Investeren in een doordacht gebruik van verlichting bij bewoners … · 2015. 4. 2. · Investeren...
32
Investeren in een doordacht gebruik van verlichting bij bewoners met dementie 26 februari 2014
Transcript of Investeren in een doordacht gebruik van verlichting bij bewoners … · 2015. 4. 2. · Investeren...
Investeren in een doordacht gebruik van verlichting bij bewoners met dementie
26 februari 2014
Pilotcase ‘Healing Environment en zorgtechnologie’
1. Motivatie keuze pilotcase
2. Healing Environment en zorgtechnologie. What’s in a name?
3. Van Healing Environment tot aangepaste verlichting in een woonzorgcentrum (WZC).
4. Link tot doelstellingen CURA B
5. Pilotcase
6. Resultaten pilotcase
1. Motivatie keuze pilotcase
Activiteit 1
• Rol van welnessin ouder worden, revalidatie en preventieve GZ
Huidige en toekomstige cliëntpopulatie in WZC – focus op dementie-vriendelijke woonomgeving om het welbevinden te ondersteunen
Activiteit 2
• HealingEnvironment en zorgtechnologie
• Ervaringsdes-kundige Mieke Van Acker(GVO)
2. Healing environment (HE) en zorgtechnologie. What’s in a name?
HE als de gebouwde omgeving bijdraagt aan het fysiek, mentaal en sociaal welbevinden van gebruikers (1)
Via doordachte (evidence based en/of best practices beschikbaar) keuzes op vlak van geluid, klimaat, interieur, oriëntatie,...licht (1)
Met installatie aan de hand van (slimme) technologie
3. Van HE tot aangepaste verlichting in een WZC
40 West-Vlaamse verlichtingsbedrijven
Personen met dementie hebben een vergrote behoefte aan licht
o Het normaal verouderingsproces van het oog (2)
o Ziekte van Alzheimer tast het gezichtsvermogen verder aan (3)
o Verstoord circadiaans ritme bij dementie kan gedrags-en psychologische
symptomen uitlokken (4,5)
De populatie bewoners in WZC zal bestaan uit zwaar
hulpbehoevende ouderen veelal met dementie (6)
3. Van HE tot aangepaste verlichting in een WZC
Aangepaste verlichting heeft een meerwaarde bij ouderen met
dementie (7,8,9,10,11,12)
In veel bestaande Vlaamse WZC is het verlichtingsniveau
onvoldoende afgestemd op de bewonerspopulatie (13)
Doordacht gebruik van licht/verlichting voor werknemers
o Lichtniveau aanpassen aan het soort werk:
o zeer fijne waarneming van details: 700 -1400 lux (10)
o bij verhogen van de lichtintensiteit, minder fouten in medicatiebeheer (7)
o Voldoende verlichting noodzakelijk voor het vergroten van de veiligheid op de werkvloer (14)
o Verhogen van het welbevinden (10)
3. Van HE tot aangepaste verlichting in een WZC
WZC St. Vincentius Meulebeke
Tronixx Belgium
VIVES campus Noord
Engageert zich om de
verlichting op wooneenheid
‘t hooghe aan te passen
Stelde zich kandidaat via
de call uitgeschreven door
Resoc MWVl en POM
Literatuurstudie op
vlak van
licht/verlichting in
WZC (screening
normering Vlaamse
overheid) bij
personen met
dementie
3. Van HE tot aangepaste verlichting in een WZC
4. Link tot doelstelling CURA B
Kloof tussen zorginstellingen (WZC), KMO’s (TRONIXX) en kenniscentra (VIVES) overbruggen zodat KMO’s gericht diensten/producten ontwikkelen en aanbieden die aansluiten op de zorgbehoeften van de gebruikers (ouderen met dementie)
via de ontwikkeling van een business model
Vanuit de fysieke omgeving het welzijn van bewoners met dementie, personeel en bezoekers ondersteunen.
Uitwerken van een op maat gemaakt evidence based lichtplan voor het WZC Sint-Vincentius.
Interventies gericht op het doordacht gebruik van verlichting, via dialoog, in de praktijk omzetten.
5. Pilotcase: Doel
Via literatuurstudie de architectonische normen en voorwaarden voor de infrastructuur in relatie tot verlichting screenen.
De huidige lichtsituatie in het WZC in kaart brengen en toetsen aan de ‘best evidenceavailable’.
Via co-creatie een op maat gemaakt lichtplan in de praktijk omzetten.
6. Pilotcase: methode
6. Resultaten pilotcase
Via literatuurstudie de architectonische normen en voorwaarden voor
de infrastructuur in relatie tot verlichting screenen.
De architectonische normen en voorwaarden voor
de infrastructuur in relatie tot verlichting worden
momenteel in beperkte mate en zeer algemeen
beschreven. Concrete richtlijnen die de kwaliteit
van het aangeboden licht bewaken, ontbreken.
Leefruimte, beschikbaar licht aan tafel
(met licht aan): 250 lux
Overgang leefruimte
gang: 80 lux ‘donker gat’
Gang: wisselend tussen
150-300 luxafhankelijk van plaats
Kamer bewoner:
meetwaarde boven bed
= 70 lux
Gemeten met licht aan op
75 cm hoogte
De huidige lichtsituatie in het WZC in kaart brengen en toetsen aan de‘best evidence available’.
Te lage luxwaarden.
Luxwaarden niet aangepast aan
de activiteiten in de verschillende
ruimtes.
Slecht werkende verlichting
Grote verschillen in
verlichtingssterkte tussen de
verschillende ruimtes of in eenzelfde
ruimte.
Via co-creatie een op maat gemaakt lichtplan in de praktijk omzetten.
