KONCEPCJA FUNKCJONALNA BUDOWY …...interpretacji podatkowych (art. 14a i n.), które z braku...

KONCEPCJA FUNKCJONALNA BUDOWY

ORDYNACJI PODATKOWEJ

dr hab. Henryk Dzwonkowski

Profesor Uniwersytetu Łódzkiego

Główny Specjalista Biura Analiz Sejmowych

JAKA FORMUŁA DLA ORDYNACJI ?

PROFESJONALIZM LEGISLACYNY

Profesjonalizm normatywny, to nie tylko

umiejętności legislacyjne, lecz także

znajomość przedmiotu regulacji.

Krótka historia teorii i edukacji

prawnopodatkowej po okresie socjalizmu

powoduje, że znajomość materii podatkowej

ma dla legislacji podatkowej wielkie

znaczenie.

Ordynacji podatkowej potrzeba

profesjonalizmu normatywnego nie tylko

legislacyjnego.

PROFESJONALIZM LEGISLACYJNY I

KONSEKWENCJE JEGO BRAKU

Jeżeli dla aktu prawnego brak myśli

przewodniej to konsekwencją m.in. są

błędy w projektowaniu przepisów, w

których nie można z powodu braku

koncepcji zrozumiałym językiem

odwzorować w proponowanego

rozwiązania.

dr hab. Henryk Dzwonkowski Profesor Uniwersytetu Łódzkiego


NIEJEDNORODNOŚĆ CELÓW I FUNKCJI O.P.

Cele Ordynacji podatkowej są pochodną

właściwości całego prawa podatkowego. W

przeciwieństwie do najbardziej znanych

kodeksów, których przedmiotem są konstrukcje

jednorodne, ordynacja jest aktem ogólnym dla

wielu instytucji o zróżnicowanych funkcjach.

ZAKRES OGÓLNEGO PRAWA PODATKOWEGO

Ordynacja musi tworzyć jeden prawny

mechanizm dla ustaw podatkowych, ustawy

o ministrze finansów oraz urzędach i izbach

skarbowych, postępowania podatkowego,

kontroli skarbowej, rejestracji i ewidencji

podatników, prawa celnego, egzekucji itd.

Ordynacji potrzebny jest dla wszystkich tych

aktów:

A) wspólny system pojęć i

B) powiązanie proceduralne

MOŻNA SOBIE WYOBRAZIĆ CO NAJMNIEJ DWA

MODELE BUDOWANIA ORDYNACJI

Rozproszony – pojęciowo-literacki i

Funkcjonalny.

Rozproszony pojęciowy polega na tym, że

grupowanie przepisów dokonuje się nie

poprzez powiązane między sobą

funkcjonalnie grupy norm prawnych ale przez

przypisanie do danej grupy na podstawie

nazwy (znaczenia pojęcia w danym języku).

PRZYKŁADY GRUPOWANIA JĘZYKOWEGO

Grupę norm tworzy się z przepisów

połączonych wspólną nazwą „informacje”: W

jednostce „Obowiązki informacyjne oraz

urzędowe interpretacje prawa podatkowego

umieszcza się przepisy”:

1. Dokumentacja podatkowa i rachunki

2. Deklaracje podatkowe

3. Informacje podatkowe

4. Tajemnica skarbowa

5. Urzędowe interpretacje prawa podatkowego

GRUPOWANIE JĘZYKOWE C.D.:

Między tymi grupami norm nie istnieją żadne

logiczne powiązania funkcjonalne, podmiotowe,

nie istnieje żaden wspólny mianownik inny poza

takim, że na gruncie językowym za ich nazwami

kryją się jakieś informacje. Treść i funkcja tych

informacji jest jednak zróżnicowana. Takie

podejście wydaje się niewłaściwe, ponieważ

prawo to grupy uprawnień i obowiązków i to

charakter uprawnień i obowiązków powinien

tworzyć związki i podziały strukturalne przepisów.

