Korniza e programit mësimor profesional - rks-gov.net · Web viewrekomandohen janë: pyetjet me...

1

Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë

Programi mësimor ARSIMI PROFESIONAL

Programi 2013

Tjerrje Niveli I dhe II

Kosovë, 2013

1

2

PËRMBAJTJA I.Parathënie

I. Korniza e programit mësimor profesional për profilin “Tjerrje”, Niveli I dhe II.

II. Programet e lëndëve profesionale dhe përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale për Nivelin I

a) Programet e lëndëve profesionale, kl. 10.1. Fibrat e tekstilit2. Teknologji e tjerrjes3. Vizatim teknik

b) Përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale, kl. 10.1. Punët përgatitore në repartin e pastrimit të pambukut2. Lënurja e pambukut3. Shumëfishimi i shiritave të pambukut4. Zgjatja e shiritave të pambukut me makinë zgjatëse5. Paratjerrja6. Tjerrja7. Përgatitja e lëmshit (topsit) për krehje

c) Programet e lëndëve profesionale, kl. 11.1. Fibrat e tekstilit2. Teknologji e tjerrjes 3. Bazat e makinerisë dhe automatikës4. Teknologjia e tekstilit

d) Përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale, kl. 11.1. Tjerrja e fortë dhe fijezuar2. Punët përgatitore për tjerrjen e leshit të lënurur3. Lënurja dhe formimi i paratjerrit4. Tjerrja e leshit të lënurur

III. Programet e lëndëve profesionale dhe përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale për Nivelin II.

a) Programet e lëndëve profesionale, kl. 12.1. Teknologji e tjerrjes 2. Teknologjia e tekstilit3. Hulumtimet e tekstilit4. Planifikimi i prodhimit dhe organizimi i punës5. Disenjimi me ndihmën e kompjuterit (CAD)

3

b) Përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale, kl. 12.1. Punët përgatitore për prodhimin e tjerrit të krehur2. Përdorimi i makinave për lënurjen e leshit të krehur3. Larja e shiritave dhe drejtimi i dredhave4. Përdorimi i makinës për lizirim5. Përdorimi i makinave krehëse për tjerrjen e leshit të krehur6. Përdorimi i melanzherit7. Përdorimi i makinave zgjatëse të leshit8. Përdorimi i makinës paratjerrse 9. Përdorimi i makinave tjerrëse

V. Literatura

4

Korniza e programit mësimor profesional

ARSIMI PROFESIONAL

Programi 2013

TjerrjeNiveli I dhe II

5

Korniza e programit mësimor profesional

Lëmi: TekstilProfili: TjerrjeNiveli: I dhe II

I. Njoftime të përgjithshme për shkollimin

1. Struktura e shkollimit

Arsimimi në profilin mësimor “Tjerrje” për nivelet I dhe II trajtohet në kuadrin e shkollimit të mesëm të lartë në Kosovë.

- Niveli i parë i arsimimit profesional, me kohëzgjatje dy vite mësimore pas përfundimit të arsimit të detyruar (kl. 10 dhe 11), i përgatit nxënësit për kompetencat fillestare (hyrëse) të punësimit në profesionin e tjerrësit. Jep një certifikatë të përgatitjes profesionale të nivelit të punonjësit të gjysmëkualifikuar (ndihmës) dhe mundëson kalimin në nivelin e dytë të arsimimit profesional.

- Niveli i dytë i arsimimit profesional, me kohëzgjatje një vit mësimor (kl. 12) pas përfundimit me sukses të nivelit të parë, i përgatit nxënësit për të fituar një kualifikim profesional që u mundëson atyre integrimin në tregun e punës për tjerrje, si dhe vazhdimin e arsimimit në nivele më të larta. Jep një certifikatë të përgatitjes profesionale të nivelit të punonjësit të kualifikuar dhe mundëson kalimin në studimet universitare.

Ky dokument përmban dokumentet kurrikulare të profilit mësimor “Tjerrje” për nivelet I dhe II, të strukturuara në lëndë mësimore (teorike) dhe module mësimore (praktike), në tri grupe kryesore:(i) grupi i lëndëve të përgjithshme, që synojnë formimin shkencor/humanitar të nxënësve për

të lehtësuar integrimin e tyre në shoqëri, si dhe vazhdimin e shkollimit të mëtejshëm.(ii) grupi i lëndëve teorike-profesionale, që synojnë konsolidimin te nxënësit, të koncepteve

shkencore, si dhe bëjnë njohjen e tyre me proceset teknike-teknologjike që lidhen me profesionin e tjerrësit.

(iii) grupi i moduleve të praktikës profesionale, që synojnë përgatitjen e nxënësve me kompetencat praktike të nevojshme për t’u integruar me sukses në tregun e punës në sektorin e tjerrjes.

2. Qëllimet e përgjithshme të shkollimit

Qëllimi kryesor i shkollimit (dynivelësh) për Tjerrje është zhvillimi i personalitetit të nxënësve për t’u inkuadruar në një shoqëri demokratike si qytetarë aktivë e kompetentë, si dhe për t’u angazhuar me sukses në tregun e punës gjithnjë në ndryshim. Sfida të rëndësishme për arritjen e këtij qëllimi janë dhe zhvillimi te nxënësit i ndjenjës së vetëbesimit, kultivimi i vullnetit të lirë në marrjen e vendimeve, nxitja e ndjenjës së sipërmarrjes dhe e gatishmërisë për të nxënë gjatë gjithë jetës. Për të mundësuar zhvillimin individual të nxënësve nga pikëpamja emocionale, intelektuale dhe profesionale, është e nevojshme që shkolla profesionale t’u krijojë:

6

- Mundësi të përshtatshme për të nxënë, pavarësisht nga gjinia, raca, etniteti dhe aftësitë fizike e mendore;

- Lehtësi për të kuptuar mjedisin shoqëror dhe ekonomik, lokal, kombëtar dhe rajonal, si dhe për të qenë të vetëdijshëm për rolin që mund të luajnë në shoqëri;

- Mbështetje për të zhvilluar ndjenjën e sipërmarrjes dhe të disiplinës, kureshtjen intelektuale dhe vlerat morale;

- Kushte për t’u zhvilluar psikologjikisht dhe fizikisht, për të përballuar vështirësitë që do të ndeshin gjatë veprimtarive të ardhshme jetësore dhe profesionale;

- Mundësi për të zhvilluar kompetencat profesionale, të bazuara në njohuritë, shprehitë dhe qëndrimet/vlerat, të mjaftueshme për të lehtësuar punësimin dhe përparimin drejt arsimit dhe aftësimit profesional të mëtejshëm;

- Mbështetje për të çmuar me realizëm vlerat dhe potencialin e tyre, për tu orientuar drejt në drejtimet e karrierës profesionale të ardhshme dhe për të marrë përgjegjësi në procesin e zhvillimit të tyre të vazhdueshëm personal dhe profesional;

- Mbështetje për të zhvilluar format e bashkëpunimit dhe të besimit të ndërsjellë nëpërmjet përvojës së punës praktike;

- Mundësi për t’u njohur me zhvillimet perspektive të profesionit të tyre, të para këto në kontekstet e integrimit rajonal dhe evropian;

- Kushte për t’u njohur me teknologjitë dhe proceset teknologjike aktuale e të perspektivës, në sektorin e tjerrjes;

- Kushte për të njohur dhe për të zbatuar rregullat e mbrojtjes në punë e të ruajtjes së mjedisit, në përputhje me standardet ndërkombëtare.

3. Grupi të cilit i drejtohet shkollimi

Shkollimin për “Tjerrje”, niveli I dhe II, mund ta ndjekin të gjithë të rinjtë dhe të rejat të cilët kanë përfunduar me sukses arsimin e detyruar nëntëvjeçar, janë në moshë deri 24 vjeç dhe zotërojnë aftësi shëndetësore (fizike e mendore) të mjaftueshme për të kryer këto nivele shkollimi.Në raste të veçanta, kur kërkesat e nxënësve për të ndjekur këtë shkollim janë më të larta se sa mundësitë reale të shkollave profesionale të veçanta, Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë (MASHT) përgatit udhëzime me kritere të posaçme pranimi në këto shkolla.

4. Mundësitë e shkollimit të mëtejshëm

Përfundimi me sukses i shkollimit për profilin mësimor “Tjerrje” në nivelin I, u lejon nxënësve vazhdimin e shkollimit në nivelin II të këtij profili.Përfundimi me sukses i shkollimit për profilin mësimor “Tjerrje”, niveli II, iu mundëson nxënësve të hyjnë në provimin e maturës, dhe pas përfundimit me sukses të tij, iu mundëson nxënësve të konkurrojnë në shkollimin e lartë universitar.

7

5. Mundësitë e punësimit

Shkollimi për “Tjerrje”, niveli I dhe II, u referohet prodhimit të produkteve të tjerrjes të të gjitha llojeve dhe shihen me përparësi për të ardhmen në tregun e Kosovës. Nisur nga kjo nxënësi për Tjerrje i nivelit I dhe II mund të punësohet në ndërmarrje tëprodhimit të tekstilit (firma, kompani), në repartet e tjerrjes. Me kualifikime të mëtejshme dhe pas një përvoje pune të konsiderueshme, ai mund të krijojë një biznes të vetin në këtë sektor dhe të punësojë të tjerë.

II. Kompetencat e fituara nga nxënësit në përfundim të shkollimit

Kompetencat e përgjithshme

Ndjekja e shkollimit në profilin mësimor “Tjerrje”, niveli I, do të zhvillojë te nxënësit një tërësi kompetencash të përgjithshme, të cilat do t’i shërbejnë atij për përvetësimin me efektivitet të programit mësimor, zhvillimin në nivelin e kërkuar të kompetencave profesionale dhe integrimin e mëtejshëm në shoqëri dhe në tregun e punës gjithnjë në ndryshim. Këto kompetenca të përgjithshme do të zhvillohen në një nivel më të lartë gjatë kryerjes së shkollimit për “Tjerrje”, niveli II. Kështu, nxënësi do të jetë i aftë:

-Të komunikojë në mënyrë korrekte, me shkrim dhe me gojë, për të shprehur mendimet e ndjenjat e tij dhe për të argumentuar opinionet për çështje të ndryshme.

-Të përdorë burime dhe teknika të ndryshme (përfshirë dhe ato të kompjuterizuara) të mbledhjes dhe të shfrytëzimit të informacioneve të nevojshme për zhvillimin e tij personal dhe profesional.

-Të angazhohet fizikisht, mendërisht dhe emocionalisht në zgjidhjen e situatave të ndryshme problemore që do të ndeshë në kontekstin profesional, personal dhe shoqëror.

-Të manifestojë qasje të një kritike konstruktive ndaj zhvillimeve profesionale, personale dhe shoqërore.

-Të nxitë potencialin e tij të brendshëm për kërkim të vazhdueshëm në drejtim të zgjidhjeve të reja, më efektive dhe më efiçiente.

-Të respektojë rregullat dhe parimet e një bashkëjetese demokratike në kontekstin e integrimeve lokale, rajonale dhe globale.

-Të manifestojë guxim dhe iniciativë në marrjen e përgjegjësisë për të ardhmen e tij.-Të tregojë vetëkontroll në ushtrimin e veprimtarive të tij në kontekstin e pavarësisë në

vendimmarrje. -Të organizojë drejt procesin e të nxënit të tij dhe të shfaqë gatishmërinë e vullnetin për një të

nxënë që zgjat gjithë jetën.-Të respektojë parimet e punës në grup dhe të bashkëpunojë aktivisht në arritjen e objektivave

të pranuara.-Të bëjë vlerësime dhe vetëvlerësime nisur nga kritere të drejta, si bazë për të përmirësuar

dhe çuar më tej arritjet.-Të hulumtojë vetveten dhe rrugët e mundshme të karrierës profesionale për të bërë zgjedhje

të përshtatshme të veprimtarive profesionale të ardhshme.

8

Kompetencat profesionale

Me përfundimin e suksesshëm të shkollimit dyvjeçar në profilin “Tjerrje”, niveli I, nxënësi do të jetë i aftë të ushtrojë kompetencat profesionale si më poshtë:

- Përzgjedhë materialet e punës;- Përzgjedhë veglat dhe pajisjet;- Bën hapjen e ballave të pambukut;- Përgatitë makinat në repartin e pastrimit për punë;- Furnizon makinat me material në repartin e pastrimit;- Përdorë makinën e pastrimit të pambukut;- Përgatitë makinën lënurëse për punë;- Furnizon makinën lënurëse më material;- Vënë makinën lënurëse në prodhim dhe e shfrytëzon atë; - Përgatitë makinën për zgjatjen e shiritave;- Furnizon makinën zgjatëse më material;- Përdorë makinën zgjatëse ;- Përgatitë makinën paratjerrse dhe makinat tjerrëse për punë;- Përdorë makinën paratjerrse dhe tjerrëse;- Përgatitë makinën për shumëfishimin e fjongove dhe punimin në të;- Përgatitë makinën krehëse si dhe përdorë makinën;- Përgatitë leshin për larje;- Përgatitë mjetet të cilat përdorën për larjen e leshit;- Përgatitë makinën për larjen e leshit;- Bënë larjen e leshit me makinë;- Bënë tharjen e leshit të larë në makinat për tharje;- Përgatitë makinën për lënurjen e leshit;- Vënë makinën në prodhim dhe e shfrytëzon atë;- Përgatitë makinën paratjerrse dhe tjerrëse për tjerrje;- Vënë makinën paratjerrse dhe tjerrëse në prodhim dhe shfrytëzon atë;- Respekton rregullat e sigurimit teknik dhe mbrojtjes së mjedisit.

Me përfundimin e suksesshëm të shkollimit të mëtejshëm njëvjeçar në profilin mësimor “Tjerrje”, niveli II, nxënësi do të rrisë në një shkallë më të lartë nivelin e kompetencave profesionale të fituara në nivelin I, si dhe do të aftësohet të ushtrojë kompetenca të tjera profesionale si më poshtë:

- Siguron kushtet klimatike në repart në varësi të kërkesave të teknologjisë së përpunimit të lëndës së parë dhe fazave të përpunimit;

- Kryen mirëmbajtjen e makinave (pastrimin, lyerjen dhe ndërrimin e dhëmbëzoreve ndërrues sipas numeracioneve dhe dredhjeve);

- Mirëmban makinat (pastrimi, lyerja dhe ndërrimi i dhëmbëzoreve ndërrues - sipas numeracioneve dhe dredhjeve);- Përdorë makinat për tjerrjen e leshit dhe fibrave sintetike;- Llogaritë produktivitetin e makinave;

9

- Organizon punën në repartin e tjerrjes së leshit dhe fibrave sintetike;- Kryen llogaritje të thjeshta ekonomike që lidhen me procesin e tjerrjes;

10

III. Plani mësimor për profilin mësimor “Tjerrje”, Niveli I e II

Nr Lëndët dhe modulet mësimore Orët javore/vjetore dhe kreditetNiveli I Niveli II

Klasa 10 Klasa 11 Klasa 12A. Lëndë të përgjithshme

(Gjithësej 1399) 16 (560) 13(455) 12(384)

1 Gjuhë shqipe dhe letërsi 3 (105) 3 (105) 3(96)2 Gjuhë angleze 2 (70) 2 (70) 2(64)3 Matematikë aplikative 2 (70) 2 (70) 2(64)4 Teknologji e informacionit dhe

komunikimit1 (35) 1 (35) 1 (32)

5 Ekonomia dhe ndërmarrësi 1 (35) 1 (35) 1(32)6 Psikologji 1 (35)7 Edukatë fizike 2 (70) 2 (70) 2(64)

8 Fizikë 1 (35) 9 Gjuhë gjermane 1(35)10 Kimi 1(35)11 Menaxhim projekti 1(32)12 Edukatë qytetare 1(35)13 Art figurativ 2 (70)B. Lëndët profesionale

(Gjithsej 851 orë)8(280) 9(315) 8(256)

1 Fibrat e tekstilit 2(70) 2(70)2 Teknologji e tjerrjes 4(140) 3(105) 2(64)3 Vizatim teknik 2(70)4 Bazat e makinerisë dhe automatikës 2(70)5 Teknologji e tekstilit 2(70) 2(64)6 Planifikimi i prodhimit dhe organizimi i

punës1(32)

7 Hulumtimet e tekstilit 2(64)8 Disenjimi me ndihmën e kompjuterit

(CAD))1(32)

C. Module praktike profesionale (Gjitjësej 909 orë)

6(210) 9(315) 12(384)

1 Reparti i pastrimit 6k(60 orë) 2 Lënurja e pambukut 3k( 30orë) 3 Shumëfishim i shiritave të pambukut 2.7k(27orë) 4 Zgjatja e shiritave të pambukut 3k(30 orë) 5 Paratjerrja 3.3k(33orë) 6 Tjerrja 3.9k(39orë) 7 Përgatitja e lëmshit ( topsit ) për krehje 2.7K(27orë) 8 Tjerrja e fortë dhe fijezuar 4.8k(48orë) 9 Punët përgatitore për tjerrjen e leshit

të lënurur 12k(120orë)

10 Lënurja dhe formimi i paratjerrit 6.3 k(63)orë

11

11 Tjerrja e leshit të lënurur 8.4k(84orë)12 Punët përgatitore për prodhimin e

leshit të krehur3k(30 orë)

13 Përdorimi i makinave për lënurjen e leshit të krehur

4.2k(42 orë)

14 Larja e shiritave dhe drejtimi i dredhave

2.4k(24 orë)

15 Përdorimi i makinës për lizirim 2.4k(24 orë)16 Përdorimi i makinave krehëse për

tjerrjen e leshit të krehur3.6k(36 orë)

17 Përdorimi i melanzherit 4.2k(42 orë)18 Përdorimi i makinave zgjatëse të

leshit4.2k(42 orë)

19 Përdorimi i makinës paratjerrëse 3.3 k(33 orë)20 Përdorimi i makinave tjerrëse 4.2k(42 orë)

Gjithësej A+B+C=3159 orë 30 31 32Raportet kohore: Lëndët e përgjithshme – 44.4%; Teoria profesionale – 26.6% dhe Praktika profesionale – 28.8 %

IV. Udhëzime për zbatimin e Kornizës së programit mësimor profesional:

Programet e hollësishme të lëndëve të përgjithshme parashtrohen në një dokument të veçantë të

MASHT.

