lgjf{{rg ljjfb -;'g'jfO{ / lg?k0f ;DaGwL sfo{ljlw, @)&^ …election.gov.np/ecn/uploads/election...
Transcript of lgjf{{rg ljjfb -;'g'jfO{ / lg?k0f ;DaGwL sfo{ljlw, @)&^ …election.gov.np/ecn/uploads/election...
1
lgjf{{rg ljjfb -;'g'jfO{ / lg?k0f_ ;DaGwL sfo{ljlw, @)&^
lgjf{{rg cfof]]uaf6 :jLs[[t ldlt
@)&^.)%.)#
k|:tfjgf M lgjf{rg cfof]un] Joj:yfkg / ;~rfng ug]{ lgjf{rgsf l;nl;nfdf pTkGg x'g]
ljjfbnfO{ :jR5, :jtGq, kf/bzL{ / ljZj;gLo tj/n] lg?k0f ug{ jf~5gLo ePsf]n],
lgjf{rg cfof]u P]g, @)&# sf] bkmf %) n] lbPsf] clwsf/ k|of]u u/L lgjf{rg cfof]un] b]xfosf]
sfo{ljlw agfO{ nfu" u/]sf] 5 .
kl/R5]b–!
k|f/lDes
!= ;+lIfKt gfd / k|f/De M -!_ o; sfo{ljlwsf] gfd ælgjf{rg ljjfb -;'g'jfO{ / lg?k0f_ ;DaGwL
sfo{ljlw, @)&^Æ /x]sf] 5 .
-@_ of] sfo{ljlw cfof]uaf6 :jLs[t ePsf] ldlt b]lv nfu" x'g]5 .
@= kl/efiff M ljifo jf k|;Ën] csf]{ cy{ gnfu]df o; sfo{ljlwdf,–
-s_ æcbfntÆ eGgfn] lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf $! adf]lhdsf] cbfnt ;Demg' k5{ .
-v_ æcg';Gwfg clwsf/LÆ eGgfn] lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf
#( sf] pkbkmf -!_ adf]lhd tf]lsPsf] cg';Gwfg clwsf/L ;Demg' k5{ .
-u_ æcg';Gwfg clws[tÆ eGgfn] dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# sf] bkmf ## adf]lhd
tf]lsPsf] lgjf{rg clwsf/L ;Demg' k5{ .
-3_ æcg'udgstf{Æ eGgfn] lgjf{rgsf] sfd sf/afxL / cfrf/;+lxtf sfof{Gjog eP
gePsf] cg'udg ug{ cfof]un] v6fPsf] cg'udgstf{ ;Demg' k5{ / ;f] zAbn]
To;/L cg'udg ug{ cfof]un] u7g u/]sf] cg'udg 6f]nL jf cg'udg
;ldltnfO{ ;d]t hgfpF5 .
-ª_ æcfof]uÆ eGgfn] g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f @$% adf]lhdsf] lgjf{rg cfof]u
;Demg' k5{ .
-r_ æcfrf/;+lxtfÆ eGgfn] lgjf{rg cfof]u P]g, @)&# sf] bkmf @@ adf]lhd
cfof]uåf/f hf/L ul/Psf] cfrf/;+lxtf ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] cfof]un]
;DalGwt lgjf{rgsf nflu hf/L u/]sf] lgjf{rg ljz]if cfrf/;+lxtfnfO{ ;d]t
hgfpF5 .
-5_ æph'/LÆ eGgfn] bkmf !) adf]lhdsf] ph'/L ;Demg' k5{ .
-h_ æP]gÆ eGgfn] lgjf{rg cfof]u P]g, @)&# ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] ;Gbe{ cg';f/
lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&#, dtbftf gfdfjnL P]g, @)&#, :yfgLo
tx lgjf{rg P]g, @)&#, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$, k|b]z ;ef
;b:o lgjf{rg P]g, @)&$, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL P]g,
@)&$ / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% nfO{ ;d]t hgfpF5 .
-em_ ælgjf{rgÆ eGgfn] ;+ljwfg tyf ;ª\3Lo sfg"g adf]lhd x'g] /fi6«klt, pk/fi6«klt,
;ª\3Lo ;+;bsf ;b:o, k|b]z;efsf ;b:o tyf :yfgLo txsf ;b:osf] lgjf{rg
;Demg' k5{ / ;f] zAbn] pklgjf{rgnfO{ ;d]t hgfpF5 .
2
-`_ ælgjf{rg clwsf/LÆ eGgfn] lhNnf lgjf{rg sfof{nosf] k|d'vsf] ?kdf sfo{/t
sd{rf/L ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] k|b]zdf sfof{no /x]sf] v08df k|b]z
sfof{nosf] k|d'vsf] ?kdf sfo{/t sd{rf/LnfO{ ;d]t hgfpF5 .
-6_ ælgjf{rg clws[tÆ eGgfn]] lgjf{rg ;DkGg ug{ u/fpg k|rlnt ;ª\3Lo sfg"g
adf]lhd cfof]uaf6 lgo'Qm ePsf] d'Vo lgjf{rg clws[t jf lgjf{rg clws[t
;Demg' k5{ / ;f] zAbn] ;xfos lgjf{rg clws[tnfO{ ;d]t hgfpF5 .
-7_ ælgjf{rg s;"/Æ eGgfn] lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# tyf dtbftf
gfdfjnL P]g, @)&# adf]lhdsf] s;"/nfO{ ;d]t hgfpF5 .
-8_ ælgjf{rg ljjfbÆ eGgfn] lhNnf cbfnt, pRr cbfnt / ;jf]{Rr cbfntsf]
;+j}wflgs Ohnf;sf] If]qflwsf/ leq kg]{ ljjfb afx]ssf lgjf{rg ;DaGwL ;a}
lsl;dsf ljjfb ;Demg' k5{ .
-9_ ædtbfg clws[tÆ eGgfn] lgjf{rg k|of]hgsf] nflu lgo'Qm ePsf] dtbfg
clws[t ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] ;xfos dtbfg clws[tnfO{ ;d]t hgfpF5 .
-0f_ ædtbftfÆ eGgfn] dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# adf]lhd clGtd dtbftf
gfdfjnLdf gfd ;dfj]z ePsf] JolQm ;Demg' k5{ .
-t_ ædtbftf gfdfjnLÆ eGgfn] dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# adf]lhd cfof]un]
tof/ u/]sf] dtbftfsf] ljj/0f ;lxtsf] clGtd dtbftf gfdfjnL ;Demg' k5{ .
-y_ ædtkqÆ eGgfn] lgjf{rgdf dtbfg ug{sf] nflu Joj:yf ul/Psf] dtkq ;Demg'
k5{ / ;f] zAbn] ljB'tLo pks/0faf6 dtbfg x'g] Joj:yf ePsf]df To:tf]
ljB'tLo pks/0fdf k|of]u x'g] dtkq jf To:tf] pks/0fdf hl8t l8lh6n
dtkqnfO{ ;d]t hgfpF5 .
-b_ ædtbftf kl/rokqÆ eGgfn] dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# adf]lhd dtbftfnfO{
pknAw u/fOPsf] dtbftf kl/rokq ;Demg' k5{ .
-w_ ædtbfg s]Gb|Æ eGgfn] lgjf{rgdf dtbfg ug]{ k|of]hgsf] nflu :yfkgf ul/Psf]
dtbfg s]Gb| ;Demg' k5{ .
-g_ ædtk]l6sfÆ eGgfn] dt ;ª\s]t u/]sf] dtkq /fVgsf nflu cfof]un] Joj:yf
u/]sf] dtk]l6sf ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] ljB'tLo pks/0faf6 dtbfg u/]sf]df
To;/L dtbfg u/]sf] dt ;+Í]tnfO{ clen]v tyf e08f/0f ug]{ ljB'tLo
pks/0fnfO{ ;d]t hgfpF5 .
-k_ æ/fhgLlts bnÆ eGgfn] lgjf{rg k|of]hgsf] nflu /fhgLlts bn ;DaGwL P]g,
@)&# adf]lhd cfof]udf btf{ ePsf] /fhgLlts bn ;Demg' k5{ .
-km_ æ;ldltÆ eGgfn] bkmf $ adf]lhd u7g ePsf] lgjf{rg ljjfb lg?k0f ;ldlt
;Demg' k5{ .
kl/R5]b–@
lgjf{rg ljjfb lg?k0f ;ldlt
#= cfof]un] lg0f{o ug]{ M P]g adf]lhd cfof]un] ;'g'jfO{ ug'{kg]{ ljifodf clGtd lg0f{o cfof]un]
ug]{5 .
$= lgjf{rg ljjfb lg?k0f ;ldlt M -!_ cfof]un] ;'g'jfO{ ug]{ lgjf{rg ljjfbsf] ;DaGwdf
hfFra'´ u/L cfof]u ;dIf l;kmfl/; ug]{ k|of]hgsf] nflu b]xfo adf]lhdsf] Ps lgjf{rg
ljjfb lg?k0f ;ldlt /xg]5 M–
-s_ lgjf{rg cfo'Qm -;DalGwt ljifo x]g]{_ – ;+of]hs
-v_ ;lrj, lgjf{rg cfof]u – ;b:o
-u_ ;lrj, sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqfno – ;b:o
3
-3_ ;lrj, k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no – ;b:o
-ª_ ;x;lrj, sfg"g tyf /fhgLlts bn Joj:yfkg dxfzfvf,
lgjf{rg cfof]u – ;b:o
-r_ ;x;lrj, lgjf{rg Joj:yfkg dxfzfvf, lgjf{rg cfof]u – ;b:o
-5_ pk;lrj, P]g, lgod tyf km};nf sfof{Gjog zfvf,
lgjf{rg cfof]u – ;b:o
-h_ cfof]un] tf]s]sf] lgjf{rg lj1x?dWo]af6 Pshgf dlxnf
;lxt a9Ldf tLg hgf – ;b:o
-´_ pkGofoflwjQmf, /fhgLlts bn Joj:yfkg zfvf,
lgjf{rg cfof]u – ;b:o ;lrj
-@_ ;ldltsf] a}7s cfjZostf cg';f/ a:g]5 .
-#_ ;ldltn] ph'/L ;DaGwL sf/afxL tyf lgjf{rg ljjfb lg?k0fsf] nflu cfjZostf
cg';f/ lgjf{rg ljjfb lg?k0f pk;ldlt jf sfo{bn u7g ug{ ;Sg]5 .
-$_ ;ldlt tyf pkbkmf -#_ adf]lhd u7g x'g] pk;ldlt jf sfo{bnsf] a}7sdf
cfjZostf cg';f/ ;DalGwt ljifosf lj1, sd{rf/L / cGo JolQmnfO{ cfdGq0f ug{ ;lsg]5 .
-%_ ;ldlt tyf pkbkmf -#_ adf]lhd u7g x'g] pk;ldlt jf sfo{bnsf] lg0f{o ;DalGwt
;ldlt, pk;ldlt jf sfo{bnsf] ;+of]hsn] k|dfl0ft ug{]5 .
-^_ ;ldlt tyf pkbkmf -#_ adf]lhd u7g x'g] pk;ldlt jf sfo{bnsf] a}7s ;DaGwL
cGo sfo{ljlw To:tf] ;ldlt, pk;ldlt jf sfo{bn cfkm}+n] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 .
%= ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ M ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M–
-s_ cfof]usf] If]qflwsf/ leq kg]{ ph'/L jf lgjf{rg ljjfbsf] hfFra'em tyf 5fgljg
ug]{ jf u/fpg],
-v_ v08 -s_ adf]lhd hfFra'em tyf 5fgljgsf] cfwf/df cfof]u ;dIf k]z ug'{kg]{
b]lvPsf ljifodf cfˆgf] /fo ;lxtsf] l;kmfl/; k]z ug{],
-u_ ph'/L jf lgjf{rg ljjfb lg?k0fsf ;DaGwdf dtbfg clws[t, cg'udgstf{ jf
lgjf{rg clws[tn] dfu u/]sf] ljifodf cfjZostf cg';f/ lgb{]zg lbg],
-3_ dtbfg clws[t, cg'udgstf{ jf lgjf{rg clws[taf6 cfof]usf] If]qflwsf/ leq
kg]{ egL k]z ePsf ljjfb pk/ cfjZos hfFra'em tyf 5fgljg u/L l;kmfl/;
;lxt cfof]u ;dIf k]z ug]{,
-ª_ ph'/L jf lgjf{rg ljjfb lg?k0fsf ;DaGwdf cfof]un] tf]s] adf]lhdsf cGo
sfo{ ug]{ .
^= hfFra'em tyf 5fgljg ug]{ M P]g adf]lhd cfof]un] ;'g'jfO{ ug'{kg]{] cg';"rL–! adf]lhdsf
ljifodf ;ldltn] hfFra'em tyf 5fgljg u/L l;kmfl/; ;lxt lg0f{osf] nflu cfof]udf k]z ug'{
kg]{5 .