WSKUTEK PODEJŚCIA JĘZYKOWEGO

TWORZY SIĘ SWOISTA „PLANETARNA”

STRUKTURĘ „SAMODZIELNYCH” GRUP

PRZEPISÓW O PRZYPADKOWEJ

KOLEJNOŚCI I TREŚCI

Istniejąca treść O.p. według działów

1) przepisy ogólne;

2) organy podatkowe i ich

właściwość;

3) porozumienia w sprawach

ustalania cen transakcyjnych,

4) zobowiązania podatkowe;

5) postępowanie podatkowe;

6) czynności sprawdzające;

7) kontrola podatkowa;

8) tajemnica skarbowa;

9) wymiana informacji podatkowych

z innymi państwami;

10) przepisy karne;

11) zaświadczenia.

przepisy ogólne

organy podatkowe i ich właściwość

porozumienia w sprawach

ustalania cen transakcyjnych

zobowiązania podatkowe

postępowanie podatkowe

czynności sprawdzające

kontrola podatkowa

tajemnica skarbowa

wymiana informacji podatkowych z

innymi państwami

przepisy karne

zaświadczenia



KONSEKWENCJE C.D.

Instytucje Ordynacji podatkowej są:

- źle nazwane (np. wygasanie zobowiązań),

- niepoprawnie zdefiniowane (nadpłata, powstawanie

zobowiązań) albo

- w ogóle nie mają definicji określającej ich treść i

charakter prawny(np. deklaracje).



KONSEKWENCJE C.D.

Nieprzemyślane naukowo wyobrażenia o

danej instytucji prawnej powodują

stosowanie nieadekwatnego języka i tworzą

karykaturalne, nietrafne instytucje prawne.

Do „szczytowych” osiągnięć tego rodzaju

zaliczyć należy wstrzymanie wykonania

interpretacji, wygasanie zobowiązania na

skutek zapłaty kwoty z deklaracji, a

następnie jego „odżywanie” w decyzji

korygującej deklarację. dr hab. Henryk Dzwonkowski

Profesor Uniwersytetu Łódzkiego Główny Specjalista Biura Analiz Sejmowych

SKUTKI: BRAK SYNCHRONIZACJI POJĘCIOWEJ I

DEZINTEGRACJA FUNKCJONALNA

W Ordynacji podatkowej brak elementarnej dyscypliny

pojęciowej.

Nie wykształcono na potrzeby Ordynacji podstawowego

systemu pojęciowego.

Ordynację cechuje dezintegracja funkcjonalna.

Powiązane ze sobą instytucje są unormowane

niezależnie od siebie.

Brak jest synchronizacji między pojęciami, a działaniem

instytucji oraz między poszczególnymi pojęciami i

instytucjami.



DEZINTEGRACJA LUB BRAK SYNCHRONIZACJI

FUNKCJONALNEJ

Ewidentnym przykładem dezintegracji instytucji prawnych jest

odrębne unormowanie:

ściśle powiązanej nierzetelności (art. 193), szacowania (art. 23) i przesłanek wymiaru (art. 21),

a przykładem braku synchronizacji:

wymiar zobowiązania (art. 21) i nadpłaty (art. 72 i n.) wymagające

przeprowadzenia dwóch odrębnych postępowań opartych na tych

samych dowodach,

połączenie w jedno przedawnienia wymiaru i przedawnienia

wykonywania zobowiązań (art. 68 i 70 O.p.) oraz wyłączenie wielu

rodzajów przedawnienia poza rozdział temu poświęcony. dr hab. Henryk Dzwonkowski Profesor Uniwersytetu Łódzkiego


CHAOS W ORDYNACJI PODATKOWEJ POWIELA

KAŻDA KOLEJNA NOWELIZACJA

W konsekwencji każda nowa grupa przepisów tworzy kolejną „planetę”, bo brak jest koncepcji, według której można by ją logicznie przypisać do powiązanej z nią merytorycznie grupy reguł.

Przykładem są tu regulacje dotyczące:

uprzednich porozumień cenowych (art. 20a i n.),

interpretacji podatkowych (art. 14a i n.), które z braku jakiegokolwiek pomysłu zostały potraktowane jako kompetencje organów podatkowych, czy

tzw. obejście prawa raz traktowane jako prawo materialne, a następnie przeniesione do postępowania dowodowego (z art. 24a i b do art. 199a).



IDENTYFIKACJA CELÓW (FUNKCJI) PRAWA

Ustalenie treści i obowiązywania prawa dokonuje się poprzez jego rozumienie, dokonywane w procesie wykładni.

Wykładnia powinna ustalać funkcję, jaką ma spełniać norma prawna.

Przepisy należy więc tak sformułować, aby było możliwe odczytanie funkcji (celu, rezultatu, skutku), jaką chce wywołać prawodawca.