Javët mësimore sipas klasave:– Klasa 10 – 35 javë; Klasa 11 – 35 javë (niveli I);– Klasa 12 – 32 javë (niveli II). Java mësimore (5 ditë mësimore) përmban 30 – 32 orë mësimore.Një orë mësimore ka 45 minuta.Një orë praktike zgjatë 60 minuta.Puna praktike në laborator duhet ti ketë 24 orë.Puna praktike në ekonomi të shkollës, ndërmarrje, industri, firma ushtrimore etj., duhet ti ketë 20 orë pune me nga 60 minuta.Si njësi e ngarkesës mësimore për praktikat mësimore profesionale do të përdoret krediti (K), i cili do të jetë i barasvlershëm me 10 orë mësimore (1 ditë praktikë mësimore). Rekomandohet që praktikat profesionale të realizohen ditore (6 orë në ditë), si më poshtë:

Klasa 10: Praktikë – 1 ditë në javë dhe Teori – 4 ditë në javëKlasa 11: Praktikë – 1.5 ditë në javë dhe Teori – 3.5 ditë në javë

Klasa 12: Praktikë – 2 ditë në javë dhe Teori – 3 ditë në javëRekomandohet që modulet praktike për çdo vit mësimor, të realizohen në përputhje me radhën e paraqitur në planin mësimor. Shkollat profesionale, në varësi nga kushtet dhe situatat e veçanta

12

në të cilat ndodhen, mund të bëjnë ndryshime të radhës së trajtimit të moduleve mësimore praktike, gjithnjë duke synuar të mos e dëmtojnë procesin e përvetësimit të tyre.Mbështetur në programet e detajuara të lëndëve profesionale, mësimdhënësit e lëndëve teorike profesionale bëjnë planifikimin e njësive mësimore përkatëse.Mbështetur në përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale, mësimdhënësit e praktikave profesionale përgatisin plane më të detajuara, ku parashtrohen veprimtaritë praktike konkrete. Njëkohësisht, ata përgatisin instrumentet e vlerësimit për çdo rezultat mësimor të paraqitur në përshkruesit e moduleve.Vlerësimi përfundimtar i nxënësve, në mbarim të secilit prej të dy niveleve të përgatitjes në profilin “Tjerrje”, do të organizohet në formë provimesh:Në Nivelin I: Provimi i integruar i përgatitjes praktike që organizohet nga shkolla profesionale.Në Nivelin II: (a) Provimi i integruar për lëndët e teorisë profesionale, që organizohet nga shkolla profesionale, dhe (b) Provimi i integruar për praktikën profesionale që organizohet nga shkolla profesionale.Rezultatet e provimeve do të pasqyrohen në certifikatat përkatëse të përfundimit të shkollimeve profesionale në të dy nivelet e përgatitjes.Modalitetet e procedurave të provimeve përfundimtare, kriteret e vlerësimit të nxënësve me nota dhe të përmbajtjes së certifikatave, përcaktohen me udhëzime të veçanta të MASHT.

13

V. Udhëzime të përgjithshme didaktike

Mësimdhënësit e lëndëve teorike profesionale dhe të praktikave profesionale duhet të përzgjedhin dhe përdorin forma dhe metoda mësimdhënieje të tilla që të nxisin sa më shumë të nxënit aktiv të nxënësve dhe të çojnë në krijimin tek ata, të kompetencave sociale e profesionale, të plota dhe të qëndrueshme.E rëndësishme është që planifikimi i mësimdhënies të bazohet në një proces analize fillestare, i cili të marrë parasysh faktorë të tillë të rëndësishëm si, niveli i hyrjes së nxënësve, përmbajtja e hollësishme e lëndëve të teorisë profesionale dhe e moduleve të praktikave profesionale, shkalla e integrimit të tyre, objektivat konkretë që do të arrihen, mundësitë reale që ka shkolla për realizimin e veprimtarive mësimore etj. Për këtë planifikim duhet një bashkëpunim i ngushtë i të gjithë personelit drejtues dhe mësimdhënës të shkollës.Elementi kyç për arritjen e suksesit në një proces të nxëni, është motivimi i nxënësve. Njohja e vazhdueshme e nxënësve me shkallën e përmbushjes së objektivave nga ana e tyre, përbën një mekanizëm të fuqishëm motivimi, i cili duhet të shihet me përparësi nga mësimdhënësit e lëndëve teorike dhe moduleve praktike.Një element tjetër që ndihmon suksesin është integrimi i teorisë me praktikën e profesionit. Parimi i “të nxënit duke bërë” duhet të gjejë vendin e duhur në procesin e të mësuarit në shkollën profesionale që përgatit nxënësit në profesionin Tjerrës.Mësimdhënësit duhet të përdorin metoda të tilla të të mësuarit që zhvillojnë jo vetëm njohuritë teorike, shkathtësitë dhe shprehitë praktike të nxënësve, por edhe qëndrimet e tyre ndaj jetës, punës dhe shoqërisë në përgjithësi. Puna në grup dhe Puna me projekte janë dy nga format bazë të organizimit të mësimit (teorik apo praktik) për të zhvilluar kompetencat kyçe, të nevojshme për zgjidhjen e problemeve që kanë të bëjnë me veprimtarinë profesionale, në veçanti, dhe veprimtarinë sociale të qytetarit të ardhshëm, në përgjithësi.Një parim tjetër që duhet respektuar nga mësimdhënësit dhe instruktorët është fakti që të nxënët nuk ndodh vetëm në mjediset e shkollës, por edhe jashtë tyre. Dhënia e detyrave dhe puna kërkimore e pavarur e nxënësve ka një ndikim të dukshëm në formimin e tyre si profesionistë të ardhshëm.Format dhe metodat e të mësuarit janë të shumta e të shumëllojshme dhe mësimdhënësit, në konsultim të ngushtë me njëri-tjetrin, duhet të përzgjedhin ato që janë më të përshtatshme për kontekstin e tyre konkret. Të tilla janë: ligjërata tradicionale, demonstrimi, zgjidhja e problemit teorik, ushtrimi praktik, projektet praktike, veprimtaritë në grupe të vogla etj. Rekomandohet që në përmbajtjet teorike të përdoren kryesisht ligjërata, zgjidhja e problemit teorik dhe demonstrimi, kurse në zbatimin e moduleve praktike të përdoren kryesisht demonstrimi nga mësimdhënësi, praktika e mbikëqyrur dhe praktika e pavarur e nxënësve. Projektet praktike, sidomos ato që integrojnë kompetenca të lidhura me shumë aspekte të profesionit, janë një metodë që rekomandohet sidomos në fazat përmbyllëse të shkollimit. Në kushtet e mungesës së mjediseve reale të punës, duhet të synohet krijimi i mjediseve të simuluara të punës.Për sa i përket vlerësimit të nxënësve, rekomandohet të përdoren metoda dhe instrumente vlerësimi që të nxisin përparimin e nxënësve, shmangin subjektivizmin në vlerësim dhe pasqyrojnë arritjet reale të tyre. Me rëndësi është vlerësimi i vazhdueshëm dhe ai përfundimtar, ku format dhe instrumentet e vlerësimit përzgjidhen apo hartohen nga vetë mësimdhënësit. Duhet të synohet vlerësimi i arritjeve i bazuar në kriteret, ku arritjet e nxënësit krahasohen me standardet e paracaktuara dhe të shmanget sa më shumë të jetë e mundur vlerësimi i bazuar në renditjen, ku nxënësit krahasohen me njëri-tjetrin. Format dhe instrumentet e vlerësimit që

14

rekomandohen janë: pyetjet me gojë, pyetjet me shkrim, detyrat me shkrim,vëzhgimi i veprimtarisë së nxënësve, listat e kontrollit, projekte për vlerësim etj. Në veprimtaritë praktike, listat e kontrollit duhet të jenë instrumenti vlerësues që duhet të mbizotërojë. Mësimdhënësi përzgjedh ato që janë më të përshtatshme, duke marrë parasysh kushtet konkrete. Edhe gjatë provimeve përfundimtare në teori profesionale dhe praktikë profesionale, në përputhje me udhëzimet përkatëse të MASHT, duhet të mbizotërojë vlerësimi i kompetencave të punës së nxënësve, që testohen në situata pune reale ose të simuluara.

Në përgjithësi, si për mësimdhënien, ashtu edhe për vlerësimin duhet të synohen forma e metoda që e vendosin nxënësin në qendër të veprimtarive mësimore dhe e shndërrojnë rolin e mësimdhënësit nga ligjërues (lektor) i thjeshtë, në një moderator, mbikëqyrës dhe vlerësues i veprimtarisë së nxënësve.

15

Programet e lëndëve profesionale dhe përshkruesit e moduleve profesionale

ARSIMI PROFESIONAL

Niveli I dhe II

16

Klasa 10

Programet e lëndëve profesionaleProgrami i lëndës

“Fibrat e tekstilit”

Lëmi: TekstilProfili: TjerrjeNiveli: IKlasa: 10

I. Qëllimet e lëndësNë përfundim të lëndës së zhvilluar në klasën e 10-të, nxënësi duhet të:

- shpjegojë veçoritë kryesore të fibrave të tekstilit;- dallojë mënyrën e ndarjes së fibrave; - shpjegojë veçoritë e ndarjes së fibave sipas origjinës;- specifikojë përdorimin e fibrave sipas origjinës;- shpjegojë veçoritë e strukturës së fibrave;- dallojë klasifikimin e fibrave sipas vetive;- dallojë ndikimin e vetive gjeometrike të fibrave në prodhimin e pëlhurave;- dallojë ndikimin e vetive fiziko-kimike të fibrave në prodhimin e pëlhurave;- dallojë fibrat e përfituara nga farat;- shpjegojë vetitë e fibrave të përfituara nga farat;- shpjegojë për strukturën e fibrave nga trungu;- shpjegojë vetitë e fibrave nga trungu;- dallojë fibrat e përfituara nga trungu;- shpjegojë për fibrat e përfituara nga gjethi;- shpjegojë vetitë e fibrave të përfituara nga gjethi;- dallojë fibrat e përfituara nga gjethi;- shpjegojë për fibrat e përfituara nga fryti;- dallojë fibrat e përfituara nga fryti;- shpjegojë vetitë e fibrave të përfituara nga fryti;- shpjegojë për përfitimin e fibrave me prejardhje shtazore;- dallojë fibrat e përfituara nga lëkura e shtazëve;- shpjegojë llojet e fibrave me prejardhje shtazore;- shpjegojë për strukturën e fibrave shtazore;- shpjegojë vetitë e fibrave shtazore;- shpjegojë për përfitimin e fibrave të mëndafshit;- shpjegojë për strukturën e fibrave të mëndafshit;- shpjegojë vetitë e fibrave të mëndafshit;- dallojë fibrat e përfituara nga krimbi I mëndafshit;- shpjegojë për përdorimin e mëndafshit;

17

II. Fondi i orëve të lëndës35 javë x 2 orë/javë = 70 orë

III. Programi i hollësishëm i lëndës

Kapitulli 1: Struktura dhe vetitë e fibrave 15 orëa) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë veçoritë kryesore të fibrave të tekstilit;- dallojë mënyrën e ndarjes së fibrave; - shpjegojë veçoritë e ndarjes së fibrave sipas origjinës;- specifikojë përdorimin e fibrave sipas origjinës;- shpjegojë veçoritë e strukturës së fibrave;- dallojë klasifikimin e fibrave sipas vetive;- dallojë ndikimin e vetive gjeometrike të fibrave në prodhimin e pëlhurave;- dallojë ndikimin e vetive fiziko-kimike të fibrave në prodhimin e pëlhurave.

b) Temat e kapitullit- Shqyrtimet e përgjithshme mbi fibrat- Kuptimi, ndarja sipas origjinës dhe përdorimi i fibrave- Struktura dhe vetitë e fibrave- Vetitë gjeometrike të fibrave- Vetitë fiziko kimike të fibrave- Vetitë tjera të fibrave (drita e agjensave kimik dhe mikroorganizmave)

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të: - shpjegojë temën; - demonstrojë për mostra të ndryshme të fibrave; - përdorë mikroskopin për strukturën e fibrave;- kryejë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- projektori me transparent;- flip-charti dhe markera shumëngjyrësh;- mikroskopi.

18

Kapitulli 2: Fibrat me origjinë bimore 25 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- dallojë veçoritë, vetitë, strukturën edhe përdorimin e fibrave të përfituara nga farat;- dallojë veçoritë, vetitë, strukturën edhe përdorimin e fibrave të përfituara nga trungu;- dallojë veçoritë, vetitë, strukturën edhe përdorimin e fibrave të përfituara nga gjethi;- dallojë veçoritë, vetitë, strukturën edhe përdorimin e fibrave të përfituara nga fryti.

b) Temat e kapitullit - Fibrat e përfituara nga farat (kultivimi, llojet, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi- Fibrat e përfituara nga kërcelli(kultivimi,llojet,struktura,vetitë,përdorimi dhe - identifikimi- Fibrat e përfituara nga gjethi (kultivimi, llojet, struktura, vetitë, përdorimi dhe

identifikimi- Fibrat e përfituara nga fryti (kultivimi, llojet, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësimdhënësi të: - shpjegojë fibrat me origjinë bimore;- zhvillojë ushtrime për fibrat me origjinë bimore;- japë detyra të pavarura për strukturën e fibrave me origjinë bimore;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyra e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- projektori me transparent;- flip-charti;- mikroskopi;- mostra të fibrave me origjinë bimore.Kapitulli 3: Fibrat me origjinë shtazore 30 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - dallojë veçoritë e fibrave të përfituara nga lëkura e shtazëve;- shpjegojë llojet e fibrave shtazore;- listojë vetitë e fibrave me origjinë shtazore;- shpjegojë strukturën e fibrave shtazore;- listojë përdorimet e fibrave me origjinë shtazore;- shpjegojë mënyrat e identifikimit të fibrave shtazore;- listojë vetitë e fibrave të përfituara nga krimbi i mëndafshit;- shpjegojë strukturën e fibrave të përfituara nga krimbi i mëndafshit;- listojë përdorimet e fibrave të përfituara nga krimbi i mëndafshit;- shpjegojë mënyrat e identifikimit të fibrave të përfituara nga krimbi i mëndafshit.

19

b) Temat e kapitullit- Fibrat e përfituara nga lëkura e shtazëve (llojet, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat e përfituara nga krimbi i mëndafshit ( struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë fibrat me origjinë shtazore;- zhvillojë ushtrime për fibrat me origjinë shtazore;- japë detyra të pavarura për strukturën e fibrave me origjinë shtazore;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyra e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- mësimi zhvillohet në klasë;- mikroskopi;- mostra të fibrave me origjinë shtazore.

20

Programi i lëndës

“Teknologjia e tjerrjes”

Lëmi: TekstilProfili: TjerrësNiveli: IKlasa: 10


- shpjegojë rëndësinë e teknologjisë së tjerrjes dhe makinave për tjerrje;- shpjegojë për klasifikimin e tjerrit;- shpjegojë për proceset e tjerrjes;- shpjegojë si ndahen numeracionet;- tregojë mënyrën e hapjes, pastrimit dhe përzierjes së pambukut;- shpjegojë mënyrën e hapjes, pastrimit dhe përzierjes së pambukut;- shpjegojë funksionin e pastruesve të pambukut;- shpjegojë funksioni pëziersit automatik dhe baterit;- shpjegojë detyrën e makinës lënurëse;- shpjegojë funksionin e makinave zgjatëse dhe shumëfishues;- shpjegojë funksionin e makinave paratjerrse dhe tjerrëse;- shpjegojë funksionin e pastruesve të pambukut;- shpjegojë funksioni pëziersit automatik dhe baterit;- shpjegojë detyrën e makinës lënurëse;- shpjegojë funksionin e makinave zgjatëse dhe shumëfishues;- shpjegojë funksionin e makinave paratjerrse dhe tjerrëse;- shpjegojë përgatitjen e lëmshit për krehje;- shpjegojë funksionin dhe detyrat e makinës krehëse;- shpjegojë si formohen shiritat e krehur si dhe strukturën e tyre;- shpjegojë gabimet të cilat ndodhin gjatë krehje si dhe evitimin e tyre;



Kapitulli 1:Rëndësia dhe qëllimi i teknologjisë së tjerrjes dhe makinave për tjerrje 15 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- tregojë rëndësinë e teknologjisë së tjerrjes dhe makinave për tjerrje;- tregojë klasifikimin e tjerrit;- tregojë proceset e tjerrjes;- tregojë si ndahen numeracionet.

21

b) Temat e kapitullit - Hyrje në teknologjinë e tjerrjes- Klasifikimi i tjerrit- Proceset e tjerrjes- Numeracionet

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë temën;- bëjë pyetje-përgjigje;- demonstrojë përmes mostrave të ndryshme të tjerrit;- zhvillojë ushtrime nga numeracionet.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela - pankarta për ilustrimin e temës;- mostra të ndryshme të penjve;- projektori me transparent;- flip-charti.

Kapitulli 2: Tjerrja e pambukut-Sistemi lënurës 70 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë mënyrën e hapjes, pastrimit dhe përzierjes së pambukut;- tregojë funksionin e pastruesve të pambukut;- tregojë funksionin e pëziersit automatik dhe baterit;- tregojë detyrën e makinës lënurëse;- tregojë funksionin e makinave zgjatëse dhe shumëfishues;- tregojë funksionin e makinave paratjerrse dhe tjerrëse.

b) Temat e kapitullit- Hapja, pastrimi dhe përzierja e pambukut- Çelësi dhe shkrifësi i ballave- Pastruesit e pambukut - Pëziersi automatik- Bateri- Lënurja e pambukut- Zgjatja dhe shumëfishimi- Paratjerrja dhe tjerrja- Sistemet e reja të tjerrjes

22

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për sistemin e lënurjes;- zhvillojë ushtrime nga makinat e sistemit të lënurjes;- japë detyra të pavarura për njëjësimin e makinave të sistemit të lënurjes;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinave të sistemit të lënurjes së pambukut;- projektori me transparent;- flip-charti.

Kapitulli 3: Tjerrja e pambukut-Sistemi krehës 20 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë përgatitjen e lëmshit për krehje;- tregojë funksionin dhe detyrat e makinës krehëse;- tregojë si formohen shiritat e krehur si dhe strukturën e tyre;- tregojë gabimet të cilat ndodhin gjatë krehje si dhe evitimin e tyre.

b) Temat e kapitullit - Përgatitja e lëmshit për krehje- Makinat për krehjen e pambukut- Formimi i shiritave të krehur dhe struktura e tyre- Gabimet të cilat ndodhin gjatë procesit të krehjes dhe evitimi i tyre

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi:- shpjegojë si bëhet përgatitja lëmshit për krehje;- zhvillojë ushtrime për sistemin e krehjes;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinave të sistemit të krehjes;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinave të sistemit të krehjes së pambukut;- projektori me transparent;- flip-charti.

23

Kapitulli 1: Tjerrja e fortë dhe fijezuar 10 orë a) Qëllimet e kapitullit:Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë për procesin e tjerrjes së linit;- shpjegojë për procesin e tjerrjes së krpit (konopit) dhe ramisë;- shpjegojë për procesin e tjerrjes së jutës dhe sisalit. b) Temat e kapitullit - Veçoritë e makinave për tjerrjen e fortë dhe të fijezuar- Tjerrja e linit- Tjerrja e kërpit (konopit) dhe ramisë, jutës dhe sisalit

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për tjerrjen fibrave të linit, kërpit (konopit), ramisë, jutës dhe sisalit;- bëjë pyetje-përgjigje;- japë detyra te pavarura për njësimin e makinave tjerrëse për tjerrjen e fibrave të - forta dhe të fijezuara;- vlerësojë nxënësit për detyrat e pavarura në klasë, pjesëmarrjen në mësim.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela; - pankarta për ilustrimin e temës;- mostra te fibrave të linit, kërpit (konopit), ramisë, jutës dhe sisalit;

Kapitulli 2: Punët përgatitore për tjerrjen e leshit 25 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për punët përgatitore për tjerrjen e leshit;- shpjegojë si bëhet sortirimi i leshit;- shpjegojë si bëhet larja e leshit;- shpjegojë cilat mjete përdoren për larjen e leshit;- shpjegojë funksionin e makinës për larjen e leshit-Leviatanit;- shpjegojë për procesin e shtrydhjes dhe terjes së leshit;- shpjegojë funksionin e makinës për shtrydhjen dhe terjen e leshit.

b) Temat e kapitullit- Punët përgatitore për tjerrjen e leshit- Sortirimi i leshit- Makina për larjen e leshit - Mjetet për larjen e leshit- Shtrydhja dhe terja e leshit- Makinat për shtrydhjen dhe terjen e leshit

24

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për punët parapërgatitore të tjerrjes leshit;- tregojë si bëhet sortirimi i leshit; - shpjegojë se si bëhet larja e leshit, shtrydhja dhe terja;- shpjegojë për funksionin e makinës për larjen e leshit-Leviatanit;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinës për larjen e leshit;- projektori me transparent.