&= lgjf{rg clws[t tyf cg'udgstf{n] ;'g'jfO{ ug]{ M -!_ P]g adf]lhd lgjf{rg clws[tn]
cg';"rL–@ adf]lhdsf] ljjfbsf] ;'g'jfO{ ug]{5 .
-@_ P]g adf]lhd cg'udgstf{n] cg';"rL–# adf]lhdsf] ljjfbsf] ;'g'jfO{ ug]{5 .
-#_ cg'udgstf{ tyf lgjf{rg clws[t ;dIf k|fKt ph'/L cfk"mn] ;dfwfg ug{ gldNg]
eP tTsfn ;ldlt ;dIf k]z ug'{ kg]{5 .
*= dtbfg clws[tn] ;'g'jfO{ ug]{ M -!_ P]g adf]lhd dtbfg clws[tn] cg';"rL–$ adf]lhdsf]
ljjfbsf] ;'g'jfO{ ug]{5 .
4
-@_ dtbfg clws[t ;dIf k|fKt ph'/L cfk"mn] ;dfwfg ug{ gldNg] eP tTsfn
lgjf{rg clws[t ;dIf k]z ug'{ kg]{5 .
(= dtbftf gfdfjnL ;DaGwL ljjfb M -!_ dtbftf gfdfjnL ;DaGwL cg';"rL–% adf]lhdsf]
ljjfb k|d'v gfd btf{ clwsf/L jf gfd btf{ clwsf/L jf ;xfos gfd btf{ clwsf/Ln] ;'g'jfO{
ug]{5 .
-@_ k|d'v gfd btf{ clwsf/L jf gfd btf{ clwsf/L jf ;xfos gfd btf{ clwsf/L
;dIf k|fKt ph'/L cfk"mn] ;dfwfg ug{ gldNg] eP tTsfn cfof]u ;dIf k]z ug'{ kg]{5 .
kl/R5]b–#
ph'/L, btf{ tyf ;'g'jfO{ ;DaGwL Joj:yf
!)= ph'/L lbg' kg{] M -!_ lgjf{rg ljjfb ;DaGwL ph'/L lbg rfxg] JolQmn] cg';"rL–^ adf]lhdsf]
9fFrfdf lnlvt jf ljB'tLo dfWodaf6 ph'/L lbg ;Sg]5 .
t/ df}lvs, 6]lnkmf]g jf s'g} dfWodaf6 ;DalGwt clwsf/Lsf] hfgsf/Ldf cfPsf]
ph'/L To:tf] clwsf/Ln] lnlvt ?kdf clen]v /fvL sf/jfxL cl3 a9fpg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ph'/L lb+bf cfwf/, sf/0f / ;Dej eP;Dd k|df0f ;d]t
;+nUg u/L P]gn] tf]s]sf] cjlwleq ph'/L lbg' kg]{5 .
!!= ph'/L btf{ ug'{ kg]{ M -!_ bkmf !) adf]lhd k|fKt ph'/L dtbfg clws[tn] cg';"rL–&, lgjf{rg
clws[tn] cg';"rL–* / cfof]un] cg';"rL–( adf]lhdsf] btf{ lstfadf btf{ ug'{ kg{]5 .
-@_ cg'udgstf{ ;dIf k|fKt ph'/L h'g lgjf{rg clws[tsf] If]qflwsf/ leq kg]{ xf]
;f]xL lgjf{rg clws[tsf] sfof{nodf /x]sf] cg';"rL–* adflhdsf] btf{ lstfjdf btf{ ug'{
kg]{5 .
!@= ;'g'jfO{ ubf{ ckgfpg' kg]{ sfo{ljlw M -!_ lgjf{rg ljjfb ;DaGwL ;'g'jfO{ ubf{ bkmf !)
adf]lhd k/]sf] lnlvt ph'/Lsf] cfwf/df ug'{ kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ph'/L k/]kl5 h;sf] lj?4df ph'/L k/]sf] xf] lgh;Fu
cfjZos hfFra'emsf nflu oyfzL£f| lnlvt hjfkm k]z ug{ cg';"rL–!) adf]lhdsf] 9fFrfdf
Dofbsf] ;"rgf k7fpg' kg]{5 .
t/ h;sf lj?4 ph'/L k/]sf] xf] To:tf] JolQm tTsfn pknAw ePdf To:tf] JolQmnfO{
t'?Gt lnlvt hjfkm k]z ug{ nufpg' kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhdsf] lnlvt hjfkm cg';"rL–!! adf]lhdsf] 9fFrfdf k]z ug'{
kg]{5 .
t/ s;}n] /Ltk"j{ssf] 9fFrfdf lnlvt hjfkm k]z gu/]df ;DalGwt clwsf/Ln]
cg';"rL–!! adf]lhdsf] 9fFrfdf tof/ u/L ldl;n ;+nUg /fVg' kg]{5 .
-$_ pkbkmf -#_ adf]lhdsf] lnlvt hjfkmsf] df}sf lb+bf dtbfg clws[tn] tTsfn},
cg'udgstf{ tyf lgjf{rg clws[tn] ljjfbsf] k|s[lt x]/L P]gn] tf]s]sf] cjlwleq / ;ldlt jf
cfof]un] ljjfbsf] k|s[lt x]/L a9Ldf tLg lbgleq lnlvt hjfkm k]z ug{ Dofb lbg' kg]{5 .
-%_ pkbkmf -$_ adf]lhdsf] lnlvt hjfkm Dofbleq k|fKt geP klg Dofb ;dfKt
ePkl5 ;DalGwt clwsf/Ln] sf/jfxL cl3 a9fpg' kg]{5 .
-^_ ;DalGwt clwsf/Ln] k|fKt k|df0fsf cfwf/df ph'/L hfFra'em u/L btf{ lstfadf
k|f/lDes sf/jfxLsf] Joxf]/f pNn]v ug'{ kg]{5 .
-&_ pkbkmf -^_ adf]lhd hfFra'em ubf{ yk k|df0f a'‰g' kg]{ b]lvPdf ;DalGwt kIf;Fu
cfjZos k|df0f sfuh dfu ug{ ;lsg]5 .
5
-*_ pkbkmf -&_ adf]lhd hfFra'em ubf{ sfuh k|df0faf6 s;}n] lgjf{rg s;"/ u/] jf
u/fPsf] b]lvg cfPdf To:tf] sfo{ ug]{ u/fpg] JolQmnfO{ tTsfn cg';"rL–!@ adf]lhdsf]
kqmfp cfb]z hf/L u/L kqmfp ug{ ;DalGwt k|x/L sfof{nodf n]vL k7fpg' kg]{5 .
-(_ o; bkmf adf]lhd k/]sf] ph'/L ;'g'jfO{ ubf{ ph'/L lbg] JolQm / ljkIfL aLr
dtbfg :yndf pknAw ePsf dtbfg k|ltlglw jf lgjf{rg clws[tsf] sfof{nodf pknAw
ePsf lgjf{rg k|ltlglwsf] /f]xj/df 5nkmn u/fpg' kg]{5 .
t/ dtbfg k|ltlglw jf lgjf{rg k|ltlglwx? pknAw gePdf cfjZos k|df0f sfuh
a'emL clGtd lg0f{o ug{ o; pkbkmfn] afwf k'/\ofPsf] dflgg] 5}g .
-!)_ pkbkmf -(_ adf]lhd ePsf] 5nkmnsf] cfwf/df ;DalGwt clwsf/Ln] u/]sf]
lg0f{o cg';"rL–!# adf]lhd clen]vLs/0f ug'{ kg]{5 / To:tf] lg0f{osf] ;+lIfKt Joxf]/f btf{
lstfasf] clGtd lg0f{o dxndf pNn]v ug'{ kg]{5 .
-!!_ o; bkmf adf]lhd lg0f{o ubf{ sfg"g adf]lhd s;}nfO{ hl/jfgf ug'{ kg]{ ePdf
cfwf/ / sf/0f v'nfpg' kg]{5 .
-!@_ pkbkmf -!!_ adf]lhd s;}nfO{ hl/jfgf ug]{ lg0f{o ePdf tTsfn ;f] sf]
hfgsf/L lghnfO{ u/fO{ hl/jfgf bflvnf ug{ nufpg' kg]{5 .
-!#_ pkbkmf -!@_ adf]lhdsf] hl/jfgf bflvnf u/]kl5 To:tf] hl/jfgf /sd a'lemlnO{
tTsfn ;DalGwt JolQmnfO{ cg';"rL–!$ adf]lhdsf] /l;b lbg' kg]{5 .
-!$_ pkbkmf -!@_ adf]lhd tTsfn hl/jfgf e'Qmfg gu/] lghnfO{ s}b ug{ ;DalGwt
k|x/L sfof{nodf cg';"rL–!% adf]lhdsf] 9fFrfdf kq n]vL k7fpg' kg]{5 .
-!%_ pkbkmf -!)_ adf]lhd ePsf] lg0f{o cg';"rL–!^ adf]lhdsf] 9fFrfdf kIf
ljkIfnfO{ lnlvt ?kdf lbg' kg]{5 / ;f] sf] Ps k|lt ;"rgf kf6Ldf 6fF; u/L ;f] sf] d'r'Nsf
tof/ ug'{ kg]{5 .
-!^_ pkbkmf -!)_ adf]lhdsf] lg0f{o lrQ ga'‰g] kIfnfO{ cg';"rL–!^ adf]lhdsf]
9fFrfdf k'g/fj]bgsf] Dofb lbg' kg]{5 .
-!&_ k|fs[lts k|sf]k, b'3{6gf jf cfqmd0fsf] sf/0faf6 s'g} ljjfb pTkGg ePdf
tTsfn ;DalGwt clwsf/LnfO{ hfgsf/L u/fO{ ;'g'jfO{sf] k|lqmof cl3 a9fpg' kg]{5 .
-!*_ P]g adf]lhd Pp6} ljifodf Ps eGbf a9L lgsfo jf clwsf/LnfO{ ;'g'jfO{sf]
clwsf/ /x]sf] cj:yfdf h'g lgsfodf klxn] lgj]bg kg{ cfPsf] 5 ;f]xL lgsfon] ;'g'jfO{ u/L
;f] ljifosf] hfgsf/L tTsfn} l56f] ;fwg dfk{mt cfof]u tyf To:tf] ljifosf] ;'g'jfO{ ug{
kfpg] clwsf/ ePsf] cGo lgsfo jf clwsf/LnfO{ lbg' kg]{5 .
!#= dtbfg clws[tn] ckgfpg' kg]{ cGo sfo{ljlw M s;}n] csf{sf] gfd cfk\mgf] xf] egL 9fF6L
dtbfg u/]sf] ljifodf k/]sf] ljjfb ;'g'jfO{ ubf{ dtbfg clws[tn] bkmf !@ sf] cltl/Qm
b]xfosf] sfo{ljlw ckgfpg' kg]{5 M–
-s_ ph'/L btf{ ubf{ ?= !)).– w/f}6L lnO{ btf{ ug'{ kg]{ /
-v_ v08 -s_ adf]lhd lnOPsf] w/f}6L ph'/L ;xL 7xl/Pdf ph'/stf{nfO{ g} lkmtf{ lbg'
kg]{5 . ph'/L unt 7xl/Pdf /fv]sf] w/f}6L hkmt u/L cfDbfgL afFwL /fhZj
vftfdf hDdf ug'{ kg]{5 .