USTALANIE FUNKCJI PRAWA NA PODSTAWIE

WYKŁADNI JĘZYKOWEJ

Przedstawione powyżej rozumowanie

nie oznacza też tworzenia preferencji

dla wykładni funkcjonalnej.

Przeciwnie, funkcje prawa powinno się

dać ustalić na podstawie wykładni

językowej. Ale język powinien być tak

użyty aby czytelna była funkcja normy

prawnej. dr hab. Henryk Dzwonkowski


KSZTAŁTOWANIE UPRAWNIEŃ I OBOWIĄZKÓW ZA

POMOCĄ JĘZYKA UWZGLĘDNIAJĄCEGO FUNKCJE AKTU

PRAWNEGO

Aby to jednak było możliwe, w

procesie tworzenia prawa należy

uwzględnić jego funkcje i tak

napisać tekst prawny, aby z

wykładni językowej wprost wynikało

jaka jest funkcja danego przepisu

(normy). dr hab. Henryk Dzwonkowski


PODPORZĄDKOWANIE JĘZYKA I KONSTRUKCJI

FUNKCJOM PRAWA

Oznacza to, że język i konstrukcja

uprawnień i obowiązków powinny

być podporządkowane funkcjom

aktów prawnych i poszczególnych

instytucji prawnych.



KONCEPCJA AKTU PRAWNEGO I JEGO

SKŁADNIKÓW (INSTYTUCJI, NORM)

Aby ustanowić jasne i proste przepisy

należy poznać ich swoistą istotę

podatkową.

Fundamentalne znaczenie mają tu:

a) znaczenie obowiązku i zobowiązania

podatkowego,

b) funkcje jakie pełnią procedury

podatkowe dr hab. Henryk Dzwonkowski Profesor Uniwersytetu Łódzkiego


Stosunek prawno-

podatkowy

Podmiot

Przedmiot

Podstawa opodatkowania

Stawka podatkowa

Ulga

Zwolnienie

Obowiązek podatkowy art. 4 O.p.

Zobowiązanie podatkowe art. 5 O.p.

= = (+ -) =



TWORZYWO STOSUNKU PRAWNEGO I RELACJE MIĘDZY

STOSUNKIEM PRAWNYM, OBOWIĄZKIEM I ZOBOWIĄZANIEM

PODATKOWYM

Obowiązek powstaje

Zobowiązanie jest wymierzane

FUNKCJE JAKIE W PRAWIE PODATKOWYM PEŁNI

WYODRĘBNIENIE OBOWIĄZKU I ZOBOWIĄZANIA Tworzywem faktycznym obowiązku jest zachowanie podatnika w świetle przedmiotu opodatkowania.

Tworzywem prawnym obowiązku są elementy konstrukcji podatku.

Obowiązek powstaje przed zobowiązaniem. Obowiązek i moment jego powstania wyznacza stan prawny według

którego wymierzane jest zobowiązanie. Nie wymierza się zobowiązania według stanu na dzień wymiaru. Termin

wymiaru nie pokrywa się z dniem powstania obowiązku podatkowego

Treścią obowiązku i zobowiązania są uprawnienia i obowiązki materialno-prawne tworzące stosunek podatkowo-

prawny (merytoryczna tożsamość).

Obowiązek jest wzorcem materialno-prawnym dla zobowiązania. Obowiązek i zobowiązanie powinny być w

sensie prawnym tożsame. Jednak podmiot zobowiązany do wymiaru może dokonać niewłaściwej wykładni albo

źle obliczyć zobowiązanie rachunkowo.

Tożsamość prawna nie oznacza tożsamości bytu realnego. Forma bytu: obowiązek jest wirtualny, a zobowiązanie

jest pisemną regułą zachowania w deklaracji albo decyzji (J. Kowalski powinien zapłacić X w terminie T).

Powstanie obowiązku podatkowego wywołuje powinność wymiaru – powstanie obowiązku kreuje obowiązek

wymiaru

Obowiązek powstaje samoistnie z mocy prawa, wyłącznie w efekcie działania podatnika odpowiadającego

przedmiotowi opodatkowania. Zobowiązanie jest wymierzane przez podmiot, który wyznacza obowiązujące

prawo – deklaracją albo decyzją.

