Historische Kranten - Nederlandse Dagbladen 1941 … · Web viewOok op den Boschweg, aldus spreker...

Historische Kranten - Nederlandse Dagbladen 1941 tot en met 1945

Heemkundekring Schijndel

Jo van der Aa 14-11-2018

Op de site van de Koninklijke Bibliotheek worden onder de rubriek Historische kranten - Nederlandse Dagbladen getoond, die online gelezen kunnen worden. Uit dit bestand van dagbladen heb ik een selectie aan, mogelijk interessante, onderwerpen betrekking hebben de op Schijndel en zijn inwoners in dit bestand gekopieerd. Zoals U zal merken heb ik in de schrijfwijze van die tijd geen wijzigingen aangebracht, alles is weergegeven zoals toen werd geschreven. Aangezien dit document verre van compleet is, worden aanvullende artikelen in de toekomst toegevoegd.

Provinciale Noordbrabantsche en ’s Hertogenbossche courant 02-01-1941

Uit een exploit van ondergeteekende, deurwaarder, d.d. 31 December 1940, beteekend ten verzoeke van JOHANNES VAN DE WESTELAKEN, wonende te Schijndel, ten deze domicilie kiezende te 's-Hertogenbosch, aan de Markt No. 3, ten kantore van den advocaat en procureur Mr. M. H. M. ADELMEYER, die door hem ten deze tot procureur werd gesteld en als zoodanig voor hem optreedt, blijkt: dat CATHARINA HENDRIKA VAN ENGELAND, wier verblijfplaats onbekend is, is gedagvaard: om op Vrijdag; den zevenden Maart 1941, des voormiddags om 10 uur, vertegenwoordigd door eenen procureur, te verschijnen ter terechtzitting van de Arrondissements-Rechtbank te 's-Hertogenbosch, gehouden wordende in het Paleis van Justitie aan den Spinhuiswal aldaar, ten einde: op de gronden in dat exploit vermeld, bij vonnis zal worden uitgesproken de echtscheiding subsidiair scheiding van tafel en bed, van partijen, gehuwd den 18 November 1921 te Schiindel. met bepaling van plaats en tijd, waar en waarop zal worden gehouden het in art. 284 B.W. bedoelde verhoor. Kosten rechtens. De Deurwaarder, H. KORTING,

Noord Brabantsch Dagblad Het Huisgezin 03-01-1941

SCHIJNDEL GEMEENTE-ONTVANGER L. J. VAN ESCH IN HET ZILVER.In de burgemeesterskamer van het Gemeentehuis vond de huldiging plaats van den heer U J. van Esch, omdat hij gedurende 25 jaar in dienst was geweest als gemeente-ontvanger.Naast burgemeester W. Wijs merkten we op de gemeente-secretaris met het volledige personeel der secretarie; de beide wethouders de heeren H. Janssen-Verzijl en de heer W. de Visser; oud-burgemeester Janssens, het personeel van de distributie-dienst; de ambtenaren der steunverleening en werkverschaffing en verder het volledige gemeente-personeel. Het woord werd allereerst gevoerd de burgemeester Wijs. Hij prees den ontvanger voor het stipte werk dat hij steeds had vervuld. Geen enkele donkere plek zou spreker weten aan te voeren. Het zijn een drietal burgemeesters geweest die u hebben meegemaakt als ontvanger, n.l burgemeester Manders zaliger; oud-burgemeester Janssens en thans spreker zelf. En zij allen hebben niets anders kunnen doen dan getuigen ontvanger dat ge uw werk steeds met de grootste accuratesse hebt vervuld. Het gemeentebestuur heeft dan ook gemeend u als blijk van waardeering een bescheiden souvenir te moeten aanbieden in den vorm van deze zilveren press-papier. De inscriptie is aangebracht: Aan den heer L. J. van Esch bij zijn zilveren Jubileum, Nieuwjaarsdag 1941. Sprekende namens het gemeente-personeel moest spreker ook hun aller welgemeende felicitaties overbrengen. Namens hen bood de burgemeester een schemerlamp met bijbehoorend boekenrek aan. Secretaris N. Verhagen sprak namens de ambtenaren. Zij allen hadden steeds een groote waardeering gehad voor do gemeente-ontvanger. Hij dankte voor de prettige samenwerking en hij hoopte dat dit in de toekomst zoo zou blijven. Oud-burgemeester Janssens sloot zich gaarne aan bij de wenschen van de vorige sprekers. Hij meende echter verplicht te zijn nog eens bijzondere dank te moeten brengen voor het werk dat de gemeente-ontvanger tijdens zijn burgemeesterschap had gedaan voor de gemeente Schijndel. Ontvanger van Esch dankte voor de vele blijken van belangstelling en voor de mooie woorden en wenschen die tot hem waren gesproken. Door burgemeester Wijs werd hierna nog voorlezing gedaan van een brief, die geschreven was door de Eerw. zuster Bernarde, in de wereld mej. D. Weyenberg, en die zeer veel jaren in dienst van de gemeente met den ontvanger had samengewerkt.


ZILVEREN JUBILEUM TE SCHIJNDEL.De heer G. van Esch 25 jaren Gemeente-Ontvanger.

Pagina 1




Nieuwjaarsdag herdacht de heer G. L. van Esch het feit, dat hij 25 jaar geleden werd benoemd tot gemeente-ontvanger te Schijndel. Den bescheiden en plichtsgetrouwen ambtenaar ging dit feit niet ongemerkt voorbij. Tegen het middaguur vond in de burgemeesterkamer van het gemeentehuis een eenvoudige, doch hartelijke huldiging plaats, waarbij naast het gemeentebestuur tegenwoordig waren, de gemeente-secretaris, de heer N. Verhagen en het voltallig secretarie-personeel, oud-burgemeester J. J. Janssens, het personeel van den Distributiedienst, van den dienst van Steunverleenlng en Werkverschaffing en Gemeente-personeel. Burgemeester Wijs, die den jubilaris als eerste gelukwenschte, prees hem voor de stiptheid en correctheid, waarmede hij steeds zijn werk heeft verricht. Spr. zou er niet in slagen één donkere plek aan te wijzen of het moest zijn, dat men het als een donkere plek zou beschouwen, dat de ontvanger nooit in het huwelijksbootje is gestapt ofschoon hij de bewijzen heeft geleverd goed met de andere sexe te kunnen harmonieeren. De heer v. Esch heeft gewerkt onder drie burgemeesters, die alle drie niet anders zouden kunnen doen dan getuigen, dat de gemeente-ontvanger zijn werk steeds met de grootste nauwgezetheid heeft gedaan. Namens het gemeentebestuur bood spreker als bescheiden souvenir een zilveren presse-papier met inscriptie aan. Ook namens het gemeente-personeel feliciteerde spr. den jubilaris. Namens dit personeel bood hij hem een schemerlamp met boekenrek aan. De burgemeester eindigde zijn toespraak met de hoop uit te spreken, dat God hem na enkele jaren van arbeid, nog vele jaren van welverdiende rust sou geven. Hierna voerden het woord de gemeente-secretaris, de heer N. Verhagen en oud-burgemeester J. Janssens, die den ontvanger speciaal dankte voor het werk dat deze tijdens zijn ambtsperiode had verricht. Ten slotte dankte de jubilaris voor de hem gebrachte hulde en de verschillende fraaie cadeaux. Door den burgemeester werd nog een brief voorgelezen van Zuster Bernarde (MeJ. D. Weyenberg), die vroeger zeer veel jaren In dienst der gemeente met den gemeente-ontvanger heeft samengewerkt.


BESMETTELIJKE ZIEKTEN IN NOORD-BRABANT.Volgens de Ned. Staatscourant kwamen in de week van 22 tot en met 28 December in onze provincie 13 gevallen van besmettelijke ziekten voor, waarvan 9 van roodvork met 1 te Bergen op Zoom, 1 te Boxmeer, 3 te Den Bosch, 2 te. Vught, 1 te Zevenbergen en 1 te Zondert en 14 gevallen van diphtherie met 1 te Bergeijk, 2 te Boxtel, Etten-Leur, Den Bosch en Liempde, 1 te Loon op Zand, St. Michiels- Gestel, Princenhage, Schijndel en Vlijmen.


SCHIJNDEL DE MARIA-KAPEL AAN DEN BOSCHWEG.Het plan om te komen tot oprichting van v een Maria-Kapel aan den Boschweg neemt een steeds vasteren vorm aan. Door de gemeenteraad werd destijds goedgunstig beschikt op het verzoek van de aanvragers Tilman, Tibosch, van Tartwijk en Goossens om gratis de beschikking te krijgen over een stukje grond gelegen achter de jongensschool op den Boschweg. De belangstelling voor deze mooie zaak heeft zich te Schijndel en omgeving geuit door talrijke giften die in ontvangst konden worden genomen. Dezer dagen ontving het comité nog een bedrag van 100 gulden. Omdat er verschillende bezwaren werden geopperd over de plaats waarop het kapelletje zou verrijzen vernemen wij van een der initiatiefnemers dat het de bedoeling is dat dergelyke kapelletjes niet langs den grooten weg komen te staan. ( Het is de bedoeling het oude Brabantsche gebruik in eere te doen herstellen). Het definitieve ontwerp voor de Mariakapel is klaar gekomen en we mogen gerust zeggen naar alle tevredenheid heeft architect van Liempd deze niet-alledaagsche opgave uitgewerkt. Het geheel wordt 3,10 m. hoog en zal worden opgestrokken met oude stenen, netjes afgedekt met roode pannen; onder loopt het breder uite met op beide hoeken een hardsteen. Boven de beeltenis van Maria zal een smeedijzeren lamp komen te hangen, die geheel belangeloos door smederij van Esch uit Vught zal worden vervaardigd.


SCHIJNDEL

Pagina 2




TOONEELVEREENIGING R. K. JONGE BOERENSTAND.In de groote zaal van het patronaat te Schijndel werd door leden van de R.K.J.B, opgevoerd het blijspel in 3 bedrijven: „De locoburgemeester." De J. B. kan op een welgeslaagde uitvoering terugzien en de talrijke toeschouwers hebben genoten van een interessant spel. De hieer Jo van Liempd heeft eer van zijn werk als regisseur. De grime van den heer P. Janssen-Westerink en de muziek van den heer Th. Oerlemans waren wel Verzorgd.


MUTATIES BIJ DE P.T.TBenoemd: 14 December 1940 tot bslr M. L. yan Thiel te Oss; G. H. Vleeshouwers te Weert; J. van der Heijden te Veghel; L. J. A. Mareehal te Vught en F. H. J. van den Kroonenberg te Venlo allen voordien hulp-bslr ter Plaatse; Ch. Lammers te Schijndel; G. H. van Haren te Boxmeer: J. Boers te. Vught allen voordien arb itd ter plaatse.


KANTONGERECHT. Zij wilden „Gentleman" spelen. Toen in den afgeloopen zomer het fruit kleurig tusschen het loof der boomgaarden hing te blozen, was veldwachter Spaans op een avond te Schijndel op zijn dagelijkschen veldwachterswandel langs de paden van het dorp, waar overtredingen denkbaar waren en langs de boomgaarden wandelend, zag hij een hek openstaan. Zijn politieneele neus rook direct onraad en hij nam eens een kijkje. Daar zag hij onder de fruitboomen een vijftal personen met groote snorren en baarden, die zoodra ze den veldwachter gewaar werden, op de vlucht gingen met een rapheid, die meer eigen is aan een minder met baard en snor gezegende leeftijd. Men hoefde dan ook geen Lord Lister te heeten om op een afstand van enkele honderden meters al te zien, dat hier een met alle proporties spottende falsificatie in het spel was. De politieman loste een paar schoten, waarop drie van de snorrebaarden bleven staan. Toen die eenmaal de de bon geslingerd waren, kostte het geen moeite de andere twee, die gevlucht waren, evenzoo te slingeren. Veel romantische bijzonderheden leverde de nadere kennismaking voor den veldwachter niet op, want achter de vermommingen staken doodgewone schijndelsche jongens, die aan het appelen ratsen waren geweest, zij beweerden, dat het heelemaal niet met de bedoeling, onkenbaar te zijn bij dat misdrijf, was geweest, dat zij zich vermomd hadden. Zij wilden zooals zij het noemden „gentleman" gaan spelen in een café in de buurt. Zij verstonden daaronder een soort vertooning geven. Thans verscheen het vijftal voor den strafrechter, die ze alle vijf veroordeelde tot een geldboete van zes gulden, te vervangen door zes dagen hechtenis.


ERNSTIG VERZET TEGEN DE POLITIE TE SCHIJNDEL.De koopman L. J. W. K. woonachtig te Schijndel stond terecht wegens wederspannigheid, gepleegd tegen den chef-veldwachter dier gemeente, den heer Van Mierlo. Het verzet was zoo hevig geweest, dat K. er in geslaagd was zich los te rukken en weg te vluchten. De officier van justitie eischte tegen hem drie weken gevangenisstraf. Door den politierechter werd K. veroordeeld tot acht dagen gevangenisstraf.

De Tijd 14-01-1941

Vermomde bezoekers in een boomgaard Zij wilden „Gentleman" spelen!Toen in den afgeloopen zomer 't fruit kleurig tusschen het loof der boomgaarden hing te blozen zag veldwachter Spaans op een avond te Schijndel op zijn dagelijkschen tocht langs de paden van het dorp, bij een boomgaard een hek openstaan. Zijn politioneele neus rook terstond onraad en hij nam eens een kijkje. Daar zag hij onder de fruitboomen een vijftal personen met groote snorren en baarden, die, zoodra ze den veldwachter gewaar werden op de vlucht gingen met een rapheid, die meer eigen is aan een minder met baard en snor gezegenden leeftijd. Men hoefde dan ook geen Lord

Pagina 3




Lister te heeten om op een afstand van enkele honderden meters al te zien, dat hier een met alle proporties spottende vermomming in het spel was. De politieman loste een paar schoten, waarop drie van de snorrebaarden bleven staan. Toen die eenmaal op den bon gezet waren, toostte het geen moeite de andere twee, die geviucht waren, hetzelfde te doen ondergaan. Veel romantische bijzonderheden leverde de nadere kennismaking voor den veldwachter niet op, want achter de vermommingen staken doodgewone Schijndelsche jongens, die aan 't appelen ratsen waren geweest. Zij beweerden, dat zij zich vermomd hadden niet met de bedoeling, onkenbaar te zijn bij dat misdrijf. Zij wilden, zooals zij het noemden, „gentleman" gaan spelen in een café in de buurt. Zij verstonden daaronder een soort vertooning geven. Thans verscheen het vijftal voor den strafrechter te 's-Hertogenbosch die ze alle vijf veroordeelde tot een geldboete van zes gulden, te vervangen door zes dagen hechtems.


BAKKERSLEERLING Voor direct gevraagd flinke bakkersleerling, eenigen tijd bij het vak verdient aanbeveling. FRANS VAN ROESSEL, Hoofdstr. A 73, Schijndel.


REORGANISATIE BRANDWEER.De Wybossche brandweer heeft een nieuw „home" gekregen bij den heer C. Wouters. Daar in Schijndel plannen bestaan tot reorganisatie der brandweer zal ook Wijbosch hierin deelen. Plannen tot aanschaffing van nieuw slangenmateriaal die dienen tot aansluiting op de waterleiding zijn in voorbereiding. Met dat doel zal binnenkort door leden van de Schijndelsche brandweer een demonstratie gegeven worden aan hun Wijbossche collega's. De Wijbossche brandweer als onderafdeeling van Schijndel zal toch in zeker opzicht zelfstandig optreden, hoewel zij, als dit noodig mocht blijken, assistentie dient te verleenen in Schijndel.


RECHTBANK.Diefstal te Schijndel. Voor de rechtbank verschenen M. H., 37 jaar, opperman en Th. J. S., 24 jaar, arbeider te Schijndel, gedetineerd, aan wie was ten laste gelegd, dat zij op 15 December j.l. te Schijndel tezamen hadden weggenomen met een hoeveelheid varkensvleesch van H. de Rooy. Zij hadden tevoren afgesproken, dat zij daar zouden gaan stelen. Zij waren op zolder geklommen, maar terwijl zij bezig waren, hoorde de heer des huizes hen, die beneden met een ander een potje zat te kaarten. Het kostte betrekkelijk weinig moeite de beide mannen te pakken te krijgen. De officier van Justitie eischte tegen hen resp. gevangenisstraffen van vijf en van drie maanden. De rechtbank zal op 13 Februari a.s. vonnis wijzen.


BOSSCHE RECHTBANK DIEFSTAL VAN SPEK TE SCHIJNDEL.Voor de Rechtbank stonden terecht de 37 jarige opperman M.H. en de 24-jarige arbeider Th. J. S. woonachtig te Schijndel en thans gedetineerd, die op 15 December van het vorig jaar, van den zolder van H. van Rooij te Schijndel een hoeveelheid spek hebben weggenomen. Tegen H. eischte de officier van Justitie vijf maanden gevangenisstraf en tegen S. drie maanden gevangenisstraf.


OUDE VROUW LEVEND VERBRAND. Vreeselijk ongeluk te St. Michiels-Gestel. Men bericht ons uit Schijndel: Zaterdagmorgen omstreeks half tien is in Meidoorn, dat op de grens van de gemeenten Schijndel en St. Michiels-Gestel ligt, een vreeselijk ongeluk gebeurd, waarbij een oude vrouw, de 86-jarige wed. Blummel het leven liet. De vrouw, die in haar woning dicht bij de kachel zat, werd opgeschrikt, toen op een gegeven moment haar kleeren vlam vatten, strompelde naar buiten om

Pagina 4




het vuur bij den waterput te blusschen. De vlammen werden echter in de koude buitenlucht nog aangewakkerd en voordat zij den waterput had bereikt, zeeg het slachtoffer ineen en verbrandde levend. Een kleine buurjongen, die het ongeluk voor zijn oogen zag gebeuren, snelde naar binnen om zijn ouders te waarschuwen. Doch voordat dezen de ongelukkige hulp konden bieden, vonden zij het verkoolde lijk bij den waterput. Onmiddellijk waarschuwden zij Dr. G. van Oppenraay uit Schijndel, terwijl Pastoor Lubbers uit St. Michiels-Gestel eveneens spoedig ter plaatse aanwezig was en nog het H. Oliesel op levensgeesten toediende. Het slachtoffer was een alleenwonende oude vrouw, doch als regel kwam een nichtje iederen dag bij haar aan huis om haar bij 't noodige behulpzaam te zijn. Zij had zich even te voren naar haar ouderlijke woning begeven.


DIENSTBODE. Gevr. per 1 Maart of eerder flinke zelfst. dienstbode, voor dag en nacht, goed kunnende werken en koken in burgemeestersgez. van 2 personen. Mevrouw WIJS, Schijndel.

Nieuwsblad van het Zuiden 04-02-1941

OUDE VROUW VERBRAND. Haar kleeren hadden vlam gevatZondag zat de alleenwonende 87-jarige weduwe Blummel te Schijndel bij de kachel toen haar kleeren in brand geraakten. De vrouw liep naar de waterput om daar de vlammen te dooven, doch buiten werd het vuur aangewakkerd door den wind, zoodat de kleeren weldra in lichter laaie stonden. Bij de waterput gekomen zakte zij ineen. Daar is het verkoolde lijk door buren gevonden.


VOEDERBIETEN te koop gevraagd, groenkraag 10.—, Bares 9.—, worden thuis afgehaald. Aan 't zelfde adres haver- en tarwevoerstroo te koop. M. v. d. SANGEN, Elschotsche Straat E 60 te Schijndel.

NOTARIS J. F. BAGGEN te Schijndel zal PUBLIEK VEILEN en VERKOOPEN: Bij INZET op Donderdag 13 Februari 1941, ter herberge van Frans van Alebeek te Schijndel-Boschweg; Bij TOESLAG op Donderdag 20 Februari 1941, ter herberge van L. CROMSIGT te Schijndel-Boschweg; telkens des n.m. om 3 uur: ten verzoeke van MARINUS VAN ALEBEEK te Schijndel Molendijk en anderen: Het HUIS met SCHUUR, fruitboomgaard en tuin, benevens voorpoting met 3 Canadaboomen te Schijndel, nabij den Boschweg, kadaster gem. Schijndel, Sectie B nummer 3419, gr. 3.80 aren, Te aanvaarden bij de betaling. Betaling: uiterlijk 1 April 1941.


SCHIJNDEL. HET MARIA-KAPELLEKE AAN DEN BOSCHWEG.Eenige belangrijke gegevens werden ons verstrekt omtrent het Maria-Kapelleke. Werners Steenfabriek in St. Oedenrode schonk de steenen noodig voor den bouw. Een gift kwam binnen van een gulden. De volgende week begint de heer van Helvert op de abdij het beeld te maken, want hij heeft de noodige klei uit Tegelen ontvangen.


RECHTBANK.Diefstal van varkensvleesch. De rechtbank heeft vonnis geweien in de strafzaak tegen M. H., 37 jaar, opperman en Th. J. S., 24 jaar, arbeider te Schijndel, gedetineerd, aan wie was ten laste gelegd, dat zij op 15 December j.l. te Schijndel tezamen hadden weggenomen een hoeveelheid varkensvleesch van H. de Rooij. Zij waren daartoe, na tevoren een afspraak gemaakt te hebben, op den zolder van De Rooij geklommen. maar

Pagina 5




werden op heeterdaad betrapt. Tegen hen was resp. geëist vijf maanden en drie maanden gevangenisstraf. Zij zijn thans veroordeeld conform den eisch, maar met aftrek van voorarrest.


DE EERSTE ZILVEREN JUBILARESSEN N.V. M. JANSEN DE WIT'S KOUSENFABRIEKEN TE SCHIJNDEL. Men schrijft ons uit Schijndel: Van de 12 arbeidsters, waarmede de fa. Jansen de Wit in 1916 haar bedrijf in onze gemeente begon, herdachten er thans 2 hun zilveren dienstjubileum. Op 24 Januari j.l. herdacht Mina Kluytmans den dag waarop zij voor 25 jaar in dienst trad der N.V. M. Jansen de Wit, terwijl Mina Schellekens op 7 Februari j.l. hetzelfde jubileum vierde. Door buitengewone omstandig-heden konden beide jubilea eerst nu herdacht worden en wel op Dinsdag j.l. 18 Februari. Op dien dag had des v.m. om 11.30 uur een bescheiden huldiging plaats op het privékantoor der directie, in het bijzijn van de beide afdeelingschefs den chef de bureau den heer C. v. d. Heuvel en den Personeelchef den heer Jos. Ruys, terwijl namens de directie de directeuren H. P. C. en W. A. C. Jansen aanwezig waren. In zijn huldigingswoord prees de oudste directeur de beide arbeidsters als 2 trouwe medewerksters, die van het begin af aan den groei van het bedrijf hebben meegemaakt Hij sprak de hoop uit, dat zij in de toekomst eenzelfden trouw aan den dag zouden leggen en dat zij de jongeren met raad en daad zouden bijstaan, opdat die met evenveel plezier en ijver hun werk zouden doen, als de jubilarissen dit in de afgeloopen kwarteeuw hadden gedaan. Als blijk van waardeering bood hij namens de directie beiden een blijvende herinnering en een envelop met inhoud aan. Hierna sprak de heer v. d. Heuvel woorden van gelukwensch namens het kantoorpersoneel en kregen de aanwezigen gelegenheid om geluk te wenschen. Tot slot bedankte Mina Kluytmans voor de geschenken, die zij beiden hadden mogen ontvangen en sprak dankwoorden tot het kantoorpersoneel en de afdeelingschefs voor de prettige samenwerking. Ook bedankte zij de directie voor den steun, die zij in al die jaren had mogen ondervinden.


SCHIJNDEL ZILVEREN JUBILARTSSEN BIJ N.V. M. JANSEN DE WIT'S KOUSEN-FABRIEKEN N.V.Van de 12 arbeidsters, waarmede de fa. Jansen de Wit in 1916 haar bedrijf in onze gemeente begon, herdachten er thans 2 hun zilveren dienstjubileum. Op 24 Januari j.l. herdacht Mina Kluytmans den dag waarop zij voor 25 jaar in dienst trad der N.V. M. Jansen de Wit, terwijl Mina Schellekens op 7 Februari j.l. hetzelfde jubileum vierde. Door buitengewone omstandigheden konden beide jubilea eerst nu herdacht worden.Op dien dag had des v.m. om 11.30 uur een bescheiden huldiging plaats op het privékantoor der directie, in het bijzijn. van de beide afdeelingschefs, den chef de bureau den heer C. v. d. Heuvel en den personeelchef den heer Jos. Ruys, terwijl namens de directie, de directeuren H. P. C. en W. A. C. Jansen aanwezig waren. In zijn huldigingswoord prees de oudste directeur de beide arbeidsters als twee trouwe medewerksters, die van het begin af aan den groei van het bedrijf hebben meegemaakt. Hij sprak de hoop uit, dat zij in de toekomst eenzelfde trouw aan den dag zouden leggen en dat zij de jongeren met raad en daad zouden bijstaan, opdat die met evenveel plezier en ijver hun werk zouden doen, als de 2 jubilaressen dit in de afgeloopen kwarteeuw hadden gedaan. Als blijk van waardeering bood hij namens de directie beiden een blijvende herinnering en een enveloppe met inhoud aan. Hierna sprak de heer v. d. Heuvel woorden van gelukwensch namens het kantoorpersoneel en kregen de aanwezigen gelegenheid om geluk te wenschen. Tot slot bedankte Mina Kluytmans voor de geschenken die zij beiden hadden mogen ontvangen en sprak dankwoorden tot het kantoorpersoneel en de afdeelingschefs voor de prettige samenwerking. Ook bedankte zij de directie voor den steun die zij in al die jaren had mogen ondervinden. Hiermede was deze korte maar treffende huldiging ten einde en waren de eerste jubilaressen van Schijndels grootindustrie hulde en dank gebracht.

Nieuwe Tilburgsche Courant 21-02-1941

Provinciale Berichten. DE DIPHTHERITIS IN NOORD-BRABANT.

Pagina 6




Sedert enkele weken breidt de diphtheritis zich In Noord-Brabant snel uit, zelfs neemt hij in sommige gemeenten een zeer ernstigen vorm aan. In Schijndel b.v. zijn reeds verschillende gevallen geconstateerd. Deze week zijn twee kinderen, (een meisje van 10 jaar en een van 11/2 jaar) aan deze ziekte gestorven. Ook in de omliggende dorpen komt die ziekte voor, o.a. in Mill.


RECHTBANK.Valschheid in geschrifte te Schijndel. De rechtbank behandelde de strafzaak tegen J. van den E., 61 jaar, landbouwer te Schijndel, aan wien was ten laste gelegd, dat hij tusschen December '39 en Mei '40 aan de gemeente Schijndel valsche opgaven had verstrekt voor kostwinnersvergoeding betreffende bij hem iln dienst zijnde arbeiders, wier loon hij belangrijk hooger had vermeld op de daartoe aangewezen staten, dan het in werkelijkheid bedroeg. Verdachte ontkende de onjuistheid van zijn opgave, maar na getuigenverhoor eischte de Officier van Justitie tegen hem een gevangenisstraf van acht maanden. De rechtbank zal vonnis wijzen over veertien dagen.


VALSCHEID IN GESCHRIFTE EN OPLICHTING TE SCHIJNDEL.De 61jarige landbouwer J. v. d. E. woonachtig te Schijndel , stond wegels valschheid in geschriften en voor oplichting terecht. Tijdens de mobilisatie was de zoon van de verdachte in militairen dienst. Van E. moest toen uitzien naar iemand uitzien die in plaats van zijn zoon op het land kon werken. Hij stelde daarvoor aan een zekere v. d. Sch. uit Schijndel die hij een bedrag f 4,50 per week uitbetaalde. van der E kwan natuurlijk in aanmerking om vanwege de kostwinnersvergoeding, dit geld bij de Staat terug te krijgen. Daarvoor moest hij op het gemeentehuis formulieren indienen, die door hem zelf en door van der Sch. waren ondertekend. E. wist nu v. d. Sch, over te halen op de formulieren in te vullen ,dat hij f 12 per week verdiende. Van der Sch. wilde dat eerst niet doen, omdat hij maar f 4.50 per week kreeg, maar hij zwichtte ten slotte, nadat van der E. hem bedreigd had uit het huis te zetten, dat hij van hem had gehuurd. Op deze wijze heeft v. d. E. uitbetaald gekregen aan kostwinnersvergoeding een bedrag van f 764 terwijl hij slechts recht had op een bedrag van f 417. De officier van Justitie, die van meening was, dat de verdachte uit loutere schraapzucht en hebzucht heeft gehandeld, eischte tegen hem acht maanden gevangenisstraf. De verdediging in deze zaak werd gevoerd door mr. Adelmeyer uit Den Bosch, die clementie bepleitte.


NOTARIS J. F. BAGGEN te Schijndel, zal publiek VERKOOPEN: Voor de erven J. BEEKMANS-v. SCHAYK, bij inzet en toeslag op Woensdagen 5 en 12 Maart 1941, telkens om 3 uur n.m. ten herberge van Wed. VERBRUGGEN en A. v. d. LANGENBERG te Gemonde: WOONHUISJE, WERKHUIS, ERF en TUIN met fruiftboomen te Gemonde in de Broekstr., kad. gem. Schijndel, sectie C nos. 3156 en 3157 groot 17.20 Aren.


Mgr. C. C. PRINSEN † De bouwheer der St. Jacobskerk; de pionier der kath. werklieden; de drankbestrijder; de vurige ijveraar voor hef zielenheil ontsliep Zondagmorgen zacht en vredig in hoogen ouderdom. Nadat Zaterdag-avond om half zeven aan Mgr. Prinsen, door den deken der stad Mgr. Brekelmans, de laatste H.H. Sacramenten der stervenden waren toegediend, is de hoogbejaarde priester Zondagmorgen om half zeven zacht en kalm ontslapen na zich slechts enkele dagen ziek te hebben gevoeld. Nog Vrijdagmorgen was hij in de kapel van het St. Antoniusgesticht, dat hij na zijn emeritaat bewoonde en uit welks kamer hij steeds kon blikken naar zijn geliefde St. Jacobskerk, aanwezig en niet verreid dat de dood toen zoo spoedig nabij was. Mgr. Cornelius Carolus Prinsen, die den 28sten dezer maand 89 jaar zou geworden zijn was Proost van het Kathedraal Kapittel van St. Jan, Protonotarius Apostolicus, Huisprelaat van Z. H. den Paus, ridder in de orde van den Nederlandschen

Pagina 7




Leeuw, Officier in de orde van Oranje Nassau en oud-Pastoor van St. Jacob alhier. Met ingang van 1 Maart 1936 verkreeg hij op verzoek eervol ontslag als Pastoor. Met hem is een der oudste tevens een der verdienstelijkste priesters van ons bisdom heengegaan, die in zijn lange leven onvermoeid gearbeid heeft op godsdienstig en sociaal terrein voor de belangen van Kerk en Maatschappij. Een opsomming zijner vele functies alleen reeds spreekt boekdeelen. Wij doen slechts een greep. Zoo was hij o.m.: Diocesaan directeur van het Genootschap tot Voortplanting des Geloofs, directeur van de in St. Jacob bloeiende H. Familie, directeur van het Genootschap van het H. Hart, directeur van de Eerewacht van het H. Sacrament, Provisor van onze beide seminariën, eere-voorzitter van het St. Jozef-comité voor katholieke Nederlanders in Duitschland, voorzitter van de Dioc. Afd. van den Priester-missiebond, voorzitter van de Dioc. Missieactie, lid van den Nationalen Raad van den Priesterbond, voorzitter van de Kerkelijke Bouwcommissie, onder-voorzitter van den Dioc. Katholiekendag, bestuurslid van het Doofstommen-Instituut te St. Michiels-Gestel. Verder was hij oud-adviseur van den R. K. Werkliedenbond, van het Kruisverbond der St. Paulus-vereeniging en oud-voorzitter van de plaatselijke gezondheids-commissie. Ziedaar de reeks functiën waaraan nog wel meerdere zijn toe te voegen doch voor Mgr. C. C. Prinsen was: Pastoor van St. Jacob de schoonste titel. Pastoor Prinsen, Pastoor van St. Jacob langer dan één zijner voorgangers, die sinds 1570 als Pastoor in de geschiedenis van St. Jacob voorkomen. De stad heeft den priester geeerd door haar eereburgerschap met den gouden eerepenning der stad en door een der straten der stad naar hem te noemen. Uit dankbaarheid hebben de parochianen van St. Jacob een zinnebeeldig monument hem ter eere opgericht in den voorhof der kerk. De R. K. Werklieden-vereeniging heeft in een gedenksteen, met de beeltenis van den jubilaris, in de vestibule van het gebouw van den R. K. Werkliedenbond, hem vereeuwigd voor het nageslacht en Pastoor Prinsen zelf, hij heeft een monument gesticht niet voor zich maar voor God zelf, waarin zijn dankbare parochianen nu en in de toekomst God zullen danken. Die hun een Herder gaf, één boven allen, wien gegeven is geweest tijdens zijn pastoraat ongeveer 50 priesters te schenken aan het Bisdom, Religieuse of Missioneerende Congregaties. Reeds meermalen hebben wij dit bijzonder werkzame leven geschetst, doch dit ontslaat ons niet van den dankbaren plicht om ook op dezen rouwdag nog eens te wijzen op wat de persoon van Mgr. Prinsen vooral voor ons bisdom en onze stad beteekend heeft. Zijn wapenspreuk. Princeps qui subditus, dit werd zijn wapenspreuk toen de H. Vader hem in 1925 door zijne benoeming tot Protonotarius Apostolicus den mijter schonk. Die wapenspreuk teekent Mgr. Prinsen ten volle uit. Puntig en gevat als hij steeds geweest is, kort en snedig zooals hij zijn meening steeds wist samen te vatten legde hij hierin het program neer, dat hij zijn heele leven gevolgd had en dat hij zich voorstelde ten einde toe te blijven volgen: Prins (en) die onderworpen is. Onderworpen als priester aan God, Die hem tot dit hooge en verheven ambt heeft uitverkoren; onderworpen aan Paus en Bisschop, wier woord en bevel de eenige richtsnoer bleven bij alles wat hij deed; onderworpen aan zijn eigen geweten, zijn plicht als mensch, die hem een veilige lichtbaak waren bij alles wat hij tot welzijn van Kerk en Maatschappij te verrichten had. Bij al zijn onvergankelijken arbeid voor de gemeenschap, bij al zijn onvermoeid werken en strijden voor de sociale en materieele behoeften van anderen, is hij toch altijd boven alles in de eerste plaats priester gebleven, priester naar Gods hart. Zijn werken in de kerk, zijn werken voor de Kerk, dat had hij zich immers tot eersten plicht gesteld, waaraan hij nimmer ontrouw werd. In 1875 priester gewijd (hij werd in 1852 te AarleRixtel geboren) oefende hij eerst zijn H. Bediening uit in Bergharen en Schijndel maar sinds 14 Maart 1885 mocht de parochie van St. Jacobus de meerdere alhier zich verheugen in zijn geestelijke leiding, eerst als kapelaan, daarna van 1895 af als Pastoor. De nieuwe, huidige St. Jacobskerk, waarvan hij de stichter is, dateert van 1907. Sociaal werker. Na de verschijning van de Encycliek ,Rerum Novarum" was het kapelaan Prinsen, die zijn krachten schonk aan den opbouw van het sociale vereenigingsleven. Onverschilligheid en tegenwerking ten spijt wist hij de Katholieke arbeiders om zich te vereenigen. Met den geestdrift, die hem tot in hoogen ouderdom nimmer verlaten heeft, in de bezielende taal, die hem altijd heeft gekenmerkt, wist hij den Katholieken arbeider zijn plicht en verantwoordelijkheid in te prenten, eerbied te leeren voor het gezag, hem ook het besef bij te brengen van zijn gerechtvaardigde aanspraken op een menschelijk bestaan, voor welker bereiking hij steeds onbeschroomd maar met de eerlijkheid, die het kenmerk is van zijn karakter, op de bres stond. Zoo ontstond de Bossche Diocesane R. K. Werkliedenbond en later de Federatie van R. K. Dioc. Volks- en Werkliedenbonden in Nederland, van welke beide organisaties hij de geestelijke leidsman werd, de eerste geestelijke adviseur, die in ons bisdom

Pagina 8




benoemd werd, een feit dat hem den bijnaam van „grootpapa der geestelijke adviseurs" heeft bezorgd, zooals Dr. Schaepman hem den eeretitel van den Pastoor der werklieden had geschonken. Ook de Katholieke arbeider, die op vreemden bodem zijn brood moet verdienen, had steeds zijn levendige belangstelling. Hij was mede-oprichter en voorzitter van het Centraal St. Jozefscomité tot behartiging der belangen der R. K. arbeiders in Duitschland, dat hem bij zijn aftreden als zoodanig in 1926 tot eere-voorzitter benoemde. Het lag in de lijn van zijn arbeid voor den geestelijken en maatschappelijken welstand van den werkman, dat Pastoor Prinsen ook een krachtig bevorderaar was van de goede volkshuisvesting. Reeds in 1896 steunde hij den woningbouw op „het Zand", hij werd bestuurslid van de Vereeniging tot verbetering der Volkshuisvesting, na vroeger reeds bestuurslid te zijn geweest van het Woningsecretariaat, hij werd verder voorzitter der Stichting, die het St. Jacobshof kreeg te exploiteeren, de Commissaris der provincie benoemde hem tot lid der Gezondheidscommissie. Zoo kon Mgr. Prinsen in menige functie nuttig werkzaam zijn voor de bevordering van den goeden woningbouw en dat op den Muntel eenige woningcomplexen zijn naam dragen zegt meer dan boekdeelen hoe zeer men zijn arbeid op dit terrein als hoogst belangrijk heeft erkend. Doch ook hiertoe bleef al weder de werkzaamheid van Mgr. Prinsen niet beperkt. Hij gaf mede den grooten stoot tot de oprichting van de R. K. Land bouwwinterschool te Boxtel, hij behoorde tot de medeoprichters van de vereeniging Pro Juventute en van zoovele andere nuttige organisaties. Ten slotte willen wij nog memoreeren de zich zelf vergetende actie van Mgr. Prinsen op het gebied der liefdadigheid, Hij was de ziel der St. Vincentius- en St. Elisabeths-vereenigingen in zijne parochie. In deze laatste vereeniging was hij de eerste in onze stad, die het charitatieve en sociale werk der kraamvrouwenzorg tot stand bracht. Het Woonwagenliefdewerk leeft steeds op zjjn steun kunnen rekenen, maar wat zijn naam over heel het land en in het buitenland met eere heeft verbreid, dat is geweest zijn werkzaamheid als vice-voorzitter van het R. K. Huisvestings-comité. De regeling van dit grootsche liefdewerk, dat zich ook over het buitenland uitstrekte, maakte het meermalen noodig verre reizen te ondernemen, iets waar van hij zich ondanks de gebreken van den ouderdom niet liet afschrikken. Prinsen der Kerk — Kardinalen en Bisschoppen — Prinsen van den bloede, gezanten en regeeringsvertegenwoordigers zijn hier den dank van hunne landen komen vertolken, een kunstenaarshand schilderde Oostenrijk's dank op de muren der monumentale St. Jacobskerk, het Roode Kruis van Oostenrijk, van Hongarije en van Duitschland schonk Mgr. Prinsen hun hoogste onderscheidingen, onze Koningin erkende door de zilveren watersnoodmedaille zijne „uitstekende diensten bij den watersnood 1926" — maar kostbaarder dan dit alles zal Pastoor Prinsen ongetwijfeld de wetenschap zijn, dat mede door zijn hulp en leiding zooveel leed verzacht, zooveel schrijnende nooden gelenigd en zooveel kinderlevens gered zijn, en dat in duizenden gezinnen in den vreemde, maar ook in ons land — want de arbeid van het comité heeft ook aan duizenden Nederlandsche kinderen hun gezondheid hergeven —zijn naam met dankbaarheid wordt genoemd. Een groot priester en mensch is heengegaan, die nooit met groote woorden maar met Evangelische vrijmoedigheid, vol geloof en Godsvertrouwen gewerkt heeft voor der menschen geestelijk en lichamelijk heil. De plechtige uitvaart en begrafenis zal plaats hebben a.s. Woensdag 10 uur in de parochiekerk van St. Jacob.

