iiAnang ambal ang Dios: Magandang balita Biblia

New Testament in Caluyanuncopyright © 1990 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: CaluyanunTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 1990, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text is made available to you under the terms of the Creative Commons License: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works.(http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the text to different file formats, as long as you do notchange any of the text or punctuation of the Bible.You may share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from this work, provided that you include the above copyrightinformation:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or punctuation of the Scriptures.

Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us with your request.The New Testamentin Caluyanun

© 1990, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format, provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just for use with those Scriptures and documents. For other uses,please contact the respective copyright owners.2014-08-06PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 9 Feb 2021 from source files dated 6 Feb 2021a785ac52-a767-5414-8c04-dd00eeefe02c

Contents

Mateo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Marcos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Lucas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116Binoatan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149Roma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1901 Corinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2092 Corinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227Galacia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239Efeso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246Filipos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252Colosas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2561 Tesalonica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2602 Tesalonica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2641 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2672 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272Tito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276Filemon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279Hebreo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 280Santiago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2941 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2992 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3041 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3072 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3123 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313Judas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314Apokalipsis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316

iii

Mateo 1:1 1 Mateo 2:4

Ang Mayad nga Barita sono kayMateo

Anang ginalinan ni Jesu-Cristo(Lu. 3:23-38)

1Maman dia anang ginalinan ni Jesu-Cristo. SiJesu-Cristo nga dia anang kaapo-apoan ni Davidkag si David isara sa anang mga kaapo-apoan niAbraham.

2 Si Abraham anang tatay ni Isaac, si Isaacanang tatay ni Jacob, kag si Jacob anang tatayni Juda kag anang mga kabogto. 3 Si Juda naka-pangasawa kay Tamar kag darwa andang bata,si Fares kag si Zara. Si Fares tatay ni Esrom,kag si Esrom tatay ni Aram. 4 Si Aram tatay niAminadab, si Aminadab tatay ni Naason, kag siNaason tatay ni Salmon. 5 Si Salmon nakapanga-sawa kay Rahab kag si Boaz andang naging bata.Si Boaz tatay ni Obed. Si Ruth anang nanay niObed, kag si Obed tatay ni Jesse, 6 kag si Jessemaman anang tatay ni Aring David.

Kag si David nga dia tatay ni Solomon. Kaganang nanay ni Solomon ara iba kondi ang babainga dati asawa ni Orias. 7 Si Solomon tatay niRoboam, si Roboam tatay ni Abias, kag si Abiastatay ni Asa. 8 Si Asa tatay ni Josafat, si Josafattatay ni Joram, kag si Joram tatay ni Ozias. 9 SiOzias tatay ni Jotam, si Jotam tatay ni Acaz, kagsi Acaz tatay ni Esequias. 10 Si Esequias tatayni Manases, si Manases tatay ni Amos, si Amostatay ni Josias, 11 kag si Josias tatay ni Jeconiaskag anangmga kabogto. Maman dato ang tyimponga ang mga taga-Israel ginbiag ang mga taga-Babilonia kag gindara sanda doto sa Babilonia.

12Ang sanda doto ron sa Babilonia naging batani Jeconias si Salatiel nga tatay ni Zorobabel,13 si Zorobabel tatay ni Abiud, si Abiud tatay niEliaquim, kag si Eliaquim tatay ni Azor. 14 Si Azortatay ni Sadoc, si Sadoc tatay ni Aquim, kag siAquim tatay ni Eliud. 15 Si Eliud tatay ni Eleazar,si Eleazar tatay ni Matan, si Matan tatay ni Jacob,16 kag si Jacob tatay ni Jose nga asawa ni Maria.Kag si Maria nga dia maman anang naging nanayni Jesus nga ginatawag nga Cristo. 17 Gani alinkay Abraham asta kay David 14 ka magbarataang nagdarason-dason. Kag alin kay David astasa oras nga gindara sanda sa Babilonia, 14 raka magbarata ang nagdarason-dason. Kag alin

rumandoto asta ibata si Cristo 14 ra kamagbarataang nagdarason-dason.

Anang Pagkabata ni Cristo(Lu. 2:1-7)

18 Toladia anang pagkabata ni Jesu-Cristo. SiMaria nga anang nanay ginpangako ron kay Josenga maging anang asawa. Piro bago sanda nag-dapun nasapoan ni Maria nga tana nagabudusrun paagi sa anang gaum ang Ispirito Santo.19Karon, si Jose nga anang maging asawa tao ngamatarung. Kag tungud nga si Maria nagabudusrun bisan ara sanda pa nagdapun indi tana runmagpakasal kanana, piro indi na ra gosto ngamauyaan si Maria. Gani naisip na nga bulaganna tana sa sikrito. 20 Mintras ginabinag-binagni Jose anang imoon, may sangka angil nga alinsa Ginoo ang nagpakita kanana sa damgo kagnagkoon dayon kanana, makon na, “Jose, ikawnga isara sa anang mga kaapo-apoan ni David,indi kaw magkaadluk nga pangasawaun si Mariatungud nga nagpanamkun tana paagi sa IspiritoSanto. 21 Lalaki anang maging bata, kag arananmo nga Jesus, tungud nga lowasun na anang mgatao sa andang mga sala.” 22 Dia tanan nataboagudmatoman anang ginkoon angGinoo paagi sapropita nga nagakoon, 23“Magabudus ang sangkadaraga kag magabata lalaki, kag tawagun tananga Emmanuel” (nga anang gostong ambalun,“Ang Dios kaiban ta”). 24 Gani pagkabogtaw niJose gintoman na ang ginambal kanana anangangil ang Ginoo, kag ginbaton na si Maria bi-lang anang asawa. 25 Piro ara gid magtandugsi Jose kay Maria mintras ara pa nabata anangginabudus nga dato. Kag pagkabata, ginarananna nga Jesus.

2Ginsimba si Jesus ang mga Lalaki nga alin sa

Mororan1Si Jesus ginbata sa Betlehem sa probinsya ang

Judea sa tyimpo ni Aring Herodes. Pagkabatakay Jesus may mga tao nga nagapanilag sa mgabitoon nga nagabot sa Jerusalem. Alin sanda sasangka logar sa mororan kampi ang Jerusalem.2Nagpamangkot sanda sa mga tao, makon, “Diindun angnabata nga ari angmga Judio? Nakita na-mun anang bitoon pagmora, gani nagayan kamidigi agud magsimba kanana.”

3 Pagkabati ni Aring Herodes sa barita nga dia,indi tana run mapabutang, pati ang tanan ngamga tao sa Jerusalem. 4 Gani ginpatawag na

Mateo 2:5 2 Mateo 3:2ang tanan nga mga manogdomara nga mga parikag mga manogtodlo ang Kasogoan kag nagpa-mangkot kananda kon diin mababata ang Cristo.5 Makon nanda, “Doto sa Banwa ang Betlehemnga sakup ang Judea, tungud nga maman dia angnasolat ang ona paagi sa propita nga nagakoon,6 ‘Kamo nga mga taga-Betlehem nga nagaoli sa

probinsya ang Juda,Indong banwa indi ra gidmagpaori samga banwa

nga nagapangona sa Juda;Tungud nga dian kanindo magaalin ang manog-

domaranga magaasikaso sa akun mga tinao nga mga

Israelita.’ ”7 Pagkabati dato ni Herodes ginpatawag na

dayon sa sikrito ang mga tao nga dato nganagabot alin sa mororan kag ginpamangkot nasanda kon kano gid naggoa ang bitoon nga an-dang ginakoon nga andang nakita. 8 Pagkataposginpaayan na sanda sa Betlehem, makon na,“Sigi, panaw kamo kag pangitaun nindo gid angbata. Kag kon makita nindo tana gani, paula-mun nindo ako ra, agud makaayan ako ra dotokag magsimba kanana.” 9-10 Pagkaambal ang arinagpanaw sanda. Kag mintras nagapanaw sandanakita nanda ruman ang bitoon nga dato ngaandang nakita. Gani nalipay sanda nga mayad.Nagpangona kananda ang bitoon asta sa ananglogar ang bata, kag pagabot doto nagtadung.11 Pagsulud nanda sa kamalig nakita nanda angbata kag anang nanay nga si Maria. Kag nagloodsanda kag nagsimba sa bata. Ginbokasan nandadayon andang mga dara, kag nagrigalo sanda sabata ang bolawan, insinso, kag ang paamot ngamira.

12 Pagoli nanda sa andang logar iba run ngadalan andang ginagian ay ginpaandaman sandaang Dios paagi sa damgo nga indi sanda runmagbalik kay Herodes.

Ang Pagpalagyaw sa Egipto13 Pagkatapos nga nakaalin sanda, anang angil

ang Ginoo nagpakita kay Jose sa damgo kagnagkoon, “Pagbangon, daraa ang bata kag anangnanay kag magpalagyaw kamo sa Egipto. Kagdoto kamo lang anay magtinir mintras ara akopa nagkoon kanindo nga magalin, tungud ngapapangitaun run ni Herodes ang bata nga danagud patayun.”

14Gani ang gabi mismo nga dato nagbangon siJose kag gindara na ang bata kag anang nanay

doto sa Egipto. 15 Doto sanda nagtinir asta nap-atay si Herodes.

Dia natabo agud matoman anang ginkoon angGinoo paagi sa propita nga nagakoon, “Gintawagko akun bata alin sa Egipto.”

Ang Pagpamatay ang Bata16 Pagkaulam ni Herodes nga ginloko tana gali

ang mga tao nga dato nga alin sa mororan,nasilag tana nga mayad. Nagmandar tana ngapamatayun ang tanan nga mga bata nga lalakisa Betlehem kag sa anang palibot nga mga logar,alin sa darwa ka toig paubus. Ginpaimo na datoagudmapatay si Jesus. Tungudnga sono sa anangnaulaman sa mga tao nga nagabot doto alin samororan, aros darwa run ka toig ang nakalubasalin andang pagkakita ang bitoon.

17 Sa natabo nga dato natoman anang gintagnani propita Jeremias nga nagakoon,18 “May nabatian nga pagpanangis kag pag-

wawaw sa banwa ang Rama.Ay nagapanangis si Raquel para sa anang mga

bata.Nagapanangis tana kag indi run gid mapaugpay

anang buutTungud nga anang mga bata patay run.”

Ang Pagbalik alin sa Egipto19 Karon, pagkapatay ni Herodes, anang angil

ang Ginoo nagpakita ruman kay Jose sa damgodoto sa Egipto, 20 makon na, “Pagbangon kagdara dayon ang bata kag anang nanay kag mag-balik kamo sa Israel tungud nga napatay runang nagingabot nga patayun ang bata.” 21 Ganinagbangon si Jose kag gindara na ang bata kaganang nanay pabalik sa Israel.

22 Piro pagkabati ni Jose nga si Arquelaomaman run ang nagsali sa anang tatay bilangari sa Judea, ginadlukan tana nga magoli doto.Kag may paandam kanana ang Dios sa damgo,gani nagdiritso sanda run lang sa probinsya angGalilea. 23 Kag doto sanda nagoli sa banwaang Nazaret. Gani natoman anang ginkoon angmga propita ang ona nga tatawagun tana ngaNazareno.

3Anang Pagwali ni Juan nga Manogbunyag(Mc. 1:1-8; Lu. 3:1-18; Jn. 1:19-28)

1 Karon, nagabot ang tyimpo nga si Juan ngamanogbunyag nagayan sa naligwin nga logardoto sa Judea kag doto tana nagompisa wali samga tao, makon na, 2 “Maginulsul kamo kag

Mateo 3:3 3 Mateo 4:11bayaan nindo ron indong mga sala, ay madalirun lang magari ang Dios digi sa kalibotan.” 3 SiJuan gid anang ginakoon ni propita Isaias angmagkoon tana nga,“May nagasinggit sa naligwin nga logar, makon

na,‘Ipriparar nindo anang aragian ang Ginoo,Tadlunga nindo ang dalan ay madali tana run

lang magabot.’ ”4 Si Juan nga dia, anang lambong bolbol ang

kamilyonga ginabul kag anang akus panit. Anangpagkaun apan kag dugus. 5Doro gid nga mga taoalin sa Jerusalem kag samga banwa ang Judea kagsamgabanwangamarapit sa Soba ang Jordan angnagarayan doto kanana. 6 Ginako nanda andangmga sala kag ginbunyagan na sanda sa Soba angJordan.

7 Nakita ni Juan nga doro nga mga Pariseokag mga Saduseo ang nagaarayan doto nga ma-parabunyag. Makon na kananda, “Kamo nga laiang mga magkal, basi nagayan kamo digi? Sinoangnagkoonkanindongamakakapalagyawkamosa anang silot ang Dios nga madali run lang mag-abot? 8 Kon matood nga kamo naginulsul run saindong mga sala pamatodi nindo sa indong mgainimoan. 9 Indi kamo magsarig nga indi kamopagasilotan tungud nga kamo anang mga kaapo-apoanni Abraham. Aymiski angmgabatonga diapoidi nga imoon ang Dios nga anang mga bata niAbraham kon gosto na. 10Tandaan nindo dia: angwasay ginaanda run sa anang pono gid ang mgakaoy. Ang kada kaoy nga ara nagapamonga angmayad nga bonga pokanun kag ipilak sa kalayo.

11 “Kamo ginabunyagan ko sa tobig bilang pag-pakilala nga kamo nagainulsul run sa indongmgasala, piro angmasonod kanakunmas gamanan pakanakun kag bisan maging anang sorogoon indiako pa gani poidi. Tana magabunyag kanindo saIspirito Santo kag kon indi, sa kalayo. 12 Tungudnga bubulagun na ang mga matarung kag angmgamalain ngamga tao, pario tana sa tao ngana-gapaangin anang inani agud bulagun ang timgassa opa. Ang timgas ibutang na sa bodiga, piro angopa tana sonogon na sa kalayo nga indimapatay.”

Ang Pagbunyag kay Jesus(Mc. 1:9-11; Lu. 3:21-22)

13Karon, nagalin si Jesus saGalilea kagnagayantana ra doto kay Juan sa Soba ang Jordan agudmagpabunyag. 14 Indi andan magbunyag si Juanay makon na, “Basi mapabunyag kaw kanakun?Ako tana gani ang kinanglan nga magpabunyag

kanimo.” 15 Piro makon ni Jesus kanana, “Sigilang, tungud nga maman dia ang dapat ta ngaimoon agud matoman anang gosto ang Dios.”Gani nagpasogot si Juan kag ginbunyagan na siJesus. 16 Pagkatapos nga nabunyagan si Jesus,nagtakas tana alin sa tobig. Kag nagabri dayonang langit kag nakita ni Jesus anang Ispirito angDios nga nagtugpa kanana nga midyo sa salam-pati. 17 Kag may nabatian tana dayon nga limugalin sa langit nga nagakoon, “Maman dia akunpinalangga nga Bata. Nalilipay ako nga mayadkanana.”

4Ang Pagsolay kay Jesus(Mc. 1:12-13; Lu. 4:1-13)

1 Pagkatapos dato, gindara dayon ang IspiritoSanto si Jesus sa naligwin nga logar agud solayunni Satanas. 2 Sa sulud ang 40 ka adlaw kag 40ka gabi nagpoasa si Jesus, kag gingutum tana.3 Nagparapit kanana si Satanas kag nagkoon,makon na, “Abi kon ikaw manda anang Bataang Dios, imoa abi nga tinapay ang mga batonga dan.” 4 Piro makon ni Jesus kanana, “AngKasolatan nagakoon nga ang tao bukun lang sapagkaun maboboi, kondi kinanglan na ra angtanan nga anang ambal ang Dios.”

5 Pagkatapos dato, gindara tana dayon ni Sa-tanas sa Balaan nga Siodad, doto sa borobongangid ang timplo. 6 Kag makon na dayon kayJesus, “Kon ikaw manda anang Bata ang Dios, abipaglokso paidalum. Ay kabay may nakasolat saKasolatan nga, ‘Sosogoon ang Dios anang mgaangil agud bantayan kaw. Samboton kaw nandaagud bisan imong siki indi matigbak sa bato.’ ”

7 Piro makon ni Jesus kanana, “May nakasolatra sa Kasolatan nga nagakoon, ‘Indi mo pagti-rawan ang Ginoo nga imong Dios.’ ”

8 Pagkatapos dato gindara na pa gid si Jesus samataas gid nga bokid, kag ginpakita na kananaang tanan nga mga ginarian sa kalibotan kagkon paiwan kasadya. 9 Makon dayon ni Satanaskanana, “Ang tanan nga dan itaw ko kanimo konmaglood kaw kag magsimba kanakun.” 10Makondayon ni Jesus kanana, “Satanas, pagalin digikanakun! Ay may nakasolat sa Kasolatan nganagakoon, ‘Simbaun mo ang Ginoo nga imongDios kag tana lang gid imong sirbian.’ ”

11 Nagalin dayon si Satanas; kag anang mgaangil ang Dios nagabot kag nagasikaso kay Jesus.

Mateo 4:12 4 Mateo 5:11

Sa Galilea Ginompisaan ni Jesus anang Obra(Mc. 1:14-15; Lu. 4:14-15)

12 Pagkabati ni Jesus nga napriso si Juan ngamanogbunyag, nagbalik tana sa probinsya angGalilea. 13 Piro ara tana run nagtinir sa Nazaretkondi nagdiritso tana sa banwa ang Capernaum.Dia nga banwa sa obayun ang Dagat ang Galileakag sakup anang tiritorio ang Zabulon kag Nap-tali. 14 Maman dia ang natabo agud matomananang gintagna ni propita Isaias, ay makon na,15 “Ang mga taga-Zabulon kag taga-Naptali na-

gaoli marapit sa baybay kag sa loyo angSoba ang Jordan.

Dia ngamga tiritorio sakup angGalilea nga ginao-lian ang mga bukun Judio.

16 Piro bisan ang mga tao sa mga logar nga dianaduduluman,makakakita sanda ang solonga masanag gid.

Angmga naduduluman nga ginaadlukan ngama-patay masanagan run.”

17 Doto sa logar nga dato nagompisa run wali siJesus; makon na sa mga tao, “Maginulsul kamokag bayaannindo ron indongmga sala, aymamanrun dia ang oras nga ang Dios magaari run digi sakalibotan.”

Gintawag ni Jesus ang Apat ka Mangingisda(Mc. 1:16-20; Lu. 5:1-11)

18 May adlaw nga si Jesus nagapanaw dotosa baybay ang Dagat ang Galilea nakita na angmagkabogto nga mangingisda nga si Simon ngaginatawag ra nga Pedro kag anang libayun ngasi Andres. Nagaladlad sanda andang lambat aysanda mga manogpangisda. 19 Makon ni Je-sus kananda, “Dali, pagsonod kamo kanakun aybukun dun isda indong pangitaun kondi todloanko kamo nga magpangita ang mga tao nga mag-ing akun mga somolonod.” 20 Kag ginbayaannanda nga lagi andangmga lambat kag nagsonodkanana.

21 Pagkatapos, nagpadayon tana sa anang pag-panaw kag sa onaan nakita na ra angmagkabogtonga si Santiago kag si Juan nga mga bata niZebedeo. Sanda nga darwa pati andang tataynga si Zebedeo doto sa sakayan nga nagaponaandangmga lambat. Gintawagni Jesus angmagk-abogto 22kag ginbayaan nanda ra nga lagi andangsakayan kag andang tatay kag nagtabid kay Jesus.

Nagtodlo kag Nagpangayad si Jesus(Lu. 6:17-19)

23 Kag naglibot si Jesus sa bilog nga Galileanga nagatodlo sa anang mga simbaan ang mgaJudio. Ginwali na kananda ang Mayad nga Baritaparti sa anang pagari ang Dios. Kag ginpan-gayad na ang mga tao sa tanan nga klasi ngamasakit kag balatian. 24 Naging bantog tana sabilog nga Syria, gani ginpandara ang mga taokanana ang tanan nga mga masakitun; bisan angmga nagaantos nga mayad tungud sa andangmga masakit, ang mga ginasuludan ang mgamalain nga ispirito, ang mga koyapun kag angmga paralitiko. Kag sanda tanan ginpangayad niJesus. 25 Doro gid ang mga tao nga nagtarabidkay Jesus, mga taga-Galilea, taga-Decapolis, taga-Jerusalem, taga-Judea, kag ang iba alin sa tabokang Soba ang Jordan.

5Anang Ginwali ni Jesus sa Bokid

1 Pagkakita ni Jesus sa doro nga mga tao nag-tokad tana sa bokid kag nagpongko doto. Anangmga somolonod nagparapit kanana 2 kag gintod-loan na sanda dayon, makon na,3“Masoirti angmga tao nga nakaulamnga kolang

sanda sa Dios,ay kabilang sanda sa anang ginarian ang Dios.4Masoirti ang mga nagakasubu,ay lilipayun sanda ang Dios.5Masoirti ang mga malolo,ay magiging anda ang bilog nga kalibotan.6 Masoirti ang mga tao nga gosto gid magimo

anang kabubutun ang Dios,ay boligan sanda ang Dios agud maimo nanda

andang ginaandum nga dato.7Masoirti ang mga maloloyon,ay kaloyan sanda ra ang Dios.8 Masoirti ang mga tao nga limpyo andang tagi-

posoon,ay makikita nanda ang Dios.9 Masoirti ang mga tao nga nagaimo paagi nga

magkarasogot ang mga ara nagairintin-dian,

ay ibibilang sanda nga anang mga bata ang Dios.10Masoirti ang mga tao nga ginaingabot tungud

sa andang pagsonod sa anang kabubutunang Dios,

ay kabilang sanda sa anang ginarian ang Dios.11 “Masoirti kamo kon tungud sa indong

pagsonod kanakun kamo ginapasipalaan, gi-naingabot, kag ginaambalan ang tanan nga klasinga mga malain nga mga ambal nga poros botig.

Mateo 5:12 5 Mateo 5:3212 Maman da dia andang ginimo ang ona samga propita. Gani magkalipay kamo nga mayadtungud nga mabaul nga balus indong mababatondoto sa langit.”

Asin kag Solo(Mc. 9:50; Lu. 14:34-35)

13 “Kamo nga akun mga somolonod mamanang pinakaasin digi sa kalibotan. Piro kon ma-grimo anang lasa ang asin, ara run may maimopara mapabalik anang dati nga lasa. Gani indirun mapolosan kondi ginapilak run lang kagginalapak-lapakan ang mga tao.

14 “Indong kaalimbawa pario ra sa solo nganagasanag sa mga tao digi sa kalibotan. Angbanwa nga ginpatindug sa ibabaw ang bokid indimatago. 15 Ara ra may nagasindi ang solo kagtakluban ang surukuban, kondi ginatongtong gidsa torongtongan agud masanagan ang tanan sasulud ang balay. 16Gani toladan ra indong imoon.Pasanagun nindo indong solo sa mga tao, agudmakita nanda indong mga inimoan nga mayadkag dayawon nanda indong Tatay sa langit.”

Ang Panodlo Parti sa Kasogoan17“Indi kamogidmaguna-unanga akonagayan

digi agud doraun ang Kasogoan kag anang mgapanodlo ang mga propita. Nagayan ako digi agudmatoman dato. 18 Sa matood tana, mintras dianang langit kag ang logta ara gid parti sa Kasogoannga madodora. Miski ang mga parti nga midyobukun importanti indi gid madoraan andang ki-naologan mintras ara pa natotoman ang tanannga dapat matoman. 19 Gani ang bisan sino ngamagsowaybisan angpinakamaistanngaparti angKasogoan, kag magtodlo ra sa iba nga magsoway,tana angpinakakubus sa anang ginarian angDios.Piro ang bisan sino ngamagtoman ang Kasogoan,kag magtodlo ra sa iba nga magtoman, kikilalauntana sa anang ginarian ang Dios. 20Gani ginasogi-dan ko kamo nga kinanglan indong pagsonod saanang kabubutun ang Diosmaglabaw pa sa anangpagsonod ang mga manogtodlo ang Kasogoankag ang mga Pariseo, ay kon indi, indi kamomapabilang sa mga tao nga ginaarian ang Dios.”

Panodlo Parti sa Kasilag21Makon pa ni Jesus, “Nabatian nindo nga atun

mga kaolang-olangan ang ona ginkonan nga indisanda dapat magpatay andang isigkatao, ay angbisan sino nga magpatay sisintinsyaan ang silotsa ukuman. 22Piro dadi sogidan ko kamo nga ang

bisan sino nga nasisilag sa anang kapario sisintin-syaan ang silot sa ukuman. Kag ang bisan sinonga magboyayaw anang kapario nga nagakoonnga tana kabos-kabos, dadaraun tana sa mataasgid nga ukuman agud sintinsyaan. Kag ang bisansino nga magkoon sa anang kapario nga tanaomang-omang gid, sintinsyaan tana sa nagadaba-daba nga kalayo sa impyirno. 23 Gani miski dotoka run sa altar nga nagadara imong alad sa Dioskag may madumduman kaw nga may malain ngabuut imong kapario kanimo, 24 isala mo anayimong inogalad marapit sa altar kag ayanan monga lagi ang tao nga dato kag magpakigosaykanana. Pagkatapos bago kaw garingmagbalik saaltar kag magalad imong inogalad sa Dios.

25 “Kon may magakosar kanimo, magpaki-gariglo kaw nga lagi kanana mintras ara kamo pakaabot sa korti. Ay kon kamo doto ron sa wis basikon iintriga kaw ang wis sa polis kag prisoon kawdayon. 26Kag sigorado gid nga indi kaw makagoamintras ara mo pa nabayadan ang tanan imongmolta.”

Ang Panodlo Kontra sa Pagolid sa Bukun ImongAsawa

27 “Nabatian nindo nga ang ona ginkonan angmga tao nga indi sanda magpanginbabai. 28 Pirodadi sogidan ko kamo nga ang lalaki nga nagasu-lung sa babai nga may malain nga andum, parioron da sa nagapanginbabai tana. 29 Gani konimong too nga mata maman ang kabangdanannga ikaw nagakasala, lukada kag ipilak. Ay masmayad pa nga madora ang sangka parti imonglawas kaysa komplito imong lawas piro ipilak kawsa impyirno. 30 Kag kon imong too nga alimamaman ang kabangdanan nga ikaw nagakasalaotoda kag ipilak. Ay mas mayad pa nga madoraang sangka parti imong lawas kaysa komplitoimong lawas piro ipilak kaw sa impyirno.”

Ang Panodlo Parti sa Pagbulagan(Mt. 19:9; Mc. 10:11-12; Lu. 16:18)

31 “Gintodlo ra ang ona nga kon ang lalakigosto nga magpakigbulag sa anang asawa, dapattawan na kasolatan bilang pamatood nga sandanagbulag run. 32 Piro dadi sogidan ko kamo ngakon bulagan ang lalaki anang asawa nga ara ranagpanginlalaki, tana mismo ang nagatolod saanang asawa nga magkasala ay mapaasawa tanaruman kagmagaolid sa bukun anangmatood ngaasawa. Kag ang bisan sino nga magpangasawa

Mateo 5:33 6 Mateo 6:6sa babai nga dato nga ginbulagan anang asawanagakasala ra sa pagpakigolid kanana.”

Ang Panodlo Parti sa Pagsompa33 Makon pa ni Jesus, “Nabatian nindo ra nga

atunmga kaolang-olangan ang ona ginkonan ngakon ang tao may ginpangako kag ginsompaan napa sa anang aran ang Ginoo, kinanglan tomanunna gid. 34 Piro dadi sogidan ko kamo nga konkamo magpangako, indi kamo gid magsompa.Indi kamo ron magkoon nga ‘Dan pa ang langit’ay dian anang trono ang Dios, 35okon ‘Dan pa anglogta’ ay dan anang ginatongtongan anang siki.Indi kamo ra maggamit ang Jerusalem sa indongpagsompa tungud nga maman dan anang siodadang bantog nga ari. 36 Indi kamo ramagkoon nga,‘Bisanmapatay ako pa,’ ay bisan sangka book langgani indi mo mapapoti okon mapaitum. 37 Angdapat tana, magkoon kaw nga ‘Uu’ kon uu kag‘Indi’ kon indi; ay kon dogangan nindo pa mgasompa-sompa, alin run dan kay Satanas.”

Indi kamo Magbatok sa Indong Kapario(Lu. 6:29-30)

38 “Nabatian nindo ra ang panodlo ang onanga, ‘Ang nakalotak anang mata anang kapario,lotakun ra anang mata; kag ang nakabingawanang ipun anang kapario, bingawon ra anangipun.’ 39Piro dadi sogidan ko kamonga indi nindopagbalusi malain ang nagaimo malain kanindo.Kon tampalingun kaw sa too, agoantaun molang bisan tampalingun kaw pa sa wala. 40 Kagkonmaymagdimanda kanimo agud bulun imongpinakakamisita, itaw ron lang kanana pati imonglambong kon bulun na ra. 41 Kon may soldadongamagrugus kanimo nga papasanun kaw anangkarga mga sangka kilomitro, imoa nga darwa.42 Tawi ang nagapangayo kanimo, kag pauramaang magauram.”

Igogmaa Nindo Indong Kaaway(Lu. 6:27-28, 32-36)

43 “Nabatian nindo ra ang panodlo ang onanga nagakoon, ‘Igogmaa nindo indong amigo,kag dumuti nindo indong kaaway.’ 44 Piro dadiginakonan ko kamo, igogmaa nindo indong ka-away. Bisan pa ang mga nagaingabot kanindoipangamoyo nindo. 45 Kag kon imoon nindo dia,magingmatood kamo ngamga bata indong Tataynga sa langit (tungud nga pario kamo kanana ngamayad indong pagtratar sa tanan). Ay bukun langsa mga mayad nga mga tao anang ginapasirakan

anang adlaw kondi pati sa mga malain. Kagbukun lang sa mga matarung anang ginatawanang oran kondi pati sa mga bukun matarung.46 Indi kamo magisip nga may balus kamo ngapaaboton alin sa Dios kon mayad kamo ra langsa mga tao nga mayad kanindo. Ay miski angmga manogsokot ang bois nga ginabilang nindonga malain nga mga tao toladan ra andang gi-naimo. 47 Kag kon indong mga kabogto langindong ginabogno, ano gid indong ginaimo ngamas mayad kaysa iba? Bisan ang mga tao ngaara nagakilala sa Dios toladan ra andang ginaimo.48 Gani maging mayad kamo, pario sa indongTatay nga sa langit nga ara gid kasawayan saanang pagogali.”

6Ang Pagtaw sa Iba

1 “Magandam kamo ay basi kon indong gi-naimo sa pagpakadiosnonpakita-kita lang samgatao. Ay kon pakita-kita lang gani, ara kamo gidbabatonon nga balus alin sa indong Tatay nga salangit.

2 “Gani kon kamo nagalimos indi nindoipanogid-sogid pario anang ginaimo ang iba nganagapakita-kita lang sa mga simbaan kag sa mgadalan. Toladan andang ginaimo agud dayawonsanda ang mga tao. Piro ang matood tana, bukunsanda sinsiro sa andang ginaimo. Kag tungud ngagindayaw sanda run ang mga tao, nabaton nandarun andang balus. Gani ara sanda run paabotonalin sa Dios. 3 Kamo tana, kon kamo nagabolig samgamalisud, indi nindo ron pagipaulam bisan pasa indong pinakamasuud nga amigo. 4Kag kon sasikrito indong pagtaw indong bolig, nakikita danindong Tatay nga sa langit, kag tana maman angmabalus kanindo.”

Panodlo Parti sa Pangamoyo(Lu. 11:2-4)

5 “Kag kon kamo magpangamoyo, indi kamomagwad sa anang ginaimo angmga tao nga poroslang pakita-kita andang ginaimo. Gosto nandamagpangamoyo nga nagatindug sa mga simbaankag sa mga kanto ang mga karsada agud makitaang mga tao nga sanda diosnon. Sa matood tana,nabaton nanda run anang pagdayaw ang mgatao kananda. Gani ara sanda run paaboton alinsa Dios. 6 Piro kamo tana, kon kamo magpang-amoyo, magsulud kamo sa indong koarto kagmagpanirado. Kag doto kamo magpangamoyo sa

Mateo 6:7 7 Mateo 6:29indong Tatay nga sa langit nga indi makita. Kagindong Tatay nga nakakakita indong ginaimo sasikrito maman ang magabalus kanindo.

7 “Kon kamo nagapangamoyo, indi kamomaggamit doro nga mga arambalun nga ara po-los. Dan toladan anang ginaimo ang mga taonga ara nagakilala sa Dios. Ay andang pagsarigsasabatun sanda ang Dios kon malawig andangmga pagpangamoyo. 8 Indi nindo pagwadunandang ginaimo. Ay atung Tatay kaulam run ngalagi kon ano atun mga kinanglan bisan ara kitapa kapangamoyo. 9 Gani magpangamoyo kamotoladia;‘Amun Tatay nga sa langit,Kabay pa nga taodon kaw ang mga tao,10Kabay pa nga magari kaw ron digi kanamun,Kag kon paiwan nga imong kabubutun gi-

natoman doto sa langit,Kabay pa nga tomanun ra digi sa kalibotan.11 Tawi kami amun kinanglan nga pagkaun sa

adlaw nga dia,12 Patawada kami sa amun mga sala,Ay ginpatawad namun ra ang nagkasala kana-

mun.13 Indi mo kami pagipadaug sa mga pagsolay,Kondi lowasa kami kay Satanas.[Tungud nga ikaw ang Ari, ang Makagagaum,

kag ang Darayawon asta sa ara kataposan.Amin.]’

14 Kon ginapatawad nindo ang mga tao nganagkasala kanindo, patawadun kamo ra indongTatay nga sa langit. 15 Piro kon indi kamomagpatawad kananda, indong Tatay indi ra mag-patawad kanindo.”

Panodlo Parti sa Pagpoasa16 “Kag kon kamo magpoasa, indi kamo mag-

wad sa mga tao nga nagapakita-kita lang ngasanda nagapoasa agud dayawon sanda. Nagala-gaw sanda lang nga ara nagapangramos kag aranagapanodlay agudmaulaman ang iba nga sandanagapoasa. Sa matood tana, nabaton nanda runanang pagdayaw ang mga tao kananda, gani arasanda run paaboton alin sa Dios. 17 Piro konkamo tana ang magpoasa, magpangramos kamokag sodlayun nindo indong book, 18 agud aramaymakaulam nga kamo nagapoasa loas sa indongTatay nga indi makita. Kag tana nga nakakakitaindong mga ginaimo sa sikrito maman ang mag-abalus kanindo.”

Ang Manggad sa Langit(Lu. 12:33-34)

19 “Indi kamo magtipon ang manggad para saindong kaogalingun digi sa kalibotan, tungudnga digi kutkutun ang mga sapat-sapat, kag konindi, tuktukun ra lang. Okon maimo ra ngasuludun ang takawan indong balay kag takawon.20 Indong imoon tana, magtipon kamo indongmanggad doto sa langit, ay doto ara may naga-pangutkut, ara tuktuk, kag indi makasulud angtakawan. 21 Ay kon diin indong manggad doto rapirmi indong tagiposoon.”

Ang Mata Pinakasolo ang Lawas(Lu. 11:34-36)

22 “Atun mata anang pinakasolo atun lawas.Gani kon masanag imong panulung nasasanaganrun da imong bilog nga lawas. 23 Piro kon imongpanulungmadulumnaduduluman ra imong bilognga lawas. Gani kon ang ginakoon nga solo ngadian kanimo ara nagataw kasanag, tay masyadokadulum imong kaimtangan.”

Sino atun Dapat Sirbian, Ang Dios okon angMang-gad?

(Lu. 16:13; 12:22-31)24 “Ara tao nga makasirbi ang dungan sa darwa

ka agalun, ay ang matatabo marimoan tana saisara kagmagapalangga sa isara; magakampi tanasa isara kag magapakalain sa isara. Kamo indi ramakasirbi ang dungan sa Dios kag sa manggad.

25 “Maman dan nga nagakoon ako kanindonga indi kamo magsari palibug kon sa diinkamo mabuul indong kaunun agud maboi kamo.Indi kamo ra magsari palibug kon sa diin kamomabuul indong ilambong. Ay kon kamo gi-natawan na kaboi kag lawas indi maimo ngaindi na kamo pagtawan pagkaun kag indong in-oglambong. 26 Sulunga nindo ang mga pispisnga nagarulupad. Ara sanda nagatanum, arasanda nagaani, kag ara sanda nagatipon bisanano sa bodiga. Piro sono sa bugna indong Tataysa langit ginatawan na sanda andang pagkaun.Kag kabay mas palangga kamo kaysa mga pispis.27 Kag bisan magpalibug kamo para mapalabugindong kaboi, indi nindo ra gid mapapalabugbisan maistan lang.

28 “Kag basi nagapalibug kamo gid kon sa diinkamo mabuul indong ilambong? Sulunga nindolang bala ang mga bolak nga nagatobo bisan diin.Ara sanda nagapangabudlay; kag ara sanda ranagapamudbud. 29Piro samatood tana, bisan ang

Mateo 6:30 8 Mateo 7:19

bantog kagmanggaranun nga ari nga si Solomon,anang mga lambong indi gid makapario sa anangkasadya ang bisan isara sa mga bolak. 30 Ganikon ginapasadya ang Dios ang mga ilamonon ngaboi dadi, piro maboay-boay malalayung ra langkag totodan, ta kondi mas labi run gid kamonga anang palambongan. Ang kaistan indongpagsarig sa Dios. 31 Indi kamo magsari-palibugkon sa diin kamo mabuul indong kaunun kaginumun, kag indong ilambong. 32 (Maman diaanang ginapalibugan pirmi ang mga tao nga aranagakilala sa Dios.) Kaulam indong Tatay nga salangit nga kinanglan nindo ang mga butang ngadia. 33 Indong imoon tana, onaun nindo anayanang ginarian kag kon ano ang mga mayad ngaimoon sono sa anang kabubutun, kag indongmgakinanglanun nga dan, tanan itaw na kanindo.34Gani indi kamomagsari palibug parti sa indongparaaboton, kondi isipun nindo garing kon dianrun. Indi kinanglan nga dogangan nindo pa angparalibugan nga sa dadi.”

7Indi Nindo Pakalainun ang Iba(Lu. 6:37-38, 41-42)

1 “Indi nindo pakalainun ang iba agud indikamo ra pagpakalainun ang Dios. 2 Ay kon anoindong gamitun sa pagpakalain sa iba mamanra dato anang gamitun ang Dios sa pagpakalainkanindo. Kon sa surukuban, ang surukubannga indong ginagamit sa iba maman ra ang su-rukuban nga gamitun ang Dios kanindo. 3Basi gi-napamolalungan mo gid ang maistan nga polingsa anang mata imong kapario, piro ara mo ginas-apaka imong poling nga midyo sa tablon kabaul?4 Paiwan imong pagkoon kanana nga ‘Abi bulunko imong poling,’ kon sa imong mata mismo maypoling nga midyo tablon anang kabaul? 5 Ganisino ka gid nga nagapakalain sa imong kaparionga ikaw gani sobra pa kanana? Dapat tanabulun mo anay ang poling nga daw tablon diansa imong mata, agud masadya imong pagsulung,kag bago mo garing bulun anang poling ngamaistan imong kapario.

6 “Indi kamomagtodlo anangmga panodlo angDios sa mga tao nga ara naliag magpamati. Konimoon nindo dan, midyo sa ginapilak nindo samga ayam ang mga butang nga parti sa Dios. Kagang matatabo, balikidun kamo pa kag kagatundayon. Midyo ra dan sa ginpilak nindo indong

mga pirlas sa mga baboy, pagkatapos lapak-lapakun nanda ra lang.”

Magpangayo, Magpangita kag Magpanoktok(Lu. 11:9-13)

7 “Magpangayo kamo sa Dios kag tawan kamo.Magpadayon kamo gid sa pagparapit kananaparti sa indong mga kinanglan kag tigayononna kamo. Magpangamoyo kamo sa Dios kagsabatun na kamo. 8 Tungud nga ang tanan nganagapangayo sa Dios nakakabaton. Ang mganagaparapit tigayonon. Kag ang mga nagapang-amoyo sabatun. 9 Kamo nga mga ginikanan,kon nagapangayo ang pagkaun indong bata gi-natawan nindo ang bato? 10 Kon nagapangayoisda ginatawan nindo ang magkal? Syimpriara! 11 Ta kon kamo nga mga makasasala antigomagtaw ang mayad nga mga butang sa indongmga bata, sigorado gid nga indong Tatay nga salangit magataw ra ang mayad nga mga butang samga nagapangayo kanana.

12 “Kon ano indong gosto nga imoon kanindoindong kapario, maman da indong imoonkananda. Maman dia ang osto nga pagtomansa Kasogoan nga ginbilin ni Moises kag sa mgapanodlo ang mga propita.”

Ang Masipot nga Poirtaan(Lu. 13:24)

13 “Magsulud kamo sa masipot nga poirtaan,tungud nga ang mawayang nga poirtaan kagmalapad nga dalan maman ang nagapaayan saimpyirno, kag doro ang nagaagi sa dalan ngadan. 14 Piro ang masipot tana nga poirtaan kagmalisud nga dalan nagapaayan sa kaboi nga arakataposan, kag malaka ang nagaagi dian.”

Ang Kaoy Nakikilala sa anang Bonga(Lu. 6:43-44)

15 “Magandam kamo sa mga tao nga sala an-dang mga panodlo. Dia nga mga tao midyomga tomoloo kon sulungun mo piro ang matoodtana pario sanda sa mapirintas nga mga sapat.16 Makikilala nindo sanda paagi sa andang mgainimoan. Pario ra dan sa mga ilamonon ngamay siit, ara napopolosi andang bonga. 17-18 Angkaoy nga ara dipirinsya, masadya anang bonga,kag indi makapamonga ang marimo. Piro angkaoy tana nga may dipirinsya, marimo anangbonga, kag indi makapamonga ang masadya.19 Ang tanan nga kaoy nga ara nagapamongaang masadya nga bonga ginatapas kag ginasonog

Mateo 7:20 9 Mateo 8:14dayon. 20Gani ang mga tao nga sala andang pan-odlo makikilala nindo sa andang mga inimoan.”

Ang Nagaimo Malain Indi Pagkilalaun ang Dios(Lu. 13:25-27)

21 “Doro nga mga tao ang nagatawag kanakunnga, ‘Ginoo,’ piro ara nagakaologan nga sandamakakabilang run sa mga tao nga ginaarian angDios. Ang mga tao lang gid tana nga nagatomananang gosto akun Tatay nga sa langit maman angmakasulud sa anang ginarian. 22 Kon magabotang adlaw ang pagukum doro ang magakoonkanakun nga, ‘Ginoo, kabay sa imong aran nag-sogid kami sa mga tao imong ambal, nagpagoakami ang mga malain nga ispirito, kag doro ngamga milagro amun ginpangimo.’ 23 Sasabatun kodayon sanda nga, ‘Ara ako gid kakilala kanindo.Parayu kamo kanakun, kamo nga manogimo angmalain!’ ”

Paanggid Parti sa Darwa ka Tao nga Nagpatindugang Balay

(Lu. 6:47-49)24 “Gani ang bisan sino nga nagapamati kag

nagasonod sa akun mga panodlo nga dia, anangkaalimbawa pario sa tao nga maaram nga na-gapatindug anang balay sa pondasyon nga bato.25 Kag bisan magoran todo kag magbaa, kagmagbira-bira uyup ang angin nga mabaskug, indimaguba tungud nga ginpatindug sa marigun ngapondasyon nga bato. 26 Piro ang tao tana nganakabati akun mga ginatodlo, garing ara naga-sonod, maging pario sa tao nga kabos-kabos nganagapatindug anang balay sa baras. 27 Kag konmagoran todo kagmabaa, kagmagbira-bira uyupang angin ngamabaskug, maguguba anang balay,kag magarinagamak asta mawasak.”

Anang Awtoridad ni Jesus28 Pagkatapos ambal ni Jesus parti sa mga bu-

tang nga dato, natingala nga mayad ang mga tao29 tungud nga nagtodlo tana nga may awtoridad,kag bukun pario sa andang mga manogtodlo angKasogoan.

8Ang Tao nga Aroon Ginayad ni Jesus(Mc. 1:40-45; Lu. 5:12-16)

1 Pagkatapos anang pagtodlo ni Jesus dotosa bokid, naglusub tana kag doro nga mga taoang nagsonod kanana. 2 Karon, may sangkaaroon nga nagparapit kanana kag naglood, kagnagkoon, “Ginoo, nagapati ako ngamapaayadmo

ako sa akun masakit nga marisna kon gosto mo.”3 Gintandug tana dayon ni Jesus nga nagakoon,“Gosto ko. Sigi, maayad kaw ron.” Kag lagi-laginagayad tana sa anang aro. 4Kag ginbilinan tanadayon ni Jesus, makon na, “Indi kaw gid magpa-marita bisan kino, kondi magdiritso kaw sa parikag magpasulung kanana. Pagkatapos magaladkaw dayon ang alad nga ginsogo ni Moises agudmapamatodan ang mga tao nga mayad ka run.”

Anang Sorogoon ang Kapitan Ginayad ni Jesus(Lu. 7:1-10)

5Karon, ang nagapasulud run si Jesus sa banwaang Capernaum, may nagparapit kanana ngasangka tao. Dia nga tao kapitan ang bali 100ka soldado nga Romano. Makon na nga naga-pakitloy, 6 “Ginoo, akun sorogoon doto sa balaynagamasakit. Indi tana runmakaolag kag sugunganang pamatyag.” 7 Makon ni Jesus kanana,“Sigi, maayan ako sa imong balay kag ayadunko tana dayon.” 8 Piro makon anang sabat angkapitan, “Ginoo, bukun ako bagay nga magsuludkaw pa sa akun balay. Magambal ka lang kagmagaayad run akun sorogoon. 9 Naulaman kodia tungud nga ako sa idalum ra ang opisyalis,kag may mga sinakupan ako ra nga mga soldado.Gani kon magkoon ako sa isara nga magpanaw,nagapanaw tana. Kag kon magkoon ako sa isaranga magparapit, nagaparapit tana. Kag kon anoakun ginasogo sa akun oripun, ginaimo na ra.Gani nagapati ako nga kon ano imong iambalmatotoman.” 10Pagkabati dato ni Jesus natingalatana nga mayad. Kag makon na dayon sa mga taonga nagatabid kanana, “Ara ako pa gid kakita taosa Israel nga may pagtoo nga pario dia. 11 Ganitandaan nindo dia! Doro nga mga tao nga bukunJudio angmagaalin samororankag kasalupankagmaging kaiban sanda nandayAbraham, Isaac, kagJacob sa ponsyon doto sa anang ginarian ang Diossa langit. 12 Piro doro nga mga kaapo-apoan niIsrael nga ginpripararan ang Dios anang ginarianang ipipilak sa goa, doto samadulum ngamarayusa Dios. Kag magapanangis sanda gid tana kagmagabagrut andang ipun.” 13 Makon dayon niJesus sa kapitan, “Pagoli run. Nagtoo kaw, ganimatatabo imong ginapangayo.” Kag dato nga laginagayad anang sorogoon ang kapitan.

Doro anang Ginpangayad ni Jesus(Mc. 1:29-34; Lu. 4:38-41)

14 Nagayan si Jesus sa anang balay ni Pedro.Pagabot na doto nakita nanga anangpanogangan

Mateo 8:15 10 Mateo 9:5ni Pedro nga babai nagaingga tungud nga mayragnat. 15 Gintandug ni Jesus anang alima angbabai, kag lagi-lagi nagayad. Kag nagbangon tanakag ginpripararan na pagkaun sanday Jesus.

16 Pagkasirum, doro nga mga tao nga maymalain nga ispirito ang ginpandara kay Jesus.Sangka pagambal na lang nagralayas ang mgamalain nga ispirito, kag ang mga nagamarasakitginpangayad na ra tanan. 17Ginimo na dato agudmatoman anang gintagna ni propita Isaias nganagakoon,“Tana gid ang nagayad atun mga masakit,Kag ginbuul na atun mga balatian.”

Pagsonod kay Jesus(Lu. 9:57-62)

18 Pagkakita ni Jesus nga dorong tao angnagtiripon doto kanana, ginsogo na anang mgasomolonod nga magpriparar ay matabok sandasa loyong baybay. 19 Karon may sangka manog-todlo ang Kasogoan nga nagparapit kanana kagnagkoon, makon na, “Maistro, masonod ako kan-imo abir kon diin kaw magayan.” 20 Piro makonni Jesus kanana, “Ang mga singgarong may boonga ginaolian, kag ang mga pispis may pogad,piro Ako nga Naging Tao, ara ako balay ngaakun gid nga sarang ko mapawayan. Ta, matabidkaw pa kanakun?” 21 May sangka somolonodra si Jesus nga nagkoon, makon na, “Ginoo, abimaoli ako anay, kag kon mapatay run akun tataykag maipalubung ko bago ako masonod kanimo.”22Makon ni Jesus kanana, “Angmga tao nga pataysa panulung ang Dios maman imong palubungunang mga patay. Ikaw tana magsonod kanakun.”

Ginpapoas ni Jesus ang Mabaskug nga Angin(Mc. 4:35-41; Lu. 8:22-25)

23 Nagsakay dayon si Jesus sa sakayan kaganang mga somolonod nagtabid ra kanana.24Mintras nagapalayag sanda, golpi lang nga nag-durus, kag aros indi run kitaun andang sakayansa daloyon. Piro si Jesus tana nagakatorog.25 Gani ginparapitan tana anang mga somolonodkag ginpokaw. Makon nanda, “Ginoo, tabang!Malolonod kita run!” 26Makon ni Jesus kananda,“Ay dan basi ginaadlukan kamo? Kolang indongpagtoo.” Nagbangon tana dayon kag ginsawayna ang angin kag ang mga daloyon nga magpoas.Kag golpi lang nga naglinaw. 27 Natingala ngamayad anang mga somolonod. Makon nanda,“Ano nga tao dia nga bisan ang angin kag angdagat nagatoman kanana?”

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Tao nga MayMalain nga Ispirito

(Mc. 5:1-20; Lu. 8:26-39)28 Pagabot nanda sa loyong baybay nga sakup

ang Gadareno, ginsolang-solang si Jesus angdarwa ka tao nga nagalin sa mga kowiba ngarulubungan. Ang darwa nga dato ka tao pariongamaymgamalain nga ispirito. Masyado sandakaisug, gani naadlukan ang mga tao nga magagidoto. 29 Pagkakita nanda kay Jesus nagsinggitsanda, makon, “Ikaw nga Bata ang Dios, anoimong labut kanamun? Nagayan kaw digi agudsilotan kami? Bukun pa gani ang oras.” 30Karon,doto samarayu-rayu doro ngamga baboy ang na-gaparanginaun. 31 Nagpakitloy ang mga malainnga ispirito nga nagakoon, “Kon pagoaun mo gidman kami, abi togoti kami nga magsulud doto samga baboy nga dato.” 32Makon ni Jesus kananda,“Ala sigi doto kamo!” Gani naggoa sanda sa darwaka tao kag nagsulud sanda sa mga baboy. Kagnagdaragoyon dayon ang tanan nga mga baboypalusub samatidluk nga banggilid diritso sa tobigkag nagkaralumus.

33 Ang mga manogsagod tana ang baboy nag-daralagan sa kaadluk paayan sa banwa kagpagabot nanda doto nagpamarita sanda kon anoang natabo sa mga baboy kag sa darwa ka taonga dati may malain nga ispirito. 34 Gani angtanan nga tao sa banwa nagarayan kay Jesus kagnagpakitloy nga konmaimomagalin tana doto saandang logar.

9Ginayad ni Jesus ang Paralitiko(Mc. 2:1-12; Lu. 5:17-26)

1Gani nagsakay ruman sanday Jesus sa sakayankag nagpalayag sanda pabalik. Kag pagabotnanda doto nagoli dayon si Jesus sa anangbanwa. 2 Ang tana doto ron, may mga taonga nagabot nga nagakantoang ang tao ngaparalitiko. Pagkakita ni Jesus nga mabaul an-dang pagtoo kanana, nagkoon tana sa paralitiko,makon na, “Magkalipay kaw, imong mga salaginpatawad run.” 3 Karon, may mga manogtodlodoto ang Kasogoan nga nakabati, gani makonnanda sa andang una-una lang, “Anang ginaam-bal ang tao nga dia kontra sa Dios.” 4 Naulamanni Jesus kon ano andang ginaisip, gani makon nakananda, “Basi nagaisip kamo angmarimo? 5Diinbala ang mas maulas, ang magkoon sa paralitikonga ‘Imong mga sala ginpatawad run,’ okon ang

Mateo 9:6 11 Mateo 9:26magkoon nga ‘Pagtindug kag magpanaw’? 6Dadipamatodan ko kanindo paagi sa pagayad ang par-alitiko nga dia nga Ako nga Naging Taomay gaumdigi sa logta sa pagpatawad ang mga sala.” Kagmakon na dayon sa paralitiko, “Pagtindug, daraaimong iringgaan kag magoli.” 7Kag nagtindug ranga lagi ang tao kag nagoli. 8 Pagkakita dato angmga tao ginkulbaan sanda, kag gindayaw nandaang Dios ay nagtaw tana ang gaum nga toladatosa mga tao.

Gintawag ni Jesus si Mateo(Mc. 2:13-17; Lu. 5:27-32)

9 Pagalin ni Jesus doto nakita na ang manog-sokot ang bois nga si Mateo nga nagapongko saanang opisina. Makon ni Jesus kanana, “Dali,pagsonod kanakun.” Kag nagtindug ra dayon siMateo kag nagsonod kay Jesus.

10 Karon, ang si Jesus kag anang mga so-molonod nagakaun sa balay ni Mateo, doro ngamanogsokot ang bois kag iba pa nga ginaki-lala kono nga mga makasasala ang nagabot kagnakaiban nanda sa pagkaun. 11Kag dia nakita angmga Pariseo. Gani ginpamangkot nanda anangmga somolonod, makon nanda, “Basi nagadapunsa pagkaun indong manogtodlo sa mga tao ngadan nga mga makasasala?” 12 Dato nga pa-mangkot nabatianni Jesus, gani ginsabat na paagisa paanggid, makon na, “Bukun ang mga taonga mayad andang lawas ang nagakinanglan angmanogbolong, kondi ang nagamasakit. 13 Osisaanindo kon ano anang kaologan anang ginakoonang nakasolat sa Kasolatan nga, ‘Bukun indongmga alad akun gosto kondi indong kalooy saisara kag isara.’ Ara ako nagayan digi agudtawagun ang mga tao nga nagakabig sa andangkaogalingun nga sandamatarung, kondi nagayanako tana digi para sa mga tao nga nagaako ngasanda makasasala.”

Pamangkot Parti sa Pagpoasa(Mc. 2:18-22; Lu. 5:33-39)

14 May mga somolonod si Juan nga manog-bunyag nga nagayan doto kay Jesus kag nag-pamangkot, makon nanda, “Kami kag ang mgaPariseo pirmi nga nagapoasa. Piro basi imongmga somolonod tana ara nagapoasa?” 15 Makonni Jesus nga nagsabat kananda, “Ipabutang tamay kasal. Syimpri indi maimo nga magpan-gasubu ang mga bisita mintras kaiban nandapa ang nobyo. Piro magaabot ang adlaw nga

ang nobyo bulun run kananda, kag bago sandamagaporoasa.”

16Nagsogid ra si Jesus ang mga paanggid aguditodlo kananda nga indi maimo nga dapununanang mga panodlo kag ang dati nga mga pan-odlo angmga Judio. Makon na, “Ang bago nga tilanga ara pa mapakuru bukun mayad nga itambulsa lagi nga lambong, tungud nga kon bonakanrun ang tinambulan nga lambong, magakuru angbago nga tila kag magairit ang tinambulan. Kagmagabaul run gid anang gisak. 17Maman ra danang matatabo kon ibutang ang bago nga bino salagi nga suruludan nga panit. Mabobostik angsuruludan, kag maooyang ang bino. Kag indi runda mapolosan ang suruludan. Gani kinanglan gidnga ang bago nga bino ibutang sa bago ra ngasuruludan nga panit agud ara may maiwan.”

Anang Bata ang Judio nga Opisyal Kag ang Babainga Ginatagasan

(Mc. 5:21-43; Lu. 8:40-56)18 Mintras nagaambal pa si Jesus, may Judio

nga opisyal nga nagabot. Naglood tana kay Jesuskag nagpakitloy, makon na, “Akun bata nga babaibago lang gid napatay, piro kon ayanan mo kagitongtong imong alima kanana, nagapati ako ngamaboboi tana ruman.” 19Gani nagtindug si Jesuskag magtabid kanana. Anang mga somolonod niJesus nagtabid ra. 20-21Mintras nagapanaw sanda,may babai nga nagaparapit gid sa anang likodkampi ni Jesus. Dato nga babai ginatagas-tagasanang dogo sa sulud dosi ka toig. Naisip na nga kontana makatandug lang gid sa anang lambong niJesus magaayad tana. Gani gintandug na anangsidsid anang lambong ni Jesus. 22 Nagliso dayonsi Jesus kag pagkakita na sa babai makon na,“Nene, magkalipay kaw, imong pagtoo kanakunang nagpaayad kanimo.” Kag lagi-lagi nagayadang babai nga dato.

23 Nagdayon sanday Jesus sa anang balay angopisyal, kag pagsulud na doto nakita na nga dotoron ang mga mosikiro para sa patay kag angmga tao nga nagakinagolo. 24 Gani makon nasa mga tao, “Abi paggoa kamo anay, ay bukunpatay ang bata kondi nagakatorog tana lang.”Kag ginkadlawan nanda si Jesus. 25 Pagkapagoani Jesus samga tao, nagsulud tana dayon sa anangkoarto ang bata. Ginkaputan na anang alima kagnagbangon dayon ang bata. 26 Kag ang natabonga dia nabantog sa tanan nga mga banwa sapalibot.

Mateo 9:27 12 Mateo 10:14Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Bolag

27Pagalin ni Jesus sa logar nga dato, may darwaka bolag nga nagsonod kanana nga nagasinggit.Makon nanda, “Ikawngamanonobli anang ginar-ian ni David, abi kaloyi kami ra!” 28 Pagabot niJesus sa balay nga anang ginadayonan, nagpara-pit kanana ang darwa nga dato ka bolag. Ginpa-mangkot na sanda, makon na, “Nagapati kamobala nga mapaayad ko kamo?” Makon nanda,“Uu, nagapati kami.” 29 Kag gintandug dayon niJesus andangmata kagmagkoon, “Sono sa indongpagtoomaman da angmatatabo kanindo.” 30Kagnagayad ra nga lagi andang mata kag nakakitasanda run. Ginbilinan sanda dayon ni Jesusnga indi sanda gid magpanogid-sogid bisan kino.31 Piro andang ginimo tana, nagpanaw sanda kagginpamarita nanda sa bilog nga logar nga datokon ano anang ginimo ni Jesus kananda.

Ginayad ni Jesus ang Apa32 Pagkaalin nanda, may gindara kay Jesus

nga sangka apa nga ginsuludan ang malain ngaispirito. 33 Pagkatapos nga napagoa ni Jesus angmalain nga ispirito, nakaambal ra nga lagi angapa. Natingala nga mayad ang mga tao. Makonnanda, “Alin pa ang ona ara kita may nakita ngapario dia sa bilog nga Israel.” 34 Piro nagkoonang mga Pariseo, makon, “Anang manogdomaraangmgamalain nga ispirito maman ang nagatawgaum kanana agudmapalayas na angmgamalainnga ispirito.”

Nalooy si Jesus sa mga tao35Naglibot si Jesus samga banwa kagmga bario

kag nagtodlo tana sa anang mga simbaan angmga Judio. Ginwali na ang Mayad nga Baritaparti sa anang pagari ang Dios, kag ginpangayadna ang mga tao sa sari-sari nga mga masakitkag mga balatian. 36 Pagkakita na sa doro ngamga tao, nalooy tana kananda tungud nga doroandang mga paralibugan piro ara may nagaboligkananda. Andang kaalimbawa pario sa mgakarniro nga aramay nagabantay. 37Gani nagkoontana sa anang mga somolonod, makon na, “Doroang mga tao nga priparado ron sa pagbaton angMayad nga Barita. Andang kaalimbawa pario saaraniun nga kaostoan run gid nga aniun. Mala-pad ang araniun, garing malaka ang nagaani.38 Gani magpangamoyo kamo sa Dios nga tagyaang araniun nga magpadara tana pa gid ang mgamanogani.”

10Ang Dosi ka Apostolis(Mc. 3:13-19; Lu. 6:12-16)

1 Gintawag ni Jesus anang dosi ka somolonodkag ginpanawan na sanda gaum nga magpalayasang mga malain nga ispirito sa mga tao ngaandang ginsuludan, kag ginpanawan na sandara ang gaum nga magayad ang bisan ano ngaklasi nga masakit kag balatian. 2 Maman diaanang aran ang dosi ka apostolis: ona sa tanan,si Simon nga gintawag ni Jesus nga Pedro kaganang libayun nga si Andres; kabilang ra anangdarwa ka bata ni Zebedeo nga si Santiago kaganang libayun nga si Juan; 3 sonod si Felipe, siBartolomeo, si Tomas, si Mateo nga manogsokotang bois, si Santiago nga bata ni Alfeo, si Tadeo,4 si Simon (dati nga ribildi sa gobyirno ang Roma),kag si Judas Iscariote nga maman ang nagtraidorkanana.

Anang Obra ang Dosi(Mc. 6:7-13; Lu. 9:1-6)

5 Bago papanawon ni Jesus ang dosi nga datoginbilinan na sanda anay; makon na, “Indi kamomagayan sa anang logar ang mga bukun Judiookon sa mga banwa ang Samaria; 6 kondi saanangmga kaapo-apoan lang ni Israel kamomag-pangwalian. Andang kaalimbawa pario sa mgakarniro nga nagtaralang. 7 Sogidan nindo sandanga oras run dia nga ang Dios magaari run samga tao. 8 Ayadun nindo ang mga masakitun,boiun nindo ang mga patay, ayadun nindo ra angmga aroon, kag palayasun nindo ang mga malainnga ispirito sa mga tao nga andang ginsuludan.Ginbaton nindo sa Dios nga libri, gani itaw nindora nga libri. 9 Indi kamo magimorat nga magdarakoarta 10 okon bag okon irilisan nga lambongokon sandalyas okon baston, tungud nga ang taonga nagapangabudlay dapat gid man nga tawananang mga kinanglanun.

11 “Kon magabot kamo sa sangka banwa okonsa sangka bario, magpangita kamo ang tao ngamayad nga dayonan. Kag doto kamo magdayonasta kamo magalin sa logar nga dato. 12 Pagsuludnindo sa balay nga nagabaton kanindo bindisy-onan nindo ang mga nagaoli doto. 13 Karon,kon ang panimalay nga dato mga mayad nga tao,dan bindisyonan sanda ang Dios, piro kon bukun,bawiun nindo ron lang indong pagbindisyon.14 Kon may mga panimalay okon banwa nga indigid magbaton kanindo okon indi gid magpamati

Mateo 10:15 13 Mateo 10:39

sa indong ginasogid, bayai nindo ron lang, kagpagalin nindo tapokan nindo ang yabok sa in-dong siki bilang tanda kontra kananda. 15 Samatood tana, ang silot nga andang mababatonsa Adlaw ang Pagukum sobra pa sa silot ngamababaton ang mga taga-Sodoma kag ang mgataga-Gomora.”

Ang Paraaboton nga Pagingabot(Mc. 13:9-13; Lu. 12:12-17)

16 “Tandaan nindo dia! Indong kaalimbawapario sa mga karniro nga akun ginapadara samga mapirintas nga sapat. Gani magmaaramkamo pario sa mga magkal, piro maging pariokamo ra sa mga salampati nga ara nagaimo angmalain. 17 Magandam kamo kananda ay pan-dakupun nanda kamo kag daraun sa andang mgamanogsintinsya kag panganoton nanda kamodoto sa andang mga simbaan. 18 Iakosar nandakamo sa mga gobirnador kag mga ari tungudnga kamo nagatoo kanakun, kag doto magasogidkamo ang Mayad nga Barita kananda pati saandang mga tinao nga bukun Judio. 19 Konkamo ginaimbistigar run indi kamo magpalibugkon ano indong iambal, kag kon paiwan indongpanabat; tungud nga kon kamo doto ron angIspirito Santo maman ang magatodlo kanindoindong iambal. 20Gani indong iambal bukun indokondi ana ang Ispirito nga alin sa indong Tatay.Tana ang magaambal paagi kanindo.

21 “Sa mga adlaw nga dato may mga taonga ipapatay nanda bisan andang kabogto gid.May mga tatay nga ipapatay nanda andang mgabata. Kag may mga bata nga magakontra sa an-dang mga ginikanan, kag ipapatay nanda sanda.22 Dumutan kamo ang tanan tungud nga kamoakun mga somolonod. Piro ang magpadayon ngamagsonod kanakun asta sa kataposan mamanang malowas. 23 Kon kamo ingaboton sa sangkabanwa, magpalagyaw kamo sa isara. Ay sa ma-tood tana, indi nindo pa malibot ang tanan ngamga banwa ang Israel bago Ako nga Naging Taomakabalik.

24 “Ara istodyanti nga nagalabaw sa anangmaistro, kag ara ra oripun nga nagalabaw saanang agalun. 25 Gani dapat maging kontintoang istodyanti kon tana tratarun pario sa anangmaistro, kag ang oripun kon tana tratarun pariosa anang agalun. Kon ako gani nga pinakatatayang panimalay gintawag nga Satanas, mas sobrapa dian andang itawag kanindo nga akun mgasomolonod.”

Ang Dapat Kaadlukan(Lu. 12:2-7)

26 “Gani indi kamo magkaadluk sa mga tao.Ay ara sikrito nga ginatago nga indi maggoa kagmaulaman sa ori. 27Angmga butang nga kanindoko lang gid ginasogid, isogid nindo sa tanan. Kagangmga butang nga akun ginaotik kanindo, iban-tala nindo sa mga tao. 28 Indi kamo magkaadluksa mga tao nga makapatay indong lawas piroindi makapatay indong kalag. Dapat tana angDios maman indong kaadlukan, tungud nga tanaang sarang makadora indong lawas kag indongkalag nga ipilak doto sa impyirno. 29 Kabay angkabarato lang gid anang bayad ang pispis ngamairintuk kon ibaligya. Piro ara gid pispis nganagalagpak sa logta kon bukun anang pagbuutindong Tatay. 30 Kag kon parti kanindo, bisanindong book bilang na tanan. 31 Gani indi kamomagkaadluk, ay mas palangga kamo kaysa mgapispis.”

Ang Pagkilala kay Cristo(Lu. 12:8-9)

32 “Ang bisan sino nga nagasogid sa mga taonga ako anang Ginoo, kilalaun ko ra nga tanaakun sa anang atobangan akun Tatay nga salangit. 33Piro ang bisan sino nga nagapanginwarasa mga tao nga ako anang Ginoo, indi ko tanara pagkilalaun sa atobangan akun Tatay nga salangit.”

Ang Panimalay Magaaraway Tungud kay Cristo(Lu. 12:51-53; 14:26-27)

34 “Indi kamo maguna-una nga nagayan akodigi sa kalibotan agud indi run magaraway angmga tao. Ara ako nagayan digi para magdarakalinung. 35 Nagayan ako digi agud magkontraang mga bata nga lalaki sa andang tatay, ang mgabata nga babai sa andang nanay, kag ang mgaomagad nga babai sa andang ogangan nga babai.36Anangmaging kakontra ang tao anang pamilyamismo.

37 “Piro ang nagapalabi anang tatay okonanang nanay kaysa kanakun indi poidi kanakun.Kag ang nagapalabi sa anang bata kaysa kanakunindi ra piodi kanakun. 38 Ang bisan sino ngaindi magsonod kanakun bisan pa kon kamatayunanang atobangan indi poidi kanakun. 39 Angmga tao nga nagapanigoro andang kaboi digi sakalibotan nga dia madodora pa ra gid; piro angmga ara nagapanginayang andang kaboi tungud

Mateo 10:40 14 Mateo 11:21sa andangpagsonod kanakunmamanangmakak-abaton ang kaboi nga ara kataposan.”

Ang mga Balus(Mc. 9:41)

40 “Ang tao nga nagabaton kanindo nagabatonra kanakun. Kag ang mga nagabaton kanakunnagabaton ra sa nagpadara kanakun. 41 Angtao nga nagabaton anang manogambal ang Diostungud nga manogambal tana gani ang Dios,magabaton ra balus alin sa Dios pario anangbabatonon anangmanogambal ang Dios. Kag angnagabaton ang matarung nga tao tungud ganinga tana matarung, magabaton ra balus alin saDios pario anang babatonon ang matarung ngatao. 42 Kag ang bisan sino nga magtaw bisansangka baso lang gid nga tobig sa isara sa akunpinakakubus nga somolonod tungud nga tanaakun somolonod, dan nga tao indi gid madoraananang balus.”

11Ang mga Ginsogo ni Juan nga Manogbunyag kay

Jesus(Lu. 7:18-35)

1 Pagkatapos nga mapasanag ni Jesus anangmga bilin sa anang dosi ka somolonod nagayantana sa palibot ngamga banwaparamagtodlo kagmagwali sa mga tao.

2 Pagkabati ni Juan nga manogbunyag dotosa prisoan parti sa anang mga ginimo ni Jesus,ginpaayan na kay Jesus anang mga somolonodpara magpamangkot. 3 Makon nanda kay Jesus,“Abi sogidi kami kon ikaw maman run amunginapaabot okon mapaabot kami pa ang iba?”4 Ginsabat sanda ni Jesus, makon na, “Pagbalikkamo kay Juan kag sogidan nindo tana kon anoakun ginaimo nga indong nakita kag kon anoakun ginaambal nga indong nabatian. 5 Kononnindo tana nga ang mga bolag nakakakita, angmga piang nakakapanaw, angmga bungul nakak-abati, ang mga aroon nagaayad, ang mga pataynaboboi, kag ang Mayad nga Barita ginawali samga marilisud. 6 Kag masoirti ang mga tao ngaara nagadoda kanakun.”

7 Pagkalombos anang mga somolonod ni Juan,nagpamangkot si Jesus sa mga tao; makon na,“Pagayan nindo kay Juan sa naligwin nga logar,ano indong ginapaabot nga makita? Nagayankamo doto agud makita nindo ang tao nganagapaayon-ayonpario sa kogonkonuyupun angangin? 8Nagayan kamo doto agud makita nindo

ang tao nga maraalun anang lambong? Bukunra, ay ang tao nga toladan makikita lang tana sapalasyo. 9 Abi sogidi nindo ako kon basi nagayankamo doto. Para makita anang propita ang Dios?Tama, propita tanamanda kag sobra tana pa gani.10 Ay tana maman anang ginakoon ang Dios saKasolatan nga nagakoon, ‘Paonaun ko kanimoakun manogbarita agud ipriparar na imong ara-gian.’ ” 11 Kag makon pa ni Jesus, “Sa matoodtana, asta dadi ara may nabata sa kalibotan ngamaglabaw kay Juan nga manogbunyag. Piro angtao dadi nga nagapasakup sa anang ginarian angDios, bisan tana ang pinakakubus, mas labaw pakay Juan. 12 Alin anang pagompisa wali ni Juanasta dadi, ang mga tao nagarugus nga pasuludunsanda ang Dios sa anang ginarian. 13 Ay bagomagabot si Juan, ang tanan nga mga propita kagang Kasogoan nagatodlo ron nga lagi parti saanang pagari ang Dios. 14 Kag kon patiun nindoandang mga ginakoon, si Juan ara iba kondi siElias nga gintagna nga magaabot. 15 Gani binag-binagun nindo dia nga mayad.

16 “Ta, sa ano ko kabay ipaanggid ang mgatao sa tyimpo nga dia? Midyo sanda sa mgabata nga nagaporongko sa plasa. Makon angsangka gropo sa isara, 17 ‘Gintokaran namunkamo ang sonata nga pangkasal, garing ara kamomagsaot. Ginkantaan namun kamo ang kantapara sa patay, piro ara kamo ra magpanangis.’18 Ang mga tao dadi toladan ra, ay pagabot niJuan, nakita nanda nga nagapoasa tana kag aranagainum angmga irinumun nga karilingin, ganinagakoon sanda nga tana may malain nga ispir-ito. 19 Kag Ako nga Naging Tao, pagabot ko,nakita nanda nga ako nagakaun kag nagainum,gani nagakoon sanda nga ako kono takaban kagmanogpalingin. Nagakoon sanda ra nga akoanang amigo ang mga tao nga makasasala parioang mga manogsokot ang bois. Piro indi bali,anang inimoan ang tao maman ang nagapama-tood kon osto anang ginaimo okon bukun.”

Ang mga Banwa nga indi Magpati kay Jesus(Lu. 10:13-15)

20 Pagkatapos dato nagambal si Jesus kontrasa mga banwa nga anang ginpangimoan angkadoroan anang mga milagro tungud nga arasanda gid magirinulsul sa andang mga sala.21Makon na, “Kailo kamo nga mga taga-Corazin!Kag kailo kamo ra nga mga taga-Betsaida! Aykon ang mga milagro nga akun ginpangimo dian

Mateo 11:22 15 Mateo 12:16kanindo ginimo ko sa Tiro kag sa Sidon, boaysanda run andan maglambong ang lambong ngasako kag magbutang abo sa andang olo bilangpagpakilala nga sanda nagainulsul run sa an-dang mga sala. 22 Gani dumdumun nindo ngasa adlaw nga ang Dios magukum, ang silot ngapara kanindo sobra pa sa silot nga para sa mgataga-Tiro kag taga-Sidon. 23 Kag kamo nga taga-Capernaum, indong pagsarig dayawon kamo angtanan. Piro sa impyirno kamo gid tana itatag-bung! Ay kon ang mga milagro nga akun gin-pangimo dian kanindo ginimo ko sa Sodoma,andan asta dadi dian pa ang Sodoma! 24 Ganidumdumun nindo nga sa adlaw nga ang Diosmagukum, ang silot nga indong batonon sobra pasa silot nga para sa taga-Sodoma.”

May Kapawayan kay Jesus(Lu. 10:21-22)

25 Kag nagpangamoyo dayon si Jesus nga na-gakoon, makon na, “Itay, nga tagya ang langitkag logta, ginadayaw ta kaw tungud nga angkamatoodan nga gintago mo sa mga maaramkag may tinonan ginpasanag mo sa mga tao ngamidyo sa mga bata. 26 Salamat gid, Itay, ngatoladato imong gosto.”

27 Pagkatapos makon ni Jesus sa mga tao doto,“Ang tanan nga butang gintogyan kanakun akunTatay. Ang Tatay lang ang nakakikilala gidkanakun nga anang bata. Kag ang nakakikilalagid sa Tatay ako lang nga anang bata kag angmgatao nga akun gosto nga pakilalaun sa Tatay.

28 “Pagrapit kamo kanakun, tanan kamo ngaginapilayan kag ginabugatan kag papawayunko kamo. 29 Magsonod kamo kag magpatodlokanakun ay ako malolo kag mabuut. Makapawaykamo, 30 ay akun mga sogo madali nga tomanunkag maugan lang akun ginapaimo.”

12Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inogpaway(Mc. 2:23-28; Lu. 6:1-5)

1 May pira ka adlaw pagkatapos dato, angAdlaw nga Inogpaway, nagagi sanday Jesus sakatrigoan. Gutum anang mga somolonod, ganinagpangutul sanda anangmgaway kagmagkaun.2 Pagkakita dato ang mga Pariseo makon nandakay Jesus, “Sulunga bala anang ginaimo imongmga somolonod. Kabay dadi Adlaw nga Inog-paway. Kontra sa Kasogoan andang ginaimonga dan.” 3 Ginsabat sanda ni Jesus, makon na,

“Basi bawal? Ara nindo bala nabasai sa Kasolatananang ginimo ni David ang ona ang gingutumtana kag anang mga kaiban? 4 Kabay nagsuludsanda sa anang balay ang Dios kag ginkaun nandadoto ang pagkaun nga ginalad sa Dios. Kag arasanda nagkasala bisan kontra gani sa Kasogoanang magkaun dato, loas lang ang mga pari. 5 Kagisara pa, ara nindo ra bala nabasai sa anang mgaginsolat ni Moises nga ang mga pari mismo satimplo nagasoway ang Kasogoan kada Adlaw ngaInogpaway tungud nga ara sanda nagapaway?Piro dato ara ginabilanga nga sala para kananda.6 Ang matood tana may digi dadi nga mas im-portanti kaysa sa timplo. 7-8 Ay Ako nga NagingTao may gaum nga magkoon kon ano ang tamanga imoon sa Adlaw nga Inogpaway. Ara nindoandan pagpakalaina angmga tao nga ara sala konnaintindian nindo anang ginakoon ang Dios saKasolatan nga ‘Ara ako naliag sa indongmga alad,kondi gosto ko tana nga maging maloloyon kamosa indong kapario.’ ”

Ang Tao nga Ukru anang Alima(Mc. 3:1-6; Lu. 6:6-11)

9 Pagkatapos dato nagalin dayon si Jesus dotokag magayan sa isara sa anang mga simbaan angmga Judio. 10Karonmay tao doto nga ukru anangalima. Kag may mga tao ra doto nga nagapanilagkag nagapangita paagi agud iakosar nanda si Je-sus sa anang ginaimo. Gani nagpamangkot sandakay Jesus, makon nanda, “Ano kabay, bawal angmagayad ang masakitun kon Adlaw nga Inugp-away?” 11 Makon ni Jesus kananda, “Alimbawaabimay karniro kamo nga naolog sa boo sa Adlawnga Inogpaway. Ano, pabayanan nindo lang tun-gud Adlaw nga Inogpaway? Natoral indi. 12 Piroang tao mas importanti kaysa karniro. Gani arata ginasowaya ang Kasogoan kon nagabolig kitasa atun kapario abir kon Adlaw nga Inogpaway.”13 Makon dayon ni Jesus sa tao nga ukru anangalima, “Abi onata imong alima.” Kag ginonatna ra gani, kag nagayad nga pario ron sa anangisara nga alima. 14 Nagaralin dayon ang mgaPariseo kag nagsorogidanun sanda kon paiwannanda ipapatay si Jesus.

Anang Pinili nga Sorogoon ang Dios15 Pagkaulam ni Jesus sa anang plano ang mga

Pariseo, nagalin tana sa logar nga dato. Dorongmga tao ang nagsonod kanana kag ang tanan ngamga nagamarasakit ginayad na. 16Piro ginbilinanna sanda nga indi sanda magpanogid-sogid parti

Mateo 12:17 16 Mateo 12:40kanana 17 agud matoman anang koon ang Diospaagi sa propita Isaias. Makon na,18 “Maman dia akun ginpili nga sorogoon.Palangga ko tana kag nalilipay ako nga mayad

kanana.Paagobayan ko tana sa akun Ispirito.Kag pasanagan na angmga tao sa tanan nga logar

ang parti sa katarungan.19 Indi tana magpakigdiskosyon ang mainit sa

mga tao,Okon magsinggit,Okon magdiskorso sa mga karsada.20 Indi na pagpabayanan ang mga maroya sa

pagtoo,Ay boboligan na ang tanan bisan ang tao nga

maistan lang gid anang pagtoo kanana.Indi tana magtadung asta matoman anang mga

sogo ang Dios.21 Kag ang mga tao sa tanan nga logar magasarig

kanana.”Si Jesus kag si Satanas(Mc. 3:20-30; Lu. 11:14-23)

22 Karon may gindara kay Jesus nga tao ngabolag kag apa tungud nga ginsuludan tana angmalain nga ispirito. Ginayad ni Jesus ang tao ngadato kag lagi-lagi nakaambal tana kag nakakita.23 Natingala ang tanan, kag makon nanda, “Anokabay, maman run dia anang pinakaapo niAring David nga mapanobli anang ginarian?”24Pagkabati ang mga Pariseo makon nanda, “Dannga tao nagapalayas ang mga malain nga ispir-ito tungud nga gintawan tana gaum ni Satanas.Ay si Satanas maman anang manogdomara angmga malain nga ispirito.” 25 Naulaman ni Jesusandang mga una-una, gani makon na kananda,“Kon anang mga pomoloyo ang sangka ginarianmagburulag-bulag kag magaraway, dan nga gi-narian madodora. Pario ra dan ang matabo sabisan ano nga banwa okon pamilya kon anangmga sinakupan magaraway. 26 Gani kon paagi saanang gaum ni Satanas nagapalayas ako anangmga sinakupan, tay ginarangga na lang anangkaogalingun nga ginarian. 27 Kag kon ananggaum ni Satanas akun ginagamit para mag-palayas ang mga malain nga ispirito, ta sinoang nagataw gaum sa indong mga somolonodnga nagapalayas ra ang mga malain nga ispirito?Indong mga somolonod mismo nagapamatoodnga sala kamo. 28 Karon, tungud nga paagi saanang Ispirito ang Dios nagasobol ako ang mga

malain nga ispirito, dia nagapamatood nga anangginarian ang Dios nagabot ron kanindo.

29 “Napirdi ko ron si Satanas. Maman dannapapalayas ko anang mga sinakupan. Tungudnga ara tao nga sarangmakasulud sa anang balayang mapurus nga tao agud bulun na anang pagk-abutang kon indi na anaypaggaposon ang taongadan.

30 “Ang ara nagakampi kanakun nagakontrakanakun. Kag ang ara nagabolig kanakun sapagtipon anang mga tao ang Dios nagaparaptalang. 31Gani sogidan ko kamo; ang tao sarangma-patawad sa bisan ano nga sala, bisan magyagotatana. Piro ang nagayagota sa Ispirito Santo indigid mapatawad. 32Ang bisan sino nga magambalmalain kontra Kanakun nga Naging Tao mapa-patawad; piro ang magambal malain kontra saIspirito Santo indi gid mapapatawad asta konsano.”

Ang Kaoy Makikilala Paagi sa anang Bonga(Lu. 6:43-45)

33 “Makakoon kita nga masadya ang kaoy konmakita ta nga masadya anang bonga, okon ma-rimo ang kaoy kon makita ta nga marimo anangbonga. Ay ang kaoy nakikilala sa anang bonga.34 Kamo mga liwat ang magkal. Kag tungudnga kamo malain, paiwan indong pagambal angmayad? Ay kon ano ang sa tagiposoon maman raang nagagoa sa baba. 35 Ang tao nga mayad na-gaambal ra ang mayad, ay mayad anang ginaisip.Piro ang tao nga malain nagaambal ang malain,ay marimo anang ginaisip. 36 Sa matood tana, saAdlaw ang Pagukum ang kada isaramagapanabatsa Dios sa anang mga ginambal nga ara polos.37 Ay dipindi sa imong mga ginambal kon ikawsilotan okon indi.”

Ginpangayoan si Jesus Milagro(Mc. 8:11-12; Lu. 11:29-32)

38Maymgamanogtodlo ang Kasogoan kagmgaPariseo nga nagkoon kay Jesus, makon nanda,“Manogtodlo, abi pakitai kami ra tanda alin salangit?” 39 Makon ni Jesus kananda, “Ang mgatao lang nga malain kag nagtalikod sa Dios angnagapangayo anay milagro bago sanda magtoo.Piro ara iba nga milagro akun ipakita kanindokondi ang milagro nga natabo kay propita Jonas.40 Kon paiwan nga si Jonas tatlo ka adlaw kagtatlo ka gabi sa sulud anang tian ang isda, dantoladan ra ang matatabo Kanakun nga NagingTao. Ay magatinir ako ra tatlo ka adlaw kag

Mateo 12:41 17 Mateo 13:14tatlo ka gabi sa idalum ang logta. 41 Sa Adlawang Pagukum ang mga taga-Ninive magabasolkanindo ay sanda tana, pagkabati nanda anangwali ni Jonas, nagirinulsul. Kag dadi gani sobrapa kay Jonas ang digi, piro indi kamo magpati saanang mga panodlo. 42 Sa adlaw nga dato maba-banaw ang Rayna ang Salatanan kaiban nindonga mga tao sa dadi kag basolon na kamo ra. Aytana nagalin sa anang logar gid sa salatanan agudmagpamati sa anang kaaram ni Aring Solomon.Piro dadi may nagatodlo digi nga sobra pa kaySolomon, piro kamo tana indi magbaton anangginatodlo.”

Kon Maggoa ang Malain nga Ispirito(Lu. 11:24-26)

43 “Kon ang malain nga ispirito maggoa sa taonga anang ginsuludan, nagapanlagoyawan tanasa mga logar nga ara tobig ay nagapangita tanaang logar nga anang mapawayan. Kag kon inditana makakita anang parawayan 44 maisipan nanga mabalik tana run lang sa anang ginalinan.Kag kon sa anang pagbalik makita na nga anglogar nga anang ginalinan ara may nagaistar,limpyo kag naimus ang tanan, 45 mapanaw tanadayon kag mapangagad pito pa gid ka mga ispir-ito nga mas malain pa kaysa kanana. Kag masu-lud sanda dayon sa tao nga dato kag olian. Kagang tao nga datomagingmasmalain pa gid kaysadati. Dan toladan ra ang matatabo sa mga taodadi, magadogang pa gid andang kalain.”

Anang Nanay kag mga Kabogto ni Jesus(Mc. 3:31-35; Lu. 8:19-21)

46 Mintras nagaambal pa si Jesus, nagabotanang nanay kag anangmga kabogto. Doto sandasa goa nagaulat ay may inogambal sanda kanana.47 Makon ang sangka tao kanana, “Imong nanaykag imongmgakabogtonagatirindugdoto sa goa.Gosto nanda nga magpakigsogidanun kanimo.”48 Nagsabat si Jesus kanana, makon na, “Naula-man mo bala kon sino gid akun nanay kag akunmga kabogto?” 49 Pagkatapos gintodlo na dayonanang mga somolonod kag makon na, “Dia tanamaman akun nanay kag akun mga kabogto. 50Ayang bisan sino nga nagaimo anang kabubutunakunTatay sa langit, maman akunnanay kagmgakabogto.”

13Paanggid Parti sa Tao nga Nagpanggas(Mc. 4:1-9; Lu. 8:4-8)

1 Ang adlaw ra nga dato, paggoa ni Jesus sabalay nagayan tana sa binit ang baybay kagmagpongko. 2 Piro tungud nga gintiripokpokantana ang doro gid nga mga tao, somakay tanasa sakayan nga nagapondo kag doto nagpongko.Ang mga tao tana doto sa baybay nagaparamatimintras nagatodlo tana. 3 Doro nga mga butanganang gintodlo kananda paagi sa mga paanggidnga pario dia: makon na,

“May sangka mangongoma nga nagpanggas.4Sa anang pagpanggas, ang iba nga bini nagtugpasa binit ang dalan, kag gintoka ang mga pispis.5 Ang iba nagtugpa sa kabatoan. Ang logta dotomanipis lang. Gani madali nga nagtobo ang binitungud nga manabaw ang logta. 6 Piro paginitang adlaw, nagkaralayung, ay anang gamot man-abaw. 7 Ang iba pa gid nga bini nagtugpa salogar nga dorong ilamonon nga masiit. Ganipagrabong ang mga ilamonon nalumus ang gin-panggas. 8 Piro ang iba tana nagtugpa sa mayadnga logta kag dia tana nagpamonga. Ang ibatama-tama lang anang bonga, ang iba doro, kagang iba doro gid. 9 Ta binag-binagun nindo gidindong nabatian nga dia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mc. 4:10-12; Lu. 8:9-10)

10 Nagparapit dayon kay Jesus anang mga so-molonod kag nagpamangkot. Makon nanda,“Basi nagaambal kaw sa mga tao paagi sa mgapaanggid?” 11 Makon ni Jesus kanada, “Tungudnga ang mga tinago ang ona parti sa anangpagari ang Dios ginasogid kanindo nga akun mgasomolonod agud maintindian nindo, piro sa ibatana ara ginasogidan ang diritso. 12 Ay ang taonga may naulaman run nga kamatoodan kaganang ginasonoddoganganpa gid angDios anangpagintindi, kag doro anang idogang kanana. Piroang tao tana nga ara nagasonod sa anang naula-man nga kamatoodan, pati anang naulaman ngamaistan bubulun pa kanana. 13 Gani nagaambalako kananda paagi sa mga paanggid tungud ngasigi andang sulung piro indi sanda makakita, kagsigi andang pamati piro indi makaintindi. 14Ganinatoman kananda anang ginkoon ang Dios angona paagi sa propita nga si Isaias. Ay makon na,‘Sigi indong pamati piro indi kamo gid

makaintindi,Kag sigi indong sulung piro indi kamo gid

makakita ang kamatoodan.

Mateo 13:15 18 Mateo 13:3515Tungud nga nagturugas anang olo ang mga tao

nga dia, kag indi magpati.Gintabonan nanda andang mga talinga,Kag ginpuyung nanda andang mga mata.Ay sabun makakita sanda kag makabati,Kag maintindian kag magliso dayon kanakun,Kag ayadun ko sanda.’16 Piro,” makon ni Jesus, “kamo tana nga na-gasonod kanakun masoirti, ay kamo nakakikitakag nakababati. 17 Sa matood tana, doro ngamga propita kag mga matarung nga mga tao angona ang nagarandum ngamakakita kag makabatiindong nakikita kag nababatian dadi, piro aranatabo sa andang tyimpo.”

Ginsaysay ni Jesus anang Kaologan(Mc. 4:13-20; Lu. 8:11-15)

18 “Gani, pamatii nindo dia kag toonan nindokon ano anang kaologan ang paanggid parti satao nga nagpanggas. 19 Ang tao nga nagapamatiang minsai parti sa anang pagari ang Dios piroara kaintindi, pario sa anang binit ang dalannga gintugpaan ang bini. Nagaabot kanana siSatanas, kag ginaagaw na ang ginpanggas saanang tagiposoon. 20 Ang kabatoan nga manipislang ang logta nga gintugpaan ang bini pario satao nga nakabati ang minsai parti sa pagari angDios. Nagbaton tana nga lagi nga may kalipay.21 Garing bukun gid tuduk sa anang tagiposoon,gani ara lang boay anang pagtoo. Pagabot angkalisud okon pagingabot tungud sa anang ambalang Dios nga anang ginabaton, ginabayaan nanga lagi anang pagtoo. 22 Ang logar nga dorongmasiit nga mga ilamonon nga gintugpaan angbini pario sa tao nga nakabati ra anang ambalang Dios. Garing tungud sa mga paralibugansa pangaboi kag andum nga magmanggad nalili-patan na anang ambal ang Dios nga anang naba-tian kag ara napolosi. 23 Piro ang mayad ngalogta nga gintugpaan ang bini pario sa tao nganagpamati gid kag nagaintindi anang ambal angDios. Gani napolosan na gid anang ambal angDios sa anang pagkaboi. Ang iba sa mga tao ngadia tama-tama lang andang napolosan sa andangnabatian, ang iba doro, kag ang iba doro gid.”

Ang Paanggid Parti sa Bugang24 Nagpadayon si Jesus sa anang pagtodlo sa

mga tao paagi sa paanggid. Makon na, “Anangpagari ang Dios pario sa tao nga nagpanggas angmayad nga bini sa anang logta. 25Pagkatapos nga

tana nakapanggas, pagkagabi mintras tana na-gakatorog, may tao nga may dumut kanana nganagayan ra doto kag nagpanggas ang bugang kagmagoli. 26 Nagtorobo ang tanum, kag pagbongabago pa nakita ang mga bugang. 27 Gani anangmga sorogoon nagayan kanana kag nagkoon,makon, ‘Kabay mayad nga bini atun ginpanggassa imong logta. Ta diin kabay nagalin ang mgabugang nga dato?’ 28Makon andang agalun, ‘Angtao nga may dumut kanakun ang nagimo dan.’Gani nagpamangkot sanda sa andang agalun konpanggaboton nanda. 29 Makon andang agalun,‘Indi lang ay basi kon magabot nindo pati angtanum. 30 Pabayani nindo ron lang asta magabotang tigarani. Sa tigarani ko garing konon angmga manogani nga panggaboton anay ang mgabugang kag bugkusun agud sonogon. Pagkataposbago ko ipatipon kananda ang tubas sa akunbodiga.’ ”

Paanggid Parti sa Bosol nga Mostasa(Mc. 4:30-32; Lu. 13:18-19)

31 Ginsogidan na sanda ra ang paanggid ngadia, makon na, “Anang pagari ang Dios pario sabosol nga mostasa nga ginpanggas ang sangkatao sa anang logta. 32 Anang bosol ang mostasamaman ang maistan gid sa tanan nga bosol. Pirokon magtobo ron gani maman gid ang mataas samga laswa, kag midyo ron sa kaoy anang kataas.Bisan gani angmga pispis sarang runmakapogadsa anang mga sanga.”

Paanggid Parti sa Pampaabok(Lu. 13:20-21)

33Ginsogidan na sanda pa gid sangka paanggid,makon na, “Anang kaalimbawa anang pagari angDios pario ra sa pampaabok nga ginlakut angbabai sa sangka labador nga arina kag anangginmasa, kag nagabok dayon ang tanan nga gin-masa.”

Kon Basi Paanggid anang Gingamit ni Jesus saPagtodlo

(Mc. 4:33-34)34Ginpaagi ni Jesus samga paanggid ang tanan

nga anang mga panodlo parti sa anang pagariang Dios. Ara tana may ginambal sa mga tao ngabukun paagi sa paanggid. 35Ginimo na dato agudmatoman anang ginkoon ang Dios paagi sa anangpropita ang ona nga nagkoon,“Ako magaambal paagi sa mga paanggid,Isogid ko ang mga butang nga ara pa gid naulami

alin pa ang pagimo ang kalibotan.”

Mateo 13:36 19 Mateo 14:3-4Ginsaysay ni Jesus anang Kaologan ang Paanggid

Parti sa Bugang36Pagkatapos dato ginbayaan ni Jesus ang mga

tao kag nagsulud tana sa balay. Anang mgasomolonod nagsulud ra doto kag nagpamangkotkanana, makon nanda, “Sogidi kami abi kon anoanang kaologan ang paanggid nga dato parti sabugang.” 37 Makon na, “Ang tao nga dato nganagpanggas angmayad nga bini ara iba kondi Akonga Naging Tao. 38 Ang logta nga ginpanggasanmaman ang kalibotan. Ang mayad nga bini araiba kondi ang mga tao nga nagapasakup sa anangpagari ang Dios. Kag ang mga bugang mamanang mga tao nga mga sinakupan ni Satanas. 39 SiSatanas tana maman ang tao nga may dumutnga nagpanggas ang mga bugang. Ang tigarani,anang kataposan run ang kalibotan, kag ang mgamanogani ara iba kondi ang mga angil. 40 Konpaiwan nga ang bugang ginagabot kag ginasonogdayon, dan toladan ra angmatatabo sa kataposanangkalibotan. 41AkongaNagingTaomagapadaraakun mga angil agud tiponon kag paalinun saakun ginarian ang tanan nga nagaimomalain nganagiging kabangdanan ra nga ang iba magkasala.42 Kag ipilak sanda dayon sa kalayo sa impyirno.Kag doto magaparanangis sanda kag magabara-grut andangmga ipun. 43Angmgamatarung tanamagasanag nga midyo sa adlaw doto sa anangginarian andang Tatay. Ta binag-binagun nindogid indong nabatian nga dia!”

Paanggid Parti sa Manggad nga Ginlubung44 “Anang pagari ang Dios pario ra sa mang-

gad nga ginlubung sa logta nga nadiskobri angsangka tao. Anang ginimo, gintampukan naruman. Nalipay tana nga mayad. Gani pagoli naginbaligya na anang tanan nga pagkabutang kagginbakal na dayon ang logta nga dato.”

Paanggid Parti sa Pirlas45 “Anang kaalimbawa anang pagari ang Dios

pario ra sa nigosyanti nga nagapangita ang mgapirlas. 46 Pagkakita na ang maraalun gid ngapirlas, nagoli tana kag ginbaligya na anang tanannga pagkabutang kag ginbakal na dayon ang pir-las nga dato.”

Paanggid Parti sa Lambat47 “Anang pagari ang Dios pario ra sa lambat

nga ginaladlad sa dagat, kag sari-sari nga mgaisda ang nabubuul. 48 Kon doro ron nga isda salambat ginabutung pabaybay. Kag nagaporongkodayon ang mga tao agud piliun ang isda. Ang

mayad nga mga isda ginabutang nanda sa mgabaskit, piro angmarimo tana ginapamilak nanda.49Toladan ra angmatatabo sa kataposan ang kali-botan. Ang mga angil maabot digi agud ipabulagang mga tao nga malain sa mga tao nga mayad.50 Kag ang mga tao nga malain ipilak dayon sakalayo sa impyirno. Kag magaparanangis sandakag magabaragrut andang ipun.”

51 Nagpamangkot dayon si Jesus kananda,makon na, “Ta naintindian nindo tanan akun gi-nambal kanindo?” Makon nanda, “Uu.” 52Makonroman ni Jesus, “Gani ang kada manogtodlo ngamay natonan parti sa anang pagari ang Diospario sa tagbalay nga doro anang pagkabutang.Ay bukun lang ang dati nga mga butang anangginatodlo kondi pati run da ang bago.”

Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mc. 6:1-6; Lu. 4:16-30)

53-54 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesus angmga paanggid nga dia, nagayan tana dayon saanang banwa. Kag nagtodlo tana ra doto saanang simbaan angmga Judio. Angmga nakabatisa anang mga ginatodlo nagkaratingala. Kagnagparamangkotan sanda, makon nanda, “Diintana kabay nakabuul anang kinaraman nga dan,kag anang abilidad nga magimo ang mga mi-lagro? 55 Kabay anang bata ra lang dan angpanday. Anang nanay kabay si Maria kag anangmga kabogto sanday Santiago, Jose, Simon, kag siJudas? 56 Kag anang mga kabogto nga babai digira nagaoli. Diin tana kabay kabuul anang abilidadnga dan?” 57 Gani indi sanda magpati kanana.Makon ni Jesus kananda, “Ang propita ginataodbisan diin loas lang sa anang kaogalingun ngabanwa kag panimalay.” 58 Maman dato nga piralang gid kabilog ang mga milagro nga anang gin-imo doto, tungud nga indi sanda magtoo kanana.

14Ang Pagpatay kay Juan nga Manogbunyag(Mc. 6:14-29; Lu. 9:7-9)

1 Ang mga adlaw nga dato si Herodes ngamanogdomara ang Galilea nakabati parti kay Je-sus. 2Gani nagkoon tana sa anang mga opisyalis,makon na, “Sigoro dia si Juan nga manogbunyagnga nabanaw. Maman dan nga may gaum tananga magimo ang mga milagro.”

3-4 Si Juan ginpadakup ni Herodes tungud ngaginkonan na tana nga, “Kontra sa Kasogoanimong pagoroasawa kay Herodias.” Ay si Herodesnga dia anang bayaw mismo ni Herodias, tungud

Mateo 14:5 20 Mateo 14:35nga asawa tana anang kabogto nga si Felipe. Kagtungud sa anang ginambal nga dato ni Juan, gin-padakup tana ni Herodes kag ginpapriso dayon.5 Ipapatay andan ni Herodes si Juan, garing naad-lukan tana ra sa mga Judio tungud nga ginakabignanda si Juan nga propita.

6 Pagabot anang komplianyo ni Herodes angdaraga nga bata ni Herodias nagsaot para samga bisita nga nagtambong doto kag nalipay gidnga mayad si Herodes. 7 Gani makon na, “Sigi,magpangayo kaw kanakun bisan ano kag itaw kokanimo, kag ginasompa ko dan nga imoon ko.”

8 Sa sugiut anang nanay nagsabat ang daraga,makon na, “Itaw mo dadi kanakun anang oloni Juan nga manogbunyag nga nagabutang sabandiado.” 9 Pagkabati dato ni Aring Herodesnaborido tana. Piro tungud nga nakapanompatana kag nabatian mismo anang mga bisita,ginpaimo na anang ginapangayo ang daraga.10Ginpaotod na anang olo ni Juan doto sa prisoan.11 Ginbutang nanda dayon sa bandiado kag gin-dara sa daraga. Kag gintaw ra dayon ang daragasa anang nanay. 12 Anang lawas tana ni Juanginbuul anang mga somolonod kag ginlubungnanda dayon. Pagkatapos nagayan sanda kayJesus kag ginsogid kanana ang natabo kay Juan.

Ginpakaun ni Jesus ang 5,000(Mc. 6:30-44; Lu. 9:10-17; Jn. 6:1-14)

13 Pagkabati dato ni Jesus, nagsakay tana sasakayan kag nagayan sa naligwin nga logar. Piropagkabati ang mga tao alin sa sari-sari nga mgabanwa nga si Jesus nakaalin run, nagbagtas sandapaayan sa anang arayanan. 14 Pagsalta ni Jesus,nakita na ang doro gid nga mga tao. Nalooy tananga mayad kananda, gani ginpangayad na angmga masakitun nga andang gindara doto.

15 Pagkaapon, nagparapit kanana anang mgasomolonod. Makon nanda, “Madali run langmasalup ang adlaw, kag ara paman bario ngamarapit-rapit digi. Paayana run ang mga taosa mga bario agud makabakal sanda andangpagkaun.” 16 Makon ni Jesus kananda, “Indikinanglan nga paalinun sanda. Kamo mismo angmagtaw pagkaun kananda.” 17 Makon nanda,“Os, lima lang gid kabilog atun tinapay digi kagdarwa ka bilog nga isda.” 18 Makon ni Jesuskananda, “Abi daraa nindo digi.” 19Kag ginkonanna ang mga tao nga magporongko sa ilamonon.Pagkabuul na ang lima ka bilog nga tinapay kagdarwa ka bilog nga isda nagtangra tana sa langit,

kag ginpasalamatan na dato sa Dios. Pagkataposginpiak-piak na dayon ang tinapay kag gintaw saanangmga somolonod kag ginpanagtag nanda samga tao. 20Ang kada isara nakakaun kagnabosog.Kag pagkatapos nga nakakaun run ang tanan,gintipon nanda ang mga nabilin, kag bali dosi kabaskit ang napono. 21 Ang mga lalaki lang nganagkaun bali 5,000 nga lagi, poira pa ang mgababai kag mga bata.

Si Jesus Nagpanaw sa ibabaw ang Tobig(Mc. 6:45-52; Jn. 6:15-21)

22Pagkatapos dato ginsogo ni Jesus anang mgasomolonod ngamagsakay sa sakayan kagmagonadoto sa tabok mintras ginapaoli na pa ang mgatao. 23 Kag pagkatapos nga makapanaw ang mgatao nagtokad tana sa bokid nga tana lang agudmagpangamoyo. Nagabian tana doto. 24 Kagsa oras nga dato ang sakayan nga ginasakayananangmga somolonod doto ron sa tunga ang laodkag ginasampi-sampi nga mayad ang daloyonay kontra ang angin. 25 Ang kasanagun runnagayan si Jesus doto kananda nga nagapanawsa ibabaw ang tobig. 26 Pagkakita anang mgasomolonod nga may nagapanaw sa ibabaw angtobig ginadlukan sanda. Kag nagsiringgit sanda,makon nanda, “Morto!” 27 Makon nga lagi niJesus kananda, “Indi kamomagkaadluk, ako dia!”28 Makon dayon ni Pedro, “Ginoo, abi kon ikawmanda dan, paayana ako dian kanimo nga na-gapanaw ra sa ibabaw ang tobig.” 29 Makonni Jesus kanana, “Sigi dali!” Gani naglosong siPedro sa sakayan kag nagpanaw sa ibabaw angtobig paayan kay Jesus. 30 Piro pagkamarasmasni Pedro nga mabaskug ang angin, ginadlukantana kag amat-amat tana nga nagpaidalum. Ganinagsinggit tana, makon na, “Ginoo, tabangi ako!”31Kag ginkirabot tana ra nga lagi ni Jesus. Pagkat-apos, makon na kay Pedro. “Basi nagdoda kaw?Ang kaistan imong pagtoo kanakun.” 32Pagsakaynanda nga darwa sa sakayan golpi nga naglinaw.33 Kag ginsimba tana ang mga tao sa sakayan,makon nanda, “Matood ra gid nga ikaw anangBata ang Dios.”

Ginayad ni Jesus ang mgaMasakitun sa Genesaret(Mc. 6:53-56)

34 Pagabot nanda sa loyo, nagpondo sanda saGenesaret. 35 Nakilala nga lagi si Jesus ang mgatao doto kag ginpamarita nanda sa palibot ngamga logar nga doto ron si Jesus. Gani ginpang-dara ang mga tao ang tanan nga may masakit

Mateo 14:36 21 Mateo 15:26kanana. 36 Ginpangabay nanda si Jesus nga konmaimo, togotan na ang mga masakitun nga mag-tandug kanana, bisan sa anang sidsid run langanang lambong. Kag ang tanan nga nakatandugnagayad.

15Anang Panodlo ang mga Malam(Mc. 7:1-13)

1 Pagkatapos dato may mga Pariseo kag mgamanogtodlo ang Kasogoan alin sa Jerusalem nganagparapit kay Jesus kagnagpamangkot. 2Makonnanda, “Basi ginasoway imong mga somolonodanang mga soronodon atun mga kaolang-olangan? Ay ara sanda nagapangogas andangalima sono sa nakaogalian bago magkaun.”3 Makon ni Jesus kananda, “kamo tana, basiginasoway nindo ra anang sogo ang Dios tungudsa indong pagsonod indong mga soronodon ngadan. 4 Ay makon ang Dios, ‘Taoda imong tataykag nanay,’ kag ‘Ang nagaambal malain kontra saanang tatay okon nanay dapat patayun.’ 5 Pirokamo tana nagatodlo nga kon ang tao mayinogbolig sa anang mga ginikanan ginatogotannindo nga indi run magbolig kon magkoontana sa anang mga ginikanan nga, ‘Dia andanakun inogbolig kanindo, garing indi ko ronmakataw kanindo ay nakapabulag ko ron parasa Dios.’ 6 Maman dan indong paagi agud indinindo masonod anang ginatodlo ang Dios paramasonod nindo indong mga pinalaton-laton ngasoronodon. 7 Mga salimpapaw! Matood ra gidanang koon ang Dios parti kanindo paagi kayIsaias. Makon na,8 ‘Ang mga tao nga dia nagataod kanakun sa baba

lang.Piro angmatood tana andang tagiposoonmarayu

kanakun.9Ara polos andang pagsimba kanakun,ay andang mga ginatodlo mga soronodon nga

ginimo-imo lang ang mga tao.’ ”Ang mga Butang nga Nagapakasala sa Tao(Mc. 7:14-23)

10Gintawag ni Jesus angmga tao ngamagpara-pit kanana. Kag makon na dayon kananda, “Pag-pamati kamo kag intindiun nindo akun iambalkanindo. 11 Ang mga butang nga nagasulud saanang baba ang tao ara nagapalain kanana, kondiang mga marimo nga mga ambal nga nagagoa saanang baba.”

12 Lagat-lagat nagparapit kananda anang mgasomolonod kag nagkoon, “Ta kaulam ka ra nganagsakit anang buut ang mga Pariseo sa imongginambal nga dato?” 13Nagsabat si Jesus, makonna, “Ang kada tanum nga ara pagtanuman akunTatay nga sa langit sigorado nga gagaboton.14 Pabayani nindo sanda lang. Mga bolag sandanga manogagobay ang mga bolag. Kag kon angbolag maman da ang magagobay sa bolag, pariosanda nga maolog sa boo.” 15 Makon dayonni Pedro kay Jesus, “Abi pasanagan kanamunanang kaologan ang paanggid nga dato kaina.”16Makon ni Jesus kananda, “Pati kamo ara pa ranakaintindi? 17 Ara kamo bala kaulam nga angbisan ano nga nagasulud sa baba nagadiritso satian kag sa ori nagagoa dayon sa lawas? 18 Piroang nagagoa tana sa baba sa tagiposoon nagaalin,kag maman ang nagapalain sa tao. 19 Tungudnga dian sa anang tagiposoon ang tao nagaalinang malain nga mga una-una, ang pagpatay,ang pagpanginbabai okon pagpanginlalaki, angpagolid sa bukun anang asawa, ang pagpanakaw,ang pagtistigo ang botig, kag ang pagambal angmalain kontra sa anang kapario. 20 Maman diaang nagapalain sa tao kag bukun nga kon ara tanakapangogas anang alima bago magkaun.”

Anang Pagtoo ang Babai nga Cananean(Mc. 7:24-30)

21 Nagalin si Jesus sa logar nga dato kag na-gayan tana sa mga logar nga marapit sa mgasiodad ang Tiro kag Sidon. 22 Karon may sangkababai nga Canaanun nga nagaoli sa logar ngadato. Nagayan tana kay Jesus nga nagapakitloy.Makonna, “Ginoo, ikawngamanogpanobli anangginarian ni David, abi kaloyi ako ra! Akun batanga babai ginsuludan ang malain nga ispiritokag sugung anang pamati.” 23 Piro ara nagsapaksi Jesus. Anang mga somolonod nagparapitkanana kagmagkoon, “Paalina angbabai nga dan,way sigi anang sonod kanatun kag nagalingaw!”24Ganimakon dayon ni Jesus, “Ako ginpadara digiagud pangitaun kag boligan angmga Israelita ngapario sa mga karniro nga nagkaradora.” 25 Pironagparapit pa gid angbabai kay Jesus kagnagloodkanana nga nagakoon, makon, “Ginoo, boligi akora!” 26 Makon ni Jesus kanana, “Bukun mayadnga bulun anang pagkaun ang mga bata kag itawsa mga ayam.” (Naulaman ang babai kon anoanang gostong ambalun ni Jesus, nga boligan naanay ang mga Judio kag bago garing ang bukun

Mateo 15:27 22 Mateo 16:11Judio.) 27 Gani makon ang babai, “Tama danGinoo, piro bisan ang mga ayam nagakaun raang mga pagkaun nga nagakaraolog sa lamisaandang agalun.” 28Makon dayon ni Jesus kanana,“Ang kabaul imong pagtoo! Gani mababaton moimong ginapangayo kanakun.” Kag dato nga laginagayad anang bata.

Doro anang Ginpangayad ni Jesus29Nagalin doto si Jesus kag nagobay sa baybay

ang Dagat ang Galilea. Ang ori nagtokad tanasa bokid kag nagpongko doto. 30 Doro nga mgatao ang nagarayan doto kanana. Gindara nandaangmga piang, angmga pingkaw, angmga bolag,ang mga apa kag doro pa gid nga masakitun.Ginpamutang nanda lang sa sikian ni Jesus kagginpangayad na sanda tanan. 31 Natingala ngamayad ang mga tao ay nakita nanda nga ang mgaapa nakaaambal run, mayad run anang alima angmga pingkaw, ang mga piang nakapapanaw ronkag ang mga bolag nakakikita run. Kag gindayawnanda ang Dios nga ginasimba anangmga kaapo-apoan ni Isreal.

Ginpakaun ni Jesus ang Apat ka Libo(Mc. 8:1-10)

32Gintawag ni Jesus anangmga somolonod kagmagkoon kananda, “Nalooy ako sa mga tao ngadia, ay tatlo rondia ka adlawnganagkaiban sandakanakun kag ara sanda run may makaun. Indiko gosto nga paoliun sanda nga ara kakaun aybasi kon doplayun sanda sa dalan.” 33 Makonanang mga somolonod kanana. “Ta sa diin kitamabuul digi sa naligwin nga logar ang pagkaunnga magaigo sa karaku nga dia nga mga tao?”34 Nagpamangkot kananda si Jesus, makon na,“Pira ka bilog indong tinapay dian?” Makonnanda, “Pito ka bilog nga tinapay kag pira langgid ka bilog nga isda nga mairintuk.” 35 Makondayon ni Jesus sa mga tao, “Abi pagporongkokamo sa logta.” 36 Kag ginbuul na dayon angpito ka bilog nga tinapay kag ang mga isda kagnagpasalamat sa Dios. Pagkatapos, ginpamisang-pisang na dato kag gintaw sa anang mga so-molonod. Kag anang mga somolonod ang nag-panagtag sa mga tao. 37 Tanan sanda nakakaunkag nabosog. Pagkatapos ginpanipon nanda angtinapay nga sobra, kag nakapono sanda pito kabaskit. 38Mga 4,000 ka lalaki ang nakakaun poirapa ang mga babai kag mga bata.

39 Pagkatapos dato ginpaoli dayon ni Jesus angmga tao. Tana tana nagsakay sa sakayan kagmagtabok sa logar ang Magadan.

16Nagpangayo Milagro ang mga Pariseo kag

Saduseo(Mc. 8:11-13; Lu. 12:54-56)

1 May mga Pariseo kag mga Saduseo nga na-gayan kay Jesus agud tirawan tana. Makonnanda,“Kon ikaw ginpadaramanda ang Dios, abi pagimoang milagro alin sa Dios.” 2 Makon ni Jesuskananda, “Kon nagainalup ang adlaw kag anglangit mapola, nagakoon kamo nga ‘Mayad angtyimpo aruman.’ 3 Kag kon aga pa kag anglangit mapola kag magalum, nagakoon kamo nga‘Maoran dia dadi.’ Konmagsulung kamo sa langitnaulaman nindo kon magainit okon magaoran,piro sa mga tyimpo tana nga dia indi kamomakaintindi angmga tanda samganagakaratabo.4 Kamo nga mga tao sa dadi, masyado kamokalain kag bukun matutum sa pagsonod sa Dios.Nagapangayo kamo milagro, piro ara iba ngamilagro akun ipakita kanindo kondi ang milagronga natabo kay Jonas.” Kag nagalin tana dayon.

Anang Paandamni Jesus sa anangmga SomolonodParti sa anang Ginatodlo ang mga Pariseo kag mgaSaduseo

(Mc. 8:14-21)5 Nagtabok sanday Jesus sa loyo, piro anang

mga somolonod nalipat magbalon ang pagkaun.6Makon ni Jesus kananda, “Magandam kamo ngamayad sa anang pampaabok ang mga Pariseokag mga Saduseo.” 7 Pagkabati dato anang mgasomolonod, makon nanda, “Sigoro ginambal nadia tungud nga ara kita nakadara ang tinapay.”8Piro naulaman ni Jesus kon ano andang ginaisip.Gani makon na kananda, “Basi nagabarais-baisankamo? Kon ara kamo dara nga tinapay maiwangid? Ara kamo pa gid pagsarig kanakun ay?9 Ara nindo pa gid bala naintindii nga indi kitadapat magpalibug parti sa tinapay? Ara nindobala nadumdumi ang lima ka bilog nga tinapaynga akun ginpamiakpiak agud makakaun ang5,000 ka tao? Nalipatan nindo ron bala konpira ka baskit indong napono sa mga nabilin ngatinapay? 10 Ara nindo ra bala nadumdumi ngasa pito ka bilog nga tinapay ginpakaun ko ang4,000, kag pira pa ka baskit ang sobra? 11 Arakamo bala kaintindi nga bukun tinapay akungostong ambalun pagkoon ko nga ‘Magandam

Mateo 16:12 23 Mateo 17:6kamo sa anang pampaabok ang mga Pariseo kagmga Saduseo?’ ” 12 Kag bago nanda pa naulamannga bukun gali ang pampaabok nga ginagamitsa tinapay andang dapat likawan kondi anangpanodlo ang mga Pariseo kag mga Saduseo.

Kon Sino si Jesus Sono kay Pedro(Mc. 8:27-30; Lu. 9:18-21)

13 Karon, ang doto ron sanday Jesus sa logarang Cesarea sa Filipos nagpamangkot tana saanang mga somolonod, makon na, “Sino Akonga Naging Tao sono sa anang pagkakilala angmga tao?” 14Makon nanda, “May mga nagakoonnga ikaw si Juan nga manogbunyag. Ang ibanagakoon nga ikaw si Elias. Kag may iba pagid nga nagakoon nga ikaw si Jeremias, kag konbukun, basta isara sa mga propita.” 15 Makonni Jesus kananda, “Piro para kanindo, sino ako?”16Nagsabat si Pedro, makon na, “Ikaw ang Cristonga anang ginpangako ang Dios nga magari,anang Bata ang Dios nga boi!” 17 Makon niJesus kanana, “Simon nga bata ni Jonas, masoirtikaw, tungud nga dia nga butang bukun tao angnagsogid kanimo kondi akun Tatay nga sa langit.18 Ikaw ginatawag ko nga Pedro nga kon sayodonbato. Kag sa ibabaw ang pondasyon nga dia ngabato patindugun ko ang mga tao nga magatookanakun kag bisan anang gaum ang kamatayunindi makadaug kananda. 19 Kanimo ko itaw angawtoridad sa anang ginarian ang Dios. Ang bisanano nga imong itogot nga imoon digi sa kalibotanmaman ra ang itogot ang Dios, kag ang bisanano nga indi mo pagitogot maman ra ang indipagitogot ang Dios.” 20 Pagkatapos ginbilinandayon ni Jesus anang mga somolonod nga indisanda gid magsogid bisan kino nga tana angCristo.

Ginsaysay ni Jesus nga Tana Magaantos kagPatayun dayon

(Mc. 8:31–9:1; Lu. 9:22-27)21 Alin dato ginsaysay ni Jesus sa anang

mga somolonod kon ano ang matatabo kanana.Makon na, “Kinanglan gid nga ako magayan saJerusalem. Doto magaantos ako nga mayad saanang imoon kanakun anang mga manogdomaraang mga Judio, ang mga monogdomara nga pari,kag ang mga manogtodlo ang Kasogoan. Pap-atayun nanda ako, piro sa ikatlo ka adlaw maba-banaw ako.” 22 Pagkakoon na dato gindara tanani Pedro sa marayu-rayu kag sawayun; makonna, “Iparayu lang imong ginambal nga dan. Indi

pagitogot ang Dios nga matabo dan kanimo.”23 Nagliso si Jesus kag nagkoon kanana, “Parayukaw kanakun Satanas. Ginapamalabagan mo akonga magimo anang kabubutun ang Dios tungudnga imong naisipan nga dan bukun anang gostoang Dios kondi maman dan anang gosto ang tao!”

24 Makon dayon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Kon may tao nga gosto magsonodkanakun, indi na run dapat pagisipun anang kao-galingun, kondi kinanglan magtoman kanakunabir kon kamatayun anang aboton sa pagsonodkanakun. 25 Ay ang bisan sino nga nagakanogonanang kaboi digi sa kalibotan nga dia mapapataypa ra gid. Piro ang bisan sino nga priparadonga mapatay tungud kanakun makakaangkunang kaboi nga ara kataposan. 26 Ano gid anangmabubuul ang tao kon maangkun na ang tanannga butang digi sa kalibotan, piro madora ra langanang kaboi? Ara gid! Ay ara gid pagkabutangnga sarang na nga itaw agud mabawi na rumananang kaboi. 27Ay Ako nga Naging Taomagabalikdigi sa kalibotan nga nagalanyag sa anang gaumakun Tatay, kag kaiban ko ra anang mga angil.Kag balusan ko dayon ang tanan nga tao sono saandang mga inimoan. 28 Sa matood tana, maymga tao digi dadi nga indi mapatay mintras indinanda makita Ako nga Naging Tao nga nagabalikdigi bilang Ari.”

17Nagbago anang Itsora ni Jesus(Mc. 9:2-13; Lu. 9:28-36)

1 Pagkalubas ang anum ka adlaw gindara niJesus si Pedro kag ang magkabogto nga si San-tiago kag si Juan sa mataas nga bokid. Sanda-sanda lang gid ang nagayan doto. 2 Ang dotosanda run, mintras nagasulung sanda kay Jesus,nagiba anang itsora. Anang oyaun nagsanag ngamidyo ron sa adlaw, kag anang lambong nagpotinga nagasirak. 3Kag golpi lang nga nakita nandara si Moises kag si Elias nga nagpakigsogidanunkanana. 4 Makon dayon ni Pedro kay Jesus,“Ginoo,mayad digi kami. Konmaliag kaw,maimoako digi tatlo ka kamalig, ang sakabilog kanimo,ang sakabilog kay Moises, kag ang sakabilog kayElias.” 5 Ara tana pa katapos anang ambal ngadato ginlikupan sanda ang panganod nga masi-law kag nabatian nanda dayon ang limug nga alinsa panganod nga nagakoon, “Maman dia akunpinalangga nga Bata. Nalilipay ako nga mayadkanana. Pamatian nindo tana!” 6 Pagkabati

Mateo 17:7 24 Mateo 18:4dato nanday Pedro nagdapa sanda sa sugungnga kaadluk. 7 Ginrapitan sanda ni Jesus kaggintandug nga nagakoon, “Bangon kamo! Indikamomagkaadluk!” 8Pagsulung nanda ara sandaibang nakita doto kondi si Jesus run lang.

9 Ang nagalusub sanda run sa bokid, ginko-nan sanda ni Jesus, makon na, “Indi kamogid magsogid bisan kino parti sa indong nakitamintras Ako nga Naging Tao ara pa mabanaw.”10 Pagkatapos nagpamangkot kanana anang mgasomolonod, makon nanda, “Basi kabay nagakoonang mga manogtodlo ang Kasogoan nga ki-nanglan magabot anay si Elias bago magabot angCristo?” 11Makon ni Jesus kananda, “Pario anangkoon ang Kasolatan maabot ra gani si Elias agudipriparar ang tanan nga butang. 12 Piro sogidanko kamo, si Elias nakaabot ron. Garing ara tanalang bala nakilala ang mga tao kag ginimo nandaandang gosto nga imoon kanana. Kag mamanra dan andang imoon Kanakun nga Naging Tao.Paantoson nanda ako ra.” 13 Kag bago pa naan-gupan anang mga somolonod nga si Juan ngamanogbunyag maman anang ginatomod.

Ginayad ni Jesus ang Bata nga may Malain ngaIspirito

(Mc. 9:14-29; Lu. 9:37-43)14 Pagabot nanda doto sa dorong tao may

sangka lalaki nga nagparapit kay Jesus kag na-glood nga nagakoon, makon na, 15 “Ginoo, abikaloyi ra akun bata nga lalaki. Koyapun tana kagkon aboton gani sugung gid anang pamati. Pirmitana gid nga natotomba sa kalayo kag pirmi ranga naoolog sa tobig. 16Gindara ko tana sa imongmga somolonod, piro indi sanda makapaayad.”17 Makon dayon ni Jesus, “Kamo nga mga tao satyimponga dia, ara kamogid pagtoo, kag baliskadindong ginaisip kag ginaimo. Asta sano pa akunpagantos kanindo? Dara nindo digi kanakun angbata!” 18Kag ginsaway dayon ni Jesus ang malainnga ispirito doto sa bata kag naggoa ra nga lagi.Kag sa oras nga dato nagayad ang bata.

19 Ang sanda-sanda run lang nagparapit kayJesus anang mga somolonod kag nagpamangkot,makon nanda, “Basi kabay indi namun mapagoaang malain nga ispirito nga dato sa bata?”20 Makon ni Jesus kananda, “Tungud nga kolangindong pagtoo. Sa matood tana, kon kamomay pagtoo nga bisan pario lang sa anang bosolang mostasa anang kabaul, sarang kamo ronmakakoon sa bokid nga dia nga magsaylo sa

sangka logar, kag dan magasaylo. Ara gid butangnga indi nindo maimo.” [ 21 Garing ang toladatonga klasi nga malain nga ispirito indi nindobasta mapagoa kon indi kamo magpangamoyokag magpoasa.]

Ginsambit Ruman ni Jesus ang Parti sa anangKamatayun

(Mc. 9:30-32; Lu. 9:43b-45)22 Pagtiripon anang mga somolonod doto sa

Galilea, makonni Jesus kananda, “Ako ngaNagingTao kinanglan nga iintriga sa mga tao 23 ngamagapatay kanakun. Piro sa ikatlo ka adlawmababanaw ako.” Naborido gid anang mga so-molonod.

Ang Pagbayad ang Bois Para sa Timplo24 Pagabot nanday Jesus sa Capernaum, si Pe-

dro ginparapitan ang mga manogsokot ang boispara sa timplo kag ginpamangkot. Makon nanda,“Nagabayad ra indong manogtodlo ang bois parasa timplo?” 25 Makon ni Pedro kanana, “Uu,nagabayad tana.”

Pagsulud ni Pedro sa balay ginpamangkot tananga lagi ni Jesus. Makon na, “Simon, kon sakanimo abi, sino anang ginapabayad ang mgaari digi sa kalibotan ang bois, andang mga bataokon iba?” 26 Makon anang sabat ni Pedro,“Syimpri ang iba.” Makon ni Jesus, “Kon toladatonagakaologan nga andang mga bata indi ganikinanglan nga magbayad. 27 Garing kon indikita magbayad basi kon maglain andang buutkanatun, gani magayan kaw sa dagat kag mag-pamonit dayon. Ang ona nga isda nga imongmadawi bosik-sikunmo anang baba kag makikitamo doto ang koarta nga bastanti run nga ibayadpara sa atun bois nga darwa. Bulunmokag ibayaddayon samga nagasokot ang bois para sa timplo.”

18Ang Pinakaimportanti sa anang Ginarian ang Dios(Mc. 9:33-37; Lu. 9:46-48)

1 Sa oras nga dato nagparapit kay Jesus anangmga somolonod kag nagpamangkot, makonnanda, “Sino gid kabay ang labaw sa tanan saanang Ginarian ang Dios?” 2 Anang ginimo niJesus gintawag na ang bata nga maistan kagginpatindug na sa andang tunga. 3 Makon nadayon kananda, “Sa matood tana, kon kamoindi magbago kag maging pario sa mairintuknga mga bata, indi kamo gid mapabilang samga tao nga anang ginaarian ang Dios. 4 Ay

Mateo 18:5 25 Mateo 18:26ang tao nga nagapaubus pario sa bata nga dia,maman ang ginabilang nga pinakalabaw sa anangGinarian ang Dios. 5 Kag ang bisan sino ngatungud sa anang pagtoo kanakun nagabaton kagnagaasikaso sa bata nga toladia nagabaton rakanakun.”

Ang mga Pagsolay(Mc. 9:42-48; Lu. 17:1-2)

6 “Piro ang bisan sino nga maging kabang-danan nga ang mga bata nga dia magbaya sa an-dang pagtoo kanakun mas mayad pa nga igotananang liug kag itagkus dayon sa galingan ngabato kag ipandag sa laod. 7 Kailo ra ang mga taodigi sa kalibotan ay ang pagsolay pirmi gid nganagaabot kananda. Kon sa bagay dia nga mgabutang matatabo gid man. Piro kailo gid ang taonga nagasolay sa anang kapario.

8 “Kon imong alima okon siki ang maging ka-bangdanan nga ikaw magbaya kanakun, otodarun lang kag ipilak! Mas mayad pa nga sakabiloglang imong alima okon siki kag may kaboi kawnga ara kataposan kaysa komplito imong alimakag siki piro ipilak ka ra lang sa kalayo ngaara kataposan. 9 Kag kon imong mata magingkabangdanan nga ikawmagbaya kanakun, lukadakag ipilak! Ay mas mayad pa nga sakabiloglang imong mata kag may kaboi kaw nga arakataposan kaysa komplito imongmata piro ipilakka ra lang sa kalayo sa impyirno.”

Paanggid parti sa Karniro nga Nadora(Lu. 15:3-7)

10 “Magandam kamo nga indi nindo gid pagta-mayun bisan ang sakabilog sa mairintuk nga diangamgabata. Ay samatood tana anangmga angilang Dios nga nagabantay kananda pirmi doto saakun Tatay nga sa langit. [ 11 Ay Ako nga NagingTao nagayan digi sa kalibotan agud lowasun angmga tao nga nagkaradora tungud sa andang mgasala.]

12 “Kon may tao nga may 100 ka karniro kagnadora ang sakabilog, ano kabay anang imoon?Sigorado gid nga bayaan na ang 99 nga naga-parangarab sa mga bokid-bokid kag pangitaunna ang karniro nga nadora. 13 Kag kon anangmakita malilipay tana nga mayad. Sa matoodtanamasmalilipay tana sa sakabilog nga dato nganadora nga anang nakita kaysa 99 nga ara nadora.14 Toladan ra anang nababatyagan indong Tataynga sa langit. Indi na gid gosto nga madora angbisan sangka bata nga maistan.”

Kon Nagkasala Kanimo Imong Kapario nga To-moloo

15 “Kon imong kapario nga tomoloo magkasalakanimo, ayanan mo tana kag sogidan mo dayonanang ginimo nga sala. Piro dia imoon monga kamo-kamo lang. Kon tana magpakigosaykanimo, ta kondi magaayadan kamo roman, kagmapabalik mo tana sa Dios. 16 Piro kon inditanamagpakigosay kanimo, magdara kaw sangkatomoloo pa gid okon darwa man agud masonodmo ang sono sa nakasolat sa Kasolatan nga angmga butang nga indong ambalan mapamatodanang darwa okon tatlo ka tao. 17Piro kon indi tanapa gid magpamati kananda isogid sa tanan ngamga tomoloo sa andang ginatiriponan. Kag konindi tana pa gid magpamati kananda, ayaw nindotana run pagsapaka kondi ibilang nindo tana runlang nga pario sa mga tao nga ara nagakilala saDios okon pario sa mga manogsokot ang bois nganagapandaya kag mga traidor.”

Ang Ginadilian kag ang Ginatogot18 “Ang bisan ano nga indong itogot digi sa

kalibotan maman ra ang itogot ang Dios, kag angbisan ano nga indi nindo pagitogotmaman ra angindi pagitogot ang Dios.

19 “Kag gosto ko ra nga maulaman nindo dia,nga kon ang darwa kanindo digi sa kalibotanmagkasogot parti sa bisan ano nga indong pan-gayoon sa pangamoyo, dan imoon kanindo akunTatay nga sa langit. 20 Ay kon diin ang darwaokon tatlo nga nagatiripon tungud kanakun, akokaiban nanda ra.”

Paanggid Parti sa Sorogoon nga Indi Magpatawad21 Nagparapit si Pedro kay Jesus kag magpa-

mangkot, makon na, “Ginoo, kon akun kaparionga tomoloo pirmi nga nagakasala kanakun,kapira ko gid tana dapat patawadun? Pito kabisis?” 22 Makon ni Jesus kanana, “Bukun langasta sa ikapito ka bisis, kondi asta sa 77 ka bisis.23 Ay anang pagari ang Dios pario sa natabo sasangka ari nga nagaosisa ang mga otang kananaanang mga sorogoon. 24 Mintras nagaosisa tanaandangmgaotang,maygindara kanananga soro-goon nga anang otang minilyon. 25 Kag tungudnga indi tana run makabayad nagsogo ang aringa ibaligya tana bilang oripun pati anang asawakag anang mga bata. Kag ibaligya ra ang tananna nga pagkabutang agud mabayadan na anangotang. 26 Anang ginimo ang sorogoon nga dato,naglood tana sa ari kag magpakitloy, makon na,

Mateo 18:27 26 Mateo 19:15‘Pasinsyaa ako lang anay dadi, ay bayadan kora dan kanimo tanan!’ 27 Kag nalooy ang arikanana, gani ginpatawadna tana kag ara tana runpagpabayada anang otang, kondi ginpaoli runlang.

28 “Pagoli ang tao nga dato nasoblang na anangkapario nga sorogoon nga may otang kanana ngamaistan lang gid. Gindakup na ang sorogoonnga dato nga may otang kanana kag ginkugana dayon nga nagakoon, ‘Bayadi ako ron imongotang kanakun!’ 29 Kag naglood kanana anangkapario nga dato nga sorogoon nga nagapakitloy,makon na, ‘Pasinsyaa ako lang anay dadi, aybayadan ko ra dan kanimo!’ 30 Piro indi tanagid magpasogot. Anang ginimo tana, ginpaprisona ang sorogoon nga dato nga may otang astamakabayad. 31 Pagkakita dato ang iba pa gidnga mga sorogoon naglain andang buut, ganiginayanan nanda andang agalun nga ari kag gin-sogidan parti sa natabo nga dato. 32 Ginpatawagang ari anang sorogoon nga dato kag magkoon,‘Masyado kaw kalain nga sorogoon. Kabay gin-patawad ta kaw sa imong otang kanakun tungudnga nagpakitloy kaw kanakun. 33 Ta basi aramo pagkaloyi imong kapario nga sorogoon parioakun pagkalooy kanimo?’ 34 Doro gid anangkasilag ang ari kanana. Ginpapriso na tana kagginpasilotan asta mabayadan na tanan anangotang kanana.” 35Makon dayon ni Jesus kananda,“Dan toladan ra anang imoon akun Tatay ngasa langit sa kada isara kanindo kon kamo indimagpatawad sa indong kapario ang tuduk gid saindong tagiposoon.”

19Anang Todlo ni Jesus Parti sa Pagbulagan ang

Magasawa(Mc. 10:1-12)

1 Pagkatapos nga si Jesus nakatodlo ang mgabutang nga dato, nagalin tana sa Galilea kagnagayan sa mga logar nga sakup ang Judea satabok ang Soba ang Jordan. 2Dorongmga tao angnagsonod kanana, kag ginpangayad na sanda saandang mga masakit.

3Karon, may mga Pariseo nga nagayan ra dotokanana. Gosto nanda nga magpangita paagi agudmaiakosar nanda tana. Nagpamangkot sandakay Jesus, makon nanda, “Nagatogot bala angKasogoan nga bulagan ang lalaki anang asawasa bisan ano nga kabangdanan?” 4 Nagsabat siJesus, makon na, “Ara kamo gid bala kabasa sa

Kasolatan nga pagimo ang Dios ang tao ginimona sanda nga lalaki kag babai? 5 Kag pagkataposmakon na, ‘Maman dan nga bayaan ang lalakianang tatay kag nanay kagmagdapun tana dayonsa anang asawa, kag sanda nga darwa magingisara run lang.’ 6 Gani bukun sanda run darwakondi isara. Kon maman dan, ta kondi indidapat bulagun ang tao ang gindapun ang Dios.”7Makon roman ang mga Pariseo kanana, “Ta basinagakoon si Moises nga poidi nga bulagan anglalaki anang asawa, basta tawan na lang tana angkasolatan nga sa pagkamatood bulag sanda run?”8 Makon ni Jesus kananda, “Gintogotan kamo niMoises nga bulagan indong asawa tungud ngamatugas indong olo. Piro bukun toladan anangplano ang Dios alin pa ang ompisa. 9Maman dannga nagakoon ako kanindo nga kon ang lalakimagbulag sa anang asawa nga ara ra nagpangin-lalaki, pagkatapos magpangasawa tana ang iba,nagapanginbabai tana. [Kag ang magpangasawasa babai nga ginbulagan nagakasala ra sa pag-panginbabai.”]

10 Makon dayon anang mga somolonod ni Je-sus, “Kon toladia gali ang may asawa, mayad paindi run lang magpangasawa.” 11 Makon anangsabat ni Jesus, “Indi dan mabaton ang tanan loassa mga tao nga maman dato anang bugna angDios kananda. 12May sari-sari nga kabangdanankon basi may mga lalaki nga indi makaasawa;ang iba natao nga indi makaasawa; ang iba indimakaasawa tungud nga ginkapon sanda; kag angiba pa gid indi magpangasawa tungud sa andangpagpanikasug para sa anang ginarian ang Dios.Ta, ang makaimo dia nga indi mag- pangasawa,indi magpangasawa.”

Ginbindisyonan ni Jesus ang Mairintuk nga mgaBata

(Mc. 10:13-16; Lu. 18:15-17)13 Karon, may mga tao nga nagdara ang mga

bata nga mairintuk kay Jesus agud tongtongananang alima kag ipangamoyo. Piro ginsawaysanda anang mga somolonod ni Jesus. 14 Garingmakon ni Jesus kananda, “Pabayani nindo langang mga bata nga magparapit digi kanakun. Indinindo sanda pagbawali, ay kabilang sa anangginarian angDios angmga pario kananda.” 15Kaggintongtong dayon ni Jesus anang alima sa mgabata kag ginbindisyonan na sanda. Kag pagkata-pos dato nagpanaw tana dayon.

Mateo 19:16 27 Mateo 20:11Ang Tao nga Manggaranun(Mc. 10:17-31; Lu. 18:18-30)

16 May sangka tao nga nagparapit kay Jesuskag nagpamangkot, makon na, “Maistro, anokabay ang mayad nga dapat ko nga imoon agudmakabaton ako ang kaboi nga ara kataposan?”17 Makon ni Jesus kanana, “Basi nagpamangkotkaw kanakun kon ano ang mayad? Sakabiloglang ang mayad, kag dan ara iba kondi ang Dios.Kon gosto mo nga makabaton kaw ang kaboi ngaara kataposan tomanun mo anang mga sogo.”18Nagpamangkot ruman ang tao nga dato,makonna, “Ano nga mga sogo?” Makon ni Jesus kanana,“Indi kaw magpatay, indi kaw magpanginbabaiokon magpanginlalaki, indi kaw magpanakaw,indi kaw magtistigos ang botig, 19 taodon moimong tatay kag imong nanay, kag igogmaun moimong kapario pario imong pagigogma imongkaogalingun.” 20 Makon ang lalaki nga dato ngabataun pa, “Ang tanan nga dan natoman ko ron.Ta ano pa ang kolang kanakun?” 21 Makon niJesus kanana. “Ta kon gosto mo nga ara kaw rongid kakolangan sa panulung ang Dios, pagoli kagibaligya mo imong mga pagkabutang, kag anangbayad ipanagtag mo dayon sa mga pobri. Satoladia nga paagimagamanggaranun kaw doto salangit. Pagkatapos, magbalik kaw kag magsonodkanakun.” 22 Pagkabati ang lalaki nga dato na-galin tana nga masubu ay doro anang manggad.

23 Gani makon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Sa matood tana, mabudlay para samanggaranun nga tao ang magpasakup sa anangpagari ang Dios. 24 Mas maulas pa gani ngamagagi ang sapat nga kamilyo sa anang booang dagum kaysa magpasakup ang manggara-nun sa anang pagari ang Dios.” 25 Pagkabatidato anang mga somolonod, natingala sanda ngamayad. Gani nagpamangkot sanda, makon, “Takon toladan, sino ron lang kabay ang malowas?”26 Ginsulung sanda ni Jesus kag magkoon, “Konsa mga tao lang indi gid maimo, piro sa Dios tanaang tanan nga butang sarang maimo.”

27 Makon dayon ni Pedro kanana, “Ta kami,ginbayaan namun ang tanan kag nagsonod kan-imo. Ta ano amun mabubuul nga balus?”28 Makon ni Jesus kananda, “Sa matood tana,magaabot ang adlaw nga bagoon ang Dios angkalibotan nga dia, kag Ako nga Naging Tao maga-pongko sa akun trono agud magari. Sa adlaw ngadato, kamo nga nagsonod kanakun magapongkosa dosi ka trono agud ukuman nindo anang dosi

ka tribo ang Israel. 29 Kag ang bisan sino nganagbaya anang balay, anang mga kabogto, anangtatay, anang nanay, anang mga bata, okon anangmga logta tungud kanakun sigorado nga masdoro pa gid anang babatonon nga balus, kagtawan pa kaboi nga ara kataposan. 30 Doro ngamga tao nga ginakilala nga importanti dadi angmagagoa nga bukun, kag doro ang ara ginasapakadadi ang magagoa nga importanti.”

20Ang mga Nagaobra sa Obasan

1 Makon ni Jesus kananda, “Anang pagari angDios pario sa tao nga may asinda. Aga tana pagid nagpanaw kag nagpangita ang mga tao ngamaobra sa anang logta nga may mga tanum ngaobas. 2 Nagkarasogot sanda ang mga tao ngaona na nga nagkarakita, nga andang sool sonora sa inadlaw ang mga tao doto sa logar ngadato. Kag ginpadara na sanda dayon doto saanang kaobasan. 3 Datong mga alas noibi runang adlaw nagayan tana sa may mga tindaankag may mga nakita tana doto nga mga tao nganagairistambay ay ara sanda obra. 4 Makon nakananda, ‘Pagobra kamo doto sa akun kaobasan,ay soolan ta kamoang osto.’ 5Gani nagayan sandadoto kag nagobra. Pagabot ang ogtong adlawnagbalik rumanang asindiro samaymga tindaan,kag may mga tao tana ruman nga nakita kaganang ginpaobra. Kag maman ra anang ginimopagabot ang mga alas tris ang apon. 6 Pagabotang alas singko nagbalik tana ruman sa may mgatindaan kag may nakita tana pa gid nga mga taonga nagaistambay. Makon na kananda, ‘Ay danbasi nagistambay kamo lang digi sa bilog ngaadlaw?’ 7Makon nanda nga nagsabat, ‘Tamaiwankami, ay ara may nagapaobra kanamun.’ Ganiginkonan na sanda nga magayan doto sa anangkaobasan kag magobra.

8 “Pagsirum, makon ang asindiro sa anangkapatas, ‘Ta tawaga run ang mga nagaorobra kagsoolan. Onaun mo bayad ang naori gid magobrakag pasonod asta sa mga naona magobra.’ 9 Angmga nagsulud sa obra ang mga alas singko rongintawan andang sool para sa sangadlaw ngaobra. 10 Pagabot nga soolan run ang mga aga pagid magobra nagaisip sanda nga mabaul andangmababaton kaysa mga tao nga naori magobra.Piro ang kada isara kananda ginsoolan ra angpara sa sangadlaw nga obra. 11Pagkabaton nanda

Mateo 20:12 28 Mateo 21:3dato, nagriklamo sanda sa asindiro. 12 Makonnanda, ‘Ang mga naori sangka oras lang andangobra, piro kami tana sangadlaw gid amun paolaskag painit, pagkatapos pario ra lang imong soolkanamun!’ 13Makon na sa isara kananda, ‘Amigo,ara ta kaw pagdayaa. Kabay nagkasogot kita ngasoolan ta kaw ang para sa sangadlaw. 14 Batonalang ang kantidad nga para sa imong inobraankagmagoli. Ay gosto ko tana nga soolan angnaoringa dia magobra pario ra akun ginataw kanimo.15 Pagosto ako kabay kon ano akun imoon saakun koarta ay akun. Basi kon nainggit kawlang tungud ngamayad ako kananda?’ ” 16Makondayon ni Jesus, “Dan toladan ra sa oring mgaadlaw. Ang mga ara ginasapaka dadi maman angmagagoa nga importanti, kag ang mga tao ngaginakilala nga importanti dadi ang magagoa ngabukun importanti.”

Ikatlo nga Pagsambit ni Jesus Parti sa anang Ka-matayun

(Mc. 10:32-34; Lu. 18:31-34)17 Ang sanday Jesus nagapaayan run sa

Jerusalem, ginpabulag na anang mga somolonodsa mga tao ay may inogsogid tana kananda.18 Makon na, “Dia kita nagapaayan run saJerusalem. Pagabot ta doto Ako nga NagingTao iintriga sa mga manogdomara nga mgapari kag mga manogtodlo ang Kasogoan, kagsisintinsyaan nanda ako nga patayun. 19 Iintrigananda ako dayon sa mga bukun Judio agudyagotaun nanda ako, anoton, kag pagkataposilansang dayon sa kros. Piro sa ikatlo ka adlawmababanaw ako.”

Pangabay anang Asawa ni Zebedeo(Mc. 10:35-45)

20 Nagparapit kay Jesus anang asawa ni Zebe-deo kaiban anang darwa ka bata nga lalaki. Na-glood tana kay Jesus ay may ginapangabay tana.21 Gani makon ni Jesus kanana, “Ano imonggosto?” Makon anang asawa ni Zebedeo, “Konmaimo, kon magari ka run gani, papongkoon mora akun darwa nga dia ka bata sa imong kilid; angisara sa too kag ang isara sawala.” 22Piro ginsabatsanda ni Jesus, makon na, “Ara kamo kaulamkon ano indong ginapangayo. Ano, masarangannindo ang mga pagantos nga madali ko ron langnga antoson?” Makon nanda, “Uu. Masarangannamun.” 23Makon roman ni Jesus, “Masarangannindo manda, piro bukun ako ang nagapili konsino ang mapongko sa akun too okon sa akun

wala. Dan nga mga porongkoan para sa mga taonga ginatiganaan akun Tatay.”

24 Pagkaulam ang napolo ka somolonod konano andang ginpangayo, naglain andang buut samagkabogto. 25 Gani gintawag sanda tanan niJesus kag magkoon kananda, “Naulaman nindonga ang mga manogdomara digi sa kalibotannga dia may gaum sa andang mga sinakupankag pagosto sanda lang kon ano andang ipaimokananda. 26 Piro iba tana ang kanindo. Ay konsino kanindo ang gosto nga maging importanti,dapat tana ang maging sorogoon anang mgakaiban. 27 Kag kon sino kanindo ang gosto ngamaging labaw sa tanan, dapat tana ang magingoripun anang mga kaiban. 28 Dan toladan akunginimo, Ako nga Naging Tao ara nagayan digi sakalibotan para magpasirbi kondi para magsirbikag magtaw akun kaboi agud matobos ang doronga mga tao.”

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Bolag(Mc. 10:46-52; Lu. 18:35-43)

29 Ang nagapagoa run sanday Jesus sa Jericodoro ngamga tao ang nagsonod kanana. 30Karon,may darwa doto ka bolag nga nagapongko sabinit ang dalan. Nabatian nanda nga si Jesusnagaagi, gani nagsinggit sanda, makon, “Ginoo,nga kaliwat ni David kag manonobli anang gi-narian, abi kaloyi kami ra!” 31 Ginsaway sandaang mga tao nga magipus. Piro andang ginimotana, tinodoan nanda pa gani andang singgit nganagakoon, “Ginoo, nga kaliwat ni David, kaloyikami ra!” 32 Nagtadung si Jesus, gintawag sandakag magkoon, “Ano indong gosto nga imoon kokanindo?” 33 Makon nanda, “Ginoo, gosto na-mun nga makakita!” 34 Nalooy si Jesus kananda,gani gintandug na andang mga mata, kag lagi-lagi nakakita sanda; kag nagtabid sanda dayonkanana.

21Anang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mc. 11:1-11; Lu. 19:28-40; Jn. 12:12-19)

1 Datong marapit sanda run lang sa Jerusalemkag nagainamput sa bario ang Bitpage sa mayBokid ang mga Olibo, ginpaona ni Jesus anangdarwa ka somolonod. 2Makon na kananda, “Pa-gayan kamo sa bario nga dian sa onaan. Pagabotnindo doto makikita nindo nga lagi ang asnonga nagaigot kag anang bata doto ra. Obadunnindo kag daraun digi kanakun. 3 Kon maymagpamangkot kanindo parti digi konon nindo

Mateo 21:4 29 Mateo 21:27lang nga kinanglan ang Ginoo, kag dan ipadarana ra nga lagi kanindo.”

4 Dia natabo agud matoman anang ginambalang propita nga nagkoon,5 “Koona nindo ang mga taga-Sion nga digi run

indong Ari,Mapinaubusun tana, ay nagaabot tana nga na-

gasakay sa bataun pa nga asno!”6 Gani nagpanaw ang darwa nga dato ka so-

molonod kag gintoman nanda anang sogo niJesus. 7 Gindara nanda ang asno pati anang batadoto kay Jesus. Andang lambong maman andangginbutang nga ampilo kag ginsakayan dayon niJesus. 8 Dorong tao ang nagtiripon doto. An-dang ginimo, ginumlad nanda andang lambongsa dalan. Ang iba nagtapas anang mga sangaang mga kaoy kag ginladlad nanda ra sa dalanbilang pagpadungug kay Jesus. 9Nagsiringgit angmga tao nga nagaona pati ang nagasonod kanananga nagakoon, “Dayawon ang manonobli anangginarian ni David! Ginakaloyan ra gid ang Diosanang ginsogo nga nagaabot dadi digi kanatun!Dayawon ang Dios!”

10 Pagabot ni Jesus sa Jerusalem nagkinagoloang mga tao doto. Makon nanda, “Sino ang taonga dan?” 11 Makon ang mga tao nga kaiban niJesus, “Maman dan ang propita nga si Jesus ngataga-Nazaret nga sakup ang Galilea.”

Si Jesus Nagsulud sa Timplo(Mc. 11:15-19; Lu. 19:45-48; Jn. 2:13-22)

12 Nagsulud si Jesus sa timplo kag ginpalayasna doto ang mga tao nga nagaparamakal kagnagabaraligya. Ginpamaliskad na anang mgalamisa ang mga manogbaylo ang koarta patianang mga porongkoan ang mga tao nga na-gapamaligya ang mga salampati. 13 Makon nakananda, “Kabay nagkoon ang Dios sa Kasolatannga anang balay dapat tawagun nga balay ngaparangamoyoan. Piro ginaimo nindo tana ngaparantagoan ang mga tolisan!”

14May mga bolag kag mga lopog nga nagayankanana doto sa timplo kag ginpangayad na sanda.15 Ginugutan ang mga manogdomara nga mgapari kag ang mga manogtodlo ang Kasogoanpagkakita nanda sa mga makatiringala nga mgabutang nga anang ginapangimo kag pagkabatinanda nga nagasiringgit ang mga bata doto satimplo nga nagakoon, “Dayawon ang manonoblianang ginarian ni David!” 16 Gani makon nandakay Jesus, “Nababatian mo ra kon ano andang

ginakoon?” Makon ni Jesus, “Uu. Basi, arakamo gid kabasa sa Kasolatan nga nagakoon ngamiski angmgabata ngamairintuk gintodloan angDios nga magdayaw kanana?” 17 Kag ginbayaansanda dayon ni Jesus. Nagoa tana sa siodadang Jerusalem kag nagpa-Betania kag doto tananagkatorog.

Ginsompa ni Jesus ang Kaoy nga Igira(Mc. 11:12-14, 20-24)

18 Pagkaaga, ang nagapabalik run si Jesus sasiodad ang Jerusalem gingutum tana. 19 Karon,may nakita tana nga kaoy nga igira marapit sadalan. Gani ginparapitan na, piro ara tana gidmay nakita nga bonga kondi mga daon lang gid.Makon na dayon sa kaoy, “Alin dadi indi ka rungid magbonga!” Kag nalayung nga lagi ang igira.20 Pagkakita dato anang mga somolonod natin-gala sanda nga mayad. Makon nanda, “Paiwannga nalayung nga lagi ang igira?” 21 Makon niJesus kananda, “Sa matood tana, kon may pagtookamo kag indi kamo gidmagpandoa-doa, maiimonindo ra akun ginimo nga dia sa kaoy nga igira.Kag bukun lang dan kondi makakoon kamo bisansa bokid nga dan nga ‘Magalin dian kag magsaylosa dagat,’ kag matabo ra dan. 22 Ang bisan anonga indong pangayoon sa indong pangamoyomababaton nindo gid, basta magtoo kamo.”

Pamangkot Parti sa Anang Awtoridad ni Jesus(Mc. 11:27-33; Lu. 20:1-8)

23 Nagsulud ruman si Jesus sa timplo kag gin-todloan na ang mga tao. Karon may mga manog-domara doto nga mga pari kag mga manog-domara ang mga Judio nga nagparapit kananakag nagpamangkot, makon nanda, “Ano imongawtoridad nga nagaimo kaw ang mga butangnga imong ginaimo digi sa timplo, kag sinoang nagtaw kanimo ang awtoridad nga dan?”24Makon ni Jesus kananda, “May pamangkot akora anay kanindo. Kag kon masabat nindo dia,sabatun ko kamo ra kon ano akun awtoridadsa pagimo ang mga butang nga dia. 25 Akunpamangkot maman dia: kino magalin anang aw-toridad ni Juan sa pagpangbunyag, sa Dios okonsa tao?” Nagbais-baisan sanda anay nga sanda-sanda lang kon ano andang isabat; makon nanda,“Kon magkoon kita nga ‘Alin sa Dios,’ makoontana nga, ‘Ta basi ara kamo nagpati kay Juan?’26 Kag kon magkoon kita ra nga ‘Alin sa tao,’dilikado kita ra sa mga tao ay nagapati sanda ngasi Juan anang propita ang Dios.” 27 Gani andang

Mateo 21:28 30 Mateo 22:5sabat run lang kay Jesus, “Ilam, ara kami kaulam.”Makon ra ni Jesus kananda, “Ta indi ko kamo rapagsogidan kon kino nga awtoridad ko ginaimoang mga butang nga dia nga akun ginaimo.”

Paanggid parti sa Magkabogto28 Kag makon ra ni Jesus kananda, “Kon sa

kanindo, ano kabay dia? May sangka tao ngamay darwa ka bata nga lalaki. Ginayanan naang gorang kag magkoon, makon na, ‘Doy, ma-gayan kaw dadi sa atun kaobasan kag mago-bra.’ 29 Makon anang bata, ‘Indi ako!’ Piroang ori nagbago anang isip kag nagayan tana saandang kaobasan kag magobra. 30 Nagayan raang tatay sa libayun kag ginkonan na ra parioanang ginkoon sa gorang. Makon anang sabatang libayun, ‘Uu, tay,’ piro ara tana nagtoman.31 Ta diin digi sa darwa ang nagtoman anangsogo anang tatay?” Makon nanda, “Ang gorang.”Makonni Jesus kananda, “Samatood tana,maonapa kanindo ngamakasulud sa anang ginarian angDios ang mga tao nga pario sa mga manogsokotang bois kag mga babai nga nagabaligya andangdungug. 32Ay si Juan nga manogbunyag nagayandigi kag nagtodlo kanindo ang osto nga paagiagud maging matarung kamo sa panulung angDios, piro ara kamo nagpati kanana. Ang mgamanogsokot tana ang bois kag angmga babai nganagbaligya andang dungug nagpati kanana. Kagbisan nakita nindo dia, ara kamo gid nagbagoindong isip kag magpati kanana.”

Paanggid parti sa Mga Agsador(Mc. 12:1-12; Lu. 20:9-19)

33Makon ni Jesus kananda, “Pamatii nindo angisara pa gid ka paanggid. May sangka tao ngamaylogta nga ginpatanuman na obas. Ginpakodalanna, kag nagpaimo tanamabaul nga boo samabaulnga bato bilang purugaan ang obas. Nagpatindugtana ra angmataas nga balay nga ralantawan angbantay. Pagkatapos ginpaagsaan na dayon kagnagayan sa marayu nga logar. 34 Datong inog-popo ron ang obas, ginsogo na anang mga soro-goon nga bulun anang parti sa patubas. 35Garingpagabot doto ang mga sorogoon, ginpandakupsanda ang mga agsador. Ginbalbal nanda angsakabilog, ginpatay nanda ang sakabilog, kag gin-bato nanda ang sakabilog pa gid. 36 Pagkataposdato nagsogo roman ang tagya ang iba pa ngamga sorogoon nga mas doro pa gid kaysa sanaona. Piro toladato ra andang ginimo kananda.37 Ang ori anang bata run gid anang ginsogo, ay

makonna, ‘Indimaimonga indi nanda pagtaodonakunbata.’ 38Piro pagkakita angmga agsador ngaanang bata run ang nagabot, makon nanda, ‘Diaang manogpanobli ang kaobasan. Dali, patayunta agud maging atun anang sorobliun.’ 39 Ganigindakup nanda tana kag gindara doto sa goa angkaobasan kag ginpatay nanda dayon.”

40 “Ta,” makon ni Jesus, “kon magbalik anangtagya ang kaobasan, ano kabay anang imoonsa mga agsador nga dato?” 41 Makon nanda,“Pamatayun na gid ang mga agsador nga datonga malain kag indi na gid pagkaloyan. Kaganang kaobasan paagsaan na dayon sa agsadornga mataw anang parti kada patubas.” 42Makonni Jesus kananda, “Kabay nabasa nindo anangginakoon sa Kasolatan nga,‘Ang bato nga ginsikway ang mga pandayMaman gid ang naging pondasyon nga bato.Maman dia anang ginimo ang Ginoo,Kag makatiringala kanatun!’ ”43 Makon pa gid ni Jesus kananda, “Maman dannga anang Ginarian ang Dios bulun kanindo kagitaw sa mga tao nga nagaimo anang mga gina-paimo. [ 44Ang bisan sino nga maglagpak sa batongadiamagakarabari, piro ang lagpakan angbatonga dia matudtud gid.]”

45 Pagkabati ang mga manogdomara nga mgapari kag mga Pariseo ang mga paanggid ni Jesus,nasatuman nanda nga sanda anang ginatomod.46Gani gosto nanda run gid andan nga dakupun siJesus, piro ginaadlukan sanda sa mga tao tungudnga ginakilala nanda nga propita si Jesus.

22Paanggid Parti sa Ponsyon(Lu. 14:15-24)

1 Nagtodlo roman si Jesus kananda paagi sapaanggid. 2 Makon na, “Anang pagari ang Diospario sa natabo sa sangka ari nga nagpripararang ponsyon para sa kasal anang bata nga lalaki.3 Ginsogo na anang mga sorogoon nga tawagunrun ang mga tao nga anang ginpangimbitar. Gar-ing ara sanda naliagmagtambong. 4Gani ginsogona ruman ang iba pa gid nga sorogoon. Makonna, ‘Konon mo ang mga ginpangimbitar nga gin-pamatay ko ron ang mga baka pati ang iba ngamga sapat nga akun ginpatambuk kag priparadoron ang pagkaun. Gani magayan sanda run digikag magpamonsyon.’ 5 Piro ang mga tao ngaginpangimbitar ara nagsapak. Sigi tana andangasikaso andang obra. Ang isara nagayan sa anang

Mateo 22:6 31 Mateo 22:35mga tanum, kag ang isara sa anang nigosyo. 6Angiba tana, andang ginimo, gindakup nanda anangmga ginsogo ang ari kag ginpasipalaan nanda kagginpamatay. 7 Gani nasilag nga mayad ang ari.Ginsogo na anang mga soldado nga pamatayunang nagpamatay anang mga sorogoon kag sono-gon andang banwa. 8 Pagkatapos gintawag nadayon anangmga sorogoon kagmagkoon, makonna, ‘Ang pagkaun sa kasal akun bata priparadoron, garing ara kointa ang mga ginpangimbitar.9 Pagayan kamo ron lang sa mga karsada ngadoro ang nagaagi kag imbitara nindo digi angtanan nga indong makita.’ 10 Gani nagpanawang mga sorogoon kag nagayan sanda sa mgakarsada, kag tanan nga andang nakita mayadokon malain ginimbitar nanda. Kag napono taoang ponsyonan.

11 “Malagat-lagat nagsulud ang ari ay gosto nanga makita ang mga bisita. Karon, may nakitatana doto nga tao nga ara nagilis ang lambongnga para sa ponsyon. 12 Gani makon ang arikanana, ‘Amigo, basi nakasulud kaw digi nga aranakailis ang lambong nga para sa ponsyon?’ Piroang tao nga dato ara gid limug-limug ay ara tanaisabat. 13 Makon dayon ang ari sa anang mgasorogoon, ‘Gaposa nindo anang alima kag anangsiki kag ipilak doto sa goa samadulum. Dotomag-apanangis tana kag magapabagrut anang ipun.’ ”14Pagkataposmakon dayon ni Jesus, “Doro anangginatawag ang Dios sa anang ginarian, piro mais-tan lang ang mga napili nga makasulud.”

Pamangkot Parti sa Pagbayad ang Bois(Mc. 12:13-17; Lu. 20:20-26)

15Nagalin angmga Pariseo kag nagplano sandakon paiwan nanda madakup si Jesus paagi saanang ambal. 16 Ginsogo nanda dayon ang ibasa andang mga somolonod kag ang pira ka mim-bro anang partido ni Herodes. Pagabot nandakay Jesus nagpamangkot sanda,makon, “Maistro,naulaman namun nga poros matood imong gi-nasogid. Ginatodlo mo ang kamatoodan parti saanang gosto ipaimo ang Dios sa mga tao. Kag indikawmadara-dara sa anang gosto angmga tao abirkon sino sanda. 17 Abi kon sa kanimo, osto balanga kita bilang mga Judio magbayad ang bois saImpirador ang Roma okon indi?” 18 Naulamanni Jesus andang katoyoan nga marimo. Ganimakon na kananda, “Mga botigun kamo. Basiginatirawan nindo ako nga dakupun paagi saindong pagpamangkot nga dan? 19 Abi paki-taan nindo kanakun ang koarta nga ginagamit sa

pagbayad ang bois.” Kag ginpakita nanda angkoarta. 20Makonni Jesus kananda, “Kinong itsoradia kag kinong aran?” 21 Makon nanda, “Anaang Impirador.” Gani makon ni Jesus kananda,“Ta kondi itaw nindo sa Impirador ang ana angImpirador, kag itaw nindo ra sa Dios ang anaang Dios.” 22 Pagkabati nanda anang sabat niJesus natingala sandangamayad. Gani ginbayaannanda tana run lang.

Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mc. 12:18-27; Lu. 20:27-40)

23Ang adlaw ra nga datomaymga Saduseo nganagarayan kay Jesus. Dia nga mga tao ara nagap-ati nga ang mga tao mababanaw. Makon nanda,24 “Maistro, si Moises nagkoon nga kon ang lalakimay asawa kag mapatay tana nga ara kapabata,dapat anang kabogto roman angmapangasawa saanang asawa nga nabalo agud makapabata tanapara sa anang kabogto. 25 Karon, ang ona maypito digi kamagkarabogto nga lalaki. Ang goranggid nagpangasawa, garing napatay tana nga arakapabata. Gani ang balo ginpangasawa anangkabogto nga sonod kanana. 26Kag ang ikarwa ngadatonapatay ranga ara kapabata. Gani ginpanga-sawa ruman ang ikatlo kag maman ra ang natabokanana kag sa tanan nga magkarabogto asta saikapito. 27Ang ori ang babai napatay ra. 28Karonkon magabot ron ang pagkabanaw kino tana ngaasawa, ay sanda tanan nakapangasawa sa babainga dato?”

29 Makon ni Jesus kananda, “Sala kamo gid,tungud nga ara kamo kaintindi kon ano anang gi-nakoon ang Kasolatan. Kag ara kamo ra kaintindianang gaum ang Dios. 30 Ay sa adlaw ang pagka-banaw, angmga tao indi runmagarasawa, tungudnga pario sanda run samga angil sa langit. 31Konparti sa pagkabanaw, nakabasa kamo ra kabayanang ginambal ang Dios kanindo. 32 Kabaymakon na, ‘Ako anang Dios ni Abraham, kaganang Dios ni Isaac, kag anang Dios ni Jacob.’ Pirodia ngamga taopatay run. Garing angDios bukunDios ang mga patay, kondi Dios tana ang mgaboi. Dia nagapamatood kanatun nga ang mganapatay naboboi.” 33 Pagkabati dato ang mga taonatingala sanda sa anang mga panodlo.

Ang Pinakaimportanti nga Sogo(Mc. 12:28-34; Lu. 10:25-28)

34 Pagkabati ang mga Pariseo nga ang mgaSaduseo ara gidmaymaimo kay Jesus, nagtiriponsanda ruman kag nagayan kanana. 35 Isara sa

Mateo 22:36 32 Mateo 23:16mga manogtodlo ang Kasogoan maman rumanang nagpamangkot kay Jesus agud dakupun tanasa anang sabat. 36 Makon na, “Maistro, ano gidkabay ang pinakaimportanti nga sogo sa Kaso-goan?” 37 Makon ni Jesus kanana, “ ‘Igogmaunmo ang Ginoo nga imong Dios nga tuduk saimong tagiposoon kag sa bilog mo nga kalag,nga imong isip pirmi gid kanana.’ 38 Mamangid dia ang pinakaimportanti nga sogo sa tanan.39 Kag ang masonod toladato ra, ‘Igogmaun moimong kapario pario imong pagigogma sa imongkaogalingun.’ 40 Ang tanan nga Kasogoan ngaginsolat ni Moises pati anang mga panodlo angmga propita digi nagalin sa darwa nga dia kasogo.”

Pamangkot Parti sa Cristo(Mc. 12:35-37; Lu. 20:41-44)

41 Bago nagburulag ang mga Pariseo nagpa-mangkot si Jesus kananda, 42 makon na, “Konsa kanindo ano indong pagkakilala sa Cristo?Kino tana nga kaliwat?” Makon nanda, “KayDavid.” 43 Makon dayon ni Jesus kananda, “Kontana anang kaliwat ni David, ta basi si David ngaginbugnaan ang Ispirito Santo nagtawag kanananga Ginoo? Ay makon na,44 ‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun too,Asta pasokoon ko kanimo imong mga kaaway.’45 Karon, kon gintawag na tana nga Ginoo, pai-wan nga tana anang kaliwat lang gid ni David?”46 Kag ara gid may nakasabat kay Jesus sa anangpamangkot nga dato. Kag alin dato ara run gidmay nagpangaas nga magpamangkot kanana.

23Magandam sa mga Pariseo kag mga Manogtodlo

ang Kasogoan(Mc. 12:38-39; Lu. 11:43, 46; 20:45-46)

1 Nagambal dayon si Jesus sa mga tao kagsa anang mga somolonod. 2 Makon na, “Angmga manogtodlo ang Kasogoan kag mga Pariseomaman ang ginsarigan nga magsaysay anangKasogoan niMoises. 3Gani tomana nindo andangginatodlo kanindo, piro indi nindo pagsonodonandang ginaimo tungud nga iba andang ginaimosa andang ginaambal. 4Nagaimo sanda ang mgamalisud nga mga soronodon nga ginapasonodsa mga tao, piro bisan maistan lang gid ngabolig ara sanda gid may ginaimo agud masonodandang ginapasonod. 5 Ang tanan nga andangginaimopakita-kita lang samga tao. Ginapalapad

nanda ang mga kaon-kaon nga burutangan angmga pili nga mga dinalan nga alin sa Kasola-tan nga andang ginabugkus sa andang dai kagsa andang butkun. Kag ginapalabug nanda paang mga ramoy-ramoy sa anang sidsid andangmga lambong agud konon nga sanda kono mgadiosnon. 6 Kon sa mga ponsyon kag sa mgasimbaan, gosto nanda gid ngamagpongko samgaporongkoan nga para sa mga dungganun. 7 Konsa mga logar nga ginatiriponan ang mga tao,gosto nanda gid nga taodon sanda kag tawagunnga ‘Maistro.’ 8 Piro kamo tana, indi kamo mag-patawag nga ‘Maistro,’ ay magkarabogto kamokag sakabilog lang indong manogtodlo. 9 Indikamo ra magtawag sa bisan kino digi sa logtanga ‘Tatay,’ ay sakabilog lang gid indong Tatay,kag tana maman ang doto sa langit. 10 Kagindi kamo magpatawag nga ‘Agalun,’ ay saka-bilog lang indong agalun. Dan ara iba kondiang Cristo. 11 Kon sino kanindo ang nagasirbisa anang kaiban maman ang pinakaimportantikanindo. 12Ang nagapataas-taas anang kaogalin-gun panabaun ang Dios. Piro ang nagapaubustana maman anang imoon ang Dios nga pinaka-mataas sa tanan.”

Pakita-kita lang andang Ginaimo(Mc. 12:40; Lu. 11:39-42, 44, 52; 20:47)

13 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo angKasogoan kagmgaPariseo. Indongpagtoo saDiospakita-kita lang! Ay ginasiradoan nindo anangpoirtaan anang ginarian angDios samga tao. Indikamo ra magsulud, piro ginapamalabagan nindopa ang mga tao nga nagaimorat nga magsulud.

[ 14 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo angKasogoan kagmgaPariseo. Indongpagtoo saDiospakita-kita lang. Ay ginabuul nindo anang pagk-abutang ang mga babai nga balo, kag ginatabon-tabonan nindo lang paagi sa indong malawig ngamga pangadi. Gani mabaul nga silot indongmababaton!]

15 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo angKasogoan kagmgaPariseo. Indongpagtoo saDiospakita-kita lang! Ay ginaalid nindo ang bilog ngakalibotan agud makabinsir kamo bisan sangkatao sa indongpagparatian. Piro konmakombinsirnindo ron gani ginaimo nindo tana nga sobrapa kanindo anang kalain kag bagay nga ipilaksa impyirno. 16 Kailo kamo ra, kamo nga mgabolag nga mga manogtodlo. Ay nagatodlo kamonga ‘kon ang tao magsompa sa timplo, indi bali

Mateo 23:17 33 Mateo 23:39nga indi na pagtomanun anang ginsompa. Pirokon tana magsompa sa bolawan nga doto sa tim-plo, kinanglan tomanun na gid anang ginsompa.’17 Boang-boang kamo kag bolag. Ay diin angmas importanti, ang bolawan okon ang timplonga nagapabalaan sa bolawan nga dato? 18 Kagnagatodlo kamo ra nga ‘kon ang taomagsompa saaltar, indi bali kon indi nanda pagtomanun anangginsompa. Piro kon magsompa tana sa alad nganagatongtong sa altar kinanglan tomanun na gidanang ginsompa.’ 19 Mga bolag kamo! Diin angmas importanti, ang alad okon ang altar nganagapabalaan sa alad? 20Maman dan nga kon angtao magsompa sa altar, nagasompa tana sa altarkag sa tanan nga alad nga sa altar. 21 Kag konang tao magsompa sa timplo, nagasompa tana satimplo kag sa Dios nga nagaoli doto sa timplo ngadato. 22 Kag kon ang tao magsompa sa langit,nagasompa tana sa anang trono ang Dios, kag saDios mismo nga nagapongko doto.

23 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo angKasogoan kagmgaPariseo. Indongpagtoo saDiospakita-kita lang. Aynagatawkamo saDios indongikanapolo bisan sa mga panlakut sa pagkaun,piro ara nindo ginasonoda ang mas importantinga mga sogo parti sa matarung nga pagkaboi,pagkamaloloyon, kag ang sogo nga kamo dapatmasarigan. Dapat magtaw kamo manda indongikanapolo piro indi nindo ra pagpabayanan angmas importanti nga mga sogo. 24 Bolag kamomanda nga mga manogtodlo. Indong ginaimonga dan pario sa ginasara nindo ang sapat-sapatsa indong mga irinumun, piro ginagapil nindo rainum ang mabaul gid nga sapat.

25 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo angKasogoan kagmgaPariseo. Indongpagtoo saDiospakita-kita lang! Ay ginalimpyo nindo anang goaang mga baso kag mga pinggan piro ang matoodtana, sa sulud indong tagiposoonmarisna aymgaakug kamo kag ginapangrugus nindo angmga taoagudmabuul andangpagkabutang. 26Bolag kamonga mga Pariseo! Limpyoa nindo anay ang sasulud ang baso kag ang sa goa magalimpyo ra.

27 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo angKasogoan kag mga Pariseo. Indong pagtoo saDios pakita-kita lang! Ay pario kamo sa mgapantionnga ginpintaan angpoti kagmasadyangasulungun sa goa, piro sa sulud tana maboro kagporos tolan ang patay. 28Kamo toladan gid ay konsulungun kamo ang mga tao midyo osto indong

ginaimo piro ang matood tana, poros pakita-kitalang, ay sa sulud indong tagiposoon masyadokamo kalain nga mga tao.”

Gintagna ni Jesus nga Sanda Silotan(Lu. 11:47-51)

29 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo angKasogoan kag mga Pariseo. Indong pagtoo saDios pakita-kita lang! Ay ginapaobra nindokag ginaponian anang pantion ang mga tao ngamatarung kag mga propita, 30 kag nagakoonkamo nga kon kamo andan boi sa tyimpo indongmga kaolang-olangan, ara nindo pagpataya angmga propita pario andang ginimo. 31 Ta, gi-naako nindomismo nga kamo anangmga kaliwatmanda ang mga tao nga nagapamatay ang mgapropita, kondi napanobli nindo ra andang mgaogali. 32 Sigi, taposa nindo anang ginompisaanindong mga kaolang-olangan! 33 Pario kamo samagkal, anang lai kamo angmgamadalit ngamgamagkal. Indi kamo gid makapalagyaw sa silotsa impyirno. 34 Gani pamati kamo, ako maga-padara kanindo angmga propita kagmaaramngamga tao kag mga manogtodlo. Ang iba kanandapapatayun nindo. Ipalansang nindo sanda sakros. Kag ang iba panganoton nindo sa indongmga simbaan kag bisan diin sanda nga logarmagpalagyaw lalagasun nindo. 35 Maman dianga kamo ang sisilotan sa pagpamatay ang tanannga mga tao nga matarung alin pa kay Abel astakay Zacarias nga bata ni Baraquias, nga indongginpatay sa anang ulut ang timplo kag ang altarnga ginaaladan. 36 Sa matood tana, kamo ngamga tao sa tyimpo nga dia maman ang masabatsa tanan nga dia nga mga sala.”

Anang Gogma ni Jesus sa mga Taga-Jerusalem(Lu. 13:34-35)

37 “Kamo ngamga taga-Jerusalem, basi ginapa-matay nindo ang mga propita kag ginapambatoanang mga ginapadara ang Dios kanindo? Boayrun akun andum nga tiponon kamo kag atipanunpario sa inaan nga manok nga nagatipon anangmga pisu sa idalum anang mga pakpak, garingindi kamo kanakun! 38 Dadi, baala kamo ron saindong kaogalingun. Pabayanan kamo ron langnga magbagsak indong logar. 39 Ay indi nindoako ron gid makita asta magabot ang adlaw ngamagkoon kamo nga, ‘Dayawon ang nagaabot ngaginpadara ang Ginoo.’ ”

Mateo 24:1 34 Mateo 24:2824

Ginambal ni Jesus nga ang Timplo Maguguba(Mc. 13:1-2; Lu. 21:5-6)

1 Naggoa si Jesus sa timplo kag mintras na-gapanaw tana nagparapit kanana ang mga so-molonod kag gintodlo nanda kanana anang mgabalay ang timplo. 2 Makon ni Jesus kananda,“Sulunga nindo dan tanan. Samatood tana, mag-akararompag ang tanan kag ara gid may mabilinnga mga bato nga nagakamada.”

Mga Kalisud kag mga Pagingabot(Mc. 13:3-13; Lu. 21:7-19)

3 Mintras nagapongko si Jesus doto sa Bokidang mga Olibo, nagparapit kanana anang mgasomolonod ang sanda-sanda run lang. Makonnanda, “Abi sogidi kami kon sano matatabo angmga butang nga dato nga imong ginkoon? Anoangmga tanda nga ikawmadali runmagbalik digikag matapos ang tyimpo nga dia?”

4Nagsabat si Jesus kananda, “Magandam kamonga ara may makapatalang kanindo. 5 Ay doroang magaabot kag kada isara magakoon ngasanda kono ako, ay magakoon sanda nga sandamaman ang Cristo, kag doro andang mapatalang.6Makakabati kamomga gira dian sa indongmara-pit kag makakabarita kamo nga doto sa marayunagagira ra. Piro indi kamo magpakulba aydia kinanglan nga matabo gid man, piro bukunpa dan ang kataposan. 7 Magaaraway ang mganasyon kag magaaraway ang mga ginarian. Maymga gutum kag mga linog nga magaabot sa bisandiin nga logar. 8 Piro dia tanan ompisa pa langang mga kalisud nga magaabot.

9 “Sa mga adlaw nga dato dudumutan kamoang tanan nga mga tao tungud nga kamo akunmga somolonod. Dadakupun nanda kamo kagiintriga dayon sa mga tao nga magasilot kanindokag ang iba kanindo papatayun gid. 10 Kag konmagabot ron ang mga pagingabot nga dan, doroang magatalikod sa andang pagtoo. Dudumu-tan nanda kag tatraidoran andang kapario ngatomoloo. 11 Kag magagoa ra ang mga botigunnga mga propita kag doro andang papatalangun.12Kag tungudngabisandiinmalain rungid anangginaimo ang mga tao, anang gogma ang doronga mga tomoloo magalasay. 13 Piro ang nagapa-dayon tana asta sa kataposan malolowas. 14 Kagbago pa magaabot ang kataposan kon ang Mayadnga Barita parti sa anang pagari ang Diosmaiwali

run sa bilog nga kalibotan agud makaulam angtanan nga mga tao.

Ang Pinakamaraway nga Manogpangrangga(Mc. 13:14-23; Lu. 21:20-24)

15 “Ang propita nga si Daniel nagtagna partisa pinakamaraway nga manogpangrangga. (Angnagabasa anang gintagna magangup gid kon anoanang kaologan.) Kag kon dia makita nindonga doto ron sa sagrado nga logar, 16 kamo nganagaoli sa Judea dapat magparalagyaw sa kaboki-dan. 17 Ang tao nga mataboan nga sa goa anangbalay indi run magpaawat sulud para magbuulanang pagkabutang. 18 Kag ang mataboan nganagaobra sa anang logta indi run dapat magolipara magbuul anang lambong. 19 Sa mga adlawnga dato kailo ra ang mga nagaburudus kag angmga nagaparatiti tungud nga malilisudan sandasa pagpalagyaw. 20 Ipangamoyo nindo nga in-dong pagpalagyaw indi makatabo sa tigraramigokon sa Adlaw nga Inogpaway. 21 Ay sa tyimponga datomasyado gid kalisud anangmaagian angmga tao. Ara pa gid may natabo sa kalibotan ngapario sa matatabo nga dato, kag ara run da maymatatabo pa nga magapario dato asta kon sano.22Ang matood tana, kon ara ginpatagud ang Diosangmga adlaw nga dato nga maabot, ara gid maymabilin nga tao. Piro tungud sa anang kalooy saanang mga pinili ginpatagud na.

23 “Gani kon may magkoon kanindo nga ‘Dagirun ang Cristo!’ okon ‘Doto tana!’ indi kamomagpati. 24 Ay magagoa ang bukun matoodnga mga Cristo kag ang bukun matood nga mgapropita. Magaimo sanda mga milagro kag mgakatiringalaan sa katoyoan nga patalangun, konmaimo, bisan pa anang mga pinili ang Dios.25 Gani tandaan nindo gid! Ginasogid ko ron ngalagi kanindo ang mga butang nga dia mintras arapa natatabo.

26 “Gani kon alimbawa may mga tao ngamagkoon kanindo nga ‘Si Cristo doto sa naligwinnga logar,’ indi kamo gid magayan doto. Kag konmay magkoon nga, ‘Dian tana sa sulud nga naga-pantago,’ indi kamo gid magpati. 27 Ay kon AkongaNagingTaomagbalik run,makikita ang tanantungud nga maging pario sa kilat nga ananglanyag nakikita sa mororan asta sa kasalupan.

28 “May orobatun nga nagakoon, ‘Kon diin angmay patay nga sapat, doto ra nagatiripon angmga wak.’ ”

Mateo 24:29 35 Mateo 25:8Anang Pagbalik ni Jesus Digi sa Kalibotan(Mc. 13:24-27; Lu. 21:25-28)

29 “Pagkatapos lang ang mga kalisud sa tyimponga dato, ang adlaw magadulum kag ang bolanindi run magsanag, kag ang mga bitoon maga-karaolog. Angmgadian sa langitmagataralang saandang dati nga ginaagian. 30Kagmakikita dayonsa langit nga Ako nga Naging Tao nagabalik runsa kalibotan. Kag ang tanan nga tao sa kalibotanmagaparanangis sa kaadluk kon makita nandaako ron nga nagaabot sa mga panganod nga maygaum kag nagalanyag ngamayad. 31Samabaskugnga tonog ang trompita sogoon ko dayon akunmga angil agud tiponon akun mga pinili nga mgatao alin sa tanan nga logar sa kalibotan.”

Ang Kaoy nga Igira(Mc. 13:28-31; Lu. 21:29-33)

32 “Magtoon kamo liksyon sa kaoy nga igira.Kabay kon anang mga sanga magpangogbos ronnaulaman ta nga madali run lang ang tingadlaw.33 Dan toladan ra, kon makita nindo gani nganagakaratabo ron ang mga butang nga dia ngaakun ginasogid kanindo, maulaman nindo ngamadali ako ron lang magabot. 34 Sa matoodtana, dia tanan magakaratoman bago mapatayang mga tao nga dia sa dadi. 35 Madodora anglangit kag ang logta, piro akunmga ambal indi gidmaimo nga indi matoman.”

Ara may Nakaulam kon sano Mabalik si Jesus(Mc. 13:32-37; Lu. 17:26-30, 34-36)

36 “Kon parti sa oras kag adlaw akun pagabot,ara gid may nakaulam bisan ang mga angil salangit okon Ako nga Bata ang Dios, kondi angAmay lang. 37 Ay anang imoon ang mga tao satyimpo nga Ako nga Naging Tao mabalik magingpario sa anang ginaimo ang mga tao sa anangtyimpo ni Noe. 38 Ay bago magabot ang gonawara sanda iba nga ginaisip kondi ang magpagostosa pagkaun, paginum, kag pagasawa asta sa adlawnga si Noe nagsulud sa arka. 39 Ara sanda gidkaulam kon ano ang matatabo asta magabot anggonaw kag nagkaralumus sanda tanan. Toladatora ang matatabo kon Ako nga Naging Tao mag-abot. 40 Sa adlaw nga dato maimo nga maymatataboan nga darwa ka lalaki nga nagaobra sataramnan; ang isara bulun kag ang isara ibilin.41May darwa ka babai nga nagagaling; ang isarabulun kag ang isara ibilin. 42 Gani magbantaykamo, ay ara kamo kaulam kon sano nga adlawmaabot indong Ginoo. 43 Tandai nindo dia: kon

naulaman lang ang tagbalay kon anong oras sagabi maabot ang takawan, sigorado nga bantayanna gid agud indimakasulud ang takawan sa anangbalay. 44 Gani magbantay kamo pirmi, ay sa orasnga ara nindo ginadaumdauma, magaabot Akonga Naging Tao.”

Ang Sorogoon nga Masarigan(Lu. 12:41-48)

45 “Ang masarigan kag maaram nga sorogoonmaman anang ginapili ang tagbalay nga magdo-mara sa anang kapario nga mga sorogoon. Kagtana ang nagataw kananda andang pagkaun satama nga oras. 46Masoirti ang sorogoon nga dankon sa pagbalik anang agalunmaabotan tana ngaginaimo na ang ginpaimo kanana. 47 Sigoradogid nga imoon tana run gid anang agalun ngamanogdomara sa anang tanan nga pagkabutang.48 Piro kailo ra ang bukun mayad nga sorogoonnga kon paglarga anang agalun maisipan na ngamaboay tana pa magbalik, 49 gani maompisatana run magpamintas sa anang kapario ngamga sorogoon kag magpakigbarkada sa pagkaunkag paginum sa mga manogpalingin. 50 Maabotanang agalun sa oras nga ara na gid ginadum-duma. 51 Kag silotan tana dayon anang agalun.Ipadara tana sa mga tao nga andang pagtoo saDios pakita-kita lang, kag doto may pagpanangiskag pagbagrut ang ipun.”

25Paanggid Parti sa Napolo ka Daraga

1 “Kon magabot ang adlaw nga dato, anangpagari ang Dios mapaanggid sa napolo ka daraganga nagadara andang solo ay masolang sandasa nobyo. 2 Ang lima kananda kabos-kabos kagang lima kananda may isip. 3 Ang lima nga datonga kabos-kabos nagdara andang solo garing aranagdara risirba nga langis nga kon maobos angsa solo may itogong sanda ruman. 4 Ang mgadaraga tana nga may isip nagdara ra andang solokag nagdara pa gid langis. 5 Kag tungud ngamaboay magabot ang nobyo gindoyog sanda kagnatorogan sanda tanan.

6 “Pagtungang gabi run may nagsinggit,makon, ‘Dagi run ang nobyo. Dali kamo, solanganindo ron!’ 7 Ang napolo nga dato ka daraganagborogtaw kag ginpriparar nanda andang mgasolo. 8Makon dayon ang mga daraga nga kabos-kabos sa mga daraga ngamay isip, ‘Abi, tawi kamira indong langis ay amun solo nagapiraw-piraw

Mateo 25:9 36 Mateo 25:37ron.’ 9Makon ang mga daraga nga may isip, ‘Indimaimo ay kon tungaan namun kamo pa parariokita nga kokolangun. Pagayan kamo ron lang samga nagatinda kag magbakal ang para kanindo.’10Pagkaalin angmga kabos-kabos agudmagbakalang langis maman da anang pagabot ang nobyo.Kag ang lima tana nga nakapangaman nakatabidkanana sa sulud ang ponsyonan. Pagkasuludnanda, ginsiradoan dayon ang poirtaan.

11 “Lagat-lagat nagabot ra andang kaiban ngamga daraga nga nagbakal ang langis, kag nag-panawag sanda, makon, ‘Sir, sir, pasuluda kamira.’ 12Piromakon ang nobyo, ‘Ara ako gid kakilalakanindo.’ ” 13Makon dayon ni Jesus, “Maman dannga kinanglan gid nga magbantay kamo ay arakamo kaulam kon sano nga adlaw okon oras akomaabot.”

Paanggid parti sa Tatlo ka Sorogoon(Lu. 19:11-27)

14 “Anang pagari ang Dios pario sa sangkatao nga parapanawon sa ibang logar. Ganigintawag na anang mga sorogoon kag ginpiarna kananda anang koarta agud inigosyo nanda.15 Ang kada isara kananda gintawan na sono saandang masarangan sa pagnigosyo. Ang isaragintawan na 5,000, ang isara 2,000, kag ang isarapa gid gintawan na 1,000. Pagkatapos nagpanawtana dayon. 16Ang sorogoon nga nakabaton 5,000nagnigosyo nga lagi kag nakaganansia tana pa gid5,000. 17 Maman ra anang ginimo ang nakaba-ton 2,000, kag nakaganansia tana 2,000. 18 Piroang nakabaton 1,000 nagpanaw kag nagkotkot salogta, kag ginlubung na dayon ang koarta ngadato nga gintaw anang agalun nga inognigosyo.

19 “Ang ori nagbalik andang agalun nga datonga nagpanaw kag gintawag na anang mga soro-goon agud magsomada sanda anang koarta ngaginpanigosyo kananda. 20 Ang sorogoon nganakabaton 5,000 nagparapit kag gintaw na saanang agalun ang 5,000 pati ang 5,000 pa gid ngaanang ganansya. Makon na, ‘Kabay gintawanmo ako 5,000. Way dagi nakaganansia ako 5,000pa.’ 21 Makon anang agalun kanana, ‘Mayadkaw nga sorogoon! Masarigan kaw! Kag tun-gud nga masarigan kaw kag mayad magpatikangang maistan nga kantidad, dadi piaran ta kawang mas mabaul pa gid nga kantidad. Dali,magkalipay kaw kaiban ko!’ 22 Ang sorogoonnga nakabaton 2,000 nagparapit ra. Makon nasa anang agalun, ‘Kabay gintawan mo ako 2,000.

Way dagi nakaganansia ako 2,000 pa.’ 23 Makonanang agalun kanana, ‘Mayad kaw nga sorogoon!Masarigan kaw! Kag tungud nga masarigan kawkag mayad magpatikang ang maistan nga kan-tidad, dadi piaran ta kaw ron ang mas mabaulnga kantidad. Dali, magkalipay kaw kaiban ko!’24Kag nagparapit ra ang sorogoon nga nakabaton1,000. Makonna, ‘Naulamankongamapintas kawkag ara kalooy nga tao, ay ginabuul mo anangganansya ang iba nga nagpangabudlay. 25 Ganiginadlukan ako. Maman dan nga ginlubung kosa logta imong koarta. Dagi ra imong koarta.’26 Makon anang agalun, ‘Malain kaw kag tamadnga sorogoon! Konnaulamanmonga ginabuul koanang ganansya ang iba nga nagapangabudlay,27 ta kondi dapat ginbutang mo akun koarta sabangko agud konmagbalik akomabubuul ko akunkoarta pati anang saka.’ 28 Makon na dayonsa ibang mga sorogoon, ‘Sigi bula nindo anangkoarta kag itaw sa sorogoon nga may 10,000.29 Ay ang kada isara nga masarigan tawan pa gidasta sa magdoro gid ang kanana, piro ang indimasarigan, pati ang maistan nga ginpiar kananabulun pa gid. 30 Kag ang sorogoon nga dato ngaara polos ipilak nindo sa madulum gid doto sagoa. Doto tana magapanangis kag magapabagrutanang ipun.’ ”

Ang Kataposan nga Pagukum31 “Kon Ako nga Naging Tao magabot ron

bilang Ari kaiban ang tanan nga mga angilmapongko ako dayon sa akun trono nga arianun.32Kag ang tanannga tao sa kalibotanmagatiriponagud magatobang kanakun. Kag bulagun kosanda dayon sa darwa ka gropo pario anang pag-bulag ang manogbantay ang mga karniro sa mgakambing. 33Angmga tao nga andang kaalimbawamga karniro ibutang ko sa akun too kag angmga tao nga andang kaalimbawa mga kambingibutang ko sa akunwala. 34Pagkatapos, bilang Arimagakoon ako sa mga tao nga sa akun too, ‘Kamonga ginpakamayad ang Dios nga akun Tatay,panoblia nindo ang ginariannga ginpriparar parakanindo alin pa ang pagimo ang kalibotan. 35 Ayang gingutum ako ginpakaun nindo ako, kagang ginwaw ako ginpainum nindo ako. Ang akoara gid kilala ginpadayon nindo ako sa indongbalay; 36 ang ako ara lambong ginpalambongannindo ako; akun pagmasakit ginatipan nindoako; kag akun pagkapriso ginbisita nindo ako.’37Magasabat ang mga matarung nga sa akun too,

Mateo 25:38 37 Mateo 26:19‘Ginoo, kano kaw namun nakita nga nagutum kagginpakaun, okon nawaw kag ginpainum. 38 Kanokaw namun nakita nga ara kaw darayonan kagginpadayon kaw namun sa amun balay, okon arakaw lambong kag ginpalambongan kaw namun?39 Kano ka ra namun nakita nga nagmasakitokon napriso kag ginbisita kaw namun?’ 40 Kagako nga Ari masabat, ‘Sa matood tana, kon anoindong ginimo sa akun mga kabogto bisan sapinakakubus sa panulung ang mga tao, ginimonindo dan kanakun.’

41 “Kag magakoon ako dayon sa mga tao ngasa akun wala, ‘Alin kamo digi kanakun, kamonga ginsompa ang Dios! Doto kamo sa kalayonga nagadabadaba nga ara kataposan nga gin-priparar para kay Satanas kag sa anang mgaangil. 42Tungud nga gingutum ako piro ara nindoako gid pagpakauna, ginwaw ako kag ara nindoako pagpainuma. 43 Datong ara ako kilala aranindo ako gid pagpadayona sa indong balay; angara ako lambong ara nindo ako pagpalambongi;pagmasakit ko kag ang pagkapriso ko ara nindoako pagatipana.’ 44 Kag magasabat sanda radayon, makon, ‘Ginoo, kano kaw namun nakitanga gingutum okon ginwaw, okon ara maday-onan, okon ara lambong, okonnagamasakit, okonnapriso nga ara kami nagbolig kanimo?’ 45 KagAko nga Ari magasabat nga, ‘Sa matood tana,datong ara nindo pagboligi akun mga kabogto,bisan ang pinakakubus sa panulung ang mga tao,daw ako ron da ang ara nindo pagboligi.’ 46 Kagdia sanda paalinun kag sisilotan ang silot nga arakataposan. Piro ang mga matarung tana tatawankaboi nga ara kataposan.”

26Ang Plano nga Patayun si Jesus(Mc. 14:1-2; Lu. 22:1-2; Jn. 11:45-53)

1 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesus ang mgabutang nga dia, nagkoon tana sa anang mgasomolonod, makon na, 2 “Naulaman nindo ngadarwa run lang ka adlaw bago magabot ang Pistaanang Paglubas ang Angil, kag Ako nga NagingTao iintriga run sa mga tao agud ilansang sakros.”

3 Sa oras ra nga dato doto sa anang palasyoni Caifas nga pinakamataas nga pari nagtiriponang mga manogdomara nga mga pari kag anangmgamanogdomara angmga Judio. 4Ginmitingannanda kon paiwan nanda madakup si Jesus ngaindi maulaman ang mga tao, kag pagkatapos

patayun dayon. 5 Makon nanda, “Indi ta langpagtaboon sa pista ay basi kon magkinagolo angmga tao.”

Si Jesus Ginboboan ang Agoa sa Betania(Mc. 14:3-9; Jn. 12:1-8)

6 Ang si Jesus doto sa banwa ang Betania, sabalay ni Simon nga dati aroon, 7 may nagpara-pit kanana nga sangka babai. May dara tananga tibod-tibod nga may sulud nga maraalunnga agoa. Ginbobo na dato sa anang olo niJesus mintras nagakaun. 8 Pagkakita dato anangmga somolonod ginugutan sanda. Makon nanda,“Basi ginoyangan na lang? 9 Sarang andan dankabaligya sa mabaul nga kantidad kag anangbayad ipanaw sa mga pobri!” 10 Naulaman ni Je-sus kon ano andang ginambal, gani nagkoon tanakananda, makon na, “Basi ginatoblag nindo tana?Mayad anang ginaimo nga dia kanakun. 11 Angmga pobri pirmi nindo nga makakaiban, piro akotana indi nindo pirmi makakaiban. 12 Ginboboanna ako ang agoa agud ipriparar akun lawas saakun lubung. 13 Sa matood tana, bisan diin iwaliang Mayad nga Barita sa bilog nga kalibotan,anang ginimo nga dia kanakun masasambit rabilang andumanan kanana.”

Si Judas Nagpasogot nga Traidoron si Jesus(Mc. 14:10-11; Lu. 22:3-6)

14 Karon, ang isara sa dosi ka apostolis ngaanang aran si Judas Iscariote nagayan sa mgamanogdomara nga mga pari. 15 Makon nakananda, “Pira indong ibayad kanakun kon iin-triga ko kanindo si Jesus?” Ginbilangan nandanga lagi si Judas 30 ka bilog nga pilak nga koarta.16 Kag alin dato nagpangita tana kaigayonan konpaiwan na maintriga si Jesus.

Nagsogid si Jesus nga Tana Traidoron(Mc. 14:12-21; Lu. 22:7-14, 21-23; Jn. 13:21-30)

17 Ang primiro nga adlaw ang Pista ang Tina-pay nga ara Pampaabok, nagparapit kay Je-sus anang mga somolonod kag nagpamangkot,makonnanda, “Sa diinmo gosto ngamagpripararkami atun yapon sa Pista anang Paglubas angAngil.” 18Makon anang sabat ni Jesus, “Magayankamo sa siodad doto sa tao nga akun ginsogidkanindo kag konon nindo tana nga ang manog-todlo nagkoon nga nagabot ron ang oras nga tanapapatayun. Magasilibrar tana kono ang Pistaanang Paglubas ang Angil digi sa imong balaykaiban anangmga somolonod.” 19Gintoman dato

Mateo 26:20 38 Mateo 26:46anang mga somolonod, kag ginpriparar nandadoto ang yapon para sa pista nga dato.

20 Pagkasirum, si Jesus kag anang dosi kasomolonod nagiriyapon. 21 Mintras nagakaunsanda, si Jesus nagkoon, “Sogidan ko kamoang matood, isara kanindo ang magatraidorkanakun.” 22 Pagkabati dato anang mgasomolonod naborido sanda nga mayad kagnagburulus-bulus sanda pamangkot kanana,makon nanda, “Ginoo, bukun ako, ano?”23 Makon ni Jesus kananda, “Isara sa mganagasaro kanakun sa mangkok ang magatraidorkanakun. 24Ako nga Naging Tao mapapatay sonosa tagna ang Kasolatan, piro kailo ra ang tao ngamagatraidor kanakun. Mas mayad pa kon aratana run lang nabata.” 25 Makon dayon ni Judasnga traidor, “Sir, bukun ako, ano?” Makon niJesus kanana, “Ikaw ang nagakoon dan.”

Ang Pagkomonion(Mc. 14:22-26; Lu. 22:14-20; 1 Cor. 11:23-25)

26 Mintras nagakaun sanda, nagbuul si Jesusang tinapay. Ginpasalamatan na dato sa Dioskag ginpamisang-pisang na dayon. Pagkataposgintaw na sa anang mga somolonod nga na-gakoon, “Pagbuul kamo kag magkaun, mamandia akun lawas.” 27 Pagkatapos nagbuul tanadayon ang irinumun kag nagpasalamat rumansa Dios, kag gintaw na dayon kananda nga na-gakoon, “Maginum kamo tanan digi, 28 tungudngamaman dia akun dogo nga iola agud doro angmapatawad sa andang mga sala. Dia nagapama-tood nga may bago ron nga kasogtanan ang Diossa mga tao. 29Kag sogidan ko kamo, alin dadi indiako ronmaginum anang duga ang obas. Bago akomainum ruman kon magkaraiban kita run ngamaginum ang bago doto sa anang Ginarian akunTatay.” 30 Nagkanta sanda dayon mga pagdayawsa Dios, kag pagkatapos nagayan sanda sa Bokidang mga Olibo.

Gintagna ni Jesus nga Ipanginwara Tana ni Pedro(Mc. 14:27-31; Lu. 22:31-34; Jn. 13:36-38)

31 Makon ni Jesus kananda, “Karon sa gabitanan kamo magabaraya kanakun, ay makonang Dios sa Kasolatan, ‘Papatayun ko angmanogbantay kag magarapta ang mga karniro.’32 Piro pagkatapos nga ako mabanaw maonaako kanindo doto sa probinsya ang Galilea.”33Makon ni Pedro kay Jesus, “Bisan sanda tananmagbaya kanimo ako tana indi gid!” 34 Makonni Jesus kay Pedro, “Ang matood tana, sa gabi

ra nga dia, bago magtorok ang manok, katlomo ako ron ipanginwara nga ara kaw kakilalakanakun.” 35 Makon pa gid ni Pedro, “Indi takaw gid ipanginwara, abir patayun nanda akopa kaiban mo!” Kag toladato ra anang koon angtanan nga mga somolonod.

Si Jesus Nagpangamoyo sa Getsemane(Mc. 14:32-42; Lu. 22:39-46)

36Nagayan sanda dayon sa logar nga kon tawa-gun Getsemane. Pagabot nanda doto, makonni Jesus sa anang mga somolonod, “Pagpongkokamo digi mintras nagapangamoyo ako doto saonaan.” 37 Kag gindara na si Pedro kag anangdarwa ka bata ni Zebedeo. Nagabot ang kagolosa anang isip kag masubu tana gid. 38 Makon nakananda, “Daw sa mapatay ako dadi sa kalisud.Magulat kamo digi kag magirug kamo polawkanakun.” 39 Kag nagayan tana dayon sa onaan-onaan kagmagpangamoyo nga nagadapa. Makonna, “Itay, abi kon maimo ilikaw kanakun angpagantos nga magaabot. Piro bukun akun gostoang dapat imoon, kondi kon ano ang imongkabubutun.”

40 Pagbalik na sa anang mga somolonodnaabotan na sanda nga nagakatorog. Ganimakon na kay Pedro, “Ay dan, indi kamo gidmakairug polaw kanakun bisan sangka oraslang? 41Magpolaw kamo kagmagpangamoyo ngaindi kamo madaug ang panolay. Naliliag kamora andan magpangamoyo garing indong lawasmasyado karoya.”

42 Kag nagpanaw roman si Jesus sa onaan-onaan kag nagpangamoyo. Makon na, “Itay konkinanglan nga pasanun ko ang pagantos ngadan, imong kabubutunmaman imong tomanun.”43Nagbalik tana ruman sa anang mga somolonodkag naabotan na sanda ruman nga nagakatorog,ay nadoyog sanda gid nga mayad.

44 Gani ginbayaan na sanda kag nagbalik tanaruman. Nagpangamoyo tana sa ikatlo ka bi-sis kag anang pangamoyo pario ra ang sa dati.45 Pagkatapos nagbalik tana ruman sa anangmga somolonodkagmagkoon, “Tanagakaratorogkamo pa ra gid kag nagapawayway? Sulunganindo! Maman run dia ang oras nga Ako nga Nag-ing Tao iintriga run samgamakasasala! 46Ta run!Way, dagi run ang tao nga matraidor kanakun!”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mc. 14:43-50; Lu. 22:47-53; Jn. 18:3-12)

Mateo 26:47 39 Mateo 26:7247 Mintras nagaambal pa si Jesus nagabot si

Judas nga isara sa dosi ka mga somolonod. Kagkaiban na ang dorong mga tao nga may dara ngamga ispada kag mga inoglampus. Maman datoang mga tao nga ginpadara ang mga manogdo-mara nga mga pari kag mga manogdomara angmga Judio. 48Karon, si Judas nga traidor nagkoonnga lagi sa mga manogdakup kon ano anangisinyas, nga kon sino anang arukan maman datoandang dakupun. 49Gani pagabot ni Judas diritsotana nga lagi kay Jesus kag magkoon, “Manog-todlo, mayad nga gabi.” Kag ginarukan na dayon.50Makon ni Jesus kanana, “Amigo, sigi, imoa runkon ano imong ginayan digi.” Kag ginparapitannanda si Jesus kag gindakup. 51 Isara sa anangkaiban ni Jesus ang naggabot anang ispada kagginlabo na anang oripun ang pinakamataas ngapari kag natigbas anang talinga. 52 Makon niJesus kanana, “Ibalik sa taguban imong ispada!Ang nagagamit ang ispada sa ispada ra mapap-atay. 53 Ara kaw sigoro kaulam nga sarang akomakapangayo bolig sa akun Tatay kag lagi-lagipadaran na ako sobra dosi ka batalyon nga mgaangil. 54 Garing kon toladan akun imoon paiwananang pagkatoman angKasolatan nga toladia angdapat matabo?”

55 Makon dayon ni Jesus sa mga tao, “Basikinanglan gid nga magdara kamo pa ang mga is-pada kagmga inoglampus sa pagdakup kanakun?Ano ako tolisan? Kabay adlaw-adlaw dian ako satimplo nga nagatodlo kag doto kamo ra. Ta basiara nindo ako nga lagi pagdakupa? 56 Piro diatanan nagakaratabo agud matoman ang ginsolatang mga propita sa Kasolatan parti kanakun.”Pagkaambal dato ni Jesus ginbayaan tana anangmga somolonod kag nagparalagyaw sanda tanan.

Gindara si Jesus sa Konsilyo(Mc. 14:53-65; Lu. 22:54-55, 63-71; Lu. 18:13-14, 19-

24)57 Kag gindara dayon si Jesus ang mga nag-

dakup kanana doto kay Caifas nga maman angpinakamataas nga pari. Doto ra nagtiripon angmga manogtodlo ang Kasogoan kag anang mgamanogdomara ang mga Judio. 58 Si Pedro nag-sonod ra, garing marayu anang antad kay Jesus.Pagabot nanda sa balay ang pinakamataas ngapari, nagsulud tana sa lagwirta kag nagpongkotana doto kaiban ang mga goardia agud makitana kon ano ang matatabo kay Jesus. 59 Ang mgamanogdomara nga mga pari kag ang tanan nga

mimbro ang konsilyo ang mga Judio nagpangitaang mga botig nga ibidinsya kontra kay Jesusagud ipapatay nanda tana. 60 Piro bisan doro angnagparapit kag nagsogid ang botig kontra kayJesus, ara sanda ra gid may nakita nga ibidinsyaagud sarang nanda tana nga ipapatay. Ang orimay darwa ka tao nga nagprisintar, 61 kag makonnanda, “Nabatian namun ang tao nga dia nganagkoon nga sarang na kono nga gubaun anangtimplo ang Dios kag sa sulud tatlo ka adlawpatindugun na ruman.”

62 Gani nagtindug ang pinakamataas nga parikag magpamangkot kay Jesus, makon na, “Ta arakaw isabat samga akosasyon nga dan kontra kan-imo?” 63Ara gid naglimug-limug si Jesus. Makonroman ang pinakamataas nga pari, “Sogidi kamisa atobangan ang Dios nga nagapamati. Ano,ikaw ra gid bala ang Cristo nga Bata ang Dios?”64 Makon ni Jesus kanana, “Ginambal mo, kagsogidan ko kamo, alin dadi makikita nindo AkongaNaging Tao nga nagapongko sa anang too angMakagagaumnga Dios, kagmakikita nindo ako rasa mga panganod sa langit nga nagabalik digi sakalibotan.”

65 Pagkabati dato ang pinakamataas nga pariginisak na anang lambong sa anang kasilag nganagakoon, “Nagpasipala tana sa Dios! Indi ta runkinanglan ang mga tistigos! Nabatian nindo ronmismo anang pagpasipala sa Dios! 66 Ta ano sakanindo?” Makon nanda, “Dapat patayun tana.”

67 Kag gindoraan nanda dayon anang oyaunkag ginboroligan sombag. Kag ang mga nagsam-pal kanana 68 nagkoon, “Abi, kon ikaw gid mandaang Cristo, pintoa kon sino ang nagsampal kan-imo.”

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mc. 14:66-72; Lu. 22:56-62; Jn. 18:15-18, 25-27)

69 Si Pedro tana doto pa ra gid sa lagwirtanagapongko. Karon, may nagparapit kanana ngasorogoon nga babai ang Pinakamataas nga Pari.Makon na, “Kabay kaiban kaw ni Jesus nga taga-Galilea?” 70 Piro ginpanginwara dato ni Pedro satanan nga mga tao doto sa goa. Makon na, “Araako kaulam kon ano imong ginakoon.” 71 Kagnagayan tana dayon sa may poirtaan. Nakitatana ang sangka sorogoon roman nga babai, kagmakon na sa mga tao doto, “Dia nga tao anangkaiban ra ni Jesus nga taga-Nazaret.” 72 Kagnagpanginwara ruman si Pedro nga nagakoon,“Ara ako baya kakilala sa tao nga dan nga indong

Mateo 26:73 40 Mateo 27:24ginakoon. Sompapa!” 73Kag lagat-lagat nagpara-pit kay Pedro ang mga tao doto. Makon nanda,“Anang kaiban ka ra gid ni Jesus, ay anang pontoindong ambal pario.” 74Kag nagpanompa run gidsi Pedro nga nagakoon, “Mapatay ako pa! Araako gid baya kakilala sa tao nga dan nga indongginakoon.” Pagkatapos na ambal, nagtorook ngalagi ang manok. 75 Kag nadumduman dayonni Pedro anang ginambal ni Jesus kanana nga,“Bago magtorook ang manok, katlo mo ako ronipanginwara nga ara kaw kakilala kanakun.” Ganidayon tanang goa kag nagpanangis nga mayad.

27Si Jesus Gindara kay Pilato(Mc. 15:1; Lu. 23:1-2; Jn. 18:28-32)

1 Pagkaaga, aga pa gid, nagmiting ang mgamanogdomara nga mga pari kag anang mgamanogdomara ang mga Judio kon ano an-dang imoon para maipapatay nanda si Jesus.2 Pagkatapos gingapos nanda tana kag gindarananda dayon doto kay Pilato nga Gobirnador kagginintriga dayon kanana.

Anang Kamatayun ni Judas(Bin. 1:18-19)

3 Pagkaulam ni Judas nga nagtraidor kay Jesusnga ginsintinsyaan run si Jesus nga patayun,nagnusul tana kag nagayan sa mga manogdo-mara nga mga pari kag mga manogdomara ngamga Judio agud ioli ang 30 ka bilog nga pilaknga koarta. 4 Makon na, “Nagkasala ako tungudnga ginintriga ko kanindo ang tao nga ara gidsala.” Makon nanda, “Ano ra amun labut? Baalakaw dian!” 5 Sinaboag ni Judas ang koarta dotosa sulud ang timplo. Naggoa tana dayon kagginbitay na anang kaogalingun.

6Kag ang koarta nga nagrapta ginpamorot angmga manogdomara nga mga pari. Makon nanda,“Dia nga koarta indi maimo nga ibutang sa bu-rutangan ang koarta ang timplo ay kontra dia saatun kasogoan tungud ngamaman dia ang koartanga ginbayad agud ipapatay ang sangka tao.”7Ang ori nagkarasogot sanda nga ang koarta ngadato ibakal anang logta angmanogimo ang koronagud imoon nanda nga rulubungan para sa mgataga-ibang logar. 8 Maman dan nga asta dadiang logta nga dato ginatawag nga Nadogoan ngaLogta.

9Doto sa natabo nga dato natoman anang gin-tagna ni propita Jeremias nga nagkoon, “Ginbuulnanda ang 30 ka bilog nga pilak nga koarta nga

ginkarasogotan anangmga kaapo-apoan ni Israelnga ibakal kanana, 10kag ang koarta nga datoma-man andang ginbakal anang logta angmanogimoang koron, sono sa anang sogo kanakun angGinoo.”

Ginimbistigar ni Pilato si Jesus(Mc. 15:2-5; Lu. 23:3-5; Jn. 18:33-38)

11 Karon, ang si Jesus doto ron kay Pilatoginpamangkot tana ni Pilato, makon na, “Ikawgali anang ari ang mga Judio?” Makon anangsabat ni Jesus, “Ginambalmo.” 12Garing sa anangmga akosasyon ang mga manogdomara nga mgapari kag anangmgamanogdomara angmga Judiokontra kay Jesus ara tana gid nagsabat kananda.13 Gani makon ni Pilato kanana, “Basi ara kawgid nagasabat sa andang mga akosasyon nga diakontra kanimo?” 14 Kag ara ra gid nagsabat siJesus, gani natingala nga mayad ang Gobirnador.

Si Jesus Ginsintinsyaan nga Patayun(Mc. 15:6-15; Lu. 23:13-25; Jn. 18:39–19:16)

15 Nakaogalian ang Gobirnador nga kada Pistaanang Paglubas ang Angil nagabolyaw tanasangka priso nga ginapangayo ang mga tao. 16 Saoras nga dato may bantog doto nga priso ngaanang aran si Barabas. 17 Datong nagatiriponron ang mga tao, nagpamangkot si Pilato, makonna, “Sino indong gosto nga akun bolyawan, siBarabas okon si Jesus nga ginatawag nga Cristo?”18 Ay naulaman ni Pilato nga naakig ang mgamanogdomara kay Jesus, maman dato nga gi-nakosar nanda si Jesus doto kanana.

19 Mintras nagapongko si Pilato doto saukuman, ginpasogoan tana anang asawa nganagakoon, “Indi mo gid pagpasilabutan angmatarung nga dan nga tao, ay kagabi sugungakun pamati tungud sa akun damgo partikanana.”

20 Piro anang ginimo ang mga manogdomaranga mga pari kag anang mga manogdomara angmga Judio, ginkombinsir nanda ang mga tao ngasi Barabas andang pangayoon nga bolyawan kagsi Jesus tana ipapatay. 21 Gani nagpamangkotroman ang Gobirnador, makon na, “Sino sadarwa nga dia indong gosto nga akun bolyawan?”Makon nanda, “Si Barabas!” 22 Makon ni Pilato,“Ta ano tana akun imoon kay Jesus nga ginatawagnga Cristo?” Nagsabat sanda tanan, “Ilansang sakros!” 23Makon ni Pilato kananda, “Ay basi, anonga sala anang naimo?” Kag nagbaskug pa gidandang pagsiringgit, makon, “Ilansang sa kros!”24 Pagkakita ni Pilato nga ara tana run maimo ay

Mateo 27:25 41 Mateo 27:54ang mga tao nagakinagolo ron, nagpabuul tanaang tobig kag nagpangogas mismo sa atobanganang mga tao. Makon na, “Ako ara sarabatun saanang kamatayun. Kamo ang baala. Limpyo akunalima.” 25Makon anang sabat ang mga tao, “Sigi,kami ang baala. Kami kag amunmga batamamanang mapanabat sa anang kamatayun.” 26 Kagginbolyawan dayon ni Pilato si Barabas. Piro siJesus tana anang ginpaanot kag ginintriga samgasoldado agud ilansang sa kros.