Obowiązek istnieje i jest punktem odniesienia dla zobowiązania do ostatniego momentu w którym zgodnie z

prawem można dokonać wymiaru zwyczajnego albo w trybach nadzwyczajnych. Wygasa dopiero wtedy gdy

wygasa prawo do jego wymiaru w ramach jakiejkolwiek procedury

Kontrola obowiązku i zobowiązania to kontrola treści zobowiązania względem jego wzorca jakim jest obowiązek

podatkowy. Obowiązek pełni w kontroli rolę wyznaczeń.



ZNACZENIE PROCEDUR W PRAWIE

PODATKOWYM

Inaczej niż w prawie cywilnym czy karnym

nośnikiem materialnych stosunków prawnych

w prawie podatkowym są akty prawa

proceduralnego czyli deklaracje, zeznania i

decyzje podatkowe. O ile w prawie cywilnym

materialny stosunek prawny może istnieć i

wygasnąć bez zastosowania kodeksu

postępowania cywilnego to w prawie

podatkowym akty procedury są formą

ujawnienia i istnienia zobowiązań

podatkowych.

obo

wiąz

ek

Zawarcie umowy Spór między stronami umowy Postępowanie przed sądem

Powstanie obowiązku podatkowego

zob

owią

zani

e

zob

owi

ąza

nie

zob

owi

ąza

nie

Samowymiar zobowiązania

Decyzja organu I inst.

Decyzja organu II inst.

Postępowanie przed sądem

Realizacja zobowiązań podatkowych następuje w zasadzie w całości poprzez postępowanie podatkowe

W prawie cywilnym procedury mają zastosowanie tylko w fazie sądowej

CEL TECHNICZNOPRAWNY O.P. C.D.

Celem ordynacji jest zatem przetworzenie

podatków zawartych w ustawach

podatkowych w kwoty do zapłaty i

zapewnienie wykonania tych należności.

Prawo materialne jest tu swoistym „wsadem”

do Ordynacji podatkowej, która poprzez

system pojęć i ścieżek proceduralnych,

nadaje podatkom postać praktyczną

indywidualnych zobowiązań podatkowych do

zapłaty.

POWYŻSZE WARUNKI MOŻE SPEŁNIAĆ ARCHITEKTURA

ORDYNACJI OPARTA O FUNKCJE NORM OGÓLNEGO

PRAWA PODATKOWEGO

Funkcje norm i ich grup pozwalają podzielić

system prawa podatkowego na cztery partycje

według wspólnych własności funkcjonalnych:

• powstawania stosunku podatkowo-prawnego,

• wymiaru,

• wykonywania stosunku prawnego

podatkowego,

• kontroli.



MODEL FUNKCJONALNY ZAKŁADA JEDNAK, ŻE:

Oprócz celu technicznopodatkowego istnieje

także cele

Aksjologiczne czyli

- skuteczność wymiaru i poboru

- ochrona podatnika

ZA RÓWNIE WAŻNA CO FUNKCJA TECHNICZNO

PRAWNA UZNAĆ NALEŻY ZATEM TAKŻE DĄŻENIE

DO RÓWNOWAGI POZYCJI PRAWNEJ ORGANÓW

PODATKOWYCH I PODATNIKA.

KONCEPCJA FUNKCJONALNA NIE JEST ZATEM

WYŁĄCZNIE ZMIANĄ PORZĄDKU LOGICZNEGO

UKŁADU PRZEPISÓW PRAWNYCH.

LOGICZNY PORZĄDEK PRZEPISÓW JEST JEDNAK

PUNKTEM WYJĄCIA, KTÓRY SPRZYJA

PRAWIDŁOWEMU I CZYTELNEMU BUDOWANIU

PRZEPISÓW

REALIZACJA STOSUNKU PRAWNEGO

Powstawanie obowiązku

podatkowego Wymiar zobowiązania

Wykonywanie zobowiązania/zaległości

Kontrola poszczególnych faz realizacji stosunku prawnego



ZASTOSOWANIE FUNKCJI CELU

Celem przepisów o powstawaniu obowiązku

podatkowego ma być wskazanie, jak zawiązują się

uprawnienia i obowiązki tworzące stosunek prawny a

przez to jak należy je odczytać i ujawnić.

Celem przepisów o wymiarze jest ustalenie, jak

powinno nastąpić ujawnienie i stworzenie podstawy do

wykonywania zobowiązania.

Celem przepisów o wykonywaniu zobowiązań jest

wskazanie, jak dany podmiot powinien przenieść

(przekazać) należności do jednostki publicznoprawnej albo

odwrotnie.

