายใตหวขอ “เชยงใหมและเมองในภาคเหนอ-การเตบโตของเมองและการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ” เพอเปนเวทใหคณาจารย นกวจย และผเชยวชาญทมาจากหลากหลายภาคสวนไดรวม แลกเปลยนเรยนรถงสถานการณปจจบนและประเดน สำาคญของเมองทยงคงเปนชองวางดานงานวจยทแต ละเมองควรใหความสนใจและควรเรงดำาเนนการศกษาและทำาวจยในอนาคต อกทงทำาใหเกดเครอขายงานวจยทเพมมากขน โดยเฉพาะสถาบนการศกษาและหนวยงานภาครฐทเกยวของกบเมอง

www.thaicity-climate.org6

สถาบนสงแวดลอมไทยรวมกบเมองนำารองภายใตโครงการ ACCCRN และ M-BRACE ไดแก หาดใหญ เชยงราย อดรธาน และภเกต ไดจดกจกรรม ถอดบทเรยน “เรยนร...ไมจบสน...กบบทเรยนจากเมอง เพอรบมอการเปลยนแปลง สภาพภมอากาศ” เมอวนท 28-30 เมษายน ทผานมา ณ เมองภเกต เพอให เครอขายคณะทำางาน ไดรวมทบทวนและสรปบทเรยนของตนเอง ชมชน และองคกร ทเกดขนจากการดำาเนนกจกรรมในพนทซงเรมจากการวเคราะหบรบท ของเมอง ลำาดบความสำาคญของปญหาทเกดขนในเมอง การวเคราะหผลกระทบ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทเกดขนในเมอง วเคราะหความเปราะบาง

“เรยนร...ไมจบสน...กบบทเรยนจากเมอง เพอรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ”

และเชอมโยงประเดนตางๆ และนำามาแลกเปลยนระหวางกน ซงจากการทคณะทำางานของแตละเมองทมบทบาทการมสวนได สวนเสยกบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทแตกตางกน จะทำาใหมการนำาบทเรยนกลบไปประยกตใชใหเกดประโยชน ตอไปรวมถงการดำาเนนกจกรรมตางๆ เพอสรางการรบมอใหกบเมองในประเดนอนๆ ทงนกระบวนการดำาเนนโครงการสราง การรบมอทง ACCCRN และ M-BRACE สามารถสรางความตระหนกดานการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ การประเมนความเปราะบางของเมอง และทำาใหเกดการบรณาการความรวมมอเปนเครอขายทมาจากองคกรและหนวยงานทหลากหลาย ซงบทเรยนดงกลาวจะนำาไปสการรวบรวมและเผยแพรตอไป

City Activity @Chiang Raiกจกรรมสรปผลการดา เนนงานและศกษาดงานโครงการ

แผนพฒนาแผนการรบมอฯ ณ เมองเชยงราย

จากการดำาเนนโครงการ “การพฒนาแผนการรบมอและแผนพฒนาเศรษฐกจของเมองเชยงรายภายใตบรบท การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ” ในพนทเมองเชยงราย ซงเปนโครงการ Intervention ภายใตโครงการ ACCCRN ซงมระยะเวลา ในการดำาเนนโครงการทงสน 2 ป โดยเมอวนท 2-3 เมษายน 2558 สถาบนสงแวดลอมไทยรวมกบเทศบาลนครเชยงราย ไดจดการ ประชมเชงปฏบตการ การศกษาดงาน และสรปผลการดำาเนนโครงการฯ โดยม นายวนชย จงสทธานามณ นายกเทศมนตร นครเชยงราย เปนประธานเพอเปนการเผยแพรกจกรรมการสรางการรบมอทดของเมอง สรปผลสำาเรจจากการดำาเนนโครงการ “การพฒนาแผนการรบมอและแผนพฒนาเศรษฐกจของเมองเชยงรายภายใตบรบทการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ” รวมทงการสรางเครอขายความรวมมอสำาหรบตอยอดการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ซงจะเปนประโยชนอยางยง ตอหนวยงานและองคกรในพนทใกลเคยง เพอเปนแรงผลกดนใหเปนพนทดำาเนนกจกรรมตวอยางสำาหรบการเสรมสรางการรบมอในอนาคต