Ginyagota ang mga Soldado si Jesus(Mc. 15:16-20; Jn. 19:2-3)

27 Kag gindara ang mga soldado si Jesus dotosa palasyo ang Gobirnador, kag nagtiripon dotokanana ang sangka batalyon nga mga soldado.28 Ginobaan nanda tana kag ginpasoksokan angkapa nga granati. 29 Pagkatapos nagimo sandaang koro-korona nga poros siit kag ginsoksoknanda dayon sa anang olo ni Jesus. Kag ginpaka-putan nanda sa anang too nga alima ang baston-baston. Pagkatapos naglood-lood sanda dayonkanana kag nagyagota nga nagakoon, “Dayawonanang Ari ang mga Judio!” 30 Gindoraan nandatana dayon kag ginbuul anang ginakaputan ngabaston-baston kag ginpikan lampus anang olo.31 Pagkatapos andang yagota, ginoba nanda angkapa kag ginpasoksok roman anang lambong.Gindara nanda tana dayon sa goa agud ilansangsa kros.

Ginlansang nanda si Jesus sa Kros(Mc. 15:21-32; Lu. 23:26-43; Jn. 19:17-27)

32 Ang doto sanda run sa dalan sa goa angsiodadmay nasoblang sanda nga tao nga si Simonnga taga-Cirene. Ginpirit nanda tana nga mag-pasan anang kros ni Jesus. 33 Pagabot nanda salogar nga ginatawag Golgota (nga kon sayodonlogar nga midyo sa bongo), 34 ginpainum nandasi Jesus ang bino nga may lakut nga mapait. Piropagkatiraw na dato, ara na run paginuma.

35 Ginlansang nanda tana dayon sa kros.Pagkatapos ginparti-parti nanda anangmga lam-bong paagi sa pagbonot-bonot. 36Kag pagkataposdato nagporongko sanda kag magbantay kanana.37 Sa anang oloan nagbutang sanda ang karatolasa kros. Ginsolat nanda doto ang akosasyon kon-tra kanana nga nagakoon, “Maman dia si Jesusnga anang Ari ang mga Judio.” 38 May darwa radoto ka tolisan nga andang ginpadungan lansangkay Jesus. Ang isara sa anang too kag ang isara saanang wala.

39Ang mga tao nga nagarulubas doto sa mara-pit nagtarango-tango andangolo nganagainsoltokag nagayagota kay Jesus. 40 Makon nanda,“Gubaun mo kabay ang timplo kag sa sulud tatloka adlaw patindugun mo roman. Ta abi lowasarun imong kaogalingun! Abi kon ikaw mandaanang Bata ang Dios, paglosong dian sa kros!”41Kag toladato ra anang yagota ang mga manog-domara nga mga pari, ang mga manogtodlo angKasogoan, kag ang mga manogdomara ang mgaJudio. 42Makon nanda, “Ginlowas na ang iba, piroindi tana makalowas anang kaogalingun! KabayAri tana kono ang Israel! Ta maglosong tanasa kros, kag matoo kita kanana! 43 Nagakoontana nga nagasarig tana sa Dios, kag anang Batatana kono ang Dios! Ta kondi lowasun tana angDios kon palangga na tana manda!” 44 Toladanra anang yagota ang mga tolisan nga ginlansangkaiban na.

Anang Pagkapatay ni Jesus(Mc. 15:33-41; Lu. 23:44-49; Jn. 19:28-30)

45 Pagabot ang ogtong adlaw nagdulum angkalibotan sa sulud tatlo ka oras. 46 Kag pagalastris ang apon nagsinggit si Jesus ang mabaskug,makon na, “Eli, Eli, lama sabactani?” Ananggostong ambalun dato, “Dios ko, Dios ko, basiginpabayanan mo ako?” 47 Makon ang iba nganagatirindug doto nga nakabati anang ginsinggit,“Ginatawag na si Elias!” 48 May sangka tao dotonga nagdalagan kag nagbuul isponga. Gintosmogna dato sa maaslum nga bino kag gintakud nasa sangka sanga kag ginsulsul na dayon sa anangbaba ni Jesus agud supsupun na. 49 Piro makonang iba, “Sulungun ta abi kon maabot manda siElias agud lowasun tana.” 50 Kag nagsinggit tanaruman angmabaskug kag nabogto anang ginawa.

51 Kag sa oras ra nga dato ang kortina sa su-lud ang Timplo ang Jerusalem nagisak sa tungaalin sa ibabaw paidalum. Ay naglinog kag patiang mga pangpang nagkarabuka 52 asta ang mgarulubungan nagkaraabrian. Doro nga mga taonga nagtoo sa Dios nga patay run ang nagkara-banaw. 53 Ay pagkabanaw ni Jesus naggoa sandasa andang mga rulubungan kag nagsulud sandasa balaan nga siodad ang Jerusalem kag dorongtao ang nakakita kananda.

54 Pagkakita ang kapitan kag anang mga sol-dado nga nagabantay kay Jesus ang paglinogkag sa mga nagkaratabo ginkulbaan sanda ngamayad. Makon nanda, “Matood ra gid nga anang

Mateo 27:55 42 Mateo 28:13Bata tana ang Dios!” 55Doto sa marayu-rayu maymga babai nga nagasurulung. Sanda maman angnagtarabid kag nagasikaso kay Jesus alin pa saGalilea. 56Kabilang kananda si Maria Magdalena,si Maria nga anang nanay ni Santiago kag ni Jose,kag anang asawa ni Zebedeo.

Paglubung kay Jesus(Mc. 15:42-47; Lu. 23:50-56; Jn. 19:38-42)

57 Pagkaapon may nagabot nga sangka mang-garanun nga taga-Arimatea. Anang aran si Josekag isara tana ra sa anang mga somolonod niJesus. 58 Ginayanan na si Pilato kag ginpangayona anang bangkay ni Jesus. Kag nagsogo si Pilatonga itaw kanana. 59 Pagkabuul ni Jose anangbangkay ni Jesus ginbarubudan na ang bago ngapanaptun nga poti. 60 Si Jose nga dia may bagolang nga ginpaimo nga rulubungan para sa anangkaogalingun. Ang rulubungan nga dato boo ngaginimo sa pangpang ang banggilid kagmidyo ronsa giub. Doto na ginpasulud anang bangkay niJesus. Kag nagpaligid tana dayon ang mabaulnga bato bilang anang takup ang ginlubungan.Pagkatapos nagpanaw tana dayon. 61 Nagpasaladoto si Maria nga taga-Magdala kag ang isara pagid nga Maria. Nagapongko sanda nga nagato-bang sa ginlubungan.

Ginpagoardian ang Rulubungan62 Ang madason nga adlaw, adlaw dato nga

Sabado, ang mga manogdomara nga mga parikag mga Pariseo nagayan kay Pilato. 63 Makonnanda, “Alangdun nga Gobernador, nadumdu-man namun nga ang boi pa ang tao nga datongamanogpatalang, nagkoon tana nga tana konomababanaw pagkatapos tatlo ka adlaw. 64 Ganimayad sigoro pabantayan mo ang ginlubungankanana sa sulud tatlo ka adlaw, ay basi konang bangkay takawon anang mga somolonod kagsogidan nanda dayon ang mga tao nga nabanawtana. Kag kon dia matabo magagoa nga andangpanloko maging mas sobra pa sa dati.” 65Makonni Pilato kananda, “May goardia kamo. Kamomismo ang magpabantay sono sa indong naula-man.” 66Gani nagayan sanda sa ginlubungan, kagginmarkaan nanda anang takup agud maulamankon may magbokas. Kag ginsala nanda dayondoto andang mga goardia.

28Nabanaw si Jesus(Mc. 16:1-10; Lu. 24:1-12; Jn. 20:1-10)

1 Pagkatapos ang Adlaw nga Inogpaway, agapa gid ang Domingo, nagayan si Maria nga taga-Magdala kag ang isara pa nga Maria doto saginlubungan ay gosto nanda magsulung. 2Karongolpi lang nga naglinog ang mabaskug, ay nag-tugpa anang angil ang Ginoo alin sa langit kagginpaligid na ang bato nga nagatakup sa gin-lubungan kag ginpongkoan na dayon. 3 Anangitsoramasyado ka solaw nga daw kilat, kag ananglambong mapoti gid nga mayad. 4Ang mga goar-dia nga nagabantay doto nagkurulkug sa kaadlukkag nagkaradismayo.

5 Makon ang angil sa mga babai, “Indi kamomagkaadluk. Naulaman ko kon basi nagayankamo digi. Ginapangita nindo si Jesus nga gin-lansang sa kros. 6 Ara tana run digi tungudnga nabanaw tana pario anang ginkoon kanindo.Dali kamo digi, sulunga nindo ang ginbutangankanana.” 7Pagkatapos makon ang angil kananda,“Ta ayani nindo nga lagi anang mga somolonod,kag sogidan nindo sanda nga nabanaw tana run,kag maona tana doto sa Galilea. Doto nindo tanamakikita. Indi nindo paglipatan akun ginsogidnga dia kanindo.” 8 Gani dali-dali sanda nganagalin doto sa ginlubungan. Ginaadlukan sandapiro nalipay sanda ra nga mayad sa barita ngadato mintras nagadalagan sanda agud sogidananang mga somolonod.

9 Malagat-lagat nasoblang nanda si Jesus nganagpangomosta kananda. Kag nagparapit sandadayon kay Jesus kag maglood kanana. Ginakusnanda anang siki ni Jesus kag nagsimba sandadayon kanana. 10 Makon ni Jesus kananda,“Indi kamo magkaadluk. Ayani nindo akun mgakabogto kag konon nindo sanda nga magayansanda doto sa Galilea. Doto makikita nanda ako.”

Anang sogid ang mga Goardia11 Pagkaalin ang mga babai sa ginlubungan,

ang iba nga mga goardia nagpanaw ra kag na-gayan doto sa siodad kag ginsogid nanda samga manogdomara nga mga pari ang tanan nganatabo doto sa ginlubungan. 12 Gani nagmitingang mga manogdomara nga mga pari kaibanang mga manogdomara ang mga Judio. Kagnagkarasogot sanda nga tawan dorong koartaang mga soldado agud indi sanda magsogid konano gid ang matood nga natabo. 13 Gintodloannanda ang mga soldado kon ano andang isogidsa mga tao. Makon nanda, “Sogidan nindo angmga tao nga mintras nagakatorog kamo kagabi

Mateo 28:14 43 Mateo 28:20nagabot anang mga somolonod kag gintakawnanda anang bangkay ni Jesus. 14 Kag kon alim-bawa mabatian dia ang Gobirnador kami run angbaala kanana agud indi kamo maiwan.” 15 Ganiginbaton nanda ang koarta kag gintoman nandadayon ang ginapasogid kananda. Gani asta dadimaman ra dia nga istorya anang ginapalapnagang mga Judio.

Nagpakita si Jesus sa Anang mga Somolonod(Mc. 16:14-18; Lu. 24:36-49; Jn. 20:19-23; Bin. 1:6-8)

16 Karon, nagayan ang onsi ka somolonod niJesus doto sa Galilea, sa bokid nga anang ginkoonkananda. 17 Pagkakita nanda kanana nagsimbasanda, piro ang iba tana nagpandoa-doa nga siJesus gid andang nakita. 18 Nagparapit si Jesuskananda kag magkoon, makon na, “Ang tanannga gaum sa langit kag sa logta gintaw kanakun.19 Gani ayani nindo ang mga tao sa tanan ngamga banwa. Kag imoon nindo sanda nga akunmga somolonod. Bunyagan nindo sanda sa aranang Amay, ang Anak, kag ang Ispirito Santo.20 Todloan nindo sanda nga tomanun ang tanannga akun ginsogo kanindo. Kag dumdumunnindo nga ako kaiban nindo pirmi asta sa kata-posan ang kalibotan.”

Marcos 1:1 44 Marcos 1:24

Ang Mayad nga Barita sono kayMarcos

Anang Pagwali ni Juan nga Manogbunyag(Mt. 3:1-12; Lu. 3:1-18; Jn. 1:19-28)

1 Maman dia ang Mayad nga Barita parti kayJesu-Cristo nga Bata ang Dios. 2 Nagompisa diaang matoman anang gintagna ni Isaias nga pro-pita. Ang ona pa gid ginsolat ni Isaias anangambal ang Dios sa anang Bata nga nagakoon:“Paonaun ko kanimo akun manogbarita agudipriparar na imong aragian. 3 Ang tao nga diamaman angmagawali mabaskug ngamababatianang mga tao sa naligwin nga logar; magakoontana, ‘Ang Ginoo paraaboton ron. Awani nindoanang aragian.’ ”

4-5 Kag dia natoman gani anang pagabot niJuan nga manogbunyag sa naligwin nga logar.Dorong tao ang nagarayan doto kanana nga alinsa tanan nga banwa ang Judea, kag doro gid angalin sa Jerusalem. Ginwalian sanda dayon niJuan nga dapat inulsulan nanda run kag mag-parabunyag dayon agud ipakita nga ginabayaannanda run andang mga sala, kag patawadunsanda ang Dios. Kag ang mga tao nga nagkilalanga sanda nagkasala ginbunyagan na sa soba angJordan. 6Anang lambong ni Juan bolbol ang sapatnga kamilyo nga ginabul kag anang akus panit.Anang ginakaun apan kag dugus. 7 Pirmi na ngaginasambit sa anang pagsaysay nga nagakoon,“May maabot nga nagasonod kanakun nga masgamanan pa kanakun kag indi ako bagay bisanmaging anang sorogoon.” 8 Makon na pa, “Akonagabunyag kanindo sa tobig, piro tana maga-bunyag kanindo sa Ispirito Santo.”

Ang Pagbunyag kag Pagsolay kay Jesus(Mt. 3:13–4:11; Lu. 3:21-22; 4:1-13)

9 Sa mga tyimpo nga dato nagabot doto siJesus alin sa Nazaret nga sakup ang probinsyaang Galilea, kag nagpabunyag tana kay Juan sasoba ang Jordan. 10 Pagtakas ni Jesus sa tobig,lagi-lagi nakita na nga nagabri ang langit, kagang Ispirito Santo nagtugpa kanana ngamidyo sasalampati. 11 Kag nabatian ang limug nga alin salangit nga nagakoon, makon, “Ikaw maman akunpinalangga nga Bata. Nalilipay ako nga mayadkanimo.”

12 Dato ra nga lagi ginpaayan tana ang IspiritoSanto sa naligwin nga logar. 13 Kag doto tananagtinir sa sulud 40 ka adlaw nga ginsolay niSatanas. May mga mapintas nga mga sapat doto,piro ginboligan tana ang mga angil.

Gintawag ni Jesus ang Apat ka Manogpangisda(Mt. 4:12-22; Lu. 4:14-15; 5:1-11)

14 Pagkapriso kay Juan nga manogbunyag, na-gayan si Jesus sa Galilea kag nagpangwalian dotoparti sa Mayad nga Barita nga alin sa Dios.15Makon na, “Maman run dia ang oras nga ananggintagna ang mga propita ang ona. Marapit rungid nga magari ang Dios. Gani inulsuli nindoindong mga sala kag magtoo kamo sa Mayad ngaBarita.”

16May sangka adlaw ngamintras nagapanaw siJesus sa baybay ang Dagat ang Galilea, nakita naang magkabogto nga si Simon kag si Andres nganagapangisda. Dia sanda mga manogpangisda.17Makon ni Jesus kananda, “Dali, pagtabid kamokanakun ay bukun run isda indong pangitaunkondi todloan ko kamo nga magpangita ang mgatao nga maging akun mga somolonod.” 18 Kagginbayaannandanga lagi andangmga lambat kagnagsonod kanana.

19 Pagkatapos, nagpadayon tana panaw, kagsa onaan nakita na ra ang magkabogto nga siSantiago kag si Juan nga mga bata ni Zebedeo.Doto sanda sa andang sakayan nga nagapamonaandang mga lambat. 20 Pagkakita na kanandagintawag na sanda ra. Kag lagi-lagi ginbayaannanda ra andang tatay nga si Zebedeo doto sasakayan kag nagtabid kay Jesus. Angmga tao ngaandang ginasolan maman ang nabilin nga kaibanandang tatay.

Ang Tao nga may Malain nga Ispirito(Lu. 4:31-37)

21 Nagayan sanday Jesus sa banwa ang Caper-naum. Pagabot ang Sabado nga maman angAdlaw nga Inogpaway ang mga Judio, nagsuludsi Jesus sa simbaan ang mga Judio kag nagtodlo.22Natingala ngamayad angmga tao nga nakabatikanana tungud nga nagtodlo tana nga may aw-toridad, kag bukun pario sa mga manogtodlo angKasogoan.

23 Sa mga tao doto nga nagatiripon may dotonga may mga malain nga ispirito nga nagsinggit24 nga nagakoon, “Jesus nga taga-Nazaret, anoimong labut kanamun? Nagayan kaw bala digiagud madora kami? Naulaman ko kon sino

Marcos 1:25 45 Marcos 2:9kaw. Ikaw ang matarung nga bata ang Dios.”25 Ginsaway ni Jesus ang malain nga ispirito,makon na, “Pagipus dian kag maggoa sa tao ngadan!” 26Ang tao nga dato ginpakulkug ngamayadang malain nga ispirito nga nagasinggit nga na-gagoa kanana. 27 Natingala nga mayad ang mgatao, gani makon nanda, “Ano kabay dia? Bagodia nga klasi nga mga pagpanodlo. Bisan angmga malain nga ispirito ginamandaran na kagnagatoman kanana.” 28Ganimadali nga nagraptaang barita parti kay Jesus sa bilog nga probinsyaang Galilea.

Ginpangayad ni Jesus ang Dorong mga Tao(Mt. 8:14-17; Lu. 4:38-41)

29 Pagkagoa nanda sa anang simbaan ang mgaJudio, nagayan sanda sa anang balay ang magk-abogto nga si Simon kag si Andres. Nagtabidra si Santiago kag si Juan. 30 Ang oras ra ngadato nagaingga anang panogangan nga babaini Simon ay may ragnat. Ginsogidan nanda siJesus nga anang panogangan nga babai ni Simonnagamasakit. 31 Gani ginparapitan tana ni Jesuskag ginkaputan na anang alima kag pabangonon.Dato ra nga lagi nagayad tana kag ginimusan napagkaun sanday Jesus.

32 Pagkasirum ginpangdara ang mga taokanana ang tanan nga nagamarasakit kag angmga may malain nga ispirito. 33 Doro gid ngamga tao sa banwa ang nagtiripon sa atobanganang balay. 34 Dorong nagamarasakit anangginpangayad sa sari-sari nga mga masakit kagdoro ra nga mga malain nga ispirito anangginpalayas. Ara na pagtogoti nga magambal angmga malain nga ispirito ay kilala nanda gid konsino tana.

Nagwali si Jesus sa Galilea(Lu. 4:42-44)

35Angmadason nga adlaw, madulumdulumpa,nagbangon si Jesus kag nagayan sa naligwin ngalogar kag nagpangamoyo. 36Pagkaaga ginpangitatanani Simonkag anangmgakaiban. 37Pagkakitananda kay Jesus makon nanda, “Ginapangita kawang tanan.” 38 Piro makon na kananda, “Ta run,maayan kita sa marapit nga mga banwa agudmakawali ako ra doto, ay maman dia ang kabang-danan kon basi nagayan ako digi sa kalibotan.”39 Gani ginlibot ni Jesus ang bilog nga Galileanga nagawali sa mga simbaan ang mga Judio kagnagapalayas ang mga malain nga ispirito sa mgatao nga andang ginsuludan.

Ginayad ni Jesus ang Aroon(Mt. 8:1-4; Lu. 5:12-16)

40 May aroon nga nagparapit kay Jesus. Na-glood tana nga nagapakitloy, makon na, “Naga-pati ako nga mapaayad mo ako sa akun masakitngamarisna kon gostomo.” 41Nalooy ngamayadsi Jesus kanana. Gani gintandugnanganagakoon,“Gosto ko. Sigi, mayad kaw ron.” 42 Kag lagi-laginadora anang aro kag naglimpyo anang panit.43 Ginpaandaman na dayon ang aroon nga dato,makon na, 44 “Indi kaw gid magpanogid-sogidbisan kino, kondimagdiritso kaw sa pari kagmag-pasulung kanana. Kag magalad kaw dayon angalad nga ginsogo ni Moises agud mapamatodanang mga tao nga mayad ka run.” 45 Piro anangginimo tana ang tao nga dato, nagpanaw tanakag ginpamarita na ang natabo kanana. Ganinaglapnag ang barita parti sa natabo nga datoasta nga si Jesus indi runmakaayan samga banwaay nagadaragusu ngamayad angmga tao kanana.Doto tana run lang nagtinir sa naligwin nga logar.Piro padayon pa ra gid anang pagayan ang mgatao doto kanana alin sa iba-ibang mga logar.

2Ginayad ni Jesus ang Paralitiko(Mt. 9:1-8; Lu. 5:17-26)

1Magpira ka adlaw, nagbalik si Jesus sa Caper-naum. Naglapnag ang barita nga tana doto saanang balay. 2 Gani dorong tao ang nagtiripondoto asta nga napono ang balay kag bisan sagoa ang poirtaan nagadurukdukan ang mga tao.Ginsaysay na kananda anang Ambal ang Dios.3 Karon may nagabot ra doto nga paralitiko ngaginakarantoangan ang apat ka tao. 4 Piro tun-gud nga nagagurutuk ang mga tao indi sandamakaparapit kay Jesus. Gani andang ginimo,gingoaban nanda ang atup doto sa anang tungudni Jesus. Pagkatapos gintonton nanda dayonang paralitiko nga nagaingga sa anang iringgaan.5 Pagkakita ni Jesus nga mabaul andang pagtookanana, makon na sa paralitiko, “Imong mga salaginpatawad run.” 6Maymgamanogtodlo ang Ka-sogoan nga nagaporongko doto nga nakabati. Saandang isip-isip lang makon nanda, 7 “Basi kabaynagambal toladan ang tao nga dia? Kontra sa Diosanang ambal nga dan, ay ara may makapatawadang mga sala kondi ang Dios lang.” 8 Naulamanra nga lagi ni Jesus andang ginaisip. Gani makonna kananda, “Basi nagaisip kamo toladan? 9 Diin

Marcos 2:10 46 Marcos 2:28

bala ang mas maulas, ang magkoon sa parali-tiko nga ‘Imong mga sala ginpatawad run,’ okonang magkoon nga ‘Pagtindug, kag dara imongiringgaan kag magpanaw’? 10 Dadi pamatodanko kanindo paagi sa pagayad ang paralitiko ngadia nga Ako nga Naging Tao may gaum digi sakalibotan sa pagpatawad angmga sala.” 11Makonna dayon sa paralitiko, “Pagtindug, dara imongiringgaan kag magoli!” 12 Mintras nagasuru-lung sanda, nagtindug ang paralitiko kag gindarana anang iringgaan kag naggoa. Tanan sandanatingala nga mayad kag gindayaw nanda angDios. Makon nanda, “Ara kita pa gid kakita angtoladia.”

Gintawag ni Jesus si Levi(Mt. 9:9-13; Lu. 5:27-32)

13 Pagkatapos dato nagbalik ruman si Jesussa baybay ang Dagat ang Galilea. Dorong taoang nagarayan doto kanana, gani gintodloan nasanda. 14 Pagkatapos dayon tanang panaw kagnakita na ang manogsokot ang bois nga si Levinga bata ni Alfeo. Doto tana nagapongko sa suludanang opisina. Makon ni Jesus kanana, “Dali,pagsonod kanakun.” Kag nagtindug ra dayon siLevi kag nagsonod kanana.

15 Mintras nagakaun si Jesus kag anang mgasomolonod doto sa balay ni Levi, doro andangkaiban nga mga manogsokot ang bois kag ibapa nga ginakilala kono nga mga makasasala, aydoro ron ang nagasoronod kanana. 16 May dotora nga mga manogtodlo ang Kasogoan nga mgaPariseo. Nakita nanda si Jesus nga nagakaunkaiban ang mga tao nga andang ginabilang ngamga makasasala pario sa mga manogsokot angbois. Nagpamangkot sanda sa anang mga so-molonod, makon nanda, “Basi nagadapun tanakaun sa toladan nga mga tao?” 17 Dato ngapamangkot nabatian ni Jesus, gani ginsabat nasanda paagi sa paanggid; makon na, “Bukunang mga tao nga mayad andang lawas ang na-gakinanglan ang manogbolong, kondi ang naga-masakit. Gani ara ako nagayan digi agud tawagunang mga tao nga nagakabig sa andang kaogalin-gun nga sandamatarung, kondi nagayan ako tanadigi para sa mga tao nga nagaako nga sandamakasasala.”

Ang Pamangkot Parti sa Pagpoasa(Mt. 9:14-17; Lu. 5:33-39)

18 Anang mga somolonod ni Juan nga manog-bunyag kag angmga Pariseo nagaporoasa sono sa

anang ginatodlo angmga Judio. Maymga tao nganagparapit kay Jesus kag nagpamangkot, makonnanda, “Ay basi anang mga somolonod ni Juankag ang mga somolonod ang mga Pariseo naga-poroasa, piro ang kanimo tana ara?” 19Makon niJesus nga nagsabat kananda, “Ipabutang ta maykasal. Syimpri indi maimo nga magporoasa angmga bisita mintras kaiban nanda pa ang nobyo.20 Piro magaabot ang adlaw nga ang nobyo bulunrun kananda, kag bago sanda magaporoasa.”

21Ginsogidan sanda ra ni Jesus angmga paang-gid agud itodlo kananda nga indi maimo ngadapunun anang bago nga panodlo kag ang datinga mga panodlo ang mga Judio. Makon na, “Angbago nga tila nga ara pa mapakuru bukun mayadnga itambul sa lagi nga lambong, tungud ngakon bonakan run ang tinambulan nga lambongmagakuru ang bago nga tila kag magigisi anglagi nga panaptun. Kag magabaul run gid ananggisak. 22Maman ra dan angmatatabo kon ibutangang bago nga bino sa lagi nga suruludan ngapanit. Mabobostik ang suruludan kag ang binomaoola, kag pario nga indi run mapolosan. Ganikinanglan gid nga ang bago nga bino ibutang sabago ra nga suruludan nga panit.”

Ang Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inogpaway(Mt. 12:1-8; Lu. 6:1-5)

23 May sangka Sabado nga nakaagi sanday Je-sus sa katrigoan, kag mintras nagalubas sanda,anangmga somolonodnagparangutul anangmgaway ang trigo. 24 Gani makon ang mga Pariseokay Jesus, “Sulunga anang ginaimo imong mgasomolonod! Basi nagapangutul sanda ang trigo?Kabay bawal ang magimo pario dan sa Adlaw ngaInogpaway?” 25 Ginsabat sanda ni Jesus, makonna, “Ara nindo gid bala mabasai anang ginimoni David nga atun kaolang-olangan ang tana kaganang mga kaiban gingutum kag nagakinanglansanda pagkaun? 26 Dia natabo ang si Abiatarmaman ang pinakamataas nga pari. Kabay nag-sulud si David sa balay ang Dios kag nagkaunang tinapay nga ginaalad sa Dios nga sono saKasogoan bawal nga ipakaun sa iba, ay dato ngatinapay para lang gid sa mga pari. Kag gintawanna pa anang mga kaiban.” 27 Makon pa ni Je-sus kananda, “Ang Adlaw nga Inogpaway ginimopara sa tao, bukun nga ang tao ginimo para saAdlaw nga Inogpaway. 28 Gani, Ako nga NagingTao may gaum nga magkoon kon ano ang tamanga imoon bisan pa sa Adlaw nga Inogpaway.”

Marcos 3:1 47 Marcos 3:273

Ang Tao nga Ukru anang Alima(Mt. 12:9-14; Lu. 6:6-11)

1Nagayan ruman si Jesus sa simbaan ang mgaJudio kag may tao doto nga ukru anang alima.2 Tungud nga dato Adlaw nga Inogpaway, maymga Pariseo doto nga nagabantay kanana konayadun na ang tao nga dato para may kaso sandakontra kanana. 3Makon ni Jesus sa tao nga ukruanang alima, “Abi pagayan digi sa atobangan.”4Pagkatapos, nagpamangkot tana samga Pariseo,makon na, “Ano anang ginatogot ang Kasogoansa Adlawnga Inogpaway: angmagimo angmayadsa mga tao, okon ang magimo ang malain? Angmagbolig nga maglawig andang kaboi okon angmagpatay?” Ang mga tao nga dato ara gidnaglimuglimug. 5 Ginsulung sanda ni Jesus ngamay kasilag, piro masubu tana ra sa katugas an-dang mga tagiposoon. Makon na dayon sa lalakinga ukru anang alima, “Abi onata imong alima!”Kag ginonat na ra gani, kag anang alima nagayad.6 Pagkatapos dato, naggoa ang mga Pariseo saandang ginatiriponan kag nagpakigkita sa anangmga sinakupan ni Aring Herodes. Nagsorogida-nun sanda dayon kon paiwan nanda ipapatay siJesus.

Dorong mga Tao sa Baybay7Si Jesus kag anangmga somolonod nagarayan

sa baybay ang Dagat ang Galilea. Nagsonodkananda ang doro nga mga tao nga alin saGalilea kag sa Judea. 8 Doro ra ang nagaralin saJerusalem, sa Idumea, sa loyo ang Jordan kag sapalibot ang Tiro kag Sidon ay nabaritaan nandaanang ginapangimo. 9 Tungud sa kadoroon angmga tao ginkoonan na anang mga somolonodnga magpriparar ang sakayan para kanana, agudnga kon magsinagusu kanana ang mga tao maymasakayan tana. 10 Tungud nga doro anangginpangayad, tananngamaymasakit nagaduruk-dukan agud makatandug kanana. 11 Kag kadamakita tana ang mga tao nga may malain ngaispirito, nagadapa sanda kanana kag nagasinggitnga nagakoon, “Ikaw maman anang Bata angDios!” 12 Piro ginpaandaman na ang mga malainnga ispirito nga indi magsogid kon sino tana.

Ginpili ni Jesus ang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:1-4; Lu. 6:12-16)

13 Pagkatapos dato, nagtokad si Jesus sa bokidkag gintawag na anang mga gosto nga piliun.

Gani nagparapit sanda kanana. 14 Kag pagkata-pos, nagpili tana dosi nga anang maging kaibankag agud sogoon nga magpangwalian. 15 Dia ngamga tao gintawan na ra gaum agud magpalayasang mga malain nga mga ispirito. 16 Mamandia ang dosi nga anang napili: una si Simon(nga anang giningaranan nga Pedro); 17 dasonanang mga bata ni Zebedeo nga sanday Santi-ago kag Juan (nga giningaranan nga Boanergesnga ang gostong ambalun, mga bata ang dagub);18 kaiban ra sa mga napili sanday Andres, Felipe,Bartolome, Mateo, Tomas, Santiago nga batani Alfeo, Tadeo, Simon (nga dati nga ribildi sagobyirno ang Roma), 19 kag si Judas Iscariote ngamaman ang nagtraidor kanana.

Si Jesus kag si Satanas(Mt. 12:22-32; Lu. 11:14-23; 12:10)

20 Pagkatapos, nagoli dayon sanday Jesus. Kagnagtiripon roman doto ang mga tao, gani sandayJesus ara run tyimpo bisanmagkaun. 21Pagkabatianang pamilya parti sa anang mga ginaimo niJesus, nagayan sanda doto agud bulun tana aynagkoon ang mga tao nagaomang-omang tana.

22 Makon ra ang mga manogtodlo ang Kaso-goan nga nagaralin sa Jerusalem, “Ginsoot tanani Satanas nga anang manogdomara ang mgamalain nga ispirito. Gani paagi sa anang gaumni Satanas ginapalayas na ang mga malain ngaispirito.” 23 Gani gintawag ni Jesus ang mga taonga magparapit kanana. Pagkatapos nagambaltana kananda paagi sa mga paanggid, makon na,“Indi maimo nga si Satanas magtabog anangmgakaiban. 24 Alimbawa abi, kon ang mga pomoloyoang sangka ginarian magburulag-bulag kag ma-garaway, dan nga ginarian indi makapadayon.25 Pario ra sa sangka pamilya: kon ang mga taosa pamilya magburulag-bulag kag magaraway,mararangga ang pamilya. 26 Gani toladan ra angmatabo kon si Satanas kag anang mga sakupmagburulag-bulag kag magaraway; anang ginar-ian indi magpadayon kondi maburulag.

27 “Piro ang matood,” makon ni Jesus, “napirdiko ron si Satanas. Maman dan ang kabangdanannga makapalayas ako anang mga somolonod. Ayara tao nga makasulud sa anang balay ang mapu-rus nga tao agud magbuul anang mga pagkabu-tang kon indi na anay paggaposon ang mapurusnga tao. Piro kon magapos na run ang mapurusnga tao, pagosto tana run kon ano anang imoonsa balay nga dato.

Marcos 3:28 48 Marcos 4:20

28 “Sa matood tana, tanan nga klasi nga salakag mga pagambal ang malain kontra sa Diosmapapatawad, 29 piro ang bisan sino nga na-gaambal malain kontra sa Ispirito Santo indi gidmapatawad. Dia nga klasi nga sala indi map-atawad asta kon sano.” 30 Ginambal dia ni Jesusay nagakoon ang mga manogtodlo ang Kasogoannga tana may malain nga ispirito.

Anang Nanay kag mga Kabogto ni Jesus(Mt. 12:46-50; Lu. 8:19-21)

31Nagabot dayon anang nanay kag anang mgakabogto ni Jesus. Mintras nagatirindug sandadoto sa goa ang balay ginpatawag nanda tana.32 Dorong tao doto ang nagaporongko sa anangpalibot ni Jesus. Makon ang mga tao kanana,“Imong nanay kag imong mga kabogto dian sagoa kag ginapatawag kaw.” 33 Makon na nganagsabat, “Naulaman nindo bala kon sino akunnanay kag akun mga kabogto?” 34 Nagsulungtana sa mga tao nga nagaporongko sa anang pali-bot kag nagkoon, “Dia tana maman akun nanaykag akun mga kabogto! 35 Ang bisan sino nganagaimo anang kabubutun ang Diosmaman akunnanay kag mga kabogto.”

4Ang Paanggid Parti sa Manogpanggas(Mt. 13:1-9; Lu. 8:4-8)

1May sangka okasyon, nagtodlo roman si Jesussa baybay. Doro gid ang mga tao nga nagtiripondoto sa anang palibot. Gani nagsakay tana sasakayan nga nagapondo kag nagpongko doto.Ang mga tao tana nagpabilin sa baybay. 2Dorongmga butang anang gintodlo kananda paagi sasari-sari nga mga paanggid. 3Makon na kananda,“Pamati kamo bala! May sangka mangongomanga nagpanggas. 4 Sa anang pagpanggas, ang ibanga bini nagtugpa sa dalan kag dia gindapo angmgapispis kag gintoka. 5Ang ibangbini nagtugpasa kabatoan nga tapaw lang gid ang logta, kagtungud nga manabaw ang logta ara lang boaymagtobo. 6Garing pagabot ang tig-irinit nagkar-alayung kag tungud nga kolang anang gamot,nauga. 7 Ang ibang bini nagtugpa sa logar ngadorong ilamonon nga masiit, kag pagrabong angilamonon nalumus ang tanum, gani ara nakapa-monga. 8 Ang iba nagtugpa sa mayad nga logta,kag dia nagtorobo kag nagparamonga. Ang ibatama-tama lang anang bonga, ang iba doro, kagang iba doro gid.” 9Makon pa ni Jesus kananda,

“Dapat intindiun nindo ang indong nabatian ngadia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mt. 13:10-17; Lu. 8:9-10)

10Pagoroli angmga tao, anangdosi ka apostoliskag ang iba pa ra nga nagtarabid kanana nagpara-mangkot kon ano anang kaologan ang paanggidnga dato. 11 Makon ni Jesus kananda, “Ang mgatinago ang ona parti sa anang pagari ang Diosginasogid kanindo ang diritso, piro sa ibang taotana tanan nga butang ginasogid kananda paagisa mga paanggid, 12 agud nga,Sigi andang sulung piro indi sanda makakita,Kag sigi ra andang pamati piro indi sanda ra

makaintindi,Ay kon andangmaintindian, mainulsul sanda kag

patawadun sanda ang Dios.”Ginsaysay ni Jesus ang Paanggid Parti sa Manog-

panggas(Mt. 13:18-23; Lu. 8:11-15)

13 Nagpamangkot dayon si Jesus kananda,makon na, “Ta kon kamo indi ra makaintindi angpaanggid nga dato, paiwan indong pagkaintindiang iba ko pa nga mga paanggid? 14 Ananggostong ambalun akun paanggid maman dia:anang ginapanggas ang mangongoma ara ibakondi anang ambal ang Dios. 15Ang mga bini nganagtugpa sa dalan ambal ang Dios nga nabatianang mga tao, garing nagaabot ra nga lagi si Sa-tanas kag ginaagaw na anang ambal ang Dios ngaginpanggas sa andang mga tagiposoon. 16 Angmga bini ra tana nga nagtugpa sa kabatoan ambalang Dios nga nabatian ang mga tao nga lagi-lagi ginbaton nanda nga may kalipay. 17 Garingbukun tuduk sa andang tagiposoon, gani ara langboay andang pagtoo. Pagabot ang kalisud okonpagingabot tungud sa anang ambal ang Dios ngaandang ginbaton, nagabaya sanda nga lagi saandang pagtoo. 18 Ang mga bini nga nagtugpasa may mga masiit nga ilamonon ambal ang Diosnga nabatian ang mga tao, 19 piro tungud samga paralibugan sa pangaboi kag pagimorat sapagmanggad, kag sobra nga andum sa iba panga mga butang, nalipatan nanda anang ambalang Dios nga andang nabatian kag ara napolosi.20 Piro ang mga bini nga nagtugpa sa masadyanga logta ambal ang Dios nga nabatian ang mgatao kag ginbatonnanda sa andang tagiposoon kagnapolosan nanda gid. Ang iba tama-tama lang

Marcos 4:21 49 Marcos 5:7-8andang napolosan sa andang nabatian, ang ibadoro, kag ang iba doro gid.”

Paanggid Parti sa Solo(Lu. 8:16-18)

21 Pagkatapos dato sigi pa gid anang ambal niJesus kananda, makon na, “Kon ang tao magsindiang solo, ara na ginataklubi okon ginabutangsa idalum ang katri, kondi ginatongtong gid satorongtongan. 22 Maman ra dan nga ara gidtinago nga indimaggoa sa ori, kag ara likum partisa anang pagari ang Dios nga indi maboyagyag.23 Dapat binag-binagun nindo gid indong naba-tian nga dia.” 24 Makon na pa, “Pamatii nindoako nga mayad, tungud nga magataw ang Dioskanindo pagintindi sono sa indong pagpamatikag dogangan na pa gani. 25 Ay ang tao ngamay naulaman run nga kamatoodan kag ananga ginasonod, dogangan pa gid ang Dios anangpagintindi. Piro ang tao tana nga ara nagasonodsa anang naulaman nga kamatoodan, pati anangnaulaman nga maistan bubulun pa kanana.”

Ang Paanggid Parti sa Bini nga Nagtobo26 Makon pa gid ni Jesus, “Anang pagari ang

Dios pario sa tao nga nagpanggas. 27 Mintrasnagapadayon tana sa anang obra kada adlaw kagsa anang pagkatorog kada gabi, ang mga bini ngaanang ginpanggas padayon nga nagatobo bisanara na maulami kon paiwan. 28 Ang logta mismomaman ang nagapatobo sa mga tanum: primiromagoroa anay andang tobo, dason mapandaon,pagkatapos magoroa andang bonga. 29 Kag konloto ron gani ginaani anang tagya tungud ngaaraniun run.”

Ang Paanggid Parti sa Bini nga Mostasa(Mt. 13:31-32, 34; Lu. 13:18-19)

30Makon ni Jesus nga nagpamangkot kananda,“Sa ano ta kabay ipatolad anang pagari ang Dios?Ano nga paanggid atun gamitun agud ipasanag?”Makon na dayon, 31“Pario dia sa bini ngamostasangamaman angmaistan gid sa tanannga bini ngaginapanggas ang mga tao. 32 Piro kon ipanggasrun, nagatobo kag nagalabaw pa sa tanan ngamga laswa nga asta ang mga pispis sarang maka-pogad sa nalalandongan anang mga sanga.”

33 Doro pa gid nga mga paanggid nga pariodia anang gingamit ni Jesus sa anang pagpanodlosa mga tao, kompormi sa andang masaranganlang nga maintindian. 34 Ara tana nagambalsa mga tao nga ara nagagamit paanggid, piro

ginapasanag na tanan sa anang mga somolonodkon sanda-sanda run lang.

Ginpapuut ni Jesus ang Bagyo(Mt. 8:23-27; Lu. 8:22-25)

35 Pagkasirum ang adlaw ra nga dato, makonni Jesus sa anangmga somolonod, “Dali, matabokkita.” 36Gani ginbayaan ang mga somolonod angdorong mga tao nga nagatiripon kag nagsakaysanda sa sakayan nga ginasakayan ni Jesus kagnaglarga. May mga sakayan ra doto nga nag-padungan kananda. 37 Kag mintras nagapalayagsanda, golpi lang nga nagdurus. Sigi ang sampiang mabaraul nga daloyon, kag aros maponoanang sakayan. 38 Piro si Jesus tana doto sa boli angsakayan nagakatorog nga may olonan. Ginpokawnanda tana. Makon nanda, “Malolonod kita run!Bali ara lang bala dia kanimo?” 39 Gani nagban-gon tana kag ginsaway na ang angin, makon na,“Angin, puut!” kag ang angin nagpuut. Makonna ra sa dagat, “Dagat, paglantap!” Kag naglan-tap. 40 Makon dayon ni Jesus kananda, “Ay basiginapangadlukan kamo? Ano, ara kamo pa ragid pagtoo kanakun?” 41 Kag mabaul gid andangkatingala kanana. Makon nanda sa isara kagisara, “Sino gid kabay dia nga bisan ang angin kagang dagat nagatoman kanana?”

5Ginayad ni Jesus angTao ngamaymgaMalain nga

Ispirito(Mt. 8:28-34; Lu. 8:26-39)

1 Pagkatapos dato nakaabot sanda sa loyongbaybay ang Dagat ang Galilea, sa logar ang mgataga-Gerasa. 2 Osto lang nga makasalta si Jesussa sakayan, ginsolang-solang tana nga lagi angtao nga may malain nga ispirito. 3 Ang tao ngadato nagaoli sa mga kowiba nga rulubungan. Ararun tao nga makagapos kanana, bisan kadinapa. 4 Kon kapira run gingapos anang mga sikikag anang mga alima, piro kada gaposon tana,ginapamogto na lang ang mga kadina pati angmga posas sa anang mga siki. Ara run gidmay makapugung kanana. 5 Adlaw-gabi, sa mgakowiba nga rulubungan tana man okon sa mgabokid, pirmi tana nga nagasinggit kag ginagurutna anang lawas ang bato.

6Pagkakita na kay Jesus samarayu, nagdalagantana paayan kanana kag naglood. 7-8 Makondayon ni Jesus sa malain nga ispirito nga nagaolisa tao nga dato, makon na, “Ikaw nga malain ngaispirito, paggoa sa tao nga dan!” Dayong singgit

Marcos 5:9 50 Marcos 5:37ang tao, makon na, “Jesus nga Bata ang Diosnga labaw sa tanan, ano imong labut kanakun?Nagapakitloy ako kanimo sa aran ang Dios ngaindi mo ako pagsilotan.” 9 Ginpamangkot tanadayon ni Jesus, makon na, “Sino imong aran?”Kag nagsabat tana, makon na, “Akun aran siPanung ay doro kami.” 10 Kag nagpakitloy tananga mayad kay Jesus nga indi sanda lang pag-palayasun sa logar nga dato.

11Doto sa marapit nga banggilid doro nga mgababoy ang nagaparanginaun. 12Nagpakitloy kayJesus ang mga malain nga ispirito nga togotansanda nga magsulud sa mga baboy nga dato.13 Gani gintogotan na sanda. Kag naggoa angmga malain nga ispirito sa tao nga dato kag nag-surulud sa mga baboy. Kag ang tanan nga mgababoy doto nga mga darwa ka libo nagdaragoyonpalusub samatidluk nga banggilid diritso sa tobigkag obos nagkaralumus.

14 Nagdaralagan sa kaadluk ang mgamanogsagod ang mga baboy kag ginpamaritananda sa mga tao sa banwa kag sa bokid angmga natabo nga dato. Gani nagarayan ang mgatao doto kay Jesus agud sulungun kon ano angnatabo. 15 Pagabot nanda doto nakita nandaang tao nga dati may mga malain nga ispirito.Nagapongko tana nga may lambong ron kag ostoron anang pinsar. Gani ginkulbaan sanda. 16Angmga nakakita mismo sa natabo ang nagsaysay samga tao nga bago lang nagarabot doto kon anoang natabo sa tao nga dati may mga malain ngaispirito kag sa mga baboy. 17 Gani tungud sa mganatabo nga dato nagpakitloy sanda kay Jesus ngamagalin sa andang logar.

18 Datong masakay run si Jesus sa sakayan,ang tao nga dato nga may mga malain ngaispirito anay nagpakitloy kanana nga kon maimopatabidun tana. 19 Garing ara tana pagtogotini Jesus, kondi makon na kanana, “Magoli kawsa imong pamilya kag sogidan mo sanda konano anang ginimo ang Ginoo kanimo kag konpaiwan tana nalooy kanimo sa imong dati ngakaimtangan.”

20 Gani nagpanaw ang tao nga dato kag na-gayan sa probinsya ang Decapolis (kon kanatunpa “Napolo ka Banwa”). Kag doto ginbarita nakon ano anang ginimo ni Jesus kanana. Kag angtanan nga nakabati kanana natingala nga mayad.

Ang Bata ni Jairo kag ang Babai nga Nagtandug sa

Lambong ni Jesus(Mt. 9:18-26; Lu. 8:40-56)

21 Pagkatabok roman ni Jesus sa loyong bay-bay, doro roman nga mga tao ang nagtiripondoto kanana. 22-23 Nagayan ra doto si Jairo ngasangka manogdomara sa simbaan ang mga Judio.Pagkakita na kay Jesus naglood tana kanana kagnagpakitloy, makon na, “Akun bata nga dalagitatagomatayun doto sa balay. Abi kon maimopagtabid ra anay kanakun kag itongtong imongalima kanana agud magayad tana kag maboi!”24 Gani nagtabid si Jesus kanana. Kag doro gidnga mga tao ang nagtarabid ra kay Jesus kagnagadurukdukan sanda doto kanana.

25 May babai doto nga dosi ka toig run ngaginatagas-tagasan ang dogo. 26 Doro gid anangnagastos sa anang pagpabolong sa iba-iba ngamgamanogbolong. Nagastos na run tanan anangpagkabutang, piro sa baylo nga magayad, nag-dogang pa gani anang masakit. 27 Nabatian naang mga barita parti kay Jesus, gani nagpanalut-salut tana sa dorong mga tao agud makaparapittana sa anang likod ni Jesus. 28 Sa anang unaunalang makon na, “Kon matandug ko bisan ananglambong ron lang, magaayad ako.” 29 Gani gini-moratan na nga makatandug sa anang lambongni Jesus kag lagi-lagi napuut ang pagtagas anangdogo, kag nabatyagan na nga nagayad tana run saanang masakit. 30 Nabatyagan ni Jesus nga maygaum nga naggoa kanana, gani nagliso tana kagnagkoon, “Sino ang nagtandug akun lambong?”31Makon anangmga somolonod, “Dorong tao angnagadurukdukan dian kanimo, gani basi nagapa-mangkot ka pa gid kon sino ang nagtandug kan-imo?” 32 Piro nagpanulung-sulung tana pa gidkon sino ang nagtandug kanana. 33 Tungud nganaulaman ang babai kon ano ang natabo kanana,nagparapit tana kay Jesus nga nagakurudug sakaadluk. Naglood tana kag nagsogid angmatood.34Makon dayon ni Jesus kanana, “Nene, nalowaskaw tungud sa imong pagtoo. Pagoli run kag indika runmagpalibug sa imongmasakit aymayad karun.”

35 Mintras nagaambal tana pa sa babai maynagarabot nga pira ka tao alin sa anang balayni Jairo. Makon nanda kay Jairo, “Patay runimong bata. Indi run pagbudlaya ang manog-todlo.” 36 Piro ara nagsapak si Jesus sa andangbarita nga dato. Makon na kay Jairo, “Indikaw magkaadluk. Magtoo ka lang.” 37 Ganinagdayon sanda ra gid. Piro ara tana run may

Marcos 5:38 51 Marcos 6:20ginpatabid loas kay Pedro kag ang magkabogtonga si Santiago kag si Juan. 38 Pagabot nanda sabalay ni Jairo nakita ni Jesus nga ang mga taonagakinagolo. Ang iba nagaparanangis kag angiba nagatiriyabaw gid. 39 Nagsulud tana sa balaykag makon na sa mga tao, “Basi nagarilingawkamo kag nagaparanangis? Bukun patay angbata; nagakatorog lang.” 40 Ginkadlawan nandasi Jesus. Gani ginpagoa na ang tanan nga mgatao kag ginpasulud na sa koarto ang bata anangtatay, anang nanay, kag ang tatlo nga anangkaiban. 41Pagkatapos ginawidan na dayon anangalima ang bata kag magkoon, “Talitha, Koum,”nga kon kanatun pa, “Nene, pagbangon!” 42 Kaglagi-lagi nagbangon ang dalagita kag nagpanaw-panaw. (Ang dalagita nga dato nagaidad dosi katoig). Tungud sa natabo nga dia, natingala sandanga mayad. 43 Piro ginbilinan na sanda nga indigid magpanogid-sogid bisan kino parti sa natabo.Kag ginkonanna sanda dayonnga tawanpagkaunang bata.

6Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mt. 13:53-58; Lu. 4:16-30)

1 Pagkatapos dato, nagoli si Jesus sa anangbanwa. Nagtabid ra kanana anang mga so-molonod. 2 Pagabot ang Adlaw nga Inogpawaynagtodlo tana sa anang simbaan ang mga Ju-dio. Dorong tao doto ang nakabati kanana kagnatingala sanda nga mayad. Makon nanda, “Basidoro anang naulaman ang tao nga dia? Sa diintana kabay nakabuul anang kinaraman? Kagbasi nakakaimo tana ang mga milagro? 3 Kabaymaman dia ang panday nga bata ni Maria kaganang mga kabogto si Santiago, si Jose, si Judaskag si Simon. Kag anang mga kabogto nga babaidigi ra nagaoli.” Gani indi sandamagpati kanana.4 Makon dayon ni Jesus kananda, “Ang propitaginataod gid loas lang sa anang kaogalingun ngabanwa kag anang mga paryinti kag panimalay.”5 Maman dato nga ara tana kaimo ang mga mi-lagro doto sa logar nga dato, loas sa pira ka taolang nga nagamarasakit nga anang gintongton-gan anang alima kag ginayad. 6 Natingala tananga indi sanda magtoo kanana.

Ginpadara ni Jesus anang Dosi ka Somolonod,(Mt. 10:5-15; Lu. 9:1-6)

Pagkatapos dato naglibot si Jesus sa mga barionga nagapanodlo. 7 Gintawag na anang dosi

ka somolonod kag ginpadara na sanda nga tag-darwadarwa. Ginpanawan na sanda gaum kontrasa mga malain nga ispirito. 8Ginbilinan na sandanga indi sandamagdara bisan ano sa andang pag-panaw kondi baston lang gid. Ginkonan na sandanga indi magdara pagkaun, koarta okon bag.9Sarang sandamakasandalyas, piro indi magdaraang irilisan nga lambong. 10Kag makon na dayonkananda, “Kon padayonon kamo sa sangka balay,doto kamo ron lang gid magdayon asta magalinkamo sa logar nga dato. 11 Piro kon ang mga taosa sangka logar indi magbaton kanindo kag indimagpamati sa indong ginasogid, bayai nindo ronlang, kag pagalin nindo tapokan nindo ang yabokindong siki bilang tanda kontra kananda.” 12Ganinagparanaw sanda kag nagparangwalian nga angmga tao dapat maginulsul sa andang mga sala.13 Dorong malain nga ispirito andang ginpalayaskag dorong masakitun andang ginpanglugudanang langis kag nagarayad.

Ang Pagpatay kay Juan nga Manogbunyag(Mt. 14:1-12; Lu. 9:7-9)

14Nakaabot kay Aring Herodes ang mga baritaparti kay Jesus tungud nga bantog tana run.Ang iba nagakoon nga si Jesus nga dia si Juannga manogbunyag nga nabanaw, gani mamandan nga nakakaimo tana mga milagro. 15 Pironagakoon ang iba nga tana si Elias nga propita.Kag nagakoon pa gid ang iba nga iba tana ngapropita pario anang mga propita ang Dios angona.

16 Piro pagkabati ni Herodes sa mga baritanga dia, makon na, “Nabanaw si Juan nga akunginpaotodan anang olo.” 17-18 Ginpaotod niHerodes anang olo ni Juan tungud sa anang du-mut ni Herodias kanana, ay toladia ang natabo:si Herodes nga dia, ginpangasawa na si Hero-dias nga asawa anang kabogto nga si Felipe.Karon, nagkoon si Juan kay Herodes nga bukunmayad nga pangasawaun na anang asawa anangkabogto. Gani tungud kay Herodias ginpadakupni Herodes si Juan kag ginpapriso. 19 Kag tungudsa anang dumut ni Herodias kay Juan gosto nanga ipapatay, garing indi na ra maimo tungudnga indi tana pagtogotan ni Herodes. 20 Aynaadlukan ra si Herodes kay Juan tungud nganaulaman na nga si Juan diosnon kag matarungnga tao. Gani ginpangapinan ni Herodes si Juanagud indi maiwan. Gosto ni Herodes nga magpa-mati sa anangmga wali ni Juan bisanmatood ngaanang mga nababatian nagagolo anang isip.

Marcos 6:21 52 Marcos 6:4821 Piro nagabot ra gid ang oras nga ginaulat

ni Herodias. Dia natabo ang magkomplianyosi Herodes. Nagponsyon si Herodes kag gin-pangimbitar na ang mga nagadomara sa banwaang Galilea, ang mga kapitan ang mga soldado,kag ang mga ginakilala nga mga tao doto. 22 Angoras run ang ponsyon, nagsulud anang bata ngadaraga ni Herodias kag nagsaot. Kag nalipay ngamayad si Herodes pati anang mga bisita. Ganinagkoon si Herodes sa daraga; makon na, “Pag-pangayo kanakun bisan ano nga imong naliagankag itaw ko kanimo.” 23 Kag makon na pa gid sadaraga nga nagasompa, “Bisan ano imong pan-gayoon kanakun itaw ko kanimo, bisan katungapa akun ginarian.” 24 Naggoa ang daraga kagnagpamangkot sa anang nanay kon ano anangpangayoon. Kag ginkoonan tana anang nanaynga pangayoon na anang olo ni Juan nga manog-bunyag. 25 Gani nagdali-dali tana balik sa ari.Pagabot na doto, makon na, “Gosto ko nga itawmo kanakun dadi nga lagi anang olo ni Juanngamanogbunyag nga nagabutang sa bandiado.”26 Pagkabati dato ang ari naborido tana ngamayad, piro tungud nga nakasompa tana kagnabatian mismo anang mga bisita, indi na gostonga marangga anang pangako sa daraga. 27 Ganilagi-lagi ginsogo na ang sangka soldado nga da-raun doto kanana anang olo ni Juan. Nagayan angsoldado sa prisoan kag ginotod na anang olo niJuan. 28 Pagkatapos, ginbutang na sa bandiadokag gintaw sa daraga, kag gintaw ra dayon angdaraga sa anang nanay. 29 Pagkabati anang mgasomolonod ni Juan sa natabo, ginayanan nandakag ginbuul anang lawas kag ginlubung.

Ginpakaun ni Jesus ang Lima ka Libo(Mt. 14:13-21; Lu. 9:10-17; Jn. 6:1-14)

30 Nagbaralik kay Jesus ang mga apostolis nganagparangwalian. Ginsogid nanda kanana angtanan nga andang naimo kag mga gintodlo. 31 Sakadoroon ang mga tao nga nagaarabot kag na-gaaralin, ara sanda run tyimpo bisan sa pagkaun.Gani makon ni Jesus sa anang mga somolonod,“Ta run, maayan kita sa naligwin nga logar agudmakapawayway kamomaistan.” 32Gani nagsakaysanda sa sakayan kag nagpaayan sa naligwin ngalogar.

33 Garing doro ang nakakita kananda andangpagalin kag nakilala sanda ang mga tao. Ganinagdaralagan ang mga tao alin sa iba-ibang mgabanwa paayan sa logar nga ginapaayanan nanday

Jesus kag naona sanda pa doto. 34 Pagsalta niJesus nakita na ang doro gid nga mga tao nganagtiripon doto kag nalooy tana kananda, aypario sanda samga karniro nga aramanogbantay.Kag gintodloan na sanda ang sari-sari nga mgabutang. 35 Ang apon ron gid, nagparapit kananaanang mga somolonod. Makon nanda, “Apon rondia, kag digi kita paman sa naligwin nga logar.36 Paayana run ang mga tao sa mga bario kag samga sityo sa palibot agud makabakal sanda an-dang pagkaun.” 37 Piro makon ni Jesus kananda,“Kamo mismo ang magtaw pagkaun kananda.”Makon nanda kay Jesus, “Ano,mapanaw kami kagmagbakal ang tinapay nga anang kantidad baliwalo ka bolan nga soildo ang sangka tao agudipakaun kananda?” 38 Makon ni Jesus kananda,“Pira ka bilog indong tinapay dian? Abi, sulunganindo.” Pagkatapos nga andang maosisa, makonnanda, “Lima ka tinapay kag darwa ka bilog ngaisda.”

39 Ginsogo dayon ni Jesus anang mga so-molonod nga papongkoon ang mga tao gropo-gropo sa mga ilamonon. 40 Gani nagporongkoang mga tao, tag-100 kag tag-50. 41 Pagkatapos,ginbuul dayon ni Jesus ang lima ka bilog nga tina-pay kag darwa ka bilog nga isda, kag nagtangratana sa langit kag ginpasalamatanna dato saDios.Ginpamisang-pisang na dayon ang tinapay kaggintaw na sa anang mga somolonod agud itaw samga tao. Kag toladato ra anang ginimo sa isda.42 Kag nakakaun sanda tanan kag nagkarabosog.43 Pagkatapos nga nakakaun run ang tanan, gin-tipon nanda angmga nabilin nga tinapay kag isdakag bali dosi ka baskit andang napono. 44 Sa mganagkaraun, ang mga lalaki lang lima ka libo ngalagi.

Si Jesus Nagpanaw sa Ibabaw ang Tobig(Mt. 14:22-33; Jn. 6:15-21)

45Pagkatapos dato, ginsogo ni Jesus anangmgasomolonod nga magsakay sa andang sakayan kagmagona doto sa tabok, sa banwa ang Betsaida,mintras ginapaoli na ang mga tao. 46Kag pagkat-apos nga makaalin ang mga tao nagtokad tanasa bokid agud magpangamoyo. 47 Pagkagabi,ang sakayan doto ron sa tunga ang laod, pirosi Jesus tana doto pa ra gid sa takas nga tanalang. 48Nakita na nga ginaugtasan sanda run anggayong ay kontra ang angin. Ang kasanagun runnagayan tana doto kananda nga nagapanaw saibabaw ang tobig. Malubas tana run lang andan

Marcos 6:49 53 Marcos 7:19kananda, 49 piro pagkakita nanda kanana nganagapanaw sa ibabaw ang tobig, ginpangadlukansanda nga mayad, ay andang pagsarig morto.Gani nagsiringgit sanda. 50 Piro makon ra ngalagi ni Jesus kananda, “Indi kamo magkaadluk!Ako dia! Magpakaisug kamo!” 51 Nagsakay tanadayon sa sakayan kag nagpoas ang angin. Kagnatingala sanda nga mayad. 52 Ay bisan nakitananda ang milagro nga anang ginimo sa tinapayara sanda pa ra gid kaintindi anang kaologandato, ay naduluman pa andang isip.

Ginpangayad ni Jesus ang mga Masakitun saGenesaret

(Mt. 14:34-36)53Pagabot nanda sa loyong baybay, doto sanda

nagpondo sa Genesaret. 54 Pagkasalta nanda,nakilala nga lagi ang mga tao si Jesus. 55-56 Ganinagdarali-dali sanda ayan sa palibot nga mgalogar kag ginpamutang nanda sa iringgaan angmga masakitun kag ginpandara nanda kay Jesus.Doto sa logar nga dato, miski sa diin tana ma-gayan, sa sityo, sa bario okon sa banwa, bastanabaritaan nanda nga doto si Jesus ginpandarananda andang masakitun doto kanana, sa logarnga ginatiriponan ang mga tao. Kag nagparakit-loy sanda kay Jesus nga kon maimo, patandugunna ang mga masakitun bisan sa sidsid run langanang lambong. Kag ang tanan nga nakatandugnagayad.

7Anang Gintodlo ang mga Malam(Mt. 15:1-9)

1Maymga Pariseo kag pira kamgamanogtodloang Kasogoan nga nagabot alin sa Jerusalem nganagtiripon doto kay Jesus. 2 Kag napanilagannanda nga ang iba sa anang mga somolonod na-gakaraun nga ara nagaparangogas andang alima.Dia kontra sa anang panodlo ang mga Pariseo.

3Bukun lang ang mga Pariseo kondi ang tanannga mga Judio indi ra magkaun kon indi gid anaymakapangogas andang alima sono sa andangsoronodon nga ginsonod sa andangmga kaolang-olangan. 4 Indi sanda ra magkaun miski anonga nagalin sa mga baraligyaan kon indi nandaanay maogasan. Kag doro pa gid andang mgasoronodon pario sa pagpangogas ang mga tasa,koron, kag mga saway nga mga suruludan.

5 Gani nagparamangkot kay Jesus ang mgaPariseo kag ang mga manogtodlo ang Kasogoan;makon nanda, “Ay basi imong mga somolonod

ara nagasonod sa mga soronodon atun mgakaolang-olangan? Nagakaraun sanda nga arakaparangogas andang mga alima.” 6 Ginsabatsanda ni Jesus nga nagakoon, “Ara gid matoodnagsala si Isaias nga propita sa anang gintagnaparti kanindo nga mga salimpapaw. Makon angDios sa anang ginsolat ni Isaias:‘Ang mga tao nga dia nagataod kanakun sa baba

lang,Piro angmatood tana andang tagiposoonmarayu

kanakun.7Ara polos andang pagsimba kanakun,Ay andang mga ginatodlo mga soronodon nga

ginimo-imo lang ang mga tao.’8 Ginasikway nindo anang sogo ang Dios, kaganang mga tradisyon tana ang mga tao mamanindong ginasonod.”

9 Makon pa ni Jesus kananda, “Antigo kamogidmagpaito agud sikwayun anang ginapatomanang Dios para masonod nindo indong mgatradisyon. 10 Pario abi dia: si Moises nagkoonnga ‘dapat taodon mo imong tatay kag imongnanay.’ Kag ‘ang tao nga nagaambal malain kon-tra sa anang tatay okon nanay dapat patayun.’11 Piro kamo nagatodlo nga kon ang tao mayinogbolig sa anang mga ginikanan kag magkoontana nga ‘korban dia’ (nga anang gostong am-balun ‘dia inogtaw sa Dios’) 12 ara nindo ron tanaginatogoti ngamagbolig sa anangmga ginikanan.13Gani tungud sa indong ginpanobli nga dan ngatradisyon ginaimo nindo nga ara polos anangambal ang Dios. Kag doro pa gid nga toladanindong ginaimo.”

Ang mga Butang nga Nagapalain sa Tao(Mt. 15:10-20)

14-16Kag gintawag ruman ni Jesus ang mga taokag ginkonan na sanda; makon na, “Pamati kamobala tanan kanakun, kag binag-binagunnindo gidakun iambal. Ara butang nga nagasulud sa taonga nagapalain kanana kondi ang mga nagagoakanana.”

17 Pagkatapos ginbayaan na ang mga tao kagnagsulud tana sa balay. Ang sa sulud tana run,anang mga somolonod nagparamangkot kananakon ano anang kaologan anang paanggid ngadato. 18Makon ni Jesus kananda, “Basi, ara kamora kaintindi? Ara nindo bala naulami nga angbisan ano nga ginakaun indi makapalain sa tao,19 ay ara ra nagasulud sa anang tagiposoon kondisa anang tian kag nagagoa dayon sa anang lawas.”

Marcos 7:20 54 Marcos 8:8(Sa anang ambal nga dan naulaman ta nga gi-nakabig ni Jesus nga ang tanan nga pagkaun poidinga kaunun.) 20 Makon na pa, “Ang nagagoa satao maman ang nagapalain kanana sa panulungang Dios. 21 Ay alin sa anang tagiposoon ang taonagagoa ang malain nga mga una-una pario angpagolid sa bukun anang asawa, ang pagpanakaw,ang pagpatay, 22 ang pagpanginlalaki okon angpagpanginbabai, ang paginakug, ang pagimo angtanan nga klasi nga malain, ang pagpandaya, angpagbinastos, ang paginggit, ang pagambal angmalain kontra sa anang kapario, ang pagadak,kag kon ano pa nga mga kalokoan. 23 Ang tanannga dia nga mga malain nagaalin sa sulud anangtagiposoon ang tao, kag maman ang nagapalainkanana.”

Anang Pagtoo ang Babai nga bukun Judio(Mt. 15:21-28)

24 Nagalin tana dayon doto sa probinsya angGalilea kag nagayan sa mga logar nga sakup angTiro. Pagabot na doto nagdayon tana sa sangkabalay kag indi na gosto nga maulaman ang mgatao nga doto tana. Garing indi matago ang baritanga doto tana. 25-26 Karon, may babai doto nganakabati nga doto si Jesus. Dia nga babai taga-Fenicia nga sakup ang Siria kag anang ambalGriego. Bukun tana Judio. May bata tana ngababai nga ginsoot ang malain nga ispirito. Ganinagayan tana nga lagi kay Jesus, naglood tana,kag nagpakitloy nga kon maimo sobolon na raang malain nga ispirito sa anang bata. 27 Piromakon ni Jesus kanana sa paanggid, “Kinanglannga pakaunun anay ang mga bata, ay bukunmayad nga bulun anang pagkaun ang mga batakag itaw sa mga ayam.” Naulaman ang babai konano anang gostong ambalun ni Jesus, nga boliganna anay angmga Judio kag bago garing ang bukunJudio. 28 Gani makon ang babai kanana, “Tamadan Ginoo, piro bisan ang mga ayam nagakaraunda ang mga pagkaun nga nagakaraolog alin samga bata nga nagakaraun sa lamisa.” 29 Makondayon ni Jesus kanana, “Tungud sa imong sabatnga dan, sarang ka run makaoli. Ang malain ngaispirito naggoa run sa imong bata.” 30Nagoli angbabai kag naabotan na anang bata nga nagainggasa katri, kag ang malain nga ispirito nakagoa runkanana.

Ginayad ni Jesus ang Bungul kag Apa31 Pagalin ni Jesus sa mga logar nga sakup

ang Tiro, nagagi tana sa Sidon kag sa probinsya

ang Decapolis. Pagkatapos nagdiritso tana saDagat ang Galilea. 32 May tao doto nga bungulkag apa nga gindara ang mga tao doto kay Je-sus. Nagpakitloy sanda kanana nga itongtongna anang alima sa tao nga dato nga bungul kagapa. 33 Ginpabulag tana ni Jesus sa kadoroan,kag gingoro na anang mga todlo sa anang mgatalinga. Pagkatapos gindopraan na anang todlokag ginlugudan anang dila ang lalaki nga dato.34Kag nagtangra dayon si Jesus sa langit kagmag-ginawa malawig. Makon na dayon kanana, “Ef-fata!” Kon kanatun pa, “Pagabri!” 35 Pagkataposdato, nakakabati tana run kag nagtadlung anangpagambal. 36 Ginbilinan na dayon ang mgatao nga indi sanda magpanogid-sogid bisan kinoparti sa natabo. Piro bisan iwanun na bawalnagdogang gani andang pagpamarita sa mga tao.37 Natingala nga mayad ang mga tao. Makonnanda, “Bisan ano anang imoon, masadya. Miskiang mga bungul ginapabati na kag ang mga apaginapaambal na.”

8Ginpakaun ni Jesus ang Apat ka Libo(Mt. 15:32-39)

1 May pira ka adlaw, nagtiripon roman angdorong mga tao kay Jesus. Ang ara sanda runpagkaun gintawagni Jesus anangmga somolonodkag ginkonan na sanda, makon na, 2 “Nalooy akosa mga tao nga dia, ay tatlo ron dia ka adlaw nganagkaiban sanda kanakun kag ara sanda runmaymakaun. 3Konpaoliun ko sandanga gutumsabundoplayun sanda sa dalan ay marayu gid anangginalinan ang iba kananda.” 4 Nagsabat anangmga somolonod kanana, makon nanda, “Ta sadiin kita kabay makabuul ang pagkaun digi sanaligwin nga dia nga logar nga ipakaun sa mgatao nga dia?” 5Piro nagpamangkot tana kananda,makon na, “Pira ka bilog indong tinapay dian?”Makon nanda, “Pito.”

6 Pagkatapos dato ginpapongko na ang mgatao. Kag ginbuul na dayon ang pito ka bilog ngatinapay, kag nagpasalamat sa Dios. Ginpamisang-pisang na dayon ang mga tinapay kag gintaw saanang mga somolonod agud ipanagtag sa mgatao. 7 May pira sanda ra ka bilog nga isda ngamairintuk. Gani ginpasalamatan na ra dato kaggintaw sa anang mga somolonod agud ipanag-tag ra sa mga tao. 8 Nagkaraun ang mga taokag nagkarabosog. Pagkatapos, gintipon nandaang tinapay nga sobra, kag nakapono sanda pito

Marcos 8:9 55 Marcos 8:33ka baskit. 9 Ang mga tao nga nakakaun mga4,000. Pagkatapos dato, ginpaoli ni Jesus angmga tao 10 kag nagsakay tana kaiban anang mgasomolonod sa sakayan kag nagpa-Dalmanuta.

Ang mga Pariseo Nagpangayo Milagro(Mt. 16:1-4)

11 Pagabot nanda doto, may mga Pariseonga nagarayan kay Jesus kag nagpakigdiskosyonkanana. Nagpangayo sanda milagro kananabilang pamatood nga tana ginpadara mandaang Dios. 12 Garing nagpangayay si Jesus kagnagkoon, “Basi kabay pirmi nagapangayo mgamilagro ang mga tao sa tyimpo nga dia? Sa ma-tood tana, ara gid milagro nga ipakita kananda!”13Ginbayaan na dayon angmga Pariseo nga dato.Nagbalik tana sa sakayan kag nagtabok roman saloyong baybay.

Anang Pangpaabok ang mga Pariseo kag niHerodes

(Mt. 16:5-12)14 Nalipatan anang mga somolonod nga mag-

dara tinapay. Andang tinapay nga nadara doto sasakayan sangka bilog lang gid. 15 Ginpaandamansanda ni Jesus nga indi sanda dapat magsonodsa marimo nga ogali ang iba. Ginambal na diapaagi sa paanggid, makon na, “Magandam kamongamayad sa anang pampaabok angmga Pariseokag anang pampaabok ni Aring Herodes.” Gar-ing ara sanda kaulam nga dato paanggid lang.16 Gani nagbarais-baisan sanda, makon nanda,“Ginambal na dato ay ara kita kadara tinapay.”17Naulaman ni Jesus kon ano andang ginabarais-baisan. Gani nagkoon tana kananda, makon na,“Ay basi ginabarais-baisan nindo nga ara kamotinapay? Indi kamo pa gid makaintindi? Arakamo nagaisip ay? 18-19 May mga mata kamo,indi kamomakakita? Maymga talinga kamo, indikamo makabati? Ara nindo gid bala nadumdumiang magpamisang-pisang ako lima ka bilog ngatinapay para sa 5,000? Pira ka baskit ang naponosa indong natipon nga sobra?” Makon nandanga nagsabat, “Dosi!” 20 “Kag ang magpamisang-pisang ako pito ka bilog nga tinapay para sa 4,000,pira ka baskit ang sobra nga indong natipon?”Makon nanda, “Pito.” 21 Makon dayon ni Jesus,“Ta, dapat maintindian nindo ron nga bukuntinapay akun gostong ambalun?”

Ginayad ni Jesus ang Bulag sa Betsaida22 Pagabot nanda sa banwa ang Betsaida may

mga tao doto nga nagdara lalaki nga bolag kay

Jesus. Nagpakitloy sanda dayon kanana nga konmaimo tandugun na ang bolag nga dato agudmakakita. 23 Gani ginawidan na anang alimaang bolag nga dato kag gindara na doto sa goaang banwa. Pagabot nanda sa goa ang banwagindoraan na anang mga mata ang tao nga datonga bolag. Pagkatapos gintongtong na dayonanang mga alima kanana kag nagpamangkot konmay nakikita tana run. 24 Nagtangra ang lalakikag magkoon, “Kakikita ako ron mga tao, garingmidyo sa mga kaoy nga nagaparanaw.” 25 Ganigintongtong romanni Jesus anang alima sa anangmga mata ang bolag. Pagkatapos nagpanulung-sulung nga mayad ang bolag nga dato kag na-gayad anang mga mata, kag masanag run anangpanulung sa tanan nga butang. 26 Bago tanaginpaoli ni Jesus ginkonan na tana nga indi tanadapat magagi sa banwa kag magpanogid-sogid samga tao.

Anang Ginambal ni Pedro Parti kay Jesus(Mt. 16:13-20; Lu. 9:18-21)

27 Pagkatapos dato, si Jesus kag anang mgasomolonod nagayan sa mga bario nga sakup angCesaria Filipos. Mintras nagaparanaw sanda nag-pamangkot si Jesus sa anang mga somolonod,makon na, “Sono sa mga tao, sino ako kono?”28Makon nanda, “May mga nagakoon nga ikaw siJuan nga manogbunyag. Ang iba nagakoon ngaikaw si Elias, kag ang iba pa gid nagakoon ngaikaw isara sa mga propita ang Dios ang ona pa.”29 Nagpamangkot tana dayon kananda, makonna, “Piro para kanindo sino ako?” Nagsabat siPedro,makonna, “IkawangCristo nga anang gin-pangako ang Dios nga magari.” 30 Nagpaandamdayon si Jesus kananda nga indi sanda gid mag-sogid bisan kino parti kanana.

Si Jesus Nagambal parti sa anang Pagantos kaganang Kamatayun

(Mt. 16:21-28; Lu. 9:22-27)31 Makon dayon ni Jesus kananda, “Ako nga

Naging Tao kinanglan nga magantos nga mayadsa anang imoon kanakun anang mga manogdo-mara ang mga Judio, ang mga manogdomara ngapari, kag ang mga manogtodlo ang Kasogoan.Isikway nanda ako kag patayun, piro pagkatapostatlo ka adlawmababanawako.” 32Ginpasanagnadia ngamayad kananda. Pagkabati dato ni Pedro,gindara na si Jesus sa marayu-rayu kag ginsawayna tana nga indi dato maimo. 33 Piro nagliso siJesus kag nagatobang sa anang mga somolonod,

Marcos 8:34 56 Marcos 9:20kag ginsaway na si Pedro nga nagakoon, “Parayukaw kanakun Satanas! Ay imong naisipan ngadan bukun anang gosto ang Dios kondi mamandan anang gosto ang tao.”

34 Gintawag na dayon ang mga tao kaibananang mga somolonod nga magparapit kanana.Makon na kananda, “Kon may tao nga gostomagsonod kanakun, indi na run dapat pagisipunanang kaogalingun, kondi kinanglan magtomankanakun abir kon kamatayun anang aboton sapagsonod kanakun. 35 Ay ang bisan sino nganagakanogon sa anangkaboi digi sa kalibotanngadia mapapatay pa ra gid. Piro ang bisan sino ngapriparado nga mapatay tungud kanakun kag saMayad nga Barita makaangkun ang kaboi nga arakataposan. 36 Ano gid anang mabubuul ang taokon maangkun na ang tanan nga butang digi sakalibotan, piro madora ra lang anang kaboi? Aragid! 37Ay ara gid pagkabutang nga sarang na ngaitaw agud mabawi na ruman anang kaboi. 38Angbisan sino nga magkauya kanakun kag sa akunmga panodlo sa tyimpo nga dia nga ang mga taomalain kag naboyo sa sala ikauya ko ra kon AkongaNaging Taomagbalik runnga nagalanyag ngamay gaum alin sa Amay, kag kaiban ko anangmgaangil.”

91Makon pa ni Jesus kananda, “Sa matood tana,

may mga tao digi dadi nga indi mapatay mintrasindi nanda makita anang pagari ang Dios nganagaabot nga may gaum.”

Ang Pagoman anang Itsora ni Jesus(Mt. 17:1-13; Lu. 9:28-36)

2 Pagkalubas ang anum ka adlaw gindara niJesus si Pedro, si Santiago, kag si Juan sa mataasnga bokid. Ang doto sanda run, mintras naga-sulung sanda kay Jesus, nagiba anang itsora niJesus. 3Anang lambong nagpoti gid kag masolaw.Ara gid may manogpamonak nga makapapotipario dato digi sa kalibotan. 4 Pagkatapos nakitananda dayon si Elias kag siMoises nga nagapakig-sogidanun kanana. 5 Makon ni Pedro kay Jesus,“Maistro, mayad digi kami. Maimo kami tatlo kakamalig, ang sakabilog kanimo, ang sakabilog kayMoises, kag ang sakabilog kay Elias.” 6 Mamandia anang koon ay indi na maulaman kon anoanang dapat iambal tungud nga sugung andangkakulba. 7 Karon, may nagabot nga panganodkag ginlikupan sanda. Alin doto sa panganod ngadatomay limug nga nagambal. Makon ang limug,

“Maman dia akun pinalangga nga Bata. Pamatiannindo tana!” 8 Pagkatapos dato nagpanulung-sulung sanda sa andang palibot, piro ara sandarun may iba nga nakita kondi si Jesus lang.

9 Ang nagalusub sanda run sa bokid, ginkonansanda ni Jesus, makon na, “Indi kamo gid mag-sogid bisan kino parti sa indong nakita mintrasAko nga Naging Tao ara pamabanaw.” 10Gani arananda gid pagsogidan ang mga natabo nga dato.Piro nagparamangkotan sanda nga tatlo kon anoanang gostong ambalun nga tana konomabanaw.11 Pagkatapos, nagpamangkot sanda kay Jesus,makon nanda, “Basi kabay nagakoon ang mgamanogtodlo ang Kasogoan nga kinanglan mag-abot anay si Elias bago magabot ang Cristo.”12-13Makonna kananda, “Osto dan, kinanglanngamagabot anay si Elias agud ipriparar na ang tanannga mga butang. Piro sogidan ko kamo, si Eliasnagabot ron. Kag ginimo ang mga tao kananaandang gosto sono sa nasolat parti kanana. Pirobasi nasolat ra nga Ako nga Naging Tao kinanglannga magantos dorong mga butang kag sikwayunang mga tao?”

Ginayad ni Jesus ang Bata nga may Malain ngaIspirito

(Mt. 17:14-21; Lu. 9:37-43a)14 Pagabot nanday Jesus sa anang mga so-

molonod nga nasala, nakita nanda nga dorongmga tao ang nagatiripon doto kananda. Maypira ka mgamanogtodlo ang Kasogoan nga naga-pakigdiskosyon sa mga somolonod. 15 Pagkakitaang mga tao kay Jesus natingala sanda ngamayad, gani nagdaralagan sanda paayan kananaagud solang-solangun tana. 16 Nagpamangkotdayon si Jesus kananda, makon na, “Ano indongginadiskosyonan?” 17 May sangka tao doto sanagatiripon nga nagsabat, makon na, “Maistro,gindara ko digi kanimo akun bata nga lalakiay ginsuludan tana ang malain nga ispirito nganagpaapa kanana. 18Kon ang malain nga ispiritomagabot kanana, natotomba tana sa logta kagnagabora, kag nagabaragrut ra anang mga ipun.Pagkatapos nagatiskug tana dayon. Ginpangabayko imong mga somolonod nga palayasun nandaang malain nga ispirito sa akun bata nga dia, piroindi sandamakasarang.” 19Makondayonni Jesus,“Kamo nga mga tao sa tyimpo nga dia, ara kamogid pagtoo! Asta sano pa kabay akun pagantoskanindo? Dara nindo digi ang bata.” 20 Ganigindara nanda ang bata doto kanana. Pagkakita

Marcos 9:21 57 Marcos 9:47ang malain nga ispirito kay Jesus, ginpakulkugna nga lagi ang bata. Kag nagligid-ligid angbata sa logta nga nagabora. 21 Nagpamangkot siJesus sa anang tatay, makon na, “Pira run kaboaynga nagatoladan ang bata?” Makon anang tatayang bata, “Alin ang maistan tana pa. 22 Pirmitana lang ginapalokso ang malain nga ispiritosa kalayo kag sa tobig agud patayun. Piro konmay maimo kaw, abi kaloyi kag tabangi kamira!” 23 Makon ni Jesus kanana, “Basi nagkoonkaw nga kon may maimo ako? Ang tanan ngabutang maimo ko sa tao nga nagatoo kanakun.”24Lagi-lagi nagsabat anang tatay ang bata, makonna, “Nagatoo ako, piro kolang pa. Dogangi akunpagtoo.”

25Pagkakita ni Jesus nganagdaragoyon ron angmga tao paayan kanana, nagkoon tana sa malainnga ispirito, “Ikaw nga ispirito nga nagapaapakag nagapabungul sa bata nga dia, ginamandaranko ikaw nga maglayas sa bata nga dia kag indika run gid magbalik-balik kanana!” 26Nagsinggitang malain nga ispirito kag ginpakulkug na ngamayad ang bata bago naggoa sa bata. Ang batamidyo patay, gani makon ang kadoroan, “Patayrun!” 27Piro ginkaputan ni Jesus anang alima angbata kag ginpabangon, kag nagtindug ang bata.

28 Pagkasulud ni Jesus sa balay nga andang gi-nadayonan nagparamangkot kanana anang mgasomolonod ang sanda-sanda run lang, makonnanda, “Basi kabay indi namun mapagoa angmalain nga ispirito nga dato?” 29 Makon nakananda, “Dato nga klasi nga malain nga ispiritomapagoa lang paagi sa pangamoyo.”

Nagambal Ruman si Jesus Parti sa Anang Ka-matayun

(Mt. 17:22-23; Lu. 9:43b-45)30 Pagkatapos dato, nagalin sanda sa logar nga

dato kag nagagi sa Galilea. Indi na gosto ngamaulaman ang mga tao nga doto tana, 31 aynagatodlo tana sa anang mga somolonod. Makonna kananda, “Ako nga Naging Tao iintriga samga tao kag papatayun nanda, piro pagkatapostatlo ka adlaw mababanaw ako.” 32Garing anangmga somolonod ara kaintindi kon ano ananggostong ambalun. Piro naalangan sanda ra mag-pamangkot kanana kon ano dato.

Sino gid ang Labaw sa Tanan?(Mt. 18:1-5; Lu. 9:46-48)

33 Pagabot nanda sa Capernaum, ang dotosanda run sa balay, nagpamangkot si Jesus

kananda kon ano andang ginbarais-baisan sadalan mintras nagaparanaw sanda. 34 Pironagiripus sanda lang ay nauya sanda tungudnga ginbarais-baisan nanda kon sino kanandaang labaw sa tanan. 35 Gani nagpongko siJesus kag gintawag na anang dosi ka apos-tolis. Makon na dayon kananda, “Kon sinokanindo ang gosto nga maging manogdomara,kinanglan magpaubus tana kag maging soro-goon ang tanan.” 36 Nagbuul tana dayon angbata nga maistan kag ginbutang na sa andangtunga. Pagkatapos ginsabak na dayon ang batakag nagkoon kananda, makon na, 37 “Ang bisansino nga tungud sa anang pagsonod kanakunnagabaton kag nagaasikaso sa mga bata nga to-ladia nagabaton ra kanakun. Kag ang nagabatonkanakun nagabaton ra sa nagpadara kanakun.”

Ang Bukun Kontra kanatun Kadampig Natun(Lu. 9:49-50)

38 Makon ni Juan kanana, “Maistro, nakakitakami ang tao nga nagasobol ang mga malain ngaispirito kag imong aran anang ginagamit. Gin-bawalan namun tana nga indi tana dapatmagimotoladato ay bukun tana atun kaiban.” 39 Piromakonni Jesus, “Indi nindo tana pagbawali ay aramay nagaimomilagro sa akun aran nga maambaldayon malain kontra kanakun. 40 Ay ang bisansino nga ara nagakontra kanatun nagadampigkanatun. 41 Sa matood tana, ang bisan sino ngamagtawkanindobisan sangkabaso langnga tobigtungud nga kamo nagadara akun aran, dan ngatao indi gid madoraan anang balus.”

Ang mga Pagsolay(Mt. 18:6-9; Lu. 17:1-2)

42 “Piro ang bisan sino nga maging kabang-danan nga ang mga bata nga dia magbaya sa an-dang pagtoo kanakun, mas mayad pa nga igotananang liug ang galingan nga bato kag ipandagsa laod. 43-44 Kon imong alima ang maging ka-bangdanan nga ikaw magbaya kanakun, otoda!Mas mayad pa nga sakabilog lang imong alimakag may kaboi nga ara kataposan kaysa kom-plito imong alima piro maayan kaw ra lang saimpyirno. Doto ang kalayo indi gid mapatay.45-46 Kag kon imong siki ang maging kabang-danan nga ikaw magbaya kanakun, otoda! Masmayad pa nga sakabilog lang imong siki kag maykaboi nga ara kataposan kaysa komplito piroipilak ka ra lang sa impyirno. 47 Kag kon imongmata maman ang maging kabangdanan nga ikaw

Marcos 9:48 58 Marcos 10:22magkasala, lukada! Mas mayad pa nga magsuludkaw sa anang ginarian ang Dios nga sakabiloglang imongmata kaysa komplito imongmata ngaipilak kaw sa impyirno. 48 Doto ‘oolodon sandaasta kon sano kag ang kalayo ara ra napaparung.’

49“Kon paiwan nga ang pagkaun ginabutanganang asin agud indi marangga, kag ang bolawanginapaagi sa kalayo para maglimpyo, toladan raang imoon kanindo. Papaagiun kamo ra angDios samga pagtiraw agudmagingmayad indongkaboi. 50 Ang asin mayad, piro kon ang asinmagtabang run gani, ara run gidmaymaimo paramapabalik anang dati nga lasa. Dapat magingpario kamo sa asin, nga indong mga inimoanpirmi nga makabolig sa mga tao agud magingmayad sanda. Kag dapat pirming mayad indongrilasyon sa isara kag isara.”

10Si Jesus Nagtodlo Parti sa Pagbulagan(Mt. 19:1-12; Lu. 16:18)

1 Nagalin dayon si Jesus sa Capernaum kagnagayan sa mga logar nga sakup ang Judea, kagnagtabok tana sa soba ang Jordan. Doro romannga mga tao ang nagtiripon doto kanana kagpario sa anang naanadan, gintodloan na sanda.

2 May mga Pariseo ra nga nagarayan doto.Gosto nanda nga magpangita paagi agud ma-iakosar nanda tana. Gani nagpamangkot sandakay Jesus, makon nanda, “Nagatogot bala angKasogoan nga bulagan ang lalaki anang asawa?”3 Ginsabat sanda ni Jesus paagi sa sangka pa-mangkot, makon na, “Ta ano anang sogo kanindoni Moises?” 4Makon nanda, “Si Moises nagtogotnga ang lalaki makaimo kasolatan sa pagbulagan,pagkatapos poidi na run bulagan anang asawa.”5Makon ni Jesus kananda, “Tungud nga matugasindong olo maman dan nga ginsolat ni Moiseskanindo ang kasogoan nga toladato. 6 Piro om-pisa ang pagimo ang kalibotan, ‘ginimo sandaang Dios nga lalaki kag babai.’ 7 ‘Maman dannga bayaan ang lalaki anang tatay kag nanay kagmagpakigdapun sa anang asawa, 8 kag sanda ngadarwa maging isara run lang.’ Gani bukun sandarun darwa kondi isara run lang. 9 Ta kondi indidapat nga bulagun ang tao ang gindapun angDios.”

10 Pagabot nanda sa balay nagpamangkot ro-man anang mga somolonod parti sa butang ngadato. 11 Makon na kananda, “Kon ang lalakimagbulag sa anang asawa kag magpangasawa

ang iba, nagapanginbabai tana kag nagakasala saanang dati nga asawa. 12 Kag kon bulagan angbabai anang asawa kag magpaasawa sa iba, tananagapanginlalaki ra kag nagakasala sa anang datinga asawa.”

Ginbindisyonan ni Jesus ang Mairintuk nga mgaBata

(Mt. 19:13-15; Lu. 18:15-17)13 May mga tao nga nagdara andang mga

bata nga mairintuk kay Jesus agud bindisyonanna. Garing ginsaway sanda ang mga somolonod.14 Pagkakita ni Jesus sa natabo ginugutan tanakag nagkoon tana sa mga somolonod, makonna, “Pabayani nindo ang mga bata nga magpara-pit kanakun. Indi nindo sanda pagbawali, aykabilang sa anang ginarian ang Dios ang mgapario kananda. 15 Ang matood tana gani, angbisan sino nga indi magpasakup sa anang pagariang Dios pario anang pagpasakup ang mga batanga dia indi gid mapabilang sa anang ginaarianang Dios.” 16 Ginsabak na dayon ang mga bata.Pagkatapos gintongtong na anang alima kanandakag ginbindisyonan na.

Ang Tao nga Manggaranun(Mt. 19:16-30; Lu. 18:18-30)

17 Datong mapanaw ron sanday Jesus, maytao nga nagdalagan paayan kanana kag naglood.Nagpamangkot dayon ang tao nga dato, makonna, “Mayad nga maistro, ano kabay akun imoonagud makabaton ako ang kaboi nga ara kata-posan?” 18 Makon ni Jesus kanana, “Basi na-gakoon kaw nga ako mayad? Ara kabay ibanga mayad kondi ang Dios lang. 19 Kon partisa imong pamangkot nga dan, naulaman mo rakabay anang ginakoon ang Kasogoan: ‘Indi kawmagpatay, indi kaw magpanginbabai okon mag-panginlalaki, indi kaw magpanakaw, indi kawmagtistigos ang botig, indi kaw magpangdaug-daug, taodonmo imong tatay kag imong nanay.’ ”20 Makon na nga nagsabat kay Jesus, “Maistro,dan tanan ginatoman ko alin ang maistan akopa.” 21 Ginsulung tana ni Jesus nga may pagpa-malangga kagmagkoon, “Sangka butang run langang kolang kanimo. Pagoli kag ibaligya imongpagkabutang, kag ang bayad ipanagtagmo dayonsa mga pobri. Paagi digi maging manggaranunkaw sa langit. Pagkatapos, magbalik kaw kagmagsonod kanakun.” 22 Naborido nga mayadang tao pagkabati na dato, kag nagalin tana ngamasubu, ay doro anang manggad.

Marcos 10:23 59 Marcos 10:4923 Pagkatapos nga makaalin ang tao nga

dato, nagpanulung-sulung si Jesus sa palibot kagmagkoon sa anang mga somolonod, “Malisud ragid para sa mga manggaranun ang magpasakupsa anang pagari ang Dios.” 24Natingala ang mgasomolonod sa anang ginambal. Gani makon napa gid, “Malisud matood ang magsulud sa anangginarian ang Dios. 25 Mas maulas pa gani ngamagagi ang sapat nga kamilyo sa anang boo angdagum kaysa magpasakup ang manggaranun saanang pagari ang Dios.” 26 Kag natingala sandapa gid nga mayad. Gani makon nanda, “Takon toladan sino ron lang kabay ang malowas?”27Ginsulung sanda ni Jesus kag nagkoon, “Samgatao dia imposibli, piro sa Dios tana ara imposibli;ay ang tanan nga butang maimo na.”

28 Makon ni Pedro kanana, “Ta kami, gin-bayaan namun ang tanan kag magsonod kan-imo.” 29 Makon ni Jesus kananda, “Sa matoodtana, ara tao nga nagbaya anang balay, mgakabogto, nanay, tatay, mga bata, okon mga logtatungud kanakun kag sa Mayad nga Barita, 30 ngaindi makabaton mas doro pa gid nga balus satyimpo nga dia: mga balay, mga kabogto, mgananay, mga bata, mga logta, kag pati ra mgapagingabot, kag sa paraaboton nga mga adlawmakabaton tana ra kaboi nga ara kataposan.31Dorongamga taonga ginakilala nga importantidadi ang magagoa nga bukun, kag doro ang araginasapaka dadi ang magagoa nga importanti.”

Ikatlo nga Pagsogid ni Jesus Parti sa anang Ka-matayun

(Mt. 20:17-19; Lu. 18:31-34)32 Ang sa dalan sanda run nga nagapaayan sa

Jerusalem, si Jesus nagaona kananda. Anangmgasomolonod ginapangkulbaan kag ang iba nganagasoronod kanana ginapangadlukan run gid aynagapaayan sanda sa Jerusalem. Ginpabulag naruman anang dosi ka somolonod kag ginsogidanna sanda kon ano angmatatabo kanana. 33Makonna kananda, “Kita dadi nagapaayan sa Jerusalemkag doto Ako nga Naging Tao itogyan sa mgamanogdomarangamgapari kagmgamanogtodloang Kasogoan. Pagkatapos sisintinsyaan nandaako kamatayun kag iintriga samga tao nga bukunJudio. 34 Yagotaun nanda ako, doraan, anoton,kag patayun dayon. Piro pagkatapos tatlo kaadlaw mababanaw ako.”

Ang Ginapangayo ni Santiago kag ni Juan(Mt. 20:20-28)

35 Nagparapit kanana si Juan kag si Santiagonga mga bata ni Zebedeo kag nagkoon, “Maistro,may gosto kami andan nga pangayoon kanimo.”36Makon ni Jesus kananda, “Ta ano indong gostonga imoon ko para kanindo?” 37 Makon nanda,“Kon magari kaw ron doto sa imong ginarian,papongkoon mo kami nga darwa sa imong kilid;ang isara kanamun sa imong too, kag ang isarasa imong wala.” 38 Piro makon ni Jesus kananda,“Ara kamo kaulam kon ano indong ginapangayo.Masarangan nindo bala ang mga pagantos ngaantoson ko? Kagmasarangan nindo bala angmgakalisud nga akun maagian?” 39 Makon nanda,“Uu, masarangan namun.” Makon dayon ni Je-sus kananda, “Kon sa bagay, masarangan nindomanda ang mga pagantos kag ang mga kalisudnga akunmaagian. 40Piro bukun ako ang nagapilikon sino ang mapongko sa akun too kag sa akunwala, ay dia may mga ginpripararan run.”

41Pagkabati ang napolo ka somolonod kon anoandang ginpangayo, naglain andang buut kaySantiago kag kay Juan. 42 Gani gintawag sandatanan ni Jesus kagmagkoon kananda, “Naulamannindo nga ang mga manogdomara digi sa kalib-otan nga diamay gaum sa andangmga sinakupankag pagosto sanda lang kon ano andang ipaimokananda. 43 Piro iba tana ang kanindo. Ay konsino kanindo ang gosto nga maging importanti,dapat tana ang maging sorogoon anang mgakaiban. 44 Kag kon sino kanindo ang gosto ngamaging labaw sa tanan, dapat tana ang magingoripun ang tanan. 45 Ay bisan Ako gani ngaNaging Tao ara nagayan digi sa kalibotan paramagpasirbi, kondi para magsirbi kag magtawakun kaboi agudmatobos ang doro ngamga tao.”

Ginayad ni Jesus ang Bolag nga si Bartimeo(Mt. 20:29-34; Lu. 18:35-43)

46 Nagabot sanda sa Jerico. Pagkatapos,mintras nagapagoa run si Jesus sa banwanga datokaiban anang mga somolonod kag ang dorongmga tao, may sangka bolag nga manogpakilimosnga nagapongko doto sa binit ang dalan. SiBartimeo dato nga bata ni Timeo. 47Pagkabati nanga nagaagi si Jesus nga taga-Nazaret, nagsinggittana nga nagakoon, “Jesus, nga kaliwat ni Davidkag manonobli anang ginarian, abi kaloyi akora!” 48 Doro nga mga tao doto ang nagsawaykanana nga magipus. Piro gintodoan na pa ganisinggit nga nagakoon, “Kaliwat ni David, kaloyiako ra!” 49 Nagtadung si Jesus kag nagkoon,

Marcos 10:50 60 Marcos 11:20“Paayana nindo digi kanakun ang tao nga dan.”Gani gintawag nanda ang bolag. Makon nanda,“Magkalipay kaw, tindug run kag magayan kayJesus ay ginapatawag kaw.” 50 Gani ginwaslik naanang kapa kag nagdali-dali parapit kay Jesus.51 Makon dayon ni Jesus kanana, “Ano imonggosto nga imoon ko kanimo?” Makon ang bolag,“Ginoo, gosto ko nga makakita ruman.” 52Makondayon ni Jesus kanana, “Imong pagtoo mamanang naglowas kanimo. Sigi, panaw ron.” Kag lagi-lagi nakakita tana kag nagsonod dayon kay Jesussa anang paarayanan.

11Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Lu. 19:28-40; Jn. 12:12-19)

1 Datong marapit sanda run sa Jerusalem nganagainamput sanda sa mga banwa ang Betfagekag Betania sa may Bokid ang mga Olivo, gin-paona ni Jesus anang darwa ka somolonod.2Makon na kananda, “Pagona kamo doto sa ma-sonod nga bario. Pagsulud nindo doto, makikitanindo nga lagi ang bataun pa nga asno nga arapa gid masakayi nga nagaigot. Obadun nindokag daraun digi. 3 Kon may magpamangkotkanindo kon basi ginaobad nindo, sabatun nindonga kinanglan ang Ginoo kag ibalik ra nga lagipagkatapos.” 4Gani nagpanaw sanda kag pagabotnanda doto sa banwa nakita nanda ang bataunpa nga asno sa binit ang dalan nga nagatagkus sapoirtaan. Gani ginobad nanda dayon. 5 Mintrasnagaobad sanda may mga nagatirindug doto nganagparamangkot kananda, makon nanda, “Oy,ano indong ginaimo dian? Basi ginaobad nindoang asno?” 6 Kag ginsabat nanda ang mga taosono sa anang bilin ni Jesus. Gani gintogotansanda ang mga tao. 7 Pagkatapos dato gindaraang darwa ka somolonod ang asno kay Jesus.Pagabot doto ginampiloan nanda andang mgalambong kag ginsakayan dayon ni Jesus paayansa Jerusalem. 8Dorongmga tao ang nagladlad an-dang mga lambong sa dalan, kag ang iba, andangginladlad tana, ang mga sanga nga marabonganang daon nga andang gintapas sa mga kaoy.Dia ginimo nanda bilang pagpadungug kanana.9 Ang nagaorona kay Jesus pati ang nagasoronodnagsiringgit nga nagakoon, “Dayawon ang Dios!Ginakaloyan ra gid ang Dios anang ginsogo nganagaabot dadi digi kanatun! 10Ginakaloyan ra gidang Dios anang ginarian atun kaolang-olangan

nga si David nga ginapatindug ruman! Dayawonang Dios sa langit!”

11 Pagabot nanday Jesus sa banwa angJerusalem, nagsulud tana sa timplo. Nagpanulung-sulung tana sa tanan nga mga butang doto sasulud. Pagkatapos, tungud nga madali run langmasalup ang adlaw, naggoa tana kag nagayan saBitania kaiban anang dosi ka apostolis.

Ginpakalain ni Jesus ang Igira(Mt. 21:18-19)

12 Pagkaaga, pagalin nanda sa Betania pabaliksa Jerusalem, gingutum si Jesus. 13 Maynalantawan tana nga kaoy nga igira ngamarabong. Gani ginayanan na kon may bonga.Garing ara tana gid may nakita nga bonga kondiporos lang daon, ay bukun pa anang oras ngainogpamonga. 14 Makon dayon ni Jesus sa igira,“Alin dadi ara run tao nga makakaun imongbonga!” Anang ambal nga dia nabatian anangmga somolonod.

Nagayan si Jesus sa Timplo(Mt. 21:12; Lu. 19:45-48; Jn. 2:13-22)

15 Pagabot nanda sa Jerusalem, nagsulud tanasa timplo. Ginpalayas na doto ang mga taonga nagabaraligya kag nagabarakal sa sulud angtimplo. Ginpamaliskad na ra anang mga lamisaang mga manogbaylo ang koarta pati anang mgaporongkoan ang mga manogbaligya ang mgasalampati nga inogalad. 16 Kag indi tana mag-togot nga ang mga tao magagi sa sulud angtimplo nga nagadara andang mga inogbaligya.17 Pagkatapos dato gintodloan na ang mga taodoto sa timplo. Makon na, “Kabay nagkoon ronnga lagi ang Dios sa Kasolatan nga anang balaylogar nga parangamoyoan para sa tanan nganasyon. Piro ginimo nindo tana nga parantagoanang mga tolisan.”

18 Anang ginimo nga dato ni Jesus nabatianang mga manogdomara nga mga pari kag mgamanogtodlo ang Kasogoan. Gani nagpangitasanda paagi agud patayun tana. Garing naad-lukan sanda ra kanana ay ang mga tao tananaliliag sa anang panodlo.

19 Pagkasirum, si Jesus kag anang mga so-molonod nagalin doto sa siodad.

Ang Liksion sa Igira(Mt. 21:20-22)

20 Pagkaaga, ang nagabalik sanda run saJerusalem, doto sanda ruman nagagi sa may igira

Marcos 11:21 61 Marcos 12:12nga kaoy kag nakita nanda nga nalayung runanang daon, kag pati anang gamot nagkurupus.21 Nadumduman ni Pedro ang natabo. Ganimakon na kay Jesus, “Ginoo, sulunga ang kaoynga igira nga imong ginsompa! Nalayung run!”22 Makon ni Jesus kananda, “Magtoo kamo saDios! 23 Sa matood tana kon may pagtoo kamo,sarang kamo makakoon sa bokid nga dan nga‘Magalin dian kag maglokso sa dagat,’ kag konkamo ara nagapangdoadoa kondi nagapati ngadia matatabo, matatabo gani sono sa indongambal. 24 Gani ginasogidan ko kamo nga bisanano indong pangayoon sa Dios sa pangamoyo,magtoo kamo nga nabaton nindo ron, kag danmababaton nindo. 25 Kag kon kamo nagapang-amoyo, patawada nindo anay ang mga nakaimosala kanindo agud indongmga sala patawadun raindong Tatay nga sa langit. [ 26 Ay kon kamo aranagapatawad sa iba, indi kamo ra pagpatawadunindong Tatay nga sa langit.”]

Ang Pamangkot parti sa Gaum ni Jesus(Mt. 21:23-27; Lu. 20:1-8)

27 Pagabot nanda sa Jerusalem, nagbalik siJesus sa timplo. Kag mintras nagapanaw-panaw tana doto sa sulud ang timplo, nag-parapit kanana ang mga manogdomara ngamga pari kag mga manogtodlo ang Kasogoankag anang mga manogdomara ang mga Ju-dio. 28 Nagparamangkot sanda kay Jesus, makonnanda, “Ano imong awtoridad nga nagaimo kawang mga butang nga imong ginaimo digi sa tim-plo? Sino ang nagtaw kanimo ang awtoridad ngadan nga magimo imong ginaimo digi?” 29Makonni Jesus kananda, “Mapamangkot ako ra kanindo.Sabatun nindo ako anay bago ko kamo sabatunkon ano akun awtoridad sa pagimo ang mgabutang nga dia. 30 Akun pamangkot maman dia:kino magalin anang awtoridad ni Juan sa pag-bunyag, sa Dios okon sa tao? Sabata nindo ako!”31Nagbarais-baisan sanda anay nga sanda-sandalang kon ano andang isabat. Makon nanda, “Konmagkoon kita nga ‘Alin sa Dios,’ makoon tananga, ‘Ta basi ara kamo nagpati kay Juan?’ 32 Pirokon magkoon kita nga ‘Alin sa tao,’ masisilagkanatun ang mga tao.” (Naadlukan sanda sa mgatao ay nagpati sanda nga si Juan anang propitaang Dios.) 33 Gani ginsabat nanda si Jesus, “Ilam,ara kami kaulam.” Makon ra ni Jesus kananda,“Ta indi ko kamo ra pagsogidan kon kino nga

awtoridad ko ginaimo ang mga butang nga akunginaimo.”

12Ang mga Paanggid Parti sa mga Agsador(Mt. 21:33-46; Lu. 20:9-19)

1 Nagistoria dayon si Jesus sa mga tao paagisa mga paanggid, makon na, “May sangka taonga may logta nga ginpatanuman na obas. Gin-pakodalan na, kag nagpaimo tana mabaul ngaboo sa mabaul nga bato bilang purugaan angobas. Nagpatindug tana ra ang mataas nga balaynga ralantawan ang bantay. Pagkatapos gin-paagsaan na dayon kag nagayan sa marayu ngalogar. 2 Datong inogpopo ron ang obas, ginsogona anang sorogoon sa mga agsador agud bulunanangparti sa patubas. 3Garing pagabot doto angsorogoon, gindakup nanda tana kag ginbalbal,kag ginpaoli nga ara gid dara. 4 Ginsogo romananang tagya ang obasan ang sangka sorogoon pagid, piro ginpakauyan nanda kag ginlampusananang olo. 5Nagsogo tana pa gid ibang sorogoonkag dia ginpatay nanda run gid. Doro pa gidanang ginsogo ang tagya nga dato. Ang ibaginbalbal nanda, kag ang iba ginpatay. 6 Ang ori,ara tana run gid sorogoon nga masosogo. Ganiginsogo na anang pinalangga nga bata. Anangpagsarig taodon nanda tana ay anang bata rungid. 7 Piro pagkakita ang mga agsador sa anangbata, makon nanda sa isara kag isara, ‘Dia run angmanogpanobli. Dali, patayun ta kag maging atunanang sorobliun.’ 8Gani gindakupnanda tana kagginpatay. Doto nanda tana gindara sa goa angobasan.”

9 Nagpamangkot si Jesus sa mga tao, makonna, “Ta ano kabay anang imoon kananda anangtagya ang kaobasan? Sigorado gid nga ayanan naanangmga agsador kag pamatayun. Kag paagsanna dayon sa iba anang obasan.” 10Makon dayonni Jesus, “Nabasa nindo kabay sa Kasolatan nganagakoon,‘Ang bato nga ginsikway ang mga pandayMaman gid ang naging pondasyon nga bato.11Maman dia anang ginimo ang Ginoo,Kag makatiringala kanatun.’ ”

12 Naulaman ang mga manogdomara nga mgaJudio nga sanda gid anang ginatomod sa anangpaanggid nga dato. Gani gosto nanda ngadakupun si Jesus, garing ginaadlukan sanda samga tao. Gani ginpabayanan nanda tana run langkag nagaralin.

Marcos 12:13 62 Marcos 12:34Ang Pamangkot Parti sa Pagbayad ang Bois(Mt. 22:15-22; Lu. 20:20-26)

13 Ginsogo nanda ang pira ka Pariseo kagpira ka mimbro anang partido ni Herodes ngadakupun si Jesus sa anang ambal agud iakosarnanda tana. 14 Gani nagayan sanda kay Jesus kagmagpamangkot, makon nanda, “Maistro, naula-man namun nga poros matood imong ginasogid.Indi kaw madara-dara sa anang gosto ang mgatao abir kon sino sanda, kondi kon ano anangkabubutun ang Dios sa tao maman gid imongginatodlo. Abi, kon sa kanimo, osto bala nga kitabilangmga Judiomagbayad bois sa Impirador angRoma? Dapat bala kita magbayad okon indi?”15 Piro tungud nga naulaman na nga iba andangkatoyoan, makon na kananda, “Basi ginatirawannindonga dakupun ako sa indong pamangkot ngadan? Abi darai nindo ako digi koarta ay sulungunko.” 16 Gani gindaraan nanda tana. Pagkat-apos nga anang masulung nagpamangkot tanadayon, makon na, “Kinong itsora dia kag kinongaran?” Makon nanda nga nagsabat, “Ana angImpirador.” 17 Makon dayon ni Jesus kananda,“Ta kondi itaw nindo sa Impirador ang ana angImpirador kag itaw nindo ra sa Dios ang ana angDios.” Kag sa anang sabat nga dia natingala sandanga mayad kanana.

Ang Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mt. 22:23-33; Lu. 20:27-40)

18 Pagkatapos dato ang mga Saduceo romanang nagarayan kay Jesus. Dia nga mga tao aranagapati nga ang mga tao mababanaw. 19Makonnanda, “Maistro, si Moises nagsolat kanatun ngakon mapatay ang lalaki nga ara pa nakapabatasa anang asawa, dapat anang kabogto romanang magpangasawa sa anang asawa nga nabaloagud makapabata tana para sa anang kabogto.20 Karon, may pito ka magkarabogto nga poroslalaki. Ang panganay nagpangasawa kag napataynga ara nakapabata. 21 Gani ang balo ginpanga-sawa angmadason nga kabogto ang napatay. Pironapatay tana ra nga ara nakapabata sa babai ngadato. Gani ang balo ginpangasawa ruman angikatlo kag maman da ang natabo. 22 Asta angikapito napatay ra nga ara gid may nakapabata.Ang ori ang babai napatay ra. 23Karon, kon mag-abot ron ang pagkabanaw, kino tana nga asawa,ay sanda nga pito nakapangasawa kanana?”

24 Makon ni Jesus kananda, “Sala kamo gid,tungud nga ara kamo kaintindi kon ano anang gi-nakoon ang Kasolatan. Kag ara kamo ra kaintindianang gaum ang Dios. 25 Ay kon ang mga pataymabanaw, indi sanda run magarasawa, tungudnga pario sanda run sa mga angil sa langit. 26Kagkon parti samga patay ngamababanaw, nakabasakamo ra kabay anang ginsolat ni Moises parti saanang naagian sa nagadabadaba nga palongpong.Doto nagkoon ang Dios kay Moises, makon na,‘Ako anang Dios ni Abraham, kag anang Diosni Isaac, kag anang Dios ni Jacob.’ 27 Piro dianga mga tao patay run bago dia solatun ni Moi-ses. Garing ang Dios bukun Dios ang mga patay,kondi Dios tana ang mga boi. Dia nagapamatoodkanatun nga ang mga napatay naboboi. Gani salakamo gid nga mayad sa indong panodlo nga arapagkabanaw.”

Ang Pinakaimportanti nga Sogo(Mt. 22:34-40; Lu. 10:25-28)

28May sangka manogtodlo ang Kasogoan dotonga nakabati andang diskosyon. Nabatian na ngamasadya anang sabat ni Jesus. Gani nagparapittana kag nagpamangkot ra, makon na, “Ano gidkabay ang pinakaimportanti sa tanan nga sogo?”29 Nagsabat si Jesus, makon na, “Ang pinakaim-portanti nga sogo maman dia: ‘Pamati kamonga mga taga-Israel! Ang Ginoo nga atun Diossangka Ginoo lang. 30 Gani kinanglan igogmaunmoangGinoonga imongDios nga tuduk sa imongtagiposoon, sa bilog mo nga kalag, sa tanan ngaimong ginaimo, kag imong isip pirmi gid kanana.’31 Ang madason nga pinakaimportanti nga sogomaman dia: ‘Igogmaun mo imong kapario parioimong pagigogma sa imong kaogalingun.’ Ararun iba nga kasogoan nga labaw pa sa darwa ngadia.” 32 Makon ang manogtodlo ang Kasogoankanana, “Osto kaw maistro. Matood imong koonnga may sangka Dios lang kag ara run iba. 33 Kagang pagigogma kanana nga tuduk sa tagiposoon,sa tanan nga ginaimo, kag pirmi kanana angisip, kag ang pagigogma sa atun kapario parioatun kaogalingunmas importanti pa kaysa tanannga alad nga sinonog kag iba pa nga mga alad.”34 Pagkabati ni Jesus nga tama gid anang mgasabat, makon na kanana, “Marapit ka run lang saanang ginarian ang Dios.” Pagkatapos dato ararun gid may nagpangas nga magpamangkot kayJesus.

Marcos 12:35 63 Marcos 13:11Ang Pamangkot Parti sa Cristo(Mt. 22:41-46; Lu. 20:41-44)

35 Ang nagatodlo tana run sa timplo makonna, “Basi nagakoon ang mga manogtodlo angKasogoan nga ang Cristo anang kaliwat ni David?36Konmatood nga tana anang kaliwat lang gid niDavid basi si David mismo nga ginagobayan angIspirito Santo nagkoon nga,‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun tooAsta mapasoko ko kanimo imong mga kaaway’?37 Kon gintawag tana ni David nga anang Gi-noo, paiwan nga tana anang kaliwat lang gid niDavid?”

Nagpaandam si Jesus Kontra sa Manogtodlo angKasogoan

(Mt. 23:1-36; Lu. 20:45-47)Doro nga nga tao ang naliag ngamayadmagpa-

mati kay Jesus. 38 Sa anang mga pagtodlo makonna, “Magandam kamo sa mga manogtodlo angKasogoan nga gosto maglagaw nga nagasoksokang malabug nga lambong. Kon sa mga logarnga ginatiriponan ang mga tao, gosto nandanga taodon sanda gid. 39 Kon sa mga simbaanokon sa ponsyon, ginapili nanda gid ang mgaporongkoan nga para samga dungganun nga tao.40 Ginaobos nanda buul anang mga pagkabutangang mga balo nga babai, kag ginatabon-tabonannanda lang andang ginaimo paagi sa malawignga mga pangadi. Mas mabaul nga silot andangbabatonon.”

Anang Alad ang Babai nga Balo(Lu. 21:1-4)

41Nagpongko si Jesus sa tupad ang ginaologanang koarta doto sa timplo kag ginpanilagan naang mga tao nga nagaorolog andang mga koartasa burutangan. Doro nga mga manggaranun angnagorolog mabaraul nga mga kantidad. 42 Maybabai ra nga balo nga pobri ang nagparapitkag nagolog darwa lang ka sinsilyo nga maistananang kantidad. 43 Pagkatapos dato gintawagni Jesus anang mga somolonod kag nagkoonkananda, “Sa matood tana, sa panulung ang Dios,mas doro anang ginolog ang pobri nga balo ngadato kaysa tanan nga nagorolog. 44 Ay sandatanan nagtaw tungud nga abonda sanda, pirotana tana nagtaw anang bilog nga pagkabutangbisan malisud tana.”

13Nagambal si Jesus Parti sa Pagguba ang Timplo(Mt. 24:1-2; Lu. 21:5-6)

1 Ang nagagoa run si Jesus sa timplo makonang isara sa anang mga somolonod kanana,“Maistro, sulunga bala ang timplo nga dia. Anggingamit nga mga bato mabaraul kag masadyaang pagkaimo.” 2 Makon ni Jesus kanana, “Angtimplo nga dan nga ginimo sa mabaraul nga mgabato magakararompag sa paraaboton kag ara gidmay mabilin nga mga bato nga nagakamada.”

Mga Kagamo kag mga Pagingabot(Mt. 24:3-14; Lu. 21:7-19)

3 Mintras nagapongko si Jesus sa Bokid angmga Olivo nga nagaatobang sa timplo, nagpara-pit si Pedro, si Santiago, si Juan kag si Andreskag magpamangkot kanana ang sanda-sanda runlang, 4 makon nanda, “Abi sogidi kami kon sanomatatabo ang mga butang nga dato. Ano angmga tanda nga madali run lang matabo imongginakoon nga dato tanan?”

5 Gani makon ni Jesus kananda, “Magandamkamo nga ara may makapatalang kanindo. 6 Aydoro ang magaabot kag kada isara magakoon ngasanda kono ako, kag doro andang mapatalang.7 Kag kon makabati kamo ang mga gira sa in-dong marapit kag makabarita kamo nga doto samarayu nagagira ra, indi kamo magkaadluk, aydia kinanglan nga matabo gid man, piro bukunpa dan ang kataposan. 8 Magaaraway ang mganasyon kag magaaraway ang mga ginarian. Maymagaabot nga mga linog sa iba-ibang mga logarkag may magaabot nga mga gutum. Piro dia ngamga butang ompisa pa lang ang mga kalisud ngamagaabot.

9 “Andaman nindo indong kaogalingun,ay pandakupun kamo kag daraun sa mgamanogsintinsya, kag panganoton kamo sa anangmga simbaan ang mga Judio. Magaatobang kamosa mga ari kag sa iba pa nga mga manogdomaraang banwa tungud nga kamo nagatoo kanakun.Kag doto masogidan nindo sanda parti kanakun.10 Bago magabot ang kataposan, kinanglan iwaliang Mayad nga Barita parti kanakun sa tanannga mga banwa. 11 Kon pandakupun kamo kagdaraun sa korti, indi kamo magpalibug kon anoindong isabat mintras ara pa, ay kon sa orasnga kamo kinanglan magambal, iambal nindolang anang ginapaambal kanindo ang IspiritoSanto. (Ay bukun kamo ang maambal kondi ang

Marcos 13:12 64 Marcos 14:2

Ispirito Santo paagi kanindo.) 12 Sa mga adlawnga dato may mga tao nga ipapatay nanda bisanandang kabogto gid. Maymga tatay nga ipapataynanda andang mga bata. Kag may mga batanga magakontra sa andang mga ginikanan, kagipapatay nanda. 13 Dumutan kamo ang tanantungud nga kamo akunmga somolonod. Piro angnagapadayon tana asta sa kataposan maman angmalolowas.

Ang Makaaradluk nga Pinakamalain(Mt. 24:15-28; Lu. 21:20-24)

14 “Kon makita nindo ron ang pinakamar-away nga manogpangrangga nga nagatindug salogar nga indi na dapat tindugan,” (kamo nganagabasa, intindiun nindo kon ano anang kaolo-gan dia), “sa oras nga dato, ang mga nagaoli saJudea dapat magparalagyaw ron sa mga bokid.15 Ang tao nga mataboan nga sa goa anang balayindi run magpaawat sulud para magbuul angbisan ano. 16 Kag ang mataboan nga nagaobra saanang logta indi run dapat magoli para magbuulanang lambong. 17Samga adlaw nga dato kailo raang mga nagaburudus kag ang mga nagaparatititungud nga malilisudan sanda sa pagpalagyaw.18 Ipangamoyo nindo nga dia indi matabo satigraramig. 19 Ay sa mga adlaw nga dato maga-abot ang kalisud nga ara pa gid natabo alin anangpagimo ang Dios ang kalibotan asta dadi. Kagara run gid maymakapapario dato asta kon sano.20Ang matood tana, kon ara ginpatagud ang Diosang mga adlaw nga dato nga maabot, ara maymabilin nga tao. Piro tungud sa anang kalooy saanang mga pinili, ginpatagud na ang mga adlawnga dato.

21 “Kag kon may magkoon kanindo nga ‘Dagirun ang Cristo!’ okon ‘Doto tana!’ indi kamomagpati. 22 Ay magagoa ang bukun matoodnga mga Cristo kag ang bukun matood nga mgapropita. Magaimo sanda mga milagro kag mgakatiringalaan sa katoyoan nga patalangun, konmaimo, anang mga pinili ang Dios. 23 Gani mag-bantay kamo! Ginasogid ko ron nga lagi kanindoang mga butang nga dia mintras ara pa matabo.”

Anang Pagbalik ni Jesus sa Kalibotan(Mt. 24:29-31; Lu. 21:25-28)

24 “Piro pagkatapos ang mga kalisud sa mgaadlaw nga dato, ang adlaw magadulum, kag angbolan indi run magsanag, 25 kag ang mga bitoonmagakaraolog. Ang mga dian sa langit maga-taralang sa andang dati nga ginaagian. 26Kag Ako

nga Naging Taomakikita dayon samga panganodnga nagabalik run digi sa kalibotan nga maygaum kag nagalanyag. 27 Sogoon ko akun mgaangil agud tiponon akun mga pinili nga mga taoalin sa tanan nga logar sa kalibotan.”

Ang Liksion sa Kaoy nga Igira(Mt. 24:32-35; Lu. 21:29-33)

28 “Magtoon kamo liksyon sa kaoy nga igira.Kabay, kon anang mga sanga magpangogbos ronnaulaman ta nga madali run lang ang tingadlaw.29 Dan toladan ra, kon makita nindo nga na-gakaratabo ron angmga butang nga dia nga akunginasogid kanindo, maulaman nindo nga madaliako ron lang magabot. 30 Sa matood tana, diatanan ngamga butangmagakaratoman bagoma-patay ang mga tao nga dia sa dadi. 31 Madodoraang langit kag ang logta, piro akun mga ambalindi gid maimo nga indi matoman.”

Ara may Nakaulam ang Adlaw okon ang Oras(Mt. 24:36-44)

32 “Kon parti sa adlaw okon sa oras akunpagabot, ara gid may nakaulam bisan ang mgaangil sa langit okon Ako nga Bata ang Dios, kondiang Amay lang. 33 Gani magbantay kamo kagmagandam, ay ara nindo naulami kon sano akomaabot. 34 Pario ako sa tao nga naglarga paayansa marayu nga logar. Pagalin na sa anang balay,ginintriga na sa anang mga sorogoon ang mgaorobraun kag kada isara may ana-ana nga obra.Kag ginkonan na ang goardya sa poirtaan ngamagbantay. 35 Gani magbantay kamo, ay arakamo kaulam kon sano mabalik anang tagya angbalay, maimo nga sa apon, sa tungang gabi, sakasanagun okon sa aga. 36 Basi kon sa anangpagbalik maabotan na kamo nga nagakaratorog.37Akun ginakoon nga dia kanindo ginakoon ko satanan: magbantay kamo!”

14Ang Plano kontra kay Jesus(Mt. 26:1-5; Lu. 22:1-2; Jn. 11:45-53)

1Darwa run lang ka adlaw bagomagabot anangmga pista ang mga Judio nga ginatawag nga Pistaanang Paglubas ang Angil kag Pista ang Tinapaynga Ara Pampaabok. Angmgamanogdomara ngamga pari kag ang mga manogtodlo ang Kasogoanmay toyo nga patayun si Jesus. Gani nagapangitasanda paagi kon paiwan nanda madakup si Jesusnga indi maulaman ang mga tao. 2Makon nanda,

Marcos 14:3 65 Marcos 14:25

“Indi ta lang pagtaboon sa pista, ay basi konmagkinagolo ang mga tao.”

Si Jesus Ginboboan Paamot sa Anang Olo(Mt. 26:6-13; Jn. 12:1-8)

3 Ang doto si Jesus sa Betania, mintras na-gakaun tana sa anang balay ni Simon ngaaroon nga anang ginayad, may sangka babai nganagabot. May dara tana nga tibod-tibod ngapono maraalun gid nga agoa. Dia nga agoa alingid sa maamot nga tanum nga ginatawag nga“nardo”. Pagrapit na kay Jesus ginpusa na anangliug-liug ang tibod-tibod kag pagkatapos ginbobona dayon ang agoa sa anang olo ni Jesus. 4 Maymga tao doto nga ginugutan kag nagsorogida-nun sanda, “Basi ginoyangan na lang ang agoa?5 Sarang andan dan maibaligya sa kantidad ngabali sangka toig nga soildo kag anang bayadipanaw sa mga pobri.” Kag ginpangisugan nandaang babai. 6 Piro makon ni Jesus kananda, “Basiginatoblag nindo tana? Pabayani nindo lang.Mayad anang ginimo nga dia kanakun. 7Angmgapobri pirmi nindo nga makakaiban kag sarangkamo makabolig kananda sa bisan anong orasnga gosto nindo nga magbolig, piro ako tana indinindo pirmi makakaiban. 8Dia nga babai nagimoanang masarangan para kanakun. Ginlugudanna agoa akun lawas agud ipriparar para sa akunlubung. 9 Kag sa matood tana, bisan diin sa bilognga kalibotan nga iwali ang Mayad nga Barita,anang ginimo nga dia kanakun masasambit rabilang andumanan kanana.”

Si Judas Nagpasogot nga Traidoron si Jesus(Mt. 26:14-16; Lu. 22:3-6)

10 Si Judas Iscariote nga isara sa dosi ka aposto-lis nagayan sa mga manogdomara nga mga pariagud iintriga si Jesus kananda. 11 Pagkabati angmga manogdomara nga mga pari kon ano anangkatoyoan ni Judas nalipay sanda nga mayad kagginpangakoannandanga tawan tana koarta. Ganialin dato nagpangita si Judas kaigayonan konpaiwan na maintriga si Jesus kananda.

Anang Yapon nanday Jesus sa Pista anangPaglubas ang Angil

(Mt. 26:17-25; Lu. 22:7-14, 21-23; Jn. 13:21-30)12 Nagabot ang ona nga adlaw ang Pista ang

Tinapay nga Ara Pampaabok. Maman dia ang ad-law nga ginaalad ang mga karniro nga ginakaunpara sa Pista anang Paglubas ang Angil. Ganianang mga somolonod ni Jesus nagpamangkot

kanana, makon nanda, “Sa diin nga balay imonggosto nga magpriparar kami atun yapon sa Pistaanang Paglubas ang Angil?” 13 Gani ginsogo naang darwa sa anang mga somolonod, makon na,“Pagayan kamo doto sa siodad ang Jerusalem.Pagabot nindo doto masosolang nindo ang taonga nagadara ang banga nga may tobig. Sonodanindo tana 14 kag kon diin nga balay tana mag-sulud, toladia indong iambal sa tagbalay, ‘AngManogtodlo nagapamangkot kon diin ang koartonga anang kaunan kaiban anang mga somolonodpara sa pagsilibrar ang Pista anang Paglubasang Angil.’ 15 Ipakita na dayon kanindo angmawayang nga koarto sa ibabaw nga komplitoang kagamitan kag priparado ron. Doto kamomagimus atun yapon.” 16 Nagpanaw ang darwanga anang ginsogo, kag pagabot nanda sa siodadnakita nanda ang tanan sono sa anang ginkoonni Jesus kananda. Kag doto sanda nagpripararandang yapon para sa pista.

17 Pagkasirum, nagabot si Jesus kag anang dosika somolonod. 18 Mintras nagakaraun sanda salamisa, makon ni Jesus, “May isogid ako kanindonga matatabo dadi. Isara kanindo nga kaibanko dadi sa pagkaun maman ang magatraidorkanakun.” 19 Pagkabati dato anang mga so-molonod, naborido sanda kag kada isara kanandanagpamangkot kanana, makon nanda, “Bukunako, ano?” 20Makon ni Jesus kananda, “Ang ma-gatraidor kanakun isara sa kanindo nga dosi nganagasaro kanakun samangkok. 21AkongaNagingTao mapapatay sono sa tagna sa Kasolatan, pirokailo ra ang tao nga magatraidor kanakun! Masmayad pa kon ara tana run lang nabata.”

Ang Pagkomonion(Mt. 26:26-30; Lu. 22:15-20; 1 Cor. 11:23-25)

22Mintras nagakaraun sanda, nagbuul si Jesusang tinapay. Ginpasalamatan na dato sa Dioskag ginpamisang-pisang na dayon. Pagkataposginapanaw na sa anang mga somolonod nga na-gakoon, “Kaun kamo, maman dia akun lawas.”23 Pagkatapos nagbuul tana dayon ang irinumunkag nagpasalamat ruman sa Dios, kag ginpanawna kananda. Kag sanda tanan naginum dayon.24Makon na kananda, “Maman dia akun dogo ngaiola para sa dorong tao. Dia nagapamatood ngamay bago nga kasogtanan ang Dios sa mga tao.25 Sa matood tana, ako indi run magoman inumang irinumun nga alin sa obas asta sa adlaw ngamagainum ako ang bago sa anang ginarian ang

Marcos 14:26 66 Marcos 14:52Dios.” 26 Nagkanta sanda dayon mga pagdayawsa Dios, kag pagkatapos nagayan sanda sa Bokidang mga Olivo.

Ginsogid ni Jesus ang Pagpanginwara ni Pedro(Mt. 26:31-35; Lu. 22:31-34; Jn. 13:36-38)

27 Makon ni Jesus sa anang mga somolonod,“Tanan kamo magabaya kanakun, ay makon angDios sa Kasolatan, ‘Patayun ko ang manogbantaykag magararapta ang mga karniro.’ 28 Piropagkatapos nga ako mabanaw, maona akokanindo doto sa probinsya ang Galilea.” 29Makonni Pedro kanana, “Bisan sanda tanan magbayakanimo ako tana indi gid.” 30 Makon ni Jesuskanana, “Ang matood tana, karon mismo sa gabibagomakatorook angmanok karwa, katlomo akoron ipanginwara nga ara kaw kakilala kanakun.”31 Piro nagparugus gid si Pedro, makon na, “Indita kaw gid ipanginwara abir patayun nanda akonga kaiban kanimo.” Kag maman ra anang koonang tanan nga mga somolonod.

Nagpangamoyo si Jesus sa Getsemani(Mt. 26:36-46; Lu. 22:39-46)

32Nagayan sanda dayon sa logar nga ginatawagnga Getsemani. Pagabot nanda doto, makon niJesus sa anang mga somolonod. “Pagpongkokamo digi mintras nagapangamoyo ako.” 33 Pirogindara na si Pedro, si Santiago, kag si Juandoto sa onaan. Nagabot ang kagolo sa anangisip. 34 Makon na kananda, “Midyo mapatayako dadi sa kalisud. Magpasala kamo digi kagmagbantay.” 35 Pagkaayan na sa marayu-rayu,nagdapa tana sa logta kag nagpangamoyo ngakon maimo palampasun lang ang pagantos ngaanang ginaatobang. 36 Makon na, “Amay, angtanan nga butang maimo mo. Gani kon maimoilikaw mo ang pagantos nga nagaabot kanakun.Piro bukun akun gosto ang dapat matoman kondiang kanimo.”

37 Nagbalik tana sa anang tatlo ka somolonodkag naabotan na sanda nga nagakaratorog.Makon na dayon kay Pedro, “Simon, ay dan,nagakatorog kaw? Indi ka gid makapolaw bisansangka oras lang?” 38 Kag makon na kananda,“Magpolaw kamo kag magpangamoyo nga indikamo madaug ang panolay. Naliliag kamora andan magpangamoyo garing indong lawasmasyado karoya.”

39 Nagayan ruman si Jesus sa onaan-onaankag nagpangamoyo. Anang pangamoyo pario raang dati. 40 Pagkatapos nagbalik tana ruman sa

anang mga somolonod kag naabotan na sandaruman nga nagakatorog, ay nadoyog sanda gidnga mayad. Kag indi nanda maulaman kon anoandang isabat.

41 Sa anang ikatlo nga pagbalik makon nakananda, “Ta, nagakaratorog kamo pa ra gid kagnagaparawayway? Osto ron dan! Maman run diaang oras nga Ako nga Naging Tao iintriga run samgamakakasala. 42Ta run! Way, dagi run ang taonga matraidor kanakun.”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Lu. 22:47-53; Jn. 18:3-12)

43 Mintras nagaambal pa si Jesus nagabot siJudas nga isara sa dosi ka somolonod. Dorong taoanang kaiban kagmay dara sanda ngamga ispadakag mga inoglampus. Ginsogo sanda ang mgamanogdomarangamgapari kagmgamanogtodloang Kasogoan kag mga maulam-ulam nga mgaJudio. 44Nagsogid nga lagi si Judas nga traidor samga manogdakup kon ano anang isinyas. Makonna, “Ang tao nga akun arukan maman ang taonga indong ginapangita. Dakupa nindo tana kagdaraun nga ginagoardyaan nga mayad.”

45 Gani pagabot ni Judas, diritso tana nga lagikay Jesus kag nagkoon, “Manogtodlo!” Kag gi-narukan na dayon. 46 Pagkatapos dato gindakupnanda si Jesus. 47 Piro may isara sa anang mgakaiban ni Jesus nga naggabot anang ispada kagginlabo na anang sorogoon ang pinakamataasnga pari kag natigbas anang talinga. 48 Makondayon ni Jesus sa mga nagdakup kanana, “Ano,ako tolisan nga kinanglan nindo gid ngamagdarapa ang mga ispada kag mga inoglampus sa pag-dakup kanakun? 49 Kabay adlaw-adlaw dian akosa timplo nga nagatodlo kag doto kamo ra. Tabasi ara nindo ako nga lagi pagdakupa? Garing ki-nanglan nga dia matabo agud matoman ang mganakasolat sa Kasolatan parti kanakun.” 50 Kagginbayaan tana dayon anangmga somolonod kagnagparalagyaw sanda tanan.

51 May sangka soltiro doto nga nagsonod kayJesus nga nagapangalikupkup lang ang manipisnga lino nga panaptun. Gindakup tana ra angmga soldado, 52 garing nakapangimodlos tanakag nagpalagyaw nga oblas, ay naawidan nandaanang ginapangalikupkup.

Si Jesus sa Atobangan ang Konsilyo(Mt. 26:57-68; Lu. 22:54-55, 63-71; Jn. 18:13-14, 19-

24)

Marcos 14:53 67 Marcos 15:753 Gindara nanda si Jesus sa anang balay

ang pinakamataas nga pari. Doto nagatiriponang mga manogdomara nga mga pari, ang mgamaulam-ulam ang mga Judio, kag ang mgamanogtodlo ang Kasogoan. 54 Si Pedro tana nag-sonod ra, garing doto tana lang sa marayu-rayu.Nagsulud tana sa anang lagwirta ang balay angpinakamataas nga pari kag nagpongko sa anangginapongkoan ang mga goardya agud magpainit-init sa kalayo. 55 Karon, ang mga manogdomaranga mga pari kag ang tanan nga mimbro angKonsilyo ang mga Judio nagpangita mga ibidin-sya kontra kay Jesus agud mapatay nanda tana,piro ara sanda gid may nakita. 56 Doro matoodang nagtistigo ang botig kontra kanana piro aranagsirinanto andang mga sogid.

57 May mga tao pa gid doto nga nagtistigora ang botig kontra kay Jesus, makon nanda,58 “Nabatian namun tana nga nagakoon ngagubaun na kono ang timplo nga dia nga gin-patindug ang tao, kag sa sulud tatlo ka adlawpatindugun na ang iba nga timplo nga bukun taoangmaimo.” 59Piro pati andangmga sogid ara ranagirinsakto.

60 Nagtindug sa tunga ang pinakamataas ngapari kag nagpamangkot kay Jesus, makon na, “Ta,ara kaw gid isabat sa mga akosasyon nga dankontra kanimo?” 61Ara gid naglimug-limug si Je-sus. Gani ginpamangkot tana ruman ang pinaka-mataas nga pari, makon na, “Ikaw bala ang Cristonga Bata ang Darayawon nga Dios?” 62 Makonni Jesus kanana, “Uu, ako matood, kag Akonga Naging Tao makikita nindo nga nagapongkosa anang too ang Makagagaum nga Dios, kagmakikita nindo ako ra sa mga panganod sa langitnga nagabalik digi sa kalibotan.” 63 Pagkabatidato angpinakamataas ngapari, ginisakna ananglambong sa kasilag kag nagkoon, “Indi ta run ki-nanglan ang iba pa nga mga tistigos. 64Nabatiannindo mismo dadi anang pagpasipala sa Dios.Ano sa kanindo?” Kag ginsintinsyaan nanda tananga patayun.

65 Ang iba kananda nagdopra kay Jesus.Gintabonan nanda anang mga mata kag gin-sombag. Makon nanda dayon, “Pintoa kon sinoang nagsombag kanimo?” Pagkatapos ginbuultana ang mga goardya kag ginpikaan nanda tanasampal.

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:69-75; Lu. 22:56-62; Jn. 18:15-18, 25-27)

66 Si Pedro tana doto pa sa lagwirta kag na-gagi ang isara sa mga babai nga sorogoon angpinakamataas nga pari. 67Pagkakita na kay Pedronga nagapainit-init sa kalayo, ginpamolalunganna kag magkoon, “Kabay kaiban kaw ni Jesus ngataga-Nazaret?” 68 Piro nagpanginwara tana nganagakoon, “Ara ako gid kaulam kon ano imongginaambal.” Pagkaambal dato ni Pedro nagayantana sa poirtaan ang kodal. Sa oras ra gid ngadato nagtorook ang manok. 69 Doto nakita tanaruman ang sorogoon nga babai, kag makon nasa mga tao doto, “Dia nga tao isara ra sa anangmga kaiban ni Jesus.” 70 Piro nagpanginwararuman si Pedro. Lagat-lagat makon ang mga taodoto, “Anang kaiban ka ra gid ay taga-Galilea kara.” 71 Piro nagpanompa run gid si Pedro nganagakoon, “Mapatay ako pa! Ara ako gid bayakakilala sa tao nga dan nga indong ginakoon.”72 Pagkatapos na ambal nagtorook roman angmanok. Kag nadumduman dayon ni Pedro anangginambal kanana ni Jesus nga bago magtorookang manok karwa, ipanginwara na tana tatlo kabisis. Kag nagpanangis tana dayon.

15Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2, 11-14; Lu. 23:1-5; Jn. 18:28-38)

1 Pagkaaga, aga pa gid, nagmiting ang mgamanogdomara nga mga pari kaiban ang mgamanogdomara ang mga Judio, ang mga manog-todlo ang Kasogoan kag ang iba pa nga mgakonsyal ang mga Judio. Gingapos nanda si Jesuskag gindara doto kay Pilato nga gobirnador kagginintriga dayon kanana. 2Ginpamangkot tana niPilato, makon na, “Ikaw gali anang Ari ang mgaJudio?” Makon ni Jesus kanana, “Ginambal mo.”3Doro anang ginbintang ang mga manogdomaranga mga pari kontra kay Jesus. 4 Gani ginpa-mangkot tana ruman ni Pilato, makon na, “Taara kaw gid may isabat sa mga bintang nga dan?Doro gid andang ginabintang kontra kanimo.”5 Piro ara gid magsabat si Jesus, gani natingalanga mayad si Pilato.

Si Jesus Ginsintinsyaan nga Patayun(Mt. 27:15-26; Lu. 23:13-25; Jn. 18:39–19:16)

6 Karon, kada Pista anang Paglubas ang Angilnakaogalian ni Pilato nga magbolyaw sangkapriso nga ginpangayo angmga tao nga bolyawan.7 Natabo ra dato nga may sangka tao doto ngaanang aran si Barrabas. Dia nga tao ginpriso

Marcos 15:8 68 Marcos 15:38kaiban ang mga tao nga nakapatay pagribildinanda sa gobyirno. 8 Dorong tao ang nagparapitkay Pilato kag nagpangabay nga imoon na rumansa toig nga dato anang dati nga ginaimo. 9Makonna kananda, “Gosto nindo bala nga bolyawan koanang Ari ang mga Judio?” 10 Ay naulaman niPilato nga naakig kay Jesus ang mga manogdo-mara nga mga pari, maman dato nga ginakosarnanda si Jesus doto kanana. 11 Piro anang ginimoang mga manogdomara nga mga pari, ginko-nan nanda ang mga tao nga si Barrabas andangpangayoon kag bukun si Jesus. Kag maman dagani andang ginimo. 12 Ginpamangkot ni Pilatoang mga tao, makon na, “Ta ano akun imoonsa tao nga indong ginakoon nga anang Ari angmga Judio?” 13Nagsiringgit ang mga tao, makonnanda, “Ilansang sa kros!” 14 Makon ni Pilatokananda, “Ay basi, ano nga sala anang naimo?”Piro tinodoan nanda pa gid singgit nga nagakoon,“Basta ilansang tana sa kros!” 15 Gani tungudnga gosto ni Pilato nga paoyonan ang mga tao,ginbolyawan na si Barrabas. Piro si Jesus tanaanang ginpaanot kag ginintriga sa mga soldadoagud ilansang sa kros.

Ginyagota ang mga Soldado si Jesus(Mt. 27:27-31; Jn. 19:2-3)

16 Gindara ang mga soldado si Jesus sa su-lud anang palasyo ang gobirnador kag gintawagnanda ang bilog nga batalyon nga mga sol-dado nga magtiripon doto. 17 Pagkatapos gin-sokloban nanda tana ang kapa nga granati kagnagimo sanda koro-korona nga poros siit kagginsoklob nanda dayon sa anang olo ni Je-sus. 18 Pagkatapos, dayon sandang soro-salodokanana nga nagakoon, “Dayawon anang Ari angmga Judio!” 19Kag ginpikaan nanda tana lampusang baston-baston sa anang olo kag gindoraannanda pa. Ginlood-loodan nanda ra tana kag gin-sorosimba bilang insolto kanana. 20 Pagkataposandang yagota kanana, ginoba nanda ang kapanga granati kag ginpasoksok roman anang lam-bong. Gindara nanda tana dayon sa goa angbanwa agud ilansang sa kros.

Si Jesus Ginlansang sa Kros(Mt. 27:32-44; Lu. 23:26-43; Jn. 19:17-27)

21 Ang sa dalan sanda run, nasoblang nandaang sangka tao nga alin sa bokid. (Anang aran angtao nga dato si Simon nga taga-Cirene, nga tatayni Alejandro kag ni Rufo). Ginpirit nanda tanangamagpasan anang kros ni Jesus. 22Kag gindara

nanda dayon si Jesus sa logar nga kon tawagunGolgota (nga anang gostong ambalun, logar ngamidyo sa bongo.) 23Pagabot nanda doto gintawannanda si Jesus ang bino nga may lakut nga mira,piro ara paginuma ni Jesus. 24 Kag ginlansangnanda tana dayon sa kros. Pagkatapos ginparti-parti nanda anang lambong paagi sa pagbonot-bonot, agud maulaman kon ano anang mabuulang kada isara. 25 Mga alas noibi ang aga nandaginlansang si Jesus. 26 Ang nakasolat sa karatolasa kros bilang bintang kontra kanana nagakoon,“Anang Ari ang mga Judio.” 27 May darwa radoto ka tolisan nga ginlansang sa kros, ang isarasa anang too kampi ni Jesus kag ang isara saanang wala. 28 [Sa toladia nga paagi natomanang tagnanganasolat saKasolatannganagakoon,“Ginbilang tana nga isara sa mga kriminal.”]

29Ang mga tao nga nagarulubas doto sa mara-pit nagtarango-tango andangolo nganagainsoltokag nagayagota kay Jesus. Makon nanda, “Aydan, gubaun mo kabay ang timplo kag sa ikatloka adlaw patindugun mo roman. 30 Ta kondimaglosong kaw dian sa kros kag lowasun imongkaogalingun!” 31 Maman ra dato anang yagotaang mga manogdomara nga mga pari kag mgamanogtodlo ang Kasogoan. Makon nanda sa isarakag isara, “Ginlowas na ang iba, piro indi tanamakalowas anang kaogalingun. 32 Sulungun taabi dadi kon makalosong sa kros ang Cristo ngaAri kono ang Israel, kag kon makalosong tanamatoo kita kanana.” Pati anang mga kaiban ngaginlansang naginsolto ra kanana.

Ang Pagkapatay ni Jesus(Mt. 27:45-56; Lu. 23:44-49; Jn. 19:28-30)

33 Pagogto ang adlaw, nagdulum ang kalibotansa sulud tatlo ka oras. 34 Kag pagalas tris angapon nagsinggit si Jesus ang mabaskug, makonna, “Eloi, Eloi lema sabactani?” Anang gostongambalun, “Dios ko, Dios ko, basi ginpabayananmo ako?” 35Makon ang iba nga nagatirindug dotonga nakabati sa anang ginsinggit, “Ginatawag nasi Elias.” 36 Domalagan ang sangka tao kag nag-buul isponga kag gintosmog na sa maaslum ngabino. Pagkatapos gintakud na sa sangka sangaagud ipasupsup kay Jesus. Makon na, “Sulungunta anay kon maabot si Elias agud bulun tana sakros nga dan.” 37 Nagsinggit todo si Jesus kagnabogto dayon anang ginawa.

38 Kag sa oras nga dato, ang kortina sa suludang timplo sa Jerusalem nagisak sa tunga, alin

Marcos 15:39 69 Marcos 16:16sa ibabaw paidalum. 39 Anang kapitan ang mgasoldado nga nagatindug sa atobangan ang krosnga ginalansangan kay Jesus nakakita kon pai-wan nabogto anang ginawa ni Jesus. Makon na,“Matood ra gid nga ang tao nga dia anang Bataang Dios!” 40 Sa marayu-rayu may pira ra kababai nga nagalantaw sa nagakaratabo. Ang ibakananda si Salome, si Maria nga taga-Magdala,kag si Maria nga anang nanay ni Jose kag niSantiago nga anang libayun. 41 Ang doto pa siJesus sa Galilea dia nga mga babai nagatawas kagnagabolig kanana. Kag may iba pa ra nga mgababai doto nga nagtabid kay Jesus anang pagayansa Jerusalem.

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Lu. 23:50-56; Jn. 19:38-42)

42-43 Nataboan nga ang adlaw nga napatay siJesus adlaw nga inogpriparar para sa pista. Aponron kag tungud nga ang madason nga adlawAdlaw ron nga Inogpaway, nagpatutum si Josenga taga-Arimatea nga magayan kay Pilato agudpangayoon anang bangkay ni Jesus. Si Jose ngadia isara sa mga ginataod nga mimbro ang Konsi-lyo kag isara ra sa mga nagapaabot anang pagariang Dios. 44 Pagkabati ni Pilato nga si Jesus patayrun, natingala tana. Gani ginpatawag na anangopisyal ang mga soldado kag ginpamangkot nakon patay run gani si Jesus. 45 Pagkatapos ngamabatian ni Pilato anang sogid ang opisyal ngapatay run si Jesus, gintogotan na si Jose ngabulun anang bangkay. 46 Gani nagbakal si Joseang maraalun nga tila nga poti. Kag ginpatang-tang na dayon anang bangkay ni Jesus sa kroskag ginbarubudan ang tila nga dato nga anangginbakal. Pagkatapos ginpabutang na dayon sarulubungan nga midyo sa giub nga gingoab sabato. Kag nagpaligid tana dayon ang mabaulnga bato bilang takup sa anang poirtaan angrulubungan. 47 Nagasulung ra doto si Maria ngataga-Magdala kag siMaria nga nanay ni Jose, ganinakita nanda kon diin ginlubung si Jesus.

16Ang Pagkabanaw(Mt. 28:1-8; Lu. 24:1-12; Jn. 20:1-10)

1 Pagkatapos ang Adlaw nga Inogpaway, siMaria nga taga-Magdala, si Maria nga nanay niSantiago kag si Salome nagbarakal paamot ngainoglugud sa patay aymaayan sanda sa ginlubun-gan kay Jesus agud lugudan anang bangkay. 2Ang

adlaw ang Domingo, aga sanda pa gid nagayansa ginlubungan. 3-4 Mintras nagapanaw sanda,makon nanda, “Ta sino kabay atun pangabayunnga magpaligid ang bato nga nagatakup sa gin-lubungan?” (Ay masyado ka baul anang takupnga dato nga bato). Piro pagabot nanda doto,nakita nanda nga ang bato ginpaligid run. 5Ganidayon sandang sulud sa ginlubungan kag nakitananda ang sangka lalaki nga bataun pa, mapotianang lambong kag nagapongko sa too kampi.Kag ginpangadlukan sanda nga mayad. 6 Makondayon ang lalaki nga dato kananda, “Indi kamomagkaadluk! Ulam ko nga ginapangita nindo siJesus nga taga-Nazaret nga ginlansang sa kros.Ara tana run digi! Nabanaw tana run! Dalikamo, sulunga nindo ang ginbutangan kanana.”7 Pagkatapos nga andang nakita dato makon na,“Ta panaw kamo, sogidi nindo anang mga so-molonod kag labi run gid si Pedro nga maonasi Jesus doto sa Galilea, kag doto nindo tanamakikita sono sa anang koon kanindo.” 8 Ganinaggoroa ang mga babai sa ginlubungan kagnagdaralagan ay nagakurudug sanda sa kulba.Ara sanda gidmay ginsogidan ay ginpangadlukansanda gani.

9 [Timprano pa gid ang Domingo nabanaw siJesus. Primiro gid nagpakita tana kay Maria ngataga-Magdala nga anang ginsobolan ang pito kamalain nga ispirito. 10 Pagkatapos ginayanan niMaria anang mga somolonod ni Jesus nga naga-paraborido kag nagaparanangis kag ginsogidanna sanda. 11 Garing ara sanda nagpati sa anangsogid nga si Jesus boi kag nagpakita kanana.12 Pagkatapos dato, nagpakita si Jesus sa iba ngaitsora sa anang darwa ka somolonod mintrasnagapaayan sanda sa bokid. 13 Gani nagbaliksa Jerusalem anang darwa ka somolonod kagginsogidannanda andangmga kaibannga si Jesusnagpakita kananda, piro ara sanda ra nagpati.

14 Ang ori nagpakita ruman si Jesus sa onsika somolonodmismomintras nagakaraun sanda.Ginsabdung na sanda tungud nga ara sanda pag-too kag tungud sa katugas andang mga tagi-posoon, ay ara sanda nagpati sa anang sogidang mga nakakita kanana pagkatapos nga tananabanaw. 15 Pagkatapos dato makon ni Jesuskananda, “Panaw kamo sa bilog nga kalibotankag iwali ang Mayad nga Barita parti kanakun satanan nga mga tao. 16Ang bisan sino nga magtookag mabunyagan malowas, piro ang indi magtoo

Marcos 16:17 70 Marcos 16:20silotan. 17Angmga tanda nga diamakikita samgatao nga nagatoo kanakun: paagi sa akun gaummagapalayas sanda ang mga malain nga ispiritosa mga tao nga andang ginsuludan; magaambalsanda sa ibang mga ambal nga ara nanda natoni;18 kon makakaput sanda ang mga magkal okonmakainum sanda bisan ano nga ilo indi sandamaiwan; kag kon itongtong nanda andang alimasa mga nagamasakit, magaayad.”

Si Jesus Gindara sa Langit(Lu. 24:50-53; Bin. 1:9-11)

19 Pagkaambal kananda ni Jesus gindara tanapaibabaw sa langit kag nagpongko dayon saanang too ang Dios. 20 Nagparangwalian dayonanangmga somolonod sa bisan diin nga logar kagginboligan sanda ang Ginoo. Kag ginpamatodanna anang ginawali ang mga somolonod paagi samga tanda nga andang naimo.]

Lucas 1:1 71 Lucas 1:30

Ang Mayad nga Barita sono kayLucas

Paona1 Taraodon nga Teofilo:Doro ron ang mga nagsolat parti sa mga bu-

tang nga nagkaratabo digi kanatun. 2 Ginsolatnanda ang parti kay Jesus nga ginsaysay rakanatun ang mga tao nga nakakita mismo angmga nagkaratabo alin pa ang ompisa, ngamamanra ang nagasogid ang Mayad nga Barita. 3 Kagginosisa ko gid dia tanan alin ra ang ona pa, kagnaisip ko nga isolat ang nagkaratabo kag isaysayang maatag kanimo 4 agud masigoro mo ngamatood manda ang mga butang nga ginasogidkanimo.

Nagpakita ang Angil kay Zacarias5Ang si Herodes ang ari sa Judea, may pari doto

nga anang aran si Zacarias. Isara tana sa gropo niAbias. Anang asawa si Elizabet nga alin ra sa laiang mga pari. 6Ang magasawa nga dia pario nganagakaboi angmatarung sa panulung ang Dios ayginasonod nanda ang tanan nga anangmga sogo.7 Garing ara sanda bata tungud nga si Elizabetbawas kag pario sanda nga malam run.

8 Karon nagabot ang adlaw nga anang groporon nanday Zacarias ang magasirbi sa Dios dotosa timplo. 9Nagboronot-bonot angmga pari sonosa andang nakaogalian kag si Zacarias mamanang napili nga magsonog ang insinso sa altar.Gani nagsulud tana doto sa timplo ang Ginoo.10 Mintras nagasonog tana ang insinso doto sasulud, dorong mga tao doto sa goa ang naga-parangamoyo sa Dios. 11Malagat-lagat nagpakitakanana anang angil ang Ginoo nga nagatindugsa too kampi ang altar nga anang ginasonoganang insinso. 12 Pagkakita ni Zacarias sa angilnagolpian tana kag ginadlukan. 13 Piro nagkoonang angil kanana, makon na, “Zacarias indi kawmagkaadluk! Ginsabat ang Dios imong pang-amoyo; si Elizabet nga imong asawa magabatalalaki. Aranan mo nga Juan. 14 Malilipay kawnga mayad kanana kag doro nga mga tao angmalilipay ra sa anang pagkabata. 15 Ay magigingmataas tana sa panulung ang Ginoo. Indi tanadapat maginum ang bino okon bisan ano nga ir-inumun nga makarilingin. Alin lagi sa anang tiananang nanay dian run kanana ang Ispirito Santo.

16 Kag paagi sa anang mga panodlo doro anangmga kaapo-apoan ni Israel anang pabalikun saGinoo nga andang Dios. 17Maoona tana sa Ginooagud ipriparar na ang mga tao para sa anangpagabot ang Ginoo. Itaw kanana ang Dios angIspirito kag ang gaum nga pario ang sa kay Eliasang ona. Pabalikun na anang kalolo ang mgaginikanan sa andang mga bata, kag ang mga taonga ara nagatoman sa Dios ana ra nga pabalikunsa matarung nga pagisip.”

18 Makon ni Zacarias sa angil, “Ta paiwanko masigoro nga matatabo imong ginaambalnga dan, ay kami nga magasawa malam run?”19 Nagsabat ang angil, makon na, “Ako si Gabrielnga sorogoon ang Dios, kag doto ako pirmi saanang tupad. Tana ang nagsogo kanakun ngasogidan kaw ang mayad nga barita nga akunginsogid kanimo. 20 Piro tungud nga ara kawnagpati sa akun ginsogid magaapa kaw asta saadlaw nga matoman akun ginsogid kanimo, aydia matotoman gid tana kon magabot ron angadlaw nga gintaning ang Dios.”

21 Ang mga tao tana sa goa, sigi run an-dang ulat kay Zacarias, kag natingala sanda konbasi naboay tana run doto sa sulud ang timplo.22Pagkagoa na indi tana runmakaambal. Sigi runlang anang sinyas sa mga tao. Gani nasatumannanda nga may ginpakita kanana ang Dios dotosa sulud ang timplo. Alin dato naging apa tanarun.

23 Pagkatapos anang torno sa pagsirbi dotosa timplo, nagoli tana. 24 Magpira ka adlaw,nagpanamkun gani si Elizabet nga anang asawa.Kag sa sulud lima ka bolan ara tana naggoa-goasa balay. 25 Makon na, “Ginkaloyan ako ra gidang Ginoo ay dadi ginlibri na ako ron sa akunkauruyan sa mga tao tungud nga ako bawas.”

Anang Pagkabata ni Jesus26 Ang mga anum ka bolan anang budus ni

Elisabet, ginsogo roman ang Dios ang angil ngasi Gabriel nga magayan sa Nazaret nga sangkabanwa sa Galilea. 27 Ginpaayan tana doto sadaraga nga anang aran si Maria. Si Maria ngadia karasalun run kay Jose, nga isara sa anangmga kaapo-apoan ni aring David. 28Gani nagayanang angil nga si Gabriel kay Maria kag nagkoon,makon na, “Maria, magkalipay kaw, ay ang Gi-noo kaiban mo kag ikaw anang ginkaloyan.”29 Pagkabati dato ni Maria naglibug anang olo,kag ginbinag-binag na kon ano anang gostongambalun. 30Ganimakon ang angil kanana, “Maria

Lucas 1:31 72 Lucas 1:63indi kawmagkaadluk. Mabaul nga dungug ananggintaw ang Dios kanimo. 31 Magabudus kaw kagmagabata lalaki. Kag kon mabata tana run gani,aranan mo tana nga Jesus. 32 Maging bantogtana kag kikilalaun nga anang Bata ang Dios ngalabaw sa tanan. Kanana ipasobli ang GinoongDios ang ginarian anang kaolang-olangan nga siDavid. 33 Magaari tana sa anang mga kaapo-apoan ni Jacob asta kon sano; anang ginarianmagapadayon nga ara kataposan.”

34 Makon ni Maria sa angil, “Ta paiwan dia ayako ara pa asawa?”

35 Nagsabat ang angil, makon na, “Ang Ispir-ito Santo magakunsad kanimo, kag magalikupdayon kanimo anang gaum ang Dios nga labawsa tanan. Maman dan nga diosnon ang bata ngaimong ibata kag tawagun nga anang Bata angDios. 36 Isipa bala imong paryinti nga si Elisabet.Nagkoon ang mga tao nga indi tana magbatatungud nga malam tana run gid. Piro dadi anumrun ka bolan anang budus, 37 tungud nga sa Diostana, ang tanan sarang maimo.”

38 Gani makon ni Maria, “Sorogoon ako langang Ginoo. Kabay pa nga matoman kanakunimong ginambal.” Kag nagalin dayon ang angil.

Ginbisita ni Maria si Elizabet39 Magpira ka adlaw nagimus si Maria kag

nagdali-dali ayan sa sangka banwa nga maydorong bokid nga sakup ang Judea. 40 Kag dotonagsulud tana sa anang balay nanday Zacariaskag nagpangamosta kay Elizabet. 41 Pagkabati niElizabet sa anang pagpangamosta ni Maria, golpira nga nagolag mabaskug ang bata sa anang tian,kag gingauman si Elizabet ang Ispirito Santo.42 Kag sa mabaskug nga limug nagambal tanadayon, makon na, “Sa tanan nga babai ikawlang ang ginbindisyonan ang Dios ang toladia!Kag ginbindisyonan na ra imong ginabudus ngadan. 43 Mabaul dia nga dungug kanakun tun-gud nga ako ginbisita anang nanay akun Ginoo.44 Naulaman ko ang parti kanimo tungud ngapagkabati ko imong pangomosta, ang bata saakun tian golpi nga nagolag ang mabaskug saanang kalipay. 45 Masoirti kaw gid tungud nganagpati kaw nga ang ginpabarita kanimo angGinoo matotoman!”

Anang kanta ni Maria Bilang Pagdayaw46Makon dayon ni Maria,“Nagadayaw ako gid sa Ginoo!

47Kag nagakalipay ako nga mayad tungud sa Diosnga akun Manlolowas.

48 Ay gindumdum na ako nga anang kubus ngasorogoon.

Alin dadi ang tanan nga mga tao magakoon ngamasoirti ako,

49 Tungud sa mga makatiringala nga mga butangnga ginimo kanakun ang Makagagaumnga Dios.

Matarung tana, kag taraodon labaw sa tanan.50 Alin pa ang ona ginakaloyan na ang mga tao

nga nagataod kanana.51Ginpakita na nga tana gamanan paagi sa anang

mga inimoan.Gintabog na ang mga tao nga mataas andang

pabutang sa andang kaogalingun.52Ginpaalin na ang mga gamanan nga mga ari sa

andang trono.Kag ginpataas na ang mga kubus andang kaim-

tangan.53 Gintawan na ang mayad nga mga butang ang

mga pobri,Piro ang mga manggaranun tana ginpaalin na

lang nga ara gid dara.54-55 Kita nga anang mga sorogoon, nga mga

kaapo-apoan ni Israel, ana nga ginboli-gan.

Ay ara na paglipati anang pangako sa atun mgakaolang-olangan, nga si Abraham kag saanang mga lai kaloyan na sa ara kata-posan!”

Maman dia anang ginpangambal ni Maria. 56Kagnagtinir tana doto kanday Elizabet mga tatlo kabolan bago tana nagoli.

Ang Pagkabata ni Juan nga Manogbunyag57 Karon nagabot ron ang oras nga inogbata

ni Elizabet, kag nagbata tana lalaki. 58 Pagkabatianang mga kamalay kag mga paryinti nga tanaginkaloyan nga mayad ang Ginoo, nagkalipaysanda kaiban ni Elizabet.

59Datong walo ron ka adlaw ang bata, nagabotanangmga kamalay kagmgaparyinti agud toriunang bata sono sa andang nakaogalian. Aranannanda tana andan nga Zacarias pario anang arananang tatay, 60 garing indi magkompormi si Eliz-abet. Makon na, “Indi maimo, Juan tana angiaran kanana.” 61 Makon nanda, “Basi dato?Ara kamo gid paryinti nga toladan anang aran.”62 Kag ginsinyasan nanda anang tatay ang batakon ano anang gosto nga iaran sa anang bata.63Nagsinyas tana ra nga tawan tana ang sorolatan

Lucas 1:64 73 Lucas 2:11kag nagsolat tana dayon nga Juan anang aran.Kag natingala sanda nga tanan. 64 Pagkataposdato nakaambal run si Zacarias nga nagadayawsa Dios. 65 Ginkulbaan andang mga kamalay sabarita parti sa mga butang nga dato nga natabo,kag naging bantog ra sa tanan nga mabokid-bokid nga mga logar ang Judea. 66 Kag ang tanannga mga tao nga nakabarita nagisip nga mayad.Makon nanda, “Maging ano kabay ang bata ngadia kon tana magbaul?” Ay nasatum ang mga taonga kaiban na ang Ginoo.

Ang Tagna ni Zacarias67 Si Zacarias nga anang tatay gingauman ang

Ispirito Santo kag nagkoon tana dayon, makonna,68 “Dayawon ta ang Ginoo nga anang Dios ang

Israel!Ay gindumdum na kag ginlibri kita nga anang

mga sinakupan.69 Ginpadara na run kanatun ang makagagaum

nga manlolowas nga isara sa anang mgakaliwat anang sorogoonanaynga si David.

70Dia maman ra nga lagi anang ginkoon paagi saanang mga propita.

71 Nagpangako tana nga lowasun na kita sa atunmga kaaway

Kag sa mga tao nga nagadumut kanatun.72 Nagkoon tana ra nga kaloyan na atun mga

kaolangan,Kag indi na gid paglipatan anang pangako

kananda.73Maman dan anang ginsompa sa atun kaolang-

olangan nga si Abraham,74Nga lowasun na kita gid sa atun mga kaawayAgud makasimba kita nga ara kaadluk.75Kagmaging balaan kagmatarung kita sa anang

panulung sa atun pangadlaw-adlaw ngapagkaboi digi sa kalibotan.”

76Pagkatapos dato nagambal dayon si Zacarias saanang bata, makon na,

“Ikaw tana, Juan, tatawagun nga anang propitaang Dios, ang Dios nga labaw sa tanan;

Ay magaona kaw sa Ginoo agud sogidan mo angmga tao nga magpriparar sanda para saanang pagabot.

77 Magatodlo kaw sa anang mga tao nga sandamalolowas sa andang mga sala,

Kon sanda magpangayo patawad sa Dios.78Ay atun Dios maloloyon kag maigogmaun.Ipadara na ang Manlolowas nga maging pario sa

anang pagmora ang adlaw

79Nga magasirak sa mga tao nga sa madulum kagnaadlukan sa kamatayun.

Magatodlo tana kanatun kon paiwan magingmasadya atun rilasyon sa Dios kag sa atunkapario.”

Maman dia anang ambal ni Zacarias.80 Karon, ang bata nga si Juan nagbaul kag

naging mabaskug sa ispirito. Nagtinir tana sanaligwin nga logar asta sa adlawnga tana nagom-pisa ngamagtodlo anang ambal angDios sa anangkapario nga mga Israelita.

2Anang Pagkabata ni Jesus(Mt. 1:18-25)

1 Sa mga tyimpo nga dato, ang Impiradorang Roma nga si Augusto nagimo kasogoan ngaang tanan nga mga pomoloyo sa anang ginarianmagpalista. 2 (Maman dato ang ona nga sinsosang si Cirenio ang gobirnador sa probinsya angSyria. 3 Gani nagoli ang tanan nga tao sa anangkaogalingun nga banwa agud magpalista.)

4Maman dato nga si Jose nga nagaoli sa banwaang Nazaret nga sakup ang Galilea nagbalik saBetlehem nga sakup anang probinsya ang Judea,tungud nga isara tana sa anangmga kaliwat ni ar-ing David nga nabata sa logar nga dato. 5Gindarani Jose anang maging asawa nga si Maria nganagabudus agud magpalista ra. 6 Kag mintrasdoto sanda sa Betlehem nagabot anang oras ngainogbata. 7Kag nagbata tana gani kag anang batalalaki. Maman dato anang panganay nga bata.Kag ginpotos na sa lampin kag ginpaingga sasulud ang pasongan nga ginapakaunan ang mgaayup, ay doto sanda sa kamalig nga para sa mgaayup tungud nga ara logar para kananda sa mgabalay nga darayonan.

Ang mga Angil Nagpakita sa mga Manogbantayang mga Karniro

8Marapit ra sa banwa ang Betlehem may mgamanogbantay ang mga karniro nga nagaporolawsa datag ay ginabantayan nanda andang mgakarniro. 9 Nagpakita kananda ang sangka angilang Ginoo kag ginlikupan sanda anang sanag angGinoo. Ginpangadlukan sanda nga mayad, 10 piromakon ang angil kananda, “Indi kamo magkaad-luk, ay nagayan ako digi kanindo agud sogidankamo angmayad nga barita ngamagatawmabaulnga kalipay sa tanan nga mga tao. 11 Nabatadadi indongManlolowas sa anang banwa ni Aring

Lucas 2:12 74 Lucas 2:38David. Tana ang Ginoo nga ginpili ang Diosnga magari. 12 Ang tanda bilang pamatood saakun ginakoon maman dia: makikita nindo angbata nga ginapotos ang lampin kag nagaingga sapasongan.”

13 Pagkatapos ambal ang angil nga dato, golpilang nga nagpakita ang doro gid nga mga angilkag nagirug kanana nga nagadayaw sa Dios nganagakoon:14 “Dayawon ang Dios sa langit,Digi sa logtamalinung run anang kaimtangan ang

mga tao nga anang naliagan!”15 Pagkatapos dato, nagbalik ang mga angil

doto sa langit. Kag pagkaalin nanda, makonang mga manogbantay ang mga karniro, “Dali,maayan kita sa Betlehem kag sulungun ta angnatabo nga dia nga anang ginpasogid kanatunang Ginoong Dios!”

16 Gani dali-dali sanda nga nagayan sa Betle-hem kag pagabot nanda doto nakita nanda siMaria kag si Jose, kag ang bata nga nagainggasa pasongan. 17 Kag ginsaysay nanda anangginambal ang angil parti sa bata. 18 Natingalanga mayad ang tanan nga nakabati sa anang gin-barita ang mga manogbantay ang mga karniro.19 Gintipigan ni Maria ang mga butang ngadia sa anang tagiposoon kag ginaisip na pirmi.20Nagbalik sa andang logar ang mga manogban-tay nga dato angmga karniro nga nagadayaw ngamayad sa Dios tungud sa tanan nga andang naba-tian kag nakita nga sono gid sa anang ginsogidkananda ang angil.

Ginaranan ang Bata nga Jesus21 Pagabot ang ikawalo ka adlaw nga nabata

ang lapsag gintori nanda kag ginaranan nga Je-sus. Maman dia ang aran nga ginkoon ang angilnga iaran sa bata bago tana ginpanamkun.

Gindara si Jesus sa Timplo22 Karon, nagabot ang adlaw nga si Jose kag

si Maria magaalad run sa timplo ang Jerusalempara tomanun anang Kasogoan ni Moises parti sababai nga bagong nagbata agud maging limpyosanda. Kag gindara nanda ra ang bata saJerusalem agud ialad sa Ginoo. 23 Ay nakasolatsa anang Kasogoan ang Ginoo nga “Ang kadapanganay nga lalaki ialad sa Ginoo.” 24 Kag agudmaging limpyo si Maria nagalad sanda sono sanakasolat sa anang Kasogoan ang Ginoo, nga“Darwa ka ladu okon darwa ka bataun nga salam-pati.”

25Doto sa Jerusalemmay tao nga anang aran siSimeon. Dia nga tao matarung kag diosnon kagnagaulat tana nga matoman ang tagna nga boli-gan ang Dios ang mga taga-Israel sa andang ka-subu. Dian kanana ang Ispirito Santo 26 nga nag-paayag kanananga indi tanamapataymintras arana pamakita anang ipadara angGinoongDios ngamagaari. 27 Karon, ginpasulud tana ang IspiritoSanto doto sa timplo. Kag doto ra gindara si Jesusanangmga ginikanan agud sonodonnanda anangginkoon sa Kasogoan para kananda. 28 Pagkakitani Simeon sa bata, ginbuul na kag nagdayaw tanasa Dios; makon na,29 “Dadi Ginoo, poidi mo ako ron nga bawiun,Tungud nga natoman run imong ginpangako

kanakun.Mataway run akun isip.30Ay dadi nakita ko ron mismo ang Manlolowas31 Nga imong gintigana para sa tanan nga mga

tao.32 Tana ang magataw kasanag sa anang mga isip

ang mga bukun Judio nga ara kakilalakanimo,

Kag magataw ra dungug kanamun nga mgakaapo-apoan ni Israel, nga imong mgapinili nga mga tao.”

33Natingala nga mayad anang tatay kag anangnanay ang bata sa anang ginambal nga dato niSimeon parti sa bata. 34 Ginpangamoyo sanda niSimon nga bindisyonan sanda ang Dios. Pagkat-apos nagkoon tana kay Maria nga anang nanayang bata, makon na, “Imong bata nga dia mamananang ginpili ang Dios nga magapanaba kag ma-gapataas ang doro sa Israel. Maging tanda tananga alin sa Dios, kag doro ang magaambal malainkontra kanana. 35 Ipakita na angmgamarimo ngaisip ang mga tao ay magakontra sanda kanana.Kag ikaw bilang anang nanay magabatyag angkasubu nga midyo ginabono imong tagiposoon.”

36 May sangka propita ra doto nga babai ngaanang aran si Ana. Bata tana ni Fanuel nga anangkaapo-apoan ni Aser. Ang daraga tana pa gin-pangasawa tana, piro pito lang ka dagon andangpagdapunan bilang magasawa 37 kag nabalo tana.Dadi 84 anyos tana run kag pirmi tana doto satimplo, ay adlaw gabi ara tana iba nga ginaimokondi ang magsimba sa Dios paagi sa mga pag-poasa kag pagpangamoyo. 38 Nagparapit tanakanday Jose kag nagpasalamat sa Dios tungud sabata. Kag nagambal tana ra parti kay Jesus samga

Lucas 2:39 75 Lucas 3:11tao nga nagapaabot ang adlaw nga libriun angDios ang mga kaapo-apoan ni Israel.

Ang Pagbalik sa Nazaret39 Pagkatapos nga natoman nanday Jose kag

Maria ang tanan nga ginapaimo anang Kasogoanang Ginoo, nagoli sanda sa Galilea, sa andangbanwa nga Nazaret. 40 Ang bata nagbaul kagnagbaskug kag nagaram nga mayad; kag gin-bindisyonan tana ang Dios.

Si Jesus sa Timplo41 Kada toig anang mga ginikanan ni Jesus

nagaayan sa Jerusalem agud magpamista sa Pistaanang Paglubas ang Angil. 42 Kag ang si Jesusdosi run ka toig nagpamista sanda ra pario an-dang nakaogalian. 43 Pagkatapos ang pista nagolisanda, piro si Jesus tana nagpasala sa Jerusalem.Ara dia naulami anang mga ginikanan, 44 ayandang pagsarig nagatabid tana ra sa andangmga kaiban nga nagaoroli. Gani sangka adlawgid andang panaw. Ang ori ginpangita nanda siJesus sa andang mga paryinti kag mga kakilala45 kag bago nanda pa naulaman nga ara tanagali nakatabid. Gani nagbalik sanda sa Jerusalemagud pangitaun tana. 46 Ang ikatlo ron ka ad-law bago nanda tana nakita doto sa timplo nganagapongko kaiban ang mga manogtodlo angKasogoan. Nagapamati tana kag nagapamangkotkananda. 47Ang tanan nga nagaparamati kanananatingala gid sa anang mga naulaman kag mgasabat. 48Pagkakita kanana anang mga ginikanan,natingala sanda ra nga mayad. Kag makon anangnanay kanana, “Basi ginimo mo dia kanamun nitatay mo? Ginkulbaan kami nga mayad sa amunpagpangita kanimo!” 49Makon ni Jesus kananda,“Ta basi ginpangita nindo ako? Ara kamo balakaulam nga dapat digi ako sa anang balay akunTatay?” 50Piro ara sanda kaangup kon ano ananggostong ambalun.

51 Kag nagtabid run da lang si Jesus sa anangmga ginikanan paoli sa Nazaret, kag nagsonodtana sa tanan nga andang gosto. Dia tanannga mga butang gintipigan ni Maria sa anangtagiposoon. 52 Nagdogang pa gid anang kaaramni Jesus kagpadayon anangpagbaul, kagnalilipaygid nga mayad ang Dios kag ang mga tao kanana.

3Anang Pagwali ni Juan nga Manogbunyag(Mt. 3:1-12; Mc. 1:1-8; Jn. 1:19-28)

1-2 Pagkalubas ang pira ka toig, may ginambalang Dios kay Juan nga bata ni Zacarias doto sanaligwin nga logar. Dia natabo sa ika-15 ka toiganang pagdomara ni Tiberio bilang Impiradorang Roma. Sa tyimpo ra nga dato si PoncioPilato ang gobirnador sa probinsya ang Judea,kag si Herodes ang manogdomara sa Galilea.Si Felipe tana nga kabogto ni Herodes mamanang manogdomara sa mga probinsya ang Itureakag Traconite; kag si Lisanias maman ang saprobinsya ang Abilinia. Si Anas kag si Caifasang mga pinakamataas nga pari. 3 Tungud saanang ginambal ang Dios kay Juan nagayan tanasa mga logar nga marapit sa Soba ang Jordan kagnagpangwalian. Nagkoon tana samga tao nga da-pat inulsulan kag bayaan nanda run andang mgasala, kag magparabunyag dayon agud patawadunsanda ang Dios. 4 Sa anang ginaimo nga dia niJuan natoman anang ginsolat ni propita Isaiasnga nagakoon,“May nagasinggit sa naligwin nga logar,‘Ipriparar nindo anang aragian ang Ginoo,Tadlunga nindo ang dalan ay madali tana run

lang magabot!5 Ang kada madaralum nga logar tampukan

nindo,Kag ang kada bokid kag bongyod tapanun nindo.Tadlunga nindo ang mga kilo,Kag kayadun nindo ang mga lobak-lobak.6 Kag makikita ang tanan nga mga tao kon

ano anang imoon ang Dios sa paglowaskananda.’ ”

7 Dorong tao ang nagarayan kay Juan agudmagpabunyag. Makon ni Juan kananda, “Kamonga liwat ang mga magkal, basi nagayan kamodigi? Sino ang nagkoon kanindo nga maka-palagyaw kamo sa anang silot ang Dios ngamadali run lang magabot? 8 Ipakita nindo ngakamo naginulsul run sa indong mga sala paagi saindong mga inimoan. Indi kamo magsarig ngaindi kamo pagsilotan tungud nga kamo anangkaliwat ni Abraham. Ay miski ang mga batonga dia poidi nga imoon ang Dios nga anangmga bata ni Abraham kon gosto na. 9 Tandaannindo dia: ang wasay ginaanda run sa kaoy ngaara nagapamonga ang mayad nga bonga agudpokanun kag sonogon.”

10 Makon ang mga tao kay Juan, “Ta kon to-ladan, ano amun imoon?” 11 Makon ni Juan,“Kon sino kanindo ang darwa anang lambong,itaw na ang sakabilog sa ara lambong. Kag

Lucas 3:12 76 Lucas 4:3

kon sino kanindo ang may pagkaun, tawan nara ang ara.” 12 May mga manogsokot ra angbois nga nagayan kay Juan agud magpabunyag.Makon nanda kay Juan, “Sir, ano amun imoon?”13 Makon ni Juan, “Kon kamo nagasokot angbois, indi kamo magpanokot ang sobra kondikonpira anang ginapasokot ang gobyirnomamanra lang indong bulun.” 14 May mga soldado ranga nagpamangkot kon ano ra anang gosto angDios para kananda. Makon ni Juan kananda,“Indi kamo magsari pamaug sa mga tao okonmagimo-imo mga bintang kontra kananda agudmakapangoarta kamo. Maging kontinto kamo saindong soildo.”

15Pagkabati angmga tao sa anangmgapanodloni Juan, ginisip nanda nga basi kon si Juan nga diamaman run anang ginpili ang Dios nga magaaringa andang ginapaabot. 16 Piro makon ni Juankananda, “Ako nagabunyag kanindo sa tobig, piromay maabot nga mas gamanan pa kanakun. Indiako pa gani bagay bisan maging anang sorogoon.Ang mga tao nga magtoo kanana bubunyagan nasa Ispirito Santo; piro ang indi tana, bubunya-gan na sa kalayo. 17 Ay bubulagun na ang mgamatarung kag angmgamalain ngamga tao, pariotana sa tao nga nagapaangin anang inani agudbulagun ang timgas sa opa. Ang timgas ibutangna sa anang bodiga piro ang opa tana sonogon nasa kalayo nga indi mapatay.”

18 Mintras ginatodlo ni Juan ang Mayad ngaBarita sa mga tao ginasugyut na sanda ra ngatomanun nanda ang mga butang nga anang gi-natodlo kananda. 19 Bisan pa gani si Herodes ngamanogdomara sa Galilea ginsaway na tungud ngaginapanginbabai na anang bayaw nga si Herodiaskag sa doro pa gid nga anang malain nga mgainimoan. 20 Kag ang ori nagdogang pa gid anangsala ni Herodes, ay ginpapriso na si Juan.

Ang Pagbunyag kay Jesus(Mt. 3:13-17; Mc. 1:9-11)

21 May adlaw nga nagapangbunyag si Juan samga tao kag si Jesus nagpabunyag ra kanana.Pagkatapos, mintras nagapangamoyo si Jesus,nagabri ang langit 22 kag nagtugpa kanana angIspirito Santo sa porma ang salampati. Kag maylimug dayon nga nabatian alin sa langit nga na-gakoon, makon, “Ikaw maman akun pinalangganga Bata. Nalilipay ako nga mayad kanimo.”

Ang Listaan anang Ginalinan ni Jesus(Mt. 1:1-17)

23 Mga 30 anyos anang idad ni Jesus bagotana magompisa imo anang ginapaimo ang Dioskanana. Sono sa anang pagkaulam ang mga tao,si Jesus anang bata ni Jose nga bata ni Eli. 24 Si Elibata ni Matat. Si Matat bata ni Levi. Si Levi batani Melqui. Si Melqui bata ni Jana. Si Jana batani Jose. 25 Si Jose bata ni Matatias. Si Matatiasbata ni Amos. Si Amos bata ni Nahum. Si Nahumbata ni Esli. Si Esli bata ni Nage. 26 Si Nage bata niMaat. Si Maat bata ni Matatias. Si Matatias batani Semei. Si Semei bata ni Jose. Si Jose bata niJuda. 27 Si Juda bata ni Joana. Si Joana bata niResa. Si Resa bata ni Zorobabel. Si Zorobabel batani Salatiel. Si Salatiel bata ni Neri. 28 Si Neri batani Melqui. Si Melqui bata ni Adi. Si Adi bata niCosam. Si Cosam bata ni Elmodam. Si Elmodambata ni Er. 29 Si Er bata ni Josue. Si Josue batani Eliezer. Si Eliezer bata ni Jorim. Si Jorim batani Matat. Si Matat bata ni Levi. 30 Si Levi batani Simeon. Si Simeon bata ni Juda. Si Juda batani Jose. Si Jose bata ni Jonan. Si Jonan bata niEliaquim. 31 Si Eliaquim bata ni Melea. Si Meleabata ni Mainan. Si Mainan bata ni Matata. SiMatata bata ni Natan. Si Natan bata ni David. 32SiDavid bata ni Jesse. Si Jesse bata ni Obed. Si Obedbata ni Boaz. Si Boaz bata ni Salmon. Si Salmonbata ni Naason. 33Si Naason bata ni Aminadab. SiAminadab bata ni Admin. Si Admin bata ni Arni.Si Arni bata ni Esrom. Si Esrom bata ni Fares. SiFares bata ni Juda. 34 Si Juda bata ni Jacob. SiJacob bata ni Isaac. Si Isaac bata ni Abraham. SiAbraham bata ni Tare. Si Tare bata ni Nacor. 35 SiNacor bata ni Serug. Si Serug bata ni Ragau. SiRagau bata ni Peleg. Si Peleg bata ni Heber. SiHeber bata ni Sala. 36 Si Sala bata ni Cainan. SiCainan bata ni Arfaxad. Si Arfaxad bata ni Sem.Si Sem bata ni Noe. Si Noe bata ni Lamec. 37 SiLamec bata ni Metusalem. Si Metusalem batani Enoc. Si Enoc bata ni Jared. Si Jared bata niMahalaleel. Si Mahalaleel bata ni Cainan. 38 SiCainan bata ni Enos. Si Enos bata ni Set. Si Setbata ni Adan. Si Adan bata ang Dios.

4Ang Pagsolay kay Jesus(Mt. 4:1-11; Mc. 1:12-13)

1 Pagkatapos nga nakapabunyag run si Jesus,nagalin tana doto sa Soba ang Jordan nga gina-gauman tana ang Ispirito Santo. Kag gindara tanaang Ispirito Santo sa naligwin nga logar. 2 Dotoginsolay tana ni Satanas sa sulud 40 ka adlaw. Kagsamga inadlaw nga dato ara gid nagkaun si Jesus,gani gingutum tana.

3 Makon ni Satanas kanana, “Abi kon ikaw gidanang Bata ang Dios, imoa abi nga tinapay ang

Lucas 4:4 77 Lucas 4:30bato nga dan.” 4 Piro makon ni Jesus kanana,“Ang Kasolatan nagakoon nga ‘Ang tao bukunlang sa pagkaun maboboi.’ ”

5 Pagkatapos dato gindara tana ni Satanas samataas nga logar, kag sa sangka pamisuk langgid ginpakita na kay Jesus ang tanan nga mgaginarian sa bilog nga kalibotan. 6Makonnadayonkay Jesus, “Ikaw akun padomaraun sa tanan ngadan nga mga ginarian pati andang manggad,tungud nga dan tanan gintaw kanakun kag poidiko ra itaw sa bisan kino nga gosto ko nga tawan.7 Gani dan tanan maging imo kon magsimbakaw kanakun.” 8 Ginsabat tana ni Jesus, makonna, “Ang Kasolatan nagakoon, ‘Simbaun mo angGinoo nga imong Dios kag tana lang gid imongsirbian.’ ”

9 Pagkatapos dato gindara tana pa gid ni Sa-tanas doto sa Jerusalem, doto sa borobongan gidang timplo. Kag makon na dayon kay Jesus, “Konikaw gid anang Bata ang Dios, abi paglokso alindigi paidalum. 10 Ay kabay may nakasolat saKasolatan, ‘Sosogoon ang Dios anang mga angilagud bantayan kaw. 11 Samboton kaw nandaagud bisan imong siki indi matigbak sa bato.’ ”12 Piro ginsabat tana ni Jesus, makon na, “Maynakasolat ra sa Kasolatan nga nagakoon, ‘Indimo pagtirawan ang Ginoo nga imong Dios.’ ”13 Pagkakita ni Satanas nga indi na gid masolaysi Jesus ginbayaan na tana anay.

Ginompisaan ni Jesus anang Obra(Mt. 4:12-17; Mc. 1:14-15)

14 Pagkatapos dato nagbalik si Jesus sa Galileanga may gaum ang Ispirito Santo. Kag ang baritaparti kanana naglapnag doto sa bilog nga logarnga dato. 15Nagtodlo tana sa anangmga simbaanang mga Judio kag gindayaw tana ang tanan.

Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mt. 13:53-58; Mc. 6:1-6)

16 Nagayan dayon si Jesus sa Nazaret. Ma-man dia ang logar nga anang ginbaulan. Sonosa anang nakaogalian, pagabot ang Adlaw ngaInogpaway, nagayan tana sa anang simbaan angmga Judio. Nagtindug tana agud magbasa saKasolatan. 17 Gintaw nanda kanana anang solatni propita Isaias. Ginbokasan na kag pagkakita naanang ginapangita ginbasa na dayon ang nakaso-lat nga nagakoon;18 “Anang Ispirito ang Ginoo digi kanakun.Ay ako ginpili na nga magwali ang Mayad nga

Barita sa mga pobri.

Ginpadara na ako agud ibantala sa mga biag ngalibri sanda run,

Kag sa mga bolag nga sanda makakita run,Kag sa mga ginapigus nga libri sanda run da.19 Ginpadara na ako agud ibantala sa mga tao

nga maman run dia ang oras nga sandalowasun run ang Ginoo.”

20 Pagkabasa ni Jesus dato, ginbaroron naanang ginbasa kag ginbalik sa kabolig. Nag-pongko tana dayon agud magompisa todlo. Kagnagsulung ngamayad kanana ang tanan ngamgatao. 21 Makon na, “Ang Kasolatan nga dia ngaindong nabatian natoman run dadi.” 22 Kag gin-dayaw tana ang tanan. Midyo indi sanda maka-pati nga makasaysay tana ang toladato kasadya.Makon nanda, “Kabay anang bata ra lang danni Jose.” 23 Makon ni Jesus kananda, “Sigoradogid nga sambitun nindo kanakun ang orobatunnga nagakoon, ‘Ikaw nga manogbolong, bolongaanay imong kaogalingun.’ Indong gostong am-balun nga ang mga butang nga indong nabatiannga akun ginpangimo sa banwa ang Capernaumdapat imoon ko ra digi mismo sa akun logar.24Piro angmatood tana ara propita nga ginakilalasa anang kaogalingun nga banwa. 25 Indongginaimo dadi pario ra ang natabo ang ona satyimpo ni Elias nga propita. Kabay ara pagpao-rana ang Dios sa sulud tatlo ka toig kag tungakag sugung ang gutum nga naagian ang mga tao.Dorong mga balo nga babai sa bilog nga Israel satyimpo nga dato ang nagutuman. 26 Piro tungudnga ara sanda nagatoo sa Dios, ara gid pagsogoaang Dios si Elias agud boligan ang bisan sinokananda; kondi ginsogo tana sa sangka balo ngababai nga bukun Judio nga nagaoli sa banwa angSarepta nga sakup ang Sidon. 27 Toladan ra angnatabo sa tyimpo ni Eliseo nga propita. Doronga mga aroon doto sa Israel, piro ara gid mayginayad kananda tungud nga ara sanda nagatoosa Dios. Si Naaman tana nga bukun Judio ngataga-Syria maman anang ginayad.” 28 Pagkabatidato ang mga tao nasilag sanda gid nga mayad.29Nagtirindug sanda kag gingoyod nanda si Jesuspagoa sa banwa paayan sa timpas, (ay andangbanwa sa ibabaw ang bokid mismo). Gosto nandanga iboslog si Jesus doto. 30 Piro anang ginimo niJesus, lomosot tana sa kadoroan kag binayaan nasanda.

Ang Tao nga may Malain nga Ispirito(Mc. 1:21-28)

Lucas 4:31 78 Lucas 5:1131 Alin doto, naglusub si Jesus sa banwa ang

Capernaum nga sakup ang Galilea. Pagabot angAdlaw nga Inogpaway nagtodlo tana sa anangsimbaan ang mga Judio. 32 Natingala nga mayadang mga tao sa anang mga panodlo tungud ngamay awtoridad tana kon magambal. 33 Karon,doto sa simbaan may tao nga ginsuludan angmalain nga ispirito. Nagsinggit tana todo; makonna, 34 “Aroy! Jesus nga taga-Nazaret, ano imonglabut kanamun? Nagayan kaw bala digi agudmadora kami? Naulaman ko kon sino kaw. Ikawanang matarung nga Bata ang Dios.” 35Ginsawayni Jesus angmalain nga ispirito; makon na, “Pagi-pus dian kag maggoa sa tao nga dan!” Kag dotomismo sa tunga ang kadoroan ginpalagomba angmalain nga ispirito ang tao kag naggoa dayon,piro ara ra maiwan ang tao nga dato. 36Natingalanga mayad ang mga tao doto, kag makon nandasa isara kag isara, “Ano kabay ang dian sa anangambal ang tao nga dan? Ay may awtoridadtana kag gaum nga magmandar sa mga malainnga ispirito nga maggoa, kag nagatoman sanda.”37 Kag ang barita parti kay Jesus naglapnag satanan nga mga logar sa palibot.

Ginayad ni Jesus ang mga Masakitun(Mt. 8:14-17; Mc. 1:29-34)

38 Naggoa si Jesus sa anang simbaan ang mgaJudio kag nagayan tana sa anang balay ni Si-mon. Nataboan nga anang ogangan ni Simon ngababai mataas anang ragnat, gani ginpangabaynanda si Jesus nga kon maimo ayadun na tana.39 Nagparapit tana kag nagtindug sa kilid anangginainggan kag ginsaway anang ragnat. Nagayadtana kag nagbangon nga lagi, kag ginimusan napagkaun sanday Jesus.

40 Pagkasirum, doro gid nga mga tao angnagdara andang mga masakitun doto kay Jesus.Gintongtong ni Jesus anang alima sa kada isarakananda kag nagayad sanda tanan. 41 Pati angmga malain nga ispirito ginpagoa na sa dorongmga tao. Kag mintras nagagoa ang mga malainnga ispirito nagasinggit sanda kay Jesus, makonnanda, “Ikaw anang Bata ang Dios!” Piro gins-away sanda ni Jesus nga indi sanda runmagambaltungud nga naulaman nanda nga tana ang Cristonga anang ginpili ang Dios nga magari.

42Ang kasanagun run naggoa si Jesus sa banwanga dato kag nagayan sa naligwin nga logar. Angmga tao nagpangita kanana kag pagkakita nandanagpakitloy sanda nga indi tana magalin doto sa

andang logar. 43 Piro makon ni Jesus kananda,“Kinanglan iwali ko ra sa ibang mga banwa angMayad nga Barita parti sa anang pagari ang Dios,tungud nga maman dia ang kabangdanan ngaginpadara na ako.” 44 Gani nagpadayon si Jesussa anang pagpangwalian sa anang mga simbaanang mga Judio doto sa probinsya ang Judea.

5Nagpili si Jesus anang mga Somolonod(Mt. 4:18-22; Mc. 1:16-20)

1 May adlaw nga si Jesus nagayan doto sabaybay anang lagona ang Genesaret. Dorong taoang nagdaragusu doto kanana tungud nga gostonanda nga magpamati sa anang mga ginatodlonga alin sa Dios. 2 Karon, may nakita si Jesusnga darwa ka sakayan doto sa baybay nga ara runtao ay nagrolosong ang mga mangingisda agudogasan andang mga lambat. 3 Kay Simon ang is-ara sa mga sakayan nga dato. Doto tana nagsakaykag ginpangabay na dayon si Simon nga itolod-tolod maistan ang sakayan. Kag nagpongko siJesus sa sakayan kag nagtodlo sa mga tao.

4Pagkatapos na todlo, nagkoon tana dayon kaySimon, makon na, “Simon, mapalaod kita kagitaktak nindo dayon indong mga lambat agudmakabuul kamo isda.” 5 Makon dayon ni Si-mon kay Jesus, “Ginoo, sanggabi gid tana amunpangisda kagabi piro ara kami gid may nabuul.Piro tungudnga nagkoon kawnga itaktak, itaktakko.” 6 Kag nagpalaod sanda kag gintaktak nandadayon andang mga lambat. Dorong isda andangnabuul kag arosmagkaragisi andangmga lambat.7Gani ginpaypayan nanda andang mga kaiban saisara nga sakayan agud boligan sanda. Pagabotandang mga kaiban nga dato ginpono nanda isdaang darwa ka sakayan, kag midyo malonod sandarun sa kadoroon ang isda. 8 Pagkakita dato ni Si-mon Pedro, naglood tana kay Jesus kagmagkoon,makon na, “Ginoo, bayai ako tungud nga ako taonga makasasala.” 9 Ay natingala gid nga mayadsi Simon pati anang mga kaiban sa karakuun angisda nga andang nabuul. 10Kaiban ra doto anangmga kasosyo ni Simon nga si Santiago kag si Juannga mga bata ni Zebedeo. Makon dayon ni Jesuskay Simon, “Indi kaw magkaadluk. Alin dadibukun run isda imong pangitaun kondi ang mgatao agud malowas sanda.” 11 Gani ginpatakasnanda andangmga sakayan kag ginbayaan nandaang tanan kag nagsonod kay Jesus.

Lucas 5:12 79 Lucas 5:34Ang Aroon Ginayad ni Jesus(Mt. 8:1-4; Mc. 1:40-45)

12 May bisis nga ang si Jesus doto sa sangkabanwa, may tao ra doto nga grabi anang masakitnga aro. Pagkakita na kay Jesus nagparapittana kag nagdapa sa logta nga nagapakitloy nganagakoon, makon na, “Ginoo, nagapati ako ngamapaayad mo ako sa akun masakit nga dia ngamarisna kon gosto mo.” 13Gintandug tana dayonni Jesus nga nagakoon, “Gosto ko. Sigi, malimpyoka run!” Kag lagi-lagi nadora anang marisna ngamasakit. 14 Pagkatapos ginbilinan tana dayonni Jesus, makon na, “Indi kaw gid magpamaritabisan kino, kondi magdiritso kaw sa pari kagmagpasulung kanana. Kag magalad kaw dayonang alad nga ginsogo ni Moises sa pagpamatoodsa mga tao nga limpyo ka run.” 15 Piro bisantoladato anang bilin sa tao nga dato naglapnag para gid ang barita parti kay Jesus, kag nagapanungang mga tao nga nagarabot agud magpamati saanang mga panodlo kag magpabolong sa andangmga masakit. 16 Piro anang ginimo tana ni Jesus,nagayan tana sa naligwin nga logar kag nagpang-amoyo.

Ginayad ni Jesus ang Tao nga Paralitiko(Mt. 9:1-8; Mc. 2:1-12)

17 May sangka adlaw, mintras nagatodlo siJesus, may mga Pariseo kag mga manogtodlo angKasogoan nga nagaporongko sa anang marapit.Ang mga tao nga dia nagaralin pa sa sari-saringa mga banwa ang Galilea kag Judea, kag patisa Jerusalem. Dian kay Jesus anang gaum angDios para magayad ang mga masakitun. 18Karon,may mga tao nga nagabot nga nagakarantoangang tao nga paralitiko. Ginaimoratan nandanga daraun doto kay Jesus sa sulud ang balay.19 Garing tungud sa kadoroon ang mga tao arasanda gid maagian pasulud. Gani andang ginimo,nagsaka sanda sa anang borobongan ang balaykag ginlobotan ang atup. Pagkatapos, tinontonnanda doto mismo kay Jesus ang paralitiko nganagaingga sa anang iringgaan. 20 Pagkakita niJesus nga mabaul andang pagtoo kanana, makonna sa paralitiko, “Imong mga sala ginpatawadrun.”

21 Pagkabati dato ang mga Pariseo kag mgamanogtodlo ang Kasogoan, makon nanda sa an-dang isip, “Sino gid kabay ang tao nga dia nganagaambal ang kontra sa Dios? Ara may maka-patawad ang mga sala kondi ang Dios lang.”22Naulamanni Jesus andang ginaisip, ganimakon

na kananda, “Basi nagisip kamo ang toladan?23 Diin bala ang mas maulas, ang magkoon nga‘Imong mga sala ginpatawad run,’ okon angmagkoon nga ‘Pagtindug kagmagpanaw’? 24Dadipamatodan ko kanindo paagi sa pagayad ang par-alitiko nga dia nga Ako nga Naging Taomay gaumdigi sa kalibotan sa pagpatawad ang mga sala.”Kag nagkoon tana dayon sa paralitiko, makon na,“Pagtindug, dara imong iringgaan kag magoli.”25 Kag lagi-lagi sa atobangan ang tanan nagban-gon ang paralitiko nga dato. Gindara na dayonanang iringgaan kag nagoli nga nagadayaw saDios. 26Kag ang tananngamga tao doto natingalanga mayad. Gindayaw nanda ang Dios. Piroginadlukan sanda ra. Makon nanda, “Katiringalanga mga butang atun nakita dadi.”

Gintawag ni Jesus si Levi(Mt. 9:9-13; Mc. 2:13-17)

27 Pagkatapos dato nagalin si Jesus doto kagnakita na ang manogsokot ang bois nga si Levinga nagapongko sa anang opisina. Makon niJesus kanana, “Dali, pagsonod kanakun.” 28 Kagginbayaan ra gani ni Levi ang tanan kagnagsonodkay Jesus.

29Kagnagpriparar tana ponsyonpara kay Jesusdoto sa anang balay. Doro nga mga manogsokotang bois kag iba pa nga mga tao ang nagtambongnga naging kaiban nanda sa pagkaun. 30MaymgaPariseo doto kag andang mga kaiban nga mgamanogtodlo ang Kasogoan nga nakakita kanandanga magkaraiban nga nagakaraun. Nagmoro-moro sanda sa anang mga somolonod ni Jesus,makon nanda, “Basi nagadapun kamo kaun kaginum sa mga tao nga dan nga mga makasasala?”31Si Jesus ang nagsabat kananda, makon na, “Angtao nga mayad anang lawas ara nagakinanglanangmanogbolong, kondi ang nagamasakit. 32Araako nagayan digi agud tawagun ang mga taonga nagakabig sa andang kaogalingun nga sandamatarung, kondi nagayan ako tana digi para samga tao nga nagaako nga sanda makasasala agudmagirinulsul sanda.”

Pamangkot parti sa Pagpoasa(Mt. 9:14-17; Mc. 2:18-22)

33May mga tao ra doto nga nagkoon kay Jesus,makon nanda, “Anang mga somolonod ni Juannga manogbunyag kag anang mga somolonodang mga Pariseo masami nga nagapoasa kag na-gapangamoyo, piro ang imo tana sigi lang angkaun kag inum.” 34Makon ni Jesus nga nagsabat

Lucas 5:35 80 Lucas 6:18kananda, “Maimo bala nga indi pagpakaunun angmga bisita sa kasal mintras kaiban nanda pa angnobyo? Syimpri indi maimo. 35 Piro magaabotang adlaw nga ang nobyo bulun kananda, kagbago sanda magaporoasa.”

36Ginsogidan sanda ra ni Jesus angmga paang-gid agud itodlo kananda nga indi maimo ngadapunun anang mga panodlo kag ang dati ngamga panodlo ang mga Judio. Makon na, “Ara taonga nagagisi anang bagong lambong agud itam-bul sa lagi nga lambong; tungud nga kon imoonna dia, loas sa nagisi ang bago, ang gintambulnga dato nga alin sa bago nga lambong indi ramagbagay sa lagi nga lambong. 37Maman ra danang matatabo kon ibutang ang bago nga bino salagi nga suruludan nga panit. Mabobostik angsuruludan kag indi run gid mapolosan kag patiang bino maoola. 38 Gani kinanglan gid nga angbago nga bino ibutang sa bago ra nga suruludannga panit.” 39 Nagtaw dayon si Jesus sangkapaanggid parti sa tao nga indi magbaton anangginatodlo. Makon na, “Ara tao nga anad run salagi nga bino nga magpangita ang bago, ay sonokanana, masabor kono ang lagi nga bino.”

6Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inogpaway(Mt. 12:1-8; Mc. 2:23-28)

1 May sangka Adlaw nga Inogpaway ngamintras nagaagi sanday Jesus sa katrigoan, anangmga somolonod nagpangutul anang mga wayang trigo, kag ginkurukusu nanda dayon kagkinaun. 2 Karon, may mga Pariseo nga nagkoonkay Jesus, makon, “Basi ginaimo nindo angbawal nga imoon kon Adlaw nga Inogpaway?”3 Ginsabat sanda ni Jesus, makon na, “Ara nindogid bala nabasai sa Kasolatan anang ginimo niDavid ang tana kag anangmga kaiban gingutum?4 Nagsulud tana sa anang balay ang Dios kagnagbuul ang tinapay nga ginaalad sa Dios kagginkaun na dayon. Kag ginpakaun na pa ganisa anang mga kaiban. Ara tana nagkasala bisankontra gani sa Kasogoan ang magkaun dato aypara lang dato sa mga pari.” 5 Kag makon pani Jesus kananda, “Ako nga Naging Tao ang maygaum nga magkoon kon ano ang tama nga imoonsa Adlaw nga Inogpaway.”

Ang Tao nga Ukru Anang Alima(Mt. 12:9-14; Mc. 3:1-16)

6 May sangka adlaw roman nga Inogpawaynagsulud si Jesus sa simbaan ang mga Judio agudmagtodlo. May lalaki doto nga ukru anang toonga alima. 7 Tungud nga ang mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo nagaangad gidnga magakosar kay Jesus binantayan nanda gidkon ayadun na ang tao nga dato bisan Adlaw ngaInogpaway. 8 Piro naulaman ni Jesus kon anoandang ginaisip. Gani nagkoon tana sa tao ngaukru anang alima, makon na, “Abi pagtindug kagmagayan digi sa onaan.” Kag nagtindug tana kagnagayan kay Jesus. 9Makon dayon ni Jesus samgamanogtodlo ang Kasogoan kagmga Pariseo, “Anoanang ginatogot atun Kasogoan sa Adlaw ngaInogpaway, ang magimo ang mayad sa mga tao,okon angmagimomalain? Angmagbolig ngama-gayad sanda okon ang magpatay?” 10 Ginsulungna sanda tanan piro ara gidmay nagsabat. Makonna dayon sa tao nga ukru anang alima, “Abionata imong alima.” Kag ginonat na ra gani,kag anang alima nagayad. 11 Kag tungud saanang ginimongadia ni Jesus nagpaugut angmgamanogtodlo ang Kasogoan kag ang mga Pariseo,gani ginarambalan nanda kon ano andang imoonkay Jesus.

Ginpili ni Jesus ang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:1-4; Mc. 3:13-19)

12 Sa mga inadlaw nga dato may bisis ngasi Jesus nagtokad sa may bokid agud magpang-amoyo, kag sang gabi gid anang pangamoyo doto.13 Pagkaaga gintawag na anang mga somolonod,kag nagpili tana kananda dosi ka tao. Kaggintawag na sanda nga mga apostolis. 14 Andangmga aran, si Simon nga ginaranan na nga Pedro,kag anang libayun nga si Andres, si Santiago kagsi Juan, si Felipe kag si Bartolome, 15 si Mateokag si Tomas, si Santiago nga bata ni Alfeo kag siSimon nga dati ribildi sa gobyirno ang Roma, 16 siJudas nga bata ang ibang Santiago kag si JudasIscariote nga maman ang naggoa nga traidor.

Nagpanodlo kag Nagpangayad si Jesus(Mt. 4:23-25)

17Pagkatapos nga tana nakapili run anangmgaapostolis, naglusub sanda sa patag. Nagtiripondoto anang mga somolonod kag doro pa gid ngamga tao nga alin sa mga banwa nga sakup angJudea kag sa siodad ang Jerusalem. May mga taora doto nga alin pa sa siodad ang Tiro kag Sidonnga marapit sa dagat. 18 Nagayan sanda dotoagudmagpamati sa anangmga ginatodlo ni Jesus

Lucas 6:19 81 Lucas 6:38kag magpabolong sa andang mga masakit. Patiang mga tao nga ginapaantos ang mga malainnga ispirito ginpangayad na ra. 19 Kag ang tanannga mga tao doto nagimorat gid nga makatan-dug kanana tungud nga may gaum nga nagagoakanana nga nagapaayad kananda nga tanan.

Kalipay kag Kasubu(Mt. 5:1-12)

20 Nagsulung dayon si Jesus sa anang mgasomolonod kag magkoon,“Masoirti kamo nga mga pobri, kamo nga

nakaulam nga kinanglan nindo anangbolig ang Dios,

tungud nga sakup kamo sa anang ginarian angDios.

21 Masoirti kamo nga gosto gid magimo anangkabubutun ang Dios,

ay boligan na kamo agud maimo nindo indongginaandum nga dan.

Masoirti kamo nga nagapanangis,ay kamo lilipayun.”

22 “Masoirti kamo kon tungud sa indong pag-sonod Kanakun nga Naging Tao ugutan kanindoang mga tao, kag isikway nanda kamo, kagyagotaun kamo kag pakalainun indong aran.23 Maman ra dan anang ginimo andang mgakaolang-olangan sa mga propita ang ona. Ganikon imoon nanda dan kanindo, magkalipay kamonga mayad tungud nga mabaul indong magingbalus doto sa langit.24 “Piro kamo tana nga mga manggaranun, kamo

nga sa indong isip ara nagakinanglananang bolig ang Dios, kailo kamo ra,

ay naangkun nindo ron indong kalipayan.25 Kag kamo nga nagaparagosto dadi, kailo kamo

ra,ay magaabot ang adlaw nga indi nindo ron

maangkun indong ginaandum.Kag kamo nga nagakadlaw dadi, kailo kamo ra,ay magaabot ang adlaw nga magapangasubu

kamo kag magapanangis.26 “Kailo kamo ra kon kamo ginadayaw ang

tanan, ay maman ra dan anang ginimo andangmga kaolang-olangan samga tao nga nagpakono-kono nga sanda mga propita ang Dios.”

Igogmaun Nindo Indong Kaaway(Mt. 5:38-48; 7:12a)

27 Makon pa ni Jesus, “Piro kamo tana nganagaparamati kanakun, akun ikoon kanindo,igogmaun nindo indong kaaway kag magimo

ang mayad bisan pa sa mga naugutan kanindo.28 Pangayoon nindo sa Dios nga kalooyan na raang mga nagasompa kanindo, kag ipangamoyonindo ang mga tao nga nagapasipala kanindo.29Kon tampaun kaw sa sangka pisngi, agoantaunmo lang bisan tampaun kaw pa sa isarang pisngi.Kon may magbuul imong lambong, itaw, kag konpati imong pinakakamisita ginabuul pa gid itawra. 30 Tawi ang bisan sino nga nagapangayokanimo, kag kon may magbuul imong pagkabu-tang indi mo ron pagbawiun. 31 Imoa nindo saindong isigkatao ang bisan ano nga gosto nindonga imoon nanda ra kanindo.

32 “Kon ang mga tao nga nagaigogma kanindomaman ra lang indong ginaigogma, tamakakaba-ton kamo ra balus alin sa Dios? Ay bisan ang mgatao nga makasasala nagaigogma ra sa mga nagai-gogma kananda. 33 Kag kon kamo nagaimo langmayad sa mga tao nga mayad kanindo, makak-abaton kamo ra balus alin sa Dios? Bisan angmga makasasala nagaimo ra toladan. 34 Kag konnagapauram kamo lang samga tao nga naulamannindo nga magabayad, ta makakabaton kamora balus alin sa Dios? Bisan ang mga tao ngamakasasala nagapauram ra sa andang kaparionga makasasala basta naulaman nanda nga mag-abalik andang ginpauram. 35Toladia tana indongimoon: Igogmaa nindo indong kaaway kag imoannindo sanda angmayad. Kag konmaguram sandakanindo, pauramun nindo nga ara run naga-paabot anang bayad. Kon toladia indong imoon,mabaul indong balus nga mababaton kag maginganang mga bata kamo ang Dios nga Makagagaumsa tanan. Ay tana mayad bisan sa mga tao ngamalain kag ara kabaraslan. 36 Magmaloloyonkamo pario sa indong Dios nga Amay.

Indi Nindo Pagpakalainun ang Iba(Mt. 7:1-5)

37 “Indi nindo pagpakalainun ang iba agud indikamo ra pagpakalainun ang Dios. Indi kamora magkoon nga dapat silotan tana, agud indikamo ra silotan ang Dios. Indong imoon tana,patawadun nindo ang mga nagkasala kanindoagud patawadun kamo ra ang Dios. 38 Magtawkamo agud kamo tawan ra ang Dios. Kag konang Dios ang magtaw kanindo, ginasukub na gidnga mayad, ginauyug, ginadasuk, nagaarawas pabago ibobo sa indong suruludan. Ay kon paiwanindong pagtaw sa iba toladato ra anang pagtawkanindo ang Dios.”

Lucas 6:39 82 Lucas 7:1239 Pagkatapos dato ginsogidan sanda ni Jesus

ang mga paanggid. Makon na, “Ara tao nga bolagnga sarang makaagobay sa anang kapario ngabolag, ay pario sanda lang nga maoolog sa boo.40 Ara istodyanti nga labaw pa sa anang maistro,piro kon ang kada istodyanti natodloan gid ngamayad kag makatapos ron anang pagtoon, maga-pario tana run da sa anang maistro.

41 “Basi ginapamolalunganmo gid angmaistannga poling sa anang mata imong kapario, piroara mo ginasapaka imong poling nga midyo satablon kabaul? 42 Paiwan imong pagkoon kanananga ‘Abi, bulun ko imong poling ngamaistan’ konindi mo gani makita imong poling nga midyo satablon kabaul? Gani sino ka gid nga nagapakalainsa imong kapario nga ikaw gani sobra pa kanana?Dapat tana bulunmo anay angmabaul nga polingnga dian sa imong mata, agud masadya imongpagsulung, kag bago mo garing bulun anangpoling nga maistan imong kapario.”

Makikilala ang Tao sa Anang Inimoan(Mt. 7:16-20; 12:33-35)

43 “Ang masadya nga kaoy ara nagapamongaang marimo, kag ang marimo nga kaoy ara na-gapamonga ang masadya. 44 Ang kada kaoymakikilala mo paagi sa anang bonga. Ara maynagapamopo anang bonga ang igos sa sapinit kagara ramay nagapamopo anang bonga ang obas saborot. 45Ang tao pario ra dan. Angmayad nga taonagaambal ang mayad tungud nga dian sa anangtagiposoon ang mayad. Ang tao tana nga malainnagaambal ra ang malain tungud nga malain angdian sa anang tagiposoon. Kon ano ang sa anangtagiposoon ang taomaman ra dan ang nagagoa saanang baba.”

Ang Matood nga Somolonod(Mt. 7:24-27)

46 “Basi nagasari kamo tawag kanakun nga‘Ginoo’? Ara kamo ra gani nagatoman akunginakoon kanindo. 47 Ipakita ko kanindo anangkaalimbawa ang tao nga nagaparapit kanakun,kag nagapamati kag nagaimo akun ginakoon.48 Pario tana sa tao nga nagkotkot ang madalumkag nagpatindug anang balay sa pondasyon ngabato. Nagbaa kag nagarawas ang soba kag gi-nagian ang balay nga dato, piro ara gid maiwantungud nga mapagun ang pagkaimo. 49 Angtao tana nga nagapamati sa akun ginakoon piroara nagatoman, anang kaalimbawa pario sa taonga nagpatindug anang balay nga ara pagbutangi

ang pondasyon. Pagbaa ang soba, ginaagianang balay nga dato kag natomba nga lagi, kagnawasak.”