25

Programi i lëndës

“Vizatimi teknik”



- shpjegojë rëndësinë, parimet dhe rregullat kryesore të vizatimit teknik;- shpjegojë rëndësinë e zbatimit te standardeve në vizatim teknik;- zbatojë standardet bazë në vizatim teknik;- shpjegojë parimet e skicimit të lakoreve gjeometrike dhe rakorderive;- përshkruajë elementet e kuotimit;- kryejë kuotime në vizatimet e detaleve dhe tërësive të thjeshta;- interpretojë përmasat kuotuese të vizatimet e punëtorisë;- përshkruajë konceptin e projektimit ortogonal të metodave evropiane dhe amerikane;- paraqesë trupat gjeometrikë në projeksion ortogonal;- kryejë skicime te projeksioneve ortogonale te detaleve te thjeshta;- kryejë paraqitje të trupit në izometri, dimetri dhe projeksion të pjerrtë;- interpretojë parimet e vizatimit në hapësirë të detajeve të thjeshta;- interpretojë dhe skicojë pamjet e detajeve në prerje;- interpretojë dhe skicojë pamjet e posaçme dhe të pjesshme të detajeve në prerje;- lexojë dhe interpretojë tolerancat e paraqitura në vizatime teknike;- zbatojë tolerancat në dokumentacion teknik;- skicojë vizatime të detajeve të thjeshta për punim në ofiçine.



Kapitulli 1: Njohuri të përgjithshme të vizatimit teknik 4 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- tregojë qëllimin dhe objektivat e vizatimit teknik;- shpjegojë se çfarë e ndihmon mekanikun e makinave të vizatimi teknik;- rendisë llojet e vizatimeve teknike;- dallojë materialet dhe pajisjet për vizatim teknik.

26

b) Temat e kapitullit- Qëllimi dhe objektivat e vizatimit teknik- Rëndësia e vizatimit teknik- Llojet e vizatimeve teknike- Materialet dhe pajisjet për vizatim teknik

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të: - ilustrojë vizatimet teknike dhe materialet e vizatimit teknik me objekte konkrete;- kryejë vlerësime gjatë vëzhgimit të punëve të pavarura apo detyrave të shtëpisë;- zhvillojë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- projektori me transparent;- formate dhe materiale të vizatimit teknik;- flip-charti dhe markera shumëngjyrësh;- vegla dhe materiale të nevojshme.

Kapitulli 2: Standardet në vizatim teknik 16 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë rëndësinë e zbatimit të standardeve në vizatim teknik;- tregojë llojet e formateve standarde;- dijë vijat standarde dhe përpjesëve standarde;- dijë zbatimin e tyre në vizatim teknik;- shpjegojë veçoritë e shkrimit teknik;- japë shembuj për përpjesën në vizatim teknik;- interpretojë shkurtesën për standardin ISO, DIN, EN në vizatim teknik;- zbatojë standardet për shkrim teknik.

b) Temat e kapitullit - Standardet në vizatim teknik për vija, formate, përpjesë, tabela dhe shkrim teknik- Llojet e vizatimit teknik- Formatet dhe palosja e tyre- Përpjesa- Llojet e vijave dhe zbatimi i tyre- Tabelat (legjenda) dhe numri i vizatimeve- Shkrimi teknik- Detyrë grafike

27

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësimdhënësi të: - ilustrojë çështjet që trajton me dokumentacion teknik-teknologjik konkret;- kryejë vlerësime gjatë vëzhgimit të punëve të pavarura apo detyrave të shtëpisë;- zhvillojë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- klasë për vizatim teknik (kabinetike);- vizatime të ndryshme teknike (dokumentacion tekniko-teknologjik);- projektori me transparent;- flip-charti;- veglat dhe materialet e nevojshme.

Kapitulli 3: Vizatimi i lakoreve 12 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë konceptin e kurbave gjeometrike dhe veçoritë e tyre;- kryejë vizatime (skicime) të kurbave gjeometrike të thjeshta;- kryejë vizatime (skicime) të zbatimit të rakordimeve.

b) Temat e kapitullit- Vizatimi i lakoreve- Kurbat gjeometrike (vijat e lakuara)- Rakordimet- Detyrë grafike

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësimdhënësi të: - trajtojë shembuj konkret të zbatimit të lakoreve;- angazhojë nxënësit në ushtrime vizatimi të lakoreve; - kryejë vlerësime gjatë vëzhgimit të punëve të pavarura apo detyrave të shtëpisë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- klasë për vizatim teknik;- trupa të ndryshëm gjeometrikë (detaje makinerike me kontura të lakuara);- projektori me transparent;- flip-charti.

28

Kapitulli 4: Kuotimi 12 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- përshkruajë elementet e kuotimit;- shpjegojë konvencionet dhe mbishkrimet;- tregojë veçoritë e kuotimit me koordinata dhe tabelor;- bëjë shënimin e konicitetit dhe pjerrësisë në vizatim;- kryejë kuotime në vizatimet e detaleve dhe tërësive të thjeshta; - interpretoje përmasat kuotuese te vizatimet e punëtorisë;- tregojë cilët janë elementet e kuotimit;- shpjegojë konvencionet dhe mbishkrimet;- tregojë si bëhet bartja e përmasave;- tregojë veçoritë e kuotimit me koordinata dhe tabelor;- tregojë si vendosen përmasat e smusove dhe në elementet që përsëriten;- shpjegojë kur bëhen ndryshimet dhe përmirësimet;- bëjë shënimin e konicitetit dhe pjerrësisë në vizatim;- bëjë kuotimin e nivelit.

b) Temat e kapitullit- Elementet e kuotimit- Konvencionet dhe mbishkrimet- Bartja e përmasave në vartësi prej kërkesave konstruktive- Kuotimi me koordinata tabelor- Përmasat e smusove- Përmasat në elementet që përsëriten- Ndryshimet dhe përmirësimet- Shënimi i konicitetit dhe i pjerrësisë në vizatim- Kuotimi i nivelit

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësimdhënësi të: - ilustrojë çështjet që trajton me vizatime dhe shembuj konkretë të kuotimeve;- japë ushtrime konkrete për nxënësit;- japë detyra shtëpie dhe ushtrime nga kuotimi.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- klasë për vizatim teknik;- vizatime të ndryshme teknike me kuotime;- projektori me transparent;- flip-charti;- veglat dhe materialet e nevojshme;

29

Kapitulli 5: Projektimi ortogonal dhe aksonometria 14 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë konceptin e projektimeve dhe veçoritë e projektimeve ortogonale;- përshkruajë konceptin e projektimit ortogonal të metodave evropiane dhe amerikane;- paraqesë trupat gjeometrikë në projeksion ortogonal;- kryejë skicime te projeksioneve ortogonale te detaleve te thjeshta;- shpjegojë konceptet themelore të aksonometrisë (izometria, dimetria dhe projeksioni i

pjerrët).

b) Temat e kapitullit - Rrafshet projektuese - Metodat e projektimit - Skicimi - Koncepti i paraqitjes aksonometrike- Detyrë grafike

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësimdhënësi të: - ilustrojë çështjet që trajton me dokumentacion teknik-teknologjik konkret;- kryejë vlerësime gjatë vëzhgimit të punëve të pavarura apo detyrave të shtëpisë;- zhvillojë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- klasë për vizatim teknik (kabinetike);- vizatime të ndryshme teknike (dokumentacion tekniko-teknologjik);- projektori me transparent;- flip-charti;- veglat dhe materialet e nevojshme.

Kapitulli 6: Prerjet 12 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë ç’janë prerjet dhe llojet e tyre;- shpjegojë ç’janë pamjet e posaçme dhe të pjesshme;- shpjegojë ç’janë ndërprerjet, shkurtimet dhe depërtimet;- interpretojë dhe skicojë pamjet e detaleve në prerje;- interpretojë dhe skicojë pamjet e posaçme dhe të pjesshme të detaleve në prerje.

30

b) Temat e kapitullit - Prerjet- Llojet e prerjeve- Pamjet e posaçme dhe të pjesshme- Ndërprerjet dhe shkurtimet- Detyrë grafike

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësimdhënësi të: - ilustrojë çështjet që trajton me vizatime të objekteve të prera, ndërprera dhe depërtua;- kryejë vlerësime gjatë vëzhgimit të punëve të pavarura apo detyrave të shtëpisë;- zhvillojë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- klasë për vizatim teknik;- vizatime të ndryshme teknike me prerje, ndërprerje dhe depërtime;- projektori me transparent;- flip-charti.

31

Klasa 10

PËRSHKRUESI I MODULIT TË PRAKTIKËS PROFESIONALE

“Punët përgatitorë në repartin e pastrimit të pambukut”

Lëmi: Tekstil

Profili: TjerrjaNiveli: IKlasa: 10

Numri i modulit 1Qëllimi i modulit

Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për hapjen, pastrimin dhe përzierjen e pambukut, pastrimin e pjesëve e makinës pastruese të pambukut. si dhe përdorimin e makinës.

Kohëzgjatja e modulit

(60 orë)

Rezultatet e të mësuarit (RM) dhe përmbajtja

RM 1 Nxënësi kryen proceset paraprake në repartin e pastrimitPërmbajtja:- Hapja e ballave të pambukut;- Përzgjedhja e mekanizmave të makinës së shkrifjes së

ballave të pambukut;- Furnizimi i makinës me pambukun nga ballat;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyr pastrimin e pambukut në makinat pastruese të pambukutPërmbajtja:- Mbikëqyrja e pastruesit shkallëzor të pambukut;- Mbikëqyrja e pastruesit cik-cak të pambukut;- Pastrimi i pjesëve dhe mekanizmave e makinës pastruese;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

Procedurat e vlerësimit

Realizimi i pranueshëm i modulit do të konsiderohet arritja e kënaqshme e të gjithë kritereve të realizimit të specifikuara për çdo rezultat të të mësuarit.

Më poshtë jepen shkurtimet që do të përdoren:RM Rezultatet e të mësuarit

IV Instrumentet e vlerësimit KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vëzhgim me listë kontrolli

RM 3 Nxënësi mbikëqyr përzierjen e pambukut në makinat përzierëse të pambukutPërmbajtja:- Mbikëqyrja e funksionimit të përzierësit të pambukut.;- Mbikëqyrja e funksionimit të pjesëve dhe mekanizmave e

përzierësit të pambukut; - Mbikëqyrja e funksionimit të baterit;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

32

KR Nxënësi duhet të:- hapë ballat e pambukut;- përzgjedhë mekanizmat e makinës së shkrifjes së

ballave të pambukut;- furnizojë makinën me pambukun nga ballat;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtja e

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë pastruesin shkallëzor të pambukut;- mbikëqyrë e pastruesin cik-cak të pambukut;- pastrojë pjesët dhe mekanizmat e makinës pastruese të

pambukut;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë e funksionin të përzierësit të pambukut;- mbikëqyrë funksionin e pjesëve dhe mekanizmave të

përzierësit të pambukut; - mbikëqyrë e funksionin e baterit;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.

Metodat e të mësuarit të rekomanduara

- Ky modul duhet të trajtohet në ndërmarrjet e industrisë së tekstilit.

- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për proceset e hapjes, pastrimit dhe përzierje së pambukut.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete në repartin e pastrimit të pambukut.

- Gjatë vlerësimit të nxënësve, të zbatohet demonstrimi praktik i aftësive të fituara.

33

Baza materiale e domosdoshme

Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për hapjen, pastrimin dhe përzierjen e pambukut.


“Lënurja e pambukut”

Lëmi: Tekstil

Profili: TjerrësNiveli: I

34

Klasa: 10


Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për lënurjen e pambukut si dhe përdorimin, pastrimin pjesëve të makinës lënurëse.


(30 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për lënurjen e pambukutPërmbajtja:- Pastrimi i makinës lënurëse;- Transportimi i materialit nga bateri;- Furnizimi i makinës me material;- Mbikëqyrja kontrollit të gatishmërisë së makinës lënurëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi kryen procesin e lënurjes me makinën lënurësePërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës lënurëse; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës lënurëse gjatë

lënurjes;- Ndërrimi i konvenierëve (tasave);- Transportimi i konvenierëve në makinën zgjatëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 3 Nxënësi kontrollon hollësinë e shiritit Përmbajtja:- Marrja e mostrës së blindit (shiritit);- Përzgjedhja e peshojës për kontrollin e njëllojshmërisë së

shiritit; - Kontrolli i njëllojshmërisë së shiritit në makinën lënurëse;- Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë e shiritit gjatë

lënurjes;- Informimi i përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- Mbikëqyrja e eliminimit të gabimeve në makinën lënurëse;- Pastrimi i pjesëve kryesore të lënurëses;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.



Më poshtë jepen shkurtimet që do të përdoren:

RM Rezultatet e të mësuarit


35

RM 1 IV Vëzhgim me listë kontrolliKR Nxënësi duhet të:

- pastrojë makinën lënurëse të pambukut;- transportojë materialin nga bateri deri te makina

lënurëse;- furnizojë makinën lënurëse me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

lënurëse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë.


- mbikëqyrë vënien në punë të makinës lënurëse; - mbikëqyrë funksionimin e makinës lënurëse gjatë

lënurjes;- ndërrojë konvenierët (tasat);- transportojë konvenierët në makinën zgjatëse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë.


KR Nxënësi duhet të:- marrë mostrat e blindit (shiritit);- përzgjedhë peshojat për kontrollin e njëllojshmërisë së

shiritit; - kontrollojë njëllojshmërinë e shiritit në makinën

lënurëse;- identifikojë gabimet e njëllojshmërisë së shiritit gjatë

lënurjes;- informojë përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- mbikëqyrë eliminimin e gabimeve në makinën

lënurëse;- pastrojë pjesët kryesore të makinës lënurëse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë.

Metodat e te mësuarit te rekomanduara


- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për procesin lënurjes.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina lënurëse.

- Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të zbatohet vlerësimi mbi bazën e demonstrimit praktik të aftësive dhe njohurive të fituara.

36


Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për lënurjen e pambukut.

37


“Zgjatja e shiritave të pambukut me makinë zgjatëse”

Lëmi: Tekstil

Profili: TjerrjeNiveli: IKlasa: 10


Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për zgjatjen e shiritave të pambukut, pastrimin makinës zgjatëse si dhe përdorimin e makinës zgjatëse.

Kohëzgjatja emodulit

(27 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për zgjatjen e shiritave të pambukutPërmbajtja:- Pastrimi i makinës zgjatëse;- Transportimi i materialit nga lënurësja;- Furnizimi i makinës zgjatëse me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës zgjatëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e zgjatjes së shiritave të pambukutPërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës zgjatëse; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës zgjatëse gjatë

zgjatjes së shiritave të pambukut;- Ndërrimi i konvenierëve (tasave) në makinën zgjatëse;- Transportimi i konvenierëve në makinën shumëfishuese;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 3 Nxënësi kontrollon hollësinë e shiritit Përmbajtja:- Marrja e mostrës së blindit (shiritit);- Përzgjedhja e peshojës për kontrollin e njëllojshmërisë së

shiritit; - Kontrolli i njëllojshmërisë së shiritit në makinën zgjatëse;- Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë e shiritit gjatë

zgjatjes;- Informimi i përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- Mbikëqyrja e eliminimit të gabimeve në makinën zgjatëse;- Pastrimi i pjesëve kryesore të makinës zgjatëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

38






KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën zgjatëse;- transportojë materialin nga makina lënurëse;- furnizojë makinën zgjatëse me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

zgjatëse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës zgjatëse; - mbikëqyrë funksionin e makinës zgjatëse gjatë

zgjatjes së shiritave të pambukut;- ndërrojë konvenierët (tasat) në makinën zgjatëse;- transportojë konvenierët në makinën shumëfishuese;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- marrë mostrën e blindit (shiritit);- përzgjedhë peshojat për kontrollin e njëllojshmërisë së

shiritit; - kontrollojë i njëllojshmërinë e shiritit në makinën

zgjatëse;- identifikojë gabimet e njëllojshmërisë e shiritit gjatë

zgjatjes;- informojë përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- mbikëqyrë eliminimin e gabimeve në makinën

zgjatëse;- pastrojë pjesët kryesore të makinës zgjatëse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë.

39



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinat për zgjatje.Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina për zgjatjen e shiritave.




Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për zgjatjen e shiritave të pambukut.

40


“Shumëfishim i shiritave të pambukut”

Lëmi: Tekstil

Profili: TjerrësNiveli: IKlasa: 10


Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për shumëfishimin e shiritave të pambukut, furnizimin e makinës më material, pastrimin si dhe përdorimin e makinës.


(30 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për shumëfishimin e shiritave Përmbajtja:- Pastrimi i makinës shumëfishuese të pambukut;- Transportimi i materialit nga makina zgjatëse;- Furnizimi i makinës shumëfishuese me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës

shumëfishuese;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e shumëfishimit të shiritave Përmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës shumëfishuese; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës shumëfishuese të

pambukut;- Kontrolli i njëllojshmërisë së shiritit në makinën

shumëfishuese;- Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë e shiritit gjatë

shumëfishimit;- Informimi i përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- Mbikëqyrja e eliminimit të gabimeve në makinën;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

41






KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën shumëfishuese të pambukut;- transportojë materialin nga makina zgjatëse në

makinën shumëfishuese;- furnizojë makinën shumëfishuese me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

shumëfishuese;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës shumëfishuese;- mbikëqyrë funksionimin e makinës shumëfishuese të

pambukut;- kontrollojë njëllojshmërisë së shiritit në makinën

shumëfishuese;- identifikojë gabimet në njëllojshmërisë e shiritit gjatë

shumëfishimit;- informojë përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- mbikëqyrë eliminimin e gabimeve në makinën

shumëfishuese;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.

42



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinat për shumëfishim dhe zgjatje.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina për shumëfishimin e shiritave.



Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për shumëfishimin e shiritave të pambukut.

43


“Paratjerrja”

Lëmi: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për paratjerrjen e pambukut, furnizimin e makinës më material, pastrimin e pjesëve të makinës si dhe përdorimin e makinës.


(33 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për paratjerrjen e pambukutPërmbajtja:- Pastrimi i makinës paratjerrse të pambukut;- Furnizimi i makinës paratjerrse me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës - paratjerrse; - Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e paratjerrjes së pambukutPërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës paratjerrse

(fllajerit); - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës paratjerrse (fllajerit)

gjatë paratjerrjes së pambukut; - Ndërrimi i konvenierëve (tasave);- Transportimi i konvenierëve në makinën tjerrëse;- Llogaritja e produktivitetit të makinës paratjerrse;- Kontrolli i njëllojshmërisë së shiritit në makinën

paratjerrse (fllajerit); - Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

44






KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën paratjerrse të pambukut;- furnizojë i makinën paratjerrse me material;- mbikëqyrë kontrolli e gatishmërisë së makinës

paratjerrse; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës paratjerrse

(fllajerit); - mbikëqyrë funksionimin e makinës paratjerrse (fllajerit)

gjatë paratjerrjes së pambukut; - ndërrojë konvenierët (tasat);- transportojë konvenierët në makinën tjerrëse;- llogaritë produktivitetin e makinës paratjerrse;- kontrollojë njëllojshmërinë e shiritit në makinën

paratjerrse (fllajerit); - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit. Metodat e të mësuarit të rekomanduara


- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinën paratjerrse.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina paratjerrse.



Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për paratjerrjen e pambukut.

45


“Tjerrja”

Lëmi: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për tjerrjen e pambukut, furnizimin e makinës me material, pastrimin e pjesëve të makinës, si dhe përdorimin e makinës.


(39 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për tjerrjen e pambukutPërmbajtja:- Pastrimi i makinës tjerrëse të pambukut;- Furnizimi i makinës tjerrëse me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës

tjerrëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e tjerrjes së pambukutPërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës tjerrëse; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës tjerrëse gjatë tjerrjes

së pambukut; - Llogaritja e produktivitetit të makinës tjerrëse;- Kontrolli i njëllojshmërisë së tjerrit në makinën tjerrëse; - Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë së tjerrit gjatë

tjerrjes;- Informimi i përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.





46


KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën tjerrëse të pambukut;- furnizojë makinën tjerrëse me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

tjerrëse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës tjerrëse; - mbikëqyrë funksionimi e makinës tjerrëse gjatë

tjerrjes së pambukut; - ndërrojë konvenierët (tasat);- llogaritë produktivitetin e makinës tjerrëse;- kontrollojë njëllojshmërinë e tjerrit në makinën

tjerrëse; - identifikojë gabimet e njëllojshmërisë së tjerrit gjatë

tjerrjes;- informojë përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinën tjerrëse.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina tjerrëse.

- Vizita njohëse në fabrikat e tekstilit.- Gjatë vlerësimit të nxënësve, të zbatohet demonstrimi praktik i

aftësive të fituara.


Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për tjerrjen e pambukut.

47


“Përgatitja e lëmshit (topsit )për krehje”

Lëmi: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për krehjen e pambukut, furnizimin e makinës me material, pastrimin e pjesëve të makinës, si dhe përdorimin e makinës.


(27 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për krehjen e pambukutPërmbajtja:- Pastrimi i makinës krehëse të pambukut;- Furnizimi i makinës krehëse me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës krehëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e krehjes së pambukut Përmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës krehëse; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës krehëse gjatë

krehjes së pambukut; - Llogaritja e produktivitetit të makinës krehëse;- Pastrimi I pjesëve kryesore të makinës krehëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.





48


KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën krehëse të pambukut;- furnizojë i makinën krehëse me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

krehëse; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës krehëse; - mbikëqyrë funksionimi të makinës krehëse gjatë

krehjes së pambukut;- llogaritë produktivitetin e makinës krehëse;- pastrojë pjesët kryesore të makinës krehëse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisi. Metodat e të mësuarit të rekomanduara


- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinën krehëse të pambukut.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina krehëse e pambukut.



Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për krehjen e pambukut.

49

Klasa 11

Programet e lëndëve profesionale Programi i lëndës

“Fibrat e tekstilit”

Lëmi: TekstilProfili: TjerrësNiveli: IKlasa: 11


- shpjegojë veçorit kryesore te fibrave gjysmë sintetike; - dallojë fibrat e viskozës; - shpjegojë për vetitë e viskozës dhe për ç’ka përdoret viskoza; - dallojë fibrat e polinozës; - shpjegojë për vetitë e plinozës dhe për ç’ka përdoret polinoza; - dallojë fibrat acetate; - shpjegojë për vetitë e fibrave acetate dhe për ç,ka përdoren;

- shpjegojë për përfitimin e fibrave sintetike;- dallojë fibrat poliamide;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave poliamide;- dallojë fibrat poliester;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave;- dallojë fibrat poliakrilonitrile;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave;- dallojë fibrat polipropilene;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave;- dallojë fibrat aromatike;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave- dallojë fibrat polivinilokloride;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave;- dallojë fibratpoliviniloalkoholike; - shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave; - shpjegojë për përfitimin e fibrave inorganike;

- dallojë fibrat e qelqit; - shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave të qelqit;

- dallojë fibrat metalike;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave metalike;- shpjegojë për përfitimin e fibrave me dedikim special ( fibrave të reja );

- dallojë fibrat teknike;

50

- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave teknike;- dallojë fibrat termostabile;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave termostabile;

II. Fondi i orëve të lëndës 35 javë x 2 orë/javë = 70 orë


Kapitulli 1: Fibrat gjysmë sintetike 15 orë a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë veçorit kryesore të fibrave gjysmë sintetike;- dallojë fibrat e viskozës;- shpjegojë për vetitë e viskozës dhe për çka përdoret viskoza;- dallojë fibrat e polinozës;- shpjegojë për vetitë e plinozës dhe për çka përdoret polinoza;- dallojë fibrat acetate;- shpjegojë për vetitë e fibrave acetate dhe për çka përdoren.

b) Temat e kapitullit- Fibrat e viskozës (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat e polinozës (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat acetate (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të: - shpjegojë për përfitimin, vetitë dhe përdorimin e fibrave gjysmë sintetike; - demonstrojë për mostra të ndryshme të fibrave gjysmë sintetike; - përdorë mikroskopin për strukturën e fibrave gjysmë sintetike;- kryejë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- flip-charti dhe markera shumëngjyrësh;- material të fibrave gjysmë sintetike për ilustrimin e temës;- mikroskopi.

51

Kapitulli 2: Fibrat Sintetike 35 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë për përfitimin e fibrave sintetike;- dallojë fibrat poliamide;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave poliamide;- dallojë fibrat poliester;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave;- dallojë fibrat poliakrilonitrile;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave;- dallojë fibrat polipropilene;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave;- dallojë fibrat aromatike;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave- dallojë fibrat polivinilokloride;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave;- dallojë fibrat poliviniloalkoholike; - shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave.

b) Temat e kapitullit- Fibrat poliamide (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat poliestere (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat poliakrilonitrile (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat polipropilene (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat aromatike (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat polivinilokloride (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat poliviniloalkoholike (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për përfitimin, strukturën dhe përdorimin e fibrave sintetike;- zhvillojë ushtrime për fibrat sintetike;- japë detyra të pavarura për strukturën e fibrave sintetike;- vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyra të pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- projektori me transparent;- flip-charti;- mikroskopi;- mostra të fibrave sintetike.

52

Kapitulli 3: Fibrat inorganike 10 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për përfitimin e fibrave inorganike;- dallojë fibrat e qelqit;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave të qelqit;- dallojë fibrat metalike;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave metalike.

b) Temat e kapitullit- Fibrat e qelqit (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat metalike (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi) c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për përfitimin e fibrave inorganike; - zhvillojë ushtrime për fibrat e qelqit dhe fibrat metalike.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- mikroskopi;- mostra të fibrave me të qelqit dhe fibrave metalike.

Kapitulli 4: Fibrat me dedikim special (fibrat e reja) 10 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për përfitimin e fibrave me dedikim special (fibrave të reja);- dallojë fibrat teknike;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave teknike;- dallojë fibrat termostabile;- shpjegojë për vetitë, strukturën dhe përdorimin e fibrave termostabile.

b) Temat e kapitullit- Fibrat teknike (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi)- Fibrat termostabile (përfitimi, struktura, vetitë, përdorimi dhe identifikimi) c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë përfitimin e fibrave me dedikim special (fibrat e reja);- zhvillojë ushtrime për fibrat teknike dhe termostabile;- japë detyra të pavarura për strukturën e fibrave teknike dhe termostabile;- vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim.

53

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- mikroskopi;- mostra të fibrave teknike dhe me dedikim special (fibrave të reja).

54

Programi i lëndës




- dallojë veçorit e tjerrjes së fortë dhe të fijezuar;- shpjegojë funksionin e makinave për tjerrjen e fortë dhe të fijezuar;- shpjegojë proceset e tjerrjes së leshit dhe fijeve kimike;- shpjegojë funksionin e makinave për tjerrjen e leshit dhe fibrave kimike;- shpjegojë për punët përgatitore për tjerrjen e leshit;- shpjegojë si bëhet larja e leshit dhe funksionin e makinës për larje;- shpjegojë procesin e lënurjes;- shpjegojë funksionin e makinës paralënurëse dhe makinës lënurëse;- shpjegojë si bëhet formimi i paratjerrit dhe funksionin e makinës paratjerrse;- shpjegojë si bëhet tjerrja e leshit;- shpjegojë llojet e makinave për tjerrjen e leshit.



Kapitulli 1: Tjerrja e fortë dhe fijezuar 17 orë a) Qëllimet e kapitullit:Në përfundim të kapitullit nxënësi duhet të:

- shpjegojë për procesin e tjerrjes së linit; - shpjegojë per procesin e tjerrjes së krpit (konopit) dhe ramisë; - shpjegojë per procesin e tjerrjes së jutes dhe sisalit;

b) Temat e kapitullit - Veçorit e makinave për tjerrjen e fortë dhe të fijezuar;- Tjerrja e linit;- Tjerrja e kërpit (konopit) dhe ramisë;- Tjerrja e jutës dhe sisalit;

55

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë për tjerrjen fibrave të linit, kërpit (konopit), ramisë, jutës dhe sisalit;

- pyetje përgjigje; - të jap detyra te pa varura për njësimin e makinave tjerrëse për tjerrjen e fibrave të

forta dhe të fijezuara;- të vlerësojë nxënësin për detyrat e pa varura në klasë, pjesëmarrjen në mësim;

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- Klasa;

- Tabela - Pankarta për ilustrimin e temës;

- Mostra te fibrave të linit, kërpit (konopit), ramisë, jutës dhe sisalit;- Projektori me transparent;

Kapitulli 2: Punët përgatitore për tjerrjen e leshit 30 orë

a) Qëllimet e kapitullit:Në fund të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë për punët përgatitore për tjerrjen e leshit;- shpjegojë si bëhet sortirimi i leshit;- shpjegojë si bëhet larja e leshit;- shpjegojë cilat mjete përdoren për larjen e leshit;- shpjegojë funksionin e makinës për larjen e leshit-Leviatanit;- shpjegojë për procesin e shtrydhjes dhe terjes së leshit;- shpjegojë funksionin e makinës për shtrydhjen dhe terjen e leshit;

b) Temat e kapitullit - Punët përgatitore për tjerrjen e leshit; - Sortirimi i leshit; - Makina për larjen e leshit ; - Mjetet për larjen e leshit; - Shtrydhja dhe terja e leshit; - Makinat për shtrydhjen dhe terjen e leshit;

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësuesi të:- shpjegojë për punët parapërgatitore të tjerrjes leshit;- tregojë si bëhet sortirimi i leshit; ;- shpjegoj se si bëhet larja e leshit, shtrydhja dhe terja ;- shpjegojë për funksionin e makinës për larjen e leshit-leviatanit;- vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura;

56

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- Mësimi zhvillohet në klasë;- Pankarta për konkretizimin e mësimit;- Materiale pamore të makinës për larjen e leshit;- Projektori me transparent;

Kapitulli 3: Procesi i lënurjes 28 orë

a) Qëllimet e kapitullit:Në fund të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë për procesin e lënurjes;- shpjegojë funksionin e makinës paralënurse;- shpjegojë funksionin e makinës lënurëse për tjerrin e lënurur;- shpjegojë pjesët funksionale të makinës lënurëse;- shpjegojë si bëhet formimi i paratjerrit;- shpjegojë funksionin e makinës paratjerrse për formimin e paratjerrit;

b) Temat e kapitullit - Rëndësia e procesit të lënurjes për tjerrje; - Paralënursja; - Makina lënurëse për tjerr të lënurur; - Pjesët funksionale të makinës lënurëse dhe funksioni i sajë; - Formimi i paratjerrit; c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësuesi të:- shpjegojë për procesin lënurjes ;- shpjegojë funksionin e makinës paralënurse dhe makinës lënurëse;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinës lënurëse;- vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat të pavarura;

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- Mësimi zhvillohet në klasë;- Pankarta për konkretizimin e mësimit;- Materiale pamore të makinës lënurëse;- Projektori me transparent;

Kapitulli 4: Tjerrja e leshit 30 orë

a) Qëllimet e kapitullit:Në fund të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë kuptimin e tjerrjes së leshit;- shpjegojë llojet e makinave për tjerrje;- shpjegojë dallimet në mes të makinave tjerrëse të pambukut dhe leshit;- shpjegojë funksionin e makinës tjerrëse unazore;- shpjegojë funksionin e makinës tjerrëse me zile;

57

- shpjegojë funksionin e makinës tjerrëse open-end;- shpjegojë pjesët funksionale të makinave tjerrëse;

b) Temat e kapitullit - Rëndësia e tjerrjes së leshit; - Llojet e makinave për tjerrje; - Tjerrësja unazore për tjerrin e leshit të lënurur; - Tjerrësja me zile; - Tjerrësja Open-End (OE); c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësuesi të:- shpjegojë llojet makinave për tjerrjen e leshit ;- shpjegojë për funksionin e makinave tjerrëse;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinave tjerrëse;- vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat të pavarura;

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- Mësimi zhvillohet në klasë;- Pankarta për konkretizimin e mësimit;- Materiale pamore të makinës tjerrëse, me zile dhe open-end;- Projektori me transparent;

58

Programi i lëndës

“Teknologjia e tekstilit”


I. Qëllimet e lëndësNë përfundim të lëndës së zhvilluar në klasën e 11-të nxënësi duhet:

- shpjegojë për punët përgatitore për endje;- shpjegojë funksionin e makinës për mbështjelljen e tjerrit;- shpjegoj pjesët funksionale dhe funksionin e makinës për tjerr të shumëfishuar dhe efektiv;- shpjegojë si bëhet punimi i pëlhurës në vek;- shpjegojë si bëhet klasifikimin e veqeve;- shpjegojë pjesët funksionale dhe funksionin e vekut- tezgjahut;- shpjegojë mënyrën e punimit të tekstilit jo të endur;- shpjegojë si bëhet thurja e pëlhurave të vekuara;- shpjegojë si bëhet projektimi i pëlhurave vekuara;- shpjegojë si bëhet punimin i thurjeve të trikotazhit;- shpjegojë pjesët funksionale dhe funksionin e makinave për thurjen e trikotazheve;- tregojë llojet e makinave thurëse;- shpjegojë funksionin e makinave të rrafsh dhe rrethore thurëse;- shpjegojë funksionin e makinave rithurëse;



Kapitulli 1: Punët përgatitore për endje 12 orë a) Qëllimet e kapitullit:Në përfundim të kapitullit nxënësi duhet të:- shpjegojë si bëhet mbështjellja e tjerrit në kalema;- shpjegojë funksionin e makinave për mbështjelljen e tjerrit;- shpjegojë si bëhet përfitimin e tjerrit të shumëfishar dhe efektiv;

- shpjegojë funksionin e makinave për tjerrin e shumëfishuar dhe efektiv; - shpjegojë procesin e endjes; - shpjegojë procesin e nishestimit;

59

b) Temat e kapitullit - Mbështjellja e tjerrit në kalema;- Makinat për mbështjelljen e tjerrit;- Pjesët funksionale të makinës për mbështjelljen e tjerrit;- Përfitimi i tjerrit të shumëfishuar dhe efektiv;- Makina për përfitimin e tjerrit të shumë fishuar dhe efektiv;- Endja;- Nishestimi;c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësuesi të:- shpjegojë për procesin e mbështjelljes së tjerrit në kalema;- shpjegojë funksionin e makinës për mbështjelljen e tjerrit;- shpjegojë për përfitimin e tjerrit të shumëfishuar dhe efektiv;

- shpjegojë për procesin e endjes dhe nishestimit; - pyetje përgjigje; - zhvillojë ushtrime

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- Klasa;

- Tabela; - Pankarta për ilustrimin e temës;

- Mostra të ndryshme tjerrit të shumëfishuar dhe efektiv;- Projektori me transparent;- Flip-charti;

Kapitulli 2: Punimi i pëlhurës në vek 17 orë

a) Qëllimet e kapitullit:Në fund të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë si bëhet punimi i pëlhurës në vek;- shpjegojë klasifikimin e veqeve;- shpjegojë mekanizmat dhe pajimet e veqeve;- shpjegojë si bëhet lëvizja e pëlhurës në vek;- shpjegojë funksionin dhe pjesët funksionale të veqeve automatik;- shpjegojë funksionin dhe pjesët funksionale të veqeve digjital;

b) Temat e kapitullit - Klasifikimi i veqeve; - Mekanizmat dhe pajimet e veqeve; - Lëvizja e pëlhurës dhe bazës në vek; - Veqet automatik; - Veqet digjitale;

60

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësuesi të:- shpjegojë si bëhet punimin e pëlhurës në vek;- përshkruaj punën e veqeve automatik;- japë detyra të pavarura për produktivitetin e vekut;- vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura;

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- Mësimi zhvillohet në klasë;- Pankarta për konkretizimin e mësimit;- Materiale pamore të veqeve;- Projektori me transparent;- Flip-charti;

Kapitulli 4: Thurja e pëlhurave të vekuara 18 orë

a) Qëllimet e kapitullit:Në fund të këtij kapitulli nxënësi duhet të:

- shpjegojë për llojet themelore të thurjeve; - shpjegojë si ndërtohen thurjet platno;

- shpjegojë si ndërtohen thurjet keperit;- shpjegojë si ndërtohen thurjet atlas;- shpjegojë si ndërtohen thurjet rips;- shpjegojë si ndërtohen thurjet e panames;- shpjegojë se si ndërtohen thurjet keper i përforcuar, keper i shumëfishtë,

b) Temat e kapitullit - Llojet themelore të thurjeve të vekuara;- Thurjet Platno; - Thurjet keper;- Thurjet atlas;- Thurjet rips;- Thurjet panames;- Thurjet keper të forcuar, keper i shumëfishtë;c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësuesi të:

- shpjegojë për llojet themelore të thurjeve të vekuara; - pyetje përgjigje; - vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat të pavarura;

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Mësimi zhvillohet në klasë; - Pankarta për konkretizimin e mësimit; - Materiale pamore të thurjeve themelore të vekuara;

- Projektori me transparent;

61

Kapitulli 5: Projektimi i pëlhurave të vekuara 10 orë

a) Qëllimet e kapitullit:Në fund të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë për llojet e pëlhurave të vekuara;- shpjegojë për gjatësinë e pëlhurës së vekuar;- shpjegojë për gjerësinë e pëlhurës së vekuar;- shpjegojë për udhëheqjen e bazës (tymit) në pëlhurë;- shpjegojë për udhëheqjen e indit në pëlhurë;

b) Temat e kapitullit - Llojet e pëlhurave të vekuara; - Gjatësia dhe gjerësia e pëlhurës së vekuar; - Udhëheqja e bazës (tymit) në pëlhurë; - Udhëheqja e indit në pëlhurë; c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësuesi të:

- shpjegojë si bëhet projektimi i pëlhurave vkuara; - shpjegojë për llojet e pëlhurave; - pyetje përgjigje; - vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat të pavarura;

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Mësimi zhvillohet në klasë; - Fleta milimetrike për paraqitjen e fotografisë në pëlhurën vekuese; - Pankarta për konkretizimin e mësimit;

Kapitulli 6: Mënyra e punimit të thurjeve të trikotazhit 13 orë

a) Qëllimet e kapitullit:Në fund të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë si behët punimi i thurjeve të trikotazhit;

- shpjegojë për llojet e trikove të trikotazhit; - shpjegojë funksionin e makinave për thurjen e trikove;