ภายในงานไดมการแลกเปลยนขอคดเหนถงจดเรมตน การดำาเนนงาน และศกษาดงานในพนทดำาเนนโครงการฯ ซงไดรบการตอบรบเปนอยางดจากเครอขายตางๆ ทเกยวของ และโดยเฉพาะ อปท. อนๆ ในพนทใกลเคยง ซงไมเคยเขารวมกจกรรมกบโครงการ ACCCRN มากอน ทำาใหเกดการขยายเครอขายเทศบาลในการสรางการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทเพมมากขน

/UrbanClimateResilienceThailand 7

@Hat YaiCity Activity สถาบนสงแวดลอมไทยและเครอขายโครงการ ACCCRN เมองหาดใหญ ไดจดกจกรรม “การประชมเชงปฏบตการ และศกษาดงานการดำาเนนโครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเมองหาดใหญ” ณ หองนพเกา ชน 9 โรงแรม ลการเดนส พลาซา หาดใหญ ระหวางวนท 21-23 เมษายน ทผานมา เพอใหเมองเครอขายทดำาเนนงานเกยวกบการรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ตลอดจนเมองใหมๆ ในประเทศไทยทมแนวโนมเผชญกบผลกระทบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในประเดนนำาทวม ไดมโอกาสแลกเปลยนเรยนรและประสบการณ ตระหนกถงผลกระทบและมโอกาสไดศกษาแนวทางการรบมอทเกดขนจรง รวมทงไดไปศกษาดงานในพนทของเมองหาดใหญ ซงจะสงผลเพอการขยายเครอขายการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอไป

การประชมเชงปฏบตการ และศกษาดงาน ACCCRN - เมองหาดใหญ

เมอเรวๆ น สถาบนสงแวดลอมไทยรวมกบเมอรซ คอรปส (Mercy Corps) และเทศบาลนครหาดใหญ ไดจดกจกรรม แลกเปลยนเรยนรเครอขายเมองรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศ ณ เมองหาดใหญ เพอเปดโอกาสใหเมองเครอขายทงใน ประเทศไทยและตางประเทศจากทง 10 เมองนำารองใน 4 ประเทศภายในภมภาคเอเชย ไดแก ไทย เวยดนาม อนโดนเซย และอนเดย ไดมารวมแลกเปลยนเรยนรระหวางกน โดยคณะทำางาน ACCCRN - เมองหาดใหญ ไดรวมนำาเสนอภาพรวมและผลของการดำาเนนกจกรรม เชน การบรหารจดการนำาทวมทประสบความสำาเรจ มเครอขายความรวมมอจากภาคสวนตางๆ และเกดการ บรณาการของหนวยงานรวมกนในการบรหารจดการนำาทวม

กจกรรมแลกเปลยนเรยนรสรางเครอขายเมองระดบภมภาค เพอรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

กจกรรมในครงน นอกจากจะเกดการเรยนรจากการแลกเปลยนประสบการณและขอเสนอแนะจากผแทนของแตละเมองแลว ยงนบเปนการเสรมสรางใหเกดเครอขาย การสรางการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศ ทเชอมโยงจากระดบประเทศมาสระดบภมภาคอกดวย

กจกรรมในครงนนบเปนการเสรมสรางศกยภาพใหกบองคกรปกครอง สวนทองถน ใหมองคความร ความเขาใจเกยวกบ กระบวนการกลายเปนเมอง