7Ginayad ni Jesus Anang Oripun ang Kapitan(Mt. 8:5-13)

1 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesus sa mgatao, nagayan tana sa Capernaum. 2 May sangkakapitan doto nga may sakup nga bali 100 kasoldado nga Romano. Ang kapitan nga dato mayoripun nga palangga na gid nga nagamasakit kagtagomatayun. 3 Pagkabati ang kapitan parti kayJesus, ginsogo na ang pira ka manogdomara angmga Judio agudpangabayun si Jesus ngamagayandoto sa anang balay kag ayadun anang oripun.4 Pagabot nanda kay Jesus nagpakitloy sandanga mayad kanana. Makon nanda, “Kon maimoboligi ra ang kapitan, ay mayad tana gid nga tao.5Palangga na kita ngamga Judio kag nagpatindugtana pa gani ang simbaan para kanatun.”

6 Kag nagtawas si Jesus kananda. Ang sandamarapit run sa anang balay ang kapitan, ginsogoang kapitan anang pira ka amigo agud solang-solangun si Jesus kag nagbilin nga konon tanatoladia, “Ginoo, bukun ako bagay nga magsuludkaw pa sa akun balay. 7 Maman ra dan ngabukun ako mismo ang nagayan kanimo tungudnga ginakilala ko nga bukun ako ra bagay ngamagpangatobang kanimo. Magambal kaw langkag magaayad run akun sorogoon. 8 Naulamanko dia tungud nga ako may opisyal, kag akomay mga sinakupan ra nga mga soldado. Konmagkoon ako sa isara ngamagpanaw, nagapanawtana. Kag kon magkoon ako sa isara nga mag-parapit, nagaparapit tana. Kag kon ano akunginasogo sa akun sorogoon, ginaimo na ra. Ganinagapati ako nga kon ano imong iambal mato-toman.” 9 Pagkabati dato ni Jesus natingala tananga mayad. Nagatobang tana sa mga tao nganagatarawas kanana kag nagkoon, makon na, “Samatood tana, ara ako pa gid kakita tao sa Israelnga may pagtoo nga pario dia.” 10 Anang mgaginpadara ang kapitan nagbalik sa anang balaykag pagabot nanda, nakita nanda nga mayad runang oripun.

Ginbanaw ni Jesus Anang Bata ang Balo nga Babai11Ara lang boay si Jesus doto kag nagayan tana

sa banwa ang Nain. Nagtawas kanana anang mgasomolonod kag doro pa ngamga tao. 12Ang sandanagainamput run sa banwa ang Nain nataboan

Lucas 7:13 83 Lucas 7:36nanda nga nagapagoa ang malubung ang pataykag doro gid nga mga tao ang nagakorompanyar.Ang patay nga lalaki nga inoglubung bogtong paman nga bata ang balo nga babai. 13 Pagkakitani Jesus sa anang nanay ang napatay, nalooytana. Makon na, “Indi kaw ron magpanangis.”14Nagparapit dayon si Jesus sa ginabutangan angpatay kag ginawidan na agud magtadung angmga nagadara. Kag nagtadung sanda. Makondayon ni Jesus sa patay, “Noy, pagbangon!”15 Nagbangon ang patay, nagpongko kag nagam-bal dayon. Pagkatapos ginintriga tana ni Jesussa anang nanay. 16 Pagkakita dato ang mga taoginkulbaan sanda, kag gindayaw nanda ang Dios.Makon nanda, “Gindumdum ang Dios anang mgatao. Ay sulunga, gintawan na kita gamanan ngapropita.” 17Kag ang barita parti sa anang ginimoni Jesus naglapnag sa bilog nga Judea kag sa tanannga mga logar sa palibot.

Si Jesus kag si Juan nga Manogbunyag(Mt. 11:2-19)

18 Ang tanan nga dia nga natabo ginbarita kayJuan anang mga somolonod. 19 Gani gintawagni Juan ang darwa sa anang mga somolonodkag ginsogo na nga magayan sa Ginoo agudpamangkoton kon tana run andang ginapaabotokon maulat sanda pa ang iba. 20-21Gani nagayansanda kay Jesus. Pagabot nanda doto doro anangginapangayad ni Jesus nga mga masakitun, angmga sugung andang pamatyag, kag ang mgaginsuludan ang malain nga ispirito. Doro ra ngamga bolag anang ginapangayad kag nakakita run.Karon, nagpamangkot kay Jesus ang darwa ngadato ka somolonod ni Juan, makon nanda, “Kamiginsogo digi ni Juan nga manogbunyag agudmagpamangkot kanimo kon ikaw ron mandaamun ginapaabot okon maulat kami pa ang iba?”22Makon ni Jesus kananda, “Pagbalik kamo dotokay Juan kag sogidan nindo tana kon ano akunginaimo nga indong nakita kag kon ano akunginaambal nga indong nabatian. Konon nindotana nga ang mga bolag nakakakita, ang mgapiang nakakapanaw, angmga bungul nakakabati,angmga aroon nagaayad, angmga patay ginaboi,kag ang Mayad nga Barita ginawali sa mga po-bri. 23 Masoirti ang mga tao nga ara nagadodakanakun.”

24 Pagkalombos anang mga ginsogo ni Juan,nagpamangkot si Jesus sa mga tao, makon na,“Pagayan nindo kay Juan sa naligwin nga logar,

ano indong ginapaabot nga makita? Nagayankamo doto agud makita nindo ang tao nganagapaayon-ayonpario sa kogonkonuyupun angangin? 25 Okon nagayan kamo doto agud makitanindo ang tao nga maraalun anang lambong?Garing ang mga tao tana nga masaradya andanglambong kag pagosto andang pangaboi nakikitasa mga palasyo. 26 Abi sogidi nindo ako kon basinagayan kamo doto. Para makita anang propitaang Dios? Tama, propita tana manda kag sobrapa gani sa propita. 27 Ay tana maman anangginakoon ang Dios sa Kasolatan nga nagakoon,‘Paonaun ko kanimo akunmanogbarita agud ipri-parar na imong aragian.’ ” 28 Kag makon pa niJesus, “Sa matood tana, asta dadi ara may nabatasa kalibotan nga maglabaw pa kay Juan. Piro angtao dadi nga nagapasakup sa anang pagari angDios, bisan tana ang pinakakubus,mas labaw tanakay Juan.”

29 Pagkabati nanda sa anang mga panodlo niJesus, doro nga tao, pati ang mga manogsokotang bois, ang nagkompormi sa anang ginapaimoang Dios, ay nagparabunyag sanda ra kay Juan.30Piro angmga Pariseo tana kag angmgamanog-todlo ang Kasogoan ara nagkompormi sa anangginapaimo ang Dios kananda, ay ara sanda mag-parabunyag kay Juan.

31 Makon pa gid ni Jesus, “Sa ano ko kabayipaalimbawa ang mga tao sa tyimpo nga dia?32 Midyo sanda sa mga bata nga nagaporongkosa plasa nga nagakoon sa isara kag isara, makonnanda, ‘Gintokaran namun kamo ang sonata ngapangkasal, garing ara kamomagsaot. Ginkantaannamun kamo ang kanta nga para sa patay, garingara kamo ra magpanangis!’ 33 Kamo toladan ra,ay pagabot ni Juan, nakita nindo nga limitadoanang ginakaun kag ara tana nagainum ang mgairinumun nga karilingin. Gani nagakoon kamonga tana may malain nga ispirito. 34 Kag Akonga Naging Tao, pagabot ko, nakita nindo ngasigi akun kaun kag inum, gani nagakoon kamonga ako nagatinakab kag parapalingin. Kag na-gakoon kamo ra nga ako anang amigo ang mgamakasasala pario ang mga manogsokot ang bois.35 Piro indi bali, ang mga tao nga nagasonod saanang kabubutun ang Dios nagapamatood ngaosto manda anang ginapaimo ang Dios.”

Si Jesus sa Anang Balay ni Simon nga Pariseo36 Karon, may sangka Pariseo nga nagimbitar

kay Jesus nga doto magkaun sa anang balay. Gani

Lucas 7:37 84 Lucas 8:10

nagayan doto si Jesus kag nagkaun. 37 Doto sabanwa ra nga dato may sangka babai nga kilalanga makasasala. Pagkabati na nga si Jesus dotosa anang balay ang Pariseo nagayan tana doto.May dara tana nga tibod-tibod nga may suludnga agoa. 38 Nagparapit tana sa anang likod niJesus kag doto tana sa anang sikian kampi nag-panangis. Anangmga loa nagtoro sa anang siki niJesus. Ginpaidan na anang book kag ginarukan.Pagkatapos ginboboan na paamot anang siki niJesus. 39 Pagkakita dato ang Pariseo nga nag-imbitar kay Jesus, makon na sa anang isip lang,“Kon dia nga tao matood manda nga propita,andan naulaman na kon sino kag kon anong klasinga babai ang nagatandug kanana, ay ang babainga dan makasasala.” 40 Piro naulaman ni Jesuskon ano anang ginaisip, gani makon na, “Simon,may isogid ako kanimo.” Makon ni Simon, “Anodato maistro?” 41 Kag nagsabat si Jesus paagisa paanggid, makon na, “May darwa ka tao nganagpangotang koarta sa manogpaotang. Angisara nagotang 500, kag ang isara 50. 42 Angori tungud nga indi sanda makabayad ara sandarun lang pagpabayada ang nagpaotang kananda.Ta sino sa darwa nga dato ang mas mabaulanang pagpamalangga sa andang naotangan?”43Nagsabat si Simon, makon na, “Sigoro ang masmabaul anang otang.” Makon ni Jesus, “Ostoimong sabat.” 44 Kag ginbalikid na dayon angbabai kag magkoon kay Simon, “Ta nakita moang babai nga dia? Pagsulud ko kaina digi saimong balay ara mo ako gani pagtawi ang tobignga inogogas sa akun siki. Piro ang babai nga diaanang loa anang ginogas sa akun siki, kag anangbook pa gani anang ginimonga pamaid. 45Aramoako pagaruki bilang imong bisita, piro tana tanaalin pa akun pagabot digi sigi anang aruk sa akunsiki. 46 Ara mo pagpatoroi lana akun olo bilangpagbaton kanakun, piro ang babai tana nga dia,ang maraalun pa nga paamot anang ginbobo saakun siki. 47 Gani sogidan ta kaw, nga anangmabaul nga gogma nga ginpakita nagapamatoodnga anangmga sala nga doro gid ginpatawad run;piro ang tao tana ngamaistan lang anang sala ngaginpatawad, maistan ra lang ang pagigogma ngaanang ginapakita.” 48 Makon dayon ni Jesus sababai, “Ginpatawad run imong mga sala.” 49 Angmga nagkaraun kaiban ni Jesus nagkoon sa an-dang isip lang, makon, “Sino gid kabay dia, ngabisan ang mga sala ginapatawad na?” 50 Makon

dayon ni Jesus sa babai, “Nalowas kaw tungud saimong pagtoo. Sigi, pagoli run, kag indi ka runmagsari palibug.”

8Angmga Babai nga Nagabolig kay Jesus

1 Pagkatapos dato, naglibot si Jesus sa mgabanwa kagmga bario nga nagabantala angMayadnga Barita parti sa anang pagari ang Dios. Kaibanna anang dosi ka mga apostolis, 2 kag ang iba ngamga babai nga anang ginpangayad samgamalainnga ispirito kag mga balatian. Isara kananda siMaria nga taga-Magdala nga pito gid ka malainnga ispirito ang ginpagoa kanana. 3 Nakaibannanda ra si Juana nga asawa ni Cusa nga mamananang ginasarigan ni Herodes sa anang palasyo.Si Susana isara ra kananda kag may doro pagid nga mga babai. Sanda ang nagtaw anangmga kinanglanun nanday Jesus alin sa andangpagkabutang.

Paanggid parti sa Manogpanggas(Mt. 13:1-9; Mc. 4:1-9)

4 May adlaw nga doro gid nga mga tao angnagarayan kag nagtiripon doto kay Jesus alin saiba-ibang mga banwa. Ginsogidan na sanda angpaanggid, makon na,

5 “May sangka mangongoma nga nagpanggasanang bini. Sa anang pagpanggas ang iba nag-tugpa sa binit gid ang dalan, kag dia nalapakanang nagaaragi kag gintoka ang mga pispis. 6 Angiba tana nagtugpa sa kabatoan, piro pagtobonalayung dayon ay masyado ka mara ang logta.7 Ang iba nagtugpa sa logar nga nagatorobo angmga ilamonon nga masiit, kag dungan nga nag-tobo sa mga ilamonon. Piro ang ori nalumus.8Ang iba nagtugpa samayadnga logta, nagtorobokag doro gid anang naging bonga.” Makon pani Jesus kananda, “Dapat intindiun nindo indongnabatian nga dia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mt. 13:10-17; Mc. 4:10-12)

9 Ginpamangkot tana anang mga somolonodkon ano anang kaologan ang paanggid nga dato.10 Makon na nga nagsabat, “Ang mga tinago angona parti sa anang pagari ang Dios ginasogidkanindo nga akunmga somolonod agudmaintin-dian nindo, piro sa iba tana ginasogid paagi samga paanggid agud ‘bisan magsulung sanda indisanda makakita, kag bisan magpamati indi sandamakaintindi.’ ”

Lucas 8:11 85 Lucas 8:29Ginsaysay ni Jesus ang Paanggid Parti sa Naga-

panggas(Mt. 13:18-23; Mc. 4:13-20)

11 Ginsaysay dayon ni Jesus anang kaologanang paanggid. Makon na, “Ang bini nga datoara iba kondi anang ambal ang Dios. 12 Anangbinit ang dalan nga gintugpaan ang bini mgatao nga nakabati anang ambal ang Dios, garingnagabot si Satanas kag ginbuul na anang ambalang Dios sa andang tagiposoon, ay sabun magtoosanda kag malowas. 13 Ang kabatoan nga logtanga gintugpaan ang bini mga tao nga nakabatira anang ambal ang Dios kag ginbaton nandanga may kalipay, garing bukun tuduk sa andangtagiposoon. Gani ara lang boay andang pagtooay pagabot ang mga pagsolay nagtalikod sandadayon. 14 Ang iba nga bini nagtugpa sa masiitnga mga ilamonon. Maman dia ang mga tao nganakabati, garing andang mga paralibugan kagandang mga manggad pati ang mga kalipayan sakaboi nga dia maman ang nagaadlang kanandasa pagsonod sa anang kabubutun ang Dios parakananda. 15 Piro ang iba tana nga bini nagtugpasa mayad nga logta. Maman dia ang mga taonga nakabati anang ambal ang Dios, ginatipigannanda gid sa andang tagiposoon kag nagaimoratsanda nga tomanun andang nabatian. Kag bisanano nga pagsolay nga nagaabot kananda nagapa-dayon sanda pa gid sa pagimo anang kabubutunang Dios para kananda.”

Paanggid Parti sa Solo(Mc. 4:21-25)

16 Makon pa gid ni Jesus, “Ara may nagasindiang solo kag pagkatapos takluban dayon okonibutang sa idalum ang katri, kondi ginatongtonggid sa torongtongan agud masanagan ang mgatao nga magasulud sa balay. 17 Maman ra dannga ara gid tinago nga indi maggoa sa ori, kagara likum parti sa anang pagari ang Dios nga indimaulaman kag maboyagyag.

18 “Gani pamatii nindo ako nga mayad, ayang tao nga may naulaman run nga kamatoodankag anang ginasonod, dogangan pa gid ang Diosanang pagintindi. Piro ang tao tana nga aranagasonod sa anang naulaman nga kamatoodan,pati anang pagsarig nga dian kanana bubulunpa.”

Anang nanay kag Anang mga Kabogto ni Jesus(Mt. 12:46-50; Mc. 3:31-35)

19Karon, nagabot anang nanay kag anang mgakabogto ni Jesus. Piro tungud sa kadoroon angtao indi sanda makaparapit kanana. 20 Gani maynagsogid kay Jesus, makon, “Imong nanay kagimong mga kabogto nagatirindug doto sa goa.Gosto nanda nga magpakigkita kanimo.” 21 Piromakon ni Jesus kananda, “Ang mga nagapamatikag nagatoman anang ambal ang Dios mamanakun nanay kag mga kabogto.”

Ginpapuut ni Jesus ang Angin kag Daloyon.(Mt. 8:23-27; Mc. 4:35-41)

22 May adlaw nga si Jesus kag anang mgasomolonod nagsakay sa sakayan. Makon nakananda, “Amos matabok kita sa loyo.” Kagnaglayag sanda dayon. 23 Mintras nagapalayagsanda natorogan si Jesus. Malagat-lagat golpilang nga nagbaskug ang angin kag indi nanda runmasakat ang limasun, kag napabutang sanda rungid sa piligro nga kaimtangan. 24 Gani ginparap-itan nanda si Jesus kag ginpokaw. Makon nanda,“Ginoo! Ginoo! Malolonod kita run!” Nagbangonsi Jesus kag ginsabdung na ang angin kag angdaloyon nga magtadung. Kag golpi lang nganaglinaw. 25Makon dayon ni Jesus sa anang mgasomolonod, “Ay dan, sadin run indong pagtoo?”Natingala nga mayad ang mga somolonod ngamay kakulba nga nagakoon sa isara kag isara,“Sino gid kabay dia nga bisan ang angin kag angmga daloyon ginamandaran na lang kag naga-sonod kanana?”

Ginayad ni Jesus ang Tao nga Ginsuludan angmgaMalain nga Ispirito

(Mt. 8:28-34; Mc. 5:1-20)26 Nagpadayon sanda layag asta nakaabot

sanda sa logar ang mga taga-Gerasa nga nagaa-tobang sa Galilea. 27 Pagsalta ni Jesus, ginsolang-solang tana nga lagi ang lalaki nga ginsuludanang mga malain nga ispirito. Dia nga lalakiboay run nga ara nagalambong kag ara run danagaoli sa anang balay sa banwa. Doto tanarun nagaoli sa mga kowiba nga ginalubungan.28 Pagkakita na kay Jesus nagsinggit tana kagnaglood kanana. Makon na dayon sa mabaskugnga limug, “Jesus nga Bata ang Dios nga labawsa tanan, ano imong labut kanakun? Nagapak-itloy ako kanimo nga indi mo ako pagsilotan.”29 Toladato anang koon tungud nga ginsogo ronni Jesus ang malain nga ispirito nga maggoa salalaki. Ay boay run nga ginagauman tana angmalain nga ispirito nga dato, kag bisan ginagapos

Lucas 8:30 86 Lucas 8:52tana pa ang mga tao ang mga kadina sa anangalima kag sa anang siki kag ginabantayan ngamayad, ginabogto na lang kag ginapalayas tanaang malain nga ispirito sa naligwin nga logar.30 Ginpamangkot tana ni Jesus, makon na, “Sinoimong aran?” Makon ang lalaki, “Ako si Pa-nung.” Toladan anang sabat tungud nga doro ngamga malain nga ispirito ang nagsurulud kanana.31 Kag nagpakitloy ang mga malain nga ispiritonga kon maimo indi sanda lang pagmandarannga maglokso sa pinakamadalum nga logar ngaginasilotan kananda.

32 Doto sa marapit doro nga mga baboy angnagaparanginaun sa banggilid. Nagpakitloy kayJesus ang mga malain nga ispirito nga togotansanda nga magsulud sa mga baboy nga dato.Kag gintogotan sanda ni Jesus. 33 Gani naggoaang mga malain nga ispirito sa tao kag nagsuludsanda sa mga baboy. Kag nagdaragoyon dayonangmga baboypalusub samatidluk nga banggiliddiritso sa tobig kag nagkaralumus.

34 Pagkakita ang mga manogsagod ang mgababoy sa natabo, nagdaralagan sanda sa kaadluk,kag ang mga natabo nga dato ginbarita nanda samga tao sa banwa kag sa bokid. 35Gani nagarayandoto kay Jesus ang mga tao ay gosto nanda ngamakita ang natabo. Pagabot nanda doto nakitananda ang tao nga dati may mga malain ngaispirito nga nagapongko ron doto marapit kayJesus, may lambong ron kag sa logar run anangisip. Gani ginkulbaan sanda. 36Ang mga nakakitamismo sa natabo nagsogid sa mga tao nga bagolang nagarabot doto kon paiwan nagayad anglalaki nga dato nga ginsuludan anay ang mgamalain nga ispirito. 37Kag ang tanan ngamga taodoto nga nagaoroli sa mga logar nga sakup angGergeseno nagpakitloy kay Jesus nga kon maimomagalin tana doto kananda, ay sugung gid an-dang kaadluk. Gani nagsakay ruman sanday Jesussa sakayan agud magbalik sa andang ginalinan.38Ang lalaki tana nga ginsobolan angmgamalainnga ispirito nagpakitloy kay Jesus nga konmaimomatawas tana kanana. Garing ginpaoli tana niJesus nga nagakoon, makon na, 39 “Pagoli doto saindo, kag isogid mo kon ano anang mga ginimoang Dios kanimo.” Gani nagoli ang lalaki ngadato, kag naglibot tana sa bilog nga banwa nganagapanogid sa tanan kon ano anangmga ginimoni Jesus kanana.

Anang Bata nga Babai ni Jairo kag ang Babai nga

Ginatagasan(Mt. 9:18-26; Mc. 5:21-43)

40 Pagabot ni Jesus sa loyong baybay, nalipaynga mayad ang mga tao sa pagsolang-solangkanana tungudnga tanan sanda nagaulat kanana.41Malagat-lagat may nagabot nga tao nga anangaran si Jairo. Tana sangka manogdomara sasimbaan ang mga Judio. Pagrapit na kay Jesusnaglood tana kag nagpakitloy nga kon maimomagayan tana anay doto sa anang balay 42 tungudnga tagomatayun anang bogtong nga bata. Angbata nga dia nga babai nagaidad mga dosi langka toig. Nagtabid kanana si Jesus. Ang naga-paayan run sanday Jesus doto sa anang balayni Jairo nagadurukdukan ang dorong tao dotokanana. 43 Karon, may babai doto nga dosi runka toig nga ginatagas-tagasan ang dogo. [Naobosron gastos ang tanan nga anang pagkabutangsa pagpabolong.] Piro ara gid may nakaayadkanana. 44 Anang ginimo, nagpanalut-salut tanasamga tao asta nakaparapit sa anang likod kampini Jesus, kag gintandug na dayon anang sidsidanang lambong ni Jesus, kag nagpuut nga lagi angpaggoa anang dogo. 45 Makon dayon ni Jesus,“Sino ang nagtandug kanakun?” Tanan sandadoto nagkoon nga ara sanda katandug kanana.Gani makon ni Pedro, “Ginoo, ang kadoro ngadan ang nagagurutuk kag nagadurukduk diankanimo, mapamangkot kaw pa gid kon sino angnagtandug kanimo.” 46 Piro nagkoon si Jesus,makon na, “May nagtandug baya kanakun, tun-gud nga nabatyagan ko nga may gaum nga nag-goa kanakun.” 47Pagkaulam ang babai nga naula-man ni Jesus anang ginimo, nagparapit tana nganagakurudug kag naglood kay Jesus. Kag doto saatobangan ang tanan ginsogid na kay Jesus konbasi gintandug na tana kag kon paiwan tana na-gayad nga lagi. 48Makon ni Jesus kanana, “Nene,nalowas kaw tungud sa imongpagtoo. Sigi, pagolirun kag indi kaw ron magsari palibug.”

49 Mintras nagaambal tana pa sa babai maynagabot alin sa anang balay ni Jairo. Makonna kay Jairo, “Imong bata patay run. Indi runpagbudlaya ang Manogtodlo.” 50 Piro pagkabatidato ni Jesus nagkoon tana kay Jairo, makon na,“Indi kaw magkaadluk, magsarig kaw lang kagmagaayad tana.” 51Pagabot nanda sa anang balayni Jairo ara na pagtogoti ang iba nga magtabidkanana sa sulud loas kanday Pedro, Juan, kag San-tiago, kag anang tatay kag nanay ang bata. 52 Sigianang paranangis ang mga tao doto. Gani makon

Lucas 8:53 87 Lucas 9:19ni Jesus kananda, “Indi kamo magparanangis,ay bukun ra patay ang bata. Nagakatorog tanalang.” 53Ginkadlawan nanda lang si Jesus tungudnga naulaman nanda nga patay ra gid ang bata.54 Nagparapit si Jesus sa bata kag ginawidan naanang alima kag gintawag nga nagakoon, “Nene,pagbangon!” 55 Kag nagbalik anang ispirito kagnagbangon tana nga lagi. Ginkonan sanda dayonni Jesus nga pakaunun ang bata. 56 Natingalagid anang mga ginikanan; piro ginbilinan sandani Jesus nga indi gid magpanogid-sogid sa bisankino parti sa natabo nga dato.

9Ginsogo ni Jesus Anang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:5-15; Mc. 6:7-13)

1 May adlaw nga gintipon ni Jesus anang dosika apostolis, kag ginpanawan na sanda awtoridadkag gaum nga magpalayas ang tanan nga mgamalain nga ispirito kag magpangayad ang mgatao nga may masakit. 2 Pagkatapos, ginsogo nasanda dayon nga magpangwalian ang parti saanang pagari angDios kagmagpangayad angmgatao nga may masakit. 3 Ginbilinan na sanda,makon na, “Indi kamo magbalon bisan ano saindong pagpanaw; miski baston, bag, pagkaun,koarta, okon lambong nga irilisan. 4 Kon pa-dayonon kamo sa sangka balay, doto kamo ronlang gid magdayon asta magalin kamo sa logarnga dato. 5 Piro kon ang mga tao sa sangkalogar indi magbaton kanindo, bayai nindo ronlang; kag pagalin nindo, tapokannindo ang yaboksa indong siki bilang tanda kontra kananda.”6Kag nagparanaw dayon angmga somolonod kagnaglibot sanda sa mga bario nga nagawali angMayad nga Barita kag nagapangayad ang mganagamarasakit.

Nagoloan si Herodes parti kay Jesus(Mt. 14:1-12; Mc. 6:14-29)

7 Karon, ang barita parti sa anang ginaimonanday Jesus nakaabot kay Herodes nga manog-domara ang Galilea. Naglibug nga mayad anangolo ni Herodes tungud nga may mga tao nganagakoon nga si Jesusmaman si Juan ngamanog-bunyag nga nabanaw. 8May iba ra nga nagakoonnga tana si Elias nga propita ang ona nga nagabotron. Kag may iba pa gid nga nagakoon ngaiba tana nga propita sa naona nga nabanaw.9 Sa anang isip lang ni Herodes makon na, “Konparti kay Juan, ginpapogotan ko tana run anang

olo. Piro sino tana kabay ang tao nga dia? Aykatiringala nga mga butang akun nabatian partikanana.” Gani nagaimorat si Herodes nga makitana si Jesus.

Ginpakaun ni Jesus ang 5,000 ka Tao(Mt. 14:13-21; Mc. 6:30-44; Jn. 6:1-14)

10Pagkabalik anangmga apostolis ni Jesus, gin-sogid nanda kanana kon ano andang mga naimo.Kag pagkatapos dato gindara sanda ni Jesus sabanwa ang Betsaida. Ara tana may ginpatawasnga iba. 11 Piro pagkasapo ang mga tao nga san-day Jesus nakaalin run, nagsonod sanda. Pagabotnanda kanday Jesus, ginbaton sanda ni Jesus kagginsaysayan na parti sa anang pagari ang Dios.Kag ginpangayad na ang mga nagamarasakit.

12Datongmasasalup run ang adlaw, nagparapitkanana anang dosi ka Apostolis. Makon nanda,“Paayana run ang mga tao sa mga bario kag samga sitio nga sa palibot agud makapangita sandaandang pagkaun kag karatorogan, ay digi kitapaman sa naligwin nga logar.” 13 Piro makonni Jesus, “Kamo mismo ang magtaw pagkaunkananda.” Makon nanda, “Lima lang gid kabilog atun tinapay digi kag darwa ka bilog ngaisda. Indi dia makaigo, loas kon magbakal kitapa pagkaun para kananda tanan.” 14 (Ang mgalalaki lang doto bali 5,000 nga lagi, poira pa samga babai kag mga bata.) Gani makon ni Jesussa anang mga somolonod, “Abi gropo-gropoanindo ang mga tao tag-50 kag papongkoon.”15Ginsonod nanda anang sogo ni Jesus kag ginpa-pongko nanda ang tanan nga mga tao. 16Ginbuuldayon ni Jesus ang lima ka bilog nga tinapaykag darwa ka bilog nga isda, kag nagtangra tanasa langit kag ginpasalamatan na dato sa Dios.Pagkatapos, ginpamisang-pisang na dayon kaggintaw sa anang mga somolonod agud ipanag-tag sa mga tao. 17 Kag nakakaun sanda tanankag nagkarabosog. Pagkatapos nga ang tanannakakaun run gintipon nanda ang tinapay kagang isda nga nabilin, kag bali dosi ka baskitandang napono.

Ang Ginpabotyag ni Pedro parti kay Jesus(Mt. 16:13-19; Mc. 8:27-29)

18 May adlaw nga nagpabulag si Jesus sa mgatao agudmagpangamoyo. Anangmga somolonodkaiban na ra. Karon nagpamangkot si Jesuskananda, makon na, “Sono sa mga tao, sinoako kono?” 19 Makon nanda, “May nagakoonnga ikaw si Juan nga manogbunyag. Ang iba

Lucas 9:20 88 Lucas 9:43nagakoon nga ikaw si Elias, kag may iba pa gidnga nagakoon nga ikaw isara sa mga propita sanaona nga nabanaw.” 20Makon ni Jesus kananda,“Piro para kanindo sino ako?” Nagsabat si Pedro,makon na, “Ikaw ang Cristo nga anang ginpan-gako ang Dios nga magari.”

Ginsaysay ni Jesus ang parti sa Anang Paraabotonnga Pagantos kag Kamatayun

(Mt. 16:20-28; Mc. 8:30–9:1)21 Ginkonan sanda dayon ni Jesus nga indi

sanda gid magsogid bisan kino nga tana angCristo nga ginpangako ang Dios ngamagari. 22Aymakon na, “Ako nga Naging Tao kinanglan ngamagantos nga mayad sa anang imoon kanakunanang mga manogdomara ang mga Judio, angmga manogdomara nga pari, kag ang mgamanogtodlo ang Kasogoan. Isikway nanda akokag ipapatay, piro sa ikatlo ka adlaw mababanawako.”

23 Pagkatapos nagkoon si Jesus sa tanan ngamga tao doto, makon na, “Kon may tao nga gostomagsonod kanakun, indi na run dapat pagisipunanang kaogalingun, kondi kada adlaw kinanglanmagtoman tana kanakun abir kon kamatayunanang aboton sa pagsonod kanakun. 24 Ay angbisan sino nga nagakanogon anang kaboi digisa kalibotan nga dia mapapatay pa ra gid. Piroang bisan sino nga priparado nga mapatay tun-gud kanakun makakaangkun ang kaboi nga arakataposan. 25 Ano gid anang mabubuul ang taokon maangkun na ang tanan nga butang digi sakalibotan, piro madora anang kaboi? Ara gid!26 Ay ang bisan sino nga magkauya kanakun kagsa akun mga panodlo, ikauya ko tana ra kon Akonga Naging Tao magbalik run nga may gaum nganagalanyag alin kanakun kag sa Amay kag samga angil. 27 Sa matood tana, may mga tao digidadi nga indi mapataymintras indi nandamakitaanang pagari ang Dios.”

Nagiba Anang Oyaun ni Jesus(Mt. 17:1-8; Mc. 9:2-8)

28 Mga walo ka adlaw pagkatapos nga maam-bal na dia, gindara na si Pedro, si Juan, kag siSantiago patokad sa bokid agud magpangamoyo.29 Mintras nagapangamoyo tana nagiba anangitsora, kag anang lambongnagpoti gid ngamayadkag masolaw. 30 Kag golpi lang may nagpakitanga darwa ka tao nga nagapakigambal kanana.Dia sanday Moises kag Elias. 31 Nagalanyagsanda ra, kag nagapakigambal kay Jesus parti

sa anang pagalin digi sa kalibotan nga madalirun lang matabo sa Jerusalem. 32 Mintras na-gakaratabo dia nga mga butang, sanday Pedrotana namuukan nga mayad. Piro pagbogtawnanda, nakita nanda si Jesus nga nagalanyagkag ang darwa ka tao nga nagatindug sa anangtupad. 33 Datong maalin run ang darwa nga datokay Jesus, nagkoon si Pedro kanana, makon na,“Ginoo, mayad digi kami. Maimo kami tatlo kakamalig, ang sakabilog kanimo, ang sakabilog kayMoises, kag sakabilog ra kay Elias.” (Ang matoodtana si Pedro ara gid kaisip sa anang ginaambalnga dato.) 34 Ara pa natapos anang ambal niPedro kag nagabot ang panganod kag ginliku-pan sanda. Ginadlukan sanday Pedro pagtabonkananda ang panganod nga dato. 35 Pagkataposmay limug sanda nga nabatian nga nagaalin dotosa panganod nga nagakoon, makon, “Maman diaakun Bata, akun Pinili. Pamatian nindo tana!”36 Pagkaambal dato, nakita nanda nga si Jesusrun lang ang nabilin. Sa mga naglubas nga mgainadlaw ara anay pagsogidan nanday Pedro konano andang nakita.

Ginayad ni Jesus ang Bata nga Ginasistian angMalain nga Ispirito

(Mt. 17:14-18; Mc. 9:14-27)37 Ang madason nga adlaw, paglusub nanda

alin sa bokid, dorong mga tao ang nagsolang-solang kay Jesus. 38Doto sa kadoroanmay sangkatao nga nagsinggit nga nagakoon, makon na,“Maistro, abi kon maimo lang sulunga ra anayakun bata nga lalaki nga bogtong. 39Masami tananga ginasuludan ang malain nga ispirito. Konmagabot gani, golpi tana lang nga nagasiagit, na-gakulkug, kag nagabora dayon. Aros indimagalinkanana ang malain nga ispirito, kag kon magalinrun, tigbak nga mayad akun bata. 40Nagpakitloyako ron sa imong mga somolonod nga sobolonnanda, garing indi nandamasarangan.” 41Makondayon ni Jesus, “Kamo nga mga tao sa tyimponga dia, ara kamo pagtoo kag baliskad indongginaisip kag ginaimo. Asta sano pa akunpagantoskanindo? Abi, dara digi imong bata.” 42Mintrasnagaparapit kay Jesus ang bata, ginpatomba tanaang malain nga ispirito sa logta kag ginpakulkug.Piro ginpalayas ni Jesus ang malain nga ispiritokag ginayad na ang bata, kag ginbalik na dayonsa anang tatay. 43 Ang tanan nga mga tao dotonatingala nga mayad sa andang nakita nga naga-pakilala anang mabaul nga gaum ang Dios.

Lucas 9:44 89 Lucas 10:6Nagambal Ruman si Jesus Parti sa Anang Ka-

matayun(Mt. 17:22-23; Mc. 9:30-32)

Mintras natitingala pa ang mga tao sa tanannga anang ginimo ni Jesus, nagkoon tana saanang mga somolonod, makon na, 44 “Tandaannindo gid dia: Ako nga Naging Tao kinanglannga iintriga samga taonganagakontra kanakun.”45 Garing ara sanda dato kaintindi ay midyo gi-nalipudan andang isip agud indi nanda maangu-pan. Kag naalangan sanda nga magpamangkotkanana parti sa butang nga dato.

Sino gid ang Labaw sa Tanan?(Mt. 18:1-5; Mc. 9:33-37)

46 May sangka bisis nga nagbarais-baisananang mga somolonod kon sino gid kanandaang labaw sa tanan. 47 Piro naulaman ni Jesuskon ano andang ginaisip. Gani nagbuul tanaang bata kag ginpatindug na dayon sa anangkilid. 48 Pagkatapos nagkoon tana dayon, makonna, “Ang bisan sino nga tungud sa anang pag-too kanakun nagabaton kag nagaasikaso sa batanga toladia nagabaton ra kanakun. Kag angnagabaton kanakun nagabaton ra sa nagpadarakanakun. Ay ang pinakakubus kanindo mamanang labaw sa tanan.”

Ang Bukun Kontra Kanindo Kadampig Nindo(Mc. 9:38-40)

49 Nagkoon si Juan kay Jesus, makon na, “Gi-noo, nakakita kami ang tao nga nagasobol angmga malain nga ispirito kag imong aran anangginagamit. Ginbawalan namun tana nga dapatindi tana magimo toladato ay bukun tana atunkaiban.” 50 Piro makon ni Jesus kanana, “Indinindo pagbawali, ay ang bisan sino nga ara na-gakontra kanindo nagadampig kanindo.”

Ara Pagbatona si Jesus sa Sangka Bario sa Samaria51 Datong madali run lang magabot ang adlaw

nga si Jesus daraun run pa langit, nagdisisyontana nga maayan run sa Jerusalem. 52 Gani mayginpaona tana nga mga tao sa sangka bario saSamaria agud magpriparar anang madayonan.53 Piro ang mga tao doto sa bario nga dato indimagbaton kanana ay naulaman nanda ngamapa-Jerusalem tana. 54 Pagkaulam anang mga so-molonod nga si Santiago kag si Juan nagkoonsanda kay Jesus, makon nanda, “Ginoo, ano kan-imo, mapangayo kita ang kalayo alin sa langitagud mapagba sanda?” 55 Piro ginbalikid sanda

ni Jesus kag ginsaway. 56 Gani nagdiritso sandarun lang sa ibang bario.

Anang mga Somolonod ni Jesus(Mt. 8:19-22)

57Mintras nagapadayon sanda sa andang pag-panaw, may sangka tao nga nagkoon kay Jesus,makon na, “Masonod ako kanimo bisan diin kawmagayan.” 58 Piro makon ni Jesus kanana, “Angmga singgarong may boo nga ginaolian, kag angmga pispis may pogad, piro Ako nga NagingTao, ara ako balay nga akun gid nga sarangmapaowayan. Ta, matabid kaw pa kanakun?”59 Nagkoon dayon si Jesus sa isara, makon na,“Pagsonod kanakun!” Makon anang sabat angtao, “Ginoo, abi maoli ako anay, kag kon patayrun akun tatay kag maipalubung ko bago akomasonod kanimo.” 60 Makon ni Jesus kanana,“Ang mga tao nga patay sa panulung ang Diosmaman imong palubungun ang mga patay. Piroikaw tana magpanaw kag magwali ang parti saanang pagari ang Dios.” 61 May isara pa gid nganagkoon kay Jesus, makon na, “Ginoo, masonodako kanimo; piro togoti ako anay nga magolikag maglisinsya sa akun pamilya.” 62 Makon niJesus kanana, “Ang tao nga nagaarado nga sigianang balikid indi mapolosan anang pagarado.Dan toladan ra ang tao nga nagasonod kanakunnga may ginapamalikidan, bukun tana bagay saanang Ginarian ang Dios.”

10Ginsogo ni Jesus anang 72 ka Somolonod

1 Pagkatapos dato, ang Ginoo nagpili 72 pa gidka tao nga anang paonaun nga tagdarwa-darwasa mga banwa nga anang ayanan. 2 Makon nakananda, “Doro ang mga tao nga magatoo andankanakun. Andang kaalimbawa pario sa araniunnga malapad garing kolang gid ang manogani.Gani magpangamoyo kamo sa Ginoo nga mag-padara tana mga manogani sa anang araniun.3 Sigi, panaw kamo ron. Piro magandam kamo,ay indong kaalimbawa pario sa mga bata panga mga karniro nga akun ginapadara sa mgamapirintas nga sapat. 4 Indi kamo magdara angkoarta, bag, okon sandalyas. Kag indi kamora magtadung sa dalan kag magpakigampang saindong mga mabagat. 5 Kon magsulud kamo ronsa balay, magkoon kamo, ‘Kabay pa nga bindisy-onan ang Dios ang pamilya nga dia.’ 6 Kag konbagay sanda ngamagbaton indong pagbindisyon,

Lucas 10:7 90 Lucas 10:27bindisyonan sanda manda ang Dios. Piro konindi, indi sanda ra pagbindisyonan ang Dios.7Magdayon kamo sa primiro nga balay nga naga-baton kanindo, kag indi kamo magsaylo-sayloindong darayonan. Batona nindo andang gina-pakaun kanindo, ay ang nagapangabudlay dapatgid man nga soolan. 8 Kag kon diin kamo ngalogar magayan kag sanda nagabaton kanindo,kauna nindo ang bisan ano nga andang gina-pakaun kanindo. 9 Ayada nindo doto ang mganagamarasakit kag sogidan nindo nga oras rundia nga ang Dios magaari kananda. 10 Piro konmagabot kamo sa sangka banwa kag indi nandakamo pagbatonon, magayan kamo sa andangsa mga karsada kag magkoon, 11 ‘Tungud ngakamo indi magbaton kanamun, bisan ang yaboksa indong banwa nga nagadukut sa amun sikiamun tapokon bilang paandam kanindo. Tan-daan nindo dia: nagabot ron ang oras nga angDios magaari run.’ ” 12 Makon pa gid ni Jesus saanang mga inogpadara, makon na, “Sogidan kokamo, pagabot ang adlaw ang pagukum, anangsilot ang Dios sa mga tao sa banwa nga indimagbaton kanindo mas sobra pa kaysa anangsilot sa mga taga-Sodoma.”

Ang mga Banwa nga ara Naginulsul(Mt. 11:20-24)

13 Pagkatapos dato nagambal si Jesus kontra samga banwa nga ara naginulsul. Makon na, “Kailokamo nga mga taga-Corazin! Kag kailo kamo ranga taga-Betsaida! Ay kon ang mga milagro ngaakun ginimo dian kanindo ginimo ko sa Tiro kagsa Sidon, boay sanda run andanmaglambong anglambong nga sako kag magbutang abo sa andangolo bilang pagpakilala nga sanda nagainulsul runsa andang mga sala. 14 Gani sa adlaw nga angDios magukum, ang silot nga para kanindo ma-gasobra pa sa silot nga para sa mga taga-Tiro kagtaga-Sidon. 15 Kag kamo nga taga-Capernaum,indong pagsarig dayawon kamo ang tanan. Pirosa impyirno kamo gid tana itatagbung!”

16 Makon dayon ni Jesus sa anang mga inog-padara, “Ang nagapamati kanindo nagapamati rakanakun, kag ang nagasikway kanindo nagasik-way ra kanakun, kag ang nagsikway kanakunnagasikway ra sa nagpadara kanakun.”

Anang Pagbalik ang 72 ka Somolonod17 Pagbalik ang 72 nga ginpapanaw ang Ginoo

malipayun sanda, kag makon nanda kay Jesus,

“Ginoo, bisan ang mga malain nga ispirito sokokanamun paagi sa amun paggamit imong aran!”

18 Makon ni Jesus kananda, “Nakita ko anangpagkaolog ni Satanas alin sa langit nga midyokilat anang kadasig. 19 Gintawan ko kamo gaumagud madaug nindo ang tanan nga gaum atunkaaway nga si Satanas. Miski lapakun nindoang mga magkal kag mga iwi-iwi indi kamo mai-wan. Ara gid bisan ano nga makaalit kanindo.20Piro indi kamomagkalipay tungudnga angmgamalain nga ispirito soko kanindo, kondi magkali-pay kamo tungud nga indong aran nakasolat rundoto sa langit.”

Si Jesus Ginlipay ang Ispirito Santo(Mt. 11:25-27; 13:16-17)

21 Sa oras nga dato ginlipay nga mayad si Jesusang Ispirito Santo. Kag makon na, “Itay, tagyakaw ang langit kag logta. Nagapasalamat akokanimo tungud nga ang kamatoodan nga gintagomo sa mga maaram kag may mga tinonan gin-pasanag mo sa mga tao nga simpli ang kabubu-tun pario sa mga bata. Itay, salamat gid ngatoladato imong gosto.” 22 Pagkatapos, makon niJesus sa mga tao doto, “Ang tanan nga butanggintogyan kanakun akun Amay. Ang Amay langang nakakikilala gid kanakun nga anang Bata.Kag ang nakakikilala gid sa Amay ako ra lang ngaanang Bata kag ang mga tao nga akun gosto ngapakilalaun sa Amay.”

23 Nagatobang dayon si Jesus sa anang mgasomolonod kag magkoon kananda nga sanda-sanda lang, makon na, “Masoirti kamo tungudnga nakita nindo gid ang mga butang nga akunginapangimo. 24 Sa matood tana, doro nga mgapropita kag mga ari ang ona ang nagandum ngamakakita kag makabati indong nakita kag naba-tian dadi, piro ara natabo sa andang tyimpo.”

Ang Mayad nga Tao nga Taga-Samaria25May sangka manogtodlo doto ang Kasogoan

nga nagtindug kag nagpamangkot agud tirawansi Jesus. Makon na, “Maistro, ano kabay akundapat imoon agud makaangkun ako ang kaboinga ara kataposan?” 26 Makon ni Jesus kanana,“Ta ano anang ginakoon ang Kasogoan sono saimong nabasaan?” 27 Nagsabat ang tao, makonna, “Igogmaun mo ang Ginoo nga imong Diosnga tuduk gid sa imong tagiposoon, sa bilogmo nga kalag, sa tanan nga imong ginaimo, kagimong isip pirmi gid kanana. Kag igogmaun moimong kapario pario imong pagigogma sa imong

Lucas 10:28 91 Lucas 11:9kaogalingun.” 28 Makon ni Jesus kanana, “Ostogid imong sabat. Imoon mo dan agud may kaboikaw nga ara kataposan.”

29Piro indi gosto angmanogtodlo nga dato angKasogoan nga mauyan tana, gani nagpamangkottana pa gid, makon na, “Ta sino gid abi akunkapario?” 30 Ginsabat tana ni Jesus paagi sasangka istoria, makon na, “May sangka tao nganaglusub sa Jerico alin sa Jerusalem. Mintrasnagapanaw tana golpi tana lang nga ginlam-bayan ang mga tolisan. Ginbuul nanda anangpagkabutang pati anang lambong kag ginpikaanlampus, kag ginbayaan nanda tana nga midyo sapatay run. 31 Karon, nataboan nga may pari ngadoto ra naglusub sa dalan nga dato. Pagkakitana sa tao nga dato nga nagaonat doto sa dalannagpalikay tana sa binit ang dalan kag ginlubasanna lang. 32 Nagagi ra doto ang sangka kaboligang mga pari sa Timplo. Kag pagkakita na satao nga dato doto sa dalan, nagpalikay tanara kag ginlubasan na ra lang. 33 Ang ori maynakaagi doto nga bukun Judio nga taga-Samaria.Pagkakita na sa tao nga ginbalbal nalooy tananga mayad. 34 Gani ginparapitan na kag gin-bolong. Ginbutangan na ang langis kag binoanang mga igad kag ginbugkusan. Pagkataposginpasakay na dayon sa anang ginasakayan ngasapat kag gindara na sa sangka darayonan. Dotoginasikaso na tana pa gid. 35 Ang madasonnga adlaw, gintawan na koarta anang tagya angdarayonan kag nagkoon, makon na, ‘Asikasoonmo tana kag kon kolang pa dan bayadan ko langpagbalik ko digi.’ ” 36 Makon dayon ni Jesus samanogtodlo ang Kasogoan, “Ta kon sa kanimo,sino kananda nga tatlo ang nagpakita nga tanamanda anang kapario ang tao nga ginlambayanang mga tolisan?” 37 Makon ang manogtodloang Kasogoan, “Ang tao nga nagkalooy kanana.”Makon dayon ni Jesus kanana, “Ta imoa ra angpario anang ginimo.”

Nagbisita si Jesus kanday Marta kag Maria38 Nagpadayon panaw sanday Jesus kag

nakaabot sanda sa sangka bario. May sangkababai doto nga anang aran si Marta. Ginpadayonna sanda sa anang balay. 39May kabogto tana ngasi Maria nga nagpongko doto gid sa anang sikianni Ginoong Jesus ay gosto na nga magpamatisa anang mga ginatodlo. 40 Piro si Marta tananagapalibug nga mayad sa anang pagimus anangpagkaun nanday Jesus. Gani nagparapit tana kay

Jesus kag nagkoon, makon na, “Ginoo, ay danbali ara lang kanimo nga ako ginapabayananlang akun kabogto sa pagimus ang pagkaun.Abi kona ra nga boligan na ako!” 41 Makon angGinoo kay Marta, “Marta, doro nga mga butangimong ginapalibugan kag nagarikot imong isipsa mga butang nga bukun ra gid importanti.42 Ang matood tana, sangka butang lang gid angpinakaimportanti kag maman dia anang ginpilini Maria, kag dia ara may makabuul kanana.”

11Nagtodlo si Jesus Parti sa Pangamoyo(Mt. 6:9-13; 7:7-11)

1 May sangka adlaw nga pagkatapos pang-amoyo ni Jesus, isara sa anang mga somolonodang nagparapit kanana kag magkoon, makon na,“Ginoo, si Juan nga manogbunyag nagtodlo saanang mga somolonod kon paiwan magpang-amoyo. Todloi kami ra kon paiwan magpang-amoyo.”

2 Gani makon ni Jesus kananda, “Kon kamomagpangamoyo, magkoon kamo:‘Amay, kabay pa nga taodon kaw ang mga tao.Kabay pa nga magari ka run digi kanamun.3 Tawi kami amun kinanglan nga pagkaun sa

adlaw-adlaw.4 Patawada kami amun mga sala, ay kami naga-

patawad ra sa tanan nga nagkasala kana-mun. Kag indi mo kami pagipadaug samga pagsolay.’ ”

5 Makon pa ni Jesus kananda, “Alimbawa abi,ikaw may amigo, kag pagtungang gabi nagayankaw doto sa anang balay kag magkoon kanana,‘Amigo, abi paurama ako ra anay imong pagkaundian, 6 ay may amigo ako bala nga bago langnagabot kag ara ako gid ipakaun kanana.’ 7 Abi-abi lang nagsabat tana doto sa sulud nga na-gakoon, ‘Atig ayaw ako ron pagistorboa. Nasir-adoan run paman ang poirtaan kag nagairinggakami run akun mga bata, gani mabudlay run angmagbangon para tawan kaw.’ 8 Ta ano karon?Sa matood tana bisan indi tana magbangon kagmagtaw kanimo tungud sa indong pagamigoan,magabangon tana pa ra gid tungud nga ara kawnauya magpirit kanana, kag tawan kaw imongginakinanglan. 9 Ta maman dan nga nagakoonako kanindo nga magpangayo kamo sa Dios kagtawan na kamo. Magpadayon kamo gid sa pag-parapit kanana parti sa indong mga kinanglankag tigayonon na kamo. Magpangamoyo kamo

Lucas 11:10 92 Lucas 11:31sa Dios kag sabatun na kamo. 10 Tungud ngaang tanan nga nagapangayo sa Dios nakakaba-ton. Ang mga nagaparapit ginatigayon. Kag angmga nagapangamoyo sabatun. 11 Kamo nga mgaginikanan, kon indong batamagpangayo ang isdaano indong ginataw,magkal? 12Konmagpangayoitlog, tawan nindo ang iwi-iwi? 13 Ta kon kamogani nga mga tao nga malain antigo magtaw angmayad nga mga butang sa indong mga bata, angTatay pa nga sa langit! Itaw na ra gid ang IspiritoSanto sa mga tao nga nagapangayo kanana.”

Si Jesus kag anangAri angmgaMalain nga Ispirito(Mt. 12:22-30; Mc. 3:20-27)

14 May sangka bisis si Jesus nagsobol angmalain nga ispirito nga nagsulud sa sangka taonga anang ginpaapa. Kag pagkasobol na samalain nga ispirito nakaambal ang apa nga dato.Natingala nga mayad ang mga tao. 15 Piro maypira ka tao doto nga nagkoon, makon nanda,“Nagasobol dan ang mga malain nga ispiritotungud nga gintawan tana gaum ni Satanas ngaanang manogdomara ang mga malain nga ispir-ito.” 16Ang iba tanadoto gostonandanga tirawansi Jesus, gani ginkonannanda si Jesus ngamagimoang milagro, ay gosto nanda makita ang pama-tood nga ginpadara tana manda ang Dios. 17 Pironaulaman tana ni Jesus kon ano andang ginaisip,gani makon na kananda, “Kon anang mga po-moloyo ang sangka ginarian magburulag-bulagkag magaraway, dan nga ginarian madodora.Kag toladan ra ang matatabo sa pamilya nganagaburulag-bulag kag nagaaraway. 18 Gani konsi Satanas kag anang mga sakup magburulag-bulag kagmagaraway paiwanmagpadayon anangginarian? Ay kamo nagakoon nga ako naga-palayas ang mga malain nga ispirito tungud ngagintawan ako gaum ni Satanas nga manogdo-mara ang mga malain nga ispirito. 19 Piro konanang gaum ni Satanas akun ginagamit paramagpalayas ang mga malain nga ispirito, ta sinoang nagataw gaum sa indong mga somolonodnga nagapalayas ra ang mga malain nga ispirito?Indong mga somolonod mismo nagapamatoodnga sala kamo. 20 Karon, tungud nga paagi saanang gaum ang Dios nagasobol ako ang mgamalain nga ispirito, dia nagapamatood nga anangginarian ang Dios nagabot ron digi kanindo.”

21Kag ginsogidan sanda pa gid ni Jesus sangkapaanggid, makon na, “Kon nagagoardya ang ma-purus nga tao anang balay, basta komplito anang

armas indi gid maiwan anang mga pagkabutang.22 Piro kon solongon tana ang mas mapuruskanana, mapipirdi tana kag anang ginasarigannga mga armas bulun kanana, kag pati anangpagkabutang ururayun dayon.”

23 Pagkatapos makon ni Jesus, “Ang ara na-gakampi kanakun kontra kanakun. Kag ang aranagabolig kanakun sa pagtipon ang mga tao saDios nagaparapta lang.”

Pagbalik ang Malain nga Ispirito(Mt. 12:43-45)

24 “Kon ang malain nga ispirito maggoa satao nga anang ginsuludan, nagaalid tana sa mgalogar nga ara tobig ay nagapangita tana anglogar nga anang mapawayan. Karon kon inditanamakakita anang parawayanmaisipan na ngamabalik tana run lang sa anang ginalinan. 25Kagkon sa anang pagbalik makita na nga ang logarnga anang ginalinan limpyo ron kag naimus angtanan, 26mapanaw tana dayon kag magpangagadpito pa gid ka mga malain nga ispirito nga masmalain pa kaysa kanana. Kag masulud sandadayon sa tao nga dato kag olian. Kag ang taomaging mas malain pa gid kaysa dati.”

Ang Matood nga Kalipay27 Pagkaambal dato ni Jesus, may babai doto

sa mga tao nga nagsinggit kanana, makon na,“Masoirti ang babai nga nagbudus kag nagpatitikanimo!” 28 Nagsabat si Jesus, makon na, “Piromas masoirti pa gid ang mga tao nga nagapamatikag nagasonod sa anang ambal ang Dios.”

Nagpangayo Milagro ang mga Tao(Mt. 12:38-42)

29 Mintras nagadurukdukan ang mga tao kayJesus, makon na, “Masyado ra gid kalain angmga tao sa tyimpo nga dia. Nagapangayo sandakanakun nga pakitaan ko sanda ang milagro bi-lang pagpamatood kono nga ako ginsogo mandaang Dios. Piro ara iba nga milagro akun ipakitakananda kondi angmilagro nga natabo kay Jonas.30 Ay kon paiwan nga ang natabo dato anaykay Jonas naging tanda sa mga taga-Neneve ngatana ginsogo ang Dios, ang matatabo Kanakunnga Naging Tao maging tanda ra sa mga taosa tyimpo nga dia nga ako ginsogo manda angDios. 31 Sa adlaw ang pagukum mababanaw angRayna ang Salatanan pati angmga tao sa dadi kagbasolon na sanda. Ay tana sa marayu pa gid ganinga logar sa salatanan nagalin agud magpamati

Lucas 11:32 93 Lucas 11:53sa anang kaaram ni Aring Solomon. Piro dadimay nagatodlo digi nga sobra pa kay Solomon,piro kamo tana indi magbaton anang ginatodlo.32 Pagabot ang pagukum, ang mga taga-Nenevemababanaw ra kaiban ang mga tao sa dadi kagbasolon nanda sanda. Ay pagkabati ang mgataga-Neneve dato anay sa anang wali ni Jonas,nagirinulsul sanda. Piro dadi may nagatodlonga sobra pa kay Jonas, garing kamo tana indimagbaton anang ginatodlo.”

Anang Pinakasolo Atun Lawas.(Mt. 5:15; 6:22-23)

33 Makon pa ni Jesus, “Ara tao nga nagasindiang solo kag pagkatapos tagoon dayon okon tak-luban ang tabig, kondi ginabutang gid tana satorongtongan agudmakakita angmganagasulud.34 Atun mata anang pinakasolo atun lawas. Aykon masanag imong panulung nasanagan run daimong bilog nga lawas. Piro kon imong panulungmadulum naduduluman ra imong lawas. 35 Ganisigoroon mo nga nasanagan kaw ron manda, aysabun dan imong ginakoon nga kasanag madu-lum. 36 Kag kon imong bilog nga lawas nasana-gan run kag ara gid parti nga madulum, danobos masanagan, pario sa nalanyagan kaw angmasanag nga solo.”

Anang mga Ambal ni Jesus Kontra sa mga Pariseokag mga Manogtodlo ang Kasogoan

(Mt. 23:1-36; Mc. 12:38-40)37 Pagkatapos ambal ni Jesus, may sangka

Pariseo nga nagagad kanana nga magkaun dotosa anang balay. Gani nagtabid tana doto kagnagkaun. 38 Natingala ang Pariseo pagkakita nanga si Jesus ara nagpangogas bagomagkaun sonosa andang nakaogalian. 39Gani makon ang Ginookanana, “Kamo nga mga Pariseo nagapakita-kitalang nga mayad indong mga ginaimo, piro angmatood gid tana indong tagiposoon pono kaaku-gan kag kalainan. Pario kamo sa tasa okon sapinggan nga ginalimpyoan lang sa goa. 40 Arakamo manda nagagamit indong isip. Kabay angDios nga nagimo atun lawas nga nakikita sa goamaman da ang nagimo ang sa sulud. 41 Ganiparamaging limpyo kamogid sa anang panulung,kaloyi nindo ra ang mga malisud kag ayaw nindopagikawi kon ano andang kinanglan.

42“Kailo kamongamgaPariseo! Ginatawnindoindong ikapolo bisan sa indong mga laswa kagmga panlakut, piro ginpabayanan nindo angmgamas importanti pa gid nga mga butang pario sa

pagimo ang matarung sa indong isigkatao kagpagigogma sa Dios. Dapat andan ginaimo nindoang mga butang nga dia, nga ara ra ginapabayaniang pagtaw indong ikapolo.

43 “Kailo kamo ra gid nga mga Pariseo! Aykon kamo sa mga simbaan, gosto nindo gid ngamagpongko sa mga porongkoan nga para sa mgadungganun nga mga tao. Kag sa mga logar ngadorong tao gosto nindo gid nga magtaod sandakanindo. 44 Kailo kamo ra gid, ay ginapalatonannindo ang mga tao indong ginaimo nga malain.Indong kaalimbawa pario sa rulubungan nga araanang tanda kag ginalapak-lapak ang mga taonga ara kaulamnga dato gali sa idalummay pataynga nagaparisna kananda.”

45 Pagkaambal ni Jesus dato, may manogtodloang Kasogoan nga nagkoon, makon na, “Sir, saimong ambal nga dan pati kami ginagapil mo rainsolto.” 46 Nagsabat si Jesus, makon na, “Patikamongamgamanogtodlo ang Kasogoan kailo ratungud nga ginapabugatan nindo ang mga tao sadoro nga mga soronodon nga ginadogang nindosa Kasogoan, piro kamo mismo ara gid gani na-gatoman. 47 Kailo kamo ra! Ginapaimoan nindoanang mga pantyon ang mga propita nga gin-pamatay indong mga kaolang-olangan. 48 Ganisa indong ginaimo nga dia nagapamatood kamokag nagakompormi ra sa andang ginimo. Aysanda ang nagpamatay kananda kag kamo angnagapaimo andang mga pantyon. 49Maman dannga sono sa anang kaaram ang Dios nagkoon tanarun nga lagi ang ona, makon na, ‘Magapadara akokananda ang mga propita kag mga apostolis; kagang iba sa akun mga ipadara patayun nanda, kagang iba ingaboton nanda.’ 50Gani kamo nga mgatao sa dadi sisilotan ra ang Dios tungud sa anangpagkapatay ang mga propita ang ona, alin pa angpagimo ang kalibotan 51 alin pa kay Abel asta kayZacarias nga ginpatay sa anang ulut ang Timplokag ang altar nga ginasonogan ang ginaalad saDios. Uu, sogidan ko kamo, kamo nga mga tao sadadi sisilotan gid tungud sa andang mga ginimo.

52 “Kailo kamo ra nga mga manogtodlo angKasogoan, ay ginatago nindo ang pinakasosi sapagintindi ang kamatoodan. Bukun lang ngaara kamo nagasonod sa kamatoodan, kondi gina-pamalabagan nindo pa ang iba nga gosto mag-sonod.”

53Pagkaalin ni Jesus sa balay nga dato, angmgamanogtodlo ang Kasogoan kag ang mga Pariseonagompisa run nga magdumut gid nga mayad

Lucas 11:54 94 Lucas 12:24kanana. Ginboroligan nanda tana pamangkotparti sa sari-sari nga mga butang 54 agud konmagsala gani anang sabat iakosar nanda tana.

12Magandam sa mga Tao nga Pakita-kita lang An-

dang Ginaimo(Mt. 10:26-27)

1 Sigi-sigi anang abot ang linibo nga mga taodoto kay Jesus kag nagaduruk-dukan sanda run.Mintras nagaparamati ang mga tao nagkoon siJesus sa anang mga somolonod, makon na, “Ma-gandam kamo, ay sabun malatonan kamo anangogali ang mga Pariseo nga poros lang pakita-kita.2 Piro ara sikrito nga ginatago nga indi maggoakag maulaman sa ori. 3 Gani, bisan ano indongginsoro-sikrito sa madulum, masanag gid ngamababatian kag bisan ano indong ginotik-otik sakoarto, mabaritaan ang tanan.”

Ang Dapat Kaadlukan(Mt. 10:28-31)

4 “Mga amigo, indi kamo magkaadluk sa mgatao ngamakapatay lang indong lawas kag pagkat-apos ara sanda run sarang maimo pa kanindo.5 Indong kaadlukan tana ara iba kondi ang Dios,tungud nga pagkatapos nga patayun na ananglawas ang tao may gaum tana pa sa pagpilakanang kalag sa impyirno. Gani maman dan nganagapadumdum ako kanindo nga tana mamanindong kaadlukan. 6 Kabay ang kabarato langgid anang bayad ang pispis nga mairintuk konibaligya. Piro bisan bali ara sa mga tao ang mgapispis nga dan, sa Dios tana ginadumdum na gidang kada isara. 7 Gani labi run gid kamo, bisanindong mga book naulaman na kon pira. Mamandan nga indi kamo gid dapat magkaadluk ay maslabi kamo pa sa abir kon pira pa karaku nga mgapispis.”

Ang Pakilala kay Cristo(Mt. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

8Makon pa ni Jesus kananda, “Sa matood tana,ang bisan sino nga nagakoon sa mga tao nga akoanang Ginoo, Ako nga Naging Tao magakilala ranga tana akun sa atobangan anangmga angil angDios. 9 Piro ang nagakoon sa mga tao nga akobukun anang Ginoo, indi ko ra pagkilalaun ngatana akun sa atobangan anang mga angil angDios. 10 Ang bisan sino nga magambal kontraKanakun nga Naging Tao mapapatawad; piro ang

magambal kontra sa Ispirito Santo indi gid pag-patawadun.

11 “Kon tungud sa indong pagtoo daraun kamosa anang mga simbaan ang mga Judio okon samgamanogdomara angmga banwa agud imbisti-garun, indi kamo magpalibug kon ano indongisabat. 12 Ay sa oras nga dato ang Ispirito Santomaman ang magatodlo kanindo kon ano indongisabat.”

Paanggid Parti sa Manggaranun nga Nagsarig saAnang Manggad

13 May tao doto nga nagkoon, makon na,“Maistro, abi kona ra akun gorang nga lalakinga partian na ako amun sorobliun.” 14 Makonni Jesus kanana, “Ikaw nga tao kaw, sino angnagimo kanakun nga wis okon manogparti in-dong pagkabutang?” 15Makon dayon ni Jesus samga tao, “Magamdam kamo sa tanan nga klasinga kaakugan, ay ang matood nga kaboi bukundipindi sa dorong manggad.” 16 Kag ginsogidanna sanda dayon ang sangka paanggid, makonna, “May sangka tao nga manggaranun nga maylogta nga doro gid anang tubas. 17 Gani sa anangisip ang tao nga dato makon na, ‘Ano kabay akunimoon? Ara ako ron butangan akun patubas!18 Mayad pa sigoro ipaguba ko akun mga bodigakag mapaimo ako dayon ang mas mabaul pa gid,kag doto ko ibutang akun mga patubas kag mgapagkabutang. 19 Pagkatapos, tungud nga dororon akun natipon para sa paraaboton nga mgatinoig, mapaway-way ako ron lang, magkaun,maginum, kag magpangalipay.’ 20 Garing makonang Dios kanana, ‘Kabos-kabos nga tao! Karon sagabi bawiun run imong kaboi. Ta sino kabay angmapolos imong gintipon nga manggad?’ 21 Dantoladan anang kaalimbawa ang tao nga nagatiponangmanggad para gid lang sa anang kaogalingunpiro pobri sa anang panulung ang Dios.”

Ang Pagsarig Dapat sa Dios(Mt. 6:25-34)

22 Makon dayon ni Jesus sa anang mga so-molonod, makon na,“Maman dan nga ginakonan ko kamo nga indikamo magsari palibug sa indong pagpangaboikon ano indong kaunun kag kon ano indongisoksok. 23 Ay gintawan kamo ang Dios kaboikag lawas nga mas importanti kaysa pagkaunkag sa lambong, gani indi maimo nga indi nakamo pagtawan indong pagkaun kag paglam-bong. 24 Sulunga nindo ang mga wak: ara

Lucas 12:25 95 Lucas 12:48sanda nagatanum, ara nagaani, kag ara sandabodiga nga ginatiponan andang pagkaun, piroginapakaun sanda ang Dios. Mas labi kamo kaysamga pispis, gani indi na kamo gid pagpabayanan!25 Sino kanindo ang makapalawig indong kaboibisan maistan lang paagi sa indong pagpalibug?Ara gid! 26 Gani, tungud nga ara kamo ra gidmaimo para mapalawig indong kaboi bisan mais-tan lang gid, ta basi kon ano-ano pa gid nga mgabutang indong ginapalibugan? 27 Sulunga nindobala kon paiwan nagatobo ang mga bolak; arasanda nagapangabudlay okon nagaabul. Piro samatood tana, bisan ang bantog kagmanggaranunnga ari nga si Solomon, anang mga lambong indimakaiwan-iwan sa anang kasadya ang bisan isarasa mga bolak. 28 Gani kon ginapasadya ang Diosangmga ilamononnga boi dadi dian sa taramnan,piro sa kaboayan ginatotodan ra lang, maimobala nga indi na kamo pagpalambongan? Angkaistan gid indong pagtoo! 29 Kag indi kamora magsari palibug kon ano indong kaunun kaginumun. 30 Ay maman dan anang ginasari pal-ibugan ang mga tao nga ara nagatoo sa Dios. Pirokamo tana, indong Tatay sa langit nakaulam ngakinanglan nindo dan. 31Gani indong imoon tana,intindiun nindo anang ginarian kag indong mgakinanglanun nga dan itaw na ra kanindo.”

Manggad sa Langit(Mt. 6:19-21)

32 “Kamo nga nagasonod kanakun pira langgid, piro indi kamo magkaadluk ay ginbuut in-dong Tatay nga paariun kamo sa anang ginarian.33 Pamaligyaan nindo indong pagkabutang kagipanaw nindo anang bayad sa mga malisud agudindi kamo gid mawaran kag magapatago kamopa ang sigorado nga manggad doto sa langit.Doto tana indong pinatago indi run gidmaboinanokon marangga, tungud nga ara doto takawannga makaparapit kag ara ra may nagapangutkut.34 Ay kon diin nakabutang indong pinakamang-gad doto ra pirmi indong isip.”

Masarigan nga mga Sorogoon35-36Kagmakon pa gid ni Jesus kananda, “Mag-

priparar kamo pirmi agud indi kamo magolpiankonmagbalik indongGinoo. Wadanindo angmgasorogoon nga nagaulat sa anang pagbalik andangagalun nga nagayan sa ponsyon. Nagabantaysanda kag arananda ginapataya andangmga solo.Gani bisan anong oras magabot andang agalun,kon magpanoktok, mabobokasan nanda ra nga

lagi ang poirtaan. 37Masoirti dan nga mga soro-goon nga pagabot andang agalun nagabogtawkag priparado. Sa matood tana, papongkoonna ang mga sorogoon nga dato doto sa ananglamisa kag tana mismo ang masirbi kananda.38Masoirti sandamanda konmaabotan sanda ngapriparado sa anang pagabot bisan tungang gabiokon kasanagun pa. 39 Tandai nindo dia: konnaulaman lang ang tagbalay kon sano maabotang takawan, sigorado nga bantayan na gid agudindi makasulud ang takawan sa anang balay.40 Gani magbantay kamo pirmi, ay sa oras ngaara nindo ginadaumdauma, magaabot Ako ngaNaging Tao.”

Ang Masarigan kag ang Indi Masarigan nga Soro-goon

(Mt. 24:45-51)41 Nagpamangkot si Pedro, makon na, “Ginoo,

para kino ang paanggid nga dato, para kanamunnga imong mga somolonod okon para sa tanan?”42Ginsabat tana ni Jesus paagi sa sangka paanggidpa gid, makon na, “Indi bala nga kon sino angmasarigan kag maaram nga sorogoon mamananang ginapili ang tagbalay nga magdomara saanang kaiban nga mga sorogoon, kag tana angnagataw kananda andang pagkaun sa tama ngaoras? 43 Masoirti ang sorogoon nga dan konsa pagbalik anang agalun maabotan tana ngaginaimo na ang ginapaimo kanana. 44 Sa ma-tood tana, imoon tana run gid anang agalun ngamanogdomara sa anang tanan nga pagkabutang.45 Piro kailo ra ang sorogoon nga kon paglargaanang agalun maisipan na nga maboay tana pamagbalik, gani ompisaan na run pamintas anangkapario nga mga sorogoon, lalaki kag babai, kagara tana run iba nga ginaimo kondi ang mag-pagosto kaun, inum kag palingin. 46 Maabotanang agalun sa oras nga ara na gid ginadaum-dauma, kag tuktukun tana dayon. Ibilang tana samga tao nga indi gid masarigan.

47 “Ang sorogoon nga nakaulam kon ano ananggosto anang agalun piro ara nagaliuk-liuk kag aranagasonod sa anang gosto anang agalun doro ngaanot anang matitirawan. 48 Kag ang sorogoontana nga ara kaulam kon ano anang gosto anangagalun kag nakaimo ang mga butang nga bukunmayad anoton ra, piromaistan lang. Ay ang bisansino nga gintawan doro, doro ra ang ginapaabotalin kanana. Mas doro ang ginapaabot sa tao ngaginpiaran doro.”

Lucas 12:49 96 Lucas 13:15Si Jesus Nagapaburulag-bulag ang Pamilya(Mt. 10:34-36)

49 Nagkoon ra si Jesus kananda, makon na,“Ako nagayan digi sa kalibotan nga dia agudsintinsyaan ang mga tao. Andang sintinsya mag-ing pario sa kalayo kag gosto ko nga magrarabrun. 50 Piro bago dan matabo doro anay ngamga kalisud akun maagian. Kag indi ako gidmapabutang mintras ara pa matapos.

51“Indongpagsarig nagayan akodigi paramag-dara kalinung sa kalibotan nga dia. Piro ang ma-tood tana, nagayan ako digi agud magpaburulag-bulag ang mga tao. 52 Ay alin dadi, tun-gud kanakun may lima ka tao sa pamilya ngamagakarampi-kampian. Ang tatlo kontra sadarwa kag ang darwa kontra sa tatlo. 53Ang tataykag anang bata nga lalaki magakontraan. Angnanay kag anang bata nga babai magakontraan.Kag ang panogangan nga babai kag anang oma-gad nga babai magakontraan.”

Panilagan Nindo ang Tyimpo(Mt. 16:2-3)

54Makon dayon ni Jesus sa mga tao, makon na,“Digi kanatun kon makita nindo gani ang galumsa kasalupan kampi nagakoon kamo nga maoran,kag nagaoran manda. 55 Kag kon maguyup rungani ang salatan nagakoon kamo nga magainit,kag nagainit ra gani. 56Antigo kamo magpanilagkon ano ang matatabo sa kalibotan sa indongpagsulung sa logta kag sa langit, piro basi indikamo magpanilag sa mga nagakaratabo dadi?Pakita-kita lang indong pagkadiosnon!”

Magpakigosay Kaw sa Imong Kaaway(Mt. 5:25-26)

57 “Basi ara nindo gid ginabinag-binaga konano ang tama. 58 Kon may magakosar kan-imo, imoratan mo nga lagi nga magpakigariglomintras nagapaayan kamo pa lang sa korti. Aysabun daraun na kaw gid sa wis kag iintriga kawdayon ang wis sa polis agud prisoon. 59 Kag indikaw gid makagoa kon indi mo anay pagbayadanang tanan mo nga molta.”

13Maginulsul Kamo ron

1 May mga tao doto nga nagbarita kay Jesusparti samga taga-Galilea nga ginpapatay ni Pilatomintras nagaalad sanda ang mga sapat. 2Makonni Jesus sa mga nagbarita kanana, “Sigoro na-gaisip kamonga natabo dato kananda tungudnga

mas malain sanda nga mga tao kaysa sa iba ngamga taga-Galilea. 3Piro bukun! Sogidan ko kamo,loas kon magirinulsul kamo kag magtaralikodsa indong mga sala, kamo tanan madodora ra.4 Pario ra sa natabo sa 18 ka tao nga natombaanang tori doto sa Siloam kag nagkarapatay. Sigoroindong pagsarig sanda run gid ang pinakamalainsa mga taga-Jerusalem. 5 Piro bukun! Sogidan takamo, kon indi kamo magirinulsul kag magtara-likod sa indong mga sala, kamo tanan madodorara.”

Ang Kaoy nga Ara Nagapamonga6 Kag ginistorian sanda dayon ni Jesus ang

sangka paanggid, makon na, “May sangka taonga may gintanum nga igira sa anang kaobasan.Ginayanan na anang tanum nga dato kag gin-sulung kon may bonga, piro ara tana gid maynakita. 7 Gani ginkonan na ang nagaasikasoanang kaobasan, makon na, ‘Tatlo ron ka toigakun balik-balik digi nga nagasulung kon maybonga ang igira nga dia, piro ara pa ra gid man.Mayad pa putputun mo ron lang. Ginabuul nalang anang abono ang logta.’ 8 Piro makon angnagaasikaso anang logta, ‘Pabayanan ta lang anaysa dagon nga dia ay kalian ko anang palibot kagabonoan dayon. 9 Kag basi pa lang nga magpa-monga sa madason nga toig. Piro kon indi pa ragid, bago ta run putputun.’ ”

Ginayad ni Jesus ang Babai nga Bogtot10 May Adlaw nga Inogpaway nga si Jesus

nagayan sa anang simbaan ang mga Judio kagnagtodlo doto. 11Karon, may babai doto nga bog-tot tungud nga ginapamasakit tana ang malainnga ispirito. Sa sulud 18 ka toig indi tana gidmakatadlung anang lawas. 12 Pagkakita kananani Jesus gintawag na kag magkoon, makon na,“Manding, libri ka run sa imong masakit ngadan.” 13 Kag gintongtong na dayon anang alimasa babai nga dato. Lagi-lagi nagtadlung ananglikod kag nagdayaw tana sa Dios. 14 Piro nasilagnga mayad ang manogdomara sa simbaan, tun-gud nga nagpaayad si Jesus sa Adlaw nga Inogp-away. Makon na sa mga tao, “Sa sangka simanamay anum kita kabay ka adlaw nga inogobra.Sa mga adlaw nga dan magayan kamo digi agudmagpabolong, piro indi tana kon Adlaw nga In-ogpaway.” 15Ginsabat tana ang Ginoo, makon na,“Pakita-kita lang indong pagkadiosnon. Indi balanga kon kamo may baka okon kabayo, ginaobadnindo kag ginagoyod sa mga parainuman bisan

Lucas 13:16 97 Lucas 14:2Adlaw nga Inogpaway? 16 Kon ginaimo nindodan sa sapat, basi indi ta pagimoon ang mayad sababai nga dia nga isara ra sa anang mga kaliwatni Abraham? Gingapos tana ni Satanas sa sulud18 ka toig, gani dapat libriun tana sa anang gaumni Satanas abir kon dia Adlaw nga Inogpaway.”17 Sa anang sabat nga dato ni Jesus nauya angmga nagakontra kanana. Piro ang mga tao tananalipay nga mayad tungud sa mga makatiringalanga mga butang nga anang ginpangimo.

Paanggid Parti sa Lamigas nga Mostasa(Mt. 13:31-32; Mc. 4:30-32)

18 Nagpadayon pa gid si Jesus sa pagambal.Makon na, “Sa ano ko kabay ipatolad anangpagari ang Dios? 19 Anang pagari ang Dios pariosa bosol ang mostasa nga ginpanggas ang sangkatao sa anang gardin. Nagtobo ang mostasa kagnagbaul nga daw sa kaoy anang kataas, kag na-pogadan ang mga pispis anang mga sanga.”

Paanggid Parti sa Pampaabok ang Tinapay(Mt. 13:33)

20 Pagkatapos nagambal ruman si Jesus partisa pagrapta anang pagari ang Dios sa mga tao.Makon na, “Sa ano pa kabay ipaalimbawa anangpagari ang Dios? 21 Pario dia sa pampaabok ngaginlakut ang babai sa sangka labador nga arinanga anang ginmasa, kag nagabok dayon ang bilognga minasa.”

Ang Poirtaan nga Masipot(Mt. 7:13-14, 21-23)

22 Mintras nagapaayan si Jesus sa Jerusalemsigi anang panodlo sa mga bario kag mga banwanga anang naagian. 23 Karon, may sangka taonga nagpamangkot kanana, makon na, “Ginoo,ano kabay, maistan lang ang mga tao nga mal-owas?” Ginsabat tana ni Jesus paagi sa paanggid.Makon na, 24 “Magimorat kamo gid sa pagsuludsa masipot nga poirtaan. Ay ang matood tana,doro andan ang maliag nga magsulud, garingindi sanda makasulud. 25 Kon nakapanirado ronang tagbalay anang poirtaan magaagoanta kamoron lang gid tindug sa goa nga magapanoktokkag magasari koon nga ‘Ginoo, pasuluda kamira.’ Piro sasabatun na kamo nga nagakoon, ‘Araako kakilala kanindo.’ 26 Pagkatapos masabatkamo nga, ‘Kabay nagkaraiban kita sa pagkaun,kag nakatodlo kaw ra sa mga karsada sa amunbanwa.’ 27 Piro masabat tana kanindo nga, ‘Bastaara ko kamo gid nakilala. Pagparayu kamokanakun, tanan kamo nga nagaimo ang malain!’

28 Magapanangis kamo kag mapapagut indongngipun kon makita nindo indong mga kaolang-olangan nga sanday Abaraham, Isaac, Jacob kagang tanan nga mga propita doto sa anang gi-narian ang Dios, piro kamo tana ginpilak sa goa.29 Kag bukun lang dan, kondi makikita nindopa ang mga bukun Judio nga nagaralin sa tanannga parti ang kalibotan nga magapongko kagmagakaun doto mismo sa anang ginarian angDios. 30 May mga tao nga midyo bali ara sandadadi, piro kon magabot ron ang adlaw nga datokikilalaun sanda. Kag may mga ginakilala dadinga kon magabot ron ang adlaw nga dato bali arasanda run lang.”

Anang Pagpamalangga ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 23:37-39)

31 Sa oras ra nga dato may mga Pariseo nganagparapit kay Jesus kag nagkoon, makon nanda,“Kinanglan magalin kaw digi tungud nga gostoni Herodes nga ipapatay kaw.” 32 Piro ginsabatsanda ni Jesus, makon na, “Panaw, sogidi nindoang toso nga dan nga Herodes nga sigi akunpangsobol ang mga malain nga ispirito kag na-gapangayad ako ang mga masakitun dadi astasa aruman kag sa ikatlo ka adlaw matatapos koron akun obra. 33 Kinanglan gid nga padayononko akun pagpanaw nga dia dadi, aruman, kagasta sa isarang aruman tungud nga bukun bagaynga ang propita patayun sa ibang logar kondi saJerusalem.

34 “Kamo nga mga taga-Jerusalem, basi gina-pamato kag ginapamatay nindo ang mga propitaang Dios nga ginpadara kanindo? Boay run akunandum nga tiponon kamo kag atipanun pario sainan nga manok nga nagatipon anang mga pisusa idalum anang mga pakpak, garing indi kamokanakun. 35 Dadi, baala kamo ron sa indongkaogalingun. Ay indi nindo ako ron gid makitaasta magabot ang adlaw nga magakoon kamonga, ‘Dayawon ang nagaabot nga ginpadara angGinoo.’ ”

14Ginayad ni Jesus ang Tao nga Masakitun

1 May sangka Adlaw ruman nga Inogpawaynga si Jesus ginimbitar ang isara sa mga manog-domara ang mga Pariseo nga magkaun doto saanang balay. Pagabot ni Jesus doto ginbantayantana nga mayad ang mga tao nga nagakontrakanana kon lapasun na ang Kasogoan. 2 Karon,

Lucas 14:3 98 Lucas 14:26may tao doto nga nagaparamanug anang bilognga lawas. 3 Nagpamangkot si Jesus sa mgamanogtodlo ang Kasogoan kag sa mga Pariseo,makon na, “Ginatogot bala atun Kasogoan ngamagpangayad ang mga masakitun kon Adlawnga Inogpaway okon ara?” 4 Piro ara sanda gidnaglimug-limug. Ginkaputan na dayon ang taonga dato kag ginayad na. Pagkatapos ginpaolina. 5 Kag nagkoon tana sa mga tao doto, makonna, “Pario abi may dian kanindo nga anang bataokon anang baka naolog sa bobon ang Adlaw ngaInogpaway, ta pabayanan nindo lang ay Adlawnga Inogpaway?” 6 Piro ara ra gid may nagsabatkanana sa anang pamangkot nga dia.

Pagamoma kag Pagpaubus7 Napanilagan doto ni Jesus nga ang mga

tao nga ginpangimbitar nagapili gid ang mgaporongkoan nga para samga importanti ngamgatao. Gani nagsaysay tana kananda. 8 Makonna, “Kon ikaw ginaimbitar sa mga ponsyon angkasal, indi mo pagpiliun ang porongkoan ngapara sa mga importanti nga mga tao. Ay sabunmay ginimbitar nga mas importanti pa gid kaysakanimo. 9Kag ang nagimbitar kanindo nga darwamagaparapit kanimo kag magkoon, ‘Abi pagalinanay dian, ay dan nga porongkoan para sa taonga dia.’ Ta kon toladan ang matabo, mauyankaw kag kon diin ka run lang nga binit-binitmapongko. 10 Piro imong imoon tana kon ikawimbitarun, piliunmo lang ang porongkoan nga sabinit-binit, agud pagabot ang nagimbitar kanimoparapitan kaw kag daraun doto sa importanti ngamga porongkoan. Ta kondi mapadungugan kawsa atobangan ang tanan nga ginimbitar. 11Ay angbisan sino nga nagapataas-taas anang kaogalin-gun ibubutang sa ubus, piro ang nagapaubus tanapataasun ang Dios.”

12 Makon na ra sa tao nga nagimbitar kanana,“Kon magimbitar kaw ang mga tao nga magigmaokon magyapon kanindo, indi basta lang imongmga amigo okon imongmga kabogto okon imongmga paryinti okon imong mga kamalay ngamanggaranun imong imbitarun, ay basi kon im-bitarun ka nanda ra. Kon toladan ang matabonabaton mo ron imong balus. 13 Imong imoontana kon magponsyon kaw, ang mga pobri, angmga pingkaw, ang mga piang, kag ang mga bolagmaman imong pangimbitarun. 14 Dan magingmasoirti kaw nga mayad tungud nga indi sandamakabalus kanimo, piro ang Dios tana maman

gid ang magabalus kanimo pagabot ang oras ngamabanaw ang mga matarung.”

Paanggid Parti sa Ponsyon(Mt. 22:1-10)

15 Pagkabati dato ang isara sa mga tao nganakaiban kay Jesus doto sa pagkaun, nagambaltana, “Masoirti gid ang mga tao nga makairugsa pagkaun doto sa anang ginarian ang Dios!”16 Ginistorian tana dayon ni Jesus, makonna, “May sangka tao nga nagpriparar mabaulnga ponsyon, kag doro anang ginpangimbitar.17 Pagabot ang oras nga inogkaun run, ginsogona anang sorogoon nga ayanan run anang mgaginpangimbitar kag konon nga ‘Magayan rundoto ay priparado ron ang tanan!’ 18 Garingkada isara kananda nagbaribad nga sanda konoindi makaayan. Makon ang isara, ‘Bago akolang kabakal logta kag dapat ayanan ko dato kagsulungun. Gani pasinsyaa ako lang.’ 19Makon paang isara, ‘Indi ako makaayan ay bago ako langkabakal napolo ka bilog nga baka kag tirawanko dadi kon masadya iarado. Gani pasinsyaaako lang.’ 20 Makon pa gid ang isara, ‘Bago akolang nga nagpakasal, gani indi ako makaayan.’21 Pagkatapos, nagbalik ang sorogoon sa anangagalun kag ginsogidan na tana kon basi indisanda kono makaayan. Pagkabati dato angagalun nagugut anang ginawa. Gani makon na sasorogoon nga dato, ‘Pagayan doto samga karsadakag mga dalan atun banwa kag daraa digi angmga pobri, mga pingkaw, mga bolag kag mgapiang.’ 22Pagkaimo dato ang sorogoon,makon nasa anang agalun, ‘Sir natoman run imong sogo,piro may bakanti pa gid ang karaunan.’ 23 Ganimakon ang agalun kanana, ‘Ta pagayan doto samga dalan sa goa ang banwa kag piritun mo angmga tao nga imong makita nga magayan digiagud mapono akun balay. 24 Sogidan ko kamoang matood, doto sa mga tao nga ona ko ngaginpangimbitar, ara gid may makatiraw kanandaakun ginpriparar nga pagkaun.’ ”

Ang Pagsonod sa Ginoo(Mt. 10:37-38)

25 Mintras nagapadayon si Jesus sa anangpagpanaw paayan sa Jerusalem, doro nga mgatao ang nagtawas kanana. Ginbalikid na sandakag magkoon, 26 “Kon may tao nga gosto mag-sonod kanakun, piro mas palangga na anangmga ginikanan, anang asawa, anang mga bata,anang mga kabogto okon anang kaogalingun

Lucas 14:27 99 Lucas 15:18kaysa kanakun, indi tana poidi nga maging akunsomolonod. 27 Ang bisan sino nga bukun di-sidido ngamagsonod kanakun asta sa kamatayunindi poidi nga maging akun somolonod. 28 Angtao nga gosto magsonod kanakun pario sa taonga nagaplano nga mapatindug ang mataas ngabalay. Primiro binag-binagun na anay kon piraanang magastos kag kon magaigo anang koartanga garastoson asta matapos ang balay. 29 Aykon indi na dia pagimoon sabun pondasyon palang anang mapaobra maobos ron anang koartakag indi na run makapatapos. Gani kadlawantana ang mga tao nga makakita. 30 Magakoonsanda nga ‘Nagsari pa patindug ang tao nga dianga indi ra lang makapatapos.’ 31 Pario ra sasangka ari nga mapakiggira sa ibang ari. Dapatisip-isipun na anay kon anang soldado nga 10,000poidi ikontra sa 20,000 ka soldado ang isara. 32Takon matimbang-timbang na nga indi poidi, masmayad nga samas timprano pamagsogo tana ngalagi ang iba nga anangmga tinao sa ang kakontranga ari nga gosto na nga magpakigosay. 33 Dantoladan ra indong dapat imoon. Isip-isipun nindoanay ay kon indi nindo pagsalaan ang tanan ngaindong pagkabutang nga indong ginapalabi digisa kalibotan, indi kamo poidi nga maging akunsomolonod.”

Ang Asin(Mt. 5:13; Mc. 9:50)

34 “Ang asin mayad, piro kon magrimo ananglasa, ara run may maimo para mapabalik anangdati nga lasa. 35 Indi run mapolosan bisan ilakutpa sa mga risna agud iabono. Gani ginapilak runlang. Ta binag-binaga nindo nga mayad indongmga nabatian nga dia.”

15Ang Nadora nga Karniro(Mt. 18:12-14)

1 Doro gid nga mga manogsokot ang boiskagibang mga tao nga ginakabig nga makasasala angnagaparapit kay Jesus para magpamati sa anangmga panodlo. 2Nagmoro-moro ang mga Pariseokag mga manogtodlo ang Kasogoan. Makonnanda, “Ang tao nga dia nagabaton bisan samga makasasala, kag nagairug pa kananda sapagkaun!” 3 Gani ginistorian sanda ni Jesus angmga paanggid, makon na,

4 “Alimbawa abi may tao nga may 100 kakarniro. Karon ang sakabilog abi nadora. Ta

ano anang imoon? Syimpri salaan na anay ang99 doto sa araraban kag pangitaun na dayonang nadora nga dato nga sakabilog asta makita.5 Ta kon makita na run gani malilipay tanakag pasanun na dayon paoli. 6 Pagabot na saanang balay panawagun na anang mga amigokag mga kamalay kag magkoon, ‘Dali makalipaykita, ay nakita ko ron akun karniro nga nadora.’ ”7 Makon dayon ni Jesus, “Toladato ra doto salangit. Mas mabaul ang kalipay tungud sa sangkamakasasala nga nagainulsul kaysa sa 99 nga konomga matarung kag indi kinanglan nga maginul-sul.”

Koarta nga Nadora8 “Okon alimbawa abi may babai nga may

napolo ka sinsilyo. Ano kabay anang imoon konmadora ang sakabilog? Syimpri sindian na gidang solo kag siligan na nga mayad anang balayagud sagapun ang sinsilyo asta makita. 9 Kagkon makita na run gani, panawagun na anangmga amiga kag mga kamalay kag makoon nga,‘Magkalipay kita, ay nakita ko ron akun sinsi-lyo nga nadora.’ ” 10 Kag makon dayon ni Jesus,“Toladan ra anang kalipay ang mga angil angDios doto sa langit kon ang sangka makasasalamaginulsul.”

Ang Bata nga Naglayas11 May sangka paanggid pa gid nga ginsogid

si Jesus. Makon na, “May sangka tao nga maydarwa ka bata nga lalaki. 12 Makon ang libayunsa anang tatay, ‘Tay, abi tawan run kanakun akunparti nga sorobliun.’ Gani ginuray na anangpagkabutang sa anang darwa ka bata. 13Magpiraka adlaw, ginpamaligya ang libayun anang partinga mga pagkabutang kag pagkatapos nagayantana dayon sa marayu nga logar kag ginoyan-gan na doto anang koarta sa mga butang ngaara gid kapolos-polos. 14 Kag pagkatapos nganaobos na run gastos anang koarta, nagabot raang tig-gurutum gid sa logar nga dato. Ganinaglisud tana nga mayad. 15 Anang ginimo nag-pamogon tana run lang sa tao nga taga-dotobilang manogdamog ang baboy doto sa bokid.16 Kon kaisan gosto na run nga magkaun angdamog agud maoli-olian anang gutum, ay aragid may nagataw kanana pagkaun. 17 Ang ori,nakaisip tana sa anang kaimtangan kag kon basinagtoladato. Nadumduman na nga doto kanandapagosto sa pagkaun anang mga sorogoon anangtatay kag tana tana masosobok ron. 18 Makon

Lucas 15:19 100 Lucas 16:10na, ‘Mayad pa maoli ako ron lang doto kay tataykag konon ko tana nga, “Tay nagkasala ako saDios kag kanimo. 19 Dadi indi ako ron bagay ngaibilang pa nga imong bata, kabiga ako ron langnga isara sa imong mga sorogoon.” ’ 20 Ganinagoli tana. Mintras sa marayu tana pa, nakitatana nga lagi anang tatay. Nalooy tana ngamayad sa anang bata. Domalagan dayon angtatay paayan sa anang bata kag ginakus na kagginarukan. 21 Makon dayon anang bata kanana,‘Itay, nagkasala ako sa Dios kag kanimo. Indiako ron bagay nga tawagun pa nga imong bata.Imoa ako ron lang nga sorogoon.’ 22 Piro anangginimo tana anang tatay, gintawag na anang mgasorogoon kag magkoon, makon na, ‘Dali, pagbuulkamo ang pinakamasadya nga lambong kag pa-soksoki nindo tana. Pasoksoki nindo ra ang sings-ing kag pasapatosan. 23 Pagkatapos bulun nindodayon ang toriti nga baka nga ginapatambuk kagyawon. Maponsyon kita. 24Tungud nga ginbilangko nga patay run akun bata nga dia, piro dadinaboi. Nadora tana piro dadi nakita run.’ Kondinagompisa sanda run ang pangalipay.

25 “Natabo dia mintras sa oma ang gorang ngabata. Ang tana nagaoli run, kag marapit run sabalay, nababatian na nga may mga nagasonatakag nagasaraot. 26 Gani tinawag na ang isara samga sorogoon kag nagpamangkot kon may anodoto sa andang balay. 27 Ginsogidan tana angsorogoon, makon na, ‘Imong libayun nagoli runkag ginpayaw ni tatay mo ang ginpatambuk ngatoriti, ay nakaoli tana nga mayad ra anang lawaskag ara dipirinsya.’ 28 Pagkabati na dato nagugutanang ginawa kag indi tana run magsulud sabalay. Gani naggoa anang tatay kag ginarama-raman na tana. 29 Piro nagsabat tana kay tatayna, makon na, ‘Dumduma bala kon pira run katoig akun sirbi kanimo. Ara ako gid magsoaykanimo kag pirmi ko gid nga ginatoman imongginasogo, piro bisan kambing lang aramo ako gidpagtawi agud magkalipay kami akun mga amigo.30Dadi, pagabot imong bata nga dan nga nagobosimong pagkabutang sa mga babai nga malain,ginpayawan mo pa baka.’ 31 Makon anang tataykanana, ‘Ikaw pirmi digi kanakun, kag ang tanannga akun imo ra. 32 Dapat magkalipay kita, aydati ginbilang ta nga patay run imong libayunnga dia, piro dadi naboi tana. Nadora tana pirodadi nakita run.’ ”

16Ang Paanggid Parti sa Manogdomara nga Antigo

Magpaito ang Bukun Mayad1 Pagkatapos, nagistoria pa si Jesus sa anang

mga somolonod. Makon na, “Ang ona maysangka manggaranun nga may sorogoon ngaanang gintogyanan anang mga pagkabutang.Karon may nagsogid sa manggaranun nga datonga anang mga pagkabutang ginaoyang-oyanganang gintogyanan nga sorogoon. 2 Gani gin-patawag ang manggaranun anang sorogoon ngadato nga gintogyanan. Makon na, ‘May mganabatian ako nga ginaoyang-oyangan mo konoakun pagkabutang. Mayad pa masomada kitaparti sa akun pagkabutang nga gintogyanan kan-imo ay alin dadi bukun ka run akun ginatogyanandigi.’ 3 Tungud nga ginapaalin tana run anangagalun ginaisip na kon ano anang imoon. Makonna, ‘Indi ako ra paman makasarang ang maburu-gat nga obra pario pagpangali, kag nauya ako ranga magpalimos. 4 Toladia gali akun imoon agudbisan paalinun ako akun agalun may maayananako pa ra gid nga mga tao nga magabatonkanakun sa andang mga balay.’ 5 Anang ginimo,isara isara na nga ginpatawag angmgamay otangsa anang agalun. Nagpamangkot tana sa naona,makon na, ‘Pira imong otang sa akun agalun?’ ”6 Makon na, “100 ka lata nga mantika.” Makonang gintogyanankanana, “Sigi, dagi imong risibo,pagpongko kag ilisi nga lagi. Ibutang mo 50 runlang.” 7 Pagkatapos nagpamangkot tana rumansa isara nga may otang. Makon na, “Pira imongotang sa akun agalun?” Makon ang ikarwa,“100 ka pasong nga trigo.” “Sigi, dagi imongrisibo, ibutang mo ron lang nga 80 ka pasong.”8 Pagkaulam ang agalun kon ano anang ginimo,gindayaw na anang dayaun nga gintogyanan saanang kaaram tungud nga nakapriparar tana runpara sa anang paraaboton. Ay mas maaram angmga tao nga nagapalabi sa mga butang digi sakalibotan kag mas maaram magpakigbagay saandang kapario kaysa mga tao nga nasanaganparti sa Dios.

9 “Gani akun koon kanindo, gamita nindo in-dong manggad digi sa kalibotan para sa pag-pangamigo, agud pagabot ang adlaw nga ara runang kalibotanun nga manggad, batonon kamo radoto sa iristaran nga ara run kataposan. 10 Angtao nga masarigan sa mga mairintuk nga mgabutang masasarigan ra sa mga importanti ngamga butang. Kag ang tao nga nagadaya sa mga

Lucas 16:11-12 101 Lucas 17:2mairintuk nga mga butang, nagadaya ra sa mgaimportanti nga mga butang. 11-12 Ta kon indikamomasarigan ngamagkaput angmanggad ngadigi sa kalibotan nga bukun indo gid, sino angmapiar kanindo ang matood gid nga manggadnga para andan kanindo?

13 “Ara sorogoon nga makasirbi ang dungan sadarwa ka agalun, ay ang matatabo malainan tanasa isara kag magapalangga sa isara; kampian naang isara kag pakalainun na ang isara. Kamoindi ra makasirbi ang dungan sa Dios kag samanggad.”

Ang Iba pa gid nga mga Butang nga Gintodlo niJesus

(Mt. 11:12-13; 5:31-32; Mc. 10:11-12)14 Pagkabati dato ang mga Pariseo ginyagota

nanda si Jesus ay masyado sanda kadalok sakoarta. 15 Piro nagkoon si Jesus kananda, makonna, “Masyado kamo gid magpakita-kita sa mgataonga kamomayad. Piro naulamanangDios konano gid ang sa indong tagiposoon. Ay ang mgabutang nga dan nga ginapalabi ang tao kauruguttana sa panulung ang Dios.

16 “Bago magabot si Juan nga manogbunyag,anang Kasogoan ni Moises kag anang mga gin-solat ang mga propita maman anang ginasonodang mga tao. Alin kay Juan nga manogbunyag,ang Mayad nga Barita parti sa anang pagari angDios maman run ang ginatodlo, kag doro gidang nagarugus nga magpasakup. 17 Piro dia aranagakaologannganadora run angKasogoan. Masmaulas nga madora ang langit kag ang logtakaysa maging ara polos bisan ang pinakamaistannga parti ang Kasogoan.

18 “Gani ang bisan sino nga magbulag sa anangasawa kag magpangasawa ruman sa iba naga-panginbabai. Kag ang magpangasawa sa babainga ginbulagan nagapanginbabai ra.”

Si Lazaro kag ang Manggaranun19 Nagpadayon pa gid si Jesus sa pagambal,

makon na, “Ang ona may sangka manggaranunnga anang lambong poros gid maraalun kagpagosto gid sa manaramit nga pagkaun adlaw-adlaw. 20 Kag may sangka tao ra nga pobrigid nga anang aran si Lazaro. Si Lazaro ngadia anang lawas poros gid katul nga nagadali-maso. Ginadara tana doto sa may poirtaan anangbalay ang manggaranun. 21 Gosto na andannga makakaun bisan ang mga pagkaun ron lang

nga nagakaraolog sa anang lamisa ang mang-garanun nga dato. Ginparapitan tana pa ganiang mga ayam kag gindilatan nanda anang mgaigad. 22 Ang ori napatay si Lazaro kag gindaratana ang mga angil doto sa anang tupad gid niAbraham. Ang manggaranun napatay ra kagginlubung. 23 Kag mintras nagaantos tana ngamayad doto sa logar nga ginasilotan ang mganapatay natangraan na sa marayu si Abrahamkag doto sa anang tupad si Lazaro. 24 Gani nags-inggit ang manggaranun kay Abraham, makonna, ‘Olang Abraham, kaloyi ako ra! Sogoa ra siLazaro nga isawsaw na sa tobig bisan anang todloron lang kag patoroan akun dila agud magramig-ramig ra, ay sugung akun pagantos digi sa kalayonga dia.’ 25Piro ginsabat tana ni Abraham, ‘Kabayang boi ka pa mayad gid imong kaimtangan, kagsi Lazaro tana nagkalisud. Piro dadi ginalipaytana digi kag ikaw nagaantos. 26 Loas pa dian,indi ra gid maimo imong ginakoon, tungud ngamay malapad nga ulut nga nagaulang kanatunnga ang bisan sino digi kanamun nga maliagmagsaylo dian indi makatabok, kag ara ra maymakatabok nga alin dian kanindo paayan digikanamun.’ 27 Makon roman ang manggaranun,‘Olang Abraham, kon toladan, mapangabay akoron lang nga kon maimo paayana ra si Lazarosa anang balay ni tatay, 28 ay may lima ako paka kabogto nga lalaki, kag paandaman na sandaagud indi sanda ra makaayan digi sa logar ngadia nga poros lang pagantos.’ 29 Piro ginsabattana ni Abraham, makon na, ‘Doto ra kanandaanangmga sinolat niMoises kag angmga propita.Magpamati sanda doto.’ 30Makon angmanggara-nun, ‘Piro olang Abraham, indi sanda magpatidoto. Piro kon may napatay nga magayan dotokananda, mainulsul sanda sa andang mga sala.’31 Piro nagkoon si Abraham, makon na, ‘Kon indisanda magpati sa anang mga ginsolat ni Moiseskag ang mga propita, indi sanda ra gid magpatibisan may mabanaw pa nga patay!’ ”

17Parti sa Pagkasala(Mt. 18:6-7, 21-22; Mc. 9:42)

1 Makon ni Jesus sa anang mga somolonod,“Indi maimo nga indi magabot angmga pagsolay.Piro kailo ra ang tao nga ginaalinan anang pag-pakasala anang kapario. 2Mas mayad pa kanananga igotan ang galingan nga bato anang liug kagipandag dayon sa dagat kaysa tana ang maging

Lucas 17:3 102 Lucas 17:33kabangdanan nga magkasala ang isara sa mgakubus nga dia. 3Gani magandam kamo!

“Kon imong kabogto magkasala kanimo,sawayun mo. Kag kon maginulsul tana,patawada. 4Kag kon sa sulud sangka adlaw kapitotana magkasala kanimo kag kada magkasala tananagapangayo tana ra patawad, patawadun mo.”

Ang Pagtoo5 Makon ang mga apostolis kanana, “Ginoo,

dogangi ra amun pagtoo!” 6 Makon ang Ginookananda, “Kon kamomay pagtoo nga bisan pariolang sa anang bosol ang mostasa anang kabaul,sarang kamo makakoon sa kaoy nga dan nga‘Gabota imong kaogalingun kag isaylo sa dagat!’Kag matoman kanindo ang kaoy nga dan.”

Anang Katungdanan ang Sorogoon7 Makon roman ni Jesus kananda, “Alimbawa

abi may sorogoon kaw nga nagaarado okon naga-bantay imong mga sapat, kag bago tana langkaoli alin sa anang obra. Ta bilang agalun anokabay, magakoon kaw nga, ‘Dali makaun run.’8 Ara kamo nagakoon toladan kondi nagakoonkamo tana nga, ‘Abi, imusi ako ron akun yaponkag magsirbi kanakun. Pagkatapos ikaw romanang magkaun.’ 9 Kag ara ra ginapasalamati angsorogoon tungud nga ginaimo na lang anangkatungdanan. 10 Pario sa sorogoon nga dan in-dongkaalimbawa. Pagkataposnga indongmaimoang ginapaimo kanindo, isipun nindo nga kamomga sorogoon ra lang nga nagatoman indongkatungdanan.”

Ginayad ni Jesus ang Napolo ka Aroon11 Mintras nagapaayan si Jesus sa siodad ang

Jerusalem, doto tana nagagi sa anang dolo-nan anang probinsya ang Samaria kag Galilea.12 Datong nagapasulud tana sa sangka barioginsolang-solang tana ang napolo ka tao. Piroara sanda nagparapit gid ay sanda mga aroon.Nagtirindug sanda lang doto samarayu, 13kagna-gasiringgit nga nagakoon, makon, “Jesus! Ginoo!Malooy kaw ra kanamun!” 14 Pagkakita ni Jesuskananda, makon na, “Pagayan kamo doto sa mgaPari kag magpasulung kananda.” Kag datongnagapanaw sanda run, nagayad sanda nga lagi.15 Pagkakita ang isara kananda nga tana nagayadrun, nagbalik tana kay Jesus nga nagasinggit angpagdayaw sa Dios. 16 Naglood tana kay Jesuskag nagpasalamat nga mayad kanana. Ang taonga dato taga-Samaria. 17Makon dayon ni Jesus,

“Kabay napolo ang nagayad? Ta sadin run angsiam? 18 Basi ara iba nga nagbalik digi agudmagpasalamat sa Dios loas sa tao nga dia ngabukun Judio?” 19 Makon dayon ni Jesus kanana,“Pagtindug kag magoli. Nalowas kaw tungud saimong pagtoo.”

Parti sa anang Ginarian ang Dios.(Mt. 24:23-28, 37-41)

20 May mga Pariseo nga nagpamangkot kayJesus kon sano maompisa anang pagari ang Dios.Makon ni Jesus kananda, “Sa anang pagompisaanang pagari ang Dios ara tanda nga makikita.21 Gani ara gid may makakoon nga ‘Way sulunganindo, dagi run!’ okon, ‘Way dato!’ Ay anang pa-gari tana ang Dios dianmismo sa indong palibot.”

22 Makon dayon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Magaabot ang adlaw nga magaandumkamo nga andan makita nindo Ako nga NagingTao bisan sangka adlaw lang, piro indi pamatabo.23 May mga magakoon kanindo nga, ‘Doto tana!’okon ‘Digi tana!’ Indi kamo magpati kanandaokon magsagiap kanakun. 24 Ay kon magabotron ang adlaw nga Ako nga Naging Tao magbalik,makikita ang tanan, tungud nga maging pariosa kilat nga nagalanyag sa palibot gid. 25 Pirodoro anay nga mga kalisud akun dapat antoson.Sisikwayun ako ang mga tao nga dia.

26 “Kon ano anang ginaimo ang mga tao satyimpo ni Noe, maman ra dan anang imoon angmga tao kon magabot Ako nga Naging Tao. 27 Satyimpo nga dato ni Noe ara iba nga ginaisip angmga tao kondi ang magpangalipay. Sigi langandang kaun, inum, kag pangasawa asta sa adlawnga si Noe nagsulud sa arka. Nagabot dayonang gonaw kag nadora sanda tanan. 28 Anangimoon ang mga tao maging pario ra sa anangginaimo angmga tao sa anang tyimpo ni Lot. Angmga tao dato sigi ra lang andang karaun kag ir-inum. Nagabarakal sanda kag nagabaraligya, na-gaparananum, kag nagaparatindug andang mgabalay. 29 Piro pagabot tana ang adlaw nga siLot naggoa sa Sodoma ginpaoran ang Dios angkalayo kag asopri, kag nadora sanda tanan. 30Dantoladan ra ang matatabo kon Ako nga Naging Taomagabot. 31 Sa adlaw nga dato, ang tao sa goaanang balay indi dapatmagpaawat ngamagsuludpa para magbuul anang mga pagkabutang. Kagang doto sa taramnan indi run dapat nga magolipa sa anang balay. 32 Dumdumun nindo angnatabo sa anang asawa ni Lot. 33 Ang bisan sinonga nagaimorat nga indi madora anang kaboi

Lucas 17:34 103 Lucas 18:21madodora gani. Piro ang bisan sino nga bali araanang kaboi tungud sa anang pagsonod kanakunmakakabaton ang kaboi nga ara kataposan. 34 Samatood tana, sa gabi nga dato, kon may darwaka tao nga nagaolid nga nagakatorog, ang isarabulun kag ang isara tana salaan. 35 Kon maydarwa ka babai nga nagagaling, ang isara bulunkag ang isara tana salaan. 36 [Kag kon maydarwaka taonganagaobra sa andangginaobraan,ang isara bulun kag ang isara tana salaan.”]37 Makon anang mga somolonod, “Ginoo, diindia matatabo?” Ginsabat na sanda sa paanggid,makon na, “Kon diin ang may patay nga sapat,doto ra nagatiripon ang mga wak.”

18Ang Babai nga Balo kag ang Wis

1 Kag ginsogidan pa gid ni Jesus anang mgasomolonod ang sangka paanggid agud todloansanda nga magpangamoyo pirmi kag indi gidmadoraan andang paglaum. 2 Makon na, “Maysangka wis anay sa sangka siodad nga ara naad-luki sa Dios kag bali ara kanana anang isigkatao.3 Kag doto ra sa siodad nga dato may balo nganagabalik-balik pirmi sa wis nga dato ay naga-pabolig tana sa anang kaso. 4-5 Ang primiro indigosto ang wis nga magbolig. Piro ang ori, tungudnga sigi anang balik-balik kag ginatoblag tanapirmi ang balo nga dato, naisip na nga bisan aratana naadluki sa Dios kag bali ara anang isigkataoboligan na run lang agud indi tana pagtakaan.”6Makondayonni Jesus kananda, “Ta nakita nindoanang ginimo angwis nga bukun gani matarung?7 Ta ang Dios pa. Indi maimo nga indi tanamagbolig sa anang kaso anang mga pinili nga na-gapanawag kanana adlaw-gabi. Sigorado gid ngaindi na sanda pagpabayanan. 8 Sa matood tana,boboligan na sanda lagi-lagi. Garing pagbalik kodigi sa kalibotan, Ako nga Naging Tao, ano kabay,makikita ko ra ang mga tao nga nagatoo?”

Paanggid Parti sa Pariseo kag sa Manogsokot angBois

9 Karon, may mga tao doto nga nagasarig ngasanda lang gid ang matarung kag ginamolaynanda ang iba. Gani ginistorian sanda ni Jesusang paanggid nga dia. 10Makon na, “May darwaka tao nga nagayan sa timplo agud magpang-amoyo. Ang isara Pariseo kag ang isara manog-sokot ang bois. 11 Ang Pariseo nagtindug dotokag silinsio nga nagpangamoyo. Makon na, ‘Dios

ko, nagapasalamat ako kanimo nga bukun akopario sa iba nga mga tao nga takawan, dayaun,kag manogpanginbabai. Kag salamat nga bukunako ra pario sa manogsokot nga dia ang bois.12Darwa gid ka bisis ako nagapoasa kada simana.Kag ginataw ko akun ikapolo sa tanan ko ngakinitaan.’ 13 Ang manogsokot tana ang bois samarayu-rayu nagtindug. Ara tana nagtangra salangit kondi nagadongok nga nagapolpog anangdugan nga nagakoon, makon na, ‘Dios ko, kaloyiako ra ay akomakasasala!’ 14 Sa matood tana, angtao nga dia nagoli sa anang balay nga ginabilangrun ang Dios nga matarung. Ang isara tana ara.Ay ang bisan sino nga nagapataas sa anang kao-galingun ipaubus ang Dios, piro ang nagapaubustana anang kaogalingun pataasun.”

Ginbindisyonan ni Jesus ang mga Bata nga Mair-intuk

(Mt. 19:13-15; Mc. 10:13-16)15May sangka adlaw nga ginpandara ang mga

tao kay Jesus pati andang mga lapsag agudtongtongan anang alima bilang pagbindisyonkananda. Pagkakita anang mga somolonod nganagapaayan ang mga tao doto kay Jesus, gin-saway nanda ang mga tao. 16 Piro gintawagni Jesus anang mga somolonod, makon na,“Pabayani nindo lang ang mga bata nga mag-parapit kanakun. Indi nindo sanda pagbawali,ay kabilang sa anang ginaarian ang Dios angmga pario kananda. 17 Ang matood tana gani,ang bisan sino nga indi magpasakup sa anangpagari ang Dios pario anang pagpasakup angmgabata nga dia indi gid mapabilang sa mga tao ngaginaarian ang Dios.”

Ang Manggaranun nga Tao(Mt. 19:16-30; Mc. 10:17-31)

18 May sangka manogdomara ang mga Ju-dio nga nagpamangkot kay Jesus. Makon na,“Mayad ngaMaistro, ano kabay akun imoon agudmakaangkun ako ang kaboi nga ara kataposan?”19 Makon ni Jesus kanana, “Basi nagakoon kawnga ako mayad? Ara kabay iba nga mayad kondiang Dios lang. 20 Kon parti sa imong pamangkotnga dan, naulaman mo ra kabay anang ginakoonang Kasogoan: ‘Indi kaw magpanginbabai okonmagpanginlalaki, indi kaw magpatay, indi kawmagpanakaw, indi kaw magtistigo ang botig,taodon mo imong tatay kag imong nanay.’ ”21 Nagsabat ang tao, makon na, “Ang tanan ngadan natoman ko ron alin ang maistan ako pa.”

Lucas 18:22 104 Lucas 19:10

22 Pagkabati ni Jesus sa anang sabat, makon na,“May sangka butang pa gid nga dapat mo ngaimoon. Ibaligya mo imong pagkabutang kaganang bayad ipanagtag mo dayon sa mga pobri.Kag sa toladia nga paagi maging manggaranunkawdoto sa langit. Pagkatapos,magbalik kawkagmagsonod kanakun.” 23 Piro pagkabati na datonaborido tana nga mayad tungud nga manggara-nun tana gid.

24 Pagkakita ni Jesus nga naborido tana ngamayad, makon na, “Malisud ra gid para sa mgamanggaranun nga magpasakup sa anang pagariang Dios. 25Mas maulas pa gani nga magagi angsapat nga kamilyo sa anang boo ang dagum kaysamagpasakup ang manggaranun sa anang pagariang Dios.” 26 Ang mga nakabati anang ginambalnga dato ni Jesus nagpamangkot, makon nanda,“Ta kon toladan sino ron lang kabay ang mal-owas?” 27Piro ginsabat sanda ni Jesus, makon na,“Ang mga butang nga indi maimo ang tao maimoang Dios.”

28Makon dayon ni Pedro, “Ta kami, ginbayaannamun amun mga pagkabutang kag nagsonodkami kanimo!” 29 Makon ni Jesus kananda, “Samatood tana, ara gid may nagbaya anang pam-ilya, asawa, mga kabogto, ginikanan, okon mgabata tungud sa anang pagpasakup sa pagari angDios 30 nga indi makabaton pilo-pilo nga balussa tyimpo nga dia, kag sa paraaboton may kaboitana pa nga ara kataposan.”

Ikatlo nga Pagambal ni Jesus Parti sa Anang Ka-matayun

(Mt. 20:17-19; Mc. 10:32-34)31 Ang ori ginpabulag ni Jesus anang dosi ka

apostolis kag ginkonan na sanda, makon na, “Pa-mati kamo! Maayan kita dadi sa Jerusalem, kagdoto matotoman run anang mga gintagna angmga propita parti kanakun. 32 Ako nga NagingTao iintriga run sa mga bukun Judio. Yagotaunnanda ako, pakauyan kag doraan. 33 Anotonnanda ako ra kag patayun dayon. Piro sa suludtatlo ka adlaw mababanaw ako.” 34 Garing angmga apostolis ara gid dato kaangup kon anoanang gostong ambalun ni Jesus ay ginlipudanandang pagangup sa anang ginambal nga dato.

Ang Manogpalimos nga Bolag Ginayad ni Jesus(Mt. 20:29-34; Mc. 10:46-52)

35Angmarapit run sanday Jesus doto sa Jerico,may sangka bolag nga nagapongko sa binit angdalan nga nagapalimos. 36 Pagkabati na nga doro

nga mga tao ang nagaaragi nagpamangkot tanakon anono dato. 37 Ginsogidan nanda tana ngasi Jesus nga taga-Nazaret nagaagi. 38 Pagkaulamna dato nagsinggit tana, makon na, “Jesus, ngakaliwat ni David kag manonobli anang ginarian,kaloyi ako ra!” 39 Ginsaway tana ang mga taonga sa onaan nga magipus. Piro anang ginimotana, ginpurusan na pa gani anang singgit nganagakoon, “Jesus, nga kaliwat ni David, kaloyi akora!” 40 Nagtadung dayon si Jesus kag nagsogotana nga daraun ang bolag nga dato doto kanana.Pagabot ang bolag doto kay Jesus ginpamangkotna, 41 “Ano imong gosto nga imoon ko kanimo?”Makon ang bolag, “Ginoo, gosto ko andan ngamakakita ruman.” 42 Makon ni Jesus kanana,“Sigi, makakita ka run. Nalowas kaw tungudsa imong pagtoo.” 43 Kag lagi-lagi nakakita angbolag nga dato. Nagsonod tana dayon kay Jesusnga nagadayaw sa Dios. Pagkakita angmga tao sanatabo nga dia nagdayaw sanda ra sa Dios.

19Si Zaqueo

1 Nagsulud si Jesus sa banwa ang Jerico, kagmintras nagaagi tana doto, 2 may tao doto ngamanggaranun nga anang aran si Zaqueo. Tanaanang manogdomara ang mga manogsokot angbois. 3 Gosto na gid nga makita kon sino si Jesusnga dia, piro tungud sa kadoroon ang tao indina makita si Jesus ay potot tana. 4 Gani anangginimo, nagdalagan tana sa onaan kag nagsakadayon sa kaoy nga sikomoro agud makita na siJesus, ay doto tana gid maagi sa dalan nga dato.5 Pagabot ni Jesus doto sa anang tungud nagtan-gra tana kag nagambal kay Zaqueo, makon na“Zaqueo, pagdali-dali losong ay dadi dapat dotoako madayon sa indong balay.” 6 Gani nagdali-dali losong si Zaqueo, kag ginbaton na si Jesusnga malipayun gid. 7 Pagkakita ang mga taonga si Jesus doto nagadayon sa balay ni Zaqueo,nagmoro-moro sanda, makon nanda, “Basi dototana gid nagadayon sa anang balay ang tao ngadan nga makasasala?” 8 Ang doto sanda run sabalay nagtindug si Zaqueo kag nagkoon sa Ginoo,makon na, “Alin dadi, Ginoo, ipanagtag ko samal-isud ang katunga akun pagkabutang. Kag kon akomay gindayaan, apat ka pilo akun ibalik kanana.”9 Makon ni Jesus kanana, “Dadi ginlowas angpamilya nga dia, tungud nga tana anang kaliwatra ni Abraham. 10AyAko ngaNaging Tao nagayan

Lucas 19:11 105 Lucas 19:40digi sa kalibotan agud pangitaun kag lowasun angtanan nga nagtalang sa matood nga dalan.”

Paanggid Parti sa Tatlo ka Sorogoon(Mt. 25:14-30)

11Mintras nagapamati pa angmga tao ginsogi-dan na sanda ang paanggid tungud nga marapitsanda run gid sa Jerusalem kag anang kaisip angmga tao maompisa run gid anang pagari angDios. 12 Makon ni Jesus kananda, “May sangkaprinsipi nga nagayan sa marayu nga logar agudbatonon na ang awtoridad bilang ari sa anangbanwa, kag pagkatapos mabalik tana ra. 13 Pirobago tana nagalin ginpatawag na anang napoloka sorogoon kag ginpanawan koarta ang kadaisara kananda nga parario anang kantidad, kagnagkoon tana kananda, makon na, ‘Patikanganindo akun ginpanaw nga dan kanindo mintrasara ako.’ 14Karon, anang mga kasimanwa ara na-liag kanana. Gani pagkatapos nga tana nakaalin,nagpadara sanda mga riprisintanti sa anang gi-nayanan ang prinsipi agud magkoon nga indinanda gostongamagari kananda angprinsipi ngadato. 15 Piro ginimo pa ra gid nga ari ang prin-sipi. Pagbalik na sa anang logar ginpatawag naangmga sorogoon nga anang ginpanawan koartanga inogpatikang agudmaulaman na kon tagpiraandang naganansya. 16Ang primiro nga nagabotdoto kanana nagkoon, makon na, ‘Ginoo, imongkoarta nga gintaw kanakun nakaganasia napoloka pilo.’ 17 Makon ang ari, ‘Ta mayad, mayadkaw nga sorogoon! Tungud nga nasarigan kawsa maistan nga dia nga butang, dadi padomaraunta kaw sa napolo ka siodad.’ 18 Ang isara ngasorogoon nagabot ra. Makon na, ‘Ginoo, imonggintaw kanakun nga koarta nakaganansya balilima ka pilo.’ 19 Makon ang ari kanana, ‘Ikawpadomaraun ko ra sa lima ka siodad.’ 20 Kagnagabot ang isara pa gid, makon na, ‘Ginoo, waydagi imong koarta. Ginpotos ko gid dan kaggintago, 21 tungud nga ginaadlukan ako kanimoay masyado kaw ka istrikto nga tao. Nagabuulkawangganansya sa anangkinabudlayan ang iba,kag nagabuul kaw ang patubas bisan bukun ikawang nagatanum.’ 22 Makon ang ari kanana, ‘Arakaw polos nga sorogoon! Imong ginambal mismoakungamitun sa pagsintinsya kanimo. Naulamanmo gali nga ako istrikto nga tao kag nagabuul akoang ganansya sa anang kinabudlayan ang iba, kagnagabuul ako ang patubas bisan bukun ako angnagatanum. 23 Ta basi ara mo pagbutangan akun

koarta sa bangko agud nga pagbalik komabubuulko akun koarta kag may saka pa!’ 24 Gani makonang ari sa mga tao nga nagatirindug doto, ‘Sigi,bula nindo kanana ang koarta kag itaw doto satao nga nakaganansya napolo ka pilo.’ 25 Pironagsabat sanda, makon nanda, ‘Ginoo, kabaynapolo ron gani ang kanana.’ 26 Makon angari, ‘Sogidan ta kamo, ang bisan sino nga maydian tawan pa gid. Piro ang tao tana nga ara,bisan ang maistan nga ginpiar kanana bulun pa.’27 Pagkatapos makon dayon ang ari, ‘Kon parti samga tao nga dato nga nagakontra kanakun kagindi gosto nga ako magari kananda, ala, pandaranindo digi kanakun kag pamatayun!’ ”

Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Mc. 11:1-11; Jn. 12:12-19)

28 Pagkatapos anang istoria nga dato, nagpa-dayon tana panaw paayan sa Jerusalem. 29 Angmarapit sanda run sa Betfage kag Betania, doto samay bokid nga ginatawag Bokid ang mga Olibo,ginpaona ni Jesus ang darwa sa anang mga so-molonod. 30 Makon na kananda, “Pagona kamodoto sa masonod nga bario. Pagsamput nindodoto makikita nindo ang bataun pa nga asnonga nagaigot. Dia ara pa gid nasakayi. Obadunnindo kag daraun digi kanakun. 31 Kon maymagpamangkot gani kon basi ginaobad nindo,sabatun nindo nga kinanglan ang Ginoo.” 32Ganinagpanawang darwa, kag kon ano anang ginkoonni Jesus kananda maman ra gid gani andangginabotan. Doto ang bataun pa nga asno, 33 kagpagobad nanda ginpamangkot sanda gani anangmga tagya kon basi ginaobad nanda. 34 Ginsabatnanda nga “Kinanglan ni Ginoong Jesus.” 35 Kaggindara nanda dayon kay Jesus. Pagabot doto,ginampiloan nanda ang asno andang mga lam-bong kag ginpasakay nanda dayon si Jesus. 36 Saanang pagsakay paayan sa Jerusalem ginladladang mga tao andang lambong sa dalan nga anangnaagian bilang pagpadungug kanana. 37 Kag angtana nagapalusub run alin sa Bokid ang Olibo,nagapangalipay anang mga somolonod kag na-gasiringgit nga nagadayaw sa Dios tungud samga milagro nga andang nagkarakita. 38 Makonnanda, “Dayawon ang Ari nga nagaabot nga gin-padara ang Ginoo! Mayad run atun rilasyon saDios. Dayawon ta tana!”

39 Doto sa karakuan may mga Pariseo nganagkoon kay Jesus, makon nanda, “Maistro, pai-pusa imong mga somolonod.” 40Makon ni Jesus

Lucas 19:41 106 Lucas 20:17kananda, “Ang matood tana, kon magipus sanda,ang mga bato roman ang magasiringgit ang mgapagdayaw.”

Gintangisan ni Jesus ang mga Taga-Jerusalem41 Ang si Jesus marapit run sa Jerusalem,

pagkakita na sa siodad, nagpanangis tana parasa mga taga-doto. 42 Makon na, “Kon naulamannindo lang andan dadi kon ano ang makakatawkanindo ang kalinung! Garing natabonan langindong pagangup. 43 Magaabot gid ang adlawnga indong siodad sirkoloon indong mga ka-away padir agud indi kamo gid makapalagyaw.Kag sagusuun kamo sa tanan nga diriksyon.44 Pamatayun nanda kamo, kag gugubaun nandaindong siodad asta ara gid may masala nga batonga nagakamada dian. Dia tanan matatabokanindo tungud nga ara nindo pagsapaka angoras nga lowasun kamo ron andan ang Dios.”

Si Jesus Nagsulud sa Timplo(Mt. 21:12-17; Mc. 11:15-19; Jn. 2:13-22)

45 Pagabot nanda sa Jerusalem, nagdiritso siJesus sa timplo, kag pagsulud na doto ginpalayasna ang mga tao nga nagabaraligya. 46 Makon nakananda, “Kabay nagakoon ang Dios sa Kasolatannga anang balay logar nga parangamoyoan. Piroginimo nindo tana nga parantagoan ang mgatolisan.”

47Alin dato kada adlaw nagatodlo tana doto satimplo. Ang mga manogdomara tana nga mgapari, kag angmgamanogtodlo angKasogoan, patiang mga opisyalis ang banwa nagpangita paagiagud patayun tana. 48 Garing ara sanda kakitakaigayonan tungud nga ang mga tao tana nawi-wili gid nga magpamati sa anang mga panodlo.

20Mga Pamangkot Parti sa anang Awtoridad ni Jesus(Mt. 21:23-27; Mc. 11:27-33)

1May sangka adlaw mintras nagatodlo si Jesusang Mayad nga Barita sa mga tao doto sa timplo,nagparapit kanana ang mga manogdomara ngapari kag ang mga manogtodlo ang Kasogoan patianang mga manogdomara ang mga Judio kagnagpamangkot kanana. 2 Makon nanda, “Abisogidi kami kon ano imong awtoridad nga na-gaimo kaw ang mga butang nga imong ginaimodigi sa timplo. Sino ang nagtaw kanimo angawtoridad nga dan?” 3 Makon ni Jesus kananda,“Mapamangkot ako ra anay kanindo. Abi sogidinindo ako. 4 Kino magalin anang awtoridad ni

Juan sa pagpangbunyag, sa Dios okon sa tao?”5 Ginbarais-baisan nanda kon ano andang isabat;makon nanda, “Kon magkoon kita nga ‘Alin saDios,’ makoon tana nga, ‘Ta basi ara kamonagpatikay Juan?’ 6 Piro kon magkoon kita ra nga ‘Alinsa tao,’ babatoon kita ang mga tao, ay konbinsidosanda nga si Juan anang propita ang Dios.” 7Ganiginsabat nanda run lang si Jesus nga ara sandakaulam. 8 Gani makon ni Jesus kananda, “Ta konindi kamo magsogid kanakun, indi ko kamo rapagsogidan kon kino nga awtoridad ko ginaimoang mga butang nga akun ginaimo.”

Paanggid Parti sa Agsador(Mt. 21:33-46; Mc. 12:1-12)

9 Kag ginsogidan dayon ni Jesus ang mga taoang paanggid, makon na, “May sangka tao ngamay logta nga ginpatanuman na obas. Pagkat-apos ginpaagsaan na kag nagayan dayon samarayu nga logar. 10 Datong inogpopo ron angobas ginsogo na anang sorogoon agud magbuulanang parti doto sa mga agsador. Piro pagabotdoto ang sorogoon nga dato ginbalbal nanda kagginpaoli nga ara gid dara. 11 Anang ginimo angtagya, nagsogo tana pa gid sangka sorogoon. Piropagabot ang sorogoon sa mga agsador ginbalbaltana ra kag ginpakauyan. Pagkatapos ginpabaliknanda ra nga ara gid dara. 12 Ginpadara pa gidang tagya ang ikatlo nga sorogoon, piro pagabotna doto gintigbak nanda run gid kag ginpalayas.13 Gani makon anang tagya ang kaobasan ngadato, ‘Ano ron lang kabay akun imoon? A,’ makonna, ‘akun pinalangga gali nga bata maman akunsogoon. Ay sigoro gid nga taodon nanda tana.’14 Piro pagkakita ang mga agsador nga anangbata run ang nagabot, makon nanda, ‘Dia runangmanogpanobli. Dali, patayun ta agudmagingatun anang sorobliun.’ 15 Gani gindara nandatana doto sa goa ang kaobasan kag ginpataynanda dayon.”

Makon dayon ni Jesus kananda, “Ta ano kabayanang imoon ang tagya kananda? 16 Sigoradogid nga ayanan na anang mga agsador nga datokag pamatayun. Kag paagsaan na dayon sa ibaanang kaobasan.” Pagkabati dato ang mga tao,makon nanda, “Kabay pa nga indi ra itogot angDios nga matabo ang toladato!” 17Piro ginsulungsanda ni Jesus kag magkoon, makon na, “Tay anotana anang gostong ambalun ang Kasolatan nganagakoon,‘Ang bato nga ginsikway ang mga panday

Lucas 20:18 107 Lucas 20:47Maman gid ang naging pondasyon nga bato.’18Ang bisan sino nga maglagpak sa bato nga datomagakarabari, piro ang lagpakan tana ang batonga dato matutudtud gid.”

Pagbayad ang Bois(Mt. 22:15-22; Mc. 12:13-17)

19 Sa oras gid nga dato dadakupun tana runandan ang mga manogtodlo ang Kasogoan kagang mga manogdomara nga mga pari, ay nasatu-man nanda nga sanda anang ginatomod sa anangpaanggid nga dato. Garing ginaadlukan sanda samga tao. 20 Gani andang ginimo, nagulat sandangamay kaigayonan. Nagpadara sandamga ispianga nagpakono-kono nga osto andang katoyoan,agud kon may makita sanda nga sala sa anangambal iakosar nanda tana dayon sa gobirnador.21Nagpamangkot angmga tao nga dato kay Jesus,makon nanda, “Maistro, naulaman namun ngaosto imong ginaambal kag ginatodlo, kag arakaw may ginapasolabi bisan sino kondi kon anoanang kabubutun ang Dios sa tao maman gidimong ginatodlo. 22 Abi, kon sa kanimo, ostobala nga kita bilang mga Judio magbayad angbois sa Impirador ang Roma okon indi?” 23 Pironaulaman tana ni Jesus andang paito nga dato,gani ginsabat na sanda, makon na, 24 “Abi pasu-lunga nindo ako ang koarta. Kinong itsora kagaran ang nagabutang digi?” Makon nanda, “Anaang Impirador.” 25 Gani ginsabat sanda ni Jesus,makon na, “Ta kondi itaw nindo sa Impirador angana ang Impirador kag itaw nindo ra sa Dios angana ang Dios.” 26Gani sa atobangan ang tanan arasanda gid kadakup kanana sa anang ambal. Kagtungud nga natingala sanda nga mayad sa anangsabat ni Jesus, nagipus sanda run lang.

Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mt. 22:23-33; Mc. 12:18-27)

27 May mga Saduseo ra nga nagparapit kayJesus. Dia nga mga tao ara nagapati nga ang mgatao mababanaw. 28 Makon nanda, “Maistro, siMoises nagsolat kanatun nga kon mapatay anglalaki nga ara pa nakapabata sa anang asawa,dapat anang kabogto roman ang mapangasawasa anang asawa nga nabalo agud makapabatatana para sa anang kabogto. 29 Karon, maypito ka magkarabogto nga lalaki. Ang panganaynagpangasawa kag napatay nga ara nakapabata.30 Gani anang asawa nga nabalo ginpangasawaang madason nga kabogto ang napatay. Pironapatay tana ra nga ara nakapabata sa babai

nga dato. 31 Toladan ra ang natabo sa ikatlonga kabogto, asta pa sa ikapito. Nagkarapataysanda tanan nga ara gid kapabata. 32Ang ori angbabai napatay ra. 33 Ta, kon magabot ron angpagkabanaw, kino tana nga asawa, ay sanda ngapito naging asawa na?”

34 Ginsabat sanda ni Jesus, makon na, “Sa ty-impo nga dia nagaarasawa ang mga tao. 35 Piroang bisan sino tana nga sono sa Dios bagay ba-nawon kag daraun doto sa isarang kinaboi ararun nagaarasawa. 36 Indi sanda run gid mapataytungud ngamaging pario sanda run samga angil;mga bata sanda gani ang Dios, ay ginbanaw nasanda. 37 Kon parti sa pagbanaw ang mga patay,ginpamatodan dia ni Moises sa anang ginambaldoto sa nagadabadaba nga palongpong. Kabaygintawag na ang Ginoo nga ‘anang Dios ni Abra-ham, ni Isaac, kag ni Jacob.’ 38 Dia nagakaologannga bisan boay sanda run nga napatay, boi sandapa ra gid, ay ang Dios bukun Dios ang mga patay,kondi Dios tana ang mga boi. Kon sa Dios, angtanan boi pa ra gid.” 39 Makon ang iba nga mgamanogtodlo angKasogoan, “Maistro, tama imongsabat nga dan.” 40Kag ara run may nagpangas panga magpamangkot kanana.

Pamangkot Parti sa Cristo(Mt. 22:41-46; Mc. 12:35-37)

41 Karon, nagpamangkot si Jesus sa mga tao,makon na, “Basi nagakoon sanda nga ang Cristoanang kaliwat ni David? 42 Ay si David mismonagkoon sa Libro ang mga Salmos nga,‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun too,43Asta mapasoko ko kanimo imong mga kaaway.’44Ta kon gintawag na tana nga Ginoo, paiwan ngatana anang kaliwat lang gid ni David?”

Nagpaandam si Jesus Parti sa mga Manogtodloang Kasogoan

(Mt. 23:1-36; Mc. 12:38-40)45 Mintras nagapamati ang mga tao kay Jesus,

nagkoon tana sa anang mga somolonod, makonna, 46 “Magandam kamo sa mga manogtodlo angKasogoan nga gosto maglagaw nga nagasoksokang malabug nga lambong. Kag kon sa mga logarnga ginatiriponan ang mga tao, gosto nanda gidnga taodon sanda. Kon sa mga simbaan okon samga ponsyon ginapili nanda gid ang porongkoannga para sa mga dungganun nga tao. 47Ginaobosnanda buul anang mga pagkabutang ang mgabalo nga babai, kag ginatabon-tabonan nanda

Lucas 21:1 108 Lucas 21:24lang andang ginaimo paagi sa andang malawignga mga pangadi. Mas mabaul nga silot andangbabatonon.”

21Anang Alad ang Babai nga Balo(Mc. 12:41-44)

1 Ang ori nagpanulung-sulung si Jesus kagnakita na angmgamanggaranunnga nagabutangandang koarta sa ginaologan ang mga alad. 2Kagnakita na ra ang balo nga babai nga pobri gidnga nagolog darwa lang ka sinsilyo nga maistananang kantidad. 3 Makon dayon ni Jesus, “Samatood tana, sa panulung ang Dios mas doroanang ginolog ang pobri nga balo kaysa kanandanga tanan. 4 Ay sanda nagtaw tungud ngaabonda sanda; piro tana tana, bisan masyado kalisud anang kaimtangan gintaw na tanan anangpangaboian.”

Parti sa Pagguba ang Timplo(Mt. 24:1-2; Mc. 13:1-2)

5Maymga tao doto nga nagasorogidanun partisa mga mabaraul nga mga bato kag sa mga ginri-galo angmga tao nga gingamit sa pagpasadya angtimplo. Piro nagkoon si Jesus kananda,makonna,6 “Magaabot ang adlaw nga ang mga butang ngadan nga indong nakikita dadi magakararompagkag ara gid may mabilin nga mga bato nga na-gakamada.”

Parti sa Paraaboton nga mga Adlaw(Mt. 24:3-14; Mc. 13:3-13)

7 Nagpamangkot sanda kay Jesus, makonnanda, “Maistro, sano matatabo ang mga butangnga dan? Ano ang mga tanda nga dan nga mgabutang madali run lang matabo?”

8 Makon ni Jesus kananda, “Magandam kamonga indi kamo mapatalang ang iba. Ay doroang magaabot kag kada isara magakoon ngasanda kono ako kag nagabot ron ang oras. Piroindi kamo gid magpati okon magsonod kananda.9 Kon makabati kamo nga may mga gira kag mgapaggirinamo, indi kamomagpakulba, ay dan tanakinanglan nga matabo anay, piro ara nagakaolo-gan nga magaabot ron nga lagi anang kataposanang kalibotan.”

10 Kag makon pa gid ni Jesus kananda, “Mag-aaraway ang mga nasyon kag magaaraway angmga ginarian. 11 May magaabot nga mga linognga mabaraskug kag may mga gutum kag mgapisti nga magaabot sa mga tao sa iba-iba nga

mga logar. Kag may makikita kamo ra nga mgakaaradluk kag makatiringala nga mga tanda alinsa langit.

12 “Piro bago magkaratabo dan dadakupunkamo kag ingaboton ang mga tao. Dadaraunnanda kamo sa mga simbaan ang mga Judio agudsintinsyaan kag ipapriso dayon. Dadaraun nandakamo ra sa mga ari kag mga gobirnador agudimbistigarun kamo. Dia tanan imoon nandakanindo tungud sa indong pagsonod kanakun.13Piro dia maging kaigayonan para kanindo agudsogidan nindo sanda ang Mayad nga Barita partikanakun. 14 Gani pagdisisyon kamo nga laginga kon matabo dato indi kamo magpalibug konano indong isabat, 15 ay ako tana ang magatawkanindo kaaram kag inogsabat agud indi gidmakasabat kontra kanindo indong mga kakon-tra. 16 Ang iba kanindo iakosar mismo indongmga ginikanan, indongmga kabogto, indongmgaparyinti, kag indong mga amigo, kag ang ibakanindo patayun nanda gid gani. 17 Dumutankamo ang tanan tungud nga kamo akun mga so-molonod. 18Piro indi kamo gid maiwan, 19 ay konmagpadayon kamo sa indong pagtoo kanakunmakaangkun kamo kaboi nga ara kataposan.”

Parti sa Pagguba ang Jerusalem(Mt. 24:15-21; Mc. 13:14-19)

20 “Kon makita nindo nga ang Jerusalem gi-nasirkolo ron ang mga soldado, dan maulamannindo nga madali run lang nga gubaun. 21 Ganiang mga nagaoli sa Judea dapat magparalagyawron sa kabokidan. Kag ang mga sa siodad angJerusalem magparalagyaw ron da. Ang mga taosa bokid dapat indi magsulud sa Jerusalem. 22Aymaman run dan ang mga adlaw nga silotan angDios ang mga tao doto agud matoman anangginakoon ang Kasolatan. 23 Sa mga adlaw ngadato kailo ra ang mga nagaburudus kag ang mganagaparatiti tungud nga malilisudan sanda sapagpalagyaw. Mabaul nga kalisud ang magaabotsa logar nga dia aymabaul anang kaugut ang Diossa mga tao digi. 24 Ang iba kananda magakarap-atay sa gira, kag ang iba dadakupun kag daraun saiba-ibang mga nasyon. Kag anang siodad nga diaang Jerusalem gugubaun kag dodomaraan angmga bukun Judio mintras ginatogotan pa angDios.”

Ang Pagbalik anang Bata ang Tao(Mt. 24:29-31; Mc. 13:24-27)

Lucas 21:25 109 Lucas 22:1325 “Matatabo ra nga may mga tanda nga

makikita sa adlaw, sa bolan, kag sa mga bitoon.Digi sa logta kukulbaan nga mayad ang mga taotungud sa mabaraul nga mga daloyon nga nagar-alagomba. 26 Magakaradismayo ang mga tao sakaadluk sa kon ano angmatatabo sa kalibotanngadia, ay ang mga butang nga sa langit patalangunsa andang dati nga aragian. 27 Sa oras nga dato,Ako nga Naging Tao makikita sa mga panganodnga nagabalik run digi sa kalibotan nga maygaum kag nagalanyag ngamayad. 28Kon angmgabutang nga diamagompisa run ngamagkaratabo,indi kamomagkaadluk aymadali run lang gid angpaglowas kanindo.”

Ang Liksyon sa Kaoy nga Igira(Mt. 24:32-35; Mc. 13:28-31)

29 Kag ginsogidan sanda dayon ni Jesus angpaanggid. Makon na, “Sulunga nindo bala angkaoy nga igira, kag ang iba pa nga mga kaoy.30 Kabay kon makita ta nga nagapangogbos ronnagakoon kita nga madali run lang ang tigirinit.31 Dan toladan ra, kon makita nindo nga na-gakaratabo ron angmga butang nga dia nga akunginasogid kanindo, maulaman nindo ngamarapitrun anang pagari ang Dios. 32 Sa matood tana,dia tanan nga mga butang magakaratoman gidbago magkaradora ang mga tao nga dia sa dadi.33 Madodora ang langit kag ang logta, piro akunmga ambal indi gid maimo nga indi matoman.”

Magandam Kamo34 “Gani bantayan nindo indong kaogalingun

nga indi kamo mawili sa pabasta-basta nga pag-pangaboi, sa pagpalingin, kag sa pagpalibug saindong pagpangaboi, ay basi kon golpi lang mag-abot ang adlaw nga dato nga ara kamo kapri-parar, nga midyo sa nasiud kamo. 35 Ay diatana golpi lang nga maabot sa tanan nga nagaolidigi sa kalibotan. 36 Gani maging alisto kamopirmi kag magpangamoyo nga kon matabo ronang tanan nga dia ngamga butang, may kabaskugkamo agud indi kamo maiwan kondi makaato-bang kamo Kanakun nga Naging Tao nga indikamo mauya.” 37 Kada adlaw nagayan si Jesusdoto sa timplo kag nagtodlo. Kon gabi, nagdayontana sa Bokid ang mga Olibo. 38Kada aga, dorongtao ang aga pa gid nga nagayan doto sa timplo aygosto nanda nga magpamati kanana.

22Ang Plano nga Patayun si Jesus(Mt. 26:1-5; Mc. 14:1-2; Jn. 11:45-53)

1Marapit run lang dato ang Pista ang Tinapaynga ara Pampaabok nga ginatawag ra nga Pistaanang Paglubas ang Angil. 2 Ang mga manogdo-mara nga mga pari kag ang mga manogtodlo angKasogoan nagapangita paagi kon paiwan nandamapatay si Jesus nga indi magkinagolo, ay naad-lukan sanda sa mga tao.

Nagsogot si Judas nga Tana ang Matraidor(Mt. 26:14-16; Mc. 14:10-11)

3Nakasulud run dato si Satanas kay Judas ngaginatawag nga Iscariote. Isara tana sa anangdosi ka apostolis ni Jesus. 4 Gani nagpanaw tanakag nagpakigkita sa mga manogdomara nga parikag sa mga opisyalis ang mga goardya sa timplo.Ginambalan nanda kon paiwan na maitogyankananda si Jesus. 5Nalipay sanda nga mayad kagnagkasogot sanda nga mabayad kanana. 6 Kagnagkasogot ra si Judas, kag alin dato nagpangitatana run kaigayonan kon paiwan namaitogyan siJesus kananda nga indi maulaman ang mga tao.

Nagsogo si Jesus nga Magpriparar andang YaponPara sa Pista

(Mt. 26:17-25; Mc. 14:12-21; Jn. 13:21-30)7Karon, nagabot ron gid ang Pista ang Tinapay

nga ara Pampaabok. Maman dia ang adlaw ngaang mga Judio kinanglan nga magalad ang mgakarniro nga andang ginakaun para sa Pista anangPaglubas ang Angil. 8 Gani ginsogo ni Jesus siPedro kag si Juan nga magona kag magpripararandang yapon sa pagsilibrar ang Pista anangPaglubas ang Angil. 9 Bago sanda magpanawnagpamangkot sanda kon diin sanda nga balaymapriparar. 10Makon ni Jesus kananda, “Pagabotnindo sa siodad, may masosoblang kamo nga taonga nagadara ang banga ngamay tobig. Sonodonnindo tana doto sa balay nga anang susuludan.11 Kag toladia indong iambal sa tagbalay, ‘Angmanogtodlo nagapamangkot kon diin ang koartonga anang kaunan kaiban anang mga somolonodpara sa pagsilibrar ang Pista anang Paglubasang Angil.’ 12 Ipakita na dayon kanindo angmawayang nga koarto sa ibabaw nga komplitoron sa kasangkapan. Doto kamo magimus atunyapon.” 13Nagpanawdayon angdarwanga anangginsogo, kag nakita nanda nga kon ano anangginkoon ni Jesus maman ra gid ang natabo. Kag

Lucas 22:14 110 Lucas 22:38doto sanda nagpriparar andang yapon para sapista.

Ang Komonion(Mt. 26:26-30; Mc. 14:22-26; 1 Cor. 11:23-25)

14 Pagabot ang oras nga inogyapon ron, nag-pongko si Jesus kaiban anang mga apostolis agudmagkaun. 15 Makon dayon ni Jesus kananda,“Mabaul gid akun andum nga bago akomagantosmagkaraiban kita anay sa pagkaun sa pagsilibrarang Pista anang Paglubas ang Angil. 16 Ay samatood tana, indi ako ron magoman kaun diaasta matoman anang matood nga kaologan dotosa anang ginarian ang Dios.” 17 Kag nagbuultana dayon ang irinumun kag ginpasalamatanna sa Dios. Pagkatapos makon na kananda,“Palibotan nindo dia kag maginum kamo tanan.18 Sa matood tana, alin dadi indi ako ron gidmaginum ang irinumun nga alin sa obas mintrasara pa nagabot anang ginarian ang Dios.” 19 Kagnagbuul tana ang tinapay kag ginpasalamatan nasa Dios. Ginpamisang-pisang na dayon, kag gin-panaw kananda nga nagakoon, makon na, “Ma-man dia akun lawas nga ginataw para kanindo.Imoa nindo dia bilang andumanan kanakun.”20 Pagkatapos nanda kaun nagbuul tana rumanang irinumun kag nagkoon, makon na, “Ang ir-inumun nga dia akun dogo nga iola para kanindonga nagapapagun sa bago nga Kasogtanan ngaginataw ang Dios.

21 “Piro pamatii nindo, kaiban ta ra digi sapagkaun ang tao nga magaintriga kanakun saakun mga kaaway. 22Ay Ako nga Naging Tao ma-papatay sono sa anang plano ang Dios, piro kailora ang tao nga matraidor kanakun.” 23 Pagkabatinandadatonagompisa sanda runparamangkotansa isara kag isara kon sino gid kananda ang mag-aimo dato.

Ang Pagbarais-baisan Kon Sino ang Pinakaimpor-tanti

24 Ang ori nagbarais-baisan sanda ra kon sinogid kananda ngamga apostolis ang pinakaimpor-tanti. 25 Gani nagkoon si Jesus kananda, makonna, “Digi sa kalibotan nga dia anang mga ariang kada banwa nagamandar sa andang mgasakup. Gosto ang mga may awtoridad nga tawa-gun sanda nga mga ‘manogbolig sa mga tao.’26 Piro kanindo tana bukun pario dan. Ay konsino kanindo ang may mataas nga katungdanansa tanan, tana ang dapat magpaubus. Kag konsino kanindo ang nagadomara, tana ang dapatmagsirbi. 27Ay sino sa darwa angmas importanti,

ang nagakaun sa lamisa okon ang nagasirbi?Syimpri mas importanti ang nagakaun sa lamisa.Piro ako tanamamanangnagasirbi kanindobisanako indong agalun.”

28 Makon ra ni Jesus kananda, “Kamo na-gaonong kanakun sa mga pagtiraw nga akunginaagian. 29 Gani kon paiwan nga akun Tataynagtaw kanakun gaum para magari, kamo tawanko ra gaum nga magari. 30 Magiging kaiban kokamo sa pagkaun kag paginum sa akun lamisakon akomagari run. Kamo akun padomaraun kagpaukumun sa dosi ka tribo ang Israel.”

Nagambal si Jesus nga Tana Ipanginwara ni Pedro(Mt. 26:31-35; Mc. 14:27-31; Jn. 13:36-38)

31 Makon dayon ni Jesus kay Pedro, “Simon,pamati bala! Si Satanas naglisinsya nga tirawanna kamo pario sa arayagun nga anang aaya-gun. 32 Piro ginpangamoyo ko ikaw nga bisanano ang matabo indi gid madora imong pagtookanakun. Kag pagkatapos nga makapanombalikka run gani, pabaskugunmo anang pagtoo imongmga kabogto.” 33 Nagsabat si Pedro, makon na,“Ginoo, priparado ako nga magonong kanimobisan sa prisoan okon sa kamatayun.” 34 Makonni Jesus kanana, “Pedro sogidan ko ikaw angmatood, bago magtorok ang manok karon katlomo ako ron ipanginwara nga ara kaw kakilalakanakun.”

Sa Oras ang Kalisud35 Pagkatapos ginpamangkot ni Jesus anang

mga apostolis, makon na, “Pagsogo ko kanindodato anay nga magpanaw kamo kag magpang-walian, ginkonan ko kamo kabay nga indi kamomagdara koarta, bag, okon sandalyas. Ta ano,ginkolang kamo?” Makon nanda, “Ara gid.”36 “Piro dadi,” makon ni Jesus, “kon sino angmay kaita okon bag, dapat daraun na. Kag konsino kanindo ang ara ispada ibaligya na ananglambong kag magbakal dayon ispada. 37 Ay samatood tana, dapat matoman anang koon angKasolatan parti kanakun nga ‘Ginbilang tana ngaisara sa mga kriminal.’ Matotoman gid anangginakoon nga dia ang Kasolatan tungud nga angtanan nga nasolat sa Kasolatan parti kanakunnagakaratoman run.” 38Makon anang mga apos-tolis, “Ginoo, way may darwa ka ispada digi.”Makon ni Jesus kananda, “Ta tama run dan.”

Nagpangamoyo si Jesus sa Bokid ang mga Olibo(Mt. 26:36-46; Mc. 14:32-42)

Lucas 22:39 111 Lucas 22:6639 Pagalin doto ni Jesus nagayan tana sa Bokid

ang mga Olibo ay maman run dato anang nakao-galian. Anang mga somolonod nagtabid rakanana. 40 Pagabot nanda doto makon na, “Pag-parangamoyo kamo nga indi kamo madaug angpagsolay.” 41 Nagpabulag tana kananda kag na-gayan doto sa onaan. Doto tana naglood kag nag-pangamoyo. 42 Makon na, “Itay, kon gosto mo,ilikaw mo ang pagantos nga nagaabot kanakun.Piro bukun akun gosto ang matoman, kondi angkanimo.” 43 [Nagpakita kanana ang angil nga alinsa langit kag ginpabaskug na tana. 44 Tungudsa mabaul nga kalisud nga anang ginabatyag,nagpangamoyo tana pa gid nga ugut sa anangtagiposoon, kag anang olas midyo ron sa dogonga nagatoro sa logta.]

45 Pagkatapos na pangamoyo nagtindug tanakag nagbalik doto sa anang mga somolonod, kagnaabotan na sanda nga nagakaratorog tungud sakabudlay sa sobra nga kasubu. 46Makon ni Jesuskananda, “Ay dan, basi nagakaratorog kamo?Pagbangon kamo kag magpangamoyo nga indikamo madaug ang pagsolay.”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Mc. 14:43-50; Jn. 18:3-11)

47 Mintras nagaambal pa si Jesus nagabot angsangka panung nga mga tao. Si Judas mismonga isara sa dosi ka apostolis ang nagapangonakananda. Nagparapit si Judas kay Jesus agudarukan tana. 48 Makon ni Jesus kanana, “Judas,ay dan, traidoran mo Ako nga Naging Tao paagisa aruk?” 49 Pagkakita anang mga kaiban ni Jesusnga may imoon ron kanana ang mga tao, makonnanda, “Ginoo, panlaboon namun run?” 50 Kagisara gani sa anang mga somolonod ni Jesus angnaglabo anang sorogoon ang pinakamataas ngapari kag nautas anang too nga talinga. 51 Piromakon ni Jesus kananda, “Tama run dan!” Kagginbalik dayon ni Jesus anang talinga ang tao ngadato kag ginayad na.

52 Makon dayon ni Jesus sa mga manogdo-mara nga mga pari kag sa mga opisyalis angmga goardya sa timplo kag sa iba pa nga mgamanogdomara angmga Judionganagarayandotopara magdakup kanana, “Basi nagdara kamo pagidmga ispada kagmga ralampus paramagdakupkanakun? Ano ako, tolisan? 53 Kabay kadaadlaw doto ako sa timplo kag doto kamo ra. Tabasi ara nindo ako nga lagi pagdakupa? Garing

maman run dia indong oras nga ginagauman angmadulum okon malain.”

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:57-58, 69-75; Mc. 14:53-54, 66-72; Jn. 18:12-

18, 25-27)54 Gindakup nanda dayon si Jesus kag gindara

sa anang balay ang pinakamataas nga pari. Si Pe-dro tana nagsonod ra, garing marayu lang anangantad. 55 Doto sa tunga ang lagwirta nagadabokkalayo angmga tao kag nagaporongko samarapitagud magpainit-init. Si Pedro nagparapit radoto kananda kag nagpongko. 56 May sangkasorogoon nga babai nga nakakita kay Pedro nganagapongko doto sa may dapong. Ginsulungna nga mayad si Pedro, kag makon na dayon,“Ang tao nga dia anang kaiban ra ang tao ngadato nga si Jesus.” 57 Garing nagpanginwarasi Pedro, makon na, “Ara ako kakilala kanana.”58Malagat-lagat may nakakita kanana nga lalakinga nagkoon, makon na, “Ikaw isara ra gid saanang mga kaiban.” Piro makon ni Pedro nganagsabat, “Ikaw nga tao kaw, bukun ako anangkaiban.” 59 Pagkalubas mga saka oras may dotoroman nga nagkoon, makon na, “Matood ra gidnga ang tao nga dia isara sa anang mga kaibanang tao nga dato ay tana taga-Galilea ra.” 60 Piromakon roman ni Pedro, “Wi ang tao nga dia,ilam kanimo, ara ako baya kaulam imong gi-naambal nga dan.” Kag mintras nagaambal pasi Pedro, tomorook ang manok. 61 Ginbalikidtana ang Ginoo kag ginsulung nga mayad. Kagnadumduman dayon ni Pedro anang ginaambalang Ginoo nga bago magtorok ang manok, katlona tana ipanginwara. 62Gani naggoa si Pedro kagnagpanangis nga mayad.

Gintoya-toya si Jesus kag Ginpikaan Anot(Mt. 26:67-68; Mc. 14:65)

63 Si Jesus tana gintoya-toya kag ginanotang mga tao nga nagagoardya kanana.64 Ginpudungan nanda ra anang mata, kagpagkatapos ginpamangkot nanda, makon,“Kabay propita kaw? Ta abi sogidi kami konsino ang nagsampal kanimo.” 65 Kag doro pagid andang ginapangambal nga malain kontrakanana.

Gindara si Jesus sa Konsilyo(Mt. 26:59-66; Mc. 14:55-64; Jn. 18:19-24)

66 Pagkaaga nagtiripon anang mga maulam-ulam ang mga Judio. Ang iba kananda mgamanogdomara nga mga pari, kag ang iba mga

Lucas 22:67 112 Lucas 23:25manogtodlo ang Kasogoan. Gindara nanda siJesus doto sa andang ginatiriponan. 67 Makonnanda kay Jesus, “Abi sogidi kami kon ikawmanda ang Cristo.” Makon anang sabat, “Bisansogidan ko kamo indi kamo ra gidmagpati. 68Kagkon may pamangkot ako kanindo indi kamo ramagsabat. 69 Piro alin dadi Ako nga Naging Taomagapongko ron sa anang too ang makagagaumnga Dios.” 70Makon nanda tanan, “Kon toladan,ikaw gali anang Bata ang Dios.” Nagsabat si Je-sus, makon na, “Ta kamo mismo ang nagambal.”71 Gani makon nanda, “Ta ano pa gid nga mgaibidinsya atun kinanglan? Kita run mismo angnakabati anang ginambal.”

23Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2; 11:14; Mc. 15:1-5; Jn. 18:28-38)

1Pagkatapos dato nagtirindug sanda tanan kaggindara nanda si Jesus doto kay Pilato. 2 Pagabotnanda doto ginsogidan nanda si Pilato kon anoandang mga bintang kontra kay Jesus. Makonnanda, “Dia nga tao nadakupan namun nga na-gapatalang amun kasimanwa nga mga Judio ayginakonan na sanda nga indi magbayad bois saImpirador, kag nagakoon tana pa nga tana konoang Cristo. Anang gostong ambalun tana angari.” 3 Gani ginpamangkot tana ni Pilato. Makonna, “Ikaw gali anang ari ang mga Judio?” Makonni Jesus kanana, “Ginambal mo.” 4 Pagkataposmakon ni Pilato sa mga manogdomara nga parikag sa mga tao, “Ara ako sala nga nakita sa taonga dia para silotan tana.” 5 Piro nagapirit sandagid nga nagakoon, makon nanda, “Nagadara tanagolo sa mga tao sa bilog nga Judea paagi sa anangmga panodlo, alin sa probinsya ang Galilea astadigi sa siodad ang Jerusalem.”

Si Jesus Gindara kay Herodes6 Pagkabati dato ni Pilato, nagpamangkot tana

kon taga-Galilea si Jesus. 7 Kag pagkaulam nanga si Jesus alin sa logar nga ginadomaraan niHerodes, ginpadara na si Jesus kanana, ay saoras nga dato doto ra si Herodes sa Jerusalem.8Pagkakita ni Herodes kay Jesus nalipay tana ngamayad, ay boay run anang andum nga makita siJesus tungud nga doro ron anang nabatian partikanana kag gosto na nga magimo tana milagroagud makita na. 9Doro anang mga pamangkot niHerodes kay Jesus, garing ara tana gid magsabat.10 Ang mga manogdomara tana nga pari kag

angmgamanogtodlo ang Kasogoan nagatirindugdoto kag kon ano-ano ron andang mga ginabin-tang kay Jesus. 11 Anang ginimo ni Herodeskag anang mga goardya, ginmolay nanda kagginpakauyan si Jesus. Ginpasoksokan nanda tanaang lambong nga masadya kag ginpabalik dotokay Pilato. 12Sa adlawnga dato nagingmagamigosi Pilato kag si Herodes. Dati nagakontraan sanda.

Sintinsyado nga Patayun si Jesus(Mt. 27:15-26; Mc. 15:6-15; Jn. 18:39–19:16)

13Ginpatawag ni Pilato angmgamanogdomaranga pari kag ang mga manogdomara ang banwapati ang mga tao mismo. 14 Makon na dayonkananda, “Gindara nindo digi kanakun ang taonga dia nga makon kamo nagapatalang sa mgatao. Piro sono sa akun pagosisa, kag digi kamo ra,ara ako gid may nakita nga sala kanana nga parioindong ginabintang. 15 Bisan si Herodes gani arara may nakita nga sala sa tao nga dia. Mamandan nga ginpabalik na tana digi. Ara tana gidmay ginimo nga nababagay nga sintinsyaan ngapatayun. 16 Gani ipaanot ko tana run lang kagpagkatapos pabolyawan.” [ 17 Ay kada magpistaangPista anangPaglubas angAngil ginabolyawangid ni Pilato ang sangka priso.] 18 Piro nagsir-inggit ang mga tao, makon nanda, “Patayun angtao nga dan! Si Barrabas imong bolyawan!”19 (Si Barrabas nga dia napriso ra tungud ngakaiban tana ang pagkinagolo sa Jerusalem kagnakapatay tana pa.) 20 Gosto andan ni Pilato ngamalibri si Jesus, gani ginambalan na pa gid angmga tao. 21 Piro sigi anang siringgit ang mgatao nga “Ilansang tana sa kros! Ilansang tanasa kros!” 22 Sa ikatlo nga pagambal ni Pilatokananda, makon na, “Ay basi, ano gid nga salaanang naimo? Ara ako gid may nakita nga salaagud ipapatay tana. Ipaanot ko tana run langkag pabolyawan ko dayon.” 23 Piro sigi pa gidandang parugus nga nagasiringgit nga ilansangtana sa kros. Kag ang ori nagdaug sanda ragid. 24Ay ginpasonodan run lang ni Pilato ananggosto ang mga tao nga ilansang si Jesus sa kros.25Ginbolyawan na ang tao nga napriso tungud saanang pagintra sa pagpanggolo sa gobyirno kagpagpatay, ay maman andang ginpangayo. Pirosi Jesus tana ginintriga na kananda agud imoonnanda andang gosto nga imoon kanana.

Si Jesus Ginlansang sa Kros(Mt. 27:32-44; Mc. 15:21-32; Jn. 19:17-27)

Lucas 23:26 113 Lucas 23:56

26Pagdara nanda kay Jesus sa logar nga lansan-gan kanana, may nasoblang sanda nga tao ngasi Simon nga taga-Cirene. Bago tana lang na-gapasulud sa siodad alin sa bokid. Ginawidannanda tana, kag ginpapasan nanda ang kros, kagginpasonod kay Jesus.

27 Doro nga mga tao ang nagsoronod kay Je-sus. May mga babai doto nga nagaparanangiskag nagatiriabaw tungud nga nalooy sanda kayJesus. 28 Piro ginbalikid sanda ni Jesus kagginkonan, makon na, “Kamo nga mga babai ngataga-Jerusalem, indi kamo magpanangis tungudkanakun. Tangisi nindo indong kaogalingun kagindong mga bata. 29 Tungud nga magaabot angadlaw nga magakoon ang mga tao nga, ‘Masoirtiangmga babai nga bawas kag aramay ginapatiti.’30 Sa adlaw nga dato magakoon ang mga taosa mga bokid nga ‘Timpai kami!’ kag sa mgabanggilid nga ‘Taboni kami!’ 31 Ay kon toladiaandang ginaimo kanakun nga ako gani ara sala,ta kondi masmalain gid andang imoon sa tao ngamay sala.”

32 Loas kay Jesus may darwa pa gid ka tao ngamga kriminal nga andang gindara agud patayun.33 Pagabot nanda sa logar nga ginatawag ngaBongo, ginlansang nanda si Jesus sa kros, patiang darwa ka kriminal. Ang isara ginbutangnanda sa too kampi ni Jesus kag ang isara sawala. [ 34 Makon ni Jesus, “Itay, patawadasanda ay ara sanda kaulam kon ano andang gi-naimo.”] Kag naggarabot-gabot ang mga soldadoagud parti-partiun anang mga lambong ni Jesus.35 Ang mga tao nagatirindug doto nga nagasu-lung. Anangmgamanogdomara tana angmga Ju-dio nagyagota kanana; makon nanda, “Ginlowasna ang iba, kondi lowasun na ra anang kaogalin-gun kon tana manda ang Cristo nga anang piniliang Dios.” 36 Pati ang mga soldado nagyagotara kanana mintras nagaparapit agud painumuntana ang maaslum nga bino. 37Makon nanda, “Takon ikawmanda anang Ari angmga Judio, lowasarun imong kaogalingun!” 38 Kag may ginbutangsanda nga karatola doto sa anang oloan nganagakoon, “Mamandia anangAri angmga Judio.”

39 Ang isara sa mga kriminal nga nakalansangsa kros nagpasipala ra kay Jesus. Makon na, “Indibala nga ikaw ang Cristo? Ta lowasa run imongkaogalingun kag pati kami!” 40 Piro ginsawaytana ang isara nga kriminal nga nagakoon,makonna, “Oy, ara kaw naadluki sa Dios? Parario kita

nga ginasilotan, 41 piro kita nga darwa dapat ragid nga silotan tungud sa atun ginpangimo ngasala. Piro ang tao tana nga dia ara gid may naimonga sala.” 42 Pagkatapos makon na dayon kayJesus, “Jesus, dumduma ako ra kon ikaw magarirun!” 43Makon ni Jesus kanana, “Samatood tana,sa adlaw nga dia makakaiban ta kaw sa Paraiso.”

Anang Pagkapatay ni Jesus(Mt. 27:45-56; Mc. 15:33-41; Jn. 19:28-30)

44-45Datongmga alas dosi run ara run nagsirakang adlaw kag nagdulum ang bilog nga kalib-otan sa sulud tatlo ka oras. Kag anang kortinaang timplo nagisak alin sa ibabaw paidalum.46 Nagsinggit dayon si Jesus, makon na, “Itay,ginatogyan ko kanimo akun ispirito!” Pagkaam-bal na dato nabogto anang ginawa. 47 Pagkakitaanang kapitan ang mga soldado sa natabo nag-dayaw tana sa Dios nga nagakoon, “Matood ra gidnga ara sala ang tao nga dia!” 48 Pagkakita angmga tao nga nagasurulung doto sa nagakaratabonagoroli sanda nga nagapulpug andang dugantungud sa kasubu. 49 Ang mga nakakilala kayJesus pati ang mga babai nga nagtarawas kananaalin pa sa Galilea doto nagtirindug sa marayu-rayu kag nakita nanda ra ang nagkaratabo.

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Mc. 15:42-47; Jn. 19:38-42)

50-51Karon, may tao nga anang aran si Jose ngaalin sa Arimatea sa probinsya ang Judea. Isaratana sa anang mga opisyalis ang mga Judio, piroara tana nagkompormi sa andang ginimo ngapagpapatay kay Jesus. Mayad tana nga tao kagmatarung, kag nagaulat tana sa anang pagari angDios. 52 Nagayan tana kay Pilato kag ginpan-gayo na anang bangkay ni Jesus. 53 Pagkataposgintangtang na anang bangkay ni Jesus doto sakros kag ginpotos na ang poti nga tila. Pagkat-apos, ginsulud na dayon sa rulubungan. Angrulubungan nga dato gingoab sa bato kag ara pagid malubungi. 54 Biyirnis dato kag inogpripararpara sa Adlaw nga Inogpaway, nga maompisa runpagkasalup ang adlaw.

55Ang mga babai nga nagtarabid kay Jesus alinsa Galilea nagsonod kay Jose kag nakita nandagid ang ginlubungan kag kon paiwan ang pagk-abutang anang bangkay ni Jesus. 56 Pagkataposnagoroli sanda kag nagpriparar ang sari-sari ngamga paamot nga inoglugud sa anang bangkay niJesus.

Lucas 24:1 114 Lucas 24:30Piro sa Adlaw nga Inogpaway, nagpaway sanda

sono sa Kasogoan.

24Ang Pagkabanaw(Mt. 28:1-10; Mc. 16:1-8; Jn. 20:1-10)

1Aga pa gid ang primiro nga adlaw ang simana,ang mga babai nagayan doto sa ginlubungankay Jesus nga nagadara andang ginpriparar ngapaamot. 2 Pagabot nanda doto, nakita nandanga ang bato nga pinakatakup ang rulubunganginpaligid run. 3Nagsulud sanda, piro ara nandanakita anang bangkay ni Ginoong Jesus. 4Mintrasnagapalibug sanda kon ano angnatabo, golpi langnga may nagtindug nga darwa ka lalaki doto saandang marapit. Anang lambong ang mga lalakinga dato masyado ka solaw. 5 Ginpangadlukanang mga babai. Gani nagdorongok sanda runlang. Piro makon ang darwa, “Basi ginapangitanindo ang boi digi sa mga patay? Ara tana rundigi. Nabanaw tana run! 6 Kabay nagkoon tananga lagi kanindo ang doto tana pa sa Galilea,7 nga Tana nga Naging Tao dapat itogyan sa mgamakasasala kag ilansang sa kros, piro sa ikatloka adlaw mabanaw tana.” 8 Kag nadumdumanang mga babai anang ginambal ni Jesus. 9 Ganinagoroli sanda kag ginsogidan nanda anang onsika apostolis kag ang iba pa nga mga somolonod.10 Ang mga babai nga nagsogid sa mga aposto-lis sanday Maria nga taga-Magdala, si Juana, siMaria nga nanay ni Santiago, kag ang iba pagid nga mga babai. 11 Piro ara sanda nagpati ayandang pagsarig, oroistoria lang dato ang mgababai. 12 Piro si Pedro tana nagdalagan paayan sarulubungan. Pagabot na doto nagkuub tana kagnaglingling, kag nakita na nga angmga panaptunnga ginpotos kay Jesusmaman run lang ang doto.Gani nagoli tana nga natitingala kon ano gid angnatabo.

Sa Dalan Pa-Emaus(Mc. 16:12-13)

13 Ang adlaw ra nga dato may darwa ka so-molonod ni Jesus nga nagapanaw paayan saEmaus. Dia nga bario mga onsi ka kilomitro alinsa Jerusalem. 14 Kag mintras nagapanaw sanda,nagaistorian sanda parti sa mga nagkaratabodoto sa Jerusalem. 15 Mintras nagasogida-nun sanda kag nagabaisan parti sa mga bu-tang nga dato nagparapit kananda si Jesus kagnagtawas. 16 Ara sanda kakilala kanana tungud

nga midyo sa ginpakorapkorap andang mga pan-ulung. 17 Makon ni Jesus kananda, “Ano indongginakointoan mintras nagapanaw kamo?” Nag-tadung ang darwa kag andang oyaun nagapakitanga borido sanda gid. 18 Ang isara kananda ngaanang aran si Cleopas nagsabat, “Ikaw lang sigoroang nagadayon sa Jerusalem nga ara kaulam konano ang mga nagkaratabo doto ang pira nga diaka adlaw.” 19 Nagpamangkot si Jesus, makon na,“Ay basi ano ang natabo?” Makon ang darwa,“Ang natabo bala kay Jesus nga taga-Nazaret.Naging makagagaum tana nga propita sa pan-ulung ang Dios kag sa mga tao paagi sa anangmga panodlo kag mga inimoan nga gamanan.20 Ginakosar tana atun mga manogdomara ngamga pari kag ang iba pa gid nga mga manogdo-mara agud sintinsyaan tana nga patayun. Kagginlansang nanda tana gani sa kros. 21 Amunpagsarig paman, tana run amun ginaulat ngamagabawi atun nasyon nga Israel sa anang alimaangmga taga-Roma. Garing ikatlo ron dia dadi kaadlaw nga tana ginpatay. 22 Piro ang katingalaanpa gid, ginsogidan kami amun mga kaiban ngamga babai nga kainang aga timprano sanda pa giddoto sa ginlubungan, 23 piro ara nanda run dotomakita anang bangkay. Kag pagbalik nanda dotokanamun ginsogidan nanda kami ngamay nakitasanda nga angil nga nagkoon kananda nga boi siJesus. 24Ang iba namun nga mga kaiban nagayangid doto sa ginlubungan, kag nakita nanda ngatama ra gid anang ginsogid ang mga babai. Pirosi Jesus ara nanda nakita doto.”

25 Makon dayon ni Jesus kananda, “Balingagmanda indong mga isip! Ay basi ara nindo ngalagi pagpatia ang tanan nga ginambal ang mgapropita! 26 Indi bala nga kinanglan ra gid ngaang Cristo magantos anay ang mga butang ngadia bago tana padungugan ang Dios?” 27 Kagginpasanag kananda ni Jesus ang tanan nga gi-nakoon ang Kasolatan parti kanana, ompisa saanang mga ginsolat ni Moises asta sa anang gin-solat ang mga propita.

28 Pagabot nanda sa bario nga andang gina-paayanan, midyo ginpakita ni Jesus nga tanamadayon ron lang. 29Piro pirit nanda nga ginaw-idan. Makon nanda, “Digi ka lang anay kanamunay sirum run dia. Lagat-lagat madulum run.”Gani nagtabid tana run lang kananda. 30 Angsanda nagaporongko ron para magkaun, nagbuultana ang tinapay kag ginpasalamatan na sa Dios.Pagkatapos, ginpamisang-pisang na dayon kag

Lucas 24:31 115 Lucas 24:53ginpanawan na sanda. 31Kag bago pa ginpasanagandang mga mata kag nakilala nanda nga siGinoong Jesus gali dato, garing golpi tana langdayon nga nadora sa andang panulung. 32Makonnanda, “Maman gali dato nga ang kasadya gidatun nabatyagan mintras ginasaysayan na kitaang Kasolatan doto sa dalan.”

33 Lagi-lagi bomalik sanda sa Jerusalem sa orasnga dato kag naabotan nanda ang onsi ka apos-tolis pati ang iba pa gid nga mga somolonod nganagatiripon. 34 Nagakoon sanda nga “Matoodra gid nga nabanaw ang Ginoo! Nagpakita tanakay Simon.” 35 Kag ang darwa nagsogid ra konano ang natabo kananda doto sa dalan pa Emauskag kon paiwan nanda tana nakilala ang tananagpamisang-pisang run ang tinapay.

Nagpakita si Jesus sa Anang mga Somolonod(Mt. 28:16-20; Mc. 16:14-18; Jn. 20:19-23; Bin. 1:6-8)

36 Mintras nagasogid sanda dato, golpilang nga nagtindug si Jesus doto sa andangtunga kag magkoon, “Kaloyan kamo ang Dios.”37 Ginkulbaan sanda kag ginadlukan ay andangpagsarig morto ron andang nakita. 38 Pironagkoon si Jesus kananda, makon na, “Basinagogoloan kamo? Kag basi nagadoda kamonga ako dia? 39 Sulunga nindo bala akun alimakag akun siki. Kag kaputi nindo ako. Bukunako morto. Ang morto ara lawas piro ako tanamay lawas kag nakikita nindo gani.” 40 [Kagpagkaambal na dia, ginpakita na kananda anangmga alima kagmga siki.] 41Sa andang kalipay kagkatingala midyo sa indi sanda pa gid makapati saandang nakikita. Gani nagpamangkot si Jesuskananda, makon na, “May pagkaun kamo digi?”42Gintawan nanda tana sangka gurut nga linugubnga isda. 43Ginbuul na dato kag ginkaunnadayonmintras nagasulung sanda.

44 Pagkatapos dato, makon na kananda,“Maman dia akun ginakoon kanindo ang na-gakaraiban kita pa, nga ang tanan nga nasolatparti kanakun sa Kasogoan ni Moises kag samga sinolat ang mga propita pati ang sa salmokinanglan gid nga matoman.” 45 Kag ginbokasandayon ni Jesus andang mga isip agud maangupannanda ang Kasolatan. 46Makon na kananda, “AngKasolatan nagakoon nga ang Cristo kinanglangid nga magantos kag mapatay dayon, piromababanaw sa ikatlo ka adlaw. 47 Kag kinanglannga isogid sa bilog nga kalibotan ompisa saJerusalem nga tungud kanana patawadun ang

Dios ang mga tao nga nagainulsul andang mgasala. 48 Kamo ang mga tistigo sa mga butangnga dia. 49 Ipadara ko kanindo ang Ispirito Santonga ginpangako akun Tatay. Piro indi kamo anaymagalin digi sa Jerusalem mintras ara nindo pamabaton ang gaum nga maalin sa langit.”

Si Jesus Gindara pa-Langit(Mc. 16:19-20; Bin. 1:9-11)

50 Pagkatapos dato gindara sanda ni Jesus samay Betania. Pagabot nanda doto ginalsa naanang alima kag ginbindisyonan na sanda dayon.51 Kag mintras nagabindisyon tana amat-amattana run nga nagpabulag kananda kag gindarapa-langit. 52 Ginsimba nanda tana kag pagkata-pos malipayun sanda nga nagbalik sa Jerusalem.53 Kag alin dato pirmi sanda run doto sa timplonga nagadayaw sa Dios.

Juan 1:1 116 Juan 1:29

Ang Mayad nga Barita sono kayJuan

Si Cristo ang ‘Ambal’ kag ang ‘Solo’1 Ang ona pa nga lagi, bago imoon ang kali-

botan, dian run ang ginatawag nga Ambal angDios. Ang Ambal nga dato kaiban ang Dios, kagang Ambal Dios mismo. 2 Kaiban tana nga lagiang Dios alin pa ang ona. 3 Paagi kanana angtanan nga mga butang ginimo, kag ara gid maynaimo nga bukun paagi kanana. 4 Ang Ambalnga dato maman anang ginaalinan ang kaboi ngaara kataposan. Kag dia nga kaboi pario sa solotungud nga maman dia ang nagapasanag sa isipang mga tao nga naduluman. 5 Ang solo ngadato nagasanag sa kalibotan nga nadudulumantungud sa sala, kag anang sanag ara nadaug angdulum.

6 Karon may tao nga ginpadara ang Dios.Anang aran ang tao nga dato si Juan. 7Ginpadaratana ang Dios para magpamarita sa mga tao ngasi Jesu-Cristo maman ang matood nga solo, agudpaagi sa anang pagbarita makatoo ang tanan ngamga tao. 8 Bukun si Juan ang solo, kondi nagabottana agud pamatodan kon sino ang solo. 9 SiJesu-Cristo maman ang matood nga solo nga saoras nga dato nagabot digi sa kalibotan kag dadinagataw kasanag sa anang mga isip ang mga tao.10 Nagabot tana matood digi sa kalibotan. Kagbisan pa nga ang kalibotan ginimo paagi kanana,angmga tao digi sa kalibotan ara kakilala kanana.11Nagayan tana sa anangmga kasimanwamismo,piro ang kalabanan sa anang mga kasimanwa aranagbaton kanana. 12 Piro ang bisan sino nganagbaton kag nagtoo kanana gintawan na podirnga maging bata ang Dios. 13 Naging mga batasanda ang Dios bukun paagi sa lawasnun ngapagkabata okon pagbuut ang tao, kondi paagi saanang pagbuut ang Dios.

14 Karon, ang ginatawag nga Ambal ang Diosnagpakatao kag nagpakigdapun digi kanatun.Nakita namun anang mataas nga katungdananbilang anang bogtong nga Bata ang Amay. Mal-oloyon tana gid kag poros kamatoodan anangginasogid.

15 Si Juan nagpamatood parti kay Jesu-Cristo.Makon na, “Tana maman akun ginakoon kanindonga magaabot nga ori kanakun piro mas mataas

anang katungdanan kaysa kanakun, ay bago akonatao, dian tana run nga lagi.”

16 Tungud nga abonda anang gogma niCristo, anang mga kalooy kanatun nga tanannagadarason-dason. 17Ang Kasogoan gintaw angDios kanatun paagi kay Moises, piro ang kalooykag kamatoodan nagabot kanatun paagi kay Jesu-Cristo. 18 Ara gid tao nga nakakita sa Dios ngaAmay. Piro ginpakilala tana kanatun ang bogtongnga Bata nga Dios nga kaiban pirmi ang Amay.

Anang Minsai ni Juan nga Manogbunyag(Mt. 3:1-12; Mc. 1:1-8; Lu. 3:1-18)

19 Anang mga manogdomara ang mga Judiosa Jerusalem nagsogo sa mga pari kag mgamanogasikaso sa timplo nga ginatawag nga mgaLevita nga ayanan nanda si Juan kag pamangko-ton kon sino tana. 20 Ginprangka sanda ni Juan,makon na, “Bukun ako ang Cristo nga indongginaulat.” 21 Makon nanda, “Ta kon bukun kawang Cristo, sino kaw? Si Elias nga propita?”Makon ni Juan, “Bukun ako si Elias.” Gani makonnanda ruman, “Sigoro ikaw ang ginakoon ngapropita nga maabot?” Piro nagkoon roman siJuan nga bukun tana ra ang propita nga datonga andang ginakoon. 22 Gani makon nanda, “Tasogidi kami kon sino kaw agud may isogid kamisa mga nagsogo kanamun. Ano imong maisogidparti sa imong kaogalingun?” 23 Makon ni Juan,“Ako ang tao nga gintagna ni Isaias nga propita.Kabay makon na,‘May magawali sa mga tao sa logar nga ara gi-

naolii ang tao, kag anang wali maman dia:Ipriparar nindo ang dalan ay maabot ang Gi-

noo!’ ”24 Ang mga nagsogo gali sa mga tao nga dato

nga magayan kay Juan ara iba kondi ang mgaPariseo. 25Ginpamangkot pa gid angmga tao ngadato si Juan. Makon nanda, “Kon ikaw bukun angCristo, okon si Elias, okon ang propita nga amunginaulat nga maabot, ta basi nagapangbunyagkaw ang mga tao?” 26 Makon ni Juan kananda,“Ako nagabunyag manda sa tobig, piro may diankanindo dadi nga ara nindo nakilala. 27 Matoodnga naori tana kanakunmagabot, piro bisanmag-ing anang sorogoon lang indi ako pa poidi.”

28Dia natabo sa Betania, doto sa loyo ang sobanga Jordan, ay doto si Juan nagapangbunyag.

Anang Karniro ang Dios29 Pagdason nga adlaw nakita ni Juan si Jesus

nga nagaparapit kanana. Makon dayon ni Juan

Juan 1:30 117 Juan 2:5sa mga tao, “Dagi run anang pinakakarniro angDios nga inogalad agud bulun anang mga salaang mga tao sa kalibotan. 30 Tana maman akunginakoon nga maabot nga ori kanakun piro masmataas kanakun, ay bago ako natao, tana dianrun nga lagi. 31Ang ona pati ako gani ara kaulamkon sino tana gid, piro nagayan ako digi nganagapangbunyag sa mga tao agud ipakilala tanasa atun mga kapario nga taga-Israel.

32 “Dadi kilala ko tana run ay nakita ko ronang Ispirito Santo nga nagkunsad kanana alin salangit ngapario sa salampati kagnagtinir kanana.33 Ang ona ara ko tana pa nakilala, piro ang Diosnga nagsogo kanakun ngamagbunyag kanindo satobig maman ang nagkoon nga lagi kanakun ngakon makita ko ang Ispirito Santo nga magkunsadkagmagpabilin sa sangka tao, dannga taomamanang magabunyag sa Ispirito Santo. 34 Kag dianakita ko gid. Gani ginapamatodan ko nga tanamaman anang Bata ang Dios.”

Ang Naona nga mga Somolonod ni Jesus35 Pagdason nga adlaw, doto roman si Juan

kaiban ang darwa ka tao nga anang ginatod-loan. 36 Pagkakita na kay Jesus nga nagalubas,makon na, “Maman dan anang pinakakarniroang Dios nga inogalad para sa atun mga sala.”37 Pagkabati dato anang darwa ka kaiban, nag-sonod sanda dayon kay Jesus. 38 Pagbalikid ni Je-sus, nakita na sanda nga nagasonod kanana. Ganimakon na kananda, “Ano indong ginapangita?”Makon nanda, “Rabbi, sa diin kaw nagaoli?”(Anang gostong ambalun ang Rabbi “Manog-todlo”.) 39 Makon na, “Dali, pagtawas kamokanakun agud makita nindo.” Gani nagtabidsanda kay Jesus kag nakita nanda kon diin tananagaoli. Mga alas koatro ron dato ang apon, ganidoto sanda run lang nagpagabi.

40 Ang isara sa darwa nga dato nga nakabatianang koon ni Juan nga nagsonod kay Jesus araiba kondi si Andres nga kabogto ni Simon Pedro.41Pagkaaga ginpangita na nga lagi anang kabogtonga si Simon kag ginsogidan na nga nakita nandaang Mesias. (Anang gostong ambalun ang Mesias“Cristo”.) 42 Pagkatapos, gindara na dayon siSimon kay Jesus. Pagabot nanda kay Jesus, gin-sulung ni Jesus si Simon kag nagkoon, “Ikaw siSimon nga bata ni Juan. Piro dadi tawagun taka run nga Cefas.” (Ang Cefas nga dia pario raang aran nga Pedro kag anang gostong ambalun“Bato”.)

Gintawag ni Jesus si Felipe kag si Natanael43 Pagdason nga adlaw, naisipan ni Jesus nga

magayan sa probinsya ang Galilea. Pagabotnanda doto, nakita na si Felipe. Makon na dayonkay Felipe, “Dali, pagtawas kanakun!” 44 (SiFelipe nga dia taga-Betsaida nga isara sa mgalogar sa Galilea. Taga-doto ra si Andres kag siPedro.) 45 Anang ginimo ni Felipe, ginpangitana si Natanael, kag pagkakita na kanana, makonna, “Nakita namun run ang tao nga atun ginaulatnga ginsambit ang mga propita sa andang mgaginsolat. Kag ginsambit tana ra ni Moises saanang ginsolat sa libro angKasogoan. Si Jesus galinga taga-Nazaret nga bata ni Josemaman andangginatomod.” 46 Makon ni Natanael, “Ara sigorotaga-Nazaret nga makalosot nga may abilidad.”Makon ni Felipe kanana, “Dali, pagtabid agudmakita mo.”

47 Pagkakita ni Jesus kay Natanael nga naga-parapit kanana, makon na, “Dagi angmatood ngaIsraelita nga ara gid nagadaya.” 48Makon dayonni Natanael kanana, “Basi kilala mo ako?” Makonda ni Jesus, “Bago kaw daraun digi ni Felipe,nakita ta kaw ron doto sa idalum ang kaoy ngaigira.” 49 Gani makon ni Natanael, “Manogtodlo,matood gidmanda nga ikaw anang Bata ang Dios!Ikaw ra gid amun ginaulat ngamagaari sa Israel!”50Makon dayon ni Jesus kanana, “Ta nagatoo kawkanakun tungud nga nagkoon ako nga nakita takawdoto sa idalumang kaoynga igira? Mas sobrapa dian imong makikita sa pira ka adlaw.” 51 Kagmakon dayon ni Jesus kananda, “Sa matood tana,magaabot ang adlaw ngamakikita nindo ang lan-git nga magaabri kag makikita nindo anang mgaangil ang Dios nga nagasaraka kag nagarolosongpaayan Kanakun nga Naging Tao!”

2Ang Kasal sa Cana

1 Pagkalubas ang darwa ka adlaw, may kasal sabanwa ang Cana sa probinsya ang Galilea. Dotoanang nanay ni Jesus. 2 Ginimbitar ra si Jesuspati anang mga somolonod. 3 Kag natabo nganagkolang ang bino nga obas doto sa ponsyon.Gani makon anang nanay ni Jesus kanana, “Nao-bosan sanda run bino.” 4Makon ni Jesus kanana,“Indi kinanglan nga konon mo ako pa kon anoakun imoon. Ara pa nagabot akun oras agudipakita ko akun gaum sa mga tao.” 5 Makondayon anang nanay ni Jesus sa mga sorogoon,

Juan 2:6 118 Juan 3:4“Sonoda nindo lang ang bisan ano nga anangisogo kanindo.”

6 Karon, may mga soronodon ang mga Ju-dio sa pagpangogas bago sanda magkaun. Ganimay anum ka tadyaw doto nga ang kada tadyawsarang masuludan mga 20 okon 30 ka galon ngatobig. 7Makon ni Jesus sa mga sorogoon, “Ponoanindo tobig ang mga tadyaw.” Gani ginpononanda. 8 Pagkatapos, makon ni Jesus kananda,“Sigi, pagsarok kamo kag daraun doto sa na-gadomara ang ponsyon.” Gani nagsarok sandakag gindara nanda doto sa nagadomara, 9 kagginsamitan dayon ang manogdomara ang tobignga dato nga naimo ron nga bino. Ara tanakaulam kon diin nagalin ang bino nga dato, (pironaulaman ang mga sorogoon nga nagsarok angtobig). Pagkatiraw na, gintawag na ang nobyo.10 Makon na kanana, “Kalabanan sa mga taonagasirbi angmayad nga klasi nga bino sa ompisakag kon doro ron anang nainum ang mga bisita,bago nanda ginapainum ang ordinaryo nga bino.Piro ikaw tana iba, ay dadi mo ginpagoa angpinakamanamit.”

11 Ang natabo nga dato sa Cana nga sa Galileamaman ang ona nga milagro nga ginimo ni Jesus.Sa anang ginimo nga dato ginpakita na ananggaum, kag anangmga somolonod nagtoo kanana.

12 Pagkatapos ang kasal, nagpa-Capernaum siJesus kaiban anang nanay, anang mga kabogtonga lalaki, kag anang mga somolonod, kag nag-tinir sanda doto mga pira ka adlaw.

Nagsulud si Jesus sa Timplo(Mt. 21:12-13; Mc. 11:15-17; Lu. 19:45-46)

13Marapit run anang pista ang mga Judio ngaginatawag nga Pista anang Paglubas ang Angil.Gani nagpa-Jerusalem si Jesus. 14 Ang doto tanarun sa Jerusalem may nakita tana nga mga taosa timplo nga nagabaraligya ang mga inogaladnga mga baka, mga karniro, kag mga salampati.May mga tao ra doto sa andang mga lamisanga nagapamaylo koarta. 15 Pagkakita na saandang mga ginaimo doto nagimo tana aranotnga lobid. Pagkatapos, ginpanabog na dayonang mga karniro kag mga baka pa goa sa tim-plo. Ginpamaliskad na ra anang mga lamisa angmga manogbaylo ang koarta kag ginpangwasagna andang mga koarta. 16 Makon na dayon samganagabaraligya ang salampati, “Pamula nindodia digi! Ayaw nindo pagimoa nga baraligyaananang balay akun Tatay!” 17Pagkakita anangmga

somolonod sa anang ginimo nga dato, nadumdu-man nanda anang koon ang Dios sa Kasolatan nganagakoon, “Masakit nga mayad akun buut ngamakita nga imong balay ara ginataoda ang mgatao.”

18 Tungud sa anang ginimo nga dato, anangmga manogdomara ang mga Judio nagpa-mangkot kanana, makon nanda, “Ano ngamilagro imong maimo agud ipakita kanamunnga ikaw may podir nga magimo imong ginimonga dato?” 19 Makon ni Jesus, “Gubaa nindoang timplo nga dia kag sa sulud tatlo ka adlawpatindugun ko roman.” 20 Makon nanda, “Angtimplo nga dia ginpatindug sa sulud 46 ka toig, tapatindugun mo lang sa sulud tatlo ka adlaw?”

21Piro ara sanda kaintindi, ay anang gintomodtana ni Jesus nga timplo ara iba kondi ananglawas. 22Gani pagkabanaw kanana nadumdumananang mga somolonod anang ambal nga dia. Kagnagpati sanda nga tama matood anang gintagnaang Kasolatan kag anang koon parti sa anangpagkabanaw.

Naulaman ni Jesus kon ano ang sa Tagiposoon angtanan nga mga Tao

23 Ang doto si Jesus sa Jerusalem sa tyimpoang Pista anang Paglubas ang Angil, doro angnakakita sa mga milagro nga anang ginpangimo,kag doro kananda ang nagtoo kanana. 24 Piro siJesus ara nagsarig sa andang pagtoo kanana aynaulaman na ang tanan nga tao. 25 Indi tana runkinanglan nga sogidan pa parti sa mga tao, aynaulaman na nga lagi kon ano gid ang sa suludandang tagiposoon.

3Si Jesus kag si Nicodemo

1May sangka tao nga anang aran si Nicodemo.Ang tao nga dia isara sa mga manogdomara angmga Judio, kag mimbro tana ang gropo nga gi-natawag nga Pariseo. 2May gabi nga si Nicodemonga dia nagayan kay Jesus kag magkoon, makonna, “Rabbi, naulaman namun nga ikaw manog-todlo nga ginpadara ang Dios, tungud nga aramay makaimo ang mga milagro nga pario imongginapangimo kon ang Dios ara dian kanana.”3Makon ni Jesus kay Nicodemo, “Sa matood tana,ara tao nga makairug sa anang ginarian ang Dioskon indi tana maoman bata.” 4 Nagpamangkotsi Nicodemo, makon na, “Ta paiwan anang pagk-abata oman ang tao kon malam tana run? Indi

Juan 3:5 119 Juan 3:32tana run da makabalik sa tian anang nanay agudibata ruman.” 5 Makon ni Jesus, “Ginasogid kogid tana kanimo ang matood nga ara gid taonga makasulud sa anang ginarian ang Dios konindi tana mabata paagi sa tobig kag sa IspiritoSanto. 6 Ang ginbata paagi sa tao, tao ra lang,piro ang ginbata tana paagi sa anang gaum angIspirito Santo, ispiritoanun. 7 Gani indi kawmatingala sa akun koon kanimo nga kinanglanmaoman kamo bata. 8 Dia pario sa angin. Angangin kabay nagauyup sa bisan diin anang gosto.Nababatian ta nganagauyup, piro ara kita kaulamkon diin nagaalin kag kon diin nagapaayan. Dantoladan ra anang gaum ang Ispirito Santo satao nga nabata paagi sa anang gaum, indi momaintindian piro matood nga natatabo.” 9 Ganinagpamangkot si Nicodemo, makon na, “Ta pai-wan dato?” 10 Makon ni Jesus, “Bantog kaw ngamanogtodlo sa Israel, piro ara kaw kaulam konano dia? 11 Makasarig kaw nga akun ginasogidkanimo matood, tungud nga ang mga butangnga amun ginasogid ay mga butang nga amunnaulaman kag nakita mismo. Garing indi kamomagpati sa amun ginasogid. 12 Karon, kon kamoara gani nagapati sa akun ginasogid kanindopartisa mga butang digi sa kalibotan, mas indi kamoron gid magpati kanakun kon sogidan ko kamoang parti samga butang doto sa langit. 13Kag Akonga Naging Tao maman lang gid ang nakasaka salangit, ay doto ako sa langit nagalin.”

14Makon pa ni Jesus, “Ang ona nga mga adlaw,ang si Moises doto pa sa logar nga ara ginaoliiang tao, nagimo tana ang magkal nga saway.Pagkatapos, gintagkus na dayon sa kaoy ngamalabug kag ginbandira agud makita ang mgatao. Dan toladan ra ang imoon kanakun. Akonga Naging Tao kinanglan ra nga ibutang sa kaoykag ibandira, 15 agud ang kada isara nga magtookanakun makaangkun kaboi nga ara kataposan.

16 “Tungud sa anang mabaul nga pagigogmaang Dios sa mga tao digi sa kalibotan, ginpadarana anang bogtong nga Bata, agud nga ang kadaisara nga nagatoo kanana indi run pagsilotan angkamatayun nga ara kataposan, kondi tawan kaboinga ara kataposan. 17Ara nagpadara kanakun angDios digi sa kalibotan agud sintinsyaan ang mgatao, kondi ginpadara na ako agud malibri sandasa silot.

18 “Gani ang mga tao nga nagatoo kanakunindi run pagsintinsyaan, piro ang bisan sino ngaara nagatoo kanakun sintinsyado ron tungud nga

ara tana nagtoo kanakun nga anang bogtongnga Bata ang Dios. 19 Sisilotan sanda tungudnga nagabot ako digi sa kalibotan agud magtawkasanag sa anang mga isip ang mga tao, piromas gosto nanda pa nga magpabilin sa madulumkaysa magparapit kanakun nga pinakasolo, aymalain andang mga ginaimo. 20 Ang tao ngamalain anang ginaimo ara naliag sa masanag.Nagalikaw tana pa gani sa masanag ay sabunmaulaman anang ginaimo nga malain. 21 Piroang tao tana nga nagaogali sono sa kamatoodannagaparapit sa masanag, agud makita nga anangmga inimoan nga mayad naiimo na paagi saanang bolig ang Dios.”

Si Jesus kag si Juan22 Pagkatapos dia, si Jesus kag anang mga so-

molonod nagayan sa probinsya ang Judea. Pira raka simana andang tinir doto nga nagapangbun-yag ang mga tao. 23 Si Juan nagapangbunyag rapiro doto sa Enon, marapit sa Salim, ay dorongtobig doto. Sigi-sigi anang ayan doto angmga taokay Juan agud magparabunyag. 24 (Sa mga orasnga dato si Juan ara pa napriso.)

25 Karon ang iba sa anang mga gintodloan niJuan nakapakigdiskosyon sa sangka Judio partisa bunyag. 26 Ang ori nagayan sanda kay Juankag magkoon, “Manogtodlo, nadumduman moang tao ang doto kaw sa loyo ang soba ang Jor-dan, ang tao bala nga imong ginpakilala sa mgatao? Nagapangbunyag tana run da dadi kag arostanan ngamga tao doto ron kanana nagaarayan!”27Makon ni Juan kananda, “Ara gid sarangmaimoang tao kon bukun sa anang pagbuut ang Dios.28Kamo mismo makapamatood nga ako nagkoonnga bukun ako ang Cristo, kondi ginpaona akolang ang Dios para magbarita nga tana magaabotron. 29 Pario bala kon may kasal: ang nobyapara gid sa nobyo, kag anang amigo ang nobyonga nagatambong kag nagapamati nalilipay konnababatian na nga dian run ang nobyo. Dantoladan akun kaalimbawa dadi. Nalilipay ako ngaangmga taonagaayan run kay Jesus. 30Kinanglannga magdogang pa gid anang pagkabantog niJesus, kag ako tana dapat run nga lipatan.”

Ang Nagalin sa Langit31 Si Cristo alin sa langit, gani labaw tana sa

tanan. Kita taga-digi sa kalibotan kag ang mgabutang nga atun ginaambal ara iba kondi angdigi lang gid sa kalibotan. Piro tana tana nganagalin sa langit labaw sa tanan. 32 Nagasogid

Juan 3:33 120 Juan 4:25tana parti sa mga butang nga anang nakita kagnabatian doto sa langit, piro malaka gid langang nagapati sa anang ginasogid. 33 Piro angmga nagapati tana sa anang ginasogid nagapam-atood nga anang ginasogid ang Dios matood.34 Ay si Cristo nga anang ginpadara ang Dios digisa kalibotan nagasogid kanatun kon ano anangginapasogid ang Dios kanana, tungud nga aralimitasyon anang pagtaw ang Dios kanana angIspirito Santo. 35 Ginaigogma ang Amay anangBata kag gintogyan na kanana ang tanan. 36 Angbisan sino nga nagatoo sa anang Bata ang Diosmay kaboi nga ara kataposan. Piro ang bisan sinonga indi magtoman sa anang Bata ang Dios indipagtawan kaboi nga ara kataposan, kondi anangkasilag ang Dios dian kanana asta kon sano.

4Si Jesus kag ang Babai nga Taga-Samaria

1 Karon, ang mga Pariseo nakabarita nga masdoro ron anang mga somolonod ni Jesus kaysakay Juan, kag mas doro ron da anang gina-pangbunyagan. 2 (Sa matood tana, bukun siJesus mismo ang nagapangbunyag, kondi anangmga somolonod.) 3 Pagkaulam ni Jesus nga dianaulaman run ang mga Pariseo, nagalin tanasa probinsya ang Judea kag nagbalik sa Galilea.4 Pagayan nanday Jesus sa Galilea, kinanglan ngasanda magagi sa probinsya ang Samaria.

5 Ang nagaagi sanda run sa Samaria, nagabotsanda sa banwa nga kon tawagun Sicar, mara-pit sa logta nga gintaw ni Jacob sa anang batanga si Jose. 6 May bobon doto nga ginimo niJacob. Kag tungud nga ogtong adlaw ron kagsi Jesus ginpilayan nga mayad sa anang pag-panaw, nagpongko tana run lang sa binit angbobon nga dato. 7-8 Anang mga somolonod tananagdiritso sa banwa agudmagbakal ang pagkaun.Karon, mintras nagapongko tana doto, nagabotang sangka babai nga taga-Samaria ngamasagub.Makon ni Jesus kanana, “Abi painuma ako ra.”9 Makon ang babai kanana, “Ikaw kabay Judiokag ako tana Samarianun kag babai pa. Basinagapangayo kaw kanakun ang tobig?” (Toladananang koon tungud nga ang mga Judio ara na-gasapak sa mga Samarianun.) 10 Makon ni Jesussa babai, “Kon naulaman mo lang kon ano anangginataw ang Dios, kag kon sino ang nagapangayokanimo tobig, ikaw pa andan ang mapangayo

kanakun agud tawan ta kaw ang tobig nga na-gataw kaboi nga ara kataposan.” 11 Makon angbabai kanana, “Paiwan imong pagtaw kanakunang tobig nga imong ginakoon, ay ang bobonmadalum kag ara kaw timba? Diin kawmakabuulimong ginakoon nga tobig nga nagataw kaboi?12 Atun kaolang-olangan nga si Jacob mamanang nagkotkot ang bobon nga dia. Tana kaganang mga bata pati anang mga ayup naginumsa bobon nga dia. Ano, sobra ka pa bala saatun kaolang-olangan nga si Jacob?” 13 Makonni Jesus sa babai, “Ang bisan sino nga nagainumang tobig nga dia wawon roman. 14 Piro angnagainum tana ang tobig nga akun itaw indirun gid pagwawon. Ay ang tobig nga akun itawmaging pario sa boi nga toboran dian kanananga magataw kaboi nga ara kataposan.” 15 Ganimakon ang babai kay Jesus, “Ta tawi ako ra angtobig nga dan nga imong ginakoon agud indi akoron gid pagwawon, kag agud indi run kinanglannga magbalik-balik ako pa digi para magsagub.”16Makon dayon ni Jesus kanana, “Ta ayani imongasawa kag daraun digi.” 17 Nagsabat ang babai,makon na, “Ara ako asawa.” Makon ni Jesus,“Tama dan. Ara kaw matood asawa, 18 tungudnga lima run imong naging asawa, kag ang lalakinga imong ginadapunan dadi bukun da imongmatood nga asawa. Ganimatood imong sogid ngadan.” 19Makon ang babai kanana, “Sigoro anangpropita kaw ang Dios. 20 Amun mga kaolang-olangan nga mga Samarianun nagsimba sa Diossa bokid nga dia, piro kamo tana nga mga Judionagakoon nga ang mga tao dapat magsimba saDios sa Jerusalem.” 21 Makon ni Jesus sa babai,“Pamatii anay bala! Magaabot ang adlaw nga indikamo ron magsimba sa Amay digi sa bokid ngadia okon sa Jerusalem. 22 Kag kon parti kanindonga mga Samarianun, ara kamo gid kakilala konsino indong ginasimba. Kami tana nga mga Judionakakilala kon sino amun ginasimba, tungud ngapaagi kanamun nga mga Judio lowasun ang Diosang mga tao.” 23Makon pa ni Jesus, “Sa matoodtana magaabot ang adlaw, kag nagabot ron gani,nga ang matood nga manogsimba magasimba saAmay paagi sa anang ispirito kag sono sa kam-atoodan. Kag ang toladia nga mga manogsimbamaman anang gosto ang Dios. 24 Ang Dios ispir-ito, gani ang nagasimba kanana dapat magsimbapaagi sa anang ispirito kag sono sa kamatoodan.”

25 Makon ang babai, “Naulaman ko nga mag-aabot ang Mesias nga ginatawag ra nga Cristo.

Juan 4:26 121 Juan 4:53

Kag kon magabot tana run, sogidan na kita partisa tanan nga mga butang.” 26 Makon ni Jesuskanana, “Ako dato. Ang nagapakigambal ngadia kanimo dadi maman imong ginakoon ngamagaabot.”

27Pagkakoon na dia nagabot dayon anang mgasomolonod. Mabaul andang katingala pagkakitananda kanana nga nagapakigambal sa sangkababai. Piro ara gid may nagpamangkot sa babaikon ano anang kinanglan. Ara sanda ra nagpa-mangkot kay Jesus kon basi nagapakigambal tanasa babai.

28 Ginbilin dayon ang babai anang banga ngaginasaguban kag nagbalik sa banwa. Pagabot nadoto makon na sa mga tao, 29 “Dali kamo bala,sulunga nindo ang tao nga nakaulam ang tanannga akun ginimo. Sigoro maman run dia angCristo.” 30 Gani nagarayan ang mga tao doto kayJesus.

31Mintras ara pa nagarabot doto ang mga taosigi anang pirit kanana anang mga somolonodnga magkaun tana run. 32 Piro makon ni Je-sus kananda, “May pagkaun Ako nga ara nindonaulami.” 33 Gani anang mga somolonod nag-paramangkot sa isara kag isara kon may nag-dara kanana pagkaun. 34 Makon dayon ni Jesuskananda, “Akun pinakapagkaun ara iba kondinga tomanun ko anang kabubutun ang Dios nganagpadara kanakun digi kag taposon anang gi-napaimo kanakun. 35 Nagakoon kamo nga apatpa ka bolan bago magabot ang tigarani. Pirokon sa kanakun tana tigarani run dia. Sulunganindo bala ang maraku nga dan nga mga taonga nagaarabot! Kon sa mga araniun loto rongid, kag araniun run. 36 Indong kaalimbawa mgamanogani tungud nga kamo nagasaysay sa mgatao agud magtoo sanda kanakun. Ang Dios mayginatigana nga balus para kanindo. Kag angmga tao nga kon sa mga araniun maman in-dong ginaani tawan na kaboi nga ara kataposan.Gani ang mga nagatanum anang mga ambal angDios kag ang mga nagaani anang pinakabongapario nga magakalipay. 37 Matood manda angginakoon nga ‘iba ang nagatanum kag iba ra angnagaani.’ 38 Indong kaalimbawa mga manoganinga akun ginpadara nga magaani sa mga araniunnga bukun kamo ang nagtanum. Tungud ngaiba ang nagtodlo anay kananda, kag kamo angnagapolos andang pinangabudlayan.”

39Doro nga mga Samarianun sa logar nga datoang nagtoo kay Jesus tungud sa anang sogid

ang babai nga naulaman ni Jesus ang tanan ngaanang inimoan ang ona. 40 Gani pagabot dotokay Jesus ang mga Samarianun nga ginabat angbabai, nagpangabay sanda gid kanana nga konmaimomagtinir tana ra anay doto kananda. Ganinagtinir doto sanday Jesus darwa ka adlaw.

41Kag doro pa gid angmga tao doto nga nagtookanana tungud sa anang mga panodlo. 42Makondayon ang mga tao sa babai, “Dadi nagatoo kamikanana bukun lang tungud sa imong sogid kana-mun, kondi kami mismo nakabati kanana. Kagnaulaman namun run nga tana maman gid angManlolowas ang kalibotan.”

Ginayad ni Jesus anang Bata ang Sangka Opisyal43Pagkatapos ang darwa ka adlaw nga pagtinir

nanday Jesus doto, nagpa-Galilea sanda dayon.44 Tana mismo ang nagkoon nga anang propitaang Dios ara ginataoda sa anang kaogalingun ngabanwa. 45 Piro pagabot nanday Jesus sa Galilea,mayad ang pagbaton kanana ang mga tao, ayang pagpista sa Jerusalem, ang mga tao nga diadoto ra kag nakita nanda ang tanan nga anangginpangimo ni Jesus doto.

46 Nagbalik ruman si Jesus sa Cana nga sakupang Galilea, sa logar nga ang tobig ginimo na ngabino. Karon, doto sa Canamay sangka opisyal anggobyirno nga anang bata nga lalaki nagamasakitdoto sa Capernaum. 47 Pagkabati na nga si Jesusnagbalik sa Galilea alin sa Judea, nagayan tanakay Jesus. Ginpangabay na dayon si Jesus ngamagayan sa Capernaum kag ayadun anang batanga tagomatayun. 48 Makon ni Jesus kanana,“Kon indi nindo makita ang mga milagro kagmga katiringalaan, indi kamo magtoo kanakun.”49 Piro nagpakitloy ang opisyal, makon na, “Konmaimo pagtawas ra anay kanakun mintras boipa akun bata.” 50 Makon dayon ni Jesus kanana,“Pagoli run. Mayad run imong bata.” Ang opisyalnga dato nagpati sa anang ambal ni Jesus, ganinagoli tana dayon. 51 Mintras nagapaoli tana,ginsolang-solang tana anang mga sorogoon kagginsogidan nga anang bata mayad run. 52 Ganinagpamangkot tana kon anong oras nagayadanang bata. Makon anang mga sorogoon, “Mgaala ona kaapon ang apon nadora anang ragnat.”53 Nadumduman dayon ang opisyal nga mamangid dato nga oras anang pagkoon ni Jesus kanananga anang bata mayad run. Gani tana kag anangbilog nga pamilya nagtoo kay Jesus.

Juan 4:54 122 Juan 5:2554Maman dia ang ikarwa nga milagro nga gin-

imo ni Jesus sa Galilea pagkaalin na sa probinsyaang Judea.

5Ginayad ni Jesus ang Tao sa Betsata

1 Pagkatapos dato may pista ang mga Judio,gani nagpa-Jerusalem ruman si Jesus. 2 Dotosa padir nga nagalibot sa siodad ang Jerusalemmay poirtaan nga aragian ang mga karniro. Kagmarapit sa poirtaan nga dato may tobig ngapararigosan nga kon sa Hebreo nga ambal gi-natawag nanda nga Betsata. Sa palibot ang tobignga dato may lima ka parasirongan. 3 Doto samga parasirongan nga dato dorong mga tao nganagamarasakit ang nagairinggamga bolag, mgapiang, kag mga paralitiko. [Nagaulat sanda ngalawgawon ang tobig, 4 ay kaisan kono, may angilang Dios nga nagalosong doto kag ginalawgawna ang tobig. Ang makaona losong sa tobigpagkatapos nga lawgawon ang angil nagaayadkono bisan ano anang masakit.] 5 Karon, maysangka tao doto nga anang masakit 38 ron katoig. 6 Ang tao nga dato nakita ni Jesus nganagaingga doto, kag ulam na nga anang masakittoladato ron boay. Gani makon ni Jesus kanana,“Gosto mo bala nga magayad?” 7 Makon da angmasakitun nga dato, “Andan, piro ara tao ngamagdara kanakun sa tobig kon ginalawgaw ronang angil. Mintras nagapaayan ako pa lang satobig may naoona pirmi kanakun.” 8 Makondayon ni Jesus kanana, “Pagtindug, dara imongbanig kag magpanaw.” 9 Lagi-lagi nagayad angtao nga dato sa anang masakit, kag gindara naanang banig kag nagpanaw.

Dia natabo ang Adlaw nga Inogpaway. 10 Ganimakon anang mga manogdomara ang mga Judiosa tao nga ginayad, “Oy, kabay Adlaw dia ngaInogpaway, kag sono sa atun Kasogoan bawalang magobra bisan ang pagdara imong banig.”11 Makon ang tao nga ginayad, “Ang tao nganagayad kanakun maman ang nagkoon kanakunnga daraun ko akun banig kag magpanaw.”12 Gani ginpamangkot nanda tana kon sino angtao nga nagsogo kanana nga magdara anangbanig kag magpanaw. 13Piro ang tao nga ginayadara kakilala kon sino angnagayad kanana, tungudnga nadora run si Jesus sa karakuun angmga tao.

14 Ang ori nakita ni Jesus sa timplo ang taonga anang ginayad, kag makon na kanana, “Ta

mayad ka run dadi. Indi kaw ron magpakasala,ay sabun mas malain pa gid ang matabo kan-imo.” 15 Nagpanaw dayon ang tao kag nagayansamgamanogdomara angmga Judio. Ginsogidanna sanda nga si Jesus gali ang nagayad kanana.16 Alin dato anang mga manogdomara ang mgaJudio nagompisa run nga magingabot kay Jesus,ay si Jesus nagayad sa Adlaw nga Inogpaway.