De Tijd 02-03-1941

MGR. CC. PRINSEN † Groot sociaal werkerZondag is op 88-jarigen leeftijd in het St. Antonfusgesticht te 's Hertogenbosch overleden Mgr. Cornelius Carolus Prinsen, oud-pastoor van de parochie van Sint Jacob te Den Bosch, protonotarius apostolicus a.i.p., huisprelaat van Z. H. den Paus en proost van het kapittel van de kathedrale basiliek van Sint Jan.Met Mgr. Prinsen ging een der meest bejaarde en tevens een der meest verdienstelijke priesters van het Bossche bisdom heen.De overledene werd geboren te Aarle-Rixtel op 28 Maart 1852, ontving de H Priesterwijding op den 22en Mei van 't jaar 1875 en werd daarop door mgr. Zwijsen benoemd tot kapelaan te Schijndel. Deze toenmaals zeer uitgebreide parochie (thans vervangen door drie parochies) leerde den jongen priester wat werken was. Bijna tien jaar later benoemde mgr. Godschalk hem tot kapelaan te Den Bosch in de parochie van St. Jacob en sindsdien heeft Mgr. Prinsen tot zijn emeritaat de oude pastorie niet meer verlaten.

Pagina 9




Het optreden van den kapelaan in zijn nieuwe functie werd met gemengde gevoelens ontvangen. Den Bosch was in dien tijd een stad, waaraan de groote stroomingen, die Europa in beroering brachten, vrijwel voorbijgingen. Men leefde er In die zelfgenoegzaamheid en zelfvoldaanheid, zoo typisch voor vele oude provinciale steden uit dien tijd.De jonge priester was echter noch zelfgenoegzaam, noch zelfvoldaan en zijn stekende oogen zagen veel, heel veel, dat niet in orde was. En hij begon te werken. Hij zag den nood van het volk en wilde hem lenigen. Daar was de slechte sociale positie van den arbeider. Kapelaan Prinsen, gewapend met den Pauselijken oproep, ging organiseeren. Hij zag de slechte behuizing van het volksche gezin, hij zag de verwoestingen, aangericht door het drankmisbruik En hij pakte aan. Bezield door zijn priesterlijke roeping, zonder aanzien des persoons - wat heel wat zeggen wilde! - niemand sparend, waar dat noodig was, zichzelve het minst. Er ontstonden beroeringen, er kwam verzet, maar de knuppel in den stillen hoenderhof knuppelde dóór!Hoezeer de bisschop - toen mgr. W. v. d. . Ven - dit werk wist te waardeeren bleek uit de benoeming van den kapelaan op 12 Maart 1893 tot pastoor in dezelfde, parochie.Gesteund door het bisschoppelijk gezag, wist pastoor Prinsen onnoemelijk veel voor zijn parochianen te bereiken. Hij was de sociale priester, zeker, maar bovenal was hij de priester. Het godsdienstig leven in zijn parochie geurde en fleurde, tal van godsdienstige vereenigingen, kwamen tot grooten bloei en vele zijn de priesterroepingen onder het pastoraat van mgr. Prinsen gewekt, vele zijn de roepingen tot het religieuze leven, zoodat er welhaast geen missiegebied is in de gansche wereld, waar niet een priester, een religieus of religieuze uit de parochie van St. Jacob arbeidt aan de voortplanting des geloofs. Onder hen zijn er, die tot hooge waardigheden zijn geklommen. Mgr. Jos. Sweens, de Archimandriet mgr. Nico v. d. Vliet, hebben hun priesterlijke roeping voelen bezielen in de parochie van St. Jacob. De eerste moeilijke strijd van den Volksbond werd gestreden met den jubilaris in de eerste geleden, zijn borstbeeld in den gevel van het gebouw der R. K. Werkliedenvereniging aan de Pensmarkt getuigt van de dankbaarheid van de katholieke arbeiders. Onder zijn pastoraat werd de prachtige nieuwe parochiekerk gebouwd en ook de R. K. Lycea hebben van zijn geest tot initiatief geprofiteerd. Voor de vele functies, die hij bekleedde, en welke een indrukwekkend beeld geven van zijn veelzijdige werkzaamheid, noemen wij: Diocesaan directeur van het Genootschap tot Voortplanting des Geloofs, directeur der H. Familie, directeur van het Genootschap van het H. Hart, directeur van de eerewacht van het H. Sacrament, provisor van de beide seminaria van het bisdom, eere-voorzitter van het St. Jozefcomité voor katholieke Nederlanders in Duitschland, voorzitter van de Dioc. Afdeeling van den Priester-missiebond, voorzitter van de Dioc. Missieactie, lid van den Nationalen Raad van de Priesterbond, voorzitter van de kerkelijke commissie, onder-voorzitter van den Dioc. Katholiekendag, bestuurslid van het Doofstommenlnstituut te St. Michiels-Gestel en ondervoorzitter van de plaatselijke Gezondheidscommissie.„ Het Woonwagenliefdewerk heeft steeds op zijn steun kunnen rekenen, maar wat zijn naam over heel het land en in het buitenland met eere heeft verbreid, dat is geweest zijn werk als voorzitter van het R. K. Hulsvestingscomité. Kardinalen en bisschoppen, prinsen. gezanten en regeering- vertegenwoordigers zijn den dank van hun landen komen vertolken voor wat hij in dit grootsche liefdewerk tot stand bracht. Bij de viering van zijn 50-jarig priesterfeest werd Mgr. Prinsen, onder algemeene instemming, met een Gouden Eerepenning van de Den Bosch vereerd. In 1909 werd Mgr. Prinsen Geheim Kamerheer van Z. H. den Paus, in 1910 Kanunnik, in1925 Protonotarius Apostólicus, en in 1931 Proost van het Kapittel van de Kathedrale Basiliek van St. Jan van Den Bosch. 1 Maart 1936 werd hem in verband met zijn hoogen leeftijd eervol ontslag verleend als herder der St. Jacobus-parochie. Mgr. Prinsen was ridder in de orde van Nederlandschen Leeuw, officier in de orde Oranje-Nassau en begiftigd met het eereteeken van het Roode Kruis van Duitschland, Oostenrijk en Hongarije. Ook werd hem de zilveren watersnoodmedaille uitgereikt wegens zijn verdiensten bij dewatersnood van 1926. De Pontificale Uitvaart zal worden gehouden Woensdag 5 Maart om tien uur in de parochiekerk van Sint Jacob te Den Bosch. De bijzetting geschiedt in het priestergraf op de begrafenis te Orthen.


Mgr. C. C. Prinsen overleden.Onverwacht is gisteren, Zondag, in den vroegen morgen Mgr. C. C. Prinsen, de oud-pastoor van Sint Jacob, Protonotarius- Apostolicus a.i.p., Huisprelaat van Z. H. den Paus, Proost van het Kapittel der

Pagina 10




kathedrale Basiliek en Eereburger van de stad 's-Hertogenbosch, in den gezegenden ouderdom van bijna 89 jaren in het St. Antoniusgesticht alhier, overleden. Vrijdagmorgen werd Mgr. Prinsen ongesteld; Zaterdagavond verergerde zijn toestand dermate, dat het noodig werd geoordeeld hem te bedienen in tegenwoordigheid van de geestelijkheid van Sint Jacob en van den oud-kapelaan der parochie rector-cahtus Knegtel heeft om half elf dien avond de deken van de stad Mgr. J. Brekelmans hem van de H.H. Sacramenten der Stervenden voorzien. Om kwart voor twaalf ving de doodstrijd aan en Zondagmorgen half zeven overleed Mgr. Prinssen zacht en kalm.De tijding van het heengaan van dezen grooten en alom geëerde priester zal, ondanks het feit, dat hem een zoo hooge leeftijd is beschoren, niet alleen de parochianen en de overige Bosschenaren, maar ook het bisdom en katholiek Nederland diep treffen.Want in Mgr. Prinsen verliest de katholieke Wereld, de Nederlandsche gemeenschap niet slechts een priester, die zijn roeping ten volle heeft verstaan, maar ook een priester, wiens sterk ontwikkeld sociaal gevoel, wilskracht, Werkzaamheid en nobele karakter- genschappen *en zegen hem gestrekt van de hem gedurende een halve eeuw toevertrouwde parochianen en van allen in wier geestelijk en stoffelijk belang hij zijn gansche persoonlijkheid onvermoeid en onverpoosd steeds heeft ingezet. Sterkte en kracht gaf hem God naar het lichaam; langer dan iemand der thans in ons bisdom dienstdoende priesters mocht hij zijn priesterlijk ambt vervullen. Maar ook geestkracht en arbeidslust mocht hij als Gods gaven ontvangen, en bovenal een nobel en eerlijk karakter. Pastoor Prinsen is nooit geweest „een zittende figuur". Altijd heeft hij gestaan midden in het leven, leidend in nieuwe banen, strijdend uit diepe overtuiging, en niet zelden ook lijdend van de reactie, die door elke actie nu eenmaal noodzakelijk gewekt wordt. Maar al konden zijn lippen trillen van verontwaardiging en al kon zijn houding kortaf zijn en zijn stem hard ooit klinken zijn adeldom van karakter werd door iedereen erkend. "Princelijk strijder van heiligen strijd"- "Prins van den bloede", heeft men hem gedoemd, zinspelend op zijn naam, - een zinspeling, die hij overnam, toen hij, opgenomen onder de Apostolische Pronotarissen, als devies in zijn wapen schreef: Prins in gehoorzaamheid: Princeps qui subditus; - volkomen, naar waarheid, want bij al zijn drang naar daden, bij al zijn rijkdom aan initiatief, bij al zijn werken en streven, wilde hij nooit anders vooruit dan onder de teugels van het gezag. Hartelijk was zijn liefde voor de Kerk en voor den Paus, voor het bisdom en zijn Bisschop, voor zijn parochie en voor den weidschen tempel, dien hij er bouwen mocht; - helpende liefde voor iedere groep der menschelijke samenleving, die of maatschappelijke minderwaardigheid te dragen, of dreigende gevaren te doorgaan, of honger en kommer te verduren had; meelevende liefde eindelijk voor ieder persoonlijk die te lijden had, met wien hij medelijden kon, zooals zijn hart ook medetrilt bij vreugde en dankbaarheid.Zijn liefde was zonder eigenliefde, zonder zelfzucht en voluit onbaatzuchtig. Eigen lust heeft hij nimmer gezocht, evenmin als eigen rust.Tot op het laatste, terwijl hij toch rust, volledige rust zou mogen genieten, bleef hij te midden van het leven staan, hield hij zich niet afzijdig van wat rondom hem geschiedde en legde hij een zoo frissche belangstelling aan den dag als stond hij nog slechts aan ´t begin van de vervulling van een taak.

De pastoor.Weinigen zal het geluk zijn beschoren, evenals Mgr. Prinsen gedurende meer dan vijftig jaren in een en dezelfde parochie te mogen arbeiden. Van 12 Maart 1895 tot einde Maart 1936 was hij de herder, de geestelijke vader van Sint Jacob, vóór zijn benoeming tot pastoor was hij reeds gedurende tien jaren, vanaf Maart 1885 in deze parochie werkzaam geweest. Hij heeft dus nagenoeg een menschenleeftijd zich geheel gewijd aan de parochie, aan het hoofd waarvan hij was geplaatst. En op hoe schoone wijze heeft hij dit herderschap vervult. Het is niet mogelijk in het kort bestek, waaraan wij zijn gebonden, al zijn verdiensten opnieuw te belichten, maar, wie ook zou naar waarde kunnen boekstaven het werk dat deze stugge werker in een halve eeuw heeft verricht ten bate van St. Jacobs parochie? En tevens ook ten bate van de stad, waarvan hij zooveel hield. De Aartsbroederschap der H. Familie in de St.Jacobs parochie vond in pastoor Prinsen een groot bevorderaar en tijdens zijn kapelaanschap een uitmuntend leider. In deze aartsbroederschap legde hij het goede zaad in de harten van mannen en jongelingen. Hier leeraarde en vermaande hij en vormde hij echte katholieke karakters, mannen van overtuiging. Van de devotie tot het H. Sacrament en tot het H.Hart was Pastoor Prinsen de groote bevorderaar. De nieuwe St. Jacobskerk de trots van het Hinthammereinde, zal nog eeuwen als een onvergankelijk monument getuigen van zijn ijver voor de zielheil zijner parochianen. In zijn mooie kerk, voor wier in- en uitwendig luisster pastoor Prinsen gedurende zijn

Pagina 11




langdurige pastoraat immer bleef ijveren, getuigt de H. Hart-kapel van zijn liefde voor het Godlijk hart. Het katholieke onderwijs in zijn parochie had zijn bijzondere aandacht en zorg, zoowel het lager als het middelbaar onderwijs. De bloeiende katholieken scholen in de St. Jacobsparochie getuigen van zijn ijveren voor het katholiek onderwijs. Ook de R. K. Lycea hebben van Mgr. Prinsen's initiatief zeer veel geprofiteerd. Mgr. Prinsen is heel zijn lange leven een kindervriend geweest. Was hij een der eersten, die met jeugdig vuur, reeds als kapelaan, gevolg gaf aan den oproep van den grooten Paus Leo XIII - aan wiens, voeten hij eens mocht neerknielen - in het belang der R.K. arbeidersbeweging, hij was ook de eerste, die in zijn parochie in 1905 een patronaat oprichtte, dat in 1915 werd omgezet in een Gezellenhuis. Ook was pastoor Prinsen de oprichter van een patronaat voor de meisjes. En zoo is er nog veel, wat. ongenoemd moet blijven maar nooit vergeten zal worden. Want de parochianen hebben een blijvend teeken van hun dankbaarheid, toegenegenheid en erkentelijkheid geplaatst op het plein vóór de majestieuse kerk, welke hij deed bouwen en waarvan hij de voltooiing door den bouw van den toren nog tijdens zijn pastoraat mocht beleven. Dat teeken bestaat uit een monument, waarin rond zijn naam staat gebeiteld de eeretitel pastor bonus, welke alles omvat, wat een dank-baar hart van zijn geestelijken leidsman tot uitdrukking kan brengen. Voorts spreken de tallooze huldigingen, welke Monseigneur bij verschillende gelegenheden zijn bereid, boekdeelen voor den eerbied en de sympathie welke men hem toedroeg. Nooit zullen zijn parochianen hem dan ook vergeten en nimmer zal de herinnering aan zijn werk in het parochieleven vervagen.

De sociale werker.Als sociale werker heeft Mgr. in stad, provincie en Nederland een vooraanstaande plaats ingenomen. „Hij heeft", zooals burgemeester Van Lanschot, bij gelegenheid van zijn gouden priesterfeest schreef, „met ruimen blik en langs breede banen den katholieken socialen weg bewandeld." De Encycliek „Rerum Novarum" was zijn gids en met dien gids heeft hij steeds den juisten en besten weg gehouden en ten slotte den top van den zoo moeizaam te bestijgen berg bereikt. Mgr. Prinsen heeft door de klaroen te steken en verzamelen te blazen de katholieke arbeiders onder den standaard der katholiek sociale actie doen postvatten. Maar eerst toen begon het groote en moeilijke werk, want de manschappen waren nog ongeoefend, het onmisbare kader moest nog worden gevormd om het terrein der R. K. arbeidersorganisatie te kunnen bezetten, en bezet te houden. Hij heeft aan die beweging zijn groote en veelzijdige talenten, zijn vurigen geest en zijn van liefde voor het goede en edele blakend priesterhart geschonken en daaraan staag en onverpoosd zijn beste krachten gewijd, en zijn werk met groot succes bekroond gezien. Door zijn spreekwoordelijke eerlijkheid, zijn helder en bezielend woord, door zijn krachtige leiding in grooten stijl en zijn, rondborstig gul en geestdriftig Brabants karakter heeft hij aanvankelijk als adviseur van den Diocesanen Werkliedenbond, daarna als adviseur der Federatie van " Diocesane Werkliedenbondcn, de R. K. Werkliedenorganisatie gebracht op de plaats die zij nu inneemt. Hier ter stede kwam een R. K. Verenigingsgebouw in het centrum der stad door zijn initiatief tot stand. Een R. K. Gezellenhuis volgde weldra. De beteekenis van dergelijke inrichtingen spreekt voor zich zelf. Door zijn voorzitterschap van het R. K. Huisvestingscomité gedijden de vruchten zijner werkzaamheid tot ver in het buitenland en bezorgde hij onze stad en ons gewest een internationale reputatie op het gebied der charitas. Het woningbouwvraagstuk voor de arbeidende klasse had zijn volle aandacht en toen wijlen dr. Woltering hoofdinspecteur der Volksgezondheid de mannen samenriep om hier ter stede aan de hand van de toen in werking getreden Woningwet-Borgesius de eerste schreden te zetten op dit vooral in deze stad wegens gebrek aan geschikte bouwgronden zoo uiterst moeilijke pad, was het Mgr. Prinsen, die ook op dit terrein de hand aan den ploeg sloeg. En zij die met Mgr. Prinsen geroepen werden om als lid der Gezondheidscommissie de gegevens voor het eerste rapport over de woningtoestanden van 's-Hertogenbosch bijeen te brengen en wekelijks in sloppen en stegen van de St. Jacobs- en andere parochieën, woningen en krotten op te nemen, op te meten en de verkregen gegevens te verzamelen, die zijn niet aan den indruk ontkomen dat deze van ijver brandende priester bij de smalle gemeente een bijzondere plaats inneemt.

Levensloop.Mgr. Prinsen werd geboren te Aarle-Rixtel op 27 Maart 1852. Hij studeerde te Weert en aan de diocesane seminaria. Na in 1875 door Mgr. Deppen, coadjutor van Mgr. J. Zwijsen, priester te zijn gewijd werd hij benoemd tot kapelaan te Bergharen. In 1876 volgde zijn benoeming naar Schijndel, waarna hij bijna tien jaar later naar Den Bosch als kapelaan van St. Jacob werd overgeplaatst. Hier

Pagina 12




ontpopte zich kapelaan Prinsen, die in de krant van destijds, de „Noord-Brabanter", onder den schuilnaam van Carel van Aarle-Rixtel sterk de belangstelling wekkende artikelen schreef, een groote activiteit, eerst vooral op 't gebied van de drankbestrijding en daarna op het terrein van de verheffing van den arbeidersstand. Op 12 Maart 1885 werd hij pastoor van de parochie, die hem critiek op zijn werk niet had gespaard. Des ondanks nam hij vol moed den herdersstaf aan en begon zijn pastoorsloopbaan, welke zoo buitengewoon rijk aan zegen is geweest. Pastoor Prinsen won en zijne verdiensten werden in den loop der jaren zoowel door kerkelijke als wereldlijke overheden erkend. In 1900 benoemde de Koningin hem tot Ridder in de orde van Oranje Nassau, in 1909 Paus Pius X hem tot geheim kamerheer. In de oorlogsjaren van 1914-1918 kwam de pastoor nog meer „los" dan voorheen. Met zijn staf van -toegewijde leeken heeft hij onmetelijken steun verleend aan de vluchtelingen uit andere landen, waarmede hij duizenden en duizenden aan zich heeft verplicht. In 1921 onderscheidde Paus Benedictus XV hem met de benoeming van Huisprelaat, de koningin bevorderde hem tot officier in de orde van Oranje Nassau. In 1926 verhief Paus Pius XI hem tot Protonotarius-Apostolicus en H. M. de Koningin voegde daarbij zijn benoeming tot Ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw, terwijl hij gerechtigd werd tot het dragen van het eerekruis van het Oostenrijksche Roode Kruis 1ste klasse met oorlogsonderscheiding, het ridderkruis van het Hongaarsche Roode Kruis en het onderscheidingsteeken 2e klasse van het Duitsche Roode Kruis. In 1931 werd hij Proost van het Kapittel van de kathedrale basiliek van St. Jan, van welk instituut hij reeds lang deel uitmaakte. Jaren ook, ruim veertig, is hij provisor geweest van de beide seminaria, welke steeds zijn grondige belangstelling hadden, overtuigd als hij was van de onberekenbaar groote beteekenis, welke zij voor een diocees hebben. Voorts was hij o.m. directeur van het Ge-nootschap tot Voortplanting des Geloofs, eerevoorzitter van het St. Jozef comité voor katholieke Nederlanders in Duitschland, voorzitter van de diocesane afdeeling van het Priestermissiebond, voorzitter van de Diocesane Missieactie, lid van den Nationalen Raad van den Priesterbond, voorzitter van de Kerkelijke Bouwcommissie, onder-voorzitter van den Diocesanen Katholiekendag, bestuurslid van het Doofstommen-instituut in St. Michiels-Gestel, mede-oprichler van de R. K. Leeszaal en Boekerij op B. K. grondslag. De gemeente Den Bosch heeft hem de eer geschonken, welke hem toekwam: zij benoemde hem tot éere-burger met de toekenning van de medaille in goud en door een der straten naar hem te noemen. In het gebouw van den R. K. Werkliedenbond bevindt zich een gedenkplaat, welke zijn beeltenis draagt en op het plein voor St. Jacob spreekt, zooals wij reeds schreven, een monument van zijn werken. Bij de baar van dezen grooten doode herdenken stad, provincie- en land zijn geweldige werkkracht en capaciteiten. Hij was steeds en overal een practische werker, in den grond een „geweldenaar", zooals mr. Aalberse van hem getuigde, maar in toom gehouden door zijn beminnelijkheid. Een man van altijd recht door zee, van altijd recht op het doel af. Een doorzetter en tevens een ondersteuner. Hij werkte zelf, maar hielp ook anderen werken. In moeilijkheden een vertrouwd vriend, die het niet bij goeden raad liet, als hij in staat was er de helpende daad bij te voegen. Een priester, zooals er slechts weinigen geschonken worden. De Pontificale Uitvaart zal plaats hebben op ' Woensdag 5 Maart a.s. om 10 uur in de parochie , van Sint Jacob, waarna de bijzetting geschiedt i in het priestergraf op de R. K. begraafplaats te Orthen.


MUSTERDS. Te koop 1000 zware droge musterds Bij M. METTLER, E 58, Elschot, Schijndel.


MUTSERDS. Te koop 2000 droge zware mutserds. Te bevragen bij W. DE GREEF, F 125, Voetbalveld, Schijndel.


Inzet Gemonde ƒ 1335.— NOTARIS J. F. BAGGEN te Schijndel bericht, dat is ingezet voor de Kinderen BEEKMANS te Gemonde WOONHUISJE met werkhuis, erf en tuin te Gemonde, Broekstraat, kad. gem. Schijndel, sectie C. Nos. 3156 en 3157, groot 17.20 Aren op .... ƒ 1335— Toeslag Woensdag 12 Maart 1941, n.m. 3 uur, in het Café van A. v. d. LANGENBERG te Gemonde.

Pagina 13





Raad van Schijndel. 'T GYMNASTIEKONDERWUS OP DE SCHOLEN.Aanwezig alle leden behalve het lid C. Geerkens, met kennisgeving. Na voorlezing der notulen en behandeling der ingekomen stukken wordt overgegaan tot vaststelling der vergoeding voor de L. O. scholen in de gemeente. Vastgesteld wordt een bedrag van f 8,- per leerling. Als vergoeding voor het U.L.O.-onderwijs wordt vastgesteld het bedrag van f 14,- per leerling. Het verleenen van medewerking voor aanschaffing van leermiddelen benoodigd bij het geven van gymnastiek onderwijs voor de jongensscholen Pomstraat, Boschweg en Wijbosch wordt goedgekeurd, indien het advies van de rijksinspecties dienaangaande is binnengekomen. Het lid Ch. van Liempd licht toe, dat de vloeren der gymnastieklokalen ook niet voldoen aan de gestelde eischen. Terzijner tijd zal de raad ook voor het leggen van vloeren crediet moeten verleenen. Gaarne zag spr. daarom dat reeds nu door de verschillende schoolbesturen het materiaal voor deze vloeren werd vastgelegd, omdat straks misschien een veel grooter bedrag hiervoor noodig is. De VOORZITTER dankt het lid VAN LIEMPD voor zijn raadgeving. Het voorstel van B. en W. tot machtiging van het verleenen van crediet, zooals dit door de inspectie zal worden goedgekeurd, wordt zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Behandeld wordt verder een wijziging in de gemeentebegrooting. Het gaat hier om een financieele verhouding tusschen rijk en gemeente. Voor liet nieuwe jaar is een nieuwe bron van inkomsten vastgesteld. Volgens de oude inkomsten was het bedrag f 75.858,- terwijl het thans f 86.276,- zal bedragen. Het lager bezoldigd gemeentepersoneel wordt volgens Rijksregeling een tijdelijke toelage toegekend. Goedgekeurd wordt, op voorstel van B. en W., een toelage van 6 pct. van de bruto jaarwedde en een verhooging van de minimum kindertoeslag tot f 75 per kind. Alles ingaande per 1 Jan. 1940. Het loon van de gemeentearbeiders werkzaam op contract, zal gebracht worden op f 17,50 per week en de kindertoeslag op f 1,15 per kind, beginnen bij het derde kind. De kindertoeslag zal genoten worden voor kinderen beneden het 18e jaar, behalve wanneer de kinderen boven 14 jaar een inkomen hebben van f 6,- per week. De loonregeling zal ingaan per 10 Maart a.s. Na eenige opmerkingen van de heeren Bolsius, Steenbakkers en v. d. Heiden wordt dit voorstel van B. en W. aangenomen. In verband met het zware werk, dat door de gemeentepolitie gedurende de afgeloopen maanden werd verricht, stellen B. en W. voor, om aan de beide veldwachters een gratificatie toe te kennen van f 100,- aan den chef van politie een gratificatie van f 200,-. Dit voorstel wordt zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Nadat van de rondvraag geen gebruik wordt gemaakt, nam de voorzitter het woord. Op deze eerste vergadering in 1941, dankte hij allen voor de samenwerking in 1940 ondervonden. Hij hoopt, dat allen in groote soepelheid zullen blijven voortwerken. Spr. hoopt dat Gods zegen zal rusten op het werk van de raadsleden en op de Schijndelsche gemeenschap. Hij hoopt, dat hij ook in het komende jaar op allen zal mogen rekenen en hij besloot met den wensch, dat de tijden minder zorgvol zouden worden. Namens den Raad dankte het lid H. Bolsius en hij hoopte eveneens, dat in het volgende jaar, met dezelfde verstandhouding zou worden samengewerkt, zooals dat in 1940 was gebeurd.

De Tijd 12-03-1941

Plotseling overledenDinsdagmiddag is bij arbeid in de werkverruiming te Schijndel de 65-jarige J. Verhagen in elkaar gezakt. Toen zijn medearbeiders hem opnamen en in 'n nabijstaande woning hadden binnengedragen, bleek V. reeds te zijn overleden.


CANADA-POOTEN. Te koop c.a. 400 3-jarige Canadapooten met wortels; ook bij gedeelten te koop. Te zien en te bevragen bij H. VAN OSCH, Boomkweeker Schijndel (Wijbosch), Tel. 268.


BOERDERIJBRAND TE SCHIJNDEL.

Pagina 14




Door tot nu toe onbekende oorzaak is brand uitgebroken in de boerderij van A. Ketelaars te Schijndel. Daar de brand In het achtergedeelte van het huis moet zijn ontstaan, en er groote hoeveelheden hooi en stroo lagen opgestapeld, breidde het vuur zich snel uit, zoodat de boerderij in minimum van tijd in lichter laaie stond. De vrouw van A. K., die alleen met een jong kindje huis was, kon zich slechts met de grootste moeite redden, waarbij zij vele brandwonden opliep. De buren konden het vee nog redden, maar de geheele inventaris, zoowel de landbouwmachines en -werktuigen als het huisraad, ging in de vlammen verloren. De brandweer van Schijndel, die, den grooten afstand van bijna 6 KM. in aanmerking genomen, spoedig ter plaatse was, kon, ofschoon er water in overvloed was, weinig tegen deze vuurzee uitrichten. De materieele schade is groot, terwijl alles zeer laag was verzekerd.


BRAND IN OPSLAGPLAATS TE SCHIJNDEL. Men bericht ons uit Schijndel, d.d. 17 Maart: Hedenmiddag half drie brak een felle uitslaande brand uit in de cartonnageopslagplaats van M. Jansen de Wit's Kousen fabrieken N.V. alhier. In zeer korten tijd stond het gebouw in lichter laaie en bedreigden de vlammen het naastgelegen woonhuis en verdere magazijnen. Nadat tevergeefs getracht was den brand met een groot aantal brandbluschapparaten te blusschen tastte de fabrieksbrandweer het vuur met twee stralen aan. Kort na het uitbreken van den brand was de Schijndelsche brandweer ook aanwezig, die met vier stralen aan het blusschingswerk deelnam. Het gelukte spoedig het vuur in te perken en het woonhuis en verdere magazijnen te redden. Tegen vier uur was men het vuur meester en begon 't nablusschingswerk, dat nog geruimen tijd vorderde. Een groot aantal doozen, benevens belangrijke hoeveelheden carton werden een prooi der vlammen. De schade wordt door verzekering gedekt. Naast de directie der N.V. waren mede op het terrein van den brand aanwezig loco-burgemeester W. de Visser en de gemeente-secretaris N. Verhagen. De gemeentepolitie stelt een onderzoek in naar de oorzaak van den brand.

POSTZEGELVERZAMELING aangeboden ,,Europa'' met vele mooie en goede series. Te bezichtigen tot a.s. Zondag 3 uur n.m. Stationstraat B. 240. Schijndel.

MEISJESRIJWIEL. Gevraagd meisjesrijwiel, voor meisje van 7—10 jaar, gebruikt doch in goeden staat. P. J. VAN DE VEN, Houthandel, Schijndel.

ONDERTROUWD: HARRY ROOYMANS RIA v. d. EERENBEEMT. Huwelijksvoltrekking Dinsdag 15 April a.s. om 10 uur in de Kerk van St. Jacob. Receptie: Hinthamereinde 53 Den Bosch, van 1—2 uur. Toekomstig adres: Hoofdstr. A 89 b, Schijndel. Den Bosch, 17 Maart 1941.


MAGAZIJNBRAND BIJ JANSSEN DE WITT TE SCHIJNDEL. Veel materieele schade.Men meldt ons uit Schijndel: Door een tot nu toe onbekende oorzaak brak brand uit in de kartonnage-opslagplaats behoorende bij de fabrieken van de N.V. Janssen de Witt.Door het daar aanwezige materiaal n.l. ledige doozen en pakpapier had het vuur een zeer goede voedingsbodem, zoodat 't in zeer korten tijd een felle uitslaande brand werd. Doordat het vuur zoo snel om zich heengreep werd een naast liggend woonhuis en een ander magazijn zeer bedreigd. Door de fabrieksbrandweer werd direct niet twee stralen water gegeven, terwijl even later de Schijndelsche brandweer ter plaatse verscheen, die eveneens met twee stralen het vuur ging bestrijden. Onder leiding van brandmeester P. Bosmans werd het blusschingswerk zeer intensief ter hand genomen, zoodat de brand alleen beperkt bleef tot de meer genoemde opslagplaats. Op het terrein van den brand waren aanwezig de directie, locoburgemeester W. de Visser, de gemeentesecretaris N. Verhagen, terwijl het verkeer werd geregeld door den chef van politie met zijn agenten. Ofschoon het uitgebrande gebouw verzekerd is, is het voor de N.V. toch een belangrijke schadepost, daar zeer vele doozen zijn verloren gegaan, deels door den brand zelf en deels door het vele water, dat er op de stapels doozen is terecht gekomen.Naar de oorzaak van deze brand wordt een onderzoek ingesteld.

Pagina 15





GARAGEBRAND TE SCHIJNDEL. Men meldt ons uit Schijndel d.d. 8 Maart: In den afgeloopen nacht omstreeks kwart over één werd brand ontdekt in de garage van den Groentenhandel Van Boxtel aan den Boxtelschenweg. Hoewel het vuur spoedig naar buiten sloeg, slaagden de pogingen van de omwonenden en van de nachtploeg van Oerleman's Klompenfabriek erin den brand te beperken tot binnen in de garage. De brandweer, die onmiddellijk gealarmeerd was, maakte een goede beurt, door in het holst van den nacht reeds een kwartier na het alarm het vuur met eenige slangen op de waterleiding te kunnen aantasten. Te ongeveer half vier kon zij weer inrukken. De garage, alsmede de hierin staande vrachtauto liepen belangrijke schade op.

De Tijd 19-03-1941

NACHTELIJKE BRAND Vrachtauto en groenten en fruit verloren gegaanVoor de tweede maal op denzelfden dag is de Schijndelsche brandweer moeten uitrukken voor een vrij ernstigen brand, welke in den nacht van Maandag op Dinsdag om half twee uitbrak in de schuur en de garage van den groenten- en fruithandel van de gebrs. Van Boxtel te Schijndel.De brand is waarschijnlijk ontstaan in de garage, waar behalve een groote vrachtauto ook veel ledige emballage stond. In dezen voorraad kon het vuur zich snel uitbreiden Aan het krachtig optreden van buren en brandweer is het te danken, dat het woonhuis van de gebrs. Van Boxtel gespaard bleef.De fruitschuur en de garage met den auto werden geheel vernield, terwijl groote voorraden groenten en fruit verloren gingen.

De Tijd 19-03-1941

In de duisternis verdronkenTe Schijndel is de 31-Jarige J. van H. per fiets ten gevolge van de duisternis in de Zuid- Willemsvaart gereden en verdronken.


DE NIEUWE WEG.Men meldt ons uit Eerde: De weg van Boxtel - Schijndel - Veghel over Eerde zal aanvankelijk worden verbreed en verbeterd. Jammer genoeg zal de weg echter niet door den kom van Eerde komen. Men heeft den weg bezijden het dorp door de velden uitgepaald. Het schatten van landerijen voor het onteigenen is reeds begonnen.


NIEUWE PASTOOR IN DEN DUNGEN. Pastoor Van Hellenberg Hubar. Wij vernemen, dat kapelaan A. L. J. N. van Hellenberg-Hubar uit Schijndel benoemd is tot Pastoor te Den Dungen als opvolger van Pastoor Paul Goulmy, wien eervol ontslag is verleend. Tot kapelaan te Schijndel is benoemd, kapelaan J. van der Wiel uit Nieuwkuyk

TE KOOP 50 wilgenpooten. Te bevr.: M. JANSEN DE WIT'S Kousenfabrieken te Schijndel.


Samenvoeging der gemeenten Heeswijk en Dinther In 't belang van beide dorpen.Donderdag werd in de beide gemeenten Dinther en Heeswijk een openbare zitting gehouden, waarin het schrijven van de Ged. Staten besproken werd omtrent de samenvoeging van de beide gemeenten

Pagina 16




tot één gemeente, terwijl nog enkele kleine gedeelten van Nistelrode en Schijndel geanexeerd zullen worden, 't Schrijven van Ged. Staten zeide o.m.:

1. Vereeniging der gemeenten Heeswijk en Dinther; 2. toevoeging van het thans tot de gemeente Heesch behoorende gedeelte van het gehucht Loosbroek aan de vereenigde gemeente; 3. toevoeging van het ten Noord-Oosten der Zuid-Willemsvaart gelegen gedeelte der gemeente Schijndel aan de vereenigde gemeente.

Gedeputeerde Staten geven daarbij de volgende toelichting: ad 1. De beide dorpen Heeswijk en Dinther vormen in stedebouwkundig, sociaal, cultureel en economisch opzicht één geheel. Van de vereeniging zijn dan ook geen nadeelen te verwachten, terwijl zij tot de vorming van een krachtige gemeente zal leiden. ad 2. Het gehucht Loosbroek ligt op de grens tusschen de gemeenten Heesch en Dinther. Het is gewenscht, dat het gehucht in zijn geheel tot één gemeente behoort. De bewoners van Loosbroek zijn, wegens den korteren afstand, veel meer op Dinther dan op Heesch aangewezen. ad 3. Het ten Noord-Oosten der Zuid- Willemsvaart gelegen gebied van de gemeente Schijndel ligt zeer nabij de dorpen Heeswijk en Dinther. De verbinding met het dorp Schijndel is tengevolge van de ligging van genoemden waterweg zeer bezwaarlijk; de bewoners zijn dan ook veel meer op Heeswijk en Dinther aangewezen.