!$= lgjf{rg clws[tn] ckgfpg' kg]{ cGo sfo{ljlw M lgjf{rg clws[tn] ljjfb lg?k0fsf] nflu
;'g'jfO{ ubf{ bkmf !@ sf] cltl/Qm b]xfosf] sfo{ljlw ckgfpg' kg]{5 M–
-s_ lgjf{rg lqmofsnfkdf x'nb+uf jf cfqmd0f u/]df To:tf] sfo{df ;+nUg JolQmnfO{
tTsfn lgoGq0fdf lng cfb]z lbO{ ;f] sf] hfgsf/L cfof]unfO{ lbg],
-v_ v08 -s_ adf]lhd lgoGq0fdf lnOPsf] JolQmnfO{ sfg"g adf]lhd sf/jfxLsf nflu
k|ltj]bg ;lxt cg';Gwfg clwsf/LnfO{ n]vL k7fpg],
6
-u_ pDd]bjf/sf] cof]Uotf ;DaGwL ljifo ;DalGwt pDd]bjf/;Fu dfu ul/Psf] :ki6Ls/0f
k|fKt ePdf jf Dofb leq k|fKt gePdf ;Dk"0f{ sfuhft ;lxt lg0f{osf nflu tLg
lbgleq cfof]u ;dIf k]z ug]{,
-3_ v08 -u_ adf]lhd k]z ePsf] ljifodf cfof]uaf6 ePsf] lg0f{o cg';f/ ug]{,
-ª_ s'g} sf/0fn] dgf]gogkq ;DaGwL sf/afxL :ylut ePdf cfof]uaf6 k|fKt lgb]{zg
adf]lhd tTsfn} csf]{ ldlt to u/L] ;f] sf] ;"rgf dgf]gogkq hfFr :yndf 6fF; ug]{,
-r_ pDd]bjf/sf] dgf]gogkq ab/ ug]{ ljifodf ph'/L g} gk/]sf] t/ hfFra'emsf] qmddf
s'g} dgf]gogkq ab/ x'g] b]lvPdf dgf]gogstf{nfO{ lgwf{l/t ;doleq cfk\mgf] ;kmfO{
k]z ug]{ df}sf lbg],
-5_ lgjf{rg clws[tn] dtu0fgfsf] qmddf dtbfg clws[tn] a'emfPsf] d'r'Nsfdf pNn]v
u/] adf]lhd v;]sf] dtkqsf] ;+Vof / dtk]l6sfdf /x]sf] dtkqsf] ;+Vof ;DaGwL
ljjfb ePdf dtk]l6sfdf /x]sf] ;+VofnfO{ v;]sf] dt dfgL lg0f{o ug'{ kg]{5 .
!%= ;ldlt÷cfof]un] hfFra'em tyf 5fgljg ubf{ ckgfpg' kg]{ cGo sfo{ljlw M ;ldlt÷cfof]un]
ljjfbsf] hfFra'em tyf 5fgljg ubf{ bkmf !@ sf] cltl/Qm b]xfo adf]lhdsf] sfo{ljlw
ckgfpg' kg]{5 M–
-s_ pDd]bjf/sf] cof]Uotf ;DaGwdf cfof]udf k|fKt ph'/L pk/ cfjZos hfFra'em u/L
l;kmfl/; ug{ tTsfn ;ldltdf k7fpg' kg]{5 .
-v_ v08 -s_ adf]lhd k|fKt ph'/L pk/ ;ldltn] hfFra'em tyf 5fgljg u/L ph'/L k/]sf]
ldltn] ;ft lbg leq l;kmfl/; ;lxt cfof]udf k]z ug'{ kg]{5 .
-u_ v08 -v_ adf]lhd k]z ePsf] ph'/L pk/ yk hfFra'em ug'{kg]{ ePdf cfof]un] yk
hfFra'em u/L tLg lbgleq lg0f{o ug'{ kg]{5 .
-3_ pDd]bjf/sf] cof]Uotf ;DaGwL ljifo afx]s ;ldlt ;dIf k]z x'g cfPsf cGo
ljifodf k/]sf] ph'/L ;DaGwdf dgfl;j ;doleq hfFra'em u/L lg0f{osf nflu cfof]u ;dIf
k]z ug'{ kg]{5 .
-ª_ v08 -3_ adf]lhd k]z ePsf ljifodf yk hfFra'em ug'{ kg]{ ePdf cfof]un] cfjZos
hfFra'em u/L tLg lbgleq lg0f{o ug'{ kg]{5 .
-r_ v08 -u_ / -ª_ adf]lhd ePsf] lg0f{osf] hfgsf/L cfof]un] ;DalGwt clwsf/L nfO{
lbg' kg]{5 .
-5_ dtu0fgf:ynsf] cglws[t sAhf ePsf] ph'/L cfof]u ;dIf k|fKt ePdf b]xfo
adf]lhd ug'{ kg]{5 M–
-!_ cfof]un] 5fgljg tyf hfFra'emsf nflu ;ldltdf k7fpg],
-@_ ;ldltn] tTsfn lgjf{rg clws[taf6 oyfy{ ljj/0f dfu ug]{,
-#_ pkv08 -@_ adf]lhd k|fKt ljj/0fdf ;ldltnfO{ yk hfFra'em ug{ cfjZos
nfu]df hfFra'em ;ldlt u7g ug{ cfof]udf l;kmfl/; ug]{ /
-$_ pkv08 -@_ adf]lhd k|fKt ljj/0f tyf pkv08 -#_ adf]lhd ul7t ;ldltsf]
k|ltj]bg k|fKt ePkl5 cfof]un] ;f] sf] hfgsf/L lgjf{rg clws[tnfO{ k7fpg] .
-h_ dtkq ab/ ;DaGwL ljjfb ePdf b]xfosf] sfo{ljlw ckgfpg' kg]{5 M–
-!_ P]g, lgod / lgb]{lzsfdf pNn]v ePsf / cfof]un] jb/ x'g] egL lgwf{/0f u/]sf
dtkq ab/ x'g] u/L lg0f{o ug]{,
-@_ pkv08 -!_ adf]lhd afx]ssf dtkq ;b/ jf jb/ ;DaGwL ljjfb pTkGg
ePdf lgjf{rg clws[tn] tTsfn cfof]usf] lgb]{zg dfu u/L k|fKt lgb]{zg
adf]lhd ug]{,
7
-#_ pkv08 -!_ / -@_ adf]lhd jb/ x'g] dtkqsf] ljj/0f lgjf{rg clws[tn]
dtu0fgf :yndf ;a}n] b]Vg] u/L 6fF; ug'{kg]{,
-´_ lgjf{rg clws[tn] k]z u/]sf jf ;ldlt ;dIf l;w} k|fKt ePsf ph'/L jf ljjfb
;DaGwdf hfFra'´ u/L ;ldltn] cfk\mgf] /fo ;lxt lg0f{osf] nflu cfof]u ;dIf k]z
ug'{ kg]{5 .
!^= dtbftf gfdfjnL btf{ ;DaGwL ljjfb lg?k0f ubf{ ckgfpg' kg]{ sfo{ljlw M dtbftf
gfdfjnLdf gfd btf{ ug]{ clwsf/Ln] dtbftf gfdfjnL ;DaGwL ljjfb lg?k0f ubf{ bkmf !@
sf] cltl/Qm b]xfo adf]lhd ug'{ kg]{5 M–
-s_ dtbftf gfdfjnLdf bf]xf]/f] gfd x6fpg lgj]bg lbPdf jf gfd bf]xf]/f] k/]sf]
hfgsf/L k|fKt x'g cfPdf ;DalGwt JolQm;Fu :yfoL 7]ufgf dfu u/L :yfoL 7]ufgf
/x]sf] :yfgdf dtbftf gfdfjnL sfod ug'{ kg]{ /
-v_ v08 -s_ adf]lhdsf] ljj/0f k|fKt gePdf kl5Nnf] k6s gfd btf{ u/]sf]
:yfgsf] dtbftf gfdfjnLdf gfd sfod ug]{ .
kl/R5]b–$
k|ltj]bg ;DaGwL Joj:yf
!&= k|ltj]bg ;DaGwL Joj:yf M -!_ bkmf !) adf]lhd k|fKt ph'/L dtbfg clws[t :jo+n] lg?k0f
ug{ gldNg] ePdf ;DalGwt lgjf{rg clws[t ;dIf k]z ug'{ kg]{5 .
-@_ dtbfg clws[tn] pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ph'/L tyf bkmf !! / !@ adf]lhd
;'g'jfO{ u/]sf lg0f{o ;lxtsf ;Ssn} kmfOn l;naGbL u/L lgjf{rg clws[tnfO{ a'emfpg' kg]{5
/ pQm lg0f{o ;lxtsf] k|ltlnlk ;ldltnfO{ k|ltj]bg k]z ug]{ k|of]hgsf nflu ;DalGwt
sd{rf/LnfO{ a'emfpg' kg]{5 .
-#_ cg'udgstf{ jf lgjf{rg clws[tn] bkmf !) adf]lhd k|fKt ph'/L cfk"mn] lg?k0f
ug{ gldNg] eP ;ldlt ;dIf k]z ug'{ kg]{5 .
-$_ cg'udgstf{ / lgjf{rg clws[t ;dIf k|fKt ph'/L tyf lg0f{osf]] ;Ssn} k|lt
l;naGbL u/L ;DalGwt lhNnf lgjf{rg sfof{nodf / ;f] sf] k|ltlnlk / k|fKt ljj/0f ;+nUg
u/L ;ldlt ;dIf k|ltj]bg k]z ug'{ kg]{5 .
-%_ o; bkmf adf]lhd ;ldltsf] ;b:o ;lrjn] bkmf !) adf]lhd k|fKt ph'/L tyf
sf/jfxLsf] ljj/0f x/]s z'qmjf/ lbgsf] tLg ah]leq ;ldlt ;dIf k]z ug'{ kg]{5 . t/
dtbfgsf] lbgb]lv dtu0fgf sfo{ ;DkGg geP;Dd x/]s lbg tLg ah]leq ;ldlt ;dIf
ph'/L tyf sf/jfxLsf] k|ltj]bg k]z ug'{ kg]{5 .
-^_ ;ldlt ;dIf l;w} k|fKt ePsf ph'/Ldf ;ldltn] cfjZos 5fgljg u/L /fo
;lxt cfof]u ;dIf k]z ug'{ kg]{5 .
-&_ cfof]un] ;DalGwt dtbfg clws[t, cg'udgstf{ / lgjf{rg clws[tnfO{ cfjZos
hfFra'emsf] nflu n]vL k7fPsf]df lghx?n] cfjZos hfFra'em u/L cfof]u ;dIf k|ltj]bg k]z
ug'{ kg]{5 .
kl/R5]b–%
ljljw
!*= hgzlQm Joj:yfkg M -!_ dtbfg s]Gb|df lgjf{rg ljjfb lg?k0fsf] k|zf;lgs tyf k|ltj]bg
;DaGwL sfo{ ug]{ lhDd]jf/L ;xfos dtbfg clws[tsf] x'g]5 .
-@_ lgjf{rg clws[tsf] sfof{nodf kg]{ ljjfbsf] k|zf;lgs tyf k|ltj]bg ;DaGwL
sfo{ ug]{ lhDd]jf/L ;xfos lgjf{rg clws[tsf] x'g]5 .
8
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhdsf] sfo{ ug{ cfof]un] lgjf{rg clws[tsf] sfof{nodf Pshgf
;xfos sd{rf/LnfO{ lhDd]jf/L tf]Sg]5 .
-$_ cg'udgstf{n] ;DalGwt lgjf{rg If]qsf] lgjf{rg ljjfbsf] k|zf;lgs tyf
k|ltj]bg ;DaGwL sfo{ ug{ cfof]u jf lgjf{rg clws[tn] tf]s]sf] sd{rf/Lsf] ;xof]u lng
;Sg]5 .
-%_ ;ldltsf]] k|zf;lgs sfo{ /fhgLlts bn Joj:yfkg zfvfn] ug]{5 .
-^_ ;ldltn] x/]s xKtf lgjf{rg ljjfbsf] ;+Vof / k|s[lt ;fj{hlgs ug]{]{5 .
!(= k|fyldstf lbg' kg]{ M lgjf{rgsf] qmddf n}lËs lx+;f jf dlxnf pDd]bjf/sf] pDd]bjf/L / k|rf/
k|;f/nfO{ c;/ kg]{ jf dlxnf pDd]bjf/ jf dlxnf dtbftfsf] rl/q xTof ;DaGwL ufnL
unf}hsf ph'/L ;DaGwL ljjfbnfO{ ljz]if k|fyldstf lbO{ ;'g'jfO{ ug'{ kg]{5 .
@)= bf]xf]/f] ;'g'jfO{ ug{ gx'g] M Ps eGbf a9L lgsfo jf clwsf/Ln] P]g adf]lhdsf ljjfbsf]
;'g'jfO{ ug]{ Joj:yf ePsf]df s'g} lgsfo jf clwsf/Laf6 ljjfbsf] lg?k0f ePkl5 k'gM ;f]xL
ljifodf cGo lgsfo jf clwsf/Laf6 ;'g'jfO{ ul/g] 5}g .