17 Piro may sabat si Jesus para kananda,makon na, “Akun Tatay padayon nga nagaimoang mayad, gani ako nagaimo ra ang mayad.”18 Tungud sa anang ginambal nga dato ni Jesus,mas nagdogang pa gid anang andum anang mgamanogdomara ang mga Judio nga patayun tana,tungud nga bukun lang nga ginlapas na angKasogoan parti sa Adlaw nga Inogpaway, kondinagkoon tana pa nga Tatay na gid ang Dios, nganagakaologan nga tana nagapakigtupung sa Dios.

Anang Awtoridad anang Bata ang Dios19 Gani makon ni Jesus kananda, “Sa matood

tana, ako bilang anang Bata ang Dios ara akomay maimo kon sa kanakun lang; kondi kon anoakun nakita nga ginaimo akun Tatay maman daakun ginaimo. Kon ano anang ginaimo ang Amay,maman ra anang ginaimo anangBata. 20Palanggaako ang Amay bilang anang Bata, gani ginapakitana kanakun ang tanan nga anang ginaimo. Kagsobra pa sa mga butang nga dia anang itodlokanakun ang Amay nga akun imoon agud matin-gala kamo. 21 Kon ang Amay nagabanaw angmga patay kag nagataw kananda kaboi, ako ngaanang Bata nagataw ra kaboi sa miski kino ngagosto ko nga tawan. 22 Bukun ang Amay angmagaukum sa mga tao. Ako nga anang Bata ma-man anang gintawan awtoridad nga magukum,23 agud ang tanan magpadungug sa Bata parioandang pagpadungug sa Amay. Gani ang aranagapadungug kanakun ara ra nagapadungug saAmay nga nagpadara kanakun.

24 “Ang matood tana, ang tao nga nagatomanakun mga ambal kag nagatoo sa nagpadarakanakun may kaboi nga ara kataposan. Indi tanarun pagsilotan tungud nga anang kalag nakalibrirun sa kamatayun kag may kaboi run nga arakataposan. 25 Sa panulung ang Dios ang tanannga mga tao patay tungud sa andang mga sala.Piro sa matood tana, magaabot ang tyimpo, kagnagabot ron gani, nga ang mga tao nga dia ngapatay sa anang panulung ang Dios makakabatianang mga ginasaysay anang Bata ang Dios, kag

Juan 5:26 123 Juan 6:9ang magbaton anang ambal tawan kaboi nga arakataposan. 26 Tungud nga ang Amay may gaumnga magtaw kaboi, ako nga anang Bata makatawra kaboi, ay gintawan na ako gaum nga magtawkaboi samga tao. 27Gintawanna ako ra awtoridadnga magukum sa tanan nga mga tao tungudnga ako naging tao. 28 Indi kamo matingala samga butang nga dia, ay magaabot gid ang adlawnga ang tanan nga mga patay sa rulubunganmakakabati akun limug, 29 kag magagoa sandasa andang mga rulubungan. Ang mga tao nganakaimo ang mayad banawon kag tawan kaboinga ara kataposan, kag ang mga tao tana nganakaimo ang malain banawon ra, piro silotan.”

Ang mga Nagapamatood Parti kay Jesus30 Makon pa ni Jesus, “Ara ako sarang maimo

kon ako lang. Nagaukum ako matood, piro akunpagukum sono sa anang gintodlo kanakun angAmay. Gani matarung akun pagukum tungudnga ara ako nagaimo akun gosto, kondi ananggosto ang nagpadara kanakun. 31 Karon, kon akolang gid angnagasogid parti sa akunkaogalingun,makadoda kamo sa akun ambal. 32 Piro may ibanga nagapamatood parti kanakun, kag naulamanko nga anang ambal masarigan. 33 Si Juan ngamanogbunyag nagpamatood ra parti kanakun.Kabay kamo may mga ginpaayan kay Juan agudpamangkoton tana. Kag anang sogid matood.34Kon sa bagay ara akonagakinanglan anangpag-pamatood ang tao parti kanakun. Ginasambit kolang si Juan ay basi pa konmagtoo kamo kanakunkag malowas kamo sa silot nga paraaboton.35 Anang kaalimbawa ni Juan pario sa solo nganagadabdad kag nagasanag; kag bisan ara langboay, nalipay kamo sa anang mga ginpasanagkanindo. 36 Piro may nagapamatood pa gid partikanakun nga sobra pa kay Juan. Dia ara iba kondiangmgabutangnga akunginaimonga ginapaimoang Amay kanakun. Dia nagapamatood nga angAmaymamanangnagpadara kanakun. 37Kag angAmay mismo nga nagpadara kanakun maman daang nagapamatood parti kanakun. Piro ara nindogid tana nakita, kag ara nindo tana ra nabatii nganagaambal. 38Gani indi nindo pagbatonon anangambal, tungud nga indi kamo magpati kanakunnga anang ginpadara. 39 Ginatonan nindo ngamayad anang mga Kasolatan ang Dios ay indongpagsarig sa toladan nga paagi maangkun nindoang kaboi nga ara kataposan. Ang mga Kasolatanmismo nagapamatood parti kanakun. 40Piro indi

kamo ra magparapit kanakun agud maangkunnindo ang kaboi nga ara kataposan.

41 “Ara ako nagaangad nga dayawon ako angmga tao. 42 Ay kilala ko kamo gani. Naulamanko indong mga tagiposoon, nga ara kamo pagi-gogma sa Dios. 43 Ako nagayan digi nga mayawtoridad alin sa Amay, garing indi kamo mag-baton kanakun. Piro kon may iba nga magabotnga nagagamit anang kaogalingun nga awtori-dad, maman indong batonon. 44 Paiwan indongpagtoo kanakun kon anang pagdayaw indong ka-pario maman indong ginapangita, kag ara nindoginapangitaa ang pagdayaw nga alin sa Dios, ngamaman lang ang matood nga Dios? 45 Indi kamomagisip nga ako ang magaakosar kanindo saAmay. Si Moises mismo nga indong ginasariganmaman ang magaakosar kanindo. 46Kon matoodnga nagapati kamo kay Moises, magatoo kamoandan kanakun, tungud nga parti kanakun anangmga ginsolat ni Moises. 47 Piro tungud nga arakamo nagpati sa anang mga ginsolat, mamandan nga indi kamo ra magpati sa akun ginakoonkanindo.”

6Ang Lima ka Libo nga mga Tao nga Ginpakaun ni

Jesus(Mt. 14:13-21; Mc. 6:30-44; Lu. 9:10-17)

1 Pagkatapos dato, nagtabok roman si Jesus saDagat ang Galilea nga ginatawag ra nga Dagat angTiberias. 2 Dorong tao ang nagsoronod kananasa anang ginaayanan, tungud nga nakita nandaanang mga ginaimo nga mga milagro sa pag-pangayad ang mga nagamarasakit. 3 Nagtokadsi Jesus kag anang mga somolonod sa bokid kagnagporongko doto. 4 (Marapit run lang datoanang pista angmga Judio nga kon tawagun Pistaanang Paglubas ang Angil.) 5 Paglantaw ni Jesus,nakita na nga dorong mga tao ang nagapaarayandoto kanana. Makon na kay Felipe, “Sa diinkita kabay makabakal pagkaun para makakaunang mga tao nga dia?” 6 (Toladato anang pa-mangkot tungud nga gosto na nga tirawan siFelipe. Piro ang matood tana, may plano tanarun nga lagi kon ano anang imoon.) 7 Makonni Felipe kanana, “Ang kadoro nga dan! Miskipanawan ta lang tagmairintuk, ang walo ka bolannga soildo ang sangka tao kolang pa nga ibakalandang pagkaun.” 8 Piro makon anang kabogtoni Pedro nga si Andres nga isara ra sa anangmga somolonod ni Jesus, 9 “May bata digi nga

Juan 6:10 124 Juan 6:37lalaki nga may lima ka bilog nga tinapay kagdarwa ka bilog nga isda. Piro ano ra gid dia sakadoroon ang tao?” 10 Makon ni Jesus sa anangmga kaiban, “Abi papongkoa nindo angmga tao.”Kag ginpapongko nanda sanda, ay kailamonanang logar nga dato. Angmga lalaki langmga limaka libo nga lagi. 11 Pagkatapos, anang ginimo niJesus, ginbuul na ang tinapay nga dato kag nag-pasalamat sa Dios, kag ginpatagtag na sa mga taonga nagaporongko doto. Maman da dato anangginimo sa isda, kag nagkarabosog sanda tanan.12 Pagkatapos kaun, makon ni Jesus sa anangmga somolonod, “Timusa nindo ang nabilin agudara gid may masayang.” 13 Gani gintipon nandaang tanan nga nabilin, kag alin sa lima ka bilognga tinapay nga dato nga ginpakaun sa mga tao,nakapono sanda pa dosi ka baskit.

14 Pagkakita ang mga tao sa milagro nga datonga anang ginimo ni Jesus, makon nanda, “Ma-man run da gid dia matood ang Propita ngaatun ginaulat nga magaabot digi sa kalibotan!”15Naulaman run nga lagi ni Jesus andang isip ngamay toyo sanda nga bulun tana kag rugusun ngamaging andang ari. Gani nagalin tana doto kagnagtokad roman sa bokid nga tana lang.

Nagpanaw si Jesus sa Ibabaw ang Dagat(Mt. 14:22-33; Mc. 6:45-52)

16 Pagkasirum, anang mga somolonodnaglusub sa baybay 17 kag nagsakay sa sakayan.Gabi run, piro ara pa ra gid kabalik si Jesusdoto kananda. Gani nagompisa sanda gayongpabalik sa Capernaum. 18 Mintras nagataboksanda nagbaskug ang angin kag nagbaraul angmga daloyon. 19 Pagkaantad nanda mga limaokon anum ka kilomitro, nakita nanda si Jesusnga nagapanaw sa ibabaw ang dagat paayan saandang sakayan. Ginpangadlukan sanda ngamayad. 20 Piro makon ni Jesus kananda, “Indikamo magkaadluk, ako dia!” 21 Gani ginpasakaynanda tana. Pagkasakay ni Jesus, nakaabot sandanga lagi sa andang arayanan.

Ginpangita ang mga Tao si Jesus22-23 Pagkasanag, ang mga tao ara pa ra gid

nagalin sa logar nga ginpakaunan kananda angGinoo ang tinapay nga anang ginpasalamatansa Dios. Naulaman nanda nga ang gabi nganaglubas may sangka sakayan lang, kag mamandato anang ginsakayan anang mga somolonodni Jesus. Naulaman nanda ra nga si Jesus aranagsakay nga kaiban sa anang mga somolonod.

Karon, may nagabot doto nga mga sakayan ngaalin sa Tiberias. 24 Gani pagkaulam ang mga taonga si Jesus kag anang mga somolonod ara rundoto, somakay sanda sa mga sakayan kag nagpa-Capernaum agud pangitaun si Jesus.

Ang Tinapay nga Nagataw Kaboi25 Pagabot nanda doto sa Capernaum nakita

nanda si Jesus. Makon nanda, “Manogtodlo, kanoka pa digi?” 26 Makon ni Jesus kananda, “Angmatood tana, ginapangita nindo ako bukun ngamakon tungud samgamilagro nga indong nakita,kondi tungud nga kamo ginpakaun ko ang tina-pay kag nagkarabosog kamo. 27 Piro indi kamomagpangabudlay para sa pagkaun nga nadodorara lang, kondi magpangabudlay kamo para sapagkaun nga indi madora asta kon sano. Akonga Naging Tao maman ang magataw kanindoang pagkaun nga dia ay ako anang gintawan angDios nga Amay ang awtoridad nga magtaw dia.”28 Gani nagpamangkot sanda kanana, makonnanda, “Ta ano amun imoon agud amunmasonodanang gosto nga ipaimo ang Dios?” 29 Makonanang sabat ni Jesus, “Anang gosto ang Diosnga indong imoon maman dia: magtoo kamokanakun nga anang ginpadara digi.” 30 Makonnanda ra, “Ta ano nga milagro imong mapakitakanamun agud magtoo kami kanimo? 31 Atunmga kaolang-olangan dato anay nagkaun angpagkaun nga ginatawag nga ‘manna’ ang dotosanda sa logar nga ara ginaolii ang tao. Aynagakoon ang Kasolatan nga gintawan sanda niMoises ang pagkaun nga alin sa langit!” 32Makonni Jesus kananda, “Ang matood tana, bukun siMoises ang nagtaw pagkaun alin sa langit kondiakun Tatay. Kag tana maman da ang nagatawkanindo ang matood nga pagkaun alin sa langit.33 Ay ang pagkaun nga ginataw ang Dios ara ibakondi tana nga nagalin sa langit kag nagatawkaboi sa mga tao digi sa kalibotan.” 34 Makondayon ang mga tao, “Ta tawi kami ra pirmi angpagkaun nga dan nga imong ginakoon.” 35Makonni Jesus, “Ako maman ang pagkaun nga dato nganagataw kaboi nga ara kataposan. Ang nagapara-pit kanakunkagmagtoo indi rungid paggutumunokon wawon.

36 “Piro pario akun koon anay kanindo, indikamo pa ra gid magtoo kanakun bisan nakitanindo ron ang mga milagro nga akun ginaimo.37Ang tanan nga mga tao nga ginataw ang Amaykanakun magaparapit kanakun, kag ang bisan

Juan 6:38 125 Juan 6:65sino nga nagaparapit kanakun indi ko gid pag-pangindian. 38 Ay nagayan ako digi alin sa langitagud sonodon ko anang kabubutun angAmaynganagpadara kanakun. Ara ako nagayan digi agudimoon akun kaogalingun nga kabubutun. 39 Kaganang kabubutun ang nagpadara kanakun ma-man dia: indi ko pagpabayanan nga madora angbisan sangka tao nga anang gintogyan kanakun,kondi banawon ko sanda sa ori nga adlaw. 40 Aymaman dia anang gosto akun Tatay, nga angtanan nga magkilala kag magtoo kanakun maykaboi nga ara kataposan, kag banawon ko sandatanan sa ori nga adlaw.”

41 Karon, ang mga Judio nagmororomoro kon-tra kay Jesus, ay nagkoon tana nga tana angpagkaun nga nagalin sa langit. 42 Makon nanda,“Si Jesus ra lang dan. Anang bata kabay danni Jose. Basi kabay nagakoon tana nga tananagalin sa langit, ay kilala ta ra gani anangtatay kag anang nanay?” 43 Sinabat sanda niJesus, makon na, “Indi kamo magsari moromorodian. 44 Ara tao nga makaparapit kanakun konindi pagtandugun anang tagiposoon ang Amaynga nagpadara kanakun. Kag ang mga tao ngamagparapit kanakun banawon ko sa ori nga ad-law. 45 May ginsolat ang sangka propita nganagakoon, ‘Sanda nga tanan todloan ang Dios.’Gani ang tanan nga nagapamati sa mga ginatodloang Amay magaparapit gid kanakun. 46 Ara akonagakoon ngamay tao ron nga nakakita sa Amay.Ako nga nagalin sa Dios nga Amay maman langgid ang nakakita kanana.

47 “Sa matood tana, ang nagatoo kanakun maykaboi run nga ara kataposan, 48 tungud nga akomaman ang pagkaun nga nagataw kaboi ngaara kataposan. 49 Indong mga kaolang-olangannagkaun ang pagkaun nga ginatawag nga mannaang doto sanda sa logar nga ara ginaolii ang tao,piro nagkarapatay sanda pa ra gid. 50Piro ako angpagkaunnganagalin sa langit. Ang bisan sinongamagkaun sa pagkaun nga dia indi run pagsilotankamatayun nga ara kataposan. 51 Ako gid angpagkaun nga boi nga nagalin sa langit. Ang bisansino nga magkaun sa pagkaun nga dia maboboisa ara kataposan. Tungud nga ang pagkaun ngaakun itaw kanana ara iba kondi akun lawas. Dianga lawas itaw ko agud ang mga tao sa kalibotanmakabaton kaboi nga ara kataposan.”

52 Ang mga Judio nga nagaparamati kay Je-sus nagbarais-baisan. Makon nanda, “Paiwankabay anang pagtaw kanatun ang tao nga dia

anang lawas agud kaunun ta?” 53 Makon niJesus kananda, “Sa matood tana, kon indi kamomagkaun anang lawas ang Naging Tao kag konindi kamo maginum anang dogo, ara kamo gidkaboi nga ara kataposan. 54 Piro ang bisan sinonga nagakaun akun lawas kag nagainum akundogo may kaboi nga ara kataposan, kag banawonko tana sa ori nga adlaw. 55 Ay akun lawas kagakun dogo maman ang pagkaun kag irinumunnga nagatawmatood nga kaboi. 56Ang bisan sinonga nagakaun akun lawas kag nagainum akundogo ara gid nagapabulag kanakun kag ako arara nagapabulag kanana. 57 Ang Dios nga Amaynga nagpadara kanakun maman ang ginaalinanang kaboi, kag tungud kanana nagakaboi ako. To-ladan ra angmatatabo samganagakaunkanakun,magakaboi sanda ra tungud kanakun. 58 Angpagkaun nga dia nagalin sa langit. Bukun diapario sa pagkaun nga ‘manna’ nga ginkaun in-dong mga kaolang-olangan, ay sanda nagkarap-atay pa ra gid. Ang nagakaun tana ang pagkaunnga dia nga akun ginakoon kanindo magakaboirun sa ara kataposan.” 59 Dia nga mga butangginambal ni Jesus ang tana nagapanodlo doto sasimbaan ang mga Judio sa Capernaum.

Mga Ambal nga Nagataw Kaboi nga Ara Kata-posan

60 Doro sa anang mga somolonod ang naka-bati sa anang gintodlo nga dato kag makonnanda, “Ang kaibara anang mga ginatodlo ngadan. Sino ra ang makabaton dan?” 61 Bisanara may nagsogid kay Jesus, naulaman na ngaanang mga somolonod mismo nagamoromorotungud sa anang panodlo nga dato. Gani makonna kananda, “Naibaran kamo ra bala sa akunginaambal? 62 Ta paiwan kabay kon Ako ngaNaging Tao makita nindo nga nagakayab pabaliksa akun ginalinan? 63 Anang Ispirito ang Diosmaman ang nagataw kaboi nga ara kataposan.Ang tao indi makaimo dia. Akun mga ginaambalkanindo alin sa Ispirito Santo, kag nagataw kaboinga ara kataposan. 64 Piro may dian kanindo ngaara nagatoo kanakun.” (Nagkoon tana toladiatungud nga naulaman na nga lagi kon sino-sinoang indi magtoo kag kon sino ang magatraidorkanana.) 65 Kag makon na pa gid, “Maman diaang kabangdanan kon basi nagkoon ako kanindonga ara may makaparapit kanakun kon indi tanapagpaparapitun ang Amay.”

Juan 6:66 126 Juan 7:2566Ompisa dato, doro sa anang mga somolonod

ni Jesus ang nagparabulag kanana kag ara runmagsari tabid. 67 Makon dayon ni Jesus saanang dosi ka Apostolis, “Ta indi kamo ra mag-baya kanakun?” 68 Makon anang sabat ni Pedrokanana, “Ginoo, kino kami ra maayan? Ikawlang ang nagatodlo ang parti sa kaboi nga arakataposan. 69 Kami nagatoo kanimo tungud nganaulaman namun nga ikaw maman gid anangginpili ang Dios nga magari.” 70 Makon ni Jesuskananda, “Kabay ginpili ko kamo nga dosi. Piroang isara kanindo ginsoot ni Satanas!” 71 Anangginatomod dato ni Jesus ara iba kondi si Judas ngaanang bata ni Simon Iscariote. Ay bisan kabilangsa dosi ka apostolis si Judas, tana maman angmagatraidor kay Jesus.

7Si Jesus kag anang mga Kabogto nga Lalaki

1 Pagkatapos dato naglibot-libot si Jesus saGalilea. Ginlikawannangamagayan sa Judea tun-gud nga gosto tana nga patayun angmgamanog-domara ang mga Judio. 2Karon, ang marapit runanang pista angmga Judio nga kon tawagun Pistaangmga Koro-kamalig, 3gintoya-toya tana anangmga kabogto nga nagakoon, makon nanda, “Basiindi kawmagalin digi kagmagayan sa Judea agudmakita imong mga somolonod ang mga milagronga imong ginaimo? 4 Tungud nga kon gostoang tao nga tana makilala ang tanan, indi napagimoon anang mga ginaimo sa sikrito. Ganikon ikaw nakakaimo ang mga milagro, ipakitamo sa tanan!” 5 (Toladato anang koon anangmga kabogto ni Jesus ay bisan sanda gani arara nagtoo kanana.) 6 Makon ni Jesus kananda,“Kamo poidi magimo indong gosto bisan anongoras, piro kon sa kanakun, bukun pa dia ang orasnga imoon ko akun dapat nga imoon. 7 Kamoindi pagkasilagan ang mga tao digi sa kalibotan,piro ako ginakasilagan nanda ay ginaboyagyag koang mga malain nga andang ginaimo. 8 Kamoang magpamista. Piro ako tana indi ay bukunpa dia akun oras.” 9 Pagkaambal na dia kanandanagpasala tana sa Galilea.

Nagayan si Jesus sa Pista10 Pagkalombos anang mga kabogto nga nag-

paramista, nagsonod ra si Jesus. Ara tananagtabid sa kadoroan tungud nga indi na gostonga maulaman nga doto tana. 11 Doto sa pistaginpangita tana ang mga manogdomara nga mga

Judio. Makon nanda, “Diin tana kabay?” 12 Angmga tao tana sigi andang arampang parti kayJesus. Makon ang iba, “Mayad tana nga tao.”Makon ra ang iba, “Bukun, ginaloko na lang angmga tao.” 13 Piro sikrito gid lang andang pag-sorogidanun parti kanana, ay naadlukan sanda samga manogdomara nga mga Judio.

14 Ang nagatunga-tunga run ang pista,nagayan si Jesus sa timplo kag nagtodlo.15 Natingala nga mayad anang mga manogdo-mara ang mga Judio, makon nanda, “Sa diinkabay nakabuul anang kinaaraman ang tao ngadia? Ara tana gani kaiskoila.” 16 Makon niJesus kananda, “Akun mga ginatodlo kanindobukun kanakun alin, kondi alin sa Amay nganagpadara kanakun. 17 Ang bisan sino ngagosto magtoman anang kabubutun ang Diosmakaulam kon akun ginatodlo nga dia alinsa Dios okon kanakun lang. 18 Ang tao nganagatodlo anang kaogalingun nga kinaaramannagapadungug sa anang kaogalingun lang gid.Piro ang nagapadungug sa nagpadara kanana taonga mapatian kag bukun botigun. 19 Indi balanga gintaw kanindo ni Moises ang Kasogoan?Piro ara gid bisan isara kanindo nga nagatomanang Kasogoan, tungud nga kon nagatomankamo basi gosto nindo ako nga patayun?”20 Makon ang mga tao, “Ginsuludan kaw sigoroang malain nga ispirito! Ay basi sino anggosto magpatay kanimo?” 21 Makon ni Jesus,“Natingala kamo tungud nga may tao ako ngaginayad sa Adlaw nga Inogpaway. 22 Piro isipanindo bala: gintodloan kamo ni Moises ngadapat toriun nindo indong mga bata. Konsa bagay dia ara nagompisa kay Moises kondisa indong mga kaolang-olangan ang ona pagid. Gani dadi, kon indong mga bata tororiunrun, ginapanori nindo sanda bisan Adlaw ngaInogpaway. 23 Kon ginapanori nindo ang bata saAdlaw nga Inogpaway agud indi nindo masowayanang Kasogoan ni Moises, ta basi nasisilagkamo kanakun kon ginayad ko ang sangka taosa Adlaw nga Inogpaway? 24 Indi kamo magsarikoon nga anang ginimo ang tao malain kon arakamo makaosisa. Osisaun nindo tana anay agudmaulaman nindo kon ano ang tama.”

Nagaisip angmgaTao kon si Jesusmaman run angCristo

25 May mga taga-Jerusalem nga nagkoon,“Bukunbala nga ang taongadiamamananang gi-

Juan 7:26 127 Juan 7:53

naingabot atunmgamanogdomara nga patayun?26 Piro daya tana ra nagaambal sa mga tao, kagatunmgamanogdomara ara ra nagaambal kontrakanana. Basi kon naisip nanda nga tana mandaang Cristo. 27 Garing naulaman ta gid kon diinnagalin ang tao nga dia. Piro kon ang Cristo tanaang magabot ara may makaulam kon diin tanamagalin.”

28 Ginbaskugan dayon ni Jesus anang limugdoto sa timplo. Makon na, “Ta ano, kilala nindoron gid bala kon sino ako, kag kon diin akonagalin? Ang matood tana, ara ako nagayan digisa kalibotan sono lang gid sa akun kaogalingunnga gosto, kondi ang matood nga Dios mamanang nagpadara kanakun. Ara nindo tana nakilala.29 Piro Ako tana, kilala ko tana, tungud nga dotoako nagalin kanana, kag tana mismo ang nag-padara kanakun.” 30 Tungud sa anang ginambalnga dia ni Jesus, dakupun tana run andan anangmga manogdomara ang mga Judio. Piro ara maynagdakup kanana, ay bukun pa anang kabubutunang Dios. 31 Bisan gosto tana nga dakupun angmga manogdomara, doro sa mga tao ang nagtookanana. Makon nanda, “Tana ra gid sigoro angCristo, ay ara may makadaug kanana sa mgamilagro nga anang ginaimo.”

Ginsogo ang mga Goardia agud Dakupun si Jesus32 Nabatian ang mga Pariseo anang mga otik-

otik ang mga tao parti kay Jesus, gani sandapati ang mga manogdomara nga mga pari nag-sogo sa mga goardya nga dakupun si Jesus.33 Makon ni Jesus, “Indi run lang boay akunpagtinir digi kanindo tungud nga mabalik akoron sa nagpadara kanakun. 34 Pangitaun nindoako, garing indi nindo ako ron makita tungudnga indi kamo makaayan sa akun arayanan.”35Nagparamangkotan anang mga manogdomaraang mga Judio, makon nanda, “Diin tana kabaymaayan nga indi ta tana makita? Ano, maayantana sa mga siodad ang mga Griego nga anangginaolian ang iba nga mga Judio kag magpanodlodayon sa mga bukun Judio? 36 Ay basi nagkoontana nga ‘Pangitaun nindo ako, garing indi nindoako ron makita tungud nga indi kamo makaayansa akun arayanan.’ ”

Ang Tobig nga Nagataw Kaboi37 Karon, nagabot ang kataposan nga adlaw

ang pista. Maman dia ang pinakaimportanti ngaadlaw ang pista para samga Judio. Ang adlaw ngadato nagtindug si Jesus kag nagambal mabaskug,

makon na, “Ang bisan sino nga ginawaw mag-parapit kanakun kag maginum. 38 Ay nagakoonang Kasolatan nga alin sa anang tagiposoon angnagatoo kanakunmagailig ang tobig nga nagatawkaboi.” 39 (Anang gostong ambalun ni Jesus satobig nganagatawkaboi ara iba kondi ang IspiritoSanto nga madali run lang itaw sa mga tao nganagtoo kanana. Sa oras nga dato ara pa kataw angIspirito Santo, tungud nga si Jesus ara pa kabaliksa langit.)

Iba-iba anang Pagpati angmgaTao Parti kay Jesus40 Dorong tao ang nakabati sa anang ginambal

nga dia ni Jesus, kag makon ang iba, “Dia ngatao maman run da gid ang propita nga atunginapaabot.” 41 Makon da ang iba, “Maman rundia ang Cristo!” Piro makon pa ra gid ang iba,“Bukun, ay indi maimo nga sa Galilea maalin angCristo. 42 Kabay nagakoon ang Kasolatan ngamagaalin ang Cristo sa anang kaliwat ni David,kag mababata sa banwa ang Betlehem nga ananglogar ni David.” 43 Gani indi magtorono ang mgatao sa andang pabutang parti kay Jesus. 44Ang ibadoto gosto nga dakupun tana, piro ara ra gid maynagpangaas nga magdakup kanana.

Indi Magtoo kay Jesus ang mga Manogdomara45 Karon, nagbaralik ang mga goardya sa mga

manogdomara nga pari kag mga Pariseo nganagsogo kananda agud dakupun si Jesus. Pagabotang mga goardya, makon nga lagi ang nagsogokananda, “Basi ara nindo tana pagdakupa kagdaraun digi?” 46Makon ang mga goardya, “Dadikami lang gid nakabati sa tao nga nagaambaltoladan.” 47 Makon ang mga Pariseo, “Indonggostong ambalun pati kamo naloko na ra? 48Maynakita kamo nga mga Pariseo kag mga manog-domara nga nagatoo kanana? 49 Ara! Ang mgatao lang gid nga ara naulaman sa Kasogoan niMoises ang nagatoo kanana. Sompaun sanda gidang Dios.” 50 Isara doto sa mga manogdomaranga dato si Nicodemo. Maman dia ang tao nganagpakigkita kay Jesus dato anay. 51 Makon nasa anang mga kaiban, “Indi bala nga kontra saatun kasogoan ang pagsintinsya sa tao nga arata pa nabatian kanana mismo kon ano anangginimo?” 52Makon nanda kay Nicodemo, “Midyoka ra sa taga-Galilea. Osisaa bala ang Kasolatankag makikita mo nga ara gid propita ang Diosnga magaalin sa Galilea.” 53 [Pagkatapos datonagoroli sanda.

Juan 8:1 128 Juan 8:288

Ang Babai nga Nadakupan nga Nagapanginlalaki1 Si Jesus tana nagayan sa Bokid ang mga

Olibo. 2 Pagkaaga, aga tana pa gid nagbalik satimplo. Doro gid nga mga tao ang nagtiripondoto kanana. Gani nagpongko tana kag gintod-loan na sanda. 3 Karon, ang mga manogtodloang Kasogoan kag ang mga Pariseo may gindaradoto kay Jesus nga babai nga nadakupan nganagapanginlalaki, kag ginpatindug nanda tana saatobangan ang tanan. 4Makon nanda dayon kayJesus, “Manogtodlo, ang babai nga dia nadakupansa akto mismo nga nagapanginlalaki. 5 Sonosa anang Kasogoan ni Moises ang toladia ngaklasi nga babai kinanglan pasilun ang bato astamapatay. Karon, ano sa kanimo?” 6 Toladato an-dang pamangkot tungud nga ginatirawan nandasi Jesus, agud nga kon magsala tana sa anangsabat may akosasyon sanda run kontra kanana.Garing anang ginimo ni Jesus, nagkatin-katintana kag nagsolat anang todlo sa yabok. 7 Pirotungud nga sigi pa ra gid andang pamangkotkanana, nagtindug si Jesus kag nagkoon kananda,“Kon sino kanindo ang ara sala maman ang mag-ona pasil kanana ang bato.” 8 Pagkaambal nadato, nagkatin-katin tana ruman kag nagsolat sayabok.

9 Pagkabati dato ang mga manogtodlo ang Ka-sogoan kag ang mga Pariseo, isara-isara sandanganagalin ompisa sa pinakamalam, asta nga angnasala run lang ara iba kondi si Jesus kag angbabai nga nagatindug doto. 10Nagtindug si Jesuskag makon na sa babai, “Ta diin sanda run? Aragid may nagsintinsya kanimo?” 11 Makon angbabai, “Ara.” Makon ni Jesus kanana, “Ako ara ranagasintinsya kanimo. Pagoli run. Piro indi karun da magoman pakasala.”]

Si Jesus maman anang Solo ang Kalibotan12 Makon roman ni Jesus sa mga tao, “Ako

ang solo nga nagataw kasanag sa isip ang mgatao. Ang nagasonod kanakun anang isip bukunmadulum, kondi nasasanagan tana ang solo nganagataw kaboi nga ara kataposan.” 13 Pagkabatidato ang mga Pariseo, makon nanda, “Ikaw ralang ang nagasogid parti sa imong kaogalingun,gani indi kaw mapatian.” 14 Makon ni Jesuskananda, “Bisan matood nga nagasogid ako partisa akun kaogalingun, akun ginasogid matood,tungud nga naulaman ko akun ginalinan kagakun paayanan. Piro kamo tana ara kaulam kon

sa diin ako nagalin kag kon sa diin ako maayan.15 Indong pagsintinsya indi masarigan tungudnga sono lang gid sa anang isip ang tao. Akotana ara nagasintinsya bisan kino. 16 Piro konako ron da gid ang magsintinsya, akun sintin-sya osto, tungud nga bukun lang gid ako angmagasintinsya kondi darwa kami, ako kag angAmay nga nagpadara kanakun. 17 Kabay nasolatsa indong Kasogoan nga kon magsinanto anangsogid ang darwa ka tao, andang sogid matood.18 Ako nagapamatood parti sa akun kaogalingunkag ang Amay nga nagpadara kanakun nagapam-atood ra parti kanakun.” 19 Makon ang mgaPariseo kanana, “Ta sa diin imong tatay?” Makonni Jesus, “Ara kamo kakilala kanakun okon saakun Tatay. Kon nakilala nindo ako, makikilalanindo ra akun Tatay.”

20 Dia tanan ginambal ni Jesus ang nagatodlotana sa timplo, marapit sa ginadipositoan angkoarta. Piro ara may nagdakup kanana, ay bukunpa anang kabubutun ang Dios.

Si Jesus Bukun Taga-Digi sa Kalibotan21 Makon roman ni Jesus sa mga manogdo-

mara ang mga Judio, “Mapanaw ako, kag konara ako ron digi pangitaun nindo ako, piro ma-gakarapatay kamo lang nga indong mga salaara napatawad. Kag indi kamo makaayan saakun ayanan.” 22 Gani makon ang mga Judionga nagaarampang, “Ano kabay anang gostongambalun dato? Kita kono indi makaayan saanang ayanan. Ano kabay, mapangugut tana?”23 Makon ni Jesus kananda, “Kamo taga-digi sakalibotan, piro ako tana taga-langit. Kamo alindigi sa idalum, ako tana alin sa ibabaw. 24Mamandan nga nagkoon ako kanindo nga magakara-patay kamo lang nga indong mga sala ara na-patawad. Ay kon indi kamo magtoo nga akoang Cristo, sigorado nga magakarapatay kamolang gid nga indong mga sala ara napatawad.”25Makon nanda, “Basi, sino ka gid ay?” Makon niJesus, “Ginsogidan ko kamo ron kabay alin pa angona kon sino ako. 26Doro akun inogambal kontrasa indong mga ginaimo. Sa matood tana, angmga butang nga akun ginasogid sa mga tao araiba kondi ang mga butang lang nga ginapaambalkanakun ang nagpadara kanakun. Kag ang tanannga anang ginaambal matood kag masasarigan.”

27 Ara sanda kasatum nga ang nagpadarakanana nga anang ginakoon ay ang Amaymismo.28 Gani makon ni Jesus kananda, “Kon Ako nga

Juan 8:29 129 Juan 8:55Naging Tao maipabutang nindo ron sa kaoy kagibandira, dan bago nindo maulaman nga akomanda ang Cristo. Sa oras nga dato maula-man nindo ra nga ang tanan nga akun ginaimokag ginasogid ara iba kondi ang mga butangnga ginapaimo kag ginapasogid kanakun angAmay. 29Ang nagpadara kanakun kaiban ko pirmikag ara na ako gid ginapabayani, tungud ngakon ano anang gosto maman da akun ginaimo.”30Pagkabati angmga tao sa anangmga ginaambalnga dato ni Jesus, doro kananda ang nagtookanana.

Ang Kamatoodan ang Nagalibri sa Tao31Karon, makon ni Jesus sa mga Judio nga nag-

too kanana, “Kon padayon kamo nga nagatomanakun mga ginatodlo, dan mga somolonod kokamo nga matood. 32Maulaman nindo ang kam-atoodan kag ang kamatoodan maman ang mag-alibri kanindo.” 33Makon nanda kanana, “Anangmga kaliwat kami ni Abraham, kag ara pa gidmaynakaoripun kanamun. Basi nakakoon kaw ngamalilibri kami?” 34Makon ni Jesus, “Ang matoodtana, ang bisan sino nga nagapakasala, oripunang sala. 35 Maimo nga paalinun ang oripun sabalay nga anang ginaolian, piro ang bata tana pir-maninti doto. 36Gani kon ako nga anang Bata angDios maman ang maglibri kanindo, maging librikamo gid tana sa sala nga nagaoripun kanindo.37 Naulaman ko nga kamo anang mga kaliwatni Abraham, garing ginaimoratan nindo ako ngapatayun tungud nga indi nindo gosto akun mgapanodlo. 38Ginasogid ko kanindo angmgabutangnga akun nakita sa Amay; kamo tana, ginaimonindo indong nabatian sa indong tatay.”

39Makon nanda kay Jesus, “Amun tatay gid ngaginalinan si Abraham.” Makon ni Jesus, “Konkamo anang mga kaliwat ni Abraham, andan gi-naimonindo angmayad pario anangmga ginimo.40 Piro indong ginaimo tana, ginaimoratan nindonga patayun ako, bisan ara akomay ginimo kondinagsogid ako ra lang kanindo ang kamatoodannga akun nabatian sa Dios. Ara gid kaimo si Abra-ham pario indong ginaimo. 41 Indong ginaimomaman da anang ginaimo indong tatay.” Makonnanda, “Bukun kami mga bata sa loas. Ang Diosmaman amun tatay.” 42Makon ni Jesus kananda,“Kon matood nga ang Dios maman indong tatay,andan palanggaun nindo ako, ay ako nagalinsa Dios. Ara ako nagayan digi sa kalibotan saakun kagostoan lang, kondi tana maman ang

nagpadara kanakun. 43 Indi nindo maintindianakun mga ginaambal tungud nga indi nindo pag-batonon akun ginatodlo kanindo. 44 Si Satanasmaman indong tatay, kag kon ano anang gostoindong tatay nga si Satanas maman da indonggosto nga imoon. Manogpatay tao si Satanasompisa pa ang ona. Ara kointa kanana ang kam-atoodan tungud nga ara gid kamatoodan kanana.Ogali na ang magbotig, tungud nga botigun tanakag tana maman ang ginaalinan ang tanan ngakabotigan. 45 Piro ako tana, ang kamatoodanmaman akun ginasogid kanindo, kag maman dannga indi kamo magpati kanakun. 46 Sino kanindoang makapamatood nga nakaimo ako sala? Aragid! Ta basi indi kamo magpati kanakun konnagasogid ako ang kamatoodan? 47 Anang mgabata ang Dios nagapati sa anang ambal ang Dios.Piro tungud nga bukun kamo anang mga bataang Dios, maman dan nga indi kamo magpatikanakun.”

Si Jesus kag si Abraham48 Anang mga manogdomara ang mga Ju-

dio nagsabat kay Jesus, makon nanda, “Matoodmanda gali amun koon nga minos kaw nga taopario sa mga taga-Samaria, kag ginsuludan kawang malain nga ispirito.” 49Makon ni Jesus, “Aramalain nga ispirito nga nagsoot kanakun. Gina-padungugan ko lang akun Tatay, piro kamo tana,ginapakauyan nindo ako. 50 Ara ako nagaangadkadungganan para sa akun kaogalingun. AngAmay maman ang nagaangad nga ako padungu-gan ang mga tao, kag naulaman na nga matoodang mga butang nga akun ginasogid. 51 Tandaannindo: ang mga nagatoman akun mga panodloindi run gid mapatay.” 52 Makon ang mga Judiokanana, “Dadi sigorado kami run gid nga ginsu-ludan kaw ang malain nga ispirito. Bisan si Abra-ham napatay, kag ang mga propita nagkarapatayra. Piro nagakoon kawnga ang nagatoman imongmga panodlo indi run gid mapatay asta kon sano.53 Ano, mas mayad kaw pa kay Abraham? Tananapatay. Ang mga propita nagkarapatay ra. Basisino ka gid ay?” 54 Makon ni Jesus kananda,“Kon ako lang gid ang magpadungug sa akunkaogalingun, ara kointa dan. Piro akun Tataymaman gid tana ang nagapadungug kanakun.Tana maman da indong ginakoon nga indongDios. 55 Garing ara nindo tana makilala. Piroako tana, kilala ko tana. Karon, kon magkoonako nga ara ako kakilala kanana, magagoa nga

Juan 8:56 130 Juan 9:22

ako botigun pario kanindo. Piro angmatood tanakilala ko tana gid kag ginatoman ko anang mgaambal. 56 Nalipay nga mayad indong kaolang-olangan nga si Abraham pagkaulam na nga akomaayan digi sa kalibotan. Kag dadi nakita na ngaako digi run kag nalilipay tana gid.” 57Makon angmga Judio kanana, “Paiwan imong pagkakita kayAbraham ay ara pa gani singkwinta imong idad?”58 Makon ni Jesus, “Sa matood tana, ang ara pamabata si Abraham, ako ron nga lagi.” 59 Tungudsa anang ginambal nga dato ni Jesus nagporotsanda bato agud pasilun tana. Garing nagpanliut-liut si Jesus kag nagalin doto sa timplo.

9Ginayad ni Jesus ang Tao nga Natao nga Bolag

1Mintras nagapanaw sanday Jesus, may nakitasanda nga tao nga bolag alin pa anang pagk-abata. 2 Karon ginpamangkot si Jesus anangmga somolonod, makon nanda, “Manogtodlo,tungudnga tananabata nga bolag, sino kabay angnagkasala? Tana okon anang mga ginikanan?”3 Makon ni Jesus, “Bukun! Anang pagkabolagbukun nga makon tungud sa anang sala okon sasala anangmga ginikanan, kondi paramakita angmga tao anang gaum ang Dios paagi sa pagayadkanana. 4 Kabay ang tao nagaobra kon adlaw aykon gabi indi tana run makaobra. Akun gostongambalun, dapat ta nga imoon anang ginapaimoangDios nga nagpadara kanakunmintrasmaiimota pa. Ay magaabot ang oras nga indi ta runmaimo anang ginapaimo. 5 Mintras digi ako sakalibotan ako ang pinakasolo nga nagataw sanagsa tanan nga mga tao.” 6 Pagkaambal na datodayon tanang pandora sa logta. Ginsampora naang logta sa anang dora kag ginbutang sa anangmata ang bolag. 7 Makon na dayon sa bolag,“Ta pagayan sa pararigosan sa Siloam kag mag-pangramos doto.” (Anang gostong ambalun angSiloam“Ginpadara”.) Gani ang bolag nga dato na-gayan sa Siloam kag nagpangramos. Pagkataposdayon tanang balik kag nakakikita run.

8Makon anang mga kamalay kag ang mga taonga nakakita anay kanana nga nagapakilimos,“Bukun bala nga ang tao nga diamaman anay angnagasari pongko nga nagapakilimos?” 9 Makonang iba, “Maman!” Piro makon da ang iba,“Bukun! Magkaitsora sanda lang.” Gani makonang tao nga dato mismo, “Ako gid tana ang taonga indong ginakoon.” 10 Karon, ginpamangkot

nanda tana, makon nanda, “Ta paiwan nagayadimong mata?” 11Makon na, “Ang tao nga andangginatawag nga si Jesus nagimo lapok. Pagkataposginbutang na sa akun mata. Kag ginkonan na akodayon nga magayan sa pararigosan ang Siloamkag magpangramos. Gani nagayan ako ra dotokag pagkatapos nga ako nagpangramos nakakitaako ron.” 12 Ginpamangkot nanda tana kon diinrun ang tao nga nagayad kanana. Makon na,“Ilam, ara ako kaulam.”

Ginimbistigar ang mga Pariseo ang Tao nga Gi-nayad

13 Gindara nanda dayon ang tao nga dato ngadati bolag sa mga Pariseo. 14 Adlaw dato ngaInogpaway ang magsampora si Jesus ang logtakag dora kag nagayad anang mata ang tao ngabolag. 15 Gani ginpamangkot tana ra ang mgaPariseo kon paiwan nagayad anang mata. Kagginsogidan na sanda, makon na, “Ginbutanganni Jesus lapok akun mata kag pagkatapos nag-pangramos ako kag dadi nakakikita ako ron.”16May mga Pariseo nga nagkoon, makon nanda,“Ang tao nga nagimo dia bukun alin sa Dios,tungud nga ara tana nagatoman ang Kasogoansa Adlaw nga Inogpaway.” Piro makon ang iba,“Kon tana tao ngamakasasala indi tanamakaimoang mga milagro nga pario dia.” Gani indi sandamagtorono.

17 Nagpamangkot pa gid ang mga Pariseo satao nga dati bolag, makon nanda, “Ikaw gi-nayad na, ta ano sa kanimo ang tao nga dato?”Makon na, “Kon sa kanakun, propita tana.”18 Piro ang mga manogdomara ang mga Judioindi magpati nga tana dati nga bolag nga dadinakakikita run, gani ginpatawag nanda anangmga ginikanan. 19 Pagkatapos ginpamangkotnanda, makon nanda, “Indong bata dia? Matoodra gid bala nga nabata tana nga bolag? Basidadi nakakikita tana run?” 20Makon anang mgaginikanan, “Amun bata manda dia, kag matoodnga ginbata tana nga bolag. 21 Piro kon pai-wan nagayad anang mga mata kag kon sino angnagpaayad kanana, dan ang ara kami kaulam.Pamangkota nindo tana ay may buut tana runda kag makasabat para sa anang kaogalingun.”22Toladia anang sabat anang mga ginikanan tun-gud nga naadlukan sanda sa mga manogdomaraang mga Judio. Ay anang mga manogdomaranga dia ang mga Judio nagkarasogot ron nga laginga ang bisan sino nga magkilala kay Jesus nga

Juan 9:23 131 Juan 10:9tana ang Cristo indi nanda run pagpasuludunsa andang simbaan. 23 Maman dan nga makonanang mga ginikanan, “Pamangkota nindo tanaay may buut tana run da.”

24 Gani gintawag nanda ruman ang tao ngadato nga dati bolag. Makon nanda, “Abi pag-sogid ang matood parti sa tao nga dato, ay angDios nagapamati. Kon sa kanamun naulamannamun nga tana makasasala.” 25 Makon anangsabat ang tao, “Ara ako kaulam kon makasasalatana okon bukun. Basta naulaman ko nga angona bolag ako piro dadi tana kakikita ako ron.”26Makon nanda ruman, “Ano anang ginimo kan-imo? Paiwan na ginayad imong mata?” 27Makonna, “Ginsogidan ko kamo ron kabay, piro indikamo magpamati. Ta basi nagapamangkot kamoroman? Ano, gosto nindo ra nga maging anangmga somolonod?” 28 Gani nasilag sanda kagginboyayaw nanda tana, makon nanda, “Ikawmaman anang somolonod, kami tana anang mgasomolonod ni Moises. 29 Naulaman namun nganagpakigambal ang Dios kayMoises ang ona, pirokon parti sa tao nga dan, ara kami gani kaulamkon diin tana nagalin!” 30 Makon dayon angtao, “Ano ron dan! Tana ang nagayad kanakun,pagkatapos nagakoon kamonga ara kamokaulamkon sa diin tana nagalin. 31 Naulaman ta ngaara nagasabat ang Dios sa mga makasasala. Piroginasabat na ang mga tao nga nagataod kananakag nagatoman anang kabubutun. 32 Alin angmagompisa ang kalibotan ara kita pa gid kabatinga may tao nga nakaayad anang mata ang taonga bolag alin anang pagkabata. 33 Kon aratana nagalin sa Dios, indi tana makaimo toladia.”34Makon anang sabat angmgamanogdomarangamga Judio, “Nabata kaw kag nagbaul sa sala, kagdadi todloan mo pa kami?” Kag ginkonan nandatana nga indi tana run pagtogotan nga magsuludsa andang mga simbaan.

Ang Ispiritoanun nga Pagkabolag35 Karon, nabaritaan ni Jesus nga ginpaalin

nanda ang tao nga dati bolag sa andang simbaan.Gani ginsagap na ang tao. Pagkakita na kananaginpamangkot na, makon na, “Nagatoo kaw saanang Bata ang Dios nga Naging Tao?” 36Makonang tao nga dato, “Sogidi ako ra kon sino tanaagud makatoo ako kanana!” 37 Makon ni Jesus,“Nakita mo tana run, ay tana mismo ang naga-pakigambal nga dia kanimo.” 38Makondayon ang

tao, “Ginoo, nagatoo ako kanimo!” Kag nagloodtana dayon kag nagsimba kay Jesus.

39 Makon ni Jesus, “Ako nagayan digi sa kali-botan agud sintinsyaan ang mga tao. Ang mgatao nga nakaulam nga sanda bolag tungud nganaduluman andang mga isip bolongon ko agudmakakita. Kag ang mga tao nga nagakoon ngasanda bukun bolag kondi masanag kono andangisip, magagoa nga sanda maman ang bolag.”40Karon, may mga Pariseo doto sa andang mara-pit nga nakabati sa anang ginaambal ni Jesus.Makon nanda, “Ano imong gostong ambalun, patikami bolag ra?” 41 Makon ni Jesus kananda,“Kon ginabaton nindo nga kamo bolag kag indikaintindi, ara kamo andan sala. Piro tungudnga kamo nagakoon nga kamo bukun bolag aynakakaintindi, nagakaologan lang nga may salakamo pa ra gid.”

10Ang Matood nga Manogbantay ang mga Karniro

1 Nagsaysay si Jesus kananda paagi sa paang-gid, makon na, “Sa matood tana, kon ang taonagasulud sa toril ang mga karniro piro ara na-gaagi sa poirtaan kondi nagatakras sa kodal, dannga tao takawan kag tolisan. 2 Ang tao tana nganagasulud sa poirtaan maman ang matood ngamanogbantay ang mga karniro. 3 Ginapasuludtana ang bantay sa poirtaan kag anang limugnakikilala ang mga karniro. Ginatawag na anangmga karniro sa andang mga aran, kag ginadarana sanda dayon sa goa. 4 Pagkatapos nagaonatana, kag anang mga karniro nagasonod kananatungud nga kilala nanda anang limug. 5 Indimagsonod angmga karniro sa tao nga indi nandamakilala, kondi magapalagyaw gani tungud ngaara sanda kakilala sa anang limug.”

6 Ginsogid kananda ni Jesus ang paanggid ngadia, piro ara sanda gid kaintindi kon ano ananggostong ambalun.

Si Jesus ang Mayad nga Manogbantay7 Gani makon ni Jesus, “Ang matood tana, ako

ang pinakapoirtaan nga ginaagian ang mga taonga maman ang mga pinakakarniro. 8 May mganaona kanakun ngamgamanogtodlo nga andangkaalimbawa pario mga takawan kag mga tolisan.Piro akun mga karniro ara nagpati kananda.9 Ako maman ang poirtaan. Ang nagasuludpaagi kanakun malowas. Pario tana sa karnironga nagasulud kag nagagoa kag nakakikita ang

Juan 10:10 132 Juan 10:40parangaraban. 10 Ang takawan nagasulud langsa kolongan agud magpanakaw, magrangga, kagmagpatay. Piro ako tana nagayan digi sa kalib-otan agudmatawan ko angmga tao kaboi nga arakataposan kag ara gid kolang.

11 “Ako maman ang mayad nga manogbantayang mga karniro. Ang mayad nga manogban-tay disidido nga magpanginmatay para sa anangmga karniro. 12 Bukun tana pario sa tao ngaginasoolan lang nga magbantay. Ay ang tao ngaginasoolan lang magapalagyaw kon makita nanga nagaabot ang manogpanukub nga sapat, kagbayaan na lang ang mga karniro. Gani maga-rapta ang mga karniro kag ang iba tutukubun.13 Nagapalagyaw tana tungud nga ginasoolantana ra lang gani kag bali ara kanana kon ano angmatabo samga karniro. 14-15Piro ako tana, mayadnga manogbantay ang mga karniro. Kon paiwananang pagkakilala kanakun ang Amay kag akunpagkakilala kanana, toladan ra akun pagkakilalasa akun mga karniro kag andang pagkakilalakanakun. Kag itaw ko akun kaboi para kananda.16 May iba ako pa ra nga mga karniro nga aradigi sa indong gropo bilang mga Judio. Dapatpasuludun ko sanda ra. Magapamati sanda rakanakun, kag ang tanannga nagapamati kanakunmaging sangka gropo ron lang nga may sangkamanogbantay.

17 “Ginapalangga ako ang Amay tungudnga magapanginmatay ako para kananda, kagpagkatapos maboboi ako roman. 18 Ara maymakapatay kanakun kon indi ko itogot. Piroginabolontad ko akun kaboi. Pagosto ako sapagbolontad akun kaboi, kag pagosto ako ra konbawiun ko. Maman dia anang koon ang Amaykanakun.”

19Tungud sa anang ginambal nga dato ni Jesusnagsoroag-soagan ruman ang mga Judio. 20Dorokananda ang nagkoon, “Ang tao nga dan ginsulu-dan ang malain nga ispirito kag omang-omang.Basi nagasari kamo pamati kanana?” 21 Piromakon da ang iba, “Ang tao nga ginsuludan angmalainnga ispirito indimakatodlo pario dan. Kagisara pa, ang tao nga ginsuludan ang malain ngaispirito indi makapaayad sa anang mata ang taonga bolag.”

Ginsikway si Jesus ang mga Judio22 Karon, nagabot sa Jerusalem ang tyimpo

anang pista ang mga Judio parti sa andang pag-dumdum ang pagdidikar ang timplo sa Dios.

Tigraramig dato, 23 kag si Jesus nagapanaw-panaw doto sa timplo sa ginatawag nga Balkonni Solomon. 24 Nagtiripon ang mga Judiodoto kanana kag magkoon, makon nanda, “Basiginatago-tago mo pa gid kanamun kon sino kaw?Sogidi kami ang diritso kon ikaw manda angCristo.” 25Makon ni Jesus kananda, “Ginsogidanko kamo ron kon sino ako piro indi kamo mag-pati kanakun. Ang mga milagro nga ginapaimokanakun ang Amay nagapamatood ra kon sinoako. 26 Piro indi kamo magpati kanakun tungudnga bukun kamo kabilang sa akun mga karniro.27Ang akun nagapamati kanakun. Kilala ko sandakag nagasonod sanda kanakun. 28 Ginatawan kosanda kaboi nga ara kataposan, kag indi sandagid mapatay. Ara gid may makaagaw kanandasa akun alima. 29 Gintaw sanda kanakun angAmay nga gamanan sa tanan, kag ara gid maymakaagaw kananda sa anang alima ang Amay.30Ako kag ang Amay isara lang.”

31 Pagkabati dato ang mga Judio nagporotsanda ruman ang mga bato agud pasilun tana.32 Piro makon ni Jesus kananda, “Doro akun gin-imo nga mayad nga nakita nindo mismo. Kagdato ginpaimo kanakun ang Amay. Diin sa akunmga ginpangimo nga dato ang kabangdanan ngaako papasilun nindo?” 33 Makon ang mga Judio,“Indi kami magpasil kanimo tungud sa imongmayad nga mga inimoan, kondi pasilun kaw na-mun tungud nga ikaw nagaambal kontra sa Dios!Ay ikaw tao ra lang piro nagakoon kaw nga ikawDios.” 34Makon ni Jesus kananda, “Kabay nasolatsa indong Kasogoan nga nagkoon ang Dios ngakamo mga dios. 35-36 Kag naulaman ta nga ma-tood pirmi kon ano anang ginakoon ang Kasola-tan. Gani kon nagkoon ang Dios nga mga diosang mga tao nga anang gintawan anang minsai,ta basi nagakoon kamonga ako nagaambal kontrasa Dios tungud nga nagkoon ako nga ako anangBata ang Dios? Tana mismo ang nagpili kag nag-padara kanakun digi sa kalibotan. 37 Kon ara akonagaimo anang ginapaimo ang Amay kanakun,dapat indi kamomagpati kanakun. 38Piro kon gi-naimo ko anang ginapaimo ang Amay, bisan indinindo gosto nga magpati sa akun mga ginakoon,dapat patian nindo tungud sa akunmga inimoan,agud maulaman nindo gid nga ang Amay digikanakun kag ako kanana.”

39 Ginimoratan nanda ruman nga dakupun siJesus, piro nakalikaw tana kananda.

40Nagtabok roman si Jesus sa soba ang Jordan

Juan 10:41 133 Juan 11:33kag nagayan tana sa logar nga doto nagpang-bunyag si Juan. Kag doto tana dayon nagtinir.41 Dorong mga tao ang nagarayan doto kanana.Makon nanda, “Ara matood nakaimo mga mila-gro si Juan, piro ang tanan nga anang ginambalparti sa tao nga dia matood.” 42Gani doro sa mgatao doto ang nagtoo kay Jesus.

11Ang Pagkapatay ni Lazaro

1-2 May sangka tao nga anang aran si Lazaro.Tana kag anang mga kabogto nga si Maria kagsi Marta nagaoli sa Betania. Ang Maria ngadia maman ang nagbobo ang agoa sa anangsiki ni Ginoong Jesus kag anang book mamananang gingamit nga paraid. Anang kabogto ngasi Lazaro nagmasakit. 3 Gani ang magkabogtonga babai nagpadara barita kay Jesus nga anangpinalangga nga amigo nagamasakit. 4 Pagkabatini Jesus nga si Lazaro nagamasakit, makon na,“Indi tana mapatay sa anang masakit nga dato,kondi angkatoyoan tananga tananagamasakit ayagud mapadungugan ang Dios tungud sa ananggaum kag agud Ako nga anang Bata ang Diosmapadungugan ra.”

5 Palangga ni Jesus si Marta, si Maria, kag siLazaro. 6 Piro pinalubas na pa ang darwa kaadlaw pagkatapos nga anang nabaritaan nga siLazaro nagamasakit. 7 Pagkatapos makon na saanang mga somolonod, “Amos, mabalik kita runsa probinsya ang Judea.” 8 Makon anang mgasomolonod, “Manogtodlo, kabay pira pa lang kaadlawnga ginbato kawandandoto angmga Judio.Dadi mabalik ka ruman?” 9 Makon ni Jesus,“Indi bala nga may dosi ka oras ang sang adlaw?Gani kon ang tao magpanaw kon adlaw indi tanamakasandad, tungud nga masanag pa. 10 Pirokon gabi tana magpanaw makakasandad tana aymadulum.” 11 (Ginaambal ni Jesus ang paang-gid nga dia agud ipasanag kananda nga ara pamay matabo nga malain kananda doto sa Judea.)Pagkatapos makon pa ni Jesus, “Atun amigo ngasi Lazaro nagakatorog. Ayanan ko tana kag poka-won.” 12Nagsabat anangmga somolonod, makonnanda, “Ginoo, kon tana nagakatorog, magaayadtana.” 13 Andang pagsarig nagakatorog matoodsi Lazaro, piro anang gostong ambalun tana niJesus si Lazaro patay run. 14 Gani ginpasanagni Jesus anang koon, makon na, “Patay run siLazaro. 15 Piro nagapasalamat ako nga ara akodoto ay para dia sa indong kaarayadan, tungud

nga may imoon ako agud magdogang indongpagtoo kanakun. Dali, ayanan ta tana.” 16 Karon,si Tomas nga ginatawag nga si Kapid nagkoon saanang mga kaiban, “Ta, matabid kita run langabir patayun kita ra kaiban na.”

Si Jesus maman ang Nagataw Kaboi17 Pagabot ni Jesus sa Betania, nabaritaan

na nga apat run ka adlaw nga nakalubung siLazaro. 18Mga tatlo lang ka kilomitro ang Betaniasa Jerusalem. 19 Gani dorong mga Judio ngataga-Jerusalem ang nagarayan doto agud lipayunsi Marta kag si Maria sa pagkapatay andangkabogto.

20 Pagkabati ni Marta nga nagaabot si Jesus,gomoa tana kag nagsolang-solang kanana, pirosi Maria tana nagpasala sa balay. 21 Pagabotni Marta kay Jesus, makon na, “Ginoo, kon digikaw, andan ara napatay akun kabogto. 22 Pironaulaman ko nga bisan dadi, bisan ano imongpangayoon sa Dios itaw na kanimo.” 23 Makonni Jesus kanana, “Mababanaw imong kabogto.”24 Makon ni Marta, “Naulaman ko nga maba-banaw tana sa ori nga adlaw kon banawon ronang mga patay.” 25Makon ni Jesus kanana, “Akoang nagabanaw ang mga patay, kag ako ra angnagataw kaboi. Ang nagatoo kanakun, bisanmapatay maboboi ruman. 26 Ang bisan sino nganaboboi kag nagatoo kanakun indi mapatay astasa ara kataposan. Ta nagapati kaw dia?” 27Makonni Marta, “Uu, Ginoo! Nagapati ako nga ikaw angCristo, anang Bata ang Dios nga amun ginaulatnga magaabot digi sa kalibotan.”

Nagtangis si Jesus28 Pagkaambal dato ni Marta, bomalik tana sa

andang balay kag gintawag na anang kabogtonga si Maria. Ginotikan na tana dayon, makonna, “Dian run ang Manogtodlo kag ginapatawagkaw.” 29 Pagkabati dato ni Maria, tomindug tanakag magdali-dali goa kag nagayan doto kay Jesus.30 (Si Jesus gali ara pa gid kasulud sa bario angBetania. Doto tana pa sa logar nga ginkitaannanda ni Marta.) 31 Pagkakita ang mga Judionga nagalipay kay Maria nga nagtindug tana kagdali-dali nga naggoa, somonod sanda ay andangpagsarig maayan tana sa ginlubungan agud mag-panangis doto.

32 Pagabot ni Maria doto kay Jesus, nagloodtana kag nagkoon, “Ginoo, kon digi kaw, andanara napatay akun kabogto.” 33 Pagkakita ni Jesusnga nagapanangis si Maria pati anang kaiban nga

Juan 11:34 134 Juan 12:3mga Judio, nagngitngit nga mayad anang tagi-posoon. 34 Nagpamangkot tana dayon kananda,makon na, “Diin nindo tana ginlubung?” Makonnanda, “Ginoo, amos, itodlo namun kanimo.”35 Nagtangis si Jesus. 36 Gani makon ang mgaJudio, “Palangga na gidmatood si Lazaro.” 37Piromakon ang iba, “Indi bala nga ginayad na anangmga mata ang bolag? Ta basi ara na mapaiwasanang kamatayun ni Lazaro?”

Ginbanaw ni Jesus si Lazaro38 Nagngitngit ruman anang tagiposoon ni Je-

sus. Kag nagayan sanda dayon doto sa gin-lubungan kay Lazaro. Sangka giub dato ngaginatakluban ang bato. 39 Pagabot nanda doto,makon ni Jesus, “Bula nindo anang takup ngabato.” Piro makon ni Marta nga anang kabogtoang napatay, “Ginoo, maboro tana run dadi, ayapat run ka adlaw nga tana ginlubung!” 40Makonni Jesus kanana, “Indi bala nga nagkoon akokanimo nga kon nagtoo kaw, makikita mo ananggaum ang Dios?” 41Gani ginbuul nanda ang bato.Nagtangra si Jesus sa langit kag magkoon, “Amay,nagapasalamat ako kanimo tungud nga ginsabatmo akun pangabay kanimo. 42 Naulaman ko ngapirmi mo ako nga ginapamatian, piro nagakoonako toladia kanimo dadi para sa mga tao ngadigi dadi sa akun palibot, agud magpati sandanga ikaw manda ang nagpadara kanakun digisa kalibotan.” 43 Pagkatapos nga makaambaltana toladia nagsinggit tana, makon na, “Lazaro,paggoa!” 44 Kag naggoa manda ang napatay ngasi Lazaro nga anang alima kag anang siki maynagabarubudngamga panaptun kag anang itsoranapotos ra ang panyo. Makon ni Jesus kananda,“Badbadi nindo tana kag papanawon.”

Nagplano anang mga Manogdomara ang mga Ju-dio nga Patayun si Jesus

(Mt. 26:1-5; Mc. 14:1-2; Lu. 22:1-2)45 Doro sa mga Judio nga nagbisita kanday

Maria ang nagtoo kay Jesus pagkakita nanda saanang ginimo. 46 Piro may mga doto ra ngapagalin nanda kanday Maria, nagdiritso sanda samga Pariseo kag nagsogid anang ginimo ni Jesus.47Gani angmgaPariseo kag anangmgamanogdo-mara angmga pari nagtawagmiting ang konsyal,kag pagtiripon nanda makon, “Ano kabay atunimoon? Doro nga mga milagro anang ginaimoang tao nga dia. 48 Kon pabayanan ta tana lang,ang tanan magatoo ron kanana nga tana mamanang ari nga ginpili ang Dios. Kag kon toladia

ang matabo, sosolongon kita ang mga soldadoang Roma kag ranggaun nanda atun timplo kagatun bilog nga nasyon!” 49 Karon, si Caifas isarasa nagamiriting. Tana maman ang pinakamataasnga pari sa toig nga dato. Makon na kananda,“Ara kamo manda may naulaman! 50 Ara nindobala naisipi nga mas mayad kon sangka tao langangmapatay para sa atun nasyon kaysa ang bilognga nasyon ang madora?” 51 Anang ginambalnga dato bukun lang kanana nagalin, kondi bi-lang pinakamataas nga pari sa toig nga dato,nagambal ang Dios paagi kanana nga kinanglannga mapatay si Jesus para sa anang kasimanwanga mga Judio. 52 Kag bukun lang para kananda,kondi para matipon kag magorogyon ang tanannga mga bata ang Dios nga nagrarapta sa ibaibang logar. 53 Kag ompisa ang adlaw nga datonagimo ron plano ang mga manogdomara ngamga Judio agud patayun si Jesus. 54 Gani ara runnagpakita si Jesus sa mga banwa ang mga Judio,kondi nagayan tana sa banwa ang Efraim ngamarapit sa logar nga ara ginaolii ang tao. Dototana nagtinir kaiban anang mga somolonod.

55Karon,marapit run lang anangpista angmgaJudio nga kon tawagun Pista anang Paglubas angAngil. Gani doro nga mga tao ang nagarayan saJerusalem agud bago magabot ang pista maka-paranglimpyo sanda andang kaogalingun sono sasoronodon andang rilyon. 56 Ginpangita nandasi Jesus, piro ara nanda nakita. Gani nagpara-mangkotan sanda sa isara kag isara. Makonnanda, “Ano kabay? Indi tana sigoro mag-pamista, ano?” 57 Dato gali nagsogo ron nga lagiang mga manogdomara nga mga pari kag angmga Pariseo nga ang bisan sino nga makaulamkon diin si Jesus dapat magsogid kananda agudmadakup nanda tana.

12Si Jesus Ginboboan ni Maria ang Paamot(Mt. 26:6-13; Mc. 14:3-9)

1Karon, anum run lang ka adlaw bagomagabotang pista, nagayan si Jesus sa Betania, sa logarni Lazaro nga anang ginbanaw. 2 Nagpripararsanda doto yapon para kay Jesus. Si Lazaro isarasa mga kaiban ni Jesus nga nagakaun sa lamisa.Si Marta maman ang nagasirbi. 3 Si Maria tananagbuul ang maraalun nga agoa nga poro gidnardo nga bali tunga sa litro. Ginbobo na datosa anang siki ni Jesus. Pagkatapos, anang bookmaman anang ginamit nga paraid. Ang bilog nga

Juan 12:4 135 Juan 12:31balay natugub anang amot ang aggoa. 4 Isaradoto sa mga kaiban ni Jesus si Judas Iscariote ngamagatraidor kanana. Makon ni Judas, 5 “Sigoroanang bili ang aggoa nga dia katombas sa sangkatoig nga soildo ang sangka tao. Basi ara pag-baligyaan kag anang bayad ipanagtag sa mgapobri?” 6 Ang kabangdanan kon basi toladatoanang ambal ay bukun nga makon tana nalolooysa mga pobri, kondi tungud nga ang matoodtana, takawan tana. Tana maman ang nagaawidandang koarta kag pirmi na nga ginabulan. 7Piromakon ni Jesus, “Pabayani tana lang! Ipatagokanana ang nabilin agud itigana kon ako ilubungrun. 8 Bisan anong oras poidi kamo makabolig samga pobri, piro ako tanamadali run langmagalindigi kanindo.”

Ang Plano nga Patayun si Lazaro9 Dorong mga Judio ang nakabarita nga doto

sa Betania si Jesus, gani nagarayan sanda doto.Andang ayan doto bukun lang tungud kay Jesus,kondi gosto nanda ra nga makita si Lazaro ngaanang ginbanaw. 10 Gani ginplano ra ang mgamanogdomara nga mga pari nga patayun pati siLazaro, 11 ay tungud kanana doro ron nga mgaJudio ang nagparabulag kananda kag nagtoo kayJesus.

Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Mc. 11:1-11; Lu. 19:28-40)

12 Ang madason nga adlaw nabaritaan angmga tao nga nagarabot sa pista nga si Jesusnagapaayan run sa Jerusalem. 13 Gani nagpana-pas sanda mga daon nga pario anang daon angpitogo kag ginsolang-solang nanda si Jesus nganagasiringgit, makon nanda, “Dayawon ang Dios!Dayawon ang nagaabot nga dia nga ginpadaraang Ginoo! Dayawon anang Ari ang Israel!”14 May nakita si Jesus nga bataun pa nga asnokag maman dato anang ginsakayan. Sa anangginimo nga dato natoman anang koon ang Diossa Kasolatan nga nagakoon:15 “Kamo nga mga tao sa Jerusalem, indi kamo

magkaadluk,Tungud nga indong ari nagaabot,Nga nagasakay sa bataun pa nga asno.”16 Sa oras nga dato, anang mga somolonod niJesus ara kaintindi kon ano anang kaologan angmga nagakaratabo nga dato. Piro pagkatapos ngasi Jesus nakabalik run sa langit, bago nanda panaisipan nga anang ginimo nga dato ang mga taomaman gid gali ang nakabutang sa Kasolatan.

17 Dorong tao ang nakakita anang pagtawagkagpagbanawni Jesus kay Lazaro alin sa rulubun-gan. Kag dia nga mga tao nagpamarita parti sanatabo. 18Gani dorong tao ang nagsolang-solangkay Jesus, ay nabaritaan nanda ang milagro ngadato nga anang ginimo. 19 Gani makon ang mgaPariseo sa isara kag isara, “Ta sulunga nindo, angtanan nga mga tao nagasoronod ron kanana. Arakita run maimo!”

May mga Griego nga Nagpangita kay Jesus20 May mga Griego ra nga nagarabot sa

Jerusalem agud magpamista kag magsimba saDios. 21 Nagayan sanda kay Felipe. Si Felipenga dia taga-Betsaida nga sakup anang probinsyaang Galilea. Makon ang mga Griego nga dato,“Gosto namun andan nga magpakigkita kay Je-sus.” 22Ginsogidan ni Felipe si Andres kag darwasanda angnagayan kay Jesus kag ginsogidan tana.23Makon dayon ni Jesus kananda, “Dadi nagabotron akun oras. Ako nga Naging Tao, makikitarun akun gaum. 24 Sa matood tana, kon ang biniindi ilubung sa logta, dan nga bini tugka langgid sa sangka lugas. Piro kon dia ilubung kagmapataymagatobo kagmagapamonga. Akopariodan, tungud nga kon mapatay ako ron, doro angmatatawan bago nga kaboi. 25 Ang tao nga sobraanangpagigogma sa anangkaboi digi sa kalibotannga dia mapapatay ra lang, piro ang tao tananga ara nagapanginayang anang kaboi tungudkanakun makaangkun kaboi nga ara kataposan.26 Ang bisan sino nga maliag magsirbi kanakunkinanglan magsonod kanakun, agud nga kon diinako doto ra akun sorogoon. Ang tao nga nagasirbikanakun padungugan akun Tatay.”

Ginsambit ni Jesus ang Parti sa anang Kamatayun27Makon pa ni Jesus, “Dadi malingug akun isip.

Ano kabay akun iambal? Ano, makon ako saAmay nga indi na ako lang pagpaantoson? Piromaman dia anang katoyoan akun pagayan digi,angmagantos angmga kasakitan sa oras nga dia.”28Makon dayon ni Jesus sa Amay, “Amay, ipakitaimong gaum sa mga tao.” May nagambal dayonalin sa langit, makon, “Ginpakita ko ron paagikanimo, kag ipakita ko pa.”

29 Ang mga tao nga nagtarambong doto naka-bati ang limug nga dato. Makon nanda, “Na-gapandagub!” Piro makon ra ang iba, “Naga-pakigambal kanana ang angil!” 30 Piro makon niJesus kananda, “Ginpabati dato ang Dios bukunpara kanakun kondi para kanindo. 31 Alin dadi

Juan 12:32 136 Juan 13:6sintinsyaan na run anang mga kaaway digi sakalibotan, kag mapipirdi na run si Satanas ngamaman ang nagagaum digi sa kalibotan nga dia.32Kag kon alsaun ako ron gani sa logta, parapitunko ron ang tanan nga mga tao kanakun.” 33 (Saanang ambal nga dato ginsogid na kon anongklasi nga kamatayun anang antoson.) 34 Makonang mga tao kanana, “Sono sa amun Kasogoanara kamatayun ang Cristo nga anang ipadara angDios nga magari. Gani basi nagakoon kaw ngaanang Bata ang Dios nga Naging Tao mapapatay?Sino ang Bata ang Dios nga dato nga NagingTao nga imong ginakoon?” 35 Makon ni Jesuskananda, “Madali run lang madora ang solo digikanindo sa kalibotan tungud nga ako nga mamanang solomadali run langmagalin. Ganimagkaboikamo sa solo nga dia mintras digi pa, ay basikon aboton kamo ang dulum. Tungud nga angnagapanaw sa madulum indi kaulam kon diintana nagapaayan. 36Magtoo kamo sa solomintrasdigi pa kanindo, agud masanagan pirmi indongmga isip.”

Ang mga Judio indi Magpati kay JesusPagkatapos na dia ambal nagpanaw tana kag

nagpantago kananda. 37 Bisan nakita nanda rungid ang mga milagro nga ginpangimo ni Jesus,ara sanda pa ra gid nagtoo kanana. 38 Ganinapamatodan anang koon ni propita Isaias nganagakoon,“Ginoo, ara may nagpati amun ginbarita.Ara sanda kaulam nga ginpakita mo ron kananda

imong gaum.”39-40Makon pa ni Isaias,“Ginbolag sanda ang Dios agud indi sanda

makakita, kag gintakupan na andangmgauna-una agud indi sanda makaangup,

Ay basi kon magliso sanda sa Dios kag ayadun nasanda.”

Gani maman dan angkabangdanan kon basi arasanda nagtoo kay Jesus. 41Ginambal dato ni Isaiasang parti kay Jesus tungud nga nakita na run ngalagi ang ona anang gaum.

42 Piro bisan toladato matood anang koon niIsaias, doro pa ra gid sa anangmgamanogdomaraang mga Judio ang nagtoo kay Jesus. Piro arasanda lang nagpabotyag andang pagtoo tungudnga ginaadlukan sanda nga indi sanda run pagpa-suludun ang mga Pariseo sa anang mga simbaanang mga Judio. 43 Ay ginpasolabi nanda anangpagdayaw ang mga tao kaysa anang pagdayawang Dios.

Anang Ambal ni Jesus ang Magasintinsya sa mgaTao

44 Nagambal mabaskug si Jesus, makon na,“Kon ang tao magtoo kanakun, bukun langkanakun tana nagatoo kondi nagatoo tana ra saAmay nga nagpadara kanakun. 45 Ang nakakitakanakun nakakita run da sa nagpadara kanakun.46 Nagayan ako digi sa kalibotan agud masana-gan anang mga isip ang mga tao nga magatookanakun, agud indi sanda magtinir sa madulum.47 Kon may dian nga nakabati akun mga panodlopiro ara nagasonod, bukun ako ang magasintin-sya kanana nga silotan. Ay ara ako nagayan digisa kalibotan para silotan ang mga tao kondi paralowasun. 48May dian nga magasintinsya sa mgatao nga nagasikway kanakun kag indi magsonodsa akun mga panodlo; ang mga ambal nga akungintodlo maman ang magasintinsya kananda saori nga adlaw. 49Ay akunmga panodlo bukun alinkanakun kondi sa Amay nga nagpadara kanakun.Tanamaman ang nagsogo kanakun kon ano akunitodlo. 50 Kag naulaman ko nga anang mgapanodlo nga dia nga anang ginkoon kanakunnga ipanodlo nagataw kaboi nga ara kataposan.Gani ginasogid ko kanindo ang tanan nga anangginapasogid.”

13Ginogasan ni Jesus anang Siki anang mga So-

molonod1 Bago magabot anang adlaw ang pista, naula-

man run nga lagi ni Jesus nga nagabot ron angoras nga tana maalin run sa kalibotan nga diakag magbalik sa Amay. Palangga na nga mayadanang mga somolonod digi sa kalibotan kag astasa kataposan ginpakita na anang pagpamalangga.

2 Ang gabi nga dato, si Jesus kag anang mgasomolonod nagairiyapon. Karon, ginbutang runnga lagi ni Satanas sa anang isip ni Judas ngabata ni Simon Iscariote nga traidoron na si Jesus.3 Naulaman ni Jesus nga ang tanan nga gaumgintaw ron ang Amay kanana. Naulaman nara nga tana sa Dios nagalin kag sa Dios tanara mabalik. 4 Mintras sa lamisa pa anang mgasomolonod, nagtindug tana kag nagoba anangkapa. Pagkatapos nagbuul tana dayon ang toalyakag ginbugkus na sa anang awak. 5Ginboboan nadayon tobig ang palanggana kag ginpangogasananang mga siki anang mga somolonod. Kadamaogasan na, ginapaidan na dayon ang toalyanga anang ginbugkus sa anang awak. 6 Pagabot

Juan 13:7 137 Juan 13:37na kay Simon Pedro, makon ni Simon kanana,“Ginoo, ogasan mo akun siki?” 7 Makon niJesus kanana, “Dadi indi mo pa maulaman konano anang kaologan akun ginaimo nga dia, piromaulaman mo ra sa ori.” 8Makon ni Pedro, “Indigid maimo nga ikaw ang magogas akun siki.”Piro makon ni Jesus kanana, “Ta kon indi kawmagpaogas imong siki kanakun, bukun ka runakun kaiban.” 9 Gani makon ni Simon Pedro, “Takon toladato, bukun lang akun siki imong ogasan,kondi pati akun alima kag akun olo.” 10 Piromakon ni Jesus, “Ang nakaparigos limpyo ronanangbilog nga lawas, kag indi run kinanglanngaogasan loas sa anang mga siki. Limpyo kamo ron,piro bukun tanan kamo.” 11 (Nagkoon tana ngabukun limpyo ang tanan tungud nga naulamanna kon sino ang matraidor kanana.)

12 Pagkaogas ni Jesus andang mga siki, gin-soksok na ruman anang kapa kag nagbalik salamisa. Nagpamangkot tana dayon kananda,makon na, “Ta naulaman nindo kon ano anangkaologan akun ginimo kanindo? 13 Ginatawagnindo ako nga manogtodlo kag Ginoo, kag ostodan ay ako ra gid gani indong manogtodlo kagGinoo. 14 Ta kon ako nga indong Ginoo kagManogtodlo nagogas indong siki, kamo dapat rangamagogas anang siki indong kaiban. 15Ginimoko dia bilang alimbawa agud wadun nindo. Ganiimoon nindo ra sa isara kag isara akun ginimonga dia kanindo. 16 Sa matood tana ara sorogoonnga labaw sa anang agalun, kag ara sinogo ngalabaw sa nagsogo kanana. 17Dadi nga naintindiannindo ron akun gintodlo nga dia, masoirti kamokon imoon nindo.

18 “Ara ako nagakoon ngamasoirti kamo tanan,ay naulaman ko akun mga pinili. Piro kinanglanmatoman anang ginakoon ang Kasolatan nga angtao nga nagasaro kanakun sa pagkaun maman paang nagkontra kanakun. 19 Dia ginasogid ko ronnga lagi kanindo mintras ara pa matabo, agudnga kon matabo ron magapati kamo nga ako ragid ang Cristo. 20 Sa matood tana, ang nagabatonsa mga tao nga akun ginapadara nagabaton rakanakun, kag ang nagabaton kanakun nagabatonra sa Amay nga nagpadara kanakun.”

Nagsogid si Jesus nga may Magatraidor Kanana(Mt. 26:20-25; Mc. 14:17-21; Lu. 22:21-23)

21 Pagkaambal dato ni Jesus nagngitngit anangtagiposoon. Makon na dayon, “Sa matood tana,isara kanindo ang magatraidor kanakun agudpatayun ako.” 22Gani nagsurulungan anang mga

somolonod nga nagaparalibug kon sino kanandaanang ginatomod. 23 Karon, isara sa mga so-molonod nga palangga gid ni Jesus doto mismonagaingud kanana. 24 Gani ginsinyasan tana niSimon Pedro nga pamangkoton si Jesus kon sinoanang ginatomod. 25 Gani nagparapit tana pagid kay Jesus kag nagpamangkot kon sino anangginatomod nga magatraidor kanana. 26Nagsabatsi Jesus, “Itosmog ko ang tinapay nga dia, pagkat-apos kon sino akun tawan, dan maman ang ma-gatraidor kanakun.” Kag gintosmog na gani angtinapay nga dato kag gintaw na dayon kay Judasnga bata ni Simon Iscariote. 27 Pagkabaton niJudas ang tinapay nga dato, lagi-lagi nagsuludkanana si Satanas. Makon dayon ni Jesus kanana,“Sigi, imoa run imong imoon.” 28 (Doto sa mganagairiyapon aramay nakaulam kon basi nagam-bal toladato si Jesus kay Judas. 29 Anang kaisipang iba nga mga somolonod ginsogo tana niJesus nga magbakal andang mga kinanglan parasa pista, okon magtaw limos sa mga pobri, aysi Judas maman ang nagakaput andang koarta.)30 Pagkakaun ni Judas ang tinapay naggoa tanadayon. Gabi run dato.

Ang Bagong Sogo31 Pagkaalin ni Judas makon ni Jesus, “Dadi

Ako nga Naging Tao padungugan run, kag paagikanakun ang Dios padungugan ra. 32 Kag konpaagi kanakun dayawon ang Dios, ipakita na ranga ako darayawon manda. Kag dia imoon nanga lagi.” 33Makon pa ni Jesus, “Kamo nga akunginabilang nga akunmga bata, indi run lang boayatun pagkaraiban. Magapangita kamo kanakun,piro pario akun koon sa mga Judio ginasogid kora kanindo dadi nga indi kamomakaayan sa akunarayanan. 34 Gani dadi ginatawan ko kamo angbago nga sogo: magirigogmaan kamo. Kon pai-wan akun pagigogma kanindo dapat toladato raindong pagigogma sa isara kag isara. 35Kon kamonagairigogmaan, dian maulaman ang tanan ngakamo akun mga somolonod manda.”

Nagkoon si Jesus nga Tana Ipanginwara ni Pedro(Mt. 26:31-35; Mc. 14:27-31; Lu. 22:31-34)

36 Karon, ginpamangkot tana ni Simon Pedro,makon na, “Ginoo, diin kaw maayan?” Makonanang sabat ni Jesus, “Dadi indi kaw makatabidkanakun sa akun arayanan, piro sa orimagasonodkaw ra kanakun doto.” 37 Piro makon ni Pedro,“Ginoo, basi indi ako makatabid kanimo dadi?Ay priparado ako ra nga mapatay para kanimo.”

Juan 13:38 138 Juan 14:2838Makon ni Jesus kanana, “Ano, mapanginmatayka gid para kanakun? Tandaan mo dia: bagomagtorook angmanok, ipanginwaramo ako tatlogid ka bisis.”

14Si Jesus maman ang Dalan

1Makon ni Jesus kananda, “Indi kamo magsaripalibug. Magsarig kamo sa Dios kag magsarigkamo ra kanakun. 2 Doto sa anang ginaolianakun Tatay dorong maistaran. Ako maona dotoagud magpriparar logar para kanindo. Indi akomagsogid dia kanindo kon dia bukun matood.3 Pagkatapos nga ako doto ron kag nakapripararlogar para kanindo, mabalik ako ruman digi sakalibotan agud bulun ko kamo, agud nga kondiin ako doto kamo ra. 4 Kag naulaman nindoang dalan paayan sa logar nga akun ayanan.”5Makon ni Tomas kanana, “Ginoo, ara kami ganikaulam kon diin kaw maayan, gani paiwan amunpagkaulam ang dalan?” 6Makon ni Jesus kanana,“Ako ang dalan. Ara may makaayan sa Amay konbukun paagi kanakun. Ako anang ginaalinan angkamatoodan kag ang kaboi. 7 Kon kilala nindoako, nakilala nindo ron da akun Tatay. Kag alingani dadi kilala nindo tana run gid kag nakita pa.”

8 Makon ni Felipe kanana, “Ginoo, abi ipakitakanamun ang Amay agud lobos ron gid amunpagpati.” 9 Makon ni Jesus kanana, “Felipe, angkaboay run atun pagtawasan, ara kaw pa gidkakilala kon sino ako? Ang nakakita kanakunnakakita run da sa Amay. Basi nagakoon ka panga ipakita ko kanindo ang Amay? 10 Ano, arakaw nagapati nga ako sa Amay kag ang Amay digikanakun? Ang mga panodlo nga akun ginatodlokanindo bukun alin kanakun. Ang Amay nga digikanakun maman ang nagaimo ang mga butangnga akun ginaimo. 11 Magpati kamo kanakunnga ako sa Amay kag ang Amay digi kanakun.Kon indi kamo magpati sa akun sogid andanmagpati kamo tungud sa akun inimoan. 12 Samatood tana, ang nagatoo kanakun magaimo raakun mga ginaimo kag mas sobra pa, tungud ngaako mabalik run sa Amay. 13 Gani makapangayokamo ron ang bisan ano kanakun kag dan imoonko, agud nga paagi kanakun mapadungugan angAmay ay ako anang Bata. 14 Bisan ano indongipangamoyo kanakun, imoon ko.”

Ang Ispirito Santo nga Ginapangako ni Jesus

15 Kon ako ginaigogma nindo tomanun nindoakun mga sogo. 16-17 Kag pangayoon ko sa Amaynga ipadara na kanindo ang Manogbolig ngamagatulus kanakun. Ang Manogbolig nga diaara iba kondi ang Ispirito Santo nga maman angmagatodlo kanindo ang kamatoodan. Kag tanaindi run gid magalin-alin kanindo asta kon sano.Indi tana pagbatonon ang mga tao nga ara naga-too kanakun tungud nga ara nanda tana nakikitaokon nakikilala. Piro kamo tana kilala nindotana tungud nga tana kaiban nindo dian, kagmagaistar sa indong tagiposoon asta kon sano.

18 “Indi ko kamo pagbayaan nga ara kaiban;mabalik ako ra kanindo. 19 Madali ako ron langmadora sa anang panulung ang mga tao digi sakalibotan, piro kamo tana makakikita kanakun.Kag tungud nga akomay kaboi nga ara kataposankamomay kaboi ra nga ara kataposan. 20Pagabotang adlaw akun pagbalik kanindo, maulamannindo gid nga ako sa akun Tatay, kag kamo digikanakun, kag ako dian ra kanindo.

21 “Ang tao nga nagabaton kag nagatomanakunmga sogomamanangnagaigogmakanakun.Kag ang nagaigogma kanakun igogmaun ra akunTatay. Igogmaun ko tana ra kag ipakilala ko gidkanana kon sino ako.” 22 Karon ginpamangkottana ni Judas, (bukun dia si Judas Iscariote),makon na, “Ginoo, basi kanamun ka lang mapak-ilala kon sino kaw gid? Basi indi kawmagpakilalasa tanan?” 23 Makon ni Jesus kanana, “Angnagaigogma kanakun magatoman akun mga gi-natodlo; akun Tatay magapalangga kanana, kagkami magaistar dian kanana mismo. 24 Piro angara nagaigogma kanakun ara nagatoman akunmga ginatodlo. Akun mga ginatodlo kanindobukun alin kanakun, kondi alin sa Amay nganagpadara kanakun.

25 “Dia nga mga butang ginasogid ko ron ngalagi kanindo mintras kaiban nindo ako pa. 26Pirokon makaalin ako ron gani ang Manogbolig ngaara iba kondi ang Ispirito Santo maman anangipadara ang Amay bilang tulus kanakun. Tanaang matodlo kanindo ang tanan nga butang pad-umdumun na kamo ang tanan nga akun ginkoonkanindo.

27 “Indi kamo magpalibug kag indi kamo ramagkaadluk, tungud nga ginasala ko kanindo angkalinung. Akun kalinung mismo akun ginatawkanindo; dia bukun pario ang kalinung nga gi-nataw ang kalibotan. 28Nabatian nindo kanakunnga ako maalin piro mabalik ako ra kanindo. Kon

Juan 14:29 139 Juan 15:25ginaigogma nindo ako, andan malilipay kamonga makaayan ako sa Amay nga mas gamanankanakun. 29Dia ginasogid ko ron nga lagi kanindomintras ara pa matabo, agud nga konmatabo rongani magabaskug indong pagtoo kanakun. 30 Indiko ron pagpalabugun akun pagambal kanindotungud nga nagaabot ron si Satanas nga naga-gaum sa mga tao nga ara nagatoo kanakun. Aratana gaum kanakun. 31 Piro agud maulamanang tanan nga mga tao nga ginaigogma ko angAmay ginasonod ko anang ginapaimo ang Amaykanakun. Dali run. Mapanaw kita run.”

15Anang Kaalimbawa ni Jesus Pono ang Obas

1 Makon pa ni Jesus, “Akun kaalimbawa pariosa matood nga pono ang obas, kag akun Tataymaman angmanogasikaso. 2Akunmga sanga ngaara nagapamonga ginapangotod na, kag ang kadasanga nga nagapamonga ginalimpyoan na agudmagdoropa gid anangbonga. 3Kamonalimpyoanrun paagi sa akun mga gintodlo kanindo. 4 Indikamo magpabulag kanakun, kag ako indi ra mag-pabulag kanindo. Kon paiwan nga ang sanga indimakapamonga kon ara nagaangut sa pono, kamoindi ra makapamonga mga mayad nga inimoankon bulag kamo kanakun.

5 “Gani nagakoon ako nga akun kaalimbawaanang pono ang obas, kag kamo akun mga sanga.Ang taonga ara nagapabulag kanakunkag ako arara nagapabulag kanana, tana maman ang maga-pamonga doro, ay kon ako ara kanindo ara kamogid maimo. 6 Ang tao nga nagapabulag kanakunipilak lang, pario sa mga sanga nga ginapilakkag nauuga, pagkatapos ginatipon dayon kagginadapong sa kalayo agudmasonog. 7Kon kamoindi magpabulag kanakun kag ginatipigan nindosa indong mga tagiposoon akun mga panodlo,makapangayo kamo kanakun bisan ano indonggosto, kag dan mababaton nindo. 8 Kon kamopadayon nga nagapamonga ang mga mayad ngamga inimoan, akun Tatay dayawon ang mga tao,kag dian ra maulaman nga kamo akun mga so-molonod manda. 9Kon paiwan anang pagigogmakanakun ang Amay, pario ra dan akun pagigogmakanindo. Indi kamo magpabulag sa akun gogma.10Kon ginatoman nindo akunmga sogo, padayonakun pagigogma kanindo. Pario ra dia kanakunnga nagatoman anang sogo akun Tatay kag naga-padayon anang pagigogma kanakun.

11 “Ginasogid ko dia kanindo agud makairugkamo ra sa akun kalipay, agud maging lobos in-dong kalipay. 12Dagi akun sogo kanindo: magiri-gogmaan kamo pario akun pagigogma kanindo.13 Kon may tao nga magpanginmatay para saanang mga amigo, dan nga pagigogma indi runmalabawan. 14 Kamo akun mga amigo kon gi-natoman nindo akun mga sogo. 15 Indi ko kamoron pagtawagun nga mga oripun, ay ang oripunara kaulam kon ano anang ginaimo anang agalun.Kamo ginatawag ko ron dadi nga akun mgaamigo, ay kon ano akun nabatian sa akun Tataymaman da akun ginasogid kanindo. 16 Bukunkamo ang nagpili kanakun kondi ako ang nagpilikanindo. Ginpili ko kamo agud makapamongakamo dorong mayad nga inimoan kag makapa-dayon indong mga bonga. Kag bisan ano indongpangayoon sa Amay tungud nga kamo nagatookanakun, itaw na kanindo. 17 Gani akun sogokanindo maman dia: magirigogmaan kamo.”

Angmga Nagatoo kay Jesus Ginadumutan ang araNagatoo

18Makon pa ni Jesus, “Kon ginadumutan kamoang mga tao nga nagakontra sa Dios, indi kamodapatmatingala tungud nga naulaman nindo ngaako maman ang ona nga andang gindumutan.19 Kon pario kamo kananda nga nagakontra saDios, igogmaun nanda kamo. Piro ginadumutannanda kamo tungud nga bukun kamo ron kabi-lang kananda kondi ginpili ko kamo alin kananda.20Dumdumun nindo akun ginambal kanindo ngaara oripun nga labaw sa anang agalun. Gani konako giningabot nanda, kamo ingaboton nandara. (Kag kon tomanun nanda akun mga pan-odlo, tomanun nanda ra indong mga panodlo.)21 Toladan andang imoon kanindo tungud ngakamo nagatoo kanakun, kag ara sanda kakilala sanagpadara kanakun. 22 Kon ara ako nagayan digisa kalibotan kag nagtodlo kananda, ara sanda an-dan sarabatun; piro dadi indi sanda makabaribadsa andang mga sala. 23 Ang nagadumut kanakunnagadumut ra sa akun Tatay. 24 Kon ara akonagimo sa andang tunga angmgamilagro nga arabisan sino nga tao angmakaimo, andan ara sandasarabatun sa andang mga malain nga ginaimokanakun. Garing bisan nakita nanda akun mgainimoan, nagadumut sanda pa ra gid kanakunkag sa akun Tatay. 25 Sa andang ginaimo nga dianatoman ang ginsolat sa andang Kasogoan nga

Juan 15:26 140 Juan 16:24nagakoon nga ‘Gindumutan nanda ako nga aragid kabangdanan.’ ”

26Makon dayon ni Jesus kananda, “Ipadara kokanindo ang Ispirito Santo nga alin sa Amay.Tana maman ang ginatawag nga Manogbolig kagtana ra ang manogtodlo ang kamatoodan. Kagkonmagabot tana run isogid na kanindo kon sinoako gid. 27 Kag dapat magsogid kamo ra dayonparti kanakun tungud nga kaiban ko kamo alin paang ona.

161 “Ginasogid ko nga lagi kanindo ang mga bu-

tang nga dia, agudmiski ano pa angmatabo sa oriindi madora indong pagtoo kanakun. 2 Paalinunnanda kamo sa andang mga simbaan, kag ma-gaabot ang oras nga kon sino ang makapataykanindo magaunauna nga nagasirbi tana sa Dios.3Dia imoon nanda kanindo tungud nga ara sandakakilala sa Amay okon kanakun. 4 Piro ginasogidko dia kanindo agud nga kon magabot ron angoras nga imoon nanda dia kanindo, madumdu-man nindo nga ginpaandaman ko kamo ron ngalagi.”

Anang Obra ang Ispirito Santo“Dia nga mga butang ara ko pagsogidan

kanindo ang ona ay kaiban nindo ako pa. 5 Pirodadi mabalik ako ron sa nagpadara kanakunkag miski sino kanindo ara may nagapamangkotkanakun kon diin akomaayan. 6Dadi nga ginsogi-dan ko kamo angmga butang nga dia nagakasubukamo nga mayad. 7 Piro sa matood tana, masmayad para kanindo ngamagalin ako digi. Ay konindi ako magalin, ang Manogbolig indi magabotkanindo. Piro kon magalin ako, ipadara ko tanadigi kanindo. 8 Kag kon magabot tana run digisa kalibotan ipakita na sa mga tao nga sandamga makasasala kag ako maman ang matarung.Kag ipakita na ra nga ang Dios magasintinsyakananda. 9 Ipakita na sa mga tao nga sandamga makasasala, tungud nga ara sanda nagtookanakun. 10 Ipakita na nga ako angmatarung tun-gud nga ako maayan sa Amay kag indi kamo ronmakakita kanakun. 11 Ipakita na ra kananda ngaang Dios magasintinsya kananda, ay sintinsyadoron si Satanas nga maman ang nagagaum sa mgatao nga ara nagatoo kanakun.

12 “Doro pa gid andan akun inogsogid kanindo,garing dadi indi kamo pa dia kasarang magan-gup. 13 Piro kon magabot ron ang Ispirito Santonga maman ang manogtodlo ang kamatoodan,

todloan na kamo ang tanan nga kamatoodan.Angmga butang nga anang itodlo kanindo bukunalin kanana, kondi kon ano anang nabatian alinsa Amay dan maman da anang isogid kanindo.Isogid na ra kanindo kon ano ang magakaratabosa paraaboton. 14 Ako maman anang padungu-gan tungud nga ipasanag na kanindo akun mgaginpanodlo kag ginpangimo. 15Ay kon ano anangginapanodlo ang Amay maman da ang kanakun.Maman dan nga nagkoon ako nga akun mgapanodlo maman anang ipasanag kanindo.”

Ang Kasubu Babayloan Kalipay16 “Indi run lang boay kag indi nindo ako ron

makita. Piro indi ra maboay kag makikita nindoako roman.” 17 Karon, ang iba sa anang mgasomolonod nagparamangkotan, makon nanda,“Ano kabay anang gostong ambalun nga indi runlang boay kag indi ta tana runmakita, pagkataposindi ra lang boay kag makikita ta tana ruman?Kag nagkoon tana pa nga dia matabo tungudnga mabalik tana run sa Amay. 18 Ano kabayanang gostong ambalun sa ‘indi run lang boay’?Indi ta maintindian kon ano anang ginakoon ngadia.” 19 Naulaman ni Jesus nga gosto nandaandan nga magpamangkot kanana, gani makonna kananda, “Nagkoon ako nga indi run lang boaykag indi nindo ako ronmakita piro indi ramaboaykag makikita nindo ako roman. Indi bala ngamaman dia indong gosto andan nga ipamangkotkanakun? 20 Sa matood tana, ang mga tao digisa kalibotan nga nagakontra kanakun malilipaynga mayad sa matatabo kanakun, piro kamo tanamagaparanangis sa kasubu. Piro indong mgakasubu madodora kag mababayloan ang kalipay.21Pario sa babai nga nagapasakit, ginaagoanta naang sakit tungud nga mabata tana run. Piro konmakagoa run gani ang bata, nalilipatan na runanang pagpasakit ay nalilipay tana nga natao ronanang bata digi sa kalibotan. 22 Kamo toladanra. Dadi nagapaborido kamo, piro pagkirita taruman malilipay kamo nga mayad. Kag ara gidmay makabuul indong kalipay nga dan.

23 “Kag kon magabot ron ang adlaw nga datoindi run kinanglan nga magpamangkot kamo pakanakun bisan ano. Ang matood tana, bisan anoindong pangayoon sa Amay sa akun aran itaw nakanindo. 24 Asta dadi ara kamo pa kapangayobisan ano kanana sa akun aran. Magpangayokamo agud makabaton kamo, kag agud malobosindong kalipay.”

Juan 16:25 141 Juan 17:19Ginpirdi ni Jesus ang Kalibotan

25 “Ang mga butang nga dia ginsogid kokanindo paagi sa mga paanggid. Piro magaabotang adlawnga indi ako ronmaggamitmga paang-gid, kondi diritso ko ron nga isogid kanindo angparti sa Amay. 26Konmagabot ron ang adlaw ngadato, kamo mismo ang magapangayo sa Amaysa akun aran. Indi run kinanglan nga ako paang magpangayo sa Amay para kanindo. 27 Aykamo ginaigogma ang Amay tungud nga kamonagaigogma kanakun, kag nagapati nga ako alinsa Dios. 28 Sa Amay ako gid nagalin kag nagayandigi sa kalibotan. Piro dadi maalin ako ron digi sakalibotan nga dia kag magabalik sa Amay.”

29Makon dayon anang mga somolonod, “Dan,masanag run imong mga ambal ay ara ka runnagagamit mga paanggid. 30 Dadi sigorado kamirunnga naulamanmo ang tananngamga butang,ay bisan gani ara kami kapamangkot kanimonaulaman mo ron nga lagi amun ginaisip. Ganinagapati kami nga ikaw alin gid manda sa Dios.”31 Makon ni Jesus kananda, “Ta, nagatoo kamoron dadi kanakun? 32 Piro maabot ang oras kagnagabot ron gani dadi nga kamo magaburulagkag mansig-oroli, kag bayaan nindo ako. Pirobisan bayaan nindo ako, may kaiban ako pa ra gidtungud nga kaiban ko ang Amay. 33 Ginasogid kokanindo ang mga butang nga dia agud may kali-nung kamo tungud sa indong pagtoo kanakun.Digi sa kalibotan nga dia paantoson kamo angmga tao, piro indi kamo magkaadluk tungud ngaginpirdi ko ron ang tanan nga nagakontra sa Diosdigi sa kalibotan.”

17Ginpangamoyo ni Jesus anang mga Somolonod

1 Pagkaambal dia ni Jesus, nagtangra tana salangit kag nagkoon, makon na, “Amay, nagabotron ang oras. Padungugi imong Bata agud padun-gugan ka ra imong Bata. 2 Ay gintawan mo akoawtoridad nga maggaum sa tanan nga mga tao,agud matawan ko kaboi nga ara kataposan angtanan nga mga tao nga imong gintaw kanakun.3 Kag maman dia ang kaboi nga ara kataposan,nga ang mga tao magkilala kanimo nga ma-man lang ang matood nga Dios kag magkilala rakanakun nga imong ginpadara. 4Ginpadunguganta kaw digi sa kalibotan nga dia tungud nga nata-pos ko ron imong ginpaimo kanakun. 5Gani dadiAmay, padungugi ako dian sa imong prisinsya.

Ibalik mo kanakun ang dungug nga kanakun ranga lagi ang dian ako pa kanimo bago imoon angkalibotan.

6 “Ginpakilala ta kaw sa mga tao nga imongginpili sa kalibotan kag gintaw kanakun. Imosanda anay kag gintaw mo sanda kanakun,kag gintoman nanda imong mga sogo. 7 Dadinaulaman nanda run nga ang tanan nga imonggintaw kanakun kanimo gid nagalin. 8 Kon anoimong gintodlo kanakun maman da akun gin-todlo kananda, kag ginbaton nanda ra. Kagnaulaman nanda run nga matood ra gid ngakanimo akonagalin. Kag nagapati sanda nga ikawang nagpadara kanakun.

9 “Ginapangamoyo ko sanda. Ara ako naga-pangamoyo para sa mga tao nga ara nagatookanakun, kondi ang mga tao tana nga imonggintaw kanakun maman akun ginapangamoyo,tungud nga dia sanda imo. 10Ang tanan nga mgatao nga akun imo, kag ang tanan nga imo akun.Kag ginapadungugan nanda ako. 11Dadi mabalikako ron dian kanimo kag indi ako ron magtinir sakalibotan nga dia. Piro sanda tana masasala padigi sa kalibotan. O matarung nga Amay, paagi saimong gaum nga imong gintaw kanakun bantayiang mga tao nga dia, agud sanda nga tananmaging isara run lang pario nga ikaw kag akoisara. 12 Ang ako kaiban nanda pa ginbantayanko sanda paagi sa imong gaum nga imong gintawkanakun. Ginbantayan ko sanda, kag ara gidmay nadora kananda loas sa tao nga madodorara gid agud matoman ang gintagna sa Kasolatan.13Dadimabalik ako ron dian kanimo. Dia ngamgabutang ginasogid ko ron nga lagi mintras digi akopa sa kalibotan agud magkalipay sanda ra ngamayad pario kanakun. 14 Gintodlo ko kanandaimong ginpatodlo kanakun. Gindumutan sandaang mga tao nga nagakontra kanimo. Ay bukunsanda ana ang kalibotan, pario ra kanakun ngabukun ana ang kalibotan. 15 Ara ako nagapang-amoyo nga bulun mo sanda run digi sa kalibotan,kondi apinan mo sanda kay Satanas. 16 Bukunsanda ana ang kalibotan, pario ra kanakun ngabukun ana ang kalibotan. 17 Ipabulag mo sandanga para kanimo paagi sa kamatoodan; imongambal maman ang kamatoodan. 18Ginpadara moako digi sa kalibotan, gani ginapadara ko sandara nga magpanodlo imong mga ambal sa mgatao sa kalibotan. 19 Tungud kananda ginaaladko kanimo akun kaogalingun, agud maging imosanda ra matood paagi sa kamatoodan.

Juan 17:20 142 Juan 18:1720 “Bukun lang ang mga tao nga dia nga na-

gatoo ron kanakun akun ginapangamoyo, kondipati run da ang mga tao nga magatoo kanakun saori tungud sa andang mga pagpanodlo. 21 Amay,ginapangamoyo ko kanimonga sanda tananmag-ing isara lang, pario kanatun nga isara ra lang.Kag kon paiwan nga ikaw digi kanakun kagako dian ra kanimo, kabay pa nga digi sandara kanatun agud ang mga tao nga ara nagatookanakun magapati nga ikaw manda ang nag-padara kanakun. 22 Gintawan ko sanda dungugpario sa dungugnga imong gintawkanakun, agudmaging isara sanda pario ra kanatun nga isaralang. 23 Kon paiwan nga digi kaw kanakun akodian ra kananda, agud maging isara sanda runlang gid. Kag sa toladia nga paagi maulamanang mga tao nga ara nagatoo kanakun nga ikawmanda ang nagpadara kanakun digi. Kag maula-man nanda ra nga ginapalangga mo ang mgatomoloo pario sa imong pagpalangga kanakun.

24 “Amay, gosto ko nga ang mga tao nga dianga imong gintaw kanakun makaiban ko sa akunorolian, agud makikita nanda akun dungug, angdungug nga imong gintaw kanakun bago imoonang kalibotan tungud nga palangga mo ako.25 Amay, matarung kaw. Garing ang mga taodigi sa kalibotan ara kakilala kanimo. Piro akotana kakilala kanimo, kag akun mga kaiban ngadia kaulam run nga ikaw maman ang nagpadarakanakun. 26 Ginpakilala ko ikaw kananda, kagipakilala pa gid agud imong pagigogma kanakunmaging dian ra kananda, kag agudmakaoli ako saandang mga tagiposoon.”

18Ang Pagtraidor kag Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Mc. 14:43-52; Lu. 22:47-53)

1 Pagkatapos pangamoyo ni Jesus, nagpanawtana dayon kaiban anang mga somolonodpatabok sa soba ang Kedron. Doto sanda nagayansa logar nga may gintanum nga mga kaoy. 2Datonga logar kabisado ron ni Judas nga traidor aypirmi doto si Jesus kag anang mga somolonod.3 Gani nagayan doto sa logar nga dato si Judasnga may dara nga mga Romano nga soldado patimga goardya sa timplo nga ginsogo ang mgamanogdomara nga mga pari kag mga Pariseo.May dara sanda nga mga solo kag mga boron.May dara sanda ra nga mga armas. 4 Naulamanni Jesus ang tanan nga matatabo kanana, ganiginsolang-solang na sanda kag nagpamangkot,

makon na, “Sino indong ginapangita?” 5 Makonnanda, “Si Jesus nga-taga-Nazaret.” Makon niJesus kananda, “Ako dato.”

Si Judas nga nagtraidor doto ra nagatindugnga kaiban ang mga tao nga nagapangita kayJesus. 6Pagkoon ni Jesus nga tanamaman andangginapangita, nagaratras sanda kag nagkaratombasa logta. 7 Ginpamangkot sanda ruman ni Jesuskon sino andang ginapangita. Makon nandaruman, “Si Jesus nga taga-Nazaret.” 8 Makon niJesus kananda, “Kabay ginkonan ko kamo ronnga ako dato. Gani kon ako gid man indongginapangita, pabayani nindo lang nga magalinakun mga kaiban nga dia.” 9 (Ginambal na diaagud matoman anang koon sa Amay, nga aragid may nadora bisan sangka tao sa mga gin-intriga kanana.) 10 Karon, si Simon Pedro tanamay dara nga garab. Ginabot na anang garabnga dato kag linabo anang sorogoon ang pinaka-mataas nga pari kagnautas anang toonga talinga.(Anang aran ang sorogoon nga dato si Malco.)11 Makon ni Jesus kay Pedro, “Balikan imonggarab sa anang taguban. Basi imong pagsarig indiko pagantoson anang ginapaantos kanakun angAmay?”

Gindara si Jesus kay Anas12 Gindakup si Jesus ang mga Romano nga sol-

dado sa pagpangona andang kapitan, kag kaibanra ang mga goardya nga mga Judio. Ginaposnanda tana 13 kag gindara dayon doto kay Anasnga panogangan ni Caifas. Si Caifas nga diamaman ang pinakamataas nga pari sa toig ngadato. 14 Tana ra ang nagkoon sa mga Judio ngamasmayadnga sangka tao lang angmapatay parasa tanan nga mga tao.

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:69-70; Mc. 14:66-68; Lu. 22:55-57)

15 Si Simon Pedro kag ang isara pa gid kasomolonod nagsonod ra doto kay Jesus. Ki-lala ang pinakamataas nga pari ang somolonodnga dato, gani nakasulud tana sa lagwirta angpinakamataas nga pari kaiban ni Jesus. 16 Piro siPedro tana nasala doto sa goa sa may poirtaan.Karon, ang somolonod nga dato nga kilala angpinakamataas nga pari nagbalik doto sa goa kagginambal na ang babai nga nagabantay doto sapoirtaan, kag ginpasulud na si Pedro. 17 Makonang babai nga dato kay Pedro, “Indi bala nga ikawisara ra sa anang mga somolonod ang tao ngadato?” Makon ni Pedro kanana, “Bukun.”

Juan 18:18 143 Juan 18:4018 Tungud nga maramig ang gabi nga dato,

nagdabok kalayo ang mga sorogoon kag angmga goardya kag nagtirindug sa palibot agudmagpainit-init. Nagtindug ra doto si Pedro kagnagpainit-init.

Ginimbistigar si Jesus ang pinakamataas nga pari(Mt. 26:59-66; Mc. 14:55-64; Lu. 22:66-71)

19 Karon, ginimbistigar ang pinakamataas ngapari si Jesus ang parti sa anang mga somolonodkag sa anang mga ginapanodlo. 20 Makon niJesus kanana, “Bukun sa sikrito akun ginatodlosa mga tao. Ay nagpanodlo ako mismo sa mgasimbaan kag sa timplo nga ginatiriponan angtanan nga mga Judio. Ara ako may gintodlo sasikrito. 21 Ta basi ako indong ginapamangkot?Pamangkota nindo angmga tao nga nakabati konano akun mga gintodlo kananda ay naulamannanda.” 22 Pagkaambal dia ni Jesus, sinampaltana ang sangka goardya nga nagatindug dotosa anang marapit. Makon ang goardya kanana,“Basi toladan imong sabat sa pinakamataas ngapari?” 23Makon ni Jesus kanana, “Kon akun sabatmalain, magkoon kaw kon ano doto ang malain.Piro kon osto ra, ta basi ginsampal mo ako?”

24 Karon, si Jesus nga nakagapos pa ginpadaradayon ni Anas kay Caifas nga maman gid angpinakamataas nga pari sa tyimpo nga dato.

Ginpanginwara ruman ni Pedro si Jesus(Mt. 26:71-75; Mc. 14:69-72; Lu. 22:58-62)

25 Mintras nagatindug pa si Pedro sa marapitang kalayo nga nagapainit-init, ginpamangkottana ang mga tao. Makon nanda, “Indi balanga ikaw isara ra sa anang mga somolonod angtao nga dato?” Nagpanginwara ruman si Pedro,makon na, “Bukun.” 26 Karon, ang isara doto samga sorogoon ang pinakamataas nga pari pary-inti ang tao nga anang talinga gintigbas ni Pedro.Makon na, “Midyo nakita ta kaw gani nga kaibanang tao nga dato doto sa logar ngamay gintanumngamga kaoy.” 27Piro nagpanginwara ruman gidsi Pedro nga bukun tana. Kag lagi-lagi nagtorookang manok.

Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2; Mc. 15:1-5; Lu. 23:1-5)

28 Alin kay Caifas gindara nanda si Jesus dotosa palasyo ang Gobirnador. Kasanagun run dato.Ang mga Judio ara nagsulud sa palasyo tungudnga sono sa andang mga soronodon, kon magsu-lud sanda sa balay ang bukun Judio, indi sandarun pagtogotan nga magkaun ang yapon nga

para sa Pista anang Paglubas ang Angil. 29 Ganisi Pilato maman ang naggoa doto kananda kagnagpamangkot kon ano andang akosasyon kon-tra kay Jesus. 30 Makon nanda, “Kon ara tanamay naimo nga malain ara namun tana gindaradigi kanimo.” 31 Makon ni Pilato kananda, “Tadara nindo tana kag kamo tana ang magosgarkanana sono sa indong kasogoan.” Makon romanang mga Judio, “Piro ara kami awtoridad ngamagsintinsya kamatayun sa tao.” 32 (Dia nataboagud matoman anang koon ni Jesus kon ano ngaklasi nga kamatayun anang maagian.) 33 Ganinagsulud ruman si Pilato kag gintawag na siJesus. Makon na, “Ikawmanda anang ari angmgaJudio?” 34Makon anang sabat ni Jesus, “Kanimogid bala dan nga pamangkot, okon may mganagsogid kanimo parti kanakun?” 35 Makon niPilato, “Ano imong pagsarig kanakun ay, Judio?Imong mga kasimanwa kag andang mga manog-domara nga mga pari maman ang nagdara kan-imo digi kanakun. Ay basi ano imong ginimo?”36 Makon ni Jesus kanana, “Akun ginarian aradigi sa kalibotan nga dia. Kon digi akun ginariansa kalibotan nga dia, nagpakigaway andan akunmga somolonod agud indi ako madakup ang mgaJudio. Piro ang matood tana, akun ginarian aradigi sa kalibotan nga dia.” 37Ganimakon ni Pilatokanana, “Kon maman dan, ari kaw gali!” Makonni Jesus kanana, “Tama imong koon nga ako ari.Kag ang kabangdanan nga nagayan ako digi sakalibotan kag nagpakatao ay agud isogid ko samga tao ang kamatoodan. Kag ang tanan ngagosto makaulam ang kamatoodan nagapamatikanakun.” 38Makon dayon ni Pilato, “Ta ano angkamatoodan?”

Ginsintinsyaan Kamatayun si Jesus(Mt. 27:15-31; Mc. 15:6-20; Lu. 23:13-25)

Pagkaambal dato ni Pilato, naggoa tana ru-man doto sa mga Judio. Makon na kananda,“Ara ako may nakita nga sala sa tao nga dia.39 Kabay may ogali kamo nga kada Pista anangPaglubas ang Angil nagapangayo kamo kanakunsangka priso nga bolyawan. Gani gosto nindobala nga bolyawan ko anang Ari ang mga Ju-dio?” 40Nagsabat ang mga tao nga nagasiringgit,makon nanda, “Indimo pagbolyawan ang tao ngadan! Si Barrabas run lang!” (Si Barrabas nga diatolisan.)

Juan 19:1 144 Juan 19:2619

1 Gani ginpabuul ni Pilato si Jesus kag gin-paanot na. 2 Pagkatapos nagimo dayon angmga soldado ang koro-korona nga poros siit kagginsoklob nanda sa anang olo ni Jesus. Ginpa-soksokan nanda tana ra ang kapa nga granati,3 kag pagkatapos sigi andang parapit kanana nganagaintrimis nga nagakoon, “Dayawon anang Ariang mga Judio.” Kag ginsampal nanda tanadayon.

4 Naggoa ruman si Pilato doto sa mga tao kagmakon na kananda, “Pagoaun ko tana rumandigi kanindo agud ipakita kanindo nga ara akogid may nakita nga kabangdanan agud sintin-syaan tana.” 5 Gani naggoa si Jesus nga maykoro-korona nga poros siit kag kapa nga granati.Makon dayon ni Pilato kananda, “Sulunga nindotana!” 6 Pagkakita kanana ang mga manogdo-mara nga mga pari kag mga goardya, nagsir-inggit sanda, makon nanda, “Ilansang tana sakros! Ilansang tana sa kros!” Makon ni Pilatokananda, “Sigi, kamo ang maglansang kanana sakros, ay ara ako gid may nakita nga sala kanana.”7 Nagsabat ang mga Judio, makon nanda, “Maykasogoan kami, kag sono sa amun kasogoan angtao nga dia dapat nga patayun, ay nagakoon tananga tana kono anang Bata ang Dios.”

8 Pagkabati dato ni Pilato, nagdogang run gidanang kaadluk. 9 Gani gindara na ruman si Jesussa sulud ang palasyo kag ginpamangkot kon taga-diin tana. Piro ara nagsabat si Jesus. 10 Ganimakon ni Pilato kanana, “Basi indi kawmagsabatkanakun? Ara kaw bala kaulam nga ako mayawtoridad nga bolyawan kaw okon ipalansang sakros?” 11 Makon ni Jesus kanana, “Ikaw ara gidmay maimo kanakun kon ara kaw pagtawi gaumangDios. Ganimasmabaul anang sala ang taonganagintriga kanakun digi kanimo.” 12 Pagkabatidato ni Pilato nagpangita tana pa gid paagi ngamabolyawan si Jesus. Garing nagsiringgit angmga Judio, makon nanda, “Kon bolyawan motana, nagakontra kaw sa Impirador ang Roma.Ay ang bisan sino nga nagapakaari anang kaawayang Impirador.” 13 Pagkabati dato ni Pilato,gindara na si Jesus sa goa kag nagpongko tana saanang porongkoan ang manogsintinsya, doto salogar nga kon tawagun “Plataporma nga Bato.”(Sa Hebreo nga ambal dia ginatawag “Gabbata”.)

14Mga alas dosi gid dato ang ogto kag dispirasang pista. Makon ni Pilato sa mga Judio, “Dagirun indong ari.” 15Nagsiringgit sanda dayon nga

nagakoon, “Patayun tana! Ilansang tana sa kros!”Gani nagpamangkot kananda si Pilato, makon na,“Gosto nindo bala nga ilansang ko sa kros indongari?” Makon ang mga manogdomara nga mgapari, “Ara kami ibang ari kondi ang Impirador!”16Gani ginintriga ni Pilato si Jesus kananda agudipalansang sa kros.

Ang Paglansang kay Jesus sa Kros(Mt. 27:32-44; Mc. 15:21-32; Lu. 23:26-43)

Gani gindara si Jesus ang mga soldado 17 kagnaggoa sanda sa siodad. Ginpapasan nanda kayJesus anang kros paayan sa logar nga kon tawa-gun, “Bongo ang Tao.” (Sa Hebreo nga ambaldia ginatawag “Golgota”.) 18 Doto nanda tanaginlansang sa kros. May darwa ra ka tao ngaandang ginpadungan lansang kanana, ang isarasa wala kag ang isara sa too, kag si Jesus nakabu-tang sa tunga. 19 Si Pilato nagpaimo karatolanga anang ginpabutang sa anang kros ni Jesus.Ang nakasolat doto toladia, “Si Jesus nga taga-Nazaret, anang Ari ang mga Judio.” 20 Ginsolatdato sa mga ambal nga Hebreo, Latin, kag Griego,kag dorong mga Judio ang nakabasa, ay anglogar nga ginlansangan kay Jesus marapit lang sasiodad. 21 Makon anang mga manogdomara ngamga pari angmga Judio kay Pilato, “Andan bukun‘Anang Ari ang mga Judio’ imong ginsolat, kondi‘Ang tao nga dia nagakoon nga tana kono anangAri ang mga Judio.’ ” 22 Makon ni Pilato, “Konano akun ginsolat doto indi ko ron pagomanunay nakasolat ko ron.”

23 Pagkalansang ang mga soldado kay Jesussa kros ginbuul nanda anang mga lambong kagginparti apat ka parti, kada soldado sangka parti.Ginbuul nanda ra anang pangidalum nga lam-bong ni Jesus nga ara binudbudan, ay diritso angpagabul. 24Makon ang mga soldado sa isara kagisara, “Indi ta lang dia paggisakun. Maggarabot-gabot kita lang agud maulaman ta kon sinoang makabuul.” Sa andang ginimo nga datonatoman ang nasolat sa Kasolatan nga nagakoon,“Ginparti-parti nanda akun mga lambong kaggingabot-gabotan nanda akun pangidalum ngalambong.” Kag toladato manda anang ginimoang mga soldado.

25Doto sa marapit anang kros ni Jesus nagatin-dug anang nanay, anang kabogto anang nanay, siMaria nga anang asawa ni Cleopas, kag si Marianga taga-Magdala. 26 Pagkakita ni Jesus sa anangnanay kag sa anang pinalangga nga somolonod

Juan 19:27 145 Juan 20:8-9

nga nagatindug doto, makon na sa anang nanay,“Dan imong bata.” 27Makon na ra dayon sa anangsomolonod nga dato, “Dan imong nanay.” Kagalin dato, anang nanay ni Jesus doto ron nagolisa anang balay anang somolonod nga dato.

Anang Kamatayun ni Jesus(Mt. 27:45-56; Mc. 15:33-41; Lu. 23:44-49)

28Naulaman ni Jesus nga tapos ron ang tanan,gani agud matoman anang koon ang Kasolatan,makon na, “Ginawaw ako.” 29May sangka surulu-dan doto nga may sulud nga maaslum nga bino.Gani gintosmog nanda ang isponga sa irinumunnga dato kag gintakud nanda dayon sa anangsanga ang isopo kag ginsulsul sa anang baba niJesus. 30 Pagkasupsup na dato, makon na, “Taposron!” Nagdongok tana dayon kag nabogto anangginawa.

Ginbono anang Kilid ni Jesus31 Ang adlaw nga dato dispiras ang pista. Indi

maliag ang mga Judio nga anang bangkay angmga tao nga ginlansang sa kros masala doto tun-gud nga angmasonod nga adlaw, Adlawnga Inog-paway, kag importanti gid nga pista para sa mgaJudio. Gani ginpangabay nanda kay Pilato ngakon maimo pamariun anang mga batiis ang mgatao nga ginlansang sa kros agud magkarapataysanda, kag pamulun dayon andang mga bangkaydoto. 32 Gani nagayan doto ang mga soldado kagginpamari nanda anang mga batiis ang darwaka tao nga ginlansang kaiban ni Jesus. 33 Piropagabot nanda kay Jesus, nakita nanda nga pataytana run, gani ara nanda run pagbaria anangmgabatiis. 34 Garing anang ginimo ang isara sa mgasoldado, ginbono na ang bangkaw anang kilid niJesus kag lagi-lagi nagilig dayon ang dogo kagtobig. 35Dia nga mga natabo matood tungud nganakita ko mismo. Gani naulaman ko nga akunginsolat nga dia matood, kag ginsolat ko agudmagtoo kamo ra. 36 Dia natabo agud matomanang nasolat sa Kasolatan nga nagakoon, “Ara gidmiski sangka tolan nga bariun kanana.” 37 Maynasolat pa gid sa Kasolatan nga nagakoon nga,“Sulungun nanda ang tao nga andang ginbono.”

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Mc. 15:42-47; Lu. 23:50-56)

38 Pagkatapos dato, nagayan si Jose nga taga-Arimatea kay Pilato kag naglisinsya nga konmaimo togotan tana nga bulun anang bangkayni Jesus sa kros. (Si Jose nga dia isara sa mga

somolonod ni Jesus, garing sikrito lang ay naad-lukan tana sa mga manogdomara ang mga Ju-dio.) Gintogotan tana ni Pilato, gani ginbuul naanang bangkay ni Jesus. 39 Nagtabid ra kananasi Nicodemo. Ang ona, ang tao nga dia gabinagayan kay Jesus. May dara tana nga bali45 kilos nga paamot nga may simbog nga mirakag aloe. 40 Pagkabuul nanda anang bangkay niJesus, ginpotos nanda sa panaptun nga mapotinga andang ginamug ang paamot sono sa anangogali ang mga Judio kon nagalubung ang patay.41Karon, doto sa logar nga dato nga ginlansangankay Jesus may gardin nga ginpananuman angmga kaoy, kag doto may bago nga rulubungannga gingoab sa bato nga midyo sa kowiba kagara pa nalubungi. 42 Kag tungud nga nagadalisanda ay ang adlaw nga dato dispiras run anangpista ang mga Judio, kag tungud nga marapitang rulubungan nga dato, doto nanda run langginlubung si Jesus.

20Anang Pagkabanaw ni Jesus(Mt. 28:1-8; Mc. 16:1-8; Lu. 24:1-12)

1 Pagabot ang adlaw nga Domingo, madulum-dulum pa nagayan si Maria nga taga-Magdaladoto sa ginlubungan. Pagabot na doto, nakita nanga anang takup nga bato ara run doto sa anangbaba ang ginlubungan. 2 Gani domalagan tanapaayan kay Simon Pedro kag sa somolonod ngapalangga ni Jesus. Pagabot na kanandamakonna,“Ginbuul nanda ang Ginoo sa ginlubungan, kagara kami kaulamkon diin nanda tana ginbutang!”3 Gani nagayan si Pedro kag ang somolonod ngadato doto sa ginlubungan. 4 Nagdalagan sandanga darwa, piro mas madasig ang isara nga datokaysa kay Pedro. Gani naona tana nga nagabot saginlubungan. 5 Pagabot na doto nagdongok tanakag naglingling. Nakita na doto ang mga panap-tunngamapoti nga gingamit ang paglubung, piroara tana nagsulud. 6Malagat-lagat nagabot ra siSimon Pedro, piro tana tana nagdiritso sulud saginlubungan. Nakita na ra angmgapanaptunngadato. 7 Kag ang panyo nga ginpotos sa anang oloni Jesus doto ra nagabalilin, piro bulag sa mgapanaptun. 8-9Nagsulud ra dayon ang somolonodnga naonamagabot. Nakita na ra angmga butangsa sulud, kag bisan ara sanda pa kaangup anangginakoon ang Kasolatan nga kinanglan mabanawsi Jesus sa mga patay, nagpati tana sa oras nga

Juan 20:10 146 Juan 21:1dato nga nabanaw si Jesus. 10 Kag nagoli dayonang darwa nga dato ka somolonod ni Jesus.

Nagpakita si Jesus kay Maria nga taga-Magdala(Mt. 28:9-10; Mc. 16:9-11)

11 Karon, si Maria tana nagatindug pa giddoto sa goa ang ginlubungan nga nagapanangis.Mintras nagapanangis tana, nagdongok tana kagnaglingling sa sulud ang ginlubungan. 12 Nakitana nga doto sa sulud may darwa ka angil nganagalambong ang poti. Doto sanda nagapongkosa logar nga ginbutangan anang bangkay ni Je-sus. Ang isara sa oloan kampi kag ang isarasa sikian. 13 Makon ang mga angil kay Maria,“Basi nagatangis kaw?” Makon ni Maria, “Aymay nagbuul anang bangkay akun Ginoo kagara ako kaulam kon diin nanda ginbutang!”14Pagkaambal na dato nagbalikid tana kag nakitana si Jesus nga nagatindug doto, piro ara nanakilala nga dato si Jesus gali. 15 Nagpamangkotkanana si Jesus, makon na, “Basi nagatangis kaw?Sino imong ginapangita?” Anang pagsarig niMaria anang nabalikidan nga dato manogasikasoang mga tanum doto. Gani makon na kanana,“Kon ikawangnagbuul kanana, abi sogidi ako kondiin mo tana ginbutang, ay bulun ko.” 16Makonni Jesus kanana, “Maria!” Nagliso si Maria kagnagatobang kay Jesus, kagmakonna sa ambal ngaHebreo, “Rabboni!” (Kon kanatun pa, “Manog-todlo”.) 17 Makon ni Jesus kanana, “Indi kawanaymagkaput kanakun, ay ara akopa kakayab saAmay. Imong imoon tana, ayanan mo akun mgakabogto kag sogidan mo sanda nga ako makayabrun sa akun Tatay kag indong Tatay, sa akun Dioskag indong Dios.” 18 Gani ginayanan ni Marianga taga-Magdala anangmga somolonod ni Jesuskag ginsogidan na sanda dayon nga nakita na angGinoo. Kag ginsogid na ra kananda anang ginbilinni Jesus.

Nagpakita si Jesus sa anang mga Somolonod(Mt. 28:16-20; Mc. 16:14-18; Lu. 24:36-49)

19 Pagkasirum ang adlaw nga dato ngaDomingo, nagtiripon sa sangka balay ang mgasomolonod. Kag tungud nga ginapangadlukansanda sa mga manogdomara ang mga Judioginpantrangkaan nanda anang mga poirtaan angbalay nga andang ginatiriponan. Nagabot dayonsi Jesus kag nagtindug doto sa andang tunga.Makon na, “Ang kalinung dian kanindo.” 20 Kagginpakita na dayon kananda anang mga igad saanang mga alima kag sa anang kilid. Kag nalipay

nga mayad ang mga somolonod pagkakita nandasa Ginoo. 21Kag makon na ruman, “Ang kalinungdian kanindo. Kon paiwan nga ginpadara akoang Amay, magapadara ako ra kanindo.” 22 Kagginuyupan na sanda dayon kag nagkoon, “Batonanindo ang Ispirito Santo. 23Konpatawadunnindoanangmga sala ang bisan sino, dan patawadun daang Dios. Piro kon indi nindo pagpatawadun, danindi ra pagpatawadun ang Dios.”

Nagdoda si Tomas24Karon, si Tomas nga anang ayo si Kapid isara

ra sa anang dosi ka somolonod ni Jesus. Garingara tana doto anang pagpakita ni Jesus. 25 Ganiginsogidan tana anang mga kaiban nga mgasomolonod nga nakita nanda ang Ginoo. Piromakon ni Tomas kananda, “Kon indi ko makitaanang agi ang mga lansang sa anang alima, kagkon indi ko matandug anang mga igad, kag konindi ko makagoro akun alima sa anang kilid, indiako ra gid magpati.”

26 Pagkatapos sangka simana, nagtiripon ro-man anang mga somolonod sa balay nga an-dang ginatiriponan, kag kaiban nanda run siTomas. Ginpantrangkaan nanda anang poirtaanang balay, piro nagsulud ruman si Jesus kagnagtindug doto sa andang tunga. Makon naruman kananda, “Ang kalinung dian kanindo.”27 Kag makon na dayon kay Tomas, “Tomas, dali,sulunga run akun alima kag tanduga akun igad.Goroan ra dayon imong alima sa akun kilid. Indika run magdoda, kondi magtoo kaw.” 28 Makonni Tomas kay Jesus, “Ginoo ko kag Dios ko!”29Makon dayon ni Jesus, “Ta nagatoo ka run dadiay nakita mo ako? Piro mas masoirti ang mgatao nga nagatoo kanakun bisan ara nanda akomakita.”

Ang Katoyoan sa Libro nga Dia30 Doro pa gid nga mga milagro anang gin-

pangimo ni Jesus nga nakita mismo anang mgasomolonod nga ara nagapil solat sa libro nga dia.31 Piro ang mga nasolat sa libro nga dia ginsolatagudmagtoo kamo nga si Jesus manda ang Cristonga anang Bata ang Dios. Kag kon magtoo kamokanana may kaboi kamo nga ara kataposan.

21Nagpakita si Jesus sa Anang Pito ka Somolonod

1 Pagkatapos pira ka adlaw, nagpakita rumansi Jesus sa anang mga somolonod doto sa baybayang Dagat ang Tiberias. Toladia anang pagkakita

Juan 21:2 147 Juan 21:25kananda. 2 Doto sa logar nga dato nagatiriponsanday Simon Pedro, si Tomas nga ginatawag ngasi Kapid, si Natanael nga taga-Cana sa Galilea,anangmgabata ni Zebedeo, kagmaydarwapa gidka somolonod ni Jesus. 3 Karon, makon ni SimonPedro sa anang mga kaiban, “Mapangisda ako.”Makon nanda ra, “Matabid kami kanimo.” Ganinagsakay sanda sa sakayan kag nagpalaod. Pirosa sanggabi nga dato ara sanda gid may nabuul.4 Datong nagapamotipoti run ang adlaw, nakitananda nga may nagatindug doto sa baybay. Arasanda kaulam nga si Jesus gali dato. 5 Makon niJesus kananda, “Ta may nabuul kamo?” Makonnanda, “Ara gid.” 6Makon na kananda, “Taktakannindo indong lambat sa too kampi ang sakayan,dan may mabubuul kamo.” Gani tinaktak nandadoto andang lambat. Pagbatak nanda, indi sandarun kadaug sa karakuun ang isda nga andangnabuul. 7 Makon kay Pedro ang somolonodnga palangga ni Jesus, “Ang Ginoo gali dato!”Pagkabati ni Pedro nga ang Ginoo gali dato,ginsoksok na anang lambong nga anang ginobakag naglokso sa tobig kag naglangoy paayan kayJesus doto sa baybay. 8 Ang iba nga mga so-molonod nga doto sa sakayan nagparabaybay ranga nagabutung ang lambat nga pono isda, ayandang karayuun sa baybay mga 50 ra lang kadupa. 9 Pagkatakas nanda, may nakita sanda nganagatompok nga baga nga may nagasogba ngaisda kag may tinapay ra. 10 Makon dayon niJesus kananda, “Pagdara kamo digi pira ka bilognga isda nga indong nabuul.” 11 Gani nagsakasi Simon Pedro sa sakayan kag ginbutung napabaybay ang lambat nga pono mabaraul ngaisda nga bali 153 ka bilog tanan. Ara ra gidnagisi ang lambat miski toladato karaku andangnabuul. 12 Makon ni Jesus kananda, “Dali, pag-pamaw kamo.” Kag ara gid may nagpangaassa anang mga somolonod nga magpamangkotkon sino tana, ay naulaman nanda nga tana angGinoo. 13Ginbuul dayon ni Jesus ang tinapay kagginpanawan na sanda. Toladato ra anang ginimosa isda.

14 Ikatlo ron dia ka bisis nga si Jesus nag-pakita sa anangmga somolonod alin anang pagk-abanaw.

Si Jesus kag si Pedro15 Pagkatapos nanda pamaw makon ni Jesus

kay Simon Pedro, “Simon nga bata ni Juan, ano,ginaigogmamo bala ako kaysa imongmga kaibannga dia?” Makon anang sabat ni Pedro, “Uu,

Ginoo, naulaman mo nga ginaigogma ko ikaw.”Makon ni Jesus kanana, “Ta asikasoa akun mgatomoloo pario anang pagasikaso ang pastor saanang mga karniro.” 16 Makon roman ni Jesuskanana, “Simon nga bata ni Juan, ano, ginai-gogma mo ako?” Makon na ruman, “Uu, Ginoo,naulaman mo nga ginaigogma ko ikaw.” Makonni Jesus kanana, “Asikasoa akun mga karniro.”17 Sa ikatlo ka bisis makon ni Jesus kanana, “Si-mon nga bata ni Juan, ano, ginaigogma mo ako?”Naborido si Pedro tungud nga ikatlo ron ka bisisnga tana ginpamangkot ni Jesus kon ginaigogmana tana. Gani makon ni Pedro, “Ginoo, naulamanmo ang tanan, kag naulaman mo gid nga ikaw gi-naigogma ko.” Makon ni Jesus kanana, “Asikasoaakun mga karniro. 18 Sa matood tana, ang onaang bata ka pa, ikawmismo ang nagsoksok imongakus kag nagayan sa kon diin imong gosto. Pirokon malam ka run gani, padupaun ka lang kagiba run ang magaakus kanimo, kag daraun kawdayon sa logar nga indi mo gosto nga ayanan.”19 (Ginambal dia ni Jesus agud ipakita kanandakon ano ang klasi nga kamatayun anangmaagianni Pedro, kag paagi sa kamatayun nga dato da-dayawon ang Dios.) Pagkatapos makon ni Jesuskay Pedro, “Pagsonod kanakun.”

Anang Pinalangga nga Somolonod ni Jesus20Pagbalikid ni Pedro nakita na nga nagasonod

kananda anang pinalangga nga somolonod niJesus. (Tana maman ang marapit gid kay Je-sus ang nagayapon sanda kag maman ang nag-pamangkot sa Ginoo kon sino ang magatraidorkanana.) 21 Pagkakita ni Pedro kanana makon nakay Jesus, “Ginoo, ano tana anang maagian angtao nga dan?” 22 Makon ni Jesus kanana, “Kongosto ko nga indi tana mapatay asta magbalikako digi sa kalibotan, ta ano ra dan anang labutkanimo? Basta ikaw tana magsonod kanakun.”23 Gani naglapnag ang barita sa mga kabogto saGinoo nga ang somolonod nga dato indi mapatay.Piro ara nagkoon si Jesus nga indi tana mapatay,kondi anang koon tana, “Kon gosto ko nga inditana mapatay asta magbalik ako, ta ano ra dananang labut kanimo?”

24Ako ang somolonod nga dato kag ako mismonagapamatood nga matood akun mga ginsolatnga dia. Kag naulaman ta nga akun mga gina-sogid matood.

25 Doro pa gid anang mga ginpangimo ni Jesusnga kon isara-isaraun solat, sigoro indi magigo

Juan 21:25 148 Juan 21:25sa bilog nga kalibotan ang tanan nga libro ngasolatan.

Binoatan 1:1 149 Binoatan 1:21-22

Anang mga Binoatan ang mgaApostolis

1 Pinalangga ko nga Teofilo, sa akun primironga libro ginsolat ko ang tanan nga ginimo kagginpanodlo ni Jesus alin pa ang ompisa 2-3 astasa oras nga tana gindara sa langit. Pagkataposnga tana napatay kag nabanaw, kon kapira tananagpakita sa sari-sari nga paagi sa anang mgaapostolis nga tana nabanaw matood alin sa mgapatay. Sa sulud 40 ka adlaw nagpakita tanakananda kag gintodloan na sanda parti sa anangginarian ang Dios. Kag bago tana magpalangitmay mga sogo tana nga ginbilin sa anang mgapinili nga mga apostolis. Anang mga bilin ngadato gintaw na kananda paagi sa anang gaum angIspirito Santo. 4May bisis nga mintras nagakaunsi Jesus kaiban nanda nagbilin tana kananda ngamakonna, “Indi kamo anaymagalin sa Jerusalem.Ulatun nindo anay ang Ispirito Santo nga gin-pangako ang Dios nga Amay. Ginsogid ko ronnga lagi dia kanindo ang ona. 5 Ang ona, si Juannagpangbunyag angmga tao sa tobig, piro sa piraka adlaw bubunyagan kamo sa Ispirito Santo.”

Ang Pagdara kay Jesus sa Langit6 May sangka bisis ruman nga mintras na-

gatiripon sanda ginpamangkot nanda si Jesus,makon nanda, “Ginoo, maman run bala dia angoras nga paalinun mo ang mga taga-Roma nganagadomara kanatun agud kita nga mga taga-Israel makadomara ruman atun kaogalingun?”7 Makon anang sabat ni Jesus, “Ara kamo gi-natogoti ang Amay nga maulaman nindo konsano magakaratabo ang mga butang nga ananggintakda. 8 Piro pagabot kanindo ang IspiritoSanto tawan na kamo gaum. Kag isogid nindodayon angmga butang parti kanakun, alin digi sasiodad ang Jerusalem asta sa bilog nga probinsyaang Judea kag Samaria, kag asta sa bilog ngakalibotan.” 9 Pagkakoon na dia, gindara tana palangit. Kag mintras nagasulung sanda kanananga nagapaibabaw, ginlikupan tana dayon angpanganod kag nadora tana sa andang panulung.

10Mintras nagasulung sanda pa nga mayad salangit, may darwa ka lalaki nga nagalambongang mapoti nga golpi nga nagtindug sa andangmarapit. 11Makon dayon angmga lalaki kananda,“Kamo nga mga taga-Galilea, basi nagatirindug

kamo pa gid digi nga nagasulung sa langit? SiJesus nga dia nga indong nakita nga gindarapaibabaw magabalik digi sa kalibotan. Kag konpaiwan tana nagpaibabaw, toladan ra anang pag-balik.”

Ang mga Apostolis Nagpili anang Tulus ni Judas12Pagkatapos dato, nagbalik angmga apostolis

sa Jerusalem alin sa Bokid ang mga Olibo. Angbokid nga diamga sangka kilomitro anang karayusa siodad ang Jerusalem. 13 Pagabot nanda saJerusalem nagsaka sanda sa ibabaw nga koartoang balay nga andang ginadayonan. Ang mgalalaki nga dato sanday Pedro, Juan, Santiago,Andres, Felipe, Tomas, Bartolome, Mateo, si San-tiagongabata ni Alfeo, si Simonngamimbro anayang mga ribolosionario, kag si Judas nga batani Santiago. 14 Dia sanda pirmi nga nagatiriponagud magpangamoyo. Kaiban nanda ra ang pirakamga babai pati si Maria nga nanay ni Jesus, kaganang mga kabogto nga lalaki ni Jesus.

15 May pira ka adlaw nagtiripon ang mga 120ka tomoloo. Nagtindug si Pedro kag magkoon,makon na, 16 “Mga kabogto, kinanglan matomananang koon ang Kasolatan nga gintagna angIspirito Santo ang ona paagi kay David parti kayJudas, nga maman ang nagdara sa mga nagdakupkay Jesus. 17 Kabilang tana ra kanamun nga mgaapostolis nga anang ginpili ni Jesus, kag kaibannamun tana ra sa amun obra.”

18 (Piro si Judas nagbakal logta alin sa koartanga anang nabaton sa anang ginimo ngamalain, kag doto tana naglagpak nga padapa.Anang tian nabostik kag nagwagay anang tinai.19Nabaritaan dia ang tanan nga tao sa Jerusalem,gani gintawag nanda ang logta nga dato ngaAkeldama, nga ang gostong ambalun, “Logta nganadogoan”.) 20Makon pa ni Pedro, “Nasolat runnga lagi sa mga Salmo nga nagakoon,‘Pabayanan run lang anang ginaolian,Kag dapat ara run may magoli doto.’Kag nasolat ra,‘Itaw ron lang sa iba anang obra.’

21-22 “Gani, kinanglan nga magpili kita sangkatao nga idogang kanamun nga onsi ka apostolis.Kinanglan isara tana sa mga naging kaiban na-mun nga nagtabid-tabid kay Ginoong Jesus angdigi tana pa sa kalibotan, ompisa ang nagpabun-yag tana kay Juan asta sa oras nga gindara si Jesus

Binoatan 1:23 150 Binoatan 2:22sa langit, tungud nga kinanglan nga makapam-atood tana kaiban namun parti sa anang pagka-banaw ni Jesus.” 23 Gani nagpili sanda darwa kalalaki: si Matias kag si Jose nga kon tawagun siBarsabas (okon Justo). 24 Pagkatapos nagpang-amoyo sanda dayon, makon nanda, “Ginoo, ikawang kaulam anang tagiposoon ang tanan nga tao.Gani ipakita mo kanamun kon sino sa darwa ngadia imong ginpili 25 nga maging apostol bilangtulus ni Judas. Ay ginbayaan ni Judas anang obrabilang isara sa mga apostolis, kag nagayan tanasa logar nga bagay kanana.” 26 Pagkatapos ngasanda makapangamoyo, naggabot-gabot sanda.Kag ang napili si Matias. Gani si Matias mamanang gindogang sa onsi ka apostolis.

2Anang Pagabot ang Ispirito Santo

1 Pagabot ang adlaw ang pista nga kon tawa-gun Pentecostes, nagtiripon ang tanan nga mgatomoloo sa sangka balay. 2 Mintras nagatiriponsanda, golpi lang nga may nagdagono nga alinsa langit nga midyo sa mabaskug nga angin nganagabagrong, kag poros ron lang dagono an-dang nababatian sa sulud ang balay nga andangginatiriponan. 3 Kag may nakita sanda dayonnga mga dabdab ang kalayo nga midyo sa mgadila nga nagrapta kag nagtongtong sa kada isarakananda. 4 Sanda tanan gingauman ang IspiritoSanto, kag nagarambal sanda dayon sa iba-ibangmga ambal nga ara nanda natoni. Ang IspiritoSantomaman ang nagpaambal kananda toladato.

5 Karon, doto sa Jerusalem may mga Judionga riliyoso nga nagaralin sa iba-ibang nasyonsa bilog nga kalibotan. 6 Pagkabati nanda angdagono nga dato, nagdaragoyon sanda doto sa gi-natiriponan ang mga apostolis. Natingala sandanga mayad tungud nga ang kada isara kanandanakabati nga anang linggowai ginaambal angmga tomoloo. 7 Makon nanda, “Ano kabay dia?Poros dia mga taga-Galilea. 8 Piro basi atunmga ambal maman atun nababatian nga andangginaambal? 9 Ang iba kanatun taga-Partia. Maymga taga-Media, kag ang iba taga-Elam. Maymgataga-Mesopotamia, Judea, kag Capadocia. Maydigi ra nga taga-Ponto kag Asia. 10 Ang iba mgataga-Frigia, taga-Panfilia, taga-Egipto, kag angiba alin sa mga logar nga sakup ang Libia ngamarapit sa Cirene. May mga taga-Roma, mgaJudio kagmga bukun Judio nga nagintra sa anangriliyon angmga Judio. 11Kag ang iba alin sa Creta

kag Arabia. Piro bisan iba-iba atunmga linggowainababatian ta nga sanda nagaarambal sa tananta nga mga linggowai parti sa makatiringala ngamga inimoan ang Dios!” 12Natingala nga mayadang tanan ngamga tao doto. Kag tungud nga indinanda maintindian kon ano ang natatabo sigi-sigi run lang andang paramangkotan sa isara kagisara. Makon nanda, “Ano kabay dia?” 13Piro angiba tana nagtoya-toya sa mga tomoloo. Makonnanda, “Mga Lingin ang mga tao nga dan!”

Anang Wali ni Pedro14 Gani tomindug si Pedro kaiban ang iba nga

onsi ka apostolis kag nagambal mabaskug sa mgatao, makon na, “Mga kapario ko nga mga Judio,kag tanan kamo ngamga pomoloyo sa Jerusalem,pamatii nindo ako ay isogid ko kon ano anangkaologan ang mga butang nga dia. 15 Sala indongisip nga lingin ang mga tao nga dia, ay alas noibipa lang dia ang aga. 16 Kondi dia tana mamananang gintagna ang ona ni propita Joel. Makonna,17 ‘AngDios nagkoon, “Sa oringmga adlaw itaw ko

akun Ispirito sa tanan nga klasi nga mgatao.

Kag anang risolta dan, indongmga bata nga lalakikag babai magabarita akun mga ambal;

Indong mga binata makakikita akun mga ipa-pakita kananda;

Kag ang mga maulam-ulam nga mga lalakipadamgoon ko.

18 Magabot matood ang adlaw nga itaw ko akunIspirito sa akun mga sorogoon nga lalakikag babai,

Kag sanda magabarita akun mga ambal.19 Magapakita ako mga milagro sa langit kag sa

logta: maymakikita nga dogo, kalayo, kagmadamul nga aso nga nagarobokrobok.

20 Magadulum ang adlaw, kag ang bolan magap-ola pario sa dogo.

Dia matatabo bago magabot ang makatiringalanga adlaw nga dato nga ang Ginoo mag-aukum.

21 Piro ang bisan sino nga magpanawag sa Ginoomalilibri sa silot nga magaabot.” ’ ”

22 Makon pa ni Pedro, “Mga kapario ko ngamga kaapo-apoan ni Israel, pamatii nindo ako! SiJesus nga taga-Nazaret ginsogo digi ang Dios, kagdia ginpamatodan ang Dios paagi sa mga milagrokag mga katiringala nga mga butang nga anangginpangimo paagi kanana. Kag kamo mismonakaulam sa mga butang nga dia tungud nga

Binoatan 2:23 151 Binoatan 2:46tanan dia nagkaratabo digi kanindo. 23Naulamannga lagi ang Dios ang ona nga si Jesus nga diaitogyan kanindo tungud nga maman da nga lagidato anang plano. Kag ginpapatay nindo tanasa mga makasasala nga mga tao nga naglansangkanana sa kros. 24 Piro ginbanaw tana ang Dioskag ginlowas sa gaum ang kamatayun, tungudnga ang matood tana, miski kamatayun pa aragaum nga magawid kanana. 25 Makon ni Davidparti kanana,‘Naulaman ko nga ang Ginoo pirmi nga nagatabid

kanakun kag ara na ako ginabayai. Ganiindi ako matoblag.

26Maman dia nga nalilipay akoKag indi mapugungan akun pagdayaw sa Dios.Kag bisan mapapatay ako, padayon ako nga may

paglaum.27 Ay naulaman ko nga indi mo pagpabayanan

akun kalag doto sa anang logar ang mgapatay. Kag indi mo ra pagtogotan ngamaronot imong matutum nga sorogoon.

28 Gintodlo mo kanakun ang mga dalan ngapaayan sa kaboi nga ara kataposan,

Kag tungud nga ikaw pirmi akun kaiban, malili-pay ako nga mayad.’ ”

29Makon pa ni Pedro, “Mga kabogto, masanagnga ara nagambal si David parti sa anang kao-galingun, ay ulam ta nga atun kaolang-olangannga si David napatay kag ginlubung, kag asta ganidadi ulam ta kon diin ang ginlubungan kanana.30 Propita si David kag naulaman na nga angDios nagpangako kanana nga isara sa anang mgakaapo-apoan maman ang magapanobli anang gi-narian. 31 Kag tungud nga naulaman ni Davidkon ano anang imoon ang Dios, nagambal tanaparti sa anang pagkabanaw ni Cristo, nga aratana pagpabayani doto sa anang logar ang mgapatay, kag anang lawas ara naronot. 32 Anangginatomod ara iba kondi si Jesus nga ginbanawang Dios sa mga minatay, kag kami tanan maka-pamatood nga nabanaw tana manda tungud nganakita namun tana mismo. 33 Ginpapongko tanasa pinakamataas nga podir sa anang too ang Dios.Gintaw kanana ang Amay ang Ispirito Santo ngaanang ginpangako kanana. Kag ang Ispirito Santonga dia ginpadara ni Jesus kanamun, kag ananggaum maman indong nakikita kag nababatiandadi. 34-35Makon pa ni David,‘Makon ang Ginoong Dios sa akun Ginoo,Digi pagpongko sa akun too,Asta mapasoko ko kanimo imong mga kaaway.’

Pagsolat ni David dato bukun anang kaogalingunnga lawas anang ginakoon kondi anang Ginoonga si Jesus. Ay si David tana ara pa kasakasa langit. 36 Gani dapat gid nga maulaman angtanan nga mga kaapo-apoan ni Israel nga si Jesusnga dia nga indong ginlansang sa kros mamananang ginpili ang Dios nga maging atun Ginookag Cristo.”

37 Pagkabati dato ang mga tao natandug an-dangmga tagiposoon. Gani makon nanda kay Pe-dro kag sa iba nga mga apostolis, “Mga kabogto,ano amun dapat imoon?” 38 Makon ni Pedrokananda, “Magirinulsul kamo indong mga salakagmagparabunyag ang kada isara kanindo agudipakita nga kamo kay Jesu-Cristo ron, kag map-atawad dayon indong mga sala kag mababatonnindo anang ginpangako ang Dios nga ara ibakondi ang Ispirito Santo. 39 Tungud nga ang gin-pangako nga dia nga Ispirito Santo para kanindokag sa indong mga bata. Kag bukun lang parakanindo kondi para ra sa tanan nga mga taodoto sa marayu nga mga logar, ang tanan ngatatawagun ang Ginoo nga atun Dios ngamagrapitkanana.”

40 Kag doro pa anang mga ginsambit ni Pedroagud pamatodan kananda anang mga ginambal.Kag ginsugyut na sanda nga magpanginlowas sasilot nga magaabot sa mga malain nga mga tao.41 Doro ang nagpati sa anang minsai kag nag-parabunyag sanda dayon. Sa adlaw nga dato mga3,000 kamga tao ang nagdogang samga tomoloo.42 Kag nagmaukud sanda sa pagtoon anang mgaginatodlo angmga apostolis, sa pagtiripon bilangmagkarabogto, sa pagpamiak-piak ang tinapay,kag sa pagpangamoyo.

Anang Kaboi ang mga Tomoloo43Dorong mga milagro kag mga makatiringala

ngamga butang anang ginpaimo ang Dios sa mgaapostolis. Gani ang mga tao nagkaboi nga maypagtaod kag kaadluk sa Dios. 44 Masuud anangpagtarabidan ang mga tomoloo kag ginbilangnanda nga andang mga pagkabutang bukun ana-ana lang kondi para sa tanan. 45 Ginapamaligyananda andang mga logta kag mga pagkabutang,kag ginapanagtag nanda anang bayad sa andangmga kaiban sono sa anang kinanglan ang kadaisara. 46 Kada adlaw nagatiripon sanda sa tim-plo kag nagapamiak-piak ang tinapay sa andangmga balay. Malipayun sanda gid sa andang

Binoatan 2:47 152 Binoatan 3:26

pagkaraiban sa pagkaun, 47 kag sigi andang pag-dayaw sa Dios. Naliagan sanda ang tanan ngamga tao. Kag kada adlaw gindogang kananda angGinoo ang mga tao nga anang ginalowas.

3Ang Pagayad ang Tao nga Piang

1 May adlaw nga si Pedro kag si Juan nagayansa timplo ang mga alas tris ang apon, tungud ngaoras dato nga inogpangamoyo. 2 Karon, doto sapoirtaan ang timplo may tao nga piang alin paanang pagkabata. Adlaw-adlaw ginadara tana sapoirtaan nga dato, nga kon tawagun “Masadya”,agud magpalimos sa mga tao nga nagasurulud satimplo. 3Pagkakita na kay Pedro kag kay Juan nganagapasulud sa timplo, nagpangayo tana limos.4Ginsulung tana nga mayad ni Pedro kag ni Juan.Makon dayon ni Pedro kanana, “Pagsulung kana-mun.” 5 Nagsulung ra gani ang tao nga dato ayanang pagsarig lilimosan tana run. 6 Piro makonni Pedro kanana, “Ako ara gid koarta. Piro maydigi ako nga inogtaw kanimo. Sa anang gaum niJesu-Cristo nga taga-Nazaret, pagpanaw!” 7 Kagginkaputan dayon ni Pedro anang too nga alimaang tao nga dato kag patindugun. Lagi-laginagbaraskug anang mga siki kag mga bokoboko.8 Naggolpi tana dayon tindug kag nagpanaw-panaw. Pagkatapos nagtabid tana kananda nganagsulud sa timplo. Sigi anang panaw-panaw kagtombo-tombo nga nagadayaw sa Dios. 9 Nakitaang tanan nga tana nagapanaw kag nagadayawsa Dios. 10 Namarasmasan nanda nga tana galiang tao nga nagasari pongko kag nagapakilimosdoto sa poirtaan ang timplo nga kon tawagun“Masadya”. Gani natingala sanda nga mayad sanatabo kanana.

Nagambal si Pedro sa Balkon ni Solomon11 Aros indi run magbulag kay Pedro kag kay

Juan ang tao nga dato, kondi sigi anang pangaputkananda mintras nagayan sanda sa logar nga kontawagun Balkon ni Solomon. Nagdaragoyon angtanan nga mga tao doto kananda ay natingalasanda gid. 12 Pagkakita ni Pedro sa mga taomakon na kananda, “Mga kapario ko nga mgakaapo-apoan ni Israel, basi natingala kamo? Basinagasulung kamo nga mayad kanamun? Sigoronagaunauna kamo nga napapanaw namun angtao nga dia tungud sa amun gaum kag pagkadios-non. 13Bukun! Kondi ang Dios nga ginsimba atunmga kaolang-olangan nga si Abraham, si Isaac,

kag si Jacob maman ang nagimo dia agud padun-gugan na anang sorogoon nga si Jesus. Mamandia ang Jesus nga indong gintogyan sa mga mayawtoridad kag indong ginsikway sa atobangan niPilato, miski nadisisyonan na run nga bolyawan.14 Matarung tana nga tao kag ara gid sala, piroginsikway nindo tana kag ginpangabay nindo siPilato nga bolyawan angmanogpatay tao sa baylonga si Jesus. 15Ginpatay nindo ang nagataw kaboinga ara kataposan, piro ginbanaw tana ang Dios.Kag kami makapamatood nga nabanaw tana aynakita namunmismo. 16Anang gaum anang aranni Jesus maman ang nagtaw kabaskug sa tao ngadia nga indong kilala kag nakikita dadi. Kamomga tistigo nga nagayad tana. Kag dia natabotungud sa pagtoo kay Jesus.

17“Mga kabogto, ulam ko nga kamo kag indongmga manogdomara nagimo toladato kay Jesustungud nga ara kamo kaulam kon sino tana gid.18 Dan ginsogid run nga lagi ang Dios ang onapaagi sa mga propita, nga si Cristo kinanglan gidnga magantos, kag sa indong ginimo nga datokanana natoman anang koon nga dato ang Dios.19 Gani dadi, kinanglan magirinulsul kamo ronkagmagparapit sa Dios agud patawadun na kamosa indong mga sala, 20 agud magaabot kanindoang bago nga kabaskug nga alin sa Ginoo. Pagkat-apos ipadara na ra si Jesus nga mismo ang Cristonga anang ginpili ang ona para kanatun. 21 Pirokinanglan doto lang anay si Jesus sa langit astamagabot ang oras ngamabago angDios ang tanannga butang. Toladan nga lagi anang koon angDios ang ona paagi sa anangmga propita. 22Parioanang koon ni Moises, makon na, ‘Ang Ginoonga atun Dios magataw kanindo sangka propitapario kanakun nga kanindo ra mismo magaalin.Dapat sonodon nindo ang tanan nga anang gi-nakoon kanindo. 23Ang indi magtoman sa anangginakoon ang propita nga dato ipabulag sa mgatao ang Dios kag madodora.’ 24 Toladan ra anangkoon ang tanan ngamga propita alin nga lagi kaySamuel, sanda nga tanan nagsogid parti sa mgabutang nga nagakaratabo dadi. 25 Anang mgaginpangako ang Dios paagi sa anang mga propitapara gid kanatun nga mga Judio, kag kabilangkita sa kasogtanan nga ginimo ang Dios sa atunmga kaolang-olangan tungud nga nagkoon tanakay Abraham, makon na, ‘Bindisyonan ko angtanan nga mga tao sa kalibotan paagi sa imongkaliwat.’ 26 Gani ginpadara anay ang Dios anangpinili nga Sorogoon kanatun nga mga Judio agud

Binoatan 4:1 153 Binoatan 4:26maboligan na kita nga magbaya sa atun ginaimonga malain.”

4Si Pedro kag si Juan sa Atobangan ang Konsilyo

1 Mintras nagaambal pa si Pedro kag si Juansa mga tao, ginparapitan sanda ang mga parikag mga Saduceo kag anang pangolo ang mgagoardya sa timplo. 2 Ginaugutan sanda tungudnga nagapanodlo ang darwa nga dia nga si Jesusnabanaw, kag dia nagapamatood nga ang mgapatay babanawon. 3 Gani gindakup nanda si Pe-dro kag si Juan. Andan bistigarun nanda, garingtungud nga sirum run, ginsulud nanda sa prisoanasta maaga. 4 Piro bisan toladato ang natabokananda, doro pa ra sa mga nakabati andangpanodlo ang nagtoo. Ang mga lalaki lang nganagatoo ron mga 5,000 nga lagi.

5Pagkaaga, nagtiripon sa Jerusalemanangmgamaulam-ulam ang mga Judio, ang mga manog-todlo ang Kasogoan, kag ang iba pa nga mgamanogdomara ang mga Judio. 6 Doto ra si Annasnga pinakamataas nga pari, si Caifas, si Juan,si Alejandro, kag ang iba pa nga mga mimbroanang pamilya ni Annas. 7 Gindara kananda siPedro kag si Juan kag ginimbistigar nanda dayon.Makon nanda, “Anong gaum indong gingamit kagkinong aran indong ginsambit sa pagayad angtao nga piang?” 8 Si Pedro nga ginagauman angIspirito Santo nagsabat, makon na, “Kamo ngaamunmgamanogdomara kagmgamaulam-ulamangbanwa, 9kon ang ginapamangkot nindo kana-mun ay parti sa anang pagayad ang tao nga dianga piang, 10 dapat nindo tanan nga maulamanang tanan ra nga taga-Israel, nga ginayad ang taonga dia nga nagatindug dadi digi sa onaan paagisa anang gaum anang aran ni Jesu-Cristo ngataga-Nazaret. Tana maman indong ginlansangsa kros kag napatay. Piro ginbanaw tana angDios. 11 Si Jesus maman ang ginatomod ngabato doto sa Kasolatan nga nagakoon: ‘Ang batonga ginagamit sa pagpatindug ang balay ginpilaknindo ngamga panday, tungud nga indong kaisipara polos. Piro dadi maman dato ang bato ngaginimo nga pinakapondasyon.’ 12 Ara run ibasa bilog nga kalibotan nga makalowas kanatunkondi si Jesus lang.”

13 Natingala anang mga manogdomara angmga Judio nga si Pedro kag si Juan ara gid gi-naadluki sa pagsogid, ay naulaman nanda nga diasanda mga ordinario nga mga tao kag ara mataas

nga tinonan. Namarasmasan nanda dayon ngadia sanda anang mga kaiban ni Jesus ang ona.14 Andan gosto nanda nga magambal kontra samilagro nga ginimo nanday Pedro, piro tungudnga ang tao mismo nga ginayad doto ra nagipussanda run lang. 15 Gani andang ginimo, gin-pagoa nanda anay si Pedro kag si Juan sa andangginatiponan kag nagsorogidanun sanda dayon.16Makon nanda, “Ano kabay atun imoon sa mgatao nga dia? Ay bantog ron sa bilog nga Jerusalemnga nakaimo sanda matood milagro kag indi kitamakakoon nga botig. 17 Gani agud indi runmaglapnag andang panodlo sa mga tao, paan-daman ta sanda nga indi sanda run gid magsaritodlo ang pagtoo kay Jesus.” 18 Pagkatapos,ginpatawag nanda dayon si Pedro kag si Juankag ginkonan nga indi sanda run gid magomantodlo ang parti kay Jesus. 19 Piro makon ni Pedrokag ni Juan kananda, “Abi binagbinaga nindokon diin digi sa darwa ang osto sa panulung angDios; ang kami magtoman kanindo okon sa Dios?20 Kon sa kanamun tana, indi maimo nga indikami magsogid ang parti sa amun nakita kagnabatian.” 21 Piro ginpaandaman sanda pa ra gidnga indi run gidmagsari panogid, kag pagkataposginbolyawan sanda dayon. Miski gosto nandangasakitun ang darwa indi nanda ra maimo tungudnga naadlukan sanda ra sa mga tao, ay ang mgatao nagdayaw sa Dios tungud sa milagro nganaimo. 22 Ay anang idad ang tao nga ginayadpaagi sa milagro nga dato sobra run 40 ka toig.

Anang Pangamoyo ang mga Nagatoo kay Jesus23 Pagkatapos nga nabolyawan si Pedro kag

si Juan nagbalik sanda sa andang mga kaibannga mga tomoloo, kag ginsogid nanda kanandakon ano anang koon ang mga manogdomara ngamga pari kag mga maulam-ulam ang mga Judio.24 Pagkabati dato ang mga tomoloo nagpang-amoyo sanda. Makon nanda, “Ginoo nga mak-agagaum sa tanan, ikaw ang nagimo ang langit,ang logta, ang dagat, kag ang tanan nga mgabutang sa mga logar nga dan. 25 Paagi sa IspiritoSanto ginpaambalmoamunkaolang-olanganngasi David nga imong sorogoon. Makon na,‘Basi nasisilag nga mayad ang mga bukun Judio?Kag basi ang mga Judio nagaplano ang ara polos?26 Ang mga ari sa kalibotan kag ang mga manog-

domara nagtiripon kag nagpriparar agudmagpakigaway sa Ginoo kag sa anangCristo.’

Binoatan 4:27 154 Binoatan 5:1627Natabo ron dadi imong ginambal nga dato angona tungud nga digi mismo sa Jerusalem angmgabukun Judio kag mga Judio, pati si Herodes ngaari kag si Pilato nga gobirnador nagkarasogotnga kontraun imong Balaan nga Sorogoon nga siJesus nga imong ginpili nga maging Ari. 28 Sa an-dang ginimo nga dato natoman imong ginplanoron nga lagi ang ona. Kag dia natabo sono saimong gaum kag kagostoan. 29 Kag dadi, Ginoo,ginapaug nanda kami. Boligan mo kami ngaimong mga sorogoon nga iwali nga may kaisugimong minsai. 30 Ipakita mo imong gaum. Itogotmo nga paagi sa anang aran ni Jesus nga imongginpili nga Sorogoon makapangayad kami angmga masakitun kag makaimo mga milagro kagmga katiringala nga mga butang.” 31 Pagkataposnanda pangamoyo, nagkudug ang balay nga an-dang ginatiriponan. Sanda nga tanan gingaumanang Ispirito Santo kag nagisug sanda sa pagwalianang minsai ang Dios.

Pagboroligan ang mga Tomoloo32Nagtorono nga mayad ang mga nagatoo kay

Jesus, kag parario andang ginaisip kag baratya-gun. Ang kada isara kananda ara nagkabig ngaanang mga pagkabutang ana lang gid, kondi gin-bilang nanda nga para sa tanan. 33 Sigi anangimo ang mga apostolis ang mga katiringalaansa pagpamatood nga si Ginoong Jesus nabanawmanda. Kag mabaul ra anang bolig ang Dios satanan ngamga tomoloo. 34Ara gidmay nalisudankananda sa andang mga kinanglan tungud ngamay mga tomoloo nga may mga logta kag mgabalay nga andang ginpamaligya, 35 kag gintawnanda dayon anang bayad sa mga apostolis. Kagginpanagtag ra dayon ang mga apostolis sa mgatomoloo nga nalilisudan.

36 Toladato ra anang ginimo ni Jose nga taga-Cipre. Judio tana nga alin sa lai ni Levi. Anangpanawag kanana ang mga apostolis si Barnabas,nga anang gostong ambalun “Manogpabaskug”.37 Ginbaligya ni Jose anang logta kag gintaw nadayon anang bayad sa mga apostolis.

5Si Ananias kag si Safira

1 Piro may tao doto nga anang aran si Ananias.Anang asawa si Safira. May ginbaligya sanda ranga logta. 2 Piro bago daraun ni Ananias anangbayad ang logta sa mga apostolis, gintago na angiba nga kantidad para sa andang kaogalingun.

Anang asawa nagkompormi ra. Pagtaw na samga apostolis nagkoon tana nga maman rundato anang bayad andang logta. 3 Makon ni Pe-dro, “Ananias, basi nagpadaug kaw kay Satanas?Nagabotig kaw sa Ispirito Santo tungud nga angiba nga koarta nga bayad imong logta gintagomo! 4 Kabay bago mo ibaligya imong logta imora lagi dato. Kag pagkabaligya mo imo pa ragid ang koarta nga naging bayad. Ta basi naisipmo pa nga imoon dia? Ara kaw magbotig sa taokondi sa Dios.” 5-6 Pagkabati dato ni Ananias,natomba tana kag napatay. Kag ginrapitan tanadayon ang mga soltiro kag ginpotos nanda anangbangkay. Pagkatapos gindara nanda sa goa kagginlubung. Kag ang tanan nga nakabati sa nataboginpangadlukan nga mayad.

7Pagkalubasmga tatlo ka oras, nagsulud anangasawa ni Ananias. Ara tana kaulam kon ano angnatabo sa anang asawa. 8 Ginpamangkot tana niPedro, makon na, “Abi sogidi ako ang matood,maman gid bala dia tanan ang kantidad ngaindong nabaton sa indong ginbaligya nga logta?”Makon ni Safira, “Uu, maman dan tanan amunnabaton.” 9Makon ruman ni Pedro kanana, “Basinagkasogot kamo nga magasawa nga tirawananang Ispirito ang Ginoo? Sulunga, dian run sapoirtaan ang mga soltiro nga naglubung imongasawa, kag ikaw kakantoangan nanda ra kagilubung.” 10Dato ra nga lagi natomba si Safira saanang atobangan ni Pedro kag napatay. Pagsuludang mga soltiro nakita nanda nga patay run siSafira. Gani ginkantoangan nanda pa goa kagginlubung sa tupad anang asawa. 11 Tungud samganatabongadato, ginpangadlukanngamayadang tanan nga mga tomoloo kag ang tanan nganakabarita sa natabo.

Mga Milagro Kag mga Katiringalaan12 Dorong mga milagro kag mga katiringalaan

anang ginimo ang mga apostolis sa mga tao.Pirmi nga nagatiripon ang tanan nga mga to-moloo doto sa Balkon ni Solomon. 13 Ginataodsanda ang mga bukun tomoloo, bisan ara sandamagpangas dapun kananda. 14 Piro nagdogangpa ra gid ang mga tomoloo tungud nga doro pagid ang nagtoo sa Ginoo, mga lalaki kag mgababai. 15 Tungud sa mga milagro nga anangginpangimo ang mga apostolis, ginpandara angmga tao andang mga masakitun sa binit ang mgadalan kag ginbutang nanda sa mga iringgaan,agud nga kon magagi si Pedro maagian sandabisan anang anino ron lang. 16 Bukun lang dan,

Binoatan 5:17 155 Binoatan 5:42kondi doro ra ngamga tao samga bario sa palibotang nagabot sa Jerusalem nga dara andang mgamasakitun kag ang mga tao nga may malain ngaispirito. Kag tanan sanda nagarayad.

Ang Pagingabot sa mga Apostolis17 Nainggit nga mayad ang pinakamataas nga

pari kag anang mga kaiban nga mga mimbroang sikta nga Saduceo. 18 Gani ginpangdakupnanda angmga apostolis kag ginsulud sa prisoan.19 Piro pagkagabi, ginbokasan anang angil angGinoo anang poirtaan ang prisoan kag ginpagoana sanda dayon. Makon ang angil kananda,20 “Pagayan kamo doto sa timplo kag todloannindo ang mga tao parti sa bago nga kaboi ngaginataw ang Dios.” 21 Gintoman nanda anangkoonang angil, gani pagmora ang adlawnagsuludsanda sa timplo kag nagtodlo sa mga tao.

Karon, ginpatawag ang pinakamataas nga parikag anang mga kaiban ang tanan nga mgamaulam-ulam ang mga Judio agud magmitingang bilog nga konsilyo. Kag may ginsogo sandara nga magayan sa prisoan agud bulun ang mgaapostolis kag daraun doto kananda. 22 Piropagabot ang mga polis doto sa prisoan, ara rundoto ang mga apostolis. Gani dayon sandangbalik doto sa konsilyo. 23Makon nanda, “Pagabotnamun doto sa prisoan nakita namun nga maymga kandado pa ang mga poirtaan, kag ang mgagoardya doto ra sa may mga poirtaan nagaban-tay. Piro pagbokas namun ang prisoan ara kamimay nakita nga tao doto.” 24 Pagkabati datoanang kapitan ang mga goardya ang timplo kagang mga manogdomara nga mga pari, naglibugandang olo kag indi nanda maabot isip kon anoang natabo sa mga apostolis. 25 Lagat-lagat maysangka tao nga nagabot kag nagsogid, makon na,“Ang mga tao nga indong ginsulud sa prisoandoto sa timplo, kag nagatodlo sanda sa mga tao.”26Gani nagayan dayon doto sa timplo anang kap-itan ang mga goardya kag anang mga sinakupankag ginbuul nanda ang mga apostolis, piro arananda pagpoirsaa tungud nga naadlukan sandabasi kon pasilun sanda ang mga tao.

27Gindara nanda dayon angmga apostolis dotosa konsilyo. Makon ang pinakamataas nga parikananda, 28 “Kabay ginbawalan namun kamo ronnga indi kamomagsari todlo parti kay Jesus. Pirosulunga nindo indong ginimo! Naglapnag runindong mga panodlo sa bilog nga Jerusalem, kagkami pa indong ginabangdanan nga nagpatay

kanana!” 29 Si Pedro kag anang mga kaibannagsabat, makon nanda, “Kinanglan ang Diosmaman amun dapat tomanun, bukun ang tao.30 Ginpatay nindo si Jesus paagi sa pagpalansangkanana sa kros. Piro ginbanaw tana ang Dios, angDios nga ginsimba atun mga kaolang-olangan.31 Ginpataas ang Dios anang kaimtangan ni Jesuskag doto tana run sa anang too bilang Manogdo-mara kag Manlolowas, agud kita nga mga Judiomatawan kaigayonan nga maginulsul para ma-patawad atun mga sala. 32 Kami nagapamatoodnga dia tananmatood. Kag ang Ispirito Santo ngaanang ginataw ang Dios sa tanan nga nagatomankanananagapamatood ra samga butangnga dia.”

33 Pagkabati dato anang mga mimbro angkonsilyo nasilag sanda nga mayad kag gostonanda nga ipapatay ang mga apostolis. 34 Pironagtindug andang kaiban nga si Gamaliel. Angtao nga dia Pariseo kag manogtodlo ang Ka-sogoan. Ginataod tana ang tanan. Nag-sogo tana nga pagoaun anay ang mga aposto-lis. 35 Pagkatapos nga nakagoa ang mga aposto-lis nagambal si Gamaliel sa anang mga kaiban,makon na, “Mga kasimanwa ko nga mga taga-Israel, isipun ta gid anay kon ano atun imoonsa mga tao nga dia ay basi kon makasala kita.36 Tungud nga kano lang may tao nga anangaran si Teudas nga nagapaadak kon sino tanagid. Kag may mga 400 ka tao ang nagsonodkanana. Piro ang ori ginpatay tana kag anangmga kaiban nagburulag dayon, kag nadora ralang dato. 37 Pagkatapos dato, ang pagsinsosang mga tao, si Judas ruman nga taga-Galileaang nakatipon mga tao nga nagsonod kanana.Piro ginpatay tana ra kag nagburulag ra anangmga sinakupan. 38 Gani akun maambal kanindomaman dia: pabayanan ta lang ang mga tao ngadia, kag indi ta sanda pagpasilabutan. Tungudnga kon andang mga ginaimo kag ginatodlo alinra lang sa tao, madodora ra lang dan. 39 Pirokon dia alin sa Dios indi ta sanda mapugungan.Kag bukun lang dan, kondi basi kon maggoapa nga ang Dios maman atun kakontra.” Ganiginsonod ang konsilyo anang laygay ni Gamaliel.40 Ginpatawag nanda ruman ang mga apostoliskag ginpaanot. Pagkatapos ginpaandamannandanga indi sanda run gid magtodlo parti kay Jesus,kag ginbolyawan sanda dayon. 41 Nagalin dotoang mga apostolis nga nalilipay nga mayad, tun-gud nga gintawan sanda ang Dios pribilio ngamagantos para sa anang aran ni Cristo. 42 Kag

Binoatan 6:1 156 Binoatan 7:7kada adlaw nagaayan sanda sa timplo kag samga balay kag sigi andang panodlo kag wali angMayad nga Barita parti kay Jesus nga tana angCristo.

6Ang Pagpili ang Pito ka Lalaki

1 Sa mga tyimpo nga dato, nagadoro ron gidang mga nagatoo kay Jesus. Karon, nagriklamoang mga Judio nga alin sa Grecia kontra sa mgaJudio nga alin sa Judea tungud nga napabayananlang andang mga balo nga babai kag ara ginatawirasyon nga pangadlaw-adlaw. 2 Gani ginpatawagang dosi ka apostolis ang tanan nga mga to-moloo. Makon nanda dayon, “Bukun mayad ngapabayanan namun ang pagwali anang ambal angDios para langmaasikaso ang parti samga aboloy.3 Ang mayad sigoro, mga kabogto, magpili kamosa indong mga kaiban pito ka lalaki nga kilalanga mga mayad nga tao, maaram, kag andangkaboi ginagauman ang Ispirito Santo. Sandamaman atun padomaraun sa mga aboloy nga dia.4Kag kami tana, gamitun namun amun tyimpo sapagpangamoyo kag sa pagwali anang ambal angDios.” 5 Kompormi ang tanan nga mga tomoloosa sowistyon nga dato. Gani nagpili sanda dayon.Isara sa andang napili si Esteban. Dia nga taougut anang pagtoo kay Jesus kag anang kaboiginagauman ang Ispirito Santo. Napili nandara si Felipe, si Procoro, si Nicanor, si Timon, siParmenas, kag si Nicolas nga taga-Antioquia. SiNicolas nga dia bukun Judio, piro nagsaylo tanasa anang riliyon ang mga Judio. 6Ang mga napilinga dia gindara nanda sa mga apostolis. Kag angmga apostolis nagpangamoyo para kananda, kaggintongtongan nanda andang mga alima bilangpagtaw awtoridad kananda.

7 Gani padayon nga naglapnag anang ambalang Dios. Doro pa gid nga mga taga-Jerusalemkag doro ra nga mga pari ang nagtoo kay Jesus.

Ang Pagdakup kay Esteban8 Ginkaloyan nga mayad ang Dios si Esteban

kag gintawan gaum. Gani dorong mga mila-gro kag mga katingalaan anang ginpangimo nganakita ang mga tao. 9 Piro may mga tao nganagkontra kay Esteban. Dia nga mga tao mga Ju-dio nga alin sa Cirene, sa Alejandria, sa Cilicia kagsa Asia. Mgamimbro dia anang simbaan angmgaJudio nga kon tawagun Simbaan angmga Ginlibrisa Pagkaoripun. Sigi andang pakigdiskosyon kay

Esteban. 10 Piro tungud nga si Esteban gintawankaaram ang Ispirito Santo, indi sanda gid kadaugkanana. 11 Gani andang ginimo, nagsool sandapira ka tao nga magkoon nga nabatian nandasi Esteban nga nagaambal marimo kontra kayMoises kag sa Dios. 12 Sa toladato nga paaginasolsolan nanda angmga tao, angmgamaulam-ulam ang mga Judio, kag ang mga manogtodloang Kasogoan. Gindakup nanda si Esteban kaggindara dayon sa konsilyo. 13 May ginpasuludsanda rangapira ka taongamagatistigo angbotigkontra kay Esteban. Makon ang mga tistigo, “Dianga tao pirmi gid nga nagaambal kontra sa atunsagrado nga timplo kag sa Kasogoan ni Moises.14 Nabatian namun tana nga nagakoon nga atuntimplo ranggaun ni Jesus nga taga-Nazaret kagilisan na tanan ang mga kaogalian nga gintawkanatun ni Moises!” 15 Ang tanan nga mimbroang konsilyo nagsulung nga mayad kay Esteban,kag nakita nanda anang oyaun nga midyo anangoyaun ang angil.

7Anang Ambal ni Esteban

1Karon, nagpamangkot ang pinakamataas ngapari kay Esteban, makon na, “Ano, matood anangginasogid angmga tao nga dia?” 2Makon ni Este-ban, “Mga kabogto kag mga ginikanan, pamatiinindo ako. Ang ona nga mga tyimpo ang Diosnga makagagaum nagpakita sa atun kaolang-olangan nga si Abraham ang doto tana pa nagaolisa Mesopotamia bago tana magsaylo sa Haran.3 Makon ang Dios kay Abraham, ‘Magalin kawsa imong banwa nga dia, bayaan mo imong mgaparinti kagmagayan kaw sa logar nga akun itodlokanimo.’ 4Gani nagalin si Abraham sa banwa ngadato ang Caldea kag doto tana nagoli sa Haran.Pagkapatay anang tatay ginpaayan tana rumanang Dios sa logar nga dia nga atun ginaoliandadi. 5 Sa mga tyimpo nga dato si Abrahamara pa pagtawi ang Dios bisan maistan lang ngalogta. Piro nagpangako ang Dios nga ang logarnga dia itaw na kanana kag sa anangmga kaliwat,bisan sa oras nga dato ara pa gid bata si Abra-ham. 6 Makon pa ang Dios kanana, ‘Imong mgakaapo-apoan sa ori magaoli sa ibang banwa, kagdoto imoon sanda nga mga oripun kag pintasansanda ang mga taga-doto sa sulud 400 ka toig.7 Piro sisilotan ko ang nasyon nga magaoripunkananda. Pagkatapos magaalin sanda sa banwa

Binoatan 7:8 157 Binoatan 7:34nga dato kag magabalik sa logar nga dia kagdigi sanda magasimba kanakun.’ 8 Kag bilangtanda sa anang pangako nagsogo ang Dios kayAbraham nga ang tanan nga mga lalaki dapattoriun. Gani pagkabata anang bata nga si Isaac,gintori na datong walo tana run ka adlaw nganabata. Maman da anang ginimo ni Isaac kayJacob nga anang bata. Kag si Jacob maman daanang ginimo sa anang dosi ka mga bata ngamaman atun ginalinan nga mga Judio.

9 “Si Jose nga isara sa dosi nga dato gininggitananang mga kabogto, gani ginbaligya nanda tana.Gindara tana dayon sa Egipto kag naging oripundoto. Piro tungud nga ang Dios kaiban ni Jose,10 ginboligan na tana sa tanan nga mga kalisudnga anang ginaagian. Gintawan tana ra ang Dioskaaram, gani nagostoan tana ang Faraon, anangari ang Egipto. Ginimo tana ang ari nga manog-domara sa bilog nga Egipto kag sa tanan na ngapagkabutang. 11Ang ori nagabot ang tiggurutumsa bilog nga Egipto kag sa Canaan. Naglisudnga mayad ang mga tao, kag atun mga kaolang-olangan ara gid mabulan pagkaun. 12 Gani pagk-abati ni Jacob nga may pagkaun doto sa Egipto,ginpaayan na doto anang mga bata nga atunmgakaolang-olangan. Maman dato andang ona ngapagayan doto sa Egipto. 13 Datong ikarwa nandanga pagayan doto, nagpakilala kananda si Josenga tana andang kabogto, kag ginsogid na ra kayFaraon ang parti sa anang pamilya. 14 Nagbilindayon si Jose nga anang tatay nga si Jacob mag-ayan doto sa Egipto kag daraun na anang bilognga pamilya. (Mga 75 sanda tanan.) 15 Ganisi Jacob kag atun mga kaolang-olangan nagayandoto sa Egipto, kag doto sanda nagoli asta sandanagkarapatay. 16 Andang mga bangkay gindarasa Siquem kag doto ginlubung sa rulubungan ngaginbakal ni Abraham ang ona sa anang mga batani Amor.

17“Karon, datongmarapit runmatoman anangginpangako ang Dios kay Abraham, nagraku rungid atun mga kaolang-olangan doto sa Egipto.18 Nagabot ra ang adlaw nga iba run nga ari angnagdomara sa Egipto. Tana ara kaulam partikay Jose. 19 Ginloko ang ari nga dato atun mgakaolang-olangan kag ginpintasan. Ginpirit nasanda nga ipamilak andang mga lapsag agudmakarapatay. 20 Maman dato ang tyimpo nganabata si Moises. Si Moises nga dia masadyanga bata kag nagostoan ang Dios. Ginsagod tanaanang mga ginikanan sa andang balay sa sulud

tatlo ka bolan. 21 Ang tana ginpapilak run, gin-buul tana anang bata nga babai ni Faraon kag gin-sagod nga midyo anang bata gid. 22 Gintodloansi Moises ang tanan nga kinaaram sa Egipto, kagnaging bantog tana sa anang mga inambalan kagsa anang mga inimoan.

23 “Ang 40 run ka toig anang idad ni Moisesnaisipan na nga magbisita sa anang mga ka-pario nga mga Israelita. 24 Kag doto nakita naang isara kananda nga ginapintasan ang Egip-toanun. Gintabangan na anang kapario nga Is-raelita kag bilang balus ginpatay na ang Egip-toanun. 25 Tungud sa anang ginimo nga datoanang kaisip ni Moises masasatuman ang mgaIsraelita nga tana maman anang gamitun angDios agud malibri sanda sa pagantos nga andangginaagian. Garing ara sanda gali kasatum. 26Angmadason nga adlaw nagbalik si Moises kag nakitana ang darwa ka Israelita nga nagaaway. Gostona andan nga osayun ang darwa, gani makon nakananda, ‘Pario kamo kabay nga Israelita. Tabasi nagaaway kamo?’ 27 Piro ginkaig tana angtao nga nagapandaugdaug nga nagakoon, makonna, ‘Sino ang nagimo kanimo nga manogdomarakag manogosay kanamun? 28 Ano, patayun moako ra pario imong pagpatay sa Egiptoanun ngadato kaapon?’ 29 Pagkabati dato ni Moises nag-palagyaw tana sa Egipto kag nagayan sa Median,kag doto nagoli. Doto tana nakapangasawa kagdoto ra nabata anang darwa ka bata nga lalaki.

30 “Pagkalubas 40 ka toig may sangka angil nganagpakita kay Moises ang doto tana sa logar ngaara ginaolii ang tao nga marapit sa Bokid angSinai. Nakita ni Moises ang angil sa palongpongnga nagadabadaba. 31 Natingala nga mayad siMoises sa anang nakita, gani ginparapitan na angpalongpong nga dato agud sulungun kon ano.Ang tana nagaparapit run nabatian na ananglimug ang Ginoo nga nagambal kanana, makonna, 32 ‘Ako ang Dios nga ginsimba imong mgakaolang-olangan nga si Abraham, si Isaac, kagsi Jacob.’ Pagkabati dato ni Moises nagkudugtana sa kaadluk kag ginadlukan tana run ngamagsulung. 33 Makon dayon ang Dios kanana,‘Obaa imong sandalyas ay sagrado ang logar ngadia nga imong ginatindugan. 34 Nakita ko gidang mga kalisud nga ginaantos akun mga pinilinga mga tao doto sa Egipto, kag nabatian ko raandang mga pagpanangis. Gani naglosong akoagud ilibri sanda. Dadi pagpriparar run ay ikawmaman akun ipadara doto sa Egipto.’

Binoatan 7:35 158 Binoatan 7:5435 “Maman dia ang Moises nga ginsikway anay

anang mga kapario nga Israelita nga nagkoon,‘Sino ang nagimo kanimo nga manogdomara kagmanogosay kanamun?’ Maman da dia mismoang Moises nga ginpadara ang Dios nga magingmanogdomara kag manoglibri sa mga Israelitapaagi sa bolig ang angil nga anang nakita dotosa nagadabadaba nga palongpong. 36 Si Moisesang nagdara ang mga Israelita paggoa sa Egipto.Nagimo tana mga milagro kag mga katiringalaansa Egipto kag sa Dagat nga Mapola kag pati salogar nga ara ginaolii ang tao nga andang gin-panawan sa sulud 40 ka toig. 37 Maman da dianga Moises ang nagkoon sa mga Israelita nga konpaiwan nga tana ginpadara ang Dios kananda,magapadara pa gid ang Dios sangka propita ngaalin ra kananda. 38 Kag ang doto ron atun mgakaolang-olangan sa logar nga ara ginaolii ang tao,tana ra ang nagpatunga sa mga tao kag sa angilnga nagpakigambal kanana sa Bokid ang Sinai,kag doto tana nagbaton anang ambal ang Diosnga nagataw kaboi agud itaw na kanatun.

39 “Garing bago makabalik si Moises alin sabokid, atun mga kaolang-olangan ara nagtomansa anang ginapaimo ni Moises kananda. Ginsik-way nanda si Moises bilang andang manogdo-mara, kag gosto nanda nga mabalik sa Egipto.40Makon nanda sa anang gorang ni Moises nga siAaron, ‘Imoi kamimga ribolto agudmaymga dioskami nga sonodon, tungud nga ara kami kaulamkon ano ron ang natabo kay Moises nga dato nganagpagoa kanamun sa Egipto.’ 41 Kag nagimosanda dayon ribolto nga anang itsora pario satinday nga baka. Nagalad sanda sa ribolto ngadato kag nagpista sanda ra agud padunguganandang ginimo nga dios-dios. 42 Piro tungud saandang ginimo nga dato, gintalikodan sanda angDios, kag ginpabayanan na sanda run lang ngamagsimba sa mga bitoon sa langit. Toladato gidang nakabutang samga ginsolat angmga propita.Makon doto ang Dios,‘Kamo nga mga Israelita, sa sulud 40 ka toig nga

kamo doto sa logar nga ara ginaolii angtao nagpatay kamo mga ayup kag indongginalad.

Piro bukun ako indong ginaladan ang mga sapatnga dato.

43 Gindara-dara nindo pa anang torda indongdios-dios nga si Moloc, kag anang boro-bitoon indong dios-dios nga si Refan.

Angmga ribolto nga dato ginpangimonindo agudsimbaun.

Maman dia nga palayasun ko kamo asta doto saloyo pa ang Babilonia.’ ”

44Makon pa ni Esteban sa konsilyo, “Ang dotosanda pa sa logar nga ara ginaolii ang tao, atunmga kaolang-olangan may torda nga doto anangprisinsya ang Dios. Ang torda nga dato gin-imo sono sa anang sogo ang Dios kay Moises,sono sa plano nga ginpakita kanana. 45 Angori, pagkapatay atun mga kaolang-olangan, an-dang mga bata maman ruman ang nagdara angtorda nga dato. Andang manogdomara dato siJosue run. Naangkun nanda ang mga logar ngaginpangako ang Dios pagkatapos nga palayasunang Dios ang mga nagaoroli doto sa mga logarnga dato. Kag ang torda nga gindara ang mgaIsraelita doto asta run sa tyimpo nga si Davidnaging ari. 46 Ginpangayo ni David sa Dios ngatogotan tana ngamagpatindug balay para kananaagud makasimba doto anang mga kaapo-apoanni Jacob. Piro bisan nalipay nga mayad ang Dioskay David, ara na tana pagtogoti. 47 Si Solomonmaman ang nagimo ang balay nga sirimbaan saDios.

48 “Garing ang Dios nga labaw sa tanan aranagaistar sa mga balay nga ginimo lang ang tao.Ay sono sa propita ang ona pa, makon ang Dios,49 ‘Ang langit akun trono, kag ang logta anang

torongtongan akun siki. Gani anong klasinga balay indong imoon para kanakun?Ta diin ang logar nga akun mapawayan?

50 Indi bala nga akomaman angnagimo ang tanannga butang!’ ”

51 Pagkatapos makon ni Esteban sa mga taodoto sa konsilyo, “Maturugas indong mga olo!Nagapabungul kamo sa anang minsai ang Dios ayindi nindo gosto nga magtoman sa anang mgaginakoon kanindo. Pirmi nindo nga ginakontraang Ispirito Santo. Pario kamo gid sa indongmgakaolang-olangan. 52 Ara gid propita sa andangtyimpo nga ara nanda pagingabota. Pati angmga nagsogid parti sa pagabot angMatarung ngaSorogoon nga si Jesus ginpatay nanda ra. Kagpagabot digi ni Jesus, kamo roman angnagtraidorkag nagpatay kanana. 53 Nagbaton kamo angkasogoan nga gintaw ang Dios paagi samga angil,piro ara nindo pagtomana.”

Ang Pagpasil kay Esteban54 Pagkabati dato anang mga mimbro ang

konsilyo, nasilag sanda nga mayad kay Esteban.

Binoatan 7:55 159 Binoatan 8:23Nagpapagut sanda andang mga ipun sa kasilag.55 Piro si Esteban nga gingauman ang IspiritoSanto nagtangra sa langit kag nakita na ananggaum ang Dios nga nagalanyag kag si Jesus nganagatindug sa too ang Dios. 56 Pagkakita nadato, makon na, “Sulunga nindo! Nakikita konga abri ang langit kag doto si Jesus nga NagingTao nga nagatindug sa anang too ang Dios!”57 Nagsiringgit anang mga mimbro ang konsi-lyo kag gintakupan nanda andang mga talingaagud indi nanda mabatian anang ginaambal niEsteban. Kag nagdaragoyon sanda dayon paayankanana. 58 Gindara nanda si Esteban sa goa angsiodad kag ginboroligan nanda pasil ang bato. Gi-noba ang mga nagtistigo kontra kay Esteban an-dang mga panguslub nga lambong kag ginsala satao nga bataun pa nga anang aran si Saulo. 59Kagmintras ginaboroligan nanda pasil si Esteban, na-gapangamoyo tana saGinoo,makonna, “GinoongJesus, batona akun ispirito.” 60 Kag naglood tanadayon kag nagsinggit ang mabaskug, makon na,“Ginoo, indi mo sanda pagpapanabatun sa salanga dia nga andang ginaimo.” Pagkaambal na dia,napatay tana.

81-2 Ginlubung si Esteban ang mga diosnon nga

mga tao, kag gintangisan nanda tana nga mayad.Giningabot ni Saulo ang mga Tomoloo

Alin dato, nagompisa ang poirti ngapagingabot sa mga tomoloo sa Jerusalem. Ganinagrarapta ang mga tomoloo sa bilog ngaprobinsya ang Judea kag Samaria. Ang mgaapostolis lang ang ara nagaralin sa Jerusalem. SiSaulo nga nagkompormi sa pagpatay kay Esteban3 nagimorat gid nga madora ang mga tomolookay Cristo. Gani ginpamalaybalay na sanda kagginpandara sa prisoan, bukun lang ang mgalalaki, kondi pati ang mga babai.

Ang Mayad nga Barita Gintodlo sa Samaria4 Pagrapta ang mga tomoloo, ginwali nanda

ang Mayad nga Barita bisan diin sanda maga-yan. 5 Isara sa mga tomoloo nga dato si Felipe.Nagayan tana sa sangka siodad ang Samaria kagnagwali tana doto samga tao ang parti kay Cristo.6 Pagkabati ang mga tao sa anang mga ginambalni Felipe kag pagkakita nanda sa mga milagronga anang ginapangimo, nagpamati sanda ngamayad. 7 Dorong mga tao nga may mga malainnga ispirito anang ginpangayad. Nagsinggit todo

ang mga malain nga ispirito mintras nagagoasanda sa mga tao. Doro ra nga mga paralitikokag mga piang ang nagarayad. 8Gani doro anangkalipay ang mga tao doto sa siodad nga dato.

9 May tao ra doto nga anang aran si Simon.Maboay run nga natitingala nga mayad kananaang mga taga-Samaria tungud sa anang abilidadsa madyik. Nagapaadak tana pa kon sino tanagid. 10 Ang tanan nga tao doto sa siodad, po-bri kag manggaranun, nagapamati nga mayadkanana. Makon nanda, “Ang tao nga dia mamanrun anang gaum ang Dios nga kon tawagun,‘Mabaskug nga Gaum.’ ” 11 Maboay na run nganadara ang mga tao sa anang abilidad, mamandato nga nagpati ang mga tao kanana. 12 Piropagwali ni Felipe kananda parti sa Mayad ngaBarita anang Ginarian ang Dios kag parti kayJesu-Cristo, nagtoo sanda kag nagparabunyagdayon, lalaki kag babai. 13 Pati si Simon nga datonagtoo ra kag pagkatapos nga tana nabunyagannagtawas tana dayon kay Felipe. Natingala tanangamayad samga katiringalaan kagmgamilagronga ginimo ni Felipe.

14 Pagkabati ang mga apostolis sa Jerusalemnga ang mga taga-Samaria nagtoo ron sa anangambal ang Dios, ginpadara nanda doto si Pedrokag si Juan. 15 Pagabot nanda sa Samaria nag-pangamoyo sanda para sa mga tomoloo doto ngamabaton nanda ang Ispirito Santo. 16 Tungudnga bisan matood nga sanda nabunyagan run saanang aran ni Ginoong Jesus, ara sanda pa gidnakabaton ang Ispirito Santo. 17 Gintongtongansanda ni Pedro kag ni Juan andangmga alima, kagnabaton nanda dayon ang Ispirito Santo.

18 Nakita ni Simon nga pagtongtong ang mgaapostolis andang alima sa mga tomoloo nabatonnanda ang Ispirito Santo. Gani ginpadoydoyanna koarta si Pedro kag si Juan kag magkoon,19 “Tawi nindo ako ra ang gaum nga dan, agudang bisan sino nga akun tongtongan akun alimamagabaton da ang Ispirito Santo.” 20 Makon niPedro kanana, “Kabay pa nga madora kaw kagimong koarta! Ay imong pagsarig mababakalmo anang rigalo ang Dios? 21 Ara kaw labutkag ara kaw parti sa anang ginapaimo kanamunang Dios tungud nga imong tagiposoon bukunosto sa anang panulung. 22 Gani inulsuli imongkatoyoan nga malain kag magpangamoyo kaw saGinoo nga patawadun kaw sa imong ginaisip ngamarimo. 23 Tungud nga nakikita ko nga nainggitkaw nga mayad kag ginagapos kaw imong mga

Binoatan 8:24 160 Binoatan 9:9sala.” 24Makon ni Simon kay Pedro kag kay Juan,“Kon maimo ipangamoyo nindo ako ra sa Ginooagud indi matabo kanakun ang silot nga indongginakoon.”

25 Pagkatapos nga sanda makapamatood kagmakawali anang minsai ang Ginoo, nagbaliksanda sa Jerusalem. Kag ginwali nanda ra angMayad nga Barita sa mga bario sa probinsya angSamaria nga andang naagian paoli.

Si Felipe kag ang Opisyal nga Taga-Etiopia26 Karon, may angil ang Ginoo nga nagambal

kay Felipe,makonna, “Magayankawdadi nga lagisa abagatnan kampi, kag osoyon mo ang dalannga alin sa Jerusalem paayan sa Gaza.” (Dia ngadalan talagsa run lang nga ginaagian.) 27 Ganipomanaw si Felipe kag mintras nagapanaw tananakita na ang tao nga taga-Etiopia nga nagayansa Jerusalem agud magsimba sa Dios. Dato ngatao mataas anang katungdanan tungud nga tanaang ginatogyanan anang manggad ang Candace.(Ang Candace nga dia Rayna ang Etiopia.) 28 Angtao nga dato nagaoli run nga nagasakay sa anangkaro. Nagabasa tana anang libro ni Isaias ngapropita. 29 Makon ang Ispirito Santo kay Fe-lipe, “Ayani doto kag magpadungan sa karo.”30 Gani nagdalagan si Felipe kag naabot na angkaro, kag nabatian na nga nagabasa ang opisyalanang libro ni Isaias nga propita. Ginpamangkottana ni Felipe kon naintindian na anang gin-abasa. 31 Makon ang opisyal, “Indi gani. Ay pai-wan akun pagkaintindi kon ara may magpasanagkanakun?” Kag ginkonan na dayon si Felipe ngamagsakay sa anang karo kag magtupad kanana.32 Kag maman dia ang parti sa Kasolatan ngaanang ginabasa:“Ara tana gid nagriklamo,Pario tana sa karniro nga ginadara sa iriyawan

agud patayun,Okon sa karniro nga mintras ginabologan anang

bolbol ara gid nagalimug-limug.33Ginpakauyan tana kag ang pagsintinsya kanana

bukun tama,Ara may makasogid parti sa anang mga irinsia

tungud nga anang pagpangaboi digi salogta ginpatagud lang gid.”

34Makon ang opisyal kay Felipe, “Abi sogidi akokon sino anang ginatomod digi ang propitaanangkaogalingun okon ibang tao?” 35 Gani ompisa saparti nga dato ang Kasolatan, ginsaysay kanana

ni Felipe ang Mayad nga Barita parti kay Je-sus. 36 Mintras sigi andang paayan sa logar angtaga-Etiopia nakaabot sanda sa logar nga maytobig. Makon ang opisyal kay Felipe, “Way maytobig digi. Ano kabay, may kabangdanan panga indi ako mabunyagan?” 37 [Makon ni Felipekanana, “Poidi ka run mabunyagan kon imongpagtoo ugut gid sa imong tagiposoon.” Makonang opisyal, “Uu, nagatoo ako nga si Jesu-Cristomaman anang Bata ang Dios”.] 38 Ginpatadungang opisyal ang karo kag naglosong sanda ngadarwa sa tobig kag ginbunyagan tana dayon niFelipe. 39 Pagkatakas nanda alin sa tobig, golpinga gindara si Felipe anang Ispirito ang Ginoo.Ara tana run nakita ang opisyal, piro malipayungid ang opisyal nga nagpadayon sa anang pagoli.40 Mamarasmasan ni Felipe, doto tana run salogar ang Asdod. Kag nagpangwalian tana angMayad nga Barita samga banwa nga anang ginaa-gian asta nakaabot tana sa Cesarea.

9Si Saulo Nakakilala sa Ginoo(Bin. 22:6-16; 26:12-18)

1 Si Saulo tana sigi pa gid anang pagpamaugsa anang mga somolonod ni Ginoong Jesus ngapapamatayun na sanda. Nagayan tana pa sapinakamataas nga pari 2 kag nagpangayo mgasolat nga magataw awtoridad kag magapakilalakanana doto sa anang mga simbaan ang mgaJudio sa Damasco. Toyo na nga pandakupun kagdaraun pabalik sa Jerusalem anang makita dotonga mga somolonod ni Cristo, lalaki okon babai.

3 Datong si Saulo nagainamput run sa siodadang Damasco, may sanag nga alin sa langit ngagolpi lang nga naglanyag kanana. 4Natomba tanadayon sa logta kag may nabatian tana nga limugnga nagakoon, “Saulo, Saulo! Basi ginaingabotmo ako?” 5 Makon ni Saulo, “Sino kaw, Ginoo?”Makon ang limug, “Ako si Jesus nga imong gi-naingabot. 6 Pagtindug kag magdiritso sa siodad,ay doto may masogid kanimo kon ano imongdapat imoon.” 7Ara gid may nakalimug sa anangmga kaiban ni Saulo kondi nagtirindug sandalang gid doto. Nakabati sanda ang limug, piroara sanda may nakita. 8Nagtindug si Saulo, piropagmoklat na indi tana run makakita. Gani gi-nagobay tana anangmga kaiban asta sa Damasco.9 Sa sulud tatlo ka adlaw indi tana makakita, kagara tana magkaun okon maginum.

Binoatan 9:10 161 Binoatan 9:3510 Karon, doto sa Damasco may sangka so-

molonod si Jesus nga anang aran si Ananias.Nagpakita kanana ang Ginoo nga nagatawag,makon, “Ananias!” Makon ni Ananias, “Ginoo,dagi ako.” 11 Makon ang Ginoo kanana, “Dadinga lagi magayan kaw sa dalan nga ginatawagMatadlung, kag doto sa anang balay ni Judassagapun mo ang tao nga taga-Tarso nga anangaran si Saulo. Nagapangamoyo tana dadi, 12 kagpaagi sa akun gaumginpakita ko kanana nga ikawnagsulud kag nagtongtong imong alima kananaagud makakita tana ruman.” 13 Piro nagsabatsi Ananias, makon na, “Ginoo, doro ron akunnabatian parti sa tao nga dan. Imong mga so-molonod sa Jerusalem ginpangingabot na ngamayad. 14Kag nagayan tana gani digi sa Damascongamay paanogot alin samgamanogdomara ngamga pari agud pandakupun na ang tanan nganagapanawag kanimo.” 15 Piro makon ang Ginookay Ananias, “Panaw lang ay ginpili ko tana paramagsirbi kanakun agud ipakilala na akun aran samga bukun Judio, samga ari, kag samga Israelita.16 Kag ipakita ko ra kanana ang mga arantosonnga dapat na nga agian para kanakun.”

17 Gani ginayanan ni Ananias si Saulo sa balaynga anang ginadayonan, kag pagsulud na dotogintongtong na anang alima kay Saulo. Makonna dayon, “Saulo, kabogto ko sa Ginoo, ginsogoako ni Ginoong Jesus digi kanimo. Tana angnagpakita kanimo sa dalan ang nagapaayan kawdigi. Ginsogo na ako digi agud makakita kawroman kag agud gauman kaw ang Ispirito Santo.”18 Lagi-lagi nagkaraolog alin sa anang mga matani Saulo ang midyo sa mga imbis ang isda kagnakakita tana ruman. Pagkatapos dato dayontanang tindug kagnagpabunyag. 19Nagkaun tanakag nagbaraskug ruman anang lawas.

Si Saulo Nagwali sa DamascoSa sulud pira ka adlaw nga si Saulo doto sa

Damasco nagtawas-tawas tana sa anang mga so-molonod ni Jesus. 20Nagayan tana sa anang mgasimbaan ang mga Judio kag doto ginwali na angparti kay Jesus nga tana maman anang Bata angDios. 21Ang tanan nga nakabati kanana natingalanga mayad. Makon nanda, “Indi bala nga mamandia ang tao nga nagapamatay ang mga tao nganagatoo kay Jesus doto sa Jerusalem? Kabaynagayan tana gani digi agud pandakupun angmga tao nga nagatoo sa aran nga dato kag daraunsa mga manogdomara nga mga pari?”

22 Nagdogang pa gid anang abilidad ni Saulosa pagwali. Ginpamatodan na nga indi maimotignga si Jesusmaman ang Cristo, kag angmga Judiosa Damasco indi makasabat kanana.

23 Pagkalubas dorong mga inadlaw nagtiriponang mga Judio kag nagplano nga patayun nandasi Saulo. 24Adlaw-gabi ginbantayan nanda anangmga poirtaan ang siodad ay patayun nanda tanakon andang makita. Garing may nakasogid kaySaulo parti sa andang plano. 25Ganimay gabi ngaginpasulud tana anang mga somolonod sa tikliskag gintonton sa goa anang padir ang siodad.

Si Saulo sa Jerusalem26 Pagabot ni Saulo sa Jerusalem, gosto na

gid andan nga magpakigkaiban sa anang mgasomolonod ni Jesus, garing naadlukan sandakanana. Indi sanda magpati nga tana somolonodron da ni Jesus. 27 Piro ginboligan tana ni Bern-abe. Gindara na tana samga apostolis kag ginpak-ilala. Ginsaysay ni Bernabe kananda kon paiwannakita ni Saulo si Ginoong Jesus sa dalan kag konano anang ginambal kanana. Kag ginsogid na raanang kaisug ni Saulo sa pagwali parti kay Jesusdoto sa Damasco. 28Gani alin dato naging kaibannanda run si Saulo, kag miski diin sa Jerusalemara naadluki si Saulo nga magwali parti sa Ginoo.29 Nagambal tana ra kag nagpakigdiskosyon samga Judio nga andang ambal Griego, piro nasilagsanda kag nagplano sanda nga patayun tana.30 Pagkaulam ang mga kabogto kay Cristo saplano nga dato, ginatud nanda si Saulo sa banwaang Cesarea kag pinaoli dayon sa Tarso.

31 Pagkatapos dato, naging mataway anangkaboi ang mga tomoloo sa bilog nga Judea, saGalilea, kag sa Samaria. Nagrigun pa gid anangpagtoo ang mga tomoloo kag nagtaod sanda saGinoo; kag tungud nga ginapabaskug sanda angIspirito Santo nagdogang sanda pa gid.

Si Pedro sa Lida kag sa Jope32 Karon, si Pedro tana, sigi anang libot-libot

sa iba-ibang logar agud bisitaun anang mga bataang Dios. Kag nagayan tana ra sa mga tomoloodoto sa Lida. 33 Doto sa logar nga dato nakitani Pedro ang tao nga anang aran si Eneas. Dianga tao paralitiko kag ara gid kabangon sa anangiringgaan sa sulud walo ka toig. 34 Makon niPedro kanana, “Eneas, ginayad ka run ni GinoongJesu-Cristo. Gani pagbangon kag imusun imongiringgaan.” Kag nagbangon ra nga lagi si Eneas.35 Nakita ang tanan nga mga pomoloyo sa Lida

Binoatan 9:36 162 Binoatan 10:20kag sa Saron nga mayad run si Eneas. Kag nagtoosanda ra sa Ginoo.

36 Karon, doto sa Jope may tomoloo nga babainga anang aran si Tabita. (Sa Griego anangaran Dorcas nga ang gostong ambalun osa.) Dianga babai doro anang mayad nga mga inimoankapin pa sa mga malisud. 37 Natabo ra datonga nagmasakit ang babai nga dia kag napatay.Ginponasan nanda anang bangkay kag ginsuludsa koarto sa ibabaw. 38 Ang Jope bukun ra gidmarayu sa Lida. Gani pagkabati ang mga to-moloo nga si Pedro doto sa Lida, ginsogo nandaang darwa ka tao nga ayanan tana doto kagpangabayun nga magayan doto sa Jope lagi-lagi.39 Pagkaabot ang mga ginsogo nga dia doto kayPedro, lagi-lagi nagimus ra si Pedro kag nagtabidkananda. Pagabot nanda doto sa Jope gindaratana sa koarto nga ginabutangan ang patay. Maymga balo doto nga nagaparanangis. Ginpakitananda kay Pedro ang mga lambong nga ginpa-mudbud ni Docras ang boi tana pa. 40Pagkatapos,anang ginimo ni Pedro, pinagoa na sanda tanansa koarto. Naglood tana dayon kag nagpang-amoyo. Pagkatapos nagatobang tana sa bangkaykag magkoon, “Tabita, bangon!” Nagmoklat siTabita kag pagkakita na kay Pedro nagpongkotana. 41 Kinaputan tana ni Pedro sa anang al-ima kag ginboligan nga magtindug. Pagkataposgintawag na dayon ang mga balo kag ang ibanga mga tomoloo doto kag ginpakita kananda siTabita nga boi run. 42Dia nga itabo nabaritaan sabilog nga Jope, kag doro ang nagtoo kay GinoongJesus. 43Maboay-boay pa ra anang tinir ni Pedrodoto sa Jope sa anang balay ni Simon ngamanog-bulad ang panit.

10Si Pedro kag si Cornelio

1 Doto sa Cesarea may tao nga anang aransi Cornelio. Dia nga tao isara sa mga kapitanang mga soldado nga Romano sa batalion ngaginatawag Batalion Italiano. 2 Si Cornelio riliyosonga tao; tana kag anang bilog nga pamilya na-gasimba sa Dios. Doro anang naimo nga boligsa mga Judio nga pobri, kag pirmi tana nganagapangamoyo sa Dios. 3 Karon, may sangkaadlaw, mga alas tris ang apon, may nagpakitakanana nga angil ang Dios. Masanag gid anangpanulung sa angil nga nagsulud sa anang balaykag nagtawag kanana. Makon na, “Cornelio!”4 Pagkakita na sa angil ginadlukan tana, kag

makon na, “Ano imong kinanglan?” Makon angangil kanana, “Ginpamatian ang Dios imong mgapangamoyo kag nalilipay tana sa imong bolig samga malisud. Gani ginadumdum kaw ang Dios.5 Imong imoon dadi, magsogo kaw mga tao saJope kag ipasolang si Simon nga ginatawag ra ngaPedro. 6 Doto tana nagadayon kay Simon ngamanogbulad ang panit. Anang balay sa binit angbaybay.” 7 Pagkaalin ang angil nga dato, tinawagni Cornelio ang darwa sa anang mga sorogoonkag ang isara sa soldado nga anang ginasogo-sogo. Ang soldado nga dato riliyoso ra nga tao.8 Ginsogidan sanda ni Cornelio ang tanan nganatabo kag pagkatapos ginsogo na sanda sa Jope.