- shpjegojë llojet e makinave për thurjet e trikove;- shpjegojë cilit janë mekanizmat për formimin e vegzave;- shpjegojë funksionin e makinave thurëse; - shpjegojë funksionin e makinave rithurëse;

b) Temat e kapitullit - Krijimi dhe llojet trikove;- Llojet e makinave për thurjet e trikove;- Mekanizmat për formimin e trikove;- Makinat e rrafshëta thurëse;- Pjesët funksionale dhe funksioni i makinave të rrafsha thurëse;

62

- Makinat rrethore thurëse;- Pjesët funksionale dhe funksioni i makinave rrethore thurëse;- Makinat radiale thurëse;- Pjesët funksionale dhe funksioni i makinave radiale thurëse;- Makinat rithurëse;- Pjesët funksionale dhe funksioni i makinave rithurëse;

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësuesi të:

- shpjegojë për llojet e trikove - shpjegojë makinat e rrafshëta, rrethore thurëse dhe radiale; - shpjegojë për funksionin e makinave rithurëse; - pyetje përgjigje; - vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat të pavarura;

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Mësimi zhvillohet në klasë; - Pankarta për konkretizimin e mësimit; - Materiale pamore të llojeve të ndryshme të trikove të thurura;

- Projektori me transparent;- Flip-charti;

63

Programi i lëndës

“Bazat e makinerisë dhe automatikës”



- shpjegojë për standardet;- shpjegojë për materialet dhe tolerancën;- shpjegojë për klasifikimin dhe ndërtimin e detaleve dhe tërësive të makinave;- shpjegojë lidhjet elementare të detaleve;- shpjegojë për elementet për bartjen e fuqisë;- shpjegojë për transmisionet direkte dhe indirekte;- shpjegojë për përdorimin e transmetueseve të fuqisë;- shpjegojë për mekanizmat kryesor që përdoren në makina;- shpjegojë për ndërtimin e makinave me piston;- shpjegojë funksionimin e makinave me piston;- shpjegojë mekanizmat kryesorë që përdoren të makinat me piston.- shpjegojë kuptimet themelore të automatikës;- shpjegojë zhvillimin e automatizimit, matja, kontrolli, komandimi-drejtimi dhe rregullimi;- shpjegojë nevojën dhe rëndësinë e drejtimit të objekteve dhe proceseve të

prodhimit;- shpjegojë sistemet e rregullimi;- shpjegojë servomehanizmat;- shpjegojë organet ekzekutive;- shpjegojë komponentët e sistemit automatik;- shpjegojë përforcuesit-detyrat, llojet dhe karakteristikat mekanike, hidraulike dhe

pneumatike;- shpjegojë organet ekzekutive, motorët, hidromotorët, pneomotorët;- shpjegojë elementet ndërprerësve servomotorët, ventilet, reletë elektromagnetike;- shpjegojë elementet e programimit bartësit e programit, shiritat e shpuar, kartelet

si dhe programe kompjuterike;- shpjegojë rregullatorët proporcional;- shpjegojë për njohurit themelore të sistemit teknologjik;- shpjegojë për automatizimi e procesit teknologjik;- shpjegojë për aparatet dhe pajimet për ngjyrosjen e materialeve të tekstilit;- shpjegojë për sistemet fleksibile prodhuese;- shpjegojë për drejtimin e proceseve teknologjike;- shpjegojë për robotët industrial të teknologjisë së tekstileve.

64

II. Fondi i orëve të lëndës35 javë x 2orë/javë = 70 orë


Kapitulli 1: Detalet e makinave 15 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë për standardet;- shpjegojë për materialet dhe tolerancën;- shpjegojë për klasifikimin dhe ndërtimin e detaleve dhe tërësive të makinave;- shpjegojë lidhjet elementare të detaleve.

b) Temat e kapitullit - Standardet- Materialet dhe toleranca- Ndarja dhe klasifikimi i detaleve të makinave- Lidhjet dhe llojet e tyre

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për standardet, për materialet dhe për ndërtimin e detaleve dhe tërësive të

makinave;- bëjë pyetje-përgjigje;- japë detyra të pavarura për njësimin e makinave; - vlerësojë nxënësin për detyrat e pavarura në klasë, pjesëmarrjen në mësim;

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela; - pankarta për ilustrimin e temës;- mostra të ndryshme të makinave;- projektori me transparent;

Kapitulli 2: Bartja e fuqisë 10 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për elementet për bartjen e fuqisë;- shpjegojë për transmisionet direkte;- shpjegojë transmisionet indirekte;- shpjegojë për përdorimin e transmetueseve të fuqisë;- shpjegojë për mekanizmat kryesor që përdoren në makina.

65

b) Temat e kapitullit- Elementet për bartjen e fuqisë- Transmisionet direkte- Transmisionet indirekte c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për elementet për bartjen e fuqisë;- shpjegojë për transmisionet direkte dhe indirekte;- shpjegojë për mekanizmat kryesor që përdoren në makina;- pyetje përgjigje;- japë detyra të pavarura për njësimin e makinave; - vlerësojë nxënësin për detyrat e pavarura në klasë, pjesëmarrjen në mësim.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të mekanizmave kryesor që përdoren në makina;- projektori me transparent;- flip-charti.

Kapitulli 3: Mekanizmat me piston 10 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për ndërtimin e makinave me piston;- shpjegojë funksionimin e makinave me piston;- shpjegojë mekanizmat kryesorë që përdoren të makinat me piston;- shpjegojë për mirëmbajtjen e makinave me piston.

b) Temat e kapitullit- Pjesët dhe mekanizmat e makinave me piston- Funksionimi i makinave me piston- Mirëmbajtja e makinave me piston

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë ndërtimin e makinave me piston;- shpjegojë funksionin e makinave me piston;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinave me piston;- vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat të pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të mekanizmave kryesor të makinave me piston;- projektori me transparent.

66

Kapitulli 4: Kuptimet themelore të automatikës 3 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë kuptimet themelore të automatikës;- shpjegojë nevojën dhe rëndësinë e aplikimit të automatikës;- shpjegojë zhvillimin e automatizimit, matja, kontrolli, komandimi-drejtimi dhe rregullimi.

b) Temat e kapitullit- Kuptimet themelore të automatikës- Nevoja dhe rëndësia dhe aplikimit të automatikës- Zhvillimi i automatizimit, matja, kontrollimi, komandimi, drejtimi, rregullimi

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për kuptimet themelore të automatikës;- bëjë pyetje përgjigje;- ilustrojë vizatime dhe shembuj të proceseve të automatizimit;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- projektori me transparent;- flip-charti.

Kapitulli 5: Sistemet e drejtimit dhe rregullimit automatik 8 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë kuptimin e drejtimit;- shpjegojë nevojën dhe rëndësinë e drejtimit të objekteve dhe proceseve të

prodhimit;- shpjegojë sistemet e rregullimi;- shpjegojë servomehanizmat;- shpjegojë organet ekzekutive.

b) Temat e kapitullit- Kuptimet e drejtimit- Nevoja dhe rëndësia e drejtimit të objekteve dhe proceseve të prodhimit- Sistemet e rregullimit- Servomehanizmat- Organet ekzekutive

67

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë sistemet e drejtimit dhe rregullimit automatik;- bëjë pyetje-përgjigje;- ilustrojë organet ekzekutive motorë elektrikë si dhe mjete tjera ekzekutive.- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- vizatime teknike;- flip-charti.

Kapitulli 6: Komponentët e sistemeve automatike të drejtimit 12 orë a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë përforcuesit-detyrat, llojet dhe karakteristikat mekanike, hidraulike dhe

pneumatike;- shpjegojë përforcuesit magnetik, elektronik (diodat transistorët);- shpjegojë organet ekzekutive, motorët, hidromotorët, pneomotorët;- shpjegojë elementet ndërprerësve servomotorët, ventilet, reletë elektromagnetike;- shpjegojë elementet e programimit bartësit e programit, shiritat e shpuar, kartelet si dhe

programe kompjuterike;- shpjegojë rregullatorët proporcional;- shpjegojë detyrat dhe klasifikimin e tyre;- shpjegojë rregullatorët proporcional-integral (PI).

b) Temat e kapitullit - Përforcuesit-detyrat llojet dhe karakteristikat mekanike,hidraulike dhe pneumatike- Përforcuesit magnetikë, elektronik (diodat, transitorët)- Organet ekzekutive motorët elektrik, hidromotorët dhe pneumotorët- Elementet ndërprerësve servomotorët ventilet, reletë elektromagnetike- Elementet e programit shiritat e shpuar kartelet dhe programet kompjuterike- Rregullatorët proporcional- Detyrat dhe klasifikimi i rregullatorëve- Rregullatorët proporcional-integral (PI)

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë komponentët e sistemit automatik; - ilustrojë organet ekzekutive; - bëjë pyetje-përgjigje; - vlerësojë nxënësin për detyrat e pavarura në klasë, pjesëmarrjen në mësim.

68

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- pankarta për ilustrimin e temës;- projektori me transparent.

Kapitulli 7: Sistemet teknologjike 9 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për njohurit themelore të sistemit teknologjik;- shpjegojë për automatizimi e procesit teknologjik;- shpjegojë për ndarjen e sistemeve përpunuese;- shpjegojë për qëllimin e automatizimit;- shpjegojë për aparatet dhe pajimet për ngjyrosjen e materialeve të tekstilit;- shpjegojë për sistemet fleksibile prodhuese

b) Temat e kapitullit- Njohurit themelore- Automatizimi i procesit teknologjik- Ndarja e sistemeve përpunuese- Qëllimi i automatizimit- Sistemet fleksibile prodhuese

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për sistemet teknologjike të automatizimit;- bëjë pyetje përgjigje; - vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.


69

Kapitulli 8: Drejtimi i proceseve teknologjike me llogaritësit elektronik 3 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për drejtimin e proceseve teknologjike;- shpjegojë për robotët industrial të teknologjisë së tekstileve.

b) Temat e kapitullit - Drejtimi i proceseve teknologjike- Robotët industrial teknologjisë të tekstileve c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për drejtimin e proceseve teknologjike;- bëjë pyetje-përgjigje;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.


70

Klasa 11

Përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale

“Tjerrja e fortë dhe fijezuar”

Lëmi: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për lënurjen, krehjen, zgjatjen, paratjerrjen dhe tjerrjen e fibrave të forta dhe të fijezuara, pastrimin e makinës, specifikimin e pjesëve të makinës si dhe përdorimin e makinës.


(48 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për lënurjen e fibrave të forta dhe të fijezuara në makinën lënurëse Përmbajtja:

- Pastrimi i makinës lënurëse;- Furnizimi i makinës me material;- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës lënurëse; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës lënurëse gjatë

lënurjes;- Kontrolli i njëllojshmërisë së shiritit në makinën

lënurëse;- Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë e shiritit gjatë

lënurjes;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi kryen procesin e krehjes së fortë dhe të fijezuar në makinën krehësePërmbajtja:

- Pastrimi i makinës krehëse për tjerrin e fortë dhe të fijezuar;

- Furnizimi i makinës me material;- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës krehëse; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës krehëse gjatë


71

RM 3 Nxënësi kryen procesin e zgjatjes së shiritave të tjerrit të fortë dhe të fijezuarPërmbajtja:- Pastrimi i makinës zgjatëse;- Furnizimi i makinës zgjatëse me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës

zgjatëse;- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës zgjatëse; - Ndërrimi i konvenierëve (tasave) në makinën zgjatëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 4 Nxënësi kryen procesin e pararatjerrjes për tjerrin e fortë dhe të fijezuarPërmbajtja:- Pastrimi i makinës paratjerrse për tjerrin e fortë dhe të

fijezuar;- Furnizimi i makinës paratjerrse me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës

paratjerrse;- Ndërrimi i konvenierëve (tasave);- Transportimi i konvenierëve në makinën tjerrëse;- Llogaritja e produktivitetit të makinës paratjerrse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.


Realizimi i pranueshëm i modulit do të konsiderohet arritja e kënaqshme e të gjithë kritereve të realizimit të specifikuara për çdo rezultat të mësuarit.



RM 5 Nxënësi kryen procesin e tjerrjes së fortë dhe të fijezuarPërmbajtja:- Pastrimi i makinës tjerrëse për tjerrin e fortë dhe të

fijezuar;- Furnizimi i makinës tjerrëse me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës tjerrëse;- Llogaritja e produktivitetit të makinës tjerrëse;- Kontrolli i njëllojshmërisë së tjerrit në makinën tjerrëse; - Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë së tjerrit gjatë

tjerrjes- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

72


KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën lënurëse;- furnizojë makinën me material;- mbikëqyrë vënien në punë të makinës lënurëse; - mbikëqyrë funksionimin e makinës lënurëse gjatë

lënurjes;- kontrollojë njëllojshmërinë e shiritit në makinën

lënurëse;- identifikojë gabimet e njëllojshmërisë e shiritit gjatë

lënurjes;- zbatojë rregullat e sigurimit teknik dhe të mbrojtjes në

punë.


KR Nxënësi duhet të:- furnizojë makinën me material;- mbikëqyrë vënien në punë të makinës krehëse; - mbikëqyrë funksionimin e makinës krehëse gjatë

lënurjes;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën zgjatëse;- furnizimi i makinës zgjatëse me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

zgjatëse;- mbikëqyrë vënien në punë të makinës zgjatëse; - ndërrimi i konvenierëve (tasave) në makinën zgjatëse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.

73


KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën paratjerrse për tjerrin e fortë dhe të

fijezuar;- furnizojë makinën paratjerrse me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

paratjerrse;- ndërrojë konvenierët (tasat);- transportojë konvenierët në makinën tjerrëse;- llogaritë produktivitetin e makinës paratjerrse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.RM 5 IV Vëzhgim me listë kontrolli

KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën tjerrëse për tjerrin e fortë dhe të

fijezuar;- furnizojë makinën tjerrëse me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

tjerrëse;- llogaritë produktivitetin e makinës tjerrëse;- kontrollojë njëllojshmërinë e tjerrit në makinën

tjerrëse; - identifikojë i gabimet e njëllojshmërisë së tjerrit gjatë

tjerrjes- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit. Metodat e te mësuarit te rekomanduara


- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për tjerrjen e fijezuar.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina për tjerrjen e fijezuar.

- Vizita njohëse në fabrikat e tekstilit.Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të zbatohet vlerësimi mbi bazën e demonstrimit praktik të aftësive dhe njohurive të fituara.


Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për lënurjen, krehjen, zgjatjen, paratjerrjen dhe tjerrjen e fibrave të forta dhe të fijezuara.

74

PËRSHKRUESI I MODULIT TË PRAKTIKËS PROFESIONAL

“Punët përgatitore për tjerrjen e leshit”

Lëmia: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për përzgjedhjen, hapjen, tjerrjen, larjen, yndyrëzimin e leshit si dhe përdorimin e makinave për hapjen, larjen, terjen, yndyrëzimin e leshit.


(120 orë)


RM 1 Nxënësi përzgjedhë leshin për tjerrjePërmbajtja:

- Përzgjedhja e leshit sipas gjatësisë;- Përzgjedhja e leshit sipas pastërtive;- Përzgjedhja e leshit sipas ngjyrës;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e hapjes së leshit të pa larëPërmbajtja:

- Përzgjedhja e leshit sipas gjatësisë;- Përzgjedhja e leshit sipas pastërtive;- Përzgjedhja e leshit sipas ngjyrës;.- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 3 Nxënësi mbikëqyrë procesin e larjes së leshitPërmbajtja:

- Kontrolli i gatishmërisë së makinës larëse të leshit; - Furnizimi i makinës larëse të leshit; - Përzgjedhja e sapunëve për larjen e leshit;- Kontrolli i përqendrimit të sapunëve - Përzgjedhja e mjeteve ndihmëse për larjen e leshit;- Vënia në punë e makinës larëse të leshit; - Përcjellja e presionit të cilindrave për shtypje; - Mbikëqyrja e procesit të larjes së leshit;- Pastrimi i makinës larëse të leshit;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

75

RM 4 Nxënësi mbikëqyrë procesin e shtrydhjes dhe terjes së leshit Përmbajtja:

- Kontrolli i gatishmërisë së makinës për shtrydhjen dhe terjen e leshit;

- Furnizimi i makinës terëse me material; - Vënia në punë e makinës terëse të leshit; - Mbikëqyrja e procesit të terjes së leshit;- Pastrimi i makinës terëse të leshit;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 5 Nxënësi mbikëqyr procesin e yndyrëzimit të leshit pas larjesPërmbajtja:

- Përzgjedhja vajrave për yndyrëzimin e leshit pas larjes;- Mbikëqyrja e procesit të yndyrëzimit pas larjes së

leshit;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit;






KR Nxënësi duhet të:- përzgjedhë leshin sipas gjatësisë;- përzgjedhë leshin sipas pastërtive;- përzgjedhë leshin sipas ngjyrës;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes

së mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- përzgjedhë leshin sipas gjatësisë;- përzgjedhë leshin sipas pastërtive;- përzgjedhë leshin sipas ngjyrës;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.

76


KR Nxënësi duhet të:- kontrollojë gatishmërinë e makinës larëse të leshit; - furnizojë makinën larëse të leshit; - përzgjedhë sapunët për larjen e leshit;- kontrollojë përqendrimin e sapunëve; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- kontrollojë gatishmërinë e makinës për shtrydhjen

dhe terjen e leshit; - furnizojë makinën terëse me material; - përdorë makinën terëse të leshit; - mbikëqyrë procesin e terjes së leshit;- pastrojë makinën terëse të leshit;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në pun


KR Nxënësi duhet të:- përzgjedhë vajrat për yndyrëzimin e leshit pas larjes;- mbikëqyrë procesin të yndyrëzimit pas larjes së leshit;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së- mjedisit.



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për klasifikimin e leshit, për mjetet dhe makinën për larjen e leshit, makinën për shtrydhje dhe terjen e leshit si dhe procesin e yndyrëzimit.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina për larjen, shtrydhjen dhe terjen e leshit.

- Vizita njohëse në fabrikat e tekstilit.- Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të zbatohet vlerësimi mbi

bazën e demonstrimit praktik të aftësive dhe njohurive të fituar


Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për larjen dhe terjen e leshit.

77


“Lënurja dhe formimi i paratjerrit”

Lëmia: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për procesin lënurjes dhe formimit të paratjerrit, pastrimin e makinës makinës si dhe përdorimin e makinës.


(63 orë)


RM 1 Nxënësi mbikëqyrë procesin e lënurjes dhe dhe formimit të paratjerritPërmbajtja:- Pastrimi i makinës lënurëse;- Furnizimi i makinës me material;- Kontrolli i njëllojshmërisë së shiritit në makinën lënurëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi kryen procesin e lënurjes me makinën lënurësePërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës lënurëse; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës lënurëse gjatë

lënurjes;- Ndërrimi i konvenierëve (tasave);- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 3 Nxënësi kontrollon hollësinë e shiritit Përmbajtja:- Marrja e mostrës së blindit (shiritit)- Përzgjedhja e peshojës për kontrollin e njëllojshmërisë së

shiritit; - Kontrolli i njëllojshmërisë së shiritit në makinën lënurëse;- Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë e shiritit gjatë

lënurjes;- Mbikëqyrja e eliminimit të gabimeve në makinën lënurëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

78

RM 4 Nxënësi mbikëqyrë procesin e formimit të paratjerritPërmbajtja:- Mbikëqyrja e procesit të mbështjelljes së paratjerrit;- Kontrolli i njëllojshmërisë së paratjerrit;- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës paratjerrse;- Mbikëqyrja e funksionimit të makinës paratjerrse - Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.-

RM 5 Nxënësi mbikëqyrë procesin e punës së makinës për formimin e paratjerrit. Përmbajtja:- Llogaritja e produktivitetit të makinës për formimin e

paratjerrit;- Pastrimi i makinës për formimin e paratjerrit;- Përdorimi i makinës për formimin e paratjerrit;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.






KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën lënurëse;- furnizojë makinën me material;- kontrollojë njëllojshmërinë së shiritit në makinën

lënurëse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës lënurëse; - mbikëqyrë e funksionimin e makinës lënurëse gjatë

lënurjes;- ndërrojë konvenierët (tasat);- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së mjedisit.

79


KR Nxënësi duhet të:- marrë mostrën e blindit (shiritit);- përzgjedhë peshojat për kontrollin e njëllojshmërisë së

shiritit; - kontrollojë njëllojshmërinë e shiritit;- identifikojë gabimet e njëllojshmërisë e shiritit gjatë

lënurjes;- mbikëqyrja e eliminimit të gabimeve në makinën

lënurëse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë procesin e mbështjelljes së paratjerrit;- kontrollojë njëllojshmërinë e formimit të paratjerrit;- mbikëqyrë vënien në punë të makinës paratjerrse; - mbikëqyrë funksionimin e makinës paratjerrse; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- llogaritë produktivitetin e makinës për formimin e

paratjerrit;- pastrojë makinën për formimin e paratjerrit;- përdorë makinën për formimin e paratjerrit; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së mjedisit.



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinat për lënurje dhe formimin e paratjerrit.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina për lënurje dhe formimin e paratjerrit.

- Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të zbatohet vlerësimi mbi bazën e demonstrimit praktik të aftësive dhe njohurive të fituara


Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për

80

lënurje dhe formimin e paratjerrit.


“Tjerrja e leshit të lënurur”

Lëmia: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për tjerrjen e leshit të lënurur, furnizimin e makinës me material, pastrimin e pjesëve të makinës dhe përdorimin e makinave tjerrëse etj.


(84 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për tjerrjen e leshit të lënurur në tjerrësen unazorePërmbajtja:- Pastrimi i makinës tjerrëse unazore të leshit;- Furnizimi i makinës tjerrëse unazore me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës

tjerrëse unazore; - Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë tjerrjen e leshit të lënurur në makinat tjerrëse unazorePërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës tjerrëse unazore; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës tjerrëse gjatë

tjerrjes- së leshit të lënurur; - Llogaritja e produktivitetit të makinës tjerrëse;- Kontrolli i njëllojshmërisë së tjerrit në makinën tjerrëse - unazore; - Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë së tjerrit gjatë - tjerrjes;- Informimi i përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

81

RM 3 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për tjerrjen e leshit të lënurur në tjerrësen unazorePërmbajtja:- Pastrimi i makinës tjerrëse me zile të leshit;- Furnizimi i makinës tjerrëse me zile me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës

tjerrëse me zile; - Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 4 Nxënësi mbikëqyrë procesin e tjerrjes së leshit të lënurur në makinat tjerrëse me zilePërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës tjerrëse me zile; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës tjerrëse gjatë

tjerrjessë leshit të lënurur;

- Llogaritja e produktivitetit të makinës tjerrëse me zile;- Kontrolli i njëllojshmërisë së tjerrit në makinën tjerrëse

me zile; - Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë së tjerrit gjatë - tjerrjes;- Informimi i përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 5 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për tjerrjen e leshit të lënurur në tjerrëset open-endPërmbajtja:- Pastrimi i makinës tjerrëse open-end të leshit;- Furnizimi i makinës tjerrëse open-end me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës

tjerrëse open-end; - Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 6 Nxënësi mbikëqyrë tjerrjen e leshit të në makinat tjerrëse open-endPërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës tjerrëse open-

end; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës tjerrëse gjatë


- Llogaritja e produktivitetit të makinës tjerrëse open-end;- Kontrolli i njëllojshmërisë së tjerrit në makinën tjerrëse

open-end; - Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë së tjerrit gjatë

82

tjerrjes;- Informimi i përgjegjësit për gabimet e identifikuara- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.






KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën tjerrëse unazore të leshit;- furnizojë makinën tjerrëse unazore me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

tjerrëse unazore;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë e vënien në punë të makinës tjerrëse

unazore; - mbikëqyrë funksionimit e makinës tjerrëse gjatë


- llogaritë produktiviteti e makinës tjerrëse;- kontrollojë njëllojshmërinë e tjerrit në makinën tjerrëse

unazore; - identifikojë gabimet e njëllojshmërisë së tjerrit gjatë

tjerrjes;- informojë përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes

së mjedisit

83


KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën tjerrëse me zile të leshit;- furnizojë makinën tjerrëse unazore me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

tjerrëse me zile; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës tjerrëse me zile; - mbikëqyrë funksionimit e makinës tjerrëse; - llogaritë produktiviteti e makinës tjerrëse me zile;- kontrollojë njëllojshmërinë e tjerrit në makinën tjerrëse

me zile; - identifikojë gabimet e njëllojshmërisë së tjerrit gjatë


së mjedisit.RM 5 IV Vëzhgim me listë kontrolli

KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën tjerrëse open-end të leshit;- furnizojë makinën tjerrëse open-end me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

tjerrëse open-end; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës tjerrëse

open-end; - mbikëqyrë funksionimit e makinës tjerrëse gjatë


- llogaritë produktiviteti e makinës tjerrëse open-end;- kontrollojë njëllojshmërinë e tjerrit në makinën tjerrëse

open-end; - identifikojë gabimet e njëllojshmërisë së tjerrit gjatë

84


së mjedisit.



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinat tjerrëse unazore, me zile dhe open-end.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makinat për tjerrjen e leshit të lënurur.

- Vizita njohëse në fabrikat e tekstilit.- Gjatë vlerësimit të nxënësve, të zbatohet demonstrimi praktik

i aftësive të fituara. Baza materiale e domosdoshme

Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për tjerrjen e leshit të lënurur.

85

Klasa 12

Programet e lëndëve profesionaleProgrami i lëndës


Lëmi: TekstilProfili: TjerrësNiveli: IIKlasa: 12


- shpjegojë si bëhet hapja e leshit për tjerr të krehur;- shpjegojë si bëhet lyerja e leshit për tjerr të krehur;- shpjegojë rëndësinë e lënurjes së leshit për tjerr të krehur;- shpjegojë procesin e makinës lënurëse për tjerr të krehur dhe funksioni i saj;- shpjegojë cilat janë pjesët funksionale të makinës lënurëse;- shpjegojë për procesin e zgjatjes;- shpjegojë funksionin e makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë; - shpjegojë pjesët funksionale të makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë; - tregojë karakteristikat teknike të makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë;- llogaritë produktivitetin e makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë;- shpjegojë për procesin e krehjes;- shpjegojë funksionin e makinës për krehjen e shiritave të leshit;- shpjegojë pjesët funksionale të makinës për krehjen e shiritave të leshit;- llogarit produktiviteti e makinës krehëse të leshit;- shpjegojë rëndësinë e procesit të larjes së shiritave të krehur;- shpjegojë të funksionin e makinës për larjen e shiritave të krehur;- shpjegojë pjesët funksionale të makinës për larjen e shiritave të krehur;- llogaritë produktivitetin e makinës për larjen e shiritave krehur;- shpjegojë rëndësinë e procesit të melanzhimit të shiritave të krehur;- shpjegojë funksionin e makinës për përzierjen dhe melanzhimin e shiritave të

krehur; - shpjegojë rëndësinë e makinave zgjatëse për hollimin e shiritave;- shpjegojë funksionin e makinës zgjatëse të radhës së I, II dhe III;- shpjegojë rëndësinë e procesit të paratjerrjes;- shpjegojë funksionin e makinës paratjerrse (fllajerit);- shpjegojë llojet e makinave për tjerrje;- shpjegojë funksionin e makinës tjerrëse unazore;- shpjegojë funksionin e makinës tjerrëse me zile;- shpjegojë funksionin e makinës tjerrëse open-end.

86



Kapitulli 1: Përgatitja e leshit për përpunimin e tjerrit të krehur 8 orë a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë si bëhet hapja e leshit për tjerr të krehur;- shpjegojë si bëhet lyerja e leshit për tjerr të krehur;- shpjegojë rëndësinë e lënurjes së leshit për tjerr të krehur;- shpjegojë procesin e makinës lënurëse për tjerr të krehur dhe funksioni i saj;- shpjegojë cilat janë pjesët funksionale të makinës lënurëse. b) Temat e kapitullit - Hapja dhe lyerja e leshit për tjerr të krehur- Lënurja e leshit për tjerr të krehur- Makina lënurëse për tjerr të krehur dhe funksioni i saj- Pjesët funksionale të makinës lënurëse

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për funksionin e makinës lënurëse për tjerr të krehur;- pyetje përgjigje; procesin e lënurjes së leshit për tjerr të krehur;- jap detyra të pavarura për njësimin e makinës lënurëse për tjerrjen e leshit të krehur;- vlerësojë nxënësit për detyrat e pavarura në klasë, pjesëmarrjen në mësim.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela- materiale pamore të makinës lënurëse;- pankarta për ilustrimin e temës;- projektori me transparent;- flip-charti.

Kapitulli 2: Makina zgjatëse me krahna të dyfishtë për tjerr të krehur 5 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për procesin e zgjatjes;- shpjegojë funksionin e makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë; - shpjegojë pjesët funksionale të makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë; - tregojë karakteristikat teknike të makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë;- llogaritë produktivitetin e makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë.

87

b) Temat e kapitullit- Makina zgjatëse me krahna të dyfishtë- Pjesët funksionale të makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë- Karakteristikat teknike të makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë- Llogaritja e produktivitetit të makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për makinën zgjatëse me krahna të dyfishtë dhe funksionin e saj;- tregojë cilat janë pjesët funksionale të makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë;- shpjegojë karakteristikat teknike të zgjatëses me krahna të dyfishtë;- vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë;- projektori me transparent.

Kapitulli 3: Krehja e shiritave të leshit 8 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për procesin e krehjes;- shpjegojë funksionin e makinës për krehjen e shiritave të leshit;- shpjegojë pjesët funksionale të makinës për krehjen e shiritave të leshit;- llogarit produktiviteti e makinës krehëse të leshit.

b) Temat e kapitullit - Rëndësia e procesit të krehjes së shiritave të leshit- Makina krehëse për krehjen e shiritave të leshit dhe funksioni i saj- Pjesët funksionale të makinës për krehjen e shiritave të leshit- Llogaritja e produktivitetit të makinës krehëse të leshit c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për procesin krehjes së shiritave të leshit;- shpjegojë funksionin e makinës krehëse të leshit;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinës krehëse të leshit;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinës krehëse të leshit;- projektori me transparent.

88

Kapitulli 4: Larja e shiritave të krehur 5 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë rëndësinë e procesit të larjes së shiritave të krehur;- shpjegojë të funksionin e makinës për larjen e shiritave të krehur;- shpjegojë pjesët funksionale të makinës për larjen e shiritave të krehur;- llogaritë produktivitetin e makinës për larjen e shiritave krehur.b) Temat e kapitullit - Rëndësia e procesit të larjes së shiritave të krehur- Makina për larjen e shiritave krehur dhe funksioni i saj- Pjesët funksionale të makinës për larjen e shiritave krehur- Llogaritja e produktivitetit të makinës për larjen e shiritave krehur

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë rëndësinë e procesit të larjes së shiritave të krehur;- shpjegojë për funksionin e makinës për larjen e shiritave të krehur;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinës për larjen e shiritave të krehur;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinës për larjen e shiritave të krehur;- projektori me transparent.

Kapitulli 5: Përzierja dhe melanzhimi i shiritave të krehur 5 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë rëndësinë e procesit të melanzhimit të shiritave të krehur;- shpjegojë funksionin e makinës për përzierjen dhe melanzhimin e shiritave të

krehur; - shpjegojë pjesët funksionale të makinës për melanzhimin e shiritave të krehur;- llogaritë produktivitetin e makinës për melanzhimin e shiritave të krehur.

b) Temat e kapitullit - Rëndësia e procesit të përzierja dhe melanzhimi i shiritave të krehur- Parimi i punës së melanzherit- Pjesët funksionale të makinës për melanzhimin e shiritave të krehur- Llogaritja e produktivitetit të melanzherit

89

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë të rëndësinë e procesit të përzierjes dhe melanzhimit të shiritave të krehur;- shpjegojë për funksionin e makinës për melanzhimin e shiritave të krehur;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinës për melanzhimin e shiritave të

krehur;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinës për melanzhimin e shiritave të krehur;- projektori me transparent.

Kapitulli 6: Makinat zgjatëse të radhës së I, II dhe III 7 orë

a) Qëllimet e kapitullit:Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë rëndësinë e makinave zgjatëse për hollimin e shiritave;- shpjegojë funksionin e makinës zgjatëse të radhës së I, II dhe III;- shpjegojë pjesët funksionale makinave zgjatëse të radhës së I, II dhe III;- llogarit produktivitetin e makinave zgjatëse të radhës së I, II dhe III.

b) Temat e kapitullit - Karakteristikat e makinës zgjatëse të radhës së I, II dhe III- Pjesët funksionale të makinës zgjatëse të radhës së I, II dhe III- Llogaritja e produktivitetit të makinës zgjatëse të radhës së I, II dhe III

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë rëndësinë e makinave zgjatëse për hollimin e shiritave;- shpjegojë për funksionin e makinave zgjatëse të radhës së I, II dhe III;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinave zgjatëse të radhës së I, II dhe III;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinave zgjatëse të radhës së I, II dhe III;- projektori me transparent.

90

Kapitulli 7: Paratjerrja 7 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë rëndësinë e procesit të paratjerrjes;- shpjegojë funksionin e makinës paratjerrse (fllajerit);- shpjegojë pjesët funksionale të makinës paratjerrse (fllajerit);- llogaritë produktivitetin e makinës paratjerrse (fllajerit).

b) Temat e kapitullit - Rëndësia e procesit të paratjerrjes- Makina paratjerrse (fllajeri)- Pjesët funksionale të makinës paratjerrse (fllajerit)- Llogaritja e produktivitetit të makinës paratjerrse (fllajerit)

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë të shpjegojë rëndësinë e paratjerrjes;- shpjegojë për funksionin e makinës paratjerrse (fllajerit);- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinës paratjerrse (fllajerit);- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinës paratjerrse (fllajerit);- projektori me transparent.

Kapitulli 8: Tjerrja 8 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë kuptimin e tjerrjes së leshit;- shpjegojë llojet e makinave për tjerrje;- shpjegojë funksionin e makinës tjerrëse unazore;- shpjegojë funksionin e makinës tjerrëse me zile;- shpjegojë funksionin e makinës tjerrëse open-end;- shpjegojë pjesët funksionale të makinave tjerrëse;- llogaritë produktivitetin e makinës tjerrëse unazore.

91

b) Temat e kapitullit - Rëndësia e tjerrjes së leshit- Llojet e makinave për tjerrje- Tjerrësja unazore për tjerrin e leshit të krehur- Pjesët funksionale të tjerrës unazore- Tjerrësja me zile- Tjerrësja Open-End (OE)- Llogaritja e produktivitetit të makinës tjerrëse unazore c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë rëndësinë e procesit të tjerrjes së leshit;- shpjegojë për funksionin e makinës tjerrëse unazore;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinës tjerrëse unazore;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinave tjerrëse unazore, me zile dhe open-end;- projektori me transparent.

Kapitulli 9: Sistemi gjysmë i krehur 12 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë karakteristikat e sistemit gjysmë të krehur; - shpjegojë për makinat të cilat përdoren për sistemin gjysmë të krehu;- tregojë se cilat lëndë të para përdoren të sistemi gjysmë i krehur;- llogaritë produktivitetin e makinave të sistemit gjysmë të krehur.

b) Temat e kapitullit - Karakteristikat e sistemit gjysmë të krehur- Makinat të cilat përdoren për sistemin gjysmë të krehur- Lëndët e para të cilat përdoren të sistemi gjysmë i krehur- Llogaritja e produktivitetit të makinave të sistemit gjysmë të krehur

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë karakteristikat e sistemit gjysmë të krehur; - shpjegojë për makinat të cilat përdoren në sistemin gjysmë të krehur;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinave të sistemit gjysmë të krehur;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

92

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinave të sistemit gjysmë të krehur;- projektori me transparent.

Programi i lëndës

“Planifikimi i prodhimit dhe organizimi i punës”



- llogaritë kapacitetin e prodhimit të makinës tjerrëse gram/bosht;- llogaritë koeficientit të shfrytëzimit të makinës tjerrëse;- llogaritë kapacitetin e prodhimit të makinës paratjerrse në gram/bosht;- llogaritë koeficientit të shfrytëzimit të makinës paratjerrse;- llogaritë produktivitetin e makinës zgjatëse; - llogaritë produktivitetin e makinës krehëse;- llogaritë produktivitetin e makinës lënurëse të leshit;- llogaritë njësimin e koeficientit të shfrytëzimit të makinave zgjatëse, krehëse dhe - lënurëse të leshit;- llogaritë numeracionin e lëmshit të baterit;- llogaritë produktivitetin e baterit;- llogaritë koeficientit të shfrytëzimit të baterit.

93



Kapitulli 1: Llogaritja e prodhimit të makinës tjerrëse 6 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- llogaritë kapacitetin e prodhimit të makinës tjerrëse gram/bosht;- llogaritë koeficientit të shfrytëzimit të makinës tjerrëse. b) Temat e kapitullit - Llogaritja e kapacitetit të makinës tjerrëse- Njësimi i koeficientit të shfrytëzimit të makinës tjerrëse

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë si bëhet llogaritja e kapacitetit të makinës tjerrëse;- bëjë pyetje-përgjigje;- japë detyra të pavarura për njësimin e koeficientit të shfrytëzimit të makinës; - vlerësojë nxënësin për detyrat e pavarura në klasë, pjesëmarrjen në mësim.d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- skica të makinave tjerrëse për llogaritjen e kapacitetit të makinës;- pankarta për ilustrimin e temës;- projektori me transparent;- flip-charti.

Kapitulli 2: Llogaritja e prodhimit të makinës paratjerrse (fllajerit) 6 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitulli, nxënësi duhet të: - llogarisë kapacitetin e prodhimit të makinës paratjerrse në gram/bosht;- llogarisë koeficientit të shfrytëzimit të makinës paratjerrse;- llogaritë dhëmbëzorin mekanik DW për rregullimin e numrit të dredhjeve.

b) Temat e kapitullit- Llogaritja e kapacitetit të makinës paratjerrse- Njësimi i koeficientit të shfrytëzimit të makinës paratjerrse- Llogaritja e dhëmbëzorit mekanik DË për rregullimin e numrit të dredhjeve

94

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë si bëhet llogaritja e kapacitetit të makinës paratjerrse;- bëjë pyetje-përgjigje;- japë detyra të pavarura për njësimin e koeficientit të shfrytëzimit të makinës

paratjerrse;- vlerësojë nxënësin për detyrat e pavarura në klasë, pjesëmarrjen në mësim.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- skica të makinave paratjerrse për llogaritjen e kapacitetit të makinës;- materiale pamore të makinës zgjatëse me krahna të dyfishtë;- projektori me transparent.

