luznia - plan strategjik 2009-albanian · 2014. 3. 17. · mëdha e kanë prejardhjen jashtë...

1Plani strategjik i zhvillimitPlani strategjik i zhvillimitPlani strategjik i zhvillimitPlani strategjik i zhvillimitPlani strategjik i zhvillimit

KKKKKOMUNA LUZNIOMUNA LUZNIOMUNA LUZNIOMUNA LUZNIOMUNA LUZNIPlani Strategjik i ZhvillimitPlani Strategjik i ZhvillimitPlani Strategjik i ZhvillimitPlani Strategjik i ZhvillimitPlani Strategjik i Zhvillimit

Përgatitur nga: Financuar nga:

2 KOMUNA LUZNI

Përmbajtja

1. Nevoja dhe rëndësiae Hartimit të PlanitStrategjik të Zhvillimit.

2. Profili i komunës2.1. Pozita gjeografike2.2. Pak histori2.3. Popullsia2.4. Punësimi2.5. Arsimi2.6. Shëndetësia2.7. Ekonomia lokale

2.7.a. Burimet natyrore2.7.b. Bujqësia2.7.c. Blegtoria

2.8. Infrastruktura dhe shërbimet publike Rruge Energji Kanalizime Ujësjelles Posta Telekomunikacion

2.9. Qeverisja vendore

3. Analiza e situatës

4. Vizioni dhe strategjitësektoriale

5. Procesi i vendosjessë prioriteteve

6. Realizueshmëria

Plani strategjik i Zhvillimit të Komunës së Luznisë për vitet 2009-2014 është dokumenti më i rëndësishëm dhe themelor në fushën ezhvillimit të komunës dhe në hartimin e Planeve me Aktivitete specifikeZhvillimi.

Si një dokument i tillë ai identifikon drejtimet strategjike optimale sasioredhe cilësore brenda kuadrit të zhvillimit të komunës, duke marrë nëkonsideratë hapësirat e mundësive ekonomike që janë të segmentuar.Gjatë procesit të përgatitjes së Planit Strategjik jemi mbështetur për tëintegruar në të dhe dokumentet e Strategjisë së Zhvillimit Rajonal tëQarkut të Dibrës hartuar nga UNDP në 2005 dhe Strategjinë Kombëtaretë Zhvillimit Rural, Strategjinë e Zhvillimit të Turizmit dhe Strategjinë eReduktimit të Varfërisë në Republikën e Shqipërisë.

Plani Strategjik i komunës së Luznisë konsiston në një listë meobjektiva kyçe prioritare që janë karakteristike për zonën, duke u përpjekurtë zgjidhin problematikën aktuale, të parashtrojnë drejtimet dhe tendencatkryesore për të ardhmen e komunës në harmoni me perspektivën ezhvillimit të të gjithë vendit.

Anëtarët e Grupeve të Punës kanë marrë pjesë aktive në procesin ehartimit të Planit Strategjik. Grupi qendror ka qenë i përbërë ngapërfaqësues të Administratës dhe të institucioneve të komunës, ngapërfaqësues të biznesit dhe sektorëve të tjerë, si dhe nga përfaqësuestë OJF dhe të komunitetit të cilët punuan sipas principeve dhe normavetë metodologjisë së hartimit të Planit Strategjik.

Në hartimin e Planit Strategjik të Komunës u asistuam nga skuadra eekspertëve të ALPIN (Qendra për Zhvillime rajonale dhe Ekonomike), ecila u financua nga këshilli i Qarkut të Dibrës. Kjo ishte pjesë e financimitqë Qarku i Dibrës ka marrë nga Ambasada Holandeze në kuadrin eprogramit për Forcimin e Qeverisjes së mirë në Rajonin e Dibrës.

Pas diskutimeve me publikun, plani strategjik u diskutua dhe u adaptuasipas rekomandimeve të anëtarëve të Këshillit të Komunës, duke marrëkështu dhe aprovim ligjor si plani final i zhvillimit të komunës.

Plani Strategjik i zhvillimit të komunës së Luznisë do të zbatohetpërgjatë realizimit të planit të aktiviteteve. Kjo nënkupton që në planetvjetore që përgatiten nga kryetari i komunës dhe miratohen nga këshillii komunës do të jenë sipas drejtimeve dhe gjurmëve të Planit Strategjik,i cili është i hapur dhe për rekomandime dhe shtesa të reja sipas nevojësdhe rasteve të krijuara.

1. NEVOJA DHE RËNDËSIA E HARTIMIT TË PLANIT STRATEGJIK TË ZHVILLIMIT.


2. PROFILI I KOMUNËS

2.1) POZIT2.1) POZIT2.1) POZIT2.1) POZIT2.1) POZITA GJEOGRAFIKEA GJEOGRAFIKEA GJEOGRAFIKEA GJEOGRAFIKEA GJEOGRAFIKE

Komuna Luzni shtrihet në jug–perëndim tëqytetit të Peshkopisë dhe ka një sipërfaqe prej39.8 km2, me një terren kodrinor – malor. Nga lindjakufizohet me komunën e Shupenzës, nga jug-perëndimi me komunën e Selishtës dhe nga veriume komunën e Muhurrit, si dhe lumi Drin i Zi, i cili endan me komunën e Tominit. Lumi Drin i Zi e përshkongjithë sipërfaqen e poshtme të komunës, duke bërëkështu që komuna të ketë një sipërfaqe të mirë tokedhe shumë pjellore.

Luznia është 6 km nga Peshkopia, që është qendraadministrative e Qarkut të Dibrës dhe 200 km ngaTirana. Rruga për në Peshkopi nuk funksionon.Kështu që banorët e komunës duhet të bëjnë 25 kmrrugë nga Muhurri për të shkuar në Peshkopi.