@!= lhDd]jf/L k"/f ug'{ kg]{] M -!_ lgjf{rg ljjfbsf] ;'g'jfO{ / lg?k0f ug]{ lhDd]jf/L / pQ/bfloTj
axg ug'{ kg]{ dtbfg clws[t, cg'udgstf{, lgjf{rg clws[t, d'Vo gfd btf{ clwsf/L, gfd
btf{ clwsf/L, ;xfos gfd btf{ clwsf/L nufot kbflwsf/L tyf cGo sd{rf/Ln] o;
sfo{ljlw adf]lhd cfkm"nfO{ tf]lsPsf] lhDd]jf/L k"/f ug'{ kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf kbflwsf/L tyf cGo sd{rf/Ln] cfkm"nfO{ tf]lsPsf]
lhDd]jf/L k"/f gu/]df jf ablgot tl/sfn] sfo{ ;Dkfbg u/]df jf ;'g'jfO{ / lg?k0f ubf{ ;f]
sf] lgikIftfdf c;/ kg]{ nufot sfo{ u/]sf] kfOPdf cfof]un] lgjf{rg cfof]u P]g, @)&# sf]
bkmf $# / $$ adf]lhd To:tf] kbflwsf/L jf sd{rf/LnfO{ lhDd]jf/Laf6 x6fpg jf
lgnDjgsf] nflu l;kmfl/; ug{ jf ljefuLo sf/jfxLsf] nflu ;DalGwt lgsfodf n]vL k7fpg'
kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd kbflwsf/L jf sd{rf/LnfO{ sf/jfxL jf l;kmfl/; ug'{ cl3
cfjZos hfFra'´ u/L lgh;Fu :ki6Ls/0f ;f]Wg' kg]{5 .
@@= a}7s eQf M bkmf $ adf]lhd u7g x'g] ;ldlt, pk;ldlt jf sfo{bnsf] a}7s sfof{no ;do
cl3 jf kl5 a:g' k/]df To:tf] a}7sdf pkl:yt x'g] ;b:onfO{ lgodfg';f/ a}7s eQf
pknAw u/fOg]5 .
@#= vf/]hL / arfp M -!_ b]xfosf lgb]{lzsf vf/]h ul/Psf 5g\ M–
-s_ :yfgLo tx lgjf{rg ljjfb lg?k0f lgb]{lzsf, @)&$
-v_ k|ltlglw;ef ;b:o tyf k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg ljjfb lg?k0f
lgb]{lzsf, @)&$
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd vf/]h ePsf lgb]{lzsf adf]lhd eP u/]sf sfd sf/jfxL
o;} sfo{ljlw adf]lhd eP u/]sf] dflgg]5 .
9
cg';"rL–!
-bkmf ^ ;Fu ;DalGwt_
;ldlt÷cfof]un] hfFra'em tyf 5fgljg ug]{ ljifo
!= lgjf{rg cfof]u P]g, @)&# sf] bkmf ( adf]lhd pDd]bjf/sf] cof]Uotf ;DaGwdf,
@= lgjf{rg cfof]u P]g, @)&# sf] bkmf !) adf]lhd lgjf{rgsf] s'g} sfd jf dtbfgsf] sfdsf]
lgikIftf / :jtGqtfdf c;/ k'¥ofpg] sfd ePsf] egL k/]sf] ph'/L jf ;f] ;DaGwL hfFra'em
k|ltj]bgsf] cfwf/df ;DalGwt dtbfg s]Gb|sf] dtbfgsf] sfd /2 ug]{ ;DaGwdf,
#= lgjf{rg cfof]u P]g, @)&# sf] bkmf $# adf]lhd s'g} lgjf{rgsf] sfddf vl6Psf
sd{rf/L,;'/IffsdL{ jf lzIfsnfO{{ lgjf{rg ;DaGwL lghsf] lhDd]jf/Laf6 x6fpg] / To:tf]
sd{rf/L, ;'/IffsdL{ jf lzIfsnfO{ lgnDag ug'{ kg]{ ePdf tTsfn lgnDag ug]{ jf ;DalGwt
clVtof/jfnf ;dIf lgnDagsf] nflu l;kmfl/; ug{] ;DaGwdf,
$= lgjf{rg cfof]u P]g, @)&# sf] bkmf $$ adf]lhd lgjf{rgsf] sfddf lgo'Qm ul/Psf,
v6fOPsf jf tf]lsPsf jf cfof]usf] lgb]{zg kfngf ug'{ kg]{ st{Jo ePsf s'g} lghfdtL
sd{rf/L, ;'/IffsdL{ jf lzIfsn]] k|rlnt sfg"g, lgb]{zg jf lgb]{zgsf] hfgL–hfgL pNnª\3g
x'g] u/L jf ablgotn] s'g} sfd u/]df jf lgjf{rgsf] lgikIftfdf c;/ kg]{ sfd u/]df
cfof]un] To:tf] sd{rf/L, ;'/IffsdL{ pk/ lghsf] ;]jf zt{ ;DaGwL k|rlnt sfg"g adf]lhd
clVtof/jfnfsf] clwsf/ k|of]u u/L sfg"g adf]lhd ljefuLo sf/afxL ug{] jf ;f] afx]ssf
cGo sd{rf/L jf kbflwsf/LnfO{ lghsf] ;]jf zt{ ;DaGwL k|rlnt sfg"g adf]lhd ljefuLo
sf/afxLsf nflu ;DalGwt lgsfodf n]vL k7fpg] ;DaGwdf,
%= lgjf{rg cfof]u P]g, @)&# sf] bkmf $( adf]lhd cfof]un] hf/L u/]sf] cfb]z pNnª\3g ug]{
;/sf/L, cw{;/sf/L lgsfo jf ;+:yf, lghL If]q jf u}/;/sf/L ;+:yf, /fhgLlts bn tyf
To;sf kbflwsf/L, dtbftf, pDd]bjf/ / lghsf] k|ltlglw, lgjf{rgsf] k|rf/–k|;f/ tyf
cg'udgdf ;+nUg JolQm / cfof]un] tf]s]sf] ;+:yf jf JolQmnfO{ hl/jfgf ug{ ;Sg] ;DaGwdf,
^= k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf !$ / k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$
sf] bkmf !$ adf]lhd bf]xf]/f] pDd]bjf/L lbPsf] JolQmsf] pDd]bjf/L ab/ ug]{ ;DaGwdf,
&= k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf !% / k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$
sf] bkmf !% adf]lhd pDd]bjf/sf] cof]Uotf ;DaGwdf,
*= k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf @( sf] pkbkmf -$_ / -%_ / k|b]z;ef
;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf @( sf] pkbkmf -$_ / -%_ adf]lhd of]Uotf gk'u]sf]
JolQmsf] gfd pDd]bjf/sf] aGb;"rLaf6 x6fpg] ;DaGwdf,
(= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf @^ sf] pkbkmf -$_, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg
P]g, @)&$ sf] bkmf #! sf] pkbkmf -$_ tyf k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf
#! sf] pkbkmf -$_ / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf @^ sf] pkbkmf -%_
adf]lhd bnsf] pDd]bjf/nfO{ lgjf{rg lrGx k|bfg ul/;s]kl5 To:tf] pDd]bjf/n] cfkm\gf] bn
Tofu u/]df jf csf]{ bndf k|j]z u/]df / To:tf] pDd]bjf/ lgjf{lrt eO{ ;DalGwt bnn]
k|df0f;lxt ph'/L lbPdf lghsf] ;b:otf vf/]h ug]{ ;DaGwdf,
!)= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf $! sf] pkbkmf -#_, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg
P]g, @)&$ tyf k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf $^ sf] pkbkmf -#_, /fi6«klt
10
tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf $! sf] pkbkmf -#_ / /fli6«o;ef
;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf $# sf] pkbkmf -#_ adf]lhd dtbfg s]Gb|sf] cglws[t
sAhf ePsf]df To:tf] dtbfg s]Gb|sf] dtbfg /2 ug]{ ;DaGwdf,
!!= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf $(, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf %$, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg
;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf %) / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf %@
adf]lhd dtu0fgf k"/f x'g' cl3 s'g} dtbfg s]Gb|df k|of]u ul/Psf] dtkq, dtkq /x]sf]
dtk]l6sf lgjf{rg clws[tsf] lgoGq0faf6 u}/sfg"gL tj/n] cGoq nluPdf jf vf]lnPdf jf
gf]S;fg ul/Pdf jf tf]8kmf]8 ul/Pdf jf x/fPdf jf b'3{6gfjz gf]S;fg ePdf lgjf{rg
clws[tn] dtu0fgfsf] sfo{ :ylut u/L cfof]unfO{ k|ltj]bg lbPdf To:tf] 36gfsf] hfFra'em
ug{ v6fOPsf] cfo'Qm jf cg'udg 6f]nLsf] k|ltj]bgsf] cfwf/df cfof]un] To:tf] dtbfg
s]Gb|sf] dtbfg cj}w 3f]if0ff ug]{ / k'gM dtbfg ug]{ ldlt / ;do tf]Sg lgb]{zg lbg]
;DaGwdf,
!@= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf %), k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ bkmf %%, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL
P]g, @)&$ sf] bkmf %! / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf %# adf]lhd
dtu0fgf:ynsf] cglws[t sAhf ePdf lgjf{rg clws[tn] dtu0fgfsf] sfo{ tTsfn :ylut
u/L To;sf] k|ltj]bg cfof]unfO{ lbPsf]df To:tf] 36gfsf] hfFra'em ug{ v6fOPsf] cfo'Qm jf
cg'udg 6f]nLsf] k|ltj]bgsf] cfwf/df To:tf] sAhfaf6 c;/ k/]sf] dtbfg s]Gb|x?sf] ;Dk"0f{
dtkq cj}w 3f]if0ff u/L dtbfg /2 ug]{ ;DaGwdf,
!#= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf %! sf] v08 -8_, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g,
@)&$ tyf k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ bkmf %^ sf] v08 -7_, /fi6«klt tyf
pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf %@ sf] v08 -7_ / /fli6«o;ef ;b:o
lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf %$ sf] v08 -7_ adf]lhd ab/ x'g] dtkq tf]Sg] ;DaGwdf,
!$= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf ^(, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf &*, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg
;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf ^& / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf &!