De beide gemeenteraden hebben deze kwestie zakelijk besproken. In Heeswijk kwam men tot de volgende besprekingen: Als zijn persoonlijke meening geeft de VOORZITTER te kennen; dat het moeilijk zal zijn om de motieven van Gedeputeerde Staten te ontzenuwen. Het lid VERSTEGEN ziet voor de gemeente geen bezwaar tegen samenvoeging. De leden BOSCH en VAN OSCH, bespreken de grenswijziging in Loosbroek. Het lid BOSCH zegt dat hij het liever had gelaten zooals het nu is. Spr. heeft geen bijzondere bezwaren, maar wat de samenwerking van de bevolking betreft is hij toch niet optimistisch. Het lid VAN OSCH verwijst naar het voorstel van Gedep. Staten, waarin gezegd wordt, dat er geen nadeelige gevolgen zijn te verwachten. Het lid DOBBELSTEEN kan ook tegen het voorstel geen bijzondere bezwaren inbrengen. Wanneer de gemeenten vereenigd worden stelt hij er wel prijs op dat de naam Heeswijk behouden blijft. Het liefst zou hij echter de gemeenten zelfstandig willen laten. Het lid VAN SCHIJNDEL zegt, dat Heeswijk een flink raadhuis heeft en Dinther een splinternieuw. Spreker vraagt of er nu nog een nieuw raadhuis bij moet komen. (De overige leden achten dit onwaarschijnlijk). Overigens zegt spreker dat op vereenigingsgebied de gemeenten al gedeeltelijk één zijn, zoodat hij geen bezwaren ziet tegen vereeniging der gemeenten.Wethouder VAN LITH acht de samenvoeging een algemeen belang, waarvoor elk persoonlijk belang moet wijken. Spreker is daarom vóór het voorstel.Wethouder VAN DER PAS geeft als zijn oordeel te kennen dat tegen de aangevoerde argumenten niets is in te brengen. Bezwaren tegen de samenwerking acht hij niet gegrond. Het zou spreker echter liever zijn als Heeswijk bleef wat het is.De VOORZITTER, de schouwingen der leden samenvattend, concludeert dat geen motief naar voren is gebracht dat de vereeniging der gemeenten zou moeten tegenhouden.

In Dintherzeide de burgemeester geen redelijke bezwaren tegen de samenvoeging der gemeenten te kunnen inbrengen. Verder zegt het lid J. VAN SCHIJNDEL zich met het schrijven van Ged. Staten te kunnen vereenigen mits geheel Loosbroek bij de samengevoegde gemeente komt.Het lid C. VAN EERD vindt de mededeeling omtrent de combinatie als een bliksemstraal bij helderen hemel, maar meent dat dit voorstel toch wel te verwachten was, gezien de ligging der beide gemeenten. Spreker vraagt waar het gemeentehuis zal komen. De VOORZITTER zegt, dat dit wel zeker in Dinther zal zijn, wijl wij hier een pas nieuw gebouwd raadhuis hebben. Het lid C VAN EERD kan zich dan ook volkomen met het voorstel vereenigen.Het lid P. J. JOOSTEN acht het uit den aard der zaak moeilijk om dadelijk een besluit te nemen. Hoe is financieele toestand van beide gemeenten ?VOORZITER: Volkomen gelijk.De voorddelen der samenvoeging is allereerst een gemeentebelang - zoo vervolgt het lid Joosten; voor de ambtenaren hoopt hij, dat voor hun belangen ook zal worden gezorgd en dan kan ik met het

Pagina 17




voorstel volkomen accoord gaan. Spreker hoopt, dat beide gemeenten prettig zullen samen werken tot bloei en groei van de groote gecombineerde gemeente.Het lid M. VERBRUGGEN zegt, dat z.i. de samenvoeging beter tot stand had kunnen komen toen Dinther een nieuw raadhuis kreeg. Nu het feit evenwel zoo is, is ook hij van oordeel, dat er geen bezwaren zijn; aard en ligging der beide gemeenten komen goed overeen; de tegenwoordige samenwerking op vereenigingsgebied is altijd goed gegaan. Het lid J. VAN DEN BOOM acht de combinatie een mooie vereeniging; vooral de toevoeging van de Laverdonk, waarvan de bewoners geheel op Dinther zyn aangewezen, juicht hij toe.Wethouder H. WIJNEN zegt zich eveneens bij de vorige sprekers te kunnen aansluiten en wethouder M. VAN KESSEL meent ook, dat er geen steekhoudende bezwaren tegen de combinatie aan te voeren zijn. Hij acht de samenvoeging ook van belang in verband met de uitvoering van diverse werkzaamheden, zooals b.v, de regeling van de waterlossing.De VOORZITTER zegt met genoegen te hebben gehoord, dat de besprekingen zoo zakelijk zijn gevoerd en ook, dat er voor belangen van de ambtenaren is gepleit. Spr. vertrouwt, dat voor de gedupeerde ambtenaren een regeling wordt getroffen.Alles resumeerende kan Ged. Staten bericht worden, dat de Raad van oordeelt is, dat de vereeniging van Dinther en Heeswijk moet bevorderd worde.


SCHIJNDEL BIJ HET VERTREK VAN PASTOOR HELLENBERG-HUBAR.Pastoor van Hellenberg-Hubar, tot nu toe kapelaan in de Servatiusparochie, was iemand die voor het vereenigingsleven zeer veel heeft gedaan. Daarom zullen door de diverse vereenigingen waarvan hij adviseur, directeur of moderator was, afscheidsavonden worden gehouden. Allereerst zal de R. K.' Voetbalvereeniging „Schijndel" zulk een avond organiseeren en wel a.s. Dinsdag 25 Maart om 7 1/2 uur in de zaal van het City-theater.Woensdagavond om 7 1/2 uur zal in de groote zaal van het patronaat de afscheidsavond gehouden worden van de verdere vereenigingen. De leden van de verschillende vereenigingen worden natuurlijk op deze avonden verwacht.waar ze dan allen persoonlijk afscheid zullen kunnen nemen van pastoor Hellenberg.


GROOTSCHE HULDE VOOR KAPELAAN VAN HELLENBERG HUBAR. Schijndel huldigde hem als priester en sociaal werker. In twee huldigngsavonden heeft de parochie St. Servatius afscheid genomen van haar kapelaan A. van Hellenberg Hubar, thans benoemd pastoor van Den Dungen. Duidelijk kwam in deze avonden naar voren van welke groote beteekenis de arbeid van kapelaan van Hellenberg Hubar was, in de 7 jaren, dat hij hier werkzaam is geweest en hoezeer hij zich hierdoor de genegenheid en warme sympathie van alle parochianen heeft verworven. In een afzonderlijke, meer intieme bijeenkomst namen Dinsdagavond de R. K. Voetbalvereeniging „Schijndel" en de directie van de „Schijndelsche Krant" afscheid van hun adviseur en directielid. Namens de voetbalvereeniging voerde de voorzitter, de heer Fr. v. Osch het woord, die het werk van den adviseur prees, omdat hij naast een uitstekend geestelijk leider voor de jongens een steun was bij zware wedstrijden. Spr. bood namens voetbalvereeniging en Schijndelsche Krant twee antieke kandelaars met tinnen kroes en oorkonde aan. Vervolgens spraken nog de heer N. Verhagen, oud-voorzitter van de R.K.V.V. „Schijndel" en de heer W. Claassens, die speciaal het werk van kapelaan van Hellenberg Hubar voor de Schijndelsche Krant belichtte. Nadat ook nog de heer J. Speeks het woord had gevoerd, dankte pastoor van Hellenberg Hubar de sprekers. Huldigingsavond in het patronaat. Voor de H. Familie en vereenigingen waarvan pastoor van Hellenberg Hubar geestelijk adviseur of bestuurslid is geweest, was door een comité onder voorzitterschap van den heer C. van den Heuvel een afzonderlijke huldigingsavond georganiseerd in de groote zaal van het patronaat. Toen de bijeenkomst om half acht werd geopend was de ruime zaal te klein om allen die gekomen waren om

Pagina 18




van hun kapelaan afscheid te nemen te bevatten. Op een versierd podium hadden comité en pastoor van Hellenberg Hubar plaats genomen terwijl rechts hiervan een groot aantal kostbare en fraaie cadeaux en bloemstukken waren geplaatst. Op het tooneel stond het R. K. Schijndels Dameskoor opgesteld. Naast de geheele geestelijkheid van Schijndel waren o.m. aanwezig burgemeester W. J. N. Wijs, wethouder H. P. C. Jansen, wethouder W. de Visser, besturen en vertegenwoordigers van tallooze vereenigingen, leeraren en leerlingen van de Middenstandshandelsschool enz. Als eerste sprak de heer Th. Doreleyers vice-voorzitter van de R. K. Middenstandsvereeniging. Spreker gaf een overzicht wat in den tijd, dat kapelaan van Hellenberg Hubar de stuwkracht van de vereeniging is geweest, tot stand is gekomen. Hij vertolkte den dank van alle leden voor dit prachtige en vruchtdragende werk en hoewel het vertrek van pastoor van Hellenberg Hubar een gevoelig verlies beteekent voor de R. K. Middenstandsvereeniging feliciteerde spr. hem met zijn benoeming in het mooie, landelijke Den Dungen. Namens de Middenstandsvereeniging bood spr. een fraai schilderstuk aan, namens de winkeliers een palm en namens het bestuur een fraaie pot hiervoor. Groot aantal sprekers. Een groot aantal sprekers voerden hierna het woord, ieder op eigen wijze weer een ander terrein van werkzaamheid van den kapelaan belichtend en hem dank brengend voor zijn arbeid. Namens de schoenmakersvereeniging sprak de heer Pijnenburg, die een fraai haardstel aanbood. Een leerling van de R. K. Landbouwschool dankte den scheidende kapelaan voor het godsdienstonderricht aan de leerlingen dier school. De heer P. Verhagen, voorzitter van den R.K. Jonge Boerenstand, sprak den scheidenden adviseur toe namens deze vereeniging en de Rijvereeniging. Spr. bood een fraaie ets aan van den Schijndelschen kunstenaar Joh. Heesters en namens de Ruitervereeniging nog een fruitschaal. Voor de Bakkersvereeniging voerde de voorzitter, de heer Joh. Doyen, het woord, die zijn dank en felicitatie vergezeld deed gaan van een zilveren lucifershouder. De heer A. Ausems sprak in welgekozen bewoordingen den scheidenden adviseur toe namens het Overheidspersoneel en de Hengelsport-vereeniging. Hij bood een Camera Obscura van Beets aan. Nadat het zangkoor onder leiding van den heer C. Degreef de bijeenkomst had opgeluisterd met een mooi uitgevoerd zangnummer, werd het woord gevoerd door Burgemeester Wijs. Een goede buur is beter dan een verre vriend, maar wanneer deze goede buur tevens een trouw vriend is, dan is deze combinatie wel het meest ideale dat men wenschen kan, aldus spr., die niet verheelde, dat het vertrek van kapelaan v. Hellenberg Hubar een leegte achterliet, die niet gemakkelijk te vullen was. Spr. wenscht namens de heele gemeente pastoor van Hellenberg Hubar geluk met zijn benoeming in Den Dungen en hoopte, dat tusschen Schijndel en Den Dungen's pastoor steeds een vriendschapsband zal blijven bestaan. Hierna bracht spr. pastoor van Hellenberg Hubar dank namens den Stillen Omgang, waarvoor deze een ijveraar is geweest. Namens bestuur, leeraren en leerlingen der Middenstandsschool sprak de directeur der school, de heer J. P. van Bussel, terwijl vervolgens de voorzitter van de Katholieke Jonge Middenstandsvereeniging, de heer C. v. d. Oetelaar het woord voerde. Na een kort doch hartelijk woord van wethouder H. P. C. Jansen, voerde het zangkoor weer een zangnummer uit, waarna Pastoor G. van Dijk het spreekgestoelte besteeg om zijn scheidenden kapelaan toe te spreken. Hij prees hem als adviseur en stuwkracht van vele vereenigingen. Deze openbare dankbetuigingen namens vele godsdienstige en sociale vereenigingen hebben spr.'s volle instemming. Organiseeren en vergaderen zit den Pastoor van Den Dungen in het bloed. Hiervoor heeft hij talent en ambitie. H. Familie en veel sociale vereenigingen wist hij tot grooten bloei te brengen. Spr. ziet in de manifestatie van dezen avond een bewijs, dat die arbeid buitengewoon hoog gewaardeerd is geworden. De hulde hier gebracht, niet alleen aan den persoon, doch vooral aan den priester, strekt niet alleen tot eer van den priester, doch vooral ook aan het volk zelf. De grootste liefde van Pastoor van Hellenberg Hubar ging uit naar de H. Familie, die hij in deze parochie hoog heeft opgevoerd, zoowel in kwaliteit als kwantiteit heeft deze H. Familie vermaardheid gekregen door het geheele land. Geen fraaier geschenk kunnen de familiemannen hun scheidenden directeur aanbieden, dan hun trouw in de toekomst aan deze zoo bij uitstek godsdienstige vereeniging. Ten slotte sprak de heer C. van den Heuvel, lid van den Raad der H. Familie, Pastoor van Hellenberg Hubar in welgekozen woorden toe. Hij belichtte uitvoerig diens werk voor deze Broederschap en dankte in bezielende woorden namens alle leden den onvergetelijken directeur. Een bedrag van ƒ 180, bijeengebracht door alle leden, bood spr. tenslotte Pastoor van Helllenberg aan, voor het koopen van een klok in zijn pastorie. Grooten dank van den Pastoor. Onder daverend applaus richtte zich dan Pastoor van Hellenberg Hubar voor de laatste maal tot zijn parochianen, om in een zeer geestige toespraak dank te brengen aan allen met wie hij in de afgeloopen 7 jaren hier had mogen

Pagina 19




samenwerken, dank tevens voor dezen huldigingsavond, die spr. aanvaardt, omdat hij er een bewijs in ziet van de aanhankelijkheid van het volk aan zijn priesters. Het scheiden valt spreker zwaar. Hij heeft hier gevonden een volk dat goedhartig is, dat een gouden hart heeft en roomsch is in merg en been. In ontroerende woorden richt spr. zich nog tot Pastoor van Dijk, waarna hij besluit met aller gebed te vragen voor zijn werk in de toekomst. Met een handdruk namen hierna allen afscheid van den beminden kapelaan en socialen werker bij uitnemendheid, waarvan vele bloeiende godsdienstige en sociale vereenigingen in Schijndel nog zeer lang zullen getuigen.

KINDERWAGEN. Te koop een kinderwagen zoo goed als nieuw, een radio Telefunken en een handnaaimachine Sin. ger. Pompstraat A 451 Schijndel.


Notaris Frank te Vught, zal VERKOOPEN: te Schijndel, Woensdagen 9 April 1941 — bij inzet — in het Café EIJKEMANS en 23 April 1941 — bij toeslag — in het Café PERSONS, telkens nam. 3 uur precies, voor de Erven BLUMMEL-v. d. BURG Onder SCHIJNDEL.

1. HUIS met Erf, BOUWLAND, BOOMGAARD en Weg ter plaatse Meildoorn, kad. sectie B. nos. 3240 en 3241, samen groot 20.90 Are. 2. Perceel BOUWLAND ter plaatse Meildoorn, sectie B no. 1056, groot 37.4 Are.

Koop 1 terstond te aanvaarden; Koop 2 verhuurd voor f 20.— per jaar. Lasten van af 1 Januari 1941. De huur van Koop 2 over 1941 komt geheel voor den kooper. Betaling der kooppenningen uiterlijk 4 Juni 1941.


GEVRAAGD voor direct een R. K. bakkersknecht, halfwas. Ook genegen boodschappen te doen Adres: J. EYMBERTS, bakker, A 313 Schijndel.


Heden overleed tot onze diepe droefheid, gesterkt door de laatste H.H. Sacramenten, in het ziekenhuis St. Joan de Deo, Den Bosch, onze dierbare, zorgvolle Echtgenoot en Vader, de Heer JOHANNES GERARDUS VAN NUNEN, Echtgenoot van Mevr. IDALIE VAN NUNEN-ZEEGELAAR.

Schijndel: I. VAN NUNENZEEGELAAR. JAN VAN NUNEN. GERARD VAN NUNEN.

Schijndel, 7 April 1941.


KINDERJUFFROUW. Gevr. besch. meisje van goede familie als kinderjuffrouw in een gezin van 4 kleine kinderen, genegen eenig huiswerk te verrichten, keukenmeisje en 2e meisje aanwezig. Br. met foto op te sturen naar Mevr. H. JANSENVERZIJL, huize „de Borne", Schijndel.


Notaris FRANK te Vught, zal Woensdag 23 April 1941, in het Café PERSONS te Schijndel, nam. 3 uur — bij toeslag — VERKOOPEN: Voor de Erven BLUMMEL—V. d. BURG ONDER SCHIJNDEL:

1. HUIS MET ERF, ter plaatse Meildoorn, Kad. B Nos. 3240 en 3241, groot 20.90 Are, ingezet op ƒ 620.2. BOUWLAND ter plaatse de Meildoorn, Kad. B. No. 1056, groot 37.40 Are, ingezet op ƒ 720—

Koop 1 terstond te aanvaarden, koop 2 verhuurd voor ƒ 20 per jaar. Betaling uiterlijk 4 Juni 1941. Lasten vanaf 1 Januari 1941.

VOEDERBIETEN. Te koop gevraagd voederbieten.

Pagina 20




Worden aan huis afgehaald door M. v. d. SANGEN, E 60 Elschot, Schijndel.


SCHIJNDEL PAASCHGAVE BIJ JANSSEN DE WIT.De directie van de N.V. Janssen de Wit kousen fabrieken heeft bij gelegenheid van het Paaschfeest aan alle gehuwde arbeidskrachten een Paaschgave geschonken.


UITVOERING VAN „DIE SCHöPFUNG" TE SCHIJNDEL. De heer C. Degreef heeft het gedurfde initiatief genomen om met zijn beide koren, Schijndels Dameskoor en het Mannenkoor „De Dageraad" een uitvoering te gaan geven van Jos. Haydn's bekende oratorium „Die Schöpfung". Na het succes van de gedeeltelijke uitvoering met pianobegeleiding, eenigen tijd geleden, wordt nu, op Zondag 27 April het volledig oratorium in 3 deelen gegeven met solisten en orkest. Ongetwijfeld vormt deze modelopvoering een muzikaal gebeuren van den eersten rang voor Schijndel en omgeving en afgaande op hetgeen wij tot nu toe vernamen belooft de uitvoering een volledig succes te worden. Men heeft zich van de medewerking weten te verzekeren van voor deze uitvoering zeer geëigende solisten. De Gabriëlpartij zal worden gezongen door Mevr. Jo Snellen-Maissan uit Valkenswaard, de Rafaëlpartij door den bassolist den heer Fr. Bolslus uit Schijndel, terwijl de heer Joh. Kooimans, tenor Uriël zal vertolken. Orkestrale medewerking verleent het strijkorkest van de Bossche Orkestvereeniging, terwijl tenslotte als instrumentale solisten medewerken de heeren Piet Hörmann, orgel en Arn. Pennock, vleugel. De uitvoering vangt aan om 7 uur. Ongetwijfeld bestaat in zeer breeden kring belangstelling voor dit gedurfde doch gelukkige initiatief van de Schijndelsche zang-vereenigingen. Zooals wij vernamen heeft thans reeds de voorverkoop van kaarten een vlot verloop.


JAARVERGADERING WIT-GELE KRUIS TE SCHIJNDEL. Bevredigend jaar ondanks moeilijke omstandigheden. Men meldt ons uit Schijndel d.d. 21 April: In het Bondsgebouw in de Toon Bolsiusstraat hield gistermiddag de R.K. Vereeniging „Het Wit-Gele Kruis" de jaarvergadering. De belangstelling was zeer gering. De voorzitter, de heer G. v. Velthoven, opende de bijeenkomst met een woord van welkom, waarna door de kascommissie 1940, de heeren A. Bolsius en C. de Jongh verslag werd uitgebracht. De secretaris, de heer J. P. van Bussel hield hierna zijn uitvoerig jaarverslag. Hieraan is het volgende ontleend: Zuigelingen- en kleuterverzorging. Door Zr. Theofera, de wijkverpleegster der vereeniging, werden voor dit onderdeel van het werk 3133 bezoeken afgelegd, waarvan 735 voor de zuigelingen. Het consultatiebureau, dat regelmatig om de 14 dagen geopend is boekte 121 inschrijvingen. Op 1 October 1940 ving Dr. Weyers, districts kinderarts, zijn werk op het Schijndelsche consultatiebureau aan. Het verslag bracht dank voor den belangloozen arbeid van de beide doctoren v. Oppenraay en Verstraaten gedurende verscheidene jaren aan het consultatiebureau. Voor de kleuterzorg werden door de Zr. Wijkverpleegster 225 bezoeken afgelegd, 24 kinderen konden in 1940 uitgezonden worden naar het Kolonie-huis te Eersel. De kraamverpleegster, mej, v. Riet, boekte 156 patiënten waarvoor zij 3290 bezoeken aflegde. Zr. Theofera bracht 375 bezoeken voor de afdeeling geestelijke en zedelijke volksgezondheid. Voor de T.B.C.-bestrijding werd 1 patiënt het geheele jaar voor gedeeltelijke rekening van de vereeniging verpleegd, 2 patiënten ontvingen verpleging gedurende 6 weken, 3 ligtenten waren in gebruik, terwijl 330 huisbezoeken werden afgelegd. Geconstateerd moest worden, dat de T.B.C. toeneemt, echter niet onrustbarend. Voor de algemeene ziekenverpleging werd 1468 keer hulp verleend terwijl van het uitleenmagazijn 245 keer gebruik werd gemaakt. Er werd een cursus gegeven in huishoudelijke voorlichting ten plattenlande, de deelname bestond slechts uit 16 cursisten. De onder-afdeeling E.H.B.O. telt 16 gediplomeerd leden, in talrijke gevallen werd door haar in het afgeloopen jaar eerste hulp verleend. De voorzitter gaf hierna zijn Jaarlijksche beschouwingen, waarin hij allereerst dank bracht aan de beide wijkverpleegsters en de beide propagandisten de dames Janssens en de Vries. Hij memoreerde het werk der beide plaatselijke artsen, die naast hun zeer drukken werkkring tijd

Pagina 21




gevonden hebben iedere 14 dagen een vollen middag af te staan in dienst van het jonge leven. Spr. bracht hun hulde en dank. De kinderuitzending naar Koloniehuizen vervult spr. met groote zorg, nu dit jaar de Paaschei-collecte geen doorgang kan vinden. Jammer genoegd moet geconstateerd worden, dat de T.B.C. haar horens weer opsteekt. Waar is de practische kijk van de bevolking op de noodzakelijkste dingen des levens, vroeg spr. zich af, memoreer end, dat de cursus hushoudelijke voorlichting ten plattenlande, slechts 16 cursisten kon trekken. Bij genoegzame deelname ligt het toch in de bedoeling in Juni een vervolgcursus te houden. Hierna werd een bespreking gehouden om toch nog de mogelijkheid van uitzending van kinderen naar het Koloniehuis te kunnen doen doorgaan. Door verschillende leden werd nog het voorstel gedaan om tot een anderen vorm van schoolonderzoek van kinderen te komen in verband met de T.B.C.bestrijding. Vooral burgemeester Wijs zou dit op prijs stellen om in de toekomst eventueel terreinverlies direct te kunnen constateeren. Ook de kwestie van een schoolarts werd ter sprake gebracht. De voorzitter onderschreef volkomen de urgentie hiervan, doch zag nog vele moeilijkheden om tot een practische uitvoering hiervan te komen. Door den heer H. P. C. Jansen werd spontaan ƒ 250 beschikbaar gesteld voor de kinderuitzending, terwijl burgemeester Wijs ƒ 25 voor dit doel toezegde. De voorzitter dankte hiervoor hartelijk en deelde mede, dat het de bedoeling was bij verschillende ingezetenen voor dit mooie doel aan te kloppen. Dit mooie werk moet doorgang vinden ondanks alles. Hierna volgde het financieel verslag van den penningmeester, den heer C. v. d. Heuvel. De ontvangsten bedroegen ƒ 2995.67, waarvan ƒ 1560.50 aan contributies en ƒ 672 aan subsidie. De Emmabloemcollecte bracht ƒ 153.67; de Paaschei-collecte ƒ 190.06 op. De begrooting voor 1941 sluit met een bedrag van ƒ 2710. De uitgaven bedroegen voor de algemeene ziekenverpleging ƒ 1456.79 voor de T.B C.-bestrijding ƒ 1256.83 De vereeniging telt thans 901 leden (1939: 886) die een bedrag van ƒ 1526.50 aan contributie betaalden (1939: ƒ 1447.50). Ofschoon er, volgens het verslag geen reden tot juichen was, stemde het tot voldoening, dat ondanks de moeilijke tijdsomstandigheden, alles een goed verloop kon hebben. In de kascommissie voor 1941 werden benoemd, de heeren L. v. Roessel en H. Steenbakkers. Tot leden van het bestuur werden herkozen de heeren H. Jansen. J. Zijlmans, Wouters, C. v. d. Heuvel en J. v. d. Oetelaar.


SCHILDERS. Gevr. schilders Bij Wed. v. ROOSMALEN, Schildersbedrijf, Schijndel.

MEISJE. Gevraagd in klein gezin net meisje niet beneden 16 jaar genegen in café behulpzaam te zijn. Aanbieding Café Jan v. AMSTEL, Schijndel.


OPVOERING „DIE SCHÖPFUNG" TE SCHIJNDEL. Men meldt ons uit Schijndel d.d. 27 April: In ons bericht van gisteren is een storende fout geslopen. De voor het publiek tegen geringe entrée toegankelijke generale repetitie van „Die Schöpfung" in het City-Theater te Schijndel, vangt niet aan om drie uur doch om half twee a.s. Zondag 27 April.


GAVE VERTOLKING VAN „DIE SCHöPFUNG" TE SCHIJNDEL. Men meldt ons uit Schijndel, d.d. 28 April: Voor een uitverkochte zaal vond gisteravond in het City-theater te Schijndel, de met spanning tegemoetgeziene uitvoering plaats van Haydn's oratorium „Die Schöpfung" door Schijndels Dameskoor en de Mannenzangvereeniging „De Dageraad". Ongetwijfeld deed de heer C. Degreef een hoogen greep, toen hij met zijn koren de instudeering van dit werk begon. De uitvoering van gisteravond heeft hem echter in 't gelijk gesteld en aangetoond, dat hij niet tè hoog heeft gegrepen, dat men te Schijndel met de middelen waarover men beschikt, aangevuld door eenig solistisch en instrumentaal materiaal van buiten, een klassiek muziekwerk weet uit te voeren. De uitvoering stond op een hoog peil, waarvoor men, wanneer men rekening houdt met de tallooze moeilijkheden, die overwonnen moesten worden, slechts groote bewondering kan hebben. Moeilijkheden als het instudeeren van een afzonderlijk dames- en mannenkoor, voor wie dit genre van oratoriummuziek nog nieuw was, moeilijkheden, in dezen tijd, bij het gezamenlijk met orkest en solisten repeteeren, dat alles kan alleen de waardeering vergrooten voor het aangrijpend schoone, dat

Pagina 22




de Schijndelsche koren ons dezen avond hebben laten genieten. Van de drie solisten zijn mevr. J. Snellen-Massain en de heer Fr. Bolsius, die respectievelijk Gabriël en Rafaël vertolkten, reeds in wijden kring als oratoriumsolisten bekend. Nieuw was dit echter voor den heer Joh. Kooymans. Zonder afbreuk te doen aan de verdienste van de beide eerstgenoemden mogen we hem wel speciaal vermelden als den vertolker van Uriël. Met zijn prachtig stemgeluid en gevoelvolle voordracht heeft hij wel een zeer verdienstelijk debuut als oratoriumzanger gemaakt. Het koor heeft onze verwachtingen ver overtroffen. Beheerscht en rustig, prachtig zuiver en met een diep aanvoelen van den tekst werden ook de moeilijkste gedeelten van de partituur met een opmerkelijke gemakkelijkheid vertolkt, waarbij vooral de uitspraak ook zeer verzorgd was. Machtig klonken „Die Himmel erzahlen die Ehre Gottes", het slotkoor van het tweede deel en het slotkoor „Singt dem Herren alle Stimmen". Het strijkorkest van de Bossche orkestvereeniging verzorgde de begeleiding op kunstzinnige wijze; de bezetting had hier sterker kunnen zijn, vooral het gemis van hobo en fluit werd sterk gevoeld. Tenslotte noemen wij als instrumentale solisten nog de heeren Piet Hörmann aan het „orgel" en Arn. Pennock aan den vleugel. Directeur C. Degreef komt wel de grootste verdienste toe voor deze geslaagde uitvoering. Zijn liefde voor het schoone heeft hij weten over te dragen op zijn zangeressen en zangers, die onder zijn bezielende leiding ons een avond van het hoogste kunstgenot hebben geschonken, die wij niet licht zullen vergeten. In de pauze werd de heer Degreef gehuldigd door burgemeester Wijs en omhangen met een grooten lauwerkrans. Namens de geheele gemeente bracht de burgemeester hem hulde en dank. Wij zijn U dankbaar, aldus spr. omdat gij het muzikale leven in Schijndel gebracht hebt op een peil waarop het nog niet geweest is en waarvan de roem naar buiten uitgaat. Aan Mevr. Snellen-Massain bood spr. bloemen aan. Na afloop van de voorstelling hadden directeur en uitvoerenden een ware ovatie van het publiek in ontvangst te nemen en sprak de heer Degreef een dankwoord tot allen die aan het slagen van dezen avond hadden medegewerkt. Wij vernamen, dat thans reeds plannen bestaan om volgend jaar weer met een soortgelijk muziekwerk uit te komen.

ERNSTIGE VECHTPARTIJ ONDER SCHIJNDEL. Man in de borst gestoken. Men meldt ons uit Schijndel, d.d. 27 April: Gistermorgen omstreeks 10 uur heeft op een der binnenwegen van het kerkdorp Gemonde onder Schijndel een ernstige vechtpartij plaats gehad, waarbij zekere A. v. d. H. zwaar werd gewond door een steek met een snoeimes in de borstholte. Verdacht van deze zware mishandeling werd ingesloten J. v. H. Deze man werd ingesloten en aan een verhoor onderworpen. Dr. Romme uit St. Michiels-Gestel verleende den gewonde de eerste geneeskundige hulp. Hij werd naar het GrootZiekengasthuis in Den Bosch overgebracht. Omtrent de oorzaak van den twist tast men in het duister.


POGING TOT DOODSLAG BIJ SCHIJNDEL. Een man zwaar gewond.In het dorp Gemonde, een zeer eenzame uithoek van de gemeente Schijndel, is een moordaanslag gepleegd, waarvan een 45-jarig landbouwer het slachtoffer is geworden.Personen, die omstreeks twaalf uur 's middags een binnenweg passeerden, vonden in het gras op den berm van den weg, een man liggen, die hevig bloedde. Het bleek de vijf-en-zestig-jarige landbouwer A. v. d. Steen uit Gemonde te zijn. Men droeg den gewonde die bewusteloos was, een naburige woning binnen en waarschuwde een dokter en de politie. Een dokter uit Sint Michielsgestel was spoedig ter plaatse en verleende de eerste hulp. Daarna is het slachtoffer per ziekenauto naar het Grootziekengasthuis te Den Bosch vervoerd. De landbouwer bleek door een diepen messteek in de borst te zijn getroffen. Zijn toestand is zeer ernstig. De politie van Schijndel stelde onmiddellijk een onderzoek in. Als resultaat hiervan werd tot arrestatie overgegaan van zekeren J. v. H. uit Gemonde, tegen wien ernstige verdenking bestaat, dat hij den steek heeft toegebracht. Vermoedelijk hebben beide mannen, die in eikaars nabijheid wonen, elkander op den weg ontmoeit, waarna een twist ontstaan is.De aangehoudene is aan een streng verhoor onderworpen en in het politiebureau te Schijndel opgesloten. Hij blijft het hem ten laste gelegde ontkennen.


Pagina 23




Zware mishandeling.Door de gemeentepolitie uit Schijndel werd voor den officier van justitie alhier geleid: J. E. v. H. 30 jaar landbouwer Schijndel als verdacht van zware mishandeling gepleegd te Schijndel op 27 April 1941. Na door den rechter-commissaris te zijn gehoord werd hij ingesloten in het Huis van Bewaring alhier.


Notaris J. F. BAGGEN te SCHIJNDEL, zal publiek VERK00PEN: A. Op Maandag 5 Mei 1941 des n.m. 3 uur ten sterfhuize van JOHANNA v. d. BOOGAARD te Schijndel, op de Schoot: 2 Kabinetten, antiek kastje, hangkast, kasten, stoelen, tafels, Brabantsche kachel, vulkachel, 2 antieke klokken, bedpan, naaimachine, weckglazen, Keulsche potten, keukengerief, porcelein, aardewerk, waschfornuis, schraag, waschkuip, kruiwagen, brandhout, enz. Te bezichtigen: van 2—3 uur op den dag der verkooping. Betaling a contant. B. Op Woensdag 7 Mei 1941 des n.m. om 3 uur ten woonhuize en ten verzoeke van JOH. v. BALKOM te Schijndel Molenstraat 224: Slaapkamerameublement, kasten, schilderijen, weckflesschen, lampen, theekast, serviezen, keukenstel en verderen huishoudelijken inboedel. Betaling a contant. C. Bij inzet op Dinsdag 13 Mei 1941 in het café van J. STEENBAKKERS te Schijndel-Wijbosch; en bij toeslag op Dinsdag 27 Mei d.a.v. in het café van v. VENROOY aldaar; telkens om 5 uur n.m. ten verzoeke van de kinderen v. HEIJNSBERGEN: DE BOERDERIJ met aanhoorigheden te Schijndel-Wijbosch, groot 7.43.20 H.A. totaal. Te veilen in één koop, in massa. Aanvaarding: gebouwen en weiland 8 dagen na den toeslag en het bouwland stoppelbloot 1941. Betaling der kooppenningen 3 maanden na den toeslag.