9 Ang madason nga adlaw mintras nagarapitsanda run sa banwa ang Jope, nagsaka si Pedrosa parawaywayan doto sa borobongan nga tapanagud magpangamoyo. Nagaingogto gid dato angadlaw. 10 Gingutum si Pedro kag gosto na andannga magkaun. Piro mintras ginapriparar nandapa ang pagkaun may ginpakita kanana ang Dios.11 Nakita na ang langit nga nagbokas kag maynagapaidalum sa logta nga midyo sa oslon ngamalapad nga ginatonton sa anang apat ka posod.12 Kag doto sa oslon nga dato nakita na angtanan nga klasi nga mga sapatꞋangmga sapat nganagaparanaw, ang mga nagakaramang, kag angmga nagarulupad. 13 Kag may limug tana dayonnga nabatian nga nagakoon, “Pedro, pagtindug!Pagyaw kag magkaun!” 14 Makon ni Pedro, “Gi-noo, indi maimo, tungud nga asta dadi ara ako pagid kakaun angmga sapat nga pario dan nga sonosa Kasogoan ginabilang nga marisna.” 15 Makonroman ang limug kay Pedro, “Ayaw pagkona ngamarisna ang bisan ano nga butang nga ginlimpyoron ang Dios.” 16Dia tatlo gid ka bisis nga ginolit,kag pagkatapos, ang gintonton nga dato ginbatakpabalik sa langit.

17Mintras ginaisip pa ni Pedro kon ano anangkaologan anang nakita nga dato, nagabot ron angmga tao nga ginsogo ni Cornelio. Ay pagkaulamnanda kon diin anang balay ni Simon, nagdiritsosanda doto; kag pagabot nanda sa may poir-taan ang kodal 18 nagpanawag sanda kag nagpa-mangkot kon may nagadayon doto nga tao ngaanang aran si Simon Pedro. 19 Nagkoon angIspirito Santo kay Pedro nga nagapalibug pa konano anang kaologan anang nakita, makon na,“May tatlo ka tao dian nga nagapangita kanimo.20Sigi, paglosong kagmagtabid kananda, kag indi

Binoatan 10:21 163 Binoatan 10:47kawmagpangalangan tungud nga akomismo angnagsogo kananda.” 21 Gani naglosong dayon siPedro kag nagkoon sa mga tao, “Ako mamanang tao nga indong ginapangita. Ano indongkinanglan kanakun?” 22 Makon nanda, “Kamiginsogo digi ni Kapitan Cornelio. Mayad tananga kag tao nagasimba sa Dios. Ginataod tanaang tanan nga mga Judio. Anang angil ang Diosnagkoon kanana nga agadun kaw doto sa anangbalay agud mabatian na kon ano imong iambal.”23 Ginpasulud sanda ni Pedro kag doto sandanagkatorog ang gabi nga dato.

Ang madason nga adlaw nagtabid si Pedrokananda. May pira ra kamga tomoloo sa Jope nganagtawas ra kanana. 24 Pagkadason nga adlawnagabot sanda sa Cesarea. Nagapaabot ron da siCornelio kananda pati anang mga paryinti kagmasuud nga mga amigo nga anang ginpanawag.25 Pagabot ni Pedro, ginsolang-solang tana niCornelio kag naglood agud simbaun tana. 26 Piroginpatindug tana ni Pedro kagmagkoon, “Pagtin-dug, ay ako tao ra lang.” 27 Kag padayon andangsogidanun mintras nagasulud sanda sa balay, kagdoto sa sulud nakita ni Pedro nga dorong taoang nagatiripon. 28 Makon ni Pedro kananda,“Kamomismo nakaulam nga kami nga mga Judioginabawalan amun riliyon nga magbisita okonmagpakigkaiban sa mga bukun Judio. Piro gin-pasanag kanakun ang Dios nga indi ko dapatkabigun nga marisna ang bisan sino nga tao.29 Gani pagpasogo nindo kanakun nga magayandigi, ara ako magriklamo. Piro dadi gosto ko ngamaulaman kon basi ginpatawag nindo ako.”

30 Nagsabat si Cornelio, makon na, “Mga tatloron dadi ka adlaw ang nakalubas nga ako naga-pangamoyo digi sa balay, kag midyo toladia ranga oras dato, mga alas tris ang apon. Mintrasnagapangamoyo ako, golpi lang nga nagpakitakanakun ang tao nga may masolaw nga lam-bong. 31 Kag makon na dayon kanakun, ‘Corne-lio, ginpamatian ang Dios imong pangamoyo kagginadumdum na imong pagbolig sa mga pobri.32Dadi, magsogo kawmga tao sa Jope kag ipaabatang tao nga anang aran si Simon Pedro. Dototana nagadayon sa anang balay ni Simon ngamanogbulad ang panit. Anang balay sa binit gidang baybay.’ 33 Gani ginpasogoan ta kaw ngalagi, kag salamat ay nagabot ka ra. Ta, digi kamitanan sa prisinsya ang Dios agud pamatian konano anang ginsogo ang Dios kanimo nga isogid

kanamun.”Si Pedro Nagwali sa Balay ni Cornelio

34 Gani nagambal si Pedro, makon na, “Dadinaulaman ko ron nga ang Dios ara pinilian. 35Konang tao gali may kaadluk sa Dios kag osto anangginaimo, bisan ano anang lai batonon tana angDios. 36Nabatian nindo ra ang Mayad nga Baritanga ginsogid ang Dios kanamun ngamga Israelitanga ang tao makapasagoli run kanana paagi sapagtoo kay Jesu-Cristo. Tana anang Ginoo angtanan. 37-38 Naulaman nindo ra ang mga natabosa bilog nga probinsya ang Judea parti kay Jesusnga taga-Nazaret. Kabay nagompisa dia sa Galileapagkatapos ngamakawali si Juan parti sa pagbun-yag. Gintawan ang Dios si Jesus ang Ispirito Santokag gaum. Kag tungud nga kaiban na ang Dios,nagayan tana sa iba-ibang logar nga nagaimomayad. Kag ginaayad na ra ang tanan nga gina-paantos ang dimonyo. 39Kami mismo makapam-atood sa tanan nga anang ginpangimo tungudnga nakita namunmismo anangmga ginpangimosa Jerusalem kag sa ibang mga banwa ang mgaJudio. Ginpatay tana ang mga Judio paagi sapaglansang kanana sa kros. 40 Piro ginbanawtana ang Dios sa ikatlo ka adlaw kag ginpakitakanamun nga tana boi. 41 Ara tana pagpakitaanang Dios sa tanan kondi kanamun lang nga anangginpili run nga lagi ang ona bilang mga tistigopara ibarita sa iba ang parti kanana. Pagkabanawkanana, nakaiban namun tana nga nagkaun kagnaginum. 42 Kag ginsogo na kami nga magwaliang Mayad nga Barita sa mga tao. Ginkonanna kami ra nga pamatodan nga tana maman gidanang ginpili ang Dios nga maging manogukumsa mga boi kag sa mga napatay run. 43 Si Jesu-Cristo maman anang ginakoon ang tanan ngamga propita nga ang tanan nga nagatoo kananapatawadun andangmga sala paagi sa anang gaumanang aran.”

Ang Ispirito Santo Nagabot sa mga Bukun Judio44Mintras nagawali pa si Pedro nagkunsad ang

Ispirito Santo sa tanan nga nagaparamati doto.45 Ang mga tomoloo nga mga Judio nga nagtabidkay Pedro alin sa Jope natingala nga ang Diosnagtaw ra ang Ispirito Santo sa mga bukun Judio.46Aynabatian nanda sanda nga nagaambal sa iba-ibang mga ambal kag nagadayaw sa Dios. Ganimakon ni Pedro, 47 “Dia nga mga tao nakabatonron ang Ispirito Santo nga pario atun nabatonbisan matood nga sanda bukun Judio. Gani ara

Binoatan 10:48 164 Binoatan 11:26

run adlang para mabunyagan sanda sa tobig.”48 Nagsogo tana dayon nga dia sanda bunya-gan agud ipakita nga sanda kay Jesu-Cristo ron.Pagkatapos dato ginpangabay nanda si Pedro ngamagtinir anay pira ka adlaw doto kananda.

11Anang Ginsaysay ni Pedro sa mga Tomoloo sa

Jerusalem1 Karon, nabatian ang mga apostolis kag mga

tomoloo sa Judea nga ang mga bukun Judio nag-baton ra anang ambal ang Dios. 2 Gani pagbalikni Pedro sa Jerusalem, ginbasol tana ang mgatomoloo nga mga Judio nga nagapati nga angmga bukun Judio kinanglanmagpatori anay bagomakadapun kananda. 3Makon nanda kay Pedro,“Ikaw kabay Judio, ta basi nagayan kaw dotokag nagkaun pa sa anang balay ang mga bukunJudio nga ara matori?” 4Gani ginsaysay ni Pedrokananda ang tanan nga natabo kanana alin saompisa.

5Makon na, “Ang ako nagapangamoyo doto sasiodad ang Jopemay ginpakita kanakun ang Dios.May nakita ako nga midyo sa malapad nga oslonnga nagapaidalum alin sa langit. Dia ginatontonsa anang apat ka pamosod, kag sa akun tupadmismo nagtadung. 6 Ginsulung ko nga mayadkag nakita ko nga anang sulud sari-sari nga klasiang sapat. May doto nga may apat andang siki,may mga mapirintas, may mga nagakaramang,kag may mga nagarulupad. 7 Kag may nabatianako nga limug nga nagkoon kanakun, makon,‘Pedro, pagtindug! Pagyaw kag magkaun!’ 8 Pironagsabat ako nga indi ko dato maimo tungud ngaako ara pa gid kakaun ang mga sapat nga to-ladato nga marisna kag ginabawal ang Kasogoan.9Pagkatapos makon roman ang limug alin sa lan-git, ‘Ayaw pagkona nga marisna ang mga butangnga ginakoon ang Dios nga limpyo.’ 10 Tatlo gidka bisis dia natabo, kag pagkatapos dato ginbatakruman ang mga butang nga dato sa langit. 11 Saoras ra gid nga dato may tatlo ka tao alin saCesarea nga nagabot doto sa balay nga akunginadayonan. Ang mga tao nga dato ginsogodoto agud pangitaun ako. 12 Ang Ispirito Santonagkoon kanakun nga indi ako magpangalan-gan nga magtabid kananda. Ang anum nga dianga atun mga kabogto kay Cristo nga taga-Jopekaiban ko mismo pagayan ko doto sa anang balayni Cornelio sa Cesarea. 13 Pagabot namun dotoginsogidan kami ni Cornelio nga may nakita tana

nga angil doto sa sulud anang balay. Nagkoonkono ang angil kanana ngamagsogo tanamga taonga ipasolang doto sa Jope si Simonnga kon tawa-gun Pedro. 14 Isogid na kanana kon paiwan tanamalowas pati anang pamilya. 15Pagkaambal datoni Cornelio, nagompisa ako gani nga magambalkananda, kag mintras nagaambal ako pa nagabotang Ispirito Santo kananda pario anang pagabotkanatun ang ona. 16 Kag nadumduman ko dayonanang koon ni Ginoong Jesus: ‘Ginbunyagan niJuan ang mga tao sa tobig, piro kamo bunya-gan sa Ispirito Santo.’ 17 Gani ang natabo ngadato nagapamatood nga anang gintaw ang Dioskanatun nga mga Judio pagtoo ta kay GinoongJesu-Cristo gintaw na ra sa mga bukun Judio. Takon maman dato anang gosto ang Dios, sino akonga magkontra sa anang gosto?” 18 Pagkabatidato ang mga tomoloo nga Judio, ara sanda runmagsari basol kay Pedro, kondi nagdayaw sandasa Dios. Makon nanda, “Kon toladato, ang mgabukun Judio gali ginapainulsul ra ang Dios saandang mga sala agud makabaton sanda ra kaboinga ara kataposan.”

Ang mga Tomoloo sa Antioquia19 Alin ang pagpatay kay Esteban nagrarapta

angmga tomoloo tungud sa pagingabot kananda.Ang iba kananda nagarabot sa logar ang Fenicia,sa isla ang Cipre, kag pati sa banwa angAntioquia.Ginsogid nanda ang Mayad nga Barita miski sadiin sanda makaayan, garing sa mga Judio lang.20 Piro ang iba nga mga tomoloo nga taga-Ciprekag taga-Cirene nagayan ra sa Antioquia kag patiang mga bukun Judio ginasogidan nanda angMayad nga Barita parti kay Ginoong Jesu-Cristo.21 Ginboligan sanda ang Ginoo, kag doro angnagtoo kag nagliso sa Ginoo.

22 Ang natabo nga dia nabaritaan ang mgatomoloo sa Jerusalem, gani ginpadara nanda siBernabe doto sa Antioquia. 23 Pagabot na dotonalipay tana ay nakita na nga ginkaloyan gid ma-tood ang Dios angmga tao doto. Kag ginlaygayanna sanda nga magpakatutum kag magpakarigunsa andang pagtoo sa Ginoo. 24 Si Bernabe nga diamayad nga tao, ginagauman ang Ispirito Santo,kag ugut anang pagtoo sa Dios. Gani doro dotoang nagtoo sa Ginoo.

25 Nagayan dayon si Bernabe sa Tarso agudpangitaun si Saulo. 26 Pagkakita na kanana gin-dara na pabalik sa Antioquia. Sangka toig sandagid nga naging kaiban angmga tomoloo doto kag

Binoatan 11:27 165 Binoatan 12:20dorong tao andang gintodloan. Angmga tomoloodoto sa Antioquia maman ang ona nga gintawagnga mga Kristiano.

27 Ang mga adlaw nga dato may mga pro-pita doto sa Jerusalem nga nagayan sa Antio-quia. 28 Ang isara kananda anang aran si Agabo.Nagtindug tana kag paagi sa anang gaum angIspirito Santo nagtagna tana ngamay tiggurutumnga magaabot sa bilog nga kalibotan. (Ang tiggu-rutum nga dato natabo matood sa tyimpo nga siClaudio ang Impirador sa Roma.) 29 Gani anangginimo ang mga tomoloo doto sa Antioquia,nagkarasogot sanda nga kada isara kananda ma-padara bolig sa andang mga kabogto kay Cristonga doto sa Judea sono sa andang masarangan.30 Kag ginpadara nanda dia kay Bernabe kagkay Saulo agud itaw sa mga maulam-ulam nganagadomara sa mga tomoloo doto sa Jerusalem.

12Giningabot ni Herodes ang mga Tomoloo

1Samga tyimpo nga dato ginompisaan ingabotni Aring Herodes ang pira ka mga tomoloo kayCristo. 2 Ginpapatay na si Santiago nga anangkabogto ni Juan paagi sa ispada. 3 Pagkakitana nga nalipay ang mga Judio tungud sa anangginimo nga dato, ginpadakup na ra si Pedro. Dianatabo ang nagapista ang mga Judio ang Pistaang Tinapay nga ara Pampaabok. 4Ginpasulud nasi Pedro sa prisoan kag ginpagoardyaan sa apatka gropo nga mga soldado nga tag-apat. Sonosa anang plano ni Herodes, anang bista ni Pedroimoon na sa pobliko pagkatapos ang Pista anangPaglubas ang Angil. 5Gani ginpabantayan na langsa mga soldado si Pedro doto sa prisoan. Piro angmga tomoloo tana padayon andang maugut ngapagpangamoyo sa Dios para kanana.

Ginpagoa si Pedro sa Prisoan6 Ang gabi nga bago bistaun anang kaso ni

Pedro, nagakatorog tananga ginakadinaandarwaka kadina sa tunga ang darwa ka soldado. Maymga goardya pa nga nagabantay sa poirtaan angprisoan. 7 Karon, golpi lang nga nagsanag sasulud ang prisoan kag may nagpakita doto ngaangil nga ginsogo ang Ginoo. Gintapik na anangkilid ni Pedro agud pokawon, kag makon nadayon “Dali! Pagbangon!” Kag nagkaraukasang mga kadina nga nagabugkus sa anang alima.8Makon ra ang angil, “Soksokan imong akus kagimong sandalyas.” Kag ginsonod ra dato ni Pedro.

Pagkataposmakondayon ang angil kanana, “Sok-sokan imong inogpangalikupkup kag magsonodkanakun.” 9 Kag nagsonod tana sa angil pagoasa prisoan. Ara kaulam si Pedro kon matoodang nagakaratabo. Anang pagsarig tana taginuplang dato. 10 Ginlubasan nanda ang primiro kagang ikarwa nga mga goardya. Pagabot nanda sasalsalun nga poirtaan nga nagaatobang sa siodad,ang poirtaan nagabri lang ang ana. Kag naggoasanda dayon. Pagkalampas nanda sa sangka kalyigolpi tana lang nga ginbayaan ang angil. 11 Bagona pa naulaman nga bukun gali taginup angnatabo kanana. Makon na, “Matood ra gid ngaginpadara ang Ginoo anang angil kag ginloas naako kay Herodes kag sa tanan anang ginalaumanang mga Judio nga matabo kanakun.”

12 Pagkaulam na nga tana libri run, nagayantana doto sa anang balay ni Maria nga nanay niJuan Marcos. Dorong tao ang nagtiripon dotokag nagaparangamoyo. 13 Nagpanoktok si Pedrosa poirtaan sa goa, kag naggoa ang sorogoonnga si Roda agud sulungun kon sino ang naga-panoktok. 14 Nakilala na anang limug ni Pedrokag sa anang kalipay sa baylo nga abrian na angpoirtaan, domalagan tana pasulud agud sogidananang mga kaiban nga si Pedro doto sa goa.15 Makon nanda kay Roda, “Nagomang ka runsigoro!” Piro ginapirit ni Roda nga doto ganisi Pedro. Gani makon nanda, “Basi kon anangangil ni Pedro dato.” 16 Si Pedro tana sigi pa ragid anang panoktok. Gani ang ori ginbokasannanda ang poirtaan kag aros indi sandamakapatitungud nga si Pedro ra gid gani. 17 Ginsinyasansanda ni Pedro nga magipus, kag ginsaysay nadayon kananda kon paiwan tana ginpagoa angGinoo sa prisoan. Kag ginkonan na sanda ngasogidan nanda si Santiago kag ang iba pa ngamga tomoloo. Pagkatapos dato naggoa tana kagnagayan sa ibang logar.

18 Pagkasanag nagkagolo nga mayad ang mgagoardya ay ara run si Pedro kag ara sanda kaulamkon ano ang natabo kanana. 19 Nagsogo siHerodes nga pangitaun tana, piro ara nandagid makita. Gani ginpaimbistigar na ang mgagoardya kag ginpapatay na dayon. Pagkataposdato nagalin si Herodes sa Judea. Nagayan tanasa Cesarea kag doto nagtinir.

Anang Pagkapatay ni Herodes20 Karon, si Herodes nga dia, doro gid anang

kasilag sa mga tao sa Tiro kag Sidon. Piro ang

Binoatan 12:21 166 Binoatan 13:19mga taga-Tiro kag taga-Sidon nagabuul andangpagkaun sa anang banwa ang ari, gani nagkara-sogot sanda nga magpakigosay sa ari. Primiro gi-namigo nanda anay si Blasto agud boligan sanda,ay tana maman anang ginasarigan ang ari sapalasyo. Pagkatapos, nagayan sanda dayon sa ariagud magpakigkita kanana. 21Pagabot ang adlawnga si Herodes magapakigkita run sa mga taga-Tiro kag taga-Sidon, ginsoksokna anang lambongnga para sa ari kag nagpongko tana dayon saanang trono kag magdiskorso. 22 Nagsiringgitang mga tao, makon nanda, “Bukun tao angnagaambal nga dan, kondi dios!” 23 Kag dato ranga lagi ginsilotan tana anang angil ang Ginoo,tungud nga ara na pagtawan ang padungug saDios. Ginolod tana kag napatay dayon.

24 Gani anang ambal ang Dios padayon nganaglapnag kag nagdoro pa gid ang mga tomoloo.

25 Karon, si Bernabe kag si Saulo tana,pagkaatud nanda anang bolig ang mga tomoloosa mga tomoloo doto sa Jerusalem, nagbaliksanda sa Antioquia. Gindara nanda ra si JuanMarcos.

13Si Bernabe kag si Saulo Ginsogo ang Ispirito Santo

1 Doto sa Antioquia may mga propita kag mgamanogtodlo nga kabilang sa mga tomoloo kayCristo. Ang iba kananda si Bernabe, si Simeonngaginatawag nga Nigro, si Lucio nga taga-Cirene,si Manaen nga nagbaul kaiban ni Herodes ngaGobirnador, kag si Saulo. 2 Mintras nagapoasasanda kag nagasimba sa Ginoo, nagkoon kanandaang Ispirito Santo, makon, “Pabulagan nindo siBernabe kag si Saulo ay ako may ipaimo ngaobra kananda.” 3 Pagkatapos andang poasa kagpagpangamoyo, gintongtongan nanda si Bernabekag si Saulo andang alima kag ginpapanawdayon.

Si Bernabe kag si Saulo sa Cipre4 Gani nagpa-Seleucia si Bernabe kag si Saulo

nga ginpadara ang Ispirito Santo. Kag alindoto nagsakay sanda paayan sa isla ang Cipre.5 Pagabot nanda doto sa banwa ang Salaminaginwali nanda anang ambal ang Dios sa anangmga simbaan ang mga Judio. Kaiban nanda rasi Juan Marcos nga mabolig kananda sa andangobra. 6 Gintaris-taris nanda ang bilog nga islaasta nakaabot sanda sa banwa ang Pafos sa loyongbaybay. May nakita sanda doto nga madyikironga si Bar-Jesus. Judio tana, kag nagapakono-kono nga tana propita nga ginsogo ang Dios.

7Amigo tana ni Sergio Paulo nga gobirnador angisla nga dato. Si Sergio Paulo nga dia maaramnga tao. Ginpatawag na si Bernabe kag si Saulotungudnga gostonangamagpamati anang ambalang Dios. 8 Garing ginpamalabagan sanda angmadyikiro nga si Elimas. (Maman dia anang aranni Bar-Jesus sa ambal nga Griego.) Ginimoratanna gid nga ipalikaw ang gobirnador agud inditana magtoo kay Jesus. 9 Piro si Saulo ngaginatawag ra nga Pablo gingauman ang Ispir-ito Santo. Ginsulung na nga mayad si Elimaskag magkoon, 10 “Bata kaw ni Satanas! Kaawaykaw ang tanan nga mayad! Poros pandaya kagpanloko imong ginaimo. Ginabaliskad mo pirmiang mga kamatoodan nga alin sa Ginoo. 11 Dadisisilotan na ikaw. Mabobolag kaw kag indi gidmakakita sa sulud ang pira ka adlaw.” Lagi-lagi nagdulum anang panulung ni Elimas kagnabolag tana. Nagpangapkap tana run lang nganagasagiap ang maagobay kanana. 12 Pagkakitaang gobirnador sa natabo kay Elimas nagtoo tana,ay natingala tana nga mayad sa mga panodloparti sa Ginoo.

Sa Antioquia nga sa Pisidia13 Pagalin nanday Pablo sa Pafos, nagsakay

sanda sa sakayan nga pa Perga sa probinsya angPanfilia. Pagabot nanda doto ginbayaan sandani Juan Marcos. Nagbalik tana sa Jerusalem.14 Sanday Pablo tana nagdiritso sa Antioquia ngasa probinsya ang Pisidia. Pagabot ang Adlaw ngaInogpaway nagayan sanda sa anang simbaan angmga Judio kag nagpongko doto. 15 May nagbasasa anang Kasogoan ni Moises kag sa anang mgaginsolat ang mga propita. Pagkatapos may gin-sogo ang mga opisyalis nga konon sanday Pablokon may inogambal sanda nga makabolig sa mgatao. 16Gani nagtindug si Pablo kag ginsinyasan naang mga tao nga magpamati kanana. Makon na,

“Mga kapario ko nga mga Israelita, kag kamonga bukun Israelita piro nagasimba ra sa Dios,pamatii nindo ako! 17 Ang Dios nga ginasimbaang mga Israelita maman ang nagpili atunmga kaolang-olangan, kag ginpadoro na sandamintras doto sanda pa nagaoli sa Egipto. Kagpaagi sa anang gaum ginboligan na sanda agudmakaalin sa Egipto. 18 Sa sulud 40 ka toig angsanda doto ron sa logar nga ara ginaolii angtao ginagoanta lang gid ang Dios andang kasotil.19 Pagkatapos, ginpamirdi na ang pito ka nasyonsa Canaan, kag gintaw na dayon ang mga logar

Binoatan 13:20 167 Binoatan 13:44nga dato sa atun mga kaolang-olangan. 20 Diatanan ginimo ang Dios sa sulud 450 anyos.

“Pagkatapos gintawan na sandamgamanogos-gar agud magdomara kananda asta sa anang ty-impo ni Samuel nga propita. 21 Ang ori nagpan-gayo sanda ari, gani gintaw ang Dios si Saulo ngabata ni Cis kag isara sa anang kaapo-apoan niBenjamin. Nagari si Saulo kananda sa sulud 40ka toig. 22 Pagkatapos nga paalinun ang Dios siSaulo bilang ari, si David ruman anang ginpaarikananda. Kon parti kay David maman dia anangkoon ang Dios, ‘Nagostoan ko si David nga batani Jesse. Tana ang magatoman ang tanan ngaakun isogo kanana.’ ” 23Makon pa ni Pablo samgatao, “Kag digi sa anang kaliwat ni David nagalinsi Jesus nga maman ang Manlolowas nga ginpan-gako ang Dios sa Israel. 24 Bago magompisa todlosi Jesus, nagwali run nga lagi si Juan sa tanannga mga Israelita nga maginulsul sanda andangmga sala kag magparabunyag. 25 Kag datongmatatapos ron ni Juan anang obra, makon na samga tao, ‘Sigoro indong kaisip ako ron indongginapaabot. Bukun ako. Ako ginpaona lang.Tana masonod dayon kag miski maging anangsorogoon lang indi ako poidi.’ ”

26Makon dayon ni Pablo, “Mga kabogto, kamonga mga kaliwat ni Abraham kag kamo nga mgabukun Judio piro nagasimba ra sa Dios, kita ma-man anang ginpadaraan ang Dios ang Mayad ngadia nga Barita parti sa kalowasan. 27 Piro angmga Judio nganagaoroli sa Jerusalempati andangmga manogdomara ara nagkilala nga si Jesusmaman ang Manlolowas. Ara sanda ra kaintindianang ginambal ang mga propita nga ginabasananda kada Adlaw nga Inogpaway sa andangmgasimbaan; piro sanda run da mismo ang nakaimoanang mga gintagna ang mga propita pagkond-inar nanda kay Jesus nga patayun. 28 Bisan arasanda marigun nga ibidinsya agud patayun tana,ginpangayo nanda pa gid kay Pilato nga ipapataysi Jesus. 29 Kag pagkatapos nga naimo nandarun ang tanan nga ginambal sa Kasolatan ngamatatabo kanana, gintangtang nanda tana dayonsa kros kag ginbutang sa rulubungan. 30 Piro gin-banaw tana ang Dios alin sa mga minatay. 31 Kagsa sulud doro nga mga adlaw kon kapira-piratana lang nagpakita sa mga tao nga nagtarabidkanana anang pagalin sa Galilea nga nagaayan saJerusalem. Ang mga tao nga dato maman runang nagapanogid dadi sa mga Israelita parti kayJesus. 32Kag kami dadi digi ra agud sogidan kamo

ang mayad nga barita nga ginpangako ang Diossa atun mga kaolang-olangan, 33nga natoman narun kanatun nga andang mga kaapo-apoan. Kagginimo na dia pagbanaw na kay Jesus. Toladia ragid ang nakabutang sa ikarwa nga Salmo. Makondoto,‘Ikaw akun Bata kag dadi ipakita ko nga ako

imong Tatay.’34Ay ginpangako ra nga lagi ang Dios nga tana ba-nawon na kag anang lawas indi maronot tungudnga makon na ra,‘Ang mga pangako nga akun ginpangako kay

David imoon ko kanindo.’35Gani makon doto sa isara pa nga Salmo,‘Indi kaw magtogot nga maronot anang lawas

imong matutum nga sorogoon.’36 Karon, bukun si David anang ginakoon ngadato, tungud nga pagkatapos anang pagsirbi niDavid sa mga tao sono sa anang ginapaimo angDios kanana, napatay tana kag ginlubung sa kilidang ginlubungan anang mga kaolang-olangankag anang lawas naronot. 37 Piro si Jesus tananga ginbanaw ang Dios alin sa mga minatayara gid maronot. 38-39 Gani mga kabogto, dapatnindo nga maulaman nga paagi kay Jesus gina-sogid namun kanindo ang barita nga kita mapa-patawad ang Dios sa atun mga sala; ang bisansino nga nagatoo kay Jesus ginabilang ang Diosngamatarung. Dia indimaimo paagi sa pagsonodsa Kasogoan ni Moises. 40 Gani magandam kamoagud indi matabo kanindo anang koon ang mgapropita. Makon nanda,41 ‘Kamo nga masyado magtoyatoya,Matitingala kamo nga mayad sa akun imoon.Magakarapatay kamo lang tungud nga may

imoon ako sa indong tyimpo nga indikamo gid magpati bisan may magsaysaykanindo.’ ”

42 Karon, datong nagagoa run si Pablo kag siBernabe sa simbaan, ginkonan sanda ang mgatao nga magbalik sa madason nga Adlaw ngaInogpaway agud sogidan sanda pa gid parti samga butang nga dato. 43 Pagburulag ang mgatao, doro ngamga Judio kagmga bukun Judio nganadara sa riliyon ang mga Judio ang nagsonodkay Pablo kag kay Bernabe. Ginambalan sandananday Pablo kag ginlaygayan nga magpadayonsanda sarig sa anang kalooy ang Dios.

44 Pagabot ang nagdason nga Adlaw nga In-ogpaway aros ang tanan nga mga pomoloyo saAntioquia nagtipon doto sa simbaan ang mga

Binoatan 13:45 168 Binoatan 14:17Judio agud pamatian anang ambal ang Ginoo.45 Pagkakita ang mga Judio sa doro nga mgatao nga nagtarambong, naakig sanda nga mayadkag ginkontra nanda anang mga ginpangambalni Pablo kag gininsolto nanda tana pa. 46 Piromas nagisug pa gid gani si Pablo kag si Bernabe.Makon nanda sa mga Judio, “Kinanglan gid ngaiwali anay kanindo nga mga Judio anang ambalang Dios. Piro tungud nga ginasikway nindonagapakilala lang nga kamo indi bagay nga tawankaboi nga ara kataposan. Gani alin dadi, sa mgabukun Judio kami run mawali ang Mayad ngaBarita. 47Tungud ngamaman dia anang sogo angGinoo kanamun ay may nasolat nga nagakoon:‘Ginimo ko ikaw nga solo nga magataw kasanag

sa mga bukun Judio, agud paagi kanimoang kalowasan mapalapnag sa bilog ngakalibotan.’ ”

48Pagkabati dato ang mga bukun Judio nalipaysanda kag nagdayaw sanda sa anang ambal angGinoo. Kag ang tanan nga mga ginpili para sakaboi nga ara kataposan naging tomoloo.

49 Gani naglapnag anang ambal ang Ginoo salogar nga dato. 50 Garing ginsolsolan ang mgaJudio ang mga nagadomara sa siodad pati angmga riliyoso kag ginakilala nga mga babai ngakontraun sanday Pablo. Gani giningabot nandasi Pablo kag si Bernabe kag ginpalayas nanda saandang logar nga dato. 51Anang ginimo ni Pablokag ni Bernabe, gintapokan nanda ang yabokandang mga siki bilang tanda nga ara sanda runsarabatun kon silotan ang Dios ang mga tao doto.Kag nagayan sanda dayon sa Iconio. 52Doto tanasa Antioquia ang mga nagasonod kay Jesus nganagkarabilin ginagauman ang Ispirito Santo, kagmalipayun sanda gid.

14Sa Iconio

1 Ang natabo sa Iconio pario ra ang natabo saAntioquia: si Pablo kag si Bernabe nagayan saanang simbaan ang mga Judio kag tungud sa an-dang pagwali doro nga mga Judio kag mga bukunJudio ang nagtoo kay Jesus. 2 Piro ang mga Judionga ara nagtoo, ginpalain nanda anang buut angmgabukun Judio samga tomoloo, kag ginsolsolannanda pa nga kontraun sanda. 3Maboay ra anangtinir doto ni Pablo kag ni Bernabe. Kag ara sandaginaadluki magambal parti sa Ginoo. Ginpakitaang Ginoo nga matood andang ginatodlo partisa anang kalooy, ay gintawan na sanda gaum

nga magimo mga milagro kag mga katiringalaan.4 Gani, ang mga tao doto sa siodad nga datonatunga; ang iba nagkampi sa mga Judio ngaara nagatoo, kag ang iba tana nagkampi sa mgaapostolis.

5 Karon, ang mga Judio kag andang mgamanogdomara, pati ang mga bukun Judio, nag-plano nga sakitun nanda kag pasilun ang mgaapostolis. 6 Pagkaulam ang mga apostolis ngatoladato ang plano kananda nagpalagyaw sandasa Listra kag sa Derbe, nga mga siodad nga sakupang Licaonia, kag sa palibot nga logar. 7 Kagginwali nanda doto ang Mayad nga Barita.

Sa Listra8 Doto sa Listra may sangka tao nga indi ka-

panaw ay lopog tana alin pa anang pagkabata.9Mintras nagapongko tana doto nagpamati tanasa anangmga ginaambal ni Pablo. Ginsulung tanangamayad ni Pablo kag nakita na ngamay pagtootana nga ang Ginoo makaayad kanana. 10 Ganisa mabaskug nga limug makon ni Pablo kanana,“Pagtindug tadlung!” Naggolpi ra tindug ang taonga dato kag nagpanaw-panaw. 11 Pagkakita angmga tao sa anang ginimo ni Pablo, nagsiringgitsanda sa Licaonia nga ambal, makon nanda, “Angmga dios nagpapario sa tao kag naglosong digikanatun!” 12 Gintawag nanda si Bernabe ngaandang dios nga si Zeus, kag si Pablo tana andangdios nga si Hermes tungud nga tana maman angmanogambal. 13 Anang timplo andang dios ngasi Zeus marapit lang sa goa ang siodad. Ganianang pari ni Zeus nagdara mga baka nga maykolintas nga bolak doto sa poirtaan ang siodad.Gosto na kag gosto ra ang mga tao nga ialaddato sa mga apostolis. 14 Pagkaulam ni Bernabekag ni Pablo kon ano andang toyo nga imoon,ginisi nanda andang mga lambong tungud ngapara kananda marimo gid anang ginaimo angmga tao. Nagdalagan sanda sa tunga ang mgatao kag nagsinggit nga nagakoon, 15 “Mga amigo,basi maalad kamo kanamun? Kami mga tao ralang nga pario kanindo. Ginawali namun kanindoang Mayad nga Barita agud bayaan nindo ronang mga ara polos nga dia nga mga butang kagmagparapit sa Dios nga boi. Tana maman angnagimo ang langit, ang logta, ang dagat, kagang tanan nga mga butang sa mga logar ngadia. 16 Ang ona ginpabayanan lang ang Diosang mga tao nga sonodon andang gosto. 17 Pirosa tanan nga oras ginapakilala ang Dios anang

Binoatan 14:18 169 Binoatan 15:10kaogalingun sa mga tao paagi sa anang mga gi-naimo nga mayad. Ginatawan na kamo oran kagmga patubas pagabot ang tigarani; abonda ngapagkaun anang ginataw kanindo agud malipaykamo.” 18 Piro bisan toladato anang ginaambalang mga apostolis, nalisudan sanda pa ra gidmagpigar sa mga tao nga magpatay andang mgabaka agud ialad kananda.

19 Karon, may nagabot nga mga Judio ngaalin sa Antioquia nga sa Pisidia kag sa Iconio.Ginkombinsi nanda ang mga tao nga magkampikananda. Ginboroligan nanda pasil si Pablo kaggingoyod dayon sa goa ang banwa, ay andangpagsarig patay tana run. 20 Piro pagtiripon angmga tomoloo doto sa anang palibot, nagbangontana kag magbalik sa banwa. Ang madason ngaadlaw nagayan sanda nga darwa ni Bernabe saDerbe.

Andang Pagbalik sa Antioquia nga sa Siria21 Ginwali ni Pablo kag ni Bernabe ang Mayad

nga Barita doto sa Derbe kag doro andang nadaranga maging somolonod ni Jesu-Cristo. Pagkata-pos nagbalik sanda ruman sa Listra, sa Iconio, kagsa Antioquia nga sa Pisidia. 22 Ginparigun nandaang mga tomoloo kag ginlaygayan nga magpa-dayon gid sa andang pagtoo. Makon nanda pasa mga tomoloo, “Doro nga mga kalisud atun ki-nanglan nga maagian anay bago kita makasuludsa anang ginarian ang Dios.” 23 Sa kada logar ngamaymga tomoloo nga nagatiripon, nagpili sandamga maulam-ulam nga magadomara kananda.Nagpoasa sanda kag nagpangamoyo para sa mganapili kag gintogyan nanda dayon sa Ginoo ngaandang ginatooan.

24 Pagkatapos nagagi sanda sa mga logar ngasakup ang probinsya ang Pisidia kag nagabotsanda sa Panfilia. 25Nagwali sanda doto sa Pergakag naglusub sanda dayon sa Atalia. 26 Alin dotonagsakay sanda pabalik sa Antioquia. Maman diaang logar nga andang ginalinan, kag digi ra sandaginpangamoyo ang mga tomoloo nga kaloyansanda ra gid ang Dios sa andang irimoon nga dadinatapos nanda run.

27 Pagabot ni Pablo kag ni Bernabe sa Antio-quia gintipon nanda ang tanan nga mga tomolookag ginsogid nanda dayon ang tanan nga anangginimo ang Dios paagi kananda, kag kon paiwannga ang Dios nagtaw kaigayonan agud makatoora ang mga bukun Judio. 28 Kag maboay anang

tinir ni Pablo kag ni Bernabe doto samga tomoloosa Antioquia.

15Ang Miting sa Jerusalem

1 Karon, may mga tao alin sa probinsya angJudea nga nagarayan sa Antioquia kag nagtodlosa mga tomoloo doto nga sanda nga mga bukunJudio indi kono malowas kon indi sanda mag-patori sono sa ginatodlo anang Kasogoan niMoises. 2 Piro ginkontra sanda nga mayad niPablo kag ni Bernabe kag naging mainit andangpagdiriskosyon. Gani nagkarasogot ang mga to-moloo doto nga si Pablo kag si Bernabe kag angiba pa nga mga tomoloo sa Antioquia magarayansa Jerusalem agudmagpakigkita sa mga apostoliskag sa mga maulam-ulam doto parti sa butangnga dia.

3 Kag ginpapanaw nanda dayon sanday Pablo.Mintras nagaagi sanda sa Fenicia kag sa Samaria,ginabarita nanda sa mga tomoloo doto nga maymga bukun Judio nga nagtoo ron da kay Cristo.Kag pagkabati nanda dato, nalipay sanda ngamayad. 4 Pagabot nanday Pablo sa Jerusalemginbaton sanda ang mga apostolis, mga maulam-ulam, kag tanan nga mga tomoloo doto. Kagginsaysay nanday Pablo ang tanan nga ginimoang Dios paagi kananda. 5 Karon, may mgatomoloo doto nga mga mimbro anang gropo angmga Pariseo. Nagtindug sanda kagmagkoon, “Ki-nanglan toriun ang mga bukun Judio kag kononsanda nga magtoman sa Kasogoan ni Moises.”

6 Gani nagmiting ang mga apostolis kag angmgamaulam-ulam agud ambalan ang butang ngadato. 7 Malawig andang diriskosyon. Ang orinagtindug si Pedro kag nagkoon, “Mga kabogto,naulaman nindo ra nga ako ginpili ang Dios alinkanindo ang ona pa agud itodlo ko angMayadngaBarita sa mga bukun Judio, agud makabati sandara kag magtoo. 8Naulaman ang Dios kon ano angsa tagiposoon ang mga tao. Kag ginpakita na ngaginabaton na ra angmga bukun Judio tungud ngagintaw na ra ang Ispirito Santo kananda parioanang ginimo kanatun ang ona. 9 Sa panulungang Dios, kita ngamga Judio kag sanda nga bukunJudio pario lang. Ay ginlimpyoan na ra andangmga tagiposoon sa andang mga sala tungud nganagtoo sanda. 10 Ta basi ginapaugut nindo angDios? Basi gosto nindo nga pasonodon atunkapario nga mga tomoloo ang mga soronodonnga bisan gani atun mga kaolang-olangan pati

Binoatan 15:11 170 Binoatan 15:35kita ara ra kasonod? 11 Kabay nagapati kita ngaanang kalowasan ang mga bukun Judio pario raang kanatun nga mga Judio. Malowas sanda rapaagi lang gid sa anang kalooy ni Ginoong Jesu-Cristo.”

12 Pagkabati nanda dato nagiripus sandatanan. Kag ginpamatian nanda dayon anangginsaysay ni Bernabe kag ni Pablo parti samga katiringalaan kag mga milagro nga ginimoang Dios sa mga bukun Judio paagi kananda.13 Pagkatapos nanda ambal, si Santiago rumanang nagambal. Makon na, “Mga kabogto, pamatiinindo ako. 14 Ginsaysay kanatun ni Simon Pedroang primiro nga pagtawag ang Dios samga bukunJudio agud may mga tao ra nga alin kananda ngamaging ana. 15 Kag dia sono ra sa anang mgaginsolat ang mga propita ang ona, ay makon saKasolatan,16 ‘Pagkatapos dia magabalik ako,Kag patindugun ko roman anang ginarian ni

David nga nagbagsak.Pabangonon ko roman sa anang pagkarompag,17Agud ang ibangmga taomakapangita kanakun,

ang tanan nga bukun Judio nga akungintawag nga maging akun.

18Maman dia anang koon ang Ginoo, kag maboayna run dia ginpaulam.’ ”

19 “Gani,” makon ni Santiago, “kon sa kanakunindi ta run pagpabudlayan ang mga bukun Judionga nagtoo sa Dios. 20 Atun imoon, solatanta sanda nga indi magkaun ang mga pagkaunnga ginalad sa mga ribolto tungud nga marimodato sa atun panulung. Konon ta sanda ra ngadapat indi sandamagolid sa bukun andang asawa.Indi sanda ra dapat magkaun ang dogo okonanang karni ang sapat nga anang dogo ara kagoa.21 Maman lang dia anang mga sogo ni Moisesnga dapat sonodon nanda agud indi marimoanang mga Judio kananda, tungud nga alin pa angona ginabasa ang mga Judio kada Adlaw ngaInogpaway sa andang mga simbaan ang nasolatnga Kasogoan nga ginsala ni Moises. Kag diaginatodlo nanda sa kada banwa.”

Ang Solat Para sa mga Bukun Judio nga Nagtookay Cristo

22 Kag nagkarasogot dayon ang mga apostoliskag ang mga maulam-ulam kag ang tanan ngamga tomoloo doto nga sanda mapili mga lalakisa andang gropo nga andang patawasun kayPablo kag kay Bernabe sa Antioquia. Si Judas

nga kon tawagun Barsabas kag si Silas mamanandang napili. Dia ngamga tao ginataod angmgatomoloo. 23 Ang solat nga ginpadara kanandanagakoon:

“Kami nga mga apostolis kag mga maulam-ulam digi nga indong mga kabogto kay Cristo na-gapangomosta kanindo ngamga bukun Judio ngadian sa Antioquia, Siria, kag Cilicia. 24 Nakabatikami nga may mga tao nga alin digi kanamunnga nagayan dian kanindo kag gingolo nandaindong mga isip tungud sa andang mga gintodlodian. Ara kami nagsogo kananda nga magayandian kag magtodlo toladato. 25 Gani pagkabatinamun dato nagtiripon kami digi kag nagkara-sogot kami nga magpili ang mga tao nga amunipadara dian agud isaysay kanindo amun ginka-sogtanan. Kaiban sanda ni Pablo kag ni Bernabenga atun mga pinalangga nga mga kabogto kayCristo. 26 Si Bernabe nga dia kag si Pablo nagtayaandang kaboi sa pagsirbi sa atun Ginoong Jesu-Cristo. 27 Si Judas kag si Silas nga amun gina-padara kanindo magasogid ra ang parti sa mgabutang nga nasambit digi sa amun solat nga dia.28Nagkarasogot kami sono sa toytoy ang IspiritoSanto nga indi run pagdogangan indong mgasoronodon loas sa mga masonod nga kinanglangid nga tomanun nindo. 29 Indi kamo magkaunang mga pagkaun nga ginalad sa mga ribolto;indi kamo magkaun ang dogo kag mga karni ngaanang dogo ara kagoa; kag indi kamo magolid sabukun indong asawa. Mayad kon likawan nindoang mga butang nga dia. Asta digi run lang.”

30 Kag nagpanaw dayon ang mga tao nga an-dang ginpadara. Pagabot nanda doto sa Antio-quia gintipon nanda ang tanan nga mga tomolookag gintaw nanda dayon ang solat. 31 Pagkabasaang mga tomoloo sa mga pagpabaskug kananda,nalipay sanda nga mayad. 32 Si Judas kag si Silasmga propita ra, kag doro andang mga gintodlo samga tomoloo agud pabaskugun sanda kag pari-gunun pa gid andang pagtoo. 33May mga pira raka adlaw andang tinir doto. Pagkatapos nagbaliksanda sa Jerusalem sa mga nagpadara kananda.Piro bago sandamagpanaw ginpangamoyo sandaang mga tomoloo nga maging mayad ra gid an-dang pagparanawon. 34 [Piro si Silas tana nag-disisyon nga magpasala doto.] 35 Maboay-boayra anang tinir ni Pablo kag ni Bernabe doto saAntioquia. Doro andang kaiban nga nagpanodlokag nagwali anang ambal ang Ginoo.

Binoatan 15:36 171 Binoatan 16:17Nagbulagan si Pablo kag si Bernabe

36 Ang ori makon ni Pablo kay Bernabe, “Ta,mabalik kita sa tanan nga mga banwa nga atunginwalian anang ambal ang Ginoo kag bistaanta ang mga tomoloo agud maulaman ta konpaiwan andang kaimtangan.” 37 Kompormi siBernabe piro gosto na nga daraun si Juan ngaginatawag nga Marcos. 38 Si Pablo tana indimaliag tungud nga ang ona naging kaiban nandasi Marcos nga dia, garing ang ori ara tana runnagbolig kananda kondi ginbayaan na sanda dotosa Panfilia. 39 Naginit andang diskosyon, ganinagbulagan sanda. Gindara ni Bernabe si Marcoskag nagsakay sanda sa sakayan nga pa-Cipre. 40SiPablo tana, si Silas anang gindara. Bago sandamagalin ginpangamoyo ang mga tomoloo sa Gi-noo nga boligan na ang darwa nga dia sa andangpagpanaw. 41Ginalid nanda anang probinsya angSiria kag Cilicia. Ginayanan nanda ang mga to-moloo sa andang ginatiriponan kag ginpabaskugnanda andang pagtoo.

16Si Timoteo nagtabid kay Pablo kag kay Silas

1 Nagpadayon sanday Pablo asta sa Derbe kagsa Listra. Karon may tomoloo doto sa Listra ngasi Timoteo. Anang nanay Judio kag tomoloo ra,piro anang tatay Griego. 2 Sono sa mga tomoloodoto sa Listra kag Iconio, si Timoteo nga diamayad nga tao. 3 Gosto ni Pablo nga daraun siTimoteo, gani gintori na tana agud ara riklamoang mga Judio kontra kay Timoteo, ay ang tanannga mga Judio nga nagaoli sa logar nga datonakaulam nga Griego anang tatay ni Timoteo.4Pagkatapos nagayan sanda dayon sa mga banwakag ginsaysay nanda sa mga tomoloo ang mgasoronodon nga ginkarasogotan ang mga apos-tolis kag mga maulam-ulam doto sa Jerusalem.Ginkonan nanda angmga tomoloo nga kinanglantomanun nanda ang mga soronodon nga dato.5 Gani nagrigun pa gid anang pagtoo ang mgatomoloo, kag adlaw-adlaw nagdogang pa gid angmga nagatoo.

Ang Lalaki nga Taga-Macedonia6 Pagkatapos, nagayan sanda dayon sa mga

logar nga sakup ang Frigia kag Galacia. Ay arasanda pagtogoti ang Ispirito Santo nga magwalianang ambal ang Dios doto sa probinsya angAsia. 7 Pagabot nanda sa dolonan ang Misia,gosto nanda andan nga magayan sa probinsya

ang Bitinia, piro ara sanda ruman pagtogotianang Ispirito ni Jesus. 8 Gani andang ginimo,nagagi sanda run lang sa probinsya angMisia kagnaglusub sa banwa ang Troas. 9Ang gabi nga datomay ginpakita ang Dios kay Pablo. Nakita na angsangka tao nga taga-Macedonia nga nagatindugkag nagapakitloy kanana, makon na, “Pagtabokra digi sa Macedonia kag boligi kami.” 10 Ganilagi-lagi nagimus kami agud magayan sa Mace-donia, tungud nga naisip namun nga ginatawagkami ang Dios ngamagwali angMayad nga Baritasa mga tao sa Macedonia.

Si Lydia Nagtoo kay Jesus11 Nagsakay kami sa sakayan alin sa Troas

kag nagdiritso sa isla ang Samotracia, kag angmasonod nga adlaw nagabot kami doto sa banwaang Neapolis. 12 Alin sa Neapolis nagtakas kamisa Filipos. Ang Filipos nga dia maman angpinakaimportanti nga siodad sa logar nga datoang Macedonia. Kadoroan sa mga nagaoli dotopati andangmgamanogdomara taga-Roma. Nag-tinir kami sa Filipos pira ka adlaw. 13 Pagabotang Adlaw nga Inogpaway, naggoa kami sa siodadkag nagayan sa binit ang soba tungud nga amunpagsarig may logar doto nga ginatiriponan angmga Judio agud magpangamoyo. May mga babaidoto nga nagtiripon, gani nagpongko kami kagmagpakigsogidanun kananda. 14 Isara sa mganagapamati kanamun si Lydia nga taga-Tiatira.Nigosyanti tana ang maraalun nga mga tila ngagranati, kag nagasimba ra sa Dios. Gintandug angGinoo anang tagiposoon nga batonon anang mgaginaambal ni Pablo. 15Nagpabunyag tana kag angtanan nga nagaoli doto sa anang balay. Pagkata-pos ginimbitar na kami sa anang balay. Makonna, “Kon kamo nagapati nga ako matood ron ngatomoloo sa Ginoo, abi doto kamo pagdayon sabalay.” Kag napiritan kami.

Si Pablo Ginpriso sa Filipos16 May sangka adlaw ang kami nagapaayan sa

logar nga ginatiriponan agud magpangamoyo,ginsolang-solang kami ang sangka oripun ngadalagita. Dato nga dalagita ginagauman angmalain nga ispirito nga nagataw kanana abilidadnga magpinto ang mga matatabo sa paraaboton.Kag paagi sa anang abilidad nga dato nakokoar-taan tana nga mayad anangmga agalun. 17Karonnagsari run sonod-sonod kanamun ni Pablo angbabai nga dato, kag sigi anang singgit, makon na,“Dia nga mga tao anang mga sorogoon ang Dios

Binoatan 16:18 172 Binoatan 17:4

nga Makagagaum! Ginawali nanda kanindo konpaiwan kamo malowas!” 18 Adlaw-adlaw mamandato anang ginaimo asta ginugutan si Pablo. Ganibinalikid na ang babai nga dato kag magkoon samalain nga ispirito nga nagaoli kanana, makonna, “Sa aran ni Jesu-Cristo ginamandaran ko ikawnga maggoa sa babai nga dan!” Kag lagi-lagi nag-goa kanana ang malain nga ispirito. 19 Pagkakitaanang mga agalun nga ara sanda run paglaumnga makakita pa koarta paagi kanana, gindakupnanda si Pablo kag si Silas kag gingoyod saplasa sa mga manogdomara ang logar nga dato.20Makon nanda sa mga manogdomara, “Dia ngamga tao mga Judio kag nagagamo digi sa atunsiodad. 21 Nagatodlo sanda mga pagogali ngakontra sa atun kasogoan. Mga Romano kita, ganiindi kita makasonod andang mga ginatodlo!”22Kag ang mga tao doto nagborolig run da tigbakkanday Pablo. Pagkatapos ginpabukras ang mgaopisyalis anangmga lambongni Pablo kag ni Silaskag ginpaanot dayon. 23 Datong naanot sandarun ngamayad, ginsulud sanda dayon sa prisoan.Ginbilinan nanda ang goardya doto nga bantayansanda gid nga mayad. 24 Gani ginsulud sandaang bantay sa sulud gid nga koarto kag gingaposandang mga siki.

25 Karon, datong mga tungang gabi run, siPablo kag si Silas nagapangamoyo kag nagakantaang mga pagdayaw sa Dios. Andang mga kaibannga mga priso nagapamati kananda. 26 Lagat-lagat golpi lang nga naglinog mabaskug kagnaguyug nga mayad ang prisoan. Nagkaraabriananang mga poirtaan ang prisoan kag nagka-raukas anang mga kadina ang tanan nga priso.27 Nagbongkaras ang goardya, kag pagkakita nanga bokas run anang mga poirtaan ang prisoan,anang kaisip nakapalagyaw ron ang tanan ngapriso. Gani ginabot na anang ispada agudmagpanginmatay. 28 Piro nagsinggit si Pablo,makon na, “Indi kaw magpanginmatay! Dagikami tanan!” 29 Nagpabuul solo ang goardyakag nagdali-dali tana sulud doto kag nagloodsa anang atobangan nanday Pablo kag Silas nganagakurudug. 30 Pagkatapos, gindara na sandayPablo sa goa kag nagpamangkot, makon na, “Anoakun imoon agud malowas ako?” 31 Nagsabatsanday Pablo, makon nanda, “Magtoo kaw kayGinoong Jesus kag malowas kaw kag imong pam-ilya.” 32 Kag gintodlo dayon nanday Pablo anangambal ang Dios kanana kag sa tanan nga dotosa anang balay. 33 Ang gabi ra gid nga dato

ginogasan ang goardya andang mga igad, kagnagpabunyag tana nga lagi pati anang bilog ngapamilya. 34 Pagkatapos gindara na sanday Pablosa anang balay kag ginpakaun. Ang goardya kaganang bilog nga pamilya nalipay nga mayad ngasanda nagatoo ron sa Dios.

35 Pagkaaga nagsogo ang mga opisyalis sa mgapolis nga pamolyawan run sanday Pablo. 36 Kagdia ginbarita ang goardya kay Pablo, makon na,“Ang mga opisyalis nagpasogo nga bolyawankamo ron. Gani paggoa kamo ron kagmayad langnga pagpanaw.” 37 Piro makon ni Pablo sa mgapolis nga ginsogo, “Indi maimo nga kami bastamaggoa lang, tungud nga kami mga pomoloyora ang Roma. Ginlapas nanda ang kasogoanang Roma tungud nga ara nanda anay kamipagimbistigara kondi ginpaanot nanda kami sapobliko kag pagkatapos ginsulud nanda kamidayon sa prisoan. Piro dadi gosto nanda ngaipus-ipusan lang ang pagpagoa kanamun? Indimaimo! Kinanglan ang mga opisyalis mismoang magayan digi kag sanda gid ang magpagoakanamun.” 38 Pagkasogid ang mga polis sa mgaopisyalis anang ambal ni Pablo nga sanda mgapomoloyo ra nga sakup ang Roma, kinulbaansanda. 39 Gani nagayan ang mga opisyalis saprisoan kag nagpangayo pasinsya kanday Pablo.Pagkatapos ginpagoa nanda dayon sanday Pablokag ginpangabay nga magalin sanda doto sa sio-dad. 40 Pagkagoa ni Pablo kag ni Silas doto saprisoan, nagayan sanda dayon sa anang balay niLydia. Nagpakigkita sanda doto sa mga tomoloo,kag ginlaygayan nanda agud pabaskugun andangpagtoo. Pagkatapos nagpanaw sanda dayon.

17Sa Tesalonica

1Nagagi sanda saAnfipolis kag saApolonia astanakaabot sanda sa Tesalonica. Doto sa Tesalonicamay simbaan ang mga Judio. 2 Kag pario anangginaimo pirmi ni Pablo, nagsulud tana sa andangsimbaan kag sa sulud tatlo ka Adlaw nga Inogp-away nagpakigdiskosyon tana sa mga tao doto.Ang Kasolatan maman anang ginamit 3 agudpamatodan kananda nga ang Cristo kinanglangid nga magantos kag pagkatapos kinanglan ranga mabanaw alin sa mga minatay. Makon pani Pablo, “Ang Jesus nga dia nga akun ginasogidkanindo maman mismo ang Cristo.” 4 Ang ibakananda nagpati sa anang ambal ni Pablo, kagnagsonod sanda kay Pablo kag kay Silas. Doro ra

Binoatan 17:5 173 Binoatan 17:27nga mga Griego nga nagasirimba sa Dios kag mgakilala nga mga babai ang nagirug kananda.

5 Karon, nainggit ang mga Judio. Gani andangginimo, gintipon nanda ang mga orong nga mgaistambay kag datong doro ron andang natiponginpagolo nanda angmga tao sa bilog nga siodad.Nagdaragoyon sanda paayan sa anang balay niJason ay ginapangita nanda si Pablo kag si Silastungud nga gosto nanda nga pasabatun sa pob-liko mismo. 6 Piro datong indi nanda makita siPablo kag si Silas, dinakup nanda si Jason kagang iba pa nga mga tomoloo kag gingoyod nandasanda dayon sa mga opisyalis ang siodad. Saandang kasilag kanday Pablo nagsiringgit sandanga nagakoon, “Ang mga tao nga dato nagadaragamo bisan diin sanda magayan tungud sa an-dang mga ginatodlo. Kag dadi digi sanda run saatun siodad. 7 Ginpadayon sanda pa ni Jason saanang balay. Dia sanda nga tanan nagakontra saanang mga kasogoan ang Impirador tungud nganagakoon sanda nga may ari pa gid nga anangaran si Jesus.” 8 Pagkabati dato ang mga tao kagangmga opisyalis, nagkinagolo sanda. 9Kag bagonanda bolyawan si Jason kag anang mga kaiban,ginpabayad sanda anay ang piansa.

Sa Berea10 Pagkagabi ginpadara ang mga tomoloo si

Pablo kag si Silas doto sa Berea. Pagabot nandadoto nagayan sanda sa anang simbaan ang mgaJudio. 11 Sa Berea tana ang mga Judio mas bokasandang isip kay sa mga taga-Tesalonica. Doroanang kaliag angmga taga-Berea nga magpamatianang ginatodlo nanday Pablo. Kag adlaw-adlawsigi andang osisa ang Kasolatan agud sulun-gun kon matood manda andang mga ginaambal.12 Doro kananda ang nagtoo pati ang mga kilalanga mga babai kag mga lalaki nga taga-Grecia.13Piro pagkabati angmga Judio sa Tesalonica ngasi Pablo nagwali ra anang ambal ang Dios dotosa Berea, nagayan sanda ra doto kag ginsolsolannanda ruman ang mga tao nga magpanggolo.14 Gani lagi-lagi ginpaatud ang mga tomoloo siPablo doto sa baybay. Piro si Silas tana kag siTimoteo nagpasala sa Berea. 15 Ang mga taonga nagatud kay Pablo nagtabid kanana asta saAtenas. Pagkatapos, nagbalik sanda dayon saBerea ngamay bilin alin kay Pablo nga si Silas kagsi Timoteo magsonod nga lagi kanana sa Atenas.

Si Pablo sa Atenas

16 Mintras nagaulat si Pablo kay Silas kag kayTimoteo doto sa Atenas, nakita na nga masyadoka raku doto andang mga ribolto nga dios-dios.Kag dato nakataw kasubu kanana. 17 Gani nag-sulud tana sa anang simbaan ang mga Judio kagmagpakigdiskosyon kananda kag sa mga bukunJudio nga nagasimba ra sa Dios. Adlaw-adlawdoto tana ra sa plasa nga nagapakigdiskosyon samga tao nga anang mabagat. 18 Darwa ka klasingamgamanogtodlo ang nagpakigdiskosyon kayPablo. Ang isara kon tawagun mga Epicureo, kagang isara mga Estoico. Makon ang iba kananda,“Ano kabay anang ginawakal ang asdakun ngadia?” Makon da ang iba, “Daw iba man nga diosanang ginawali nga dia.” Toladato andang koontungud nga nagawali si Pablo parti kay Jesus kagsa anang pagkabanaw. 19 Gani gindara nanda siPablo sa ginatiriponan ang mga manogdomaraang banwa, nga kon tawagun Areopago. Makonnanda kanana, “Gosto namun ngamaulaman angparti sa bago nga dia nga panodlo nga imongginawali. 20 Ay may iba kaw nga mga butangnga ginatodlo nga bago kanamun, gani gosto na-mun nga maulaman kon ano dato.” 21 (Toladatoandang ambal tungud nga ang mga taga-Atenaskag ang mga taga-ibang banwa nga doto ronnagaoli ara sanda iba nga naliagan kondi angmagdiriskosyon parti sa mga bago nga mga pan-odlo.)

22 Gani tomindug si Pablo sa atobangan angmga tao nga nagatiripon doto sa Areopago kagmagkoon, “Mga taga-Atenas! Nakita ko nga kamoriliyoso gid nga mga tao. 23 Ay sa akun pagporo-pasyar digi sa indong siodad nakita ko indongmga ginasimba. May nakita ako pa nga altar ngamay nakasolat nga nagakoon, ‘Sa ara pa makilalanga Dios.’ Ang Dios nga dia nga indong ginasimbanga ara nindo pa makilala maman ang Dios ngaakun ginawali kanindo. 24 Maman dia ang Diosnga nagimo ang kalibotan kag ang tanan nga digisa kalibotan. Tana ang Ginoo nga tagya ang langitkag logta, gani ara tana nagaoli samga timplo ngaginimo angmga tao. 25Ara tana ra nagakinanglanbolig nga alin sa mga tao tungud nga tana mismoang nagataw kaboi kanatun, pati ang tanan tanga mga kinanglanun. 26 Alin lang sa sangka taoginimo na ang tanan nga klasi nga mga tao kagginparapta sa bilog nga kalibotan. Ginplano narun nga lagi ang ona ang mga dolonan kon diinmaoli ang mga tao pati ang tyimpo nga sandamagkaboi digi. 27Dia tanan ginimo ang Dios agud

Binoatan 17:28 174 Binoatan 18:18kita nga mga tao magsagap kanana kag basi palang nga makita ta tana ra. Piro ang matood tanaang Dios bukun marayu kanatun, 28 ay‘tungud sa anang gaum naboboi kita kag nagao-

lag.’Pario ra bala anang koon ang iba nindong mgamanogpamalaybay. Kabay makon nanda,‘Kita anang mga bata ra manda.’29 Gani tungud nga kita anang mga bata angDios, indi kita dapat magisip nga ang Dios pariosa ribolto nga bolawan, okon pilak, okon bato,nga poros imbinto anang isip kag alima ang tao.30Ang ona ang ara pa kakilala angmga tao sa Dios,ara na pa pagsapaka andang mga sala. Piro dadiginasogo ang Dios ang tanan nga tao sa tanan ngalogar ngamaginulsul run kag bayaan andangmgamalain nga ginaimo. 31 Tungud nga may adlawron nga ginpili ang Dios nga sisintinsyaan na angosto ang tanan nga mga tao digi sa kalibotanpaagi sa tao nga anang ginpili. Ginpamatodan nadia sa tananpagbanawna ang taonga dato samgaminatay.”

32 Pagkabati nanda nga si Pablo nagaambalparti sa pagkabanaw, ang iba kananda nagyagotakanana. Piro ang iba tana nagkoon, “Magbalikkaw digi tungud nga gosto namun nga magpa-mati pa gid kanimo parti sa mga butang ngadia.” 33 Pagkatapos, nagalin si Pablo sa an-dang ginatiponan. 34 Ang iba nga mga tao dotonagkampi kanana kag naging mga tomoloo kayJesus. Anang aran ang iba kananda si Dionisionga mimbro ang Areopago kag ang babai nga siDamaris, kag may mga iba pa gid.

18Sa Corinto

1 Pagkatapos dato nagalin si Pablo sa Atenaskag nagayan sa Corinto. 2 Doto na nakilala siAquila nga Judio nga taga-Ponto kag anang asawanga si Priscila. Bago sanda lang magabot dotoalin sa Italia tungud nga may sogo ang Impiradornga si Claudio, nga ang tanan nga mga Judiomagalin sa Roma. Ginbisita ni Pablo ang maga-sawa nga dia sa andang balay. 3 Kag tungud ngasanda pario kanana nga manogimo torda, dototana nagdayon kananda kag nagkaiban sandasa andang obra. 4 Kada Adlaw nga Inogpawaydoto tana sa anang simbaan ang mga Judio nganagapakigdiskosyon samga Judio kagmga Griegoay gosto na nga magtoo sanda kay Cristo.

5 Pagabot ni Silas kag ni Timoteo alin sa Mace-donia, ara run iba nga ginaimo si Pablo kondiangmagpangwalian anang ambal ang Dios. Gina-pamatodan na sa mga Judio nga si Jesus mamangid ang Cristo. 6 Piro ginkontra nanda si Pablokag ginambalan ang maririmo. Gani gintapokanna yabok anang mga lambong bilang paandamkananda. Makon na, “Indong sala kon silotankamo ang Dios. Ara ako ron sarabatun. Alindadi ang mga bukun Judio ron akun walian.”7Gani ginbayaan na ang mga Judio kag doto tananagdayon sa anang balay ni Tito Justo. Dia ngatao bukun Judio, piro nagasimba sa Dios, kaganang balay sa tupad lang gid anang simbaanang mga Judio. 8 Si Crispo nga manogdomaraanang simbaan angmga Judio kag anang pamilyanagtoo ra kay Ginoong Jesus; kag doro pa gidngamga taga-Corinto nga nakabati kay Pablo angnagtoo kag nagparabunyag.

9 May gabi doto nga ang Ginoo nagpakita kayPablo paagi sa panulungan kag nagkoon kanana,“Indi kaw magkaadluk. Sigia imong pagwali kagayaw paguntati, 10 tungud nga ako kaiban mo.Doro akun mga pinili sa siodad nga dia, gani aramay magpangas nga magsakit kanimo.” 11 Ganisangka toig kag tunga anang tinir ni Pablo doto saCorinto kag gintodlo na sa mga tao anang ambalang Dios.

12 Piro ang si Galion ron ang gobirnador saAcaya, nagtiripon ang mga Judio kag gindakupnanda si Pablo kag gindara kay Galion agudsintinsyaan. 13Makon nanda, “Dia nga tao naga-pangbinsir sa mga tao nga magsimba sa Dios sapaagi nga kontra sa atun kasogoan.” 14Maambalrun andan si Pablo, garing nagkoon si Galion samga Judio, makon na, “Kon ang kaso nga dianga indong ginadara digi kanakun parti sa naimonga malain okon mabugat nga sala, pamatianko kamo. 15 Piro dia parti lang sa mga ambal,mga aran, kag sa indong Kasogoan. Gani baalakamo dian. Indi ko gosto nga magosgar parti samga butang nga dan.” 16 Kag ginpagoa na sandadayon sa korti. 17 Pagkatapos, anang ginimo angmga Griego doto, gindakup nanda si Sostenes ngamanogdomara anang simbaan angmga Judio kagbinogbog nanda doto mismo sa goa ang korti,piro ara gid nagsapak si Galion.

Si Pablo Nagbalik sa Antioquia18Naboay-boay pa anang tinir ni Pablo sa mga

tomoloo doto sa Corinto. Pagkatapos nagayan

Binoatan 18:19-21 175 Binoatan 19:13tana dayon sa Cencrea kaiban ang magasawa ngasi Priscila kag si Aquila, kag doto nagpabologtana tungud nga may pinangako tana sa Dios kagnatomanna run anang ginpangakonga dato. Alinsa Cencrea naglarga sanda pa Siria. 19-21 Nagagisanda sa banwa ang Efeso kag doto nagayansi Pablo sa anang simbaan ang mga Judio kagnagpakigdiskosyon kananda. Ginkonan nandatana nga magtinir ra anay doto kananda, garingindi si Pablo. Ang tana maalin run, makon nakananda, “Kon itogot ang Dios, mabalik ako radigi kanindo.” Ginsala ni Pablo ang magasawanga si Priscila kag si Aquila doto sa Efeso kag tananagsakay pa Siria.

22 Pagsalta na sa Cesarea, nagayan tana saJerusalem kag ginbistaan na ang mga tomoloodoto, pagkatapos nagdayon tana sa Antioquia.23 Pagkatapos nga nakatinir-tinir tana doto piraka adlaw, nagpanaw tana ruman. Ginlibot na angmga logar nga sakup ang probinsya ang Galaciakag Frigia kag ginparigun na anang pagtoo angmga tomoloo doto.

Ang Tao nga si Apolos24Karon may sangka Judio nga taga-Alejandria

nga nagabot sa Efeso. Anang aran si Apolos.Mayad tanamagambal kag doro anang naulamansa Kasolatan. 25 Natodloan tana nga lagi partisa anang patakaran ang Ginoo. Matandus tanamagwali kag osto anang mga ginatodlo partikay Ginoong Jesus. Piro ang bunyag nga gin-todlo ni Juan nga manogbunyag maman langanang naulaman sa oras nga dato, 26 Ara tananaadluki nga magambal sa anang simbaan angmga Judio. Pagkabati ni Priscila kag ni Aquilasa anang ginapanodlo, ginimbitar nanda tanasa andang balay kag ginpasanag nanda kananaanang patakaran ang Dios parti sa kalowasan.27 Kag pagkoon ni Apolos nga gosto na magayansa Acaya, ginboligan tana ang mga tomoloo saEfeso. Nagsolat sanda sa mga tomoloo sa Acayanga batonon nanda si Apolos. Pagabot na doto,mabaul anang nabolig sa mga naging tomolootungud sa kalooy ang Dios. 28Ay mapagun anangmga rason nga alin sa Kasolatan nga si Jesus ragid ang Cristo. Gani ara maimo ang mga Judio saandang pagpakigdiskosyon kanana doto mismosa mga tao.

19Si Pablo sa Efeso

1Mintras doto pa si Apolos sa Corinto, si Pablotana nagpangayan-ayan sa mga bokid-bokid angprobinsya asta nakaabot tana sa Efeso. Kag dotomay nagkarabagat tana nga mga nagasonod saGinoo. 2 Ginpamangkot na sanda kon nabatonnanda run ang Ispirito Santo pagtoo nanda. Kagsono sa andang sabat, ara sanda gani kabati ngamay ginatawag nga Ispirito Santo. 3 Gani nag-pamangkot si Pablo kon anong klasi nga bunyagang ginbunyag kananda. Makon nanda, “Bun-yag ni Juan.” 4 Gani makon ni Pablo kananda,“Anang bunyag ni Juan para sa mga nagainulsulsa andang mga sala. Piro nagkoon ra si Juan samga tao nga sanda dapat magtoo sa nagasonodkanana, nga ara iba kondi si Jesus.” 5 Pagkabatinanda dato, dayon sandang parabunyag agudipakilala nga sanda somolonod ni Ginoong Jesus.6Kag pagtongtong ni Pablo anang alima kanandanagabot kananda ang Ispirito Santo. Nagambalsanda dayon sa ibang mga ambal nga ara nandanatoni, kag may ginsogid sanda ra nga mga gi-napasogid kananda ang Dios. 7 Mga dosi sandatanan ka lalaki.

8 Sa sulud tatlo ka bolan sigi anang ayan niPablo sa anang simbaan ang mga Judio. Aratana naadluki nga magambal sa mga tao. Nag-pakigdiskosyon tana nagpasanag kananda partisa anang Ginarian ang Dios. 9 Piro ang ibakananda matugas ra gid andang olo kag indimagpati, kag mismo sa kadoroan ginpakalainnanda pa anang patakaran ang Ginoo. Ganinagalin si Pablo sa andang simbaan kaiban angmga somolonod ni Jesus, kag kada adlaw dototana sa iskwilaan ni Tirano nga nagapadayon sapagpakigdiskosyon sa mga tao. 10 Sa sulud darwaka toig toladato anang ginimo, gani ang tanannga nagaoli doto sa probinsya ang Asia, Judio kagbukun, nakabati anang ambal ang Ginoo.

Anang mga Bata ni Esceva11 Doro nga mga milagro nga katiringala gid

anang ginpangimo ang Dios paagi kay Pablo.12 Bisan ang mga panyo kag ang mga pangapinnga panaptun nga anang nagamit gindara samgamasakitun kag nagarayad sanda, kag naggoroara ang mga malain nga ispirito. 13 Karon, maymga Judio doto nga nagasari pangalid-alid nganagapalayas ang mga malain nga ispirito sa mgatao nga andang ginasuludan. Gintirawan nandanga gamitun anang aran ni Ginoong Jesus agudpagoaun ang mga malain nga ispirito. Makon

Binoatan 19:14 176 Binoatan 19:37nanda sa mga malain nga mga ispirito, “Sa aranni Jesus nga ginawali ni Pablo, ginasogo ko kamonga maggoa!” 14 Kabilang sa mga nagaimo diaang pito ka mga bata nga lalaki ni Esceva. SiEsceva nga dia isara sa mga manogdomara angmga pari. 15Anang sabat ang malain nga ispiritosa anang mga bata ni Esceva toladia, makon, “SiJesus kilala ko, kag si Pablo kilala ko ra, pirosino kamo?” 16 Kag gindalandan sanda dayonang tao nga may malain nga ispirito. Ginsakit naanang mga bata ni Esceva kag ara sanda gid maynaimo. Gani nagparalagyaw sanda sa balay ngadato nga oblas kag may mga igad. 17 Ang natabonga dia nabaritaan ang tanan nga mga Judiokag mga bukun Judio nga nagaoli doto sa Efesokag ginpangadlukan sanda, kag napadunguganpa gid anang aran ni Ginoong Jesus. 18 Dorongmga tomoloo doto ang nagparapit, kag ginakonanda kag ginsogid ang mga malain nga andangnaimo. 19 Kag gindara ra ang mga salamangkiroandang mga libro kag ginsonog nanda mismo saatobangan ang tanan. Anang kantidad ang tanannga mga libro nga dato nga ginsonog nagabot samga 50,000. 20 Sa toladia nga paagi naglapnag pagid anang gaum anang ambal ang Dios samga taosa logar nga dato.

Ang Pagginamo sa Efeso21Pagkatapos ngamagkaratabodatonagdisidir

si Pablo nga magagi sa Macedonia kag sa Acayabago magdayon sa Jerusalem. Kag sono kanana,alin sa Jerusalem kinanglan maayan tana ra saRoma. 22 Ginpaona na sa Macedonia ang darwasa anang mga kabolig nga si Timoteo kag siErasto, kag tana tana nagpaboay-boay pa doto saprobinsya ang Asia.

23 Sa mga tyimpo nga dato may natabo ngamabaul nga pagkinagolo sa Efeso tungud ngaang iba indi gosto nga magtodlo doto ang mgatomoloo parti sa patakaran ang Ginoo. 24 Maysangka tao doto nga platiro nga anang aran siDemetrio. Tana kag anang mga tinao naga-pangimo ang mga mairintuk nga mga timplo-timplo nga pilak nga ginwad sa anang tim-plo ni Artemis nga andang dios-dios, kag datonakokoartaan nanda nga mayad. 25 Gani gin-patawag na anang mga manogobra kag ang ibapa nga mga platiro. Pagkatapos makon na dayonkananda, “Mga amigo, kamo mismo nakaulamnga atun pagasinso sa atun pangaboi nagaalinsa atun pangita nga dia. 26 Nakita nindo ra kag

nabatian anang ginaimo ang taonga kon tawagunnanda si Pablo. Nagakoon tana nga ang mga diosnga ginaimo ang tao bukunmga dios ngamatood.Doro ang nagpati kanana, digi sa Efeso kag sabilog nga probinsya ang Asia. 27 Gani dilikadoatun pangita nga dia, ay basi kon pakalainun angmga tao. Kag bukun lang dan, kondi dilikadora anang timplo atun bantog nga diosa nga siArtemis, ay sabun maging ara run polos, kag indirun pagkilalaun ang mga tao atun diosa nga dianga ginasimba bukun lang digi sa Asia kondi sabilog nga kalibotan!”

28 Pagkabati dato ang mga tao nasilag sandanga mayad kag nagompisa sanda run siring-git, makon nanda, “Gamanan si Artemis nga gi-nasimba ang mga taga-Efeso!” 29 Kag ang gamonga dato naglapnag sa bilog nga siodad. Dinakupnanda anangmga kaiban ni Pablo nga si Gayo kagsi Aristarco nga mga taga-Macedonia. Pagkat-apos nagdaralagan sanda nga tanan sa andangtiriponan nga ginagoyod ang darwa. 30 Gostoandan ni Pablo nga magambal sa mga tao, garingginpugungan tana ang mga tomoloo. 31May mgaamigo si Pablo nga mga opisyalis sa probinsyaang Asia. Dia sanda nagpasogo doto kay Pablonga kon maimo indi tana gid magayan doto saandang ginatiriponan. 32 Karon, ang mga taodoto nagkinagolo ron gid. Ang iba kananda mayginasinggit nga sangka butang, piro ang iba tanaiba ra andang ginasinggit, tungud nga kalabanankananda ara gid gani kaulam kon basi nagtiriponsanda. 33May tao doto nga si Alejandro nga gin-tolod ang mga Judio sa onaan agud magpasanagnga sanda nga mga Judio ara labut sa ginaimonanday Pablo. Ginalsa na anang alima agud pai-pusun ang mga tao. 34 Piro pagkaulam ang mgatao nga tana Judio, sigi run andang siringgit nganagakoon, “Gamanan si Artemis nga ginasimbaang mga taga-Efeso!” Kag sa sulud darwa ka orasmaman lang dato andang ginasinggit.

35 Ang ori, ang mga tao napaipus ra gid angmanogdomara ang siodad. Pagkatapos makonna, “Mga kasimanwa nga mga taga-Efeso, angtanan nga mga tao nakaulam nga kita nga taga-Efeso maman ang manogasikaso anang timplo niArtemis nga gamanan kag ang sagrado nga batonga naolog alin sa langit. 36 Ara may makapang-inwara sa mga butang nga dia. Gani, abi pagpat-away kamo, kag indi kamo magsari dinaso-daso.37 Gindara nindo digi ang mga tao nga dia, piro

Binoatan 19:38 177 Binoatan 20:23dia sanda ara magpanakaw sa atun timplo kagara sanda ra nagpakalain sa atun diosa. 38 Kon siDemetrio kag anangmga kaiban ngamga pandaymay kaso kontra sa kon kino man, may mga kortikagmaymgamanogukumkita. Doto nanda dapatdaraun andang mga kaso. 39 Piro kon kamo mayiba pa gid nga riklamo, dan kinanglan ariglaun saanang rigolar nga pagtiripon angmga pomoloyo.40 Dadi dilikado kita sa atun ginaimo nga dia ngapagginamo, ay basi kon iakosar kita ang mgamanogdomara ang Roma. Ara kita gid rason ngaitaw kon basi ginimo ta dia.” 41 Pagkaambal nadia, ginpaoli na dayon ang mga tao.

20Si Pablo sa Macedonia kag sa Grecia

1 Pagkatapos ang pagaramo, ginpatawag niPablo ang mga tomoloo. Ginlaygayan na sandanga dapat magpakarigun sanda, kag pagkataposdayon tanang lisinsia nga tana mapa-Macedonia.2 Dorong logar anang ginpangayanan doto saMacedonia kag ginparigun na ra ang mga to-moloo paagi sa anang mga ambal kananda.Pagkatapos nagdiritso tana sa Grecia, 3 kag nag-tinir tana doto tatlo ka bolan. Ang tana malayagrun andan pa Siria, nasapoan na anang plano angmga Judio nga kon paiwan tana patayun, ganinaisip na nga mas mayad pa nga mapanaw tanarun lang kag sa Macedonia tana ruman maagi.4Nagtabid kanana si Sopater nga taga-Berea ngabata ni Pirro, si Aristarco kag si Segundo ngamga taga-Tesalonica, si Gayo nga taga-Derbe, siTimoteo, kag ang mga taga-Asia nga si Tiquicokag si Trofimo. 5 Pagabot namun sa Filipos,nagona sanda kanamun sa Troas kag doto nandakami ginulat. 6 Ginpalapas namun ang Pista angTinapay nga ara Pampaabok bago kami naglargaalin sa Filipos. Lima ka adlaw amun biyai bagokami nakaabot kananda sa Troas. Kag nagtinirkami doto pito ka adlaw.

Ginbanaw si Eutico sa Troas7 Ang sabado gabi nagtiripon kami agud

magkomonion, kag tungud nga si Pablo malargasa madason nga adlaw nagwali tana asta tunganggabi. 8 Doro ang mga solo doto sa ibabaw ngakoarto nga amun ginatiponan. 9 May soltirodoto nga anang aran si Eutico nga nagapongko sabintana. Kag tungudnga anangwali ni Pablomal-abug gindoyog tana kag ang ori namuukan kagnaolog sa bintana alin sa pangatlo nga panalugan.

Gani pagakoat nanda patay tana run. 10 Pironaglosong si Pablo, kag pagabot na kay Euticogindapaan na kag akusun. Makon na dayonsa mga tao, “Indi kamo magpakulba. Boi tanarun!” 11Kag nagbalik tana sa ibabaw, nagpamiak-piak ang tinapay kag nagkaun. Pagkakaun nanagambal tana pa gid kananda asta masanag.Pagkatapos nagpanaw tana. 12 Ang soltiro tananga naolog gindara nanda paoli nga boi, kagnalipay sanda nga mayad.

Alin sa Troas pa-Mileto13 Nagsakay kami sa sakayan pa-Ason, ay

nagkoon si Pablo nga apitun tana sa Ason tungudnga tana sa takas maagi paayan doto. 14 Ganipagkirita namun sa Ason, ginpasakay namuntana kag nagdiritso kami sa Mitilene. 15 Alin saMitilene, nagdiritso kami pa gid sa Quio kag pag-dason nga adlaw nakaabot kami doto. Maomannga adlaw sa Samos kami, kagmaomanpa gid ngaadlaw sa Mileto kami run. 16Ara kami magapit saEfeso ay indi gosto ni Pablo nga maatraso tana saprobinsya angAsia, tungudnga nagadali tana ngamakaabot sa Jerusalem bago magabot ang adlawang Pentecostes.

Anang Pamilin-bilin ni Pablo sa mga Maulam-ulam sa Efeso

17 Doto sa Mileto nagpasogo si Pablo sa Efesonga magayan kanana ang mga maulam-ulam angmga tomoloo doto. 18 Pagabot nanda, makonni Pablo kananda, “Naulaman nindo kon paiwanakun paginawi ang ako kaiban nindo pa, alin gidakun pagabot sa probinsya ang Asia. 19 Nagsirbiako sa Ginoo nga may pagpaubus kag pirmi akunpanangis. Doro ra ngamga kalisud akun ginantostungud sa mga malain nga mga paito ang mgaJudio kontra kanakun. 20 Naulaman nindo ranga ara ako gid nagawid-awid sa akun pagsogidkanindo ang mga butang nga para sa indongkaraayadan, nga akun ginatodlo sa pobliko kagsa indong mga balay. 21 Pario ko nga ginpaan-daman ang mga Judio kag bukun mga Judio ngakinanglan maginulsul sanda run sa andang mgasala kag magliso sa Dios, kag kinanglan ra ngamagtoo sa atun Ginoong Jesus. 22 Dadi, maayanako sa Jerusalem tungud nga maman anang sogoang Ispirito Santo kanakun. Ara ako kaulamkon ano ang matatabo kanakun doto. 23 Akunnaulaman lang nga sa bisan diin nga siodadakun ginayanan, ang Ispirito Santo nagpaandamkanakun nga ang prisoan kag ang pagingabot

Binoatan 20:24 178 Binoatan 21:14nagaulat kanakun. 24 Piro abir kon ano angmatabo kanakun, basta matapos ko ang obra ngaginapaobra kanakun ni Ginoong Jesus, nga itodloko ang Mayad nga Barita parti sa anang kalooyang Dios.

25 “Nalibot ko kamo tanan sa akun pagpang-walian anang ginarian ang Dios, kag dadi naula-man ko nga indi kita run magkirita. 26 Ganisogidan ko kamo dadi, nga konmay dian kanindonga indi malowas ara ako ron sarabatun sa Dios.27 Ay ara ako gid may gintago kanindo parti saanang kabubutun ang Dios. 28 Bantayi nindo ngamayad indong kaogalingun kag bantayi nindo raang tanan anang mga tao ang Dios nga ginapa-bantayan kanindo ang Ispirito Santo. Asikasoonnindo gid nga mayad ay gintobos sanda ang Diospaagi sa anang dogo anang Bata mismo. 29 Aynaulaman ko nga kon makaalin ako ron maymga mapintas nga mga manogtodlo nga maga-dapun kanindo kag magarangga indong gropo.30 Magaabot ra ang oras nga mismo sa indonggropo may mga tao nga magasogid ang binotigagud patalangun ang mga tomoloo kag agudsanda andang sonodon. 31Ganimagandam kamo,kag dumdumun nindo nga sa sulud tatlo ka toig,adlaw-gabi, ginlaygayan ko kamo nga tanan ngamay mga pagtangis pa.

32 “Kag dadi ginaintriga ko kamo sa Dios kagsa anang ambal parti sa anang kalooy. Diaang makaparigun indong pagtoo kag makatawkanindo ang tanan nga kaarayadan nga ananggintigana para sa tanan nga naging anang mgabata. 33 Ara ko pangintrisa indong mga koartakag mga lambong. 34Kamo mismo nakaulam nganagobra ako agud may gastoson ako kag akunmga kaiban. 35 Ginimo ko dato agud ipakita kokanindo nga paagi sa osto nga pagpangabudlaydapat maboboligan ta ang mga malisud. Dumdu-mun ta pirmi anang koon ni Ginoong Jesus ngamas mabaul atun kalipay kon kita ang nagatawkaysa kon kita ang ginatawan.”

36 Pagkatapos ambal ni Pablo nagloodtana kaiban ang tanan kag nagpangamoyo.37Nagtangis sanda nga tanan, kag ginakus nandasi Pablo kag ginarukan. 38 Nagkasubu sanda ngamayad tungud nga nagkoon si Pablo nga indisanda run gid magkirita. Pagkatapos, ginatudnanda si Pablo sa sakayan.

21Anang Pagayan ni Pablo sa Jerusalem

1 Naglisinsya kami kananda kag maglarga.Gindiritso namun lang amun rombo astanakaabot kami sa Cos. Pagdason nga adlawnagdiritso kami sa isla ang Rodas. Kag alindoto nagdayon kami sa Patara. 2 Doto sa Pataramay nakita kami nga sakayan nga mapaayan saFenicia, gani nagsakay kami. 3 Nagparapit kamisa isla ang Cipre, piro ara kami nagpondo dotokondi naglubas kami sa too kampi kag nagdiritsosa probinsya ang Siria. Doto kami nagpondo sabanwa ang Tiro ay nagdiskarga doto ang sakayan.4 Ginpangita namun ang mga tomoloo doto,kag nagdayon kami kananda sa sulud sangkasimana. Paagi sa anang gaum ang Ispirito Santo,ginpaandaman nanda si Pablo nga indi tanamagayan sa Jerusalem. 5 Piro pagkatapos sangkasimana nagpadayon kami pa ra gid sa amun biyai.Tanan sanda, pati andang asawa kag mga batanagatud kanamun sa goa ang siodad. Nagloodkami tanan doto sa baybay kag nagpangamoyo.6 Pagkatapos nga kami nakalisinsya kanandanagsakay kami sa sakayan kag sanda tana nagoli.

7 Pagalin namun sa Tiro nagpadayon kami saamun biyai paayan sa Tolemaida. Pagabot na-mun doto nagpakigkita kami sa mga tomolookag nagtinir kami doto kananda sangka adlaw.8 Pagkatapos naglarga kami ruman pa Cesarea.Pagabot namun doto nagayan kami sa anangbalay ni Felipe nga manogwali ang Mayad ngaBarita, kag doto kami nagdayon. Si Felipe ngadia isara sa pito ka tao nga ginpili ang ona saJerusalem nga magbolig sa mga apostolis. 9 Apatanang mga bata nga daraga nga poros propita.10 Pagkatapos pira ka adlaw may nagabot ra ngapropita alin sa Judea. Anang aran si Agabo.11 Ginayanan na kami, kag ginbuul na anangakus ni Pablo kag gingapos na dayon anangkaogalingun nga mga siki kag alima. Makonna dayon, “Sono sa ambal ang Ispirito Santo,toladia anang imoon ang mga Judio sa Jerusalemsa anang tagya ang akus nga dia, kag iintrigatana dayon sa mga bukun Judio.” 12 Pagkabatinamun dato, kami kag ang mga tomoloo dotonagpangabay kay Pablo nga kon maimo indi tanarun magayan sa Jerusalem. 13 Piro anang sabatni Pablo toladia, makon na, “Basi nagaparanangiskamo? Ginaparoya nindo ako lang. Priparadoako nga magpagapos, kag bisan mapatay pa ganisa Jerusalem para kay Ginoong Jesus.” 14 Indinamun gid mapigaran si Pablo, gani nagkoonkami run lang nga, “Kabay pa nga matoman

Binoatan 21:15 179 Binoatan 21:36anang kabubutun ang Ginoo.”

15 Pagkatapos nga makatinir kami doto piraka adlaw, ginimus namun amun mga dara kagnagpa-Jerusalem. 16May mga somolonod ra angGinoo nga alin sa Cesarea nga nagtabid kanamunsa Jerusalem. Gindara nanda kami sa anangbalay ni Mnason nga taga-Cipre kag doto kaminagdayon. Si Mnason nga dia isara sa mga onanga mga somolonod ni Jesus.

Ginbisita ni Pablo si Santiago17 Pagabot namun sa Jerusalem, malipayun

nga ginbaton kami ang mga tomoloo. 18 Angmadason nga adlaw, kami kag si Pablo nagbisitakay Santiago. Doto ra ang mga maulam-ulamang mga tomoloo. 19 Ginkomosta sanda ni Pablokag ginsogidan na sanda dayon ang tanan ngaanang ginimo ang Dios sa mga bukun Judio paagikanana.

20Pagkabati nanda sa anangmga ginsogid nag-dayaw sanda tanan sa Dios. Makon nanda dayonkay Pablo, “Ulam mo kabogto, linibo ron angmga Judio nga nagatoo kay Jesus kag sanda tanannagasonod gid sa KasogoanniMoises. 21Nakabatisanda nga ikaw kono nagatodlo sa mga Judionga nagaoli sa anang logar ang mga bukun Judionga indi sanda run dapat magsonod sa anangKasogoanniMoises. Nagakoon kawkononga indinanda run pagtoriun andang mga bata kag indirun da magsonod sa iba pa nga mga soronodonang mga Judio. 22Ano kabay dadi ang mayad ngaimoon? Tungudnga sigorado gidngamababatiannanda nga digi kaw run. 23Mayad sigoro sonodonmo amun ipaimo kanimo. May apat digi ka lalakinga may pinangako sa Dios. 24 Magtabid kawkananda kag imoon nindo anang ginakoon angKasogoan parti sa pagtoman ang may pinangakosa Dios agud maging limpyo. Bayadan mo raandang mga kinanglan sa pagalad sa Dios agudsarang sanda run kapabolog. Maman dia angpaagi nga ang tanan makaulam nga ang mgabarita nga andang nabati parti kanimo bukunmatood, tungud nga makikita nanda nga ikawnagatoman pa ra anang Kasogoan ni Moises.25 Karon, kon parti sa mga bukun Judio nganagatoo kay Jesus, nakapadara kami run solatkananda parti sa amun ginkasogtanan nga dapatindi sanda magkaun ang mga pagkaun nga gi-nalad sa mga dios-dios, okon dogo, okon angmgaginpatay nga aramakadogo. Kag dapat indi sandamagolid sa bukun andang asawa.” 26 Gani ang

madason nga adlaw gindara ni Pablo ang apat ngadato ka lalaki kag nagintra tana sa andang pag-pakalimpyo sono sa andang pinangako. Pagkata-pos nagayan dayon si Pablo sa timplo agud isogidkon sano matatapos andang pagpakalimpyo, aypagkataposmay ialad ngamga sapat para sa kadaisara kananda.

Si Pablo Gindakup sa Timplo27Datong madali run lang matapos ang ikapito

ka adlaw sa andang pagpakalimpyo, may mgaJudio nga alin sa probinsya ang Asia nga nakakitakay Pablo sa Timplo. Ginsolsolan nanda angtanan nga mga tao doto sa timplo nga dakupunsi Pablo. 28Nagsinggit sanda, makon, “Mga taga-Israel, bolig kamo! Maman dia ang tao nganagapanodlo bisan diin tana magayan kontrakanatun nga mga Judio, kontra sa Kasogoan niMoises, kag kontra sa timplo nga dia. Bukunlang dan, kondi gindara na pa digi sa sulud angtimplo ang mga tao nga bukun Judio, gani gin-parisna na pa ang sagrado nga dia nga logar!”29 (Toladia andang koon tungud nga nakita nandasi Trofimo nga taga-Efeso nga nagtabid kay Pablodoto sa Jerusalem kag andang kaisip gindaratana ni Pablo sa timplo.) 30 Gani nagkinagoloang mga tao sa bilog nga Jerusalem kag nagdi-nagusu sanda paayan sa timplo agud dakupunsi Pablo. Pagkadakup nanda kanana doto sasulud, gingoyod nanda tana pagoa, kag ginsir-adoan nanda nga lagi ang poirtaan. 31 Patayunnanda run andan si Pablo, garingmaynagsogid sakomandir nga Romano nga ang mga tao sa bilognga Jerusalem nagaginamo. 32 Gani nagdara ngalagi ang komandir mga kapitan kag mga soldadodoto sa mga tao nga nagatiripon. Pagkakitaang mga tao sa komandir kag sa mga soldadoginuntatan nanda bogbog si Pablo. 33 Ginayananang komandir si Pablo kag ginpadakup, kag nag-sogo tana nga gaposon si Pablo darwa ka kadina.Pagkatapos nagpamangkot dayon ang komandirsa mga tao, makon na, “Sino ang tao nga dia kagano anang ginimo?” 34 Piro iba-iba ang sabat ngaanang nabatian, kag tungud sa sobra nga pagki-nagolo angmga tao indimaulaman ang komandirkon ano gid ang natabo. Gani ginmandaran naanangmga soldado nga daraun si Pablo sa koartil.35 Pagabot nanda sa may agdanan ang koartil,ginakwat nanda run lang si Pablo tungud nganagagorolo ang mga tao 36 kag sigi andang sonodnga nagasiringgit nga patayun tana.

Binoatan 21:37 180 Binoatan 22:21Ginsabat ni Pablo ang mga Akosasyon

37 Datong masulud sanda run gid sa koartilmakon ni Pablo sa komandir, “May iambal akoandan kanimo.” Makon ang komandir, “Antigokaw gali magambal Griego? 38 Akun pagsarigikaw ang lalaki nga taga-Egipto nga kano langdaya nagdomara sa pagribildi sa gobyirno. 4,000ka tao nga mairisug kag poros armado anangnadara sa naligwin nga logar.” 39 Nagsabat siPablo, makon na, “Ako Judio nga taga-Tarso saprobinsya ang Cilicia. Ang Tarso bukun basta-basta nga siodad. Gani kon maimo, abi paambalaako ra anay sa mga tao.” 40 Gintogotan tana angkomandir ngamagambal, gani nagtindug si Pablosa agdanan kag nagsinyas tana sa mga tao ngamay iambal tana. Datong nagipus sanda run,nagambal tana sa Hebreo nga ambal, makon na,

221“Mga kabogto kagmga ginikanan, abi pamatii

nindo anay akun mga rason sa pagdipinsa akunkaogalingun!” 2 Pagkabati ang mga tao nga tananagaambal sa andang ambal nga Hebreo, nagipussanda pa gid. Kag nagpadayon ambal si Pablo,makon na, 3 “Ako Judio nga nabata sa Tarsosa probinsya ang Cilicia, piro digi ako nagbaulsa Jerusalem. Nagiskwila ako digi kag nagingmaistro ko si Gamaliel. Natoman ko nga mayadang Kasogoan nga ginsonod atun mga kaolang-olangan. Kag pario kanindo dadi, maukud ako sapagsirbi sa Dios. 4 Ginpangingabot ko kag ginpa-matay ang mga nagasonod sa anang panodlo niJesus. Bukun lang ang mga lalaki kondi pati angmga babai akun ginpangdakup kag ginpapriso.5 Ang pinakamataas nga pari kag ang tanan ngamimbro ang Konsilyo makapamatood sa akunginaambal nga dia. Sanda mismo ang nagtawkanakun ang mga solat nga para sa atun kaparionga Judio doto sa Damasco. Kag tungud saawtoridad nga gintaw kanakun sa mga solat ngadato, nagayan ako sa Damasco agud pandakupunang mga tao nga nagatoo kay Jesus kag daraunpabalik digi sa Jerusalem agud silotan.

Ginsaysay ni Pablo kon Paiwan naNakilala si Jesus(Bin. 9:1-19; 26:12-18)

6 “Nagaingogto gid dato ang adlaw kag na-gaingabot kami run sa Damasco. Golpi langnga may masolaw nga sanag alin sa langit nganaglanyag sa akun palibot. 7 Natomba ako sa

logta kag may nabatian ako nga limug nga na-gakoon kanakun, makon, ‘Saulo, Saulo! Basi gi-naingabot mo ako?’ 8Nagpamangkot ako, makonko, ‘Sino kaw, Ginoo?’ Makon ang limug kanakun,‘Ako si Jesus nga taga-Nazaret nga imong gi-naingabot.’ 9 Nakita ra akun mga kaiban angsanag nga dato, piro ara sanda kabati anangginakoon ang nagambal kanakun. 10 Kag nagpa-mangkot ako pa gid, makon ko, ‘Ginoo, ano akunimoon?’ Makon na, ‘Pagtindug kag magdiritsosa Damasco. Doto may masogid kanimo kon anoanang ginapaimo ang Dios kanimo.’ 11 Nabolagako tungud sa kasolaw ang sanag nga dato. Ganiginagobay ako ron lang akun mga kaiban paayansa Damasco.

12 “Doto sa Damasco may tao nga anang aransi Ananias. Dia nga tao matinomanun gid sa atunKasogoan kag ginataod ang tanan nga mga Judionga nagaistar doto. 13 Nagayan tana kanakunkagmagkoon, makon na, ‘Kabogto, makakikita karun.’ Kag dato nga lagi nagbalik akun panulungkag nakita ko si Ananias. 14 Makon na kanakun,‘Ginpili kaw anang Dios atun kaolang-olanganagud maulaman mo anang kabubutun, kag agudmakita mo si Jesus nga Matarung kag mabatianmo anang limug mismo. 15 Ay magasogid kawsa tanan kon ano imong nakita kag nabatian.16 Gani indi ka run magpabayabaya. Pagtindugkag magpangamoyo sa Ginoo kag magpabunyag,kag mapatawad dayon imong mga sala.’ ”

Si Pablo Ginsogo ngaMagwali sa mga Bukun Judio17 “Pagkatapos dato nagbalik ako sa Jerusalem

kag mintras nagapangamoyo ako sa timplo mayginpakita kanakun ang Dios. 18 Nakita ko siGinoong Jesus kag nagkoon tana kanakun, makonna, ‘Magdali-dali kaw alin digi sa Jerusalem, ayang mga tao digi indi magbaton sa imong gina-sogid parti kanakun.’ 19Makon ko kanana, ‘Piro,Ginoo, basi indi sanda magpati ay sanda mismokaulam nga dato anay nagpangayan-ayan ako samga simbaan ang mga Judio agud pandakupunkag pamalbalun ang mga tao nga nagtoo kan-imo. 20 Kag pagpatay kay Esteban nga imongmanogbarita parti kanimo, isara ako ra doto samga nagakompormi nga patayun tana, kag akopa gani ang nagbantay anang mga lambong angmga nagpatay kanana.’ 21 Piro makon roman angGinoo kanakun, ‘Magalin kaw digi, tungud ngaipadara ta kaw samarayu nga logar agud iwalimoakun mga ambal sa mga bukun Judio.’ ”

Binoatan 22:22 181 Binoatan 23:1522 Pagkaambal dia ni Pablo, ara run nagpamati

kanana ang mga tao. Nagsiringgit sanda run ngatodo, makon nanda, “Pataya nindo tana! Dapatmadora digi sa kalibotan ang toladan nga mgatao!” 23Sigi andang siringgit, kag ginabuul nandaandang mga lambong nga panguslub kag na-gasaboag ang yabok paibabaw. 24 Gani nagman-dar ang komandir nga Romano sa anangmga sol-dadongapasuludun run si Pablo sa koartil kag an-oton agud masogid tana kon ano nga sala anangnaimo nga basi ang mga tao nagasiringgit to-ladato kontra kanana. 25 Piro mintras ginagaposnanda run si Pablo agud anoton, nagpamangkotsi Pablo sa kapitan nga nagatindug doto sa anangmarapit, makon na, “Ginatogot bala sa kasogoannga anoton nindo ang tao nga pomoloyo angRoma bisan ara nindo pa maimbistigar kon maysala okon ara?” 26Pagkabati dato ang kapitan, gi-nayanan na ang komandir kag magkoon, makonna, “Ano imong ginapaimo nga dia, ay Romanogali ang tao nga dan!” 27 Gani, nagayan angkomandir kay Pablo kag ginpamangkot na tanakon tana pomoloyo manda ang Roma. Makonni Pablo, “Uu.” 28 Makon dayon ang komandir,“Ako naging pomoloyo ang Roma tungud nganagbayad ako mabaul nga kantidad.” Makon niPablo, “Piro ako tana anang pomoloyo ang Romaalin pa akun pagkabata.” 29 Nagatras nga lagiang mga soldado nga magaanot ron andan kayPablo. Pati ang komandir ginadlukan ra tungudnga ginpagaposna si Pablo ngapomoloyo gali angRoma.

Si Pablo Gindara sa Konsilyo30 Gosto pa gid masigoro ang komandir kon

basi ginaakosar ang mga Judio si Pablo; gani angnagdason nga adlaw ginpaobad na anang mgakadina ni Pablo kag nagpatawag tana miting samga manogdomara nga mga pari kag ang bilogang Konsilyo. Gindara na dayon si Pablo dotokananda.

231Ginsulung nga mayad ni Pablo ang mga mim-

bro ang Konsilyo kagmagkoon, “Mga kasimanwa,kon parti sa akun kaboi, limpyo akun konsin-sya sa Dios, bisan dadi.” 2 Pagkaambal dato niPablo ginsogo ang pinakamataas nga pari ngasi Ananias ang mga nagatirindug marapit kayPablo nga sampalun anang baba. 3 Makon niPablo kanana, “Sampalunka ra angDios, ikawngasalimpapaw! Nagapongko kaw dian agud osgaran

ako sono sa Kasogoan, piro ginalapas mo ra angKasogoan sa imong pagsogo nga sampalun ako!”4 Makon ang mga tao nga nagatirindug marapitkay Pablo, “Ginainsolto mo anang pinakamataasnga pari ang Dios!” 5 Makon ni Pablo, “Ara akokaulam nga tana gali ang pinakamataas nga pari.TungudnganagakoonangKasolatannga indi kitadapat magambal malain kontra sa nagadomarakanatun.”

6 Pagkakita ni Pablo nga may mga Saduceo kagmga Pariseo nga nagatambong doto, nagambaltana mabaskug sa mga mimbro ang Konsilyo,makon na, “Mga kabogto, ako sangka Pariseo, kagPariseo ra akun tatay asta sa akun mga kaolang-olangan. Ako ginaakosar digi dadi tungud nganagasarig ako nga may pagkabanaw.”

7 Pagkaambal na dato, nagginamo ang mgaPariseo kag ang mga Saduceo kag nagturunga-tunga ang Konsilyo. 8 Nagtoladato tungud ngasono sa mga Saduceo ang mga patay indi runmabanaw. Ara sanda ra nagapati nga may mgaangil okonmga ispirito. Piro dia tanan ginapatianang mga Pariseo. 9 Gani ang risolta, nagamat-amat sanda rilingaw doto. Ang ori may mgamanogtodlo ang Kasogoan nga mga Pariseo nganagtindug kag nagsinggit, makon nanda, “Arakami nakikita nga sala sa tao nga dia. Sabunmanda may ispirito okon angil nga nagpakigam-bal kanana!”

10Gani nagdogangpa gid andangpagdiriskosyon,asta ang komandir ginadlukan ay basi konorognitun ang mga tao si Pablo. Gani nagmandartana sa anang mga soldado nga maglosong kagbulun si Pablo doto sa mga tao kag daraun sakoartil.

11 Pagkagabi nagpakita ang Ginoo kay Pablokag magkoon, makon na, “Indi kaw magkaadluk!Ay kon paiwan kaw nagsogid parti kanakun digisa Jerusalem, kinanglan nga toladan ra imongimoon doto sa Roma.”

May Plano nga Patayun si Pablo12 Pagkaaga nagmiting ang mga Judio kag

nagplano sanda kon ano andang imoon. Nag-panompa sanda nga indi sanda magkaun kagindi maginum mintras indi nanda mapatay siPablo. 13 Sobra 40 ang nagkarasogot nga toladatoandang imoon. 14 Pagkatapos nagayan sanda samanogdomara nga mga pari kag mga maulam-ulam angmga Judio kagmagkoon, “Nagpanompakami nga indi kami magkaun bisan ano mintrasindi namun mapatay si Pablo. 15 Gani kamo kag

Binoatan 23:16 182 Binoatan 24:5ang Konsilyo magpaulam sa komandir ang mgasoldado nga Romanonga gosto nindo nga ipadarana ruman digi kanindo si Pablo. Konon nindonga gosto nindo nga maimbistigar tana gid ngamayad. Piro bago tana makaabot digi patayunnamun tana.”

16Garing dia nga plano nabatian anang inablusnga lalaki ni Pablo, nga bata anang kabogto ngababai. Gani nagayan tana sa koartil kag ginsogi-dan na si Pablo. 17 Gintawag dayon ni Pablo angisara sa mga kapitan doto kag magkoon, “Darara ang soltiro nga dia doto sa komandir ay mayisogid tana kanana.” 18 Gani gindara tana angkapitan doto sa komandir. Pagabot nanda dotomakon na, “Gintawag ako ang priso nga si Pablokag nagpangabay tana nga daraun ko digi kanimoang soltiro nga dia ay may isogid tana kono kan-imo.” 19 Ginkaputan ang komandir anang alimaang soltiro kag gindara na sa logar nga indi sandamabatian ang iba. Pagkatapos ginpamangkot natana dayon kon ano anang inogsogid kanana.20 Makon ang soltiro, “Nagkarasogot ang mgaJudio nga pangabayun kaw nanda nga si Pablodaraun sa Konsilyo aruman ay kono imbistigarunnanda gid nga mayad si Pablo. 21 Piro indi kawmagpati kananda, ay sobra 40 ka tao ang ma-bantay kag malambay kay Pablo. Nagpanompasanda nga indi sandamagkaun kag indi maginummintras indi nanda mapatay si Pablo. Priparadosanda run dadi kag nagaulat run lang kon togotanmo.” 22Makon ang komandir kanana, “Indi kawgidmagsogid bisan kino nga ginsogidanmo ako.”Pagkatapos ginpaoli na dayon ang soltiro.

Si Pablo Ginatud kay Gobirnador Felix23 Ginpatawag nga lagi ang komandir ang

darwa sa anang mga kapitan kag makon nakananda, “Magpriparar kamo 200 ka soldado ayipadara ko kamo sa banwa ang Cesarea. Magdarakamo ra 70 ka mga manogkabayo kag 200 raka soldado nga manogbangkaw. Karon sa gabimga alas noibi indong panaw. 24 Magpripararkamo ra mga kabayo nga sarakayan ni Pablo.Bantayan nindo tana gid nga mayad agud inditana maiwan asta makaabot tana kay GobirnadorFelix.” 25 Kag nagsolat dayon ang komandir saGobirnador, makon anang solat:

26 “Taraodon nga Gobirnador Felix, ako si Clau-dio Lisias. Nagapangomosta ako kanimo. 27 Angtao nga dia nga akun ginapadara kanimo gin-dakup ang mga Judio kag patayun nanda run

andan. Piro pagkaulam ko nga tana Romano,nagdara ako mga soldado agud lowasun tana.28Gosto ko andan ngamaulaman kon ano andangriklamo kontra sa tao nga dia, gani gindara kotana sa andang Konsilyo. 29Kag sono sa akun pag-pangosisa ara gid may naimo nga malain ang taonga dia agud patayun tana okon prisoon. Andangakosasyon kontra kanana parti lang gid sa andangkaogalingun nga kasogoan. 30Gani pagkaulam konga dia tana ginplanoan run ang mga Judio ngapatayun, naisipan ko nga mas mayad pa ipadarako tana dian kanimo. Kag ginkonan ko ron daang mga may riklamo kontra kanana nga kanimonanda daraun andang akosasyon.”

31 Ginsonod ang mga soldado ang ginpaimokananda. Kag ang gabi nga dato ginbuul nanda siPablo kag gindara sa Antipatris. 32 Pagkaaga, angmga soldado nga nagaparanaw lang nagbalik sakoartil. Ang mga nagasakay tana sa kabayo ma-man run lang anang kaiban ni Pablo. 33 Pagabotnanda sa Cesarea gintaw nanda ang solat kagginintriga si Pablo sa Gobirnador. 34 Pagkabasana ang solat, ginpamangkot na si Pablo kon taga-diin tana nga probinsya. Pagkaulam na nga taga-Cilicia, 35 makon na, “Bistaun ko imong kasopagabot ang mga tao nga nagaakosar kanimo.”Kag ginpabantayan na si Pablo doto sa palasyonga ginpatindug ni Herodes.

24Si Pablo Ginakosar ang mga Judio

1 Pagkalubas lima ka adlaw, nagpa-Cesarea siAnanias nga pinakamataas nga pari. Kaiban naang pira ka mga maulam-ulam ang mga Judiokag ang abogado nga si Tertulo. Nagayan sandakay Gobirnador Felix kag ginsogid nanda kananaandang kaso kontra kay Pablo. 2 Pagkatawag kayPablo, si Tertulo nagompisa run saysay anangkaso kontra kay Pablo. Makon na, “Taraodon ngaGobirnador, tungud sa imong mayad nga pag-domara naging malawig ang kalinung sa amunbanwa. Kag bukun lang dan kondi doro imongnaimo nga kaarayadan para sa amun banwa.3 Gani mabaul gid amun pagpasalamat kanimokag indi namun gid dia malipatan. 4 Karon, tun-gud nga indi namun gosto nga maatraso imongoras, ginapangabay ko lang nga kon maimo,pamatian mo ra anay amun matagud nga in-ogsaysay. 5 Nakita namun nga ang tao nga diamasyado kapirwisyo. Nagadara tana golo sa mga

Binoatan 24:6 183 Binoatan 25:3Judio sa bilog nga kalibotan, kag nagadomaratana sa sikta nga kon tawagun Nazareno. 6Pati saamun timplo gosto na nga magimo mga butangnga ara ginatogotan amun Kasogoan. Gani ma-man dan nga gindakup namun tana. [Sintinsyaannamun tana run andan sono sa amun Kasogoan,7 piro nagabot ang komandir nga si Lisias kagginpoirsa na buul kanamun si Pablo. 8Pagkataposnagkoon tana nga kon sino ang may kaso kontrakay Pablo kinanglan magayan kanimo.] Konpamangkoton mo ang tao nga dia maulaman momismo kanana kon basi ginaakosar namun tana.”9 Kag makon da ang mga Judio, “Matood gid angtanan nga dan nga anang ginsogid.”

Ginsabat ni Pablo ang Kaso Kontra kanana10 Pagkatapos dato, ginsinyasan ang Gobir-

nador si Pablo nga tana run ang magambal.Kag makon dayon ni Pablo, “Naulaman ko ngamaboay run imong pagwis digi sa nasyon ngadia. Gani nalilipay ako nga magdipinsa akunkaogalingun digi kanimo. 11 Kon imong osisaun,maulaman mo nga dosi pa lang ka adlaw angnaglubas nga ako nagabot sa Jerusalem agudmagsimba. 12 Ang mga Judio nga dia ara gidkakita nga nagpakigdiskosyon ako bisan kinookon nagagolo ang mga tao doto sa timplo okonsa anang mga simbaan ang mga Judio, okon sadiin man nga logar sa siodad. 13 Indi nanda ganimaproibaan kanimo nga matood andang mgaakosasyon kanakun. 14 Piro ang mga butang ngaakun ginaako kanimo maman dia: ang Dios ngaginsimba amun mga kaolang-olangan ginasimbako sa matood nga paagi, nga sono sa mga taonga dia, sala kono nga sikta. Piro nagapatiako ra sa tanan nga nasolat sa anang Kasogoanni Moises kag sa tanan nga ginsolat ang mgapropita. 15 Kag akun pagsarig sa Dios pario rakananda, nga tanan nga mga tao, mayad kagmalain, babanawon na. 16 Gani ginaimoratan konga magimo ang mayad agud limpyo pirmi akunkonsinsya sa Dios kag sa akun isigkatao.

17 “Pagkalubas ang pira ka toig nga ara akosa Jerusalem, nagbalik ako doto agud magdarakoarta nga inogbolig sa akun mga kasimanwakag agud makaalad ako ra sa Dios doto sa tim-plo. 18 Kag doto nanda ako gani naabotansa timplo nga nagaalad pagkatapos nga akunnatoman anang ginakoon ang Kasogoan parti sapagpalimpyo sa panulung ang Dios. Malaka langang mga tao doto ang oras nga dato; kag ara

golo. 19 Garing may mga Judio doto nga alin saprobinsya ang Asia. Sanda maman andan angmagatobang kanimo kon may riklamo sanda gidman kontra kanakun. 20 Piro tungud nga arasanda digi, mayad pa kon magsogid ang mga taonga dia digi nga nagaakosar kanakun kon anonga sala andang nakita kanakun ang pagimbisti-gar kanakun ang Konsilyo. 21 Ay ara iba akunginambal ang nagatindug ako doto kondi dia,‘Ginaakosar nindo ako dadi tungud nga nagapatiako nga ang mga patay banawon.’ ”

22Tungud nga doro ron ang dati nga naulamanni Felix parti sa anang pagpati anang mga so-molonodni Jesus ginpuut na ang bista. Makonna,“Sintinsyaan ko garing ang kaso nga dia konmag-abot ron digi si komandir Lisias.” 23 Pagkataposginbilinan na ang kapitan nga pabantayan siPablo, piro indi pagigpitan, kag togotan anangmga amigo nga magbolig kanana sa anang mgakinanglanun.

Si Pablo sa Atobangan ni Felix kag ni Drusila24 Pagkalubas mga pira ka adlaw nagbalik si

Felix kag gindara na anang asawa nga si Drusilanga Judia. Ginpatawag na si Pablo kag nagpamatitana sa anang ginsaysay parti sa pagtoo kayCristo Jesus. 25 Piro datong nagaambal run siPablo parti sa matadlung nga kaboi, sa pagpu-gung sa kaogalingun, kag parti sa paraabotonnga adlaw ang pagukum, ginadlukan si Felix kagmakon na kay Pablo, “Tama run dan! Ipatawagta kaw ruman lang garing kon may tyimpo ako.”26 Pirmi na gid nga ginapatawag si Pablo kagmagpakigambal kanana ay nagapaabot-abot tanara nga tawan koarta. 27 Pagkalubas darwa katoig si Felix gintulusan ni Porcio Festo bilanggobirnador. Kag tungud nga gosto ni Felix ngamaliagan tana ang mga Judio, ginsalaan na siPablo sa prisoan.

25Si Pablo Nagapilar sa Impirador

1 Karon, nagabot si Festo sa probinsya angJudea bilang gobirnador, kag pagkalubas angtatlo ka adlaw nagalin tana sa Cesarea kag na-gayan sa Jerusalem. 2 Doto ginsogid kananaang mga manogdomara nga pari kag anang mgaopisyalis ang mga Judio andang kaso kontra kayPablo. Kag ginpangabay nanda si Festo nga konmaimo tawan sanda ra pabor, 3 nga paayanun nasi Pablo sa Jerusalem. (Piro andang plano gali

Binoatan 25:4 184 Binoatan 25:27babantayan nanda si Pablo sa dalan kag patayun.)4 Makon ni Festo, “Doto ron lang si Pablo saprisoan sa Cesarea. Ako indi ra lang boay digikondi mabalik ako ron da doto. 5 Gani patabidanindo kanakun indong mga manogdomara kagdoto nanda tana iakosar konmaymalain tana nganaimo.”

6Sobrapa sangka simana anang tinir ni Festo saJerusalembago tananagbalik sa Cesarea. Pagabotna doto, ang madason nga adlaw nagpongkotana sa urukuman kag nagsogo nga pasuludun siPablo. 7 Pagsulud ni Pablo ginlibotan tana ngalagi ang mga Judio nga alin sa Jerusalem, kagdoro andang ginsogid nga mga maburugat ngamga akosasyon kontra kanana nga indi nanda ragani maproibaan. 8 Gindipindian ni Pablo anangkaogalingun. Makon na, “Ara ako naimo nga salakontra sa Kasogoan ang mga Judio okon kontrasa timplo. Kag ara ako ra naimo nga kontra saImpirador ang Roma.” 9 Tungud nga gosto niFesto nga maliagan tana ang mga Judio ginpa-mangkot na si Pablo, makon na, “Ta gostomo ngamagayan sa Jerusalem kag doto ko bistaun imongkaso nga dia?” 10 Makon anang sabat ni Pablo,“Digi ako nagatindug sa korti ang Impirador, kagdigi mo ako dapat sintinsyaan. Ara ako naimonga sala sa mga Judio kag dan naulaman mo ranga mayad. 11 Kon may nalapas gid man akonga kasogoan kag dapat ako silotan kamatayun,batonon ko ang sintinsya kanakun. Piro konara kamatoodan andang mga akosasyon kontrakanakun, indi ako dapat itogyan kananda. Ganimaapilar ako ron lang sa Impirador ang Roma!”12 Nagpagkigsogidanun dayon si Festo sa anangmga mimbro ang konsilyo doto, kag pagkataposmakon na kay Pablo, “Tungud nga nagapilar kawsa Impirador, ipadara ta kaw sa Impirador.”

Si Pablo Ginpaatobang kay Aring Agripa13May pira ka adlaw nagabot sa Cesarea si Ar-

ingAgripa kag anang asawanga si Bernice tungudnga gosto nanda nga bisitaun si Festo nga gobir-nador. 14Datongmakatinir sanda doto pira ka ad-law, ginbarita ni Festo sa ari anang kaso ni Pablo.Makon na, “May priso digi nga ara pagosgariang gobirnador anay nga si Felix. 15 Pagayan kosa Jerusalem ang tao nga dia ginakosar kanakunang mga manogdomara nga pari kag anang mgamaulam-ulam ang mga Judio. Ginpangayo nandagid kanakun nga tana silotan. 16 Nagkoon akokananda nga bukun ogali ang mga Romano nga

silotan ang bisan sino nga ara pa mapaatobangsa mga nagaakosar kanana, kag ara pa matawikaigayonan nga masabat na ang mga akosasyonkontra kanana. 17 Gani nagtabid sanda kanakunpagbalik ko digi sa Cesarea. Ara ko ronpagatrasoaang butang nga dia, kondi pagdason nga adlawnagpongko ako sa ukumankag ginpatawag ko angtao nga dato. 18 Akun pagsarig may mabugatsanda nga akosasyon kontra kanana, piro datongnagaaratobang sanda run, ara sanda ra gali mayginsogid nga malain kontra kanana. 19 Ang mgabutang nga andang gindiskosyonan ara iba kondiparti lang gid sa andang mga pagtoo kag parti satao nga anang aran si Jesus. Patay run ang taonga dia, piro sono kay Pablo boi tana. 20 Indi komaulaman kon ano akun imoon sa kaso nga dia,gani ginpamangkot ko si Pablo kon gosto na ngamagayan sa Jerusalem kag doto mismo bistaunanang kaso. 21Piro si Pablo nagkoonngamaapilartana run lang anang kaso sa Impirador agud angImpiradormismo angmaosgar. Gani nagsogo akonga bantayan tana asta makapadara ko tana saImpirador.” 22Makon ni Agripa kay Festo, “Gostoko ra ngamabatian ang tao nga imong ginakoon.”Makon ni Festo, “Sigi, aruman mababatian motana.”

23 Pagdason nga adlaw nagayan sa korti siAgripa kag si Bernice nga poirti ang pagpadayawsa andang pagkaarianun. Dorong opisyalis angmga soldado kagmga kilala ngamga tao sa siodadang nagtabid kananda. Pagkatapos nagsogo siFesto nga daraun sa sulud si Pablo. Ang si Pablodoto ron sa sulud 24makonni Festo, “Aring Agripakag tanan kamo nga digi dadi, dagi ang tao ngaginakosar kanakun ang mga Judio digi sa Cesareaasta sa Jerusalem. Nagsiringgit sanda nga dianga tao dapat patayun. 25 Piro sono sa akunpagimbistigar ara ako gid may nakita nga malainnga naimo ang tao nga dia agud sintinsyaan tanakamatayun. Kag tungud nga tana nagapilar saImpirador, nagdisidir ako nga ipadara tana saImpirador. 26 Piro ara ako inogsolat sa Impiradorkon basi ginapadara ko tana doto. Gani ginapaa-tobang ko tana kanindo, kag labi run gid kanimoaring Agripa, agud pagkatapos nga maosisa taanang kaso, may isolat ako ron. 27 Tungud ngadaw indi poidi nga ipadara ko sa Impirador angsangka priso nga ara gid maatag nga kaso kontrakanana.”

Binoatan 26:1 185 Binoatan 26:2326

Nagdipinsa si Pablo sa Anang Kaogalingun kayAgripa

1 Makon dayon ni Agripa kay Pablo, “Sigi,ginatogotan ka run nga magambal agud magdip-insa imong kaogalingun.” Gani nagsinyas si Pablonga maambal tana run. Makon na,

2 “Aring Agripa, masoirti ako tungud ngamakakasaysay ko kanimo mismo dadi akunpagdipinsa parti sa tanan nga mga akosasyonang mga Judio kontra kanakun. 3 Nagkoonako nga masoirti ako tungud nga naulaman monga mayad ang tanan nga mga ogali kag mgapagaraway-away ang mga Judio. Gani naga-pangabay ako nga kon maimo pamatian mo akuniambal.

4 “Naulaman ang mga Judio kon paiwan akunkaboi sa akun banwa kag sa Jerusalemompisa angako maistan pa. 5 Kon sanda magsogid lang gidang matood, sanda mismo ang makapamatoodnga alin pa ang onamimbro ako nga lagi angmgaPariseo nga maman ang pinakaistrikto nga siktasa riliyon ang mga Judio. 6 Kag dadi digi ako sakorti tungud nga nagapaabot ako nga imoon angDios anang ginpangako sa amun mga kaolang-olangan. 7Kami nga bali dosi ka tribo nagapaabotnga dia matatabo gid. Gani adlaw-gabi ginasimbanamun ang Dios. Kag Aring Agripa, tungud saakun pagpati sa butang nga dia ginaakosar akoang mga Judio. 8 Kag kamo nga mga Judio,basi indi kamo makapati nga ang Dios sarangmakabanaw ang mga patay?

9 “Ako mismo ang ona nagaisip nga dapat koimoon akun masarangan agud kontraun anangaran ni Jesus nga taga-Nazaret. 10 Kag mamangani dato akun ginimo anay doto sa Jerusalem.Paagi sa awtoridad nga gintaw kanakun ang mgamanogdomara nga mga pari dorong mga bataang Dios akun ginpapriso. Kag pagkatapos ngasanda ginsintinsyaan nga patayun kompormi akora. 11 Doro nga bisis ginlibot ko anang mga sim-baan ang mga Judio agud pangitaun sanda, kagginpasilotan ko agudmagambal sanda kontra kayJesus. Sa sobra akun kasilag kananda nagarabotako sa mga siodad sa marayu nga logar agudingaboton sanda.”

Ginsogid ni Pablo kon Paiwan Tana Nakakilala saGinoo

(Bin. 9:1-19; 22:6-16)12 “Maman dan ang kabangdanan kon basi na-

gayan ako sa Damasco ngamay dara nga solat alin

sa mga manogdomara nga mga pari. Dato ngasolat nagtaw kanakun awtoridad kag nagakoonkon ano akun imoon doto. 13 Nagaingogto giddato ang adlaw, Aring Agripa, kag mintras naga-panaw ako may sanag alin sa langit nga masanagpa sa adlaw nga naglanyag kanakun pati sa akunmga kaiban. 14 Natomba kami tanan sa logta.Pagkatapos may nabatian ako dayon nga limugnga nagambal kanakun sa Hebreo nga ambal.Makon, ‘Saulo, Saulo! Basi ginaingabot mo ako?Ginasilotan mo lang imong kaogalingun ay saimong ginaimo nga dan pario lang sa nagasipakaw sa matarawis nga kaoy.’ 15 Nagpamangkotako, makon ko, ‘Sino kaw, Ginoo?’ Makon angGinoo, ‘Ako si Jesus nga imong ginaingabot.16 Pagbangon kag magtindug. Nagpakita akokanimo tungud nga ginpili ta kaw nga magingakun sorogoon. Sogidanmo ang iba parti sa akunpagpakita kanimo dadi, kag sogidan mo sandara ang mga butang nga akun ipakita kanimo saparaaboton. 17 Sogoon ta kaw sa mga Judio kagsa mga bukun Judio kag ilibri ta kaw sa malainnga gosto nanda nga imoon kanimo. 18 Paagisa imong pagtodlo kananda magamoklat andangmga mata kag magaliso sanda alin sa madulumpaayan sa masanag, kag alin sa anang gaum niSatanas paayan sa Dios. Kag paagi sa andangpagtoo kanakun patawadun sanda sa andangmgasala kag mabibilang sanda ra sa anang mga pinilinga mga tao ang Dios.’ ”

Ginsaysay ni Pablo anang Obra19 “Gani, Aring Agripa, ginsonod ko ang gin-

pakita kanakun nga alin sa langit. 20Primiro nag-wali ako sa Damasco kag pagkatapos sa Jerusalemdayon. Alin sa Jerusalem ginalid ko ang bilog ngaprobinsya ang Judea, kag ginayanan ko ra angmga bukun Judio. Ginwalian ko sanda nga dapatmaginulsul sanda sa andang mga sala kag mag-parapit sa Dios, kag ipakita paagi sa andang mgainimoan nga sanda naginulsul manda. 21Mamandia ang kabangdanan nga gindakup ako ang mgaJudio doto sa timplo kag ginimoratan nanda gidnga patayun ako. 22 Piro ginboligan ako angDios asta dadi. Gani digi ako dadi agud isogid satanan, sa mga dungganun kag bukun, kag akunisogid maman da anang ginsogid anay ang mgapropita kag niMoises kon ano angmagakaratabo:23 nga si Cristo dapat magantos kag mapatay, kagpagkataposmaging pinakaona ngamabanaw alin

Binoatan 26:24 186 Binoatan 27:17sa mga minatay agud magtaw kalowasan sa mgaJudio kag bukun.”

24 Mintras nagaambal pa si Pablo, nagsinggitsi Festo, makon na, “Pablo, nagaomang ka run!Imong sobra nga tinonan maman ang nagapao-mang kanimo!” 25 Makon anang sabat ni Pablo,“Taraodon nga Festo, ara ako nagaomang. Ma-tood akun mga ginaambal kag osto akun isip.26Dia nga mga butang naulaman ni Aring Agripa.Gani ara ako ginaadluki nga magambal kanana.Nasisigoro ko gid nga dia tanan nga mga butangnaulaman na run, tungud nga dia ara natabo sasikrito. 27 Aring Agripa, nagapati kaw bala saanang mga ginkoon ang mga propita? Naulamanko nga nagapati kaw.” 28 Nagsabat si Agripa,makon na, “Sigoro imong kaisip madali-dali moako nga mapatoo kay Cristo, ano?” 29 Makonni Pablo, “Sa madali okon sa maboay, akunpangamoyo sa Dios nga bukun lang ikaw kondiang tanan nga nagapamati kanakun dadi magingKristiano pario kanakun, poira lang sa mga kad-ina nga dia.”

30Nagtindug dayon ang ari, ang gobirnador, siBernice, kag ang tanan nga nagaporongko doto.31 Kag pagkagoa nanda, makon nanda sa isarakag isara, “Ara may naimo nga malain ang taonga dan nga dapat sintinsyaan nga patayun okonprisoon.” 32Makon ni Agripa kay Festo, “Kon aratana magapilar anang kaso sa Impirador, poiditana run andan nga bolyawan.”

27Anang Pagbiyai ni Pablo Paayan sa Roma

1Pagkatapos nga sandamakadisisyonnga kamipalargaun pa-Italia, ginintriga nanda si Pablokag ang iba pa gid nga mga priso kay Julio. SiJulio nga dia sangka kapitan sa mga soldado ngaRomano nga kon tawagun “Batalion ang Impi-rador.” 2Karon, doto sa Cesarea may sakayan ngaalin sa Adramitio nga paralargaun paayan samgaporondoan sa probinsya ang Asia. Gani nagsakaykami sa sakayan nga dato. Nagtawas kanamunsi Aristarco nga taga-Tesalonica sa probinsya angMacedonia. 3Pagdason nga adlaw nakaabot kamisa Sidon. Mayad anang pagtratar ni Julio kayPablo. Gintogotan na si Pablo nga magbisitasa anang mga amigo doto agud maboligan tana.4 Pagalin namun sa Sidon nagpalayag kami saubungan ang Cipre tungud nga ang angin song-song kanamun. 5Gintabok namun ang dagat nga

nagaatobang sa Cilicia kag Panfilia kag nagpondokami sa Mira sa probinsya ang Licia. 6 Nakakitadoto ang kapitan nga si Julio sangka sakayan nganagalin saAlejandria ngamapaayan sa Italia, ganiginpasaylo na kami doto.

7 Sa sulud pira ka adlaw mainay amun padala-gan, kag ginlisudan kami nga mayad bago kamimakaabot marapit sa banwa ang Gnido. Tungudnga songsong pa ra gid ang angin indi kamimakarombo sa amun paarayanan. Gani nag-palayag kami sa loyo ang isla ang Creta agud lipudsa angin kag doto kami dayon nagagi marapitsa Salmon. 8 Nagpangobay kami lang piro gin-lisudan kami pa ra gid bago kami makaabot salogar nga kon tawagun Mayad nga Porondoan.Dia marapit sa banwa ang Lasea.

9Nagboay kami, gani ginabot kami ang tyimponga dilikado ang pagpanakayun ay nakalubas runang Adlaw ang Pagpoasa kag nagabagyo-bagyoron pirmi. Gani makon ni Pablo sa amun mgakaiban, 10 “Ginakarkolo ko nga dilikado ron konmagdiritso kita, kag bukun lang ang mga kargakag ang sakayan ang madodora kondi basi konpati atun kaboi.” 11 Piro mas mabaul anangpagsarig anang kapitan ang mga soldado saanang ambal ang kapitan kag tagya ang sakayankaysa anangpaandamni Pablo. 12Kag tungudngaang porondoan doto bukun mayad nga paralim-bungan kon tigdururus, kadoroan sa amun mgakaiban nagkompormi nga maglarga ay andangkoon nga basi pa kon makaabot kami sa Fenice.Ang Fenice nga dia sangka porondoan sa Cretanga may masadya nga paralimbungan kon tigdu-rurus.

Ang Bagyo sa Laod13 Paguyup mainay ang abagat anang pagsarig

amun mga kaiban poidi run makabiyai. Ganiginbatak nanda ang pondo kag nagpalayag kaminga nagapangobay sa isla ang Creta. 14Maboay-boay nagbaskug ang amian nga nagaalin sadiriksyon ang isla ang Creta. 15 Pagabot kana-mun ang mabaskug nga angin indi kami runmakapanongsong, gani nagpatorot kami runlang. 16 Pagtungud namun sa abagatnan kampiang maistan nga isla ang Cauda nakapalipud-lipud kami maistan. Bisan nalisudan kami,nabatak namun ra gid ang boti agud indimaiwan.17 Pagkabatak ang boti, ginlabagan nanda kabliang sakayan. Kag tungud nga naadlukan sandanga mabara marapit sa Libia, ginarian nanda

Binoatan 27:18 187 Binoatan 28:3layag kag nagpaanod. 18 Sigi pa ra gid angmabaskug nga bagyo, gani pagdason nga adlawnagompisa sanda magpamilak sa dagat anangmga kargaminto ang sakayan. 19Pagdason pa gidnga adlaw anangmga kagamitan run ang sakayanandang ginpamilak. 20 Sa sulud pira ka adlaw arakami kakita adlaw okonmga bitoon kag sigi pa ragid ang bagyo. Ang ori midyo nadoraan kami runpaglaum nga makalibri pa.

21 Kon pira run ka adlaw nga ang mga tao ararun kakaun, gani makon ni Pablo kananda, “Mgaamigo, kon kamo nagpati lang kanakun nga indikita dapat magalin sa Creta, ara andan matabodia nga mga kalisud kag mga kapirdian. 22 Pirodadi nagapangabay ako kanindo nga magpatu-tum kamo tungud nga aramaymapatay kanatun.Ang sakayan lang ang mararangga. 23 Ay kagabiang Dios nga nagatagya kanakun kag akun gi-nasirbian nagsogo anang angil digi kanakun.24Makon na, ‘Pablo, indi kaw magkaadluk. Dapatmakaatobang kaw sa Impirador doto sa Roma.Kag sa kalooy ang Dios tanan imong kaiban digisa sakayan malilibri tungud kanimo.’ 25Gani indikamo ronmagkaadluk, tungud nga ako nagasarigsa Dios ngamatotoman anang ginambal kanakun.26Garing idadagsa kita sa sangka isla.”

27 Ika-14 run ka gabi nga kami ginpalis angbagyo sa Dagat ang Mediteraneo, kag datongmga tungang gabi run, sono sa panilag ang mgagormiti midyo samarapit kami sa unasan. 28Ganiginsonda nanda kag nasapoan nanda nga mga 20lang ka dupa anang dalum ang dagat. Boay-boayginsonda nanda ruman kag mga 15 run lang kadupa. 29 Kag tungud nga naadlukan sanda ngamakasonggab kami sa baora, ginpondoan nandaapat ka angkla sa boli ang sakayan. Kag nag-pangamoyo sanda nga magaga. 30 Gosto andanang mga gormiti nga magpalagyaw sa sakayan.Gani ginpalosong nanda ang boti sa dagat ngamidyo sa magaolog sanda lang ang mga angklasa dolong. 31 Piro makon ni Pablo sa kapitankag sa anang mga soldado, “Kon bayaan kitaang mga gormiti nga dia indi kamo makalibri.”32 Gani ginotod ang mga soldado ang mga kalatnga nagaigot sa boti kag ginpabayanannanda runlang nga ianod.

33 Datong madali run gid masanag ginsugyutsanda tanan ni Pablo nga magkaun. Makon na,“Darwa run dia ka simana indong ulat-ulat ngamagpoas ang bagyo, kag ara kamokakaun. 34Gani

pagkaun kamo anay agud magbaskug kamo kagmakalibri sa piligro nga dia. Ara gidmaymapataykanindo bisan sangka tao.” 35 Pagkaambal diani Pablo, nagbuul tana ang tinapay kag mismosa atobangan ang tanan nagpasalamat tana saDios. Pagkatapos dayon na ipiak-piakun angtinapay kag magkaun. 36 Naolian andang kulbakag nagkaun sanda tanan. 37 (276 kami tanan nganagasakay doto sa sakayan.) 38 Pagkakaun angtanan kag bosog ron, ginpangolog nanda sa dagatandang mga dara nga trigo agud magugan angsakayan.

Nabagbag ang Sakayan39 Pagkaaga, indi maulaman ang mga sakaya-

nun kon diin kami nga isla, piro may nakitasanda nga rikodo, gani nagkarasogot sanda ngadoto nanda ipasaksak ang sakayan. 40 Gani gin-panabtab nanda ang mga kabli nga nagaigot samga angkla. Ginpangobad nanda ra ang mgakalat nga nagaigot sa timon. Pagkatapos, gin-batak nanda ang layag sa dolong agud ipalidsanda pa baybay. 41 Piro mintras nagapadalagansanda bomonggo ang sakayan sa baora kag ararun kaalin tungud nga nagungut anang dolong.Anang boli amat-amat nga nawasak tungud samabaskug nga mga daloyon nga nagalampus.

42 Gosto andan ang mga soldado nga pa-matayun ang tanan nga mga priso agud indisanda makalangoy kag makapalagyaw. 43 Piroginpugungan sanda andang kapitan tungud ngagosto na nga ilibri si Pablo. Nagmandar tana ngaang tanan nga antigo maglangoy, magsogbo kagmaglangoy pa-baybay. 44 Ang indi tana kaulam,magsonod lang nga nagakupkup samga tabla kagmga parti ang sakayan nga nagarolotaw. Kag ma-man dato amun ginimo, kag tanan kami nakaabotsa baybay kag ara maiwan.

28Sa Malta

1 Ang kami doto ron sa takas kag libri run sapiligro bago namun pa naulaman nga ang isla galinga dato ginatawag nga Malta. 2 Mayad anangkabubutun ang mga pomoloyo doto kanamun.Tungud nga nagaoran kag ginapanramigan kaminagdabok sanda ang kalayo kag ginasikaso kaminga mayad. 3Nagtipon ra si Pablo sangka bugkusnga kaoy nga inoggatong. Piro pagbutang na sakalayo, naggoa nga lagi ang madalit nga magkalsa gatong nga dato tungud sa init ang kalayo,

Binoatan 28:4 188 Binoatan 28:26kag kinagat dayon anang alima. 4 Pagkakita angmga pomoloyo doto sa magkal nga nagakabit saanang alima ni Pablo makon nanda, “Sigoradonga kriminal ra gid ang lalaki nga dia. Nakalibritana matood sa dagat piro indi ra magtogot anglangit nga maboi tana pa.” 5 Piro ginwaslik langni Pablo ang magkal doto sa kalayo kag ara tanara naiwan. 6 Nagapaabot-abot ang mga tao ngamagbanug anang alima ni Pablo okon matombatana kag mapatay dayon. Piro maboay run an-dang ulat-ulat kag ara ra gid naiwan si Pablo.Gani nagbaylo andang isip, makon nanda, “Angtao nga dia dios gali!”

7Anang aran ang manogdomara ang logar ngadato si Publio. Anang logta marapit lang giddoto sa amungintakasan. Mayad anangpagbatonkanamun kag sa sulud tatlo ka adlaw doto kamikanana nagdayon. 8 Natabo ra dato nga anangtatay ni Publio nagamasakit. May ragnat tanakag ginadisintiria. Gani nagsulud si Pablo saanang koarto kag nagpangamoyo. Gintongtongna dayon anang alima sa nagamasakit kag na-gayad tana. 9 Tungud sa natabo nga dato, angtanan nga nagamarasakit doto sa isla nga datonagarayan kanamun kag nagarayad sanda ra.10 Doro andang gintaw kanamun nga mga rigalo,kag datongmalarga kami runginatudnandapa sasakayan andang itataw kanamun nga amun mgakinanglanun.

Alin sa Malta pa-Roma11 Tatlo kami ka bulan doto sa isla ang Malta

bago kami nagsakay sa sakayan nga nagpalim-bung doto ang tigdururus. Ang sakayan nga datoalin sa Alejandria. Anang marka sa dolong ananglitrato ang mga kapid nga dios. 12 Pagalin namunsa Malta nagagi kami sa siodad ang Siracusa kagtatlo kami ka adlaw doto. 13 Alin doto nagbordokami astamakabot kami sa siodad ang Regio. Angmadason nga adlaw naguyup run ang abagat, kagsa sulud darwa ka adlaw nakaabot kami sa banwaang Puteoli. 14 Doto may nagkarabagat kami ngamga tomoloo. Nagpangabay sanda kanamun ngamagtinir doto kananda sangka simana. Pagkat-apos, nagdiritso kami sa Roma. 15 Pagkabaritaangmga tomoloo sa Roma nga kami nagabot ron,ginsolang nanda kami sa Foro de Apio kag sa TrisTabirnas. Pagkakita ni Pablo sa mga tomoloonagpasalamat tana sa Dios kag nagbaskug anangbuut.

Sa Roma

16Pagabot namun sa Roma, si Pablo gintogotannga magistar kon diin na gosto, piro kaiban angsoldado nga nagabantay kanana.

17 Pagkalubas tatlo ka adlaw ginpatawag niPablo anang mga manogdomara ang mga Judiosa Roma. Ang sanda nagatiripon ron, makonna, “Mga kabogto, bisan ako ara gid may naimonga kontra sa atun banwa okon kontra sa anangmga soronodon atun mga kaolang-olangan, gin-dakup nanda ako sa Jerusalem kag ginakosar sagobyirno ang Roma. 18 Ginimbistigar ako angmga opisyalis nga Romano kag pagkatapos ngamaulaman nanda nga ara ako gid may naimo ngamalain agud sintinsyaan nga patayun, bolyawannanda ako andan. 19 Piro ginpamalabagan angmga Judio, gani napiritan ako nga daraun akunkaso sa Impirador, bisan ako tana ara kaso kontrasa akun mga kasimanwa nga Judio. 20 Mamandia nga ginpatawag ko kamo, agud makaambalako kanindo, ay ginakadinaan ako dadi tungudnga nagapati ako sa anang ginaandum ang mgaJudio.”

21 Makon nanda kay Pablo, “Ara kami kaba-ton solat alin sa Judea parti kanimo. Kag atunmga kapario nga Judio nga nagabot digi alin saJerusalem ara ra dara nga barita okonmalain ngainogambal kontra kanimo. 22Piro gosto namun rangamabatian kon ano imong isogid, ay naulamannamun nga bisan diin nga logar ginamolay angmga tao imong sikta nga dia.”

23Gani nagkarasogot sanda kon sano nga adlawsanda matiripon. Pagabot ang adlaw nga andangginkarasogtanan mas doro pa gid kaysa dati angnagtiripon doto sa balay nga ginadayonan niPablo. Alin ang aga asta maggabi anang saysayni Pablo. Ginpamatodan na kananda ang partisa anang Ginarian ang Dios, kag ginpasanag nakananda ang parti kay Jesus sa anang ginsolat niMoises sa Kasogoan kag sa anang mga ginsolatang mga propita agud magtoo sanda kanana.24Ang iba nagpati sa anang ginambal, piro ang ibatana indi magpati. 25 Kag tungud nga indi sandamagkarasogot, nagoroli sanda. Piro bago sandanagoroli may ginambal pa si Pablo kananda.Makon na, “Ara gid matood nagsala anang koonang Ispirito Santo sa atun mga kaolang-olanganpaagi kay propita Isaias. 26Ay makon na,‘Ayani ang mga tao nga dia kag konon mo sanda

nga maski magiwan sanda pamati indisanda makaintindi,

Binoatan 28:27 189 Binoatan 28:31kag maski magiwan sanda sulung indi sanda

makakita.27 Tungud nga matugas anang olo ang mga tao

nga dia,Ginatakupan nanda andang mga talinga,Kag ginpuyung nanda andang mga mata.Ay kon indi, makakikita sanda ra andan kag mak-

ababati,Kag maiintidian nanda kon ano ang osto,Kag magaliso kanakun,Kag ayadun ko sanda.’ ”28Makon pa ni Pablo, “Gosto ko ra isogid kanindonga anang ambal ang Dios parti sa kalowasanginbarita run sa mga bukun Judio; kag sandatana magapamati gid.” [ 29 Pagkaambal dato niPablo nagoroli ang mga Judio nga mainit andangpagdiriskosyon.]

30 Sa sulud darwa ka toig nagtinir si Pablosa balay nga dato nga anang ginaplitian. Kagginbaton na ang tanan nga nagbisita kanana.31 Gintodloan na sanda parti sa anang Ginarianang Dios kag parti kay Ginoong Jesu-Cristo. Aratana gid naadluki sa anang mga pagtodlo kag arara gid may nagbawal kanana.

Roma 1:1 190 Roma 1:25

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Roma

1Ako si Pablo nga sorogoon ni Cristo Jesus. Akoang nagasolat dia kanindo. Ginpili ako ang Diosnga maging apostol agud iwali anang Mayad ngaBarita.

2 Ang Mayad nga dia nga Barita ginpangakonga lagi ang Dios ang ona paagi sa anang mgapropita kag nasolat sa Balaan nga Kasolatan. 3Dianga barita parti sa anang Bata nga si GinoongJesu-Cristo. Parti sa anang pagkatao isara tanasa anang mga kaapo-apoan ni David. 4 Pirobukun tana lang tao kondi anang Bata ra angDios. Dia ginpakita kanatun ang Ispirito Santo samakakagaumngapaagi ang tana ginbanawalin samga minatay. 5 Paagi kay Cristo kag para kanananabaton namun sa Dios ang pribilio nga magingapostol agud amun toytoyan ang tanan nga mgatao sa osto nga pagtoo kag pagsonod kanana.6Kag kamongamga tomoloo dian sa Romakaibanda sa mga tao nga anang gintawag agud magingmga somolonod ni Jesu Cristo.

7Ako nagasolat kanindo nga dian sa Roma ngaginaigogma ang Dios kag gintawag nga maginganang mga bata.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid atun Diosnga Amay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayadra indong kaimtangan dian.

Anang Andum ni Pablo nga Magayan sa Roma8Ona sa tanan nagapasalamat ako sa akun Dios

paagi kay Jesu-Cristo para kanindo tanan, tungudnga indong pagtoo ginabantog sa bilog nga kali-botan. 9 Pirmi ko kamo nga ginapangamoyo, kagdia naulaman ang Dios nga akun ginasirbian ngatuduk sa akun tagiposoon sa akun pagwali angMayad nga Barita parti sa anang Bata. 10 Pirmiko ra nga ginapangamoyo kanana nga konmaimoitogot na run da ngamakaayan ako dian kanindo.11 Mabaul gid akun andum nga makita ko kamoagud makataw ako ra kanindo ang ispiritoanunnga bindisyon, agud maparigun kamo. 12 Akungostong ambalun, nga kamo kag ako makalipaykagmakaparigun sa isara kag isara paagi sa anangpagtoo ang isara kag isara sa Dios.

13Mga kabogto, gosto ko nga maulaman nindonga kon kapira ako ron magplano nga magayandian kanindo, garing pirmi nga indi makadayon.

Gosto ko nga makaayan dian ay basi pa lang ngamay mga tao nga maboligan ko ra nga magtookay Cristo, pario ang natabo sa ibangmga tao ngabukun Judio sa mga logar nga akun ginaayanan.14Aymay katungdanan ako ngamagwali sa tanannga tao, sa mga may tinonan kag sa ara, kag samga may aram kag sa ara. 15 Maman dan ngabukun langmaistan akun andumngamakawali raang Mayad nga Barita kanindo nga dian sa Roma.

Anang Gaum ang Mayad nga Barita16 Ara ako nauya sa akun ginawali nga Mayad

nga Barita. Ay maman dia anang ginagamit angDios sa paglowas sa tanan nga nagatooona anaysa mga Judio, kag dadi pati run da sa mga bukunJudio. 17 Ay ginapakita ang Dios sa Mayad ngaBarita nga ang tao ginabilang na nga matarungpaagi lang gid sa pagtoo. Sono sa kasolatan,“Ang tao nga ginabilang ang Dios nga matarungtungud sa anang pagtoo maman ang may kaboinga ara kataposan.”

Anang Sala ang Tao18Naulaman ta dia tungud nga ginapakita ang

Dios nga nasilag tana sa mga malain nga ginaimoang mga tao kontra sa anang gosto. Ang mgamalain nga andang ginaimo maman ang nagaad-lang sa pagkilala ang kamatoodan. 19 Ay sarangnanda maulaman ang parti sa Dios tungud ngaginpakita diamismo angDios kananda. 20Matoodnga indi ta makita ang Dios, piro alin pa angpagimo ang kalibotan, anang mga inimoan naga-pakita anang ara kataposan nga gaum kag anangpagka-Dios. Gani ara sanda ibaribad kanana.21Bisan naulamannanda ngamayDios, ara nandatana ginapadungugi bilang Dios kag ara nanda ratana ginapasalamati. Naging ara polos andangisip. Ginduluman andang mga isip nga indimakaangup ang kamatoodan. 22Nagakoon sandanga sanda mga maaram, piro nagagoa nga mgaomang-omang. 23 Ay ara sanda nagasimba saDios nga ara napapatay, kondi ang mga ginimo-imo nga mga ribolto nga kaitsora ang mga taonga napapatay, ang mga pispis, ang mga sapatnga apat andang siki, kag ang mga sapat nganagakaramang maman andang ginasimba.

24 Tungud sa andang kalokoan nga dia gina-pabayanan sanda run lang ang Dios agud imoonnanda ang mga butang nga andang nagostoannga marisna, kag ang risolta, makauruya an-dang ginaimo sa isara kag isara sa andang lawas.25 Gintalikodan nanda ang kamatoodan parti sa

Roma 1:26 191 Roma 2:15Dios kag ginbayloan nanda ang botig. Nagasimbasanda kag nagasirbi sa anang mga ginimo angDios, kag ang Dios tana nga nagimo ang tananginsikway nanda. Piro tana lang gid ang daraya-won asta kon sano. Amin!

26 Tungud nga ang mga tao indi magkilalasa Dios, ginpabayanan na sanda run lang ngamagimo ang mga butang nga kauruya nga an-dang naliagan. Ang mga babai nagabaliskad runandang ogali sa natoral nga paggamit andanglawas, tungud nga andang kapario nga babaiandang ginaoroasawa. 27 Maman da ang mgalalaki, sa baylo nga magolid sanda sa babai,nga maman ang ogali nga natoral, gosto nandagid nga magolid sa andang kapario nga lalaki.Kauruya andang ginaimo sa anang lawas andangmga kapario nga lalaki. Kag tungud sa andangginaimo nga dia nga bukun tama sisilotan sandagid ang Dios ang silot nga bagay gid kananda.

28Kag tungud nga indi sandamagkilala sa Dios,ginpabayanan na sanda sa andang isip nga indimakapili ang tama. Gani ginaimo nanda angmga butang nga indi dapat imoon. 29 Nagingoripun sanda ang tanan nga klasi nga kalainankag marimo nga binoatan. Mga akug. Masyadosanda ka mainggitun, nagapamatay, nagairin-away, nagapandaya, kag kon ano pa andang gi-naisip ngamagimoangmalain sa andang kapario.Mga manogkotso-kotso 30 kag nagaimo-imo mgasogidanun kontra sa andang kapario. Mga ka-away sanda ang Dios. Ara sanda nagataod saandang kapario. Mga bogalun kag asdakun. Na-gapangita sanda paagi agud magimo ang malain.Ara sanda nagatoman sa andang mga ginikanan.31 Naging ara polos andang isip, indi masarigan,kag ara gid kalooy bisan pa sa andang pamilya.32Naulaman nanda ra nga ang Dios nagkoon ngaang mga tao nga nagaimo ang mga sala nga diasisilotan kamatayun, piro sigi sanda pa ra gid.Kag bukun lang dan, kondi nalilipay sanda pakonmaymakita sanda nga nagaimo pario andangginaimo.

2Anang Pagukum ang Dios

1 Karon, sabun magkoon kaw nga bagay rakananda kon silotan sanda ang Dios ay masyadokalain andang ginaimo. Piro ikaw nga nagakoontoladan nagakondinar ra sa imong kaogalin-gun, tungud nga ginapakalain mo sanda piroikaw maman da imong ginaimo. 2 Naulaman

ta nga matarung anang pagsintinsya ang Diossa mga tao nga nagaimo ang mga butang ngamalain. 3-4 Piro sino kaw nga nagabangdan saiba nga maman da imong ginaimo? Sigoro imongpagsarig tungud nga ang Dios mayad, mainanto-son kagmapinasinsyaun, makalibri kaw sa anangpagukum. Ara kaw bala kaulam nga tana mayadkanimo ay nagaulat tana agud maginulsul kawkag bagoon mo imong kaboi? 5 Piro tungudnga matugas imong olo kag indi kaw maginulsul,ginadogangan mo lang imong silot kon magabotron ang adlaw nga ang Dios magukum. Sa adlawngadatomakikita ang tananngamatarung anangpagukum. 6 Tungud nga ang Dios magabalus sakada isara sono sa andang mga inimoan. 7 Maymga tao nga sigi andang imorat nga magimoang mayad tungud nga ginaandum nanda ngadayawon sanda ang Dios, padungugan, kag tawankaboi nga ara kataposan sa oring mga adlaw.Ang mga tao nga dan tawan ra gid kaboi ngaara kataposan. 8 Piro may iba nga mga tao ngaporos andang kaogalingun lang andang ginaisip.Indi sanda magsonod ang kamatoodan, kondiang sala maman andang ginasonod. Makikitaang mga tao nga dia anang kaugut ang Dios kagmaaguman anang silot. 9 Ay ang tanan nga mgatao nga nagaimo ang malain papinitinsyaun gidngamayad ang Dios, ona anay angmga Judio piropati run da angmga bukun Judio. 10Piro angmgatao tana nga nagaimo ang mayad, dayawon kagpadungugan ang Dios, kagmagingmayad andangkaimtangan, ona ra anay ang mga Judio piro patirun da angmga bukun Judio. 11Tungud nga parioanang pagukum ang Dios sa tanan nga tao.

12 Ang mga tao nga nagaimo sala doraun angDios, bisan ara sanda kaulam ang parti sa anangKasogoan ni Moises. Ang mga tao tana nganakaulam anang Kasogoan ni Moises piro sigi para gid andang imo sala, ukuman sanda ra angDios, piro ang Kasogoanmismo anang gamitun saanang pagukum kananda. 13 Tungud nga bukunang mga tao nga nagapamati lang ang Kasogoananang ibilang ang Dios nga matarung, kondi angmga tao tana nga nagatoman anang ginasogoang Kasogoan. 14 Ang mga bukun Judio arakaulam ang Kasogoan. Piro kon ginaimo nanda raang nasolat sa Kasogoan, nagagoa nga miski arananda naulami ang Kasogoan, naulaman nandara kon ano andang dapat imoon. 15 Andangginaimongamayadnagapakita nga angginatodlosa Kasogoan dian da sa andang unauna. Ay

Roma 2:16 192 Roma 3:8andang konsinsya pati andang mga pagbarais-baisan nagapamatood kananda kon osto okonbukun andang ginaimo. 16 Kag sono sa Mayadnga Barita nga akun ginatodlo, dan ipadumdumkananda ni Jesu-Cristo sa adlaw nga tana pauku-mun ang Dios sa tanan nga tao. Osgaran na angtanan andang mga sikrito nga ginaisip.

Ang mga Judio kag ang Kasogoan17 Karon, kamo nga nagakoon nga kamo Judio,

nagasarig kamo sa Kasogoan kag ginapabogalnindo pa nga kamo marapit sa Dios. 18Naulamannindo kon ano anang gosto ang Dios kag naula-man nindo ra kon ano ang osto, tungud nganatonan nindo sa Kasogoan. 19 Indong pagsarigkamo ang makatodlo sa mga tao nga nadu-luman andang isip, nga kamo ang pinakasolonga makataw kasanag sa mga tao nga ara naula-man parti sa Dios. 20 Nagasarig kamo ra ngakamo ang manogtodlo sa mga tao nga mainaymagintindi kag sa mga tao nga bago pa langnagaompisa toon parti sa Dios. Toladato in-dong kaisip tungud nga ang Kasogoan gintawkanindo ang Dios kag indong pagsarig, dotonindo naulaman ang osto nga kaaram kag kam-atoodan. 21 Nagatodlo kamo sa iba, piro basiara nindo pagtodloi indong kaogalingun? Na-gatodlo kamo nga indi magpanakaw, piro kamomismo nagapanakaw. 22 Nagatodlo kamo ngaindimagpanginbabai okonmagpanginlalaki, piromaman da indong ginaimo. Narimoan kamo ngamayad sa mga ribolto nga ginasimba ang mgabukun Judio, piro nagapanakaw kamo sa andangmga simbaan. 23 Nagapabogal kamo nga kamoang nagaawid anang Kasogoan ang Dios, piroginpakauyan nindo ang Dios tungud nga ginala-pas nindo ang Kasogoan. 24 Ay ang Kasolatannagakoon, “Tungud kanindo nga mga Judio, angDios ginapakalain ang mga bukun Judio.”

25 Kamo nagasarig nga kamo anang pinili angDios tungud sa indong pagpatori. Kag may polosmanda indong pagpatori kon ginatoman nindoang Kasogoan. Piro kon ara nindo ra ginatomanaang Kasogoan pario kamo ra lang sa mga bukunJudio nga ara natori. 26 Toladan ra sa mgatao nga bukun tinori. Kon sanda nagatomananang ginakoon ang Kasogoan, ibibilang sandaang Dios nga daw natori run da. 27 Gani kamonga mga Judio pakalainun nanda tungud ngaginasoway nindo ang Kasogoan, bisan dian gidkanindo ang Kasolatan kag natori kamo. Sanda

tana nagatoman ang Kasogoan bisan ara sandanatori. 28Tungud nga ang tao bukun matood ngaJudio tungud lang nga Judio anang ginikanan kagnatori. 29 Ang matood tana nga Judio ay ang taonga nagbago anang tagiposoon paagi sa anangbolig ang Ispirito Santo kag bukun tungud nganatori tana sono saKasogoan. Ang taonga toladiaanang kaboi, maimo nga indi tana pagdayawonang mga tao, piro dayawon tana ang Dios.

31 Karon, sabun magkoon kamo nga kon to-

ladato, ano ron lang anang bintaa atun pagka-Judio kag ano anang polos ang pagtori kanatun.2Samatood tana, doro anang bintaa dan kanatun.Ona-ona, kanatun ginintriga anang ambal angDios. 3 Bisan matood nga may mga kapario kitanga Judio nga ara nagasonod sa anang ambal angDios, indi gid maimo nga indi na pagtomanunanang ginpangako ang ona. 4 Bisan ang tanannga mga tao botigun, ang Dios tana masarigangid sa anang inambalan. Pario ang ginakoon saKasolatan,“Mapapamatodan nga tama imong mga ginaam-

bal,Kag pirmi magagoa nga osto imong pagukum.”

5 Ta, sabun may magkoon, “Kon kami mag-imo ang malain, magagoa ra ang mayad, ay konikomparar amun ginaimo nga malain sa anangginaimo ang Dios, makikita nga mayad mandaang Dios, gani dayawon tana. Kag kon makitaang mayad tungud sa amun ginaimo nga malain,ta kondi bukun tama kon kami silotan ang Diostungud sa amun ginaimo nga malain.” Ang tola-dia nga mga ambal kalokoan. 6 Indi dan maimo!Tungud nga kon toladan, paiwan anang pagukumsa mga tao digi sa kalibotan?

7Karon, sabun magkoon sanda ra, “Mayad konkami magbinotig tungud nga makikita ang mgatao nga kami mga botigun kag maiisip nandanga ang Dios tana bukun botigun, gani dayawonnanda tana. Ta kondi mayad. Kag kon sa amunpagbinotig magagoa nga anang mga ambal tanaang Dios matood gid, ta basi silotan kami pabilang makakasala?” 8Ang toladan nga rason na-gakoon nga mayad ang magimo ang malain konsa pagimo toladatomaymayadngamagagoa. Kagsono sa mga tao nga gosto magrangga kanamun,toladan kono amun panodlo. Ang mga tao ngatoladan bagay gid nga silotan ang Dios.

Ang Tanan nga Tao parario nga Makasasala

Roma 3:9 193 Roma 4:59 Sigoro nagaisip kamo nga mas mayad kita

kaysa mga tao nga bukun Judio. Bukun matooddan! Ginpasanag ko ron nga ang tanan nga tao,Judio man okon bukun, parario nga makasasala.10Kag maman ra gid anang koon ang Kasolatan:“Ara gid miski sangka tao nga matarung;11 Ara miski sino nga osto anang pagkaintindi sa

Dios, kag ara may nagaimorat nga magki-lala kanana.

12 Ang tanan nga tao nagpabulag sa matood ngadalan kag naging ara polos sa Dios.

Ara gid may nagaimo ang mayad miski sangkatao.”

13 “Andang tilaok pario sa bokas nga rulubun-gan nga maboro ay poros panloko angnagagoa sa andang baba.”

“Kon sandamagambal, andang dila dawmaydalitang dalitan nga magkal.”

14 “Poros masarakit nga mga panompa ang na-gagoa sa andang baba.”

15 “Kag maistan lang nga dipirinsya mapamataynga lagi.

16Miski diin sandamagayan nagapangrangga kagnagadara kalisud.

17Kon parti sa mayad nga pagkaraiban ara sandagid may naulaman.”

18 “Kag ara sanda gid kaadluk sa Dios.”19 Karon, naulaman ta nga kon ano anang

ginakoon ang Kasogoan, ginakoon kanatun ngamga Judio nga ginsakup sa Kasogoan. Gani indikita makakoon nga bukun kita sirilotan. Angtanan nga tao sa kalibotan mapanabat ra gid saDios tungud sa andang mga sala. 20Ay ara gid taonga ibilangngamatarung angDios paagi sa anangpagsonod sa Kasogoan, tungud nga ginalapas napirmi. Ang Kasogoan gintaw agud ipakita sa taonga tana makasasala.

Ang Paagi Kon Paiwan Ginapakamatarung angDios ang mga Tao

21 Piro dadi ginpaulam kita run ang Dios konpaiwan kita maging matarung sa anang panu-lung. Dia nga pagpakamatarung bukun paagisa pagsonod sa Kasogoan, kag ginapamatodandia ang Kasogoan mismo pati ang mga propitaang ona. 22 Ang tao ginapakamatarung ang Dioskon magtoo kay Jesu-Cristo. Kag ang Dios arapinilian. Gani ang bisan sino nga magtoo kayJesu-Cristo pakamaturungun na. 23Ay ang tanannga tao obos gid nagkasala kag nagkolang saanang kasadya ang Dios. 24 Piro tungud sa anangkalooy ang Dios ginbilang na kita nga matarung

paagi kay Cristo Jesus nga nagtobos kanatun,kag dia rigalo ang Dios. 25 Ginpadara tana angDios digi sa kalibotan agud ialad na anang kaboipara kanatun, kag tungud sa anang dogo ngaginola mapapatawad kita sa atun mga sala konkita magtoo kanana. Ginimo dato ang Dios agudipakita nga matarung tana, tungud nga ang onamidyo sa ginapabayanan na lang anang sala angmga tao, ay mainantoson tana. Dapat ginsilotansanda. 26 Piro dadi ginalad na anang kaboi niCristo para sa tanan agud ipakita na nga tanamatarung. Tungud sa anang ginimo nga dianagagoa nga matarung ang Dios kon ginabilangna gani ngamatarung ang bisan sino nga nagatookay Jesus.

27 Gani ara gid may makapabogal. Kon gi-napakamatarung kita ang Dios tungud sa atunpagsonod ang Kasogoan, makapabogal kita. Piroang matood tana indi kita makapabogal tungudnga ginapakamatarung kita ang Dios paagi saatun pagtoo. 28 Ay nagapati kita nga ang tao gi-napakamatarung ang Dios paagi sa anang pagtookag bukun nga makon sa anang pagsonod angKasogoan. 29 Kon bukun matood dia, ang DiosDios lang ang mga Judio kag bukun Dios ang mgabukun Judio. Piro anang Dios tana ra ang mgabukun Judio. 30 Ay may sangka Dios lang. Kagibilangnangamatarung angmga Judio kon sandamagtoo kay Jesus, kag maman da anang imoon samga bukun Judio kon sanda magtoo ra kay Jesus.31 Dia ara nagakaologan nga ginabali ara ta runangKasogoan, kondi ginasonod ta anang osto ngakatoyoan.

4Si Abraham bilang Alimbawa

1 Bilang alimbawa kon paiwan ginapaka-matarung ang Dios ang mga tao, sulungun tabala si Abraham nga atun pinakaolang kag konano anang nakita parti digi. 2 Ay kon tanaginpakamatarung ang Dios tungud sa anang mgainimoan, andan may ipabogal tana. Piro angmatood tana, ara tana may ipabogal sa Dios.3 Naulaman ta dia tungud nga ang Kasolatannagakoon nga si Abraham nagtoo sa Dios kagtungud sa anang pagtoo ginbilang tana ang Diosnga matarung. 4 Ang tao nga nagapangobraanginasoolan. Anang sool indi mabilang ngarigalo tungud nga dato ginpangabudlayan nagani. 5 Piro kita ginabilang ang Dios nga

Roma 4:6 194 Roma 5:3matarung tungud sa atun pagtoo kanana nganagapakamatarung sa makasasala, kag bukuntungud sa atun mga inimoan. 6 Maman ra diaanang gostong ambalun ni David ang magkoontana ngamasoirti ang tao nga ginabilang angDiosngamatarung bisan ara tana nagasonod sa anangKasogoan ang Dios.7Kabay makon na,“Masoirti ang mga tao nga andang mga sala gin-

patawad kag ara run ginadumduma angDios

8Masoirti manda ang tao nga anang mga ginimonga malain indi run gid pagisipun angGinoo.”

9Anang mga ginambal nga dia ni David bukunlang para sa mga Judio nga mga tinori kondipara ra sa mga bukun Judio. Naulaman ta diatungud nga nasambit ta run ang Kasolatan nganagakoon nga si Abraham nagtoo sa Dios kagtungud sa anang pagtoo ginbilang tana ang Diosnga matarung. 10 Kag kano dia natabo? Kabayang pagbilang kanana ngamatarung natabo bagotana gintori. 11 Gintori tana run lang ang oribilang tanda nga tana matarung run sa panulungang Dios tungud sa anang pagtoo, nga natabogani bago tana natori. Maman dan nga si Abra-hamnaging ispiritoanun nga tatay ang tanan ngaara natori piro nagatoo sa Dios; kag tungud sa an-dang pagtoo ginabilang sanda ra nga matarung.12Kag naging tatay tana ra angmga natori, bukunnga makon tungud lang sa natori sanda, konditungud nga nagatoo sanda pario atun kaolang-olangan nga si Abraham bago tana gintori.

Anang Pangako ang Dios Nabaton paagi sa Pagtoo13 Ang Dios nagpangako ang ona kay Abra-

ham nga ang kalibotan maging ana, okon parasa anang mga kaliwat. Dia nga pangako arapagimoa ang Dios tungud nga gintoman ni Abra-ham anang mga sogo ang Dios kondi tungud ngamatarung tana paagi sa anang pagtoo. 14Kon angmga nagapasakup sa Kasogoan maman lang angmakaangkun anang ginpangako nga dia ang Dios,ara runpolos atun pagtoo sa Dios, kag ara ra polosanang pangako ang Dios tungud nga ara maymakasonod ang Kasogoan. 15 Kag tungud ganinga indi masonod ang mga tao ang Kasogoan,ang Kasogoan maman ang naging kabangdanankon basi ginasilotan sanda ang Dios. Piro kon araKasogoan, kondi ara ra paglapas.

16 Gani nakita ta nga anang pangako ang Diosginabasi sa pagtoo, agud maging rigalo dato ang

Dios kag agud maging sigorado nga mababatonang tanan nga mga kaliwat ni Abraham, abirkon sanda mga Judio nga nagasonod ang Kaso-goan okon bukun, basta nagatoo sanda pario kayAbraham. Ay si Abraham maman ang nagingpinakatatay ang tanan nga nagatoo, Judio okonbukun. 17 Kabay sa Kasolatan nagambal ang Dioskay Abraham nga tana imoon na nga pinakatatayang mga tao sa sari-sari nga mga nasyon. Ganisa panulung ang Dios tana atun pinakatatay. Kagang Dios nga gintooan ni Abrahammaman ra angDios nga nagataw kaboi sa mga patay kag naga-pagoa ang ara pa. 18 Bisan ara run gid pagsarignga makabata, nagtoo pa ra gid si Abraham ngatomanun ang Dios anang ginpangako kanana ngatana makabata. Gani sa anang pagtoo nga dato,tana naging tatay ang mga tao nga alin sa iba-ibang nasyon, sono gid sa anang koon ang Dioskanana. 19 Sa tyimpo nga dato mga sanggatosron ka toig anang idad, kag naulaman na ngamasyado tana run ka malam kag imposibli runnga makapabata tana pa. Naulaman na ra ngaanang asawa indi ra makabata tungud nga bawassi Sara. Piro bisan toladato ara nagroya anangpagtoo sa Dios. 20 Ara tana gid nagdoda saanang pangako ang Dios, kondi nagtoo tana. Ganiginpabaskug tana ang Dios. Kag gindayaw naang Dios 21 tungud nga lobos gid anang pagsarignga ang Dios sarang magtoman anang ginpan-gako. 22Gani tungud sa anang pagtoo ni Abrahamginbilang tana ang Dios nga matarung. 23 Piroang ginsolat sa Kasolatan nga “ginbilang tananga matarung” ginsolat bukun lang para kayAbraham, 24 kondi para ra kanatun. Kita ibilangra nga matarung kon nagatoo kita sa nagbanawatun Ginoong Jesus alin sa mga patay. 25 SiGinoong Jesus ginpatay tungud sa atun mga sala.Pagkatapos ginbanaw tana dayon agud ibilangkita nga matarung.

5Mayad run atun Rilasyon sa Dios

1 Karon, tungud nga ginabilang kita run angDios ngamatarung ay nagtoo kita kay Jesu-Cristo,mayad run atun rilasyon sa Dios. Dia natabo tun-gud sa anang ginimo atun Ginoong Jesu-Cristo.2 Paagi kanana kag tungud sa atun pagtoo naka-baton kita run anang kalooy nga dia ang Dios,kag nalilipay kita sa paglaum nga makakaibankita ra sa anang mataas nga katungdanan. 3 Kagbukun lang dan, kondi nalilipay kita sa atun

Roma 5:4 195 Roma 6:3mga pagantos, ay naulaman ta nga paagi sa mgakalisud nagiging mainantoson kita. 4 Kag konkitamainantoson nalilipay ang Dios kanatun, kagkon ang Dios nalilipay kanatunmay paglaum kitanga mayad atun paraaboton. 5 Kag indi maimonga indi ta mabaton atun ginalauman nga diatungud nga paagi sa Ispirito Santo nga ginpadarakanatun naulaman ta nga ginaigogma kita ngamayad ang Dios.

6 Isipa nindo bala anang gogma ang Dioskanatun. Ang kita ara gid sarang maimo agudmakalibri sa silot, si Cristo napatay para kanatunnga mga makasasala sa oras nga ginpili ang Dios.7Mabudlay makakita ang tao nga magtaw anangkaboi para sa tao nga matarung. Sigoro maymga tao nga magpangas taw andang kaboi parasa mayad nga tao, piro malaka gid. 8 Piro siCristo nagtaw anang kaboi para kanatun bisanang kita makasasala pa. Doto ginapakita ang Dioskon paiwan gid anang pagigogma kanatun. 9Kagtungud nga dadi ginbilang kita run ang Dios ngamatarung paagi sa anang dogo ni Cristo mas na-sisigoro ta run gid nga tungud kay Cristomalilibrikita sa anang silot ang Dios nga maabot. 10 Angona kita anang kaaway ang Dios, piro tungud saanang pagkapatay anang Bata napabalik run atunmayad nga rilasyon kanana. Kag kon toladan,dadi nga kita anang amigo ron, nasisigoro tanga indi na kita pagsilotan, ay si Cristo ara langnapatay kondi naboi roman. 11 Kag bukun langdan kondi nalilipay kita kag nagadayaw sa Diospaagi sa atun Ginoong Jesu-Cristo tungud ngapaagi kay Cristo dadi nga lagi napabalik run atunmayad nga rilasyon kanana.

Si Cristo kag si Adan12 Ang sala nagsulud digi sa kalibotan tungud

sa anang paglapas ni Adan anang sogo ang Dios,kag anang sala nga dato maman ang nagdarakamatayun. Maman dan nga nagabot ang ka-matayun sa tanan nga tao, tungud nga ang tanannga tao nagkasala. 13 Ay bago itaw ang Dios angKasogoan sa mga tao nagakasala sanda run ngalagi, garing tungud nga ara pa ang Kasogoan arapagisipa gid ngamayad ang Dios andangmga salakaisa kon ang Kasogoan dian kananda. 14Piro alinsa anang tyimpo ni Adan asta sa anang tyimponi Moises, ang tanan nga tao nagkarapatay bisanara sandanakaimo sala ngapario anang ginimoniAdan, ay ginlapas na gid anang ginsogo ang Dioskanana.

Si Adan nga dia daw anang anino ang tao ngamaabot. 15 Piro iba ang darwa nga dia, tungudnga anang kalooy ang Dios iba sa anang paglapasni Adan. Matood manda nga anang paglapas niAdan nagdara kamatayun sa doro nga mga tao,piro mas labaw pa gid anang kalooy ang Dioskag anang rigalo nga nagabot sa doro nga mgatao paagi sa sangka tao nga si Jesu-Cristo. 16 Ibaanang rigalo ang Dios kon ikomparar sa anangsala ni Adan. Anang sala ni Adan nagdara silot,piro tungud sa anang ginimo ni Cristo, miskidoro atun ginimo nga mga sala, ginbilang kitaang Dios nga matarung. 17 Karon kon tungud saanang sala ang sangka tao nga dia nga si Adanang tanan nga tao mapapatay, mas makatiringalaang risolta anang ginimo ang sangka tao ngasi Jesu-Cristo. Ay ang mga tao nga magbatonanang kalooy ang Dios paagi kanana ibilang angDios nga matarung, kag magaari sanda nga maykaboi nga ara kataposan. 18 Gani nakikita tanga tungud sa anang ginimo nga malain angsangka tao, ang tanan nga tao ginsintinsyaannga silotan. Kag tungud ra sa anang ginimonga matarung ang sangka tao, ibilang ang Diosnga matarung ang tanan nga magtoo, kag tawankaboi nga ara kataposan. 19 Tungud sa sangkatao nga ara nagtoman sa Dios, doro ang nagingmakasasala. Kag tungud ra sa sangka tao nganagtoman sa Dios, doro anang mabilang ang Diosnga matarung. 20 Ang Kasogoan gintaw ang Diosagud makita ang mga tao nga doro andang mgapagsoway sa anang gosto, kag nagadoro pa ganikon may Kasogoan. Piro bisan nagraku ang sala,mas nagraku pa gid anang kalooy angDios. 21Angona manda ang sala maman ang nagagaum satanan nga tao kag anang risolta kamatayun. Pirodadi tana anang kalooy ang Dios maman run angnagagaum kanatun, kag anang risolta kaboi ngaara kataposan. Ay tungud sa anang ginimo niJesu-Cristo nga atun Ginoo kita ginabilang runang Dios nga matarung.

6Dadi Bago ron atun Kaboi

1 Ta, sabun may magkoon nga mapadayon kitarun lang sa pagpakasala agud magdogang pa gidanang kalooy ang Dios kanatun. 2Bukun toladan!Indi maimo nga magpadayon kita sa pagpakasalatungud nga ang sala ara run labut kanatun.3 Naulaman nindo ra nga pagbunyag kanatunkay Jesu-Cristo nagakaologan nga kaiban kita

Roma 6:4 196 Roma 7:4sa anang kamatayun. 4 Gani ang pagbunyagkanatun nagapakilala nga ang napatay si Cristo,kita napatay ra kag ginirug lubung kanana, agudkon paiwan si Cristo ginbanaw ang makagagaumnga Amay, kita magakaboi ra ang bago nga kaboi.

5 Kag kon kita nakakaiban kay Cristo sa anangkamatayun, sigorado gid nga matawan kita bagonga kaboi pario ang natabo kanana ang tana gin-banaw sa mga minatay. 6 Naulaman ta nga atundati nga pagkatao ngamakasasala ginlansang runsa kros kaiban ni Cristo agud mapatay. Mamandan nga indi runmaimo nga oripunun kita pa angsala. 7 Tungud nga kon ang tao patay run, libritana run sa anang gaum ang sala. 8 Kag kon kitanapatay run kaiban ni Cristo, nagapati kita ngamaboboi kita ra kaiban kanana. 9 Ay naulamanta nga tungud nga si Cristo nabanaw alin samga minatay, indi run maimo nga mapatay tanaruman. Ara run gaum kanana ang kamatayun.10 Tana kaisara lang gid napatay para sa anangsala ang mga tao, kag indi run maoman. Boi tanadadi kag anang kaboi para sa Dios. 11Gani tungudnga kamo kay Cristo ron, dapat ibilang nindonga indong kaogalingun patay run sa pagimo angsala, kag nagakaboi kamo ron para sa Dios.

12 Indi nindo ron gani pagtogotan nga domi-narun ang sala indong lawas nga mapapatay kagindi nindo pagsonodon anangmalain nga andum.13Ayaw nindo paggamita ang bisan ano nga partiindong lawas sa pagimo ang marimo. Indongimoon tana, iintriga nindo sa Dios indong bilognga lawas, agud gamitun na sa mayad nga ka-toyoan. Kabay ginbawi kamo ron sa kamatayunkag gintawan bago nga klasi nga kaboi. 14 Ganiindi maimo nga dominarun kamo pa gid ang sala.Ay ara kita run sa idalum ang Kasogoan, kondinagasarig kita run sa anang bolig kag kalooy angDios.

Ang mga Nagaimo ang Mayad15 Karon, tungud nga kita ara run sa idalum

ang Kasogoan, basi kon isipun nindo nga poidikita run magpakasala tungud nga sa idalum kitarun anang kalooy ang Dios. Indi maimo dan!16 Kabay mga oripun kita sa bisan ano nga atunginasonod. Gani kon nagasonod kita sa sala, mgaoripun kita ang sala kag ang risolta kamatayun.Piro kon kita nagasonod sa Dios, mga oripun kitaang Dios kag anang risolta dan ibilang kita ngamatarung. 17 Ang ona mga oripun kamo angsala. Piro salamat sa Dios nga dadi tinagiposoon

ron indong pagtoman sa mga kamatoodan ngagintodlo kanindo. 18 Ginlibri kamo ron ang Diosalin sa sala nga nagaoripun kanindo, kag dadiginasonod nindo ron ang matarung nga pagk-aboi. 19 Ginagamit ko ang alimbawa parti sapagkaoripun agudmadali nindo ngamaintindianakun gostong ambalun. Ang ona ginpaoripunnindo indong kaogalingun sa sala, kag gingamitnindo indong lawas sa pagimo ang marimo kagmalain. Kag ang risolta naging malain kamo.Piro dadi tana, iintriga nindo indong kaogalingunbilang mga oripun ang matarung nga pagkaboi.Kag anang risolta dan maging diosnon kamo.

20 Ang ona ang kamo mga oripun pa ang sala,bukun kamo sakup sa katarungan. 21 Kag anoindong nabuul sa indong pagkaboi nga dato ngadadi ginakauya nindo? Anang tutugkaan langdato kamatayun. 22 Piro dadi ginlibri kamo ronalin sa sala kag mga oripun kamo ron ang Dios.Ang indong nabubuul digi ay ang matarung ngakaboi. Kag anang tutugkaan dia kaboi nga arakataposan. 23 Ay anang bayad ang pagpakasalakamatayun, piro kaboi tana nga ara kataposananang ginarigalo ang Dios sa mga tao nga kayCristo Jesus nga atun Ginoo.

7Ara kita run sa idalum ang Kasogoan

1 Mga kabogto, nakaulam kamo parti sa kaso-goan. Gani nasisigoro ko nga maiintindian nindoakun ipasanag kanindo nga kon ang tao patayrun, ang kasogoan ara run gaum kanana. 2 Pariobala sa babai nga may asawa. Sono sa kasogoan,ang babai indi makapakigbulag sa anang asawamintras boi pa anang asawa. Piro kon anangasawa mapatay, libri tana run sa kasogoan partisa mga magasawa. 3 Gani kon magpakigolid tanasa iba nga lalaki mintras boi pa anang asawa,ginabilang nga nagapanginlalaki tana. Piro konanang asawa patay run kag pagkatapos magpaa-sawa tana sa iba, ara tana nagalapas sa kasogoan,kag indi makoon nga tana nagapanginlalaki.

4Nakikita ta, mga kabogto, nga ang kamatayunmaman ang nagabulag sa magasawa. Toladan raang natabo kanindo, kamatayun ang nagpabulagkanindo sa Kasogoan. Ay pagkapatay ni Cristo sakros, kamo napatay ra tungud nga kamo mimbroanang lawas ni Cristo. Gani ara run labut kanindoang Kasogoan. Kon sa magasawa pa, iba run dadiindong asawa. Si Cristo nga nabanaw mamanrun atun asawa, sa katoyoan nga magbonga kita

Roma 7:5 197 Roma 8:3ang mga mayad nga boat para sa Dios. 5 Angona, atun gosto lang gid atun gintoman, kag angmga butang nga ginabawal ang Kasogoanmamanpa atun naliagan nga imoon. Kag tungud ngaginimo ta ang mga butang nga dato, atun silotkamatayun. 6 Piro dadi libri kita run sa Kasogoantungud nga napatay kita run paagi sa anangkamatayun ni Jesus. Ara run labut kanatun angKasogoan nga ang ona maman ang nagaoripunkanatun. Atun pagsirbi sa Dios dadi sono ron saginatodlo kanatun ang Ispirito Santo, kag bukunrun sa dati nga paagi nga sono sa nakasolat saKasogoan.

Ang Kasogoan kag ang Sala7 Ta, sabun may magkoon nga kon toladato,

marimo gali ang Kasogoan. Ara ako nagakoonnga marimo. Ay kon ara gani ang Kasogoanara ko naulami kon ano ang sala. Pario abidia, kon ara nagkoon ang Kasogoan nga “Indikaw magkaima,” ara ko naulami nga marimo galiang maima. 8 Piro tungud sa sala nga digi runnga lagi ang ona kanakun, pagkaulam ko ngamarimo gali ang maima, mas nagdogang pa gidgani akun kaima. Gani kon ara Kasogoan, arakita kaulam kon ano ang ginatawag nga sala.9Ang ona, nagakaboi ako nga ara Kasogoan. Piropagkaulam ko ang Kasogoan nakita ko nga akogali makasasala, 10 kag doto ko naulaman ngaako gali ginsintinsyaan run nga patayun. Ganiang Kasogoan nga gintaw sa toyo nga magtawkaboi kanakun maman gid gani ang nagsintinsyakanakun nga ako patayun. 11 Ay ang Kasogoanmaman ang gingamit ang sala digi kanakun agudako madaya, kag ang risolta, nasintinsyaan akoang kamatayun tungud nga indi ko ganimasonodang Kasogoan.

12Ang Kasogoan sa Dios nagalin, kag ang tanannga toromanun sa Kasogoan kanananagalin, ganimatarung, osto, kag mayad. 13 Sabun magisipkamo nga ang Kasogoan nga dato nga mayadmaman gali ang nagdara kamatayun kanakun.Bukun! Ako tana ginsintinsyaan tungud sa akunsala. Kag doto nakita ta ngamasyado karimo ganiang sala, ay gingamit na angKasogoanngamayadparamasilotan ako ang kamatayun. Gani paagi saKasogoan mas nakita ta kon paiwan karimo angsala.

Ang Mayad nga Gosto ang Tao nga Imoon indi naMaimo

14 Naulaman ta nga ang Kasogoan sa Ispir-ito ang Dios nagalin. Piro ako tao lang nga

makasasala. Akun kaalimbawa pario sa oripunnga indi makalikaw sa pagimo ang sala. 15 Indiko maintindian akun kaogalingun. Ay ang mayadnga gosto ko nga imoon indi ko maimo, piro angmga butang nga indi ko gosto imoonmaman tanaakun ginaimo. 16 Kag kon ara ako naliag ngaimoon akun ginaimo nga marimo, nagakaolo-gan nga nagakompormi ako nga tama anang gi-nakoonangKasogoan. 17Gani kon toladan, bukunako ang nagaimo ang marimo kondi ang sala nganagaoli digi kanakun. 18 Ay naulaman ko ngadigi kanakun, sa akun duna nga pagkatao, aragid mayad nga nagagoa, tungud nga bisan gostoko pa nga magimo ang mayad indi ko maimo.19 Gani, ang mayad nga gosto ko nga imoon indiko maimo, piro ang malain tana nga indi kogosto nga imoonmaman akun ginaimo. 20Karon,kon ginaimo ko ang indi ko gosto nga imoon,dia nagakaologan nga bukun ako ang nagaimodia kondi ang duna nga malain nga nagaoli digikanakun.

21Maman dia akun nadiskobrian kanakun: kongosto ko magimo ang mayad ginaadlangan akoakun duna nga malain. 22 Ako tana nalilipaygid sa anang mga sogo ang Dios, 23 piro digikanakun may nagasogo nga magimo ang kontrasa akun naulaman nga tama. Ginaoripun ako langakun duna nga malain. 24 Kailo ako ra! Sinokabay angmakalibri kanakun sa akunmakasasalanga dia nga pagkatao nga nagadara kanakun sakamatayun? 25 Ara iba kondi ang Dios paagi saatun Ginoong Jesu-Cristo! Salamat sa Dios!

Toladan akun kaimtangan. Akun isip naga-sonod sa anang mga sogo ang Dios, piro akunlawas tana nagasonod sa duna nga ogali ngamakasasala.

8Ang Kaboi sa Ispirito Santo

1 Karon, ang mga kay Cristo Jesus indi runpagsilotan ang Dios, 2 tungud nga pagkataposnga kita naging kay Cristo Jesus ginakontrol kitarun ang Ispirito Santo nga nagataw kaboi. Ganilibri kita run sa sala nga nagoripun kanatun kagsa silot nga kamatayun. 3 Ang pagtoman saKasogoan indi makabuul anang gaum ang sala saatun kaboi, tungud nga kita nga mga tao maroyakag indi gid makatoman. Ang Dios mamanang nagbuul anang gaum ang sala sa kaboi angtao. Anang ginimo, anang Bata mismo anangginsogo digi sa kalibotan nga maging tao pario

Roma 8:4 198 Roma 8:26kanatun nga mga makasasala, agud maging aladpara sa atun mga sala. Kag sa anang pagkatao,ginsintinsyaan ang Dios kag gintapos na ananggaum ang sala. 4 Ginimo na dia agud anangginapatoman ang Kasogoan matoman kanatunnga dadi ara run nagakaboi sono sa anang gostoatun duna nga ogali kondi sono ron sa ananggosto ang Ispirito Santo. 5 Ang mga tao nganagakaboi sono sa andang duna nga ogali ara ibanga ginaisip kondi kon paiwan masonod anangginadikta andang duna nga ogali, piro ang mgatao tana nga nagakaboi sono sa anang toytoy angIspirito Santo ara ra ibang ginaisip kondi angmgabutang nga nagostoan ang Ispirito Santo. 6 Konanang isip ang tao ginagauman anang duna ngaogali, anang tutugkaan kamatayun. Piro kon angmga butang tana nga gosto ang Ispirito Santomaman anang isipun pirmi, dan makakabatontana kaboi nga ara kataposan kag malinung ngapagkaboi. 7 Ang tao nga poros lang gid anangdunanga ogali anang ginaisip nagakontra sa Dios,ay ara tana nagatoman anang mga sogo, kag samatood tana indi tanamakatoman. 8Ang toladannga mga tao nga andang duna nga ogali lang gidandang ginasonod indi gid makataw kalipay saDios.

9 Piro kamo tana ara run nagakaboi sono sa in-dong duna nga ogali, tungud nga kon anang Ispir-ito ang Dios nagaoli dian kanindo, kontroladokamo ron ang Ispirito. Ang tao bukun kay Cristokon ara kanana anang Ispirito ni Cristo. 10 Pirotungud nga si Cristo dian kanindo, bisanmapatayindong lawas tungud sa sala, maboboi pa ra gidindong ispirito tungud nga ginbilang kamo angDios nga matarung. 11Kabay pagkapatay ni Jesusginbanaw tana ang Dios. Karon, tungud ngaanang Ispirito ang Dios nagaoli dian kanindo, angDios nga nagbanaw kay Cristo maman da angmagataw kaboi sa indong mga lawas nga dan nganapapatay. Kag dia imoon na paagi sa anangIspirito nga nagaoli kanindo.

12 Gani mga kabogto, dapat sonodon ta ananggosto ang Dios kag isikway ta run atun dunanga ogali nga makasasala. 13 Tungud nga konkamo magkaboi sono sa indong duna nga ogali,mapapatay kamo. Piro kon paagi sa bolig angIspirito Santo isikway nindo ang mga malain ngaginaimo indong lawas, makakabaton kamo kaboinga ara kataposan.

Anang Mga Bata ang Dios

14 Ang tanan nga mga tao nga ginatoytoyananang Ispirito ang Dios maman ang matood ngamga bata ang Dios. 15 Ay pagtaw kanindo angDios anang Ispirito, kamonaging anangmgabata.Gani ara kamo ron ginaadluki pario ang ona angkamo mga oripun pa. Dadi, paagi sa IspiritoSanto sarang kamo ron makatawag sa Dios nga,“Tatay”! 16Ang Ispirito Santo kaiban atun ispiritomaman ang nagapamatood nga kita anang mgabata manda ang Dios. 17 Kag tungud nga kitaanang mga bata ang Dios, mga manonobli kitara ang mga butang nga ginatigana ang Dios parakanatun. Mga manonobli kita kaiban ni Cristo.Ay kon kita dadi nagaantos pario kay Cristo angona, magaabot ang adlaw nga padungugan kita ranga kaiban na.

ang Paraaboton nga Imaya18 Kon sa kanakun lang, ang mga pagan-

tos nga dia dadi bali ara kon ikomparar samasadya gid nga kaimtangan nga maging atunsa paraaboton. 19 Ay pati ang tanan nga ginimoang Dios nalalangkag nga mayad sa oras ngapadungugan run ang Dios anang mga bata. 20 Ayang tanan nga ginimo ang Dios ara kaabot saanang katoyoan; bukun nga makon andang gostodato kondi tungud nga maman dato anang gostoang Dios. Piro may paglaum pa, 21 ay maga-abot ang adlaw nga anang mga ginimo ang Diosindi run maronot, kondi maging kaiban anangmga bata ang Dios nga malilibri sa kamatayunkag mapapabutang sa masadya nga kaimtangan.22 Naulaman ta nga asta dadi ang tanan ngaginimo ang Dios midyo sa nagaoraroy sa kalisud.Kon sa mga nagabudus nagapasakit run. 23 Pirobukun lang sanda, kondi pati kita nga nakabatonang Ispirito Santo bilang ona nga rigalo ang Diosnalalangkag ramintras nagapaabot-abot kita angadlaw nga atun mga lawas nga dia bagoon angDios, kag imoon na kita nga anang mga bata rungid. 24 Kita nalowas run kag ginapaabot-abot talang nga makomplito. Dumdumun ta nga angpaglaum indi matawag nga paglaum kon dianrun ang ginalauman. Tungud nga sino pa angmalaum kon dian run? 25 Piro kon nagalaum kitasa ara pa dian kanatun, magaulat kita nga maypagantos.

26 Kag tungud nga kita maroya, ang Ispir-ito Santo nagabolig kanatun. Indi kita kaulammagpangamoyo ang osto, maman dan nga angIspirito Santo nagapakitloy sa Dios para kanatun

Roma 8:27 199 Roma 9:9sa paagi nga indi mamitlang. 27 Kag tungud nganakaulamangDios kon ano ang sa tagiposoon angtao, nakaintindi tana ra kon ano anang gostongambalun ang Ispirito Santo; ay ang Ispirito Santonagapakitloy sa Dios para sa anang mga bata, kagsono sa anang kabubutun ang Dios.

28 Naulaman ta ra nga ang tanan nga na-gakaratabo ginaimo ang Dios para sa kaarayadanang mga nagaigogma kanana nga anang mgaginpili sono sa anang katoyoan. 29Ay ang ona panga lagi naulaman run ang Dios kon sino anangmagiging mga bata. Kag ginplano na run ngalagi nga makapario-pario sanda sa anang Batanga si Jesus, agud tana maging panganay sa doronga mga magkarabogto. 30 Gani ang mga taonga anang napili run nga lagi ang ona ana ngagintawag nga maging anang mga bata; kag angmga tao nga anang gintawag ana nga ginbilangnga matarung; kag ang mga tao nga anang ginbi-lang nga matarung ana nga ginpadungugan.

Anang gogma ang Dios31Karon, kon isipun ta angmga butang nga dia,

makakoon kita nga ang Dios nagaapin kanatun,kag ara may makaiwan kanatun. 32 Anang Batamismo ara na gani pagikawan, kondi ginalad naagud mapatay para kanatun nga tanan. Kagtungud nga anang Bata mismo gintaw na, indimaimo nga indi na itaw kanatun ang bisan ano.33 Ara may makakoon nga kita nga anang mgapinili ang Dios may sala, ay ang Dios mismo angnagakoon nga kita ara run sala. 34 Ara ra maymakakoon nga kita sirilotan, ay si Cristo Jesusmismo ang ginsilotan kag napatay para kanatun,kag bukun lang dan kondi ginbanaw tana kagdadi doto sa anang too ang Dios nga nagpakitloysa Dios para kanatun. 35 Ara may makapabulagkanatun sa anang pagigogma ni Cristo. Miskimagagi kita samga pagantos, samga kalisud,mgapagingabot, mga gutum, mga kapobriun, mgapiligro, kag bisan patayun pa, nasisigoro ta ngapalangga kita pa ra gid ni Cristo. 36May nakasolatsa anang Kasolatan ang Dios nga nagakoon,“Tungud sa amun pagtoo kanimo, nakakabutang

kami pirmi sa piligro nga kami patayunang mga tao. Midyo kami sa mga karnironga paratayun.”

37 Piro miski toladato pa atun pagkabutang,masasarangan ta nga atobangun paagi saanang bolig ni Cristo nga nagaigogma kanatun.38-39Nasisigoro ko gid nga ara may makapabulag

kanatun sa anang gogma ang Dios nga anangginpakita paagi kay Cristo Jesus nga atun Ginoo.Ang kaboi digi okon ang kamatayun, ang mgaangil okon mga dimonyo, ang nagakaratabodadi okon ang magakaratabo sa paraaboton,ang mga may gaum, ang mga dian sa ibabawokon sa idalum ang kalibotan, okon miski anonopa nga mga butang nga ginimo ang Dios indimakapabulag kanatun sa anang gogma.

9Ang Dios kag ang mga Israelita

1 Karon may isogid ako pa kanindo, kag diamatood; ay ako kay Cristo kag ara ako nagabotig.Akun konsinsya nga ginagauman ang IspiritoSanto nagapamatood ra nga matood akun isogid,2 nga bukun lang maistan akun kasubu kag pag-inanakit akun tagiposoon 3 tungud sa akun mgakasimanwa kag kadogo. Kon maimo lang masgosto ko pa nga ako anang sompaun ang Dioskag ipabulag kay Cristo kon dia maging paagi ngasanda makalibri sa silot. 4 Doro andan andangbintaa bilangmga Israelita. Ginangkun sanda angDios nga anang mga bata; ginpakitaan sanda angDios anang makasorolaw nga prisinsya; kanandaanang mga kasogtanan; gintaw na ra kanandaang Kasogoan; gintodloan na sanda ang osto ngapagsimba kanana; doro anang mga ginpangakokananda; 5mga kaapo-apoan sanda ang mga taonga ginpili ang Dios ang ona; kag sa andang lainagalin si Cristo ang tana nagpakatao, Dios ngamakagagaum sa tanan kag darayawon asta sa arakataposan! Amin.

6 Piro bisan ara nanda napolosi ang mga pri-bilio nga dia, dia ara nagakaologan nga arapagtomana ang Dios anang ambal, tungud ngaara pagpilia ang Dios ang tanan nga Israelita.7 Bukun ang tanan nga mga kaliwat ni Abrahamginbilang nga anang kaliwat gid. Kabay nagkoonang Dios kay Abraham nga ang mga bata langni Isaac anang kilalaun nga anang mga kaliwat.8 Dia nagakaologan nga bukun tanan nga anangkaliwat ni Abraham ginabilang nga anang bataang Dios, kondi ang ginbata lang gid sono saanang ginpangako kay Abraham ang kikilalaunnga anang mga bata ang Dios. 9 Ay maman diaanang pangako ang Dios kay Abraham;makon na,“Mabalik ako digi sa masonod nga toig kag si Saramagabata lalaki.”

Roma 9:10 200 Roma 9:3310 Kag paagi sa anang darwa ka bata ni Rebeca

kag atun kaolang-olangan nga si Isaac ginpakitara ang Dios nga bukun tanan nga anang kaliwatni Abraham ginabilang na nga anang mga bata.11-12 Bago nagbata si Rebeca sa kapid nga dato,nagkoon nga lagi ang Dios kanana nga “Anggorang magasirbi sa anang libayun.” Ginambalna dia ang ara sanda pa gani kaimo mayad okonmalain. Ay gosto na itodlo nga kon tana mag-pili ang tao ara tana nagabasi sa andang mayadnga mga inimoan kondi sono sa anang gosto.13Nagakoon ra ang Kasolatan,“Ginigogma ko si Jacob,Piro ara ako naliag kay Esaw.”

14 Ta, sabun may magkoon nga bukun ostoanang ginaimo ang Dios. Bukun tama dan. 15 Aytoladia anang koon ang Dios kay Moises ang ona:makon na, “Kaloyan ko ang gosto ko nga kaloyankag kanogonan ko ang gosto ko nga kanogonan.”16 Gani anang mga bindisyon ang Dios bukuntungud sa anang gosto okon anang ginaimo angtao, kondi sono lang gid sa anang kalooy angDios. 17 Pario sa nasambit sa Kasolatan parti saanang koon ang Dios sa Faraon (ari ang Egipto),makon, “Ginimo ko ikaw nga ari, agud paagi saakun imoon kontra kanimo maipakita ko akungaum, kag agud akun aran makilala ang tanannga tao sa bilog nga kalibotan.” 18 Gani bukunlang nga ginakaloyan ang Dios ang gosto na ngakaloyan, kondi ginaimo na ra nga sotil ang mgatao nga gosto na magpasotil.

Anang Kasilag kag Kalooy ang Dios19 Karon, sigoro may makon kanindo nga kon

toladato, ta basi masisilag pa ang Dios sa mgatao tungud sa andang pagkasala, ay indi sandamakakontra sa anang gosto. 20 Toladia akunmakasabat: sino kaw gid nga masabat toladan saDios? Kita anangmga inimoan lang angDios, ganiindi kita makariklamo kanana kon basi ginimo nakita nga toladia. 21 Pario bala sa manogimo angkoron. Pagosto tana kon ano anang gosto ngaimoon sa lapok nga anang ginaawidan. Kon gostona, libri tanamagimo darwa ka klasi nga koron salapok nga dato, ang isara ispisyal kag ang isaraordinario lang.

22 Toladato ra sa Dios. Bisan matood ngagosto na ipakita anang gaum kag anang kasilagsa mga makasasala, ginaagoantaan na pa ra gidnga antosan anay ang mga tao nga dapat runandan nga silotan. 23 Ginaimo na dia tungud nga

gosto na ra nga ipakita kon pira kabaul anangkaayad sa mga tao nga anang ginakaloyan, ngaanang ginpriparar alin ang ona pa nga lagi parapadungugan. 24 Kag kita gani maman ang mgatao nga dan nga anang gintawag, bukun langalin sa mga Judio kondi pati sa mga bukun Judio.25Ay toladia anang koon ang Dios doto sa solat niOseas,“Ang mga tao nga bukun akun,Tawagun ko nga akun mga tao.Kag ang ara ko ginaigogmaa dato anay,Igogmaun ko.26 Kag ang mga tao nga ginkonan ko nga, ‘Kamo

bukun akun mga tao,’Sanda tatawagun nga anang mga bata ang Dios

nga boi.”27 Dagi ra tana anang ambal ni Isaias parti samga Israelita: makon na, “Bisan maging parioang baras sa baybay anang kadoro anang kaliwatni Israel, maistan lang kananda ang malolowas.28 Ay madali kag maidid anang imoon ang Diosnga pagsintinsya sa mga tao sa kalibotan.” 29 SiIsaias ra ang nagkoon, makon na,“Kon kita nga mga Israelita ara pagkalooyi ang

Dios nga Makakagaum,Ara gid andan may nabilin kanatun,Kondi nagkaradora kita pario sa natabo sa mga

tao sa Sodoma kag Gomorra.”

Ang Israel kag ang Mayad nga Barita30Akun gostong ambalunmaman dia: angmga

bukun Israelita nga ara nagimorat nga magingmatarung maman anang ginbilang ang Dios ngamatarung tungud nga nagtoo sanda. 31 Piro angmga Israelita tana nga nagimorat nga magsonodsa Kasogoan para maging matarung sa panulungang Dios ara nanda naabot. 32 Basi kabay to-ladato? Tungud nga sa baylo nga magtoo angmga Judio kay Jesu-Cristo, nagsarig sanda sa an-dang mga mayad nga inimoan. Nasandad sandasa bato nga sarandadan. 33 Pario gid anang koonang Dios sa Kasolatan, makon na,“Nagbutang ako ang bato nga sarandadan ang

mga tao sa banwa ang Sion.Dato nga bato magapadagpa kananda.Piro ang mga tao tana nga magtoo sa bato nga

doto indi gid magnusul.”

Roma 10:1 201 Roma 11:310

1 Mga kabogto, gosto ko gid nga akun mgakapario nga mga Israelita malowas, kag dia gina-pangamoyo ko sa Dios. 2 Ako mismo makapam-atood nga matandus sanda sa pagsirbi sa Dios,garing lang bukun sono sa kamatoodan. 3 Ay arananda naulami anang paagi ang Dios agud angtao maging matarung. Andang ginimo tana, nag-imorat sanda sa andang kaogalingun nga paagikag ara nanda pagsonoda anang paagi ang Dios.4 Ara nanda naintindii nga ang Kasogoan tugkalang kay Cristo, ay paagi sa anang ginimo niCristo, ang tagsa-tagsa nga nagatoo kanana ma-man lang ang ginabilang nga matarung.

Ang Kalowasan para sa Tanan5 Toladia anang ginsolat ni Moises parti sa

mga tao nga mabibilang nga matarung paagi saandang pagsonod sa Kasogoan: “Ang tao nganagasonod sa tanan nga nakasolat sa Kasogoanmakaangkun kaboi nga ara kataposan.” 6 Piro to-ladia ra tana ang ginakoon samga taongamabibi-lang ngamatarung paagi sa andang pagtoo, “Indikaw magisip nga kita magiging matarung konmay magayan sa langit” (agud bulun si Cristo).7 “Indi ka ra magisip nga kinanglan may ma-glosong sa idalum gid” (agud bulun si Cristo alinsa mga patay). 8Kondi nagakoon doto nga,“Anang ambal ang Dios marapit kanimo,Dian gid sa imongbaba kag sa imong tagiposoon.”Kag anang ambal nga dia ang Dios ara iba kondiparti sa pagtoo nga amun ginawali: 9 nga konisogid mo nga si Jesus maman ang Ginoo kagnagatoo kaw sa imong tagiposoon nga ginbanawtana ang Dios sa mga patay, malowas kaw. 10 Ayang tao ginabilang ang Dios nga matarung konnagatoo tana tuduk sa anang tagiposoon. Kagkon magsogid tana sa iba parti sa anang pagtoo,malowas tana. 11 Pario anang koon sa Kasolatan,“Ang nagatoo kanana indi gid magnusul.” 12 Kagdia nga pangako para sa tanan, Judio man okonbukun Judio, tungud nga ang Ginoo, Ginoo angtanan, kagmayad tana gid sa tanan nga nagapan-gayo bolig kanana. 13 Ay nagakoon ang Dios saKasolatan, “Ang bisan sino ngamagpangayo boligsa Ginoo malowas.”

14 Piro paiwan makapangayo bolig kanana angmga tao kon ara nanda tana ginatooi? Kagpaiwan sanda makatoo kanana kon ara sanda pamakabati parti kanana? Kag paiwan sanda ramakabati kon ara may magsogid kananda? 15Kag

paiwan ra makapanaw kag magsogid ang mgamanogbarita kon ara sanda pagpadaraan? Sonosa Kasolatan, “Ang kasadya kon nagaarabot angmganagadara angMayadnga Barita.” 16Piromaymga tao nga ara nagbaton ang Mayad nga Barita.Pario anang koon ni Isaias, makon na, “Ginoo,daw ara gid may nagapati sa amun ginawali.”17 Digi makakoon kita ra nga ang tao magatoolang kay Cristo konmabatian na ang kamatoodanparti kanana. Kag ang kamatoodan mababati nalang kon may nagatodlo parti kay Cristo.

18 Karon, may dian sigoro nga mapamangkotkonbala nakabati angmga Judio anang ambal angDios. Indi maimo nga ara sanda kabati. Tungudnga nagkoon sa Kasolatan, “Nabatian andanglimug sa bisan diin nga logar. Kag andang mgasogid nagarabot sa bilog nga kalibotan.” 19 Basikonmaymagkoon ra nga sigoro angmga Israelitaara kaintindi. Indi ra maimo nga ara sandakaintindi. Tungud nga sa anang solat ni Moisesmakon ang Dios kananda, “Papangimonon kokamo sa mga tao nga bukun Israelita. Masisi-lag kamo tungud nga ipakita ko akun kalooysa mga tao nga ang ona ara kakilala kanakun.”20Nagambal ra ang Dios kananda paagi kay Isaias.Kag pagambal dia ni Isaias ara tana gid pagadlukisa mga tao. Makon na,“Nakita ako ang mga tao nga ara nagapangita

kanakun,Kag bisan ara sanda nagapamangkot parti

kanakun ginpakilala ko kananda kon sinoako.”

21Kag parti sa mga Israelita makon na, “Sigi akunulat kananda nga magbalik kanakun piro indisanda, ay masyado katugas andang olo kag mgasotil.”

11Anang Kalooy ang Dios sa mga Judio

1 Indi kita magisip nga tungud nga ang mgaJudio ara nagtoo, ginsikway run ang Dios anangginpili nga nasyon. Ara na sanda pagsikwayan.Ay ako mismo Israelita, si Abraham akun ginali-nan kag mimbro ako sa anang tribo ni Benjamin.2 Ang Dios ara nagasikway sa mga tao nga anangginpili alin pa ang ona. Nadumduman nindoang istorya sa Kasolatan parti kay Elias? Kabaynagriklamo tana sa Dios parti sa anang ginaimoang Israel? Makon na, 3 “Ginoo, ginpamataynanda imong mga propita, kag ginpangranggananda ang mga altar nga ginaaladan ang mga

Roma 11:4 202 Roma 11:24

alad para kanimo. Ako ron lang ang nabilin nganagasimba kanimo kag ginaimoratan nanda akora nga patayun.” 4 Piro ano anang sabat angGinoo? Makon na, “May ginapasala ako pa ngabali 7,000 ka mga Israelita nga ara gid nagsimbasa dios-dios nga si Baal.” 5 Dan toladan ra saatun tyimpo nga dia. May nabilin pa ra nga mgaJudio nga nagatoo sa Dios, ay sanda ginpili natungud sa anang kalooy. 6 Ang pagpili kanandaara pagbasian sa andangmga inimoan kondi sonolang sa anang kalooy ang Dios; tungud nga konginabasi sa anang mga ginaimo ang tao, indi rundia makokoon nga kalooy.

7 Ta, makakoon kita nga ang mga Judio arakabaton andang ginaandum nga sanda ibilangang Dios nga matarung. Anang ginpili lang angDios ang nakabaton andang ginaandum tungudnga ginapatugas anang olo ang kadoroan sa kam-atoodan. 8 Pario anang koon ang Kasolatan partikananda, “Midyo ginpakatorog sanda ang Dios,kag asta dadi indi sanda kaulam ang tama kagindi kaintindi ang kamatoodan.” 9 Si David mayginambal ra parti kananda. Makon na, “Kabay panga andang ginasilibrar nga Pista kag mga aladmaman ang magpasandad kag magsiud kananda,kag doto sanda balusan ang Dios. 10 Kabay pangamakarabolag sanda agud indi sandamakakitaang tama. Kag kabay pa nga indi pagbulun angmabugat nga andang ginapasan agud magborog-tot sanda pirmi.”

11Angmga Judio nasandad ay ara sanda nagtookay Cristo. Ta ano kabay, nagakaologan baladato nga dayon ron gid andang pagbagsak? Ara!Kondi tungud sa andang pagsoway natawan langkaigayonan ang mga bukun Judio agud malowassanda. Kag kon makita dato ang mga Judio mai-inggit sanda dayon kananda, gani matoo sandara. 12Ta, kon anang pagsoway kag anang kakolan-gan ang mga Judio nagtaw doro nga kaarayadansa mga tao sa bilog nga kalibotan, mas doropa gid nga kaarayadan ang maging risolta konmakomplito ang mga Judio nga dapat magtookanana.

Anang Kalowasan ang mga Bukun Judio13 Karon, dagi akun iambal kanindo dian nga

mga bukun Judio. Ako ginimo ang Dios nga apos-tol para kanindo nga bukun Judio agud ibaritako kanindo ang parti kay Cristo. Kag ginakabigko nga importanti ang obra nga dia nga gintawkanakun, 14 ay basi pa lang nga mainggit kanindo

akun mga kapario nga mga Judio kag ang ibakananda magtoo ra agud malowas. 15 Ay konang pagtalikod ang Dios sa mga Judio maman angnaging kabangdanan nga ang iba nga mga taosa kalibotan nakarapit kanana, naulaman nindokon ano ang maging risolta kon ang mga Judiobatonon roman ang Dios, maging pario sanda samga patay nga nagkarabanaw ron.

16 Anang kaalimbawa ang mga Judio pario dia:kon ang sangka pisang nga tinapay ialad sa Dios,nagakaologan nga ginalad run da ang bilog ngatinapay nga ginpisangan. Kag kon anang gamotang kaoy ana ang Dios, pati anang mga sangaang kaoy nga dato ana ra ang Dios. Gani kon siAbraham naging ana ang Dios, pati anang mgakaapo-apoan naging ana ra ang Dios. 17Ang mgaJudio pario ra sa kaoy nga olibo nga ginasagodang Dios. May mga sanga sa olibo nga datonga ginpangotod, kag kamo nga mga bukun Ju-dio pario sa mga sanga ang talonon nga olibonga ginbuul ang Dios kag ginsogpon na dayonsa anang ginpangotodan nga mga sanga. Ganidadi nakairug kamo ron sa mga kaarayadan ngagintaw ang Dios sa mga Judio. 18 Piro indi kamomagisip nga mas mayad kamo kaysa mga sanganga dato nga ginpangotod. Dumdumun nindonga kamo sanga lang. Bukun kamo anang gi-nasarigan ang gamot agud maboi, kondi kamoang nagasarig sa gamot agud maboi.