Komuna përbëhet nga 6 fshatra me një popullsi 3235banorë dhe 627 familje si: Katundi i Ri i përbëhet nga1036 banorë, fshati Lishan i Epërm ka 484 banorë,Lishan i Poshtëm është qendra e komunës ka 398banorë, Hoteshi që ka 567 banorë, Arap i Epërm qëka 369 banorë dhe Arap i Poshtëm që ka 381 banorë.

Komuna e Luznisë ka një shtrirje diverse ajoshtrihet nga lugina e lumit Drin i Zi me 386 m mbinivelin e detit deri në lartësinë e malit të Pratit nënivelin 2000 m mbi nivelin e detit. Ky reliev i thyerndikon dhe në ekonominë dhe jetesën e banorëvetë kësaj komune. Kështu fshatrat që janë në malësimerren kryesisht me pyjet dhe blegtori, ndërsabanorët rreth Drinit me bujqësi, pemëtari dhe perime.

Klima është mesdhetare kontinentale, ku dallohetqartë 4 stinët, me verë të nxehtë dhe dimër të ftohtëe të lagësht, kryesisht në dimër me reshje dëbore.

2.2) PAK HIST2.2) PAK HIST2.2) PAK HIST2.2) PAK HIST2.2) PAK HISTORIORIORIORIORI

Luznia është një nga trevat më të dëgjuara tëDibrës. Ajo bën pjesë në 9 malet e Dibrës, sistemi qeverisjes dhe administrimit të mëparshëm të krahinëssë Dibrës. Banorët e Luznisë shquhen në Dibër e mëgjerë për mençurinë dhe zgjuarsinë e tyre, e cila ështëe ngritur në nivelin më të lartë qoftë të oratorisë, por dhetë artit të fjalës në Dibër. Nëse Dibra njihet për “alegorinë”në Shqipëri, Luznia është djepi i saj në Dibër, ku shumënjerëz që e kanë njohur dhe kanë punuar në Luzni equanin si një “Universitet“ të dytë.

Pikërisht ndoshta dhe nga kjo vjen dhe fjala LUZNI,“të luash që të ndihet”. Kjo ka të bëjë me thënien nëodat e Dibrës: “Po se nguce pak, nuk ka muhabet”.Kështu që shumë burra dhe familje të mençura kanëdalë nga kjo zonë, të cilët merreshin për të nda tëdrejtën ose për të qenë negociatorë në zbatimin e

kanunit si tërësia e rregullave dhe ligjeve të kohës.Banorët e Luznisë megjithëse të varfër gjithmonë

janë shquar për bujarinë, mikpritjen dhe karakterin efortë burrëror. Ata kanë qenë pjesë aktive e lëvizjevedhe ngjarjeve historike në Dibër e në Shqipëri, nëluftërat dhe qëndresat kundër pushtuesve serbë e turq.Këtë e vërteton shprehja popullore (që Çidhën e Grykëe vogël janë vëlla me Shkodër/ kemi ndërmjet Luzninë/i lashim Perëndinë), pasi në qoftë se nuk ishte nëvendimmarrje për probleme të rëndësishme historikeLuznia, nuk mund të merrej vendim. Disa rrënojadhe burime arkeologjike tregojnë një banim të hershëmtë zonës sidomos në fshatin Luznia e Epër (ku kamarrë emrin Luznia). Disa fise të njohura dhe tëmëdha e kanë prejardhjen jashtë rrethit të Dibrës, p.sh.:fisi Nikolli nga Mirdita, Damzi nga Damsi i Tepelenësqysh në kohën e Ali Pashë Tepelenës siç thuhet, kukanë lëvizur për hasmëri, etj.

Lëvizjet kryesore kanë qenë në drejtim të Prizrenit,ku bënin pazarin në Ohër dhe Manastir.

Zona e Luznisë shquhet dhe për një traditë të pasuretno-kulturore, që pasqyrohet dhe sot e kësaj dite mekostumografinë, festat, zakonet, doket dhe gjuhën.

2.3) POPULLSIA2.3) POPULLSIA2.3) POPULLSIA2.3) POPULLSIA2.3) POPULLSIA

Luznia sot ka një popullsi prej 3235 banorësh,e përqendruar në 6 fshatrat e komunës. Lëvizjetdemografike të cilat janë karakteristike për rajonin eDibrës, për komunën e Luznisë ka qenë dhe mbetetshumë e ndjeshme. Kryesisht lëvizja ka pasurtendencën drejt qendrës metropolitane në Tiranë eDurrës, por kanë lëvizur shumë edhe në Peshkopi.

4 KOMUNA LUZNI

EMIGRIMIEMIGRIMIEMIGRIMIEMIGRIMIEMIGRIMI

Emigrimi është fenomen për gjithë komunën.Pjesa më e madhe e emigrantëve punojnë nëItali dhe në Greqi, por ka dhe emigrantë në shtete tëtjera europiane dhe në Angli. Emigrantët janë burimikryesor i të ardhurave për familjet e tyre. Nëpërmjettabelave të mëposhtme, jepen karakteristikat kryesoretë popullsisë, mosha, gjinia, niveli arsimor, punësimi,papunësia dhe personave që trajtohen me ndihmëekonomike.

2.4) PUNËSIMI2.4) PUNËSIMI2.4) PUNËSIMI2.4) PUNËSIMI2.4) PUNËSIMI

Nga 647 familje, 390 familje prej tyre trajtohenme përkrahje sociale dhe rreth 60 familje janënë kushte shumë të vështira ekonomike. Popullsiamerret kryesisht me bujqësi, blegtori, lëndë drusore(pyje), bimë aromatike dhe medicinale si dhe tregti.Të gjitha familjet merren me bujqësi dhe blegtori, dukeplotësuar nevojat e veta familjare dhe teprica për treg.Tregu është në Peshkopi dhe organizohet 1 herë nëjavë. Një pjesë e tyre janë të punësuar në shëndetësi,administratën e komunës dhe në arsim. Burim irëndësishëm të ardhurash është emigracioni, kupothuaj çdo familje ka nga 1 ose 2 persona qëpunojnë jashtë vendit.