ZILVEREN JUBILEUM M. JANSEN DE WIT'S KOUSENFABRIEKEN TE SCHIJNDEL. Directeur H. P. C. Jansen ontvangt de zilveren eere-penning van Kamer van Koophandel en Fabrieken. PENSIOENFONDS VOOR DE ARBEIDERS GESTICHT. Degenen, die na een afwezigheid van een tiental jaren Schijndel weer bezoeken, staan steeds verwonderd over de groote veranderingen welke zij in deze gemeente in dit korte tijdsbestek aantreffen. Wel heeft Schijndel zijn landelijk karakter bewaard, maar de sterke bevolkingstoename en groote industrieele uitbreidingen drukken haar stempel op het dorp, dat een goede twintig jaar geleden nauwelijks de helft van het aantal inwoners van thans telde en wier hoofdbestaan het boerenbedrijf of het eerzame handwerk van den klompen-, manden- ot hoepelmaker was. Thans wordt het Schijndelsche dorpsbeeld beheerscht door de groote fabrieksgebouwen van M. Jansen de Wit's kousenfabrieken, die thans een kwart eeuw geleden haar bedrijf in Schijndel aanvingen in een pand in de Vicaris van Alphenstraat met slechts enkele arbeidsters, die op deels primitieve rondbreimachines kousen fabriceeren. Het enorme gebouwencomplex dat in den loop der jaren in de Hoofdstraat is tot stand gekomen en waarin ruim 3400 personen een bestaansmogelijkheid vinden, getuigt van het zakelijk inzicht, van den durf en het doorzettingsvermogen van de huidige directeuren, die de mogelijkheden, die dezen tijd met zijn enormen technischen vooruitgang hen bood, hebben begrepen en benut. „Jansen de Wit" is thans van onschatbare beteekenis geworden voor dit welvarende Meyerijsche dorp met zijn bijna tien duizend inwoners en dat Schijndel en Jansen de Wit één zijn geworden is gebleken, toen Zaterdag j.l. op feestelijke wijze herdacht werd, dat het bedrijf 25 jaar in Schijndel gevestigd was en dat de oudste directeur, de heer H. P. C. Jansen 25 jaar het directeursschap bekleedde. De tijdsomstandigheden waren weliswaar oorzaak, dat deze jubilea slechts op bescheiden wijze konden worden gevierd, toch is het voor directie en personeel tot een onvergetelijke dag geworden. Om negen uur 's morgens werden de feestelijkheden ingezet met een plechtige H. Mis in de parochiekerk van St. Servatius, opgedragen door pastoor G. van Dijk met assistentie van kapelaan Corsten en kapelaan Verwiel. Deze H. Mis werd bijgewoond door de directeuren met hun echtgenooten en familie, het voltallige personeel en verscheidene belangstellenden. Na de H. Mis trok de enorme stoet van 1400 arbeidsters en arbeiders naar de fabriek waar een der afdeelingen door prachtige tapijtbekleeding en vele fraaie bloemenmanden tot een feestzaal was herschapen. De groote zaal was weldra tot in de uiterste hoeken gevuld. Een

Pagina 24




luidsprekerinstallatie zorgde, dat iedereen het gesproken woord duidelijk kon verstaan. Na opening door den voorzitter van het feestcomité, den heer C. van den Heuvel, sprak als eerste de heer M. C. C. Jansen, tweede directeur van het bedrijf. Zeer uitvoerig schetste spr. de geschiedenis van het bedrijf, dat in 1830 door den grootvader van de huidige directie in Tongelre was gesticht en dat in het begin zich uitsluitend bezig hield met den handel in priesterkousen Hieruit ontstond later de firma Gebr. Jansen, waarvan de oudste, Mart. Jansen Sr (de vader van de tegenwoordige directie) in 1909 in Woensel een zelfstandige ververij stichtte en door huisnijverheid te Gerwen, Nuenen en Stiphout den handel in fijnere kousen, vooral priesterkousen ten zeerste bevorderde. In dien tijd waren circa 125 man als thuiswerkers werkzaam voor de firma. Op 1 Juli 1915 vestigde zich Jansen de Wit te Schijndel in een pand in de Kluis, doch reeds spoedig bleek dit gebouw veel te klein. Reeds in Mei van het volgende jaar werd het bedrijf ondergebracht in het pand in de Hoofdstraat, waar het thans nog gevestigd is. De fabricatie van de eerste producten geschiedde in de zaal waar thans het jubilé herdacht werd. Van toen af ging het gestadig vooruit, vooral toen na de mobilisatie meer geordende tijdsomstandigheden aanbraken. In 1925 werd de toenmalige firma in een N.V. omgezet, in 1929 ontviel de jonge N.V. de energieke directeur, de heer Martin Jansen Jr. In 1930 werd op grootsche wijze het 100-jarig bestaan herdacht en bij die gelegenheid werd een plaquette van den overleden directeur Martin Jansen Jr. onthuld. In 1931 vond de oprichting van een kamgarenspinnerij te Geldrop plaats, terwijl in 1939 een filiaal te Turnhout werd gevestigd. Het aantal arbeiders steeg natuurlijk met den uitbouw van het bedrijf, dat in 1928 door de groote betonbouw een groote uitbreiding kreeg. Waren in 1916 slechts 30 personen werkzaam, in 1930 was dit aantal reeds tot 500 gestegen, terwijl thans 1442 personen uit Schijndel en omgeving in de inmiddels tot grootbedrijf uitgegroeide fabriek hun brood verdienen. Spr. bracht naast God dank aan het hooger en lager personeel, waarvan reeds twee hun 25-jarig en meer dan 125 hun 12½-jarige dienstbetrekking vierden. Hij beëindigde zijn rede met een persoonlijk woord van gelukwensch aan den jubileerenden directeur en bood hem mede namens de familie een blijvend aandenken aan. Hierna voerde de voorzitter van het feestcomité, de heer C. v. d. Heuvel, het woord. Hij feliciteerde de jubileerende directie en oudsten directeur namens het personeel en belichtte uitvoerig de goede samenwerking, die steeds tusschen personeel ,en directie aanwezig was. Spontaan heeft ieder direct bijgedragen voor een cadeau, het was voor spr. dan ook een voldoening thans een bronzen buste met marmeren voetstuk van den stichter van het bedrijf, Mart Jansen Sr., aan te bieden, vergezeld van een prachtig gecalligrafeerden album met de handteekening van allen, die hieraan hebben bijgedragen. Namens het kantoorpersoneel bood spr. den jubileerenden directeur een bureaustoel aan. In zijn huldigingswoord betrok spr. mede de echtgenoote van den jubileerenden directeur, die even tevoren door de jongste arbeidster bloemen waren aangeboden. Door mej. Th. Jansen werd hierna het borstbeeld onthuld. Burgemeester W. J. N. Wijs van Schijndel sprak woorden van gelukwensch namens het gemeentebestuur en wees op het vele goede dat Jansen de Wit in de afgeloopen 25 jaren voor Schijndel heeft gedaan, thans meer in het bijzonder als wethouder voor de geheele gemeente. Hij omhing de buste met een groote lauwerkrans. Namens de Kamer van Koophandel en Fabrieken sprak de president, de heer Jos. Meijring, die den jubileerenden directeur begiftigde met de zilveren eere-penning van de Kamer. Tenslotte werd het woord gevoerd door den heer van Hasselt namens de aannemers en door architect Ch. J. v. Liempd, bouwmeester van de fabriek. Hierna nam de jubileerende directeur zelf het woord, die allereerst God dank bracht voor Zijn zegen, die steeds op zijn werk gerust had. Verder dankte hij in hartelijke woorden zijn broers en het geheele personeel. Spr. herdacht zijn vader en zijn oudsten broer terwijl hij verder woorden van herinnering wijdde aan den voor het vaderland gevallen medewerker Ant. v. Liempd. Mede namens zijn familie dankte hij het personeel voor de prachtige cadeaux en aanvaardde in grooten dank de buste van zijn vader, die steeds voor allen een aangename herinnering zal blijven. Hij feliciteerde den maker van dit borstbeeld. den heer Peter Roovers en bracht dank aan de feestcommissie voor haar keurig werk. Tot slot had spr. voor het personeel een aangename verrassing. Hij deelde mede, dat overgegaan was tot de stichting van een pensioenfonds, waarin door de directie als begin ƒ 25.000 was gestort. Door de aanwezigen werd dit prachtige initiatief met een donderend applaus begroet. Om 1 uur begon een receptie waarvan door honderden uit Schijndel en omgeving werd gebruik gemaakt Om 2 uur bracht de harmonie St. Cecilia een serenade, waarbij de heer Ch. J. van Liempd den jubileerenden directeur als beschermheer van de harmonie huldigde en wees op het vele dat voor Schijndels harmonie heeft gedaan. Tot slot van het feest werden Zaterdag en Zondag voor het personeel variété- en cabaretvoorstellingen gegeven in het

Pagina 25




City-Theater, waarbij Max Santiel, Les deux Pico's, de Jackstons, Mr. Max en Antonini de aanwezigen aangenaam bezig hielden en de lachspieren in beweging brachten


SCHIJNDEL LUCHTBESCHERMING.In de bovenzaal van het Boerenbondsgebouw werd de instructeurs-cursus der Ned. Vereen. voor Luchtbescherming besloten. Toen de voorzitter der afd. Schijndel de Heer J. Zijlmans deze bijeenkomst opende was de zaal zeer goed bezet met de cursisten uit St. Oedenrode- Veghel-Berlicum en andere dorpen, terwijl uit onze gemeente behalve de cursisten ook vele belangstellenden aanwezig waren. Behalve Burgmeesler Wijs gaven ook vele burgemeesters uit de omgeving blijk van hun belangstelling voor de Luchtbescherming. De heer Zijlmans dankte den heer Scheltus voor het geven van de voorgaande cursusavonden en heette de talrijke aanwezigen welkom in het bijzonder den heer G. Eissens, territoriaal Inspecteur voor de luchtbescherming en den heer C. Bosseres, Hoofdbestuurslid der N. V. LDe heer Eissens gaf hierna in een interessant betoog een overzicht van zijn ervaringen op het gebied der luchtbescherming, terwijl hij aan de hand van door hem medegebrachte brand- brisantbommen en brandstaven het geheel toelichtte. Hij wees o.m. op het nut van zelfbescherming vooral ten plattelande en zei dat binnenkort een voorschrift van de overheid is te verwachten, waarbij iedereen verplicht wordt de noodige voorzorgsmaatregelen te treffen, als een emmer met zand en een schop. Vooral voor de dorpen is een goede zelfbescherming dringend noodzakelijk; daarom spoorde de Heer Eissens de toekomstige instructeurs aan in dien zin vooral te werken daar de diverse diensten niet direct ter plaatse kunnen zijn. Een goede burenhulp werkt zeer goed en uit de practijk haalde hij diverse interessante voorbeelden hiervan aan. In zijn leerzame voordacht besprak hij voorts de lichtparachute, de scherfwerking en de brandplaatjes die in het geheel geen negatieven bleken te zijn, maar zeer gevaarlijke dingen. Met een opwekking tot het uitdragen van het geleerde besloot de heer Eissens zijn boeiende demonstratie-les.In de pauze kregen de aanwezigen de gelegenheid de diverse tentoongestelde bommenscherven e.d. van dichtbij te bekijken. De heer Bosseres sprak een kort woord tot de instructeurs en zei o.m., dat werken voor de Luchtbescherming een gemeenschapsplicht is en noemde het werk, dat thans gedaan moet worden „een veldtocht tegen het egoïsme". Op enthousiaste wijze sprak hij over dit zeer noodzakelijk werk en spoorde allen aan, mede te werken aan de opheffing van de laksheid, opdat Brabant ook in deze zaak een voorbeeld geve van Christelijke Gemeenschapsplicht. De heer Zijlmans dankte tot slot de beide sprekers en noemde dezen avond het sluitstuk van den door zoo velen met vrucht gevolgden cursus. Hij spoorde de deelnemers aan in iedere gemeente een afd. der N. V. L. op te richten en door de blokorganisatie in iedere wijk of gehucht vruchtbaar te werken.Hiermede was deze instructeurs-cursus der N. V. L. voor Schijndel en omgeving gesloten en zullen de deelnemers hieraan in eigen gemeente moeten verbreiden wat zij in Schijndel leerden. Wij geloven, dat dit wel het geval zal zijn en dat de afd. Schijndel door het organiseren van dezen cursus een dienst heeft bewezen aan geheel de Meijerij.


Feest bij N.V. Jansen de Wits kousenfabrieken te Schijndel. Een pensioenfonds voor 't personeel gesticht. Tony van Liempd herdacht.Dat Schijndel en Jansen de Wit één zijn geworden is gebleken, toen op feestelijke wijze -herdacht werd, dat dit bedrijf 25 jaar in Schijndel gevestigd was en dat de oudste directeur de heer H. Jansen 25 jaar het directeurschap bekleedde. De herdenking had eigenlijk plaats moeten hebben op , 1 Juli 1940, maar door buitengewone omstandigheden kon eerst op 3 Mei uitvoering worden gegeven aan dit plan. Het spreekt vanzelf, dat de tijdsomstandigheden, die wij thans doormaken oorzaak waren, dat het jubileum slechts op bescheiden wijze werd gevierd en dat te voren geen ruchtbaarheid aan dit feest was gegeven. De late viering van dit feest bracht echter mee, dat nog een feit herdacht kon worden en wel het 25 jaar gevestigd zijn in het huidige pand op 1 Mei j.l. Het programma der feestelijkheden begon met een plechtige H. Mis in de parochiekerk van den H.Servatius, die werd opgedragen door Pastoor G. van Dijk met assistentie van de kapelaans Corstens en Verwiel, die werd

Pagina 26




bijgewoond door de drie directeuren met hunne echtgenooten en familie, alsmede het voltallig personeel. Na deze H. Mis gingen allen naar de tot feestmaal herschapen afdeeling, die door de tallooze bloemenmanden en de prachtige tapijtaankleeding een buitengewoon feestelijk aanzien had gekregen. Herdenkingsrede. Na opening door den voorzitter van het feestcomité, den heer C. v. d. Heuvel sprak als eerste de heer M. C. C. Jansen, de tweede directeur der N. V. In een uitvoerig betoog besprak spr. de geschiedenis van het bedrijf, dat in I830 door den grootvader van de huidige directie te Tongelre was gesticht en dat in het begin zich uitsluitend bezig hield met den handel in priesterkousen. Hieruit ontstond later de fa. Gebrs. Jansen, waarvan de oudste Mart. Jansen Sr. (de vader der huidige directie) in 1909 te Woensel een zelfstandige ververij stichtte en door huisnijverheid te Nuenen, Gerwen en Stiphout den handel in de fijnere kousen, vooral priesterkousen ten zeerste bevorderde. In dien tijd waren ca. 125 man als thuiswerkers werkzaam voor de firma. 1 Juli 1915 vestigde zich Jansen de Wit in Schijndel in een pand aan de Kluis, terwijl weldra bleek, dat dit pand veel te klein bleek. In het volgende jaar op 1 Mei werd dan ook de kousenfabriek ondergebracht in het pand waar ze nu nog is. De fabricage der eerste producten geschiedde in de zaal waar nu het jubilé herdacht werd. Van toen af ging het gestadig vooruit en vooral toen na de mobolisatie meer geordende tijdsomstandigheden aanbraken. In 1925 werd de toenmalige firma in een N.V. omgezet, terwijl in 1929 aan de jonge N.V. de energieke directeur de heer Martin Jansen Jr. door overlijden ontviel. In 1930 werd op grootsche wijze 't 100-jarig . bestaan herdacht en bij die gelegenheid werd een plaquette van den overledene directeur- Martin Jansen Jr. onthuld. In 1931 vond de oprichting van een kamgarenspinnerij te Geldrop plaats, terwijl in 1939 een filiaal te Turnhout werd gevestigd. Het aantal arbeiders steeg natuurlijk met den uitbouw van het bedrijf, dat in 1928 door de groote betonbouw een groote uitbreiding kreeg. Waren in 1916 slechts 30 personen werkzaam, in 1930 was dit aantal reeds tot 500 gestegen, terwijl thans 1442 personen uit Schijndel en omgeving in de inmiddels tot grootbedrijf gegroeide fabriek hun brood verdienen. Spr. bracht naast God ook dank aan het hooger en lager personeel, waarvan reeds 2 hun 25-jarige en reeds meer dan 125 hun 12 1/2-jarige dienstbetrekking vierden. Spreker beëindigde zijn rede met een persoonlijk woord van gelukwensch aan den jubileerenden Directeur en bood hem mede namens de familie een blijvend aandenken hiervan aan. Hierna sprak de voorzitter van het feestcomité de heer C. v. d. Heuvel namens het personeel de pubileerende Directie en den oudsten directeur toe. Uitvoerig weidde hij uit over de goede samenwerking die steeds tusschen het personeel en de directie aanwezig is geweest en prees de volharding en de doorzetting van den heer H. Jansen. Spontaan werd direct door iedereen gegeven voor het cadeau, aldus spr. en het was hem dan ook een voldoening thans een bronzen buste met marmeren voetstuk van den stichter van het bedrijf Mart. Jansen Sr. aan te bieden, alsmede een prachtig gecalligrafeerd album, met de handteekeningen van degenen, die voor dit cadeau hadden bijgedragen. Aan den jubileerenden directeur bood hij namens het personeel een bureaustoel aan. In zijn huldigingswoord betrok spr. ook de echtgenoote van den jubileerenden directeur, die tevoren door de jongste arbeidster bloemen waren aangeboden. Mej, Th. Jansen onthulde daarna het standbeeld. De Burgemeester der gemeente de heer W. J. N. Wijs feliciteerde namens het gemeentebestuur en memoreerde in dit verband het vele wat Jansen de Wit voor Schijndel in de afgeloopen 25 jaar deed. Hij noemde de jubileerende directeur „de sociale directeur", die steeds vol zorgen is voor zijn talrijk personeel en als wethouder voor geheel de gemeente. Hij omhing de buste met een groote lauwerkrans. Namens de Kamer van Koophandel en Fabrieken sprak de president, de heer Jos. A. Meijering, die den jubileerenden directeur begiftigde met de zilveren eerepenning van de Kamer. Hierna werd nog het woord gevoerd door den heer van Hasselt namens de afnemers en door de Arch. Ch. J. van Liempt als bouwmeester van de fabriek. Tot slot verkreeg hierna de jubileerende directeur zelf het woord, die allereerste aan God dank bracht voor zijn zegen, die steeds op het werk gerust heeft. Hij bracht ook dank aan zijn broers en aan het geheele personeel en herdacht wijlen zijn vader en wijlen zijn oudsten broer, terwijl hij ook den voor het vaderland gevallen medewerker Ant. van Liempd woorden weidde. Mede namens zijn familie dankte hij de arbeiders (sters) voor de prachtige cadeaux het bedrijf en hem gegeven en aanvaardde in grooten dank de buste van zijn vader, die steeds voor allen een aangename herinnering zal blijven. Hij feliciteerde den maker van dit borstbeeld den heer Peter Rovers en bracht dank aan de commissie, die zich zoo keurig van haar taak heeft gekweten. Tot slot had hij voor het personeel een zeer aangename verrassing, want hij deelde mede, dat een pensioenfonds gesticht was, waarin door de directie als begin f 25.000,- werd gestort. Voorwaar een pracht initiatief en besluit, dat dan ook door ,de aanwezigen met een donderend applaus werd begroet. Hiermede was de huldiging teneinde.

Pagina 27




Om ca. 1 uur begon de receptie, waarvan door honderden uit Schijndel en omgeving gebruik werd gemaakt. Van de vele notabelen, die wij zagen noemen wij de pastoors van Schijndel met hun kapelaans - de families Bolsius - Notaris Baggen - de Doktoren en vele andere vooraanstaande personen uit Schijndel en omgeving. Om 2 uur bracht de Harmonie St. Cecilia een serenade, terwijl de heer Ch. van Liempd bij ontstentenis van den president den jubileerenden directeur als beschermheer der harmonie huldigde en wees op 't vele. wat hij voor Schijndels harmonie had gedaan. Tot slot van het feest werd 's middags en 's avonds (Zaterdag en Zondag) aan het personeel een variété en cabaretvoorstelling aangeboden, waarbij Max Santeiel - Les deux Pico's - de Jackstons - Mr. Max en Antonini de aanwezigen aangenaam bezig hielden en de lachspieren danig wisten op te wekken. Het geheel was een waardig besluit van het mooie feest, dat nog lang zal heugen en dat door iedereen die 't meemaakte een blijde herinnering zat blijven.


BOERDERIJ TE SCHIJNDEL DOOR HET VUUR VERWOEST.Woensdagmorgen in de vroegte is een hevige brand uitgebroken in de boerderij van den landbouwer Pijnappels te Schijndel. Het vuur was in het achterhuis ontstaan. In korten tijd stond het achterhuis in lichter laaie en de vlammen sloegen over naar de stalling en aangrenzende schuur. De vlammen werden aangewakkerd door den wind en weldra werd ook het woonhuis aangetast. Het vuur had zoo snel om zich heen gegrepen dat de hofstede reeds was afgebrand voordat de brandweer arriveerde. De gehele landbouwinventaris, de landbouwvoorraden en een partij hooi en strooi zijn verloren gegaan. De oorzaak van den brand is onbekend. Verzekering dekt de schade.


Mevr. ZIJLMANS, Landbouwschool Schijndel vraagt zoo spoedig mogelijk net meisje boven 17 jaar.


VERLOREN op weg Den Bosch—St. M. Gestel, wiel met autoband, 750-20, Continental, No. 33938101 TT. Tegen belooning terug te bezorgen: P. STEENBAKKERS, Schijndel (Tel. 318).

MUTSAARDS. Te koop partij Dennen mutsaard 6 ct., Canada-mutsaard 7 ct. stuk. Fa. P. STEENBAKKERS, Boschweg C 100a, Schijndel, Tel. 318.


Tandarts Hartman te SCHIJNDEL is ZATERPAG 10 MEI AFWEZIG.


WEIDEPROEF TE SCHIJNDEL. Gunstige resultaten. In den winter van 1939/40 werd een bespreking gehouden tusschen de heeren J. A. Zijlmans, directeur der R. K. Lagere Landbouwschool te Schijndel, Andr. v. d. Boogaard, landbouwer te Schijndel en Ir. C. A. G. Spaan, directeur van het Land- en Tuinbouwbureau der I.G. Farbenindustrie te Amsterdam, waarbij werd besloten, op het bedrijf van den heer Van den Boogaard een omweidings- en bemestingsproef in te richten, met het doel na te gaan, welke voordeelen voor de veehouders aan het nieuwe weidesysteem zijn verbonden. Indeeling van de proef. Het grasland op bovengenoemd bedrijf bestaat uit twee perceelen, naast elkaar gelegen bij de boerderij, waarvan perceel 1 33.55 Are en perceel 2 44.64 Are groot is. Ongeveer 400 meter verder liggen nog vier perceelen, namelijk perceel 3. groot 35,2 Are, perceel 4, groot 34,58 Are, perceel 5, groot 41,83 Are en perceel 6, groot 40,03 Are. Bemesting en bewerking.

Pagina 28




De perceelen 1 en 2 kregen elk een lichte bemesting met ruige mest, eind Februari. Verder ontvingen deze twee perceelen per H.A. 700 K.G. Thomasslakkenmeel + 350 K.G. Kalizout 40%. De perceelen 3, 4, 5 en 6 ontvingen elk per H.A. 800 K.G. Thomasslakkenmeel + 350 K.G. Kalizout 40%. Het Kalizout werd op 26 Februari, het Slakkenmeel op 28 Februari toegediend. De stikstofbemestingen werden als volgt toegediend: De perceelen 1, 3 en 5 ontvingen ieder in totaal 100 K.G. stikstof per H.A., de perceelen 2, 4 en 6 in totaal ieder 50 K.G. stikstof per H.A. in den vorm van Kalkammonsalpeter, dus 1, 3 en 5 ieder 500 K.G. en 2, 4 en 6 ieder 250 K.G. Kalkammonsalpeter per H.A. De eerste stikstofbemesting werd op alle perceelen begin April toegediend, terwijl verder in den zomer enkele overbemestingen na het afweiden der kampen werden gegeven, namelijk in Juni/Juli en Augustus/September. Steeds werden de kampen na het afweiden bewerkt; bossen gemaaid, mest uitgeslagen en stekels getrokken. Geweid werd hier van 25 April tot 30 October, waarvan tot 8 Mei met twee droge koeien, van 8 Mei tot 2 Juni met drie melkkoeien en één droge koe, daarna met vier melkkoeien tot het einde van den weidetijd, terwijl verder nog twee stuks jongvee en een paard waren ingeschaard. De opbrengsten van de weiden waren als volgt:

Melkvee- Melk in Perc. weidedagen Liters 1 70 1212½ 2 118 2070½ 3 116½ 2104 4 95 1708 5 78 1281 6 159 3022

Jongvee- Droogvee- Paardenweidedagen weidedagen weidedagen 123 37 49 46 24 19 34½ 10½ 14 55 5 23 39 14 77½ 13 18 Terwijl van perceel 5 nog 3000 K.G. hooi werd gewonnen. Wanneer wij deze cijfers, om een vergelijkend getal te verkrijgen, omrekenen op zetmeelwaarde, dan is de gemiddelde opbrengst per H.A. 3892 K.G. zetmeelwaarde Van de zwaarbemeste perceelen werd gemiddeld 4089 K.G. zetmeelwaarde per H.A. gewonnen, van de lichtbemeste gem. 3695 K.G. zetmeelwaarde, zoodat het meerdere stikstofgebruik van 250 K.G. Kalkammonsalpeter (= 50 K.G. stikstof) per H.A. een meeropbrengst van ruim 393 K.G. zetmeelwaarde gaf of per K.G. stikstof: 7.87 K.G. zetmeelwaarde. Gedurende de periode, dat de koeien werden gemolken, gaven zij op deze weiden gemiddeld 17.90 liter per dag. Rekenen wij een koe met deze melkopopbrengst op een behoefte van 8.31 K.G. zetmeelwaarde per dag, dan heeft de verhoogde stikstofbemsting per K.G. stikstof een meeropbrengst aan melk gegeven van (7.87 :8.31) x 17.90 Liter = 16.95 Liter melk, dus bijna 17 Liter met iedere K.G. stikstof of per H.A. 873 Liter met de meerdere 250 K.G. Kalkammonsalpeter per H.A. Hieruit is het groote geldelijke voordeel van deze bebesting en beweiding in 1940 wel eenigszins af te leiden. De gemiddelde meeropbrengsten aan melk met 1 K.G. stikstof bedragen in het algemeen ongeveer 20 Liter op weiden, welke in goede conditie verkeeren. Op deze weideproef is dus een meeropbrengst per K.G. stikstof van bijna 17 Liter melk goed te noemen, daar: 1e. In het begin van de beweiding nog enkele moeilijkheden met de omweiding waren te overwinnen, waardoor eenige perceelen in het begin na het afweiden wat ruig zijn gebleven en hierdoor niet het grootst mogelijke nut van de proefweiden is getrokken; 2e. deze weiden, waar in 1940 voor het eerst een weideproef werd genomen, vrij sterk bezet waren met onkruiden, behalve de perceelen 5 en 6, die hiervan minder last hadden. Gedurende de beweiding verdwenen gaandeweg de onkruiden door de betere bewerking, het regelmatig afweiden en de noodige overbemesingen, zoodat bij het einde van de proef het geheel een veel beter grasbestand toonde, wat bij de voortzetting van de proef ook wel tot uiting zal komen. Uit het bovenstaande blijkt: a) dat een verhoogde stikstofbemesting op dit bedrijf een goede werking heeft gehad;

Pagina 29




b) dat de melkopbrengsten van het vee, dat gemolken is, bij deze beweiding uitstekend zijn geweest (gemiddeld 17.90 liter per dag); c) dat op deze weiden het regelmatig beweiden en bewerken der perceelen, gepaard gaande met een goede, bemesting, het grasbestand sterk doen vooruitgaan en den onkruidgroei sterk remt, waardoor zeer goede opbrengsten zijn verkregen. De opbrengst van 3892 K.G. zetmeelwaarde per H.A. is voor het betreffende gebied goed te noemen. De proefnemers: ANDR. v. d. BOOGAARD. J. A. ZIJLMANS. Ir. C. A. G. SPAAN.


HOUTSCHILLERS gevraagd tegen hoog loon. Zich aan te melden bij LAMB. STEENBAKKERS, Boschweg (nabij de kerk) Schijndel.


HUIS TE SCHIJNDEL AFGEBRAND. Men meldt ons uit Schijndel d.d. 13 Mei: Hedennacht omstreeks 3 uur brak door onbekende oorzaak brand uit in het woonhuis en boerderij, bewoond door J. Pijnappels in de Houtert. In korten tijd brandde het huis geheel af, waarbij veel van den inboedel verloren ging. Het vee kon worden gered. Door het felle karakter van den brand en den grooten afstand van de kom der gemeente viel aan blusschen niet te denken.


BAKKERSLEERLING. Gevraagd om terstond in dienst te treden een R. K. bakkerslaerling 15 á 16 jaar, moet genegen zijn mede klanten te bedienen. Adres J. TOELEN, Bakker, Stationstraat Schijndel A 189.


BOERDERIJ ONDER SCHIJNDEL, ter plaatse Wijbosch. NOTARIS J. F. BAGGEN te Schijndel zal publiek bij toeslag VERKOOPEN: Ten verzoeke van de Kinderen VAN HEYNSBERGEN op Dinsdag 27 Mei 1941 om 5 uur n.m. in het café van J. v. VENROOY te Wijbosch - Schijndel. BOERDERIJ onder Schijndel ter plaatse Wijbosch bestaande uit landbouwerswoning, bouwen weiland, boornen, hakhout en dennen, groot 7.43.20 H.A. Zeer laag ingezet op ƒ 5005.


Schijndelsche Avondnijverheidsschool. AFSCHEID VAN DEN DIRECTEUR ARCHITECT VAN LIEMPD. 'n Hartelijke huldiging.Voor de prijsuitdeeling der R. K. Avondteekenschool bestond dit jaar op Zaterdag 24 Mei een overweldigende belangstelling uit Schijndel en omgeving. De groote zaal van het patronaat was geheel bezet, terwijl vele bloemenmanden op het versierd podium prijkten, daar den heer Chr. J. van Liempd als directeur de school ging verlaten wegens het bereiken van den pensioengerechtigden leeftijd. Onder de talrijke. notabelen merkten wij op B. en W. van Schijndel, burgemeester Eliëns van Veghel, den gemeente-secretaris N. J. Verhagen, oud-burgemeester Jansen, de leeraren en oudleeraren der school, de heeren H. Bolsius en Frits Bolsius (jr.). de Schijndelsche kunstschilders Jan Heesters en Ant. Domburg, den heer G. van Velthoven, de directie der „Oda" Stalenmeubelfabrieken uit St. Oedenrode en vele andere vooraanstaande personen. Nadat de voorzitter van het Schoolbestuur, Pastoor van Dijk de bijeenkomst had geopend, bracht de heer H. J. Tibosch verslag uit over het schooljaar 1940. Het bleek dat het aantal leerlingen was teruggeloopen en vooral uit de buitengemeenten komen er minder dan voorheen..


Pagina 30




DEKEN G.VAN DijkZ. H.Exc. Mgr. Diepen heeft den eereerw heer Gabriël Lud. Jos. van Dijk, pastoor der parochie van den H. Servatius te Schijndel benoemd tot Deken van het Dekenaal St. Oedenrode. Deken van Dijk werd 16 November 1883 in Tilburg geboren en op 5 Juni 1909 priester gewijd. Vanaf zijn priesterwijding was hij tot 1936 professor aan het Seminarie te St. Michiels Gestel. Op 6 Juni van dat jaar werd hij benoemd tot pastoor te Schijndel, parochie H. Servatius ter vervanging van den bekenden pastoor H Donders, die tot rector van het Mgr. Musaersoord was benoemd.


BENOEMINGEN IN HET BISDOM DEN BOSCH. De „St. Jansklokken melden: De bisschop van 's-Hertogenbosch, heeft met ingang van 6 Juni a.s. benoemd tot Deken van het dekenaat St. Oedenrode den Z.Eerw. heer G. L. J. van Dijk, pastoor H. Servatius Schijndel, met gelijktijdig eervol ontslag als Deken, aan den HoogEerw. heer A. J. van Erp, pastoor te St. Oedenrode.

BELANGRIJKE BESLUITEN VAN DEN SCHIJNDELSCHEN GEMEENTERAAD. In de gisternamiddag gehouden raadsvergadering der gemeente Schijndel zijn een paar belangrijke voorstellen goedgekeurd. Zoo viel een besluit met algemeene stemmen op den weg Boxtel— Schijndel—Eerde—Veghel te verbeteren, waarmee een bedrag van ƒ224.510 gemoeid is. Voorts werd met 12 stemmen tegen 1 goedgekeurd het voorstel tot het leggen van een centrale rioleering inbegrepen den bouw van een zuiveringsinstallatie voor een bedrag van ƒ 250.000.


DEKEN VAN DIJK TE SCHIJNDEL GEHULDIGD. Men meldt ons uit Schijndel, d.d. 2 Juni: Gistermiddag trok Schijndels Harmonie uit om Pastoor G. van Dijk bij zijn benoeming tot Deken van het Dekenaat St. Oedenrode te huldigen. Voor de pastorie, waar een groote menigte was samengestroomd, werd een pittige marsch geblazen, waarna de heer G. v. Velthoven het woord voerde. Deze richtte zich op de eerste plaats tot den nieuwen Deken als de pastoor van Schijndel. Onze Herder blijft gij boven alles en wij kennen Uw goedheid voor en Uwe medeleven met Uw parochianen, aldus spreker. Schijndel is blij met de onderscheiding welke U te deel is gevallen en wenscht U van harte geluk met Uw benoeming tot Deken. Namens de Schijndelsche koren sprak de heer C. v. d. Heuvel, die eveneens pastoor van Dijk feliciteerde met zijn benoeming, waarmede hij is geworden een der medewerkers en vertrouwensmannen van den Bisschop. Pastoor-Deken van Dijk dankte in hartelijke woorden de sprekers en sprak de verzekering uit, dat hij steeds zijn belangstelling voor het muzikale leven, dat zooveel doet om het cultureele peil van Schijndel te verhoogen, zal blijven geven. Namens het dameszangkoor en het mannenkoor werd door den heer C. v. d. Heuvel nog een krans aangeboden.

De Curator in het faillissement van C. v. d. WAKKER te Vught en E. v. d. WAKKER te Schijndel deelt mede, dat de eenige uitdeelingslijst ter Griffie der Rechtbank te 's-Hertogenbosch is nedergelegd en aldaar gedurende 10 dagen ter inzage van crediteuren ligt. De Curator: Mr. L. J. 'T HOOFT. Pensmarkt 14. 's-Hertogenbosch, 3 Juni 1941.


SCHAPEN EN STROO. Direct te koop gevraagd 10.000 of 15.000 K.G. roggestroo, liefst met de hand gebonden; moet aan kanaal geleverd worden. Aan 't zelfde adres kunnen echte Texelsche weilammeren besteld worden tegen ƒ 24—ƒ 30 per stuk. M. v. d. SANGEN, Elschot F 60, Schijndel.


ERNSTIGE MISHANDELING TE SCHIJNDEL.

Pagina 31




Naar men ons mededeelt zal op Donderdag 26 Juni a.s. voor de Arrondissements-Rechtbank alhier worden behandeld de strafzaak tegen E. van H., 30 jaar, landbouwer te Schijndel, thans gedetineerd, als verdacht van zware mishandeling gepleegd op A. van der Steen te Schijndel op 27 April 1941.Vanwege het O. M. zijn 5 getuigen gedagvaard. Als verdediger treedt op Mr. Adelmeyer, 's-Bosch.


SCHIJNDEL ZILVEREN PRIESTERFEEST PASTOOR A. J. PESSERS.Het program der viering van het zilveren priesterfeest van den zeereerw. heer A. J. Pessers op Zondag 15 Juni luidt verkort als volgt: Om 10 uur plechtige Hoogmis, waaronder pastoor Fr. Pessers te Geldrop de feestpredicatie zal houden. Om 1 uur officieele receptie in het Parochiehuis, waar het parochiaal geschenk zal worden aangeboden. Na de officieele receptie is er van half drie tot half vier gelegenheid, den jubileerenden pastoor persoonlijk met een handdruk le feliciteeren. Om 5 uur plechtig Lof, waaronder de pastoor zijn parochianen zal toespreken. Op Dinsdag 17 Juni vindt de kinderhulde plaats.


MUTSERDS. Te koop ca. 1200 lepenmutserds á 7 ct., liggende Keldonk langs Zuid Willemsv. P. STEENBAKKERS, Boschweg C 100, Schijndel, Tel. 318.

RECHTBANK.Diefstal van 211 paar kousen te Boxtel. De rechtbank heeft vonnis gewezen in de strafzaak tegen C. M., 36 jaar, arbeider te Schijndel, aan wien ten laste was gelegd, dat hij tusschen 1934 en 1941 te Schijndel op verschillende tijdstippen successievelijk 211 paar kousen had weggenomen, eigendom van de N.V. Jansen en de Wit. Conform den eisch luidde het vonnis 3 maanden gevangenisstraf.


DIEFSTAL VAN KOUSEN TE SCHIJNDEL.De Rechtbank heeft vonnis gewezen in de strafzaak tegen den 36-jarigen arbeider C. M. woonachtig te Schijndel, die aldaar op verschillende tijdstippen ten nadeele van de N.V. Jansen en de Wit in totaal 211 paren kousen heeft gestolen. Conform den eisch van den Officier van Justitie, heeft de Rechtbank hem veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf.


DRIEVOUDIG FEEST TE SCHIJNDEL. Pastoor Pessers viert zijn 25-jarig Priesterfeest en koperen Pastoorsfeest. TEVENS KOPEREN JUBILEUM DER PAROCHIE. Men meldt ons uit Schijndel d.d. 15 Juni. Onder groot medeleven van alle parochianen heeft heden pastoor A. J. Pessers van de parochie Boschweg te Schijndel zijn 25-jarig priesterfeest gevierd. Tevens werd deze dag herdacht, dat de parochie 12½ jaar geleden werd gesticht en pastoor Pessers dus 12½ jaar pastoor is geweest. Velen in Den Bosch zullen zich nog Pastoor Pessers herinneren als kapelaan van de St. Jacobsparochie, waar hij zich o.m. verdienstelijk maakte op het gebied van koorzang, waar hij zijn muzikale talenten in dienst stelde van het bekende knapenkoor van die parochie. Spontaan hadden de parochianen zich opgemaakt om dit drievoudige feest ondanks de moeilijke tijdsom-standigheden op waardige wijze te vieren. Rondom pastorie en kerk was door kunstzinnige handen een fraaie versiering aangebracht, en door de talrijke vlaggen die waren uitgestoken, kreeg heel de parochie een vroolijk en feestelijk aanzien. Nadat 's morgens een algemeene H. Communie was gehouden, werd om 10 uur door den jubilaris een solemneele Hoogmis opgedragen met assistentie van pastoor Fr. Pessers te Geldrop en den Weleerw. heer Th. v. d. Westelaken, een priester uit de parochie. Door pastoor Fr. Pessers werd de feestpredicatie gehouden.

Pagina 32




Onder leiding van den heer H. J. Tibosch voerde het parochiaal zangkoor de 4-stemmige Mis van Refice uit, terwijl na de H. Mis het „Cantae Domine" van Hassler werd gezongen. In het versierde parochiehuis werd om 1 uur een receptie gehouden, waar o.m. aanwezig waren burgemeester Wijs en wethouder W. de Visser, gemeentesecretaris N. Verhagen, verscheidene gemeenteraadsleden en andere vooraanstaande personen van de parochie Boschweg en de gemeente Schijndel. Als oudste kerkmeester voerde hier de heer P. van Boxtel het woord namens alle parochianen. Spr schetste uitvoerig de verdiensten van den jubileerenden pastoor en richtte zich vervolgens tot de familie Pessers die de oudste van drie priesterzonen vandaag ziet jubileeren. Hij belichtte den grooten bloei der parochie die in 1928 1300 parochianen telde en thans reeds meer dan 2000. Namens de parochie bood hij als stoffelijk blijk van waardeering een groot bedrag in envelop aan voor de meubileering en verfraaiing van de kerk. Namens het Kerkbestuur bood spr. een stel canonborden aan. Burgemeester Wijs gewaagde in zijn toespraak van de goede verstandhouding die steeds tusschen het geestelijk en wereldlijk gezag heeft beheerscht. Namens het onderwijzend personeel sprak hierna de heer H. J. Tibosch, die tevens den pastoor dankte voor zijn hartelijkheid en welwillende medewerking. Een speciaal voor deze gelegenheid gevormd gemengd koor zong hierna onder leiding van den heer Tibosch de 2-stemmige priestercantate van Schwirz. Hierna voerden nog het woord de heer Mar. Verhoeven, als voorzitter van het parochiaal zangkoor, de heer J. van Roozendaal namens de Aarts-Broederschap der H. Familie, de heer A. v. d. Oetelaar namens de St. Vincentiusvereeniging en de heer G. van Esch namens de Altaarwacht. Verschillende sprekers lieten hun felicitaties vergezeld gaan van fraaie cadeaux. Het koor voerde hierna uit het „Laudate Dominum'' van Mgr. v. Schaik. Nadat nog gesproken hadden Mej. M. Wouters namens de Maria-Congregatie Mej. J. Oerlemans namens den Missienaaikring en de heer A. N. van Osch voor de voetbalvereeniging „Avanti" zong het gemengd koor het 4-stemmige „Halleluja" van Handel. Hierna sprak Pastoor Pessers een dankwoord, waarin hij vooral de parochianen betrok, door wier medewerking al het goede in de afgeloopen 12½ jaar tot stand is gebracht. Hierna kregen de parochianen gelegenheid hun herder persoonlijk geluk te wenschen, waarvan een zeer druk gebruik werd gemaakt. Om 5 uur werd een plechtig sluitingslof gehouden waarin de pastoor zijn parochianen toesprak, terwijl om half zeven de harmonie een serenade bracht waarbij de president, de heer G. van Velthoven het woord voerde.