Tronixx
VIVESWZC
Vaststelllingen na nieuwe verlichting
• Alle toegepaste verlichting is met de nieuwe LED technologie
• Laag energieverbruik, lange levensduur, stuurbaar, minder warmteafgifte,
• Geen UV of IR
Interventies Tronixx Belgium
De gemeenschappelijke ruimte
• Het regelbaar licht (‘tunable light’) in zowel kleur als intensiteit, zorgt voor een perfecte daglichtsimulatie.
• Lichtsterkte aangepast aan de activiteiten.
De gang
• Zeer goed egaal verlicht, alles heel helder voor zowel de bewoners als voor het personeel en bezoekers. Het licht is zowel tijdens de dag (helder) als in de nacht (30%) regelbaar.
De kamers
• Vergroot zintuiglijk comfort bewoners.
• Prikkelarm ontwaken.
• De algemene verlichting in de kamer laat een optimale verzorging toe.
Bureau personeel
Samenwerking: ervaring woonzorgcentrum
Meerwaarde
Kennismaking ongekende mogelijkheden (onbekend = onbemind)
Mogelijkheid om vanuit de praktijk tot oplossingen te komen i.p.v. omgekeerd
Ondersteuning ‘buikgevoel’ door wetenschappelijk onderzoek – meerwaarde afname enquêtes
Out of the box – dromen
Betere waarneming van de omgeving
Verder werken aan onze visie rond dementievriendelijke basiszorg en healing environment
Valkuilen
Afspraken maken rond installatie is nodig op een beveiligde afdeling voor personen met dementie
Volledig multidisciplinair team (ook nachtteam) moet op de hoogte gebracht worden (achter het project staan) –vorming organiseren om noodzaak te duiden.
Gewenningsperiode
Samenwerking: ervaringTronixx
Meerwaarde
Mogelijkheid tot dialoog met verlichtingsbedrijf en WZC
Wederzijdse bevruchting van kennis, ideeën, ervaringen – co-creatie ten behoeve van de cliënt
Uitrol van nieuwe kennis, ervaringen naar studenten en werkveld
Valkuilen
Dialoog, wederzijdse bevruchting vergt tijd en inspanning
Samenwerking: ervaring VIVES
Best evidence available laten toe om concrete aanbevelingen te formuleren voor het doordacht gebruik van verlichting.
Contact partnersWZC Sint-Vincentius Meulebeke
http://www.sint-vincentius-meulebeke.gvo.be
TRONIXX
http://www.tronixxbelgium.com
Katholieke Hogeschool VIVES, campus Brugge
htpp://www.vives.be/home
POM West-Vlaanderen
http://www.pomwvl.be
RESOC Midden-West-Vlaanderen
http://www.ersv.be/nl/17
(1) Kenniscentrum Wonen-Zorg. (s.a.). Healing Environment. Opgeroepen op oktober 23, 2012, van Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg: http://www.kcwz.nl/dossiers/healing_environment
(2) van Hoof, J., Kort, H., Duijnstee, M., Hensen, J., & Rutten, P. (2010a). Binnenmilieu en installaties in het verpleeghuis. TVVL Magazine , 24-27
(3) Torrington, JM., Tregenza, PR. (2007). Lighting for people with dementia.Lighting Res.Technol,39,1, pp 81-97
(4) Khachiyants, N. Trinkle, D., Joon Son, S., Kim, K., (2011). Sundown Syndrome in Persons with Dementia: An Update. Psychiatry Investig, 8 , pp.275-287
(5) Riegersma - van der Lek, R.F., Swaab, D.F.,Twisk, J.; et al., (2008). Effect of bright light and melatonin on cognitive and noncognitive function in elderly residents of group care facilities: A randomized controlled trial. The Journal of the American Medical Association, 299(22), pp. 2642-2655
(6) Van Audenhove, C. , Spruytte, N. , Detroyer, E., De Coster, I., Declercq, A., Ylieff, M., Squelard, G., Misotten, P. (2009). De zorg voor personen met dementie: perspectieven en uitdagingen. Brussel: Koning Bouwdewijnstichting
(7) Bouwcollege. (2008). Kwaliteit van de fysieke zorgomgeving. Culemborg: Twin Media bv.
(8) van Hoof, J., Kort, H., Duijnstee, M., Hensen, J., & Rutten, P. (2010a). Binnenmilieu en installaties in het verpleeghuis. TVVL Magazine , 24-27
(9) van Hoof, J., Kort, H., Duijnstee, M., Rutten, P., & Hensen, J. (2010b). The indoor environment andthe integrated design of homes for older people with dementia. Building and Environment , 1244-1261
(10) LightAgentur, 2007. Licht.wissen07. Light as a factor in Health. Geraadpleegd op 08 maart 2013 via www.licht.de LightAgentur, Bonn.
(11)van Hoof, J., Kort, H., Duijnstee, M., Schoutens, A., Hensen, J., Begemann, S., 2008a. The indoor environment in relation to people with dementia. Indoor Air , 17-22.
(12) Sinoo, M., van Hoof, J., Kort, H., 2010. Lighting conditions for older adults, a description of light assessment in nursing homes. Symposium Proceedings: Light & Care 2010, (pp. 3-7). Eindhoven.
(13) De Lepeleire J., Bouwen A., De Coninck L. & Buntinx F. (2007). Insufficient lighting in nursinghomes. JAMDA, 8, 314-317
(14) European Agency for Safety and Health at Work(s.a.) Safety and health at work is) everyone’sconcern. It’s good for you, it’s good for business. Risk assessment essentials. European Agency for Safety and Health at Work.