Në vitin 2006 Në vitin 2007 Në vitin 2008

Fshatrat Ndërtesë M F M F M F

Kat. i Ri 1108 516 592 1129 529 600 1036 483 553

Hoteshi 665 365 300 686 376 310 567 320 247

L. i Poshtëm 403 155 248 424 170 254 398 156 242

A. i Poshtëm 425 183 242 408 175 233 381 163 218

A. i Epër 514 213 301 501 203 298 369 145 224

L. i Epër 572 253 319 586 265 321 484 218 266

Komuna 3687 1685 2002 3734 1718 2016 3235 1485 1750

KARAKTERISTIKAT BAZË TË KOMUNITETIT

Nr Sektorët Nr. i të punësuarve1 Biznese 6 subjekte

- Nga një dyqan, në

çdo fshat nga dy pika

shitje ambulant

2 Në arsim 383 Në shëndetësi 104 Në elektrik 45 Në administratën

e komunës 126 Në ujësjellës S’ka7 Në ndërmarrjen

e rrugëve 1

2.5) ARSIMI2.5) ARSIMI2.5) ARSIMI2.5) ARSIMI2.5) ARSIMI

Në komunën e Luznisë arsimimi realizohetnëpërmjet: arsimit parashkollor, arsimit të ciklit të ulët, arsimi nëntëvjeçar.

Luznia ka pasur një eksperiencë të mirë në fushëne arsimit. Ajo ka pasur shkollë të mesme dhe njëplejadë e mirë mësuesish nga gjithë Dibra kanëpunuar në Luzni. Nga kjo trevë kanë dalë një numër imadh specialistësh të fushave të ndryshme, si:juristë, mjekë, inxhinierë, arsimatarë etj.

Sot gjendja e shkollave është jo në nivel tëkënaqshëm. Këtu kanë ndikuar lëvizja e madhedemografike, cilësia profesionale e mësuesve, niveliekonomik i banorëve të zonës, të cilët detyrohen qëfëmijët e tyre t’i çojnë në punë në bujqësi apo meblegtori dhe jo në shkolla. Komuna është përpjekurtë rrisë investimet në ambientet e shkollave. Sotpothuaj çdo shkollë është e rregulluar, si dhe


nëpërmjet programeve me OJF dheorganizata ndërkombëtare të shikojëdhe mundësitë për të investuar nësistemin parashkollor dhe atë të ciklittë ulët. Shumë nxënës vazhdojnëshkollën e mesme në Peshkopi, dukeecur për më shumë se 3 orë në këmbë.

Nr Fshatrat Parashkollore Cikli ulët 9-vjeçarNx. mësues Nx. mësues

1 Katund i Ri 41 140 7 160 102 Hotesh 30 23 33 Lishan i epër - 24 24 Lishan i Poshtëm 18 124 8 152 95 Arap i Epërm - 13 16 Arap i Poshtëm =

Komuna

2.6) SHERBIMI SHENDETSOR2.6) SHERBIMI SHENDETSOR2.6) SHERBIMI SHENDETSOR2.6) SHERBIMI SHENDETSOR2.6) SHERBIMI SHENDETSOR

Në qendrën e komunës funksionon QendraShëndetësore me shërbim 8 orë. Aty shërbejnë1 mjek dhe 8 mami – infermiere. Qendra nuk është epajisur mirë, nuk ka auto-ambulancë, si dhe nuk kafarmaci dhe shërbim stomatologjik.

Në fshatrat e tjera shërbimi mbulohet nga qendrapo ka dhe 4 qendra konsultore, të cilat janë tërregulluara.

Nr Fshatrat Personeli Ambientet

Mjek Infermierë

1 Katund i Ri 1 3 1 qendër shëndetësore

2 Hotesh 1 1 ambulancë

3 Lishan i Epërm 1

4 Lishan i Poshtëm 1 1 ambulancë

5 Arap i Epërm 1

6 Arap i Poshtëm 2 1 ambulancë

Komuna 1 9

2.7) EK2.7) EK2.7) EK2.7) EK2.7) EKONOMIA LONOMIA LONOMIA LONOMIA LONOMIA LOKALEOKALEOKALEOKALEOKALE

Ekonomia lokale kryesisht mbështet në bujqësinë,blegtorinë dhe në menaxhimin e burimevenatyrore, të cilat duhet thënë që shfrytëzohen pak.Tani është bërë kalimi i pyjeve komunale në pronësitë komunës dhe për burimet e tjera nuk ka ndonjëplan menaxhimi apo interes për të investuar.

2.7.a) Burimet natyrore

Burimet ujore janë një nga burimet më tërëndësishme natyrore. Përmendim këtu Lumin Drini Zi, i cili përdoret për vaditje, por përsa i përket

afërsisë me Peshkopinë, ai mund të përdoret përturizëm lumor gjatë muajve të verës, ku mund tëndërtohen disa vende pushimi për pushuesit lokal, sine Maqellarë, Shupenzë dhe Muhurr, të cilat janëkomuna fqinje, por më larg se Luznia nga qendraurbane e Peshkopisë. Për këtë duhet investimi nërrugë dhe në urën që lidh komunën me Dohoshishtin.Burime të tjera ujore janë Gjura e Mere, e cila ka qenëujësjellësi për qytetin dhe komunën Tomin, por ështëjashtë funksioni pas trazirave të 1997. Me sensibilizim

dhe forcim institucional aimund të vihet në funksion dhemund të shfrytëzohet dhe përlinjë prodhimi uji për treg, pasika cilësi shumë të mirë.Përmendim dhe burime të tjerasi Gjura e Mazhicës dhe përroii Kusares, të cilat mund tëshfrytëzohen për burimehidrike për një pjesë të kohësgjatë vitit, sidomos kur kareshje.