Zilveren Priesterfeesten PASTOOR 4. J. PESSERSZondag heeft de parochie van O. L. Vr. van den H. Rozenkrans op hartelijke en indrukwekkende wijze het 25-jarig priesterfeest gevierd van den zeereerw. heer A. J. Pessers, die tevens zyn 12 1/2 jarig pastoraat herdacht. Met groen en bloemen, met slingers en vlaggen, getuigde de parochie Boschweg dat zij op waardige wijze haren priester eert. Ondanks den druilerigen regen heeft deze feestdag een indruk achtergelaten die nog lang zal heugen. Onder de H. Missen van half 7 en 8 uur, gingen alle parochianen te Communie om God te danken voor het zegenrijk Priesterleven. Om 10 uur werd een solemneele Hoogmis opgedragen door den zilveren jubilaris met assistentie van den Z.eerw. heer Fr. Pessers, pastoor te Geldrop en den weleerw. heer Th. v. d. Westerlaken, als oudste thans aanwezige priester uit de parochie en den weleerw. heer Fr. Tilman en een familielid van den jubilaris. De zeereerw. heer Fr. Pessers, broer van den jubilaris, hield de feestpredicatie en koos zich als tekst: „Zalig het volk dat weet te jubelen." De gewijde, spreker gewaagde van de hooge waardigheid van den priester, want in hem wordt geëerd God zelf, wiens plaatsbekleeder hij is.Dit offer, aldus richtte spreker zich tot den jubilaris, als dankoffer opgedragen zal vandaag in het bijzonder opstijgen tot God in den hemel. Feestvierende parochianen naast dit zilveren jubilé is er vandaag nog een bijzonder feest, want uw parochie bestaat ongeveer 12 1/2 jaar. Uw pastoor was bereid ten koste van vele zware offers, deze kerk te bouwen en telkens opnieuw blijft deze prachtige parochiekerk vele offers vragen ter opluistering van den eeredienst. Vervolgens weidde spreker uit over de werkzaamheden van den jubileerende herder, den beheerder van Gods geheimenissen en genade. Door het gemengd parochiaal zangkoor onder leiding van den heer H. J. Tibosch werd de 4-stemmige „Messa Regina Martyrum" van D. Licinio Refice op voorbeeldige wijze gezongen. Na de H. Mis werd de „Cantate Domino" van Hassler gezongen. Om 1 uur werd in het versierde parochiehuis de officieele receptie gehouden waarbij wij o.a. opmerkten burgemeester Wijs en wethouder de Visser, gemeentesecretaris Verhagen, verscheidene raadsleden, Dr. van Oppenraaij en tal van vooraanstaande personen uit de parochie en onze gemeente. Na een inleiding van kapelaan Tilman sprak de heer P. van Boxtel als

Pagina 33




oudste kerkmeester namens de geheele parochie. Spreker belichtte breedvoerig de verdiensten van den jubilaris en feliciteerde ook de familie Pessers die rijkelijk door God gezegend is met Priesterroepingen en waarvan een bekleed met de Bisschoppelijke waardigheid, arbeidt aan de uitbreiding van het H. Geloof in onze eigen koloniale Missiën. Spreker gewaagde van de moeilijke taak die pastoor Pessers in 1928 vol ijver en blijmoedig op zich nam toen Mgr. Diepen hem de eervolle taak opdroeg om een nieuwe parochiekerk te stichten. Dat de parochie bloeit, bleek wel uit het feit dat de parochie in 1928 nauwelijks 1300 parochianen telde, terwijl dit getal thans gestegen is tot 2000. Het aantal priesterroepingen is een bewijs van den godsdienstzin der parochianen. Drie onzer zonen werden reeds priester gewijd en meerderen bereiden zich voor tot deze H. roeping. De parochianen, waaronder vooral de ouden van dagen zijn u dankbaar dat de nieuwe parochiekerk werd gesticht. Daarnaast kwam een R. K. bijzondere school voor jongens en meisjes, waar aan ongeveer 400 kinderen onderwijs wordt gegeven door een 10-tal leerkrachten, benevens een kleuterschool die aan de zorgen der zusters werd toevertrouwd. Spreker wees op de stichting van een parochiehuis en een zusterklooster met gasthuis en pension en tehuis voor ouden van dagen. Spreker roemt de verdiensten van onzen pastoor als verkondiger van Gods woord. De kerkelijke plechtigheden werden steeds met passenden luister omringd Met groote bezorgdheid hebt Gij als herder in den waren zin van het woord uw kudde geleid. Spreker deelde mede dat de parochianen arm als rijk, hun dankbaarheid hebben getoond door een flink bedrag aan geld bijeen te brengen tot verfraaiing en verdere meubileering van de kerk. Spreker feliciteert den pastoor namens zijn collega's speciaal als voorzitter van het kerkbestuur. Als blijk van waardeering hebben de leden van het kerkbestuur (na het hunne aan het parochiegeschenk te hebben bijgedragen) gemeend een apart cadeau te schenken n.l. een stel canonborden.Burgemeester Wijs sprak als hoofd der gemeente Schijndel van de goede verstandhouding die steeds tusschen het geestelijk en wereldlijk gezag heeft geheerseht en hoopte dat dit zoo zou blijven. Namens de gemeente Schijndel feliciteerde hij den jubilaris en sprak de hoop uit dat hij nog lang getuige mocht zijn van den bloei der parochie. De heer H. J. Tibosch sprak namens het onderwijs en het onderwijzend personeel. Spreker zegt dat in het priesterambt het leraarsambt ligt opgesloten. Waar de H. Kerk haar beschavenden invloed deed gelden verrees ook naast de kerkten en kloosters, de scholen. De H. Kerk heelt het onderwijs steeds gestimuleerd en bevorderd. Valt men die H. Kerk aan, dan bewijst de geschiedenis, dat men ook het onderwijs aanvalt. Ook op den Boschweg, aldus spreker is de kerk er gekomen, spoedig daarna verrezen onze jongens- en meisjes- en kleuterschool. Namens de ouders brengt spreker daarvoor dank aan den pastoor. Namens het personeel mag spreker verklaren dat de hartelijke samenwerking van kerk en school ten zeerste op prijs wordt gesteld. Zoowel namens de jeugd als van de onderwijzers werd een cadeau aangeboden. Vervolgens werd onder leiding van den heer Tibosch een 2-stemmige Priestercantate van Schwitz gezongen door het dameskoor. Namens 't parochiaal zangkoor sprak de heer Mar. Verhoeven. Op de zijn eigen geestige wijze besprak hij de geschiedenis van het zangkoor. Spreker denkt terug aan de tijd dat de jubilaris als jong pastoor over den Boschweg rond liep op zoek naar koorzangers en op de eerste repetitie in het Servatiusgebouw bleek dat het toch niet allemaal lijsters zijn die God geschapen heeft, maar dat er ook koekoeken zijn. De heer Verhoeven dankte den pastoor voor zijn medenleven met het koor en het schenken van het orgel. Om den eeredienst nog meer luister bij te zetten kon spreker namens het parochiaal Zangkoor, de St. Vincentius Vereeniging, de H. Familie, de Congregatie, de Missie-Naaikring en de R. K. Voetbalvereeniging Avanti een prachtige Consecratieklok aanbieden.Namens de Aartsbroederschap der H. Familie sprak de heer J. van Rozendaal. Spreker deelde mede dat het ledental is opgeklommen van 231 in 1929 tot 350 in 1941. Bij deze feestgelegenheid kan ik, aldus spreker, dank zij ons actief feestcomité en den ijver van prefecten en onderprefecten een prachtige directeursketting aanbieden. De heer Adr. v. d. Oetelaar sprak namens de St. Vincentius vereeniging zijn gelukwenschen uit en zijn dank voor de wijze waarop de pastoor altijd klaar stond om de armen met raad en daad bij te staan. Hierna werd gezongen de mooie „Laudate Dominum", van Mgr. van Schayk. Vervolgens sprak de heer G. van Esch als voorzitter van de Altaarwacht die zich ten doel stelt blijvend te zorgen voor de versiering der kerk. Hierna sprak nog mej. W. Wouters namens de Maria-Congregatie, en wenscht den pastoor toe een lang en rijk priesterleven, en opbloei van onze Congregatie onder uw Directeurschap. Mej. A. Oerlemans bood namens den Missie- Naaikring een zeer schoone stola. Spreekster hoont dat de dankbaarheid later duidelijker zal spreken als de Missie-Naaikring weer vele stukken kan aanbieden voor de Missie van Mgr. Pessers. Nadat de heer A. van Oss had gesproken namens de R. K. Sportvereeniging Avanti, werd de 4-stemmige „Alleluia", van

Pagina 34




Handel op alleszins loffelijke wijze uitgevoerd. Pastoor Pessers sprak hierna een dankwoord, waarbij hij allereerst gewaagde van den strijd en de moeilijkheden die gevoerd werd om de plaats waarop de kerk zou komen. Spreker vond dien strijd niet zoo erg, omdat het hem duidelijk werd dat er belangstelling bestond. Dat die belangstelling is gebleven blijkt voldoende uit den bloei der parochie in die 12 1/2 jaar. Spreker dankt het kerkbestuur en de parochianen, zij zijn het geweest die alles tot stand hebben gebracht. Door samenwerking werd veel bereikt. De jubilaris zegt zeer erkentelijk te zijn voor het meeleven en de samenwerking met den burgemeester. Tot het zangkoor zegt de jubilaris: vóór 15 jaar hoorde men op deze plaats niets, dan het gekwaak der kikvorschen. Vandaag konden we op „De Kikvorsch", beluisteren een voortreffelijke uitvoering van een der groote musici. Van het zangkoor dat onder leiding staat van den heer Tibosch heb ik veel plezier gehad. Ook het zangkoor bestaat 12i/2 jaar en dezen dag zullen we niet ongemerkt voorbijgaan. Verder dankt de pastoor de leden van de H. Familie. De aartsbroederschap is zoo noodig voor alle mannen en jongens vooral in dezen tijd. Voortaan kom ik met de mij geschonken keten op den preekstoel. Vervolgens zegt de gewijde spreker dat de pastoor veel belang moet stellen in het werk der St. Vincentiusvereeniging. Evenals de Altaarwacht gaat spreker ook de armenzorg ter harte. De Congregatie en de Missie-naaikring is spreker zeer erkentelijk, evenals de voetbalvereeniging die vast blijft houden aan de katholieke beginselen. Spreker zegt toe zijn best te blijven doen als pastoor en betuigt aan allen zijn dank voor alles wat men voor hem gedaan heeft. Hierna kregen allen de gelegenheid den pastoor persoonlijk met een handdruk te feliciteeren. Hiervan werd een zeer druk gebruik gemaakt. Vele geschenken mocht de jubilaris nog ontvangen o.a. van kapelaan Tilman, mevrouw Mannaerts-de Beer, van den heer en mevr. E. Blomjous-Mannaerts, van de kinderen Enneking- Pessers, van mej. Mechelina van de Goor, van de Misdienaars, assistent Geboers, retraitepenning, Aartsbroederschap van den Levenden Rozenkrans, Jongenszangkoor. Van zijn familie ontving de jubilaris 5 gebrandschilderde ramen en namens de Broedermeesters van „De Meierij" mocht de pastoor in ontvangst nemen een vierdeelige brevier van Friderici Pustet. Zeer vele bloemstukken van vereenigingen en particulieren bewezen de sympathie die men pastoor Pessers toedraagt. Om 5 uur volgde een plechtig sluitings-Lof voor een overvolle kerk waaronder de pastoor zijn parochianen toesprak. De gewijde spreker had een dankbare herinnering aan de H. Priesterwijding waarbij van toepassing werd: „Ik noem u nu niet meer mijn dienaren maar mijn vrienden". Men wordt geen priester voor zichzelf naar terwille van de schare zooals Christus het zegt. Spreker brengt op de eerste plaats dank aan God en brengt naar voren dat zijn priesterschap mede te danken is aan het diep geloof en den grooten godsdienstzin van hen, aan wie hij zijn leven te danken heeft. Dankbaar is spreker aan de twee pastoors waar hij als kapelaan gestaan heeft. De gewijde redenaar zegt God dank voor de vele genade die hij heeft mogen uitdeelen.Op de tweede plaats wordt dank gebracht aan de Familieleden aan wie de kerk het Hoogaltaar, vele paramenten en thans weer een gebrandschilderd raam voorstellende een van de H. Mysteriën, te danken heeft, waardoor aan de kerk, Christus Bruid, een groote eer werd bewezen.Op de derde plaats brengt spreker uitvoerig dank aan het feestcomité, aan allen die dit feestcomité hebben bijgestaan, aan het parochiaal zangkoor en aan alle parochianen voor hun gebed, de algemeene H. Communie en hunne feestgave. Er is niemand dien ik een minder goed hart toedraag. Spreker herdenkt degenen die rusten onder de schaduwen van het kruis. Met u heb ik lief en leed gedeeld. Tot slot zegt spreker: Gelukkig is het volk dat de hand van de priester reikt. Onze voorvaderen hebben het geloof ongerept bewaard. Wie de band met de den priester verbreekt, verbreekt ook de band met God. Moge dit priesterfeest de band tusschen het volk en den priester versterken, en hiernamaals 'n eeuwig en nimmer eindigend jubilé te vieren. Groote God u danken wij.Om half zeven werd door de harmonie „St. Cecilia" een serenade gebracht, waarbij door den heer Van Velthoven warme woorden van hulde werden gesproken.


TE SCHIJNDEL.De parochie van Sint Servatius vierde feest. Een van haar zonen de eerw. heer Verbruggen droeg zijn eerste H. Mis op. De buurtschap de Houterd was al dagen in de weer geweest om dit feest zooveel mogelijk luister bij te zetten door het aanbrengen van een passende versiering. Over een lengte van meer dan 600 meter was aan beide zijden van den weg groen en bloemen Aangebracht terwijl enkele eerebogen waren opgericht. Ook de ouderlijke woning van den neomist was in een feestkleedij

Pagina 35




gestoken. Voorafgegaan door een stoet van herauten te paard en omstuwd door een geweldige drom bruidjes werd de jonge priester met familie en kennissen door de bevlagde straten geleid naar de mooi versierde kerk, die tot in de uiterste hoek met belangstellenden was gevuld. Om half elf ving de plechtige H. Mis aan, opgedragen door den neomist. Deken C. van Dijk fungeerde als presbyter assistens en twee neven van den wijdeling Pater P. van Boxtel S.S.S. en kapelaan J. Verhagen uit Made als diaken en subdiaken. Ceremoniarius was de weleerw. heer kap. Verwiel van de parochie Sint Servatius. Onder leiding van den heer J. P. van Bussel voerde het zangkoor uit de driestemmige Mis van Heydt. De feestpredikatie werd gehouden door den weleerw. pater P. van Boxtel, die in een weliverzorgde predikatie den jongen priester en de ouders feliciteerde en de grootheid en waardigheid van den priester schetste. Na de H. Mis werd door het zangkoor nog het Laudate Dominum gezongen, waarna de stoet van bruidjes den neomist voerde naar de pastorie waar door deze bruidjes een kinderhulde werd gebracht. Onmiddellijk hierna kwam de harmonie Sint Cecilia een serenade brengen en bij monde van den voorzitter den heer G. van Velthoven werd een felicitatie gericht tot den jongen priester en zijn familieleden. De weleerw. heer Verbruggen nam hierna zelf het woord en hij dankte de harmonie voor deze hulde waarin hij een huldiging zag van de geheele Schijndelsche bevolking. Thuis aangekomen werd door den heer Adr. de Laat het woord gevoerd namens de buurtbewoners. Hij eveneens feliciteerde den jongen priester en de familie en hij schetste de hooge waarde van het priesterschap. Spreker hoopte dat de eerw. heer Verbruggen een vruchtbaar priesterleven zou mogen hebben. Nadat hierna door enkele bruidjes een bloemenhulde was gebracht nam de neomist zelf het woord.Hartelijk dank bracht hij voor alles wat de buurt had gedaan om dit feest zoo luisterrijk te doen slagen. Dankbaar aanvaardde hij dit alles omdat hij wist dat het een hulde was aan den priester gebracht. Hij vroeg om voor hem te blijven bidden en te vragen dat hij steeds een goed priester zou mogen zijn. Hierna gaf hij aan allen zijn priesterlijken zegen. De receptie die hierna werd gehouden was zeer druk bezocht. Als slot van dit zeer geslaagde priesterfeest werd door den neomist om drie uur een plechtig Lof met assistentie gecelebreerd.


UITVOERING VAN VERDI'S REQUIEM TE SCHIJNDEL. Naar wij vernemen, zal Schijndels Gemengd Koor (Dir. C. Degreef) wederom met begeleiding van het versterkte Bohche Orkest de Requiem van Verdi uitvoeren. Solisten zullen zijn: Jo Snellen-Maissan, sopraan; Frits Bolsius, bas; Joh. Kooymans, tenor en Mar. v. Dijk (een leerlinge van Jo Immink). mezzosopraan. Waar deze vereeniging met de uitvoering van „Die Schöpfung" op 27 April l.l. in het City-Theater zoo'n succes had, laat het zich aanzien, dat dit — uit prachtig materiaal bestaand zangkoor, ook met het groote en grootsche werk van Verdi veel bijval zal verwerven. De repetities zijn reeds in vollen gang en er wordt met veel animo gestudeerd, zoodat deze uitvoering, behalve heel muzikaal Schijndel, ook veel muziekliefhebbers uit den omtrek naar de Concertzaal zal treken. De uitvoering zal plaats hebben Zondag 28 Sept. a.s.


Heemkunde kring St. Oedenrode.Op heden, Donderdag 26 Juni, zal in hotel Gastenhof van den heer P. van Herpen te St. Oedenrode eene oprichtingsvergadering plaats hebben van den Heemkundekring St. Oedenrode, waaronder zullen ressorteeren Schijndel, Wijbosch, Eerde, Son, St. Oedenrode en Olland.


MEISJE. Gevraagd net R.K. meisje, boven 18 jaar, proper en netjes kunnende werken, ook genegen mee in café behulpzaam te zijn. Zich te vervoegen bij de Wed. M. STEENBAKKERS— SCHEVERS, Café Royal, Schijndel.


Pagina 36




Door het verbindend worden der eenige uitdeelingslijst is het faillissement van C. v. d. WAKKER te Vught en E. v. d. WAKKER te Schijndel geëindigd. De Curator: Mr. L. J. 'T HOOFT. 's-Hertogenbosch, 26 Juni 1941. Pensmarkt 14.

RECHTBANK.Rijwieldiefstallen te Schijndel. Voorts wees de rechtbank vonnis tegen J. A. v. d. Br., 22 jaar, arbeider te St. Oedenrode, gedetineerd, tegen wien vier maanden gevangenisstraf waren geëischt ter zake, dat hij in Maart j.l. te Schijndel 3 rijwielen, resp. eigendom van H. v. d. Mee, A. v. Bilsen en Ch. Rijkers, had weggenomen. Hij werd veroordeeld tot zes maandengevangenisstraf met aftrek van voorarrest.


RIJWIELDIEFSTAL TE SCHIJNDEL.De Rechtbank heeft vonnis gewezen in de strafzaak tegen den thans gedetineerden 22-jarigen arbeider J. A. v. d. Br., woonachtig te St. Oedenrode, die gedurende de, maand Maart onder de gemeente Schijndel niet minder dan drie rijwielen heeft gestolen. De Rechtbank heeft hem veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf, met aftrek van het voorarrest


ERNSTIGE MISHANDELING TE SCHIJNDEL.Toen op Zondagmorgen omstreeks 10 uur de arbeider Van der Steen, woonachtig te Schijndel met zijn twee zoons naar de kerk fietsen, werd hij onderweg aangehouden door den 30-jarigen J. E. v., eveneens woonachtig te Schijndel. Tusschen van H. en van der Steen bestaat sinds geruimen tijd een veete, en op dien bewusten morgen heeft van H. zijn tegenstander van der Steen, met een bandmes in den rug gestoken. Van der Steen werd hierbij zoo zwaar gewond, dat hij naar het Groot-Ziekenhuis te Den Bosch moest worden overgebracht, alwaar operatief ingrijpen noodzakelijk bleek. De politie werd in de zaak gemoeid en de dader van de steekpartij J. E. van H. werd gearresteerd en naar Den Bosch overgebracht, alwaar hij in het Huis van Bewaring werd ingesloten. Heden stond van H. wegens het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel terecht. Daar eenige getuigen a decharge niet waren gekomen, werd de behandeling van de zaak geschorst. Het verzoek van den verdediger mr. E. Sassen, om den verdachte onmiddellijk op vrije voeten te stellen, werd door de Rechtbank afgewezen. De Rechtbank zal op Maandag 4 Augustus des namiddags om half twee een extra zitting houden, om deze zaak te kunnen berechten.


BURGERWOONHUIS te SCHIJNDEL - KLOOSTERSTRAAT. notaris J. F. BAGGEN te Schijndel, zal publiek VERKOOPEN: Bij Inzet en Toeslag op Dinsdagen 8 en 22 Juli 1941 des n.m. om 5 uur in het café van P. SCHEVERS te Schijndel-Hermalen: Voor de Erven P. SCHEVERS BURGERWOONHUIS met erf en tuin te Schijndel, Kloosterstraat 16, kad. gem. Schijndel, Sectie D No. 4297, groot 2.22 Aren. Aanvaarding: dadelijk na den toeslag. Betaling der kooppenningen uiterlijk 6 weken na den toeslag.


KLOVEN EN MUTSERDS. Te koop een groote partij drogen kloven en mutserds bij L. v. KAATHOVEN, Hermalen B 334, Schijndel.


SCHIJNDELBenoemingen aan de R. K. Jongensschool. Tot onderwijzer aan de R. K. Jongensschool Sint Lambertus in de Pompstraat is benoemd de heer J. Koning, thans onderwijzer te Warmenhuizen. Daar

Pagina 37




de heer Koning niet eerder in dienst kan komen dan 1 September is met ingang van 1 Juli tot 1 Augustus benoemd als tijdelijk onderwijzer de heer J. Croonen uit Dinther.


WOONHUIS TE SCHIJNDEL OP DE SCHOOT No. 53. te NOTARIS J. F. BAGGEN Schijndel, zal publiek VERKOOPEN: Voor de Weduwe M. VERVOORT—v. d. KANT en Kinderen. Bij inzet en toeslag op Donderdagen 10 en 24 Juli 1941, telkens om 5 uur n.m., in het café van A. SANTEGOEDS te Schijndel-Heikant: WOONHUIS met schuur, erf en tuin, te Schijndel, op de Schoot No. 53, kadaster gemeente Schijndel, Sectie C. No. 3837, groot 7 Aren. Aanvaarding dadelijk na den toeslag. Betaling der koopsom 6 weken na den toeslag.

BURGERWOONHUIS te SCHIJNDELKLOO0STERSTRAAT. NOTARIS te J. F. BAGGEN Schijndel, zal publiek VERKOOPEN: Bij Inzet en Toeslag op Dinsdagen 8 en 22 Juli 1941 des n.m. om 5 uur in het café van P. SCHEVERS te Schijndel-Hermalen: Voor de Erven P. SCHEVERS BURGERWOONHUIS met erf en tuin te Schijndel,. Kloosterstraat 16, kad. gem. Schijndel, Sectie D No. 4297, groot 2.22 Aren. Aanvaarding: dadelijk na den toeslag. Betaling der kooppenningen uiterlijk 6 weken na den toeslag.


HEEMKUNDIGE KRING TE ST. OEDENRODE.Men meldt ons uit St. OedenrodeIn den loop der vorige week werd in de alhier gehouden vergadering in Hotel „Gastenhof" van den heer P. van Herpen de „Heemkundekring St. Oedenrode" opgericht. Deze kring omvat de gemeenten en dorpen Eerde, Wijbosch, Schijndel, Olland, Son en Breugel en St. Oedenrode. Het voorloopig bestuur, bestaande uit de heer Jhr. H. van Rijckevorsel van Kessel te St. Oedenrode, B. A. van Dam uit Eerde en Jan Heesters uit Schijndel werd alsnog aangevuld met de heeren Pastoor J. van de Ven te Olland, wethouder Janssen te Schijndel en Burgemeester mr. Schoepp te Son. Staande de vergadering traden 71 leden tot den kring toe. Op een volgende vergadering zal een definitief bestuur worden gekozen. Na afloop der vergadering werd een zeer interessante film van het Zwembad „de Kleinehoef" gedraaid.


KALVEREN DOOR HOND VERSCHEURD. Zij waren vastgebonden aan een paal. Een bloeddorstige hond heeft 'n veehouder te Schijndel een aanzienlijken schadepost bezorgd, aldus de „Tel.". Toen de landbouwer L. van Ingen, wonende bij sluis 3 te Schijndel, zich Zondagmorgen naar de weide begaf, op circa 200 meter afstand van zijn boerderij, bemerkte hij, dat twee kalveren, die hij daar den vorigen avond aan een paal had geboden, op geweldadige wijze waren gedood. De boer deed aangifte van het gebeurde bij de marechaussee te Heeswijk. Onmiddellijk werd met behulp van een deskundige een nauwkeurig onderzoek ingesteld en daarbij kwam aan het licht, dat de kalveren door een hond moeten zijn verscheurd. Men heeft getracht het beest op te sporen, doch tot dusver is dit niet gelukt. Voor den eigenaar der kalveren beteekent het gebeurde een flinken schadepost.


KALVEREN DOOR EEN HOND VERSCHEURD.De „Tel" meldt: Een bloeddorstige hond heeft 'n veehouder te Schijndel een aanzienlijken schadepost bezorgd. Toen de landbouwer L. van Ingen, wonende bij sluis 3 te Schijndel, zich naar de weide begaf, op circa 200 meter afstand van zijn boerderij, bemerkte hij, dat twee kalveren, die hij den vorigen avond aan een paal had gebonden, op gewelddadige wijze waren gedood. De boer deed aangifte van het gebeurde bij de marechaussee te Heeswijk. Onmiddellijk werd met behulp van een deskundige een nauwkeurig onderzoek ingesteld en daarbij kwam aan het licht, dat de kalveren door

Pagina 38




een hond moesten zijn verscheurd. Men heeft getracht het beest op te sporen, doch tot dusver is dit niet gelukt.


ACCORDEON. Te koop accordeon een vijf rijer, zoo goed al s nieuw Bij A. HELLINGS, Vossenberg E 112, Schijndel.


MOORDAANSLAG TE SCHIJNDEL.In een extra zitting zal de Bossche Rechtbank op 4 Augustus a.s. 's middags om half twee behandelen de strafzaak tegen J. E. v. H. 30 jaar landbouwer te Schijndel gedetineerd, die op 27 April 1941 te Schijndel met het oogmerk om hem zwaar lichamelijk letsel toe te brengen opzettelijk A. v. d. Steen gewelddadig met een bandmes in diens rug heeft gestoken en gesneden tengevolge waarvan genoemde van der Steen zwaar lichamelijk werd verwond. Als getuigen zullen worden gehoord: H. J. v. Mierlo chef-veldwachter Schijndel; A. v. d. Steen arbeider, Schijndel; U. v. d. Steen, arbeider, Schijndel; J. v. d. Steen, arbeider, Schijndel, P. Karthaus, chirurg 's-Bosch als deskundige en J. v. Breugel hsvr. den Otter Schijndel.


SCHIJNDEL. Bericht van Inzet. NOTARIS J. F. BAGGEN te Schijndel, bericht, dat zijn ingezet I. Voor de Erven P. SCHEVERS BURGERWOONHUIS MET ERF EN TUIN te Schijndel, Kloosterstraat 16, kad. gem. Schijndel, Sectie D. No. 4297, ter grootte van 2.22 Aren, op ƒ 5210.— Toeslag op Dinsdag 22 Juli a.s., n.m. 5 uur, in het café van P. SCHEVERS te Schijndel in het Hermalen. II. Voor de Wed. M. VERVOORT—v. d. KANT c.s. WOONHUIS m. SCHUUR, ERF EN TUIN te Schijndel, op de Schoot No. 53, kad. gem. Schijndel, Sectie C. No. 3837, groot 7 Aren, op ƒ 2610— Toeslag op Donderdag 24 Juli a-s., n.m. 5 uur, in het café van A. SANTEGOEDS te Schijndel, Heikant.


Provinciaal Nieuws. IN SCHIJNDEL LOOPEN WEER TAXI'S.Tot nu toe was het in Schijndel in verband met den toestand ook onmogelijk om gebruik te kunnen maken van een taxi als alleen bij hooge uitzondering. Dank zij het initiatief van de firma P. M. A. Vugts te Schijndel zal voortaan echter weer gereden kunnen worden, want zij hebben hun wagens voorzien van een gasinstallatie, zoo. dat de bekende Vutax-onderneming weer in bedrijf kan worden gesteld. Voor de Schijndelsche ingezetenen en bewoners uit den omtrek zal dit besluit van den heer Vugts zeker van groot belang zijn.


NOTARIS J. F. BAGGEN te Schijndel zal publiek VERKOOPEN: I. op Maandag 21 Juli 1941 v.m. 10 uur voor de Kinderen V. HEIJNSBERGEN te Wijbosch—Schijndel F 152; 7 Koopen ROGGE en 3 koopen HAVER; alle om- en nabij het huis. Bijeenkomst ter plaatse. II. Op Dinsdag 22 Juli 1941 n.m. 5 uur in het café van P. SCHEVERS te Schijndel— Hermalen, voor de erven P. SCHEVERS, bij toeslag: BURGERWOONHUIS met erf en tuin te Schijndel, Kloosterstraat 16, kad. gem. Schijndel Sectie D No 4297, groot 2.22 aren; ingezet op ƒ 5210. in. III. Op Dinsdag 22 Juli 1941 njn. 6 uur in het café van P. SCHEVERS te Schijndel— Hermalen: Voor de weduwe A. VAN ALEBEEK te Schijndel—Hermalen: 2 perceelen ROGGE en 2 perceelen HAVER; nabij het huis. IV. Op Donderdag 24 Juli 1941 v.m. 10 uur voor de weduwe en Kinderen M. VERVOORT—v. d. KANT te Schijndel-Schoot No 53; HUISHOUDELIJKEN INBOEDEL als: kasten, kabinet. stoelen, tafels,

Pagina 39




kachels, radiotoestel, potten, pannen, weckflesschen, teilen, kuipen, hout, landbouwgerief enz. Betaling a contant. V. Op Donderdag 24 Juli 1941 n.m. 5 uur in het café van A. SANTEGOEDS te Schijndel-Heikant, voor de Wed. en Kinderen M. VERVOORT—v. d. KANT bij toeslag: WOONHUIS met schuur, erf en tuin te Schijndel op de Schoot No 53, kad. gem. Schijndel, Sectie C No 3837, groot 7 aren. Ingezet op .... ƒ 2610.—


RECHTBANK.Diefstal van textielgoederen te Schijndel. De rechtbank behandelde de strafzaak tegen F. v. P., 20 jaar, koopman te Uden, gedetineerd, aan wien ten laste gelegd was, dat hij op 22 Mei j.l. te Veghel een partij dames- en heerenondergoed had weggenomen, en enkele stukken stof, alles eigendom van Ch. Wetten. Tegen hem werden vier maanden gevangenisstraf geëischt. Vonnis over 14 dagen.


RAAD VAN SCHIJNDEL. Centrale verwarming-aanleg in het gemeentehuis goedgekeurd.Onder voorzitterschap van burgemeester Wijs kwam de raad van Schijndel in openbare vergadering bijeen. Secretaris N. Verhagen. Afwezig wethouder Janssen-Verzijl met kennisgeving. Voor kennisgeving worden aangenomen de besluiten van Ged. Staten en de processen verbaal van de rekeningen der Gemeente; Armbestuur; Electriciteitsbedrijf en Bouwcommissie. De aankoop van grond van 12 personen in verband met de aanleg van de nieuwe weg Boxtel-Schijndel wordt eveneens voor kennisgeving aangenomen nadat de voorzitter heeft medegedeeld dat de aankoop heeft plaats gevonden beneden den taxatieprijs. Behandeld wordt het voorstel van B. en W. om de woningen gelegen Vossenberg E 38 (oud E 101) en Wijbosch G 51 (oud F 138) onbewoonbaar te verklaren. Z. h. st. wordt besloten de beide bedoelde woningen onbewoonbaar te verklaren.Aan de orde komt vervolgens het voorstel om een crediet te verleenen voor het aanleggen van een centrale verwarming in het gemeentehuis. De VOORZITTER zegt hierbij dat de bouw van een nieuw raadhuis voorloopig op de lange baan moet geschoven worden. Maar omdat er in het oude raadhuis zooveel vertrekken zijn waarin gestookt moet worden en omdat er steeds meer vervuiling komt en omdat als er, eventueel een nieuw raadhuis zou komen het oude gebouw niet zal worden gesloopt maar voor verschillende doeleinden zal worden gebruikt en vooral ook omdat het veel voordeeliger is dan al de afzondelijke kachels hebben B. en W. gemeend dit voorstel te moeten doen. B. en W. zijn al in bespreking geweest met enkele firma's en zij hebben de toezegging gekregen dat wanneer er direct kan worden begonnen het benoodigde materiaal nog aanwezig is. De kosten zullen ongeveer f 4300,- bedragen. B. en W. vragen aan den raad een crediet van f 5000,-. Het lid GEERKENS vraagt of er rekening is gehouden met de moeilijke omstandigheid van het komen aan steenkolen en of er ook rekening is gehouden met een eventueele verandering en ombouw. De VOORZITTER zegt dat er gestookt zal kunnen worden met cokes en hout en dat er ook met ombouw is rekening gehouden. Het lid STEENBAKKERS is voor centrale verwarming maar hij vindt den prijs nogal hoog. De VOORZITTER geeft dit direct toe maar het is geen weggegooid geld vooral niet met het oog op de latere bestemming van het raadhuis. Ook de heeren CHR. VAN LIEMPD en H. BOLSIUS verklaren zich voor het voorstel mits er in zee wordt gegaan met een vertrouwde firma en het oude raadhuis later een bestemming zal krijgen. Zonder hoofdelijke stemming wordt het crediet van f 5000,- toegestaan. B. en W. vragen toestemming aan den raad om een perceel grond gelegen aan den weg naar Heeswijk te mogen aankoopen om daar ter plaatse te bouwen het zuiveringsstation van de nieuwe rioleering. Naar aanleiding hiervan verzoekt het lid BOLSIUS het gebouw in verband met de onaangename lucht zoo ver weg te bouwen als mogelijk is. Hel lid GEERKENS zag gaarne dat een beplanting werd aangebracht met hoog opgaand hout, dat zal de stankverspreiding ten goede komen. Het lid VAN DEN OETLAAR vestigt er de aandacht op dat kosten van onderhoud van den afvoer loopen in handen komen van het Waterschap de Aa. De VOORZITTER zegt toe aan al deze dingen zeer zeker de noodige aandacht te zullen besteden. Hij kan reeds mededeelen dat het raadsbesluit waarin het bedrag voor de nieuwe rioleering werd vastgelegd door Ged. Staten is goedgekeurd zoodat direct als over den aankoop van het bedoelde

Pagina 40




stukje is besloten, met de opmeting kan worden begonnen. Z. h. st. wordt besloten tot aankoop over te gaan. Door enkele bewoners van de Drie Harningenstraat is een verzoek binnen gekomen om dezen naam te veranderen. B. en W. stellen in verband hiermede voor dezen naam te ver anderen in Het Binnenpad.Met algemeene stemmen wordt dit goedgekeurd.


STADSNIEUWS DE MOORDAANSLAG TE SCHIJNDELDe rechtbank heeft Maandagnamiddag om half twee voortgezet de behandeling van de strafzaak tegen den 30-jarigen, thans gedetineerden landbouwer J. E. van H. woonachtig te Schijndel die ervan verdacht wordt op 27 april l.l. onder de gemeente Schijndel, met het oogmerk om hem zwaar lichamelijk letsel toe te brengen, A. v. d. Steen, gewelddadig met een handmes in diens rug heeft gestoken, tengevolge waarvan Van der Steen zwaar lichamelijk werd verwond.De zaak heeft reeds eerder gediend, doch Moest worden aangehouden om nog eenige getuigen te hooren.Zulks is nu geschied, waarna de officier van Justitie tegen van H. een gevangenisstraf heeft geëischt van een jaar en zes maanden.


MUSTERDS. Aangeboden pl.m. 3500 elzen musterds zeer geschikt voor bakkerij. Bevr. J. OERLEMANS, Schoot 39, Schijndel.


PATER ALOYSIUS O.F.M.CAP. † In het gasthuis der Zusters Franciscanessen te Veghel overleed in den avond van 5 Augustus Pater Aloysius (in de wereld W. G. A. M. van Heertum) van de Orde der Minderbroeders Capucijnen. Pater Aloysius werd te Schijndel geboren op 20 Augustus 1892 en trad in de Orde der Capucijnen op 3 October 1913. Priester gewijd in 1921 werd hij spoedig aangewezen om door studie van het Chineesch aan de Universiteit van Leiden zich te gaan voorbereiden op zijn vertrek naar de Missie van Borneo. Begin 1924 vertrok hij naar Indië, waar hij — na een verblijf van 'n jaar in China — te werk gesteld werd in de hoofdstatie der Borneo-missie te Pontianak. Na tien jaren van zeer verdienstelijk missiewerk kwam hij in 1934 op verlof. Spoedig na zijn aankomst in het vaderland openbaarde zich een ernstige kwaal, die hem den dood nabij bracht. Tegen alle verwachting herstelde hij gelukkig in zooverre, dat hij weer eenig geestelijk werk kon verrichten. De laatste jaren verrichtte hij de geestelijke diensten bij de Zusters van Veghel in het moederhuis der Congregatie aldaar. Totdat voor enkele maanden zijn oude kwaal in alle hevigheid terugkwam. In volle berusting en overgeving heeft hij zijn leven ten offer gebracht voor de Missie, waarheen hij weer zoo graag zou zijn teruggekeerd, en waaraan hij met hart en ziel was gehecht.


Pater Aloysius O.F.M. Cap. †In het gasthuis der Zusters Franciscanessen te Veghel overleed in den avond van 5 Augustus Pater Aloysius (in de wereld W. G. A. M. van Heertum) van de Orde der Minderbroeders Kapucijnen.Pater Aloysius werd te Schijndel geboren op 20 Augustus 1892 en trad in de Orde der Kapucijnen op 3 October 1913.Priester gewijd in 1921 werd hij spoedig aangewezen om door studie van Chinees aan de Universiteit te Leiden zich te gaan voorbereiden op zijn vertrek naar de Missie van Borneo. Begin 1924 vertrok hij naar Indië, waar hij - na een verblijf van een jaar in China - te werk gesteld werd in de hoofdstatie der Borneo-missie, te Pontianak. Na tien jaren van zeer verdienstelijk missiewerk kwam hij in 1934 op verlof. Spoedig na zijn aankomst in het vaderland openbaarde zich een ernstige kwaal, die hem den dood nabij bracht. Tegen alle verwachting herstelde hij gelukkig in zooverre, dat hij weer eenig geestelijk werk kon verrichten. De laatste jaren verrichtte hij de geestelijke diensten bij de Zusters van

Pagina 41




Veghel in het moederhuis der Congregatie aldaar. Totdat voor enkele maanden zijn oude kwaal in alle hevigheid terug kwam. In volle berusting en overgeving heeft hij zijn leven ten offer gebracht voor de Missie waarheen hij weer zoo graag zou zijn teruggekeerd, en waaraan hij met hart en ziel was gehecht. R. I. P.


BAND. Te koop gevraagd een 2e handsch goede beste band voor paardenwagen, maat 33 X 5. Adres v. d. SPANK, Hermalen B 285, Schijndel.