adf]lhd s'g} lgjf{rg clws[tn] ;+ljwfg, lgjf{rg ;DaGwL sfg"g / cfof]un] lbPsf] lgb]{zg
ljk/Lt sfo{ u/]df cfof]un] To:tf] lgjf{rg clws[tsf] lgo'lQm ab/ u/L csf]{ lgjf{rg
clws[t lgo'Qm ug{] jf ljefuLo sf/afxLsf] nflu ;DalGwt lgsfodf n]vL k7fpg] ;DaGwdf,
!%= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf !& ljk/Lt lgjf{rg clws[t jf dtu0fgfdf
;+nUg s'g} sd{rf/Ln] s'g} dt ;b/ dt xf] eGg] ljZjf; ug{ ;lsg] dgfl;a cfwf/ / sf/0f
x'Fbfx'Fb} To:tf] dtu0fgf gu/]sf] jf s'g} dt ;b/ dt xf]Og egL ljZjf; ug{ ;lsg] dgfl;a
cfwf/ / sf/0f x'Fbfx'Fb} To:tf] dtu0fgf u/]sf] ;DaGwdf,
!^= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -!_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/ ug]{ p2]Zon] cfof]un] tf]s]sf] cfsf/ / /Ësf] ;fdfGo krf{ ljt/0f ug]{ afx]s s'g}
k|sf/sf] kf]i6/, leQ] n]vg, t'n, Aofg/, l8lh6n l8:Kn] 5fk]df jf 5kfPsf] jf k|of]u u/] jf
u/fPsf] ;DaGwdf,
!&= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -@_ ljk/Lt lgjf{rg ;DaGwL
k|rf/ k|;f/sf] nflu s'g} klg wfld{s, k'/ftflTjs, P]ltxfl;s, ;/sf/L, ;fj{hlgs jf lghL
ejg, :df/s, kvf{n jf agf]6df s'g} krf{ 6fF;]df jf 6fF:g nufPdf jf n]v]df jf n]Vg
nufPsf] ;DaGwdf,
11
!*= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -#_ ljk/Lt lgjf{rg ;DaGwL
k|rf/ k|;f/sf] nflu krf{ tof/ ubf{ d'b|0f ug]{ 5fkfvfgfsf] tyf d'b|0f ug{ nufpg] /fhgLlts
bn jf JolQmsf] gfd / 7]ufgf pNn]v gu/L tof/ u/]sf] ;DaGwdf,
!(= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @$ sf] pkbkmf -$_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/ ug]{ p2]Zon] ul/g] ;ef jf e]nfdf jf To:tf] ;ef jf e]nfsf] nflu ;"rgf k|jfx ug]{
k|of]hgsf nflu afx]s cGoq ;fp08 l;i6dsf] k|of]u u/]sf] ;DaGwdf,
@)= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -%_ ljk/Lt dtbfg x'g]
lbgeGbf c7\rfnL; 306f cl3b]lv dtu0fgfsf] sfd k"/f geP;Dd s'g} pDd]bjf/ jf
/fhgLlts bnsf] kIf jf ljkIfdf dtbfg ug]{ jf gug]{ p2]Zon] ;ef af]nfPdf jf cfof]hgf
u/]df, h'n'; lgsfn]df jf gf/fafhL u/]df tyf cGo s'g} klg k|sf/n] k|rf/ k|;f/ u/] jf
u/fPsf] ;DaGwdf,
@!= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -^_ ljk/Lt pDd]bjf/ jf
lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g} JolQmn] cfof]usf] dof{bfdf k|lts"n c;/ k'Ug] u/L k|rf/ k|;f/
u/]sf] ;DaGwdf,
@@= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @$ sf] pkbkmf -*_ jf -(_ ljk/Lt /fhgLlts
bn, pDd]bjf/, lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g} JolQmn] krf{, kf]i6/, leQ] n]vg, t'n, Aofg/,
l8lh6n l8:Kn] k|of]u u/] jf u/fPsf]df ;DalGwt clwsf/Ln] To:tf] krf{, kf]i6/, leQ] n]vg,
t'n, Aofg/, l8lh6n l8:Kn] hkmt u/L To:tf] krf{, kf]i6/, leQ] n]vg, t'n, Aofg/, l8lh6n
l8:Kn] k|of]u u/]sf] :yfgnfO{ b'?:t agfO{ /fVg lbPsf] lgb]{zgsf] kfngf gu/]sf] ;DaGwdf,
@#= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @% sf] pkbkmf -!_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/sf] l;nl;nfdf s'g} /fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g}
JolQmn] cfof]un] tf]s]sf] ;ª\VofeGbf a9L / cfof]u jf lgjf{rg clws[tn] cg'dlt lbPsf]
afx]s cGo ;jf/L ;fwg k|of]u u/] jf u/fPdf,
@$= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @% sf] pkbkmf -@_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/sf] l;nl;nfdf s'g} /fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g}
JolQmn] g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/, :yfgLo tx tyf g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/ jf :YffgLo
txsf] :jfldTj ePsf] ;+:yf jf s'g} lzIf0f ;+:yf jf u}/;/sf/L ;+:yfsf] ;jf/L ;fwg k|of]u
u/] jf u/fPsf] ;DaGwdf,
@%= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @% sf] pkbkmf -#_ ljk/Lt s'g} klg
/fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g} JolQmn] lgjf{rg k|rf/ k|;f/sf]
l;nl;nfdf s'g} ;jf/L ;fwgsf] k|of]u u/L ¥ofnL u/] jf u/fPsf] ;DaGwdf,
@^= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @% sf] pkbkmf -%_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/sf] l;nl;nfdf g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/, :yfgLo tx tyf g]kfn ;/sf/, k|b]z
;/sf/ jf :YffgLo txsf] :jfldTj ePsf] ;+:yf jf s'g} lzIf0f ;+:yf jf u}/;/sf/L ;+:yfsf]
;jf/L ;fwg s'g} /fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g} JolQmnfO{
k|of]u ug{ lbPsf] ;DaGwdf,
@&= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @^ sf] pkbkmf -!_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/sf] l;nl;nfdf s'g} /fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf ;fj{hlgs kb
12
wf/0f u/]sf JolQm jf cGo s'g} JolQmn] ;/sf/L sd{rf/L tyf ;fj{hlgs ;DklQsf] k|of]u u/]
jf u/fPsf] ;DaGwdf,
@*= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @^ sf] pkbkmf -$_ ljk/Lt s'g} clwsf/Ln]
g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/, :yfgLo tx jf g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/ jf :YffgLo txsf]
:jfldTj ePsf] ;+:yfsf] ;DklQ lgjf{rg k|rf/ k|;f/sf] nflu k|of]u ug{ lbPsf] ;DaGwdf,
@(= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @& sf] pkbkmf -!_ ljk/Lt s'g} /fhgLlts
bn, pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglwn]] lgjf{rg k|rf/ k|;f/df k|rlnt ;ª\3Lo sfg"g ljk/Lt
x'g] u/L ;/sf/L jf ;fj{hlgs lgsfo jf u}/;/sf/L ;+3 ;+:yfaf6 s'g} klg k|sf/sf] cfly{s
;xof]u lnPdf jf u}/;/sf/L ;+:yfn] To:tf] cfly{s ;xof]u lbPsf] ;DaGwdf,
#)= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @& sf] pkbkmf -#_ ljk/Lt ;/sf/L jf
;fj{hlgs lgsfosf] ;DalGwt clwsf/Ln] lgjf{rg k|rf/ k|;f/sf] nflu cfly{s ;xof]u lbPsf]
;DaGwdf,
#!= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @& sf] pkbkmf -$_ ljk/Lt /fhgLlts bn,
pDd]bjf/ jf JolQmn] ;/sf/L jf ;fj{hlgs lgsfo jf u}/;/sf/L ;+3 ;+:yfaf6 s'g} klg
k|sf/sf] cfly{s ;xof]u lng] /fhgLlts bn, pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglwnfO{ To:tf] /sd
lkmtf{ ug{ cfof]un] lbPsf] lgb]{zg kfngf gu/]sf] ;DaGwdf,
#@= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @* ljk/Lt /fhgLlts bn jf pDd]bjf/n]
cfˆgf] lgjf{rg k|ltlglw dfk{mt vr{ ug]{ afx]s lgjf{rg k|rf/ k|;f/df vr{ ubf { cGo
JolQmnfO{ vr{ ug{ nufPsf] ;DaGwdf,
##= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @( ljk/Lt /fhgLlts bn jf pDd]bjf/n]]
lgjf{rg k|rf/ k|;f/df lgjf{rg ;DaGwL k|rlnt ;ª\3Lo sfg"g adf]lhd tf]lsPsf] lgjf{rg
vr{sf] xbeGbf a9L vr{ u/] jf u/fPsf] ;DaGwdf,
#$= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf #) ljk/Lt s'g} /fhgLlts bn jf pDd]bjf/n]
lgjf{rg k|rf/ k|;f/ cleofgdf lgjf{rg ;DaGwL k|rlnt ;ª\3Lo sfg"g jf lgjf{rg
cfrf/;+lxtfn] lgif]w u/]sf] sfd sf/afxL ug{ jf u/fpgsf nflu s'g} k|sf/n] cfly{s ;xof]u
lnPdf jf To:tf] sfd sf/afxLsf] nflu vr{ u/] jf u/fPsf] ;DaGwdf,
#%= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf #! sf] pkbkmf -!_ adf]lhd /fhgLlts bn
jf pDd]bjf/n] lgjf{rg k|rf/ k|;f/df ePsf] cfDbfgL / vr{sf]] ljj/0f cfof]un] tf]s]sf]]
sfof{nodf ga'emfPsf] ;DaGwdf,
#^= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf #! sf] pkbkmf -@_ adf]lhd /fhgLlts bn
jf pDd]bjf/n] lgjf{rg k|rf/ k|;f/df ePsf] cfDbfgL / vr{sf] ljj/0f cfof]un] tf]s] adf]lhd
;fj{hlgs gu/]sf] ;DaGwdf,
#&= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf #! sf] pkbkmf -$_ adf]lhdsf] ;doleq
lgjf{rg vr{sf] ljj/0f ;fj{hlgs gug]{ /fhgLlts bn jf pDd]bjf/n] cfof]un] dgfl;a ;do
tf]sL To:tf] ljj/0f ;fj{hlgs ug{ lbPsf] lgb]{zg kfngf gu/]sf] ;DaGwdf,=
#*= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf #@ ljk/Lt lgjf{rg clws[t, dtbfg clws[t
jf lgjf{rgdf ;+nUg sd{rf/Ln] s'g} lnvt, sfuhft, clen]v jf ljj/0f em'§f xf] eGg]
dgfl;a cfwf/ / sf/0f x'Fbfx'Fb} To:tf] lnvt, sfuhft jf clen]vnfO{ sfg"g adf]lhdsf]
k|of]hgsf nflu dfGotf lbPsf] ;DaGwdf,
13
#(= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf ## ljk/Lt lgjf{rg clws[t, dtbfg clws[t
jf lgjf{rgdf ;+nUg sd{rf/L jf ;'/IffsdL{ jf cfof]uaf6 v6fOPsf] cg'udgstf{ cfˆgf]
kbLo lhDd]jf/Laf6 klG5Psf] ;DaGwdf,
$)= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf #$ sf] pkbkmf -!_ ljk/Lt lgjf{rg clws[t,
dtbfg clws[t, lgjf{rgdf ;+nUg sd{rf/L, cg'udgstf{, ;'/IffsdL{ / sfg"g adf]lhd
lgjf{rgsf] s'g} sfddf vl6Psf], k|ltlglwTj ul//x]sf] jf ;3fp k'¥ofO/x]sf] s'g} JolQmn]
lgjf{rgsf] sfdsf] ;Gbe{df cfkm"nfO{ k|fKt hfgsf/L sfg"g adf]lhdsf]] cj:yfdf afx]s cGo
s'g} JolQmnfO{ lbPdf, cleJoQm u/]df jf k|s6 u/]sf] ;DaGwdf,
$!= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf #$ sf] pkbkmf -@_ ljk/Lt lgjf{rg clws[t,
dtbfg clws[t, lgjf{rgdf ;+nUg sd{rf/L jf ;'/IffsdL{, cg'udgstf{ jf cfof]un]
lgjf{rgdf v6fPsf] ko{j]Ifs jf pDd]bjf/ jf lghsf] s'g} k|ltlglw jf dtbftf jf cGo
JolQmn] s'g} dtbftfn] dt lbPsf] jf glbPsf] jf s'g} pDd]bjf/nfO{ dt lbPsf] jf s;n] slt
dt kfPsf] jf dtkqdf dtbftf lrlgg] u/L s'g} klg lsl;dsf] ;ª\s]t jf lrGx /x]sf] jf
cGo s'g} s'/fx? s;}nfO{ egL, n]vL jf s'g} lsl;dn] k|sfzg u/L k|s6 u/]df jf u/fPsf]
;DaGwdf,
$@= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf #% ljk/Lt lgjf{rg ;DaGwL sfo{df k|lts"n
c;/ kg]{ cGo s'g} lsl;dsf] sfo{ u/] jf u/fPsf] ;DaGwdf,
$#= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf #^ ljk/Ltsf] sfo{ ug]{ pBf]u u/]df jf
To:tf] s;"/ ug{ d2t jf b'?T;fxg u/]sf] ;DaGwdf,
$$= dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# sf] bkmf @^ adf]lhd em'§f ljj/0fsf cfwf/df dtbftf gfdfjnL
tof/ eO{ clGtd dtbftf gfdfjnL k|sfzg ePsf] s'/fsf] k|df0faf6 :ki6 b]lvg cfPdf
To:tf] dtbftf gfdfjnL /2 ug]{ ;DaGwdf .
14
cg';"rL–@
-bkmf & sf] pkbkmf -!_ ;Fu ;DalGwt_
lgjf{rg clws[tn] ;'g'jfO{ ug]{ ljifo
!= lgjf{rg cfof]u P]g, @)&# sf] bkmf ( adf]lhd pDd]bjf/sf] cof]Uotf ;DaGwdf k|Zg p7]df
To:tf] pDd]bjf/nfO{ :ki6Ls/0f dfu u/L lg0f{osf] nflu sfuhft ;lxt cfof]udf k7fpg' kg]{5
. :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf !( sf] pkbkmf -%_, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg
P]g, @)&$ sf] bkmf !% / @! tyf k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf !% / @!,
/fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf !# / /fli6«o;ef ;b:o
lgjf{{rg P]g, @)&% sf] bkmf !# adf]lhd pDd]bjf/sf] of]Uotf ;DaGwL ph'/Lsf ;DaGwdf,
@= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf @) pkbkmf -#_, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g,
@)&$ sf] bkmf @@ sf] pkbkmf -#_ tyf k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf @@ sf]
pkbkmf -#_, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf !( sf] pkbkmf
-$_ / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf @) sf] pkbkmf -#_ adf]lhd dgf]gog
kqsf] hfFr ;DaGwL sf/afxL :ylut ug{] ;DaGwdf,
#= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf @!, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf @#, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg
;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf @) / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf @!