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และสามารถนำาไปประยกตใชกบการทำางานในเมอง ของตนได ซงนอกจากจะมผรวมประชมจากเครอขายในพนทแลว ยงไดรบความสนใจจาก อปท. ใกลเคยงอนๆ อาท เทศบาลเมองทงสง เทศบาลนครสงขลา เทศบาลตำาบลปรก เทศบาลตำาบลคอหงส และเทศบาลเมองสตล ซงทำาใหเกดเครอขายเมองใหมๆ ดานการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเพมมากขน

www.thaicity-climate.org8

City Activity @M-BRACE เมองอดรธานเปดรบแนวทางออกแบบเมองยงยน

พรอมรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

เมอวนท 22 พฤษภาคม ทผานมา นายอทธพนธ ตรวฒนสวรรณ นายกเทศมนตร นครอดรธาน รวมประชมกบ SSOCA (ประเทศไทย) เกยวกบการออกแบบเมองซงไดนำาเสนอรปแบบการออกแบบเมองอยางยงยนรวมกน ณ สำานกงานเทศบาลฯ เพอหาแนวทางความรวมมอในการออกแบบใหกบเมองอดรธานใหเปนทเมองนาอย แตเนองจากปจจยสำาคญในการขบเคลอน คอ งบประมาณทใชในการดำาเนนงาน จากการปรกษาหารอรวมกน จงไดเสนอชองทางในการหาเงนทนสนบสนนจากภาคเอกชนหรอภาครฐ เพออนมตเงนทนในการสนบสนน หรอใชแนวทางการ เปดสมปทานใหกบบรษทเอกชนเขามารวมประมลเพอดำาเนนการ ทงนทางนายกเทศมนตรนคร อดรธานมความพรอมทจะผลกดนและขบเคลอนรวมกบ SSOCA เพอพฒนาเมองอดรธานใหมความยงยนและภมทศนทสวยงาม

ทผานมาเมองอดธานรวมเปนเมองเครอขายภายใต โครงการเสรมสรางการรบมอของ เมองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Mekong-Building Climate Resilient Asian Cities: M-BRACE) เพอพฒนาศกยภาพเมอง เสรมสรางความรละความเขาใจดานการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ความเสยงและผลกระทบจากการพฒนาเมอง ซงปจจบนอยระหวางการดำาเนนกจกรรมทดลองใชเครองมอ Shared Vision Planning สรางแบบจำาลองทางเลอก เพอวางแผนพฒนาเมองกาวสเมองรบมอทดตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

/UrbanClimateResilienceThailand 9

(Shared Learning Dialogue - SLD) ในประเดน ปญหาตางๆ ทเกดขนกบเมองของตน ตามบรบทของ พนท ผลกระทบ และการแกไขปญหา รวมทงขอเสนอแนะ ทดใหกบเมองภาคทเขารวมโครงการฯ อาท เมอง Can Tho ประเทศเวยดนาม เกดปญหาเรองอณหภม เฉลยในตอนกลางคนทเพมขน 1.4 องศาเซลเซยส

และการรกลำาของนำาเคมบรเวณสามเหลยม ปากแมนำาโขงทำาใหพนดนทรดตวลง

ภาคประชาชนจงเขามาม สวนรวมในการยกราง

แผนพฒนาเศรษฐกจ ฉบบใหม เพ อรบมอ กบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

สภาพภมอากาศเปลยนแปลง ในปจจบน มผลกระทบชดเจนและรนแรงมากขน อากาศแปรปรวน สงระดบสดขด (Extreme) ความวปรตของฤดกาลทเกดขนจากภยแลงจด นำาทวมหนก ดนถลม และผลกระทบอนๆ ตามมา เชน ระบบนเวศ การสญพนธของพชและ สตว โรคระบาดเกาและใหม ลวนสงผลกระทบตอระบบทางเศรษฐกจและสงคมมากมาย การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจงเปนประเดนทประชาคมโลกใหความสนใจอยในขณะน เพราะความแปรปรวนม ความซบซอน สงผลกระทบ ถงกนและกนมากขนเปนลำาดบถงเวลาแลวทเมองตางๆ ในประเทศไทยและเครอขายในตางประเทศตองมการ เตร ยมความพรอมรบมอ การปองกน การปรบตว รวมทงการลด ผลกระทบจากสภาวะความรนแรงของลมฟาอากาศและสภาพภมอากาศ การสรางและการมสวนรวมของภาคเครอขาย เพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน เสรมสราง ศกยภาพเมองรบมอตอการเปล ยนแปลงสภาพ ภมอากาศจงไดเกดขนผานการดำาเนน โครงการเครอขาย เมองในเอเชยเพอรบมอกบการการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Asian Cities Climate Change Resilience Network: ACCCRN) ผานเครองมอ ทสำาคญ คอ กระบวนการแลกเปลยนความคดเหน