GROOTE ATHLETIEKDAG TE SCHIJNDEL. Op 15 Augustus a.s. wordt op het sportterrein tegenover Jansen de Wit's Kousenfabrieken te Schijndel een groote athletiekdag gehouden. Aanvang 's namiddags 1 uur. Het programma bevat de volgende nummers: 100 Meter hardloopen; 4 X 100 Meter estafette; 1500 Meter; hoogspringen; verspringen; hingstapsprong; kogelstooten; discuswerpen.

TWEEDE LUSTRUMVIERING R.KS.V. „AVANTI" TE SCHIJNDEL. Groote sportfeesten op 17 en 24 Augustus. Ter gelegenheid van het tweede lustrum van R.K.S.V. Avanti worden op het sportterrein aan den Boschweg op de Zondagen 17 en 24 Augustus groote sportfeesten gehouden. Het programma van de feestelijkheden ter gelegenheid van dit lustrum vermeldt voor Zondag 17 Augustus: 8 uur H. Mis, waaronder algemeene H. Communie voor de leden. Daarna Brabantsche koffietafel in het parochiehuis. 10 uur Hoogmis voor de overleden leden en overleden bloedverwanten der leden. Van 1 tot 2 uur receptie in het clublokaal bij den heer G. van Oorschot. 1 tot 7 uur Sportfeest: Doelschieten, bandschieten, doelen in korfbalkorven; 100 meter hardloopen, hoogspringen, verspringen, zakloopen, 4 X 100 meter estafette; 1000 meter de beste loopers van iedere serie tegen elkaar, 7—9 uur Concert van de harmonie aan den Boschweg. Voor 24 Augustus: 1—7 uur Doelschieten, bandschieten, doelen in korfbalkorven; 1 uur: handbal voor schooljongens; 2 uur voetbalwedstrijd (gecostumeerd); 3.30 uur Paardensport o.a. poprijden, stoelendans, ringsteken, enz.; 5 uur zakloopen en andere vermakelijk-heden; 6 uur hardloopen voor schooljongens. Na afloop der wedstrijden volgt de utreiking der prijzen.


Als Brabanders….. scheldenAls Brabanders schelden moet men dat nooit al te tragisch op nemen, men moet daar geen drama van willen maken. Over 't algemeen is de spot in deze streken nogal goedmoedig van aard, wel worden er zoo hier en daar van die kleine hatelijkheidjes gelanceerd, maar die speldenprikken van den volksluim gaan nooit diep verwekken nooit onherstelbare wonden, worden meestal met een lach — al is die dan wat zuur — geincasseerd, als zij alreeds niet behendig gepareerd zijn. Reeds in onze schoolbanken-tijd doet de bijnaam zijn intrede. De Jongen met dat prachtige oranje haar heet „de rooie", het jochie met 't brilletje was „de bril" en was je in het bezit van een behoorlijke voorgevel dan was er dra een naam die je, volgens je klasgenooten, 't best paste. De knaap met een meer dan behoorlijke lichaamsomvang was „de dikke", en deze jongeman vond in „de lange" zijn tegenhanger. Later slijt 't wel een beetje, dan worden de hatelijke naampjes vergeten, maar „de dikke",blijft meestal tot zijn dood dik, en evenzoo „de lange" lang! Vooral in vroeger tijden werd de bijnaam veelvuldig gebruikt. Het was vaak de eenige manier om de menschen „uit elkaar te houden". Het is dan ook geen wonder dat er toen zelfs bij- en scheldnamen voor de bewoners van bepaalde dorpen werden weggeven. leder dorp had toentertijd zijn scheldnaam. Afgunst van het eene dorp op 't andere, was er meestal de reden van; maar ook de steden werden niet vergeten ! Zoo heet de Bosschenaar nu eenmaal „Bossche Koek", 'n naam trouwens om trotsch op te zijn. De bewoners van Alem heeten „Spreeuwen", die van Berchem „Knollen". In Berlicum wonen de „Koolboeren" en in Boxtel de „Windmakers" wat synoniem is met „opscheppers", in Zundert wonen de „Maanblusschers", omdat een oude legende vertelt hoe daar eens eenige boeren de roode maan boven de bosschen wilden gaan blusschen. Zij renden naar den Toren om de klok te luiden. Daarna trok de brandspuit uit

Pagina 42




maar.... deze kwam helaas onverrichterzake terug! In Zon wonen de „Bokken" en in Wouw de „Papboeren", omdat daar de boeren zoo welgesteld waren dat ze meer dan eens per dag de papketel boven het vuur hingen. In Woudrichem wonen de „Mosterdpotten", omdat de top van hun kerktoren daar veel van weg heeft. De bewoners van het nijvere Waalwijk werden eertijds „Rijstpikkers" geheeten; want vroeger leverde het schoenmakersvak een zoo karig bestaan op, dat de Waalwijksche schoenmakers rijst — eens een goedkoop volksvoedsel — aten. De Vughtenaren luisterden toen naar den naam „Koezakken", denkelijk zoo genoemd naar de koezakspinnerij die daar omstreeks het midden der 19e eeuw als gemeentelijke werkverschaffing werd opgericht. In Volkel wonen de „Piepers", omdat hier veel aardappels werden verbouwd; maar in Vostenbosch leven de „Pinnestekers". Ze konden daar nooit onthouden wanneer `t Zondag was en staken daarom iederen dag een pin in de turf: bij de zevende was de week om! De inwoners van Vechel worden door hun buren „Kalveren" genoemd; dezen bijnaam moeten ze gekregen hebben omdat zij zich sterk toelegden op het fokken van kalveren; en als men dan bedenkt dat de inwoners van Erp de spotnaam „Beren" dragers, en dat Vechel en Erp naast elkaar liggen, zult u me wel willen geloven, als ik u vertel dat bovenstaande namen nogal eens aanleiding hebben gegeven tot twist en tweedracht. In Udenhout wonen de „Spekdieven" en in „Rooi" de „Papzakken", In Sint Michielsgestel treft men weer „Bokken" aan; luister maar eens naar wat de inwoners van Den Dungen in vroeger tijden zongen: De Gestelsche bokken Die kommen hier slokken, Die loopen over den Dungenschen dijk, Ze halen de slekken al uit het slijk, Die braaien ze onder de assche En vreten ze ongewassche. In Sint-Anthonis wonen de „Turftrappers", in Schijndel de „Hopbellen", in Rosmalen de „Zandboeren", in Nieuwkuik wonen de „Flodderboonen", in Kuik wonen de „Peulerwten", in Kaatsheuvel de „Scheresliepers". „Katten" wonen in Helmond, in Gemonde de „Bessemmakers", in Den Dungen de „Moerkrèbbers", omdat 't dorp zich, om de Bossche markt te voorzien, zeer sterk op de groententeelt heeft toegelegd. Ja, en zoo zouden we door kunnen gaan, In het boek van Jozef Cornelissen: „Nederlandsche Volkskunde", waaruit ik de meeste namen putte, staan er nog ettelijke tientallen. De mooisten heb ik echter hierboven opgeteekend, en ik wil eindigen met de volgende kenschetsende spreuk op de vier kwartieren van de Meierij: Peellond^het grootste, Kernpenland, het heerlijkste, 1) Oosterwijk, het schoonste, Maasland, het vetste! 1) Wegens de vele kasteelen.


TE SCHIJNDEL. Men schrijft ons uit Schijndel: Onder groote belangstelling werden gisteren in het Schijndelsche Sportpark groote atletiekwedstrijden gehouden, waaraan 218 personen deelnamen. De organisatie van deze wedstrijden was zeer goed, zoodat de wedstrijden een vlot verloop hadden. Om ongeveer 6 uur reikte de beschermheer de heer H. P. C. Jansen-Verzijl de prijzen uit. De uitslagen waren als volgt: 100 M. hardloopen: 1. L. van Doremalen, individueel, 12.1 sec.; 2. W. van Oorschot, Schijndel, 12.5 sec.; 3. B. de Laat, Schijndel, 12.8 sec. Hoogspringen: 1. Johan Smits, Wijbosch, 1.50 M.; 2. Hub. v. Bokhoven, Schijndel, 1.45 M.; 3. Mar. v. Osch, Schijndel, 1.45 M. 4 X 100 M. estafette: 1. Ploeg A. van Doremalen, Schijndel, 51.6 sec.; 2. Ploeg L. van Doremalen, Schijndel, 51.8 sec.; 3. Ploeg G. Schroeders, Eindhoven, 52.3 s. Kogelstooten: 1. Wim van Oorschot, Schijndel, 8.73 M.; 2. Jan van Schijndel, Schijndel, 8.40 M.; 3. Cor v. d. Heijden, Schijndel, 8.34 M, Verspringen: 1. Jan Mutsaers, Schijndel, 5.47 M.; 2. Wim Kooijmans, Schijndel, 5.44 M.; 3. Cor v. d. Heijden, Schijndel, 5.43 M. Hink-Stap-Sprong: 1. Wim Kooijmans, Schijndel, 11.02 M.; 2. Jan Mutsaers, Schijndel, 10.83 M.; 3. Mar. van Osch, Schijndel, 10.74 M. Discuswerpen: 1. J. Wilkens, St. Mich.Gestel, 25.66 M.; 2. L. van Doremalen, individueel, 25.39 M.; 3. Harry van Liempd, Schijndel, 22.95 M. 1500 M. hardloopen: 1. Harry van Liempd, Schijndel, 4 min. 50 sec.; 2. H. Immens, St. Michiels-Gestel, 5 min. 28½ sec.; 3. Cor v. d. Heijden, Schijndel, 5 min. 30 sec.


Pagina 43




Rijdt per.. V U T A X 6 á 7 persoons wagens. P. M. W. A. VUGTS, Kloosterstr. 18—24 SCHIJNDEL. — Bel op K. 4104 No. 352.


POLITIEHONDENWEDSTRIJD. Kring Den Bosch en omstreken. De kring Den Bosch van de Nederlandsche Politiehondenvereeniging hield te Schijndel zijn derden kringwedstrijd die bedoeld was als voorwedstrijd voor de a .s. groote keuring. De organisatie van dezen kringwedstrijd was opgedragen aan de Schijndelsche Politiehondenvereeniging „Willen is Kunnen". Dank zij de goede organisatie heeft alles een schitterend verloop gehad. De vooroefeningen die in den voormiddag op den Koeveringschen Dijk werden gehouden, trokken, wegens den gestadigen regenval, weinig publiek. Toch werd er schitterend gewerkt en het was toen al te zien dat er door de deelnemende honden een scherpe strijd zou worden geleverd voor de bovenste plaatsen. De namiddagoefeningen werden gehouden in het Schijndelsche Sportpark. Hier was de publieke belangstelling zeer goed te noemen. Met veel interesse werden dan ook de verschillende nummers gevolgd. De keurmeester, de heer J. Vorstenbosch, uit Den Bosch had geen gemakkelijke taak want ook nu wees werd door verschillende beesten prachtig werk te zien gegeven. De uitslag werd: 1. J. Vorstenbossh, Den Bosrh, 275 pnt.; 2. H. van Osch, Schijndel, 263 pnt.; 3. Chr. Vorstenbosch, Schijndel, 253 pnt.; 4. J. Langehuizen, Schijndel, 250 pnt.; 5. S. Budding, Vught, 239 pnt.; 6. Adr. Kremers, Veghel, 222 pnt.; 7. H. Groenen, Vught, 98 pnt. Deze laatste kreeg een klein ongeval waardoor hij genoodzaakt was van verdere deelname af te zien. Het was jammer. Een extra prijs, toegekend voor het beste revieren, werd behaald door J. Vorstenbosch. Alle punten werden behaald zonder waterwerk. De prijsuitdeeling geschiedde met een toepasselijk woord door den heer Kleynen die dank bracht aan de firma Gebrs. Bolsius en nog enkele anderen die prijzen hadden beschikbaar gesteld.


SCHIJNDELPersonalia. Met ingang van 1 Sept. a.s. is onze dorpsgenoot de heer Adr. v. d. Heuvel benoemd tot onderwijzer aan de R. K. Jongensschool te Dussen.


DIENSTBODE. Gevr. nette R.K. dienstbode niet beneden 18 jaar, netjes en proper kunnende werken en v.g. g.v. Bij Wed A. KETELAARS-HELLINGS, Café Hoofdstraat 218, Schijndel.

De Tijd 29-08-1941

Klompenbeurs te Sint Oedenrode Oprichting van een vakcursus in het vooruitzicht(Van onzen Brabantschen redacteur). De zestiende Brabantsche Klompenbeurs, welke evenals de vorige gehouden is te Sint Oedenrode, heeft meer het karakter van een handelsbeurs aangenomen. In het begin werd zij beschouwd als een middel, waardoor de klompenmaker in de gelegenheid werd gesteld, zijn vakkennis te verhoogen, doch in den loop van de jaren werd zij meer en meer een gelegenheid voor den handel; om deze reden werd zij reeds drukker bezocht. Ook dit jaar was er voor de Brabantsche klompenbeurs groote belangstelling; een gevolg van den toestand in de klompenindustrie, die tengevolge van de leerpositie van ons land vol leven is. Zij is nog nooit zoo druk geweest als thans en de productie, die op haar hoogste punt Is aangekomen, is zeker vijftig procent hooger dan het vorige jaar, naar de heer J. Beekman, assistent van het Nijverheidslaboratorium te Delft, ons mededeelde. Tevens wordt de productie van klompen gestimuleerd door het wegvallen van den invoer uit België, welk land vroeger veel klompen naar ons land verstuurde, meestal niet van de beste kwaliteit. Integendeel, de Belgische klompen waren zoo slecht, dat zij dat soort schoeisel een slechten naam hadden bezorgd en dat de laatste jaren ook de vraag naar echte, goede Nedertandsche klompen terugliep. Het slechte product zou op den duur de geheele markt bedorven hebben. De Nederlandsche klompen hebben altijd een goeden naam gehad en dit zal er wel toe

Pagina 44




hebben bijgedragen, dat er thans export van klompen naar Duitschland plaats vindt. Ook hierdoor wordt vanzelfsprekend de productie in de klompenindustrie gestimuleerd.

Houten zolen voor sandalenTevens heeft deze industrie het thans druk met het maken van houten solen voor sandalen, welke zij ofwel naar de schoenfabrieken stuurt ter verdere bewerking, ofwel zelf geheel gereed maakt voor den handel. Liever dan klompen maakt de industrie thans sandalen, omdat hieraan meer te verdienen is. Algemeen zijn de klompenmakers van meening, dat, gezien de gestegen onkosten, de maximumprijzen voor klompen te laag zijn. Ook is voor het vervaardigen van sandalen minder hout noodig dan voor klompen. Zooals bekend heeft deze industrie altijd gewerkt met inlandsch hout, dat vroeger alleen gevraagd werd door haar en door de lucifer fabrieken, maar waarvoor thans meer vraag is ontstaan door de veranderde houtpositie van ons land. Voor 95 pct. worden de klompen gemaakt van Canadahout, voor de rest van wilgenhout. Omdat men thans liever sandalen maakt dan klompen, was het min of meer een teleurstelling dat er op de Brabantsche klompenbeurs in het geheel geen sandalen te vinden waren De reden hiervoor moet men zoeken in de vrees van de goede vaklieden, dat anderen hun werk zullen namaken. Nog niet iedere klompenmaker heeft het vak goed onder de knie en wanneer zulk een nu alle mogelijke producten bij elkaar ziet heeft hij kans zijn kennis op zoodanige wijze te verrijken, dat hij voor de anderen een concurrent kan worden. Hetzelfde verschijnsel neemt men waar bij de klompen. De beste en mooiste Klompen kernen niet op deze beurs uit vrees voor namaak. Hiertegen is niets te doen want het is onmogelijk een bepaald model klomp zoo te omschrijven, dat een octrooi verkregen kan worden. Hoogstens is dit mogelijk ten aanzien van het merk of den naam, maar niet voor den klomp zelf. Wel waren op deze beurs luxe klompjes te zien, fijn bewerkt als damesschoenen, maar deze zijn alleen geschikt als sieraad te dienen. Ze zijn zeer dun uitgeschud; het hout is zeker niet dikker dan leer en bij het loopen zouden ze vlug barsten. Ze worden alleen getoond als voorbeeld van vakbekwaamheid van den klompenmaker. En dat is zeer veel waard.

Volledige vakkennis zeldzaamIn deze industrie immers berust bijna alles op de vaardigheid der handen en op het juiste gezicht. Ook als bepaalde handelingen met behulp van een machine worden verricht. Alleen in de volledig gemechaniseerde Industrie kan men werken met behulp van mallen. Het merkwaardige is echter, dat goede mallenmakers uitsterven, omdat bijna geen enkele klompenmaker zijn vak geheel kent. Hij werkt meestal alleen aan een onderdeel van het product. Toch is het voor mallenmakers noodig, dat zij het geheele vak kennen. En niet minder is dat noodzakelijk voor de patroons der klompenmakerijen. Daarom hoopt men in dit najaar in Sint Oedenrode een klompenmakerscursus te openen, waar het handwerk weer in eere zal worden hersteld en waar men de menschen weer zal opleiden tot goede en volledige vaklieden. Deze cursus zal in Sint Oedenrode komen, omdat deze plaats het middelpunt is van de streek, waar het grootste aantal klompenmakers van ons land woont, waartoe behalve dit dorp ook nog Schijndel, Liempde en Best behooren. Voorts vindt men nog centra in den Gelderschen Achterhoek, in Zeeuwsch Vlaanderen, terwijl in het Noorden van het land nog verspreid klompenmakerijen voorkomen. Wegens het belang van het Brabantsche centrum was de beurs te Sint Oedenrode dan ook zeer druk bezocht. Uit alle deelen van het land waren grossiers gekomen om te koopen wat voor hun streek van belang is en wat de menschen daar dragen willen. Want ook in de klompen zit nog een zekere verscheidenheid en elke streek van ons land heeft in dit opzicht zijn speciale wenschen.


UITVOERING VERDI'S REQUIEM TE SCHIJNDEL. Het zal velen verheugen te vernemen, dat de uitvoering van dit prachtige werk thans definitief is vastgesteld op Zondag 26 October a.s. De generale repetitie zal op 25 October des avonds worden gehouden, terwijl de eerste repetitie van het orkest plaats vindt op Zondag 19 October in hotel Lohengrin te 's-Hertogenbosch.


Pagina 45




SCHILDERS gevraagd. Zij, die een paar jaar in het vak werkzaam zijn geweest, genieten de voorkeur. Adres: W. A. v. ROOSMALEN, schildersbedrijf, Servatiusstr. 51, Schijndel.

TE KOOP 2 radio's met ultra korte golf, merk Philips, en damesrijwiel en 2 heerenrijwielen, van nieuw niet te onderscheiden. W. v. d. GRAAF, Hoofdstraat 138, Schijndel.


BRABANT IS ONS EIGEN LAND!Een zeeheld uit de hei. Jan van Amstel, Scheeps- Kapitein onder de Ruyter.Kan het interessanter, lezer? Misschien had ü een veldheer verwacht of wellicht een Raadspensionaris; maar de zeehelden had u allen in Vlissingen of Amsterdam geboren doen worden. Niets is minder waar, want verscheidene kapiteins van onze beroemde vloot onder De Ruyter, stamden uit dorpen waar nooit het gebrul van de branding gehoord werd. Een van hen was de Schijndelsche zeeheld Jan van Amstel. Het is een omstreden figuur die Jan van Amstel De heeren Geschiedkundigen zijn het in veel wat Jan aangaat nog lang niet eens, want veel is er nog duister; hoewel de laatste jaren de sluier, die over zijn leven en werken hing, voor een groot gedeelte is weggenomen. Eensdeels zal zijn romantisch leven, met het uit den aard der zaak, veel en lang van huis zijn, hier de schuld van geweest zijn; maar ook de kronieken en oorkonden zijn vaak erg vaag en heel wat geleerde hoofden, de voorhoofden gegroefd van denkrimpels, hebben zich over deze vergeelde documenten gebogen zonder evenwel geheel bevredigd te zijn geworden. Het resultaat van die studie vond ik in een aflevering van den Noordbrabantschen Volks-Almanak van het jaar 1889 en mijn artikel in dit blad is er een beknopte en populaire samenvatting van, voor hen, die dieper op de zaak Van Amstel willen ingaan verwijs ik naar bovenvermelde jaargang '89 en volgende nummers en naar het materiaal dat door den oud-burgemeester van Schijndel, de heer P. A. Verhagen vergaard is. Laat ik beginnen met „het verhaal" dat over Jan de ronde deed en dat meer dan twee eeuwen geleden ontstaan moet zijn en van vader op zoon werd overgeleverd. Dit nu is het verhaal. Er woonde in Schijndel in de eerste helft der zeventiende eeuw een flinke boerenknaap Jan van Amstel geheeten. Zijn ouders waren oppassende menschen en tamelijk bemiddeld (in andere lezingen heet het dat Jan uit geringe ouders werd geboren). Uit de jeugdjaren van den kleinen Jan weten wij heel weinig. Alleen dat eene feit wordt van hem verteld, een feit meteen, dat over heel zijn later leven zou beslissen. Op een keer moest hij van zijn vader een paard met een zieke poot naar de wei even buiten het dorp brengen. Toen hij buiten de kom was, sprong Jan, ondanks het verbod van zijn vader, op het dier en reed het kreupel. Wat nu gedaan? Naar huis terugkeeren durfde hij niet, vader zou geweldig boos zijn, maar wat dan wel? Zoo peinzend en in zich zelf sprekend, slenterde hij den weg naar Den Bosch op, maar dat slenteren werd loopen. Jan liep van huis weg! Den heelen nacht liep hij door en kwam bij 't krieken van den morgen in Den Bosch aan en daar in Den Bosch in de haven kwam de zucht naar avontuur onstuimig bij hem boven: als hij eens aan boord van den Amsterdamschen beurtman naar Amsterdam voer; was dat geen machtig avontuur? Maar hij had geen geld, hij was echter wel twee flinke knuisten rijk en een schipper had altijd wel iets te sjouwen en te werken. En zoo was het ook; de beurtman nam hem mee naar Amsterdam. En daar in Amsterdam deed hij precies hetzelfde hij ging naar de haven en bood zich als jongmaatje aan. Hij werd aangenomen en hij werkte zoo hard en paste zoo goed op dat hij weldra matroos op een oorlogsbodem kon worden. Hier leerde hij rekenen, schrijven en de stuurmanskunst. Door vlijt, moed en plichtsbetrachting klom hij allengs in rang en werd tenslotte een der eerste „capiteynen" onder De Ruyter; een zeekapitein wien de Staat gaarne schepen van 50 en 60 stukken toevertrouwde. Na lange jaren van afwezigheid vinden wij hem op een winterdag weer terug in Schijndel, waar hij, met roem overladen, de bezems die hij in zijn mast gevoerd had, ten teeken dat hij de zee van zeeroovers had schoongeveegd, op zijn vaders huis zette! Wat later is hij weer op zee en raakt dan bij een hevig zeegevecht zoo gewond, dat hij, zooals het grafschrift in de kerk van Schijndel zegt: overleed Pars Ingens Belli; dat grafschrift is van niemand minder dan van den Prins onzer dichters Joost van den Vondel! Wel een bewijs dat hij in hooge eere stond en in die dagen een groote vermaardheid bezat. Vondel noemt hem dan ook onomwonden een „seehelt". Zóó luidt het verhaal van den moedigen Schijndelaar die voor de zaak van de Republiek viel. Wellicht bent u een weinig verbaasd over het feit, dat een weggeloopen boerenknaap het zoover op de vloot, der Zeven Provinciën bracht, maar dan vergeet u dat ook De Ruyter eens een

Pagina 46




eenvoudigen jongen was en dat meerdere kapiteins uit die dagen een stormachtige en avontuurlijke jeugd achter zich hadden. In die dagen was de vloot vaak het eenige toevluchtsoord van menige jongeman, die zich thuis in een onbezonnen bui, onmogelijk had gemaakt. De trek naar de zee van dit kind van de Brabantsche hei hoeft ons dus niet te verwonderen. Ook Steven van der Hagen en Witte Cornélis de With liepen van huis. En ook zij hebben het tot wereldvermaardheid gebracht. Ook Jan van Amstel moet heel wat gepresteerd hebben om tot scheepsbevelhebber op te kunnen, klimmen. Wat dat zooal geweest is? Maar enkele gegevens zijn wij betreffende Jan van Amstel rijk; maar uit die weinige feiten is een vruchtbare loopbaan in dienst van de Republiek op te bouwen. Toch ligt er iets raadselachtigs over deze figuur, zoowel zijn verschijnen te Amsterdam als zijn verdwijnen hebben iets onverklaarbaars. Maar dat kwam toen meer voor; kapiteins die gisteren nog triomfen op zee behaald hadden, kon men een dag erna thuis vinden, waar zij als eerbaar landwerkman hun medepoorters met hun schamele arbeid van dienst waren. De Haarlemsche schoenmaker bijvoorbeeld wordt even in 't voorbijgaan door den Admiraal uit zijn pothuis gehaald, om de Maarseveen te commandeeren, een bodem van 42 stukken en 155 koppen en na zijn plicht voor de admiraliteit van Amsterdam volbracht te hebben, keert hij weer in zijn pothuis terug. Toch is Jan de Lapper een der hoogste kapiteins onder De Ruyter geweest; maar wie weet genoeg aangaande zijn vanwaar en waarheen? Wat zeggen nu de oude kronieken en hoeken van Jan van Amstels wapenfeiten? Eerst in December van het jaar 1653 lezen wij zijn naam, en vernemen wij dat luitenant van Amstel, bij de begrafenis van commandeur Van Galen diens rapier mocht dragen. Wat later in den Noorschen oorlog (1655—1660) krijgt hij het bevel over de „Hilversum" met de rang van kapitein-luitenant. Koning Karel Gustaaf van Zweden wilde de Sont voor ons sluiten, met het gevolg, dat wij dan afgesneden zouden zijn van Dantzig, de korenschuur van het Oosten. Maar Amsterdam kwam tusschenbeide en stuurde eerst Wassenaar-Obdam en later De Ruyter met een vloot naar het Noorden. Bij de tweede vloot was de „Hilversum". Op Funen (zie het grafschrift) werd den Zweed verslagen en het schip van Van Amstel, waarop zich toen ook De Ruyter bevond, voer als eerste de haven van Nyborg, de hoofdstad, binnen. Na den vrede vinden wij van Amstel, wederom in gezelschap van De Ruyter in de Middellandsche Zee op expeditie tegen de Algerijnsche zeerovers die het op onze welgevulde handelschepen gemunt hadden. Ook hier vergaarde van Amstel nieuwe lauweren, toen De Ruyter terugkeerde, hadden zijn schepen de bezem in de mast! Jan van Amstel moet toen de bezems van zijn schip op het ouderlijk huis gezet hebben; dat zou dan in den winter van '61 geweest zijn. Om 1666 zien wij hem weer in 's lands dienst. De tweede Engelsche oorlog was toen volop aan de gang. Jan van Amstel die in '58 het commando over de „Provinciën" kreeg, staat nu aan het hoofd van de „Vrijheid", een bodem van 60 stukken geschut, hij is dan reeds lang kapitein. In de vierdaagsche zeeslag strijdt hij moedig en onverschrokken aan de zijde van Tromp. De strijd loopt voor ons tamelijk gunstig af: zes Engelsche schepen worden triomfantelijk meegevoerd, maar „De Vrijheid", het schip van Van Amstel, dat elf dooden telde, was zoo doornageld, dat men het naar Texel moest slepen, ook Van Amstel zelf was zwaar gewond. De Ruyter was meester gebleven zij het dan ten koste van groote offers. Jan van Amstel heeft van dezen slag een journaal bij gehouden, dat zelfs in druk verscheen: „Journaal, Gehouden op 't schip de Vryheydt, behelsende, beneffens een pertinent verhaal van de jongste Zee-slagh, 't gene sich van dagh tot dagh heeft toegedragen, sedert het uytloopen uyt Tessel, tot het wederinkoomen toe". Ook na de tweedaagsche Zeeslag, bij Duinkerken geleverd, wordt zijn dapperheid erkend en hem wordt nu het commando over een schip van 64 stukken opgedragen, daarmee nam hij deel aan de roemrijke tocht naar Chattam in Juni 1667. Dit is van Amstels laatste reis geweest. Ernstig gewond nam hij ontslag uit den dienst en keerde naar zijn heidorp terug om er te sterven. In het beroemde werk van den zeventiende-eeuwschen schrijver Gerard Brandt: „Leven en Bedrijf van den Heere Michiel de Ruiter" komt Jan van Amstel aanhoudend voor in de onmiddellijke omgeving van Neerland's grootsten admiraal. Laat ons nu nog even het particuliere leven van Jan van Amstel nader beschouwen. Jan is twee maal gehuwd, de eerste keer met Neeltje Schagen uit Alkmaar (1662) en in Januari 1667 treffen wij hem weer aan in de trouwzaal; deze keer was een Brabantsch meisje zijn bruid. Hier volgt de acte uit het Kerckeboek (1667): Jan van Amstel, van Schijndel in Braband, wedr. van Cornelia Schagen, Capiteyn te water, geassisteert met Cornelis Tromp; op de Heerengracht en Anna Bocxhoorn, van Eyndhoven, 54 jaar, met haar oom Christiaan Bocxhoorn, woont als voren. Opmerkelijk is hier de tegenwoordigheid van den wakkeren Tromp, die als getuige en bruidsjonker fungeerde, wel een bewijs dat Van Amstel in hooge achting bij zijn superieuren stond. Jammer genoeg heeft men vergeten te vermelden hoe oud Jan toen wel was; omtrent zijn geboortedatum tast men in het duister. Frederiks neemt het jaar 1620 aan, maar Jhr. mr. A. v. Sasse

Pagina 47




van Ysselt noemt een veel lateren datum, want, zoo betoogt de laatste, waarom moest Jan als hij in 1620 geboren zou zijn, voor zijn eerste huwelijk een „akte van consent" geteekend door zijn vader overleggen. Hij zou dan 42 jaar geweest zijn en alleen mannen die nog niet den meerderjarigen leeftijd (25 jaar) hadden bereikt moesten voor een huwelijk de toestemming van hun vader bezitten. En die akte van consent bestaat, zij is gedagteekend 26 - October '61. En in die akte verleent de „eersame vrome ende achtbare mr. Hendrick van Amstel, Renthier, woonachtich binnen dezer heerlijckheijt van Scijndel," „op het ootmoedich versoeck van Sr. Johan van Amstel, capiteyn, „verlof en staat toe" dat syne E: soone sal vermogen, te trouwen met seeckere Joffere genaempt Je. Cornelia Scaegen." enz. Volgens deze „akte van consent" zou Jan in of na 1636 geboren zijn. Hij moet dan al op 17-jarigen leeftijd luitenant zijn geweest, maar, zoo zegt A. C. Bondam, dat was toenmaals geen zeldzaamheid; want met moed en durf klom men toen bij de vloot tot op den hoogsten post. Tot besluit nog enkele zinnen over Jan's ouders en familie. De naam van het geslacht treft men reeds in Meierijsche schepenenakten van de 15e eeuw veelvuldig aan. Jan's vader komt uit Gemert, waar hij in de Gemertsche schepenakten glazenmaker (huisschilder) genoemd wordt, een vak dat meer in de familie voorkwam, want het is bekend dat ook een broer en een oom van Henrick glazenmaker waren. Ook moet Jan´s vader heel wat land bezeten hebben, en moet hij zeer zeker welgesteld zijn geweest en van goede familie. (Een oom was schepen van Gemert). 13 November 1613 huwt Hendrick voor den pastoor van Schijndel die hem in dien huwelijksregisters „Gemeranus", (den Gemertsche) noemt, met Anneken van Griensven, dochter van Peter van Griensven Willemzn., secretaris te Schijndel en Anneken van Helmont, dochter van Jan, schout te Schijndel. Dus ook moeder van Amstel was uit een der beste familiën afkomstig. Nu was 't de vraag: zijn de ouders na dat huwelijk naar Gemert teruggekeerd of hebben zij zich toen metterwoon in Schijndel gevestigd? En de 2de vraag: is Jan in Gemert of in Schijndel of elders geboren; Is hij in 1620 geboren, dan zou ook Gemert zijn geboorteplaats kunnen zijn, is Jan echter van '36 dan komt mij voor, dat zijn wieg in Schijndel heeft gestaan. Want in 1632, 33 en 34 verkoopt Jan's vader heel zijn Gemertsch bezit (twee stukken land en een Rente) en in een oorkonde, rustend in het gemeentehuis van Schijndel van het jaar 1633 erft Hendrik van Amstel een huis, brouwerij en erf in de kom der gemeente Schijndel. Zou dit alles er niet op kunnen wijzen, dat vader Hendrik de glazenmakers gereedschappen vaarwel zei en in Schijndel zijn geluk als brouwer ging beproeven? En dat het hem voor den wind ging bewijst de „akte van consent" waarin hij - eerst 23 jaren getrouwd - al rentenier genoemd wordt. Hoe het ook zij, wel is ons nog duister omtrent Jan's afkomst. Wel weten wij, dat hij 29 September 1669 overleed en begraven werd in de kerk aldaar. Ook over van Amstels geloofsovertuiging ligt een sluier, twee maal is hij gehuwd geweest, de beide keeren met een dochter van protestantschen huize. Dat geeft te denken, evenals zijn begraven worden in de kerk te Schijndel, toenmaals in handen van de protestanten. Zijn testament is opgemaakt door Notaris Meerhout en aan elk zijner broeders (2) en zusters (3) werd een som van f 3000,- gelegateerd, wel een bewijs dat Johan van Amstel er toen, wat men noemt, warmpjes bijzat en ook een bewijs, dat Johan vermoedelijk kinderloos gestorven is. Zooals boven al vermeld werd, is Jan naar Schijndel teruggekeerd om er te sterven. In December 1667 liet hij er een huis koopen, grooter en aanzienlijker dan de door hem van zijn vader geërfde woning. Daar in zijn Brabantsche dorp heeft hij nog geen twee jaar van zijn welverdiende rust mogen genieten. Na zijn dood wijdde Antonides een grafdicht aan hem en Van Vondel kreeg hij een grafschrift, ook weer een bewijs van zijn groot aanzien in den lande. Bovendien hebben latere onderzoekingen aan het licht gebracht dat Jan van Amstel vermoedelijk van Gijsbrecht van Amstel afstamt; het Wapen der Amstelheeren staat als bewijs daarvan in zijn grafsteen gebeiteld! In een artikel, opgenomen in „Het Vaderland" d.d. 24 October 1893 lees ik onder anderen: dat een gedeelte der familie van Gysbrecht van Amstel naar Duitschland en een ander gedeelte naar het hertogdom Brabant uitweek en zich aldaar vestigde; dat in de schepenenakten van 's-Hertogenbosch van 1366, 1400 in 1449, de Amstelheeren als „ridder" worden vermeld; dat zij te Oss een huis bouwden, dat Amstelhuis genoemd werd; dat zij ook eigenaren waren van heerenhuizen te 's-Hertogenbosch en dat een van hen in 1409 eigenaar werd van een landgoed onder de gemeente Schijndel. Nog ten tijde van „onze" Jan waren de Van Amstels welgestelde lieden, zooals door den oud-burgemeester van Schijndel de heer P. A. Verhagen overduidelijk bewezen is. Dat Jan van Amstel een boerenzoon zou zijn, is dus niet juist en volgens A. C. Bondam zou Jan in alle vrede het ouderlijk huis verlaten hebben en met volle toestemming van zijn, vader naar Amsterdam vertrokken zijn maar wat blijft er dan van het verhaal van het manke paard en van den weggeloopen boerenknaap over? Hoe het ook zij, Brabant en Schijndel vooral, mag trotsch zijn op dezen Jan van Amstel; moge dit artikel er iets toe hebben

Pagina 48




bijgedragen om zijn nagedachtenis levendig te houden. Tot slot en besluit volgt nu het grafschrift van Joost van den Vondel, zooals 't gebeiteld is op den zerk in de oude kerk van Schijndel:TER EEUWIGE GEDACHTENISSE VAK DE EDELEN VROMEN MANMAFTE SEEHELT JOAN VAN AMSTEL SEEKAPITEYN ONDER TEDELE MOGENDE COLLEGIE TER ADMIRALITEIT TOT AMSTERDAM OVERLEDKN TOT SCHYNDEL DEN" 29 IN DE HERFSTMAENT A° 1669 PARS INGEN'S BELLI HIER RUST DEER DER AMSTELS HEEREN DIE TURCKEN WON F.N OOCK DEN SWEEDT HULP MET KRACHT TE .FC NEN KEEREN EN GUSTAVUS SEEMACHT SLEET, TROMP DE HANDT BOODT TWEE PAER DAGEN IN DEN SLACH MET BRITTEN LANDT SWAER GEWONDT MAER NOYDT VERSLAGEN VOOR DE EER VAN 'T VADERLANDT LOOFT DIEN' VROOMEN SEEBESCHERMER SCHRYFT SYN NAEM INT 'EWICH MARMER. J. v. Vondel


SCHIJNDELEerste steenlegging bij Jansen de Wit. Woensdagmiddag j.l. had om 3.00 uur n.m. op de terreinen der N.V. Jansen de Wit's Kousenfabrieken een eenvoudige plechtigheid plaats. Toen werd n.l. de eerste steen gelegd voor de tweede 45 M. hoog wordende schoorsteen. Bij deze plechtigheid, die meer het karakter droeg van een herrineringsgebeuren waren aanwezig de directie en het kantoorpersoneel. De chef de bureau de heer C. van den Heuvel sprak voor de steenlegging en memoreerde in dit verband, dat voor ruim 25 jaren de jongste directeur de eerste steen legde voor het tegenwoordige kantoorgebouw. Hij zag in den bouw van dezen tweeden schoorsteen een teeken, dat de toekomsl met een gerechtvaardigd vertrouwen kon worden tegemoet gezien en gewaagde van de uitbreidingen, die ondanks oorlogstijd aan den gang zijn. Hij sprak de hoop uit, dat straks onder leiding van de voortvarende directie, het bedrijf in grooter omvang moge bloeien, tot heil van Schijndel, zijn omgeving en geheel Nederland. Hierna metselde de oudste zoon van directeur H. P. C. Jansen de gedenksteen in, met behulp van een versierden truifel, die in de Schijndelsche kleuren was getooid. De steen draagt behalve de datum, de naam van den steenlegger. De weled. heer H. P. C. Jansen dankte den heer v. d. Heuvel voor zijn woorden en zei o.a. dat het goed gezien was dit gebeuren vast te leggen. De schoorsteen, aldus spreker, is een der fundamenten van een bedrijf en daarom zag hij in deze eerste steenlegging een uitgangspunt voor allen, een gebeuren, dat den weg zal aanwijzen die gevolgd zal moeten worden. Hoe moeilijker de tijden, hoe harder er gewerkt moet worden, om er toch te komen. Hiermede was deze korte, maar treffende gebeurtenis teneinde en ging de schoorsteenbouwer voort met zijn opeenstapeling van steeds maar kleiner wordende steen. Mogen de beide pijpen in de toekomst door hun rook pluim steeds verkondigen, dat in onze kousenfabrieken volop en met toewijding gewerkt wordt.