6 KOMUNA LUZNI

Në varësi të rrugës mePeshkopinë, inertet janë njëpasuri tjetër, të cilat përbëjnëbazën e ndërtimeve jo vetëm tëkomunës së Luznisë, por edhepër ndërtimet në Komunat Tomindhe bashkinë e Peshkopisë.

Shumë vite më parë janëkërkime gjeologjike për mineraledhe rezulton që Luznia është epasur me uranium dhe argjilëcilësor për tjegulla dhe tulla.

2.7. b) Bujqësia

Bujqësia në komunën eLuznisë ashtu si në të gjithëvendin ka pësuar ndryshime tëmëdha gjatë periudhës sëtranzicionit. Tradicionalisht ngakulturat bujqësore rriten: misri,gruri, thekri, fasulja, ndërsa ngadrurët frutorë më të përhapurjanë: arra, gështenja, kumbulla,molla, dardha, qershia, mani,lajthia dhe rrushi. Gjatëperiudhës së tranzicionit ushoqërua me dëmtime serioze tërrjeteve ujitëse dhe kulluese tëndërtesave që i shërbeninprodhimit bujqësor, etj. Përdorimii burimeve bujqësore ra nëmënyrë drastike, e cila sollipakësimin e prodhimit bujqësor.Në kushtet e një kolapsi të plotëfilloi zbatimi i reformave në

Fshati Tokë arë (ha) Truall (ha) Pemëtore (ha)1 Katund i Ri 101.6 5.92 Hotesh 60.3 3.1 0.13 Lishan i epër 41.7 2.2 0.54 Lishan i Poshtëm 45.2 1.4 0.15 Arap i Epërm 48.9 1.2 0.16 Arap i Poshtëm 32.7 2.2 0.17 Komuna

STRUKTURA E SIPERFAQES SË TOKËS

Fshati Të imta Gjedhe ShpendëDele Dhi

1 Katund i Ri 150 100 250 5002 Hotesh 140 350 90 3003 Lishan i epër 90 100 130 2504 Lishan i Poshtëm 140 80 150 3005 Arap i Epërm 80 170 110 2206 Arap i Poshtëm 50 60 90 2607 Komuna

bujqësi, e cila përfundoi në vitin 1991. Hapi i parë dhemë i rëndësishëm ishte reforma e tokës bujqësoreqë lejoi dhe krijimin e fermave private. Karakteristikee këtyre fermave ishte madhësia shumë e vogëlpërsa i takon sipërfaqes së tokës, fragmentizimi ibrendshëm i fermës në shumë pjesë, etj. Kjo pengonnë mënyrë të konsiderueshme produktivitetin e tyre.

Toka bujqësore është vendosur mbi një terrenfushor dhe kodrinor me pjerrësi të vogla, epërshtatshme për drithëra, perime dhe frutikulturë.Përmendim këtu dhe zonën kodrinore, e cila kashumë rrënjë me arra dhe gështenja, që janë njëburim i mirë të ardhurash për banorët e komunës,sidomos në Lishan, Arape e Hotesh.

2.7.c) Blegtoria

Banorët e kësaj komune merren gjithashtu meblegtori dhe zotërojnë rreth 1093 krerë dele, 623 krerë

dhi, 4414 krerë lope, 814 njëthundrakë, 6780 shpendëdhe 430 koshere bletë.

Blegtoria në krahasim me bujqësinë mund tëkonsiderohet sektori që u zhvillua me ritme me tëshpejta gjatë tranzicionit. Numri i krerëve në përgjithësika ardhur duke u rritur, nëse i referohemi tabelës qëbën një krahasim të vitit 2005 me atë të 2003.

Ky zhvillim mund të shpjegohet me disa faktorë si:

NUMRI I KRERËVE:


2.8) INFRASTRUKTURA2.8) INFRASTRUKTURA2.8) INFRASTRUKTURA2.8) INFRASTRUKTURA2.8) INFRASTRUKTURA DHE SHËRBIMET DHE SHËRBIMET DHE SHËRBIMET DHE SHËRBIMET DHE SHËRBIMET

Infrastruktura dhe shërbimet janë pika me e dobët ekomunës. Më poshtë do të jepet përshkrimi i tyre,por mund të themi se mungon fare ose është në cilësishumë të dobët shërbimi që u ofrohet komunitetit.Kjo për disa arsye: zona është parë si zonë e thellë,nuk janë investuar fonde në këtë drejtim, kanëmunguar projektet dhe programet cilësore si dheterreni është i vështirë dhe fshatrat janë larg nga njëri--tjetri. Këto janë disa nga faktorët.

Nr Lloji shërbimit Përshkrimi Gjendja aktuale

1 Infastrukturë rrugore Komuna ka 26 km rrugë që lidhfshatrat me rrugën nacionale, tepaasfaltuara.

- E keqe, nuk kalohetgjatë dimrit.- E keqe, kalohet mevështirësi gjatë dimrit.

2 Ujësjellës Nuk ka një ujësjellës për gjithëkomunën. Çdo fshat ka linjëujësjellësi, jo sipas kushteveteknike, të marra nga burimet më tëafërta me kontribut nga vetëfshatarët. Sasia e ujit është e vogëldhe nuk përballon nevojat ebanorëve. Ka shume burime ujoreqë mund të shfrytëzohen.

- E keqe

3 Kanalizimet e zeza Mungojnë fare. Përdoren gropaseptike.

- Shumë e keqe

4 Telekomunikacioni Nuk ka sistem fiks, por mbulohet mesistemin e lëvizshëm GSM. Territorimbulohet nga AMC dhe Vodafone.

- Normal

4 Furnizimi me energji Komuniteti ka ndërtuar vetë kabinatnë shumicën e fshatrave. Orari idritave është i kufizuar, natën nukka fare dhe ditën me orar.