19 Sabun may magkoon kanindo, “Tay basiginpangotod sanda kag kami ang gintakudkon bukun kami mas mayad kaysa kananda?”20 Ginpangotod sanda tungud nga ara sandanagtoo kay Cristo kag kamo ang gintakud tungudnga nagtoo kamo. Gani indi kamo magpabogal,kondi magdaan-daan kamo. 21 Tungud nga konginpangotod ang Dios ang natoral nga mga sanganga ara iba kondi ang mga Judio, mas madali angpagpangotod kanindo, ay kamo anangmga sangalang ang talonon nga olibo. 22 Digi ta makikitaanang kaayad ang Dios kag anang kaisug. Maisugtana sa mga tao nga indi magtoo kanana, piromayad tana kanindo, kon nagapabilin kamo saanang kalooy. Kon indi, pangotodon na kamo ra.23 Kag kon ang mga Judio indi run magpatugaskondi magtoo ron da, isogpon na sanda ruman saanang pono, tungud nga sarang dan nga imoonang Dios. 24 Ay kon kamo nga mga bukun Judioginpangotod sa indong talonon nga pono kaggintakud dayon sa kaoy nga bukun talonon bisanbukundato ang natoral, masmadali pa gid sa Dios

Roma 11:25 203 Roma 12:11nga ibalik ang mga ginpangotod nga mga sangasa andang ginalinan nga kaoy.

Anang Kalooy ang Dios para sa Tanan25 Mga kabogto ko kay Cristo, gosto ko nga

maulaman nindo ang kamatoodan nga ara panaulami ang mga tao, agud indi kamo magisipnga midyo kon sino kamo ron gid. Anang pag-patugas ang mga Israelita agi lang kag bukunnga makon asta kon sano kondi asta lang gid saoras nga ang mga bukun Judio nga dapat magtookanana makomplito. 26 Pagkatapos dan mal-olowas ang mga Israelita, pario anang ginakoonsa Kasolatan,“Magaalin sa Sion ang Manlolowas,Bulun na ang tanan nga kalainan sa anang mga

kaliwat ni Jacob.27Kag maman dia akun kasogtanan kananda,patawadun ko andang mga sala.”28 Tungud nga ang kadoroan nga mga Judio indimagtoo sa Mayad nga Barita, naging kaawaysanda ang Dios agud kamo nga bukun Judiomatawan kaigayonan nga malowas. Piro bisantoladato ang natabo kananda, palangga sanda para gid ang Dios tungud nga sanda anang mgapinili nga mga tao. Ay ginpangako na nga lagisa andang mga kaolang-olangan nga palanggaunna andang mga kaapo-apoan. 29Kag ang Dios aranagaoman sa anang isip parti sa anang ginapilikag ginabindisyonan. 30 Ang ona, kamo nga mgabukun Judio ara nagtoman sa Dios. Piro daditungud nga angmga Judio ara nagtoman kanana,ginkaloyan kamo ang Dios. 31 Kag toladan ra angmatatabo kananda. Matood nga dadi ara sandanagatoman sa Dios. Piro tungud nga ginakaloyanna kamo, magaabot ra gid ang adlaw nga sandakaloyan na ra. 32Ay gintogotan ang Dios nga angtanan nga tao maging oripun sa andang mga salaagud ipakita na sa tanan anang kalooy.

Pasalamat sa Anang Kaayad ang Dios33 Makatiringala gid anang kaayad ang Dios!

Indi ta maabot isip anang kaaram kag anangnaulaman! Sino lang angmakaintindi anangmgaginaimo kag anang mga paagi? 34 Pario anangginakoon ang Kasolatan,“Ara may nakaulam kon ano anang ginaisip ang

Ginoo,Kag ara may makakoon kanana kon ano anang

dapat imoon.35Ara kita sarang itaw kanana

Agud mabibilang nga may baralusun tanakanatun.”

36 Ay ang tanan nga butang nagalin sa Dios, kagginimo paagi kanana kag para kanana. Dayawonta tana asta sa ara kataposan! Amin.

12Ang Pagpangaboi bilang Kristiano

1 Gani mga kabogto, tungud sa anang mgakalooy ang Dios kanatun, nagapakitloy akokanindo nga ialad nindo indong kaogalingun bi-lang boi nga alad sa Dios. Iintriga nindo indongkaogalingun sa pagsirbi kanana sono sa anangmaliagan. Toladan ang osto nga pagsimba saDios. 2 Indi kamo magsonod sa anang ogali angmga tao digi sa kalibotan nga dia. Indong imoontana, togoti nindo angDios nga bagoon na indongisip, agudmaulamannindo anang kabubutun angDioskon ano angmayad, kag osto kag kon ano gidanang gosto.

3 Tungud sa anang kalooy ang Dios gintawanna ako awtoridad nga magpalapnag anang mgapanodlo. Maman dan nga ginaambalan ko kamonga tanan nga indi kamo magisip nga daw konsino kamo ron gid, kondi isipun nindo ang ostokon ano indong mga abilidad sono sa pagtoo ngagintaw ang Dios kanindo. 4 Ay kon paiwan ngaatun lawasmay doro nga parti, kag ang kada partimay ana-ana nga obra, 5 kita nga mga tomolootoladan ra. Bisan matood nga doro kita, sangkalawas kita lang ni Cristo, kag nagaarangut-angutkita sa isara kag isara. 6 Kag tungud nga angkada isara kanatun may ana-ana nga abilidadnga nabaton sono sa anang kalooy ang Dios,gamitun ta anang gintaw nga dan. Kon maygintawan abilidad sa pagsogid anang ambal angDios, imoon na sono sa anang pagtoo. 7 Kagkon may gintawan abilidad sa pagsirbi sa anangkapario, dapat magsirbi tana; kon sa pagtodlo,dapat magpanodlo; 8 kon sa paglaygay, dapatmagpanglaygay; kon sa pagtaw sa mga malisud,maging mayad nga manogtaw; kon sa pagdo-mara, magdomara nga may katandus; kag konsa pagbolig sa mga nalisudan, magbolig nga maykalipay.

9 Kinanglan atun pagigogma minatood gid.Likawan ta ang malain, kag imoon pirmi angmayad. 10 Bilang magkarabogto kay Cristo ma-girigogmaan kita gid, kag magtaraodan sa isarakag isara. 11Magpatandus kita kag indi magtina-mad; magsirbi kita sa Ginoo nga tuduk gid sa atun

Roma 12:12 204 Roma 13:14

tagiposoon. 12Kag tungud nga may paglaum kitanga mayad atun paraaboton, dapat maging mali-payun kita pirmi. Agoantaun ta lang ang mgakalisud, kag pirmi kita gid nga magpangamoyo.13 Boligan ta atun mga kapario nga tomoloo saandang mga kinanglanun. Kag padayonon tasa atun balay ang mga taga-ibang logar nga aradarayonan.

14 Ipangamoyo nindo sa Dios nga bindisy-onan na ang mga tao nga nagaingabot kanindo.Indi nindo ipangamoyo nga silotan sanda angDios, kondi ipangamoyo nindo nga bindisyonan.15 Magirug kamo kalipay sa mga nagakalipay,kag kon may mga nagakasubu, magirug kamo rasa andang kasubu. 16 Indong pagtratar sa isarakag isara dapat parario. Indi kamo magpabogalkondi magpakigkaiban ra sa mga tao ngamanabaandang kaimtangan. Indi kamo magisip nga konsino kamo gid.

17Kon may magimo malain kanindo indi kamomagbalus ang malain. Kondi ipakita nindopirmi sa mga tao nga gosto nindo lang ngamagimo ang mayad. 18 Asta sa maabot indongmasarangan, imorati nindo nga ara gid golo in-dong pagpakigkaiban sa tanan nga tao. 19 Mgapinalangga, indi kamo gid magbalus malain,kondi pabayanan nindo nga ang Dios mamanang magsilot kananda. Ay nagakoon ang Diossa Kasolatan, “Ako ang baala magbalus; ako angmasilot.” 20 Sono ra sa Kasolatan toladia indongimoon: “Kon imong kaaway ginagutum, pakauna;kon ginawaw, painuma. Tungud nga kon imoonmo dia mauuya tana sa anang ginaimo kanimo.”21 Indi kamo magpadaug-daug sa malain, kondidaugun nindo ang malain paagi sa pagimo angmayad.

13Atun Obligasyon sa mga Opisyalis ang Gobyirno

1 Ang kada isara kanindo dapat magpasakupsa mga nagadomara atun banwa, tungud ngaang paggobyirno alin sa Dios kag ang mga na-gadomara ginbutang ang Dios sa andang poisto.2 Ang mga tao nga nagapangontra sa gobyirnonagapangontra sa anang ginbuut ang Dios, ganisisilotan sanda. 3 Kon mayad atun ginaimo,ara kita dapat kaadlukan sa mga nagadomarakanatun. Piro kon nagaimo kita ang malain,dan dapat kita nga adlukan. Gani kon indi mogosto nga adlukan sa mga nagadomara, magimo

kaw ang mayad, kag dan dayawon kaw pa nanda.4 Ginabutang sanda ang Dios sa andang poistopara sa atun kaarayadan. Piro kon nakaimo kawang malain, dapat adlukan kaw manda, tungudnga may gaum sanda sa pagsilot kanimo; ay angDios maman ang nagbutang kananda dian agudsilotan ang mga nagaimo malain. 5 Gani dapatmagpasakup kita sa atun gobyirno; bukun langnga tungud sa ginaadlukan kita sa silot, konditungud nga naulaman ta ra nga maman dia angdapat ta nga imoon. 6Maman ra dan ang kabang-danan kon basi nagabayad kita atun bowis, ay angmga manogdomara mga sorogoon ang Dios nganagapangabudlay para gid samga butangnga dia.7 Gani bayadan nindo indong mga barayadan saiba-ibang klasi nga bowis. Kag taodon nindo kagpadungugan ang mga may awtoridad.

Atun Obligasyon sa Isara kag Isara8 Indi nindo pagpaboayun indong otang bisan

kino, loas sa otang nga buut sa pagirigogmaansa isara kag isara. Ay ang nagaigogma sa anangisigkatao nakatoman ang Kasogoan. 9Ay angmgasogo pario ang “Indi kaw magpanginbabai okonmagpanginlalaki, indi kaw magpatay, indi kawmagpanakaw, indi kaw magkaima,” kag ang ibapa ngamga sogo sarangmatingub sa sangka sogolang nga nagakoon, “Igogmaa imong isigkataopario imong pagigogma sa imong kaogalingun.”10 Kon ginaigogma ta atun isigkatao, ara kitanagaimo malain kananda. Maman dan nga konkita may pagigogma natoman ta run ang bilognga Kasogoan.

11 Dapat nindo nga imoon dia, tungud nganaulaman nindo nga oras run dia nga kamo dapatmagbogtaw. Ay atun kalowasan mas marapit rungid dadi kaysa dato anay nga kita nagompisa ngamagtoo kay Jesu-Cristo. 12 Midyo sa gabi digisa kalibotan nga dia tungud sa sala. Piro dadikasanagun run da kag madali run lang magmoraang adlaw. Gani indi ta pagimoon ang malainnga atun ginaimo ang ona, kondi bilang mga taonga nasanagan run paagi sa kamatoodan batokanta ang malain. 13 Tungud nga nasanagan kitarun, dapat magkaboi kita nga ara gid kasawayan.Indi kita magsari palingin okon magirug sa mgamagolo nga mga kinalipay. Indi kita ra magolidsa bukun atun asawa okon magimo ang ano panga mga malain. Indi kita ra magirinaway okonmagiringgitan. 14 Anang ogali ni Ginoong Jesu-Cristo ang dapatmakita sa indong kaboi. Kag indi

Roma 14:1 205 Roma 15:1nindo pagtawan logar indong duna nga ogali ngamagimo ang malain.

14Indi nindo Pagpakalainun ang Iba

1 Batona nindo ang tao nga maroya anangpagtoo, kag ayawnindo pagpoyai anangmgapag-paratiun. 2 May mga tomoloo nga nagapati ngapoidi makasura bisan ano, kag may mga tomoloora tana ngamaroya pa nga andang ginasura laswalang. 3 Ang tomoloo nga nagasura bisan anolang indi dapat magpakanaba sa tomoloo ngaanang ginasura laswa lang gid, kag ang tomoloonga laswa lang anang ginasura indi ra dapatmagukum sa nagasura bisan ano lang. Ay sandanga darwa pario nga ginbaton ang Dios, 4 kagsa Dios sanda mapanabat. Gani sino kaw ngamagukum sa anang sinakupan ang iba? AnangAgalun lang gid ang sarang makakoon kon anangginaimo mayad okon bukun. Kag maimo nagid man ang mayad, ay ang Ginoo maman angmagabolig kanana.

5 May mga tao nga nagakoon nga may mgaadlaw nga mas importanti kaysa ibang adlaw.Kagmay dian ra nga nagakoon nga ang tanan ngaadlaw parario lang. Ang kada isara dapat mag-imo lang kon ano sa anang pagpati ang osto sapanulung ang Dios. 6Kon ang tao may ginapalabinga adlaw, ginaimo na dato para sa Ginoo. Kagang tao nga nagakaun bisan ano, ginaimo na radato para sa Ginoo, tungud nga nagapasalamattana sa Dios sa anang ginakaun. Ang iba tana aranagakaun ang iba nga karaunun ay para ra dato saGinoo, kag nagapasalamat sanda ra sa Dios. 7Arabisan sino kanatun nga mga tomoloo ang nagak-aboi okon napapatay para sa anang kaogalingun,8 kondi para sa Ginoo. Kon kita naboboi, naboboikita para sa Ginoo, kag kon kita mapatay, para rasa Ginoo. Gani maboi kita man okon mapatay, saGinoo kita pa ra gid. 9 Maman dan nga si Cristonapatay kag nabanaw dayon, agud maging Ginootana ang mga boi kag mga patay. 10 Gani indikamo magpakanaba okon magukum sa indongmga kabogto kay Cristo. Ay kita nga tananmagaatobang sa Dios kag tana angmagakoon konatun ginaimo mayad okon bukun. 11 Tungud nganagakoon tana sa Kasolatan, makon na, “Ako angGinoo nga boi. Gani magaabot ra gid ang adlawnga ang tanan nga tao magalood kanakun kagkikilalaun nanda tanan nga ako Dios.” 12Maman

dan nga nasisigoro ta nga ang kada isara kanatunmagapanabat gid sa Dios sa anang mga ginimodigi sa kalibotan.

13 Gani indi kita run magsari ukum sa isarakag isara. Atun imoon tana, iwasan ta ang mgabutang nga maging kabangdanan nga magkasalaatun kabogto kay Cristo. 14 Tungud nga akokay Ginoong Jesus ron, naulaman ko nga arapagkaun nga marimo. Piro kon may tao ngasa anang pabutang may pagkaun nga bawal, takondi indi na dapat pagkaunun. 15 Karon, kontungud sa imong ginakaun mararangga anangpagtoo imong kabogto, tay ara kaw ron nagai-gogma kanana. Si Cristo nagpanginmatay parara kanana, gani ayaw pagranggaa anang pagtootungud sa imong ginakaun. 16 Miski ginakabignindo nga indong ginaimo bukun marimo, ayawnindo pagimoa kon dato magapakalain kanindo.17 Ay anang Ginarian ang Dios bukun parti sapagkaun kag paginum, kondi parti sa matarungnga kaboi, mayad nga rilasyon sa isara kag isara,kag kalipay nga alin sa Ispirito Santo. 18Ang bisansino nga nagasirbi kay Cristo sa toladia nga paagimaman anang naliliagan ang Dios, kag ginataodtana anang isigkatao.

19 Gani imoratan ta gid nga indi kita makaimoangmga butangngamagarangga atunmayadngapagkaraiban. Dapat parigunun ta ang isara kagisara sa anang pagtoo sa Dios. 20 Ayaw pagrang-gaa anang ginlowas ang Dios tungud sa imongpagkaun. Sarang makaun ang tanan nga klasinga pagkaun, piro kon tungud sa imong pagkaunmagakasala ang iba, dan ang marimo. 21 Angmayad tana nga imoon, indi kaw magkaun karniokon maginum ang mga irinumun nga karilinginokon magimo ang bisan ano nga maging kabang-danan nga magkasala imong kabogto. 22 Dapatikaw ron lang kag ang Dios ang nakaulam parti saimong pagpati samga butang nga dia. Malipayunang tao nga ara ginakondinara anang konsinsyasa anang mga ginaimo nga sono kanana mayad.23 Piro kon nagadoda tana nga basi kon marimoanang ginakaun, dan nagakasala tana sa Diostungud nga ara na ginasonoda anang pagpati.Kon ginaimo ta ang butang nga sono sa atunpagpati bukun mayad, dan sala.

15Magpasonaid kita sa mga Maroroya

1 Kita nga mga mabaskug sa pagtoo dapatmagpasonaid kag magbolig sa atun mga kaiban

Roma 15:2 206 Roma 15:27nga maroya pa. Bukun nga atun gosto lang atunisipun, 2 kondi isipun ta ra anang kaarayadanatun kapario nga tomoloo, agud magrigun daanang pagtoo. 3Bisan gani si Cristo aramagangadanang kaogalingun nga kaarayadan. Kondi sonosa nasolat sa Kasolatan makon na sa Dios, “Anangmga insolto ang mga tao kanimo ginbatyag ko.”4Kag ang tanan nga nasolat sa Kasolatan ang onaginsolat agud makatodlo kanatun. Paagi gani saKasolatan ginatodloan kita nga agoantaun angmga kalisud kag ginaparigun atun paglaum ngamayad atun paraaboton.

5 Kabay pa nga ang Dios nga nagapabaskugkanatun nga agoantaun ang mga kalisud kag na-gatawpaglaummagbolig ra kanindongamagoro-gyon kamo bilangmga somolonod ni Cristo Jesus,6 agud magtiribyog kamo nga magdayaw sa Dioskag Tatay atun Ginoong Jesu-Cristo.

Mayad nga Barita para sa mga Bukun Judio7 Kamo ginbaton ni Cristo, gani batona nindo

ra indong kapario nga tomoloo agud madayawang Dios. 8 Ang kabangdanan kon basi ginsogosi Jesus sa pagsirbi sa mga Judio ay bukun langsa pagpakita nga ang Dios masarigan sa pag-toman anang mga pangako ang ona sa andangmga kaolang-olangan, 9 kondi agud ipakita ra samga bukun Judio anang kalooy ang Dios, agudmagdayaw sanda ra sa Dios. Ay sono sa nakasolatsa Kasolatan makon ni Cristo sa Dios,“Ibarita ko imong kaayad sa mga bukun Judio,Kag magakanta ako ang mga pagdayaw kanimo.”10May nakasolat pa sa Kasolatan nga nagakoon,“Kamo nga mga bukun Judio, magkalipay kamo

kaiban anang mga pinili ang Dios!”11Kag makon pa gid doto,“Tanan kamo nga bukun Judio, dayawa nindo ang

Ginoo;Tanan kamo nga mga tao, dayawa nindo tana!”12Makon pa ni Isaias,“Sa anang mga kaapo-apoan ni JesseMay maggoa nga magadomara sa mga bukun

Judio,Kag magasarig sanda kanana.”

13Kabay pa nga ang Dios nga nagataw paglaummagtaw ra kanindo kalipay kag kalinung tungudsa indong pagtoo kanana, agud paagi sa ananggaum ang Ispirito Santo magadogang pa gid in-dong paglaum.

Ang Kabangdanan Kon Basi Toladia Anang Ginso-lat ni Pablo

14 Mga kabogto, nasisigoro ko gid nga mayadkamo nga mga tao. Nasisigoro ko ra nga doro ronindong naulaman, kag sarang kamo ron maglay-gay sa isara kag isara. 15 Piro sa solat nga diaginpadumdum ko kamo parti sa pira ka butangtungud nga indi ko gosto nga malipatan nindo.Ara ako naadluki nga iambal kanindo ang mgabutang nga dia, ay tungud sa anang kalooy angDios gintawan na ako awtoridad 16 nga magsirbikay Cristo Jesus bilang pinakapari sa mga bukunJudio. Ginatodlo ko kananda ang Mayad ngaBarita nga alin sa Dios agud maging pinakaaladsanda nga anangmaliagan, ngamaging ana paagisa Ispirito Santo. 17 Kag tungud nga ako kayCristo Jesus, sarang ako magpabogal akun naimosa pagsirbi sa Dios. 18 Kag ara iba nga akunipabogal kondi anang mga ginimo ni Cristo paagikanakun, nga ang mga bukun Judio nagasonodron kanana paagi sa akunmga pagambal kagmgainimoan, 19 sa bolig ang mga katiringalaan kagmga milagrokag dia tanan paagi sa anang gaumang Ispirito Santo. Ang Mayad nga Barita partikay Cristo ginwali ko bisan diin ako nagayan kagnaglibot-libot ako gani alin sa Jerusalem asta saIliriko. 20 Andum ko gid nga magpangwalian samga logar nga ang mga tao ara pa gid kabatiang Mayad nga Barita parti kay Cristo, tungudnga indi ko gosto nga magwali sa mga logar nganawalian run ang iba. 21 Kondi pario anang koonsa Kasolatan,“Ang ara pa masogidi parti kanana makakilala;Kag ang ara pa makabati makaangup.”

Plano ni Pablo nga Maayan sa Roma22 Gani ara ako pa gid kaabot dian kanindo

tungud nga sigi akun libot-libot sa mga banwadigi. 23Piro dadi, tungud nga natapos ko ron akunobra sa mga logar nga dia kag tungud nga mgapira run ka toig akun andum nga makaayan diankanindo, 24 sigoro magakirita kita run da gid. Ayakun plano maagi ako dian kanindo kon magpa-Espania ako ron. Gosto ko nga magkalipay sapagpakigkaiban kanindo bisan maistan lang ngatyimpo bago ako magdiritso sa Espania paagi saindong pagpatigayon sa akun biyai. 25 Piro dadimaayan ako anay sa Jerusalem agud iatud angbolig para sa mga tomoloo doto. 26 Ay ang mgatomoloo sa Macedonia kag Acaya nagbolontadnga magaboloy agud magbolig sa mga tomoloonga malisud doto sa Jerusalem. 27 Gosto nandanga imoon dia. Kon sa bagay may baralusun

Roma 15:28 207 Roma 16:21sanda ra sa mga tomoloo sa Jerusalem. Ay konbukun tungud sa mga tomoloo sa Jerusalem, angmga bukun Judio nga dia ara kabaton ang mgaispiritoanun nga mga bindisyon. Gani dapatra nga boligan ang mga bukun Judio ang mgatomoloo sa Jerusalem sa andang matiryal ngamga kinanglanun. 28Pagkatapos ngamakaintrigako kananda ang mga bolig nga dia maapit akoanay dian kanindo bago magpa-Espania. 29 Kagnagapati ako nga pagabot ko dian, doro nga mgabindisyon atun mabaton alin kay Cristo.

30 Ta mga kabogto, tungud kay Jesu-Cristo ngaatun Ginoo, kag tungud sa gogma nga gintawang Ispirito Santo kanatun, nagapangabay akonga boligan nindo ako sa pagpangamoyo parakanakun. 31 Ipangamoyo nindo ako gid nga indiako pagiwanun angmga bukun tomoloo sa Judea,kag ipangamoyo nindo ra nga malilipay ang mgatomoloo sa Jerusalem sa bolig nga akun daraunkananda. 32 Pagkatapos, kon itogot ang Dios,makaayan ako dayon dian kanindo nga mali-payun gid, kagmakapawayway ako kaiban nindo.33 Kabay pa nga obayan kamo ra gid pirmi angDios nga nagataw kalinung sa atun kaboi. Amin.

16Mga Pagpangamosta

1 Dadi gosto ko nga ipakilala kanindo atunkabogto nga si Febe. Tana ang nagabolig sa mgatomoloo sa Cencrea. 2 Batona nindo tana ay tanasa Ginoo ra kag maman da gid dan ang dapat ngaimoon anang mga bata ang Dios. Boligan nindotana ra sa anang mga kinanglan, ay doro anangnaboligan. Ako gani naboligan na ra.

3 Ikomosta nindo ako kay Priscila kag kayAquila. Dia sanda pario ra kanakun nga naga-pangabudlay para kay Cristo Jesus. 4 Gintayananda andang kaboi sa piligro para kanakun;kag bukun ako lang ang nagapasalamat kananda,kondi pati ang tanan nga mga bukun Judio nganagasirimba sa Ginoo. 5Komosta ra sa tanan nganagasirimba doto sa andang balay.

Nagapangomosta ako ra sa akun pinalangganga amigo nga si Epeneto. Tana ang ona ngatao nga nagtoo kay Cristo sa probinsya ang Asia.6 Komosta ra kay Maria. Tana nagpangabudlaynga mayad para kanindo. 7 Komosta ra sa akunmga kapario nga Judio nga si Andronico kag siJunia. Dia sanda kaiban ko nga napriso. Kilalasanda ang mga apostolis, kag ona sanda pa ganikanakun nga naging Kristiano.

8 Nagapangomosta ako ra sa akun pinalanggasa Ginoo nga si Ampliato. 9 Komosta ra kayUrbanonga atunkapariongamanogpangabudlaypara kay Cristo, kag sa akun pinalangga ngaamigo nga si Estaquis. 10 Komosta ra kay Apeles.Miski doro anang naagian nga pagantos, ara tanagid nagtalikod kay Cristo. Komosta ra sa anangpanimalay ni Aristobulo, 11 kay Herodion ngaakun kapario nga Judio, kag sa mga nagatoo saGinoo sa anang pamilya ni Narciso.

12 Nagapangomosta ako ra kay Trifena kagkay Trifosa. Dia sanda mga matandus nga mgamanogpangabudlay sa Ginoo. Komosta ra atunpinalangga nga amiga nga si Persida. Doro anangnaimo para sa Ginoo. 13 Nagapangomosta akora kay Rufo. Dia bantog nga manogpangabudlaypara sa Ginoo. Komosta ra sa anang nanay.Anang pagtratar kanakunmidyo ako gid sa anangbata. 14 Komosta ra sanday Asincrito, Flegonte,Hermes, Patrobas, Hermas, kag sa tanan nga mgakabogto kay Cristo nga kaiban nanda. 15Komostasi Filologo, si Julia, si Nereo, anang kabogto ngababai, si Olimpas, kag sa tanan nga mga tomoloonga andang kaiban.

16Magkoromostaankamobilangmagkarabogtokay Cristo. Ang tanan nga kay Cristo sa mgasimbaan digi nagapangomosta kanindo dian.

Kataposan nga mga Laygay17Mga kabogto ko kay Cristo, magandam kamo

sa mga tao nga ginaalinan ang pagkarampi-kampian kag nagatoblag anang pagtoo ang mgatomoloo. Ginakontra nanda ang mga panodlonga gintodlo kanindo ang ona. Gani likawi nindosanda. 18 Ang mga tao nga nagaimo toladanara nagasirbi kay Cristo nga atun Ginoo, kondiandang gosto lang gid andang ginaintindi. Gi-napatalang nanda ang mga tao nga ara maynaulaman paagi sa andang masadya nga mgapagambal kag mga pagdayaw-dayaw. 19 Kon sabagay, bantog indong pagtoman kay Cristo, kagmaman dan nga nalilipay ako nga mayad. Pirogosto ko nga doro indong naulaman kon parti samayad, kag ignoranti kon parti sa pagimo angmalain. 20 Kag ang Dios nga nagataw kalinungmadali run lang magpangrangga anang gaum niSatanas. Ipapirdi na tana kanindo.Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid atun Ginoong

Jesus.21 Akun kaiban nga manogpangabudlay nga

si Timoteo nagapangomosta ra kanindo, pati si

Roma 16:22 208 Roma 16:27Lucio, si Jason, kag si Sosipatro nga akun mgakapario nga Judio.

22 (Ako si Tercio nga indong kapario nga to-moloo kay Cristo nagapangomosta ra kanindo.Ako ang nagsolat anang solat nga dia ni Pablo.)23 Si Gayo nagapangomosta ra kanindo. Ako,si Pablo, nagadayon digi sa anang balay, kagdigi ra nagasimba ang mga tomoloo. Si Erastonga tisoriro ang siodad kag atun kabogto nga siCuarto nagapangomosta ra kanindo.

[ 24 Kabay pa nga kaloyan kamo nga tanan niGinoong Jesu-Cristo.]

Pagdayaw sa Dios25 Dayawon ta ang Dios nga makaparigun

kanindo sono sa Mayad nga Barita parti kay Jesu-Cristo nga akun ginawali kanindo. Ang Mayadnga Barita maboay nga gintago, 26 piro dadi gi-nasogid run sa tanan nga mga tao sono sa anangsogo ang Dios nga boi asta kon sano, agud angtanan magtoo kag magsonod kay Cristo. Kag diaginpaulam ra paagi sa mga solat ang mga propitaang ona.

27 Ang Dios lang ang nakaulam ang tanan.Dayawon ta tana asta sa ara kataposan paagi kayJesu-Cristo! Amin.

1 Corinto 1:1 209 1 Corinto 1:24

Anang Primiro nga Solat ni Pablo saMga Taga-Corinto

1Ako si Pablo. Ginpili ako ang Dios nga magingapostol ni Cristo Jesus. Ako kag si Sostenesnga atun kabogto kay Cristo 2 nagapangomostakanindo nga mga tomoloo dian sa Corinto. Kamoginpabulag run nga lagi ang Dios agud magingana paagi sa indong pagdapun kay Cristo Jesus.Ginpili na kamo nga maging anang mga batakaiban ang tanan sa tanan nga logar nga nagak-ilala kay Jesu-Cristo nga atun Ginoo. Tana atunGinoo nga tanan.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo ang Dios ngaatun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo ngamayadindong kaimtangan.

Mga Kalooy nga Alin kay Cristo4 Nagapasalamat ako pirmi sa Dios sa mga

karayadan nga anang gintaw kanindo tungudnga kamo kay Cristo Jesus. 5 Tungud nga kamokanana ginbindisyonan kamo nga mayad angDios, kag doro ron indong naulaman kag antigokamo ron magtodlo. 6 Sa toladan napamato-dan nindo mismo amun mga gintodlo parti kayCristo. 7 Gani mintras nagaulat kamo anangpagbalik atun Ginoong Jesu-Cristo, ara kamo ragid kakolangan sa mga abilidad nga ginataw angDios. 8 Si Cristo maman da ang magaparigunindong pagtoo kanana asta sa kataposan agudpagabot ang adlaw nga tana magukum ara tanamay isaway kanindo. 9Masasarigan ang Dios nganagtawag kanindo agud makapadayon kamo saanang Bata nga si Jesu-Cristo nga atun Ginoo.

Ang mga Nagatoo kay Cristo Dapat Magorogyon10Mga kabogto, nagapangabay ako kanindo sa

aran atun Ginoong Jesu-Cristo, nga magkaraso-got kamo tanankag likawannindo angpagkampi-kampian. Pararioon nindo indong isip kag in-dong katoyoan. 11 Nasambit ko dia tungud ngamay nagbarita kanakun alin sa panimalay ni Cloenga may nagaaraway dian kanindo. 12 Akungostong ambalun maman dia: may dian konokanindo nga nagakoon nga sanda anang so-molonod ni Pablo kag may dian ra nga nagakoonnga sanda anang somolonod ni Apolos. Angiba pa gid kono nagakoon nga sanda anang so-molonod ni Pedro. Kag ang iba pa gid anangsomolonod kono ni Cristo. 13 Bukun mayad dan!

Basi ginaturunga-tunga run si Cristo? Si Pabloara nagpalansang sa kros para kanindo. Ara kamora kabay pagbunyagi sa aran ni Pablo.

14 Nagapasalamat ako sa Dios nga ara akomay ginbunyagan kanindo loas kay Crispokag kay Gayo. 15 Ay basi kon may magkoonkanindo nga ginbunyagan kamo sa akun aran.16 (Ginbunyagan ko ra gali si Estefanas kag anangpanimalay. Piro loas sa mga tao nga dia araako ron may nadumduman pa.) 17 Ay ara akopagsogoa ni Cristo para magbunyag kondi paramagpanodlo ang Mayad nga Barita. Kag akunpagpanodlo bukun paagi sa mga masaradya ngapagambal, ay basi kon madara ko ang mga taokay Cristo paagi sa akun abilidad kag madoraangaum ang panodlo parti sa anang kamatayun niCristo sa kros.

Si Cristo ang Nagapakilala anang Gaum KagKaaram ang Dios

18 Sa mga tao nga nadodora, ang panodlo partisa anang kamatayun ni Cristo sa kros kalokoanlang. Piro kanatun nga nalolowas, naulamanta nga ang kamatoodan parti sa kamatayun niCristo maman ang nagapakilala anang gaum angDios. 19 Ay ang Kasolatan nagakoon, “Ranggaunko anang kaaram ang mga tao nga maaram, kagipakita ko nga ara polos anang pagintindi angmga ansiano.” 20 Dia digi ta naulaman nga arapolos anang kaaram ang mga maaram, kag ara rapolos anangmga naulaman angmga tao ngamaytinonan, pati angmga poirti magdibati sa tyimponga dia. Ay ginpakita ang Dios nga kalokoan langang kalibotanun nga kaaram.

21 Tungud sa anang kaaram ang Dios ara tananagtogot nga tana makilala ang mga tao paagi sakalibotanun nga kaaram. Kondi ginpakamayadang Dios nga lowasun ang mga tao paagi saandang pagtoo sa Mayad nga Barita nga ginawalikananda, nga sono sa mga tao nga ara nagatookalokoan lang. 22 Ang mga Judio indi mag-pati kon ara milagro nga makita, kag ang mgaGriego nagatimbang-timbang kon ang ginatodlokananda nagakompormi sa andang ginakoon ngakinaraman. 23 Piro kami tana, amun ginawali samga tao ara iba kondi si Cristo nga ginlansang sakros. Dia nga panodlo indi mabaton ang mga Ju-dio kag kalokoan para samga bukun Judio. 24Pirosa mga tao nga gintawag ang Dios, Judio manokon bukun, anang pagpalansang ni Cristo sakros nagapakita anang gaum kag anang kaaram

1 Corinto 1:25 210 1 Corinto 2:16ang Dios. 25 Ay ang ginaisip nanda nga kalokoannga anang ginimo ang Diosmasmaaram pa kaysasa tanan nga anang kaaram ang mga tao, kag angginaisip nanda ngamaroya nga anang ginimo angDios mas mabaskug pa gani kaysa sa tanan ngaanang kabaskug ang mga tao.

26 Mga kabogto kay Cristo, dumduma nindokon ano indong kaimtangan ang kamo ara papagtawaga ang Dios, pira gid lang kanindo angginakabig nga maaram okon may kaya, kag pirara lang ang nagalin sa ginakilala nga mga pam-ilya. 27 Piro ginpili ang Dios ang mga tao ngaginakabig nga bukun maaram agud pakauyanang mga maaram, kag ginpili na ra ang mga taonga ara gid gaum agud pakauyan ang mga taonga may gaum. 28 Ginpili ang Dios ang mgamanaba gid andang kaimtangan kag ang mgaginalipi-lipi kag ginakabig nga ara polos agudipakita na nga anang ginakabig ang mga tao ngaimportanti, kanana tana bukun. 29 Gani ara maymakapabogal sa Dios. 30 Sa anang pagbuut angDios kita dadi kay Cristo Jesus ron. Si Cristomaman ang nagataw kanatun ang kaaram ngaalin sa Dios. Kag paagi ra kay Cristo ginbilangkita run ang Dios nga matarung, kanana run,kag tinobos sa atun mga sala. 31 Gani, parioanang ginakoon ang Kasolatan, “Ang bisan sinonga gosto magpabogal, dapat anang ginimo angGinoo maman anang ipabogal.”

2Ang Kamatayun ni Cristo sa Kros

1 Mga kabogto ko kay Cristo, ang pagayan kodian kanindo agud magwali anang mga tinagonga kamatoodan ang Dios, ara ako naggamitmadaralum nga mga ambal kag mataraas ngakinaraman. 2 Ay naisipan ko nga ara iba akuniwali kanindo kondi si Jesu-Cristo kag anangpagkalansang sa kros. 3Ara ako nagsarig sa akunabilidad. Nagkurudug ako pa gani sa kulba. 4Ganipagwali ko kanindo ara ako naggamit poirti ngamga pagambal agud makombinsir kamo, kondiang Ispirito Santo maman ang nagpamatood saakun ambal paagi sa anang gaum, 5 agud indongpagtoo indi magsandig sa anang kaaram ang taokondi sa anang gaum ang Dios.

Ang Kaaram ang Dios6 Kon sa bagay nagagamit kami ra madaralum

nga mga kinaaraman sa amun mga panodlo samga tao nga marigun run andang pagtoo sa Dios,

piro dan nga mga kinaaram ara nagalin sa mgatao okon sa mga nagadomara digi sa kalibotannga nagakaradora lang. 7 Ang mga panodlo ngadia nga akun ginakoon ara iba kondi anang planoang Dios nga ginlikum sa mga tao ang ona. Pirobago imoon ang Dios ang kalibotan ginplanona run nga lagi ang mga butang nga dia agudmapadungugan na kita. 8 Ang mga nagadomaradigi sa kalibotan ara kaintindi anang plano angDios. Ay kon naintindian nanda, ara nanda andanpaglansangan sa kros ang Ginoo nga makaga-gaum. 9 Toladia anang koon ang Kasolatan,“Ara pa gid may nakita ang tao okon nabati

okon naisip nga sarang ikomparar sa mgabutang nga ginpriparar ang Dios para samga tao nga nagaigogma kanana.”

10 Anang plano nga dia ang Dios ginpaulam nakanatun paagi sa anang Ispirito. Ay ang tanan gidnga mga butang naulaman ang Ispirito, bisan pagani ang mga madaralum nga kaisipan ang Dios.11 Pario kanatun nga mga tao, ara may nakaulamanang ginaisip ang sangka tao loas anang kao-galingun nga ispirito. Toladan ra sa Dios, ara ramay nakaulam anangmga ginaisip loas sa Ispiritoang Dios. 12 Kag kita nga mga tomoloo gintawanang Ispirito nga dia nga alin sa Dios kag bukunalin digi sa kalibotan agud maintindian ta angkamatoodan parti sa mga kaarayadan nga gintawang Dios kanatun.

13 Gani ang mga butang nga amun ginatodloalin sa Ispirito ang Dios kag bukun alin sa anangkaaram ang tao. Ginasaysay namun ang mgapanodlo nga alin sa anang Ispirito sa mga taonga dian kananda anang Ispirito. 14 Piro angtao nga ara kanana anang Ispirito ang Dios indimagbaton anang mga panodlo tungud nga parakananakalokoan lang. Kag indi na ramaintindiantungud nga anang Ispirito ra lang gani ang Diosang makabolig kanana agud anang maintindian.15 Ang mga tao tana nga dian kananda anangIspirito ang Dios nakakaintindi ang tanan ngaginatodlo anang Ispirito. Kag ang mga tao ngaara dian kananda anang Ispirito indi makaintindianang isip angmga tao ngamay Ispirito ang Dios.16Makon ang Kasolatan,“Sino ang nakaulam kon ano ang sa anang isip

ang Ginoo?Kag sino ang makatodlo kanana?”Piro kita tana nakaulamkon ano ang sa anang isipni Cristo.

1 Corinto 3:1 211 1 Corinto 4:23

Anang mga Sorogoon ang Dios1 Mga kabogto, ang ona indi ako makatodlo

kanindo ang madaralum nga mga panodlo parioakun ginatodlo sa mga tao nga ginaagobayan angIspirito Santo tungud nga mga bata kamo palang sa pagtoo kay Cristo kag ginasonod nindopa indong kaogalingun nga gosto. 2 Mamandato nga ara ako nagtaw kanindo ang maturu-gas nga pagkaun kondi gatas lang. Akun gos-tong ambalun, simpli lang gid nga mga panodloakun gintodlo kanindo tungud nga indi nindo pamaintindian ang madaralum nga mga panodlo.Kag bisan gani dadi indi kamo pa ra gid kaintindi.3 Ay asta dadi indong kaboi pario pa ra gid samga tao digi sa kalibotan nga andang gosto langandang ginasonod ay nagairinggitan kamo kagnagaaraway. Indong ginaimo nga dia nagapam-atood lang nga pario kamo pa ra gid kananda.4May mga dian kanindo nga nagakoon nga, “Akokay Pablo,” kag may dian ra nga nagakoon nga,“Ako kay Apolos.” Ta kondi pario kamo pa ra gidang mga tao digi sa kalibotan ay nagakarampi-kampian kamo pa.

5 Kon sa bagay sino gid si Apolos? Kag sino siPablo? Mga sorogoon kami ra lang ang Ginoo ngaanang gingamit agud magtoo kamo. Ang kadaisara kanamun nagaimo ra lang anang ginapaimoang Ginoo kanamun. 6 Anang kaalimbawa dia:ako ang nagtanum, kag si Apolos ang nagbun-yag, piro ang Dios tana maman ang nagpatobo.7 Bukun gid importanti ang nagatanum kag angnagabunyag kondi ang Dios ay tana ang naga-patobo. 8 Ang nagatanum kag ang nagabunyagpario lang nga sorogoon, kag kada isara kanandababalusan ang Dios sono sa andang pinangabud-layan. 9Ako kag si Apolos nagaboroligan sa amunpagpangabudlay para sa Dios. Indong kaalim-bawaparangomaannga ginapaomakanamunangDios.

Indong kaalimbawa pa gid balay nga anangginapatindug. 10 Kag ako anang maistro pandayang Dios tungud nga gintawan na ako awtoridadnga ako ang magbutang ang pinakapondasyon.Pagkatapos ang iba ruman nga panday ang na-gapadayon obra. Piro kinanglan gid nga sig-oroon ang kada panday nga mayad anang obra.11 Ay indi run maimo nga magbutang pa iba ngapondasyon loas kay Jesu-Cristo. Tana mamanlang ang dapat tooan kag ara run iba. 12 Maymga tao nga osto andang ginatodlo. Kon bala sa

manogimo ang balay, ginabutang nanda sa pon-dasyon ang mga matirialis nga pario sa bolawan,pilak kag mga maraalun nga mga bato. Ang ibatana, ara polos andang mga ginatodlo. Pariosanda sa tao nga kaoy, kag kogon okon dagamiandang ginagamit sa balay nga andang ginaimo.13 Piro sa adlaw ang pagsintinsya maulaman konano nga klasi nga mga matirialis anang gingamitang kada isara, ay titirawan sa kalayo anang gin-patindug ang kada isara. 14 Kon anang ginpatin-dug sa pondasyon indi masonog, maymababatontana nga balus. 15 Piro kon masonog, ara tana gidbatonon nga balus; piro anang kaogalingun tanamalowas ra. Anang maging kaalimbawa pario satao nga nakalibri sa anang balay nga nasonog,piro ara tana gid may nadara.

16 Kabay anang timplo kamo ang Dios kaganang Ispirito ang Dios dian kanindo nagaoli.17 Gani kon ranggaun nindo anang ginaolian angDios sisilotan na kamo tungud nga anang timploang Dios balaan, kag ang timplo nga dan ara ibakondi kamo mismo.

18 Indi nindo paglokoon indong kaogalingun.Kon may dian kanindo nga anang kaisip maaramtana sono samga tinonan digi sa kalibotan, dapatbilangun na nga bali ara lang ang kaaramnga danagud maging maaram tana sa panulung ang Dios.19 Ay para sa Dios, ang kaaram digi sa kalibotannga dia kalokoan lang. Ay nagakoon sa Kasolatan,“Ginadakup ang Dios angmgamaaram sa andangkatosoan.” 20 Kag may dian pa gid sa Kasola-tan nga nagakoon, “Naulaman ang Dios nga angmga butang nga anang ginaisip ang mga tao ngamaaram ara polos.” 21Gani ara gid tao nga dapatipabogal. Kami tanan nga nagatodlo gintaw angDios kanindo para sa indong karayadan. 22 Ako,si Apolos, kag si Pedro indo tanan. Bisan angkalibotan nga dia kag ang nagakaratabo dadikag ang sa paraaboton, pati indong kaboi kagkamatayun, tanandia para sa indong kaarayadan.23 Kamo tana ana ni Cristo kag si Cristo ana angDios.

4Mga Apostol ni Cristo

1Gani kami nga mga nagatodlo, kabigun nindonga mga sorogoon lang ni Cristo nga ginasariganang Dios nga magbarita ang kamatoodan ngaanang gintago ang ona. 2 Kag ang tao nga gin-sarigan dapat magpakita nga tana masasariganmanda.

1 Corinto 4:3 212 1 Corinto 5:53 Ara bali kanakun kon ano indong pabutang

kanakun okon ano anang pabutang ang miskisino. Ako mismo ara nagakoon nga akun pagsirbisa Dios mayad okon bukun. 4 Kon sa bagaylimpyo akun konsinsya, piro dan ara nagakaolo-gan nga ara ako ron sala. Ang Ginoo lang gid angmakakoon kon tama okon bukun akun ginaimo.5 Gani indi kamo magukum. Ulatun nindo langanang pagabot ang Ginoo. Doto sa oras ngadato ipagoa na ang tanan nga mga sikrito ngaginaimo ang kada isara, kag kon ano gid andangkatoyoan sa andang mga ginaimo. Sa oras ngadato dadayawon ang Dios ang kada isara ngabagay gid sa anang mga ginimo.

6 Mga kabogto, para kanindo gingamit ko ngaalimbawa akun kaogalingun kag si Apolos, agudmatonan nindo ang ginakoon nga, “Indi magpa-sobra sa anang ginakoon ang Kasolatan.” Ganiindi nindo pagipabogal ang isara kag magkoonnga mas mayad tana kaysa isara. 7 Basi indongpagsarigmasmayad kamo gid kaysa iba? Ano angdian kanindo nga ara nagalin sa Dios? Kag kon saDios nagalin, ta basi ginapabogal nindo nga dawindo gid?

8 Indong kaisip ara run nakokolang kanindo,ngamanggaranunkamo ron kagnagaari sa anangginarian ang Dios miski ara kami. Andan mga arikamo ronmanda agudmakairug kami ra kanindosa pagari. 9 Kon isipun ko, kami nga mga apos-tolis midyo ginbutang ang Dios sa pinakamanabanga kaimtangan. Pario kami sa mga tao ngasintinsyado ron nga paratayun kag ginasulungkami ang bilog nga kalibotan, ang tanan nga mgatao pati ang tanan nga mga angil. 10 Tungudsa amun pagpanodlo parti kay Cristo, nagakoonang mga tao nga kami mga omang-omang. Pirokamo tana, indong kaisip maaram kamo tungudsa indong pagtoo kay Cristo. Kami mga maro-roya, piro kamo tana mabaraskug. Ginadayaw-dayaw kamo pa ang mga tao, piro kami ginakad-lawan nanda lang. 11Asta gani dadi nagaagoantakami lang ang gutum kag waw, kag ginakolangkami pa amun mga lambong. Ginatigbak kamiang mga tao, kag ara kami kaogalingun ngabalay. 12 Nagaobra kami kag nagapaolas paralangmaboi. Ginapangamoyo namun angmga taonga nagapasipala kanamun nga kaloyan sanda para gid ang Dios. Kag ginaagoanta namun langgid ang mga pagingabot. 13 Ginaambalan kamiang malain piro ginasabat namun ang mayad.

Asta gani dadi, sa pabutang ang mga tao digi sakalibotan midyo kami sa basora, pinakamanabanga klasi nga tao.

14 Ara ako nagasolat toladia sa katoyoan ngapakauyan kamo kondi gosto ko nga todloan kamobilang mga palangga ko nga mga bata kay Cristo.15Ay bisan doro gid ang nagatodlo kanindo partikay Cristo sakabilog lang gid indong pinakatataysa pagtoo kag dan ara iba kondi ako. Mgabata ko kamo sa pagtoo kay Cristo Jesus tungudnga ako ang nagdara kanindo ang Mayad ngaBarita. 16Gani ginapangabay ko kamo nga wadunnindo ako. 17 Maman dan nga ginapadara kodian kanindo si Timoteo nga akun palangga kagmasarigan nga bata sa Ginoo, agud padumdumunna kamo akun mga patakaran sa pagkaboi bilangsomolonod ni Cristo. Maman ra dia akun gina-todlo sa mga tomoloo sa bisan diin nga logar.

18 Ang iba kanindo dian nagainasdak run ayandang pagsarig indi ako ron magayan diankanindo. 19 Piro kon itogot ang Ginoo, madaliako ron da makaayan dian. Kag sulungun ta langkon ano gid anang maimo ang mga tao nga dannga masyado kaadak kon magambal. 20 Ay angmatood tana, kon ang Dios maman ang nagaarisa atun kaboi, maulaman ra dan ang iba paagisa atun mga inimoan kag bukun sa mga sogidlang. 21 Gani magpili kamo kon ano indonggosto. Kon padayonon nindo ang marimo ngaindong ginaimo, pagabot ko dian pangisugan kokamo. Piro kon mayad tana indong ginaimo,kondi palanggaun ko kamo nga may kalolo.

5Ang Ginaimo nga Maraway dapat Ikauya

1 May barita nga dian kono kanindo may na-gapanginbabai sa anang asawa anang tatay. Kagkon dan matood, sobra tana pa sa ara kakilala saDios ay ara sanda gani nagaimo toladan. 2 Kagkon may nagaimo toladan dian kanindo basi na-gainasdak kamo pa? Dapat andan nagpangasubukamo kag ginpaalin nindo sa indong gropo anglalaki nga nagimo dan. 3 Bisan ara ako diankanindo sa lawas, dian ako ra sa ispirito. Kagsa awtoridad nga gintaw kanakun atun GinoongJesus ginsintinsyaan ko ron ang nagimo ang salanga dan. 4 Gani sa indong pagtiripon, bilangunnindo ako nga dian ra. Kag sono sa gaum ngagintaw kanatun atun Ginoong Jesus, 5 iintriganindo ang tao nga dan kay Satanas para ranggaun

1 Corinto 5:6 213 1 Corinto 6:14

na anang lawas agud malowas anang ispirito saadlaw anang pagukum ang Ginoo.

6 Indi kamo dapat maginasdak. Kabay naula-man nindo ra ang orobatun nga nagakoon nga,“Kon ibutang ang maistan nga pampaabok saarina kag masaun, magaabok ang tanan.” 7 Ganibula nindo indong dati nga mga sala nga pario sapampaabok, agudmaging limpyo kag bago kamo.Sa matood tana libri kamo ron sa lagi nga dianga pampaabok, ay si Cristo ginalad run parakanatun. Pario tana sa karniro nga ginpatay parakanatun sa Pista anang Paglubas ang Angil. 8Ganimagsilibrar kita ang pista nga dato, kag magkaunang tinapay nga ara pampaabok, nga ang gostongambalun talikodan ta run atun dati nga mga salakag mga ginaimo nga malain, kag magkaboi kitanga limpyo sa sala, nga tuduk sa atun tagiposoonatun pagsonod sa kamatoodan.

9 Sa akun naona nga solat nga ginpadarakanindo, nagkoon ako nga likawan nindo angmga tao nga nagaolid sa bukun andang asawa.10 Akun gostong ambalun dato bukun ang mgatao nga ara pa kakilala sa Dios nga nagaolid sabukun andang asawa, okon mga takab kag mgatakawan, okon mga nagasimba sa mga dios-dios.Ay kon sanda indong likawan, kinanglan magalinkamo sa kalibotan nga dia. 11 Akun ginatomodtana, datong mga tao nga kono mga kabogto rasa Ginoo piro nagaolid sa bukun andang asawa,takab, nagasimba samga dios-dios, nagapasipala,manogpalingin, kag takawan. Indi kamo dapatmagpakigkaiban kananda bisan sa pagkaun.

12-13 Kon sa bagay ano ra tana atun labut sapagsintinsya sa mga tao nga ara nagatoo kay Gi-noong Jesus? Ang Dios tana ang baala magsintin-sya kananda. Piro kinanglan gid nga binagbina-gun ta kon mayad okon malain anang ginaimoatun kapario nga tomoloo, tungud ngamay naka-solat sa Kasolatan nga nagakoon, “Paalina nindosa indong gropo ang tao nga malain anang gi-naimo.”

6Ang mga Bata ang Dios nga Nagadurumutan

1 Kon ang isara kanindo may riklamo kontrasa anang kaiban nga tomoloo, basi ginadaraa nasa osgado nga ara kakilala sa Dios? Basi ara naginadara samga tomoloo? 2Kabay sa oring adlawkita nga mga tomoloo maman ang magaukumsa mga tao nga ara nagatoo sa Dios. Gani konkamo angmagaukum samga tao sa kalibotan nga

dia, basi indi kamo kasarang magariglo ang mgakaso nga dan nga mairintuk ra lang? 3 Kabaypati ang mga angil kita ang maukum. Ta kondimasasarangan nindo ra nga arigloon ang mgakaso-kaso sa kaboi nga dia. 4Gani kon kamo maymga kaso sa isara kag isara, basi ginadara nindosa mga tao nga ara kalalabutun sa mga nagasir-imba sa Dios? 5 Dapat mauya kamo sa indongginaimo nga dan! Ano ron dan nga ara gid miskisakabilog nga maaram dian kanindo nga antigomagariglo indong ginaarawayan! 6 Parario kamonga nagatoo kay Cristo, piro kamo ra mismo angnagaarakosaran kag doto mismo sa mga tao ngaara nagatoo sa Dios.

7 Indong mga pagarakosaran nga dan na-gapakita lang indong kakolangan sa indongpagkakristiano. Mas mayad pa kon agoantaunnindo ron lang ang ginaimo kanindo kag mag-palogi. 8 Piro ang kanindo tana, kamo pa ganiang nagadaya kag nagaimo malain sa indongkapario nga tomoloo mismo. 9 Kabay ang taonga nagaimo malain indi makasulud sa anangginarian ang Dios. Gani indi nindo paglokoonindong kaogalingun! Ay indi gid makasulud saanang ginarian ang Dios ang mga nagaolid sabukun andang asawa, ang mga nagasirimba samga dios-dios, ang mga nagaoroasawa sa andangkapario nga lalaki okon kapario nga babai, 10 angmga takawan, ang mga takab, ang mga manog-palingin, ang mga nagaambal malain kontra saanang kapario kag ang mga tolisan. 11 Toladanang iba kanindo angona. Piro naogasan kamo ronsa indongmga sala, kag ginpabulag kamo ron angDios nga maging ana. Ginabilang kamo ron ngamatarung tungud kay Ginoong Jesu-Cristo kag saanang Ispirito atun Dios.

Indong Lawas Ginaolian ang Dios12 Basi kon may magkoon nga, “Kabay bilang

mga tomoloo sarang ta run maimo ang bisanano.” Matood dan, piro may mga butang ngakon imoon ta ara kita ra may mabuul. Gani bisanitogot kanakun ang magimo bisan ano, indi akomagpakontrol sa bisan ano. 13 Matood nga angpagkaun ginimo para sa tian kag ang tian ginimopara sa pagkaun, kag magaabot ang adlaw ngaang tian kag ang pagkaun pario nga dodoraunang Dios. Piro anang lawas tana ang tao arapagimoa para gamitun sa pagolid sa bukun anangasawa, kondi ginimo agud gamitun sa pagsirbisa Ginoo. Kag ang Ginoo ra tana maman angnagaasikaso sa atun lawas. 14 Kag sa oring adlaw

1 Corinto 6:15 214 1 Corinto 7:21atun lawas nga dia babanawon ang Dios paagi saanang gaum, pario anang ginimo sa atun Ginoo.

15 Kabay kita nga mga tomoloo parti ananglawas ni Cristo. Maman dan nga indi maimonga atun lawas nga dia nga parti anang lawasni Cristo gamitun sa pagpakigolid sa babai nganagabaligya anang dungug. 16 Kabay kon anglalaki magpakigolid sa babai nga toladan, sandanga darwa nagiging sangka lawas run lang. Aynagakoon ang Kasolatan nga ang darwa magingisara run lang. 17 Piro kon kita nagdapun run kayGinoong Jesu-Cristo sangka ispirito kita run langkanana.

18Gani likawi nindo ang pagpakigolid sa bukunindong asawa. Ang iba nga mga sala nga ginaimoang tao ara kalalabutun sa lawas, piro ang taonga nagapakigolid sa bukun anang asawa naga-pakasala kontra sa anang kaogalingun nga lawas.19 Kabay ang Ispirito Santo nga gintaw ang Diosdigi nagaoli sa atun lawas. Gani atun lawas ngadia bukun atun kondi ana run angDios. 20Aymaalanang pagkabakal kanatun. Gani gamitun nindoindong lawas sa paagi nga madayaw ang Dios.

7Parti sa Pagarasawaun

1 Kon parti sa mga butang nga indong gin-solat kanakun, dagi akun sabat. Mayad andanpara sa lalaki nga indi magpangasawa. 2 Pirotungud nga doro ang nagaolid sa bukun andangasawa, agud malikawan nindo dato, magpanga-sawa okon magpaasawa kamo ron lang. 3 Konkamo magasawa run dapat itaw ang lalaki angpara sa babai, kag itaw ra ang babai ang para salalaki. 4 Tungud nga anang lawas ang babai anarun ang lalaki, kag anang lawas ang lalaki anarun ang babai. 5 Gani indi nindo pagpangindianindong asawakongostonanga imoonangnatoralnga ginaimo ang magasawa, loas lang kon nagka-sogot kamo nga darwa nga dan nga butang indilang anay, tungud nga gosto nindo nga gamitunindong oras sa pagpangamoyo. Piro pagkataposindong kasogtanan, balikan nindo indongnatoralnga ginaimo bilang magasawa, ay basi kon sakaboayan indi nindo ron mapugungan indongbaratyagun, kag solayun kamo dayon ni Satanas.

6 Ara ako nagasogo kanindo nga magasawakamo kondi ginatogotan ko kamo kon gostonindo. 7 Andan pario kamo kanakun nga araasawa. Piro ara kita nagaparario tungud nga iba-iba nga abilidad anang gintaw kanatun ang Dios.

8 Kamo nga ara pa asawa pati mga balo ngababai, masmayad konmagpadayon kamo nga araasawa pario kanakun. 9 Piro kon indi kamo ka-pugung indong baratyagun, magpangasawa okonmagpaasawa kamo ron lang. Ay mas mayad dankaysa magpangalisud kamo tungud sa indongbaratyagun nga midyo indi mapugungan.

10-11 Sa mga may asawa ra tana maman diaakun bilin nga alin sa Ginoo: ang babai indi dapatmagpakigbulag sa anang asawa. Kag ang lalakimaman da. Piro kon may babai nga ginbulagananang asawa, dapat magpadayon tana nga araasawa, okon indi, magbalik tana run lang saanang asawa.

12 Kon parti pa gid sa iba, dia akun gosto ngaiambal kananda (dia tana akun lang kag bukunana ang Ginoo): kon may tomoloo nga lalaki ngamay asawa nga bukun tomoloo, kag ang babaiindi gostomagpabulag kanana, indi na tana dapatnga bulagan. 13 Kon may tomoloo ra nga babainga may asawa nga bukun tomoloo piro gosto para gid magdapun kanana, dan nga lalaki indi nadapat pagbulagan. 14 Ay ang bukun tomoloo ngaasawa ginabaton ang Dios tungud sa tomoloo ngaasawa. Ay kon bukun toladia pati indong mgabata maging pario ron lang sa anang mga bataang mga bukun tomoloo. Piro ang matood tana,ginabaton sanda ra ang Dios. 15Garing kon gostoang bukun tomoloo nga magpakigbulag, togoti.Libri ka runmagpakigbulag, ay gintawag kita angDios sa malinung nga kaboi. 16 Total miski pu-gunganmo imong asawa nga indi magpakigbulagkanimo, indi mo ra gid masigoro nga malibri motana sa anang silot ang Dios.

Magkaboi Kamo sono sa Pagtawag ang Dioskanindo

17 Ang kada isara dapat magkaboi sono saanang kaimtangan nga gintaw ang Ginoo kanana,kag sono sa anang kaimtangan ang tana tawagunang Dios. Maman dia akun ginatodlo sa mgatomoloo miski sa diin nga logar. 18Alimbawa konmay lalaki nga natori run bago tana nagtoo saGinoo, indi na run pagimoratan nga omanun paanang kaimtangan. Kag kon may dian ra nga aranatori bago tana nagtoo sa Ginoo, indi run dakinanglan nga magpatori tana pa. 19 Ay bukunimportanti kon natori okon ara natori ang tao.Ang importanti tana ay ang pagtoman anangmgasogo ang Dios. 20 Gani magpadayon ang kadaisara sono sa anang kaimtangan bago tana nagtoosa Ginoo. 21 Kon ikaw oripun bago kaw nagtoo

1 Corinto 7:22 215 1 Corinto 8:4sa Ginoo, sigi lang. Piro kon may kaigayonannga makalibri kaw sa pagkaoripun, imolosi. 22Aykon ang tao oripun sa oras nga tana magtoo saGinoo, sa anang panulung ang Ginoo libri tanarun. Kag kon ang tao bukun oripun sa oras ngatana magtoo sa Ginoo, dadi oripun tana run niCristo. 23 Maal anang bakal kanatun ang Dios,gani indi kita basta-basta nga magpaoripun samga tao. 24 Gani mga kabogto ko kay Cristo, angkada isara kanindo magpadayon kaiban ang Diossa indongkaimtanganbagona kamo tawagunngamagtoo.

Parti samgaAra Asawa kag samga Babai nga Balo25 Kon parti sa mga ara asawa ara ako sogo

nga itaw alin sa Ginoo. Piro bilang tao ngamasarigan tungud sa anang kalooy ang Dios, dagiakun opinyon.

26 Tungud nga dadi napabutang kita sa gipitnga sitoasyon, mas mayad kon magpadayon kitalang anay sa atun kaimtangan. 27 Gani kon mayasawa ka run ayaw pagbulagi. Kag kon ara kaw paasawa indi kaw ron lang magpangasawa. 28 Pirokon mapangasawa ka ra gid bukun ra dan sala.Kag kon ang daraga magpaasawa bukun ra dansala. Nagakoon ako nga indi kamo ron lang andanmagpangita indong asawa tungud nga gosto konga makalikaw kamo sa mga kalisud sa kaboi ngadia kon kamo may asawa.

29-31 Akun gosto nga ambalun mga kabogto,matagud run lang ang tyimpo nga nabibilin. Ganitungud nga ang tanan nga butang sa kalibotannga dia madodora, alin dadi, ang mga lalaki ngamay asawa dapat magkaboi nga midyo sa arasanda asawa. Angmga nagapangasubumagkaboinga midyo ara sanda ra nagapangasubu, kag angmga nagakalipay magkaboi nga midyo ara sandara nagakalipay. Ang mga nagaparamakal indidapat magsarig nga andang mga binakal nga danmagatinir asta kon sano. Kag angmga nagagamitangmga pagkabutang digi sa kalibotan indi dapatmagpakawili sa mga butang nga dan.

32 Gosto ko andan nga makalibri kamo sa mgaparalibugan digi sa kalibotan. Ang lalaki nga araasawa nagapanumdum anang irimoon ang Ginookag kon paiwan tana makataw kalipay kanana.33Piro ang lalaki nga may asawa nagapanumdumpirmi sa mga butang digi sa kalibotan kag konpaiwan tana makataw kalipay sa anang asawa.34Maman dia nga nagadarwa-darwa pirmi anangginaisip. Kag toladan ra ang mga babai. Ang

babai nga ara asawa ara ibang ginapalibugankondi anang pagsirbi sa Ginoo, tungud nga gostona nga ialad anang bilog nga kaogalingun sapagsirbi kanana. Piro ang babai nga may asawanagapanumdum pirmi sa mga butang digi sakalibotan kag kon paiwan tana makataw kalipaysa anang asawa.

35 Dia ginasogid ko kanindo para sa indongkaarayadan. Ara ko kamo ginabawali nga mag-asawa kondi gosto ko lang nga masadya kag arasablag indong pagsirbi sa Ginoo.

36 Karon, parti sa mga naganorobyoan: kon saanang isip ang lalaki bukun tama anang ginaimosa anang nobya, kon indi tana run makapugunganang baratyagun kag sa anang isip dapat mag-pakasal sanda run, mayad pa magpakasal sandarun lang. Bukun ra dia sala. 37 Piro kon disididoang sangka lalaki nga indi tana magpangasawasa anang nobya kag para kanana indi kinanglannga magasawa ay napupugungan na ra anangkaogalingun, mayad anang ginaimo. 38 Ganimayad anang ginaimo ang nagapangasawa saanang nobya; piro mas mayad pa gid ang indimagpangasawa.

39 Ang babai nagaigot sa anang asawa mintrasboi anang asawa. Garing kon mapatay runanang asawa poidi tana ruman makapaasawa.Piro kinanglan tomoloo anang piliun nga magingasawa. 40 Garing kon sa kanakun mas magingmalipayun tana kon indi tana run magpaasawa.Dia kanakun ra lang, piro nagapati ako nga angIspirito Santo nga digi kanakun maman ang nag-todlo dia kanakun.

8Parti sa mga Pagkaun nga Ginalad sa mga Dios-

Dios1 Karon, ang parti ruman sa mga pagkaun nga

ginalad samga dios-dios, kon bala makakaun kitaokon indi: bisan makon nindo nga naulamanta ang tanan nga kamatoodan parti sa pagkaunnga ginalad sa mga dios-dios, dumdumun nindonga anang naulaman ang tao maman kaisan angginaalinan ang paginadak. Indi kita makabolig saatun kaiban paagi lang sa atun naulaman kondipaagi sa atun pagigogma kananda. 2Ang tao ngasa anang kaisip maaram tana run nagapakilalalang nga kolang pa gid anang naulaman. 3 Piroang tao nga nagaigogma sa Dios maman anangginakilala ang Dios nga ana.

4Gani kon parti sa mga karaunun nga ginaaladsa mga dios-dios, naulaman ta run nga ang mga

1 Corinto 8:5 216 1 Corinto 9:13dios-dios bukun matood nga dios, tungud ngamay sangka Dios lang gid tana. 5Matood marakuang ginakoon nga mga dios sa langit kag sa logta,kag maraku ang ginatawag nga “mga dios” kag“mga agalun,” 6 piro kanatun tana sangka Dioslang kag tana atun Tatay nga nagimo ang tanannga mga butang, kag kita naboboi para kanana.Kag sakabilog ra lang atun Ginoo, kag dia araiba kondi si Jesu-Cristo. Paagi kanana, ginimoang tanan nga butang kag paagi ra kanana kitanaboboi dadi.

7 Piro may mga tomoloo pa ra gid nga arakaulam ang kamatoodan nga dia. Kag tungudnga dati nagasimba sanda sa mga dios-dios, ma-man dan nga asta dadi kon magkaun sanda angpagkaun nga ginalad sa mga dios-dios, sa andangisip midyo kaiban sanda run da nga nagasimbasa mga dios-dios. Gani tungud nga kolang paandang naulaman, nagakasala sanda sa andangkonsinsya, ay para kananda bukun tama andangginaimo. 8 Kon sa bagay, ang pagkaun ara kalal-abutun sa atun rilasyon sa Dios. Kon kita aranagakaun ang pagkaun nga ginaalad samga dios-dios ara ra nagarimo anang panulung ang Dioskanatun. Kag kon magkaun kita dato ara ranagakaologan nga mas mayad kita run sa anangpanulung.

9 Garing bisan libri kamo magkaun ang bisanano magandam kamo pa ra gid, ay basi konmaman dan ang maging kabangdanan nga mag-pakasala angmga tao ngamaroya andang pagtoo.10 Alimbawa abi may kaiban kaw nga ara pakaintindi nga mayad kon ano ang osto, kag ikawnga nakaintindi run nakita na nga nagakaun sasimbaan ang mga dios-dios, ta kondi maman rundato ang nagadara kanana nga magkaun ra angpagkaun nga ginalad sa mga dios-dios bisan saanang pabutang sala. 11 Gani imong kabogto ngamaroya pa anang pagtoo nga isara ra sa anangginpanginmatayan ni Cristo madodora lang tun-gud sa imong kaaram parti sa kon ano ang ma-tood. 12 Sa imong ginaimo nga dan nagakasalakaw kanana kag mismo kay Cristo, tungud ngaimong kabogto nga maroya pa sa pagtoo mag-apakasala sa anang konsinsya. 13 Gani kon angpagkaun nga akun ginakaun maman ang magingkabangdanan nga magpakasala akun kabogto,indi ako ron lang magkaun ang karni asta konsano, agud indi magpakasala akun kabogto tun-gud kanakun.

9Anang Pribilio kag Obra ang Apostol

1 Indi bala nga ako libri run da? Indi bala ngaako apostol ra? Kabay nagpakita mismo kanakunsi Jesus nga atun Ginoo kag kamo naging mgatomoloo kanana tungud kanakun. 2 Kon ara gi-nakilalaa ang iba nga ako apostol, kamo tana diansa Corinto nagakilala kanakun nga ako apostolmanda ang Ginoo tungud nga kamo mismo angibidinsya, ay tungud kanakun kamo sa Ginoo ron.3Dan akun ginasabat samga tao nga indi magpatinga ako apostol.

4 Kag bilang apostol, kabay poidi kami mag-pangayo amun pagkaun sa mga tao nga naga-baton amun panodlo. 5 Kag kabay poidi kamira magdara sa amun mga biyai ang asawa ngatomoloo, pario anang ginaimo ni Pedro kag angiba nga mga apostol pati anang mga kabogtoang Ginoo. 6 Ano, kami lang ni Bernabe angkinanglan nga magpangabudlay para sa amunpangaboian? 7May soldado bala nga ara ginatawianang rasyon? May tao bala nga nagatanum ngaara nagapolos anang bonga anang tinanuman?Kagmay nagapangalilaan bala angmga sapat ngaara anang parti?

8 Kag dia bukun lang anang mga patakaranang mga tao, tungud nga maman ra dia anangginatodlo ang Kasogoan. 9 Nasolat ra sa anangKasogoan ni Moises nga, “Indi mo pagbosalanang baka nga ginagamit sa paglinas.” Kag indita pagisipun nga baka lang gani anang gostongambalun ang Dios. 10 Ay kami kaiban ra giddoto sa anang gostong ambalun. Maman radan nga ang mga tao nagaarado kag nagaanitungud nga nagapaabot sanda ra nga may partisa patubas. 11 Nagpanggas kami kanindo angispiritoanun ngamga bini; tamabaul gid bala ngabagay kon makapakinabang kami alin kanindoang mga butang nga amun kinanglan sa adlaw-adlaw? 12 Kon ang iba nga mga manogtodlo mayginapaabot alin kanindo, ta kondi labi run gidkami. Piro bisan toladato ara kami nagpangayokanindo. Amun ginimo tana ginagoanta namunang tanan agud indi maadlangan anang paglap-nag ang Mayad nga Barita parti kay Cristo, aybasi kon may magisip nga kami nagasirbi langtungud sa koarta. 13 Kabay naulaman nindo ranga angmganagasirbi sa timplo doto ra nagabuulandang pagkaun. Kag ang mga nagasirbi sa altarnagabuul ra andang parti sa mga butang nga

1 Corinto 9:14 217 1 Corinto 10:8ginalad sa altar. 14 Sa toladan ra nga paagi, nag-sogo ang Ginoo nga dapat ang mga ginatodloanmagtaw ra sa mga manogwali ang Mayad ngaBarita agud maboi sanda ra. 15 Piro ako tana,ara ko paggamita akun pribilio nga dan. Kag araako ra nagasolat dadi agud pabati-batian kamonga tawan nindo ako. Mayad pa nga mapatayako kaysa imoon ko dan. Sisigoroon ko ngaara miski sino nga makadora akun ginapabogalnga dia. 16 Ara ko ginapabogalan akun pagwaliang Mayad nga Barita, tungud nga dia mamanakun obligasyon. Indi maimo nga indi ko diapagsonodon tungud nga silotan ako ang Dios konindi ko pagiwali ang Mayad nga Barita. 17 Konako nagawali tungud nga maman akun napili ngaobra tay mapaabot ako sol. Piro ang matoodtana, ginatoman ko lang akun obligasyon ngamagwali tungud nga maman ang obra nga ginin-triga kanakun ang Dios. 18 Ano karon ang balusnga akun mababaton? Ang ginabilang ko ngabalus ara iba kondi ang kalipay nga ara ako naga-pabayad sa akun pagwali ang Mayad nga Barita,bisan matood nga poidi ako magpabayad sa akunpagpangabudlay para sa Mayad nga Barita.

19 Bisan ara may nagaoripun kanakun nag-paoripun ako sa tanan agud doro pa gid akunmadara nga magtoo kay Cristo. 20 Maman dianga ang ako kaiban ang mga Judio nagkaboiako pario sa Judio agud madara ko sanda ngamagtoo kay Cristo. Gani bisan bukun ako sakupsa Kasogoan nga ginbilin ni Moises para sa mgaJudio, ginsonod ko dato agud madara ko sandasa atun pagtoo. 21 Kag toladan ra akun ginimoang bukun run mga Judio akun kaiban. Arako ron pagsonoda ang Kasogoan nga para samga Judio kondi ginwad ko ra anang pagkaboiang mga bukun Judio agud magtoo sanda kayGinoong Jesus. Ara dia nagakaologan nga ara koginatomana anang mga sogo ang Dios, tungudnga sa matood tana ginasonod ko anang mgasogo ni Cristo. 22 Nagapakigbagay ako sa mgatomoloo nga maroya pa andang pagtoo agudmapabaskug ko sanda sa Ginoo. Maman dan nganagapakigbagay ako sa tanan sa bisan ano andangkaimtangan, ay basi pa lang nga malibri ko angiba kananda. 23 Dia tanan ginaimo ko tungudnga gosto ko nga doro akun maging kaiban ngamagabaton anang mga bindisyon ang Dios paagisa andang pagtoo sa Mayad nga Barita.

24 Karon, sa atun pagsonod sa Ginoo pario

kita sa mga manogdalagan. Kag sa mga karira,kabay doro ang nagaintra piro sakabilog lang angnakakabaton ang primyo. Gani kayadun nindoindong pagdalagan agud makabaton kamo angprimyo. 25 Ang kada manogkarawat nagaprak-tis gid nga mayad kag ginadisiplina nanda an-dang kaogalingun sa pagsonod samga soronodonagud makabaton sanda ang primyo. Garing angprimyo nga andang nababaton indi lang boaymarangga. Kita nga mga tomoloo nagaimorat rasa atun pagsonod sa Ginoo agud makabaton angprimyo. Piro ang primyo tana nga atun mababa-ton ara gid pagkarangga. 26 Maman dan nga saakun pagsirbi sa Ginoo diritso gid akun dalaganpaayan sa turugkaan, kag kon sa mga boksidorara ako nagasombag sa angin. 27 Gani kon maymga malain man nga andum sa akun lawas ngadia, ginaimoratan ko gid nga pugungan tungudnga basi kon pagkatapos nga ako makatodlo samga tao, ako pa ang indi makabaton balus alin saDios.

10Paandam nga Indi gid Magsimba sa Dios-Dios

1Mga kabogto, gosto ko nga indongmaulamanang natabo sa amun mga kaolang-olangan nganaging kaiban ni Moises. Ginaagobayan sandaang Dios paagi sa panganod kag ginboligan nasanda sa andang pagtabok sa Mapola nga Dagat.2 Paagi sa panganod kag dagat nga dato midyo saginbunyagan sanda tanan bilangmga somolonodni Moises. 3 Sanda tanan nagkaun ang pagkaunnga alin sa Dios. 4 Kag tanan sanda naginum angirinumun nga anang gintaw, ay sanda tanan nag-inum ang tobig alin sa Bato nga ginpatobod angDios. Ang Bato nga dato nga nagkaiban kanandaara iba kondi si Cristo mismo. 5 Garing bisanginboligan sanda ang Dios, kalabanan kanandaara gid nagimo ang osto nga malilipay ang Dioskananda. Maman dato nga andang mga bangkaynagrapta doto sa naligwin nga logar.

6 Ang mga natabo nga dato kananda nagatawliksyon kanatun agud makaandam kita nga indikita magandum ngamagimo angmgamalain ngamga butang pario andang ginimo. 7 Indi kamomagsimba sa mga dios-dios pario anang ginimoang iba kananda. Ay may nakasolat sa Kasolatannga nagakoon, “Ang mga tao nagporonsyon, na-girinuman, kag nagsaraot sa andang pagsimba saribolto.” 8Kag indi kita gidmagwad sa anang gin-imo ang iba kananda nga nagpakigolid sa bukun

1 Corinto 10:9 218 1 Corinto 11:1andang asawa. Maman dato nga ginsilotan sandaang Dios kag 23,000 ang nagkarapatay sa sangkaadlaw lang. 9 Indi ta pagtirawan ang Dios parioanang ginimo ang iba kananda. Maman dato ngaginpakagat na sanda sa mgamagkal kag nagkara-patay sanda. 10 Indi kamo ra magsari moro-moropario anang ginimo ang iba kananda ay mamandato nga ginpadaraan sanda ang Dios ang angilnga manogpatay agud pamatayun sanda.

11Dia tanan ngamga butang nagkaratabo agudmaulaman ta nga dato nga mga butang indigosto ang Dios, kag ginsolat agud maging paan-dam kanatun nga nagakaboi sa mga tyimpo ngamadali run lang magabot ang kataposan.

12 Gani kon kamo nagaisip nga indong pagtoomarigun run gid magandam kamo ay basi konmagkasala kamo ra. 13Ara pagsolay nga nagaabotkanindo nga ara nagabot sa ibang mga tao. Piromasarigan ang Dios sa anang pangako nga indina kamo pagtogotan nga solayun ang sobra saindong masarangan. Kag kon magabot ang mgapagsolay kanindo maimo tana ra paagi agud indikamo madaug ang panolay.

14 Gani, mga pinalangga ko, indi kamo gidmagsimba sa mga dios-dios. 15 Ako nagaambalkanindo bilang mga tao nga nakaintindi. Ganibinag-binagun nindo akun ginaambal kanindo.16 Kon kita nga mga tomoloo magtiripon aguddumdumun anang pagkapatay ni Cristo may gi-nainum kita nga ginapasalamatan ta sa Dios.Dato nagakaologan nga kita kay Cristo ron paagisa anang dogo. Kag ang tinapay nga atunginapamisang-pisang kag ginakaun nagapakilalanga kita nagadapun sa anang lawas ni Cristo.17Kita tanan bisan doro sangka lawas lang tungudnga sangka tinapay lang atun ginapararti-parti.

18 Sulunga nindo ra ang mga tao sa Israel.Ang mga nagakaraun ang mga alad nagairirugsa ginaimo sa altar. 19 Akun gostong ambalunmaman dia: ara ako gid nagakoon nga ang mgaribolto kag ang pagkaun nga ginaalad kanandamay polos. 20 Piro anang mga ginaalad ang mgatao nga ara kakilala sa Dios mga alad sa mgamalain nga ispirito kag bukun sa Dios. Gani indiko gosto nga kamo magirug-irug sa mga malainnga ispirito. 21 Indi maimo nga maginum kamosa tasa ang Ginoo kag sa tasa ang mgamalain ngaispirito. Kag indi ra maimo nga magkaun kamosa karaunan ang Ginoo kag sa karaunan ang mgamalain nga ispirito. 22 Ano, gosto ta nga masilag

ang Ginoo kanatun? Ay kon masilag tana rungani, naulaman ta ra nga indi kita gid makalibrisa anang silot.

23 Ginatogot kanatun ang tanan nga butang,piro ara nagakaologan nga ang tanan nga butangnga ginatogot mayad okon makapabaskug anangpagtoo atun mga kaiban. 24 Ayaw nindo pagisipaindong kaarayadan lang, kondi isipun nindo raanang kaarayadan indong kapario.

25 Kauna nindo ang bisan ano nga ginabaligyasa baraligyaan ang karni, piro indi kamo ronmagporopamangkot kon ginalad sa mga dios-dios okon ara agud indi kamo paggoloon indongkonsinsya. 26Ay ang Kasolatan nagakoon nga angkalibotan kag ang tanan nga digi sa kalibotan anaang Ginoo.

27 Kon may bukun tomoloo nga magimbitarkanindo nga magkaun kananda kag gosto nindora nga magayan, kauna nindo ang bisan ano ngaginpriparar para kanindo nga ara run poropa-mangkot kon dato ginalad sa dios-dios okonara, agud indi kamo paggoloon indong konsin-sya. 28 Piro kon may magkoon kanindo ngaang pagkaun nga dan ginalad sa dios-dios, indinindo pagkaunun tungud sa tao nga dato nganagkoon kanindo agud ara konsinsya nga mais-torbo. 29 Bukun indong kaogalingun nga kon-sinsya akun gostong ambalun kondi anang kon-sinsya ang tao nga dato. Karon sabun magkoonkamo, “Ta basi pigaran ko akun gosto tungudsa anang konsinsya ang iba? 30 Kon gina-pasalamatan ko sa Dios akun ginakaun, ta basipakalainun ako tungud sa pagkaun nga akunginpasalamatan?”

31 Dagi akun sabat kanindo: bisan ano in-dong imoon, magkaun kamo man okon mag-inum, imoa nindo ang tanan sa katoyoan ngaang Dios madadayaw. 32 Indi kamo gid magimoang bisan ano nga makataw kasandaran sa mgaJudio okon sa mga bukun Judio, okon sa indongmga kapario nga tomoloo. 33 Sonoda nindoakun ginaimo; pirmi ako nagapangita paagi ngamaboligan ko ang iba sa tanan akun ginaimo.Bukun akun karayadan akun ginapangita kondianang karayadan ang iba, agudmalowas sanda saanang silot ang Dios.

111 Gani wada nindo akun ginaimo ay ako na-

gawad ra kay Cristo.Ang Pagtabon ang Olo kon Nagasimba

1 Corinto 11:2 219 1 Corinto 11:302 Ginadayaw ko kamo ay pirmi nindo ako nga

ginadumdum kag ginasonod nindo akun mgagintodlo kanindo. 3 Dadi gosto ko ra nga indongmaulaman nga si Cristo maman anang pangoloang kada lalaki, kag ang lalaki maman ang pan-golo anang asawa, kag ang Dios maman anangpangolo ni Cristo. 4 Gani sa indong pagtiripon,kon ang lalaki magpangamoyo okon magambalanang ambal ang Dios nga may tabon anang olo,nagataw kauruyan sa anang pangolo. 5 Kag konang babaimagpangamoyo okonmagambal anangambal ang Dios nga anang olo ara tabon, nagatawtana ra kauruyan sa anang pangolo, kag pariotana run lang sa babai nga nagpakiskis anangbook. 6 Kon ang babai ara nagatabon anangolo mayad pa nga magpabolog tana run lang.Piro kauruya sa babai kon tana magpabolog okonmagpakiskis anang book. Gani dapat tabonanna anang olo. 7 Ang lalaki indi dapat magtabonanang olo, ay tana nagapakilala anang gaum kagdungug ang Dios. Ang babai tana nagapakilalaanang gaum kag dungug ang lalaki. 8 Ay anglalaki ara pagimoa alin sa babai, kondi ang babaimaman ang ginimo alin sa lalaki. 9 Kag ara rapagimoa ang lalaki para sa babai kondi ang babaiginimo para sa lalaki. 10Gani maman dan nga ki-nanglan nga ang babai magtabon anang olo agudbisan ang mga angil makaulam nga nagapasakuptana sa anang asawa. 11 Piro dapat dumdumun tara nga sono sa anang plano ang Ginoo, kinanglanang babai ang lalaki kag kinanglan ra ang lalakiang babai. 12Bisanmatood nga ang ona nga babainagalin sa lalaki, dadi tana ang lalaki nagaalin sababai. Piro ang tanan alin sa Dios.

13 Binagbinaga nindo bala. Bukun ra gid tamanga ang babai magpangamoyo sa Dios nga aratabon anang olo. 14 Kag natoral lang nga anglalaki matagud anang book, ay kauruya kon mal-abug anang book. 15 Piro kon ang babai tanamalabug anang book nagapasadya dan kanana.Ay gintawan tana gani ang Dios ang malabug ngabook bilang inogtabon sa anang olo. 16 Piro konmay dian nga gosto magkontra sa amun gina-todlo nga dia, ara ako iba nga inogambal kondidia: ara kami iba nga kaogalian loas digi. Kagtoladan ra anang ginasonod ang mga tomoloo saDios sa tanan nga logar.

Ang Komonion(Mt. 26:26-29; Mc. 14:22-25; Lu. 22:14-20)

17 May sangka bagay pa gid nga gosto ko ngasambitun dadi kanindo, kag parti digi ara kokamo ginadayawa. Kon kamo nagatiripon, sabaylo nga magbaskug indong pagtoo, nagaroya.18 Ay nakabati ako nga kon kamo nagatiriponnagagropo-gropo kamo kag nagakorontraan, kagnagapati ako ngamidyomatoodmanda. 19Sigorokinanglan gid nga matabo dia dian kanindo agudmaulaman kon sino gid kanindo ang matood nganagatoo. 20 Kon kamo nagatiripon agud magsili-brar anang Yapon ang Ginoo bukun tama indongginaimo, 21 tungud nga ara kamo nagaurulatankon magkaraun. Gani ang iba kanindo bosog ngamayad kag lingin pa mintras ang iba tana gutumkag nawaw. 22 Basi indi kamo anay magkaun kagmaginumsa indongkaogalingunngabalay? Ay saindong ginaimonga dan ginapakauyan nindo angmga pobri, kag pati ang tanan nga mga tomolooginapakalain nindo. Ta ano indong ginaulat-ulatkanakun? Dayawon ta kamo sa indong ginaimonga dan? Indi gid!

23 Maman dia anang gintodlo kanakun angGinoong Jesus, kag gintodlo ko ra kanindo: ngaang gabi nga dato nga tana gintraidoran ni Judasnagbuul tana ang tinapay. 24Kag pagkatapos nag-pasalamat tana sa Dios kag ginpamisang-pisangna dayon kag nagkoon, “Maman dia akun lawasnga ginaalad para kanindo. Imoon nindo pirmidia bilang pagdumdum kanakun.” 25 Pagkataposnanda kaun ang tinapay, toladato ra anang gin-imo sa irinumun: ginbuul na, ginpasalamatan,kagmakon dayon, “Dia nga irinumunmaman angbago nga kasogtanan nga gintaw ang Dios kagginpatigayon paagi sa akun dogo. Imoon nindopirmi dia kag kada maginum kamo ang irinumunnga dia dumdumun nindo ako.” 26 Gani mintrasang Ginoo ara pa kabalik, kada magkaun kamoang tinapay kag maginum ang irinumun nga diaginapakilala nindo anang pagkapatay.

27 Ang bisan sino nga magkaun ang tinapaynga dia kag maginum ang irinumun nga diaang Ginoo nga pabasta-basta lang nagakasala saanang lawas kag dogo ang Ginoo. 28Maman dannga kinanglan magosisa gid anay ang kada isaraanang kaogalingun bago magkaun ang tinapaykag bago maginum ang irinumun. 29 Tungudnga kon magirug tana kaun kag inum nga ara naginakilalaa anang kaologan parti sa anang lawasang Ginoo, nagadara tana lang silot sa anangkaogalingun. 30 Maman dan nga doro kanindo

1 Corinto 11:31 220 1 Corinto 12:26ang maroya kag nagamarasakit; kag ang iba ganinagkarapatay. 31 Piro kon osisaun ta anay atunkaogalingun kon osto atun ginaisip okon bukun,indi kita pagsilotan ang Dios. 32Kon kita nga mgatomoloo ginasilotan ang Dios ginatodloan na kitaagud indi kita pagkondinarun kaiban sa mga taodigi sa kalibotan nga ara nagatoo kanana.

33 Gani, mga kabogto ko kay Cristo, kon kamomagtiripon sa pagsilibrar anang yapon ang Gi-noo magurulatan kamo. 34 Kon may ginagutumkanindomagkaun tana anay sa anang balay, agudindi kamopagsilotan angGinoo tungud sa indongginaimo kon nagatiripon kamo. Kon parti saiba nga mga butang, bago ron garing pagabot kodian.

12Mga Abilidad nga Ginataw ang Ispirito Santo

1 Mga kabogto ko kay Cristo, gosto ko ra ngamaintindian nindo gid ang parti sa mga abilidadnga ginatawang Ispirito Santo. 2Naulamannindonga ang ara kamo pa nagtoo sa Dios ginapatalangkamo agud magsimba sa mga dios-dios nga indikaambal. 3 Gani gosto ko nga maulaman nindora nga ara tao nga ginaagobayan anang Ispiritoang Dios nga makakoon nga malain si Jesus. Kagara ra tao ngamakakoon nga si Jesus anang Ginookon ara tana ginaagobayi ang Ispirito Santo.

4 Sari-sari ang mga abilidad nga ginataw angIspirito Santo, piro sangka Ispirito lang ang gi-naalinan. 5 Sari-sari ang paagi sa pagsirbi, pirosangka Ginoo ra lang atun ginasirbian. 6 Kagsari-sari anang ginapaimo ang Dios kanatun, pirosangka Dios lang gid ang nagagaum kanatunnga tanan agud maimo ta anang ginapaimo.7 Ang kada isara gintawan abilidad nga na-gapakita nga ang Ispirito Santo dian kanana,agud makabolig tana sa anang kapario nga to-moloo. 8 Ang iba gintawan ang Ispirito Santoang abilidad nga magsogid ang kamatoodan, kagang iba tana gintawan ang Ispirito Santo abil-idad nga magsaysay dato. 9 May dian ra ngagintawan marigun nga pagtoo kag may dian ranga gintawan abilidad nga magayad ang mganagamasakit, kag dia tanan alin ra sa IspiritoSanto. 10 Ang iba gintawan ang Ispirito Santoang gaum agudmagimo angmgamilagro; ang ibaabilidad nga magsaysay anang ambal ang Dios;kag ang iba abilidad nga makakilala kon ang na-gagaum sa sangka tao alin sa Ispirito Santo okonbukun. May gintawan ra abilidad nga magambal

sa iba nga mga ambal nga ara nanda naulami kagmay dian ra nga gintawan abilidad agud isaysaykon ano anang kaologan angmga ambal nga dato.11 Piro dia tanan sangka Ispirito ra lang gid angnagataw, kag ginapanagtag na sa kada isara sonosa anang gosto.

Atun Kaalimbawa mga Parti ang Sangka Lawas12 Ang lawas may doro nga mga parti piro

sangka lawas pa ra gid. Toladan ra ang mgatomoloo. Bisan sari-sari ang mga abilidad ngagintaw sa kada isara kanatun, kita sangka lawasra lang bilang pinakalawas ni Cristo. 13 Ay kitatanan, Judio man okon bukun, oripun okon libri,ginbunyagan sa sangka Ispirito lang agudmagingsangka lawas. Kag sangka Ispirito ra lang angginpainum kanatun nga tanan.

14Anang lawas ang tao sakabilog lang piro doroanang parti. 15 Kon ang siki abi makaambal kagmagkoon “Bukun ako anang parti ang lawas tun-gud nga bukun ako alima,” dan ara nagakaologannga tana bukun runmanda anangparti ang lawas.16 Kag kon ang talinga makaambal kag magkoon,“Tungud nga ako bukun mata, bukun ako anangparti ang lawas,” dan ara ra nagakaologan ngatana bukun run anang parti ang lawas. 17Tungudnga kon anang lawas ang tao poros langmata, taypaiwan anang pagkabati? Kag kon anang bilognga lawas talinga lang, paiwan anang pagpan-gugum? 18 Piro ara kita pagimoa ang Dios pariodato, kondi sono sa anang gosto ginimo na kitanga may sari-sari nga parti sa atun lawas. 19 Konang lawas sangka parti lang, indi ta datomatawagnga lawas. 20Angmatood tana doromanda anangmga parti atun lawas, piro sangka lawas pa ra gid.

21 Maman dan nga ang mata indi makakoonsa alima, “Indi ta kaw kinanglan,” kag ang oloindi ramakakoon sa siki, “Indi ta kaw kinanglan.”22 Sa matood tana, ang mga parti ang lawas ngamidyo maroya kinanglan ta gid. 23 Kag ang mgaparti ang lawas nga midyo bukun gid importantimaman atun ginaasikaso nga mayad; kag angmga parti nga midyo kauruya sulungun mamanatun ginapasadya. 24 Dia ara ta ginaimoa samga parti nga masadya run nga lagi. Toladananang ginimo ang Dios sa atun lawas, agud tawandungug ang mga parti nga midyo bukun gidimportanti. 25 Ginimo ang Dios anang mga partiatun mga lawas agud makaboroligan, kag bukunagud magkarampi-kampian. 26 Gani kon angsangka parti nagabatyag, ang tanan nga parti

1 Corinto 12:27 221 1 Corinto 14:6nagabatyag ra. Kag kon ang sangka parti gina-dayaw, ang tanan nga parti nalilipay ra.

27Akun gostong ambalun maman dia: kita ngamga tomoloo anang pinakalawas ni Cristo, kagang kada isara kanatun parti anang lawas. 28Kagsa lawas nga dia ang kada tomoloo gintawan angana-ana nga obra. Ona sa tanan mga aposto-lis; ikarwa, mga manogsaysay anang ambal angDios; ikatlo, mga manogtodlo; pagkatapos angmga manogimo mga milagro, mga manogayadang mga masakitun, mga kabolig, mga manogdo-mara, kag mga manogambal ang mga ambal ngaara nanda natoni. 29Naulaman nindo ra nga kitatanan bukun mga apostol. Bukun kita ra tananmga manogsaysay anang ambal ang Dios, okonmgamanogtodlo. Bukun ra ang tananmanogimomilagro. 30 Ang gaum nga magpaayad masakitara ra pagtawan kanatun nga tanan, okon angabilidad nga magambal sa ambal nga ara natoni.Kag kita nga tanan ara ra pagtawi abilidad ngamagpasanag andang ginaambal nga dato. 31 Piroimorati nindo nga mabaton sa Dios ang mgaimportanti nga mga abilidad. Kag dadi itodlo kokanindo ang pinakamayad sa tanan.

13Ang Pagigogma

1 Bisan makaambal ako ang sari-sari nga mgaambal ang mga tao digi sa kalibotan pati anangambal ang mga angil sa langit, piro kon araako pagigogma sa akun kapario, ara ako pa ragid polos kondi pario ako lang sa bagtingan ngamalingaw okon pompyang nga maranting. 2 Kagbisan makasaysay ako anang ambal ang Dioskag naulaman ko pa ang tanan nga madaralumnga mga kamatoodan pati ang sari-sari nga mgakinaaram, kag bisan mapasaylo ko pa ang bokidtungud nga mabaul akun pagtoo, ara ako para gid polos kon ara ako pagigogma. 3 Bisanipanagtag ko sa mga pobri ang tanan ko nga mgapagkabutang, kag bisan ialad ko pa akun lawasagud sonogon, ara ako pa ra gid polos kon ara akogogma sa akun kapario.

4 Ang tao nga nagaigogma mapinasinsyaun,mayad sa anang isigkatao, bukun maakigun,bukun asdakun okon bogalun, 5ara nagabinastos,ara nagapalabi anang kaogalingun, ara nasisilagnga lagi, ara nagadumut, 6 ara nalilipay sa malainkondi samatarung, 7mainantoson tana pirmi ngamay pagsarig kag paglaum sa anang kapario, kagmainagoantaun.

8 May kataposan ang mga pagsaysay anangambal ang Dios, kag ang mga pagambal sa ibanga mga ambal nga ara natoni, pati ang mgapaglaygay ang kamatoodan, piro ang gogma tanaara gid kataposan. 9 Ay ang mga butang ngaatun naulaman pati atun pagsaysay anang ambalang Dios bukun pa gid komplito. 10 Piro konmagabot ang adlaw nga makomplito ron angtanan madodora run ang bukun komplito.

11 Ang ako bata pa, akun pagambal, akunpagintindi, kag akun isip pario sa bata. Piropagkatapos nga ako may buut run ginbayaan koanang ogali ang bata. 12 Dan toladan kita ra.Sa dadi midyo nagasulung kita sa salamin ngamalubug; piro magaabot ang adlaw nga makikitata gid si Cristo. Dadi limitado atun naulaman;piro magaabot ang adlaw nga maulaman ta angtanan, pario anang pagkakilala ang Dios kanatun.

13 Tatlo ka butang ang indi madora kag angtatlo nga dia ara iba kondi ang pagsarig, paglaum,kag ang pagigogma sa atun kapario. Piro angpagigogma gid tana maman ang pinakaimpor-tanti.

14Ang Pagambal sa Ambal nga Ara Natoni

1 Gani imorati nindo gid ang pagigogma, piroangadun nindo ra nga matawan kamo abilidadnga alin sa Ispirito Santo, labi run gid angpagsaysay anang ambal ang Dios. 2 Ang tao nganagaambal sa iba nga ambal nga ara na natoni,ara nagapakigambal sa mga tao kondi sa Dios,tungudnga angmga tao indimakaintindi kanana.Ang Ispirito Santo maman ang nagapaambalkanana kag ginaambal na ang mga butang ngaara naulami ang iba. 3 Piro ang nagasaysay tanaanang ambal ang Dios nagaambal sa mga taoagud makabolig, makaparigun, kag makalipaykananda. 4 Ang tao nga nagaambal sa ambal ngaara na natoni nagaparigun anang kaogalingun,piro ang nagasaysay anang ambal ang Dios naga-parigun anang kapario nga mga tomoloo. 5Gostoko andan nga tanan kamo makaambal sa iba ngamga ambal, piro mas mayad gid tana kon kamomakaambal anang ambal ang Dios. Tungud ngaang tao nga nagasaysay anang ambal ang Diosmas importanti kaysa tao nga nagaambal sa ibanga ambal, loas lang kon isaysay na ra anangginaambal agud maparigun ang mga tomoloo.6 Ano kabay indong mabubuul, mga kabogto ko,kon ako alimbawa magayan dian kanindo kag

1 Corinto 14:7 222 1 Corinto 14:29magambal sa ambal nga indi nindo maintindian?Syimpri ara gid. Kinanglan tana may inogsaysayako kanindo nga alin sa Dios, okon may inoglay-gay ako nga kamatoodan, okon may inogbaritaako nga ambal ang Dios, okonmay inogtodlo ako.

7Bisan sa mga instrominto nga ara kaboi pariosa plaota okon gitara, kon bukunmaatag ang pag-patonog ang mga nota paiwan anang pagkaulamang nagapamati kon ano nga kanta ang ginatog-tog? 8 Kag bisan sa manogtrompita ang mgasoldado, kon bukun maatag anang pagpatonogara may magpriparar para sa inaway. 9 Toladanra kanindo, paiwan anang pagkaintindi ang na-gapamati imong ginaambal kon nagaambal kawsa iba nga ambal nga indi maintindian? Pariodato sa nagaambal kaw lang sa angin. 10Doro ngamga linggwai digi sa kalibotan kag kada isaramaykaologan. 11 Piro kon indi ko maintindian anangginaambal ang iba kag indi na ra maintindianakun ginaambal, ara kamimaymabubuul sa isarakag isara. 12 Gani tungud nga nagaangad kamonga makabaton anang mga ginapanagtag ngaabilidad ang Ispirito Santo, imoratan nindo ngamabaton ang mga abilidad nga makapabaskug samga tomoloo.

13 Gani ang tao nga nagaambal sa ambal ngaara na natoni dapat magpangamoyo nga tawantana ra abilidad nga makasaysay kon ano anangkaologan anang ginaambal. 14 Ay kon ako na-gapangamoyo sa ambal nga ara ko natoni bisanmatood nga nagapangamoyo akun ispirito, akunisip tana ara pakinabang. 15 Tay ano akun da-pat nga imoon? Magapangamoyo ako sa akunispirito, piro magapangamoyo ako ra sa akununauna. Magakanta ako sa akun ispirito, piromagakanta ako ra sa akun unauna. 16 Kon mag-pasalamat kaw sa Dios sa imong ispirito lang,paiwan anang pagkoon ang iba “Amin” kon arasanda gani kaintindi kon ano imong ginaambal?17 Bisan masadya imong pagpasalamat sa Dios,kon ang iba indi makaintindi, indi kawmakaboligsa andang pagtoo.

18 Nagapasalamat ako sa Dios nga ara maymakalabaw kanakun kon parti sa pagambal samga ambal nga ara natoni. 19 Piro sa mgapagtiripon ang mga tomoloo mas mayad pa ngamagambal ako lima lang ka tinaga nga maintin-dian agud matodloan ko sanda kaysa magambalako linibo ka tinaga sa ambal nga indi maintin-dian.

20 Mga kabogto, kon parti sa mga butang ngadia indi ko gosto nga magisip kamo pario sa bata.Kon parti tana sa malain maging pario kamosa bata nga ara nagaisip ang malain. Piro konsa paggamit indong isip, maging maulam-ulamkamo. 21 Nasolat sa Kasolatan nga ang Ginoonagakoon,“Magaambal ako sa mga tao nga dia sa ibang mga

ambalkag paagi sa mga taga-ibang logar,piro indi sanda pa ra gid magpamati kanakun.”22 Gani bukun tanda para sa mga tomoloo angpagambal sa iba nga mga ambal nga ara natonikondi tanda para sa mga ara nagatoo. Piro angpagsaysay tana anang ambal angDios para samgatomoloo agud magrigun pa gid andang pagtoo,kag bukun para sa mga bukun tomoloo.

23 Gani, kon kamo nga mga tomoloomagtiripon kag tanan kamo magarambal sa mgaambal nga ara nindo natoni kag may mga na-gatambong nga bukun tomoloo okon ara kaulamkon ano indong ginaimo, ano kabay, indi sandamagkoon nga nagaomang kamo ron? 24 Piro konkamonga tananmagsaysay anang ambal angDioskag may magsulud nga bukun tomoloo okon arakaulam kon ano indong ginaimo, makikilala nanga tana galimakasasala kagmaulamanna anangmatood nga kaimtangan. 25 Magagoa pati angmga sikrito nga anang ginaisip. Magalood tanadayon nga nagainulsul kag nagasimba sa Dios.Kag makakoon tana nga ang Dios dian matoodkanindo.

Ang Osto nga Pagsimba26 Gani, mga kabogto, toladia indong dapat

imoon kon kamo magtiripon: ang iba magkanta,ang iba magtodlo, ang iba magbarita anang gin-sogid ang Dios kanana, ang iba magambal saambal nga ara na matoni, kag ang iba magsaysaykon ano anang gostong ambalun dato. Kag angtanan nga indong imoon sa indong pagtiriponimoon nindo para sa pagparigun samga tomoloo.27 Kon may dian nga magambal sa ambal ngaara na natoni, dapat darwa lang okon tatlo angmagambal, piro indi dapat magdurungan, kag ki-nanglan may dian nga magsaysay kon ano ananggostong ambalun andang ginaambal. 28 Piro konara gid may makasaysay, dapat magipus sandakag magambal sa andang kaogalingun run langkag sa Dios. 29 Kon may dian kanindo nga mayabilidad nga magsaysay anang ambal ang Dios,

1 Corinto 14:30 223 1 Corinto 15:21togoti nindongamagambal ang darwaokon tatlo.Kag ang iba magpamati kag magbinagbinag kontama okon bukun andang ginaambal. 30 Karonkon may nagapongko doto nga nagapamati kagginatawan ang Dios inogambal, dapat magipusang naona nga nagaambal agud makaambal raanang kaiban. 31 Sa toladia nga paagi tanankamo nga mga manogsaysay anang ambal angDios makabulus-bulus ambal, agud kamo ngatanan makatoon kag maparigun indong pagtoo.32Angmanogsaysay anang ambal angDios sarangmakapugung anang kaogalingun. 33 Ay ang Diosara tana nagataw kagamo kondi kalinung.

Kon parti sa mga babai, imoon nindo anangginaimo ang mga tomoloo sa tanan nga logar.34 Kon kamo nagatiripon, ang mga babai dapatmagipus tungud nga ara sanda ginatogoti ngamagambal. Dapat magpasakup sanda sa mgalalaki pario anang ginakoon ang Kasolatan. 35Kagkon ang babaimay inogpamangkot, magulat tanaasta makaoli sanda bago na pamangkoton anangasawa, tungud nga kauruya kon ang babai maga-mbal kon nagatiripon ang mga tomoloo.

36 Indong pagsarig sigoro ang Mayad ngaBarita dian kanindo nagalin kag kamo lang angnakaulam. 37 Kon may dian kanindo nga na-gaisip nga tana manogsaysay anang ambal angDios okon may iba nga abilidad nga gintaw angIspirito Santo, dapat na nga kilalaun nga akunmga ginasolat nga dia kanindo sogo mismo angGinoo. 38 Kag kon may dian nga indi magpatisa akun ginaambal nga dia, indi kamo magpatikanana.

39 Gani mga kabogto ko kay Cristo, magangadkamo gid ngamakasaysay kamo anang ambal angDios, kag ayaw nindo pagbawali ang pagambal saiba nga mga ambal nga ara natoni. 40 Piro imoanindo ang tanan sa osto kag mayad nga paagi.

15Ang Parti sa Pagbanaw kay Cristo

1 Mga kabogto, gosto ko ipadumdum kanindoang Mayad nga Barita nga akun ginwali kanindo.Dia ginbaton nindo kag asta dadi maman ra in-dong ginatindugan. 2 Paagi sa Mayad nga dia ngaBarita malolowas kamo sa anang silot ang Dios,kon indong ginauputan nga mayad akun ginwalikanindo kag bukun lang basta pasapayan indongpagtoo. 3Gintodlo ko kanindo angmga pinakaim-portanti nga butang nga gintodlo kanakun: ngasi Jesu-Cristo napatay agud malowas kita sa silot

tungud sa atun mga sala. Kag dia sono sa nakaso-lat sa Kasolatan. 4 Ginlubung tana kag nabanawdayon sa ikatlo ka adlaw, sono ra sa nasolat sa Ka-solatan. 5Nagpakita tana anay kay Pedro bago saanang dosi ka apostolis. 6 Pagkatapos nagpakitatana ra sa anangmga somolonod nga nagatiriponnga sobra 500. Kag kalabanan kananda boi padadi piro ang iba tana patay run. 7Nagpakita tanara kay Santiago kag pagkatapos sa tanan ngamgaapostolis.

8 Ang ori run gid nagpakita tana ra kanakun.Akun kaalimbawa pario sa lapsag nga nabatabisan bukun pa anang oras tungud nga golpi akunpagkakilala kanana. 9Ay ako ang pinakakubus samga apostolis kag bukun gani bagay nga tawa-gun nga apostol, tungud nga ginpangingabot koanang mga tomoloo ang Dios. 10 Piro sa kalooyang Dios kanakun, dadi apostol ako ron. Kag aramay makakoon nga ara polos anang kalooy ngadato ang Dios kanakun, tungud nga ang matoodtana, mas doro akun naimo kon ikomparar saanang naimo akun kapario nga mga apostolis.Piro dato bukun sa akun kaogalingun, kondi tun-gud sa anang kalooy kag bolig ang Dios. 11 Piroara dipirinsya kon ako okon sanda ang nagatodlo,basta ang importanti tana pario amun ginawalikag pario ra indong ginatooan.

Ang Pagbanaw sa mga Nagatoo sa Dios12 Kon ginawali namun kanindo nga si Jesu-

Cristo ginbanaw, ta basi ang iba dian kanindonagakoon nga ang mga patay indi pagbanawon?13 Kon matood nga ang mga patay indi pagbana-won nagakaologan nga si Cristo ara ra nabanaw.14Kag kon ara nabanaw si Cristo, ara polos amunpagwali, kag ara ra polos indong pagtoo. 15Bukunlang dan, kondi magagoa pa nga nagbotig kamiparti sa Dios ay nagasogid kami nga ginbanaw nasi Cristo. 16 Piro ara tana nabanaw kon ara ganipagkabanaw ang mga patay. 17 Kag kon si Cristoara nabanaw, indong pagtoo ara polos kag arakamo pa ra gid napatawad sa indong mga sala.18 Kag kon toladato, ang mga tomoloo kay Cristonga nagkarapatay run ara ra nalowas. 19 Konatun paglaum nga dian kay Cristo para lang saatun kaboi digi sa kalibotan, kita run gid angmakalolooy sa tanan nga tao.

20 Piro sa matood tana, si Cristo nabanaw alinsa mga minatay kag maman dato ang nagapam-atood nga babanawon ang mga patay. 21 Tungudsa sangka taonga si Adan ang kamatayunnagabot

1 Corinto 15:22 224 1 Corinto 15:49

sa tanan nga tao. Kag tungud ra sa sangka tao ngasi Cristo ang mga patay mababanaw. 22 Kon angtanan nga tao napapatay tungud sa atun rilasyonkay Adan, tungud ra sa atun rilasyon kay Cristokita nga tanan mababanaw. 23 Piro may ana-ana nga tyimpo. Ang ona gid nga nabanaw siCristo. Pagkatapos, pagbalik na digi sa kalibotanbago pa babanawon ang mga tao nga ana niCristo. 24 Kag bago pa magaabot ang kataposan.Doraun na ang tanan nga kaarian, pagdomaraan,kag paggaum kag itaw na dayon ang pagkaarisa Dios nga Amay. 25 Ay si Cristo magaari langasta mapasoko kanana ang tanan nga nagakontrakanana. 26 Ang kataposan gid nga kaaway ngadoraun ara iba kondi ang kamatayun. 27 AngKasolatanmismo nagakoon nga si Cristo ginpaariang Dios sa tanan nga mga butang. Piro syimpriara dato nagakaologan nga pati ang Dios nganagpasoko ang tanan kay Cristo nakagapil doto.28Kondi kon ang tanan sa idalum run anang gaumni Cristo, si Cristo mismo nga anang Bata angDios magapasakup run da sa Dios nga nagpasokoang tanan kanana, agud ang Dios maman run angmagagaum sa tanan-tanan.

29 May mga tao nga nagaparabunyag para samga napatay. Ta ano gani anang polos andangginaimo nga dan kon ang mga patay indi ra gidpagbanawon? 30 Kag ano amun mabubuul samga piligro nga amun ginaagian? 31Matood ngakon paiwan nga ginapabogal ko kamo sa akunpagpakigisara kay Cristo Jesus nga atun Ginoo,adlaw-adlaw ginaatobang ko ra ang piligro ngaako patayun. 32Nalisudan ako nga mayad digi saEfeso, tungud nga ang mga tao nga nagakontrakanakun pario samga talonon ngamga sapat ngagostomagtukubkanakun. Kag kon angmgapatayindi pagbanawon ano ra akun katoyoan ngamag-antos pario dia? Kon ang patay indi pagbanawon,ta kondi sonodon ta run lang ang orobatun nganagakoon, “Magpagosto kita, magkaun kita kagmaginum ay basi kon aruman mapatay kita.”

33 Indi kamomagpati sa orobatun nga dan tun-gud nga panloko lang dan. May orobatun ra tananga nagakoon, “Kon kamo magsari tawas-tawassa mga tao nga nagaimo ang malain, dan mag-apalain ra indong mayad nga ogali.” 34 Magisipkamo ron ang osto kag bayai nindo ron ang pag-pakasala. Ginaambal ko dia kanindo agud mauyakamo ay ang iba kanindo sala indong pagkakilalasa Dios.

Paiwan Anang Lawas ang Nabanaw

35 Kon may dian nga magpamangkot kon pai-wan anang pagkabanaw ang mga patay kag konpaiwan kabay andangmga lawas, dagi akun sabat:36 dan nga pamangkot nagapakilala nga dan ngatao ara gid may naulaman, tungud nga kon kitamagtanum sangka lugas nga bini sa logta, dannga bini maroronot anay bago magatobo. 37 Kagbisan anong klasi nga bini imong itanum, konnagatobo ron gani, iba run anang itsora sa imongginlubung. 38Anang itsora dato sono ra sa anangpagbuut ang Dios. Kag kada bini may ana-ana ranga korti kon magtobo.

39Toladan ra anang lawas ang tanannganagak-aboi, ay ang mga lawas ara ra nagaparario. Ibaanang lawas ang tao kag iba ra anang lawas angmga sapat, iba ra anang lawas angmga pispis, kagiba pa ra gid anang lawas ang mga isda.

40 Sari-sari anang ginimo ang Dios digi sa logtakag doto sa langit, kag tanan nga anang ginimomasadya. Piro iba anang kasadya ang kada isara.Ang mga butang nga anang ginimo sa langit ibaanang kasadya, kag iba ra anang kasadya angdigi sa logta. 41 Iba anang kasadya ang adlaw,kag iba ra anang kasadya ang bolan. Ang mgabiton may ana ra tana nga kasadya. Piro bisanpa gani ang mga biton sari-sari andang kasadya.42 Toladan ra kon banawon ron ang mga patay.Ang ginalubung nga lawas lawas nga naroronot.Piro kon mabanaw ron indi run gid maronot astakon sano. 43 Ang lawas nga ginalubung marimokon sulungun kag maroya, piro kon banawonron masadya kag mabaskug. 44 Ang lawas ngaginalubung lawas nga bagay lang digi sa kalib-otan, piro kon banawon ron, lawas nga bagay salangit. Tungud nga kon may lawas nga bagaydigi sa kalibotan may lawas ra nga bagay salangit. 45Ay ang Kasolatan nagakoon, “Ang naonanga tao nga si Adan gintawan kaboi.” Piro angori nga Adan nga maman ang Cristo gintawanIspirito nga nagataw kaboi. 46 Bukun ang lawasnga panglangit ang nagaona kondi ona gid tanaanay ang lawas nga panglogta, kag bago pa anglawas nga panglangit. 47 Ang ona nga tao nga siAdan alin sa logta, tungud nga ginimo tana alinsa yabok, piro ang ikarwa nga tao nga ara ibakondi si Cristo alin sa langit. 48 Ang mga lawasnga panglogta pario gid sa tao nga ginimo alinsa logta, piro ang mga lawas tana nga panglangitpario gid ra sa nagalin sa langit. 49 Gani konpaiwannga atun lawas naging pario ang kayAdan

1 Corinto 15:50 225 1 Corinto 16:17

nga alin sa logta, magaabot gid ang adlaw ngaatun lawas maging pario ra ang kay Cristo ngaalin sa langit.

50 Mga kabogto, akun gostong ambalun ma-man dia: atun lawas nga dia nga alin sa logtaindimaimo ngamakapanobli anang Ginarian angDios. Kag ang lawas nga dia nga naroronot indimatawan kaboi nga ara kataposan.

51 Pamati kamo bala ay sogidan ko kamo angsikrito: indi kita tanan mapatay, piro kita tananbabagoon ang Dios. 52Dia golpi lang nga matabo,pario sa sangka pamisuk. Ay pagtonog ang ori gidnga trompita, ang mga patay banawon nga lagikag tawan dayon ang lawas nga indi runmaronot.Kag kita tana nga boi pa, pangilisan ra atun mgalawas. 53 Tungud nga ang lawas nga dia nganaroronot kag napapatay kinanglan nga ilisanang lawas nga indi run maronot kag indi runmapatay. 54Gani kon ang lawas nga dia nga naro-ronotmailisan run ang indimaronot, kag kon anglawas nga dia nga napapatay mailisan run angindi run mapatay, matotoman run ang nasolatnga, “Gindora run ang Dios ang kamatayun!”55 “Pirdi run ang kamatayun,Kag ara run gaum.”56 Ang kamatayun may gaum lang kanatun tun-gud sa kasalanan, kag may gaum ang kasalanantungud nga may Kasogoan. 57 Piro salamat saDios tungud nga paagi sa anang ginimo atun Gi-noong Jesu-Cristo ginpirdi na run ang kamatayunnga indi run makaiwan kanatun. 58 Gani, mgapinalangga ko nga mga kabogto kay Cristo, mag-pakarigun kamo kag indi gid maglingkang sa in-dong pagtoo. Magpakatandus kamo sa anang gi-napaimo kanindo ang Ginoo, ay naulaman nindoranga indongmgapagpangabudlay para saGinoomapopolosan ra gid.

16Aboloy nga Para sa mga Taga-Judea

1 Kon parti sa indong inogaboloy sa mgatomoloo doto sa Judea, imoon nindo ra akunginpaimo sa mga tomoloo sa Galacia. 2 KadaDomingo, ang kada isara kanindo magpabulagkantidad sono sa indong kinitaan. Tiponon nindoron nga lagi agud pagabot ko dian priparado ronindong inogtaw. 3 Pagabot ko dian ipadara kosa Jerusalem ang mga tao nga indong napili ngamadara indong mga amot pati akun solat ngamagapakilala kananda. 4 Piro kon kinanglan gid

ngamagayan ako ra doto, matabid sanda run langkanakun.

Anang Plano ni Pablo5 Madiritso ako dian sa Corinto pagalin ko

sa Macedonia, tungud nga nagaplano ako ngamaagi doto. 6 Maimo nga maboboay ako diankanindo. Basi kon dian ako pa magpalipas angtigraramig agud maboligan nindo ako sa akunmga kinanglanun sa akun pagbiyai kon diin akoman magayan. 7 Indi ko gosto nga magagi langdian kanindo dadi, kondi gosto ko nga kon maga-yan ako ron dian kanindo,makatinir akomaboay-boay, kon kabubutun ang Ginoo.

8 Piro dadi matinir ako anay digi sa Efeso astasa adlaw ang Pentecostes, 9 tungud nga dorodigi ang gosto magpamati ang Mayad nga Barita,kag ginabanabana ko nga doro ang magatoo digibisan doro ang nagapangontra.

10 Kon magabot dian si Timoteo, amomaanindo tana ang osto agud indi tana magpan-galangan tungud nga pario tana ra kanakun nganagpangabudlay sa Ginoo. 11 Taodon nindo tana.Kag kon magalin tana dian, boligi nindo ra saanang mga kinanglan sa anang pagpanaw agudmakabalik tana digi kanakun. Ginapaabot kotana nga kaiban ang iba pa nga mga kabogto kayCristo.

12Kon parti sa atun kabogto nga si Apolos, gin-pangabay ko tana gid ngamagbisita dian kanindokaiban angmga kabogto kay Cristo, piro indi tanapa kono makaayan dian dadi, kondi sa ibang orasrun garing kon may kaigayonan.

Kataposan nga mga Bilin13 Magbantay kamo pirmi kag magpakarigun

sa indong pagtoo kay Jesu-Cristo. Magpakaisugkamo kag indi kamo gid magpapirdi sa atunkaaway. 14 Kag bisan ano indong imoon ipakitanindo nga may pagigogma kamo.

15 Mga kabogto, naulaman nindo nga ang onagid nga naging Kristiano dian sa Acaya ara ibakondi si Estefanas kag anang pamilya. Ginaladnanda andang kaogalingun sa pagsirbi sa mgatomoloo. Maman dan nga nagapangabay akokanindo 16nga sonodon nindo andang ginalaygaykanindo. Kag sonodon nindo ra ang tanan ngapario kananda nga nagapangabudlay para sa Gi-noo.

17Nalipay akongamayadpagabot nanday Este-fanas, Fortunato, kag Acaico. Ay bisan ara kamodigi, digi sanda, gani naimo nanda kanakun ang

1 Corinto 16:18 226 1 Corinto 16:24indi nindo maimo. 18 Nagataw sanda kalipaykanakun kag pati kanindo. Ang mga tao ngapario kananda dapat pasalamatan sa andangmgaginaimo.

19Ang mga tomoloo digi sa probinsya ang Asianagapangomosta dian kanindo. Si Aquila kag siPrescila kag ang mga tomoloo nga nagatiriponsa andang balay nagapaabot andang mainit ngapangamosta tungud nga pario kamo nga sa Gi-noo. 20 Nagapangomosta ra kanindo ang tanannga mga tomoloo digi.

Ipakita nindo indong pagigogma sa isara kagisara bilang mga tomoloo kag magkarabogto kayCristo.

21Dadi ako ron mismo (si Pablo) ang nagasolatdia nga pangomosta.

22Kabay pa nga silotan ang Dios ang bisan sinonga ara nagaigogma kanana.

Ginoo, pagbalik run!23 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ang Gi-

noong Jesus. 24 Palangga ko kamo nga tanantungud sa atun pagtoo kay Cristo Jesus.

2 Corinto 1:1 227 2 Corinto 1:22

Anang Ikarwa nga Solat ni Pablo saMga Taga-Corinto

1 Ako, si Pablo, kag atun kabogto nga si Timo-teo nagasolat kanindo nga mga tomoloo dian saCorinto, kag pati run da sa tanan nga mga bataang Dios dian sa bilog nga probinsya ang Acaya.Ako apostol ni Cristo Jesus bilang manogbaritaparti kanana, kag dia sono sa anang kabubutunang Dios.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ang Diosnga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo ngamayad ra indong kaimtangan.

Pagpasalamat sa Dios3Magpasalamat kita sa Dios kag Tatay ni Jesu-

Cristo nga atun Ginoo. Tana maloloyon ngaTatay kag Dios nga nagapabaskug kag nagali-pay kanatun sa bisan ano atun mga ginaagian.4 Ginapabaskug na kita kag ginalipay sa tananta nga mga kalisud agud nga paagi sa bolig ngadia nga atun nabaton kanana makapabaskug kitara kag makalipay sa iba sa andang mga kalisud.5 Ay bisan doro gid atun naagian nga mga pa-gantos ni Cristo, doro ra nga mga pagpabaskugkag paglipay atun ginabaton paagi kay Cristo.6 Kon kami nagaantos, dia para sa pagpabaskugkanindo kag sa indong kalowasan. Kag konkami ginapabaskug, dia para ra sa pagpabaskugkanindo agud maagoanta nindo ang mga aran-toson nga pario amun ginaantos. 7 Gani mabaulamun pagsarig kanindo, tungud nga naulamannamun nga kon paiwan kamo nagaantos pariokanamun, ginapabaskug kamo ra ang Dios pariokanamun.

8 Mga kabogto kay Cristo, gosto namun ngasogidan kamo nga bukun lang maistan amunkalisud nga ginagian sa Asia. Ay midyo indikami run gid makaagoanta kag amun kaisip dotokami run lang tugka. 9 Amun pagsarig, ma-man run dato amun oras. Piro natabo galidato agud makatoon kami nga indi magsarig saamun kaogalingun, kondi sa Dios nga mamanang nagabanaw ang mga patay. 10 Ginlowas nakami sa kamatayun, kag lolowasun pa. Tanagid amun ginasarigan nga padayon na kami ngalowasun 11mintras ginaboligan nindo kami paagisa indong mga pagpangamoyo. Kag tungud samga kalooy nga amun mabaton sa Dios bilang

sabat sa doro nga nagapangamoyo, doro ra angmagapasalamat kanana.

Ang Parti sa Pagoman ni Pablo anang Plano12 Ang sangka butang nga amun ginapabogal

maman dia: nga kami nagkaboi ang matarungkag ara gid kasawayan sa tanan nga mga tao, kaglabi run gid kanindo. Naimo namun dia sa anangbolig ang Dios kag bukun sa amun kaogalingunnga abilidad. Mismo amun konsinsya nagapam-atood nga matood amun ginapabogal nga dia.13-14 Sa amun mga solat kanindo, ara kami ibangginapakaologan kondi kon ano indong ginabasakag naintindian. Kilala nindo kami, piro bukungid kilala nga mayad. Piro akun paglaum, ngamaulaman nindo gid nga sa adlaw nga si Gi-noong Jesus magbalik makapabogal kamo kana-mun pario amun imoon kanindo.

15 Tungud sa akun pagpati nga dia nagplanoako nga magbisita anay kanindo agud makaboligkamo darwa gid ka bisis. 16 Nagplano ako ngamaapit anay dian kanindo kon magayan ako ronsa Macedonia, kag pagbalik ko alin doto maagiako roman dian agud maboligan nindo ako ro-man sa akun pagpaayan sa Judea. 17 Mamanandan dato akun plano. Piro tungud nga arakami makadayon, nagakaologan run bala datonga indi masarigan akun inambalan? Basi konmagkoon kamo nga ako pario ra sa ibang mgatao digi sa kalibotan nga ang mga butang ngaandang ginaplano kag ginaintindi ara iba kondiang para lang gid sa andang kaarayadan. Na-gakoon sanda nga “Uu” piro dato gali “Indi.”18 Piro ang matood tana, kon paiwan nga angDios masasarigan, masarigan nindo ra amun gi-nasogid kanindo. 19 Kami nanday Silas kag Tim-oteo nagwali kanindo parti sa anang Bata angDios nga si Jesu-Cristo. Kag naulaman nindonga si Cristo masasarigan sa anang inambalan.Indi maimo nga indi na pagimoon anang mgaginpangako. 20 Paagi kanana ang tanan ngaginpangako ang Dios natotoman. Gani makakoonkami nga masasarigan gid ang Dios, kag dia na-gataw pagdayaw kanana. 21 Ang Dios mamanangnagaparigun kanatun sa atunpagpakigdapunkay Cristo. Ginpili na kita nga magsirbi kanana.22Kag gintandaan na kita pagtaw na kanatun angIspirito Santonganagaoli run sa atun tagiposoon.Tana bilang karigunan nga kita anang mga batakag babatonon ta anang mga ginpangako.

2 Corinto 1:23 228 2 Corinto 3:623 Ang Dios mismo nakaulam nga ako naga-

sogid angmatood konbasi ara akonagdayon ayandian kanindo sa Corinto. Ang kabangdanan ayindi ko gosto ngamagsakit indong buut kanakun.24 Ara kami nagadikta kanindo parti sa indongpagtoo, ay marigun kamo ron da. Gosto namunlang andan nga boligan kamo agud maging mali-payun kamo sa indong pagkaboi bilang Kristiano.

21 Gani naisip ko nga indi ako magoman ayan

dian kanindo kon pasakitun ko roman indongbuut. 2 Ay kon pasakitun ko indong buut, sinoron lang ang mataw kalipay kanakun? Ara run!3 Maman dan ang kabangdanan kon basi nag-solat ako anay kanindo, agud nga kon magayanako dian, indi ako pagpakasubuun ang mga taonga maman andan ang dapat magtaw kalipaykanakun. Kag nagapati ako ra nga kon ako nalili-pay, kamo nalilipay ra. 4Pagsolat ko kanindo datoanay naborido ako nga mayad kag nagpanangisako pa gani. Bukun akun katoyoan nga magsakitindong buut kondi gosto ko nga ipakilala kanindonga kamo palangga ko gid.

Patawadun nindo ang Nakaimo ang Sala5 Karon, kon parti sa anang ginimo nga sala

ang tao nga dan dian, bukun ako lang ananggintawan kasubu kondi may dian ra nga kasubunga gintaw kanindo nga tanan. Nagakoon akonga “may dian” ay indi ko gosto pasobraan.6 Piro tama run indong ginaimo bilang silotkanana. 7 Patawada nindo tana run kag pabasku-gun dayon, ay basi konmasobraan anang kasubu.8 Gani, nagapangabay ako kanindo nga ipakitanindo ron kanana nga ginaigogma nindo tana para. 9Maman ra gani dia ang kabangdanan nga akonagsolat kanindo, ay gosto ko ngamaulaman konkamo masarigan sa pagtoman sa tanan nga akunginakoon kanindo. 10 Kon ginapatawad nindoang tao nga nagkasala, ginapatawad ko tana ra.Ay kon may nakaimo sala kanakun ginpatawadko dato sa atobangan ni Cristo para sa indongkaarayadan. 11 Dapat ta dia nga imoon agud indikita mapirdi ni Satanas, ay naulaman ta ra konano anang mga paito.

Si Pablo sa Troas12 Pagabot ko doto sa Troas agud iwali ang

Mayad nga Barita ni Cristo, nakita ko nga ginpri-parar run ang Ginoo andang mga tagiposoon sapagpamati kanakun. 13Piro indi ako mapabutang

tungud nga ara doto si Tito nga atun kabogto kayCristo. Gani naglisinsya ako sa mga tomoloo dotokag nagpa-Macedonia.

Anang Paamot ni Cristo14 Salamat sa Dios ay tungud nga kita kay

Cristo, pirmi nga nagaona ang Dios kanatun saparada anang pagdaug. Ginagamit na kami paraipaulam sa mga tao ang parti kanana miski sadiin nga logar, kag amun ginapaulam nga diapario sa paamot. 15 Ay sa Dios kami pario saanang paamot ni Cristo nga nauguman ang mgatao nga nagakaralowas, kag pati ang mga na-gakaradora. 16Samga tao tana nga nagakaradora,amun ginapalapnag nga kamatoodan pario saugumnga alin sa patay nga nagadara kamatayun;piro para sa mga tao nga nagkaralowas, paamotnga alin sa boi nga nagadara kaboi. Ta sino angmakasarang sa obra nga dia? 17 Piro ginpadarakami ang Dios. Kag tungud nga tana nagasulungkag kami kay Cristo, sinsiro kami kon magambalanang minsai ang Dios. Bukun kami pario saiba nga ginanigosyo nanda anang minsai agudmakoartaan nanda ang mga tao.

3Ang Parti sa Bago nga Paagi sa Pagparapit sa Dios

1 Basi kon isipun nindo nga ginadayaw namunamun kaogalingun. Bukun kami pario sa iba diannga nagakinanglan angmga rikomindasyon agudbatonon nindo, kag pagkatapos mapangayo ro-man rikomindasyon alin kanindo agud batononsanda ra sa ibang logar. 2 Indi namun kinanglanang mga rikomindasyon, ay kamomismomamanamun pinaka- rikomindasyon nga nakasolat digisa amun tagiposoon, tungud nga indong kaboipario gid sa solat nga nakikita kag nababasa angtanan. 3 Maatag nga indong kaalimbawa pariosa solat ni Cristo nga ginsolat paagi kanamun.Anang gingamit nga inogsolat bukun tinta kondianang Ispirito ang Dios nga boi, kag ara ra pagso-latan sa mga bato nga sorolatan kondi sa indongtagiposoon mismo.

4 Makaambal kami toladia tungud sa anangginaimo ni Cristo paagi kanamun kag tungud saamun pagsarig sa Dios. 5 Kon kanamun langgid indi kami kasarang sa obra nga dia, piroginaboligan kami ang Dios. 6 Tana maman angnagtaw kanamun abilidad agudmakasaysay kamisa mga tao ang bagong paagi nga anang ginimoagud kita nga mga tao makaparapit kanana. Angbagong paagi nga dia bukun paagi sa ginsolat nga

2 Corinto 3:7 229 2 Corinto 4:12Kasogoan kondi paagi sa Ispirito Santo. Ay anangginadara ang Kasogoan silot nga kamatayun, piroang Ispirito Santo tana nagataw kaboi nga arakataposan.

7 Pagtaw ang Dios kay Moises ang Kasogoannga anang ginsolat sa mga bato indi run maka-sulung ang mga Israelita sa anang oyaun ni Moi-ses ay nasolawan sanda nga mayad. (Piro angmasolaw nga dato sa anang oyaun amat-amat ralang nga nadora.) Karon kon ang Dios nagpakitaanang gaum pagtaw na ang Kasogoan nga na-gasirbi ra gani sa kamatayun, 8 ta kondi sobra padoto anang ipakita nga gaum kon anang IspiritoSanto ang magsirbi. 9 Ay kon ginapakita angDios anang gaum pagtaw na ang Kasogoan nganagadara silot, kondi sobra pa gid anang ipakitanga gaum kon ibilang na run nga matarung angtao. 10Samatood tana, anang gaumangKasogoannga dato ang ona bali ara kon ikomparar sa ananggaum ang sa bago nga dia nga paagi. 11 Aykon may gaum nga ginpakita ang Dios doto saKasogoan nga bukun pirmaminti, sobra pa dotoanang ginapakita digi sa bago nga dia nga paaginga ara run gid kataposan.

12 Kag tungud nga toladia amun pagpati arakami naadluki nga magsogid anang ambal angDios. 13 Bukun kami pario kay Moises nga gi-natabonan na anang itsora agud indi makitaanang mga kapario nga Israelita nga amat-amatnga nadodora ang sanag sa anang itsora. 14 Angmatood tana, ara kaintindi ang mga tao konano dato anang kaologan ay may nagatabon saandang mga isip. Kag miski gani dadi may na-gatabon pa ra gid sa anang isip ang mga Israelitamintras ginabasa nanda ang lagi nga kasogtanan.Ay ara sanda nasanagi nga kay Cristo nabuulang dati nga paagi. 15 Uu, asta gani dadi konmagbasa sanda anang mga ginsolat ni Moisesindi sanda kaintindi ay may nagatabon kananda.16 Piro ang tabon nga dato mabubuul kon angtao magdangup sa Ginoo. 17Karon, ang ginakoondigi nga Ginoo ara iba kondi ang Ispirito Santo,kag kon anang Ispirito ang Ginoo maman angdian sa tao, libri tana run sa bisan ano nga na-gaoripun kanana. 18Kag tungud nga ara run maynagatabon sa atun isip, nakikita ta anang gaumatun Ginoo. Kag ang gaum nga dan nga nagaalinsa Ginoo, nga ara iba kondi ang Ispirito Santo,maman ang padayon nga nagabago kanatun agudsa amat-amat makapario kita kanana.

4Manggad sa Sulud ang Koron

1 Tungud sa anang kalooy ang Dios, ginpilina kami nga ibarita ang bago nga dia nga paagiagud maging matarung ang tao, gani ara kaminagaparoya-roya. 2 Ginsikway namun ang mgakauruya nga butang nga ginaimo sa sikrito. Arakami nagapanloko ang mga tao kag ara namunra ginabaliskada anang kaologan anang ambalang Dios. Naulaman ra gid ang mga tao ngadiritso kag bukun sa sikrito amun pagsogid angkamatoodan, kag dan nakita ra ang Dios. 3 Pirokon may mga tao gani nga indi makaintindi angMayad nga Barita nga amun ginasaysay, dan ngamga tao maman ang mga nadodora. 4 Indi sandamagpati sa Mayad nga Barita tungud nga andangmga isip ginduluman ni Satanas nga maman angnagapakadios sa kalibotan nga dia. Ginbolag nasanda agud indi sanda masanagan ang Mayadnga Barita parti sa anang gaum ni Cristo ngamaman gid anang kapario ang Dios. 5 Kamiara nagawali parti sa amun kaogalingun kondiparti kay Jesu-Cristo, nga tanamaman ang Ginoo.Nagasirbi kami lang kanindopara kay Jesus. 6AngDios nga nagkoon “Alin sa madulum magagoaang masanag” maman ra ang nagpasanag amunmga isip agud maintindian namun kon paiwankasadya anang gaum nga anang ginpakita paagikay Cristo.

7 Kami pario lang gid sa koron nga ginbu-tangan ang maraalun nga dia nga butang, agudmaulaman ang mga tao nga ang gaum nga indimatupungan nga digi sa amun mga lawas ngamaroya bukun alin kanamun, kondi sa Dios. 8 Saamun pagpangwalian pirmi kami nga nagaantos,piro ara kami ra gid nadadaug ang mga nagako-rontra kanamun. Kon kaisan midyo nagoloankami, piro ara kami ra gid nadodorai paglaum.9Doro ang nagaintris nga kami patayun, piro arakami ra gid ipabayani ang Dios. Matood ngaginatigbak nanda kami, piro sa kalooy ang Diosboi kami pa ra gid. 10 Pirmi kami napabutangsa piligro nga kamatayun pario ang natabo kayJesus, agud paagi sa amun kaboi makikita angtanan nga boi ra si Jesus. 11 Amun kaboi pirmigani sa piligro ang kamatayun tungud sa amunpagsirbi kay Jesus, agud paagi sa amun lawas ngadia nga mapapatay pa ra gid sa ori makikita angtanan nga boi gani si Jesus. 12 Gani tungud saamun pagpangwalian parti kay Cristomaimo nga

2 Corinto 4:13 230 2 Corinto 5:19patayun kami, piro maman ra dia ang nagdarakanindo kaboi nga ara kataposan.

13 Kabay may nagakoon sa Kasolatan, “Nag-too ako, maman dan nga nagasogid ako.” Kagmaman ra dan amun ginaimo, indi maimo ngaindi namun ibarita amun ginatooan miski anopa ang matabo. 14 Ay naulaman namun nga angDios nga nagbanaw kay Ginoong Jesus mamanra ang magabanaw kanatun kag daraun na kitadayon doto sa anang tupad. 15 Ang tanan ngaamun ginaantos para sa indong kaarayadan, agudmintras nagaraku nga nagaraku ang mga tao nganakakabaton anang kalooy angDios, magaraku raang mga tao nga magapasalamat kag magadayawkanana.

16 Maman dan ang kabangdanan nga ara na-garoya amun pagsirbi sa Dios. Bisan matood ngaamun mga lawas nga dia nagaroya nga nagaroya,amun ispirito tana nagabaskug nga nagabaskug.17 Ang mga kalisud nga amun ginaantos digisa kalibotan nga dia nagaagi lang, gani bukunmabugat. Kag tungud sa amun mga pagantos,may ginatigana ang Dios nga balus para kanamunnga ara kataposan kag indi gid makatupung saamun ginaantos. 18 Ay ara kami nagapalabi samga butang nga amun nakikita digi sa kalibotan,kondi ginapalabi namun angmga butang nga indimakita. Ay ang mga butang nga nakikita nagaagilang, piro ang mga butang tana nga indi makitaara kataposan.

5Ang Bago nga Lawas

1 Atun lawas nga dia dadi, anang kaalimbawapario sa balay nga atun ginaolian mintras digikita sa kalibotan. Gani ara bali kanatun konmapatay atun lawas nga dia. Ay naulaman tangamay itaw ang Dios kanatun nga bagong lawasnga atun olian doto sa langit. Dia bukun bastatao ang nagimo kondi ang Dios, kag indi run gidmapatay asta kon sano. 2 Sa dadi nagaogayungkita ay ginalangkag kita nga makaoli run sa atunlawas nga dato doto sa langit, 3 agud nga konmakasoksok kita run ang lawas nga dato indimaggoa nga atun kalag oblas. 4Mintras digi kitapa nagaoli sa atun lawas nga dia nagaogayungkita tungud nga nabugatan. Bukun nga gostota nga obaun atun lawas nga dia, kondi gosto tanga masoksokan ang lawas nga langitnun, agudang lawas nga dia nga napapatay mailisan angindi run gid mapatay asta kon sano. 5 Ang Dios

ang nagpriparar kanatun agud mabaton ta angbago nga dan nga lawas. Kag anang Ispirito Santogintaw na kanatun agud masigoro ta nga datoimoon na gid kanatun.

6 Gani indi kita magparoya-roya bisan naula-man ta nga mintras digi kita pa sa lawas nga diaara kita pa doto sa anang logar ang Ginoo. 7Ay sadadi nagakaboi kita pa sa pagtoo kag bukun sonosa atun nakikita. 8 Ara kami nagaparoya-royabisanmas gosto namunnga bayaan ang lawas ngadia kag magoli dayon sa anang tupad ang Ginoo.9 Gani, labi sa tanan, gosto namun nga malipayang Dios kanamun, miski digi kami pa okon dotoron kanana. 10 Ay kita tanan kinanglan gid ngamagatobang kay Cristo sa oring mga adlaw agudanang sintinsyaan. Kag ang kada isara kanatunmagabaton anang balus sono sa anang inimoan,mayad man okon malain, ang tana naboboi padigi sa kalibotan.

Nakabalik Kita sa Dios Paagi kay Cristo11Gani tungud ngamay kaadluk kami sa Ginoo,

ginaimoratan namun nga magkombinsi ang mgatao nga magtoo kanana. Naulaman ang Dios konanong klasi amun pagkatao, kag nagasarig akonga dan ulam nindo ra gid. 12 Dia bukun pag-dayaw roman amun kaogalingun, kondi gosto na-mun lang nga matawan kamo inogpabogal partikanamunagudmay isabat kamo ra samga taonganagadayaw sa mga butang nga pakita-kita langkag bukun ang sa tagiposoon gid. 13 Kon midyoboang-boang kami, dan para sa Dios; kag kon ostoamun isip, dan para kanindo. 14 Ay tungud saanang gogma ni Cristo kanamun indi maimo ngaindi namun pagimoon anang gosto. Ay naulamannamun nga si Cristo napatay para sa tanan, kaganang risolta dan ang tanan nabibilang run ngapatay. 15 Napatay tana para sa tanan agud ngaang mga tao nga naboi run indi run magkaboipara sa andang kaogalingun kondi para kanananga napatay kag nabanaw para kananda.

16 Gani dadi, ara kami run nagasulung sa taopario anang pagsulung ang tao nga ara kakilalasa Dios. Ang ona toladan amun pagkakilala kayCristo. Piro dadi bukun run. 17 Ang bisan sinonga kay Cristo ron bago ron nga tao. Ara runanang dati nga pagkatao, kondi bago tana rungani. 18Ang Dios mismo maman ang nagimo dia.Ginpabalik na kita kanana paagi kay Cristo. Kaggintawan na kami obra nga magbarita nga gina-pabalik na run angmga tao kanana. 19Maman dia

2 Corinto 5:20 231 2 Corinto 7:1

amun ginabarita, nga ginapabalik run ang Dioskanana ang mga tao paagi kay Cristo. Ara na runginadumdum andangmga sala. Kag kamimamananang ginsarigan nga ipalapnag ang barita ngadia.

20 Gani nagabarita kami bilang anang mgasorogoon ni Cristo, kag paagi kanamun nagapak-itloy ang Dios kanindo nga magbalik kamo ronkanana! 21 Si Cristo ara gid sala, piro tana mamananang ginsilotan ang Dios tungud sa atun mgasala, agud nga kon kita kay Cristo ibilang kita angDios nga matarung.

61 Tungud nga kami mga kabolig sa anang gi-

naimo ang Dios, nagapakitloy kami gid kanindonga indi nindo pagsayangun ang kalooy nga in-dong nabaton kanana. 2Ay makon ang Dios,“Sa osto nga tyimpo ginpamatian ko ikaw,kag sa oras ang kalowasan ginboligan ko ikaw.”Gani pamatii nindo! Dadi run gid ang osto ngatyimpo nga lowasun kita ang Dios.

3 Nagaandam kami nga indi kami makaimoang bisan ano nga maging kabangdanan ngamaglain anang buut ang mga tao agud indimapoyaan amun pagsirbi sa Dios. 4 Sa tanannga amun ginaimo ginapakita namun nga kamianang mga sorogoon manda ang Dios. Bisanmasyado kalisud amun ginaagian kag bisan pai-wan kabudlay amun pagkabutang, ginaagoantanamun lang gid. 5 Nakaagi kami anot kag priso.Naagian namun ra nga gintarabangan kami angmga tao. Kaisan sugung amun pagpangabudlaykag kaisan maistan lang amun katorog kag arakaun-kaun. 6 Ginpakita namun ra sa mga taonga kami matood nga mga sorogoon ang Diospaagi sa amun limpyo nga kaboi kag paagi saamun kaaram. Naging mainantoson kami satanan nga butang kag malolo sa amun isigkatao.Naulaman ra ang mga tao nga ang Ispirito Santomaman ang nagaagobay kanamun, kag amunpagigogma sa amun isigkatao tuduk gid sa amuntagiposoon. 7 Ara kami iba nga ginabarita kondiangmatood, kag ginaboligan kami ang Dios paagisa anang gaum. Amun kaboi nga matarung sapanulung ang Dios maman amun pinakaarmas sapagataki sa amun kaaway kag maman ra amunpinakadipinsa sa amun kaogalingun. 8 Bilangmga sorogoon ang Dios, kaisan ginadayaw kamiang mga tao kag kaisan ginainsolto kami. Maymga tao nga nagaambal marimo parti kanamun,

piro may dian ra nga nagaambal mayad. Maynagakoon nga kami kono mga botigun, piro angtanan nga amun ginasogid poros matood. 9 Arakami ginasapaka ang iba, piro ang matood tanakilala kami ang tanan. Pirmi kami nga nakabu-tang sa piligro ang kamatayun, piro boi kami para asta dadi. Ginadisiplina kami ang Dios piro arakami ginapataya. 10May mga ginaimo kanamunagudmagkasubu kami piromalipayun kami pa ragid. Malisud kami lang, piro dorong tao amunginapamanggad. Kon parti sa mga butang digi sakalibotan, daw ara kami may makoon nga amun,piro sa matood tana kami ang tagya ang tanannga butang.

11 Mga pinalangga nga mga taga-Corinto, aralipud-lipud amun pagambal kanindo, ay mabaulgid amun pagigogma kanindo. 12 Ara kami na-gakolang sa amun pagigogma kanindo. Kamotana maman ang nagakolang indong pagigogmakanamun. 13 Ginakabig ko kamo nga pario saakun mga bata gid. Gani igogmaa nindo ako ra,pario akun pagigogma kanindo.

Indi Kamo Magpakigdapun sa mga ara Nagatoo14 Indi kamogidmagpakigdapun samga arana-

gatoo kayCristo. Ay konpaiwannga angmasanagindi makadapun sa madulum, ang mayad indi ramakadapun sa malain. 15 Kag kon paiwan nga siCristo kag si Satanas indi magtono, ang tomolookag ang bukun tomoloo indi ra magtono. 16 Indimaimo nga magdapun ang mga ribolto sa timplonga anang ginaolian ang Dios. Kag kita mamananang pinaka-timplo ang Dios nga boi! Ay angDios mismo nagkoon, makon na,“Magaoli ako kag magadapun kananda.Ako maging andang Dios,Kag sanda maging akun mga tao.17 Gani, dapat magalin kamo kag magpabulag sa

mga taonga ara nagatoo kanakun.Indi kamomagpasilabut sa bisan anongamarisnasa akun panulung,Kag batonon ko kamo.18Kag ako maging indong Tatay,kag kamo maging akun mga bata.Maman dan anang koon ang Ginoo nga makaga-

gaum.”7

1 Mga pinalangga, tungud sa mga ginpangakonga dia ang Dios kanatun, bayaan ta run angtanan nga nagaparisna sa atun lawas kag ispirito,

2 Corinto 7:2 232 2 Corinto 8:7kag imoratan ta nga maging limpyo atun kaboinga may pagtaod sa Dios.

Anang Kalipay ni Pablo2 Kon maimo, batona nindo kami sa indong

mga tagiposoon. Ara kami ra may ginimo ngamalain sa bisan kino kanindo. Ara kami ra mayginpirwisyo okon gindaya. 3 Ara ako nagaam-bal dia agud pakalainun kamo. Ay pario akunkoon anay, ginapalangga namun kamo gid kagbisan ano angmatabo, maboi man okonmapatay,maoronongan kita sa isara kag isara. 4 Mabaulakun pagsarig kanindo kag ginapabogal ko kamogid. Bisan masyado ka lisud amun ginaagiannalilipay ako pa ra gid nga mayad pagkabati koparti kanindo. 5 Ay pagkaabot namun sa Mace-donia, ara gid paway amun lawas tungud ngasa bisan diin nagaantos kami. Ginaway kamiang mga nagakontra kanamun, kag nagpalibugkami ra parti sa kaimtangan ang mga tomoloo.6 Piro ang Dios nga nagalipay sa mga nagakasubumaman ang naglipay kanamun paagi sa anangpagabot ni Tito. 7 Bukun lang anang pagabotang nakataw kalipay kanamun, kondi pati anangsogid nga nalipay tana kanindo. Ginsogidan nakami nga naidlaw kamo kanakun kag nagakasubukamo sa natabo, kag ginaapinan nindo ako. Ganimas nalilipay ako ron gid dadi.

8 Bisan akun solat nga dato nagdara kasubukanindo, ara ako naganusul nga nakasolat akotoladato. Ang ona manda nagnusul ako ay nakitako nga sa primiro nagkasubu kamo. 9 Pirodadi nalilipay ako, bukun tungud nga nagkasubukamo, kondi tungud nga dato maman ang nagingpaagi agud maginulsul kamo. Ay ginpakasubukamo sono sa anang plano ang Dios, gani arara nagdara malain kanindo amun ginsolat ngadato. 10 Ay ginagamit ang Dios ang kasubu agudmaginulsul ang tao kag dan nagadara kalowasannga indi pagnusulan. Piro anang kasubu angmga tao nga ara nagakilala sa Dios nagadarakananda sa kamatayun. 11 Ta sulunga nindoanang risolta ang kasubu nga dato nga nagabotkanindo sono sa anang gosto ang Dios. Nagingmaukud kamo. Ginimoratan nindo nga ipakitakanamun nga kamo limpyo sa sala nga dato ngaakun ginakoon kanindo. Naidlaw kamo ron kana-mun. Ginugutan kamo nga mayad sa ginimo ngasala kag natoblag gid indong mga baratyagun sakon ano anang maging risolta dato. Ginsilotannindo nga lagi ang nakaimo dato. Kag sa tanan

nga butang ginpakita nindo nga kamo ara runsarabatun sa sala nga dato.

12 Gani akun solat nga dato bukun para langsa nakaimo malain okon sa ginimoan malain,kondi labi run gid kanindo tanan agud sa anangprisinsya ang Dios makita nindo gid kon paiwanindong pagkasinsiro kanamun. 13Kagmaman diaang kabangdanan nga nalipay kami.

Kag bukun lang dan, kondi mas nadoganganpa gid amun kalipay pagkakita namun anangkalipay ni Tito, ay ara tana run nagapalibug partikanindo. 14 Gindayaw ko kamo nga lagi angmagkointoan kami ni Tito parti kanindo. Kagnakita na nga matood akun ginsogid kanana,gani ara ako ra nauyaan. Kon paiwan ngaporos matood amun ginambal kanindo, naggoanga matood ra amun pagdayaw parti kanindo.15 Kag kada madumduman ni Tito nga kamotanan nagsonod sa anang ginambal kag bukunbasta-basta indong pagtaod kanana, nagadogangpa gid anang pagpamalangga kanindo. 16 Kagako nalilipay ra ay masasarigan ko kamo ra gidmanda.

8Dapat Magboroligan ang mga Kristiano

1 Mga kabogto, gosto namun nga ibaritakanindo anang ginimo ang mga tomoloo dotosa Macedonia paagi sa anang kalooy ang Dioskananda. 2 Bisan doro andang naagian nga mgapagtiraw, doro pa ra gid andang kalipay. Mamandan nga bokas gid andang tagiposoon sa pagtawbisan masyado sanda kalisud. 3 Ako makapam-atood kanindo nga andang pagtaw bukun langkompormi sa andang masarangan kondi sobrapa, kag dia ginimo nanda nga bolontad. 4 Aysandamismomaman ang nagpangabay gid kana-mun nga kon maimo tawan sanda kaigayonanagud makabolig sanda ra sa mga tomoloo nganalisudan sa probinsya ang Judea. 5 Kag bukunlang dan, kondi ona gid sa tanan ginalad nandaandang kaogalingun sa Ginoo kag kanamun sonosa anang kabubutun ang Dios. Ara kami gidkaisip nga makaimo sanda toladato. 6 Tungudsa andang mayad nga ginimo ginpangabay na-mun si Tito nga magbalik dian kanindo kag ipa-dayon anang ginompisaan nga mga paglaygayparti sa pagtipon indong amot para ra sa mganalisudan sa Judea. 7 Kamo dian sa Corintoara kakolangan sa tanan nga butang: mabaulindong pagtoo sa Dios, kaulam kamo magtodlo

2 Corinto 8:8 233 2 Corinto 9:4sa iba, kag doro indong naulaman parti sa kam-atoodan. Matandus kamo sa indong pagsirbi saDios, kag mabaul indong pagigogma kanamun.Gani gosto namun nga ipakita nindo nga kamoara ra kakolangan sa pagtaw. 8 Ara ko kamoginasogoa nga magtaw, kondi ginasogid ko langkanindo anang pagbolig ang iba agud maipakitanindo ra kanamun nga indong pagigogma ma-tood manda. 9Naulaman nindo ra anang ginimoatun Ginoong Jesu-Cristo. Bisan manggaranuntana doto sa langit nagpakapobri tana paagisa anang pagpakatao tungud sa anang kalooykanatun, agudmagingmanggaranun kita. 10Ganidagi akun iambal kanindo kon ano angmayadngaimoon. Mayad pa dayonon nindo ron lang angpagtaw nga indong ginompisaan kaisarang toig.Kabay kamo gid ang naona nga nagtaw kag kamopa gani ang naona nga nakaisip nga magimotoladato. 11 Gani ipadayon nindo ron lang dato.Imorati nindo nga taposon indong ginplano ngagosto nindo gid nga imoon, kag magtaw kamosono sa indong masarangan. 12 Ay kon gostonindo gid nga magtaw, ang Dios magabaton in-dong ginataw nga sono sa indong masarangan.Ara tana nagapaabot nga kamo magtaw ang indinindo masarangan.

13 Ara ako nagakoon nga pauganun nindoanang kaimtangan ang iba asta nga kamo ron daang malisudan, kondi dato bala nga magparariolang atun kaimtangan. 14Sa dadi may logar-logarindong pangaboi, gani bagay lang nga boligannindo ang mga ginalisudan. Karon kon sa ibangadlaw kamo roman ang ginalisudan kag sandatana may logar-logar, kondi sanda ruman angmabolig kanindo. Sa toladia nga paagi maga-parario anang kaimtangan ang isara kag isara.15 Kabay toladan ra anang ginakoon ang Kasola-tan:“Ang tao nga doro anang natipon, ara nagsobra,Kag ang tao nga maistan anang natipon, ara

pagkolanga.”16 Nagapasalamat kami sa Dios nga ginbutang

na sa anang tagiposoon ni Tito ang pagdum-dum kanindo pario ra gid sa amun pagdumdumkanindo. 17Aybukun langnganagpasogot tana saamun pangabay nga tana magayan dian kanindo,kondi gosto na ra gid mismo nga magayan dian.18 Ginapatabid namun kanana atun kabogto diginga ginakilala ang mga tomoloo bisan diin tun-gud sa anang pagpangabudlay para sa Mayadnga Barita. 19 Tana gani maman anang ginpili

ang mga tomoloo sa mga simbaan nga magtabidkanamun sa amun pagpangatud ang mga bolignga dia sa mga nalilisudan. Dia amun ginaimoagudmadayawangGinoo kag agud ipakita samgatao nga gosto namun gid nga magbolig.

20Ginapatabid namun ang kabogto nga dia kayTito tungud nga indi namun gosto nga sospitsaankami sa amun pagpanagtag indong mabaul ngadia nga bolig. 21 Ang mayad lang amun gostonga imoon, kag bukun lang sa anang panulungang Dios kondi pati sa anang panulung amunisigkatao.

22May sangka tomoloo pa gid nga amun gina-patabid kananda. Dia nga tao kon kapira namunrun natirawan sa sari-sari nga mga butang kagnapamatodan nga may kabubutun gid sa pag-bolig, kag labi run gid dadi tungud nga mabaulanang pagsarig kanindo. 23 Kon parti kay Tito,tana kaiban ko nga nagapangabudlay sa pagboligkanindo. Kon parti ra sa iba nga dia nga mgakabogto kay Cristo nga nagatabid kanana, sandaanang mga padara ang mga tomoloo alin sa iba-iba nga mga logar. Andang mga kaboi nagatawkadayawan kay Cristo. 24 Gani, ipakita nindokananda nga kamo manda maigogmaun agudmaulaman nanda nga tama matood amun mgapagdayaw kanindo, kag paagi kananda maula-man ra dia ang mga tomoloo sa tanan nga logar.

9Bolig sa mga Tomoloo

1 Indi run kinanglan nga solatan ko kamopa parti sa indong pagbolig sa mga tomoloonga ginalisudan doto sa Judea, 2 tungud nganaulaman ko nga gosto nindo ra gid nga mag-bolig. Ginapabogal ko kamo gani sa mga taga-Macedonia. Nagakoon ako kananda nga kamodian sa Acaya priparado ron nga magbolig alinpa kaisarang toig. Kag pagkabati nanda datonatandug ra anang tagiposoon ang kalabanankananda nga magtaw. 3 Gani ginapaona ko diansanday Tito para maboligan kamo sa pagpri-parar indong amot agud indi maggoa nga arapolos akun pagpabogal parti kanindo nga kamopriparado ron. 4 Ay basi kon may mga taga-Macedonia nga magtabid kanakun kon magayanako ron dian kag masapoan nanda nga ara kamopa ra gali kapriparar indong inogtaw. Kon to-ladia ang matabo mauyan kami, ay ginpabogalnamun kamo tungud nga mabaul amun pagsarig

2 Corinto 9:5 234 2 Corinto 10:14kanindo. Piro mas mauyan kamo. 5 Gani naisipko nga dapat pangabayun ko ang mga kabogtonga dia nga magona dian agud bago ako maga-bot, matipon nanda run indong mga amot ngaginpangako. Kag sa toladia nga paagi magagoanga kamo nagataw tungud nga gosto nindo kagbukun nga narurugusan kamo lang.

6 Tandaan nindo dia: anang kaalimbawa atunpagtaw pario sa pagpanggas. Kon maistan atunbini nga ginapanggas, maistan ra atun ani. Pirokon doro atun bini, doro ra atun maani. 7 Angkada isara dapat magtaw sono sa anang naisipnga itaw. Bukun nga may kangilin okon naru-rugusan lang, ay ginaigogma ang Dios ang mganagataw nga malipayun. 8 Kag sarang magtawkanindo ang Dios sobra pa kaysa indong mgakinanglan, agud indi kamo gid pagkolangun kagpirmi kamo pa nga makabolig sa iba. 9 Pario saanang ginakoon ang Kasolatan:“Nagapanagtag tana sa mga malisud;Anang ginaimo nga matarung indi gid malipatan

asta kon sano.”10 Kag ang Dios nga nagataw ang bini sa man-gongoma agud may pagkaun maman ra ang Diosnga mataw kanindo indong mga kinanglanun.Paabondaun na pa gani anang itaw kanindo agudmakabolig kamo pa gid sa iba. 11 Paabondaunna kamo sa tanan nga butang agud doro pa gidindong maboligan. Kag doro ang magapasalamatsa Dios tungud sa indong ginapadara kanandanga bolig paagi kanamun. 12Ay sa indong pagtawnga dia bukun lang nga maboligan nindo anangmga bata ang Dios sa andang mga kinanglan,kondi paagi digi doro angmagapasalamat sa Dios.13Ay indong bolig nagapamatood nga kamonaga-sonodmanda saMayadngaBarita parti kayCristonga indong ginatooan. Gani dayawon nanda angDios; kag bukun lang tungud nga nagbolig kamokananda kondi tungud nga nakabolig kamo patisa tanan. 14Magapangamoyo sanda para kanindonga may mabaul nga pagpamalangga tungud saindi matupungan nga kalooy ang Dios nga ananggintaw kanindo. 15 Gani magpasalamat kita saDios tungud sa anang rigalo kanatun nga indimasaysay.

10Anang Solat ni Pablo sa mga Nagakontra Kanana

1-2 May dian kanindo nga nagakoon nga ako(si Pablo) talaw kon dian kanindo, piro kon ara

run dian kag nagasolat lang maisug. Piro na-gapakitloy ako kanindo nga may kalolo pariokay Cristo nga indi nindo ako pagpiritun ngaipakita ko akun kaisug konmagabot ako ron dian.Ay may mga tao dian nga nagakoon nga amunpagkaboi pario ra lang sa anang pagkaboi angmga tao digi sa kalibotan nga dia. Kon mamanpa ra gid dan andang ginakoon asta magabot akodian, sigorado gid nga ipakita ko akun kaisugkananda. 3 Kami manda tao ra lang, piro saamun pagpakigaway samga nagakontra sa kama-toodan, ara kami nagasarig sa amun kaogalingunnga abilidad, 4-5 kondi anang gaum mismo angDios ang armas nga amun ginasarigan. Mamandia amun ginagamit sa pagdaug sa sala nga mgarason ang mga tao nga asdakun kag indi magpatisa anang mga panodlo ang Dios. Bisan andangmga rason nga sala nga midyo pario sa mabakudngapadir nganagaadlang kanandangamagbatonang kamatoodan ginaguba namun. Napapasokonamun andang mga unauna agud maging mati-nomanun sanda sa anang mga sogo ni Cristo.6Karon, konmakita namun nga nagatoman kamoron gid sa tanan, ang ara tana nagatoman silotannamun.

7 Isipa nindo gid bala ang maatag. Kon maynagapati nga tana kay Cristo, dapat isipun na ranga kami maman da. 8 Bisan midyo sobra runakun pagpabogal parti sa awtoridad nga gintawkanakun ang Ginoo, ara ako nauya, ay dia ngaawtoridad ara ko ginagamita agud ranggaun in-dong pagtoo, kondi agud parigunun kamo. 9 Indiko gosto nga magisip kamo nga ginapaadluk kokamo lang sa akun mga solat. 10 Ay ang iba diankanindo nagakoon nga maisug ako kon sa akunsolat, piro kon nagaatobang ako ron gani maroyaako ra kono kag bali ara ra lang akun mga ambal.11 Dapat maulaman ang mga nagaambal toladannga kon ano amun ginaambal sa solat, maman radan amun imoon kon kami dian run.

12 Indi namun gosto nga magpapario sa ibadian nga sobra andang pagdayaw sa andang kao-galingun. Mga kolang-kolang sanda manda, aysanda run da lang ang nagasorokatan kag na-gakorompararan andang kaayad. 13 Kami tanaara nagapabogal ang sobra, kondi asta lang gidsa amun obra nga gintaw ang Dios, kag dapundigi amun obra kanindo. 14 Kon ara kami kaabotdian kanindo, poidi sanda magkoon nga naga-sorobra amun pagpabogal. Piro ang matoodtana kami ang naona nga nakaabot dian nga

2 Corinto 10:15 235 2 Corinto 11:21nagadara ang Mayad nga Barita. 15 Gani bukunsobra amun pagpabogal ay ara kami nagaambosa anang pinangabudlayan ang iba kag ipabogal.Kag nagasarig kami ra nga mintras nagadogangindong pagtoo, mas doro pa gid amun maimodian kanindo sono sa anang ginapaimo ang Dioskanamun. 16 Pagkatapos dian makadara kamira dayon ang Mayad nga Barita sa ibang mgalogar sa indong onaan. Ay kami ara naliag ngamagsari ambo anang pinangabudlayan ang ibakag ipabogal.

17 May nagakoon sa Kasolatan nga “Kon maytao nga gosto magpabogal, ipabogal na ang partilang gid sa anang ginimo ang Ginoo.” 18 Ay angGinoo ara nalilipay sa tao nga nagadayaw anangkaogalingun, kondi sa tao tana nga ginadayawmismo ang Ginoo.

11Si Pablo kag angmgaNagapakono-kono ngaApos-

tol1 Kon akun pagpabogal dadi midyo ibilang

nindo nga kalokoan, pasinsyaun nindo ako lang.2Aymay Diosnon ako nga kaimon nga ginabatyagkanindo. Indong kaalimbawa pario sa sangkadaraga nga limpyo anang pagkababai nga akunginpangako nga ipakasal sa sangka lalaki ngasi Cristo. 3 Piro ginakulbaan ako ay basi konpatalangun kamo pario kay Eva nga ginloko angmagkal kag madora dayon indong sinsiro ngaandum nga magsonod kay Cristo. 4 Ay sigi-sigilang indong baton sa kon sino-sino nga nagaayandian kanindo nga nagawali ang iba nga Jesuskaysa amun ginwali kanindo. Kag ginabatonnindo ra ang ispirito kag ang mayad kono ngabarita nga iba sa indong nabaton paagi kanamun.

5 Kon sa kanakun, indi ako ra gid magpaori samga nagakoon dian nga sanda run gid kono angpinakamayad nga mga apostolis. 6 Maimo ngabukun ako mayad magambal, piro doro ra akunnaulaman kon parti sa kamatoodan. Kag naula-man nindo dan ay nakita nindo ramismo nga danmatood sa tanan namun nga mga panodlo.

7 Ara ako nagpabayad kanindo akun pagwaliangMayad nga Barita nga alin sa Dios, kondi nag-palogot ako agud magayad indong kaimtangan.Ta malain akun ginimo nga dato? 8Datong naga-pangabudlay ako dian kanindo, angmga tomoloosa iba nga mga logar maman ang nagtaw akunmga kinanglanun. Nagbuul ako kananda agudmakabolig ako kanindo. 9 Kon ginkolang ako sa

akunmga kinanglanun ara ako ra gid nagpangayobolig sa bisan kino kanindo. Atun mga kabogtokay Cristo nga sa Macedonia maman ang nagtawkanakun akun mga kinanglanun. Ginlikawan konga maging pabugat kanindo, kag toladan pa ragid akun imoon. 10 Akun ginapabogal nga diaindi gid maoman tungud nga indi ako gid mag-pangayo bolig kanindo okon sa indong palibotnga mga logar nga sakup anang probinsya angAcaya. Kag tungud nga si Cristo digi kanakun,akun ginaambal nga dia matood. 11 Piro basi konmagkoon kamo nga ara ako nagapangayo boligkanindo tungud nga kamo ara ko ginapalanggaa.Bukun tama dan. Ay palangga ko kamo gid kagdan naulaman ang Dios.

12Piro tindugan ko akun ginambal nga indi akomagbaton bolig kanindo, agud ang mga tao ngadan nga nagapakaapostolis indi makakoon ngasanda nagapangabudlay pario kanamun. 13 Dannga mga tao bukun matood nga mga aposto-lis, kondi mga manloloko kag nagapakono-konolang nga sanda mga apostolis ni Cristo. 14 Konsa bagay, bukun katiringala dan. Ay bisangani si Satanas nagapatolad-tolad sa anang mgaangil ang Dios nga nagataw kasanag. 15 Ganibukun ra katiringala kon anang mga sinakupanmagpatolad-tolad ra bilang mga manogtodlo angkatarungan. Piro magaabot ra gid ang adlaw ngasanda silotan ang silot nga bagay ra sa andangginaimo.

Mga Kalisud nga anang Naagian ni Pablo16 Ta pario akun koon anay, indi kamo

magunauna nga ako boin-boin; piro kon toladatoindong pabutang kanakun, ara bali, bastapabayanan nindo ako nga magpabogal ra bisanmaistan lang. 17 Kon sa bagay, kon ginapabogalko akun kaogalingun, bukun dan alin sa Ginoo,kag midyo ako ron damanda sa boin-boin. 18Pirotungud nga doro dian ang nagapabogal pario samga tao sa kalibotan, akomapabogal ra. 19 Indongkaisip maaram kamo, piro ginapabayanan nindolang padikta ang mga boin-boin. 20 Ginaimonanda kamo nga mga oripun, ginabuul nandaindong pagkabutang, ginadayaan nanda kamo,ginapakanaba kag ginapakauyan. Bisan toladanrun andang ginaimo kanindo ginapabayanannindo ron lang gid. 21 Kauruya ra nga akoonnamun nga maroya kami, piro indi kami gid tanamakaimo andang ginaimo nga dan.

2 Corinto 11:22 236 2 Corinto 12:11Kon may magpangas nga magpabogal ang

bisan ano, ako mapangas run da; bisan matoodnga sa akun pagpabogal nga dia midyo ako ronda sa boin-boin. 22 Kon sanda nagapabogal ngasanda mga Judio kag mga kaapo-apoan ni Israelkag ni Abraham, ako maman da. 23 Kon sandanagakoon nga sanda anang mga sorogoon niCristo, mas mayad ako nga sorogoon ni Cristokaysa kananda. Naulaman ko nga sa akun mgaginapabogal nga dia midyo ako ron da sa omang-omang, piro sa matood tana, mas mayad akora gid nga sorogoon kaysa kananda tungud ngamas doro akun pagpanikasug, kag akunmga naa-gian makapamatood nga dia matood kon ikom-parar kananda. Ay kon kapira ako gid naprisokag naanot, kag kon kapira-pira lang nga akunpagsarig mapapatay ako ron. 24 Kalima ako gidkaagi anot sa akunkapario ngamga Judio nga tag-39 ka lapdus. 25Tatlo ra ka bisis ako ginlampusanangmga Romano. Kag kaisara ako gintarabanganpasil ang mga Judio. Katlo ako kaagi lonod kagsangka bis gid nga sang adlaw kag sang gabi akunpalotaw-lotaw sa laod. 26 Sa akun pagbiyai saiba-ibang logar akun kaboi pirmi nga nabubutangsa piligro. Napabutang ako sa piligro sa akunmga pagtabok-tabok sa mga soba, sa mga tolisan,sa akun kapario nga mga Judio, sa mga bukunJudio, sa siodad, sa naligwin nga logar, sa dagat,kag sa mga tao nga nagapakono-kono nga sandakono mga kabogto ra sa Ginoo. 27 Naagian ko raang mga kalisud kag kabudlay tungud sa akunobra, kag kaisan gani ara ako kinatorog. Kaisanara ako makaun kag bisan gani mainum ara gid.Kon kapira ako gid ikolangun pagkaun, kag naa-gian ko ra ang ramig kag kolang sa paglambong.28 Poira pa sa akun mga nagkaraagian nga arako nasambit, nagapalibug ako pa kada adlaw saanang kaimtangan angmga tomoloo sa iba-ibanglogar. 29 Kon may isara kananda nga maroya sapagtoo, naboborido ako. Kag kon may dian nganagapakasala, sugung akun pamati.

30Kon kinanglan gidman nga akomagpabogal,ipabogal ko ron lang ang mga butang nga naga-pakita akun karoyaun. 31 Ara ako nagabotig kagdan naulaman ang Dios kag Tatay atun GinoongJesu-Cristo. Dayawon tana sa ara kataposan.32 Ang doto ako sa Damasco ginpagoardyaan anggobirnador nga sakup ni aring Aretas anang poir-taan ang siodad agud dakupun ako. 33 Piro anangginimo akun mga kaiban, ginlokot nanda ako sa

baskit kag gintonton sa bintana ang padir, ganinakapalagyaw ako.

12Parti sa Anang Ginpakita ang Dios kay Pablo

1 Naulaman ko nga ara polos ang magsari akopabogal parti sa akun kaogalingun, piro naru-rugusan ako. Dadi isaysay ko kanindo ang mgabutang nga ginpakita kag ginpasanag kanakunang Ginoo. 2-4 Kay Cristo ako ron ang pagkatabodia kanakun kag may mga 14 run ka toig angnakalubas, nga ako gindara paibabaw sa pinaka-mataas nga langit nga sa Paraiso. Ilam kon akunispirito lang dato okon pati akun lawas. AngDios lang gid ang nakaulam. Nakaabot ako saParaiso kag nabatian ko ang mga butang nga indimasarangan nga isaysay kag indi dapat isogid samga tao. 5 Akun naagian nga dato maman akunipabogal. Piro kon parti sa akun kaogalingun,indi ko gid ipabogal loas ang parti sa akun mgakaroyaun. 6 Kon sa bagay, kon ipabogal ko gidman akun kaogalingun indi ako ra magoa ngaboin-boin ay magasogid ako ra lang ang matood.Piro indi ako magpabogal ay sabun magsobraanang pabutang ang mga tao kanakun. Gosto konga andang panulung kanakun sono ra lang saandang nakikita kag nababatian kanakun.

7 Piro agud indi ako magpabogal nga mayadtungud sa anang ginpakita ang Dios kanakunnga katiringala, anang ginimo, gintogotan na siSatanas nga tawan ako dipirinsya sa akun lawas.Ginpabayanan lang ang Dios nga paantoson akoni Satanas sa akun dipirinsya nga dato agudindi ako magpaadak. 8 Tatlo gid ka bisis akonagpangayo sa Ginoo nga kon maimo bulun nadato kanakun. 9Piro ara na pagbula, kondimakonna, “Akun boligmaman lang imong kinanglan. Aymas nakikita gid akun gaum kon ikaw maroya.”Gani doro akun kalipay sa pagpabogal parti saakun mga karoyaun, agud mabatyagan ko pirmianang gaum ni Cristo digi kanakun. 10 Nalilipayako dadi sa akun mga karoyaun, sa mga pagpasi-pala kanakun, samga kalisud, samga pagingabot,kag sa mga kapiutan tungud sa akun pagsonodkay Cristo. Ay kon maroya ako, mas nagabaskugako pa gid kanana.

Anang Baratyagun ni Pablo sa mga Taga-Corinto11 Ginpirit nindo ako nga magpabogal pario

sa boin-boin. Ay kamo andan ang dapat nag-dayaw kanakun samga nagpakono-kono ngamga

2 Corinto 12:12 237 2 Corinto 13:8apostolis, piro ara nindo ako pagdayawa. Bisannaulaman ko nga sa akun kaogalingun ara akomay ipabogal, indi ako ra magpaori sa mga taonga dan nga mga pinakamayad kono nga mgaapostolis. 12 Bisan may mga adlang nga nagabotkanakun, sigi pa ra gid akun imo dian kanindoang mga milagro kag mga katiringalaan, kagdia nagapamatood akun pagkaapostolis. 13 Akunginapangimo dian kanindo maman ra akun gin-imo sa mga tomoloo sa iba nga mga logar, loaslang nga ara ako nagpabugat kanindo paagi sapagpangayo bolig. Kon dian sa butang nga dannakasala ako kanindo, patawada nindo ako.

14 Dadi kapriparar ako ron nga magayan diankanindo kag dia maging ikatlo ron ka bisis. Indiako pa ra gid magpangayo bolig kanindo, tungudnga bukun indong pagkabutang akun ginapan-gita kondi indong gogma. Ay ako daw indongpinakatatay run da tungud nga paagi kanakun,nagtoo kamo ron sa Dios. Kag bukun angmga bata ang nagapangita para sa andang mgaginikanan kondi ang mga ginikanan ang dapatmagpangita para sa andang mga bata. 15 Angmatood tana, malilipay ako pa gani kon makatawako kanindo, kag pati akun kaboi itaw ko konkinanglan agudmakabolig ako kanindo. Piro basikabay nagagoa nga sa sobra akun pagpalanggakanindo, kamo tana nagakolang sa pagpalanggakanakun?

16 Kamo mismo makakompormi kanakun ngaara ako nagpasagod kanindo. Piro basi konmagkoon ang iba kanindo nga dayaun ako kagginloko ko kamo sa ibang paagi. 17 Piro paiwan?Ay naulaman nindo ra nga ara ako gid nagpan-goarta kanindo paagi sa bisan kino nga akunginpadara dian. 18 Ginpangabay ko ra si Tito ngamagayan dian kag ginpatabid ko ra kanana angsangka kabogto pa gid kay Cristo. Indi kamo ramakakoon nga ginloko kamo ni Tito. Indi maimonga lokoon na kamo ay nakita nindo ra nga parioamun ogali kag katoyoan.

19 Basi kon boay run indong isip nga ara kamiibang ginaimo kondi ang dipindian amun kao-galingun kanindo. Mga inigogma, sa atoban-gan ang Dios kag tungud nga kami kay Cristo,ara kami ibang katoyoan sa tanan nga amunginaambal kondi ang maparigun kamo sa indongpagtoo. 20 Ginakulbaan ako, ay basi kon pagabotko dian, may makikita ako nga mga butang ngaindong ginaimo nga iba tana sa akun ginapaabotkanindo. Kag kon toladan ang matabo, makikita

nindo ra nga iba ako ra kaysa indong gina-paabot kanakun. Ginakulbaan ako, ay basi konmaabotan ko nga kamo nagaaraway, nagairing-gitan, nagaparaugutan, nagaangad para lang sakaogalingun, nagaambal malain kontra sa iba,nagakotso-kotso, nagapaasdak, kag nagaginamo.21 Ginakulbaan ako ra basi kon pagabot ko dianmauyan ako roman sa Dios tungud kanindo. Kagbasi kon magapangasubu ako lang tungud ngadoro kanindo ang nagpakasala ang ona kag astadadi ara pa naginulsul sa indong mga marisnanga ginimo kag sa indong kakaratulan pario sapagolid sa bukun indong asawa.

13Ang Oring mga Bilin kag mga Padumdum

1 Maman run dia ang maging ikatlo nga akunpagayan dian kanindo. Nagakoon ang Kasolatannga kon may bintang ang isara kontra sa isaradapat may darwa okon tatlo ka tistigo. 2 Karon,gosto ko nga paandaman ang mga nagpakasalaang ona, kag pati run da ang tanan, nga ang mgabutang nga akun ginambal ang ikarwa ko ngapagayan dian, maman ra akun ginaolit dadingapagabot ko roman dian ara gid may makalikawsa akun pagdisiplina. 3 Imoon ko dia agud pam-atodan kanindo nga si Cristo gani ang nagaambalpaagi kanakun. Kag kon tana indong makaa-tobang makikita nindo nga bukun tana maroyakondi makagagaum. 4 Matood ginlansang siCristo sa kros tungud nga ginpaubus na anangkaogalingun, piro dadi boi tana tungud sa ananggaum ang Dios. Kag tungud nga kami kay Cristoginpaubus namun ra amun kaogalingun pariokanana. Piro sa amun pagsirbi kanindo makikitanindo ra nga tungud nga tana kaiban namun,anang gaum ang Dios digi ra kanamun.

5 Osisaa nindo indong kaogalingun kon kamomanda may pagtoo kay Cristo. Kabay naulamannindo ra nga si Cristo Jesus dian kanindo, loaslang kon kamo bukun tomoloo. 6 Nagasarig akonga makita nindo gid nga kami matood mandanga mga apostolis ni Cristo. 7 Nagapangamoyokami saDios nga indi kamomagimo angbisan anonga malain. Ara kami nagapangamoyo toladanagud nga makita ang mga tao nga ginasonodnindo amun mga panodlo kanindo, ay abir indinindo kami pagkilalaun nga mga apostolis niCristo, basta nagakaboi kamo ang osto. 8Ay kamitana indi makaimo ang bisan ano nga kontra sa

2 Corinto 13:9 238 2 Corinto 13:13kamatoodan, kondi ang para lang gid sa kama-toodan. 9Malilipay kami kon makita namun ngamabaskug kamo sa indong pagtoo kag indi runkinanglan nga magpakita kami pa amun gaum.Amun ginapangamoyo ara iba kondi nga ara gidmay makita nga kasawayan kanindo. 10 Angkabangdanan kon basi nagasolat ako kanindo to-ladiamintras ara ako pa dian ay agudnga pagabotko dian, indi ako ron marugusan nga maggamitakun awtoridad sa masarakit nga mga ambal.Ay ang awtoridad nga dia gintaw kanakun angDios agud parigunun kamo, kag bukun nga pararanggaun kamo.

11 Asta run lang digi akun solat kanindo. Bi-lang kataposan, mga kabogto ko kay Cristo, konmaimo imoratan nindo nga ara may makita ngakasawayan sa indong kaboi. Sonoda nindo akunmga laygay. Magoronyon kamo. Dapat masadyaindong rilasyon sa isara kag isara. Kag Kon imoonnindo dia, dian kanindo ang Dios nga ginalinanang gogma kag kalinung.

12 Ipakita nindo indong gogma sa isara kag is-ara bilang tanda nga kamo manda magkarabogtotungud sa indong pagtoo kay Cristo.

Ang tanan nga mga tomoloo digi nagapango-mosta kanindo.

13 Kabay pa nga dian kanindo tanan anangkalooy atun Ginoong Jesu-Cristo, anang gogmaang Dios, kag anang pagogyon ang Ispirito Santo.

Galacia 1:1 239 Galacia 2:2

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Galacia

1Ako si Pablo ang nagasolat dia kanindo. Apos-tol ako, kag akun pagka-apostol bukun alin sa taookon paagi sa tao, kondi paagi kay Jesu-Cristomismo kag sa Dios nga Amay nga nagbanawkanana alin sa mga patay.

2 Ako kag ang tanan nga mga tomoloo diginagapangomosta kanindo nga mga tomoloo diansa mga banwa ang Galacia.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ang Diosnga atun Amay kag atun Ginoong Jesu-Cristo ngamayad ra indong kaimtangan dian.

4 Si Cristo napatay agud mapatawad kita saatun mga sala, kag agud lowasun na kita sakalainan nga nagaari digi sa kalibotan nga dia.Ginimo na dia tungud nga maman dia anangplano atun Dios kag Amay. 5 Dayawon ang Diossa ara kataposan! Amin.

Ang Mayad nga Barita Parti kay Cristo ara gidKapario

6 Natingala ako nga mayad nga ang kadalikanindo magtalikod sa Dios nga nagtawagkanindo paagi sa anang kalooy ni Cristo, kagnagapati kamo ron sa iba nga mayad nga barita.7 Ang matood tana, ara run iba nga mayad ngabarita. Piro nasambit ko dia tungud ngamaymgatao dian nga nagagolo kanindo kag gosto nandanga baliskadun ang Mayad nga Barita parti kayCristo. 8 Piro tandai nindo dia: bisan angil ngaalin sa langit okon bisan kami pa ang magwaliiba kaysa Mayad nga Barita nga amun ginwalianay kanindo, sompaun tana ang Dios! 9Nagkoonkami run nga lagi ang ona, kag dadi ginaoman koroman, nga ang bisan sino nga nagatodlo kanindoiba kaysa Mayad nga Barita nga indong nabatonkanamun, sompaun tana! 10 Indi kamo magisipnga gosto ko lang nga dayawon ako ang mga tao.Bukun! Akun gosto tana nga dayawon ako angDios. Indi kamo ra magisip nga gosto ko langmagpaoyon sa mga tao, ay kon maman dan akunginaimo, bukun ako anang matood nga sorogoonni Cristo.

Kon Paiwan Naging Apostol si Pablo11 Gosto ko nga maulaman nindo mga kabogto

ko kay Cristo, nga angMayad nga Barita nga akunginwali kanindo bukun imo-imo ang tao. 12 Ara

ko dato nabaton alin sa tao, kag ara ra tao nganagtodlo kanakun, kondi si Jesu-Cristo mismoang nagpaayag dato kanakun.

13Nabatian nindo ra akun mga ginimo ang akonagasonod pa sa anang riliyon ang mga Judio.Giningabot ko nga ara korokalooy anang mga to-moloo ang Dios, kag ginimoratan ko nga doraunsanda tanan. 14 Kag kon parti sa mga pagtomanamun mga soronodon sa riliyon ang mga Judio,nalabawan ko ang kadoroan sa akunmga katobo-tobo nga mga kasimanwa, ay ginimoratan ko ngatomanun gid anang mga soronodon amun mgakaolang-olangan.

15 Piro ginkaloyan ako ang Dios, ay bago akonabata ginpili na ako ron nga lagi kag gintawagnga magsirbi kanana. 16 Kag pagpakilala nakanakun anang Bata nga si Jesu-Cristo agudiwali ko ang Mayad nga Barita parti kananasa mga bukun Judio, ara ako nagpatodlo miskikino. 17 Ara ako ra nagayan sa Jerusalemagud magpakigkita sa mga apostolis nga onakanakun. Kondi nagayan ako nga lagi sa Arabiakag pagkatapos nagbalik ako dayon sa Damasco.18 Pagkatapos tatlo ka toig, bago ako pa na-gayan sa Jerusalemagudmagpakigkita kay Pedro.Darwa ako ka simana doto kanana. 19 Ara akora ibang nakita doto nga mga apostolis loas kaySantiago nga kabogto ang Ginoo.

20 Matood ang tanan nga akun ginasogid sasolat nga dia, kag naulaman ang Dios nga ako aranagabotig.

21 Pagkatapos dato nagayan ako sa probinsyaang Siria kag Cilicia. 22 Sa mga oras nga dato arapa kakita kanakun ang mga tomoloo kay Cristosa iba-ibang logar sa Judea. 23 Nabaritaan nandalangnga angnagaingabot anay kanandanagawalirun ang pagtoo nga dati ginimoratan na ngadoraun. 24Gani gindayaw nanda ang Dios tungudsa anang ginimo kanakun.

2Si Pablo kag ang Ibang mga Apostol

1 Pagkalubas 14 ka toig, bago ako nagbalik saJerusalem. Kaiban ko si Bernabe, kag gindara kora si Tito. 2Nagbalik ako tungud nga nagpabatyagkanakun ang Dios nga gosto na ako nga magayandoto. Nagpakigkita ako sa mga nagadomara samga tomoloo, kag ang kami-kami run lang, gin-saysay ko kananda kon ano angMayad nga Baritanga akun ginawali sa mga bukun Judio. Ginimoko dato tungud nga indi ko gosto nga maging

Galacia 2:3 240 Galacia 2:21

ara polos akun pagpangabudlay ang ona kag dadi.3Nakita ko nga kompormi sanda sa akun ginawaliay bisan bukun Judio si Tito nga akun kaiban,ara sanda nagpirit nga toriun tana sono sa sogoni Moises. 4 Ang mga tao lang nga nagpakono-kono nga sanda mga tomoloo ang nagkoon ngakinanglan tana nga toriun. Ang mga tao ngadato nagpakigdapun lang sa mga tomoloo agudpanilagankami konginasonodnamunanangmgasogo ni Moises. Ay gosto nanda nga kita pason-odon sa mga sogo nga dato. Piro ginlibri kitarun ni Cristo Jesus sa mga kasogoan nga dato.5 Gani ara kami gid nagsonod sa andang gostomiski maistan lang, agud matipigan namun parakanindo ang mga kamatoodan nga ginatodlo angMayad nga Barita.

6 Ang mga nagadomara tana sa mga tomoloodoto sa Jerusalem ara ra gid may gindogang saakun ginatodlo. (Kon sa bagay ano ra gid datokanakun kon sino sanda gid, tungud nga sa Diostana parario kami ra lang.) 7Sa baylo ngamagdo-gang sanda sa akun ginapanodlo, ginkilala nandanga ako manda anang ginsarigan ang Dios ngamagtodlo ang Mayad nga Barita sa mga bukunJudio, pario ra kay Pedro nga anang ginsarigannga magtodlo sa mga Judio. 8 Ay paagi sa ananggaum ang Dios ginimo ako nga apostol para samga bukun Judio, pario kay Pedro nga ginimonga apostol para sa mga Judio. 9Gani pagkaulamang mga ginakilala nga mga manogdomara angmga tomoloo nga sanday Santiago, Pedro kagJuan nga ako gintawan ang Dios ang obra nga dia,ginbaton nanda kami ni Bernabe bilang andangmga kaiban sa pagpanodlo angMayad nga Barita.Kag nagkarasogot kami nga kami ni Bernabe ma-pangwalian sa mga bukun Judio kag sanda tanasa mga Judio. 10Andang pangabay lang kanamunnga boligan namun ang mga pobri nga tomoloodoto sa Jerusalem, kag maman ra nga lagi ganiakun gosto nga imoon.

Ginsaway ni Pablo si Pedro doto sa Antioquia11 Karon, ang si Pedro doto sa Antioquia gin-

saway ko tana tungud nga sala anang ginaimo.12 Toladia ang natabo: ang ara pa kaabot anangmga tinao ni Santiago, si Pedro nga dia na-gakaun nga kaiban ang mga bukun Judio ngamga tomoloo. Piro pagabot anang mga tinao niSantiago, nagpabulag tana kag indi tana run gidmagkaun nga kaiban ang mga bukun Judio, aynaadlukan tana nga sabun sawayun tana angmga

Judio nga tomoloo nga nagakoon nga ang tanannga nagatoo kay Cristo kinanglan magsonod saanang Kasogoan ni Moises. 13 Pati ang iba ngamga tomoloo nga Judio doto sa Antioquia nag-sonod ron da kay Pedro bisan naulaman nandanga bukun malain ang magkaun kaiban ang mgabukun Judio. Miski gani si Bernabe nadara run dasa andang katalaw. 14 Kag pagkakita ko nga arasanda nagasonod sa kamatoodan nga ginatodloang Mayad nga Barita, ginambalan ko si Pedro saatobangan ang tanan. Makon ko kanana, “Basiginapirit mo angmga bukun Judio ngamagsonodsa anangmga kasogoan angmga Judio? Ikaw ganinga Judio mismo ara ra nagasonod.”

Judio okon Bukun Pario nga Malowas kon Magtoo15 Kami natao nga mga Judio nga lagi, kag iba

kami sa mga bukun Judio nga ang ona ginakoonnamun nga sanda mga makasasala. 16 Piro dadinaulaman namun run nga ang tao ginabilang angDios nga matarung paagi lang sa anang pagtookay Cristo Jesus kag bukun sa anang pagsonod saKasogoan. Gani kami ra nga mga Judio nagtookay Cristo Jesus agud ibilang kami ang Dios ngamatarung tungud sa amun pagtoo nga dato kagbukun tungud sa amun pagsonod sa Kasogoan.Ay ara gid tao nga ibilang ang Dios nga matarungpaagi sa anang pagsonod sa Kasogoan. 17 Karon,kon sa amun andum nga kami ibilang ang Diosnga matarung paagi sa amun pagtoo kay Cristonagagoa nga kamimakasasala ra, ano, nagakaolo-gan bala nga si Cristo pabor sa pagimo ang sala?Indi maimo! 18 Piro kon balikan ko roman ganiang Kasogoan nga akun ginbayaan, ako ron daang nagapamatood nga makasasala ako tungudnga ginsoway ko ang Kasogoan. 19 Ang matood,sa Kasogoan ko mismo naulaman nga ako indimakaangkun ang kaboi nga ara kataposan paagisa akun pagsonod sa Kasogoan. Kag dadi nga araako ron nagasonod sa Kasogoan, libri ako ron ngamagsonod sa Dios. Napatay ako kaiban ni Cristosa kros. 20 Bukun ako ron ang nagakaboi dadi,kondi si Cristo ron ang nagakaboi digi kanakun.Kag ang kaboi nga dia nga akun ginakaboi dadimaman anang risolta akun pagtoo sa anang Bataang Dios nga nagigogma kag nagalad anang kaboipara kanakun. 21Ara ko ginabali ara anang kalooyang Dios. Ay kon ang pagsonod sa Kasogoan ma-man ang paagi nga ang tao maging matarung sapanulung ang Dios, ara polos anang pagkapatayni Cristo.

Galacia 3:1 241 Galacia 3:193

Ang Pagtoman sa Kasogoan okon ang Pagtoo kayCristo

1 Kamo nga mga taga-Galacia, kolang indongmga isip! Basi nagapati kamo sa mga tao nganagapanloko kanindo nga sonodon nindo angKasogoan? Masanag akun ginpaatag kanindo konano anang kaologan anang pagkapatay ni Cristosa kros. 2Kabay nabaton nindo ang Ispirito Santopaagi sa indong pagpamati kag pagtoo sa Mayadnga Barita parti kay Cristo, kag bukun tungud saindong pagsonod sa Kasogoan. 3 Kolang-kolangkamo manda. Ang kamo nagompisa sa indongpagtoo kay Cristo nagsarig kamo sa bolig angIspirito Santo, piro dadi indong kaisip makokom-plito indong pagtoo paagi sa indong kaogalin-gun nga pagimorat. 4 Ano, bali ara run langpolos indong nagkaraagian? Indi sigoro maimonga dato bali ara run lang. 5 Kabay gintawang Dios kanindo ang Ispirito Santo kag paagikanana nagaimo kamo ang mga milagro tungudnga nagpamati kamo kag nagtoo sa Mayad ngaBarita, kag bukun tungud nga kamo nagasonodang Kasogoan.

6 Pario bala ang natabo kay Abraham. Sonosa Kasolatan, “Nagtoo tana sa Dios, kag tungudsa anang pagtoo nga dato ginbilang tana angDios nga matarung.” 7 Gani masanag nga angmga tao nga nagatoo sa Dios maman ang matoodnga mga kaliwat ni Abraham. 8 Ang Kasolatannagkoon nga lagi nga ang mga bukun Judio bi-langun ang Dios nga matarung tungud sa andangpagtoo kanana. Sono sa Kasolatan angMayad ngaBarita nga dia ginsogid ang Dios kay Abraham.Makon na, “Ang tanan nga mga tao bindisyonanko tungud kanimo.” 9 Nagtoo si Abraham saanang ambal ang Dios kag nabaton na anangbindisyon. Gani ang tanan nga nagatoo sa Diosginabindisyonan na ra pario kay Abraham.

10 Piro ang mga tao tana nga nagasarig saandang pagsonod sa Kasogoan ginsompa run angDios. Ay sono sa Kasolatan ang ara nagasonodsa tanan nga ginapatoman ang Kasogoan gin-sompa. 11 Masanag nga ara gid tao nga kabigunnga matarung sa panulung ang Dios tungud saanang pagsonod sa Kasogoan. Ay ang Kasolatannagakoon nga “Ang tao nga ginabilang ang Diosnga matarung tungud sa anang pagtoo mamanang makaangkun ang kaboi nga ara kataposan.”12 Ang Kasogoan ara kalalabutun sa atun pag-too, ay makon da nga lagi ang Kasolatan, “Ang

tao makaangkun kaboi nga ara kataposan konmatoman na ang tanan nga anang ginakoon saKasogoan.”

13 Kita ginsompa ang Dios nga silotan tungudnga indi ta matoman ang tanan nga ginakoon saKasogoan. Piro gintobos kita ni Cristo sa sompanga dato. Tana maman anang ginsompa angDios para kanatun. Tungud nga ang Kasolatanra mismo nagakoon, “Ang tao nga ginabitay sakaoy ginsompa ang Dios.” 14 Toladan anangginimo ang Dios agud paagi kay Cristo Jesusang bindisyon nga anang gintaw kay Abrahammakataw ron da sa mga bukun Judio, kag agudpaagi sa atun pagtoo mababaton ta ang IspiritoSanto nga anang ginpangako.

Ang Kasogoan kag Anang Pangako ang Dios15 Mga kabogto, tawan ko kamo alimbawa.

Kon may tao nga nagpaimo kasolatan kag mayginapangako tana doto, ginpirmaan na kag gin-pirmaan pa gid ang mga tistigo, dan indi maimonga ipanginwara ang iba kag indi run da maimonga omanun okon dogangan ang iba tungud ngamarigun run. 16 Karon, ang Dios nagpangakokay Abraham kag sa anang kaliwat. Ara tananagkoon nga may pangako tana sa anang mgakaliwat ni Abraham nga ang gostong ambalundoro nga mga tao, kondi anang koon tana, “Kagsa imong kaliwat.” Anang ginatomod sangka taolang; kag dia ara iba kondi si Cristo. 17 Akungostong ambalun maman dia: may ginpangakoang Dios kay Abraham. Kag dato nga pangakoginimo ang ara pa ang Kasogoan, tungud ngamga 430 ka toig pa bago ipasolat ang Dios angKasogoan kay Moises. Gani anang ginpangakonga dato ang Dios indi maimo nga ranggaunokon doraun ang Kasogoan. 18 Ay kon ang Diosnagaulat nga kitamakatoman anay ang Kasogoanbago na itaw kanatun anang ginpangako, tay ararun polos anang pangako kay Abraham. Piro angmatood tana, ang Dios nagpangako ra gid kayAbraham.

19 Kon toladato basi gintaw pa gid ang Kaso-goan? Ang Kasogoan gindogang run lang angDios agud maulaman ang mga tao nga sandanagakasala. Kag dia asta lang sa oras ngamagabotanang lai ni Abraham nga anang gintomod angDios sa anang pangako. Gintaw ang Dios angKasogoan nga dato paagi sa anang mga angil, kag

Galacia 3:20 242 Galacia 4:19sanda ang nagtaw sa mga tao paagi sa manog-patunga. 20 Ang manogpatunga nga dan bukunpara sa isara lang. Piro ang Dios tana isara lang.

21Karon, basi kon magisip kamo nga ang Kaso-goan nagakontra sa anangmga pangako ang Dios.Ara! Ay kon ang pagtoman sa Kasogoan sarangmakataw kaboi nga ara kataposan, dato ron langandan anang paagi ang Dios agud ibilang na kitanga matarung. Piro ang Kasogoan indi makatawkanatun kaboi nga ara kataposan. 22 Tungudnga ang Kasolatan nagakoon nga lagi nga angtanan nga tao ginoripun ang sala. Gani angmga nagatoo kay Jesu-Cristo maman lang angmakaangkun anang ginpangako ang Dios.

23 Ang kita ara pa nagatoo kay Cristo, atunkaalimbawa mga priso. Ang Kasogoan mamanang nagpriso kanatun asta sa adlaw nga nagabotsi Cristo kag nagtoo kita run kanana. 24 Anangkaalimbawa ang Kasogoan pario sa yaya nganagsagod kanatun asta anang pagabot ni Cristo,agud paagi sa atun pagtoo kanana ibilang kita ngamatarung. 25 Kag tungud nga dadi nagatoo kitarun kay Cristo indi ta run kinanglan ang yaya.

26 Kamo tanan dian kay Cristo kag mga batarun ang Dios tungud nga kamo nagtoo. 27 Ayginbunyagan kamo bilang tanda nga kamo kayCristo ron. Kon samga lambong, ginsoksok nindoron si Cristo. 28 Dadi parario ron lang ang mgaJudio kag ang mga bukun Judio, ang mga oripunkag ang bukun oripun, ang mga lalaki kag angmga babai. Kita nga tanan parario ron langtungud nga kita kay Cristo Jesus. 29 Kag tungudnga kamo ana run ni Cristo, kabilang kamo ronda sa anang lai ni Abraham, kag kon ano anangginpangako ang Dios kay Abraham mababatonnindo.

41 Karon bilang pagpadayon, mintras bata pa

ang manogpanobli, pario tana ra lang sa oripunbisan matood nga tana ang tagya ang tanan ngapagkabutang. 2Maymga tao nga ginasarigan ngamagasikaso kanana kag sa anang mga propidadasta sa oras nga gintaning anang tatay. 3 Kitatoladato ra anay ang ara kita pa kaulam ang partisa pagtoo. Midyo kita samga bata nga ginaoripunang kalibotanun nga mga pagginawi. 4 Piropagabot ang oras nga gintaning ang Dios, gin-padara na digi sa kalibotan anang bata. Nabatatana sa sangka babai kag nagkaboi sa idalum angKasogoan 5agud toboson ang tanannga sa idalum

ang Kasogoan, agud maging mga bata kita angDios.

6 Para maulaman ta nga kita mga bata run angDios, ginpadara na anang Ispirito anang Bata digisa atun mga tagiposoon. Maman dan nga kitamakatawag run sa Dios nga “Itay.” 7 Gani dadibukun kita run mga oripun kondi mga bata runang Dios. Kag tungud nga kita anang mga bataang Dios, magapanobli kita anang mga ginpan-gako nga sorobliun.

Ginadumdum nga Mayad ni Pablo ang mga Taga-Galacia

8Angona ara kamokakilala saDios, kagmamandato nga naging oripun kamo ang mga dios-dios. 9 Piro dadi nga kilala nindo ron ang Dios(okon sigoro mas mayad kon magkoon ako, dadinga kamo ginkilala run ang Dios nga anang mgabata), ta basi gosto nindo nga magbalik rumansa mga soronodon nga ara kointa kag ara polos?Basi gosto nindo roman nga magpaoripun doto?10 May pinalabi kamo pa nga mga adlaw, mgabolan, mga tyimpo kag mga toig! 11 Ginakulbaanako nga sabun ang tanan ko nga kinabudlayandian kanindo magagoa ra lang nga ara polos.

12Mga kabogto, nagapakitloy ako kanindo ngawadun nindo ako, ay bisan Judio ako, ginsikwayko ang pagsonod sa anang Kasogoan ang mgaJudio kag ginwad ko kamo nga bukun mga Judio.

Ara kamo may naimo nga malain kanakun.13 Kabay akun pagmasakit dian kanindo ang onamaman ang kabangdanan kon basi nakawali akodian ang Mayad nga Barita. 14 Kag bisan na-rimoan kamo sa anang dipirinsya akun lawasara nindo ako pagsikwaya. Indong ginimo tanagani, gintratar nindo ako nga daw angil alin saDios. Ginbaton nindo ako nga daw si CristoJesus mismo. 15 Malipayun kamo gid dato anay!Piro ano tana dadi ang natabo kanindo? Akomismo makapamatood nga ang ona kon maimopa lang bisan indong mga mata mismo lokadunnindo andan agud itaw kanakun. 16 Piro daditana ginakabig nindo ako nga kaaway tungud ngaginasogid ko kanindo ang kamatoodan.

17 May mga tao dian nga nagapakita ngasanda nagadumdum kanindo, piro bukun mayadandang katoyoan. Gosto nanda lang ngapalasayun kamo kanakun agud sanda mamanindong kampian. 18Bukunmarimo nga ang ibangtao magpakita nga sanda nagadumdum kanindomiski ara ako dian, basta mayad lang andangkatoyoan. 19 Pinalangga ko nga mga bata kay

Galacia 4:20 243 Galacia 5:11Cristo, mintras nagaulat ako nga anang kaboi niCristo makita kanindo, akun kaalimbawa parioroman sa babai nga nagapasakit ay irimataunrun. 20 Dadi magolo akun isip tungud kanindo!Andan dian ako sa mga oras nga dia agudmakapakigambal ako nga mayad kanindo.

Anang Kaalimbawa ni Agar kag ni Sara21 May gosto ako nga ipamangkot kanindo

nga gosto magpasakup sa Kasogoan. Ara kamobala kabati kon ano anang koon ang Kasogoan?22 Nagakoon doto nga si Abraham may darwa kabata nga lalaki; ang isara sa oripun nga si Agar,kag ang isara tana sa anang asawa nga si Sara.23 Anang bata sa oripun nabata sa ordinaryo ngapagkabata, piro anang bata sa anang asawa gidnabata sono sa anang pangako ang Dios. 24 Angdarwa nga dia sarang maimo nga alimbawa: angdarwa nga dia ka babai anang kaalimbawa angdarwa ka kasogtanan. Si Agar maman anangkaalimbawa ang kasogtanan nga gintaw ang Dioskay Moises sa Bokid ang Sinai. Dia ara iba kondiang Kasogoan. Anang mga bata nabata nga mgaoripun. 25 Gani si Agar anang kaalimbawa angBokid ang Sinai sa Arabia. Kon kanatun sa dadi,anang kaalimbawa, ang siodad ang Jerusalem,tungud nga ang mga tao sa Jerusalem pario samga oripun sa pagsonod ang Kasogoan. 26 Pirosi Sara tana bukun oripun kag tana anang kaal-imbawa ang langitnun nga Jerusalem. Kag kitaanang kaalimbawa anang mga bata tungud ngabukun kita oripun ang Kasogoan. 27 Ay maynasolat sa Kasolatan nga nagakoon:“Magkalipay kaw, ikaw nga babai nga bawas!Magsinggit kaw sa kalipay, ikaw nga ara pa gid

kaagi pasakit sa pagbata.Tungud nga bisan ginbayaan kaw imong asawa,

mabalik tana kanimo, kag mas marakuimong maging mga bata kaysa sa babainga nagadapun sa anang asawa.”

28 Karon, mga kabogto, kamo mga bata run daang Dios bilang risolta anang pangako, pario kayIsaac nga ginbata tungud nga tana ginpangakoang Dios. 29 Ang ona, anang bata ni Abrahamnga nabata sa ordinaryo nga paagi nagingabot sabata nga nabata paagi sa gaum ang Ispirito Santo.Kag maman da dia ang natatabo dadi kanatun,ginaingabot kita ra angmga tao nga nagapasakupsa Kasogoan. 30 Piro ano anang koon ang Diossa Kasolatan? Makon na, “Palayasa ang oripunnga babai pati anang bata, tungud nga anang bata

ang oripun ara parti sa sorobliun anang bata angbabai nga bukun oripun.” 31Gani mga kabogto kokay Cristo, atun kaalimbawa ara iba kondi anangbata ang babai nga bukun oripun. Bukun kitaanang bata ang oripun.

5Indi Kamo Magoman Paoripun sa Kasogoan

1 Ginlibri kita ni Cristo agud indi kita runpagoripunun ang Kasogoan. Gani magpakarigunkita sa atun pagtoo kag indi kita run magomanpaoripun.

2 Tandaan nindo dia, kag dia ako mismo (siPablo) ang nagakoon kanindo. Kon kamomagpa-tori pa bilang pagtoman sa Kasogoan, ara run po-los anang ginimo ni Cristo agud malowas kamo.3 Kag ipasanag ko roman kanindo nga ang mgatao nga nagapati nga kinanglan nga magpatoriagud malowas, kinanglan ra nga tomanun nandaang tanan nga ginakoon sa Kasogoan. 4Kon kamonagasarig nga kamo maging matarung sa anangpanulung ang Dios paagi sa indong pagsonod saKasogoan, tay bukun kamo ron kay Cristo. Kagindi kamo ron makairug sa anang kalooy angDios. 5Piro kita tana nga kay Cristo nagasarig ngakita magiging matarung sa anang panulung angDios paagi sa atun pagtoo kag sa anang gaum angIspirito Santo. 6 Tungud nga kon kita kay CristoJesus ron, bukun run importanti kon gintori kitaokon ara. Atun pagtoo tana sa Dios maman angimportanti, kag ang pagtoo nga nakikita paagi saatun pagigogma sa atun kapario.

7 Mayad indong ginaimo ang ona. Sino angnagpapuut kanindo sa pagsonod sa kamatoodan?8 Indi maimo nga ang Dios nga nagtawag kanindomaman ang nagpapuut kanindo sa indong pag-sonod sa kamatoodan. 9 Gani magandam kamo,sabun madara kamo tanan ang tao nga dan diannga nagatodlo ang sala nga panodlo. Ay angmga tao nga toladan pario sa libadora nga miskimaistan lang makapaalsa ang bilog nga minasanga arina. 10 Piro may pagsarig ako pa ra gidsa Ginoo nga tana ang mabolig kanindo agudsonodon nindo akun gintodlo kanindo. Kag angtao nga dan dian nga nagagolo kanindo, miskisino tana pa, sisilotan tana ang Dios.

11 May nagakoon nga ako kono nagatodlo para gid nga ang tao dapat toriun agud malibrisa anang mga sala. Mga kabogto, indi kamomagpati dan. Tungud nga kon dan matood basiginaingabot nanda ako pa. Kag kon akonagatodlo

Galacia 5:12 244 Galacia 6:10toladan mababali ara akun pagtodlo nga ang taomalolowas paagi sa kamatayun ni Cristo sa kros,nga para sa iba kalokoan. 12 Mayad pa mag-parakapon ron lang angmga tao nga dan dian nganagagolo kanindo kag nagatodlo nga kamo dapatmagpatori.

13 Piro kamo tana, mga kabogto, gintawag angDios para maging libri. Garing indi kamomagisipnga dadi libri kamo ron nga magtoman indonggosto. Indong imoon tana, magirigogmaan kamokag magboroligan. 14 Tungud nga ang bilog ngaKasogoanmatitingub sa sangka sogo lang: “Igog-maa imong isigkatao pario imong pagigogma saimong kaogalingun.” 15 Piro kon kamo nagatu-rukuban pario sa mga mapintas nga mga sapat,magandam kamo ay basi kon ranggaun nindoanang pagtoo ang isara kag isara.

Anang Gosto ang Ispirito Santo Iba Kaysa anangGosto ang Tao

16 Akun gosto kanindo, imoon nindo nga in-dong manogagobay sa indong kaboi ang IspiritoSanto kag indi nindo ron pagsonodon ang mgamalain nga andum indong lawas. 17 Tungud ngaanang gosto atun lawas kontra sa anang gostoang Ispirito Santo, kag anang gosto ang IspiritoSanto kontra sa anang gosto atun lawas. Angdarwa nga dia nagakontraan, gani indi ta maimoatun gostong imoon. 18 Piro kon nagapasakupkita sa Ispirito Santo ara kita run sa idalum angKasogoan okon sa atun malain nga mga andum.

19 Ang mga tao nga andang gosto lang andangginasonod nauulaman gid sa andang ginaimo:nagapakigolid sanda sa bukun andang asawa,kag marisna kag marimo andang mga ginaimo.20Nagasimba sanda samga dios-dios, nagababay-lan, nagakorontraan, nagairinaway, nagaakig,madali masilag, nagairikawan, nagaburulag-bulag kag nagagropo-gropo, 21 nagairinggitan,nagapalingin, nagairug-irug sa mga pagtiriponnga poros lang kalokoan andang ginaimo, kagkon ano pa andang mga ginaimo nga marimo.Ginkonan ko kamo ron nga lagi ang ona kag dadiginapaandaman ko kamo roman, nga ang mgatao nga nagaimo ang mga butang nga dan indimakapanobli anang ginarian ang Dios.

22 Piro dagi tana ang nakikita sa kaboi angtao kon ang Ispirito Santo maman ang nagakon-trol kanana. Tana maigogmaun, malipayun,malinung anang kaboi, mainantoson, malolo,mayad anang kabubutun, masarigan, 23 mabuut

kag antigo magpugung anang kaogalingun. Kontoladia atun imoon indi ta masoay anang mgasogo ang Dios kanatun. 24 Ang mga tao ngakay Cristo Jesus ron pario sa ginlansang nandaandang taoanun nga mga baratyagun kag andumdoto sa kros. 25 Kag tungud nga gintawan kitabagong kaboi ang Ispirito Santo kinanglan mag-sonod kita kanana. 26 Indi kita magpaadak okonmagpangaway sa atun kapario; kag likawan taang pagiringgitan.

6Magboroligan Kita

1 Karon, mga kabogto, kon may dian kanindongamagkasala, kamonga ginatoytoyan ang Ispir-ito Santo dapat magbolig kanana agudmapabaliktana sa osto nga pagkaboi. Piro dapat imoonnindo dia sa malolo nga paagi. Kag andamannindo ra indong kaogalingun ay basi kon kamomagkasala ra. 2Magboroligan kamo sa isara kagisara sa indong mga problima. Tungud nga kontoladia indong imoon matotoman nindo anangsogo ni Cristo. 3 Kon may dian kanindo ngaanang kaisip kon sino tana run, nga sa matoodtana ara goa anang ginapaadak, dan ginalokona lang anang kaogalingun. 4 Ang kada isaradapat gid nga magosisa anang kaogalingun. Kagkon makita na nga mayad anang ginaimo, kondimagkalipay tana. Piro indi na ikomparar anangkaogalingun sa iba. 5 Ay ang kada isara may ananga sarabatun.

6 Ang tao nga ginatodloan ang Cristoanun ngamga pagtodlo dapat magbolig kag magtaw sanagatodlo kanana.

7 Ayaw nindo paglokoa indong kaogalingun.Ara tao nga makaloko sa Dios. Ay kon ano anangginapanggas ang tao maman ra gid anang aniun.8 Kon kita nagasonod sa atun gosto lang gid, dansilot nga ara kataposan atun mababaton. Pirokon anang gosto tana ang Ispirito Santo mamanatun sonodon, dan kaboi nga ara kataposan atunmababaton. 9 Gani indi kita dapat takan ngamagimo ang mayad, ay kon magpadayon kita,magaabot gid ang oras nga mababaton ta angbalus. 10Gani kadamay kaigayonan ngamakaimokita ang mayad sa atun isigkatao indi ta pag-palampasun, kag labi run gid sa atun kapario ngamga tomoloo.

Kataposan nga Paandam

Galacia 6:11 245 Galacia 6:1811 Digi sa kataposan ang solat nga dia ako

ron mismo (si Pablo) ang nagasolat. Ta sulunganindo kon paiwan kabaraul ang mga litra. 12Angmga tao nga dato nga nagarugus kanindo ngakamo magpatori gosto lang nga magpakita-kitasa andang kapario nga mga Judio nga nagasonodsanda sa andang mga sirimonya. Ay ginaadlukansanda nga basi kon ingaboton sanda kon itodlonanda nga ang kamatayun lang gid ni Cristo angmakalowas sa tao. 13 Bisan gani sanda mismonga nagparatori ara nagasonod sa Kasogoan.Gosto nanda lang nga magpatori kamo agud mayipaadak sanda nga kamo nagasonod kananda sasirimonya nga dan. 14 Para kanakun, ara ibaakun ipabogal kondi anang kros atun GinoongJesu Cristo. Ay tungud sa anang pagkapatay sakros, ang mga butang digi sa kalibotan bali ararun kanakun, kag ako bali ara run da sa kalibotannga dia. 15Bukun importanti kon natori kita okonara, ang pinakaimportanti tana kon kita ginbagoron ang Dios. 16Kabay pa nga ang tanan nga mgatao nga ginpili ang Dios kag nagasonod sa akunginatodlo nga dia kaloyan na kag tawan mayadnga pagkaboi.

17 Alin dadi, ayaw nindo ako ron paggoloa.Ang mga pali sa akun lawas nagapamatood ngaginasonod ko anang mga sogo ni Jesus.