SCHIJNDEL25 Jaar postbode. - Dinsdag 16 September a.s. zal onze dorpsgenoot de heer Th. v. d. Veerdonk den dag herdenken, dat hij voor 25 jaar in dienst trad van bet Staatsbedrijf der P.T.T. Op dezen dag zal des namiddags een officieele viering ten postkantore plaats hebben, terwijl het dezen trouwen en hulpvaardigen besteller ook aan belangstelling niet zal ontbreken.

Pas op uw rijwiel! - Naar wij vernemen werd Zondag j.l. aan de kerk op den Boschweg een bijna fonkelnieuwe damesfiets gestolen, terwijl zulk een diefstal Maandag j.l. nog eens werd herhaald. De zwijntjesjagers worden steeds brutaler, want zelfs gesloten fietsen zijn niet meer veilig voor hen.


DIVERSEN. Te koop nog nieuw zwaar eiken moderne bureau, open Jaarsmahaard, 2 winkelopstanden, toonbank met glazen deurtjes, glasvazen, glasplaten in alle maten, geslepen étalageopstanden als nieuw. Te bez. J. A. v. d. HEUVEL, Hoofdstraat 146, Schijndel.


Pagina 49




RIJWIELEN. Te koop een heerenrijwiel, merk R.S. Stokvis, zoo goed als nieuwe ballonbanden; tevens 2 dames- en een heerenrijwiel, allen met zoo goed als nieuwe banden. Te bevr. bij H. DORELEIJERS, Servatiusstraat 89, Schijndel.


RIJWIELEN. Te koop heerenrijwiel verchr., heeren-, dames, en een transportfiets, alle in goeden staat en prima banden, 2 glijers en een pracht zilveren fazant (haan). Te bevragen bij P. EIJKEMANS, Vicaris v. Aartweg 20, Schijndel.


SCHIJNDELVertrek van mejuffrouw G. v. Riet. Mej. G. van Riet verlaat met ingang van heden den dienst van het Het Wit Gele Kruis als kraamverzorgster. In Februari zou het 9 jaar geworden zijn, dat mej. v. Riet in Schijndel werkzaam was. Zij heeft zich gedurende de periode van haar werk in onze gemeente buitengewoon verdienstelijk gemaakt en zeer velen zullen haar steeds erkentelijk blijven voor alles wat zij gedaan heeft. Dag en nacht stond zij klaar en nooit was haar iets te veel. Wij danken mej. van Riet daarvoor en wenschen haar veel geluk in den nieuwen levensstaat die zij gekozen heeft. Het bestuur van het Wit-Gele Kruis heeft als haar opvolgster benoemd mej. A. v. Diepen uit Eindhoven. Deze heeft een zeer goede reputatie, zoodat te verwachten is, dat zij haar voorgangster waardig zal vervangen.


MUTSERDS, Te koop 800 masten mutserds. Te bevragen bij C. v. d. WIJDEVEN, F 63, Wijbosch, Schijndel.


JAN HEESTERS. In de boven- en benedenzalen van de Maatschappij Arti et Amicitiae te Amsterdam, wordt op het oogenblik de gebruikelijke najaarstentoonstelling gehouden. Met name worden in één adem met Colnot, Westerman en Bobbeldijk in „de Tijd" vermeld, de beide schilderijen. die door den heer J. Heesters uit Schijndel werden ingezonden: Een opmerkelijke processie" en „Een ijsbaan vol sfeer". Wij wenschen den heer Heesters geluk met deze eervolle vermelding die opvalt, daar zooveel anderen slechts terloops genoemd worden. Eindelijk zal dan deze stille, bescheiden werker van lieverlede de plaats gaan innemen, die hem toekomt. Want die stille werker heeft ons wat te zeggen: er zit diepte, er zit gevoel in zijn werk, dat nooit oppervlakkig is, noch onecht. Bij hem geen zucht om eens iets te maken, wat de menschen direct mooi vinden. Zijn werk verdraagt ware langzaamheid en doet direct denken aan het gezegde der ouden: „Haud diu placent quae cito placent", wat direct mooi gevonden wordt, verveelt zoo gauw.


ELECTRICIEN. Gevraagd een electriciën bij THEO OERLEMANS, Electriciën Hoofdstr. 186, Schijndel.

TE KOOP AANGEBODEN RIJWIELEN. Te koop een dames- en een heerenrijwiel met Prima banden Bevragen W. v. d. GRAAF, Hoofdstr. 138, Schijndel.

RIJWIELEN. Te koop een goed verchroomd heerenrijwiel als nieuw en een dames- en heerenrijwiel, transportrijwiel alle met 1e klas banden. Bevr. FR. BRAAT. Molenstraat 1, Schijndel.


R. K. DIENSTBODE. Gevraagd te Schijndel R.K. dienstbode, pl.m. 16 á 17 jaar, voor dag en nacht.

Pagina 50




Aanmelden H. v. d. HEUVEL, Kloosterstr, 1, Schijndel.

Eindhovensche en Meijerijsche Courant 25-10-1941

BEBOET WEGENS HUUROPDRIJVING.De winkelierster C. van S. te Schijndel verhoogde den huurprijs van een haar toebehoorend huurobject, hoewel zij er geen enkele verbetering in had laten aanbrengen. De Inspecteur voor de Prijsbeheersching te 's Hertogenbosch veroordeelde haar wegens overtreding van het Huurprijsbesluit 1940 tot een boete van ƒ25,- Bovendien werd zij verplicht het tot dusver te veel ontvangen geld aan den huurder terug te betalen.

Dagblad van het Zuiden 08-11-1941

DE NIEUWEPASTOOR TE MIDDELBEERS.Tot pastoor te Middelbeers is als opvolger van pastoor J. A. v. d. Meyden benoemd de ZeerEerw. heer G. Terhorst, rector van het Liefdegesticht te Moergestel.Pastoor Terhorst werd in 1898 geboren en priester gewijd in 1922. Nadien was hij kapelaan te Raamsdonksveer, Tilburg en Schijndel. Vanaf 1937 was hij rector te Moergestel.


KINDJE TE SCHIJNDEL VERBRAND.Het 3 Jarig zoontje van den heer E. Timmermans had hat ongeluk om in een teil met kokend water te vallen. Het kind liep zeer ernstige brandwonden op en is kort daarop overleden. Voor de familie is dit overlijden een zware slag.


PLICHTDe 53-jarige postbode P. Coppens te Schijndel, die wegens ziekte enkele dagen buiten dienst was geweest deed Dinsdagmiddag wederom zijn ronde. Hij zakte hierbij plotseling in elkaar en werd dood opgenomen. Hartverlamming door de koude had een einde gemaakt aan zijn leven. N.T.C. 4-2-42.

Tusschen al het groot gebeuren Naast een wereldschokkend feit Bracht de krant dit klein berichtje. Onopvallend in zoon tijd Maar het vestigt toch de aandacht Op de mannen van de Post, Die in dezen barren winter Veel verduren voor hun kost. Och. het is zoo mooi geregeld En je raakt er aan gewend; Het systeem der Posterijen Is ons als model bekend. Als je iemand wilt bereiken In een afgelegen oord, Brengt de Post voor enk'le centen Steeds je brief waar die behoort. Elken dag in stad en lande Gaan die mannen met de tasch, Die in weer en wind bestellen Wat zoo gauw geschreven was. Duw je brief maar in het gleufje Van de bus of postkantoor En de zaak komt wel in orde,

Pagina 51




Want de Post draait altijd door. Och, wie zou er nog bij denken Wat er nu soms wordt gevraagd Van den man die onze brieven Ter gewenscht adressen draagt. Stuur een brief of maar een kaartje Naar het oosten, zuid of weet, Naar de hoofdstad of de rimboe: Tante Pos doet wel de rest! En dan lees je zoon berichtje, Verre van sensationeel. Maar het stemt je toch tot denken, Het is kort maar zegt zooveel!.... Aan dien plattelandsbesteller Zij een eersaluut gericht. Want die man is neergevallen Op zijn veld van trouw en plicht!

VOICI.


UIT DE PROVINCIE VOOR ƒ1850 OPGELICHT IN DENZWARTEN HANDEL.De recherche te ´s-Hertogenbosch heeft de hand weten te leggen op een tweetal personen, genaamd Van E. en H., wonende te Den Bosch, die zich aan een brutale oplichting hebben schuldig gemaakt. Uit tweetal was in contact gekomen met een zekeren Van R., wonende te Schijndel, die gaarne een hoeveelheid koffie wilde koopen, welke Van E. en H. beweerden te kunnen krijgen via den zwarten handel. Zij moeste, echter over contant geld kunnen beschikken en daar de prijs van de koffie nogal hoog was, en zij het benoodigde geld niet bezaten, moest van R. dat geld zoo lang maar voorschieten. Van R. deed zulks en betaalde tenslotte aan het tweetal de mooie somvan f 1.850,- Met dit geld ging het tweetal er vandoor. Toen eenige tijd verstreken was en Van R. niets van de twee Bosschenaren te hooren kreeg, ging hij in Den Bosch op informatie uit, om daar weldra tot de ontdekking te komen, dat hij door de twee Bosschenaren was beet genomen. Van R., die getracht had via den zwarten handel een hoeveelheid koffie te koopen, en zich dus op ongeoorloofde manier in 't bezit van die koffie had willen stellen, nam nu zijn toevlucht tot de Bossche recherche, die goed genoeg was om de daders en de duiten op te sporen. De, recherche slaagde er spoedig in Van E. en H. te arresteeren en een groot gedeelte van het geld terug te vinden. Het tweetal legde een volledige bekentenis af, waarbij kwam vast te staan, dat de bewuste koffie alleen maar in hun fantasie bestaan had, en dat het hun er alleen maar om te doen was geweest, den man zijn geld afhandig te maken, daarbij speculeerend op het feit, dat hij toch niet naar de politie zou durven loopen. Dat Van R. toch naar de politie is gegaan, bewijst, dat zij een misrekening hebben begaan, welke hun thans noga! duur te staan zal komen. De twee Bosschenaren zullen ter beschikking van de Justitie worden gesteld.


EERSTE STEENLEGGING NIEUWBOUW VAN JANSEN DE WIT TE SCHIJNDEL.Donderdag 9 April j.l. had op de terreinen van de N.V. M. Jansen de Wit's Kousenfabrieken te Schijndel een eenvoudige maar treffende plechtigheid plaats. Deze fabriek, die in de loop van 25 jaar een zeer groote vlucht heeft genomen, gaat nl. weer uitbreiden en voor de nieuwste aanwinst werd op die dag officieel de grondslag gelegd. De chef de bureau de heer C. v. d. Heuvel opende de plechtigheid met een kort woord waarin hij de expansie van de laatste jaren releveerde en getuige van de activiteit die de directie, ook in deze tijden, ten toon spreidt. Hierna was het woord aan de architect der N.V. de Heer Chr. van Liempd ,die uitvoerig inging op de ceremonie van het „eerste steen leggen" en gewaagde, dat reeds zoo kort na dezelfde plechtigheid voor de nieuwe schoorsteen (3 September j.1.), thans weer eenzelfde heugelijke gebeurtenis te beleven viel. Hij verzocht daarna de jongeheer Maarten Jansen, zoontje van den directeur M. C. C. Jansen, den grooten gedenksteen te willen inmetselen, aan welk verzoek met forsche hand werd voldaan en welk moment door de aanwezige fotografen werd vereeuwigd. De heer J. P. van Eesteren uit Rotterdam, bouwer van het geheel, sprak

Pagina 52




een dankwoord aan het adres van de directie voor de zoo ruimschoots ontvangen medewerking en sprak de hoop uit, dat er na deze trotsche betonbouw nog meerdere zouden volgen. Dat deze wensch niet geheel van werkelijkheid ontbloot zal zijn, viel te beluisteren uit de korte maar krachtige rede van den directeur der N.V. de heer M. C. C. Jansen, die het aanwezige hoogere personeel opriep om vooral nu zich geheel te geven in dienst der N.V., welke oproep door zijn mededirecteur de heer H. P. C. Jansen werd beklemtoond en geaccentueerd. Hiermede was deze. korte plechtigheid teneinde en was wederom het bewijs geleverd, dat in Schijndel, ook in deze moeilijke tijden, de blik op de toekomst gevestigd is en dat dit dorp, door deze groote industrie een grootsche en rijke toekomst tegemoet gaat, die niet alleen voor dit dorp, maar voor zijn verre omgeving straks de rijkste vruchten zal afwerpen.

Dagblad van Noord Brabant 06-05-1942

Het bisdom Den Bosch. Voorgangers op den zetel.De benoeming van Mgr. W. Mutsaerts tot coadjutor van den bisschop van den Bosch met recht van opvolging geeft aanleiding om even in de geschiedenis van het Bossche diocees terug te blikken. In 1559 heeft het bisdom zijn eersten herder gekregen in den persoon van Franciscus Sonnius, aldus genoemd naar zijn geboorteplaats Son, terwijl zijn familienaam v. d. Velde was. Men heeft onder wel zeer moeilijke omstandigheden het bisdom gesticht. Zelf was hij door Koning Philips II naar den Paus gezonden om de afscheiding van het gebied van Den Bosch van het bisdom Luik te bepleiten en hij keerde uit Rome terug als bisschop van het nieuwe diocees. Eerst enkele jaren later kon hij evenwel als zoodanig zijn intrede maken in de stad. En op welke wijze. Eerst moest hij enigen tijd schuil houden in het Karthuizerklooster te Vught. daarna moest hij ongemerkt binnen de stad zien te komen en vluchten in het Kruisheerenklooster, van waaruit hij op 18 November 1562 eindelijk naar den St. Jan kon gaan, om daar op plechtige wijze te worden geïnstalleerd. Acht moeilijke jaren maakte bisschop Sonnius in den Bosch door. Voor de beeldenstormers moest hij geruimen tijd de wijk nemen naar Leuven. In 1570 werd hij tot bisschop van Luik benoemd.Een bekend bisschop, geboren Bosschenaar, was Michael Ophovius. Hij was de zesde herder van het diocees. In 1626 werd hij tot bisschop van Den Bosch gewijd en drie jaren later doorstond hij het beleg van vijf maanden van Frederik Hendrik. Hij onderteekende zelf mede de overgave der stad, die hij kort daarop moest verlaten om zich achtereenvolgens te Geldrop en te Lier te vestigen. Hier overleed hij in 1637. Een benoeming tot bisschop van Brugge had Ophovius niet aanvaard, omdat hij in de moeilijke omstandigheden zijn eigen bisdom niet onbestuurd wilde laten. In de Jaren van den dood van Ophovius was de Antwerpenaar Joseph Bergaigne, in naam bisschop Den Bosch, echter alleen in naam,want in werkelijkheid heeft hij het bisdom nooit bezocht.Toen hij in 1647 stierf werd de opvolging afgebroken. Zij zou eerst in 1853 worden hersteld en in dien tusschentijd werd het bisdom langen tijd bestuurd als Apostolisch Vicariaat. Tot 1731 waren de meeste vicarissen echter niet in de gelegenheid het hun toevertrouwde gebied te bezoeken. Daarna o.m. vicaris geweest, pastoor v. d. Asdonck uit Oirschot, pastoor Martinus v Litsenborgh van Hilvarenbeek, pastoor Andreas Aerts van Schijndel, pastoor Antonius van Alphen van Schijndel en Deken bubbelden uit Gemert. Deze laatste was de eerste, die weer de bisschopswijding ontving.Het herstel van het bisdom kwam nochtans eerst In 1853. Pasoor Joannes Zwijsen, uit Tilburg, werd toen Aartsbisschop van de herstelde kerkprovincie Utrecht en tevens apostolisch administrator van het Bossche Diocees. Toen in 1868 mgr. Zwijsen afstand deed van het bestuur van het Aartsbisdom werd hij bisschop van Den Bosch en daarmee was tevens het diocees volledig hersteld.Mgr. Zwijsen overleed in 1878, droeg het bestuur over aan Mgr. A. Godschalk, oudprofessor van het seminarie te Haaren, die al sedert een Jaar hulpbisschop was. Hij bestuurde het diocees veertien jaren en werd in 1892 opgevolgd door Mgr. W. v. d. Ven. Diens pontificaat duurde tot 1919 toen Mgr. A. F Diepen, sinds eenigen tijd reeds werkzaam als coadjutor, het bewind overnam.


SLUIKHANDELAARS KWAMEN BEDROGEN UIT.We hebben de vorige week melding gemaakt van het feit dat een Bosschenaar een sluikhandelaar, die hem sigaren te koop aan bood voor 60 cents per stuk de sigaren accepteerde en den banderolleprijs n.l. 7 1/2 cent per stuk betaalde, daarbij zeggend: „'t Moet maar eens uit, zijn met de

Pagina 53




prijsopdrijving". Dit bericht heeft blijkbaar aanstekelijk gewerkt, want thans zijn opnieuw twee sluikhandelaars uit Den Bosch die reeds eerder met de politie in aanraking zijn geweest omdat zij een boertje uit Schijndel voor een bedrag van f 1850 hadden opgelicht, beetgenomen door een Bosschenaar, die zich niet door het tweetal wilde laten afzetten. Het tweetal bood den man shag en sigaretten te koop aan en vroeg een prijs die bijna tienmaal zoo hoog was als de geldende banderolleprijs. De man nam de shag en de sigaretten dankbaar aan, doch betaalde aan het tweetal slechts den banderolleprijs, daarbij zeggend; „Ik betaal wat ik betalen moet, en geen cent meer." Het tweetal droop af. doch was zoo verstandig de politie buiten deze affaire te houden.


OUDE VEETE MET HET MES BESLECHT. Jongeman ernstig verwond.Na het sluiten der café's kregen eenige Jongelui te Gemonde, gemeente St. Michielsgestel, oneenigheid naar aanleiding van een oude kwestie, die bij de laatste kermis niet uitgevochten kon worden, doordat de politie van Boxtel de belhamels met de blanke sabels uit elkaar sloeg. Thans werd naar het mes gegrepen met het gevolg, dat de 20-jarige van Griensven een messteek bekwam, waardoor een slagader werd doorgesneden. Hij werd den zelfden nacht overgebracht naar het Groot Ziekengasthuis te s´-Hertogenbosch. De dader v. G. uit Schijndel, die ook eenige messteken bekomen had, werd nog denzelfden nacht door de marechaussee van Den Bosch van zijn bed gelicht en ingesloten. De toestand van Van Griensven is zorgwekkend.


Provinciale Berichten. ARBEIDERSWONINGEN AFGEBRAND^Te Schijndel brak door blikseminslag brand uit in de dubbele arbeiderswoning van de familie Ingen en van Straten. Door het rieten dak breidde de brand zich snel uit. De beide woningen brandden geheel uit. Van den inboedel kon niets gered worden.


Benoemd. Met ingang van 1 Dec. a.s. is benoemd tot onderwijzer aan de R. K. Jongensschool te Schijndel de heer Ant. Rombouts. Heuvelstraat 231 (oud-PrinCenhage).

Dagblad van van het Zuiden 18-12-1942

SCHIJNDELBenoemd. Als tijdelijk onderwijzer aan de R. K. Jongensschool in de Pompstraat alhier is benoemd de heer J. Rombouts uit Ginneken. Winterhulp. De gemeente Schijndel mocht van de vereeniging Winterhulp ontvangen een bedrag van f 780,- Dit bedrag is uitgedeeld in 61 gezinnen uitmakende 302 personen.

Dagblad van van het Zuiden 28-12-1942

Brabant in het heden BRABANTSCHE HOEPELMAKERS OVER HOEPELS EN DAMESKOUSENIn ons land vindt ongeveer twintig procent der bevolking zijn bestaan in den landbouw. Tot deze 20 procent behooren slechts zij, die in den strikten zin van het woord landbouwwerkzaamheden verrichten. Zij vormen den Nederlandschen Boerenstand, welke thans in den Landstand strijdt voor zijn vrijwording en zelfstandigheid.Er mag echter niet vergeten worden, dat een nog grooter gedeelte van ons volk ten nauwste bij den landbouw is betrokken. Wij noemen in dit verband de vele ambachtslieden in de plattelandsdorpen, die geheel en al op de boeren zijn aangewezen, b.v. de hoefsmeden, wagenmakers, zadelmakers, klompenmakers en ook de hoelepmakers. Wij zouden deze ambachten boerenambachten kunnen

Pagina 54




noemen. Waar de Nederlandsche Landstand ten doel heeft de belangen der landsbevolking te behartigen, neemt hij ook de boerenambachten in bescherming, en zal hij niets nalaten om ook deze ambachtslieden hun ambachtseer te hergeven. Voor het herstel der dorpsgemeenschap is het noodzakelijk dat er tusschen alle dorpsgenooten, i.c. tusschen de boeren en de boerenambachtslieden een onverbrekelijke band ontstaat dat er dorpseer en dorpsadel ontstaan, welke door allen in het dorp zonder uitzondering moeten worden bewerkstelligd. Vandaar dat de Landstand er den nadruk op legt dat er geen scheiding mag ontstaan tusschen de boeren en de ambachtslieden in het dorp, doch dat integendeel tusschen beide groepen een nauwe saamhoorigheid moet ontstaan.Wij zijn eens op bezoek geweest in een hoepelmakerij in Schijndel en hebben daar kunnen constateeren, dat de boerengeest niet alleen heerscht op het boerenbedrijf, doch ook in de werkplaatsen, waar menschen van boerenstand in hun arbeid den boer ten dienste staan. Hun gesprekken, hun taal, hun houding, hun uitdrukkingen verschillen niet van die van den boer. Zij leven mee met het boerenbedrijf, met de vreugden en de weeën ervan, met de wisseling der seizoenen, met den stand der gewassen, in één woord met alles wat des boerenlevens is.Gaat het den boer goed, dan gaat ook de boerenambachtslieden, en dus ook de hoepelmakers goed. Komen er slechte jaren voor den boer, zooals in de crisisjaren vóór den oorlog, dan vinden deze hun weerslagen de werkplaatsen op het boerendorp. In Schijndel staan er niet minder dan vijftig hoepelmakerijen. Velen ervan zijn z.g. eenmansbedrijfjes, doch er zijn er ook onder, in dit geval de hoepelmakerij, welke wij bezochten, wier naam en reputatie ver over de provinciale grenzen, ja zelfs over de landsgrenzen zijn voortgeschreden. Wij hadden een onderhoud met den baas van de hoepelmakerij. In zijn werkplaats, waar in totaal veertien man werken, worden uitsluitend hoepels vervaardigd, bestemd voor botervaatjes, welke vooral door zuivelfabrieken in Friesland, en ook door Denemarken, worden afgenomen. De baas is een energiek man. Hij rijdt liefst vijf-en-vijftig maal per jaar naar Leeuwarden.Zoo houdt hij in ons land en ook in het buitenland den naam van Brabant, en van het Brabantsche dorp, waarin hij woont, hoog. De hoepelmakerij van den baas, dien wij spraken, is een echt typisch Brabantsch bedrijf. Geen stijllooze werkplaats met beteekenislooze stomme steenen muren. Geen loopende band. Geen machinale menschen. Geen ingewikkelde machineriën. Doch: werkplaatsen en opslagplaatsen, welke door de eigen menschen in eigen stijl zijn opgetrokken; alles is vrijwel van hout vervaardigd; alles getuigt Van degelijkheid en eenvoudig karakter; hier ziet men slechts handarbeid, zooals deze den mensch past: kloven en buigen, schaven en krommen. Hier geen opzichters die minuten tellen; hier geen cijfertabellen, doch onderling een gemoedelijk praatje en een gezellige schafttijd. Hier is de echte vreugde na den arbeid.Met plezier hebben wij in de hoepelmakerij rondgewandeld, en met dezen en genen onder de hoepelmakers gesproken. Het is, zooals reeds eerder werd opgemerkt, typerend dat de boerenambachtslieden zich geen arbeiders noemen, doch, wat zij zijn: hoepelmakers, of in andere gevallen: wagenmakers, zadelmakers, klompenmakers. En zoo noemt zich niet alleen de baas doch noemen zich ook de anderen in het bedrijf. Hieruit blijkt ook de gemeenschapsgeest in een dergelijk Brabantsch bedrijf. Het product, dat afgeleverd wordt, is niet alleen van den baas, doch van allen gezamenlijk. Er ligt ook geen onoverbrugbare afstand tusschen baas en knecht; men ziet zelfs niet het onderscheid tusschen beiden. Alleen wanneer dit noodig is, ziet men wie de leiding heeft.Wij hebben alle respect voor degenen in Brabant, zooals deze baas van de hoepelmakerij in Schijndel, die de Brabantsche stijl en het Brabantlsch karakter in hun bedrijf hebben bewaard en behouden, ook al nam het bedrijf een groote vlucht. Zij hebben zich in hun dorp niet geïsoleerd van de overige landbouwende bevolking, doch zij zijn juist geworden tot de dragers van de dorpseer.In Schijndel is er meer te zien dan hoepelmakerijen. Doch hierin willen wij ons thans niet verdiepen. Waar wij echter wel op zouden willen wijzen, is dat de Haagsche of andere stadsmadammekes vol jaloezie zouden zijn wanneer zij eens een bezoek brachten in Schijndel. In Nederland worden op het huidige moment, nu het tekort aan kousen zich doet gelden, nergens mooier kousen gedragen dan in Schijndel door de dorpsmeisjes. In Schijndel loopen alle meisjes met mooie kousen. Wij constateerden dit toen de kousenfabriek tusschen den middag haar werkstertjes spuide voor de schafttijd. Een bezoek aan Schijndel is, niet alleen om de hoepelmakerijen, doch ook om de mooie kousen der Schijndelsche dorpsmeisjes, inderdaad de moeite waard.

Pagina 55





GEWESTELIJK NIEUWS BRABANTSCHE HOEPELMAKERSMen schrijft ons: Onder bovenstaand opschrift verscheen in Uw blad van 28 December 1942 een artikel over de hoepelmakerijen te Schijndel. Met veel wat in Uw artikel tot uiting kwam ben ik het ten volle eens. Mijn werkkring brengt mede, dat ik meermalen deze hoepelmakerijen bezocht en zoowel de hoepelmakers als de hoepelmakerspatroons over hun werk sprak.Wat ik echter in Uw artikel miste en waar zeer zeker de aandacht op moet en zal worden gevestigd, is het loon wat de hoepelmakers verdienen. Een hoepelmaker kan in een werkweek van 48 uur op het oogenblik f 14,- a f 15,- verdienen. Thans zijn nieuwe calculatievoor schriften in voorbereiding en zullen deze loonen worden verhoogd tot (schrikt niet, lezer) f 15,- a f 16,- per week.Het gevolg van deze veel te lage loonen is, dat de hoepelmakers de arbeidswet met voeten treden en weken maken van 65 a 70 uur, om dan met, een loontje van f 19,- á. f 20,- naar huis te gaan.Een hoepelmaker die mij zijn nood klaagde was 's morgens om 5 uur in de werkplaats tot 's avonds 7 uur. Wat dit zeggen wil in, een tijd als deze, ook met het oog op de rantsoeneering, laat zich begrijpen.„Hier is de echte vreugde na den arbeid", schreef U in Uw artikel. Doch na bovenstaande feiten, zal iedereen begrijpen, dat er voor vreugde na den arbeid weinig overschiet. Het is voor de hoepelmakers slapen, werken en bittere armoede.De eerlijkheid gebied mij te schrijven, dat de hoepelmakers, patroons in deze geen schuld treffen. Zij zijn gebonden aan de calculatievoorschriften van hun vakgroep en verdienen met zelf mede te werken, het zout in de pap nog niet. De Bedrijfsgroep „Houtbewerking" van het Nederlandsche Arbeidsfront echter, die nu een en ander heeft onderzocht zal niet rusten alvorens in deze wantoestand verandering is gebracht. Het gaat hier niet om enkele centen, het loon der hoepelmaakers is 50% te laag. De menschen kunnen niet wachten, geen dag, geen nacht. Te veel al, hebben deze goedwillende arbeiders moeten ontberen, zelfs de Christelijke feestdagen, zooals Kerstmis en Nieuwjaar werden hun niet uitbetaald, om van een extra week maar te zwijgen.Doch zij staan niet alleen in den strijd. Het Nederlandsche Arbeidsfront omvat alle werkers in Nederland en zal opkomen voor de belangen ook van de hoepelmakers in Schijndel en elders in Nederland. J. A. v BRUGGEN Bedrijfsgroep Houtbewerking van het Nederlandsch Arbeidsfront.

De Tijd 06-02-1943

Een man in een warboelZwijsen van school naar school, van pastorie naar pastorie te volgen, tot hij pastoor wordt van het Heike, is tamelijk vermoeiend en onvruchtbaar, omdat gegevens over zijn persoon bijzonder schaarsch zijn uit die jaren, waarin hij telkens van omgeving wisselt. Behalve de, anecdoten, die F. M. A. Arnolds verzamelde in zijn Bossche Legenden en die dus mogelijkerwijze legendarisch zijn, werd er tot dusver niet veel bij elkaar gebracht, dat ons in staat stelt Zwijsen te zien groeien tot hetgeen hij werd. De Fransche school te Reek bij Ravenstein, de Latijnsche scholen te Uden en Helmond, het seminarie Herlaar onder leiding van Anthonius van Gils, terwijl de wereld daarbuiten telkens geschokt wordt door nieuws over Napoleon, kunnen wij ons wel ongeveer verbeelden, maar de jonge student, die Konijnen kweekte in dien tijd van voedselschaarschte en die bij de Udensche boeren op roof ging naar wortelloof en koolbladeren, verschijnt tamelijk vaag voor ons in deze beschutte milieux als een gezonde, gemakkelijk levende knaap met taaien ijver, zooals er velen zijn op ieder seminarie. Dat zijn buitengewone talenten de bewondering wegdroegen van zijn leeraars en medescholieren is een achteraf opgestelde volzin, die zelden in de levensbeschrijving van groote mannen ontbreekt en die toch zelden overeenstemt met de waarheid. Leeraars en medescholieren zijn altijd uiterst critische bewonderaars. Men zou willen weten, wat de jongen las en wat hij dacht; men zou willen doorgronden, hoe hij reageerde op het binnendringend wereldnieuws; men zou althans willen vermoeden, of hem iets voor den geest kwam van de Practische problemen, die hij later oplossen moest. Maar dit alles blijft in het vage. Dat de merkwaardige seminarieprofessor Moser, dien wij ook al te weinig kennen (wanneer zal er eens een Bossche geestelijke te Nijmegen promoveeren,op de biografie van dezen geestdriftigen en vooruitzienden man?), zijn aandacht prikkelde tot enthousiasme voor de wetenschap, mogen wij veilig aanvaarden, zonder daaruit te moeten besluiten, dat Zwijsen een buitengewoon speculatieve natuur bezat. Het studeeren dat hij met zooveel ijver en zooveel

Pagina 56




succes onafgebroken deed, beschouwde hij zelf wel hoofdzakelijk als een taak, die moest worden verricht. Kennis werkte hij levenslang om tot een practisch bezit. Hij studeerde uit drang naar het leven, niet uit honger naar het weten. Wat voor inzichten hij had omtrent de wijsbegeerte, weten wij nauwelijks, noch of hij zich op de hoogte stelde van de groote katholieke publicaties zijner dagen: Fontanes, Chateaubriand, Bonald De Maistre. Een betrekkelijk eenvoudig, maar felle bestrijding van de goddeloosheid der Encyclopedisten, een voortgezet polemiek tegen de volgelingen van Jansenius, maar vooral de Leuvensche denkbeelden over het Gallicanisme en het Jozifinisme, die van Gils en Moser naar Noord Brabant hadden meegebracht, beheerschten in die Napoleontische jaren de sfeer van de seminarietheologie en er is alle aanleiding te gelooven dat de zeer actuele problemblematiek van Kerk en Staat, waarmede president van Gils om zoo te zegge dagelijksch te maken had, met ongewone grondigheid werd behandeld door de toenmaligen professoren, en ook, dat toenmalige studenten bij de bespreking dezer actueele stof hun ooren spitsten om zich geen enkele insinuatie te laten ontgaan. Het concordaat van 1802, de Napoleontische kerkregeling in het Bossche diocees, het schisma van Van Camp vervulden elks gemoed en bij de uiteenzetting van de groote beginselen werd vooral acht geslagen op de practische vraag, hoe die thans moesten toegepast worden. Zwijsen is seminarist geweest van 1810 tot 1817; men kan het geen jaren noemen, die aan een jongen man met sterke en practische hersens weinig mee te geven hadden. Daarenboven kwam hij persoonlijk met de practische moeilijkheden van het tijdsgewricht in aanraking. De nieuwe militiewet riep,hem onder de wapens. Vrijstelling was alleen te krijgen door bemiddeling van den schismatieken Van Camp, met wien de seminariepresident v. Gils geenerlei betrekking wenschte te onderhouden. Wat moesten Zwijsen en zijn leeftijdgenooten doen? Gaan dienen? Of de bemiddeling inroepen van den ambtenaar van Napoleon, dien zij in geweten onmogelijk konden erkennen als bisschop? Het teekent Anthonius van Gils, dat hij de studenten in deze moeilijke keuze volkomen vrij liet; het teekent Zwijsen dat hij de meest diplomatieke en practische oplossing vond. Hij diende zich met zijn cursusgenooten aan bij Van Camp, vroeg er vrijstelling uit den militairen dienst op de wijze, waarop men aan een aanzienlijken vreemdeling een gunst vraagt, leverde als tegenprestatie een proeve van bekwaamheid in den vorm van een wetenschappelijk examen en studeerde daarna rustig verder, tot de tijd van de wijdingen aanbrak. Een beeld des tijds krijgt men het zuiverst uit de mededeeling, dat Zwijsen het subdiaconaat ontving te Roermond, het diaconaat te Kevelaer en de priesterwijding te Mechelen, telkens ook van een anderen kerkvorst. Zoo weinig vastheid hadden de kerkelijke betrekkingen in. 1816 en 1817, zoo moeilijk was het verkeer met het buitenland. Doch ook binnen het Bossche vicariaat was veel te regelen na alles wat hier voorviel en wij vinden daar wel een symptoom van in de onrustige snelheid, waarmede de jeugdige Zwijsen verplaatst wordt: in het begin, van 1818 is hij assistent te Vught, in den loop van dat jaar werkt hij te Tilburg en op het einde wordt hij kapelaan te Schijndel. Hij is dan nog maar juist vierentwintig. Behalve een buitengewone populariteit bij catechismuskinderen, verwerft hij een eigenaardig ontzag bij de bevolking: „Men verhaalt van hem, dat hij op zekeren Zondag onder de Hoogmis met zijn wandelstok gewapend de boeren uit de herberg dreef, zonder dat zich een enkele tegen den nieuwen Phineës dorst verzetten." Wat is hier het meest kenschetsend: deze overmaat van strijdvaardigen ijver of de omstandigheid, dat de jongeman van vierentwintig jaar er al een wandelstok op na houdt? Maar als hij tien jaar later pastoor in Best wordt, gaat hij op klompen naar de kerk! Hij leeft er met de landbevolking op en neer en voelt zich zoo op zijn gemak, dat hij tot tweemaal toe het aanbod afwijst eener promotie naar Tilburg, doch als tijdens den Belgischen opstand Graaf Schimmelpenninck bij hem wordt ingekwartierd, blijkt hij als gastheer zoo te bevallen, dat daarom alleen de Prins hem wilde leeren kennen, toen zij beiden bewoners van Tilburg waren geworden. Hun befaamde vriendschap vond hier haar oorsprong in.In 1832 werd Zwijsen naar Tilburg overgeplaatst als opvolger van den pastoor van net Heike, den tachtig jarigen Evermodus Duchamps, en hij heeft nauwelijks rondgekeken in zijn nieuwe parochie, of hij bericht aan monseigneur Henricus den Dubbelden, den apostolischen vicaris van Den Bosch, dat hij zichzelf terechtgekomen acht in een warboel. Duchamps was toch waarlijk te oud geweest om de situatie te beheerschen en vooral nu Tilburg het hoofdkwartier van 's Prinsen troepen was sedert 1830, ontloken er toestanden, die met feller kracht geregeld moesten worden dan de grijsaard opbracht. Zwijsen is voortvarend en hij kan met menschen omgaan. Mansuete et fortiter": de combinatie is paradoxaal genoeg om tot humor te leiden; we zien dan ook, hoe de pastoor de lachers op zijn hand wint, wanneer hij ruzie krijgt met de ambtenaren van het stadhuis. Eigenmachtig, dat wil zeggen zonder zich te storen aan de waterstaatsbepalingen van koning Willem I, die ook den kerkbouw regelen, laat Zwijgen een portaal aanbrengen achter in de kerk, om te verhinderen, dat

Pagina 57




groenteboeren met hun marktwaar bij het altaar komen schuilen voor den regen, en met dezelfde eigenmachtigheid trotseert hij de gemeentebestuurders, die het optrekken van een hek rond de kerk willen verhinderen, door in een enkelen nacht een tiental metselaars onder zijn eigen leiding het heele staketsel te laten gereedmaken. Zoo stond het hek er, voordat de gemeenteraad bijeenkomen kon, en ten bewijze, dat in den Tilburgschen warboel de laatste vonk van 't klassieke humanisme nog niet alle olie mangelde, opende Bernard Mutsaers de raadsvergadering met de woorden: „deliberante senatu perit Saguntupi". Boeren met wandelstokken uit de herberg drijven, de kerk beschermen tegen kooplieden in groente, een hek bouwen, waar de gemeenteraad niet van weten wil en toch een populaire pastoor, niet een gehate potentaat zijn: dat is het begin der merkwaardige carrière, van het „mansuete et fortiter", waaruit de latere aartsbisschop al zijn kracht zal putten.


GEWESTELIJK NIEUWS RIJKSWATERSTAATBij den dienst van den Rijkswaterstaat is benoemd tot sluisknecht C. H. J. Hop te Schijndel .