Celem przepisów o kontroli jest spowodowanie

sprawdzenia zgodności z prawem działań, o których mowa

w pkt. 1-3.



KONCEPCJA LEGISLACYJNA POWINNA USTALIĆ ARCHITEKTURĘ

LOGICZNĄ AKTU PRAWNEGO, ZINTEGROWANĄ POD WZGLĘDEM

INFORMACYJNYM, KOMPOZYCYJNYM I KOMUNIKACYJNYM (ODESŁANIA)

Należy stworzyć klasyfikację, która utworzy

wielostopniowy podział logiczny grup przepisów według

kryterium posiadania przez daną grupę jakiejś wspólnej

własności (warunek treściowy, prakseologiczny).

Części składowe ustawy powinny się cechować logicznym

i funkcjonalnym powiązaniem zapewniającym spójność

aktu prawnego.

Spójna architektura pozwala na przyjęcie założenia

racjonalności systematyzacyjnej legislatora i pozwala na

stosowanie wykładni a rubrica oraz uwzględnianie

kontekstu merytorycznego systemowego.



FUNKCJONALNY (LINEARNY) UKŁAD ORDYNACJI

PODATKOWEJ

Obowiązek podatkowy i roszczenia podatnika

• Powstawanie stosunku podatkowo-prawnego)

• Roszczenia podatnika, obowiązek i zobowiązanie podatkowe, zwroty, strata

• Odpowiedzialność solidarna

• Prawa i obowiązki następców prawnych oraz podmiotów przekształconych

• Prawo materialne:

• Podatki dochodowe,

• Podatki przychodowe,

• Podatki majątkowe,

• Podatki i opłaty lokalne

• ……………………………..

• Kontrola rejestracji podatkowej, ewidencji i dokumentacji podatkowej oraz zdarzeń u podatnika (gromadzenie dowodów)

Zobowiązanie podatkowe

• Wymiar zobowiązania podatkowego

• Wymiar pierwotny:

• Samowymiar

• Z deklaracją

• Bez składania deklaracji

• Korekty

• Wymiar obligatoryjny decyzją

• Wymiar płatniczy

• Wymiar wtórny:

• Selektywna korekta samowymiaru

• Szacowanie

• Transfer pricing

• Dochody nieujawnione

• Przedawnienie wymiaru

• ____________________

• Kontrola wymiaru (rezultatów wymiaru)

Zobowiązanie albo zaległość podatkowa

• Wykonywanie zobowiązań podatkowych

• Podmioty wykonywania zobowiązań i ich obowiązki

• Zaległość podatkowa

• Wykonywanie zobowiązań (dobrowolne, przymusowe)

• Terminy płatności

• Odsetki za zwłokę i opłata prolongacyjna

• Zabezpieczenie wykonania zobowiązań

• Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych

• Wstrzymanie wykonania decyzji

• Zaliczenie i zwrot nadpłaty

• Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych

• Przedawnienie wykonania zobowiązań

• ______________

• Kontrola wykonywania zobowiązań

Do całości powinna mieć zastosowanie część ogólna Ordynacji podatkowej (powinny

to być przepisy wyznaczające zakres, treść i podstawowe pojęcia Ordynacji, organy

podatkowe i ich właściwość, zasady podatkowe, zasady postępowania podatkowego,

postępowanie podatkowe, zasady wykładni prawa podatkowego, wymiana informacji z

innymi państwami, wydawanie zaświadczeń). dr hab. Henryk Dzwonkowski

Profesor Uniwersytetu Łódzkiego / Główny Specjalista Biura Analiz Sejmowych

POWSTAWANIE STOSUNKÓW PODATKOWO-PRAWNYCH

OBOWIĄZKU PODATKOWEGO I ROSZCZEŃ PODATNIKA ORAZ

ICH KONTROLA

- Ogólne prawo podatkowe zobowiązań: roszczenia podatnika,

obowiązek i zobowiązanie podatkowe, zwroty, strata

- Odpowiedzialność solidarna

- Prawa i obowiązki następców prawnych oraz podmiotów

przekształconych

- Prawo szczegółowe zobowiązań podatkowych według

rodzajów podatków: podatki dochodowe, przychodowe,

majątkowe, podatki i opłaty lokalne

Kontrola zdarzeń i przestrzegania prawa o rejestracji

podatkowej, ewidencji i dokumentacji podatkowej oraz zdarzeń

u podatnika (gromadzenie dowodów) wstępna identyfikacja

stosunku prawnego dr hab. Henryk Dzwonkowski


WYMIAR ZOBOWIĄZAŃ

1. Wymiar pierwotny (samowymiar z deklaracją

albo bez składania deklaracji), korekty, wymiar

obligatoryjny decyzją, wymiar płatniczy

2. Wymiar wtórny (selektywna korekta

samowymiaru decyzją, szacowanie, transfer

pricing, dochody nieujawnione)