Kapitulli 3:Llogaritja e prodhimit të makinave zgjatëse, krehëse dhe lënurëse 10 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - llogaritë produktivitetin e makinës zgjatëse; - llogaritë produktivitetin e makinës krehëse;- llogaritë produktivitetin e makinës lënurëse të leshit;- llogarit njësimin e koeficientit të shfrytëzimit të makinave zgjatëse, krehëse dhe - lënurëse të leshit.

b) Temat e kapitullit - Llogaritja e produktivitetit të makinave zgjatëse, krehëse dhe lënurëse të leshit- Njësimi i koeficientit të shfrytëzimit të makinave zgjatëse, krehëse dhe lënurëse të

leshit

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë si bëhet llogaritja e kapacitetit të makinave zgjatëse, krehëse dhe lënurëse;- japë detyra të pavarura për njehsimin e makinave zgjatëse, krehëse dhe lënurëse;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- skica të makinave zgjatëse, krehëse dhe lënurëse për llogaritjen e kapacitetit;- projektori me transparent.

95

Kapitulli 4: Njësimi i baterit 7 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - llogarisë numeracionin e lëmshit të bateri;- llogarisë produktivitetin e baterit;- llogarisë koeficientit të shfrytëzimit të baterit.

b) Temat e kapitullit - Llogaritja e numeracionit të lëmshit- Njësimi i koeficientit të shfrytëzimit të baterit- Llogaritja e produktivitetit të baterit

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë si bëhet llogaritja e kapacitetit dhe numeracionit të lëmshit të baterit;- japë detyra të pavarura për njësimin e koeficientit të shfrytëzimit të baterit;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- skica për llogaritjen e produktivitetit të baterit;- projektori me transparent.

96

Programi i lëndës

“Teknologjia e tekstilit”



- shpjegojë rëndësinë e procesit të fisnikërimit në materialet e tekstilit;- shpjegojë cilat janë fazat e fisnikërimit në materialet e tekstilit;- shpjegojë si bëhet përgatitja e materialeve të pambukut për ngjyrosje;- shpjegojë për ndarjen e ngjyrave;- shpjegojë për ngjyrosjen e materialeve të celulozës dhe materialeve të leshta;- shpjegojë për ngjyrosjen e materialeve të tekstilit me ngjyra reduktive dhe disperzive;- shpjegojë për aparatet dhe pajimet për ngjyrosjen e materialeve të tekstilit;- shpjegojë si bëhet shtypja e materialeve të tekstilit;- shpjegojë për qëllimin dhe llojet e përmbarimit të materialeve të tekstilit;- shpjegojë për prodhimin i rrobave dhe nevojat shoqërore;- shpjegojë për përgatitjen teknike për prodhimin e rrobave; - shpjegojë për prerjen e materialeve për qepje;- shpjegojë rëndësinë e procesit të qepjes;- shpjegojë për punimet përfundimtare të rrobave.



Kapitulli 1: Procesi i fisnikërimit të tekstilit 8 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë rëndësinë e procesit të fisnikërimit në materialet e tekstilit;- shpjegojë cilat janë fazat e fisnikërimit në materialet e tekstilit;- shpjegojë si bëhet përgatitja e materialeve të pambukut për ngjyrosje.

b) Temat e kapitullit - Roli dhe rëndësia e fisnikërimit të materialet e tekstilit- Fazat në procesin e fisnikërimit të materialeve të tekstilit- Përgatitja e materialeve të pambukut për ngjyrosje

97

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për rëndësinë e procesit të fisnikërimit në materialet e tekstilit;- pyetje përgjigje; procesin e fisnikërimit të materialeve të tekstilit;- vlerësojë nxënësit për detyrat e pavarura në klasë, pjesëmarrjen në mësim.d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- pankarta për ilustrimin e temës;- projektori me transparent;- flip-charti.Kapitulli 2: Kuptimet themelore të ngjyrave 15 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për ndarjen e ngjyrave;- shpjegojë për përgatitjen e tretjeve për ngjyrosje dhe rolin e shtesave;- shpjegojë për ngjyrosjen e materialeve të celulozës dhe materialeve të leshta;- shpjegojë për ngjyrosjen e materialeve të tekstilit me ngjyra reduktive dhe

disperzive;- shpjegojë për aparatet dhe pajimet për ngjyrosjen e materialeve të tekstilit;- shpjegojë si bëhet shtypja e materialeve të tekstilit.

b) Temat e kapitullit- Ndarja e ngjyrave- Përgatitja e tretjeve për ngjyrosje dhe roli i shtesave- Ngjyrosja e materialeve të celulozës- Ngjyrosja me ngjyra reduktive- Ngjyrosja e materialeve të leshta- Ngjyrosja me ngjyra disperzive- Aparatet dhe pajimet për ngjyrosjen e materialeve të tekstilit- Shtypja e materialeve të tekstilit- Veprimet e shtypjes dhe pajimet për shtypje

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për ndarjen e ngjyrave;- shpjegojë për ngjyrosjen e materialeve të celulozës dhe materialeve të leshta;- shpjegojë për aparatet dhe pajimet për ngjyrosjen e materialeve të tekstilit;- shpjegojë si bëhet shtypja e materialeve të tekstilit;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të ngjyrave për ngjyrosjen e materialeve të tekstilit;- projektori me transparent.

98

Kapitulli 3: Mënyra e përpunimit të rrobave 8 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për prodhimin i rrobave dhe nevojat shoqërore;- shpjegojë për ndarjen e rrobave;- shpjegojë për karakteristikat e prodhimit industrial të rrobave;- shpjegojë për ndarjen e procesit të prodhimit në fazat e punës.

b) Temat e kapitullit - Prodhimi i rrobave dhe nevojat shoqërore- Ndarja e rrobave- Karakteristikat e prodhimit industrial të rrobave- Ndarja e procesit të prodhimit në fazat e punës

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për prodhimin i rrobave dhe nevojat shoqërore;- shpjegojë për ndarjen e procesit të prodhimit në fazat e punës;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të veshjeve të ndryshme;- projektori me transparent.

Kapitulli 4: Përgatitja teknike për prodhimin e rrobave 6 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për përgatitjen projektuese të prodhimit të rrobave;- shpjegojë për përgatitjen teknologjike të prodhimit të rrobave;- shpjegojë për përgatitjen operative të prodhimit të rrobave.

b) Temat e kapitullit - Përgatitja projektuese- Përgatitja teknologjike- Përgatitja operative

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për përgatitjen teknike për prodhimin e rrobave;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

99

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- projektori me transparent.

Kapitulli 5: Prerja e rrobave 12 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë si bëhet përgatitja e materialit për prerje;- shpjegojë si bëhet shtrirja e materialit;- shpjegojë si bëhet bartja e modelit mbi material;- tregojë si bëhet prerja e materialit;- shpjegojë për makinat për shtrirjen dhe prerjen e pëlhurës;- shpjegojë si bëhet termofiksimi.

b) Temat e kapitullit - Përgatitja e materialit për prerje- Shtrirja e materialit- Bartja e modelit mbi material- Prerja (globale dhe e detaleve)- Shënimi, numërimi, kompletimi dhe paketimi i pjesëve të prera për qepje- Makinat dhe pajimet për shtrirjen dhe prerjen e materialit- Prerja kompjuterike- Termofiksimi

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për procesin prerjes së rrobave;- shpjegojë për funksionin e makinës për prerjen e pëlhurave;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinës për prerjen e pëlhurave;- projektori me transparent.

100

Kapitulli 6: Qepja e rrobave 10 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë rëndësinë e procesit të qepjes;- shpjegojë për therjet me dorë dhe me makinë;- shpjegojë për tegelat e makinës qepëse-llojet dhe aplikimin e tyre;- shpjegojë për penjtë për qepje-llojet dhe aplikimin e tyre;- shpjegojë për makinat e thjeshta qepëse;- shpjegojë për makinat speciale dhe automatike qepëse.

b) Temat e kapitullit - Procesi i qepjes- Therjet me dorë dhe me makinë- Tegelat e makinës qepëse-llojet dhe aplikimi i tyre- Penjtë për qepje-llojet dhe aplikimi i tyre- Makinat e thjeshta qepëse- Makinat speciale dhe automatike qepëse

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë rëndësinë e procesit të qepjes;- shpjegojë për funksionin e makinave të thjeshta dhe speciale;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të makinave të thjeshta dhe speciale;- projektori me transparent.

Kapitulli 7: Punimet përfundimtare të rrobave 5 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për makinat dhe pajimet për hekurosje;- shpjegojë për parametrat e hekurosjes;- shpjegojë për hekurosjen ndërfazore dhe përfundimtare;- shpjegojë për paketimin dhe ambalazhimin e rrobave.

b) Temat e kapitullit - Makinat dhe pajimet për hekurosje- Parametrat e hekurosjes- Hekurosja ndërfazore dhe përfundimtare- Paketimi dhe ambalazhimi i rrobave

101

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për makinat dhe pajimet për hekurosje;- shpjegojë për parametrat e hekurosjes;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- mësimi zhvillohet në klasë;- pankarta për konkretizimin e mësimit;- materiale pamore të mjeteve për hekurosje;- projektori me transparent.

102

“Hulumtimet e tekstilit”Lëmi: TekstilProfili: TjerrësNiveli: IIKlasa: 12


- shpjegojë për hulumtimin e fibrave të tekstilit;- shpjegojë cilësitë e hulumtimit të fibrave më metodën organoleptike;- shpjegojë e cilësitë e hulumtimit të fibrave më metodën fizike;- shpjegojë cilësitë e hulumtimit të fibrave më metodën kimike;- shpjegojë cilësitë hulumtimit të fibrave më metodën biologjike;- shpjegojë rëndësinë evidentojë gabimet absolute të cilat ndodhin në pëlhurë;- evidentojë gabimet relative të cilat ndodhin gjatë thurjes së pëlhurës;- evidentojë gabimet sistematike të cilat ndodhin në pëlhurë;- si ndodhin gabimet e rastit në pëlhurë;- shpjegojë llojet e aparateve për matjen e lagështisë relative të ajrit;- tregojë sa duhet të jetë shkalla e lejuar e lagështisë në materialet e tekstilit;- shpjegojë mënyrën e funksionimit të mikroskopit dhe mënyrën e hulumtimeve me mikroskop;- shpjegojë për mikroskopët special për përcaktimin e strukturës së fibrave;- shpjegojë për hulumtimin e masës shtëllungës, shirit, paratjerrit dhe tjerrit;- shpjegojë për hulumtimet kimike të fibrave të tekstilit;- shpjegojë hulumtimin fibrave më anë të kësaj metode;- dallojë fibrat më anë të erës të cilën e liron fibra dhe hiri i cili mbetet pas djegies- shpjegojë metodën e distilimit të thatë;- tregojë specifikat e kësaj metode;



Kapitulli 1: Metodat e hulumtimeve të tekstilit 15 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë për hulumtimin e fibrave të tekstilit;- shpjegojë cilësitë e hulumtimit të fibrave më metodën organoleptike;- shpjegojë e cilësitë e hulumtimit të fibrave më metodën fizike;- shpjegojë cilësitë e hulumtimit të fibrave më metodën kimike;- shpjegojë cilësitë hulumtimit të fibrave më metodën biologjike;- shpjegojë rëndësinë e kushteve klimatike në industrinë e tekstilit;

103

b) Temat e kapitullit- Metodat e hulumtimeve të tekstilit;- Metodat organoleptike,fizike, kimike dhe biologjike;- Standardet në industrinë e tekstilit;- Kushtet klimatike;

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të: - shpjegojë temën; - demonstrojë për cilësitë hulumtimit të fibrave më metodën organoleptike; - përdorë mikroskopin për strukturën e fibrave;- përdorë aparatet për përcaktimin e vetive fizike të fibrave;- kryejë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- dinamometri ;- mikroskopi;

Kapitulli 2: Gabimet gjatë matjeve 8orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- evidentojë gabimet absolute të cilat ndodhin në pëlhurë;- evidentojë gabimet relative të cilat ndodhin gjatë thurjes së pëlhurës;- evidentojë gabimet sistematike të cilat ndodhin në pëlhurë;- si ndodhin gabimet e rastit në pëlhurë;

b) Temat e kapitullit - Gabimet absolute;- Gabimet relative;- Gabimet sistematike dhe te rastit;

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësimdhënësi të: - shpjegojë për gabimet absolute;- zhvillojë ushtrime për gabimet që ndodhin gjatë matjes;- vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyra të pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- projektori me transparent;- flip-charti;

104

Kapitulli 3: Caktimi i lagështisë relative të ajrit 10 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë llojet e aparateve për matjen e lagështisë relative të ajrit;- shpjegojë llojet e higrometrave për caktimin e lagështisë relative të ajrit;- shpjegojë llojet e psihometrave për caktimin e lagështisë relative të ajrit;- shpjegojë për higrografin dhe termohigrografin;- tregojë sa duhet të jetë shkalla e lejuar e lagështisë në materialet e tekstilit;

b) Temat e kapitullit- Aparatet për matjen e lagështisë relative të ajrit;- Higrometri kondenzues,fotoelektrik,- Psihometri asman dhe august, - Higrografi dhe termohigrografi;- Ndikimi lagështisë në vetitë e fibrave të tekstilit;

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë llojet e aparateve për matjen e lagështisë relative të ajrit;- zhvillojë ushtrime për caktimin e lagështisë relative të ajrit;- japë detyra të pavarura për përcaktimin e lagështisë relative të ajrit;- vlerësojë nxënësin për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyra të pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- mësimi zhvillohet në klasë;- aparate për përcaktimin e lagështisë relative të ajrit;- projektori me transparent

Kapitulli 4: Përdorimi i mikroskopit në hulumtimin e tekstilit 10 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë mënyrën e funksionimit të mikroskopit dhe mënyrën e hulumtimeve me mikroskop;- shpjegojë pjesët optike të mikroskopit;- shpjegojë pjesët mekanike të mikroskopit;- shpjegojë për mikroskopët special për përcaktimin e strukturës së fibrave;

b) Temat e kapitullit- Mikroskopi;- Pjesët optike të mikroskopit;- Sistemi për ndriçim;- Pjesët mekanike të mikroskopit;- Mikroskopët special;

105

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të: - shpjegojë temën; - përdorë mikroskopin për strukturën e fibrave;- demonstrojë se si bëhet përcaktimi i strukturës së fibrave;- kryejë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- mikroskopi.- projektori me transparent;

Kapitulli 5. Hulumtimet e produkteve në tjerrtore 13 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë si bëhet hulumtimi i masës shtëllungës (lëmshit);- shpjegojë si bëhet hulumtimi i masës shiritit;- shpjegojë si bëhet hulumtimi i masës paratjerrit;- shpjegojë si bëhet hulumtimi i masës tjerrit;

b) Temat e kapitullit - Hulumtimi shtëllungës;- Hulumtimi shiritit;- Hulumtimi i paratjerrit;- Hulumtimi i tjerrit;

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të: - shpjegojë temën; - demonstrojë si bëhet përcaktimi i masës së shtëllungës, shiritit, paratjerrit dhe tjerrit; - përdorë aparate për përcaktimin e masës së fibrave;- kryejë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- aparate për përcaktimin e masës së fibrave;- projektori me transparent;

106

Kapitulli 6: Përdorimi i metodave kimike në hulumtimin e tekstilit 8 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- shpjegojë për hulumtimet kimike të fibrave të tekstilit;- shpjegojë hulumtimin fibrave më anë të kësaj metode;- dallojë fibrat më anë të erës të cilën e liron fibra dhe hiri i cili mbetet pas djegies- shpjegojë metodën e distilimit të thatë;- tregojë specifikat e kësaj metode;

b) Temat e kapitullit- Hulumtimi i kualitetit të analizave;- Metoda e ndezjes;- Metoda e distilimit të thatë;- Metoda e zbërthimit të fibrës në 5 % (NaOH)

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të: - shpjegojë temën; - demonstrojë si bëhet hulumtimi i fibrave të tekstilit me metoda kimike; - kryejë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- tabela;- mjete kimike si dhe aparaturë për identifikimin e fibrave;- projektori me transparent;

107

Programi i lëndës

“Disenjimi me ndihmën e kompjuterit (Cad)”

Lëmi: TekstilProfili: TjerresNiveli: IIKlasa: 12


- shpjegojë si bëhet vizatimi me ndihmën e kompjuterit me dy dimensione; - tregojë si bëhet hapja e programit;- shpjegojë si bëhet hapja e dritares;- tregojë si bëhet hapja e vizatimeve të gatshme;- shpjegojë për komandën e rritjes;- shpjegojë për komandën e zvogëlimit;- shpjegojë për komandën e lëvizjes;- shpjegojë për vizatimet dydimensionale (2D);- shpjegojë për koordinatat relative karteziane;- shpjegojë për koordinatat relative polare SNAP dhe GRID OTRACK;- shpjegojë për vizatimin e vijave; - shpjegojë për komandat për fshirje; - shpjegojë për tipet e vijave dhe për menaxhimin e vetive të objekteve;- shpjegojë për teknikat e komunikimit;- shpjegojë si përkufizohen tekstet dhe stilet e vizatimit;- shpjegojë dimensionimet;- shpjegojë si bëhet rregullimi i parametrave të faqes së vizatimit.



Kapitulli 1: Vizatimi me ndihmën e kompjuterit me dy dimensione 4 orë a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të:- tregojë si bëhet hapja e programit;- shpjegojë si bëhet hapja e dritares;- tregojë si bëhet hapja e vizatimeve të gatshme;- tregojë si bëhet ruajtja e vizatimeve;

108

- tregojë si bëhet mbyllja e programit;- tregojë si bëhet rregullimi i njësive të vizatimit;- tregojë si bëhet përdorimi i sistemit koordinativ- shpjegojë për sistemin kartezian dhe ai polar i koordinatave.

109

b) Temat e kapitullit - Hapja e programit (startimi)- Dritarja e programit cad- Hapja e vizatimeve të gatshme- Hapja e vizatimeve të reja- Ruajtja e vizatimeve- Mbyllja e programit- Rregullimi i njësive të vizatimit- Përdorimi i sistemit koordinativ- Sistemi kartezian dhe ai polar i koordinatave

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë si bëhet vizatimi me ndihmën e kompjuterit me dy dimensione;- pyetje përgjigje si bëhet vizatimi me ndihmën e kompjuterit me dy dimensione; - vlerësojë nxënësin për detyrat e pavarura në klasë, pjesëmarrjen në mësim.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- kompjuteri;- projektori me transparent;- flip-charti.

Kapitulli 2: Përpjesa e vizatimit dhe rritja e vizatimit 2 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për komandën e rritjes;- shpjegojë për komandën e zvogëlimit;- shpjegojë për komandën e lëvizjes

b) Temat e kapitullit- Komandat e rritjes- Komandat e zvogëlimit- Komandat e lëvizjes

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për komandat rritjes, zvogëlimit dhe lëvizjes së vizatimit;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- kompjuteri;

110

Kapitulli 3: Koordinatat absolute 2 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për vizatimet dydimensionale (2D);- shpjegojë për koordinatat relative karteziane;- shpjegojë për koordinatat relative polare SNAP dhe GRID OTRACK.

b) Temat e kapitullit - Vizatimet dydimensionale (2D)- Koordinatat relative karteziane- Koordinatat relative polare SNAP dhe GRID OTRACK c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për koordinatat absolute; - vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- kompjuteri- projektori me transparent.