GEWESTELIJK NIEUWS LANDBOUWER VAN EEN KAR GEVALLEN EN GEDOODToen de landbouwer Gijsbertusvan der Spank te Schijndel met paard en kar van zijn land op den Rooyschen weg huiswaarts wilde keeren, kwam hij op een zeer ongelukkige wijze van zijn kar te vallen. Het paard trok de kar te vlug aan en de ongelukkige kwam op den grond terecht. Zijn halswervel waren gebroken en de dood trad onmiddellijk in. Een der Paters Damianen diende hem op levensgeesten alsnog het H. Oliesel toe. De ongelukkige is ongehuwd en 28 jaar oud.


GEWESTELIJK NIEUWSFiets voor honderd eieren.Voor den politierechter te Den Bosch hadden zich twee inwoners van deze stad te verantwoorden in verband met een te Schijndel gepleegden fietsendiefstal. De dief werd conform den eisch van den officier van justitie veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf. De tweede verdachte had de gestolen fiets in opdracht van den dief verkocht aan een boer die voor het karretje..., honderd eieren en een briefje van tien had betaald. De officier van justitie eischte tegen dezen man wegens heling drie maanden gevangenisstraf doch na het pleidooi van den verdediger, die verzachtende omstandigheden aanvoerde strafte de politierechter den bedrijver van deze zonderlinge transactie met een boete van f 50.


RECHT EN ONRECHT. SPROKKELENHet was een bloedig drama geweest als men het kleine, vinnige vrouwtje mocht gelooven, dat voor het Bossche Hof kwam vertellen hoe zij nauwelijks den dood ontsnapt was. Zij had in de bosschen van Schijndel hout gesprokkeld tesamen met drie collega's en daarbij was er herrie gekomen met de houthakkers, die nu een pootigen jongeman als verdachte hadden afgevaardigd. Hoe gaat het ? Zoo in de schoone natuur en midden in de romantiek van het houthakkersvak veroorlooft men zich als jongeman wel 'ns aardigheidje jegens een sprokkelaarster, die In jaren en uiterlijk niets gemeen heeft met het klassieke heksentype. Dat was niet in goede aarde gevallen en toen verbood de hakker het sprokkelen. Zoo kwamen de poppen aan het dansen. "Hij pakte me bij de keel en sleurde me over den grond. De schrammen stonden op mijn arm, beklaagde ze zich". „Ik heb me alleen maar verdedigd", zei de verdachte droogjes. „„Hij kwam met de bijl op me af en riep: ik sla je het hoofd in. En hij sloeg " „Dan sloeg hij toch nogal ver mis".

Pagina 58




„Hij was verschrikkelijk, zooiets heb ik nog nooit gezien", zei een tweede sprokkelaarster. „Zij riep : O moeder, nou slaat hij met de bijl, U had het moeten hooren !" „Is er veel bloed gevloeid ?" „Daar heb ik niet naar gekeken, maar als ie 't mij had gedaan, dan was ik naar den dokter gegaan". „Heeft ze zelf niets gedaan ?" „Toen is ze hem ook aangevlogen." „Natuurlijk", wierp de juffrouw er tusschen, „Ik heb hem teruggepakt. Wat kon ik anders doen ?" „Loopen !" „Voor hem ? Dat nooit!" „Hij kreeg het eerst een pak slaag", zei de mannelijke getuige hardnekkig, al leek dat wat onwaarschijnlijk. Daarop had hij zich verdedigd, nogal stevig, zooals men het van een houthakker mag verwachten. De lezingen blijven nogal uiteenloopen ondanks de verzekering van de aangevallene : „Ik spreek de waarheid" en die van den mannelijken getuigen : „En ik zeg .'t zooals 't is !"De advocaat-generaal had het In zijn requisitoir over bijlen, bloote armen, bloed en attentaten, maar liet het bij een schappelijken eisch van 25 gulden boete.


RIJWIELDIEFSTALTerzake rijwieldiefstal te Eindhoven gepleegd, is aangehouden de 21-jarige P. L. H., wonende te Schijndel.


CLANDESTIENE SLACHTERS VEROORDEELDVoor den Economischen Rechter te 's-Hertogenbosch stond terecht J. Havinga uit Schijndel wegens het clandestien doen slachten van eenige varkens. Hij werd veroordeeeld tot zeven maanden gevangenisstraf met aftrek van het voorarrest. Wegens het clandestien slachten van de varkens stonden terecht P. L. Havinga en M. van Esch, beiden wonende te Schijndel. Zij werden veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf met aftrek van het voorarrest en voor wat den verdachte Havinga betreft, met toepassing van de gratie-clausule.

Nieuwe Tilbursche Courant 19-11-1943

DE TIENDUIZENDSTEIn de Brabantsche gemeente Schijndel is Maandag j.l. de tienduizendste inwoner geboren .De jonggeborene, Jan Gerardus Smits heeft van het gemeentebestuur een spaarbankboekje gekregen.


Groenten en fruitJ. P. te Eindhoven, H. v. K. en Th. v. G. te Schijndel hadden appelen en peren te duur verkocht. De economische politie maakte tegen hen proces verbaal op; zij nam 70 K.G. peren en 345 K.G. appelen in beslag. Ook Th. C. v. d. H. alhier had groenten en fruit verkocht tegen te hooge prijzen. Nadat proces verbaal was opgemaakt, liet de politie de appelen, die hij in voorraad had, tegen den normalen prijs, onder toezicht, verkoopen.


GEWESTELIJK NIEUWS TRAGISCH ONGEVAL TE SCHIJNDEL Hoepelfabrikant verdronken!Toen de hoepelfabrikant Eimbertus Steenbakkers uit Schijndel Maandagavond vanuit Keldonk huiswaarts wilde rijden, is hij, waarschijnlijk door de duisternis misleid, in de Zuid-Willemsvaart terecht gekomen. Men is onmiddellijk gaan dreggen en het lijk is gevonden. De overledene was een zeer oppassend man en vader van een gezin van 12 kinderen. De verslagenheid in onze gemeente is dan

Pagina 59




ook zeer groot en eenieder is over het voorgevallene onder den indruk Een zware slag voor dit welbekende huishouden.


HET „HOF VAN ZEVENBERGEN” TE s'HERTOGENBOSCH. Rijke historieHet „Hof van Zevenbergen" aan de Keizerstraat te 's Hertogenbosch, is van bestemming veranderd. In plaats van weeshuis is het dezer dagen in gebruik genomen als oude mannenhuis. Dit simpele feit trok weer eens onze aandacht naar üit hoogst merkwaardige gebouw, dat een rijkere historie draagt dan zijn onaanzienlijke, grauw geverfden voorgevel zou doen vermoeden. Sedert voor enkele jaren de oude Mortelbuurt, waarin het gebouw staat, goeddeels werd gesloopt in verband met de door het gemeentebestuur voorgenomen saneeringsplannen, heeft men ook gelegenheid het gebouw aan de achterzijde te zien, waar een statige typisch 15e eeuwsche achtergevel met machtigen traptoren vrij kwam. Ofschoon ook hier diverse verbouwingen den ouden luister hebben aangetast, kenmerken de gaaf bewaarde trapgevels, de muizentandlijn onder de dakgoot, het hooge leiendak en de voorname toren nog de oude pracht van deze ridderlijke woning. In de in 1942 verschenen Handelingen van het Prov. Genootschap voor Kunsten en Wetenschappen heeft mr. dr. L. J. C. van Gorcom de geschiedenis van het huis opgehaald en we ontleenen daaraan thans enkele bijzonderheden. Het huis draagt den naam van zijn stichter Cornelis van Zevenbergen, die als vriend van Karel den Stoute een zeer machtig man was in de tweede helft der 15e eeuw. Hij behoorde tot het geslacht van de Glymes, heeren van Bergen op Zoom, en werd door zijn huwelijk met de rijke erfdochter van Arend van Zevenbergen heer van deze West-Brabantsche stad. Naast de algemeene bedoeling om den invloed der Kabeljauwsche adelgeslachten in de steden te versterken zal de benoeming van Cornelis van Zevenbergen tot commandant der stad Grave in 1478 de aanleiding zijn geweest tot zijn vestiging te 's Hertogenbosch. Grave was in dien tijd de sterkste en gewichtigste vesting van Gelder; maar het had slechts een ouden, somberen burcht en was als woonplaats niet aantrekkelijk voor den jongen edelman. Hij liet daarom uit de rijke inkomsten van zijn vrouw in 's-Hertogenbosch een voor dien tijd modern huis bouwen en vestigde zich in de stad die de verbinding tusschen Oostelijk en Westelijk Brabant verzekerde. Het feit, dat de stad Zevenbergen in 1421 door den St. Elisabethsvloed werd. geteisterd en dat in 1426 het kasteel aldaar werd verwoest, zal ook wel tot het vertrek van Cornelis uit een vereenzaamde streek hebben bijgedragen. In de hoofdstad was Cornelis een der aanzienlijke lieden en de kroniek van Copernicus noemt hem dan ook dikwijls. Zoo woonde hij Maximiliaans beroemde Kapittel van het Gulden Vlies in het Sint Janskoor bij en zoo daverde in den winter van 1504, toen Philips de Schoone in de stad vertoefde vanwege den Gelderschen oorlog, ook het hof van Zevenbergen en zijn uitgestrekt park van de feestelijkheden. Cornelis was zakenman genoeg om toen Philips reisgeld noodig had om naar Spanje te gaan de kans te benutten Berlicum en Schijndel van hem te koopen. Later verwierf hij ook Heeswijk en Dinther. Nadat Cornelis in 1508 gestorven was, moet de jonge Karel V in het huis gelogeerd hebben. Zijn jongste zoon Cornelis werd later een beroemd diplomaat van Karel V, Hij verrijkte het Hof in de 16e eeuw met een renaissance-arkade, waarvan aan de binnenplaats, nog enkele bogen bestaan. In den loop der eeuwen hebben ettelijke verbouwingen het huis zeer geschonden, voornamelijk toen het in 1778 als weeshuis in gebruik werd genomen. Toen werden om over de geheele breedte een kapverdieping van gelijke hoogte te krijgen, de trapgevels met vleugelstukken, festoenen en frontons der beide vleugels gesloopt, terwijl het middenstuk hooger werd ongetrokken. Het fraaie middenbalcon is daaraan ten offer gevallen en de schoonheid van den voorgevel werd grondig vernield. Een nieuwe verbouwing in 1855 maakte het nog erger. De historie van het Hof van Zevenbergen en de schoonheid van het behouden oorspronkelijke deel van het gebouw rechtvaardigen straks zeker een herstel, waarbij de traptoren weer zijn kegelvormige dak zou kunnen terugkrijgen.

Nieuwe Brabantsche Courant 17-02-1944

KERKELIJK LEVEN. RECTORAAT.De weleerw, heer Hootsmans, rector van het Liefdegesticht Schijndel Wijbosch zal 31 Maart a.s. om gezondheidsredenen ontslag nemen

Pagina 60





„HOF VAN ZEVENBERGEN" AAN DE KEIZERSTRAAT Thans als oudemannenhuis in gebruikHet huiss „Hof van Zevenbergen" aan de Keizerstraat alhier, is in gebruik genomen als oudemannenhuis. Dit gebouw, dat in den loop der eeuwen meermalen een andere bestemming kreeg, is daardoor min of meer toegetakeld. Het verdient, tenminste om zijn historisch verleden, extra zorgen, en zou een goed object zijn om voor restauratie in aanmerking te komen. Het „Hof van Zevenbergen" is gebouwd op last van Cornelis van Glymes, Heer van Zevenbergen, in het laatst van de 15de eeuw. Glymes was gehuwd met een erfdochter van Zevenbergen, waardoor de heerlijkheid aan hem was gekomen. In het jaar 1421 was deze stad door de St. Elisabethsvloed geteisterd en het kasteel was bovendien in 1426 verwoest. Hierdoor had Zevenbergen niet veel aantrekkelijks meer als woonplaats. Glymes werd in 1478 benoemd tot commandant van Grave. Daar de inkomsten van zijn vrouw ruim waren, liet hij een prachtig huis bouwen in onze stad. Den Bosch was toen een jolige woonplaats, doordat de Bourgondische landsheeren er vaak verbleven en dan schitterende feesten gaven. De kronieken maken er melding van dat Cornelis van Glymes er vaak aanwezig was. Hij had zelfs het vertrouwen van Philips den Schoone. In het jaar 1504 was deze in geldverlegenheid. Hij wist niet hoe hij zijn reis naar Spanje zou bekostigen. Cornelis bood hem toen de benoodigde contanten aan in ruil waarvoor hij Berlicum en Schijndel verkreeg. Zooals gezegd is er van het oorspronkelijke Huis van Zevenbergen niet veel meer over. De achtergevel is vrij gekomen na de sloopingen in de Mortelbuurt. De traptoren, die rank van vorm is en veelhoekig, is uitgemetseld, terwijl zich rondom de vensteropeningen versieringen van natuursteen bevinden, en de zijgevels zadeldaktrappen hebben, is nog ongerept. Men heeft echter de smakeloosheid gehad de achtergevel te verven, wat door slijtage ten deele weer is te niet gedaan. Doch, om den draad der geschiedenis te hervatten, na den dood van den bouwer, werd het huis door een zijner zonen bewoond. Niemand minder dan de latere Keizer Karei V nam eens bij hem zijn intrek. De jongste zoon van Cornelis werd een invloedrijk diplomaat en bewees den keizer goede diensten. Hij liet het „Hof" nog opsieren, een arcadia bouwen, die invloeden uit het Zuiden verraadt, en bracht weelde in het interieur. In de zeventiende eeuw liet de toenmalige bezitter Willem van Bree het huis verbouwen. Hierna bleven aan de frontzijde de ontlastingsbogen met natuursteen over, die nu onder een laag grauwe verf verscholen is. De Hertogstad van Staatsch Brabant had inmiddels haar uitwendigen luister verloren en het huis raakte in verval. Eerst diende het nog als patriciërswoning; in 1778 werd het verbouwd om als weeshuis te dienen, waardoor het jammerlijk werd mishandeld. Het mooie balcon boven den middeningang, dat met smeedwerk was opgesierd, werd verwijderd. De wijdsche inrijpoort, die eronder lag. werd vervangen door een tweetal smalle deuren met een venster er tusschen. Men nam de trapgevels boven de uitbouwtjes aan de voorzijde weg en verhoogde het middelste deel van den voorgevel. Doel hiervan was over de geheele breedte een bovenverdieping van gelijke hoogte tot stand te kunnen brengen. In 1855 werd er nogmaals verbouwd. Daarmede is een uiterste verminking van het fraaie bouwwerk aangebracht. De restauratie zal niet eenvoudig zijn. maar zou in ieder geval de moeite loonen. Moge men er, wanneer dit mogelijk is, toe over gaan.


WOEKER IN LEVENSMIDDELENDe handel in Sevensmiddelen tegen woekerprijzen welke welig tiert is ook oorzaak van vele processen. De Ec. Pol. te Eindhoven snapte nu A. v. d. H. uit Schijndel en T. B. uit Eindhoven Er werden in beslag genomen 1 K.G. roomboter, 1 L raapolie, 1 1/4 K.G. gesmolten reuzel, 16 eieren, 2 brooden en 2 K.G. rundertong.


VEEDIEVEN UIT SCHIJNDEL GESNAPT Tien varkens en acht runderen gestolen

Pagina 61




Aan het einde van het vorige jaar en in 't begin van dit jaar werd de plattelandsbevolking van St. Michiels-Gestel lastig gevallen door eenige individuen, die kans hebben gezien in eenige maanden tijds niet minder dan tien varkens en acht runderen te stelen. De veediefstallen groeiden uit tot een ware plaag.De marechaussee die wel tegen enkele personen vermoedens koesterde, doch geen voldoende bewijsmateriaal in handen hadden om in te grijpen, stonden voor de moeilijke taak aan deze diefstallen een einde te maken.Dag in dag uit, verzamelde wachtmeester Krijgsman onder leiding van den groepscommandant Oosterling met jobsgeduld allerlei gegevens, volgde ieder spoor dat ook maar eenig bewijsmateriaal kon opleveren tegen de daders, en was ten slotte met het onderzoek zoo ver gevorderd, dat eenige dagen geleden kon worden overgegaan tot de arrestatie van de twee gebroeders C. uit Schijndel, en van een drietal inwoners van St. Michiels-Gestel, genaamd van B., van K. en Sm.

Bij het verhoor dat nu volgde, legden de vijf arrestanten vrij spoedig een volledige bekentenis af en zoo zijn thans de varkens en runderendiefstallen te St. Michiels-Gestel voor een groot gedeelte opgehelderd. Andere diefstallen, door andere personen gepleegd, zullen nog worden onderzocht.Het vijftal ging bij de varkens en veediefstallen zeer geraffineerd te werk, waarbij er voor gezorgd werd, geen spoor achter te laten. De beesten werden na gestolen te zijn clandestien geslacht, waarna 't vleesch voor een groot gedeelte zijn weg vond naar Den Bosch, al, waar het tegen hoogen prijs werd verkocht.De personen, die van dit vijftal het gestolen vleesch hebber gekocht, zijn inmiddels ook aangehouden, doch zijn, na verhoord te zijn, weer op vrije voeten gesteld. Tegen hen is echter proces-verbaal opgemaakt. Met de aanhouding van de vijf veedieven, die inmiddels ter beschikking van de Justitie zijn gesteld, hebben de marechaussees van de brigade St. Michiels Gestel, een goede vangst gedaan, en hebben na een uitgebreid onderzoek, een opmerkelijk succes gehad.


Moedwillige verlatingDEN HAAG, 4 Mei. Vorige week werd melding gemaakt van het feit, dat een jonge vrouw, na op het distributiekantoor een gesprek te hebben aangeknoopt met een dame, naar de woning van laatstgenoemde ging en daar haar ongeveer acht weken oud zoontje achterliet. Zij zelf was koffers gaan afhalen op het station en niet meer teruggekeerd. De politie heeft de vrouw thans in Schijndel achterhaald. Het was de 24jarige mej. F. E. Zij is op transport gesteld naar Den Haag en daar op grond van art. 256 wetboek van strafrecht in verzekerde bewaring gesteld.


STADSNIEUWS PLECHTIGE UITVAARTDIENST VOOR KAPELAAN H. G. M. KOOPMANS.Hedenmorgen om half elf heeft in de parochiekerk van den H. Antonius aan den Muntel de plechtige uitvaartdienst plaats gehad voor den weleerw. heer H. G. M. Koopmans. Hij is geboren te Breda 27 Januari 1906, priester gewijd 10 Juni 1933, kapelaan te Schijndel 18 Augustus 1933, kapelaan te Zeeland 29 November 1935 en sinds 26 Augustus 1938 kapelaan van de parochie van den H. Antonius aan den Muntel te dezer stede. Op 9 Augustus is hij na voorzien te zijn van het H Oliesel, plotseling overleden. Het priesterkoor van het kerkgebouw dat geheel met geloovigen was gevuld, was in rouw gehuld. De plechtigheid werd behalve door familieleden, ook nog bijgewoond door den Bisschop van 's-Hertogenbosch Z. H. Exc. Mgr. W. Mutsaerts en door den vicarisgeneraal van het Bisdom Mgr. F. N. H. Hendrickx. Voorts door seculiere en reguliere geestelijken uit stad en Bisdom. Na het zingen der Nocturnes door de geestelijkheid van het Bisdom werd de plechtige H. Mis van Requiem opgedragen door den Zeereerw. heer Maas, pastoor der parochie, die daarbij werd geassisteerd door den weleerw. heer Hermus, kapelaan der parochie, als, diaken, en door den weleerw heer Swagemakers, oud-kapelaan der parochie, als subdiaken. De Gregoriaansche Misgezangen werden op voortreffelijke wijze door het parochiaal zangkoor uitgevoerd.

Pagina 62





DURE APPELENH. M. d. O. uit Schijndel trachtte in Eindhoven, door zijn wagen ergens in Woensel neer te zetten, een groote partij appelen tegen veel te hooge prijzen van de hand te doen. Hij was hier een vorige keer goed in geslaagd, doch toen hij voor de tweede keer naar Eindhoven kwam kreeg hij de politie op zijn dak en zestien kisten inhoudende 201 kilogram appelen verhuisden naar de opslagplaatsen van het politiebureau.


STADSNIEUWS BESMETTELIJKE ZIEKTEN IN BRABANT.In de week van 30 Juli tot en met 5 Augustus werden in onze provincie 2 gevallen aangegeven van typheuze koorts n.l. in Etten en Leur en Rosmalen; één van paratyphus n.l. in Den Bosch; 10 van dysenterie, n.l. 8 te Udenhout en 2 te Den Bosch; 8 van roodvonk n.l. 2 te Eindhoven, 3 te Tilburg, 2 te Waalwijk en 1 te Zevenbergen; 46 van diphtherie n.l. 5 te Breda, 1 te Chaam, 1 te Diessen, 1 te Dongen, 5 te Dussen, 1 te Eethen, 4 te Eihdhoven, 2 te Gemert, 2 te Helmond, 1 te Heusden, 1 te Klundert, 2 te Ossendrecht, 11 te Tilburg, 2 te Veen, 1 te Vlijmen, 1 te Waalwijk, 2 te Willemstad, 1 te Woudrichem, 2 te Wijk en Aalburg; 10 van kinderverlamming (poliomyelitis auterior acuta) n.l. 1 te Boxmeer, 2 te Breda, 3 te Eindhoven, 1 te Oploo, 1 te Schijndel, 1 te Werkendam en 1 te Wijk en Aalburg.


KERKELIJK LEVEN MGR. JOANNES ZWIJSEN WERD 150 JAREN GELEDEN GEBOREN.Op 28 Augustus a.s. is het 150 jaren geleden dat te Driel in den Bommelerwaard geboren werd Joannes Zwijsen, die in 1806 te Berlicum zijn eerste H. Communie deed. Hij werd priester gewijd te Mechelen op 27 December 1817 door Mgr. de Méan. Op 14 September 1818 werd hij benoemd tot kapelaan te Schijndel. Op 28 April 1828 volgde zijn benoeming tot pastoor te Best en op 12 Mei 1832 werd hij benoemd tot pastoor te Tilburg, waar gelegerd was Prins van Oranje, later Koning Willem II die voor pastoor Zwijsen een groote genegenheid opvatte. Te Tilburg stichtte pastoor Zwijsen de congregaties van de zusters en van de fraters van O. L. Vrouw Moeder van Barmhartigheid. Bij breve van 14 Januari 1842 werd hij door Paus Gregorius XVI benoemd tot bisschop van Gerra i.p.i. en tot coadjutor van den Apostolisch Vicaris van 's-Hertogenbosch. Mgr. H. den Dubbelden die op 13 October 1851 te St. Michiels-Gestel overleed. Op 15 September 1847 was Mgr. Zwijsen benoemd tot vice-superior ad interim der Hollandsche zending en tot zaakgelastigde van den H. Stoel te Den Haag. Op 4 Maart 1853 werd de kerkelijke hierachie in Nederland hersteld en werd Mgr. Zwijsen benoemd tot Aartsbisschop van Utrecht en hij bleef als administrator Apostoliek het bisdom Den Bosch besturen, waarbij hij werd geholpen door de coadjutoren Mgr. J. Ph. Deppen en Mgr. A. S. Schaepman. Mgr. Zwijsen zorgde ervoor dat het wonderbeeld der Zoete Moeder in Den Bosch terugkeerde en dat de paters Redemptoristen zich in deze stad kwamen vestigen.Op 1} Mei 1854 vestigde hij zich op Huize Gerra te Haaren waar op 15 Juli 1863 een moordaanslag op hem werd gepleegd. Vijftien maanden later vestigde Mgr. Zwijsen zich te Den Bosch alwaar onder zijn voorzitterschap op 24 September 1865 het Provinciaal Consilie werd gehouden en op 29 April 1867 de Diocesane synode. In 1868 werd hij op eigen verzoek van het bestuur van het Aartsbisdom van Utrecht ontheven en werd hij benoemd tot bisschop van 's-Hertogenbosch. Mgr Zwijsen overleed te s´-Hertogenbosch op 16 October 1877. Hij was in aansluiting op Mgr. Bergaigne de achtste bisschop van 's-Hertogenbosch.

Eindhovens dagblad 31-10-1944

PROVINCIAAL NIEUWS SCHIJNDEL NA DE BEVRIJDING.

Pagina 63




Uit een ooggetuigeverslag in de „New Vork Times" blijkt, dat de beschieting van Schijndel door de geallieerde artillerie veel schade heeft veroorzaakt in het dorp. Vrijwel geen huis is onbeschadigd gebleven, doch er werden slechts twee burgers gedood en tien gewond.Er zijn thans van de 10.000 inwoners nog 6.000 menschen in Schijndel overgebleven. 4000 inwoners trokken een paar dagen voor de bevrijding naar het Noorden.Het Schijndelsche ziekenhuis, waarin zich tijdens de gevechten 500 burgers bevonden, is onbeschadigd gebleven.


BINNENLAND POSTVERKEER TUSSCHEN AMERIKA EN BEVRIJD NEDERLNew Vork 12 Januari (Anep Aneta) - Op 12 Januari zal een beperkte postdienst geopend worden op een deel van bevrijd Nederland, aldus heeft volgens Ass. Press de directeur der posterijen Frank J. Walker verklaard.Dit wordt een dienst, die beperkt blijft tot niet geïllustreerde briefkaarten met drie (Amerikaansche) centen gefrankeerd en bestemd voor Eindhoven, Geldrop, Valkenswaard, Tilburg, Oisterwijk, Boxtel, Schijndel en al het Nederlandsch gebied ten Z. van de Schelde.


NOGMAALS: HET VOEREN VAN CORRESPONDENTIE.Het postverkeer in bevrijd Nederland, naar bezet Nederland en naar het Buitenland.Nadat we reeds dezer dagen een korte uiteenzetting hebben gegeven over het voeren van correspondentie, zijn we thans ln staat het volledige overzicht te publiceeren, in de hoop. dat hierdoor aan de bestaande verwarring in verband met het voeren van correspondentie een einde zal komen. a. Bevrijd Nederland. Verzending van Roode Kruls-formulleren tusschen personen wonende in die gedeelten van het bevrijde Nederlandsche gebied, alwaar het normale postverkeer is open gesteld, is niet toegelaten. Het normale postverkeer is opengesteld voor brieven van hoogstens 20 gram en brief kaarten voor de volgende gebiedsdeelen: 1. Geheel Zeeuwsen Vlaanderen. 2. Het gedeelte van Noord-Brabant. waarin zijn gelegen de kantoren. Eindhoven. Best Son, St. Oedenrode, Nuenen. Zeelst, Meerveldhoven, Veldhoven, Steensel, Eersel, Hapert, Bladel, Reusel, Hoogeloon, Vessem, Wintelre, Oerle, Geldrop, Heeze, Leende, Sterksel, Valkenswaard, Aalst, Waalre, Westerhoven, Bergeijk, Luyksgestel, Borkel en Schaft, Schijndel, Boxtel, Esch, Liempde, Gemonde, Tilburg, Udenhout, Diessen, Esbeek, Hilvarenbeek, Goirle, Riel, Alphen, Baarle-Nassau, Oisterwijk, Haaren, Helvoirt, Berkel, Enschot, Moergestel, Oirschot, Middelbeers, Helmond, Someren, Asten, Neerkant, Griendtsveen, Deurne, Bakel, Beek en Donk, Lieshout, Aarle-Rixtel, Het verkeer tusschen deze belde gebiedsdeelen is eveneens toegelaten. In en naar dat gedeelte van het bevrijde Nederlandsche gebied waar het normale postverkeer niet is opengesteld mogen alleen geëvacueerden en vluchtelingen Roode Kruis berichten zenden aan hun achtergebleven families en vrienden. Hiervan zijn echter nog uitgezonderd de kantoren: Waubach, Nieuwenhagen, Schaesberg, Engelshoven, Terwlnselen, Kerkrade, Spekholzerheide, Bocholtz, Vaals en Vijlen. De formulieren worden uitgereikt door de plaatselijke Bureaux van het Nederlandsche Roode Kruis: iedere familie ontvangt 1 formulier per week. Men ontvangt tegelijkertijd 2 enveloppen waarvan 1 exemplaar dubbelgevouwen met het formulier In de overige enveloppe moet worden gedaan. Deze enveloppe dient om den ontvanger, die op de achterzijde van het formulier gelegenheid heeft op het bericht te antwoorden, in staat te stellen dit weer te kunnen terugzenden. De enveloppen moeten geopend blijven en kunnen op de normale wijze in de brievenbussen worden gedaan. De posterijen zorgen verder voor verzending en uitreiking aan de geadresseerden. Speciale aandacht wordt gevraagd voor de volgende, veel voorkomende fouten: 1. Naam en adres van geadresseerde en afzender vergeten op enveloppe te vermelden2. Berichten, gezonden aan bovengenoemde, niet geopende kantoren. 3. Het zenden van Roode Kruis-berichten van plaatsen naar plaatsen waar het normale postverkeer is opengesteld.4. Foutief ingevulde formulieren. De afzender moet bovenaan, de geadresseerde onderaan op het formulier worden ingevuld.5. Niet toegelaten mededeelingen in de berichten. De berichten mogen uitsluitend mededeelingen van strikt persoonlijken aard bevatten.

Pagina 64




Buiten de voor normaal postverkeer open gestelde kantoren is dus uitsluitend voor evacuë's en vluchtelingen correspondentie mogelijk. Ook de geëvacueerde en vluchtelingen die zich in België bevinden worden aldaar In de gelegenheid gesteld bovenbedoelde formulieren te verkrijgen en te verzenden. Van hen ontvangen of voor hen bestemde formulieren kunnen op normale wijze worden verzonden.Volledigheidshalve vermelden we nog dat ook is opengesteld hot Postwisselverkeer en de z.g. Dienstpost. Deze laatste echter uitsluitend voor poststukken van en voor officieele instanties en van officieele instanties aan particulieren. b. Bezet Nederland en Buitenland. Iedereen kan 1 maal per maand een Roode Kruis-formulier ontvangen voor berichten naar bezet Nederland, geallieerde neutrale of vijandelijke landen. Ook deze formulieren worden uitgereikt door de plaatselijke bureaux van het Nederlandsche Roode Kruis en moeten aldaar ook weer worden ingeleverd. De uit het Buitenland terugontvangen formulieren worden door de posterijen aan de geadresseerden bezorgd. c. Krijgsgevangenen. Het postverkeer van en voor krijgsgevangenen geschiedt door middel van de daarvoor bestemde krijgsgevangenenformulieren. Deze worden door de Burgemeester van het Bevrijde Nederlandche gebied op aanvraag aan de betrokken families uitgereikt. Uitreiking vangt aan ± 22 Januari 1945.Zij die in het bezit zijn van antwoordkaarten aan krijgsgevangenen kunnen deze gebruiken en ter verzending afgeven aan het postkantoor.Volledigheidshalve vermelden we nog dat normaal postverkeer mogelijk is tusschen personen in het bevrijde gebied van Nederland met uitzondering van reeds genoemde plaatsen in de provincie Limburg) en personen van de Nederlandsche en geallieerde strijdkrachten in Noord-West-Europa (met uitzondering van de binnenlandsche strijdkrachten).Wij willen er ook nog eens de aandacht op vestigen dat 15 Dec. '44 verschenen is verordening No. 51 „Verordening berichtenverkeer Binnenland" waarbij het verboden is geschreven mededeelingen aan te nemen met de bedoeling deze aan een derde of aan derden af te leveren


BEKENDMAKING INTERLOCAAL POSTVERKEER.1. Met ingang van 1 Maart 1945 wordt het gedeelte van het bevrijde gebied waarin gewone en aangeteekende brieven tot 20 gram en briefkaarten in het interlocale verkeer mogen worden verzonden, uitgebreid met Roosendaal, Oudenbosch, Bergen op Zoom en omstreken. 2. Daarmede bestaat deze mogelijkheid thans in en tusschen de volgende gebieden: a. geheel Zeeuws-Vlaanderen; b. het gedeelte van N.-Brabant en Limburg, waar binnen de bestelkringen van de navolgende postinrichtingen zijn gelegen: Aalst-Nb., Aarle-Rixtel, Alphen-Nb., Asten, Baarle-Nassau, Bakel, Beek-Nb., Beek-en-Donk, Bergeijk, Bergen-op-Zoom, Berkel-Nb., Best, Bladel, Borkel-en-Schaft, Bosschehoofd, Boxtel, Breda, Budel, Chaam, Deurne, Diessen, Dinther en Heeswijk, Dongen, Eersel, Eindhoven, Ell, Enschot, Erp, Esbeek, Esch, Etten, Fijnaart, Geldrop, Gemert, Gemonde, Gilze, Ginneken, Goirle, Griendtsveen, Haaren, Hapert, Halsteren, Heerle, Heeze, Helmond, Helvoirt, Hilvarenbeek, Hoeven, Hoogeloon, Hoogerheide, Kaatsheuvel, Krulsland, Leende, Lepelstraat, Leur Liempde, Lierop, Lieshout, Liessel, Loon-op-Zand, Luijksgestel, Maarheeze, Meerveldhoven, Middelbeers, Moerstraten, Moergestel, Neerkant, Nederweert, Nuenen, Oedenrode St., Oerle, Oirschot, Oisterwljk, Oosterhout-N b., Ossendrecht, Oudenbosch, Oudemolen, Oud-Gastel, Prlncenhage, Putte, Reusel, Riel, Roosendaal, Rucphen, Rijen, Rijsbergen, Schijndel, Soerendonk, Someren, Son, Sprundel, Stampersgat, Standdaardbuiten, Steensel, Sterksel, Stramproij, Terheljden, Udenhout, Valkenswaard, Veghel, Veldhoven, Waalre, Wagenberg, Weert, Westerhoven, Willebrord St., Wintelre, Wouw, Zeelst, Zundert. 3. Het is verboden in vorenbedoelde poststukken mededeelingen op te nemen: a. die van directe of indirecte waarde voor den vijand kunnen zijn; b. die de autoriteiten zouden kunnen belemmeren in de opsporing en het in bewaring stellen van landverraderiijke en politiek verdachte elementen; c. die gevaar kunnen opleveren voor personen, die zich nog in de feitelijke macht van den vijand bevinden. 4. Verder is verboden het gebruik van geheimschrift; het gebruik van cijfer- af lettergroepen is alleen toegestaan, indien een korte vermelding is bijgevoegd, zooals „koersbericht", „marktbericht" enz. 5. Ter voorkoming van vertraging schrijve men alleen in de Nederlandsehe (Zuid-Afrikaansche- of Vlaamsche daaronder begrepen), Engelsche, Fransche of Duitsche taal. Men schrijve duidelijk en

Pagina 65




goed leesbaar. b. Naam, voornamen en volledig adres van den afzender moeten op de stukken worden vermeld (bij brieven op de achterzijde, bij briefkaarten aan de adreszijde). 7. Het is verboden in de brieven in to sluiten: a. gebruikte zegels; b. afbeeldingen van welken aard ook (met uitzondering van personenfoto's van het pasformaat) c. schaakproblemen, kruiswoordraadsels, of andere raadselopgaven: d. gramofoonplaten of andere mededeelingen, die op mechanische wijze zijn opgenomen, tenzij verzending geschiedt ten behoeve van den handel. 8. In den linker-bovenhoek van de adreszijde vermelde men de taal, waarin de inhoud is gesteld, indien dit niet de Nederl. taal is. 9. Gevoerde enveloppen mogen niet worden gebruikt.


VOORZIENING OORLOGSGETROFFENEN MET MEUBELEN EN HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN.Bij vele oorlogsgetroffenen en geëvacueerden bijkt nog niet voldoende bekendheid te bestaan met de mogelijkheden tot heraanschaffing van meubelen en huishoudelijke artikelen. Derhalve gelieven zij van het volgende goed nota te nemen: Door de gezamenlijke Voorzieningscommissies is opgericht een'„Stichting Centrale Voorziening voor het bevrijde Nederlandsche gebied", welke gevestigd is te Eindhoven, Keizersgracht 7 en ressorteert onder het College van Algemeene Commissarissen voor Landbouw, Handel en Nijverheid. In samenwerking met het Rijksbureau voor Glas en Keramiek, het Rijksbureau voor Houtproducten, het Rijksbureau voor de Metalenverwerkende Industrie en het Centraal Distributiekantoor voor het bevrijde Nederlandsche gebied ,is deze Stichting belast met de algeheele distributie aan oorlogsgetroffenen van de volgende Artikelen.

1 houten en stalen meubelen 2 metalen keukengerei (potten, pannen, etc.) 5 porcelein en aardewerk 4 huishoudelijk glaswerk 5 tafelgerei (lepels, vorken, messen etc.) 6 haarden, kachels, fornuizen, gascomforen en pijpmateriaal. 7 huishoudelijke houtwaren 8 Naaimachines, waschmachines, kinderwagens e.d.

Met de distributie van textiel en schoeisel heeft zij derhalve geen bemoeienis, deze geschiedt uitsluitend door de distributiediensten. Ter uitoefening van deze taak is de Stichting in ieder der bevrijde provincies vertegenwoordigd door een Provinciale Voorzieningscommissie t.w. voor Gelderland: de Commissie Voorziening te Nijmegen, Oranjesingel 12, voor Zeeland de Centrale Commissie Voorziening Zeeland te Middelburg, Segeèrstraat 46, voor Noord-Brabant: de Commissie Voorziening Noord-Brabant te Eindhoven Keizersgracht 7, voor Limburg de Commissie Voorziening Limburg te Maastricht, Statenstraat 4. Buiten deze 4 plaatsen zijn nog in verschillende gemeenten bijkantoren of sub-Commissie gesticht, tot welke getroffenen en geëvacueerden zich rechtstreeks kunnen wenden ter verkrijging van aankoopvergunningen voor bovengenoemde artikelen. Deze kantoren zijn gevestigd te Bergen op Zoom, Best, Bladel, Boxmeer, (tijd. St. Anthonis). Breda. Gilze, Helmond, den Bosch, Nuenen, Oirschot, Oosterhout. Oss, Oudenbosch Roosendaal, Schijndel, Sluiskil, Son, Tholen, Tilburg, Valkenswaard, Veghel, Venray, Waalwijk, Weert en Zevenbergen. Handelaren dienen verzoeken tot her bevoorrading met genoemde goederen eveneens aan deze kantoren te richten. Afleveringen aan getroffenen van alle genoemde artikelen mag slechts geschieden, nadat daartoe, bestemde aanvraagformulieren door de winkeliers zijn ingevuld en ten kantore der Commissie zijn goedgekeurd.

Pagina 66

Historische Kranten - Nederlandse Dagbladen 1941 … · Web viewOok op den Boschweg, aldus spreker...

Documents

Transcript of Historische Kranten - Nederlandse Dagbladen 1941 … · Web viewOok op den Boschweg, aldus spreker...