3. Przedawnienie wymiaru

Kontrola wymiaru (rezultatów wymiaru)



WYKONYWANIE ZOBOWIĄZAŃ PODATKOWYCH

Podmioty wykonywania zobowiązań i ich obowiązki

Zaległość podatkowa

Wykonywanie zobowiązań (dobrowolne, przymusowe)

Terminy płatności

Odsetki za zwłokę i opłata prolongacyjna

Zabezpieczenie wykonania zobowiązań

Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych

Wstrzymanie wykonania decyzji

Zaliczenie i zwrot nadpłaty

Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych

Przedawnienie wykonania zobowiązań

Kontrola wykonywania

zobowiązań

podatkowych



FUNKCJONALNY MODEL REALIZACJI MATERIALNEGO

STOSUNKU PRAWNO-PODATKOWEGO

O takim modelu możemy więc powiedzieć, że:

1) zobowiązanie podatkowe pełni funkcję ujawniania i wymiaru obowiązku podatkowego,

2) deklaracja podatkowa pełni funkcję wymiaru; zastępuje funkcję tradycyjnego wydawania decyzji,

3) deklaracje i decyzje pełnią funkcję podstawy prawnej dla dobrowolnego wykonywania zobowiązań oraz są podstawą egzekucji.



SAMOWYMIAR – ZWANY POWSTAWANIEM Z

MOCY PRAWA

Powstanie obowiązku podatkowego - unormowane

w szczegółowym prawie podatkowym o

poszczególnych podatkach:

Podmiot

Przedmiot

Podstawa

Stawka

Ulga

Zwolnienie

Prowadzenie ewidencji i dokumentacji

Rejestracja podmiotu

Dowody zaistnienia sytuacji faktycznych i prawnych

Dowody wskazujące na wielkość podstawy opodatkowania

Wykładnia przedmiotu i podstawy opodatkowania przypisująca stawkę

Fakty stanowiące przesłankę zastosowania ulg

Okoliczności uzasadniające zwolnienie - dowody

Samowymiar

zobowiązania na podstawie wzorca wynikającego z

obowiązku podatkowego

Kwota do zapłaty zadeklarowana przez podatnika po dokonaniu

wykładni prawa i rachunkowym

obliczeniu należności

Wymiar wymaga unormowania w ogólnym prawie podatkowym



OBLIGATORYJNY WYMIAR ZOBOWIĄZANIA DECYZJĄ ORGANU

PODATKOWEGO – ZWANY USTALANIEM ZOBOWIĄZANIA

Powstanie obowiązku podatkowego – unormowane

w szczegółowym prawie podatkowym o

poszczególnych podatkach:

Podmiot

Przedmiot

Podstawa

Stawka

Ulga

Zwolnienie

Złożenie deklaracji zawierającej dane do

wymiaru podatku

Oznaczenie podmiotu

Dowody zaistnienia sytuacji faktycznych i prawnych

Dowody wskazujące na wielkość podstawy opodatkowania

Wykładnia przypisująca stawkę do przedmiotu i podstawy opodatkowania

Fakty stanowiące przesłankę zastosowania ulg

Okoliczności uzasadniające zwolnienie - dowody

Wymiar

zobowiązania decyzją na podstawie wzorca

wynikającego z obowiązku podatkowego

Kwota do zapłaty wymierzona przez organ podatowy po

dokonaniu wykładni prawa i

rachunkowym obliczeniu należności

Wymiar wymaga unormowania w ogólnym prawie podatkowym



CO WYMAGA UNORMOWANIA W ORDYNACJI

PODATKOWEJ ?

Tworzywem powstawania stosunku prawnego

obowiązku podatkowego są elementy konstrukcyjne

podatku. Są one unormowane w materialnym prawie

podatkowym.

Powstawanie stosunku prawnego nie jest natomiast

materią ogólnego prawa podatkowego. Dominująca

regulacja tej części prawa to wymiar.