Kapitulli 4: Vizatimi i vijave 4 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë si bëhet vizatimi i rrathëve;- tregojë si bëhet vizatimi i harqeve;- tregojë si bëhet vizatimi i vijave të shumëfishta;- tregojë si bëhet vizatimi i elipsave;- tregojë si bëhet vizatimi i vijave të lakuara.

b) Temat e kapitullit - Vizatimi i rrathëve- Vizatimi i harqeve- Vizatimi i vijave të shumëfishta- Vizatimi i elipsave- Vizatimi i vijave të lakuara

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë si bëhet vizatimi i vijave;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

111

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa; tabela;- kompjuteri;- projektori me transparent.Kapitulli 5: Komandat për fshirje 3 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë si bëhet komanda për fshirjes;- tregojë si bëhet komanda për zhbërjen e fshirjes;- tregojë si bëhet komanda për zhvendosje dhe kopjim të objekteve;- tregojë si bëhet komanda për shkallëzim. b) Temat e kapitullit - Komanda për fshirje- Komandat për zhbërjen e fshirjes- Komanda për zhvendosje dhe kopjim të objekteve- Komanda për shkallëzim

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për komandat për fshirje;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- kompjuteri;

Kapitulli 6: Managing Object Properties - Shtresat (LAYER) 3 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë për tipet e vijave dhe shkallën e vizatimit;- tregojë për trashësinë e vijave;- tregojë për menaxhimin e vetive të objekteve.

b) Temat e kapitullit - Tipet e vijave dhe shkalla e vizatimit- Trashësia e vijave- Menaxhimi i vetive të objekteve

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për tipet e vijave dhe menaxhimin e vetive të objekteve;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

112

- d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- kompjuteri;- projektori me transparent.

Kapitulli 7: Teknikat e komunikimit 5 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë për teknikat e komunikimit.

b) Temat e kapitullit - OFFSET- TRIM- EXTEND- FILLET- CHAMFER- MIRROR- STRETCH- ARRAY

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për teknikën e komunikimit;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit- klasa;- tabela;- kompjuteri;- projektori me transparent.

Kapitulli 8: Creating Text and Defining Styles 3 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë si përkufizohen tekstet dhe stilet e vizatimit;- realizojë tekste në kompjuter;- realizojë stile të ndryshme vizatimi ne kompjuter.

b) Temat e kapitullit - TEXT- DTEXT- STYLE- MTEXT

113

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë si bëhet përkufizimi i teksteve dhe stilet e vizatimeve;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.


Kapitulli 9: Dimensionimet 4 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë dimensionimin linear;- shpjegojë dimensionimin këndor;- shpjegojë dimensionimin e rrezes dhe diametrit;- shpjegojë për stilet e dimensionimit; - shpjegojë për redaktimin e dimensioneve;- shpjegojë për vijëzimin e objekteve.

b) Temat e kapitullit - Dimensionimi linear- Dimensionimi këndor- Dimensionimi rrezes dhe diametrit- Stilet e dimensionimit- Redaktimi i dimensioneve- Vijëzimi i objekteve

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për dimensionimet dhe vijëzimet e objekteve;- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.


Kapitulli 10: Page setup & plotting 2 orë

a) Qëllimet e kapitullitNë përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë si bëhet rregullimi i parametrave të faqes së vizatimit;- shpjegojë rregullimi parametrave të plotimit (shtypjes).

114

b) Temat e kapitullit - Rregullimi i parametrave të faqes së vizatimit- Rregullimi i parametrave të plotimit (shtypjes)

c) Udhëzime didaktike për kapitullinRekomandohet që mësimdhënësi të:- shpjegojë për rregullimi i parametrave të faqes së vizatimit dhe parametrave të

plotimit (shtypjes);- vlerësojë nxënësit për detyrat në klasë, pjesëmarrjen në mësim, detyrat e pavarura.


115

Klasa 12


“Punët përgatitore për tjerrjen e leshit të krehur”

Lëmi: Tekstil

Profili: TjerrësNiveli: IIKlasa: 12


Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për punët përgatitore për tjerrjen e leshit të krehur.


(30 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për hapjen dhe lyerjen e leshit të krehurPërmbajtja:

- Punët përgatitore për prodhimin e tjerrit;- Hapja e leshit për tjerr të krehur;- Lyrja e leshit për tjerr të krehur;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.


Realizimi i pranueshëm i modulit do të konsiderohet arritja e kënaqshme e të gjithë kritereve të realizimit të specifikuara për çdo rezultat të mësuarit.




KR Nxënësi duhet të:- përgatitë mjetet dhe pajisjet për prodhimin e tjerrit të

krehur;- hapë leshin për tjerr të krehur;- lyejë leshin për tjerr të krehur me mjete përkatëse;- zbatojë rregullat e sigurimit teknik dhe të mbrojtjes në

punë.

116



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete si bëhet lyerja leshit.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete për hapjen dhe lyerjen e leshit.

- Vizita njohëse në fabrikat e tekstilit;- Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të zbatohet vlerësimi mbi

bazën e demonstrimit praktik të aftësive dhe njohurive të fituara.


- Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, mjetet për hapjen dhe lyerjen e leshit.

117


“Përdorimi i makinave për lënurjen e leshit të krehur”

Lëmia: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për procesin lënurjes së leshit të krehur, furnizimin e makinës me material, pastrimin e pjesëve të makinës, si dhe përdorimin e makinës.


(42 orë)


RM 1 Nxënësi kryen procesin e lënurjes në makinën lënurëse të leshitPërmbajtja:- Pastrimi i makinës lënurëse të leshit;- Furnizimi i makinës lënurëse të leshit me material;- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës lënurëse; - Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e lënurjes së leshit në makinën lënurësePërmbajtja:- Mbikëqyrja e funksionimit të makinës lënurëse gjatë

lënurjes së leshit;- Kontrolli i njëllojshmërisë së shiritit në makinën

lënurëse të leshit;- Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë e shiritit gjatë



Realizimi i pranueshëm i modulit do të konsiderohet arritja e kënaqshme e të gjithë kritereve të realizimit të specifikuara për çdo rezultat të të mësuarit.Më poshtë jepen shkurtimet që do të përdoren:

RM Rezultatet e të mësuarit


118


KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën lënurëse të leshit;- furnizojë makinën lënurëse të leshit me material;- mbikëqyrë vënien në punë të makinës lënurëse; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.RM 2 IV Vëzhgim me listë kontrolli

KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë funksionimin e makinës lënurëse të leshit

gjatë lënurjes;- kontrollojë njëllojshmërinë e shiritit në makinën

lënurëse të leshit;- identifikojë gabimet e njëllojshmërisë e shiritit gjatë

lënurjes;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit. Metodat e te mësuarit te rekomanduara


- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për lënurjen e leshit.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete në makinën lënurëse të leshit.

- Vizita njohëse në fabrikat e tekstilit.- Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të zbatohet vlerësimi

mbi bazën e demonstrimit praktik të aftësive dhe njohurive të fituara.


Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për lënurjen e leshit.

119


“Larja e shiritave dhe drejtimi i dredhave”

Lëmia: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për procesin larjes së shiritave dhe drejtimi i dredhave dhe përdorimin e makinës.


(24 orë)


RM 1 Nxënësi mbikëqyrë procesin e larjes së shiritave dhe drejtimin e dredhave Përmbajtja:- Pastrimi i makinës për larjen e shiritave dhe drejtimi i

dredhave;- Furnizimi i makinës për larjen e shiritave me material;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi kryen procesin e larjes së shiritave dhe drejtimin e dredhavePërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës për larjen e

shiritave dhe drejtimin e dredhave; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës për larjen e

shiritave dhe drejtimin e dredhave;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.





120


KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën për larjen e shiritave dhe drejtimin e

dredhave;- furnizojë makinën me material për larjen e shiritave

me material;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës për larjen e

shiritave dhe drejtimin e dredhave; - mbikëqyrë e funksionimin e makinës për larjen e

shiritave dhe drejtimin e dredhave;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së mjedisit.



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për larjen e shiritave dhe drejtimin e dredhave.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina për larjen e shiritave dhe drejtimin e dredhave.



Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për larjen e shiritave dhe drejtimin e dredhave.

121


“Përdorimi i makinës për lizirim”

Lëmia: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për lizirimin e shiritave të leshit si dhe përdorimin e makinës.


(36 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet për lizirimin e shiritave të leshit Përmbajtja:- Pastrimi i makinës për lizirim;- Furnizimi me material i makinës për lizirim;- Mbikëqyrja e kontrollit të gatishmërisë së makinës për

lizirim;- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës për lizirim.






KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën për lizirim;- furnizojë më material makinën për lizirim;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

për lizirim; - mbikëqyrë vënien në punë të makinës për lizirim- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.

122



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për lizirimin e shiritave të leshit.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makinat për lizirim.

- Vizita njohëse në fabrikat e tekstilit.- Gjatë vlerësimit të nxënësve, të zbatohet demonstrimi praktik

i aftësive të fituara. Baza materiale e domosdoshme

Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për lizirim.

123


“Përdorimi i makinave krehëse për tjerrjen e leshit të krehur”

Lëmi: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për krehjen e leshit, furnizimin e makinës me material, pastrimin e pjesëve të makinës, si dhe përdorimin e makinës.


(36 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për krehjen e leshitPërmbajtja:- Pastrimi i makinës krehëse të leshit;- Furnizimi i makinës krehëse me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës krehëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e krehjes së leshit Përmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës krehëse të leshit; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës krehëse gjatë

krehjes së leshit; - Llogaritja e produktivitetit të makinës krehëse të leshit;- Pastrimi i pjesëve kryesore të makinës krehëse të leshit;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.





124


KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën krehëse të leshit;- furnizojë makinën krehëse me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

krehëse; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së - mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës krehëse; - mbikëqyrë funksionimi të makinës krehëse gjatë krehjes

së leshit; - llogaritë produktivitetin e makinës krehëse të leshit;- pastrojë pjesët kryesore të makinës krehëse të leshit;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së- mjedisit.



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinën krehëse të leshit.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina krehëse e leshit.



Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për krehjen e leshit.

125


“Përdorimi i melanzherit”

Lëmi: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për melanzhimin e shiritave, furnizimin e makinës me material, pastrimin e pjesëve të makinës, si dhe përdorimin e makinës.


(42 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për melanzhimin e shiritavePërmbajtja:- Pastrimi i melanzherit;- Furnizimi i melanzherit me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së melanzherit;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e melanzhimitPërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të melanzherit; - Mbikëqyrja e funksionimit të melanzherit;- Llogaritja e produktivitetit të melanzherit;- Pastrimi i pjesëve kryesore të melanzherit;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.





126


KR Nxënësi duhet të:- pastrojë melanzherin;- furnizojë melanzherin me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së melanzherit;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të melanzherit; - mbikëqyrë funksionimin e melanzherit;- llogaritë produktivitetin e melanzherit;- pastrojë pjesët kryesore të melanzherit;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për melanzhimin e shiritave.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete në makinën për melanzhimin e shiritave.



Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat melanzhimin e shiritave.

127


“Përdorimi i makinave zgjatëse të leshit”

Lëmi: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për zgjatjen e shiritave të leshit, pastrimin makinës zgjatëse si dhe përdorimin e makinës zgjatëse.


(42 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për zgjatjen e shiritave të leshitPërmbajtja:- Pastrimi i makinës zgjatëse të leshit;- Furnizimi i makinës zgjatëse të leshit me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës zgjatëse

të leshit;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e zgjatjes së shiritave të leshitPërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës zgjatëse të leshit; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës zgjatëse gjatë

zgjatjes së shiritave të leshit;- Ndërrimi i konvenierëve (tasave) në makinën zgjatëse;- Transportimi i konvenierëve në makinën paratjerrse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 3 Nxënësi kontrollon hollësinë e shiritit të dalë nga makina zgjatësPërmbajtja: - Kontrolli i njëllojshmërisë së shiritit në makinën zgjatëse;- Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë e shiritit gjatë

zgjatjes;- Informimi i përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- Mbikëqyrja e eliminimit të gabimeve në makinën zgjatëse;- Pastrimi i pjesëve kryesore të makinës zgjatëse;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

128






- pastrojë makinën zgjatëse të leshit;- furnizojë makinën zgjatëse të leshit me material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

zgjatëse të leshit;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë.


- mbikëqyrë vënien në punë të makinës zgjatëse tëleshit;

- mbikëqyrë funksionin e makinës zgjatëse gjatë zgjatjes së shiritave të leshit;

- ndërrojë konvenierët (tasat) në makinën zgjatëse;- transportojë konvenierët në makinën paratjerrse;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


- kontrollojë njëllojshmërinë e shiritit në makinën zgjatëse të leshit;

- identifikojë gabimet e njëllojshmërisë e shiritit gjatë zgjatjes;

- informojë përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- mbikëqyrë eliminimin e gabimeve në makinën zgjatëse

të leshit;- pastrojë pjesët kryesore të makinës zgjatëse të leshit;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.

129



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinat për zgjatje.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina për zgjatjen e shiritave leshit dhe fijeve sintetike.




Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për zgjatjen e shiritave të leshit dhe fijeve sintetike.

130


“Përdorimi i makinës paratjerrse”

Lëmi: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për paratjerrjen e leshit dhe fijeve sintetike, furnizimin e makinës më material, pastrimin e pjesëve të makinës si dhe përdorimin e makinës.


(33 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për paratjerrjen e leshit dhe fijeve sintetikePërmbajtja:- Pastrimi i makinës paratjerrse të leshit dhe fibrave

sintetike;- Furnizimi i makinës paratjerrse të leshit dhe fibrave

sintetike me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës

paratjerrse të leshit dhe fibrave sintetike;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM Nxënësi mbikëqyrë procesin e paratjerrjes së leshit dhe fibrave sintetike Përmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës paratjerrse të

leshit (fllajerit); - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës paratjerrse

(fllajerit) gjatë paratjerrjes së leshit; - Ndërrimi i konvenierëve (tasave);- Llogaritja e produktivitetit të makinës paratjerrse;- Kontrolli i njëllojshmërisë së paratjerrit në makinën

paratjerrse të leshit (fllajerit); - Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

131






KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën paratjerrse të leshit;- furnizojë i makinën paratjerrse me material;- mbikëqyrë kontrolli e gatishmërisë së makinës

paratjerrse të leshit; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës paratjerrse

(fllajerit) të leshit dhe fibrave sintetike; - mbikëqyrë funksionimin e makinës paratjerrse

(fllajerit) gjatë paratjerrjes së leshit; - ndërrojë konvenierët (tasat) ;- llogaritë produktivitetin e makinës paratjerrse;- kontrollojë njëllojshmërinë e paratjerrit në makinën

paratjerrse (fllajerit); - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinën paratjerrse.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina paratjerrse.


132


Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për paratjerrjen e leshit dhe fibrave sintetike.

133


“Përdorimi i makinave tjerrëse”

Lëmi: Tekstil



Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për tjerrjen e leshit dhe fibrave sintetike, furnizimin e makinës me material, pastrimin e pjesëve të makinës, si dhe përdorimin e makinës.


(42 orë)


RM 1 Nxënësi përgatitë vendin dhe mjetet e punës për tjerrjen e leshit dhe fibrave sintetikePërmbajtja:- Pastrimi i makinës tjerrëse të leshit dhe fibrave sintetike;- Furnizimi i makinës tjerrëse të leshit dhe fibrave sintetike

me material;- Mbikëqyrja e kontrollit e gatishmërisë së makinës

tjerrëse të leshit dhe fibrave sintetike;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

RM 2 Nxënësi mbikëqyrë procesin e tjerrjes së leshit dhe fibrave sintetikePërmbajtja:- Mbikëqyrja e vënies në punë të makinës tjerrëse të leshit

dhe fibrave sintetike; - Mbikëqyrja e funksionimit të makinës tjerrëse gjatë tjerrjes

së leshit dhe fibrave sintetike; - Llogaritja e produktivitetit të makinës tjerrëse të leshit;- Kontrolli i njëllojshmërisë së tjerrit në makinën tjerrëse

të leshit dhe fibrave sintetike; - Identifikimi i gabimeve në njëllojshmërisë së tjerrit gjatë

tjerrjes;- Informimi i përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- Mbrojtja në punë dhe ruajtja e mjedisit.

134






KR Nxënësi duhet të:- pastrojë makinën tjerrëse të leshit dhe fibrave

sintetike;- furnizojë makinën tjerrëse të leshit dhe sintetike me

material;- mbikëqyrë kontrollin e gatishmërisë së makinës

tjerrëse të leshit dhe fibrave sintetike; - zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të:- mbikëqyrë vënien në punë të makinës tjerrëse; - mbikëqyrë funksionimi e makinës tjerrëse gjatë

tjerrjes së leshit dhe fibrave sintetike; - llogaritë produktivitetin e makinës tjerrëse;- kontrollojë njëllojshmërinë e tjerrit në makinën

tjerrëse të leshit dhe fibrave sintetike; - identifikojë gabimet e njëllojshmërisë së tjerrit gjatë

tjerrjes së leshit dhe fibrave sintetike;- informojë përgjegjësit për gabimet e identifikuara;- zbatojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes së

mjedisit.

135



- Mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë që është e mundur demonstrimet konkrete për makinën tjerrëse.

- Nxënësit duhet të angazhohen në punë konkrete të makina tjerrëse.

- Vizita njohëse në fabrikat e tekstilit.- Gjatë vlerësimit të nxënësve, të zbatohet demonstrimi praktik i

aftësive të fituara. Baza materiale e domosdoshme

Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, pajisjet, materiali dhe makinat për tjerrjen e leshit dhe fibrave sintetike.

136

Normativa e tekstilit

1. Fibrat e tekstilit - Mr.sc. i tekstilit - Msc. Ing .i tex.

- Inxh. i diplomuar i tekstilit- Bachellor i tekstilit- Inxh. i tekstilit

5. Teknologjia e tekstilit - Mr.sc. i tekstilit - Msc. Ing .i tex.


2. Vizatimi teknik - Mr.sc. i tekstilit - Msc. Ing .i makineris

- Inxh. i diplomuar i makinerisë- Inxh. i makinerisë- Inxh. i diplomuar i tekstilit- Inxh. i tekstilit

6. Hulumtimet tekstilit - Mr.sc. i tekstilit - Msc. Ing .i tex.


7. Bazat e makinerisë dhe automatikës - Mr.sc. i tekstilit - Msc. Ing .i makinerisë

- Inxh. i diplomuar i makinerisë- Inxh. i makinerisë

3. Teknologjia e tjerrjes - Mr.sc. i tekstilit - Msc. Ing .i tex.


8. Praktikë profesionale - Mr.sc. i tekstilit - Msc. Ing .i tex.


4. Planifikimi i prodhimit - Mr.sc. i tekstilit - Msc. Ing .i tex.


137

N.R

LËNDA LITERATURA

1 Fibrat e tekstilitTekstilna vlaknaTekstilne sirovine

Radmilla Jovanoviç, Petar Shkundriç, Beograd, 2002Dr. Vesna Dragoviç-Bozhoviç, Beograd1992

2 Teknologjia e tjerrje Tehnologija predenja, I-deoTehnologija predenja, II-deo

Stanisllav Dimitrijeviç, 1995S. Dimitrijeviç, Radoje Cvetkoviç, 1991

3 Teknologji e tekstilitEnciklopedija tekstilaMakinat e trikotazhit

Milovan Çoguroviç, Beograd, 1988S. Profiri, N, Gjanaçi, Tiranë

4 Hulumtimet e tekstilitIspitivivanje tekstila za IV razred

Vlladimir Miletiq , Beograd 1996

Korniza e programit mësimor profesional - rks-gov.net · Web viewrekomandohen janë: pyetjet me...

Documents

Transcript of Korniza e programit mësimor profesional - rks-gov.net · Web viewrekomandohen janë: pyetjet me...