18Mga kabogto, kabay pa nga kaloyan kamo ragid atun Ginoong Jesu-Cristo. Amin.

Efeso 1:1 246 Efeso 2:3

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Efeso

1 Ako si Pablo nga apostol ni Cristo Jesus sonosa kabubutun ang Dios. Nagapangomosta akokanindo nga mga tomoloo dian sa Efeso, kamongamgamatutum sa indong pagsonod kay CristoJesus.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ang Diosnga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo ngamayad ra indong kaimtangan.

Mga Bindisyon nga Ispiritoanun3 Magpasalamat kita sa Dios kag Tatay atun

Ginoong Jesu-Cristo! Tungud nga kita kay Cristo,gintawan na kita ang tanan nga mayad parasa atun ispiritoanun nga kaboi. Dia nga mgabindisyon alin sa langit. 4 Bisan ang ara pamaimo ang kalibotan, ginpili kita run nga lagiang Dios nga maging ana tungud nga kita kayCristo, agud nga kita maging balaan kag arakasawayan sa anang panulung. Tungud sa anangpagigogma ang Dios kanatun, 5 ginplano na runnga lagi nga kita maging anang mga bata paagikay Jesu-Cristo. Maman dia anang gosto kaganang kabubutun. 6Dayawon ta ang Dios tungudsa anang makatiringala nga kalooy nga ananggintaw kanatun paagi sa anang pinalangga ngaBata!

7-8 Ay paagi sa anang dogo ni Cristo gintoboskita, nga ang gosto nga ambalun, ginpatawadatunmga sala. Mabaul kag doro gid anang kalooyang Dios kanatun. Gintawan na kita kaaram kagpagintindi 9 agud maintindian ta anang sikritonga plano nga anang imoon paagi kay Cristo10konmagabot ron ang oras nga anang gintaning.Sono sa anang plano gosto na nga tibyogon angtanan nga sa langit kag sa logta kag ipasakup saanang pagdomara ni Cristo.

11Ang tanan ngamga butang ginaimo ang Diossono sa anang plano kag sa anang gosto. Kag sonosa anang plano nga lagi ang ona, ginpili na kaminga maging ana sa amun pagpakigtingub kayCristo, 12 agud nga kami nga naona nga naglaumkay Cristo magdayaw kanana. 13 Kag pati kamonaging kay Cristo ron da pagkabati nindo angkamatoodan, ang Mayad nga Barita nga si Cristomaman ang makalibri kanindo sa silot nga arakataposan. Pagtoo nindo kanana, gintaw ang

Dios ang Ispirito Santo nga anang ginpangakobilang tanda nga kamo kanana run. 14 AngIspirito Santo nga dia maman ang karigunannga mababaton ta anang pangako ang Dios parakanatun bilang anang mga bata, nga maangkunta gid ang komplito nga kalowasan. Kag sa toladiadayawon tana.

Anang Pangamoyo ni Pablo15Gani pagkabati ko parti sa indong pagtoo kay

Ginoong Jesus kag sa indong gogma sa tanan ngamga bata ang Dios, 16doro gid akun pagpasalamatsa Dios tungud kanindo. Kag ginapangamoyoko kamo pirmi. 17 Ginapangayo ko sa Dios atunGinoong Jesu-Cristo, ang Tatay ngamakagagaum,nga anang Ispirito ang magtaw kanindo kaaramkag pasanagan kamo ang kamatoodan parti saDios agud makilala nindo tana gid nga mayad.18 Kabay pa nga pasanagun na indong isip agudmaulaman nindo kon ano gid atun ginalaumantungud sa anang pagtawag kanatun nga maginganang mga bata, kag agud maulaman nindo rakon pira karaku kag kon pira kasadya ang sorob-liun nga anang ginpangako sa anang mga bata.19 Ginapangamoyo ko ra nga maulaman nindoanang gaum ang Dios nga indi matupungan kagdigi kanatun nga nagatoo kanana. Dia nga gaum20 maman ra anang gingamit sa pagbanaw kagpagpapongko kay Cristo sa anang too doto salangit. 21 Gani sa idalum anang gaum ni Cristoang tanan nga nagapangona kag nagadomara,kag ang mga may awtoridad, kag miski sino panga may podir. Ang titolo nga gintaw kay Cristoindi run gid matupungan dadi okon bisan saparaaboton pa. 22Ang tanan ngamga butang gin-paidalum ang Dios sa anang gaum ni Cristo, kagginimo na tana nga manogdomara sa tanan ngamga butang agudmaboligan na angmga tomoloo23 nga maman anang pinakalawas kag kabilogan.Kag si Cristo maman ra ang nagaimono sa tanan-tanan.

2Ang Ona Kamo Patay, Piro Dadi Boi Kamo Ron

1 Ang ona patay kamo sa panulung ang Diostungud sa indong mga pagsoway kag mga sala.2 Ginsonod nindo ang malain nga pagginawi angmga tao digi sa kalibotan. Mga ginsakupan kamoni Satanas ngamamanangnagaari samga ispiritonga nagagaum digi sa ibabaw ang kalibotan. Kagtana ra ang ispirito nga nagagaum sa mga taonga ara nagatoman sa Dios. 3 Ang ona pario kita

Efeso 2:4 247 Efeso 3:6

ra kananda; nagkaboi kita sono lang gid sa atungosto. Anang naliagan atun isip kag atun lawasmaman atun ginsonod. Kag sa atun kaimtangannga dato anay, kabilang kita ra kananda tanannga dapat silotan.

4 Piro maloloyon gid ang Dios, kag mabaulanang pagigogma kanatun. 5 Bisan patay kitasa anang panulung tungud sa atun mga salaginboi na kita kaiban ni Cristo. (Gani paagilang sa anang kalooy ang Dios nalowas kita.)6 Kag tungud sa atun pagpakigtingub kay CristoJesus gintawan na kita ang bago nga kaboi agudmagari kita kaiban kanana sa langitnun nga gi-narian. 7 Ginimo na dia agud maipakita na satanan sa paraaboton nga mga inadlaw anang indimatupungan nga kalooy kag kaayad kanatun ngaanang gintaw paagi kay Cristo Jesus. 8-9 Ay tun-gud sa kalooy ang Dios nalowas kamo paagi sa in-dong pagtoo kay Jesu-Cristo. Dia nga kalowasanrigalo ang Dios kag ara pagbasian sa indongmga inimoan, gani ara gid may makapaadak.10 Ginimo kita ang Dios, kag tungud sa atunpagtoo kay Cristo Jesus gintawan na kita bagongkaboi, agud makaimo kita ang mayad. Mamandia anang plano ang Dios alin pa ang ona ngaginpaimo kanatun.

Angmga Judio kag angmgaBukun JudioNagkara-sogot tungud kay Cristo

11 Dumdumun nindo indong kaimtangan angona. Kamo natao nga bukun mga Judio kagginakoon ang mga Judio nga kamo ara rilasyonsa Dios tungud nga bukun kamo pario kanandanga tinori. (Piro ang pagtori nga dato sa lawasra lang.) 12 Dumdumun nindo nga dato anay arakamo pa kakilala kay Cristo. Ara kamo kagapilsa banwa nga Israel, kag ara kamo gid masakupsa mga kasogtanan ang Dios para sa anang mgatao nga ginbasi sa anang mga pangako. Nagkaboikamo sa kalibotan nga dia nga ara paglaum kagara Dios. 13Piro dadi tungud nga kamo kay CristoJesus ron, kamo nga dato anay marayu sa Dios,dadi naging marapit run paagi sa anang dogo niCristo. 14Kag paagi sa anang pagkapatay, gingubana ang pinakapadir nga nagaulang kag nagapa-away sa mga Judio kag sa mga bukun Judio. Ganitana maman ang nagpakasogot kanatun. Ginda-pun na ang mga Judio kag bukun Judio. 15 Angpadir nga anang ginguba ara iba kondi anangKasogoan angmga Judio nga poros langmga sogokagmga rigolasyon. Ginimona dia agud dapunun

na ang mga Judio kag bukun Judio kanana, kagagud matapos andang pagaraway sa isara kagisara. 16 Gani dadi bilang sangka lawas run langangmga Judio kag bukun Judio, ay paagi sa anangkamatayun ni Cristo sa kros gindora na atunpagdurumutan kag ginpapanombalik na kita saDios. 17Nagabot digi si Cristo kag ginwali na angMayad nga Barita nga nagataw kalinung kanindonga bukun Judio nga ang ona marayu sa Dios,kag kanamun ra nga mga Judio nga marapit saDios. 18Paagi kay Cristo kita tanan, mga Judio kagbukun, sarang runmakaparapit sa Amay paagi sasangka Ispirito Santo.

19Gani dadi, kamongamga bukun Judio, bukunkamo ron taga-ibang logar okon mga istrangiro,kondi mga kasimanwa run ang mga tomoloo kagmga mimbro anang pamilya ang Dios. 20 Kitanga mga tomoloo, atun kapario balay nga angginpatindugan bato. Kag si Cristo maman angpinakabato nga pondasyon nga ginatindugananang mga arigi ang balay. Ang mga apostolkag ang mga propita ang Dios maman ang mgapinakaarigi. Kamoang iba ngamgapinakamatiri-alis ang balay. 21 Paagi kay Cristo ang tanan ngaparti ang balay nagaarangut-angut agud magingbalaan nga timplo para sa Ginoo. 22 Kag tungudnga kamo kay Cristo, kamo nakagapil run da saginaimo nga dia nga balay nga ginaolian ang Diospaagi sa anang Ispirito.

3Anang Plano ang Dios sa mga bukun Judio

1Maman dia ang kabangdanan nga tungud kayCristo Jesus ako (si Pablo) ginpriso, ay nagwaliako nga kamo nga mga bukun Judio kagapil runda sa anang ginaolian ang Dios. 2 Sigorado gidnga nabatian nindo nga sa anang kalooy ang Diosako anang ginsarigan nga maging manogbaritapara sa indong kaarayadan. 3 Ang Dios mismoang nagpaulam kanakun anang sikrito nga planopara kanindo nga mga bukun Judio. (Nakasolatako ron ang matagud parti digi. 4 Kon mabasanindo gani dato makikita nindo nga naulaman komanda anang plano ang Dios para kanindo paagikay Cristo.) 5 Ang ona ara gid dia pagpaulamanang Dios sa mga tao, piro dadi ginpaayag narun sa anang mga apostolis kag sa mga propitapaagi sa anang Ispirito Santo. 6 Kag maman diaanang plano: nga paagi sa Mayad nga Baritaparti kay Cristo, ang mga bukun Judio magingkaiban run ang mga Judio nga magabaton sa

Efeso 3:7 248 Efeso 4:15anang mga pangako ang Dios, kag maging mgamimbro sanda run ang sangka lawas tungud ngasanda kay Cristo Jesus.

7Sa kalooy ang Dios ako ginimo na ngamanog-wali ang Mayad nga Barita paagi sa anang gaum.8 Isipa nindo ron lang! Ako gid ang pinakakubussa tanan nga mga tomoloo, piro ako ananggintawan ang Dios ang pribilio nga isogid sa mgabukun Judio ang Mayad nga Barita parti sa mgabindisyon alin kay Cristo. Dia nga mga bindisyonabonda kag indi gid maabot isip. 9 Ang Dios nganagimo ang tanan nga butang ara gid nagsogid sabisan kino kon ano anang sikrito nga plano. Pirodadi ginsogo na ako nga ipasanag sa tanan konpaiwan na ginapatoman anang plano nga dato,10 agud paagi sa mga tomoloo maipakita na dadisa mga nagapangona kag sa mga may awtoridaddoto sa kalangitan kon paiwan anang kaaram ngaanang ginapaayag sa sari-sari nga paagi. 11 Diamaman da lagi anang plano miski ang ona pa,kag natoman na run paagi kay Cristo Jesus ngaatun Ginoo. 12 Tungud nga kita kay Cristo kagtungud sa atun pagtoo kanana, makaparapit kitasa Dios nga ara kaadluk okon pagpangalangan.13Gani nagapangabay ako kanindo nga indi kamomagparoya tungud sa akunmga ginaantos, ay diapara sa indong kaarayadan.

Anang Gogma ni Cristo14 Kon maisip ko anang ginplano ang Dios

nagalood ako sa pagsimba kanana, 15nga mamananang Tatay ang tanan nga digi sa kalibotankag doto sa langit nga anang ginatawag ngamimbro anang pamilya. 16 Makatiringala ananggaum. Gani ginapangamoyoko kanananga tawanna gaum kag kabaskug indong ispiritoanun ngakaboi paagi sa anang Ispirito, 17 agud si Cristomagaoli sa indong tagiposoon tungud sa indongpagtoo. Ginapangamoyo ko ra nga magpangg-amot kamo kag magrigun sa anang gogma angDios, 18 agud nga kamo kag ang iba pa nga mgatomoloo makaangup kon pira gid kabaul ananggogma ni Cristo kanatun. 19Kabay pa nga indongmaulaman anang gogma, bisan matood nga indigid maabot isip; agud ang tanan nga dian sa Diosmaging dian ra kanindo.

20 Dayawon ang Dios, tungud nga paagi saanang gaum nga digi kanatun, anang maimosobra pa sa atun ginapangayo okon ginaisip.21 Dayawon tana sa tanan nga oras asta kon sanotungud sa mga kaarayadan nga anang ginimo

kanatun nga mga tomoloo paagi kay Jesu-Cristo.Amin.

4Sangka Lawas sa kay Cristo

1 Karon, bilang priso tungud sa akun pagsirbikay Cristo, ako nagapakitloy kanindo nga magk-aboi kamo nga bagay ra bilang mga tinawag angDios. 2 Maging mapainubusun kamo kag malolosa isara kag isara. Magigogmaan, magpinasin-syaun, kag agoantaun nindo anang kakolanganang isara kag isara. 3 Imoratan nindo nga ipa-dayon indong pagtiribyog nga alin sa IspiritoSanto paagi sa indong mayad nga pagkaraiban.4Ay kita nga mga tomoloo sangka lawas lang, kagsangka Ispirito Santo lang ang nagaistar kanatun.Isara ra lang atun paglaum, ay pario kita ranga nagaulat sa anang ginpangako pagtawag nakanatun. 5 May sangka Ginoo kita lang, sangkapagtoo, kag sangka kabangdanan kon basi gin-bunyagan kita. 6 May sangka Dios kita ra langkag tana maman anang Tatay ang tanan. Tananagaari, nagapangikot, kag nagaistar kanatuntanan.

7 Piro bisan sangka lawas kita lang, may iba-ibang abilidad nga gintaw ni Cristo sa kada isarakanatun sono sa anang gosto nga itaw. 8 Parioanang koon sa Kasolatan,“Pagsaka na sa langit doro nga mga biag anang

ginpandara.Kag ginpanawan na iba-ibang abilidad ang mga

tao.”9 (Karon, ano anang kaologan ang nagsaka tanasa langit? Dia nagakaologan nga naglosong tanaanay digi sa logta. 10 Kag tana nga naglosongmaman da ang nagsaka sa ibabaw pa ang mgalangit agud mapono na ang tanan.) 11 Ang ibaginimo na nga apostolis, ang iba propita, angiba manogwali ang Mayad nga Barita, kag angiba pastor kag manogtodlo. 12 Dia ginimo naagud ipriparar ang tanan nga mga tomoloo sapagsirbi sa Dios kag agud magoswag ang mgatomoloo nga maman anang pinakalawas. 13 Satoladia nga paagi magaparario atun pagtoo kagpagkilala sa anang Bata ang Dios agud magingara kakolangan atun pagginawi kagmaging pariogid kay Cristo. 14 Kag kon maabot ta run danbukunkita runpario sa bata ngadarara-daraun sasari-sari ngamga panodlo nga ginatodlo angmgatao nga anad magpandaya kag magbaliskad angkamatoodan. 15 Sa baylo nga kita magimo pario

Efeso 4:16 249 Efeso 5:11andang ginaimo, isogid ta ang kamatoodan ngamay gogma, agud maging pario kita kay Cristonga atunpinakaolo. 16Paagi sa anangpagdomara,ang bilog nga lawas nagaarangut-angut, kag angkada parti nagaboroligan. Kag kon ang kadaparti osto anang ginaimo tungud sa gogma saisara kag isara, ang bilog nga lawasmagatobo kagmagarigun.

Ang Kaboi nga Ginbago ni Cristo17 Gani sa aran ang Ginoo, ginapaandaman ko

kamo nga indi kamo ron magpangaboi pario samga tao nga ara kakilala sa Dios. Ara polos an-dang isip 18 tungud nga naduluman gani andangpagintindi parti sa mga ispiritoanun nga butang.Bulag sanda sa kaboi nga ginataw ang Dios tun-gud nga ara sanda kaulam ang mga butang ngaparti sa Dios, ay masyado katugas andang mgatagiposoon. 19 Ara sanda run uya. Gani poroskauruya andang ginaimo kag sigi lang andangimo ang malain nga ara gid pugung-pugung.

20 Piro kamo tana bukun toladan indong gin-tonan parti kay Cristo. 21 Kabay naulamannindo ang parti kay Cristo, kag tungud nga kamokanana gintodloan kamo ang kamatoodan ngadian kay Jesus. 22 Gani bayai nindo indong datinga ogali nga naboyo sa malain nga pagginawi.Indong dati nga pagkatao nga dato maman angnagasisti kanindo paagi sa anang malain ngamga andum nga nagadaya kanindo. 23 Pabagoannindo indong mga tagiposoon kag indong mgapangunauna. 24 Ipakita nindo nga kamo ginbagoron ang Dios kag gintawan kaboi nga pario angkanana, ang osto nga kaboi nga matarung kagbalaan.

25 Gani indi kamo magbinotig. Ang kada isaradapat magsogid ang matood sa anang kabogtokay Cristo, ay kita tanan mga mimbro ron angsangka lawas. 26 Kon masilag kamo magandamkamo nga indi kamo magkasala. Kag indi nindopagpaboayun indong kasilag sa bilog nga ad-law. 27 Ayaw nindo pagtawi logar si Satanas.28 Ang nagasari panakaw anay indi run mag-panakaw, kondi magpangita sa mayad nga paagi,agud makataw tana ra sa mga pobri. 29 Indikamomagambal ang maririmo, kondi ang mayadnga mga ambal nga makabolig sa indong ka-pario kag bagay sa okasyon, agud makataw kamokaarayadan sa mga nagaparamati. 30 Indi kamomagimo ang mga butang nga makataw kasubusa anang Ispirito Santo ang Dios. Ay ang Ispir-ito Santo nga dia maman ang pinakatanda nga

kamo ana ang Dios, kag garantia nga makalibrikamo ron sa paraaboton nga adlaw ang pagukum.31 Isikway nindo ang tanan nga paginanakit,pagkamainitun ang olo, kag ang kasilag. Indikamo ron da magboroyayawan, okon magambalang malain kontra sa isara kag isara, okon mag-durumutan. 32 Indong imoon tana, magarayadankamo. Magingmalolo kamo sa isara kag isara kagmagparatawadan kamo pario anang pagpatawadang Dios kanindo paagi kay Cristo.

5Magkaboi Kamo Bilang mga Tao nga Nasanagan

1 Tungud nga kamo mga pinalangga nga mgabata ang Dios, wadun nindo tana. 2 Dapat pirminga makita sa indong kaboi nga ginaigogmanindo ang iba pario anang pagigogma ni Cristokanatun. Ay gintaw na pa gani anang kaboi parakanatun bilang maamot nga alad sa Dios.

3 Tungud nga kamo mga bata run ang Dios,bukun bagay nga ambalun kamo ang mga taonga kamo nagaimo ang mga butang nga marisnapario ang pagolid sa bukun indong asawa, okonpaginakug. 4 Kag bukun ra bagay nga kamomagdinopak, okon magambal ang ara polos ngamga sogidanun kag marimo nga mga orogorog.Ang dapat tana magpasalamat kita sa Dios.5 Tandaan nindo gid nga indi makasulud sa Gi-narian ni Cristo kag ang Dios ang mga tao nganagapakigolid sa bukun andang asawa, ang mgatao nga marisna andang ginaimo, kag ang mgaakug. (Ay ang paginakug sangka klasi ra ngapagsimba sa mga dios-dios, tungud nga kon akugang tao ginapasolabi na ang mga butang digi sakalibotan kaysa Dios.)

6 Tungud sa toladia nga mga ginaimo ang mgatao sisilotan sanda ang Dios, ay ara sanda na-gatoman kanana. Gani indi kamo magpaloko saiba nga nagakoon nga ang mga butang nga diabukun marimo. 7 Indi kamo ra magsari tabid satoladan ngamga tao. 8Ang ona indong isip nadu-luman ra, piro dadi tungud nga kamo sa Ginooron, nasanagan kamo ron. Gani ipakita nindosa indong pagkaboi nga kamo nasanagan run.9 (Ay kon ang tao nasanagan run maulaman monga lagi tungud nga anang inimoan porosmayad,matarung, kag ginasonod na ang kamatoodan.)10 Imorati nindo nga maulaman kon ano ananggosto ang Ginoo nga indong imoon. 11 Indi kamomagirug sa mga ara polos nga ginaimo ang iba

Efeso 5:12 250 Efeso 6:7nganaduluman, sa baylo ipasanagnindokanandanga malain andang ginaimo. 12 (Kauruya bisansambitun angmga butang nga andang ginaimo sasikrito.) 13 Kon pasanagan nindo sanda andangmga ginaimo, maulaman nanda nga dato salamanda. 14 Ay masanagan ang miski ano konnalanyagan run ang kamatoodan. Maman dannga nagakoon,“Pagbogtaw, ikaw nga nagakatorog,Pagbangon alin sa mga patay,Kag si Cristo magasanag kanimo.”

15 Gani andaman nindo kon paiwan indongpagkaboi. Indi kamo magkaboi pario sa mga taonga ara kaintindi, kondi magkaboi kamo bilangmga tao nga nakaintindi anang kabubutun angDios. 16 Indi nindo pagoyang-oyangun indongtyimpo, kondi gamitun nindo sa pagimo angmayad, tungud nga malain anang dalagan angkalibotan. 17 Indi kamo magpaomang-omangkondi isipun nindo kag intindiun kon ano anangkabubutun ang Ginoo.

18 Indi kamo magpalingin sa mga irinumun,nga nagapabasta-basta lang indong kaboi. Mag-papono kamo tana ang Ispirito Santo. 19 Konkamo nagatiripon gamita nindo ang mga salmokag mga kanta nga nagadayaw sa Dios. Kagkon magkanta kamo dapat alin gid sa indongtagiposoon. 20 Paagi sa atun Ginoong Jesu-Cristomagpasalamat kamopirmi sa Dios nga Amay parasa tanan nga butang.

Ang Magasawa21Magpasakup kamo sa isara kag isara tungud

sa indong pagtaod kay Cristo.22 Kamo nga mga babai, magpasakup kamo

sa indong asawa, pario sa indong pagpasakupsa Ginoo. 23 Ay ang lalaki ang pinakaolo samagasawa pario ra nga si Cristo ang pinakaolo samga tomoloongamaman anangpinakalawas, kagtana andang Manlolowas ra. 24 Gani kon paiwannga ang mga tomoloo nagapasakup kay Cristo,ang mga babai nga may asawa dapat ra gid ngamagpasakup sa andang asawa.

25 Kamo tana nga mga lalaki, palanggaa nindoindong asawa pario ra sa anang pagpamalanggani Cristo sa mga tomoloo. Tungud sa anangpagpamalangga kanatun ginalad na anang kaboi26 agud batonon kita ang Dios, pagkatapos ngakita anang nalimpyoan paagi sa pagbunyag ngakaiban ang pagambal. 27 Dia ginimo na raagud kita nga mga tomoloo mababaton na bilang

anang asawa nga masadya gid, balaan, kag arakasawayan; pario sa nobya nga ara dipikto okonkorinut okon ano pa nga dipirinsya. 28 Gani angmga lalaki dapat gid nga magpalangga sa andangasawa pario sa andang pagpalangga sa andangkaogalingun nga lawas, tungud nga ang maga-sawa isara run lang. Ang nagapalangga sa anangasawanagapalangga sa anangkaogalingun. 29Aratao nga ara nagaigogma sa anang kaogalingunnga lawas, kondi ginapakaun na kag ginaasikaso.Toladia anang ginaimo ni Cristo kanatun nganagatoo kanana, 30 tungudnga kitamaman anangpinakalawas. 31 Ang Kasolatan nagakoon ngaang magasawa isara run lang. Ay makon doto,“Ang lalaki magapabulag sa anang tatay kag saanang nanay, kag magadapun sa anang asawa.Kag sanda nga darwa maging isara run lang.”32 Makatiringala ang kamatoodan nga dia ngaginapaayag, kag makokoon ko nga maman diaang kaalimbawa anang rilasyon ni Cristo sa tanannga nagatoo kanana. 33Gani kamongamga lalaki,palanggaun nindo indong asawa pario sa indongpagpalangga sa indong kaogalingun. Kag kamonga mga babai, taodon nindo indong asawa.

6Ang Mga Bata kag ang mga Ginikanan

1 Kamo nga mga bata, tomanun nindo indongmga ginikanan, ay dia dapat gid man nga imoonbilang matood nga Kristiano. 2Kabay makon angDios, “Taoda imong tatay kag nanay.” Mamandia ang ona nga sogo nga may dogang pa ngapangako, 3 ay makon na, “Agud maging mayadimong paraaboton kag magalawig imong kaboidigi sa kalibotan.”

4 Kamo nga mga ginikanan, indi nindo pag-paugutun indong mga bata paagi sa sobra ngapagdisiplina. Indong imoon tana, sagodon nindosanda sa anang pagdisiplina kag panodlo angGinoo.

Ang mga Oripun kag ang mga Agalun5Kamo nga mga oripun, tomana nindo indong

mga agalunnga digi sa logta ngamaypagtaod kagpagkaadluk kananda. Magobra kamo ang tuduksa tagiposoon kag sirbian nindo sanda nga midyosi Cristo indong ginasirbian. 6 Gani magobrakamo ang tuduk sa indong tagiposoon bilangmgaoripun ni Cristo nga nagaimo anang kabubutunang Dios kag bukun nga pakita-kita lang agudmalipay sanda. 7 Imoa nindo indong obligasyon

Efeso 6:8 251 Efeso 6:24sa mayad nga kabubutun bilang mga oripun.Bilanga nindo nga ang Ginoo maman indongginasirbian kag bukun angmga tao. 8Dumdumunnindo nga ang Ginoo maman ang magabalus sakada isara sono sa anang ginaimo nga mayad,oripun tana man okon bukun.

9 Kag kamo nga mga agalun, magpasonaidkamo ra sa indong mga oripun. Indi nindo sandapagpaugun ay dumdumun nindo nga kamo kagindong mga oripun may sangka agalun lang salangit kag ara tana may ginapasolabi bisan sino.

Mga Panagang kontra kay Satanas10 Bago ako magtapos ginabilin ko gid kanindo

nga magpakabaskug kamo sa Ginoo paagi saanang gaum. 11 Gamita nindo ang tanan ngaarmas nga gintaw ang Dios agud makabatokkamo sa anang mga malain nga paito ni Satanas.12Tungud nga atun kontra bukun mga tao, kondiangmga ispirito nga nagapangona ngamay gaumkag nagaari sa kaduluman digi sa kalibotan, kagang mga malain nga mga ispirito nga dian saibabaw. 13 Gani gamita nindo ang mga armasnga gintaw ang Dios, agud kon magabot angoras nga solongon kamo ang kaaway indi kamomapirdi; kag pagkatapos marigun kamo pa ragid. 14 Magpriparar kamo pirmi. Isoot nindobilang indong pinakaakus ang kamatoodan, kaggamitun nindo ang katarungan bilang pinaka-panagang sa indong dugan. 15Magpriparar kamopirmi sa pagsogid ang Mayad nga Barita ngaparti sa kalinung nga ginataw ang Dios. Ma-man dia indong pinakasapatos. 16 Loas dian,gamita nindo ra sa tanan nga oras indong pagtoobilang indong pinakapanagang agud indi kamopagdolotan anang mga pagtintar ni Satanas ngamidyo sa nagadabadaba nga mga odiong. 17 Kagbatona nindo ra nga pinakahilmit sa indong oloang pagdumdum nga kamo ginpatawad run angDios sa indong mga sala. Batona nindo ra anangambal ang Dios nga pinakaispada nga gintaw angIspirito agud ibatok sa kaaway. 18 Kag mag-pangamoyo kamo pirmi nga tabangan kamo gidang Dios. Sa tanan nga oras magpangamoyokamo sa bolig ang Ispirito Santo. Indi kamogid magpabaya-baya, kondi magpadayon kamogid pangamoyo kag indi nindo paglipatan ngasambitun ang tananngamgabata angDios. 19Kagako ipangamoyo nindo ra nga boligan ako angDios kon ano akundapat iambal. Kag ipangamoyonindo nga indi ako pagadlukan magambal parti

sa Mayad nga Barita nga ang ona ara pagsogidan.20 Ay ako anang ginpadara ang Dios agud iwaliko ang Mayad nga Barita nga dia. Kag tungud saakun pagwali ako digi dadi sa prisoan. Gani konmaimo ipangamoyo nindo ako nga indi ako gidpagadlukan sa pagambal ay maman dia nga obraanang gintaw ang Dios kanakun.

Ang Kataposan21 Si Tiquico ron lang ang magabarita kanindo

parti sa akun kaimtangan kag ginaimo digi.Pinalangga tana nga kabogto kay Cristo kagmasarigan nga sorogoon ang Ginoo. 22Ginpadarako tana dian agud masogidan na kamo parti saamun kaimtangan digi kag agud mapabaskug nakamo.

23Mga kabogto, kabay pa nga kaloyan kamo ragid ang Dios nga Tatay kag atun Ginoong Jesu-Cristo nga maging malinung indong kaimtangandian, kag magdogang pa gid indong pagtoo kagpagirigogmaan sa isara kag isara. 24 Kabay panga kaloyan gid ang Dios ang tanan nga nagai-gogma ang ara kataposan nga pagigogma sa atunGinoong Jesu-Cristo.

Filipos 1:1 252 Filipos 1:29

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Filipos

1 Ako nga si Pablo kag akun kaiban nga siTimoteo nga mga sorogoon ni Cristo Jesus naga-pangomosta kanindo nga mga tomoloo dian saPilipos, pati run da sa mga nagadomara kanindokag sa andang mga kabolig.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ang Diosnga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo ngamayad ra indong kaimtangan.

Ang Pangamoyo ni Pablo sa anang mga Ginasola-tan

3 Kada madumduman ko kamo nagapasalamatako sa Dios. 4 Kag kada magpangamoyo ako parakanindo nalilipay ako, 5 tungud nga kaiban kokamo sa pagpalapnag angMayad nga Barita partikay Cristo alin pa ang ona asta dadi. 6 Mayadanang ginompisaan ang Dios nga imoon sa in-dong mga kaboi kag nasisigoro ko nga dan maga-padayon asta sa adlaw nga si Cristo Jesus magba-lik. 7Dapat lang gid nga toladia akunpagdumdumkanindo tanan tungud nga palangga ko kamo.Ay naging kabolig ko kamo sa obra nga gintawang Dios kanakun, bisan pa dadi nga napriso akonga nagapamatood kag nagadipindi ang Mayadnga Barita sa mga nagakontra. 8 Naulaman angDios nga mabaul akun kaidlaw kanindo; ay gi-naigogma ko kamo pario sa anang pagigogma niCristo Jesus kanindo.

9 Ginapangamoyo ko nga magdogang pa gidindong pagirigogmaan sa isara kag isara, ngamay osto nga kaaram kag mga pagangup, 10 agudmakapili kamo kon ano gid ang pinakamayadkag agud maging limpyo indong kaboi kag arakasawayan konmagabot ron si Cristo. 11Kabay panga sa bolig ni Jesu-Cristo maging matarung angtanan nga indong ginaimo agudmadayawgid angDios.

Si Cristo mismo ang Importanti12 Mga kabogto ko kay Cristo, gosto ko nga

maulaman nindo nga ang mga nagkaratabokanakun nakabolig nga mayad sa pagpalapnagang Mayad nga Barita. 13 Ay naulaman run angtanan nga goardya digi sa palasyo pati ang ibapa nga mga tao nga ako ginpriso tungud ngaako anang somolonod ni Cristo. 14 Kag tungudra sa akun pagkapriso nga dia, nagrigun pa gidanang pagtoo sa Ginoo ang kadoroan sa atun

mga kabogto. Gani nagisug sanda pa gid sapagwali angMayad nga Barita. 15Matood nga angiba nagawali parti kay Cristo tungud nga naakigsanda kanakun kag gosto nanda nga malabawanako, piro ang iba tana mayad andang katoyoan.16Nagawali sanda tungud nga ginaigogma nandaako kag gosto nanda nga magbolig kanakun, aynaulaman nanda nga ginbutang ako digi aguddipindian ang Mayad nga Barita. 17 Ang mganaakig kanakun bukun sinsiro sa andang pagwaliparti kay Cristo, ay andang katoyoan sa pagwalipara lang gid sa andang kaogalingun. Andangpagsarig, mintras digi ako sa prisoan madugan-gan nanda pa gid akun pagantos tungud sa an-dang ginaimo nga dan.

18 Piro ara tana dan kaso kanakun. Nalilipayako pa gani abir kon ano andang katoyoan sapagtodlo, tama man okon bukun, basta ginawalisi Cristo. Kag malilipay ako pa, 19 ay naulamanko nga paagi sa indong mga pangamoyo kag sabolig anang Ispirito ni Jesu-Cristo malilibri akodigi. 20 Mabaul gid akun andum kag paglaumnga indi ako gid mauyan, kondi pario ang datimaging matutum ako ra dadi, agud nga paagi saakun kaboi, okon sa akun kamatayun, madayawsi Cristo. 21-23 Para kanakun, akun kaboi para kayCristo. Kag kon ako man mapatay may pakina-bang pa ra gid, ay makakaiban ko tana run. Indiko maulaman kon diin digi sa darwa akun piliun,tungud nga gosto ko ron magona kanindo saisarang kinaboi kag maging kaiban run ni Cristo,ay maman dia ang pinakamayad para kanakun.Piro kon sa akun pagpabilin digi may maimoako pa, mayad ra dato. 24 Kag importanti parakanindo kon mapabilin ako digi. 25 Tungud nganaulaman ko dan, nasisigoro ko nga indi ako pamapatay agudmaboligan ko kamonga tananparamagdogang pa gid indong pagtoo kag kalipay.26 Kag kon makabalik ako ron dian kanindo labirun gid nga may rason kamo sa pagdayaw kayCristo Jesus tungud kanakun.

27 Piro makabisita ako man dian kanindo okonindi, ang importanti gid tana nga indong kaboiginabasi nindo sa Mayad nga Barita ni Cristo,agud mabaritaan ko nga marigun kamo nganagaorogyon gid sa indong pagimorat para saosto nga pagtoo nga sono sa Mayad nga Barita.28 Indi kamo gid magkaadluk sa mga nagakontrakanindo. Ay kon kamo ara naadluki tanda diaang Dios kananda nga sanda ang sirilotan kagkamo tana malolowas. 29 Ay ang gintaw nga

Filipos 1:30 253 Filipos 2:27pribilio kanindo bukun lang nga kamo magtookayCristo kondimagantos ra para kanana. 30Dadimagkaraiban kita run nga nagaantos tungud saMayad nga Barita. Maman dia ang mga pagantosnga indong nakita nga akun naagian ang ona, kagasta dadi nababaritaan nindo nga nagaantos akopa ra gid.

2Anang Pagpaubus ni Cristo

1 Kabay tungud nga kamo kay Cristo ronnagabaskug indong buut. Malipayun kamo tun-gud nga naulaman nindo nga ginaigogma kamoni Cristo. Kag kabay may mayad kamo ngarilasyon sa Ispirito Santo, kag malolo kamo ronkag maloloyon sa isara kag isara. 2Gani dadi maypangabay ako kanindo: para malobos gid akunkalipay magirigogmaan kamo kag magorogyon.Kabay pa nga magparario indong mga isip kagkatoyoan. 3 Indi kamo magimo bisan ano tungudsa inakug nga andum okon agud magpataas-taasindong kaogalingun sa indong kapario. Indongimoon tana, magpaubus kamo kag isipun nindonga mas mayad indong kapario kaysa kanindo.4 Bukun lang indong kaarayadan indong isipunkondi dumdumun nindo ra anang kaarayadanang iba. 5Dia indong dapat imoon nga maman raanang ginimo ni Cristo Jesus.6 Bisan pario tana sa Dios, ara tana nagpangagaw

anang pagkatupung sa Dios.7 Kondi ginoba na anang pagka-Dios kag nag-

pakatao digi sa kalibotan, kag nagingpario sa sorogoon.

8Ang naging tao tana run, nagpaubus tana anangkaogalingun kag naging matinomanunmiski sa kamatayun sa kros.

9 Maman dan nga ginpataas tana ang Dios kaggintawan titolo nga labaw sa tanan,

10 Agud nga ang tanan nga sa langit kag digi sakalibotan pati ang sa idalum ang logtamaglood kag magsimba kanana,

11 Kag ang tanan magkilala nga si Jesu-Cristomaman ang Ginoo. Kag dia magatawkadayawan sa Dios nga Amay.

Maglanyag Kita nga Midyo mga Bitoon12 Mga inigogma ko nga mga kabogto, ang

dian ako pa kanindo pirmi kamo ra nga lagi na-gatoman kanakun. Kapin pa dadi nga ara ako rondian kanindo mas kinanglan run gid nga toma-nun nindo akun ginakoon. Magpadayon kamo sa

pagpangabudlay para sa indong kalowasan ngamay pagtaod kag kaadluk sa Dios. 13 Ay ang Diosmismo maman ang nagataw kanatun ang andumkag abilidad nga magimo anang kabubutun.

14 Miski ano indong ginaimo, imoa nindo ngaara riklamo okon baraisan, 15 agudmaging warankamo nga mga bata ang Dios nga limpyo kag arakasawayan sa indong pagkaboi bisan digi kamopa sa kalibotan nga dia nga ang mga tao malainkag makasasala. Dapat indong kaalimbawa pariosa mga solo nga nagalanyag kananda, 16 ay gi-nasogid nindo kananda anang ambal ang Diosnga nagataw kaboi nga ara kataposan. Gani sapagbalik ni Cristo malilipay ako tungud nga maypolos ra gid akun pagpangabudlay dian kanindo.

17 Indong pagtoo pario sa alad nga ginataw saDios. Kag kon kinanglan gid nga akun dogo iolako para sa indong alad nga dan malilipay ako.Kag bukun lang ako angmalipay kondi pati kamo.18 Gani magkalipay kamo ra. Magkalipay kitatungud sa akun pribilio nga dia.

Si Timoteo kag si Epafrodito19 May pagsarig ako kay Ginoong Jesus nga

madali ko ron da nga mapaayan dian kanindo siTimoteo, agud malilipay ako ra kon mabaritaanna ako parti sa indong kaimtangan. 20 Tanalang gid akun naulaman nga nagadumdum ma-tood pario kanakun para sa indong kaarayadan.21 Ang iba tana andang kaogalingun lang gid ngakaarayadan andang ginadumdum kag bukun angkay Jesu-Cristo. 22 Piro naulaman nindo mismokon paiwan ginpakita ni Timoteo nga mayadanang ogali. Tana midyo sa akun bata gid saanang pagbolig kanakun sa pagpangwalian angMayad nga Barita. 23Nagaplano ako nga ipadaratana nga lagi dian kanindo kon maulaman ko ronanang risolta akun kaso. 24 Kag nagasarig akosa Ginoo nga madali ako ron da makaayan diankanindo.

25 Naisipan ko nga kinanglan paoliun ko dianatun kabogto nga si Epafrodito nga indong gin-sogo digi agud magbolig kanakun. Tana nagingkaiban ko sa pagpangabudlay kag pagdipindi sakamatoodan sa mga nagakontra. 26 Paoliun kotana tungud nga ginapongaw tana run kanindokag indi tana run mapabutang digi tungudnga nabaritaan nindo gali nga tana nagmasakit.27Nagmasakit tanamatood kagmaistan lang ganinapatay. Piro ginkaloyan tana ang Dios, kagbukun lang tana kondi pati ako ra, ay ginlibri na

Filipos 2:28 254 Filipos 3:21ako samabaul nga kasubu. 28Gani gosto ko ron dagid nga paoliun tana dian, agud malipay kamo rakon makita nindo tana, kag pati ako indi run damagsari palibug. 29 Kag bilang kabogto sa Ginoobatona nindo tana nga malipayun. Ang mga taonga pario kanana dapat padungugan. 30Ay mais-tan tana lang napatay tungud sa anang pagsirbikay Cristo. Napabutang anang kaboi sa piligroagud maboligan na ako bilang sali kanindo.

3Ang Matood nga Matarung

1Mga kabogto ko kay Cristo, magkalipay kamosa Ginoo! Ara ako ginatakai nga omanun rumanakun nasambit kanindo, ay dia para gid sa indongkaarayadan. 2 Magandam kamo sa mga Judionagapirit kanindo nga kamo toriun. Daw sa mgaayam ang mga tao nga dan nga nagaimo malain.3 Piro kita tana maman ang may matood ngatanda nga mga somolonod kita ang Dios, tungudnga nagasimba kita kanana paagi sa bolig anangIspirito kag nagakalipay kita sa atun rilasyon kayCristo Jesus. Ara kita nagasarig sa mga sirimonyaokon sa atun mga ginaimo agud malowas kita.4 Kon sa bagay kon may dian nga magkoon ngatana malolowas tungud sa anang pagsonod samga sirimonya, mas lalo ako gid ang makakoontoladan. 5 Tungud nga walo pa lang ka adlawnga ako ginbata gintori ako ron. Israelita ako,ay nabata ako sa tribo ni Benjamin. Gani konpagka-Judio ang pagambalan, matood ako gidtana nga Judio. Kon parti ra sa pagtoman anangkasogoan ang mga Judio, gintoman ko gid ayako Pariseo. 6 Kon kaugud ra ang pagambalan,poirti ako, ay ginpangingabot ko pa gani angmgatomoloo. Kag kon parti sa pagsonod sa Kasogoanara may isaway kanakun. 7 Dato anay dia tanannga mga butang ginakabig ko nga importantipara ako malowas, piro dadi ginabilang ko ngaara polos tungud kay Cristo. 8 Bukun lang dan,kondi ang tanan nga butang ginakabig ko ronnga ara polos kon ikomparar sa akun pagkilalakay Cristo Jesus nga akun Ginoo. Tungud kananaginsikway ko ang tanan kag ginakabig ko ronnga pario sa basora agud maging akun si Cristo,9 kag ako kanana. Ara ako ron nagasarig ngaako maging matarung paagi sa akun kaogalingunnga pagimorat sa pagsonod ang Kasogoan, kondimatarung ako ron sa panulung ang Dios tungudsa anang ginimo kag paagi sa akun pagtoo kay

Cristo. 10 Akun andum dadi ara iba kondi ngamakilala ko pa gid si Cristo, nga maikspirinsyaanko anang gaum anang pagkabanaw kag makairugako sa anang mga pagantos asta maging pariokanana sa anang kamatayun. 11 Kag sa toladiamabanaw ako ra. Kabay pa.

Akun Kaalimbawa Manogdalagan12 Ara ako nagakoon nga ara run kolang

kanakun, okon pirpikto ako ron. Piro nagapa-dayon ako sa pagpanikasug nga maabot ko danay maman dan anang katoyoan ni Cristo Jesuskanakun kon basi ginbuul na ako. 13Mga kabogtoko kay Cristo, ara ako nagaisip nga naabot koron ang pario dan nga kaboi. Piro akun gi-naimo dadi, ara ko ron ginaisipa ang nakalubas,kondi ginaimoratan ko gid nga maabot akun gi-naingabot. 14 Kon sa mga manogdalagan, naga-padayon ako sa pagimorat nga maabot ko anangturugkaan angdaralaganun, agudmakabaton akoang primyo. Dia nga primyo ara iba kondi anangpagtawag kanatun ang Dios nga magkaboi kitadoto sa langit paagi kay Cristo Jesus.

15 Toladan nga pagimorat ang dapat imoonang tanan nga mga tomoloo nga marigun runsa pagtoo. Karon, kon kamo ara nagakompormi,ipakita ra kanindo ang Dios nga tama mandadan. 16Basta padayonon ta atun pagsonod samgakamatoodan nga atun natonan.

17 Mga kabogto, wada nindo ako. Kag maymga tao ra dian nga pario gid kanamun andangkaboi. Wadun nindo ra sanda. 18 Ay kon kapirako ron ioman-omanun ang ona, kag dadi gina-padumdum ko kamo roman nga may pagtangis,nga doro ang nagasonod kono kay Cristo pironakikita sa andang kaboi nga sanda nagakontrasa mga ginatodlo parti sa anang kamatayun niCristo sa kros. 19 Anang paraaboton ang mga taonga dan madodora lang, ay andang tian mamanandang pinakadios. Ginapabogal nanda pa angmga butang nga andan andang ikauya. Kag arasanda iba nga ginaisip kondi ang mga butang ngadigi sa kalibotan. 20 Piro kita tana, ang langitmaman atun matood nga banwa kag alin dotoginapaabot-abot natun anang pagabot atunMan-lolowas nga si Ginoong Jesu-Cristo. 21 Pagabot nadigi, atun mga lawas nga maroya kag napapataybagoon na pario sa anang lawas nga bagay salangit. Dia imoon na paagi sa anang gaum ngamakapasoko sa tanan nga mga butang.

Filipos 4:1 255 Filipos 4:234

Mga Bilin1 Gani mga inigogma ko nga mga kabogto,

magpakarigun kamo sa indong pagtoo sa Gi-noo. Palangga ko kamo kag naidlaw ako ron gidkanindo. Kamo akun kalipay kag pinakasool saakun pagpangabudlay.

2Ginapangabay ko si Eudia kag si Sintique ngaindi runmagaway tungud ngamagkabogto sandasa Ginoo. 3 Nagapangabay ako ra kanimo bilangnasasarigan ko nga kaiban sa pagpangabudlaynga kon maimo boligan mo ra ang mga babainga dan, tungud nga kaiban ko sanda nga nag-pangabudlay nga mayad sa pagpalapnag angMayad nga Barita. Kaiban namun ra si Clementekag ang iba pa nga mga manogpangabudlay. An-dang aran nakasolat run sa libro nga listaan angmga tao nga may kaboi nga ara kataposan.

4 Magkalipay kamo pirmi sa Ginoo. Kagginaoman-oman ko gid, magkalipay kamo!

5 Ipakita nindo indong kalolo sa tanan ngamgatao. Ang Ginoo madali run lang magabot. 6 Indikamomagpalibug sa bisan ano, kondi pangayoonnindo sa Dios indong mga kinanglan paagi sapangamoyo nga may pagpasalamat. 7 Kag konimoon nindo dan ang Dios magataw kalinung saindong tagiposoon kag isip tungud nga kamo kayCristo Jesus, kag ang kalinung nga alin kananaindi gid maabot isip.

8 Bilang pamilin-bilin kanindo mga kabogto,isipa nindo pirmi ang mga butang nga mayadkag darayawon; ang mga butang nga osto, bukunkauruya, matarung, limpyo, masadya, kag ka-garanyat. 9 Sonodon nindo ang tanan nga indongnatonan kanakun sa akun mga pagpanodlo kagmga inimoan. Dan obayan kamo gid ang Dios nganagataw kalinung.

Salamat sa Indong Ginpadara nga Bolig10 Doro gid akun kalipay sa Ginoo tungud nga

nadumduman nindo ako roman. Naulaman konga kamo pirmi nagadumdum kanakun, piromaboay kamo lang kakita kaigayonan agudipakita ruman indong pagdumdum kanakun.11 Kon ako nagaambal toladia bukun nganagapabati-bati ako nga may kinanglan ako.Ay ako tana nakatoon nga maging kontintobisan ano akun kaimtangan. 12 Antigo akomagpangaboi nga ara gid, kag antigo ako ramagpangaboi nga abonda. Dia tanan natonan koagud bisan paiwan okon ano akun kaimtangan,

bosog okon gutum, may logar akun pangaboiokon ara, kontinto ako pa ra gid. 13Masaranganko nga atobangun ang bisan ano nga kaimtangansa bolig ni Cristo nga nagapabaskug kanakun.

14 Piro salamat ra sa indong pagbolig kanakunsa akun mga kalisud. 15 Kamo nga taga-Filipos,naulaman nindo ra nga sa ompisa akun pagwaliang Mayad nga Barita, pagalin ko sa Macedonia,ara iba nga mga tomoloo nga nagbolig kanakunsa akun mga kinanglan kondi kamo lang. 16Bisanang doto ako ron sa Tesalonica kon kapira kamopa nagpadara bolig kanakun. 17 Dia ginasambitko bukun nga makon ginaandum ko nga maka-baton indong mga ginataw, kondi ginaandum konga kamo magabaton ra balus tungud nga kamonagataw. 18Dadi bastanti ako, kag sobra run gani.Akun mga kinanglan digi run tanan kag ara gidkolang tungud nga gindara run digi ni Epafroditoindong ginpadara nga bolig. Dia nga bolig pariosa maamot nga alad nga ginaalad sa Dios kaganang ginabaton nga may kalipay. 19 Kag tungudnga kamo kay Cristo Jesus, ang Dios magatawkanindo indong tanan nga mga kinanglan. Ayanang manggad indi gid maabot isip. 20Dayawonta atun Dios kag Tatay asta sa ara kataposan.Amin.

Pagpangomosta21 Komosta run lang sa kada tomoloo nga kay

Cristo Jesus. Atun mga kabogto nga kaiban kodigi nagapangomosta ra kanindo. 22Ginakomostakamo ra ang tanan ngamga tomoloo digi, labi rungid ang mga tomoloo nga sakup sa anang palasyoang Impirador.

23 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid atunGinoong Jesu-Cristo.

Colosas 1:1 256 Colosas 1:25

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Colosas

1 Ako si Pablo nga apostol ni Cristo Jesus sonosa anang kabubutun ang Dios. Kami ni Timoteonga atun kabogto kay Cristo 2 nagapangomostakanindo dian sa Colosas, kamo nga mga bata angDios kag amun mga kabogto nga masarigan sapagtoo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ang Dios ngaatun Tatay nga mayad ra indong kaimtangan.

Ang Pangamoyo ni Pablo para sa mga Taga-Colosas

3 Kada magpangamoyo kami para kanindopirmi kami nga nagapasalamat sa Dios nga Tatayatun Ginoong Jesu-Cristo. 4Ay nabaritaan namunnga marigun indong pagtoo kay Cristo Jesus kagmabaul indong pagigogma sa tanan nga mgatomoloo. 5Toladan kamo tungud nga nagapaabotkamo ra indong ginalauman nga ginatigana parakanindo sa langit. Dia nga paglaum nabatiannindo ang ona ang pagabot kanindo ang kama-toodan, nga ara iba kondi ang Mayad nga Barita.6Kag angMayad nga Barita nga dia nagarapta rungani sa bilog nga kalibotan kag doro ang nakaba-ton bago nga kaboi pario ra sa indong nabatonpagkatapos nga indong maintindian ang kama-toodan parti sa anang kalooy ang Dios. 7Gintodlodia kanindo ni Epafras. Palangga namun tanakag pario tana kanamun nga sorogoon ni Cristo.Ginpaayan namun tana dian bilang amun salikag masasarigan tana nga manogpangabudlay.8Tana ang nagbarita kanamun nga kamomaigog-maun tungud sa gogma nga gintaw kanindo angIspirito.

9 Gani alin amun pagkabati parti kanindo, gi-napangamoyo namun kamo pirmi. Ginapakitloynamun sa Dios nga anang Ispirito maman angmagtaw kanindo ang tanan nga kaaram kag pag-intindi, agudmaulaman nindo gid kon ano ananggosto kanindo. 10 Sa toladia makakaboi kamoang maliagan ang Ginoo, nga makataw kalipaykanana. Maiimo nindo ra pirmi ang mayad kagmagadogang pa gid indong pagkakilala sa Dios.11 Ay pabaskugun kamo ang Dios paagi sa anangmakatiringala nga gaum, agud nga bisan anoang matabo maantosan nindo nga may kalipay.12 Kag makapasalamat kamo sa Amay tungudnga ginimo na kamo nga bagay magbaton anang

itataw sa anang mga bata nga nasanagan run.13 Ay kita ginlowas na alin sa anang gaum angkaduluman kag ginpasaylo na kita sa ginariananang pinalangga nga Bata. 14 Paagi sa anangBata nga dia gintobos kita sa anang gaum niSatanas, ginpatawad run atun mga sala.

Sino si Cristo kag Ano anang Ginimo15 Ang Dios indi ta makita, piro kon nakilala

ta si Cristo nakita ta run da ang Dios. Tanaang makagagaum sa tanan. 16 Ay paagi kananakag para kanana ginimo ang Dios ang tanan ngamga butang sa langit kag sa logta. Bukun langang nakikita kondi pati ang indi makita, pario sabisan ano nga mga ispirito nga may awtoridadokon may gaum, mga ispirito nga nagadomaraokon nagaari. 17 Ara pa naimo ang bisan anonga butang si Cristo dian run nga lagi, kag tanaang nagakontrol ang tanan nga butang agud indimagburulag. 18 Tana ra ang pinakaolo ang tanannga nagatoo kanana kag ang mga nagatoo ma-man anang pinakalawas. Tana ang ginaalinanatun kaboi. Tana gani ang ona nga nabanaw samga minatay agud makilala nga tana manda angpinakaona sa tanan. 19 Ay gosto ang Dios ngaAmay nga anang pagka-Dios makikita tanan kayCristo. 20Kag paagi kay Cristo ginpabalik angDiosanang mayad nga rilasyon sa tanan nga anangginimo, ang sa langit kag ang digi sa logta. Diaginimo na ang si Cristo napatay sa kros.

21Ang onamarayu kamo sa Dios, kag tungud saindongmalain ngamga unauna kagmga inimoannaging kaaway kamo ang Dios. 22 Piro si Cristonaging tao kag napatay kag paagi sa anang pagka-patay nga dato ginpabalik kamo ron ang Diossa anang kaogalingun. Dadi madadara kamo saanang prisinsya nga ara run sala, limpyo, kag ararun may isaway kanindo. 23 Piro kinanglan ngamagpadayon kamo nga marigun kag matutum saindong pagtoo kag indi nindo gid pagdoraun angpaglaum nga indong nabatian alin sa Mayad ngaBarita nga ginawali sa bilog nga kalibotan. Ako (siPablo) ginpadara agud isogid ang Mayad nga dianga Barita.

Anang obra ni Pablo sa mga Nagatoo sa Dios24 Ara bali kanakun akun mga ginaantos para

kanindo. Dia nga mga pagantos ginakalipay kopa gani tungud nga nagabolig ako nga mataposanangmga pagantos ni Cristo para sa kaarayadananang pinakalawas nga ara iba kondi ang mgatomoloo. 25 Ginimo ako ang Dios nga sorogoon

Colosas 1:26 257 Colosas 2:19para sa anang mga tomoloo, kag ang obra ngaanang gintawkanakun ara iba kondi angmagdaraang tanan nga anang ambal kanindo nga mgabukun Judio. 26Anang ambal nga dia ang Dios arana pagsogidan alin pa ang ona kondi gintago nasamga tao, piro dadi ginsogid na run kanatunngaanang mga bata. 27 Sono sa anang plano gosto nanga kita dadi makaulam run kon paiwan kasadyaanang plano nga ginatigana para sa tanan ngatao, miski samga bukun Judio. Kag dan nga planoara iba kondi nga si Cristo dian kanindo, kag ma-man ang nagataw kanindo paglaum nga magingmasadya gid indong kaimtangan sa paraaboton.28 Maman dia nga ginawali namun si Cristo satanan nga mga tao. Ginapaandaman namun kagginatodloan ang tanan paagi sa kamatoodan agudmadara namun sanda sa Dios nga ang kada isaraara kasawayan tungud nga sanda kay Cristo ron.29 Agud maimo ko dia nagapangabudlay ako ngamayad, kag anang gaum ni Cristo maman angnagapabaskug kanakun.

21 Gosto ko nga maulaman nindo nga ako na-

gapangabudlay nga mayad para kanindo kag samga taga-Laodicea, pati sa iba nga ara panakakitakanakun. 2-3 Dia ginaimo ko para mapabaskugindong pagtoo sa Dios. Gintodloan ko kamo ngamay gogma, kag akun ginapaabot nga maintin-diannindo gid kagmaulaman angmga sikrito ngaalin sa Dios kag parti kay Cristo. Ay si Cristo ma-man ang ginaalinan ang tanan nga kinaaramankag pagintindi.

4 Dia ginasogid ko kanindo agud ara maymakaloko kanindo paagi sa andang mga kabirin-sir nga ginaambal, piro botig. 5 Ay bisan ara akodian kanindo, pirmi ko kamo nga ginadumdum,kag nalilipay ako nga mayad tungud nga mayadindong pagkaraibanan kag marigun indong pag-too kay Cristo.

Si Cristo Atun Dapat nga Sonodon6 Tungud nga ginkilala nindo ron nga si Cristo

Jesus indong Ginoo, dapat magpadayon kamokanana. 7 Kon sa mga tanum, magpanggamotkamo kanana kag magtobo. Magpakarigun kamosa pagtoo nga gintodlo kanindo, kag magpasala-mat kamo ra pirmi sa Dios.

8Magandam kamo sa mga tao nga gosto mag-dara kanindo sa andang gropo paagi sa mga arapolos nga mga pilosopia kag panloko nga mgapanodlo. Ang mga butang nga dan nga andang

ginatodlo bukun alin kay Cristo kondi sa mgasoronodon ang mga malam kag mga sistima ngaalin lang digi sa kalibotan. 9 Ang matood tana, siCristo naging tao, kag bisan naging tao tana dianpa ra gid kanana anang pagka-Dios. 10Kag tungudnga kamo kay Cristo, kon ano ang dian kanana,dian ra kanindo. Kag tana gani ang may gaum satanan nga nagaari kag tanan nga may awtoridad.

11 Tungud nga kamo kay Cristo gintori kamora. Piro bukun dan pario anang pagtori angmga Judio nga may ginabuul sa lawas ang tao,kondi ang malain nga mga andum indong lawasnga makasasala maman tana anang ginabuul niCristo kanindo. 12 Ay ang pagbunyag kanindonagakaologan nga kamo ginlubung kag ginbanawkaiban ni Cristo, kag ginbanaw kamo kaiban natungud nga kamo nagsarig sa anang gaum angDios nga nagbanaw kanana. 13 Ang ona, kamonga mga bukun Judio patay sa anang panulungang Dios tungud sa indong duna nga makasasala.Piro dadi ginboi kamo ron ang Dios kaiban niCristo. Ginpatawad na ang tanan ta nga mgasala. 14 Ang ona, kita nasintinsyaan ang Dioskamatayun tungud nga indi kita makatoman angKasogoan. Kontra gani kanatun ang Kasogoan.Piro paagi sa anang pagpalansang ni Cristo sakros ginpara angDios anang listaan atunmga salakag dadi bukun kita run sirilotan. 15 Doto ra sakros nga dato ginpirdi na ang mga ispirito nganagadomara kag nagagaum sa kalibotan nga dia,kag ginpakita na sa tanan nga sanda nabiag narun.

16Gani indi kamomagpadikta-dikta sa mga taonga nagakoon kanindo kon ano ang indi dapatkaunun okon inumun, okon kon ano ang dapatimoon pagabot ang mga pista, okon kon maglatiang bolan, okon sa Adlaw nga Inogpaway. 17 Angmga soronodon nga dan pinakaanino lang angmga butang nga ginapaabot-abot ang mga Judio,nga ara iba kondi si Cristomismo. 18Kagmaymgatao pa nga nagaparabogal nga may ginpakita gidkono kananda, kag naliag sanda nga magpirit samga tao nga magpaubus kag magsimba sa mgaangil. Indi kamomagpadaug-daug samga tao ngatoladan. Ara polos andang pagpaasdak nga danay alin lang sa andang taoanun nga pangunauna.19 Indi nanda gosto nga magpasakup kay Cristonga atun pinakaolo. Tana ang nagataw sa ananglawas anang mga kinanglan paagi sa mga partinga nagapaarangut-angut, kag sa toladia ngapaagi nagatobo kita sono sa anang gosto angDios.

Colosas 2:20 258 Colosas 3:22Ang Bago nga Kaboi kay Cristo

20 Kabay napatay kamo ron kaiban ni Cristokag nalibri kamo ron sa mga ara polos nga mgapatakaran digi sa kalibotan. Gani basi nagakaboikamo pa gid pario sa mga tao digi sa kalib-otan nga dia? Basi nagasonod kamo pa gid samga soronodon pario ang 21 “Indi kaw magkaputdia,” “Indi kaw magsamit dan,” okon “Indi kawmagtandug dato”? 22 Ang mga soronodon ngadan nga ginatodlo ang mga tao anda lang ngaginimo-imo kag parti lang sa mga butang ngapagkatapos kaun nadodora ra lang. 23 Kon isip-isipun ta lang, daw osto ra andang mga panodloparti sa pagsimba nga andang naliagan, parti sapagpaubus kag pagpapinitinsya sa lawas. Piroang matood tana, dia nga mga butang indi gidmakabolig kanatun sa pagpugung angmalain ngamga baratyagun.

31 Kabay ginbanaw kamo kaiban ni Cristo. Gani

palabiun nindo ang mga butang nga doto salangit nga sa diin nagapongko si Cristo sa anangtoo ang Dios. 2 Isipun nindo ang langitnun ngamga butang, bukun ang kalibotanun nga mgabutang. 3 Ay kamo napatay run sa mga butangnga digi sa kalibotan, kag indong bagong kaboiginatipigan run doto sa Dios, kaiban ni Cristo. 4SiCristo maman indong kaboi, kag kon magbaliktana run digi, kamo magairug kanana sa anangkadungganan.

Ang Bago kag ang Dati nga Kaboi5 Gani doraa nindo ron indong lawasnun nga

mga andum. Indi kamomagolid sa bukun indongasawa okon magimo ang bisan ano nga maraway.Indi kamomagsonod sa malain nga mga baratya-gun indong lawas okon magisip parti sa mga bu-tang nga dan. Kag indi kamo maginakug, ay angpaginakug pario ra sa pagsimba sa mga dios-dios.6 Tungud sa toladia nga mga ginaimo ang mgatao sisilotan sanda ang Dios, [ay ara sanda na-gatoman kanana.] 7 Kon sa bagay, kamo toladanra ang ona. Nagpangaboi kamo sono sa anangdikta indong mga baratyagun. 8 Piro dadi dapatbayaan nindo ron gid dia tanan: ang kasilag,ang pagkamainitun ang olo, kag ang pagdumut.Indi kita run magambal ang nakakarangga anangdungug ang iba, kag indi kita run damagdinopak.9 Indi kita magbinotig sa isara kag isara, tungudnga kon sa mga lambong ginoba ta run atun dati

nga mga ogali nga malain. 10Kag dadi nagsoksokkita run ang bago nga ogali. Kag dia padayonnga ginabago ang Dios nga nagimo kanatun, agudmakapario kita kanana, kag makilala ta tana gid.11 Sa toladia ara dipirinsya kon Judio kita okonbukun, kon tinori okon bukun, kon nakaiskwilaokon ara, kon oripun okon bukun, ay si Cristomaman ang tanan kag tana digi kanatun tanan.

12 Kamo mga pinili ang Dios. Ginigogma nakamo kag ginpabulag para sa anang kaogalin-gun. Gani dapat maloloyon kamo, may mayadnga buut,mapinaubusun,malolo, kagmapinasin-syaun. 13Maging mainantoson kamo sa isara kagisara, kag kon may inanakit kamo sa isara kagisara magparatawadan, ay kamo ginpatawad raang Ginoo. 14 Kag labi sa tanan magirigogmaankamo, ay ang gogma maman ang nagatingubsa tanan nga dia agud maging masadya indongkaboi nga ara gid kakolangan. 15Paariun nindo saindong tagiposoon ang kalinung nga ginataw niCristo. Ay kamo gintawag ang Dios nga magingsangka lawas lang. Kag magpasalamat kamopirmi kanana.

16 Kabay pa nga itanum nindo nga mayad saindong isip anang mga ambal ni Cristo. Mag-torodloan kamo kag magparaandaman sa isarakag isara sono sa kaaram nga ginataw ang Dioskanindo. Magkanta kamo ang mga kanta nganagadayaw sa Dios, nga may tinagiposoon ngapagpasalamat kanana. 17 Kag miski ano indongginaimo okon ginaambal imoa nindo sono saanang naliliagan ni Ginoong Jesus, kag mag-pasalamat kamo sa Dios nga Amay paagi kanana.

Indong Rilasion sa Indong mga Kaiban18 Kamo nga mga babai, magpasakup kamo sa

indong asawa, ay dia dapat nindo nga imoonbilang mga Cristoanun.

19Kamo nga mga lalaki, igogmaa nindo indongasawa kag indi nindo pagpintasan.

20Kag kamo ngamga bata, tomana nindo pirmiindong mga ginikanan, ay maman dia ananggosto ang Ginoo.

21Mga ginikanan, indi nindo pagsilotan ang so-bra indong mga bata, ay basi kon madora andangandum nga magimo ang mayad.

22 Kamo nga mga oripun, tomana nindo in-dong mga agalun digi sa kalibotan sa tanan ngabutang, kag bukun lang kon nagasulung sandaagud dayawon nanda kamo, kondi dapat indong

Colosas 3:23 259 Colosas 4:18pagtoman tinagiposoon nga may pagtaod sa Gi-noo. 23 Bisan ano indong ginaimo, imoa nindonga tinagiposoon, nga midyo nagasirbi kamo saGinoo mismo kag bukun sa tao. 24 Naulamannindo ra ngamay sorobliun nga inogtaw kanindoang Ginoo bilang balus. Ay si Cristo nga atunGinoo maman indong ginasirbian. 25 Ang bisansino nga nagaimo ang malain sisilotan sono saanang ginimo nga malain, abir kon sino tana pa,tungud nga ang Dios ara pinilian.

41 Kamo nga mga agalun, magpasonaid kamo

kag tratara nindo osto indong mga oripun. Dum-dumun nindo nga may agalun kamo ra sa langit.

Mga Bilin2 Magpangamoyo kamo pirmi nga may pag-

pasalamat, kag mintras nagapangamoyo kamobantayan nindo indong ginaisip. 3 Ipangamoyonindo kami ra nga tawan kami ang Dios kaigay-onan agud makasogid namun ang panodlo partikay Cristo nga ginlikuman anay ang ona. Mamandia nga napriso ako, ay ginsogid ko ang parti kayCristo. 4Kag ipangamoyo nindo ra nga osto akunpaagi sa pagsogid ang Mayad nga Barita nga dia.

5 Magandam kamo ra sa indong pagpakigsi-narayo sa mga bukun tomoloo. Kag kalitannindo ang tanan nga kaigayonan nga makasogidkamo parti sa indong pagtoo. 6 Kon kamo naga-pakigambal kananda, gamitun nindo ang mayadnga sogidanun nga mawili sanda magpamatikanindo. Sa toladia maulaman nindo kon paiwanmagsabat sa bisan sino nga may pamangkot.

Mga Pangomosta7 Kon parti sa akun kaimtangan digi, atun

pinalangga nga kabogto nga si Tiquico mamanang masogid kanindo. Dia nga tao masasari-gan nga kabolig kag kaiban sa pagsirbi sa Gi-noo. 8 Ginpadara ko tana dian agud ibarita nakanindo amun kaimtangan digi, kag agud indikamo magpalibug parti kanamun. 9 Kaiban na raatun pinalangga nga kabogto nga si Onisimo. Dianga tao masasarigan da, kag indong kasimanwamismo. Sanda ang magasogid kanindo ang tanannga nagkaratabo digi kanamun.

10 Akun kaiban digi sa prisoan nga si Aristarconagapangomosta ra kanindo. Nagapangomostara kanindo pati si Marcos nga anang pakaisa niBernabe. (May ginbilin kanindo ronnga lagi partikayMarcos; batona nindo tana konmagabot tana

dian.) 11 Si Jesus nga ginatawag ra nga si Justonagapangomosta ra kanindo. Ang nasambit ngadia nga tatlo maman lang ang mga Judio ngakaiban ko nga nagapangabudlay para sa anangginarian ang Dios. Ginalipay nanda ako.

12 Nagapangomosta ra kanindo indong kasi-manwa nga si Epafras. Isara tana ra sa mgamanogpangabudlay ni Cristo Jesus. Pirmi nakamo ginapangamoyo nga mayad nga ara maymakita nga kakolangan kanindo, nga kon anoanang kabubutun ang Dios makikita tanan diankanindo. 13Akomismomakapamatood nga poirtigid anang pagpangabudlay ni Epafras para saindong kaarayadan kag sa kaarayadan atun mgakabogto sa Laodicea kag sa Hierapolis. 14 Atunpinalangga nga doktor nga si Lucas kag si Demasnagapangomosta ra kanindo.

15 Ipaabot nindo ra amun pagpangomosta saatun mga kabogto sa Laodicea, kag kay Nimfaskag sa mga tomoloo nga nagatiripon doto saanang balay. 16 Kon matapos nindo ron basa angsolat nga dia, ipabasa nindo ra sa mga tomoloosa Laodicea. Kag basaa nindo ra akun solatnga ginpadara sa Laodicea. 17 Konon nindo siArquipo nga taposon na anang ginapaobra angGinoo kanana.

18 Kag dadi ako mismo si Pablo ang nagasolatdia nga pagpangomosta. Dumduma nindo ako radigi sa prisoan sa indong mga pagpangamoyo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ang Dios.

1 Tesalonica 1:1 260 1 Tesalonica 2:9

Anang Primiro nga Solat ni Pablo saMga Taga-Tesalonica

1 Kami nanday Pablo, Silas, kag Timoteo naga-pangomosta kanindo nga mga tomoloo dian saTesalonica, kamo nga sa Dios nga Amay kag kayGinoong Jesu-Cristo. Kabay pa nga kaloyan kamora ang Dios nga mayad indong kaimtangan.

2 Pirmi kami nga nagapasalamat sa Diostungud kanindo tanan kag pirmi namun kamonga ginasambit sa amun mga pangamoyo.3 Nagapasalamat kami kanana ay nadudum-duman namun indong mga ginaimo ngamayad tungud nga kamo nagatoo ron kanana.Nadudumduman namun ra indong gogma aymaabtik kamo magbolig sa iba, kag tungud saindong maugut nga pagsarig nga si Jesu-Cristonga atun Ginoo magabalik, ginaagoanta nindolang ang mga kalisud nga nagaabot kanindo.Dia tanan ginaimo nindo sa atobangan ang Diosnga atun Tatay. 4 Mga kabogto kay Cristo,nagapasalamat kami ra kanana ay naulamannamunnga kamoginaigogma angDios kag ginpilina kamo nga maging ana. 5 Naulaman namundan tungud nga ginbaton nindo ang Mayad ngaBarita nga amun ginatodlo. Kag indong pagbatonbukun lang nga makon tungud nga ginambalnamun, kondi ginpakita gid ang Ispirito Santonga may gaum amun gintodlo, kag sigoradokami gid nga matood amun gintodlo kanindo.Naulaman nindo ra nga mayad amun pagkaboiang dian kami pa kanindo, kag dato para saindong kaarayadan. 6 Naulaman namun ra ngakamo ginpili ang Dios nga maging ana tungudnga ginwad nindo amun kaboi kag anang kaboiatun Ginoong Jesu-Cristo, ay ginbaton nindoanang ambal ang Dios bisan pa gani nga dorongmga kalisud indong ginantos tungud sa indongpagbaton. Piro bisannagaantos kamo,malipayunkamo pa ra gid, ay nagataw kalipay kanindoang Ispirito Santo. 7 Gani naging waran kamosa tanan nga mga tomoloo sa probinsya angMacedonia kag sa probinsya ang Acaya. 8 Ay alindian kanindo naglapnag anangminsai ang Ginoo,kag bukun lang sa Macedonia kag sa Acaya kondiindong pagtoo sa Dios nabaritaan bisan diin ngalogar. Gani indi run kinanglan nga magsogidkami pa sa mga tao parti sa indong pagtoo.

9 Ay sanda mismo ang nagasogid kon paiwanindongpagamomakanamunamunpagbisita diankanindo, kag ginsaysay nanda nga ginsikwaynindo indong mga dios-dios agud makasirbikamo ron sa matood kag boi nga Dios. 10 Kagginbarita nanda ra nga kamo dadi nagaulat saanang pagbalik anang Bata alin sa langit. AnangBata nga dia ara iba kondi si Jesus nga anangginbanaw sa mga minatay. Tana ang magalibrikanatun sa paraaboton nga silot ang Dios sa mgatao.

21 Mga Kabogto kay Cristo, kamo mismo

nakaulam nga amun pagayan dian kanindoindi makoon nga ara polos. 2 Naulaman nindoang natabo kanamun ang kami doto sa banwaang Filipos bago kami magabot dian kanindosa Tesalonica, nga ginsakit nanda kami kagginpakauyan. Piro gintawan kami pa ra gidkatutum atun Dios nga isogid kanindo angMayad nga Barita alin kanana bisan doro ngamga pagpangontra amun naagian dian. 3 Saamun paglaygay kanindo ara kami katoyoannga todloan kamo ang sala, okon magimokami ang marisna okon magpanloko; 4 kondiang matood tana nakita ang Dios nga kamimasarigan nga magtodlo ang Mayad nga Barita,kag maman ra dan gani amun ginaimo, bukunnga makon agud maliag ang mga tao kanamunkondi para malipay ang Dios nga nakaulamatun mga unauna. 5 Naulaman nindo ra ngaara kami naggamit mga pamolak-bolak ngamga ambal agud mabuul namun kamo, kag arakami gid nagtodlo agud pangoartaan kamo.Ang Dios mismo maman amun tistigo. 6 Arakami ra nagangad nga dayawon kami ang tao,maging kamo okon sino pa. 7 Bilang anangmga Apostolis ni Cristo, andan may matarungkami nga magpaabot indong bolig kag pagdayawkanamun. Piro sa baylo dan naging malolo kamikanindo pario sa anang pagtratar ang nanaysa anang mga bata. 8 Kag tungud sa amunpagpamalangga kanindo, bukun lang anangMayad nga Barita ang Dios amun gintaw kanindo,kondi pati amun kaboi ara namun pagikawan,ay mabaul gid gani amun gogma kanindo.9 Nadudumduman nindo ra mga kabogto ngabukun-bukun amun pagpangabudlay ang diankami pa kanindo. Ay mintras nagtodlo kami

1 Tesalonica 2:10 261 1 Tesalonica 3:12kanindo angMayadngaBarita alin saDios, adlaw-gabi ra amun obra agud indi kamo paglisudansa pagsagod kanamun. 10 Saksi kamo kaibanang Dios nga amun pagginawi dian kanindo ngamga tomoloo limpyo, matarung, kag ara maymasaway kanamun. 11 Naulaman nindo ra ngagintratar namun ang kada isara kanindo ngapario gid anang pagtratar ang tatay sa anangmga bata. 12 Ginlaygayan namun kamo kagginpabaskug indong buut nga magkaboi angosto sa panulung ang Dios nga nagpili kanindoagud makairug kamo sa anang ginarian kagkadungganan.

13 Pirmi kami nagapasalamat sa Dios tungudnga ginbaton nindo anang ambal ang Dios ngaamun ginwali kanindo, ay naulaman nindo ngadato bukun anang ambal ang tao kondi anangambal matood ang Dios nga maman ang naga-pangikot kanindo nga nagatoo. 14 Ang natabokanindo pario ra sa natabo sa mga nagasirimbasa Dios nga nagatoo kay Cristo Jesus doto saJudea. Kon paiwan nga kamo nagantos tungudsa pagingabot indong mga kasimanwa, sandamaman da, tungud nga nagantos sanda ra angmgapagingabot andangmga kasimanwangamgaJudio. 15 Ang mga Judio maman ang nagpataysa mga propita ang Dios ang ona kag sanda raang nagpatay kay Ginoong Jesu-Cristo. Mamanda dia nga mga tao ang nagingabot kanamun.Ang Dios ara gid nalilipay sa andang ginaimo.Ginakontra nanda ang tanan nga tao, 16 tungudnga ginaimoratan nanda nga pugungan amunpagtodlo sa mga bukun Judio parti sa anang am-bal ang Dios nga maman ang makalibri kananda.Gani pario andang ginaimo pirmi, ginapasobrananda andangmga sala. Piro dadi, sisilotan sandarun gid ang Dios.

Anang Andum ni Pablo nga Magayan sa Tesa-lonica

17 Karon mga kabogto, kon parti kanamun,bisan bago kami pa lang nagalin dian kanindo,ginaidlaw kami run. Ara kami gid nalipatkanindo, gani nagimorat kami nga mayad ngamagpakigkita ruman kanindo. 18 Gosto namunandan nga magbalik dian kanindo. Kapin pa gidako (si Pablo) bukun lang kaisara akun pagimoratnga makabalik dian kanindo. Garing ara kamikadayon ay ginadlangan kami ni Satanas. 19Gostonamun andanmagbalik dian kanindo tungud ngaara may makadaug kanindo sa pagtaw kalipay

kanamun. Ay nagasarig kami nga nagapadayonkamo sa pagtoman amun gintodlo kanindo. Kagkon magabot ron si Ginoong Jesu-Cristo sarangkami makapabogal tungud sa indong pagtoo.20 Ay kamo maman gani amun ginapabogal kagkalipay.

31Ang ori indi namun run gid maagoanta amun

kaidlaw kanindo. Gani naisip namun nga ma-pabilin kami nga kami lang sa Atenas 2 kag siTimoteo amun paayanun dian kanindo. Tanaatun kabogto kag kaiban namun nga nagasirbisa Dios sa pagpanodlo ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo. Ginpaayan namun tana kanindoagudmapabaskug kagmaparigun indong pagtoo,3 agud nga ara maymaggoloan anang isip tungudsa mga pagingabot nga indong ginaagian dian.Ay naulaman nindo ra nga dapat maagian ta ragid dan. 4 Kabay ang dian kami pa kanindonagpaandam kami nga lagi nga kita ingaboton ragid. Kag dadi naulaman nindo ron tungud ngamaman gid gani ang natabo. 5 Maman dan ngaginpaayan ko dian si Timoteo agud maulamanko kon paiwan indong pagtoo, tungud nga indiako ron mapabutang; ay basi kon gindaug kamoni Satanas kag masayang lang amun kabudlay sapagtodlo kanindo.

6 Sa dadi nakabalik run digi si Timoteo alindian kanindo. Mayad nga barita anang darakanamun. Nagsogid tana nga indong pagtoosa Dios marigun pa ra gid kag nagairigogmaankamo sa isara kag isara. Ginsogidan na ra kaminga pirming mayad indong pagdumdum kana-mun kag naidlaw kamo kanamun pario nga kaminaidlaw ra kanindo. 7 Gani mga kabogto, bisandoro angmga kalisud nga amun ginaantos, nalili-pay kami kanindo kag amun nabaritaan parti saindong pagtoo nagpabaskug 8 kag nagpapagsikkanamun, ay naulaman namun nga indong pag-too sa Ginoo marigun pa ra gid. 9 Paiwan kamirun lang kabay makapasalamat sa Dios sa kalipaynga anang gintaw kanamun tungud sa indongpagtoo? 10 Adlaw-gabi nagapangamoyo kami gidnga kabay pa nga magkirita kita ruman agudmakatodlo kami pa kanindo paramadogangan pagid kon ano ang kolang sa indong pagtoo.

11 Kabay pa nga tawan kami ra gid kaigayonanang Dios nga atun Tatay kag ni Ginoong Jesusnga makaayan kami dian kanindo. 12 Kabay pa

1 Tesalonica 3:13 262 1 Tesalonica 5:6nga boligan kamo gid ang Ginoo nga magdo-gang pa gid indong pagigogma sa isara kag isarakag sa tanan nga tao pario amun pagigogmakanindo. 13 Sa toladia nga paagi mapaparigunna indong mga tagiposoon, kag maging ara kamokasawayan kag matarung sa panulung atun Diosnga Amay sa adlaw nga si Ginoong Jesusmagbalikdigi kaiban ang tanan nga anang mga pinili.

4Ang Kaboi nga Gosto ang Dios

1Karon,mga kabogto, gintodloannamunkamokon paiwan magkaboi sono sa gosto ang Dios,kag maman da gani indong ginaimo. Piro gina-pangabay namun kamo tungud nga may awtori-dad kami nga alin kay Ginoong Jesus nga dogan-gan nindo pa gid imo ang toladan. 2Ay naulamannindo amun mga ginsogo kanindo nga alin kayGinoong Jesus. 3 Gosto ang Dios nga indongkaboi limpyo. Gani indi kamo magpakigolid sabukun indong asawa. 4Kamo nga mga lalaki, konmagpangasawa kamo, magpangasawa sa diosnonnga paagi kag imoon nindo nga ara ambalunang mga tao. 5 Indi kamo basta magsonodsa indong lawasnun nga mga baratyagun parioanang ginaimo ang mga tao nga ara nagatoo saDios, 6 agud indi nindo pagdaug-daugun indongkapario pario sa pagpanginbabai sa anang asawa.Ay ginkonan namun kamo ron nga lagi ang onakag nagpaandam kami gid nga ang nagaimo angmga toladan sisilotan ang Ginoo. 7 Ay ginlowaskita ang Dios agudmaging limpyo atun kaboi, kagbukun sa pagimo ang marisna. 8 Kon may diankanindo nga indimagsonod sa akunmga panodlonga dia, bukun akun panodlo anang ginasikwaykondi anang panodlo ang Dios nga maman ragani ang nagataw kanindo anang Ispirito ngamatarung.

9 Karon, kon parti sa pagirigogmaan bilangmagkarabogto kay Cristo, indi run kinanglan ngasolatan namun kamo pa, ay ang Dios mismoang nagtodlo kanindo ngamagirigogmaan kamo.10 Kag maman da gani indong ginaimo sa tanannga mga kabogto kay Cristo dian sa bilog ngaMacedonia. Piro ginapangabay namun kamo ngadogangan nindo pa gid indong pagirigogmaan.11 Imoratan nindo ang malinung nga kaboi. Ganiindi nindo pagpasilabutan anang kaboi ang ibakondi pario amun koon anay, ang kada isarakanindo dapat magasikaso anang kaogalingunnga obra. 12 Kon toladan indong imoon, indi

kinanglan nga magsarig kamo sa iba para saindong pangaboian, kag taodon kamo ra angmgabukun tomoloo.

Parti sa Anang Pagbalik ang Ginoo13 Mga kabogto, gosto namun nga maulaman

nindo ang matood parti sa mga nagkarapatay,agud indi kamo magpangasubu pario sa iba ngaara gid paglaum. 14 Kita nagapati nga si Jesusnapatay kag nabanaw. Gani nagapati kita ra ngatoladan ra ang matatabo sa mga nagkarapataynga nagatoo kanana. Pagbalik digi ni Jesus,patabidun sanda ang Dios kanana.

15Ginasogid namun kanindo ang sono sa anangpanodlo mismo ang Ginoo: nga kita nga mgaboi pa sa anang pagbalik ang Ginoo indi magonasa mga nagkarapatay. 16 Sa adlaw nga datoang Ginoo mismo magakunsad alin sa langit nganagamando. Mababatian ta anang tawag angmanogdomara nga angil kag anang tonog anangtrompita ang Dios. Kag ang tanan nga nagkara-patay nga nagatoo kay Cristo banawon anay.17 Pagkatapos, kita nga mga boi pa sa mga orasnga dato golpi nga daraun kaiban kananda samga panganod agud solang-solangun ang Ginoosa ibabaw. Kag makakaiban ta run ang Ginoo astakon sano. 18 Gani pabaskugun nindo kag lipayunang isara kag isara paagi sa mga panodlo nga dia.

5Magpriparar kamo sa anang Pagbalik ang Ginoo

1 Mga kabogto, kon parti sa kon sano mataboang mga tagna nga dia indi run kinanglan ngasolatan kamo pa. 2 Tungud nga naulaman nindoron da nga anang pagabot ang Ginoo magapario-pario sa anang pagabot ang takawan, ay ara maymakaulam kon sano. 3 Dia matatabo kon angmga tao nga ara nagatoo magkoon, “Malinungang tanan kag ara taragaman.” Garing pario sapagpasakit ang babai nga irimataun, golpi langnga magaabot kananda ang kalaglagan, kag aragid may makapalagyaw kananda. 4 Piro kamotana mga kabogto, ara nadulumi sa mga bagaynga dia ay dian kanindo ang kamatoodan. Ganikon magabot ang Ginoo indi kamo magolpianpario ang ginabotan kamo ang takawan. 5 Aykita tanan nasanagan run parti sa kamatoodan.Para kanatun bukun run madulum. 6 Gani indikita dapat magpapario sa iba nga midyo nagaka-torog pirmi ay nagapabayabaya sanda magimo

1 Tesalonica 5:7 263 1 Tesalonica 5:28ang mayad, kondi magbantay kita kag indi mag-pakalingat sa mga butang nga bukun mayad.7 Indi kitamagpapario samga tao nga nadulumannga ara nagabantay. Sigi lang andang karatorogkag paralingin. 8 Piro tungud nga kita tananasanagan run, magandam kita nga indi kitamagpakalingat sa mga butang nga bukun mayad.Imoon ta nga panagang sa kaaway atun pagtoosa Dios kag atun pagigogma sa iba. Kag atunpaglaum nga lowasun kita ang Dios imoon ta ngaatun pinakataming sa olo. 9 Ay ara kita pagpiliaang Dios para silotan kondi agud malowas kitasa silot nga dato paagi kay Jesu-Cristo nga atunGinoo. 10 Napatay tana para kanatun agud bisankita patay run okon boi pa sa anang pagabot, ma-gakaboi kita nga kaiban kanana. 11 Gani magpa-dayon kamo nga magpabaskug kag magparigunsa isara kag isara, pario indong ginaimo dadi.

Kataposan nga mga Paglaygay kag mga Pagpan-gomosta

12 Karon, mga kabogto, nagapakitloy kamikanindo nga taodon nindo ang mga tao nganagapangabudlay dian kanindo. Ginpili sandaang Dios nga magtoytoy kag magtodlo kanindo.13 Gani taodon nindo sanda gid kag igogmauntungud sa andang obra. Magkaraiban kamo ngamay mayad nga rilasyon sa isara kag isara.

14 Nagapangabay kami ra kanindo nga paan-daman nindo ang mga tamad. Pabaskugun nindoang mga mainadlukun kag boligan ang mgamaroya sa andang pagtoo. Kag maging map-inasinsyaun kamo sa tanan. 15 Ayaw nindo pag-balusi malain ang ginimo kanindo nga malain,kondi imoratan nindo pirmi nga magimo angmayad sa isara kag isara kag sa tanan nga mgatao. 16-18 Tungud nga kamo kay Cristo Jesus,gosto ang Dios nga kamomagkalipay pirmi, mag-pangamoyo sa tanan nga oras, kagmagpasalamatbisan paiwan indong kaimtangan.

19 Indi nindo pagpugungan anang ginaimo angIspirito Santo; 20 kag indi nindo ibali ara anangginapaambal. 21 Piro dapat osisaun nindo angtanan kon alin sa Dios matood okon bukun. Tip-igan nindo ang mayad, 22 kag likawan nindo angtanan nga malain.

23Kabay pa nga ang Dios nga nagataw kanatunang kalinung maglimpyo gid indong kaboi agudara run gid may makita nga sala kanindo, kagkabay pa nga tipigan na kamo nga ara kasawayansa indong bilog nga pagkataosa indong ispirito,

kalag, kag lawasagud pagabot ni Jesu-Cristo ngaatun Ginoo ara may masaway kanindo. 24 AngDios nga nagpili kanatun nga maging anang mgabata masasarigan, gani naulaman namun ngaimoon na gid amun ginakoon nga dia.

25Mga kabogto, ipangamoyo nindo kami ra.26 Komosta run lang sa tanan ta nga mga

kabogto dian ang pangomosta nga tuduk sa in-dong tagiposoon.

27Nagasogo ako kanindo sa aran ang Ginoo ngabasaunnindo gid ang solat nga dia sa tanan ta ngamga kabogto dian.

28Kabay pa nga kaloyan kamo ra ni Jesu-Cristonga atun Ginoo.

2 Tesalonica 1:1 264 2 Tesalonica 2:10

Anang Ikarwang Solat ni Pablo saMga Taga-Tesalonica

1 Kami nanday Pablo, Silas, kag Timoteo naga-pangomosta kanindo nga mga tomoloo dian saTesalonica, kamo nga sa atun Dios nga Amay kagkay Jesu-Cristo nga atun Ginoo.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo ra ang Dios ngaAmay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayad raindong kaimtangan.

Si Cristo Magabalik kag Magaukum3 Mga kabogto kay Cristo, indi maimo nga

indi kami pirmi magpasalamat sa Dios tungudkanindo. Kag dapat ra gid nga magpasalamatkami pirmi kanana, ay nagadogang pa gid indongpagtoo kay Cristo kag indong pagigogma sa is-ara kag isara. 4 Gani ginapabogal namun kamonga mayad sa mga tomoloo sa iba-ibang mgalogar. Ginasogid namun kananda nga miski anopa nga pagingabot kag kalisud indong ginaagianginaagoanta nindo lang kag nagapadayon kamopa ra gid sa indong pagtoo.

5Dia nagapamatood lang nga matarung anangpagukumangDios, tungudnga angmga pagantosnga indong ginaagian para sa anang ginariangamitun na nga pamatood nga kamo bagay ragid nga magsulud sa anang ginarian. 6 Ay konano ang matarung maman ra gid anang imoonang Dios. Paantoson na ang mga nagapaantoskanindo. 7 Kag kamo nga nagaarantos pap-awayun na kaiban kanamun. Matatabo dia saanang pagbalik ni Ginoong Jesus nga magaalin salangit nga kaiban anang gamanan nga mga angil.8Sa anang palibotmay nagadabadaba nga kalayo,kag silotan na ang mga tao nga ara nagakilala saDios kag ara nagasonod saMayad nga Barita partisa atunGinoong Jesus. 9Madodora sanda asta konsano, ay mapapabulag sanda sa Ginoo kag indinanda gidmakita anangmakatiringala nga gaum.10Dia matatabo sa adlaw nga ang Ginoo magabotkag dayawon tana anang mga pinili. Dia araiba kondi ang tanan nga nagtoo kanana. Kamomaging kaiban nanda ra, ay kamo nagtoo ra saanang ambal ang Dios nga amun ginwali kanindo.

11 Maman dan ang kabangdanan nga naga-pangamoyo kami pirmi para kanindo. Gina-pangabay namun sa Dios nga boligan na kamonga magkaboi nga bagay sa anang mga tinawag.

Kabay pa nga paagi sa anang gaum maimo nindoang tanan nga kaarayadan nga gosto nindo ngaimoon tungud sa indong pagtoo. 12 Ay sa tola-dia nga paagi matawan nindo kadayawan atunGinoong Jesus, kag kamo dayawon na ra. Diamatatabo tungud lang sa anang kalooy atun Dioskag ni Ginoong Jesu-Cristo.

2Mga Butang nga Matatabo Bago Magabot ang

Ginoo1 Karon mga kabogto, kon parti sa anang

pagbalik atun Ginoong Jesu-Cristo kag sa atunpagtiripon kanana, nagapakitloy kami kanindo2 nga indi kamo nga lagi magpalibug okon mag-pataranta tungud sa mga tao nga nagakoon ngaang Ginoo kono nakabalik run. Miski magkoonsanda nga toladato anang ginambal ang Ispiritokananda, okon bisan magkoon sanda nga naba-tian nanda, okon nabasa kono sa amun solat, indikamo gid magpati. 3 Indi kamo gid magpalokokananda bisan ano pa andang iambal. Tungudnga bago magabot ang Ginoo, ang mga tao ma-gakontra anay nga mayad sa Dios kag magaabotang tao nga sowail nga nakadistino ron nga ipilaksa impyirno. 4 Magakontra tana sa tanan ngaginasimba kag ginakabig ang mga tao nga dios.Kakabigun na nga tana labaw sa tanan nga gina-pakadios, kag magapongko tana sa sulud anangtimplo ang Dios kag magakoon tana nga tana angDios.

5 Kabay ginsogidan ko kamo ron nga lagi partisa mga butang nga dia ang kita magkaraibanpa dian. 6 Kag naulaman nindo kon ano angnagapugung pa dadi sa anang pagabot ang taonga dia, gani ara tana pa kaabot. Piro magaabottana ra gid kon anang oras run. 7 Matood ngadadi may mga nagakontra run sa Dios, piro konano gid anang imoon ang tao nga dato nga sowailara pa naulami dadi. Kag kon ano man anangimoon indi ra matabo mintras ara pa ginabulaang Dios ang nagapugung kanana. 8 Pagkabuul,bago tana pa magalantad. Piro pagabot ni Gi-noong Jesus papatayun na ang sowail nga dianga tao. Paagi sa anang uyup lang, dora tananga lagi. 9 Kon maglantad run ang tao nga dianga sowail, gagamitun na anang gaumni Satanas.Magaimo tana ang tanan nga klasi nga milagrokagmga katiringalaan ngamidyo alin sa Dios pirobukun, 10 kag gamitun na ang tanan nga klasinga pagpandaya sa mga tao nga nakadistino ron

2 Tesalonica 2:11 265 2 Tesalonica 3:17nga ipilak sa impyirno. Toladan andang madan-gatan tungud nga indi sanda magbaton kag arananda pagpakamaala ang kamatoodan nga ma-man andan ang makalowas kananda. 11Gani gin-pabayanan sanda run lang ang Dios nga dayaunagud magpati sanda sa botig, 12 agud masilotanang tanan nga nagasikway ang kamatoodan kagnagakalipay sa pagpakasala.

Ginpili Kamo agud Malibri sa Silot13 Mga kabogto, nagapasalamat kami pirmi sa

Ginoo tungud kanindo nga mga pinalangga angGinoo. Kag dapat kami magpasalamat kananatungud nga kamo ginpili run nga lagi ang Diosagud malibri kamo sa paraaboton nga silot. Gin-lowas na kamo paagi sa anang gaum ang IspiritoSanto nga nagalimpyo indong kaboi kag paagi saindong pagtoo sa kamatoodan. 14Kamo gintawagang Dios paagi sa Mayad nga Barita nga amunginsogid kanindo. Kag gintawag na kamo agudmakairug kamo sa anang mataas nga katung-danan atun Ginoong Jesu-Cristo. 15 Gani mgakabogto, magpakarigun kamo kag uputi nindonga mayad amun mga gintodlo ang dian kami pakanindo, pati ang mga butang nga amun ginsam-bit sa amun solat kanindo.

16-17 Kabay pa nga atun Ginoong Jesu-Cristomismo kag atun Dios nga Amay maman angmaglipay kag magpabaskug kanindo agud pirm-ing mayad indong ginaimo kag ginaambal. Gi-napalangga kita ang Dios, kag tungud sa anangkalooy kanatun ginapabaskug na kita kag ginali-pay asta sa ara kataposan, ay gintawan na kitapaglaum nga masarigan.

3Ipangamoyo Nindo Kami ra

1Karon, mga kabogto, ipangamoyo nindo kamira nga anang ambal ang Ginoomapalapnag sa ibapa nga mga logar kag batonon ang mga tao ngamay pagpasalamat sa Dios pario indong ginimodian. 2 Ipangamoyo nindo ra nga ilikaw kami raang Dios samgamalain ngamga tao. Tungud ngamay mga tao ra nga ara nagatoo sa Dios.

3 Piro ang Ginoo masasarigan. Tana ang mag-apapagun kag magaapin kanindo agud indi kamomaiwan ni Satanas. 4Tungud sa Ginoo, nagasarigkami nga ginaimo nindo kag padayon nga imoonamun mga ginasogo kanindo.

5 Kabay pa nga boligan kamo ang Ginoo ngamaisip nindo pirmi anang gogma ang Dios kaganang pagkamainantoson ni Cristo.

Parti sa mga Tamad6 Mga kabogto, sono sa awtoridad nga gintaw

kanamun ni Ginoong Jesu-Cristo, kami nagasogokanindo nga indi kamo magsari tabid-tabid saatun mga kabogto kay Cristo nga tamad kag aranagasonod sa mga panodlo nga amun gintodlokanindo. 7 Naulaman nindo ra nga dapat nindonga wadun amun ginimo. Ara kami nagtinamadang kami dian pa kanindo. 8 Ara kami nagba-ton pagkaun kanindo nga ara namun pagbayadi.Adlaw-gabi nagpanikasug kami sa pagobra agudara may malisudan kanindo sa pagsagod kana-mun. 9 Ginimo namun ang toladato, bukun ngamakon ara kami rason nga magpangayo boligkanindo para sa amun mga kinanglan, kondigosto namun nga magtaw alimbawa kanindoagud wadun nindo. 10 Ang kami gani kaibannindo pa dian, nagkoon kami kanindo nga angbisan sino nga indi magobra, indi pagpakaunun.

11 Dia ginaolit namun ruman tungud nganakabarita kami nga may mga dian kanindo ngamga tamad nga ara ibang ginaimo kondi angmagpasilabut sa anang ginaimo ang iba. 12 Ganisono sa awtoridad nga gintaw kanamun ni Gi-noong Jesu-Cristo, ginapaandaman namun angmga tamad nga dan ngamagpangita andang kao-galingun nga pangaboian kag indi magpanggoloanang kaboi ang iba.

13 Kag kamo tana, mga kabogto, indi kamomagkataka nga magimo ang mayad. 14 Kon maydian nga indi magtoman sa amun ginakoon digisa solat nga dia, tandai nindo kon sino kag indikamo magsari tabid-tabid kanana, agud maula-man na nga bukun tama anang ginaimo. 15 Piroayaw nindo ra pagbilanga tana nga kaaway, kondipadumdumun nindo tana bilang kabogto kayCristo.

Pamilinbilin16 Kabay pa nga ang Ginoo nga ginaalinan

ang kalinung maman gid ang magtaw kalinungkanindo sa tanan nga oras abir kon ano indongkaimtangan. Kag kabaypanga agobayanna kamotanan.

17Agud maulaman nindo nga ang solat nga diakanakun gid nagalin, ako ron mismo nga si Pabloang nagasolat digi sa kataposan. Toladia akunpanolat sa tanan ko nga mga solat.

2 Tesalonica 3:18 266 2 Tesalonica 3:1818Kabay pa nga kaloyan kamo ra ni Jesu-Cristo

nga atun Ginoo.

1 Timoteo 1:1 267 1 Timoteo 1:20

Anang Primiro nga Solat ni Pablokay

Timoteo1 Ako si Pablo nga apostol ni Cristo Jesus sono

sa anang sogo ang Dios nga atun Manlolowas kagni Cristo Jesus nga nagataw paglaum kanatun.2 Nagapangomosta ako kanimo, Timoteo, bilangakun matood nga bata sa pagtoo. Kabay pa ngakaloyan ka ra gid ang Dios nga Amay kag niCristo Jesus nga atun Ginoo nga mayad ra imongkaimtangan.

Paputun ang mga Nagatodlo ang Sala nga mgaPanodlo

3 Gosto ko nga kon maimo dian kaw lang anaysa Efeso. Kabay maman dia akun pangabay kan-imo dato anay ang nagapaayan ako saMacedonia.Ay may mga tao dian nga sala andang ginatodlokag kinanglan nga paputun. 4 Konon mo sandanga bayaan nanda run andang ginapatian ngabasi lang gid sa mga sogid-sogid ang mga malampati angmgamalawigngamgapagsoysoy andangmga lai nga ginalinan. Maman dan ang kabang-danan kon basi nagakorontraan angmga tao. Kagang mga butang nga dan indi gid makabolig agudmaulaman nanda anang kabubutun ang Dios.Anang kabubutun tana ang Dios maulaman talang paagi sa pagtoo. 5Anang katoyoan akun sogonga dia kananda ara iba kondi agud magirigog-maan sanda sa isara kag isara. Kag makairigog-maan sanda kon limpyo andang tagiposoon kagkonsinsya kag sinsiro andang pagtoo. Kinanglanra nga kon ano andang naulaman nga tama ma-man andang sonodon. Kag kinanglan nga sinsiroandang pagtoo. 6 Ang iba dian nagtalikod ronsa mga panodlo nga dia kag nagadiriskosyon ronang ara polos. 7 Gosto nanda nga maging mgamanogtodlo anang Kasogoan ang Dios, piro arasanda gani kalibotan kon ano andang ginaambalokon ginaparugus nga patian.

8 Naulaman ta nga ang Kasogoan mayad konosto ang paggamit. 9 Dapat ta nga dumdumunnga ang Kasogoan ara pagimoa para sa mga taonga mayad, kondi ginimo para sa mga tao ngasotil, sa mga maturugas ang olo, sa mga taonga indi magkilala sa Dios kag sa mga naga-pakasala, sa mga tao nga bukun diosnon kag

ara may ginakilala nga balaan, sa mga nagap-atay andang tatay okon nanay, kag sa nagapatayandang isigkatao, 10 sa mga nagaolid sa bukunandang asawa, sa mga nagaoroasawa sa andangkapario nga lalaki, sa mga nagapangkidnap, samga botigun, sa mga tao nga nagasompa bisanbukun matood, kag sa miski sino nga nagakontrasa osto nga panodlo 11 sono sa Mayad nga Barita,ang Mayad nga Barita parti sa makagagaum kagmalipayun nga Dios nga ginpiar kanakun ngaitodlo sa mga tao.

Salamat sa Dios sa anang Kalooy12 Nagapasalamat ako kay Cristo Jesus nga

atun Ginoo nga nagtaw kanakun kabaskug sapagpangabudlay para kanana. Nagapasalamatako kanana ay ginkabig na ako nga masarigan,gani ginpili na ako nga magsirbi kanana, 13 bisanmatood nga ang ona nagambal ako malain kon-tra kanana. Loas pa dian giningabot ko kagginpakauyan ang mga nagtoo kanana. Piroginkaloyan ako ra ang Dios, ay dato anay araako pa nagatoo, gani ara ako gid kaulam konano akun ginaimo. 14 Doro gid anang kalooyang Ginoo kanakun kag gintawan na ako pagtookag pagigogma, nga naging atun tungud nga kitakay Cristo Jesus ron. 15 Akun iambal nga diamatood gid tana kag dapat gid nga batonon kagtooan ang tanan: si Cristo Jesus nagayan digisa kalibotan agud lowasun ang mga makasasala.Kag naulaman ko nga ako gid ang makasasala satanan. 16 Piro ginkaloyan ako agud mapakita niCristo Jesus anang pagkamabinatasun, nga aramakasasala nga indi mapatawad. Anang ginimonga dia ni Cristo kanakun nagasirbi nga alim-bawa sa iba nga magatoo kanana kag magabatonang kaboi nga ara kataposan. 17 Kabay pa ngapadungugan kag dayawon pirmi ang Ari nga arakataposan kag ara kamatayun. Indi tana makitaang tao kag tana lang ang Dios.

18 Timoteo, ginakabig ko ikaw nga akun bata,gani maman dia akun bilin kanimo. Dumdumaanang mga ginambal ang mga propita dato anayparti kanimo, kag paagi doto makabatok kawgid sa mga nagakontra sa kamatoodan. 19 Tipigiimong pagtoo kag sigoroa nga imong konsin-sya pirming limpyo. Ang iba ara nagpamati saandang konsinsya, gani nadora andang pagtoo20 pario kay Himeneo kag kay Alejandro. Dianga mga tao ginintriga ko ron kay Satanas agud

1 Timoteo 2:1 268 1 Timoteo 3:15maulaman nanda nga bukunmayad ang nagaam-bal malain kontra sa Dios.

2Parti sa Pagsimba

1 Karon, ona sa tanan, nagapangabay akokanindo nga ipangamoyo nindo ang tanan ngamga tao. Daraun nindo sa Dios indong mgapangabay para kananda nga may pagpasalamat.2 Ipangamoyo nindo ang mga ari kag ang tanannga may mataas nga katungdanan sa gobyirnoagud nga maging mataway atun pagpangaboikag libri kita sa pagsonod sa Dios sa osto ngapagginawi. 3Mayad dia nga imoon kag malilipayang Dios nga atun Manlolowas. 4Ay gosto na ngaang tanan nga tao malowas kag makaulam angkamatoodan. 5Ay may sangka Dios lang kag maysangkamanogpatunga sa Dios kag samga tao. Diaara iba kondi ang tao nga si Cristo Jesus. 6 Tanaang nagtaw anang kaboi agud toboson ang tanannga mga tao. Maman dia ang nagapamatoodnga gosto ang Dios nga lowasun ang tanan ngamga tao, kag dia ginpakita na sa oras nga ananggintaning. 7Gani ginpadara na ako bilang apostolkag manogtodlo sa mga bukun Judio, agud iwaliko ang parti sa pagtoo kag kamatoodan. Naga-sogid ako ang minatood kanindo. Ara ako gidtana nagabotig.

8 Gosto ko andan nga ang mga lalaki sa bisandiin nga logar magpangamoyo nga nagaalsa an-dang mga alima nga may limpyo nga tagiposoonkag ara gid kasilag okon pagsoromaran sa bisankino.

9Kon parti samga babai, gosto ko ngamaglam-bong sanda ang osto kag bukun maraway konsulungun. Dapat kon nagapasadya sanda bukunnga sa pagpangopior nga nagasorobra run, okonsa paggamit ang mga alaas nga bolawan okonpirlas, okon sa pagsoksok ang maralun gid ngamga lambong, 10 kondi paagi sa mayad nga mgainimoan nga bagay makita sa mga babai nganagakoon nga sanda nagatoo sa Dios. 11 Kag konmay nagatodlo, ang mga babai dapat magpamatilang kag magpaubus. 12 Ara ako nagatogot samga babai nga magtodlo okon magdomara samga lalaki. Kinanglan magipus sanda lang. 13 Ayona nga ginimo si Adan kag bago si Eva. 14 Kagbukun si Adan ang ginloko ni Satanas, kondi angbabai nga si Eva, kag maman dayon ang naglapasanang sogo ang Dios. 15 Piro ang mga babaimalowas sa silot nga paraaboton paagi sa andang

pagpaminata, kon sanda magpadayon sa pagtoo,sa pagigogma, sa pagkadiosnon, kag sa osto ngapagginawi.

3Ang mga Manogdomara sa Simbaan

1 Matood manda ang ginakoon nga kon maydian nga naliag nga maging manogdomara samga tomoloo sa Dios, mayad nga katungdanananang ginaandum. 2 Kinanglan ang manogdo-mara sa mga tomoloo lalaki nga ara kasawayan,saka bilog lang anang asawa, antigo magpu-gung anang kaogalingun, may mayad nga dispo-sisyon, taraodon, mainamomaun sa nagadarayonsa anang balay, kag mayad magtodlo. 3 Dapatbukun tana manogpalingin kag bukun mapintas,kondi malolo kag ara nagapangaway. Kinanglanbukun tana ra akug sa koarta. 4 Kon parti saanang panimalay, dapat mayad tana magdomara,kag ginataod kag ginatoman anang mga bata.5 Ay paiwan anang pagdomara ang mga tomolookon indi tana gani kaulam magdomara anangkaogalingun nga pamilya? 6 Indi ra maimo ngatana bago lang nga nagatoo, ay basi kon mag-pabogal tana kag kondinarun tana pario kay Sa-tanas. 7Kinanglan ra nga ginataod tana bisan angmga tao nga ara nagatoo sa Dios agud indi tanamauyan kag maolog sa anang siud ni Satanas.

Ang mga Manogbolig sa Simbaan8 Kon parti ra sa mga manogbolig sa mga

tomoloo, dapat ginataod sanda, masasariganandang ambal, bukun parainum, bukun akug,9marigun andang pagtoo, kag ara gid nagapang-doadoa sa kamatoodan nga ginsogid run ang Dioskanatun. 10 Dapat osisaun gid anay andang ogalikag kon ara kasawayan nga makita kananda bagosanda pasirbiun. 11Andang asawa dapat ginataodra, kag ara nagaintra sa kotso-kotso, kaulammag-pugung andang kaogalingun, kag masarigan satanan nga butang. 12Dapat sakabilog lang anangasawa ang mga manogbolig sa mga tomoloo kagmayad sanda ra magdomara sa andang mga batakag sa andang bilog nga panimalay. 13 Ang mgamanogbolig nga osto andang pagsirbi ginataodang mga tao kag ara ginaadluki nga magambalparti sa andang pagtoo kay Cristo Jesus.

Ang Sangka Butang nga Makatiringala14 Nagaplano ako nga magayan dian sa labing

madali agud magpakigkita kanimo. Piro ginaso-lat ko pa ra gid ang mga butang nga dia, 15 agud

1 Timoteo 3:16 269 1 Timoteo 5:8konmaatraso ako, maulamanmo ron kon paiwanmagginawi angmga tomoloo saDios bilang anangpamilya. Kita nga mga tomoloo maman anangiglesia ang Dios nga boi nga anang ginasarigannga magawid kag magapin ang kamatoodan samga nagakontra. 16 Ara doda nga makatiringalagid matood ang mga kamatoodan atun riliyon:Tana nagpakita digi bilang tao,Ang Ispirito Santo nagpamatood nga tana

matarung,Nakita tana ang mga angil,Ginwali sa kalibotan,Gintooan ang mga tao,Kag gindara pabalik sa langit.

4Ang Botigun nga mga Manogtodlo

1Maatag anang koon ang Ispirito Santo nga saoring mga adlaw ang iba magatalikod sa andangpagtoo sa Dios. Magapati sanda sa anang panodloang botigun kag malain nga mga ispirito. 2 Dianga mga panodlo alin sa mga tao nga manlolokokag botigun, kag ara run konsinsya tungud ngakontrolado sanda run ni Satanas. 3 Ginatodlonanda nga malain ang magpangasawa, kag maymga pagkaun pa nga andang ginabawal. Piroang mga karaunun nga dia ginimo ang Dios agudkaunun nga may pagpasalamat ang mga nagatookag nakaulam gid ang kamatoodan. 4 Ang tanannga ginimo ang Dios mayad. Gani ara butang ngadapat dilian kon ginabaton nga may pagpasala-mat. 5Tungudnga dan ginalimpyopaagi sa anangambal ang Dios kag sa pangamoyo.

Ang Mayad nga Sorogoon ni Cristo Jesus6Kon angmga butang nga dia itodlomo sa atun

mga kabogto dian, mabibilang kaw nga mayadgid nga sorogoon ni Cristo Jesus. Kag mintrasnagatodlo kaw kananda ikaw mismo nagasagodra imong kaogalingun paagi sa mga kamatoodannga nagataw pagtoo, kag paagi sa matood ngapanodlo nga imong ginasonod. 7 Piro likawiang mga panodlo nga bukun alin sa Dios kagginimo-imo lang gid ang mga tao. Anadun moimong kaogalingun sa diosnon nga kaboi. 8Maypolos ang pagirsisio ang lawas piro mas impor-tanti pa gid kon anadun ta atun kaogalingun saispiritoanun nga mga butang, tungud nga kontoladia atun imoon, ang Dios may pangako ngamay pakinabang kita sa atun kaboi dadi kag saparaaboton. 9 Dia matood kag dapat patiun kagtooan gid. 10Maman dia nga nagapanikasug kita

kag nagaimorat gid nga magtodlo sa mga tao,tungud nga nagasarig kita sa Dios nga boi ngamaman anang Manlolowas ang tanan nga mgatao, kag labi run gid ang mga nagatoo.

11 Itodlo mo kag ipatoman mo ra ang mgabutang nga dia. 12 Indi kaw magtaw logar ngaikayan kaw tungud nga bataun ka pa, kondimagimorat kaw nga maging alimbawa sa mganagatoo kay Cristo: sa pagambal, pagogali, pagi-gogma, pagtoo, kag limpyo nga kaboi. 13Mintrasara ako pa dian, gamita imong tyimpo sa pag-basa ang Kasolatan sa mga tao, sa pagwali, kagsa pagtodlo. 14 Indi mo ra pagpabayanan angabilidad nga gintaw kanimo ang Ispirito Santosono sa gintagna ang mga manogdomara sa sim-baan pagtongtong nanda andang alima kanimo.15 Imoon mo pirmi ang mga butang nga diaagud nga imong pagoswag makikita ang tanan.16 Andaman mo imong kaogalingun nga kaboipati imong ginatodlo. Padayonon mo imongpagimo dia agud malowas kaw pati ang mganagaparamati kanimo.

5Ang mga Risponsibilidad sa mga Nagatoo sa Dios

1 Indi mo pagambalan ang masakit ang mgamalam nga lalaki kondi laygayan mo nga parioimong tatay. Kag ang mga bataun pa pario kan-imo tratarun mo nga pario imong mga kabogto,2 ang mga malam nga babai pario imong nanay,kag angmga daraga tratarunmo nga pario imongkabogto nga dapat ara gid ambalun ang mga taokanimo.

3Taodon mo kag boligan ang mga balo nga ararun gid may ginasarigan. 4 Piro kon ang balomaymga bata okonmga apo, dia sanda ang dapatmagasikaso kanana. Ay kon sanda diosnon ma-tood, primiro nanda nga obligasyon ang pagbaluskag pagasikaso sa andangmga ginikanan kagmgaolang. Ay dia nagataw kalipay sa Dios. 5 Angbabai nga balo nga ara run gid may ginasari-gan nagasarig run lang gid sa Dios. Adlaw-gabinagapangamoyo tana kag nagapangayo bolig saDios. 6 Piro ang balo nga babai nga nagapagostosa kalibotanun nga pagpangalipay patay run sapanulung ang Dios bisan boi tana pa. 7 Ipatomanmo sa mga tomoloo ang mga butang nga diaagud indi sanda mapoyan. 8 Ang bisan sino ngatomoloo nga ara nagaasikaso sa anang paryinti,labi run gid sa anang pamilya, nagapakilala nga

1 Timoteo 5:9 270 1 Timoteo 6:8ara tana pagtoo, kagmasmalain tana pa kaysa taonga bukun tomoloo.

9 Dapat boligan nindo ang mga balo nga babainga 60 ka toig andang idad paibabaw, ara nag-panginlalaki, 10 kilala nga mayad andang mgainimoan, mayad andang pagatipan sa andangmga bata, mainamomaun sa mga tao nga aradarayonan, nagsirbi sa mga tomoloo, nagbolig samga nalisudan, kag matandus magimo ang miskiano nga butang para sa kaarayadan.

11 Piro ang mga balo nga bataun pa indi nindopagigapil. Ay kon magabot andang gosto ngamagpaasawa ruman, dan mapapabayanan nandarun ang pagsirbi kay Cristo. 12 Gani magakasalasanda, tungud nga ibali ara nanda andang pan-gako nga masirbi run lang kay Cristo. 13 Loasdian magatamad ang mga balo nga bataun pakag magasari lang ayan sa mga kabalayan. Kagang marimo pa gid tana, magasari sanda kotso-kotso kag magapasilabut sa iba, kag magairis-torian ang mga butang nga indi dapat istorian.14Gani kon kanakun lang, kon toladia ra lang angmatabo, mas mayad pa nga ang mga balo ngadia nga bataun pa magoman run lang paasawa,magpamata, kag asikasoon andang pamilya, agudnga ara ambalun ang mga tao nga nagakontrakanatun. 15 Nagakoon ako toladia tungud ngamay iba nga mga balo nga nagparayu run ganikag si Satanas run andang ginasonod. 16Konmaybabai nga tomoloo nga may mga paryinti ngabalo, dapat tana run lang ang magasikaso agudindi run mabugatan ang simbaan sa pagsagodkananda. Ta kondi makaasikaso ang simbaan angmga balo nga ara run gid may ginasarigan.

17Kon parti samga nagadomara ngamayad an-dang pagdomara sa mga tomoloo, dapat soildoanang osto, labi run gid kon sanda nagapangabud-lay sa pagwali kag pagtodlo. 18 Ay makon angKasolatan, “Indimo pagbosalan ang bakamintrasginagamit sa paglinas,” agud makakaun ra. Kagmakon pa, “Ang manogobra dapat tawan anangsool.” 19 Indi pagsapaka ang mga bintang kontrasa mga manogdomara, loas kon may darwa okontatlo ka tistigo nga nagapamatood. 20 Piro sab-dunga sa atobangan ang mga tomoloo ang mgatao nga nagasari pakasala agud adlukan ang ibanga magimo ang sala.

21 Sa atobangan ang Dios kag ni Cristo Jesuskag anang mga angil ginabilin ko gid kanimonga tomanun mo gid ang mga sogo nga dia nga

ara kaw may ginapaboran. Kinanglan gid ngasa tanan imong ginaimo parario imong pagtratarsa tanan. 22 Indi kaw magbasta-basta tongtongimong alima sa bisan kino para magtaw aw-toridad nga magdomara sa mga tomoloo, kondimagandam kaw nga indi kaw maomid sa anangmga sala ang iba. Dapat ara isaway kanimo samgabutang nga dia.

23 Tungud nga pirmi kaw lang nga naga-masakit, loas sa tobig, maginum kaw ra maistannga bino para sa imong tian.

24 May mga tao nga bisan ara sanda pa mas-intinsyai naulaman runnga lagi andang sala. Piroang iba tana sa ori run langmaulaman. 25Toladanra ang natatabo kon mayad atun ginaimo. Maymga ginaimo kita nga mayad nga naulaman ngalagi, kag may dian ra nga indi nga lagi maulamanpiro sa ori mauulaman ra gid.

61 Kon parti sa mga tomoloo nga oripun, dapat

taodon nanda andang mga agalun, agud ngaara may magpakalain sa Dios kag sa atun mgapanodlo. 2 Kag kon andang agalun tomoloo ra,indi dapat nga pabasta-basta run lang andangpagtaod tungud nga magkabogto sanda run kayCristo. Ang dapat tana gani magsirbi sanda rungid ang osto tungud nga ang mga nagapolosandang pinangabudlayan ara iba kondi ang mgatomoloo ra nga ginapalangga ang Dios.

Ang mga Panodlo nga SalaItodlomodia kananda kag kononmo sandanga

tomanun gid. 3 Kon may dian nga iba andangginatodlo kaysa sa atunmga panodlo nga dia, kagara nagakompormi sa osto nga mga panodlo ngaalin sa atun Ginoong Jesu-Cristo kag sa mga pan-odlo parti sa pagsonod sa Dios, 4 dan nga tao as-dakun piro ara may naulaman. Gosto na lang ngamagpakigdiskosyon ang ara polos. Kag mamandan ang ginaalinan ang pagarakigan, pagaraway,pagirinsoltoan, malain ngamga pagsorospitsaan,5 kag pagkinagolo. Dan toladan anang ogali angmga tao nga rangga run andang isip kag ara runkaulam kon ano ang tama. Nagasarig sanda ngamagamanggad sanda paagi sa andang riliyon.

6 Kon sa bagay, kon ang tao diosnon kagkontinto sa anang pagkabutang sobra tana pasa manggaranun. 7 Ang matood tana, pagka-bata kanatun digi sa kalibotan ara kita gid maygindara, kag kon kita mapatay ara kita ra giddaraun. 8 Gani, kon may pagkaun kita kag may

1 Timoteo 6:9 271 1 Timoteo 6:21inoglambong, dapat kontinto kita run. 9 Piro angmga tao nga gosto magmanggaranun indi maimonga indi maolog sa mga pagsolay. Nasisiud sandasa mga ara polos kag malain nga mga andum ngamaman angnagarangga kag nagadara kananda sakalaglagan. 10 Ay kon koarta run gani atun pal-abiun, maman run dan anang alinan ang tanannga klasi nga kalainan. Ang iba nga mga tao,sa sobra nga angad ang koarta, nagtalang run sapagtoo kag bukun lang maistan nga konsimisyonandang ginaagian.

Mga Bilin11 Piro ikaw bilang anang sorogoon ang Dios,

likawan mo ang mga butang nga dan. Imoratanmo ang matarung kag diosnon nga kaboi. To-nan mo ang osto nga pagtoo kag pagigogma.Magmainantoson kaw sa tanan nga butang kagmaging malolo sa imong kapario. 12 Pario samanogdalagan sa karira, imoon mo gid imongmasarangan tungud sa imongpagtoo saDios. Danmagabaton kaw ang kaboi nga ara kataposan,tungud nga sa kaboi nga dan gintawag kaw angDios datong ginsogid mo kag ginpamatood samga tao nga ikawnagatoo ron. 13Sa prisinsya angDios nga nagataw kaboi sa tanan kag sa prisinsyani Cristo Jesus nga nagsogid ang kamatoodan kayPonsio Pilato, dadi ginasogo ko ikaw: 14 tomanaang mga ginabilin kanimo kag sigoroon mo ngaosto gid imong pagtoman kag ara kasawayan astamagabot atun Ginoong Jesu-Cristo. 15 Kon partisa anang pagabot ni Jesu-Cristo, ang Dios ngamakagagaum kag malipayun maman ang maga-pakita kanana kon magabot ron anang gintaningnga oras. Tana ang Ari nga labaw sa tanannga mga ari kag Ginoo nga labaw sa tanan ngamga ginoo. 16 Tana lang ang ara kamatayun.Doto tana nagaoli sa masolaw nga sanag nga indimaparapitan. Ara gid tao nga nakakita kananakag ara gid may makakita. Dayawon ta ang Diosnga makagagaum sa ara kataposan. Amin!

17Kon parti sa mgamanggaranun digi sa kalib-otan, kononmo sandanga indi sandamagpabogalokon magsarig sa andang manggad nga madalira lang madora. Ang dapat tana ibutang nandaandang pagsarig sa Dios nga nagataw ang tanannga mga butang agud maging malipayun kita.18 Todloan mo sanda nga magimo mayad agudmaging manggaranun sanda sa mayad nga ini-moan. Todloan mo sanda ra nga maging mabi-noligun kag maging maugan andang buut nga

urayan ang iba sa andang pagkabutang. 19Kon to-ladia andang imoon, nagatipon sanda ang mang-gad doto sa langit nga sigorado gid nga indimarangga, kag makabaton sanda pa ang matoodgid tana nga kaboi.

20 Timoteo, tipigi ang mga panodlo nga gint-ogyan kanimo ang Dios. Likawi ang mga sogi-danun nga indi gosto ang Dios pati ang mgapagdiriskosyon parti sa anang ginakoon ang ibanga kaaram (piro angmatood tana bukun). 21Angiba nagakoon nga sanda kono may kaaram ngatoladato, piro tungud sa andang “kaaram” ngadato nagtalang sanda kag indi sanda run kaulamang osto nga pagtoo sa Dios.

Kabay pa nga kaloyan ka ra gid ang Dios.

2 Timoteo 1:1 272 2 Timoteo 2:5

Anang Ikarwa nga Solat ni Pablo kayTimoteo

1Ako si Pablo ang nagasolat dia. Apostol ako niCristo Jesus sono sa anang kabubutun ang Dios.Ginpadara na ako agud ibarita anang ginpangakoang Dios nga may kaboi kita nga mababaton konmagtoo kita kay Jesu-Cristo.

2 Nagapangomosta ako kanimo, Timoteo, bi-lang akun pinalangga nga bata sa pagtoo. Kabaypa nga kaloyan ka ra gid angDios ngaAmay kag niCristo Jesus nga atun Ginoo nga mayad ra imongkaimtangan.

Pagpasalamat sa Dios kag Pagpadumdum kayTimoteo

3 Ona sa tanan, nagapasalamat ako sa Diostungud sa imong pagtoo, kag adlaw gabi pirmi takaw nga ginapangamoyo. Ang Dios nga ginsir-bian atun mga kaolang-olangan maman ra akunginasirbian ngamay limpyo nga konsinsya. 4Konmadumduman ko imong mga pagpanangis akunpagalin, ginapongaw ako kanimo. Gosto ko ngamagkita kita ruman agudmalipay akongamayad.5 Indi ko malipatan imong sinsiro nga pagtoo,pario anang pagtoo alin pa ang ona imong lolanga si Loida kag imong nanay nga si Eunice,kag nasisigoro ko nga andang pagtoo nga datodian ra kanimo. 6 Maman dan nga gosto konga padumdumun kaw nga magpatandus kaw sapaggamit ang abilidad nga gintaw kanimo angDios pagkatapos nga tongtongan ta kaw akunalima. 7Tungud nga ang Dios ara nagtaw kanatunanang Ispirito agud mauya kita nga magato-bang sa atun isigkatao, kondi anang Ispirito ngadato maman ang nagapabaskug kanatun, kagnagabolig nga kita magigogma sa iba kag mag-disiplina atun kaogalingun.

8 Gani indi kaw mauya nga magsogid sa ibaparti sa atunGinoo. Kag indimoako ra ikauyanganapriso ako digi tungud kanana, kondi magirugka ra sa mga pagantos tungud sa pagpanodlo angMayad nga Barita parti kay Cristo, kag ananggaum ang Dios magabolig kanimo. 9Gintawag nakita kag ginlowas agud maging ana. Dia ara napagimoa tungud nga mayad atun mga inimoan,kondi tungud lang gid sa anang kaogalingun ngaplano. Ara pa ang kalibotan kita ginkaloyan narunnga lagi paagi kay Cristo Jesus. 10Piro dia dadilang ginpaayag kanatun pagabot ni Cristo Jesus

nga atun Manlolowas. Gindora na anang gaumang kamatayun kag ginpaayag na kanatun paagisa Mayad nga Barita nga kita makaangkun runang kaboi nga ara kataposan.

11 Kag ako ginimo ang Dios nga apostol kagmanogtodlo agud ibarita ang Mayad nga dia ngaBarita. 12 Maman dan ang kabangdanan konbasi toladia akun pagantos dadi. Piro ara koginakauyaan ang natabo nga dia kanakun tun-gud nga kilala ko si Cristo nga akun ginasarigankag nasisigoro ko gid nga sarang tana makatipiganang ginintriga kanakun asta sa adlaw nga tanamagbalik. 13Ang matood nga panodlo nga imongnatonan kanakun maman ra imong dapat itodlo,nga may pagtoo sa Dios kag may pagigogma saimong kapario, tungud ngamaman ra gid dia konkita kay Cristo Jesus ron. 14 Paagi sa anang boligang Ispirito Santo nga nagaoli kanatun, tipigi angmga mayad nga panodlo nga ginintriga kanimoagud indi malakutan ang sala nga mga panodlo.

15 Naulaman mo nga ako ginsikway ang arostanan nga mga tomoloo sa probinsya ang Asia.Pati si Figelo kag si Hermogenes nagtalikodkanakun. 16 Piro kabay pa nga kaloyan ra gidang Dios si Onesiforo kag anang pamilya tungudnga ginpabaskug na ako pirmi. Ara na ako gi-nakauyaan sa mga tao bisan ako priso. 17 Anangginimo tana gani, pagabot na sa Roma, ginpan-gita na ako nga lagi asta nakita na ako. 18 Kagnaulaman mo ra kon paiwan anang pagboligkanakun ang doto ako pa sa Efeso. Kabay pa ngakaloyan tana ra gid ang Ginoo kon magabot angadlaw nga ang mga tao sintinsyaan run ang Dios.

2Ang Mayad nga Soldado ni Cristo Jesus

1 Ikaw Timoteo, nga midyo akun bata gid,gamita anang gaum ang Dios nga anang gintawkanimo tungud nga ikaw kay Cristo Jesus ron.2 Imong mga nabatian kanakun nga mga panodlonga akun gintodlo sa kadoroan itodlo mo ra samga tao nga masarigan, nga makatodlo roman saiba.

3 Magirug kaw sa mga pagantos bilang mayadnga soldado ni Cristo Jesus. 4 Indi kaw mag-pakalingat sa mga butang nga ara kalalabutunsa imong pagsirbi sa Ginoo. Pario ang soldadonga sa sirbisyo, ara tana run nagaintra sa iba panga mga pangita, kag ara tana ibang ginaintindikondi ang magtoman sa mga sogo anang opisyal.5 Tomanun mo gid anang mga sogo ang Ginoo,

2 Timoteo 2:6 273 2 Timoteo 3:2tungud nga miski gani ang manogdalagan indimakabuul primyo kon ara tana nagasonod samga patakaran sa karira. 6 Kag kon matanduskaw, magabaton kaw balus alin sa Ginoo. Parioang mangongoma nga nagapangabudlay, kabaytana maman ang ona nga makapakinabang saanang patubas. 7 Isipun mo nga mayad akun mgaginakoon nga dia kanimo, kag boligan kaw gidang Ginoo agud maintindian mo dan tanan.

8 Dumdumun mo ang Mayad nga Barita ngaakun ginatodlo, “Si Jesu-Cristo nga kaliwat niDavid nabanaw.” 9 Tungud sa akun pagwali angMayad nga dia nga Barita nagaantos ako. Gi-nakadinaan ako pa pario sa kriminal. Piro anangambal tana ang Dios indi makadinaan. 10 Ganiginaagoanta ko ang tanan para sa mga tao ngaginpili ang Dios, agudmalowas sanda ra paagi kayCristo Jesus kagmakaangkun dayon angmasadyagid nga kaboi nga ara kataposan. 11 Matood gidang ginakoon nga,“Kon kita napatay kaiban ni Cristo sa anang

kamatayun,sigorado gid nga maboboi kita ra kaiban na.12 Kon magpadayon kita sa pagagoanta ang mga

pagingabot,sigorado gid nga magaari kita ra kaiban na.Piro kon ipanginwara ta tana,ipanginwara na kita ra.13 Bisan kon indi kita masarigan,tana tana masasarigan pa ra gid,tungud nga indi maimo nga indi na pagtomanun

anang ginaambal.”Ang Mayad nga Manogsirbi sa Dios

14 Sa atobangan ang Dios ipadumdum mo gidkananda ang mga butang nga dia, kag paan-daman mo sanda nga likawan nanda ang arapolos nga mga pagdiriskosyon. Ara sanda gidpakinabang sa toladan kondi nagarangga pa ganianang pagtoo ang mga nagaparamati. 15 Imoagid imong masarangan agud malipay ang Dioskanimo, nga pario sa manogpangabudlay nga aragid nagakauya sa anang mga ginaimo. Itodlomo ang osto anang ambal ang Dios nga mamanang kamatoodan. 16 Likawi ang mga panodlo ngaara polos kag bukun alin sa Dios, tungud ngaang mga tao nga naliag sa toladan nagaparayulang sa Dios. 17 Kag andang mga panodlo ngadan pario sa balatian nga kansir nga nagaraptakag nagarangga ang bilog nga lawas. Kabilangsa mga tao nga nagatodlo toladan si Himeneo

kag si Fileto. 18Nagparayu sanda sa kamatoodanay nagakoon sanda nga atun pagkabanaw nataboron kag ara run pagkabanaw sa paraaboton. Kagdadi ginatoblag nanda pa anang pagtoo ang iba.19 Piro bisan toladan, mabakud pa ra gid angpondasyon nga ginpatindug ang Dios, tungudnga may nakasolat doto nga nagakoon, “Naula-man ang Ginoo kon sino-sino ang mga tao ngakanana.” Kag “Ang kada tao nga nagakoon ngatana sa Ginoo dapat gid ngamagbaya sa bisan anonga malain.”

20Samga balay ngamabaraulmay sari-sari ngamga garamitun. May mga ginimo sa bolawan,pilak, kaoy kag lapok. Ang mga garamitun ngaginimo sa bolawan kag pilak ginagamit sa mgapili nga mga okasyon, piro ang mga garamitunnga ginaimo sa kaoy kag lapok ginagamit langsa pangadlaw-adlaw. 21 Ang bisan sino nga na-gaparayu sa malain maman ang mabibilang samga garamitun nga maraalun nga ginpabulagpara gamitun kag pakinabangan ang Ginoo, kagsarang na nga gamitun para sa kaarayadan sabisan anong oras. 22 Gani likawan mo gid angmga malain nga mga andum ang mga kabataan.Imong imoon tana, imoratan mo nga magingmatarung imong kaboi, masarigan,maigogmaun,kag mayad imong pagpakigkaiban, kaiban angmga tao nga nagapangayo bolig sa Ginoo ngamay limpyo nga tagiposoon. 23 Likawi ang arapolos kag kinabos-kabos ngamga pagdiriskosyontungud nga naulaman mo ra nga anang risoltadan ara iba kondi away. 24 Indi dapat magpaki-gaway anang sorogoon ang Ginoo, kondi dapatmabuut tana sa tanan, mayad magtodlo, kag aranagadumut. 25 Kinanglan malolo tana sa anangpagtodlo sa mga nagakontra kanana, ay basi palang nga sa toladia nga paagi tawan sanda angDios kaigayonan nga maginulsul agud maulamannanda ang kamatoodan. 26 Magasanag andangmga isip kag makakabolyaw sanda sa anang siudni Satanas nga nagbiag kananda agud magsonodsa anang gosto.

3Ang Kataposan nga mga Adlaw

1 Tandaan mo dia: maging malisud gid sakataposan nga mga adlaw. 2Tungud nga ang mgatao magaana-ana run lang, maging makikoarta,asdakun, bogalun, magaambal malain kontra saandang kapario kag sa Dios, indi magpati saginikanan, ara kabaraslan kag bukun diosnon.

2 Timoteo 3:3 274 2 Timoteo 4:113Loas dian ara sanda pasonaid sa andang kapario;andang malain nga buut indi gid maugpayan;magapangrangga sanda anang dungug ang iba;indi sanda makapugung andang kaogalingun,mapintas, kag kontra sa bisan ano nga mayad.4 Maging traidor sanda, daso-daso, kag maga-padayaw andang kaogalingun. Mas palabiunnanda pa ang mga kalipay nga ana ang kalibotankaysa Dios. 5 Magapakita-kita sanda nga sandadiosnon piro isikway nanda anang gaum angDios. Likawi ang mga tao nga toladan. 6 Angiba kananda nagaimo paagi nga makasulud samga balay agud lokoon angmgamaroya nga mgababai nga naboyo ron gid sa pagpakasala kagoripun run ang sari-sari nga mga baratyagun ngamalain. 7Dia ngamga babai sigi andang toon piroindi sanda makaintindi ang kamatoodan. 8 Angmga lalaki nga nagatodlo kananda ang sala ngapanodlo nagakontra sa kamatoodan pario anangpagkontra nanday Janes kag Jambres kay Moisesdato anay. Rangga andang isip, kag andangginakoon nga pagtoo ara polos. 9 Piro indi sandamakapadayon sa andang ginaimonga dan tungudnga makikita ra gid ang tanan andang kalokoan,pario sa natabo kanday Janes kag Jambres.

Pamilin-bilin10 Piro ikaw tana Timoteo, naobsirbaan mo

akun mga panodlo, akun ogali, kag akun ka-toyoan sa kaboi. Naobsirbaan mo ra akun pag-too sa Dios, pagpasinsya kag pagigogma sa atunkapario, kag kon paiwan akun pagantos angmga kalisud. 11 Naulaman mo ang mga natabokanakun ang doto ako sa Antioquia, sa Iconio,kag sa Listra, kag kon paiwan ko ginagoanta angmga pagingabot. Piro sa tanan nga dan ginlowasako ang Ginoo. 12 Ang matood tana, ang tanannga gostomagkaboi ang diosnonnga kaboi bilangsomolonod ni Cristo Jesus magaagi gid sa mgapagingabot. 13 Piro ang mga tao nga malainkag nagapanloko magalain kag magapanloko pagid, kag ginaloko sanda ra. 14 Piro ikaw tanamagpadayon gid sa mga kamatoodan nga imongnatonan kag ginapatian, tungud nga naulamanmo ra kon sino-sino ang nagtodlo kanimo. 15Alinang bata ka pa naulaman mo ron ang Balaannga Kasolatan, kag dan makataw kanimo kaaramagud malowas kaw paagi sa pagtoo kay CristoJesus. 16 Ang tanan nga parti ang Kasolatanginpasolat angDios, kag napopolosan sa pagtodlo

ang kamatoodan, sa pagsabdung ang sala, sa pag-tadlung ang sayup, kag sa pagtodlo angmatarungnga pagkaboi, 17 agud nga ang tao nga nagasirbisa Diosmatodloan kon paiwanmagimo ang tanannga klasi nga kaarayadan.

41Gani sa atobangan ang Dios kag ni Cristo Jesus

may bilin ako gid kanimo. Kabay mabalik tanakag magaari, kag magaukum sa tanan nga mgatao, boi okon patay. Maman dan nga ginabilinanta kaw 2 nga iwali mo anang ambal ang Dios.Maging maukud kaw sa pagsogid sa mga tao sabisan anong oras. Kombinsira ang mga tao, sab-dunga sanda sa andang ginaimo nga malain, kagpariguna andang pagtoo paagi sa mainantosonnga pagtodlo. 3 Ay magaabot ang adlaw nga angmga tao indi run magpamati sa matood nga mgapanodlo, kondi andang gosto ron lang gid andangsonodon. Magapangita sanda ang mga manog-todlo nga ara ibang itodlo kondi ang mga butanglang gid nga gosto nanda nga mabatian. 4 Indisanda run magpamati sa kamatoodan, kondi samga panodlo lang nga ginimo-imo ang mga tao.5Piro ikaw tana, andamanmo imong kaogalingunsa tanan nga oras. Agoantaun mo ang tanannga kalisud nga nagaabot kanimo. Tomanun moimong obligasyon bilang manogwali ang Mayadnga Barita. Kag imoon mo ang tanan nga gina-paimo ang Dios kanimo.

6 Kon parti kanakun, nagabot ron ang tyimponga akun kaboi ialad run, tungud nga madali akoron lang magalin sa kalibotan nga dia. 7 Ginimoko akun masarangan sa pagdalagan kag nataposko ron akun daralaganun. Gintipigan ko akunpagtoo. 8 Kag dadi, tungud nga nakita ang Ginoonga akun kaboi matarung, may itaw tana ngaprimyo kanakun sa adlaw nga tana magukum satanan, kag anang pagukummatarung. Bukun akolang anang gintiganan ang primyo nga dia kondiang tanan nga nagaulat kag nagaandum sa anangpagbalik.

Mga Pirsonal nga Bilin9 Imoratan mo gid nga makaayan kaw digi

kanakun sa labingmadali, 10 ay si Demas doto ronsa Tesalonica. Ginbayaanna ako tungudnga naw-ili tana sa mga butang digi sa kalibotan nga dia.Si Cresente ara run da digi dadi ay nagpa-Galaciatana, kag si Tito tana doto sa Dalmacia. 11Si Lucaslang gid akun kaiban digi. Gani pagayan mo digidaraun mo si Marcos tungud nga mabaul anang

2 Timoteo 4:12 275 2 Timoteo 4:22makakabolig kanakun sa akun obra. 12Ginpaayanko ra si Tiquico sa Efeso. 13 Kon magayan ka rundigi, daraun mo ra akun panramig nga lambongnga akun ginsala kanday Carpo doto sa Troas.Daraun mo ra akun mga libro, labi run gid akunmga papilis.

14Masyado kalain anang mga ginimo kanakunni Alejandro nga panday ang mital. Ang Gi-noo magabalus kanana sa anang mga ginimo.15Magandamkawkanana tungudnga kontra tanagid sa atun ginatodlo.

16 Sa akun primiro nga pagatobang sa osgadopara magdipindi akun kaogalingun ara gid maynagbolig kanakun. Ginpabayanan nanda akotanan. Kabay pa nga patawadun sanda ang Dios.17 Piro bisan toladato ang natabo ara ako ra gidginpabayani ang Ginoo. Gintawan na ako pa ganikabaskug agud isogid ko sa mga bukun Judio angtanan parti sa Mayad nga Barita. Maman dan nganalowas ako sa kamatayun. 18 Kag naulaman konga lowasun ako pa ra gid ang Ginoo sa tanan ngamalain. Indi ako maiwan kondi madadara na akogid sa anang ginarian sa langit. Dayawon tanapirmi asta sa ara kataposan. Amin!

Mga Pangomosta19 Komosta run lang kay Prescila kag kay

Aquila, kag sa anang pamilya ni Onesiforo. 20 SiErasto nagpasala sa Corinto, kag si Trofimoginsala ko doto sa Mileto ay nagmasakit tana.21 Imoratan mo gid nga makaabot digi bagomagtigdururus.

Ginakomosta kaw nanday Eubulo, Pudente,Lino, Claudio, kag ang tanan nga atun mgakabogto digi.

22Kabay pa nga agobayan kawpirmi angGinoo.Kag kabay pa nga kaloyan na kamo ra gid ngatanan.

Tito 1:1-4 276 Tito 2:5

Anang Solat ni Pablo kayTito

1-4 Ako si Pablo nga sorogoon ang Dios kagapostol ni Jesu-Cristo. Tito, nagasolat ako kanimobilang akun bata gid tungud nga nagatoo ka rakay Cristo pario kanakun. Kabay pa nga kaloyanka ra gid atun Dios nga Amay kag ni Cristo Jesusnga atun Manlolowas nga mayad ra imong kaim-tangan. Ako ginpili ang Dios kag ginpadara naagud parigunun anang pagtoo anang mga pinilikag todloan sanda agud maintindian nanda angkamatoodan parti sa pagsonod kanana. Kag ma-man dia ang nagataw kanatun paglaum nga kitamay kaboi nga ara kataposan. Bago imoon angkalibotan, nagpangako ron angDios nga tawannakita ang kaboi nga ara kataposan, kag indi maimonga magbotig ang Dios. Dadi maman run dia angoras nga anang ginpili agud isaysay ang parti sakaboi nga dato. Kag ako anang ginsarigan angDios nga atunManlolowas agudmagsogid sa mgatao kon ano dato.

Anang Irimoon ni Tito sa Creta5 Ginsala ta kaw sa Creta agud taposon mo

atun obra nga ara natapos kag agudmakapili kawang mga manogdomara para sa mga tomoloo sakada banwa. 6 Indi mo paglipatan akun bilinkanimo nga dapat piliun mo ang mga tao nga arakasawayan, saka bilog lang andang asawa, kagkinanglan nga andang mga bata mga tomoloora nga indi mabangdanan nga bukun matino-manun okon nagapabasta-basta lang sa andangkaboi. 7Ang nagadomara samga tomoloomamanang ginasarigan sa anang obra ang Dios, ganikinanglan gid nga ara tana kasawayan, bukunbogalun, bukun madali masilag, ara nagapalin-gin, bukun parapakigaway, kag ara nagasulungsa koarta sa anang pagsirbi sa Dios. 8 Dapatmainamomaun tana, gosto magimo pirmi angmayad, antigo magtimbang-timbang, matarung,diosnon, kag antigo magpugung anang kaogalin-gun. 9 Kinanglan ginauputan na nga mayad angmatood nga panodlo agud makatodlo tana rasa iba ang osto kag makasabat sa mga tao nganagakontra sa matood nga panodlo.

10Nasambit ko dia tungud nga dorong mga taonga indi magpamati sa matood ngamga panodlo,labi run gid ang mga tao nga nadara alin saanang riliyon ang mga Judio. Ginadayaan nanda

ang iba paagi sa andang ginatodlo nga ara polos.11 Kinanglan tapnaun mo gid andang ginaimonga dan, ay ginagolo nanda ang mga pamilyapaagi sa andang mga panodlo nga indi dapatitodlo, kag andang katoyoan kauruya tungudnga nagapangoarta sanda lang. 12 May sangkataga-Creta mismo nga isara ra sa andang mgapropita ang nagkoon, makon na, “Ang mga taga-Creta mga botigun kag mga malain pario sa mgamapintas nga mga sapat. Mga tamad kag andanggosto magkaun lang.” 13 Tama anang ambal ngadato, gani dapat ambalan mo sanda ang masakitagud magtadlung andang pagtoo, 14 kag agudindi sanda run magsari sapak sa mga ginimo-imo nga mga panodlo ang mga Judio kag sa mgasogo nga ginimo-imo ra lang ang mga tao nganagtalikod sa kamatoodan. 15 Limpyo ang tanannga butang sa mga tao nga limpyo andang isip,piro sa mga tao nga marisna andang isip kag arapagtoo sa Dios, para kananda ang tanan marisnatungud nga marisna gani andang konsinsya kagisip. 16Matood nagakoon sanda nga kilala nandaang Dios, piro indi mo makita sa andang mgainimoan. Kaurugut! Ang katurugas andang olo!Gani indi sanda poidi magimo ang bisan ano ngamayad.

2Ang Osto nga Panodlo

1 Piro ikaw Tito, kinanglan itodlo mo ang sonosa osto nga panodlo. 2Kononmo ang mga malamnga lalaki nga dapat antigo sanda magpugungandang kaogalingun. Dapat mga tao sanda ngaginataod ang iba, antigo magtimbang-timbang,marigun andang pagtoo sa Dios, maigogmaunsa andang kapario, kag mainantoson sa tanannga butang. 3 Kag ang mga malam nga babaikonon mo ra nga dapat mayad andang pagogalibilang mga babai nga nagatoo sa Dios. Indi sandamagkotso-kotso okon magsari inum pirmi angmga karilingin nga irinumun. Dapat magtodlosanda ang mayad, 4 agud ang mga bataun ngamga babai makatoon kon paiwan magigogma saandang asawa kag mga bata, 5 kag kon paiwanmagtimbang-timbang ang tama. Dapat todloannanda ra dia nga mga babai kon paiwan anglimpyo nga kaboi, kag kon paiwan ang pagasikasosa balay, ang pagpakabuut kag ang pagtomansa andang asawa, agud ara may makakoon ngamalain anang ambal ang Dios nga atun ginatodlo.

Tito 2:6 277 Tito 3:146 Laygayan mo ra ang mga bataun nga mga

lalaki nga dapat antigo sanda magtimbang-timbang ang tama. 7 Dapat waran kaw kanandasa pagimo ang mayad sa tanan nga mga butang.Dapat sinsiro kaw kag siryoso sa imong pagtodlo.8 Sigoroon mo nga imong mga ginaambal ostokag ara isaway, agud angmga tao nga nagakontrakanatun mauya, ay ara sanda may maambal ngamarimo kontra kanatun.

9 Laygayan mo ra ang mga oripun nga dapatmagtoman sanda pirmi agud malilipay andangmga agalun. Indi sanda dapat magbatok okonmagsari sabat. 10 Konon mo sanda ra nga indimagpanakaw sa andang agalun. Dapat tana,ipakita nanda nga sanda mayad kag masarigan,agud sa tanan andang mga ginaimo magakoonang mga tao nga masadya gali atun mga panodloparti sa Dios nga atun Manlolowas.

11 Ay ginpakita run ang Dios sa tanan ngaklasi nga mga tao anang kalooy nga nagatawkalowasan. 12 Kag dan nga kalooy nagatodlokanatun nga dapat isikway ta run ang pagkaboinga bukun diosnon kag angmga kalibotanun ngamga andum. Dapat magkaboi kita digi sa kali-botan nga dia nga may pagpugung sa atun mgabaratyagun nga marimo. Kag dapat matarungkag diosnon atun ginaimo 13 mintras nagaulatkita ang malipayun nga Adlaw nga atun ginalau-man nga ara iba kondi anang makatiringala ngapagabot ni Jesu-Cristo nga atun Manlolowas kagmakagagaum nga Dios. 14Nagtogot tana nga tanapatayun para kanatun agud malibri kita sa atunmga sala, kag agud imoon na kita nga anangmga tao, nga limpyo kag gosto lang magimo angmayad.

15 Itodlo mo kananda dia nga mga butang, kaggamita imong awtoridad mintras nagapabaskugkaw kag nagasaway sa mga nagapamati kanimo.Indi kaw magimo ang bisan ano nga magingkabangdanan nga ikayan kaw ang iba.

3Ang Cristoanun nga Pagginawi

1Padumdumunmo angmga tomoloo ngamag-pasakup sa gobyirno kag sa mga opisyalis. Ki-nanglan tomanun nanda dia nga mga tao kagalisto pirmi sa pagimo ang bisan ano nga mayad.2 Konon mo sanda nga indi magambal marimokontra sa bisan kino okon magpangaway, kondidapat mabuut sanda kag malolo pirmi sa tanannga mga tao. 3Ay ang ona, ara ta ra naulami ang

kamatoodan parti sa Dios kag bukun kita mati-nomanun. Ginpatalang kita kag mga oripun kitalang atun malain nga mga baratyagun kag sari-sari nga mga pagpangalipay. Nagari kanatun angmalain nga andum kag pagkainggit. Gindumutankita ang iba kag kita nagdumut ra kananda. 4Pironagabot ang oras nga ginpakita ang Dios nga atunManlolowas anang kaayad kag gogma kanatun.5 Ginlowas na kita bukun tungud sa atun mganaimo nga mayad, kondi tungud sa anang kalooykanatun. Kag ginimo na dia paagi sa IspiritoSanto nga nagogas kanatun kag nagtaw bago ngakaboi. 6 Ang Ispirito Santo gintaw kanatun angDios paagi kay Jesu-Cristo nga atun Manlolowas,kag anang pagtaw ang Dios kanatun ang IspiritoSanto ara limiti. 7 Ginkaloyan kita toladia angDios agud mapakamatarung na kita sa anangpanulung, kag mabaton ta atun ginaandum ngakaboi nga ara kataposan. 8 Dia nga mga panodlomatood gid.

Gani gosto ko nga itodlo mo gid dia nga mgabutang agud nga ang mga nagatoo sa Dios mag-imorat nga magimo ang mayad. Masadya diakag may dara nga pakinabang sa mga tao. 9 Piromaglikaw kaw sa ara polos nga mga diskosyon,sa mga pagsoysoy kon sino-sino anang ginaali-nan ang mga tao, sa mga pagsoromaran kagpagaraway parti sa Kasogoan. Dan nga mgabutang ara gid polos ay ara kaw may mabuuldian. 10 Kon may tao dian nga maman angginaalinan ang mga pagkarampi-kampian, dapatpaandaman mo. Piro pagkatapos ang ikarwa ngapagpaandam, kon indi pa gid magpati, indi nindotana run pagpairugun kanindo. 11 Ay naulamanmo ron nga dan nga taomalain, tungud nga bisannaulaman na nga sala anang ginaimo sigi tana para gid.

Mga Bilin12Paayanun ko dian kanimo si Artemas okon si

Tiquico. Pagabot na dian, magayan kaw nga lagisa Nicopolis kag magpakigkita kanakun tungudnga nadisisyonan ko ron nga doto ako matinirsa tigraramig. 13 Boligan mo ang abogado ngasi Zenas kag si Apolos kon magpanaw sandarun. Sigoroon mo nga indi sanda pagkolangunsa andang mga kinanglanun. 14 Todloi atun mgakabogto dian nga magimorat nga magobra angmayad agud indi sanda pagkolangun sa andangmga kinanglanun. Sa toladia indi sanda magk-aboi nga ara polos.

Tito 3:15 278 Tito 3:1515 Akun mga kaiban digi nagapangomosta ra

kanimo. Ipaabot mo ra amun mga pagpango-mosta sa atun kapario nga mga tomoloo dian nganagaigogma kanamun.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid nga tananang Dios.

Filemon 1 279 Filemon 25

Anang Solat ni Pablo kayFilemon

1 Ako si Pablo ang nagasolat dia mintras digiako sa prisoan. Ako napriso tungud kay CristoJesus. Kaiban ko sa pagsolat dia si Timoteo ngaatun kabogto kay Cristo. Filemon, kami nagasolatkanimo, bilang pinalangga namun nga kabogtokay Cristo kag kapario nga manogpangabudlaypara kanana. 2 Ang solat nga dia para ra sa atunkabogto nga si Apia, kag kay Arquipo nga pariora kanamun nga nagabatok sa mga nagakontrasa kamatoodan, kag para ra sa tanan nga na-gatiripon dian sa imong balay agud magsimba saDios.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ang Diosnga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo ngamayad ra indong kaimtangan.

Anang Gogma kag anang Pagtoo ni Filemon4 Pirmi ako nga nagapasalamat sa Dios kada

magpangamoyo ako para kanimo, 5 tungud nganakabarita ako nga marigun imong pagtoo kayGinoong Jesus kagmapinalanggaun kaw sa imongkapario nga mga tomoloo. 6 Ginapangamoyo konga kabay pa nga sa padayon mo nga pagsogidparti sa imong pagtoo, magadogang pa gid imongnaulaman parti sa mayad nga mga butang ngagintaw kanatun ni Cristo tungud nga kita kananarun. 7Pinalangga ko nga kabogto kay Cristo, tun-gud sa imong pagpamalangga sa imong kaparionga tomoloo nagbaskug sanda, gani nalipay akonga mayad kag pati ako nagbaskug ra.

Anang Pangabay ni Pablo8 Dadi may ipangabay ako kanimo. Naulaman

ko nga tungud sa awtoridad nga gintaw kanakunni Cristo poidi ako magmandar kanimo. 9 Pirotungud nga palangga ta kaw, mapangabay akoron lang kanimo. Ako malam run kag sa dadiginapriso pa tungud sa akun ginaimo para kayCristo Jesus. 10 Nagapangabay ako dadi kanimopara kay Onisimo, nga kon maimo patawadunmo tana. Ginabilang ko tana nga akun bata gidtungud nga digi sa prisoan nadara ko tana ngamagtoo kay Cristo. 11 Ang ona ara mo tananapolosi, piro dadi darwa kita run angmakapoloskanana.

12 Dadi ginapabalik ko dian kanimo akunpinalangga nga si Onisimo. 13 Gosto ko andan

nga digi tana run lang bilang imong sali agudmakabolig tana kanakun mintras digi ako pa saprisoan tungud sa akun pagwali ang Mayad ngaBarita. 14 Piro indi ko gosto nga imoon dannga ara kaw paanogot agud indi ra maggoa ngaginrugus ko ikaw nga magbolig kanakun, kondigosto ko nga konmagbolig kaw gid man, maboligkaw ang tinagiposoon.

15 Sigoro ginbuut ang Dios nga maparayu anaykanimo si Onisimo agud nga pagbalik na kanimoindi kamo ron gid magbulagan asta kon sano.16 Dadi bukun tana oripun lang, kondi imongpinalangga pa nga kabogto. Palangga ko tana,piro mas palangga mo tana pa gid tungud ngadadi bukun tana lang imong oripun kondi imongkabogto ra sa Ginoo.

17 Gani, kon ako ginakabig mo nga imongkapario nga tomoloo, abi batona tana nga dawako imong ginabaton. 18 Kon tana nakaimosala kanimo, okon nakaotang tana man, ako angmabayad. 19 Ako gid mismo ang nagasolat dia.Ako (si Pablo) ang mabayad kon may otang tanakanimo. Garing naulaman mo ra nga ikaw maymabaul ra nga otang kanakun tungud nga konbukun ako ara kaw kaboi nga ara kataposan.20 Gani Filemon, abi imoa akun ginapangabaynga dia kanimo tungud nga kita pario ron nganagatoo sa Ginoo. Lipaya ako ra bilang imongkabogto kay Cristo.

21 Mabaul akun pagsarig nga imoon mo akunginapangayo, gani maman dia nga nagasolat akokanimo. Kag nagapati ako nga sobra pa saakun ginapangabay nga dia imong imoon parakanana. 22May pangabay ako pa gid kanimo. Konmaimo priparari ako ra akun darayonan, ay na-gasarig ako nga paagi sa indong mga pangamoyomakaayan ako dian kanindo.

Pagpangomosta23 Akun kaiban nga si Epafras nga napriso

ra tungud kay Cristo Jesus nagapangomosta rakanimo. 24Nagapangomosta ra akun mga kaibannga mgamanogpangabudlay nga sanday Marcos,Aristarco, Demas, kag si Lucas.

25Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid nga tananatun Ginoong Jesu-Cristo.

Hebreo 1:1 280 Hebreo 2:8

Ang Solat saMga Taga-Hebreo

1Ang ona doro nga bisis nga angDios nagambalsa atun mga kaolang-olangan sa sari-sari ngapaagi, paagi sa mga propita. 2 Piro ang ori ngadia nga mga adlaw, nagambal tana kanatun paagisa anang Bata mismo. Paagi kanana ginimo angDios ang bilog nga kalibotan kag tana ra anangginpili nga maging tagya ang tanan nga mgabutang. 3 Dian kanana mismo makikita ananggaum ang Dios nga nagalanyag, kag kon ano angDios tana maman da. Anang Bata nga dia mamanra ang nagabuut sa tananngamga butang sa bilognga kalibotan paagi sa anang makagagaum ngaambal. Pagkatapos nga nalimpyoan na kita saatun mga sala, nagpongko tana doto sa langit satoo ang Makagagaum nga Dios.

Anang Bata ang Dios Mas Labaw Kaysa mga Angil4 Gani mas gamanan anang Bata ang Dios kag

mas mataas anang aran kaysa mga angil. 5Ay aragid angil nga ginkonan ang Dios nga,“Ikaw akun Bata,Kag dadi ipakilala ko nga ako imong Tatay.”Kag ara ra nagkoon ang Dios parti sa bisan kinonga angil nga,“Ako maging anang Tatay,kag tana maging akun Bata.”6 Kag datong papaayanun run ang Dios anangbogtong nga Bata digi sa kalibotan nagkoon tananga,“Ang tanan nga mga angil ang Dios dapat

magsimba kanana.”7 Kon parti sa mga angil, toladia anang koon angDios,“Ang mga angil akun mga sorogoon lang, kag

poidi ko sanda nga imoon nga pario sa an-gin okon pario sa kalayo nga nagadabdabkon gosto ko.”

8 Piro kon parti tana sa anang Bata, makon na,“Imong ginarian, O Dios, ara gid kataposan,Kagmatarung imong pagdomara sa imong ginar-

ian.9Nalilipay kaw sa mga inimoan nga matarung,Piro ginaugutan kaw sa malain.Gani ginpili kaw ang Dios, nga imong Dios,Kag gintawan kaw ang kalipay nga labaw kaysa

imong mga kaiban.”10Kag makon na pa sa anang Bata,

“Ikaw, Ginoo, maman ang nagimo ang kalibotanang ona pa gid,

Kag ang langit anang inimoan ra imong mgaalima.

11 Ang tanan nga dia magakaradora, piro ikawtana magapadayon pa ra gid.Tanan magagabok pario sa lambong;12 Kag pario ra sa lambong lolonon mo kag ilisan

mo dayon.Piro ikaw tana indi gid magoman,Ay ara kaw pagkamalam kag ara kamatayun.”13Alin pa ang ona ara gid angil nga ginkonan angDios nga,“Digi sa akun too pagpongko,Asta mapasoko ko kanimo imong mga kaaway.”14 Ta kabay ang mga angil mga ispirito lang ngaginasogo ang Dios nga magbolig sa mga tao ngamagabaton ang kalowasan.

21 Gani kinanglan ta gid nga tipigan nga mayad

ang mga kamatoodan nga atun nabatian agudindi kita magtalang. 2 Isipa nindo bala; ang Kaso-goan nga ginpadara paagi sa mga angil napama-todan gid, kag ang kada isara nga nagsoway okonara nagsonod ginsilotan sono sa anang ginimonga sala. 3 Gani, indi kita ra gid makalibri sasilot kon indi ta pagsapakun dadi ang kalowasannga dia nga ara run kapario. Ang Ginoo mismomaman ang ona nga nagbantala ang kalowasannga dia, kag angmga tao nga nakabati kanana na-gapamatood ra kanatun nga dia matood manda.4Kag ginpamatodan pa gid ang Dios mismo paagisamga katiringalaan kagmgamilagro kag sa sari-sari nga mga abilidad nga anang ginpanagtag samga tao paagi sa Ispirito Santo sono sa ananggosto.

Ang Kalowasan Nagabot Paagi kay Cristo5 Karon, parti sa paraaboton nga kalibotan,

bukun angmga angil anang ibutang ang Dios ngamagadomara, 6 kondi ang tao. Ay toladia angnakasolat sa Kasolatan,“O Dios, ano gid bala ang tao nga basi indi mo gid

paglipatan?Total tao ra lang, basi ginadumdummo tana gid?7 Ginimo mo tana nga manaba-naba lang sa mga

angil,Piro dia ara lang boay tungud nga pagkatapos

ginpadunguggan mo tana bilang ari.8Kag ginimomo tana ngamanogdomara sa tanan

nga mga butang.”

Hebreo 2:9 281 Hebreo 3:11Nagakoon doto nga ang tao imoon ang Dios nga“manogdomara sa tanan nga mga butang,” kagdia nagakaologan nga magaabot ang adlaw ngaara gid mga butang nga indi ipasakup sa tao.Garing sa dadi naulaman ta nga bukun pa kon-trolado ang tao ang tanan nga butang. 9 Piro konparti kay Jesus, naulaman ta nga sa matagud ngatyimpo ginimo tana ang Dios nga mas manabakaysa mga angil agud paagi sa kalooy ang Diosmapatay tana para sa tanan nga mga tao, kagdadi ginpadungugan tana run bilang ari tungudsa anang ginantos nga kamatayun. 10 Ang Diosang nagimo ang tanan nga butang, kag ginimona para kanana. Gani bagay ra gid nga tanamagtogot nga si Jesusmagantos, agud ipakita ngasi Jesus matarung, kag agud doro nga mga taoanang maging mga bata nga anang padungugan.Ay si Jesus mismo maman ang ginalinan andangkalowasan.

11 Si Jesus ang naglimpyo kanatun sa atun mgasala. Dadi anang Amaymaman run da atun Amay.Maman dan nga si Jesus ara nauya magtawagkanatun nga anang mga kabogto. 12 Toladiaanang koon sa Kasolatan,“Ipakilala ta kaw sa akun mga kabogto,Kag magakanta ako ang pagdayaw kanimo sa

tunga ang tanan nga nagasirimba kan-imo.”

13Kag makon na pa,“Magasarig ako gid sa Dios.”Kag makon na pa gid,“Dagi ako kaiban anang mga bata ang Dios nga

anang gintaw kanakun.”14 Kag tungud nga ang mga bata nga dia ang

Dios nga anang ginakoonmga tao, si Jesus mismonagpakatao ra agud ialad na anang kaogalingunpara kananda, ay paagi sa anang kamatayunmapirdi na si Satanas nga maman anang ginaali-nan anang kamatayun ang tao. 15 Sa toladatoginlibri na sanda nga naging oripun ang kaadluksa andang bilog nga kaboi tungud nga naadlukansanda sa kamatayun. 16Gani masanag nga bukunang mga angil anang ginboligan ni Jesus, kondianang mga lai ni Abraham. 17 Maman dan ngakinanglan gid nga si Jesus maging tao nga pariogid sa anang mga kabogto sa tanan nga bagay,agud tana andangmaging pinakamataas nga paringa maloloyon kag masasarigan nga makaalad saDios paramapatawad angmga tao sa andangmgasala. 18 Tana mismo nakaagi ang mga pagantos

ang tana ginsolay, gani sarang tana makabolig samga tao nga ginasolay.

3Si Jesus Labaw pa kay Moises

1 Gani mga kabogto ko sa pagtoo, kag ka-pario ko nga mga tinawag ang Dios nga mag-ing kaiban na sa langit, dumdumun nindo siJesus. Tana anang ginpadara ang Dios agud mag-ing atun pinakamataas nga pari sa atun pagtoonga maman ang nagapatunga kanatun kag saDios. 2 Ginsonod na anang mga ginsogo ang Dioskanana, pario kay Moises nga nagsonod ra saanangmga ginsogo ang Dios sa anang pagdomaraanang pamilya ang Dios. 3 Piro si Jesus tanaginabilang ang Dios ngamas mataas pa kaysa kayMoises, tungud ngamasmay dungug ang nagimoang balay kaysa balay mismo. 4Naulaman ta ngakon may balay, may nagpatindug; kag ang nag-imo ang tanan nga butang ara iba kondi ang Dios.5 Bilang anang sorogoon ang Dios, masarigan siMoises sa anang pagasikaso sa anang pamilya angDios. Kag ang mga butang nga anang ginimonaging anino ang mga butang nga magakaratabosa paraaboton. 6 Piro si Cristo tana masariganbilang Bata nga ginpiaran anang pamilya angDios. Kag kita anang pamilya ang Dios, konnagapadayon kita nga matutum sa atun paglaumnga atun ginapabogal, nga may mayad kita ngaparaaboton.

Ang Paway nga Ginakoon ang Dios7Gani pario anang koon ang Ispirito Santo,

“Kon mabatian nindo dadi anang limug ang Dios,8 Indi nindo pagpatugasun indong tagiposoon

pario anang ginimo indong mga kaolang-olangan ang ona, tungud nga ang dotosanda sa logar nga ara ginaolii ang taoginkontra nanda kag gintirawan ang Dios.

9 Ay makon ang Dios, ‘Bisan nakita nanda akunmga ginimo sa sulud 40 ka toig, ginti-rawan nanda ako pa gid kon asta sanoakun pagantos sa andang ginaimo ngamarimo.

10Gani nasilag ako gid kananda.Kag makon ko nga pirmi sanda nagatalang kag

indi sanda magsonod sa akun ginatodlokananda.

11 Sa akun kasilag nagpanompa ako nga indisanda gid makasulud sa parawayan ngaakun gintigana para kananda.’ ”

Hebreo 3:12 282 Hebreo 5:112Mga kabogto ko kay Cristo, andaman nindo

nga ara malain sa indong tagiposoon nga mamanang magaparoya indong pagtoo asta maparayukamo sa Dios nga boi. 13 Indong imoon tana, mag-paradumduman kamo adlaw-adlaw mintras maytyimpo pa agud indi kamo mapatalang ang salanga magapatugas indong tagiposoon. 14 Ay kitakaiban ni Cristo kon ginauputan ta nga mayadatun pagsarig kanana asta sa kataposan. 15Kabaymakon ang Kasolatan,“Kon mabatian nindo dadi anang limug ang Dios,Indi nindo pagpatugasun indong tagiposoon

pario anang ginimo indong mga kaolang-olangan ang ona ang nagkontra sanda saDios.”

16 Sino ang mga tao nga dato nga nakabati saanang limug ang Dios piro nagpasotil? Bukunbala ang tanan nga gindomaran ni Moises pagoasa Egipto? 17 Kag sino anang ginkasilagan angDios sa sulud 40 ka toig? Bukun bala ang mgatao nga nagparakasala kag nagkarapatay dotosa logar nga ara ginaolii ang tao? 18 Kag sinoanang gintomod ang Dios sa anang pagpanompanga indi sanda gid makasulud sa parawayan ngaanang gintigana para kananda? Bukun bala angmga tao nga ara nagsonod kanana? 19 Ganimasanag kanatun nga sanda ara kasulud tungudnga ara sanda nagpati sa Dios.

41 Piro bisan toladato ang natabo kananda, sigi

pa ra gid anang pangako nga dato ang Dios ngakita sarang pa ramakasulud sa anang parawayan.Piromagandamkita ay basi konmay digi kanatunnga indi makasulud doto. 2 Ay nakabati kita rapario kananda ang Mayad nga Barita. Piro arananda napolosi andang nabatian tungud nga arasanda nagtoo. 3 Kita tana nga nagatoo mamanangmakasulud sa anang parawayan. Piro ang aranagatoo indimakasulud doto, aymakon ang Dios,“Sa akun kasilag nagpanompa ako nga indi sanda

gid makasulud sa parawayan nga akunginatigana para kananda.”

Ara dia nagakaologan nga ang parawayan ara panapriparar, tungud nga ang matood tana maydian run nga ginpriparar alin pa anang pagimoang kalibotan. 4 Kabay may nasambit sa Kasola-tan parti sa ikapito nga adlaw, makon, “Kag saikapito nga adlaw nagpaway ang Dios sa tanannga anang mga obra.” 5 Kag makon ra dotonga “Indi sanda gid makasulud sa parawayan nga

akun gintigana para kananda.” 6 Masanag ngagintoyo ang Dios nga may makasulud sa par-awayan nga dato, piro ang mga nakabati ang onaang Mayad nga Barita ara kasulud doto tungudnga ara sanda nagsonod sa Dios. 7 Gani nagtawpa gid kaigayonan ang Dios ay pagkalubas angdorong tinoig nagambal tana paagi kay David;makon na, “Dadi”, pario ang nasambit kaina,“Kon mabatian nindo dadi anang limug ang Dios,Indi nindo pagpatugasun indong tagiposoon.”

8Ay kon ang mga tao nga dato ang ona nadarani Josue sa parawayan, ara run andan nagambalang Dios nga may ibang adlaw pa gid nga pasu-ludun na ang mga tao sa parawayan. 9 Gani maypaway pa ra gid nga ginatigana para sa anangmga tao ang Dios, kag ang paway nga dia pario saanang pagpaway ang Dios sa ikapito nga adlaw.10 Ay ang bisan sino nga makasulud sa anangparawayan ang Dios magapaway run da sa anangmga obra, pario sa Dios nga nagpaway pagkata-pos nga maimo na ang tanan. 11 Gani imoratanta gid nga makasulud sa anang parawayan ngadato. Indi kita magwad sa mga tao ang onanga ara nagsonod sa Dios, ay sabun indi kita ramakasulud.

12 Anang ambal ang Dios boi kag may gaum,kag mas matarum pa sa ispada nga dobli anangtarum. Dia nagadolot asta sa anang ulut angkalag kag ispirito, kag sa anang ulut angmga luta-lutaan kag anang otok ang mga tolan. Ulam naang mga butang nga ginaisip kag ginaandum angmga tao. 13 Ara gid may makapantago sa Dios;nakikita na ang tanan kag lantad gid sa anangpanulung, kag kanana kita magapanabat.

Si Jesus Atun Pinakamataas nga Pari14 Gani parigunun ta atun pagtoo tungud nga

may pinakamataas kita nga pari nga nagsuludrun doto mismo sa langit. Kag dia ara iba kondisi Jesus, nga anang Bata ang Dios. 15Atun pinaka-mataas nga dia nga pari nakaulam ra atun mgakaroyaun, ay ang tanan nga mga pagsolay nganagaabot kanatun naagian na ra, piro ara tanagid nagkasala. 16 Gani indi kita magpangalangannga magparapit sa anang trono ang Dios ngamaloloyon, ay doto ta mababaton ang kalooy kagbolig sa oras nga kinanglan ta.

51 Ang kada pinakamataas nga pari ginpili alin

sa mga tao agud magsirbi sa Dios para kananda.Risponsibilidad nanda ang pagalad sa Dios ang

Hebreo 5:2 283 Hebreo 6:11mga sapat kag ang iba pa nga mga alad parasa mga sala. 2 Ang pinakamataas nga pari taora lang nga maroya pario kanatun. Gani maypasonaid tana sa mga tao nga nagakasala nga arakaulam. 3Kag tungud nga tanamismo nagakasalara, kinanglan tana magalad ra para sa anangkaogalingunngamga sala, kag bukun lang para saanangmga sala angmga tao. 4Maydungug bilangpinakamataas nga pari. Piro ara may makapilianang kaogalingun para maging pinakamataasnga pari. Ay ang nagapili sa mga pinakamataasnga pari ara iba kondi ang Dios. Pario kay Aaronang ona, ang Dios maman ang nagpili kanana.

5 Kag toladato ra ang kay Cristo, bukun tanaang nagpadungug anang kaogalingun nga mag-ing pinakamataas nga pari, kondi ang Dios. Aymakon ang Dios kanana,“Ikaw akun Bata, kag dadi ipakilala ko nga ako

imong Tatay.”6 Kag may ginkoon tana ra sa ibang parti angKasolatan nga,“Pario anang pagkapari ni Melquisedec,Imong pagkapari ara kataposan.”

7 Ang digi pa si Jesus, nagpangamoyo tanakag nagpanangis gid nga mayad nga nagapak-itloy sa Dios nga sarang makalowas kanana sakamatayun. Kag tungud nga tana mapainubusunkagmatinomanun ginsabat ang Dios anang pang-amoyo. 8 Kag bisan tana anang Bata mismo angDios, natonan na ang osto nga pagsonod paagi samga pagantos nga anang naagian. 9 Pagkataposnga naagian run ni Jesus ang tanan nga anangdapat agian, naging Manlolowas tana ang tanannga nagatoman kanana, agud asta kon sano librisanda run sa silot nga para sa andang mgasala. 10 Kag ginimo tana ang Dios nga pinaka-mataas nga pari pario sa anang pagkapari niMelquisedec.

Pagpaandam Parti sa Pagtalikod sa Pagtoo11 Doro pa andan amun inogsogid kanindo

parti sa anang pagkapari ni Melquisedec kag niJesus, garing mabudlay ipaatag kanindo tungudnga mabudlay kamo paintindiun.

12 Dapat mga manogtodlo kamo ron dadi aymaboay kamo ron nga nagtoo, piro asta dadikinanglan kamo pa ra gid nga todloan pario angona ang mga simpli nga mga kamatoodan alin saanang ambal ang Dios. Pario kamo pa ra gid samga lapsag nga nagakinanglan ang gatas tungudnga indi kamo pa makakaun ang maturugas nga

mga pagkaun. 13 Ang mga naboboi sa gatas mgalapsag pa nga ara kalibotan kon ano ang mayadkag malain. 14 Piro ang maturugas tana ngapagkaunpara run samabaraul nga antigo ron konano ang mayad kag malain.

61Gani tungud ngamaboay run atun pagtoon sa

mga primiro nga mga panodlo parti kay Cristo,kinanglan bayaan ta run dan kag magpadayonsa madaralum nga mga panodlo. Indi ta runpagsari olit-olitun ang mga naona nga dato ngamga panodlo, pario ang mga panodlo parti sapaginulsul kag pagtalikod sa mga ginaimo ngaara polos kag parti sa pagtoo sa Dios, 2 ang mgapanodlo parti sa bunyag, parti sa pagtongtongang alima sa olo, sa pagbanaw angmga patay, kagsa anang pagsintinsya ang Dios sa kada tao konano anang maging kaimtangan sa ara kataposan.3 Atun imoon tana, kon itogot ang Dios, magpa-dayon kita sa pagtoon ang madaralum nga mgapanodlo 4-6 agud indi kita magtalikod kanana.Ay kon ang tao magtalikod sa Dios, indi maimonga mapainulsul tana kag mapabalik ruman saDios. Nasanagan run anang isip, nakasamit runang bindisyon nga alin sa Dios, nakabaton ronang Ispirito Santo, kag nakatiraw ron ang mgakarayadan nga alin sa anang ambal ang Dios,kag nabatyagan na pa ang gaum nga ipapakitagid sa paraaboton nga mga adlaw. Pagkataposkon magtalikod tana pa sa mga butang nga dia,indi run gid maimo nga mapainulsul tana kagmapabalik ruman sa Dios tungud nga pario saginalansang na ruman sa kros kag ginapakauyananang Bata ang Dios.

7 Atun kaalimbawa pario sa logta nga gin-abindisyonan ang Dios kon pagkatapos nga mao-ranan pirmi nagatorobo ang mga tanum nganapopolosan ang nagapangabudlay. 8 Piro konang nagatobo poros lang taladang kag ilamononnga masiit, tay ara polos dato; gani sosompaunrun lang ang Dios, kag sa ori sonogon.

9 Mga pinalangga, bisan toladia amun gi-naambal kanindo, nasisigoro namun tana ngamayad indong kaimtangan kon parti sa indongkalowasan. 10Matarung ang Dios, kag indimaimonga lipatan na indong mayad nga inimoan kagindong gogma kanana nga indong ginpakita kagpadayon nga ginapakita paagi sa indong pagboligsa indong kapario nga mga tomoloo. 11 Gostonamun nga ang kada isara kanindo magpadayon

Hebreo 6:12 284 Hebreo 7:13-14nga magmaukud sa indong pagsarig sa anangambal ang Dios asta sa anang pagabot ni Jesu-Cristo agud mabaton nindo indong ginaandum.12 Indi kamo magtinamad, kondi wadun nindoang mga tao nga paagi sa andang pagtoo kagpagkamainantoson nagabaton anang mga pan-gako ang Dios.

Matood gid anang Pangako ang Dios13 Sulunga nindo bala si Abraham: ang mag-

pangako ang Dios kanana ara ibang aran ngaanang gingamit agud pamatodan na anang pan-gako kondi anang aran ra mismo tungud nga ararun may maglabaw kanana. 14 Kag makon na,“Ginapangako ko nga bindisyonan ko ikaw ngamayad kag padoroon ko gid imong lai.” 15Karon,si Abraham mainantoson nga nagulat lang gid,gani nabaton na anang ginpangako ang Dios.16Nagasompa ang tao sa anang aran ang Dios ngamas mataas kanana agud patiun tana kag ara rundorong sogidanun. 17 Toladan ra anang ginimoang Dios ang ona sa mga tao nga anang ginpan-gakoan. Ginpakita na kananda paagi sa anangpagsompa nga tomanun na gid anang ginpan-gako. 18 Kag ang darwa nga dia ka butang, anangpangako kag anang sompa, indi gid magoman, ayindi maimo nga magbotig ang Dios. Gani kita nganakadangup run kanana may marigun run gidnga pagsarig nga imoon na gid anang ginpangakokanatun. 19 Atun pagsarig nga dia maman atunpinakaangkla nga nagataw kasigoroan sa atunkaboi. Kag dia nga pagsarig nagaabot dotomismosa pinakabalaan nga logar. 20 Si Jesus nagonarun doto para kanatun. Tana maman atun arakataposan nga pinakamataas nga pari pario saanang pagkapari ni Melquisedec.

7Ang Pari nga si Melquisedec

1 Si Melquisedec ari ang ona sa banwa angSalem kag anang pari ang Dios nga makaga-gaum sa tanan. May bisis nga si Abrahamnagpakigaway sa mga ari kag ginpamatay nasanda. Ang tana nagapaoli run ginsolang-solangtana ni Melquisedec kag ginbindisyonan na tana.2Pagkatapos gintawni AbrahamkayMelquisedecanang ikanapolo sa tanan nga mga butang ngaanang nabuul sa inaway. Anang kaologan angaran nga Melquisedec “Ari ang Katarungan.” Kagtungud nga ari tana ang Salem anang gostong

ambalun dato “Ari ang Kalinung,” ay anang gos-tong ambalun ang Salem kalinung. 3 Ara gidkasolatan nga nagakoon kon sino anang tatay kaganang nanay okon anang mga kaolang-olangan.Kag ara ra kasolatan nga nagasogid parti sa anangpagkabata kag kamatayun. Pario tana sa anangBata ang Dios; anang pagkapari ara kataposan.

4 Gani nakita ta nga si Melquisedec gamanannga tao. Ay mismo si Abraham nga nagpondaratun nasyon nagtaw kanana anang ikanapolo satanan nga anang nabuul sa inaway. 5 Kon partisa mga pari nga Judio nga alin sa anang lai niLevi, sono sa Kasogoan nga ginbilin kananda niMoises, para kananda ang ikanapolo nga partianang pagkabutang andang kapario nga mga Ju-dio, bisan matood nga sanda nga tanan pararionga anang lai ni Abraham. 6 Piro si Melquisedectana, bisan bukun alin sa anang lai ni Levi,gintawan ni Abraham anang ikanapolo. Kag siMelquisedec pa ang nagbindisyon kay Abraham,bisan pa gani nga si Abraham maman anang gin-pangakoan ang Dios. 7 Kag naulaman ta nga angnagabindisyon mas mataas kaysa ginabindisy-onan. 8 Kon parti sa mga pari nga lai ni Levi nganagabaton ang ikanapolo, mga tao sanda ra langnga may kamatayun. Piro nagapamatood angKasolatan nga si Melquisedec tana nga gintawanni Abraham anang ikanapolo boi pa ra gid. 9 Kagnaulaman ta ra nga mas mataas si Melquisedeckananda tungud nga bisan si Levi nga mamangid andang ginalinan nagtaw ra anang ikanapolokayMelquisedec paagi kayAbraham; 10ay pagtawni Abraham anang ikanapolo kay Melquisedec siLevi ara pa nabata, gani makokoon ta nga si Levidoto pa sa anang lawas ni Abraham.

11Karon, naulaman ta nga pagtaw ang Dios angKasogoan sa mga Judio, ginpili na anang lai niLevi nga maging mga pari nga magaintindi angKasogoan. Kon abi ang mga tao poidi nga mag-ing matarung paagi sa anang ginaimo ang mgapari, indi run andan kinanglan ang iba pa ngapari pario anang pagkapari ni Melquisedec, ngabukun pario anang pagkapari ni Aaron. 12 Pirokon ilisan ang pagkapari, kinanglan nga ilisan raang Kasogoan. 13-14 Atun Ginoong Jesus mamanang ginatomod nga ginilis sa dati nga mga pari.Ara tana nagalin sa anang lai ni Levi kondi saanang lai ni Juda. Tana lang gid ang naging paringa alin sa anang lai ni Juda. Ay pagambal niMoises kon sino-sino ang maging mga pari, aratana gid may nasambit parti sa anang tribo ni

Hebreo 7:15 285 Hebreo 8:8Juda.

May Sangka Pari nga Pario ra kay Melquisedec15Gani masanag gid nga ginilisan run ang mga

pari ngamga lai ni Levi kag ang Kasogoan tungudnga may iba run dadi nga pari nga pario kayMelquisedec. 16 Ang ginbasian anang pagkaparibukun nga tungud sa lai nga sono sa Kasogoankondi naging pari tana tungud nga makagagaumtana, ay ara tana kamatayun. 17Ay toladia anangkoon ang Kasolatan parti kanana, “Ikaw pariasta sa ara kataposan, pario anang pagkapari niMelquisedec.” 18 Gani ang dati nga Kasogoanginilisan run ang Dios tungud nga ara polos kagindi makabolig kanatun. 19 Ay indi maimo ngamabilang kita nga matarung sa panulung angDios paagi sa atunpagsonod saKasogoan. Mamandan nga dadi gintawan kita ang mas mayad kagmasasarigan nga paagi, kag paagi digi makapara-pit kita run sa Dios.

20 Ang bago nga dia nga paagi mas mayad kagmasarigan tungud nga pagimo ang Dios sa anangmga lai ni Levi nga maging mga pari ara tana gidnagpangako okon nagsompa. 21Piro pagimo tanaang Dios kay Jesus nga maging pari may pangakotana nga anang ginsompaan. Aymay nakasolat saKasolatan nga nagakoon,“Ako angGinoo, nagapangako ako kagnagasompa

pa, nga ikaw ginaimo ko nga pari asta saara kataposan. Kag indi gid magomanakun isip.”

22Gani tungud sa anangpangakongadia angDios,paagi kay Jesus nakakasigoro kita nga ang bagonga dia nga kasogtanan nga gintaw ang Dios agudmalowas kita mas mayad kaysa dati.

23 Ang mga pari ang ona doro, tungud ngakon mapatay ang isara matulus ruman ang isaraagudmakapadayon andang obra bilangmga pari.24 Piro si Jesus tana ara run kamatayun, mamandannga anang obra bilang pari ara ginapasayloansa iba. 25 Gani sarang na malowas sa bisan anonga oras ang bisan sino nga tao nga magparapitsa Dios paagi kanana. Ay boi tana asta sa ara kat-aposan agud magpakitloy sa Dios para kananda.

26 Gani si Jesus maman gid ang pinakamataasnga pari nga atun kinanglan. Balaan tana.Ara tana gid nagkasala kag ara gid sayup saanang kaboi. Ginpabulag tana sa mga tao ngamakasasala kag gindara sa ibabaw pa ang mgalangit. 27 Bukun tana pario ang dati nga mgapari, tungud nga tana tana indi kinanglan nga

magalad adlaw-adlaw. Sanda dato anay adlaw-adlaw gid nga nagaalad, primiro para sa andangkaogalingun nga sala, pagkatapos maalad sandaruman para sa anang mga sala ang mga tao. Pirosi Jesus tana kaisara lang gid nagalad. Ginaladna anang kaogalingun doto sa kros kag ara runoman-oman. 28 Ang mga tao nga ginimo ngapinakamataas nga pari sono sa Kasogoan ni Moi-ses mga tao ra lang nga nagakasala. Piro sonosa anang pangako ang Dios nga anang ginambalpagkatapos ang Kasogoan, anang Bata mismomaman anang ginpili nga maging pinakamataasnga pari. Ay tana ara gid nagkasala kag asta konsano indi tana gid magkasala.

8Si Jesus maman Atun pinakamataas nga pari

1 Sa amun mga ginsaysay, amun gostong am-balun maman dia: kita dadi may pinakamataasrun nga pari nga nagapongko sa anang tooanang trono ang Makagagaum nga Dios sa langit.2Nagasirbi tana doto mismo sa pinakabalaan ngalogar bilang pinakamataas nga pari. Dato ngalogar bukun run tao ang nagimo kondi ang Ginoomismo.

3Ang kada pinakamataas nga pari ginapili ngamagalad sa Dios ang mga alad nga mga sapat kagiba pa ngamga alad. Gani atun pinakamataas ngapari dapat may ialad ra. 4 Kon tana digi pa salogta, indi maimo nga maging pari tana, ay alinpa ang ona may mga pari run digi nga nagaaladsono sa Kasogoan. 5 Andang ginaimo nga datonga mga pagalad midyo anino lang gid tungudnga nagawadwad sanda lang sa mga butang ngaginaimo doto sa langit. Naulaman ta dia tungudnga datong mapatindug run si Moises ang tordanga simbaan nagkoon ang Dios kanana, makon,“Kinanglan wadun mo ang akun ginpakita kan-imo doto sa bokid.” 6 Piro sa matood tana, anangobra ni Jesus bilang pinakamataas nga pari masmayad kaysa anang obra ang mga pari nga dato.Ay ang bago nga kasogtanan dadi nga anangginariglo agud batonon kita ang Dios mas mayadkon ikomparar sa naona nga kasogtanan. Tungudnga ang bago nga dia nga kasogtanan ginabasi samas mayad nga mga pangako ang Dios.

7 Kon ang ona nga dato nga kasogtanan arakakolangan indi run andan kinanglan nga ilisan.8Piro nakita ang Dios anang kakolangan ang mgatao nga nagsonod sa ona nga dato nga kasog-tanan. Gani nagkoon tana, makon,

Hebreo 8:9 286 Hebreo 9:13“Magaabot ang adlaw nga ako maimo ang bago

nga kasogtanan sa mga taga-Israel kag samga taga-Juda,

9 Kag ang bago nga dia nga kasogtanan nga akunimoon bukun run pario ang ona nga ka-sogtanan nga akun gintaw sa andangmgakaolang-olangan datong ginaagobayan kosanda pagoa sa Egipto.

Ara nanda pagsonoda ang ona nga dato nga ka-sogtanan nga gintaw ko kananda,

Maman dato nga ginpabayanan ko sanda runlang.”

10 Makon pa gid ang Ginoo, “Ang bago nga ka-sogtanannga akun itaw samga taga-Israelmaman dia:

Sa paraaboton nga mga adlaw, ibutang ko akunmga sogo sa andang isip, kag isolat ko saandang tagiposoon.

Ako andang magiging Dios, kag sanda magigingakun mga tao.

11 Kon magabot ron ang adlaw nga dato, ara runmay magkoon sa anang kasimanwa okonanang kabogto nga dapat kilalaun na angGinoo.

Tungud nga sa mga oras nga dato ang tanan,alin sa pinakakubus asta sa pinakabantog,magakilala kanakun.

12 Ay patawadun ko sanda sa andang mga naimonga malain, kag indi ko ron pagdumdu-mun andang mga sala.”

13 Kag tungud nga nagkoon ang Dios nga maybago ron nga kasogtanan, masanag nga ang onanga kasogtanan ara run polos, kag ang bisan anonga lagi run kag ara run ginagamita, madodorarun lang.

9Ang Pagsimba Digi sa Logta kag Doto sa Langit

1Ang naona nga dato nga kasogtananmaymgasoronodon parti sa pagsimba kag may simbaannga ginimo ang mga tao. 2 Dato nga simbaantorda nga andang ginpatindug nga may darwaka koarto. Ang ona nga koarto ginatawag ngaBalaan nga Logar. Doto nagabutang ang solo,ang lamisa, kag ang mga tinapay nga ginaalad saDios. 3 Ang Ikarwa nga koarto nga sa loyo angkortina maman ang ginatawag nga Pinakabalaangid nga Logar. 4 Doto nagabutang ang altar ngabolawan nga ginasonogan ang insinso, kag anangkaban ang kasogtanan nga ginaklapan ra angbolawan. Doto nagasulud ang tibod nga bolawan

nga may sulud nga manna, kag anang baston niAaron nga nagpanaringsing, pati ang mga mala-pad nga bato nga ginsolatan anang kasogtananang Dios. 5 Doto sa ibabaw ang kaban may mgaginatawag nga kirobin nga nagapakilala nga dotoang Dios. Anang pakpak ang kirobin nagaumladsa ibabaw ang logar nga ginapatawadan ang Diosanang mga sala ang mga tao. Garing sa dadiindi namun run dia makapasanag tanan kanindo.6 Piro toladato anang itsora sa sulud ang tordanga andang ginasimbaan. Kag ang mga pariadlaw-adlaw andang sulud doto sa primiro ngakoarto agud imoon andang katungdanan. 7 Pirosa Pinakabalaan gid tana nga Logar ang pinaka-mataas lang gid nga pari ang sarang makasuludkag sangka bisis lang gid sa kada toig. Kag konmagsulud tana doto nagadara tana gid ang dogonga inogalad sa Dios para sa anang kaogalingunngamga sala kag samga sala nga ginimo angmgatao nga ara nanda naulami. 8 Paagi sa andangmga ginaimo nga toladato ang ona, ginatodlokanatun ang Ispirito Santo nga ang ordinarionga mga tao indi gid makasulud sa Pinakabalaannga Logar mintras nagatindug pa ang dati ngasimbaan nga torda. 9 Ang simbaan nga datopinakaanino lang para sa atun tyimpo nga diadadi. Tungud nga ang matood, ang tanan ngaginadara doto pati ang mga sapat nga ginaaladsa Dios indi gidmakalimpyo anang konsinsya angmga nagasimba sa toladato nga paagi. 10 Angmga butang nga dato nga andang ginaimo poroslang parti samga karaunun kag irinumunkag konanopangamga sirimonyaparti sa pagpanlimpyo.Dato nga mga rigolasyon nga para sa lawas tugkalang gid sa oras nga bagoon ang Dios ang tanan.

11 Piro dadi tana digi run si Cristo nga atunpinakamataas nga pari sa bago nga paagi ngamas mayad kaysa dati. Nagsulud tana sa simbaannga mas mayad kag ara kakolangan. Bukuntao ang nagimo kag ara digi sa kalibotan ngadia. 12 Kaisara lang gid nagalad si Cristo saPinakabalaan nga Logar kag ara run oman-oman.Bukun dogo ang mga kambing okon dogo angmga tinday nga baka anang dara nga inogaladkondi anang dogo mismo. Kag tungud sa anangdogongadato gintobosna kita agud asta kon sanoindi kita run gid pagsilotan tungud sa atun mgasala. 13 Sono sa Kasogoan, kon ang tao marisnaantungud nga nagparapit tana sa patay nga tao,kinanglan wisikan tana anang dogo ang kambing

Hebreo 9:14 287 Hebreo 10:8kag toro nga baka kag anang abo ang tinday ngabaka nga ginsonog agud maging limpyo tana.14 Karon, kon dia manda makalimpyo, mas labirun gid nga makalimpyo anang dogo ni Cristo.Ay paagi sa Ispirito nga ara kataposan ginalad niCristo sa Dios anang kaogalingun bilang alad ngaara gid kakolangan sa panulung ang Dios. Anangdogo maman ang nagalimpyo sa atun mga tagi-posoon kag isip agud talikodan ta angmgabutangnga atun ginaimo nga ara polos kag sirbian ta runang Dios nga boi.

15 Gani si Cristo maman ang manogpatungakanatun kag sa Dios sa bago nga kasogtanan. Aypaagi sa anang kamatayun gintobos na ang mgatao nga nagsoway sa dati nga kasogtanan. Ma-man dan nga mababaton ron anang mga tinawagang Dios ang mga butang nga anang ginpangakonga maging anda sa ara kataposan.

16-17 Anang kaalimbawa dia pario sa tao nganagpaimo tistaminto parti sa anang ipapasoblikon patay tana run. Mintras boi tana pa bali arara lang dato nga tistaminto, ay ang tistamintomay ipikto lang kon mapamatodan nga pataytana run. 18 Maman dan nga bisan ang onanga kasogtanan ginkinanglan ra ang dogo paramaparigun. 19 Ay pagtodlo ni Moises sa mgatao ang tanan nga mga toromanun sa Kasogoan,nagbuul tana dayon anang dogo ang mga tindaynga baka kag mga kambing kag ginlakutan natobig. Pagkatapos ginwisikan na ang ginsolatanang Kasogoan kag ang mga tao. Anang gingamitnga pangwisik bolbol ang karniro nga ginlugumsa mapola kag gintagkus sa anang sanga angisopo. 20 Pagkatapos makon ni Moises sa mgatao, “Mamandia ang dogonganagaparigun sa ka-sogtanan nga gintaw ang Dios nga ginapatomankanindo.” 21 Kag ginwisikan na ra ang torda ngasimbaan pati ang tanan nga mga garamitun sapagsimba saDios. 22Sono saKasogoan, aros tanannga mga gamit sa pagsimba ginalimpyo paagi sadogo. Kag kon ara dogo nga ginola bilang alad saDios ara kapatawadan atun mga sala.

23Karon, ang mga butang sa simbaan nga datoanang anino ang mga butang nga doto sa langit,gani kinanglan nga limpyoan sa nasambit ngapaagi. Piro ang mga butang tana nga doto sa lan-git nagakinanglan ang alad nga mas mayad. 24Aysi Cristo ara nagsulud sa Balaan nga Logar ngaginimo ang tao nga pinakakopia lang ang dotosa langit kondi nagsulud tana sa langit mismo.Kag dadi doto nagapangatobang tana sa Dios para

kanatun. 25 Anang pinakamataas nga pari angmga Judio nagasulud sa Pinakabalaan nga Logarang simbaan kada toig nga nagadara anang dogoang mga sapat. Piro si Cristo tana kaisara langgid nagsulud agud ialad anang kaogalingun, kagindi run kinanglan magoman-oman. 26 Tungudnga kon kinanglan gid nga olit-olitun, ta kondikon kapira-pira tana andan nagantos alin pa angpagimo ang kalibotan. Piro kaisara tana langnagayan digi sa kalibotan nga dia agud doraunatun mga sala paagi sa anang pagalad anangkaogalingun. Dia ginimo na sa kataposan nga dianga mga adlaw, kag ara run oman-oman. 27 Angtao kaisara lang gid mapatay, kag pagkataposukuman tana run ang Dios. 28 Gani si Cristokaisara ra lang gid napatay bilang alad agudmabuul anang mga sala ang mga tao. Matoodnga mabalik tana ruman digi sa kalibotan, piroindi run para ialad ruman agudmabuul atunmgasala, kondi agud lowasun run gid angmga tao nganagaulat kanana.

101Ang Kasogoan midyo sa anang anino lang gid

ang mayad nga mga butang nga maabot paagikay Cristo. Ang Kasogoan mismo indi makapa-matarung sa mga tao nga nagaparapit sa Diospaagi sa mga alad nga ginaalad kada toig. 2 Aykon napatawad sanda run paagi sa mga alad ngatoladato, ara sanda run andan durumdumun paparti sa andang mga sala, kag indi run kinanglannga magalad pa gid. 3 Piro ang mga alad ngadatomismo ang nagapadumdum samga tao kadatoig parti sa andang mga sala. 4 Tungud nga angmatood tana, anang dogo ang mga toro nga bakakag mga kambing nga andang ginaalad indi gidmakabuul andang mga sala.

5 Maman dan nga pagayan ni Cristo digi sakalibotan nagkoon tana sa Dios, makon na,“Indi mo gosto ang mga sapat nga ginaalad kan-

imo, kondi ginimoan mo ako ang lawasnga akun gamitun para ialad.

6Ay bukun kawkontinto samga sapat nga andangginasonog kag ginalad sa altar para saandang mga sala.

7Gani nagkoon ako kanimo,Dagi ako agud tomanun ko imong kabubu-

tun, sono sa nasolat sa Kasolatan partikanakun.”

8 Primiro nagkoon si Cristo nga indi gosto angDios ang mga sapat nga ginapatay okon ang iba

Hebreo 10:9 288 Hebreo 10:33nga mga alad nga ginataw kanana, kag ara tanara gosto sa mga pagsonog ang mga sapat sa altarokon sa andang pagalad para sa andangmga sala.Maman dia anang koon, bisan matood nga diatanan nga mga alad ginaalad sono sa Kasogoan.9 Pagkatapos nagkoon tana nga, “Dagi ako agudtomanun ko imong kabubutun.” Gani paagi diginaulaman ta nga ginilisan run ang Dios ang datinga mga pagalad kag anang alad ni Cristo ma-man anang ginilis. 10 Kag tungud nga gintomanni Jesu-Cristo anang kabubutun ang Dios, gin-limpyoan na kita sa atun mga sala. Dia natabopaagi sa anang pagalad anang kaogalingun ngalawas, kag dato ara run oman-oman.

11 Ang mga pari dato anay adlaw-adlaw gidandang tindug doto sa simbaan nga nagaalad saDios. Garing andang mga alad nga dato ngaparario ra lang indi gid makabuul anang mgasala ang mga tao. 12 Piro si Cristo tana kaisaralang gid nagalad para sa atun mga sala kag indirun gid kinanglan nga omanun pa asta kon sano.Pagkatapos, nagpongko tana sa anang too angDios. 13 Kag dadi doto tana run nagaulat asta saoras nga pasokoon ang Dios kanana anang mgakaaway. 14 Ay tungud sa sangka pagalad na ngadato sa Dios, kita nga mga ginlimpyoan run sasala ginimo na nga ara kakolangan, kag dia astakon sano.

15 Ang Ispirito Santo mismo nagapamatoodkanatun parti sa mga butang nga dia. Ay makonna,16“Makon angGinoo, ‘Mamandia ang kasogtanan

nga akun imoon kananda sa paraabotonnga mga adlaw.

Ibutang ko akun mga sogo sa andang mga tagi-posoon, kag isolat ko sa andang mgaunauna.’ ”

17 Kag makon na ra, “Indi ko ron gid pagdumdu-mun andang mga sala kag ang mga malain ngaandang naimo.” 18 Gani tungud nga atun mgasala napatawad run indi kinanglan nga magsaripa alad para sa atun mga sala.

Magparapit Kita sa Dios19-20 Gani mga kabogto, tungud sa anang dogo

ni Jesus nga anang ginola para kanatun, librikita run ngamagsulud sa Pinakabalaan nga Logarnga doto sa loyo ang kortina. Ay paagi saanang pagalad anang lawas, ginabrian na parakanatun ang bago nga dalan agudmakasulud kitasa Pinakabalaan nga dato nga Logar. Kag dianga paagi maman ang nagataw kaboi nga ara

kataposan. 21Makagagaum atun pari nga dia nganagadomara sa anang balay ang Dios. 22 Ganimagparapit kita sa Dios nga may sinsiro nga tagi-posoon kag pagtoo nga ara gid nagapangdoadoa.Ay naulaman ta nga limpyo ron atun tagiposoonsa malain paagi sa anang dogo ni Jesus, kagatun lawas naogasan run da sa limpyo nga tobig.23 Magpakarigun kita sa atun paglaum kag indikita magpangdoadoa, tungud nga ang Dios nganagpangako masasarigan gid sa pagtoman anangmga ginpangako kanatun. 24Kag imoratan ta ngamapokaw anang baratyagun ang kada isara ngaigogmaun anang kapario kagmagimo angmayad.25 Indi ta gid pagpabayanan atun pagtiripon parioanang ginaimo ang iba, kondi pabaskugun ta angisara kag isara, kapin pa gid dadi nga nakikita tanga madali run lang anang pagbalik ang Ginoo.

26 Piro kon pagkatapos nga kita nakakilalarun ang kamatoodan kag magpadayon kita pagid sa pagpakasala, tay ara run alad nga sarangmakaalad agud mapatawad atun mga sala. 27Angtao nga magimo toladato nagapaabot run langang kaaradluk nga pagukum kag mainit gid ngakalayo nga ginpriparar ang Dios para sa mganagakontra kanana. 28 Kabay, ang ona, ang taonga nagbali ara anang Kasogoan ni Moises gin-patay nga ara korokalooy kon may darwa ka taonga makapamatood nga tana nagkasala matood.29 Gani kon toladato sigorado gid nga mas grabipa gid ang maging silot sa tao nga nagapakalainsa anang Bata ang Dios mismo kag nagabali arasa anang dogo nga nagparigun anang pangakoang Diosang dogo nga maman ra ang naglimpyokanana sa anangmga sala. Magingmas grabi ma-tood ang imoon sa tao nga toladan ay ginainsoltona ra ang maloloyon nga Ispirito Santo. 30 Aykilala ta ra ang Dios nga nagkoon nga, “Ako angmabalus. Ako ang baala magsilot.” Kag maynakasolat pa gid nga nagakoon, “Ang Ginoo ma-gaukum sa anang mga tao!” 31 Kag makaaradlukgid kon ang Dios nga boi maman ang magsilot.

32 Dumduma nindo ang mga adlaw nganakalubas ang kamo bago pa lang nasanagan.Doro nga mga kalisud kag pagtiraw indongnaagian, piro ginantos nindo lang gid kag arakamo ra nadaug. 33 Kon kaisan ginapakauyankamo kag ginasakit sa atobangan mismo angmga tao. Kag kon kaisan bisan bukun kamo angginapakauyan kag ginasakit nagaantos kamo para gid tungud sa andang ginaimo sa indong mga

Hebreo 10:34 289 Hebreo 11:16kaiban, ay nalolooy kamo kananda. 34 Nalolooykamo ra sa indong kapario nga mga tomoloonga ginpriso. Kag bisan ginpangagaw kanindoindong mga pagkabutang ginantos nindo ngamay kalipay tungud nga naulaman nindo ngamay dian kamo pa gid nga mas mayad kagindi gid madora asta kon sano. 35 Gani ayawnindo pagdoraa indong pagsarig sa Dios, ay maymabaul dia nga balus para kanindo. 36Kinanglanmaging mainantoson kamo agud maimo nindoanang kabubutun ang Dios kag mababaton nindodayon anang ginpangako kanindo. 37Tungud nganagkoon ang Dios sa Kasolatan, makon,“Indong ginapaabot madali run lang gid maga-

bot.Indi tana run magpabaya-baya.38 Kag ang tao nga matarung sa akun panulung

magakaboi paagi sa anang pagtoo.Piro kon magtalikod tana kanakun indi ako mali-

pay kanana.”39 Piro kita tana bukun pario sa mga tao nganagatalikod sa Dios kag madodora dayon, kondiugut atun pagtoo kanana, gani malolowas kita.

11Ang Pagtoo sa Dios

1 Kita may pagtoo kon ugut atun pagsarig ngamababaton ta ang mga butang nga atun ginalau-man, kag bisan ara ta pa nakita anang mga gin-pangako ang Dios, nasisigoro ta nga mababatonta ra gid. 2 Tungud sa anang pagtoo atun mgakaolang-olangan gindayaw sanda ang Dios.

3 Tungud sa pagtoo, naulaman ta nga ang kali-botan ginimo paagi sa anang pagambal ang Dios.Gani ang mga butang nga atun nakikita ginimoalin sa indi makita.

4 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Abel nagaladang alad nga mas mayad kaysa kay Cain. Kagtungud sa anang pagtoo ginbilang tana ang Diosngamatarung sa anang panulung, ay ginbaton naanang alad nga dato. Gani bisan patay run si Abelmay ginatodlo tana pa ra gid kanatun paagi saanang pagtoo sa Dios.

5 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Enoc ara kaagiang kamatayun kondi gindara tana ang Dios dotosa isarang kinaboi. “Ara tana run nakita digi salogta tungud nga ginsaylo tana ang Dios.” Kagnagkoon ra ang Kasolatan nga ginsaylo tana dototungud nga nalipay ang Dios sa anang kaboi.6Ang tao nga ara pagtoo sa Dios, miski magiwan,indi gid makataw kalipay sa Dios. Tungud nga

ang bisan sino nga nagaparapit sa Dios kinanglanmagtoo nga may Dios, kag tana ang nagatawbalus sa mga tao nga nagapangita kanana.

7 Tungud sa pagtoo sa Dios, ginpati ni Noeanang paandam ang Dios parti sa mga maga-karatabo bisan ara na pa nakita. Gani nagimotana ang arka agud malowas tana kag anangpamilya pagabot ang gonaw. Kag paagi sa anangpagtoo nga dato ginukuman ang mga tao sakalibotan, piro tana tana, tungud gani sa anangpagtoo, ginbilang ang Dios nga matarung.

8 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Abraham nag-toman anang koon ang Dios nga magayan tanasa logar nga ginpangako kanana. Nagalin tana saanang logar nga ginaolian bisan ara tana kaulamkon diin ang logar nga ginpangako kanana. 9Kagbisan ang doto tana run sa logar nga dato kagnagaoli tana lang samga tordapario sa istrangiro,nagtoo tana pa ra gid sa Dios nga maging andaang logar nga dato. Bisan gani anang bata ngasi Isaac kag anang apo nga si Jacob nga anangmga kaiban sa anang pangako ang Dios nagtordara lang doto. 10 Ang matood tana, ang siyodadnga anang ginapaabot ni Abraham ara iba kondiang siyodad nga marigun gid, nga ginplano kagginpatindug ang Dios mismo.

11 Tungud ra sa pagtoo sa Dios, nakapabata siAbrahambisan sobra tana runkamalamkagbisanbawas pa si Sara nga anang asawa, ay nagpati tanasa anang pangako ang Dios kanana nga magabatasi Sara. 12 Gani alin kay Abraham, nga bawas runda, nagompisa ang lai nga pario mga bitoon salangit kag baras sa baybay anang karaku tungudnga indi mabilang.

13Dia tanan nga mga tao napatay nga nagatoo.Ara nanda nabaton anang ginpangako ang Diosnga boi sanda pa, piro ginasigoro nanda ngamagaabot ra ang adlaw nga mababaton nandagid andang ginapaabot. Ginako nanda nga sandamga istrangiro lang kag bukun taga-digi sa kali-botan nga dia. 14 Ang mga tao nga nagaambaltoladan nagapakilala lang nga sanda nagapan-gita ang banwa nga sarang nanda makoon ngaanda gid. 15 Ara nanda run pagdumduma angbanwa nga andang ginalinan, tungud nga kongindumdum nanda pa, may kaigayonan sandapa nga makabalik doto. 16 Piro andang ginimotana, ginpalabi nanda run gid ang banwa ngamasmayad, kag dia ara iba kondi ang banwa nga dotomismo sa langit. Gani ara nauya ang Dios nga

Hebreo 11:17-18 290 Hebreo 11:38tawagun nanda tana nga andang Dios, tungudnga ginpripararan na sanda ang siodad.

17-18 Tungud sa pagtoo, ginalad ni Abrahamsi Isaac ang tana gintirawan ang Dios nga ialadanang bogtong nga bata. Kag bisan si Isaac ma-man ang ginpangako nga alinan anang lai, alistosi Abraham nga ialad tana. 19 Ay nagapati tananga kon si Isaac mapatay gid man banawon tanara ang Dios. Gani sa parti ni Abraham ginbilangna si Isaac nga daw nabanaw run alin sa mgapatay kag nakabalik kanana.

20Tungud sa pagtoo sa Dios, ginbindisyonan niIsaac anangmga bata nga si Jacob kag si Isaw parasa mayad nga paraaboton.

21Tungud sa pagtoo sa Dios, datongmapapatayrun si Jacob, ginbindisyonan na anang mga aponga bata ni Jose. Kag nagsimba tana sa Dios nganagaambuy sa anang baston.

22 Tungud sa pagtoo sa Dios, nagkoon si Joseang tana madali run mapatay nga ang mga Is-raelita magaalin sa Egipto, kag nagbilin tananga daraun nanda anang mga tolan kon sandamagpanaw ron.

23 Tungud sa pagtoo sa Dios, anang mgaginikanan ni Moises ara pagadluki nga kontraunanang sogo ang ari, tungud nga pagkakita nandanga masadya andang bata gintago nanda tana sasulud tatlo ka bolan.

24 Kag tungud sa pagtoo sa Dios, ang si Moi-ses may idad run, ara tana run nagpasogot ngatawagun tana pa nga bata ang prinsisa, nga anangbata ang ari ang Egipto. 25 Ginpalabi na paang pagantos kaiban anang mga tao ang Dioskaysamagpangalipay sa sala samatagud lang ngatyimpo. 26 Ginkabig na nga mas doro anang pak-inabang kon tana magantos ang mga kauruyanpara kay Cristo kaysa maangkun na ang tanannga manggad sa Egipto. Ay nagapaabot tana ngamay balus tana nga mababaton.

27Kag tungud sa anang pagtoo nagalin tana saEgipto kag ara tana pagadluki ngamasilag kananaang ari. Bisan malisud anang naagian ginantosna kag ara tana gid nagbalik tungud nga midyonakikita na ang Dios nga indi makita. 28 Tungudsa anang pagtoo ginompisaan na ang pagsilibrarang ginatawag nga “Paglubas anang Angil angDios.” Ginkonan na ang tanan nga Israelita ngawisikan anang dogo ang karniro andang mgapoirtaan, agud nga kon magagi anang angil ang

Dios nga magapamatay ang mga panganay, ma-galubas tana lang kag indi na pagigapil andangpanganay.

29 Tungud sa pagtoo sa Dios, ang mga Israelitanakatabok sa Dagat nga Mapola nga nagapanawsa mamara nga logta. Piro pagtabok ang mgataga-Egipto nga nagalagas kananda, sanda tananagkaralumus.

30 Tungud sa pagtoo sa Dios, ang mga Israelitanagmartsa palibot sa siodad ang Jerico kada ad-law sa sulud ang sangka simana. Kag sa ikapito kaadlaw narompag anang padir ang Jerico. 31 Pirosi Rahab tana nga nagabaligya anang dungugara napatay kaiban sa mga taga-Jerico nga aranagtoman sa Dios, ay tana nagtoo, kag pagabotdoto kananda ang ona ang mga ispia nga ginsogoni Josue ginasikaso na sanda sa anang balay.

32 Ta asta run lang digi akun isogid kanindoparti sa mga tao nga nagtoo sa Dios, tungudnga kokolangun kita sa tyimpo kon isaysay ko pakanindo ang parti kanday Gideon, Barac, Sam-son, Jefte, David, Samuel kag sa mga propitaang ona. 33 Tungud sa andang pagtoo sa Diosginpamirdi nanda ang mga ginarian, nagdomarasanda ang matarung, kag nabaton nanda anangmga ginpangako ang Dios kananda. Tungudsa andang pagtoo ara sanda pagiwana ang mgalion, 34 ara sanda napaso sa nagadabadaba ngakalayo, kag nakalibri sa kamatayun sa ispada.Ang iba kananda masyado karoya piro gintawankabaskug. Naging maisug sanda sa inaway kagnapirdi nanda andang mga kakontra nga mgasoldado ang ibang banwa. 35 May mga babai ranga tungud sa andang pagtoo sa Dios, andangmga bata nga napatay naboi ruman. May mgaginsakit asta mapatay tungud nga ara sanda gidnagbaton ang kondisyon nga kon magtalikodsanda sa andang pagtoo makakalibri sanda. Aynaulaman nanda ra nga magaabot ang adlaw ngababanawon sanda ang Dios kagmababaton nandaang mas mayad nga kaboi. 36 Ang iba kanandaginintrimis kag ginanot, kag may dian ra ngaginpanggapos kag ginpriso. 37 Ang iba ginpasilang bato asta mapatay, kag ang iba ginlagariasta maotod, kag ang iba pa gid ginpatay paagisa ispada. Ang iba andang pinakalambong araiba kondi anang panit run lang ang karniro kagkambing. Masyado sanda kalisud, kag giningabotkag ginpintasan ang mga tao. 38Napiritan sandangamagpantago samga logar nga ara tao, samgabokid, sa mga giub, kag sa mga boo sa logta. Piro

Hebreo 11:39 291 Hebreo 12:22sa matood tana, angmgamalain ngamga tao digisa kalibotan bukun bagay magkaiban kananda.