- E keqe

2.9) QEVERISJA VENDORE2.9) QEVERISJA VENDORE2.9) QEVERISJA VENDORE2.9) QEVERISJA VENDORE2.9) QEVERISJA VENDORE

Struktura e Komunës:

Që më 1991 me ndarjen e pushteteve, Luzniaështë pjese e nivelit të parë të qeverisjes vendore sikomunë. Ajo ka administratën, e cila emërohet ngakryetari i komunës, i cili zgjidhet me votim tëdrejtpërdrejtë nga populli si dhe organin vendimmarrëskëshillin komunal që zgjidhet nga lista emërore ekëshilltarëve mbi bazën e përqindjeve që forcatpolitike i përfaqësojnë kanë marrë në votimet përzgjedhjet lokale.

Gjithashtu, çdo fshat ka dhe kryetarin e fshatit që

zgjidhet nga përfaqësuesit e çdo lagjeje.Në vitet e fundit janë krijuar dhe disa shoqata që

merren me çështje të caktuara si ajo e pyjeve, ujittë pijshëm apo vaditës etj., si dhe ekzistojnë dhekomisione të ndryshme që merren me një problemtë caktuar si i zgjidhjes së konflikteve, i pronaveetj.

Komuna ka një administratë me 11 punonjës:Kryetari, Zyra e Shërbimeve, Zyra e Financës, Zyrae Bujqësisë, Zyra e Tatim Taksave, Zyra e NdihmësEkonomike, Zyra e Administratë –Arkivit, si dhe PoliciaKomunale.

Këshilli i Komunës përbëhet nga 13 këshilltarë

8 KOMUNA LUZNI

A .A .A .A .A . PIKAPIKAPIKAPIKAPIKAT E FORT E FORT E FORT E FORT E FORTTTTTAAAAA

Tradita e mirë historike dhe kulturore.Pasuri të shumta natyrore, pyje, lumenj epërrenj, si Drini i Zi etj.Karakteri i fortë i banorëve të trevës sëLuznisë.Fillimi i ndërtimit të urës së Drinit.Stafi komunës me eksperiencë të gjatë nëqeverisjen lokale dhe marrëdhëniet e mirame Këshillin.Investimet që janë bërë në shkolla kanëpërmirësuar kushtet dhe rritur cilësinë earsimit.

B .B .B .B .B . PIKAPIKAPIKAPIKAPIKAT E DOBËTT E DOBËTT E DOBËTT E DOBËTT E DOBËTA.A.A.A.A.

Largimi i madh i njerëzve për zonat më tëzhvilluara.Cilësia e ulët e shërbimeve bazë publike, sime ujë të pijshëm, energji, kanalizime etjInfrastruktura rrugore e dëmtuar në atovende që ka rrugë.Mungesa e rrugës së shkurtër që lidhLuzninë me Peshkopinë.Mungesa e shërbimit farmaceutik dhe e njëmakinë auto-ambulancë në qendrënshëndetësore të komunës.Ambientet e zyrave jo të përshtatshme.Mungesa e kompjuterëve dhe mjeteve tëtjera ka bërë që dhe cilësia e shërbimit të

3. ANALIZA E SITUATËS

çalojë për komunitetin.Investimet e pakta nga grandi dhe ngadonatorë të ndryshëmMosshfrytëzimi i mundësive për të dalë nëtreg me më shumë prodhime arrash,gështenjë, lajthi, thana, bimë medicinale etj.Ekonomia tradicionale primitive.

C. C. C. C. C. MUNDËSITËMUNDËSITËMUNDËSITËMUNDËSITËMUNDËSITË

Rruga e Arbërit që ka filluar të ndërtohet.Bashkëpunimi me komunën e Tominit për tëndërtuar rrugën shkurt.Fondet e projektit në Qark.Trajnimet për stafin nga Njësia e Trajnimit.Shfrytëzimi i Lumit Drin për turizëm lumor.Masat decentralizuese dhe favorizuese përzonat e pazhvilluara dhe pushtetin lokal.Skemat subvencionuese dhe programet etjera qeveritare dhe të organizatave të huaja.

DDDDD..... RREZIQET RREZIQET RREZIQET RREZIQET RREZIQET,,,,, KËR KËR KËR KËR KËRCËNIMETCËNIMETCËNIMETCËNIMETCËNIMET.....

Zgjedhjet, politika të vitit të ardhshëm dhendalimi i investimeve në urën e Drinit.Liqeni i Hidrocentralit të Skavicës, i cili do tëpërmbytë më shumë se 60% të territorit tëkomunës dhe kryesisht gjithë zonën më tëbanuar dhe më pjellore.Mosgjetja e fondit të bashkëfinancimit ngatë ardhurat e komunës dhe mosplotësimi ikritereve të tjera për të përfituar 100 000 $nga projekti i Qarkut.Kriza globale mund të frenojë investimetdhe ndihmat e huaja.


4. VIZIONI DHE STRATEGJITË SEKTORIALE

VIZIONI:VIZIONI:VIZIONI:VIZIONI:VIZIONI:Komuna e Luznisë në 2013 do të jetë një njësi

administrative e qeverisur mirë, me rrugë tërregulluara dhe rrugë kryesore shkurt për nëPeshkopi, me rrjet ujësjellësish të përfunduar nëshumicën e territorit, me kanalizime të ujërave të zezapër fshatrat më të mëdha, me shkolla të rregulluarae me kushte normale për mësim, me ambulanca përçdo fshat dhe me qendër shëndetësore, ku ofrohetshërbim i kualifikuar dhe në çdo kohë. Luznia do tëjetë një vend i mirë për të punuar e jetuar për banorëte saj, por dhe për të tjerët të cilët do të vizitojnë vendetturistike të saj, me bujqësi e blegtori që siguron tëardhura të mira për shumë familje, ku njerëzit ndihenkrenarë për traditën, zgjuarsinë dhe mençurinë që ukanë lënë të parët dhe do e çojnë më tej te fëmijët etyre.