Materialny charakter mają pojęcia określające rodzaje

stosunków prawnych (zobowiązanie, nadpłata, zwrot,

zaliczka, zadatek oraz kwestie odpowiedzialności). dr hab. Henryk Dzwonkowski


WYKONYWANIE

ZOBOWIĄZAŃ

PODATKOWYCH



WYKONYWANIE ZOBOWIĄZAŃ WYMIERZANYCH

PIERWOTNIE DEKLARACJĄ I ZMIENIANYCH DECYZJĄ

Deklaracja samowymiarowa

Deklaracja, o której stanowi art. 21 par. 2

Ordynacji podatkowej


Dobrowolne wykonywanie zobowiązania bez wezwania


Egzekucja zaległości

podatkowej z deklaracji

Decyzja wymiarowa korygująca deklarację –podwyższa wymiar z deklaracji

Dobrowolne wykonywanie zobowiązania wynikającego

z decyzji korygującej samowymiar

lub

egzekucja zaległości

podatkowej z decyzji

korygującej deklarację

Korekta deklaracji decyzją



WYKONYWANIE ZOBOWIĄZAŃ OBLIGATORYJNIE

WYMIERZANYCH PRZEZ ORGANY PODATKOWE

Decyzja

Wymiar zobowiązania

(podatek rolny, leśny, od

nieruchomości, od osób

fizycznych, psd)

14 dni od doręczenia

Dobrowolne wykonywanie zobowiązań

Egzekucja

Zaległość podatkowa



KONTROLA

Kontrola przedwymiarowa

• Kontrola rejestracji podatników

• Kontrola ewidencji i dokumentacji podatkowej

• Kontrola podatników, którzy uchylają się od deklarowania zobowiązań podatkowych

Kontrola wymiaru zobowiązań

• Kontrola samowymiaru

• Nadzwyczajne tryby wzruszania decyzji wymiarowych

Kontrola wykonywania zobowiązań

• Kontrola wykonywania zobowiązań przez podatników

• Kontrola wykonywania obowiązków w zakresie wykonywania zobowiązań przez organy podatkowe



MYŚL PRZEWODNIA - ROZUMIENIE FUNKCJI

POSZCZEGÓLNYCH INSTYTUCJI PRAWNYCH

Podporządkowanie tworzenia przepisów

formule funkcjonalnej nie musi się sprawdzić

w 100%. Wymagania językowe, legislacyjne

oraz systematyka, mogą zakłócić do pewnego

stopnia założenia dotyczące porządku

lokowania przepisów Ordynacji podatkowej

według koncepcji funkcjonalnej. Istotne jest

jednak, aby przyjąć jednolite założenia

koncepcyjne dotyczące rozumienia funkcji

instytucji Ordynacji podatkowej. dr hab. Henryk Dzwonkowski


RÓŻNICA MIĘDZY OBECNĄ A PROJEKTOWANĄ

ORDYNACJĄ PODATKOWĄ

1. Merytorycznych różnic brak; każdy system

podatkowy NA ŚWIECIE realizuje się bowiem tak

samo, czyli przez powstawanie, wymiar i

wykonywanie zobowiązań;

2. Różnice występują w:

układzie treści aktu prawnego,

języku przepisów, który obecnie jest językiem „odrębnych

planet”, a w układzie funkcjonalnym powinien być językiem

reguł (norm prawnych) odpowiadających postępowaniu

realizującemu funkcje (cele) danego przepisu (normy).



ZALETY UKŁADU FUNKCJONALNEGO

I. Większa jasność celów i sposobów realizacji zobowiązań, a przez to określenie potrzeb legislacyjnych - możliwe utworzenie „mapy” potrzebnych w ogólnym prawie podatkowym instytucji.

II. Łatwiejsze tworzenie przepisów w ramach danej funkcji określającej cel i rezultat normowanego działania.

III. Łatwiejsza wykładnia przepisów podporządkowana jednolitemu językowi, celowi i rezultatowi w ramach danej funkcji i jednorodnym zachowaniom.

IV. Wykładnia przepisów zgodna z systematyką aktu i instytucji prawnych (argumentum a rubrica). dr hab. Henryk Dzwonkowski


KONCEPCJA FUNKCJONALNA BUDOWY …...interpretacji podatkowych (art. 14a i n.), które z braku...

Documents

Transcript of KONCEPCJA FUNKCJONALNA BUDOWY …...interpretacji podatkowych (art. 14a i n.), które z braku...