39 Sanda nga tanan ginadayaw tungud sa an-dang pagtoo. Piro ara nanda nabaton sa andangtyimpo anang ginpangako ang Dios kananda.40 Ay may mas mayad nga plano ang Diospara kanatun, tungud nga gosto na nga kitamakakaiban nanda kon tomanun na run anangginpangako kananda.

121 Karon, kon parti kanatun, atun kaalimbawa

pario sa nagadalagan sa karira nga ginapalibotanang doro nga mga tao nga nagapamatood partisa pagtoo sa Dios. Gani bayaan ta ang mga salanga nagaawid nga mayad kanatun, ang tanannga mga butang nga nagasablag kanatun sa atunpagdalagan. Padayonon ta gid atun pagdalagansa daralaganun asta sa kataposan. 2 Isintro taatun panulung kay Jesus tungud nga atun pagtooginasandig kanana alin sa ompisa asta sa kata-posan. Ginantos na ang paglansang sa kros kagginbali ara na ang kauruyan nga dato, tungudnga ginaisip na ang kalipay nga nagaulat parakanana. Kag sa dadi doto tana run nagapongkosa too anang trono ang Dios.

3 Agud indi magroya kag indi madora indongpagtoo, isipun nindo pirmi si Jesus kon daw anoanang ginantos sa mga makasasala nga mga taonga nagpangontra kanana. 4 Ang matood tanaara pa ramay ginpatay kanindo tungud sa indongpagkontra sa sala. 5Sigoro nalipatan nindo ananglaygay kanindo ang Dios bilang anang mga bata.Kabay makon na,“Akun bata, magpamati kaw kon ginatadlung kaw

ang Ginoo.Kag kon ginasaway kaw indi kaw magpakaroya.6Ay ginatadlung ang Ginoo anang ginapalangga,Kag ginaanot na ang tanan nga ginabilang na nga

anang mga bata.”7 Gani antosa nindo ang mga kalisud nga na-

gaabot kanindo dadi, ay dan bilang pagtadlungkanindo ang Dios tungud nga ginabilang na kamonga anang mga bata. Kabay ara bata nga araginadisiplinaa anang tatay. 8 Kon kamo ara gin-tadlunga ang Dios pario anang naagian ang tanannga anang mga bata, tay bukun kamo anangmatood nga mga bata, kondi mga bata sa loas.9 Kabay ang bata kita pa gindisiplina kita ra ganiatun tatay, kag gintaod ta sanda. Ta kondi labirun gid gani nga magpasakup kita sa atun Tatay

sa ispirito agudmaboi kita. 10Anang pagdisiplinaatun tatay digi sa logta matagud lang, kag sonora lang sa andang naisip kon ano ang mayadpara kanatun. Piro ang Dios tana nagadisiplinakanatun para gid sa atun kaarayadan, agud mag-ing matarung kita pario kanana. 11 Mintras gi-nadisiplina kita ara kita nalilipay, kondi nagaka-subu. Piro pagkatapos ang disiplina nagatawayatun isip tungud nga nagatadlung run da atunpagogali.

Mga Bilin kag mga Paandam12 Gani pabaskuga nindo indong pagsarig

sa Dios kag pariguna nindo indong pagtoo.13 Magpadayon kamo sa tadlung nga dalan agudindi maiwan anang pagtoo indong mga kaibannga maroya, kondi magabaskug pa.

14 Imorati nindo ang mayad nga rilasyon satanan nga mga tao, kag imorati nindo ra ngamaging matarung indong kaboi. Ay kon bukunmatarung indong kaboi indi kamo makakita saGinoo. 15Magandam kamo ay basi kon may diankanindo nga magtalikod sa anang kalooy angDios. Magandam kamo ra ay basi kon may diankanindo nga ginaalinan ang golo, kag doro angmadalaig. 16 Magandam kamo nga indi kamomagolid sa bukun indong asawa, okon magwadkay Esaw nga ginbali ara na ang mga butang ngaispiritoanun. Ay anang pribilio bilang panganaybinaylo na sa sangka karaunun. 17 Naulamannindo ra nga ang ori gani gosto na maangkunang bindisyon para sa pagkapanganay piro arapagtawan. Ay indi na run mabago anang ginimobisan ginpanangisan na pa.

18 Indong pagparapit sa Dios bukun parioanang pagparapit ang mga Israelita. Sanda nag-parapit sa bokid nga nakikita nanda mismo, saBokid ang Sinai nga may nagadabdab nga kalayo,makaaradluk nga dulum, kag may mabaskug ngaangin nga nagauyup. 19May nabatian sanda ngatrompita kag may nagaambal pa. Kag pagkabatinanda ang limug nga dato nagpakitloy sanda ngakon maimo indi run magambal kananda. 20 Ayginaadlukan sanda ngamayad sa anang koonnga,“Ang bisan sino, bisan sapat, nga makaduut sabokid kinanglan pasilun ang bato asta mapatay.”21Masyado ka kaaradluk andang nakita doto kagbisan gani si Moises nagkoon nga nagkulkug tanasa kaadluk.

22 Kanatun tana bukun pario dato. Ay atunginparapitan ang matood nga Bokid ang Sion,

Hebreo 12:23 292 Hebreo 13:16anang siodad ang Dios nga boi, ang langitnunnga Jerusalem, nga may linibo nga mga angil.23 Nagparapit kita sa malipayun nga pagtiriponang mga ginabilang nga mga panganay ang Dios,nga andang mga aran nakasolat run doto salangit. Nagparapit kita sa Dios nga magaukumsa tanan. Doto ra sa atun ginparapitan may mgaispirito ang mga tao nga ginpakamatarung angDios kag ara run gid sala. 24 Naparapit kita kayJesus nga maman ang manogpatunga ang bagonga kasogtanan. Anang dogo nga ginola naga-pamatood nga kita ginpatawad run sa atun mgasala, kag mas mayad dia kaysa anang ginpangayoanang dogo ni Abel.

25 Gani magandam kamo kag indi kamo mag-pabungul sa anang ginaambal ang Dios kanindo.Angmga tao ang ona nga ara nagpati sa nagambalkananda digi sa logta ara kalibri sa silot. Gani pai-wan atun pagkalibri sa silot kon indi kita magpatisa nagaambal nga alin pa sa langit. 26Ang ona anglogta naguyug tungud sa anang limug ang Dios.Piro dadi nagpangako tana nga sa paraabotonngamga adlaw uyugun na pa kaisara, kag bukun langlogta kondi pati run ang langit. 27 Ang “kaisarapa” nagakaologan nga doraun na run ang tanannga ginimo nga sarang mauyug, kag ang indimauyug maman ang mabibilin.

28 Gani magpasalamat kita sa Dios tungud ngakita tana kabilang run sa anang ginarian ngaindi mauyug. Magsimba kita kanana sa paaginga anang naliagan, nga may pagpasalamat, kagkaiban ra ang pagtaod kag pagkaadluk kanana.29Aykonmagsilot atunDios,midyo tana sa kalayonga nagapamagtok.

13Ang Pagsirbi nga Magataw Kalipay sa Dios

1 Magpadayon kamo nga magirigogmaan bi-lang magkarabogto kay Cristo. 2 Indi kamomalipat nga batonon ang mga taga-ibang logarsa indong balay. May mga tao ang ona nganagimo dan, kag ara sanda kaulam nga dato galiandang mga bisita mga angil nga alin sa Dios.3 Dumdumun nindo ra indong kapario nga mgatomoloo nga sa prisoan, kag batyagun nindoandang kaimtangan. Dumdumun nindo ra angmga tomoloo nga ginapintasan, ay kamo bilangsangka lawas lang.

4 Ang kada isara dapat magdumdum nga angpagasawa bukun orog-orog. Gani indi kamomag-panginbabai okon magpanginlalaki tungud nga

sisilotan ang Dios ang mga nagaimo toladan nganagaolid sa bukun andang asawa.

5 Andami nindo ang pagigogma sa koarta.Maging kontinto kamo sa mga butang nga diankanindo, tungud nga nagkoon ang Dios, “Indiko kamo gid pagbayaan, kag indi ko kamo gidpagpabayanan.” 6 Gani pabaskugun ta atun kao-galingun nga nagakoon,“Ang Ginoo ang nagabolig kanakun,Gani indi ako pagadlukan.Ano anang maimo ang tao kanakun?”

7 Dumduma nindo indong mga manogdomaranga nagtodlo kanindo anang ambal ang Dios.Isipa nindo kon paiwan sanda nagkaboi kag nap-atay nga nagatoo sa Dios, kag wada nindo andangpagtoo. 8 Si Jesu-Cristo ara gid nagaoman. Tanamaman ra dato anay, dadi, kag asta kon sano.9 Indi kamo magpadara-dara sa iba-ibang klasinga mga panodlo nga iba kaysa kamatoodan ngaindong nabaton; kondi parigunun ta atun pagtoopaagi sa anang bolig ang Dios, kag bukun ngasa pagsonod ang mga soronodon parti sa mgapagkaun. Ang mga tao nga nagasonod sa mgasoronodon nga dan ara gid may nabubuul ngapakinabang. 10 Kabay kita nga mga tomoloomay altar nga ginaaladan, kag ang mga Judionga nagaalad doto sa andang simbaan indi poidinga magkaun digi. 11 Ay anang dogo ang mgasapat nga ginagamit agud ialad para sa anangmga sala angmga tao ginadara ang pinakamataasnga pari doto sa Pinakabalaan nga Logar, piroanang lawas tana ang ginalad nga dato nga mgasapat ginadara doto sa goa ang banwa kag dotoginasonog. Kag indi nanda makaun dato. 12 Dantoladan ra gid ang natabo kay Jesus tungud ngadoto tana ginpatay sa goa ang banwa, agud paagisa anang dogo malimpyoan na ang mga tao saandang mga sala. 13 Gani bayaan ta anang mgaginaimo ang mga Judio kag magayan kita dotokay Jesus sa goa ang banwa kagmagirug sa anangmga pagantos nga kauruyan. 14 Tungud nga arapirmaninti nga banwa digi sa kalibotan nga diapara kanatun nga mga tomoloo, kondi nagaulat-ulat kita tana ang pirmaninti nga banwa ngaparaaboton. 15 Gani magalad kita pirmi ang mgapagdayaw sa Dios paagi kay Jesus nga atun pari.Maman dia ang mga alad nga nagaalin sa atunbibig kag nagakilala kon sino tana. 16 Indi kamomalipat nga magimo ang mayad kag magboroli-

Hebreo 13:17 293 Hebreo 13:25gan kamo pirmi, ay maman dia ang alad nganagataw kalipay sa Dios.

17 Tomana nindo ang mga tomoloo nganagadomara kanindo kag magpasakup kamokananda, tungud nga dia sanda maman angnagaasikaso sa indong ispiritoanun nga kaim-tangan. Kag naulaman nanda ra nga magaabotang adlaw nga sanda magapanabat sa Dios partisa andang pagatipan kanindo. Kon tomanunnindo sanda malilipay sanda sa andang pagsirbi,piro kon indi, maging masubu sanda kag indimakabolig kanindo.

18 Ipangamoyo nindo kami pirmi, ay sigoradokami nga limpyo amun konsinsya tungud nganagaimorat kami pirmi nga magimo ang mayad.19 Labi run gid ipangamoyo nindo nga pabalikunako ang Dios dian kanindo sa labing madali.

Pangamoyo20 Kag ako nagapangamoyo ra sa Dios para

kanindo, sa Dios nga nagataw kalinung. Tanaang nagbanaw kay Jesus, atun Ginoo, nga Mak-agagaum nga Manogbantay kanatun nga anangmga pinakakarniro, ay tungud sa anang dogoginparigunna ang ara kataposannga kasogtanan.21 Kabay pa nga itaw na kanindo ang tanannga indong mga kinanglanun agud maimo nindoanang kabubutun. Kabay pa nga paagi kay Jesu-Cristo imoon na kanatun kon ano anang gosto.Dayawon ta tana asta sa ara kataposan. Amin.

Kataposan nga mga Bilin22Mga kabogto, nagapangabay ako nga pama-

tian nindo akun mga ginalaygay, ay matagud ralang akun solat nga dia kanindo. 23 Gosto ko ranga indong maulaman nga atun kabogto nga siTimoteo ginpagoa run sa prisoan. Kon magabottana nga lagi, daraun ko tana kon magayan akodian.

24 Komosta run lang sa indong mga manog-domara dian kag sa tanan nga mga tomoloo.Nagapangomosta ra kanindo atun mga kabogtonga taga-Italia.

25Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid nga tananang Dios.

Santiago 1:1 294 Santiago 1:26

Anang Solat niSantiago

1 Ako si Santiago nga sorogoon ang Dios kagni Ginoong Jesu-Cristo. Nagapangamosta akokanindo tanan nga mga bata ang Dios nga na-grarapta sa bilog nga kalibotan.

Ang Pagtoo kag ang Kaaram2 Mga kabogto kay Cristo, magkalipay kamo

kon magabot ang sari-sari nga mga pagtiraw saindong pagtoo, 3 ay naulaman nindo nga angmga pagtiraw maman ang nagapapagun kanindopagkatapos nga indong malampasan. 4 Ganiagoantaun nindo lang gid ang tanan nga mgakalisud agud nga makomplito anang katoyoanang Dios kanindo. Maging mayad kamo sa anangpanulung kag ara run kakolangan sa indongpagkaboi bilang Kristiano. 5Karon, kon may diankanindo nga kolang anang kaaram, magpangayosa Dios, kag tawan tana. Ay ang Dios nagataw ngaara awid-awid kag ara aligotgot. 6 Piro kon kamomagpangayo, dapat magsarig kamo nga itaw naindong ginapangayo kag indi kamo gidmagpang-doadoa. Ay ang tao nga nagapangdoadoa, pariotana sa daloyon nga sigi lang anang panonot kondiin uyupun ang angin. 7-8 Ang tao nga pariodia, nga nagadarwa-darwa anang isip kag arakasigoroan sa anang ginaimo, indi magunaunanga may mababaton tana nga bisan ano alin saGinoo.

Ang Kapobriun kag ang Pagkamanggaranun9 Ang mga kabogto kay Cristo nga pobri dapat

magkalipay sa anang pagpataas angDios kanandabilang anang mga bata. 10 Kag ang mga mang-garanun dapat ra magkalipay bisan panabaunsanda, tungud nga ang manggad madodora pariosa mga bolak ang ilamonon. 11 Ay nalalayungang ilamonon mintras nagataas kag nagainit nganagainit ang adlaw, kag naoolog dayon anangbolak kag nadodora anang kasadya. Toladanra ang tao nga manggaranun, mapapatay tanamintras masaku sa anang mga ginaimo.

Ang Pagtiraw kag Pagsolay12 Masoirti ang tao nga nagaantos ang mga

pagtiraw kag nagapabilin nga matutum, aypagkatapos nga anang malampasan, makakaba-ton tana ang kaboi nga ara kataposan nga gin-pangako ang Dios sa mga nagaigogma kanana.

13Kon may mga pagsolay nga nagaabot kanatun,indi kita magkoon nga ginasolay kita ang Dios.Tana indi masolay nga magimo ang malain, kagara tana ra nagapangsolay bisan kino. 14 Angtao nasosolay kon nagapadara tana kag nagapa-siud sa anang malain nga andum. 15 Kag konanangmalain nga andummasonod, anang risoltadan sala; kag kon ang tao magpadayon sa pag-pakasala, anang aboton kamatayun.

16 Gani mga pinalangga ko nga mga kabogtokay Cristo, indi kamo magisip nga ang Dios na-gasolay sa mga tao. 17 Ay ang tanan nga mgabutang nga mayad kag ara gid kakolangan ngaatun nababaton nagaalin sa Dios, ngamaman angnagimo ang tanan nga mga butang sa langit nganagataw kasanag digi sa kalibotan. Kag bisandia nga mga butang nagaoman kag nagabayloandang landong, ang Dios tana ara nagaoman,miski maistan. 18 Sono sa anang kabubutun,ginimo na kita nga anang mga bata paagi sa atunpagkilala ang kamatoodan, agud kita ang magingpinakaona sa tanan nga anang inimoan.

Ang Pagpamati kag Pagsonod19 Mga pinalangga ko nga mga kabogto kay

Cristo, tandaan nindo dia: dapat maging maabtikkita sa pagpamati, indi magdaso-daso sa pagam-bal kag indi magkasilag nga lagi. 20Ay ang kasilagindi gid makabolig sa tao nga maging matarungsa anang panulung ang Dios. 21 Gani bayai nindoang tanan ngamarisna kagmalain. Sonoda nindonga may pagpaubus anang mga ambal ang Diosnga gintanum sa indong mga tagiposoon, ngamaman ra ang makalowas kanindo.

22 Indi kamo magsari pamati lang sa anangmgapanodlo, kondi dapat imoonnindo gid anangginakoon kanindo, ay kon indi, ginaloko nindolang indong kaogalingun. 23 Ay ang bisan sinonga nagapamati piro ara nagasonod sa anangnabatian nga mga panodlo ang Dios, pario langsa tao nga nagpanalamin nga 24 pagkatapos ngaanang nakita anang itsora, dayon tanang panawkag ara na run madumdumi kon paiwan anangitsora. 25 Piro ang tao nga nagaosisa nga mayadsa matood nga kasogoan nga nagalibri sa mgatao, kag bukun nga nagapamati lang kag pagkat-apos lipatan nga lagi, kondi nagapadayon gid sapagsonod, dan nga tao bindisyonan ang Dios saanang mga ginaimo.

26 Kon may tao nga nagaunauna nga tanariliyoso piro indi makapugung anang dila, anang

Santiago 1:27 295 Santiago 2:24pagkariliyoso nga dan ara polos kag ginaloko nalang anang kaogalingun. 27 Ang mga tao tananga ginakabig ang Dios nga Amay nga osto kagara kasawayan toladia: nagabolig sanda sa mgailo kag sa mga balo sa andang mga kalisud kagnagalikaw sanda sa tanan nga mga malain digi sakalibotan nga dia.

2Paandam sa mga Nagapasolabi

1 Mga kabogto, bilang mga tomoloo sa atunmakagagaum nga Ginoong Jesu-Cristo, dapat arakita pinilian sa atun pagtratar sa atun isigkatao.2 Pario abi, may darwa ka tao nga magayan saindong pagtiripon; ang isara manggaranun ngamay mga bolawan nga mga singsing kag ananglambong maraalun, kag ang isara tana pobringa gisi anang lambong. 3 Kon palabiun nindoang tao nga nagalambong maraalun kag tawannindo masadya nga porongkoan, piro ang pobritana patindugun nindo lang, okon indi gani, pa-pongkoon nindo lang sa salug, 4 tay may piniliankamo kag marimo indong naisipan.

5 Pamati kamo mga pinalangga ko nga mgakabogto kay Cristo! Ginpili ang Dios ang mgapobri digi sa kalibotan agud magmanggaranunsanda sa pagtoo kag maging manonobli ang gi-narian nga anang ginpangako sa mga nagai-gogma kanana. 6 Piro indong ginaimo tana,ginapanaba nindo pa gid anang kaimtangan angmga pobri, kag ang mga manggaranun tana gi-napadungugan nindo gid. Bukun bala nga angmga manggaranun maman ang nagapigus kagnagaakosar kanindo? 7 Bukun bala nga sandamaman ra ang nagaambal ang malain kontrasa taraodon nga aran ni Jesu-Cristo nga indongginbaton?

8 Piro kon ginasonod nindo anang kasogoanang Ari, nga nasolat sa Kasolatan nga nagakoonnga igogmaun nindo indong isigkatao pario saindong kaogalingun, mayad indong ginaimo.9-10 Garing kon may pinilian kamo, nagakasalakamo kag sono sa Kasogoan dapat kamo ngasilotan, ay ginalapas nindo ang sogo nga dato,tungudnga ang bisan sinonganagasonod sa bilognga Kasogoan piro nagkasala sa sangka sogo,ginalapas na ra ang bilog nga Kasogoan. 11Ay angnagakoon nga indi kaw magpanginbabai okonmagpanginlalaki maman da ang nagakoon nga

indi kaw magpatay. Bisan ara kaw nagpangin-babai okon nagpanginlalaki, piro kon nakapataykaw, ginlapas mo ang Kasogoan. 12 Gani mag-andam kamo sa indong pagogali kag pagambal,tungud nga ang Kasogoan nga nagalibri kanindomaman ang babasian sa pagukum kanindo. 13Aysa oras nga ang Dios magsintinsya, indi tanagid magkalooy sa tao nga ara kalooy. Piro angmaloloyon tana ara dapat kaadlukan sa oras angpagukum.

Ang Pagtoo kag Inimoan14 Mga kabogto, ano bala anang mabuul ang

tao kon magkoon tana nga may pagtoo tana piroanang mga inimoan ara nagapamatood nga tanamay pagtoo? Ano kabay, malowas tana sa anangpagtoo nga dato? 15 Pario abi may kabogto kitanga nagakinanglan ang lambong kag pagkaun,16kag ang isara kanindomagkoonkanana, “Kabaypa nga kaloyan kaw ang Dios, indi kaw mag-paramig kag indi kaw magpagutum,” piro ara ratana pagtawi anang mga kinanglan, ta ano, maypolos dato? 17 Toladan ra ang pagtoo; kon angpagtoo ara mayad nga inimoan, dan nga pagtooara polos.

18 Piro basi kon may dian kanindo ngamagkoon, “Ako may pagtoo kag ikaw tana mayinimoan ngamayad.” Akun sabat toladia: paiwanakun pagkakita imong pagtoo sa Dios kon ara kawinimoan nga mayad? Piro ako tana, ipakita kokanimo nga akomay pagtoo paagi sa akunmayadnga mga inimoan. 19 Nagapati kaw nga maysangka Dios lang. Mayad! Piro ang mga dimonyonagapati ra kag nagakurudug pa sa kaadluk saDios. 20 Kolang-kolang kaw manda! Gosto mobala nga ipasanag ko kanimo nga ang pagtoo ngaara mayad nga inimoan ara polos? 21 Toladia:paiwan ginpakamatarung ang Dios atun kaolang-olangan nga si Abraham? Indi bala nga paagi saanang mga inimoan. Sa anang pagtoman sa Dios,papatayun na run andan sa altar anang bata ngasi Isaac bilang alad. 22 Ta, nakita mo? Anangpagtoo kag anang inimoan magkaiban. Anangpagtoo nakomplito paagi sa anang mga inimoan.23 Kag maman dia gani anang gostong ambalunang Kasolatan nga nagakoon nga “Si Abrahamnagtoo sa Dios, kag tungud sa anang pagtoo ngadato, ginbilang angDios nga tanamatarung.” Kaggintawag tana pa gani nga anang amigo ang Dios.24 Gani nakita ta nga ang tao ginapakamatarungang Dios paagi sa anang inimoan kag bukun

Santiago 2:25 296 Santiago 4:4sa anang pagtoo lang. 25 Toladia ra kabayang kay Rahab nga nagbaligya anang dungug.Ginbatonna angmga ispiya nga Israelita sa anangbalay kag ginpapantago na sanda. Pagkataposgintodlo na pa kananda ang iba nga aragian agudmakapalagyaw sanda. Gani tungud sa anangginimo nga dato ginpakamatarung tana ang Dios.

26 Patay kag ara run polos ang lawas kon bulagsa ispirito; toladia ra ang pagtoo nga ara inimoan,ara ra polos.

3Ang Dila

1 Mga kabogto, indi dapat magandum angkadoroan kanindo nga maging manogtodlo, aynaulaman nindo ra nga mas istrikto anangpagsintinsya ang Dios kanamun bilang mgamanogtodlo. 2 Matood nga tanan kita pirminagakasala. Piro ang tao nga ara nagakasala saanangmga ginaambal, dan nga taomatarung kagsarangmakapugung sa anang kaogalingun. 3Angmga kabayo ginabosalan ta agud mapasonod kondiin ta gosto paayanun. 4 Isipa nindo ra bala angmga sakayan; bisan ano kabaul, kag ginauyup angmabaskug nga angin, kontrolado pa ra gid angmaistan nga timon. Gani bisan diin paayanunang timonil, doto ra nagapaayan. 5 Toladananang kaalimbawa atun dila. Maistan lang piromabaraul nga mga butang anang ginapabogal.Isipa nindo lang bala kon pira lapad nga talonananang masosonog ang maistan nga kalayo. 6Angdila pario ra sa kalayo. Masyado karaku angkalainan nga anang ginadara ang dila nga dia,kag nagaomid sa bilog nga pagkatao. Ang mgamarimo nga ginaambal atun dila midyo kalayonga sa impyirno gid nagaalin kag maman ang na-garangga sa atun bilog nga pagkaboi. 7Ang tanannga klasi nga mga sapat, mga pispis, mga magkalkag mga isda makokontrol ang tao. 8 Piro ara gidtao nga makakontrol sa dila. Ang dila malain kagindi mapugungan, kag pono dalit nga makapap-atay. 9 Atun dila ginagamit ta sa pagpasalamatsa atun Ginoo kag Amay, piro ginagamit ta rasa pagsompa kontra sa atun isigkatao nga gin-imo nga poropario sa Dios. 10 Pagpasalamat kagpagsompa ang nagagoa sa sangka baba. Mgakabogto, indi dia dapat matabo. 11 Indi maimonga magilig ang tobig nga matabang kag maasinsa sangka toboran lang. 12Kag ang kaoy nga igiraindi maimo nga magpamonga ang olibo, kag ang

tanum nga obas indi maimo nga magpamongaigira. Indi kaw ra makabuul ang tobig nga mata-bang sa dagat.

Ang Kaaram nga Alin sa Langit13 Kon may dian kanindo nga maaram kag

nakakaintindi, ipakita na nga matood tana ngamaaram kag nakakaintindi paagi sa mayad ngapagkaboi nga may pagpaubus. Ang tao bukunmaaram kon indi makapaubus. 14 Piro konkamo nagakarampi-kampian kag nagamaransi-gan para sa indong kaogalingun nga karayadanlang, indi kamo magpabogal nga kamo maaram,ay nagabinotig kamo sa kamatoodan. 15 Angtoladan nga klasi nga kaaram ara nagaalin saDios kondi ana dan ang kalibotan. Ana danni Satanas kag bukun alin sa Dios. 16 Ay kondiin ang pagkarampi-kampian kag pagmaransi-gan, doto ra ang paggirinamo kag ang tanan ngamga kalainan. 17 Piro kon may kaaram kita ngaalin sa Dios, ona sa tanan, limpyo atun kaboi,mayad kita magpakigkaiban sa iba, mabuut, na-gapatodlo, maloloyon pirmi, poros mayad atunginaimo, pario-pario atun pagtratar sa atun ka-pario, kag bukun salimpapaw. 18 Kag ang mgatao nga malinung kag nagapanggas ang kalinungmagapatubas ang katarungan.

4Ang Pagpakig-amigo Sa Kalibotan

1 Ano kabay anang ginaalinan indong mgapagirinaway kag mga paggirinamo? Indi balanga tungud sa indong maririmo nga mga andumnga nagakinagolo dian sa indong tagiposoon?2May mga butang nga indong nagostoan, garingindi nindo mabuul, gani gosto nindo magpa-matay indong kapario. May mga butang ngaindong ginaandum gid nga maangkun kag konindi matigayon, nagaaraway kamo. Indi nindomabuul indong gosto tungud nga ara kamo ranagapangayo sa Dios. 3 Kag kon nagapangayokamo, ara kamo ginatawi ay indong katoyoanmalain, tungud nga ang mga butang nga indongginapangayo para lang sa indong kaogalingunnga kalipayan. 4Bukunmayad indong rilasyon saDios. Pario kamo sa babai nga nagapanginlalaki.Ara kamo bala kaulam nga kon palabiun nindoang mga butang digi sa kalibotan, kaaway kamoang Dios? Gani, kon palabiun nindo ang mgabutang digi sa kalibotan kaysa sa Dios, ginaimonindo indong kaogalingun nga anang kaaway ang

Santiago 4:5 297 Santiago 5:12Dios. 5 Indi kamo magunauna nga ara polos angKasolatan nga nagakoon nga “Gosto gid ang Diosnga atun ispirito nga anang ginpaistar kanatunmagigogma lang kanana.” 6 Bukun lang dan,kondi ginakaloyan na kita nga mayad. Mamandan nga nagakoon ang Kasolatan nga “Ginakon-tra ang Dios ang adakun, kag ginakaloyan na angmga mapainubusun.”

7 Gani magpasakup kamo sa Dios. Batokinindo si Satanas kag magapalagyaw tanakanindo. 8 Magparapit kamo sa Dios, kag angDios magaparapit kanindo. Kamo nga mgamakasasala, dapat kamo magkaboi ang limpyo!Kag kamonganagadarwa-darwa indongmga isip,limpyoa nindo ron da indong mga tagiposoon.9 Magparanangis kamo, magpangasubu kagmagtiriabaw tungud sa indong mga sala. Sabaylo nga kamo magkaradlaw kag magkaralipay,magparanangis kamo kag magparangasubu.10 Magpaubus kamo sa Ginoo, kag dan pataasunna kamo.

Paandam Kontra sa Pagukum sa Kapario ngaKabogto

11 Mga kabogto, indi kamo magambal angmalain kontra sa isara kag isara. Ang nagaambalang malain kontra sa anang kabogto okon na-gaukum kanana, nagaambal kontra sa Kasogoan,kag sa toladia nagaukum ra sa Kasogoan. Ta konikaw ron ang nagaukum sa Kasogoan, ara kawnagatoman ang Kasogoan kondi ikaw ron angwis. 12 Piro ang Dios lang gid ang nagtaw angKasogoan kag tana ra ang wis. Tana lang gid angsarang makalowas okon makasilot sa tao. Gani,sino ka gid nga nagaukum sa imong isigkatao?

Paandam Kontra sa Pagpabogal13 Pamati kamo bala, kamo nga nagakoon

nga, “Dadi okon aruman maayan kami sa sangkasiodad. Doto kami maoli mga sangka toig,manigosyo kami kag matipon dorong koarta.”14 Ang matood, ara kamo gani kaulam konano ang matatabo kanindo aruman. Ay atunkaboi pario lang gid sa manipis nga ambon nganakikita, kag lagat-lagat ara run. 15 Gani, andantoladia indong koon, “Kon itogot ang Ginoo ngamaboi kita pa, toladia okon toladato atun imoon.”16 Piro dadi indong pagsarig kon sino kamo ronnga nagasari inadak. Ang tanan nga mga pagi-nadak nga toladan marimo.

17 Kon naulaman ang tao kon ano ang mayadnga dapat nga imoon, piro ara na ginaimoa, dannagakasala tana.

5Paandam sa mga Manggaranun

1 Kamo nga mga manggaranun, pamati kamo!Magparanangis kamo ron kag magtiriabawsa mga kalisud nga magaabot gid kanindo.2 Indong mga manggad ginakabong-kabong kagindong mga lambong ginapangutkut. 3 Indongmga koarta ginatago nindo lang asta indi runmapolosan. Sa oring adlaw sisilotan kamo gid saimpyirno tungud sa indong koarta nga dan ngaara nindo paggamita sa kaarayadan. Kanogonlang indong pagtimus ay ang kalibotan madalirun lang matapos. 4 Pamatii nindo anang mgariklamo ang mga tao nga indong ginapaobrasa indong orobraan piro ara nindo pagsooli.Dapat nindo nga maulaman nga anang mga pag-paranangis indong mga manogani nababatianang Dios nga makagagaum. 5 Nagpagosto kamosa indong kaboi digi sa kalibotan. Ginpatambuknindo lang indong kaogalingun kag pario kamoron sa mga sapat nga ginpatambuk para saadlaw ang pagyaw. 6 Ginkondinar nindo kagginpamatay ang mga tao nga ara sala bisan arasanda nagbatok kanindo.

Ang Pagpaubus kag Pagpangamoyo7 Mga kabogto, magmainantoson kamo asta

sa anang pagabot ang Ginoo. Sulunga nindoang mga mangongoma. Mainantoson sanda nganagaulat sa ona nga lagpak ang oran, kag pagkat-apos ngamakatanum,mainantoson sanda rumansa pagulat andang patubas. 8 Gani magmainan-toson kamo ra. Indi nindo pagdoraun indongpaglaum, ay madali run lang magabot ang Ginoo.

9 Mga kabogto, indi kamo magsari barasolan,agud indi kamo pagsilotan ang Dios. Angmaukum kanatun madali run lang magabot.10 Imoa nindo nga alimbawa anang pagantos angmga propita nga ginsogo ang Dios nga magambalpara kanana. 11 Indi bala nga ginakabig ta ngamasoirti ang tao nga mainantoson? Nabatiannindo ang mga pagantos ni Job, kag naulamannindo ra konpaiwan tana ginboligan angDios angori. Ay ang Ginoo mayad kag maloloyon.

12Mga kabogto, importanti gid nga indi kamomagsompa sa langit okon sa logta, okon sa iba panga mga butang. Magkoon kamo nga “uu” kon

Santiago 5:13 298 Santiago 5:20uu indong gostong ambalun kag “indi” kon indi,agud indi kamo pagsilotan ang Dios.

13 May dian bala kanindo nga nagaantos? Da-pat magpangamoyo tana sa Dios. May dian balakanindo ngamalipayun? Magkanta tana angmgapagdayaw sa Dios. 14May dian bala kanindo nganagamasakit? Dapat magpatawag tana ang mgamaulam-ulam sa simbaan agud ipangamoyo tanakag banyosan ang lana sa anang aran ang Ginoo.15 Ang pangamoyo nga may pagtoo sa Dios ma-man ang magaayad sa nagamasakit. Bangonontana ang Ginoo kag patawadun tana sa anangmga sala kon nagkasala tana. 16 Gani, indi nindoilikum indong mga sala sa isara kag isara, kagmagparangamoyoan kamo agud magayad kamo.Ay mabaul ang maimo anang pangamoyo ang taongamatarung. 17Pario bala kay Elias nga propita.Tana tao ra nga pario kanatun. Nagpangamoyotana tuduk sa anang tagiposoon nga indi mago-ran kag aramatood nagoran sa sulud tatlo ka toigkag tunga. 18 Pagkatapos nagpangamoyo tanaruman nga magoran, kag nagbunuk ang oran kagdoro roman anang patubas ang logta.

19 Mga kabogto, kon may isara kanindo nganagparayu sa kamatoodan, kag may isara ra ngamagpabalik kanana, 20 dapat maulaman nindonga ang nagapabalik ang makasasala alin saanang malain nga paginogali nagalowas anangkalag angmakasasala nga dato sa kamatayun, kagmapapatawad ang dorong mga sala.

1 Pedro 1:1 299 1 Pedro 1:22

Anang Primiro nga Solat niPedro

1 Ako si Pedro nga apostol ni Jesu-Cristo. Na-gapangomosta ako kanindo tanan nga mga piniliang Dios nga nagrapta kag nagapangdayonan samga probinsya ang Ponto, Galacia, Capadocia,Asia kag Bitinia. 2Alin pa gid ang ona kilala kamokag ginpili ang Dios. Ginpili na kamo sa katoyoannga imoon na kamo nga anang mga bata paagisa Ispirito Santo, agud tomanun nindo si Jesu-Cristo kag agud malimpyo kamo sa indong mgasala paagi sa anang dogo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid pirmi angDios nga maging mayad indong kaimtangan

May Mayad kita nga Paraaboton3-4 Magdayaw kita sa Dios kag Tatay atun Gi-

noong Jesu-Cristo! Tungud sa anang mabaulnga kalooy kanatun, gintawan na kita bago ngakaboi paagi sa anang pagbanaw kay Jesu-Cristo.Maman dia ang nagataw kanatun paglaum ngadorong kaarayadan anang ginatigana ang Diospara kanatun. Ang mga butang nga dia dotosa langit, indi madora, kag pirmi nga limpyokag masadya. 5 Kag paagi sa indong pagtoo,ginatipigan kamo anang gaum ang Dios mintrasnagaulat kamo ang kaboi nga ara kataposan ngaginatigana para kanindo sa oring mga adlaw.

6 Gani dapat magkalipay kamo nga mayadbisan may nagaabot dadi nga sari-sari nga mgapagtiraw. Ay ang mga pagtiraw nga dia indi ralang boay kag dapat ra gani magabot kanindo7 agud tirawan indong pagtoo kon matood okonbukun. Anang kaalimbawa dia pario sa bolawannga ginatirawan sa kalayo agud maulaman konporo okon bukun. Piro mas importanti atunpagtoo kaysa bolawan nga nadodora. Gani konmakita ang Dios nga indong pagtoo matood gid,dayawon na kamo kag padungugan sa adlawnga si Jesu-Cristo magabot. 8 Bisan ara kamokakita kanana ginaigogma nindo tana, kag na-gatoo kamo kanana bisan ara nindo tana pa ragid nakita asta dadi. Maman dan nga indi gidmasaysay indong kalipay, 9 ay tungud sa indongpagtoo nakaangkun kamo ang kalowasan.

10 Atun kalowasan nga dia nga alin sa Diosginosisa nga mayad ang mga propita dato anay.Sanda maman ang nagtagna nga dia irigalo ang

Dios kanatun. 11Ginpaulam sanda nga lagi anangIspirito ni Cristo nga dian kananda nga tanamagaantos anay bago tana padungugan. Ganisigi anang osisa ang mga propita kon sano kagkon paiwan dia matabo. 12 Ginpaulam sanda raang Dios nga ang mga butang nga andang gina-sogid bukun para sa andang kaarayadan kondipara kanatun. Kag dadi gani andang mga gin-tagna nabatian nindo ron sa mga nagasaysay angMayad nga Barita. Nagsogid sanda kanindo paagisa anang gaum ang Ispirito Santo nga ginpadarakananda alin sa langit. Kag bisan gani ang mgaangil gosto ngamakaangup angMayad nga Baritanga dia nga andang ginsogid kanindo.

Magsonod Kamo Sa Dios13 Gani maging priparado kamo pirmi sa pag-

imo anang kabubutun ang Dios, kag magsarigkamonga ara gid nagadodangamababatonnindoangmga ginpangako kanindo konmagabot ron siJesu-Cristo. 14 Sonodon nindo anang kabubutunang Dios, kag indi kamo magpadara-dara sa mgamalain ngamga andumnga nagdominar kanindoang ara kamo pa kakilala sa Dios. 15 Matarungang Dios nga nagtawag kanindo, gani dapat mag-pakamatarung kamo ra. 16 Ay makon ang Diossa Kasolatan, “Magpakamatarung kamo, ay akomatarung.”

17 Ara pinalabi ang Dios. Nagaukum tana satanan nga tao sono sa andang inimoan. Ganikon ginatawag nindo tana nga Tatay kon na-gapangamoyo kamo kanana, taodon nindo tananga mayad mintras digi kamo nagadayon sa kali-botan. 18 Naulaman nindo ra kon ano anangginbayad agud matobos kamo sa indong kaboinga ara polos nga indong ginsobli sa indong mgakaolang-olangan. Ang gintobos kanindo bukunmga butang nga nadodora, pario sa bolawan okonpilak, 19 kondi anang maal nga dogo mismo niCristo. Anang kaalimbawa Karniro nga ara giddipirinsya nga ginalad sa Dios. 20 Ara pa naimoang kalibotan ginpili run nga lagi ang Dios siCristo nga maging atun Manlolowas. Piro parakanindo, dadi lang sa oring mga adlaw nga diaginpakilala tana ang Dios. 21 Kag paagi kayCristo nagatoo kamo sa Dios nga nagbanaw kagnagpadungug kanana. Gani indong pagtoo dotoron sa Dios kag nagasarig kamo kanana nga kamobanawon na ra kag padungugan.

22 Kag tungud nga kamo nagasonod ron sakamatoodan, limpyo kamo ron sa indong mga

1 Pedro 1:23 300 1 Pedro 2:17sala. Gani may matood kamo ron nga pagigogmasa indong kapario nga mga tomoloo. Kabaypa nga magirigogmaan kamo ang tuduk gid saindong tagiposoon, 23ay kamo ginoman run bata.Kag dia nga pagkabata bukun paagi sa indongmga ginikanan nga may kamatayun kondi paagisa anang ambal ang Dios nga nagataw kaboi kagara kataposan. 24Kabay makon ang Kasolatan,“Anang kaboi ang tanan nga tao midyo lang sa

ilamonon,Kag andang pagkabantog midyo ra lang sa anang

bolak ang ilamonon.Ang ilamonon nalalayung kag anang bolak

napoporak,25 Piro anang ambal tana ang Ginoo ara kata-

posan.”Kag dia ara iba kondi ang Mayad nga Barita ngaginwali kanindo.

21 Tungud nga kamo may bago ron nga kaboi

bayai nindo ron ang tanan nga klasi nga kalainan.Indi kamo ron magpanloko okon magpakono-kono. Indi kamo ron magiringgitan okon maga-mbal malain kontra sa indong kapario. 2 Pario salapsag nga nagaandum anang gatas anang nanay,anduma nindo ang gatas nga ispiritoanun ngaara gid simbog agudmagtobo kamo kagmalowas.3Ay naulaman nindo ron nga ang Ginoo mayad.

4Magparapit kamo sa Ginoo nga nagataw kaboinga ara kataposan. Tana ang pinakabato nga arapagbatona ang mga tao ay ara kono kointa, pirotana gali anang ginpili ang Dios kag maraalun saanang panulung. 5Kamonga nakabaton ang bagonga kaboi pario ra sa mga bato nga ginagamitang Dios sa pagpatindug anang balay. Ganibilang mga pari nga ginpili ang Dios, magaladkamo kanana ang mga alad nga ispiritoanun ngamakataw kalipay sa Dios tungud nga ginaaladpaagi kay Jesu-Cristo. 6 Ay makon ang Dios saKasolatan,“May ginpili ako nga magaari sa Sion.Anang kaalimbawa midyo sa bato ngamaraalun nga akun ginimo nga pondasyon.Ang nagatoo kanana indi gid magnusul.”7 Gani kamo nga nagatoo padungugan ang Dios.Piro sa mga tao nga ara nagatoo natoman angKasolatan nga nagakoon,“Ang bato nga ginsikway angmgamanogimo ang

balayMaman ang naging Bato nga pinakaimportanti.”

8May doto pa gid sa Kasolatan nga nagakoon,“Maman dia ang Bato nga nagapasandad sa mga

tao,Kag nagapadusmu kananda.”Nakasandad sanda ay indi sanda magpati saanang ambal angDios. Mamandia anang kabubu-tun ang Dios para kananda.

9 Piro kamo tana pinili nga mga tao, anangmga pinakapari ang Ari. Anang mga sinaku-pan kamo ang Dios. Kag ginpili na kamoagud ibantala nindo anang mga inimoan ngamakatiringala. Tana ang nagtawag kanindo alinsa kaboi nga madulum kag gindara na kamo saanang makatiringala nga kasanag. 10 Ang onabukun kamo anangmga sinakupan ang Dios, pirodadi kanana kamo ron. Ang ona ara kamo kaulamkon paiwan anang kalooy ang Dios, piro dadinaikspirinsyaan nindo ron.

11 Mga pinalangga, ang kalibotan nga diabukun indong matood nga iristaran. Midyo mgaistrangiro kamo lang digi. Gani nagapakitloy akokanindo nga bayaan nindo ron ang mga malainnga mga andum indong mga lawas nga nagakon-tra sa indong ispirito. 12 Ipakita nindo pirmisa mga tao nga ara pagtoo sa Dios nga mayadindong pagginawi. Tungud nga kon nagakoonsanda dadi nga kamo nagaimo malain, makikitananda sa ori nga mayad gali indong ginaimo, kagdayawon nanda ang Dios pagabot ang adlaw ngatana magabot ron.

Magpasakup Kamo sa mga Manogdomara angBanwa

13 Tungud sa Ginoo, magpasakup kamo satanan nga tao ngamay awtoridad sa banwa, mag-ing sa Impirador nga maman ang may pinaka-mataas nga awtoridad, 14okon samga gobirnadornga maman anang gintawan gaum nga magsilotsa mga nagaimo angmalain kagmagpadungug samga nagaimo angmayad. 15Aymaman dia ananggosto ang Dios, agud kon kamo magimo mayadara ambalun ang mga tao nga kabos-kabos ngaara pa kaintindi ang kamatoodan. 16 Libri kamoron, piro dia ara nagakaologan nga libri kamoron ngamagimo angmalain. Kondimagpangaboikamo bilang anangmga oripun angDios. 17Taodanindo ang tanan nga tao, kag igogmaun nindoindong mga kabogto kay Cristo. Magkaboi kamonga may kaadluk sa Dios, kag taodon nindo angImpirador.

Si Cristo Indong Dapat Sonodon

1 Pedro 2:18 301 1 Pedro 3:1718 Kamo nga mga oripun, sa indong kaadluk

sa Dios, sonodon nindo indong mga agalun, kagbukun lang ang mga mabuut kondi pati ang mgamapintas. 19Ay kaloyan kamo ra gid ang Dios kongosto nindomagimo anang gosto kagmaman dannga ginaagoanta nindo ang mga pagantos bisanara kamo sala. 20 Piro kon kamo magkasala kagsilotan tungud sa indong sala, ta dayawon kamobala ang Dios kon ginagoanta nindo ang silot ngadan? Natoral indi! Piro kon kamo silotan bisanmayad indong ginimo kag agoantaun nindo,kaloyan kamo ra gid ang Dios. 21 Anang pagan-tos ni Cristo para kanatun naging alimbawa ngadapat ta sonodon. Kag maman dia ang katoyoankon basi gintawag kita, agud sonodon ta anangkaboi ni Cristo. 22 Ara tana gid nagkasala, kagara gid nagbotig. 23 Gininsolto tana, piro aratana gid magbalus insolto. Ginsilotan tana, piroara tana gid magpamaug. Nagsarig tana lang saDios nga maman ang nagaukum ang osto. 24 SiCristo mismo ang nagako atun mga sala ang tanaginlansang sa kros agud indi kita run magkasalakondi magkaboi kita ang matadlung sa anangpanulung. Tungud sa anang mga igad ginayadna kita. 25 Ang ona pario kita sa mga karnironga nagtaralang, piro dadi nakabalik kita run saGinoo nga atun Pastor kag Manogbantay atunmga kalag.

3Ang Magasawa

1 Kamo nga mga babai nga may asawa, mag-pasakup kamo sa indong asawa, agud nga konindong asawa ara nagapati sa anang ambal angDios, madadara nindo sanda sa Ginoo paagi saindong mayad nga ogali bisan indi kamo ronmagambal, 2 ay makikita nanda nga nagataodkamo sa Dios kag indong ogali ara kasawayan.3 Kon gosto nindo nga maging masadya, bukunang pagkopyor indong book nga ginabutanganang mga maraalun nga alaas okon pagsoksok angmaralun nga lambong indong palabiun, kondi4 indong imoon tana, pasadyaun nindo ang sa su-lud, ang mayad nga ogali nga ara gid nagaoman.Maging malolo kamo kag mabuut. Dan mamantana ang maraalun sa anang panulung ang Dios.5 Toladan anang ginimo ang ona ang mga babainga nagtoo kag nagsarig sa Dios. Nagpasadyasanda paagi sa andang pagpasakup sa andangasawa. 6Pario bala kay Sara, gintoman na si Abra-ham kag ginbilang na tana nga anang agalun.

Kamo bilang anang mga bata ni Sara kon mayadra indong ginaimo kag ara kamo ginaadluki sabisan ano.

7 Kamo ra tana nga mga lalaki, dapat nindonga tratarun indong asawa sono sa indong naula-man nga nagabagay bilang kristiano. Taodonnindo sanda bilang mga babai nga mas maroyakaysa kanatun. Ay gintawan sanda ra ang Dioskaboi nga ara kataposan pario kanatun. Kon indinindo pagimoon dia, indong mga pangamoyoindi pagsabatun ang Dios.

Magirigogmaan Kamo nga Tanan8 Karon, dagi akun bilin kanindo nga tanan:

dapat magparario kamo sa indong ginaisip kag saindong baratyagun. Magirigogmaan kamo bilangmagkarabogto. Magmalolo kamo kagmagpaubussa isara kag isara. 9 Indi nindo pagbalusanmalainang nagaimo malain kanindo, kag indi kamo ramagbalus insolto sa nagainsolto kanindo. In-dong imoon tana, ipangamoyo nindo nga kaloyansanda ra ang Dios. Ay ginpili kamo ang Diosagud imoon nindo dia, kag agud kaloyan kamo ra.10Kabay nagakoon ang Kasolatan,“Ang bisan sino nga naliag ang malipayun kag

mayad nga kaboidapat indi magambal ang malain kag indi mag-

binotig.11 Dapat bayaan na ang malain, kag magimo ang

mayad.Kinanglan ra nga imoratan na ngamagingmayad

pirmi anang pagpakigkaiban sa iba.12 Ay ang mga tao nga mayad ginabantayan ang

Ginookag ginasabat na andang mga pangamoyo.Piro nasisilag tana sa mga tao nga nagaimo ang

malain.”13 Sino ang maiwan kanindo kon ang mayad

lang gid pirmi indong imoon. 14 Piro koningaboton kamo ra gid tungud sa indong gin-imo nga mayad, masoirti kamo. Indi kamomagkaadluk okon magsari palibug kon ano an-dang imoon kanindo. 15Dumdumun nindo pirminga si Cristo maman ang dapat nindo nga taodonkag sonodon. Kag maging priparado kamopirmi sa pagpasanag sa bisan kino nga magpa-mangkot kanindo parti sa indong pagtoo kanana.16 Sabatun nindo sanda sa malolo nga paagi kagmay pagtaod. Sigoroon nindo nga limpyo pirmiindong konsinsya, agud mauya ang mga tao nganagapakalain sa indong mayad nga inimoan bi-lang mga somolonod ni Cristo. 17Mas mayad pa

1 Pedro 3:18 302 1 Pedro 4:15

nga magantos kamo tungud sa indong ginaimonga mayad, kon maman da gid anang kabubu-tun ang Dios, kaysa magantos kamo tungud nganakaimo kamo ang malain. 18 Ay si Cristo ganiginpatay bisan ara tana nakaimo malain. Kagkaisara tana lang gid napatay agud mapatawadatun mga sala. Tana nga ara sala ginpatay parakanatun nga mga makasasala agud madara nakita sa Dios. Ginpatay tana matood sa ananglawasnun nga kaimtangan, piro ginboi tana ru-man sa ispiritoanun nga kaimtangan. 19-20 Kagsa ispiritoanun nga kaimtangan nagayan tanabisan sa mga ispirito ang mga tao nga napriso,nga ara nagsonod sa Dios sa tyimpo ni Noe, kagmay ginbarita tana kananda. Ang ona nagulatnga mayad ang Dios nga sanda magtoo kananamintras ginaimo ni Noe ang arka. Piro walo langgid ka tao ang nagtoo kag nakasulud sa arka kagnalowas sa tobig. 21 Ang tobig nga dato anangkaalimbawa ang pagbunyag kanatun. Kag angbunyag nga dato maman ang nagalowas kanatunpaagi sa anang pagkabanaw ni Jesu-Cristo sa mgaminatay. Bukun dato pagogas ang mga boringsa atun lawas, kondi nagapangako kita sa Diosnga indi kita run magimo ang mga butang nganaulaman ta nga indi na gosto. 22 Si Jesu-Cristodadi doto ron sa langit, sa too ang Dios, kagginpaidalum kanana ang mga angil nga may aw-toridad kag gaum.

4Bagong Kaboi

1 Tungud nga si Cristo nagantos sa kaboi ngadia, dapat priparado kamo ra nga magantos.Ay ang tao nga nagantos ara run nagapakasala.2 Ara tana run nagasonod sa anang duna ngamalain mintras boi tana digi sa kalibotan, kondinagasonod tana sa anang kabubutun ang Dios.3 Gani indi kamo ron magimo ang mga butangnga indong ginimo ang ona, ang mga butang ngagosto nga imoon ang mga tao nga ara nagakilalasa Dios. Dato anay nagpagosto kamo sa marimonga pagpangaboi kag sa indong marisna nga mgaandum. Mga manogpalingin kamo. Nagtiriponkamo pirmi agud magpalingin kag magimo angmga makauruya nga mga butang. Kag sa indongpagsirimba sa indong mga dios-dios kon ano-anopa indong ginimo nga malain. 4 Piro dadi angmga tao nga ara nakakilala sa Dios natitingalakanindo kon basi ara kamo ron nagairug kananda

sa pabasta-basta nga kaboi. Maman dan nganagaambal sanda ang marimo kontra kanindo.5 Piro sarabatun nanda sa Dios ang mga butangnga dan nga andang ginaimo. Ay priparadotana nga magukum sa tanan nga tao, boi manokon patay run. 6 Maman dia ang kabangdanankon basi ginwali ang Mayad nga Barita parti kayCristo sa mga tao nga patay run, agud nga bisanpatay sanda run ay maman anang sintinsya angDios sa tanan nga tao, maboboi sanda pa ra gid saispirito pario sa Dios.

Gamitun Nindo ang Abilidad nga Gintaw ang Dios7 Madali run lang anang kataposan ang kali-

botan. Gani pugungan nindo indong kaogalin-gun agud indi kamo magdasodaso sa pagimoang bukun tama, kag agud ara sablag indongpagpangamoyo. 8 Kag labi sa tanan magirigog-maan kamo ang tuduk sa indong tagiposoon.Ay kon ikaw may pagigogma sa imong kapario,makapapatawad kaw pa ra gid kanana bisan doroanang naimo nga sala. 9 Magaramomaan kamosa isara kag isara nga ara moromoro. 10 Kadaisara kanatun gintawan ang Dios abilidad. Ki-nanglan nga dia nga mga abilidad gamitun tapara sa kaarayadan ang isara kag isara bilangmgamayad nga administrador sa anang mga kalooynga dia ang Dios. 11 Ang gintawan abilidad sapagwali dapat magwali anang ambal ang Dios.Kag ang gintawan abilidad sa pagbolig sa iba,dapat magbolig sono sa anang masarangan ngagintaw kanana ang Dios, agud madayaw ang Diossa tanan nga indong ginaimo paagi kay Jesu-Cristo. Gamanan tana kag darayawon asta konsano.

Ang Pagantos Bilang Kristiano12 Mga inigogma, indi kamo magkatingala sa

maburugat nga mga pagtiraw nga indong gi-naagian. Kon ginatirawan indong pagtoo indikamomagisip kon ano ron ang natatabo kanindo.13 Indong imoon tana, magkalipay kamo tungudnga naging kaiban kamo ron da sa anang mgapagantos ni Cristo. Kag malobos ron gid indongkalipay kon ipakita na run anang gaum sa tanan.14Gani kon ginapakauyan kamo tungudnga kamoanang mga somolonod ni Cristo, masoirti kamoay dian kanindo ang makagagaum nga Ispirito,anang Ispirito ang Dios. 15 Kabay pa nga indimatabo nga kamo silotan tungud nga nakapataykamo tao, okon nagpanakaw, okon nagimo angmalain, okon tungud sa indong pagpasilabut sa

1 Pedro 4:16 303 1 Pedro 5:14anang ginaimo ang iba. 16 Piro kon kamo silotantungud nga kamo Kristiano indi kamo dapatmauya, kondimagpasalamat kamopa gani saDiostungud nga ginatawag kamo nga Kristiano.

17Ay nagabot ron ang oras nga ang Dios maga-ompisa run sintinsya sa anangmga bata. Kag kondia ompisaan na kanatun nga anang mga bata,ano kabay anangmaabotan ang ara nagasonod saanang Mayad nga Barita ang Dios?

18 Pario anang koon ang Kasolatan,“Kon ang mga tao nga matarung aros indi gani

malowas,ta ano kabay ang matatabo sa mga tao nga

makasasala kag ara nagakilala sa Dios?”19 Gani kamo nga nagaantos dadi tungud ngamaman dan anang kabubutun ang Dios parakanindo, magpadayon kamo sa pagimo angmayad. Itogyan nindo indong kaogalingun saDios nga nagimo kanindo, tungud nga indi nakamo ra gid pagpabayanan.

5Mga Bilin sa mga Ginasarigan nga Magdomara sa

mga Tomoloo kag sa mga Bataun pa1 Kamo nga mga manogdomara ang mga to-

moloomay iambal ako kanindo. Bilang isara ra samgamanogdomara angmga tomoloo kag tungudnga nakita ko mismo ang pagsilot kay Cristo,kag makairug ako ra sa anang gaum kag dungugkonmagabot tana, nagapakitloy ako kanindo nga2 tatapun nindo gid nga mayad anang mga taoang Dios nga dian kanindo. Andang kaalimbawamga karniro kag kamo maman ang manogban-tay kananda. Dapat sa indong buut gid indongpagtatap kananda ay toladan anang gosto angDios, bukun nga napipiritan kamo lang okon tun-gud nga may pakinabang kamo nga ginapaabotkondi tungud nga gosto nindo gid nga makaboligkananda. 3 Indi kamo magpakaari-ari sa mgatomoloo nga gintogyan kanindo agud indong tat-apun, kondi maging waran kamo kananda. 4 Kagsa anang pagabot ni Cristo nga Pinakapono ngaManogbantay, mababaton nindo ang balus ngamasadya gid kag indi madora asta kon sano.

5 Kag kamo nga mga bataun pa, magpasakupkamo sa mga malam. Magpaubus kamo tanankag magsirbi sa isara kag isara, ay nagakoonang Kasolatan, “Ginakontra ang Dios ang bogalunpiro ginakaloyan na ang mapainubusun.” 6 Ganimagpasakup kamo sa anang gaum ang Dios, kagmagaabot ang adlaw nga padungugan na kamo.

7 Itogyan nindo kanana indong mga paralibuganay ginadumdum na kamo pirmi.

8 Indi kamo magpakalingat, kondi magbantaykamo pirmi tungud nga indong kontra nga siSatanas nagalibot-libot kanindo pario sa lion nganagangurub kag nagapangita anang turukubun.9 Papaguna nindo indong pagtoo sa Dios kagbatoki nindo si Satanas. Kag dumdumun nindonga bukun kamo lang ang nagaantos ang mgakalisud kondi pati ang tanan nga mga tomoloo sabilog nga kalibotan. Angmga pagantos nga dapatmakomplito ginaagian nanda ra. 10Matagud langnga tyimpo indong pagantos. Pagkatapos danang Dios mismo maman ang magabolig kanindoagud ara run kolang sa indong kaboi, kag tanaang magapapagun kag magapabaskug kanindo.Ay tana ang ginaalinan ang tanan nga nagaboligkanatun, kag ginpili na kamo agud makairugkamo sa anang ara kataposan nga gaum kag dun-gug paagi sa indong pagpakigdapun kay Cristo.11 Dayawon tana ay anang gaum ara gid kata-posan. Amin.

Pangamosta12 Ginsolat ko ang matagud nga dia nga solat

sa bolig ni Silvano. Kabogto ta tana kay Cristo,kag masarigan gid. Kabay pa nga paagi sa solatnga dia napabaskug ko kamo kag napamatodanko kon ano gid anang kalooy ang Dios kanatun.Kag sa anang kalooy magpabilin kamo.

13 Ang mga tomoloo sa Dios sa Babilonia na-gapangomosta kanindo. Sanda pario ra kanindonga ginpili ang Dios nga maging anang mgabata. Si Marcos nga akun ginakabig nga pariogid akun bata nagapangomosta ra kanindo.14 Magkaramostaan kamo nga may Kristoanunnga pagigogma.

Kabay pa ngamayad ra gid indong kaimtangandian, tanan kamo nga kay Cristo.

2 Pedro 1:1 304 2 Pedro 2:1

Anang Ikarwa nga Solat nga nagalinkay

Pedro1Ako si Simon Pedro nga sorogoon kag apostol

ni Jesu-Cristo. Nagasolat ako kanindo tanannga nagatoo kay Jesu-Cristo nga atun Dios kagManlolowas. Kag tungud nga tana matarung,anang gintaw kanatun nga pagtoo parario lang sapribilio.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo gid ang Dios ngamagingmayad ra gid indong kaimtanganmintrasnagadogang indong pagkakilala sa Dios, nga atunGinoong Jesus.

Kita Ginpili ang Dios nga maging Anang mga Bata3 Paagi sa anang gaum ang Dios gintaw na

kanatun ang tanan nga mga kinanglanun sa pag-sonod ang diosnon nga kaboi. Maimo ta diapaagi sa atunpagkilala sa nagtawag kanatun. Kitaana nga gintawag paagi sa anang makatiringalanga gaum. 4 Kag paagi ra digi gintawan kitaanangmasadya gid nga mga pangako, agud paagisa anang mga pangako malikawan ta ang mgaandum digi sa kalibotan nga nagapangrangga,kag agud makaambit atun ogali sa anang ogaliang Dios. 5Gani, imoratan nindo gid nga idogangsa indong pagtoo ang mayad nga ogali; sa mayadnga ogali idogang ang kaaram; 6 sa kaaram, angpagpugung sa kaogalingun; sa pagpugung sakaogalingun, ang pagantos; sa pagantos idogangang pagkadiosnon; 7 sa pagkadiosnon, ang pagi-gogma sa atun kabogto; kag sa pagigogma saatun kabogto ang pagigogma sa tanan. 8Mamandia ang mga butang nga dapat makita kanindo,kag kon tanan dia nagadogang nga nagadogang,mapolosan ang Dios indong mga inimoan saindong pagkilala sa atun Ginoong Jesu-Cristo.9 Piro ang bisan sino nga ara kanana ang mgabutang nga dan, pario tana sa bolag nga indimakakita ang kamatoodan; nalipatan na nga tanaginlimpyoan run ang Dios sa anang dati nga mgasala.

10 Gani mga kabogto ko kay Cristo, imoratinindo gid nga masigoro nga kamo mga tinawagkag mga pinili matood ang Dios. Ay kon imoonnindo ang mga butang nga dan indi kamo gidmatomba kagmadora, 11kondi maging bokas nga

mayad ang pagbaton kanindo sa anang ara kat-aposan nga ginarian atun Ginoo kag Manlolowasnga si Jesu-Cristo.

12 Maman dan nga pirmi ko kamo nga pad-umdumun parti sa mga butang nga dia bisannaulaman nindo ron kag marigun kamo ron dasa kamatoodan nga indong nabaton. 13 Konsa kanakun, dapat ko kamo nga padumdumunmintras boi ako pa. 14 Ay naulaman ko nga indiako ron da gid magboay sa kalibotan nga diatungud nga ginpakitamismo dia ni Ginoong Jesu-Cristo kanakun. 15 Gani imoratan ko nga miskiako ara run, madudumduman nindo pa ra gidakun mga ginatodlo nga dia.

Nakita namun nga si Cristo Ginpadungugan angDios

16Amun ginsogid kanindo parti sa anang gaumatun Ginoong Jesu-Cristo ang digi tana pa sa kali-botan bukun mga sogid-sogid nga ginimo-imoang mga pilosopo nga tao, kondi nakita namungid mismo anang gaum nga alin sa Dios. 17 Dotokami mismo ang si Jesu-Cristo gindayaw kagginpadungugan ang Dios nga Amay. Nabatiannamun anang limug ang Dios nga makagagaumsa tanannga nagakoon,makon, “Mamandia akunpinalangga nga Bata. Nalilipay ako nga mayadkanana.” 18 Dia nga ambal nga alin sa langitnabatian namun ang kami kaiban ni Jesus doto sabalaan nga bokid.

19 Maman dan nga nagdogang pa gid amunpagpati sa anang mga panodlo ang mga propita.Gani dapat pamatian nindo andangmga ginkoon,tungud nga pario dato sa solo nga nagasanagsa madulum asta sa adlaw nga si Cristo maga-bot. Pario tana sa bitoon nga karamlaganun ngamaman run ang magataw sanag sa indong isip.20 Labi sa tanan tandaan nindo dia: ang tanannga nasolat sa Kasolatan ara nagalin sa anangkaogalingun nga pagintindi ang mga propita.21Tungud nga ara sanda nagambal alin sa andangkaogalingun nga isip, kondi ang Ispirito Santomaman ang nagpaambal kananda anang ambalang Dios.

2Ang mga Botigun nga Manogtodlo

1Ang onamaymga tao ra sa Israel nga nagkoonnga sanda kono mga propita ang Dios, piro angmga butang nga andang ginsogid bukun alin saDios. Toladan ra ang matabo dadi; may magagoa

2 Pedro 2:2 305 2 Pedro 2:21dian kanindo nga mga manogtodlo nga maga-panodlo ang botig nga mga panodlo nga mamanang makarangga indong pagtoo sa Dios. Indinanda gani pagkilalaun ang Ginoo nga nagtoboskananda. Maman dan nga madali sanda ngasilotan ang Dios. 2Doro ang magasonod kanandasa andang ginaimo nga kauruya. Kag tungudkananda pakalainun ang mga tao ang kama-toodan nga atun ginasonod. 3 Ang mga botigunnga dia ngamgamanogtodlomagaimomga pato-pato nga mga sogidanun agud mapangoartaannanda kamo. Ara nanda naulami nga sanda boayrun ginsintinsyaan ang Dios, kag madali sandarun lang madora.

4Ara gani nagkorokalooy ang Dios samga angilnga nagkasala dato anay, kondi ginpriso na sandasa madalum gid kag madulum nga boo, kag dotosanda asta sa Adlaw ang Pagukum. 5 Ara na rapagkaloyi ang mga tao ang ona nga nagkasala,kondi gingonaw na ang kalibotan kag nagkara-patay sanda tanan. Si Noe nga nagwali parti samatarung nga pagkaboi kag anang kaiban ngapito ka tao maman lang ang nalowas. 6Ginsonogna ra ang Sodoma kag Gomorra bilang silot saanang mga sala ang mga tao doto agud ipakitakon ano angmatatabo samga tao nga bukundios-non. 7 Piro ginlowas na si Lot tungud nga mayadtana sa anang panulung ang Dios. Naboridotana gid nga mayad sa mga kauruya nga ginaimoanang mga kasimanwa nga ara gid prinsipio ngaginasonod. 8 Adlaw-adlaw nakikita na kag naba-batian andang mga malain nga mga ginaimo, kagnagapasakit lang gid pirmi anang buut. 9 Digi tamakikita nga ang Ginoo antigo maglowas sa mgadiosnon konmagabot kananda angmga pagtiraw,kag antigo tana ra magsilot sa mga malain astamagabot ang Adlaw ang Pagukum, 10 labi rungid sa mga tao nga indi magpasakup kanana kagnagasonod lang gid sa andang marisna nga mgaandum.

Ang mga manogtodlo nga dia nga botigunnga akun ginatomod mga pangasun kag bogalun,kag ara sanda gid naadluki magpasipala sa mgaispirito sa langit. 11Bisan gani ang mga angil ngamas mapurus kag gamanan pa sa mga tao ngadia ara nagapasipala sa mga malain nga ispiritosa andang pagsogid kananda ang mga akosasyonnga alin sa Dios. 12 Piro ang mga tao nga diatana nagapakalain sa mga butang nga ara nandaganimaintindii. Pario sanda samga sapat nga aranagaisip kon ano gid andang ginaimo kag ara iba

andang tugkaan kondi dakupunkag patayun. Kagdoraun sanda gid gani. 13 Maman dan ang balussa andang ginaimo nga malain sa iba. Andangginakabig nga kalipay ang pagimo ang bisan anonga andang magostoan miski adlaw. Mamandan nga mga tao ang nagamansa kag nagatawkauruyan kanindo kon nakikita sanda sa indongpagtiripon, ay nagapakigdapun sanda kanindosa pagkaun piro sa matood tana gosto nandalang gid nga dayaun kamo. 14 Kon magsulungsanda sa mga babai pirmi lang nga pagpangin-babai andang naisip. Ara sanda ginatakai ngamagpakasala kag ginagari-gari nanda pa angmgamaroya andang pagtoo agud magkasala. Ogalinanda run gid ang paginakug. Ginsompa sandarun ang Dios! 15Ginbayaan nanda angmatadlungnga mga panodlo, maman dan nga nagtaralangsanda. Ginwad nanda anang ginimo ni Balaamnga bata ni Beor nga nagpalabi sa koarta. Mamandato nga nagsogot si Balaam nga soolan tana sapagimo ang malain. 16 Kag tungud nga ginlapasna anang sogo ang Dios ginsaway tana paagi saasno nga nagambal sa anang limug ang tao, ganinapugungan tana sa anang kaomang nga dato.

17 Ara kamo may mabubuul sa mga boti-gun nga mga manogtodlo, ay dia nga mga taopario sa mga toboran nga namaraan kag sa mgapanganod nga ginapalid ang mabaskug nga an-gin. Gani gintigana run ang Dios para kanandaang pinakamadulum gid nga logar doto sa im-pirno. 18 Ginagamit nanda ang mga mataraasnga mga ambal, piro sa matood tana ara polosandang ginaambal. Garing paagi sa andang pag-todlo nga ara kaso kono kon magsonod kita saatun mga lawasnun nga baratyagun bisan sobrarun, ginatintar nanda ang mga tao nga bago palang nagapabulag sa mga tao nga nagakaboi sasala. 19 Ginapangako nanda sa mga nagasonodkananda nga libri sanda nga magimo bisan anoandang gosto, piro sanda mismo mga oripun angmalain nga maman ang magadora kananda. Aykonmay butang nga nagakontrol kanimo, oripunkaw ang butang nga dato. 20 Ang bisan sinonga nakakilala run kay Ginoong Jesu-Cristo ngaatun Manlolowas nakalibri run sa malain ngamga ogali nga nagadominar sa mga tao digi sakalibotan. Piro kon sa ori magbalik tana rumansa anang dati nga ogali nga malain kag magingoripun tana ruman anang mga sala, mas malainpa anang maging kaimtangan kaysa ang ara tanapa nagtoo kay Cristo. 21 Mayad pa kon ara na

2 Pedro 2:22 306 2 Pedro 3:18run lang naulami kon paiwan ang tao magingmatarung sa panulung ang Dios, kaysa pagkat-apos nga anang maulaman, dayon tana ra langnga talikod sa anang ginasogo ang Dios kanana.22 Anang ginaimo pario gid anang ginakoon angmatood nga orobatun nga, “Ang ayam nagabaliksa anang soka, kag ang baboy nga bago lang ngagindigos nagatobog roman sa lapok.”

3Anang Pagbalik ang Ginoo

1Mga inigogmakongamgakabogto, dia ikarwako ron nga solat kanindo. Kag sa darwa kasolat nga dia ginimoratan ko nga pokawon in-dong limpyo nga mga isip paagi sa pagpadum-dum kanindo ang pira ka mga butang. 2 Gostoko nga dumdumun nindo pirmi anang ginkoonang mga propita ang ona kag anang sogo atunGinoo kagManlolowas nga anang gintaw kanindopaagi sa mga apostolis nga ginsogo kanindo.3 Ona sa tanan dapat nindo nga maulaman ngasa kataposan nga mga adlaw magagoa ang mgamanogyagota nga magaimo bisan ano andanggosto. 4Magakoon sanda, “Kabay nagpangako siCristo nga mabalik tana. Ta diin tana run? Atunmga ginikanan nagkarapatay run, piro asta dadimaman pa ra gid anang kaimtangan ang tananalin pa gid ang pagimo ang kalibotan.” 5 Ungudnga ginalipatan ang mga tao nga dia nga paagisa anang ambal ang Dios naimo ang langit. Kagpaagi ra sa anang ambal ginimo na ang logta alinsa tobig kag paagi sa tobig. 6Kag paagi ra sa tobiggingonaw na kag gindora ang dati nga kalibotan.7Paagi ra sa anang ambal ang Dios, ang langit kagang logta nga atun nakikita dadi ginatigana ngasonogon. Ginatigana na dia sa adlaw nga angmgamalain nga mga tao sintinsyaan kag doraun.

8 Piro mga inigogma ko, indi nindo paglipatannga sa Ginoo ara dipirinsya ang sang adlaw okonang sang libo ka toig. Para kanana dia pariolang. 9 Anang pagsarig ang iba nagapabaya-bayaang Ginoo sa pagtoman anang pangako. Pirosa matood tana ara tana nagapabaya-baya kondinagaulat tana pa nga maginulsul ang mga tao saandang mga sala, tungud nga indi na gosto ngamay madora.

10 Mabalik gid ang Ginoo, kag ang adlaw ngadatomagaabot pario anangpagabot ang takawan,nga indi mo maulaman kon sano. Mababatiandayon nga may nagaragobrob, kag ang adlaw,

bolan, kag ang mga bitoon madodora lang. Anglogta masosonog pati ang tanan nga sa logtamadodora ra. 11Tungud nga ang tananmadodorasa toladato nga paagi, dapat magkaboi kita sonosa anang kabubutun ang Dios, 12 mintras naga-paabot kita ang adlaw nga tana mabalik. Kagimoon ta atun masarangan agud mapadali anangpagbalik. Sa adlaw nga dato ang bilog nga langitsosonogon kag madodora, kag ang tanan nga salogta magakaratonaw ra sa kainit. 13 Piro mayginpangako ra ang Dios kanatun nga bago ngalangit kag bago nga logta kag maman dia atunginaulat, ay ang tanan doto matarung.

14 Gani mga inigogma, mintras nagaulat kamoang adlaw nga dato, imorati nindo nga magkaboiang limpyo sa anang panulung ang Dios agudara tana may isaway kanindo, kag dapat mayadindong rilasyon kanana. 15Dumdumun nindo gidnga atun Ginoo nagataw pa gid kaigayonan samga tao agudmalowas sanda sa silot ngamaabot.Maman dan nga midyo naatraso anang pagbalik.Kabay ang mga butang nga dia maman ra anangkoon atun kabogto nga si Pablo sa anang solatkanindo, sono sa kaaram nga gintaw ang Dioskanana. 16 Kag maman ra dia anang ginasambitsa tanan nga anang mga solat. Kon sa bagay maymga ginsolat tana ngamalisudmaintindian. Ganimay mga tao nga maroya kag ara kaulam angkamatoodan nga nagataw ang sala nga kaologan.Kag toladato ra andang ginaimo sa iba pa ngaparti ang Kasolatan. Gani sanda ra mismo angnagadora andang kaogalingun.

17 Piro maboay nindo ron naulaman ang partisa mga tao nga dan. Gani magandam kamo agudindi kamo mapatalang sa mga sala nga mga pan-odlo ang mga tao nga ara osto nga prinsipio ngaginasonodan. Ay kon kamo magsonod kanandamadodora indong marigun nga kaimtangan saDios. 18 Indong imoon tana, magpadayon kamotobo sa kaaram nga ginataw ni Jesu-Cristo ngaatun Ginoo kag Manlolowas. Tana atun dapatdayawon dadi kag sa adlaw nga ara kataposan!Amin.

1 Juan 1:1 307 1 Juan 2:14

Anang Primiro nga Solat niJuan

Ang Ambal nga Nagataw Kaboi1Nagasolat kami kanindo agud makilala nindo

kon sino gid si Jesu-Cristo. Tana maman anangAmbal ang Dios kag tana ra ang nagataw kaboinga ara kataposan. Bago magompisa ang mgabutang, dian tana run nga lagi. Nabatian namuntana kag bukun lang dan, kondi nakita namuntanamismokagnakaputannamunpagani. 2Tananga ginaalinan ang kaboi nagpakita mismo kagnakita namun, kag dan maman amun ginapam-atodan. Ginasogid namun kanindo ang kaboi ngadia nga ara kataposan. Tana kaiban nga lagi angAmay, piro dadi ginpakita run kanamun. 3Amunnakita nga dato kag nabatian maman ra amunginabarita kanindo, agud magkaraiban kita nganagaorogyon sa Dios nga Amay kag kay Jesu-Cristo nga anangBata. 4Gani ginasolat namundiakanindo agud maging lobos gid atun kalipay.

Ang Kaboi sa Kasanag5 Maman dia amun nabatian nga gintodlo

ni Jesu-Cristo kag maman da amun ginasogidkanindo nga ang Dios kasanag kag ara gid madu-lum kanana. 6 Gani kon magkoon kita nga kitanagapakigogyon sa Dios, piro malain ra atunginaimo kag bagay lang gid sa madulum, taybotigun kita, tungud nga ara kita nagakaboi sonosa kamatoodan. 7 Piro kon nagakaboi kita sakasanag pario ra sa Dios nga sa kasanag, dannagaorogyon kita, kag anang dogo ni Jesus ngaanang Bata ang Dios maman ang magalimpyokanatun sa tanan ta nga mga sala.

8 Kon magkoon kita nga ara kita sala, ginalokota lang atun kaogalingun, kag ara kita pa kaulamang kamatoodan. 9 Piro kon ikompisar ta sa Diosatun mga sala, masasarigan tana nga imoon naanang pangako nga kita patawadun na sa atunmga sala kag limpyoan sa tanan ta nga kalainan.Dia imoon na tungud nga tana matarung. 10 Konmagkoon kita nga kita ara nagkasala, ginaimo tanga ang Dios botigun, kag ara ta pagpatia anangambal.

21 Kamo nga akun ginabilang nga akun mga

bata, ginasolatan ko kamo dia agud indi kamo

magkasala. Piro kon may dian nga magkasala,may magapakitloy sa Amay, kag dia ara iba kondisi Jesu-Cristo nga ara gid sala. 2 Anang kao-galingun mismo anang gintaw nga alad bilangbayad para sa atun mga sala agud mapatawadkita, kag bukun lang para kanatun kondi para saanang mga sala ang mga tao sa bilog nga kalib-otan. 3 Nasisigoro ta nga kilala ta ang Dios konginatoman ta anang mga sogo. 4 Ang nagakoonnga kilala na ang Dios, piro ara na ginatomanaanangmga sogo botigun kag ara na ginatipigi angkamatoodan. 5 Piro ang tao tana nga nagatomansa anang mga ambal ang Dios, maman ang ma-tood nga nagaigogma sa Dios. Kag maman diaang kasigoroan nga kita manda sa Dios: 6 angnagakoon nga tana sa Dios gid pirmi kinanglanmagkaboi pario kay Jesu-Cristo.

7 Mga pinalangga, bukun bago nga sogo akunginasolat kanindo nga kamo magirigogmaan.Kondi maman dia ang dati nga sogo nga gintawkanindo ompisa nga kamo nagtoo. 8 Piro dianga sogo makokoon ta ra nga bago, kag anangkamatoodan dia nakita sa anang kaboi ni Cristokag nakikita run da kanindo. Ay ang madulumsa indong isip nagalubas kag ang matood ngakasanag nagasirak run. 9Ang nagakoon nga tananasanagan run, piro ara nagaigogma sa anang ka-pario, dan nga tao naduduluman pa ra gid. 10Angtaonganagaigogma sa anang kapariomamanangmatood nga nasanagan run, kag ara bisan ano saanang kaboi nga maging kabangdanan nga angiba magkasala.

11 Piro kon ang tao ara nagaigogma sa anangkapario nagakaologan nga ara tana pa gidmasanagi. Pario tana sa tao nga nagapangikapsa madulum kag ara kaulam kon diin tananagapaayan, tungud nga ginbolag tana angmadulum.12 Ginasolatan ko kamo nga akun mga bata, ay

kamo ginpatawad run ang Dios sa indongmga sala tungud kay Cristo.

13 Kamo nga mga malam ginasolatan ko tungudnga tana kilala nindo ron, tana nga bagomagompisa ang tanan dian run nga lagi.

Nagasolat ako ra kanindo nga mga bataun pa, aynapirdi nindo ron si Satanas.

14 Ginasolatan ko kamo nga akun mga bata, aykilala nindo ron ang Dios nga Amay.

Kamo nga mga malam ginasolatan ko tungudnga tana kilala nindo ron, tana nga bagomagompisa ang tanan dian run nga lagi.

1 Juan 2:15 308 1 Juan 3:9Nagasolat ako ra kanindo nga mga bataun pa, ay

kamo marigun sa indong pagtoo. Anangmga ambal ang Dios ginatoman nindo kagnapirdi nindo ron si Satanas.

15 Indi nindo pagpalabiun anang sistima angkalibotan okon ang mga butang nga digi sa kali-botan. Kon ginapalabi nindo ang mga butangdigi sa kalibotan, ara kamo pagigogma sa Amay.16Tungud nga ang tanan nga digi sa kalibotanangmga butang nga ginaandum atunmakasasala ngapagkatao, ang mga butang nga ginakawilian atunmga mata, kag ang mga butang digi sa kalib-otan nga ginapabogal ang mga taodia tanan aranagaalin sa Amay, kondi sa isip lang ang mgatao. 17 Ang kalibotan nga dia kag ang tanan ngamga butang digi nga ginaandum ang mga taomadodora, piro ang tao nga nagatoman anangkabubutun ang Dios nagakaboi asta kon sano.

Ang Anti-Cristo18Mga bata, nakabati kamo ron da nga maabot

ang anti-Cristo nga maman ang magakontra kayCristo. Kag kon magabot tana run gani, anangkataposan ang kalibotan madali run lang. Miskidadi gani doro ron ang mga anti-Cristo, ganinaulaman ta nga marapit kita run sa kataposan.19 Bisan naging kaiban ta sanda anay, bukunsanda atunmatoodngamga kaiban. Ay kon sandaatun kaiban gid, ara sanda andan nagpabulagkanatun. Piro nagaralin sanda, kag dia nagapaki-lala nga bukun sanda manda atun mga kaiban.

20 Piro kamo tana gintawan ni Cristo ang Ispir-ito Santo. Maman dan nga kamo tanan nakaulamang kamatoodan. 21 Gani nagasolat ako kanindo,bukun tungud nga ara kamo kaulam ang kama-toodan, kondi tungud nga kamo nakaulam run,kagnaulamannindo ranga ara botig nganagaalinsa kamatoodan. 22 Ta sino ang botigun? Angmga tao nga nagakoon nga si Jesus bukun Cristo.Maman dan ang mga anti-Cristo, tungud nga gi-nasikway nanda angAmay kag anang Bata. 23Angnagasikway sa anang Bata ara kanana ang Amay,piro ang nagakilala sa anang Bata dian kananaang Amay. 24 Gani indi nindo gid paglipatan angmga gintodlo kanindo alin ang ompisa nga kamonagtoo. Kon ginatoman nindo ang mga butangnga indong gintonan ang ompisa, magapabilinkamo sa anang Bata kag sa Amay. 25 Kag anangginpangako ni Cristo maman dia, kaboi nga arakataposan. 26 Ginsolat ko ang mga butang ngadia kanindo tungud sa mga tao nga dato nga

gosto magpatalang kanindo. 27 Piro kamo tanagintawan ni Cristo anang Ispirito. Kag tungudnga dian kanindo anang Ispirito, indi kinanglannga todloan kamo pa ang iba. Ay anang Ispiritomaman ang nagatodlo kanindo parti sa tanan ngabutang, kag anang ginatodlo matood kag bukunbotig. Gani, pario anang koon kanindo, indi kamomagpabulag kay Cristo.

28Mga bata, magpabilin kita kanana, agud indikita pagadlukan okon magpantago sa kauya konmagabot tana run. 29Kon naulaman nindo nga siCristo matarung, makasisigoro kamo ra nga angtanan nga mga tao nga nagaimo ang matarunganang mga bata ang Dios.

3Mga Bata ang Dios

1 Isipa nindo bala kon pira kabaul anang pagi-gogma ang Dios kanatun! Ginatawag na kita ngaanang mga bata; kag matood ra gani nga kitaanangmga bata. Gani indimagkilala kanatun angmga tao digi sa kalibotan tungud nga ara sandara nagkilala sa Dios. 2Mga pinalangga, kita dadianang mga bata run ang Dios. Garing ara panapaayag kon maging ano kita gid sa ori. Pironaulaman ta nga pagabot ni Cristo magapariokita kanana, ay makikita ta tana mismo kon anotana gid. 3 Gani ang kada isara nga may toladianga pagsarig kanana dapat magkaboi ang limpyopario kanana.

4 Ang bisan sino nga nagaimo sala nagalapasanang mga sogo ang Dios, tungud nga mamandan ang sala, ang paglapas anang mga sogo angDios. 5Naulaman nindo nga si Cristo nga ara gidsala nagayan digi sa kalibotan agud limpyoan kitasa atun mga mga sala. 6 Gani ang mga tao nganagapabilin kay Cristo ara nagapadayon sa pag-pakasala. Piro ang bisan sino nga nagapadayonsa pagpakasala ara gid kakilala kanana.

Magirigogmaan Kita7Mga bata, indi kamopagpatalangun ang bisan

sino! Ang tao nga nagaimo matarung naga-pakilala nga tana matarung. Pario tana kayCristo nga matarung. 8 Piro ang tao tana nganagapadayon sa pagpakasala, dan kay Satanas,ay si Satanas nagapakasala alin pa ang ompisa.Maman dan nga anang Bata ang Dios nagayandigi, agud ranggaunna anang ginaimoni Satanas.9 Ang tao nga naging bata run ang Dios ara runnagapadayon sa pagpakasala, tungud nga anang

1 Juan 3:10 309 1 Juan 4:9ogali ang Dios nga ara nagapakasala dian runkanana. Kag tungud nga ang Dios maman runanang Tatay, indi run maimo nga tana magpa-dayon pa sa pagpakasala. 10 Digi makikilala konsino gid anang mga bata ang Dios kag kon sinora anang mga bata ni Satanas. Ang tao nga aranagaimo ang matarung okon ara nagaigogma saanang kapario bukun anang bata ang Dios.

11Kabaymaman ra dia ang panodlo nga indongnabatian alin pa ang ompisa indong pagtoo, ngakita dapat gid nga magirigogmaan. 12 Indi kitamagwad kay Cain. Bata tana ni Satanas, gani gin-patay na anang libayun. Piro basi kabay ginpatayna gid anang libayun? Tungud nga anang mgainimoan anang libayun mayad kag ang ana tanamalain. 13 Gani mga kabogto ko kay Cristo, indikamomatingala kon kamo ginadumutan angmgatao digi sa kalibotan. 14 Naulaman ta nga angona patay kita sa panulung ang Dios, piro dadimay kaboi kita run nga ara kataposan tungud ngaginaigogma ta atun kapario. Ang ara nagaigogmasa anang kapario patay pa ra gid sa anang pan-ulung ang Dios. 15 Ay ang tao nga nagadumutsa anang kapario pario lang sa manogpatay tao.Kag naulaman nindo ra nga ara manogpatay angtao nga may kaboi nga ara kataposan. 16 Digi tanakikilala ang matood nga pagigogma: gintaw niJesus anang kaboi para kanatun. Gani dapat tara nga boligan atun kapario nga tomoloo, bisannagakaologan nga itaya ta ra atun kaboi. 17 Konmayad atun pagkabutang kag makita ta atun ka-pario ngamalisud gid anang kaimtangan piro arata pagboligi, ano kabay, makokoon ta nga ananggogma ang Dios digi kanatun? 18 Mga bata, indikita lang magsari ambal nga kita may pagigogmakondi ipakita ta paagi sa atun mga ginaimo ngakita matood nga nagaigogma. 19 Digi ta naula-man kon sa kamatoodan kita manda, kag sarangkita run makaatobang sa Dios nga ara dapatkaadlukan. 20 Ay bisan midyo ginakulbaan kitamatood tungud nga kita dapat andan nga silotan,naulaman ta ra nga angDiosmasmakagagaumpakaysa atun konsinsya. Naulaman na kon matoodatun gogma okon bukun, ay naulaman na angtanan. 21Mga pinalangga, kon atun konsinsya ararun nagakondinar kanatun, dapat indi kita runda pagadlukan nga magparapit sa Dios. 22 Kagmiski ano atun pangayoon kananamababaton ta,ay ginatoman ta anang mga sogo, kag kon anoanang gosto maman atun ginaimo. 23 Kag anangsogo maman dia: magtoo kita sa anang Bata nga

si Jesu-Cristo, kag magirigogmaan kita sono saanang sogo ni Cristo kanatun. 24 Ang tao nganagatoman anang mga sogo ang Dios ara naga-pabulag sa Dios, kag ang Dios dian kanana. Kagpaiwan ta maulaman nga ang Dios digi kanatun?Naulaman ta dia paagi sa anang Ispirito mismonga anang gintaw kanatun.

4Ang Ispirito nga Alin sa Dios kag ang Ispirito nga

Alin sa Anti-Cristo1 Mga pinalangga, indi kamo basta lang mag-

pati sa mga tao nga nagakoon nga andang gi-natodlo kono alin sa Ispirito Santo, kondi osisaanindo anay nga mayad kon bala ang mga butangnga andang ginatodlo matood manda nga alin saDios okon bukun. Ay doro ron nga botigun ngamgamanogtodlo ang nagrarapta digi sa bilog ngakalibotan nga nagakoon nga sanda kono anangmga manogtodlo ang Dios. 2 Sa toladia nga paagimaulaman nindo kon andang ginapanodlo alin saanang Ispirito ang Dios: kon sanda nagapati ngasi Jesu-Cristo nagpakatao, dan ang Dios mamanang nagsogo kananda. 3Piro ang ara nagapati ngasi Jesus nagpakatao, ang nagsogo kanana bukunang Dios kondi ang Anti-Cristo. (Nabatian nindoron da nga lagi nga dia magaabot sa kalibotankag dadi digi run manda sa kalibotan.) 4 Piromga bata, kamo tana sa Dios, kag ginpirdi nindoang mga botigun nga mga manogtodlo, ay angIspirito Santo nga dian kanindo mas gamanankaysa kay Satanas nga nagagaum sa mga tao sakalibotan. 5Sanda taga-digi sa kalibotan, gani angmga butang nga digi lang sa kalibotan mamanandang ginasogid, kag ang mga tao nga taga-digisa kalibotan nagapamati kananda. 6Piro kita tanaanang mga bata ang Dios. Ang mga nagakilala saDios nagapamati sa atun ginatodlo, piro ang aranagakilala sa Dios ara nagapamati kanatun. Ganidigi ta makilala kon sino ang nagapanodlo angkamatoodan nga alin sa anang Ispirito ang Dioskag kon sino ang nagapanodlo ang kabotigan.

Ang Dios Gogma7Mga pinalangga, magirigogmaan kita ay ang

gogma alin sa Dios. Ang bisan sino nga nagai-gogma sa anang kapario anang bata tana angDios, kag kilala na ang Dios. 8 Ang tao tana ngaara nagaigogma sa anang kapario ara kakilala saDios, tungud nga angDios gogma. 9Ginpakita angDios anang gogma kanatun paagi sa anang pag-padara anang bogtong nga Bata digi sa kalibotan,

1 Juan 4:10 310 1 Juan 5:15agud nga paagi kananamakabaton kita ang kaboinga ara kataposan. 10 Maman dia ang matoodnga gogma. Bukun nga kita ang nagigogma saDios, kondi nga ang Dios maman ang nagigogmakanatun, gani ginpadara na anang Bata agudakoon na atun mga sala para mapatawad kita.

11 Mga pinalangga, kon toladia anang pagi-gogma ang Dios kanatun, dapat kita ra nga ma-girigogmaan. 12 Ara pa gid tao nga nakakitasa Dios. Piro kon kita nagairigogmaan, angDios nagapabilin digi kanatun kag anang gogmanakokomplito kanatun.

13 Nasisigoro ta nga kita sa Dios kag ang Diosdigi kanatun, tungud nga gintawan na kita anangIspirito. 14 Nakita namun mismo kag ginapama-todan nga ginpadara ang Amay anang Bata bilangManlolowas ang bilog nga kalibotan. 15Ang bisansino nga nagakoon nga si Jesus anang Bata angDios, dan ang Dios dian kanana, kag tana sa Dios.16Kita gani nakaulam run anang gogma ang Dioskag nagatoo kita nga kita ginaigogma na.

Ang Dios gogma. Kag ang bisan sino nganagakaboi nga may pagigogma, dan nga tao saDios, kag ang Dios dian kanana. 17 Ang gogmanga dia makokomplito kon ara kita run naadlukisa adlaw nga ang Dios magukum, ay atun kaboidigi sa kalibotan pario sa anang kaboi ni Cristo.18 Ang tao nga may matood nga pagigogma saDios ara ginaadluki, ay anang pagigogma angDios kanatun osto gid kag ginbuul na atun kaad-luk kanana. Ang tao ginaadlukan tungud nganagaulat-ulat tana nga silotan, ay ara na pa gidmaulami nga mayad anang pagigogma ang Dioskanana.

19 Kita nagaigogma sa Dios tungud nga tanamaman ang ona nga nagigogma kanatun. 20 Angbisan sino nga nagakoon nga tana nagaigogma saDios, piro ara nagaigogma sa anang kapario, dannga tao botigun. Tungud nga kon anang kapariomismo nga anang nakikita indi na maigogma,ta paiwan tana makaigogma sa Dios nga ara nanakita? 21 Gani maman dia ang sogo nga gintawkanatun ni Cristo, nga ang tao nga nagaigogma saDios dapat ra nga magigogma sa anang kapario.

5Ang Pagtoo, Pagtoman, kag ang Pagdaug

1 Ang bisan sino nga nagatoo nga si Jesusmaman ang Cristo anang bata ang Dios. Kag angbisan sino nga nagaigogma sa ginikanan nagai-gogma ra sa anang mga bata. 2 Kag naulaman

ta nga ginaigogma ta anang mga bata ang Dioskon kita nagaigogma sa Dios kag nagatoman saanangmga sogo. 3Aynagaigogmakita saDios konnagatoman kita sa anang mga sogo. Kag anangmga sogo bukun ra gid malisud nga tomanun.4 Ay ang kada bata ang Dios nagadaug sa mgabutang digi sa kalibotan nga kontra sa Dios. Kagginapirdi na paagi sa anang pagtoo. 5 Gani sinoang nagapirdi sa kalibotan? Ara iba kondi angtao nga nagatoo nga si Jesus maman anang Bataang Dios. 6 Kag ginpamatodan nga tana mandaanang Bata ang Dios paagi sa tobig anang pag-pabunyag kag paagi sa dogo anang pagkapatay.Bukun lang sa tobig kondi ginola na pa anangdogo. Kag dia nga butang ginapamatodan raang Ispirito Santo kanatun, kag naulaman ta ngamatood anang koon ang Ispirito ay ang IspiritoSanto kamatoodan. 7 Gani may tatlo nga naga-pamatood parti kay Jesus: 8 ang Ispirito Santo,anang pagpabunyag sa tobig, kag ang dogo ngaanang ginola para kanatun. Kag ang tatlo ngadia nagaogyon sa pagpamatood. 9 Nagapati kitasa anang pagpamatood ang mga tao. Piro masmasarigan gid anang pagpamatood ang Dios, kagtana mismo ang nagpamatood nga si Jesus anangBata. 10 Ang tao nga nagatoo sa anang Bata angDios may kasigoroan sa anang tagiposoon ngasi Jesus anang Bata matood ang Dios. Piro angindi magpati sa anang ginakoon ang Dios parioron lang sa nagkoon tana nga ang Dios botigun,tungud nga indi tana magpati sa anang ginakoonang Dios parti sa anang Bata. 11 Kag maman diaanang ginkoon ang Dios: nga kita gintawan narun kaboi nga ara kataposan, kag ang kaboi ngadia nagalin sa anang Bata. 12 Ang bisan sino ngakanana run anang Bata ang Dios may kaboi ngaara kataposan. Piro kon ara kanana anang Bataang Dios ara tana ra kaboi nga ara kataposan.

Ang Kaboi nga Ara Kataposan13 Dia ginasolat ko kanindo nga nagatoo sa

anang Bata ang Dios agud maulaman nindo gidnga kamo may kaboi run nga ara kataposan.14Kag ara kita nagapangalangan nga magparapitsa Dios ay nagapati kita nga pamatian na angbisan ano nga atun pangayoon sono sa anangkabubutun. 15 Kag kon naulaman ta nga kitaginapamatian ang Dios kada magpangayo kitakanana, nasisigoro ta ra nga nababaton ta angbisan ano nga atun ginapangayo kanana.

1 Juan 5:16 311 1 Juan 5:2116 Kon makita nindo indong kapario nga to-

moloo nga nagaimo sala nga bukun kamatayunanang abotan, ipangamoyo nindo tana sa Dios,dan tawan tana ang Dios kaboi. Akun gostongambalun, ang mga sala lang gid nga bukun ka-matayun anang abotan. May sala nga anangabotan gid tana kamatayun. Ara ako nagakoonnga ang tao nga nagakasala ang toladan nga salaipangamoyo nindo pa. 17Kon sa bagay, ang tanannga malain sala. Piro may dian nga sala ngabukun kamatayun anang abotan.

18Naulaman ta nga ara tao nga naging bata runang Dios nga nagapadayon pa gid sa pagpakasala,kondi ginaapinan tana anang Bata ang Dios, ganiindi tanamaiwanni Satanas. 19Ang kalibotanngadia sa idalum anang gaum ni Satanas, piro naula-man ta nga kita tana sa Dios ron. 20 Naulamanta ra nga nagayan digi sa kalibotan anang Bataang Dios, kag gintawan na kita pagangup agudmakilala ta angmatood nga Dios. Kag dadi kita samatoodngaDios, sa anangBata nga si Jesu-Cristo.TanamamanangmatoodngaDios kag tana ra angnagataw kaboi nga ara kataposan.

21 Gani kamo nga ginabilang ko nga akun mgabata, likawi nindo ang mga dios-dios.

2 Juan 1 312 2 Juan 13

Anang Ikarwa nga Solat niJuan

1 Ako isara sa mga maulam-ulam nga nagado-mara sa mga nagatoo sa Dios. Nagasolat ako kan-imo nga bilang babai nga anang pinili ang Dioskag sa imong mga bata. Ginapalangga ko kamogid, kag bukun lang ako kondi ang tanan nganakakilala run ang kamatoodan. 2 Ginapalangganamun kamo tungud sa kamatoodan nga atunnabaton, kag dia nga kamatoodan digi kanatunasta kon sano.

3 Kabay pa nga boligan kita ra gid kag kaloyanang Dios nga Amay kag ni Jesu-Cristo nga anangBata, kag kabay pa nga tawan kita ra masadyanga kaboi mintras nagakaboi kita sono sa kama-toodan kag ginaigogma ta atun kapario.

Ang Kamatoodan kag ang Gogma4 Nalipay ako nga mayad pagkaulam ko nga

may mga bata kaw nga nagakaboi sono sa kam-atoodan, sono sa anang sogo kanatun ang Diosnga Amay. 5 Gani, nagapangabay ako kanimonga magirigogmaan kita nga tanan. Akun gi-nasolat nga dia kanimo bukun bago nga sogo,kondimamandadia ang sogonga gintawkanatunang pagompisa atun pagtoo. 6 Kag ang matoodnga gogma ginapakita kon ginatoman ta anangmga sogo ang Dios. Kag anang sogo nga indongnabatian ang pagompisa indong pagtoo mamandia, nga kita dapat magirigogmaan.

7 Doro ron nga mga manogpatalang ang na-grarapta digi sa kalibotan. Dia nga mga taoara nagapati nga si Jesu-Cristo naging tao gid.Maman dan ang mga tao nga manogpatalangkag mga anti-Cristo. 8 Gani magandam kamogid agud indi madora indong ginpangabudlayankondi mabaton nindo ang tanan nga balus ngapara kanindo.

9 Ang ara nagasonod sa anang mga panodloni Cristo, kondi nagadogang sa mga panodlonga dia, ara kanana ang Dios. Piro ang naga-sonod tana sa anang mga panodlo ni Cristo, dandian kanana ang Amay kag si Jesu-Cristo ngaanang Bata. 10 Gani kon may magayan kanindonga ara nagadara anang panodlo ni Cristo, indinindo tana pagbatonon sa indong balay, kag indipagsapakun. 11Ay ang tao nga nagasapak sa mga

toladan nga mga tao naoomid sa kalainan ngaandang ginaimo.

12 Doro pa andan akun inogsogid kanindo,garing indi ko ron lang pagsambitun digi, aynagasarig ako nga makabisita ako dian kanindo.Bago ko garing isogid kanindo pagabot ko dianagud malobos gid atun kalipay.

13Nagapangomosta ra kanimo anangmga bataimong kabogto nga babai nga isara ra sa anangmga pinili ang Dios.

3 Juan 1 313 3 Juan 15

Anang Ikatlo nga Solat niJuan

1Gayo, ako nga isara sa mga maulam-ulam nganagadomara sa mga nagatoo sa Dios nagasolatkanimo nga akun pinalangga gid nga kabogto kayCristo.

2 Kabay pa nga mayad ra imong lawas kagimong kaimtangan dian; naulaman ko ra ngamayad imong ispiritoanun nga kaimtangan.3 Nalipay ako nga mayad anang pagabot digiatun pira ka mga kabogto nga nagsogid nga ikawmatutum gid sa kamatoodan kag padayon nganagakaboi sono sa kamatoodan nga dan. 4 Ararun butang nga makataw kalipay kanakun ngasobra pa dian, nga mabatian ko nga akun mgabata sa pagtoo nagakaboi sono sa kamatoodan.

5 Pinalangga ko nga Gayo, masasarigan ka gidmatood tungud nga ginaasikaso mo nga mayadatun mga kabogto nga nagaaragi dian bisan aramo sanda nakilala. 6 Pagabot nanda digi ginsogi-dan nanda ang mga tomoloo parti sa imong mgamayadnga ginimokananda. Konmaimo, pagabotnanda ruman dian kanindo boligan mo sandaruman sa paagi nga malilipay ang Dios, agud ngamakapadayon sanda sa andang pagpanaw. 7 Aysanda nagapanaw para magtodlo ang parti kayCristo, kag ara sanda gid nagabaton bolig alinsa mga bukun tomoloo. 8 Gani kita nga mgatomoloo dapat gid nga magbolig sa mga tao ngatoladia agud nga may parti kita ra sa andangpagpangabudlay para sa kamatoodan.

9 Nagpadara ako solat para sa mga tomoloodian. Piro si Diotrefes nga gosto nga tana in-dong kilalaun nga manogdomara indi magpatikanamun. 10 Gani pagabot ko dian isogid kokanindo ang tanan nga anang ginaimo, tungudnga masyado kalain anang mga ginapangam-bal parti kanamun kag doro nga mga kabotigananang ginapanogid. Piro bukun lang dan, kondiindi na ra pagbatonon atun mga kabogto kayCristo nga nagaaragi dian. Ginabawalan na ra anggosto magbaton kananda kag ginapaalin na pagani sanda sa simbaan.

11 Pinalangga ko nga Gayo, ayaw pagwada angtoladan nga tao nga malain. Ang mayad tanamaman atun dapat nga wadun. Ang mga tao nganagaimo mayad ana ang Dios. Piro ang nagaimotana ang malain ara kakilala sa Dios. 12 Sulunga

nindo si Demetrio. Ginadayaw tana ang tanannga mga nagatoo tungud nga nakikita sa anangkaboi nga tana nagasonod sa kamatoodan. Kaminagapamatood ra nga mayad tana nga tao kagnaulaman nindo nga matood amun ginasogid.

13 Doro pa andan akun inogsogid kanimo, piroindi ko ron isolat digi. 14Bago kita garingmasogi-danunpagabot ko dian tungudngamayplano akonga magpakigkita kanimo sa labing madali.

15Kabay pa nga tawan ka gid ang Dios kalinungsa imong pagpangaboi. Imong mga kakilala diginagapangomosta ra kanimo. Ipaabot mo ra akunpagpangomosta sa atun mga kakilala dian.

Judas 1 314 Judas 14

Anang Solat niJudas

1 Ako si Judas nga kabogto ni Santiago kagsorogoon ni Jesu-Cristo. Nagapangomosta akokanindo nga mga tinawag ang Dios nga magingana, kamo nga ginaigogma ang Dios nga Amaykag ginabantayan ni Jesu-Cristo.

2Kabay pa nga pirmi nindo ngamabaton anangkalooy, kalinung, kag gogma ang Dios.

Ang mga Botigun nga mga Manogtodlo3 Mga pinalangga ko nga mga kabogto kay

Cristo, gosto ko gid andan nga magsolat kanindoparti sa kalowasan nga atun nabaton, garingnaisip ko nga mas kinanglan gid nga solatankamo kag sugyutun nga batokan nindo ang mgatao nga gosto magilis ang mga panodlo sa atunpagtoo. Dia nga mga panodlo gintaw ang Dios saanang mga tomoloo kag dapat indi gid pagoma-nun. 4 Ginasolatan ko kamo ang toladia tungudnga may mga tao nga sikrito nga nagintra diankanindo. Bukun sanda diosnon kag gosto nandanga ilisan ang matood nga mga panodlo parti saanang kalooy atun Dios, tungud nga nagatodlosanda nga ara bali kono bisan marimo atun mgapagginawi, total ang Dios kono maloloyon, ganipatawadun na kita ra. Dan nga mga tao indi ramagpati nga si Jesu-Cristo maman atun Agalunkag Ginoo. Gintagna run nga lagi ang ona angmga propita kon ano ang silot nga andang maba-baton.

5 Bisan naulaman nindo ron akun isogid dadigosto ko pa gid nga padumdumun kamo. Kabayang ona ginlibri ang Ginoo ang mga Israelitasa Egipto. Piro ang ori ginpamatay na ang ibakananda tungud nga ara sanda nagtoo kanana.6Dumdumunnindo ra angmga angil nga ara nag-pabilin sa andang dati nga katungdanan, kondiginbayaan nanda andang logar. Maman datonga gingapos sanda ang mga kadina nga indimabogto kag ginbutang sa logar nga madulumdoto sa idalum astamagabot ang adlawnga sandasintinsyaan ang Dios. 7 Dumduma nindo ra angmga tao sa Sodoma kag Gomorra kag sa andangmga karapit nga mga banwa. Kabay nagkasalasanda ra pario ang mga angil. Andang ginimo,nagolid sanda sa bukun andang asawa kag bisanpa gani sa andang kapario nga lalaki okon kapario

nga babai. Maman dato nga ginsilotan sandasa kalayo. Anang ginimo nga dato ang Diospaandam sa tanan nga sa ori nga mga adlaw maysilot nga ara kataposan sa kalayo nga indi gidmaparung.

8 Dan toladan ra ang mga tao nga dan ngaakun ginakoon nga nakaintra run dian kanindo.Maymga damgo sanda nga nagatolod kananda sapagpakasala kontra sa andang kaogalingun ngalawas. Kag tungud ra sa andang mga damgo-damgo nga dan indi sanda magpasakup sa Ginookag ginapakalain nanda pa pati ang mga angil.9 Bisan pa gani si Miguel nga manogdomara angmga angil ara nagimo pario andang ginaimo. Aypagdiskosyon nanda ni Satanas kon sino kanandaang mabuul anang bangkay ni Moises, ara tananagpangas nga magkondinar kanana sa anangpagpasipala kay Moises. Anang koon lang tana,“Ang Ginoo ang antigo nga magsaway kanimo.”10 Piro ang mga tao nga dan nagapakalain samga butang nga ara nanda maintindii. Pariosanda sa mga sapat nga ara nagaisip, ay ara ibasanda nga ginasonod kondi andang duna ngamga baratyagun, nga maman ra ang nagaranggakananda. 11 Kailo sanda ra! Ginasonod nandaanang ginimo ni Cain. Kag ginasonod nanda rasi Balaam, ay bisan naulaman nanda nga malainandang ginaimo sigi sanda pa ra gid tungud saandang sobra nga pagangad ang koarta. Pariosanda ra kay Core nga nagribildi sa Dios, ganisisilotan sanda ra pario kanana. 12 Kauruyapara kanindo nga nakakaiban nindo ang mga taonga dan sa indong pagtiripon sa pagkaun bilangmagkarabogto kay Cristo. Dan sanda maman angnagarangga kanindo. Ay sigi lang andangpagostokaun kag inum kag ara sanda nauya. Ara sandaibang ginaisip kondi andang kaogalingun lang.Pario sanda sa galumnga ginapalid ang angin kagara nagadara oran. Pario sanda ra sa kaoy ngaara nagapamonga bisan sa oras nga inogbonga,ay gingabot sanda kag patay run gid. 13 Pariosanda sa daloyon kon nagabagyo tungud nga konpaiwan nga makikita ang bora nga nagagoa samga daloyon makikita ra andang mga inimoannga kauruya. Pario sanda sa mga bitoon nganagtalang. Gani may logar nga madulum gidnga ginatigana ang Dios para kananda. Kag dotosanda asta kon sano.

14 Si Enoc nga ikaanum nga lai alin kay Adannagtagna nga lagi parti kananda, makon na, “AngGinoo maabot kaiban anang linibo nga mga angil

Judas 15 315 Judas 2515 agud magukum sa tanan. Sintinsyaan na ngasilotan angmga bukundiosnon tungud sa andangmga malain nga mga inimoan kag sa andangpagpasipala kanana.”

16 Ang mga tao nga dan nga nagakontra sakamatoodan pirmi lang nga nagariklamo, bukunsanda kontinto sa andang kaimtangan, gina-sonod nanda lang andang mga andum, mga as-dakun, kag ginainto-into nanda ang iba agudmabuul nanda andang gosto.

Ang mga Padumdum kag mga Bilin17 Piro mga pinalangga ko nga mga kabogto,

dumduma nindo anang koon kanindo anangmgaapostolis atun Ginoong Jesu-Cristo. 18 Kabaynagkoon sanda nga lagi nga, “Sa oringmga adlawmagagoa ang mga tao nga magayagota kanindo,kag ara iba andang sonodon kondi anda lang ngamga andum nga magimo ang malain.” 19Mamandan nga mga tao ang nagapaito agud kamo ngamga tomoloo magkarampi-kampian. Kontroladosanda andang duna nga mga baratyagun, kagara kananda ang Ispirito Santo. 20 Piro kamotana, mga pinalangga, dapat magbinoligan agudmagrigun indong pagtoo sa anang panodlo angDios. Magpangamoyo kamo paagi sa ananggaum ang Ispirito Santo. 21 Mintras nagaulatkamo ang kaboi nga ara kataposan nga anangitaw kanatun atun Ginoong Jesu-Cristo tungudsa anang kalooy, indi kamo gid magpabulag saanang gogma ang Dios. 22 Kaloyan nindo kagboligan ang mga nagapangdoadoa tungud ngabukun pa marigun andang pagtoo. 23 Boliginindo sanda agud malowas sanda sa silot, pariosa nagasabnit kamo ang sangka butang nga ma-sosonog ron. Kaloyi nindo pati ang mga taonga maraway gid andang ginaimo nga sala, pirodapat ginarimoan kamo nga mayad sa andangmga ginaimo. Magandam kamo kananda ay patiandang mga lambong marisna sa panulung angDios.

Pagdayaw kag Pagpasalamat sa Dios24 Ang Dios sarang magbantay kanindo agud

indi kamo magkasala, kag madadara na kamonga ara kasawayan kag malipayun gid sa anangprisinsya. 25 Dayawon ta tana! Tana lang gid angDios kag atun Manlolowas paagi sa atun GinoongJesu-Cristo. Tana ang pinakamataas, makaga-gaum, kagmanogdomara sa tanan, ompisa pa angona, asta dadi, kag asta ara kataposan! Amin.

Apokalipsis 1:1 316 Apokalipsis 1:20

Apokalipsis(Ang mga Butang nga ginpakita ni

Jesu-Cristo kay Juan)1 Dia nga solat parti sa mga butang nga gin-

pakita ni Jesu-Cristo kon ano angmadali run langnga magakaratabo. Dia ginsogid kanana ang Diosagud tana rumanangmagasogid samganagasirbisa Dios. Gani ginsogid dia kanakun ni Cristo paagisa anang ginsogo nga angil. 2 Ako si Juan kagginasogid ko ra ang tanan nga akun nakita. Dianga mga butang parti sa anang plano ang Diosnga ginpamatodan ni Jesu-Cristo. 3Masoirti angnagabasa kag ang mga nagapamati sa solat ngadia kon ginatomannanda angnasolat digi. Ay angmga tagna digi madali run lang magkaratabo.

Pagpangomosta sa Pito ka Simbaan4-5 Ako nagapangomosta kanindo dian sa pito

ka mga simbaan nga sa probinsya ang Asia.Kabay pa nga kaloyan kamo ang Dios kag ang

Ispirito Santo kag ni Jesu-Cristo nga mayad ragid indong kaimtangan dian. Kon parti sa Dios,kon ano tana ang ona, maman tana ra dadi kagmaman pa ra gid asta kon sano. Kon parti saIspirito Santo, bilang pito tana kag nagaoli saatobangan anang trono ang Dios. Kag kon partikay Jesu-Cristo, tana maman ang nagsogid anangplano ang Dios kagmasarigan anang ambal. Tanaang ona gid nga nabanaw sa mga minatay ngaindi ruman mapatay, kag tana ra ang nagagaumsa tanan nga mga manogdomara digi sa kalib-otan. Ginaigogma na kita, kag paagi sa anangpagkapatay ginlowas kita sa silot nga para sa atunmga sala. 6 Ginimo na kita nga mga ari kag mgapari sa pagsirbi sa Dios nga anang Tatay. Kananaang kadungganan kag ang gaum asta kon sano.Amin.

7 Magpriparar kamo! Si Jesu-Cristo maga-abot sa mga panganod. Ang tanan nga mgatao makakakita kanana pati ang mga tao nganagpatay kanana. Kag ang mga tao sa tanannga banwa magaparanangis tungud sa andangkaadluk nga tana magasilot ron kananda. Diamatood gid!

8Ang Ginoong Dios angMakagagaum sa tanan.Kon ano tana ang ona, maman tana ra dadi kagmaman pa ra gid asta kon sano. Gani makon

na, “Ako anang ompisa kag anang kataposan angtanan.”

Si Cristo Nagpakita kay Juan9 Ako si Juan nga indong kabogto nga kaiban

nindo ra sa kalisud, sa pagari, kag sa pagantostungud nga kita kay Jesus. Gindara ako digi saisla ang Patmos tungud nga ginwali ko anangambal ang Dios nga gintodlo ni Jesus. 10Ang digiako ron sa Patmos may adlaw nga Domingo ngagingauman ako ang Ispirito Santo. May nabatianako nga mabaskug nga limug alin sa akun likodkampi nga daw tonog ang trompita. 11 Makonang limug, “Isolat mo kon ano imong makita,kag ipadara mo dayon sa pito nga dia ka mgasimbaan: sa Efeso, Smirna, Pergamo, Tiatira,Sardis, Filadelfia, kag Laodicea.”

12Pagkabati ko dato nagbalikid ako agud sulun-gun kon sino ang nagaambal kanakun. Kag nakitako ang pito ka bolawan nga mga solo. 13 Kag samga solo nga dato may nagatindug nga midyosa tao. Anang lambong malabug nga nagaabotsa anang kitin, kag sa anang dugan may bugkusnga bolawan. 14Anang book masiri anang kapotipario sa tila nga mapoti gid. Kag anang matanagabaga nga midyo sa kalayo. 15 Anang sikinagalining nga midyo sa saway nga gintonaw sakalayo kag ginpalining. Anang limug mabaskuggid nga midyo sa busay nga nagasagana. 16 Mayginaawidan tana nga pito ka bitoon sa anangalima nga too, kag sa anang baba may nagagoanga matarum nga ispada nga magtimbang anangtarum. Anang oyaun masolaw gid pario sa adlawkon ogto.

17 Pagkakita ko kanana, natomba ako sa anangsikian nga midyo ako sa patay. Gintongtongna dayon anang alima nga too kanakun kagmagkoon, “Indi kaw magkaadluk! Ako ang omp-isa kag kataposan ang tanan nga butang. 18 Akomay kaboi nga ara kataposan. Napatay akomanda, piro sulunga, boi ako dadi, kag indiako ron gid mapatay. Ako ang may gaum sakamatayun kag sa logar nga ginaolian ang mganagkarapatay. 19 Gani isolat mo ang mga butangnga akun ginapakita kanimo, angmga butangnganatatabo dadi kag ang mga butang nga matatabosa ori. 20 Ang pito nga dia ka bitoon nga imongnakikita sa akun alima nga too kag ang pito kabolawan nga solo maman dia: ang pito ka bitoonay anang pito ka angil ang Dios nga nagabantay

Apokalipsis 2:1 317 Apokalipsis 2:19sa pito ka simbaan, kag ang pito ka mga solo ngabolawan ay ang pito ka mga simbaan.”

2Ang Solat para sa Efeso

1Makon na, “Magsolat kaw sa angil nga naga-bantay sa mga tomoloo nga doto sa Efeso. Kononmo: ‘Dagi anang ginakoon ang nagakaput angpito ka bitoon sa anang too nga alima kag na-gapanaw sa may pito ka bolawan nga mga solo.2Makon na, “Naulaman ko indong mga inimoandian pati indong pagpangabudlay kag pagantos.Naulaman ko ra nga indi nindo maagoanta angmga malain nga mga tao. Ginosisa nindo angmga nagapakaapostolis, kag nasapoan nindo ngasanda gali mga botigun. 3 Nagantos kamo angmga kalisud tungud sa indong pagtoo kanakun,kag ara kamo gid nagroya. 4Piro akun nasawayanlang kanindo maman dia: indong pagigogmakanakun dadi bukun run pario ang ona. 5 Isipanindo bala kon daw ano indong paglasay. Mag-inulsul kamo kag imoa nindo roman indong mgaginaimo ang ona. Kon indi, ayanan ko kamo kagbulun indong pinakasolo. 6 Piro ang kinamayadkanindo, ginaugutan kamo sa anang ginaimo ngamalain ang mga Nicolaita, nga maman ra akunginaugutan.

7 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayadsa anang ginakoon ang Ispirito Santo sa mgasimbaan.

“Ang mga nagadaug kay Satanas togotan kongamagkaun anang bonga ang kaoy nga nagatawkaboi, kag ang kaoy nga dan doto sa anang ginao-lian ang Dios.”

Ang Solat para sa Smirna8 Makon na pa, “Magsolat kaw sa angil nga

nagabantay sa mga tomoloo nga doto sa Smirna.Kononmo: ‘Dagi anang ginakoon ang ompisa kagkataposan ang tanan. Napatay tana piro pagkat-apos naboi tana ruman. 9Makon na, “Naulamanko indong mga pagantos. Naulaman ko ra ngapobri kamo, piro sa langit tana manggaranunkamo. Naulaman ko ra nga ginapasipalaan kamoang mga tao nga nagakoon nga sanda mga Judio,piro ang matood tana mga sinakupan ni Satanas.10 Indi kamo magkaadluk sa mga butang ngamadali nindo ron lang nga antoson. Tandaannindo: ang iba kanindo ipapriso ni Satanas agudtirawan kamo kon asta diin gid indong pagtookanakun. Indong mga pagantos aboton mga

napolo ka adlaw. Piro magpakatutum kamo sapagsonod kanakun bisan nagakaologannga kamopatayun, kag tawan ko kamo kaboi nga ara kata-posan bilang pinakakorona.

11 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad anang ginakoon ang Ispirito Santo sa mgasimbaan. Ang mga nagadaug kay Satanas indipagsilotan ang ikarwa nga kamatayun.”

Ang Solat para sa Pergamo12 “Magsolat kaw sa angil nga nagabantay

sa mga tomoloo sa Pergamo. Konon mo:‘Dagi anang ginakoon ang nagakaput ang ispadanga matarum nga magtimbang anang tarum.13 Makon na, “Naulaman ko nga bisan nagaolikamo sa banwa nga kontrolado ni Satanas naga-padayon kamo pa ra gid sa pagsonod kanakun.Ay kamo ara gid nagtalikod sa indong pagtookanakun bisan sa tyimpo nga si Antipas ngaakun masarigan nga manogbarita parti kanakunginpatay dian sa anang logar ni Satanas. 14Garingdagi ang pira ka butang nga akun nasawayankanindo: may dian kanindo nga nagasonod saanang mga panodlo ni Balaam nga nagtodlo kayBalak kon paiwan ang pagsolay samga taga-Israelagudmagpakasala sanda sa pagkaun angmga ka-raunun nga ginalad sa mga dios-dios kag sa pag-pakigdapun sa bukun andang asawa. 15 Kag maymga tao ra dian kanindo nga nagasonod sa anangmga panodlo ang mga Nicolaita. 16 Maginulsulkamo sa indong mga sala! Ay kon indi, ayananko kamo dian nga lagi, kag awayun ko dayon angmga tao nga nagaimo toladan paagi sa ispada nganagagoa sa akun baba.

17 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad sa anang ginakoon ang Ispirito Santo samga simbaan.

“Ang mga nagadaug kay Satanas tawan ko angpagkaun nga akun ginatigana doto sa langit. Angkada isara kananda tawan ko ra ang poti nga bato,kag sa kada batomaybagonga arannganakasolatkag aramaymakaulamkon ano ang arannga datoloas sa magabaton.”

Ang Solat para sa Tiatira18 “Magsolat kaw sa angil nga nagabantay sa

mga tomoloo doto sa Tiatira. Konon mo: ‘Dagianang ginakoon anang Bata ang Dios, nga anangmata nagabaga nga midyo kalayo kag anang sikinagalining nga pario sa saway nga ginpaliningnga mayad. 19 Makon na, “Naulaman ko indong

Apokalipsis 2:20 318 Apokalipsis 3:10mga ginaimo. Naulaman ko nga kamo maigog-maun, matutum, matandus kag mainantoson.Naulaman ko ra nga mas doro pa gid indongginaimo dadi kaysa ang ona. 20 Garing dagiang sangka butang nga akun nasawayan kanindo:ginapabayanan nindo ang babai nga si Jezebelnga nagapakapropita ang Dios. Ginapabayanannindo tana nga magtodlo kag magpatalang akunmga sorogoon. Nagakoon tana nga bukunmalainang magpakigdapun sa bukun andang asawa kagbukun ra malain ang magkaun ang mga pagkaunnga ginalad sa mga dios-dios. 21 Gintawan kotana run tyimpo nga maginulsul sa anang pag-pakigdapun sa bukun anang asawa, garing inditana. 22 Gani pamasakitun ko tana gid asta indirun makaalin sa katri, kag ang mga tao nga naga-pakigolid kananapapinitinsyaunko rangamayadkon indi sandamaginulsul sa andang ginaimongamalain. 23 Pamatayun ko anang mga somolonodagud maulaman ang tanan nga mga tomoloo nganaulamanko anangmgauna-una kagmga andumang mga tao. Balusan ko ang kada isara kanindosono sa indong mga inimoan.

24 “Piro ang iba kanindo dian sa Tiatira ara ragid nagsonod sa mga panodlo ni Jezebel. Aranindo natoni andang ginakoon nga ‘madaralumnga mga panodlo ni Satanas.’ Gani para kanindoara ako ron inogdogang sa indong mga soron-odon. 25 Basta padayon nindo lang nga imoonang mga mayad nga mga butang nga indongginaimo dadi asta magabot ako dian. 26-27 Ayang mga nagadaug kay Satanas kag padayon nganagatoman akun kabubutun asta sa kataposantawan ko awtoridad nga akun nabaton alin saakun Tatay. Padomaraun ko sanda samga nasyonsa kalibotan kag ara gid may makapangontra saandang pagdomara. Ang mga nasyon magingpario lang sa koron nga andang rumukrumukun.28 Itaw ko ra sa mga nagadaug ang bitoon ngakaramlaganun.

29 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad sa anang ginakoon ang Ispirito Santo samga simbaan.”

3Ang Solat para sa Sardis

1 “Magsolat kaw sa angil nga nagabantay samga tomoloo sa Sardis. Konon mo: ‘Dagi anangginakoon ang nagaawid ang pito ka bitoon. Dianra kanana ang Ispirito Santo nga bilang pito.

Makon na, “Naulaman ko kon ano indong mgaginaimo. Doro ang nagakoon nga marigun in-dong pagtoo kanakun, piro ang matood tanamidyo patay kamo. 2 Gani pagbogtaw kamo,kag pariguna nindo indong nabilin pa nga pag-too mintras boi-boi pa. Tungud nga nasapoanko nga indong mga inimoan bukun pa osto sapanulung ang Dios. 3 Gani dumduma nindo konano ang gintodlo kanindo anay. Tomanun nindoindong mga nabatian nga dato kag inulsuli nindoindong mga sala. Kon magpabaya-baya kamopa, ayanan ko kamo sa oras nga ara nindo akoginapaabota. Magaporopario akun pagabot saanang pagabot ang takawan, ay ara may kaulamkon sano. 4 Piro may pira kanindo dian sa Sardisnga ara gid nalatoni sa anang inimoanngamalainang iba. Kamo makakaiban ko nga may potinga lambong, tungud nga bagay kamo ra gid ngamagtabid kanakun. 5 Ang mga nagadaug kaySatanas palambongan poti kag indi ko pagparaunandang mga aran sa libro nga ginlistaan ang mgatao ngamay kaboi nga ara kataposan. Ipakilala kosanda sa akun Tatay kag sa anang mga angil ngasanda akun mga somolonod.

6 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayadsa anang ginakoon ang Ispirito Santo sa mgasimbaan.”

Ang Solat para sa Filadelfia7 “Magsolat kaw sa angil nga nagabantay ang

mga tomoloo sa Filadelfia. Konon mo: ‘Dagianang ginakoon ang matarung kag ara gid ka-sawayan, kag anang ambal masarigan. Tanamaman ang nagaari pario anang pagari ni Davidang ona. Kag tana lang ang nagakaput angliabi sa anang ginarian. Gani kon nagabokastana ang poirtaan agud makasulud ang tao saanang ginarian, ara may makasirado. Kag konsiradoan na, ara may makabokas. 8 Makon na,“Naulaman ko kon ano indong mga ginaimo.Naulaman ko ra nga miski maistan kag maroyakamo, nagatoman kamo akun mga panodlo kagara kamo gid magtalikod kanakun. Gani mayginabrian ako nga poirtaan para kanindo nga aragid may makasirado. 9 Piro kon parti sa mga taonga dato nga mga sinakupan ni Satanas, nga mgabotigun ay nagakoon sanda nga sanda kono mgaJudio piro ang matood tana bukun, paloodon kosanda kanindo, kag maulaman nanda nga kamomaman akun ginaigogma. 10 Sa pira ka adlawmagaabot ang mga kalisud sa bilog nga kalibotan

Apokalipsis 3:11 319 Apokalipsis 4:9agud paagiun sa pagtiraw ang tanan. Piro tungudnga gintoman nindo akun sogo nga magmainan-toson kamo, apinan ko kamo kag ilibri sa mgakalisud nga magaabot. 11 Ay ako madali run langmagabot. Gani magpadayon kamo sa pagsonodangmgabutangnga indongnaulamanngamayadkag matood agud ara may makaagaw ang primyonga ginatigana para kanindo. 12 Ang nagadaugkay Satanas imoon ko nga pario sa pinakaarigi saanang ginaolian akun Dios, kag indi tana run gidmagalin doto. Markaan ko tana anang aran akunDios, kag anang aran anang siodad akun Dios, angbago nga Jerusalem nga ipalosong akun Dios alinsa langit. Isolat ko ra kanana akun bago nga aran.

13 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad sa anang ginakoon ang Ispirito Santo samga simbaan.”

Ang Solat para sa Laodicea14 “Magsolat kaw sa angil nga nagabantay ang

mga tomoloo sa Laodicea. Konon mo: ‘Dagianang ginakoon ang ginatawag nga Masarigankag Matood nga Manogpamatood. Tana angginalinan ang tanan nga mga ginimo ang Dios.15Makon na, “Naulaman ko indongmga inimoan.Naulaman ko nga bukun kamo pario sa maramigokon mainit nga tobig nga may gana. Andanmaramig okon mainit kamo kag bukun pario samaalabab nga tobig nga ara gid gana. 16 Pirotungud nga pario kamo sa maalabab nga tobigibogwak ko kamo. 17Nagakoon kamo nga mang-garanun kamo, nga nagpakamayad kamo indongpagkabutang kag ara run nakokolang kanindo.Piro ara kamo kaulam nga kailo kamo ra kagmakalolooy indong pagkabutang, tungud nga po-bri kamo sa pagtoo, naduluman indong isip, kagoblas sa panulung ang Dios. 18 Gani nagalay-gay ako kanindo nga magbuul kamo kanakunang bolawan nga ginpaagi sa kalayo nga araiba kondi ang matood nga pagtoo, agud magingmanggaranun kamo manda. Magbakal kamo rakanakun ang poti nga lambong agud matabonannindo indong kauruyan. Kag magbakal kamo rakanakun ang bolong nga indong inoglugud sa in-dongmata agudmakakita kamoang kamatoodan.19 Ang tanan nga akun ginapalangga ginasawayko kag ginadisiplina agud matodloan sanda. Ganimaginulsul kamo kag tadlunga nindo gid indongogali. 20 Gosto ko nga maging kaiban kamo, ganidagi ako sa indong poirtaan nagapanoktok. Konmay makabati akun panawag kag padayonon ako

sa anang balay, madayon ako ra, kag masarokami dayon nga darwa. 21 Ang mga nagadaugkay Satanas papongkoon ko sa tupad akun tronokag sanda magaari kaiban ko. Pario kanakun,gindaug ko si Satanas kag dadi nagapongko akosa tupad akun Tatay sa anang trono.

22 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad kon ano anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.”

4Ang Pagsimba sa Langit

1 Pagkatapos dato, may ginpakita pa gidkanakun. Nakita ko ang poirtaan sa langit nganaabrian. Kag nabatian ko roman ang limug ngapario sa anang tonog ang trompita. Makon nakanakun, “Pagsaka digi kag ipakita ko kanimokon ano ang magakaratabo sa paraaboton.”

2 Lagi-lagi gingauman ako ang Ispirito Santo.Nakita ko doto sa langit ang sangka trono, kagmay nagapongko doto. 3 Ang nagapongko ngadato nagalanyag pario sa maraalun nga mga batonga aspi kag kornalina. Kag sa palibot ang tronomay balangaw nga anang kolor pario sa bato ngaismiralda! 4Kag nagapalibot ra doto sa trono angbainti koatro pa gid ka trono nga ginapongkoanang bainti koatro ka mga maulam-ulam. Angmgamaulam-ulamnga dia nagalambong ang potikag kada isara kanandamay korona nga bolawan.5 Kag alin doto sa trono sigi ang pangilat kagpanlinti kag kon ano-ano pa akun nabatian. Saatobangan kampi ang trono may pito ka solo nganagadabdab. Maman dato anang Ispirito angDios nga bilang pito. 6 Doto ra sa atobangan angtrono may midyo sa dagat nga nagasirang pariosa kristal.

Sa palibot ang trono, sa anang mga kilid, mayapat ka sapat. Doro gid andang mga mata sa ato-bangan kag sa likod. 7Ang primiro kon sulungunko midyo sa lion; ang ikarwa midyo sa tinday ngabaka; ang ikatlo anang itsora pario sa tao; kag angikaapat midyo sa agila nga nagalupad. 8Ang kadaisara kananda may anum ka pakpak, kag dorogid andang mga mata sa andang bilog nga lawas.Adlaw-gabi ara puut andang kanta nga nagakoon,“Balaan! Balaan! Balaan atun Ginoong Dios nga

makagagaum sa tanan.Tana maman ang Dios dato anay, dadi, kag sa

paraaboton.”9Sigi andang dayaw kag padungug kag pasalamatsa nagapongko nga dato doto sa trono nga ara

Apokalipsis 4:10 320 Apokalipsis 6:2gid kamatayun. Kag mintras ginaimo nandadato, 10 ang bainti koatro nga mga maulam-ulamnagalood kag nagasimba sa nagapongko sa trononga ara gid kamatayun. Kag ginaalad nandaandang mga korona sa atobangan ang trono kagmagkoon,11 “Ikaw amun Ginoo kag Dios, dapat ka ra gid nga

magbaton ang pagdayaw, pagpadungugkag awtoridad.

Ay ikaw maman ang nagimo ang tanan nga mgabutang,

Kag sono sa imong gosto ginimo mo sanda kaggintawan kaboi.”

5Ang Kasolatan kag ang Karniro

1 Pagkatapos dato, may nakita ako nga kaso-latan nga binaroron sa anang too nga alima angnagapongko sa trono. Ang kasolatan nga datomay solat magtimbang, kag ginpintalan pito kapintal agud indimabokasan. 2Kagmaynakita akodayon nga gamanan nga angil nga nagpanawag,makon na, “Sino kabay ang bagay nga makaukasanang mga pintal ang kasolatan nga binaroronagud mabokasan kag maumlad?” 3 Piro ara gidmay nakita miski sino doto sa langit, sa kalib-otan okon sa idalum ang kalibotan nga sarangmagbokas kag magbasa kon ano ang nakasolatdoto sa binaroron nga dato nga kasolatan. 4Ganidayon akong panangis nga mayad, tungud ngaara gid may nakita nga poidi magbokas kag mag-basa dato. 5 Karon, isara sa mga maulam-ulamdoto nagkoon kanakun, makon na, “Indi kawmagpanangis, tungud nga si Jesus nga ginatawagnga Lion nga alin sa anang tribo ni Juda kaglai ni David maman ang nagpirdi kay Satanas.Gani sarang na maukas ang pito ka mga pintal sabinaroron nga kasolatan agud mabokasan.”

6 Kag doto sa tunga ang trono kag sa tungaang apat ka sapat nga ginalibotan ra ang mgamaulam-ulam, may nakita ako nga karniro nganagatindug, kag kon sulungun ko ang karniro ngadato midyo sa ginpatay. Pito anang songay kagpito ra anang mata. Dia ara iba kondi anangIspirito ang Dios nga bilang pito nga ginpadarasa bilog nga kalibotan. 7 Ang karniro nga datonagparapit sa trono kag ginbuul na dayon ang ka-solatan sa anang too nga alima ang nagapongkodoto. 8 Pagkabuul na ang kasolatan, ang apat ka

sapat kag ang bainti koatro nga mga maulam-ulam naglood sa pagsimba sa karniro. Ang kadaisara kananda may yaong nga bolawan nga ponokamangyan. Ang kamangyan nga dato mamananang mga pangamoyo ang mga tomoloo. Mayarpa ra ang kada isara kananda nga andang gina-tokar, 9 kag nagakanta sanda ang bago nga kanta.Makon andang kanta,“Ikaw ang bagay makabuul ang binaroron nga

kasolatan kag pamulun anangmga pintal,Tungud nga ginpatay kaw kag paagi sa imong

dogo gintobos mo angmga tao agudmag-ing ana ang Dios.

Ginpili mo sanda sa tanan nga tribo, miski anoandang ambal, kag miski ano sanda ngaklasi tao kag nasyon.

10 Ginimo mo sanda mga ari kag mga pari sapagsirbi sa atun Dios.

Kag padomaraun mo sanda sa kalibotan.”11 Karon, pagsulung ko roman, nakita ko kag

nabatian ang mga angil nga linibo kag mini-lyon. Ang mga angil nga dato nagatiripon dotosa palibot ang trono, sa apat ka sapat kag samga maulam-ulam. 12 Kag nagakaranta sandamabaskug. Makon andang kanta,“Ang Karniro nga ginpataymaman ang bagay nga

magbaton gaum, manggad, kaaram, kagkabaskug.

Dapat taodon, padungugan tana, kag dayawon!”13 Kag nabatian ko dayon nga nagakanta angtanan nga ginimo sa langit, sa logta, sa idalumang logta, kag sa dagat. Makon andang kanta,“Dayawon ta, padungugan kag taodon pirmi angnagapongko sa trono kag ang Karniro tungudnga dia sanda ang may gaum sa tanan asta arakataposan.” 14Nagsabat dayon ang apat ka sapat,makon nanda, “Amin!” Kag ang mga maulam-ulam naglood kag nagsimba.

6Ang Pagbokas ang mga Pintal sa Kasolatan

1 Nakita ko dayon ang Karniro nga nagaukasang primiro sa pito ka pintal sa binaroron ngakasolatan. Kag nabatian ko nga nagaambal angisara sa apat ka sapat. Anang limug midyo dagubanang kabaskug. Makon na, “Dali!” 2 Pagsulungko nakita ko ang kabayo nga poti. Ang nagasakaydoto sa kabayo nga dato may ginakaputan ngapana. Gintawan tana korona kag nagpadalagantana dayon anang kabayo agud magpanggira kagmagpamirdi.

Apokalipsis 6:3 321 Apokalipsis 7:93 Pagkatapos dato, ginukas ang Karniro ang

ikarwa nga pintal ang kasolatan. Kag nabatian konga nagambal ang ikarwa nga sapat. Makon nara, “Dali!” 4Kag naggoa ang kabayo nga pola. Angnagasakay doto gintawanmabaul nga ispada; kaggintawan tana ra gaum agudmagdara ang golo salogta, agud magparatayan ang mga tao.

5Pagukas ang Karniro ang pangatlo nga pintal,nabatian ko ang ikatlo nga sapat nga nagkoon,“Dali!” Kag nakita ko ang kabayo nga itum. Angnagasakay sa kabayo nga dato may ginakaputannga kiloan. 6 Pagkatapos may nabatian ako ngamidyo limug alin sa apat ka sapat. Makon doto sanagasakay sa kabayo, “Pamaala andang pagkaun.Ang tatlo ka litsi nga arina nga trigo, anang bayadbali sangka adlaw nga orobraan, kag ang sangkagantangnga arinanga sibada bali sangka adlaw ranga orobraan. Piro ayaw pagpataasa angmantikakag ang bino!”

7 Pagkatapos dato ginukas dayon ang Karniroang ikaapat nga pintal kag nabatian ko ang ikaa-pat nga sapat nga nagakoon, “Dali!” 8Nagsulungako, kag nakita ko ang kabayo nga malapsi. Angnagasakay sa kabayo nga dato anang aran siKamatayun, kag si Impyirno nagasonod ra ngalagi kanana. Sanda nga darwa gintawan gaumagud pamatayun ang ikaapat ka parti ang mgatao sa kalibotan paagi sa gira, sa gutum, sa mgamasakit, kag sa mga mapintas nga mga sapat sakalibotan.

9 Ginukas dayon ang Karniro ang ikalima ngapintal. Kag doto sa idalum ang altar nakita ko angmga tao nga ginpamatay tungud nga nagbaritasanda anang ambal ang Dios. 10Nagsinggit sandamabaskug, makon nanda, “Ginoo nga Makaga-gaum, ikaw masasarigan kag poros matarungimong ginaimo! Pira pa ka boay bago mosintinsyaan kag silotan ang mga tao sa kalibotantungud sa andang pagpatay kanamun?” 11 Angkada isara kananda gintawan malabug nga lam-bong nga poti, kag ginkonan sanda nga magulat-ulat lang anay asta maobos patay andang mgakabogto kag mga kaiban nga mga sorogoon angDios, nga papatayun pario kananda.

12 Karon, ang ikaanum run nga pintal angginukas ang Karniro. Pagkaukas dato, naglinogdayon ang mabaskug. Ang adlaw nagitum pariosa maitum gid nga panaptun nga ginagamit sapaglalaw, kag ang bolan nagpola pario sa dogo.13 Pati ang mga bitoon sa langit nagralagpak runsa logta nga midyo anang mga ori nga bonga ang

kaoy nga igira nga nagararamatak kon uyupunang angin nga mabaskug. 14 Ang langit nadoralang nga midyo papil nga ginbaroron, kag angmga bokid kag mga isla nagkarabuul sa andangpoisto. 15Karon, angmga ari sa kalibotan, ang ibanga mga manogdomara, ang mga opisyalis angmga soldado, ang mga manggaranun, ang mgatao nga may awtoridad, kag ang tanan nga klasitao oripun okon bukun, sanda nga tanan nag-parantago sa mga koiba kag sa idalum ang mgabato nga mabaraul sa bokid. 16 Makon nanda samga bokid kag mga bato, “Tipagi nindo kami kagtabonan agud indi kami makita ang nagapongkonga dato sa trono kag agudmakalibri kami sa silotang Karniro. 17Tungud nga nagabot ron dadi angadlaw nga sandamagasilot sa mga tao kag ara gidmay makakontra kananda.”

7Ang 144,000 nga Ginmarkaan sa mga Tribo ang

Israel1 Pagkatapos dato may nakita ako nga apat ka

angil nga nagatindug sa apat ka pamosod angkalibotan. Ginapugungan nanda ang apat kaangin agud ara angin nga maguyup sa logta okonsa dagat okon sa bisan ano nga kaoy. 2Kag nakitako ra ang sangka angil pa gid nga nagalin samororan. May dara tana nga inogmarka ang Diosnga boi. Nagsinggit tana mabaskug sa apat kaangil nga gintawan ang Dios gaumnga sistian anglogta kag ang dagat. 3 Makon na, “Ayaw nindoanay pagsistii ang logta okon ang dagat okon angmga kaoymintras ara ta pamamarkai anangmgadai anang mga sorogoon atun Dios.” 4 Sono sasogid kanakun, 144,000 alin sa tanan nga mgatribo ang Israel angmamarkaan anangmarka angDios.5 12,000 alin sa tribo ni Juda;12,000 alin sa tribo ni Ruben;12,000 alin sa tribo ni Gad;6 12,000 alin sa tribo ni Aser;12,000 alin sa tribo ni Neftali;12,000 alin sa tribo ni Manases;7 12,000 alin sa tribo ni Simeon;12,000 alin sa tribo ni Levi;12,000 alin sa tribo ni Isacar;8 12,000 alin sa tribo ni Zabulon12,000 alin sa tribo ni Jose;12,000 alin sa tribo ni Benjamin.

Dorong Tao sa Atobangan anang Trono ang Dios9 Pagkatapos dato nakita ko ang mga tao nga

indi mabilang tungud sa andang karaku. Ang

Apokalipsis 7:10 322 Apokalipsis 9:1mga tao nga dia alin sa tanan nga nasyon, rasa,tribo, kag tanan nga mga klasi nga mga ambal.Nagatindug sanda doto sa atobangan ang tronokag ang Karniro. Andang lambong poros potikag malabug, kag nagaawid sanda mga daon ngapario anang daon ang pitogo. 10 Nagsiringgitsanda mabaskug, makon nanda, “Dayawon angDios nga nagapongko sa trono, kag dayawon raang Karniro ay ginlowas nanda kami sa silot!”11 Kag ang tanan nga mga angil nagtindug sapalibot ang trono kag sa mga maulam-ulam, kagsa apat ka sapat. Naglood dayon ang mga angilsa atobangan ang trono kag nagsimba sa Dios.12Makon nanda, “Matood gid nga atun Dios dapatnga dayawon, simbaun, pasalamatan kag padun-gugan. Naulaman na ang tanan kag ang tanannga gaum kag kabaskug dian kanana. Dayawontana sa ara kataposan! Amin!”

13 Pagkatapos, isara sa mga maulam-ulam angnagpamangkot kanakun, makon na, “Naulamanmo bala kon sino ang mga tao nga dan nganagalambong ang poti, kag kon diin sanda ma-garalin?” 14 Makon ko, “Ilam, ara ako kaulam.Sogidi ako ra!” Makon na kanakun, “Maman danang mga tao nga nagagi sa masyado nga datokalisud nga pagingabot. Andang mga lambongginlimpyoan nanda kag ginpapoti sa dogo angKarniro. 15 Maman dan nga dian sanda nagatin-dug sa atobangan anang trono ang Dios, kagadlaw gabi andang sirbi kanana sa anang timplo.Kag ang Dios mismo nga nagapongko sa tronomaman ang nagaasikaso kananda. 16 Indi sandarun gid paggutumunokonwawon. Kag indi sandarun da mainitan okon mapaso sa init ang adlaw.17 Tungud nga ang Karniro nga dian gid sa tronomaman run ang magaatipan kananda. Daraun nasanda sa mga pinakatoboran nga nagataw kaboinga ara kataposan, kag paidun angDios ang tanannga mga loa sa andang mga mata.”

8Ang Pagukas ang Ikapito nga Pintal

1 Karon, ginukas ang Karniro ang ikapito ngapintal sa kasolatan nga ginbaroron. Pagukas na,naglinung ang tanan doto sa langit sa sulud mgatunga sa oras. 2Nakita ko dayon ang pito ka angilnga nagatindug sa atobangan ang Dios. Kag kadaisara kananda gintawan ang trompita.

3 May sangka angil pa gid nga nagparapit saaltar. May ginaawidan tana nga bolawan nga

burutangan ang insinso. Gintawan tana doronginsinso agud ipakaiban sa mga pangamoyo angtanan nga mga tomoloo kag ialad sa altar ngabolawan nga sa atobangan ang trono. 4 Gani na-grobokrobok paibabaw anang aso ang ginsonognga insinso kaiban anang mga pangamoyo angmga tomoloo alin sa anang alima ang angil nganagatindug sa atobangan ang Dios. 5 Pagkatapos,anang burutangan nga dato ang insinso ginponona ang mga baga alin sa altar kag ginpilak nadayon sa logta. Lagi-lagi nagpangilat, nagpan-linti, nagrilingaw, kag naglinog.

Ang mga Trompita6Karon, ang pito ka mga angil nga may pito ka

mga trompita nagpriparar run nga magpatonogandang mga trompita. 7 Ang primiro nga angilnagpatonog anang trompita. Nagoran dayon yilokag kalayo nga may nagalakut nga dogo. Kagnasonog ang trisya parti ang logta, trisya partiang kaoy, kag ang tanan nga ilamonon.

8 Dason, ang ikarwa nga angil nagpatonog raanang trompita, kag may naolog sa dagat ngamidyo mabaul nga bokid nga nagadabadaba. Kagtrisya parti ang dagat naging dogo, 9 kag trisyaparti ang tanan nga sa dagat nagkarapatay, kagtrisya parti ang mga bapor ang nagkararangga.

10Ang ikatlo nga angil ruman ang nagpatonoganang trompita, kag may mabaul nga bitoonnga nagadabdab nga midyo sa solo ang naologalin sa langit kag naglagpak sa trisya parti angmga soba kag mga toboran. 11 Anang aran angbitoon nga dato “Pait”. Gani trisya parti ang mgatobig nagpait, kag dorong tao ang nagkarapataytungud nga naginum sanda ang tobig nga datonga mapait.

12 Ang ikaapat nga angil nagpatonog anangtrompita, kag ang natabo, naigo ang trisya partiang adlaw, trisya parti ang bolan, kag trisyaparti ang mga bitoon, kag nadora ang trisya partiandang sanag. Gani nagdulum sa trisya parti angadlaw kag sa trisya parti ang gabi.

13 Pagkatapos dato may nakita ako nga agilanga nagalupad sa ibabaw. Nabatian ko nga na-gasinggit mabaskug, makon, “Kailo! Kailo! Kailoang mga nagaoroli sa kalibotan kon magpatonogandang trompita ang tatlo pa gid ka mga angil!”

91 Nagpatonog dayon anang trompita ang

ikalima nga angil kag nakita ko ang sangka bitoonnga naglagpak sa kalibotan alin sa langit. Ang

Apokalipsis 9:2 323 Apokalipsis 10:4bitoon nga dato gintawan liabi nga para sa anangpoirtaan ang boo nga nagapaidalum sa idalumgid ang logta (nga ginaolian ang mga dimonyo).2 Ginabrian ang bitoon ang boo nga dato, kagnaggoa dayon ang aso nga midyo sa nagalin samabaul gid nga pogon. Nagdulum ang kalibotantungud nga anang sirak ang adlaw nalipudan angaso nga dato nga alin sa boo. 3 Kag bukun langdan, kondi alin sa aso may naggoroa nga mgaapan nga nagtorogpa sa logta. Ang mga apannga dato gintawan gaum nga magpanakit pariosa iwi-iwi. 4 Ginkonan sanda nga lagi nga indinanda pagsistian ang mga ilamonon, okon angmga kaoy, okon ang iba pa nga mga tanum, kondiang mga tao lang nga ara anang marka ang Diossa andang mga dai. 5 Gintogotan ang mga apannga sistian ang mga tao sa sulud ang lima kabolan, piro ara sanda pagtogoti nga pamatayun.Anang kasakit andang kinagatan pario sa anangkinagatan ang iwi-iwi. 6Gani sa sulud ang lima kabolan nga dato gosto ang mga tao nga mapatay,piro indi sanda mapatay. Bisan gosto nanda rungid nga mapatay, indi sanda ra gid mapatay.

7 Anang itsora ang mga apan nga dato midyosa mga kabayo nga priparado ron sa inaway.Sa andang olo may nagatongtong nga midyo sakorona nga bolawan kag andang oyaun midyo saoyaun ang tao. 8 Andang book midyo sa bookang babai, kag andang ipun midyo sa ipun anglion. 9 Andang dugan naaklapan ang midyo sapanaming nga salsalun, kag anang tonog andangmga pakpak pario sa nagadaragoyon nga mgakarwai nga ginagoyod ang mga kabayo paayan sagira. 10Andang ikog pario sa ikog ang iwi-iwi nganagapanindot, kag andang ikog maman andangginagamit agud sistian ang mga tao sa sulud limaka bolan. 11 May ari nga nagadomara kananda.Dia ara iba kondi ang angil nga nagabri ang boo.Anang aran sa ambal nga Hebreo si Abaddon,kag sa Griego si Apolion, nga kon sa kanatun paManogpamatay.

12 Tapos ron ang primiro nga karadluk ngamatatabo, piro may darwa pa gid nga magaabot.

13 Nagpatonog dayon ang ikaanum nga angilanang trompita, kag nabatian ko ngamaynagam-bal alin sa mga pamosod ang altar nga bo-lawan nga nagaatobang sa Dios. 14 Makon anglimug sa ikaanum nga angil nga may trompita,“Pamolyawi run ang apat ka angil nga gina-panggapos sa malapad nga suba ang Eufrates!”15 Gani ginpamolyawan ang apat ka angil nga

dato. Ginpriparar sanda run nga lagi para sa orasgid nga dato, agud pamatayun nanda ang trisyaparti ang tanan nga mga tao. 16 Ginsogidan akonga andang mga soldado nga manogpangabayo200,000,000. 17 Kag sono sa ginpakita kanakun,toladia anang itsora ang mga kabayo kag angmga manogpangabayo: may mga panaming saanang dugan ang mga manogpangabayo, kaganang kolor andang mga panaming asol, mapolanga pario sa kalayo, kag madolaw nga pario saasopri; ang mga kabayo tana, andang olo midyoolo ang lion, kag sa andang baba may nagagoanga kalayo, aso, kag asopri. 18 Kag paagi satatlo nga dia ka sarot: ang kalayo, ang aso, kagang asopri nga nagagoa sa anang baba ang mgakabayo, nagkarapatay ang trisya parti ang mgatao. 19 Anang gaum ang mga kabayo nagaalinsa andang baba kag sa andang ikog. Andangikogmidyo samgamagkal nga nagapangagat, kagmaman andang ginagamit agud sistian ang mgatao.

20 Piro ang mga tao nga nasala, nga aranagkarapatay sa mga sarot nga dia, ara pa ra gidnagbaya sa mga dios-dios nga andang ginimo.Sigi pa ra gid andang simba sa mga dimonyo kagsa mga ribolto nga bolawan, pilak, saway, bato,kag kaoy. Ang mga ribolto nga dia indi makakita,indi makabati, kag indi makapanaw. 21Ara sandara magirinulsul sa andang pagpamatay, sa an-dang pagkababaylan, sa andang pagpakigolid sabukun andang asawa, kag sa andang mga pag-panakaw.

10Ang Angil kag ang Maistan nga Kasolatan nga

anang Ginaawidan1 Pagkatapos dato, may nakita ako roman nga

angil nga gamanan nga nagakunsad alin sa langit.Ginakopot-kopotan tana ang panganod, kag maynagalibot nga balangaw sa anang olo. Anangoyaun nagasirak pario sa adlaw, kag anang mgasiki midyo sa nagadaba-daba nga kalayo. 2 Mayginaawidan tana nga maistan nga kasolatan nganagaumlad. Pagabot na sa kalibotan, gintong-tongna anang siki nga too sa dagat, kag anang sikingawala sa logta. 3Nagsinggit tana dayon. Ananglimug pario sa lion nga nagangurub. Pagkasing-git na, ginsabat tana ang pito ka dagub. 4 Isolatko ron andan anang ginambal ang pito ka dagub,piro may nabatian ako nga limug alin sa langit,

Apokalipsis 10:5 324 Apokalipsis 11:15makon, “Ayaw pagsogidan anang ginambal angpito ka dagub. Ayaw dato pagsolata.”

5 Karon, ang angil nga akun nakita nga na-gatindug sa dagat kag sa logta nagalsa anang toonga alima sa langit, 6 kag nagsompa tana sa Diosnga ara kamatayun, nga nagimo ang langit, logta,kag dagat, kag ang tanan nga mga butang sanasambit nga mga logar. Makon ang angil, “Indirun lang boay, 7 ay pagpatonog ang ikapito ngaangil anang trompita, imoon ron ang Dios anangsikrito nga plano sono sa anang ginsogid sa anangmga sorogoon nga mga propita.”

8 Ang limug nga alin sa langit nagkoon dayonkanakun, makon, “Pagayan sa angil nga nagatin-dug sa dagat kag sa logta, kag bula ang kasolatannga dato nga nagaumlad sa anang alima.” 9 Ganinagayan ako sa angil kag ginpangayo ko kananaang kasolatan nga maistan. Makon na kanakun,“Dagi, bula kag kaunun. Matamis dan pariosa dugus kon dian pa lang sa imong baba, piropagabot sa imong tianmapait.” 10Ginbuul ko angkasolatan sa anang alima kag kinaun ko dayon.Pario dugus matood anang katamis sa akun baba,piro pagkatulun ko nagpait sa akun tian.

11 Kag may nagkoon dayon kanakun, makon,“Kinanglan isogid mo roman anang ginapaambalang Dios parti sa sari-sari nga mga nasyon, mgarasa, mga ambal kag mga ari.”

11Ang Darwa ka Manogpamatood

1Gintawan ako dayon ang inogsokat ngamidyosa baston. Makon ang nagtaw kanakun, “Sigi,sokata anang timplo ang Dios kag ang altar, kagbilangun mo dayon kon pira ang nagasirimbadoto. 2 Ang sa goa tana ang timplo indi mo pagi-gapil sokat ay danpara samga taonga ara kakilalasa Dios. Dan sanda maman ang magarangga angbalaan nga siodad ang Jerusalem sa sulud 42 kabolan. 3 Kag sa mga adlaw nga dato ipadara kodoto akun darwa ka manogwali. Magasoksoksanda ang sako nga lambong bilang tanda samga tao nga dapat sanda run maginulsul. Kagmagawali sanda akun ipawali kananda sa sulud1,260 ka adlaw.”

4Ang darwa nga dia ka manogwali maman anggintagna run nga lagi ang ona nga dia sanda pariosa darwa ka kaoy nga olibo kag darwa ka solo nganagabutang sa atobangan ang Ginoo, ngamamanang Ginoo sa bilog nga kalibotan. 5 Kon maymagtiraw tigbak sa darwa nga dia, may kalayo

nga magagoa sa andang baba kag masosonogandang mga kontra. Toladan ang pagpatay samiski sino nga gosto magtigbak kananda. 6 Maygaum sanda ra nga pugungan ang oran agudmintras nagapangwalian sanda anang ambal angDios, indi magoran. May gaum sanda ra nga angtobig sa mga toboran maiimo nanda nga dogo.Kag bukun lang dan kondimay gaum sanda pa gidnga sistian ang bilog nga kalibotan paagi sa sari-sari nga mga sarot sa bisan anong oras nga gostonanda.

7 Karon, pagkatapos nanda pangwalian anangambal ang Dios, awayun sanda ang mabaul ngasapat nga magagoa alin sa boo nga madalum.Ang darwa nga dato nga manogwali mapipirdisa sapat kag patayun sanda dayon. 8 Andangbangkay masasala lang sa karsada ang bantognga siodad, nga maman da ang ginlansangan sakros andang Ginoo. Anang simbolo nga aranang siodad nga dato ara iba kondi Sodoma okonEgiypto. 9 Sa sulud tatlo ka adlaw kag tungadoto andang bangkay sa karsada nga ginasulungang mga tao nga may iba-ibang ambal kag alinsa sari-sari nga rasa kag nasyon, kag indi sandamagtogot nga ipalubung. 10 Ang mga tao sakalibotanmagapasalamat ngamayad tungud nganapatay run ang darwa nga dato. Magasilibrarsanda kagmagarigaloan sa isara kag isara tungudnga ang darwa nga dato ka propita ang Diosnagdara dorong kalisud sa mga tao sa kalib-otan. 11 Piro pagkalubas ang tatlo ka adlaw kagtunga, andang mga bangkay ginboi ruman angDios. Dayon sandang tindug kag ang tanan nganakakita kananda ginpangadlukan nga mayad.12Ang darwa nga dato nakabati dayon ang limugnga mabaskug alin sa langit, makon, “Dali, sakakamo digi sa langit!” Kag mintras nagasulungandang mga kaaway, nagkayab sanda paibabawsa sangka panganod pa langit. 13 Sa oras ra ngadato naglinog ang mabaskug. Ang ikanapolo kaparti ang siodad naguba, kag 7,000 ka tao angnagkarapatay sa linog nga dato. Ang mga taonga ara nagkarapatay kinulbaan nga mayad, kagnagdayaw sanda sa Dios nga sa langit.

14 Ang ikarwa nga kaaradluk nga matatabotapos ron, piro may masonod ra lagi nga ikatlo.

Ang Ikapito nga Trompita15 Ang ikapito nga angil nagpatonog anang

trompita, kag may mabaskug nga mga limug salangit nga nagakoon, “Dadi atun Ginoo kag anang

Apokalipsis 11:16 325 Apokalipsis 12:16pinili nga si Cristo maman run ang magaari sakalibotan. Kag anang pagari ara kataposan!”16Kag angbainti koatro kamgamaulam-ulamnganagapongko sa andang mga trono sa atobanganang Dios naglood dayon kag nagsimba sa Dios.17Makon nanda,“Ginoong Dios nga makagagaum sa tanan,Ikaw ang Dios ang ona, kag ikaw ra ang Dios dadi.Nagapasalamat kami kanimo tungud nga

gingamit mo ron imong gaum,Kag nagaompisa ka run nga magari sa kalibotan.18Ang mga tao nga ara nagakilala kanimo nasisi-

lag nga mayad kanimo.Kag nagabot ron da ang oras nga silotan mo

sanda.Kag ang mga nagkarapatay ukuman mo ron da.Maman run dia ang oras nga balusan mo imong

mga sorogoon, ang mga propita pati angtanan nga tomoloo, bantog man okonbukun, basta nagataod kanimo.

Oras run da nga pamatayun mo ang mga tao nganagarangga ang kalibotan.”

19 Pagkatapos dato, ginabrian anang timploang Dios doto sa langit, kag doto sa sulud maynakita nga kaban nga ginasuludan anang kasog-tanan ang Dios sa anangmga tao. Kag pagkataposdato nagpangilat dayon, nagrilingaw, kag nag-panlinti. Naglinog ra kag nagoran ang yilo ngamidyo mga bato.

12Ang Babai kag ang Dragon

1 May makatiringala dayon nga butang nganagpakita sa langit. Nakita ko ang sangka babainga anang lambong ang adlaw, kag ang bolandoto sa idalum anang mga siki, kag sa anang olomay korona nga may dosi ka bitoon. 2 Ang babainga dato irimataun run, kag nagaoraroy tungudnga nagapasakit tana run.

3-4 May sangka butang pa gid nga katiringalanga akun nakita sa langit. Marapit sa babaimay mabaul nga dragon nga pola. Anang olopito kag anang songay napolo, kag sa kada olomay korona. Anang ikog maman anang gingamitsa pagpangaig sa trisya parti ang mga bitoonkag ginpamilak sa logta. Doto tana nagatindugmarapit sa babai nga irimataun agud pagbata angbabai kaunun na dayon ang bata. 5 Kag nagbatagani ang babai kag anang bata lalaki. Ang batanga dato maman ang gintigana nga magadomarasa mga nasyon, kag ara may makapangontra

kanana. Gani pagkagoa ang bata ara makaun angdragon tungud nga ginsabnit tana nga lagi kaggindara sa Dios doto sa anang trono sa langit.6 Ang babai tana nga nagbata nagpalagyaw salogar nga ara tao, nga ginpriparar ra nga lagi angDios para kanana, agud doto aasikasoon tana sasulud 1,260 ka adlaw.

7 Pagkatapos dato nagompisa ang inaway salangit. Si Miguel kag anang mga kaiban ngamga angil nagpakigaway kontra sa dragon. Angdragon kag anang mga sinakupan nga angil nag-batok ra. 8 Piro napirdi ang dragon, kag tanakag anang mga angil ginpalayas alin sa langit.9Ginpalayas pa goa angmabaul nga dragon. Tanamaman ra ang magkal ang ona nga ginatawagnga Diyablo okon si Satanas, nga nagapatalang samga tao sa bilog nga kalibotan. Ginolog tana digisa kalibotan pati anang mga sinakupan nga mgaangil.

10 Pagkatapos dato nabatian ko dayon angmabaskug nga limug doto sa langit, makon, “Dadinagabot ron ang oras nga ang mga tao lowasunrun angDios! Ginapakita na run dadi anang gaumbilang Ari kag makikita run da anang awtoridadni Cristo nga anang pinili! Ay ginpalayas runsa langit ang manogakosar sa atun mga kabogtosa pagtoo. Ara paway anang pagakosar kanandasa atun Dios. 11 Piro ginpirdi tana atun mgakapario nga mga tomoloo paagi sa anang dogoang Karniro, kag sa kamatoodan nga andangginbantala. Kag ara sanda naadluki nga magtayaandang kaboi tungud sa andang pagtoo. 12 Ganikamo nga nagaoli sa langit, magkalipay kamo.Piro kailo ra ang mga nagaoli sa logta kag sa da-gat, tungud nga si Satanas nagpaidalum run diankanindo. Nagabalingaso anang kasilag tungudnga naulaman na nga maistan run lang gid angtyimpo nga nabibilin kanana.”

13Karon, pagkamarasmas ang dragon nga tanaginolog ron sa logta, ginlagas na dayon angbabai nga dato nga nagbata ang bata nga lalaki.14 Piro ang babai nga dato gintawan darwa kapakpak ang agila nga mabaul, agud makalupadtana paayan sa anang logar nga parantagoan ngadoto sa naligwin nga logar. Doto tana aasikasoonsa sulud tatlo ka toig kag tunga, kag indi tanamaiwan ang magkal. 15 Gani nagload dayon angmagkal dorong tobig nga midyo baa paayan dotosa babai agud ianod tana. 16 Piro ang babaiginboligan ang logta. Nagrikamabaraul ang logtakag naubas ang tobig nga alin sa anang baba

Apokalipsis 12:17 326 Apokalipsis 14:3ang dragon. 17 Kag nagdogang pa gid anangkasilag ang dragon sa babai, gani anang ginimo,nagpakigaway tana sa ibang mga bata ang babai.Dia nga mga bata ara iba kondi ang tanan nganagatoman anang mga sogo ang Dios kag naga-sonod sa kamatoodan nga ginpanodlo ni Jesus.18Kag nagtindug ang dragon sa baybay.

13Ang Darwa ka Sapat

1May nakita ako dayon nga mabaul nga sapatnga nagmotwa sa dagat nga napolo anang songaykag pito anang olo. Kada songaymay korona, kagsa kada olo may nakasolat nga aran nga kontrasa Dios tungud nga ginamit na anang aran angDios para sa anang kaogalingun. 2 Ang sapat ngadato nga akun nakita midyo sa liopardo. Anangsiki midyo sa siki ang sapat nga oso, kag anangbaba midyo sa anang baba ang lion. Gintaw angdragon sa sapat nga dato anang gaum kag anangtrono agud maging mabaul anang awtoridad sapagari. 3 Isara sa anang mga olo ang sapat midyoginpatay, piro anang igad nga ikamatay nagayad.Natingala nga mayad ang mga tao sa bilog ngakalibotan sa sapat nga dato, kag nagsoronodsanda kanana. 4 Ginsimba nanda ang dragontungud nga tana maman ang nagtaw gaum sasapat. Ginsimba nanda ra ang sapat ay makonnanda, “Ara run may makapario sa sapat nga diakag ara ra may makakontra kanana.”

5 Ang sapat ginpabayanan lang ang Dios ngamagpaadak kag magambal masyado ka lain kon-tra sa Dios, kag gintogotan na ra nga maggaumsa sulud 42 ka bolan. 6 Ginpakalain na angDios, anang aran ang Dios, anang ginaolian angDios, kag ang tanan nga nagaoroli sa langit.7Gintogotan tana ra nga awayun kag pirdiun angmga tomoloo. Kag gintawan tana ra awtoridadnga magari sa tanan nga tao sa kalibotan miskiano nga tribo kag ano nga nasyon, kag miski anoandang ambal. 8 Ang sapat nga dato simbaunang tanan nga mga tao sa kalibotan nga andangaran ara nakasolat sa libro nga ginlistaan angmga may kaboi nga ara kataposan. Ang Karnironga ginpatay maman ang nagaawid ang libro ngadato nga doto ron nga lagi andangmga aran bagoginimo ang kalibotan.

9 Karon, ang nagaparamati magbinag-binagnga mayad! 10 Ang miski sino nga ginbugna ngadakupun dadakupun ra gid. Kag ang mga tao nga

ginbugna nga patayun sa ispada mapapatay ragid sa ispada. Gani ang mga tomoloo kinanglannga maging mainantoson kag may ugut nga pag-too sa Dios.

11 Pagkatapos dato, nakita ko ang sangka sapatpa gid nga naggoa alin sa logta. Ang sapattana nga dia may darwa ka songay nga pario saanang songay ang karniro, piro kon magambalmidyo sa dragon. 12Ginamit na anang awtoridadang primiro nga sapat agud magsirbi kanana.Ginpirit na ang tanan nga mga tao sa kalibotanngamagsimba sa primiro nga sapat, ngamay igadnga ikamatay piro nagayad. 13 Doro nga mgakatiringalaan ngamgamilagro anang ginimo angikarwa nga dia nga sapat pario sa pagpaoran angkalayo alin sa langit, kag ginimo na ang mgamilagro nga dato agudmakita angmga tao ananggaum. 14Gani paagi samgamilagro nga ginpaimokanana ang primiro nga sapat, ginloko na angmga tao sa kalibotan. Ginkonan na dayon angmga tao nga imoan ribolto ang primiro nga sapatkag simbaun. Ang primiro nga dato nga sapatginlabo ang ispada, piro naboi pa. 15 Ang ikarwanga sapat gintogotan ra nga magtaw kaboi saribolto ang primiro nga sapat agud makaambalang ribolto kag makapapatay sa mga tao ngaindi magsimba kanana. 16 Kag bukun lang dan,kondi ginpirit na ang tanan nga mga tao, bantogkag bukun, manggaranun kag pobri, oripun kagbukun, nga pangmarkaan sa andang mga too ngaalima okon sa andang mga dai. 17 Kag ang bisansino nga indi magpamarka anang aran ang sapatokon anang nomiro anang aran indi makabakalkag indi makabaligya.

18 Ang tao nga makakaintindi anang kaologananang nomiro ang sapat nagakinanglan gid angkaaram. Anang nomiro nagapakilala anang aranang tao. Kag dagi anang nomiro: 666.

14Anang Kanta ang mga Tinobos

1Pagkatapos dato, nakita ko dayon ang Karnironga nagatindug doto sa Bokid ang Sion. Kaibanna doto ang 144,000 ka mga tao. Sa andangdai nakasolat anang aran ang Karniro kag anangTatay. 2 May limug ako dayon nga nabatian alinsa langit. Ang limug nga dato midyo sa anangdagono angmasulug nga busay okon anang tonogang dagub; midyo ra sa anang tokar ang mgamanogarpa nga nagatokar andang mga arpa.3Dato gali nagakaranta sandanganagaatobang sa

Apokalipsis 14:4 327 Apokalipsis 15:2trono, sa apat ka sapat, kag samgamaulam-ulam.Kag ginakanta nanda ang bago nga kanta ngaara iba nga makaulam kondi ang 144,000 nga dianga mga tinobos alin sa kalibotan. 4 Sanda ma-man ang mga tao nga ara gid nagpangindapunansa mga babai kag ara sanda gid nagpangasawa.Ara sanda gid nagbulag sa Karniro bisan diintana magayan. Gintobos sanda alin sa mga taoagud maging primiro nga inogalad sa Dios kagsa Karniro. 5 Ara may makakoon nga nagbotigsanda, kag ara gid may isaway kananda.

Ang Tatlo ka Angil6 Kag nakita ko dayon ang sangka angil pa gid

nga nagalupad sa ibabaw. May dara tana nga arakataposan nga Mayad nga Barita. Dia ginbantalana sa mga tao sa kalibotan, sa tanan nga nasyon,sa bisan ano nga rasa kag tribo, kag bisan ano an-dang ambal. 7 Nagambal tana mabaskug, makonna, “Magkaadluk kamo sa Dios kag dayawa nindotana tungud nga gamanan tana, kag tungud nganagabot ron ang oras nga ukuman na run angtanan nga mga tao. Simbaa nindo ang Dios nganagimo ang langit, ang logta, ang dagat, kag angmga toboran.”

8 May ikarwa ra nga angil nga nagsonod saprimiro nga dato. Makon na, “Naguba! Nagubarun ang bantog nga siodad nga Babilonia! Tun-gud nga anang mga pomoloyo maman ang nag-ganyat sa mga tao sa bilog nga kalibotan ngamagirug kananda sa andang mga ginaimo ngamalain nga ginakaugutan gid ang Dios.”

9 May ikatlo nga angil pa gid nga nagsonodsa naona nga darwa. Mabaskug ra anang limug.Makon na, “Ang tanan nga nagasimba sa sapatkag sa anang ribolto kag nagabaton anang markaang sapat sa andang dai okon sa andang alima10 makatiraw gid anang kasilag ang Dios. Aysisilotan sanda gid sa nagadabadaba nga aso-pri mintras nagasulung ang Karniro kag anangmga angil ang Dios. 11 Anang aso ang kalayonga nagasilot kananda magarobokrobok asta konsano. Adlaw-gabi ara sanda gid paway tungudnganagsimba sanda sa sapat kag sa anang ribolto,kag nagpamarka sanda anang marka anang aranang sapat.”

12 Gani kamo nga anang mga pinili ang Dios,nga nagatoman anang mga sogo kag nagatoo kayJesus, kinanglan mainantoson kamo.

13 Pagkatapos, may nabatian ako dayon ngalimug alin sa langit nga nagakoon, makon, “So-latan dagi: Masoirti ang mga nagakarapatay nganagasirbi sa Ginoo!” “Ompisa dadi,” makonang Ispirito Santo, “makapapaoway sanda run saandang mga obra, ay mababaton nanda andangbalus para sa andang mga inimoan nga mayad.”

Ang Pagari sa Kalibotan14 May nakita ako dayon nga panganod nga

mapoti. Doto sa panganod nga dato may na-gapongko nga midyo sa tao. May korona tananga bolawan sa anang olo, kag may ginakaputantana nga karit nga matarum. 15 Pagkatapos maysangka angil pa gid nga naggoa alin sa timplo kagnagsinggit sa nagapongko sa panganod. Makonna, “Gamita run imong karit ay tigarani rundia; loto ron ang araniun sa kalibotan.” 16 Ganiang nagapongko sa panganod naggapas run damanda, kag naani ang araniun sa kalibotan.

17 Karon, may nakita ako roman nga angil nganaggoa sa timplo doto sa langit kag may karittana ra nga matarum.

18 Kag doto sa altar may naggoa ra nga angil.Tana ang angil nganagabantay ang kalayo doto saaltar. Nagsinggit tana sa angil nga may karit ngamatarum, makon na, “Gamita run imong karitkag panggutraba ang mga obas sa kalibotan ayloto ron.” 19 Gani ginpanggutrab na ra mandakag gintompok na dayon doto sa mabaul ngapurugaan. Ang purugaan nga datomaman anangsilot ang Dios. 20 Ginpuga ang mga obas sa goaang siodad kag angnaggoa alin sa purugaan dogo,nga nagbaa asta 300 ka kilomitro anang karayukag mga sangka dupa anang kadalum.

15Ang mga Angil nga Nagadara ang mga Kataposan

nga Sarot1 Kag may nakita ako roman nga mabaul nga

katingalaan sa langit. May pito doto ka angil ngamay dara nga pito ka sarot para sa mga tao sakalibotan. Maman run dato ang kataposan ngamga sarot nga anang ipadara ang Dios bilang silotsa mga tao.

2 Kag nakita ko dayon ang midyo dagat ngamaliaw gid nga pario sa salamin, kag midyo maykalayo. Nakita ko ra ang mga tao nga nagdaraugsa sapat kag sa anang ribolto. Ara sanda gidnagpamarka sa anang nomiro ang sapat nga dato.Nagatirindug sanda sa anang binit ang midyodagat nga dato kag nagaarawid sanda ang mga

Apokalipsis 15:3 328 Apokalipsis 16:15-16arpa nga gintaw kananda angDios. 3Nagakarantasanda anang kanta niMoises nga anang sorogoonang Dios, nga anang kanta ra ang Karniro. Makonandang kanta,“Ginoong Dios nga makagagaum sa tanan,Makatiringala imong mga inimoan!Ari ang tanan nga mga nasyon,Imong mga paagi matarung kag osto!4 Sino, Ginoo, ang indi magkaadluk kag mag-

dayaw kanimo?Ay ikaw lang gid ang matarung.Ang mga tao sa tanan nga nasyon magaparapit

kag magasimba kanimo,Tungud nga nakikita nanda imongmatarung nga

mga inimoan.”5 Pagkatapos dia, nakita ko nga nagabri ang

timplo sa langit, ang ginatagoan anang ginsolatnga kasogtanan ang Dios. 6 Kag alin doto satimplo naggoa ang pito ka angil nga nagadara angpito ka sarot. Andang lambong tila nga masirianang kapoti, kag sa andang dugan may bugkusnga bolawan. 7 Karon, ang isara sa apat ka sapatnagpanagtag sa mga angil nga dato ang pito kayaong nga bolawan nga pono anang inogsilot angDios nga ara kamatayun. 8Ang timplo napono asotungud nga doto ang Dios nga makagagaum. Kagaramaymakasulud doto sa timplomintras ara pamatapos ang pito ka sarot nga ginadara ang pitoka angil.

16Ang mga Yaong nga Ginabutangan anang Silot

ang Dios1 Pagkatapos may nabatian ako nga limug nga

mabaskug alin sa timplo. Makon sa pito ka angil,“Sigi, olaan nindo ron sa kalibotan anang mgasilot ang Dios nga nagabutang sa pito nga dan kayaong.”

2 Gani nagpanaw ang primiro nga angil kagginola na anang sulud anang yaong sa logta. Angnatabo, nagabot ang mga masakit kag karadluknga mga katul sa mga tao nga may marka angsapat kag nagasirimba sa anang ribolto ang sapat.

3 Ginola dayon ang ikarwa nga angil anangsulud anang yaong sa dagat, kag ang dagat nagingpario anang dogo ang patay. Kag nagkarapatayang tanan nga naboboi sa dagat.

4 Pagkatapos ginola ang ikatlo nga angil anangsulud anang yaong sa mga soba kag mga tob-oran, kag ang tanan nga tobig naging dogo ra.5Nabatian ko dayon ang angil nga ginatogyanan

ang tobig nganagakoon,makonna, “Matarung kara gid, Ginoo. Kon ano kaw ang ona, maman ka radadi. Ay osto gid angmga silot nga dia nga imongginaimo sa mga tao. 6 Ginpatoro nanda anangdogo ang mga tomoloo pati ang mga propita,gani dadi dogo ra imong ipainum kananda. Aymaman dan ang bagay nga ibalus kananda.” 7Kagnabatian ko dayon nga may nagaambal alin saaltar, makon, “Ginoong Dios nga makagagaumsa tanan, osto kag matarung matood imong mgapagsilot sa mga tao!”

8 Karon, ginola ang ikaapat nga angil anangsulud anang yaong sa adlaw kag naginit ngamayad ang adlaw, kag ang mga tao nagkarapasosa init. 9 Piro bisan nagkarapaso ang mga taosa kainit ara sanda pa ra gid nagirinulsul kagnagdayaw sa Dios, kondi ginpakalain nanda paang Dios nga maman ang may gaum sa mga sarotnga dato nga nagabot kananda.

10 Ginola dayon ang ikalima nga angil anangsulud anang yaongdoto sa anang trono ang sapat.Kag nagdulumdayon sa anang bilog nga ginarian.Kag tungud sa mga pinitinsya nga anang ginaan-tos angmga tao, ginkagat nanda run lang andangbibig. 11Ara sanda gid naginulsul sa andang mgamalain nga pagginawi kondi ginpakalain nandapa ang Dios sa langit tungud sa mga katul kagkasakit nga andang ginaantos.

12 Ang ikaanum nga angil nagola dayon anangsulud anang yaong sa malapad nga soba angEufrates. Pagkaola na anang sulud anang yaong,nagmara ang soba agud makaagi doto ang mgaari nga maalin sa mororan. 13 Kag may nakitaako dayon nga tatlo ka malain nga ispirito, ngamidyo samga pangka, nga nagagoa sa anang babaang dragon, kag sa anang baba ang sapat, kagsa anang baba anang botig nga propita. 14 Diasanda gali mga ispirito ang mga dimonyo nga na-gaimo angmgamilagro. Nagarayan sanda samgaari sa bilog nga kalibotan agud tiponon sandapara magkontra sa Dios pagabot ang bantog ngaadlaw nga gintigana ang Dios nga makagagaumsa tanan. 15-16 Kag ang logar nga tiriponan angmga ari pati andang mga soldado kon tawagun saHebreo, Armagidon.

Piro makon ang Ginoo, “Pamati kamo ngamayad! Akun pagabot dian pario anang pagabotang tao nga takawan, ay ara may kaulam konsano. Masoirti ang tao nga nagabantay kag aranagaoba anang mga lambong, agud kon magabot

Apokalipsis 16:17 329 Apokalipsis 17:16ako indi tana magpanaw nga oblas kag mauyaansa mga tao!”

17 Karon, ginola dayon ang ikapito nga angilanang sulud anang yaong sa angin. Kag nabatianko nga may nagasinggit alin sa trono nga doto satimplo, makon, “Tapos ron ang tanan!” 18 Kagnagpangilat dayon, nagrilingaw, nagpanglinti,kag may linog pa nga mabaskug. Ara pa gidlinog nga toladato kabaskug alin ang pagimoang tao. Maman gid dato ang pinakamabaskugnga linog sa tanan! 19 Ang mabaul nga siodadnapiak tatlo ka parti kag angmga siodad sa tanannga nasyon nagkararangga. Gintoman ang Diosanang pangako parti sa mga tao nga nagaoli sasiodad ang Babilonia, maman dato nga nagabotron gid kananda anang kasilag kag anang silotang Dios. 20Nagkaradora ang tanan nga mga islakag ara run bokid nga nasala. 21 Bukun lang dankondi ang mga tao ginoranan pa gid ang yilo ngaang kada isara nagabugat mga 50 ka kilos. Kagginpakalain angmga tao ang Dios tungud sa sarotnga dan nga sugung gid.

17Ang Maraway nga Babai

1 Karon, ang isara sa pito ka angil nga maypito ka yaong nagayan kanakun kag nagkoon,makon na, “Dali, ipakita ko kanimo kon paiwanang pagsilot sa bantog nga babai nga nagbaligyaanang dungug, nga ara iba kondi ang mabaulnga siodad nga ginpatindug marapit sa dorongtobig. 2 Ang mga ari sa kalibotan pario sa nag-panginbabai kanana, ay nagsonod sanda sa ananggintodlo, kag angmga tao sa kalibotanmidyo ronsa mga lingin tungud sa anang gintodlo kanandanga poros malain.”

3Pagkatapos gingauman ako ang Ispirito Santokag gindara ako ang angil sa naligwin nga logar.Doto may nakita ako nga babai nga nagasakaysa mapola nga sapat. Ang sapat nga dato, pitoanang olo kag napolo anang songay, kag sa anangbilog nga lawas may nakasolat nga mga aran ngakontra sa Dios. 4Ang babai nagalambong granatikag pola, nga may nagabogtak-bogtak nga mgabolawan, maraalun ngamga bato, kagmga pirlas.May ginakaputan tana nga tasa nga bolawannga pono maraway kag marisna nga mga butangtungud sa anang pagpanginlalaki. 5 Sa anangdai may nakasolat nga aran nga may tinago ngakaologan. Makon ang nakasolat nga dato, “Angbantog nga siodad ang Babilonia nga maman ang

pinakananay ang tanan nga nagasirimba sa mgadios-dios kag ang tanan nga malain sa bilog ngakalibotan.” 6 Kag nakita ko ra nga ang babai ngadato lingin sa anang dogo ang mga tomoloo ngaanang ginpamatay tungud nga nagasonod sandakay Jesus.

Natingala ako ngamayad pagkakita ko kanana.7Piromakon ang angil kanakun, “Indi kawmatin-gala. Sogidan ta kaw anang tinago nga kaologanang babai pati ang sapat nga anang ginasakayannga may pito ka olo kag napolo ka songay. 8 Angsapat nga imong nakita boi dato anay, piro dadipatay run. Garing madali tana run lang maggoaalin sa boo nga madalum, piro paggoa na totoda-sun tana ra dayon. Makikita tana ang mga tao sakalibotan, ang mga tao nga andang aran ara salibro nga ginlistaan ang mga may kaboi nga arakataposan. Ang libro nga dato natapos ron ngalagi bago ang kalibotan. Kag kon makita nandaang sapat matitingala sanda nga mayad, tungudnga dato anay boi tana, kag napatay, piro naboiruman.

9 “Sa butang nga dia kinanglan ang kaaramkag pagangup. Ang pito ka olo maman ang pitoka bokid nga ginapongkoan ang babai. Ananggostong ambalun ra dato pito ka ari. 10 Limasa pito nga dato ka ari patay run, ang sakabilognagaari pa dadi, kag ang sakabilog pa gid arapa makaabot. Kon tana magari run, indi ralang boay. 11 Ang sapat tana nga dato anay boi,piro dadi patay run, maman ang ikawalo nga ari.Isara tana ra sa naona nga pito ka ari, kag tanatotodasun ra.

12 “Ang napolo ka mga songay nga imongnakita ara iba kondi ang napolo ka mga ari ngaara pa kaompisa andang pagari. Dia sanda tawanawtoridad nga magari kaiban ang sapat, piroindi lang boay. 13 Ang napolo nga dia ka arimay sangka katoyoan lang, gani boboligan nandaang sapat paagi sa andang gaum kag awtori-dad. 14Giraun nanda ang Karniro, piro mapipirdisanda tungudnga angKarniro Ginoonga labaw satanan nga mga ginoo kag Ari nga labaw sa tanannga mga ari. Kaiban ang Karniro anang mgamatutum nga mga somolonod nga anang ginpilikag gintawag.”

15 Makon pa kanakun ang angil, “Ang mgatobig nga imong nakita, nga anang ginapongkoanang babai nga nagbaligya anang dungug, ara ibakondi ang mga tao sa iba-ibang nasyon kag iba-ibang ambal. 16Ang napolo ka songay nga imong

Apokalipsis 17:17 330 Apokalipsis 18:15nakita kag ang sapat maugutan sa babai nganagbaligya anang dungug. Bubulun nanda anangtanan nga pagkabutang kag ara gid may masalakanana miski anang ginasoksok. Pagkataposkaunun nanda anang sulud kag sonogon nandadayon ang nabilin. 17 Ipaimo dia kananda angDios agud imoon nanda anang katoyoan. Ganiasta matoman anang ginambal ang Dios maga-karasogot sanda nga ipasakup sa sapat andanggaum sa pagdomara.

18 “Ang babai nga imong nakita ara iba kondiang bantog nga siodad nga nagaari sa mga ari sakalibotan.”

18Ang Pagkaguba ang Siodad nga Babilonia

1Pagkatapos dato, nakita ko roman ang sangkaangil nga nagakunsad alin sa langit. Mabaulanang gaum ang angil nga dia kag anangprisinsya nagalanyag sa bilog nga kalibotan.2Nagsinggit tana mabaskug, makon na, “Nagubarun! Ang bantog nga siodad ang Babilonianaguba run! Dadi naging iristaran run lang angmga dimonyo kag malain nga mga ispirito, kagtanan nga klasi nga mga pispis nga malain kagmarimo. 3 Natabo dia sa siodad ang Babiloniatungud nga anang mga pomoloyo maman angnagganyat sa mga tao sa bilog nga kalibotan ngamagirug kananda sa andang mga ginaimo ngamalain nga ginakaugutan gid ang Dios. Ang mgaari sa kalibotan nagpangindapunan sa Babilonia.Kag ang mga nigosyanti sa kalibotan nagmang-garanun tungud nga doto kananda tana nagpa-makal anang mga kinanglanun agud masonodanang mga bisyo.”

4 Pagkatapos may nabatian ako pa gid ngalimug nga alin sa langit, makon,“Kamo nga akunmga tao, paggoa kamo sa siodad

nga dan,Agud indi kamo makairug sa anang ginaimo nga

malain,Kag agud indi kamo magapil sa silot nga para

kanana.5 Kon tompokon anang mga sala sondol ron sa

langit, ay doro gid anang mga ginimo ngamalain.

Kag indi gid malipatan ang Dios.6Kon ano anang ginimo ngamalain sa ibamaman

ra ang imoon kanana,Kag dobli pa ang balus kanana.

Kon ano anang silot sa iba, dan dobli ra ang baluskanana.

7 Kon paiwan nga tana nagpabogal kag nag-pagosto sa anang manggad, maman raang itombas nga kalisud kag kasubukanana.

Anang pagsarig rayna tana kag indi gid magpan-gasubu pario sa mga balo.

8 Tungud nga toladato anang kaisip, sa suludlang sangka adlaw magaabot kanana angmga sarot: mga masakit, mga kasubu, kaggutom.

Pagkatapos sosonogon tana dayon.Tungud nga makagagaum ang Ginoong Dios nga

nagasintinsya kanana.”9Ang mga ari sa kalibotan nga nagirug kanana

sa anang maraway nga inimoan kag nagpagostosa anang manggad magaparanangis kag maga-wawaw kon makita nanda ang siodad nga datonga nagaaso tungud nga nasosonog ron. 10 Dotosanda sa marayu magalantaw tungud nga naad-lukan sanda nga basi kon magapil sanda sa silotnga para sa siodad nga dato. Magakoon sanda“Kanogon! Kanogon ang bantog kag gamanannga siodad ang Babilonia. Ay sa sulud lang sangkaoras nasilotan tana!”

11 Ang mga nigosyanti sa bilog nga kalibotanmagaparanangis kag magapangasubu tungud sanatabo sa siodad nga dato, ay ara run may maga-bakal andang mga baligya. 12Ara run may maga-bakal andang bolawan, pilak, maraalun nga mgabato, kag mga pirlas. Ara run da may magabakalandang mga maraalun nga mga tila, abir poti,granati, pola, okon bisan sida pa. Ara may mag-abakal andang kaoy nga maamot, andang mgagaramitun nga ginimo sa bangkil ang ilipanti, samga maraalun nga kaoy, sa saway, salsalun, kagmarmol. 13 Kag sino pa ang magabakal andangmga ginatinda nga kandila, panlakut, insinso, kagiba-ibang klasi nga paamot. Ara run may mag-abakal andang bino, lana, arina, kag trigo; an-dang mga baka, karniro, kabayo kag kariton; kagbisan andang mga oripun nga mga tao mismo.14 Magakoon ang mga nigosyanti sa siodad angBabilonia, “Ang tanan ngamga butang nga imongginaandum nga angkunun nagkaradora. Angtanan imongmanggad kagmga pagkabutang ngainogpadayaw nadora, kag dia tanan indi mo ronmakita!” 15Ang mga nigosyanti nga nagmarang-gad sa andang nigosyo sa siodad nga dato maga-tirindug doto sa marayu tungud nga naadlukan

Apokalipsis 18:16 331 Apokalipsis 19:10sanda basi kon magapil sanda sa silot nga parasa siodad. Magaparanangis sanda lang gid kagmagapangasubu, 16 kag magakoon, “Kanogon!Kanogon ang bantog nga dan nga siodad! Angona ang mga tao doto nagalambong ang mgamaraalun nga tila nga poti, granati kag pola; kagmay mga adorno pa nga bolawan, maraalun ngamga bato, kag mga pirlas! 17 Piro sa sulud sangkaoras nadora tanan anang manggad!”

Miski ang mga kapitan sa mga bapor, kag an-dang mga gormiti, pati ang mga pasairo, kag angtanan nga andang pangita sa dagat, sanda ngatanan doto ra lang gid sa marayu magaralantaw.18 Mintras nagasulung sanda sa aso ang pagka-sonog ang siodad magasiringgit sanda nga maga-koon, “Ara gid siodad nga makapario sa bantognga dan nga siodad!” 19 Tungud sa andang ka-subu saboagan nanda yabok andang mga olo kagmagaparanangis. Magakoon sanda, “Kanogon!Kanogon ang bantog nga dan nga siodad! Tungudsa anang manggad nagmanggaranun ang tanannga may mga bapor nga nagabiyai! Piro sa suludlang sangka oras nadora ang tanan!”

20Gani kamo tanan nga dian sa langit, magkali-pay kamo tungud sa natabo sa siodad nga dia!Magkalipay kamo, kamo nga mga propita, mgaapostolis, kag mga tomoloo sa Dios, tungud ngaginsintinsyaan tana run ang Dios sa anang mgaginpangimo kanindo!

21 Karon, may sangka angil nga mapurus nganagporot ang bato nga pario samabaul nga galin-gan, kag ginpasil na dayon sa dagat. Makon na,“Toladia anang pagkadora ang bantog nga siodadang Babilonia, ay indi run gid makita asta konsano. 22 Indi run gid mabatian sa siodad anangmga sonata ang mga manogarpa, mga mosikiro,mga manogplawta, kag mga manogtrompita.Indi run da makita doto nga may nagaobra samiski ano nga klasi nga obra. Kag ara run damay mababatian doto nga nagagaling. 23Ara rungid solo nga makikita. Ara run da may maba-batian doto anang limug ang mga bagong kasal.Nasilotan ang mga taga-Babilonia tungud ngaang mga nigosyanti doto masyado magpataas-taas, kag tungud nga ang mga manogbabaylandoto maman ang nagpanloko sa mga tao sa bilognga kalibotan.”

24Kag bukun lang dan kondi sa siodad nga datoginpamatay ang mga propita kag mga tomoloo.Kag ang tanan nga ginpamatay sa bilog nga kali-botan ginpamatay tungud sa siodad nga dato.

191Pagkatapos dato, nabatian ko nga dawdorong

tao sa langit ang nagaambal mabaskug, makonnanda, “Dayawon ang Ginoo! Dayawon ta atunDios nga makagagaum, ay tana ang naglowaskanatun! 2 Osto kag matarung anang pagsintin-sya! Ginsintinsyaan na ang bantog nga babainga nagbaligya anang dungug, ay ginrangga naang mga tao sa kalibotan sa anang inimoan ngamaraway. Ginsilotan tana gid ang Dios tungudnga ginpamatay na anang mga sorogoon angDios.” 3Makon nanda ruman, “Dayawon ang Gi-noo! Anang aso ang siodad nga dato padayon nganagrobokrobok paibabaw asta sa ara kataposan.”4Kag ang bainti koatro ka mga maulam-ulam kagang apat ka sapat naglood kag nagsimba sa Diosnga nagapongko sa anang trono. Makon nanda,“Amin! Dayawon ang Ginoo!”

Ang Ponsyon sa anang Kasal ang Karniro5 Kag may limug ako dayon nga nabatian nga

nagaalin sa trono, makon, “Tanan kamo nganagasirbi sa Dios kag nagatoman kanana, mang-garanun kag pobri, dayawa nindo atun Dios!”6 Pagkatapos dato may nabatian ako nga midyonagarilingaw ang dorong tao. Kon pamatian komidyo sa mabaul nga busay nga nagasagana, kagmidyo ra sa mabaskug nga mga pagpandagub.Makon, “Dayawon ang Ginoo! Tungud ngaang Ginoo nga atun Dios nga Makagagaum na-gaari run. 7 Magkalipay kita kag magkinasadya,kag dayawon ta tana. Ay nagabot ron anangkasal ang karniro. Anang nobya priparado ron.8 Ginpalambongan tana ang mapoti nga tila ngalimpyo gid kag nagakidlab pa.” (Anang gostongambalun ang tila nga dato ara iba kondi anangmatarung nga mga inimoan ang mga tomoloo.)

9Makon dayon ang angil kanakun, “Solata dia:Masoirti angmga tao nga ginaimbitar sa ponsyonsa kasal ang Karniro.” Makon na pa, “Dia tanamatood gid nga mga ambal ang Dios.” 10 Dayonakong lood sa anang atobangan ang angil agudsimbaun tana. Piro makon ang angil kanakun,“Indi! Indi mo pagimoon dan kanakun. Ang Dioslang gid imong simbaun. Ako sorogoon ra langang Dios nga pario kanimo kag sa imong mgakabogto nga nagasogid ang kamatoodan partikay Jesus.” (Ay ang kamatoodan parti kay Jesusmaman ra anang ginambal kag ginsolat ang tanannga mga propita.)

Ang Nagasakay sa Mapoti nga Kabayo

Apokalipsis 19:11 332 Apokalipsis 20:1011Nakita ko dayon nga nagabri ang langit, kag

doto may kabayo nga mapoti. Ang nagasakay sakabayo nga dato siMasasarigan kagMatood. Ostoanang pagsintinsya kag pagpakigaway sa anangmga kontra. 12 Anang mga mata midyo kalayonga nagadabdab kag doro anang korona sa anangolo. May aran nga nakasolat kanana, garing aragid may nakaulam kon ano dato kondi tana langgid. 13Anang lambong nga ginasoksok gintosmogsa dogo. Ginatawag tana nga “Ambal ang Dios.”14 Sa anang ori may nagasonod nga mga soldadonga alin sa langit. Nagasarakay sanda ra sa mgamapoti nga kabayo, kag andang lambong limpyokag mapoti nga panaptun nga lino. 15Nagagoa saanang baba ang matarum nga ispada nga mamananang gamitun agud pasokoon ang tanan ngamga nasyon. Kag maging makagagaum anangpagdomara kananda. Ipakita na gid kananda ngabukun lang maistan anang kasilag kananda angmakagagaum nga Dios. 16 Sa anang lambong kagsa anang paa may nakasolat nga nagakoon, “Aringa labaw sa tanan nga mga ari kag Ginoo ngalabaw sa tanan nga mga ginoo.”

17 Pagkatapos dato nakita ko nga may angilnga nagatindug sa adlaw. Nagsinggit tana satanan ngamga pispis nga nagarulupad sa ibabaw.Makon na, “Dali, pagtiripon kamo tanan samabaul nga ponsyon ang Dios! 18 Dali kamo!Kauna nindo anang sulud angmga ari, mga iniral,mga soldado, mgamanogpangabayo, pati andangkabayo. Kauna nindo anang sulud ang tanan ngatao, oripun okon bukun, kilala okon bukun!”

19 Pagkatapos nakita ko ang sapat kag angmga ari sa kalibotan pati andang mga soldado.Nagtiripon sanda run agud magpakigaway sa na-gasakay sa mapoti nga kabayo kag sa anang mgasoldado nga alin sa langit. 20Nadakup ang sapat.Nadakup ra angbotig ngapropita ngamamanangnagimo mga milagro para sa sapat nga dato. Kagpaagi sa mga milagro nga dato, ginloko na angmga tao nga may marka ang sapat kag ang mgatao nga nagasirimba sa ribolto ang sapat. Pagkat-apos, sanda nga darwa ginpilak nga boi sa logarnga poros kalayo nga nagadabadaba nga asopri.21Andangmga soldado ginpamatay sa ispada nganagagoa sa anang baba ang nagasakay sa mapotinga kabayo. Kag ang mga pispis nagparagostokaun sa mga patay nga soldado.

20Ang 1,000 ka Toig

1 Pagkatapos dato, may nakita ako roman ngaangil nga nagakunsad alin sa langit. May ginaaw-idan tana nga liabi para sa boo nga nagapaidalumsa idalum gid ang logta. Kag may kadina tanara nga mabaul gid. 2 Gindakup na dayon angdragon, nga ara iba kondi ang magkal ang onapa kag maman da ang Diablo kag si Satanas. Kaggingapos na sa sulud 1,000 ka toig. 3Ginolog tanaang angil sa boo nga madalum kag ginkandadoanna dayon, kag ginmarkaan na pa ang taklub agudara may makabokas. Toladia ang ginimo kananaagud indi na runmaloko angmga tao sa iba-ibangnasyon sa sulud 1,000 ka toig. Pagkatapos 1,000ka toig kinanglan nga bolyawan tana sa matagudlang nga tyimpo.

4 May nakita ako dayon nga mga trono.Ang mga nagaporongko sa mga trono nga datogintawan awtoridad nga magukum. Kag nakitako ra anangmga kalag angmga tao nga ginpango-todan andang olo tungud sa andang pagpanodloanang gintodlo ni Jesus kag anang ambal angDios. Dia sanda ara nagsimba sa sapat okon saanang ribolto. Ara sanda ra nagpamarka anangmarka ang sapat sa andang dai okon sa andangalima. Ginpangbanaw sanda, kag ginpadomarakaiban ni Cristo sa sulud 1,000 ka toig. 5Mamandia ang ona nga pagkabanaw. (Ang iba tananga nagkarapatay ara ibanawa mintras ara panatapos ang 1,000 ka toig.) 6 Masoirti ang mgatao nga nakairug sa ona nga pagkabanaw. Sandamaman anangmga bata angDios. Ang ikarwangakamatayun indi makaiwan kananda. Dia sandamaging mga pari ang Dios kag ni Cristo, kagmagaari kaiban ni Cristo sa sulud 1,000 ka toig.

Si Satanas Napirdi7 Pagkatapos ang 1,000 ka toig, si Satanas

bobolyawan sa matagud lang nga tyimpo saanang prisoan. 8Magagoa tana agud lokoon angmga nasyon sa tanan nga parti ang kalibotan, ngakon tawagun Gog kagMagog. Titiponon na sandaagud giraun anang mga pinili ang Dios. Anangmatitipon nga tao maging pario ang baras sabaybay nga indi mabilang. 9Kag akoparun nandaang bilog nga kalibotan. Sirkoloon nanda anangkampo ang mga tomoloo, nga maman ang siodadnga palangga ang Dios. Piro paoranan sandaang Dios ang kalayo nga alin sa langit kag ma-gakarapatay sanda tanan. 10 Kag si Satanas nga

Apokalipsis 20:11 333 Apokalipsis 21:15nagpatalang kananda ipilak sa logar nga poroskalayo kag nagadabadaba ang asopri. Mamanra dato ang logar nga ginpilakan ang sapat kaganang propita ni Satanas. Doto sanda sisilotanadlaw gabi asta sa ara kataposan.

Ang Kataposan nga Pagukum11Pagkatapos, may nakita ako dayon nga trono

nga mabaul kag mapoti, kag may nagapongkodoto. Ang langit kag ang logta gindora na kagindi runmakita. 12Nakita ko ra angmga nagkara-patay, kilala kag bukun, nga nagatirindug saatobangan ang trono. Ginpangbokasan dayonang mga libro, pati ang libro nga ginlistaan angtanan nga gintawan kaboi nga ara kataposan.Ang mga patay ginsintinsyaan sono sa andangmga inimoan nga nakasolat doto sa iba nga mgalibro. 13 Naggoroa dayon ang mga patay. Miskisa dagat sanda nagkarapatay okon sa logta nag-goroa andang mga kalag sa logar ang mga patay.Kag sanda tanan ginsintinsyaan sono sa andangmga inimoan. 14-15 Pagkatapos, ang kamatayunmismo kag anang ginaolian ang mga tao nganapatay ginpilak sa logar nga nagadabadaba ngakalayo. Kag ang bisan sino nga anang aran ara salibro nga ginlistaan ang mga tao nga may kaboinga ara kataposan ginpilak sa logar nga dato nganagadabadaba. Maman dato ang ginatawag ngaikarwa nga kamatayun.

21Ang Bago nga Langit kag Bago nga Logta

1 Pagkatapos dato nakita ko dayon ang bagonga langit kag bago nga logta, tungud nga angdati nga langit kag dati nga logta nadora, patiang dagat ara run da. 2 Kag nakita ko angbalaan nga siodad, ang bago nga Jerusalem, nganagapaidalum alin sa Dios doto sa langit. Anglogar nga dato priparado ron gid, kag anangkaalimbawa pario sa karasalun nga babai nganakatrai run kag nagasolang-solang sa anangmaging asawa. 3 Pagkatapos may nabatian akonga nagaambal mabaskug alin sa trono, makon,“Dadi, anang orolian ang Dios dian run sa mgatao! Magakaiban tana run kananda, kag sandamaging anang mga tao ron. Ang Dios mismo an-dang maging kaiban. 4 Papaidun na andang mgaloa sa andangmgamata. Ara run kamatayun, kagara run kasubu. Ara run pagpanangis, kag ara runda kasakit, tungud nga ang dati nga mga butangnakalubas run.”

5 Makon ang nagapongko sa trono, “Dadi gin-abago ko ron ang tanan nga mga butang!” Kagmakon na kanakun, “Isolat mo akun ginaambalnga dia tungud nga dia matood kag masasari-gan.” 6 Makon na pa, “Ang tanan nga butangnatoman run. Ako ang Alpha kag ang Omega,nga anang gostong ambalun, ang ginaalinan kagang kataposan ang tanan. Kon may ginawaw,painumun ko sa toboran nga nagataw kaboi ngaara kataposan kag indi ako gid magpabayad.7 Ang mga nagadaug kay Satanas imoon ko ngaakun mga bata kag ako maging andang Dios.8 Piro karadluk anang madangatan ang mga gi-naadlukan nga magsonod kanakun, ang mga aranagatoo kanakun, ang mga nagaimo marawaynga mga butang, ang mga manogpatay tao, angmga nagaolid sa bukun andang asawa, ang mgamanogbabaylan, ang mga nagasimba sa mgadios-dios, kag ang tanan nga mga botigunanangpaayanan ang tanan nga dia ara iba kondi anglogar nga nagadabadaba nga kalayo nga mayasopri. Maman dia ang ginatawag nga ikarwa ngakamatayun.”

Ang Bago nga Jerusalem9 Karon, nagparapit kanakun ang isara sa pito

ka angil nga nagbobo anang sulud anang yaongngamay pito ka kataposan ngamga sarot. Makonna, “Dali, ipakita ko kanimo ang babai ngakarasalun sa Karniro.” 10 Pagkatapos gingaumanako ang Ispirito Santo kag gindara ako ang angilsa anangpotokpotokan angmataas gid nga bokid.Kag ginpakita na dayon kanakun ang Balaan ngaSiodad, nga kon tawagun Jerusalem, nga naga-paidalum alin sa Dios doto sa langit. 11 Masilawsulungun tungud sa anang gaum ang Dios, kagnagasinggat-singgat pario sa maraalun nga bato,pario sa bato nga aspi, kag nagasirang nga midyokristal. 12Ang siodad napalibotan angmataas kagmabakud gid nga padir. Sa padir nga dia maydosi ka poirtaan, kag kada poirtaan ginabantayansangka angil. Nakasolat ra doto sa mga poirtaananang mga aran ang dosi ka tribo ang Israel.13 May tatlo ka poirtaan sa kada kilid ang padir:tatlo sa mororan, tatlo sa bagatnan, tatlo sa ami-anan, kag tatlo ra sa kasalupan. 14 Anang padirang siodad ginpatindug sa dosi ka pondasyon ngaginsolatan anang mga aran ang dosi ka apostolisang Karniro.

15 Ang angil nga nagambal kanakun may daranga inogsokat nga bolawan agud sokatun ang

Apokalipsis 21:16 334 Apokalipsis 22:13siodad pati anang mga poirtaan kag anang padir.16 Ang siodad nga dato koadrado gid. Anangkalabug kag anang kalapad pario gid. Pagsokat naang siodad, anang kalabug bali 2,400 ka kilomitro.Kag anang kalapad kag anang kataas pario raanang labug. 17 Ginsokat ra ang angil ang padir,kag bali 64 ka mitros anang kataas. (Kag ananglabug anang mitro nga ginagamit ang angil sapagsokat pario ra gid sa atun mitro). 18 Angpadir nga dato bato nga aspi, kag ang siodadmismo bolawan gid nga poro kag nagasirang ngamidyo kristal. 19Anang mga bato nga pondasyonang padir napogtak-pogtakan ang tanan nga klasinga maraalun nga mga bato. Ang primiro ngapondasyon nga bato aspi, ang ikarwa sapiro, angikatlo kalsidonia, ang ikaapat ismiralda, 20 angikalima sardonika, ang ikaanum kornalina, angikapito krisolito, ang ikawalo birilo, ang ikasiamtopasio, ang ikanapolo krisopraso, ang ikaonsiasinto, kag ang ikadosi amatista. 21 Pirlas anangdosi ka poirtaan, ay ang kada poirtaan ginimo sasangka pirlas nga mabaul. Anang karsada angsiodad nga dato poros bolawan kag nagasirangnga midyo sa salamin.

22Ara ako may nakita nga timplo sa siodad ngadato, tungud nga anang pinakatimplo doto araiba kondi ang Ginoong Dios mismo nga Makaga-gaum kag ang Karniro. 23 Indi ra kinanglan sasiodad nga dato ang adlaw kag ang bolan, tungudnga anang gaum ang Dios nagataw sanag doto,kag ang Karniromaman anang pinakasolo. 24Angmga tao sa kalibotan malalanyagan anang soloang siodad nga dato, kag ang mga ari sa bilognga kalibotan magadara andang manggad doto.25Anangmga poirtaan ang siodad nga dato pirm-ing bokas, indi run gid pagsiradoan ay ara run dagabi doto. 26 Ang mga masaradya kag maraalunnga mga butang ang tanan nga nasyon dadaraunsa siodad nga dato. 27 Piro indi makasulud dotoang bisan ano nga marisna sa panulung ang Dios,ang bisan sino nga nagaimo kauruyan kag angmga botigun. Ang makakasulud lang doto ara ibakondi ang mga tao nga andang aran nakasolat saanang libro ang Karniro, nga listaan ang mga taonga may kaboi nga ara kataposan.

221 Ginpakita ra kanakun ang angil ang soba

nga anang tobig nagataw bagong kaboi. Kag dianagalanyag nga midyo sa kristal, kag nagaalinsa anang trono ang Dios kag ang Karniro 2 kag

nagailig sa tunga anang karsada ang siodad. Saanang binit magtimbang ang suba may kaoy nganagataw kaboi nga nagapamonga dosi ka bisissa sulud sangka toig, kaisara kada bolan. Kaganang daon ginagamit nga bolong para sa tanannga mga tao. 3 Ara run miski ano nga ginsompaang Dios nga makikita sa siodad nga dato. Dotoanang trono ang Dios kag ang Karniro, kag anangmga sorogoon magasimba kanana. 4 Makikitananda run anang itsora, kag anang aran isosolatsa andang dai. 5 Ara run gabi doto, gani indi runkinanglan ang mga solo okon anang sanag angadlaw, ay ang Ginoong Dios maman run andangpinakasolo, kagmagadomara sanda ra bilangmgaari asta kon sano.

Anang Pagbalik ni Jesus6 Makon dayon ang angil kanakun, “Dia nga

mga ambal matood kag masasarigan. Ang Ginoonga anang Dios anang mga ispirito ang mgapropita maman ang nagpadara anang angil agudipakita sa anang mga sorogoon kon ano angmadali run lang nga magakaratabo.”

7 Makon ni Jesus, “Madali ako ron lang maga-bot! Masoirti angmga tao nga nagatoman samgaginakoon sa solat nga dia nga magakaratabo.”

8 Ako, si Juan, nakabati mismo kag nakakitasa mga butang nga akun ginsolat digi. Pagkata-pos nga akun makita kag mabatian dia nga mgabutang, naglood ako agud magsimba sa angilnga nagpakita ang mga butang nga dia kanakun.9 Piro makon na kanakun, “Indi kaw magsimbakanakun. Ako sorogoon ra lang ang Dios ngapario kanimo, kag sa imong kapario nga mgapropita, kag sa tanan nga nagatoman sa mgaginakoon sa libro nga dia. Ang Dios imong sim-baun!” 10 Makon na kanakun, “Ayaw pagtagoaang mga ginatagna digi sa libro nga dia, tungudnga madali run lang dia tanan magkaratabo.11 Ang mga malain magaimo pa gid ang malain,kag ang mga marisna isip magapadayon pa gid saandang marisna nga mga isip. Piro ang mga taotana nga matarung kag limpyo sa panulung angDios dapat magpadayon sa pagimo ang mayad.”

12Makon ni Ginoong Jesus, “Pamati kamo, indirun lang boay kag magabalik ako ron dian! Kagdaraun ko akun balus sa kada isara sono sa anangmga inimoan. 13 Ako ang Alpha kag ang Omega,anang gostong ambalun, ang ona kag ang ori,okon ang ginalinan kag ang kataposan ang tanan.

Apokalipsis 22:14 335 Apokalipsis 22:2114 “Masoirti ang mga nagapalimpyo sa andang

mga sala, tungud nga totogotan sanda nga mag-sulud sa mga poirtaan ang siodad kag magkaunanang bonga ang kaoy nga nagataw kaboi. 15Piromabibilin sa goa ang mga maraway nga mga tao,ang mga manogbabaylan, ang mga nagaolid sabukun andang asawa, ang mga manogpatay, angmga nagasimba sa mga dios-dios, kag ang tanannga botigun.

16 “Ako, si Jesus, nagsogo sa akun angil agudisogid kanimo dia nga mga butang para sa mganagasirimba sa Dios sa iba-ibang mga logar. Akoalin sa anang lai ni David kag ako ra ang masanagnga bitoon nga karamlaganun.”

17 Nagakoon anang Ispirito ang Dios kag angbabai nga karasalun, “Dali!” Ang tanan nga na-gaparamati magkoon da, “Dali!” Ang miski sinonga ginawaw kag gostomaginummagparapit kagbatonon ang tobig nga nagataw bagong kaboi.

Dia libri.Ang Kataposan nga mga Ambal ni Juan

18 Ako, si Juan, nagapaandam gid sa kada isaranganagapamati samga tagnadigi sa librongadia.Ang miski sino nga magdogang sa mga tagna ngadia, dogangan ra ang Dios sa anang silot ang mgasarot nga nakasolat digi sa libro nga dia. 19 Kagangmagboin sa mga tagna sa libro nga dia, bulunang Dios anang parti sa ginsambit digi nga bongaang kaoy nga nagataw bagong kaboi. Kag inditana run pagpasuludun sa Balaan nga Siodad nganasambit ra digi sa libro nga dia.

20 Si Jesus maman ang nagapamatood sa tanannga nakasolat digi. Makon na, “Matood ra gid ngaako madali run lang magbalik.”

Nagkoon ako ra, “Kabay pa. Ginoong Jesus,pagbalik run.”

21Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid nga tananni Ginoong Jesus.