OBJEKTIVOBJEKTIVOBJEKTIVOBJEKTIVOBJEKTIVAAAAATTTTT:::::1. Sigurimi i zhvillimit ekonomik lokal përmes

zhvillimit të bujqësisë, blegtorisë, turizmitlokal, menaxhimit të mirë të burimevenatyrore dhe biznesit.

2. Përmirësimi dhe ngritja e një infrastrukturetë re dhe funksionale në të gjithë territorine komunës.

3. Sigurimi i një zhvillimi të kënaqshëm social,me kushte të mira për arsimin,shëndetësinë, kulturën, etj.

4. Fuqizimi i qeverisjes së mirë lokale.

STRATEGJIA SEKTORIALE

4.1) Zhvillimi ekonomik:

Zhvillimi ekonomik shihet në 2 aspekte kryesorë: zhvillimi i bujqësisë dhe blegtorisë menaxhimi i mirë i burimeve natyrore

OBJEKTIVI 1:Rritja në masën 20% e prodhimevebujqësore dhe blegtorale në komunën eLuznisë.

Masat në bujqësi:shtimi i sipërfaqes së tokës së mbjellë mepemëtari, sidomos me vresht, qershi, mollëdhe kumbull;shtimi i sipërfaqes së mbjellë me perime, pasikushtet klimaterike dhe toka kanë rendimentnë këtë fushë;përmirësimi i infrastrukturës vaditëse;

përmirësimi i mekanikës bujqësore;sigurimi i asistencës së nevojshme teknikenga specialistë të komunës;rritja e bashkëpunimit me Drejtorinë eBujqësisë dhe ministrinë e linjës, agjencitë ehuaja dhe donatorët;nxitja e krijimit të shoqatave sipas profileve tëprodhimit.

Masat në blegtori:rritja e rendimentit të prodhimit të qumështite mishit nga gjedhët, nëpërmjet përmirësimitracor;ofrimi i asistencës së nevojshme teknike nëkomunë;sigurimi i infrastrukturës së nevojshme;nxitja e profilizimit të fermerëve;rritja e lobimit dhe promocionit për mbrojtjene prodhimit vendas.

OBJEKTIVI 2:Rritja e të ardhurave nëpërmjet menaxhimitefektiv të burimeve natyrore:

Masat:kalimi në pronësi të komunës e pyjeve dhekullotave që janë në territorin e komunës;hartimi i një plani për zhvillimin e turizmit nëkomunë;mbështetja e Shoqatës së Pyjeve dheKullotave Komunale për zbatimin e planit tëmenaxhimit;nxitja e banorëve të komunës për mbledhjendhe grumbullimin e prodhimeve të gështenjësdhe arrave;regjistrimi i pasurive dhe pronave që kalojnënë pronësi të komunës.

10 KOMUNA LUZNI

4.2) Infrastruktura.

OBJEKTIVI:përmirësimi i infrastrukturës në masën 67%brenda vitit 2013 për të gjithë territorin eKomunës së Luznisë.

Masat:Sigurimi i fondeve për përfundimin e urës sëDrinit dhe rrugës shkurt me Peshkopinë nga25 km që është aktualisht në 4 km, gjë e cilae bën Luzninë lagje të qytetit të Peshkopisë.Shtimi dhe sigurimi i investimeve për Ujin epijshëmProjekte dhe investime për sistemin e ujëravetë zeza për të disa nga fshatrat më tëmëdhenj të komunës.Përmirësimi i furnizimit me energji ipopullatës, duke investuar në kabinat dheburimet e tjera hidrikeShtimi i fondeve për mirëmbajtjen einfrastrukturës rrugore që lidh fshatrat meqendrën e komunës,

4.3) Zhvillimi social

ARSIMI

OBJEKTIVI:Rritja e cilësisë së shërbimit arsimor përkomunitetin e Luznisë.

Masat :Rritja e cilësisë së mësimdhënies.Rritja e investimeve për nxënësit që kanërezultate të mira dhe vazhdojnë shkollatjashtë Luznisë.Bashkëpunim i mirë me Drejtorinë Arsimorepër zbatimin sa më të mirë të politikavearsimore në komunë.Nxitja e komunikimit me komunitetin për tëkontribuar në rritjen e cilësisë së shkollimit.

SHËNDETËSIA

OBJEKTIVI:Rritja e cilësisë së shërbimit shëndetësor.

Si do të arrihet:Rritja e investimeve për godinat dheinfrastrukturën shëndetësore në komunë.Ofrimi i shërbimit shëndetësor me cilësi dhenë kohë për çdo fshat të komunës.Rritja e fondeve dhe kujdesit të komunës përshërbimin në spitalin e komunës.

Përmirësimi i kujdesit ndaj nënës dhefëmijëve.Ngritja e konsultoreve në ato fshatra qëmungojnë.Bashkëpunim i mirë me drejtuesit e shëndetitpublik në komunë dhe në rajon.

4.4) Qeverisja e mirë lokale:

OBJEKTIVI:Rritja e cilësisë së shërbimit ndajqytetarëve me aftësi profesionale në kohë,duke menaxhuar me eficiencë dhetransparencë fondet publike.