adf]lhd pDd]bjf/sf] dgf]gogkq ab/ ug]{ ;DaGwdf,
$= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf @^, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf #! / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf]
bkmf @^ adf]lhd lgjf{rg lrGx ljt/0f ;DaGwdf,
%= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf #(, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf $$, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg
;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf $@ / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf $$
adf]lhd dtk]l6sf gf]S;fg ePdf jf tf]8kmf]8 ul/Psf]df dtbfg /2 u/L cfof]unfO{ k|ltj]bg
lbg] ;DaGwdf,
^= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf $), k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf $%, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg
;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf #& / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf #( adf]lhd
ljz]if kl/l:yltdf dtbfgsf] sfd x'g g;Sg] s'/fdf ljZj:t ePdf dtbfg sfo{ tTsfn
:ylut u/L cfof]unfO{ hfgsf/L lbg] ;DaGwdf,
&= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf $!, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf
$^ tyf k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf $^, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf]
lgjf{rg ;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf $! / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf
$# adf]lhd dtbfg s]Gb|sf] cglws[t sAhf ePsf]df dtbfg clws[tn] lbPsf] k|ltj]bg
;d]tsf] cfwf/df cfof]unfO{ k|ltj]bg lbg] / cfof]usf] lgb]{zg cg';f/ To:tf] dtbfg s]Gb|sf]
dtbfg /2 ug]{ ;DaGwdf,
*= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf #(, $) / $! adf]lhd dtbfg s]Gb|sf] cglws[t
sAhf ePdf, dtbfg s]Gb|df x'nbËf nufot cGo c;fdfGo kl/l:ylt pTkGg eO{ jf pkb|j,
k|fs[lts ljklQ jf sfa' aflx/sf] s'g} sf/0fn] dtbfgsf] sfd ;'rf? x'g g;sL dtbfg :ylut
ePdf pQm dtbfg s]Gb|df k'gM dtbfg x'g] ldlt / ;do tf]Sg] ;DaGwdf,
15
(= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf $(, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ bkmf %$, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL
P]g, @)&$ sf] bkmf %) / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf %@ adf]lhd
dtu0fgf k"/f x'g' cl3 dtkq gf]S;fg ePdf dtu0fgfsf] sfd :ylut u/L cfof]unfO{
k|ltj]bg lbg] ;DaGwdf,
!)= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf %), k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ bkmf %%, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL
P]g, @)&$ sf] bkmf %! / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf %# adf]lhd
dtu0fgf:ynsf] cglws[t sAhf ePsf]df dtu0fgfsf] sfo{ tTsfn :ylut u/L cfof]unfO{
k|ltj]bg lbg] ;DaGwdf,
!!= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf %!, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf %^, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg
;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf %@ / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf %$
adf]lhd dtkq ab/ ug]{ ;DaGwdf,
!@= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf %@, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf %&, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg
;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf %# / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf %%
adf]lhd bf]xf]¥ofO{ dtu0fgf ug{] ;DaGwdf,
!#= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf %#, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ bkmf %(, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL
P]g, @)&$ sf] bkmf %& / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf %* adf]lhd dt
a/fa/ ePdf uf]nf xfnL lg0f{o ug]{ ;DaGwdf,
!$= lgjf{rgdf pDd]bjf/L lb+bf lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf # sf] pkbkmf -!_
ljk/Lt e'm§f ljj/0f jf sfuhft ;+nUg u/L dgf]gogkq k]z u/]df,
!%= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf $ sf] pkbkmf -#_ ljk/Lt dtbfg clws[tsf]
:jLs[lt lagf lgjf{rgdf k|of]u ul/g] jf ul/Psf] dtkq, dtk]l6sf jf cGo ;fdu|L lgjf{rgdf
k|of]u x'g glbg dtbfg s]Gb|af6 aflx/ jf cGoq st} nu]df,
!^= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf $ sf] pkbkmf -$_ ljk/Lt lgjf{rgdf ;+nUg
sd{rf/Ln] 6fF;]sf] jf 6fF:g nufPsf] lgjf{rg ;DaGwL s'g} ljj/0f, ;"rgf, ;"rL jf cGo s'g}
sfuhftdf s'g} Joxf]/f yk]df, s]/d]6 u/]df, ;RofPdf jf x6fPdf jf To:tf] sfuhft Roft]df
jf s'g} lsl;dn] lauf/]df, gf]S;fg u/]df, gi6 u/]df jf u/fPdf,
!&= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf !% ljk/Lt pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf
dtu0fgf k|ltlglw jf cfof]uaf6 cg'dlt k|fKt JolQm afx]s cGo s'g} klg JolQm dtu0fgf
:yndf k|j]z u/]df,
!*= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -!_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/ ug]{ p2]Zon] cfof]un] tf]s]sf] cfsf/ / /Ësf] ;fdfGo krf{ ljt/0f ug{ afx]s s'g}
k|sf/sf] kf]i6/, leQ] n]vg, t'n, Aofg/, l8lh6n l8:Kn] 5fk]df 5kfPdf jf k|of]u u/] jf
u/fPdf,
!(= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -@_ ljk/Lt lgjf{rg ;DaGwL
k|rf/ k|;f/sf] nflu s'g} klg wfld{s, k'/ftflTjs, P]ltxfl;s, ;/sf/L, ;fj{hlgs jf lghL
16
ejg, :df/s, kvf{n jf agf]6df s'g} krf{ 6fF;]df jf 6fF:g nufPdf jf n]v]df jf n]Vg
nufPdf,
@)= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -#_ ljk/Lt lgjf{rg ;DaGwL
k|rf/ k|;f/sf] nflu krf{ tof/ ubf{ d'b|0f ug]{] 5fkfvfgfnfO{ d'b|0f ug{ nufPsf] ;DaGwdf,
@!= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -$_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/ ug]{ p2]Zon] ul/g] ;ef jf e]nfdf jf To:tf] ;ef jf e]nfsf] nflu ;"rgf k|jfx ug]{
k|of]hgsf nflu afx]s cGoq ;fp08 l;:6dsf] k|of]u u/]df,
@@= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @$ sf] pkbkmf -%_ ljk/Lt dtbfg x'g]
lbgeGbf c7\rfnL; 306f cl3b]lv dtu0fgfsf] sfd k"/f geP;Dd s'g} pDd]bjf/ jf
/fhgLlts bnsf] kIf jf ljkIfdf dtbfg ug]{ jf gug]{ p2]Zon] ;ef af]nfPdf jf cfof]hgf
u/]df, h'n'; lgsfn]df jf gf/fafhL u/]df tyf cGo s'g} klg k|sf/n] k|rf/ k|;f/ u/] jf
u/fPdf,
@#= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -^_ ljk/Lt pDd]bjf/ jf
lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g} JolQmn] cfof]usf] dof{bfdf k|lts"n c;/ k'Ug] u/L k|rf/ k|;f/
u/]df,
@$= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -*_ jf -(_ ljk/Lt /fhgLlts
bn, pDd]bjf/, lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g} JolQmn] krf{, kf]i6/, leQ] n]vg, t'n, Aofg/,
l8lh6n l8:Kn] k|of]u u/] jf u/fPsf]df ;DalGwt clwsf/Ln] To:tf] krf{, kf]i6/, leQ] n]vg,
t'n, Aofg/, l8lh6n l8:Kn] hkmt u/L To:tf] krf{, kf]i6/, leQ] n]vg, t'n, Aofg/, l8lh6n
l8:Kn] k|of]u u/]sf] :yfgnfO{ b'?:t agfO{ /fVg lgb]{zg lbPdf To:tf] lgb]{zgsf] kfngf gu/]df,
@%= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @% sf] pkbkmf -!_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/sf] l;nl;nfdf s'g} /fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g}
JolQmn] cfof]un] tf]s]sf] ;ª\VofeGbf a9L / cfof]u jf lgjf{rg clws[tn] cg'dlt lbPsf]
afx]s cGo ;jf/L ;fwg k|of]u u/] jf u/fPdf,
@^= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @% sf] pkbkmf -@_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/sf] l;nl;nfdf s'g} /fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g}
JolQmn] g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/, :yfgLo tx jf g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/ jf :YffgLo
txsf] :jfldTj ePsf] ;+:yf jf s'g} lzIf0f ;+:yf jf u}/;/sf/L ;+:yfsf] ;jf/L ;fwg k|of]u
u/] jf u/fPdf,
@&= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @% sf] pkbkmf -#_ ljk/Lt s'g} klg
/fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g} JolQmn] lgjf{rg k|rf/ k|;f/sf]
l;nl;nfdf s'g} ;jf/L ;fwgsf] k|of]u u/L ¥ofnL u/] jf u/fPdf,
@*= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @* ljk/Lt /fhgLlts bn jf pDd]bjf/n]
cfˆgf] lgjf{rg k|ltlglw dfk{mt vr{ ug]{ afx]s lgjf{rg k|rf/ k|;f/df vr{ ubf{ cGo
JolQmnfO{ vr{ ug{ nufPdf .
17
cg';"rL–#
-bkmf & sf] pkbkmf -@_ ;Fu ;DalGwt_
cg'udgstf{n] ;'g'jfO{ ug]{ ljifo
!= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf $ sf] pkbkmf -$_ ljk/Lt lgjf{rgdf ;+nUg
sd{rf/Ln] 6fF;]sf] jf 6fF:g nufPsf] lgjf{rg ;DaGwL s'g} ljj/0f, ;"rgf, ;"rL jf cGo s'g}
sfuhftdf s'g} Joxf]/f yk]df, s]/d]6 u/]df, ;RofPdf jf x6fPdf jf To:tf] sfuhft Roft]df
jf s'g} lsl;dn] lauf/]df, gf]S;fg u/]df, gi6 u/]df jf u/fPdf,
@= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf !# ljk/Lt x'g] u/L dtbftfnfO{ dtbfg
:yndf k|j]z ug{ glbg uf}F8f jf af6f] 5]s]df jf dtbfg s]Gb|df dtbfg ug{ s'g} lsl;dn]
afwf cj/f]w u/] jf u/fPdf,
#= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf !% ljk/Lt pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf
dtu0fgf k|ltlglw jf cfof]uaf6 cg'dlt k|fKt JolQm afx]s cGo s'g} klg JolQm dtu0fgf
:yndf k|j]z u/]df,
$= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf !( ljk/Lt dtbfg k|f/De x'g' eGbf tLg 306f
cl3b]lv dtbfg sfo{ ;dfKt geP;Dd s;}n] klg dtbftf jf dtbfg s]Gb|df dtbfgsf]
sfddf ;+nUg JolQm jf sd{rf/LnfO{ afwf x'g] u/L dtbfg s]Gb| /x]sf] 3/, ejg jf 7fpF /
dtbfgnfO{ c;/ kg]{ u/L To;sf] jl/kl/sf] s'g} lghL jf ;fj{hlgs 3/, ejg jf hUufdf
;fp08 l;:6d, P;PdP;, ;fdflhs ;~hfn jf o:t} s'g} ;fwg k|of]u ug{ jf afhf, gfrufg,
;fj{hlgs ef]h, h'n'; k|bz{g jf h'g;'s} lsl;dsf] ;ef jf ;df/f]x u/]df jf x'nx'Hht jf
xf]xNnf u/L zflGt eË u/]df jf eo, qf; l;h{gf u/]df jf lgjf{rgsf] jftfj/0f layf]Ng] sfo{
u/L eo qf; l;h{gf u/] jf u/fPdf,
%= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -!_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/ ug]{ p2]Zon] cfof]un] tf]s]sf] cfsf/ / /Ësf] ;fdfGo krf{ ljt/0f ug]{ afx]s s'g}
k|sf/sf] kf]i6/, leQ] n]vg, t'n, Aofg/, l8lh6n l8:Kn] 5fk]df 5kfPdf jf k|of]u u/] jf
u/fPdf,
^= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -@_ ljk/Lt lgjf{rg ;DaGwL
k|rf/ k|;f/sf] nflu s'g} klg wfld{s, k'/ftflTjs, P]ltxfl;s, ;/sf/L, ;fj{hlgs jf lghL
ejg, :df/s, kvf{n jf agf]6df s'g} krf{ 6fF;]df jf 6fF:g nufPdf jf n]v]df jf n]Vg
nufPdf,
&= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -#_ ljk/Lt lgjf{rg ;DaGwL
k|rf/ k|;f/sf] nflu krf{ tof/ ubf{ d'b|0f ug]{] 5fkfvfgfnfO{ d'b|0f ug{ nufPdf,
*= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -$_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/ ug]{ p2]Zon] ul/g] ;ef jf e]nfdf jf To:tf] ;ef jf e]nfsf] nflu ;"rgf k|jfx ug]{
k|of]hgsf nflu afx]s cGoq ;fp08 l;:6dsf] k|of]u u/]df,
(= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @$ sf] pkbkmf -%_ ljk/Lt dtbfg x'g] lbg
eGbf c7\rfnL; 306f cl3b]lv dtu0fgfsf] sfd k"/f geP;Dd s'g} pDd]bjf/ jf /fhgLlts
bnsf] kIf jf ljkIfdf dtbfg ug]{ jf gug]{ p2]Zon] ;ef af]nfPdf jf cfof]hgf u/]df, h'n';
lgsfn]df jf gf/fafhL u/]df tyf cGo s'g} klg k|sf/n] k|rf/ k|;f/ u/] jf u/fPdf,
18
!)= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -^_ ljk/Lt pDd]bjf/ jf
lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g} JolQmn] cfof]usf] dof{bfdf k|lts"n c;/ k'Ug] u/L k|rf/ k|;f/
u/]df,
!!= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf @$ sf] pkbkmf -*_ jf -(_ ljk/Lt /fhgLlts
bn, pDd]bjf/, lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g} JolQmn] krf{, kf]i6/, leQ] n]vg, t'n, Aofg/,
l8lh6n l8:Kn] k|of]u u/] jf u/fPsf]df ;DalGwt clwsf/Ln] To:tf] krf{, kf]i6/, leQ] n]vg,
t'n, Aofg/, l8lh6n l8:Kn] hkmt u/L To:tf] krf{, kf]i6/, leQ] n]vg, t'n, Aofg/, l8lh6n
l8:Kn] k|of]u u/]sf] :yfgnfO{ b'?:t agfO{ /fVg lgb]{zg lbPdf To:tf] lgb]{zgsf] kfngf gu/]df,
!@= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @% sf] pkbkmf -!_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/sf] l;nl;nfdf s'g} /fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g}
JolQmn] cfof]un] tf]s]sf] ;ª\Vof eGbf a9L / cfof]u jf lgjf{rg clws[tn] cg'dlt lbPsf]
afx]s cGo ;jf/L ;fwg k|of]u u/] jf u/fPdf,
!#= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @% sf] pkbkmf -@_ ljk/Lt lgjf{rgsf] k|rf/
k|;f/sf] l;nl;nfdf s'g} /fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g}
JolQmn] g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/, :yfgLo tx tyf g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/ jf :YffgLo
txsf] :jfldTj ePsf] ;+:yf jf s'g} lzIf0f ;+:yf jf u}/;/sf/L ;+:yfsf] ;jf/L ;fwg k|of]u
u/] jf u/fPdf,
!$= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf @% sf] pkbkmf -#_ ljk/Lt s'g} klg
/fhgLlts bn jf pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf cGo s'g} JolQmn] lgjf{rg k|rf/ k|;f/sf]
l;nl;nfdf s'g} ;jf/L ;fwgsf] k|of]u u/L ¥ofnL u/] jf u/fPdf,
!%= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf #% ljk/Lt lgjf{rg ;DaGwL sfo{df k|lts"n
c;/ kg]{ sfo{ u/] jf u/fPsf] ljifo .