เชนเดยวกนกบ ประเทศ ฟลปปนส ไดคดเลอกเมองทม

ความ เปราะบางทางล กษณะทาง ภมศาสตร คอ เมองทเปนภเขาและทะเล ไดรบปญหาจากพายไตฝนทมาจากมณฑลไหหนานของจน สงผลกระทบตอปรมาณนำามนและอาหาร จงไดรวมกน บรณาการแผนการรบมอดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศกบรฐบาลทองถน และเผยแพรแนวการ ทางจดทำาแผนใหกบเทศบาลอนทสนใจ เทศบาลเมอง Tarakan ประเทศอนโดนเซย เกดปญหานำาทวมทสาเหตเกดจากรปแบบสงกอสราง ทขวางทางนำา ทำาใหนำาไหลออกสทะเลไมได รฐบาล จงไดกอตงโครงการเพอสรางพนทกกเกบนำา และในป

โดย กนกวรรณ พาลกา สถาบนสงแวดลอมไทย

เครอขายเมองในเอเชยรวมแลกเปลยน เรยนรรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

City Story

www.thaicity-climate.org10

2008 ไดสรางสงกอสรางบรเวณรอบชายฝงเหมอนกนนำาสำาหรบปองกนนำาทวม เปนตน และสดทาย คอ ประเทศอนเดย ไดกลาวถงการมเครอขายในกลมเกษตรกรมากกวา 80 หมบาน ไดรวมตวกนทำาฟารมและเขยนโครงการตางๆ เพอลดปญหาทเกดขนและเพอใหรฐบาลทำาใหเราไดเสรมสรางการรบมอ การสรางขดความสามารถในการจดการทรพยากร และจดเวทเพอรวมตวกนของหลายภาคสวนหรอเปนเวทสงแวดลอม/จดกจกรรมบรรเทาภยพบต/ปรบปรงสงแวดลอม เปนตน

ความทาทายตอไป คอ การขยายแนวคดดานการรบมอของเมองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไปยงเมองอนๆ ในประเทศไทย เพอสรางความเขมแขง เกดการประสานงานกนในแตละประเทศ และการเรมตนสรางเครอขายของ ACCCRN ในการเชอมโยงระดบประเทศ มาสระดบภมภาค ทำาใหเกดการเรยนรจากผแทน

เมองอนๆ ทมาจากประสบการณโดยตรงของทกภาคสวน การทเราทกคนไดรวมกนเรยนร และเปนสวนหนงของโครงการ ACCCRN ได มงหวงทจะเขาไปสการสรางเครอขายระยะยาว ในอนาคตไดนน มนจะสำาเรจได ถาทกคนม สวนรวมในการเรมตนสรางเครอขายในประเทศ ไทยกนกอน

มลนธสถาบนสงแวดลอมไทย. 2557, ยทธศาสตรการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศเมองหาดใหญ, โครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศ (Asian Cities Climate Change Resilience Network: ACCCRN) มลนธสถาบน สงแวดลอมไทย, กรงเทพฯ, ประเทศไทย ไพรช ทองนวล. 2553, สถานการณนำาทวมหาดใหญนำาเรมลดลงแลวขาว. คอลมนขาว: K nation blog ทมา: http://www.oknation.net/blog/thephoto/2010/11/03/entry-1 จรญ ทองนวล. 2553, สถานการณนำาทวมหาดใหญ. ทมา . http://www.oknation.net/blog/thephoto