Masat:Krijimi i kushteve të përshtshme me ambientedhe pajisje për stafin e komunës.Rritja e aftësive të punonjësve tëadministratës së komunës dhevendimmarrësve të këshillit të komunësnëpërmjet trajnimeve nga Njësia e Trajnimitnë Qark dhe organizata të tjera.Rritja e pjesëmarrjes së komunitetit nëvendimmarrje.Rritja e bashkëpunimit me të gjithë aktorëtmbështetës të qeverisjes në komunë.Rritja e bashkëpunimit me komunat fqinje.Rritja e bashkëpunimit me strukturën Qarkuttë Dibrës.

Foto: Grehans Uka


Grupet e punës të krijuara gjatë procesit të PlanitStrategjik identifikuan çështjet kritike që lidhenme zhvillimin lokal. Anëtarët e grupit kryesor të PlanitStrategjik kanë bërë një pjesëmarrje aktive nëaktivitetet e grupeve të punës në përcaktimin e 34objekteve, nga ku janë përcaktuar 10 projektet mëprioritare.

Projektet prioritare janë zgjedhur duke u bazuarnë shtatë kritere:

1. Impakti në planin operacional dheobjektivat strategjike

2. Realizueshmëria3. Shtrirja në kohë

5. PROCESI I VENDOSJES SË PRIORITETEVE

4. Impakti në investime e zhvillim dhe nëkrijimin e vendeve të reja të punës

5. Pjesëmarrja e sektorit privat6. Krahasueshmëria me objektivat dhe

projektet e tjera7. Rëndësia specifike e projektit bazuar në

vlerësimin e grupeve të punës.Për kriteret 1-6, selektimi është bërë me pikë nga

1-4. Grupi i punës paraqiti dhe një kriter shtesë (1-3)për projektin që kontribuon me shumë në arritjen eqëllimit për çështjen kritike konkrete.

Lista e objekteve dhe aktiviteteve prioritare sipasfushave:

Nr Projektet Fusha Përgjegjësit Kostoja Vlerësimi

1 Ndërtim i rrugës me asfaltLagje Palluce - Ura Luzni -Dohoshisht.

Infrastrukturë Komuna mepartner FZHSH,Qarku.

30 000 000 20

2 Ndërtim - Asfaltim i rrugësQendra e Komunës .

Infrastrukturë Komuna mepartner FZHSH

10 000 000 20

3 Rikonstruksioni i rrugësMuhurr - Katund i Ri - Arap iPoshtëm, shtëpia e Vebi Canit.


10 000 000 20

4 Rikonstruksion kanalvaditës + ujësjellës Lishani Epër -Arap i Epër.

Bujqësi Komuna mepartner BankaBotërore

17 000 000 19

5 Rikonstruksion rrugë Arap iEpër - shtëpia e Vebi Canit 2km.


14 000 000 19

6 Rikonstruksion rruge Lishani Epër - shtëpia e Vebi Canit2 km.


14 000 000 19

7 Rikonstruksion rrugeHotesh 3 km.


15 000 000 18

8 Ndërtim i ujësjellësit Katundi ri.

Shërbime Komuna, FZHSHdhe Buxheti ishtetit

10 000 000 18

9 Ndërtim ujësjellësi Hotesh Shërbime Komuna FZHSH 10 000 000 18

10 Ndërtim ujësjellësi Lishan iEpërm

Shërbime Komuna mepartner BankaBotërore

10 000 000 17

11 Ndërtim ujësjellësi Lishan iPoshtëm

Shërbime Komuna mepartner BankaBotërore

10 000 000 17

12 KOMUNA LUZNI


12 Ndërtim ujësjellësiArap i Poshtëm

Shërbime Komuna mepartnerMinistria eFZHSH oseQarku

10 000 000 17

13 Ndërtim ujësjellësi Arap iEpërm

Shërbime Komuna mepartner FZHSH

1 000 000 16

14 Rregullimi i kanaleve të zezaKatund i Ri me 1400 banorësi dhe në të gjithë fshatrat:Lishan i Epër, Lishan iPoshtëm, Hotesh, Arap iPoshtëm, Arap i Epër.


10 000 000 16

15 Ndërtim Q. Shëndetësore eLishanit të Epërm dhe Arap iEpërm

Shëndetësi Komuna mepartner Ministriae Shëndetësisë

17 000 000 16

16 Ndërtim zyrash përadministratën

Qeverisje Komuna mepartnerdonatore

5 000 000 16

17 Hartim projektesh. Qeverisje Komuna mepartner qarku

5 000 000 15

18 Ndërtim ujësjellësish nëgjitha fshatrat.

Shërbime Komuna mepartner FZHSH,buxheti i shtetit

2 000 000 15

19 2 Hidrocentrale të vogël nefshatin Lishan i Poshtëm(Gjurra Lishanit) që lidhetme lumin Drin.