19
cg';"rL–$
-bkmf * ;Fu ;DalGwt_
dtbfg clws[tn] ;'g'jfO{ ug]{ ljifo
!= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf #%, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf]
bkmf $) tyf k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf $), /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf]
lgjf{rg ;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf #^ / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf
#* adf]lhd gfd 9fF6L dtbfg ug{ cfPsf] ;DaGwdf,
@= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf #^ sf] pkbkmf -@_, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g,
@)&$ sf] bkmf $! sf] pkbkmf -@_ tyf k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf $!
sf] pkbkmf -@_, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf #* sf]
pkbkmf -@_ / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf $) sf] pkbkmf -@_ adf]lhd
xltof/ lnPsf] jf dfbs kbfy{ ;]jg u/]sf] JolQmnfO{ dtbfg s]Gb|df k|j]z ug{ glbg]
;DaGwdf,
#= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf #(, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z ;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ bkmf $$, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL
P]g, @)&$ sf] bkmf $@ / /fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf $$ adf]lhd
dtk]l6sf gf]S;fg ePdf jf tf]8kmf]8 ePdf lgjf{rg clws[tnfO{ k|ltj]bg ug]{ ;DaGwdf,
$= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf $), k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ bkmf $%, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL
P]g, @)&$ sf] bkmf #& / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf #( adf]lhd ljz]if
kl/l:yltdf dtbfg :ylut ug]{ ;DaGwdf,
%= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf $!, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z ;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ sf] bkmf $^, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg
;DaGwL P]g, @)&$ sf] bkmf $! / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf $#
adf]lhd dtbfg s]Gb|sf] cglws[t sAhf ePdf dtbfg :ylut ug]{ ;DaGwdf,
^= :yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&# sf] bkmf ^!, k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ tyf
k|b]z ;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$ bkmf ^(, /fi6«klt tyf pk/fi6«kltsf] lgjf{rg ;DaGwL
P]g, @)&$ sf] bkmf ^! / /fli6«o;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf ^@ adf]lhd lgljbf
dtkq lbg] ;DaGwdf,
&= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf $ sf] pkbkmf -#_ ljk/Lt dtbfg clws[tsf]
:jLs[lt lagf lgjf{rgdf k|of]u ul/g] jf ul/Psf] dtkq, dtk]l6sf jf cGo ;fdu|L lgjf{rgdf
k|of]u x'g glbg dtbfg s]Gb|af6 aflx/ jf cGoq st} nu]df,
*= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf $ sf] pkbkmf -$_ ljk/Lt lgjf{rgdf ;+nUg
sd{rf/Ln] 6fF;]sf] jf 6fF:g nufPsf] lgjf{rg ;DaGwL s'g} ljj/0f, ;"rgf, ;"rL jf cGo s'g}
sfuhftdf s'g} Joxf]/f yk]df, s]/d]6 u/]df, ;RofPdf jf x6fPdf jf To:tf] sfuhft Roft]df
jf s'g} lsl;dn] lauf/]df, gf]S;fg u/]df, gi6 u/]df jf u/fPdf,
(= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf % sf] pkbkmf -$_ ljk/Lt cflwsfl/s 5fk
jf lrGx nfu]sf] dtkq dtbfg gu/L cfkm";Fu /fv]df jf dtbfg s]Gb| aflx/ nu]df,
!)= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf & sf] pkbkmf -!_ ljk/Lt dt lbg kfpg]
clwsf/ lagf lgjf{rgdf dtbfg u/]df,
20
!!= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf & sf] pkbkmf -@_ ljk/Lt csf]{ dtbftfsf]
gfdsf] dtkq a'lemlnPdf jf csf{sf] gfdaf6 dtbfg u/]df,
!@= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf * ljk/Lt Pp6} lgjf{rgdf PseGbf a9L
k6s dtbfg u/]df,
!#= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf ( ljk/Lt dtkqdf dt ;ª\s]t ul/;s]kl5
To:tf] dtkq s;}nfO{ b]vfPdf, k|bz{g u/]df, uf]Ko dt ;ª\s]t :yndf dt ;ª\s]t gu/L
To;eGbf aflx/ uO{ dt ;ª\s]t u/]df jf dt ;ª\s]t u/]sf] Joxf]/f s'g} k|sf/n] ;fj{hlgs
u/]df,
!$= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf !) ljk/Lt dtbfg ubf{ dtbfg ;DaGwL
k|rlnt ;ª\3Lo sfg"g jf cfof]un] tf]s]sf] k|lqmof pNnª\3g u/]df,
!%= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf !! ljk/Lt dtkq afx]s cGo s'g} j:t'
dtk]l6sfleq v;fn] jf /fv]df,
!^= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf !# ljk/Lt x'g] u/L dtbftfnfO{
dtbfg:yndf k|j]z ug{ glbg uf}F8f jf af6f 5]s]df jf dtbfg s]Gb|df dtbfg ug{ s'g}
lsl;dn] afwf cj/f]w u/] jf u/fPdf,
!&= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf !$ ljk/Lt u}/ g]kfnL gful/sn] dtbfg
u/]df,
!*= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf !% ljk/Lt pDd]bjf/ jf lgjf{rg k|ltlglw jf
dtu0fgf k|ltlglw jf cfof]uaf6 cg'dlt k|fKt JolQm afx]s cGo s'g} klg JolQm dtu0fgf
:yndf k|j]z u/]df,
!(= lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf]] bkmf !( ljk/Lt dtbfg k|f/De x'g' tLg 306f
cl3b]lv dtbfg sfo{ ;dfKt geP;Dd s;}n] klg dtbftf jf dtbfg s]Gb|df dtbfgsf]
sfddf ;+nUg JolQm jf sd{rf/LnfO{ afwf x'g] u/L lgjf{rgsf] jftfj/0f layf]Ng] sfo{ u/L eo
qf; l;h{gf u/] jf u/fPdf .
21
cg';"rL–%
-bkmf ( sf] pkbkmf -!_ ;Fu ;DalGwt_
k|d'v gfd btf{ clwsf/L, gfd btf{ clwsf/L jf ;xfos gfd btf{ clwsf/Ln]] ;'g'jfO{ ug]{ ljifo
!= dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# sf] bkmf !^ adf]lhd s;}n] cfk\mgf] gfd bf]xf]/f] k/]sf]df x6fpg
lgj]bg lbPdf,
@= dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# sf] bkmf !& sf] pkbkmf -#_ adf]lhd gfd btf{ clwsf/LnfO{ s'g}
JolQmsf] gfd bf]xf]/f] k/]sf] hfgsf/L k|fKt x'g cfPdf,
#= dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# sf] bkmf #! sf] v08 -s_ adf]lhd s;}n] cfˆgf] gfd, y/, jtg,
pd]/ jf cGo ljj/0f 9fF6L gfd btf{ u/fPdf jf btf{ u/fpgsf] nflu b/vf:t lbPdf jf
To;/L 9fF6L btf{ u/fPsf] egL lj/f]wkq lbPdf,
$= dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# sf] bkmf #! sf] v08 -v_ adf]lhd dtbftf gfdfjnLdf hfgL
a'emL s;}n] s'g} Joxf]/f yk]df, s]/d]6 u/]df, ;RofPdf jf To:tf] dtbftf gfdfjnL s'g}
lsl;dn] lauf/]df, gf]S;fg kf/]df jf gi6 u/]df,
%= dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# sf] bkmf #! sf] v08 -u_ adf]lhd dtbftf gfdfjnL tof/ ug]{
sfo{df vl6Psf sd{rf/LnfO{ s'g} lsl;dsf] 8/, wDsL jf k|nf]eg lbPdf jf an k|of]u u/L
cfˆgf] st{Jo kfng ug{ jf u/fpgaf6 ljrlnt u/fPdf,
^= dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# sf] bkmf #! sf] v08 -3_ adf]lhd uf]Ko /fVg' kg]{ sfuhft jf
ljj/0fsf] uf]Kotf eË u/]df,
&= dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# sf] bkmf #! sf] v08 -ª_ adf]lhd dtbftf gfdfjnL btf{ ug]{
k|of]hgsf] nflu cfof]un] ;ª\sng u/]sf] dtbftfsf] gfd, y/, jtg, kmf]6f] / cGo ljj/0f
cglws[t ?kdf k|sfzg u/]df jf ljt/0f u/]df jf hfgL–hfgL b'?kof]u u/]df,
*= dtbftf gfdfjnL P]g, @)&# sf] bkmf #! sf] v08 -r_ / ;f]xL P]gsf] bkmf @@ sf] pkbkmf -
@_ ljk/Lt dtbftf gfdfjnL k|of]u u/]df .
22
cg';"rL–^
-bkmf !) sf] pkbkm -!_ ;Fu ;DalGwt_
ph'/Lsf] 9fFrf
>L lgjf{rg cfof]u÷lgjf{rg clws[t÷
cg'udgstf{÷cg'udg 6f]nL÷dtbfg clws[t
========================================
ljifo M ph'/L ;DaGwdf .
ldlt ============df x'g] :yfgLo tx÷k|b]z;ef ;b:o÷k|ltlglw;ef ;b:o÷/fli6«o;ef ;b:o÷/fi6«klt÷pk/fi6«kltsf] lgjf{rgsf] ;Gbe{df lgjf{rg cfof]u P]g, @)&#÷dtbftf gfdfjnL P]g,
@)&#÷lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&#÷:yfgLo tx lgjf{rg P]g, @)&#÷k|b]z;ef ;b:o lgjf{rg
P]g, @)&$÷k|ltlglw;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&$, /fi6«klt tyf pk/fi6«klt lgjf{rg ;DaGwL P]g,
@)&$÷/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg P]g, @)&% sf] bkmf =====tyf ===================== lgodfjnLsf] lgod
======sf] pNn+3g u/L b]xfosf] sfd sf/afxL ePsf]n] ;f] sfo{ /f]sL pNnª\3gstf{nfO{ sfg"g adf]lhd
sf/afxLsf] nflu of] ph'/L lbPsf] 5' M–
!= pNn+3gstf{÷ljkIfLsf] gfd M
@= 7]ufgf÷;+nUg ;+:yf÷lgsfo M
#= ph'/Lsf] ;+lIfKt Joxf]/f M=======================================================================
===========================================================================================================================
$= ;+nUg k|df0f M=====================================================================================
===========================================================================================================================
ph'/Lstf{sf]–
b:tvt M
gfd, y/ M
dtbftf kl/rokq g+=M
;Dks{ 7]ufgf M
;Dks{ kmf]g g+=÷df]afO{n g+=M
ldlt M
b|i6Jo M
-!_ ph'/Lstf{n] lghsf] kl/ro uf]Ko /fVg cg'/f]w u/]df lghsf] kl/ro uf]Ko /fVg' kg]{5 .