เอกสารอางอง

/UrbanClimateResilienceThailand 11

Presorted standard

U.s. Postage PaidPermit no. 123

Climate Talk

สถาบนสงแวดลอมไทย

ดเหมอนวาสถานการณภยแลงปนจะหนกกวาทกป ถงแมทผานมาประเทศไทยจะเรมเขาปฏทนฤดฝนตงแตเดอนพฤษภาคม แตอณหภมความรอนหลายพนทของกรงเทพฯ โดยเฉพาะฝงตะวนออกซงเปนพนทเกษตรกรรมสวนใหญ จะมปญหาในเรองการขาดแคลนนำาทสาหสมากพอสมควร เพราะปรากฏการณ “เอลนโญ” ทขยายตวรนแรงมากขนในหลายพนทเอเชยตะวนออกเฉยงใตยงไมมวเเววจะหยดลงได

ฝาวกฤต “ภยแลง” วาระประหยดนา เพอทางรอด จากปรากฏการณ “เอลนโญ” ทขยายตวรนแรงมากขน ในหลายพนทเอเชยตะวนออกเฉยงใต ฝาวกฤต “ภยแลง” วาระประหยดนา เพอทางรอด จากปรากฏการณ “เอลนโญ” ทขยายตวรนแรงมากขน ในหลายพนทเอเชยตะวนออกเฉยงใต

บรหารนา เปนวาระแหงชาต

รฐบาลกำาหนดใหการบรหารจดการนำาเปนวาระแหงชาต วางแผนใหประเทศไทยไมขาดนำาถงป 2569 การดำาเนนการตางๆ กำาหนดไวเปนขนตอนตามชวงระยะเวลา ชวงแรกป57-59ตงเปาดำาเนนการ12กจกรรมอาทหาแหลงนำาเพมทำาระบบสงนำา ขดลอกคคลองทำาแกมลง ขยายอางเกบนำาใหเพมความจทงหมดอยในแผนการบรหาร จดการนำาจนถงป69ตามการใชจายงบประมาณประจำาป อาจมงบเงนกเลกนอยทเตรยมไวประมาณ3หมนลานบาท จากนนจะสงตอหลงป 2560 หากสามารถดำาเนนการ ไดครบจะทำาใหมพนทการเกษตรเพมขนและระบบชลประทาน เพมขนเพอแกปญหาในอนาคต

พฒนาเวบไซตรายงานภยแลง

สถาบนสารสนเทศทรพยากรนำาและการเกษตร(สสนก.)กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดพฒนาเวบไซตwww.thaiwater.net/hourlyreport.php เพอรายงานสถานการณภยแลงรวมถงสถานการณนำาทวม จะมการรายงานขอมลสถานการณพายในไทยแบบรายวน มการรายงานสถานการณฝนตามพนทตางๆ ทวประเทศ เพอใหทราบปรมาณนำาฝนรวมถงระดบนำาในพนทกรงเทพฯ ปรมณฑล และในตางจงหวด นอกจากน มการรายงานสถานการณนำาในแมนำา และในเขอนตางๆ ทวประเทศเพอใหประชาชนในประเทศไดมการเตรยมความพรอมรบมอกบสถานการณนำาไดอยางทนทวงท

วกฤตนำ� 58! ดนบรห�รนำ�ว�ระแหงช�ต แกปญห�ย�วถงป 69

วกฤตภยแลงทผานมายงเปนปญหาสรางความเดอดรอนใหกบประชาชนในพนทภาคเหนอภาคอสานและภาคกลางอยางตอเนอง เนองจากนำาในเขอนหลกลดตำาเปนประวตการณ เกรงจะไมพอสำาหรบการอปโภคและบรโภคนอกจากน ระดบนำาในแมนำาลำาคลองลดตำาทำาใหถนนเสยหายหลายจดขณะเดยวกนเรมมฝนตกลงมาในหลายพนททำาใหนำาในเขอนมปรมาณเพมขน ภาพ : www.thairath.co.th/content/513271

ทมา : 1. http://www.thairath.co.th/content/513271 2. http://www.bangkokbiznews.com/news/detail/656822

www.thaicity-climate.org12

16/151 เมองทองธาน ถ.บอนดสตรท ต.บางพด อ.ปากเกรด จ.นนทบร 11120โทร. (66 2) 503 3333 ตอ 304 หรอ 312 แฟกซ (66 2) 504 4826-8www.thaicity-climate.org www.acccrn.net www.tei.or.th

/UrbanClimateResilienceThailand