Energji Biznesi 7 15

20 Ngritja e një qendreshëndetësore 2 katëshe nëfshatin Katundi i Ri

Shëndetësi Komuna mepartnerMinistria eShëndetësisë

N/A 15

21 Ndërtim pritash ne fshatinKatundi i Ri ( Përroi iKusare)

Mjedis Komuna mepartner BankaBotërore

2 000 000 14

22 Rikonstruksion i rrugës(lagje Murate)

Infrastrukturë Komuna mepartner Buxhetii shtetit

7 000 000 14

23 Rikonstruksion i rrugës Aree Shënkollit – Arap i Epër )


2 000 000 14

24 Ndërtim i një QSH Lishan iEpërm.

Shëndetësi Komuna mepartnerdonatore

3 000 000 13



25 Ndërtimi i pritave të Drinit Mjedis Komuna mepartnerdonatore

1 000 000 13

26 Rikonstruksion i rrugës Q.Komunës Lagje Demire –Varret e Like.

Infastrukturë Komuna mepartner FZHSH

3 000 000 13

27 Rikonstruksion i rrugës qelidhet me Gjurasin (Komuna)

Infastruktura Komuna mepartner FZHSH

3 000 000 12

28 Pyllëzimi i shtratit tëlumenjve dhe përrenjve.Shfrytëzim me kriter iinerteve mbi lumin Drin


3 000 000 12

29 Ndërtim të urave pasarele tëvogla për kalimin enxënësve të shkollave nëfshatin Lishan i Poshtëmdhe Arap i Poshtëm

Infrastrukturë Komuna mepartnerdonatore

3 000 00 12

30 Lidhja e rrugëve të disavelagjeve në fshatin Hotesh,Lishan i Epërm, pasi terreniështë i thyer.


2 000 000 12

31 Pajisja e shkollave meqendër sportive dhepalestër

Arsim Komuna mepartnerdonatore

2 000 000 12

32 Baxho Ekonomi Komuna mepartnerdonatore

3 000 000 11

33 Trajnimi i administratës Qeverisje Komuna mepartner Njësinëe trajnimit, SNV

N/A 11

Totali 234 000 000 lekë

14 KOMUNA LUZNI

6. REALIZUESHMËRIA

Ky plan është i realizueshëm, pasi mbështet mbiobjektiva reale dhe mbi gjendjen reale ekzistuese.Ai bazohet mbi opinionet e të gjithë aktorëvepotencialë lokalë, si dhe në modele të suksesshmetë propozuar prej tyre. Gjithashtu, në konsideratë janëmarrë dhe opinione të specialistëve, objektivat emijëvjeçarit dhe Strategjia Kombëtare e Zhvillimit.Plani synon të realizojë çështjet kritike që lidhen me:

Zgjidhjen e problemeve emergjentenëpërmjet shtimit të investimeve nëpërmirësimin e infrastrukturës dhe tëshërbimeve bazë për komunitetin.Zhvillimin ekonomik lokal nëpërmjet nxitjesdhe mbështetjes së fermerëve për rritjen eprodhimit të produkteve BIO dhe mbledhjendhe kultivimin e gështenjës, arrës, lajthisë etj.Zhvillimin e Burimeve Njerëzore që ka tëbëjë me shtimin e masave dhe kujdesit përarsimin, shëndetësinë, kulturën, dheqeverisjen e mirë të komunitetit.

Projektet: Plani parashikon që nëpërmjet 28projekteve në fushat e infrastrukturës, shërbimeve,bujqësisë, turizmit, burimeve natyrore, arsimit,shëndetësisë, dhe qeverisjes së mirë të arrihenqëllimet dhe objektivat e vëna. Nga këto projekte 10janë projektet me prioritare, të cilat do të kërkohen tërealizohen në vitet e para.

Fondet: Buxheti i kërkuar për realizimi e këtyreprojekteve është afërsisht 234 000 000 lekë. Për 10projektet prioritare nevojitet një buxhet prej 140 000000 lekë. Ky buxhet do të gjendet nga të ardhuratlokale, grantet nga qeveria qendrore dhe investimetnga donatorë të ndryshëm dhe qeveria qendrore.

Aktoret zbatues: Kryetari i komunës dheadministrata e tij janë përgjegjësit kryesorë përzbatueshërinë e planit. Ata do të hartojnë dheparaqesin projektet me profesionalizëm para këshillittë komunës në plan buxhetin vjetor, ku do të merretmiratimi për zbatimin e këtyre projekteve. Administrata

dhe kryetari do të përpiqen të shtojnë të ardhurat dheinvestimet nga donatore dhe grantet qeveritare përrealizimin e këtyre projekteve. Këshilli i komunës dotë jetë vendimmarrësi dhe monitoruesi për realizimine tyre sipas kërkesave të komunitetit dhe kuadrit ligjor.

Aktorët mbështetës: Qeveria qendrore, meministritë e linjës si Ministria e Rendit, Ministria eArsimit, Ministria e Shëndetësisë, Ministria e PunëvePublike, Transportit dhe Komunikacionit, Ministria eFinancave, Ministria e Bujqësisë dhe Ministria eMjedisit dhe me drejtoritë rajonale do të jenëmbështetësit kryesore financiare me grante dhe meprogramet e tyre.

Këshilli i Qarkut të Dibrës do të mbështesë measistencë teknike, nxitjen së bashkëpunimitndërkomunal dhe ndërkufitar, politikave dhestrukturave rajonale zhvilluese dhe mbështetjesfinanciare me fonde të dhëna nga donatorë të huajdhe qeveritare.

Donatorët: FZHSH (Fondi i Zhvillimit Shqiptar) meinvestimet në infrastrukturë, Banka Botërore meinvestimet dhe programet për Bujqësinë, pyjet dhesektorë të tjerë, SNV me asistencën për bujqësinë,pyjet dhe turizmin, WorldVision me investimet nëfushën e arsimit, KE (Këshilli i Europës) meambasadat e vendeve të tyre dhe me programet eveta në fusha të ndryshme ekonomike dhe socialejanë donatorët e huaj më të rëndësishëm nga të cilëtdo të priten investime dhe mbështetje për realizimine planit.

Aktorët lokalë: OJF lokale, si ALPIN në fushën eZhvillimit Rajonal dhe Rural, Federata e Pyjeve nëfushën e mjedisit, Agritra-Vizion në fushën e socialedhe ekonomike me fokus gratë rurale, janë organizatatmë të konsoliduara që do të ndihmojnë në realiziminme profesionalizëm të planit.

Fermerët, biznesmenët vendas dhe të huaj, si dhekomuniteti në tërësi janë investuesit dhe përfituesitkryesorë për realizimin e planit strategjik.

“M&B FOTO”

luznia - plan strategjik 2009-albanian · 2014. 3. 17. · mëdha e kanë prejardhjen jashtë...

Documents

Transcript of luznia - plan strategjik 2009-albanian · 2014. 3. 17. · mëdha e kanë prejardhjen jashtë...