-@_ ph'/L df}lvs ?kdf jf s'g} ;~rf/sf] ;fwgaf6 ;d]t lbg ;lsg]5 .
23
cg';"rL–&
-bkmf !! sf] pkbkmf -!_ ;Fu ;DalGwt_
dtbfg clws[t
lgjf{rg ljjfb ;DaGwL ph'[/L btf{ lstfa
lhNnf =====lgjf{rg If]q====-k|ltlglw;ef÷k|b]z;ef_÷:yfgLo tx=========j8f g+= ==dtbfg:yn =========== dtbfg s]Gb|sf] gfd ======== dtbfg s]Gb|sf] sf]8 g+= ===
b=g+= ldlt lgj]bssf]
gfd y/
b:tvt ljkIfLsf]
gfd y/
b:tvt ph'/Lsf] ljifo ph'/Lsf]
;+lIfKt Joxf]/f
tTsfn ul/Psf]
k|f/lDes sf/jfxL
clGtd lg0f{o lg0f{o
ldlt
s}lkmot
cl3Nnf] kfgfsf] ph'/L ;+Vof ====== o; kfgfsf] ph'/L ;+Vof====== hDdf ph'/L ;+Vof =======
dtbfg clws[tsf] b:tvt
hDdf kfgf ;+Vof ==== sf] kfgf g+= ====
hDdf ph'/L ;+Vof M
24
cg';"rL–*
-bkmf !! sf] pkbkmf -!_ / -@_ ;Fu ;DalGwt_
d'Vo÷lgjf{rg clws[t, cg'udgstf{ tyf gfd btf{ clwsf/L
lgjf{rg ljjfb ;DaGwL ph'[/L btf{ lstfa
lhNnf ===== lgjf{rg If]q g+= ====== -k|ltlglw;ef jf k|b]z;ef_÷:yfgLo tx=====
b=g+= ldlt lgj]bssf]
gfd y/
b:tvt ljkIfLsf]
gfd y/
b:tvt ph'/Lsf] ljifo ph'/Lsf]
;+lIfKt Joxf]/f
tTsfn ul/Psf]
k|f/lDes sf/jfxL
clGtd lg0f{o lg0f{o
ldlt
s}lkmot
cl3Nnf] kfgfsf] ph'/L ;+Vof ====== o; kfgfsf] ph'/L ;+Vof====== hDdf ph'/L ;+Vof =======
d'Vo÷lgjf{rg clws[tsf] b:tvt
hDdf kfgf ;+Vof ==== sf] kfgf g+= ====
hDdf ph'/L ;+VofM
25
cg';"rL–(
-bkmf !! sf] pkbkmf -!_ ;Fu ;DalGwt_
lgjf{rg cof]u, g]kfn
lgjf{rg ljjfb lg?k0f ;ldlt
lgjf{rg ljjfb ;DaGwL ph'[/L btf{ lstfa
k|ltlglw;ef÷k|b]z;ef÷:yfgLo tx ===== ;fn
b=g+= ldlt lgj]bssf]
gfd y/
b:tvt ljkIfLsf]
gfd y/
b:tvt ph'/Lsf] ljifo ph'/Lsf]
;+lIfKt Joxf]/f
tTsfn ul/Psf]
k|f/lDes sf/jfxL
clGtd lg0f{o lg0f{o
ldlt
s}lkmot
cl3Nnf] kfgfsf] ph'/L ;+Vof ====== o; kfgfsf] ph'/L ;+Vof====== hDdf ph'/L ;+Vof =======
k|dfl0ft ug]{
hDdf kfgf ;+Vof ==== sf] kfgf g+= ====
hDdf ph'/L ;+VofM
26
cg';"rL–!)
-bkmf !@ sf] pkbkmf -@_ ;Fu ;DalGwt_
dtbfg clws[t÷cg'udgstf{÷cg'udg 6f]nL÷lgjf{rg clws[t÷lgjf{rg cfof]u
lnlvt k|ltjfb k]z ug]{ ;"rgf
========= lhNnf==================ufpF÷gu/kflnsf j8f g+= =======a:g] aif{ =========sf] tkfO{
=============================== sf] lj?4df ======================================= ljifodf ph'/L kg{ cfPsf]n] lgjf{rg
ljjfb ;dfwfg -;'g'jfO{ / lg?k0f_ ;DaGwL sfo{ljlw, @)&^ sf] bkmf !@ sf] pkbkmf -#_ adf]lhd ;f]
ljifodf ePsf] u/]sf] oyfy{ ljj/0f vf]nL==========leq dtbfg clws[t÷cg'udgstf{÷cg'udg
6f]nL÷lgjf{rg clws[t÷lgjf{rg cfof]u ;dIf lnlvt k|ltjfb k]z ug'{ x'g ;"lrt ul/G5 . ;doleq
lnlvt k|ltjfb k]z gePdf lgodfg';f/ e} hfg] Joxf]/f ;d]t hfgsf/L u/fOG5 .
lnlvt hjfkm dfu ug]{sf]–
b:tvt M
gfd, y/ M
kb M
sfof{no M
ldlt M
27
cg';"rL–!!
-bkmf !@ sf] pkbkmf -#_ ;Fu ;DalGwt_
dtbfg clws[t, lgjf{rg clws[t, cg'udgstf{, lgjf{rg cfof]udf r9fPsf]
lnlvt hjfkm
ljifoM =============================
======= lhNnf ====== ufpF÷gu/kflnsf j8f g+ == a:g] jif{ ==== sf] ================ lnlvt hjfkm k|:t'tstf{
lj¿4
======== lhNnf ======== ufpF÷gu/kflnsf j8f g+ == a:g] aif{ ==== sf] ==============ljkIfL
d÷ xfdL lgDg lnlvt lgj]bg u5{'÷u5f}{+ .
!= =============================
@= ===============================
k|:t't ljifodf =====================================u/L kfpF jf ==================================cfb]z u/L kfpF .
o; lgj]bgkqsf] Joxf]/f 7Ls ;fFrf] 5, em'Ýf Joxf]/f n]v]sf] 7x/] sfg"g adf]lhd ;hfo ;x'Fnf a'emfpFnf .
lnlvt hjfkm k]z ug]{sf]–
b:tvt M
gfd, y/ M
7]ufgf M
Olt;+jt\ ===== ;fn ==========dlxgf ===========ut] /f]h ==============z'ed\ .
28
cg';"rL–!@
-bkmf !@ sf] pkbkmf -*_ ;Fu ;DalGwt_
lgjf{rg cfof]u÷lgjf{rg clws[t÷cg'udgstf{÷cg'udg 6f]nL÷dtbfg clws[t
kqmfp cfb]z
lhNnf==================ufpF÷gu/kflnsf ============ j8f g+= ======= a:g] jif{ =========sf] ====================n]
lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf === sf] pkbkmf == adf]lhdsf] s;"/ cg';f/sf] hl/jfgf
ga'emfpg' ePsf]n] ;f] P]gsf] bkmf === sf] pkbkmf === adf]lhd s;"/ u/]sf]n] lghnfO{ sfg"g adf]lhd
sf/jfxLsf nflu kqmfp ug{ of] cfb]z lbOPsf] 5 .
kqmfp cfb]zhf/L ug]{sf]–
b:tvt M
gfd, y/ M
kb M
sfof{no M
ldlt M
29
cg';"rL–!#
-bkmf !@ sf] pkbkmf -!)_ ;Fu ;DalGwt_
dtbfg clws[t, cg'udgstf{, lgjf{rg clws[t, lgjf{rg cfof]u
lg0f{osf] 9fFrf
======== lhNnf ======== ufpF÷gu/kflnsf j8f g+ ====== a:g] jif{ ====== sf] =========================== lgj]bs
lj¿4
======== lhNnf ======== ufpF÷gu/kflnsf j8f g+ ====== a:g] jif{ ====== sf] ===========================ljkIfL
ljifo M ============
ljjfbsf] ljj/0f
!= =============================
@= ===============================
lg0f{o
o;df lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf === sf] pkbkmf ==== adf]lhdsf] s;"/ ePsf] b]lv+bf
;f]xL P]gsf] bkmf === sf] pkbkmf ==== adf]lhd ===== x'g] 7x5{ .
lg0f{ostf{sf]–
b:tvt M
gfd, y/ M
kb M
sfof{no M
ldlt M
Olt;+jt\ ===== ;fn ==========dlxgf ===========ut] /f]h ==============z'ed\ .
30
cg';"rL–!$
-bkmf !@ sf] pkbkmf -!#_ ;Fu ;DalGwt_
hl/jfgf a'emfPsf] /l;b
======== lhNnf ======== ufpF÷gu/kflnsf j8f g+ ====== a:g] jif{ ====== sf] ======================================== nfO{
lgjf{rg ;DaGwL s;"/ u/] jfkt lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf #& sf] pkbkmf -!_
adf]lhd dtbfg clws[t÷cg'udgstf{÷cg'udg 6f]nL÷lgjf{rg clws[t÷lgjf{rg cfof]un] ?= ======= -
cIf/?kL ===============_ hl/jfgf u/]sf]df lghn] pQm /sd ldlt =================df a'emfPsf]n] of] /l;b
lbOPsf] 5 .
a'emfpg]sf]– a'lemlng]sf]–
b:tvt M b:tvt M
gfd, y/ M gfd, y/ M
ldlt M kb M
sfof{no M
ldlt M
31
cg';"rL–!%
-bkmf !@ sf] pkbkmf -!$_ ;Fu ;DalGwt_
kqsf] 9fFrf
>L =================== k|x/L sfof{no,
================================== .
ljifo M s}b ug]{ ;DaGwdf .
============================== a:g] ======================================== nfO{ lgjf{rg ;DaGwL
================================================ s;"/ u/] jfkt lgjf{rg -s;"/ tyf ;hfo_ P]g, @)&# sf] bkmf #&
sf] pkbkmf -!_ adf]lhd dtbfg clws[t÷cg'udgstf{÷lgjf{rg clws[t÷lgjf{rg cfof]un] ?=
=================== -cIf/?kL ================================ _ hl/jfgf u/]sf]df lghn] pQm hl/jfgf /sd a'́ fpg
OGsf/ ug'{ ePsf]÷c;dy{tf JoQm ug'{ ePsf]n] ;f]xL bkmfsf] pkbkmf -$_ adf]lhd pQm hl/jfgf jfkt
lghnfO{ k|rlnt sfg"g adf]lhd s}b ug{ To; sfof{nodf k7fOPsf] Joxf]/f cg'/f]w 5 .
b:tvt M
gfd, y/ M
bhf{ M
sfof{no M
ldlt M
32
cg';"rL–!^
-bkmf !@ sf] pkbkmf -!%_ / -!^_ ;Fu ;DalGwt_
dtbfg clws[t÷cg'udgstf{÷lgjf{rg clws[t÷d'Vo lgjf{rg clws[t÷lgjf{rg cfof]u
k'g/fj]bgsf] Dofb lbg] kqsf] 9fFrf
======== lhNnf ======== ufpF÷gu/kflnsf j8f g+ ====== a:g] jif{ ====== sf] =========================== lgj]bs
lj¿4
======== lhNnf ======== ufpF÷gu/kflnsf j8f g+ ====== a:g] jif{ ====== sf] =========================== ljkIfL
ljifo M==========
====== lhNnf =============== ufpF÷gu/kflnsf j8f g+= ===== a:g] ================== sf] 5f]/f÷5f]/L÷>LdtL jif{
=======sf] ==================================== sf gfpFdf hf/L ul/Psf] ;"rgf
dtbfg clws[t÷cg'udgstf{÷lgjf{rg clws[t÷d'Vo lgjf{rg clws[t÷lgjf{rg cfof]uaf6
========================================== ljjfbsf] ljifodf ldlt ====================== df ============= ======= -lg0f{osf]
;+lIfKt Joxf]/f pNn]v ug]{_ lg0f{o ePsf]n] ;f] sf] hfgsf/Lsf] nflu of] ;"rgf k7fOPsf] 5 . pQm ljjfbdf
ePsf] lg0f{odf lrQ ga'e]mdf cfkm\gf] ;a'b k|df0f lnO{ kGw| lbg leq ;DalGwt cbfntdf k'g/fj]bg ug'{
x'g o;} ;"rgfåf/f hfgsf/L u/fOG5 .
Olt;+jt\============;fn ========dlxgf ====== ut] =====/f]h ======sf lbg d]/f] b:tvtaf6 of] ;"rgf hf/L eof] .
lg0f{o ug]{ clwsf/Lsf]–
b:tvt M
gfd M
kb M
lhNnf M
lgjf{rgg If]q M
:yfgLo tx M
j8f g+= M
dtbfg:yn / dtbfg s]Gb| M